μητρικός θηλασμός

Μητρικός Θηλασμός

Συστάσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής για το 2012

Published online February 27, 2012 Pediatrics Vol. 129 No. 3 March 1, 2012

5ο Συνέδριο Παιδιατρικής – Παιδιατρικό Κέντρο ΑθηνώνΚαλαμάτα 22-23 Ιουνίου 2012

Επιδημιολογικά στοιχείαΈναρξη μητρικού θηλασμού 75%

Λατινο-αμερικάνικος πληθυσμός 80,6%

Αφρο-αμερικάνικος πληθυσμός 58%

Με χαμηλό εισόδημα 67%

Με υψηλότερο εισόδημα 84%

Αφρο –αμερικάνικος πληθυσμός με χαμηλό εισόδημα 37%

Ηλικία < 20χρ 59,7%

Ηλικία > 30χρ 79,3%

Αφρο-αμερικάνικος πληθυσμός < 20χρ 30%

Επιδημιολογικά στοιχεία

Συχνότητα οποιουδήποτε θηλασμούσε ηλικία 6μηνών

Λατινο και Αφρο αμερικάνικο πληθυσμό 43%

Λατινο-αμερικάνικος πληθυσμός 46%

Αφρο-αμερικάνικος πληθυσμός 27,5%

Σύσταση για αποκλειστικό θηλασμό 6 μηνών στις ΗΠΑ 13%

Επιδημιολογικά στοιχείαμαιευτήρια

χορήγηση συμπληρώματος ξένου γάλατος στις πρώτες 24 ώρες σαν γενική συστηματική πρακτική

24%

Μητρικός Θηλασμός και αποτελέσματα

• Αποτελέσματα για το βρέφος

• Αποτελέσματα για το πρόωρο βρέφος

• Αποτελέσματα για τη μητέρα

• Οικονομικά οφέλη

• Διάρκεια μητρικού θηλασμού

• Αντενδείξεις στον μητρικό θηλασμό

• Φάρμακα στη μητέρα

• Νοσοκομειακές πρακτικές

• Χρήση πιπίλας – Βιταμίνες και Συμπληρώματα

• Καμπύλες σωματομετρικών στοιχείων

• Θηλασμός και εργασία

• Ο ρόλος του Παιδιάτρου

Προβλήματα αποτελεσμάτωνΟ μητρικός θηλασμός βελτιώνει την υγεία βρεφών και μητέρων τόσο στον αναπτυγμένο όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο.όμως έχουμε

μεγάλα μεθοδολογικά προβλήματα ως προς την ποιότητα των σχετικών ερευνών

προβλήματα στη ποιότητα συλλογής δεδομένων

συνύπαρξη άλλων παραγόντων (confounders)

απουσία διάκρισης «αποκλειστικού» - «οποιουδήποτε» θηλασμού

απουσία αιτιολογικής σχέσης θηλασμού και ειδικού αποτελέσματος

ενδογενή πρακτικά και ηθικά ζητήματα για τυχαιοποιημένες μελέτες

Νόσος %Χαμηλότερο

ρίσκο

Μητρικός θηλασμός Σχολιασμός

Μέση ωτίτιδα 23 Οποιοσδήποτε

Μέση ωτίτιδα 50 >3 ή 6μήνες Αποκλ ΜΘ

Επαναλαμβανόμενη Μ.Ω. 77 Αποκλειστικός ΜΘ >6μ Συσχετιζόμενος με ΜΘ 4-6μ

Λοιμώξεις ανώτερουαναπνευστικού

63 >6μ Αποκλ ΜΘ

Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού

72 >4μ Αποκλ ΜΘ

Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού

77 Αποκλ ΜΘ >6μ με ΜΘ 4-6μ

Άσθμα 40 >3μ Ιστορικό Οικογενειακής Ατοπίας

Άσθμα 26 >3μ Χωρίς Ιστορικό Οικογενειακής Ατοπίας

RSV Βρογχιολίτιδα 74 >4μ

Νεκρωτική εντεροκολίτιδα 27 NICU stay

Γαστρεντερίτιδα 64 Οποιοσδήποτε

Αποτελέσματα για το βρέφοςΔοσο-εξαρτώμενα οφέλη μητρικού θηλασμού

Νόσος %Χαμηλότερο

ρίσκο

Μητρικός θηλασμός Σχολιασμός

Ατοπική δερματίτιδα 27 >3μ Αποκλ ΜΘ - Χωρίς Οικογενειακό Ιστορικό

Ατοπική δερματίτιδα 42 >3μ Αποκλ ΜΘ - Με Οικογενειακό Ιστορικό

Φλεγμ Νόσοι του Εντέρου 31 Οποιοσδήποτε

Παχυσαρκία 24 Οποιοσδήποτε

Κοιλιοκάκη 52 >2μ Έκθεση στη Γλουτένη ενόσω θηλάζει

Σακχ Διαβήτης 1 30 >3μ

Σακχ Διαβήτης 2 40 Οποιοσδήποτε

Λευχαιμία ALL 20 >6μ

Λευχαιμία AML 15 >6μ

Σύνδρομο Αιφνιδίου Θανάτου 36 Οποιοσδήποτε >1μ

Αποτελέσματα για το βρέφοςΔοσο-εξαρτώμενα οφέλη μητρικού θηλασμού

Συστάσεις για την διαχείριση του μητρικού θηλασμού στα πρόωρα βρέφη

1 Όλα τα πρόωρα βρέφη πρέπει να προσλαμβάνουν ανθρώπινο γάλα.

• Το ανθρώπινο γάλα πρέπει να ενισχύεται με πρωτεΐνες, μέταλλα και βιταμίνες για να διασφαλιστεί ιδανική διατροφική πρόσληψη για βρέφη με βάρος γέννησης • Θα πρέπει να χρησιμοποιείται παστεριωμένο ανθρώπινο γάλα δότριας, κατάλληλα ενισχυμένο, εάν δεν είναι διαθέσιμο το γάλα της ίδιας της μητέρας ή εάν υπάρχει αντένδειξη.2 Θα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλες τις μητέρες μέθοδοι και εκπαιδευτικά πρωτόκολλα για την άντληση γάλακτος με το χέρι ή με αντλία.3 Οι νεογνικές μονάδες εντατικής φροντίδας πρέπει να κατέχουν πρωτόκολλα επιστημονικά τεκμηριωμένα για την συλλογή, την αποθήκευση, και την σήμανση του ανθρώπινου γάλακτος 4 Οι νεογνικές μονάδες εντατικής φροντίδας πρέπει να προλαμβάνουν την λανθασμένη χορήγηση ανθρώπινου γάλακτος (http://www.cdc.gov/breastfeeding/recommendations/other_mothers_milk.htm)5 Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να υποστηρίζουν την πρακτική ρουτίνας, για καλλιέργεια του ανθρώπινου γάλακτος ,για την ανεύρεση βακτηρίων ή άλλων μικροοργανισμών .

Αποτελέσματα για τη μητέραΗ μητέρα που θηλάζει επωφελείται τόσο από βραχυχρόνια όσο και από μακροχρόνια οφέλη για την υγεία της.μικρότερη απώλεια αίματος μετά τον τοκετό και γρηγορότερη υποστροφή της μήτρας

αυξημένο μεσοδιάστημα για επόμενη εγκυμοσύνη

μείωση επιλόχειας κατάθλιψης

σημαντική μείωση παιδικής κακοποίησης

λιγότερο βάρος (1,38 κιλά)

μειωμένο κίνδυνο σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2

σημαντική μείωση αρτηριακής πίεσης, υπερλιπιδαιμίας, καρδιαγγειακών νοσημάτων, μείωσης καρκίνου μαστού, καρκίνου ωοθηκών.

Οικονομικά οφέλη90% μητέρων που θα θήλαζαν για 6 μήνες = 13 ΔΙΣ δολάρια συνολικό όφελος το χρόνο. (ανάλυση κόστους βασισμένη στην αναφορά AHRQ). (Agency for Healthcare Research and Quality)

Για την Ελλάδα αναλογικά = (13 δις: 30) = περίπου μισό δις δολάρια όφελος το χρόνο για 6 μήνες θηλασμού.

Τα οικονομικά οφέλη δεν περιλαμβάνουν όσα σχετίζονται με την μείωση στις ώρες απουσίας από την εργασία των γονιών ή με τους θανάτους ενηλίκων από ασθένειες που ξεκινούν στην παιδική ηλικία, όπως το άσθμα, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, ή οι καταστάσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία.

Άρα στρατηγικές που αυξάνουν τον αριθμό μητέρων που θηλάζουν αποκλειστικά για περίπου 6 μήνες θα είχαν μεγάλο οικονομικό όφελος σε οικογενειακό και εθνικό επίπεδο.

Διάρκεια αποκλειστικού θηλασμού

Η ΑΑΠ συνιστά αποκλειστικό μητρικό θηλασμό για περίπου 6 μήνες, με συνέχιση του θηλασμού για 1 χρόνο ή περισσότερο όπως επιθυμείται αμοιβαία από μητέρα και παιδί.

Επειδή ο μητρικός θηλασμός είναι προστατευτικός ανοσολογικά, όταν εισάγονται συμπληρωματικές τροφές, συνιστάται αυτό να γίνεται ενόσω το βρέφος λαμβάνει μόνο μητρικό γάλα .

Η μητέρες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συνεχίσουν τον θηλασμό καθ’ όλη την διάρκεια του πρώτου χρόνου και μετά από αυτόν, όσο εισάγονται περισσότερες και ποικίλες στερεές συμπληρωματικές τροφές.

Αντενδείξεις μητρικού θηλασμού και νόσων

διαταραχή της κλασσικής γαλακτοζαιμία

φαινυλκετονουρία

θετικές για τον ανθρώπινο Τ-κυτταρικό λεμφοτροφικό ιό τύπου 1 ή 2

μη θεραπευμένη βρουκέλλωση

ενεργό (λοιμώδη) μη θεραπευμένη φυματίωση

ανεμευλογιά 5 μέρες πριν έως 2 μέρες μετά τον τοκετό πρέπει να απομονώνονται από τα βρέφη τους (ναι στην άντληση γάλατος)ενεργό λοίμωξη από τον ιό γρίπης Η1Ν1 (ναι στην άντληση γάλατος)

Αντενδείξεις μητρικού θηλασμού και ουσίες

Η χρήση ουσιών από την μητέρα δεν είναι κατηγορηματική αντένδειξη για μητρικό θηλασμό.Μητέρες με επαρκή διατροφή που εξαρτώνται από ναρκωτικές ουσίες μπορούν να ενθαρρύνονται να θηλάζουν εφόσον βρίσκονται σε πρόγραμμα συντήρησης σε μεθαδόνη υπό επίβλεψη και έχουν αρνητικό έλεγχο για HIV και παράνομα ναρκωτικά.Ναρκωτικά των δρόμων όπως το PCP (φαινυλκυκλιδίνη), η κοκαίνη, και η κάνναβη, συνιστούν αντένδειξη.Το αλκοόλ δεν είναι γαλακτογωγική ουσία. Θα πρέπει να ελαχιστοποιείται η πρόσληψη αλκοολούχων ποτών και να περιορίζεται σε μια περιστασιακή πρόσληψη όχι περισσότερο από 0.5 γρ αλκοόλ ανά κιλό σωματικού βάρους, το οποίο για μια μητέρα 60 κιλών είναι περίπου 60ml λικέρ, 240ml κρασιού, ή 2 μπίρες.Το κάπνισμα της μητέρας δεν συνιστά απόλυτη αντένδειξη για τον θηλασμό αλλά θα πρέπει να αποθαρρύνεται ισχυρά.

Διατροφή της μητέραςφυσιολογικά ισορροπημένη ποικίλη διατροφή.

οι θηλάζουσες μητέρες με καλό επίπεδο θρέψης έχουν ανάγκη για αυξημένη καθημερινή πρόσληψη ενέργειας από 450 έως 500 θερμίδες/μέρα.πολλοί κλινικοί γιατροί συνιστούν την συνεχιζόμενη χρήση των προγεννητικών συμπληρωμάτων βιταμινών και κατά την διάρκεια της γαλουχίας , (δεν υπάρχει σύσταση ρουτίνας για συμπληρώματα στη μητέρα κατά την διάρκεια της γαλουχίας)κατανάλωση 1 ή 2 μερίδων ψαριών για μια μέση ημερήσια πρόσληψη από 200 με 300mg ω-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων μακράς αλυσίδας, ώστε να διασφαλιστεί επαρκής συγκέντρωση προέτοιμων DHA στο μητρικό γάλα.αποφυγή κατανάλωσης ψαριών – κυνηγών (πχ ξιφίας, καρχαρίας) για πρόσληψη υπερβολικών ποσών υδραργύρου ή άλλων επιμολύνσεων.

Φάρμακα στη μητέρα

Υπάρχει μόνο ελάχιστος αριθμός φαρμάκων που αποτελούν αντένδειξη, και συνήθως μπορεί να βρεθεί ένα κατάλληλο εναλλακτικό.Σε γενικές γραμμές, ο μητρικός θηλασμός δεν συνιστάται όταν οι μητέρες λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή από τις ακόλουθες κατηγορίες φαρμάκων: αμφεταμίνες, χημειοθεραπευτικοί παράγοντες, εργοταμίνες, και στατίνες.Ειδική προφύλαξη πρέπει να ακολουθείται στην περίπτωση θηλαζόντων βρεφών με έλλειψη γλυκόζης – φωσφορικής διυδρογενάσης (G6PD). Όσπρια φάβας, νιτροφουραντοίνη, πριμακίνη και φαιναζοπυριδίνη πρέπει να αποφεύγονται από την μητέρα για να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αιμόλυσης στο βρέφοςΠερισσότερες πληροφορίες διαδικτυακά στο LactMed.

Νοσοκομειακές Πρακτικές Η πρότυπη νοσοκομειακή πολιτική βασίζεται στις αρχές της δημοσίευσης «Δέκα Βήματα για επιτυχημένο Μητρικό Θηλασμό» του ΠΟΥ/ UNICEF to 1991

Πιο συγκεκριμένα, δίνεται έμφαση στην ανάγκη να αντιστραφούν ή να σταματήσουν επιζήμιες νοσοκομειακές πολιτικές οι οποίες παρεμβάλλονται αρνητικά στην 1. πρώιμη επαφή δέρμα με δέρμα, 2. οι οποίες παρέχουν νερό, ζαχαρούχο νερό, ή εμπορικό γάλα για βρέφη χωρίς να

υπάρχει κάποια ιατρική ένδειξη, 3. οι οποίες περιορίζουν αυθαίρετα την διάρκεια και τον χρόνο που ένα βρέφος

μπορεί να βρίσκεται με την μητέρα του, 4. οι οποίες περιορίζουν την διάρκεια της σίτισης, 5. ή οι οποίες παρέχουν ανεξέλεγκτη χρήση τεχνητής θηλής – πιπίλας.

5 Νοσοκομειακές Πρακτικές

1. θηλασμός κατά την πρώτη ώρα μετά την γέννηση, 2. αποκλειστικός μητρικός θηλασμός,

3. συν-διαμονή μητέρας και νεογνού (rooming-in)4. αποφυγή τεχνητών θηλών5. παροχή τηλεφωνικού αριθμού για υποστήριξη μετά την έξοδο από το νοσοκομείο

Δέκα Βήματα για Επιτυχή Μητρικό Θηλασμό του ΠΟΥ/ UNICEF

1 Να υπάρχει γραπτή πολιτική μητρικού θηλασμού που να επικοινωνείται διαρκώς σε όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας2 Να εκπαιδεύονται όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας στις απαραίτητες δεξιότητες για να φέρουν εις πέρας αυτήν την πολιτική.3 Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες γυναίκες σχετικά με το οφέλη και την πρακτική του μητρικού θηλασμού

4 Να βοηθούνται οι μητέρες να ξεκινούν τον μητρικό θηλασμό μέσα στην πρώτη ώρα από την γέννηση

5 Να δείχνεται στις μητέρες πώς να θηλάζουν και πώς να διατηρούν την γαλουχία ακόμα και στην περίπτωση που αποχωρίζονται από το βρέφος τους.6 Να μην δίνεται στα νεογέννητα βρέφη άλλη τροφή ή υγρό από το μητρικό γάλα, εκτός εάν υπάρχει ιατρική ένδειξη7 Να εφαρμόζεται συν-διαμονή (να επιτρέπεται η μητέρα και το βρέφος να παραμένουν μαζί) 24 ώρες την ημέρα.8 Να ενθαρρύνεται ο μητρικός θηλασμός κατά απαίτηση του βρέφους

9 Να μην δίνονται τεχνητές θηλές, πιπίλες ή μπιμπερό σε θηλάζοντα βρέφη.

10 Να ενεργοποιείται η εγκαθίδρυση ομάδων υποστήριξης μητρικού θηλασμού και να παραπέμπονται οι μητέρες σε αυτές κατά την έξοδό τους από το νοσοκομείο.


1 Να υπάρχει γραπτή πολιτική μητρικού θηλασμού και να ενημερώνεται διαρκώς όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας2 Να εκπαιδεύονται όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας στις απαραίτητες δεξιότητες για να φέρουν εις πέρας αυτήν την πολιτική.3 Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες γυναίκες σχετικά με το οφέλη και την πρακτική του μητρικού θηλασμού






1 Να υπάρχει γραπτή πολιτική μητρικού θηλασμού που να επικοινωνείτε διαρκώς σε όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας2 Να εκπαιδεύεται όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας στις απαραίτητες δεξιότητες για να φέρουν εις πέρας αυτήν την πολιτική.3 Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες γυναίκες σχετικά με το οφέλη και την πρακτική του μητρικού θηλασμού






1 Να υπάρχει γραπτή πολιτική μητρικού θηλασμού που να επικοινωνείτε διαρκώς σε όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας2 Να εκπαιδεύονται όλο το προσωπικό επαγγελματιών υγείας στις απαραίτητες δεξιότητες για να φέρουν εις πέρας αυτήν την πολιτική.3 Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες γυναίκες σχετικά με το οφέλη και την πρακτική του μητρικού θηλασμού4 Να βοηθούνται οι μητέρες να ξεκινούν τον μητρικό θηλασμό μέσα στην πρώτη ώρα από την γέννηση







5 Να δείχνεται στις μητέρες πώς να θηλάζουν και πώς να διατηρούν την γαλουχία ακόμα και στην περίπτωση που αποχωρίζονται από το βρέφος τους.6 Να μην δίνεται στα νεογέννητα βρέφη άλλη τροφή ή υγρό, εκτός εάν υπάρχει ιατρική ένδειξη

7 Να εφαρμόζεται συν-διαμονή (να επιτρέπεται η μητέρα και το βρέφος να παραμένουν μαζί) 24 ώρες την ημέρα.8 Να ενθαρρύνεται ο μητρικός θηλασμός κατά απαίτηση του βρέφους








10 Να ενεργοποιείται η εγκαθίδρυση ομάδων υποστήριξης μητρικού θηλασμού και να παραπέμπονται οι μητέρες σε αυτές, κατά την έξοδό τους από το νοσοκομείο.

Συστάσεις για την κλινική αντιμετώπιση του μητρικού θηλασμού υγιών τελειόμηνων βρεφών

1 Αποκλειστικός θηλασμός για περίπου 6 μήνες • Θηλασμός προτιμότερος. Εναλλακτικά, αντλημένο μητρικό γάλα, ή

ανθρώπινο γάλα δότριας• Να συνεχίζεται για τουλάχιστον όλο τον πρώτο χρόνο της ζωής και περισσότερο όσο είναι αμοιβαία επιθυμητό για μητέρα και παιδί• Συμπληρωματικές τροφές πλούσιες σε σίδηρο και άλλα μικρο-συστατικά πρέπει να εισάγονται περίπου στους 6 μήνες ζωής

2 Περιγεννητικές πολιτικές και πρακτικές που βελτιστοποιούν την έναρξη μητρικού θηλασμού και την διατήρησή του πρέπει να είναι συμβατές με την Πρότυπη Πολιτική της ΑΑΠ και το Μοντέλο Νοσοκομειακής Πολιτικής της Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας και περιλαμβάνουν τα εξής:• Άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με τις μητέρες αμέσως μετά τον τοκετό έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος. Η επαφή δέρμα με δέρμα να ενθαρρύνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά την γέννηση.• Καθυστέρηση σε παρεμβάσεις ρουτίνας (ζύγισμα, μέτρημα, πλύσιμο, εξετάσεις αίματος, εμβόλια, και προφύλαξη στα μάτια) έως ότου το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος έχει ολοκληρωθεί.• Καθυστέρηση στην χορήγηση βιταμίνης Κ ενδομυικά έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος αλλά και μέσα στις πρώτες 6 ώρες ζωής.• Να διασφαλίζονται τουλάχιστον 8 με 12 γεύματα στο στήθος σε κάθε 24ωρο.• Να διασφαλίζεται επίσημη εκτίμηση και καταγραφή του μητρικού θηλασμού από εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας (που να περιλαμβάνει σωστή τοποθέτηση, σύλληψη του στήθους, απομάκρυνση μητρικού γάλακτος, κλινική εξέταση) τουλάχιστον μά φορά σε κάθε νοσηλευτική βάρδια• Να μην δίνονται συμπληρώματα (νερό, ζαχαρούχο νερό, εμπορικό γάλα για βρέφη, ή άλλα υγρά) σε νεογέννητα βρέφη που θηλάζουν εκτός εάν υπάρχει ιατρική ένδειξη χρησιμοποιώντας στάνταρ κατευθυντήριες γραμμές επιστημονικά τεκμηριωμένες για την αντιμετώπιση της υπερχολερυθριναιμίας και της υπογλυκαιμίας• Να αποφεύγεται η χρήση ρουτίνας τεχνητών θηλών κατά την περίοδο μετά την γέννηση του παιδιού• Να ξεκινά καθημερινή χορήγηση βιταμίνης D σε σταγόνες (400 IU) με το εξιτήριο από το νοσοκομείο

3 Όλα τα θηλάζοντα νεογέννητα βρέφη πρέπει να βλέπονται από παιδίατρο στις 3 με 5 ημέρες ζωής, δηλαδή μέσα σε 48 με 72 ώρες μετά την έξοδό τους από το μαιευτήριο• Να εκτιμάται τον επίπεδο ενυδάτωσης (ούρα και κόπρανα του βρέφους)• Να εκτιμάται η πρόσληψη βάρους του βρέφους (απώλεια βάρους όχι περισσότερη από 7% από την γέννηση και μη συνεχιζόμενη απώλεια βάρους από την 5η ημέρα ζωής και έπειτα, να εκτιμάται η σίτιση και να σχεδιάζεται πιο συχνή παρακολούθηση του παιδιού)• Να συζητούνται ζητήματα που έχουν να κάνουν με την μητέρα και το βρέφος• Να παρατηρείται ένας θηλασμός

4 Η μητέρα και το βρέφος πρέπει να κοιμούνται κοντά ο ένας στον άλλον για να ενισχύσουν τον μητρικό θηλασμό

5 Πιπίλα θα πρέπει να προσφέρεται, ενόσω το βρέφος τοποθετείται ανάσκελα με την πλάτη του στο στρώμα για ύπνο, όχι νωρίτερα από της 3 με 4 εβδομάδες της ζωής και αφότου ο μητρικός θηλασμός έχει εγκατασταθεί πλήρως


1 Αποκλειστικός θηλασμός για περίπου 6 μήνες • Θηλασμός προτιμότερος. Εναλλακτικά, αντλημένο μητρικό γάλα, ή ανθρώπινο γάλα δότριας

• Να συνεχίζεται για τουλάχιστον όλο τον πρώτο χρόνο της ζωής και περισσότερο όσο είναι αμοιβαία επιθυμητό για μητέρα και παιδί• Συμπληρωματικές τροφές πλούσιες σε σίδηρο και άλλα μικρο-συστατικά πρέπει να εισάγονται περίπου στους 6 μήνες ζωής

2 Περιγεννητικές πολιτικές και πρακτικές που βελτιστοποιούν την έναρξη μητρικού θηλασμού και την διατήρησή του πρέπει να είναι συμβατές με την Πρότυπη Πολιτική της ΑΑΠ και το Μοντέλο Νοσοκομειακής Πολιτικής της Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας και περιλαμβάνουν τα εξής:• Άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με τις μητέρες αμέσως μετά τον τοκετό έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος. Η επαφή δέρμα με δέρμα να ενθαρρύνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά την γέννηση.• Καθυστέρηση σε παρεμβάσεις ρουτίνας (ζύγισμα, μέτρημα, πλύσιμο, εξετάσεις αίματος, εμβόλια, και προφύλαξη στα μάτια) έως ότου το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος έχει ολοκληρωθεί.• Καθυστέρηση στην χορήγηση βιταμίνης Κ ενδομυϊκά έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος αλλά και μέσα στις πρώτες 6 ώρες ζωής.• Να διασφαλίζονται τουλάχιστον 8 με 12 γεύματα στο στήθος σε κάθε 24ωρο.• Να διασφαλίζεται επίσημη εκτίμηση και καταγραφή του μητρικού θηλασμού από εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας (που να περιλαμβάνει σωστή τοποθέτηση, σύλληψη του στήθους, απομάκρυνση μητρικού γάλακτος, κλινική εξέταση) τουλάχιστον μιά φορά σε κάθε νοσηλευτική βάρδια• Να μην δίνονται συμπληρώματα (νερό, ζαχαρούχο νερό, εμπορικό γάλα για βρέφη, ή άλλα υγρά) σε νεογέννητα βρέφη που θηλάζουν εκτός εάν υπάρχει ιατρική ένδειξη χρησιμοποιώντας στάνταρ κατευθυντήριες γραμμές επιστημονικά τεκμηριωμένες για την αντιμετώπιση της υπερχολερυθριναιμίας και της υπογλυκαιμίας• Να αποφεύγεται η χρήση ρουτίνας τεχνητών θηλών κατά την περίοδο μετά την γέννηση του παιδιού• Να ξεκινά καθημερινή χορήγηση βιταμίνης D σε σταγόνες (400 IU) με το εξιτήριο από το νοσοκομείο3 Όλα τα θηλάζοντα νεογέννητα βρέφη πρέπει να βλέπονται από παιδίατρο στις 3 με 5 ημέρες ζωής, δηλαδή μέσα σε 48 με 72 ώρες μετά την έξοδό τους από το μαιευτήριο• Να εκτιμάται τον επίπεδο ενυδάτωσης (ούρα και κόπρανα του βρέφους)• Να εκτιμάται η πρόσληψη βάρους του βρέφους (απώλεια βάρους όχι περισσότερη από 7% από την γέννηση και μη συνεχιζόμενη απώλεια βάρους από την 5η ημέρα ζωής και έπειτα, να εκτιμάται η σίτιση και να σχεδιάζεται πιο συχνή παρακολούθηση του παιδιού)• Να συζητούνται ζητήματα που έχουν να κάνουν με την μητέρα και το βρέφος• Να παρατηρείται ένας θηλασμός

4 Η μητέρα και το βρέφος πρέπει να κοιμούνται κοντά ο ένας στον άλλον για να ενισχύσουν τον μητρικό θηλασμό





2 Περιγεννητικές πολιτικές και πρακτικές που βελτιστοποιούν την έναρξη μητρικού θηλασμού και την διατήρησή του πρέπει να είναι συμβατές με την Πρότυπη Πολιτική της ΑΑΠ και το Μοντέλο Νοσοκομειακής Πολιτικής της Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας και περιλαμβάνουν τα εξής:• Άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με τις μητέρες αμέσως μετά τον τοκετό έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος. Η επαφή δέρμα με δέρμα να ενθαρρύνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά την γέννηση.• Καθυστέρηση σε παρεμβάσεις ρουτίνας (ζύγισμα, μέτρημα, πλύσιμο, εξετάσεις αίματος, εμβόλια, και προφύλαξη στα μάτια) έως ότου το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος έχει ολοκληρωθεί.• Καθυστέρηση στην χορήγηση βιταμίνης Κ ενδομυικά έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος αλλά και μέσα στις πρώτες 6 ώρες ζωής……..

3 Όλα τα θηλάζοντα νεογέννητα βρέφη πρέπει να βλέπονται από παιδίατρο στις 3 με 5 ημέρες ζωής, δηλαδή μέσα σε 48 με 72 ώρες μετά την έξοδό τους από το μαιευτήριο• Να εκτιμάται τον επίπεδο ενυδάτωσης (ούρα και κόπρανα του βρέφους)• Να εκτιμάται η πρόσληψη βάρους του βρέφους (απώλεια βάρους όχι περισσότερη από 7% από την γέννηση και μη συνεχιζόμενη απώλεια βάρους από την 5η ημέρα ζωής και έπειτα, να εκτιμάται η σίτιση και να σχεδιάζεται πιο συχνή παρακολούθηση του παιδιού)• Να συζητούνται ζητήματα που έχουν να κάνουν με την μητέρα και το βρέφος• Να παρατηρείται ένας θηλασμός4 Η μητέρα και το βρέφος πρέπει να κοιμούνται κοντά ο ένας στον άλλον για να ενισχύσουν τον μητρικό θηλασμό





2 Περιγεννητικές πολιτικές και πρακτικές που βελτιστοποιούν την έναρξη μητρικού θηλασμού και την διατήρησή του πρέπει να είναι συμβατές με την Πρότυπη Πολιτική της ΑΑΠ και το Μοντέλο Νοσοκομειακής Πολιτικής της Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας και περιλαμβάνουν τα εξής:• Άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με τις μητέρες αμέσως μετά τον τοκετό έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος. Η επαφή δέρμα με δέρμα να ενθαρρύνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά την γέννηση.• Καθυστέρηση σε παρεμβάσεις ρουτίνας (ζύγισμα, μέτρημα, πλύσιμο, εξετάσεις αίματος, εμβόλια, και προφύλαξη στα μάτια) έως ότου το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος έχει ολοκληρωθεί.• Καθυστέρηση στην χορήγηση βιταμίνης Κ ενδομυϊκά έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος αλλά και μέσα στις πρώτες 6 ώρες ζωής.• Να διασφαλίζονται τουλάχιστον 8 με 12 γεύματα στο στήθος σε κάθε 24ωρο.………..


4 Η μητέρα και το βρέφος πρέπει να κοιμούνται κοντά ,ο ένας στον άλλον για να ενισχύσουν τον μητρικό θηλασμό5 Πιπίλα θα πρέπει να προσφέρεται, ενόσω το βρέφος τοποθετείται ανάσκελα με την πλάτη του στο στρώμα για ύπνο, όχι νωρίτερα από της 3 με 4 εβδομάδες της ζωής και αφότου ο μητρικός θηλασμός έχει εγκατασταθεί πλήρως




2 Περιγεννητικές πολιτικές και πρακτικές που βελτιστοποιούν την έναρξη μητρικού θηλασμού και την διατήρησή του πρέπει να είναι συμβατές με την Πρότυπη Πολιτική της ΑΑΠ και το Μοντέλο Νοσοκομειακής Πολιτικής της Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας και περιλαμβάνουν τα εξής:• Άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με τις μητέρες αμέσως μετά τον τοκετό έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος. Η επαφή δέρμα με δέρμα να ενθαρρύνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά την γέννηση.• Καθυστέρηση σε παρεμβάσεις ρουτίνας (ζύγισμα, μέτρημα, πλύσιμο, εξετάσεις αίματος, εμβόλια, και προφύλαξη στα μάτια) έως ότου το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος έχει ολοκληρωθεί.• Καθυστέρηση στην χορήγηση βιταμίνης Κ ενδομυϊκά έως ότου ολοκληρωθεί το πρώτο γεύμα του νεογέννητου στο στήθος αλλά και μέσα στις πρώτες 6 ώρες ζωής.• Να διασφαλίζονται τουλάχιστον 8 με 12 γεύματα στο στήθος σε κάθε 24ωρο.………..


4 Η μητέρα και το βρέφος πρέπει να κοιμούνται κοντά ,ο ένας στον άλλον για να ενισχύσουν τον μητρικό θηλασμό

5 Πιπίλα θα πρέπει να προσφέρεται, εφόσον το βρέφος τοποθετείται ανάσκελα , με την πλάτη του στο στρώμα για ύπνο, όχι νωρίτερα από τις 3 με 4 εβδομάδες ζωής και ο μητρικός θηλασμός έχει εγκατασταθεί πλήρως.

Χρήση τεχνικής θηλής - πιπίλας

Επειδή η χρήση πιπίλας έχει συσχετιστεί με μια μείωση στην συχνότητα SIDS, οι μητέρες υγιών τελειόμηνων βρεφών θα πρέπει να λαμβάνουν οδηγία να χρησιμοποιούν τεχνητή θηλή κατά τον ύπνο του βρέφους, αφότου ο μητρικός θηλασμός έχει εγκατασταθεί επιτυχώς, πράγμα που συμβαίνει συνήθως μεταξύ 3 και 4 εβδομάδων ζωής.

Βιταμίνες και Συμπληρώματα Ιχνοστοιχείων

Ενδομυϊκή χορήγηση βιταμίνης Κ (φυτοναδιόνη) σε μια δόση 0.5 με 1.0mg

όλα τα βρέφη που θηλάζουν πρέπει ως ρουτίνα να λαμβάνουν ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D από του στόματος, 400 U την ημέρα, ξεκινώντας από την έξοδο από το νοσοκομείοΑπό την ηλικία των 6 μηνών έως 3 ετών, η συμπληρωματική χορήγηση φθορίου πρέπει να περιορίζεται σε βρέφη που διαμένουν σε κοινότητες όπου η συγκέντρωση φθορίου στο πόσιμο νερό είναι < 0.3ppmΣυμπληρωματικές τροφές πλούσιες σε σίδηρο και ψευδάργυρο πρέπει να εισάγονται περίπου στους 6 μήνες ζωής. Ίσως χρειαστεί συμπληρωματική χορήγηση σταγόνων σιδήρου από του στόματος πριν τους 6 μήνες για να υποστηριχθούν οι αποθήκες σιδήρου.Πρόωρα βρέφη πρέπει να λαμβάνουν ένα πολυβιταμινούχο σκεύασμα όπως και ένα συμπλήρωμα σιδήρου από το στόμα έως ότου καταναλώνουν μια πλήρη ποικιλία τροφών και η σωματική τους ανάπτυξη και η αιματολογική τους κατάσταση είναι φυσιολογική.

Καμπύλες ανάπτυξηςΑπό τον Σεπτέμβριο του 2010, το CDC, με την σύμφωνη γνώμη της ΑΑΠ, εξέδωσε σύσταση να χρησιμοποιούνται οι καμπύλες ΠΟΥ για όλα τα παιδιά νεώτερα των 24 μηνών Διότι οι υπάρχουσες καμπύλες αναφοράς σωματικής ανάπτυξης του CDC, έχουν βασιστεί κυρίαρχα σε δεδομένα από λιγοστά θηλάζοντα βρέφη.Οι πολυκεντρικές καμπύλες του ΠΟΥ έχουν βασιστεί σε συνδυασμένα δεδομένα, προοπτικά από υγιή θηλάζοντα βρέφη, από την γέννηση έως 24 μηνών και δειγματοληπτικά δεδομένα από 2 έως 5 ετών των ίδιων παιδιών από 6 διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές (Βραζιλία, Γκάνα, Ινδία, Νορβηγία, Ομάν, και Ηνωμένες Πολιτείες)Η χρήση των καμπυλών του ΠΟΥ για τα δύο πρώτα χρόνια επιτρέπει πιο ακριβή έλεγχο και παρακολούθηση του βάρους και του ύψους για την ηλικίαοι καμπύλες ΠΟΥ είναι ο καλύτερος οδηγός για να εκτιμάται η επίδοση γαλουχίας γιατί ελαχιστοποιούν την λανθασμένη διάγνωση και χαρακτηρισμό κλινικών καταστάσεων ως ανεπαρκούς μητρικού θηλασμού και ανευρίσκουν με μεγαλύτερη ακρίβεια και πιο έγκαιρα τα υπέρβαρα και τα παχύσαρκα βρέφη

Θηλασμός και εργασίαγια κάθε 1 δολάριο που επενδύεται για να δημιουργηθεί και να υποστηριχθεί ένα πρόγραμμα υποστήριξης γαλουχίας για τις εργαζόμενες υπάρχει επιστροφή 2 με 3 δολάριαμειώσεων στο κόστος ιατρικής ασφάλισής,

λιγότερων απουσιών των εργαζομένων από την δουλειά

μείωσης των επαναπροσλήψεων εργαζομένων

αυξημένου ηθικού των εργαζομένων και παραγωγικότητάς τους

Ο Νόμος για την Προστασία των Ασθενών και για Οικονομικά Προσβάσιμη Φροντίδα που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ τον Μάρτιο του 2010 υποχρεώνει τους εργοδότες να παρέχουν «λογικό χρόνο για διαλλείματα» για τις θηλάζουσες μητέρες και απομονωμένες περιοχές – όχι τουαλέτες – για να αντλούν μητρικό γάλα κατά την διάρκεια του ωραρίου εργασίας τους

Ο ρόλος του ΠαιδιάτρουΟι παιδίατροι έχουν έναν κρίσιμο ρόλο να παίξουν στα ατομικά τους ιατρεία, στις κοινότητες, και στην κοινωνία γενικότερα ώστε να υπηρετήσουν ως υπερασπιστές και υποστηρικτές του επιτυχούς μητρικού θηλασμού Παρά τον κρίσιμο αυτό ρόλο, έρευνες έχουν επιδείξει σημαντική έλλειψη προετοιμασίας και γνώσεων και φθίνουσες νοοτροπίες σε σχέση με το κατορθωτό του μητρικού θηλασμού Ο κρίσιμος ρόλος που παίζουν οι παιδίατροι επισημαίνεται από την συνιστώμενη επίσκεψη επίβλεψης υγείας στην ηλικία των 3 με 5 ημερών, το οποίο σημαίνει μέσα σε 48 με 72 ώρες από την έξοδο από το νοσοκομείο, όπως και από την σύσταση οι παιδίατροι να υποστηρίζουν πρακτικές που αποφεύγουν την χορήγηση συμπληρώματος εμπορικού γάλακτος για βρέφη που δεν ενδείκνυται ιατρικά Οι παιδίατροι θα πρέπει επίσης να υπηρετούν ως υπερασπιστές του μητρικού θηλασμού και εκπαιδευτές

Για να βοηθήσει στην εκπαίδευση των γιατρών του μέλλοντος, η ΑΑΠ συνιστά την χρήση του επιστημονικά τεκμηριωμένου Πορτοφολιού Μητρικού Θηλασμού Ειδικευόμενων (4), το οποίο έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την γνώση, την αυτοπεποίθηση, τα μοτίβα κλινικής πράξης, και τις συχνότητες μητρικού θηλασμού. Τα προσωπικά ιατρεία των παιδιάτρων πρέπει να υπηρετούν ως μοντέλα για το πώς να υποστηρίζεται ο μητρικός θηλασμός στους χώρους εργασίας. Ο παιδίατρος πρέπει ακόμα να ηγείται για την ενθάρρυνση των νοσοκομείων με τα οποία συνεργάζεται να παρέχουν κατάλληλη υποστήριξη και κατάλληλες υπηρεσίες για τις υπαλλήλους τους που επιλέγουν να συνεχίσουν τον θηλασμό.

Ο ρόλος του Παιδιάτρου

1 Να προωθεί τον μητρικό θηλασμό ως το φυσιολογικό στην βρεφική διατροφή

2 Να αποκτήσει επαρκείς γνώσεις στις αρχές και στην αντιμετώπιση του μητρικού θηλασμού και της γαλουχίας3 Να αναπτύσσει δεξιότητες απαραίτητες για να εκτιμά σωστά την επάρκεια του μητρικού θηλασμού4 Να υποστηρίζει την εκπαίδευση και την εξάσκηση των φοιτητών ιατρικής, των ειδικευόμενων και των μεταπτυχιακών5 Να προωθεί νοσοκομειακές πολιτικές που είναι συμβατές με την ΑΑΠ και με το Μοντέλο Νοσοκομειακής Πολιτικής της Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας και με τα «Δέκα Βήματα για Επιτυχή Μητρικό Θηλασμό» του ΠΟΥ/ UNICEF6 Nα συνεργάζεται με την κοινότητα μαιευτήρων – γυναικολόγων για την ανάπτυξη ιδανικών προγραμμάτων υποστήριξης μητρικού θηλασμού7 Να συντονίζει τους επαγγελματίες υγείας που δουλεύουν στην κοινότητα και τους μη επαγγελματίες συμβούλους θηλασμού ώστε να διασφαλίζεται ομοιόμορφη και ενδελεχής υποστήριξη του μητρικού θηλασμού

Συμπεράσματαο μητρικός θηλασμός και η χρήση ανθρώπινου γάλακτος μεταδίδουν μοναδικά θρεπτικά και μη θρεπτικά οφέλη στο βρέφος και την μητέρα , που με την σειρά τους, μεγιστοποιούν και απογειώνουν την υγεία βρεφών, παιδιών και ενηλίκωνδημοσιευμένες έρευνες βασισμένες με επιστημονική τεκμηρίωση, έχουν επιβεβαιώσει και ποσοτικοποιήσει τους κινδύνους από τον μη θηλασμό των παιδιώνο μητρικός θηλασμός δεν πρέπει να θεωρείται επιλογή τρόπου ζωής (lifestyle - μόδα) αλλά κυρίως ως βασικό ζήτημα υγείας (κουλτούρα ζωής)μεγάλο οικονομικό όφελος στην οικογένεια και κατ επέκταση στη κοινωνία

ο ρόλος του παιδιάτρου στην υπεράσπιση και υποστήριξη κατάλληλων πρακτικών είναι απαραίτητος και ζωτικός, για να εκπληρωθεί αυτός ο βασικός στόχος δημόσιας υγείας.

Υποστηρικτική Επιστημονική Βιβλιογραφία,

American Academy of Pediatrics

http://pediatrics.aappublications.org/content/129/3/e827.full

από μετάφραση του πρωτότυπου κειμένου, από τον παιδίατρο Στέλιο Παπαβέντση

ευχαριστώ

Μάριος Ανδρέου

μητρικός θηλασμός

Health & Medicine

Transcript of μητρικός θηλασμός