Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς …...

128
Γλώσσα Δ΄ Τάξης - Επανάληψη 5 ης Ενότητας: ΄΄Ασφαλώς κυκλοφορώ΄΄
  • Upload

    -
  • Category

    Education

  • view

    2.523
  • download

    11

Transcript of Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς …...

Page 1: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γλώσσα Δ΄ Τάξης - Επανάληψη 5ης Ενότητας:

΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Page 2: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3 - 42

43 - 68

69 - 128

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 1

Page 3: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γραίγου Ευαγγελία Δ΄Δημοτικού ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Εμόηεηα 5

«Αζθαιώξ θοθιμθμνώ»

Σ’ αοηήκ ηεκ εκόηεηα ζα μάζμομε:

Τη είκαη ηα πάρκα κσκλοθοριακής

αγωγής.

Να ακαγκωνίδμομε βαζηθά ζήμαηα ηες

ηροταίας.

Να δίκμομε οδεγίες με δηαθμνεηηθμύξ

ηνόπμοξ, πνεζημμπμηώκηαξ

δηαθμνεηηθέξ εγκλίζεις.

Να περιγράθοσμε με ιεπημμένεηεξ έκα

πενηζηαηηθό.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 2

Page 4: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γραίγου Ευαγγελία Δ΄Δημοτικού ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Να δηαθνίκμομε πμηεξ πνμηάζεηξ είκαη

ελλειπηικές.

Να θιίκμομε οσδέηερα οσζιαζηικά

αμιζοζύλλαβα ζε –μα.

Να λεπωνίδμομε θαη κα γνάθμομε ζωζηά

ηηξ ιέλεηξ: παίρμω-περμώ θαη παίδω-

πεδός.

Να θηηάπκμομε ηηξ μηθμγέκεηεξ ηωκ

ιέλεωκ «δρόμος», «ηροτός»

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 3

Page 5: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ασφαλώς .... κυκλοφορώ

Μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Η λέξη σταυροδρόμι και όλες οι λέξεις της οικογένειας του σταυρούγράφονται με αυ ( σταυρώνω ,Σταυρωμένος ,Σταύρος , σταυροβελονιά ). Η λέξη κυκλοφοριακός , -ή , - ό προέρχεται από τη λέξη κύκλος και γράφεται με υ . Η λέξη ασφάλεια όπως και όλα τα θηλυκά ουσιαστικά που προέρχονται από επίθετα σε -ης ( ασθενής → ασθένεια , εγκρατής → εγκράτεια ) γράφεται με ει . Όταν δίνω οδηγίες , προσέχω : -Να δίνω οδηγίες μόνο για κάτι που ξέρω καλά ( υπευθυνότητα ) . -Να περιγράφω λεπτομερώς κάθε ενέργεια (ακρίβεια ) . -Να μιλάω με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να παρεξηγηθούν τα λόγια μου ( σαφήνεια ) .

Σχολική συντροφιά

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 4

Page 6: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

-Να λέω ό,τι έχω να πω με λίγα λόγια , συνοπτικά . -Να εκφράζω καθαρά τη σειρά με την οποία πρέπει να εκτελεστεί κάθε οδηγία ( πρώτα , μετά , κατόπιν , αφού ) . -Να χρησιμοποιώ υποτακτική αορίστου ή ενεστώτα ( να στρίβεις –ετε , να στρίψεις –ετε ) , προστακτική αορίστου ή ενεστώτα ( στρίψε –τε , στρίβε –ετε ) ή οριστική ενεστώτα ( στρίβεις –ετε , στρίβουμε –ετε ) . -Φεύγουμε αύριο το πρωί ; - Καλό ταξίδι ! ! Η πρόταση Καλό ταξίδι είναι ελλειπτική . Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από την οποία λείπει ένας ή περισσότεροι από τους κύριους όρους της πρότασης , δηλαδή το ρήμα , το υποκείμενο ή το κατηγορούμενο επειδή εννοούνται εύκολα από τα συμφραζόμενα . Π.χ. –Φεύγουμε αύριο το πρωί ! - ( Σας εύχομαι ) Καλό ταξίδι !

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Να γράψεις μέσα στην παρένθεση Α για τις απλές , Σ για τις σύνθετες και Ε για τις ελλειπτικές . Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ( ) Ώρα για φαγητό . ( ) Όλη η περιοχή και η θάλασσα μολύνθηκαν από τα απόβλητα . ( ) Και του χρόνου ! ( ) Ο Γιάννης έχασε τα κλειδιά και το πορτοφόλι του . ( ) Λόγω της βροχής υπήρχε μεγάλο μποτιλιάρισμα . ( ) Καλό Σαββατοκύριακο ! ( )

Σχολική συντροφιά

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 5

Page 7: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

2. Να γράψεις τον παρακάτω διάλογο όπως θα μιλούσαμε μεταξύ μας . - Εύχομαι σε σας καλησπέρα . - Καλησπέρα ! - Κι εγώ εύχομαι σε σας καλησπέρα . - ………………………………………………………………… - Θέλω ένα πακέτο τσιγάρα . - ……………………………………………………………….. - Ορίστε τα ρέστα σας κύριε . - ……………………………………………………………….. - Σας εύχομαι καληνύχτα . -…………………………………………………………..

Σχολική συντροφιά

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 6

Page 8: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Στον δρόμο με τον Σωτήρη ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Ανάλογα με το πώς παρουσιάζεται η ενέργεια ή η κατάσταση που περιγράφει το ρήμα ( ως κάτι το πραγματικό /βέβαιο , ως κάτι το επιθυμητό ή αβέβαιο ή ως μία προσταγή /συμβουλή/οδηγία ) οι τύποι του ρήματος χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες , που ονομάζονται εγκλίσεις : την οριστική , την υποτακτική και την προστακτική .

-Η οριστική φανερώνει το πραγματικό , το βέβαιο . π.χ. Ο ήλιος λάμπει . Χτες έβρεξε . Το απόγευμα θα παίξω . Στην οριστική τα ρήματα κλίνονται και στους οχτώ χρόνους -Η υποτακτική φανερώνει αυτό που θέλουμε ή που περιμένουμε να γίνει . π.χ. Ας παίξουμε μπάλα . Να κάνεις τις ασκήσεις . Όταν έρθουν οι διακοπές , θα πάμε στην εξοχή . Η υποτακτική σχηματίζεται βάζοντας μπροστά από το ρήμα ένα από τα μόρια ας , να , ή έναν από τους συνδέσμους για να , όταν , αν , πριν , άμα ή το απαγορευτικό μη(ν) . Η υποτακτική σχηματίζεται μόνο στον ενεστώτα ,τον παρακείμενο και στον αόριστο . -Η προστακτική φανερώνει προσταγή ή ευχή . Π.χ. Φύγε . Άκουσε με . Βοήθησέ με . Θεέ μου . Η προστακτική έχει μόνο δύο πρόσωπα το εσύ και το εσείς και σχηματίζεται μόνο στον ενεστώτα και στον αόριστο .

ΑΣΚΗΣΗ Να κλίνεις τα ρήματα γράφω και τρέχω στην υποτακτική και την προστακτική .

Σχολική συντροφιά Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 7

Page 9: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

© Γρηγόρης Ζερβός 1

ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ

Θα φύγω το Σάββατο το πρωί.

Πρέπει να φύγεις τώρα.

Φύγε γρήγορα από το σπίτι.

Οι κύριες εγκλίσεις των ρηµάτων είναι

η οριστική , η υποτακτική και η προστακτική .

Ο Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Η

Η οριστ ική φανερώνει πως αυτό που σηµαίνει το ρήµα είναι κάτι το βέβαιο και

πραγµατικό, είτε είναι κατάφαση είτε είναι άρνηση είτε είναι ερώτηση.

Π.χ.: Θα βρέξει αύριο. (κατάφαση)

∆ε θα βρέξει αύριο. (άρνηση)

Θα βρέξει αύριο; (ερώτηση)

Η οριστική παίρνει άρνηση δε(ν).

Υ Π Ο Τ Α Κ Τ Ι Κ Η

Η υποτακτική φανερώνει πως αυτό που σηµαίνει το ρήµα είναι κάτι που θέ-

λουµε να γίνει ή περιµένουµε να γίνει.

Π.χ.: Θέλω να έρθεις.

Ας ξεκουραστούµε λίγο.

Όταν ένα ρήµα βρίσκεται στην υποτακτική, συνοδεύεται ή από έναν από τους

συνδέσµους για να, όταν, πριν, αν, άµα, ή από τα µόρια να, ας.

Η υποτακτική παίρνει άρνηση µη(ν).

Το ρήµα το χρησιµοποιούµε

µε διάφορες µορφές µέσα

στις προτάσεις.

Οι µορφές που παίρνει το ρήµα, για να φα-νερώσει τον τρόπο µε τον οποίο θέλουµε να παρουσιάσουµε αυτό που σηµαίνει (το ρήµα) λέγονται εγκλ ίσε ις .

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 8

Page 10: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

© Γρηγόρης Ζερβός 2

Π Ρ Ο Σ Τ Α Κ Τ Ι Κ Η

Η προστακτ ική φανερώνει πως αυτό που σηµαίνει το ρήµα είναι προσταγή, ε-

πιθυµία, ευχή.

Π.χ.: Έλα αµέσως. (προσταγή)

Φέρε µου ένα ποτήρι νερό, σε παρακαλώ. (επιθυµία)

Βοήθησέ µε, Παναγιά µου! (ευχή)

Ως εγκλίσεις λογαριάζονται επίσης το απαρέµφατο και η µετοχή .

Το απαρέµφατο δεν κλίνεται, δε συνηθίζεται µόνο του και χρησιµεύει για να

σχηµατίζονται οι συντελεσµένοι χρόνοι του ρήµατος.

Π.χ.: δένω απαρέµφατο: δέσει / δένοµαι απαρέµφατο: δεθεί

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

Παρακείµενος έχω δέσει έχω δεθεί

Υπερσυντέλικος είχα δέσει είχα δεθεί

Συντελεσµένος Μέλλ. θα έχω δέσει θα έχω δεθεί

Η µετοχή είναι ένας ρηµατικός τύπος άλλοτε άκλιτος (τραγουδώντας) και άλλο-

τε κλιτός µε τρία γένη (δεµένος, δεµένη, δεµένο).

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 9

Page 11: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

© Γρηγόρης Ζερβός 3

Υποτακτ ική έγκλιση έχουν τρεις χρόνοι: ο ενεστώτας, ο αόριστος και ο παρα-

κείµενος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής.

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

Ενεστώτας να στολίζω να στολίζοµαι

Αόριστος να στολίσω να στολιστώ

Παρακείµενος να έχω στολίσει να έχω στολιστεί

Προστακτική έγκλιση έχουν δύο χρόνοι: ο ενεστώτας και ο αόριστος της ε-

νεργητικής και της παθητικής φωνής. Επίσης η προστακτική έχει µόνο δύο πρόσωπα:

το β΄ ενικό και το β΄ πληθυντικό.

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

Ενεστώτας στόλιζε στολίζου

στολίζετε στολίζετε

Αόριστος στόλισε στολίσου

στολίστε στολιστείτε

Απαρέµφατο έχει µόνο ο αόριστος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής.

Π.χ.: στολίσει - στολιστεί

Μετοχή έχει στην ενεργητική φωνή ο ενεστώτας (στολίζοντας), και στην παθη-

τική φωνή ο παρακείµενος (στολισµένος, στολισµένη, στολισµένο).

Υπάρχει και η παθητική µετοχή του ενεστώτα η οποία όµως είναι σπάνια (εργα-

ζόµενος, εργαζόµενη, εργαζόµενο).

…και κάτι ακόµα

για τις εγκλίσεις.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 10

Page 12: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Οι εγκλίσεις των ρημάτων

Παραδείγματα:

Τα παιδιά παίζουν στην αυλή. Οριστική Ενεστώτα. Φανερώνει το πραγματικό.

Τα παιδιά έπαιξαν στην αυλή. Οριστική Αορίστου.

Στα παιδιά αρέσει να παίζουν στην αυλή. Υποτακτική Ενεστώτα. Φανερώνει αυτό που θέλουμε

ή περιμένουμε να γίνει σε διάρκεια ή επανάληψη.

Τα παιδιά πήγαν να παίξουν στην αυλή. Υποτακτική Αορίστου. Παρουσιάζεται το αποτέλεσμα

μιας πράξης, η πράξη συνοπτικά.

Δεν θυμάμαι να έχω παίξει αυτό το Υποτακτική Παρακειμένου.

παιχνίδι ξανά.

Μαρία, πρόσεχε όταν περνάς το δρόμο. Προστακτική Ενεστώτα. Διαταγή σε διάρκεια.

Μαρία, πρόσεξε, έρχεται αυτοκίνητο. Προστακτική Αορίστου. Διαταγή στιγμιαία.

Μέχρι το απόγευμα να έχεις τελειώσει Προστακτική Παρακειμένου.

τα μαθήματά σου.

Το να καπνίζεις είναι βλαβερή συνήθεια. Απαρέμφατο. Φανερώνει την ενέργεια του ρήματος.

Μπήκαν στην αίθουσα τρέχοντας. Μετοχή.

Θα ερχόμουν, αν μπορούσα. Δυνητική. (θα + Παρατατικός) Φανερώνει κάτι που θα

μπορούσε να είχε συμβεί, αλλά δεν έχει συμβεί.

Τι καλά που θα ήταν αν ερχόμουν! Ευχετική. (αν + Παρατατικός) Φανερώνει προϋπόθεση

για κάτι που δεν συνέβη.

Α Σ Κ Η Σ Η 1 Στις παρακάτω προτάσεις να αναγνωρίσετε την Έγκλιση και τον Χρόνο στον οποίο βρίσκονται τα ρήματα που είναι γραμμένα με έντονα γράμματα. Πρέπει να ετοιμάσω αμέσως τα πράγματά μου. …………………………..

Λύστε την παρακάτω άσκηση. …………………………..

Έμαθα ότι άργησες στη συνάντηση. ………………… …………………………..

Μέχρι να γυρίσουμε πρέπει να έχεις κοιμηθεί. …………………………..

…………………………..

Είναι ωφέλιμο να κάνεις γυμναστική το πρωί. …………………………..

Περίμενε την απόφαση ανυπομονώντας. …………………………..

…………………………..

Δεν σταματά να μιλά για τα παιδιά της. ………………………….

………………………….

11ο Δημοτικό Σχολείο Βύρωνα Τάξη E΄2

Δασκάλα: Σύλα Τσέκου

Ονοματεπώνυμο

……………………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 11

Page 13: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Α Σ Κ Η Σ Η 2 Να συμπληρώσετε τα κενά με τον σωστό τύπο του ρήματος που βρίσκεται στην παρένθεση.

1. Μου αρέσει ………………………………… έργα επιστημονικής φαντασίας.(βλέπω)

2. Μπορείς ………………………….το όνομά σου; (γράφω)

3. Δεν είναι δυνατόν ……………………………………….κάθε μέρα! (βρέχει)

4. Γιώργο, ………………………..το φως κάθε φορά που βγαίνεις από το δωμάτιο. (σβήνω)

5. Ας μου το …………………………………μόλις το διαβάσεις. (επιστρέφω)

6. Ακόμη ……………………………..το τηλεφώνημα; (τελειώνω)

7. Παρακαλώ, …………………………μου το πρωινό αύριο στις 8.00. (φέρνω)

8. Ενώ …………………………, κάποιος της ………………………….την πόρτα. (τηλεφωνώ,

χτυπώ)

9. Μόλις ο κλέφτης ………………………….την πόρτα, ο ένοικος …………… το φως του

δωματίου. (ανοίγω, ανάβω)

10. Σχεδόν δεν την γνώρισα γιατί ………………………………τα μαλλιά της. (κόβω)

11. Η βρύση ……………………όλη τη νύχτα και δεν …………………..μάτι. (τρέχω, κλείνω)

12. Κάθε χρόνο τα μαθήματα ………………………….τον Σεπτέμβριο, μόνο πέρσι

……………………………….μια εβδομάδα αργότερα. (αρχίζω, αρχίζω)

Λίγο γέλιο…

Μέρος του λόγου

Στο μάθημα της γραμματικής, ο δάσκαλος ρωτά το μαθητή: - Τι μέρος του λόγου είναι το «ημετέρας» Νικολάκη; - Ρήμα κύριε; - Μπα τι λες; Για κλίνε το! - Είμαι τέρας, είσαι τέρας, είναι τέρας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 12

Page 14: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ένα αλλιώτικο πάρκο!

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Τα ανισοσύλλαβα ουδέτερα ουσιαστικά έχουν μια παραπάνω συλλαβή στον πληθυντικό αριθμό αλλά και στη γενική του ενικού . Η λέξη απαγορεύεται είναι ρήμα σε -εύω και γράφεται με ευ. Η λέξη ρυθμίζουν ( όπως και οι λέξεις ρυθμός και ρυθμικός ) γράφεται με υ . Η λέξη κυκλοφορία προέρχεται από το ουσιαστικό κύκλος και γράφεται με υ .

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1.Να αλλάξεις τις παρακάτω φράσεις όπως στο παράδειγμα . Αρρώστια στο δέρμα . → Αρρώστια του δέρματος . Αύξηση στο ρεύμα . → ………………………………………………………………………… Διακοπή στο γύρισμα . → ………………………………………………………………………… Αλλαγή στα χρώματα . → ………………………………………………………………………… Εξέταση στο αίμα . → ………………………………………………………………………… Ανάπτυξη στο πνεύμα . → ………………………………………………………………………… 2.Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στον κατάλληλο τύπο . Τα………………………… ( σύνθημα ) που ακούγονταν στην πορεία ήταν πολλά . Το σύνταγμα υπερασπίζεται τα …………………………. ( δικαίωμα ) των πολιτών . Λόγω του υψηλού …………………………. ( εισόδημα ) πληρώνουν μεγάλο φόρο . Οι γονείς μου πούλησαν τα ………………………….. ( κτήμα ) του παππού στο χωριό . Τα παιδιά έμαθαν σήμερα τη χρήση της τελείας και του ………………………… ( κόμμα ) .

Σχολική συντροφιά

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 13

Page 15: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ρόδα είναι και γυρίζει

ΓΡΑΜΜΑΤΤΙΚΗ Η λέξη αιτία γράφεται με αι και ι . Η λέξη ατύχημα προέρχεται από τη λέξη τύχη και γράφεται με υ και η . Η λέξη ποδηλασία προέρχεται από τη λέξη ποδήλατο και γράφεται με η και ι . Παρώνυμα λέγονται οι λέξεις που μοιάζουν στην προφορά , αλλά διαφέρουν στη σημασία. π.χ. πίνω – πεινώ , αμυγδαλές – αμυγδαλιές

Σχολική συντροφιά

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 14

Page 16: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1.Να ξαναγράψεις τους παρακάτω διαλόγους με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις , όπως θα τα λέγαμε στην καθημερινή μας ομιλία . - Σου εύχομαι να έχεις καλή μέρα . ………………………………………………………………………… - Κι εσύ να έχεις καλή μέρα . ………………………………………………………………………… - Για πού πας εσύ ; ……………………………………………………………………… -Πάω στο σπίτι μου . ……………………………………………………………………… - Αυτό είναι καλό . ……………………………………………………………………… - Εσύ που πας ; ……………………………………………………………………… - Εγώ πάω στο σχολείο . ……………………………………………………………………… - Εσύ είσαι πρωινός , ε ; ……………………………………………………………………… - Ναι , είμαι πρωινός . ………………………………………………………………………… 2.Να ζευγαρώσεις τα παρώνυμα προσέχοντας την ορθογραφία . σήραγγα , γένεση , βράγχια , πεινώ , κεφάλαιο , αμαρτωλός , τεχνητός , γέρνω , ονοματικός αρματολός ………………………………. γερνώ ………………………………. πίνω ………………………………. σύριγγα ………………………………. βράχια ………………………………. κεφάλαιο ………………………………. ονομαστικός ………………………………. χωριό ………………………………. τεχνικός ………………………………. γέννηση ……………………………….

Σχολική συντροφιά

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 15

Page 17: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΟΝΟΜΑ………………………………………………………………………………………………………………………………..

5η ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Ελλειπτικές προτάσεις

Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από την οποία λείπει ένας ή

περισσότεροι από τους κύριους όρους( το ρήμα, το υποκείμενο ή το

κατηγορούμενο) επειδή εννοούνται εύκολα από τα συμφραζόμενα.

π.χ. - Χρόνια πολλά !

- Σου εύχομαι χρόνια πολλά .

Εφάρμοσε αυτά που έμαθες:

Να συμπληρώσεις τις λέξεις που λείπουν στις παρακάτω ελλειπτικές

προτάσεις , ώστε να είναι ολοκληρωμένες:

Για πού; 2 …………………………………………………………………………………………………………………..

Ώρα για ύπνο! 2 ………………………………………………………………………………………………………..

Καλή χρονιά! 2 …………………………………………………………………………………………………………..

Καλησπέρα! 2 …………………………………………………………………………………………………………….

Ξαναγράψε το διάλογο που ακολουθεί , όπως θα μιλούσαμε μεταξύ

μας , χρησιμοποιώντας ελλειπτικές προτάσεις:

- Σου εύχομαι καλημέρα. ……………………………………………………….

- Κι εγώ σου εύχομαι καλημέρα. ………………………………………………………..

- Εσύ πού πηγαίνεις; ………………………………………………………..

- Πηγαίνω στο σχολείο. ………………………………………………………..

- Εγώ πηγαίνω στη δουλειά μου. ……………………………………………………….

Γράψε μέσα στα κουτάκια Α για τις απλές Σ για τις σύνθετες και

Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις.

Θέλω να περάσω στο απέναντι πεζοδρόμιο.

Πρόσεχε!

Τα φορτηγά και τα αυτοκίνητα είναι οχήματα.

Στο δρόμο περνούν αυτοκίνητα, λεωφορεία και μηχανές.

Ώρα για μελέτη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 16

Page 18: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

2. Οι εγκλίσεις του Ενεστώτα

Οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα για να μας δείξουν τι

ακριβώς θέλει να πει το υποκείμενό τους λέγονται εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις των ρημάτων είναι : η οριστική , η υποτακτική και η

προστακτική.

∗ Χρησιμοποιούμε την οριστική όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι βέβαιο ή

πραγματικό. π.χ. Ο τροχονόμος ρυθμίζει την κυκλοφορία. ( οριστική)

∗ Χρησιμοποιούμε την υποτακτική όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι που

θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει.

π.χ Να είσαι προσεκτικός στο δρόμο.

∗ Χρησιμοποιούμε την προστακτική όταν θέλουμε να παρακαλέσουμε, να

προτρέψουμε ή να διατάξουμε κάποιον.

π.χ Πέρνα από τις διαβάσεις.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ κοιτάζω

κοιτάζεις

κοιτάζει

να κοιτάζω

να κοιτάζεις

να κοιτάζει

-

κοίταζε

-

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ κοιτάζουμε

κοιτάζετε

κοιτάζουν

να κοιτάζουμε

να κοιτάζετε

να κοιτάζουν

-

κοιτάζετε

-

τι πρέπει να προσέχω στην ορθογραφία

Προσέχω τις καταλήξεις των ρημάτων στην προστακτική!

- είτε βρίσκω ∑ βρείτε

χάνομαι ∑χαθείτε

- ήστε σταματώ ∑ σταματήστε

απαντώ ∑ απαντήστε

- ίστε ορίζω ∑ ορίστε

ποτίζω ∑ ποτίστε

Εφάρμοσε αυτά που έμαθες:

Η μητέρα του Αλέξη του άφησε μερικές οδηγίες επειδή θα λείψει για

μερικές μέρες.

…………………………………….. (ξυπνώ) κάθε πρωί στις 7:30 π.μ. , ……………………… (πίνω)

το γάλα σου και ………………………………. (ετοιμάζω) τη σάκα σου. ………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 17

Page 19: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

(φοράω) ζεστά ρούχα. Στο δρόμο για το σχολείο …………………..( είμαι )

προσεκτικός. …………………………………. ( διασχίζω) προσεκτικά το δρόμο. Όταν

…………………(γυρίζω) από το σχολείο ………………………….( μελετώ) τα μαθήματά σου

και ………………………………… (πηγαίνω) νωρίς για ύπνο.

Τις ίδιες οδηγίες άφησε και η μητέρα της Χριστίνας και της Μαρίας

στις κόρες της. Γράψε το κείμενο κάνοντας τις αλλαγές που πρέπει.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Συμβουλέψου τον πίνακα με τους ορθογραφικούς κανόνες και

συμπλήρωσε με ει, η , ι.

Ρωτ__σε - ρωτ__στε, ζήτ__σε - ζητ__στε, Οδήγ__σε - οδηγ__στε

καθάρ__σε - καθαρ__στε, σκάλ__σε - σκαλ__στε, γύρ__σε - γυρ__στε

άφ__σε - αφ__στε, απάντ__σε - απαντ__στε, αγάπ__σε - αγαπ__στε

κυκλοφόρ__σε - κυκλοφορ__στε, Βάδ__σε - βαδ__στε.

Χάνομαι - χαθ__τε , λύνομαι - λυθ__τε, στέκομαι - σταθ__τε, δένομαι -

δεθ__τε , θυμάμαι - θυμηθ__τε, κοιμάμαι - κοιμηθ__τε.

Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τους τύπους του ρήματος παίρνω και

περνώ. ( Παίρνω τη σάκα μου. Περνώ το δρόμο)

Του είπα να προσέχει όταν _____________ το δρόμο , αλλά δεν

_________από λόγια.

Κάθε μέρα _____________ από το περίπτερο και ____________μια

εφημερίδα.

Δεν ______________κυρα- Μαρία , δεν _________, δεν _________

Να κλίνεις στο τετράδιό σου και στις τρεις εγκλίσεις του Ενεστώτα τα

ρήματα: εγώ παίζω, εγώ ποτίζω , εγώ γράφω, εγώ ανοίγω, εγώ γράφω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 18

Page 20: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3. Οικογένειες λέξεων

Οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη ανήκουν στην ίδια

οικογένεια λέξεων. Οι λέξεις αυτές μπορεί να είναι παράγωγες ή

σύνθετες.

παράγωγες λέξεις απλή λέξη σύνθετες λέξεις

γραφή διαγράφω

γραφείο γράφω υπογραφή

γράμμα συγγραφέας

Να σχηματίσεις στο τετράδιό σου τις οικογένειες των λέξεων:

οδός, παίζω , οδηγώ , περνώ , κινώ

4. Ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα είναι ανισοσύλλαβα , έχουν μια παραπάνω

συλλαβή στη γενική του ενικού και σε όλες τις πτώσεις του

πληθυντικού αριθμού.

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ονομ.

γεν

αιτ.

κλητ.

το βήμα

του βήματος

το βήμα

- βήμα

το γράμμα

του γράμματος

το γράμμα

- γράμμα

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ονομ.

γεν.

αιτ.

κλητ.

τα βήματα

των βημάτων

τα βήματα

- βήματα

τα γράμματα

των γραμμάτων

τα γράμματα

- γράμματα

Να κλίνεις στο τετράδιό σου τα ουσιαστικά:

το στόμα, το βλέμμα, το όργωμα, το σήμα, το όνομα,

το δέρμα, το ρεύμα, το χρώμα.

Μανιάτη Αγγελική

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 19

Page 21: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

1

Ασκήσεις

Το σχολικό παρεάκι tosxolikopareaki.blogspot.g

ΕΕννόόττηητταα 55

ΑΑσσφφααλλώώςς…… κκυυκκλλοοφφοορρώώ

ΜΜάάθθηηµµαα κκυυκκλλοοφφοορριιαακκήήςς ααγγωωγγήήςς

Σύνθετες

λέξεις

Η λέξη που δηµιουργείται αν ενώσουµε δύο απλές λέξεις λέγεται σύνθετη.

Κάθε λέξη που δεν είναι σύνθετη είναι απλή.

π.χ. παιδί (απλή λέξη)

πλούσιος + παιδί → πλουσιόπαιδο (σύνθετη λέξη)

Οι απλές λέξεις που ενώνονται λέγονται συνθετικά.

π.χ. βουνό + κορφή → βουνοκορφή

(απλή) (απλή) (σύνθετη)

α΄ συνθετικό β΄ συνθετικό

Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!! Πολλές φορές κατά τη σύνθεση δύο λέξεων γίνεται κάποια

αλλαγή. Τα δύο συνθετικά ενώνονται µε το φωνήεν ο.

π.χ. µπαλκόνι + πόρτα → µπαλκονόπορτα

1. Να σχηµατίσεις σύνθετες λέξεις ενώνοντας τις παρακάτω λέξεις.

α) χελιδόνι + φωλιά ……………………………………………….

β) γλυκός + ξινός ……………………………………………….

γ) κουµπί + τρύπα ……………………………………………….

δ) τρέµω + σβήνω ……………………………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 20

Page 22: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

2

2. Να γράψεις τα συνθετικά των παρακάτω λέξεων.

α) ψαρόβαρκα ……………………….. + …………………………

β) σελιδοδείκτης ……………………….. + …………………………

γ) αγριόχοιρος

δ) βατραχοπέδιλα

………………………..

………………………..

+

+

…………………………

…………………………

3. Να ξαναγράψεις τις παρακάτω προτάσεις αντικαθιστώντας τις υπογραµµισµένες φράσεις µε τις κατάλληλες σύνθετες λέξεις.

α) Ήταν ένας γέρος µε γκρίζα µαλλιά και µαύρα µάτια.

……………………………………………………………………………………………………………………

β) Η Φωτεινή είναι ψηλή και λιγνή.

……………………………………………………………………………………………………………………

γ) Ο δρόµος είναι στενός και µακρύς.

……………………………………………………………………………………………………………………

Ελλειπτικές προτά

σεις

- Φεύγουµε αύριο το πρωί!

- Καλό ταξίδι!

Η πρόταση Καλό ταξίδι είναι ελλειπτική. Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από

την οποία λείπει ένας ή περισσότεροι από τους κύριους όρους∙ δηλαδή το ρήµα, το

υποκείµενο ή το κατηγορούµενο επειδή εννοούνται εύκολα από τα

συµφραζόµενα.

π.χ. - Φεύγουµε αύριο το πρωί!

- (Σας εύχοµαι) Καλό ταξίδι!

Ασκήσεις

1. Να συµπληρώσεις τις λέξεις που λείπουν από τις παρακάτω

ελλειπτικές προτάσεις ώστε να είναι ολοκληρωµένες.

π.χ. Χρόνια πολλά! (σου εύχοµαι) Χρόνια πολλά! α) Για πού; …………………………………………………………………………..

β) Πώς έτσι; …………………………………………………………………………..

γ) Ώρα για ύπνο. …………………………………………………………………………..

δ) Κρύο ε; …………………………………………………………………………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 21

Page 23: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3

2. Να γράψεις µέσα στην παρένθεση Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες

και Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις.

(Απλές και σύνθετες προτάσεις βλ. σελ. 41)

α) Περάσαµε πολύ ωραία χθες βράδυ. (…………)

β) Ώρα για φαγητό. (…………)

γ) Όλη η περιοχή και η θάλασσα

µολύνθηκαν από τα καυσαέρια. (…………)

δ) Και του χρόνου ! (…………)

στ) Λόγω της βροχής υπήρχε µεγάλο µποτιλιάρισµα. (…………)

ζ) Καλό Σαββατοκύριακο! (…………)

3. Να ξαναγράψεις τον παρακάτω διάλογο όπως θα µιλούσαµε µεταξύ µας.

- Εύχοµαι σε σας καλησπέρα. …………………………………………………….

- Κι εγώ εύχοµαι σε σας καλησπέρα. …………………………………………………….

- Θέλω ένα πακέτο τσίχλες. …………………………………………………….

- Ορίστε τα ρέστα σας, Κύριε. …………………………………………………….

- Σας εύχοµαι καληνύχτα. …………………………………………………….

- Κι εγώ σας εύχοµαι καλό βράδυ. …………………………………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 22

Page 24: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

4

ΣΣττοο δδρρόόµµοο γγιιαα ττοο ΣΣωωττήήρρηη

Οι εγκλίσεις τ ου Ε

νεστώτα

Οριστική – Υποτα κτική - Π

ροστακτική

Οι διάφορες µορφές που παίρνουν τα ρήµατα για να µας δείξουν τι ακριβώς

θέλει να πει το υποκείµενό τους λέγονται εγκλίσεις. Οι εγκλίσεις των ρηµάτων

είναι οι εξής: η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική.

• Όταν θέλουµε να δείξουµε ότι κάτι είναι βέβαιο ή πραγµατικό, τότε

χρησιµοποιούµε την οριστική.

π.χ. Ο Μιχάλης κοιτάζει το τρένο. (οριστική) • Όταν θέλουµε να δείξουµε κάτι που θέλουµε ή περιµένουµε να γίνει,

το χρησιµοποιούµε υποτακτική.

π.χ. Να κοιτάζεις τη δουλειά σου. (υποτακτική) • Όταν θέλουµε να παρακαλέσουµε, να προτρέψουµε ή να διατάξουµε

κάποιον να κάνει κάτι, τότε χρησιµοποιούµε προστακτική.

π.χ. Κοίταζε λίγο αυτό που σου δείχνω. (προστακτική)

Η υποτακτική σχηµατίζεται βάζοντας µπροστά από το ρήµα

ένα από τα µόρια ας, να ή έναν από τους συνδέσµους αν, εάν,

για να, όταν, άµα, µήπως, πριν κ.ά ή το απαγορευτικό µη(ν).

Η προστακτική έχει µόFο β΄ ενικό και β΄ πληθυντικό πρόσωπο.

Η προστακτική έχει µόνο 3 χρόνους: ενεστώτα, αόριστο

και παρακείµενο.

Ενεστώτας Οριστική Υποτακτική Προστακτική

εγώ κοιτάζω να κοιτάζω -

εσύ κοιτάζεις να κοιτάζεις κοίταζε

αυτός, αυτή, αυτό κοιτάζει να κοιτάζει -

εµείς κοιτάζουµε να κοιτάζουµε -

εσείς κοιτάζετε να κοιτάζετε κοιτάζετε

αυτοί, αυτές, αυτά κοιτάζουν να κοιτάζουν -

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 23

Page 25: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

5

Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!

Προσέχουµε την ορθογραφία των καταλήξεων των ρηµάτων

στην προστακτική.

- είτε π.χ. βρίσκω βρείτε

χάνοµαι χαθείτε

-ήστε π.χ. σταµατώ σταµατήστε

απαντώ απαντήστε

-ίστε π.χ. ορίζω ορίστε

σκαλίζω σκαλίστε

Ασκήσεις

1. Να αναγνωρίσεις την έγκλιση των παρακάτω ρηµάτων.

α) ψάχνει …………………………………………………………………

β) να βγαίνετε …………………………………………………………………

γ) µην αφήνετε …………………………………………………………………

δ) µάζευε …………………………………………………………………

ε) καλύπτουµε …………………………………………………………………

στ) να πιστεύεις …………………………………………………………………

2. Να υπογραµµίσεις τα ρήµατα που είναι σε υποτακτική έγκλιση.

α) Του αρέσει να ταξιδεύει στα νησιά της Ελλάδας

β) Άρχισε να βρέχει και να κάνει κρύο.

γ) Ο οδηγός της νταλίκας θύµωσε τόσο πολύ, που άρχισε να βρίζει.

3. Να συµπληρώσεις τις καταλήξεις των ρηµάτων µε ει, η, ή ι και να

τονίσεις όπου πρέπει.

α) Εάν χάσετε το δρόµο ρωτ…….στε τον περιπτερά και ζητ…….στε του να

σας βοηθήσει.

β) Οδηγ…….τε πάντα µε προσοχή.

γ) Καθαρ…….στε το δωµάτιό σας, τακτοποι…….στε την ντουλάπα και

γυαλ…….στε τα παπούτσια σας.

δ) Σταθ…….τε στη δεξιά πλευρά της σκάλας και πιαστ…….τε από την

κυλιόµενη χειρολαβή.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 24

Page 26: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

6

Οικογένει ες λέξεων

Όλες οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη ανήκουν στην ίδια

οικογένεια λέξεων. Οι λέξεις αυτές µπορεί να είναι παράγωγες ή σύνθετες.

Παράγωγες λέξεις Απλές λέξεις Σύνθετες λέξεις

γραφή διαγράφω γραφείο

γράφω υπογραφή

γραφικός συγγραφέας

γράµµα παράγραφος

Ασκήσεις

1. Να σχηµατίσεις τις οικογένειες των παρακάτω λέξεων.

............................................ ............................................

βάρκα

............................................ ............................................

............................................ ............................................

χέρι

............................................ ............................................

............................................ ............................................

κεφάλι

............................................ ............................................

............................................ ............................................

πόρτα

............................................ ............................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 25

Page 27: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

7

ΈΈνναα ααλλλλιιώώττιικκοο ΠΠάάρρκκοο!!

Ουδέτερα ουσια στικά σε –µα

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –µα είναι ανισοσύλλαβα, δηλαδή δεν έχουν τον ίδιο αριθµό συλλαβών σε όλες τις πτώσεις.

Συγκεκριµένα, έχουν µία συλλαβή παραπάνω στη γενική του ενικού

αριθµού και σε όλες τις πτώσεις του πληθυντικού αριθµού.

π.χ. το βήµα – του βήµατος

τα βήµατα – των βηµάτων

Ενικός αριθµός

ονοµ. το βήµα το άγαλµα

γεν. του βήµατος του αγάλµατος

αιτ. το βήµα το άγαλµα

κλητ. - βήµα - άγαλµα

Πληθυντικός αριθµός

ονοµ. τα βήµατα τα αγάλµατα

γεν. των βηµάτων των αγαλµάτων

αιτ. τα βήµατα τα αγάλµατα

κλητ. - βήµατα - αγάλµατα

Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!

Τα ουδέτερα ουσιαστικά που λήγουν σε – µα και παράγονται

από ρήµατα των οποίων ο χαρακτήρας του θέµατος είναι

π, β, φ, πτ γράφονται µε δύο µ (-µµα)

π.χ. βλέπω βλέµµα δένω δέµα

αλλά

γράφω γράµµα οργώνω όργωµα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 26

Page 28: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

8

Ασκήσεις

1. Να συµπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα.

Ενικός αριθµός

ονοµ.

γεν.

αιτ. το στόµα

κλητ.

Πληθυντικός αριθµός

ονοµ. τα ονόµατα

γεν.

αιτ.

κλητ.

2. Να αλλάξεις τις παρακάτω φράσεις όπως το παράδειγµα.

π.χ. Αρρώστια στο δέρµα. Αρρώστια του δέρµατος. α) Αύξηση στο ρεύµα. …………………………………………………………………

β) ∆ιακοπή στο γύρισµα. …………………………………………………………………

γ) Αλλαγή στα χρώµατα. …………………………………………………………………

δ) Εξέταση στο αίµα. …………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 27

Page 29: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

9

ΡΡόόδδαα εείίννααιι κκααιι γγυυρρίίζζεειι

Ο στιγµιαίος µέλλοντα ς της πα θητικής

φωνής

Το ρήµα που αναφέρεται σε κάτι που θα γίνεται στο µέλλον για µια στιγµή

(µια φορά), είναι σε χρόνο στιγµιαίο µέλλοντα ή συνοπτικό µέλλοντα, όπως

αλλιώς λέγεται.

Ο στιγµιαίος µέλλοντας της παθητική φωνής στην οριστική κλίνεται ως εξής:

Στιγµιαίος µέλλοντας

Παθητική φωνή

θα γραφτώ

θα γραφτείς

θα γραφτεί

θα γραφτούµε

θα γραφτείτε

θα γραφτούν

Ασκήσεις

1. Να κλίνεις τα ρήµατα ζεσταίνοµαι και µολύνοµαι στον στιγµιαίο µέλλοντα της ενεργητικής και παθητικής φωνής.

Στιγµιαίος µέλλοντας

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 28

Page 30: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Μάζεκα Κπθινθνξηαθήο Αγσγήο

Σα παηδηά πξηλ πάλε ζην ζρνιείν βξήθαλ ηνπο θίινπο ηνπο ζην δξόκν θαη

παίδαλε θαη γειάγαλε όινη καδί. Ξαθληθά αθνύζαλ ην θνπδνύλη ηνπ

ζρνιείνπ πνπ ρηύπεζε θαη άξρηζαλ λα ηξέρνπλ ζην δξόκν. Ο ηξνρνλόκνο

πνπ ήηαλ ζην δξόκν είπε ζην δηεπζπληή πσο ηα παηδηά δελ πξνζέρνπλ ζην

δξόκν θαη ζα ηνπο ρηππήζνπλ ηα απηνθίλεηα. Μεηά ε δαζθάια ηεο ηάμεο

κίιεζε ζηα παηδηά γηα ηνλ Κώδηθα Οδηθήο Κπθινθνξίαο πνπ είλαη έλα

βηβιίν κε θαλόλεο γηα ην ηη πξέπεη λα θάλνπλ νη νδεγνί ζην απηνθίλεην θαη

νη άλζξσπνη πνπ πεξπαηάλε ζην πεδνδξόκην.

1νο

θαλόλαο . Πεξλάκε ην δξόκν όηαλ ην θαλάξη γίλεη πξάζηλν.

2νο

θαλόλαο. Κνηηάκε δεμηά θαη αξηζηεξά ην δξόκν πξηλ πεξάζνπκε

3νο

θαλόλαο. Κάλνπκε απηό πνπ ιέεη ν ηξνρνλόκνο

Όηαλ κηα πξόηαζε δελ έρεη ξήκα, ππνθείκελν ή θαηεγνξνύκελν

ιέγεηαη ειιεηπηηθή . Πνιύ ζσζηά!

Όηαλ κηα ιέμε γίλεηαη από 2 άιιεο ιέμεηο ιέγεηαη ζύλζεηε

πεδόο + δξόκνο = πεδόδξνκνο

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 29

Page 31: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Δηάβαζε ηε γξακκαηηθή ζνπ

Έλα ξήκα ην γξάθνπκε κε πνιινύο ηξόπνπο. Σν γξάθνπκε

ζε 3 εγθιίζεηο ηελ νξηζηηθή, ηελ ππνηαθηηθή θαη ηελ

πξνζηαθηηθή.

Γξάθνπκε ην ξήκα ζηελ νξηζηηθή όηαλ ζέινπκε λα πνύκε όηη θάηη

είλαη ζίγνπξν θαη ζπκβαίλεη ζηα αιήζεηα, είλαη πξαγκαηηθό.

Δγώ ηώξα δηαβάδσ ηε γξακκαηηθή κνπ.

Γξάθνπκε ην ξήκα ζηελ ππνηαθηηθή όηαλ ζέινπκε λα δείμνπκε όηη

θάηη ζέινπκε πνιύ λα γίλεη ή ην πεξηκέλνπκε λα γίλεη.

Θα ήζεια λα πεγαίλσ βόιηα θάζε κέξα.

Γξάθνπκε ην ξήκα ζηελ πξνζηαθηηθή όηαλ ζέινπκε λα

παξαθαιέζνπκε θάπνηνλ ή λα ηνπ πνύκε ηη λα θάλεη.

Φέξε κνπ έλα πνηήξη λεξό.

Ελεζηώηαο

Οξηζηηθή Τπνηαθηηθή Πξνζηαθηηθή

δηαβάδσ λα δηαβάδσ -

δηαβάδεηο λα δηαβάδεηο δηάβαδε

δηαβάδεη λα δηαβάδεη -

δηαβάδνπκε λα δηαβάδνπκε -

δηαβάδεηε λα δηαβάδεηε δηαβάδεηε

δηαβάδνπλ λα δηαβάδνπλ -

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 30

Page 32: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Σν πάξθν Κπθινθνξηαθήο Αγσγήο είλαη έλα πάξθν πνπ ηα παηδηά

κπνξνύλ λα κάζνπλ πσο λα θπθινθνξνύλ ζην δξόκν ζσζηά θαη κε

αζθάιεηα ρσξίο λα θηλδπλεύνπλ. Σν πάξθν απηό κνηάδεη κε κηα κηθξή πόιε

πνπ δελ έρεη ζπίηηα αιιά έρεη δξόκνπο, πεδνδξόκηα,πηλαθίδεο θαη θαλάξηα.

ηελ πόιε θαη ζην πάξθν απηό νη άλζξσπνη θαη νη νδεγνί ησλ απηνθηλήησλ

θάλνπλ ό,ηη ιέλε νη θαλόλεο ηνπ Κώδηθα Οδηθήο Κπθινθνξίαο.

Ση έρεη έλα πάξθν θπθινθνξηαθήο αγσγήο;

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

Απαγνξεύεηαη ε δεμηά ζηξνθή

Πνδειαηόδξνκνο

Απαγνξεύεηαη λα πεξάζνπλ πνδήιαηα

Γηάβαζε πσο θιίλνληαη ηα νπδέηεξα νπζηαζηηθά πνπ ηειεηώλνπλ ζε

–κα

Εληθόο αξηζκόο Πιεζπληηθόο

αξηζκόο

νλνκαζηηθή Σν ζήκα Σα ζήκαηα

γεληθή Σνπ ζήκαηνο Σσλ ζεκάησλ

αηηηαηηθή Σν ζήκα Σα ζήκαηα

θιεηηθή - ζήκα - ζήκαηα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 31

Page 33: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ρόδα είλαη θαη γπξίδεη

Γξάςε ηη έπαζε ε γηαγηά ζνπ πέξπζη θαη πήγε ζην

λνζνθνκείν

1) Πξώηνλ ζα ζθεθηώ

Πόηε έγηλε θαη πνύ έγηλε απηό πνπ έπαζε ε γηαγηά

Ση έγηλε κε ηε ζεηξά θαη αξξώζηεζε ε γηαγηά

Ση έγηλε κεηά

Ση ζθέθηεθε ε Δύα θαη πώο έλησζε

2) Θα γξάςσ ηηο απαληήζεηο κνπ κε ηη ζεηξά

Πόηε θαη πνύ έγηλε;

.........................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

Ση έγηλε κε ηε ζεηξά

...........................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Ση έγηλε κεηά;

............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Ση ζθέθηεθε ε Δύα;

...........................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Πώο έλησζε ε Δύα;

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 32

Page 34: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Οι εγκλίσεις του ρήματος

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 33

Page 35: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Οριστική έγκλιση • Χρησιμοποιούμε την οριστική, όταν θέλουμε να

περιγράψουμε ένα πραγματικό και βέβαιο γεγονός στο

παρελθόν, το παρόν ή το μέλλον. Την οριστική τη

συναντάμε σε όλους τους χρόνους.

• Για να σχηματίσουμε την άρνηση, χρησιμοποιούμε το

δε(ν).

π.χ. Θα πάω στον κινηματογράφο.

• Δε θα πάω στον κινηματογράφο.

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 34

Page 36: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Υποτακτική έγκλιση • Χρησιμοποιούμε την υποτακτική, όταν θέλουμε να

εκφράσουμε ευχή, επιθυμία, εναντίωση, παραχώρηση, προσταγή (με ευγενικό τρόπο).

• Υποτακτική έγκλιση έχουν μόνο τρεις χρόνοι : ο ενεστώτας , ο αόριστος και ο παρακείμενος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής .

• Όταν ένα ρήμα βρίσκεται στην υποτακτική , συνοδεύεται με ένα από τα μόρια ας , να ή με έναν από τους συνδέσμους για να , όταν , πριν , αν , άμα ή το απαγορευτικό μη(ν) .

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 35

Page 37: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Υποτακτική έγκλιση Ενεργητική

φωνή Παθητική φωνή

Ενεστώτας να λύνω να λύνομαι

Αόριστος να λύσω να λυθώ

Παρακείμενος να έχω λύσει να έχω λυθεί

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 36

Page 38: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Υποτακτική έγκλιση • Για να σχηματίσουμε την άρνηση, χρησιμοποιούμε το

μη(ν).

π.χ. Να λύσετε τις ασκήσεις.

Να μη λύσετε τις ασκήσεις σας.

Μη λύσετε τις ασκήσεις σας.

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 37

Page 39: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Προστακτική έγκλιση • Χρησιμοποιούμε την προστακτική, για να εκφράσουμε

προσταγή ή διαταγή.

• Προστακτική έγκλιση έχουν μόνο δυο χρόνοι : ο

ενεστώτας και ο αόριστος της ενεργητικής και της

παθητικής φωνής .

• Η προστακτική έχει μόνο δύο πρόσωπα , το β΄ ενικό

και το β΄ πληθυντικό .

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 38

Page 40: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Προστακτική έγκλιση Ενεργητική

φωνή Παθητική φωνή

Ενεστώτας λύνε

λύνετε

λύνου

λύνεστε

Αόριστος λύσε

λύστε

λύσου

λυθείτε

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 39

Page 41: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Προστακτική έγκλιση • Η προστακτική δεν παίρνει ποτέ άρνηση, άρα, όταν

θέλουμε να εκφράσουμε απαγόρευση ή αποτροπή ,

χρησιμοποιούμε υποτακτική με το μη(ν).

• Όταν βλέπουμε λοιπόν τύπους όπως μη λύσετε , μην

προχωράς κλπ. , θα καταλαβαίνουμε ότι είναι σε

υποτακτική και όχι σε προστακτική .

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 40

Page 42: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ορθογραφία Προστακτικής

ποτίζω ποτίστε

αθροίζω αθροίστε

δακρύζω δακρύστε

δανείζω δανείστε

τηλεφωνώ τηλεφωνήστε

ντύνομαι ντυθείτε

δένομαι δεθείτε

λύνομαι λυθείτε

στέκομαι σταθείτε

κρατιέμαι κρατηθείτε

Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 41

Page 43: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5α Μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 42

Page 44: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα5β ασφαλώς κυκλοφορώ

Όνομα: ………………………………………..

Να κλίνετε τα παρακάτω ανισοσύλλαβα ουδέτερα σε –μα:

Ενικός αριθμός Ονομαστική Το σώμα Το ποιήμα Γενική Αιτιατική Κλητική

Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Αιτιατική Κλητική

Γράψε δίπλα τη γενική του ενικού σε καθένα από τα παρακάτω

ουδέτερα ουσιαστικά:

ονομαστική γενική ονομαστική γενική Το πράγμα Το κύμα

Το βήμα Το πώμα Το στρώμα Το σφάλμα

Το χρώμα Το πρόβλημα

Το θαύμα Το όχημα Το στόμα Το στοίχημα

Συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν:

Θερμ…νω πλ…νω δαν…ζω

Πηγ…νουμε βγ…νω αρρωστ…νω

Φροντ…ζω ελπ…ζουμε ξερ…νω

Ποτ…ζω γλυκ…νω δαν…στηκα

Εμποδ…ζω μ…νω δ…νω

Ομορφ…νουν πληθ…νω αντικρ…ζω

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 43

Page 45: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γράψε δίπλα σε κάθε πρόταση σε ποια έγκλιση είναι το ρήμα της:

Να προσέχεις στον δρόμο σου:………………………………….

Πρόσεχε στον δρόμο σου:…………………………………………..

Ακούω μουσική:……………………………………………

Να ακούς τους γονείς σου:………………………………………….

Άκουγε τις συμβουλές των γονέων σου:………………………………….

Γράψε δίπλα σε καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις ένα παρώνυμό της,

δηλαδή μια λέξη που ακούγεται περίπου το ίδιο αλλά έχει διαφορετική

σημασία και ορθογραφία όπως το παίζω- πεζός ή το παίρνω- περνώ:

Αδιάφορο…………………………….. βολή…………………………………………….

Αθήνα …………………………………. Βρόντοι………………………………………..

Αλλά……………………………………… γέρος …………………………………………..

Ανήσυχο………………………………. Γέρνω ………………………………………….

Αντιγραφή …………………………… γλύκα…………………………………………..

Αξία……………………………………….. δύστυχος …………………………………….

(Τα) βάρη……………………………… ζέστη ……………………………………………

Γράψε δίπλα στην κάθε πρόταση αν είναι ελλειπτική, απλή ή σύνθετη:

Βοήθησέ με. …………………………………………

Σχεδόν όλοι στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο……………………………………

Η μαμά έκανε κουραμπιέδες και μελομακάρονα……………………………………

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 44

Page 46: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5γ Στο δρόμο με τον Σωτήρη

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 45

Page 47: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

1. Γράψε στα παρακάτω ουσιαστικά τη γενική του ενικού και του πληθυντικού αριθμού.

Ονομαστική Γενική ενικού Γενική πληθυντικού

το βλέμμα ______________________ ________________________

το όνομα ______________________ ________________________

το γεύμα ______________________ ________________________

το εισόδημα ______________________ ________________________

το κέρμα ______________________ ________________________

το ύφασμα ______________________ ________________________

το κύμα ______________________ ________________________

2. Ξανάγραψε τις συμβουλές του Σωτήρη χρησιμοποιώντας πρώτα οριστικήκαι μετά προστακτική στο τετράδιο γραμματικής.

Για όσους κυκλοφορούν με πατίνια

1. Να μάθετε να κάνετε πατίνια σε ένα μέρος ασφαλές, ομαλό και στεγνό.

2. Στην αρχή να μην πηγαίνετε σε επικίνδυνα μέρη.

3. Να παρατηρείτε προσεκτικά τα εμπόδια στο δρόμο σας ώστε να μπορείτε να

τα αποφύγετε με ασφάλεια.

4. Να σέβεστε τους άλλους και να μην πέφτετε πάνω τους.

5. Να φοράτε πάντα τον εξοπλισμό ασφαλείας.

6. Να φροντίζετε πάντα τα πατίνια σας να είναι σε καλή κατάσταση.

3. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στονκατάλληλο τύπο. (όπου χρειάζεται να γράψεις και τα άρθρα)

Τα λεωφορεία έχουν πολύ στενά …………………………………… (κάθισμα) Σου αγόρασα δύο σχολικά ……………………………… (βοήθημα), ένα για τη γλώσσα και ένα για τα μαθηματικά.

Η διαδικασία ………………………………… (όργωμα) των χωραφιών είναι δύσκολη. Η χρήση ………………………………… (κόμμα) είναι απαραίτητη στις

σύνθετες προτάσεις.

Ονοματεπώνυμο:………………………………………………………

……………………………………………

Να κλίνετε

στο τετράδιο

γραμματικής :

Το στοίχημα

Το μάθημα

Τσαμπίκα ΔρακιούΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 46

Page 48: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5ε ένα αλλιώτικο πάρκο

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 47

Page 49: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5ζ Ρόδα είναι και γυρίζει

Άσκηση ορθογραφίας

Μ…σα απ… μια ιστ…ρία χ…ρίς λ…για με σκ…τσα περ…γράφετ… το ατ…χημα

του Γρηγόρη, εν…ς δ…λαδή αγ…ριού που με την αδ…ρφή του, τη Σταματ…α,

…καναν β…λτα με τα π…δήλατά τους. Η απροσεξ…α του και η σ…γουριά του

οτ… ξέρ… πολύ καλά να οδ…γεί το π…δήλατό του, είχαν ως σ…νέπεια τον

τραυματ…σμό του. Ο Γρηγόρης δ…λαδή άφ…σε τα χ…ρια από το τ…μόνι του

π…δηλάτου και αφού έχασε τον έλ…γχο, έπ…σε με αρκ…τη ταχ…τητα πάν…

σε ένα δ…ντρο. Ευνίκη Τοκατλή

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 48

Page 50: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ylikogiadaskalous.bogspot.gr Σελίδα 1

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Παιδιά, ζηα παοακάητ πλαίζια γοάσηε ξδηγίεπ για

ηημ αζθάλεια ζηξ δοόμξ ςοηζιμξπξιώμηαπ κάθε

θξοά διαθξοεηική έγκλιζη (ξοιζηική, ρπξηακηική

και ποξζηακηική):

Γοάσηε όζεπ πεοιζζόηεοεπ παοάγτγεπ λένειπ μπξοείηε

ηηπ λένηπ δοόμξπ:…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….

…………….………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

.

…………….………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

…………….………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 49

Page 51: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ylikogiadaskalous.bogspot.gr Σελίδα 2

Παιδιά, ελάηε μα θηιάνξρμε… εικξμξκαμόμεπ, όπτπ

έκαμε και ξ θίλξπ μαπ ξ Στηήοηπ:

Γηα κα δηαζπίζμομε έκα ζηαονμδνόμη, πενκάμε πάκηα από ηηξ

ηςκ πεδώκ. Ακ οπάνπεη …………………………………

πενημέκμομε κα μαξ θάκεη ζήμα γηα κα πενάζμομε. Ακ πάιη

οπάνπμοκ ………………… πενημέκμομε κ’ ακάρεη ημ ………………………….

γηα ημοξ πεδμύξ ( μ γκςζηόξ μαξ…………………………………. ).

Πμηέ μα πμηέ δε λεπκάμε κα θμηηάλμομε πνώηα………………………………

πνηκ δηαζπίζμομε ημ δνόμμ.

Μέζα ζημ …………………………………….. θμνάμε πάκηα …………………………..

θαη θαζόμαζηε μόκμ ζημ πίζς θάζηζμα.

Ακ θοθιμθμνμύμε με ……………………………. θνμκηίδμομε κα ημ

θναηάμε ζε άνηζηε θαηάζηαζε (εηδηθά ηα θνέκα ημο θαη ηα θακάνηα

ημο). Δεκ λεπκάμε κα θμνάμε πάκηα ……………………. ,γηα κα

απμθύγμομε ηοπόκ ηναομαηηζμό ζημ………………………….

Δεκ αθμύμε ……………………., όζμ είμαζηε πάκς ζημ πμδήιαημ θαη

έπμομε πάκηα θαη ηα δύμ ……………………. μαξ ζημ ηημόκη. Δεκ

θάκμομε πμηέ θόκηνεξ ή ……………………………… , γηαηί μπμνεί κα

ηναομαηηζημύμε ζμβανά!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 50

Page 52: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ylikogiadaskalous.blogspot.gr Σελίδα 1

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Εογασίεπ στη γλώσσα

Παηδηά, θιίκεηε ζημ ηεηνάδημ ηεξ Γναμμαηηθήξ ηα

νήμαηα δέκμμαη θαη θαίγμμαη ζημκ εκεζηώηα θαη

ζημκ παναηαηηθό.

Στξμ παοακάτω πίμακα σρμπληοώστε τη υωμή πξρλείπει:

Σρμπληοώστε τιπ καταλήνειπ στιπ παοακάτω ποξτάσειπ:

Οη γμκείξ μμο θμονάδ……… πμιύ γηα κα με μεγαιώζμοκ.

Αοηό ημ θαγεηό είκαη ηόζμ ακάιαημ πμο δεκ ηνώγ………..

Σηηξ δύζθμιεξ ζηηγμέξ όιμη μαξ πνεηαδ…………….. ηε ζομπανάζηαζε

ηωκ θίιωκ μαξ.Σηαμάηα κα ακαθαηεύ………… εθεί πμο δε ζε

ζπένκμοκ!

Κάζε θμνά πμο ζθέθη……… ηα παηδηά πμο πεηκάκε ζηεκαπωνηέ…….

πμιύ! Αηζζάκ………. ηεκ ακάγθε κα θάκω ό,ηη πενκάεη από ημ πένη

μμο γηα κα ηα βμεζήζω!

Μεκ πκίγ……….. ζε μηα θμοηαιηά κενό! Χνεηάδ………. κα έπεηε

οπμμμκή!

Όπμο θαη κα θνύβ………… εγώ ζα ημοξ βνω!

Με ημ δόνη θναηηέ…….. κα μεκ θμημεζώ!

Εμεογητική υωμή Παθητική υωμή

θόβω

θμονάδμμαη

ζημιίδμμαη

εθπαηδεύω

πιεγώκω

βνίζθμμαη

ηνέθω

πηοπώ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 51

Page 53: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ylikogiadaskalous.blogspot.gr Σελίδα 2

Από τξμ εμεστώτα στξμ παοατατικό:

Δεκ αηζζάκμμαη πμιύ θαιά. Ζαιίδμμαη θαη θνοώκω!

…………………………………………………………………………………………………………………

Κάζε Κονηαθή πνωί πιεκόμαζηε, πηεκηδόμαζηε, θμνάμε ηα θαιά

μαξ θαη πεγαίκμομε ζηεκ εθθιεζία.

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

Η μεηένα μμο ενγάδεηαη πμιύ ζθιενά. Δεκ λεθμονάδεηαη πανά

μόκμ ανγά ημ βνάδο.

…………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………..

Τα παηδηά ζημ κεζί μκεηνεύμκηαη κα γίκμοκ μηα μένα θαπεηακαίμη.

………………………………………………………………………………………………………………

Σρμπληοώστε τξ τελικό –μ, όπξρ ςοειάζεται:

Τα Χνηζημύγεκκα έζπαζα ημ_ θμομπανά μμο θαη αγόναζα δώνα γηα

ημ_ μπαμπά μμο, ηε_ μαμά μμο θαη ημ_ αδενθό μμο.

Τε_ γηαγηά μμο ηε_ αγαπάω θαη ηε_ ζέβμμαη πμιύ!

Τμ_ θώκαλε γηα κα ηε_ βμεζήζεη αιιά εθείκμξ ηε_ αγκόεζε

εκηειώξ!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 52

Page 54: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ylikogiadasklous.blogspot.gr Σελίδα 1

Εκόηεηα 5

ΕΡΓΑΙΕ ΣΗ ΓΛΩΑ

Λέλεηξ πμο… μαξ μπενδεύμοκ!

Παηδηά, ζομπιενώζηε ηα παναθάης θεκά με ηηξ

ιέλεηξ παίνκς-πενκώ, παίδς-πεδόξ, ζημκ

θαηάιιειμ θάζε θμνά ηύπμ. Σμ κμο ζαξ με μπενδεοηείηε!

Κάζε πνςί, ζημ δνόμμ γηα ημ ζπμιείμ μμο, ……………… από ημ θμύνκμ

ηεξ γεηημκηάξ θαη ……………… μία ηονόπηηα.

Ο θίιμξ μαξ μ ςηήνεξ, ημ ζομπαζεηηθό ακζνςπάθη ηεξ

ηνμπαίαξ, μαξ έμαζε πώξ κα ………………….. όιεξ ηηξ απαναίηεηεξ

πνμθοιάλεηξ, όηακ ……………………. ημ δνόμμ.

Χηεξ είδα ζημ δνόμμ έκακ θηζανίζηα πμο ………………… ηόζμ ςναία,

πμο μη ……………… θμκημζηέθμκηακ γηα κα ημκ αθμύζμοκ.

Δεκ πνέπεη κα …………………… ζηα πεδμδνόμηα, γηαηί εμπμδίδμομε

ηεκ θοθιμθμνία ηςκ…………………….. .

Οη ιέλεηξ θαη ε ζεμαζία ημοξ

θεθηείηε θαη γνάρηε έκακ μνηζμό γηα ηηξ ιέλεηξ:

Σνμπόζπηημ:…………………………………………………………………………………………..

Δίηνμπμ:………………………………………………………………………………………………….

Πεδμδνόμημ:…………………………………………………………………………………………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 53

Page 55: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ylikogiadasklous.blogspot.gr Σελίδα 2

Καηαιήλεηξ πνμζηαθηηθήξ

ομπιενώζηε η, ι, ή ει ζηηξ θαηαιήλεηξ ηςκ

παναθάης νεμάηςκ:

Δηαζπ_ ζηε ημ δνόμμ από ηηξ δηαβάζεηξ!

ηαμαη_ζηε ζημ θόθθηκμ!

ομμμνθςζ_ ηε με ηηξ οπμδείλεηξ ημο ηνμπμκόμμο!

Φνμκη_ζηε κα θμνάηε πάκηα ημ θνάκμξ ζαξ, όηακ θάκεηε

πμδήιαημ!

Κοθιμθμν_ζηε ζημ δνόμμ με αζθάιεηα!

εβαζη_ηε ημκ Κ.Ο.Κ. !

Οοδέηενα ακηζμζύιιαβα ζε –μα

ομπιενώκς ηα θεκά με ηηξ ιέλεηξ ηεξ πανέκζεζεξ, ζηεκ

θαηάιιειε πηώζε θαη ανηζμό:

(πνόγναμμα, όπεμα, ζήμα, αηύπεμα)

ε ώνεξ αηπμήξ ε θοθιμθμνία ηςκ………………………… γίκεηαη με

μεγάιε δοζθμιία.

Σα πενηζζόηενα ……………………………… μθείιμκηαη ζηεκ παναβίαζε

ηςκ………………………. ηεξ ηνμπαίαξ από ημοξ μδεγμύξ.

Σα παηδηά επηζθέθζεθακ ημ Πάνθμ Κοθιμθμνηαθήξ Αγςγήξ ζηα

πιαίζηα ημο……………………….. « Μαζαίκς κα θοθιμθμνώ με

αζθάιεηα».

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 54

Page 56: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Σελίδα 1 ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Εκόηεηα 5: Ελαζθμύμαη ζηε Γιώζζζα

Λέλεηξ πμο… μαξ μπενδεύμοκ!

Παηδηά, ζομπιενώζηε ηα παναθάης θεκά με ηηξ

ιέλεηξ παίνκς-πενκώ, παίδς-πεδόξ, ζημκ θαηάιιειμ θάζε θμνά ηύπμ. Τμ κμο ζαξ με μπενδεοηείηε!

Κάζε πνςί, ζημ δνόμμ γηα ημ ζπμιείμ μμο, ……………… από ημ θμύνκμ

ηεξ γεηημκηάξ θαη ……………… μία ηονόπηηα.

Ο θίιμξ μαξ μ Σςηήνεξ, ημ ζομπαζεηηθό ακζνςπάθη ηεξ

ηνμπαίαξ, μαξ έμαζε πώξ κα ………………….. όιεξ ηηξ απαναίηεηεξ

πνμθοιάλεηξ, όηακ ……………………. ημ δνόμμ.

Χηεξ είδα ζημ δνόμμ έκακ θηζανίζηα! ………………… ηόζμ ςναία, πμο

μη ……………… θμκημζηέθμκηακ γηα κα ημκ αθμύζμοκ.

Δεκ πνέπεη κα …………………… ζηα πεδμδνόμηα, γηαηί εμπμδίδμομε

ηεκ θοθιμθμνία ηςκ…………………….. .

Καηαιήλεηξ πνμζηαθηηθήξ

Σομπιενώζηε ε, η, ή εη ζηηξ θαηαιήλεηξ ηςκ

παναθάης νεμάηςκ:

Δηαζπ_ ζηε ημ δνόμμ από ηηξ δηαβάζεηξ!

Σηαμαη_ζηε ζημ θόθθηκμ!

Σομμμνθςζ_ ηε με ηηξ οπμδείλεηξ ημο ηνμπμκόμμο!

Φνμκη_ζηε κα θμνάηε πάκηα ημ θνάκμξ ζαξ, όηακ θάκεηε

πμδήιαημ!

Κοθιμθμν_ζηε ζημ δνόμμ με αζθάιεηα!

Σεβαζη_ηε ημκ Κ.Ο.Κ. !

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 55

Page 57: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Σελίδα 2 ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Οοδέηενα ακηζμζύιιαβα ζε –μα

Σομπιενώκς ηα θεκά με ηηξ ιέλεηξ ηεξ πανέκζεζεξ, ζηεκ

θαηάιιειε πηώζε θαη ανηζμό:

(πνόγναμμα, όπεμα, ζήμα, αηύπεμα)

Σε ώνεξ αηπμήξ ε θοθιμθμνία ηςκ………………………… γίκεηαη με

μεγάιε δοζθμιία.

Τα πενηζζόηενα ……………………………… μθείιμκηαη ζηεκ παναβίαζε

ηςκ………………………. ηεξ ηνμπαίαξ από ημοξ μδεγμύξ.

Τα παηδηά επηζθέθζεθακ ημ Πάνθμ Κοθιμθμνηαθήξ Αγςγήξ ζηα

πιαίζηα ημο……………………….. « Μαζαίκς κα θοθιμθμνώ με

αζθάιεηα».

Απιή, ζύκζεηε ή ειιεηπηηθή; Ακαγκςνίζηε ηη είκαη ε

θαζεμηά από ηηξ παναθάης πνμηάζεηξ:

- Καιεμένα!( )Πώξ από δς;( )

- Χνεηάδμμαη ηε βμήζεηά ζμο!( ) Δεκ θαηαιαβαίκς θάηη ζηα

μαζεμαηηθά.( ) Θα με βμεζήζεηξ;( )

- Μα θαη βέβαηα!( )

- Δεκ έπς θαηαιάβεη θαιά ημοξ πμιιαπιαζηαζμμύξ θαη ηηξ

δηαηνέζεηξ!( ) Είκαη πμιύ αθαηαιαβίζηηθα!( ) Ο μπαμπάξ

μμο θαη ε μαμά μμο δεκ έπμοκ θαζόιμο οπμμμκή!( ) Εζύ είζαη

ε μόκε μμο ειπίδα!( )

- Εκηάλεη.( )Σήμενα ημ απόγεομα λεθηκάμε ηα μαζήμαηα!(

)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 56

Page 58: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Σελίδα 3 ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Παηδηά, ζηα παναθάης πιαίζηα γνάρηε μδεγίεξ γηα ηεκ

αζθάιεηα ζημ δνόμμ πνεζημμπμηώκηαξ θάζε θμνά

δηαθμνεηηθή έγθιηζε (μνηζηηθή, οπμηαθηηθή θαη

πνμζηαθηηθή):

Οη ιέλεηξ θαη ε ζεμαζία ημοξ

Σθεθηείηε θαη γνάρηε έκακ μνηζμό γηα ηηξ ιέλεηξ:

Τνμπόζπηημ:…………………………………………………………………………………………..

Δίηνμπμ:………………………………………………………………………………………………….

Πεδμδνόμημ:…………………………………………………………………………………………..

…………….………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………..

…………….………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………..

…………….………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 57

Page 59: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Σελίδα 4 ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Γνάρηε όζεξ πενηζζόηενεξ πανάγςγεξ ιέλεηξ

μπμνείηε ηεξ ιέλεξ δνόμμξ θαη ηνμπόξ:

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………….

Παηδηά, ειάηε κα θηηάλμομε… εηθμκμθακόκεξ, όπςξ έθακε

θαη μ θίιμξ μαξ μ Σςηήνεξ:

Γηα κα δηαζπίζμομε έκα ζηαονμδνόμη, πενκάμε πάκηα από ηηξ …….....

ηςκ πεδώκ. Ακ οπάνπεη …………………………………

πενημέκμομε κα μαξ θάκεη ζήμα γηα κα πενάζμομε. Ακ πάιη

οπάνπμοκ …………………. πενημέκμομε κ’ ακάρεη ημ ………………………….

γηα ημοξ πεδμύξ.

Πμηέ μα πμηέ δε λεπκάμε κα θμηηάλμομε πνώηα…………………………..

πνηκ δηαζπίζμομε ημ δνόμμ.

Μέζα ζημ …………………………………….. θμνάμε πάκηα …………………………..

θαη θαζόμαζηε μόκμ ζημ πίζς θάζηζμα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 58

Page 60: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Σελίδα 5 ylikogiadaskalous.blogspot.gr

Ακ θοθιμθμνμύμε με ……………………………. θνμκηίδμομε κα ημ

θναηάμε ζε άνηζηε θαηάζηαζε (εηδηθά ηα θνέκα ημο θαη ηα θακάνηα

ημο).

Δεκ λεπκάμε κα θμνάμε πάκηα ……………………. ,γηα κα απμθύγμομε

ηοπόκ ηναομαηηζμό ζημ…………………………. Δεκ αθμύμε

……………………., όζμ είμαζηε πάκς ζημ πμδήιαημ θαη έπμομε πάκηα

θαη ηα δύμ ……………………. μαξ ζημ ηημόκη. Δεκ θάκμομε πμηέ

θόκηνεξ ή ……………………………… , γηαηί μπμνεί κα ηναομαηηζημύμε

ζμβανά!

Μεηαθένεηε ηηξ οπμγναμμηζμέκεξ θνάζεηξ ζημ

β΄ πιεζοκηηθό πνόζςπμ ηεξ πνμζηαθηηθήξ:

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 59

Page 61: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γξαίγνπ Επαγγειία Δ΄Δεκνηηθνύ Ελόηεηα 5

Σελίδα 1

ylikogiadaskalous.blogspot.gr

ENOTHTA 5

ΑΚΗΕΙ ΣΗ ΓΛΩΑ

Βάλε σε ονομαστική, αιτιατική ή κλητική τα οσσιαστικά

των παρακάτω προτάσεων:

………………., έια ιίγν λα κε βνεζήζεηο. (Αληξέαο)

………………… πξνζέρεη πνιύ ην θαηλνύξην ηνπ απηνθίλεην. (Αληξέαο)

πλαληώ θάζε πξσί………………. ζηε ζηάζε ηνπ ιεσθνξείνπ.

(Αληξέαο)

Οη εξγάηεο ηνπ δήκνπ θηηάρλνπλ ……………….. (δξόκνο)

……………….. απηόο βγαίλεη θαηεπζείαλ ζην ρσξηό. (δξόκνο)

……………….. πξόζερε ζην δξόκν γηα ην ζρνιείν!(Πεξηθιήο)

……………………. απηή αγαπάεη πνιύ ηνπο καζεηέο ηεο. (θαζεγήηξηα)

Μαξία, ζέισ λα αθνύο πξνζεθηηθά………………………….(θαζεγήηξηα)

……………………. είλαη γεκάηε ζθνππίδηα. (απιή)

Όιν ην πξσί εγώ θαη ηα παηδηά θαζαξίδακε…………………..(απιή)

ηακάηα λα κηιάο επηηέινπο,………………. !(Αζπαζία)

σμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα:

ΕΝΙΚΟ ΑΡΙΘΜΟ ΠΛΗΘΤΝΣΙΚΟ ΑΡΙΘΜΟ

ΟΝΟΜΑΣ. ΑΙΣΙΑΣΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣ. ΑΙΣΙΑΣΙΚΗ

Ο γάηνο

Η ζθόλε

Σν καραίξη

Η ηξάπνπια

Ο αηώλαο

Ο κεραληθόο

Ο πσιεηήο

Ο θαπλόο

Ο θιέθηεο

Σν ρόξην

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 60

Page 62: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γξαίγνπ Επαγγειία Δ΄Δεκνηηθνύ Ελόηεηα 5

Σελίδα 2

ylikogiadaskalous.blogspot.gr

ΠΡΟΣΑΚΣΙΚΗ ΣΩΝ ΡΗΜΑΣΩΝ

αξρίδσ άξρηζε - αξρίζηε

ζπλερίδσ ζπλέρηζε - ζπλερίζηε

δηαβάδσ δηάβαζε - δηαβάζηε

θνηηάδσ θνίηαμε - θνηηάμηε

αλνίγσ άλνημε - αλνίμηε

δείρλσ δείμε - δείμηε

γξάθσ γξάςε – γξάςηε

αλάβσ άλαςε - αλάςηε

ζβήλσ ζβήζε -ζβήζηε

ιέσ πεο - πέζηε / πείηε

βιέπσ δεο - δέζηε / δείηε

δίλσ δώζε - δώζηε

παίξλσ πάξε - πάξηε

σμπλήρωσε τα κενά με την προστακτική τοσ ρήματος στο β΄

πρόσωπο ενικού και πληθσντικού

Οδπζζέα……………….. ην θσο, ζε παξαθαιώ, γηαηί δε κπνξώ λα

δηαβάζσ. ( αλάβσ)

Παηδηά,………………………………………………………………

Αιίθε,………….. ηελ θαηλνύξηα κνπ ηζάληα! (βιέπσ)

Αιίθε, Δέζπνηλα,……………………………………………………….

Μαξηάλλα, ………………… θαιά ην κάζεκά ζνπ, …………… ηελ

νξζνγξαθία ζνπ θαη ζην ηέινο ………………….. ηελ Ιζηνξία ζνπ.

(δηαβάδσ, γξάθσ, καζαίλσ)

Αιέθν,Νηίλα,………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

Ρεμ, ……………… έλα θόθαιν!

(παίξλσ)

Κύξηε δηεπζπληά, ……………………. ην θαηλνύξην πξόγξακκα.

Αληηγόλε, ……………….. κνπ, ζε παξαθαιώ, ην παιηό κνπ! (δίλσ)

Κύξηνη ζπλάδειθνη, …………………… κνπ ην πξόγξακκά ζαο

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 61

Page 63: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Όνομα:………………. 05/12/11

Μάθημα: Μάθημα Κυκλοφοριακής Αγωγής

Ασκήσεις

1. Να βάλεις σε κύκλο την απάντηση που δηλώνει

το είδος της πρότασης σε καθεμιά από

τις παρακάτω περιπτώσεις:

Η αυλή ήταν ωραία και μεγάλη.

Α. απλή Β. σύνθετη Γ. ελλειπτική

Το βιβλίο αποδείχτηκε σπουδαίο.

Α. απλή Β. σύνθετη Γ. ελλειπτική

Χρόνια πολλά!

Α. απλή Β. σύνθετη Γ. ελλειπτική

Εγώ και ο Κώστας παίζαµε.

Α. απλή Β. σύνθετη Γ. ελλειπτική

Καλό ταξίδι!

Α. απλή Β. σύνθετη Γ. ελλειπτική

2. Γράψε αν είναι άρθρο ή αντωνυµία οι

υπογραµµισµένες λέξεις.

Του χάρισε αυτό το βιβλίο. →……..

Τα παλιά σπίτια ανακαινίστηκαν. →……..

Τα είπε έξω από τα δόντια. →…., …..

Φέρε του τα πράγµατά του. → ……..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 62

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Μαριάνθη Χαλκίτη
Page 64: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

1. Να σημειώσετε δίπλα σε κάθε πρόταση το είδος (Α) για τις απλές, (Σ) για τις

σύνθετες και (Ε) για τις ελλειπτικές.

Προσοχή κίνδυνος! [......]

Η Σοφία αγόρασε ένα ποδήλατο κι ένα ζευγάρι πατίνια. [......]

Ρεκόρ πωλήσεων! [......]

Ο Γιώργος φόρεσε τα παπούτσια του. [......]

Οι μαθητές επισκέφτηκαν το πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής χτες. [......]

Όλοι στην αυλή. [......]

Οι πινακίδες πληροφορούν τους οδηγούς και τους πεζούς. [......]

2. Να φτιάξετε τις οικογένειες λέξεων για το «παίζω» και το «πεζός»

3. Να σχηματίσετε σύνθετα ουσιαστικά από την οικογένεια της λέξης δρόμος:

Ονοματεπώνυμο:………………………………………………………

……………………………………………

παίζω πεζός

Θυμάμαι:

Απλή: Υ-Ρ-Α ή Κ

Σύνθετη:ΥΥΥ-Ρ-ΑΑΑ ή ΚΚΚ

Ελλειπτική: Δεν υπάρχει

ρήμα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 63

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Τσαμπίκα Δρακιού
Page 65: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Όνομα:………………………………. 13/12/11

Μάθημα: Στο δρόμο με το Σωτήρη

Εγκλίσεις είναι οι διαφορετικές μορφές που παίρνει

το ρήμα. Μάθαμε την Οριστική, την Υποτακτική και την

Προστακτική. Την Οριστική τη συναντάμε σε όλους τους

χρόνους και σε όλα τα πρόσωπα. Την Υποτακτική στον

Ενεστώτα, τον Αόριστο και τον Παρακείμενο σε όλα τα

πρόσωπα. Την Προστακτική στον Ενεστώτα και στον

Αόριστο μόνο στο εσύ και στο εσείς.

1. Φτιάξε την Προστακτική των παρακάτω ρημάτων:

Ενεστώτας Αόριστος

ταξιδεύω (εσύ)………………. …………………. (εσύ)………………..

(εσείς)…………….. (εσείς)………………..

ρυθμίζω …………………….. …………………. ……………………….

…………………….. ……………………….

ανακυκλώνω ……………………. ……………….. ……………………

……………………. ……………………

αγοράζω ……………………. ……………….. ………………………..

…………………… ………………………...

Τετράδιο

Γραµµατικής

Κλίνε το

ρήµα σβήνω

στην

Υποτακτική

και στους 3

χρόνους σε

όλα τα

πρόσωπα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 64

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Μαριάνθη Χαλκίτη
Page 66: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

1. Να κλίνετε στην υποτακτική το ρήμα σβήνω

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

2. Να κλίνετε το ρήμα σβήνω στην προστακτική

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

3. Συμπληρώστε τα ρήματα της παρένθεσης στο α΄ πληθυντικό

πρόσωπο της Οριστικής του Ενεστώτα.

Τι πρέπει να κάνουμε αμέσως μετά το σεισμό

.................................................. τους γενικούς διακόπτες του

ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού και του φυσικού αερίου. (Κλείνω)

.................................................. μαζί μας τα απολύτως απαραίτητα,

φακό, ραδιοφωνάκι, νερό, ή ό,τι άλλο ..................................................

ανάγκη. (παίρνω, έχω)

.................................................. προσεκτικά έξω από το κτίριο,

.................................................. γρήγορα και δεν

.................................................. . (βγαίνω, περπατώ, τρέχω)

Δε .................................................. ανελκυστήρα. (χρησιμοποιώ)

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

Εγώ

Εσύ Αυτός Εµείς Εσείς Αυτοί

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

- -

Εσύ Εσύ

- -

- -

Εσείς Εσείς

- -

Ονοματεπώνυμο:………………………………………………………

……………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 65

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Τσαμπίκα Δρακιού
Page 67: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Φύλλο εργασίας 7

Ονοματεπώνυμο:

1. Σημειώνω το είδος της πρότασης: Α απλή, Σ σύνθετη Ε ελλειπτική

Χρόνια πολλά! Το μπλε, το κόκκινο και το άσπρο είναι τα αγαπημένα μου χρώματα. Τα παιδιά αντιγράφουν την άσκηση. Πρόσεξε! Οι οικολογικές οργανώσεις ζητούν υπαλλήλους και εθελοντές. Οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι. Θα έρθεις στο σπίτι μου; Καλό ταξίδι!

2. Αναλύω τις σύνθετες λέξεις στο α΄ και β΄ συνθετικό:

Σύνθετη λέξη α΄ συνθετικό β΄ συνθετικό παγοδρόμιο χωματόδρομος παλιόδρομος ξυλοπόδαρος ξυλόσπιτο ξυλόγλυπτο παλίοξυλο

3. Σχηματίζω σύνθετες λέξεις της οικογένειας δρόμος και συμπληρώνω μ’αυτές τις προτάσεις:

πεζός + δρόμος =

Ο δήμος έχει φυτέψει δέντρα στα

δια + δρόμος =

Στη από το Ρίο στο Αντίρριο περνάς από μια μεγάλη γέφυρα.

ίππος + δρόμος =

Τα άλογα που τρέχουν στον είναι πολύ γρήγορα.

δρόμος + λόγος=

Θα φύγω με το τελευταίο του τρένου σήμερα το βράδυ.

Βίλη ΚαραγιώργουΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 66

Page 68: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Φύλλο εργασίας 8

Ονοματεπώνυμο:

1. Παράγω ουδέτερα ουσιαστικά σε –μα από τα ρήματα και συμπληρώνω τονπίνακα:

ρήματα ονομαστική ενικού γενική ενικού γενική πληθυντικού

μαθαίνω

σκαλίζω

χρωματίζω

διαλύω

φαντάζω

γράφω

κλαίω

2. Ξαναγράφω τις προτάσεις βάζοντας το ρήμα από την οριστική Ενεστώταστην υποτακτική Ενεστώτα και μετά στην προστακτική Ενεστώτα (ΕγκλιτικήΑντικατάσταση):

οριστική Χτίζεις το σπίτι.

υποτακτική

προστακτική

οριστική Τρως το φαγητό σου.

υποτακτική

προστακτική

οριστική Ανάβεις το φως.

υποτακτική

προστακτική

Βίλη ΚαραγιώργουΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 67

Page 69: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Teachers aid Σελίδα 1

Ενότητα 5 Επαναληπτικές ασκήσεις στη γλώσσα

Λέλεηξ πμο… μαξ μπενδεύμοκ!

Παηδηά, ζομπιενώζηε ηα παναθάης θεκά με ηηξ ιέλεηξ

παίνκς-πενκώ, παίδς-πεδόξ, ζημκ θαηάιιειμ θάζε θμνά ηύπμ. Τμ κμο ζαξ με μπενδεοηείηε!

Κάζε πνςί ζημ δνόμμ γηα ημ ζπμιείμ μμο, ……………… από ημ θμύνκμ

ηεξ γεηημκηάξ θαη ……………… μία ηονόπηηα.

Ο θίιμξ μαξ μ Σςηήνεξ, ημ ζομπαζεηηθό ακζνςπάθη ηεξ

ηνμπαίαξ, μαξ έμαζε πώξ κα ………………….. όιεξ ηηξ απαναίηεηεξ

πνμθοιάλεηξ, όηακ ……………………. ημ δνόμμ.

Χηεξ είδα ζημ δνόμμ έκακ θηζανίζηα! ………………… ηόζμ ςναία, πμο

μη ……………… θμκημζηέθμκηακ γηα κα ημκ αθμύζμοκ.

Δεκ πνέπεη κα …………………… ζηα πεδμδνόμηα, γηαηί εμπμδίδμομε

ηεκ θοθιμθμνία ηςκ…………………….. .

Καηαιήλεηξ πνμζηαθηηθήξ

Σομπιενώζηε ε, η, ή εη ζηηξ θαηαιήλεηξ ηςκ

παναθάης νεμάηςκ:

Δηαζπ_ ζηε ημ δνόμμ από ηηξ δηαβάζεηξ!

Σηαμαη_ζηε ζημ θόθθηκμ!

Σομμμνθςζ_ ηε με ηηξ οπμδείλεηξ ημο ηνμπμκόμμο!

Φνμκη_ζηε κα θμνάηε πάκηα ημ θνάκμξ ζαξ, όηακ θάκεηε

πμδήιαημ!

Κοθιμθμν_ζηε ζημ δνόμμ με αζθάιεηα!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 68

Page 70: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Teachers aid Σελίδα 2

Οοδέηενα ακηζμζύιιαβα ζε –μα

Σομπιενώκς ηα θεκά με ηηξ ιέλεηξ ηεξ πανέκζεζεξ, ζηεκ

θαηάιιειε πηώζε θαη ανηζμό:

(πνόγναμμα, όπεμα, ζήμα, αηύπεμα)

Σε ώνεξ αηπμήξ ε θοθιμθμνία ηςκ………………………… γίκεηαη με

μεγάιε δοζθμιία.

Τα πενηζζόηενα ……………………………… μθείιμκηαη ζηεκ παναβίαζε

ηςκ………………………. ηεξ ηνμπαίαξ από ημοξ μδεγμύξ.

Τα παηδηά επηζθέθζεθακ ημ Πάνθμ Κοθιμθμνηαθήξ Αγςγήξ ζηα

πιαίζηα ημο……………………….. « Μαζαίκς κα θοθιμθμνώ με

αζθάιεηα».

Απιή, ζύκζεηε ή ειιεηπηηθή;

Ακαγκςνίζηε ηη είκαη ε θαζεμηά από ηηξ παναθάης

πνμηάζεηξ:

- Καιεμένα!( )Πώξ από δς;( )

- Χνεηάδμμαη ηε βμήζεηά ζμο!( ) Δεκ θαηαιαβαίκς θάηη ζηα

μαζεμαηηθά.( ) Θα με βμεζήζεηξ;( )

- Μα θαη βέβαηα!( )

- Δεκ έπς θαηαιάβεη θαιά ημοξ πμιιαπιαζηαζμμύξ θαη ηηξ

δηαηνέζεηξ!( ) Είκαη πμιύ αθαηαιαβίζηηθα!( ) Ο μπαμπάξ

μμο θαη ε μαμά μμο δεκ έπμοκ θαζόιμο οπμμμκή!( ) Εζύ είζαη

ε μόκε μμο ειπίδα!( )

- Εκηάλεη.( )Σήμενα ημ απόγεομα λεθηκάμε ηα μαζήμαηα!( )

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 69

Page 71: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Teachers aid Σελίδα 3

Παηδηά, ζηα παναθάης πιαίζηα γνάρηε μδεγίεξ γηα ηεκ

αζθάιεηα ζημ δνόμμ πνεζημμπμηώκηαξ θάζε θμνά

δηαθμνεηηθή έγθιηζε (μνηζηηθή, οπμηαθηηθή θαη

πνμζηαθηηθή):

Οη ιέλεηξ θαη ε ζεμαζία ημοξ:

Σθεθηείηε θαη γνάρηε έκακ μνηζμό γηα ηηξ ιέλεηξ:

Τνμπόζπηημ:…………………………………………………………………………………………..

Δίηνμπμ:………………………………………………………………………………………………….

Πεδμδνόμημ:…………………………………………………………………………………………..

…………….………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………..

…………….………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………..

…………….………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 70

Page 72: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Teachers aid Σελίδα 4

Γνάρηε όζεξ πενηζζόηενεξ πανάγςγεξ ιέλεηξ μπμνείηε

από ηηξ ιέλεηξ δνόμμξ θαη ηνμπόξ: ……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

Παηδηά, ειάηε κα θηηάλμομε…εηθμκμθακόκεξ, όπςξ

έθακε θαη μ θίιμξ μαξ μ Σςηήνεξ:

Γηα κα δηαζπίζμομε έκα ζηαονμδνόμη, πενκάμε πάκηα από ηηξ …….....

ηςκ πεδώκ. Ακ οπάνπεη …………………………………

πενημέκμομε κα μαξ θάκεη ζήμα γηα κα πενάζμομε. Ακ πάιη

οπάνπμοκ …………………. πενημέκμομε κ’ ακάρεη ημ ………………………….

γηα ημοξ πεδμύξ.

Πμηέ μα πμηέ δε λεπκάμε κα θμηηάλμομε πνώηα…………………………..

πνηκ δηαζπίζμομε ημ δνόμμ.

Μέζα ζημ …………………………………….. θμνάμε πάκηα …………………………..

θαη θαζόμαζηε μόκμ ζημ πίζς θάζηζμα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 71

Page 73: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Teachers aid Σελίδα 5

Ακ θοθιμθμνμύμε με ……………………………. θνμκηίδμομε κα ημ

θναηάμε ζε άνηζηε θαηάζηαζε (εηδηθά ηα θνέκα ημο θαη ηα θακάνηα

ημο). Δεκ λεπκάμε κα θμνάμε πάκηα ……………………. ,γηα κα

απμθύγμομε ηοπόκ ηναομαηηζμό ζημ………………………….

Δεκ αθμύμε ……………………., όζμ είμαζηε πάκς ζημ πμδήιαημ θαη

έπμομε πάκηα θαη ηα δύμ ……………………. μαξ ζημ ηημόκη. Δεκ

θάκμομε πμηέ θόκηνεξ ή ……………………………… , γηαηί μπμνεί κα

ηναομαηηζημύμε ζμβανά!

Μεηαθένεηε ηηξ οπμγναμμηζμέκεξ θνάζεηξ ζημ β΄

πιεζοκηηθό πνόζςπμ ηεξ πνμζηαθηηθήξ:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 72

Page 74: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Επιλέξτε τη σωστή λέξη:

• Η ........................................(κικλοφορία, κυκλοφορία, κυκλωφορία) των

αυτοκινήτων ήταν πυκνή.

• Προσέχετε πάντα τους ............................(παιζούς, πεζούς)

• Μην πετάτε τα σκουπίδια σας στο.......................................................

(πεζωδρόµιο, πεζοδρόµιο, παιζοδρόµιο)

• Καθηµερινά ...............(πέζο, παίζω, πέζω) στο κοντινό πάρκο.

• Τα φανάρια .................................(ρυθµίζουν, ριθµίζουν, ρηθµίζουν) την

κυκλοφορία στους δρόµους.

2. Η µητέρα του Θάνου θα λείψει για µερικές µέρες. Γι’ αυτό το λόγο του

έγραψε σε ένα χαρτί µερικές οδηγίες. Για να τις µάθεις συµπλήρωσε τα

παρακάτω κενά βάζοντας τα ρήµατα στο σωστό τύπο.

« ................................ (ξυπνώ) κάθε µέρα στις 7:30 π.µ , ...............................

(πίνω) το γάλα σου και .......................... (τρώω) καλά . ............................ (φορώ)

χοντρά ρούχα αν κάνει κρύο. ................................ (σβήνω) τα φώτα και

................................... (κλειδώνω) την πόρτα πριν φύγεις .Όταν φεύγεις για το

σχολείο..................................(διασχίζω)το δρόµο προσεχτικά.

............................... (ποτίζω) τα λουλούδια και όταν γυρίζεις από το σχολείο

................................ (διαβάζω) τα µαθήµατά σου και ............... µην

............................. ( βλέπω) πολλές ώρες τηλεόραση.

.................................. (βουρτσίζω ) πάντα τα δόντια σου πριν κοιµηθείς. »

Επαναληπτικές ασκήσειςΕπαναληπτικές ασκήσειςΕπαναληπτικές ασκήσειςΕπαναληπτικές ασκήσεις

ΒΡΕΤΤΟΣ ΚΟΛΥΡΗΣΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 73

Page 75: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3. Γράψτε κάτω από κάθε σήµα τη σηµασία του:

...................... ……………………… ……………………… …………………………

……………………… ……………………… ……………………… …………………………

…………………… ……………………… ……………………… ………………………

…………………… ……………………… ……………………… ………………………

4. Μια ιστορία χωρίς τέλος, ατέλειωτη ……

Μια φορά ο σηµατοδότης που είναι στη Ζάκυνθο στον Άγιο Λάζαρο, έκανε

ένα πράγµα παράξενο: Όλα του τα φώτα, κόκκινο, πορτοκαλί και πράσινο

έσβησαν ξαφνικά και βάφτηκαν µπλε. Απ’ όλα του τα µάτια, προς όλες τις

κατευθύνσεις έστελνε ένα ασυνήθιστο µπλε χρώµα, ένα µπλε τόσο βαθύ που

ο ουρανός της Ζακύνθου δεν είχε ξαναδεί ποτέ του.

Ο κόσµος δεν ήξερε πια τι να κάνει.

-Να περάσουµε ή να µην περάσουµε; Να περιµένουµε ή να µην περιµένουµε;

Περιµένοντας να δούνε τι θα γίνει, οι οδηγοί των αυτοκινήτων

διαµαρτύρονταν και κορνάριζαν, οι µοτοσικλετιστές έκαναν την εξάτµιση να

µουγκρίζει κι ένας χοντρός πεζός φώναζε θυµωµένα: - Ξέρεις ποιος είµαι εγώ;

Διασκευασµένο απόσπασµα από το παραµύθι

«Ο µπλε σηµατοδότης» του Τζιάνι Ροντάρι.

Τι λες να έγινε µετά; Συνέχισε την ιστορία και δώσε ένα δικό σου τέλος.

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

ΒΡΕΤΤΟΣ ΚΟΛΥΡΗΣΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 74

Page 76: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

5. Σηµειώστε δίπλα από κάθε πρόταση Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες

και Ε για τις ελλειπτικές:

• Ο µικρός Μάριος έφαγε όλα τα µήλα και τα πορτοκάλια.

• Καλό ταξίδι !

• Το σκυλί µας κυνήγησε τη γάτα.

• Φύγε γρήγορα !

• Τα παιδικά παιχνίδια είναι µεγάλη απόλαυση.

• Η Μαρία και η Άννα λατρεύουν τις τέχνες.

6. Συµπλήρωσε τα κενά στις παρακάτω λέξεις:

Τροχ___α, π___ζόδροµος, π___ρνω, π___ρνώ, ατ___χηµα,

διασχ___ζω, κ___κλοφορία, ασφάλ___α, υποχρε___τικός, δ__κ__κλα,

ποδηλάτι___α, π___νακ__δα, όχ__µα, χαρ___τε, απαγορε__εται,

στα___ροδρόµι, συζητ__στε, βιαστ___τε, χαρ___στε, γεµ__στε.

ΒΡΕΤΤΟΣ ΚΟΛΥΡΗΣΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 75

Page 77: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ονοματεπώνυμο: …../…../200….

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

1. Συμπλήρωσε τα κενά στις παρακάτω λέξεις: Τροχ___α, π___ζόδρομος, π___ρνω, π___ρνώ, ατ___χημα, διασχ___ζω,

κ___κλοφορία, ασφάλ___α, υποχρε___τικός, δ__κ__κλα, ποδηλάτι___α,

π___νακ__δα, όχ__μα, χαρ___τε, απαγορε__εται,

στα___ροδρόμι, συζητ__στε, βιαστ___τε, χαρ___στε, γεμ__στε.

2. Σημειώστε δίπλα από κάθε πρόταση Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες και Ε για τις ελλειπτικές:

Ο μικρός Μάριος έφαγε όλα τα μήλα και τα πορτοκάλια.

Καλό ταξίδι !

Το σκυλί μας κυνήγησε τη γάτα.

Φύγε γρήγορα !

Τα παιδικά παιχνίδια είναι μεγάλη απόλαυση.

Η Μαρία και η Άννα λατρεύουν τις τέχνες.

3. Να κλίνετε το ουδέτερο ουσιαστικό το κλίμα και στους δύο αριθμούς:

4. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τα ρήματα παίρνω και περνώ, βάζοντάς τα στο σωστό χρόνο και στο κατάλληλο πρόσωπο:

Τα παιδιά ……………… πάντα με το πράσινο φανάρι το δρόμο.

Ο πατέρας του Ορέστη …………..μισθό 1200 ευρώ.

Όταν βρέχει να ………………. μαζί σου ομπρέλα και να προσέχεις πως ……………τις λακκούβες με τα νερά.

Πάντοτε να ……………… με προσοχή τη διασταύρωση και να ……………… όλες τις απαραίτητες

προφυλάξεις.

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

Κοντόπουλος Γιώργος - Παιδαράκη ΔάφνηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 76

Page 78: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

5. Να κλίνετε το ρήμα σταματώ και στις τρεις εγκλίσεις στον Ενεστώτα :

6. Να ξαναγράψετε τις οδηγίες χρησιμοποιώντας την υποτακτική και την προστακτική έγκλιση: Φοράω ζώνη στο αυτοκίνητο.

……………………………………………………………………………………

…………………

……………………………………………………………………………………

…………………

Σταματώ στο φανάρι και κοιτάζω δεξιά και αριστερά στο δρόμο.. ……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………

7. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω οικογένειες λέξεων:

πεζός παίζω δρόμος οδηγός

Ενεργητική φωνή Ενεστώτας

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

Κοντόπουλος Γιώργος - Παιδαράκη ΔάφνηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 77

Page 79: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

8. Αντιστοίχισε με τις προτάσεις τα παρακάτω σήματα:

Μονόδρομος

Ολισθηρό οδόστρωμα

Νοσοκομείο

Διάβαση πεζών

Εργασίες στο δρόμο

9. Δώσε μερικές συμβουλές στο φίλο ή τη φίλη σου για το τι πρέπει να κάνει όταν έχει το ποδήλατο ή περπατάει στο

δρόμο.

___________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________

Κοντόπουλος Γιώργος - Παιδαράκη Δάφνη

Κοντόπουλος Γιώργος - Παιδαράκη ΔάφνηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 78

Page 80: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα για την 5η ενότητα Δ' Δημοτικού (Ασφαλώς... Κυκλοφορώ).

Κριτήριο Αξιολόγησης Τάξη: Δ΄ Μάθημα: Γλώσσα Ενότητα: 5η Ασφαλώς...Κυκλοφορώ Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Α. Ακούω και γράφω ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Να γράψεις (Α) για τις απλές, (Σ) για τις σύνθετες και (Ε) για τις ελλειπτικές προτάσεις.

( ) Ώρα για φαγητό. ( ) Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ( ) Ο δρόμος είναι επικίνδυνος. ( ) Πού μένεις; ( ) Οι γονείς σου φαίνονταν ανήσυχοι και προβληματισμένοι. ( ) Ο Ηρακλής αγόρασε αυτοκίνητο. ( ) Αυτός έχει ένα μηχανάκι, ένα ποδήλατο και ένα αυτοκίνητο.

2. Να αναγνωρίσεις την έγκλιση των παρακάτω ρημάτων: Ψάχνει …………………………………. να βγαίνετε …………………………………. μην αφήνετε …………………………………. μάζευε …………………………………. καλύπτουμε …………………………………. πρόσεχε …………………………………. να σφυρίζει …………………………………. χαίρονται …………………………………. μην περνάτε …………………………………. κινούμαι ………………………………….

https://e-didaskalia.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 79

Page 81: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με ουδέτερα ουσιαστικά που παράγονται από ρήματα που βρίσκονται στις παρενθέσεις:

• Να βάλετε ................ (κόβω) όπου χρειάζονται. • Του συνέβησαν δυο σοβαρά τροχαία............................. (ατυχώ). • Τώρα είναι η εποχή του............................. (οργώνω). • Πέτα το στον κάδο των.................................. (απορρίπτω). • Βοήθησαν στο......................... (στολίζω) της τραπεζαρίας του........................... (ιδρύω). • Τα .................................. (παθαίνω) γίνονται μαθήματα. • Μου άφησε δυο .............................. (γράφω) και δυο........................... (σημειώνω) πάνω στο

γραφείο μου.

4. Συμπληρώστε τα γράμματα που λείπουν:( ι, η, ει, οι, υ) • Μιλ....στε πιο δυνατά. • Δεθ....τε με τη ζώνη ασφαλείας. • Βαδ....στε πιο σιγά. • Ανεβ....τε στο πεζοδρόμιο. • Ρωτ....στε το δάσκαλό σας και λ....στε το πρόβλημα. • Διαλ....στε τη μαγιά σε χλιαρό νερό και ρ....ξτε τη σε μια λεκάνη. • Καθαρ....στε το δωμάτιό σας και τακτοποι....στε την ντουλάπα.

https://e-didaskalia.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 80

Page 82: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, το διάστημα 1990-1995 περισσότερα από 3.000 παιδιά και νεαρά άτομα έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία ατυχήματα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο μεταφέρονται στα νοσοκομεία περίπου αυτά παραμένουν για νοσηλεία. Από τα παιδιά, δυστυχώς κάποια πεθαίνουν και άλλα παθαίνουν μόνιμες βλάβες στην υγεία τους. Κύρια αιτία του προβλήματος, όπως αναφέρθηκε σε συνέδριο με θέμα «Το παιδικό τροχαίο ατύχημα και η πρόληψή του», που διοργάνωσε το σωματείο «Φίλοι Κοινωνικής Παιδιατρικής» του νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού», είναι η άγνοια των βασικών κανόνων κυκλοφοριακής αγωγής, για την οποία ευθύνονται κυρίως οι γονείς και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών (παππούδες, θείοι, άλλοι συγγενείς), που δε φροντίζει να τα ενημερώνει. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε σε 400 παιδιά από διάφορα σχολεία της Αθήνας, ένα στα τέσσερα παιδιά της Α΄ Δημοτικού δε γνωρίζει τη σημασία του «κόκκινου» και του «πράσινου» για τους πεζούς, ενώ έξι στα δέκα παιδιά της ίδιας ηλικίας και τρία στα δέκα της Γ΄ Δημοτικού δεν ελέγχουν το δρόμο όταν το διασχίζουν. Και όπως τόνισαν οι ομιλητές του συνεδρίου, έξι στα δέκα παιδιά πέφτουν θύματα τροχαίου ατυχήματος ακριβώς τη στιγμή που προσπαθούν να διασχίσουν το δρόμο, τον οποίο δεν έχουν ελέγξει, ενώ τρία στα δέκα παιδιά σκοτώνονται στις διασταυρώσεις. Το μήνυμα, λοιπόν, του συνεδρίου θα μπορούσε να είναι το εξής: Γονείς, φροντίστε για την ασφάλεια των παιδιών σας, μιλάτε τους για τους κινδύνους που διατρέχουν στο δρόμο και μαθαίνετέ τους από μικρά πως πρέπει να κυκλοφορούν. Και να μην ξεχνάτε: δίνετέ τους εσείς οι ίδιοι το καλό παράδειγμα σε κάθε ευκαιρία. 5. Απαντώ με λίγα λόγια α) Ποιο ήταν το θέμα του συνεδρίου και ποιος το διοργάνωσε; ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... β) Πότε συμβαίνουν πιο συχνά τροχαία ατυχήματα στα παιδιά; ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... γ) Ποια είναι η βασική αιτία του προβλήματος και ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

https://e-didaskalia.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 81

Page 83: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

6. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους του ρήματος « κυκλοφορώ » :

Μαθαίνω να ________________ στο κέντρο της Αθήνας . Σήμερα ________________ τα αυτοκίνητα με μονό αριθμό κυκλοφορίας . Αυτό το φάρμακο δεν _________________ στην Ελλάδα . Το καινούριο μοντέλο αυτοκινήτου θα __________________ την άνοιξη . ________________ η φήμη ότι έφυγε από τη χώρα μας . ________________ γρίπη τον τελευταίο καιρό . Πού είναι το στυλό μου ; Κάπου εδώ _______________ . Το νερό άρχισε να _______________ στα σώματα των καλοριφέρ . Άνοιξε τα παράθυρα να ________________ ο αέρας . Τα άσχημα νέα _________________ γρήγορα .

7. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους των ρημάτων « παίρνω » και « περνώ » :

Ο Νίκος ____________ πρώτος στις εξετάσεις του Ιουνίου . Η Βάσω _______________ τηλέφωνο από το σπίτι μου και μίλησε με το Γιάννη. Το λεωφορείο ______________ επιβάτες από τις στάσεις που ____________ . Το δάσος ___________ φωτιά από εμπρησμό . ____________ το γράμμα από τον ταχυδρόμο , όταν _____________ από το σπίτι μου . Δεν το __________ είδηση πως _____________ η ώρα . Να _____________ να _____________ τα χρήματα που σου χρωστώ . Αφού ____________ από το φούρνο , γιατί δεν ____________ ψωμί και γάλα ;

8. Να διαγράψεις από κάθε ομάδα τη λέξη που δεν ταιριάζει :

περνώ , διαβαίνω , μετακινώ , διαπερνώ , παρελαύνω , σταματώ παίρνω , ανοίγω , κρατώ , αναλαμβάνω , απολαμβάνω , αποσπώ

9. Να φτιάξεις την οικογένεια της λέξης « περνώ » : __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________

https://e-didaskalia.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 82

Page 84: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

10. Να κλίνεις τις παρακάτω προτάσεις σε όλα τα πρόσωπα του Ενεστώτα : Περνώ το δρόμο προσεκτικά . Παίρνω το ποδήλατό μου . ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ 11. Να κλίνεις τα παρακάτω ουσιαστικά :

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ονομ. το σύρμα κλάμα ψέμα άγαλμα Γεν. του

Αιτ. το Κλητ . _

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ονομ. τα

Γεν. των Αιτ. τα Κλητ . _

https://e-didaskalia.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 83

Page 85: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Όκμμα:___________________________________________________________

1. Ακξύτ και γοάυτ

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. Να σρμπληοώσετε στα κεμά ει,ι,η ή ρ

Ακ πάζεηε ημ δνόμμ νςη__ζηε θάπμημκ πεναζηηθό θαη δεη__ζηε ημο κα ζαξ

βμεζ__ζεη.

Δηαι__ζηε ηε μαγηά ζε πιηανό κενό θαη ν__ληε ηε ζε μηα ιεθάκε.

Απακη__ζηε ζε όιεξ ηηξ ενςηήζεηξ ημο ηεζη.

Δεζ__ηε με ηε δώκε αμέζςξ μόιηξ μπ__ηε ζημ αοημθίκεημ.

Τα μέζα μαδηθήξ μεηαθμνάξ ζηαμάη__ζακ οεκ θοθιμθμνία ιόγς ζηάζε ενγαζίαξ.

Οη ηνμπμκόμμη ηοζμ__δμοκ ηεκ θοθιμθμνία ζημοξ μεγάιμοξ δνόμμοξ.

3. Να γοάσειπ τα παοακάττ ξρσιαστικά στη γεμική εμικξύ και στη γεμική εμικξύ

και πληθρμτικξύ αοιθμξύ

Ομξμαστική εμικξύ Γεμική εμικξύ Ομξμαστική πληθ. Γεμική πληθρμτικξύ

Τμ ζήμα

Τμ αηύπεμα

Τμ πόηηζμα

Τμ πνόγναμμα

emathima.gr

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 84

Page 86: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

4. Σε κάθε παοέμθεση πξρ βοίσκεται στξ τέλξπ κάθε ποότασηπ μα γοάσετε τημ

έγκλιση στημ ξπξία βοίσκεται τξ ρπξγοαμμισμέμξ οήμα

Ο γηαηνόξ έβαιε ηα αθμοζηηθά γηα κα ελεηάζεη ημκ αζζεκή (..............................)

(............................)

Πενημέκς κα ακάρεη ημ πνάζηκμ γηα ημοξ πεδμύξ. (.....................................)

Δώζε ζημ παηδί ιίγμ κενό. (..................................)

Ο δάζθαιμξ δημνζώκεη ηα γναπηά μαξ (........................................)

Να βμεζάηε ηα άημμα με εηδηθέξ ακάγθεξ (..................................)

Φένε μμο ιίγμ κενό ζε παναθαιώ (..............................)

5. Σρμπληοώμτ μέσα σε κάθε κξρτάκι Α για κάθε απλή ποόταση και Σ για κάθε

σύμθετη και Ε για κάθε ελλειπτική ποόταση

Ηζοπία

Οη μαζεηέξ ιύκμοκ ηηξ αζθήζεηξ

Ακ μεγαιώζεηξ θη άιιμ ηεκ έκηαζε ε μμοζηθή ζα αθμύγεηαη πμιύ δοκαηά

Καιό ηαλίδη

Η δαζθάια δήηεζε από ημ μαζεηή κα ζεθςζεί ζημκ πίκαθα θαη κα ιύζεη ηεκ άζθεζε

6. Να σςηματίσετε ξικξγέμειεπ λένετμ

emathima.gr

τροχός

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

δρόμος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 85

Page 87: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

4ο Κριτήριο Αξιολόγησης

Τάξη: Δ΄

Μάθημα: Γλώσσα

Ενότητα: 5η Ασφαλώς...Κυκλοφορώ

Ονοματεπώνυμο:

Ημερομηνία:

Α. Ακούω και γράφω

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Να γράψεις (Α) για τις απλές, (Σ) για τις σύνθετες και (Ε) για τις ελλειπτικές προτάσεις.

( ) Ώρα για φαγητό. ( ) Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ( ) Ο δρόμος είναι επικίνδυνος. ( ) Πού μένεις; ( ) Οι γονείς σου φαίνονταν ανήσυχοι και προβληματισμένοι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 86

Page 88: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

( ) Ο Ηρακλής αγόρασε αυτοκίνητο. ( ) Αυτός έχει ένα μηχανάκι, ένα ποδήλατο και ένα αυτοκίνητο.

2. Να αναγνωρίσεις την έγκλιση των παρακάτω ρημάτων:

Ψάχνει …………………………………. να βγαίνετε …………………………………. μην αφήνετε …………………………………. μάζευε …………………………………. καλύπτουμε ………………………………….

πρόσεχε …………………………………. να σφυρίζει …………………………………. χαίρονται …………………………………. μην περνάτε …………………………………. κινούμαι ………………………………….

3. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με ουδέτερα ουσιαστικά που παράγονται από ρήματα που βρίσκονται στις παρενθέσεις: • Να βάλετε ................ (κόβω) όπου χρειάζονται. • Του συνέβησαν δυο σοβαρά τροχαία............................. (ατυχώ). • Τώρα είναι η εποχή του............................. (οργώνω). • Πέτα το στον κάδο των.................................. (απορρίπτω). • Βοήθησαν στο......................... (στολίζω) της τραπεζαρίας του........................... (ιδρύω). • Τα .................................. (παθαίνω) γίνονται μαθήματα. • Μου άφησε δυο .............................. (γράφω) και δυο........................... (σημειώνω) πάνω

στο γραφείο μου.

4. Συμπληρώστε τα γράμματα που λείπουν:( ι, η, ει, οι, υ) • Μιλ....στε πιο δυνατά. • Δεθ....τε με τη ζώνη ασφαλείας. • Βαδ....στε πιο σιγά. • Ανεβ....τε στο πεζοδρόμιο. • Ρωτ....στε το δάσκαλό σας και λ....στε το πρόβλημα. • Διαλ....στε τη μαγιά σε χλιαρό νερό και ρ....ξτε τη σε μια λεκάνη. • Καθαρ....στε το δωμάτιό σας και τακτοποι....στε την ντουλάπα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 87

Page 89: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, το διάστημα 1990-1995 περισσότερα από 3.000 παιδιά και νεαρά άτομα έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία ατυχήματα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο μεταφέρονται στα νοσοκομεία περίπου αυτά παραμένουν για νοσηλεία. Από τα παιδιά, δυστυχώς κάποια πεθαίνουν και άλλα παθαίνουν μόνιμες βλάβες στην υγεία τους.

Κύρια αιτία του προβλήματος, όπως αναφέρθηκε σε συνέδριο με θέμα «Το παιδικό τροχαίο ατύχημα και η πρόληψή του», που διοργάνωσε το σωματείο «Φίλοι Κοινωνικής Παιδιατρικής» του νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού», είναι η άγνοια των βασικών κανόνων κυκλοφοριακής αγωγής, για την οποία ευθύνονται κυρίως οι γονείς και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών (παππούδες, θείοι, άλλοι συγγενείς), που δε φροντίζει να τα ενημερώνει. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε σε 400 παιδιά από διάφορα σχολεία της Αθήνας, ένα στα τέσσερα παιδιά της Α΄ Δημοτικού δε γνωρίζει τη σημασία του «κόκκινου» και του «πράσινου» για τους πεζούς, ενώ έξι στα δέκα παιδιά της ίδιας ηλικίας και τρία στα δέκα της Γ΄ Δημοτικού δεν ελέγχουν το δρόμο όταν το διασχίζουν. Και όπως τόνισαν οι ομιλητές του συνεδρίου, έξι στα δέκα παιδιά πέφτουν θύματα τροχαίου ατυχήματος ακριβώς τη στιγμή που προσπαθούν να διασχίσουν το δρόμο, τον οποίο δεν έχουν ελέγξει, ενώ τρία στα δέκα παιδιά σκοτώνονται στις διασταυρώσεις.

Το μήνυμα, λοιπόν, του συνεδρίου θα μπορούσε να είναι το εξής: Γονείς, φροντίστε για την ασφάλεια των παιδιών σας, μιλάτε τους για τους κινδύνους που διατρέχουν στο δρόμο και μαθαίνετέ τους από μικρά πως πρέπει να κυκλοφορούν. Και να μην ξεχνάτε: δίνετέ τους εσείς οι ίδιοι το καλό παράδειγμα σε κάθε ευκαιρία.

Απαντώ με λίγα λόγια α) Ποιο ήταν το θέμα του συνεδρίου και ποιος το διοργάνωσε;

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 88

Page 90: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................

β) Πότε συμβαίνουν πιο συχνά τροχαία ατυχήματα στα παιδιά;

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

.................................................

γ) Ποια είναι η βασική αιτία του προβλήματος και ποιος ευθύνεται γι’ αυτό;

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

.......................................................................

Θανάσης Πρέντζας

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 89

Page 91: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5: Ασκήσεις για εμπέδωση

1. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους του ρήματος « κυκλοφορώ » :

Μαθαίνω να ________________ στο κέντρο της Αθήνας .

Σήμερα ________________ τα αυτοκίνητα με μονό αριθμό κυκλοφορίας .

Αυτό το φάρμακο δεν _________________ στην Ελλάδα .

Το καινούριο μοντέλο αυτοκινήτου θα __________________ την άνοιξη .

________________ η φήμη ότι έφυγε από τη χώρα μας .

________________ γρίπη τον τελευταίο καιρό .

Πού είναι το στυλό μου ; Κάπου εδώ _______________ .

Το νερό άρχισε να _______________ στα σώματα των καλοριφέρ .

Άνοιξε τα παράθυρα να ________________ ο αέρας .

Τα άσχημα νέα _________________ γρήγορα .

2. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους των ρημάτων « παίρνω » και « περνώ » :

Ο Νίκος ____________ πρώτος στις εξετάσεις του Ιουνίου .

Η Βάσω _______________ τηλέφωνο από το σπίτι μου και μίλησε με το Γιάννη.

Το λεωφορείο ______________ επιβάτες από τις στάσεις που ____________ .

Το δάσος ___________ φωτιά από εμπρησμό .

____________ το γράμμα από τον ταχυδρόμο , όταν _____________ από το σπίτι μου .

Δεν το __________ είδηση πως _____________ η ώρα .

Να _____________ να _____________ τα χρήματα που σου χρωστώ .

Αφού ____________ από το φούρνο , γιατί δεν ____________ ψωμί και γάλα ;

3. Να διαγράψεις από κάθε ομάδα τη λέξη που δεν ταιριάζει :

περνώ , διαβαίνω , μετακινώ , διαπερνώ , παρελαύνω , σταματώ

παίρνω , ανοίγω , κρατώ , αναλαμβάνω , απολαμβάνω , αποσπώ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 90

Page 92: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

4. Να φτιάξεις την οικογένεια της λέξης « περνώ » :

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

___________________________________________________

5. Να κλίνεις τις παρακάτω προτάσεις σε όλα τα πρόσωπα του Ενεστώτα :

Περνώ το δρόμο προσεκτικά . Παίρνω το ποδήλατό μου .

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

5. Να κλίνεις τα παρακάτω ουσιαστικά :

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. το σύρμα κλάμα ψέμα άγαλμα

Γεν. του

Αιτ. το

Κλητ . _

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. τα

Γεν. των

Αιτ. τα

Κλητ . _

Κατερίνα Λάζαρη

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 91

Page 93: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

Ονοματεπώνυμο: ……………………………………………………………………………………..…Ημερομηνία: ……………….

1. Ακούω και γράφω

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... .……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………___/10 βαθμοί

2. Να βάλετε Α για κάθε απλή πρόταση, Σ για κάθε σύνθετη και Ε για κάθε ελλειπτική : Χρόνια πολλά! (…….) Το μπλε, το άσπρο και το κόκκινο είναι χρώματα. (…….) Τα παιδιά αντιγράφουν την άσκηση. (…….) Πρόσεξε! (…….) Οι οικολογικές οργανώσεις ζητούν υπαλλήλους και εθελοντές. (…….) Οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι. (…….) ___/6

βαθμοί 3. Να σχηματίσετε σύνθετα ουσιαστικά από την οικογένεια της λέξης δρόμος:

σταυρός + δρόμος = ……………………………………………………………… αυτοκίνητο + δρόμος = ……………………………………………………………… πεζός + δρόμος = ……………………………………………………………… αέρας + δρόμος = .…..…………………………………………………………. μονός + δρόμος = ………………………………………………………………… ___/5 βαθμοί

4. Να αναλύσετε τις σύνθετες λέξεις στα δυο συνθετικά τους:

α’ συνθετικό β’ συνθετικό

παγοδρόμιο = ………………………………… και ……………………………………….. χωματόδρομος = …………………………………… και …………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 92

Page 94: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ιππόδρομος = …………………………………… και ………………………………………… ποδηλατοδρομία = .…..……………………………… και …………………………………………. καρόδρομος = …………………………………… και ……………………………………… ___/10 βαθμοί

5. Διορθώστε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις. Στην παρένθεση βλέπετε πόσα λάθη έχει η καθεμιά:

τροχέα (1) ατήχυμα (2) ρυθμείζω (1) κικλοφωρία (2) η διάβασει (1) δείκικλα (2)

Ποδηλάτισα (1) κόκινο (1) υποχρεοτικός (1) δίτρωχο (1) οδηκός (1) ανάδρομως (1)

___/15 βαθμοί 6. Να κλίνετε το ουδέτερο ουσιαστικό το ίδρυμα και στους δύο αριθμούς:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

___/8 βαθμοί

7. Να συμπληρώσετε τα γράμματα και τους τόνους που λείπουν από τα ρήματα :

Μιλ……στε πιο δυνατά Δεθ……τε με τη ζώνη ασφαλείας.

Διασχ……στε το δρόμο προσεχτικά Ρωτ……στε το δάσκαλο για το μάθημα.

Βρ……τε πληροφορίες για τα ξωτικά. Βαδ……στε πιο αργά. ___/6

βαθμοί

8. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τα ρήματα παίρνω και περνώ, βάζοντάς τα στο σωστό χρόνο και στο κατάλληλο πρόσωπο:

≈ Τα τρένα …………………… από το σταθμό χωρίς να κάνουν στάση. ≈ Κάθε μέρα …………………… τηλέφωνο τους γονείς της για να μάθει νέα τους. ≈ Όσα …………………… , τόσα ξοδεύουν. ≈ Μην …………………… το δρόμο χωρίς να ελέγξεις! ___/4 βαθμοί

9. Να φτιάξετε τις οικογένειες λέξεων για το «παίζω» και το «πεζός»

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 93

Page 95: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

___/10 βαθμοί

10. Να κλίνετε το ρήμα δένω και στις τρεις εγκλίσεις στον Ενεστώτα :

___/14 βαθμοί

11. Να ξαναγράψετε τις οδηγίες χρησιμοποιώντας την υποτακτική και την προστακτική έγκλιση: Φοράω κράνος, όταν κάνω ποδήλατο. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Διασχίζουμε το δρόμο, όταν το φανάρι είναι πράσινο. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

___/12 βαθμοί

Σύνολο βαθμών: ___/100 Καλή επιτυχία !!!

kyra_daskala

Ενεργητική φωνή Ενεστώτας

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

παίζω

πεζός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 94

Page 96: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

1. Γράψε ξανά τις προτάσεις ώστε να γίνουν ελλειπτικές.

Σου εύχομαι να έχεις καλό ταξίδι! Καλό ταξίδι!

Μας ευχήθηκαν καλές γιορτές! ___________________________

Τον συμβούλεψα να κάνει κουράγιο! ___________________________

Του είπα θερμά συγχαρητήρια! ___________________________

Του ευχηθήκαμε χρόνια πολλά. ___________________________

Του τηλεφώνησα για να του πω περαστικά! ___________________________

2. Αφού βάλεις τις λέξεις της παρένθεσης στη σωστή σειρά, χαρακτήρισε τις προτάσεις ως απλές (Α), σύνθετες (Σ) ή ελλειπτικές (Ε).

(και, Μάρκος, ο, θερμά, Κώστας, ο, χαιρετήθηκαν)

_________________________________________________ (___________)

(κοιμάται, μωρό, το)

_________________________________________________ (___________)

(μαζί, ελάτε, μου)

_________________________________________________ (___________)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 95

Page 97: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

(επιτραπέζια, αρέσει, παίζω, μου, να ποδόσφαιρο, παιχνίδια, και)

_________________________________________________ (___________)

(μαθητής, ο, τα, μελετάει, του, μαθήματά)

_________________________________________________ (___________)

(τύχη, καλή)

_________________________________________________ (___________)

(για, ώρα, ύπνο)

_________________________________________________ (___________)

(σχολείο, μελετάω, μετά, το, σπίτι, αύριο, για, στο )

_________________________________________________ (___________)

( στο, Νίκος, τυχαία, και, ο, δρόμο, Κώστας, συναντήθηκαν)

_________________________________________________ (___________)

3. Σχημάτισε σύνθετες λέξεις της οικογένειας δρόμος και στη συνέχεια συμπλήρωσε με αυτές τις προτάσεις.

πεζός + δρόμος ______________________

Ο δήμος έχει φυτέψει δέντρα στα ________________________ .

διά + δρόμος ______________________

Στη ________________ από το Ρίο προς το Αντίρριο περνάς από μια μεγάλη γέφυρα.

ίππος (άλογο) + δρόμος ______________________

Τα άλογα που τρέχουν στον ___________________ είναι πολύ γρήγορα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 96

Page 98: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

δρόμος + λόγος ______________________

Θα φύγω για τη Λάρισα με το τελευταίο ___________________ του τρένου σήμερα, αργά το βράδυ.

4. Στο κρυπτόλεξο κρύβονται 18 ρήματα που έχουν σχέση με την κυκλοφοριακή αγωγή. Μπορείς να τα ανακαλύψεις;

1. ______________ 2. ________________ 3. ________________ 4. ______________ 5. ________________ 6. ________________ 7. ______________ 8. ________________ 9. ________________ 10. ______________ 11. ________________ 12. ________________ 13. ______________ 14. ________________ 15. ________________ 16. ______________ 17. ________________ 18. ________________ Παλάνης Αθανάσιος

Α Σ Π Ε Ρ Ν Ω Κ Π Ε Ν Υ Η Σ Τ

Β Δ Η Γ Π Ρ Ο Σ Ε Χ Ω Σ Τ Τ Α

Ι Φ Γ Δ Η Μ Η Τ Ρ Α Φ Η Ω Ρ Μ

Δ Ι Α Σ Χ Ι Ζ Ω Π Ι Ν Ι Β Ι Υ

Π Γ Ι Ζ Κ Ρ Ε Π Α Κ Ι Ν Ο Β Ε

Ο Η Ν Ε Υ Α Σ Σ Τ Α Μ Α Τ Ω Λ

Δ Ξ Ω Ξ Κ Π Ρ Α Ω Θ Ι Σ Π Ρ Ε

Η Κ Ξ Η Λ Τ Υ Λ Κ Ο Ι Τ Α Ζ Ω

Λ Λ Ε Θ Ο Π Θ Ε Ι Μ Π Ε Ν Ψ Υ

Α Ο Κ Ι Φ Ο Μ Ξ Ν Α Ο Ρ Α Φ Σ

Τ Ι Ι Κ Ο Υ Ι Α Δ Ι Λ Ι Β Ι Δ

Ω Ρ Ν Λ Ρ Λ Ζ Ν Υ Ρ Υ Ο Ω Θ Υ

Φ Τ Α Ν Ω Υ Ω Δ Ν Α Ξ Υ Ν Η Ν

Ο Μ Ω Θ Λ Π Θ Μ Ε Τ Α Φ Ε Ρ Ω

Ρ Ο Ν Α Κ Ο Λ Ο Υ Θ Ω Ξ Γ Ρ Ρ

Τ Η Γ Ι Ο Δ Η Γ Ω Σ Ο Τ Ι Α Γ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 97

Page 99: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Όνομα:………………………………………………. Ημερομηνία:……………………………….

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ, «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

1. Ακούω και γράφω:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

2. Να χαρακτηρίσεις τις προτάσεις (απλές, σύνθετες, ελλειπτικές). Η μαμά μου ψωνίζει λαχανικά. (………..) Εμένα μου αρέσουν οι πατάτες, τα μακαρόνια και η πίτσα. (………..) Τι; (………) Τα λαχανικά, τα φρούτα, το γάλα και το γιαούρτι είναι υγιεινά. (………..) Καλά! (……….) Θα τρώω πιο πολλά φρούτα. (………..)

3. Να γράψεις τη γενική και την αιτιατική πτώση του ενικού και του πληθυντικού των παρακάτω λέξεων:

ονομαστική ενικού γενική ενικού αιτιατική ενικού γενική πληθυντικού αιτιατική πληθυντικού το σήμα το ίδρυμα ο άνθρωπος ο ψαράς

4. Συμπλήρωσε με : ει, η, ι και βάλε τόνο, στις παρακάτω λέξεις: Επίσης, στο συννεφάκι, γράψε σε ποια έγκλιση είαι όλα αυτά! Σταματ…..στε αμέσως όταν το φανάρι ανάψει κόκκινο! Διασχ……στε το δρόμο από τις διαβάσεις των πεζών! Απαντ……στε σε όλες τις ερωτήσεις του τεστ! Δεθ……τε με τη ζώνη, αμέσως μόλις μπ……τε στο αυτοκίνητο!

……………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 98

Page 100: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

5. Βάλε το ρήμα παίρνω και το ρήμα περνώ, όπου ταιριάζει και στον κατάλληλο τύπο: Εμείς πρέπει να ………………………….. μόνο από τις διαβάσεις των πεζών. Μη μου …………………………. συνέχεια το μολύβι. Μια φορά την εβδομάδα ………………………… κουλούρι από το κυλικείο. Όταν ήμουν μικρό παιδί έπαιζα το «δεν …………………….. κυρα-Μαρία»

6. Συμπλήρωσε τις εγκλίσεις του ρήματος δένω στον Ενεστώτα Οριστική Υποτακτική Προστακτική …… …… …… …… …… ……

7. Γράψε μερικές λέξεις της ίδιας οικογένειας:

8. Μπορείς να γράψεις κάποιους κανόνες οδικής συμπεριφοράς;

…………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. Κομνηνού Ειρήνη

παίζω πεζός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 99

Page 101: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα «Ασφαλώς κυκλοφορώ» 1. Ακούω και γράφω.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Να γράψεις στο κουτάκι Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες και Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις.

• Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ.

• Ώρα για φαγητό.

• Όλη η περιοχή και η θάλασσα μολύνθηκαν από τα καυσαέρια.

• Και του χρόνου. • Ο Γιάννης έχασε

τα κλειδιά και το πορτοφόλι του. • Λόγω της βροχής

υπήρχε μεγάλο μποτιλιάρισμα. • Καλό

Σαββατοκύριακο!

3. Να συμπληρώσεις στα ρήματα ει, η , ι και να τονίσεις όπου πρέπει.

Εάν χάσετε το δρόμο ρωτ……στε τον περιπτερά και ζητ…….στε του να σας βοηθήσει. Οδηγ……τε πάντα με προσοχή και ειδικά τη νύχτα. Καθαρ…….στε το δωμάτιό σας, τακτοποι…….στε την ντουλάπα και γυαλ……στε τα παπούτσια σας. Σταθ……τε στη δεξιά πλευρά της σκάλας και πιαστ……τε από την χειρολαβή. Αφ……στε τη ζύμη για λίγη ώρα μέχρι να φουσκώσει. Προχωρ……στε γρήγορα και μην καθυστερ…….τε. Βιαστ…..τε για να προλάβετε το λεωφορείο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 100

Page 102: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

4.Να συμπληρώσεις τις παρακάτω οικογένειες λέξεων.

γράφω βάρκα πέτρα ξύλο

5.Να κλίνεις τα ουσιαστικά το πρόβλημα, το γεύμα, το σήμα

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 101

Page 103: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

6.Να σχηματίσεις φράσεις γράφοντας το δεύτερο ουσιαστικό στη γενική.

βούρτσα – χτένισμα Η βούρτσα του χτενίσματος. ωράριο – καταστήματα …………………………………………………………………………. δυσκολία – πρόβλημα …………………………………………………………………………. παφλασμός – κύματα …………………………………………………………………………. καταλήξεις – ρήματα …………………………………………………………………………. διάρκεια – μαθήματα ………………………………………………………………………….

7.Κλίνε το ρήμα κοιτάζω στις παρακάτω εγκλίσεις στον Ενεστώτα.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

Παλάνης Αθανάσιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 102

Page 104: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα

Ονοματεπώνυμο: _____________________________________________________________

1. Συμπληρώνω τα κενά στις παρακάτω λέξεις:

τροχ__νόμος, κ__κλοφορία, τροχ__΄α, ασφάλ__α, π__ζόδρ__μος, π__ρνώ, π__΄ρνω, φ__λλάδιο, δ__΄κυκλο, ατ__΄χημα, Κυκλοφοριακή Αγ__γή, π__νακίδα, στα__ροδρόμι, απαγορεύετ__ η είσοδ__ς, ποδ__λατόδρομος, κίνδ__νος, σιδ__ροδρομική διάβαση, ταχ__΄τητα, όχ__μα, υποχρε__τικός, π__ζός, μετακ__΄νηση.

2. Στην παρακάτω οικογένεια της λέξης ξύλο, ξεχωρίζω ποιες λέξεις δημιουργήθηκαν με παραγωγή και ποιες με σύνθεση:

ξυλοπόδαρος, ξυλαράκι, ξυλοκόπος, ξυλεία, ξυλόσπιτο, ξυλουργείο,

ξυλάκι, ξυλώδης, παλιόξυλο, ξυλόφωνο, ξυλιά, στραβόξυλο,

ξυλόγλυπτο, ξύλινος

Με παραγωγή: ______________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Με σύνθεση: ________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 103

Page 105: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3. Κλίνω τα ουσιαστικά δέμα και όργωμα και στους δύο αριθμούς:

Ε ν ι κ ό ς α ρ ι θ μ ό ς

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

Π λ η θ υ ν τ ι κ ό ς α ρ ι θ μ ό ς

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

4. Συμπληρώνω τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στον κατάλληλο τύπο:

α) Τα ____________ (σύνθημα) που ακούγονταν στην πορεία ήταν πολλά.

β) Τα παιδιά έμαθαν σήμερα για τη χρήση της τελείας και του ____________ (κόμμα).

γ) Στη συνέλευση αποφασίστηκε το ωράριο των ____________ (καταστήματα) για τις γιορτές.

δ) Ο εργάτης επιμελήθηκε το φόρτωμα του ____________(εμπόρευμα).

ε) Τα ____________ (χαρτονόμισμα) έχουν διάφορα ____________ (σχήμα) και ____________ (χρώμα), ενώ τα ____________ (κέρμα) είναι ίδια.

στ) Η μητέρα μου μόλις τελείωσε το γυάλισμα του ____________ (πάτωμα).

5. Συμπληρώνω τις καταλήξεις στα παρακάτω ρήματα με ει, η ή ι και τονίζω όπου πρέπει:

α) Εάν χάσετε το δρόμο ρωτ__στε τον περιπτερά και ζητ__στε του να σας βοηθήσει.

β) Οδηγ__τε πάντα με προσοχή και ειδικά τη νύχτα.

γ) Καθαρ__στε το δωμάτιό σας, τακτοποι__στε την ντουλάπα και γυαλ__στε τα παπούτσια σας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 104

Page 106: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

δ) Σταθ__τε στη δεξιά πλευρά της σκάλας και πιαστ__τε από την κυλιόμενη χειρολαβή.

ε) Αφ__στε τη ζύμη για λίγη ώρα μέχρι να φουσκώσει.

στ) Διαλ__στε τη μαγιά σε χλιαρό νερό και ρ__ξτε τη σε μια λεκάνη.

6. Συμπληρώνω το κείμενο βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στο β΄ πρόσωπο του ενικού αριθμού του ενεστώτα της προστακτικής:

«__________ (ξυπνώ) κάθε μέρα στις 7:30 π. μ., __________ (πίνω) το γάλα σου και __________ (τρώω) καλά. __________ (φορώ) χοντρά ρούχα, αν κάνει κρύο __________ (σβήνω) τα φώτα και __________ κλειδώνω) την πόρτα, όταν φεύγεις από το σπίτι. __________ (περνώ) το δρόμο προσεκτικά όταν πηγαίνεις στο σχολείο και __________ (προσέχω) στο μάθημα.

7. Ξαναγράφω το κείμενο βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στο β΄ πρόσωπο του ενικού αριθμού του ενεστώτα της υποτακτικής:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8. Βάζω στο τέλος κάθε πρότασης Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες και Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις:

α) Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ___

β) Ώρα για φαγητό. ___

γ) Όλη η περιοχή και η θάλασσα μολύνθηκαν από τα καυσαέρια. ___

δ) Και του χρόνου! ___

ε) Ο Γιάννης έχασε τα κλειδιά και το πορτοφόλι του. ___

στ) Λόγω της βροχής υπήρχε μεγάλο μποτιλιάρισμα. ___

ζ) Καλό Σαββατοκύριακο! ___

Γκουτσίδης Αντώνιος

βαθμός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 105

Page 107: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 106

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Πηγή: Ο κύκλος του Δημοτικού
Page 108: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

Ονοματεπώνυμο: ……………………………………………………………………………………..…Ημερομηνία: ……………….

1. Ακούω και γράφω

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... .……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………___/10 βαθμοί

2. Να βάλετε Α για κάθε απλή πρόταση, Σ για κάθε σύνθετη και Ε για κάθε ελλειπτική : ü Χρόνια πολλά! (…….) ü Το μπλε, το άσπρο και το κόκκινο είναι χρώματα. (…….) ü Τα παιδιά αντιγράφουν την άσκηση. (…….) ü Πρόσεξε! (…….) ü Οι οικολογικές οργανώσεις ζητούν υπαλλήλους και εθελοντές. (…….) ü Οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι. (…….) ___/6 βαθμοί 3. Να σχηματίσετε σύνθετα ουσιαστικά από την οικογένεια της λέξης δρόμος:

σταυρός + δρόμος = ……………………………………………………………… αυτοκίνητο + δρόμος = ……………………………………………………………… πεζός + δρόμος = ……………………………………………………………… αέρας + δρόμος = .…..…………………………………………………………. μονός + δρόμος = ………………………………………………………………… ___/5 βαθμοί

4. Να αναλύσετε τις σύνθετες λέξεις στα δυο συνθετικά τους:

α’ συνθετικό β’ συνθετικό

παγοδρόμιο = ………………………………… και ……………………………………….. χωματόδρομος = …………………………………… και ………………………………………… ιππόδρομος = …………………………………… και ………………………………………… ποδηλατοδρομία = .…..……………………………… και …………………………………………. καρόδρομος = …………………………………… και ……………………………………… ___/10 βαθμοί

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 107

Page 109: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

5. Διορθώστε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις. Στην παρένθεση βλέπετε πόσα λάθη έχει η καθεμιά:

τροχέα (1) ατήχυμα (2) ρυθμείζω (1) κικλοφωρία (2) η διάβασει (1) δείκικλα (2)

Ποδηλάτισα (1) κόκινο (1) υποχρεοτικός (1) δίτρωχο (1) οδηκός (1) ανάδρομως (1)

___/15 βαθμοί 6. Να κλίνετε το ουδέτερο ουσιαστικό το ίδρυμα και στους δύο αριθμούς:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

___/8 βαθμοί 7. Να συμπληρώσετε τα γράμματα και τους τόνους που λείπουν από τα ρήματα :

à Μιλ……στε πιο δυνατά à Δεθ……τε με τη ζώνη ασφαλείας.

à Διασχ……στε το δρόμο προσεχτικά à Ρωτ……στε το δάσκαλο για το μάθημα.

à Βρ……τε πληροφορίες για τα ξωτικά. à Βαδ……στε πιο αργά. ___/6 βαθμοί

8. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τα ρήματα παίρνω και περνώ, βάζοντάς τα στο σωστό χρόνο και στο κατάλληλο πρόσωπο:

≈ Τα τρένα …………………… από το σταθμό χωρίς να κάνουν στάση. ≈ Κάθε μέρα …………………… τηλέφωνο τους γονείς της για να μάθει νέα τους. ≈ Όσα …………………… , τόσα ξοδεύουν. ≈ Μην …………………… το δρόμο χωρίς να ελέγξεις! ___/4 βαθμοί

9. Να φτιάξετε τις οικογένειες λέξεων για το «παίζω» και το «πεζός»

___/10 βαθμοί

παίζω

πεζός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 108

Page 110: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

10. Να κλίνετε το ρήμα δένω και στις τρεις εγκλίσεις στον Ενεστώτα :

___/14 βαθμοί

11. Να ξαναγράψετε τις οδηγίες χρησιμοποιώντας την υποτακτική και την προστακτική έγκλιση: Φοράω κράνος, όταν κάνω ποδήλατο. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Διασχίζουμε το δρόμο, όταν το φανάρι είναι πράσινο. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

___/12 βαθμοί

Σύνολο βαθμών: ___/100

Καλή επιτυχία !!!

Ενεργητική φωνή Ενεστώτας

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 109

Page 111: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5η Ασκήσεις για εμπέδωση

Όνομα : _____________________________________________________

1. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους του ρήματος « κυκλοφορώ » : § Μαθαίνω να ________________ στο κέντρο της Αθήνας .

§ Σήμερα ________________ τα αυτοκίνητα με μονό αριθμό κυκλοφορίας .

§ Αυτό το φάρμακο δεν _________________ στην Ελλάδα .

§ Το καινούριο μοντέλο αυτοκινήτου θα __________________ την άνοιξη .

§ ________________ η φήμη ότι έφυγε από τη χώρα μας .

§ ________________ γρίπη τον τελευταίο καιρό .

§ Πού είναι το στυλό μου ; Κάπου εδώ _______________ .

§ Το νερό άρχισε να _______________ στα σώματα των καλοριφέρ .

§ Άνοιξε τα παράθυρα να ________________ ο αέρας .

§ Τα άσχημα νέα _________________ γρήγορα .

2. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τους κατάλληλους τύπους των ρημάτων « παίρνω » και « περνώ » : § Ο Νίκος ____________ πρώτος στις εξετάσεις του Ιουνίου .

§ Η Βάσω _______________ τηλέφωνο από το σπίτι μου και μίλησε με το

Γιάννη.

§ Το λεωφορείο ______________ επιβάτες από τις στάσεις που ____________ .

§ Το δάσος ___________ φωτιά από εμπρησμό .

§ ____________ το γράμμα από τον ταχυδρόμο , όταν _____________ από το

σπίτι μου .

§ Δεν το __________ είδηση πως _____________ η ώρα .

§ Να _____________ να _____________ τα χρήματα που σου χρωστώ .

§ Αφού ____________ από το φούρνο , γιατί δεν ____________ ψωμί και γάλα ;

3. Να διαγράψεις από κάθε ομάδα τη λέξη που δεν ταιριάζει : § περνώ , διαβαίνω , μετακινώ , διαπερνώ , παρελαύνω , σταματώ

§ παίρνω , ανοίγω , κρατώ , αναλαμβάνω , απολαμβάνω , αποσπώ

4. Να φτιάξεις την οικογένεια της λέξης « περνώ » : ___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 110

Page 112: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Ενότητα 5η Ασκήσεις για εμπέδωση

Όνομα : _____________________________________________________

5. Να κλίνεις τις παρακάτω προτάσεις σε όλα τα πρόσωπα του Ενεστώτα : Περνώ το δρόμο προσεκτικά . Παίρνω το ποδήλατό μου .

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

5. Να κλίνεις τα παρακάτω ουσιαστικά :

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. το σύρμα κλάμα ψέμα άγαλμα

Γεν. του

Αιτ. το

Κλητ . _

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. τα

Γεν. των

Αιτ. τα

Κλητ . _

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 111

Page 113: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

ΟΝΟΜΑ………………………………………………………………………………………………………………………………..

5η ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Ελλειπτικές προτάσεις

Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από την οποία λείπει ένας ή

περισσότεροι από τους κύριους όρους( το ρήμα, το υποκείμενο ή το

κατηγορούμενο) επειδή εννοούνται εύκολα από τα συμφραζόμενα.

π.χ. - Χρόνια πολλά !

- Σου εύχομαι χρόνια πολλά .

Εφάρμοσε αυτά που έμαθες:

v Να συμπληρώσεις τις λέξεις που λείπουν στις παρακάτω ελλειπτικές

προτάσεις , ώστε να είναι ολοκληρωμένες:

Για πού; 2 …………………………………………………………………………………………………………………..

Ώρα για ύπνο! 2 ………………………………………………………………………………………………………..

Καλή χρονιά! 2 …………………………………………………………………………………………………………..

Καλησπέρα! 2 …………………………………………………………………………………………………………….

v Ξαναγράψε το διάλογο που ακολουθεί , όπως θα μιλούσαμε μεταξύ

μας , χρησιμοποιώντας ελλειπτικές προτάσεις:

- Σου εύχομαι καλημέρα. ……………………………………………………….

- Κι εγώ σου εύχομαι καλημέρα. ………………………………………………………..

- Εσύ πού πηγαίνεις; ………………………………………………………..

- Πηγαίνω στο σχολείο. ………………………………………………………..

- Εγώ πηγαίνω στη δουλειά μου. ……………………………………………………….

v Γράψε μέσα στα κουτάκια Α για τις απλές Σ για τις σύνθετες και

Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις.

Θέλω να περάσω στο απέναντι πεζοδρόμιο. 1

Πρόσεχε! 1

Τα φορτηγά και τα αυτοκίνητα είναι οχήματα.1

Στο δρόμο περνούν αυτοκίνητα, λεωφορεία και μηχανές. 1

Ώρα για μελέτη.1

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 112

Page 114: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

2. Οι εγκλίσεις του Ενεστώτα

Οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα για να μας δείξουν τι

ακριβώς θέλει να πει το υποκείμενό τους λέγονται εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις των ρημάτων είναι : η οριστική , η υποτακτική και η

προστακτική.

∗ Χρησιμοποιούμε την οριστική όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι βέβαιο ή

πραγματικό. π.χ. Ο τροχονόμος ρυθμίζει την κυκλοφορία. ( οριστική)

∗ Χρησιμοποιούμε την υποτακτική όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι που

θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει.

π.χ Να είσαι προσεκτικός στο δρόμο.

∗ Χρησιμοποιούμε την προστακτική όταν θέλουμε να παρακαλέσουμε, να

προτρέψουμε ή να διατάξουμε κάποιον.

π.χ Πέρνα από τις διαβάσεις.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ κοιτάζω

κοιτάζεις

κοιτάζει

να κοιτάζω

να κοιτάζεις

να κοιτάζει

-

κοίταζε

-

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ κοιτάζουμε

κοιτάζετε

κοιτάζουν

να κοιτάζουμε

να κοιτάζετε

να κοιτάζουν

-

κοιτάζετε

-

τι πρέπει να προσέχω στην ορθογραφία

Προσέχω τις καταλήξεις των ρημάτων στην προστακτική!

- είτε βρίσκω ∑ βρείτε

χάνομαι ∑χαθείτε

- ήστε σταματώ ∑ σταματήστε

απαντώ ∑ απαντήστε

- ίστε ορίζω ∑ ορίστε

ποτίζω ∑ ποτίστε

Εφάρμοσε αυτά που έμαθες:

Η μητέρα του Αλέξη του άφησε μερικές οδηγίες επειδή θα λείψει για

μερικές μέρες.

…………………………………….. (ξυπνώ) κάθε πρωί στις 7:30 π.μ. , ……………………… (πίνω)

το γάλα σου και ………………………………. (ετοιμάζω) τη σάκα σου. ………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 113

Page 115: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

(φοράω) ζεστά ρούχα. Στο δρόμο για το σχολείο …………………..( είμαι )

προσεκτικός. …………………………………. ( διασχίζω) προσεκτικά το δρόμο. Όταν

…………………(γυρίζω) από το σχολείο ………………………….( μελετώ) τα μαθήματά σου

και ………………………………… (πηγαίνω) νωρίς για ύπνο.

Τις ίδιες οδηγίες άφησε και η μητέρα της Χριστίνας και της Μαρίας

στις κόρες της. Γράψε το κείμενο κάνοντας τις αλλαγές που πρέπει.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Συμβουλέψου τον πίνακα με τους ορθογραφικούς κανόνες και

συμπλήρωσε με ει, η , ι.

Ρωτ__σε - ρωτ__στε, ζήτ__σε - ζητ__στε, Οδήγ__σε - οδηγ__στε

καθάρ__σε - καθαρ__στε, σκάλ__σε - σκαλ__στε, γύρ__σε - γυρ__στε

άφ__σε - αφ__στε, απάντ__σε - απαντ__στε, αγάπ__σε - αγαπ__στε

κυκλοφόρ__σε - κυκλοφορ__στε, Βάδ__σε - βαδ__στε.

Χάνομαι - χαθ__τε , λύνομαι - λυθ__τε, στέκομαι - σταθ__τε, δένομαι -

δεθ__τε , θυμάμαι - θυμηθ__τε, κοιμάμαι - κοιμηθ__τε.

Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τους τύπους του ρήματος παίρνω και

περνώ. ( Παίρνω τη σάκα μου. Περνώ το δρόμο)

Του είπα να προσέχει όταν _____________ το δρόμο , αλλά δεν

_________από λόγια.

Κάθε μέρα _____________ από το περίπτερο και ____________μια

εφημερίδα.

Δεν ______________κυρα- Μαρία , δεν _________, δεν _________

Να κλίνεις στο τετράδιό σου και στις τρεις εγκλίσεις του Ενεστώτα τα

ρήματα: εγώ παίζω, εγώ ποτίζω , εγώ γράφω, εγώ ανοίγω, εγώ γράφω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 114

Page 116: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3. Οικογένειες λέξεων

Οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη ανήκουν στην ίδια

οικογένεια λέξεων. Οι λέξεις αυτές μπορεί να είναι παράγωγες ή

σύνθετες.

παράγωγες λέξεις απλή λέξη σύνθετες λέξεις

γραφή διαγράφω

γραφείο γράφω υπογραφή

γράμμα συγγραφέας

Να σχηματίσεις στο τετράδιό σου τις οικογένειες των λέξεων:

οδός, παίζω , οδηγώ , περνώ , κινώ

4. Ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα είναι ανισοσύλλαβα , έχουν μια παραπάνω

συλλαβή στη γενική του ενικού και σε όλες τις πτώσεις του

πληθυντικού αριθμού.

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ονομ.

γεν

αιτ.

κλητ.

το βήμα

του βήματος

το βήμα

- βήμα

το γράμμα

του γράμματος

το γράμμα

- γράμμα

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ονομ.

γεν.

αιτ.

κλητ.

τα βήματα

των βημάτων

τα βήματα

- βήματα

τα γράμματα

των γραμμάτων

τα γράμματα

- γράμματα

Να κλίνεις στο τετράδιό σου τα ουσιαστικά:

το στόμα, το βλέμμα, το όργωμα, το σήμα, το όνομα,

το δέρμα, το ρεύμα, το χρώμα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 115

Page 117: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 116

Page 118: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 117

Page 119: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 118

Page 120: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 119

Page 121: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 120

Page 122: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 121

Page 123: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 122

Page 124: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 123

Page 125: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 124

Page 126: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 125

Page 127: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 126

Page 128: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 127