Ιστορία Β΄Ιστορία Β΄ ΛυκείουΛυκείου

Οι Ανακαλύψεις των Νέων Οι Ανακαλύψεις των Νέων ΧωρώνΧωρών

Διδακτικοί στόχοιΔιδακτικοί στόχοι • Να εμβαθύνουμε στα αίτια και Να εμβαθύνουμε στα αίτια και

στα κίνητρα που ώθησαν τις στα κίνητρα που ώθησαν τις ευρωπαϊκές χώρες στις ευρωπαϊκές χώρες στις Ανακαλύψεις Νέων Χωρών.Ανακαλύψεις Νέων Χωρών.

• Να προσδιορίσουμε την Να προσδιορίσουμε την παγκόσμια σημασία της παγκόσμια σημασία της διεύρυνσης των γεωγραφικών διεύρυνσης των γεωγραφικών οριζόντων και της οριζόντων και της ανακάλυψης των θαλάσσιων ανακάλυψης των θαλάσσιων δρόμων.δρόμων.

• Να εντοπίσουμε τις Να εντοπίσουμε τις κυριότερες συνέπειες των κυριότερες συνέπειες των γεωγραφικών Ανακαλύψεων γεωγραφικών Ανακαλύψεων στην οικονομία, στην στην οικονομία, στην κοινωνία, την πολιτική και τη κοινωνία, την πολιτική και τη νοοτροπία.νοοτροπία.

α. Προς αναζήτηση νέων α. Προς αναζήτηση νέων δρόμωνδρόμων• Η επιθυμία αναζήτησης Η επιθυμία αναζήτησης

νέων δρόμων ήταν νέων δρόμων ήταν έντονη λόγω έντονη λόγω παλαιοτέρων διηγήσεων παλαιοτέρων διηγήσεων για ταξίδια στο Δρόμο για ταξίδια στο Δρόμο του Μεταξιού και του Μεταξιού και κυρίως εξαιτίας του κυρίως εξαιτίας του βιβλίου των θαυμάτων βιβλίου των θαυμάτων του Μάρκο Πόλο, στο του Μάρκο Πόλο, στο οποίο εξιστορεί το οποίο εξιστορεί το εικοσαετές ταξίδι του εικοσαετές ταξίδι του στην Ανατολή (1271-στην Ανατολή (1271-1291). 1291).

• Μία σελίδα από Μία σελίδα από Τα Ταξίδια του Μάρκο ΠόλοΤα Ταξίδια του Μάρκο Πόλο, , από ένα χειρόγραφο που χρονολογείται από ένα χειρόγραφο που χρονολογείται μεταξύ 1298 και 1299μεταξύ 1298 και 1299

Λόγοι αναζήτησης νέων Λόγοι αναζήτησης νέων εμπορικών δρόμων και πεδίων εμπορικών δρόμων και πεδίων οικονομικής δράσηςοικονομικής δράσης• Η διακοπή επικοινωνίας Η διακοπή επικοινωνίας

Ευρώπης-Ασίας λόγω της Ευρώπης-Ασίας λόγω της Οθωμανικής κατάκτησηςΟθωμανικής κατάκτησης

• Το μονοπώλιο εμπορίου Το μονοπώλιο εμπορίου μπαχαρικών στη Μεσόγειο μπαχαρικών στη Μεσόγειο από τους Βενετούς και από τους Βενετούς και τους Άραβεςτους Άραβες

• Η έλλειψη πολύτιμων Η έλλειψη πολύτιμων μετάλλων στην Ευρώπημετάλλων στην Ευρώπη

• Η ανάγκη τόνωσης του Η ανάγκη τόνωσης του εμπορίου και της εμπορίου και της οικονομίας λόγω των οικονομίας λόγω των ανταγωνισμών μεταξύ ανταγωνισμών μεταξύ εθνικών κρατών και εθνικών κρατών και ηγεμόνωνηγεμόνων

• Ο Δρόμος του ΜεταξιούΟ Δρόμος του Μεταξιού

β. Οι πρόοδοι στη β. Οι πρόοδοι στη ναυσιπλοΐαναυσιπλοΐα

• Παράγοντες Παράγοντες ασφάλειας ασφάλειας υπερπόντιων υπερπόντιων ταξιδιώνταξιδιών

• 1. 1. Η τελειοποίηση Η τελειοποίηση κάποιων τεχνικών κάποιων τεχνικών μέσων πλεύσης και μέσων πλεύσης και προσανατολισμού προσανατολισμού

(πυξίδα, (πυξίδα, αστρολάβος, αστρολάβος, πορτολάνοςπορτολάνος ))

ΠυξίδαΠυξίδα

• Η Η πυξίδαπυξίδα (από την (από την αρχαία ελληνική λέξη αρχαία ελληνική λέξη πυξίς - ίδοςπυξίς - ίδος, που , που αρχικά σημαίνει ξύλινο αρχικά σημαίνει ξύλινο κουτί) ή κοινώς κουτί) ή κοινώς μπούσουλαςμπούσουλας (από την (από την ιταλική λέξη bussola) ιταλική λέξη bussola) είναι όργανο με το είναι όργανο με το οποίο επιτυγχάνεται ο οποίο επιτυγχάνεται ο προσανατολισμός του προσανατολισμός του χρήστη, δείχνοντάς χρήστη, δείχνοντάς του την κατεύθυνση του την κατεύθυνση του Βορράτου Βορρά

•

ΑστρολάβοςΑστρολάβος

• ΟΟ αστρολάβος αστρολάβος, , όργανο όργανο προσδιορισμού τον προσδιορισμού τον γεωγραφικού γεωγραφικού πλάτους με βάση πλάτους με βάση την παρατήρηση την παρατήρηση των άστρων, από των άστρων, από μικρογραφία τον μικρογραφία τον 16ου αι. Παρίσι, 16ου αι. Παρίσι, Εθνική ΒιβλιοθήκηΕθνική Βιβλιοθήκη

ΠορτολάνοςΠορτολάνος

• ΟΟ πορτολάνος, πορτολάνος, τύπος ναυτικού τύπος ναυτικού χάρτη, που χάρτη, που χρησιμοποιήθηκε χρησιμοποιήθηκε από τον 13ο ως το από τον 13ο ως το 16ο αι. για την 16ο αι. για την εμπορική ναυτιλία εμπορική ναυτιλία στη Μεσόγειο.στη Μεσόγειο.

ΠορτολάνοςΠορτολάνος

• Δείτε κάτι ενδιαφέρον Δείτε κάτι ενδιαφέρον εδώ:http://www.cup.gr/%Cεδώ:http://www.cup.gr/%CE%94%CE%A5%CE%9F-E%94%CE%A5%CE%9F-%CE%A7%CE%95%CE%CE%A7%CE%95%CE%99%CE%A1%CE%9F%CE%99%CE%A1%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%9F%CE%99-%A6%CE%9F%CE%99-%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%97%CE%9D%CE%CE%97%CE%9D%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%99-%CE%A0%CE%9F%99-%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%A4%CE%9F%CE%A1%CE%A4%CE%9F%CE%9B%CE%91%CE%9D%CE%9B%CE%91%CE%9D%CE%9F%CE%99_p-%CE%9F%CE%99_p-271247.aspx?LangId=1271247.aspx?LangId=1

2.2. Η ναυπήγηση της Η ναυπήγηση της καραβέλαςκαραβέλας• Πρόκειται για τύπο Πρόκειται για τύπο

ιστιοφόρου πλοίου που ιστιοφόρου πλοίου που έφερε, εκτός από τα έφερε, εκτός από τα παραδοσιακά τετράγωνα παραδοσιακά τετράγωνα πανιά που είχαν όλα τα πανιά που είχαν όλα τα πλοία έως τότε, και ένα ή πλοία έως τότε, και ένα ή περισσότερα τριγωνικά περισσότερα τριγωνικά πανιά, που ονομάζονταν πανιά, που ονομάζονταν λατίνια. Η καραβέλα, λατίνια. Η καραβέλα, σύνθεση της ευρωπαϊκής και σύνθεση της ευρωπαϊκής και της αραβικής ναυπηγικής της αραβικής ναυπηγικής παράδοσης, πρέπει να παράδοσης, πρέπει να ναυπηγήθηκε για πρώτη ναυπηγήθηκε για πρώτη φορά κάπου στη Μεσόγειο, φορά κάπου στη Μεσόγειο, πιθανόν στην Πορτογαλία ή πιθανόν στην Πορτογαλία ή την Ισπανία, κατά τις την Ισπανία, κατά τις πρώτες δεκαετίες του 15ου πρώτες δεκαετίες του 15ου αι..αι..

• Η Η καραβέλα,καραβέλα, τύπος πλοίου, τύπος πλοίου, κατάλληλου για ταξίδια στην ανοικτή κατάλληλου για ταξίδια στην ανοικτή θάλασσα και τον ωκεανό. Σχέδιο του θάλασσα και τον ωκεανό. Σχέδιο του Guillaume de Testu, 1555, Παγκόσμια Guillaume de Testu, 1555, Παγκόσμια Κοσμογραφία. Vincennes, Υπηρεσία Κοσμογραφία. Vincennes, Υπηρεσία Ιστορίας Στρατού.Ιστορίας Στρατού.

γ. Οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν τον γ. Οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν τον κόσμοκόσμοΠρος τις ΙνδίεςΠρος τις Ινδίες

• Η αποικιοκρατική Η αποικιοκρατική δράση των δράση των ΠορτογάλωνΠορτογάλων

• Χρηματοδότηση από Χρηματοδότηση από τον πρίγκηπα Ερρίκο τον πρίγκηπα Ερρίκο Θαλασσοπόρο Θαλασσοπόρο (1394-1460)(1394-1460)

• Ανακάλυψη Ινδιών Ανακάλυψη Ινδιών δια του παράπλου δια του παράπλου της Αφρικήςτης Αφρικής

Ο Βαρθολομαίος Ντιάζ φτάνει το 1487 στο Ο Βαρθολομαίος Ντιάζ φτάνει το 1487 στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Ο Βάσκο ντα Γκάμα φτάνει, περιπλέοντας την Ο Βάσκο ντα Γκάμα φτάνει, περιπλέοντας την Αφρική, στην Καλκούτα των Ινδιών, το 1498 και Αφρική, στην Καλκούτα των Ινδιών, το 1498 και εγκαινίασε το εμπόριο των μπαχαρικών.εγκαινίασε το εμπόριο των μπαχαρικών.

• Εμπορικός σταθμός των Πορτογάλων στην Καλκούτα. Μαδρίτη, Εθνική Εμπορικός σταθμός των Πορτογάλων στην Καλκούτα. Μαδρίτη, Εθνική ΒιβλιοθήκηΒιβλιοθήκη

Βάσκο ντα ΓκάμαΒάσκο ντα Γκάμα• Ζωγραφική με Ζωγραφική με

μπαχαρικάμπαχαρικά• Ο Βάσκο ντα Γκάμα, που πρώτος Ο Βάσκο ντα Γκάμα, που πρώτος

συνέδεσε θαλάσσια την Ευρώπη με την συνέδεσε θαλάσσια την Ευρώπη με την Ινδία κάνοντας τον περίπλου της Ινδία κάνοντας τον περίπλου της

ΑφρικήςΑφρικής

Ο Πέδρο Άλβαρες Καμπράλ Ο Πέδρο Άλβαρες Καμπράλ καταλαμβάνει τη Βραζιλία, το 1500.καταλαμβάνει τη Βραζιλία, το 1500.

• Ο Καμπράλ ο πρώτος Ευρωπαίος Ο Καμπράλ ο πρώτος Ευρωπαίος που αντίκρισε τις ακτές της που αντίκρισε τις ακτές της Βραζιλίας ενεργώντας εν ονόματι Βραζιλίας ενεργώντας εν ονόματι του Βασιλέως της Πορτογαλίας.του Βασιλέως της Πορτογαλίας.

Προς την Αμερική, μια νέα Προς την Αμερική, μια νέα ήπειροήπειρο• 1492-1504: 1492-1504:

Εξερευνητικά ταξίδια Εξερευνητικά ταξίδια του Γενουάτη του Γενουάτη Χριστόφορου Κολόμβου Χριστόφορου Κολόμβου με τη χρηματοδότηση με τη χρηματοδότηση της ισπανικής αυλής.της ισπανικής αυλής.

• Πλέει προς δυσμάς, με Πλέει προς δυσμάς, με κατεύθυνση την κατεύθυνση την Ανατολική Ασία, Ανατολική Ασία, σύμφωνα με την σύμφωνα με την εδραιωμένη πεποίθησή εδραιωμένη πεποίθησή του για τη του για τη σφαιρικότητα της γης.σφαιρικότητα της γης.

• Χριστόφορος Χριστόφορος ΚολόμβοςΚολόμβος

Άφιξη στο Σαν Σαλβαδόρ Άφιξη στο Σαν Σαλβαδόρ (Λατινική Αμερική) (Λατινική Αμερική) • Ο Κολόμβος στο Σαν Ο Κολόμβος στο Σαν

ΣαλβαδόρΣαλβαδόρ• Εντύπωση άφιξης στις ΙνδίεςΕντύπωση άφιξης στις Ινδίες

Αμέρικο ΒεσπούκιΑμέρικο Βεσπούκι

• Στα 1507, διάλυση Στα 1507, διάλυση πλάνης από τον πλάνης από τον Αμέρικο Βεσπούκι Αμέρικο Βεσπούκι με τη με τη χρηματοδότηση του χρηματοδότηση του Πορτογάλου Πορτογάλου βασιλιά.βασιλιά.

• Χαρτογράφηση και Χαρτογράφηση και ονοματοδοσία Νέου ονοματοδοσία Νέου ΚόσμουΚόσμου. .

Ο πρώτος περίπλους της Ο πρώτος περίπλους της γηςγης• Ανταγωνισμός Ισπανών και Ανταγωνισμός Ισπανών και

ΠορτογάλωνΠορτογάλων• Αναζήτηση πιο σύντομου Αναζήτηση πιο σύντομου

δρόμου προς την Ασία από δρόμου προς την Ασία από τους Ισπανούςτους Ισπανούς

• Εκπλήρωση από τον Εκπλήρωση από τον Πορτογάλο Φερνινάνδο Πορτογάλο Φερνινάνδο Μαγγελάνο (1480-1521) Ο Μαγγελάνο (1480-1521) Ο Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο συνέχισε το ταξίδι του συνέχισε το ταξίδι του Μαγγελάνου και Μαγγελάνου και ολοκλήρωσε το γύρο της ολοκλήρωσε το γύρο της γης το Σεπτέμβριο του γης το Σεπτέμβριο του 1522.1522.

• Ο ΜαγγελάνοςΟ Μαγγελάνος

Πλεύση προς δυσμάς και παράκαμψη Πλεύση προς δυσμάς και παράκαμψη Νότιας ΑμερικήςΝότιας ΑμερικήςΣημασία: Απόδειξη σφαιρικότητας γηςΣημασία: Απόδειξη σφαιρικότητας γης

δ. Η κατάκτηση του Νέου Κόσμου και οι δ. Η κατάκτηση του Νέου Κόσμου και οι αποικιακές αυτοκρατορίεςαποικιακές αυτοκρατορίεςΗ συνθήκη της Τορντεζίλα (1494) μεταξύ Η συνθήκη της Τορντεζίλα (1494) μεταξύ Ισπανών και ΠορτογάλωνΙσπανών και Πορτογάλων

• Διανομή εδαφών Διανομή εδαφών στις στις νεοκατακτηθείσες νεοκατακτηθείσες χώρες και χώρες και οικονομική οικονομική εκμετάλλευσή τους.εκμετάλλευσή τους.

• Διαφορές στις Διαφορές στις οικονομικές οικονομικές δραστηριότητες και δραστηριότητες και τις επιδιώξεις.τις επιδιώξεις.

Οι ΙσπανοίΟι Ισπανοί επιδίδονται σε σφαγές επιδίδονται σε σφαγές και λεηλασίες και καταστρέφουν τους και λεηλασίες και καταστρέφουν τους προκολομβιανούς πολιτισμούς.προκολομβιανούς πολιτισμούς.

• Μια γεύση από Μια γεύση από αυτούς τους αυτούς τους πολιτισμούς πολιτισμούς μπορείτε να μπορείτε να πάρετε εδώ: πάρετε εδώ:

• http://http://www.benaki.gr/www.benaki.gr/index.asp?index.asp?id=10106&lang=grid=10106&lang=gr

• Ναός των Αζτέκων κτισμένος σε Ναός των Αζτέκων κτισμένος σε κυκλική βάση ανακαλύφθηκε στο κυκλική βάση ανακαλύφθηκε στο ιστορικό κέντρο της πόλης του ιστορικό κέντρο της πόλης του Μεξικού.Μεξικού.

Δημιουργία μιας εκτεταμένης επικράτειας Δημιουργία μιας εκτεταμένης επικράτειας από το Μπουένος Άιρες ως την Καλιφόρνια, από το Μπουένος Άιρες ως την Καλιφόρνια, την οποία εκμεταλλεύονται μονοπωλιακά.την οποία εκμεταλλεύονται μονοπωλιακά.

• Ο Κορτές (ένας από τους αρχηγούς Ο Κορτές (ένας από τους αρχηγούς των Ισπανών κατακτητών) με το των Ισπανών κατακτητών) με το στρατό του κατευθύνεται προς την στρατό του κατευθύνεται προς την πρωτεύουσα των Αζτέκων Τλαξκάλα πρωτεύουσα των Αζτέκων Τλαξκάλα (Μεξικό). Μικρογραφία του 16ου αι. (Μεξικό). Μικρογραφία του 16ου αι. Codex AscatitlanCodex Ascatitlan

• Χάρτης του Hernán Cortés 1524 Χάρτης του Hernán Cortés 1524

Περιοχή ΑτζέκωνΠεριοχή Ατζέκων

Οικονομικές Οικονομικές δραστηριότητες Ισπανώνδραστηριότητες Ισπανών

• Φυτείες κακάο, Φυτείες κακάο, ζαχαροκάλαμου, ζαχαροκάλαμου, ρυζιού, καπνού, ρυζιού, καπνού, αμπελιών.αμπελιών.

• Εκμετάλλευση Εκμετάλλευση ορυχείων μετάλλου ορυχείων μετάλλου και κυρίως και κυρίως αργύρου, που αργύρου, που μεταφέρονταν στη μεταφέρονταν στη μητρόπολη.μητρόπολη.

• Εργασία σε ορυχείο του Περού τον 16ο Εργασία σε ορυχείο του Περού τον 16ο αι.αι.(Γκραβούρα του Θ. ντε Μπρυ, 16ος αι., (Γκραβούρα του Θ. ντε Μπρυ, 16ος αι., Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη).Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη).

Οι Πορτογάλοι Οι Πορτογάλοι ιδρύουν οχυρωμένους εμπορικούς σταθμούς σε ιδρύουν οχυρωμένους εμπορικούς σταθμούς σε παράκτιες περιοχές της Αφρικής, στον Περσικό Κόλπο, στην Ιαπωνία, παράκτιες περιοχές της Αφρικής, στον Περσικό Κόλπο, στην Ιαπωνία, με στόχο την μονοπωλιακή κυριαρχία στον Ινδικό Ωκεανό. με στόχο την μονοπωλιακή κυριαρχία στον Ινδικό Ωκεανό. Ενδιαφέρονται επίσης για τη Βραζιλία.Ενδιαφέρονται επίσης για τη Βραζιλία.

• Οικονομικές Οικονομικές δραστηριότητες δραστηριότητες ΠορτογάλωνΠορτογάλων

• Εμπόριο μπαχαρικών και Εμπόριο μπαχαρικών και πολύτιμων μετάλλων στην πολύτιμων μετάλλων στην ΕυρώπηΕυρώπη

• Φυτείες τσαγιού, κακάο και Φυτείες τσαγιού, κακάο και ζάχαρης στη Βραζιλίαζάχαρης στη Βραζιλία

• Δουλεμπόριο από την Αφρική Δουλεμπόριο από την Αφρική για την εξασφάλιση για την εξασφάλιση εργατικών χεριώνεργατικών χεριών

• ΩστόσοΩστόσο, η κυριαρχία τους θα , η κυριαρχία τους θα είναι προσωρινή, αφού είναι προσωρινή, αφού Άγγλοι, Γάλλοι και Ολλανδοί Άγγλοι, Γάλλοι και Ολλανδοί θα εκδηλώσουν το θα εκδηλώσουν το αποικιοκρατικό τους αποικιοκρατικό τους ενδιαφέρον.ενδιαφέρον.

ε. Η Ευρώπη μετά τις Ανακαλύψειςε. Η Ευρώπη μετά τις ΑνακαλύψειςΟικονομικές μεταβολέςΟικονομικές μεταβολές

• Συνέπειες της Συνέπειες της διεύρυνσης των διεύρυνσης των οικονομικών-εμπορικών οικονομικών-εμπορικών δραστηριοτήτωνδραστηριοτήτων

• Μετατόπιση κέντρου Μετατόπιση κέντρου παγκόσμιας οικονομίας παγκόσμιας οικονομίας από τη Μεσόγειο στον από τη Μεσόγειο στον Ατλαντικό Ωκεανό και τη Ατλαντικό Ωκεανό και τη Βόρεια θάλασσα, από τη Βόρεια θάλασσα, από τη ΝΑ Ευρώπη στην ΒΔ ΝΑ Ευρώπη στην ΒΔ Ευρώπη, από τη Βενετία Ευρώπη, από τη Βενετία και τη Γένουα στη Σεβίλλη, και τη Γένουα στη Σεβίλλη, τη Λισαβόνα και την τη Λισαβόνα και την Αμβέρσα Αμβέρσα

• ΚαραβέλαΚαραβέλα

• Εισαγωγή πολύτιμων μετάλλων Εισαγωγή πολύτιμων μετάλλων στην Ευρώπη με αποτέλεσμα τον στην Ευρώπη με αποτέλεσμα τον εκχρηματισμό της οικονομίας, τη εκχρηματισμό της οικονομίας, τη συσσώρευση κεφαλαίου, τις συσσώρευση κεφαλαίου, τις επενδύσεις σε εμπορικές, επενδύσεις σε εμπορικές, τραπεζικές, χρηματιστηριακές τραπεζικές, χρηματιστηριακές και ασφαλιστικές επιχειρήσεις, και ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τον κλονισμό των φεουδαρχικών τον κλονισμό των φεουδαρχικών δομών και τη θεμελίωση του δομών και τη θεμελίωση του κεφαλαιοκρατικού συστήματος κεφαλαιοκρατικού συστήματος στην Ευρώπη. Ωστόσο, η στην Ευρώπη. Ωστόσο, η εισαγωγή πολύτιμων μετάλλων εισαγωγή πολύτιμων μετάλλων προκαλεί την υποτίμηση της προκαλεί την υποτίμηση της αξίας τους σε αντίθεση με την αξίας τους σε αντίθεση με την θεαματική αύξηση των τιμών των θεαματική αύξηση των τιμών των προϊόντων (πληθωρισμός).προϊόντων (πληθωρισμός).

• Ανάπτυξη βιοτεχνικών κλάδων, Ανάπτυξη βιοτεχνικών κλάδων, υφαντουργίας, μεταξουργίας και υφαντουργίας, μεταξουργίας και τυπογραφίας.τυπογραφίας.

• Παραγκωνισμός παραδοσιακών Παραγκωνισμός παραδοσιακών μορφών οικονομικής οργάνωσης, μορφών οικονομικής οργάνωσης, όπως οι συντεχνίες.όπως οι συντεχνίες.

• Εμπλουτισμός πρωτογενούς Εμπλουτισμός πρωτογενούς τομέα (γεωργίας) με νέα τομέα (γεωργίας) με νέα αποικιακά προϊόντα.αποικιακά προϊόντα.

• Γεωργοί στο ΜεσαίωναΓεωργοί στο Μεσαίωνα

Κοινωνικός Κοινωνικός μετασχηματισμός και μετασχηματισμός και ανανέωση της σκέψηςανανέωση της σκέψης• Διαμόρφωση αστικής τάξης, που Διαμόρφωση αστικής τάξης, που

λειτουργεί ως ο κύριος μοχλός λειτουργεί ως ο κύριος μοχλός κοινωνικού μετασχηματισμού.κοινωνικού μετασχηματισμού.

• Φάση αναπροσαρμογών και Φάση αναπροσαρμογών και αναταράξεων ως τον 18ο αι.αναταράξεων ως τον 18ο αι.

• Ανάπτυξη επιστημονικών κλάδων Ανάπτυξη επιστημονικών κλάδων ως απόρροια της αναζήτησης ως απόρροια της αναζήτησης λύσεων σε καθημερινά πρακτικά λύσεων σε καθημερινά πρακτικά προβλήματα και της έφεσης για προβλήματα και της έφεσης για γνώσηγνώση

• Έτσι αναπτύσσονται: η Έτσι αναπτύσσονται: η γεωγραφία, η αστρονομία, τα γεωγραφία, η αστρονομία, τα μαθηματικά, η ζωολογία, η μαθηματικά, η ζωολογία, η βοτανική και η εθνογραφία.βοτανική και η εθνογραφία.

• Συνέπειες ανόδου τιμών στις Συνέπειες ανόδου τιμών στις διάφορες κοινωνικές ομάδεςδιάφορες κοινωνικές ομάδες

• Θετικές για τους χωρικούς, Θετικές για τους χωρικούς, αγρότες-παραγωγούς.αγρότες-παραγωγούς.

• Αρνητικές για τους ευγενείς και Αρνητικές για τους ευγενείς και τους εργάτες.τους εργάτες.

• Ο ΚοπέρνικοςΟ Κοπέρνικος

Θέματα για συζήτησηΘέματα για συζήτηση

• 1. α.1. α. Αφού διαβάσετε Αφού διαβάσετε την πηγή της σελ. 122 την πηγή της σελ. 122 του βιβλίου μας «Τα του βιβλίου μας «Τα αμύθητα πλούτη της αμύθητα πλούτη της Ιαπωνίας» από «Το Ιαπωνίας» από «Το βιβλίο των θαυμάτων» βιβλίο των θαυμάτων» του Μάρκο Πόλο, να του Μάρκο Πόλο, να παραθέσετε τις παραθέσετε τις εντυπώσεις του από εντυπώσεις του από τους ανθρώπους και τους ανθρώπους και τον τόπο τους.τον τόπο τους.

• Ο Μάρκο Πόλο ταξιδεύει. Μικρογραφία Ο Μάρκο Πόλο ταξιδεύει. Μικρογραφία από το βιβλίο «Τα ταξίδια του Μάρκο από το βιβλίο «Τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο», που πρωτοεκδόθηκε ενώ ο Πόλο», που πρωτοεκδόθηκε ενώ ο

Μάρκο Πόλο ήταν εν ζωήΜάρκο Πόλο ήταν εν ζωή..

• β.β. Τι είναι εκείνο Τι είναι εκείνο που του κάνει που του κάνει περισσότερο περισσότερο εντύπωση και γιατί;εντύπωση και γιατί;

• γ.γ. Φαίνεται να Φαίνεται να τοποθετούνται τοποθετούνται απέναντι στο απέναντι στο χρυσάφι με τον ίδιο χρυσάφι με τον ίδιο τρόπο, οι τρόπο, οι Ευρωπαίοι και οι Ευρωπαίοι και οι κάτοικοι των Νέων κάτοικοι των Νέων Χωρών;Χωρών;

• Τα ταξίδια του Μάρκο ΠόλοΤα ταξίδια του Μάρκο Πόλο

• δ.δ. Ακούστε πως Ακούστε πως φαντάστηκε τα φαντάστηκε τα ακούσματα του ακούσματα του Μάρκο Πόλο το σχήμα Μάρκο Πόλο το σχήμα Εν ΧορδαίςΕν Χορδαίς

• https://https://www.youtube.com/www.youtube.com/watch?watch?v=yw2KSuKZaOUv=yw2KSuKZaOU

• https://https://www.youtube.com/www.youtube.com/watch?watch?v=FcgA8NM1tYcv=FcgA8NM1tYc

• 2. α.2. α. Αφού διαβάσετε Αφού διαβάσετε την πηγή της σελ. 124 την πηγή της σελ. 124 «Οι στόχοι του Ερρίκου «Οι στόχοι του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου» από του Θαλασσοπόρου» από τα Χρονικά της Γουϊνέας, τα Χρονικά της Γουϊνέας, να εντοπίσετε τους να εντοπίσετε τους λόγους που ώθησαν τον λόγους που ώθησαν τον Πορτογάλο πρίγκηπα να Πορτογάλο πρίγκηπα να υποστηρίξει οικονομικά υποστηρίξει οικονομικά και ηθικά τις μεγάλες και ηθικά τις μεγάλες εξερευνήσεις.εξερευνήσεις.

• β.β. Ποια νομίζετε πως Ποια νομίζετε πως ήταν η κύρια αιτία αυτής ήταν η κύρια αιτία αυτής της δράσης του;της δράσης του;

• Άποψη του λιμανιού της Λισαβόνας, Άποψη του λιμανιού της Λισαβόνας, απ’ όπου ξεκινούσαν τα μεγάλα απ’ όπου ξεκινούσαν τα μεγάλα εξερευνητικά ταξίδια των εξερευνητικά ταξίδια των Πορτογάλων. Γκραβούρα τον Πορτογάλων. Γκραβούρα τον Θεοδώρου de Bry, 1562. Παρίσι, Θεοδώρου de Bry, 1562. Παρίσι, Υπηρεσία Ιστορίας ΝαυτικούΥπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού

• 3.3. Διαβάστε το απόσπασμα Διαβάστε το απόσπασμα από το «Ημερολόγιο του από το «Ημερολόγιο του Κολόμβου» στη σελ. 125 του Κολόμβου» στη σελ. 125 του βιβλίου σας και βιβλίου σας και καταγράψτε:καταγράψτε:

• α.α. τις πρώτες ενέργειες του τις πρώτες ενέργειες του Κολόμβου και τη Κολόμβου και τη σκοπιμότητά τους,σκοπιμότητά τους,

• β.β. τις πρώτες εντυπώσεις τις πρώτες εντυπώσεις του από τους ιθαγενείς της του από τους ιθαγενείς της Αϊτής και Αϊτής και

• γ.γ. δείτε την εικόνα και δείτε την εικόνα και κάντε τις παρατηρήσεις σας κάντε τις παρατηρήσεις σας για την εμφάνιση των για την εμφάνιση των Ευρωπαίων και των Ευρωπαίων και των ιθαγενών σ’ιθαγενών σ’ αυτή τους τη αυτή τους τη συνάντηση και κυρίως για συνάντηση και κυρίως για τις διαθέσεις των ιθαγενών τις διαθέσεις των ιθαγενών απέναντι στους Ευρωπαίους απέναντι στους Ευρωπαίους επήλυδες.επήλυδες.

• Οι ιθαγενείς τον Σαν Σαλβαδόρ Οι ιθαγενείς τον Σαν Σαλβαδόρ (Αγίου Σωτήρα) υποδέχονται τον (Αγίου Σωτήρα) υποδέχονται τον Κολόμβο και τους Ισπανούς. Κολόμβο και τους Ισπανούς. Γκραβούρα του Θεοδώρου de Bry, Γκραβούρα του Θεοδώρου de Bry, 1602. Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη.1602. Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη.

• δ.δ. Ένα θέμα που Ένα θέμα που απασχολεί τους απασχολεί τους ιστορικούς είναι η ιστορικούς είναι η καταγωγή του καταγωγή του Χριστόφορου Χριστόφορου Κολόμβου. Ανοίξτε Κολόμβου. Ανοίξτε το σύνδεσμο, για το σύνδεσμο, για να δείτε τι έχει να δείτε τι έχει ειπωθεί:ειπωθεί:

• http://http://www.chioshistory.gwww.chioshistory.gr/gr/itx/itx214.htmlr/gr/itx/itx214.html

• Ο Χριστόφορος Ο Χριστόφορος ΚολόμβοςΚολόμβος

Και μια πρόταση για τους Και μια πρόταση για τους φίλους του κινηματογράφουφίλους του κινηματογράφου

• http://http://www.youtube.com/www.youtube.com/watch?v=YFF-watch?v=YFF-EInJt8I Με τη EInJt8I Με τη μουσική του μουσική του Βαγγέλη Βαγγέλη ΠαπαθανασίουΠαπαθανασίου

4.4. Αφού διαβάσετε την πηγή που σας Αφού διαβάσετε την πηγή που σας δίνεται, να απαντήσετε στα ερωτήματα που δίνεται, να απαντήσετε στα ερωτήματα που ακολουθούν.ακολουθούν.

• Ο πρώτος περίπλους της γης (1519-Ο πρώτος περίπλους της γης (1519-1521)1521)

• Ο Μαγγελάνος ξεκίνησε το 1519 από Ο Μαγγελάνος ξεκίνησε το 1519 από τη Σεβίλλη με πέντε πλοία με τη Σεβίλλη με πέντε πλοία με κατεύθυνση τη Νότια Αμερική. Αφού κατεύθυνση τη Νότια Αμερική. Αφού παρέπλευσε το νοτιότερο άκρο την παρέπλευσε το νοτιότερο άκρο την Αμερικής, την Παταγονία, ανοίχθηκε Αμερικής, την Παταγονία, ανοίχθηκε στη θάλασσα του Νότου, την οποία στη θάλασσα του Νότου, την οποία λόγω της ηρεμίας της ονόμασε λόγω της ηρεμίας της ονόμασε Ειρηνικό Ωκεανό. Στη συνέχεια αντί Ειρηνικό Ωκεανό. Στη συνέχεια αντί να ακολουθήσει την πορεία προς τα να ακολουθήσει την πορεία προς τα νησιά των Μπαχαρικών, στράφηκε νησιά των Μπαχαρικών, στράφηκε προς το νησιωτικό σύμπλεγμα, που προς το νησιωτικό σύμπλεγμα, που ονομάστηκε αργότερα Φιλιππίνες. ονομάστηκε αργότερα Φιλιππίνες. Εκεί σκοτώθηκε από τους ιθαγενείς Εκεί σκοτώθηκε από τους ιθαγενείς το 1521, κατόρθωσε όμως ο το 1521, κατόρθωσε όμως ο συνεργάτης του Ελ Κάνο να γυρίσει συνεργάτης του Ελ Κάνο να γυρίσει με ένα πλοίο στην Ισπανία τον ίδιο με ένα πλοίο στην Ισπανία τον ίδιο χρόνο, περνώντας από το ακρωτήριο χρόνο, περνώντας από το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.της Καλής Ελπίδας.

• Πηγή από το Βιβλίο του Πηγή από το Βιβλίο του ΚαθηγητήΚαθηγητή

• Σημ. Το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος Σημ. Το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος (ή της Ελπίδας) είναι ένα από τα (ή της Ελπίδας) είναι ένα από τα διασημότερα ακρωτήρια του κόσμου, διασημότερα ακρωτήρια του κόσμου, βρίσκεται στο νότιο άκρο της βρίσκεται στο νότιο άκρο της Αφρικής, χωρίς όμως και να αποτελεί Αφρικής, χωρίς όμως και να αποτελεί τη νοτιότερη εσχατιά της τη νοτιότερη εσχατιά της αφρικανικής ηπείρου.αφρικανικής ηπείρου.

• α.α. Πόσο διάστημα διήρκεσε ο Πόσο διάστημα διήρκεσε ο πρώτος περίπλους της γης και πρώτος περίπλους της γης και από πού ξεκίνησε;από πού ξεκίνησε;

• β.β. Πως προέκυψε η ονοματοδοσία Πως προέκυψε η ονοματοδοσία του Ειρηνικού Ωκεανού; του Ειρηνικού Ωκεανού; Γνωρίζετε άλλες θάλασσες που Γνωρίζετε άλλες θάλασσες που ονομάστηκαν με παρόμοιο τρόπο;ονομάστηκαν με παρόμοιο τρόπο;

• γ.γ. Κατάφερε ο Μαγγελάνος να Κατάφερε ο Μαγγελάνος να ολοκληρώσει τον πρώτο περίπλου ολοκληρώσει τον πρώτο περίπλου της γης; Ποιος έφερε εις πέρας της γης; Ποιος έφερε εις πέρας τη δική του σύλληψη;τη δική του σύλληψη;

• δ.δ. Γιατί ο πρώτος περίπλους της Γιατί ο πρώτος περίπλους της γης θεωρείται σημαντικό γης θεωρείται σημαντικό επίτευγμα;επίτευγμα;

• ε.ε. Και μια πρόταση για διάβασμα: Και μια πρόταση για διάβασμα: http://www.biblionet.gr/book/4176http://www.biblionet.gr/book/41765/Pigafetta,_Antonio/%CE%9C%CE5/Pigafetta,_Antonio/%CE%9C%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BD%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82%CE%BF%CF%82

•

• Η καραβέλα του ΜαγγελάνουΗ καραβέλα του Μαγγελάνου

5.5. Αφού διαβάσετε την πρώτη πηγή της σελ. Αφού διαβάσετε την πρώτη πηγή της σελ. 126, «Και με τη βούλα του πάπα», να 126, «Και με τη βούλα του πάπα», να απαντήσετε στα ερωτήματα:απαντήσετε στα ερωτήματα:

• α.α. Πως εξηγείται η Πως εξηγείται η σπουδή της Ισπανίας σπουδή της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και της Πορτογαλίας για τη διανομή των για τη διανομή των εδαφών στο Νέο Κόσμο;εδαφών στο Νέο Κόσμο;

• β.β. Γιατί αρχικά η Γιατί αρχικά η διαιτησία αυτής της διαιτησία αυτής της μοιρασιάς ανατέθηκε μοιρασιάς ανατέθηκε στον Πάπα;στον Πάπα;

• γ.γ. Τι όριζε η συνθήκη Τι όριζε η συνθήκη της Τορντεζίλα το της Τορντεζίλα το 1494;1494;

• ΠορτολάνοςΠορτολάνος

• δ. δ. Πως διαμορφώθηκαν οι Πως διαμορφώθηκαν οι σχέσεις Ισπανών –Πορτογάλων σχέσεις Ισπανών –Πορτογάλων σύμφωνα με τις ιστορικές σας σύμφωνα με τις ιστορικές σας γνώσεις και τη μαρτυρία που γνώσεις και τη μαρτυρία που ακολουθεί;ακολουθεί;

• Σύμφωνα με μια μαρτυρία, ο Σύμφωνα με μια μαρτυρία, ο Πορτογάλος βασιλιάς Αφόνσο Ε΄, Πορτογάλος βασιλιάς Αφόνσο Ε΄, έδωσε, το 1480, πολύ αυστηρές έδωσε, το 1480, πολύ αυστηρές και σκληρές διαταγές: αν κάποιος και σκληρές διαταγές: αν κάποιος από τους Πορτογάλους από τους Πορτογάλους πλοιάρχους συναντούσε Ισπανούς πλοιάρχους συναντούσε Ισπανούς «που ήταν, ή υποτίθεται ότι ήταν, «που ήταν, ή υποτίθεται ότι ήταν, καθ’ οδόν προς τη λεγόμενη καθ’ οδόν προς τη λεγόμενη Γουινέα, ή στο δρόμο της Γουινέα, ή στο δρόμο της επιστροφής, όπου κι αν επιστροφής, όπου κι αν βρίσκονταν, έπρεπε να τους βρίσκονταν, έπρεπε να τους συλλαμβάνει και, χωρίς άλλη συλλαμβάνει και, χωρίς άλλη διαταγή ή νομική διαδικασία, να διαταγή ή νομική διαδικασία, να τους ρίχνει αμέσως στη θάλασσα, τους ρίχνει αμέσως στη θάλασσα, για να βρουν εκεί φυσικό για να βρουν εκεί φυσικό θάνατο».θάνατο».

• ε. Να εντοπίσετε ομοιότητες και ε. Να εντοπίσετε ομοιότητες και διαφορές της αποικιοκρατικής διαφορές της αποικιοκρατικής πολιτικής των Ισπανών και των πολιτικής των Ισπανών και των Πορτογάλων, κατά την περίοδο Πορτογάλων, κατά την περίοδο των Ανακαλύψεων.των Ανακαλύψεων.

• Ικέτης γηγενήςΙκέτης γηγενής

Βαρθολομαίος Ντε Λας Βαρθολομαίος Ντε Λας ΚάζαςΚάζας

• Ο Βαρθολομαίος Ντε Λας Ο Βαρθολομαίος Ντε Λας Κάζας, δομηνικανός Κάζας, δομηνικανός ιεραπόστολος, λίγα χρόνια ιεραπόστολος, λίγα χρόνια μετά το ταξίδι του Κολόμβου, μετά το ταξίδι του Κολόμβου, συντάσσει μία έκθεση που συντάσσει μία έκθεση που απευθύνεται στον πρίγκηπα απευθύνεται στον πρίγκηπα της Ισπανίας, Φίλιππο, με της Ισπανίας, Φίλιππο, με σκοπό να καταθέσει μια σκοπό να καταθέσει μια ακριβή αναφορά για τη στάση ακριβή αναφορά για τη στάση των Ευρωπαίων στις Νέες των Ευρωπαίων στις Νέες Χώρες. Δυστυχώς δεν Χώρες. Δυστυχώς δεν εισακούστηκε, εισακούστηκε, παραμερίστηκε, κυνηγήθηκε παραμερίστηκε, κυνηγήθηκε και κατηγορήθηκε ότι ήταν ο και κατηγορήθηκε ότι ήταν ο απαίσιος εφευρέτης ενός απαίσιος εφευρέτης ενός δήθεν διωγμού των ινδιάνων, δήθεν διωγμού των ινδιάνων, διαβάλλοντας έτσι το διαβάλλοντας έτσι το μεγαλείο της Ισπανίας.μεγαλείο της Ισπανίας.

6.6. Αφού διαβάσετε τη δεύτερη πηγή της Αφού διαβάσετε τη δεύτερη πηγή της σελ. 126, «Μια φωνή διαμαρτυρίας για την σελ. 126, «Μια φωνή διαμαρτυρίας για την τύχη των ιθαγενών» και αυτήν που σας τύχη των ιθαγενών» και αυτήν που σας δίνεται από τον ίδιο συντάκτη, να δίνεται από τον ίδιο συντάκτη, να απαντήσετε στα ερωτήματα:απαντήσετε στα ερωτήματα:• α.α. Ποιος είναι ο συντάκτης Ποιος είναι ο συντάκτης

τους;τους;• β.β. Να εξετάσετε την Να εξετάσετε την

αντικειμενικότητα και την αντικειμενικότητα και την εγκυρότητά τους καθώς και εγκυρότητά τους καθώς και το ρόλο που έπαιξε η ιδιότητα το ρόλο που έπαιξε η ιδιότητα του συντάκτη.του συντάκτη.

• γ.γ. Με ποιο σχήμα λόγου Με ποιο σχήμα λόγου δίνεται η συμπεριφορά των δίνεται η συμπεριφορά των Ισπανών απέναντι στους Ισπανών απέναντι στους Ινδιάνους στην πρώτη πηγή Ινδιάνους στην πρώτη πηγή και ποιους χαρακτηρισμούς και ποιους χαρακτηρισμούς θα αποδίδατε εσείς στους θα αποδίδατε εσείς στους πρώτους και από τις δύο;πρώτους και από τις δύο;

• δ.δ. Ποια ήταν τα κίνητρα Ποια ήταν τα κίνητρα αυτής της στάσης τους;αυτής της στάσης τους;

• ε. Πόσο σύμφωνα ήταν με τις ε. Πόσο σύμφωνα ήταν με τις ευαγγελικές προτροπές;ευαγγελικές προτροπές;

• ε. ε. Δανειστείτε και διαβάστε:Δανειστείτε και διαβάστε:• http://www.orizontesbooks.gr/http://www.orizontesbooks.gr/

catalog/product_info.php?catalog/product_info.php?products_id=5005products_id=5005

Του πλούτου αχορταγιά, τση δόξας πείνα, Του πλούτου αχορταγιά, τση δόξας πείνα, του χρυσαφιού ακριβιά καταραμένη,του χρυσαφιού ακριβιά καταραμένη,

πόσα για σας κορμιά νεκρ' απομείναπόσα για σας κορμιά νεκρ' απομείνα……Από την Ερωφίλη Ερωφίλη τουτου Γεωργίου ΧορτάτσηΓεωργίου Χορτάτση

Η τυραννία που ασκούν οι Ισπανοί πάνω στους Η τυραννία που ασκούν οι Ισπανοί πάνω στους Ινδιάνους κατά την αλιεία των Ινδιάνους κατά την αλιεία των μαργαριταριών είναι κάτι από τα πιο μαργαριταριών είναι κάτι από τα πιο σκληρά και κατακριτέα πράγματα στον σκληρά και κατακριτέα πράγματα στον κόσμο. Οι Ισπανοί βυθίζουν τους Ινδιάνους κόσμο. Οι Ισπανοί βυθίζουν τους Ινδιάνους στη θάλασσα, τρεις, τέσσερεις και πέντε στη θάλασσα, τρεις, τέσσερεις και πέντε οργιές. Από το πρωί ως το βασίλεμα του οργιές. Από το πρωί ως το βασίλεμα του ήλιου βρίσκονται πάντα κάτω από το ήλιου βρίσκονται πάντα κάτω από το νερό, κολυμπώντας χωρίς να αναπνέουν, νερό, κολυμπώντας χωρίς να αναπνέουν, και αποσπούν τα στρείδια, όπου ζουν τα και αποσπούν τα στρείδια, όπου ζουν τα μαργαριτάρια. Βγαίνουν από τα νερά με μαργαριτάρια. Βγαίνουν από τα νερά με μικρά δίχτυα γεμάτα στρείδια, για να μικρά δίχτυα γεμάτα στρείδια, για να αναπνεύσουν. Ένας δήμιος Ισπανός, σε αναπνεύσουν. Ένας δήμιος Ισπανός, σε ακάτιο ή σε βάρκα, αν οι ψαράδες ακάτιο ή σε βάρκα, αν οι ψαράδες αναπαύονται περισσότερο, τους αναπαύονται περισσότερο, τους γρονθοκοπά, τους ξαναρίχνει στη γρονθοκοπά, τους ξαναρίχνει στη θάλασσα τραβώντας τους από τα μαλλιά, θάλασσα τραβώντας τους από τα μαλλιά, για να ξαναγυρίσουν στο ψάρεμα. Πολύ για να ξαναγυρίσουν στο ψάρεμα. Πολύ συχνά, δεν ξαναφαίνονται, γιατί οι συχνά, δεν ξαναφαίνονται, γιατί οι καρχαρίες ή τα μαράγιος, είναι δύο είδη καρχαρίες ή τα μαράγιος, είναι δύο είδη θαλάσσιων ζώων που καταβροχθίζουν θαλάσσιων ζώων που καταβροχθίζουν ολόκληρον άνθρωπο, τους έχουν ολόκληρον άνθρωπο, τους έχουν καταφάγει ή σκοτώσει.καταφάγει ή σκοτώσει.

Σύντομη ανασκόπηση της καταστροφής των Σύντομη ανασκόπηση της καταστροφής των Ινδιών Ινδιών Βαρθολομαίος Ντε Λας Κάζας, Εκδ. Βαρθολομαίος Ντε Λας Κάζας, Εκδ. ΑίολοςΑίολος, σελ. 87, σελ. 87

7.7. Να συγκεντρώσετε και να Να συγκεντρώσετε και να κατηγοριοποιήσετε τα αίτια των κατηγοριοποιήσετε τα αίτια των μεγάλων Ανακαλύψεων κατά τον 15μεγάλων Ανακαλύψεων κατά τον 15oo αι.αι.

• 7.7. Να αναφερθείτε στους Να αναφερθείτε στους παράγοντες που συνέβαλαν παράγοντες που συνέβαλαν στη διευκόλυνση των στη διευκόλυνση των υπερπόντιων ταξιδιών, υπερπόντιων ταξιδιών, προσφέροντας μια ασφαλή προσφέροντας μια ασφαλή ναυσιπλοΐα. Ανάμεσα στους ναυσιπλοΐα. Ανάμεσα στους παράγοντες αυτούς θα παράγοντες αυτούς θα συναντήσετε και τον συναντήσετε και τον αστρολάβο. Αυτό το όργανο αστρολάβο. Αυτό το όργανο πλεύσης στάθηκε πηγή πλεύσης στάθηκε πηγή έμπνευσης για το Γιώργο έμπνευσης για το Γιώργο Γραμματικάκη σ’ ένα Γραμματικάκη σ’ ένα ενδιαφέρον βιβλίο, που ενδιαφέρον βιβλίο, που μπορείτε να δείτε εδώ: μπορείτε να δείτε εδώ: http://www.politeianet.gr/bookhttp://www.politeianet.gr/books/9789605243944-s/9789605243944-grammatikakis-giorgos-pek-grammatikakis-giorgos-pek-panepistimiakes-ekdoseis-panepistimiakes-ekdoseis-kritis-enas-astrolabos-tou-kritis-enas-astrolabos-tou-ouranou-kai-tis-zois-218056?ouranou-kai-tis-zois-218056?gclid=CMD80r-gclid=CMD80r-Li74CFWUOwwodBF8AZgLi74CFWUOwwodBF8AZg

8.8. Αφού διαβάσετε την πηγή από την Αφού διαβάσετε την πηγή από την Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών του Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών του Andre Andre MauroisMaurois, να απαντήσετε στα ακόλουθα , να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα:ερωτήματα:• « Η αλήθεια είναι ότι οι πρώτοι « Η αλήθεια είναι ότι οι πρώτοι

Αμερικανοί δεν ήταν ινδικού τύπου: Αμερικανοί δεν ήταν ινδικού τύπου: έμοιαζαν περισσότερο με Μογγόλους και έμοιαζαν περισσότερο με Μογγόλους και είχαν, όπως αυτοί, δέρμα ερυθροκίτρινο, είχαν, όπως αυτοί, δέρμα ερυθροκίτρινο, εξογκωμένα μήλα, μαλλιά μαύρα και ίσια. εξογκωμένα μήλα, μαλλιά μαύρα και ίσια. Από πού έρχονταν; … Είναι απλούστερο να Από πού έρχονταν; … Είναι απλούστερο να σκεφτούμε πως οι Ινδιάνοι ήταν τύπου σκεφτούμε πως οι Ινδιάνοι ήταν τύπου ασιατικού γιατί είχαν έλθει από την Ασία… ασιατικού γιατί είχαν έλθει από την Ασία… Σύμφωνα με τη θεωρία που έγινε γενικά Σύμφωνα με τη θεωρία που έγινε γενικά δεκτή είχαν διασχίσει το Βερίγγειο δεκτή είχαν διασχίσει το Βερίγγειο Πορθμό και είχαν περάσει από τη Σιβηρία Πορθμό και είχαν περάσει από τη Σιβηρία στην Αλάσκα…στην Αλάσκα…

• Και για ποιο λόγο τα φύλα αυτά θα Και για ποιο λόγο τα φύλα αυτά θα περνούσαν από την Ασία στην Αφρική; περνούσαν από την Ασία στην Αφρική; Ίσως εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος, Ίσως εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος, ίσως από ανάγκη να βρουν νέα ίσως από ανάγκη να βρουν νέα βοσκοτόπια, ίσως τυχαία. Οπωσδήποτε η βοσκοτόπια, ίσως τυχαία. Οπωσδήποτε η μετανάστευση έγινε πριν τα τέλη της μετανάστευση έγινε πριν τα τέλη της νεολιθικής εποχής (2800/2700) και σε νεολιθικής εποχής (2800/2700) και σε καιρούς ελάχιστα προχωρημένου καιρούς ελάχιστα προχωρημένου πολιτισμού… Πολλοί από αυτούς είχαν πολιτισμού… Πολλοί από αυτούς είχαν παραμείνει νομάδες.παραμείνει νομάδες.

• Τους ιθαγενείς αυτούς εξερευνητές τους Τους ιθαγενείς αυτούς εξερευνητές τους ονόμασαν Ινδιάνους, γιατί οι γεωγράφοι ονόμασαν Ινδιάνους, γιατί οι γεωγράφοι τοποθετούσαν τότε τις Ινδίες στις δυτικές τοποθετούσαν τότε τις Ινδίες στις δυτικές ακτές του Ατλαντικού».ακτές του Ατλαντικού».

• α.α. Ποια ήταν η αρχική κοιτίδα των Ποια ήταν η αρχική κοιτίδα των Ινδιάνων, πότε και για ποιους λόγους Ινδιάνων, πότε και για ποιους λόγους μετανάστευσαν στην Αμερική, μετανάστευσαν στην Αμερική, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη των ιστορικών;των ιστορικών;

• β.β. Πως προέκυψε η σύγχυση σχετικά Πως προέκυψε η σύγχυση σχετικά με το όνομά τους την περίοδο των με το όνομά τους την περίοδο των Ανακαλύψεων;Ανακαλύψεων;

9.9. Αφού παρατηρήσετε προσεκτικά τον Αφού παρατηρήσετε προσεκτικά τον πίνακα να απαντήσετε στις ερωτήσεις:πίνακα να απαντήσετε στις ερωτήσεις:

• α.α. Ποια είναι τα συναλλασσόμενα Ποια είναι τα συναλλασσόμενα μέρη και ποια τα προϊόντα που μέρη και ποια τα προϊόντα που εμπορεύονται;εμπορεύονται;

• β.β. Αφού κατηγοριοποιήσετε τα Αφού κατηγοριοποιήσετε τα προϊόντα εισαγωγών και εξαγωγών, προϊόντα εισαγωγών και εξαγωγών, να εξετάσετε την αξία τους. Ποιοι να εξετάσετε την αξία τους. Ποιοι θεωρείτε πως ήταν οι κερδισμένοι;θεωρείτε πως ήταν οι κερδισμένοι;

• γ.γ. Στις μέρες μας γίνεται λόγος για Στις μέρες μας γίνεται λόγος για το ηθικό ή δίκαιο εμπόριο που το ηθικό ή δίκαιο εμπόριο που στηρίζεται σε μια συμφωνία εμπόρων, στηρίζεται σε μια συμφωνία εμπόρων, καταναλωτών και παραγωγών που καταναλωτών και παραγωγών που διέπεται από αρχές αλληλεγγύης όπου διέπεται από αρχές αλληλεγγύης όπου γίνεται εμφανής η ανάγκη στήριξης γίνεται εμφανής η ανάγκη στήριξης συγκεκριμένων παραγωγών ή συγκεκριμένων παραγωγών ή περιοχών και προϊόντων. Παράλληλα περιοχών και προϊόντων. Παράλληλα αυτή η ανάγκη διαμορφώνει ένα αυτή η ανάγκη διαμορφώνει ένα πλαίσιο συμφωνίας τιμής για τα πλαίσιο συμφωνίας τιμής για τα προϊόντα και διαφάνειας μεταξύ προϊόντα και διαφάνειας μεταξύ εμπόρου και καταναλωτή. Με βάση εμπόρου και καταναλωτή. Με βάση αυτά τα στοιχεία, ποιους αυτά τα στοιχεία, ποιους χαρακτηρισμούς θα αποδίδατε στο χαρακτηρισμούς θα αποδίδατε στο εμπόριο των Ευρωπαίων εμπόριο των Ευρωπαίων αποικιοκρατών;αποικιοκρατών;

10.10. Η εξέλιξη των τιμών των καρυκευμάτων και Η εξέλιξη των τιμών των καρυκευμάτων και της ζάχαρης στη Νυρεμβέργη, στο: H. Crieger, Die της ζάχαρης στη Νυρεμβέργη, στο: H. Crieger, Die Neuzeit, Materiialien fQren Geschichts unterwicht, Neuzeit, Materiialien fQren Geschichts unterwicht, Φραγκφούρτη, 41978, 30Φραγκφούρτη, 41978, 30

• α.α. Γιατί, παρά την αφθονία αυτών των προϊόντων, λόγω της Γιατί, παρά την αφθονία αυτών των προϊόντων, λόγω της εισαγωγής τους από τις Νέες Χώρες, οι τιμές τους παρουσίαζαν εισαγωγής τους από τις Νέες Χώρες, οι τιμές τους παρουσίαζαν αυξητική τάση στην Ευρώπη;αυξητική τάση στην Ευρώπη;

• Παρατηρώντας τον Παρατηρώντας τον πίνακα που σας δίνεται πίνακα που σας δίνεται (σελ. 128 του σχολ. μας (σελ. 128 του σχολ. μας βιβλίου), να εξάγετε τα βιβλίου), να εξάγετε τα συμπεράσματά σας για συμπεράσματά σας για την πορεία των την πορεία των εισαγωγών αργύρου εισαγωγών αργύρου (πολύτιμου μετάλλου) (πολύτιμου μετάλλου) από την Αμερική στην από την Αμερική στην Ισπανία και τις Ισπανία και τις συνέπειες της εισαγωγής συνέπειες της εισαγωγής του στην Ευρώπη. του στην Ευρώπη. Σκεφθείτε παράλληλα τι Σκεφθείτε παράλληλα τι σημαίνει αυτό για τους σημαίνει αυτό για τους γηγενείς πληθυσμούς της γηγενείς πληθυσμούς της Αμερικής.Αμερικής.

• 12.12. Στον πίνακα της Στον πίνακα της σελ. 128, που βλέπετε σελ. 128, που βλέπετε εδώ, φαίνεται ότι η εδώ, φαίνεται ότι η εισαγωγή πολύτιμων εισαγωγή πολύτιμων μετάλλων προκαλεί μετάλλων προκαλεί αφενός την ανάπτυξη αφενός την ανάπτυξη του εμπορίου και του εμπορίου και αφετέρου την αφετέρου την υποτίμηση του υποτίμηση του νομίσματος και την νομίσματος και την αύξηση των τιμών. αύξηση των τιμών. Πως εξηγείται αυτή η Πως εξηγείται αυτή η αντίφαση;αντίφαση;

13.13. Πώς εξελίσσεται ο ιθαγενής πληθυσμός Πώς εξελίσσεται ο ιθαγενής πληθυσμός της Κεντρικής Αμερικής, Σε ποιους λόγους της Κεντρικής Αμερικής, Σε ποιους λόγους οφείλονται αυτά τα δημογραφικά οφείλονται αυτά τα δημογραφικά

δεδομέναδεδομένα ; ;• ΠηγήΠηγή: P. Chaunu, L' Amerique et les Ameriques, : P. Chaunu, L' Amerique et les Ameriques,

Armand Colin, 1964, Armand Colin, 1964, σσ. 103-107.. 103-107.

14.14. Να «διαβάσετε» την Να «διαβάσετε» την εικόνα που σας δίνεται και να εικόνα που σας δίνεται και να απαντήσετε:απαντήσετε:• Ο απολογισμός της ημέρας από έναν Ο απολογισμός της ημέρας από έναν

τραπεζίτη και τη γυναίκα τον. τραπεζίτη και τη γυναίκα τον. Πίνακας (1538) του Ραϋμερσβέλλε Πίνακας (1538) του Ραϋμερσβέλλε ( Martinus van Reymerswaele). ( Martinus van Reymerswaele). Μουσείο Φλωρεντίας.Μουσείο Φλωρεντίας.

• α.α. Τι μαρτυρεί για τη Τι μαρτυρεί για τη θέση του χρήματος στη θέση του χρήματος στη Δυτ. Ευρώπη και το ρόλο Δυτ. Ευρώπη και το ρόλο του στη διαμόρφωση των του στη διαμόρφωση των ανθρωπίνων σχέσεων;ανθρωπίνων σχέσεων;

• β.β. Ποιον νέο τύπο Ποιον νέο τύπο ανθρώπου διαμορφώνει και ανθρώπου διαμορφώνει και πότε αυτός πότε αυτός ολοκληρώνεται στη Δυτ. ολοκληρώνεται στη Δυτ. Ευρώπη;Ευρώπη;

• γ.γ. Ποιο κυρίαρχο Ποιο κυρίαρχο οικονομικό σύστημα οικονομικό σύστημα προαναγγέλλει στη Δύση προαναγγέλλει στη Δύση και με ποιες συνέπειες; και με ποιες συνέπειες;

15.15. Αφού διαβάσετε το απόσπασμα από τα Αφού διαβάσετε το απόσπασμα από τα ΔοκίμιαΔοκίμια του Μονταίνι στη σελ. του Μονταίνι στη σελ. 128, να επαληθεύσετε το περιεχόμενό του στη στάση των Ευρωπαίων 128, να επαληθεύσετε το περιεχόμενό του στη στάση των Ευρωπαίων αποικιοκρατών απέναντι στους ιθαγενείς των Νέων Χωρών.( Η επαλήθευση δε αποικιοκρατών απέναντι στους ιθαγενείς των Νέων Χωρών.( Η επαλήθευση δε σημαίνει βέβαια και δικαιολόγηση σε ηθικό επίπεδο)σημαίνει βέβαια και δικαιολόγηση σε ηθικό επίπεδο)

• 16.16. Από το βιβλίο των Από το βιβλίο των Θεματικών Κύκλων και Θεματικών Κύκλων και στις σελ. 456-458, στις σελ. 456-458, διαβάστε το άρθρο του διαβάστε το άρθρο του Γ. Β. Δερτιλή «Η Γ. Β. Δερτιλή «Η κυριαρχία των κυριαρχία των Ευρωπαίων Ευρωπαίων εκπολιτιστών» και εκπολιτιστών» και απαντήστε στις απαντήστε στις ερωτήσεις που το ερωτήσεις που το συνοδεύουν.συνοδεύουν.

• http://ebooks.edu.gr/http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/modules/ebook/show.php/DSGL-show.php/DSGL-30/601/3949,17610/30/601/3949,17610/

• Ο κ. Γεώργιος Β. Ο κ. Γεώργιος Β. Δερτιλής είναι Δερτιλής είναι καθηγητής της Ιστορίας καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.Αθηνών.

• Το Μνημείο των Το Μνημείο των Ανακαλύψεων, στις εκβολές Ανακαλύψεων, στις εκβολές του ποταμού Τάγου, στη του ποταμού Τάγου, στη συνοικία Μπελέμ της συνοικία Μπελέμ της Λισαβόνας στην Πορτογαλία.Λισαβόνας στην Πορτογαλία.

Τέλος παρουσίασηςΤέλος παρουσίασης

Ευχαριστώ για την προσοχή Ευχαριστώ για την προσοχή σας!σας!