ενότητα 4η

19
ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ: ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΨΗΦΙΑΚΟΥ – 1 Ενότητα 4 η (322a-323a) Η πολιτική αρετή, κοινό δώρο του Δία στους ανθρώπους, απαραίτητη ιδιότητα για τη συγκρότηση κοινωνιών Στόχοι της ενότητας: να παρακολουθήσουν οι μαθητές την εξέλιξη και το τέλος του μύθου του Πρωταγόρα· να κατανοήσουν την ανάγκη ως δύναμη που κινεί την προοδευτική πορεία του ανθρώπου στον κόσμο· να επισημάνουν τις θετικές συνέπειες, αλλά και τις αδυναμίες της προσφοράς του Προμηθέα, που προωθούν σε νέο στάδιο εξέλιξης· να παρατηρήσουν ότι η συγκρότηση της πολιτικής κοινωνίας συμβαίνει σε μεταγενέστερο στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης, κατά το οποίο ο άνθρωπος συλλαμβάνει την αναγκαιότητα της αιδούς και της δίκης ως ρυθμιστικών αρχών της κοινωνίας του· να ελέγξουν την αποτελεσματικότητα του μύθου ως μεθόδου πειθούς που χρησιμοποιεί ο Πρωταγόρας. ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Το προμηθεϊκό στάδιο: 1. Οι πολιτισμικές κατακτήσεις του ανθρώπου κατά αξιολογική σειρά κατιούσας κλίμακας: βωμοί καὶ ἀγάλματα θεῶν φωνὴν καὶ ὀνόματα οἰκήσεις ἐσθῆτας ὑποδέσεις στρωμνὰς ἐκ γῆς τροφὰς 2. Άγνωστη η κοινωνική συνύπαρξη 3. Ανίσχυρος ο άνθρωπος απέναντι στην απειλή των θηρίων 4. Εκδήλωση πρωτοκοινωνικής συμπεριφοράς στον άνθρωπο 5. Η αδικία και ο φυσικός κίνδυνος απειλούν την ύπαρξη του ανθρώπου Ἐπειδὴ δὲ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας, πρῶτον μὲν διὰ τὴν τοῦ θεοῦ συγγένειαν ζῴων μόνον θεοὺς ἐνόμισεν, καὶ ἐπεχείρει βωμούς τε ἱδρύεσθαι καὶ ἀγάλματα θεῶν˙ ἔπειτα φωνὴν καὶ ὀνόματα ταχὺ διηρθρώσατο τῇ τέχνῃ, καὶ οἰκήσεις καὶ ἐσθῆτας καὶ ὑποδέσεις καὶ στρωμνὰς καὶ τὰς ἐκ γῆς τροφὰς ηὕρετο. Οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι κατ’ ἀρχὰς ἄνθρωποι ᾤκουν σποράδην, πόλεις δὲ οὐκ ἦσαν˙ ἀπώλλυντο οὖν ὑπὸ τῶν θηρίων διὰ τὸ πανταχῇ αὐτῶν ἀσθενέστεροι εἶναι, καὶ δημιουργικὴ τέχνη αὐτοῖς πρὸς μὲν τροφὴν ἱκανὴ βοηθὸς ἦν, πρὸς δὲ τὸν τῶν θηρίων πόλεμον ἐνδεής – πολιτικὴν γὰρ τέχνην οὔπω εἶχον, ἧς μέρος πολεμική – ἐζήτουν δὴ ἁθροίζεσθαι καὶ σῴζεσθαι κτίζοντες πόλεις˙ ὅτ’ οὖν ἁθροισθεῖεν, ἠδίκουν ἀλλήλους ἅτε οὐκ ἔχοντες τὴν πολιτικὴν τέχνην, ὥστε πάλιν σκεδαννύμενοι διεφθείροντο. Το σχέδιο του Δία: 1. Ο Δίας προσφέρει στους ανθρώπους την αιδώ και τη δίκη 2. Η καθολικότητα των δώρων 3. Η αναγκαιότητα των δώρων Ζεὺς οὖν δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν μὴ ἀπόλοιτο πᾶν, Ἑρμῆν πέμπει ἄγοντα εἰς ἀνθρώπους αἰδῶ τε καὶ δίκην, ἵν’ εἶεν πόλεων κόσμοι τε καὶ δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί. Ἐρωτᾷ οὖν Ἑρμῆς Δία τίνα οὖν τρόπον δοίη δίκην καὶ αἰδῶ ἀνθρώποις˙ «Πότερον ὡς αἱ τέχναι νενέμηνται, οὕτω καὶ ταύτας νείμω; Νενέμηνται δὲ ὧδε˙ εἷς ἔχων ἰατρικὴν πολλοῖς ἱκανὸς ἰδιώταις, καὶ οἱ ἄλλοι δημιουργοί˙ καὶ δίκην δὴ καὶ αἰδῶ οὕτω θῶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις, ἢ ἐπὶ πάντας νείμω;» «Ἐπὶ πάντας,» ἔφη ὁ Ζεύς, «καὶ πάντες μετεχόντων˙ οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, εἰ ὀλίγοι αὐτῶν μετέχοιεν ὥσπερ ἄλλων τεχνῶν˙ καὶ νόμον γε θὲς παρ’ ἐμοῦ τὸν μὴ δυνάμενον αἰδοῦς καὶ δίκης μετέχειν κτείνειν ὡς νόσον πόλεως.»

Transcript of ενότητα 4η

: 4

4 (322a-323a)

, , :

, ,

,

.

:

1. :

2.

3.

4.

5.

, , , . , , , , , , .

:1.

2.

3.

, , . , ; , , ; , , , .

-:

, , , , , , , , , , , . , , .

< : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . < + (= ): , , , , , , , , , . < : , , , , , , , , , , , , , , , , , . < : , , , , , , , , , , , , , . < + (= ): , , , , , . < : , , , . < < : , , , , , , , , .: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . < : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . < : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . < : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . < -: , , , , , , , . < : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . < -: , , , , , , , , , , , , , , . < < (= ) + : , , , , , , , , , , , , , . < (= , , ): , , , , , , , , , , , , , . .

, . , , , . . , , . , , , , . , , - . , . , , , . . . .

1. :1) 2) 3) 4) 5)

6) 7) , . , ( ) ( ). , , , , . .2. , , . ) ,) ,) , , . , , , , . , , , , -. , . ( ).

3. , , . ( , , ) . , , , . . ( ) ( ) . , . , , . : ( ).

, , , . :) ,) , .) : , , ( ) , .

4. , . . . , , . , , (: ) , , , . , , . , . , , , . , .

5. (. ), - . , , , , , .

6. , , ( ). , :) ,) , , , , . , , , . () , . , , , ( ) . : , ( = ) , . , (= , , ) , . , . , . , , , . ( ) , ( ). , . , , .

7. - , - ; , , , , , , , , , . , ( ) , . , , , : ( ), , , ..

. . , :) . .) , , , , . ( , , , - ). , , , , . , , , .1. , ( ) , . , , . , , . , , . , . .: , . . , .: , , , , . , , . . . , . . , , . , , . , , , . , , . , , , . . , , . . , , , . , . , , . , , , , , . , ., , , . . , ., , , , , . , , , . , , , .

2. , ; , . , , :) , ,) ,) . , . , , . , . , , . , .

3. , . , , , : ) , , ) , ) , , , . (< + ) , . , , , ... .

4. , - , . ( ) , . .

5. . . ( ) . . . , , , , . , .

. , :) ( -> -> / ). (, ), , , . , (, ).) , . . .) , . .

. -:

, , , , . 1 , . :) , , , ,) , .) :1) ' , . , . .2) . . . , , . ( , .). , . - , , , ( 5 7) , . . : , . .. : (), , ( ). , , , , , .

1) : 2) : , 3) / : , ; , , ; , , 4) :6

1) : , , , , , .

, / , , / , , , / , 2) : , , , , .

/ / / 3) : .

, , , , , , , .

1) ) , ;) ;( 83)) , ( ) , . , , . , , . , , . , . .: , . . , .: , , , , . , , . . . , .) , , . , , , , , . , ., , ( ), , . . , , , ., , , , , . , , , . , , .

2) ; ( 83)

, , , , . . , , . , , , . , . ( ) , , , , . , .

3) , , ; ( 83)

1 : ( , )2 3 - - - - - - 4

4) . ( . 64-68) ( 83)

. , . , , : , , , , , , , , , , , , . , , , , . ., , , , : , .

5) ;

, , . ) ,) ,) , , . , , , . , , , , -. , . ( ).

6) , , ;

, . ( , , ) . , , , . . . , . , , . : ( ). , , , . :) ,) , .) : , , ( ) , .

7) , ; .

. . . , , . , , (: ) , , , . , , . , . , , , . , .

8) ;

, , , , , , , , , . , , . , , , : ( ), , , .

9) , , ;

, . , . . , , . , , . , , ( ). , , ( , ) ( 5 7). , .

10) . ;.1. .2. ;

. : , , .

.1. , . , , , : ) , ) , ) , , , . (< + ) , . , , , . .

.2. . , . , , . (-) , ( , ). , . , , . , ., , . ( ) .

11) , , . ;

. . . , , . ( , .). , .15