ΧΡΗΜΑwww.hrima.gr

GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016: Τα βραβεία στα κορυφαία ξενοδοχεία

ΕΠ

ΕΝ

ΔΥΤ

ΙΚΟ

& Ο

ΙΚΟ

ΝΟ

ΜΙΚ

Ο Π

ΕΡ

ΙΟΔ

ΙΚΟ

/ τ.

42

1 /

05

.20

16

/ €

6,0

0

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΟ ενάρετος κύκλος και τα όρια

της ανοδικής κίνησης

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΤα σχέδια των ισχυρών funds

για τα «κόκκινα» δάνεια

Πρέπει να ξεφύγουμε από την απλή καταγραφή κεφαλών, οι ποιοτικοί δείκτες δίνουν πραγματικές απαντήσεις. Εισπράτ-

τουμε λιγότερα, ενώ το κόστος αυξάνεται και γίνεται περισσότερο ανελαστικό.

Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar

Οι υπερβολικοί φόροι είναι ο θάνατος του τουρισμού

Αλέξανδρος Αγγελόπουλος

ΧΡΗΜΑΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

ΟΔΟΣ Τ.Κ. ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ

FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00€ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00€ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή)

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00€

(Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο.Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Yπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail!

Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή)

http://exports.ethosevents.eu

2 Μάιος 20162 Μάιος 2016

Αυτή η Ελλάδα και... η άλλη Ελλάδα

ΧΡΗΜΑ τ.421, Μάιος 2016

ΕΝ ΑΡΧΗ...

σοι προσήλθαμε εκείνο το ανοιξιά-τικο απόγευμα στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ταξιδέψαμε για λίγη ώρα

σε μιαν άλλη Ελλάδα. Τέσσερις βραβευμένες για την εξαγωγική τους δραστηριότητα εται-ρείες (αξίζει να τις μνημονεύσουμε: Systems Sunlight, Demo, Raymetrics και Sychem), τέσσερις εταιρείες που δεν θα τις έλεγε κανείς household names, αλλά που έχουν στο ενεργητικό τους σημαντικές επιτυχίες, παρουσίασαν τις δύσκολες, αλλά επιτυχείς προσπάθειές τους για την κατάκτηση της διεθνούς αγοράς. Η άλλη Ελλάδα που είδαμε μπροστά μας είναι μια χώρα με ικανούς επιχειρηματίες, που έχουν βρει τον τρόπο να δημιουργούν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας με διεθνή ζήτηση και να τα τοποθετούν σε ξένες αγορές, παίζοντας στα ίσα το παιχνίδι του παγκοσμιοποιημένου ανταγωνισμού. Είναι μια χώρα με επιχειρηματίες που κινού-νται σε αυτό που έχει ονομαστεί «οικονομία της γνώσης» και μπορούν καθημερινά να δη-μιουργούν αξία μέσα από τις ιδέες τους, την επιστημονική έρευνα και την καινοτομία. Που δείχνουν σε όλους μας πώς οι ικανοί επιχει-ρηματίες και το επιστημονικό δυναμικό αυτής της χώρας μπορεί να αποτελέσει βασικό συστατικό στοιχείο ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου, για να περάσει κάποτε η Ελλάδα από τη μακρά λίστα των χαμένων της παγκο-σμιοποίησης στη short list των νικητών. Όσοι έχουν μάθει να σκέφτονται για το ανα-πτυξιακό πρότυπο της Ελλάδας με παλαιούς όρους θα μπουν στον πειρασμό να πουν ότι χρήσιμες είναι τέτοιες επιχειρηματικές προ-

σπάθειες, αλλά η ευημερία στη χώρα θα έρθει από τους «παραδοσιακούς» τομείς δραστηριό-τητας: τουρισμό, ναυτιλία, αγροτοδιατροφικό τομέα, κατασκευές/οικοδομή κ.ο.κ. Δυστυχώς, κάνουν λάθος! Σε αυτό το μεταβι-ομηχανικό στάδιο οικονομικής ανάπτυξης στο οποίο έχει μπει η παγκόσμια οικονομία, νικητές στον άτυπο αγώνα για παραγωγή με την υψηλότερη προστιθέμενη αξία αναδεικνύονται όσοι κινούνται με επιτυχία στην οικονομία της γνώσης, όσοι μπορούν να μετουσιώνουν την έρευνα και την καινοτομία σε αγαθά και υπηρεσίες που ζητούνται από την παγκόσμια αγορά. Για να το πούμε απλούστερα, νικητές της παγκοσμιοποίησης δεν είναι το ελληνικό λάδι (όσο ποιοτικό κι αν είναι, όσο έξυπνα κι αν το λανσάρουμε), ούτε καν τα όμορφα ελληνικά ξενοδοχεία (όσα ρεκόρ επισκεπτών κι αν πετύχουμε). Ίσως δεν είναι καν οι γερμανι-κές λιμουζίνες, που όλοι θαυμάζουμε στους δρόμους. Σίγουρα είναι όμως το iPhone και το «άυλο» Google, που δημιουργούν, μέσα από τα μονοπάτια της γνώσης, τόση αξία όση δεν θα μπορεί καν να ονειρευτεί ο Έλληνας αγρότης ή ξενοδόχος, ή ακόμη και ο Γερμα-νός βιομήχανος. Με τέτοιες σκέψεις αφήσαμε την εκδήλωση στο χρηματιστήριο, για να επιστρέψουμε στην πεζή πραγματικότητα. Στην πραγματι-κότητα των αέναων διαπραγματεύσεων με τους θεσμικούς πιστωτές της χώρας και της «παγωμένης», μέχρι νεοτέρας, οικονομικής/ παραγωγικής δραστηριότητας.

Στην πραγματικότητα μιας χώρας που επί έξι χρόνια αδυνατεί να διαχειριστεί τη χρεοκοπία της, δηλαδή την κατάρρευση ενός παρω-χημένου μοντέλου ανάπτυξης (;) που όλοι, ενδόμυχα, αντιλαμβανόμαστε ότι ανήκει στο παρελθόν, αλλά δεν παύουμε και να ονειρευ-όμαστε την παλινόρθωσή του, ελπίζοντας να επιστρέψουμε σε εκείνη τη γλυκιά, εύκολη ευημερία με δανεικά. Όσοι περιμένουν αυτήν την παλινόρθωση, κατηγορώντας τους «προδότες» πολιτικούς που δεν τη φέρνουν ή τους «κακούς» ξένους δανειστές που την εμποδίζουν, έχουν τόση επαφή με την πραγματικότητα όση έχει κάποιος που περιμένει να ξυπνήσει ο μαρμα-ρωμένος βασιλιάς, για να ξαναπάρουμε την Πόλη! Η Ελλάδα θα έχει πάντα ενός είδους ειδική μεταχείριση από το διεθνές σύστημα, για τους γνωστούς γεωπολιτικούς λόγους. Όμως, οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι δεν πρόκειται να μας χαρίσουν την ευημερία αν οι ίδιοι δεν εργαστούμε σκληρά –και στη σω-στή κατεύθυνση– για να την κατακτήσουμε. Εταιρείες όπως οι τέσσερις που παρουσι-άστηκαν στο χρηματιστήριο δείχνουν έναν δρόμο σίγουρα όχι εύκολο, αλλά τον μόνο που μπορεί να ακολουθήσει αυτή η χώρα, για να ξεπεράσει την παραγωγική της υστέρηση και να κερδίσει μια θέση ανάμεσα στις ανε-πτυγμένες και ευημερούσες της παγκόσμιας οικονομίας. Ιδού η Ρόδος, λοιπόν…

Νώντας Χαλδούπης, Διευθυντής Σύνταξης

Ό

http://www.celestyalcruises.gr/el

4 Μάιος 2016

08

30

58

68

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Ο ενάρετος κύκλος στο ΧΑ και τα όρια της ανοδικής κίνησης

ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝΕπενδύσεις και φθηνό πετρέλαιο εκτό-

ξευσαν την κερδοφορία

GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016Τα κορυφαία ξενοδοχεία διακρίθηκαν στον θεσμό

ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2015Κερδισμένα τα αμοιβαία από το «θρίλερ» στην οικονομία

20ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Επενδύσεις 4,5 δισ. ευρώ στον τουρισμό

ΧΡΗΜΑ 5

64

14 ~ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΣωτήρες επιχειρήσεων ή «βάρβαροι» προ των πυλών;

18 ~ ΔΙΕΘΝΗΗ Ευρώπη μπροστά στο φάσμα του Brexit

78 ~ ΕΥΡΩΠΑΪΚA ΠΡΟΓΡAΜΜΑΤΑΝέος Αναπτυξιακός

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΑλέξανδρος ΑγγελόπουλοςΔιευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου AldemarΟι υπερβολικοί φόροι είναι ο θάνατος του τουρισμού

ΧΡΗΜΑwww.hrima.gr

GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016: Τα βραβεία στα κορυφαία ξενοδοχεία

ΕΠ

ΕΝ

ΔΥΤ

ΙΚΟ

& Ο

ΙΚΟ

ΝΟ

ΜΙΚ

Ο Π

ΕΡ

ΙΟΔ

ΙΚΟ

/ τ.

42

1 /

05

.20

16

/ €

6,0

0

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΟ ενάρετος κύκλος και τα όρια

της ανοδικής κίνησης

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΤα σχέδια των ισχυρών funds

για τα «κόκκινα» δάνεια

Πρέπει να ξεφύγουμε από την απλή καταγραφή κεφαλών, οι ποιοτικοί δείκτες δίνουν πραγματικές απαντήσεις. Εισπράτ-

τουμε λιγότερα, ενώ το κόστος αυξάνεται και γίνεται περισσότερο ανελαστικό.

ΧΡΗ

ΜΑ

τ.421/ 05.2016ISSN

1105-0470

Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar

Οι υπερβολικοί φόροι είναι ο θάνατος του τουρισμού

Αλέξανδρος Αγγελόπουλος,

περιεχόμενα

τ.421/05.2016

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟYΠρέπει να ξεφύγουμε από την απλή κατα-

γραφή κεφαλών, οι ποιοτικοί δείκτες δίνουν πραγματικές απαντήσεις. Εισπράττουμε λι-

γότερα, ενώ το κόστος αυξάνεται και γίνεται περισσότερο ανελαστικό.

02 ~ Εν αρχή: Αυτή η Ελλάδα και... η άλλη Ελλάδα

06 ~ Επικαιρότητα: Όλα τα μυστικά του νέου ταμείου δημόσιας περιουσίας

80 ~ Διά ταύτα: Η αξιολόγηση πέθανε. Ζήτω η αξιολόγηση!

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣΚωνσταντίνος Ουζούνηςouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣΝώντας Χαλδούπηςchaldoupis.n@ethosmedia.eu

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣΓιώργος Καλούμενοςkaloumenos.g@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣBίκυ Γερασίμουgerasimou.v@ethosmedia.eu

Αριστείδης Κυπριώτηςkypriotis.a@ethosmedia.eu

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗΑμαλία Λούβαρηlouvari.a@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙ-ΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣΡάντω Μανώλογλουmanologlou.r@ethosmedia.eu

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Κώστας Ραμπίδηςrampidis.k@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣΔέσποινα Ροπόδηropodi.d@ethosmedia.eu

DIGITAL MARKETINGΣοφία Γελαδάκηgeladaki.s@ethosmedia.eu

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣΣοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκηvoulgaraki.s@ethosmedia.eu

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣKωνσταντίνος Σαλβαρλήςsalvarlis.k@ethosmedia.eu

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥΝατάσσα Λαζαράκουlazarakou.n@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΘοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣτράτος Μωυσήςmoisis.s@ethosmedia.eu

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗPressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ISSN 1105-0470

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογρα-φιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A.Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος

T:210 9984950, Φ:210 9984953E:info@hrima.gr

www.ethosmedia.eu www.ethosevents.eu

www.hrima.gr www.insuranceworld.gr

www.virus.com.grwww.asfalizomai.com

www.alivemag.gr

ΧΡΗΜΑτεύχος Μαΐου 2016

6 Μάιος 2016

OΛΑ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚA ΤΟΥ ΝEΟΥ ΤΑΜΕIΟΥ ΔΗΜOΣΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣIΑΣ

Η διπλή λειτουργία της εταιρείας συμμετοχών με το αχανές χαρτοφυλάκιο και την «αιωνόβια» διάρκεια: εγγυητής του χρέους και

«κόμβος» μεγάλων επενδύσεων.

επικαιρότητα

Διπλή ανάγνωση επιδέχεται το τέταρτο κεφάλαιο του πολυνομο-σχεδίου για την ολοκλήρωση της

πρώτης αξιολόγησης του τρίτου μνημονίου: η κυβέρνηση βλέπει μέσα από τις διατάξεις του να γεννιέται ένα ταμείο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, χωρίς βιαστικές εκποιήσεις αντί πινακίου φακής, ενώ οι Ευρωπαίοι δανειστές, με πρώτο τον Γερ-μανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, βλέπουν να δημιουργείται ένας μηχανισμός εγγυοδοσίας για τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα, χάρη στον οποίο θα είναι θεσμικά αδύνατο να μην εκ-πληρώσει η χώρα τις υποχρεώσεις της (από αδυναμία ή για να εκβιάσει τους πιστωτές). Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, γίνεται μια τρίτη ανάγνωση στις διατάξεις για το νέο ταμείο: υποστηρίζεται ότι είναι αδιανόητο να δεσμεύεται εν είδει ενεχύρου

αν και αφήνει ορισμένα περιθώρια στην κυβέρνηση να επιχειρηματολογήσει ότι με τη σύσταση του νέου ταμείου θα αποφευ-χθεί η εσπευσμένη εκποίηση της δημόσιας περιουσίας για την εξυπηρέτηση του χρέους και θα δημιουργηθεί ένας «κόμβος», μέσω του οποίου θα κατευθύνονται επενδυτικά κεφάλαια σε όχι επαρκώς αξιοποιημένα περιουσιακά στοιχεία του κράτους. Ήδη από το πρώτο μνημόνιο, οι πιστωτές είχαν υποχρεώσει το Δημόσιο να παραι-τηθεί από την ασυλία της εθνικής κυρι-αρχίας, ώστε να είναι δυνατή (θεωρητικά) η κατάσχεση περιουσίας σε περίπτωση που δεν θα εξυπηρετούνταν τα διεθνή δάνεια. Όμως, όπως έχει εξηγήσει ορθά ο Ευάγγελος Βενιζέλος στο παρελθόν, αυτή η παραίτηση από κυριαρχικά δικαιώματα δεν θα σήμαινε πολλά στην πράξη, αφού οι πιστωτές θα ήταν αδύνατο να εκτελέσουν

για 99 χρόνια η δημόσια περιουσία και να τίθεται σε ένα ιδιότυπο καθεστώς συνδια-χείρισης με τους πιστωτές. Ακόμη και η, συνήθως ψύχραιμη, Ντόρα Μπακογιάννη έφθασε στο σημείο να αναφερθεί σε πιθανή αναζήτηση ποινικών ευθυνών: «Δεν σας δίνει κανένας το δικαίωμα να υποθηκεύετε για τα επόμενα 90 χρόνια την περιουσία. Αν οι νομικοί σύμβουλοι του υπουργείου δεν κοιτάξουν το άρθρο και δεν το αλλά-ξουν, κάποιοι θα κάτσουν στο σκαμνί» είπε χαρακτηριστικά. Διαβάζοντας τις διατάξεις του πολυνομο-σχεδίου, σε συνδυασμό με όσα προβλέπει η –όχι επαρκώς φωτισμένη στη δημόσια συζήτηση– δανειακή σύμβαση του περα-σμένου καλοκαιριού, διαπιστώνει κανείς ότι ο νέος φορέας περισσότερο δικαιώνει τα οράματα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για ένα πολύ «σφιχτό» καθεστώς εγγυοδοσίας,

από τονΝώντα

Χαλδούπη

ΧΡΗΜΑ 7

εντός του ελληνικού χώρου αποφάσεις ξένου δικαστηρίου (του Λουξεμβούργου), ώστε να «βάλουν στο χέρι» περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού κράτους. Στο δεύτερο μνημόνιο, έγινε ένα πρόσθε-το βήμα στην κατεύθυνση της παροχής εξασφαλίσεων στους πιστωτές. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που είχε στο χαρτοφυλάκιό του τις μετοχές όλων των συστημικών τραπεζών της χώρας, υπέ-γραψε τη δανειακή σύμβαση και ανέλαβε την υποχρέωση να πληρώνει όποια δόση δανείου δεν θα μπορούσε να πληρώσει το ελληνικό Δημόσιο. Με το τρίτο μνημόνιο και τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου για το νέο ταμείο, η παροχή εγγυήσεων από την Ελλάδα στους δανειστές της φθάνει πλέον να καλύπτει το σύνολο των εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων του κράτους. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, όπως λένε νομικοί, ότι κάτω από την «ομπρέλα» της Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ, ενός ιδιότυπου φορέα με μοναδικό μέτοχο το Δημόσιο, αλλά που δεν θα θεωρείται δημόσιος φορέας, μπαίνουν όλα τα άξια λόγου περιουσια-κά στοιχεία του ελληνικού κράτους: το ΤΑΙΠΕΔ και το ΤΧΣ μετατρέπονται σε θυγατρικές, όπως και η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου, ενώ σε ξεχωριστή θυγατρική θα ενταχθούν κρατικές εταιρείες που δεν προορίζονται να ιδιωτικοποιηθούν. Ποια είναι η αξία όλων αυτών των περιουσι-ακών στοιχείων, από μετοχές εταιρειών και τραπεζών, μέχρι ακίνητα; Κατά τον χρόνο σύστασης της εταιρείας, ουδείς γνωρί-ζει! Θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να αποτιμηθούν και να απεικονισθούν σε έναν ισολογισμό. Αναμφίβολα, με τα σημερινά δεδομένα κατάρρευσης της οικονομίας, η αξία της δημόσιας περιουσίας είναι πολύ χαμηλότερη από το ύψος του δημόσιου χρέους. Όμως, θεωρείται βέβαιο ότι οι εγγυ-ήσεις ύψους 50 δισ. ευρώ, για τις οποίες μιλούσε επίμονα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών στο πρόσφατο παρελθόν, καλύπτονται με άνεση από τα περιουσιακά στοιχεία που εκχωρούνται στη νέα εταιρεία συμμετοχών.

ΘΩΡΑΚIΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤEΣ

Όπως επισημαίνουν νομικοί που έχουν με-λετήσει προσεκτικά τη συμφωνία χρηματο-δοτικής υποστήριξης (Financial Assistance Facility Agreement) του περασμένου καλοκαιριού, το νέο ταμείο προβλέπεται να

γίνει αντισυμβαλλόμενος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στο δάνειο των 86 δισ. ευρώ, αλλά και στα προηγούμενα δάνεια, εφόσον το ζητήσει ο ΕΜΣ. Το νέο ταμείο θα έχει την υποχρέωση, αν το Δημόσιο αθετήσει στο μέλλον μια υποχρέ-ωση πληρωμής, να καλύψει το ίδιο αυτήν την υποχρέωση, με ρευστοποίηση περιου-σιακών στοιχείων ή από άλλους πόρους που συγκεντρώνει (π.χ. από εκμισθώσεις ακινήτων, μερίσματα από συμμετοχές σε εταιρείες κ.ά.). Ουσιαστικά, με αυτόν τον μηχανισμό εγγυοδοσίας, οι Ευρωπαίοι δανειστές θωρακίζονται σχεδόν σε απόλυτο βαθμό από τον κίνδυνο να αθετήσει πληρωμές στο μέλλον η Αθήνα, είτε από οικονομική αδυναμία είτε από πολιτική επιλογή: τα ευρωπαϊκά δάνεια δεν χορηγούνται (μόνο) σε ένα κυρίαρχο κράτος με περιουσία, αλλά ταυτόχρονα καθίσταται αντισυμβαλλόμε-νος του ΕΜΣ μια Ανώνυμη Εταιρεία, που θα έχει στα βιβλία της όλα τα άξια λόγου περιουσιακά στοιχεία του κράτους και θα έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιήσει αυτήν την περιουσία για την ικανοποίηση των δανειστών. Από την πλευρά, λοιπόν, του γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών, δικαίως το νέο ταμείο γίνεται αντιληπτό ως ένα Ταμείο Εγγυοδοσίας, που καλύπτει τις απαιτήσεις των πιστωτών πλήρως και θα τις καλύπτει στο μέλλον, ακόμη και αν επανέλθει ο Γιάνης Βαρουφάκης στο Υπουργείο Οικο-νομικών, αποφασισμένος να «κουρέψει» μονομερώς το χρέος!

ΟΙ ΕΛΠIΔΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒEΡΝΗΣΗΣ

Για την ελληνική κυβέρνηση, οι ιδρυτικές διατάξεις του νέου ταμείου αφήνουν ένα λεπτό «φύλο συκής»: σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, είναι σαφές πλέον ότι μπαίνει ένα «φρένο», αφού θα προωθηθούν μόνο όσες έχουν ήδη συμφω-νηθεί με τους δανειστές και εμπίπτουν στο πεδίο ευθύνης του ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο θα συ-νεχίσει να λειτουργεί κανονικά ως θυγατρι-κή του νέου ταμείου. Στην άλλη θυγατρική όμως, θα ενταχθούν «ευαίσθητες» για την κυβέρνηση επιχειρήσεις, όπως αυτές του συγκοινωνιακού τομέα, των υδάτων και η ΔΕΗ, οι οποίες δεν προορίζονται για να πουληθούν. Όσο για την τεράστια ακίνητη περιουσία της ΕΤΑΔ, οι νέες ρυθμίσεις επιτρέπουν να αξιοποιηθεί χωρίς βιαστικές εκποιή-

σεις. Μια ιδέα, που είχε εξεταστεί από την κυβέρνηση Σαμαρά, αλλά είχε ενταχθεί και στο μνημόνιο του περασμένου καλοκαι-ριού (σε ειδικό πρόσθετο κείμενο για τις ιδιωτικοποιήσεις), είναι να τιτλοποιηθούν τα ακίνητα του Δημοσίου, σε συνεργασία με μεγάλες τράπεζες και νομικά γραφεία, ώστε να προκαταβληθούν στο Δημόσιο τα έσοδα από την αξιοποίηση, που θα έρθουν σταδιακά, σε βάθος πολλών ετών. Οι επικρίσεις από την πλευρά της αντιπο-λίτευσης για «καπέλωμα» της ελληνικής κυβέρνησης από τους πιστωτές σε ό,τι αφο-ρά τη διοίκηση της νέας εταιρείας, δεν είναι αβάσιμες, αν και έχουν στοιχεία υπερβολής. Πράγματι, είναι πρωτοφανές να υποδει-κνύεται από τον ΕΜΣ και την Κομισιόν το πρόσωπο που θα έχει τη θέση-κλειδί του προέδρου του εποπτικού συμβουλίου της νέας εταιρείας, το οποίο θα έχει την ευθύνη επιλογής των προσώπων που θα διοικούν την εταιρεία. Επίσης, στο πενταμελές εποπτικό συμβούλιο, όπου το Δημόσιο θα ορίζει τα τρία μέλη, οι αποφάσεις δεν θα λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία, αλλά με τουλάχιστον τέσσερις ψήφους, κάτι που σημαίνει ότι τα δύο μέλη που θα ορίζονται από τους δανειστές θα έχουν δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις. Από την άλλη, η κυβέρνηση έχει εξασφα-λίσει ότι θα έχει τον τελευταίο λόγο στη στρατηγική του νέου ταμείου για ιδιωτι-κοποιήσεις, επενδύσεις και αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων, αφού προβλέπεται ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από τη γενική συνέλευση του μοναδικού μετόχου (δηλαδή από το Υπουργείο Οικονομικών) με βάση εισήγηση του διοικητικού συμβου-λίου. Στα θετικά στοιχεία για την κυβέρ-νηση είναι και η κατανομή των κερδών της εταιρείας, τα οποία κατά το ήμισυ θα αποδίδονται ως μέρισμα στο Δημόσιο, για να κατευθύνονται στην εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ τα υπόλοιπα θα αξιοποιούνται για νέες επενδύσεις από το ταμείο. Θεωρητικά, και στον βαθμό που θα λειτουρ-γήσει χωρίς προβλήματα και εμπλοκές το νέο σχήμα, μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι το νέο ταμείο θα ανοίξει μια νέα εποχή στη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας και στην προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων. Αυτό, πάντως, μένει να αποδειχθεί: η ως τώρα εμπειρία από το ΤΑΙΠΕΔ δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας, ενώ η συνύ-παρξη κυβέρνησης-δανειστών στη διοίκη-ση του νέου ταμείου μπορεί να αποδειχθεί πολιτικά δύσκολη...

8 Μάιος 2016

Ο ενάρετος κύκλος στο ΧΑ και τα όρια της ανοδικής κίνησης

των στόχων του προγράμματος, που έφερνε πιέσεις για πρόσθετα μέτρα, τα οποία ήταν πολιτικά δύσκολο να προω-θηθούν. Οι δημοσιονομικοί στόχοι της διετίας 2016-2017 θεωρούνται «βατοί», σε αντίθεση βέβαια με τον πολύ υψηλότερο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, και, ως εκ τούτου, δεν αναμένεται ότι θα χρειαστεί να ενεργο-ποιηθεί ο αυτόματος μηχανισμός προ-σαρμογής (ο λεγόμενος «κόφτης»), που θα έφερνε σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση την κυβέρνηση. Οι δε διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση, αν και θα περι-λαμβάνουν ορισμένα ευαίσθητα πολιτικά θέματα, όπως τα εργασιακά, έχουν πολύ μικρότερο βαθμό δυσκολίας από αυτές της πρώτης αξιολόγησης, στην οποία είχε συγκεντρωθεί ο μεγαλύτερος όγκος προαπαιτούμενων μέτρων του τριετούς προγράμματος. Με αυτά τα δεδομένα, οι επενδυτές στο ΧΑ μπορούν να κάνουν τον προγραμματισμό τους χωρίς σοβα-

χρηματιστήριο

Η συμφωνία με τους δανειστές περιορίζει πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους, αλλά τα οφέλη έχουν προεξοφληθεί σε μεγάλο βαθμό από την αγορά.

Τα επικίνδυνα σύννεφα στις αγορές μετοχών και η μετακίνηση του «έξυπνου» χρήματος στο ασφαλές καταφύγιο του χρυσού.

Μπορεί η αγωνία για τη διαπραγ-μάτευση της κυβέρνησης με τους διεθνείς δανειστές να κρατήθηκε

αμείωτη για μήνες, αλλά οι επενδυτές στο ΧΑ είχαν αρχίσει ήδη από τον Φεβρουάριο να προεξοφλούν τη θετική, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κατάληξη των συνομιλι-ών. Με τον Γενικό Δείκτη να έχει «σκαρ-φαλώσει» στα επίπεδα των 630 μονάδων, πριν ακόμη μπουν οι υπογραφές των δύο πλευρών στη συμφωνία για την αξιολόγη-ση και το χρέος, το μεγάλο ερώτημα είναι για πόσο ακόμη μπορεί να συνεχιστεί η ανοδική κίνηση στο ΧΑ, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που σωρεύονται βαριά σύννε-φα στον ορίζοντα για τις μετοχές και το «έξυπνο» χρήμα στρέφεται σε ασφαλή καταφύγια, όπως ο χρυσός. Αναμφίβολα, όποια κι αν είναι τα ιδιαίτε-ρα στοιχεία και τα «ψιλά γράμματα» της συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανει-στών, το “happy end” στο πολύμηνο «θρί-λερ» της πρώτης αξιολόγησης περιορίζει

σημαντικά τους πολιτικούς και οικονομι-κούς κινδύνους, που συνθέτουν το ρίσκο χώρας (country risk) και εμποδίζουν την τοποθέτηση κεφαλαίων με μεσοπρόθε-σμο ορίζοντα στις ελληνικές μετοχές:

1.Ο κίνδυνος πολιτικής αποσταθεροποί-ησης, με αφορμή ενδεχόμενη αδυνα-μία της κυβέρνησης να διαχειριστεί τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και το πιεστικό αίτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για άμεση προσφυγή στις κάλπες, υποχωρεί σημαντικά. Μπορεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να μην έχει κατοχυρώσει οκταετία διακυβέρνησης, όπως δηλώνουν με αρκετές δόσεις υπερβολής υψηλόβαθμα στελέχη της, αλλά τουλάχιστον ώς την άνοιξη του 2017 έχει εξασφαλίσει ότι δύσκολα θα κινδυνεύσει από τη μόνιμη απειλή για τις κυβερνήσεις της μνημονιακής περιό-δου, δηλαδή την αδυναμία εκπλήρωσης

ΧΡΗΜΑ 9

ρούς φόβους για νέες κρίσεις στη σχέση με τους δανειστές και για απρόβλεπτα πολιτικά «ατυχήματα».

2. Για την ελληνική οικονομία, η συμφωνία μπορεί να ανοίξει έναν ενάρετο κύκλο, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για το ΧΑ. Όπως σημειώνουν οι αναλυτές της Alpha Bank, «η ολοκλήρωση της αξιολογήσεως δύναται να ενεργοποιήσει σειρά εξελίξεων που είναι καταλυτικής σημασίας για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην οικονομική κατάσταση της χώρας και την αύξηση των επενδύ-σεων». Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν: «α) Η εκταμίευση χρηματοδοτικών πόρων που συνδέονται με τη δόση θα διευκο-λύνει την αποπληρωμή μεγάλου μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών της γενικής κυβερνήσεως στον ιδιωτικό τομέα, βελτι-ώνοντας, συνεπώς, τις συνθήκες ρευστό-τητας. β) Η επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση του κόστους χρηματοδοτήσεως των ελληνι-κών τραπεζών και, κατά συνέπεια, της πραγματικής οικονομίας. γ) Η συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλαρώσεως της ΕΚΤ μπο-ρεί να περιστείλει σημαντικά το κόστος δανεισμού για το ελληνικό Δημόσιο και τις επιχειρήσεις. δ) Η επιστροφή της εμπιστοσύνης θα επιτρέψει τη σταδιακή άρση των κεφαλαιακών περιορισμών, και η τελευταία θα μειώσει έτι περαιτέρω την αβεβαιότητα στο πλαίσιο ενός ενάρετου κύκλου (virtuous cycle). Δεδομένου ότι οι επενδύσεις έχουν συρρικνωθεί σε μόλις 11,6% του ΑΕΠ το 2015, έναντι 24,5% του ΑΕΠ το 2007, υπάρχουν ενδείξεις για αύξηση των επενδύσεων το 2017 (base effects). Το τελικό αποτέλεσμα στην ανα-πτυξιακή δυναμική των επόμενων ετών θα εξαρτηθεί, κατά συνέπεια, από το ύψος του λεγόμενου δημοσιονομικού πολλα-πλασιαστή σε σχέση με τον πολλαπλασια-στή εμπιστοσύνης. Με βάση τα ανωτέρω, ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ προβλέπεται να παραμείνει αρνητι-κός, μεταξύ του -0,3% και -0,7%, το 2016. Η οικονομία δύναται εντούτοις να κατα-γράψει θετικό ρυθμό αναπτύξεως από το δεύτερο εξάμηνο 2016, ενώ το 2017 η αύξησή του αναμένεται να ξεπεράσει το 2%».

Στους κυβερνητικούς κύκλους επικρατεί έντονη αισιοδοξία για την πορεία των ομο-λόγων και των μετοχών μετά τη συμφω-νία. Γίνεται λόγος για μείωση της τάξεως των 200 μονάδων βάσης στις αποδόσεις των ομολόγων και για άνοδο του Γενικού Δείκτη στο ΧΑ κατά 150 μονάδες. Μάλι-στα, πρόβλεψη του πρωθυπουργού περί επιστροφής της χώρας στις αγορές μέσα στο 2017 αφήνει να εννοηθεί ότι προβλέ-πεται ραγδαία πτώση στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, από περίπου 8% σε 4%, που θεωρείται ένα ικανοποιητικό επίπεδο για διάθεση νέων τίτλων. Αν επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις, θα συζητούμε για ένα μικρό θαύμα στις αγο-ρές ελληνικών ομολόγων και μετοχών. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν, εξάλλου, ότι ένα άλλο μικρό θαύμα είναι πιθανό να συντελεστεί στο τραπεζικό σύστημα και να έχει θετική αντανάκλαση στο ευρύτε-ρο επενδυτικό κλίμα και, ιδιαίτερα, στο επενδυτικό ενδιαφέρον για τις τραπεζικές μετοχές. Αν και οι έλεγχοι στην κίνηση κε-φαλαίων θα παραμείνουν σε ισχύ αρκετά ακόμη, μετά τη συμφωνία αναμένεται να απελευθερωθούν πλήρως οι κινήσεις του λεγόμενου «νέου» χρήματος, δηλαδή των καταθέσεων κεφαλαίων που προέρχονται από το εξωτερικό ή από «σεντούκια», κάτι που εκτιμάται ότι θα επιτρέψει την ταχύτε-ρη επιστροφή καταθέσεων. Επιπλέον, οι τράπεζες αναμένεται να κάνουν ευχάρι-στη έκπληξη, προχωρώντας σε άντληση κεφαλαίων από την αγορά, πολύ πριν το καταφέρει το ελληνικό Δημόσιο.

Σε αυτό το περιβάλλον, κοινή συνιστα-μένη των εκθέσεων ξένων οίκων είναι η αισιοδοξία για το χρηματιστήριο και την πορεία των τραπεζικών μετοχών, ειδικότερα (σχετικές αναλύσεις έχουν δημοσιεύσει η HSBC, η Credit Suisse και η Morgan Stanley). Δεν λείπουν όμως και οι απαισιόδοξοι, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την JP Morgan, που εκτιμά ότι το ράλι των τελευταίων μηνών (από τα χαμηλά του Φεβρουαρίου) έχει σχεδόν εξαντλήσει τα περιθώρια ανόδου των ελληνικών μετοχών και συνιστά σε όσους θέλουν να μπουν τώρα στο «πάρτι» να το αποφύγουν. Από τη σκοπιά της τεχνικής ανάλυσης, ένα στοιχείο που εύστοχα επεσήμανε ο Μάνος Χατζηδάκης, αναλυτής της Beta, είναι ότι από τη συνεδρίαση της 10ης Μαΐου άλλαξαν, ύστερα από 21 μήνες καθοδικής τάσης, τα μακροπρόθεσμα δεδομένα της αγοράς, καθώς «ο Γενικός Δείκτης με εμφατικό τρόπο διέσπασε τον απλό κινητό μέσο των 200 ημερών, πραγματοποιώντας τη δεύτερη υψηλό-τερη συναλλακτική επίδοση για το 2016. (...) Η προσέγγιση της κυριότερης ζώνης αντίστασης (630 μονάδες) συμπίπτει από λίγο έως πολύ και με τις τιμές των αυξή-σεων των τραπεζών. (...) Η υπέρβαση των 635 μονάδων ανοίγει εκ νέου το ανοδικό περιθώριο μέχρι την επόμενη βραχυ-πρόθεσμη αντίσταση, που βρίσκεται στις 680 μονάδες. Σε αυτήν την προσπάθεια, οι αγοραστές έχουν την υποστήριξη των τεχνικών δεικτών οι οποίοι έχουν καθολική ανοδική ετυμηγορία, η οποία θα τεθεί σε αναθεώρηση μόνο σε υποχώρηση κάτω από τις 600 μονάδες». Με απλούστερα λόγια, το περιθώριο ανόδου της αγοράς, με σχετική σιγουριά και χωρίς να υπολογιστεί η επίδραση θετικών εξελίξεων που δεν θα έχουν προ-εξοφληθεί, είναι της τάξεως του 7%, από το κλείσιμο της Παρασκευής, 19 Μαΐου, λίγο κάτω από τις 635 μονάδες. Για να συνεχιστεί όμως μια ανοδική πορεία πάνω από τις 680 μονάδες, με επόμενο κρίσιμο «σταθμό» τις 750 μονάδες (αν διασπα-στεί πειστικά αυτό το όριο, θα μιλάμε για ισχυρή ανοδική κίνηση), όλοι συμφωνούν ότι θα χρειαστούν αρκετές δόσεις καλών ειδήσεων, που θα εδραιώνουν την πεποί-θηση των επενδυτών ότι η αγορά μπορεί να βρει και πάλι το νήμα που τη συνδέει με την αμέσως προηγούμενη καλή της περίοδο, το 2014, όταν είχε αρχίσει να

Σε αυτό το περιβάλλον, κοινή συνισταμένη των εκθέσεων ξένων οίκων είναι η αισιοδοξία για το χρηματιστήριο και την πορεία των τραπεζικών μετοχών. Εξαίρεση, πάντως, αποτελεί η JP Morgan, που εκτιμά ότι δεν υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ανόδου.

10 Μάιος 2016

χρηματιστήριο

προεξοφλείται (εσφαλμένα, όπως απο-δείχθηκε τελικά) το τέλος της μεγάλης περιπέτειας της ελληνικής οικονομίας, που άρχισε το 2010. Αυτό που σίγουρα θα απαιτηθεί για να συνεχιστεί η ανοδική πορεία στο ΧΑ είναι να ερμηνευθεί η –πιθανότατα όχι τελική– διευθέτηση για το χρέος ως μια ουσι-αστική απάντηση στον προβληματισμό των επενδυτών για τη δυνατότητα της οικονομίας να αντιμετωπίσει μακροπρό-θεσμα τις υποχρεώσεις στους δανειστές. Αν κριθεί ότι η απόφαση της κυβέρνησης να δεσμευθεί για την εκπλήρωση των μελλοντικών δημοσιονομικών στόχων (με την καθιέρωση του «κόφτη»), σε συνδυα-σμό με μια εξίσου ισχυρή δέσμευση των πιστωτών για μέτρα αποκατάστασης της βιωσιμότητας του χρέους, απομακρύνουν οριστικά τον κίνδυνο να βρεθεί η Ελλάδα μπροστά στο φάσμα της χρεοκοπίας και του Grexit, εκτιμάται ότι θα μεταβληθεί ουσιωδώς και η επενδυτική συμπεριφορά των ξένων επενδυτών, που θα είναι πλέον πρόθυμοι να εκτεθούν πολύ περισσότε-ρο σε ελληνικό κίνδυνο, προσδοκώντας μεγάλα κέρδη από τοποθετήσεις σε πραγματικά χαμηλά επίπεδα τιμών. Αντίθετα, αν ερμηνευθούν οι διευθετήσεις για το χρέος ως μια προσωρινή, εμβαλω-

ματική λύση, που θα φέρει λίγους μήνες αργότερα και πάλι το ίδιο πρόβλημα στο προσκήνιο, η επιφυλακτικότητα των επενδυτών θα διατηρηθεί και τα περιθώ-ρια ανόδου θα είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένα.

«Σύννεφα» στις αγορές

Δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται, πάντως, όπως τονίζουν οι αναλυτές, η επίδραση που μπορεί να έχει στο χρη-ματιστήριο το δυσμενές διεθνές περι-βάλλον για τις μετοχές και η στροφή των επενδυτών σε ασφαλή καταφύγια, όπως ο χρυσός. Σε πρόσφατη ανάλυσή της, η Goldman Sachs υποβάθμισε σε “neutral” («ουδέτερη») τη σύστασή της για τις επεν-δύσεις σε μετοχές, τονίζοντας: «Μέχρι να καταγράψουμε βιώσιμα σημάδια για την οικονομική ανάκαμψη, δεν νιώθουμε άνετα ώστε να αναλάβουμε το ρίσκο επέν-δυσης σε μετοχές, ειδικά όταν οι αποτιμή-σεις βρίσκονται κοντά στα υψηλά τους». Η Goldman προβλέπει διόρθωση στη Wall Street, υπογραμμίζοντας τους κινδύνους που απειλούν την αγορά: υψηλές απο-τιμήσεις με ιστορικούς όρους, αύξηση επιτοκίων από τη Fed (σε δύο δόσεις, φέτος), επιβράδυνση της ανάπτυξης στην

Κίνα, που θα αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για ύφεση και στις ΗΠΑ, δημοψήφισμα για το Brexit, πολιτικοί κίνδυνοι από τις προε-δρικές εκλογές στις ΗΠΑ, τον Νοέμβριο. Για την πορεία της παγκόσμιας οικονο-μίας, που θα κρίνει τελικά και τις αποδό-σεις των μετοχών σε διεθνές επίπεδο, οι αναλυτές δεν εμφανίζονται αισιόδοξοι. Η Moody’s προειδοποίησε για οικονομική στασιμότητα, σημειώνοντας την αδύναμη ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων οικονομι-ών, τις χαμηλές τιμές των εμπορευμάτων και την πιεσμένη ζήτηση. Ο οίκος υποβάθμισε τις προβλέψεις του τόσο για το σύνολο των αναπτυγμένων οικονομιών (ανάπτυξη 1,7%, έναντι προ-ηγούμενης πρόβλεψης για 1,9%) όσο και για την αμερικανική οικονομία (2% από 2,3%), τονίζοντας ότι η μεγαλύτερη των εκτιμήσεων επιβράδυνση στην οικονομία της Κίνας αποτελεί ένα από τα μεγαλύτε-ρα ρίσκα για την παγκόσμια οικονομία. Η ανάπτυξη στην Κίνα προβλέπεται να επι-βραδυνθεί στο 6,3% το 2016, από 6,9% το 2015, ενώ προς το χειρότερο αναθεωρή-θηκαν και οι προβλέψεις για τη Βραζιλία, το Μεξικό, την Αργεντινή και την Τουρκία. Πολλοί αναλυτές προβλέπουν ότι το πρό-βλημα της Κίνας, και ιδιαίτερα οι ανησυ-χίες για απότομη διολίσθηση του γιουάν έναντι του δολαρίου, δεν θα αργήσει να προκαλέσει στις αγορές τα ίδια προβλή-ματα που σημειώθηκαν τον Ιανουάριο, όταν η ανησυχία για τη σταθερότητα της κινεζικής οικονομίας είχε προκαλέσει απότομη φυγή κεφαλαίων από τα χρημα-τιστήρια. Ο «πατριάρχης» των διαχειριστών κε-φαλαίων, Τζορτζ Σόρος, που από καιρό έχει προειδοποιήσει ότι η Κίνα μπορεί να προκαλέσει αναταράξεις στις αγορές και επιστροφή στην παγκόσμια ύφεση, όπως συνέβη με την κατάρρευση της αγοράς ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ, το 2008, δίνει «σήμα» φυγής από τα χρηματιστήρια προς τον χρυσό. Όπως φάνηκε από τα στοιχεία για το χαρτοφυλάκιο της εταιρεί-ας του, ο Σόρος προχώρησε σε μεγάλες ρευστοποιήσεις αμερικανικών μετοχών και τοποθέτησε κεφάλαια σε συμβόλαια για την τιμή του χρυσού, καθώς και στη μεγαλύτερη παραγωγό χρυσού παγκοσμί-ως, την Barrick Gold Corp., που αποτελεί πλέον και τη μεγαλύτερη επένδυση στο χαρτοφυλάκιο του fund του βετεράνου χρηματιστή. Ίσως αυτή να είναι μια καλή ένδειξη ότι ο κανόνας “sell in May and go away” θα ισχύσει και το 2016...

Οι δείκτες του ΧΑ

Δείκτης Κλείσιμο 19.05.2016 Απόδοση 2016

FTSE-25 182,18 -0,63%

FTSEM-40 765,36 -6,26%

Βιομηχ. Προϊόντα 1.618,26 -11,31%

Εμπόριο 2.683,26 6,22%

Κατασκευές 2.059,34 9,63%

Κοινή ωφέλεια 1.513,95 -9,64%

Πετρελαιοειδή 2.464,00 2,16%

Οικιακή χρήση 6.171,11 21,88%

Πρώτες ύλες 1.789,82 9,49%

Ταξίδια & Αναψυχή 1.285,47 -9,78%

Τηλεπικοινωνίες 2.636,96 3,68%

Τρόφιμα-Ποτά 6.597,75 -10,56%

Τράπεζες 58,91 -0,02%

Τεχνολογία 589,64 3,08%

Υγεία 137,2 61,68%

Χημικά 7.182,08 5,43%

Ακίνητη περιουσία 2.411,43 -0,36%

ΧΡΗΜΑ 11

Θεματικές ενότητες συνεδρίου • Eξορθολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης• Σύστημα προμηθειών νοσοκομείων• Διαπραγματεύσεις μεταξύ κράτους και παροχών υγείας• Αποζημίωση νέων θεραπειών και τεχνολογιών με βάση την αξία τους• Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας• Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής της υγείας

07.07.16Divani Caravel

διοργάνωση

pharma.ethosevents.eu

σε συνεργασία με

Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής τ 210 9984909 e salvarlis.k@ethosmedia.eu

PHC7 AD 21X28.qxp_Layout 1 26/5/16 22:10 Page 1

12 Μάιος 2016

Οι αποτιμήσεις των εταιρειών της μεγάλης κεφαλαιοποίησης (Κλείσιμο 19/05)

Μετοχή Τιμή Απόδοση 16 (%) Κεφ/ποίηση PE 15 PE '16 PE '17 EV/EBITDA '16 P/BV P/S DY '15

ΔΕΗ 2,93 -24,50% 679,8 -4,1 4 ,21 5,01 0,11 0,12 - -

ΕΛΛ. ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ 5,11 -3,60% 334 36,96 18,34 17,03 23,61 1,88 9,53 6,26%

ΟΤΕ 9,1 -1,50% 4.460,40 18,56 14,46 12,24 4,14 1,98 1,14 1,10%

ΟΠΑΠ 6,75 -16,70% 1.804,00 8,56 8,39 8,03 4,76 1,85 0,51 5,93%

ΜΕΤΚΑ 7,14 -0,60% 370,9 6,3 7,96 7,81 1,35 0,67 0,56 1,68%

FF GROUP 17,8 2,90% 1.191,70 6,53 6,53 5,85 4,37 0,76 1 -

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ 2,94 19,50% 321,4 19 10,91 8,06 4,92 0,94 1,62 3,06%

JUMBO 12 23,70% 1.632,70 15,57 14,17 13,25 8,67 2,05 2,8 2,25%

ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ 3,89 6,00% 454,8 9,57 8,34 4,56 3,13 0,47 0,33 -

ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ 10,27 3,20% 1.137,70 5,55 5,36 6,19 4,58 1,89 0,16 6,33%

ΣΑΡΑΝΤΗΣ 9,22 19,40% 320,6 16,21 14,84 13,41 9,90 1,93 1,17 1,74%

AEGEAN 8,02 17,40% 572,8 8,37 7,67 7,61 3,16 2,58 0,58 8,73%

ΕΛΛΑΚΤΩΡ 1,3 -10,30% 230,1 10,59 12,35 4,58 0,29 0,15 -

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 1,86 22,40% 191,8 -3,66 4 ,84 2,67 0,55 0,2 -

ΕΥΔΑΠ 4,78 -4,40% 509,1 11,66 10,46 9,99 2,80 0,53 1,57 2,62%

ΕΥΑΘ 3,48 16,00% 126,3 9,37 11,28 11,18 3,64 0,84 1,73 3,59%

GRIVALIA 7,4 0,40% 749,3 12,09 10,9 10,59 8,19 0,85 1 3,00 4,23%

ΟΛΠ 13,05 -6,00% 326,3 39,76 29,39 18,13 13,38 1,87 3,27 0,28%

ΦΟΥΡΛΗΣ 3,4 13,30% 173,4 6 85,27 21,79 15,15 8,23 1,1 0,42 -

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 3,95 -2,20% 1.207,30 25,86 4,69 4,50 3,63 0,72 0,17 -

COCA COLA 17 -14,10% 6.258,40 22,33 19,45 17,83 9,04 2,11 0,99 2,35%

FRIGOGLASS 0,19 -89,80% 9,7 - - - 7,06 -0,21 0,02 -

ΤΙΤΑΝ 19,85 12,70% 1.623,40 48,1 16,74 12,9 7,61 1,02 1,16 1,51%

ΣΩΛ/ΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 0,96 -6,40% 118,6 15,28 10,4 8,07 6,96 0,79 0,4 -

ΙΝΤRALOT 1,1 -6,00% 174,9 - - - 2,87 1,35 0,09 -

ΠΛΑΙΣΙΟ 4,31 0,50% 95,2 14,13 10,46 8,20 3,82 1,13 0,35 1,86%

ΑΝΕΜΟΣ 0,68 4,00% 56,2 8,17 4,22 3,81 4,38 0,77 1,4

Universe ex banks

22,82 13,27 11,78 6,45 1,6 1,49 2,30%

Tράπεζες

Μετοχή Τιμή Απόδοση '16 (%) Κεφ/ποίηση PE '14 PE '15 PE '16 P/BV DY '14 DY '15

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 0,285 2,50% 2.489,00 - - - 0,37 - -

ALPHA ΤΡΑΠΕΖΑ 2,380 -4,40% 3.657,80 - - 16,6 0,42 - -ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 0,297 -13,40% 2.716,70 24,29 - 16,56 0,34 - -

EUROBANK 1,040 0,00% 2.273,40 - - 65,52 0,44 - -

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή

ΧΡΗΜΑ 13

14 Μάιος 2016

επιχειρηματικά νέα

Σωτήρες επιχειρήσεων ή «βάρβαροι» προ των πυλών;

Η συμφωνία Alpha-Eurobank με την KKR και η επεισοδιακή κατάληξη της προσέγγισης της Πειραιώς με τον αμερικανικό οίκο.

Το ΤΧΣ και η μελέτη-σοκ της McKinsey.

Κλείνουν τα πρώτα deal μεταβίβασης δανείων σε fund

ΧΡΗΜΑ 15

Με πολλές προσδοκίες, όχι μόνο για τη βελτίωση της θέσης των τραπεζών, αλλά και για την ου-

σιαστική ενίσχυση επιχειρήσεων, πολλές εκ των οποίων έχουν στρατηγική σημασία για την οικονομία, άρχισαν οι τράπεζες τη διαδικασία της επιλογής ισχυρών και εξειδικευμένων επενδυτικών σχημάτων, που θα αναλάβουν τη διαχείριση προβλη-ματικών επιχειρηματικών δανείων. Τα εξειδικευμένα σε διαχείριση προβλη-ματικών δανείων και αναδιαρθρώσεις υπερχρεωμένων εταιρειών σχήματα έρχονται στην ελληνική αγορά με την υπό-σχεση ότι θα προσφέρουν τεχνογνωσία και πρόσθετη χρηματοδότηση, με στόχο να μείνουν ζωντανές όσες επιχειρήσεις κρίνονται βιώσιμες, προς όφελος όλων των εμπλεκομένων και της εθνικής οικο-νομίας, συνολικότερα. Ουσιαστικά, δηλαδή, κατά τη «θετική» ανά-γνωση των εξελίξεων, οι οίκοι έρχονται να καλύψουν δύο σοβαρά κενά του τραπεζι-κού συστήματος, που εμπόδιζαν ώς τώρα την ταχεία και αποτελεσματική εξυγίανση των προβληματικών χαρτοφυλακίων επι-χειρηματικών δανείων: οι τράπεζες ούτε την απαιτούμενη τεχνογνωσία για την ανα-διάρθρωση επιχειρήσεων διαθέτουν ούτε και μπορούν, στην παρούσα φάση τουλά-χιστον, να προσφέρουν στις επιχειρήσεις τη χρηματοδότηση που χρειάζονται για να συνεχίσουν να λειτουργούν. Όμως, όσοι είναι πιο επιφυλακτικοί επισημαίνουν ότι τα επενδυτικά σχήματα μπορεί να εμφανίζονται ως «σωτήρες» επιχειρήσεων και, σε πολλές περιπτώσεις, να δικαιώνουν τον χαρακτηρισμό αυτό, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι οι συνταγές που εφαρμόζουν είναι ανώδυνες: από τις διοικήσεις των επιχειρήσεων που θα μπουν σε προγράμματα αναδιάρθρωσης, με πρωτοβουλία των τραπεζών, μπορεί να ζητηθούν άκρως επώδυνα μέτρα, όπως το κλείσιμο ή η πώληση τμημάτων και τομέων δραστηριότητας, η απόλυση υπαλλήλων κ.ά.Τραπεζικές πηγές διαβεβαιώνουν ότι στην Ελλάδα οι αναδιαρθρώσεις επιχει-

ρήσεων δεν θα γίνουν με ακραία μέτρα, αλλά οι διοικήσεις των επιχειρήσεων που θα μπουν σε διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του δανεισμού τους και τη βελτίωση των επιχειρηματικών τους λειτουργιών με τους νέους «παίκτες» της αγοράς, τα επενδυτικά fund, δεν κρύβουν ότι έχουν έναν ακόμη προβληματισμό: θα γίνουν, άραγε, αυτές οι διαδικασίες ο «δούρειος ίππος» για να αλλάξει η ιδιο-κτησία και το management των εταιρειών; Ως προς αυτόν τον προβληματισμό, η απάντηση που δίνεται δεν είναι καθησυ-χαστική για μετόχους και διοικήσεις των υπερχρεωμένων ελληνικών εταιρειών. Σε πρώτη φάση, οι τράπεζες δεν θα βγά-λουν από τους ισολογισμούς τους, για να μεταβιβαστούν στα fund, τα δάνεια και τις μετοχές υπερχρεωμένων επιχειρήσεων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους, αλλά απλώς θα συνάψουν συμβάσεις διαχείρι-σης με τα fund. Άλλωστε, τέτοιες μεταβιβάσεις δεν μπο-ρούν να γίνουν στις σημερινές συνθήκες, χωρίς να εγγράψουν άμεσα σοβαρές ζημιές οι τράπεζες, ενώ θα χάσουν και το μερίδιό τους από τη μελλοντική απόδοση που θα έχουν τα δάνεια και οι μετοχές, όταν θα έχουν φανεί τα θετικά αποτελέ-σματα από την εμπλοκή των ειδικών fund. Όμως, στο πλαίσιο των αναδιαρθρώσεων των δανείων που αναμένεται ότι θα γί-νουν, με βάση τα σχέδια που θα καταρτί-σουν τα fund, εκτιμάται ότι θα χρησιμοποι-ηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό ένα εργαλείο που οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν πια να χρησιμοποιήσουν, επειδή έχει απα-γορευθεί να αυξάνουν τη συμμετοχή τους σε μη τραπεζικές εταιρείες: η μετατροπή δανείων σε μετοχές. Ποιος θα πάρει αυτές τις νέες μετοχές, που στις περισ-σότερες περιπτώσεις θα είναι αρκετές για να αλλάζουν εντελώς τους συσχετισμούς στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας; Τον πρώτο λόγο για να απαντηθεί αυτή η ερώτηση ασφαλώς θα έχουν τα fund και η πιθανότερη κατάληξη των διαδικασιών θα είναι η αλλαγή «αφεντικού» στην εταιρεία. Αυτοί οι προβληματισμοί δεν είναι καθό-

λου τυχαίο ότι είχαν οδηγήσει σε ματαί-ωση, τον Απρίλιο του 2015, την πρώτη προσπάθεια της αμερικανικής KKR να συνεργαστεί με ελληνική τράπεζα, την Τράπεζα Πειραιώς. Η μεταβίβαση δανείων και μετοχών ενός από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας, της Marfin Investment Group, είχε προκαλέσει βίαιη αντίδραση της διοίκησής της, που απείλησε ακόμη και με προσφυγή στη Δικαιοσύνη και πέτυχε τελικά να «τορπιλί-σει» τη συμφωνία.

Υπερχρεωμένη η «Ελλάδα ΑΕ»

Τα στοιχεία για τον βαθμό υπερχρέωσης της «Ελλάδα ΑΕ», δηλαδή των μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων, τα οποία επε-ξεργάστηκε ο οίκος McKinsey με εντολή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερό-τητας, αποκαλύπτουν μια πολύ δύσκολη κατάσταση, παρότι θα περίμενε κανείς ότι οι κατά τεκμήριο πιο εύρωστες επιχειρη-ματικές μονάδες και όμιλοι θα βρίσκονταν σε καλύτερη θέση. Το πρόβλημα, μάλιστα, έχει έντονες πολι-τικές διαστάσεις, δεδομένου του ότι μεγά-λος όγκος μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν συγκεντρωθεί σε επιχειρήσεις και ομίλους στρατηγικής σημασίας για την οικονομία, λόγω της συνεισφοράς τους στις εξαγωγές και την απασχόληση. Έτσι, τις εξελίξεις στη διαχείριση των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή η κυβέρνηση, που είναι εύλογο να ανησυχεί για το κλείσιμο σημαντικών επιχειρήσεων ή για ενδεχόμε-νες αναδιαρθρώσεις με πολλές απώλειες θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με τη μελέτη της McKinsey, στην οποία, σημειωτέον, έδωσαν στοιχεία μόνο τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες (η Alpha Bank το απέφυγε, επι-καλούμενη νομικού χαρακτήρα κώλυμα), το ύψος των «κόκκινων» δανείων μεγάλων επιχειρήσεων φθάνει τα 20 δισ. ευρώ επί συνολικού ανοίγματος 36 δισ. ευρώ. Δη-λαδή, το ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων ξεπερνά το 55% σε αυτήν την

16 Μάιος 2016

κατηγορία και είναι αισθητά μεγαλύτερο από τον γενικό μέσο όρο. Στην πιο «επικίνδυνη ζώνη», σύμφωνα με τη μελέτη, βρίσκονται 160 μεγάλες επιχειρήσεις, με δανεισμό 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11 δισ. ευρώ είναι μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα. Η McKinsey εξέτασε ειδικότερα τους επιχειρηματικούς κλάδους με μεγάλη προστιθέμενη αξία, που είναι και οι πλέον «ευαίσθητοι» στη διαχείρισή τους, δηλαδή τους κλάδους τουρισμού, τροφίμων-ποτών, υγείας, φαρ-μάκων και μεταφορών. Διαπιστώθηκε ότι σε αυτούς τους κλάδους το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων φθάνει το 60%, καθώς υπάρχουν ανοίγματα ύψους 7,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 4,5 δισ. ευρώ είναι «κόκκινα».Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΤΧΣ, Άρη Ξενόφο, η μελέτη καταγράφει τα φορολογικά και κανονιστικά εμπόδια που δυσκολεύουν την αναδιάρθρωση δανείων, περιγράφει έναν συντονιστικό μηχανισμό μεταξύ τραπεζών προκειμένου να συ-νεργάζονται για την αποτελεσματικότερη αναδιάρθρωση δανείων (κάθε τράπεζα που έχει μεγαλύτερη δανειακή έκθεση σε μια επιχείρηση μπορεί να βάζει το εν λόγω δάνειο στον μηχανισμό), αναλύει τις δυνατότητες που έχει το ίδιο το τραπεζικό σύστημα για να αναδιαρθρώσει δάνεια (χωρίς εξωτερικές συνεργασίες) και εστι-άζεται στο πώς μπορούν να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της αγοράς για να αναδι-αρθρωθούν καλύτερα τα δάνεια μέσω της διαχείρισης ή και της πώλησης.

Η πρώτη μεγάλη συμφωνία

Το πρώτο deal της «νέας εποχής» στη δι-αχείριση προβληματικών επιχειρηματικών δανείων έκλεισαν οι Alpha Bank-Eurobank με τον αμερικανικό κολοσσό KKR (Kohlberg Kravis Roberts), ένα από τα μεγαλύτερα private equity fund διεθνώς, με υπό διαχείριση κεφάλαια της τάξεως των 100 δισ. ευρώ, που αναζητεί ευκαι-ρίες στα προβληματικά χαρτοφυλάκια των ευρωπαϊκών τραπεζών και ήδη έχει παρουσία στην αγορά της Ιταλίας μέσω της θυγατρικής της, Pillarstone. Όπως ανακοινώθηκε στις 17 Μαΐου, οι Alpha Bank-Eurobank και KKR Credit κατέληξαν σε δεσμευτική συμφωνία διά της οποίας οι τράπεζες συμφωνούν να αναθέσουν σε μια πλατφόρμα υπό τη διαχείριση της Pillarstone τη διαχείριση χρηματοδοτήσεων και συμμετοχών τους

σε επιλεγμένες ελληνικές επιχειρήσεις. Υπό την επιφύλαξη της τελικής εγκρί-σεως του Διοικητικού της Συμβουλίου, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) εξετάζει την από κοινού επένδυση σε συνεργασία με την KKR και τις τράπεζες.Η πλατφόρμα θα παρέχει σε μεγάλους Έλληνες εταιρικούς οφειλέτες νέα μακρο-πρόθεσμη χρηματοδότηση και τεχνογνω-σία για τη λειτουργία τους, προκειμένου να σταθεροποιηθούν, να ανακάμψουν και να αναπτυχθούν προς όφελος όλων των ενδιαφερόμενων μερών. Οι ελληνικές τράπεζες θα συμμετέχουν στο θετικό αποτέλεσμα, καθώς η απόδοση των επι-χειρήσεων θα ανακάμπτει. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή πλατ-φόρμα, όπως τονίζουν οι εμπλεκόμενες τράπεζες, τόσο από άποψη εμβέλειας όσο και μεγέθους, η οποία διαθέτει επί-σης την ευελιξία να επιτρέπει τη συμμετο-χή και άλλων δανειστών διά της συνει-σφοράς δανειακών χαρτοφυλακίων ή της προσθήκης υφιστάμενων χρηματοδοτήσε-ων προς μια συγκεκριμένη επιχείρηση σε εκείνες των υπολοίπων τραπεζών. Ο εντεταλμένος γενικός διευθυντής της Alpha Bank, Θεόδωρος Αθανασόπουλος, δήλωσε: «Η πλατφόρμα σκοπεύει να δώσει την ευκαιρία σε βιώσιμες ελληνικές εταιρείες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες να αποκτήσουν πρόσβαση σε ρευστότητα και τεχνογνωσία για τη λει-τουργική τους αναδιάρθρωση, στοιχεία τα οποία θα τις βοηθήσουν να επενδύσουν, να αναπτυχθούν, να ανακάμψουν και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.

Ως εκ τούτου, είναι ένα σημαντικό βήμα προς την υλοποίηση της στρατηγικής της τραπέζης για την ενεργό διαχείριση των μη εξυπηρετουμένων ανοιγμάτων». Ο Κωνσταντίνος Βουσβούνης, γενικός διευθυντής, επικεφαλής Διαχείρισης Προβληματικών Δανείων του Ομίλου της Eurobank, δήλωσε: «Σε ευθυγράμμιση με τη στρατηγική της Eurobank για τη στήριξη των ελληνικών εταιρειών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, η πλατφόρμα με τις KKR, Pillarstone, EBRD και Alpha Bank θα προσφέρει σε αυτές τις επιχειρήσεις στρατηγική και τεχνική υποστήριξη καθώς και νέα χρηματοδότη-ση. Είναι κρίσιμο να ενεργήσουμε άμεσα σε αυτόν τον τομέα για τη δημιουργία των συνθηκών για την ανάκαμψη των εταιρει-ών και τη διαφύλαξη των θέσεων εργασί-ας, η οποία καθίσταται δυνατή από τα νέα κεφάλαια και την εξειδικευμένη τεχνο-γνωσία. Η σημερινή ανακοίνωση είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύ-θυνση. Καλωσορίζουμε τη συμμετοχή και των υπολοίπων ελληνικών τραπεζών στην πλατφόρμα». Ο Johannes P. Huth, επικεφαλής της KKR Ευρώπης, Αφρικής και Μέσης Ανατολής, δήλωσε: «Έχουμε αναπτύξει αυτή την πρωτοποριακή προσέγγιση σε συνερ-γασία με τις Eurobank, Alpha Bank και EBRD, και προσδοκούμε να μας δοθεί η ευκαιρία να παράσχουμε μακροπρόθεσμα κεφάλαια σε ελληνικές εταιρίες». Ο Noel Edison, διευθυντής των Ασφαλι-στικών και Χρηματοοικονομικών Υπηρε-σιών της EBRD, δήλωσε: «Η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών στο τέλος του 2015 ήταν ένα ουσιώδες βήμα προς τη χρηματοοικονο-μική σταθερότητα. Τα επόμενα σημαντικά ορόσημα συμπεριλαμβάνουν την αποτελε-σματικότερη διαχείριση των δανείων που υποαποδίδουν. Η πλατφόρμα θα παρέχει σε εταιρείες με οικονομικές δυσκολίες νέα χρηματοδότηση και λειτουργική τεχνογνωσία στον τομέα του turn-around, τα οποία αποτελούν προϋποθέσεις για να επιλυθεί το αδιέξοδο μεταξύ των πιστωτών και να στηριχθεί η ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας». Ο John Davison, CEO της Pillarstone, δήλωσε: «Η πλατφόρμα την οποία δια-χειρίζεται η Pillarstone προσφέρει στις ελληνικές εταιρείες νέες πηγές χρηματο-δοτήσεως και λειτουργικής υποστηρίξε-ως, για να μπορέσουν να αποδώσουν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους. Αποτελεί

επιχειρηματικά νέα

Το πρώτο deal της «νέας εποχής» στη διαχείριση προβληματικών επιχειρηματικών δανείων έκλεισαν οι Alpha Bank-Eurobank με τον αμερικανικό κολοσσό KKR (Kohlberg Kravis Roberts), ένα από τα μεγαλύτερα private equity fund διεθνώς.

ΧΡΗΜΑ 17

Η αμερικανική KKR δεν είναι μια τυχαία επενδυτική εταιρεία. Όχι μόνο γιατί είναι ένα από τα μεγαλύτερα private equity

fund, με σχεδόν 100 δισ. ευρώ υπό διαχείριση, αλλά γιατί θεω-ρείται πρωτοπόρος της βιομηχανίας του private equity και έγινε παγκοσμίως γνωστή με τις μεγάλες επιχειρηματικές της συμφω-νίες, με σημαντικότερη βεβαίως την εξαγορά της πασίγνωστης βιομηχανίας καπνού-τροφίμων, RJR Nabisco, το 1989. Η εξαγορά της παραγωγού των τσιγάρων Winston ήταν η πρώτη μεγάλη μοχλευμένη εξαγορά (leveraged buyout), δηλαδή εξα-γορά με δανεισμό με κάλυμμα τα περιουσιακά στοιχεία τής υπό εξαγορά εταιρείας. Ήταν μια μνημειώδης επιχειρηματική «μάχη», που έδωσε έμπνευση σε δύο ερευνητικούς δημοσιογράφους για το βιβλίο “Barbarians at the Gate: The Fall of RJR Nabisco” («Οι βάρβαροι προ των πυλών: Η πτώση της RJR Nabisco»), το οποίο γυρίστηκε και σε τηλεταινία από την HBO. Ο Τζερόμ Κόλμπεργκ, βασικός ιδρυτής της KKR, απεβίωσε πέ-ρυσι. Είχε αποξενωθεί από το 1989 από τους δύο συνεταίρους του και την εταιρεία, καθώς είχε εκφράσει την αντίθεσή του στις επιθετικές εξαγορές εταιρειών και πίστευε ότι θα πρέπει πάντα να

υπάρχει συμφωνία με τη διοίκηση τής υπό εξαγορά εταιρείας. Την εταιρεία σήμερα «τρέχει» ο 70χρονος Χένρι Κράβις, σε συνεργα-σία με τον, επίσης 70χρονο, εξάδελφό του Τζορτζ Ρόμπερτς. Μετά το ξέσπασμα της κρίσης στην Ευρώπη, η KKR –όπως και άλλα fund– ψάχνει ευκαιρίες στην ευρωπαϊκή αγορά, εκτιμώντας ότι στον τεράστιο όγκο προβληματικών δανείων των τραπεζών, που πλησιάζουν τα 2 τρισ. ευρώ, κρύβονται «θησαυροί» για όσους διαθέτουν κεφάλαια. Ο Χ. Κράβις ταξιδεύει μία φορά τον μήνα στην Ευρώπη, αναζητώντας τέτοιες ευκαιρίες και ήδη από πέρυσι η KKR έχει κλείσει συμφωνία συνεργασίας με ιταλικές τράπεζες για τη διαχείριση προβληματικών δανείων. Στο παρελθόν, η KKR «έχτισε» τη φήμη της με πολύ επιθετικές τακτικές: εξαγόραζε, αναδιάρθρωνε και πωλούσε, ολόκληρες ή τμηματικά, επιχειρήσεις που αντιμετώπιζαν προβλήματα. Φυσικά, δεν δίσταζε να προχωρά σε μαζικές απολύσεις. Στην Ευρώπη όμως, η KKR φαίνεται ως τώρα να κινείται πολύ πιο διακριτικά, αποφεύγοντας επιθετικές τακτικές, που θα έδιναν αφορμή για αντιδράσεις. Μένει να φανεί το επόμενο διάστημα πώς θα κινηθεί και στην Ελλάδα...

KKR: Οι «βάρβαροι» πρωτοπόροι του private equity

μοναδική προσέγγιση, βασισμένη στο μοντέλο συνεργασιών, το οποίο ωφελεί μεγάλο φάσμα ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών».

Το πρώτο «ατύχημα»

Έχοντας μεγάλη έκθεση στις χρημα-τοδοτήσεις του ομίλου της MIG, αφού απορρόφησε τη Marfin Popular Bank, η Τράπεζα Πειραιώς προσπάθησε, τον Δε-κέμβριο του 2014, να τις τιτλοποιήσει και να αναθέσει στην KKR τη διαχείρισή τους, καθώς, εκτός των άλλων, από μετατρο-πές δανείων σε μετοχές η τράπεζα είχε καταστεί μεγαλύτερος μέτοχος της MIG και υπήρχε πίεση να ρευστοποιήσει αυτή τη συμμετοχή. Παρότι η Πειραιώς είχε ανακοινώσει ότι η συμφωνία με την KKR προέβλεπε και την παροχή πρόσθετων χρηματοδοτήσεων στον όμιλο της MIG, η υπό τον Ανδρέα Βγενόπουλο διοίκηση του επιχειρηματικού ομίλου αντέδρασε έντονα στην ανακοίνω-ση της συμφωνίας για τα δάνεια και τις μετοχές και λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του 2015, η Πειραιώς ανακοίνωσε ότι ματαιώνεται η συμφωνία. Αντιδρώντας σε ανακοίνωση της Τράπε-ζας Πειραιώς, που κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η MIG είχε εκδώσει μια πολύ σκληρή ανακοίνωση, τονίζοντας, μεταξύ άλλων: «Εκφράζουμε την έκπληξή μας για την κατά παράβασιν

κάθε αρχής νομιμότητας και καλής πίστης δημόσια αυτή ανακοίνωση, που δημιουρ-γεί μείζον θέμα στην εταιρεία μας και στις θυγατρικές της και κυρίως στη λειτουργία της χρηματιστηριακής και τραπεζικής αγοράς. Τόσον η MIG όσον και ορισμένες από τις θυγατρικές της είναι εισηγμένες εταιρείες και είναι αδιανόητο να προ-βαίνει η Τράπεζα Πειραιώς σε τέτοιου είδους ανακοινώσεις και μάλιστα βάσει μιας “συμφωνίας πλαίσιο”, που ούτε έχει οριστικοποιηθεί ούτε έχει εγκριθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, χωρίς να δίδονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες και διευκρινίσεις, ώστε να γνωρίζουν οι συναλλασσόμενοι επενδυτές τις επιπτώσεις όλων αυτών των ενεργειών στις εταιρείες και στην τιμή των μετοχών τους. Επίσης, είναι όχι μόνον παράνομη αλλά και προκλητική η έκφραση ότι οι μελλοντικές επενδύσεις της KKR στις θυγατρικές του Ομίλου MIG θα απαιτούν επίσης την έγκριση της Τράπεζας Πειραι-ώς». Και πρόσθετε η MIG στην ανακοίνωσή της τα ακόλουθα: «Το γεγονός ότι μία εκ των δανειστριών τραπεζών μας αποφάσι-σε να τιτλοποιήσει το χαρτοφυλάκιό της που σχετίζεται με τον Όμιλό μας, εφόσον πρόκειται για μια νόμιμη και εγκεκριμένη από τις αρμόδιες αρχές συναλλαγή είναι δικαίωμά της. Το να προαναγγέλλονται, βάσει μιας “συμφωνίας-πλαίσιο” μη εγκε-κριμένης από τις αρχές, σκοπούμενες

διαχειριστικές πράξεις και επενδύσεις ή δήθεν επενδύσεις που αφορούν εισηγ-μένη εταιρεία και εισηγμένες θυγατρικές της εταιρείες χωρίς την έγκριση των υπόλοιπων δανειστριών τραπεζών και των αρμοδίων διοικητικών συμβουλίων και μετόχων των σχετικών εταιρειών είναι ένα ολίσθημα τεραστίου μεγέθους, που εκθέτει τους υπεύθυνους στις κατά νόμον συνέπειες. Κατόπιν των ανωτέρω, δημι-ουργείται μείζον θέμα για το οποίο πρέπει να επέμβουν πλέον όλες οι αρμόδιες εποπτικές αρχές, διότι είναι σαφές ότι διαταράσσονται βίαια η λειτουργία και η διαπραγμάτευση των εισηγμένων στο ΧΑ εταιρειών μας, καθώς και οι ισορροπίες και η λειτουργία του τραπεζικού συστή-ματος. Προφανώς, η MIG επιφυλάσσεται παντός νομίμου δικαιώματός της έναντι παντός υπευθύνου». Η αντίδραση αυτή της MIG, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν σχετίζεται μόνο με τα θέματα που θίγονται στη σχετική ανακοίνωση, αλλά κυρίως με το γεγονός ότι, μέσω της συμφωνίας με την KKR, ουσιαστικά ο μετοχικός έλεγχος της MIG θα περνούσε στο αμερικανικό fund, χωρίς να έχει συμφωνήσει με αυτό η διοίκηση της ελληνικής εταιρείας. Επρόκειτο, όπως λένε στην αγορά, για την πρώτη ένδειξη του πόσο θα δύσκολη θα ήταν η εμπλοκή διεθνών fund στη διαχείριση προβλημα-τικών δανείων μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

18 Μάιος 2016

διεθνείς αγορές

Φόβοι για αναταραχή στις αγορές και για ισχυροποίηση των αντιευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεωνΚερδίζει έδαφος η ψήφος υπέρ της παραμονής στην ΕΕ

Η Ευρώπη μπροστά στο φάσμα του Brexit

Με κομμένη την ανάσα παρακο-λουθεί η Ευρώπη την πορεία του Ηνωμένου Βασιλείου προς το

δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, καθώς ο κίνδυνος του Brexit είναι υπαρκτός, παρότι στην τελική ευθεία προς τις κάλπες φάνη-κε να κερδίζει έδαφος η ψήφος υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια ψήφος υπέρ της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ εκφράζονται φόβοι ότι θα προκαλέσει σοβαρή αναταραχή στις αγορές και, ευρύτερα, στην ευρωπα-ϊκή οικονομία, με παγκόσμιο αντίκτυπο, ενώ θα ενισχύσει τις αντιευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις, που ήδη έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους σε πολλές χώρες. Ενδεικτική του κλίματος φόβου και αμηχα-νίας, μπροστά στον κίνδυνο εξόδου μίας από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές χώρες από την ΕΕ, ήταν η στάση που κράτησαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ομάδας των Επτά μεγαλύτερων βιομηχανικών οικονομιών, στη συνάντηση που είχαν στις 21 Μαΐου επί ιαπωνικού εδάφους, για να προετοιμάσουν τη σύνοδο κορυφής της G7. «Το Brexit θα είχε βαριές συνέπειες» τόνισε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών,

Μισέλ Σαπέν, συνοψίζοντας την κοινή αντίληψη των ομολόγων του. «Θα ήταν κακό για τη Βρετανία και κακό για την Ευρώπη, γιατί οι επενδυτές θα άρχιζαν να έχουν αμφιβολίες και αυτό θα επηρέαζε τις ροές των κεφαλαίων» εξήγησε. Διευ-κρίνισε, πάντως, ότι το G7 δεν εξέτασε κάποιο σχέδιο Β για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του Brexit, αλλά «μόνο για τους τρόπους που θα μπορούσε να βοηθηθεί η Βρετανία ώστε να παραμείνει στην ΕΕ». Στο ίδιο πνεύμα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δήλω-σε ότι τα μέλη της G7 «συμφώνησαν ότι (το Brexit) θα ήταν λάθος απόφαση», ενώ ο Καναδός ομόλογός του, Μπιλ Μορνό, εξέφρασε τη «συλλογική ανησυχία των υπουργών για τον κίνδυνο του Brexit», που, όπως είπε, «θα μπορούσε να έχει οικονομικές συνέπειες». Ο μόνος που πρόσκαιρα τάραξε τα νερά ήταν ο οικοδεσπότης, Ιάπωνας υπουργός Οικονομικών, Τάρο Άσο, που δήλωσε ότι ορισμένοι υπουργοί τάχθηκαν υπέρ του Brexit. Λίγο αργότερα όμως, έσπευσε να ανακαλέσει τη δήλωσή του. Σε ανεπίσημο συμπόσιο, κεκλεισμένων των θυρών, με τη συμμετοχή των υπουρ-γών Οικονομικών, των κεντρικών τραπε-

ζιτών των χωρών-μελών της G7, αλλά και ακαδημαϊκών, που έγινε στο περιθώριο της συνόδου στην Ιαπωνία, το συμπέρα-σμα των συζητήσεων ήταν ότι μια ενδε-χόμενη έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ θα προκαλέσει γενικότερη οικονομική αναταραχή, όπως ανέφερε πηγή της G7.

Οι οικονομικές συνέπειες

Για την οικονομία της Ευρώπης, αναμφί-βολα η αποχώρηση ενός ισχυρού μέλους της ΕΕ, που διαθέτει μάλιστα το χρηματο-πιστωτικό κέντρο με τη μεγαλύτερη εμβέ-λεια, θα ήταν ένα σοβαρό πλήγμα, αν και εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να ελεγχθούν σε βάθος χρόνου, ύστερα από μια πρώτη περίοδο αβεβαιότητας και αναταραχής στις αγορές. Όμως, για τη βρετανική οικονομία, οι συνέπειες εκτιμάται ότι θα είναι πολύ πιο σοβαρές. Το Brexit, όπως έχει δηλώσει χαρακτηριστικά η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, θα είναι για τη Βρετανία «κακό έως πολύ κακό». «Δεν έχουμε δει τίποτα θετικό σε μια πιθανή έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ» πρόσθεσε η κυρία Λαγκάρντ, υπογραμμίζοντας ότι, σε περίπτωση

ΧΡΗΜΑ 19

εξόδου, οι διαπραγματεύσεις της Βρετα-νίας με την ΕΕ και με άλλους εμπορικούς εταίρους θα χρειαστούν χρόνια, ενώ μια πτώση στην εξωτερική χρηματοδότηση θα ασκούσε πίεση στη στερλίνα. Σημειωτέον ότι και ο Αμερικανός πρό-εδρος, Μπαράκ Ομπάμα, ξεκαθάρισε στους Βρετανούς ότι δεν θα πρέπει να ελπίζουν πως αποχωρώντας από την ΕΕ θα κλείσουν γρήγορα μια εμπορική συμ-φωνία με τις ΗΠΑ. Στην έκθεσή του για τη βρετανική οικο-νομία, το ΔΝΤ σημείωσε ότι με ένα Brexit κινδυνεύει να πέσει σε αυτοτροφοδοτού-μενο κύκλο εξασθένησης της οικονομικής ανάπτυξης και χαμηλότερων τιμών των ακινήτων και των μετοχών. «Μια ψήφος υπέρ της αποχώρησης θα οδηγήσει σε παρατεταμένη περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας, οδηγώντας σε αστάθεια της χρηματοοικονομικής αγοράς και σε πλήγμα στο ΑΕΠ» ανέφερε το ΔΝΤ. Μια ξαφνική παύση στις επενδύσεις σε βασικούς τομείς της οικονομίας, όπως αυτούς των εμπορικών ακινήτων και του χρηματοοικονομικού τομέα, θα μπορούσε να επιδεινώσει το έλλειμμα-ρεκόρ στις τρέχουσες συναλλαγές της Βρετανίας, υπογράμμιζε το Ταμείο στην έκθεσή του. «Τέτοιου είδους αντιδράσεις της αγοράς θα μπορούσαν απότομα να συρρικνώσουν την οικονομική δραστηριότητα, οδηγώ-ντας περαιτέρω πτωτικά τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων σε έναν αυτοτρο-φοδοτούμενο κύκλο» ανέφερε. Στο ίδιο κλίμα, η Τράπεζα της Αγγλίας προέβλεψε ότι η βρετανική οικονομία θα επιβραδυνθεί σημαντικά, και ενδεχομέ-νως θα εισέλθει σε βραχεία ύφεση αν οι ψηφοφόροι ταχθούν υπέρ του Brexit. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Όσμπορν, αγγίζοντας μια «ευαίσθητη χορδή» πολλών ψηφοφόρων, υπογράμ-μισε ότι με το Brexit οι τιμές των ακινήτων μπορεί να υποχωρήσουν έως και κατά 18%.

Βαρύ πλήγμα στην ευρωπαϊκή ενοποίηση

Για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, το πλήγμα από μια έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση έχει πολύ σοβαρές πολιτικές διαστάσεις, καθώς για πρώτη φορά στη μεταπολεμική περίοδο θα αμφισβητηθεί τόσο σοβαρά η ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η Βρετανία βέβαια δεν ήταν

μεταξύ των ιδρυτικών μελών της ΕΕ, ενώ προσέγγιζε την ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης με επιφυλακτικότητα, και είχε ζητήσει εξαίρεση από την κορυφαία πρωτοβουλία ενοποίησης, δηλαδή από τη νομισματική ένωση. Όμως, αποτελεί μία από τις ισχυρότερες οικονομίες του ευρω-παϊκού μπλοκ, με ιδιαίτερο γεωπολιτικό ρόλο (ας μη λησμονείται ότι είναι, μαζί με τη Γαλλία, οι μόνες χώρες της Ευρώπης με πυρηνικά οπλοστάσια και συμμετοχή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ). Και αν τελικά αποφασιστεί από τους ψηφο-φόρους η αποχώρηση από την ΕΕ, η Βρετανία θα γίνει η πρώτη χώρα που θα έχει κάνει αυτό το βήμα, διακόπτοντας την ιστορική πορεία της ΕΕ στην κατεύθυνση της διαρκούς διεύρυνσης.

και επικίνδυνη κρίση της ιστορίας της. Την ίδια στιγμή, ευρωσκεπτικιστικά ή ευθέ-ως αντιευρωπαϊκά κόμματα όχι μόνο κερ-δίζουν εκλογικό έδαφος, αλλά κατακτούν την εξουσία (στην Ουγγαρία και την Πολω-νία) ή απειλούν ευθέως την πρωτοκαθε-δρία των παραδοσιακών, φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Αυτές οι πολιτικές δυνάμεις δεν κρύβουν ότι βλέπουν την ενδεχόμενη έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ ως μια ιστορική ευκαιρία για να «ξηλώσουν» την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Ενδεικτικές αυτού του κλίματος είναι οι δηλώσεις που έκανε πρόσφατα ο ακρο-δεξιός ηγέτης της Ολλανδίας, Γκερτ Βίλ-ντερς, το κόμμα του οποίου φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις να διεκδικεί ακόμη και την πρώτη θέση στις επόμενες εκλογές. «Όπως στη δεκαετία του ’40, άλλη μια φορά η Βρετανία μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση της Ευρώπης από ένα ακόμη τέρας ολοκληρωτισμού, που αυτήν τη φορά ονομάζεται “Βρυξέλλες”» δήλω-σε ο Γκίλντερς στη βρετανική Telegraph. «Αν δουν οι άνθρωποι ότι μια χώρα μπορεί να φύγει, χωρίς να σβήσουν τα φώτα ή να γίνει πόλεμος, χωρίς να φθάσει στη χρε-οκοπία, αλλά αντίθετα να αναπτύσσεται, αν η Βρετανία αποδείξει ότι αυτή η θεωρία μπορεί να γίνει πραγματικότητα, αυτό θα έχει τεράστιο αντίκτυπο» πρόσθεσε. Πάντως, έναν μήνα πριν από το δημο-ψήφισμα, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι η ψήφος υπέρ της παραμονής στην ΕΕ είχε κερδίσει αρκετό έδαφος. Σύμφωνα με έρευνα της Ipsos-MORI, μόνο το 37% των ερωτηθέντων εκφράζονταν υπέρ του Brexit, έναντι του 55% που δήλωναν ότι θα ψηφίσουν υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. Όμως, για τον Βρετανό πρωθυπουργό, Ντέιβιντ Κάμερον, που πρέπει να σημειω-θεί ότι κέρδισε ουκ ολίγες παραχωρήσεις από τους Ευρωπαίους ηγέτες για να πεί-σει τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής, η εκλογική μάχη θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Το κυριότερο πρόβλημά του είναι ότι οι ψηφοφόροι του Brexit εμφανίζονται πολύ πιο πρόθυμοι να φθάσουν στις κάλπες για να «μαυρίσουν» το «τέρας των Βρυξελ-λών» και το μεγαλύτερο στοίχημα για τον συντηρητικό πρωθυπουργό θα είναι να καταφέρει οι υποστηρικτές του όχι μόνο να εκφράζονται στις δημοσκοπήσεις υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, αλλά και να φθά-σουν στις 23 Ιουνίου στις κάλπες. Μέχρι τότε, η αγωνία δεν θα σταματήσει...

Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι χρησιμοποι-ούν συχνά τη «θεωρία του ποδηλάτου», για να εξηγήσουν την ευρωπαϊκή ενοποίη-ση και να υπογραμμίσουν ότι αν διακοπεί η συνεχής κίνηση προς τη διεύρυνση και εμβάθυνση της Ένωσης, θα γίνει ορατός ο κίνδυνος να επιστρέψει η Ευρώπη στις επικίνδυνες διαιρέσεις του παρελθόντος. Σε αυτό το πλαίσιο, το Brexit αντιμετω-πίζεται από την ευρωπαϊκή ηγεσία ως ο επικίνδυνος παράγοντας που θα μπορού-σε να φρενάρει απότομα το ευρωπαϊκό ποδήλατο. Πολύ περισσότερο όταν η οικονομική κρίση, η δυσφορία για τον ανοιχτά ηγεμο-νικό ρόλο της Γερμανίας και τις πολιτικές λιτότητας που επιβάλλει στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τους κραδασμούς που έχει φέρει η διαχείριση της προσφυγικής κρί-σης αλλά και η επιθετικότητα της Ρωσίας, όπως εκδηλώθηκε στην Ουκρανία, έχουν φέρει την ΕΕ μπροστά στην πιο σύνθετη

Στην έκθεσή του για τη βρε-τανική οικονομία, το ΔΝΤ ση-μείωσε ότι, αν οι ψηφοφόροι επιλέξουν την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Βρε-τανία κινδυνεύει να πέσει σε αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο εξασθένησης της οικονομι-κής ανάπτυξης.

20 Μάιος 2016

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 4,5 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ

ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

ΧΡΗΜΑ 21

από τονΧάρη

Ντιγριντάκηpressntigri@gmail.comΣηματωρός ανέλιξης της ελληνικής οικο-

νομίας μπορεί να γίνει ο τουρισμός, αφού αυτήν την περίοδο εκκρεμούν επενδύσεις άνω των 4,5 δισ. ευρώ. Κοινός τόπος εί-ναι ότι το ενδιαφέρον των περισσότερων επενδυτών, οι οποίοι ταλανίζονται τα τελευταία

χρόνια στη διελκυστίνδα της απύθμενης γραφειοκρατίας και της οικονομικής αβεβαιότητας, παραμένει ανέλπιστα ενεργό. Μετά από 20 έτη ταλαιπωρίας, εξεδόθη πρόσφατα το Προεδρικό Διάταγμα για την επένδυση στη Μονή Τοπλού, που δρομολογεί την υλοποίηση του έργου. Την ίδια ώρα, ανάβει, σύμφωνα με ασφα-λείς πληροφορίες του περιοδικού Χρήμα, το «πράσινο φως» και για το ύψους 1,2 δισ. ευρώ project του Atalanti Hills. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ήδη εκδόθηκε η ΚΥΑ για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Atalanti Hills, εξέλιξη που βά-ζει το νερό στο αυλάκι για την εν λόγω επένδυση. Σε ένα εξαιρετικά αρνητικό οικονομικό περιβάλλον, με αβέβαιη την επόμενη ημέρα, μολονότι ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση και με capital controls, ο τουρισμός δείχνει ότι μπορεί να αποτελέσει τη βάση στην οποία θα στηθεί το εποικοδόμημα ανάταξης της ελλη-νικής οικονομίας. Μερικές μόνο από τις ώριμες επενδύσεις που βρίσκονται stand by είναι η επέκταση των Ομίλων Κωσταντακόπουλου και Olayan στο Costa Navarino, αυτές της Dolphin Capital Investors, που συντο-νίζει ο Μίλτος Καμπουρίδης, αυτές του Έλληνα χρηματιστή Άγ-γελου Μιχαλόπουλου στην Ίο, του Ομίλου Κέρτσικωφ (KLC III Hellas) στην Κέρκυρα, της Taurus Investment των Γερμανών αδελ-φών Lorenz και Guenther Reibling στη Μήλο, της Libra Group του Ομίλου Λογοθέτη στη Μεσσηνία και του Ελληνοκαναδού Πιτ Ηλιόπουλου στη Λακωνία. Πρόκειται για έργα τα οποία, εφόσον υλοποιηθούν –δεδομένου του ότι, τα περισσότερα, αντιμετωπίζουν για πολλά χρόνια τη δαιδαλώδη γραφειοκρατική πραγματικότη-τα– έχουν στόχο να προσελκύσουν τουρισμό υψηλότερων εισοδη-ματικών κριτηρίων και να δημιουργήσουν αρκετές χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ειδικότερα μέχρι τον Μάρτιο του 2016, έχουν υποβληθεί στην Ει-

~αφιέρωμαΧ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Άναψε το «πράσινο φως» για το Atalanti Hills

Πού επενδύουν οι όμιλοι Κωσταντακόπουλου και Olayan, η Dolphin Capital Investors, ο Έλληνας χρηματιστής της Ν. Υόρκης Ά. Μιχαλόπουλος, ο Όμιλος Κέρτσικωφ (KLC III Hellas), η Taurus Investment των Γερμανών

αδελφών Lorenz και Guenther Reibling, η Libra Group του Ομίλου Λογοθέ-τη και ο Ελληνοκαναδός Πιτ Ηλιόπουλος.

δική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστι-κών Επενδύσεων 13 φάκελοι για τη δημιουργία Σύνθε-των Τουριστικών Καταλυμάτων (ΣΤΚ), εκ των οποίων:

~ Για δύο ΣΤΚ έχει εκδοθεί άδεια δόμησης στην Κέα (Βρόσκοπος) της Dolphin Capital (μέσω των εταιρειών «Θέρισ-σος Χιλλς ΑΕ» και «Ειδικού Σκοπού 24 ΑΕ») και στη Λακωνία (Χρυσοβίτσα-Πλατάνα). Όσον αφορά στην Κέα, η τουριστική επένδυση, συνολικής δυναμικότητας 230 κλινών, πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην περιοχή «Βρόσκοπος» και θα περιλαμ-βάνει επίσης ξενοδοχείο κλασικού τύπου πέντε αστέρων, τουρι-στικές επιπλωμένες κατοικίες, κέντρο θαλασσοθεραπείας εκατό ατόμων και κέντρο καταδυτικού τουρισμού. Για αμφότερες τις μονάδες, προβλέπονται επίσης υποστηρι-κτικά έργα, όπως εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων, κολυμ-βητικές δεξαμενές, εσωτερικό οδικό δίκτυο, εσωτερικά δίκτυα υποδομών (ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, αποχέτευσης), έργα σύνδεσης με τα δίκτυα υποδομών, χώροι στάθμευσης οχημά-των, γήπεδα αθλοπαιδιών, ενώ στην Κέα θα δημιουργηθεί και μονάδα αφαλάτωσης. Η επένδυση ύψους 70 εκατ. ευρώ του Ελληνοκαναδού επιχει-ρηματία Πέτρου Ηλιόπουλου στη Λακωνία (περιοχή Χρυσοβί-τσα-Πλατάνα) αφορά μεταξύ άλλων τη δημιουργία ξενοδοχείου 5 αστέρων 271 κλινών, καθώς και 36 τουριστικών κατοικιών, κέντρου αναζωογόνησης (spa) και συνεδριακού κέντρου 500 ατόμων.

~ Για τέσσερα ΣΤΚ έχει εκδοθεί η απαιτούμενη Κοινή Υπουργι-κή Απόφαση, και αναμένεται η έκδοση άδειας δόμησης, από τα οποία δύο βρίσκονται στην Κέρκυρα (στις θέσεις Άγιος Στέφα-νος-Μπενίτσες και Ύψος, Κάτω Κορακιάνα), ένα στη Μήλο (Αμ-μουδαράκι) και ένα στην Ίο (Χερσόνησος Διακοφτό-Κουμπάρα).Ειδικότερα, η επένδυση της Μήλου αφορά στη δημιουργία σύν-θετου τουριστικού καταλύματος στην περιοχή «Αμμουδαράκι», συνολικής δυναμικότητας 216 κλινών, που περιλαμβάνει ξενο-δοχείο κλασικού τύπου κατηγορίας πέντε αστέρων, τουριστικές

22 Μάιος 2016

αφιέρωμα ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ~

επιπλωμένες κατοικίες και κέντρο αναζωογόνησης (spa). Φορέας είναι η «Axsite Αγροτική Τουριστική ΑΕ» και υλοποι-είται από την επενδυτική εταιρεία Taurus Investment Holdings, η οποία ιδρύθηκε από τους Γερμανούς αδελφούς Lorenz και Guenther Reibling, και έχει σήμερα χαρτοφυλάκιο ακινήτων που προσεγγίζει τα 2 δισ. δολ.Φορέας της επένδυσης στην Ίο είναι η «105 Ανώνυμη Τουριστι-κή & Τεχνική Εταιρεία Εκμετάλλευσης Ακινήτων», της οποίας φέρεται να ηγείται ο πρώην χρηματιστής στη Νέα Υόρκη Άγγε-λος Μιχαλόπουλος. Το έργο, που θα δημιουργηθεί στην περιοχή «Κουμπάρα-Διακοφτό», Δήμου Ιητών, συνολικής δυναμικότη-τας 249 κλινών, περιλαμβάνει: α) Ξενοδοχείο κλασικού τύπου κατηγορίας πέντε αστέρων (5*), β) Τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, γ) Κέντρο αναζωογόνησης (spa), δ) Υποστηρικτικά έργα, όπως μονάδα αφαλάτωσης, λιμενικά έργα, έργο λειτουρ-γικής σύνδεσης της χερσονήσου Διακοφτού με την ενδοχώρα, κολυμβητικές δεξαμενές, εσωτερικό οδικό δίκτυο, εσωτερικά δίκτυα υποδομών (ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, αποχέτευσης), έργα σύνδεσης με τα δίκτυα υποδομών, χώρους στάθμευσης οχημάτων, γήπεδα αθλοπαιδιών κ.ά. Κατά τις πληροφορίες, στο επενδυτικό του σχήμα βρίσκονται Έλληνες εφοπλιστές και ξένοι επενδυτές, που θα χρηματοδοτή-σουν τις επενδύσεις.

~ Για οκτώ ΣΤΚ, η διαδικασία βρίσκεται στην επεξεργασία και στη διατύπωση γνωμοδοτήσεων από τις συναρμόδιες Υπηρεσίες επί των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Οι επενδύσεις αυτές θα υλοποιηθούν στη Σύρο (θέση Λαγούδια-Χαρασώνας), στη Μεσσηνία (Παραλία Βελίκας), στην Κορινθία (νησί Μαρέ-ζα) από την εταιρεία Ενεργοποίηση ΑΕ, που συνεργάζεται με το αρχιτεκτονικό γραφείο του Αλέξανδρου Σαμαρά, στη Μαγνη-σία (Νηές) από την Dolphin Capital, στην Ήλιδα (θέση Δου-ναίικα), στη Λήμνο (Πεσπαριανά) και στην Κρήτη (Ελούντα). Η «Ελληνικά Παραδοσιακά Σπίτια ΑΕ και Merry-Land AE» πρόκειται να ανεγείρει σύνθετο τουριστικό κατάλυμα με ξενο-δοχείο 290 κλινών και τουριστικές κατοικίες 250 κλινών σε έκταση 417 στρεμμάτων στην Ερμούπολη. Στο Νησί Μαρέζα Κορίνθου προγραμματίζεται από την εταιρεία Νησί Μαρέζα ΑΕ η ανέγερση ξενοδοχείου 510 κλινών και τουρι-

στικών κατοικιών σε έκταση 780 στρεμμάτων. Η νέα ξενοδοχειακή μονάδα, Grace Kalamata, της Grace Hotels, συνολικής επένδυσης 80 εκατ. ευρώ, θα βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη της Καλαμάτας, στην περιοχή της Βελίκας και θα δι-αθέτει 125 πολυτελή δωμάτια και σουίτες, καθώς και 40 βίλες, τριών, τεσσάρων ή πέντε υπνοδωματίων. Σημειώνεται ότι το Grace Kalamata που προγραμματιζόταν να ανοίξει το 2017 θα περιλαμβάνει και βίλες προς πώληση. Εν τω μεταξύ, σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης η διαδικασία για την αδειοδότηση του Τουριστικού Παραθεριστικού Χωριού στην Σκιάθο μέσω της ανακαίνισης και επέκτασης του «ΞΕΝΙΑ» Σκι-άθου στη θέση Κουκουναριές, ενώ έχει ήδη ολοκληρωθεί η δι-αδικασία για τη δημιουργία ΠΟΤΑ (Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης) στη Μεσσηνία (στα 250 εκατ. ευρώ ανέρχεται η δαπάνη της επόμενης φάσης του Costa Navarino) και έχει οριοθετηθεί η περιοχή στο τμήμα της Πύλου, για τη δημιουργία Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος. Όπως επιση-μάνθηκε παραπάνω, σε τελική φάση βρίσκεται η πρόταση επέν-δυσης του fund Europa Capital για τη δημιουργία ΠΟΤΑ στη Φθιώτιδα (Λοκρός). Αφορά τη δημιουργία τριών ξενοδοχειακών συγκροτημάτων 5 αστέρων με 2.990 κλίνες, 3.306 κατοικίες με 5.882 κλίνες, επίσης τριών γηπέδων γκολφ, πολιτιστικό χωριό και εμπορικά καταστήματα. Το επενδυτικό σχέδιο Αtalanti Hills, που διαχειρίζεται η εταιρεία Λοκρός, θα υλοποιηθεί σε ιδιόκτη-τη έκταση 12.351 στρεμμάτων στην Αταλάντη. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τουριστική επένδυση που προγραμματίζεται να υλοποιηθεί –ως Περιοχή Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανά-πτυξης (ΠΟΤΑ)– σε μη παραθαλάσσια έκταση της χώρας. Επιπλέον των προαναφερθεισών μεγάλων επενδύσεων, σημα-ντικό ενδιαφέρον έχει καταγραφεί για τη δημιουργία νέων ξε-νοδοχειακών μονάδων 4 αστέρων και 5 αστέρων άνω των 300 κλινών, καθώς και για την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων μονάδων. Για τον σκοπό αυτό, έχουν κατατεθεί στο Υπουργείο Τουρισμού –και ειδικότερα στην Ειδική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων– και προωθηθεί προς αδειοδότηση 150 περίπου φάκελοι επενδυ-τών. Ένας εξ αυτών αφορά τη δημιουργία νέου ξενοδοχείου 5 αστέρων με δυναμικότητα 433 κλινών στην Κω από την εταιρεία Παπαστράτος.

Σε ένα εξαιρετικά αρνητικό οικονομικό περιβάλλον, με αβέβαιη την επόμενη ημέρα, μολονότι ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση και με capital controls, ο τουρισμός δείχνει ότι μπορεί να αποτελέσει τη βάση στην οποία θα στηθεί το εποικοδόμημα ανάταξης της ελληνικής οικονομίας.

ΧΡΗΜΑ 23

πολαύστε το «απέραντο γαλάζιο» στο Plaza Resort Hotel, στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, εκεί που σμίγουν η διασκέδαση με την εργασία. Το κομψό αυτό ξενοδοχείο, με δωμάτια

διακοσμημένα σε παστέλ αποχρώσεις από ξύλο και δέρμα, συνεδριακές εγκαταστάσεις, μοναδικό κήπο και εκπληκτικό σκηνικό στην αμμουδερή παραλία της Αναβύσσου, προσφέρει έναν δυναμικό συνδυασμό ενός ξενοδοχείου πόλης σε τοποθεσία θερέτρου.

Διαθέσιμα: 2 εστιατόρια, 2 μπαρ, παραθαλάσσιος χώρος για γκαλά, αμ-μουδερή παραλία, κατάλληλη για ειδικά παιχνίδια team building, πισίνα και σχολή θαλάσσιων σπορ. Ακόμη, 2 μεγάλες αίθουσες συνεδρίων και 7 μικρότερες με φυσικό φως και μαγική θέα προς τη θάλασσα ή τον κήπο του ξενοδοχείου (900 τ.μ. συνολικού εμβαδού χώρων συνεδρίων). Τα meeting rooms είναι πολυ-λειτουργικά και μπορούν να στηθούν σε διαφορετικά στυλ σύνθεσης.

Το ξενοδοχείο βρίσκεται σε απόσταση με τα πόδια από ένα μικρό παρα-θαλάσσιο χωριό. Το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» βρίσκεται σε απόσταση 25 χλμ.

Ο συνδυασμός των υπηρεσιών, των εξαιρετικών γεύσεων, του άριστου service, και η θέα του ηλιοβασιλέματος, που κόβει την ανάσα, δημι-ουργούν την καλύτερη ατμόσφαιρα για μια αξέχαστη επαγγελματική ή ιδιωτική εμπειρία.

52ο χλμ. Αθηνών Σουνίου, Παραλία Αναβύσσου, 19013 ΑθήναΤηλ. +30 210 22910 75000 email : info@plaza-resort.com www.plaza-resort.com

ΑPlaza Resort Hotel

24 Μάιος 2016

Κεντρικός βραχίονας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αποδεικνύεται, ακόμη μία φορά, ο ελληνικός τουρισμός, μολονότι η υπερφορολόγηση απομειώνει διαρκώς την αντα-

γωνιστικότητά του. Ήδη διευρύνεται το ενδιαφέρον ξένων και Ελ-λήνων παικτών για την είσοδό τους στην αθηναϊκή ξενοδοχία, την οποία θεωρούν επενδυτική ευκαιρία, υπό τις παρούσες συνθήκες της χαμηλής αξίας των ακινήτων αλλά και των υψηλών προοπτικών για τον αθηναϊκό τουρισμό. Άλλωστε, τα τελευταία έτη, 80 ξενοδοχεία έβαλαν λουκέτο και μόλις πέρυσι άρχισε να ανακάμπτει ο τουρισμός της πρωτεύουσας. «Κλειδί» για την επιτυχία του εγχειρήματος των επενδυτών είναι η πάταξη της παραοικονομίας –δεδομένου του ότι τα παράνομα καταλύματα κάνουν «πάρτι»– καθώς και η σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας. Παρότι τα μεγάλα deals πρόκειται να δι-ενεργηθούν τους αμέσως προσεχείς μήνες και μετά το πέρας της αξι-ολόγησης για τα ξενοδοχεία Athens Hilton και Athens Ledra, η πρω-τεύουσα φαντάζει «πολύφερνη νύφη» για δεκάδες νέους επενδυτές. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΕΤ της Κυριακής, επί θύραις βρίσκε-ται η ανέγερση του 2ου Novotel στο Φάληρο, και ειδικότερα σε οι-κόπεδο στο Φαληρικό Δέλτα. Η μονάδα θα διαθέτει 280 δωμάτια. Την ίδια ώρα, το κτήριο που στέγαζε μέχρι πρότινος το Κάνιγγος 21 δίδεται σε ξένη αλυσίδα πριν τον Ιούνιο. Για τον Ιούλιο τοποθετείται το άνοιγμα του Electra Metropolitan στο κτήριο του πρώην Υπουργεί-ου Παιδείας στην οδό Μητροπόλεως, ενώ κατά τις ίδιες πληροφορί-ες στο 1,5 εκατ. ευρώ περίπου ετησίως ανέρχεται η εκμίσθωση του ξενοδοχείο Athens Imperial του Ομίλου Στασινόπουλου στην πλα-τεία Καραϊσκάκη, από εταιρεία διαχείρισης που φέρεται να ανήκει στον κύριο Χάρη Σιγανό (μέχρι πρότινος στενό συνεργάτη του ξε-νοδόχου κ. Γιάννη Δασκαλαντωνάκη) και τον αμερικανικό κολοσσό Wyndham Hotel Group. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως στόχος του αμερικανικού ομίλου εί-ναι να λειτουργήσει το ξενοδοχείο μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017. Στο ξενοδοχείο, κατηγορίας 5 αστέρων, θα γίνει ριζική ανακαίνιση. Θα έχει δυναμικότητα 273 δωματίων, συνεδριακούς χώρους, γυ-μναστήριο, spa, πισίνα κ.ά. Ο κατ’ αρχήν προϋπολογισμός για τον εκσυγχρονισμό της μονάδας θα ανέλθει περίπου στα 5 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος «σκανάρει» την αγορά της Ελλάδας για την έτι περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας του (είτε με το Brand Ramada είτε μέσω άλ-λης γνωστής αλυσίδας που ανήκει στον όμιλο, όπως τα Days Inn). Την ίδια ώρα, μετά το άνοιγμα του COCO-MAT Kolonaki, η εταιρεία πραγματοποιεί αυτήν την περίοδο, σύμφωνα με πληροφορίες, τη με-λέτη για το νέο της ξενοδοχείο στην Αθήνα σε ένα από τα ελάχιστα κενά οικόπεδα κάτω από την Ακρόπολη. Η νέα μονάδα σχεδιάζεται εκ του μηδενός, θα είναι μεγαλύτερη από το καινούργιο boutique hotel του Κολωνακίου και υπολογίζεται, αν φυσικά τηρηθεί το χρο-νοδιάγραμμα της κατασκευής χωρίς απρόοπτα, να είναι έτοιμη προς το τέλος του 2017.

Έναν χρόνο νωρίτερα, στο τέλος του 2016, θα είναι έτοιμο το “Τhe Pulse’’, ένα νέο εγχείρημα που θα συνδυάζει τον πολιτισμό με τη φι-λοξενία, για ένα από τα πλέον μινιμαλιστικά και μοντέρνα ξενοδο-χεία της Αθήνας, στη Μιχαήλ Βόδα, κοντά στον Σταθμό Λαρίσης, που προκύπτει από την αναμόρφωση πενταώροφης οικοδομής που είχε παραμείνει κουφάρι την τελευταία 30ετία. Από τη νέα αλυσίδα ξενοδοχείων 48hotels του Γ. Μαργαρίτη, που λει-τουργεί ήδη το Ο&Β Αthens Boutique Hotel στην περιοχή του Ψυρ-ρή, θα λειτουργήσει επίσης πολύ σύντομα στη Μητροπόλεως, λίγα βήματα από τη Μητρόπολη Αθηνών, το νέο ΜΕΤ 34 Αthens Hotel. Μία από τις καινοτομίες του είναι τα μεγάλα δωμάτια –περιλαμβάνει 7 δωμάτια από 37 έως 77 τ.μ.– ώστε να απευθύνεται ακόμη και σε με-γάλες οικογένειες, καλύπτοντας έτσι το κενό της έτερης μονάδας της αλυσίδας στου Ψυρρή. Το διατηρητέο έχει μισθωθεί από τον αρχικό ιδιοκτήτη και θα ανοίξει προς το τέλος Μαρτίου. Εν τω μεταξύ, στις νέες προσθήκες της Μητροπόλεως περιλαμβά-νεται και η μετατροπή του ακινήτου του Xυτήρογλου σε ξενοδοχείο, που θα λειτουργήσει κάτω από την ομπρέλα του Ομίλου Ν. Δασκα-λαντωνάκη, αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν επίσημες ανακοι-νώσεις. Κατά πληροφορίες, ήδη έχει εκδοθεί η σχετική οικοδομι-κή άδεια και η μονάδα εκτιμάται από ανθρώπους της αγοράς ότι θα ανοίξει τον προσεχή Νοέμβριο. Μία από τις αφίξεις όχι μόνο στην αθηναϊκή αλλά και την κρητική ξενοδοχία έρχεται από την ελληνι-κή ομογένεια και αφορά τη Mage Hotels & Resorts, ενός Ελληνοα-μερικανού επενδυτή με ξενοδοχεία στον Παναμά και την Ανατολική Ακτή, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Πρόκειται για το 4άστερο “The Athens Tiffany Hotel”, δυναμικότητας 111 δωματίων (εκ των οποίων 12 σουίτες με θέα στον Λυκαβηττό), στο ακίνητο του πρώην Fashion House στην Ομόνοια, που αναμένεται να λειτουργήσει σύ-ντομα. Μία ακόμη από τις περιπτώσεις νέων μονάδων στο κέντρο, που φαί-νεται όμως ότι έχουν αρκετό μέλλον, όπως επισημαίνουν χαρακτη-ριστικά στο “bs” στελέχη από την εταιρεία Athens Holidays, είναι αυτή για το διατηρητέο του ιστορικού ξενοδοχείου Πίνδαρος στην οδό Σοφοκλέους. Η επένδυση από την εταιρεία, η οποία ελέγχεται από τον γνωστό όμιλο αλλαντικών Υφαντή, που λειτουργεί και το Fresh Hotel στην καρδιά του κέντρου της Αθήνας, «είναι ακόμη σε αρχικό στάδιο». Αντίστοιχα, άδειες λειτουργίας ξενοδοχειακής χρήσης έχουν λάβει το τελευταίο διάστημα από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δημοσίου πέντε ακόμη ακίνητα, στην Ερμού, τη Μητροπόλεως και τη Φιλελ-λήνων. Το πρώτο αφορά σε ακίνητο επί της Ερμού 95, ιδιοκτησίας, με βάση τη σχετική άδεια, ενώ επίσης επί της Ερμού (στον αριθμό 121) μία ακόμη άδεια δόθηκε σε ακίνητο. Τέλος, ένα ακόμη ακίνητο ιδιοκτησίας των Αφών Αναγνωστοπούλου στην οδό Μητροπόλεως 65 έλαβε επίσης άδεια χρήσης ξενοδοχείου.

ΠΛΗΘΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΝΕΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Φως στο τούνελ της οικονομικής κρίσης ο ελληνικός τουρισμός

Η Μητροπόλεως είναι η νέα πιάτσα, δεκάδες επενδυτές εισέρχονται στην υποδομή φιλοξενίας

αφιέρωμα ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ~

ΧΡΗΜΑ 25

1 CYAN 1 MAG 1 YEL 1 BLK

26 Μάιος 2016

Τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία του ελληνικού τουρισμού από τη ραγδαία ανέλιξη του αριθμού των πα-ράνομων τουριστικών καταλυμάτων κρούει, μιλώντας στο

περιοδικό Χρήμα, ο γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομο-σπονδίας των Ενώσεων Εργαζομένων στον Αγροδιατροφικό και Τουριστικό Τομέα, κ. Harald Wiedenhofer. Όπως αναφέρει, οι θέσεις των εργαζομένων στα ξενοδοχεία μπο-ρεί να μειωθούν ακόμη και σε ποσοστό 20% το 2017, ενώ το 2016 οι απώλειες εκτιμάται ότι θα αγγίξουν τις 25.000 θέσεις εργασίας, με βάση τα στοιχεία του 2015. Αν υπάρξει άνοδος στις διανυκτε-ρεύσεις το 2016, ο αριθμός των απωλειών στον τουρισμό δεν θα απομειωθεί, αλλά απλά δεν πρόκειται να προσληφθούν τα άτομα που αναμενόταν να εργαστούν στον κλάδο, σημειώνει ο, με έδρα τις Βρυξέλλες, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εργαζομένων. Ο κύριος Wiedenhofer τονίζει: «Σύμφωνα με μελέτες στις ΗΠΑ, κάθε αύξηση 10% στην προσφορά της Airbnb οδηγεί σε 0,35% μείωση στα μηνιαία έσοδα ανά δωμάτιο ξενοδοχείου. Ωστόσο, τα ετήσια ποσοστά αύξησης της Airbnb σήμερα είναι άνω του 100%. Άλλες μελέτες αναφέρουν μείωση της τάξεως του 10-15% σε συ-γκεκριμένες περιοχές. Αυτό έχει επίσης τεράστιο αντίκτυπο στην εργασία και στο είδος της εργασίας. Η Airbnb και κάθε εταιρεία του είδους της δεν χρειάζεται στην πραγματικότητα προσωπικό, καθώς αποτελεί κυρίως μια εικονική εταιρεία. Τα παραδοσιακά ξενοδο-χεία είναι επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας. Η Airbnb δεν είναι». Και συμπληρώνει: «Οι ξενοδόχοι και οι επιχειρήσεις ενοικιαζομένων δωματίων προσφέρουν κατάρτιση και μαθητεία για θέσεις εργασί-ας στον ξενοδοχειακό κλάδο, η Airbnb προσφέρει θέσεις εργασίας

στον τομέα του IT, στο λογιστήριο και στο marketing. Οι ξενοδόχοι συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη προσφέροντας θέσεις εργασί-ας για νέους και συχνά ανειδίκευτους εργάτες, ενώ η Airbnb δεν προσφέρει τίποτε από αυτά. Προσφέρουν εργασία σχεδόν σε όλη τη χώρα, ενώ η Airbnb προσφέρει εργασία μόνο στα κεντρικά της γραφεία, το τμήμα IT και στα τηλεφωνικά της κέντρα». «Δυστυχώς», αναφέρει, «στο sharing economy οι κίνδυνοι και οι ευθύνες του εργοδότη μεταφέρονται στους εργαζομένους. Μια πλατφόρμα όπως η Airbnb δεν θεωρεί τον εαυτό της εργοδότη, αλλά ενδιάμεσο. Οι εργαζόμενοι στην πλατφόρμα του παρόχου δεν είναι εργαζόμενοι, αλλά αυτοαπασχολούμενοι. Στερούνται των δικαιωμάτων τους και πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι αναλαμ-βάνουν όλους τους κινδύνους, όπως ατυχήματα, αρρώστιες, καθώς και ότι πρέπει να πληρώνουν οι ίδιοι τις εισφορές για την κοινωνι-κή τους ασφάλιση και τη συνταξιοδότηση. Υπάρχουν επίσης νέες προκλήσεις για τις υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και για τον κοινωνικό εταίρο» επισημαίνει ο γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας των Ενώσεων Εργαζομένων στον Αγρο-διατροφικό και Τουριστικό Τομέα. Και συνεχίζει: «Πραγματικά φοβούμαστε ότι η αύξηση της προσφοράς στη διαμονή μέσω της πλατφόρμας του sharing economy μπορεί να οδηγήσει σε:

~ περισσότερες συμβάσεις outsourcing ~ μείωση της τακτικής απασχόλησης ~ δημιουργία άτυπων θέσεων εργασίας ~ μια νέα σκιώδη οικονομία

Θα χαθούν πάνω από 25.000 θέσεις εργασίας στα ελληνικά ξενοδοχεία το 2016

ρεπορτάζ

Harald WiedenhoferΓενικός Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας

των Ενώσεων Εργαζομένων στον Αγροδιατροφικό και Τουριστικό Τομέα

ΤΑ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

ΧΡΗΜΑ 27

Με ακόμη πιο επισφαλή αυτοαπασχολούμενη και αδήλωτη ερ-γασία και χωρίς κανένα κοινωνικό διάλογο μεταξύ εργοδοτών και συνδικάτων και χωρίς συλλογικές συμβάσεις εργασίας και δικαιώ-ματα συμμετοχής». Ο γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας των Ενώσε-ων Εργαζομένων στον Αγροδιατροφικό και Τουριστικό Τομέα υπο-γραμμίζει: «Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, τα 2/3 των τουριστικών προσφορών προέρχονται από το sharing economy, έναντι του 1/3 που προέρχεται από τους κλασικούς ταξιδιωτικούς παρόχους. Πάνω από 60 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πραγματοποιήσει την κράτησή τους από την ιστοσελίδα της Airbnb. Συγκεκριμένα, 25 εκατ. πέρυσι μόνο σε 191 χώρες σε όλον τον κόσμο. Τα έσοδα της Airbnb άγγιξαν περίπου το 1 δισ. το 2015. Δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την περιουσία του ιδρυτή της Airbnb, αλλά η περιουσία του EO της Uber, Travis Kalanick εκτιμάται στα 5,3 δισ. δολ. Μάλιστα, εμφανίζεται στη λίστα με τους πιο πλούσιους ανθρώπους στον κόσμο του περιοδικού Forbes. Η αξία της Airbnb εκτιμάται περισσότερο από 20 δισ. ευρώ. Αυτό το-ποθετεί την εταιρεία σύμφωνα με την αξιολόγηση της αγοράς πιο μπροστά από μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες όπως η Marriott και η Starwood. Στόχος της Airbnb είναι να ενταχθεί στο χρηματιστή-ριο το 2016». Όπως αναφέρει: «Σε 4 μεγάλες πόλεις, οι προσφορές από τις πλατ-φόρμες P2P ήδη υπερβαίνουν κατά πολύ τη δυναμικότητα που προσφέρεται από τα αδειοδοτημένα καταλύματα. Σε πολλές μεγά-λες πόλεις, όπως το Βερολίνο, η Νέα Υόρκη, το Παρίσι ή η Βαρκε-λώνη, πολλά σπίτια δεν διατίθενται για μόνιμους ενοικιαστές πλέ-ον, αλλά μόνο για ταξιδιώτες. Ολόκληροι δρόμοι καταπατούνται, όλο και περισσότερο, από κτηριακές μονάδες που ενοικιάζονται ταυτόχρονα από έναν οικοδεσπότη που ουσιαστικά λειτουργεί ως μεσιτικό γραφείο». Επίσης, τονίζει: «Τον Αύγουστο του 2015, η Airbnb πραγματοποίη-σε επένδυση ύψους 1,5 δισ. δολ. στην Κίνα σε συνεργασία με κινε-ζική επενδυτική εταιρεία. Στην πραγματικότητα, μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε έναν ελκυστικό τομέα για επενδύσεις ακινήτων. Υπάρχει μια μετάβαση από τον διαμοιρασμό ενός χώρου στην ενοι-κίαση με σκοπό το κέρδος. Οι εμπορικοί προμηθευτές παραδίδουν ακριβώς αυτό από το οποίο επωφελείται περισσότερο η Airbnb: ολόκληρα διαμερίσματα διαθέσιμα όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αυτό είναι ακριβώς που ψάχνουν οι επενδυτές ακινήτων. Έτσι, δεν μιλάμε πλέον για ένα εξειδικευμένο προϊόν. Μιλάμε για μεγάλες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Μιλάμε για νέα μονοπώ-λια σε έναν αποκεντρωμένο τομέα με μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη ότι η Airbnb προσφέρει τη δυνα-τότητα εκπαίδευσης στους πελάτες της, τους οικοδεσπότες:

~ Πώς να γίνεις καλύτερος επιχειρηματίας; ~ Πώς μπορούμε να βελτιστοποιήσουμε την τιμή και τη σχέση ποιότητας-τιμής;

~ Πώς μπορείς να δουλέψεις με χρεώσεις σαββατοκύριακου και χαμηλής περιόδου;

~ Πώς μπορείς να χειριστείς την πρόωρη κράτηση ή τις εκπτώσεις της τελευταίας στιγμής;

Το σλόγκαν αυτών των εκπαιδευτικών σεμιναρίων της Airbnb έχει

ως εξής –παραθέτω: “Τα χρήματα έχουν αξία”, κάνε την καταχώριση στην ιστοσελίδα της Airbnb “μια μηχανή χρημάτων”. Το νέο κοινό-στόχος της Airbnb είναι πλέον όσοι ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους. Αυτό που θέλουν να προσφέρουν είναι μια εμπειρία ονομαζόμενη “bleisur”, ένα συνδυασμός μεταξύ ταξι-διού για επαγγελματικούς λόγους και διασκέδαση. Προσφέρουν στους οικοδεσπότες τους ένα νέο πιστοποιητικό, αποκαλούμενο “Business Travel Ready”, το οποίο περιλαμβάνει προγραμματισμό του check-in. Συνεργάζονται πλέον με ψηφιακές υπηρεσίες που περιορίζουν την προσωπική παράδοση του κλειδιού του διαμερί-σματος, καθώς οι ενοικιάσεις εν απουσία του ιδιοκτήτη κυριαρχούν όλο και περισσότερο στις επιχειρήσεις τους. Η “φιλία μεταξύ του επισκέπτη και του οικοδεσπότη”, η οποία ήταν η αφετηρία για τις εν λόγω πλατφόρμες, όλο και περισσότερο εξαφανίζεται». Και συνεχίζει: «Η βασική ερώτηση για εμάς είναι: ποιες είναι οι επιπτώσεις στις παραδοσιακές επιχειρήσεις; Αυτές οι επιπτώσεις είναι τεράστιες. Πρώτα απ’ όλα, οι χρεώσεις της Aibnb είναι αρκετά χαμηλότερες. Η πλατφόρμα της Airbnb έχει σχεδόν μηδενικό ορι-ακό κόστος, που σημαίνει ότι ένα νέο δωμάτιο μπορεί σταδιακά να προστεθεί στην πλατφόρμα με αμελητέα σχεδόν επιβάρυνση. Η Airbnb προσφέρει μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων και υπηρεσι-ών από ό,τι τα ξενοδοχεία: ο χρήστης της Airbnb μπορεί να νοικιά-σει από ένα διαμέρισμα μέχρι μια σκηνή. Μπορεί επίσης, δυνητικά, να επεκτείνει την προσφορά οπουδήποτε υπάρχουν διαμερίσματα. Δεν χρειάζεται να χτίσουν νέα καταλύματα ή να προσλάβουν νέο προσωπικό. Αυτού του είδους ο ανταγωνισμός χαμηλώνει τις τι-μές, οι οποίες ζημιώνουν τα έσοδά σας. Δεύτερον, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις σας υπόκεινται σε πολ-λούς κανονισμούς σε όλες τις χώρες, πράγμα το οποίο σημαίνει υψηλότερα κόστη και διοικητικά βάρη, ενώ το sharing economy δε συμμορφώνεται με κανονισμούς υγιεινής ή ασφαλείας, προστασία του καταναλωτή, κανόνες περί αστικής ευθύνης, δικαιώματα και προστασία εργαζομένων ή φορολογικές υποχρεώσεις. Τα ξενοδοχεία 3 αστέρων στην Ισπανία, για παράδειγμα, πρέπει να προσαρμοστούν σε 244 κανονισμούς, ενώ τα ακίνητα που χρησι-μοποιούνται μέσω του sharing economy πρέπει να προσαρμοστούν μόνο σε 12 κανονισμούς. Αυτό αποτελεί μια κλασική περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού». Προσθέτει, ακόμη: «Επίσης το εργατικό δίκαιο πρέπει να ενσωμα-τωθεί και στην ψηφιακή οικονομία, καθώς επίσης πρέπει να ελέγ-χεται και η εφαρμογή του. Αλλά οι επιθεωρήσεις από τις αρμόδιες αρχές είναι πολύ πιο δύσκολες στο sharing economy από ό,τι σε ένα ξενοδοχείο. Η ΕFFAT και η Hotrec εγκαινίασαν πέρυσι μια κοινή πρωτοβουλία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δράσει γρήγορα και άμεσα. Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα πρακτικά μέτρα που θα βοηθούν και θα προωθούν τα μικρά και μεσαίου μεγέθους ξενοδοχεία και εστια-τόρια να αναπτυχθούν και να επεκταθούν. Χρειαζόμαστε γενικά ένα σαφές και ισορροπημένο κανονιστικό περιβάλλον για τον τομέα του τουρισμού, για να μειωθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού με-ταξύ των διαφορετικών επιχειρηματικών μοντέλων. Αναφορικά με το sharing economy, περιμένουμε από τις δημόσι-ες αρχές να δράσουν γρήγορα, για να εγγυηθούν το “παιχνίδι” επί ίσοις όροις».

28 Μάιος 2016

Η ΕΤΕΜ είναι μια πρωτοπόρος εταιρεία σχεδιασμού και παρα-γωγής συστημάτων αλουμινίου, από τις δυναμικότερες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Από τα μέσα της δεκαετίας του

1960, η εταιρεία ξεκινά την παραγωγή προϊόντων και προφίλ αλουμι-νίου. Ήδη από τη δεκαετία του ’70, η ΕΤΕΜ δραστηριοποιείται σε δύο κλάδους, στον σχεδιασμό και την παραγωγή αρχιτεκτονικών συστη-μάτων αλουμινίου και στην παραγωγή προϊόντων (προφίλ) αλουμι-νίου για βιομηχανικές και ειδικές χρήσεις, και αργότερα και για την αυτοκινητοβιομηχανία.Με συνεχείς καινοτομίες και επενδύσεις σε εξοπλισμό υποδομής και προσωπικό, η ΕΤΕΜ είναι μια διεθνής εταιρεία, με εξαγωγές που υπερβαίνουν το 70% της παραγωγικής δυναμικότητάς της και με πα-ρουσία σε περισσότερες από 20 χώρες παγκοσμίως.Η συνεισφορά της ΕΤΕΜ στο σύγχρονο κούφωμα υπήρξε καθοριστι-κή. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, είναι η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που ξεκίνησε τον σχεδιασμό και την παραγωγή των ολοκλη-ρωμένων συστημάτων αλουμινίου, όπως αυτά τα γνωρίζουμε σήμερα, καθώς εισήγαγε την έννοια της θερμοπερατότητας και τη σημασία αυτής. Με στόχο την ποιότητα και την ικανοποίηση του τελικού χρήστη, η ΕΤΕΜ, εναρμονισμένη πάντα με τα αυστηρότερα ευρωπαϊκά πρότυ-πα και προδιαγραφές, εξελίσσει και αναπτύσσει μια ολοκληρωμένη σειρά προϊόντων που καλύπτουν πρακτικά κάθε οικοδομική αρχιτε-κτονική ανάγκη. Στο κομμάτι του κελύφους του κτηρίου, η ΕΤΕΜ διαθέτει ολοκληρω-μένες, καινοτόμες και πιστοποιημένες λύσεις για πόρτες, παράθυρα, σκίαστρα και υαλοπετάσματα. Έννοιες όπως η θερμοδιακοπή –που η ΕΤΕΜ εισήγαγε στην αγορά πριν 30 χρόνια– πλέον έχουν γίνει καθημερινότητά μας, και γι’ αυτό η ΕΤΕΜ διαθέτει μια μεγάλη σειρά προϊόντων έτοιμων να καλύψουν κάθε κατασκευαστική ανάγκη: Ενεργειακά συστήματα που προστα-τεύουν το εξωτερικό μέρος του κτηρίου, που φτάνουν σε Uw-1.1 W/m2Κ τόσο στην ανοιγόμενη τυπολογία της σειράς Ε75 όσο και στη συρόμενη τυπολογία της σειράς Ε70*.Συστήματα εξωτερικής σκίασης και ρολά για προστασία από την υπερθέρμανση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και ελεγχόμενη διά-χυση του φωτός. Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης η χρήση των σύγχρονων αεριζόμε-νων προσόψεων ΕΤΕΜ (Ventilated Façade Systems), με τα οποία κατα-φέρνουμε και δημιουργούμε το φαινόμενο της καμινάδας μεταξύ της

τοιχοποιίας και του εξωτερικού κελύφους, προκαλώντας έτσι θερμική άνεση αλλά και υψηλή αισθητική στα νέα ή στα υφιστάμενα κτήρια. Επίσης δίνεται στον μελετητή η δυνατότητα να χρησιμοποιήσει όποια υλικά επικάλυψης επιθυμεί πάνω σε ένα σύστημα της ΕΤΕΜ, με το οποίο, κάνοντας χρήση του φυσικού αερισμού στην πρόσοψη, βελτιώνεται σημαντικά η θερμική άνεση του κτηρίου. Επιπροσθέτως, οι σειρές προϊόντων της ΕΤΕΜ, ειδικές για ξενοδο-χειακές μονάδες, που περιλαμβάνουν το συρόμενο κούφωμα της Ε50 Slim Line, τις πόρτες εισόδου για χώρους των ξενοδοχείων, τα συ-στήματα εξωτερικής σκίασης και τα συστήματα για πέργκολες, είναι κάποια από τα προϊόντα που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες κάθε μονάδας ξενοδοχείου, όποιες κι αν είναι οι απαιτήσεις. Από όλα τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτό πως η ΕΤΕΜ είναι μια εται-ρεία που διαθέτει ολοκληρωμένες λύσεις στα συστήματα αλουμινίου και, με την εμπειρία και τεχνογνωσία των 50 ετών λειτουργίας της, μπορεί και ανταποκρίνεται επάξια σε όλες τις συνθήκες και τις αλλα-γές της αγοράς.Αρχή της είναι να προσφέρει καινοτόμες λύσεις και υπηρεσίες στους πελάτες της και, κατά συνέπεια, στον τελικό καταναλωτή. Η ΕΤΕΜ είναι μια εταιρεία με πάνω από 50 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά, και έχει κληθεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία και να δώσει λύση στα πιο σύνθετα και δύσκολα έργα που έχουν γίνει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κλείνοντας, η ΕΤΕΜ δίνει πάντα τη μεγα-λύτερη βαρύτητα στην ποιότητα των προϊόντων της, η οποία αποδει-κνύεται με πιστοποιητικά. Στην ΕΤΕΜ, επενδύουν διαχρονικά στην πιστοποίηση, είναι ίσως οι πρώτοι στην ελληνική αγορά που επεν-δύουν σε αυτό το κομμάτι ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν ακόμη τέτοιες έννοιες ήταν άγνωστες για την ελληνική αγορά. Παρουσίασαν το πρώτο θερμομονωτικό σύστημα στα τέλη του 1980 και μίλησαν για πιστοποίηση όταν η έννοια της θερμομόνωσης στα κουφώματα δεν είχε καμία ανταπόκριση. Σήμερα όμως, αυτό είναι και το «διαβατήριό» της τόσο για την ελληνική αγορά όσο και για αυτήν του εξωτερικού.

* Και στους δύο υπολογισμούς έγινε χρήση:Πρόσθετων ένθετων θερμομονωτικών υλικών στα προφίλΕνεργειακού υαλοπίνακα (Low_E), με συντελεστή θερμικών απω-λειών Ug = 0,8 Watt/m2 K.«Θερμού» αποστάτη, στα διάκενα μεταξύ των υαλοπινάκων που συν-θέτουν τον θερμομονωτικό υαλοπίνακα.

παρουσίαση

Graffit Gallery Design HotelAvra Imperial Beach Resort & Spa

ΧΡΗΜΑ 29www.hrima.gr - 210 9984950

υπογράφουµε

...και σας παρουσιάζουµε καταξιωµένες ελληνικές επωνυµίεςσε µια ετήσια έκδοση του περιοδικού ΧΡΗΜΑ

30 Μάιος 2016

ΧΡΗΜΑ 31

M ε σημαντικές διακρίσεις μεταξύ των κορυ-φαίων ξενοδοχείων της Ελλάδας πραγματο-ποιήθηκε η απονομή των βραβείων Greek Hospitality Awards 2016, τα οποία διοργά-νωσαν για 2η συνεχόμενη χρονιά η Ethos

Awards και το περιοδικό Χρήμα σε συνεργασία με τον εθνικό εκ-θεσιακό φορέα ΔΕΘ Helexpo. Τα φετινά Greek Hospitality Awards 2016, με τη συμμετοχή πολλών ξενοδοχείων στις κατηγορίες βρα-βείων, αναδείχθηκαν από την κριτική επιτροπή αλλά και το ευρύ κοινό. Υπογραμμίζεται ότι η απονομή στους τελικούς νικητές έλα-βε χώρα με την παρουσία της αναπληρώτριας υπουργού Τουρισμού, κ. Έλενας Κουντουρά, και με παρουσιαστές τον δημοσιογράφο Χάρη Ντιγριντάκη και την υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της Ethos Media SA, Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη. Τα βραβεία στους νικητές των βραβείων απένειμαν οι κ.κ.:

~ Έλενα Κουντουρά, Αναπληρώτρια Υπουργός Τουρισμού ~ Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων

~ Γιάννης Μαργαρίτης, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νάξου

~ Γιώργος Βερνίκος, Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελλάδος (ΟΚΕ) και Γενικός Γραμματέας του Συν-δέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ)

~ Δρ. Κυριάκος Ποζρικίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΘ Helexpo

~ Σπύρος Μησιακούλης, Καθηγητής Πανεπιστημίου, Ταμίας του ΔΣ και Head of “Green Key” Ecolabel, Hellenic Society for the Protection of Nature-HSPN

~ Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Πρόεδρος του Τουριστικού Ορ-γανισμού Πελοποννήσου, καθηγητής Τουριστικού Μάνατζμεντ

~ Αλέξιος Μ. Δέφνερ, Καθηγητής Πολεοδομίας και Ελεύθερου Χρόνου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Πε-ριφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

~ Δρ. Δημήτρης Κούτουλας, Σύμβουλος Τουριστικού και Ξενο-δοχειακού Μάρκετινγκ και Πανεπιστημιακός

~ Μανώλης Τσακαλάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρε-θύμνου

~ Σπύρος Καπιτσίνης, Γενικός Διευθυντής της Γενικής Πανελλα-δικής Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων Τουρισμού (ΓΕΠΟΕΤ)

~ Δρ. Μανώλης Δεληγιαννάκης, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελλη-νικής Ένωσης Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πι-στοποίησης, Hellascert

~ Σάββας Πελτέκης, Managing Director, TÜV Hellas (TÜV Nord) ~ Βασιλική Καζάζη, Systems Certification Manager, TÜV Hellas (TÜV Nord)

~ Δρ. Αντώνης Γιαννόπουλος, Ερευνητής Μάρκετινγκ Φιλοξενί-ας και Τουρισμού και Εκδότης, The voyager voice

~ Μαρία Θεοφανοπούλου, Εκδότρια, Greek Travel Pages ~ Ανθούλα Γιολδάση, Marketing Manager, Citi Contact

Τα κορυφαία ξενοδοχεία διακρίθηκαν στα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016

32 Μάιος 2016

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

Χαιρετισμός: Έλενα Κουντουρά, Αναπληρώτρια Υπουργός Τουρισμού.

Καλωσόρισμα: Κυριάκος Ποζρικίδης, Διευθύνων Σύμβουλος, ΔΕΘ Helexpo.

Παρουσίαση εκδήλωσης: Χάρης Ντιγριντάκης, Δημοσιογράφος,

και Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη, Communication & PR Manager, Ethos Media SA.

Καλωσόρισμα: Κωνσταντίνος Ουζούνης, Γενικός Διευθυντής, Ethos Media SA.

ΧΡΗΜΑ 33

Συνολικά, στα Greek Hospitality Awards 2016 αναδείχθηκαν οι εξής νικητές:

GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016

ΑΠΟΝΟΜH ΚΟΡΥΦΑIΩΝ ΒΡΑΒΕIΩΝ

TOP GREEK HOTEL 2016

Το Grecotel Amirandes κέρδισε το κορυφαίο βραβείο του θεσμού Top Greek Hotel 2016. Το βραβείο παρέ-λαβε εκ μέρους του ξενοδοχείου o κύριος Γιάννης Τσίχλης, Marketing Director του Ομίλου Grecotel. Την απονομή έκανε η κυρία Έλενα Κουντουρά, Αναπληρώτρια Υπουργός Τουρισμού.

Με την τιμητική διάκριση Greek Hospitality Leader βραβεύθηκε ο κύριος Αριστοτέλης Διβάνης, Πρόεδρος του Ομίλου Ξενοδοχείων Divani Collection Hotels και τέως Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρί-ου. Το βραβείο, εκ μέρους του κυρίου Αριστοτέλη Διβάνη, παρέλαβε η εγγονή του, κυρία Νίκη Φωτίου, Υπεύθυνη Marketing του Ομίλου Ξενοδοχείων Divani Collection Hotels. Την απονομή έκανε η κυρία Έλενα Κουντουρά, Αναπληρώτρια Υπουργός Τουρισμού.

34 Μάιος 2016

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

Με την τιμητική διάκριση Greek Hospitality Influencer βραβεύθηκε ο κύριος Ιωάννης Ρέτσος, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και Α’ Αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ. Το βραβείο το παρέλαβε ο ίδιος από την κυρία Έλενα Κουντουρά, Αναπληρώτρια Υπουργό Τουρισμού.

Με την τιμητική διάκριση Greek Hospitality Rising Star βραβεύθηκε ο κύριος Αλέξανδρος Αγγελόπου-λος, Διευθύνων Σύμβουλος της Aldemar Resorts. Το βραβείο το παρέλαβε ο ίδιος από τον κύριο Κυριάκο Ποζρικίδη, Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΔΕΘ Helexpo.

Την τιμητική διάκριση για το πρόγραμμα Διπλωματία Πόλεων παρέλαβαν εκ μέρους του Δήμου η κυρία Μαργαρίτα Σαλπιγγίδου, Προϊσταμένη του Τμήματος Τουρισμού του Δήμου και η κυρία Μυταυτσή Ιωάν-να, Υπεύθυνη του προγράμματος Διπλωματία Πόλεων, στο τμήμα Τουρισμού του Δήμου. Την απονομή του βραβείου έκανε ο κύριος Κυριάκος Ποζρικίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΘ Helexpo.

ΧΡΗΜΑ 35

Κατηγορία: Best Greek Boutique Hotel

ΑΠΟΝΟΜH ΒΡΑΒΕIΩΝ

Στην κατηγορία Best Greek Boutique Hotel, με gold βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Spilia Village. Το βραβείο εκ μέρους του ξενο-δοχείου παρέλαβε η κυρία Αγγελική Παρασκάκη, ιδιοκτήτρια. Την απονομή έκανε ο κύριος Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best Greek Boutique Hotel, με silver βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Grace Mykonos του Ομίλου Grace Hotels. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Δανάη Πασσά, Sales Account Manager των Grace Hotels. Την απονομή έκανε ο κύριος Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπι-κοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best Greek Boutique Hotel, με silver βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Kyrimai Hotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Μαρία Δημαρά, Μέλος του ΔΣ. Την απονομή έκανε ο κύριος Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best Greek Boutique Hotel, με bronze βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Grecotel Pallas Athena του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Μαίρη Καρασούλη, Hotel Manager. Την απονομή έκανε ο κύριος Δημή-τρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυ-δρομείων.

36 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek Romantic Hotel

Κατηγορία: Best Greek Heritage Hotel

Στην κατηγορία Best Greek Romantic Hotel, με gold βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Grace Santorini του Ομίλου Grace Hotels. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Δανάη Πασσά, Sales Account Manager των Grace Hotels. Την απονομή έκανε ο κύριος Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπι-κοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best Greek Heritage Hotel, με gold βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Kyrimai Hotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Μαρία Δημαρά, Μέλος του ΔΣ. Την απονομή έκανε η κυρία Έλενα Κουντουρά, Αναπληρώτρια Υπουρ-γός Τουρισμού.

Στην κατηγορία Best Greek Heritage Hotel, με silver βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Astir Palace. Το βραβείο εκ μέρους του ξε-νοδοχείου παρέλαβε o κύριος Μάρκος Λαμπίρης, Director of Sales & Marketing. Την απονομή έκανε η κυρία Έλενα Κουντουρά, Ανα-πληρώτρια Υπουργός Τουρισμού.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 37

Κατηγορία: Best Greek Mice Hotel

Κατηγορία: Best Greek Green Hotel

Στην κατηγορία Best Greek Mice Hotel, με gold βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Αλεξάνδρα Παπαϊωάν-νου, Διευθύντρια Πωλήσεων & Marketing. Την απονομή έκανε ο κύριος Σπύρος Μησιακούλης, Καθηγητής Πανεπιστημίου, Ταμίας του ΔΣ και Head of “Green Key” Ecolabel, Hellenic Society for the Protection of Nature-HSPN.

Στην κατηγορία Best Greek Mice Hotel, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Divani Caravel του Ομίλου Divani Collection Hotels. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Νίκη Φωτίου, Υπεύθυνη Marketing του Ομίλου Ξενοδοχείων Divani Collection Hotels. Την απονομή έκανε ο κύριος Σπύρος Μησιακού-λης, Καθηγητής Πανεπιστημίου, Ταμίας του ΔΣ και Head of “Green Key” Ecolabel, Hellenic Society for the Protection of Nature-HSPN.

Στην κατηγορία Best Greek Green Hotel, με gold βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Kinsterna Hotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Χρήστος Κουτσόπουλος, General Manager. Την απονομή έκανε ο κύριος Σπύρος Μησιακούλης, Κα-θηγητής Πανεπιστημίου, Ταμίας του ΔΣ και Head of “Green Key” Ecolabel, Hellenic Society for the Protection of Nature-HSPN.

38 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek Boutique Resort

Κατηγορία: Best Greek Casino Resort

Στην κατηγορία Best Greek Boutique Resort, με gold βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Caramel Grecotel Boutique Resort Suites & Villas του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλα-βε ο κύριος Κωνσταντίνος Πλέτσας, Director of Sales. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιώργος Βερνίκος, Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελλάδος (ΟΚΕ) και Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

Στην κατηγορία Best Greek Boutique Resort, με bronze βραβείο δι-ακρίθηκε το ξενοδοχείο Kaimak Inn Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Ζαφείρης Θεοχαρίδης, Εταί-ρος-Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιώργος Βερνίκος, Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελλάδος (ΟΚΕ) και Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Ελλη-νικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

Στην κατηγορία Best Greek Casino Resort, με gold βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Porto Carras Grand Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Ντίνα Αλεξοπούλου, Οικονομική Διευθύντρια του Ομίλου της Τεχνικής Ολυμπιακής και Porto Carras. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιώργος Βερνίκος, Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελ-λάδος (ΟΚΕ) και Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 39

Κατηγορία: Best Greek Romantic Resort

Κατηγορία: Best Greek Beach Resort

Στην κατηγορία Best Greek Romantic Resort, με bronze βραβείο δι-ακρίθηκε το ξενοδοχείο Kaimak Inn Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Ζαφείρης Θεοχαρίδης, Εταί-ρος-Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε ο κύριος Κωνστα-ντίνος Ουζούνης, Γενικός Διευθυντής της Ethos Media S.A.

Στην κατηγορία Best Greek Beach Resort, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδο-χείο Aldemar Olympian Village Family Resort του Ομίλου Aldemar. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Μάντυ Καλλιοντζή, Commercial Director, Aldemar Resorts. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιάννης Μαργαρίτης, Αντιπεριφε-ρειάρχης Νοτίου Αιγαίου και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νάξου.

Στην κατηγορία Best Greek Beach Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Creta Palace του Ομίλου Grecotel. Το βρα-βείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Μιχάλης Μηναδάκης, General Manager του Grecotel Olympia Riviera Resort, General Manager του Grecotel Cape Sounio. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιάννης Μαργαρίτης, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νάξου.

Στην κατηγορία Best Greek Beach Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Porto Carras Grand Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Ντίνα Αλεξοπούλου, Οικονομική Διευθύ-ντρια του Ομίλου της Τεχνικής Ολυμπιακής και Porto Carras. Την απονομή έκανε ο κύρι-ος Γιάννης Μαργαρίτης, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νάξου.

40 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek All Inclusive Resort

Κατηγορία: Best Greek Family Resort

Στην κατηγορία Best Greek All Inclusive Resort, με gold βραβείο δι-ακρίθηκε το ξενοδοχείο Grecotel Club Marine Palace & Suites του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε ο κύριος Δημήτρης Χονδρός, Director of Sales. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιάννης Μαργαρίτης, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νάξου.

Στην κατηγορία Best Greek All Inclusive Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Aldemar Cretan Village Family Resort του Ομίλου Aldemar. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλα-βε η κυρία Δήμητρα Πλέσσα, Mice Manager, Aldemar Resorts. Την απονομή έκανε ο κύριος Γιάννης Μαργαρίτης, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νάξου.

Στην κατηγορία Best Greek Family Resort, με gold βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Grecotel Olympia Riviera Resort του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Μιχάλης Μηναδάκης, General Manager, Grecotel Olympia Riviera Resort, General Manager, Grecotel Cape Sounio. Την απονομή έκανε o Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Πρόεδρος του Τουριστικού Οργα-νισμού Πελοποννήσου και Καθηγητής Τουριστικού Management.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 41

Κατηγορία: Best Greek Golf Resort

Στην κατηγορία Best Greek Family Resort, με silver βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Aldemar Olympian Village Family Resort του Ομίλου Aldemar. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Μαργαρίτα Κιοπεκτσόγλου, Sales Representative, Aldemar Resorts. Την απονομή έκανε o Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Πρό-εδρος του Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου και Καθηγητής Τουριστικού Management.

Στην κατηγορία Best Greek Family Resort, με silver βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Porto Carras Grand Resort. Το βραβείο εκ μέ-ρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Σοφία Σιδερίδου, Marketing Executive, Porto Carras Grand Resort. Την απονομή έκανε o Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Πρόεδρος του Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου και Καθηγητής Τουριστικού Management.

Στην κατηγορία Best Greek Golf Resort, με gold βραβείο διακρίθη-κε το ξενοδοχείο Porto Carras Grand Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Σοφία Σιδερίδου, Marketing Executive, Porto Carras Grand Resort. Την απονομή έκανε o Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Πρόεδρος του Τουριστικού Οργανι-σμού Πελοποννήσου και Καθηγητής Τουριστικού Management.

42 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek Thalasso Resort

Κατηγορία: Best Greek Sports Resort

Στην κατηγορία Best Greek Thalasso Resort, με gold βραβείο διακρί-θηκε το ξενοδοχείο Aldemar Royal Mare Luxury Resort + Thalasso του Ομίλου Aldemar. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέ-λαβε ο κύριος Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Oμίλου. Την απονομή έκανε o κύριος Σπυρίδων Καπιτσίνας, Γενικός Διευθυντής ΓΕΠΟΕΤ.

Στην κατηγορία Best Greek Thalasso Resort, με gold βραβείο δια-κρίθηκε το ξενοδοχείο Divani Apollon Palace & Thalasso του Ομί-λου Divani Collection Hotels. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Νίκη Φωτίου, Υπεύθυνη Marketing του Ομίλου Ξενοδοχείων Divani Collection Hotels. Την απονομή έκανε o κύριος Σπυρίδων Καπιτσίνας, Γενικός Διευθυντής ΓΕΠΟΕΤ.

Στην κατηγορία Best Greek Sports Resort, με silver βραβείο δι-ακρίθηκε το ξενοδοχείο Porto Carras Grand Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Σοφία Σιδερίδου, Marketing Executive, Porto Carras Grand Resort. Την απονομή έκανε o κύριος Αλέξιος Μ. Δέφνερ, Καθηγητής Πολεοδομίας και Ελεύθερου Χρόνου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστή-μιο Θεσσαλίας.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 43

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Dining Experience

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Dining Experience, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Astir Palace. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Μάρκος Λαμπίρης, Director of Sales & Marketing. Την απονομή έκανε o κύριος Αλέ-ξιος Μ. Δέφνερ, Καθηγητής Πολεοδομίας και Ελεύθερου Χρόνου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Dining Experience, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Cape Sounio, Grecotel Exclusive Resort του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Μιχάλης Μηναδάκης, General Manager, Grecotel Olympia Riviera Resort, General Manager, Grecotel Cape Sounio. Την απονομή έκανε o κύριος Αλέξιος Μ. Δέφνερ, Καθηγητής Πο-λεοδομίας και Ελεύθερου Χρόνου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Dining Experience, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Grace Santorini του Ομί-λου Grace Hotels. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Δανάη Πασσά, Sales Account Manager των Grace Hotels. Την απονομή έκανε o κύριος Αλέξιος Μ. Δέφνερ, Καθηγητής Πο-λεοδομίας και Ελεύθερου Χρόνου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Dining Experience, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Aldemar Royal Mare Luxury Resort + Thalasso του Ομίλου Aldemar. Το βραβείο εκ μέρους του ξε-νοδοχείου παρέλαβε η κυρία Μαρία Μαστρονικόλα, Public Relations Coordinator του Ομίλου Aldemar. Την απονομή έκανε o κύριος Αλέ-ξιος Μ. Δέφνερ, Καθηγητής Πολεοδομίας και Ελεύθερου Χρόνου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

44 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Breakfast

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Bar

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Breakfast, με gold βρα-βείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Kaimak Inn Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Ζαφείρης Θεοχαρίδης, Εταίρος-Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε o κύριος Μα-νώλης Τσακαλάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Breakfast, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Anastasia Hotel Karystos. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Σπυριδούλα Τσαλαπάτη, ιδιοκτήτρια της εταιρείας Γκιβίση ΑΕ. Την απονομή έκανε o κύριος Μανώλης Τσακαλάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξε-νοδόχων Ρεθύμνου.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Bar, με bronze βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Anastasia Hotel Karystos. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Σπυριδούλα Τσαλαπά-τη, ιδιοκτήτρια της εταιρείας Γκιβίση ΑΕ. Την απονομή έκανε o κύριος Μανώλης Τσακαλάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 45

Κατηγορία: Best Greek Accessibility Hotel & Resort

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Conference Center

Στην κατηγορία Best Greek Accessibility Hotel & Resort, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Aldemar Olympian Village Family Resort του Ομίλου Aldemar. Το βραβείο εκ μέρους του ξενο-δοχείου παρέλαβε η κυρία Κωνσταντίνα Ρούσσου, Marketing & PR Manager των Aldemar Resorts. Την απονομή έκανε o κύριος Μα-νώλης Τσακαλάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου.

Στην κατηγορία Best Greek Accessibility Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Hotel Leto Hydra. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε o κύριος Aλέξανδρος Σοφιανός, ιδιοκτήτης. Την απονομή έκανε o κύριος Μανώλης Τσακαλάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Conference Center, με bronze βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Kaimak Inn Resort. Το βραβείο εκ μέρους του ξενοδοχείου παρέλαβε η κυρία Λυδία Γαλά-νη, Hotel Manager. Την απονομή έκανε o κύριος Μανώλης Τσακα-λάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου.

46 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Hotel Entertainment & Technology Supplier

Κατηγορία: Best ΙΤ, Web & Telecoms Supplier

Στην κατηγορία Best Hotel Entertainment & Technology Supplier, με gold βραβείο διακρίθηκε η εταιρεία ΙΤ Concept. Το βραβείο εκ μέ-ρους της εταιρείας παρέλαβε ο κύριος Αλέξης Χριστοδουλάκης, Δι-ευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε o κύριος Δημήτρης Τζώρ-τζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best ΙΤ, Web & Telecoms Supplier, με gold βραβείο διακρίθηκε η εταιρεία HIT Hospitality Integrated Technologies AE. Το βραβείο εκ μέρους της εταιρείας παρέλαβε ο κύριος Γιάννης Μυτιληναίος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε o κύριος Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπι-κοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best ΙΤ, Web & Telecoms Supplier, με silver βρα-βείο διακρίθηκε η εταιρεία ΙΤ Concept. Το βραβείο εκ μέρους της εταιρείας παρέλαβε ο κύριος Αλέξης Χριστοδουλάκης, Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε o κύριος Δημήτρης Τζώρτζης, Γε-νικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 47

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Mobile app

Κατηγορία: Best Tour Operator

Κατηγορία: Best Greek Sustainable Hotel & Resort

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Mobile app, με gold βρα-βείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Daios Cove Luxury Resort & Villas σε συνεργασία με την εταιρεία Μ-hospitality. Το βραβείο παρέλαβε ο κύριος Τριαντάφυλλος Σαραφίδης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας M-hospitality. Την απονομή έκανε o κύρι-ος Δημήτρης Τζώρτζης, Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Στην κατηγορία Best Tour Operator, με gold βραβείο διακρίθηκε η εταιρεία Mideast Travel Worldwide. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέ-ρους της εταιρείας η κυρία Κατερίνα Μούσμπε, ιδιοκτήτρια και Γε-νική Διευθύντρια της εταιρείας. Την απονομή έκανε o κύριος Ιωάν-νης Ρέτσος, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και Α’ Αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ.

Στην κατηγορία Best Greek Sustainable Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε ο Όμιλος Aldemar Resorts. Το βραβείο πα-ρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου η κυρία Αθηνά Γεράκη, Executive Assistant. Την απονομή έκανε o κύριος Ιωάννης Ρέτσος, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και Α’ Αντιπρό-εδρος του ΣΕΤΕ.

48 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort

Στην κατηγορία Best Greek Sustainable Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκαν τα Grecotel Hotels & Resorts του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου, ο κύριος Κωνσταντίνος Πλέτσας, Director of Sales. Την απονομή έκανε o κύριος Ιωάννης Ρέτσος, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και Α’ Αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ.

Στην κατηγορία Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort, με gold βραβείο διακρίθηκε o Όμιλος Domotel Hotels & Resorts. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου ο κύριος Κωνσταντί-νος Αλεξόπουλος, Managing Director. Την απονομή έκανε o Δρ. Μανώλης Δεληγιαννάκης, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίη-σης, HellasCert.

Στην κατηγορία Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Grecotel Amirandes του Ομίλου Grecotel. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του ξενοδο-χείου o κύριος Κώστας Δασκαλαντωνάκης, Assistant Operations Manager. Την απονομή έκανε o Δρ. Μανώλης Δεληγιαννάκης, Επί-τιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίησης, HellasCert.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 49

Στην κατηγορία Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε ο Όμιλος Aldemar Resorts. Το βρα-βείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου η κυρία Κωνσταντίνα Ρούσ-σου, Marketing & PR Manager. Την απονομή έκανε o Δρ. Μανώλης Δεληγιαννάκης, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Δια-πιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίησης, HellasCert.

Στην κατηγορία Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Kaimak Inn Resort. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του ξενοδοχείου η κυρία Λυδία Γαλά-νη, Hotel Manager. Την απονομή έκανε o Δρ. Μανώλης Δεληγιαν-νάκης, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαπιστευμέ-νων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίησης, HellasCert.

Στην κατηγορία Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Kinsterna Hotel. Το βρα-βείο παρέλαβε εκ μέρους του ξενοδοχείου ο κύριος Χρήστος Κου-τσόπουλος, General Manager. Την απονομή έκανε o Δρ. Μανώλης Δεληγιαννάκης, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Δια-πιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίησης, HellasCert.

Στην κατηγορία Best Greek Excellence in Service Hotel & Resort, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Mykonos Princess. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του ξενοδοχείου η κυρία Μαρία Μαύ-ρου, Υπεύθυνη για τις πωλήσεις Hotelbrain. Την απονομή έκανε o Δρ. Μανώλης Δεληγιαννάκης, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης και Πιστοποίη-σης, HellasCert.

50 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Hotel Marketing & Social Media Provider

Κατηγορία: Best Hotel Education Provider

Στην κατηγορία Best Hotel Marketing & Social Media Provider, με gold βραβείο διακρίθηκε η εταιρεία Αtnet με το portal www.ekdromi.gr. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους της εταιρείας o κύριος Ιωάννης Δημόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε o κύριος Δημήτρης Κούτουλας, Σύμβουλος Τουριστικού και Ξενο-δοχειακού Μάρκετινγκ και Πανεπιστημιακός.

Στην κατηγορία Best Hotel Marketing & Social Media Provider, με gold βραβείο διακρίθηκε η εταιρεία Nelios. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους της εταιρείας o κύριος Δημήτρης Σερίφης, CEO & Co Founder. Την απονομή έκανε o κύριος Δημήτρης Κούτουλας, Σύμ-βουλος Τουριστικού και Ξενοδοχειακού Μάρκετινγκ και Πανεπι-στημιακός.

Στην κατηγορία Best Hotel Education Provider, με silver βραβείο διακρίθηκε το Μητροπολιτικό Κολλέγιο. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του κολλεγίου o κύριος Δημήτρης Διαμαντής, Διευθυντής. Την απονομή έκανε o κύριος Δημήτρης Κούτουλας, Σύμβουλος Του-ριστικού και Ξενοδοχειακού Μάρκετινγκ και Πανεπιστημιακός.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 51

Κατηγορία: Best Greek Hotel Supplier

Στην κατηγορία Best Greek Hotel Supplier, με gold βραβείο δι-ακρίθηκε η εταιρεία Ideal Standard. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέ-ρους της εταιρείας ο κύριος Γιάννης Κουφαλιτάκης, Sales Manager (Non Residential). Την απονομή έκανε o κύριος Σάββας Πελτέκης, Managing Director της TÜV Hellas (TÜV Nord).

Στην κατηγορία Best Greek Hotel Supplier, με gold βραβείο διακρί-θηκε η εταιρεία Vitex-Αφοί Γιαννίδη. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέ-ρους της εταιρείας ο κύριος Αρμόδιος Γιαννίδης, CEO, μαζί με την υπόλοιπη ομάδα της εταιρείας. Την απονομή έκανε o κύριος Σάββας Πελτέκης, Managing Director της TÜV Hellas (TÜV Nord).

Στην κατηγορία Best Greek Hotel Supplier, με silver βραβείο δι-ακρίθηκε η εταιρεία Manifest Services. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους της εταιρείας η κυρία Βίκυ Νικολάου, Marketing & Communications Manager. Την απονομή έκανε η κυρία Βασιλι-κή Καζάζη, Systems Certification Manager της TÜV Hellas (TÜV Nord).

Στην κατηγορία Best Greek Hotel Supplier, με silver βραβείο δια-κρίθηκε o Όμιλος Πορτοκαλίδη Istikbal. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του ομίλου ο κύριος Ζαχαρίας Πορτοκαλίδης, Διευθύνων Σύμβουλος. Την απονομή έκανε η κυρία Βασιλική Καζάζη, Systems Certification Manager της TÜV Hellas (TÜV Nord).

pantone 2945C

52 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Marketing Strategy

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Marketing Strategy, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Astir Palace. Το βραβείο πα-ρέλαβε εκ μέρους του ξενοδοχείου o κύριος Λευτέρης Βαρέλης, PR & Marketing Manager. Την απονομή έκανε o Δρ. Αντώνης Γιαννό-πουλος, Ερευνητής Marketing, Φιλοξενίας και Τουρισμού.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Marketing Strategy, με gold βραβείο διακρίθηκε o Όμιλος Electra Hotels & Resorts. Το βρα-βείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου o κύριος Γιάννης Τσάκαλος, Marketing Director. Την απονομή έκανε o Δρ. Αντώνης Γιαννόπου-λος, Ερευνητής Marketing, Φιλοξενίας και Τουρισμού.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Marketing Strategy, με gold βραβείο διακρίθηκε o Όμιλος Grecotel Hotels & Resorts. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου o κύριος Γιάννης Τσίχλης, Marketing Director. Την απονομή έκανε o Δρ. Αντώνης Γιαννόπου-λος, Ερευνητής Marketing, Φιλοξενίας και Τουρισμού.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Marketing Strategy, με silver βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Cactus Royal Spa & Resort. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του ξενοδοχείου η κυρία Εύα Μπορ-μπουδάκη, Υπεύθυνη Πιστοποιήσεων της Θεόφιλος Χαλκιαδάκης ΑΕ. Την απονομή έκανε o Δρ. Αντώνης Γιαννόπουλος, Ερευνητής Marketing, Φιλοξενίας και Τουρισμού.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

Hotel & Bungalows

Spa & Resort

Hotel & Bungalows

ΧΡΗΜΑ 53

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Brand

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Loyalty Programme

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Brand, με gold βραβείο διακρίθηκε το ξενοδοχείο Astir Palace. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέ-ρους του ξενοδοχείου o κύριος Μάρκος Λαμπίρης, Director of Sales & Marketing. Την απονομή έκανε η κυρία Μαρία Θεοφανοπούλου, Εκδότρια του Greek Travel Pages.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Loyalty Programme, με gold βραβείο διακρίθηκε o Όμιλος Grecotel Hotels & Resorts. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου η κυρία Ιωάννα Ιγνατί-δου, Loyalty Clubs Manager. Την απονομή έκανε η κυρία Μαρία Θεοφανοπούλου, Εκδότρια του Greek Travel Pages.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Brand, με gold βρα-βείο διακρίθηκε o Όμιλος Grecotel Hotels & Resorts. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου o κύριος Κωνσταντίνος Πλέτσας, Director of Sales. Την απονομή έκανε η κυρία Μαρία Θεοφανοπού-λου, Εκδότρια του Greek Travel Pages.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Loyalty Programme, με silver βραβείο διακρίθηκε o Όμιλος Domotel. Το βραβείο παρέλα-βε εκ μέρους του Oμίλου o κύριος Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος, Marketing Director, μαζί με τον κ. Αλέξη Χριστοδουλάκη, Διευθύ-νοντα Σύμβουλο της εταιρείας IT Concept. Την απονομή έκανε η κυρία Μαρία Θεοφανοπούλου, Εκδότρια του Greek Travel Pages.

PRIVILEGE CLUBgrecotel hotels & resorts

54 Μάιος 2016

Κατηγορία: Best Hotel Technology Innovation

Κατηγορία: Best Greek Hotel & Resort Website

Στην κατηγορία Best Hotel Technology Innovation, με gold βραβείο διακρίθηκαν οι εταιρείες Axia Hospitality & Nelios. Το βραβείο πα-ρέλαβαν μαζί οι κύριοι Ιωάννης Κυρίτσης, CEO & Owner της Axia Hospitality (δεξιά) και Δημήτρης Σερίφης, CEO & Co Founder της Nelios (αριστερά). Την απονομή έκανε η κυρία Ανθούλα Γιoλδάση, Marketing Manager, Citi Contact.

Στην κατηγορία Best Hotel Technology Innovation, με silver βρα-βείο διακρίθηκε η εταιρεία Everit με την εφαρμογή One Appy. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους της εταιρείας ο κύριος Βαγγέλης Νομικός, CEO. Την απονομή έκανε η κυρία Ανθούλα Γιολδάση, Marketing Manager, Citi Contact.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Website, με gold βραβείο διακρίθηκε τo ξενοδοχείο Astir Palace. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέ-ρους του ξενοδοχείου ο κύριος Λευτέρης Βαρέλης, PR & Marketing Manager. Την απονομή έκανε η κυρία Ανθούλα Γιολδάση, Marketing Manager, Citi Contact.

αφιέρωμα GREEK HOSPITALITY AWARDS 2016~

ΧΡΗΜΑ 55

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Website, με gold βρα-βείο διακρίθηκε τo Poseidonion Grand Hotel by Nelios. Το βρα-βείο παρέλαβε η κυρία Μαριλένα Μαλλιάπη, Web Developer της Nelios. Την απονομή έκανε η κυρία Ανθούλα Γιολδάση, Marketing Manager, Citi Contact.

Στην κατηγορία Best Greek Hotel & Resort Website, με silver βραβείο διακρίθηκε o Όμιλος Grecotel Hotels & Resorts. Το βρα-βείο παρέλαβε εκ μέρους του Oμίλου ο κύριος Γιάννης Τσίχλης, Marketing Director. Την απονομή έκανε η κυρία Ανθούλα Γιολδά-ση, Marketing Manager, Citi Contact.

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:Παρακαλούμε επικοινωνήστε με την κυρία Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη,

Communication & PR Manager, Ethos Media SA, τηλ. 210 99 84 901, email: voulgaraki.s@ethosmedia.eu.

56 Μάιος 2016

57 Μάιος 2016

Η ενέργεια στο επίκεντρο των επενδύσεων

Νέες επενδύσεις σε έργα ενέργειας προωθούνται μέσω

των χρηματοδοτικών ερ-γαλείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι το πα-κέτο Juncker και το ΕΣΠΑ, καθώς η Ελλάδα καλείται να προσαρμοστεί στις ευ-ρωπαϊκές οδηγίες για την ανάπτυξη υποδομών εναλ-λακτικών καυσίμων και τη χάραξη πολιτικής κατά της κλιματικής αλλαγής.

Βασικοί άξονες της ενεργειακής πολιτικής παραμένουν η ασφάλεια εφοδιασμού, η πολλα-πλότητα πηγών και η ενεργειακή απόδοση, και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αναζητούν εναλ-λακτικές λύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, η ενεργειακή πολιτική περιλαμβάνει έργα υποδομής και επέκτασης χρήσης του φυσικού αερίου, καθώς πρόκειται για ένα καύσιμο που εγγυάται αυ-ξημένη ενεργειακή απόδοση και μειωμένες δαπάνες στον κτιριακό τομέα, τη βιομηχανία και τις μεταφορές.

Το φυσικό αέριο και τα νέα εργαλεία χρηματοδότησηςΤα έργα υποδομής φυσικού αερίου αλλά και οι δράσεις για τη διεύρυνση της χρήσης του πρά-σινου καυσίμου συμπεριλαμβάνονται στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία.

Στην Ελλάδα απαιτούνται πρόσθετα κίνητρα, κατά το παράδειγμα του εξωτερικού, όπως είναι οι φοροελαφρύνσεις και οι επιδοτήσεις χρήσης φυσικού αερίου με τη συμμετοχή του κράτους.

Το πακέτο Juncker και το φυσικό αέριοΠρόσφατα, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥ.Σ.ΟΙ.Π.) ενέκρινε τις πρώτες 42 επενδύσεις συνολικού ύψους 5.392.550.000 ευρώ, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από το πακέτο Junker.Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται είκοσι ενεργειακές επενδύσεις συνολικού ύψους 1,972 δισ. ευρώ, τα δίκτυα της ΔΕΠΑ και ο τερματικός σταθμός φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Η ολο-κλήρωση των έργων φυσικού αερίου, ουσιαστικά, καθιστά την Ελλάδα βασικό ενεργειακό παί-κτη στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της ΝΑ Ευρώπης.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης ενισχύει τον ενεργειακό τομέαΣύμφωνα με τον Άλκη Δρακινό, αναπληρωτή επικεφαλής του γραφείου της Ευρωπαϊκής Τρά-πεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕBRD) στην Ελλάδα, ο ενεργειακός τομέας αναμένεται να ενισχυθεί και από τα προγράμματα της τράπεζας. Συγκεκριμένα, οι τομείς στους οποίους εστιάζεται η τράπεζα είναι ο χρηματοοικονομικός, ο αγροδιατροφικός, οι υπηρεσίες, η τεχνο-λογία, ο τουρισμός, οι μεταφορές, η ενέργεια και οι φυσικοί πόροι. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία που χρησιμοποιεί η EBRD για τους συγκεκριμένους στόχους είναι τα δάνεια (μακροχρόνιος δανεισμός) και τα equity investments, ενώ η τράπεζα παρέχει και τεχνική βοήθεια στις επιχει-ρήσεις.

Το φυσικό αέριο είναι η καθαρότερη πηγή πρωτογενούς ενέργειας μετά τις ανανεώσιμες μορφές• Τα μεγέθη των εκπεμπόμενων ρύπων είναι μικρότερα σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.• Με την υποκατάσταση της ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο στις οικιακές και

εμπορικές χρήσεις αποφεύγονται οι απώλειες μετατροπής του σε ηλεκτρική ενέργεια κα-θώς και στη μεταφορά της.

• Η χρήση φυσικού αερίου σε μονάδες συνδυασμένου κύκλου έχει ως αποτέλεσμα την αύξη-ση του βαθμού απόδοσης παραγωγής ηλεκτρισμού σε 52-55%, έναντι 35-40% των συμβα-τικών ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών.

• Η χρήση του φυσικού αερίου θα έχει σημαντικές θετικές επιδράσεις στη δομή του ενεργεια-κού ισοζυγίου της χώρας, δεδομένου του ότι μειώνει την εξάρτηση από το πετρέλαιο.

58 Μάιος 2016

~αφιέρωμαΧ

ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΦΘΗΝΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΕΚΤΟΞΕΥΣΑΝ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ

ΧΡΗΜΑ 59

από τονΓιώργο

ΚαλούμενοΣε μια ιδιαίτερη χρονιά, όπως το 2015, που χαρακτηρίστηκε από αβεβαιότητα, αστάθεια και έλλειψη ρευστότητας, με το κλείσιμο των τρα-

πεζών και τα capital controls, η ζήτηση στην εγχώρια αγορά πετρε-λαιοειδών κινήθηκε υψηλότερα από το 2014. Αυτό συντελέστηκε κυρίως λόγω των ιδιαίτερα χαμηλών τιμών, που έδωσαν ώθηση στην κατανάλωση και του γεγονότος ότι η αγορά μετά από πτώση ετών βρήκε, σταδιακά, σημεία ισορροπίας. Ο πρωταγωνιστής της χρονιάς ήταν το πετρέλαιο θέρμανσης, με τις πωλήσεις να καταγράφουν άνοδο 50% (στοιχεία ενδεκαμήνου). Επίσης, άνοδος 1% σημειώθηκε στις ολικές πωλήσεις των πετρε-λαιοειδών τον Μάρτιο του 2016, ενώ το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρ-τίου σημείωσαν αύξηση 10,9% σε σχέση με την αντίστοιχή περίοδο του 2015, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η Στατιστική Υπηρεσία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, αύξηση σημειώθηκε στις προμήθειες πετρελαίου στα αεροπλάνα, καθώς και στις πωλήσεις βενζίνης, πετρελαίου κίνη-σης και ελαφρού μαζούτ. Αντίθετα, μείωση παρατηρήθηκε στις πω-λήσεις ασφάλτου, καθαρού και ακάθαρτου πετρελαίου, υγραερίου και βαρέος μαζούτ. Παράλληλα, τα ολικά αποθέματα πετρελαιοει-δών στο τέλος του μήνα σημείωσαν πτώση 9,2% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Πάντως, ιδιαίτερες αλλαγές δεν παρατηρήθηκαν στον συνολικό αριθμό των πρατηρίων. Οι εταιρείες εμπορίας, στη δύσκολη συ-γκυρία της τραπεζικής αργίας και των ελέγχων στην κίνηση κεφα-λαίων, στήριξαν το δίκτυό τους αναζητώντας τις καλύτερες δυνα-τές λύσεις για τη διευθέτηση οφειλών προς αυτές.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ

Ο ενεργειακός τομέας της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από υψηλή συμμετοχή των πετρελαιοειδών στην εγχώρια κατανάλωση, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει μεγάλο βαθμό ενεργειακής εξάρτησης από τις εισαγωγές πετρελαίου. Ως αποτέλεσμα, η χώρα μας λειτουργεί ως λήπτης διεθνών τιμών αργού πετρελαίου και οι όποιες μεταβολές τους έχουν άμεσες επιπτώσεις στην εγχώρια αγορά. Ωστόσο, οι τι-μές των καυσίμων κίνησης στην Ελλάδα φαίνεται να επηρεάζονται εξίσου σημαντικά και από έναν ακόμη παράγοντα, και πιο συγκεκρι-μένα από το υψηλό ποσοστό των επιβαρύνσεων στην τελική τιμή,

Ο ενεργειακός τομέας της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από υψηλή συμμετοχή των πετρελαιοειδών στην εγχώρια κατανάλωση, ενώ ταυτόχρονα παρουσι-άζει μεγάλο βαθμό ενεργειακής εξάρτησης από τις εισαγωγές πετρελαίου.

εξαιτίας της φορολόγησης. Η αύξηση του ΕΦΚ στην αμόλυ-βδη βενζίνη τα τελευταία έτη, σε συνδυασμό με την επιβά-

ρυνση του ΦΠΑ αλλά και τις επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης στη χώρα, φαίνεται να έχει επιδράσει αρνητικά στην κατανάλωση. Ταυτόχρονα, το υψηλό ποσοστό συμμετοχής των φόρων στην τελι-κή τιμή φαίνεται να λειτουργεί ως τροχοπέδη στην καθοδική πορεία των τιμών, εξαιτίας της πρόσφατης κατακόρυφης μείωσης των διε-θνών τιμών. Αντίθετα, σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο κίνησης, ο ΕΦΚ φαίνεται να έχει μικρότερες επιδράσεις τόσο στην τελική τιμή όσο και στην κα-τανάλωση, και οι επιπτώσεις από τις μεταβολές των διεθνών τιμών είναι πιο ευδιάκριτες στις τιμές καταναλωτή. Επίσης, λόγω της δια-φοράς στα επίπεδα του ΕΦΚ μεταξύ της αμόλυβδης βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης, παρατηρείται το εξής γεγονός: ενώ η τιμή προ φόρων της αμόλυβδης είναι χαμηλότερη από αυτήν του πετρελαίου κίνησης, στις τελικές τιμές συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Τέλος, ενώ παραδοσιακά η χώρα μας παρουσίαζε υψηλότερα επίπεδα κα-τανάλωσης αμόλυβδης βενζίνης σε σχέση με το πετρέλαιο κίνησης, τελευταία, εξαιτίας των παραγόντων που αναφέρθηκαν προηγουμέ-νως, υπάρχει ια τάση εξίσωσης της χρήσης των δύο τύπων καυσίμων.

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος οι αγορές πετρελαίου-φυσικού αερίου

Τόσο η παγκόσμια πτώση των διεθνών τιμών πετρελαίου όσο και η έντονη κινητικότητα που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες γύρω από τις έρευνες για την ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογο-νανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και οι ενεργειακές εξελίξεις γενικότερα προδικάζουν για το γεγονός ότι οι εξελίξεις στο οικονο-μικό-επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα τους αμέσως προσε-χείς μήνες θα περιστραφούν γύρω από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Και μάλιστα σε μεγαλύτερες διαστάσεις από ό,τι μπορούμε να αντιληφθούμε σήμερα, καθώς οδεύουμε προς το τέλος ενός πολυτά-ραχου και σχεδόν καταστροφικού έτους, ενός annus horribilis για τη μεταπολεμική Ελλάδα. Είναι γεγονός ότι η μεγάλη πτώση των διεθνών τιμών πετρελαί-ου, και ιδιαίτερα η παραμονή τους σε χαμηλά επίπεδα με μέσο όρο 50 δολ. το βαρέλι για το 2015, έχει και τις θετικές πλευρές της για μια πετρελαιοεισαγωγική χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία εισάγει το

60 Μάιος 2016

αφιέρωμα ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ~

99,5% του πετρελαίου που καταναλώνει, που για το 2014 υπολογί-ζεται στα 289,000 βαρέλια την ημέρα και αντιστοιχούσε στους 14,2 εκατομμύρια τόνους τον χρόνο (στοιχεία BP Statistical Review 2015). Πιο συγκεκριμένα, οι σημαντικά χαμηλότερες τιμές με τις οποί-ες προμηθεύτηκαν αργό οι δύο διυλιστηριακοί όμιλοι της χώρας (Motor Oil και ΕΛΠΕ), συνδυαζόμενες με τη μείωση της κατανά-λωσης που υπολογίζεται στο -36% σε σχέση με το 2007, είχαν ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση του λογαριασμού πετρελαιοειδών. Έτσι, για το 2015 το συνολικό κόστος εισαγωγής (net) πετρελαιο-ειδών εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί κάτω από τα 5,0 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με τα 7,5 δισ. ευρώ του 2014 και τα 10,2 του 2012, επηρεά-ζοντας πολύ θετικά το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, όπου μέχρι πρόσφατα ο λογαριασμός πετρελαιοειδών αντιστοιχούσε περίπου στο 50%! Ακόμη ένα θετικό στοιχείο από τη μείωση της εσωτερικής κατανάλωσης και των χαμηλών τιμών προμήθειας είναι η αύξηση των εξαγωγών των δύο διυλιστηριακών ομίλων, οι οποίοι το 2014 απέφεραν συνολικά έσοδα της τάξης των 8,2 δισ. ευρώ σε σύγκριση με 4,9 από το 2010. Παρά τις θετικές επιπτώσεις που έχουν οι μειωμένες τιμές πετρε-λαίου στα δημοσιονομικά της χώρας, τα οφέλη για τον μέσο κατανα-λωτή είναι οριακά, αφού το μεγαλύτερο μέρος της αξίας του λίτρου απορροφάται από τους απαράδεκτα υψηλούς φόρους, που αντιστοι-χούν σχεδόν στο 65% του κόστους αγοράς στην αντλία (βλέπε άρθρο μας της 28/12). Όμως οι επιπτώσεις των χαμηλών διεθνών τιμών πετρελαίου δεν σταματούν στην εγχώρια οικονομία και τα όποια θετικά οφέλη, αλλά επηρεάζουν ως γνωστόν και τον χώρο του upstream, στον οποίο η Ελλάδα εδώ και 5 χρόνια επιχειρεί ένα restart. Στην αρχή μέσω του προγράμματος σεισμικών ερευνών (2010-2012) και μετά με την προ-κήρυξη διεθνών διαγωνισμών για έρευνα και εκμετάλλευση χερσαί-ων και θαλάσσιων εκτάσεων στη Δυτική Ελλάδα. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής που ξεκίνησε επί υπουργίας Γιάννη Μανιάτη, και συνεχίζεται από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είναι η υπογρα-φή συμβάσεων παραχώρησης σε τρία (3) blocks στη Δυτική Ελλάδα (Ιωάννινα και Κατάκολο από την Energean και Πατραϊκός από τα ΕΛΠΕ) και η προκήρυξη δύο ακόμη διαγωνισμών (για τις χερσαίες εκτάσεις στην Αιτωλοακαρνανία, την Άρτα-Πρέβεζα και την Πελο-πόννησο και ο 2ος Διεθνής Διαγωνισμός για περιοχές offshore, που έληξε τον Ιούλιο του 2015). Συνέπεια μιας σειράς αρνητικών συγκυριών, οι ανωτέρω διαγωνι-σμοί δεν είχαν την αναμενόμενη επιτυχία, αφού πέρα των ΕΛΠΕ και της Energean υπήρξε ελάχιστη διεθνής συμμετοχή, ενώ ξένες εται-ρείες που είχαν αρχικά συμμετάσχει στον διαγωνισμό των παραχω-

ρήσεων στη Δυτική Ελλάδα, όπως οι εταιρείες Petroceltic, ENEL και Petra Petroleum, αποχώρησαν, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες του upstream (με τη μείωση των δι-εθνών τιμών να έχει φθάσει στο 70% σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2014, ενώ μόνο το 2015 υποχώρησε κατά 36%) αλλά και το υψηλό country risk που συνεπάγεται κάθε επενδυτικό έργο στην Ελλάδα. Η ολοκλήρωση των δύο ανωτέρω διαγωνισμών φαίνεται ότι απασχο-λεί έντονα την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, αφού με προτεραιότητα τον διαγωνισμό για τα χερσαία block στη Δυτική Ελλάδα, που έληξε τον περασμένο Φεβρουάριο, αμέσως μετά θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των θαλάσσιων οικοπέδων του 2ου Διεθνούς Γύρου. Μια διαδικασία που εκτιμάται ότι θα συναντήσει μεγάλες δυσκολίες, λόγω της μη στελέχωσης ακόμη της ΕΔΕΥ. Με τις διεθνείς τιμές του αργού να υποχωρούν σχεδόν σε καθημερινή βάση και τις εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες στο upstream να αντιμετωπίζουν σοβα-ρά οικονομικά προβλήματα με πτωχεύσεις σε καθημερινή βάση, οι δύο εμπλεκόμενες εταιρείες, ΕΛΠΕ και Energean, καλούνται και αυ-τές να διαχειριστούν το μεγάλο ρίσκο που συνεπάγεται κάθε ερευνη-τική δραστηριότητα. Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που οι δύο εταιρείες έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν σε μια στρα-τηγική συνεργασία, με απώτερο στόχο το μοίρασμα του ρίσκου αλλά και των απαραίτητων επενδύσεων όπου αυτό καθίσταται εφικτό. Στο πλαίσιο αυτό, στελέχη των δύο εταιρειών που είναι επιφορτισμένα με την ανάλυση των τεχνικών και οργανωτικών θεμάτων που έχουν σχέση με τις έρευνες έχουν πραγματοποιήσει σειρά συναντήσεων τις τελευταίες ημέρες. Το σκηνικό που φαίνεται να διαμορφώνεται πλέον γύρω από τη δι-αχείριση των ερευνών στη Δυτική Ελλάδα ευνοεί τα ΕΛΠΕ σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες περιοχές με αφετηρία τον Πατραϊκό Κόλπο και τα οικόπεδα του Β’ Διεθνούς Γύρου, ενώ η Energean επικεντρώνεται στις χερσαίες περιοχές, αποβλέποντας να κεφαλαιοποιήσει μια ευρύ-τερη γεωλογική γνώση που έχει αποκτήσει για την περιοχή αλλά και μια λειτουργική συνέχεια σε ό,τι αφορά τη φάση αυτών καθαυτών των ερευνών, σε όλες τις χερσαίες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, δηλαδή στα Ιωάννινα, την Αιτωλοακαρνανία, την Άρτα-Πρέβεζα, όπου διεκδικεί με αξιώσεις να αναλάβει ως operator, ενώ δεν απο-κλείει τη συμμετοχή των ΕΛΠΕ στην υπό διαμόρφωση κοινοπραξία. Η λύση που πρέπει να δοθεί ως προς τη δομή και την οργάνωση της κοινοπραξίας απασχολεί πλέον έντονα την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, η οποία φαίνεται αποφασισμένη να λάβει ρηξικέλευθες απο-φάσεις, προκειμένου να διασφαλίσει την πρόοδο του θέματος και την κατοχύρωση ερευνητικών αδειών και στα δύο μέρη, χωρίς να αφήσει περιθώρια για τριβές και ενστάσεις.

Η αύξηση του ΕΦΚ στην αμόλυβδη βενζίνη, τα τελευταία έτη, η επιβάρυνση του ΦΠΑ αλλά και οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης στη χώρα φαίνεται να έχουν επιδράσει αρνητικά στην κατανάλωση.

ΧΡΗΜΑ 61

Τις δραστηριότητές της, τη στρατηγική και τα οικονομικά με-γέθη της για τη χρήση του 2015 παρουσίασε η Motor Oil στο

πλαίσιο της ετήσιας ενημέρωσης των αναλυτών που πραγματοποι-ήθηκε μέσω της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών. Όπως σημείωσε η διοίκηση της εταιρείας, η στρατηγική της και στη συγκεκριμένη χρήση επικεντρώθηκε στην επίτευξη υψηλού βαθμού απασχόλησης του διυλιστηρίου, στην κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο διάθεση της παραγωγής προϊόντων στις τρεις κύρι-ες αγορές στις οποίες παραδοσιακά δραστηριοποιείται (εσωτερική, εξαγωγές, ναυτιλία) και στη δημιουργία θετικών ταμειακών ροών. Σε επίπεδο ομίλου, όπως αναφέρθηκε, πραγματοποιήθηκε η δι-άσπαση της Cyclon Ελλάς, η οποία είχε αποκτηθεί από τη Motor Oil το 2014 μέσω υποχρεωτικής δημόσιας πρότασης. Ειδικότερα, οι δραστηριότητες εμπορίας καυσίμων (πανελλαδικό δίκτυο 200 περίπου πρατηρίων υγρών καυσίμων με το εμπορικό σήμα Cyclon) μετά των συναφών με αυτές περιουσιακών στοιχείων μεταβιβάστη-καν στην κατά 100% θυγατρική Avin Oil (το μερίδιο εσωτερικής αγοράς της οποίας διαμορφώνεται πλέον άνω του 12%) και ο κλά-δος παραγωγής και εμπορίας λιπαντικών μετά των συναφών με αυτές περιουσιακών στοιχείων μεταβιβάστηκε στη νεοσυσταθείσα κατά 100% θυγατρική LPC AE. Επιπλέον, όπως τόνισε η Motor Oil, κατά τη διάρκεια του 2015, η παραγωγή προϊόντων του διυλιστηρίου της εταιρείας ανήλθε στο ιστορικό υψηλό των 11,8 εκατ. μετρικών τόνων, έναντι 11,6 εκατ. μετρικών τόνων κατά τη χρήση του 2014. Παρά τον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων κατά το β’ εξάμηνο της χρήσης, η εταιρεία πέτυχε αύξηση του όγκου των συνολικών πωλήσεων, αξιοποιώ-ντας τον εξαγωγικό της προσανατολισμό. Ειδικότερα, σημειώθηκε ότι η Motor Oil πέτυχε, για μία ακόμη χρήση, συνολικό όγκο πωλήσεων που ξεπέρασε σημαντικά την ετήσια παραγωγική δυναμικότητα του διυλιστηρίου. Ο όγκος πω-λήσεων εξωτερικού το 2015 διαμορφώθηκε στο 76,07% του συνο-λικού όγκου πωλήσεων της εταιρείας, έναντι 75,14% το 2014. Σύμφωνα με τη διοίκηση, η δημιουργία θετικών ταμειακών ροών για την εταιρεία στη χρήση του 2015 έδωσε τη δυνατότητα για τη μείωση του καθαρού τραπεζικού δανεισμού για πέμπτη συνεχόμε-νη χρήση. Έτσι, ο καθαρός τραπεζικός δανεισμός της Motor Oil στις 31 Δεκεμβρίου του 2015 διαμορφώθηκε σε 452 εκατ. ευρώ, από 863 εκατ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου του 2011.

Οικονομικά μεγέθη 2015Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας κατά την προηγού-μενη χρήση, σημειώθηκε ότι οι πωλήσεις των προϊόντων της Motor Oil σε όγκο ανήλθαν το 2015 σε 12,85 εκατ. μετρικούς τόνους (νέο ιστορικό υψηλό), έναντι 12,67 εκατ. μετρικών τόνων το 2014.

Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας για το 2015 ανήλθε σε 5.276 εκατ. ευρώ, έναντι 7.437 εκατ. ευρώ για το 2014, λόγω της μείωσης του μέσου όρου των τιμών των προϊόντων πετρελαίου κατά τη διάρκεια της χρήσης. Το ίδιο διάστημα, τα κέρδη προ αποσβέσεων, χρηματοοικονομικών και φόρων (EBITDA) της μητρικής διαμορφώθηκαν σε 430,8 εκατ. ευρώ, έναντι 13 εκατ. για το 2014, επηρεαζόμενα από τα ενισχυμένα περιθώρια διύλισης σε συνδυασμό με την ενδυνάμωση του δολαρί-ου έναντι του ευρώ (μέση ισοτιμία 2015: 1,11 έναντι 2014: 1,33) και παρά την αρνητική επίπτωση αποτίμησης αποθεμάτων, ιδιαίτερα κατά το β’ εξάμηνο της χρήσης, οπότε η τιμή του βαρελιού Brent από 61,05 δολ. στις 30 Ιουνίου του 2015 υποχώρησε σε 35,74 δολ. στις 31 Δεκεμβρίου του 2015. Τέλος, αναφέρθηκε ότι τα κέρδη προ φόρων της εταιρείας διαμορ-φώθηκαν στη χρήση του 2015 σε 291,8 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 112 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2014, ενώ τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους της μητρικής ανήλθαν σε 201,1 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 87 εκατ. ευρώ τη χρήση 2014.

Ενοποιημένα αποτελέσματα 2015Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα του ομίλου το 2015, τονίστηκε ότι τα ενοποιημένα κέρδη προ αποσβέσεων, χρηματοοικονομικών και φόρων (EBITDA) για το 2015 ήταν 492,1 εκατ. ευρώ, έναντι 51,5 εκατ. για το 2014. Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 302,8 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2015, έναντι ζημιών 108,1 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2014. Τέλος, τα ενοποιημένα καθαρά κέρδη μετά από φόρους διαμορφώθηκαν σε 205 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2015, έναντι ζημιών 83,2 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2014.

Μέρισμα και μερισματική απόδοσηΕπιπλέον, τονίστηκε ότι η διοίκηση της εταιρείας, συνεπής στην πολιτική της για τη μεγιστοποίηση της μερισματικής απόδοσης των μετόχων της, θα προτείνει στην ερχόμενη ετήσια τακτική γε-νική συνέλευση τη διανομή συνολικού μερίσματος για τη χρήση του 2015 ποσού 72 εκατ. ευρώ (ή 0,65 ευρώ/μετοχή). Σημειώνεται ότι έχει ήδη καταβληθεί και αναγνωριστεί ως προμέρισμα χρήσης 2015 ποσό 16,6 εκατ. ευρώ (ή 0,15 ευρώ/μετοχή) από τον Δεκέμ-βριο του 2015, ενώ το υπόλοιπο ποσό 0,50 ευρώ/μετοχή θα ανα-γνωριστεί στη χρήση του 2016. Σύμφωνα με τη διοίκηση, το προτεινόμενο συνολικό μέρισμα ανά μετοχή για τη χρήση του 2015 αντιστοιχεί σε μερισματική απόδοση 7,48% με βάση τη μέση τιμή της μετοχής, σταθμισμένη με τον ημερήσιο όγκο συναλλαγών (Volume Weighted Average Price).

MOTOR OILΣε 0,65 ευρώ το συνολικό μέρισμα για το 2015

62 Μάιος 2016

ΕΛΠΕΕπιστροφή στην κερδοφορία

Στα 268 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν τα αναπροσαρμοσμένα κέρ-δη του ομίλου των ΕΛΠΕ το 2015, σύμφωνα με σχετική ανακοί-

νωση που εξέδωσε η εταιρεία. Τα καθαρά κέρδη του προηγούμενου έτους (χωρίς αναπροσαρμογές) ανήλθαν στα 45 εκατ., έναντι ζημιών 369 εκατ. το 2014. Τα EBITDA του ομίλου διαμορφώθηκαν στα 444 εκατ., ενώ τα συγκρίσιμα στα 758 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά στον κύ-κλο εργασιών, αυτός διαμορφώθηκε στα 7,3 δισ., έναντι 9,47 δισ. το 2014. Αναλυτικότερα, στο δ’ τρίμηνο του 2015, ο όμιλος σημείωσε ισχυ-ρά λειτουργικά αποτελέσματα, οδηγώντας τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA για το 2015 στα 758 εκατ. ευρώ, την υψηλότερη επίδοση στην ιστορία του ομίλου, ενώ τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη ανήλθαν στα 268 εκατ. ευρώ. Βελτίωση σημείωσαν όλες οι δραστηριότητες του ομίλου, με βασικό άξονα τον κλάδο διύλισης, εφοδιασμού και εμπορίας, που υπερδι-πλασίασε τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA, εκμεταλλευόμενος το θε-τικό διεθνές περιβάλλον διύλισης, βελτιώνοντας τη λειτουργία και την απόδοση των διυλιστηρίων μετά το εκτεταμένο πρόγραμμα συ-ντήρησης στο β’ τρίμηνο του 2015 και αναδιαρθρώνοντας την εφοδι-αστική αλυσίδα με θετικά αποτελέσματα. Οι εμπορικές εταιρείες στην Ελλάδα αύξησαν τις πωλήσεις και την κερδοφορία τους, καθώς το πρόγραμμα μετασχηματισμού «Κορυφή» και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας οδήγησαν σε χαμηλότερο κόστος λειτουργίας και πιο αποτελεσματική εμπορική διαχείριση. Αντίστοιχα, οι θυγατρικές εταιρείες στο εξωτερικό πέτυχαν βελτιω-μένα αποτελέσματα, εκμεταλλευόμενες συνέργειες με τα διυλιστή-ρια και βελτιωμένες συνθήκες αγοράς. Ο κλάδος των πετροχημικών, μετά την ολοκλήρωση των επενδύσε-ων καθετοποίησης, πέτυχε αυξημένη παραγωγή πρώτης ύλης, που σε συνδυασμό με τα βελτιωμένα περιθώρια, οδήγησε σε ιστορικό υψηλό κερδοφορίας.Τα δημοσιευμένα αποτελέσματα καθώς και το ύψος των εσόδων από πωλήσεις επηρεάστηκαν για δεύτερη συνεχή χρονιά από την πτώση των τιμών αργού πετρελαίου, καταγράφοντας ζημίες λόγω μείωσης της αξίας των αποθεμάτων άνω των 300 εκατ. ευρώ (2014: 484 εκατ. ευρώ). Παρά το ιδιαίτερα δυσμενές χρηματοοικονομικό περιβάλλον, τα χρηματοοικονομικά έξοδα του ομίλου μειώθηκαν κατά 7%, λόγω των ομολογιακών δανείων του 2014, ενώ τα δημοσιευμένα καθαρά αποτελέσματα έτους ανήλθαν σε 45 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 369 εκατ. ευρώ το 2014.

ΕΛΙΝΟΪΛΕνίσχυση στα θεμελιώδη μεγέθη

Ισχυρή κερδοφορία, αύξηση πωλήσεων και ενίσχυση μεριδίου πέ-τυχε το 2015 η Ελινόιλ, παρά το δυσμενές περιβάλλον στην εγχώ-

ρια αγορά καυσίμων. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομίλου Ελινόιλ στη χρήση του 2015 ανήλθε σε 1.029,1 εκατ. ευρώ, έναντι 965,3 εκατ. ευρώ το 2014, καταγράφοντας αύξηση 6,6%, η οποία οφείλεται τόσο στην αύξηση των πωλήσεων εσωτερικής αγοράς όσο και στην αύξηση των πωλήσεων διεθνούς εμπορίου. Τα μικτά κέρδη του ομίλου το 2015 ανήλθαν σε 41,9 εκατ. ευρώ, έναντι 37,2 εκατ. το 2014, και τα κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονο-μικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 12,3 εκατ. ευρώ, έναντι 8,4 εκατ. το 2014, παρουσιάζοντας αύξηση 46,4%. Αντίστοιχα, τα ενοποιημένα προ φόρων κέρδη του ομίλου (EBT) ανήλθαν σε 5,6 εκατ. ευρώ, έναντι 1,8 εκατ. το 2014, ενώ τα ενοποιη-μένα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας (EATAM) ανήλθαν σε κέρδη 3,7 εκατ. ευρώ, έναντι 1,2 εκατ. το 2014.

Τριετές πλάνοΤα εξαιρετικά αποτελέσματα του 2015, σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, είναι συνέπεια του τριετούς επιχειρηματικού πλάνου της Ελινόιλ για μείωση λειτουργικών δαπανών χωρίς αποδυνάμωση της οργανωτικής δομής, επιλεκτική ανάπτυξη στην εσωτερική αγορά και επέκταση δραστηριοτήτων στη διεθνή αγορά. Η Ελινόιλ το 2015 ενίσχυσε το δίκτυο ελίν, φθάνοντας τα 582 πρα-τήρια, διατήρησε την κορυφαία θέση που κατέχει στην εξυπηρέτηση της βιομηχανίας και αξιοποίησε την πολύ καλή σεζόν στον θαλάσσιο τουρισμό χάρη στο εκτεταμένο νησιωτικό δίκτυο πρατηρίων ελίν και την κατάλληλα διαμορφωμένη οργάνωσή της. Παράλληλα, με τη νέα γενιά καυσίμων Crystal, προσείλκυσε νέους πελάτες και ενίσχυσε σημαντικά το προφίλ της, αφού, εκτός από την ποιότητα των καυσίμων, κάλυψε και άλλες προϊοντικές απαιτήσεις.Σε επίπεδο ομίλου, η «ελίν Ναυτική» διατήρησε και το 2015 εξαι-ρετική πορεία, χάρη στη βέλτιστη αξιοποίηση των 3 πλοίων της, η «ελίν Τεχνική» πέτυχε να αυξήσει τη ροή νέων έργων και να βελτιώ-σει τα ήδη θετικά οικονομικά αποτελέσματά της κόντρα στο υφεσια-κό κλίμα της κατασκευαστικής αγοράς και η «ελίν Σταθμοί» σταθε-ροποίησε τα θετικά αποτελέσματά της.Τέλος, η συνδεδεμένη «ελίν Βιοκαύσιμα» είχε θετική συνεισφορά στο αποτέλεσμα του ομίλου Ελινόιλ. Για το 2016, η εταιρεία, παρά το δυσμενές περιβάλλον, θα συνεχίσει τη στοχευμένη ανάπτυξη και θα διεκδικήσει μερίδια αγοράς μέσω νέων υγιών συνεργασιών χωρίς πιστωτικούς κινδύνους, διατηρώντας την κερδοφόρο πορεία της.

αφιέρωμα ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ~

ΧΡΗΜΑ 63

REVOILΚερδοφορία στη μητρική

Με κέρδη προ φόρων 1,11 εκατ. ευρώ, από ζημιές 1,1 εκατ. το 2014, έκλεισε το 2015 η μητρική Revoil, επιστρέφοντας δυνα-

μικά στην κερδοφορία μετά από τρεις ζημιογόνες χρήσεις. Η λειτουργική κερδοφορία του ομίλου σε επίπεδο EBITDA ενισχύ-θηκε κατά 14,56% και ανήλθε στα 8,89 εκατ. ευρώ, από 7,76 εκατ. ευρώ το 2014, αποτυπώνοντας τα αυξημένα έσοδα από την εμπορία καυσίμων με την άνοδο των πωλούμενων όγκων. Σε επίπεδο μητρι-κής, η αύξηση στο EBITDA είναι της τάξης του 43,43%. Οι πωλήσεις του ομίλου ανήλθαν στα 656,3 εκατ. ευρώ το 2015 από 733,9 εκατ. ευρώ το 2014, παρουσιάζοντας μείωση κατά 10,57%, λόγω της μεγάλης πτώσης των διεθνών τιμών των καυσίμων και παρά το γεγονός ότι οι συνολικοί πωλούμενοι όγκοι καυσίμων του ομίλου κινήθηκαν υψηλότερα, ενώ και το δολάριο ΗΠΑ (το νόμισμα στο οποίο διαπραγματεύονται τα προϊόντα πετρελαίου) ανατιμήθηκε σημαντικά έναντι του ευρώ. Οι συνολικές πωλούμενες ποσότητες των καυσίμων του ομίλου ανήλθαν στα 753,9 εκατ. λίτρα, έναντι 678,4 εκατ. λίτρων το 2014, εμφανίζοντας άνοδο 11,1%. Πιο αναλυτικά, οι πωλούμενες ποσότητες πετρελαίου κίνησης ενι-σχύθηκαν κατά 3,9%, οι πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης κατέγρα-ψαν σημαντική άνοδο (κατά 49,8%), ενώ οι βενζίνες ακολούθησαν την πορεία της αγοράς καταγράφοντας απώλειες ύψους 9% περίπου. Στον συνολικό κύκλο εργασιών του ομίλου, ποσό 6,0 εκατ. ευρώ προέρχεται από τη δραστηριότητα στη ναυτιλία μέσω της 100% θυ-γατρικής Άριστον ΕΕΠΝ.Το μικτό κέρδος του ομίλου ανήλθε στα 23,66 εκατ. ευρώ το 2015, σημειώνοντας αύξηση κατά 3,95%, συγκρινόμενο με το αντίστοιχο μέγεθος ποσού 22,76 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης.Σε ενοποιημένη βάση, οι επιδόσεις της ναυτιλίας, λόγω των ιστορι-κά χαμηλών ναύλων, συμπίεσαν τα αποτελέσματα του ομίλου, που έκλεισαν σε μειωμένες προ φόρων ζημιές 2,63 εκατ. ευρώ, από 2,73 εκατ. ζημιές την προηγούμενη χρήση.Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, ο όμιλος, λόγω των φορολογικών επιβαρύνσεων από τον έλεγχο των χρήσεων 2009-2011, έκλεισε με αυξημένες ζημιές 3 εκατ. ευρώ από ζημιές 2,75 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2014, ενώ η μητρική επέστρεψε σε κέρδη 693,2 χιλ. ευρώ, από ζημιές 1,1 εκατ. το 2015.Σε μια ιδιαίτερη χρονιά, όπως το 2015, που χαρακτηρίστηκε από αβεβαιότητα, αστάθεια, έλλειψη ρευστότητας με το κλείσιμο των

τραπεζών και τα capital controls, η ζήτηση στην εγχώρια αγορά πε-τρελαιοειδών κινήθηκε υψηλότερα από το 2014. Αυτό συντελέστη-κε κυρίως λόγω των ιδιαίτερα χαμηλών τιμών, που έδωσαν ώθηση στην κατανάλωση, και του γεγονότος ότι η αγορά μετά από πτώση ετών βρήκε, σταδιακά, σημεία ισορροπίας. Στη μητρική Revoil, η βέλτιστη αξιοποίηση του δικτύου πρατηρίων, που ενισχύθηκε με 48 νέες συνεργασίες, η διεύρυνση του εμπορικού χαρτοφυλακίου με νέα προϊόντα, ο περιορισμός του κόστους λει-τουργίας και η εξοικονόμηση πόρων, που συντελείται τα τελευταία χρόνια και αποδίδει καρπούς, χωρίς καμία έκπτωση στην άριστη πα-ροχή προϊόντων και υπηρεσιών στον τελικό καταναλωτή, οδήγησαν στην επιστροφή στην κερδοφορία.Το 2016, η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών παραμένει ευά-λωτη, αναμένοντας το κλείσιμο της αξιολόγησης και τα νέα μέτρα που θα τη συνοδεύσουν. Οι προοπτικές για το σύνολο του έτους θα μπορούσαν να βελτιωθούν όσο ανακάμπτει η πραγματική οικονο-μία, που, σε συνδυασμό με τη σταδιακή εξάλειψη της ανασφάλειας, την άνοδο του τουρισμού και τις χαμηλές τιμές, θα ενίσχυαν την κα-τανάλωση καυσίμων στο επόμενο διάστημα.Ο Όμιλος Revoil και το 2016 επικεντρώνεται στη διεύρυνση του δι-κτύου πρατηρίων, με νέα σημεία πώλησης, με πολύ αυστηρά κριτή-ρια επιλογής, στην αύξηση των καταναλώσεων στο υπάρχον δίκτυο καθώς και στη διεύρυνση μέσω του δικτύου της γκάμας προϊόντων του στον τελικό καταναλωτή. Επίσης, αναμένει σημαντική συνει-σφορά στις συνολικές πωλήσεις από τα τμήματα λιπαντικών και βιομηχανικών πωλήσεων στα οποία ωριμάζουν οι επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια. Σε ό,τι αφορά τη ναυτιλία, η οποιαδήποτε ανάκαμψη της παγκόσμι-ας ναυλαγοράς θα είναι ευεργετική για τα έσοδα του ομίλου.

64 Μάιος 2016

συνέντευξη

Αλέξανδρος ΑγγελόπουλοςΔιευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar

ΧΡΗΜΑ 65

ΟΙ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟΙ ΦΟΡΟΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

συνέντευξη στον Νώντα Χαλδούπη

Το πραγματικό στοίχημα δεν είναι η αύξηση του αριθμού επισκεπτών, είναι να αυξηθεί η δαπάνη τους στην Ελλάδα

για να αυξηθεί η άμεση και έμμεση απασχόληση.

Την ώρα που η δημόσια συζήτηση, ενόψει της κορύφωσης της τουριστικής περιόδου, επικεντρώνεται στις προβλέψεις για τον φετινό αριθμό επισκεπτών και στο αν θα επιτευχθεί ένα νέο ρεκόρ αφίξεων, ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Aldemar, προτείνει μια πιο ουσιαστική προσέγγιση των ζητημάτων της εγχώριας τουριστικής βιομηχανίας, ξεφεύγοντας από τη λογική της... καταμέτρησης κεφαλών. Μιλώντας στο ΧΡΗΜΑ, ο 44χρονος μάνατζερ, συνεχιστής μιας παράδοσης στον κλάδο των ξενοδοχείων, που δημιούργησε από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 ο πατέρας του, Νίκος Αγγελόπουλος, υπογραμμίζει ότι το κρίσιμο μέγεθος για τη δημιουργία απασχόλησης, άμεσης και έμμεσης, από τον τουρισμό είναι η μέση δαπάνη των επισκεπτών, που από το 2008 έχει μειωθεί κατά 20%. Τα δε ελληνικά ξενοδοχεία, όπως τονίζει, έχουν υποχρεωθεί τα τελευταία χρόνια να μειώσουν σημαντικά τις τιμές τους, κάτι που δεν αποτελεί στρατηγική επιλογή, αλλά απόφαση ανάγκης, προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα για να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Ως επικεφαλής ενός ομίλου με πρωτοποριακό ρόλο στο άνοιγμα των αγορών της Ανατολικής Ευρώπης και της Ρωσίας, ο κύριος Αγγελόπουλος γνωρίζει άριστα τα προβλήματα με τις θεωρήσεις εισόδου των Ρώσων επισκεπτών, που εμποδίζουν μια μεγάλη αύξηση των επισκέψεων και υπογραμμίζει ότι «χάθηκε χρόνος και κυρίως ενεπλάκησαν πολλοί χωρίς γνώσεις ή εξουσία», αλλά εκφράζει την ελπίδα ότι σύντομα το πρόβλημα θα ξεπεραστεί, μετά και την προσωπική παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών. Όταν η συζήτηση φτάνει στο επίκαιρο θέμα των πρόσθετων φορολογικών επιβαρύνσεων στον τουρισμό, ο κύριος Αγγελόπουλος αποφεύγει ωραιοποιήσεις και διπλωματικές εκφράσεις. «Είναι ο θάνατός μας» τονίζει απλά, χωρίς να προχωρά σε οποιονδήποτε πρόσθετο σχολιασμό...

66 Μάιος 2016

συνέντευξη ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ~

ΧΡΗΜΑ_Είδαμε πρόσφατα τον πρωθυ-πουργό και τους παράγοντες του ΣΕΤΕ να στοιχηματίζουν για το αν θα έχουμε φέτος νέο ρεκόρ επισκεπτών. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

Α. Αγγελόπουλος_Η τουριστική οικονο-μία είναι σύνθετη και αγγίζει όλο το φά-σμα των δραστηριοτήτων μιας περιοχής. Η Ελλάδα, ώς σήμερα, δεν έχει εμβαθύνει στο πραγματικό της μέγεθος, αφού ο διάλογος για τον τουρισμό περιορίζεται στις επιχειρήσεις του κλάδου και όχι στην προστιθέμενη αξία του στο σύνολο της οικονομίας, και ιδίως στο νησιωτικό της κομμάτι. Υπό αυτό το πρίσμα, οι αφί-ξεις είναι απλά ένας ποσοτικός δείκτης ανάμεσα σε πολλούς που οφείλουμε να καταγράφουμε, στερούνται δε ποιοτικής ανάλυσης και αξιολόγησης. Αν υπάρχει ένα στοίχημα, αυτό είναι αν η απασχό-ληση, έμμεση και άμεση, θα αυξηθεί, αν η μέση δαπάνη θα αυξηθεί, αν η κίνηση που θα καταγραφεί θα διαμείνει σε νόμιμα ή παράνομα καταλύματα, αν ο επισκέ-πτης θα καταναλώσει στην αγορά, αν οι επιχειρήσεις θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να στηρίξουν τον ελληνικό πρωτογενή τομέα και αν θα προβούν σε ανακαινίσεις και επανεπένδυση των κερ-δών –όσες έχουν– και άλλα πολλά «αν».

Χ_Σχετικά με το ρεκόρ επισκεπτών που είχαμε πέρυσι, έχετε υποστηρίξει ότι είναι σφάλμα να στεκόμαστε μόνο στους αριθμούς των εισερχόμενων τουριστών και ότι είναι σημαντικότερο το γεγονός ότι είχαμε αρνητικό ρεκόρ τιμών από τα ξενοδοχεία. Φέτος, πώς βλέπετε να διαμορφώνονται οι τιμές;

Α.Α._Καταρχάς, ας θυμηθούμε ότι, σύμ-φωνα με τα στοιχεία του WTTC, με 580 ευρώ μέση δαπάνη, έναντι 730 ευρώ το 2008, αντλούμε ένα όλο και ασθενέστερο, οικονομικά, μερίδιο επισκεπτών. Με απλά μαθηματικά, εισπράττουμε 20% λιγότερο, ενώ το κόστος όχι μόνο αυξάνεται, αλλά γίνεται και περισσότερο ανελαστικό, αφού αφορά σε λειτουργικές δαπάνες. Για την ελληνική οικονομία οι ποιοτι-κοί δείκτες είναι αυτοί που μας δίνουν πραγματικές απαντήσεις. Πού διαμένουν οι επισκέπτες; Πόσα δαπανούν στην αγορά; Πόση διάρκεια έχουν οι διακοπές τους; Πότε ξεκινάει η σεζόν; Ποια είναι η μέση τιμή ανά κατηγορία καταλυμάτων;

Πέρσι, η χρονιά κινήθηκε με εκτεταμέ-νες και μακράς διάρκειας προσφορές, με αποτέλεσμα να μιλάμε για οικονομική ζημιά σε μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων τουρισμού. Φέτος, αντίστοιχα, δεν έχουμε ξεπεράσει ακόμη τα απόνερα της κρίσης του προσφυγικού που μας έπληξε τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στη δημόσια εικόνα μας, αλλά και έχουμε ακόμη μπροστά μας την αξιολόγηση, που αποτελεί και πρώτη είδηση στις περισ-σότερες χώρες ενδιαφέροντός μας. Ο ενδοτισμός των επιχειρήσεων τουρισμού δεν είναι στρατηγική επιλογή, αλλά συνέπεια των υποχρεώσεων που τρέχουν και της ανάγκης για ρευστότητα. Πιστεύω πως η μέση τιμή θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα ή ελαφρώς ανοδικά τελικά, αφού δεν υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω πτώση.

Ελλάδα, δεν έχω να προτείνω κάτι, παρά μόνο να δοθεί η δέουσα σημασία στον κλάδο και να μην υποτιμάται ο ρόλος του στην εθνική οικονομία. Όταν συμβεί αυτό, όλα θα πάρουν τη σωστή τους διάσταση. Κυρίως θα προστατεύουμε την εικόνα μας στο εξωτερικό και θα αφήσου-με τη μαγική μας χώρα να κάνει αυτό που έκανε τόσα χρόνια: Να μαγεύει...

Χ_Τα γνωστά προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας θεωρείται ότι δίνουν φέτος μια μεγάλη ευκαιρία στην Ελλάδα για αύξηση των επισκε-πτών από τη Ρωσία. Βλέπετε ότι θα αξιοποιηθεί αυτή η ευκαιρία κατάλληλα ή θα έχουμε και πάλι το γνωστό πρόβλη-μα με τις θεωρήσεις εισόδου;

Α.Α._Παραβιάζουμε θύρες ανοιχτές. Ελπίζω ότι η προσωπική ενασχόληση του υπουργού Εξωτερικών θα φέρει το επιθυ-μητό αποτέλεσμα το συντομότερο. Χάθηκε χρόνος και κυρίως ενεπλάκησαν πολλοί χωρίς γνώσεις ή εξουσία. Θα έπρεπε να είχαμε ήδη σημαντική αύξηση, αφού η ζήτηση είναι μεγάλη, αλλά μεγάλη είναι και η αγανάκτηση. Γνωρίζω πολύ καλά τις προσπάθειες που κάνει το προξενείο. Εφό-σον έχουν τα εργαλεία και τη στήριξη του υπουργείου θα δούμε βελτίωση σύντομα.

Χ_Έχετε διατυπώσει στο παρελθόν προ-βληματισμό για το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που ακολουθούμε, τονίζοντας ότι, για να συντηρήσουμε το μοντέλο φιλοξενίας μας, εισάγουμε πρώτες ύλες σε ποσοστό που ξεπερνάει το 50% των αναγκών μας. Τι έχετε να προτείνετε για να αυξηθούν τα οφέλη της οικονομίας από τον τουρισμό; Χρειαζόμαστε ένα νέο μοντέλο φιλοξενίας;

Α.Α._Χρειάζεται να δώσουμε περισσότερη Ελλάδα στον ελληνικό τουρισμό. Συνέρ-γειες με τον πρωτογενή τομέα, κίνητρα εκπαίδευσης και απασχόλησης Ελλήνων με όραμα, ενσωμάτωση τεχνολογίας, αλλά όχι υιοθέτησή της σε βάρος του μοντέ-λου φιλοξενίας που μας έφερε στη θέση προτίμησης που είμαστε, χαρτογράφηση του οικονομικού μοντέλου «τουρισμός» με όλες τις οικονομικές δραστηριότητες που τον συνθέτουν, είναι κάποια από αυτά που θα αλλάξουν την εικόνα στο εσωτερικό της χώρας, και κατ’ επέκταση στο εξωτερικό. Ειδικά ως προς το τελευταίο, η οικοδο-

Χ_Παρότι τα τελευταία χρόνια είχαμε σημαντική αύξηση επισκεπτών, τα έσο-δα ανά επισκέπτη παραμένουν καθηλω-μένα σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με ανταγωνιστικούς προορισμούς. Πού αποδίδετε αυτό το μόνιμο πρόβλημα και πώς εκτιμάτε ότι μπορεί να αντιμετω-πιστεί;

Α.Α._Δεν έχουμε ακόμη εντοπίσει και κα-ταγράψει το μέγεθος της σκιώδους οικο-νομίας του τουρισμού. Λαμβάνοντας αυτό υπ’ όψιν, ούτε το πλήθος των επισκεπτών ούτε την ποιότητά τους μπορούμε να θεωρούμε δεδομένα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα στοιχεία που ανακοινώνονται στη χώρα μας και αυτά που παρουσιάζει το WTTC παρουσιάζουν σημαντικές ποσοτικές και ποιοτικές αποκλίσεις. Αρχή σημαντική μπορεί να γίνει με συντονισμένη προ-σπάθεια να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της σκιώδους οικονομίας στον τουρισμό. Εκεί υπάρχει μια πραγματική και σχετικά εύκολη λύση, που θα αποφέρει και στο κράτος σημαντικά έσοδα. Όσο για τη λύση στο ευρύτερο πρόβλημα της ποιο-τικής υποβάθμισης του τουρισμού στην

Οι επενδύσεις και οι επεκτάσεις σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι μακρινό όνειρο.

ΧΡΗΜΑ 67

μή, οι υπηρεσίες πριν, κατά και μετά τη φιλοξενία, τα έργα υποδομής, ο πρωτογε-νής τομέας, η εκπαίδευση, οι υπηρεσίες διαδικτύου, οι επιπλοποιοί, οι μαρμαράδες κ.ο.κ., συνθέτουν το πιο δυναμικό και συνάμα πολύπλοκο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης. Πρέπει να ξεφύγουμε από την απλή καταγραφή κεφαλών, γιατί απλά αδικούμε τον εαυτό μας και όλους όσους εργάζονται για τον ελληνικό τουρισμό.

Χ_Στον κλάδο των ξενοδοχείων δια-πιστώνουμε ένα παράδοξο, εκ πρώτης όψεως, φαινόμενο: οι επισκέπτες αυξά-νονται, αλλά τα οικονομικά στοιχεία του κλάδου δεν είναι θετικά, και υπάρχουν πολλές ζημιογόνες και υπερχρεωμένες μονάδες. Τι πιστεύετε ότι φταίει;

Α.Α._Το ανέφερα και πριν. Δεν έχουν εκτι-μήσει σωστά τη δομή μιας τουριστικής επιχείρησης και τα βάρη που κουβαλάει. Απασχόληση, ΦΠΑ, φόροι, δημοτικοί φόροι, τέλη, κόστος χρήματος –που τα τελευταία χρόνια είναι δυσβάσταχτο– συ-ντήρηση. Πόσοι γνωρίζουν ότι το κύριο κόστος προβολής της χώρας το επωμίζο-νται οι επιχειρήσεις του τουρισμού; Πόσοι ξέρουν ότι οι δήμοι δεν έχουν χρήματα για κάδους απορριμμάτων και τους πληρώνουν οι ξενοδόχοι; Πόσοι αντιλαμ-βάνονται ότι οι ειδικοί φόροι στο αλκοόλ και στα καύσιμα, εκτός των πολιτών, θίγουν ευθέως τις επιχειρήσεις τουρισμού που φιλοξενούν δύο φορές τον πληθυσμό της χώρας; Στο κάτω-κάτω είναι η κύρια εξαγωγική μας δραστηριότητα. Πότε επιτέλους θα γίνει σαφές ότι ο τουρισμός φέρνει ξένο κεφάλαιο στη χώρα, χωρίς υποχρέωση να τα επιστρέψει; Η ξενοδο-χία απλά δεν αντέχει, χρόνια τώρα.

Χ_Προβλέπετε σημαντικές ανακατα-τάξεις στον κλάδο τα επόμενα χρόνια, δεδομένου του ότι υπάρχει διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον και, ταυτόχρο-να, πολλά ξενοδοχεία αναμένεται να διατεθούν από τις τράπεζες, στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης του προβλήματος με τα «κόκκινα» δάνεια; Εκτιμάτε ότι θα δούμε και νέα επεν-δυτικά σχέδια να υλοποιούνται στον κλάδο;

Α.Α._Με φόβο να επαληθευτώ, ζούμε ένα αδιέξοδο. Επιχειρήσεις θα θέλουν να βρουν κεφάλαιο για να ανασάνουν και

πρόθεσμα; Θεωρείτε ότι υπάρχουν νέες ευκαιρίες που αξίζει να αξιοποιηθούν; Σχεδιάζετε κάποιες πρόσθετες κινήσεις επέκτασης; Σας ενδιαφέρουν εξαγορές άλλων μονάδων;

Α.Α._Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι πρώτη προτεραιότητα παραμένει να συσπειρωθούμε. Οι επενδύσεις και οι επεκτάσεις σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι μακρινό όνειρο. Νομίζω ότι πρέπει να δούμε συνέργειες για αρχή.

δεν θα μπορούν, θα αναζητούν επενδυτές που θα τους απομακρύνει το φορολογικό βάρος και η αστάθεια. Αλλά και όποιες επενδύσεις θα γίνουν θα είναι από funds με μικρό χρονικό ορίζοντα και κανένα πραγματικό ενδιαφέρον να συντηρήσουν δουλειές και να αναπτύξουν την ελληνι-κότητα. Η Ελλάδα πεθαίνει και μαζί της η ταυτότητα και οι προοπτικές της να μείνει «Ελλάδα». Ο τουρισμός δεν είναι μια βιο-μηχανία. Είναι το τελευταίο οχυρό.

Χ_Οι παράγοντες του τουρισμού διαμαρ-τύρονται έντονα για τις φορολογικές επιβαρύνσεις που έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια. Πόσο σοβαρά θεω-ρείτε ότι είναι τα πρόσθετα βάρη για τα ελληνικά ξενοδοχεία και σε ποιον βαθμό έχει επηρεαστεί η δραστηριότητα στον κλάδο από τις επιβαρύνσεις;

Α.Α._Είναι ο θάνατός μας.

Χ_Αν καταρτίζατε μια λίστα με τα σοβα-ρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος σας σήμερα, ποια θα ήταν στις πρώτες θέσεις;

Α.Α._Ο τουρισμός είναι οι επιχειρήσεις του. Όλα τα υπόλοιπα μπαίνουν στη λίστα με τα προβλήματα και η σειρά δεν έχει καν σημασία. Χωρίς πλαίσιο, πλάνο στή-ριξης της νησιωτικής Ελλάδας, υποδο-μές, τουριστική εκπαίδευση, χρηματοδό-τηση και με το κόστος των επιχειρήσεων στο ύψος που είναι… Ο τελευταίος να κλείσει τα φώτα.

Χ_Η Aldemar είχε αξιοπρόσεκτους ρυθμούς επέκτασης και μεγέθυνσης των δραστηριοτήτων της τα τελευταία χρόνια. Ποια είναι τα σχέδιά σας μεσο-

Ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος δραστηριοποιείται στην οικογενειακή επιχείρηση Aldemar Resorts από το 1995 και κατέχει από το 2008 τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου. Γεννήθηκε το 1972 στην Αθήνα και σπούδασε στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, ενώ ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Διεθνές Management στο Boston College. Ο Όμιλος Aldemar Resorts, μία από τις μεγαλύτερες εγχώριες ξενοδοχειακές αλυσίδες, ιδρύθηκε το 1977. Απασχολεί 1.400 εργαζομένους και διαθέτει μονάδες συνολικής δυναμικότητας 5.500 κλινών σε επιλεγμένους στρατηγικούς προορι-σμούς ανά την Ελλάδα. Με τον σχεδιασμό και την κατασκευή νέων ξενοδοχειακών μονάδων, την πλήρη ανακαίνιση παλαιότερων και την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, διατηρεί δυναμική παρουσία στον ξενοδοχειακό κλάδο.

68 Μάιος 2016

ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΑ ΤΑ ΑΜΟΙΒΑΙΑ από το «θρίλερ» στην οικονομία

ΧΡΗΜΑ 69

από τονΝώντα

ΧαλδούπηΠολύπλευρη επίδραση στην ελληνική αγο-ρά αμοιβαίων κεφαλαίων είχε η αναταρα-χή στην οικονομία το 2015: οι μεγάλες εισροές νέου χρήματος που παρατηρήθη-καν συνδέονται με την ανασφάλεια για τις τραπε-

ζικές καταθέσεις, ενώ η μεγάλη άνοδος των τιμών των ελληνικών ομολόγων μετά την καλοκαιρινή συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές έφερε τα ελληνικά ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια στην κορυφή των αποδόσεων. Εξάλλου, μια άλλη παράμετρος των ακραίων συνθηκών που δια-μορφώθηκαν στην οικονομία το 2015 εξακολουθεί να επηρεάζει καταλυτικά την αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων: οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων δεν προβλημάτισαν μόνο τους μεριδιού-χους, αλλά προκάλεσαν έντονους «πονοκεφάλους» και στους δια-χειριστές, καθώς μέχρι και σήμερα δεν επιτρέπεται η αύξηση των τοποθετήσεων στο εξωτερικό, πέραν του ύψους που είχαν στις 28 Ιουνίου, όταν επιβλήθηκαν τα capital controls. Όπως χαρακτηριστικά περιέγραψε το πρόβλημα ο Θεόδωρος Κρί-ντας, αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, «οι περιο-ρισμοί στην κίνηση κεφαλαίων έφεραν τον χώρο μας σε πάρα πολύ δύσκολη θέση. Δεν θα διστάσω να πω ότι κάθε μήνας διατήρησης των capital controls φέρνει κοντύτερα το τέλος του κλάδου, διό-τι δεν μπορείς να κάνεις διαχείριση επενδύσεων στον σύγχρονο κόσμο μόνο με ελληνικές αξίες και εντός της Ελλάδας. Θα χάσεις τους επενδυτές». Ένα ακόμη ανησυχητικό στοιχείο, που αναφέρουν σε συζητήσεις οι διαχειριστές Α/Κ, σχετίζεται με τη φορολογική μεταχείριση των αμοιβαίων. Ως τώρα, τα κέρδη από αμοιβαία έχουν εξαιρεθεί από την επιβολή φόρου υπεραξίας 15%, αλλά στην αναθεώρηση του μνημονίου, στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης, κυβέρνηση και δανειστές συμφώνησαν ότι αυτή η εξαίρεση θα επανεξεταστεί, και πιθανότατα από το 2017 θα δοθεί τέλος στη φορολογική «ασυλία» των κερδών από αμοιβαία, κάτι που ασφαλώς θα επηρεάσει αρνη-τικά την αξιολόγηση αυτής της κατηγορίας επένδυσης από τους ενδιαφερομένους.

~αφιέρωμαΧ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2015

Τα Α/Κ διαχείρισης διαθεσίμων έκλεψαν την παράσταση, λόγω της αβεβαι-ότητας για τις καταθέσεις, και βρίσκονται πίσω από τη μεγάλη αύξηση των υπό διαχείριση κεφαλαίων. Πρωταγωνιστές στις αποδόσεις τα ομολογιακά που είχαν τοποθετήσεις σε ελληνικούς τίτλους. «Πονοκέφαλος» τα capital

controls και η πιθανή επιβολή φόρου υπεραξίας 15%.

«ΠΑΡΤΙ» ΕΙΣΡΟΩΝ ΥΨΟΥΣ 1,15 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, τα συνολικά κεφάλαια υπό θεσμική διαχείριση αυξήθηκαν

το 2015 κατά 13,45% και ανήλθαν, στο τέλος του έτους, στα 14,35 δισ. ευρώ. Τη μερίδα του λέοντος έχουν τα αμοιβαία κεφάλαια (50,4%) και ακολουθεί το Asset Management (32,9%) και οι εταιρείες επεν-δύσεων σε ακίνητα (16,5%), ενώ η συμμετοχή των μόλις δύο εναπο-μεινασών εταιρειών επενδύσεων στην «πίτα» έχει πέσει σε αμελητέο ποσοστό (0,1%). Η αύξηση ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων πλησίασε το 20%, καθώς η ανασφάλεια για τις καταθέσεις έσπρωξε κατά το α’ εξάμηνο πολλούς αποταμιευτές, αλλά και επιχειρήσεις, στο να μεταφέρουν κεφάλαια από καταθετικούς λογαριασμούς σε αμοιβαία διαχείρισης διαθεσίμων. Σύμφωνα με την ΕΘΕ, καταγράφηκε σημαντική αύξηση του συνο-λικού ενεργητικού αμοιβαίων κεφαλαίων κατά 19,7% από την αρχή του έτους και διαμορφώθηκε σε 7,238 δισ. ευρώ, ενώ υπήρξαν συνο-λικές εισροές ύψους 1,152 δισ. ευρώ, οφειλόμενες κυρίως στην εισ-ροή κεφαλαίων στα Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων Βραχυπρόθεσμης Διάρκειας. Η εισροή κεφαλαίων έλαβε χώρα σταδιακά στη διάρκεια του α’ εξαμήνου και μέχρι την επιβολή των capital controls, στις 28/06/2015. Σχετικά με τις αποδόσεις, η ΕΘΕ διαπιστώνει ότι διαμορφώθηκαν θετικά στις περισσότερες επιμέρους κατηγορίες. Τις υψηλότερες μέσες αποδόσεις ανά κατηγορία κατέγραψαν τα Ομολογιακά Ελλά-δας με 15,29%, η μικρή κατηγορία των Μετοχικών Α/Κ Αμερικής με 9,18% και τα Μετοχικά Αναπτυγμένων Αγορών με 8,36%. Υψη-λή θετική απόδοση είχαν και τα Διεθνή Ομολογιακά Α/Κ με 9,03%. Στην κατηγορία των Μετοχικών Α/Κ Ελλάδας τα 23 από τα 28 Α/Κ, με αποδόσεις από -23,53% έως 0,73%, υπεραπέδωσαν του Γενικού Δείκτη του ΧΑ, ο οποίος κατέγραψε από την αρχή του έτους μεγάλη πτώση, -23,58%. Τα στοιχεία δείχνουν (βλ. πίνακα) ότι τα έντεκα πρώτα σε απόδοση αμοιβαία της αγοράς ανήκουν στην κατηγορία των ελληνικών ομο-

70 Μάιος 2016

αφιέρωμα ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2015~

λογιακών αμοιβαίων, τα οποία επωφελήθηκαν από το γεγονός ότι οι τίτλοι του ελληνικού Δημοσίου, αν και παρουσίασαν ακραίες διακυ-μάνσεις τιμών και αποδόσεων στη διάρκεια της χρονιάς, τελικά ήταν οι πλέον αποδοτικοί διεθνώς το 2015, κάτι που επέτρεψε στα πρώτα έντεκα αμοιβαία κεφάλαια της αγοράς να καταγράψουν ετήσιες απο-δόσεις 17%-30%. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν, εξάλλου, ότι το 2015 ήταν η χρονιά των αμοιβαίων χρηματαγοράς (σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται όλα τα διαχείρισης διαθεσίμων), τα οποία επέλεξαν πολλοί ως μια σχετι-κά απλή εναλλακτική λύση για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξω-τερικό. Η αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων, όπως σημειώνει η ΕΘΕ, εμφανί-ζεται διαφοροποιημένη στη συνολική σύνθεσή της, με την κατηγο-ρία των Α/Κ Χρηματαγοράς να κατέχει πάνω από το 1/4 της αγοράς (29% επί του συνόλου), των Ομολογιακών Α/Κ 1/5 της αγοράς (20% επί του συνόλου), των Μικτών Α/Κ (15% επί του συνόλου), των Με-τοχικών Α/Κ (14% επί του συνόλου) και των Funds of Funds (14% επί του συνόλου). Πάντως, αν στο α’ εξάμηνο του 2015 σημειώθηκαν σημαντικές εισ-ροές στα αμοιβαία, κυρίως του τομέα χρηματαγοράς, στο δεύτερο μισό της χρονιάς κατεγράφησαν σημαντικές εκροές, που έφθασαν τα 612 εκατ. ευρώ κατά το δ’ τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με την ΕΘΕ, η ίδια τάση συνεχίστηκε και κατά το α’ τρίμη-νο της φετινής χρονιάς, η συνολική αγορά των ΟΣΕΚΑ που διαχει-ρίζονται ελληνικές ΑΕΔΑΚ έκλεισε με μείωση του συνολικού ενερ-γητικού κατά 6,4% από την αρχή του έτους, με το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση κεφαλαίων στις 31/3/2016 να διαμορφώνεται σε 6,776 δισ. ευρώ (ΟΣΕΚΑ ν.4099/12 4,157 δισ. ευρώ και ΟΣΕΚΑ ΕΕ 2,617 δισ. ευρώ). Οι εκροές στο α’ τρίμηνο του έτους μειώθηκαν σε 292 εκατ. ευρώ, έναντι 612 εκατ. ευρώ κατά το δ’ τρίμηνο του 2015. Οι αποδόσεις διαμορφώθηκαν αρνητικά στις περισσότερες επιμέ-ρους κατηγορίες πλην των Ομολογιακών «Κρατικά-Αναπτυσσο-μένων Χωρών», «Μη Κρατικά Επενδυτικής Διαβάθμισης», «Κρα-τικά-Αναπτυγμένων Χωρών», των Μετοχικών «Αναπτυσσομένων Αγορών» και των ΟΣΕΚΑ Χρηματαγοράς «Διαχείρισης Διαθεσίμων Βραχ. Διάρκειας». Τις υψηλότερες μέσες αποδόσεις ανά κατηγορία κατέγραψαν η μικρή κατηγορία των Ομολογιακών Κρατικών-Ανα-πτυσσομένων Χωρών με 4,30%, των Μετοχικών Αναπτυσσομένων Αγορών με 4,04% και των Ομολογιακών Μη Κρατικών Υψηλής Απόδοσης με 0,56%. Όπως φαίνεται και στον πίνακα με τα αμοιβαία που είχαν θετική

απόδοση κατά το α’ τρίμηνο του έτους, τις καλύτερες αποδόσεις πέτυχαν αμοιβαία που τοποθετούνται στις αναδυόμενες αγορές της ανατολικής Ευρώπης.

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Το 2015 ήταν η χρονιά της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ, που όχι μόνο παρέμεινε κυρίαρχη, με το μεγαλύτερο μερίδιο αγο-ράς, αλλά ενίσχυσε σημαντικά τη θέση της, ενσωματώνοντας την ΑΕΔΑΚ του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, το οποίο απορροφήθηκε από τη μητρική τράπεζα. Έτσι, η Eurobank αύξησε το μερίδιο αγοράς της από 35% σε σχεδόν 46%, με τα υπό διαχείριση κεφάλαια να ξεπερνούν στο τέλος του 2015 τα 3,3 δισ. ευρώ. Η δεύτερη της αγοράς, Alpha, είχε σημαντι-κή μείωση ενεργητικού (σχεδόν 10%) και το μερίδιό της μειώθηκε λίγο κάτω από 15%. Αύξηση ενεργητικού, αλλά μικρότερη από τον μέσο όρο της αγοράς, είχε η τρίτη στην κατάταξη Εθνική, με απο-τέλεσμα το μερίδιό της να μειωθεί σε 12,58%. Το ίδιο ισχύει και για την ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών (μείωση μεριδίου σε 10,99%), ενώ η πέμπτη της κατάταξης, Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ, διατήρησε σταθερό το μερίδιό της στο 5,99%. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλες οι εταιρείες (εννέα συνολικά), μετά την πέμπτη στην κατάταξη Πειραιώς, είδαν το ενεργητικό και τα μερίδιά τους στην αγορά να συρρικνώνονται αισθητά. Η αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων –όπως και η τραπεζική αγορά– ελέγχεται πλέον σε ποσοστό που πλησιάζει το 80% από τις θυγατρικές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, δίπλα στις οποίες αξιόλογο μερί-διο αγοράς έχει μόνο η ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών, στην οποία συμμετέχει, με ποσοστό 20%, η Εθνική Τράπεζα. Το 2015, όπως σημειώνει η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, ήταν έτος αρκετών αλλαγών στις εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κε-φαλαίων:

~ Τον Ιανουάριο του 2015, η Alpha Trust αδειοδοτήθηκε ως ΑΕΔΟΕΕ και η ING ΑΕΔΑΚ άλλαξε την επωνυμία της σε 3K Investments Partners ΑΕΔΑΚ.

~ Τον Μάρτιο του 2015, η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ ανέλαβε τη διαχείριση των Α/Κ της ΤΤ ΕΛΤΑ ΑΕΔΑΚ και η Iolcus Investments ΑΕΠΕΥ ίδρυσε την Iolcus ΑΕΔΟΕΕ.

~ Τον Δεκέμβριο του 2015, ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας της ΤΤ ΕΛΤΑ ΑΕΔΑΚ.

Τα έντεκα πρώτα σε απόδοση αμοιβαία της αγοράς ανήκουν στην κατηγορία των ελληνικών ομολογιακών αμοιβαίων, τα οποία επωφελήθηκαν από το γεγονός ότι οι τίτλοι του Ελληνικού Δημοσίου ήταν οι πλέον αποδοτικοί διεθνώς το 2015.

ΧΡΗΜΑ 71

CAPITAL CONTROLS ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ

Την πλήρη άρση των capital controls περιμένουν οι επενδυτές και οι διαχειριστές κεφαλαίων, για να επανέλθει η αγορά στην κανο-νική λειτουργία της, καθώς ακόμη και μετά τη χαλάρωση των περιορισμών, ιδιαίτερα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου των αρχών Δεκεμβρίου 2015, διατηρούνται περιορισμοί που προ-καλούν σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά. Το σοβαρότερο πρόβλημα, στην παρούσα φάση, αντιμετωπίζουν τα αμοιβαία κεφάλαια διεθνών αγορών, καθώς προβλέπεται ότι για να δοθεί η δυνατότητα αγοράς μεριδίων από επενδυτές θα πρέπει τα κεφάλαια που θα επενδυθούν από τον διαχειριστή του αμοιβαίου να μην αυξάνουν τη συνολική τοποθέτηση του Α/Κ σε αξιόγραφα εκτός Ελλάδας, σε σχέση με το ύψος που είχαν την 28η Ιουνίου. Κατά τα λοιπά, είναι από τον Δεκέμβριο δυνατή η ρευστοποίηση οποιουδήποτε αμοιβαίου κεφαλαίου, με κατάθεση του ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα. Επίσης, επιτρέπεται η αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων από ΑΕΔΑΚ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με χρήση υφιστάμενων καταθέσεων ή με νέο χρήμα. Όσοι ρευστοποιούν αμοιβαία κεφάλαια εξωτερικού, εξάλλου, έχουν πλέον τη δυνατότητα να μεταφέρουν εκτός Ελλάδας το προ-ϊόν της εξαγοράς μεριδίων για να αγοράσουν αμοιβαία κεφάλαια ή να προχωρήσουν σε άλλες τοποθετήσεις σε χρηματοπιστωτικά μέσα εξωτερικού. Στο πεδίο της φορολογίας, ανησυχία προκαλεί η πρόσφατη συμ-φωνία της κυβέρνησης με τους Θεσμούς των δανειστών, που προ-βλέπει ότι θα υπάρξει αναμόρφωση της φορολογίας για τα επεν-δυτικά σχήματα, πρωτίστως δηλαδή για τα αμοιβαία κεφάλαια, με στόχο την εξάλειψη των ειδικών προνομίων και εξαιρέσεων που υπάρχουν σήμερα. Τα αμοιβαία κεφάλαια είναι ώς τώρα μια φορολογική «όαση», επειδή η υπεραξία που αποκτούν οι μεριδιούχοι από την εκποίηση

μεριδίων ημεδαπών ΟΣΕΚΑ απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδή-ματος, δεδομένου του ότι έχουν εφαρμογή οι ειδικότερες διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 103 του ν. 4099/2012, οι οποίες δεν καταρ-γήθηκαν με τον ν. 4172/2013. Αναφορικά με την πώληση μεριδίων από Οργανισμούς Συλλογι-κών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες της ΕΕ, ισχύει η ίδια φορολογι-κή μεταχείριση της υπεραξίας, κατά τα προβλεπόμενα στην πάγια νομολογία ΔΕΕ (C-370/11, Επιτροπή κατά Βελγίου), περί εξομοίω-σης με τους μεριδιούχους των ημεδαπών ΟΣΕΚΑ. Αντίθετα, η υπεραξία που προκύπτει από την εκποίηση μεριδίων από ΟΣΕΚΑ με έδρα σε τρίτες χώρες φορολογείται με 15%, βάσει του άρθρου 43 του ν. 4172/2013, ελλείψει απαλλακτικής διάταξης. Από το 2014 ήδη, οι εκπρόσωποι των δανειστών ασκούσαν πιέσεις να επιβληθεί φόρος υπεραξίας 15% και στα κέρδη από τοποθετή-σεις σε αμοιβαία κεφάλαια, και όλα δείχνουν ότι η αλλαγή αυτή θα αποφασιστεί ώς το τέλος του έτους, ώστε να ισχύσει από το 2017.

ΦΟΡΟΣ-ΕΚΠΛΗΞΗ ΣΤΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ

Μπορεί να μην περιλήφθηκε στο πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στις 18 Μαΐου στη Βουλή η αναμενόμενη επιβολή φόρου υπεραξί-ας στα εισοδήματα από αμοιβαία κεφάλαια, όμως η κυβέρνηση εξέ-πληξε δυσάρεστα την αγορά, με μια αύξηση της ήδη υφιστάμενης φορολογικής επιβάρυνσης, που υπολογίζεται επί του ενεργητικού των αμοιβαίων και είχε καθιερωθεί με τον νόμο 4099/2012. Ειδικότερα, με διάταξη του πολυνομοσχεδίου, προστίθεται νέο ελά-χιστο όριο φόρου. Όπως αναφέρει η διάταξη:«Ο οφειλόμενος φόρος κάθε εξαμήνου δεν μπορεί να είναι μικρό-τερος:

~ του 0,025% του εξαμηνιαίου μέσου όρου του καθαρού ενεργητι-κού προκειμένου για ΟΣΕΚΑ χρηματαγοράς,

~ του 0,175% του εξαμηνιαίου μέσου όρου του καθαρού ενεργητι-κού προκειμένου για ομολογιακούς ΟΣΕΚΑ,

~ του 0,25% του εξαμηνιαίου μέσου όρου του καθαρού ενεργητικού προκειμένου για μικτούς ΟΣΕΚΑ,

~ του 0,375% του εξαμηνιαίου μέσου όρου του καθαρού ενεργητι-κού προκειμένου για μετοχικούς και λοιπούς ΟΣΕΚΑ».

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του Κρά-τους, τα πρόσθετα ετήσια έσοδα από αυτήν τη νέα επιβάρυνση, όπως και από τις άλλες αναπροσαρμογές φορολογικών επιβαρύνσεων για τους Οργανισμούς Συλλογικής Επένδυσης σε Κινητές Αξίες, εκτιμά-ται ότι θα ανέλθουν σε 33 εκατ. ευρώ το 2016 (σημειωτέον ότι οι δια-τάξεις θα εφαρμοστούν αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου). Υπενθυμίζεται ότι ώς τώρα ίσχυε φόρος ενεργητικού με συντελεστή 10% επί του εκάστοτε ισχύοντος επιτοκίου πράξεων κύριας ανα-χρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (εφεξής Επιτόκιο Αναφοράς). Ο συντελεστής προσαυξάνε-ται με ανάλογα με την κατηγορία ΟΣΕΚΑ ως εξής: για ομολογιακούς ΟΣΕΚΑ κατά 0,25%, για μικτούς ΟΣΕΚΑ κατά 0,5%, για μετοχικούς ΟΣΕΚΑ και για κάθε άλλη κατηγορία ΟΣΕΚΑ κατά 1%. Επειδή η ΕΚΤ ακολουθεί πολιτική σχεδόν μηδενικών επιτοκίων, η απόδοση του φόρου ήταν χαμηλή, γι’ αυτό και κρίθηκε σκόπιμο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, να τεθούν ελάχιστα όρια στην από-δοση του φόρου.

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος επιφύλαξε δυσάρεστη φορολογική έκπληξη και στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων με την αύξηση του φόρου στο ενεργητικό.

72 Μάιος 2016

Η ΑΓΟΡA ΑΜΟΙΒΑIΩΝ ΚΕΦΑΛΑIΩΝ ΤΟ 2015Αμοιβαία όλων των κατηγοριών, ταξινόμηση με βάση την ετήσια απόδοση

Private Banking DIS Greek Government Bond 181.197,38 30,08% Eurobank Win-Win Σύνθετο 22.783.521,73 8,43%

Alpha Ελληνικό Ομολογιακό 99.859.720,87 22,65% Alpha Global Blue Chips Μετοχικό 22.315.114,79 8,36%

Eurobank I Greek Government Bond Fund 10.021.404,97 21,84% Triton Μικτό 20.206.809,13 8,21%

Eurobank Greek Government Bond Fund 19.515.395,51 20,25% Alpha Ελληνικών Εταιρικών Ομολόγων 36.182.978,22 7,82%

Private Banking Class Greek Government Bond Fund 1.886.746,85 20,25% Triton American Μετοχικό Εξωτερικού 11.246.224,51 7,77%

Alpha Trust Ομολογιών Εσωτερικού 14.382.845,56 19,19% Alpha Ελληνικό Μικτό 60.896.939,48 7,73%

Attica Ομολογιών Εσωτερικού 4.385.018,41 18,62% Eurobank Equity-Global Equities 17.976.946,36 7,69%

Πειραιώς Ομολόγων Εσωτερικού 15.818.102,50 18,46% Eurobank (Usd) Equity - Global Equities Fund 1.321.418,93 7,67%

ΔΗΛΟΣ Εισοδήματος Ομολ. Εσωτ. 95.906.785,50 18,19% Private Banking Class Equity - Global Equities Fund 837.155,87 7,67%

Ελληνικό Ομολογιών Εσωτερικού 3.847.812,56 17,81% ΔΗΛΟΣ Synthesis Best Red Fund of Funds Μετοχικό 18.075.600,19 7,54%

Interamerican Σταθερό Ομολογιακό Εσωτερικού 117.314.704,96 17,09% Interamerican Equity - Global Equities Fund 4.272.883,49 7,41%

Triton Πανευρωπαϊκό Μετοχικό Εξωτερικού 13.380.591,59 14,55% Eurobank I Greek Corporate Bond Fund 22.439.762,82 7,38%

Πειραιώς Ομολόγων Ελληνικής Επιχειρηματικότητας 13.278.746,05 12,56% S&B Συνταξιοδοτικο Global Fund Of Funds Μετοχικό 11.353.713,70 7,10%

Private Banking DIS Greek Corporate Bond Fund 306.355,28 12,15% Eurobank I Fund of Funds - Balanced Blend Europe 215.400,88 6,82%

ΔΗΛΟΣ USD Bond (Ομολογιακό Εξωτερικού) 17.736.725,01 12,02% Πειραιώς Fund of Funds Μετοχικό 19.955.937,63 6,70%

Alpha Fund Of Funds Cosmos Stars Europe Μετοχικό 43.049.928,47 11,88% Eurobank Greek Corporate Bond Fund 23.571.110,03 6,64%

Eurobank Dollar Plus Διαχειρίσεως Διαθεσίμων 8.302.690,28 11,79% Private Banking Class Greek Corporate Bond Fund 1.567.641,57 6,63%

Eurobank NTT Δολαρίου Διαχείρισης Διαθεσίμων 2.485.296,30 11,63% Eurobank NTT Global Bond 13.175.467,65 6,51%

Eurobank Income Plus $ Fund 94.704.596,46 11,62% Eurobank Fund of Funds - Balanced Blend Europe 18.405.791,44 6,13%

Private Banking Class Income Plus $ Fund 1.322.091,93 11,60% Private Banking Class Fund of Funds - Balanced Blend EU 695.287,92 6,13%

Attica Real Estate Μετοχικό Εξωτερικού 2.334.855,16 11,49% Eurobank I FoF - Dynamic Fixed Income 1.796.235,35 5,78%

Metlife Alico Μετοχικό Εξωτερικού 4.549.878,69 11,19% Private Banking Class Fund of Funds - Balanced Blend US 1.044,55 5,76%

Eurobank I Fund Of Funds-Equity Blend 17.974,36 11,17% CPB Premium Selection Fund of Funds Μετοχικό 5.788.512,78 5,69%

Interamerican Δολαρίου (USD) Ομολογιακό 11.150.926,22 10,97% Πειραιώς Μικτό Διεθνές 45.627.757,96 5,65%

Alpha Trust Global Leaders Μετοχικό Εξωτερικού 6.935.997,41 10,79% Alpha Global Allocation Μικτό 114.332.127,33 5,63%

ΔΗΛΟΣ Δολαριακό (USD) Ομολογιακό Εξωτερικού 5.760.034,47 10,72% Πειραιώς Διεθνές Κρατικών Ομολόγων 21.766.854,50 5,62%

Πειραιώς US Μετοχικό Εξωτερικού 15.946.683,19 10,59% Alpha Trust Eclectic Fund of Funds – Balanced 7.224.414,72 5,48%

NBG international funds sicav/global equity/b 37.459.804,00 10,39% Πειραιώς Διεθνές Fund of Funds Μικτό 44.494.789,62 5,36%

NBG international funds sicav/global equity/a 3.045.416,61 10,37% ΔΥΝΑΜΙΣ Global Μικτό 5.352.662,34 5,35%

Eurobank I Fund of Funds - Balanced Blend US 233.952,86 10,06% Πειραιώς Διεθνές Εταιρικών Ομολόγων 21.423.233,26 5,34%

Eurobank Fund Of Funds-Equity Blend 46.614.172,35 9,97% NBG International Funds Sicav/European Allstars/B 43.881.480,00 5,24%

Private Banking Class Fund Of Funds - Equity Blend 523.893,66 9,97% NBG International Funds Sicav/European Allstars/A 1.392.065,77 5,21%

Eurobank (USD) Fund Of Funds - Equity Blend 1.687.729,36 9,96% Eurobank NTT Οικολογικό Μετοχικό Εξωτερικού 946.536,39 5,07%

Prelium B Total Return 477.570,33 9,79% Α/Κ Ασφαλιστικών Οργανισμών Μικτό Εσωτερικού 566.104.490,48 4,95%

Eurobank Equity Blend Fund Of Funds Μετοχικό 18.601.437,37 9,65% Ευρωπαϊκη Πιστη High Yield Εταιρ. Ομολόγων σε EUR 3.027.382,72 4,79%

Metlife Alico Ομολογιών Εξωτερικού Δολαριακό 8.159.039,70 9,64% Eurobank I - Special Purpose Dual Formula 29.379.834,35 4,66%

Triton Εισοδήματος Ομολογιών Αναπτυγμένων Xωρών 13.320.543,84 9,57% Private Banking Class Fund of Funds – Global High 228.511,69 4,31%

Eurobank Fund of Funds - Balanced Blend US 19.527.905,61 9,36% Alpha Bancassurance EE101 Σύνθετο ΑΚ 13.565.703,84 4,25%

Eurobank (USD) Fund of Funds - Balanced Blend US 9.994.264,70 9,35% Eurobank Fund of Funds Global High 10.780.309,18 4,23%

Interamerican Αναπτ. Αγορών Μετοχικό Εξωτερικού 10.171.929,01 9,33% Eurobank I Fund Of Funds - Balanced Blend Global 3.127.936,94 4,11%

ΔΗΛΟΣ Ελληνική Ανάπτυξη - Ομολογιακό 3.798.006,79 9,29% Eurobank I Global Bond 2.399.630,53 4,04%

Alpha Fund Of Funds Cosmos Stars USA Μετοχικό 37.582.822,83 9,21% Private Banking Class $ Fund of Funds - Balanced Blend 71.617,61 4,00%

Eurobank Global Equities Μετοχικό Εξωτερικού 30.306.098,77 9,06% Attica Μικτό Εξωτερικού 20.803.668,12 3,98%

MetLife Alico Fund of Funds Μετοχικό 12.996.359,49 9,03% CPB USD Global Bond Fund of Funds Ομολογιακό 110.085,51 3,88%

Α/Κ Ασφαλιστικών Οργανισμών Ευρ. Ομολόγων 229.607.241,23 8,86% ΔΗΛΟΣ Synthesis Best Yellow Fund of Funds Μικτό 42.821.921,57 3,87%

Eurobank I Equity-Global Equities 8.941.682,20 8,70% Piraeus Invest - European Equity 3.417.502,92 3,85%

Interamerican fund of funds - real estate 2.386.231,24 8,69% International Ευρωπαϊκών Ομολόγων 3.695.563,48 3,66%

Private Banking Class Fund of Funds - Real Estate 9.727,62 8,53% Eurobank Global Bond Ομολογιακό Εξωτερικού 60.863.572,96 3,63%

Eurobank Fund Of Funds - Real Estate 3.434.835,22 8,52% Private Banking Class Global Bond Fund 2.021,89 3,60%

Eurobank Fund Of Funds - Real Estate $ 1.296.795,63 8,51% Ευρωπαϊκή Πίστη Euroinvest Μικτό Εσωτερικού 1.162.134,27 3,58%

Private Banking Class (Usd) Fund Of Funds - Real Estate 12.470,31 8,51% Eurobank Global Bond Fund 9.852.455,09 3,58%

Prelium A Total Return 2.778.194,73 8,50% Eurobank Special Purpose Equity Formula Bonus 8.937.237,21 3,55%

ΧΡΗΜΑ 73

TEA Interamerican Global Balanced Fund of Funds 12.728.587,75 3,54% Eurobank I Money Market Fund - Reserve 42.557.186,04 -0,10%

Επικουρικής Ασφάλισης Μικτό Εξωτερικού 4.730.229,70 3,54% Private Banking Class Money Market Fund - Reserve 31.449.486,79 -0,10%

Eurobank Balanced Blend Fund of Funds Μικτό 17.343.544,17 3,47% Attica Ομολογιακό Εξωτερικού 17.524.054,55 -0,13%

Eurobank Fund Of Funds - Balanced Blend Global 112.388.784,61 3,44% Alpha Trust Euro Money Market Fund - Short Term 4.480.673,45 -0,14%

Priv. Banking Class Fund of Funds-Balanced Blend Global 1.873.145,22 3,43% Πειραιώς Μικτό Ευρωπαϊκό 21.409.110,33 -0,14%

Priv. Bank. Class($)Fund of Funds-Balanced Blend Global 37.527,00 3,43% Private Banking DIS Fund of Funds - Global Low 198.118,35 -0,20%

Eurobank ($) Fund Of Funds - Balanced Blend Global 5.931.639,86 3,42% MetLife Alico Ευρωπαϊκό Διαχείρισης Διαθεσίμων 9.154.344,04 -0,20%

ΔΗΛΟΣ Στρατηγικών Τοποθετήσεων-Μικτό Εξωτερικού 33.033.865,55 3,11% Piraeus Total Return Fund of Funds 3.439.366,66 -0,36%

Allianz Μικτό Εσωτ. (Unit Linked) 24.460.340,89 3,09% ΔΗΛΟΣ Eurobond - Ομολογιακό 159.659.299,66 -0,39%

Πειραιώς Eurozone Μετοχικό Εξωτερικού 8.340.629,90 2,76% 3Κ Α/Κ Ευρωπαϊκό Διαχ. Βραχυπρόθεσμων Διαθεσίμων 3.483.782,15 -0,42%

Alpha Best of Strategies Σύνθετο Αμοιβαίο Κεφάλαιο 14.098.623,17 2,65% Ευρ. Πίστη Eurobond Κρατ. Ομολόγων Αναπτ. Χωρών 2.915.115,24 -0,46%

3K A/K Greek Value Μετοχικό Εσωτερικού 631.365,58 2,56% Ευρ. Πίστη Εταιρικών Ομολόγων Investment Grade 17.518.131,12 -0,46%

Ευρ. Πιστη Global Opportunities Μετοχικό Εξωτερικού 13.185.181,14 2,50% Eurobank Special PURP DBLE Click 2.629.350,60 -0,51%

ΔΗΛΟΣ Synthesis Best Green Fund of Funds Μικτό 56.412.705,22 2,48% Eurobank I FOF - Global Emerging Markets 12.801.626,92 -0,54%

Interamerican Double Click Σύνθετο 6.907.849,10 2,35% CPB Euro Global Bond Fund of Funds Ομολογιακό 3.777.842,97 -0,54%

MetLife Alico Κρατικών Ομολόγων Εξωτερικού 42.501.613,14 2,18% Piraeus Invest - European Bond 15.881.937,22 -0,56%

ΔΗΛΟΣ Delta Bonus - Σύνθετο Αμοιβαίο Κεφάλαιο 61.709.928,56 2,15% Private Banking DIS FOF - Global Medium 49.198,87 -0,62%

Alpha Trust Strategic Bond Fund 12.919.457,95 2,01% Alpha Ευρωπαϊκών Κρατικών Ομολόγων 37.739.117,59 -0,79%

Επαγγ. Ταμείο Εταιρειών Πετρελαιοειδών Διεθνές Μικτό 5.968.941,09 1,99% CPB Eurobond Ομολογιακό 2.742.520,43 -0,81%

Private Banking Class Fund of Funds – Global Medium 2.094.371,83 1,97% NBG International Funds Sicav/Income Plus/B 43.026.973,33 -0,91%

Eurobank Fund of Funds Global Medium 42.877.503,32 1,96% NBG International Funds Sicav/Income Plus/A 40.625.305,68 -0,93%

Alpha Fund of Funds Cosmos Stars Silk Route Asia Μετ. 32.725.313,44 1,92% 3Κ Α/Κ Μικτό 6.670.601,97 -1,16%

Alpha Bancassurance EE100 Σύνθετο ΑΚ 23.071.910,25 1,82% Alpha Euro (€) Εταιρικών Ομολόγων 76.147.505,83 -1,37%

GMM World Balanced Fund 3.021.855,94 1,80% Bancpost Special Purpose Equity Formula Bonus Fund 7.125.518,80 -1,44%

Alpha Διαχείρισης Διαθεσίμων 157.123.309,17 1,79% Allianz Μικτό Εσωτερικού 7.251.343,16 -1,51%

Eurobank NTT Χρηματαγοράς Διαχείρισης Διαθεσίμων 164.484.092,12 1,77% Eurobank FOF - Global Emerging MarketS 10.561.600,25 -1,55%

Πειραιώς Fund of Funds Ομολογιακό 45.043.766,38 1,69% Interamerican Fof - Global Emerging Markets 12.160.618,90 -1,55%

Eurobank I Absolute Return 7.793.547,16 1,65% Private Banking Fof - Global Emerging Markets 52.917,53 -1,55%

Πειραιώς Α.Κ Διαχείρισης Βραχυπρόθεσμων Διαθεσίμων 62.558.648,45 1,58% Eurobank (Usd) Fof - Global Emerging Markets 596.932,94 -1,58%

Eurobank Double Click Σύνθετο 32.760.692,86 1,56% Eurobank I Special Purpose - All Weather Plus 23.529,24 -1,62%

Attica Διαχείρισης Διαθεσίμων Εσωτερικού 930.769,71 1,43% Eurobank Special Purpose - All Weather Plus 56.430.497,63 -1,70%

Private Banking Class Absolute Return Fund 1.776.415,02 1,33% ΔΗΛΟΣ Συλλογικό - Μικτό 24.870.385,98 -1,93%

Eurobank Absolute Return 70.154.293,32 1,32% Eurobank Special Purp All Weather 761.683,01 -1,94%

Allianz Α/Κ Διαχειρίσεως Διαθεσίμων 3.387.098,62 1,30% Πειραιώς Ασφαλιστικών Φορέων Μικτό Εσωτερικού 621.459,96 -1,99%

Πειραιώς Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων Εσωτερικού 3.188.288,87 1,28% Alpha Fund of Funds Cosmos Stars BRIC Μετοχικό 9.756.713,56 -2,23%

MetLife Alico Μικτό Εξωτερικού 13.444.155,35 1,28% 3Κ Α/Κ Μετοχικό Εσωτερικού 45.651.616,19 -2,55%

Interamerican Διαχειρίσεως Διαθεσίμων 36.619.699,44 1,20% ΔΗΛΟΣ ΠΕΤ ΟΤΕ Μικτό 8.372.695,71 -2,86%

CPB Smart Cash Διαχείρισης Διαθεσίμων 12.079.532,39 1,15% Interamerican FOF-Balanced Blend Global 20.497,35 -3,00%

ΔΗΛΟΣ Money Plus - Διαχ.Διαθεσίμων 31.838.857,94 1,00% Eurobank I Income Plus € Fund 157.041,59 -3,34%

Eurobank I Special Purpose Blue Chips Protect III 9.032.327,13 0,89% Πειραιώς Μικτό Εσωτερικού 5.210.583,86 -3,38%

Eurobank I Sp Purp Blue Chips Protect II 8.539.651,95 0,88% Interamerican Income Plus € Fund 287.931,68 -3,49%

Metlife Alico Μετοχικό Μεσαίας & Μικρής Κεφ/ποίησης 18.306.525,88 0,73% Alpha Global Αναδυομένων Αγορών Ομολογιακό 3.397.959,69 -3,62%

ΔΗΛΟΣ Επικουρικής Σύνταξης-Μικτό. 15.525.818,64 0,71% Eurobank - Income Plus € Fund 28.164.027,61 -3,63%

Eurobank All Weather Σύνθετο 23.432.848,90 0,69% Private Banking Income Plus $ Fund 1.003.589,01 -3,64%

Eurobank I Special Purp Blue Chips Protect Fund 11.538.437,11 0,66% Πειραιώς China Growth Μετοχικό 1.381.867,55 -4,12%

MetLife Alico Εταιρικών Ομολογιών Εξωτερικού 24.630.791,14 0,63% Eurobank I Special Purpose Best Performers V Fund 26.563.698,51 -4,64%

Eurobank Special Purp Blue Chips Protect Fund 58.090,45 0,62% Eurobank I SP Best Performers 16.649.722,18 -5,04%

Eurobank Fund of Funds Global Low 214.543.798,52 0,41% Private Banking USD FOF Equity Blend 4.444,33 -5,24%

Private Banking Class (LF) Fund of Funds – Global Low 3.805.438,96 0,41% MetLife Alico Μετοχικό Εξωτερικού Αναδυομ. Αγορών 1.743.215,32 -5,28%

ΔΗΛΟΣ Synthesis Best Blue Fund Of Funds Ομολογιακό 21.612.520,96 0,35% Επαγγελματικό Ταμείο Οικονομολόγων Μικτό 12.332.069,00 -5,39%

Attica Dynamic Asset Allocation Fund of Funds Mικτό 6.295.513,00 0,24% Alpha Trust Eurostar Μικτό 7.571.517,35 -5,60%

International Διαχείρισης Διαθεσίμων 623.733,44 0,19% Eurobank I Special Purpose Best Performers VΙ Fund 20.879.861,70 -5,73%

Alpha ΑΝΩ Σύνθετο ΑΚ 22.351.261,03 0,18% Πειραιώς Δυναμικών Επιχ. Μετοχικό Εσωτερικού 8.871.302,18 -5,75%

Triton Διαχείρισης Διαθεσίμων Ευρώ 12.193.909,55 0,06% ΔΗΛΟΣ Νότια Ευρώπη - Μετοχικό Εξωτερικού 8.113.109,18 -5,77%

Interamerican Money Market Fund - Reserve 17.447.325,23 -0,09% Eurobank I Special Purpose Best Performers III Fund 14.784.008,58 -5,98%

Eurobank Money Market Fund - Reserve 1.373.782.630,83 -0,10% Eurobank NTT Μικτό Εσωτερικού 2.392.082,61 -6,04%

74 Μάιος 2016

Eurobank I SP Best Performers IV 11.296.725,13 -6,45% Allianz Επιθετικής Στρατηγικής Μετοχών Εσωτερικού 6.704.394,03 -16,66%

N.P. Insurance, Νέος Ποσειδών Μικτό 785.994,63 -6,52% Ερμής Δυναμικό Μετοχικό Εσωτερικού 35.806.983,09 -16,74%

ΔΗΛΟΣ (Μικτό Εσωτ.) 40.816.053,18 -6,66% Alpha Ναυτιλία Μετοχικό 7.931.750,29 -16,80%

Eurobank I Special Purpose Best Performers II 25.037.791,98 -6,97% Πειραιώς Μετοχικό Εσωτερικού 51.020.033,82 -17,32%

Private Banking USD Equity -Global Equities 4.359,95 -7,04% Alpha Trust Hellenic Equity Fund 44.737.062,47 -17,37%

Interlife Μικτό 9.176.849,55 -7,10% Alpha FoFs Cosmos Stars Commodities Μετοχικό 7.956.518,14 -17,89%

Triton Αναπτυξιακό Μετοχών Εσωτερικού 26.122.093,97 -7,46% Allianz Μετοχών Εσωτερικού 5.668.425,43 -18,66%

Interamerican Ελληνικό Μικτό 17.156.233,95 -8,67% Alpha Trust New Strategy Μετοχικό Εσωτερικού 23.361.724,91 -19,89%

Eurobank I Equity-Middle East North Africa Fund 555.890,84 -9,33% NBGAM ETF Γενικός Δείκτης Χ.Α. - Μετοχ. Εσωτ. 2.169.945,82 -19,96%

Interamerican Νέα Ευρώπη Μετοχικό Εξωτερικού 10.792.487,42 -9,58% MetLife Alico Fund of Funds Εμπορευματικών Αξιών 567.501,69 -21,38%

Eurobank I Equity- Emerging Europe 5.943.878,14 -9,97% Πειραιώς Θεσμικών Επενδυτών Μετοχικό Εσωτερικού 376.242,32 -22,13%

ΔΗΛΟΣ Small Cap (Μετοχικό Εσωτ.) 30.717.708,30 -9,97% International Ελληνικό Μετοχικό 3.392.683,46 -22,51%

Eurobank Equity-Middle East North Africa Fund 936.946,42 -10,28% Eurobank I Equity-Greek Equities 740.299,71 -22,80%

Eurobank Emerging Europe Μετοχικό Εξωτερικού 1.303.281,64 -10,34% CPB Ελληνικό Μετοχικό 16.276.162,52 -23,05%

Alpha Select Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης Μετοχικό 9.018.815,47 -10,36% Ελληνικό Μετοχ. Μεγάλης & Μεσαίας Κεφ/ποίησης 4.487.957,03 -23,17%

Interamerican Equity - Emerging Europe Fund 1.168.894,46 -10,91% Private Banking Class Equity - Flexi Style Greece Fund 1.596.131,89 -23,35%

Eurobank Equity- Emerging Europe 3.134.321,17 -11,13% Eurobank Equity - Flexi Style Greece Fund 12.799.592,04 -23,36%

Eurobank (USD) Equity - Emerging Europe Fund 132.683,62 -11,16% Eurobank Greek Equities Μετοχικό Εσωτερικού 19.220.812,49 -23,53%

Alpha Επιθετικής Στρατηγικής Ελληνικό Μετοχικό 34.078.982,24 -11,85% Eurobank Equity-Greek Equities 10.934.897,54 -23,98%

Allianz Μετοχών Αναπτυσσόμενων Αγορών EMEA 793.274,88 -12,18% ΔΗΛΟΣ (Blue Chips Μετοχικό Εσωτ.) 59.632.711,65 -24,65%

Alpha Energy Μετοχικό 6.205.087,45 -12,98% Eurobank NTT Μετοχικό Εσωτερικού 3.347.387,46 -24,67%

International Μικτό 2.136.885,39 -13,28% Interamerican Δυναμικό Μετοχικό Εσωτ. 45.791.342,24 -25,24%

Alpha Blue Chips Ελληνικό Μετοχικό 145.237.248,01 -14,46% Interamerican Αναπτυσ. Εταιριών Μετοχ. Εσωτερικού 17.329.207,35 -25,83%

Ευρωπαϊκή Πίστη (Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτ.) 10.537.311,34 -14,77% MetLife Alico Μετοχ. Δείκτη Υψηλής Κεφ/ποίησης Χ. Α. 12.712.080,05 -30,69%

Private Banking Class Equity - Greek Equities Fund 103.244,26 -15,41% Alpha ETF FTSE Athex Large Cap Μετοχικό 11.116.996,19 -30,77%

Attica Μετοχικό Εσωτερικού 7.032.302,59 -16,42% NBGAM ETF Greece & Turkey 30 - Μετοχικό 2.121.230,21 -32,66%

Πηγή στοιχείων: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών - Επεξεργασία: ΧΡΗΜΑ

ΤΑ ΑΜΟΙΒΑIΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΛYΤΕΡΕΣ ΑΠΟΔOΣΕΙΣ ΦEΤΟΣΠερίοδος 1/1/2016 - 28/4/2016, εμφανίζονται αμοιβαία με απόδοση πάνω από 1%

Private Banking Equity- Emerging Europe Fund 21,47% Alpha Ευρωπαϊκών Κρατικών Ομολόγων 2,12%

Alpha Select Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης Μετοχικό 15,35% Alpha FoFs Cosmos Stars Commodities Μετοχικό 2,00%

NBGAM ETF Greece & Turkey 30 - Μετοχικό 12,99% Eurobank I Special Purpose Best Performers V Fund 1,95%

Eurobank I Equity- Emerging Europe 12,50% Ευρωπαϊκή Πίστη Euroinvest Μικτό Εσωτερικού 1,89%

Eurobank Emerging Europe Μετοχικό Εξωτερικού 12,33% Eurobank I Sp Best Performers 1,81%

Interamerican Νέα Ευρώπη Μετοχικό Εξωτερικού 12,29% CPB Euro Global Bond Fund of Funds Ομολογιακό 1,50%

Interamerican Equity - Emerging Europe Fund 12,11% Eurobank I Special Purpose Best Performers VΙ Fund 1,47%

Eurobank Equity- Emerging Europe 12,03% Ευρ. Πίστη Eurobond Κρατικών Ομολόγων Αναπτυγμένων Χωρών 1,29%

Eurobank (USD) Equity - Emerging Europe Fund 12,02% MetLife Alico Εταιρικών Ομολογιών Εξωτερικού 1,22%

Alpha Energy Μετοχικό 9,09% Eurobank I Income Plus € Fund 1,18%

MetLife Alico Fund of Funds Εμπορευματικών Αξιών 6,53% Interamerican Income Plus € Fund 1,14%

Allianz Μετοχών Αναπτυσσόμενων Αγορών EMEA 5,50% Eurobank NTT Global Bond 1,10%

Alpha Global Αναδυόμενων Αγορών Ομολογιακό 5,14% Ευρωπαϊκή Πίστη Εταιρικών Ομολόγων Investment Grade Σε Eur 1,08%

Eurobank I Special Purpose Best Performers Iii Fund 3,43% CPB Eurobond Ομολογιακό 1,06%

Eurobank I Sp Best Performers Iv 3,08% Eurobank - Income Plus € Fund 1,05%

Eurobank I Special Purpose Best Performers Ii 2,88% Private Banking Income Plus $ Fund 1,05%

Alpha Euro (€) Εταιρικών Ομολόγων 2,16% Δήλος Eurobond - Ομολογιακό 1,01%

Πηγή στοιχείων: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών - Επεξεργασία: ΧΡΗΜΑ

75 Μάιος 2016

τα νέα της αγοράς

05-16Χ

INTERAMERICAN Εγκαίνια νέου γραφείου πωλήσεων στη Μυτιλήνη

ΕΨΑ-ΝΗΣΟΣ Στρατηγική εμπορική συνεργασία

Στις 16 Μαΐου, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νέου γραφεί-ου πωλήσεων της Interamerican στη Μυτιλήνη, που στεγάζεται σε κεντρικό σημείο της πόλης, στο λιμάνι. Το γραφείο αυτό, του

οποίου επικεφαλής είναι ο Αθανάσιος Παζαρλής, διαθέτει 13 συνεργά-τες-ασφαλιστικούς συμβούλους και πυκνώνει την παρουσία της εταιρεί-ας στη νησιωτική Ελλάδα. Ήδη, το εταιρικό δίκτυο πωλήσεων agency αριθμεί 68 γραφεία, που κινούνται στη λογική της ανάπτυξης του σχεδί-ου “Genesis”, εστιάζοντας στην ένταξη νέων συνεργατών και σε αύξηση της νέας παραγωγής, ιδιαίτερα στον κλάδο υγείας, στον οποίο η εταιρεία είναι πρωτοπόρος και έχει ηγετική παρουσία. Σχετική ήταν και η επισήμανση του Γιάννη Καντώρου, γενικού διευθυντή ασφαλιστικών εργασιών της Interamerican, στην ομιλία του στην εκδήλωση, κατά την οποία αναφέρθηκε στην εταιρική στρατηγική ανάπτυξης των δραστηριοτήτων σε κομβικούς τομείς κρίσιμων κοινωνι-κών αναγκών, επισημαίνοντας τις προτεραιότητες στην τοπική κοινωνία της Λέσβου. Μαζί του στη Μυτιλήνη ήταν και τα διοικητικά στελέ-χη Μανώλης Κούτης, διευθυντής Αssociated Agency και Διοικητικών Γραφείων Πωλήσεων, Χρήστος Χρηστίδης, διευθυντής Διοικητικού Γραφείου Πωλήσεων Θεσσαλονίκης, στο οποίο αναφέρεται το νέο γραφείο, Γιάννης Ρούντος, διευθυντής, και Χρύσα Ελευθερίου, προϊστα-μένη Δημοσίων Σχέσεων και Κοινωνικής Υπευθυνότητας, ενώ παρευρέθηκε και ο Γιώργος Βαλαής, γενικός διευθυντής της Interamerican Βοήθειας, με αξιοσημείωτη την παρουσία της εταιρείας στο νησί, με υποδομές οδικής βοήθειας-προσωπικό και οχήματα υποστήριξης. Εκ-προσώπηση υπήρξε, επίσης, και από το ενισχυμένο δίκτυο υγείας της εταιρείας στη Λέσβο, που περιλαμβάνει 18 συνεργαζόμενους γιατρούς και 3 διαγνωστικά κέντρα. Τα εγκαίνια τίμησαν με την παρουσία τους εκπρόσωποι των τοπικών αρχών, επαγγελματικών και κοινωνικών φορέων, μέσων επικοινωνίας και πολλοί πελάτες της Interamerican. Ο Σπύρος Γαληνός, δήμαρχος της Λέσβου, σε γραπτό χαιρετισμό του δήλωσε: «Η ασφάλεια αποτελεί ένα πολύτιμο κοινωνικό αγαθό, ιδιαίτερα στις δύσκολες εποχές που διανύουμε, γι’ αυτό και η επέκταση της Interamerican στο νησί μας αποτελεί ένα σημαντικό γεγονός, που μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Θα ήθελα να συγχαρώ την Interamerican γι’ αυτή τη νέα δραστηριότητα σε ένα νέο χώρο, από τον οποίο θα προσφέρει τις υπηρεσίες της στους συμπολίτες μας που την εμπιστεύονται για την εξασφάλιση όχι μόνο της περιουσίας τους, αλλά και της ατομικής τους ασφάλισης, μέσω των έμπειρων συνεργατών της».

Δύο παραγωγικές εταιρείες ελληνικής ιδιοκτησίας, η ΕΨΑ από την Αγριά του Βόλου και η ΝΗΣΟΣ από την Τήνο των Κυκλάδων, προχωρούν σε στρατηγική συνεργασία σε ζητήματα εμπορίας. Στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, την Ήπειρο και τις Σποράδες, η βραβευμένη, με το Ευρωπαϊκό

Αστέρι Μπίρας, ΝΗΣΟΣ Pilsner και η πιστοποιημένη, βιολογική All-Day Lager πωλούνται και διανέμονται από το δίκτυο της ΕΨΑ μαζί με τα καινοτόμα, αγαπημένα αναψυκτικά ΕΨΑ. Η ΕΨΑ (epsa.gr) και η ΝΗΣΟΣ (nissos.beer) διαπνέονται από συγγενείς αξίες και είναι ιδρυτικά μέλη της πρωτοβουλίας «ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ» (www.ella-dikamas.gr), η οποία αποσκοπεί στην ανάδειξη και προώθηση του σύγχρονου, επιχειρηματικού και παραγωγικού πολιτισμού της χώρας μας και συγκροτείται από ελληνικές εταιρείες που επιλέγουν, παρά τις αντιξοότητες, να διατηρούν το τρίπτυχο «Ιδιοκτησία, Έδρα και Παραγωγή» στην Ελλάδα, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο τη μέγιστη δυνατή προστιθέμενη αξία στη χώρα μας, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας.

76 Μάιος 2016

CERTIFICATE IN INVESTMENT MANAGEMENT (CertIM)του CHARTERED INSTITUTE FOR SECURITIES & INVESTMENT (CISI) – www.cisi.org με περισσότερα από 40.000 μέλη και με αναγνώριση σε 110 χώρες σε όλο τον κόσμο

Πιστοποίηση αναγνωρισμένη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ελλάδας ως ισοδύναμη με τον τίτλο επαγγελματικής πιστοποίησης «Διαχείριση Χαρτοφυλακίου Πελατών (γ)»

Από την H&F ANALYSIS (Accredited Training Provider) και τη VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS)Τηλ. 210 3219557, 698 3603160, 6945 851420, E-mail: info@hfanalysis.gr

ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

(ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ή ΟΜΑΔΙΚΑ)

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ 12 ΜΑΪΟΥ 2016ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ EURONEXT (ΣΕ ΕΥΡΩ) 94,29

Αρ. Μετοχών (σε εκατ.)Χρ. Αξία (σε εκατ.)Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.)Συντελεστής Beta

104,549.856,70353.305

0,77

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΊΑ

Μέγ. 52 εβδ.Χαμ. 52 εβδ.Απόδ. 1-ΜΑπόδ. 6-ΜΑπόδ. 12-Μ

97,1771,46

1,10%2,76%

14,26%

Πηγή: Η Εταιρεία, Nasdaq, ΗΠΑ

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφο-ρίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρό-τητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

DELHAIZE GROUP

ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛΟ Όμιλος Delhaize αποτελεί μια διεθνή αλυσίδα λιανικής πώλησης («σουπερμάρ-κετ»), με έδρα το Βέλγιο και παρουσία σε 7 χώρες: Βέλγιο, Λουξεμβούργο, ΗΠΑ, Ελ-λάδα, Ρουμανία, Σερβία και Ινδονησία. Ο Όμιλος λειτουργεί 3.512 καταστήματα και παράγει το 66% των εσόδων του στις ΗΠΑ, το 20% στο Βέλγιο και το 14% στη Νοτιο-ανατολική Ευρώπη. Απασχολεί ένα εργατικό δυναμικό άνω των 150.000 εργαζομένων. Στην Ελλάδα, ο Όμιλος είναι ενεργός μέσω της αλυσίδας ΑΒ-Βασιλόπουλος.

Πορεία Τιμής Μετοχής (Τελευταίο έτος, σε ΕΥΡΩ)Πορεία Τιμής Μετοχής

σε Σύγκριση με Γενικό Δείκτη BEL 20 (Τελευταία 5 έτη, Βάση = 100)

ανάλυση

Πηγή: Χρηματιστήριο Euronext, Yahoo Finance

85

10080

8075

60

70

40

6520

60 0

19/5/15 1/7/1115/12/15 1/7/1428/7/15 1/7/126/10/15 1/7/1323/2/16 1/7/153/5/16

90

120

95

140

100 200

160

180

[Bloomberg Ticker: DELB:BB] [Reuters Ticker: DELB.BR]Εταιρεία Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο EURONEXT, Ευρώπη, και στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ΗΠΑ

Κλάδος δραστηριότητας: Αλυσίδες λιανικής πώλησης

ΔΕΙΚΤΗΣ BEL 20

ΜΕΤΟΧΗ

ΧΡΗΜΑ 77

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝΓια τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτήΓια θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Έτος Ίδρυσης: 2002Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: info@valueinvest.gr

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2010-2015(Όμιλος, σε εκατ. ΕΥΡΩ)

(σε εκατ. ΕΥΡΩ)

Πωλήσεις EBITDA ΚΠΦ ΚΜΦΔΜ P/Ε (x) P/BV(x)

EV / EBITDA(x)

ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)

ROE%

2010 20.850 μ/δ 821 574 17,2 1,9 μ/υ 0,40 11%

2011 19.591 1.455 610 472 20,9 1,8 10,2 0,46 9%

2012 20.991 1.234 189 104 94,8 1,9 9,2 0,48 2%

2013 20.593 1.304 357 179 55,1 1,9 8,4 0,44 4%

2014 21.361 1.166 255 89 110,7 1,8 9,0 0,40 2%

2015 24.395 1.392 466 366 26,9 1,6 7,4 0,32 6%

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2010-2015 (Όμιλος, σε εκατ. ΕΥΡΩ)

Σε εκατ. ΕΥΡΩ 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Πωλήσεις 20.850 19.591 20.991 20.593 21.361 24.395

Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) 15.441 14.534 15.834 15.523 16.162 18.408

Μικτό Περιθώριο Κέρδους % 25,94% 25,81% 24,57% 24,62% 24,34% 24,54%

Καθαρά Κέρδη μφδμ 574 472 104 179 89 366

Καθαρό Περιθώριο Κέρδους % 2,8% 2,4% 0,5% 0,9% 0,4% 1,5%

Ταμειακά Διαθέσιμα 758 419 920 1.149 1.600 1.579

Ημέρες Αποθεμάτων Ημέρες 35 43 32 32 32 29

Αποθέματα 1.460 1.709 1.391 1.353 1.399 1.476

Ημέρες Πελατών Ημέρες 11 13 11 11 11 10

Πελάτες 637 695 632 618 623 640

Ημέρες Προμηθευτών Ημέρες 37 46 43 47 48 50

Προμηθευτές 1.574 1.833 1.869 1.993 2.112 2.510

Operating Cycle Ημέρες 46 56 43 43 42 39

Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος) Ημέρες 8 10 0 -4 -5 -11

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφο-ρίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρό-τητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

78 Μάιος 2016

ΣΚΟΠΟΣ

Σκοπός του προτεινόμενου νόμου είναι η προώθηση της ισόρροπης ανάπτυξης με σεβασμό στους περιβαλλοντικούς πόρους, η τεχνο-λογική αναβάθμιση, η διαμόρφωση μιας νέας εξωστρεφούς εθνικής ταυτότητας (branding), η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε το-μείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης, η μετακίνη-ση στην αλυσίδα παραγωγής της αξίας για την παραγωγή πιο σύν-θετων προϊόντων, η προσφορά καλύτερων υπηρεσιών και εν τέλει η εξασφάλιση καλύτερης θέσης της χώρας στον Διεθνή Καταμερισμό Εργασίας. Οι στόχοι αυτοί θα επιτυγχάνονται με τις παρεχόμενες ενισχύσεις του νόμου αυτού, μέσω των ειδικών καθεστώτων που προβλέπονται στο Ειδικό Μέρος του και ειδικότερα με:

~ την εξωστρέφεια και την καινοτομικότητα, ~ τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ~ την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας με έμφαση στην απασχόληση εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού, προ-κειμένου να αναστραφεί το ρεύμα φυγής νέων επιστημόνων,

~ την υψηλή προστιθέμενη αξία, ~ τη βελτίωση του τεχνολογικού επιπέδου και της ανταγωνιστικό-τητας των επιχειρήσεων,

~ την έξυπνη εξειδίκευση, ~ την ανάπτυξη δικτύων, συνεργειών, συνεταιριστικών πρωτοβου-λιών και εν γένει τη στήριξη της κοινωνικής οικονομίας,

~ την ενθάρρυνση συγχωνεύσεων, ~ τομές και παρεμβάσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα για την ενίσχυ-ση της υγιούς και στοχευμένης επιχειρηματικότητας, με ειδική έμφαση στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα,

~ την επανεκβιομηχάνιση της χώρας, ~ τη μείωση (βελτίωση) του οικολογικού αποτυπώματος.

ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ

1. Συμμετοχή φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίουΗ συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να γίνει είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων είτε με εξωτερική χρηματοδότη-ση, με την προϋπόθεση ότι το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του συ-νολικού επενδυτικού κόστους δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση, στήριξη ή παροχή. Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυ-τικού σχεδίου μπορεί να καλύπτεται με τους ακόλουθους τρόπους:

~ με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου από νέες εισφο-ρές σε μετρητά,

~ με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου με κεφαλαι-οποίηση αποθεματικών και με την προϋπόθεση της επαρκούς ρευστότητας της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του ποσού των διαθεσίμων της, που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυ-ψη της συμμετοχής του φορέα,

~ με την ανάλωση υφιστάμενων αποθεματικών, τα οποία στην περί-πτωση αυτή δεσμεύονται σε ειδικό λογαριασμό και δεν μπορούν να διανεμηθούν πριν την παρέλευση πέντε ετών ή τριών ετών, προκειμένου για ΜΜΕ, από την ολοκλήρωση του επενδυτικού

~ ευρωπαϊκά προγράμματαΧ

Toυ Γρηγόρη Μηλόπουλου, gmil@Megaprojects.gr

Ο πολυαναμενόμενος νέος αναπτυξιακός νόμος αναμέ-νεται πολύ σύντομα να έρθει προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή, καθώς στις 16 Μαΐου ολοκληρώθηκε η διαδι-κασία της δημόσιας διαβούλευσης. Αρκεί όμως ένα μόνο νομοσχέδιο να προσελκύσει και να προκαλέσει επενδύ-σεις, και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη, όταν το γενικό-τερο πολιτικοοικονομικό περιβάλλον παραμένει ασταθές; Ας δούμε τα βασικότερα σημεία, και μετά την ψήφιση θα επανέλθουμε με τα τελικά κείμενα.

~

«Θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία καθεστώτων Ενισχύσεων Ιδιωτικών Επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της χώρας». Με δυο λέξεις: Νέος Αναπτυξιακός.

ΧΡΗΜΑ 79

σχεδίου και την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της επέν-δυσης. Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται υπό την προϋπόθε-ση ότι κατά την αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου διαπι-στώνεται η επάρκεια της ρευστότητας της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του ποσού των διαθεσίμων της, που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του φορέα,

~ με τραπεζικό δάνειο ή δάνειο από άλλους χρηματοδοτικούς οργανισμούς ή ομολογιακό δάνειο εκδιδόμενο με δημόσια ή μη εγγραφή, τριετούς τουλάχιστον διάρκειας, αποκλειόμενης της μορφής του αλληλόχρεου λογαριασμού.

2. Ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίωνΤο ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος νόμου ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα, ήτοι:

~ για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό των 500.000 ευρώ, ~ για μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς και για σχηματισμούς συνέργειας και δικτύωσης (συστάδες-clusters), στο ποσό των 250.000 ευρώ,

~ για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των 150.000 ευρώ,

~ για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του N. 4019/2011, στο ποσό των 100.000 ευρώ.

3. Περιεχόμενο επενδυτικού σχεδίουΤα επενδυτικά σχέδια, που υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος νόμου, θα πρέπει να έχουν τον χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και συγκεκριμένα να πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

~ δημιουργία νέας μονάδας, ~ επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας, ~ διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτήν, ή

~ θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας, με τον όρο ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερ-βαίνουν τις αποσβέσεις των στοιχείων ενεργητικού που συνδέο-νται με τη δραστηριότητα, η οποία πρόκειται να εκσυγχρονιστεί, κατά τη διάρκεια των τριών προηγούμενων οικονομικών ετών,

~ απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, που ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει και η οποία αγοράζεται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΥΠΑΓΌΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ

1. Δικαιούχοι των ενισχύσεων των καθεστώτων του παρόντος νό-μου είναι οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες ή έχουν υπο-κατάστημα στην ελληνική επικράτεια κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:

~ Ατομική επιχείρηση ~ Εμπορική εταιρεία ~ Συνεταιρισμός ~ Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις ~ Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν συσταθεί ή συγχωνευθεί πριν την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου.

~ Επιχειρήσεις που λειτουργούν με τη μορφή κοινοπραξίας με την προϋπόθεση καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ.

2. Οι επιχειρήσεις των οποίων το ύψος των επενδυτικών σχεδίων υπερβαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ και υπάγο-νται στα καθεστώτα ενίσχυσης του παρόντος νόμου υποχρεούνται να λάβουν τη νομική μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ

~ Εξωστρεφείς: μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες αύξησαν την εξωστρέφειά τους.

~ Καινοτόμες: μικρομεσαίες επιχειρήσεις των οποίων οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης έχουν υπερβεί το 10% του συνόλου των λειτουργικών τους δαπανών, για ένα τουλάχιστον έτος από τα τρία τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος.

~ Επιχειρήσεις που προχωρούν σε διαδικασία συγχώνευσης: ανε-ξάρτητες.

~ Επιχειρήσεις οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση της απασχόλησής τους.

~ Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις ~ Επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στους κλάδους τεχνολογίας, πληροφορικής, επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) και αγροδια-τροφής.

~ Επιχειρήσεις οι οποίες επιτυγχάνουν αυξημένη προστιθέμενη αξία, σε σχέση με τον μέσο όρο του κλάδου τους.

~ Επιχειρήσεις των οποίων το υπαγόμενο επενδυτικό σχέδιο υλο-ποιείται σε Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές.

~ Επιχειρήσεις των οποίων το επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε ειδικές περιοχές (ορεινές, παραμεθόριες, νησιωτικές κ.λπ.), οι οποίες θα αναφέρονται στο σχετικό Παράρτημα.

~ Επιχειρήσεις των οποίων το επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε περιοχές με ιδιαίτερα αυξημένες μεταναστευτικές ροές και κυρίως στις εξής: Αγαθονήσι, Κάλυμνο, Καστελόριζο, Κω, Λέρο, Λέσβο, Σάμο, Σύμη, Χίο.

Τα βασικά εργαλεία χρηματοδότησης θα είναι: Φοροαπαλλαγή, Επιχορήγηση, Επιδότηση Χρηματοδοτικής Μίσθωσης και Επιδό-τηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης.

Μετά από την ψήφιση, θα επανέλθουμε με τις τελικές αποφάσεις σχετικά με τα υπόλοιπα σημαντικά σημεία του Σχεδίου, όπως τις επιλέξιμες δαπάνες, τα ποσοστά επιδότησης/φοροαπαλλαγής, τις διαδικασίες υποβολής, τα κριτήρια αξιολόγησης και χρήσιμες λε-πτομέρειες προς τους υποψήφιους επενδυτές.

80 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 201680 Μάιος 2016

Η αξιολόγηση πέθανε.

Ζήτω η αξιολόγηση!

διά ταύτα...

Και τώρα που τελείωσε το επικό σίριαλ «Πρώτη Αξιολόγη-ση», τι θα έχουμε να βλέπουμε; Η στήλη διαβεβαιώνει ότι ουδείς λόγος ανησυχίας υπάρχει. Το στούντιο Tsipras-Merkel-Lagarde Productions έχει δώσει εντολή για νέα υπερπαραγωγή με τίτλο «Δεύτερη Αξιολόγηση» και... ραντεβού τον Σεπτέμβριο!

Έγκυρες πληροφορίες της στήλης αναφέρουν ότι στον ρόλο του κακού θα κλέψει και πάλι την παράσταση ο Βόλφγκανγκ Σό-ιμπλε. Σύμφωνα με το σενάριο, θα απαιτήσει να αυξηθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 7,5% και να λάβει η κυβέρνηση πρόσθετα μέτρα 8 δισ. ευρώ, προκειμένου να αποδεχθεί να αρχί-σει το 2032 η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Τον γνώριμο ρόλο του βασανισμένου από τους δανειστές πρω-ταγωνιστή, θα έχει και πάλι ο αγαπημένος του κοινού, Αλέξης Τσίπρας. Μετά τις σκληρές διαπραγματεύσεις, θα πανηγυρίσει άλλη μία μεγάλη ελληνική επιτυχία: ο στόχος για το πλεόνα-σμα θα είναι μόνο 7%, και οι Γερμανοί θα υποχρεωθούν άμεσα, το 2030, να αρχίσουν να συζητούν για το χρέος.

Οι παραγωγοί δεν έχουν αποφασίσει ακόμη αν θα παραμείνει και στον νέο κύκλο επεισοδίων η ελληνική τρόικα των πρωτα-γωνιστών της διαπραγμάτευσης, Τσακαλώτος-Σταθάκης-Κατρού-γκαλος. Εξετάζεται ενίσχυση του κυβερνητικού σχήματος με γνωστούς και αγαπημένους πρωταγωνιστές από τη χρυσή εποχή του ΠΑΣΟΚ, που θα δώσει και στο σήριαλ «Δεύτερη αξιολόγη-ση» έντονο νοσταλγικό χαρακτήρα -ποιος δεν θα ήθελε να δει, για

παράδειγμα, τη Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου να τσακίζει τους χαρτογιακάδες των δανειστών;

Άσχετο: Όλοι εσείς που τζογάρετε στις αγορές, μπορείτε πλέ-ον να σταματήσετε άφοβα να διαβάζετε τις αναλύσεις των τραπε-ζών που εκπροσωπούν τον στυγνό και απάνθρωπο καπιταλισμό. Μπορείτε, επιτέλους, να ρίξετε στο καλάθι των αχρήστων εκείνα τα δυσνόητα σημειώματα της Goldman Sachs, της JP Morgan και των παραφυάδων τους.

Και πού θα βρείτε το φως το αληθινό; Στο Μαξίμου! Εσχάτως, κυκλοφορούν εμπεριστατωμένα non paper από το πρωθυπουργι-κό γραφείο, με έγκυρες χρηματιστηριακές προβλέψεις.

Αν, λοιπόν, θέλετε να μάθετε πόσες μονάδες θα κερδίσει ο Γενι-κός Δείκτης στο ΧΑ μόλις ρυθμιστεί το χρέος και πόσο θα πέσουν οι αποδόσεις των ομολόγων, δεν έχετε παρά να διαβάσετε τα non paper του Μαξίμου. Οι ειδικοί του πρωθυπουργικού γραφείου βά-ζουν τα γυαλιά στα παιδάκια του Σίτι, με μνημειώδεις αναλύσεις για την πορεία των αγορών, χωρίς βέβαια να διευκρινίζουν αν όσα προβλέπονται στα non paper θα γίνουν πριν ή μετά το άκουσμα των νταουλιών που θα παίζει ο πρωθυπουργός.

Η στήλη δεν έχει την παραμικρή επιφύλαξη για την ποιότητα των αναλύσεων από τους πρωθυπουργικούς συνεργάτες. Άλλω-στε, είναι οι ίδιοι που ανακάλυψαν ότι η Αίγυπτος και το Ιράν είναι αραβικές χώρες, διεκδικώντας με αξιώσεις και το Νόμπελ Γεωγραφίας. Στα χρηματιστηριακά θα κωλώσουν;

ΧΡΗΜΑΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

ΟΔΟΣ Τ.Κ. ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ

FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00€ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00€ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή)

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00€

(Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο.Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Yπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail!

Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή)

http://www.opap.gr/