καισαρικές για εγκυμονώ επιλέγω

Επικίνδυνες Επικίνδυνες καισαρικές: καισαρικές:

μύθος ή μύθος ή πραγματικότηπραγματικότη

τα;τα;

Στέλιος Παπαβέντσης Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH MRCPCH DCH IBCLCDCH IBCLC

Παιδίατρος – Συγγραφέας - Παιδίατρος – Συγγραφέας - Σύμβουλος ΓαλουχίαςΣύμβουλος Γαλουχίας

www.pediatros-thes.grwww.pediatros-thes.gr

25 Σεπτεμβρίου 2010, Θεσσαλονίκ25 Σεπτεμβρίου 2010, Θεσσαλονίκηη

Πλάνο της ομιλίαςΠλάνο της ομιλίας

1.1. Καισαρικές και υγεία του παιδιούΚαισαρικές και υγεία του παιδιού2.2. Καισαρικές ρουτίνας (Καισαρικές ρουτίνας (elective)elective)3.3. Καισαρικές και θηλασμόςΚαισαρικές και θηλασμός4.4. Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες

κύησηςκύησης5.5. Καισαρικές μετά προηγούμενη καισαρικήΚαισαρικές μετά προηγούμενη καισαρική6.6. Πρόκληση τοκετούΠρόκληση τοκετού7.7. Καισαρικές και προκλήσεις: ανασκόπησηΚαισαρικές και προκλήσεις: ανασκόπηση8.8. Προσωπική εμπειρίαΠροσωπική εμπειρία9.9. Συμπεράσματα/ Ο δρόμος μπροστάΣυμπεράσματα/ Ο δρόμος μπροστά

Καισαρικές και υγεία Καισαρικές και υγεία του παιδιού (1)του παιδιού (1)

• Τριπλάσιος κίνδυνος να πεθάνουν στον πρώτο Τριπλάσιος κίνδυνος να πεθάνουν στον πρώτο μήνα της ζωής τους (μήνα της ζωής τους (CDC, USA)CDC, USA)

• 40% μεγαλύτερη πιθανότητα για υποστήριξη της 40% μεγαλύτερη πιθανότητα για υποστήριξη της αναπνοής στη γέννησηαναπνοής στη γέννηση

Καισαρικές και υγεία του Καισαρικές και υγεία του παιδιού (2)παιδιού (2)

• Χαμηλότερο ζάχαρο Χαμηλότερο ζάχαρο αίματος ήδη από τη αίματος ήδη από τη γέννησηγέννηση

• Παρουσία επικίνδυνων Παρουσία επικίνδυνων μικροβίων στο έντερο μικροβίων στο έντερο του μωρού του μωρού ((bifidobacteria >60% bifidobacteria >60% σε ΦΤ, 0 - 8% σε σε ΦΤ, 0 - 8% σε CS)CS)

• 80% των νεογνών με 80% των νεογνών με MRSA MRSA γεννιούνται με γεννιούνται με καισαρικήκαισαρική

Καισαρικές και υγεία του Καισαρικές και υγεία του παιδιού (3)παιδιού (3)

• Σχεδόν διπλάσια Σχεδόν διπλάσια πιθανότητα για πιθανότητα για δυσανεξία στη γλουτένηδυσανεξία στη γλουτένη

• Διπλάσιος κίνδυνος για Διπλάσιος κίνδυνος για ατοπία – αλλεργική ατοπία – αλλεργική ρινίτιδα, ατοπική ρινίτιδα, ατοπική δερματίτιδαδερματίτιδα

• 20% μεγαλύτερο 20% μεγαλύτερο κίνδυνο για αλλεργία κίνδυνο για αλλεργία στο γάλα αγελάδαςστο γάλα αγελάδας

• 20 με 30% μεγαλύτερη 20 με 30% μεγαλύτερη πιθανότητα για διαβήτη πιθανότητα για διαβήτη τύπου 1τύπου 1

• Μελέτη των συνθηκών γέννησης 248.612 παιδιών Μελέτη των συνθηκών γέννησης 248.612 παιδιών γεννημένων μεταξύ 1970 και 1989 στην Οξφόρδηγεννημένων μεταξύ 1970 και 1989 στην Οξφόρδη

• 4017 από τα παιδιά μπήκαν κάποια στιγμή στο 4017 από τα παιδιά μπήκαν κάποια στιγμή στο νοσοκομείο για άσθμανοσοκομείο για άσθμα

• Η πιθανότητα άσθματος αυξανόταν τόσο όσο:Η πιθανότητα άσθματος αυξανόταν τόσο όσο:– Η εβδομάδα κύησης ήταν μικρότερηΗ εβδομάδα κύησης ήταν μικρότερη– Το βάρος γέννησης ήταν μικρότεροΤο βάρος γέννησης ήταν μικρότερο– Τα παιδιά είχαν γεννηθεί με καισαρικήΤα παιδιά είχαν γεννηθεί με καισαρική– Τα παιδιά δεν είχαν θηλάσειΤα παιδιά δεν είχαν θηλάσει

• Η καισαρική αυξάνει κατά 20% την πιθανότητα Η καισαρική αυξάνει κατά 20% την πιθανότητα εμφάνισης άσθματοςεμφάνισης άσθματος

Davidson R et al. Influence of maternal and perinatal factors on subsequent hospitalisation for asthma in children: evidence from the Oxford record linkage study. BMC Pulm Med. 2010 Mar 16;10:14.

Καισαρικές ρουτίναςΚαισαρικές ρουτίνας• 178 γυναίκες με καισαρική συγκρίθηκαν με 178 178 γυναίκες με καισαρική συγκρίθηκαν με 178

γυναίκες με φυσιολογικό τοκετόγυναίκες με φυσιολογικό τοκετό• Μετά από καισαρική:Μετά από καισαρική:

– Τριπλάσια (*3) συχνότητα πυρετού στη μητέραΤριπλάσια (*3) συχνότητα πυρετού στη μητέρα– Πολλαπλάσιες λοιμώξεις τραύματοςΠολλαπλάσιες λοιμώξεις τραύματος– Διπλάσια (*2) συχνότητα σημαντικής απώλειας αίματοςΔιπλάσια (*2) συχνότητα σημαντικής απώλειας αίματος– Μεγαλύτερη χρήση σιδήρου, αναλγητικών και Μεγαλύτερη χρήση σιδήρου, αναλγητικών και

αντιβιοτικώναντιβιοτικών– Τετραπλάσια (*4) συχνότητα προβλημάτων στο Τετραπλάσια (*4) συχνότητα προβλημάτων στο

θηλασμόθηλασμό• Συμπέρασμα: «οι έγκυες θα πρέπει να Συμπέρασμα: «οι έγκυες θα πρέπει να

ενημερώνονται επαρκώς για τον αυξημένο ενημερώνονται επαρκώς για τον αυξημένο κίνδυνο αυτών των επιπλοκών»κίνδυνο αυτών των επιπλοκών»

Bodner K et al. Influence of the mode of delivery on maternal and neonatal outcomes: a comparison between elective cesarean section and planned vaginal delivery in a low-risk obstetric population. Arch Gynecol Obstet. 2010 May 27. [Epub ahead of print]

Παροδική ταχύπνοια Παροδική ταχύπνοια

• «Απροετοίμαστο» νεογέννητο, χωρίς έναρξη «Απροετοίμαστο» νεογέννητο, χωρίς έναρξη τοκετού και συσπάσειςτοκετού και συσπάσεις

• Καισαρικές ρουτίνας και μικρή εβδομάδα Καισαρικές ρουτίνας και μικρή εβδομάδα κύησης παράγοντες κινδύνουκύησης παράγοντες κινδύνου

• Τόσο πιο έντονο πρόβλημα όσο λιγότερη Τόσο πιο έντονο πρόβλημα όσο λιγότερη διάρκεια τοκετούδιάρκεια τοκετού

• Μη έκθεση σε συσπάσεις της μήτρας, Μη έκθεση σε συσπάσεις της μήτρας, παραμονή υγρού στους πνεύμονεςπαραμονή υγρού στους πνεύμονες

• TTN, RDS TTN, RDS έχουν αυξηθεί τα τελευταία 15 έχουν αυξηθεί τα τελευταία 15 χρόνια, με παράλληλη αύξηση των καισαρικώνχρόνια, με παράλληλη αύξηση των καισαρικών

Tutdibi E et al. Impact of labor on outcomes in transient tachypnea of the newborn: population-based study. Pediatrics. 2010 Mar;125(3):e577-83.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙΣΑΡΙΚΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙΣΑΡΙΚΗΣ ΡΟΥΤΙΝΑΣΡΟΥΤΙΝΑΣ

• Μεγαλύτερος κίνδυνος ενδοκράνιας Μεγαλύτερος κίνδυνος ενδοκράνιας αιμορραγίας σε καισαρική χωρίς έναρξη αιμορραγίας σε καισαρική χωρίς έναρξη τοκετούτοκετού

• Στο δέρμα και το στόμα του μωρού δεν Στο δέρμα και το στόμα του μωρού δεν εγκαθίστανται τα αθώα μικρόβια της μητέρας εγκαθίστανται τα αθώα μικρόβια της μητέρας τουτου

• Μειωμενος αριθμος λεμφοκυτταρων στο αιμα Μειωμενος αριθμος λεμφοκυτταρων στο αιμα ομφαλιου λωρουομφαλιου λωρου

• Μειωμενη αμυνα του νεογεννητου (;)Μειωμενη αμυνα του νεογεννητου (;)• Προδιαθεση σε λοιμωξεις, αλλεργιες (;)Προδιαθεση σε λοιμωξεις, αλλεργιες (;)• Πιθανή συσχέτιση με Πιθανή συσχέτιση με SIDSSIDS

Echolc B et al. Emergency and elective cesarean section and selected elements of immunological system of full-term neonates. Ginekol Pol. 2009 Oct;80(10):757-61.

Καισαρικές και θηλασμός Καισαρικές και θηλασμός (1)(1)

«Η καισαρική τομή δείχθηκε στο δείγμα μας ότι «Η καισαρική τομή δείχθηκε στο δείγμα μας ότι σχετίζεταισχετίζεται

αρνητικά με το θηλασμό. Το εύρημα αυτό τοποθετεί αρνητικά με το θηλασμό. Το εύρημα αυτό τοποθετεί τιςτις

μισές περίπου γυναίκες που γεννούν στην Ελλάδα μισές περίπου γυναίκες που γεννούν στην Ελλάδα σεσε

μειονεκτικότερη θέση σε σχέση με τον στόχο μειονεκτικότερη θέση σε σχέση με τον στόχο επίτευξης τουεπίτευξης του

θηλασμού»θηλασμού»

Καισαρικές και Καισαρικές και θηλασμός (2)θηλασμός (2)

• Μη ομαλή συμπεριφορά του νεογνού στο Μη ομαλή συμπεριφορά του νεογνού στο στήθοςστήθος

• Καθυστέρηση στην εμφάνιση της Καθυστέρηση στην εμφάνιση της γαλακτογένεσης >72 ώρεςγαλακτογένεσης >72 ώρες

• Πιο έντονο πέτρωμα του στήθουςΠιο έντονο πέτρωμα του στήθους• Πόνος της λεχώναςΠόνος της λεχώνας• Δυσκολίες πρόσληψης του στήθους λόγω του Δυσκολίες πρόσληψης του στήθους λόγω του

χειρουργικού τραύματοςχειρουργικού τραύματος• Μεγάλη απώλεια βάρους ( >10%)Μεγάλη απώλεια βάρους ( >10%)• Δυσκολία στην πρόσληψη βάρους κατά τις Δυσκολία στην πρόσληψη βάρους κατά τις

πρώτες 25 μέρεςπρώτες 25 μέρες• Μεγαλύτερη πιθανότητα για κατάθλιψη Μεγαλύτερη πιθανότητα για κατάθλιψη

λοχείαςλοχείας

Ευαισθησία στο κλάμα Ευαισθησία στο κλάμα του μωρού μαςτου μωρού μας

• 6 μητέρες μετά από καισαρική ρουτίνας/ 6 μετά από ΦΤ6 μητέρες μετά από καισαρική ρουτίνας/ 6 μετά από ΦΤ• Έκαναν λειτουργικές μαγνητικές εγκεφάλου, 2 με 4 Έκαναν λειτουργικές μαγνητικές εγκεφάλου, 2 με 4

εβδομάδες μετά τη γένναεβδομάδες μετά τη γέννα• Όσες γέννησαν με καισαρική ήταν λιγότερο Όσες γέννησαν με καισαρική ήταν λιγότερο

ανταποδοτικές στο κλάμα του δικού τους μωρούανταποδοτικές στο κλάμα του δικού τους μωρού• Όσες γέννησαν με ΦΤ ήταν περισσότερο ευαίσθητες στα Όσες γέννησαν με ΦΤ ήταν περισσότερο ευαίσθητες στα

σημάδια του μωρού τουςσημάδια του μωρού τους• «Οι περιοχές του εγκεφάλου που έχουν να κάνουν με την «Οι περιοχές του εγκεφάλου που έχουν να κάνουν με την

συναίσθηση, το κίνητρο, το ξύπνημα, την επιβράβευση και συναίσθηση, το κίνητρο, το ξύπνημα, την επιβράβευση και τη δημιουργία συνηθειών, ήταν όλες πιο ενεργοποιημένες τη δημιουργία συνηθειών, ήταν όλες πιο ενεργοποιημένες στις μητέρες μετά από ΦΤ» στις μητέρες μετά από ΦΤ»

• Οι εγκεφαλικές απαντήσεις της μητέρας προς το παιδί της Οι εγκεφαλικές απαντήσεις της μητέρας προς το παιδί της επηρεάζονται αρνητικά από την καισαρικήεπηρεάζονται αρνητικά από την καισαρική

Swain JE et al. Maternal brain response to own baby-cry is affected by cesarean section delivery. J Child Psychol Psychiatry. 2008 Oct;49(10):1042-52.

Πόσο σημαντικό είναι να Πόσο σημαντικό είναι να θηλάσω μετά από καισαρική;θηλάσω μετά από καισαρική;

• 468 μωρά στο Ισραήλ που γεννήθηκαν με καισαρική468 μωρά στο Ισραήλ που γεννήθηκαν με καισαρική• Ερεύνησαν κατά πόσο νοσηλεύτηκαν για Ερεύνησαν κατά πόσο νοσηλεύτηκαν για

οποιοδήποτε λόγο ασθένειας κατά τον πρώτο χρόνοοποιοδήποτε λόγο ασθένειας κατά τον πρώτο χρόνο• 40% αυτών που θήλασαν για τουλάχιστον 4 μήνες40% αυτών που θήλασαν για τουλάχιστον 4 μήνες• 60% όσων θήλασαν λιγότερο από 4 μήνες60% όσων θήλασαν λιγότερο από 4 μήνες• Εάν γεννήσατε με καισαρική, προσπαθήστε Εάν γεννήσατε με καισαρική, προσπαθήστε

παραπάνω να θηλάσετε για να προστατεύσετε το παραπάνω να θηλάσετε για να προστατεύσετε το παιδίπαιδί

Chertok IR et al. Infant hospitalization and breastfeeding post-caesarean section. Br J Nurs. 2008 Jun 26-Jul 9;17(12):786-91.

Πως μπορεί να βοηθηθεί Πως μπορεί να βοηθηθεί καλύτερα το μωρό μετά από καλύτερα το μωρό μετά από

καισαρική;καισαρική;• Έρευνα για το πρώτο 2ωρο μετά καισαρική Έρευνα για το πρώτο 2ωρο μετά καισαρική

από την πρωτοπόρο Σουηδίααπό την πρωτοπόρο Σουηδία• 15 πατεράδες πήραν αμέσως το νεογέννητο 15 πατεράδες πήραν αμέσως το νεογέννητο

αγκαλιάαγκαλιά• 14 πατεράδες κάθισαν δίπλα στο κουνάκι 14 πατεράδες κάθισαν δίπλα στο κουνάκι

του μωρούτου μωρού• Τα μωρά που απόλαυσαν αγκαλιά ηρέμησαν Τα μωρά που απόλαυσαν αγκαλιά ηρέμησαν

πιο γρήγορα, έκλαψαν λιγότερο, έγιναν πιο πιο γρήγορα, έκλαψαν λιγότερο, έγιναν πιο ήρεμα, κοιμήθηκαν πιο γρήγορα, ήρεμα, κοιμήθηκαν πιο γρήγορα,

• Ο πατέρας μπορεί να βοηθήσει να βελτιωθεί Ο πατέρας μπορεί να βοηθήσει να βελτιωθεί η συμπεριφορά του νεογέννητου (η συμπεριφορά του νεογέννητου (prefeeding prefeeding behaviour) behaviour) εφόσον η μητέρα αρχικά δε εφόσον η μητέρα αρχικά δε μπορεί μπορεί

Erlandsson K et al. Skin-to-skin care with the father after cesarean birth and its effect on newborn crying and prefeeding behavior. Birth. 2007 Jun;34(2):105-14.

http://www.youtube.com/watch?v=Cuu8UEXzVQ0

Καισαρικές πριν τις 39 Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησηςεβδομάδες κύησης

• Δείγμα 13258 τέτοιων καισαρικών από 19 Δείγμα 13258 τέτοιων καισαρικών από 19 νοσοκομεία (1999-2002, ΗΠΑ) νοσοκομεία (1999-2002, ΗΠΑ)

• Στις 37 εβδομάδες 2 με 4 φορές συχνότερα, Στις 37 εβδομάδες 2 με 4 φορές συχνότερα, στις 38 εβδομάδες 1.5 με 3 φορές στις 38 εβδομάδες 1.5 με 3 φορές συχνότερα:συχνότερα:– Αναπνευστική δυσχέρεια νεογέννητουΑναπνευστική δυσχέρεια νεογέννητου– Μηχανική υποστήριξη της αναπνοήςΜηχανική υποστήριξη της αναπνοής– Νεογνική λοίμωξη, σήψηΝεογνική λοίμωξη, σήψη– ΥπογλυκαιμίαΥπογλυκαιμία– Εισαγωγή στην εντατική νεογνώνΕισαγωγή στην εντατική νεογνών– Νοσηλεία > 5 ημέρεςΝοσηλεία > 5 ημέρες

Tita AT et al. Timing of elective repeat cesarean delivery at term and neonatal outcomes. N Engl J Med. 2009 Jan 8;360(2):111-20.

• Πανεθνική μελέτη του Πανεθνική μελέτη του 2010 από την Ολλανδία2010 από την Ολλανδία

• 20.973 20.973 προγραμματισμένες προγραμματισμένες καισαρικέςκαισαρικές

• > 50% πριν τις 39 > 50% πριν τις 39 εβδομάδες κύησηςεβδομάδες κύησης

• Νεογνική νοσηρότητα Νεογνική νοσηρότητα 20.6% για όσα 20.6% για όσα γεννήθηκαν μεταξύ 37 και γεννήθηκαν μεταξύ 37 και 38 εβδομάδων38 εβδομάδων

• 12.5% για όσα 12.5% για όσα γεννήθηκαν μεταξύ 38 και γεννήθηκαν μεταξύ 38 και 39 εβδομάδων39 εβδομάδων

• 9.5% για όσα γεννήθηκαν 9.5% για όσα γεννήθηκαν >=39 εβδομάδων>=39 εβδομάδων

Wilmink FA et al. Neonatal outcome following elective cesarean section beyond 37 weeks of gestation: a 7-year retrospective analysis of a national registry. Am J Obstet Gynecol. 2010 Mar;202(3):250.e1-8.

Καισαρικές πριν τις 39 Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησηςεβδομάδες κύησης (2) (2)

• Διπλάσια θνητότητα για το νεογέννητοΔιπλάσια θνητότητα για το νεογέννητο• 8 φορές συχνότερα πνευμοθώρακας σε 8 φορές συχνότερα πνευμοθώρακας σε

καισαρική ρουτίναςκαισαρική ρουτίνας• 4 φορές συχνότερα πνευμοθώρακας σε 4 φορές συχνότερα πνευμοθώρακας σε

επείγουσαεπείγουσα

• Παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλική Παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλική παράλυση (34-38 εβδομάδες κύησης)παράλυση (34-38 εβδομάδες κύησης)

Καισαρικές πριν τις 39 Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησης (3)εβδομάδες κύησης (3)

• Μικρότερο βάρος Μικρότερο βάρος γέννησηςγέννησης

• Δυσκολότερος θηλασμόςΔυσκολότερος θηλασμός• Συχνότερος και Συχνότερος και

εντονότερος ίκτεροςεντονότερος ίκτερος• Αυξημένο οικονομικό Αυξημένο οικονομικό

κόστος για οικογένειες, κόστος για οικογένειες, ασφαλιστικά ταμεία και ασφαλιστικά ταμεία και ΕΣΥΕΣΥ

KKαισαρικές <39/40 και αισαρικές <39/40 και προβλήματα στο σχολείοπροβλήματα στο σχολείο

• Πανεθνική μελέτη με 407.503 παιδιά σχολικής Πανεθνική μελέτη με 407.503 παιδιά σχολικής ηλικίας στην Σκωτία ηλικίας στην Σκωτία

• 5% των παιδιών είχαν μαθησιακές δυσκολίες5% των παιδιών είχαν μαθησιακές δυσκολίες• 15% συχνότερες σε όσα γεννήθηκαν 37 – 39/4015% συχνότερες σε όσα γεννήθηκαν 37 – 39/40• 5.5% των περιπτώσεων παιδιών με 5.5% των περιπτώσεων παιδιών με

μαθησιακές δυσκολίες αποδίδονται σε πρώιμη μαθησιακές δυσκολίες αποδίδονται σε πρώιμη γέννηση 37 – 39/40γέννηση 37 – 39/40

MacKay DF et al. Gestational age at delivery and special educational need: retrospective cohort study of 407,503 schoolchildren. PLoS Med. 2010 Jun 8;7(6):e1000289.

Και αν το έμβρυο έχει σοβαρό Και αν το έμβρυο έχει σοβαρό διαγνωσμένο πρόβλημα;διαγνωσμένο πρόβλημα;

• 971 έμβρυα με διεγνωσμένο σοβαρό 971 έμβρυα με διεγνωσμένο σοβαρό καρδιολογικό πρόβλημακαρδιολογικό πρόβλημα

< 39/40< 39/40 39-40/4039-40/40

ΘνητότηταΘνητότητα 7%7% 2.5%2.5%

ΝοσηρότηΝοσηρότητατα

50%50% 40%40%

John M. Costello et al. Birth Before 39 Weeks' Gestation Is Associated With Worse Outcomes in Neonates With Heart Disease. Pediatrics 2010; 126: 277-284.

Αλλαγή πολιτικής φέρνει Αλλαγή πολιτικής φέρνει αποτέλεσμα;αποτέλεσμα;

• Αλλαγή πολιτικής σε 20 Αλλαγή πολιτικής σε 20 νοσοκομεία του Οχάιο νοσοκομεία του Οχάιο (ΗΠΑ)(ΗΠΑ)

• Οι καισαρικές χωρίς Οι καισαρικές χωρίς ιατρική ένδειξη <39 ιατρική ένδειξη <39 εβδομάδων μειώθηκαν εβδομάδων μειώθηκαν από 25% σε <5%από 25% σε <5%

• Οι προκλήσεις τοκετού Οι προκλήσεις τοκετού χωρίς ιατρική ένδειξη χωρίς ιατρική ένδειξη μειώθηκαν από το 13% μειώθηκαν από το 13% στο 8%στο 8%

Donovan EF et al. A statewide initiative to reduce inappropriate scheduled births at 36(0/7)-38(6/7) weeks' gestation. Am J Obstet Gynecol. 2010 Mar;202(3):243.e1-8.

Αλλαγή πολιτικής φέρνει Αλλαγή πολιτικής φέρνει αποτέλεσμα;αποτέλεσμα;

• Πολιτική για καισαρικές ρουτίνας >39 Πολιτική για καισαρικές ρουτίνας >39 εβδομάδες στην Ολλανδία, μεταξύ 2003 και εβδομάδες στην Ολλανδία, μεταξύ 2003 και 20072007

• Αποτελέσματα σε σύγκριση με 1994 – 1998:Αποτελέσματα σε σύγκριση με 1994 – 1998:– Λιγότερες «πρόωρες» καισαρικέςΛιγότερες «πρόωρες» καισαρικές– Μεγαλύτερο βάρος γέννησηςΜεγαλύτερο βάρος γέννησης– Λιγότερα μωρά στην εντατικήΛιγότερα μωρά στην εντατική– Λιγότερα μωρά με αναπνευστικά προβλήματαΛιγότερα μωρά με αναπνευστικά προβλήματα

• Συμπέρασμα: απόφαση για αλλαγή Συμπέρασμα: απόφαση για αλλαγή νοοτροπίας των μαιευτήρων φέρνει νοοτροπίας των μαιευτήρων φέρνει αποτέλεσμααποτέλεσμα

Tanger HL et al. Less neonatal morbidity with elective caesarean sections at term: local guideline for elective caesarean section is effective. Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154(26):A1201.

1.1. Καισαρικές και υγεία του παιδιούΚαισαρικές και υγεία του παιδιού2.2. Καισαρικές ρουτίνας (Καισαρικές ρουτίνας (elective)elective)3.3. Καισαρικές και θηλασμόςΚαισαρικές και θηλασμός4.4. Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησηςΚαισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησης5.5. Καισαρικές μετά προηγούμενη Καισαρικές μετά προηγούμενη

καισαρικήκαισαρική6.6. Πρόκληση τοκετούΠρόκληση τοκετού7.7. Καισαρικές και προκλήσεις: ανασκόπησηΚαισαρικές και προκλήσεις: ανασκόπηση8.8. Προσωπική εμπειρίαΠροσωπική εμπειρία9.9. Συμπεράσματα/ Ο δρόμος μπροστάΣυμπεράσματα/ Ο δρόμος μπροστά

Καισαρικές μετά Καισαρικές μετά προηγούμενη καισαρικήπροηγούμενη καισαρική

• Σχεδόν νομοτελειακές στην ΕλλάδαΣχεδόν νομοτελειακές στην Ελλάδα• Κολπικός τοκετός μετά από καισαρική:Κολπικός τοκετός μετά από καισαρική:

– Καμία αύξηση στις αιμορραγίες και τις κακώσεις του Καμία αύξηση στις αιμορραγίες και τις κακώσεις του κόλπουκόλπου

– Καμία αύξηση στη νοσηρότητα του νεογέννητουΚαμία αύξηση στη νοσηρότητα του νεογέννητου

• Ανάλυση 203 σχετικών Ανάλυση 203 σχετικών ερευνών (1966 – 2009)ερευνών (1966 – 2009)

• Κίνδυνος μητρικής Κίνδυνος μητρικής θνησιμότητας με 2θνησιμότητας με 2ηη καισαρική 4 φορές καισαρική 4 φορές συχνότεροςσυχνότερος

• «Ισχυρές αποδείξεις «Ισχυρές αποδείξεις ότι ο κολπικός τοκετός ότι ο κολπικός τοκετός μετά από προηγούμενη μετά από προηγούμενη καισαρική είναι λογική καισαρική είναι λογική και ασφαλής επιλογή και ασφαλής επιλογή για την πλειοψηφία για την πλειοψηφία των γυναικών»των γυναικών»

Guise JM et al. Vaginal birth after cesarean: new insights. Evid Rep Technol Assess (Full Rep). 2010 Mar;(191):1-397.

• 672 672 έγκυες με προηγούμενη καισαρική έγκυες με προηγούμενη καισαρική

MMωρά ωρά μετά 2μετά 2ηη καισαρικαισαρικήκή

Μωρά με Μωρά με ΦΤ μετά ΦΤ μετά από από CSCS

ΑναπνευστΑναπνευστικά ικά προβλήματπροβλήματαα

5.8%5.8% 2.4%2.4%

Εισαγωγή Εισαγωγή στην στην εντατικήεντατική

9.3%9.3% 4.94.9

ΚόστοςΚόστος ΨηλότεΨηλότερορο

ΧαμηλότεΧαμηλότεροροKamath BD et al. Neonatal outcomes after elective cesarean delivery.

Obstet Gynecol. 2009 Jun;113(6):1231-8.

Νέες πολιτικές σε άλλες Νέες πολιτικές σε άλλες χώρεςχώρες

• Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, ΗΠΑ, Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, ΗΠΑ, CDCCDC

Πρόκληση τοκετούΠρόκληση τοκετού

• «Η προγραμματισμένη «Η προγραμματισμένη πρόκληση τοκετού από τις πρόκληση τοκετού από τις 41 εβδομάδες κύησης και 41 εβδομάδες κύησης και έπειτα μπορεί να μειώσει έπειτα μπορεί να μειώσει την πιθανότητα καισαρικής την πιθανότητα καισαρικής και κεχρωσμένου με και κεχρωσμένου με μηκώνιο αμνιακού υγρού. μηκώνιο αμνιακού υγρού. Δεν υπάρχουν αποδείξεις Δεν υπάρχουν αποδείξεις για τη χρησιμότητα της για τη χρησιμότητα της πρόκλησης τοκετού πριν τις πρόκλησης τοκετού πριν τις 41 εβδομάδες κύησης.»41 εβδομάδες κύησης.»

Πρόκληση τοκετούΠρόκληση τοκετού

• Επιμηκύνει τη διάρκεια του τοκετούΕπιμηκύνει τη διάρκεια του τοκετού• Μεγαλύτερη πιθανότητα να καταλήξει σε Μεγαλύτερη πιθανότητα να καταλήξει σε

καισαρική (*3)καισαρική (*3)• Σκορ Σκορ Apgar Apgar 1 λεπτό μετά τη γέννα <3 6 φορές 1 λεπτό μετά τη γέννα <3 6 φορές

πιο συχνά σε σύγκριση με ΦΤπιο συχνά σε σύγκριση με ΦΤ• Αυξημένες επιπλοκές μετά τη γέννα στη γυναίκαΑυξημένες επιπλοκές μετά τη γέννα στη γυναίκα

Dunne C et al. Outcomes of elective labour induction and elective caesarean section in low-risk pregnancies between 37 and 41 weeks' gestation. J Obstet Gynaecol Can. 2009 Dec;31(12):1124-30.

Πως μπορούν να μειωθούν οι Πως μπορούν να μειωθούν οι προκλήσεις τοκετού;προκλήσεις τοκετού;

• Πρόγραμμα μείωσης των προκλήσεων Πρόγραμμα μείωσης των προκλήσεων (Σηάτλ, ΗΠΑ): 20 χιλιάδες γεννήσεις (Σηάτλ, ΗΠΑ): 20 χιλιάδες γεννήσεις επί δύο χρόνιαεπί δύο χρόνια

• Μείωση των προκλήσεων τοκετού Μείωση των προκλήσεων τοκετού στις πρωτότοκες από 4.3% σε 0.8%στις πρωτότοκες από 4.3% σε 0.8%

• Μείωση των προκλήσεων τοκετού Μείωση των προκλήσεων τοκετού στις πολύτοκες από 13% στο 9.5%στις πολύτοκες από 13% στο 9.5%

• Επακόλουθη μείωση των καισαρικών Επακόλουθη μείωση των καισαρικών τομών τομών

Reisner DP et al. Reduction of elective inductions in a large community hospital. Am J Obstet Gynecol. 2009 Jun;200(6):674.e1-7.

1.1. Καισαρικές και υγεία του παιδιούΚαισαρικές και υγεία του παιδιού2.2. Καισαρικές ρουτίνας (Καισαρικές ρουτίνας (elective)elective)3.3. Καισαρικές και θηλασμόςΚαισαρικές και θηλασμός4.4. Καισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησηςΚαισαρικές πριν τις 39 εβδομάδες κύησης5.5. Καισαρικές μετά προηγούμενη καισαρικήΚαισαρικές μετά προηγούμενη καισαρική6.6. Πρόκληση τοκετούΠρόκληση τοκετού7.7. Καισαρικές και προκλήσεις: Καισαρικές και προκλήσεις:

ανασκόπησηανασκόπηση8.8. Προσωπική εμπειρίαΠροσωπική εμπειρία9.9. Συμπεράσματα/ Ο δρόμος μπροστάΣυμπεράσματα/ Ο δρόμος μπροστά

Καισαρική και γυναίκαΚαισαρική και γυναίκα

• 3.5 φορές υψηλότερος κίνδυνος θανάτου3.5 φορές υψηλότερος κίνδυνος θανάτου• Περισσότερος χρόνιος πόνοςΠερισσότερος χρόνιος πόνος• Ανωμαλίες προσκόλλησης πλακούντα στη μήτρα Ανωμαλίες προσκόλλησης πλακούντα στη μήτρα

σε επόμενες κυήσειςσε επόμενες κυήσεις• Προεκλαμψία σε επόμενες εγκυμοσύνεςΠροεκλαμψία σε επόμενες εγκυμοσύνες• Αυξημένος κίνδυνος για ρήξη μήτρας σε επόμενη Αυξημένος κίνδυνος για ρήξη μήτρας σε επόμενη

κύησηκύηση• Πιθανότητα για μειωμένη γονιμότηταΠιθανότητα για μειωμένη γονιμότητα

Μήπως οι γυναίκες προτιμούν Μήπως οι γυναίκες προτιμούν τις καισαρικές;τις καισαρικές;

• 7% των εγκύων δείχνουν προτίμηση 7% των εγκύων δείχνουν προτίμηση για για CSCS

• Απόφαση χωρίς ενήμερη συγκατάθεσηΑπόφαση χωρίς ενήμερη συγκατάθεση• Αντίληψη για «ασφάλεια», «ρουτίνα»Αντίληψη για «ασφάλεια», «ρουτίνα»• Δεν γνωρίζουν άλλες εφικτές επιλογέςΔεν γνωρίζουν άλλες εφικτές επιλογές• Ο μύθος ότι οι προτιμήσεις των Ο μύθος ότι οι προτιμήσεις των

εγκύων αυξάνουν τα ποσοστά των εγκύων αυξάνουν τα ποσοστά των καισαρικώνκαισαρικών

Karlström A et al. Behind the myth - few women prefer caesarean section in the absence of medical or obstetrical factors. Midwifery. 2010 Jul 12. [Epub ahead of print]

Μήπως οι γιατροί πιέζονται Μήπως οι γιατροί πιέζονται από τις μητέρες να κάνουν από τις μητέρες να κάνουν

καισαρική;καισαρική;• Έρευνα στο Λονδίνο με 800 μαιευτήρεςΈρευνα στο Λονδίνο με 800 μαιευτήρες• Οι περισσότεροι ανέφεραν ελάχιστες Οι περισσότεροι ανέφεραν ελάχιστες

προτροπές για καισαρικήπροτροπές για καισαρική• Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι πιστεύουν Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι πιστεύουν

ότι η απαίτηση των εγκύων για καισαρική ότι η απαίτηση των εγκύων για καισαρική είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την αύξηση του αριθμού των καισαρικών την αύξηση του αριθμού των καισαρικών (!)(!)

• Υποσυνείδητη ανάγκη ενός ολόκληρου Υποσυνείδητη ανάγκη ενός ολόκληρου κλάδου να δικαιολογήσει τις πράξεις τουκλάδου να δικαιολογήσει τις πράξεις του

Weaver JJ et al. Are there "unnecessary" cesarean sections? Perceptions of women and obstetricians about cesarean sections for nonclinical indications. Birth. 2007 Mar;34(1):32-41.

Οι πραγματικοί λόγοι της Οι πραγματικοί λόγοι της πανδημίας (1)πανδημίας (1)

• Ιατρικοί λόγοιΙατρικοί λόγοι: ηλικία : ηλικία εγκύουεγκύου

• Ιατρικοί λόγοιΙατρικοί λόγοι: Παχυσαρκία : Παχυσαρκία ((BMIBMI))

• Ιατρικοί λόγοιΙατρικοί λόγοι:: τεχνολογική τεχνολογική πρόοδοςπρόοδος

• Ιατρικοί λόγοιΙατρικοί λόγοι: αύξηση : αύξηση πολύδυμων κυήσεων πολύδυμων κυήσεων (εξωσωματικές) (;;)(εξωσωματικές) (;;)


• Ελλειπής εκπαίδευση γιατρώνΕλλειπής εκπαίδευση γιατρών: Ελάχιστη πλέον : Ελάχιστη πλέον εμπειρία γιατρών στο φυσιολογικό τοκετόεμπειρία γιατρών στο φυσιολογικό τοκετό

• Ελλειπής εκπαίδευση γιατρώνΕλλειπής εκπαίδευση γιατρών: Αδιαφορία για : Αδιαφορία για τεκμηριωμένη ιατρικήτεκμηριωμένη ιατρική

• EEλλειπής εκπαίδευση γιατρώνλλειπής εκπαίδευση γιατρών: διαδικασία : διαδικασία ενήμερης συγκατάθεσης (ενήμερης συγκατάθεσης (informed choice)informed choice)


• Υπέρμετρη ιατρικοποίηση Υπέρμετρη ιατρικοποίηση της γένναςτης γέννας

• Ασύδοτο πανηγύρι της Ασύδοτο πανηγύρι της ιδιωτικής υγείαςιδιωτικής υγείας

• Οικονομικό όφελος της Οικονομικό όφελος της καισαρικήςκαισαρικής

• Καισαρική των Καισαρική των διακοπών, του ΣΚ και διακοπών, του ΣΚ και της επαρχίαςτης επαρχίας

• Εξάρτηση από τον ένα Εξάρτηση από τον ένα γιατρόγιατρό

• Φόβος των μηνύσεων Φόβος των μηνύσεων (αμυντική ιατρική)(αμυντική ιατρική) Mossialos E et al. An investigation of Caesarean

sections in three Greek hospitals. The impact of financial incentives and convenience. European Journal of Public Health. 2005;15(3):288– 295.

Συνήθεις αφορμές και Συνήθεις αφορμές και δικαιολογίες για καισαρικήδικαιολογίες για καισαρική

• «Ο λώρος είναι τυλιγμένος στο «Ο λώρος είναι τυλιγμένος στο μωρό»μωρό»

• «Το παιδί είναι μεγάλο»«Το παιδί είναι μεγάλο»• «Το παιδί δεν βλέπω να «Το παιδί δεν βλέπω να

κατεβαίνει»κατεβαίνει»• «Δε μπορούμε να περιμένουμε «Δε μπορούμε να περιμένουμε

άλλο, δεν προχωράει η διαστολή άλλο, δεν προχωράει η διαστολή σου»σου»

• «Το παιδί ζορίζεται, το δείχνει το «Το παιδί ζορίζεται, το δείχνει το καρδιοτοκογράφημα»καρδιοτοκογράφημα»

• «Έχεις μικρή πύελο, υπάρχει «Έχεις μικρή πύελο, υπάρχει δυσαναλογία»δυσαναλογία»

• «Έχεις μυωπία» (!)«Έχεις μυωπία» (!)• …………..

Τα πισογυρίσματα του Τα πισογυρίσματα του ΠΟΥΠΟΥ

• Μέχρι πριν 1 χρόνο, ίσχυε σύσταση για ποσοστά Μέχρι πριν 1 χρόνο, ίσχυε σύσταση για ποσοστά καισαρικών <15% (από το 1985)καισαρικών <15% (από το 1985)

• Νεότερη οδηγία ΠΟΥ: «Δεν υπάρχουν εμπειρικές Νεότερη οδηγία ΠΟΥ: «Δεν υπάρχουν εμπειρικές ενδείξεις για το επιθυμητό ποσοστό. Η βέλτιστη ενδείξεις για το επιθυμητό ποσοστό. Η βέλτιστη αναλογία είναι άγνωστη.»αναλογία είναι άγνωστη.»

• «Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι «Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι όλες οι γυναίκες που χρήζουν καισαρικής τομής όλες οι γυναίκες που χρήζουν καισαρικής τομής να μπορούν να την έχουν.» (!)να μπορούν να την έχουν.» (!)

Global Criteria for Mother-Global Criteria for Mother-friendly care (WHO, 2009)friendly care (WHO, 2009)

• Σεβασμός στο φυσιολογικό της γέννας/ μη Σεβασμός στο φυσιολογικό της γέννας/ μη ιατρικοποίησηιατρικοποίηση

• Ενδυνάμωση, ενεργός συμμετοχή εγκύου/ πατέραΕνδυνάμωση, ενεργός συμμετοχή εγκύου/ πατέρα• Επιλογές τοκετού και μη φαρμακευτικής αναλγησίαςΕπιλογές τοκετού και μη φαρμακευτικής αναλγησίας• «Φροντίδα που δεν περιλαμβάνει παρεμβάσεις όπως «Φροντίδα που δεν περιλαμβάνει παρεμβάσεις όπως

φυσικό περιορισμό, ξύρισμα, κλύσμα, ορό, ρήξη φυσικό περιορισμό, ξύρισμα, κλύσμα, ορό, ρήξη μεμβρανών, επιφυσιοτομή, πρόκληση τοκετού, μεμβρανών, επιφυσιοτομή, πρόκληση τοκετού, παρεμβατικό τοκετό ή καισαρική εκτός εάν παρεμβατικό τοκετό ή καισαρική εκτός εάν απαιτούνται ειδικά για μια επιπλοκή και η μητέρα απαιτούνται ειδικά για μια επιπλοκή και η μητέρα ενημερώνεται για τους λόγους»ενημερώνεται για τους λόγους»– Προκλήσεις <10%Προκλήσεις <10%– Καισαρικές <15%Καισαρικές <15%– VBAC >60%VBAC >60%

Τελικά ποιό είναι το Τελικά ποιό είναι το πρόβλημα;πρόβλημα;

• Μήπως το 7% που επιθυμούν καισαρική;Μήπως το 7% που επιθυμούν καισαρική;• Μήπως υπάρχουν μητέρες που τους αρνήθηκαν Μήπως υπάρχουν μητέρες που τους αρνήθηκαν

καισαρική στη χώρα μας, με συνέπειες στην καισαρική στη χώρα μας, με συνέπειες στην υγεία τους;υγεία τους;

• Ή μήπως το πρόβλημα είναι το >30% των Ή μήπως το πρόβλημα είναι το >30% των γυναικών που θα προτιμούσαν φυσιολογικό γυναικών που θα προτιμούσαν φυσιολογικό τοκετό αλλά τελικά υφίστανται καισαρική τοκετό αλλά τελικά υφίστανται καισαρική «ελαφρά τη καρδία»;«ελαφρά τη καρδία»;

Ιστορία 1ηΙστορία 1η

• Πρωτότοκος χωρίς προβλήματαΠρωτότοκος χωρίς προβλήματα• Στρεπτόκοκκος σε καλλιέργεια κολπικού στις Στρεπτόκοκκος σε καλλιέργεια κολπικού στις

36/4036/40• Αντιβίωση/ επιμένειΑντιβίωση/ επιμένει• Απόφαση για καισαρική στις 38/40Απόφαση για καισαρική στις 38/40• Βάρος νεογέννητου 2200γρ (!)Βάρος νεογέννητου 2200γρ (!)• Δυσκολίες θηλασμού, οδηγίες για τάισμα ανά 3 Δυσκολίες θηλασμού, οδηγίες για τάισμα ανά 3

ώρες (!)ώρες (!)• «Μια φορά καισαρική, πάντα καισαρική» «Μια φορά καισαρική, πάντα καισαρική»

• Πρωτότοκος χωρίς προβλήματαΠρωτότοκος χωρίς προβλήματα• «Μικρό» έμβρυο στον εβδομαδιαίο υπέρηχο «Μικρό» έμβρυο στον εβδομαδιαίο υπέρηχο

37/4037/40• Επανάληψη υπερήχου από «ειδικό» που Επανάληψη υπερήχου από «ειδικό» που

επιβεβαιώνει ενδομήτριο καθυστέρηση στην επιβεβαιώνει ενδομήτριο καθυστέρηση στην ανάπτυξηανάπτυξη

• Καισαρική στις 38/40Καισαρική στις 38/40• Βάρος γέννησης 3700γρ (!)Βάρος γέννησης 3700γρ (!)

Ιστορία 2η

• Τηλ. Επικοινωνία εγκύου για πονάκια από Τηλ. Επικοινωνία εγκύου για πονάκια από ημερών ημέρα Παρασκευήημερών ημέρα Παρασκευή

• Παρατήρηση του μαιευτήρα γιατί δεν Παρατήρηση του μαιευτήρα γιατί δεν επικοινώνησε νωρίτεραεπικοινώνησε νωρίτερα

• Εξέταση: φυσιολογική, απλή εμπέδωσηΕξέταση: φυσιολογική, απλή εμπέδωση• Πρόκληση τοκετού Σάββατο πρωίΠρόκληση τοκετού Σάββατο πρωί• Πρωτότοκος, επισκληρίδιος, γυναίκα Πρωτότοκος, επισκληρίδιος, γυναίκα

ακινητοποιημένηακινητοποιημένη• Έπειτα από 7 ώρες, απόφαση για Έπειτα από 7 ώρες, απόφαση για

καισαρική λόγω «αποτυχίας» πρόκλησηςκαισαρική λόγω «αποτυχίας» πρόκλησης• 38/40, βάρος γέννησης 2550γρ38/40, βάρος γέννησης 2550γρ• Η μητέρα αργότερα εμφάνισε λοίμωξηΗ μητέρα αργότερα εμφάνισε λοίμωξη

Ιστορία 3η

ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα

• Όταν μια καισαρική είναι απαραίτητη, μπορεί να Όταν μια καισαρική είναι απαραίτητη, μπορεί να σώσει ζωές για μητέρα και παιδίσώσει ζωές για μητέρα και παιδί

• Όταν μια καισαρική δεν είναι απαραίτητη, Όταν μια καισαρική δεν είναι απαραίτητη, μπορεί να στιγματίσει μια μητέρα και ένα παιδίμπορεί να στιγματίσει μια μητέρα και ένα παιδί

Ο δρόμος μπροστάΟ δρόμος μπροστά

• Ενεργοποίηση γονιώνΕνεργοποίηση γονιών• Έλεγχος της ιδιωτικής υγείαςΈλεγχος της ιδιωτικής υγείας• Εκπαίδευση προσωπικού/ Χάραξη πολιτικής και Εκπαίδευση προσωπικού/ Χάραξη πολιτικής και

κατευθυντήριων γραμμώνκατευθυντήριων γραμμών• Απαίτηση για στοιχεία/ στατιστικές από κάθε Απαίτηση για στοιχεία/ στατιστικές από κάθε

κλινικήκλινική• Γραμμή καταγγελιών (Συνήγορος της εγκύου;;)Γραμμή καταγγελιών (Συνήγορος της εγκύου;;)• Συμβουλευτική γραμμή για φυσιολογικό τοκετόΣυμβουλευτική γραμμή για φυσιολογικό τοκετό• Κέντρα φυσικού τοκετού με κυρίαρχο ρόλο στις Κέντρα φυσικού τοκετού με κυρίαρχο ρόλο στις

μαίεςμαίες

Ο δρόμος μπροστά (2)Ο δρόμος μπροστά (2)

Αγγλία, 2009Αγγλία, 2009

Highest RatesHighest Rates Caesarean RateCaesarean Rate

Chelsea and Westminster Chelsea and Westminster HospitalHospital

33.3%33.3%

Queen Charlotte's and Chelsea Queen Charlotte's and Chelsea HospitalHospital

33.1%33.1%

St Mary's Hospital, PaddingtonSt Mary's Hospital, Paddington 33.1%33.1%

Royal Free Hospital. HampsteadRoyal Free Hospital. Hampstead 31%31%

East Surrey Hospital, RedhillEast Surrey Hospital, Redhill 30.9%30.9%

Lowest RatesLowest Rates

Hope Hospital, SalfordHope Hospital, Salford 18.8%18.8%

Barnsley DGHBarnsley DGH 18.7%18.7%

Pontefract General InfirmaryPontefract General Infirmary 17.8%17.8%

Royal Shrewsbury HospitalRoyal Shrewsbury Hospital 16.9%16.9%

Kings Mill Centre, Sutton-in-Kings Mill Centre, Sutton-in-AshfieldAshfield

15.8%15.8%

Πηγή:http://www.birthchoiceuk.com/Professionals/Frame.htm

www.ican-online.org

www.birth-choices.gr

Εκπαίδευση προσωπικού και αλλαγή πολιτικών στο ΕΣΥ

The “natural” caesareanThe “natural” caesarean

• KKαισαρική μετά την έναρξη των συσπάσεωναισαρική μετά την έναρξη των συσπάσεων• Ενεργός συμμετοχή επιτόκου με περιοχική Ενεργός συμμετοχή επιτόκου με περιοχική

αναισθησίααναισθησία• Ενεργός συμμετοχή πατέραΕνεργός συμμετοχή πατέρα• Ησυχία/ απαλά φώταΗσυχία/ απαλά φώτα• Άμεση επαφή δέρμα-με-δέρμα νεογεννήτου - Άμεση επαφή δέρμα-με-δέρμα νεογεννήτου -

μητέραςμητέρας

Smith J et al. The natural caesarean: a woman-centred technique. BJOG. 2008 Jul;115(8):1037-42

Ωφελείν, μη βλάπτεινΩφελείν, μη βλάπτειν

Η φύση είναι πιο σοφή από εμάς. Θα πρέπει να Η φύση είναι πιο σοφή από εμάς. Θα πρέπει να υπάρχειυπάρχει

πολύ σοβαρός λόγος για να παρέμβουμε στο πολύ σοβαρός λόγος για να παρέμβουμε στο φυσιολογικόφυσιολογικό

γεγονός της γέννας.γεγονός της γέννας.

““Birth is a human rights issue”Birth is a human rights issue”Midwifery today conferenceMidwifery today conference

Strasburg, France, 29 Sept – 03 October 2010Strasburg, France, 29 Sept – 03 October 2010

www.midwiferytoday.com

Η γέννηση ενός ανθρώπου δεν είναι αρρώστια.Η γέννηση ενός ανθρώπου δεν είναι αρρώστια.

Φυσιολογική γέννα: τοκετός που ξεκινά από μόνος Φυσιολογική γέννα: τοκετός που ξεκινά από μόνος του, χωρίς αναλγησία, χωρίς προκλήσεις, χωρίς του, χωρίς αναλγησία, χωρίς προκλήσεις, χωρίς παρεμβάσεις, χωρίς επισκληρίδιους, χωρίς παρεμβάσεις, χωρίς επισκληρίδιους, χωρίς καισαρικές, παρουσία δικών μας ανθρώπωνκαισαρικές, παρουσία δικών μας ανθρώπων

Klaus M et al. Academy of breastfeeding medicine founder's lecture 2009: Maternity care re-evaluated. Breastfeed Med. 2010 Feb;5(1):3-8.

Η Μαιευτική-Γυναικολογία, ως μια δυναμική Η Μαιευτική-Γυναικολογία, ως μια δυναμική ειδικότητα τόσοειδικότητα τόσο

σε επιστημονικό όσο και σε τεχνολογικό επίπεδο, σε επιστημονικό όσο και σε τεχνολογικό επίπεδο, διέπεταιδιέπεται

από κανόνες και πρωτόκολλα. Έγκειται στον από κανόνες και πρωτόκολλα. Έγκειται στον πολιτισμόπολιτισμό

ενός κράτους, στο σύστημα Υγείας του, να τηρεί τουςενός κράτους, στο σύστημα Υγείας του, να τηρεί τους

κανόνες και τα πρωτόκολλα και να αντιμετωπίζει κανόνες και τα πρωτόκολλα και να αντιμετωπίζει την έγκυοτην έγκυο

και το νεογνό με ανθρωπιά, σεβασμό και αξιοπρέπειακαι το νεογνό με ανθρωπιά, σεβασμό και αξιοπρέπεια

Μελέτη στο διαδίκτυοΜελέτη στο διαδίκτυο

• www.aims.org.uk/www.aims.org.uk/• www.www.injoyvideos.com/injoyvideos.com/• www.childbirthconnection.org/www.childbirthconnection.org/• www.nct.org.uk/ www.nct.org.uk/ • www.imbci.org/ www.imbci.org/ • www.eutokia.gr/ www.eutokia.gr/

Επιστημονική Επιστημονική βιβλιογραφίαβιβλιογραφία

• Decker EDecker E et al. Cesarean delivery is associated with celiac disease but et al. Cesarean delivery is associated with celiac disease but not inflammatory bowel disease in children. not inflammatory bowel disease in children. Pediatrics. 2010 Pediatrics. 2010 Jun;125(6):e1433-40. Epub 2010 May 17.Jun;125(6):e1433-40. Epub 2010 May 17.

• MetsäläMetsälä J J et al. Maternal and perinatal characteristics and the risk of et al. Maternal and perinatal characteristics and the risk of cow's milk allergy in infants up to 2 years of age: a case-control study cow's milk allergy in infants up to 2 years of age: a case-control study nested in the Finnish population. nested in the Finnish population. Am J Epidemiol. 2010 Jun Am J Epidemiol. 2010 Jun 15;171(12):1310-6. Epub 2010 May 14.15;171(12):1310-6. Epub 2010 May 14.

• MetsäläMetsälä J J et al. Perinatal factors and the risk of asthma in childhood--a et al. Perinatal factors and the risk of asthma in childhood--a population-based register study in Finland. population-based register study in Finland. Am J Epidemiol. 2008 Jul Am J Epidemiol. 2008 Jul 15;168(2):170-8. Epub 2008 May 28.15;168(2):170-8. Epub 2008 May 28.

• Davidson RDavidson R et al. Influence of maternal and perinatal factors on et al. Influence of maternal and perinatal factors on subsequent hospitalisation for asthma in children: evidence from the subsequent hospitalisation for asthma in children: evidence from the Oxford record linkage study. Oxford record linkage study. BMC Pulm Med. 2010 Mar 16;10:14.BMC Pulm Med. 2010 Mar 16;10:14.

• PistinerPistiner M M et al. Birth by cesarean section, allergic rhinitis, and allergic et al. Birth by cesarean section, allergic rhinitis, and allergic sensitization among children with a parental history of atopy. sensitization among children with a parental history of atopy. J Allergy J Allergy Clin Immunol. 2008 Aug;122(2):274-9. Epub 2008 Jun 20.Clin Immunol. 2008 Aug;122(2):274-9. Epub 2008 Jun 20.

• BiasucciBiasucci G G et al. Mode of delivery affects the bacterial community in et al. Mode of delivery affects the bacterial community in the newborn gut. the newborn gut. Early Hum Dev. 2010 Feb 4. [Epub ahead of print]Early Hum Dev. 2010 Feb 4. [Epub ahead of print]

• MaromMarom R R et al. Neonatal blood glucose concentrations in caesarean and et al. Neonatal blood glucose concentrations in caesarean and vaginally delivered term infants. vaginally delivered term infants. Acta Paediatr. 2010 May 26. [Epub Acta Paediatr. 2010 May 26. [Epub ahead of print]ahead of print]

……..to be continued….to be continued….

Συζήτηση/ ΕρωτήσειςΣυζήτηση/ Ερωτήσεις

καισαρικές για εγκυμονώ επιλέγω

Health & Medicine

Transcript of καισαρικές για εγκυμονώ επιλέγω