Χέρμπερτ Μαρκουζε-Ψυχανάλυση και πολιτική

85
1 ΧΕΡΜΠΕΡΤ ΜΑΡΚΟΥΖΕ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Εκδόσεις ΗΡΙΔΑΝΟΣ, Αθήνα 1971 Σειρά: Κριτικές Σπουδές στη Φιλοσοφία Τίτλος του πρωτοτύπου: Herbert Marcuse, Psychoanalyse und Politik, Europäische Verlagsanstalt Frankfurt Europa Verlag Wien Μετάφραση: ΗΡΩΣ ΛΑΜΠΡΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ * Θεωρία των ορμών και ελευθερία - Σημειώσεις * Η ιδέα της προόδου στο φως της ψυχανάλυση - Σημειώσεις * Το πρόβλημα της βίας στην αντιπολίτευση - Σημειώσεις * Το τέλος της ουτοπίας - Σημειώσεις

Transcript of Χέρμπερτ Μαρκουζε-Ψυχανάλυση και πολιτική

, 1971 : : Herbert Marcuse, Psychoanalyse und Politik, Europische Verlagsanstalt Frankfurt Europa Verlag Wien :

* - * - * - * -

1

- , , . : , , - : ' . . , ' , ' , - - - - . ' . , . , . , . - , - ' , . , , , - , . , , . , , , . , , , 2

- , : . : - - - , . : . , , , , , . : - . : , , . ' : , , . , ' : , , , . , . , . : , : : . , 3

. , , . , -, - - - . ' , , - . , , . - - . , , , . , , , , . , , : , , . , , , , . , : , , , , . , : 4

- - - , . , , - , , . : , , , , , . : , . - ' - . , , , ' : . , , , - ' , : ' , , , ' . ' , , , ' . , , ( ) . 5

, , , , , , , , , , . , , , , ' . - - ' , ' , - ' - . , --(1) , , , . : , ' , . (2) , . ' . ' , ' . : , . , ' ' . , , - , 6

. , , , : , . , , , , , , . ' : , , , (3). , , , , , . , - , . - - - . , . , , (4) ' . , , , ' : , - . ' , . , , . , , 1920. , , ' , 7

' . : ( , )(5) , . , ' : , . ' ' ' . , ' . - ( ) - : ' , ' .(*) , , - , . : , . ' , , : (6), . , , , , , , . ' : , , , , , 8

, . , : , , , , , , , . , . ' , ' , , , , , , , . , : ' , , . , , - - - . ' - , . , . - , . : , (7). : , , . () - - :9

, , . (**), , ' , . ' ' , , . , : , , (Partialtriebe), - ( ) , . , ( . ), , () , , () . : - . - . , . . ' , , (8), - - . - . , - ' , - - . - - 10

. - , . ' , . , , , - (9). . (10). , , , . , , - - . , : , , . . ' , , , . , : , . , , , , , , . , , , , , . 11

- - , : , , , ( ), (11). - : , . : , , . ' : ' , ' , , - . , ' , , . : . . , . : , . - . , , : , , (12) , , , , . , , ( ) - , : , , ' (13). , : 12

, . ' ( ) , ' : , , : , , " ", (14). : , (15), , . , - , . . (16). , : , , , ' , , ' , , , : . ' : , : , ' , ' - , : - , - , : , ' - .13

: , , , . ' : , . , , . ' , , ; , . , , . , , - , . , , , . : ; - , . . , , , , . , , , , . , . 19 , ' , , ' 14

, , , ' ! , , , , . , , . II , , , , , . ' , , . , , . , , , (17) . , , , -, , . , , , . , , , . : , , , , , , . , , . (18) , , , , . 15

, , , . , , : , , ' , . - , ' , , , - ' . , - - ' . ' , , , , , , . . , , , . , . , : . ' , . , , , , - ' - , , . ' 16

' , ' ( ) . , . , , : . , , ' : , . ' : , - , , . , , , , , , , , . , - , - , , - ' - , . , , , - , , , , . - , - , . - , . , , , , , . , , , 17

- ' , , , , , , - , , , - . ' ' , ' , , , . , , , ' , , ' ' . , , . ' , , . , , , . , , , . , , , , , ' , , . ; . , , . , , 18

: -, ' - , -. , -, . - , . , , , . - : , ' . , , , . - ' - : , ' ; ', , , (19). ' (20). : , , , . , , , , . ' , , , , '19

, . , , , - , . , , : - , , , , ' . , - - , , , , , , , . , . , , . . , , , , , , . , , (21). - , - -, - ; , 20

, , ; : . ' . , ' (22), (23) , , : . : , , - - , ' ' , , , . : , ' ' . : , , , . , ' . , , , (24). - (25) -, , - . , , . , , (), ( ) (26). - - : , , ' - , .21

, , . , , , , , , ' . ' , , . , , . , , , - , . , , . , ' , . : , , - , , . (27) ' , , , , - - . - - - . , , . , , : , . 22

. , , . - , , , , ' . , , : , , , , . , , , - , , ' . , ' . , ( ). , , ' - , . , , , ' : , . , . , . , , , , , ' . , ( ), . , 23

- -, - - . , , , , . ' . : ' , . , . , ' ' . , , ' , ' . , ' , , , , , , , . ' , , , ' . , , , - - , , , : . , , , , : , . . 24

, , : , (28), ( -) , , , , . , , (29), , , : ' (30) ' ' - - . . , , : , , . ' - : : , . () ' , , , , - , , ' : . ' , , ' , , , , . , , , , , , , , - , , , , ' , , .25

, ' , , , , - , , ' . , . , ' - - , , - , , , . . , , - - , . , , , , - - . , - , , ' , ' . , , - . , 26

(31). ' : , ' , (32). , - . , . , - , . , , . , , , - , , , , , , - ' . . : , ( ) - ' , , . , : ' . ' , . , , . , , . , , , - . 27

, ( ), , ' : , . , , . , , , , , . : , ' . , , , , , ' . , " "(33), , (34). 1930. , , . , , , , ; (35) ( 1956).

28

(*) , , , ' ' , ' : , . (**) , . . , , , , - . , , ' , , . _____________________________________ 1. Entsublimierung. 2. . . : . 3. : H. Diels, Die Fragmente der Vorsokratiker, II, 4. Unlust, . 4. . 1253: , , . 5. . . . , , .10, , ( . . .) 1920, , - - libido, . , . ( Drei Abhandlungen zur29

Sexualtheorie, 1905), - : : "" , (Perversen), , , (. Nachmansohn, libido - , , Intern. Zeitschr. F. Psychoanalyse, III 1915). . , , , , , . ... ... ,... , , (. 203d) , , Syblimierung, , . , , : ... , - , , , (490b). ( , ). , , .. : , , . , (Es) , , (. : ). , 30

: , . , , , . : . , : ... , , , , , , . , , , , . , ... ( 571c 572b). , , . . . , An Essay on Liberation, London 1969, . , , . ( . , 2 (1949): , , , , , 1950). libido, ' . libido, : , 31

" " ' , . ( ) "" "Libido", : Lust , . ( Lust : , , , , , . . . (3): =unlust). libido. libido , , Werke XVII, : ' , . ( - , () - , (. 70-71). - Liebe, - , , , . , ' , . , , . . ..., , . ... . , () , , , ... ....32

, , , , . (, , ) . : , , , ... ' . ( . 71). (. ., 191d 200a ., . . 237 d : . , , (436ab, , 439c), , ( ) .. , , , , () , , , (. 206c): ... , , ... ( ) ... . , . 75: ) , , . ) , (sexuell) . , . ) , : libido , ... ... ' . . . (66c): (81c 83d) ... . 33

(436ab): , , , , , . 439b ... , , . - Es -, ' . (, , ) , , , (libido), : - ' . ' (), , , , . , Hunger und Liebe, . F. Schiller, . (. ). ' , , libido : , , ... : libidinoes , , -. , . ' Sexualitt, sexus, : , , , , , , ... 34

, , . , , ' , , , - - . , - , , , , , . 6. . . 7. S. Freud, Abriss der Psychoanalyse, Werke, Bd XVII, . 75. 8. . 189C ., . 9. , : , , , . 10. . , , . : . 11. Immanuel Kant Metaphysische Anfangsgrnde der Jugendlehre Einleitung; in Gesammelte Schriften Bd. VI, Berlin 1907, . 382, Anm. 12. , . , , , , . . : . , . 237D. 13. . . 14. S. Freud, Das Unbehagen in der Kultur, Werke, Bd XIV, . 442. 15. . (Diels 33): . () , (35

). 16. Freud, , . 445. 17. Entfremdung, , ' Verdinglichung, rification reification. , , , ' , . , . Philosophisches Worterbuch, Klaus und Buhr, Bibliographisches Inst., Leipzig 1966, Entfremdung () Entusserung ( ) Selbstentfremdung () Versachlichung, Verdinglichung : "" () , ( ) , , , , , . . ( 1253b) ... . : , , . : . 2, 98225 18. . , . . , , , . 1950. 19. S. Freud, , . 49336

20. , . 497 21. . . , . 996-998: - - ... , : Seid umschlungen... 22. S. Freud, Jenseits des Lustprinzips, Werke, Bd XIII, . 45 23. S. Freud, Abriss der Phychoanalyse, Werke, Bd XIII, . 21 24. S. Freud, Massenpsychologie und ichanalyse, Werke, Bd XII . 112/ / 25. Agape 26. S. Freud, , . 113 27. . . , 28. -, ...... Existenz () Ex-sisto , ex sisto - -. 29. Projekt, projet , ' , , - , projetev (== - , ... pro=, (projectio- [...]) ... ex-sisto, projet , , , , - ' . l' existence prcde l' essence . , L' tre et le Nant . , (1965), (1948) : 37

, , , , , . . ... - ; . : . , , , . ' , ' . ' . . , , . , ' , ' . , ' , , . , , , , . , . , , , . , , ' . ' , ' : , 38

, . : . . 20 , , , , , , . ' . 30. : : Etre pour soi - Etre en-soi. , ' (1948) : Fr-sich-sein - Pour soi , cogito, Ansich-sein - En-soi, , , , , , , -, . , . () ' () , res cogitans res extensa. . 31. S. Freud, Das Unbehagen in der Kultur, Werke d.B XIV, . 492 32. , . 492 33. ' . 34. , . 506 35. , , : , , , . , . . ' 39

. , , , , Holderlin. , ' , ' , , , , : , : Sprache der Liebenden Sei die Sprache des Landes. Hoclderlin , . : () , , , ' ' ' . () . -, : , , , : .

40

, ' , . , . , , ' , , . . , ' : . , , , . , , : , ' , . , , , , . . ' : . , , 41

, ' . , , , . , , . ' , , . , , , ' , , , , , , . , , . , . 18 , 19 . ' , , . : . , , . - () , , . , , . , 19 (36/1), , , , 42

. : , , . : , ; , : , , . , , , , . , , , , , , , , , ' ' : , ; , , , , , , . , , , , , . , ' . - , ' . : , (37/2). , , , . ' , , , , , , . , .43

' , , , : , , , , : , , , . , - , , . , ' , , . , , . , , . , , - , . : , ; , - : , , ; ; , : ; , , . , , , , , . ' , ' . , . ' , . , : , , 44

, , , . . , , . . . , ' , , . ' , , , , , . , , , . , , , , . , , , , , , . : , , ; , : , , , ; : , . , - , , , , , , ' , , , , - , 45

, , , . . , , , . . , , . - , ' , ' , , , , . ' , ' . , , , , , ' , , . , , , , , , : , (37/2) , . , , ; , ; , , , 46

' , , . , . - - , - , ' , , . , - : . , , , , , , , , . ' , , , , ' - ' . ; , , , , , ' . : . , , , . , . , , - 47

, , . , . , , , , . , , , - ' (38/3) . ; , . , , , , . : , , , ' . , , . , , ' - , . ' : , , -, 48

. , , : , , . , , . , - ' - , . , ' . ' , , : ' ' . , , : , , : , , ' . , , . ' , , , , , , . . , ' , , , , , , . , 49

, . ' , . . , . , . : ' , . , , , , , , ' ' . , ' , , , , . . - - , , , . : : , , - - . , , , - ' : , , ' 50

, , ' . , , : . ' . , , . , , , , , . , , , , , : , , . ' - - . ' . . - - , ' , , , . , , , , , , , , , , , - . 51

. . , , , , - , , . , : , ,(39/4) - ' ' , ' ; ' , ' , ' , ; , , , , - -, ' - . , , , , . , , , . , 52

, , - - , . . , , , - , ' , . , ' . , , , - ' : , , , . ' , , ' , - . , , , ; , - ' ; , . , , , , ' . , , . - , 53

- , , ' , . , ' , ( , ). , , ' , . : , : , ' . , . , ' , : , , , ' . ' . , . , , (40/5) - , , , . - - : , , . , , , . , , , , , . , ' , , , , 54

, . , , , : , , ' , , , , ' . . . , , . , , ' , , . , , , , , , , , . ' : , - - , , - - . , ' , . , , , - . , , ,55

, , - -, : , , , ... , , ' ( , ): , , ' ' , , , , . , , , ' ... , . ', , , , , . " ", . , , ; : , , , ' . , : ... : , , , , -.(41/6). , , , , ' 56

, , , . , , , : , , ' , , ' , , , ' , ' , . . ' . , , . , , , . ( 1956).

57

1. : Zivilisation - Kultur, : - : civilisation culture ( cultura=) . , , , , = , , , , , , . ( . , , - , . 2. S. Freud Neue Folge der Vorlesungen zur Einfhrung in die Psychoanalyse, Werke Bd. XV., . 86. 3. , : . ... , - ! , . , , . 4. ( : ). , : . : faire son Thermidor, , , : . ( 20 10 ) , , . 58

9 , (27 1794), , ' , . . 5. Da-sein, . , . Da-sein (existentia) . , , . Dasein da= sein=, - , . . : [Existenz] ... , , , , . - - . , , , , . 6. . . 7.803 . . , , , , , , , ...59

, , . ; , , , ... . , , . . , , . (. 803 c .). ( )

60

(42/1) , . . ' - . , , , , , ' , , ' . , , , . ... . : . , , , , ... , : , the new left. ' , , , . - , , . , , - . , , , . , - . , . , Civil Rights Movement, - - .. ' . 61

: - , , , . , . , , . , - , ,(43/2) . , - ' , , , - . : , ' . ' , , , , , , , . , , , , . , - - ' . , , , . , .62

I. , : ... - : , .., . , , , . , , , , , ' ... ' : , . ' , . ' , , - , , . , ' : , , , , , . II. . , , . , , (44/3): , , , ., - . ' -, , ' - , , , , , . , 63

, , . : . ' - , (-). , . ..., , , , . ' . . , : ; : ; : ; : ; , , , , , , . - ... - , , . , , , ' - . , , , , , . , , . , , , , , , 64

, ' . , . , , , : , , . , , , - , : , ... , , ' - ' , : 7 1967, 20 , . , - ' : , . ' . , ' , - . , , , ' , - ' , . , , , ' , . 65

, . , : . , , - . : .. , , , . , , , . ' , , ' , ' - . ' , , , ( ) , . , ... , ' ' , , . , , - , - , .. , . () , , : .. - , , , , . 66

teach-ins, sit-ins, be-ins, love-ins (.: , , , ). , : , , , (existntielles Zusammensein), (seinlassen seiner eigenen Existenz) , doing one's thing. , , ( ), , -, , , . , - ( . , , , . . . , - , . : .. ( ). , . - , , , ' , - , ; , . - , , ' .. 67

, , . , , , , . ' , - , . , , , ' , . : , - civil disobedience . , , , - , - . , , , , . : , , . , , , , , . , . , . , , . , : , , , . , 68

: , , . . . . , . - , . ' : . , , , . , , , , , . , , ' . , , . ' , , , . ' , . ' , ' , . ' , , . : ' - - , ' ; : - - . ' . . ' 69

: , , . - . , ...: , , . , , . ' , , , . - . , . : , , - , .. . . ' , - . - - , , , . , . , - - , : , , . 70

, . ; - .. , , . , . , , , , , . , ' - , ' , . ' ... , . SDS ( ) .. , . ' , . , . , , ... . , . , ' , . , . , , ' , . , , , - , . , 71

' , . . ' , , , ( peting) . . , , , , , ' . . ' , , , , ' . , ' ' . . , . , , - , ' . , , , . : , : ; ' ; ; - - , , , . . , - ' . 72

, , , , . ... , . ' , , , -, ' . , ' , , (underlying population): : , , . . , , . , , ' , , - . - . ' - - , : , , ' . , . , - ' - , . , ' ,73

, , , , ' . . ' , ' - ' . , , ' , , . , . ( , 1967).

74

1. . 2. . 3. . Serge Mallet, La nouvelle classe ouvriere, Paris 1965.

75

' : , ,(45/1) , , . - , . . , , , - , , , , , , . , , , , . , , , , ' , ' , . , , ' ' ' . , , , . , , 76

. , , , ' , , . , , , , : ' ' , , () . , : ' (46/2). ' , . , ; , , , - . : . , : . , . , , , ' - , . , , , . , ' , . - - , - ' . - 77

- , , . , , , , (47/3) , , . , , . , , , , , , , - - . , ' . - , - , , . - , , , , , . ' , : , , . ' , , . , , , . , , . ' 78

. - - , (48/4). , : ' . , , , ' , , , , , . , ' , , , , . , , , : , , : , . , , , . ' , ' - , , ' . , , . , ' . , , 79

, . , - , . , , , . , , . , . , - ( ) . , , , , . ' , , ' . , ; ' . () , . , , - , , - . , , , ' ' . 80

, , . ' ' , : , (Tauschgesellschaft: ) . , , . , ' - . - , , , ' , ' . , , (49/5) , , ' , . , , ' , . , () , , , ' , ' 81

- , . , . , , , , , , : .. , , , , , - ! - , . ' , . , , , , , , , - , , . , , , . - ' - , , ' , , . - , : 82

, ' ' , . , , , , , ' : , , . , , , , ' , . - - , . , , , ' . , , , - , . - - - - - . , , . ' , , , , . , . - , 83

, , , , , . , , . , , , , , - . , , . , , , ' , ' , ' .

1967.

84

1. Lebenwelt, . 2. . : . 3. , , 1929. 4. . -: . () : . 5. , VII, 803D= . ( ).

85