Πασιούρας Φώτης

Επίκουρος Καθηγητής Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης, Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής

& Διοίκησης, Πολυτεχνείο Κρήτης

Επισκέπτης Συνεργάτης Ερευνητής University of Bath School of Management( UK) & Audencia Nantes School of

Management (France)

Εκδήλωση Open coffee Χανιά, 21 Ιανουαρίου 2012

Τα προβλήματα και η οικονομική κρίση...

Οι πρόσφατες έκθεσεις του Διοικητή της ΤτΕ επισημαίνουν ότι:

▸ Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει μια βαθιά κρίση, με κύρια χαρακτηριστικά το πολύ μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα, το τεράστιο χρέος και τη συνεχή διάβρωση της ανταγωνιστικής της θέσης.

▸ Τα προβλήματα αυτά προϋπήρχαν της διεθνούς κρίσης του 2008 και ήταν αναπόφευκτο, χωρίς τολμηρές και αποφασιστικές παρεμβάσεις, να οδηγήσουν, αργά ή γρήγορα, σε αδιέξοδο.

▸ Καθώς οι παρεμβάσεις αυτές δεν έγιναν, η κατάσταση επιδεινώθηκε, με αποκορύφωμα το δημοσιονομικό εκτροχιασμό το 2008 και το 2009 και την κλιμάκωση της διαφοράς αποδόσεων μεταξύ ελληνικών και γερμανικών κρατικών ομολόγων που ακολούθησε.

▸ Παράλληλα, η διεθνής κρίση μεγένθυνε τις συσσωρευμένες αρνητικές επιπτώσεις αυτών των χρόνιων αδυναμιών και επιτάχυνε την πτωτική πορεία της οικονομίας.

Μελέτη Doing Business” 2012 της Παγκόσμιας Τράπεζας (στοιχεία 06/2010 -05/2011)

Ελλάδα: 100η θέση στον κόσμο (σε σύνολο 183 χωρών) Ισπανία (44), Ιταλία (87), Πορτογαλία (30) Βιετνάμ (98), Υεμένη (99), Παπούα-Νέα Γουινέα (101), Παραγουάη (102)

Κριτήριο 1: Έναρξη επιχείρησης - 135η θέση

Αριθμός των διαδικασιών για την έναρξη της επιχείρησης (10 έναντι 5 σε χώρες ΟΟΣΑ)

Ημέρες που χρειάζονται (10 έναντι 13)

Κόστος έναρξης ως % του κατά κεφαλή εισοδήματος (20,1% έναντι 4,7%)

Ελάχιστο κεφάλαιο που πρέπει να κατατεθεί κατά την έναρξη ως % του κατά κεφαλή εισοδήματος (22,8% έναντι 14,1%)

Κριτήριο 2: Διαδικασίες για την οικοδομική άδεια κατασκευής μιας τυπικής αποθήκης συγκεκριμένων προδιαγραφών - 41η θέση

Κριτήριο 3: Άδεια Ηλεκτροδότησης – 77η θέση

Κριτήριο 4: Kαταχώρηση-μεταβίβαση ιδιοκτησίας - 150η θέση

Κριτήριο 5: Πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης – πίστωσης - 78η θέση

Κριτήριο 6: Προστασία των επενδυτών - 155η θέση

Κριτήριο 7: Φορολογία μιας μεσαίου μεγέθους επιχείρησης - 83η θέση

Κριτήριο 8: Διασυνοριακές εμπορικές συμφωνίες για την πραγματοποίηση εισαγωγών & εξαγωγών - 84η θέση

Κριτήριο 9: Επιβολή των όρων των εμπορικών συμβάσεων - 90η θέση

Κριτήριο 10: Διαδικασίες κλείσιματος μιας υπό πτώχευση επιχείρησης - 57η θέση

Αποτελεσματικότητα Κυβέρνησης 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 ΕΕ-15 (Παλαιά Κράτη-Μέλη) 1,74 1,71 1,67 1,57 1,49 1,45 1,41 1,46 ΕΕ-12 (Νέα Κράτη-Μέλη) 0,69 0,73 0,74 0,77 0,80 0,73 0,79 0,78 Ελλάδα 0,92 0,90 0,93 0,78 0,75 0,66 0,67 0,61 Ποιότητα Ρύθμισης Αγορών ΕΕ-15 (Παλαιά Κράτη-Μέλη) 1,49 1,48 1,47 1,39 1,43 1,45 1,44 1,40 ΕΕ-12 (Νέα Κράτη-Μέλη) 0,92 0,92 0,98 0,97 0,98 0,99 1,04 1,05 Ελλάδα 0,99 1,03 0,86 0,89 0,81 0,85 0,83 0,80 Εφαρμογή Νόμων ΕΕ-15 (Παλαιά Κράτη-Μέλη) 1,49 1,50 1,49 1,44 1,45 1,48 1,48 1,48 ΕΕ-12 (Νέα Κράτη-Μέλη) 0,67 0,71 0,70 0,65 0,69 0,71 0,76 0,80 Ελλάδα 0,81 0,90 0,97 0,77 0,83 0,80 0,79 0,64 Έλεγχος Διαφθοράς ΕΕ-15 (Παλαιά Κράτη-Μέλη) 1,69 1,65 1,61 1,52 1,58 1,58 1,56 1,52 ΕΕ-12 (Νέα Κράτη-Μέλη) 0,41 0,55 0,60 0,55 0,52 0,49 0,50 0,50 Ελλάδα 0,55 0,64 0,68 0,47 0,43 0,32 0,16 0,12 Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα, Worldwide Governance Indicators

*O Δείκτης αυτός λαμβάνει υπόψη 10 επιμέρους δείκτες: Business Freedom, Trade Freedom, Fiscal Freedom, Government spending, Monetary Freedom, Investment Freedom, Financial Freedom, Property Rights, Freedom from Corruption, Labor Freedom

Επιπτώσεις της Οικονομικής Κρίσης...

▸ Ανοδικά για δεύτερο μήνα κινούνται οι επιχειρηματικές προσδοκίες στις Υπηρεσίες Πληροφορικής και Ανάπτυξης Λογισμικού

▸ Ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε κατά 10 μονάδες υψηλότερα, στις 51,1 μονάδες, ελαφρώς ανώτερα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή επίδοση (47,9 μονάδες).

▸ Θετική τάση στην προβλεπόμενη ζήτηση του επόμενου τριμήνου αλλά και στις προβλέψεις για τις θέσεις εργασίας.

▸ Το 12% δηλώνει απόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία, με το 32% να αναφέρει την ανεπάρκεια ζήτησης ως το σημαντικότερο επιχειρηματικό εμπόδιο και το 39% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης.

Και τώρα τι γίνεται;

Τα επόμενα βήματα...

Η κρίση σαφώς δημιούργησε αρκετά προβλήματα στις ελληνικές επιχειρήσεις.

Όμως ίσως είναι μια ευκαιρία σημαντικών κινήσεων και εκμετάλλευσης ασυνεχειών σε στρατηγικό επίπεδο.

Τι χρειάζεται: ▸ Μείωση δαπανών ▸ Ενίσχυση της ρευστότητας▸ Ορθή τιμολόγηση ▸ Χρήση σύγχρονων μέσων (π.χ. μηχανογράφηση, ιντερνετ,

εξυγχρονισμός εξοπλισμού)▸ Πρόβλεψη των αλλαγών στην συμπεριφορά των καταναλωτών▸ Αξιοποίηση ανθρώπινων πόρων▸ Μακροχρόνια στρατηγική▸ Καινοτόμες Ιδέες

Οι επιχειρηματίες πρέπει να προσέχουν και να προσπαθούν να προβλέψουν τυχόν οικονομικές δυσκολίες.

Ενδείξεις αυτών των δυσκολιών μπορεί να είναι:

▸ η απώλεια σταθερών πελατών, ▸ η μείωση των πωλήσεων, ▸ τα προβλήματα με τους προμηθευτές▸ η μη αποδοτική διαχείριση του προσωπικού, ▸ η μείωση του αποθεματικού και ▸ η δυσκολία να εξοφληθούν εγκαίρως τα τιμολόγια

1 2 3 4 5 Έχει ληφθεί Δ/Γ/ΔΑΠεριορισμός Δραστηριοτήτας 39 17.5 17.1 16.4 8.6 0.8 0.4Μείωση τιμών 14.6 16.4 25.8 24.7 16.2 1.9 0.4Περιορισμός κόστους λειτουργίας 8.9 11.8 13.8 32 30.8 2.2 0.4Περιορισμός περιόδου λειτουργίας 71.7 15.6 5.7 3.9 1.9 0.6 0.6Μείωση προσωπικού 76.2 3.5 6.7 7.4 5.2 0.7 0.4Αύξηση παροχών/προσφορών σε προϊόντα και υπηρεσίες 12.7 9.9 27 29.2 20.2 0.4 0.6Επέκταση πωλήσεων στο εξωτερικό 85.5 7.4 3.2 2.5 0.7 0.3 0.4Αλλαγή προμηθευτών 39.3 11.8 33.1 11.6 3.3 0.4 0.4Επέκταση σε άλλες δραστηριότητες 62.5 11.8 16.9 6.3 1.7 0.4 0.4Αλλαγή τόπου εγκατάστασης 72.1 6.3 14.5 4 2.1 0.6 0.4

Εξελίξεις στον κλάδο υψηλής τεχνολογίας, ανάπτυξης λογισμικού, ιντερνετ, κτλ...

4551 54

67

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Greece Portugal Italy Spain

Χρήστες ιντερνετ (%) - 2010

Επενδυτικός Νόμος & Χρηματοδοτικά Προγράμματα (Ενδεικτικά)

Ο νέος Επε νδυτικός Νόμος 3908/2011 Ιδ ιαίτερη έ μφαση δί νε ται σε Επιχ ε ιρήσει ς Νέ ων έως 40 ε τών , σε συνέ ργ ε ιε ς μεταξύ Μι κρών και Μεσαί ων επιχ ει ρήσεων τοπι κής ε μβέλει ας και σε τε χνολογ ικά καινοτόμε ς ε πι χ ει ρήσε ις. Προβλέπει δέ σμη κι νήτρων με συνδυασμό ε πι χορήγ ησης - ε πι δότησης le a sing - φοροαπαλλαγής και χαμηλότοκα δάνει α μέ σω ενός ε ιδικού Ταμε ί ου στήρι ξης των ε πιχ ε ιρήσε ων , του ΕΤΕΑΝ.

▸

Υπαγόμε να Επενδυτικά Σχέ δια

▸

Ως ε πι λέ ξι με ς δραστηριότητε ς επενδύσεων ε νδε ικτικά αναφέ ρονται οι ε ξής:

▸

Πρωτογενής Τομέας (πλην ε ξαιρέσεων της ΕΕ): Αλιε ία και υδατοκαλλιέ ργε ιε ς, Γεωργ ία, Κτηνοτροφί α

▸

Δε υτε ρογε νής Τομέ ας : Μεταποί ηση, ε κτός των μη ε πι λέ ξ ιμων ΚΑΔ 2008, Παραγ ωγή Ενέ ργε ιας, ε κτός φωτοβολταϊ κών συστημάτων , Αφαλάτωση θαλασσι νού ή υφάλμυρου νε ρού

▸

Τριτογε νής Τομέ ας (πλην ε ξαιρέ σε ων της ΕΕ): Ξε νοδοχ ε ία 3* και άνω, ε κτός ε ξαιρουμέ νων πε ριοχών από ΚΥΑ, Μονάδε ς τουρισμού υγ ε ίας, Τηλεπικοινωνί ες (Ευρυζων ικές Υποδομές και Υπηρεσίε ς) , Μεταφορέ ς, Ανάπτυξη λογισμικού, Επενδύσε ις υψηλής τεχνολογίαςΚρήτη: 30% (Μεγ άλε ς Επιχ ε ιρήσει ς) , 35% (Μεσαί ες), 40% (Μικρέ ς)

Το πρόγραμμα αποσκοπεί σε

(Α) Ενίσχυση της δημιουργίας/ίδρυσης επιχειρήσεων από φυσικά πρόσωπα τα οποία επιδιώκουν να μετατρέψουν μία καινοτόμο ιδέα ή/και μία καταγεγραμμένη/κατοχυρωμένη αλλά μη εισέτι εμπορικά αξιοποιημένη τεχνογνωσία, σε επιχειρηματική καινοτομία,

B) Ενίσχυση πολύ μικρών και μικρών νεοσύστατων και νέων επιχειρήσεων (που έχουν κλείσει έως και 5 πλήρεις διαχειριστικές χρήσεις) και επιδιώκουν την εμπορική αξιοποίηση καινοτομικών ιδεών υπό τη μορφή της εμπορικής διάθεσης νέων προϊόντων ή υπηρεσιών ή την επέκταση /διαφοροποίηση των προϊόντων/υπηρεσιών τους ή την βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας ή της παροχής υπηρεσιών που χρησιμοποιούν.

▸ Το ποσοστό ενίσχυσης(δημόσια χρηματοδότηση) ανέρχεται στο 60% των επιλέξιμων δαπανών για ολόκληρη την επικράτεια.

▸ Προθεσμία υποβολής προτάσεων: 01/11/2011, 02/07/2012, 01/07/2013

▸ Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας –ΥΠΟΙΑΝ

«Ολοκληρωμένο σχέδιο παρέμβασης για την στήριξη της επιχειρηματικότητας των επιχειρήσεων και των εργζομένων τους μέσω δράσεων συμβουλευτικής και κατάρτισης, καθώς και στήριξης της απασχόλησης σε περιοχές που υφίστανται τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης»

Αποσκοπεί:▸ Στην τόνωση της πρόσβασης στην απασχόληση και της διαρκούς ένταξης

στην αγορά εργασίας των αιτούντων εργασία και των ανενεργών ατόμων

▸ Στην υποστήριξη των νέων επιχειρήσεων, ώστε να ενισχυθεί η προσαρμοστικότητά τους στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στον τομέα της οικονομίας και απασχόλησης, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της τρέχουσας κρίσης.

▸ Υποβολή εως 17/02/2012

Η δράση “digi-mobile” απευθύνεται σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός της Ελληνικής Επικράτειας και παρέχει τη δυνατότητα να υλοποιήσουν επενδύσεις για την αξιοποίηση καινοτόμων εφαρμογών σε «έξυπνες» συσκευές κινητών επικοινωνιών (smart phones) και υπολογιστές-ταμπλέτες (tablet-pc).

Περιφέρειες του ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση» (Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Ήπειρος, Θεσσαλία, Ιόνια Νησιά, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κρήτη), έναρξη υποβολής Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2012 και ώρα 14:00

Η υποβολή αιτήσεων για την ένταξη ενισχυόμενων πράξεων στη Δράση «digi-mobile» θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι εξαντλήσεως της διαθέσιμης Δημόσιας Δαπάνης που αντιστοιχεί στο ΕΠ “Ψηφιακή Σύγκλιση» καθώς και σε αυτή που αντιστοιχεί σε κάθε μια από τις πέντε (5) Περιφέρειες Μεταβατικής Στήριξης, και σε κάθε περίπτωση όχι περισσότερο από εικοσιτέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία προκήρυξης της Δράσης

▸ Αφορά στη χορήγηση δανείων έως 25,000 Ευρώ για Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις, που λειτουργούν από  την 1.1.2005. Τα δάνεια  χορηγούνται μέσω της Τράπεζας Alpha Bank με τραπεζικά κριτήρια.  

▸ Το επιτόκιο του δανείου είναι κυμαινόμενο και ορίζεται από το Alpha Προνομιακό Επιτόκιο πλέον περιθωρίου από 1,75 έως 5,00 εκατοστιαίων μονάδων, ανάλογα με τις προσφερόμενες εξασφαλίσεις. 

▸ Οι επιχειρήσεις που θα χρηματοδοτηθούν μέσω του προϊόντος αυτού θα καταβάλλουν επιτόκιο μόνο για το 50% του δανείου, ποσό που αντιστοιχεί στην ιδιωτική συμμετοχή που συνεισφέρει η Τράπεζα. Το ποσό επιτοκίου που αντιστοιχεί στο υπόλοιπο 50% θα καλυφθεί μέσω του ΕΣΠΑ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

▸ Περίοδος Υποβολής: Τετ, 30/11/2011 - 00:00 - Παρ, 31/08/2012 - 00:00

▸ Startup Greece : κίνημα πληροφόρησης, δικτύωσης και συνεργασίας με στόχο τη δημιουργία μιας νέας γενιάς επιχειρηματιών στην Ελλάδα. Υποστηρίζεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και την ελληνική κυβέρνηση, σε συνεργασία με κοινότητες νέων επιχειρηματιών

▸ http://www.startupgreece.gov.gr

▸ Δίκτυο ΠΡΑΞΗ (HELP-FORWARD Network = HΕLlenic Project FOR Wider Application of R&D) http://www.help-forward.gr

▸ Enterprise Euro Network-Hellas http://www.enterprise-hellas.gr

▸ Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας www.mindev.gov.gr

▸ Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (Ε.Τ.Ε.ΑΝ.)

▸ www.ependyseis.gr

▸ Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, Πολυτεχνείο Κρήτης (Υπεύθυνος: Αν.Καθηγητής Βασίλειος Κελεσίδης) http://www.tuc.gr/innovation.html

Ευχαριστώ για το χρόνο σας και την προσοχή σας !

Πασιούρας Φώτης

Επίκουρος Καθηγητής, Πολυτεχνείο Κρήτης

pasiouras@dpem.tuc.gr 28210-37252

Εκδήλωση Open coffee Χανιά, 21 Ιανουαρίου 2012