«Μπορείς ν’ ανακαλύψεις περισσότερα για έναν άνθρωπο μέσα σε μία ώρα παιχνιδιού απ’ ότι μέσα σ΄ ένα χρόνο

συζήτησης»

Πλάτων 427 -347π. Χ.

Ερευνητική Εργασία

Β΄ Τάξης

1ου Γενικού Λυκείου Πάτρας

Ομάδα Α΄

Το παιχνίδι και η κίνηση αποτελεί ζωτική ανάγκη για κάθε

νεαρή ζωή μέσα στη φύση.

Το συναντάμε στα ζώα, που τρέχουν, πηδούν, παίζουν μεταξύ τους, με τη μητέρα τους ή κυνηγώντας άλλα μικρότερα

μιμούμενα τη μητέρα τους.

Αυτή η φυσική ανάγκη δεν μπορεί να λείπει από τα παιδιά.

Παιδί και παιχνίδι είναι δύο λέξεις που συνεπάγεται η μία την άλλη.

Παίζω = παις (παιδί) + ζω

Παιχνίδι = Ζωή

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

• Την αξία του παιχνιδιού είχαν ήδη διαπιστώσει οι αρχαίοι Έλληνες και το ενσωμάτωσαν στο πρόγραμμα αγωγής των παιδιών, καθώς είχαν την αντίληψη ότι πραγματοποιείται με αυτό η τελειοποίηση του ανθρώπου.

• Υπήρχαν παιχνίδια για παιδιά και για ενήλικες. Τα διαχώριζαν σε ατομικά και ομαδικά και πολλά είχαν αγωνιστικό χαρακτήρα.

• Τα ατομικά δεν τα προτιμούσαν ιδιαίτερα και τα διαχώριζαν σε αγορίστικα (ομοιώματα αμαξών) και κοριτσίστικα (κούκλες).

• Οι προτιμήσεις των παιδιών στρέφονταν περισσότερο στα ομαδικά παιχνίδια, τα οποία τα αντιμετώπιζαν ως μέσο ψυχαγωγίας και ξεκούρασης.

Το πρώτο παιχνίδι που έπιαναν στα χέρια τους τα βρέφη

στην αρχαιότητα ήταν η πλαταγή

(πλαταγώ = δημιουργώ ήχο κρούοντας), η κουδουνίστρα. Φτιαγμένη από πηλό ή μέταλλο και γεμισμένη με

πετραδάκια ή σπόρους, όχι μόνο διασκέδαζε τα νήπια, αλλά, σύμφωνα με τις δοξασίες της εποχής, απομάκρυνε

και τα κακά πνεύματα.

Την επιθυμία των πιτσιρικάδων να δείξουν πως έχουν

μεγαλώσει και μιμούνται τους μεγάλους ικανοποιούσε ένα μικρό αμαξάκι με ρόδες, που έσερναν άλλοτε σκύλοι και

μικροκαμωμένα άλογα και άλλοτε τα ίδια τα παιδιά.

Τα κορίτσια αντίστοιχα έπρεπε να εκπαιδευτούν στον ρόλο

της μητέρας από μικρή ηλικία και γι' αυτό δεν αποχωρίζονταν τις κούκλες τους, τις πλαγγόνες, που

εμφανίστηκαν κατ' άλλους ερευνητές τον 10ο και σύμφωνα με άλλους τον 6ο αι. π.Χ.

Στους πάγκους των κοροπλαστών, όπως λέγονταν οι τεχνίτες που κατασκεύαζαν κούκλες, ξέρουμε σήμερα πως

μπορούσε κανείς να βρει, εκτός από πλαγγόνες, αθύρματα (αθύρω = παίζω), ομοιώματα ζώων πάνω σε ρόδες

Για τους μεγαλύτερους σε ηλικία υπήρχαν, και κατά την αρχαιότητα

φυσικά, τυχερά και επιτραπέζια παιχνίδια με τη βοήθεια κύβων (ζαριών). Με την ονομασία κυβεία αναφερόμαστε σε τυχερά παιχνίδια

με ζάρια, που αποτελούν και τα κατεξοχήν παιχνίδια τύχης, με κύριο σκοπό το κέρδος. Αντίθετα, τα παιχνίδια πεσσείας μπορεί να παίζονταν

και με τη βοήθεια κύβων, η μετακίνηση όμως των πεσσών (πιόνια ή πούλια) πάνω στον άβακα του παιχνιδιού, προϋπέθετε πνευματική

διεργασία και ευστροφία εκ μέρους των παικτών.

Ο Αχιλλέας και ο Αίαντας παίζουν πεσσούς, Βατικανό,Museo Gregoriano Etrusco

Διελκυστίνδα (τράβηγμα σχοινιού)

Κρικηλασία

παιγνίδι με κρίκο, τροχό, το σημερινό στεφάνι, το τσέρκι (στεφάνι)

Σφαίρα (τόπι, μπάλα )

Αστραγαλισμός (κότσια)

ΝΕΩΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ

• Τα χρόνια της κατοχής κάτω από άθλιες συνθήκες τα

παιδιά αδύνατα και καχεκτικά επιβίωσαν και με τη βοήθεια του παιχνιδιού που τους χάριζε λίγες στιγμές ανεμελιάς, αφού τα απομάκρυνε από τα προβλήματα, τα γέμιζε με θάρρος, αυτοπεποίθηση και χαρά.

• Μεταπολεμικά με το παιχνίδι ξεχνούσαν για λίγο τα προβλήματα και τις δυσκολίες

• Σήμερα αν και οι αλάνες κυρίως στις πόλεις έχουν μειωθεί ή ακόμα και εξαφανιστεί, τα παιδιά χαίρονται όταν βρίσκουν χώρο και χρόνο για να παίξουν , να τρέξουν και να κινηθούν