Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους...

115
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής Ιστορία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 5 - Κεφάλαιο 24: ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄ Σχεδιαγράμματα Θεωρία Ανάπτυξη μαθήματος Παρουσιάσεις http://e-taksh.blogspot.gr Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Transcript of Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους...

Page 1: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Ιστορία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 5 - Κεφάλαιο 24:

΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους

Βυζαντινούς ΄΄

Σχεδιαγράμματα

Θεωρία

Ανάπτυξη μαθήματος

Παρουσιάσεις

http://e-taksh.blogspot.gr

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Page 2: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»

Ενότητα Ε΄: Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους – Κεφάλαιο 24ο

Σαμούχος Πέτρος©

8ος αιώνας εσωτερικές ταραχές

Αιτία οι αποφάσεις των αυτοκρατόρων (Λέοντα Γ΄ και Κωνσταντίνου Ε΄)

να απαγορεύσουν την προσκύνηση και λατρεία των εικόνων

να υποχρεώσουν μοναχούς και κληρικούς να υπηρετήσουν τη

στρατιωτική τους θητεία

Αποτέλεσμα

αναταραχές και διχασμός του πληθυσμού (για 100 χρόνια)

εικονομάχους εικονολάτρες (υπέρ της λατρείας των εικόνων) (κατά της λατρείας των εικόνων)

Συνέπειες

πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν ή εξορίστηκαν

ναοί και μοναστήρια έκλεισαν

έργα τέχνης, εικόνες και ψηφιδωτά καταστράφηκαν

διαταράχτηκαν οι σχέσεις Βυζαντίου και Δυτικής Εκκλησίας

Λέων Γ΄

Αντιμετωπίζει με επιτυχία Θεωρείται υπεύθυνος

τους Άραβες για την αναταραχή

Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει

τους Βυζαντινούς

Λέων Γ΄ Κωνσταντίνος Ε΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.2

Page 3: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»

Ενότητα Ε΄: Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους – Κεφάλαιο 24ο

Σαμούχος Πέτρος©

Λύση της διαμάχης

Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος (843 μ.Χ.)

αυτοκράτειρα Θεοδώρα

«η λατρεία των εικόνων αφορά τα πρόσωπα και όχι το υλικό»

Αναστήλωση των εικόνων – Κυριακή της Ορθοδοξίας (πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής)

Περίληψη μαθήματος

Ερωτήσεις

Ποιες αποφάσεις των βυζαντινών αυτοκρατόρων δημιούργησαν

αναταραχή στο βυζαντινό κράτος;

Πώς κρίνεις τα μέτρα που πήραν; Ήταν αναγκαία; Πώς μπορούσαν

να αποφύγουν τις συγκρούσεις;

Ποιες παρατάξεις δημιουργήθηκαν και τι υποστήριζε η καθεμιά;

Ποιες ήταν οι συνέπειες της Εικονομαχίας;

Πώς τερματίστηκε η περίοδος της Εικονομαχίας και ποια πλευρά

επικράτησε τελικά;

Θυμάσαι κάποια άλλη περίοδο από τη βυζαντινή ιστορία που υπήρχαν

αντίστοιχες θρησκευτικές συγκρούσεις; Μπορείς να τις συγκρίνεις;

Ποια η γνώμη σου για την Εικονομαχία;

Ο τρόπος λατρείας των εικόνων διχάζει τους Βυζαντινούς για

έναν αιώνα. Η θρησκευτική αυτή διαμάχη βλάπτει σοβαρά την

εκκλησία και το κράτος. Η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος ξαναφέρνει

ειρήνη στην εκκλησία και στην αυτοκρατορία.

αυτοκράτειρα Θεοδώρα

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.3

Page 4: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε’

– ΚΕΦ. 24 Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΔΙΧΑΖΕΙ ΤΟΥΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

Υποχρεώνουν τους μοναχούς και

τους κληρικούς να υπηρετούν τη

στρατιωτική θητεία τους, πριν

δεχτούν το ιερατικό τους αξίωμα.

Απαγορεύουν την προσκύνηση και τη λατρεία των εικόνων.

Θάνατοι, φυλακίσεις, εξορίες.

Ναοί, μοναστήρια έκλεισαν.Εικόνες, ψηφιδωτά, έργα τέχνηςκαταστράφηκαν.

Διατάραξη σχέσεων Βυζαντίου –Δυτικής Εκκλησίας (μέροςεικονολατρών).

τους εικονομάχους, που

στήριζαν τις αποφάσεις

του αυτοκράτορα

τους εικονολάτρες, που

υπερασπίζονταν τη λατρεία των

εικόνων.

Λέων Γ'

Αντιμετωπίζει με επιτυχία τους Άραβες. Θεωρείται υπεύθυνος της αναταραχής.

8ος αιώνας Η βυζαντινή αυτοκρατορία συγκλονίστηκε από σοβαρές ταραχές

Αιτία: οι αποφάσεις των Ισαύρων

αυτοκρατόρων Λέοντα Γ’ και

Κωνσταντίνου Ε’

(Χωρίς πρώτα να ενημερώσουν και

να διαφωτίσουν τον πληθυσμό)

δημιούργησαν αναταραχή στους κληρικούς και στο λαό και τον

χώρισαν σε δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις:

Η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος

Συγκλήθηκε από τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΣΤ΄ και τημητέρα του, Αυτοκράτειρα Ειρήνη την Αθηναία στη Νίκαια τηςΒιθυνίας το 787 μ.χ.

Οριστική αναστήλωση των ιερών εικόνων από την ευσεβήβασίλισσα του Βυζαντίου Θεοδώρα (μετέπειτα αγία τηςΕκκλησίας μας) στις 4-3-843.

Λατρεία εικόνων αφορά τα πρόσωπα όχι το υλικό.

η αναστήλωση των εικόνων γιορτάζεται από την εκκλησία μαςτην Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.4

Page 5: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

eva -edu

24. Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς

Τον 8ο αιώνα οι αυτοκράτορες στο Βυζάντιο απαγόρευσαν στους ανθρώπους να

προσκυνάνε και να λατρεύουν τις εικόνες της εκκλησίας και είπαν στους παπάδες

να πηγαίνουν στο στρατό.

Έτσι οι παπάδες και ο κόσμος αναστατώθηκαν και μάλωναν μεταξύ τους.

Χωρίστηκαν σε 2 ομάδες τους εικοναμάχους που δεν ήθελαν τις εικόνες της

εκκλησίας και τους εικονολάτρες που ήθελαν να λατρεύουν τις εικόνες.

Τα χρόνια αυτά που οι 2 ομάδες μάλωναν ονομάστηκε εικονομαχία. Η εικοναμαχία

σταμάτησε όταν η Θεοδώρα έκανε τη Ζ οικουμενική σύνοδο όπου αναστηλώθηκαν

οι εικόνες και τη γιορτάζουμε αυτή τη μέρα την Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Ερωτήσεις για το σχολείο

Ποιες είναι οι 2 ομάδες που μάλωναν στο Βυζάντιο;…………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………….

Πώς ονομάστηκαν τα χρόνια που οι 2 ομάδες μάλωναν; Διαμάχη ή εικονομαχία

Πότε γιορτάζουμε την αναστήλωση των εικόνων;

Την Κυριακή του Πάσχα ή την Κυριακή της Ορθοδοξίας

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.5

Page 6: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ε΄ ΕΝΟΤ. “Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΚΜΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ” - ΚΕΦ. 24

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Η Η Η Η κρίση της εικονοµαχίας διχάζει τους Βυζαντινούςκρίση της εικονοµαχίας διχάζει τους Βυζαντινούςκρίση της εικονοµαχίας διχάζει τους Βυζαντινούςκρίση της εικονοµαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς

8888οςοςοςος αιώνας αιώνας αιώνας αιώνας ---- ταραχέςταραχέςταραχέςταραχές

αυτοκράτορες

Λέων Γ΄ Λέων Γ΄ Λέων Γ΄ Λέων Γ΄ ---- Κωνσταντίνος Ε΄Κωνσταντίνος Ε΄Κωνσταντίνος Ε΄Κωνσταντίνος Ε΄

α ι τ ί ε ςα ι τ ί εςα ι τ ί εςα ι τ ί ες

(αποφάσεις

αυτοκρατόρων)

� Απαγόρευση λατρείας εικόνων.

� Υποχρέωση των µοναχών-κληρικών να υπηρετούν τη

στρατιωτική θητεία τους.

διχασµός των Βυζαντινών σε 2 αντιµαχόµενες παρατάξεις

ε ι κονοµάχοιε ι κονοµάχοιε ι κονοµάχοιε ι κονοµάχοι ε ι κονολάτρεςε ι κονολάτρεςε ι κονολάτρεςε ι κονολάτρες

Η εικονοµαχία συντάραξε την αυτοκρατορία περισσότερο από έναν αιώνα (726-843 µ.Χ.)

συν έπε ιεςσυνέπε ιεςσυνέπε ιεςσυνέπε ιες

� Θάνατοι, φυλακίσεις, εξορίες.

� Κλείσιµο ναών & µοναστηριών.

� Καταστροφή εικόνων, ψηφιδωτών, έργων τέχνης.

� ∆ιατάραξη σχέσεων Βυζαντίου - ∆υτικής Εκκλησίας

Λέων Γ΄Λέων Γ΄Λέων Γ΄Λέων Γ΄

Αντιµετωπίζει µε επιτυχία τους Άραβες. Θεωρείται υπεύθυνος της αναταραχής.

Αυτοκράτειρα ΘεοδώραΑυτοκράτειρα ΘεοδώραΑυτοκράτειρα ΘεοδώραΑυτοκράτειρα Θεοδώρα (843 µ.Χ.) - Ζ΄ Οικουµενική ΣύνοδοςΖ΄ Οικουµενική ΣύνοδοςΖ΄ Οικουµενική ΣύνοδοςΖ΄ Οικουµενική Σύνοδος

Λατρεία των εικόνων αφορά τα πρόσωπα και όχι το υλικό

Αναστήλωση εικόνων

Κυριακή της ΟρθοδοξίαςΚυριακή της ΟρθοδοξίαςΚυριακή της ΟρθοδοξίαςΚυριακή της Ορθοδοξίας

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.6

Page 7: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

24. Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς

8ος αιώνας στην αυτοκρατορία ταραχές

ΑΙΤΙΕΣΛέοντας Γ' - Κωνσταντίνος Ε'

(Χωρίς ενημέρωση + διαφώτιση πληθυσμού)

Απαγορεύουντην προσκύνηση και λατρεία

εικόνων.

ΥποχρεώνουνΜοναχούς + Κληρικούς

να υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία πριν χειροτονηθούν.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

Εικονομάχοι Εικονολάτρες

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ(100 ΧΡΟΝΙΑ)

Θάνατοι, φυλακίσεις, εξορίες. Ναοί, μοναστήρια έκλεισαν.Εικόνες, ψηφιδωτά, έργα τέχνης

καταστράφηκαν.

Διατάραξη σχέσεων Βυζαντίου – Δυτικής Εκκλησίας (μέρος

εικονολατρών).

Αντιμετωπίζει με επιτυχία τους Άραβες.Λέων Γ' Θεωρείται υπεύθυνος της αναταραχής.

Ε ι κ ο ν ο μ α χ ί α↓

Λύση↓

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα 843 Ζ' Οικουμενική Σύνοδος

↓Λατρεία εικόνων αφορά τα πρόσωπα όχι το υλικό.

↓Αναστήλωση εικόνων

▼Κυριακή της Ορθοδοξίας

(Α' Κυριακή νηστειών του Πάσχα)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.7

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 8: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

8ος

αιώνας Εικονοµαχία (διάρκεια = 1 αιώνας)

Θρησκευτική διαµάχη.

Αιτία

Απαγόρευση λατρείας και

προσκύνησης εικόνων.

Υποχρέωση ιερέων-µοναχών

για στρατιωτική θητεία πριν

τη χειροτόνησή τους.

Αποφάσεις

Λέοντα Γ΄ και

Κωνσταντίνου Ε΄

αποτέλεσµα

Εικονοµάχοι (εικονοκλάστες) Εικονολάτρες

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.8

Page 9: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Θάνατοι,

φυλακίσεις,

εξορίες ανθρώπων.

Κλείσιµο

ναών, µοναστηριών

∆ιατάραξη σχέσεων

Βυζαντίου-∆υτικής εκκλησίας

Συνέπειες

Οριστική λύση προβλήµατος

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα

Επαναφορά των αποφάσεων της Ζ΄οικουµενικής συνόδου/843

Κυριακή της Ορθοδοξίας 1η Κυριακή νηστειών του Πάσχα

Εικονοµαχία

2 φάσεις

Α΄ φάση (726-787) Β΄ φάση (815-843)

Ειρήνη η Αθηναία

(προσωρινή αναστήλωση)

Θεοδώρα

(οριστική αναστήλωση)

αναστήλωση των εικόνων

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.9

Page 10: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

25. Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΔΙΧΑΖΕΙ ΤΟΥΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ

Σκάρπα Ηλέκτρα

15/02/11

Η

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Η ΛΥΣΗ

Η διαμάχη σταμάτησε με

την Ζ’ Οικουμενική

Σύνοδο που συγκάλεσε η

αυτοκράτειρα Θεοδώρα.

ΤΑ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Πολλοί άνθρωποι

έχασαν τη ζωή

τους. Άλλοι

φυλακίστηκαν ή

εξορίστηκαν.

ΟΙ

ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ ΑΙΤΙΑ

Ναοί και μοναστήρια

έκλεισαν και πολλές

εικόνες, ψηφιδωτά και

έργα τέχνης

καταστράφηκαν.

Διαταράχτηκαν οι

σχέσεις με τη Δυτική

Εκκλησία, η οποία

πήρε το μέρος των

εικονολατρών.

Απαγόρευση προσκύνησης

και λατρείας των εικόνων.

Υποχρέωση των μοναχών

και των κληρικών να

υπηρετούν τη στρατιωτική

τους θητεία πριν δεχτούν

το ιερατικό τους αξίωμα.

Εικονομάχοι:

στήριζαν τις

αποφάσεις του

αυτοκράτορα

Εικονολάτρες:

υπερασπίζονταν

τις εικόνες

Αποφασίστηκε ότι η προσκύνηση και

η λατρεία των εικόνων θα γίνεται

μόνο προς τα ιερά πρόσωπα και όχι

προς την εικόνα και τα υλικά που

είναι φτιαγμένη.

Η αναστήλωση των

εικόνων γιορτάζεται από

την εκκλησία μας την

Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.10

Page 11: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο διχασμός διαρκεί έναν αιώνα και έχει

συνέπειες

Αιτία Οι αποφάσεις των

Ισαύρων Λέοντα Γ’ και Κωνσταντίνου Ε’.

Λαός και κληρικοί χωρίζονται σε δύο

παρατάξεις.

Παύλος Κώτσης Δάσκαλος

8ος αιώνας μ.Χ. Ταραχές συγκλονίζουν

την αυτοκρατορία

Απαγόρευση προσκυνήματος και λατρείας των εικόνων

Μοναχοί και κληρικοί , πριν γίνουν, υπηρετούν στρατιωτική θητεία

Εικονομάχοι (στηρίζουν αποφάσεις του αυτοκράτορα)

Εικονολάτρες (υπερασπίζονται τη λατρεία των εικόνων)

Η γιορτή της οριστικής αναστήλωσης των εικόνων

Η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος

τερματίζει την Εικονομαχία

«Κατά την προσκύνηση η λατρεία απευθύνεται στα εικονιζόμενα ιερά πρόσωπα και όχι στα υλικά της εικόνας»

Και οι δύο πλευρές ανυποχώρητες και

με φανατισμό

Πολλοί άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους, φυλακίζονται ή εξορίζονται

Ναοί και μοναστήρια κλείνουν Καταστράφηκαν πολλές εικόνες,

ψηφιδωτά και έργα τέχνης Διαταράσσονται οι σχέσεις με τη Δυτική

εκκλησία Ο αυτοκράτορας Λέων Γ’ χάνει μεγάλο

μέρος της δόξας του

Κυριακή Ορθοδοξίας

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.11

Page 12: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ε΄ ενότητα - Κεφ.24

Στα βυζαντινά χρόνια - Ε΄ ∆ηµοτικού / Ε΄ Ενότητα: «Η µεγάλη ακµή του βυζαντινού κράτους»

Η Η Η Η κρίση της εικονοµαχίας κρίση της εικονοµαχίας κρίση της εικονοµαχίας κρίση της εικονοµαχίας

διχάζει τους Βυζαντινούςδιχάζει τους Βυζαντινούςδιχάζει τους Βυζαντινούςδιχάζει τους Βυζαντινούς

8ος αιώνας - ταραχές

αυτοκράτορες Λέων Γ΄ - Κωνσταντίνος Ε΄

α ι τ ί ε ς

(αποφάσεις αυτοκρατόρων)

Απαγόρευση λατρείας εικόνων

Υποχρέωση των µοναχών-κληρικών να υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους

διχασµός των Βυζαντινών σε 2 αντιµαχόµενες παρατάξεις

ε ι κονοµάχο ι ε ι κονολά τρες

Η εικονοµαχία συντάραξε την αυτοκρατορία περισσότερο από έναν αιώνα

(726 - 843 µ.Χ.)

συνέπε ι ε ς

Θάνατοι, φυλακίσεις, εξορίες

Κλείσιµο ναών & µοναστηριών Καταστροφή εικόνων,

ψηφιδωτών, έργων τέχνης

∆ιατάραξη σχέσεων Βυζαντίου - ∆υτικής

Εκκλησίας

• Αντιµετωπίζει µε επιτυχία τους Άραβες Λέων Γ΄

• Θεωρείται υπεύθυνος της αναταραχής

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα (843 µ.Χ.) - Ζ΄ Οικουµενική Σύνοδος Λατρεία των εικόνων αφορά τα πρόσωπα και όχι το υλικό

Αναστήλωση εικόνων

Κυριακή της Ορθοδοξίας

Ε΄ ενότητα - Κεφ.24

Στα βυζαντινά χρόνια - Ε΄ ∆ηµοτικού / Ε΄ Ενότητα: «Η µεγάλη ακµή του βυζαντινού κράτους»

Εικονοµάχοι σβήνουν την εικόνα του Χριστού.

Μικρογραφία από το Ψαλτήριο Chludov, περ. 850-875. Κρατικό Ιστορικό Μουσείο, Μόσχα.

Αναστήλωση των εικόνων

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.12

Page 13: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Δημήτρης Βογιατζάκης

Κεφ. 24

Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΔΙΧΑΖΕΙ ΤΟΥΣ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ

1. Ποιες ταραχές στην Αυτοκρατορία έφεραν οι αποφάσεις

των Ισαύρων Αυτοκρατόρων, Λέωντα Γ΄ και

Κωνσταντίνου Ε΄;

Οι Ίσαυροι Αυτοκράτορες, Λέων Γ΄ και Κωνσταντίνος Ε΄

πήραν κάποιες αποφάσεις οι οποίες δίχασαν τους Βυζαντινούς.

Συγκεκριμένα:

Απαγόρευσαν την προσκύνηση και την λατρεία των

εικόνων.

Υποχρέωσαν τους μοναχούς και τους κληρικούς να

υπηρετούν την στρατιωτική τους θητεία πριν

δεχτούν το ιερατικό αξίωμα.

2. Ποια ήταν η συνέπεια αυτών των αποφάσεων;

Επειδή ο λαός δεν ενημερώθηκε για τις αποφάσεις αυτές

δημιουργήθηκε αναταραχή στο λαό, ο οποίος χωρίστηκε σε δύο

αντιμαχόμενες παρατάξεις.

3. Ποιες ήταν οι παρατάξεις;

Οι εικονομάχοι που υποστήριζαν τον

αυτοκράτορα

Οι εικονολάτρες που υπερασπίζονταν την λατρεία

των εικόνων

4. Πόσο κράτησε ο διχασμός και τι συνέπειες είχε;

Ο διχασμός κράτησε έναν αιώνα (100 χρόνια) και στη διάρκειά

του:

Πολλοί έχασαν τη ζωή τους ή φυλακίστηκαν ή

εξορίστηκαν.

Ναοί και μοναστήρια έκλεισαν και εικόνες,

ψηφιδωτά, έργα τέχνης καταστράφηκαν.

Οι σχέσεις ανάμεσα στο Βυζάντιο και στη Δυτική

Εκκλησία διαταράχτηκαν.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.13

Page 14: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Δημήτρης Βογιατζάκης

Ο Αυτοκράτορας Λέων Γ΄ έχασε μεγάλο μέρος της

δόξας του και η αναταραχή έβλαψε το Βυζαντινό

κράτος.

5. Πώς ονομάστηκε η εσωτερική διαμάχη και πώς έληξε;

Η διαμάχη αυτή, έμεινε γνωστή ως εικονομαχία. Η Ζ’

Οικουμενική Σύνοδος, η οποία συγκλήθηκε από την

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, έβαλε τέλος στην εικονομαχία.

Εκεί αποφασίστηκε ότι: όταν προσκυνούμε τις εικόνες, η

λατρεία απευθύνεται στα ιερά πρόσωπα που εικονίζουν και

όχι στην ίδια την εικόνα και τα υλικά από τα οποία είναι

φτιαγμένες.

6. Η συμφιλίωση αυτή των χριστιανών πότε γιορτάζεται και

πώς;

Η αναστήλωση των εικόνων γιορτάζεται την Πρώτη Κυριακή

των νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της

Ορθοδοξίας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.14

Page 15: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.15

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Φώτης Τουλιόπουλος
Page 16: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.16

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Φώτης Τουλιόπουλος
Page 17: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.17

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Φώτης Τουλιόπουλος
Page 18: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.18

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 19: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Αβραάμ Μαρία

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Μια διαμάχη 100 χρόνων

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.19

Page 20: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Εικονομάχοι

Εικονομάχοι καλύπτουν την εικόνα του Χριστού με ασβέστη. Εικονομάχοι παρομοιάζονται με τους σταυρωτές του Χριστού.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.20

Page 21: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Εικονοκλαστική διακόσμηση

Παράδειγμα εικονοκλαστικής διακόσμησης στο ναό της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη: ένας απλός σταυρός.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.21

Page 22: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιχειρήματα των εικονομάχων

«Οι εικόνες αναπληρώνουν τα είδωλα και άρα αυτοί που τις προσκυνούν είναι ειδωλολάτρες. Όμως, δεν πρέπει να προσκυνούμε κατασκευάσματα των ανθρώπινων χεριών.»

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.22

Page 23: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ιωάννης ο Δαμασκηνός

Πολέμησε με σφοδρότητα τους εικονομάχους αυτοκράτορες Λέοντα Γ΄ Ίσαυρο και τον Κωνσταντίνο τον Κοπρώνυμο. Γράφοντας επιστολές, ζητούσε από το λαό της Πόλης να τιμά τις εικόνες.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.23

Page 24: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Το θαύμα

Αναφέρεται ότι ο Λέων διέταξε να μιμηθούν την γραφή του Δαμασκηνού και να στείλουν στο Χαλίφη πλαστή επιστολή του, με την οποία να φαίνεται ότι αυτός προσέφερε τη Δαμασκό στους Βυζαντινούς. Ο Χαλίφης πείστηκε και του έκοψε το δεξί χέρι, το οποίο όμως γιατρεύτηκε από θαύμα. Εκείνος από ευγνωμοσύνη στην Παναγία της πρόσφερε ένα χέρι. Έτσι δημιουργήθηκε η Παναγία η Τριχερούσα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.24

Page 25: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η Παναγία η Τριχερούσα

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.25

Page 26: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο Δαμασκηνός είπε…

«Εφόσον προσκυνώ την εικόνα του σταυρού που κατασκευάζεται από οποιοδήποτε υλικό, πώς να μην προσκυνήσω την εικόνα του Χριστού;» «Ότι δεν προσκυνώ την ύλη είναι φανερό, διότι, αν καταστραφεί το εκτύπωμα ενός σταυρού που είναι κατασκευασμένος από ξύλο, παραδίδω το ξύλο στη φωτιά.»

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.26

Page 27: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Το τέλος της διαμάχης

Η διαμάχη τελείωσε με την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο, που αποφάσισε την αναστήλωση των εικόνων. Το γεγονός τιμούμε την πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής, που ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.27

Page 28: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Κυριακή της Ορθοδοξίας

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.28

Page 29: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.29

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Γιάννης Φερεντίνος
Page 30: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς

Τι θα μάθουμε:

Τι ήταν η εικονομαχία.

Ποια ήταν η αιτία της.

Ποιες οι συνέπειες αυτής της διαμάχης.

Πώς σταμάτησε.

Η εικονομαχία ξέσπασε στη διάρκεια του 8ου αιώνα. Ήταν μια θρησκευτική διαμάχη που οδήγησε σε σοβαρές ταραχές, οι οποίες δίχασαν τους βυζαντινούς και έφεραν το κράτος σε δύσκολη θέση.Αιτία της διαμάχης ήταν οι αποφάσεις των Ισαύρων αυτοκρατόρων Λέοντα Γ΄ και Κωνσταντίνου Ε΄:

Να απαγορεύουν την προσκύνηση και τη λατρεία των εικόνων.

Να υποχρεώσουν τους μοναχούς και τους κληρικούς να υπηρετούν τη σρατιωτική θητεία τους, πριν δεχτούν το

ιερατικό τους αξίωμα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.30

Page 31: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο Λέοντας Γ΄

Πολλοί χριστιανοί, αντί να τιμούν τα πρόσωπα που παρίσταναν οι εικόνες, λάτρευαν το υλικό από το οποίο ήταν

κατασκευασμένες. Αρκετοί νέοι γίνονταν μοναχοί και δώριζαν τις περιουσίες τους στα μοναστήρια. Τα μοναστήρια πλήθαιναν, αποκτούσαν μεγάλη δύναμη και ίδρυαν σχολεία, ορφανοτροφεία, νοσοκομεία. Το κράτος όμως δεν έπαιρνε πια αρκετά φόρους, αφού η γη

έμενε ακαλλιέργητη. Επίσης λιγόστευε ο αριθμός των στρατιωτών, γιατί όσοι νέοι γίνονταν μοναχοί απαλλάσσονταν από το στρατό. Έτσι, ο Λέων Γ΄ προχώρησε στην απαγόρευση της

προσκύνησης των εικόνων. Ο γιος του Κωνσταντίνος Ε΄ πήρε ακόμη πιο αυστηρά μέτρα. Έκλεισε τα μοναστήρια και καταδίωξε τους μοναχούς.

Ο Λέων Γ΄με το γιο του Κωνσταντίνο Ε΄σε νόμισμα της

εποχής.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.31

Page 32: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Οι αποφάσεις αυτές, καθώς και τα διοικητικά μέτρα για την εκκλησία, δημιούργησαν αναταραχή στους κληρικούς και στο λαό και τον χώρισαν σε δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις: τους εικονομάχους (εικονοκλάστες), που στήριζαν τις

αποφάσεις του αυτοκράτορα

τους εικονολάτρες (εικονόφιλοι, εικονόδουλοι), που υπερασπίζονταν τη λατρεία των εικόνων

Ο λαός πίστευε ότι οι εικόνες και τα ιερά λείψανα είχαν θαυματουργές ιδιότητες. Στη μικρογραφία πολεμιστές

παρακινούνται από κληρικό να αγγίξουν γονατιστοί θήκη με τίμιο ξύλο, για να εμψυχωθούν ξεκινώντας τη μάχη.

Η θρησκευτική αυτή διαμάχη, η εικονομαχίαδιήρκεσε σχεδόν έναν αιώνα (726-843)δημιουργώντας πολλά προβλήματα στην αυτοκρατορία: πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, φυλακίστηκαν ή

εξορίστηκαν

ναοί και μοναστήρια έκλεισαν

εικόνες, έργα τέχνης και ψηφιδωτά καταστράφηκαν

διαταράχτηκαν οι σχέσεις ανάμεσα στο Βυζάντιο και τη

Δυτική εκκλησία, που υποστήριξε τους εικονολάτρες

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.32

Page 33: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Στη μικρογραφία εικονομάχοι παριστάνονται να προσφέρουν στον Εσταυρωμένο Χριστό σπόγγο και χολή με ξίδι. Στο κάτω

μέρος εικονομάχοι παριστάνονται να προσπαθούν να καλύψουν την εικόνα του Χριστού με ασβέστη.

Την αναταραχή που δημιουργήθηκε χρεώθηκε ο

αυτοκράτορας Λέων Γ΄, που είχε σώσει την Πόλη και την αυτοκρατορία αποκρούοντας τους Άραβες.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.33

Page 34: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η εικονομαχία χωρίζεται σε δύο περιόδους:

1η περίοδος (726-787)

2η περίοδος (815-843)

Πρώτη περίοδος (726-787): Λήγει το 787 με την Ζ΄οικουμενική σύνοδο που συγκαλεί η Ειρήνη η Αθηναία, αντιβασιλέας του γιου της και ανήλιου

αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Στ΄. Καταγόταν από την εικονόφιλη Αθήνα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.34

Page 35: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ειρήνη η Αθηναία. Βασιλική του Αγίου Μάρκου, Βενετία.

Στην Ζ΄οικουμενική σύνοδο αποφασίστηκε: «κατά την προσκύνηση των εικόνων η λατρεία των πιστών

απευθύνεται προς τα εικονιζόμενα ιερά πρόσωπα και όχι προς την ίδια την εικόνα και τα υλικά από τα οποία αυτή είναι φτιαγμένη»

Η Ζ΄οικουμενική σύνοδος της Νίκαιας. Στη μικρογραφία

διακρίνονται η Ειρήνη η Αθηναία, ο Πατριάρχης Κων/πόλεως και οι επίσκοποι που πήραν μέρος στη σύνοδο.

Δεύτερη περίοδος (815-843): Η εικονομαχία σταμάτησε οριστικά το 843,

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.35

Page 36: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

όταν αυτοκράτειρα ήταν η Θεοδώρα. Η Θεοδώρα επανέφερε σε ισχύ τις αποφάσεις της Ζ΄οικουμενικής συνόδου.

Η Θεοδώρα ανακηρύχθηκε ανακηρύχτηκε Αγία και γιορτάζεται

στις 11 Φεβρουαρίου. Μικρογραφία με παράσταση της εικονόφιλης Θεοδώρας (Ρώμη, Βατικανή Βιβλιοθήκη).

Η οριστική αναστήλωση των εικόνων γιορτάζεται από την εκκλησία μας, την πρώτη Κυριακή των νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Μια ειρηνική διαμαρτυρία- παραίτηση «Όταν ο Λέων Γ΄ εξέδωσε το Διάταγμα κατά των αγίων και σεπτών* εικόνων προσκάλεσε τον αγιότατο πατριάρχη Γερμανό να το υπογράψει. Ο γενναίος ιεράρχης όμως αρνήθηκε την υπογραφή και την αρχιεροσύνη του. Έδωσε

τα ιερά άμφια του στον αυτοκράτορα και είπε: «Αυτό που ζητάς από μένα, βασιλιά, είναι αδύνατο να το κάνω, χωρίς

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.36

Page 37: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

απόφαση Οικουμενικής Συνόδου». Και φεύγοντας πήγε στο πατρικό του σπίτι, στο Πλατάνι, και ησύχασε*».

Θεοφάνης (Ιστορικός της εποχής)

*σεπτών = σεβαστών *ησύχασε = έζησε την υπόλοιπη ζωή του ως μοναχός

Ο πρώτος διχασμός με τη Δύση

«Όταν ο πάπας της Ρώμης έμαθε την καθαίρεση των σεπτών εικόνων, εμπόδισε να σταλούν οι φόροι της Ρώμης και της Ιταλίας στην Κωνσταντινούπολη. Με επιστολή του ακόμη εμήνυσε στον αυτοκράτορα Λέοντα Γ' ότι δεν πρέπει

ο βασιλιάς να κάνει λόγο και να μεταβάλει την αρχαία πίστη της εκκλησίας, η οποία έχει καθιερωθεί από τους αγίους πατέρες».

Θεοφάνης (Ιστορικός της εποχής)

Το κλείσιμο των εκκλησιαστικών σχολείων

«Ο δυσσεβής Λέων Γ΄ όχι μόνον κατά των αγίων και σεπτών εικόνων άρχισε πόλεμο, αλλά και τα σχολεία και την εκπαίδευση, που από τα χρόνια του αγίου Κωνσταντίνου του Μεγάλου έως τώρα κρατούσε, αυτός τα έσβησε».

Θεοφάνης (Ιστορικός της εποχής)

Και μια σύγχρονη άποψη για την εικονομαχία

«Η παθιασμένη λογοτεχνία της εποχής, η μόνη που έφτασε ως εμάς, αμαυρώνει και δυσφημεί σκόπιμα το έργο και την προσπάθεια των εικονομάχων αυτοκρατόρων, που εργάστηκαν όλοι και με όλες τους τις δυνάμεις για να

σώσουν το Βυζάντιο από τον αραβικό κίνδυνο».

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ,

Η πολιτική ιδεολογία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.37

Page 38: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Θεοφάνης (Ιστορικός της εποχής)

Αναρτήθηκε από Αδάμ Δημήτριος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.38

Page 39: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Εγκύκλιος Παιδεία

Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΔΙΧΑΖΕΙ ΤΟΥΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ Οι αποφάσεις του Λέοντα Γ' του Ίσαυρου και του Κωνσταντίνου Ε'

τουΚοπρώνυμου να απαγορεύουν τη λατρεία των εικόνων και να υποχρεώνουν τους μοναχούς να υπηρετούν στο στρατό, προκάλεσε αναταραχή στους κληρικούς και στο λαό. Έτσι δημιουργήθηκαν δύο παρατάξεις: οι εικονομάχοι και οι εικονολάτρες,που υποστήριζαν με φανατισμό τις απόψεις τους.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.39

Page 40: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Στη διάρκεια της σύγκρουσης μεταξύ των δύο παρατάξεων πολλοί έχασαν τη ζωή τους,ενώ

καταστράφηκαν πολλά έργα τέχνης. Οι σχέσεις με τη Δυτική εκκλησία διαταράχθηκαν και ο Λέων Γ' έχασε μεγάλο μέρος από τη δόξα του για τη νίκη του εναντίον των Αράβων. Αυτή η θρησκευτική έριδα που κράτησε από το 726 ως το 843 και διαίρεσε τους Βυζαντινούς σε δύο παρατάξεις, ονομάστηκε εικονομαχία. Η εικονομαχία διακρίνεται σε δύο περιόδους. Η πρώτη αρχίζει το 726 και τελειώνει το 787 με την Ζ' οικουμενική σύνοδο

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.40

Page 41: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

που πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια και συγκάλεσε η Ειρήνη η Αθηναία, μητέρα του ανήλικου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΣΤ' και αναστήλωσε τις εικόνες.

Η δεύτερη περίοδος αρχίζει το 815 και τελειώνει το 843 με την τοπική σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη που συγκάλεσε η Θεοδώρα, μητέρα του ανήλικου επίσης

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.41

Page 42: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ' του Μέθυσουπου επανέφερε σε ισχύ τις αποφάσεις της Ζ' οικουμενικής συνόδου και έτσι έγινε η οριστική αναστήλωση των εικόνων, η οποία γιορτάζεται από την εκκλησία μας την πρώτη Κυριακή των Νηστειών του Πάσχα και ονομάζεταιΚυριακή της Ορθοδοξίας.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Πόσο κράτησε ο διχασμός και ποια τα αποτελέσματά του;

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.42

Page 43: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

2. Πώς σταμάτησε η εικονομαχία; 3. Εικονολάτρης και εικονομάχος, οι δύο νέες λέξεις που έμαθες. Άνοιξε τοΗλεκτρονικό λεξικό και βρες λέξεις που έχουν δεύτερο συνθετικό τα -λάτρης και -μάχος (email) Αναρτήθηκε από ΝΙΚΟΣ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.43

Page 44: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

http://sainia.gr/

Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς (20/02)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.44

Page 45: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Εικονομάχοι καλύπτουν την

εικόνα του Χριστού με ασβέστη.

Ψαλτήρι Χλουντόφ (περί το 830).

Μόσχα, Ιστορικό Μουσείο.

Παράδειγμα εικονοκλαστικής

διακόσμησης στο ναό της Αγίας Ειρήνης

στην Κωνσταντινούπολη: Ένας απλός σταυρός

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.45

Page 46: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.46

Page 47: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Κεφάλαιο 24ο

Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούςδιχάζει τους Βυζαντινούς.

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.47

Page 48: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Στη διάρκεια του 8ου

αιώνα η αυτοκρατορία η ρ ρσυγκλονίστηκε από σοβαρές ταραχές, οι

β ρ ς ρ χ ς

οποίες δίχασαν τους Βυζαντινούς και

έ δύ έφεραν σε δύσκολη θέση το κράτος.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.48

Page 49: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.49

Page 50: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Α ί ώ Α ί ώ Αιτία των ταραχών Αιτία των ταραχών ήταν οι αποφάσεις ήταν οι αποφάσεις ήταν ο αποφάσε ς ήταν ο αποφάσε ς των αυτοκρατόρων των αυτοκρατόρων

Λέ ντα Γ΄Λέ ντα Γ΄Λέοντα ΓΛέοντα Γκαι και

Κωνσταντίνου Ε΄.Κωνσταντίνου Ε΄.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.50

Page 51: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.51

Page 52: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Απαγόρευσαν την Απαγόρευσαν την προσκύνηση και τη προσκύνηση και τη προσκύνηση και τη προσκύνηση και τη

λατρεία των εικόνων.λατρεία των εικόνων.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.52

Page 53: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Υποχρέωσαν τους Υποχρέωσαν τους μοναχούς και τους μοναχούς και τους μοναχούς και τους μοναχούς και τους

κληρικούς να υπηρετούν κληρικούς να υπηρετούν ρ ς ρρ ς ρτη στρατιωτική τους τη στρατιωτική τους

θητεία πριν δεχτούν το θητεία πριν δεχτούν το θητεία, πριν δεχτούν το θητεία, πριν δεχτούν το ιερατικό αξίωμα.ιερατικό αξίωμα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.53

Page 54: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο α ά αυ έ δη ύ η α Ο α ά αυ έ δη ύ η α Οι αποφάσεις αυτές δημιούργησαν Οι αποφάσεις αυτές δημιούργησαν αναταραχή στην αυτοκρατορία και αναταραχή στην αυτοκρατορία και ρ χή η ρ ρρ χή η ρ ρ

χώρισαν το λαό σε δύο χώρισαν το λαό σε δύο αντιμαχόμενες παρατάξειςαντιμαχόμενες παρατάξειςαντιμαχόμενες παρατάξεις.αντιμαχόμενες παρατάξεις.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.54

Page 55: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Στους εικονομάχους Στους εικονομάχους που στήριζαν τις που στήριζαν τις αποφάσεις του αποφάσεις του αποφάσεις του αποφάσεις του αυτοκράτορα.αυτοκράτορα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.55

Page 56: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Στους εικονολάτρες Στους εικονολάτρες ς ρ ςς ρ ςπου υπερασπίζονταν τη που υπερασπίζονταν τη λατρεία των εικόνωνλατρεία των εικόνωνλατρεία των εικόνων.λατρεία των εικόνων.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.56

Page 57: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο διχασμός αυτός κράτησε Ο διχασμός αυτός κράτησε περίπου έναν αιώνα και είχε περίπου έναν αιώνα και είχε περίπου έναν αιώνα και είχε περίπου έναν αιώνα και είχε

δυσάρεστες συνέπειες για όλους.δυσάρεστες συνέπειες για όλους.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.57

Page 58: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Πολλοί άνθρωποι Πολλοί άνθρωποι Πολλοί άνθρωποι Πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, έχασαν τη ζωή τους, άλλοι φυλακίστηκαν άλλοι φυλακίστηκαν

και άλλοι εξορίστηκανκαι άλλοι εξορίστηκανκαι άλλοι εξορίστηκαν.και άλλοι εξορίστηκαν.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.58

Page 59: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ναοί και μοναστήρια Ναοί και μοναστήρια μ ρμ ρέκλεισαν, ενώ έκλεισαν, ενώ

πολλές εικόνες και πολλές εικόνες και πολλές εικόνες και πολλές εικόνες και έργα τέχνης έργα τέχνης

καταστράφηκαν.καταστράφηκαν.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.59

Page 60: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Τέλος διαταράχτηκαν Τέλος διαταράχτηκαν οι σχέσεις της οι σχέσεις της οι σχέσεις της οι σχέσεις της Ανατολικής Ανατολικής

Ε λ ί Δ ή Ε λ ί Δ ή Εκκλησίας με Δυτική, Εκκλησίας με Δυτική, αφού ο Πάπας της αφού ο Πάπας της αφού ο ά ας της αφού ο ά ας της Ρώμης πήρε μέρος Ρώμης πήρε μέρος των εικονολατρώντων εικονολατρώντων εικονολατρών.των εικονολατρών.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.60

Page 61: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Την εσωτερική αυτή Την εσωτερική αυτή ρρδιαμάχη, που έμεινε διαμάχη, που έμεινε

γνωστή ως γνωστή ως γνωστή ως γνωστή ως εικονομαχίαεικονομαχία, σταμάτησε , σταμάτησε

η Ζ’ οικουμενική η Ζ’ οικουμενική η Ζ οικουμενική η Ζ οικουμενική σύνοδος, την οποία σύνοδος, την οποία

ά ά συγκάλεσε η συγκάλεσε η αυτοκράτειρα Θεοδώρα αυτοκράτειρα Θεοδώρα

(843μ.Χ.) .(843μ.Χ.) .

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.61

Page 62: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Εκεί αποφασίστηκε και Εκεί αποφασίστηκε και Εκεί αποφασίστηκε και Εκεί αποφασίστηκε και έγινε δεκτό από όλους:έγινε δεκτό από όλους:««Κατά την προσκύνηση Κατά την προσκύνηση ««Κατά την προσκύνηση Κατά την προσκύνηση των εικόνων η λατρεία των εικόνων η λατρεία των πιστών απευθύνεται των πιστών απευθύνεται των πιστών απευθύνεται των πιστών απευθύνεται προς τα εικονιζόμενα ιερά προς τα εικονιζόμενα ιερά πρόσωπα και όχι προς την πρόσωπα και όχι προς την πρόσωπα και όχι προς την πρόσωπα και όχι προς την ίδια την εικόνα και τα ίδια την εικόνα και τα

υλικά από τα οποία είναι υλικά από τα οποία είναι υλικά από τα οποία είναι υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένη»φτιαγμένη»..

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.62

Page 63: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η Η συμφιλίωση των συμφιλίωση των χριστιανών και η χριστιανών και η αναστήλωση των αναστήλωση των αναστήλωση των αναστήλωση των

εικόνων γιορτάζεται από εικόνων γιορτάζεται από την Εκκλησία μας την την Εκκλησία μας την την Εκκλησία μας την την Εκκλησία μας την πρώτη Κυριακή των πρώτη Κυριακή των

ώ Πά ώ Πά νηστειών του Πάσχα και νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της ονομάζεται Κυριακή της

Ορθοδοξίας.Ορθοδοξίας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.63

Page 64: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Εργασία των μαθητών: • Ναυπλιώτου Ιωάννα • Μεταξή Ταξιαρχούλα • Σαρέλλης Γιώργος • Φρατζιάς Δημήτρης

1

Εφαρμογές της Πληροφορικής στην εκπαίδευση Θέμα: η Εικονομαχία Ημερομηνία: 25/10/2010

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.64

Page 65: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ήταν μια μεταρρυθμιστική κίνηση που ξέσπασε στο Βυζαντινό Κράτος ανάμεσα στους εικονολάτρες και τους εικονομάχους. Βάση της ήταν οι *ανεικονικές αντιλήψεις.

2

Πότε ξέσπασε; Τον 8ο και 9ο αιώνα μ.Χ. από τον Λέοντα Γ’ τον Ίσαυρο και συγκεκριμένα : • Άρχισε το 726 μ.Χ. • Τελείωσε το 843 μ.Χ.

Τί ήταν η Εικονομαχία;

( *η απεικόνιση του θείου με ανθρώπινη μορφή δεν συμβιβάζεται με τον Χριστιανισμό)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.65

Page 66: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Χαρακτήρας; Αρχικά, ο χαρακτήρας της διαμάχης ήταν θρησκευτικός. Στη συνέχεια όμως εξελίχθηκε σε πολιτικό. Ποια ήταν τα αίτια; Οι Ίσαυροι ήθελαν να περιορίσουν την εξουσία των

μοναχών. Τα μοναστήρια δεν πλήρωναν φόρους και έτσι

ζήμιωναν το κράτος. Οι μοναχοί ασκούσαν επιρροή στο λαό. Οι πιστοί δε λάτρευαν το εικονιζόμενο πρόσωπο,

αλλά το υλικό της εικόνας. Η εκκλησία αρνήθηκε να υποταχθεί στη κοσμική

εξουσία. 3

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.66

Page 67: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

4

Α’ Περίοδος Εικονομαχίας (726-787) 726: ο Λέων διέταξε να απομακρυνθεί η εικόνα του Χριστού από τη Χαλκή Πύλη. 730: εκδίδεται το 1ο εικονομαχικό διάταγμα που προβλέπει καταστροφή των εικόνων και διώξεις βασανιστήρια, εξορίες, δημεύσεις περιουσιών. Με το διάταγμα αυτό δεν ήταν σύμφωνη η εκκλησία της Ρώμης ο πάπας στράφηκε στους Φράγκους.

Τι ακριβώς συνέβη;

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.67

Page 68: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

5

Επί Κωνσταντίνου Ε’ κορυφώθηκε η διαμάχη εναντίον των μοναχών. 754: Η σύνοδος της Ιέρειας νομιμοποίησε τη διαμάχη αυτή και καταδίκασε τη λατρεία των εικόνων. 787: Επί Κωνσταντίνου Στ’ και Ειρήνης η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος καταδίκασε την εικονομαχία.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.68

Page 69: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

6

Β΄ Περίοδος Εικονομαχίας (814-842) Η Εικονομαχία αναζωπυρώθηκε από τους αυτοκράτορες Λέοντα Ε’ και Θεόφιλο χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. 843: Η αυτοκράτειρα Θεοδώρα μαζί με τον Βάρδα και το Θεόκτιστο προχώρησαν στην οριστική αναστήλωση των εικόνων.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.69

Page 70: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Βιβλιογραφία: • Σχολικό βιβλίο Β’ Λυκείου «Ιστορία του

Μεσαιωνικού και Νεότερου Κόσμου 565-1815» • Ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια «Βικιπαίδεια» • Έντυπη Εγκυκλοπαίδεια «…» • Μηχανή αναζήτησης Google

7

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.70

Page 71: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Κατανομή ρόλων της ομάδας: • Ναυπλιώτου Ιωάννα: επεξεργασία πληροφοριών και

δημιουργία του Power Point • Μεταξή Ταξιαρχούλα: εύρεση πληροφοριών και

εικόνων • Σαρέλλης Γιώργος: εύρεση πληροφοριών από

εγκυκλοπαίδεια • Φρατζιάς Δημήτρης: εύρεση πληροφοριών

8

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.71

Page 72: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.72

Page 73: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η εικονομαχία ξέσπασε στη διάρκεια του 8ουαιώνα. Ήταν μια θρησκευτική διαμάχη που οδήγησε σε σοβαρές ταραχές, οι οποίες δίχασαν τους βυζαντινούς και έφεραν το κράτος σε δύσκολη θέση.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.73

Page 74: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Αιτία της διαμάχης ήταν οι αποφάσεις των Ισαύρων αυτοκρατόρων Λέοντα Γ ΄ και Κωνσταντίνου Ε΄:

Ανεικονικές αντιλήψεις, οι υπερβολές της λατρείας των διάφορων εικόνων και λειψάνων, μιας λατρείας που άγγιζε τα όρια της δεισιδαιμονίας ανάμεσα στο λαό.

Τα αραβικά πλοία που οργάνωναν τις Βυζαντινές θάλασσες και λεηλατούσαν ακτές, νησιά και πόλεις, παραλύοντας το εμπόριο και απειλώντας ακόμα και την Βασιλεύουσα.

Η σωτηρία της αυτοκρατορίας εξαρτιόταν από τους αγροτικούς πληθυσμούς της Μ. Ασίας που υπηρετούσαν στους θεματικούς στρατούς και απέρριπταν την ιδέα της λατρείας του Θείου. Η εικονομαχική πολιτική ήταν η μόνη που θα μπορούσα να συμφιλιώσει την κεντρική εξουσία με τους πληθυσμούς αυτούς.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.74

Page 75: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

o Πολλοί χριστιανοί, αντί να τιμούν τα πρόσωπα που παρίσταναν οι εικόνες, λάτρευαν το υλικό από το οποίο ήταν κατασκευασμένες. Αρκετοί νέοι γίνονταν μοναχοί και δώριζαν τις περιουσίες τους στα μοναστήρια. Τα μοναστήρια πλήθαιναν, αποκτούσαν μεγάλη δύναμη και ίδρυαν σχολεία, ορφανοτροφεία, νοσοκομεία. Το κράτος όμως δεν έπαιρνε πια αρκετά φόρους, αφού η γη έμενε ακαλλιέργητη. Επίσης λιγόστευε ο αριθμός των στρατιωτών, γιατί όσοι νέοι γίνονταν μοναχοί απαλλάσσονταν από το στρατό. Έτσι, ο Λέων Γ΄ προχώρησε στην απαγόρευση της προσκύνησης των εικόνων. Ο γιος του Κωνσταντίνος Ε΄ πήρε ακόμη πιο αυστηρά μέτρα. Έκλεισε τα μοναστήρια και καταδίωξε τους μοναχούς.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.75

Page 76: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.76

Page 77: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

1η φάση (726-787) 2η φάση (815-843)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.77

Page 78: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.78

Page 79: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.79

Page 80: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.80

Page 81: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.81

Page 82: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

1

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (Ε΄)

Θέμα: Το ζήτημα των εικόνων χωρίζει τους Βυζαντινούς.

΄Ονομα : ………………………………………………..…….… Ημερομηνία: ……………..

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. Αντιστοίχισε τις λέξεις της αριστερής στήλης με τη σημασία τους στη δεξιά στήλη.

Εικονολατρία * αγώνας εναντίον των εικόνων

Εικονομαχία * λατρεία των εικόνων

Διχασμός * οι εικόνες ξαναπήραν τη θέση τους

Αναστήλωση των εικόνων * χωρισμός σε αντιμαχόμενες παρατάξεις

2. Να χωρίσεις τα πιο κάτω ιστορικά πρόσωπα σε εικονολάτρες και εικονομάχους.

Λέων Γ΄ο ΄Ισαυρος, Κωνσταντίνος Ε΄, Ειρήνη η Αθηναία,

Θεόφιλος, Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Θεοδώρα.

α) Εικονολάτρες : ………..………………..…………………………...…………………

β) Εικονομάχοι: …………….…………………………………………………………….

3. Απαντώ σε τέσσερις από τις πιο κάτω ερωτήσεις:

α) Γράψε δύο από τις αιτίες, που χώρισαν τους Βυζαντινούς σε εικονομάχους και εικονολάτρες.

…..……………………………………………………………………..………………………………

…….…………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

β) Τι μέτρα πήραν πρώτα ο Λέων Γ΄ ο ΄Ισαυρος και υστερότερα ο γιος του Κωνσταντίνος Ε΄, για

να αντιμετωπίσουν την κατάσταση που δημιουργήθηκε (λόγω της εικονομαχίας);

Ο Λέων Γ΄ο ΄Ισαυρος ……………………………..…………………………………………..

Ο Κωνσταντίνος ο Ε΄……………………………………….…………………………………

……………………………………………………………………………………………….…

γ) Γράψε δύο (αρνητικά) αποτελέσματα της εικονομαχίας;

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.82

Page 83: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

2

δ) Η Α΄ Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής λέγεται και Κυριακή της Ορθοδοξίας. Τι

γιορτάζει τη μέρα αυτή η Εκκλησία μας;

………..……………………………………………………………………………………..…………

…………………………………………………………………………………………………………

ε) Τι ήθελε να πει ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός με τη φράση: «οι εικόνες είναι τα βιβλία των

αγραμμάτων»;

……….....……………………………………………………………………………………..….……

…………………………………………………………………………………………………………

………………..….…………………………………………………………………………………….

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ

ΕΡΓΑΣΙΑ 1 : 3 μονάδες

ΕΡΓΑΣΙΑ 2 : 3 μονάδες

ΕΡΓΑΣΙΑ 3 : 12 μονάδες (3 μονάδες η κάθε ερώτηση)

ΓΡΑΦΗ - ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ: 2 μονάδες

http://www.akida.info/

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.83

Page 84: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

3

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.84

Page 85: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς

8ος αιώνας το ζήτημα της λατρείας των εικόνων δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην αυτοκρατορία.

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.85

Page 86: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Λεξιλόγιο ενότητας Εικονομαχία: η εκκλησιαστική και πολιτική διαμάχη που προκλήθηκε από την απόπειρα ορισμένων βυζαντινών αυτοκρατόρων (κατά τον 8ο και 9ο αι.) να καταργήσουν τη χρήση και τη λατρεία των θρησκευτικών εικόνων, ως εκδήλωση μη σύμφωνη προς το πνεύμα και τη διδασκαλία του χριστιανισμού Ανεικονικές αντιλήψεις: Η ιδέα ότι για να παραστήσει ή να εκφράσει κάτι κάποιος ,δε χρησιμοποιεί την εικόνα. Εικονομάχοι : καταδίκαζαν τη χρήση και τη λατρεία των ιερών εικόνων ως ειδωλολατρική Εικονολάτρες : υποστήριζαν τη λατρεία του Θεού μέσα από τις εικόνες. Ιωάννης Δαμασκηνός :ήταν Σύρος μοναχός .Γεννήθηκε στη Δαμασκό Ήταν εικονολάτρης και πολέμησε με σφοδρότητα τους εικονομάχους Γράφοντας επιστολές, ζητούσε από το λαό της Πόλης να τιμά τις εικόνες. Διχασμός : πρόκληση διχόνοιας και η κατάσταση που δημιουργείται από αυτή, σε ένα οργανωμένο σύνολο ατόμων Οικουμενική σύνοδος : Συγκέντρωση αξιωματούχων , στην οποία έπαιρναν μέρος αντιπρόσωποι από όλες τις χριστιανικές εκκλησίες:

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.86

Page 87: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Στη διάρκεια του 8ου αιώνα η αυτοκρατορία συγκλονίστηκε από ταραχές στην εκκλησία. Είναι σύμφωνη με τις παραδόσεις της Ορθοδοξίας ή όχι η λατρεία των εικόνων;

Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας του Λέοντος. Λέγεται ότι το βαπτιστικό του όνομα ήταν Κόνων και ότι γεννήθηκε στην Γερμανίκεια, στα σύνορα Μικράς Ασίας και Συρίας. Πιθανολογείται ότι η οικογένειά του μετακινήθηκε από την Μικρά Ασία στην Μεσήμβρια της Θράκης, ασχολήθηκε με το εμπόριο ζώων και απέκτησε κάποια περιουσία ενώ ο Λέων κατατάχθηκε στον στρατό.

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.87

Page 88: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο Λέων καταγόταν από την περιοχή της Συρίας. Ήταν επηρεασμένος από τις αντιλήψεις των λαών της περιοχής οι οποίοι θεωρούσαν ότι η λατρεία των εικόνων ήταν εκδήλωση ειδωλολατρίας

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.88

Page 89: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο αυτοκράτορας απαγορεύει την προσκύνηση και τη λατρεία των εικόνων. Υποχρεώνει τους μοναχούς και κληρικούς να υπηρετούν στο στρατό προτού γίνουν ιερείς.

Οι λόγοι που τον οδήγησαν σε αυτή την απόφαση ήταν Θέλησε να ικανοποιήσει τους αγρότες των ανατολικών συνόρων που αντιμετώπιζαν τις επιθέσεις των Αράβων και είχαν ανεικονικές αντιλήψεις Δεισιδαιμονίες και υπερβολές γύρω από τη λατρεία των εικόνων Να σταματήσουν οι μοναχοί να επηρεάζουν το λαό Επίσης πίστευαν ότι η νίκες των Αράβων ήταν επακόλουθο της οργής του Θεού εξαιτίας των γεγονότων που συνέβαιναν στην εκκλησία

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.89

Page 90: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Πιστοί προσκυνούν την εικόνα και ζητούν τη βοήθεια του Θεού

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.90

Page 91: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η Χαλκή πύλη ήταν η κεντρική είσοδος για το Μέγα Παλάτιον των Βυζαντινών και βρισκόταν στο Αυγουσταίον στο μεγάλο forum μπροστά στην Αγία Σοφία.

Ο αυτοκράτορας διατάζει να κατεβάσουν την εικόνα του Χριστού από τη Χαλκή Πύλη. Αυτό προκάλεσε την οργή του λαού

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.91

Page 92: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Οι αποφάσεις αυτές καθώς και τα διοικητικά μέτρα για την εκκλησία πάρθηκαν χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και διαφώτιση του πληθυσμού. Χώρισαν το λαό σε δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις. Τους εικονομάχους και τους εικονολάτρες

Συνέπειες

Ο διχασμός κράτησε ένα αιώνα

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.92

Page 93: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Πολλές εικόνες καταστράφηκαν

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.93

Page 94: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Απαγορεύτηκε η εικονογράφηση των εκκλησιών

Ανεικονική εικονογράφηση με λουλούδια και σχήματα

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.94

Page 95: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους Κάποιοι φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν. Ναοί και μοναστήρια έκλεισαν. Ο αυτοκράτορας Λέων ο Γ΄ που είχε αντιμετωπίσει με επιτυχία τους Άραβες έχασε μεγάλο μέρος της δόξας του και θεωρήθηκε υπαίτιος της αναταραχής. Διαταράχτηκαν οι σχέσεις ανάμεσα στο Βυζάντιο και τη Δυτική Εκκλησία. Η Δυτική Εκκλησία τάχτηκε υπέρ των εικονολατρών.

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.95

Page 96: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος

Την εσωτερική διαμάχη την σταμάτησε η αυτοκράτειρα Θεοδώρα με τη Ζ΄ Οικουμενική σύνοδο ο 843 μ Χ. Στην σύνοδο αποφασίστηκε: «Κατά την προσκύνηση των εικόνων η λατρεία των πιστών απευθύνεται προς τα πρόσωπα που απεικονίζονται και όχι στην ίδια την εικόνα και το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη»

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.96

Page 97: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Η συμφιλίωση των χριστιανών και η αναστήλωση των εικόνων γιορτάζεται από την εκκλησία μας με πανηγυρικό τρόπο την πρώτη Κυριακή των νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.

ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2012

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.97

Page 98: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ...

"ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ":

ΤΟ ΤΕΛΟΣ

ΜΙΑΣ ΣΠΟΥΔΑΙΑΣ

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

Μεταξύ 7ου και 8ου αιώνα, η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Βυζάντιο), λόγω τής θρησκευτικής της παρακμής είχε μεταβληθεί σε εστία πάσης ακολασίας, ξεπεσμού και αδικίας, σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες. Χλιδή, ασυδοσίες, αχαλίνωτα πάθη, δεισιδαιμονίες, βασανιστήρια, άκρατη ειδωλολατρία, αιμομιξίες, συγγενοκτονίες, καταπίεση των μαζών και κάθε φύσης αδικία, ήταν τα έργα των ξεπεσμένων Ρωμιών τής εποχής. Τα γράμματα, οι τέχνες, οι επιστήμες, το θέατρο και η παιδεία βρίσκονταν υπό θρησκευτικό διωγμό. Αντί δικαστηρίων και νομικών ποινών ίσχυαν γλωττοκοπίες, ρινοκοπίες, ανασκολοπισμοί, τυφλώσεις και διάφορα άλλα βασανιστήρια κι εγκληματικές πράξεις. Στις μονές και στις εκκλησίες τής επικράτειας οι κληρικοί έκαιγαν τα αρχαία ελληνικά χειρόγραφα και τους παπύρους στη φωτιά για προσάναμμα!

. O κατασυκοφαντηθείς μεταρρυθμιστής αυτοκράτορας, Kωνσταντίνος Ε΄

«Κοπρώνυμος» ή«Καββαλίνος» κατά τησύγχρονηχριστιανικήεκδοχή,με τον πατέρα του, Λέοντα Γ΄ Ίσαυρο, σε νόμισμα τής εποχής

*

Όαση μέσα στο τέλμα τού Ρωμαίικου χριστιανικού μεσαίωνα, θα αποτελέσει η μεταρρύθμιση των Ισαύρων, Λέοντος Γ΄ και τού γιου του, Κωνσταντίνου Ε΄ (τού ονομαζόμενου Κοπρώνυμου απ΄ τους αντιμεταρρυθμιστές και την παραϊστορία μας), που έγινε έναν αιώνα πριν (βλ. Ένας αυτοκράτορας ''Κοπρώνυμος'', επειδή συγκρούστηκε με την Εκκλησία).Η μεταρρύθμιση αυτή χαλκεύτηκε και παραποιήθηκε απ΄ τη σύγχρονη ιστορία τής Ρωμιοσύνης και βαπτιστηκεωςΕικονομαχία. Τελικά, η θρησκευτική

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.98

Page 99: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

αντιμεταρρύθμιση, που ακολούθησε και συντελέστηκε με βία και πολύ αίμα, σε πρώτη φάση υπό τής «αγίας» Ειρήνης τής Αθηναίας (μάλλον Εβραίας, βλ.EIΡΗΝΗ Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΄Η ΕΙΡΗΝΗ Η ΕΒΡΑΙΑ;), έφερε το Βυζάντιο (Ανατολικό Κράτος των Ρωμιών) στο χείλος τής καταστροφής.

H αδίστακτη και αιμοβόρα εικονιζόμενη (Bασιλική τού Αγίου Μάρκου,

Βενετία) αυτοκράτειρα, Ειρήνη η Αθηναία υπήρξε κατά πάσα πιθανότητα Εβραία στην καταγωγή, εντεταλμένη να προασπίσει τα συμφέροντα τής

Δύσης και τού Πάπα, αν και αρχικά φαινόταν να ακολουθεί την γραμμή τής Ορθόδοξης Εκκλησίας και τής μερίδας των «εικονολατρών». Για το

«θεάρεστο» έργο της να επαναφέρει την κυριαρχία των εικονολατρών ανακηρύχθηκε αγία, αλλά αποκαθηλώθηκε αργότερα λόγω τής σχέσης της με τον Πάπα και τη Δυτική Εκκλησία, αφού προσπάθησε να παντρευτεί τον

ίδιο τον Καρλομάγνο, τότε αυτοκράτορα τής Δύσης. *

Επόμενος αυτοκράτορας μετά την Ειρήνη θα γίνει ο μετριοπαθής Νικηφόρος ο Ευνούχος, που θα προσπαθήσει ανεπιτυχώς να συμμαζέψει την καταστροφή, που έσπειρε η προκάτοχός του.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.99

Page 100: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο Nικηφόρος Α΄, που ανέτρεψε την Ειρήνη την Αθηναία (Αθήνα, Νομισματικό Μουσείο).

*

Θα ακολουθήσει ο Λέων ο Ε΄, οπαδός τής μεταρρύθμισης, που θα δολοφονηθεί με άγριο τρόπο το έτος (820 μ.Χ.) από ιερείς εικονολάτρες μέσα στον ορθόδοξο ναό τής Αγ. Σοφίας κατά την ώρα τής λειτουργίας. Γράφει ο Κ. Παπαρρηγόπουλος: «Ο Λέων ο Ε΄ καταφυγών στο ιερόν δεν θέλησε να σωθεί εκεί, αλλά, ατρόμητος όπως πάντοτε, άρπαξε έναν σταυρόν βαρύ και αγωνίζετο με αυτόν ν΄ αποκρούσει τους δολοφόνους. Αυτοί όμως ήσαν πολλοί και αποφασισμένοι, ώστε όσο γενναία και αν πάλεψε, άρχισε μετά από λίγο να καταβάλλεται υπό των πληγών του. Και η φωνή του εκείνη, που τόσες φορές βοήθησε στα πεδία των μαχών, εξώρκισε τα αγενή θηρία να σταματήσουν να βεβηλώνουν τον περίβολο τού ναού. Την ιδίαν στιγμήν ένας των κακούργων, πελώριος στο ανάστημα από την γενεά των Καμβρονιτών, επέφερε πληγή καίρια και απέκοψε το δεξιό χέρι τού βασιλέως και κάποιος άλλος τού απέκοψε το κεφάλι». («Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους», τόμος 3ος, από Ιουστινιανού μέχρι Βασιλείου τού Α΄, σελ. 486).

Ο αυτοκράτορας Λέων Ε΄, ο οποίος δολοφονήθηκε απόεικονολάτρες ιερείς

μέσα σε ορθόδοξο ναό.

Την ίδια στιγμή οι δολοφόνοι εικονολάτρες ανακηρύττουν βασιλέα τον αγράμματο αξιωματικό τού στρατού και στενό φίλο τού Λέοντος Ε΄, Μιχαήλ Β΄, ιουδαϊκής καταγωγής, τον λεγόμενο Τραυλό (ψευδώνυμο δοσμένο λόγω τής δυσλεξίας του). Ο Μιχαήλ σύντομα θα γίνει η «μαριονέττα» στα χέρια τού ορθόδοξου ιερατείου. Όλοι οι συνωμότες εικονολάτρες θα επιστρέψουν στην Κωνσταντινούπολη. Στα εννέα έτη τής διακυβερνήσής του, η αυτοκρατορία θα βυθιστεί μέσα στο βούρκο και την παρακμή. Θα ακολουθήσει μία επανάσταση των μεταρρυθμιστών με αρχηγό τον Θωμά τον Σλάβο, η οποία θα πνιγεί στο αίμα απ΄ τους εικονολάτρες.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.100

Page 101: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο Μιχαήλ Β΄ ο Τραυλός ήταν άξεστος στρατιωτικός και όργανο τού

ορθόδοξου ιερατείου. *

Θεόφιλος και Θεοδώρα

Το έτος 829 μ.Χ. θα αναλάβει τις τύχες τής παραπαίουσας αυτοκρατορίας ο τελευταίος των βασιλέων μεταρρυθμιστών, Θεόφιλος. Εν αντιθέσει με τον αγράμματο πατέρα του, τον Μιχαήλ Β΄, ο Θεόφιλος ήταν πολύ μορφωμένος. Διδάσκαλός του ήταν ο σοφός ιερέας Ιωάννης Γραμματικός (όνομα, που έλαβε λόγω των μεγάλων γνώσεών του), λάτρης των ελληνικών γραμμάτων, που τον μύησε στα τής μεταρρύθμισης θέματα, αλλά και στην ελληνική παιδεία. «Η πρώτη υπόθεσις, με την οποία ησχολήθη ο βασιλεύς, ήτο η κατάπαυσις τής αναρχίας, που επεκράτησε επί πατρός του ως προς το ζήτημα των εικόνων. Ο Θεόφιλος επείθετο, ότι η σωτηρία τού κράτους εξαρτιόταν από τον θρίαμβο τής θρησκευτικής μεταρρυθμίσεως» (Κ. Παπαρρηγόπουλος, σελ. 510).

Επόμενο μέλημά του ήταν η δίκη και η τιμωρία των δολοφόνων τού Λέοντος Ε΄, που κυκλοφορούσαν μέχρι τότε ελεύθεροι. Η φήμη του ως «εραστού τής δικαιοσύνης» (σελ. 520) υπήρξε μεγάλη, η οποία δικαιολογείται από την άριστη διακυβέρνησή του. Ο Θεόφιλος εξεδίωξε τον μοναχισμό και περιόρισε τον πλουτισμό των κληρικών. «Το έτος 832 ο Θεόφιλος απαγόρευσε με διάταγμά του να προστίθεται το όνομα άγιος στις εικόνες και να επιδεικνύεται η λατρεία τους με προσκυνήματα, ασπασμούς και δημοσιότητα, λέγοντας, ότι άγιος είναι μόνον ο θεός» (Κ. Παπαρρηγόπουλος σελ. 520).

Εικονολάτρες άγιοι με 5 κεφάλια και 10 πόδια...

Ας απολαύσουμε μερικά αποσπάσματα απ΄ τη γραπτή ειρωνική επιστολή, την οποία έστειλε ο μεταρρυθμιστής μητροπολίτης Μυτιλήνης Χριστόφορος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.101

Page 102: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

στο φανατικό μοναχό τού Αγίου Όρους, Ανδρέα, για το εμπόριο και τη λατρεία των ειδώλων, την κοκκαλολατρία των «αγίων λειψάνων» και την εν γένει δεισιδαιμονία τής εποχής του, που σώζεται στην ιστορία του Παπαρρηγόπουλου: «Πολλοί λέγουσι, πλην λέγουσι και ου πείθουσί με, πως σφόδρα χαίρεις, ω μοναστά και πάτερ, ότε σεπτοίς δεξιούσαι λειψάνοις ανδρών μαρτύρων, θήκας δε πολλάς λειψάνων έχεις, ας εξανοίγων τοις φίλοις σου δεικνύεις: Του Προκοπίου μάρτυρος χείρας δέκα, Θεοδώρου δε πέντε και πέντε γνάθους, και Νέστορος μεν άχρι των οκτώ πόδας, Γεωργίου δε τέσσαρας κάρας άμα, και πέντε μαστούς Βαρβάρας αθληφόρου, και νυν μεν οστά δώδεκα βραχιόνων, και τού Καλλινίκου μάρτυρος Δημητρίου, νυν τ΄ αυ καλάμους είκοσι σκελών όλων ( ...; ). Λέγεις, ο σεμνός, και Θέκλας τής πρωτάθλου οδόντας εξήκοντα έχειν, και τού μεγίστου Προδρόμου λευκάς τρίχας. Ω πίστις, ορθή πίστις ηνθρακωμένη ( ...; ). Ως αν γελώην ηδέως καθ' ημέραν των θλίψεων ευρών σε φάρμακον μέγα» (Κ. Παπαρρηγόπουλος, σελ.483).

Ο Θεόφιλος συνέλεξε και περιέσωσε αρχαία ελληνικά χειρόγραφα, ευνόησε τα γράμματα, τις τέχνες και την παιδεία όσο κανείς άλλος αυτοκράτορας. «Αυτός (ο Ιωάννης Γραμματικός)εξήγειρε τον έρωτα τού νεαρού βασιλέως προς την θύραθεν (κλασική) παιδεία και προς τις καλές τέχνες, οι οποίες άκμασαν επί των χρόνων τούτων όσον ουδέποτε στο ανατολικό κράτος, παράγοντας έργα πολύ αξιόλογα αρχιτεκτονικής, αγαλματοποιίας, ζωγραφικής, και μάλιστα μηχανικής» (Κ. Παπαρρηγόπουλος, σελ. 502). Στήριξε τούς αγρότες και τις φτωχές τάξεις και αναδιοργάνωσε τον στρατό επιφέροντας τη χαμένη πειθαρχία με την άσκηση και την οικονομική βοήθεια των οικογενειών τους. Παρά ταύτα, λόγω κακών επιλογών, η επιτυχία στο μέτωπο των μαχών δεν θα τού χαμογελάσει, αφού απ΄ τους δεκαοκτώ πολέμους, που πραγματοποίησε, ηττήθηκε σχεδόν στούς μισούς.

Ένα μεγάλο λάθος του ήταν, ότι δεν παντρεύτηκε κάποια κοπέλα έξυπνη, ακόλουθο τής μεταρρύθμισης, όπως την πανέμορφη και σοφή ποιήτρια Κασσία ή Κασσιανή, που ήταν σφόδρα ερωτευμένη μαζί του, που θα τον στήριζε και θα τον αγαπούσε. Η Κασσιανή λόγω τής απόρριψής της έπαθε κατάθλιψη, έγινε μοναχή και κλείστηκε σε μοναστήρι. Η εκλογή του για σύζυγο στο πρόσωπο τής αμόρφωτης και ολιγομίλητης Θεοδώρας, θα αποβεί μοιραία για το μέλλον τής μεταρρύθμισης, το δικό του, αλλά και το μέλλον τής αυτοκρατορίας.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.102

Page 103: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο αυτοκράτορας Θεόφιλος ήθελε να είναι ιδανικός και δίκαιος ηγεμόνας. Τού άρεσε να ανακατεύεται με τα πλήθη, να μιλάει με τούς φτωχούς και τούς ταπεινούς, να ακούει τα παράπονά τους και να ελέγχει ο ίδιος την ορθή απονομή τής δικαιοσύνης. («Ιστορία τού ελληνικού έθνους», Εκδοτική

Αθηνών). Επάνω: Μικρογραφία τής χρονογραφίας τού Ιωάννη Σκυλίτζη, όπου εικονίζεται ο Θεόφιλος με τη συνοδεία του, κατά την εβδομαδιαία του

επίσκεψη στις Βλαχερνές, να ακούει τα παράπονα των κατοίκων τής Κωνσταντινούπολης.

Η δολοφονία τού Θεόφιλου από το ιερατείο

Η Θεοδώρα καταγόταν απ' την Παφλαγονία, αλλά ήταν αρμενικής καταγωγής. Ο πατέρας της, Μαρίνος, την είχε αναθρέψει με τα δόγματα τής Ορθοδοξίας και η νεαρή βασίλισσα παρέμεινε αφοσιωμένη στη λατρεία των εικόνων (ειδωλολατρία). Κατείχε χαμηλού επιπέδου μόρφωση και σύμφωνα με τα γραφόμενα τού Παπαρρηγόπουλου κάθε πρωί και βράδυ, μόλις ξυπνούσε και πριν κοιμηθεί, φιλούσε τις εικόνες, «τα καλά νινιά», όπως τις αποκαλούσε και προσευχόταν σ΄ αυτές.

Τον Ιανουάριο τού 842 μ.Χ. αιφνιδίως ο Θεόφιλος αρρώστησε βαριά από δυσεντερία και πέθανε. Ο ξαφνικός θάνατός του κινεί υποψίες για δολοφονία με δηλητήριο απ΄ το ιερατείο. Η υποκινούμενη υπό των εικονολατρών χρονογράφων (Γεώργιο Μοναχό, Λέοντα, Συμεών κ.ά.)χριστιανική ιστορία, βρίζει το Θεόφιλο με χυδαίο τρόπο και τον χαρακτηρίζει ως «θεομισή, τύραννον, βέβηλον, αλιτήριον, απάνθρωπον» κ.ά.. Το ίδιο συμβαίνει και με τα βιβλία τού Γυμνασίου και τού Λυκείου τού Υπουργείου Εθνικής Παιδείας δια βίου Μαθησης και Θρησκευμάτων, που τον χαρακτηρίζουν αποτυχημένο, δόλιο και ασεβή. Γράφει ο αρχιμανδρίτης Χαραλάμπους Δ. στο βιβλίο του «Η Αγία Θεοδώρα η Αυγούστα» (σελ. 11-Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.103

Page 104: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

12) τη σύγχρονη ορθόδοξη εκδοχή: «Έπειτα από δώδεκα έτη τυραννίας, κατά τα οποία υπέφεραν όλοι οι ευσεβείς, ήλθε η οργή τού Θεού. Ο Θεόφιλος αρρώστησε από φοβερή δυσεντερία. Τότε άνοιγε το στόμα του τόσο πολύ, ώστε φαίνονταν τα σπλάγχνα του. Ο λάρυγγάς του είχε πεταχτεί έξω. Μπροστά σ΄ αυτό το ελεεινό θέαμα η Θεοδώρα δεν μπορούσε να κλείσει μάτι. Τότε βλέπει στον ύπνο της την Θεοτόκον με το θείον βρέφος να είναι περικυκλωμένη από λαμπροφανείς αγγέλους. Μαζί βλέπει και τον άντρα της Θεόφιλο να δέρνεται ανηλεώς απ΄ αυτούς. Ο Θεόφιλος αναστέναξε λέγοντας: Αλίμονο σε μένα τον άθλιο και δυστυχή, για τις άγιες εικόνες με δέρνουν. Η Θεοδώρα έβαλε πάνω στον άρρωστο την εικόνα τού Χριστού. Ο Θεόφιλος άρπαξε την εικόνα και την καταφιλούσε. Το στόμα εκείνο, που τόσο πολύ είχε βρίσει τις άγιες εικόνες και ο λάρυγγάς του που είχε πεταχτεί έξω, ξαναήρθαν στην φυσιολογική τους κατάσταση».

Βεβαίως ο αρχιμανδρίτης ψεύδεται, διότι ο Παπαρρηγόπουλος στη σελίδα 532 τής ιστορίας του μας λέει, ότι ο Θεόφιλος λίγο πριν πεθάνει όρκισε όλο το επιτελείο του για τη συνέχιση τής μεταρρύθμισης, όμως ο θάνατός του θα σηματοδοτήσει και το οριστικό τέλος της.

Θεόφιλος, ο τελευταίος μεταρρυθμιστής αυτοκράτορας τής Ανατολικής

Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο θάνατός του θα σημάνει και το οριστικό τέλος των γραμμάτων, των τεχνών και τής ελληνικής παιδείας στην επικράτειά του. Ο εξελληνισμός τής ΝovaRoma απέτυχε για άλλη μια φορά, τώρα οριστικά

και αμετάκλητα. *

Οι άθλιοι αναθεματισμοί κατά τής παιδείας και των γραμμάτων

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.104

Page 105: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ο γιός και διάδοχος τού θρόνου, Μιχαήλ Γ΄, ήταν μόλις τριών ετών. Η Θεοδώρα είχε γίνει αυτοκράτειρα και συγκυβερνά πλέον με τους κληρικούς. Το έτος 843 μ.Χ., την 19η Φεβρουαρίου, που συνέπεσε με την «Κυριακή των Νηστειών», στην συνελθούσα σύνοδο των εικονολατρών «καθήρεσαν από τον πατριαρχικό θρόνο και αναθεμάτισαν τον πατριάρχη Ιωάννη Γραμματικό και πάντας τους ομόφρονες αυτού, χειροτόνησαν δε αντ΄ αυτού τον Μεθόδιο και τούς ακολούθους του. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο κατελύθη η εκκλησιαστική μεταρρύθμισις, ανεστηλώθησαν οι εικόνες στις εκκλησίες και σε όλα τα δημόσια μέρη και αποκατεστάθησαν τα καταργηθέντα μοναστήρια. Το δε μοναχικόν τάγμα απέκτησε πάλι μεγάλη ισχύ στην κοινωνία και στην κυβέρνηση, τόση, που η θρασύτης αυτού δεν εσέβετο ούτε την βασιλείαν» (Κ. Παπαρρηγόπουλος, σελ. 533-534).

Ο Ιωάννης ήταν γνωστός για την μεγάλη του μόρφωση (για το λόγο αυτό τού είχε αποδοθείτο προσωνύμιο Γραμματικός) και για την πειστική ρητορική

του. Υπήρξε υπέρμαχος τής αξιοποίησης τής κλασικής ελληνικής γραμματείας στην παιδεία τού κράτους. Διατέλεσε δάσκαλος τού

αυτοκράτορα Θεόφιλου, ο οποίος τον προώθησε στον οικουμενικό θρόνο. Η Θεοδώρα, μετά το θάνατο τού Θεόφιλου, αν και εξ αγχιστείας συγγενής του,

τον καθαίρεσε. Ο Ιωάννης Γραμματικός, κατασυκοφαντήθηκε από τους εικονόφιλους. Διέδιδαν πως ήταν μάγος, γι' αυτό τού είχαν δώσει και το

προσωνύμιο Λεκανομάντης. Επίσης διέδιδαν, πως κάτω από την οικία του υπήρχε ένα υπόγειο σπήλαιο, στο οποίο γίνονταν όργια. Τα τελευταία χρόνια τής ζωής του τα πέρασε σε κάποιο μοναστήρι, στο οποίο τον έκλεισαν ο εικονόφιλοι. Μετά από χρόνια, εικονόφιλοι, οι οποίοι τον

αποκαλούσαν και Πρόδρομο τού Αντίχριστου, ξέθαψαν το πτώμα του, το μαστίγωσαν και το έκαψαν στον Ιππόδρομο. (Στη μικρογραφία τού 9ου

αιώνα από εικονολατρικό Ψαλτήρι εικονίζεται ο Ιωάννης ο Γραμματικός να σβήνει εικόνα τού Χριστού).

Θα ακολουθήσουν ανελέητοι διωγμοί απ΄ τούς ορθόδοξους ιερείς. «Τα άγρια των μοναχών πάθη, που δεν εσέβοντο ούτε την ίδια την βασίλισσα, επιχείρησαν δεινώτατο διωγμό στους οπαδούς τής μεταρρυθμίσεως. Οι

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.105

Page 106: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

μοναχοί συκοφάντησαν τον σοφό Ιωάννη Γραμματικό ότι δήθεν εξώρυξε τους οφθαλμούς μιας εικόνος και ανταπέδωσαν σ' αυτόν τα ίδια τυφλώνοντάς τον, ενώ κατ΄ άλλους εμαστίγωσαν αυτόν διακόσιες φορές. Τούτος υπήρξε ο πρώτος καρπός επανόδου τού μοναχικού τάγματος στα πράγματα. Αυτά έκαμαν στον σοφώτερον και χρηστότερον άνθρωπον των χρόνων τούτων. Τα τού Ιωάννη βασανιστήρια ακολούθησαν κι άλλοι» (Κ. Παπαρρηγόπουλος σελ. 535). Εκτός των διώξεων και των δολοφονιών ακολούθησαν καταστροφές αγαλμάτων και αναγλύφων από ροπαλοφόρους ιερείς και δημόσιες καύσεις ελληνικών χειρογράφων σε διάφορες πόλεις όλης τής επικράτειας.

Πλήθος πιστών βυζαντινορωμιών προσκυνούν, φιλούν κι αγγίζουν την εικόνα τής «Αχειροποιήτου», για να θεραπευτούν. Παρόμοιες πράξεις

ειδωλολατρίας και τοτεμισμού βλέπουμε αρκετά συχνά σήμερα να τελούνται από το «ποίμνιον» τού ελληνοχριστιανισμού.

Στο παλάτι τής Κωνσταντινούπολης η Θεοδώρα, λόγω της ελλειπούς παιδείας της, δεν θα καταφέρει να μορφώσει το γιό της, Μιχαήλ. Ο διεφθαρμένος αδελφός της Βάρδας, που είχε αναλάβει την κηδεμονία τού Μιχαήλ, οδήγησε τον νεαρό βασιλέα στην πλήρη διαφθορά. Ο Μιχαήλ έμεινε γνωστός με το προσωνύμιο, Μέθυσος. Λίγα έτη αργότερα ο Μιχαήλ, με προτροπή του θείου του Βάρδα θα στασιάσει, δίνοντας εντολή στον άλλο θείο του (αδελφό τού Βάρδα), τον Πετρωνά, να κουρέψει την μητέρα του Θεοδώρα και τις αδελφές του και να τις κλείσει σε μοναστήρι. Εκεί η βασίλισσα θα πεθάνει απαρηγόρητη λίγα χρόνια αργότερα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.106

Page 107: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Αμέσως μετά την ανάληψη τής εξουσίας, η Θεοδώρα αναστήλωσε τις

εικόνες. Η Εκκλησία απέφυγε οριστικά τον κίνδυνο τής μεταρρύθμισης, τής υποταγής της δηλαδή στην κρατική εξουσία. Η Θεοδώρα ανακηρύχτηκε

αγία και γιορτάζεται στις 11 Φεβρουαρίου. Στην εικόνα φαίνεται μικρογραφία από το Μηνολόγιο τού αυτοκράτορα Βασιλείου Β΄ με παράσταση τής

εικονόφιλης Θεοδώρας (Ρώμη, Βατικανή Βιβλιοθήκη).

Έκτοτε μέχρι και σήμερα κάθε χρόνο γιορτάζεται η αναστήλωση των εικόνων την Κυριακή των Νηστειών με την ονομασία «Κυριακή τής Ορθοδοξίας», όπου στις εκκλησίες αναθεματίζονται ο Ελληνικός Πολιτισμός, οι μεταρρυθμιστές, τα γράμματα και πάσα γνώση και πρόοδος με επτά συνοπτικούς αναθεματισμούς. (Βλ. ΤΑ ΥΒΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΙΣΗΜΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (ολόκληρο το βιβλίο εδώ) ).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.107

Page 108: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Μετά την αναστήλωση των εικόνων τον Μάρτιο τού 843 και την καταδίκη

τής Εικονομαχίας, κατά την ημέρα τής γιορτής τής Κυριακής τής

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.108

Page 109: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Ορθοδοξίας (πρώτη Κυριακή των Νηστειών) κάθε χρόνο έως και σήμερα, στο νεοβυζαντινό προτεκτοράτο τής Ρωμιοσύνης, οι Ρωμιοί ιερείς βρίζουν και καταριούνται χυδαία μέσα στις εκκλησίες τους και εν μέσω ψαλμών τα γράμματα, τις τέχνες, το θέατρο, τη φιλοσοφία και κάθε τι, που έχει σχέση

με την αρχαίαΕλλάδα και τον πολιτισμό.

Κρίσεις για τους μεταρρυθμιστές αυτοκράτορες

Ο Παπαρρηγόπουλος γράφει: «Από τα προαναφερόμενα συνάγεται, ότι δεν είναι αληθή τα πολλά υπό των νεωτέρων ιστορικών λεχθέντα περί τής μεγάλης αμαθείας, που δήθεν επικρατούσε επί των λεγομένων εικονομάχων βασιλέων, και περί τής χρηματικής πενίας, που απ΄ τον έκτο αιώνα δημιούργησαν, λόγω τού κακού φορολογικού συστήματος. Αντιθέτως και ζήλος μεγάλος υπήρχε για την παιδείαν και πολλά διδακτήρια δημιουργήθησαν, που προήγαγαν τις επιστήμες και τις τέχνες» (σελ. 516).

Κατά τη διάρκεια τής εικονομαχίας, ο θρησκευτικός φανατισμός προκάλεσε ακρότητες και από τις δύο πλευρές των αντιπάλων παρατάξεων. Σήμερα,

ενώ υπάρχουν πλείστες απεικονίσεις, που δείχνουν βιαιότητες των εικονομάχων, δεν έχει «διασωθεί» καμμία, που να δείχνει κάποια ακρότητα

των εικονολατρών. (Η φωτογραφία είναι από ψαλτήρι περίπου τού 830.) *

Άρα οι Ρωμαίοι μεταρρυθμιστές αυτοκράτορες τού 6ου και 7ου αιώνα, δεν έκαιγαν ούτε κατέστρεφαν έργα τέχνης (εικόνες ζωγραφικής, αντικείμενα, ανάγλυφα κ.ά.), όπως η ρωμαίικη ψευδοϊστορία μας ισχυρίζεται μέχρι σήμερα, αντιθέτως τα προήγαγαν. Οι μεταρρυθμιστές θεωρούσαν λογικό, ότι το να λατρεύεις και να φιλάς τα ξύλα, τα αντικείμενα και τα κόκκαλα των νεκρών ψευτοαγίων, ήταν μία ανόητη πράξη ειδωλολατρίας, που σκοπό είχε τον πλουτισμό των κληρικών και τη μετάλλαξη τού λαού σε δουλικό «ποίμνιον», πράξη, που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και στη σημερινή εποχή. Έτσι, η μοναδική περίοδος καλλιέργειας των τεχνών, των γραμμάτων και των επιστημών κατά την βυζαντινή περίοδο, συνέβη μόνο

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.109

Page 110: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

κατ΄ εξαίρεση τη μικρή χρονική περίοδο τής διακυβέρνησης των μεταρρυθμιστών αυτών αυτοκρατόρων, που ήθελαν να επαναφέρουν σε ισχύ, αλλά εν μέρει, την ελληνική παιδεία.

Το Πανδιδακτήριο τής Κωνσταντινούπολης, αλλά και τα των άλλων πόλεων, που αρκετοί βυζαντινιστές και εθνικιστές υπερηφανεύονται, ότι αποτελούσαν τα κέντρα σπουδών των Βυζαντινών Ρωμιών, ήταν έργα των μεταρρυθμιστών αυτοκρατόρων, που μετά την οριστική εξόντωσή τους απ΄ το ιερατείο υποβαθμίστηκαν και μετεβλήθησαν σε θεολογικές σχολές.

Εκτός αυτών, κάποιες φωτεινές παρουσίες (Φώτιος, Γραμματικός, Ψελλός, Πλήθων κ.ά.) μέσα στο «βυζαντινό» μεσαίωνα, ήταν οι χαμένες εξαιρέσεις, τού ορθόδοξου θεοκρατικού κανόνα.

Και άλλες αποτυχούσες μεταρρυθμίσεις

Πίσω απ΄ τους ανθρώπους, που εμπνεύστηκαν και πραγματοποίησαν τη θρησκευτική αυτή μεταρρύθμιση βρισκόταν ένα κρυφό υπόγειο ρεύμα μορφωμένων ανθρώπων, που με την βοήθεια τής ελληνικής παιδείας στήριξαν τη μεταρρύθμιση σε όλη την διάρκειά της. Το ρεύμα αυτό μέσω τής γνώσης και τής παιδείας θα προσπαθήσει για μισή σχεδόν χιλιετία την πολιτιστική αναβάθμιση τής θεοκρατικής Nova Roma. Αυτό βέβαια δεν επιτεύχτηκε ποτέ, παρά την προσπάθεια ανάδειξης των γραμμάτων και των τεχνών κατά την περίοδο των 6ου, 7ου και 8ου αιώνων με τη διακυβέρνηση των Ισαύρων μεταρρυθμιστών αυτοκρατόρων.

Η τελευταία αναλαμπή τής αυτοκρατορίας θα είναι επί τού Βασιλείου Β΄, τού χυδαίως ονομαζομένου ακόμη και σημερα ως Βουλγαροκτόνου, κατά το τέλος τού 10ου και αρχές του 11ου αιώνα. Έκτοτε αρχίζει και η μεγάλη παρακμή και η συρρίκνωσή της. Τον τελευταίο αιώνα πριν την πτώση τής αυτοκρατορίας, οι ιερείς τής Ορθοδοξίας πρόδωσαν και παρέδωσαν τη διαλυμένη αυτοκρατορία στους Τούρκους.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.110

Page 111: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

*

Ο Μαρτίνος Λούθηρος γεννήθηκε το 1483 μ.Χ. στη Σαξωνία τής Γερμανίαςαπό φτωχή οικογένεια. Ανατράφηκε μέσα σ΄ ένα ευσεβές και αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον. Η ίδια αυστηρότητα επικρατούσε και στο λατινικό σχολείο, στο οποίο φοίτησε. Υπήρξε πολυσπούδαστος. Σπούδασε λατινικά φιλολογία, ρητορική, φιλοσοφία. Απαρνήθηκε τον κόσμο κι έγινε μοναχός. Το 1507 σπούδασε θεολογία, ενώ χειροτονήθηκε ιερέας. Το 1512ονομάστηκε διδάκτορας τής φιλολογίας κι ανέλαβε στο ίδιο πανεπιστήμιο την έδρα τής Βιβλικής φιλολογίας. Μια επίσκεψή του στη Ρώμητον ανάγκασε να αναθεωρήσει τις απόψεις του σχετικά με την παπική Εκκλησία βλέποντας τη διαφθορά, που επικρατούσε εκεί σχετικά με τα συγχωροχάρτια και την «ειδική» για ιερωμένους πορνεία.

Ο Λούθηρος εμπνεύστηκε τη θρησκευτική μεταρρύθμισή του απ' τους Ίσαυρους αυτοκράτορες τής Νέας Ρώμης (Βυζαντίου). Προσπάθησε να περιορίσει την ειδωλολατρία, τον πλουτισμό, την «ειδική» πορνεία, την ομοφυλοφυλία και τα συγχωροχάρτιατής Καθολικής Εκκλησίας.Το 1517 θυροκόλλησε στην εξώπορτα τού μητροπολιτικού ναού τής Βιτεμβέργης τις «95 Θέσεις» του, που ουσιαστικά αποτελούσαν ανοιχτή επίθεση εναντίον τού γερμανικού παπισμού. Σύντομα, ο Λούθηρος κλήθηκε σε απολογία ενώπιον τού επιτετραμένου τού Πάπα στη Γερμανία. Εκεί αρνήθηκε να ανακαλέσει και φυγαδεύτηκε νύχτα από φίλους του.

Η μεταρρύθμισή του βρήκε ιδιαίτερη απήχηση στις επαρχίες τής Γερμανίας μεταξύ των φτωχών αγροτών,αλλά και σε άλλες χώρες τής βόρειας κυρίως Ευρώπης.Το 1520 ο πάπας Λέων Ι΄εξέδωσε τη Βούλα Exsurge Domine καταδικάζοντας ως αιρετικές 41 από τις "95 Θέσεις" τού Λούθηρου, τον οποίο κάλεσε να τις αποκηρύξει δημόσια μέσα σε 60 μέρες, ενώ οι

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.111

Page 112: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

απανταχού πιστοί διατάχθηκαν να κάψουν όλα τα βιβλία του, ώστε να μην αφορισθούν, συλληφθούν, και τιμωρηθούν ως αμετανόητοι αιρετικοί.

Αντιδρώντας στην είδηση, πως στα πανεπιστήμια τού Παρισίουκαι τής Κολωνίας κάηκαν δημόσια τα βιβλία του, ο Λούθηρος έκαψε δημόσια την Παπική Βούλα και απάντησε γράφοντας το βιβλίο "Ενάντια στη Βλάσφημη Βούλα τού Αντίχριστου".Τον Ιανουάριο τού 1521, οΠάπας εκδίδει δεύτερη Βούλα, με την οποία ο Λούθηρος αφορίζεται.

Τον Ιούνιο τού 1524ξέσπασε ο λεγόμενος Πόλεμος τωνΧωρικών, ο οποίος εξαπλώθηκε ταχύτατα από την νότια Γερμανία μέχρι την Θουριγγία και είχε ως βασικά αιτήματα την κατάργηση τής δουλοπαροικίας, την ελάφρυνση των φορολογικών μέτρων και γενικά την αποτίναξη τής άρχουσας τάξης και τής Παπικής Εκκλησίας. Ο Λούθηρος, στις6 Μαίου τού 1525 γράφει την "Προτροπή προς Ειρήνευση", στην οποία υποστηρίζει την ειρηνική διευθέτηση, ενώ κατηγορεί την άρχουσα τάξη ως υπεύθυνη για την καταπίεση που ασκούσε στους χωρικούς και συμβουλεύει τους τελευταίους να αποφύγουν τις εκδικητικές πράξεις. Όμως, η βιαιότητα των εξεγερμένων κάνει τον Λούθηρο να γράψει το τετρασέλιδο φυλλάδιο "Κατά των ληστρικών και δολοφονικών ορδών" των χωρικών, με την οποία ζητά από τους ευγενείς να καταστείλουν το κίνημα των χωρικών. Οι βιαιοπραγίες τελειώνουν το Μάιο τού 1525, με την καταστολή και την εκτέλεση των ηγετών τού κινήματος. Έκτοτε, ο Προτεσταντισμός, η νέα αίρεση τού Χριστιανισμού, που προέκυψε απ΄ τη μεταρρύθμιση αυτή, εκτράπηκε σε θρησκευτικούς φανατισμούς ισάξιους τής Καθολικής και τής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Θα ακολουθήσουν κινήματα μεταρρυθμιστικά και διασπαστικά, όπως τού Μαρτίνου Λούθηρου, τού Καλβίνου, τού Ζβίγγλιου, των Νεοβαπτιστών κ.α., εμπνευσμένα απ΄ τη θρησκευτική μεταρρύθμιση των Ισαύρων, που δεν ολοκληρώθηκε στο Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, ρεύματα, που θα πολεμήσουν και θα περιορίσουν την ειδωλολατρία, τον πλουτισμό, την δεισιδαιμονία και τη δύναμη τής Καθολικής Εκκλησίας στην γηραιά ήπειρο. Η εξελικτική αυτή πορεία προς την κάθαρση, που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ (διότι εκτράπηκε προς άλλες χειρότερες κατευθύνσεις θρησκευτικού φανατισμού) και οι αδυσώπητοι εμφύλιοι χριστιανικοί πόλεμοι, θα απομυθοποιήσουν το Χριστιανισμό μέχρι τα τέλη τού 19ου αιώνα. Τέλος, οι αρχές τής Γαλλικής επανάστασης θα καταφέρουν να περιορίσουν το

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.112

Page 113: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

Χριστιανισμό, με αποτέλεσμα τον χωρισμό του απ΄ την πολιτική σκηνή των ευρωπαϊκών κρατών και την οριστική περιθωριοποίησή του.

Η ειδωλολατρία και ο τοτεμισμός αποτελούσαν κι ακόμα αποτελούν ένα ακόμα μελανό σημείο τού νεοορθόδοξου βυζαντινισμού. Οι σύγχρονοι

δεισιδαίμονες Ρωμιοί εικονολάτρες, όμοιοι με τούς προγόνους τους βυζαντινούς, αποδεικνύουνσε κάθε χριστιανική γιορτή, αλλά και σε κάθε

πράξη τής ζωής τους την άκρατη ειδωλομανία τους. Οι λατρευτικές εικόνες και τα είδωλα των αγίων τής Ορθοδοξίας βρίσκονται και λατρεύονται σε

κάθε σημείο, όπου μπορεί κάποιος να φανταστεί... *

Στη χώρα μας, τη σημερινή Ρωμιοσύνη, ο χωρισμός κράτους εκκλησίας και η πολιτιστική μεταρρύθμιση δεν ήρθαν ποτέ. Τα χίλια περίπου χρόνια σκλαβιάς και εξαφάνισης κάθε ελληνικού στοιχείου απ΄ τους Ρωμιούς - Βυζαντινούς και τα τετρακόσια χρόνια υπό την εξουσία των Τούρκων, δημιούργησαν ένα απ΄τα χείριστα είδη ανθρώπων τους Τουρκο-ρωμιούς. Απ΄ το 1821 και μέχρι σήμερα, με την από το πουθενά δημιουργία τού νέου σχιζοφρενικού δήθεν ελληνοχριστιανικού κράτους, τα περιθώρια για θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις είναι ανύπαρκτα. Η άρρωστη τουρκο-ρωμιο-χριστιανική μας συνείδηση, δεν αφήνει κανένα περιθώριο πνευματικής προόδου και εξέλιξης σ΄ αυτό τον τόπο.

Ας προσέξουμε εδώ, ότι σήμερα στη χώρα μας το σημαντικότερο προϊόν μιας υγιούς κοινωνίας, όπως η παιδεία, νοσεί βαρέως όσο και εκείνη την εποχή. Στην κλασική εποχή τα τέσσερα βασικότερα μαθήματα των

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.113

Page 114: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

ελληνοπαίδων ήταν η γλώσσα, η γυμναστική, η μουσική και η ιστορία. Σήμερα, αλλά όπως και στην χιλιετή περίοδο τής Ρωμιοσύνης, «Βυζάντιο», γυμναστική και μουσική έχουν εξαφανιστεί, ενώ η γλώσσα έχει υποβαθμιστεί σε σημείο γελοιότητας.

Η σύγχρονη βυζαντινορθόδοξη ειδωλολατρία βασίζεται σε λατρεία κοκκάλων, σκελετών,ταριχευμένων πτωμάτων, τριχών, ακόμα και αποξηραμένων δερμάτων.Η ρωμαίικη φρικαλεότητα σε όλο της το

μεγαλείο...

Το μεγάλο όπλο τής Ρωμιοσύνης και τού ιερατείου της, των σύγχρονων εικονολατρών, ήταν, είναι και θα είναι, η αντιμεταρρύθμιση, που περιλαμβάνει πάσα αλλοίωση και παραποίηση τής παιδείας, κάθε γνώσης και ιστορικής αλήθειας. Ακόμα και οι ίδιοι οι ιστορικοί τής Ρωμιοσύνης όπως ο Παπαρρηγόπουλος (που δείξαμε παραπάνω) αλλοιώνονται και παραποιούνται ανάλογα με το φιάσκο, που έχουν αποφασίσει οι εξουσιαστές μας. Έτσι το πνεύμα τής σάπιας και παραπαίουσας Ρωμιοσύνης ζει και βασιλεύει μέσα σε όλους τους συνάνθρωπους μας, αφού έχει ποτίσει σε βάθος κάθε κύτταρο τού σώματος μας. Η διασάλευση τής λογικής, η αποβλάκωση, η σχιζοφρένεια και ο φόβος, οδηγούν τον ψυχισμό τού σύγχρονου Ρωμιού στην πλήρη υποβάθμισή του και στην απόλυτη παρακμή. Όσο για την κάθε είδους μεταρρύθμιση πολιτική, πολιτιστική και κοινωνική, αυτό ήταν, είναι και θα είναι, ένας διαχρονικός εφιάλτης για τους ταγούς τής Ρωμιοσύνης, που δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί.

Βασίλειος Μαυρομμάτης

Πηγή

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.114

Page 115: Ιστορία Ε΄ 5.24. ΄΄ Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς ΄΄

«Εικονομαχία»: Toτέλος μιάς σπουδαίας μεταρρύθμισης

http://eineken.pblogs.gr/2010/11/eikonomahia.html

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.115