Χημεία

Β΄ Λυκείου

Ερωτήσεις Επανάληψης

Γουρζής Στάθης – Φυσικός

Παράγραφος 1.1 : Εισαγωγή στην οργανική χημεία.

1) Τι ονομάζουμε οργανική χημεία ; ( σελ. 3 - « Οργανική χημεία ονομάζεται ... - ... τις ενώσεις του άνθρακα. » )

2) Τι υποστήριζε η βιταλιστική θεωρία, κατά τον 18ο αιώνα ; ( σελ. 3 - « Κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα, ... - ... να συντεθούν οργανικές ουσίες. » )

3) Υπάρχει σήμερα διάκριση της ανόργανης από την οργανική χημεία ; ( σελ. 3 - « Σήμερα η διάκριση της χημείας ... - ... οργανικών και ανόργανων ενώσεων. » )

4) Δώστε μερικά παραδείγματα από την καθημερινή σας ζωή, όπου φαίνεται η επιρροή της οργανικής χημείας. ( σελ. 3-4 - « Είναι εύκολο να διαπιστώσουμε ότι ... - ... μελέτης της οργανικής χημείας. » )

5) Γιατί υπάρχουν στη φύση περισσότερες από 12 εκατομμύρια ενώσεις του άνθρακα ; ( σελ. 4 - « Ο άνθρακας έχει τα εξής ιδιαίτερα ... - ... φαίνεται στα επόμενα παραδείγματα. » )

6) Ποιες ενώσεις του άνθρακα λέγονται κορεσμένες και ποιες ακόρεστες ; ( σελ. 5 - « Οι ενώσεις στις οποίες όλα τα άτομα ... - ... τριπλό δεσμό λέγονται ακόρεστες. » )

Παράγραφος 1.2 : Ταξινόμηση των οργανικών ενώσεων – Ομόλογες σειρές

1) Ταξινόμηση οργανικών ενώσεων με κριτήριο το είδος των δεσμών των ατόμων του C. ( σελ. 5 - « Οι ενώσεις στις οποίες όλα τα ... - ... τριπλό δεσμό λέγονται ακόρεστες. » )

2 ) Ταξινόμηση οργανικών ενώσεων με κριτήριο τον τρόπο σύνδεσης των ατόμων του C. ( σελ. 6 - « Πίνακας 1.1 – Ταξινόμηση οργανικών ενώσεων » )

3) Ποιες ενώσεις του C ονομάζονται άκυκλες ; ( σελ. 6 - « Άκυκλες ονομάζονται οι ενώσεις ... - ... διακλαδισμένη ανθρακική αλυσίδα. » )

4) Ποιες ενώσεις του C ονομάζονται κυκλικές ; ( σελ. 6 - « Κυκλικές ονομάζονται οι ενώσεις ... - ... σχηματίζεται κλειστή αλυσίδα. » )

5) Ποιες ενώσεις του C ονομάζονται ισοκυκλικές ; ( σελ. 6 - « Ισοκυκλικές ονομάζονται οι κυκλικές ... - ... μόνο από άτομα άνθρακα. » )

6) Ποιες ενώσεις του C ονομάζονται ετεροκυκλικές ; ( σελ. 7 - « Ετεροκυκλικές ονομάζονται οι κυκλικές ... - ... στοιχείου, συνήθως Ο, Ν. » )

7) Ποιες ενώσεις του C ονομάζονται αρωματικές ; ( σελ. 7 - «Αρωματικές ονομάζονται ( συνήθως ) οι ... - ... ένα βενζολικό δακτύλιο. » )

8) Ποιες ενώσεις του C ονομάζονται αλεικυκλικές; ( σελ. 7 - « Αλεικυκλικές ονομάζονται όλες οι μη αρωματικές ισοκυκλικές ενώσεις. » )

9) Ταξινόμηση των οργανικών ενώσεων με κριτήριο την χαρακτηριστική ομάδα που βρίσκε- ται στο μόριο της ένωσης.

( σελ.8 - « Πίνακας 1.2 – Χαρακτηριστικές ομάδες » )

10) Τι ονομάζουμε ομόλογη σειρά ; Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των μελών της ; ( σελ. 8 - « Ομόλογη σειρά ονομάζεται ένα σύνολο ... - ... κατά την ομάδα - CH² - . » )

11) Ταξινόμηση των οργανικών ενώσεων με κριτήριο τις ομόλογες σειρές. ( σελ. 9 - « Πίνακας 1.3 – Χαρακτηριστικά παραδείγματα ομόλογων σειρών » )

Παράγραφος 1.3 : Ονοματολογία άκυκλων οργανικών ενώσεων.

1) Ποια είναι τα τρία συνθετικά που χρησιμοποιούμε για την ονομασία μιας άκυκλης οργανικής ένωσης ; ( Πίνακας 1.4 – Βασικοί κανόνες ονοματολογίας ) ( σελ. 9 – 10 - « Το πρώτο συνθετικό δείχνει ... - ... κατηγορία ενώσεων ανήκει η ένωση.» )

Α . ΕΝΩΣΕΙΣ ΜΕ ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΑΝΘΡΑΚΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ. 2) Πως κάνουμε την αρίθμηση των ατόμων άνθρακα όταν υπάρχει διπλός ή τριπλός δεσμός ; ( σελ. 11 - « Η αρίθμηση της ανθρακικής αλυσίδας ... - ... ή γενικά στον πολλαπλό δεσμό.» )

3) Πως κάνουμε την αρίθμηση των ατόμων άνθρακα όταν υπάρχει χαρακτηριστική ομάδα ; ( σελ. 11 - « Η αρίθμηση της ανθρακικής αλυσίδας ...-... περιέχει την χαρακτηριστική ομάδα.» )

4) Πως κάνουμε την αρίθμηση των ατόμων άνθρακα όταν υπάρχει διπλός ή τριπλός δεσμός και ταυτόχρονα υπάρχει και χαρακτηριστική ομάδα ; ( σελ. 11 – 12 - « Αν η ένωση περιέχει χαρακτηριστική ... - ... το τρίτο συνθετικό της ένωσης .» )

5) Ποιες θέσεις καταλαμβάνουν στην ανθρακική αλυσίδα οι ομάδες – COOH ( καρβοξύλιο ) και -CH=O ( αλδεϋδομάδα ) ;( σελ. 12 - « Οι ομάδες – COOH και –CH=O ... - ... χρειάζεται ο καθορισμός της θέσης τους .» )

Β. ΕΝΩΣΕΙΣ ΜΕ ΔΙΑΚΛΑΔΙΣΜΕΝΗ ΑΝΘΡΑΚΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ.

6) Πως ξεχωρίζουμε την κύρια ανθρακική αλυσίδα όταν υπάρχει διακλάδωση ;( σελ. 12 - « Η κύρια αλυσίδα περιλαμβάνει τα ... - ... ομάδες και πολλαπλούς δεσμούς .» )

7) Τι είναι τα αλκύλια ;( σελ. 12 - « Οι διακλαδώσεις είναι συνήθως ... - ... CH3 - μεθύλιο και το CH3CH2 – αιθύλιο .» )

8) Πως ονομάζουμε την ανθρακική αλυσίδα όταν υπάρχουν ίδιες διακλαδώσεις ;( σελ. 12 - « Αν υπάρχουν ίδιες διακλαδώσεις, τότε ... - ... κλπ. ) που δείχνει το πλήθος τους .» )

9) Πως κάνουμε την αρίθμηση των ατόμων άνθρακα όταν υπάρχει διπλός ή τριπλός δεσμός (ΠΔ) και ταυτόχρονα υπάρχει χαρακτηριστική ομάδα (ΧΟ) και διακλάδωση (Δ) ;( σελ. 12 - « Αν η ένωση έχει χαρακτηριστική ομάδα … - … άνθρακα τον πλησιέστερο στη Δ .» )

10 ) Πως ονομάζουμε μια ένωση αν περιέχει και αλογόνα ; ( Br -, Cl - ,F- , I- )( σελ. 13 - « Τα αλογόνα ( Br -, Cl - ,F- , I- ) διαβάζονται …-… πρόθεμα του κύριου ονόματος .» )

Παράγραφος 1.4 : Ισομέρεια.

1) Ποιο φαινόμενο ονομάζουμε ισομέρεια ; ( σελ. 13 - « Ισομέρεια είναι το φαινόμενο ... - ... των ατόμων στο χώρο (στερεοϊσομέρεια). » )

2) Ποιο είδος λέμε ισομέρεια αλυσίδας ; ( σελ. 14 - « Ισομέρεια αλυσίδας ονομάζεται ένα ... - ... στα μόρια των ισομερών ενώσεων. » )

3) Ποιο είδος ονομάζουμε ισομέρεια θέσης ; ( σελ. 14 - « Ισομέρεια θέσης ονομάζεται ... - ... δεσμού στα μόρια των ισομερών ενώσεων. » )

4) Τι είναι η ισομέρεια ομόλογης σειράς ;

( σελ. 15 - « Ισομέρεια ομόλογης σειράς ... - ... ανήκουν σε διαφορετικές ομόλογες σειρές. » )

1) C ν Η 2ν+2 Ο ( Γενικός μοριακός τύπος )

Cν Η2ν+1 ΟΗ κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες Cκ Η2κ+1 Ο Cμ Η2μ+1 κορεσμένοι αιθέρες ν = κ + μ

2) C ν Η 2ν Ο ( Γενικός μοριακός τύπος )

Cν Η2ν+1 CΟΗ κορεσμένες αλδεϋδες

Cκ Η2κ+1C Ο Cμ Η2μ+1 κορεσμένες κετόνες ν = κ + μ

3) C ν Η 2ν Ο 2 ( Γενικός μοριακός τύπος )

Cν Η2ν+1 CΟΟΗ κορεσμένα μονοκαρβοξυλικά οξέα

Cκ Η2κ+1 CΟΟ Cμ Η2μ+1 εστέρες ν = κ + μ 4) C ν Η 2ν-2 ( Γενικός μοριακός τύπος )

Cν Η2ν-2 ν≥2 Αλκίνια Cν Η2ν-2 ν≥3 Αλκαδιένια

Παράγραφος 2.1: Πετρέλαιο - προϊόντα πετρελαίου. Βενζίνη. Καύση-καύσιμα.

1) Ποια υλικά ονομάζουμε καύσιμα ; α) Ποια καύσιμα ονομάζουμε φυσικά και ποια τεχνητά ; β) Ποιες είναι οι κυριότερες πηγές καυσίμων στη φύση ; ( σελ. 33 - « Τα καύσιμα είναι υλικά που, όταν ... - ... και το φυσικό αέριο ( αέριο καύσιμο ). » )

2) Ποια αντίδραση ονομάζουμε καύση ; α) Ποια καύση ονομάζουμε πλήρη ; ( Παράδειγμα ) β) Ποια καύση ονομάζουμε ατελή ; ( Παράδειγμα ) ( σελ. 33 - « Καύση μιας ανόργανης ή οργανικής ... - ... παραγωγή φωτός και θερμότητας. » )

3) Τι είναι το πετρέλαιο ;( σελ. 34 - « Πετρέλαιο είναι ένα υγρό ορυκτό με ...-... αέριοι και στερεοί υδρογονάνθρακες. » )

4) Πως σχηματίζεται το πετρέλαιο ;( σελ. 34 - « Πιστεύουμε δηλαδή, ότι το πετρέλαιο ...-... που σήμερα ονομάζουμε πετρέλαιο. » )

5) Τι είναι το αργό πετρέλαιο ;( σελ. 34 - « Το πετρέλαιο που παίρνουμε με ...-... από τους -160 °C έως και τους +400 °C. » )

6) Τι λέμε διύλιση και από ποια στάδια αποτελείται ;( σελ. 35 - « Για να μετατραπεί το αργό πετρέλαιο ...-... που ονομάζεται αποστακτική στήλη. » )

7) Τι είναι τα πετροχημικά ;( σελ. 35 - « Ένα άλλο μέρος των προϊόντων ...-... ουσίες αυτές ονομάζονται πετροχημικά. » )

8) Τι είναι η βενζίνη ;( σελ. 37 - « Η βενζίνη είναι το σημαντικότερο … - ... έως 12 άτομα άνθρακα στο μόριό τους. » )

9) Ποια διαδικασία ονομάζουμε πυρόλυση ;( σελ. 37 - « Τα ανώτερα κλάσματα του …-... υδρογονάνθρακες με λιγότερα άτομα άνθρακα. » )

10) Τι είναι ο αριθμός οκτανίου ;( σελ. 37 - « Η ποιότητα της βενζίνης καθορίζεται … - ... τόσο καλύτερης ποιότητας είναι. » )

Παράγραφος 2.2: Νάφθα – Πετροχημικά.

11) Ποιο κλάσμα της απόσταξης του αργού πετρελαίου ονομάζουμε νάφθα ;( σελ. 38 - « Νάφθα είναι το κλάσμα της απόσταξης του αργού … - ... 5 ή 9 άτομα άνθρακα. » )

12) Με τι ασχολείται η πετροχημεία ;( σελ. 38 - « Πετροχημεία είναι ο κλάδος της … - ... προϊόντων με πρώτη ύλη το πετρέλαιο. » )

13) Ποία είναι τα προϊόντα που προκύπτουν από την πυρόλυση της νάφθας ;( σελ. 38 - « Κατά την πυρόλυση της νάφθας προκύπτουν …-... σημαντικότερο το βενζόλιο. » )

Παράγραφος 2.3 : Αλκάνια – μεθάνιο, φυσικό αέριο, βιοαέριο.

1) Τι είναι το φυσικό αέριο ; ( σελ. 39 - « Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αερίων ... - ... το μεθάνιο, CH4 ( μέχρι και 90 %). » )

2) Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου έναντι του πετρελαίου ; ( σελ. 39 - « Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ... - ... -12000 Kcal για κάθε 1 m³ καυσίμου. » )

3) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε αλκάνια ; ( σελ. 39 - « Όπως έχουμε αναφέρει, αλκάνια ... - ... των αλκανίων είναι το μεθάνιο CH4 . » )

4) Ποιο αέριο λέγεται βιοάεριο ; ( σελ. 40 - « Βιοάεριο είναι το αέριο που παράγεται ... - ... κύριο συστατικό το μεθάνιο. » )

5) Καύση αλκανίων. ( σελ. 41 - « Τα αλκάνια καίγονται με περίσσεια ... - ... π.χ. CH4 + 2Ο2 CΟ2 +2H2Ο. » )

6) Πυρόλυση αλκανίων.( σελ. 42 - «Πυρόλυση αλκανίων είναι η θερμική ... - ... ισομερείς με διακλαδισμένη αλυσίδα. » )

7) Υποκατάσταση αλκανίων - Αλογόνωση.( σελ. 42- 43 - « Σε ορισμένες συνθήκες είναι δυνατό ... - ... δ) CHCl3 + Cl2 CCl4 + HCl. » )

8) Ποιες χρήσεις των αλκανίων γνωρίζετε ;( σελ. 43 - « Με βάση όσα ήδη έχουν αναφερθεί, ... - ... την κατασκευή κεριών ( παραφίνη ). » )

Καύση αλκανίων

CνH2ν+2 + ( 3ν+1 ) / 2 Ο2 νCΟ2 + ( ν+1 ) H2Ο

π.χ. ν = 1 CH4 + 2Ο2 CΟ2 + 2H2Ο

Υποκατάσταση αλκανίων

CH4 + Cl2 CH3Cl + HCl χλωρομεθάνιο CH3Cl

CH3Cl + Cl2 CH2Cl2 + HCl διχλωρομεθάνιο CH2Cl2

CH2Cl2 + Cl2 CΗCl3 + HCl τριχλωρομεθάνιο ή χλωροφόρμιο CΗCl3

CHCl3 + Cl2 CCl4 + HCl τετραχλωρομεθάνιο ή τετραχλωράνθρακας CCl4

Παράγραφος 2.4 : Καυσαέρια – καταλύτες αυτοκινήτων.

1) Από τι αποτελούνται τα καυσαέρια των αυτοκινήτων ; ( σελ. 45 - « Τα καυσαέρια των αυτοκινήτων ... - ... οξείδια του αζώτου ( ΝΟ , ΝΟ2 ). » )

2) Ποιες από τις ενώσεις που περιέχονται στα καυσαέρια, είναι μη τοξικές ; ( σελ. 45 « Απ’ αυτά σχετικά αδρανή ( μη τοξικά ) είναι τα Ν2 , Ο2 , H2Ο και CΟ2. » )

3) Ποιες από τις ενώσεις των καυσαερίων ονομάζουμε περιβαλλοντικούς ρύπους ; ( σελ. 45 - « … ενώ τα ΝΟ , ΝΟ2 , CΟ και SΟ2 ...-... χαρακτηρίζονται περιβαλλοντικοί ρύποι. » )

4) Επιπτώσεις του διοξειδίου του άνθρακα ( CΟ2 ) στο περιβάλλον. ( σελ. 45 - « Το διοξειδίου του άνθρακα ( CΟ2 ) ... - ... προκαλούνται μεταβολές στο κλίμα. » )

5) Επιπτώσεις του μονοξειδίου του άνθρακα ( CΟ ) στο περιβάλλον. ( σελ. 45 - « Το μονοξειδίου του άνθρακα ( CΟ ) ... - ... ιστούς, προκαλώντας το θάνατο. » )

6) Επιπτώσεις των οξειδίων του αζώτου ( ΝΟ , ΝΟ2 ) στο περιβάλλον.( σελ. 45 - « Τα οξείδια του αζώτου ( ΝΟ , ΝΟ2 ) ... - ... της ατμόσφαιρας, ( τροπόσφαιρα ). » )

7) Τι γνωρίζετε για τους καταλύτες ( καταλυτικούς μετατροπείς ) ;( σελ. 45 - « Οι καταλυτικοί μετατροπείς ... - ... σε αβλαβή για την ατμόσφαιρα καυσαέρια. » )

8) Λόγοι χρήσης της αμόλυβδης βενζίνης.( σελ. 47 - « Η χρήση της αμόλυβδης βενζίνης ... - ... τον δρόμο τους προς τον καταλύτη. » )

Παράγραφος 2.5 : Αλκένια – αιθένιο ή αιθυλένιο.

9) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε αλκένια ;( σελ. 47 - « Αλκένια ονομάζονται οι άκυκλοι ... - ... των τριών πρώτων μελών των αλκενίων. » )

10) Παρασκευή αλκενίων με πυρόλυση πετρελαίου. ( σελ. 47 - « Τα αλκένια που έχουν μέχρι τέσσερα ... - ... από τη βιομηχανία του πετρελαίου. » )

11) Εργαστηριακή παρασκευή αλκενίων με αφυδάτωση. ( σ. 47 – 48 )

CνH2ν+1ΟH CνH2ν + H2Ο Π.χ. CH3CH2ΟH CH2 = CH2 + H2Ο

12) Εργαστηριακή παρασκευή αλκενίων με αφυδραλογόνωση. ( σ. 48 )

CνH2ν+1Cl + NaOH CνH2ν + NACl + H2Ο

Π.χ. CH3CH2Cl + NaOH CH2 = CH2 + NACl + H2Ο 1) Φυσικές ιδιότητες των αλκενίων. ( σελ. 48 - « Τα αλκένια έχουν ουσιαστικά τις ... - ... και διαλύονται σε οργανικούς διαλύτες. » )

2) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκενίων. ( σελ. 48 – 49 « Οι αντιδράσεις αυτές είναι της … - … να είναι Η - Η, Br - Br , Η - Cl , Η - ΟH. » )

3) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκενίων με Η2, ( υδρογόνωση των αλκανίων ). ( σελ. 49 - « CH2 = CH2 +H2 CH3 – CH3 και γενικά CνH2ν + H2 CνH2ν+2 » )

4) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκενίων με Br2, ( με αλογόνο ). ( σελ. 49 - « CH2 = CH2 +Br2 CH2 CH2 Br2 και γενικά CνH2ν + Br2 CνH2ν Br2 » )

5) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκενίων με HCl, ( με υδραλογόνο ).( σελ. 49 - « CH2 = CH2 +HCl CH3CH2Cl και γενικά CνH2ν + HCl CνH2ν+1Cl » )

6) Κανόνας του Markovnikov. ( σελ. 49 - « Σύμφωνα με τον κανόνα του ... - ... δεσμού που έχει τα περισσότερα άτομα Η. » )

7) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκενίων με H2Ο , ( ενυδάτωση των αλκενίων ).( σελ. 50 - « CH2 = CH2 + HΟH CH3CH2ΟH γενικά CνH2ν + H2Ο CνH2ν+1ΟH » )

8) Τι ονομάζουμε πολυμερισμό ;( σελ. 50 - « Πολυμερισμός ονομάζεται η συνένωση …-... μορίου, που ονομάζεται πολυμερές.» )

9) Παραδείγματα πολυμερισμού προσθήκης των αλκενίων. ( σελ. 50 - « Πίνακας της σελίδας 50. » )

10) Καύση των αλκενίων. ( σελ. 51 - « CH2 = CH2 + 3Ο2 2CΟ2 + 2 H2Ο .» )

11) Βιομηχανικές χρήσεις του αιθυλενίου. ( σελ. 51 - « Πίνακας της σελίδας 51. » )

Για την λύση των παραδειγμάτων του βιβλίου της Β΄ Λυκείου :

Ορισμός της Σχετικής ατομικής μάζας – Ατομικό βάρος. ( Βιβλίο της Α΄ Λυκείου – σ. 128 )Ορισμός της Σχετικής μοριακής μάζας – Μοριακό βάρος. ( Βιβλίο της Α΄ Λυκείου – σ. 129 )Ορισμός του mole. ( Βιβλίο της Α΄ Λυκείου – σ. 130 )Ορισμός του Γραμμομοριακού όγκου. ( Βιβλίο της Α΄ Λυκείου – σ. 132 - 133 )

Σχετική ατομική μάζα = ΑrΣχετική μοριακή μάζα = ΜrΓραμμομοριακός όγκος = Vr ( Vr = 22,4 L )

Κανονικές συνθήκες ή STP : ( Θερμοκρασία θ = 0° C ή T = 273° K και Πίεση P = 1 atm ή P =760mm Hg )

Παράγραφος 2.6 : Αλκίνια – αιθίνιο ή ακετυλένιο.

1) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε αλκίνια ;( σελ. 53 - « Αλκίνια ονομάζονται οι άκυκλοι ... - ... των τριών πρώτων μελών των αλκινίων. » )

2) Παρασκευή αλκινίων με πυρόλυση μεθανίου. 1200ο C / ατμός

( σελ. 54 - « 2CH4 HC ≡ CH + 3H2 » )

3) Εργαστηριακή παρασκευή αλκινίων με αφυδραλογόνωση. ( σ. 54 )

αλκοολικό διάλυμα

CνH2νCl2 + 2NaOH CνH2ν-2 + 2NaCl + 2H2Ο

Π.χ. ν=2 CH2CH2Cl2 + 2NaOH CH ≡ CH + 2NaCl + 2H2Ο

4) Φυσικές ιδιότητες των ακετυλενίου. ( σελ. 54 - « Οι φυσικές ιδιότητες των αλκινίων ... - ... άοσμο, ελάχιστα διαλυτό στο νερό. » )

5) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκινίων με Η2 . ( σελ. 55 - « CH ≡ CH +H2 CH2 = CH2 + H2 CH3CH3 » )

6) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκινίων με αλογόνο, (Cl2 , Br2 ). ( σελ. 55 - «CH ≡ CH +Br2 C2H2Br2 + Br2 CHBr2 - CHBr2 » )

7) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκινίων με HCl, ( με υδραλογόνο ). ( σελ. 55 - « CH ≡ CH +HCl CH2 =CH – Cl + HCl CH3CHCl2 » )

8) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκινίων με HCΝ . ( σελ. 55 - « CH ≡ CH +HCΝ CH2 =CH – CΝ » )

9) Αντιδράσεις προσθήκης των αλκινίων με H2Ο , ( ενυδάτωση των αλκινίων ). ( σελ. 55 - « CH ≡ CH + HΟH CH2=CHΟH CH3CΗΟ » )

10) Καύση των αλκινίων. ( σελ. 55 - « CH ≡ CH + 5/2Ο2 2CΟ2 + H2Ο .» )

11) Παραδείγματα πολυμερισμού του ακετυλενίου. ( σελ. 55 - « 3CH ≡ CH C6Η6 CH ≡ CH + CH ≡ CH CH2 =CH – C ≡ CH » )

12) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε ακετυλενίδια ; ( σελ. 56 - « Τα υδρογόνα του CH ≡ CH , … - … αντικατάστασης ονομάζονται ακετυλενίδια . » )

13) Χρήσεις του ακετυλενίου. ( σελ. 56 - « Πίνακας της σελίδας 56. » )

1) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε αρωματικές ;( σελ. 57 - « Σήμερα, χρησιμοποιούμε τον όρο ... - ... ένα τουλάχιστον βενζολικό δακτύλιο. » )

2) Δομή του βενζολίου. ( σελ. 58 - « Σήμερα, σύμφωνα με νεώτερες … - … του βενζολίου συμβολίζεται : + σχήμα » )

3) Παρασκευή βενζολίου από το κάρβουνο . ( σελ. 58 - « 1. Το κάρβουνο ( λιθάνθρακες ) … - … μεθυλοβενζόλιο, διμεθυλοβενζόλιο ) .» )

4) Παρασκευή βενζολίου από το πετρέλαιο . ( σελ. 58 – 59 « 2. Το πετρέλαιο ως γνωστό, αποτελείται … - … το πετρέλαιο με πυρόλυση. » )

5) Φυσικές ιδιότητες των βενζολίου. ( σελ. 59 - « Το βενζόλιο είναι άχρωμο υγρό με ... - ... ως καύσιμο αμόλυβδη βενζίνη. » )

6) Χαρακτηριστικά του βενζολικού δακτυλίου . ( σελ. 59 - « … καθώς ο βενζολικός δακτύλιος παρουσιάζει … - … αλογόνο, αλκύλια κλπ. ) . » )

7) Χρήσεις του βενζολίου. ( σελ. 59 - « Το βενζόλιο χρησιμοποιείται ως … - … χρώματα, φάρμακα, πλαστικά κλπ. » )

8) Τι ονομάζουμε ατμοσφαιρική ρύπανση ; ( σελ. 59 – 60 « Ο αέρας αποτελείται από άζωτο … - … υλικό και πολιτισμικό περιβάλλον. » )

9) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε πρωτογενείς ρυπαντές ; ( σελ. 60 - « Τα υγρά και στερεά καύσιμα, … - … άκαυστοι υδρογονάνθρακες και άλλους.» )

10) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε δευτερογενείς ρυπαντές ; ( σελ. 60 - « … τους δευτερογενείς, όπως είναι το … - … ( νιτρικά υπεροξυακετύλια ) κλπ. » )

11) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε φωτοχημικούς ρύπους ; ( σελ. 60 - « Στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις τα … - … το « τροποσφαιρικό » ( ή κακό όζον ). » )

12) Τι γνωρίζεται για το όζον (Ο3 ) ;

( σελ. 60 - « Το όζον αποτελεί φωτοχημικό ρύπο …-… προκαλεί έντονο ερεθισμό στα μάτια. » )

13) Τι είναι οι χλωροφθοράνθρακες ;( σελ. 61 - « Οι χλωροφθοράνθρακες είναι μια … - … και έχουν χαμηλό κόστος παραγωγής. » )

14) Μηχανισμός καταστροφής του όζοντος της ατμόσφαιρας.( σελ. 61 - « Οι αέριοι CFSs στα ανώτερα … - … και φθάνει ως την επιφάνεια της Γης. » )

15) Το φαινόμενο του θερμοκηπίου.( σελ. 62 - « Τα αέρια που βρίσκονται στην … - … το σύστημα Γη – κατώτερη ατμόσφαιρα. » )

16) Ποια είναι τα κυριότερα αέρια που συμμετέχουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου ;( σελ. 62 - « Τα κυριότερα ανθρωπογενούς προέλευσης … - … 8% και το όζον κατά 12%. » )

17) Ποιες είναι οι συνέπειες της παγκόσμιας υπερθέρμανσης ;( σελ. 62 – 63 « Οι σίγουρες συνέπειες της … - … μετακινήσεις πληθυσμού και αγαθών. » )

Εισαγωγή :

1) Ποιες οργανικές ενώσεις ονομάζουμε υδροξυενώσεις ;( σελ. 79 - « Υδροξυενώσεις είναι οι οργανικές ... - ... και αρωματικές ) και στις φαινόλες. » )

2) Πως προκύπτει ο συντακτικός τύπος των αλκοολών ;( σελ. 79 - « Οι αλκοόλες προκύπτουν …-… άκυκλου υδρογονάνθρακα με υδροξύλιο ( ΟΗ ) . » )

3) Πως προκύπτει ο συντακτικός τύπος των φαινολών ;( σελ. 79 - « Οι φαινόλες προκύπτουν αν … - … Η του βενζολικού δακτυλίου με υδροξύλιο. » )

Παράγραφος 3.1 : Αλκοόλες.

4) Ποιες αλκοόλες ονομάζουμε κορεσμένες και ποιες ακόρεστες ;( σελ. 80 - « Σε κορεσμένες – ακόρεστες …-… CH2=CHCH2ΟH 2-προπεν-1-όλη ( ακόρεστη ). » )

5) Ποιες αλκοόλες ονομάζουμε μονοσθενείς, δισθενείς και ποιες τρισθενείς ; ( σελ. 80 - « Σε μονοσθενείς, δισθενείς, τρισθενείς …-… 1,2,3 – προπανοτριόλη ή γλυκερίνη. » )

6) Ποιες αλκοόλες ονομάζουμε πρωτοταγείς, δευτεροταγείς και ποιες τριτοταγείς ; ( σελ. 80 - « Σε πρωτοταγείς, δευτεροταγείς … - … τριτοταγές αν συνδέεται με τρία άτομα C. » )

Παράγραφος 3.2 : Κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες – Αιθανόλη.

7) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες ;( σελ. 81 - « Οι κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες ... - ... υδρογόνου με τη ρίζα υδροξύλιο. » )

8) Ποια αντίδραση ονομάζουμε αλκοολική ζύμωση ; ζυμάση ( σελ. 81-82 « Η παρασκευή οινοπνεύματος από …-…C6H12Ο6 2CH3CH2ΟH + 2CΟ2. » )

9) Παρασκευή αιθυλικής αλκοόλης από το πετρέλαιο. ( σελ. 82 - « Μεγάλες ποσότητες αιθυλικής …-… αιθανόλη.CH2=CH2 + H2Ο CH3CH2ΟH . » )

10) Παρασκευή μεθυλικής αλκοόλης. ( σελ. 82-83 « Ειδικά η μεθανόλη μπορεί να παρασκευαστεί … - … CΟ + 2H2 CH3ΟH . » )

11) Φυσικές ιδιότητες των κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών. ( σελ. 83 - « Τα κατώτερα μέλη της σειράς των ... - ... και πρακτικά αδιάλυτα στο νερό. » )

12) Φυσικές ιδιότητες της αιθανόλης. ( σελ. 83 - « Η αιθανόλη είναι υγρό άχρωμο, με ... - ... όγκου, ενώ εκλύεται θερμότητα. » )

1) Καύση της αιθανόλης και γενική αντίδραση καύσης των κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών. ( σελ. 83 - « Κατά την πλήρη καύση ... - ... CνH2ν+1ΟH + 3ν / 2 Ο2 νCΟ2 + (ν+1)H2Ο. » )

2) Εστεροποίηση της αιθανόλης και γενική αντίδραση της εστεροποίησης κορεσμένης μονοσθενούς αλκοόλης. ( σελ. 84 - « Οι αλκοόλες όμως αντιδρούν ... - ... RCΟOH + R΄OH RCΟOR΄+ H2Ο. » )

3) Οξείδωση πρωτοταγών αλκοολών.( σελ. 84 - « Οι πρωτοταγείς αλκοόλες οξειδώνονται ... - ... CH3CHO + [O] CH3CΟOH. » )

4) Οξείδωση δευτεροταγών αλκοολών.( σελ. 84 - « Οι δευτεροταγείς αλκοόλες ... - ... CH3CH3CΗΟΗ+[O] CH3CH3C=Ο + H2Ο. » )

5) Αφυδάτωση αιθανόλης στους 170˚ παρουσία Η2SΟ4.( σελ. 85 - « Οι κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες ... - ... 2CH3CH2ΟΗ CH2 =CH2+H2Ο. » )

6) Αφυδάτωση αιθανόλης στους 130˚ - 140˚ παρουσία Η2SΟ4.( σελ. 85 - « 2CH3CH2ΟΗ CH3CH2 - Ο - CH3CH2 + H2Ο. » )

7) Αφυδάτωση κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών στους 170˚ ( θ1 ).( σελ. 85 - « CνH2ν+1ΟΗ CνH2ν+ H2Ο. » )

8) Αφυδάτωση κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών στους 130˚ - 140˚( θ2 ).( σελ. 85 - « 2 CνH2ν+1ΟΗ CνH2ν+1 - Ο - CνH2ν+1 + H2Ο. » )

9) Αντίδραση αιθανόλης με δραστικά μέταλλα. ( σελ. 85 - « CH3CH2ΟΗ + Νa CH3CH2ΟΝa + ½H2. » )

10) Αντίδραση κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών με δραστικά μέταλλα.( σελ. 85 - «R-ΟΗ + Νa RΟΝa + ½H2. » )

11) Xρήσεις της αιθανόλης. ( σελ. 86 - « Τα μεγαλύτερα … - … αλκοολούχα ποτά. » + « Πίνακας της σελίδας 86 » )

12) Αντιδράσεις προσθήκης των καρβονυλικών ενώσεων. ( σελ. 87 - « Στο διπλό δεσμό του καρβονυλίου … - … CH3CH3CΟΗCΝ» )

13) Αντιδράσεις οξείδωσης των καρβονυλικών ενώσεων. ( σελ. 87 - « Όπως είδαμε οι αλδεΰδες οξειδώνονται … - … RCΗΟ + [O] RCΟOH » )

14) Αντιδράσεις πολυμερισμού των καρβονυλικών ενώσεων. ( σελ. 87 - « Οι αλδεΰδες πολυμερίζονται σε … - … 4CΗ3CΗΟ ( CΗ3CΗΟ )4 » )

15) Τι γνωρίζετε για την μεθανάλη ;( σελ. 87 - « Η απλούστερη αλδεΰδη ονομάζεται … - … και χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό. » )

( Σελίδες 88 – 90 του σχολικού βιβλίου Χημείας – Σ. Λιοδάκης )

Παράγραφος 3.3 : Φαινόλες.

1) Ποιες οργανικές ενώσεις ονομάζουμε φαινόλες ; ( σελ. 88 - « Όπως αναφέραμε, φαινόλες ονομάζονται… - ... του αρωματικού δακτυλίου. » )

2) Ποιες φαινόλες ονομάζουμε μονοσθενείς, δισθενείς και ποιες τρισθενείς ; ( σελ. 88 - « Οι φαινόλες, ανάλογα με τον … - … μονοσθενείς, δισθενείς, τρισθενείς κ.λ.π. » )

3) Παρασκευή της φαινόλης. ( σελ. 89 - « Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος … - … από Ο2 και δίνει φαινόλη και ακετόνη. » )

4) Φυσικές ιδιότητες της φαινόλης. ( σελ. 89 - « Η αιθανόλη είναι άχρωμο, υγροσκοπικό, ... - ... η επαφή της με το δέρμα. » )

5) Ποιες κατηγορίες αντιδράσεων μας δίνει η φαινόλη ; ( σελ. 89 - « Η φαινόλη μπορεί να δώσει δύο ... - ... της πλευρικής ομάδας, ( υδροξύλιο ). » )

6) Χημικές ιδιότητες της φαινόλης. ( σελ. 89 - 90 - « α. Όξινος χαρακτήρας. Δηλαδή η φαινόλη ... - ... δευτεροταγείς αλκοόλες. » )

7) Xρήσεις της φαινόλης. ( σελ. 90 - « Οι βιομηχανικές … - … στον παρακάτω πίνακα. » + « Πίνακας της σελίδας 90 » )

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΦΑΙΝΟΛΗΣ

Βενζόλιο + Προπένιο ( + AlCl3 ) κουμόλιο

Κουμόλιο + Ο2 φαινόλη + ακετόνη

ΟΞΙΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΦΑΙΝΟΛΗΣ

Α. C6H5ΟΗ + H2Ο C6Η5Ο¯ + H3Ο+

Β. C6H5ΟΗ + NaOH C6Η5ΟNa + H2Ο

Εισαγωγή

1) Ποιες οργανικές ενώσεις ονομάζουμε καρβοξυλικά οξέα ; ( σελ. 101 - « Όμως αναμφισβήτητα τα σημαντικότερα οργανικά … - ... καρβοξυλικά οξέα. » )

2) Ποια καρβοξυλικά οξέα ονομάζουμε μονοκαρβοξυλικά, δικαρβοξυλικά κ.ο.κ. ; ( σελ. 102 - « Σε μονοκαρβοξυλικά, δικαρβοξυλικά … - … που περιέχουν στο μόριό τους. » )

3) Ποια καρβοξυλικά οξέα ονομάζουμε κορεσμένα και ποια ακόρεστα ; ( σελ. 102 - « Σε κορεσμένα ή ακόρεστα ανάλογα … - … άτομα του άνθρακα μεταξύ τους. » )

4) Ποια καρβοξυλικά οξέα ονομάζουμε αλειφατικά και ποια αρωματικά ; ( σελ. 102 - « Σε αλειφατικά ( άκυκλα ) και αρωματικά … - … βενζολικό ή όχι δακτύλιο. » )

Παράγραφος 4.1 - Κορεσμένα μονοκαρβοξυλικά οξέα - Αιθανικό οξύ.

5) Ποιος είναι ο γενικός τύπος των κορεσμένων καρβοξυλικών οξέων και πως ονομάζονται ; ( σελ. 103 - « Τα κορεσμένα καρβοξυλικά … - … της ονομασίας για τα οξέα είναι –ικό οξύ. » )

6) Βιομηχανική παρασκευή του οξικού οξέος . ( σελ. 104 - « α. με καταλυτική οξείδωση … - … με επίδραση CΟ παρουσία καταλυτών. » )

7) Εργαστηριακή παρασκευή του οξικού οξέος . ( σελ. 104 - « Με οξείδωση της αιθυλικής αλκοόλης .. - .. CH3CN+2H2Ο CH3CΟΟΗ + NH3. » )

8) Φυσικές ιδιότητες του οξικού οξέος. ( σελ. 105 - « Το οξικό οξύ και τα κατώτερα ... - ... στερεά, αδιάλυτα στο νερό και άοσμα. » )

9) Όξινος χαρακτήρας του οξικού οξέος. ( σελ. 105 - 106 - « Όξινος χαρακτήρας. Αυτός εκφράζει ... - ... (CH3CΟΟ)2Mg + H2 . » )

10) Εστεροποίηση του οξικού οξέος. ( σελ. 106 - « Τα κορεσμένα μονοκαρβοξυλικά οξέα ... - ... CH3CΟΟCH2CH3 + H2Ο. » )

11) Xρήσεις του οξικού οξέος. ( σελ. 106 - « Το ξίδι που χρησιμοποιούμε … - … χημικών ουσιών ( ακετόνη, εστέρες κ.α. ). » )

Παράγραφοι : 4.2 – Γαλακτικό οξύ , 4.3 – Βενζοϊκό οξύ.

1) Τι γνωρίζετε για το γαλακτικό οξύ ; ( σελ. 107 - « Το σημαντικότερο από τα … - … το γαλακτικό οξειδώνεται προς CΟ2 . » )

2) Βιομηχανική παρασκευή του γαλακτικού οξέος . ( σελ. 107 - « Με γαλακτική ζύμωση διαφόρων … - … C6H12Ο6 2 CH3CΗCΟΟΗ. » ) ΟΗ 3) Εργαστηριακή παρασκευή του γαλακτικού οξέος, ( συνθετικά ) .( σελ.107 - « Συνθετικά παρασκευάζεται ... - …CΗ3CΗCN + 2H2Ο CH3CΗCΟΟΗ + NH3. » ) ΟΗ ΟΗ

4) Φυσικές ιδιότητες του γαλακτικού οξέος. ( σελ. 107 - « Το γαλακτικό οξύ είναι άχρωμο ... - ... διαλύεται στο νερό και στο οινόπνευμα. » )

5) Ιδιότητες οξέος του γαλακτικού οξέος - Εξουδετέρωση. ( σελ. 107 - « CH3CΗCΟΟΗ + NaOH CH3CΗCΟΟNa + H2Ο . » ) ΟΗ ΟΗ

6) Ιδιότητες οξέος του γαλακτικού οξέος - Εστεροποίηση. ( σελ. 108 - « CH3CΗCΟΟΗ + CH3OH CH3CΗCΟΟCH3 + H2Ο . » ) ΟΗ ΟΗ

7) Ιδιότητες αλκοόλης του γαλακτικού οξέος - Οξείδωση. ( σελ. 108 - « CH3CΗCΟΟΗ + [O] CH3CCΟΟΗ + H2Ο . » ) ΟΗ ΟΗ

8) Ιδιότητες αλκοόλης του γαλακτικού οξέος - Εστεροποίηση. ( σελ. 108 - « CH3CΗCΟΟΗ + RCOOH CH3CΗCΟΟH + H2Ο . » ) ΟΗ ΟCOR

9) Xρήσεις του γαλακτικού οξέος. ( σελ. 108 - « Χρησιμοποιείται στη βαφική … - … στο γαλακτικό οξύ που περιέχεται σε αυτό. » )

10) Τι γνωρίζετε για το βενζοϊκό οξύ ; ( σελ. 108 - « Το βενζοϊκό οξύ είναι το απλούστερο … - … Συνεπώς έχει τύπο C6H5CΟΟH . » )

11) Βιομηχανική παρασκευή του βενζοϊκού οξέος. ( σελ. 109 - « Στη βιομηχανία το βενζοϊκό οξύ … - … του πετρελαίου και κυρίως της νάφθας. » )

12) Φυσικές ιδιότητες του βενζοϊκού οξέος. ( σελ. 109 - « Το βενζοϊκό οξύ είναι στερεό, διαλυτό σε οργανικούς διαλύτες. » )

13) Ιδιότητες οξέος του βενζοϊκού οξέος – Όξινος χαρακτήρας. ( σελ. 109 - «C6Η5CΟΟΗ + NaOH … - … (C6Η5CΟΟ)2Zn + H2Ο . » )

14) Ιδιότητες οξέος του βενζοϊκού οξέος – Εστεροποίηση.

( σελ. 109 - «C6Η5CΟΟΗ + CH3OH C6Η5CΟΟCH3 + H2Ο . » )

15) Xρήσεις του βενζοϊκού οξέος. ( σελ. 109 - « Τα μεγαλύτερα ποσά βενζοϊκού …-… χρωμάτων, καλλυντικών και πλαστικών. » )