Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη...

53
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής Γεωγραφία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 5 - Κεφάλαιο 26 ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄ http://e-taksh.blogspot.gr Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Transcript of Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη...

Page 1: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Γεωγραφία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 5 - Κεφάλαιο 26

΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των

αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

http://e-taksh.blogspot.gr

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Page 2: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»

Ενότητα Ε΄: Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους – Κεφάλαιο 26ο

Σαμούχος Πέτρος©

λήξη εικονομαχίας

«χρυσή εποχή του Βυζαντίου» ή «μακεδονική αναγέννηση»

ανάπτυξη στα γράμματα

και τις τέχνες

Πανεπιστήμιο Μαγναύρας

αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ και καίσαρας Βάρδας οι ιδρυτές του

διδάσκουν σπουδαίοι καθηγητές – πληρώνονται από το κράτος (Λέων ο μαθηματικός, πατριάρχης Φώτιος, Ιωάννης Γραμματικός, Κύριλλος)

τα μαθήματα γίνονται στα ελληνικά

η φοίτηση για τους επιμελείς είναι δωρεάν

οι καθηγητές και οι απόφοιτοι διορίζονται ως ανώτεροι υπάλληλοι

στην εκκλησία – κράτος

Πατριαρχική σχολή

διδάσκουν μορφωμένοι κληρικοί και λαϊκοί

μελετούν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς

καταγράφουν ότι είχε σωθεί από τα κείμενα της αρχαίας Ελλάδας (πατριάρχης Φώτιος, επίσκοπος Καισαρείας Αρέθας, φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός)

αυτοκράτορες γράφουν βιβλία (Λέων Στ΄ ο Σοφός - Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος)

η ανάπτυξη των γραμμάτων και των τεχνών ωφελεί την τέχνη

μικρογραφία ελεφαντοτεχνία διακοσμητική αγιογραφία

Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των

αρχαίων Ελλήνων κλασσικών

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.2

Page 3: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»

Ενότητα Ε΄: Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους – Κεφάλαιο 26ο

Σαμούχος Πέτρος©

Περίληψη μαθήματος

Ερωτήσεις

Για ποιο λόγο πιστεύεις ότι αναπτύχθηκαν οι τέχνες και τα γράμματα

με τη λήξη της περιόδου της εικονομαχίας;

Γιατί οι ανώτεροι υπάλληλοι του κράτους ή της εκκλησίας ήταν

απόφοιτοι των πανεπιστημίων της Μαγναύρας ή της Πατριαρχικής

Σχολής; Συμβαίνει κάτι ανάλογο σήμερα;

Πώς κρίνεις την απόφαση του πανεπιστημίου της Μαγναύρας να

φοιτούν δωρεάν οι επιμελείς σπουδαστές; Συμβαίνει κάτι ανάλογο

στις μέρες μας;

Οι όροι «χρυσή εποχή» ή «μακεδονική αναγέννηση» σας θυμίζει κάτι

ανάλογο από παλαιότερη εποχή; Αν ναι, ποιες ομοιότητες υπάρχουν;

Αν οι μοναχοί δεν είχαν καταγράψει έργα αρχαίων Ελλήνων

συγγραφέων, θα είχαν αυτά διασωθεί μέχρι τις μέρες μας; Γιατί

πιστεύεις ότι ασχολήθηκαν με αυτό το έργο οι μοναχοί;

Στα χρόνια της διακυβέρνησης των Μακεδόνων αυτοκρατόρων

ανθίζουν τα γράμματα και οι τέχνες. Οι Βυζαντινοί μελετούν,

σώζουν και διδάσκουν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Ο

βυζαντινός πολιτισμός εξαπλώνεται παντού.

Καθηγητές συνομιλούν με τους σπουδαστές τους.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.3

Page 4: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε’

– ΚΕΦ. 26: Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΛΕΤΗ

ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

Λήξη εικονομαχίας Ανάπτυξη γραμμάτων και τεχνών

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ και ο καίσαρας Βάρδας

Ιδρύουν το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας

Πατριαρχική σχολή

Δίδαξαν μορφωμένοι κληρικοί και λαϊκοί

Μελέτησαν τους αρχαίους συγγραφείς

κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές ό,τι από τη αρχαία λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες είχε διασωθεί

Αλλά και οι ίδιοι οι αυτοκράτορες

έγραψαν πολλά βιβλία.

Λέων ΣΤ’ ο σοφός και

Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος

Στο έργο αυτό πρωτοστατούσαν :

Ο πατριάρχης Φώτιος

Ο επίσκοπος Καισαρείας Αρέθας και

ο φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός

Σ’ αυτό δίδαξαν :

ο Λέων ο μαθηματικός,

ο πατριάρχης Φώτιος,

ο Ιωάννης Γραμματικός

και ο φωτιστής των Σλάβων Κωνσταντίνος-Κύριλλος.

Οι καθηγητές και οι απόφοιτοι εργάζονταν σαν ανώτεροι υπάλληλοι στο κράτος και στην Εκκλησία

Τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα

διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς.

Δωρεάν η φοίτηση για τους επιμελείς

Μικρογραφία

Ελεφαντοτεχνία

Διακοσμητική

Αγιογραφία

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.4

Page 5: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

eva -edu

26. Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών

Το Βυζάντιο είχε μεγάλη ανάπτυξη στα γράμματα και τις τέχνες.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ ΄Γ και ο Βάρδας έφτιαξαν το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας. Εκεί

δάσκαλοι ήταν ο Λέων ο μαθηματικός, ο Πατριάρχης Φώτιος και ο Ιωάννης Γραμματικός.

Τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα.

Στην Κωνσταντινούπολη λειτουργούσε και Πατριαρχική Σχολή για παπάδες. Ο Πατριάρχης

Φώτιος , ο επίσκοπος Αρέθας και ο Μιχαήλ Ψελλός έγραψαν βιβλία κείμενα από την

αρχαία ελληνική λογοτεχνία και φιλοσοφία.

Στην τέχνη αναπτύχθηκε η ελεφαντοτεχνία, η διακοσμητική, η μικρογραφία και η

αγιογραφία.

Ερωτήσεις για το σχολείο

Ο Μιχαήλ ο ΄Γ και ο Βάρδας έφτιαξαν νοσοκομείο ή πανεπιστήμιο;

Η Πατριαρχική σχολή ήταν για παπάδες ή για δικαστές;

Γράψε μια τέχνη που αναπτύχθηκε εκείνη την εποχή………………………………………………………..…

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.5

Page 6: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ε΄ ΕΝΟΤ. “Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΚΜΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ” - ΚΕΦ. 26

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Η ανάπτυξη των γραµµάτων & η µελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλαΗ ανάπτυξη των γραµµάτων & η µελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλαΗ ανάπτυξη των γραµµάτων & η µελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλαΗ ανάπτυξη των γραµµάτων & η µελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσσσσικώνσικώνσικώνσικών

Τέλος εικονοµαχίας � ανάπτυξη γραµµάτων & τεχνών

Αυτοκράτορας Μιχαήλ & καίσαρας ΒάρδαςΑυτοκράτορας Μιχαήλ & καίσαρας ΒάρδαςΑυτοκράτορας Μιχαήλ & καίσαρας ΒάρδαςΑυτοκράτορας Μιχαήλ & καίσαρας Βάρδας

Πανεπιστήµιο ΜαγναύραςΠανεπιστήµιο ΜαγναύραςΠανεπιστήµιο ΜαγναύραςΠανεπιστήµιο Μαγναύρας

Λέων ο µαθηµατικός

Πατριάρχης Φώτιος

Ιωάννης Γραµµατικός

Κύριλλος

Ελληνική γλώσσα

Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς

Φοίτηση στους επιµελείς δωρεάν

Καθηγητές & απόφοιτοι �

Ανώτεροι υπάλληλοι του

κράτους

Πατριαρχική ΣχολήΠατριαρχική ΣχολήΠατριαρχική ΣχολήΠατριαρχική Σχολή

Μελέτησαν

αρχαίους Έλληνες συγγραφείς

Κατέγραψαν ό,τι είχε διασωθεί από

τα κείµενα της αρχαίας Ελλάδας

Πατριάρχης Φώτιος

Επίσκοπος Καισάρειας Αρέθας

Φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός

Αυτοκράτορες

Λέων ΣΤ΄ ο σοφός

Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος

� Έγραψαν πολλά βιβλία

Ανάπτυξη των γραµµάτων ωφελεί την τέχνη

µικρογραφία ελεφαντοτεχνία διακοσµητική αγιογραφία

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.6

Page 7: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

26. Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών

Τέλος εικονομαχίας ► Ανάπτυξη στα γράμματα και τις τέχνες

Αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ' + καίσαρας Βάρδας▼

Πανεπιστήμιο Μαγναύρας

Λέων ο μαθηματικόςΠατριάρχης Φώτιος

Ιωάννης ΓραμματικόςΚωνσταντίνος-Κύριλλος

(φωτιστής Σλάβων)

Ελληνική γλώσσαΑρχαίοι Έλληνες συγγραφείς

Φοίτηση στους επιμελείς δωρεάν.

Καθηγητές + απόφοιτοι εργάζονταν ως ανώτεροι υπάλληλοι σε κράτος και

Εκκλησία.

Πατριαρχική Σχολή

Μελέτησαν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές ό,τι σώθηκε από αρχαία λογοτεχνία, φιλοσοφία,

επιστήμες.▼

Πατριάρχης ΦώτιοςΕπίσκοπος Καισαρείας Αρέθας

Φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός

Αυτοκράτορας Λέων Στ' ο σοφός +

Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος▼

Έγραψαν πολλά βιβλία

Η ανάπτυξη των γραμμάτων ωφελεί την τέχνη

Μικρογραφία Ελεφαντοτεχνία Διακοσμητική Αγιογραφία

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.7

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 8: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

«χρυσή εποχή» ή «µακεδονική αναγέννηση»

� Λέων ο Μαθηµατικός

� Πατριάρχης Φώτιος

� Ιωάννης Γραµµατικός

� Κωνσταντίνος-Κύριλλος

� Χρήση ελληνικής

γλώσσας.

� Φοίτηση επιµελών

φοιτητών δωρεάν.

� Μελέτη αρχαίων

Ελλήνων συγγραφέων.

� Καθηγητές/φοιτητές

δούλευαν ως

ανώτεροι υπάλληλοι

του κράτους.

Αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ / καίσαρας Βάρδας

Πανεπιστήµιο Μαγναύρας

Τέλος

εικονοµαχίας

ιδρύουν

Πατριαρχική σχολή

� Μελέτη αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.

� Καταγραφή σε χειρόγραφα βιβλία/παπύρους

των έργων της αρχαίας λογοτεχνίας, φιλοσοφίας

και επιστήµης.

� Μιχαήλ Ψελλός

� Πατριάρχης Φώτιος

� Αρέθας

(επίσκοπος Καισαρείας)

Ανάπτυξη τεχνών µικρογραφία, ελεφαντοτεχνία,

διακοσµητική, αγιογραφία

� Λέων Στ΄ ο σοφός

� Κωνσταντίνος ο

Πορφυρογέννητος

έγραψαν πολλά βιβλία

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.8

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 9: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Διδάσκουν μορφωμένοι κληρικοί και λαϊκοί

Μελετούν τους αρχαίους Έλληνες

συγγραφείς

Καταγράφουν σε χειρόγραφα, βιβλία και

περγαμηνές ό,τι έχει διασωθεί από την

αρχαία λογοτεχνία, φιλοσοφία και επιστήμες

Πρωτοστατούν ο πατριάρχης Φώτιος, ο

επίσκοπος Καισάρειας Αρέθας και ο

φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός

Τα χειρόγραφα πλουτίζουν τις δημόσιες

βιβλιοθήκες και πωλούνται στις ιδιωτικές

Ιδρυτές: Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’

και ο θείος του καίσαρας Βάρδας

Διδάσκουν ο Λέων ο μαθηματικός,

ο πατριάρχης Φώτιος και

ο Κωνσταντίνος-Κύριλλος

Οι καθηγητές πληρώνονται από το

κράτος

Όλα σχεδόν τα μαθήματα γίνονται

στην ελληνική γλώσσα

Διδάσκονται οι αρχαίοι Έλληνες

συγγραφείς

Η φοίτηση ήταν δωρεάν για τους

επιμελείς Παύλος Κώτσης

Δάσκαλος

Οι αυτοκράτορες Λέων Στ’ ο

σοφός και Κωνσταντίνος ο

Πορφυρογέννητος γράφουν

πολλά βιβλία

Στο παλάτι όλοι μελετούν

Αναπτύσσονται η

μικρογραφία, η

ελεφαντοτεχνία, η

διακοσμητική και η

αγιογραφία

Πανεπιστήμιο Μαγναύρας

Πατριαρχική Σχολή Το παλάτι μοιάζει

με ακαδημία

Στα χρόνια της Μακεδονικής δυναστείας το Βυζάντιο γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη στα γράμματα και στις τέχνες

«ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ» – «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ»

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.9

Page 10: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

17/02/11

Σκάρπα Ηλέκτρα

26. Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ

ΑΡΧΑΙΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ

Στα χρόνια της μακεδονικής δυναστείας το Βυζάντιο γνώρισε μεγάλη

ανάπτυξη στα γράμματα και τις τέχνες.

Το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας:

το ίδρυσαν ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ και ο θείος του καίσαρας Βάρδας.

σ’ αυτό δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές και κληρικοί.

οι καθηγητές πληρώνονταν από το κράτος.

τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα και στη Φιλοσοφία

διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς.

η φοίτηση για όσους διακρίνονταν για την επιμέλειά τους ήταν δωρεάν.

οι ανώτεροι υπάλληλοι της Εκκλησίας και του κράτους ήταν καθηγητές και

απόφοιτοι του Πανεπιστημίου.

Πατριαρχική Σχολή:

σ’ αυτή δίδασκαν ονομαστοί καθηγητές και κληρικοί.

ο Πατριάρχης Φώτιος, ο επίσκοπος της Καισάρειας Αρέθας και ο

φιλόσοφος Μιχαήλ Ψέλλος μελέτησαν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και

κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές ό,τι από της αρχαία

λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες είχε διασωθεί. Τα βιβλία αυτά

βρίσκονταν σε δημόσιες βιβλιοθήκες και πωλούνταν σε ιδιωτικές.

Η ανάπτυξη της τέχνης:

την περίοδο της μακεδονικής δυναστείας αναπτύχθηκε η μικρογραφία, η

ελεφαντοτεχνία, η διακοσμητική και η αγιογραφία.

Για όλα αυτά πολλοί ονομάζουν την περίοδο αυτή «χρυσή εποχή» του

Βυζαντίου και άλλοι «μακεδονική αναγέννηση».

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.10

Page 11: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

26. Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων

κλασικών. Η κλασική εποχή (500 π.Χ.-323 π.Χ.) είναι χρονική περίοδος της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και

ονομάστηκε έτσι λόγω των υψηλών επιτευγμάτων που σημειώθηκαν κατά την περίοδο αυτή στο χώρο

του πολιτισμού.

(http://el.wikipedia.org/)

Να έχεις υπόψη σου ότι ο πολιτισμός, οι τέχνες, τα γράμματα και άλλα σε μια χώρα

αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα όταν υπάρχει ειρήνη αλλά και οικονομική ευημερία. Οι

Βυζαντινοί την εποχή αυτή που εξετάζουμε είχαν και τα δυο αυτά στοιχεία.

1. Λίγα λόγια για το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας.

Ιδρύθηκε από τον Μιχαήλ Γ΄ και τον καίσαρα Βάρδα.

Εκεί δίδαξαν σπουδαίοι δάσκαλοι όπως: ο Λέων ο μαθηματικός, ο πατριάρχης

Φώτιος, ο Κύριλλος και άλλοι.

Οι καθηγητές πληρώνονταν από το κράτος.

Τα μαθήματα γινόταν στην ελληνική γλώσσα και διδάσκοντα αρχαίοι Έλληνες

συγγραφείς.

Για τους πιο επιμελείς μαθητές η φοίτηση ήταν δωρεάν.

Οι μαθητές αργότερα αναλάμβανα. σπουδαίες θέσεις για το κράτος ή την εκκλησία.

2. Λίγα λόγια για τη Πατριαρχική σχολή.

Λειτουργούσε στην Κωνσταντινούπολη την ίδια εποχή με το πανεπιστήμιο της

Μαγναύρας.

Δίδασκαν κι εκεί σπουδαίοι δάσκαλοι.

Μελετούσαν αρχαίους συγγραφείς και μάλιστα τα σημαντικότερα έργα τα

κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές.

Σ’ αυτήν την προσπάθεια να σώσουν τα αρχαία ελληνικά έργα βοήθησαν πολύ ο

πατριάρχης Φώτιος, ο επίσκοπο Αρέθας και ο φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός.

Αυτά τα βιβλία διακοσμήθηκαν με όμορφες ζωγραφιές και φυλάχτηκαν σε

βιβλιοθήκες, δημόσιες ή ιδιωτικές.

Αν τα πουλούσαν σε κάποιο ιδιώτη (δηλαδή απλό πολίτη) από τα χρήματα που

έπαιρναν αγόραζαν όσα υλικά χρειάζονταν.

Βιβλία όμως έγραψαν και οι αυτοκράτορες Λέων ΣΤ’ ο Σοφός και ο Κωνσταντίνος

Πορφυρογέννητος.

3. Επηρεάστηκε η τέχνη από την ανάπτυξη των γραμμάτων;

Η ανάπτυξη των γραμμάτων ωφέλησε και την τέχνη γιατί έτσι αναπτύχθηκαν:

Η μικρογραφία, η ελεφεντοτεχνία, η διακοσμητική και η αγιογραφία, ενώ

αναστηλώθηκαν και πολλές εικόνες.

Nansy Tzg

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.11

Page 12: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.12

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Τουλιόπουλος Φώτης
Page 13: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.13

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Τουλιόπουλος Φώτης
Page 14: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.14

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Τουλιόπουλος Φώτης
Page 15: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.15

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Ξεκούρδιστη Τάξη
Page 16: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Εγκύκλιος Παιδεία

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΛΑΣΙΚΩΝ Στην περίοδο της Μακεδονικής δυναστείας αναπτύχθηκαν τα γράμματα και οι τέχνες.

Στο πανεπιστήμιο της Μαγναύρας που ίδρυσαν ο Μιχαήλ Γ' ο Μέθυσος και ο θείος του Βάρδας δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές,

όπως ο πατριάρχης Φώτιος, ο Λέων ο Μαθηματικός, ο Κύριλλος κ. ά. Στο πανεπιστήμιο της Μαγναύρας διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνεςσυγγραφείς και οι απόφοιτοί του προορίζονταν για τις ανώτερες θέσεις στη διοίκηση και την Εκκλησία. Στην πατριαρχική ακαδημία γινόταν μελέτη των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και αντιγράφονταν τα συγγράμματά τους. Στο έργο αυτό πρωτοστάτησαν ο πατριάρχης

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.16

Page 17: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Φώτιος, ο Αρέθας και ο Μ. Ψελλός. Τα αντίγραφα πλούτιζαν τις δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες. Μερικοί αυτοκράτορες ήταν και οι ίδιοι συγγραφείς, όπως ο Λέων ΣΤ' και οΚων/νος Ζ' και προώθησαν τα γράμματα και τις τέχνες. Η πραγματική αναγέννηση που ουσιαστικά αρχίζει με τον Κων/νο Ζ' εξαπλώνεται γρήγορα σε όλες τις εκφράσεις της Βυζαντινής τέχνης.Αρχιτεκτονική, τοιχογραφία, ψηφιδωτό,

μικρογλυπτική, εικονογράφηση χειρογράφων, φορητές εικόνες, μικροτεχνία,

ελεφαντοτεχνία, υαλουργία αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα. Μάλιστα υπάρχει έντονη επίδραση προς την κλασική ελληνική αρχαιότητασε χειρόγραφα και που επεκτείνεται και στην αρχιτεκτονική των ναών και τη διακόσμησή τους. Στην αρχιτεκτονική εισάγονται οι δύο τύποι ναών με τρούλο: ο σταυροειδής με τρούλο(όπως του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, μέσα στην Πόλη)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.17

Page 18: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

και οι μεταβατικοί τύποι των παραλλαγών του ο τετρακιόνιος, που είναι μικρός σταυροειδής με πλίνθους χτισμένος

και ο οκταγωνικός, που είναι οκτάπλευρος τρούλος με μαρμάρινουςκιονίσκους στις γωνίες του.

Η περίοδος αυτή ονομάστηκε "χρυσή εποχή" του Βυζαντίου ή "μακεδονική αναγέννηση" Αναρτήθηκε από ΝΙΚΟΣ στις Πέμπτη, Φεβρουαρίου 12, 2009

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.18

Page 19: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασικών

Τι θα μάθουμε:

Για την άνθιση των γραμμάτων και των τεχνών κατά τα χρόνια διακυβέρνησης των Μακεδόνων.

Για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που λειτούργησαν στην Κωνσταντινούπολη τον 9οκαι 10ο αιώνα.

Πώς οι Βυζαντινοί μελέτησαν και έσωσαν τα κείμενα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.

Μεγάλη ανάπτυξη γνώρισαν τα χρόνια της Μακεδονικής δυναστείας τα γράμματα και οι τέχνες. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ και ο θείος του καίσαρας* Βάρδας ίδρυσαν το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.19

Page 20: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Σε αυτό δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές όπως ο Λέων ο μαθηματικός, ο πατριάρχης Φώτιος, ο Ιωάννης Γραμματικός και ο Κωνσταντίνος-

Κύριλλος.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ ανάμεσα σε δασκάλους και φοιτητές του Πανεπιστημίου

(Μικρογραφία, Ρώμη, Βατικανή Βιβλιοθήκη).

Σχεδόν όλα τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα και διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Οι καθηγητές πληρώνονταν από το κράτος και η φοίτηση όσων διακρίνονταν για την επιμέλειά τους ήταν δωρεάν. Το κράτος και η εκκλησία αντλούσαν από τους καθηγητές και τους αποφοίτους του

Πανεπιστημίου ανώτερους υπαλλήλους για το κράτος.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.20

Page 21: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Φοιτητές συζητούν με τους καθηγητές τους. Αριστερά καθισμένος σε θρόνο ο

πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φώτιος.

Τα χρόνια αυτά λειτούργησε στην Κωνσταντινούπολη και η Πατριαρχική Σχολή. Σε αυτήν δίδαξαν μορφωμένοι κληρικοί και λαϊκοί. Μελέτησαν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς καικατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές ό,τι από την

αρχαία λογοτεχνία, φιλοσοφία και τις επιστήμες είχε διασωθεί.

Μοναχοί αντιγράφουν έργα αρχαίων συγγραφέων.

Πρωτοστάτες στο έργο αυτό ήταν ο πατριάρχηςΦώτιος, ο επίσκοπος Καισαρείας Αρέθας και ο φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.21

Page 22: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Αριστερά ο Μιχάλης Ψελλός με το μαθητή του, αυτοκράτορα Μιχαήλ Ζ΄.

Τα χειρόγραφα αυτά βιβλία, ζωγραφισμένα με θαυμάσιες μικρογραφίες, πλούτιζαν δημόσιες βιβλιοθήκες του κράτους και πωλούνταν σε ιδιωτικές βιβλιοθήκες. Τα έσοδα των πωλήσεων χρησιμοποιούνταν για την αγορά υλικών γραφής των βιβλίων.

Εργαστήριο αντιγραφής σε μοναστήρι. Μικρογραφία από χειρόγραφο της Αποκάλυψης

(1200 μ.Χ.).

Απεικόνιση μάχης ανάμεσα σε Έλληνες και Τρώες. Χειρόγραφο της Ιλιάδας σε

μεγαλογράμματη γραφή (6ος μ.Χ. αι.).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.22

Page 23: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ο Ησαΐας προσεύχεται. Δεξιά του ο μικρός όρθρος ως μικρό παιδί και αριστερά η νύχτα

με τη μορφή ώριμης γυναίκας. Χαρακτηριστικό δείγμα τέχνης της Μακεδονικής

Αναγέννησης (μικρογραφία από ψαλτήρι που βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη του

Παρισιού).

Πολλά βιβλία έγραψαν και οι αυτοκράτορες Λέων ΣΤ΄ ο σοφός και Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος.

Με την ανάπτυξη των γραμμάτων σημειώθηκε και μεγάλη ανάπτυξη

των τεχνών. Εκτός από τηναγιογραφία άνθιση γνώρισαν η μικρογραφία, ηελεφαντοτεχνία* και η διακοσμητική.

Όλα τα παραπάνω είχαν ως αποτέλεσμα να ονομαστεί η εποχή

αυτή «χρυσή εποχή» του Βυζαντίου ή «μακεδονική αναγέννηση».

*καίσαρας = επίτροπος-αναπληρωτής του ανήλικου αυτοκράτορα

*ελεφαντοτεχνία = τέχνη κατασκευής μικρών αντικειμένων από δόντια ελέφαντα

«Εάν σήμερα μπορούμε να διαβάζουμε τον Πλάτωνα, τον Όμηρο και τον Ευριπίδη από το πρωτότυπό τους, το οφείλουμε πρώτιστα στους διακεκριμένους Έλληνες λόγιους, οι οποίοι το δέκατο αιώνα

διέσωσαν πολλά κείμενα από την καταστροφή».

Δίον. Α. Ζακυθηνός, Βυζαντινή Ιστορία

Λέων ο Μαθηματικός

Ο Άραβας χαλίφης της Βαγδάτης ήθελε να πάρει στην αυλή του το Λέοντα το Μαθηματικό, που ήταν διευθυντής του Πανεπιστημίου. Γι’ αυτό έστειλε στον αυτοκράτορα Θεόφιλο μεγάλη ποσότητα χρυσού και του υποσχέθηκε διαρκή ειρήνη. Ο Θεόφιλος όμως αρνήθηκε:

«Θα ήταν ανόητο για μας να διώξουμε από τη χώρα μας και να δώσουμε σε άλλους ένα καλό, για το οποίο το γένος μας τιμάται και

θαυμάζεται από όλους», είπε.

Τα μετά το Θεοφάνη

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.23

Page 24: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Οι Βυζαντινοί απορρίπτουν τις προτάσεις του Άραβα Χαλίφη της Βαγδάτης.

«Στα μοναστικά κέντρα του Αγίου Όρους, της Ανατολής και της Πόλης ασκημένες ομάδες γραφέων μοναχών αντέγραψαν και διέσωσαν από τη φθορά και την καταστροφή χιλιάδες αρχαία ελληνικά συγγράμματα. Με τον τρόπο αυτό τα μοναστήρια πρωτοστάτησαν στη διάσωση της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς».

Kurt Weitzmann, Βυζαντινή ιστορία

Αναρτήθηκε από Αδάμ Δημήτριος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.24

Page 25: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων

Ελλήνων κλασσικών (03/03)

Πώς επηρέασε το τέλος της Εικονομαχίας το Βυζάντιο ;

Το τέλος της Εικονομαχίας έφερε ηρεμία στο Βυζάντιο και ταυτόχρονα την ανάπτυξη

των γραμμάτων και των τεχνών.

Εκείνη την εποχή καθιερώθηκε ο Κανόνας στην αγιογραφία. Αποφασίστηκε δηλαδή τι,

πού και πώς θα ζωγραφίζεται. π.χ. στον τρούλο αποφασίστηκε να ζωγραφίζεται ο

Θεός περιστοιχισμένος από αγγέλους, ενώ στην αψίδα η Παναγία κρατώντας το Θείο

Βρέφος ή μόνη της.

Ίδρυση του Πανεπιστημίου της Μαγναύρας

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.25

Page 26: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ήδη λίγα χρόνια πριν από την άνοδο στον θρόνο του πρώτου Μακεδόνα αυτοκράτορα

του Βασίλειου του Α΄ ο τότε αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ μαζί με τον θείο του και

Καίσαρα, Βάρδα ίδρυσαν το Πανεπιστήμιο της Μαγναύρας. Στα χρόνια εκείνα (858)

Πατριάρχης έγινε ο Φώτιος, ένας από τους σπουδαιότερους βυζαντινούς λόγιους.

Γιατί ξεχώριζε το Πανεπιστήμιο της Μαγναύρας ;

Στο Πανεπιστήμιο της Μαγναύρας δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές, όπως ο Λέων ο

μαθηματικός, ο πατριάρχης Φώτιος, οΙωάννης Γραμματικός και ο φωτιστής των

Σλάβων Κωνσταντίνος-Κύριλλος. Όλα σχεδόν τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική

γλώσσα και στην έδρα της Φιλοσοφίας διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς.Το

κράτος στήριζε οικονομικά την εκπαίδευση πληρώνοντας τους καθηγητές και

δίνοντας υποτροφίες στους επιμελείς φοιτητές.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.26

Page 27: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Η Πατριαρχική Σχολή

Με την άνοδο των Μακεδόνων αυτοκρατόρων ιδρύθηκε

η Πατριαρχική Σχολή. Σ' αυτή δίδαξαν μορφωμένοι κληρικοί και λαϊκοί. Μελέτησαν

τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και

περγαμηνές ό,τι από τη αρχαία λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες είχε

διασωθεί. Στο έργο αυτό πρωτοστατούσαν ο πατριάρχης Φώτιος, ο επίσκοπος

Καισαρείας Αρέθας και ο φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός.

Τα χειρόγραφα αυτά βιβλία, ζωγραφισμένα με θαυμάσιες μικρογραφίες, πλούτιζαν τις

δημόσιες βιβλιοθήκες του κράτους και πωλούνταν στις ιδιωτικές. Από τα έσοδα των

πωλήσεων αγόραζαν τα υλικά γραφής των βιβλίων.

Η καλλιέργεια των γραμμάτων ξεκινούσε από το ίδιο το Παλάτι, που «έμοιαζε με ακαδημία, όπου όλοι μελετούσαν» και μεταξύ αυτών οι αυτοκράτορες Λέων Στ΄ ο

Σοφός και Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.27

Page 28: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Πώς επηρέασε η ανάπτυξη των Γραμμάτων την Τέχνη ;

Η ανάπτυξη αυτή των γραμμάτων ωφέλησε και την τέχνη. Η μικρογραφία,

η ελεφαντοτεχνία και η διακοσμητική λειτούργησαν παράλληλα προς την αγιογραφία,

που επανήλθε μετά την αναστήλωση των εικόνων. Για όλα αυτά, πολλοί ονομάζουν την

περίοδο αυτή «χρυσή εποχή» του Βυζαντίου και άλλοι «μακεδονική αναγέννηση».

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.28

Page 29: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ

ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ - ΚΛΙΚ

Μετά τη λήξη της εικονομαχίας το Βυζάντιο γνώρισε

μεγάλη ακμή στα γράμματα και στις τέχνες.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄και ο θείος του καίσαρας Βάρδας ίδρυσαν το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας-

ΚΛΙΚ.Εκεί δίδαξαν σπουδαίοι καθηγητές όπως ο Λέων ο μαθηματικός,ο ΠατριάρχηςΦώτιος,ο Ιωάννης Γραμματικός και ο φωτιστής των ΣλάβωνΚύριλλος.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.29

Page 30: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ο Πατριάρχης Φώτιος

Καθηγητές συζητούν με τους φοιτητές τους

Όλα τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα, διδάσκονταν αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς και οι

αριστούχοι φοιτούσαν δωρεάν.Το βυζαντινό κράτος και η εκκλησία έπαιρναν τους αποφοίτους ως ανώτερους κρατικούς υπαλλήλους.

Τον ίδιο καιρό λειτούργησε στην Κωνσταντινούπολη ηΠατριαρχική Σχολή,όπου δίδαξαν σπουδαίοι μορφωμένοι κληρικοί.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.30

Page 31: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Η Πατριαρχική Σχολή ή η Μεγάλη του Γένους Σχολή τότε και σήμερα....

Ο Πατριάρχης Φώτιος-ΚΛΙΚ,ο μαθητής

του Αρέθας από την Πάτρα και ο φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός μελέτησαν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς.

Καλλιγράφοι και ταχυγράφοι

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.31

Page 32: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Οργάνωσαν συνεργεία από καλλιγράφους και ταχυγράφους και κατέγραψαν,διασώζοντας

σε χειρόγραφα και περγαμηνές, ένα μεγάλο μέρος της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.

Σπάνιο Χειρόγραφο βιβλίο

Το παλάτι έμοιαζε με ακαδημία όπου όλοι μελετούσαν.Μαζί με τα γράμματα αναπτύχθηκαν οι τέχνες.Μικρογραφία, ελεφαντοτεχνία,διακοσμητική κ

αι αγιογραφία γνώρισαν μεγάλη άνθηση.

Η εποχή αυτή ονομάστηκε "χρυσή εποχή" ή "μακεδονική αναγέννηση".

Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Θεόφιλος απορρίπτει την προσφορά του Χαλίφη της Βαγδάτης!

Ε26-Επαναληπτικό Σταυρόλεξο.Κάνε κλικ στην εικόνα!

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.32

Page 33: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

πηγή:Θεόδωρος Αρβανιτίδης

Αναρτήθηκε από ΚΩΣΤΑΣ ΜΕΣΑΖΟΣ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.33

Page 34: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών

Mετά τη λήξη της εικονομαχίας και στα χρόνια της Μακεδονικής δυναστείας, που

ακολούθησαν, το Βυζάντιο γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στα γράμματα και τις τέχνες.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ και ο θείος του καίσαρας Βάρδας ίδρυσαν το πανεπιστήμιο

της Μαγναύρας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.34

Page 35: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Σ’ αυτό δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές, όπως ο Λέων ο μαθηματικός, οπατριάρχης

Φώτιος, ο Ιωάννης Γραμματικός και ο φωτιστής των Σλάβων Κωνσταντίνος-

Κύριλλος.

Οι καθηγητές πληρώνονταν από το κράτος και «το έργο τους ήταν κάλλιστο και

περιβόητο» .

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.35

Page 36: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Όλα σχεδόν τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα και στην έδρα της Φιλοσοφίας

διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Η φοίτηση όσων διακρίνονταν για την

επιμέλειά τους ήταν δωρεάν. Από τους καθηγητές και τους απόφοιτους του

Πανεπιστημίου το βυζαντινό κράτος και η εκκλησία έπαιρναν τους ανώτερους

υπαλλήλους τους.

Την ίδια περίοδο λειτουργούσε στην Κωνσταντινούπολη και ηΠατριαρχική Σχολή.

Εκεί, όπως και στη Μαγναύρα, δίδαξαν μορφωμένοι κληρικοί και λαϊκοί. Μελέτησαν τους

αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές ό,τι

από τη αρχαία λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες είχε διασωθεί. Στο έργο αυτό

πρωτοστατούσαν ο πατριάρχης Φώτιος,ο επίσκοπος ΚαισαρείαςΑρέθας

και ο φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.36

Page 37: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Τα χειρόγραφα αυτά βιβλία, ζωγραφισμένα με θαυμάσιες μικρογραφίες, πλούτιζαν τις

δημόσιες βιβλιοθήκες του κράτους και πωλούνταν στις ιδιωτικές. Από τα έσοδα των

πωλήσεων αγόραζαν τα υλικά γραφής των βιβλίων.

Αλλά και οι ίδιοι οι αυτοκράτορες Λέων ΣΤ’ ο σοφός καιΚωνσταντίνος ο

Πορφυρογέννητος έγραψαν πολλά βιβλία.

Τα χρόνια αυτά «το παλάτι έμοιαζε με ακαδημία, όπου όλοι μελετούσαν». Η ανάπτυξη

αυτή των γραμμάτων ωφέλησε και την τέχνη. Η μικρογραφία, η ελεφαντοτεχνία και η

διακοσμητική λειτούργησαν παράλληλα προς την αγιογραφία, που επανήλθε μετά την

αναστήλωση των εικόνων.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.37

Page 38: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Bυζαντινό ελεφαντοστέινο πλακίδιο,

10ος-11ος αι., από το λεγόμενο τρίπτυχο Harbaville.

Παρίσι, Mουσείο του Λούβρου

Για όλα αυτά, πολλοί ονομάζουν την περίοδο αυτή «χρυσή εποχή» του Βυζαντίου και

άλλοι «μακεδονική αναγέννηση».

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.38

Page 39: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Ιστορία E΄, Ενότητα 5, Κεφάλαιο 26

Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών

1.Πότε το Βυζάντιο γνώρισε άνθιση στα γράμματα; Ποιο πανεπιστήμιο ιδρύθηκε και από ποιους; 2. Ποιο πανεπιστήμιο ιδρύθηκε και από ποιους; Τι γνωρίζεις για το πανεπιστήμιο αυτό; 3.Τι γνωρίζεις για την Πατριαρχική σχολή; 4.Ποιοι φωτισμένοι δάσκαλοι φρόντισαν να σώσουν τα αρχαία ελληνικά συγγράμματα και πώς; 5.Ποιοι αυτοκράτορες συνέβαλαν στην ανάπτυξη των γραμμάτων στο Βυζάντιο; Πως ονομάστηκε εκείνη η εποχή; 6.Ποια αλλαγή βλέπεις στη στάση των Μακεδόνων αυτοκρατόρων προς την αρχαία ελληνική λογοτεχνία και φιλοσοφία; Πώς είχαν φερθεί προηγούμενοι αυτοκράτορες;

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.39

Page 40: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Κατεβάστε το φύλλο εργασίας

Κάντε εδώ κλικ για να δείτε πολύτιμους κώδικες ,έγραφα και τους τρόπους γραφής. Γραφή και μικρογραφία στα χειρόγραφα

του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας

(πολυμεσική εφαρμογή)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.40

Page 41: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Τα γράμματα στο Βυζάντιο

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.41

Page 42: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.42

Page 43: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.43

Page 44: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Λέων ο Φιλόσοφος ή Μαθηματικός

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.44

Page 45: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.45

Page 46: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Περισσότερες πληροφορίες για τα σχολεία και τη γραφή στο Βυζάντιο στο πολύ ωραίο βιβλίο του Θάνου Μαρκόπουλου "στο σχολείο με χαρτί και καλαμάρι" εκδόσεις Καλειδοσκόπιο,από όπου δανειστήκαμε το υλικό

Αναρτήθηκε από Στ2 Πλαγιαρίου

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.46

Page 47: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Κεφάλαιο 26 Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών. Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθεις

Ποια εκπαιδευτικά ιδρύματα λειτούργησαν στην Κωνσταντινούπολη τον 9ο κσι 10ο αιώνα και ποια ήταν η προσφορά τους στην ανάπτυξη των γραμμάτων.

Ποιοι άνθρωποι των γραμμάτων έζησαν την εποχή αυτή και ποια η προσφορά τους στην ανάπτυξη της Βυζαντινής παιδείας και στη διαφύλαξη της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς.

Ποια τα χαρακτηριστικά της Βυζαντινής τέχνης στην περίοδο της "χρυσής εποχής ¨του Βυζαντίου.

Στους 2 αιώνες που ακολούθησαν την εικονομαχία,το Βυζάντιο γνώρισε μεγάλη πνευματική ανάπτυξη. Μετά το τέλος της εικονομαχίας,ακολούθησε η "χρυσή εποχή"του Βυζαντίου,κατά την οποία αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα τα γράμματα και οι τέχνες.Σε αυτό ο δήγησε η μεγάλη οικονομική,στρατιωτική και πολιτική δύναμη την εποχή που κυβέρνησαν οι αυτοκράτορες της μακεδονικής δυναστείας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.47

Page 48: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Το Πανεπιστήμιο της Μαγναύρας Πατριαρχική Σχολή Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ο μέθυσος και ο θείος του Βάρδας ίδρυσαν τοΠανεπιστήμιο της Μαγναύρας. Η φήμη του απλώθηκε σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο και έρχονταν σπουδαστές απ΄όλες τις περιοχές να φοιτήσουν στην Κωνσταντινούπολη. Εδώ δίδαξαν σπουδαίοι καθηγητές,όπως ο Λέων ο μαθηματικός,ο Πατριάρχης Φώτιος,ο Ιωάννης Γραμματικός και ο Κύριλλος. Η φοίτηση όσων διακρίνονταν για την επιμέλειά τους ήταν δωρεάν. Απόφοιτοι του πανεπιστημίου γίνονταν ανώτεροι υπάλληλοι του κράτους και της εκκλησίας.Την εποχή αυτή λειτούργησε και η Πατριαρχική Σχολή, όπου δίδαξαν σπουδαίοι κληρικοί και λαϊκοί. Πνευματικοί άνθρωποι μελετούν και διαδίδουν τα αρχαία ελληνικά κείμενα. Στην περίοδο των Μακεδόνων αυτοκρατόρων γίνεται στροφή προς την αρχαίακληρονομιά.Πνευματικοί άνθρωποι,όπως ο Πατριάρχης Φώτιος,ο επίσκοπος Καισάρειας Αρέθας και ο Μιχαήλ Ψελλός,μελέτησαν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς,κατέγραψαν τα έργα

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.48

Page 49: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

τους σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές και τα στόλισαν με θαυμάσιες μικρογραφίες. Η αξία αυτής της εργασίας είναι μεγάλη,γιατί έτσι σώθηκαν σημαντικά έργα αρχαίων συγγραφέων.Ο πιο αξιόλογος μελετητής των αρχαίων κειμένων ήταν ο Πατριάρχης Φώτιος,που με υπομονή δούλεψε με τους μαθητές του και μας άφησε μια πολύτιμη εργασία, τη "Μυριόβιβλο" ή "Βιβλιοθήκη". Τα μοναστήρια είχαν πλούσιες και οργανωμένες βιβλιοθήκες και ειδικά συνεργεία γραφέων για την αντιγραφή αρχαίων χειρογράφων. Αλλά και οι αυτοκράτορες Λέων ΣΤ΄ ο Σοφός και ο Κωνσταντίνος Ζ' ο Πορφυρογέννητος έγραψαν πολλά βιβλία. Η πραγματική αναγέννηση που ουσιαστικά αρχίζει με τον Κων/νο Ζ' εξαπλώνεται γρήγορα σε όλες τις εκφράσεις της Βυζαντινής τέχνης. Αρχιτεκτονική,τοιχογραφία,ψηφιδωτό,μικρογλυπτική, εικονογράφηση χειρογράφων, φορητές εικόνες, μικροτεχνία,ελεφαντοτεχνία, υαλουργία αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα. Πρόοδος στην τέχνη. Μετά την αναστήλωση των εικόνων,η βυζαντινή τέχνη γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη. Οι αρχιτέκτονες έφτιαξαν ένα νέο τύπου ναού. Αυτός ήταν ένα τετράγωνο κτίσμα που είχε στο εσωτερικό του σχήμα σταυρούκαι

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.49

Page 50: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

στην κορυφή του τρούλο.Ο ρυθμός αυτός ονομάστηκε βυζαντινός. Μετά την αναστήλωση των εικόνων καθιερώθηκε ένας ορισμένος τρόπος αγιογράφησης των ναών με ψηφιδωτά.Στον τρούλο ζωγράφιζαν τονΠαντοκράτορα,στην κόγχη του ιερού βήματος την Παναγία και στους τοίχους τις δώδεκα μεγάλες γιορτές. Στα υπόλοιπα μέρη του ναού εικονίζονταν οι άγιοι.Επίσης,ανάπτυξη γνώρισε η μιρογραφία,η ελεφαντοτεχνία και η διακοσμητική.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.50

Page 51: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.51

Page 52: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.52

Page 53: Ιστορία Ε΄ 5.26. ΄΄Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασσικών ΄΄

Στην αρχιτεκτονική εισάγονται οι δύο τύποι ναών με τρούλο: ο σταυροειδής με τρούλο (όπως του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, μέσα στην Πόλη)

Title. Double click me. μεταβατική τύποι των παραλλαγών οκταγωνικός, που είναι οκτάπλευρος τρούλος με μαρμάρινους κιονίσκους στις γωνίες του. τετρακιόνιος, που είναι μικρός σταυροειδής με πλίνθους χτισμένος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.53