ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ –ΛΑΤΟΜΙΚΗ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:

βιώσιμη ανάπτυξη ή αειφόρο τίποτε;

Δρ.Τζεφέρης Πέτρος,Υπουργείο Ανάπτυξης

Λατομείο ή παραλίαΛατομείο ή παραλία; ; περιβαλλοντικό δίλημμα ή περιβαλλοντικό δίλημμα ή ψευτοδίλημμα…ψευτοδίλημμα…

Φυσικό μεγαλείο ή μεταλλείοΦυσικό μεγαλείο ή μεταλλείο; ; μήπως μπορώ μήπως μπορώ και πρέπει να το αποκκαι πρέπει να το αποκaaταστήσωταστήσω;;

Ο λατομικός και μεταλλευτικός κλάδος

πάσχει στον επικοινωνιακό τομέα.

To περιβαλλοντικό του αποτύπωμα είναι ορατό σε

όλους κι αυτό τον κάνει περισσότερο ευάλωτο.

H H λατομική/μεταλλευτική λατομική/μεταλλευτική

δραστηριότητα δραστηριότητα αποτελεί κατάρα για αποτελεί κατάρα για τον τόπο ή κλειδί για τον τόπο ή κλειδί για την οικονομική του την οικονομική του

ανάπτυξηανάπτυξη;;

Συνολική Ζήτηση 55,5 TWh – Μερίδιο ΔΕΗ : 90%

Ένα παλιό παγκόσμιο Ένα παλιό παγκόσμιο δίλημμαδίλημμα που που μεγάλωσε και ετέθη σε νέες μεγάλωσε και ετέθη σε νέες

βάσειςβάσεις/προκλήσεις/προκλήσεις-Nέοι γεωπολιτικοί συσχετισμοί/παγκοσμιο

ποίηση

-αρχές «βιώσιμης ανάπτυξης»

-περιβαλλοντικοί δείκτες και πρότυπα ISO 14001,

EMAS, BAT'S

-διασφάλιση της ποιότητας

-αυστηρότερες εθνικές νομοθεσίες

- διαφάνεια, ενημέρωση και συνειδητοποίηση του πολίτη και των

τοπικών κοινωνιών.

-Όλα αφορούν όλους, όλα μπορούν και πρέπει, να

είναι διαφανή.

Το αποτέλεσμα…Το αποτέλεσμα…

Στον τόπο μας, ο λατομικός και

μεταλλευτικός κλάδος παρά τα στρατηγικά του

πλεονεκτήματα έναντι των άλλων χωρών της EE αλλά

και τη σημαντική, μακραίωνη ιστορία του, δεν έχει καταφέρει να

προσαρμοστεί επαρκώς στα νέα δεδομένα και να συνδέσει την ύπαρξή του με την κοινωνική πρόοδο

και τη βιώσιμη περιβαλλοντικά ανάπτυξη.

Η παγκοσμιοποίησ

η των αγορών φαίνεται να επηρεάζει

αρνητικά την ανταγωνιστικότ

ητα του εξορυκτικού

κλάδου περισσότερο

στην ΕΕ

Οι νέες προκλήσεις για το περιβάλλον, την ποιότητα και την ασφάλεια εργασίας

οδηγούν μάλλον σε ύφεση και μετακίνηση σε χώρες του τρίτου κόσμου

Πόσο βιώσιμο είναι το αειφόρο Πόσο βιώσιμο είναι το αειφόρο τίποτε;τίποτε;

•το "αειφόρο τίποτε" δεν αποτελεί λύση σε

μια χώρα όπου η ανεργία αποτελεί το

μεγαλύτερο πρόβλημα, ούτε

διασφαλίζει απόλυτα τη δυνατότητα

ανάπτυξης για τις επόμενες γενιές

•το «όχι σε όλα» δεν αποτελεί λύση

Πόσο βιώσιμο είναι το αειφόρο Πόσο βιώσιμο είναι το αειφόρο τίποτε;τίποτε;

Ομοίως και η ενέργεια, η ανάπτυξη

γενικότερα, δεν παράγεται «in the

socket». Παράγεται σε

«εργοστάσια» που «ρυπαίνουν»

καθένα με τον τρόπο του.

Ο πολιτισμός όμως δεν προέρχεται από παρθενογένεση.

Διαμορφώνεται μέσα από διαρκές εξελικτικό γίγνεσθαι και

δεν είναι μια ιδεατή αναγεννησιακή εικόνα στους πίνακες του Τζιορτζιόνε, του Τισιανού και του Πουσσέν!

Το «όχι σε όλα» σημαίνει όχι και στον πολιτισμό μας και φυσικά όχι και στο

καταναλωτικό μας πρότυπο.

Nαι στην Aνάπτυξη, ναι στο Nαι στην Aνάπτυξη, ναι στο Περιβάλλον!Περιβάλλον!

88

• Η ανάπτυξη έχει περιβαλλοντικό κόστος. Η κατεξοχήν «αειφορία»

είναι μια ουτοπία.

• Ο μόνος τρόπος για να οδεύσουμε στην βιώσιμη κοινωνία είναι η βιώσιμη ανάπτυξη, η ανάπτυξη

που είναι συμβατή με τη ζωή μας και των επόμενων γενεών.

• Πώς όμως;

Περιβάλλον, Οικονομία, ΚοινωνίαΠεριβάλλον, Οικονομία, Κοινωνία:o:oι ι πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξηςπυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης

ΚΑΥΣΙΜΑ

55

Tο σύστημα Tο σύστημα ισορροπεί, με την ισορροπεί, με την προϋπόθεση ότι προϋπόθεση ότι

και οι τρεις και οι τρεις πυλώνες πυλώνες

συνυπάρχουν και συνυπάρχουν και συνεργάζονται συνεργάζονται

αρμονικάαρμονικά

Τι πρέπει να γίνειΤι πρέπει να γίνει;;

77

• Οι Εταιρείες

• Η Πολιτεία

• Οι Πολίτες

• Οι Ειδικοί

Εταιρική Κοινωνική ΕυθύνηΕταιρική Κοινωνική Ευθύνη

77

• Κώδικας αρχών βιώσιμης ανάπτυξης

• Εξωστρέφεια, συναίνεση• Διαφάνεια, επικοινωνία• Επαναπροσδιορισμός της

έννοιας του κέρδους ώστε να συμπεριλάβει διαστάσεις όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η παιδεία, ο πολιτισμός.

Παραγωγή νέων προϊόντων, νέων

χρήσεων, με υψηλή

προστιθέμενη αξία, βελτιωμένη

ποιότητα και λιγότερες

περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Η Συμβολή της ΠολιτείαςΗ Συμβολή της Πολιτείας

• Νομικό πλαίσιο και εγγύηση για την εφαρμογή του

• Διατήρηση αξιόπιστων ελεγκτικών μηχανισμών και υπηρεσιών

• Προώθηση θεσμικών μέτρων για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου

• Περιορισμός των γραφειοκρατικές αγκυλώσεων (not one more stop but one stop shop!)

• Στελέχωση και επιμόρφωση εκείνων των υπηρεσιών της περιφέρειας που λειτουργούν προβληματικά

• Επέκταση κάθε δυνατότητα πρόσβασης στις περιβαλλοντικές (και όχι μόνο) πληροφορίες

• Διασφάλιση της έρευνας από τους

εξουσιοδοτημένους φορείς και τα ερευνητικά ιδρύματα.

Οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίεςΟι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες

• Οι απλοί πολίτες συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων

• Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν, να ενημερώνονται πολύπλευρα και το δυνατόν αμερόληπτα.

• να αντιληφθούν ότι το ατομικό τους συμφέρον, ή έστω το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας τους, έχει ξεφύγει πλέον από τα στενά γεωγραφικά όρια της επαρχίας τους και τείνει να παγκοσμιοποιηθεί.

• Οι τοπικές κοινωνίες, εφόσον αποφασίζουν, δεν έχουν μόνο δικαιώματα αλλά και ευθύνες για τις αποφάσεις τους

• H εναρμόνιση της ανάπτυξης με το περιβάλλον επιτυγχάνεται σταδιακά, μέσα από την ωρίμανση και τον προβληματισμό της κοινωνίας, η οποία πρέπει εντέλει να επιλέξει τα οφέλη και τις θυσίες που επιθυμεί και φυσικά να πάρει και την ευθύνη που της αναλογεί.

Οι ειδικοίΟι ειδικοί

• Θα πρέπει να αποδοθούμε σε μια εκστρατεία ενημέρωσης και διαφώτισης της κοινής γνώμης για να μάθουν όλοι τη σημασία του ορυκτού μας πλούτου στην καθημερινή μας ζωή, την οικονομική μας επιβίωση και την κοινωνική πρόοδο.

Παραδείγματα:• προσπάθειες των κλαδικών

φορέων (ΣΜΕ και Ευρωπαϊκοί Σύνδεσμοι , ΙΓΜΕ κλπ) με εκδόσεις, συνέδρια, ημερίδες κλπ.

• Θεματικά πάρκα πχ.μεταλλευτικό πάρκο vagonetto

• Μεταλλευτικό Μουσείο της Μήλου

• Ατομική συμμετοχή σε εκδηλώσεις για την ενημέρωση του κοινού

http://elladitsamas.blogspot.com/http://elladitsamas.blogspot.com/