2ο ΕΠΑΛ ΣταυρούποληςΤμήμα: Α’ 7

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΈΝΩΣΗ

ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣΜΑΡΙΑΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ

ΜΑΙΟΥ 2011

1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Σελίδα

1. Το ευρώ (€) 32. Μέλη της Ευρωζώνης 33. Χώρες που υποχρεούνται να υιοθετήσουν το ευρώ 44. Χώρες χωρίς υποχρέωση υιοθέτησης του ευρώ 4 5. Τα κέρματα 46. Κέρματα μικρής αξίας 57. Παλιό σχέδιο 58. Αναμνηστικά κέρματα 2€ 69. Τραπεζογραμμάτια ευρώ 610. Χαρακτηριστικά Τραπεζογραμματίων 711. Χρυσά και ασημένια συλλεκτικά νομίσματα Ευρώ 812. Πηγές 9

2

Το ευρώ (€)

Το ευρώ , (EUR, €) είναι το ενιαίο επίσημο νόμισμα της Ευρωζώνης, των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εισήχθη την 1η Ιανουαρίου 1999 και έγινε το νόμισμα περισσότερων από 300 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη. Τα τρία πρώτα χρόνια ήταν ένα αυλό νόμισμα, το οποίο χρησιμοποιούνταν μόνο για λογιστικούς σκοπούς, π.χ. στις ηλεκτρονικές πληρωμές. Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία μόλις την 1η Ιανουαρίου 2002 και αντικατέστησαν τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα των εθνικών νομισμάτων σε δώδεκα χώρες.Σήμερα, είναι το επίσημο νόμισμα σε 17 από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων υπερπόντιων διαμερισμάτων, εδαφών και νησιών τα οποία είτε αποτελούν μέρος κάποιας χώρας της ζώνης του ευρώ είτε συνδέονται με αυτή. Οι χώρες που έχουν υιοθετήσει το Ευρώ απαρτίζουν τη ζώνη του ευρώ ή Ευρωζώνη. Υπεύθυνη για την νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Μέλη της Ευρωζώνης

Μέλη της Ευρωζώνης είναι οι: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία και η Φινλανδία.Το Μονακό, ο Άγιος Μαρίνος και η Πόλη του Βατικανού χρησιμοποιούν επίσης το ευρώ βάσει επίσημης συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και κόβουν δικά τους κέρματα ευρώ.Η Ανδόρα, το Μαυροβούνιο και το Κόσσοβο χρησιμοποιούν επίσης το ευρώ χωρίς επίσημη

συμφωνία.

██  Χώρες που χρησιμοποιούν το Ευρώ

3

██  Λοιπά μέλη ΕΕ

Χώρες που υποχρεούνται να υιοθετήσουν το ευρώ

Το ευρώ είναι υποχρεωμένες να υιοθετήσουν, μόλις θα πληρούν τα κριτήρια, οι Βουλγαρία, Λετονία , Λιθουανία , Ουγγαρία , Πολωνία, Ρουμανία, Σουηδία και Τσεχία.

Χώρες χωρίς υποχρέωση υιοθέτησης του ευρώ

Η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επιλέξει να μην υιοθετήσουν το ευρώ προς το παρόν. Η Δανία ωστόσο είναι μέλος του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ) και σκοπεύει να διεξαγάγει δημοψήφισμα για την υιοθέτηση του ευρώ πριν το 2012. Το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά τα γεγονότα της Μαύρης Τετάρτης αποχώρησε από το Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ) και προς το παρόν δεν προτίθεται να υιοθετήσει το κοινό νόμισμα, λόγω της διάχυτης αντίθεσης της κοινής γνώμης της προς το κοινό νόμισμα.

Τα κέρματα

Τα κέρματα έχουν μία κοινή και μία εθνική όψη. Στην κοινή όψη απεικονίζονται η αξία του κέρματος και ένας χάρτης της Ευρώπης. Σχεδιαστής της είναι ο Βέλγος Luc Luyckx. Η εθνική όψη διαφέρει για κάθε χώρα.

Όλα τα κέρματα έχουν στο σχέδιό τους και τα 12 αστέρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ημερομηνία κοπής τους (Το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία είναι οι μοναδικές χώρες που έχουν κέρματα με ημερομηνία κοπής πριν το 2002).

Ένα ευρώ διαιρείται σε 100 λεπτά και υπάρχουν 8 διαφορετικές αξίες. Αν και το ευρώ σε όλες τις χώρες έχει το ίδιο όνομα, για την υποδιαίρεσή του χρησιμοποιείται ο όρος cent (σεντ). Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται ο όρος λεπτό καθώς και παλιότερα το λεπτό αποτελούσε υποδιαίρεση της δραχμής, ενώ στην Κύπρο ονομάζεται σεντ.

Αξία Διάμετρος Πάχος Βάρος Σύνθεση Στεφάνη1 λεπτό / €0,01

16,25 mm 1,67 mm

2,30 g Χάλυβας με επικάλυψη χαλκού

Ομαλή

2 λεπτά / €0,02

18,75 mm 1,67 mm

3,06 g Χάλυβας με επικάλυψη χαλκού

Ομαλή με μία εσοχή

5 λεπτά / €0,05

21,25 mm 1,67 mm

3,92 g Χάλυβας με επικάλυψη χαλκού

Ομαλή

10 λεπτά /

19,75 mm 1,93 mm

4,10 g Κράμα χαλκού (Σκανδιναβικός χρυσός)

Οστρακόμορφη με ραβδώσεις)

4

€0,10 20 λεπτά / €0,20

22,25 mm 2,14 mm

5,74 g Κράμα χαλκού (Σκανδιναβικός χρυσός)

Ομαλή με επτά εσοχές («Ισπανικό άνθος»)

50 λεπτά / €0,50

24,25 mm 2,38 mm

7,80 g Κράμα χαλκού (Σκανδιναβικός χρυσός)

Οστρακόμορφη (με ραβδώσεις)

1 ευρώ / €1,00

23,25 mm 2,33 mm

7,50 g Εσωτερικά: ΧαλκονικέλιοΕξωτερικά: Ορείχαλκος (nickel brass)

Έξι εναλλασσόμενοι τομείς, τρεις ομαλοί και τρεις με λεπτές οδοντώσεις

2 ευρώ / €2,00

25,75 mm 2,20 mm

8,50 g Εσωτερικά: Ορείχαλκος (nickel brass)Εξωτερικά: Χαλκονικέλιο

Ποικίλλει μεταξύ των εθνικών εκδόσεων. Τα περισσότερα φέρουν λεπτή οδόντωση με πλάγια επιγραφή.

Κέρματα μικρής αξίας

Τα κέρματα των € 0,01 και € 0,02 δεν χρησιμοποιούνται στη Φινλανδία και στην Ολλανδία. Οι χώρες αυτές θεώρησαν ότι τα κέρματα αυτά έχουν δυσανάλογα μεγάλο διαχειριστικό κόστος, και έτσι σταμάτησαν την παραγωγή τους. Τα κέρματα αυτά παραμένουν νόμιμα, απλά οι τιμές στρογγυλοποιούνται στο πλησιέστερο πεντάλεπτο (€ 0,05). Έτσι, τιμές που λήγουν σε € 0,01, € 0,02, € 0,06 και € 0,07 στρογγυλοποιούνται προς τα κάτω, ενώ αυτές που λήγουν σε € 0,03, € 0,04, € 0,08 και € 0,09 προς τα πάνω. Η στρογγυλοποίηση εφαρμόζεται στο τελικό ποσό μόνο, ενώ οι καθαρές τιμές (προ ΦΠΑ για παράδειγμα) εμφανίζονται ακόμη σε υποδιαιρέσεις του ενός λεπτού (€ 0,01).

Λόγω του γεγονότος ότι τα δύο αυτά κράτη έχουν εκδώσει λίγα κέρματα αυτών των αξιών μέχρι τη διακοπή της παραγωγής τους, τα κέρματα αυτά έχουν ιδιαίτερη αξία για τους συλλέκτες.

Παλιό σχέδιο

Στις 7 Ιουνίου 2005, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Οικονομικών (ECOFIN) αποφάσισε να αλλάξει το σχέδιο της κοινής πλευράς των κερμάτων των μεσαίων και μεγάλων αξιών (από 10 λεπτά έως και 2 ευρώ). Συγκεκριμένα, τροποποιήθηκε ο εικονιζόμενος χάρτης, ώστε να συμπεριλάβει ολόκληρη την Ευρώπη, αντί μόνο των χωρών μελών

5

της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ήταν το αρχικό σχέδιο. Τα πρώτα κέρματα με το νέο σχέδιο κυκλοφόρησαν την 1 Ιανουαρίου 2007.Τα κράτη-μέλη έχουν την υποχρέωση να μην αλλάζουν το σχέδιο της εθνικής πλευράς τους συχνότερα από πέντε χρόνια. Υπάρχουν πάντως και εξαιρέσεις, όπως για παράδειγμα περίπτωση θανάτου αρχηγού κράτους που εικονίζεται στα κέρματα. Σε αυτή την περίπτωση το κράτος έχει το δικαίωμα να εκδώσει κέρματα με νέο σχέδιο.

1 € 0,50 €

Αναμνηστικά κέρματα 2€

Τα αναμνηστικά κέρματα των 2 ευρώ είναι ειδικά κέρματα που εκδίδονται από τις χώρες μέλη της ευρωζώνης με την ευκαιρία κάποιας ιστορικής επετείου ή για τον εορτασμό ή προς τιμή κάποιου σύγχρονου γεγονότος. Έχουν νόμιμη ισχύ και χρησιμοποιούνται κανονικά στις συναλλαγές όπως τα συνηθισμένα κέρματα ευρώ.

Το πρώτο αναμνηστικό κέρμα 2

€

Τραπεζογραμμάτια ευρώ

Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ ή αλλιώς χαρτονομίσματα ευρώ μαζί με τα κέρματα ευρώ αποτελούν τη φυσική μορφή του ευρώ, του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Χρησιμοποιούνται για τις καθημερινές συναλλαγές στις 17 χώρες μέλη της ευρωζώνης, αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου που έχουν υιοθετήσει το ευρώ είτε βάσει συμφωνίας ή άτυπα.

6

Δικαίωμα έκδοσης τραπεζογραμματίων έχουν οι κεντρικές εθνικές τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης. Ισχύουν οπουδήποτε χρησιμοποιείται νόμιμα το ευρώ ανεξάρτητα από την τράπεζα έκδοσης. Αντίθετα από τα κέρματα που έχουν μια κοινή και μία εθνική όψη τα τραπεζογραμμάτια έχουν και τις δύο όψεις κοινές και δεν απεικονίζουν κάποιο σχέδιο που να παραπέμπει σε κάποια συγκεκριμένη χώρα. Κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά την 1 Ιανουαρίου 2002 στις 12 τότε χώρες μέλη της ευρωζώνης.

Χαρακτηριστικά Τραπεζογραμματίων

Τα τραπεζογραμμάτια εκδίδονται σε 7 ονομαστικές αξίες (5, 10, 20, 50, 100, 200 και 500 ευρώ). Τα τραπεζογραμμάτια της κάθε αξίας διαφέρουν στο μέγεθος και το χρώμα ώστε να ξεχωρίζουν εύκολα μεταξύ τους και να μην προκαλείται σύγχυση στις συναλλαγές. Τα σχέδιά τους είναι έργο του αυστριακού Ρόμπερτ Καλίνα και έχουν θέμα επτά διαφορετικές εποχές και αρχιτεκτονικούς ρυθμούς της Ευρώπης.

Στην μπροστινή όψη απεικονίζονται παράθυρα και πύλες και στην πίσω όψη γέφυρες. Καθώς το ευρώ είναι ένα διακρατικό νόμισμα δεν έπρεπε το σχέδιο να ταυτίζεται με κάποια συγκεκριμένη χώρα. Γι' αυτό το λόγο οι αρχιτεκτονικοί σχεδιασμοί που απεικονίζονται δεν είναι υπαρκτοί αλλά απλώς ενδεικτικοί ενός συγκεκριμένου αρχιτεκτονικού ρυθμού. Στην πίσω όψη απεικονίζεται επίσης ο χάρτης της Ευρώπης.

Αξία Μπροστινή όψη

Πίσω όψη Χρώμα Αρχιτεκτονικός ρυθμός

5 Γκρι Κλασικός

10 Κόκκινο Ρωμανικός

20 Μπλε Γοτθικός

50 Πορτοκαλί Αναγεννησιακός

100 Πράσινο Μπαρόκ και Ροκοκό

200 Κίτρινο -καφέ

Εποχή του σιδήρου και του γυαλιού

7

500 Μωβ Μοντέρνα αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα

Και στις δύο όψεις του χαρτονομίσματος αναγράφεται η αριθμητική του αξία και η λέξη ευρώ στο λατινικό και ελληνικό αλφάβητο (EURO και ΕΥΡΩ). Στην μπροστινή όψη υπάρχει η σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα αρχικά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε πέντε παραλλαγές που αντιστοιχούν στις παρακάτω επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης:BCE - Banque Centrale Européenne (Γαλλικά), Banco Central Europeo (Ισπανικά), Banca Centrale Europea (Ιταλικά), Banco Central Europeu (Πορτογαλικά)ECB - European Central Bank (Αγγλικά), Europæiske Centralbank (Δανέζικα), Europese Centrale Bank (Ολλανδικά), Europeiska Centralbanken (Σουηδικά)EZB - Europäische Zentralbank (Γερμανικά)ΕΚΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ελληνικά)EKP - Euroopan Keskuspankki (Φινλανδικά)Επίσης στην μπροστινή όψη υπάρχει η υπογραφή του εκάστοτε προέδρου της ΕΚΤ. Μέχρι στιγμής έχουν κυκλοφορήσει ευρώ με δύο διαφορετικές υπογραφές: του προηγούμενου προέδρου Βιμ Ντούιζενμπεργκ και του σημερινού Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Στην πίσω όψη γράφεται ένας μοναδικός κωδικός που αποτελείται από ένα γράμμα και 11 αριθμητικά ψηφία. Ο κωδικός αυτός προσδιορίζει και τη χώρα έκδοσης του τραπεζογραμματίου.

Χρυσά και ασημένια συλλεκτικά νομίσματα Ευρώ

Τα χρυσά και ασημένια συλλεκτικά νομίσματα ευρώ είναι ειδικά νομίσματα ευρώ, τα οποία κόβουν και θεματίζουν οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, κυρίως με χρυσό και ασήμι, παρόλο που και άλλα πολύτιμα μέταλλα χρησιμοποιούνται σε σπάνιες περιπτώσεις.

Στην ευρωζώνη, κάθε χώρα έχει το δικαίωμα η κοπής ασημένιων και χρυσών συλλεκτικών κερμάτων. Σε αντίθεση με τα συνηθισμένα θέματα, τα κέρματα αυτά δεν είναι νόμιμα σε όλα τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, αλλά μόνο στη χώρα όπου το κέρμα εκδόθηκε. Για παράδειγμα, το φινανδικό συλλεκτικό κέρμα των 10 € δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Ολλανδία.

Τα νομίσματα αυτά έχουν νόμιμη αξία μόνο στη χώρα έκδοσης τους, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα νομίσματα ευρώ, τα οποία είναι νόμιμα σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης. Αυτό σημαίνει ότι τα χρυσά και ασημένια νομίσματα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χρήματα σε άλλες χώρες. Επιπρόσθετα, τα νομίσματα αυτά υπερβαίνουν την ονομαστική τους αξία, λόγο του υλικού κατασκευής τους και για το λόγο αυτό δεν χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές. Σε αυτό οφείλεται η ονομασία τους ως Συλλεκτικά νομίσματα.

Τα νομίσματα αυτά απεικονίζουν ιστορικές επετείους ή δίνουν προσοχή σε συγκεκριμένα γεγονότα ξεχωριστής σημασίας.

Για να αποφευχθεί οποιαδήποτε σύγχυση στο κοινό, τα τεχνικά χαρακτηριστικά των συλλεκτικών κερμάτων διαφέρουν από εκείνα των κερμάτων που προορίζονται για

8

κυκλοφορία. Από τις τρεις τεχνικές παραμέτρους των κερμάτων, δηλαδή το χρώμα, τη διάμετρο, και το βάρος, τουλάχιστον οι δύο θα πρέπει να είναι διαφορετικές από εκείνες των κερμάτων που προορίζονται για κυκλοφορία. Φινλανδικό αργυρό αναμνηστικό κέρμα €10

Είναι αβέβαιο κατά πόσον το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα τους χορηγήσει την ιδιότητα του νομίμου νομίσματος εκτός των εθνικών ορίων. Εκτός από τα μέλη της ευρωζώνης, τα 3 κρατίδια τα οποία χρησιμοποιούν τα ευρώ (Άγιος Μαρίνος, Μονακό και Βατικανό) έχουν το δικαίωμα παραγωγής χρυσών και ασημένιων συλλεκτικών νομίσματων ευρώ.

Πηγές

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%B6%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B9%CE%B1_%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AD%CF%81%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CF%81%CF%85%CF%83%CE%AC_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%B1%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%B1_%CF%83%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CF%83%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%95%CF%85%CF%81%CF%8E

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%8E

9