Περιοδικό Χρήμα #405, Σεπτέμβριος 2014

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ

& ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

/τ.4

05

/09

.20

14

/€ 6

,00

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΤο πολιτικό ρίσκομια διαρκής απειλή

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣΕλπίδες επανάκαμψης

το 2014

ΧΡΗΜΑwww.hrima.gr

Τζανέτος ΚαραντζήςΠρόεδρος της Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων ΟΕΥ του ΥΠΕΞ

Η οικονομική διπλωματία καταλύτης στην εξωτερική πολιτική

Οι εξαγωγές μας,τα προϊόντα μας,οι υπηρεσίες μας

χρειάζονται ένα εθνικόbrand, μια ελληνική

ταυτότητα που θα πιστοποιείτην ποιότητα και τηναυθεντικότητά τους.

79η ΔΕΘ: Εντυπωσιακή αύξηση εκθετών, επισκεπτών και εκδηλώσεων

OΜάριο Ντράγκι, κατά τη συνάν-τηση που είχε στο Μιλάνο μετον Γκίκα Χαρδούβελη, πρό-

τεινε ένα τρίτο πρόγραμμα για την Ελ-λάδα, με το σκεπτικό ότι αυξάνεται ηρευστότητα και διευκολύνονται οι τρά-πεζες.Η άποψη της ΕΚΤ είναι πως με ένα νέοπρόγραμμα θα μπορεί η ΕΚΤ να δέχε-ται τα χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθ-μισης ελληνικά ομόλογα ως εγγύησηγια να παρέχει ρευστότητα στις τράπε-ζες.Η κυβέρνηση, δια στόματος Γκίκα Χαρ-δούβελη, εξέφρασε την αντίθεσή τηςσε μια τέτοια προοπτική. Δεν είναι τυχαίο το ότι στο μηνιαίο δελ-τίο της η ΕΚΤ εκτιμά πως η ελληνική οι-κονομία αντιμετωπίζει «σοβαράδημοσιονομικά κενά» το 2015 και το2016.Γιατί οι Ευρωπαίοι όμως θέλουν να μας«δέσουν» με νέο δάνειο; Όπως έχει γράψει το «Χ», πριν ακόμηβγούμε στις αγορές, το Βερολίνο και ηΤρόικα ήταν αντίθετοι στο σχέδιο επι-στροφής της Ελλάδας στις αγορές

χρέους το 2014, καθώς υπήρχαν ανη-συχίες ότι η Ελλάδα θα χαλαρώσειυπερβολικά τις προσπάθειες για τηνεξυγίανση της οικονομίας. Η Κομισιόν,η ΕΚΤ και το ΔΝΤ υποστηρίζουν πως ηελληνική κυβέρνηση μπορεί να επανα-λάβει τα λάθη του παρελθόντος αν βγειαπό το πρόγραμμα διάσωσης. Η επιτυχής επιστροφή της Ελλάδαςστις αγορές μειώνει τη διαπραγματευ-τική ισχύ της Τρόικας έναντι της ελλη-νικής κυβέρνησης. Με την οικονομία ναείναι έτοιμη να βγει από την εξαετήύφεση και με πρωτογενές πλεόνασμα,η κυβέρνηση έχει πόρους για να καλύ-ψει τους μισθούς και τις συντάξεις. Οδανεισμός είναι αναγκαίος μόνο γιατην αποπληρωμή του χρέους των 321δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, το μεγαλύ-τερο μέρος του χρέους βρίσκεται σταχέρια των ευρωπαίων εταίρων, τουΔΝΤ και της ΕΚΤ. Οπότε, ακόμα κι αν η

Τρόικα μετατρέψει την Ελλάδα στηνπρώτη χώρα που θα δεν θα αποπληρώ-σει τα χρέη της στην ίδια την κεντρικήτης τράπεζα, τόσο οι αγορές όσο και οιέλληνες πολίτες έχουν κάποια προστα-σία. Η Τρόικα φοβάται ότι, καθώς χάνειτον έλεγχο έναντι της σημερινής ελλη-νικής κυβέρνησης, αλλά και των επόμε-νων, η χώρα θα διολισθήσει στα λάθηπου πυροδότησαν την ευρωπαϊκήκρίση χρέους. Ένα νέο δάνειο είναι ομόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότιη Ελλάδα θα προχωρήσει με τις απα-ραίτητες αλλαγές. Έχοντας η Ελλάδααποδείξει ότι μπορεί και πάλι να αντλή-σει κεφάλαια από τις αγορές, η όποιαελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει νααντισταθεί σε νέα μέτρα λιτότητας.

Η ΤΡΟΪΚΑ ΕΠΙΜΕΝΕΙΝΑ ΜΑΣ «ΔΕΣΕΙ» ΜΕ ΝΕΟ ΔΑΝΕΙΟ

Γιώργος Καλούμενος, Aρχισυντάκτης2

4 Σεπτέμβριος 2014

Την ώρα που η Αθήνα ετοιμάζει και πάλι έξοδο στις αγορές, με την έκδοση επταετούς ομολόγου,φουντώνει η συζήτηση για τρίτο πακέτο διάσωσης, άρα και νέου Μνημονίου.

ΧΡΗΜΑτ.405, Σεπτέμβριος 2014

ΕΝ ΑΡΧΗ...


Χρηματιστήριο Το πολιτικό ρίσκο μια διαρκής απειλή

79η ΔΕΘΕντυπωσιακή αύξηση επισκεπτών,εκθετών και εκδηλώσεων

52Asset-Wealth ManagementΑύξηση 20% των υπό διαχείρισηκεφαλαίων στο εξάμηνο

4464

72 Ασφάλιση κατοικίαςΈνας στους δέκα Έλληνες ασφαλίζει

το σπίτι του

10

Ελληνικές εξαγωγέςΕλπίδες επανάκαμψης το 2014

04 ~ Εν αρχή: Η Τρόικα επιμένει να μας «δέσει» με νέο δάνειο

08 ~ Επικαιρότητα: Η «ματωμένη σελήνη» του Οκτωβρίου

82 ~ Δια ταύτα: ΧΑ: Αναζητείται momentum

περιεχόμενα τ.405/09.2014

ΧΡΗΜΑ 7

26 ~ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣΗ νέα θεωρία που τρέφει τους «ταύρους»

69 ~ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝMLS

70 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRSΕθνική Τράπεζα

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥΟι εξαγωγές μας, τα προϊόντα μας,

οι υπηρεσίες μας χρειάζονταιένα εθνικό brand, μια ελληνική

ταυτότητα που θα πιστοποιεί τηνποιότητα και την αυθεντικότητά τους.

36 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΤζανέτος ΚαραντζήςΠρόεδρος της Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων ΟΕΥ του ΥΠΕΞΗ οικονομική διπλωματία καταλύτης στην εξωτερική πολιτική

ΧΡΗΜΑτεύχος Σεπτεμβρίου 2014

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-μοσίευση φωτογραφιών και ύληςή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδή-ποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους,χωρίς την έγγραφη άδεια του εκ-δότη.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A.Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος

T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:[email protected], www.hrima.gr

ISSN 1105-0470

~ Το τεύχος που κρατάτε σταχέρια σας, είναι τυπωμένο σεπιστοποιημένο χαρτί FSC® καιέτσι συμβάλλει στην υποστή-ριξη των δασών του πλανήτη.

CEOΚωνσταντίνος Ουζούνης[email protected]

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣΛέττα Καλαμαρά[email protected]

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣΓιώργος Καλούμενος[email protected]

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣBίκυ Γερασίμου[email protected]

Γαλάτεια Μπασέα[email protected]

Αριστείδης Κυπριώτης[email protected]

Σπύρος Κανιούρας[email protected]

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΔιονύσης Δρογγίτης[email protected]

KEY ACCOUNT MANAGERΡάντω Μανώλογλου[email protected]

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣΣοφία Λαλισσίδου[email protected]

TMHMA MARKETING - EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜ. ΣΧΕΣΕΩΝΣοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη[email protected]

Μαρία Νέγκα[email protected]

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ& ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣKωνσταντίνος Σαλβαρλής[email protected]

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥΝατάσσα Λαζαράκου[email protected]

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΘοδωρής ΑναγνωστόπουλοςShutterstock

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗΠόπη Καλογιάννη[email protected]

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗPressious ΑρβανιτίδηςΑ.Β.Ε.Ε.

ISSN 1105-0470


Πολιτικές εξελίξεις σε όλο τον παγκόσμιο χάρτη θα φέρει τοφαινόμενο της «ματωμένης σελήνης» στις 8 Οκτωβρίουπροειδοποιούν οι αστρολόγοι. Η Ελλάδα, όπως φαίνεται,

μέσα από μεγάλες πολιτικές ανατροπές οδηγείται σε εκλογές. Δεν ξέρουμε αν οι αστρολογικές προβλέψεις επαληθευτούν, αλλά ηπροοπτική των πολιτικών εξελίξεων και των πρόωρων εκλογών φαί-νεται ότι παγώνει τη λύση για το ελληνικό χρέος. Η ώρα της αλήθειας, η ώρα για τη λύση του ελληνικού χρέους, ανα-βάλλεται μάλλον για την Ελλάδα, όπως εκτιμούν γερμανοί οικονο-μολόγοι και μια μερίδα του ευρωπαϊκού Τύπου, παρά τις περί τουαντιθέτου δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων. Δεν είναι τυχαίο το ότι ακόμη και το ΔΝΤ, το οποίο ζητούσε «εδώ καιτώρα» λύση στο ελληνικό χρέος, φαίνεται να κάνει πίσω, διαψεύ-δοντας τις πληροφορίες περί σύσκεψης κορυφής στην Ουάσιγκτοντον Νοέμβριο, με αποκλειστικό ζήτημα τη βιωσιμότητα του ελληνι-κού χρέους, πληροφορίες που το ίδιο αρχικά είχε διοχετεύσει.Ένας από τους βασικούς λόγους είναι και η πολιτική κατάσταση πουδιαμορφώνεται στην Ελλάδα, με τις πρόωρες εκλογές να αποτελούντο κυρίαρχο σενάριο. Πώς λοιπόν οι δανειστές θα διαπραγματευτούνμε μια κυβέρνηση η οποία ίσως σε λίγους μήνες να είναι παρελθόν καιίσως υπάρχει άλλη κυβέρνηση, με βασικό παίκτη τον ΣΥΡΙΖΑ; Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Κ.Καραμανλής, που εισηγούνται να ανοίξει η κυβέρνηση από τώρα τοθέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, εκφράζοντας την ανησυχία ότιη εκκρεμότητα με την εκλογή Προέδρου θα λειτουργήσει ανασταλ-τικά στην αναζήτηση λύσης για το χρέος και δεν θα προκρίνει τηνταχεία επίλυση του προβλήματος. Η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει ότι η συζήτηση για την εκλογή του

επόμενου ΠτΔ θα αρχίσει στις αρχές του 2015 και αφού θα έχει σταχέρια της ένα πλαίσιο για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ EUROGROUPΌλα τα βλέμματα θα στραφούν και πάλι στην Ελλάδα κατά τη συνε-δρίαση του Eurogroup που έχει προγραμματιστεί για τις 12 και 13Οκτωβρίου.Η Αθήνα θα ζητήσει τη μείωση των επιτοκίων των δανείων διάσω-σης αλλά και την επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής τους.Όμως οι χώρες της ευρωζώνης αναμένεται να οπισθοχωρήσουν, μεδεδομένο το ότι από το 2012 είχαν δεσμευτεί για την ελάφρυνση τουχρέους της Ελλάδας εφόσον η χώρα επιτύχει πρωτογενές πλεόνα-σμα. Παρότι μια μείωση επιτοκίων είναι πιο εύκολο να επικοινωνηθείστις χώρες των πιστωτών σε σχέση με μια μερική διαγραφή χρέους,εντούτοις το σίγουρο είναι ότι οι ελληνικές απαιτήσεις θα πυροδο-τήσουν διαμάχες, σύμφωνα με τους αναλυτές της Deutsche Bank.Αυτές οι διαμάχες γεννούν τα σενάρια περί κατάργησης της Τρόικαςκαι των αυστηρών όρων που αυτή θέτει. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η διαπραγμάτευση για το χρέος θα είναικαθοριστική και θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό και το μέλλον τηςκυβέρνησης. Το Μέγαρο Μαξίμου θέλει την απόφαση της βιωσιμό-τητας για να εξασφαλίσει πολιτική σταθερότητα και να παρακάμψειτις πρόωρες εκλογές. Μέχρι τώρα οι δανειστές βάζουν το ξεκαθάρι-σμα του πολιτικού τοπίου ως προϋπόθεση για να προχωρήσουν στηρύθμιση του χρέους. Γι' αυτό και ο πρωθυπουργός ανεβάζει τους τό-νους απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ και διαλαλεί ότι οι πρόωρες εκλογές θασημάνουν την καταστροφή για τη χώρα.

Δεν θα χρειαστούμε νέο πακέτο

Είμαι πεπεισμένος ότι υπάρχει πραγματική προ-οπτική ανάπτυξης στην Ελλάδα και σημαντικές

επενδυτικές ευκαιρίες. Το κράτος έχει γίνει πιο ευέλικτο και η εμ-πιστοσύνη ανακτάται. Είμαι βέβαιος ότι όλο και περισσότεροι ξένοιεπενδυτές θα τοποθετηθούν στη νέα ελληνική οικονομία. Δεν θαχρειαστούμε νέο πακέτο, επιθυμώ να είμαι ξεκάθαρος σε αυτό. Υπάρ-χει κοινό συμφέρον όλων μας και των ευρωπαίων εταίρων μας ναπροχωρήσουμε μπροστά.

ΓΚΙΚΑΣ ΧΑΡΔΟΥΒΕΛΗΣΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχουν περάσει τα χειρότερα

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι μια αργή καιεπώδυνη διαδικασία να κάνει (η Ελλάδα) το

come back. Αλλά πιστεύω ότι έχουμε δει τα χειρότερα. Βλέπουμε τιγίνεται, βλέπουμε τη συμπεριφορά των τραπεζών, βλέπουμε πώς κι-νείται η πραγματική οικονομία, και θεωρούμε πως έχουν περάσει ταχειρότερα.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΜΙΛΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

Η «ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΣΕΛΗΝΗ»ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Η προοπτική πρόωρων εκλογών παγώνει τη λύση για το ελληνικό χρέος

επικαιρότηταΧ

ΧΡΗΜΑ 9

Η ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΌ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑΤην ίδια ώρα, μπορεί η πολιτική επιδίωξη της κυβέρνησης να είναιη απαλλαγή από την Τρόικα και τα μνημόνια, με βασικό όπλο τηνέξοδο της Ελλάδας στις αγορές, αλλά όπως παρατηρούν οι πάντα έγ-κυροι αναλυτές της Alpha Bank οι ειδήσεις περί πρόωρης απαλλα-γής από το Μνημόνιο είναι υπερβολικές, εξαιτίας των δυσμενώναξιολογήσεων του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας. Οι αξιολο-γήσεις αυτές, και κατ’ επέκταση τα επιτόκια δανεισμού του ελληνι-κού Δημοσίου στις αγορές, είναι πολύ ευαίσθητες σε οποιαδήποτεχαλάρωση της δημοσιονομικής προσαρμογής, και δεν λαμβάνουνυπόψη πολιτικές επιδιώξεις.Πάντως, η καλύτερη του αναμενόμενου εκτέλεση του Π2014 –όπωςακριβώς συνέβη και με την εκτέλεση του Π2013– βάζει τις βάσειςγια επιλεκτικές και απολύτως αναγκαίες για την τόνωση της οικο-νομικής δραστηριότητας φορολογικές ελαφρύνσεις από το 2015 καιστα επόμενα έτη, που ήδη προαναγγέλθηκαν από την κυβέρνηση στηΔΕΘ.Άλλωστε, κάτι τέτοιο φαίνεται να το «επιτρέπει» και η επίτευξη δι-πλάσιου του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος, το οποίο στο οκτά-μηνο έφθασε στα 2 δισ. ευρώ, από 962 εκατ. ευρώ που ήταν ο στόχος. Για τον Σαμαρά και την κυβέρνηση οι φοροελαφρύνσεις είναι θέμαπολιτικής επιβίωσης.

ΦΟΥΝΤΩΝΕΙ ΚΑΙ ΠΑΛΙ Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΙΤΟ ΠΑΚΕΤΟΤην ώρα που η Αθήνα ετοιμάζει και πάλι έξοδο στις αγορές με τηνέκδοση επταετούς ομολόγου, φουντώνει η συζήτηση για τρίτο πα-κέτο διάσωσης, άρα και νέου Μνημονίου. Ο Μάριο Ντράγκι, κατά τη συνάντηση που είχε στο Μιλάνο με τονΓκίκα Χαρδούβελη, πρότεινε ένα τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, μετο σκεπτικό ότι αυξάνεται η ρευστότητα και διευκολύνονται οι τρά-πεζες. Η άποψη της ΕΚΤ είναι πως με ένα νέο πρόγραμμα θα μπορεί η ΕΚΤνα δέχεται τα χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης ελληνικά ομό-λογα ως εγγύηση για να παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες. Η κυβέρνηση δια στόματος Γκίκα Χαρδούβελη εξέφρασε την αντί-θεσή της σε μια τέτοια προοπτική. Δεν είναι τυχαίο το ότι στο μηνιαίο δελτίο της η ΕΚΤ εκτιμά πως ηελληνική οικονομία αντιμετωπίζει «σοβαρά δημοσιονομικά κενά»το 2015 και το 2016. Γιατί οι Ευρωπαίοι όμως θέλουν να μας «δέσουν» με νέο δάνειο; Όπως έχει γράψει το «Χ», πριν ακόμη βγούμε στις αγορές, το Βερο-

λίνο και η Τρόικα ήταν αντίθετοι στο σχέδιο επιστροφής της Ελλά-δας στις αγορές χρέους το 2014, καθώς υπήρχαν ανησυχίες ότι η Ελ-λάδα θα χαλαρώσει υπερβολικά τις προσπάθειες για την εξυγίανσητης οικονομίας. Η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ υποστηρίζουν πως η ελληνική κυ-βέρνηση μπορεί να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος αν βγει απότο πρόγραμμα διάσωσης. Η Τρόικα συνειδητοποιεί τώρα πως όταν ηΕλλάδα είχε έλλειμμα 10% και είχε όλη τη διαπραγματευτική ισχύ,ήταν υπερβολικά επικεντρωμένη στη λιτότητα αντί για τις διαρθρω-τικές μεταρρυθμίσεις. Η επιτυχής επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές μειώνει τη δια-πραγματευτική ισχύ της Τρόικας έναντι της ελληνικής κυβέρνησης.Με την οικονομία να είναι έτοιμη να βγει από εξαετή ύφεση, και μεπρωτογενές πλεόνασμα, η κυβέρνηση έχει πόρους για να καλύψειτους μισθούς και τις συντάξεις. Ο δανεισμός είναι αναγκαίος μόνο για την αποπληρωμή του χρέουςτων 321 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, το μεγαλύτερο μέρος του χρέουςβρίσκεται στα χέρια των ευρωπαίων εταίρων, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ.Οπότε, ακόμα και αν η Τρόικα μετατρέψει την Ελλάδα στην πρώτηχώρα που δεν θα αποπληρώσει τα χρέη της στην ίδια την κεντρικήτης τράπεζα, τόσο οι αγορές όσο και οι έλληνες πολίτες έχουν κά-ποια προστασία. Η Τρόικα φοβάται ότι, καθώς χάνει τον έλεγχο έναντι της σημερινήςελληνικής κυβέρνησης αλλά και των επόμενων, η χώρα θα διολι-σθήσει στα λάθη που πυροδότησαν την ευρωπαϊκή κρίση χρέους.Ένα νέο δάνειο είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η Ελ-λάδα θα προχωρήσει με τις απαραίτητες αλλαγές. Έχοντας η Ελλάδααποδείξει ότι μπορεί και πάλι να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές,η όποια ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να αντισταθεί σε νέα μέτραλιτότητας. Χ

Η ύφεση σε τεχνικό επίπεδο τελείωσε

Για πρώτη φορά, στα τελευταία έξι χρόνια, μπο-ρούμε, σε ρεαλιστική βάση, να οραματιστούμε την επόμενη μέρα γιατη χώρα μας. Η οικονομική ανάκαμψη είναι πλέον πραγματικότητα.Η ύφεση, σε τεχνικό επίπεδο, τελείωσε. Η κρίση έδειξε, εκτός τωνάλλων, ότι η εμπιστοσύνη μεταξύ τραπεζών και κοινωνίας έχει μει-ωθεί δραματικά. Η αποκατάστασή της δεν είναι εύκολη υπόθεση.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΟΥΡΚΟΛΙΑΣΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Αυταπάτη η λύση για επιστροφή τουκατώτατου μισθού

Το να πιστεύει κάποιος ότι με μια απότομη αύξησητων κατώτατων αμοιβών αυτή τη στιγμή και για το σύνολο των ερ-γαζομένων και κλάδων της οικονομίας στα 751 ευρώ - όπως δηλαδήήταν τον το 2009 - θα ξαναγυρίσουμε αυτόματα και στις συνθήκεςπρο κρίσης σα να μη συνέβη τίποτε, αποτελεί μια αυταπάτη. Μια επι-κίνδυνη αυταπάτη, καθώς το μόνο που θα επιφέρει είναι μια κατά-σταση κλονισμού ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τηνπεραιτέρω εκτίναξη της ανεργίας, η οποία έχει μόλις σταθεροποιηθεί.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Τέλος Σεπτεμβρίου: Αναμένεται η Τρόικα στην Αθήνα6 Οκτωβρίου: Κατάθεση προσχεδίου προϋπολογισμού

201512-13 Οκτωβρίου: Συνεδρίαση Eurogroup στο Λουξεμβούργο23 Οκτωβρίου: Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες21 Νοεμβρίου: Συνεδρίαση Eurogroup8 Δεκεμβρίου: Συνεδρίαση Eurogroup18 Δεκεμβρίου: Σύνοδος Κορυφής

ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ


χρηματιστήριοΧ

ΧΡΗΜΑ 11

Σε καθεστώς «πολιτικής ομηρίας» το ΧΑ

ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚO ΡIΣΚΟ,ΜΙΑ ΔΙΑΡΚHΣ ΑΠΕΙΛH,

ΚΑIΕΙ ΤΟTURNAROUND

STORY

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Μετοχές Κλείσιμο Κλείσιμο Μεταβολή12/9/2014 19/3/2013

Alpha Bank 0,670 0,750 -10,67%Coca Cola HBC 17,39 18,32 -5,08%Eurobank 0,347 0,500 -30,6%Eurobank Properties 8,78 9,50 -7,58%Folli Follie 29,30 26,99 -8,56%Jumbo 11,12 13,55 -17,93%MIG 0,399 0,503 -20,68%Motor Oil 8,38 10,27 -18,40%ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 3,55 4,17 -14,87%ΔΕΗ 11,25 11,90 -5,46%Εθνική 2,55 4,17 -38,85%Ελλάκτωρ 3,43 4,11 -16,55%ΕΧΑΕ 7,49 9,50 -21,16%ΕΛΠΕ 5,55 7,72 -28,11%ΕΥΔΑΠ 8,58 9,26 -7,34%Ιντραλότ 1,80 2,40 -25,00%ΜΕΤΚΑ 11,39 13,75 -17,16%Μυτιληναίος 6,60 7,20 -8,33%ΟΛΠ 16,56 19,62 -15,60%ΟΠΑΠ 11,70 12,20 -4,10%ΟΤΕ 11,26 12,80 -12,03%Πειραιώς 1,51 2,05 -26,34%Τέρνα Ενεργειακή 3,54 3,76 -5,85%Τιτάν 19,95 24,70 -19,23%

Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΟΥ FTS-25ΑΠΟ ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ

Hκυβέρνηση υποστηρίζει ότι η Ελ-λάδα δεν γύρισε πια απλώς σελίδαή κεφάλαιο, άλλαξε βιβλίο. Η Ελ-

λάδα αποτελεί ένα turnaround story, αλλάτο χρηματιστήριο βρίσκεται μεταξύ φθοράςκαι αφθαρσίας το τελευταίο διάστημα. Δη-λαδή ενώ πέρασε η ελληνική οικονομία διαπυρός και σιδήρου, προσβλέποντας πια σεθετικό ΑΕΠ, και οι τράπεζες ανακεφαλαι-οποιήθηκαν δύο φορές, το χρηματιστήριοβρίσκεται στα επίπεδα του καλοκαιριού του2011. Το ΧΑ κανονικά θα έπρεπε να κινείται ανο-δικά, προεξοφλώντας την ανάκαμψη τηςελληνικής οικονομίας, τη λύση του προβλή-ματος του δημόσιου χρέους και γενικά κα-λύτερες ημέρες. Ο βασικός λόγος της εικόνας που παρου-σιάζει το ΧΑ, όπως εκτιμούν έγκυροι ανα-λυτές, είναι ο πολιτικός κίνδυνος. Τοπολιτικό ρίσκο αυξάνεται, καθώς, όπωςφαίνεται, ο κίνδυνος πρόωρων εκλογώνείναι πολύ ορατός. Οι επενδυτές που επεν-δύουν στην Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμοιγια το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Αλλά δεν είναι μόνο ο κίνδυνος των πρό-ωρων εκλογών. Ο βασικός πολιτικός κίνδυ-νος, όπως τονίζουν στο «Χ», έμπειροιπολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές, οοποίος αναδεικνύεται μετά τις ευρωεκλο-γές και μέσα από τις δημοσκοπήσεις, είναιτο ενδεχόμενο πολιτικής ακυβερνησίαςόποτε γίνουν οι εθνικές εκλογές. Το ήδη δύσκολο κυβερνητικό σταυρόλεξογίνεται ακόμη πιο γριφώδες, καθώς τοάθροισμα των δυνάμεων του νέου «δικομ-

ματισμού» (ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ) σε ποσοστά είναικάτω του 50%.Ο άλλος μεγάλος πολιτικός και οικονομι-κός κίνδυνος είναι να οδηγηθεί η χώρα σεπρόωρες βουλευτικές εκλογές, χωρίς ναέχει προηγουμένως αντιμετωπιστεί η με-γάλη εκκρεμότητα της ρύθμισης του δημό-σιου χρέους. Η είσοδος του πολιτικούρίσκου και πάλι στην εξίσωση είναι τροχο-πέδη για την πορεία του χρηματιστηρίου.Οι ελληνικές τράπεζες ίσως χρειαστεί ναανακεφαλαιοποιηθούν εκ νέου στα νέαstress test, με νέες μικρές αυξήσεις κεφα-λαίου. Όμως δεν είναι τόσο αυτό που προ-βληματίζει την αγορά όσο η πολιτικήαβεβαιότητα. Η αγορά ανησυχεί για την πορεία τηςχώρας, για τις πρόωρες εκλογές οι οποίεςίσως επιφέρουν πολιτική αλλαγή με νίκητου ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που θα προκαλέσει αρ-χικά τουλάχιστον σοκ στην αγορά. Ο κίνδυνος της πολιτικής ασυνέχειας θαμπορούσε να μειώσει τη ροή κεφαλαίωνπρος την Ελλάδα και θα μπορούσε να οδη-γήσει σε αύξηση της προληπτικής αποταμί-ευσης και σε εκροή καταθέσεων. Τέτοιαφαινόμενα μπορεί να βλάψουν την εύθραυ-στη ανάκαμψη που βρίσκεται σε εξέλιξη.

ΧAΝΕΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚO ΡOΛΟΜερίδα ξένων αναλυτών και του ξένουΤύπου εκτιμούν ότι έχει πέσει η αυλαία γιατον πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδαςστους διεθνείς επενδυτές μετοχών. Το Χρηματιστήριο της Αθήνας, που ήτανμεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών με τις κα-

λύτερες επιδόσεις το 2013, μετά την πραγ-ματοποίηση της μεγαλύτερης στην ιστορίααναδιάρθρωσης χρέους, έχει αποκτήσειπλέον δεύτερο ρόλο. Η πτώση στις τιμέςπεριορίζει τις αποδόσεις, που προσέγγιζαντο 200% από τον Ιούνιο του 2012, λόγωεπενδύσεων από hedge funds όπως π.χ.το Paulson & Co. και το Third Point LLC. Οι ελληνικές μετοχές είχαν αποτιμήσειςτριπλάσιες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευ-ρώπη, οι οποίες δεν δικαιολογούνταν απόμια οικονομία που τώρα ετοιμάζεται να βγειαπό εξαετή ύφεση, σύμφωνα με τον επικε-φαλής του τμήματος equity strategy τηςSaxo Bank, Peter Garnry. Ο Γενικός Δείκτης διαπραγματεύεται 42,6φορές τα εκτιμώμενα κέρδη του 2015,έναντι του 12x για τις αναδυόμενες αγορέςκαι του 15,1x για τον Stoxx 600, σύμφωναμε τα στοιχεία του Bloomberg.Το premium της ελληνικής αγοράς είναι τε-ράστιο αν αναλογιστεί κανείς πως για το2014 το μέσο P/E παγκοσμίως υπολογίζε-ται από την Bank of America Merrill Lynchσε 15,2 φορές. Οι επενδυτές ψάχνουν αλλού στις αναδυό-μενες αγορές για ευκαιρίες. Η Saxo Bank εδώ και τέσσερις μήνεςέστειλε το μήνυμα ότι το «πάρτι» τελείωσε. Οι μετοχές στην Ελλάδα ενισχύθηκαν κατά180% από τις εκλογές του Μαΐου του 2012και οι περισσότεροι προπορευόμενοι δεί-κτες καταδεικνύουν ότι η οικονομία επιτέ-λους βλέπει το φως στο τέλος του τούνελ.Παρ' όλα αυτά, το «πάρτι» για τις μετοχέςφτάνει στο τέλος του, καθώς οι τρέχουσες


χρηματιστήριοΧ

(χωρίς τη συμμετοχή του ΤΧΣ)

Δεκέμβριος 2013 49,6%Ιανουάριος 2014 49,9%Φεβρουάριος 2014 51,5%Μάρτιος 2014 52,9%Απρίλιος 2014 54,8%Μάιος 2014 60,4%Ιούνιος 2014 60,6Ιούλιος 2014 60,4Αύγουστος 2014 61,0

H ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝΞΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ

ΣΤΗΝΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ

ΤΟΥ ΧΑ

(σε δισ. ευρώ)

Δεκέμβριος 2013 60,1Ιανουάριος 2014 60,8Φεβρουάριος 2014 67,4Μάρτιος 2014 70,2Απρίλιος 2014 64,5Μάιος 2014 70,9Ιούνιος 2014 79,9Ιούλιος 2014 66,5Αύγουστος 2014 66,8

Η ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΤΟΥ ΧΑ

(Ποσά σε εκατ. ευρώ)

Δεκέμβριος 2013 2.161,9Ιανουάριος 2014 2.155,6Φεβρουάριος 2014 1.771,7Μάρτιος 2014 2.520,8Απρίλιος 2014 3.229,3Μάιος 2014 4.890,3Ιούνιος 2014 3.580,1Ιούλιος 2014 2.329,1Αύγουστος 2014 1.990,6

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣΤΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

αποτιμήσεις αντανακλούν προσδοκίες πουξεπερνούν την πραγματικότητα, υποστηρί-ζει η Saxo Bank. Οι αναμενόμενες αποδό-σεις στην πλειονότητα των μετοχών του ΧΑείναι πολύ χαμηλές και δεν καλύπτουν τονμετοχικό κίνδυνο. Παράλληλα, δεν είναι λο-γικό η αποτίμηση των ελληνικών τίτλων ναξεπερνά τις αποτιμήσεις των μετοχών τηςΝότιας Κορέας και του Ισραήλ, σημειώνει.

ΟΙ ΞEΝΟΙΌμως αυτοί που στοιχηματίζουν σε περισ-σότερα κέρδη από τις ελληνικές μετοχέςεπιμένουν. Ο John Paulson, ο δισεκατομ-μυριούχος επενδυτής που αγόρασε μετο-χές της Alpha Bank το 2013, αύξησε τησυμμετοχή του στις ελληνικές τράπεζες τοπρώτο τρίμηνο του έτους και συνεχίζει νακρατά τις θέσεις του, με βάση ενημέρωσητης εταιρείας. Το Third Point Hellenic Re-covery Fund κατέγραψε κέρδη 12% απότην αρχή του 2014 μέχρι τον Ιούνιο. Στα θετικά της τρέχουσας περιόδου υπο-λογίζεται η διακράτηση των θέσεων απότους ξένους επενδυτές, που έχουν κυ-

ρίαρχο ρόλο στην ελληνική χρηματιστη-ριακή αγορά (το 68% των συναλλαγών τουΑυγούστου) και που δείχνουν προς τοπαρόν εμπιστοσύνη στις προοπτικές τηςελληνικής οικονομίας. Οι ξένοι είναι αγορα-στές για 22 συνεχόμενους μήνες.

Η ΤΕΧΝΙΚH ΕΙΚOΝΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡAΣΑπό τον περασμένο Μάρτιο η χρηματιστη-ριακή αγορά ακολουθεί μια πλαγιοκαθο-δική κίνηση. Από τα υψηλά της 18ης Μαρτίου, τις 1.369μονάδες, υποχώρησε στις 19 Μαΐου στις1.066 μονάδες. Ακολούθησε ανοδική αντί-δραση, που έφερε την αγορά στις 1.322μονάδες στη συνεδρίαση της 10ης Ιουνίου,για να υποχωρήσει στις 1.047 μονάδες στησυνεδρίαση της 8ης Αυγούστου, για να ξε-κινήσει και πάλι μια ανοδική αντίδραση, ηοποία βρίσκει αντίσταση στα επίπεδα των1.180-1.200 μονάδων. Παρατηρούμε λοι-πόν ότι το τελευταίο πεντάμηνο η αγοράακολουθεί μια τάση που χαρακτηρίζεταιαπό χαμηλότερες κορυφές και χαμηλότε-ρους πυθμένες.

Η αγορά στις συνεδριάσεις του Σεπτεμ-βρίου δεν έχει σαφή τάση και κινείται σεένα εύρος διακύμανσης που δεν δίνει δια-σπάσεις προς τη μια ή την άλλη κατεύ-θυνση (πάνω από τις 1.220 μονάδες ήκάτω από τις 1.120 μονάδες).Για να αλλάξει η συμπεριφορά της αγοράςθα πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο σε κά-ποια από τα εκκρεμή ζητήματα. Τα ευρω-παϊκά stress test των τραπεζών, η πολιτικήαβεβαιότητα, η ρύθμιση του χρέους, ησυμμετοχή των ελληνικών τραπεζών σταπρογράμματα της ΕΚΤ, είναι μερικά από τακύρια θέματα των οποίων η έκβαση θα κα-θορίσει τη μελλοντική πορεία της αγοράς.Το Χρηματιστήριο της Αθήνας άρχισε ναανεβαίνει τον Ιούνιο του 2012, αφού προ-ηγουμένως έχασε συνολικά 52% το 2011.Τα κέρδη των εταιρειών του Γενικού Δείκτηαυξήθηκαν στα 73,41 ευρώ ανά μετοχή το2013, έναντι ζημιών 216,79 ευρώ ανά με-τοχή το 2012. Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι τα κέρδηανά μετοχή θα περιοριστούν στα 25,5ευρώ το 2014. Χ

www.ccellier.gr


προτάσεις αγοράς~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

Οι αγορές «άνοιξαν σαμπάνιες» μετά τις αποφά-σεις Ντράγκι. Όμως υπάρχουν οικονομολόγοικαι αναλυτές που θεωρούν τα μέτρα «ασπι-

ρίνη», χαρακτηρίζοντάς τα «στάχτη στα μάτια» των αγο-ρών και τον «σούπερ Μάριο» έναν καλό ηθοποιό πουέδωσε μία ακόμη παράσταση. Και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζουν, ο Μάριο Ντράγκιδεν κατάφερε να παραδώσει ολοκληρωμένο πρό-γραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» (QE ή "quantitativeeasing"), δηλαδή μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων,που θα αντιστοιχούσαν στην επιδιόρθωση των προωθητικών πυ-ραύλων της οικονομίας της ευρωζώνης. Αντ' αυτού, ο διοικητής τηςΕΚΤ ανακοίνωσε την εφαρμογή των ABS και "CBPP3", προγραμμά-των αγορών τιτλοποιημένων ενυπόθηκων χρεογράφων και καλυμ-μένων ομολόγων.

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ABS;Υπάρχουν πολλοί οικονομολόγοι που παραμένουν σκεπτικιστέςόσον αφορά την αποτελεσματικότητα του προγράμματος ABS, ει-δικά σε αυτό που είναι το ζητούμενο: την πραγματική οικονομία. Ηαγορά ABS έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει τον κίνδυνο που πε-ριέχεται στα πακέτα των δανείων από το τραπεζικό σύστημα στηνΕΚΤ, στοιχείο που στη θεωρία θα ελευθέρωνε πόρους από τις τρά-πεζες και που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για νέα δάνεια σεεπιχειρήσεις και νοικοκυριά. Φυσικά δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότιτα τραπεζικά ιδρύματα θα αποφασίσουν να αυξήσουν τα δάνεια,πάνω από όλα επειδή χρειάζεται να αυξήσουν και τα βασικά εγγυη-τικά κεφάλαια σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Επίσης, η αγορά ABS στην Ευρώπη είναι σχετικά περιορισμένη. Κυ-μαίνεται σε περίπου 1,2 τρισ., αλλά αν αφαιρεθούν οι εκδόσεις εκτόςτου χώρου του ευρώ, μειώνεται σε 885 δισ. Αν από αυτά αφαιρε-θούν όσα χρησιμοποιούνται ως ενέχυρα για δανειοδότηση από τηνΕΚΤ, η δευτερογενής αγορά των ΑBS ανέρχεται σε περίπου 250 δισ.ευρώ (σύμφωνα με την JP Morgan), λίγο λιγότερο από το 2,6% τουευρωπαϊκού ΑΕΠ, γεγονός που πιθανότατα δεν είναι αρκετό για ναέχει σοβαρές επιδράσεις στην πραγματική οικονομία.

ΠΟΤΕ ΘΑ ΠΑΕΙ «ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ»Η ΕΚΤ προσπαθεί να κάνει “whatever it takes”, όπως είχε υποσχεθείο Μάριο Ντράγκι, για να τονώσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή οικονο-

μία κόντρα στη Γερμανία. Το μόνο που απομένει τώραείναι ένα πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» (QE), πα-ρόμοιο με εκείνα που εφάρμοσαν τα τελευταία χρόνια οικεντρικές τράπεζες στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Ια-πωνία. Το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF)εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει πρόγραμμα αγοράςκρατικών ομολόγων στις αρχές του 2015.«Συζητήσαμε και αυτό» παραδέχθηκε ο Ντράγκι. Κά-ποιοι θα ήθελαν η ΕΚΤ να προχωρήσει από τώρα σε QE,ενώ άλλοι θα ήθελαν να μη ληφθεί οποιαδήποτε από-

φαση προτού κριθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων που απο-φάσισε η ΕΚΤ στις αρχές Ιουλίου (πολυετή δάνεια προς τιςτράπεζες) και ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί. Ο Ντράγκι τόνισε: «υπάρχει ομοφωνία για την ανάγκη περαιτέρωδράσης, μέσω μη συμβατικών μέτρων, στην περίπτωση που χρει-αστεί να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο παρατεταμένης περιόδου χα-μηλού πληθωρισμού». Σε μια τέτοια περίπτωση, η ΕΚΤ θαπροχωρήσει σε πολιτική QE, που ο κ. Ντράγκι δήλωσε ότι μπορεί νααφορά «τίτλους από τον ιδιωτικό τομέα, τίτλους από τον δημόσιοτομέα ή και τα δύο». Είναι η πρώτη φορά που γίνεται ξεκάθαρη ανα-φορά σε αγορά τίτλων από τον δημόσιο τομέα. Το αν θα προχωρήσει προς το «τυπογραφείο» η ΕΚΤ θα εξαρτηθείαπό την πορεία των οικονομιών τους επόμενους μήνες και την απο-τελεσματικότητα των μέτρων που έχουν ήδη αποφασιστεί. Το πρώτο βήμα θα γίνει σε δύο εβδομάδες, όταν ολοκληρωθεί ηπρώτη δόση χορήγησης πολυετών δανείων (TLTRO's) προς τις τρά-πεζες, με τη δεύτερη να ακολουθεί τον Δεκέμβριο. Οι τράπεζες εκτι-μάται ότι μπορούν να λάβουν μέχρι 400 δισ., ενώ εφόσον επιτύχουντους στόχους αύξησης του δανεισμού προς την πραγματική οικο-νομία τα επόμενα δύο χρόνια, το συνολικό ποσό του δανεισμού απότην ΕΚΤ μπορεί να φτάσει τα 700 δισ.Ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι το συνολικό χαρτοφυλάκιο της ΕΚΤ θαπρέπει να επιστρέψει στα επίπεδα που βρισκόταν στις αρχές του2012, όταν ξεπερνούσε τα 2,7 τρισ. Σήμερα έχει περιοριστεί σε 2τρισ., ενώ οι τράπεζες θα πρέπει σύντομα να επιστρέψουν γύρω στα300 δισ. από τα τριετή δάνεια που έλαβαν στα τέλη του 2011. Συνο-λικά, δηλαδή, η ρευστότητα που θα προστεθεί στην οικονομία θαφτάσει το 1 τρισ. και αφού τα 700 δισ. αφορούν τα TLTRO's, τα υπό-λοιπα θα προέλθουν από τα δύο προγράμματα αγοράς τίτλων-κα-λυμμένων ομολογιών και τιτλοποιημένων δανείων (ABS).

παρασκήνιοΧ

ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙΕΡΙΞΕ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ «ΒΟΜΒΕΣ»,

ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΤΑ... ΠΥΡΗΝΙΚΑ!Ένα βήμα πριν το «τυπογραφείο» η ΕΚΤ με μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων


ΠΑΓΙΔΑ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ;Υπάρχουν αναλυτές όμως που προειδοποιούν ότι η ΕΚΤ ενδεχομέ-νως να οδεύει σε μια παγίδα ρευστότητας, τροφοδοτώντας τις ελ-πίδες της αγοράς για περαιτέρω δράση.Ωστόσο, ενδεχόμενη απογοήτευση μελλοντικά θα μπορούσε ναοδηγήσει σε αποσταθεροποίηση, δεδομένων των ανησυχιών στο Βε-ρολίνο για QE. Σχολιάζουν ότι όσον αφορά τις προοπτικές ενός προγράμματοςαγοράς κρατικών ομολόγων (sovereign QE), λίγα έχουν αλλάξει.Η επιλογή παραμένει στο τραπέζι, ωστόσο τα μέτρα που ανακοινώ-θηκαν χρειάζονται χρόνο, ώστε να διεισδύσουν στο τραπεζικό σύ-στημα και την πραγματική οικονομία. Μερίδα λοιπόν των αναλυτών προειδοποιεί ότι η ΕΚΤ βρίσκεται σεμια παγίδα ρευστότητας και ότι πρέπει να προχωρήσει στην αγοράομολόγων, καθώς τα περιθώρια έχουν στενέψει. Η Morgan Stanley τονίζει ότι το ευρωσύστημα διαθέτει μια αγοράABS συνολικής αξίας 690 δισ. και καλυμμένες ομολογίες ύψους 1,4τρισ. ευρώ.Η ΕΚΤ αναμένεται να αγοράσει γύρω στο 10-15% του συνόλου τηςαγοράς των ABS των 690 δισ.

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ «ΚΕΡΔΗ»Επιφυλάξεις για τις δυνατότητες ευρείας συμμετοχής των ελληνι-κών τραπεζών στο πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων δανείων(ABS) εκφράζουν τραπεζικά στελέχη και αναμένουν τις λεπτομέρειεςτου προγράμματος.Μέσω των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης η ΕΚΤ θα αγορά-ζει περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και έτσι θα αυξάνεται η ρευ-στότητά τους και με τη ρευστότητα που αποκτούν θα μπορούν ναχρηματοδοτούν την οικονομία. Ωστόσο, όπως παρατηρούν χρηματιστηριακοί αναλυτές, οι επενδυ-τές θα πρέπει να αναμένουν την εξειδίκευση των αποφάσεων τηςΕΚΤ, καθώς προκειμένου να ξεκλειδώσει η συμμετοχή των ελληνι-κών τραπεζών στο νέο πρόγραμμα της ΕΚΤ, θα πρέπει αφενός ναοριστικοποιηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες και αφετέρου να υπάρ-ξει κάποια συμφωνία της ΤτΕ με την ΕΚΤ, καθώς η ΕΚΤ δεν μπορείνα αγοράσει τους τίτλους των ελληνικών τραπεζών, αφού αυτοί βρί-σκονται χαμηλότερα από το κατώτατο όριο αξιολόγησης που δέχε-ται.Την ίδια επιφυλακτική στάση κρατά και μερίδα του διεθνούς οικονο-μικού Τύπου. Οι Financial Times, αναφερόμενοι στο πρόγραμμααγορών τιτλοποιημένων ενυπόθηκων χρεογράφων, το χαρακτηρί-ζουν «αμφιβόλου επίδρασης» και «απρόσεκτο». Όπως αναφέρουν,μόνο 100 δισ. ευρώ περίπου σε ABS με εγγυήσεις σε δάνεια προςμικρομεσαίες επιχειρήσεις διαπραγματεύονται στην Ευρώπη, τοοποίο αυτομάτως σημαίνει πως δεν υπάρχουν πολλά περιθώριααγορών. Τα ίδια τραπεζικά στελέχη τονίζουν πως η ελληνική συμμετοχή στοπρόγραμμα της ΕΚΤ για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχει-ρήσεων (TLTRO) δεν ήταν μεγάλη και ανήλθε σε πρώτη φάση στα5,4 δισ. (από τα 800 δισ. φθηνών δανείων που θα διαθέσει η ΕΚΤ),καθώς η κεντρική τράπεζα δεν δεχόταν όλους τους τίτλους των ελ-ληνικών τραπεζών, αφού δεν πληρούσαν τα όρια πιστωτικής αξιο-λόγησης. Στην ίδια βάση αναφέρουν πως εγκυμονεί ο κίνδυνος και τα τιτλο-ποιημένα δάνεια των ελληνικών τραπεζών να μην είναι επιλέξιμα απότην ΕΚΤ και να μην περιληφθούν στο πρόγραμμα αγοράς τιτλοποι-ημένων δανείων ύψους 500 δισ. Το θέμα ετέθη από τον διοικητή της

Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στο διοικητικό συμβού-λιο της ΕΚΤ, ενώ σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες κατατέθηκανκαι προτάσεις για την υπέρβαση του προβλήματος.Πάντως, στους ωφελημένους των αποφάσεων της ΕΚΤ ανήκει και τοελληνικό Δημόσιο, το οποίο προσδοκά να βγει στις αγορές με επτα-ετές ομόλογο τις επόμενες εβδομάδες. Η μείωση των αποδόσεων,η οποία έρχεται ως αποτέλεσμα της αύξησης της τιμής των ομολό-γων, τόσο των χωρών του Νότου όσο και της περιφέρειας, αποτελεί«ανάσα» για την κυβέρνηση.Οι αποδόσεις των ομολόγων της περιφέρειας έχουν υποχωρήσει σειστορικά χαμηλά επίπεδα. Οι εξελίξεις δημιουργούν νέα δυναμική και για το θέμα της διευθέ-τησης του ελληνικού χρέους. Οι εξελίξεις στα επιτόκια δημιουργούντο απαραίτητο κλίμα ώστε η Ελλάδα να πιέσει για νέο ψαλίδισμαστους τόκους που πληρώνει για τα δάνεια που έλαβε, δεδομένουτου ότι το κούρεμα σε αυτήν τη φάση φαίνεται πως βρίσκεται εκτός«ατζέντας» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣΚερδισμένες είναι και οι τράπεζες καθώς:∼Η μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ θα επιδράσει στις ελληνικές

τράπεζες στο επίπεδο της μείωσης του κόστους των καταθέ-σεων και των δανείων, βελτιώνοντας παράλληλα το επιτοκιακόπεριθώριο, παράγοντα της οργανικής κερδοφορίας. Έτσι οι τρά-πεζες θα πετύχουν να αποδεσμεύσουν κεφάλαια από μη παρα-γωγικές δραστηριότητες.∼Ευνοούνται τυχόν νέες ομολογιακές εκδόσεις μετά την ολοκλή-

ρωση των stress test. H ΕΚΤ δημιουργεί θετικό κλίμα στις αγο-ρές, που θα βοηθήσει τις εκδόσεις ομολόγων από το τραπεζικόσύστημα.∼Υπό προϋποθέσεις οι ελληνικές τράπεζες θα μπορέσουν να

έχουν όφελος και από το πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένωνενυπόθηκων δανείων (ABS) και καλυμμένων ομολόγων που ανα-κοίνωσε ο Μ. Ντράγκι.

Πάντως, όπως επισημαίνουν τραπεζικοί παράγοντες, ενώ το πρό-γραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ είναι ένα πραγματικά με-γάλο και θετικό νέο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, οι ελληνικέςτράπεζες δεν φαίνεται να έχουν το ίδιο όφελος, λόγω έλλειψης col-laterals εγγυήσεων. Χ

παρασκήνιοΧ

ΥΠAΡΧΟΥΝ ΑΝΑΛΥΤEΣ ΠΟΥ ΠΡΟΕΙ-ΔΟΠΟΙΟYΝ OΤΙ Η ΕΚΤ ΕΝΔΕΧΟΜE-ΝΩΣ ΝΑ ΟΔΕYΕΙ ΣΕ ΜΙΑ ΠΑΓIΔΑΡΕΥΣΤOΤΗΤΑΣ, ΤΡΟΦΟΔΟΤΩΝΤΑΣ ΤΙΣΕΛΠΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩΔΡΑΣΗ. ΩΣΤΟΣΟ, ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΑΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΣΕ ΑΠΟ-ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ, ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝΑΝΗΣΥΧΙΩΝ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΓΙΑ QE.

☛


προτάσεις αγοράςΧ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ

Hανάγνωση των αποτελεσμάτωντων εισηγμένων εταιρειών στοπρώτο εξάμηνο δεν ενθουσίασε,

αλλά δεν έδειξε και χειρότερη εικόνα απότο προηγούμενο εξάμηνο. Μετά από μια περίοδο μεγάλης μεταβλη-τότητας στα αποτελέσματα των εταιρειώνήρθε ένα τρίμηνο σταθεροποίησης, τοοποίο τουλάχιστον μέχρι τη γραμμή τωνλειτουργικών κερδών έχει αισθητές βελτιώ-σεις σε σχέση με πέρσι αλλά και με το α'τρίμηνο της χρονιάς.Από εκεί και πέρα, δεν έλλειψαν οι έκτα-κτες εγγραφές, οι οποίες είχαν για μίαακόμα φορά την τιμητική τους, ιδιαίτερα

στον τραπεζικό κλάδο, καθιστώντας πολύδύσκολη τη σύγκριση των αποτελεσμάτωνσε επίπεδο τελικής γραμμής.Ικανοποιητική ήταν η βελτίωση στη λειτουρ-γική κερδοφορία ενώ θα πρέπει να επιση-μάνουμε την περιορισμένη και ακριβήχρηματοδότηση των επιχειρήσεων, πουπαραμένει ένα μεγάλο αγκάθι.Στο τρίτο τρίμηνο του 2014 υπάρχουνπλέον βάσιμες προσδοκίες ότι μετά απόπέντε χρόνια ύφεσης η ελληνική οικονομίαθα δει το «συν» στους ρυθμούς αύξησηςτου ΑΕΠ. Ήδη οι ρυθμοί που καταγράφον-ται στα δύο πρώτα τρίμηνα της χρονιάςείναι καλύτεροι από τους αναμενόμενους,

γεγονός που ενισχύει την προσδοκία ανά-καμψης της οικονομίας.Η εξέλιξη αυτή δεν θα έχει ωστόσο καθο-λική επίδραση στην οικονομία. Παρατη-ρούμε ότι η αύξηση της ζήτησης δενγίνεται γραμμικά, ενώ σε επίπεδο άλλωνμεγεθών που είναι βασικά για τη διάχυσητης ανάπτυξης σε περισσότερους κλάδουςτης οικονομίας παρατηρείται κόπωση (εξα-γωγές) ή στασιμότητα (πιστωτική επέ-κταση).Έστω και έτσι, τα δυνατά νούμερα του του-ρισμού θα έχουν αρκετούς αποδέκτες, ξεκι-νώντας από τους άμεσα ενδιαφερομένους(ξενοδοχεία, ακτοπλοΐα, μεταφορές,εστίαση). Οι τράπεζες φαίνεται να κινούνταιπιο συντηρητικά, αναμένοντας ενδεχομέ-νως τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής τηςΕΚΤ τον Οκτώβριο, έχοντας διαμορφώσειυπερδιπλάσιους δείκτες επάρκειας από τιςαπαιτήσεις του βασικού σεναρίου. Επιπλέον, τα 8,2 δισ. ευρώ που άντλησανοι τράπεζες μετά τον δεύτερο κύκλο ανα-κεφαλαιοποίησης δεν έχουν προλάβει να«δουλέψουν» ως απόδοση κεφαλαίουστους ισολογισμούς παρά μόνο στη μεί-ωση του κόστους των συνολικών κεφα-λαίων τους.

Η BETA ΑΕΠΕΥΠτώση 82,6% εμφάνισαν τα κέρδη των ει-σηγμένων το α' εξάμηνο, 941,6 εκατ. σύμ-φωνα με τα στοιχεία της Beta ΑΕΠΕΥ, με

ΑΝΑΜΕΝΟΥΝ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ

ΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΕΡΔΗ,ΑΛΛΑ...

1. ΑΕΓΕΚ 45832, 67%2. ΑΤΤΙΚΑΤ 13482,18%3. ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ 96,748%4. CYCLON 75, 01%5. CENTRIC 68, 56% 6. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 60,34%7. ΙNTRAKAT 48,91%8. J&P ΑΒΑΞ 42, 22%9. AEGEAN 39, 48%10. ΓΑΛΑΞΙΔΙ 36, 28%

Πηγή: Merit XAΠΕΥ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΑΥΞΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ

1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ -69,57%2. MEDICON -55, 45%3. EXAE -55, 28%4. ΝΕΧΑΝS -34,40%5. FG EUROPE -31, 35%6. ΑΛΦΑ ΓΚΡΙΣΙΝ -27, 00%7. ΑΚΡΙΤΑΣ -26,64%8. ΜΟΥΖΑΚΗΣ -26,50%9. SPIDER -26, 10%10. ΝΕΛ -24,78%


ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΜΕΙΩΣΗ ΤΖΙΡΟΥ

Οι Άνθρωποί μας, πάντα Δίπλα σαςθρΆνΟι άνοί μας, πωπθρ λα σαςπα Δίτάν

βάση τους ισολογισμούς 209 εισηγμένων. Ο τζίρος των εισηγμένων εμφανίστηκεοριακά αυξημένος, κατά 0,6%, στα 33,16δισ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη(ΕΒΙΤDA) ανήλθαν στα 3,2 δισ. ευρώ, μεαύξηση 8,7% σε ετήσια βάση. Το εύρος μεταξύ ζημιογόνων και κερδοφό-ρων εταιρειών σε απόλυτα μεγέθη κερδο-φορίας έχει μειωθεί είτε επειδή όσεςεταιρείες έχουν απομείνει έχουν κάνει σο-βαρές προσπάθειες αναδιάρθρωσης πουπλέον φαίνονται στα περιθώρια κέρδουςείτε επειδή έχουν αποχωρήσει από τηναγορά δυνάμεις που λειτουργούσαν μεαθέμιτο τρόπο. Ο τζίρος στο α' εξάμηνο παρουσιάζειοριακή αύξηση κατά 0,6%, ενώ το β' τρί-μηνο κλείνει με οριακή μείωση 0,23%. Ησταθεροποίηση του κύκλου εργασιών απο-τελεί ενδεχομένως και μια ένδειξη ανελα-στικότητας του συνόλου των εισηγμένων.Αφενός οι εταιρείες δεν μπορούν να δημι-ουργήσουν καινούριο τζίρο χωρίς την πι-στωτική συνδρομή των τραπεζώναφετέρου έχουν τις εσωτερικές δυνάμεις(ρευστότητα, μερίδια αγορών κ.λπ.) για ναμη χάσουν άλλα έσοδα. Οι εξαγωγές μπορεί να εμφανίζουν κάποιαστασιμότητα, αλλά από την άλλη πλευρά ηεκκίνηση κάποιων κλάδων της εσωτερικήςαγοράς (έργα παραχώρησης, τουρισμός)έχουν αναπληρώσει σημαντικό μέρος απότο χαμένο έδαφος.Το τρίμηνο έκλεισε με τζίρο 17,3 δισ. ευρώ,έναντι 16,4 δισ. ευρώ στο α' τρίμηνο και πι-θανότατα να υπάρξει περαιτέρω βελτίωσηόταν ανακοινωθούν τα μεγέθη των εται-ρειών που κλείνουν χρήση τον Σεπτέμβριο.Σε επίπεδο λειτουργικών κερδών η εικόναείναι πιο ενθαρρυντική. Τα λειτουργικάκέρδη έχουν βελτιωθεί αισθητά, κατά 8,7%,φτάνοντας τα 3,2 δισ. ευρώ, αντανακλών-τας τη μείωση του κόστους αλλά και τηνενσωμάτωση της εποχικής επίδραση τηςζήτησης της πασχαλινής περιόδου.Η αύξηση στο λειτουργικό περιθώριο είναιτης τάξεως των 64 μονάδων βάσης σεσχέση με το α' τρίμηνο, μικρό μέρος τηςοποίας «κατεβαίνει» στην τελική γραμμή.Για τις εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις ηαύξηση στο καθαρό περιθώριο είναι τηςτάξεως των 18 μονάδων βάσης, καθώς πα-ρατηρείται οριακή θετική τελική γραμμήέναντι ζημιών σε σχέση με πέρσι, με βάσητα μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Η τελική γραμμή εξαμήνου έκλεισε μεκέρδη 941 εκατ. ευρώ, που προέρχονται

στην πλειοψηφία τους από τον χρηματοοι-κονομικό κλάδο. Η συνεισφορά των τραπε-ζών είναι 908 εκατ. ευρώ και προήλθεκυρίως από την εγγραφή εκτάκτων θετικώναποτελεσμάτων αλλά και τη βελτίωση τηςοργανικής επίδοσης σε σχέση με το α' τρί-μηνο. Η σχέση μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογό-νων εταιρειών συνέχισε την αποκλιμάκωσήτης παρουσιάζοντας μικρή αλλά σταθερήβελτίωση. Αυτό αποδίδεται στο ότι πλέοναρχίζει να δημιουργείται δυναμική αντι-στροφής περισσότερων εταιρειών σε κερ-δοφορία, καθώς εκτός από τις 7 επιπλέονεταιρείες που γύρισαν σε κέρδη στο εξά-μηνο, άλλες 78 εταιρείες δείχνουν συρρί-κνωση των ζημιών τους στο β' τρίμηνο.

ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤEΣΕλάχιστες ήταν οι περιπτώσεις εισηγμένωνεταιρειών στις οποίες υπήρχε το στοιχείοτης έκπληξης στα αποτελέσματα. Δυνα-τούς ισολογισμούς και καλή επίδοση στηντελική γραμμή είχαν οι εταιρείες ΜΕΤΚΑ,Aegean, ΟΠΑΠ και FF Group. Συνέχισαν με καλό δεύτερο τρίμηνο τηχρονιά από τη μεγάλη κεφαλαιοποίηση οιεταιρείες Eurobank Properties, ΕλληνικάΧρηματιστήρια, Καρέλιας, Μυτιληναίος,ενώ από τον χώρο της μεσαίας κεφαλαι-οποίησης πολύ καλή εικόνα είχαν η Infoquest, το Πλαίσιο, ο Σαράντης και ο Καρέ-λιας. Από τις μικρές εταιρείες δυνατό δεύτεροτρίμηνο είχαν οι ακόλουθες: Κυριακίδης,MLS Πληροφορική, Byte, Πλαστικά Κρή-της, Ιατρικό Αθηνών, As Company, CretaFarms, Καραμολέγκος, Πετρόπουλος, Κα-ράτζης, Kleemann, Flexopack, Druckfar-

ben, Κυλ. Λούλη, Ευρωπαϊκή Πίστη, Mer-meren Combinat, Q&R και Paperpack.Στις βελτιώσεις θα πρέπει να συνεκτιμηθείη προσπάθεια σταθεροποίησης ή μείωσηςζημιών που έχει μέχρι στιγμής πραγματο-ποιηθεί. Σε αυτήν τη λογική έχουν κινηθείτα αποτελέσματα του Τιτάνα και της ΓΕΚΤΕΡΝΑ. Στον αντίποδα αρνητικά μεγέθη ήκατώτερα των προσδοκιών ανακοινώθηκαναπό Ιντραλότ, Ελληνικά Πετρέλαια, MotorOil, Coca Cola, Frigoglass και Τέρνα Ενερ-γειακή.

H MERITΣύμφωνα με την ανάλυση των αποτελε-σμάτων από τη Merit XAEΠΕΥ σε δείγμα193 επιχειρήσεων, 119 (61,66%) εταιρείεςκαταγράφουν ζημιές, ενώ 74 (38,34%) ση-μείωσαν κέρδη, αν και είναι ελπιδοφόρο τογεγονός ότι οι περισσότερες εταιρείες 102(61,14%) εμφανίζουν βελτίωση σε επίπεδοκαθαρών κερδών με 61 (38,86%) να πα-ρουσιάζουν επιδείνωση. Σημειώνουμε ότι για το α’ εξάμηνο του2013 συγκριτικά με το αντίστοιχο του 2012η προηγούμενη αναλογία ήταν ακριβώς αν-τίστροφη. Επιπλέον, 16 πέρασαν σε κερδο-φορία, σε αντίθεση με 14 που πέρασαν σεζημιές. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέ-σεων (EBITDA) επεκτάθηκαν σε ποσοστό8,71%, στα 3,159 δισ. ευρώ, με σημαντικήσυμβολή των ΟΠΑΠ, Eurobank Propertiesκαι Folli Follie. Επίσης, θετικό είναι το ότι υπερισχύει οαριθμός των εταιρειών που επανέφεραν ταEBITDA σε θετικό έδαφος (18) σε σχέση μεαυτές που έχασαν το θετικό πρόσημο (14). Το συνολικό αποτέλεσμα των εταιρειών (σε

1. QUEST 1.890, 61%2. MIG REAL ESTATE 627, 15%3. ΣΠΥΡΟΥ 463, 53%4. MERMEREN 290, 69%5. EΘΝΙΚΗ 233, 14%6. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 185,05% 7. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Η.- F.H.L 158, 27% 8. AS COMPANY 152, 02%9. GENIKI BANK 106, 88%10. FLEXOPACK 97, 28%


ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΥΞΗΣΗ

ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ

1. ΛΑΜΨΑ -95,51%2. ΙΟΝΙΚΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ -93,14%3. ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ -92,38%4. ALPHA BANK -92, 12%5. ΑΤΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ -78,51% 6. FOLLI FOLLIE -72, 98%7. ΕΧΑΕ -62,48%8. ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ -59,19%9. ΕΥΔΑΠ -53,97%10. ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ -51,54%


ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΜΕΙΩΣΗ

ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ

επιχειρηματικά νέα εισηγμένωνΧ



δείγμα 193) του ΧΑ είναι κερδοφόρο, στα898,1 εκατ., και αυτό πάλι αποδίδεται εξο-λοκλήρου στις 4 συστημικές τράπεζες,καθώς η τελική τους γραμμή ανέρχεται σε+822,26 εκατ. ευρώ. Πρωταθλήτριες στις ζημιές ήταν οι εται-ρείες ΕΛΠΕ, MIG και Frigoglass, και στακέρδη, εξαιρουμένων των τραπεζών, οιεταιρείες ΟΤΕ, Folli Follie, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ καιΜΕΤΚΑ. Ο συνολικός κύκλος εργασιών σημείωσεοριακή αύξηση 0,74% και ανήλθε στα32,996 δισ. ευρώ, χαμηλότερα από την αύ-ξηση που καταγράφηκε στο α’ τρίμηνο του2014 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνοτου 2013. Αξιοσημείωτο είναι το ότι γιαπρώτη φορά φαίνεται ότι κλείνει η ψαλίδαμεταξύ των εισηγμένων που εμφανίζουναύξηση εσόδων (87) και εκείνων που εμφανίζουν μείωση (90). Στη λίστα των εταιρειών με τη μεγαλύτερηαύξηση κύκλου εργασιών κατατάσσονται οιΑΕΓΕΚ (45832,67%), Cyclon (75,01%),Centric (68,56%), ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (60,34%) καιJ&P Άβαξ (42,22%), ενώ αντιθέτως μεγάληυποχώρηση κατέγραψαν οι εξής: Ελληνική

Υφαντουργία (-69,57%), Medicon (-55,446%), EXAE (-55,28%) και Nexans (-34,40%).

ΡΕΥΣΤOΤΗΤΑ-ΔΑΝΕΙΑΚEΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣΗ περιορισμένη, αλλά και ακριβή, χρημα-τοδότηση των επιχειρήσεων παραμένει έναμεγάλο αγκάθι και η προσπάθεια των εται-ρειών να μειώσουν την έκθεσή τους στοντραπεζικό δανεισμό συνεχίζεται αμείωτη. Παρατηρείται μικρή μείωση του συνολικούδανεισμού των εισηγμένων κατά περίπου0,14 δισ. ευρώ, στα 32,816 δισ. ευρώ, από32,956 δισ. ευρώ στο τέλος του 2013. Τα συνολικά ταμειακά διαθέσιμα αυξήθη-καν κατά 301 εκατ. ευρώ, στα 8,546 δισ.ευρώ, από 8,244 δισ. ευρώ πέρσι το ίδιοχρονικό διάστημα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο βραχυπρόθε-σμος δανεισμός υποχώρησε σημαντικά,κατά 13,3%, στα 12,23 δισ. ευρώ, από14,10 δισ. ευρώ το 2013. Επίσης, μικρή βελτίωση καταγράφεται στημόχλευση των εισηγμένων, καθώς ο πίνα-κας με την αναλογία καθαρός δανεισμός

προς ίδια κεφάλαια άνω της 1,5 μονάδας,εμφανίζει 37 εταιρείες από 46 το α’ τρίμηνοτου 2014. Υπάρχουν 23 εταιρείες με καθαρό ταμείοάνω του 1 εκατ. ευρώ μεταξύ των οποίωνβρίσκονται οι εταιρείες: Καρέλια, ΟΠΑΠ,Aegean, EXAE, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ, ΜΕΤΚΑ, Eu-robank Properties, Πλαίσιο, Kleemann, Κα-νάκης.

ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣΤα αποτελέσματα του εξαμήνου των τρα-πεζών έδειξαν ότι οι τράπεζες έχουν ακόμηπολύ δρόμο να διανύσουν. Οι τελευταίεςστηρίχθηκαν στον αναβαλλόμενο φόρο καιέδειξαν καλύτερο πρόσωπο. Η Εθνική κυρίως και δευτερευόντως ηAlpha και η Πειραιώς ενισχύθηκαν από τηναναβαλλόμενη φορολογία. Ουσιαστικά εμ-φάνισαν ζημίες πάνω από 600 εκατ. ευρώ,ως απόρροια των προβλημάτων που συνε-χίζουν να αντιμετωπίζουν με τα προβλημα-τικά δάνεια. Εθνική Τράπεζα (894 εκατ. ευρώ), ΤράπεζαΠειραιώς (407 εκατ. ευρώ) και Alpha Bank(422 εκατ. ευρώ) προχώρησαν σε σημαντι-κές εγγραφές θετικών εκτάκτων, πουαθροιστικά προσεγγίζουν το 1,7 δισ. ευρώ.Αντίθετα η Eurobank έχει αρνητικό μη επα-ναλαμβανόμενο αποτέλεσμα ύψους 98εκατ. ευρώ. Στην Εθνική στο εξάμηνο προέκυψανκέρδη 1,41 δισ. λόγω αναβαλλόμενης φο-ρολογίας. Χωρίς την αναβαλλόμενη φορο-λογία τα πραγματικά αποτελέσματα ήτανκέρδη 109 εκατ. Τα κέρδη της Alpha Bank ανήλθαν στα267,4 εκατ., ως απόρροια κυρίως της ανα-γνώρισης έκτακτης αναβαλλόμενης φορο-λογίας ύψους 422 εκατ. και της οριακήςμείωσης των προβλέψεων για προβλημα-τικά δάνεια, ενώ η Eurobank στο εξάμηνοεμφάνισε ζημιές 508 εκατ.Για την Πειραιώς το καθαρό αποτέλεσμααπό συνεχιζόμενες δραστηριότητες πουαναλογεί στους μετόχους του ομίλουανήλθε στα 164 εκατ., σημαντικά βελτιω-μένο έναντι του πρώτου τριμήνου (ζημίες247 εκατ.). Ωστόσο, αφαιρώντας αναβαλ-λόμενη φορολογία συνολικά 541 εκατ. καιέκτακτα προκύπτουν ζημίες 82 εκατ.Κέρδη-ρεκόρ 85 εκατ. εμφάνισε η GenikiBank, ύστερα από 10 συνεχόμενες ζημιο-γόνες ετήσιες χρήσεις, ενώ η Attica Bankεπέστρεψε στην κερδοφορία, καθώς κατέ-γραψε κέρδη 1,1 εκατ. έναντι ζημιών 59,7εκατ. το αντίστοιχο εξάμηνο του 2013. Χ

επιχειρηματικά νέα εισηγμένωνΧ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ NET DEBT

1. AEGEAN -359.0772. ΜΕΤΚΑ -283.0303. ΚΑΡΕΛΙΑ -238.9214. ΕΥΔΑΠ -222.7935. ΕΧΑΕ -168.4516. ΟΠΑΠ -149.8767. ΟΛΘ -102.0428. EUROBANK PROPERTIES -98.1189. ΕΥΑΘ -56.17310. ΠΛΑΙΣΙΟ -26.25511. ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ -13.86512. KLEEMANN HELLAS -10.86913. ΚΡΙ ΚΡΙ -9.40614. FOLLI FOLLIE -8.21415. ΕΚΤΕΡ -7.89216. FLEXOPACK -6.34717. ΚΑΝΑΚΗΣ -4.61618. ΓΕΚΕ -4.38719. QUEST -3.84420. ΕΛΒΕ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ -3.615


ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΜΕ ΚΑΘΑΡΟ ΤΑΜΕΙΟ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ NET DEBT

1. ΔΕΗ 5.017.6982. MIG 1.708.8093. ΕΛΠΕ 1.626.1614. ΟΤΕ 1.552.0005. COCA COLA 1.525.9006. MOTOR OIL 933.4457. ΕΛΛΑΚΤΩΡ 871.1698. ΧΑΛΚΟΡ 578.2119. ΣΙΔΕΝΟΡ 543.74010. J&P ΑΒΑΞ 534.31411. ΤΙΤΑΝ 490.05212. ΑΧΟΝ 445.06213. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ 415.80814. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 392.57915. ΙΝΤΡΑΛΟΤ 388.07316. EUROMEDICA 362.43917. FORTHNET 309.30918. LAMDA DEVELOPMENT 301.18819. ANEK 291.01720. ΙΝΤRΑCΟΜ 287.889


ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ

ΚΑΘΑΡΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟ


προτάσεις αγοράς~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοιΧ

Στο πλαίσιο της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο OnePoll.com και τηβρετανική Telegraph, πρώτοι στη λίστα με τους χειρότερους

εραστές έρχονται οι Γερμανοί γιατί «μυρίζουν», ενώ οι δεύτεροιχειρότεροι είναι οι Άγγλοι γιατί «βαριούνται».

Όσο για τους Έλληνες, εκείνοι έρχονται στην 6η θέση των χειρότερωνεραστών, γιατί τους χαρακτηρίζουν πολύ «χαδιάρηδες».

Στον αντίποδα, καλύτεροι εραστές ψηφίστηκανοι Ισπανοί, ενώ ακολουθούν οι Βραζιλιάνοι και οι Ιταλοί.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς τοΔημόσιο, τις τράπεζες και τα Ταμεία είναι συνολικού ύψους 160δισ. ή 87% του ΑΕΠ. Υπάρχουν 2,8 εκατ. πολίτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τοΔημόσιο, και πάνω από 350.000 με ληξιπρόθεσμες οφειλές σταασφαλιστικά ταμεία, που αντιμετωπίζουν το φάσμα των κατασχέ-σεων των λογαριασμών τους, των ποινικών διώξεων και των πλει-στηριασμών των περιουσιών τους. Συνολικά, μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να καταβληθούν πε-ρίπου 10 δισ. σε φόρους εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγ-γύης, τέλος επιτηδεύματος, φόρο πολυτελούς διαβίωσης, ΕνιαίοΦόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, αλλά και για τα τέλη κυκλοφορίας του2015. Το κραχ στα έσοδα δεν αργεί…

Η άκρα δεξιά και η αριστερά καλούν την κυβέρνηση να μηνυπακούσει στις αποφάσεις της ΕΕ για το εμπάργκο. Όλοι αυτοίδεν ξέρουν ότι:

∼ Το 2013, οι ελληνικές εξαγωγές στη Ρωσία ήταν μόλις 406εκατ., από τα 20 δισ. των ελληνικών εξαγωγών (!), ενώ οι εισα-γωγές από τη Ρωσία στα 6 δισ., και ότι τα 10 δισ. από τα περί-που 20 δισ. των ελληνικών εξαγωγών πηγαίνουν στις αγορέςτης Ε.Ε.

∼ Το 2013, από τα 17 εκατ. τουρίστες που επισκέφτηκαν τη χώραμας οι ρώσοι τουρίστες δεν ξεπέρασαν το 1 εκατ., όταν οι γερ-μανοί τουρίστες έφθασαν τα 2,1 εκατ. και οι βρετανοί το 1,9εκατ.

Για να καταλάβουν κάποιοι ανεύθυνοι στην Ελλάδα πουεύχονται «να είμαστε καλύτερα Αργεντινή»: στο 45% ανέρχεται οπληθωρισμός μετά τη νέα χρεοκοπία στην Αργεντινή και ηκυβέρνηση αυξάνει αλματωδώς τους μισθούς (αυξήσεις πουκαταπίνει αμάσητες το τέρας του πληθωρισμού). Υπενθυμίζεται εδώ ότι οι μισθοί έχουν αυξηθεί κατά 1.700%!

Το Βερολίνο πιέζει την Ελλάδα για την επιβολή λιτότητας, αλλάη Γερμανία κινδυνεύει να χάσει τον δημοσιονομικό στόχο του 2014(!) σύμφωνα με όσα δήλωσε ο ίδιος ο Σόιμπλε. Πώς γίνεται τοΒερολίνο να αξιώνει κάτι από την Ελλάδα που ούτε το ίδιο δενμπορεί να υιοθετήσει;

Επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά η ρήση του Εθνάρχη ότι«Είμαστε ένα απέραντο φρενοκομείο». Ο Βενιζέλος άκουσε τα εξαμάξης από τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ, που τον κατηγορούν ότιευθύνεται για τη φτωχοποίηση των Ελλήνων, ενώ υποδέχθηκαν μεενθουσιασμό τον Γ. Παπανδρέου, ο οποίος μας έδεσε με ταμνημόνια (άσχετα από το ότι δεν μπορούσε ίσως να κάνει κάτιδιαφορετικό).

Νέα οδηγία της ΕΕ θα φέρει τα πάνω-κάτω στον υπολογισμότου ΑΕΠ. Θα συμπεριλαμβάνονται κλάδοι της οικονομίας όπως ηπορνεία και οι επενδύσεις στην ανάπτυξη. Υπολογίζεται ότι τοδημόσιο χρέος θα συμπιεστεί κατά 2,3%. Η Ελλάδα το 2006 προσπάθησε να αυξήσει κατά 25% το ΑΕΠ μετο να υπολογίσει και την παραοικονομία. Η ΕΕ το απέρριψε και τε-λικά η αναθεώρηση του ΑΕΠ δεν ξεπέρασε το 9,6%. Μόνο καιμόνο αυτό αρκεί για να αντιληφθεί κανείς πόσο καίριας σημασίαςείναι η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού.Όλοι λοιπόν στα… studio για να αυξήσουμε το ΑΕΠ!

Με λιγότερο από έναν εργαζόμενο καλούνται να επιβιώσουν ταελληνικά νοικοκυριά. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μόλις 0,9 είναι ομέσος όρος εργαζομένων ανά νοικοκυριό. Και αυτά συνέβαιναν το2011, όταν η κρίση βρισκόταν στο μέσο της και η ανεργία στο 21%.

Λεφτά υπάρχουν! 63χρονη έκρυβε στο στρώμα της μια περιουσία 250 χιλ. ευρώ. Όμως, τον «θησαυρό» τον βρήκε ο νεαρός που τη βοηθούσε στιςδουλειές του σπιτιού. Αλλά και αυτόν τον βρήκε η αστυνομία.

ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΧΟ

ΠΑΤΩΣΑΜΕ ΚΑΙ ΩΣ… ΕΡΑΣΤΕΣ!

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: T H E A S I S E X P O

τ η λ . : 2 1 0 6 9 1 6 1 2 5

w w w . o u t d o o r e x p o . g r

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ:

τ η ς Κ Υ Ν Η Γ Ε Τ Ι Κ Η Σ Σ Υ Ν ΟΜΟ ΣΠΟΝΔ Ι Α Σ Ε Λ Λ Α ΔΟ Σ


HWall σπάει το ένα ρεκόρ μετά τοάλλο, παρά την αργή οικονομικήανάπτυξη, τους πολέμους στη

Μέση Ανατολή και την ανατολική Ευρώπηκαι την απογοητευτική κατάσταση στην ευ-ρωζώνη. Στα τέλη Αυγούστου, ο S&P 500 πέρασε τοφράγμα των 2.000 μονάδων για πρώτηφορά. Σύμφωνα με τα θετικά σενάρια γιατη Wall η πρόβλεψη γιατον S&P 500 είναι στις3.000 μονά-

δες. Η Wall Street ανακαλύπτει μια νέα θε-ωρία αισιοδοξίας.Μέχρι πρότινος, η βασική ανησυχία όλωνήταν πως η ανάπτυξη της αμερικανικής οι-κονομίας θα μπορούσε να αναγκάσει τηFed να δώσει ένα τέλος στο πάρτι. Η ποσο-τική χαλάρωση όλη αυτή τη χρονιά μειώνε-ται και εκτιμάται πως θα τερματιστεί τονεπόμενο μήνα. Μόλις τον προηγούμενοχρόνο, η προοπτική τερματισμού της πο-

σοτικής χαλάρωσης είχε προκαλέσει έν-τονη αναστάτωση στις αγορές.

Από τη στιγμή όμως που το taperingξεκίνησε, η χρηματιστηριακή

αγορά ανέβασε ταχύτητα. Το επι-χείρημα ήταν πως το μείζον θέμαδεν είναι η ποσοτική χαλάρωση,αλλά το πότε θα προχωρήσει ηFed σε αύξηση επιτοκίων. Ακόμη και η αύξηση των επιτο-

κίων όμως μπορεί να μην επηρε-άσει τις αγορές. Η ιστορία δείχνει

πως τα χρηματιστήρια συνεχίζουννα κινούνται ανοδικά στην αρχή της

περιόδου αύξησης των επιτοκίων.Όπως επισημαίνει και η GoldmanSachs, τα χρηματιστήρια ενισχύθηκαναμέσως μετά την πρώτη αύξηση τωνεπιτοκίων στις περιόδους σύσφιξηςτης νομισματικής πολιτικής το 1994,

το 1999 και το 2004. Σε καμία απόαυτές τις περιπτώσεις δεν είχε προ-

ηγηθεί χρηματοοικονομική κρίση, ούτε ταακραία χαμηλά επιτόκια που έχουμε σή-μερα. Η Deutsche Bank παρατηρεί ότι τα πο-λυετή υψηλά με τα οποία φλερτάρουν οι

μετοχές διεθνώς έχουν καταστήσει σχεδόνανάμνηση κάθε σκέψη για διόρθωση.Εστιάζοντας κανείς στη Wall Street, διαπι-στώνει πως ο δείκτης-βαρόμετρο, ο S&P500, έχει περάσει σχεδόν δύο ολόκληραχρόνια χωρίς να έχει καταγράψει μια διόρ-θωση της τάξης του 10%. «Ο S&P 500 δεν έχει εισέλθει σε τροχιάδιόρθωσης εδώ και 563 ημέρες!» ακριβο-λογούν οι αναλυτές της γερμανικής τράπε-ζας και επισημαίνουν: «Μπορεί ναπεριμένουμε κι άλλο χρονικό διάστημαπροτού οι αγορές εισέλθουν σε φάση διόρ-θωσης...». Και αν η ΕΚΤ κάνει QE; Σε αυτήν τη φάση,η Morgan Stanley δεν περιμένει ένα πλή-ρες πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσηςαπό την ΕΚΤ στο προσεχές μέλλον (δίνειπιθανότητες 40% σε αυτό το σενάριο). Πα-ρόλα αυτά, εκτιμά ότι αν η ΕΚΤ εφαρμόσειένα τέτοιο πρόγραμμα, το P/E των ευρω-παϊκών μετοχών θα ενισχυθεί κατά μία μο-νάδα και οι τιμές τους θα κινηθούν κατά10% υψηλότερα. Το QE θα ευνοούσε κυ-ρίως τις χρηματοοικονομικές μετοχές καιτις κυκλικές εταιρείες με μεγάλη έκθεσηστις ευρωπαϊκές οικονομίες. Σημειώνεται πως η Morgan Stanley θέτειτην τιμή-στόχο για τον MSCI Europe στις1.555 μονάδες για τον Σεπτέμβριο του2015, προβλέποντας την άνοδο του δείκτηκατά 10%. Ο οίκος αναβάθμισε το αναμε-νόμενο P/E των ευρωπαϊκών μετοχών στο14,5 από 14. Από τον FTSE 100 η MorganStanley περιμένει άνοδο 9% στο επόμενο12μηνο, αφού η τιμή-στόχος τίθεται στις7.500 μονάδες. Χ

WALLΗ ΝEΑ ΘΕΩΡIΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞIΑΣ

ΠΟΥ ΤΡEΦΕΙ ΤΟΥΣ «ΤΑYΡΟΥΣ»

S&P 500: Αδιόρθωτος για 563 ημέρες-Σενάρια για 3.000 μονάδες

διεθνείς αγορέςΧ

goodto knowyou


Φούσκα ταευρωπαϊκάομόλογα;

Ναι, απαντά η DBΚΑΙ Η ΓΙΑΓΙA ΤΩΝ

TRADERSΣΟΡΤAΡΕΙ ΤΟ ΕΥΡΩ

Σενάρια για πτώση στο 1:1 με το δολάριο

ΣΤΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟΑΠΟ ΤΟ 1517 ΤΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ

ΤΟΥ ΔΕΚΑΕΤΟΥΣ ΟΜΟΛΟΓΟΥΤΗΣ ΟΛΛΑΝΔΙΑΣ

Hυποχώρηση της ισοτιμίας τουευρώ έναντι του δολαρίου θα συ-νεχιστεί και η τάση αυτή θα διαρ-

κέσει αρκετά χρόνια, εκτιμούν οι αναλυτές,παραπέμποντας στην αδυναμία της ευρω-παϊκής οικονομίας να ανακάμψει. Η ισοτιμία του ευρώ «στο τέλος του 2017θα κινείται στο 1:1» εκτιμά ο ΡόμπινΜπρουκς, οικονομολόγος της GoldmanSachs. Μάλιστα σε ετήσιο επίπεδο, οΜπρουκς βλέπει το ευρώ να διαμορφώνε-ται στο 1,20 δολ. Η ΕΚΤ έχει καταστήσει σαφές πως επιθυ-μεί ένα αδύναμο ευρώ, προκειμένου να το-νωθεί ο πληθωρισμός. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι,υπογράμμισε άλλωστε τις σημαντικές καιαυξανόμενες αλλαγές στους κύκλους τηςνομισματικής πολιτικής, γεγονός που μετα-δίδει το εξής μήνυμα στους επενδυτές:Αγοράστε δολάρια, πουλήστε ευρώ. Το δολάριο, καθώς η οικονομική ανά-καμψη στις ΗΠΑ δείχνει να κερδίζει mo-mentum αποτελεί έναν σημαντικόπαράγοντα στο σχέδιο της ΑμερικανικήςΚεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τα επιτό-κια ακόμη και εντός του 2015, ενώ η ΕΚΤέριξε το επιτόκιο του ευρώ στο ιστορικόχαμηλό του 0,05%. Σε σημαντική υποχώρηση του ευρώ έναντιτου δολαρίου οδήγησαν εκτός από ταμέτρα Ντράγκι και οι δηλώσεις της επικε-φαλής της FED, Janet Yellen, ότι πλησιάζει

ο χρόνος (μέσα στο 2015) όπου τα επιτόκιατου δολαρίου θα αυξηθούν γιατί η αμερικα-νική οικονομία βρίσκεται κοντά στους στό-χους της.

ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΗ Goldman Sachs προβλέπει σε διάστημα3 μηνών 1,29 δολ. ανά ευρώ, σε 6 μήνες1,25 δολ., σε 12 μήνες 1,20 δολ. Στο τέλοςτου 2015 το ευρώ θα έχει διολισθήσει σε1,15 δολ. και στο τέλος του 2016 το ευρώθα έχει υποχωρήσει έως το 1,05 δολ. Γιατο τέλος του 2017 η Goldman Sachs εκτιμάότι το ευρώ θα έχει διολισθήσει στο 1 προς1 με το δολάριο. Κατά την Goldman Sachs το ευρώ είναιένα ακριβό νόμισμα και η εύλογη αξία τηςσυναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ-δολαρίουβρίσκεται περίπου στο 1,19 δολ. ανά ευρώ. Η Morgan Stanley μειώνει τις εκτιμήσειςτης για την ισοτιμία στα 1,2700 για το τέλοςτου 2014 και στα 1,1500 για το τέλος του2015.Σημαντική βουτιά στο 1,20 δολ. εκτιμά ηSociété Générale ότι θα κάνει το ευρώ, το-νίζοντας μεταξύ άλλων ότι η τάση στη συ-ναλλαγματική ισοτιμία έχει αλλάξει, ενώ οιτεράστιες εισροές κεφαλαίων προς την Ευ-ρώπη δείχνουν να έχουν ολοκληρωθεί σεαυτήν τη φάση. Η Bank of America Merill Lynch βλέπειπτώση του ευρώ έως το 1,2104 δολ. Χ

ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

Goldman Sachs 1,1 (2017)Morgan Stanley 1,27 (2014) και 1,15 (2015)Société Générale 1,20Bank of America Merill Lynch 1,21

Οι αποδόσεις των ομολόγων της πε-ριφέρειας υποχώρησαν σε ιστορικάχαμηλά επίπεδα, μετά τις κινήσεις

Ντράγκι. Και το ερώτημα που τίθεται είναι αντα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης συνι-στούν μια φούσκα. Η μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα, ηDeutsche Bank, αναλύοντας τη διαχρονικήεξέλιξη του κόστους δανεισμού των κρατώντης ευρωζώνης εξάγει το συμπέρασμα πωςη τρέχουσα περίοδος μπορεί να χαρακτηρι-στεί και φούσκα. Ως παράδειγμα μάλιστα, επικαλείται την Ολ-λανδία, στην οποία το επιτόκιο του 10ετούςομολόγου βρίσκεται σε χαμηλό 500 ετών! Bέβαια, η Ολλανδία δεν αποτελεί την εξαί-ρεση αλλά τον κανόνα, καθώς το σύνολο τωνκρατών της ευρωζώνης, περιλαμβανομένηςκαι της περιφέρειας, βλέπει το κόστος δανει-σμού να υποχωρεί σε χαμηλό πολλών ετών,και ενώ ακόμη η Ευρώπη δεν έχει ξεπεράσειτη μεγάλη ύφεση.Με το κόστος δανεισμού της Ιρλανδίας ναβρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και τοεπιτόκιο του 10ετούς ισπανικού και ιταλικούομολόγου να προσιδιάζει στα επίπεδα τωνΗΠΑ, οι αναλυτές εύλογα διερωτώνται αν ταομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναιυπερτιμημένα. Άλλωστε, βάσει έρευνας των FinancialTimes, το συνολικό κόστος δανεισμού τηςευρωζώνης από το 2011 έως και σήμεραέχει συρρικνωθεί κατά 78%.Μάλιστα, το καθοδικό σπιράλ των επιτοκίωντης περιφέρειας εμφανίζεται ασταμάτητο,καθώς κάθε θετική είδηση εξαργυρώνεται σεακόμη χαμηλότερο επιτόκιο.Από την άλλη πλευρά, η Crédit Agricole εμ-φανίζεται πιο καθησυχαστική, αναγνωρίζον-τας ωστόσο πως ο αργός ρυθμόςανάπτυξης δεν είναι θετικός για την ευρω-παϊκή περιφέρεια. Τους ισχυρισμούς περί φούσκας απορρίπτεικαι η Lloyd, τονίζοντας ωστόσο πως ο κίνδυ-νος ενός αναπάντεχου ατυχήματος είναι αρ-κετά υψηλός.

διεθνείς αγορέςΧ


παρουσίασηΧ

ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ ΜΕ ΚΕΡΔΗ

ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ

Αέρας αισιοδοξίας αλλά και κερδοφορίας φύσηξε στο πρώτο εξάμηνο του έτους για την Ελληνική Τεχνοδομική Άνεμος (ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος),

η οποία τον περασμένο Ιούλιο έγινε η πρώτη εταιρεία, μετά από πέντε χρόνια, που εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών και συγκεκριμένα στην κύρια αγορά.

ΧΡΗΜΑ 31

Σε αντίθεση με τα καλοκαιρινά μελτέμια, που έλαμψαν διά τηςαπουσίας τους φέτος, ο Άνεμος του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡμπήκε με το δεξί στη νέα χρηματιστηριακή εποχή, σημει-

ώνοντας σημαντικά κέρδη 3,3 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του2014 και ενοποιημένο κύκλο εργασιών που άγγιξε τα 16,9 εκατ.ευρώ, έναντι 18,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, κυ-ρίως λόγω συγκυριακής μείωσης των ανεμολογικών δεδομένων. Σε ό,τι αφορά στην εισαγωγή της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος στο ΧΑ, η εται-ρεία εξέδωσε και διέθεσε με δημόσια προσφορά στο επενδυτικόκοινό 20.667.000 νέες κοινές μετοχές ονομαστικής αξίας 0,30 ευρώ,επί συνόλου 82.667.000 κοινών μετοχών προς εισαγωγή. Στόχος τουομίλου από την εισαγωγή του στο ΧΑ ήταν η άντληση κεφαλαίωνγια τη χρηματοδότηση του επενδυτικού του πλάνου κατά τη διετία2014-2015, που αφορά στην υλοποίηση έργων ισχύος 94 MW, ταοποία βρίσκονται ήδη σε φάση κατασκευής. Η εταιρεία προγραμμα-τίζει να αξιοποιήσει το σύνολο των υπό άντληση κεφαλαίων εντός18 μηνών. Σημειώνεται ότι το 45% θα χρησιμοποιηθεί εντός του δεύ-τερου εξαμήνου του 2014, το 40% εντός του πρώτου εξαμήνου του2015 και το 15% εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2015. Οι επεν-δυτές που στήριξαν τη δημόσια εγγραφή της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος εστιά-στηκαν σε μια εταιρεία που δίνει έμφαση στη στρατηγική ανάληψηςχαμηλού επενδυτικού κινδύνου και μεγάλης ανάπτυξης, εξειδικευ-μένη στην αγορά αιολικής ενέργειας και με ξεκάθαρο ελληνικό προ-σανατολισμό, αφού πάνω από το 95% της συνολικής παραγωγήςηλεκτρικής ενέργειάς της προέρχεται από αιολικά έργα. Η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος έχει εγκατεστημένη ισχύ από ανανεώσιμες πηγέςενέργειας 171 MW σε λειτουργία και ανεμογεννήτριες μεγάληςμέσης υπολειπόμενης ωφέλιμης ζωής με μέσο όρο ηλικίας ανεμο-γεννητριών τα τριάμισι έτη. Σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμότης χώρας, η ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα θα συμ-βάλει μακροπρόθεσμα στη μείωση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής.Η εταιρεία έχει ουσιαστική στήριξη από τον βασικό μέτοχο, τονόμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ο οποίος μετά τη δημόσια προσφορά διατηρείποσοστό 64,5% του μετοχικού κεφαλαίου.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΣΤΙΑΣΗ

Η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος είναι ένας σημαντικός παίκτης στην εγχώριααγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με ξεκάθαρο ελληνικό προσα-νατολισμό και δέσμευση στις προοπτικές του αιολικού δυναμικούτης χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από το 95% της παραγω-γής της προέρχεται από αιολικά πάρκα, που εκτείνονται από τηΘράκη ως την Κρήτη και από την Κεφαλονιά ως τη Λέσβο, αξιοποι-ώντας το σημαντικό ενεργειακό δυναμικό της χώρας σε ΑΠΕ. Βασι-κός σκοπός της εταιρείας είναι η μελέτη, η ανάπτυξη και ηλειτουργία έργων ηλεκτροπαραγωγής από αιολική ενέργεια. Συγκε-κριμένα, διαθέτει σήμερα συνολική εγκατεστημένη ισχύ 171 ΜW,

ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΑ-ΓΩΓΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΧΑ ΗΤΑΝ Η ΑΝΤΛΗΣΗΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟ-ΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΠΛΑ-ΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ 2014-2015, ΠΟΥΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΓΩΝΙΣΧΥΟΣ 94 MW, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙΗΔΗ ΣΕ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

☛


παρουσίαση∼ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣΧ

από τα οποία τα 164 MW αφορούν σε δώδεκα αιολικά πάρκα 164MW, ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο 5 MW και ένα φωτοβολταϊκόέργο 2 MW. Παράλληλα, η εταιρεία έχει έναν σαφή και πλήρως οριο-θετημένο επενδυτικό σχεδιασμό, καθώς και ένα εντατικό πρόγραμμαγια την ανάπτυξή της τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο, έργα συ-νολικής εγκατεστημένης ισχύος 798 MW βρίσκονται σε διάφοραστάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας –340 MW σε προχωρημένοστάδιο, σχεδόν έτοιμα για άδεια εγκατάστασης– και 1.000 ΜW σεφάση αιτήσεων. Άλλωστε, η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος αποτελεί μία από τιςελάχιστες εταιρείες που την τελευταία τριετία, εν μέσω της κλιμά-κωσης της οικονομικής κρίσης, διπλασίασε την εγκατεστημένη ισχύτης, από 87 MW σε 171 MW.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ

Αναγνωρίζοντας τη δυναμική που είχε αρχίσει να εμφανίζεται στονκλάδο της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα από τα μέσα της δεκαε-τίας του ’90 αλλά και τη διασπορά που υπήρχε, καθώς η πλειονό-τητα των έργων τότε προέρχονταν από ποικίλους και μικρούςεπενδυτές, κρίθηκε αναγκαία η δημιουργία μιας εταιρείας που θαδιέθετε ένα χαρτοφυλάκιο έργων ικανό να εξασφαλίσει περαιτέρωανάπτυξη σε επίπεδο επικράτειας. Υπό αυτό το πρίσμα, πραγματο-ποιήθηκαν τέσσερις στοχευμένες εξαγορές μικρών εταιρειών πουείχαν αξιόλογες θέσεις, έχοντας διενεργήσει μετρήσεις αιολικού δυ-ναμικού και εξασφαλίζοντας καταρχήν υπέρ των ιδίων την αδειοδο-τική δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης των εν λόγω έργων.Συγκεκριμένα, εξαγοράστηκαν ή και ενσωματώθηκαν οι εξής εται-ρείες:

∼Αιολική Άντισσας ΑΕ και Τέρπανδρος Αιολικά Πάρκα ΠΑΡΚΑ ΑΕ,με θέσεις αιολικών πάρκων στη ΒΔ Λέσβο

∼Τετράπολις Αιολικά Πάρκα Ελλάδος ΑΕ, με θέση αιολικού πάρκουστην Κεφαλονιά

∼Αιολική Ζάρακα Μεταμόρφωσις ΑΕ με θέση αιολικού πάρκου στηΛακωνία

∼Αιολικά Πάρκα Τροιζηνίας ΑΕ, με δύο θέσεις αιολικών πάρκωνστην Τροιζηνία

Ως αποτέλεσμα των προαναφερθέντων εξαγορών, ιδρύεται το 1997η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος, ενώ το 2002 εισέρχεται ως νέος μέτοχος η ΕΛ-

ΛΑΚΤΩΡ ΑΕ, ένας από τους κορυφαίους ομίλους στην κατασκευήκαι διαχείριση υποδομών και παροχής υπηρεσιών στη Νοτιοανατο-λική Ευρώπη, με διευρυμένο πεδίο δραστηριοποίησης στους τομείςτων κατασκευών, των παραχωρήσεων, της ενέργειας, της διαχείρισηςαπορριμμάτων, της ανάπτυξης ακινήτων κ.ά. Η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμοςαποτελεί το βασικό όχημα του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ αναφορικά μετη δραστηριοποίηση στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέρ-γειας, με τον Όμιλο να διατηρεί σήμερα στην εταιρεία ποσοστό64,5% του μετοχικού κεφαλαίου.

Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ ΧΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ

Επιστέγασμα της επιτυχημένης πορείας της εταιρείας μέχρι σήμερα,αλλά και ψήφος εμπιστοσύνης για τις προοπτικές της, αποτέλεσεαναμφισβήτητα η είσοδός της στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστη-ρίου της Αθήνας τον περασμένο Ιούλιο. Ένα μεγάλο προσωπικό στοί-χημα για τη Διοίκηση της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος, αφού επρόκειτο για τηνπρώτη εισαγωγή εταιρείας στο Χρηματιστήριο της Αθήνας μετά απόπέντε χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων μάλιστα η ελληνική χρη-ματιστηριακή αγορά είδε μια σειρά από εταιρείες να την εγκαταλεί-πουν. Επιπλέον, η εταιρεία κατόρθωσε να τραβήξει τα βλέμματαπερισσότερων των σαράντα διεθνών επενδυτών και θεσμικών χαρ-τοφυλακίων στο roadshow που πραγματοποίησε στο Λονδίνο και τηΦραγκφούρτη, αλλά και να επιτύχει την κάλυψη της δημόσιας προ-σφοράς, παρά το γεγονός ότι συνέπεσε χρονικά με τις αναταράξειςπου προκάλεσε στις αγορές η υπόθεση της Banco Espirito Santo, που«φρέναρε» άλλες Δημόσιες Προτάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έχοντας εξασφαλίσει τη συμμετοχή του επενδυτικού κοινού στη δη-μόσια προσφορά, η Διοίκηση της ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος κήρυξε σε ειδικήτελετή στις 22 Ιουλίου 2014, στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, τηνέναρξη της συνεδρίασης, με την προσθήκη στο ταμπλό 82.677.000μετοχών της εταιρείας με τιμή έναρξης διαπραγμάτευσης 1,70 ευρώεκάστη. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο τηςεταιρείας, κ. Αναστάσιο Καλλιτσάντση, η δημόσια προσφορά τηςΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος υπήρξε επιτυχής γιατί, «παράλληλα με το γεγονόςότι πρόκειται για μια επιχειρηματική δραστηριότητα εύκολη στηνκατανόησή της από τις αγορές, με ορατότητα σε βάθος χρόνου και,άρα, με οικονομικές προβλέψεις υψηλής αξιοπιστίας, συνέτρεχανκαι οι εξής λόγοι:

∼ Σταθερό ρυθμιστικό περιβάλλον, που στην περίπτωσή μας είναιτο λεγόμενο «new deal» για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, πουέγινε νόμος του κράτους τον περασμένο Απρίλιο.

∼ Σταδιακή αποκατάσταση της χρηματοοικονομικής ισορροπίαςστην αγορά ενέργειας, με αναστροφή της τάσης αύξησης του ελ-λείμματος στο λογαριασμό ΑΠΕ, περιορίζοντας τους σχετικούςεπενδυτικούς κινδύνους.

∼ Σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης του αιολικού δυναμικού τηςχώρας και περαιτέρω διείσδυσης της αιολικής ενέργειας στο μείγμαηλεκτροπαραγωγής, ως αποτέλεσμα της ανάγκης για εγχώριες,ασφαλείς και τελικά οικονομικές μορφές ενέργειας, αλλά και τηςμείωσης της αποδοτικότητας των λιγνιτικών κοιτασμάτων. Ηανάγκη αυτή θα ικανοποιηθεί ταχύτερα, με την επιτάχυνση τουπρογράμματος διασύνδεσης των νησιών και μάλιστα της Κρήτης».

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΧΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΤΗ-ΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΣΙΚΟ ΜΕΤΟΧΟ, ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΕΛΛΑΚΤΩΡ, Ο ΟΠΟΙΟΣΜΕΤΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΔΙΑ-ΤΗΡΕΙ ΠΟΣΟΣΤΟ 64,5% ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙ-ΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ.

☛

ΧΡΗΜΑ 33

ΟΥΡΙΟΣ «ΑΝΕΜΟΣ» ΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Η εταιρεία διαθέτει ισχυρή κεφαλαιακή βάση και εύρωστη χρημα-τοοικονομική επίδοση, που χαρακτηρίζεται από σημαντικά υψηλό-τερα από τον μέσο όρο της αγοράς περιθώρια EBITDA. Στο εξάμηνοτου 2014, η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος σημείωσε κέρδη 3,3 εκατ. ευρώ, ενώ οενοποιημένος κύκλος εργασιών άγγιξε τα 16,9 εκατ. ευρώ, έναντι18,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, σημειώνονταςμείωση 10%, κυρίως λόγω της συγκυριακής μείωσης του ανεμολο-γικού δυναμικού. Κατ' αναλογία, τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων,χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων(EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 12,0 εκατ. ευρώ, έναντι 13,2 εκατ.ευρώ το α' εξάμηνο του 2013, και τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων,χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT) σε 7,8εκατ. ευρώ, έναντι 8,7 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του 2013. Όμως, ταπεριθώρια EBITDA και EBIT διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα, άνωτου 70% και του 46% αντιστοίχως. Τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους ήταν 3,3 εκατ. ευρώ, έναντι4,2 εκατ. ευρώ κατά το α' εξάμηνο του 2013, από τα οποία αποδί-δονται στη μητρική τα 3,1 και 3,8 εκατ. ευρώ αντιστοίχως. Τα ενο-ποιημένα κέρδη μετά από φόρους ανά μετοχή διαμορφώθηκαν σε0,0500 ευρώ, έναντι 0,0613 ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του2013. Ο καθαρός δανεισμός (σύνολο δανείων μείον ταμειακά δια-θέσιμα, ισοδύναμα και δεσμευμένες καταθέσεις) σε ενοποιημένο επί-πεδο περιορίστηκε στα 105,6 εκατ. ευρώ, έναντι 112,6 εκατ. στις31/12/2013. Σε επίπεδο μητρικής εταιρείας ο κύκλος εργασιών ήταν15,5 εκατ. ευρώ, έναντι 17,0 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του2013. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμά-των και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν στα 11,0 εκατ.

ευρώ, έναντι 11,7 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του 2013, και τα κέρδηπρο φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων(EBIT) ήταν 7,2 εκατ. ευρώ, έναντι 7,7 εκατ. ευρώ το α' εξάμηνο του2013. Τα κέρδη μετά από φόρους άγγιξαν τα 3,0 εκατ. ευρώ, έναντι3,3 εκατ. ευρώ κατά το α' εξάμηνο του 2013 και τα κέρδη μετά απόφόρους ανά μετοχή διαμορφώθηκαν σε 0,0484 ευρώ, έναντι 0,0528ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του 2013. Χ

Η ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ ΕΧΕΙ ΕΓΚΑΤΕ-ΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 171 ΜW ΣΕ ΛΕΙ-ΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΜΕΣΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣΩΦΕΛΙΜΗΣ ΖΩΗΣ ΜΕ ΜΕΣΟ ΟΡΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΤΑΤΡΙΑΜΙΣΙ ΕΤΗ. Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑΘΑ ΣΥΜΒΑΛΕΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΗΛΕ-ΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ.

☛


άρθροΧ

D&OΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΥΘΥΝΗΣ

ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣΗ ασφάλιση Ευθύνης Στελεχών Διοίκησης (Directors’ and Officers’ Liability ή D&O) είναι μια κάλυψη που εδώ και δεκαετίες έχει εδραιωθεί στην αντίληψη των στελεχών

κυρίως στις αγορές των ΗΠΑ και της Αγγλίας ως απολύτως απαραίτητη.

ΧΡΗΜΑ 35

Στην Ελλάδα το προϊόν αυτό ξεκίνησε να διατίθε-ται τοπικά πρώτα από την AIG το 2004. Παρόλοπου η χώρα μας δεν μπορεί να συγκριθεί με τις

παραπάνω χώρες σε επίπεδο ασφαλιστικής αντίληψης,η ανταπόκριση στο συγκεκριμένο προϊόν είναι ιδιαίτεραθετική, με συνεχόμενη ανοδική πορεία, καθώς η Ελλάδαενσωμάτωσε στο δίκαιό της τις σχετικές ευρωπαϊκέςοδηγίες και πήρε ουσιαστικά νομοθετικά μέτρα για τηνπροστασία των μετόχων και άλλων τρίτων που επηρεά-ζονται από τις πράξεις των στελεχών μιας εταιρείας.

Η σημασία του προϊόντος αυτού είναι ότι δίνει στα στε-λέχη των επιχειρήσεων τη δυνατότητα να συνεχίζουν ναασκούν τα καθήκοντά τους με αίσθημα ασφάλειας, γνω-ρίζοντας πως είναι καλυμμένοι σε περίπτωση αξιώσεωντρίτων για λάθη ή παραλείψεις κατά την τέλεση των κα-θηκόντων τους ή σε ενδεχόμενη έρευνα των εκάστοτερυθμιστικών αρχών, που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμαπολυετείς δικαστικές διαμάχες και μεγάλα δικαστικάέξοδα τόσο για τα στελέχη όσο και για τις εταιρείες. Εδώ άλλωστε θαπρέπει να τονίσουμε πως η αξίωση μπορεί να γίνει και αρκετά χρόνιαμετά, ακόμη και εάν το στέλεχος έχει αποχωρήσει από την εταιρεία, ηοποία, εφόσον φυσικά συνεχίζει να υπάρχει, μπορεί να δείξει πολύ μι-κρότερο ενδιαφέρον στο να συνδράμει οικονομικά το πρώην πλέονστέλεχός της.

Περιστατικά που ενδέχεται να εγείρουν τέτοιες αξιώσεις ή έρευνεςμπορεί να σχετίζονται με εξαγορές, συγχωνεύσεις, αναδιαρθρώσεις ήκαι την επέκταση μιας εταιρείας, την πτώση της τιμής της μετοχήςτης, την κακοδιαχείριση, τον αθέμιτο ανταγωνισμό και φυσικά τηνπτώχευση της εταιρείας, αλλά και με πολύ πιο απλά και «καθημε-ρινά» πράγματα, όπως οι εργασιακές σχέσεις, οι συμφωνίες με τουςπρομηθευτές ή αυτές με μια τράπεζα.

Μετά την κρίση του 2008, η ανάγκη για τη συγκεκριμένη κάλυψηέγινε πιο επιτακτική σε παγκόσμιο επίπεδο. Με τις συγχωνεύσεις, τιςεξαγορές, τις περικοπές προσωπικού και τις μειώσεις μισθών ναμπαίνουν στην ημερήσια διάταξη των επιχειρήσεων, φάνηκε ξεκά-θαρα η ανάγκη να θωρακιστούν τα στελέχη από ενδεχόμενες αξιώσειςτρίτων. Σε αυτό φυσικά συνετέλεσε και η πιο αυστηρή στάση που υιο-θέτησαν οι κατά τόπους εποπτικές αρχές, με αυστηρότερα μέτρα καισυχνότερους ελέγχους. Παρότι φυσικά η συγκεκριμένη κάλυψη δενανοίγει τον δρόμο της παρανομίας στα στελέχη, τους εξασφαλίζει ότιθα έχουν τη δυνατότητα να αντικρούσουν με τον βέλτιστο τρόπο κάθεπιθανή κατηγορία και τους επιτρέπει να επικεντρωθούν στα καθή-κοντά τους.

Δεδομένων των παραπάνω, δεν είναι τυχαίο ότι η ασφάλιση ευθύνηςστελεχών διοίκησης είναι αυτή τη στιγμή ιδιαίτερα υψηλά στηνατζέντα των διοικητικών συμβουλίων. Έχει ενδιαφέρον μάλιστα τογεγονός πως εδώ και καιρό δεν μιλάμε μόνο για εισηγμένες εταιρείεςαλλά και για επιχειρήσεις μικρότερου κύκλου εργασιών σε διάφο-ρους κλάδους της οικονομίας. Για αυτές τις εταιρείες, η AIG, με ηγε-τική θέση στην παγκόσμια αγορά του D&O, παρέχει δύοπρογράμματα, το BusinessGuard και το ManagementGuard.

Το BusinessGuard απευθύνεται κυρίως σε εταιρείες εισηγμένες σε

χρηματιστηριακή αγορά και σε αυτές με δραστηριοποί-ηση ή παρουσία εκτός Ελλάδας. Ασφαλισμένοι θεω-ρούνται τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και ταστελέχη με εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας καιτων θυγατρικών της, ενώ δίνεται η δυνατότητα κάλυψηςκαι της ίδιας της εταιρείας για απαιτήσεις σχετικά με κι-νητές αξίες και απαιτήσεις εργατικής πρακτικής.

Μεταξύ άλλων καλύπτονται απαιτήσεις που εγείρονταιαπό μετόχους, υπαλλήλους, πελάτες, συνεργάτες, αντα-γωνιστές καθώς και οποιοδήποτε άλλο τρίτο συναλλασ-σόμενο μέρος για περιπτώσεις όπως αυτές πουαναφέρθηκαν παραπάνω. Ενδεικτικά, καλύπτονται οιαπαιτήσεις εργατικής πρακτικής, ηθικής βλάβης καιπροσβολής προσωπικότητας, απαιτήσεις που σχετίζον-ται με κινητές αξίες καθώς επίσης και τα έξοδα υπερά-σπισης για κάθε καλυπτόμενη απαίτηση κατά τουστελέχους.

Στα βασικά του πλεονεκτήματα είναι η εκτεταμένη πρόσθετη περίο-δος γνωστοποίησης της ζημίας, που μπορεί να φτάσει τα πέντε χρό-νια, η παγκόσμια κάλυψη, τα υψηλά όρια κάλυψης, η προσαρμογήτου συμβολαίου στην ελληνική νομοθεσία, καθώς και το πλήθος τωνσυμπληρωματικών καλύψεων που μπορούν να προσαρμόσουν τοσυμβόλαιο στις ανάγκες του πελάτη.

Παράλληλα, για μη εισηγμένες εταιρείες που έχουν κύκλο εργασιώνμέχρι 100 εκατ. ευρώ διαθέτουμε το προϊόν ManagementGuard, έναπολυασφαλιστήριο που προστατεύει τόσο την επιχείρηση ως νομικόπρόσωπο όσο και τα στελέχη της έναντι απαιτήσεων για την πρό-κληση ζημίας σε τρίτους εξαιτίας λαθών ή παραλείψεων κατά τηνάσκηση διοικητικών και διαχειριστικών καθηκόντων.

Σε ό,τι αφορά τα στελέχη το ManagementGuard καλύπτει όπως καιτο BusinessGuard οικονομικές ζημίες εξαιτίας της προσωπικής ευ-θύνης που φέρουν έναντι τρίτων, αλλά και προστασία από απώλεια ει-σοδήματος και δαπάνες για έξοδα περίθαλψης σε περίπτωσηατυχήματος.

Ταυτόχρονα, προσφέρει κάλυψη και στην ίδια την επιχείρηση απόαπαιτήσεις εναντίον του νομικού προσώπου, ενώ επίσης προσφέρεικάλυψη και για απώλεια χρημάτων είτε εξαιτίας απιστίας υπαλλήλωνή διάρρηξης στις εγκαταστάσεις είτε κατά τη μεταφορά τους.

Και για τα δύο προγράμματα το βασικό πλεονέκτημα είναι όμως η τε-ράστια εμπειρία της AIG στη διαχείριση απαιτήσεων αυτού του εί-δους και η τεχνογνωσία που θα μεταφέρει στους ασφαλισμένους τηςτη στιγμή που τη χρειάζονται περισσότερο.

Με βάση τα παραπάνω, είναι σαφές πως το D&O είναι ένα βασικό ερ-γαλείο για μια επιχείρηση για να προσελκύσει και να κρατήσει τα-λαντούχα στελέχη, που θα έχουν το θάρρος να σχεδιάσουν τηστρατηγική της εταιρείας και να λάβουν σημαντικές αποφάσεις, μεαίσθημα σιγουριάς. Είναι μια δικλείδα ασφαλείας που θα επιτρέψει σεμια εταιρεία να επεκταθεί σε άλλες αγορές, να προσελκύσει επενδυ-τές και να αναπτυχθεί, προφυλάσσοντας παράλληλα την προσωπικήκαι επαγγελματική ζωή των ανθρώπων της. Χ

από τονΚώστα Βούλγαρη

Financial Lines Head, Greece, Cyprus

& Malta, της AIG

✒


συνέντευξηΧ

ΧΡΗΜΑ 37

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ

ΚΑΤΑΛΥΤΗΣΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Συνέντευξη στην Λέττα Καλαμαρά2

Ισχυρή είναι η παρουσία του ελληνικού κράτους στις διεθνείς αγορέςμέσω των γραφείων Διπλωματικών Υπαλλήλων Οικονομικών και Εμ-πορικών Υποθέσεων. Όπως τονίζει στη συνέντευξή του στο περιοδικόΧΡΗΜΑ ο κ. Τζανέτος Καραντζής, πρόεδρος των ΟΕΥ, στην εποχή τηςπαγκοσμιοποίησης δεν εννοείται άσκηση εξωτερικής πολιτικής χωρίςνα λαμβάνεται υπ’ όψιν η οικονομική της διάσταση. Στην οργάνωση καιτη δράση των διπλωματικών υπηρεσιών όλων των σύγχρονων κρατώνδίνεται ιδιαίτερα σημαντική έμφαση στην οικονομική διπλωματία.Υπάρχει σαφέστατη διαχρονική αύξηση του αριθμού των αιτημάτων ελ-λήνων επιχειρηματιών προς τα Γραφεία ΟΕΥ και ο βαθμός ικανοποίησηςτων επιχειρήσεων και των φορέων είναι ιδιαίτερα υψηλός (95%).

ΤΖΑΝΕΤΟΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΟΕΥ

ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ


ΧΡΗΜΑ_Κύριε Καραντζή, καλή επιτυχίαως νέος πρόεδρος της Ένωσης Διπλωμα-τικών Υπαλλήλων Οικονομικών και Εμ-πορικών Υποθέσεων του ΥπουργείουΕξωτερικών. Μπορείτε να μας δώσετεσυνολικά την εικόνα των γραφείων ΟΕΥανά τον κόσμο;

ΤΖΑΝΕΤΟΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗΣ_Αυτή τηστιγμή λειτουργούν 59 Γραφεία ΟΕΥ σε 49χώρες, στα οποία υπηρετούν 89 στελέχητου κλάδου ΟΕΥ, αριθμός που αντιπροσω-πεύει το 59% του συνόλου του ανθρώπι-νου δυναμικού του κλάδου. Δυστυχώς, τα33 από τα 59 Γραφεία είναι μονομελή, δη-λαδή υπηρετεί μόνο ένας υπάλληλος ΟΕΥ.Η υποστελέχωση των Γραφείων ΟΕΥ είναιμια πραγματικότητα, τις επιπτώσεις τηςοποίας εύκολα αντιλαμβάνεσθε. Το ευχάρι-στο όμως είναι ότι το Υπουργείο Εξωτερι-κών γνωρίζει τις διαστάσεις τουπροβλήματος και προσπαθεί στο πλαίσιοτης δημοσιονομικής στενότητας και τηςυπηρεσιακής ανάγκης να βελτιώσει τηνπροαναφερθείσα κατάσταση. Έτσι, εντόςτου 2014 τα μονομελή Γραφεία μειώθηκανκατά δύο και παράλληλα αυξήθηκε το πο-σοστό των υπηρετούντων στο εξωτερικό.Επίσης, με τη μέθοδο των αποσπάσεωναντιμετωπίζονται επείγουσες ή έκτακτεςανάγκες.

Χ_Πρόσφατα ψηφίστηκε νομοθετικήρύθμιση (4/8/2014) για την πρόσληψηστελεχών για τα γραφεία ΟΕΥ από τηνΕθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Τισημαίνει αυτή η απόφαση για τον κλάδοτων ΟΕΥ και τη συμβολή του στις ελλη-νικές εξαγωγές;

Τ.Κ._Με την ψηφισθείσα τροπολογία αί-ρεται ο προσωποπαγής χαρακτήρας τωνυπαλλήλων ΟΕΥ, καθώς θεσμοθετείται, εκ

νέου, η δυνατότητα πρόσληψης υπαλλή-λων ΟΕΥ από το τμήμα Οικονομικών &Εμπορικών Υποθέσεων της Εθνικής Σχο-λής Δημόσιας Διοίκησης, και αποκαθίστα-ται το θεσμικό καθεστώς του κλάδου. Ωςεκ τούτου, αποτελεί μια εξαιρετικά σημαν-τική πρωτοβουλία, με την οποία τίθεταιτέλος στη θεσμική περιδίνηση στην οποίαείχε περιέλθει ο κλάδος την τελευταία διε-τία. Πέραν τούτων, η νομοθετική αυτή ρύθ-μιση σηματοδοτεί τη βαρύτητα την οποίααποδίδει το Υπουργείο Εξωτερικών στηναποτελεσματική άσκηση της οικονομικήςδιπλωματίας, η οποία τίθεται πλέον στονσκληρό πυρήνα των αρμοδιοτήτων του, μεσκοπό την προώθηση της εξωστρέφειαςτης ελληνικής επιχειρηματικότητας.Πρέπει εδώ να τονισθεί ότι η αποκατά-σταση της προαναφερθείσας θεσμικής εκ-κρεμότητας επετεύχθη χάρις στηναποφασιστικότητα του αντιπροέδρου τηςκυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών καιτης πολιτικής ηγεσίας, στη συναντίληψητης υπηρεσιακής ηγεσίας του υπουργείουμας για την αναγκαιότητα θεσμικών τομώνπου θα διασφαλίζουν την αποτελεσματικό-τερη εξυπηρέτηση της οικονομικής δι-πλωματίας ως πυλώνα της εξωτερικήςπολιτικής, καθώς και στις συνεχείς προ-σπάθειες του συνόλου του κλάδου προςαυτήν την κατεύθυνση.

Χ_Πώς διαμορφώνεται η ατζέντα τωνδραστηριοτήτων σας για το 2015, στοπλαίσιο του νέου φορέα εξωστρέφειαςEnterprise Greece;

Τ.Κ._Στην εποχή της παγκοσμιοποίησηςδεν εννοείται άσκηση εξωτερικής πολιτι-κής χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η οικο-νομική της διάσταση. Στην οργάνωση καιτη δράση των διπλωματικών υπηρεσιών

όλων των σύγχρονων κρατών δίνεται ιδιαί-τερα σημαντική έμφαση στην οικονομικήδιπλωματία. Σήμερα στο Υπουργείο Εξωτε-ρικών έχει καταστεί σαφές ότι η οικονο-μική διπλωματία αποτελεί αναπόσπαστοτμήμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτι-κής. Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΕΞ διαμορ-φώνει την ατζέντα των δραστηριοτήτωντου και για το 2015. Σχεδιάζει και συντο-νίζει την οικονομική διπλωματία και τηνυλοποιεί σε συνεργασία με άλλα υπουργείακαι φορείς. Θα συνεχίσουμε και θα εμπλουτίσουμε τιςδραστηριότητες τόσο στο εξωτερικό όσοκαι στο εσωτερικό, με Μικτές Διυπουργι-κές Επιτροπές, επιχειρηματικές αποστολέςγια επιλεγμένους κλάδους σε επιλεγμένεςαγορές, έρευνες και μελέτες αγορών, πλη-ροφόρηση και στήριξη φορέων και επιχει-ρήσεων, ημερίδες, συνέδρια, δράσειςπροσέλκυσης επενδύσεων, προωθητικέςενέργειες εξωστρέφειας κ.λπ.

Χ_Παρατηρείται αύξηση των αιτημάτωντων ελλήνων επιχειρηματιών για τιςαγορές του εξωτερικού;

Τ.Κ._Υπάρχει σαφέστατη διαχρονική αύ-ξηση του αριθμού των αιτημάτων ελλήνωνεπιχειρηματιών προς τα Γραφεία ΟΕΥ. Εν-δεικτικά αναφέρω ότι ενώ το 2010 ο αριθ-μός των αιτημάτων μόλις ξεπερνούσε τις8.000, μέχρι το 2013 σχεδόν διπλασιά-σθηκε και έφθασε τις 15.000. Εκτιμώ ότιαυτή η αύξηση δεν οφείλεται μόνο στηνπιεστική ανάγκη για εξαγωγές αλλά καιστην εμπιστοσύνη του επιχειρηματικούκόσμου στις υπηρεσίες που προσφέρουντα Γραφεία ΟΕΥ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οβαθμός ικανοποίησης των επιχειρήσεωνκαι των φορέων ήταν ιδιαίτερα υψηλός(95%).

Χ_Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλή-ματα και εμπόδια των ελλήνων εξαγω-γέων;

Τ.Κ._Τα κυριότερα αίτια εστιάζονται στιςεγχώριες ιδιαιτερότητες: οι ελληνικές εξα-γωγικές εταιρείες έχουν φθάσει και υπερ-κεράσει τις εξαγωγικές δυνατότητές τους,ελλείψει ουσιαστικών επενδύσεων κατά τατελευταία έτη της κρίσεως. Παρά τη συμ-πίεση του κόστους παραγωγής, η υψηλήαξία του ευρώ δεν βοηθά την ανταγωνιστι-κότητα των ελληνικών προϊόντων στις διε-θνείς αγορές. Επίσης, βασική τροχοπέδη

συνέντευξη ~Τζανέτος ΚαραντζήςΧ

ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΜΑΣ, ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΗΡΕ-ΣΙΕΣ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟ BRAND, ΜΙΑΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ, ΠΟΥ ΘΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΕΙ ΤΗΝΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ. ΑΥΤΗΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΘΑ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΠΥΛΩΝΕΣ:ΕΞΑΓΩΓΕΣ, ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ.

☛

ΧΡΗΜΑ 39

αποτελεί και το υψηλό κόστος ενέργειας. Έτερος ανασταλτικός παράγοντας είναι καιοι φορολογικές επιβαρύνσεις, ασχέτωςκερδών, που αντιμετωπίζουν οι ελληνικέςεξαγωγικές επιχειρήσεις, σε αντίθεση μεεκείνες ανταγωνιστριών χωρών. Επίσης η γραφειοκρατία εμποδίζει τηνεξαγωγική προσπάθεια. Όμως πρέπει νααναγνωρίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια γί-νονται σημαντικές τομές, προκειμένου νααπλουστευθούν και να επιταχυνθούν οιεξαγωγικές διαδικασίες. Οι αλληλεπικα-λύψεις αρμοδιοτήτων υπουργείων και φο-ρέων προκαλούν στον επιχειρηματίασύγχυση. Τέλος, η περιορισμένη ρευστότητα στηναγορά επιβαρύνει έτι περαιτέρω την κατά-σταση. Τούτο δε είναι ιδιαίτερα σοβαρό σεμια αγορά όπως η ελληνική, όπου η συν-τριπτική πλειοψηφία των εξαγωγικώνεταιρειών είναι μικρομεσαίες, με περιορι-σμένη πείρα και ελάχιστες δυνατότητεςχρηματοδότησης πρακτικών περαιτέρωπροώθησης των εξαγωγών τους.

Χ_Ποια είναι η εικόνα της χώρας στηδιεθνή αγορά και πώς αποτιμάται η Ελ-λάδα ως brand;

Τ.Κ._Οι εξαγωγές μας, τα προϊόντα μας, οιυπηρεσίες μας χρειάζονται ένα εθνικόbrand, μια ελληνική ταυτότητα που θα πι-στοποιεί την ποιότητα και την αυθεντικό-τητά τους. Αυτή η ταυτότητα θα στηρίζεταισε τρεις πυλώνες: εξαγωγές, επενδύσεις,τουρισμός. Βασική συνεισφορά του brand είναι η δη-μιουργία ενιαίας, σαφούς και δυνατής ει-κόνας της χώρας προς τα έξω. Έχουν ήδη δρομολογηθεί ενέργειες οιοποίες έχουν σαν στόχο να υποστηρίξουντο ενιαίο brand στις εξαγωγές, όπως η δη-μιουργία ενός κοινού λογότυπου και ενόςκοινού συστήματος για την πιστοποίησηπροϊόντων υψηλής ποιότητας. Είναι πλέοναποδεκτό από όλους ότι η ποιότητα αποτε-λεί το κυριότερο συγκριτικό πλεονέκτημαπου διαθέτουν οι ελληνικές επιχειρήσειςστον διεθνή ανταγωνισμό.Θεωρώ όμως, ότι πέρα και πριν από όποιεςενέργειες δημιουργίας εθνικού brand, πρέ-πει να εξετασθεί ποιους συνειρμούς δημι-ουργεί στον, με την ευρεία έννοια τουόρου, καταναλωτή η λέξη «Ελλάς».Η Ελλάδα παραπέμπει σε εικόνες λαμπρήςιστορίας και συνεισφοράς στη διανόησηκαι στον πολιτισμό. Παραπέμπει επίσης στο φυσικό κάλλος,στην υγιεινή και ποιοτική μεσογειακή δια-

τροφή, στην πλούσια γαστρονομική παρά-δοση, στη φιλοξενία.Όλες αυτές οι εικόνες και οι συνειρμοί ενι-σχύουν, όπως είναι φυσικό, τον τουρισμόκαι την αποδοχή συγκεκριμένων προϊόν-των στο εξωτερικό.Όμως πιστεύω ότι το συγκεκριμένο brand,όσο χρήσιμο και να είναι, κινδυνεύει ναγίνει στερεότυπο. Η χώρα μας δεν είναιμόνο ελαιόλαδο, φέτα και ήλιος. Τώρα τελευταία μόνο, έχει γίνει ευρύτεραγνωστό το πόσο έχει προχωρήσει η καινο-τομία και η εφαρμοσμένη έρευνα στη χώραμας και τώρα μόνο αρχίζουμε να συνειδη-τοποιούμε πόσο μπορεί αυτή να συνεισφέ-ρει όχι μόνο στην αύξηση των εισροών απόεξαγωγές, αλλά και στη δημιουργία μιαςάλλης, φρέσκιας και ελκυστικής εικόναςτης Ελλάδος στο εξωτερικό. Μια εικόνατης Ελλάδος που προσπαθεί και αγωνίζε-ται με περιορισμένα μέσα και υπό αντίξοεςσυνθήκες και παρ’ όλα αυτά κατορθώνει νατοποθετείται με επιτυχία στο διεθνές πεδίοτων προϊόντων καινοτομίας και υψηλήςτεχνολογίας. Η εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό έχειτα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομι-κής κρίσης, τρωθεί και χρειάζεται να εμ-πλουτισθεί.Αντιλαμβανόμενο αυτή την ανάγκη, τοΥπουργείο Εξωτερικών, μέσω της ΓενικήςΓραμματείας Διεθνών Οικονομικών Σχέ-σεων και της Γενικής Διεύθυνσης Οικονο-μικών Σχέσεων, έχει αναλάβεισυγκεκριμένες πρωτοβουλίες που αγκα-λιάζουν και προβάλλουν στο εξωτερικότην ελληνική έρευνα και τεχνολογία. Μίααπό αυτές ήταν η «Ημερίδα προβολής

ώριμων ερευνητικών αποτελεσμάτων ελ-ληνικών ΑΕΙ και κέντρων έρευνας»(17/7/14). Η εκδήλωση αυτή έδωσε τηνευκαιρία σε ελληνικά Πανεπιστήμια καιΚέντρα Έρευνας να παρουσιάσουν στιςεδώ διαπιστευμένες Διπλωματικές Αρχέςκαι παραγωγικούς φορείς επιλεγμέναερευνητικά αποτελέσματα, τα οποία ευρί-σκονται σε στάδιο ωριμότητας που επιτρέ-πει την ένταξή τους στην παραγωγικήδιαδικασία. Ήταν η πρώτη εκδήλωση τέ-τοιου είδους που διοργάνωνε το ΥπουργείοΕξωτερικών και η ανταπόκριση από ταακαδημαϊκά ιδρύματα ήταν τέτοια πουπρογραμματίζεται επανάληψή της. Επι-πλέον, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία απο-τελεί και ένα παράδειγμα για τιςδυνατότητες που έχει το υπουργείο μαςστην ουσιαστική στήριξη της εξωστρέ-φειας.

Χ_Εκτός από τις ήδη ανεπτυγμένες αγο-ρές υπάρχει εξαγωγικό ενδιαφέρον γιανέες αγορές-στόχους;

Τ.Κ._Στην προσπάθεια για αύξηση τωνεξαγωγών, οι νέες αγορές όχι μόνο προ-σφέρουν σημαντικές ευκαιρίες κέρδουςκαι προοπτικές ανάπτυξης, αλλά αποτε-λούν και εναλλακτικό δίαυλο προώθησηςπροϊόντων εάν οι παραδοσιακές αγορέςείτε κορεσθούν είτε εισέλθουν σε περιό-δους κρίσης, οικονομικής ή άλλης. Πρέπει όμως να γίνει αντιληπτό ότι η έν-νοια «αγορά-στόχος» είναι έννοια απλου-στευμένη. Για κάθε κατηγορία προϊόντωνυπάρχουν συγκεκριμένες και διαφορετικέςαγορές-στόχοι. Το ζητούμενο λοιπόν δενείναι να προσδιορίσουμε γενικά κάποιεςαγορές ως στόχους, αλλά για συγκεκριμέναπροϊόντα σε συγκεκριμένες αγορές να εκ-πονηθούν και να υλοποιηθούν στοχευμέ-νες ενέργειες. Για χάρη απλουστεύσεως όμως, μπορούμενα πούμε ότι οι αγορές της Κίνας, της Ιν-δίας, των χωρών του Κόλπου, της Ν. Κο-ρέας, της Ιαπωνίας και της υποσαχάριαςΑφρικής είναι στις προτεραιότητες τουυπουργείου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότιπαραμελούνται οι «παραδοσιακές» αγορές(ΕΕ, Βαλκάνια, Τουρκία κ.λπ.).Σας υπενθυμίζω ότι, σε υλοποίηση αυτούτου προσανατολισμού, προωθείται η σύ-σταση νέων Γραφείων ΟΕΥ σε Αγ. Πετρού-πολη (Ρωσία), Αστάνα (Καζακστάν), ΠόληΜεξικού (Μεξικό), Ντόχα (Κατάρ), Ναϊ-ρόμπι (Κένυα) και Λάγκος (Νιγηρία), μεπαράλληλη παύση λειτουργίας ισάριθμωνΓραφείων.

ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΛΟΙ-ΠΟΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΟΥΜΕ ΓΕ-ΝΙΚΑ ΚΑΠΟΙΕΣ ΑΓΟΡΕΣΩΣ ΣΤΟΧΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΓΙΑΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΡΟ-ΪΟΝΤΑ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕ-ΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΝΑΕΚΠΟΝΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑΥΛΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΣΤΟΧΕΥ-ΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ.

☛


Επειδή σε πολλές από τις νέες αναδυόμε-νες και πολλά υποσχόμενες αγορές ο ρόλοςτου κράτους είναι εξαιρετικά βαρύνων, ηεμπορική/οικονομική διείσδυση είναι πιοαποτελεσματική όταν υποστηρίζεται απότην οικονομική διπλωματία. Αυτό απόμόνο του είναι αρκετό για να επιβεβαιώσειτον κρίσιμο και μη υποκαθιστώμενο ρόλοτου Υπουργείου Εξωτερικών στην προ-ώθηση των εν γένει οικονομικών συμφε-ρόντων της χώρας.

Χ_Υπάρχει σχέδιο ενίσχυσης από τηνπλευρά του Υπουργείου Εξωτερικών τωνδιμερών εμπορικών σχέσεων της χώρας;

Τ.Κ._Ένα ευρύ πλέγμα δράσεων τουΥπουργείου Εξωτερικών και των ΓραφείωνΟΕΥ στοχεύει ακριβώς σε αυτό.Επιγραμματικά το 2013 πραγματοποιήθη-καν:

∼58 επιχειρηματικές αποστολές στο εξωτε-ρικό –οι οποίες διοργανώθηκαν με πρω-τοβουλία επιχειρηματικών φορέων ή/καιεπιμελητηρίων ή/και εταιρειών– υποστη-ρίχθηκαν από τα Γραφεία ΟΕΥ

∼39 επιχειρηματικές αποστολές από τοεξωτερικό προς την Ελλάδα υποστηρίχ-θηκαν από τα Γραφεία ΟΕΥ

∼Σε 262 Διεθνείς Εμπορικές Εκθέσεις κα-ταγράφηκε ενεργή παρουσία και συμμε-τοχή των Γραφείων ΟΕΥ

∼14.964 αιτήματα και υποθέσεις ελληνι-κών εξωστρεφών επιχειρήσεων και συνα-φούς προσανατολισμού φορέωνδιεκπεραιώθηκαν και προωθήθηκαν επι-τυχώς από τα Γραφεία ΟΕΥ

∼181 μελέτες και έρευνες αγοράς σε τομείς

ενδιαφέροντος της ελληνικής επιχειρημα-τικής κοινότητας, 292 ενημερωτικά δελ-τία και 45 Ετήσιες Εκθέσεις εκπονήθηκαναπό τα Γραφεία ΟΕΥ

∼30 «Οδηγοί Επιχειρείν» εκπονήθηκαναπό τα Γραφεία ΟΕΥ οι οποίοι επικαιρο-ποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματακαι είναι διαθέσιμοι στην ελληνική επι-χειρηματική κοινότητα

∼8.008 αναρτήσεις ποικίλης οικονομικήςκαι επιχειρηματικής πληροφόρησης απότα Γραφεία ΟΕΥ στη ΔΠ Agora (αύξηση7,19% σε σχέση με το 2012-σύνολο κατα-χωρίσεων 7.471)

∼17.000 επισκέψεις κατά μέσο όρο μηνι-αίως καταγράφηκαν στη ΔΠ Agora.

∼6 εκδηλώσεις εξωστρέφειας στο εξωτε-ρικό για στοχευμένους κλάδους διοργα-νώθηκαν από επιλεγέντα Γραφεία ΟΕΥ.

∼14 «Ημέρες Πληροφόρησης Επιχειρημα-τιών» με συμμετοχή στελεχών ΓραφείωνΟΕΥ διοργανώθηκαν από την ΚΥ τουΥΠΕΞ/Β8 Δ/νση Επιχειρηματικής Ανά-πτυξης

∼13 συναντήσεις γνωριμίας/ενημέρωσηςελλήνων επιχειρηματιών με πρέσβεις,πριν την ανάληψη υπηρεσίας σε διπλω-ματικές μας αρχές στο εξωτερικό, διοργα-νώθηκαν από την ΚΥ ΥΠΕΞ/Β8 Δ/νσηΕπιχειρηματικής Ανάπτυξης και στελέχηΟΕΥ

∼Με πρωτοβουλία του Γενικού ΓραμματέαΔΟΣ & ΑΣ και του Γραφείου της Αν. Γενι-κής Γραμματέως ΔΟΣ & ΑΣ διοργανώθη-καν ανά 2 ημερίδες αντιστοίχως

∼Έλαβε χώρα η διοργάνωση 9 Μικτών Διυ-πουργικών Επιτροπών, διμερών οικονο-μικών και εμπορικών επιτροπών καιομάδων εργασίας.

Χ_Ποια είναι η αποτίμηση της δραστη-ριότητας των γραφείων ΟΕΥ συνολικά το2014 και ποιοι είναι οι στόχοι για το2015;

Τ.Κ._Ακόμα διανύουμε το 2014, και δενυπάρχει απολογισμός των δράσεων. Βρι-σκόμαστε όμως εντός των στόχων μας.Όσο για το 2015 ο προγραμματισμός δενέχει ακόμα ολοκληρωθεί. Οπωσδήποτεόμως θα δοθεί έμφαση σε νέες αγορές, μετην πραγματοποίηση είτε Μικτών Διυ-πουργικών Επιτροπών, που αποσκοπούνστην ενίσχυση των διμερών θεσμικών κα-θεστώτων, είτε επιχειρηματικών αποστο-λών.

Χ_Ποιοι θεωρείτε πως είναι οι βασικοίάξονες της εθνικής στρατηγικής εξαγω-γών μακροπρόθεσμα;

Τ.Κ._Θα τους παραθέσω κωδικοποιημένα:

∼Δημιουργία εθνικού brand

∼Ευέλικτες χρηματοδοτικές πρωτοβουλίεςκαι εκμετάλλευση των δυνατοτήτων πουπροσφέρει το ΕΣΠΑ

∼Διυπουργικός συντονισμός

∼Ενίσχυση των εξαγωγικών πιστώσεων

∼Συγκεκριμένες στρατηγικές για συγκεκρι-μένα προϊόντα σε συγκεκριμένες αγορές

∼Διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης τηςχώρας

Εν τέλει, ο απώτερος στόχος στον οποίοστοχεύουν όλες αυτές οι επιμέρους δρά-σεις είναι απλός στη διατύπωσή του: αύ-ξηση των εξαγωγών ως ποσοστό επί τουΑΕΠ της χώρας. Το 2013 οι εξαγωγές προ-ϊόντων αντιστοιχούσαν στο 15% του ΑΕΠ,έναντι μόλις 7% το 2008. Πιστεύω ότιυπάρχουν σημαντικά περιθώρια για ακόμηκαλύτερα ποσοστά. Το ζητούμενο για τοσύνολο της οικονομίας και της κοινωνίαςθα είναι τα ποσοστά αυτά να μη βασίζονταισε περιστολή του ΑΕΠ αλλά σε αύξησητων εξαγωγών. Χ

συνέντευξη ~Τζανέτος ΚαραντζήςΧ

ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ, ΤΗΣ ΙΝΔΙΑΣ, ΤΩΝ ΧΩΡΩΝΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ, ΤΗΣ Ν. ΚΟΡΕΑΣ, ΤΗΣ ΙΑΠΩΝΙΑΣ ΚΑΙΤΗΣ ΥΠΟΣΑΧΑΡΙΑΣ ΑΦΡΙΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙ-ΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΧΩΡΙΣΑΥΤΟ ΝΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΠΑΡΑΜΕΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ «ΠΑ-ΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ» ΑΓΟΡΕΣ (ΕΕ, ΒΑΛΚΑΝΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ).

☛

��

��

��

��

��Athens Mall��

��

��

��

��•��GENIKI Bank•� Citibank�•� ��

��

��©�UN

ICEF/UKLA��44��/Lane

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��www.unicef.gr

��


άρθροΧ

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚH Η ΑΝAΓΚΗΕΠΑΝΑΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟY

ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟYΕΞΑΓΩΓΙΚΟY ΕΜΠΟΡIΟΥ

Μπορεί η οικονομική κρίση των τελευταίων 4-5 ετών να ήταν αποτέλεσμα του δημοσιονομικού εκτροχιασμού και της συνακόλουθης ραγδαίας αύξησης του δημόσιου χρέους, ωστόσο η παρατεταμένη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας συνέβαλε στο να αναδειχθούν –με εμφατικό θα λέγαμε τρόπο–

και οι βαθύτερες αδυναμίες του τρόπου λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας.

ΧΡΗΜΑ 43

Πάνω από μία δεκαετία, η ελληνική οικο-νομία ήταν σε θέση να καταγράφει υψη-λούς ρυθμούς ανάπτυξης, βασιζόμενη σε

μια διαρκή επέκταση της εσωτερικής ζήτησης, ηοποία χρηματοδοτούνταν μέσω των υψηλών ρυθ-μών πιστωτικής επέκτασης του ιδιωτικού τομέα καιτης αύξησης του δημόσιου δανεισμού. Άμεση συνέ-πεια του οικονομικού αυτού μοντέλου ήταν η διόγ-κωση κλάδων μη εμπορεύσιμων υπηρεσιών πουβασίζονταν στην εσωτερική κατανάλωση και η υπο-χώρηση της ανταγωνιστικότητας σε εξωστρεφείςκλάδους, ανοικτούς στον διεθνή ανταγωνισμό. Μέρος λοιπόν της εξήγησης του γιατί η ύφεση σεάλλες χώρες που αναγκάστηκαν να ενταχθούν σε κάποιου είδους κα-θεστώς δημοσιονομικής επιτήρησης, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογα-λία, η Κύπρος, ήταν είτε μικρότερης διάρκειας είτε μικρότερηςέντασης από την ελληνική, θα πρέπει να αναζητηθεί και στις παθο-γένειες του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου.

ΠΟΣΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ;Η πιο ηχηρή απόδειξη για τη σταδιακή απώλεια της ανταγωνιστι-κότητας και της αυξανόμενης εσωστρέφειας δεν μπορεί παρά να είναιτα μεγάλα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών πουκαταγράφονταν την περίοδο πριν την ύφεση. Ωστόσο, το έλλειμμαή πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι ένα πολύγενικό εργαλείο της διεθνούς ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας.Σε πρόσφατες μελέτες μας έχουμε καταδείξει ότι, πέρα από τη σχέσησυνολικών εξαγωγών με συνολικές εισαγωγές, σημαντικό ρόλο στηναξιολόγηση της ανταγωνιστικότητας διαδραματίζουν και μια σειράάλλων, πιο εξειδικευμένων, «ποιοτικών» χαρακτηριστικών των εξα-γωγικών προϊόντων μιας χώρας.Πιο συγκεκριμένα, πιστεύουμε ότι πολύ χρήσιμα συμπεράσματααναφορικά με τις υφιστάμενες αδυναμίες των ελληνικών εξαγωγώνμπορούν να εξαχθούν εάν εξετάσουμε τόσο τον δείκτη συγκριτικούπλεονεκτήματος –ο οποίος εκτιμά τα προϊόντα στα οποία η Ελλάδα

έχει συγκριτικό εξαγωγικό πλεονέκτημα– όσο καιτον δείκτη εξειδίκευσης των εξαγωγών. Από τα στοιχεία του Διαγράμματος φαίνεται ότι ταεξαγόμενα αγαθά για τα οποία η Ελλάδα έχει συγ-κριτικό πλεονέκτημα είναι κυρίως τα είδη διατρο-φής, καθώς και τα ορυκτά και μεταλλεύματα(σιδηρούχα και μη). Αναλυτικότερα, ο καπνός, ταφρούτα και λαχανικά και τα δέρματα και γουναρικάαποτελούν τις κατηγορίες προϊόντων που συγκατα-λέγονται στις πρώτες θέσεις σε σειρά κατάταξης μεβάση τον δείκτη συγκριτικού πλεονάσματος. Απότην άλλη πλευρά, παρατηρείται ότι ο άνθρακας, ταβιομηχανικά προϊόντα πιο υψηλής προστιθέμενης

αξίας, όπως τα οχήματα, τα μηχανήματα και οι συσκευές, καθώς καιτα οργανικά χημικά είναι προϊόντα στα οποία η Ελλάδα καταγράφειτις χαμηλότερες τιμές του εξεταζόμενου δείκτη και επομένως υστε-ρεί κατά πολύ σε ανταγωνιστικότητα των προϊόντων σε σχέση με τομέσο διεθνές επίπεδο. Εξετάζοντας την παγκόσμια κατάταξη των χωρών με κριτήριο τονβαθμό εξειδίκευσης των εξαγωγών τους, σύμφωνα με τα διαθέσιμαστοιχεία, η Ελλάδα φαίνεται ότι υπολείπεται σημαντικά όχι μόνο τωνεπιδόσεων ανεπτυγμένων χωρών αλλά ακόμη και των λιγότερο ανε-πτυγμένων χωρών. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 54ηθέση ανάμεσα σε 169 χώρες τα έτη 2011-2012 κατά μέσο όρο. Μεάλλα λόγια, υποδηλώνεται ότι η Ελλάδα έχει σημαντικά περιθώριαβελτίωσης των εξαγωγικών της επιδόσεων, και ενδεχομένως να χρή-ζει αλλαγής του εξαγωγικού μείγματος προϊόντων της ώστε να προ-σομοιάζει σε εκείνο των πιο «πλούσιων» χωρών, εξέλιξη που θα τηςπροσφέρει υψηλότερη παραγωγικότητα και αύξηση του εγχώριουεισοδήματός της, παράγοντες θετικοί για την ώθηση της οικονομικήςανάπτυξης. Επομένως, κρίνεται ότι το ενδιαφέρον της χώρας θα πρέ-πει να στραφεί στη διεύρυνση της παραγωγικής της βάσης σε προ-ϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας και εντάσεως γνώσης,προκειμένου η Ελλάδα να αξιοποιήσει το χαμηλό της μοναδιαίο κό-στος εργασίας (unit labour cost) και να ενισχύσει την ανταγωνιστικήτης θέση έναντι των ανεπτυγμένων χωρών. Χ

από τονΛεκκό Ηλία

Group Chief Economist, Τράπεζα Πειραιώς

✒από τηνΒλάχου

Παρασκευή

Economic Analyst, Τράπεζα Πειραιώς

✒

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΕ ΤΙΣ ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ, ΕΛΛΑΔΑ, Μ.Ο. 2011-2012

Πηγή: World Bank-WITS Trade Indicators, Piraeus Bank Research. Σημείωση: Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας είναι σε σχέση με τον κόσμο.


~ αφιέρωμα

Σε επίπεδο εξαμήνου, Ιανουαρίου-Ιουνίου2014, καταγράφεται σημαντική

αποκλιμάκωση των πτωτικών ρυθμώντων ελληνικών εξαγωγών, στα επίπεδα

του 4,6%, η οποία είναι ακόμη μικρότερη(-4%) αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή

Χ

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣΕΠΑΝΑΚΑΜΨΗΣ

ΤΟ 2014

ΧΡΗΜΑ 45

νδείξεις περιορισμού των πιέσεων στη συνολικήαξία των εξαγωγών, αλλά και σημάδια ανάκαμψης σεμια σειρά από επιμέρους κλάδους προϊόντων δείχνειανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέωνκαι του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών(ΚΕΕΜ). Το θετικό στοιχείο έχει να κάνει με την αύ-

ξηση της τάξης του 1,5% στις εξαγωγές, εξαιρουμένων των πετρελαι-οειδών.Ως αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων, σε επίπεδο πενταμήνου, Ια-νουαρίου-Μαΐου 2014, καταγράφεται σταθεροποίηση των ρυθμώνυποχώρησης των εξαγωγών στα επίπεδα του 7,8%, δηλαδή στα 10,65δισ. ευρώ, από 11,55 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο πεντάμηνο του 2013.Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, προκύπτει μικρότερη μείωσηκατά 4,9%. Αξιοσημείωτο είναι ωστόσο το γεγονός ότι εξακολουθεί να ενισχύεταισημαντικά το μερίδιο των χωρών της ΕΕ στις συνολικές εξαγωγές τηςχώρας, καθώς προς τους ευρωπαίους εταίρους καταγράφονται ση-μαντικά χαμηλότερα ποσοστά υποχώρησης έναντι των τρίτων χωρών.Συγκεκριμένα, στο πεντάμηνο του 2014, οι συνολικές εξαγωγές προςτις χώρες της ΕΕ υποχώρησαν κατά 3,5%, έναντι μείωσης 11,5% προςτις τρίτες χώρες. Έτσι, στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 το με-ρίδιο των χωρών της ΕΕ διαμορφώθηκε στο 47,8% (έναντι του 52,2%των τρίτων χωρών), από το 45,6% της αντίστοιχης περιόδου του2013 (οπότε και το ποσοστό των εξαγωγών που απορροφήθηκε απότρίτες χώρες είχε ανέλθει στο 54,4%).Αν μάλιστα εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή από τις εξαγωγές, το μερίδιοτων χωρών της ΕΕ ανέρχεται στο 65,6%, από το 64,9% του πενταμή-νου του 2013. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τις τρίτες χώρες διαμορ-φώνονται στο 34,4% (από 35,1%).Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν αφενός τη μεγάλη βαρύτητα του κλά-δου των πετρελαιοειδών στο σύνολο των εξαγωγών, και τις πιέσειςπου δέχεται ο κλάδος στις εξαγωγές προς τρίτες χώρες, και αφετέρουτην αυξανόμενη εκ νέου βαρύτητα των ευρωπαϊκών αγορών ως προςτην απορρόφηση των ελληνικών προϊόντων, σε συνδυασμό με τις δυ-σχέρειες της περαιτέρω διείσδυσης σε αγορές εκτός ΕΕ, εξαιτίας καιτου σκληρού ευρώ.Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιούνιο, σύμφωνα με τα προσωρινάστοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών αυ-ξήθηκε κατά 11,3%, φθάνοντας στα 2,45 δισ. ευρώ (από 2,20 δισ.ευρώ τον Ιούνιο του 2013), χάρη κυρίως στην εμφατική ανάκαμψη

των εξαγωγών πετρελαιοειδών. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών,προκύπτει οριακή μείωση της τάξης του 0,8%. Ως αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων, σε επίπεδο εξαμήνου, Ιανουα-ρίου-Ιουνίου 2014, καταγράφεται σημαντική αποκλιμάκωση τωνπτωτικών ρυθμών, στα επίπεδα του 4,6%, η οποία είναι ακόμη μι-κρότερη (-4%) αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή.Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούνιο καταγράφηκε αύξηση συνολικώνεξαγωγών τόσο προς τις χώρες της ΕΕ (1,2%) όσο και προς τρίτεςχώρες (21,6%), ενώ εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών προκύπτειμείωση των εξαγωγών προς τις ευρωπαϊκές χώρες (-1,6%), έναντιαύξησης 0,5% προς τις χώρες εκτός ΕΕ.Σε επίπεδο εξαμήνου, οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕέχουν μειωθεί κατά 2,6% και προς τις τρίτες χώρες κατά 6,4%. Εξαι-ρουμένων των πετρελαιοειδών καταγράφεται μείωση 3,4% προς τιςχώρες της ΕΕ και κατά 5,2% προς τις τρίτες χώρες.

ΝΕΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝΗ αναθέρμανση του εξωτερικού εμπορίου της χώρας κατά τον περα-σμένο Ιούνιο είναι ακόμη πιο εμφανής στο πεδίο της συνολικής αξίαςτων εισαγωγών, όπου καταγράφηκε και νέα αύξηση της τάξης του9,7%, η οποία εκτινάσσεται στα επίπεδα του 14,9% εξαιρουμένωντων πετρελαιοειδών. Στο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, η συνολική αξία των εισαγωγώνέχει αυξηθεί κατά 1,2%, και εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών κατά8,9%. Να σημειωθεί ότι από τις αρχές του χρόνου έχουν εισαχθεί στηνΕλλάδα πλοία συνολικής αξίας περίπου 1 δισ. ευρώ. Η μεγάλη αύξηση των εισαγωγών υποσκέλισε τις βελτιωμένες επι-δόσεις των εξαγωγών, με αποτέλεσμα να προκληθεί νέα αύξηση τουεμπορικού ελλείμματος της χώρας, στα 10,6 δισ. ευρώ, ήτοι κατά9,6%, σε επίπεδο εξαμήνου. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, ηαύξηση είναι εκρηκτική και διαμορφώνεται στο 25,3% ή κατά 1,65δισ. ευρώ, η οποία όπως προαναφέρθηκε αποδίδεται κατά το μεγα-λύτερο μέρος της στις εισαγωγές πλοίων.

ΟΡΙΑΚΗ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΤΟ 2013Την ανακοπή του θετικού σερί αυξήσεων των εξαγωγέων σε ετήσιαβάση επιβεβαίωσε για το 2013 ανάλυση του Πανελληνίου ΣυνδέσμουΕξαγωγέων (ΠΣΕ) και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελε-

E

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΟ ΕΙΝΑΙ, ΩΣΤΟΣΟ, ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΣΤΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣΕΞΑΓΩΓΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ.

☛


αφιέρωμα ~Ελληνικές ΕξαγωγέςΧ

τών (ΚΕΕΜ), που κατέγραψε, ωστόσο, ιστορική επίδοση συμμετο-χής της εξωστρέφειας στον σχηματισμό του ΑΕΠ της χώρας, με πο-σοστό που αγγίζει πλέον το 30%.Σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης, οι συνολικές εξαγωγές τηςχώρας σταθεροποιήθηκαν πέρσι στα επίπεδα πλησίον του ιστορικούρεκόρ του 2012 (27,34 δισ. ευρώ), υποχωρώντας οριακά κατά 0,2%(στα 27,28 δισ. ευρώ). Η υποχώρηση αυτή μόλις για δεύτερη φοράτην τελευταία 10ετία (μετά την κατάρρευση του 2009), σε συνδυασμόμε την περαιτέρω υποχώρηση των εισαγωγών κατά 5,2%, επέφερενέα βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας (κατά 11,5%),αλλά κυρίως σηματοδότησε την ενίσχυση της σημασίας της εξω-στρέφειας στον σχηματισμό του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος.Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές προϊόντων αντιστοιχούν πλέον στο15,07% του ΑΕΠ, ενώ συνδυαστικά οι εξαγωγές προϊόντων και υπη-ρεσιών αντιστοιχούν στο 28,93% του ΑΕΠ. Πρόκειται για την καλύ-τερη επίδοση των τελευταίων δεκαετιών.Η πρόεδρος του ΠΣΕ, Χριστίνα Σακελλαρίδη, σχολιάζοντας τα ευρή-ματα της ανάλυσης τόνισε: «Όπως επιβεβαιώθηκε στο Διεθνές Συνέ-δριο του ΠΣΕ, διά στόματος του πρωθυπουργού της χώρας, ΑντώνηΣαμαρά, έχουν τεθεί οι βάσεις ώστε τα αμέσως επόμενα χρόνια η εξω-στρέφεια να συνεισφέρει το 50% του ΑΕΠ της χώρας. Αυτό σημαίνειοριστική μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο για την Ελλάδα,με πυρήνα τη διεθνοποίηση των επιχειρήσεων, την ανταγωνιστικό-τητα και τις εξαγωγές».Σύμφωνα με την ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέωνκαι του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), η συ-νολική αξία των ελληνικών εξαγωγών έκλεισε το 2013 με οριακήμείωση της τάξης του -0,2%, ως προς τις επιδόσεις των ελληνικώνεξαγωγών, στα 27,28 δισ. ευρώ, έναντι 27,34 δισ. ευρώ το 2012.Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η μείωση είναι μεγαλύτερη κατά-2,1% (στα 16,82 δισ. ευρώ, έναντι 17,19 δισ. ευρώ το 2012). Η μείωση αυτή προκύπτει κυρίως από την υποχώρηση των ελληνι-κών εξαγωγών προς τις τρίτες χώρες (-4,2%), παρά το γεγονός ότι οισυνολικές ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 4,9% προς τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Το αποτέλεσμα ήταν να διαμορφωθεί η σχέση εξαγω-γών προς τις χώρες της ΕΕ στο 46,4%, έναντι του 53,6% τωνεξαγωγών προς τις τρίτες χώρες. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών,προκύπτει πτώση εξαγωγών τόσο προς τις χώρες της ΕΕ (-0,1%) όσοκαι προς τις τρίτες χώρες (-5,5%), με την αναλογία να διαμορφώνε-ται στο 63,4% υπέρ των χωρών της ΕΕ.Σε βάθος 10ετίας, 2004-2013, οι ελληνικές εξαγωγές υπερδιπλασιά-στηκαν, εμφανίζοντας αύξηση 109%. Στην εξωστρεφή ελληνική οι-

κονομία, με πυρήνα τις εξαγωγές προϊόντων, αντιστοιχεί πλέον πο-σοστό περίπου 30% του ΑΕΠ της χώρας, συνυπολογίζοντας τους διε-θνοποιημένους κλάδους του τουρισμού, των μεταφορών και τηςναυτιλίας. Χαρακτηριστικό είναι το στοιχείο ότι στα 10 αυτά χρόνιαέντονης εξαγωγικής δραστηριότητας της χώρας, με αρνητικό πρόσημοέκλεισαν μόνο 2 έτη, το 2009, έτος της παγκόσμιας οικονομικής κρί-σης, και το 2013, οπότε και πολλές χώρες-εμπορικοί εταίροι της Ελ-λάδας, εμφάνισαν επίσης έντονα υφεσιακά φαινόμενα.Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές για το 2013, καταγράφεται συνέχιση τωνπτωτικών τάσεων και νέα υποχώρηση κατά 5,2%, με την αξία τους ναδιαμορφώνεται σε 46.105 εκατ. ευρώ, έναντι 48.623,9 εκατ. ευρώ το2012, εξαιτίας της συνέχισης της ύφεσης και της μείωσης της εγχώ-ριας κατανάλωσης στην Ελλάδα. Επισημαίνεται ότι λόγω της μεγαλύτερης μείωσης των εισαγωγώνέναντι αυτής των εξαγωγών, ενισχύεται η τάση περιορισμού του εμ-πορικού ελλείμματος στα 18.823,8 εκατ. ευρώ, από 21.281,2 εκατ.ευρώ το 2012, ήτοι μείωση 11,5%. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι το έλ-λειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας παραμένει πάνω από το 10%του ΑΕΠ της χώρας (10,39%).

Ο χάρτης των εξαγωγώνΑυξημένες εμφανίζονται οι εξαγωγές κατά 1,4% προς τις 27 χώρες τηςΕΕ, γεγονός που οφείλεται στη σημαντική αύξηση κατά 6,4% προςτις χώρες της ΕΕ (15) που υπερκάλυψαν τη μείωση των εξαγωγώνκαι κατά 9,6% προς τις χώρες της Νέας Διεύρυνσης. Οι εξαγωγές προςτις χώρες της ευρωζώνης εμφανίζουν αύξηση 1%. Από την άλλη πλευρά, σε επίπεδο έτους 2013 παρατηρείται πτωτική

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝΥΠΟΣΚΕΛΙΣΕ ΤΙΣ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΕΣ ΕΠΙ-ΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ, ΜΕ ΑΠΟΤΕ-ΛΕΣΜΑ ΝΑ ΠΡΟΚΛΗΘΕΙ ΝΕΑ ΑΥΞΗΣΗΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣΧΩΡΑΣ, ΣΤΑ 10,6 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, ΗΤΟΙΚΑΤΑ 9,6% ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΞΑΜΗΝΟΥ.

☛

ΟΙ 20 ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2013

ΣΕΙΡΑ ΣΕΙΡΑ ΧΩΡΑ ΑΞΙΑΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ

2013 2012

1 1 Τουρκία 3.204,9

2 2 Ιταλία 2.434,0

3 3 Γερμανία 1.763,4

4 4 Βουλγαρία 1.393,6

5 6 Κύπρος 1.135,6

6 17 Γιβραλτάρ 1.059,5

7 5 Εφοδιασμοί πλοίων 1.040,4με τρίτες χώρες

8 8 Ην. Βασίλειο 967,6

9 7 ΗΠΑ 935,2

10 10 Λιβύη 745,8

11 9 ΠΓΔΜ 743,6

12 12 Γαλλία 639,8

13 14 Ρουμανία 600,1

14 25 Αίγυπτος 593,5

15 30 Εφοδιασμοί πλοίων 578,4με χώρες ΕΕ

16 16 Ισπανία 574,5

17 11 Λίβανος 497,5

18 20 Ολλανδία 423,6

19 24 Κίνα 420,9

20 19 Ρωσία 406,0

ΤΑ ΠΕΡΙΖΗΤΗΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΧΡΗΜΑ 47

Κέρδη κρύβουν οι εξαγωγές αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόν-των, με την αξία τους να ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ, ενώ 12 από αυτάγίνονται ανάρπαστα σε ξένες αγορές.Η μειωμένη εγχώρια ζήτηση και η οικονομική ύφεση δημιουργούνευκαιρίες για όσους ασχοληθούν με τη γεωργία και την κτηνοτροφίαστο εξωτερικό. Με απλά λόγια, η οργανωμένη αγροτική παραγωγή, σεσυνδυασμό με την τυποποίηση και τις εξαγωγές, προσφέρει σίγουραέσοδα.

Ποια ελληνικά προϊόντα είναι περιζήτητα στο εξωτερικό

Οι «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» παρουσιάζουν έρευνα του καθηγητήτου Οικονομικού Πανεπιστημίου, Ιωάννη Χαλικιά, που έγινε για λο-γαριασμό του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, στην οποία με-ταξύ άλλων αναδεικνύονται τα ελληνικά αγροτικά και κτηνοτροφικάπροϊόντα που είναι «πρωταθλητές» στις εξαγωγές.

πορεία των εξαγωγών προς τις χώρες των Βαλκανίων (-7%), πουαπορροφούν αξιοσημείωτο μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών, στασι-μότητα προς τη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική (-0,1%), ενώ αντίθετασημαντική άνοδος παρατηρείται προς τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ(Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία, Τουρκία) κατά 8,2%. Μικτές τάσεις καταγράφονται προς γεωγραφικές περιοχές με χαμη-λότερο όγκο εξαγωγών. Ανά μερίδιο στις συνολικές εξαγωγές, αναφέ-ρεται η μείωση προς τις χώρες της Β. Αμερικής (-6,5%), η αύξησηπρος την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ) (+3,8%), η με-γάλη μείωση προς τη ΝΑ Ασία (-37,9%), η σημαντική αύξηση προςτην Κίνα (10,2%), οι μειώσεις προς τις άλλες ανεπτυγμένες χώρες(Ιαπωνία, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία) κατά -3,7%, προς τις χώρες τηςΑφρικής (εκτός Β. Αφρικής) κατά -27,3% και την Ινδία κατά -22,6%,και η μεγάλη αύξηση προς τη Λατινική Αμερική κατά 23,3%. Σε ό,τι αφορά τις νέες χώρες που κατατάχθηκαν το 2013 μεταξύ των100 καλύτερων αγορών για τα ελληνικά προϊόντα ξεχωρίζουν: Ομάν(67η θέση), Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι (77η θέση), Περού (81ηθέση), Αγία Ελένη (85η θέση), Σενεγάλη (93η θέση), Αργεντινή (95ηθέση) και Αγκόλα (99η θέση).

Η ΠΡΟΪΟΝΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗΩς προς τη σύνθεση των εξαγωγών κατά μεγάλες κατηγορίες προ-ϊόντων παρατηρούνται αυξήσεις των εξαγωγών των αγροτικών προ-ϊόντων κατά 3,5% και των καυσίμων κατά 2,2%, οι οποίες όμως δενυπερκάλυψαν τις μειώσεις των εξαγωγών στις υπόλοιπες μεγάλες κα-τηγορίες (πρώτες ύλες -9,2%, βιομηχανικά προϊόντα -3,1% και είδη& συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες -4,1%). Σε ό,τι αφορά την κατάταξη των 20 κορυφαίων προϊόντων ξεχωρίζει

η μεγάλη άνοδος του παρθένου ελαιολάδου στην 4η θέση (από την9η το 2012), η ένταξη στην πρώτη δεκάδα των τυροκομικών προ-ϊόντων (από την 11η το 2012), η ενίσχυση των κραμάτων αλουμι-νίου (13η θέση), η αναρρίχηση των τσιγάρων στη 14η θέση (από τη17η το 2012) και η είσοδος στην πρώτη 20άδα των τσιμέντων (απότην 33η θέση το 2012). Νέες είσοδοι στην κατάταξη αφορούν το ακατέργαστο πετρέλαιο (27ηθέση), τα χυτά τεχνουργήματα (52η θέση), τα μη παρθένα ελαιόλαδα(87η και 92η θέση), τους μετασχηματιστές (88η θέση), τα ζαχαρώδηπροϊόντα (93η θέση), τα σνακ φρούτων-καρπών (94η και 100ή θέση),τα τριμερή λιπάσματα (97η θέση) και τα φορέματα (99η θέση).

ΣΤΟΧΟΣ Η ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟ 2014Στόχος της κυβέρνησης είναι οι εξαγωγές της χώρας να παραμείνουνκαι φέτος σταθερές στο ύψος των 27 δισ. ευρώ (15% του ΑΕΠ), όπωςτόνισε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Νότης Μη-ταράκης. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος, το Υπουργείο λαμβάνει μέτραγια τη στήριξη των εξαγωγών. Μεταξύ αυτών είναι:

∼Η υλοποίηση των 25 δράσεων στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγι-κής, που μειώνει το κόστος και τον χρόνο για την πραγματοποίησητων εξαγωγών∼Η ίδρυση και λειτουργία του ενιαίου φορέα εξωστρέφειας∼Η δημιουργία ειδικών εργαλείων ρευστότητας μέσω της ΕΤΕπ∼Ο διπλασιασμός των εγγυήσεων για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις∼Το πρόγραμμα εξωστρέφειας του ΕΣΠΑ


Λαχανικά, βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα, πορτοκάλια, ντομάτες,φρούτα με κουκούτσια, σταφύλια, ελαιόλαδο, τυριά, σιτάρι αλλά καικαπνός ξεπουλάνε σε Αυστραλία, Πολωνία, Ιταλία, Αγγλία, Γερμανία,Βουλγαρία, Ρουμανία, Βέλγιο, Κύπρο και Ουγγαρία. Η μελέτη βασίστηκε σε επίσημα στοιχεία των τελευταίων 22 ετών καιαπό τη διαχρονική εξέλιξη των εξαγωγών προκύπτει ανά προϊόν:

∼Τα βερίκοκα, τα κεράσιακαι τα ροδάκινα αναδεικνύονται οι «πρω-ταθλητές» όλων των αγροτικών προϊόντων. Η αξία των εξαγωγώντους είναι στα 234,5 εκατ. ευρώ και γίνονται ανάρπαστα χτυπών-τας πρωτιές στην Πολωνία και αποσπώντας το 69% των εισαγωγώντους, στην Ιταλία με μερίδιο 49,7%, στην Αγγλία με μερίδιο 39,4%και στη Γερμανία με 28,1%, ενώ στη Γαλλία η χώρα μας είναι δεύ-τερος προμηθευτής έχοντας το 20% των εισαγωγών τους.

∼Στα λαχανικά η Ελλάδα είναι ο πρώτος προμηθευτής της Αυστρα-λίας και οι εξαγωγές μας αντιστοιχούν στο 19,9% των εισαγωγώντους. Στην Ιταλία, στις ΗΠΑ και στην Αγγλία είμαστε τρίτοι προ-μηθευτές, και τα προϊόντα μας αντιπροσωπεύουν το 19,8%, το11,2% και το 8,5% των εισαγωγών τους, αντίστοιχα. Η αξία τωνεξαγόμενων λαχανικών είναι 237,9 εκατ. ευρώ.

∼Το παρθένο ελαιόλαδο αγοράζεται από την Ιταλία, όπου είμαστεδεύτεροι προμηθευτές της χώρας με μερίδιο 15,7%, ενώ δεύτεροιείμαστε και στη Γερμανία και στον Καναδά, αποσπώντας το 12,9%και το 10,5% των εισαγωγών τους. Στις ΗΠΑ είμαστε τέταρτοι προ-μηθευτές, με το 2,7% των εισαγωγών τους. Η αξία του εξαγόμενουελαιολάδου είναι 198,1 εκατ. ευρώ.

∼Οι ελληνικές ντομάτες «τραβιούνται» από τη Φινλανδία, στηνοποία είμαστε οι δεύτεροι προμηθευτές της χώρας, με μερίδιο

20,1% στις εισαγωγές τους, την Αγγλία με 13,2%, καταλαμβάνονταςτην τέταρτη θέση, στην Ολλανδία με 10,1% και είμαστε οι τρίτοιπρομηθευτές, ενώ και στην Πολωνία οι ελληνικές ντομάτες είναιστην πέμπτη θέση των εισαγωγών τους, με 6,2%.

∼Εντυπωσιακή είναι η ζήτηση και των ελληνικών πορτοκαλιών. Ηαξία των εξαγωγών είναι 150 εκατ. ευρώ. Είμαστε πρώτοι προμη-θευτές της Ρουμανίας, κερδίζοντας το 72,9% των εισαγωγών τους,αλλά και της Ουγγαρίας με το 51,3%. Στην Πολωνία είμαστε δεύ-τεροι πωλητές, με 13,5% και τρίτοι στη Γερμανία, με 7,9%.

∼Τα τυριά μας κερδίζουν έδαφος στην Κύπρο, όπου είμαστε δεύτε-ροι προμηθευτές με 21,2% και στη Σουηδία πέμπτοι, με 9,5%.

∼Τα ελληνικά σταφύλια αρέσουν στη Ρουμανία, όπου η χώρα μαςείναι ο τρίτος προμηθευτής με 12,7%, όπως και στη Γερμανία με10,5%.

∼Τα νωπά φρούτα με κουκούτσια φτάνουν πρώτα στη Ρουμανία μεμερίδιο 37,4% στις εισαγωγές τους, ενώ η χώρα μας είναι ο πέμ-πτος προμηθευτής της Γερμανίας με 5,5%.

∼Αλλά και το σκληρό, ανάλεστο σιτάρι αγοράζεται κατά προτίμησηπρώτο από την Τουρκία και στην Ιταλία είμαστε οι τέταρτοι εξαγω-γείς της.

∼Ψηλά είναι η χώρα μας και στις εξαγωγές καπνού. Η Ελλάδα είναιπρώτος προμηθευτής της Βουλγαρίας, με 53,9% των εισαγωγώντης, επίσης πρώτος του Βελγίου με 34,3%, ενώ η χώρα μας είναιστη δεύτερη θέση της Γερμανίας και της Ολλανδίας, με το 14,2%και το 11,4% των εισαγωγών τους.

ΤΑ 20 ΠΙΟ ΕΞΑΓΩΓΙΜΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΟΥ 2013

ΣΕΙΡΑ ΣΕΙΡΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΞΙΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

2013 2012

1 1 Ορυκτέλαια πετρελαίου 10.266,3 15.805.410,8

2 2 Φάρμακα για λιανική πώληση 758,9 14.444,4

3 3 Πλάκες από αργίλιο >0,2 mm 504,8 183.594,2

4 9 Παρθένο λάδι 452,4 151.555,4

5 4 Εμπιστευτικά προϊόντα 425,6 135.759,0

6 5 Ψάρια, νωπά 414,8 92.359,9

7 6 Βαμβάκι 370,5 257.708,3

8 8 Λαχανικά, παρασκευασμένα ή διατηρημένα 333,3 149.830,6

9 7 Σωλήνες κάθε είδους 323,4 51.484,7

10 11 Τυριά 289,2 51.134,0

11 10 Βερίκοκα, κεράσια και ροδάκινα 288,2 298.216,9

12 13 Είδη από γουνοδέρματα 220,5 321,1

13 18 Κράματα αργιλίου 211,3 120.261,2

14 17 Τσιγάρα 200,2 22.468,1

15 21 Φύλλα και ταινίες από αργίλιο <0,2 mm 191,0 61.245,3

16 20 Πολυπροπυλένιο 175,6 144.916,2

17 12 Ηλεκτρική ενέργεια 166,2 0,3

18 16 Καπνά 165,6 32.100,6

19 14 Τηλεφωνικές συσκευές 157,7 328,2

20 33 Τσιμέντα Portland 147,8 3.733.818,0

ΧΡΗΜΑ 49

Η ΕΛΛΑΔΑ ΝΟ 1 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗΣ ΣΕ 14 ΧΩΡΕΣΗ Ελλάδα είναι στην πρώτη πεντάδα εξαγωγών σε πολλές χώρες.Αθροιστικά η χώρα μας είναι:

∼ 1ος προμηθευτής σε 14 χώρες σε 35 προϊόντα





Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες αγορές η χώρα μας είναι ο πρώ-τος προμηθευτής περισσότερων του ενός αγροτικών προϊόντων. Γιαπαράδειγμα, στη Βουλγαρία η Ελλάδα είναι ο πρώτος προμηθευτής σε13 προϊόντα (παγωτά, μακαρόνια, ψωμί και φρυγανιές, άλλα λαχα-νικά και μείγματα λαχανικών, λαχανικά διατηρημένα, μανταρίνια,φράουλες, ζάχαρη, καπνά, τσιγάρα, κλάσματα λαδιών, εξευγενισμένολάδι και φυτικά λίπη και λάδια). Στην Κύπρο σε 12 προϊόντα (παγωτά,σουπιές, χταπόδια και καλαμάρια, ψωμί και φρυγανιές, μπισκότα καιγκοφρέτες, λοιπά προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, μείγ-ματα για την παρασκευή προϊόντων αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής,ζαχαρώδη παρασκευάσματα, παιδικές τροφές, λοιπά παρασκευάσματαδιατροφής, μεταλλικά και αεριούχα νερά, κρασιά και μπίρα).Στη Ρουμανία σε τέσσερα προϊόντα, στην Ιταλία σε τρία προϊόντα, στιςαγορές της Γερμανίας, της Ουγγαρίας, της Τουρκίας και του Ην. Βα-σιλείου σε δύο προϊόντα κ.λπ.Όλες οι κατηγορίες αγροτικών προϊόντων παρουσιάζουν αύξηση τωνεξαγωγικών τους επιδόσεων κατά την περίοδο 1988-2010. Ειδικό-τερα, τον μεγαλύτερο μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής εμφανίζουν ταπροϊόντα: φρούτα και λαχανικά (13,1%), ψάρια, οστρακοειδή και μα-λάκια (11,2%), καπνός και προϊόντα καπνού (9,1%) και γαλακτοκο-μικά προϊόντα (8,3%).Οι λοιπές κύριες κατηγορίες σημείωσαν μέσο ρυθμό μεταβολής πουκυμαίνεται από 0,3% (ζάχαρη και παρασκευάσματα από ζάχαρη καιμέλι) έως 3,3% (δημητριακά και παρασκευάσματα). Αύξηση παρου-σιάζει και η μέση αξία των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων. Ει-δικότερα, κατά την περίοδο 1988-2010 ο δείκτης μέσης αξίας τουσυνόλου των αγροτικών προϊόντων αυξήθηκε κατά 70,6%, σημει-ώνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 3,3%. Από τις κύριες κατηγορίες προϊόντων, τον υψηλότερο μέσο ρυθμόμεταβολής των τιμών παρουσιάζουν τα δημητριακά και παρασκευά-σματα δημητριακών (μέσος ρυθμός μεταβολής 3,6%). Ακολουθούν οκαπνός και προϊόντα καπνού με 3,5%, τα φρούτα και λαχανικά με 2%,τα λάδια και λίπη φυτικής προέλευσης με 1,5%, τα ποτά με 1,4% καιτα γαλακτοκομικά προϊόντα και αβγά πουλιών με 1%.Η ΕΕ είναι ο κύριος προορισμός των ελληνικών αγροτικών προϊόν-των. Όμως, το ποσοστό συμμετοχής των χωρών αυτών συνεχώς μει-ώνεται και από 79% το 1988 περιορίστηκε σε 62% το 2010. Αυξητικήτάση παρατηρείται στις εξαγωγές προς τις χώρες της Κεντρικής καιΑνατολικής Ευρώπης, με αποτέλεσμα οι χώρες αυτές να αποτελούντον δεύτερο τόπο προορισμού των εξαγωγών, με συνολικό ποσοστόσυμμετοχής 20,4% (από 2,3% το 1988).Η Β. Αμερική και οι χώρες της Β. Αφρικής και της Μ. Ανατολής είναιο τρίτος και τέταρτος προορισμός των εξαγωγών των αγροτικών προ-ϊόντων, με ποσοστά συμμετοχής 5,1% και 4% αντίστοιχα.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΞΑΓΩΓΕΙΣΜε τη βοήθεια του ελληνικού Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών(ΟΠΕ) και της ιστοσελίδας (www.startupgreece.gov.gr) δίνονται οιαπαραίτητες συμβουλές για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων στοεξωτερικό, τη σωστή έρευνα των αγορών, την αποφυγή παγίδων, τουςτρόπους εξαγωγής, τη δημιουργία ανταγωνιστικών προϊόντων και τηντιμολόγηση.

1. Πώς να ξεκινήσετε εξαγωγέςΓια να κάνετε εξαγωγές, πρέπει πρώτα να δημιουργήσετε το προϊόν ήακόμα καλύτερα την γκάμα των προϊόντων. Ένα σωστά μελετημένοπροϊόν πρέπει να καλύπτει τις παρακάτω τρεις προϋποθέσεις: Σωστόσχεδιασμό, μελετημένη συσκευασία και πιστοποίηση.

2. Πώς να προσαρμόσετε το προϊόν σας για εξαγωγήΚάντε ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει έρευνα και που μπορεί νααφορά τη μελέτη και καταγραφή των ανταγωνιστικών προϊόντων, τησυσκευασία και την παρουσίαση, τις ανταγωνιστικές τιμές και τηναποδοχή προϊόντος. Θα πρέπει ο εξαγωγέας να παρουσιάσει το προ-ϊόν του στους ενδεχόμενους εισαγωγείς και να συζητήσει μαζί τουςγια τις συνθήκες στην πώληση και τη διακίνηση παρεμφερών προ-ϊόντων.

3. Πώς να τιμολογήσετε το προς εξαγωγή προϊόν σαςΗ τιμολόγηση των προϊόντων που εξάγονται αποτελεί ιδιαίτερης ση-μασίας διαδικασία, καθώς λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο οι παράγον-τες του κόστους παραγωγής αλλά και άλλοι που αφορούν τημεταφορά και την παράδοση των εμπορευμάτων στις ξένες αγορές.

4. Πώς να προωθήσετε το προϊόν σας σε ξένες αγορέςΤα μέσα προώθησης που έχει στη διάθεσή της η επιχείρηση είναι σεγενικές γραμμές τα ίδια με τις αγορές του εσωτερικού. Αυτά είναι ηδιαφήμιση, το προωθητικό υλικό, τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυ-δρομείου, οι προσωπικές επισκέψεις, η συμμετοχή σε εκθέσεις και ηιστοσελίδα της επιχείρησης.

5. Πώς να διεισδύσετε σε ξένες αγορέςΣε γενικές γραμμές, οι μέθοδοι εισαγωγής ενός προϊόντος σε μιααγορά του εξωτερικού μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι οι απευθείαςεξαγωγές, οι εξαγωγές μέσω τρίτων, η σύναψη συνεργασίας με επι-χειρήσεις του εσωτερικού ή του εξωτερικού.


αφιέρωμα ~Ελληνικές ΕξαγωγέςΧ

ΚΕΠΕΤΑ ΒΑΡΙΑ ΧΑΡΤΙΑ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ

ΗΕλλάδα δείχνει να ανακτά σταδιακά την εμπιστοσύνη τωνεπενδυτών και των αγορών, χάρη στην εξάλειψη των δίδυ-μων ελλειμμάτων και στα μεταρρυθμιστικά βήματα που

έχουν πραγματοποιηθεί, αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο του το Κέν-τρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Παράλληλα, το ΚΕΠΕ παρουσίασε και τους 29 κλάδους στους οποί-ους η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα που πρέπει νααξιοποιήσει. Θα μπορούσαν δε να γίνουν τα ισχυρά χαρτιά για τις ελληνικές εξα-γωγές τα επόμενα χρόνια. Τουρισμός, κατασκευές και μεταφορές φαίνεται να κερδίζουν έδαφοςκαι να παρουσιάζουν αξιόλογα πλεονεκτήματα. Οι τομείς που σχετίζονται με την πρωτογενή παραγωγή, τα τρόφιμα,τα γουναρικά, τα ορυκτά, τη διύλιση πετρελαίου, τη βιομηχανία με-τάλλων, τα χημικά προϊόντα και την κλωστοϋφαντουργία και ένδυσηέχουν τον πρώτο λόγο. Ειδικότερα, στους τομείς των μεταποιημένων και μη αγροτικών προ-ϊόντων και των τροφίμων, τα ισχυρότερα πλεονεκτήματα παρατη-ρούνται:

∼Στο βαμβάκι, το οποίο εξάγεται στο μεγαλύτερο μέρος του μη επε-ξεργασμένο και σε μικρότερη κλίμακα στη μορφή νήματος∼ Στον κλάδο των παρασκευασμάτων διατροφής από λαχανικά καιφρούτα, όπου πρωταγωνιστούν οι κονσέρβες φρούτων (ιδιαίτεραροδάκινου) και λαχανικών, οι ελιές και δευτερευόντως οι μαρμε-λάδες∼Στον κλάδο των αλιευμάτων, και ειδικότερα των αλιευμάτων ιχ-θυοκαλλιέργειας∼ Στον κλάδο των φρούτων, με πρώτα σε εξαγωγές τα εσπεριδοειδή,τα σταφύλια/σταφίδες, τα ροδάκινα, τα ακτινίδια και τα καρπούζια∼ Στον καπνό, όπου οι εξαγωγές ανεπεξέργαστου καπνού υπερβαίνουνελαφρά τις εξαγωγές τσιγάρων/λοιπών καπνικών προϊόντων∼Στα έλαια και λίπη, και ιδιαίτερα στο ελαιόλαδο, όπου μεγάλες πο-σότητες εξακολουθούν να εξάγονται χωρίς ιδιαίτερη προστιθέμενηαξία∼ Στη ζάχαρη και τα ζαχαρώδη προϊόντα∼ Στα γαλακτοκομικά και ειδικότερα στα τυριά και το γιαούρτι∼ Στα λαχανικά διαφόρων ειδών και στα κηπευτικά

Από άλλους κλάδους του δευτερογενούς τομέα, σημαντικά πλεονε-κτήματα παρατηρούνται:

∼ Στα γουναρικά∼ Στα πετρώματα, όπου πρωταγωνιστούν ο σημαντικός και δυναμικόςκλάδος του μαρμάρου και ο μεγάλος σε εξαγωγική δραστηριότητακλάδος του τσιμέντου∼ Στη διύλιση πετρελαίου και τα συναφή προϊόντα∼ Στον κλάδο του αλουμινίου, στον οποίο συγκαταλέγεται πληθώρασημαντικών εξαγωγικών προϊόντων, όπως τα φύλλα και οι ταινίεςαλουμινίου, τα προφίλ και οι ράβδοι αλουμινίου, τα κράματα αλου-μινίου και τα προϊόντα αλουμινίου για κατασκευές∼ Στα προϊόντα από χαλκό∼ Στα λιπάσματα∼ Στα πλεκτά υφάσματα και είδη ένδυσης

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές του ΚΕΠΕ «από την παραπάνω ανά-λυση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων στον τομέα των αγαθών, είναιενδεχομένως αντιληπτό ότι απουσιάζουν ορισμένοι κλάδοι που εμ-φανίζουν υψηλά μερίδια στις εξαγωγές. Τέτοιους κλάδους αποτελούντα ηλεκτρικά μηχανήματα και τα φάρμακα, τα οποία καταλάμβαναν το2012 την 3η και 4η θέση αντίστοιχα σε ύψος εξαγωγών μεταξύ των 97εξεταζόμενων κλάδων. Άλλα προϊόντα με επίσης μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα περι-λαμβάνουν τα πλαστικά, τα προϊόντα σιδήρου και χάλυβα και τα ανα-ψυκτικά-κρασιά. Όλα τα εν λόγω προϊόντα δεν διαθέτουν μεν τύποιςσυγκριτικό πλεονέκτημα, τουλάχιστον έναντι της ΕΕ-28, αλλά στηβάση των μέχρι σήμερα εξαγωγικών τους επιδόσεων διαφαίνεται ότιείναι σε θέση να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές τηςΕλλάδας και στο μέλλον». Χ


~ αφιέρωμαΧ

ΧΡΗΜΑ 53

Στον τομέα του Asset Management το σύνολο των υπό διαχείριση κεφαλαίων των 5 ΑΕΠΕΥ και των 14 ΑΕΔΑΚ διευρυμένου σκοπού σημείωσαν σημαντική αύξηση

σχεδόν 20% από την αρχή του έτους, στα 4,5 δισ. ευρώ.

ASSET MANAGEMENT-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

ΑΥΞΗΣΗ 20%ΤΩΝ ΥΠΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ε συνεχή αυξητική τροχιά βρίσκονται τα υπό διαχεί-ριση κεφάλαια της θεσμικής διαχείρισης στην Ελ-λάδα καθώς στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτουςδιαμορφώθηκαν στα 13,20 δισ. ευρώ, παρουσιάζον-τας αύξηση 16,6% από την αρχή του έτους.Το συνολικό ενεργητικό των αμοιβαίων κεφαλαίων

υπό διαχείριση από ελληνικές ΑΕΔΑΚ διαμορφώθηκε στα 7 δισ.ευρώ, με αύξηση 12,7% από την αρχή του έτους. Οι συνολικές εισ-ροές του δεύτερου τριμήνου ήταν 87 εκατ. ευρώ, προερχόμενες κυ-ρίως από κεφάλαια των κατηγοριών των Ομολογιακών Α/Κ Ελλάδας,των Μικτών Funds of Funds, και των Μετοχικών Α/Κ Ελλάδας. Στον τομέα του Asset Management το σύνολο των υπό διαχείριση κε-φαλαίων των 5 ΑΕΠΕΥ και των 14 ΑΕΔΑΚ διευρυμένου σκοπού ση-μείωσαν σημαντική αύξηση σχεδόν 20% από την αρχή του έτους, στα4,5 δισ. ευρώ.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑΣύμφωνα με τους ειδικούς στη διαχείριση περιουσίας, τα πλεονε-κτήματα των τοποθετήσεων σε αμοιβαία κεφάλαια έναντι άλλων μορ-φών επένδυσης αφορούν σε:

∼Επαγγελματική Διαχείριση Επενδυτικού Χαρτοφυλακίου με χαμη-λές προμήθειες συναλλαγών∼Δυνατότητα διασποράς κινδύνου (μέσω χρήσης παραγώγων κ.τ.λ.)∼Εύκολη είσοδο και έξοδο (αγορά/ρευστοποίηση μεριδίων)∼Δυνατότητα εύκολης μεταφοράς κεφαλαίου από ένα αμοιβαίο κε-φάλαιο σε ένα άλλο της ίδιας εταιρείας διαχειρίσεως (ΑΕΔΑΚ)

∼Εύκολη παρακολούθηση της πορείας της επένδυσης (μέσα από τοδιαδίκτυο, τις εφημερίδες κ.τ.λ.)∼Αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας που διέπει τη λειτουργία του θεσμούτων αμοιβαίων κεφαλαίων και στην Ελλάδα∼Η ελάχιστη συμμετοχή σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο αφορά συνήθωςένα μικρό ποσό∼Ο κάτοχος (μεριδιούχος) ενός αμοιβαίου κεφαλαίου δεν φορολο-γείται για τα κέρδη που προέρχονται από αυτό

ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΤΩΝ Α/ΚΥΠΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣΑΕΔΑΚ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΕ ΣΤΑ 7 ΔΙΣ.ΕΥΡΩ ΜΕ ΑΥΞΗΣΗ 12,7% ΑΠΟ ΤΗΝΑΡΧΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ. ΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣΕΙΣΡΟΕΣ ΤΟΥ Β' ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΗΤΑΝ 87ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΚΥΡΙΩΣΑΠΟ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΩΝΑ/Κ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΤΩΝ ΜΙΚΤΩΝ FUNDSOF FUNDS, ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΙΚΩΝ Α/ΚΕΛΛΑΔΑΣ.

☛


αφιέρωμα ~Asset ManagementΧ

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝΤα Αμοιβαία Κεφάλαια διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες, ανάλογαμε την επενδυτική τους φιλοσοφία αλλά και το ρίσκο που είναι δια-τεθειμένα να αναλάβουν για λογαριασμό των μεριδιούχων τους. Σεκάθε περίπτωση, το επενδυτικό προφίλ κάθε αμοιβαίου κεφαλαίουορίζεται από τον κανονισμό σύστασής του και είναι γνωστό στουςεπενδυτές εκ των προτέρων.

Τα αμοιβαία κεφάλαια διακρίνονται κυρίως στις παρακάτω κατηγο-ρίες:

∼ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝΚίνδυνος και Απόδοση Χαμηλά-Επενδυτικός ΟρίζονταςΒραχυπρόθεσμος και Μεσοπρόθεσμος

Αποτελούν την πιο ασφαλή τοποθέτηση από όλες τις κατηγορίες.Επενδύουν σε ποσοστό άνω του 65% του ενεργητικού τους σε κατα-θέσεις και μέσα χρηματαγοράς και δευτερευόντως επενδύουν σε κρα-τικά ομόλογα. Δεν προβλέπονται τοποθετήσεις σε μετοχές.

∼ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΑΚίνδυνος και Απόδοση Χαμηλά-Επενδυτικός ΟρίζονταςΜεσοπρόθεσμος

Επενδύουν σε ποσοστό άνω του 65% του ενεργητικού τους σε κρα-τικά ομόλογα και δευτερευόντως σε προθεσμιακές καταθέσεις. Μπο-ρούν να επενδύουν σε μετοχές μόλις το 10% του ενεργητικού τους.

∼ΜΙΚΤΑΚίνδυνος και Απόδοση Μέση-Επενδυτικός Ορίζοντας Μεσομακροπρόθεσμος

Συνδυάζουν επενδύσεις σε ομόλογα, προθεσμιακές καταθέσεις, μετο-

χές κ.τ.λ. Επενδύουν σε κάθε κατηγορία ποσοστό μικρότερο από το65% του ενεργητικού τους. Κατ’ ελάχιστον διαθέτουν το 10% τουενεργητικού τους σε μετοχές και 10% σε ομόλογα.

∼ΜΕΤΟΧΙΚΑΚίνδυνος και Απόδοση Υψηλά-Επενδυτικός ΟρίζονταςΜακροπρόθεσμος

Επενδύουν σε ποσοστό άνω του 65% του ενεργητικού τους σε μετο-χές. Αποτελούν τοποθετήσεις υψηλού επενδυτικού κινδύνου.

∼FUNDS OF FUNDSΚίνδυνος και Απόδοση ανάλογα με το είδος του Α/Κ

Τα αμοιβαία κεφάλαια αυτού του τύπου επενδύουν τα κεφάλαιά τουςσε τουλάχιστον 5 άλλα αμοιβαία κεφάλαια. Επιτυγχάνεται έτσι μεγα-λύτερη διασπορά χαρτοφυλακίου προς όφελος των μεριδιούχων.

∼ INDEX FUNDSΚίνδυνος και Απόδοση Υψηλά-Επενδυτικός ΟρίζονταςΜακροπρόθεσμος

Τα αμοιβαία κεφάλαια αυτού του τύπου επενδύουν τα κεφάλαιά τουςσε μετοχές ενώ το χαρτοφυλάκιό τους παρακολουθεί τη σύνθεση κά-ποιου δείκτη της χρηματιστηριακής αγοράς (π.χ. του Γενικού Δείκτητου Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών-ΧΑΑ).

∼ΠΑΡΑΓΩΓΩΝΚίνδυνος και Απόδοση Πολύ Υψηλά-Επενδυτικός Ορίζοντας Μεσοπρόθεσμος

Τα αμοιβαία κεφάλαια αυτού του τύπου επενδύουν τα κεφάλαιά τουςσε παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα (Futures, Options, Inter-est Rate Swaps κ.τ.λ.). Ελλοχεύουν σημαντικότατους κινδύνους γιατους επενδυτές αλλά και ενδεχομένως πολύ υψηλές αποδόσεις.

ΧΡΗΜΑ 55

ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ

Ιδρύθηκε το 1972 ως η πρώτη εταιρεία Αμοιβαίων Κεφαλαίων στηνΕλλάδα και διαχειρίζεται κεφάλαια θεσμικών και ιδιωτών πελατώντου ομίλου της ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ (ΕΤΕ). Διαθέτει ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών προϊόντων, παρέχοντας μεγάληευελιξία στους επενδυτές ώστε να δημιουργήσουν το προσωπικό τουςχαρτοφυλάκιο, σύμφωνα με το επενδυτικό τους προφίλ και τους στό-χους απόδοσης/κινδύνου που θέτουν.Τα συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση κατά το τέλος του 2013 ανέρ-χονταν σε 1.33 δισ. ευρώ και οι πελάτες της εταιρείας υπερβαίνουν τις47.000, 70 εκ των οποίων είναι θεσμικοί.

Η εταιρεία διαχειρίζεται συνολικά:∼ 22 Αμοιβαία Κεφάλαια ΔΗΛΟΣ∼ 3 NBG funds SICAV (Luxembourg)

Η ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ εκτός από τη διαχεί-ριση Α/Κ προσφέρει:∼Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Θεσμικών Επενδυτών∼ Σχεδιασμό και Διαχείριση Επενδυτικών Οχημάτων για τις ανάγκεςΘεσμικών Πελατών∼Pension Funds-Διαχείριση Συνταξιοδοτικών Ταμείων και Αμοι-βαίων Κεφαλαίων Ασφαλιστικών Φορέων

Παρέχει επίσης προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις με-ταβαλλόμενες ανάγκες των:∼Ασφαλιστικών/Συνταξιοδοτικών Ταμείων∼Ασφαλιστικών Εταιρειών∼Επιχειρήσεων

Το 2013, το 90% των αμοιβαίων κεφαλαίων και το 100% των χαρ-τοφυλακίων εντολής που διαχειρίζεται η εταιρεία είχαν υπεραπόδοσηέναντι των δεικτών αναφοράς τους, ενώ με βάση το ενεργητικό υπόδιαχείριση, τα ποσοστά υπεραπόδοσης ανέρχονται σε 97% και 100%αντίστοιχα.Επίσης, το Αμοιβαίο Κεφάλαιο Δήλος Εισοδήματος-ΟμολογιακόΕσωτερικού αποκόμισε διεθνή αναγνώριση, σύμφωνα με δημοσίευματης έγκριτης οικονομικής εφημερίδας Wall Street Journal, για συγ-κεκριμένο χρονικό διάστημα στο οποίο αναφερόταν το δημοσίευμα,και κατετάγη πρώτο στον κόσμο μεταξύ όλων των ομολογιακών αμοι-βαίων κεφαλαίων (Wall Street Journal 27 Οκτωβρίου 2013).

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ASSET MANAGEMENTΕμπειρία, τεχνογνωσία και διεθνείς συνεργασίες

Στην σημερινή διεθνή αγορά ο προγραμματισμός για την οικονομικήεπιτυχία είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, καταναλώνει πολύτιμοχρόνο και απαιτεί γνώση όλων των σύγχρονων επενδυτικών μεθό-δων.Τα Αμοιβαία Κεφάλαια και οι υπηρεσίες διαχείρισης κεφαλαίων τηςΠΕΙΡΑΙΩΣ Asset Management Ανώνυμης Εταιρείας Διαχείρισης Αμοι-βαίων Κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) ανταποκρίνονται με τον καλύτερο δυ-

νατό τρόπο σε ένα ευρύτατο φάσμα αναγκών και προσδοκιών κάθεείδους επενδυτή, προσφέροντας την άμεση και εύκολη πρόσβαση σεκάθε δυνατότητα κέρδους που παρουσιάζεται στις παγκόσμιες αγο-ρές.Οι υψηλής εξατομίκευσης υπηρεσίες μας, σχεδιασμένες για ιδιώτεςκαι θεσμικούς επενδυτές με ιδιαίτερα αυξημένες και εξελισσόμενεςανάγκες, κατευθύνονται επιτυχώς, μέσα από το ευμετάβλητο διεθνέςχρηματοοικονομικό περιβάλλον, από την εμπειρία, την τεχνογνωσίακαι τις διεθνείς συνεργασίες μας.Βασίζουμε την ειδίκευσή μας σε τοποθετήσεις, τόσο στην ελληνικήόσο και στις παγκόσμιες αγορές, στην κατανόηση των στόχων τωνεπενδυτών, στην πολυετή εμπειρία και τον επαγγελματισμό των συ-νεργατών μας και στην τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιούμε. Με ειδικά διαμορφωμένες υπηρεσίες, η ΠΕΙΡΑΙΩΣ Asset Manage-ment ΑΕΔΑΚ στηρίζεται στη σε βάθος γνώση και κατανόηση των στό-χων των επενδυτών και στη χρήση προηγμένων αναλυτικών καιποσοτικών μοντέλων, προκειμένου να επιτυγχάνονται οι επενδυτικοίστόχοι με το ελάχιστο δυνατό ρίσκο.Η ΠΕΙΡΑΙΩΣ Asset Management ΑΕΔΑΚ διαθέτει μια μεγάλη σειράμε πολλές επενδυτικές επιλογές με 22 διαφορετικά ελληνικά και διε-θνή Αμοιβαία Κεφάλαια.Αναλυτικά, τα Αμοιβαία Κεφάλαια και οι επιμέρους εταιρείες που αν-τιπροσωπεύει είναι:

∼Πειραιώς Αμοιβαία Κεφάλαια 20 Αμοιβαία Κεφάλαια∼ Piraeus Asset Management Europe 2 Αμοιβαία Κεφάλαια

Όλα τα ως άνω Αμοιβαία Κεφάλαια προσφέρουν άριστες επενδυτι-κές λύσεις και όλα όσα χρειάζεστε για ένα σωστά διαρθρωμένο καιαποδοτικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Πανελλαδικά διατίθενται από το δίκτυο των καταστημάτων της Τρά-πεζας Πειραιώς, από όπου και μπορείτε να απευθυνθείτε στους εξει-δικευμένους συμβούλους, που θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε εκείνατα Αμοιβαία Κεφάλαια που ταιριάζουν απόλυτα με τις προσωπικέςσας επενδυτικές ανάγκες.

ALPHA ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ

Η εταιρεία έχει ως αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση αμοιβαίων κε-φαλαίων καθώς και την ανάληψη της διαχειρίσεως ΟΣΕΚΑ καιάλλων οργανισμών συλλογικών συμβάσεων. Επιπροσθέτως, παρέχεικαι υπηρεσίες διαχειρίσεως χαρτοφυλακίων επενδύσεων, συμπερι-λαμβανομένων εκείνων που ανήκουν σε συνταξιοδοτικά ταμεία, επεν-δυτικής συμβουλής για ένα ή περισσότερα χρηματοπιστωτικά μέσακαθώς και φυλάξεως και διοικητικής διαχειρίσεως μεριδίων οργανι-σμών συλλογικών επενδύσεων. Η Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ διαθέτει 27 αμοιβαία κεφάλαιατα οποία καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος επενδυτικών επιλογών. Ταπροϊόντα περιλαμβάνουν:

∼Έντεκα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια∼Τρία μικτά αμοιβαία κεφάλαια∼Δύο αμοιβαία κεφάλαια διαχειρίσεως διαθεσίμων

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ASSET MANAGEMENT ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ



∼Ένα διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο (ETF)∼Ένα αμοιβαίο κεφάλαιο σε εναλλακτικές επενδύσεις (commodi-

ties)∼Πέντε ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια∼Ένα σύνθετο αμοιβαίο κεφάλαιο∼Τρία σύνθετα αμοιβαία κεφάλαια συνδεδεμένα με προγράμματα

bancassurance

Η εταιρεία παρέχει ακόμη υπηρεσίες ενεργητικής διαχειρίσεως θε-σμικών χαρτοφυλακίων, σύμφωνα με συγκεκριμένες επενδυτικές κα-τευθύνσεις καθώς και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε θεσμικούςπελάτες, όπως μελέτη υφιστάμενου χαρτοφυλακίου, πρόταση στρα-τηγικής κατανομής διαθεσίμων, τακτικές αναδιαρθρώσεις χαρτοφυ-λακίου.Τέλος, η Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ έχει συστήσει ΕπενδυτικήΕπιτροπή με αντικείμενο την παροχή επενδυτικών κατευθύνσεων στηΔιεύθυνση Private Banking της τράπεζας αναφορικά με τη διάρθρωσητων χαρτοφυλακίων των πελατών Private Banking. Τα Alpha Αμοι-βαία Κεφάλαια (Α/Κ) κατέγραψαν αξιοσημείωτες αποδόσεις και κα-τέλαβαν κορυφαίες θέσεις στις κατηγορίες τους και το 2013.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επεν-δυτών:

∼Το Alpha Ελληνικό Μικτό κατέλαβε την 1η θέση στο σύνολο τωναμοιβαίων κεφαλαίων (280 Α/Κ) με απόδοση 47,69%∼To Alpha Επιθετικής Στρατηγικής Ελληνικό Μετοχικό κατέλαβετη 2η θέση της κατηγορίας του με απόδοση 44,97%∼Το Alpha Blue Chips Ελληνικό Μετοχικό κατέλαβε την 3η θέσητης κατηγορίας του με απόδοση 41,73%∼To Alpha Ελληνικό Ομολογιακό κατέγραψε σημαντική απόδοση

42,68%∼To Alpha Fund of Funds Cosmos Stars USA Μετοχικό κατέλαβε την

1η θέση στην κατηγορία του με απόδοση 23,83%∼Το Alpha Fund of Funds Cosmos Stars Europe Μετοχικό κατέλαβετην 3η θέση στην κατηγορία του με απόδοση 20,03%∼Το Αlpha Ναυτιλία Μετοχικό κατέλαβε τη 2η θέση στην κατηγο-ρία του με απόδοση 26,82%

EUROXX ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΕΠΕΥΔιαχείριση χαρτοφυλακίων

Το τμήμα Διαχείρισης Χαρτοφυλακίων της Euroxx δημιουργήθηκε το2007 και έκτοτε απασχολεί εξειδικευμένα στελέχη με πολυετή εμπει-ρία στον τομέα. Η εταιρεία εγγυάται, αξιοποιώντας την ανεξαρτησίατης, την παροχή εξατομικευμένων λύσεων (Ανοικτή Αρχιτεκτονική).Η Διαχείριση Χαρτοφυλακίων αποτελεί τη σύζευξη επενδυτικών προ-ϊόντων και συμβουλευτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο της υποστήριξηςτων επενδυτών προκειμένου να επιτύχουν τους προσωπικούς τουςστόχους ανάλογα με το επενδυτικό τους προφίλ.Ο ρόλος της επαγγελματικής διαχείρισης της Euroxx συνίσταται στονα ανταποκρίνεται με αποτελεσματικότητα στις συνεχώς μεταβαλλό-μενες οικονομικές συνθήκες και να αναπροσαρμόζει την επενδυτικήστρατηγική των χαρτοφυλακίων των πελατών της με τρόπο που ναεπιτυγχάνει τη διατήρηση των στόχων και των προσδοκιών τους.Οι διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου παρουσιάζουν κατά και-

ρούς ευκαιρίες αλλά και κινδύνους που ανατρέπουν τα σχέδια καιτις μελλοντικές επιθυμίες των επενδυτών. Η επαγγελματική διαχεί-ριση στοχεύει στην εκμετάλλευση των ευκαιριών αυτών, με την ταυ-τόχρονη άμβλυνση του βαθμού κινδύνου των χαρτοφυλακίων τωνπελατών της, μέσα από σύγχρονα εργαλεία διαχείρισης και αυτονο-μημένες διαδικασίες που προσφέρουν τη μέγιστη ευελιξία.Η Euroxx Asset Management πιστεύει στις εξατομικευμένες λύσειςπου δεν γνωρίζουν σύνορα και περιορισμούς. Μέσα από την επιλογήδιαφορετικών τύπων επενδυτικών προϊόντων παγκόσμιας κλίμακας,αντλεί διαχειριστικό ταλέντο και τεχνογνωσία, με σκοπό την προ-σαρμογή τους στο πλαίσιο των στόχων των πελατών της.Βασικό συστατικό της συνεργασίας με τον πελάτη αποτελεί η πλή-ρης διαφάνεια καθ’ όλη την επενδυτική διαδικασία. Σκοπός μας η οι-κοδόμηση μιας αμοιβαίας σχέσης εμπιστοσύνης, βασισμένης στηνεχεμύθεια και την προσωπική προσέγγιση των αναγκών σας. Συνερ-γάτης μας και θεματοφύλακας αυτής της προσπάθειας η SociétéGénérale.

EUROBANK ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ

Η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ κατέχει ηγετική θέση στηνΕλλάδα στον χώρο της διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, θεσμικώνχαρτοφυλακίων και της παροχής επενδυτικών λύσεων μέσω τρίτωνπαρόχων (Fund Selection) στην Ελλάδα και στις χώρες όπου ο όμιλοςEurobank έχει παρουσία. Τα συνολικά υπό Διαχείριση Κεφάλαια άνωτων 3,37 δισ. ευρώ στις 30.6.2014 αναλύονται ως εξής: 1,93 δισ.ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια, 860 εκατ. ευρώ σε θεσμικά χαρτοφυλά-κια και 576 εκατ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια συνεργαζόμενων επεν-δυτικών οίκων του εξωτερικού, διανεμόμενα μέσω του PrivateBanking της Τράπεζας Eurobank.Απευθυνόμαστε σε ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές και εξειδικευό-μαστε στις αγορές της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής της ΝΑΕυρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Β. Αφρικής και του Λουξεμ-βούργου.Διαθέτουμε ευρεία γνώση των αγορών στις οποίες δραστηριοποιού-μαστε, μέσω της ευρείας παρουσίας της τράπεζας, καθώς και των συ-νεργασιών που έχουμε αναπτύξει με μεγάλους διεθνείς επενδυτικούςοίκους. Είμαστε η μοναδική ελληνική εταιρεία διαχείρισης χαρτο-φυλακίων και αμοιβαίων κεφαλαίων με παρουσία στο Λουξεμβούργο. Προσφέρουμε ολοκληρωμένες προϊοντικές λύσεις και υπηρεσίες, μεαποτελεσματική και εξειδικευμένη διαχειριστική ικανότητα, σημει-ώνοντας σημαντικές αποδόσεις διαχρονικά.H Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ κατατάσσεται πρώτη σεόλους τους διαγωνισμούς επιλογής εξωτερικού διαχειριστή επενδύ-σεων θεσμικών χαρτοφυλακίων που έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα καιτην Κύπρο.

∼Μερίδιο Αγοράς Αμοιβαίων Κεφαλαίων στην Ελλάδα (30.6.2014):27,1% (1η θέση)∼ Συνολικά αμοιβαία κεφάλαια υπό διαχείριση: 64∼Με έδρα την Ελλάδα: 21∼Με έδρα το Λουξεμβούργο: 43∼Κατηγορίες επενδύσεων αμοιβαίων κεφαλαίων: Ομολογιακά, Με-τοχικά, Μικτά, Fund of Funds, Χρηματαγοράς, Ειδικού Τύπου, Ab-solute Return και άλλων αμοιβαίων κεφαλαίων που επενδύουν σεεμπορεύματα και σε ακίνητη περιουσία.

ΧΡΗΜΑ 57

Επιπροσθέτως, πρέπει να παρακολουθεί το χαρτοφυλάκιο αυτόκαι να το προσαρμόζει, επανεξισορροπώντας την έκθεσή τουστον επιθυμητό κίνδυνο. Ποιος επενδυτής μόνος του έχει

πραγματικά την ικανότητα και τον χρόνο να ανταποκριθεί σε αυτέςτις υποχρεώσεις, χωρίς τη γνώση και την πρόσβαση στα εργαλεία πουχρησιμοποιούν οι επενδυτικοί σύμβουλοι; Χωρίς τη βοήθεια του κα-τάλληλου επαγγελματία, οι πιθανότητες επιτυχίας ενός τέτοιου εγ-χειρήματος είναι μικρές και οι λανθασμένες επιλογές μπορεί νααποβούν ολέθριες, με τεράστια οικονομική ζημιά. Όπως ακριβώς για νομικά θέματα δεν είναι συνετό να λαμβάνονταιαποφάσεις χωρίς τη συμβουλή ενός δικηγόρου ή σε θέματα υγείαςαπαιτείται η υποστήριξη ενός γιατρού, έτσι και για τις χρηματοοικο-νομικές υποθέσεις είναι επιτακτική η βοήθεια ενός επενδυτικού συμ-βούλου. Αυτός, με όπλο τη συμπυκνωμένη γνώση πολλών χρόνων,διαμορφώνει αποτελεσματικά επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Η αντιμε-τώπιση των οικονομικών υποθέσεων με δημοφιλείς προσεγγίσειςτου τύπου «κάντο μόνος σου», όπως στα μαστορέματα στο σπίτι, δεναποτελεί συνετή επιλογή.Ίσως να μη χρειάζονται όλοι οι άνθρωποι έναν σύμβουλο, αλλά απόένα επίπεδο πλούτου και πάνω σίγουρα οι περισσότεροι θα είχαν σο-βαρό όφελος αν είχαν κάποιον στο πλευρό τους.Ο σύμβουλος, με τις αμερόληπτες συμβουλές του, διακατέχεται απόμια κουλτούρα εξυπηρέτησης και όχι πωλήσεων, παρέχει λύσεις πουδεν είναι προαποφασισμένες και συγκεντρώνεται απερίσπαστα σε ό,τιευθυγραμμίζεται καλύτερα με τα συμφέροντα των πελατών.Με την απροκατάληπτη καθοδήγησή του κάνει προτάσεις κατανοη-τές και υψηλής ποιότητας, προσφέρει πρόσβαση και λύσεις σε όλα τακατάλληλα προϊόντα της αγοράς, διαπραγματεύεται συμφωνίες επ’ωφελεία του πελάτη του, κατανοώντας τις συνέπειες των χρεώσεωνκαι ταυτοποιώντας πιθανές περιπτώσεις φορολόγησης.Στο πλαίσιο αυτό, ο σύμβουλος θα αφιερώσει χρόνο για να κατανοή-σει τις χρηματοοικονομικές απαιτήσεις ,την αντοχή στον κίνδυνο καιτους επενδυτικούς στόχους του πελάτη του, έτσι ώστε να διαμορφώ-σει το επενδυτικό του προφίλ. Ο πελάτης μέσω του σχεδιασμού καιτης διαχείρισης της περιουσίας του, θα επιτύχει τους στόχους του καιθα έχει θετικά αποτελέσματα στη δική του ζωή και στη ζωή των παι-διών του.

Ο επενδυτικός σύμβουλος θα βοηθήσει:∼Να διαμορφώσετε ένα χρηματοοικονομικό σχέδιο και να έχετε στό-χους και στρατηγική.

∼Να κατανοήσετε τα χαρακτηριστικά της επένδυσης (ρευστότητα,απόδοση, κίνδυνος), τους διαφορετικούς τύπους κινδύνου και ότικάποιοι κίνδυνοι είναι αναγκαίοι και καλοί.∼Να ενδυναμώσετε την πειθαρχία σας, αποφεύγοντας την έντονηδραστηριότητα αγοραπωλησιών και τις κραυγαλέες ενέργειες σταακραία σημεία των αγορών. Τα ένστικτα μπορεί να είναι σημαντι-κός οδηγός σε κάποιες πλευρές της ζωής μας αλλά λειτουργούναποπροσανατολιστικά στις επενδυτικές αποφάσεις.∼Να έχετε μια δεύτερη γνώμη για τα σχέδια σας, πιο αντικειμενική.Γιατί όταν ασχολείστε με τα δικά σας χρήματα είστε πιο συναισθη-ματικοί.∼Να αποφεύγετε τις επικίνδυνες επενδυτικές επιλογές, την αγελαίασυμπεριφορά και την ψυχολογία του πλήθους, να μην ενθουσιάζε-στε με καυτές πληροφορίες και με διάφορα σχέδια γρήγορου πλου-τισμού.∼Να εκπαιδευτείτε εσείς και οι κληρονόμοι σας σε διάφορα χρημα-τοοικονομικά θέματα.∼Να περιορίσετε την υπερβολική σας αυτοπεποίθηση, εμψυχώνον-τάς σας σε δύσκολες στιγμές των αγορών.∼Να απαλλαγείτε από τον εγωισμό της διακράτησης και να προβαί-νετε στις αναγκαίες ενέργειες που απαιτεί η διατήρηση του χαρτο-φυλακίου (κατεύθυνση τοποθετήσεων, άσκηση stop loss, επανι-σορρόπηση).∼Σε καταστάσεις διαδοχής ή στη διευθέτηση εκκρεμοτήτων σε θλι-βερή έκβαση θανάτου.∼ Συστήνοντάς σας άλλους επαγγελματίες.

Προσλαμβάνοντας έναν σύμβουλο θα έχετε τα παρακάτω πλεονε-κτήματα:

∼Εξασφαλίζετε καλύτερη διαχείριση κινδύνων και δημιουργείτε έναπλαίσιο προστασίας και αύξησης της περιουσίας σας∼Βελτιώνετε τα έσοδα ή τις χρηματοροές σας∼Αποκτάτε ελεύθερο χρόνο και μπορείτε να ασχοληθείτε με τα πράγ-ματα που σας ενθουσιάζουν∼Αποκτάτε σχέδιο χρηματοδότησης των σπουδών των παιδιών σας∼Αποκτάτε πρόσβαση στη γνώση των εμπειρογνωμόνων∼Μπορείτε να ελπίζετε στη διατήρηση ενός επιπέδου ζωής κατά τησύνταξή σας∼Διευθετείτε κληρονομικές εκκρεμότητες∼Ελαχιστοποιείτε τη φορολογία

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΒΟΗΘΕΙΑΕΙΔΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

Στον σημερινό πολύπλοκο κόσμο των παγκόσμιων αγορών, των σύνθετων χρηματοοικονομικώνπροϊόντων και υπηρεσιών, με το συνεχώς μεταβαλλόμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, ο μεμονωμένος

επενδυτής, συγκεχυμένος, οφείλει να διαμορφώσει ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο χωρίς επικαλύψειςτων επενδυτικών κατηγοριών, κατάλληλα διαφοροποιημένο και με τα έξοδα ελαχιστοποιημένα.



ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ-PRIVATE BANKING

Το Private Banking της Εθνικής Τράπεζας προσφέρει ολοκληρωμέ-νες επενδυτικές υπηρεσίες αλλά και όλο το φάσμα των τραπεζικώνεργασιών σε πελάτες με μεγάλα διαθέσιμα κεφάλαια. Θέτοντας στηδιάθεσή σας υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, τεχνολογία αιχ-μής και άριστης ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες, σας προσφέ-ρουμε ολοκληρωμένες λύσεις που ανταποκρίνονται στις προσωπικέςσας ανάγκες και επενδυτικές επιδιώξεις.Τα εξειδικευμένα στελέχη του Private Banking της Εθνικής Τράπε-ζας θα σας ενημερώσουν έγκυρα για κάθε εξέλιξη στην αγορά και σταπροσφερόμενα επενδυτικά προϊόντα. Θα σας βοηθήσουν να επιλέ-ξετε τις πιο ενδεδειγμένες λύσεις και να πάρετε τις ορθές αποφάσειςγια τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου σας. Το Private Banking είναι η πιο προσωπική μορφή παροχής τραπεζι-κών υπηρεσιών και βασίζεται στη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσαστον προσωπικό σας σύμβουλο και σε σας. Στην Εθνική Τράπεζα πι-στεύουμε ότι η πεμπτουσία του συνίσταται στο τρίπτυχο εμπιστο-σύνη, επαγγελματισμός και προσωπική εξυπηρέτηση. Στόχος μας είναι η δημιουργία στενών μακροχρόνιων σχέσεων μετους πελάτες μας και βασική μας επιδίωξη η ικανοποίησή τους απότην επίτευξη των επενδυτικών τους σκοπών. Φιλοδοξία μας είναι ναείμαστε το συνώνυμο στην παροχή ποιοτικών επενδυτικών υπηρε-σιών.Στο Private Banking της Εθνικής Τράπεζας σας προσφέρουμε μια ευ-ρεία γκάμα από σύγχρονα χρηματοοικονομικά προϊόντα και υπηρε-σίες, όπως:

Επενδυτικές υπηρεσίες

Επενδύσεις σε:

∼Ομόλογα εσωτερικού και εξωτερικού∼Μετοχές του ελληνικού και πολλών διεθνών χρηματιστηρίων∼Παράγωγα∼Προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου∼Εξατομικευμένα επενδυτικά προϊόντα (Structured products)∼Εκτέλεση πράξεων συναλλάγματος: FX spot ή forward, options∼Αμοιβαία Κεφάλαια εσωτερικού και εξωτερικού∼Τις πιστωτικές κάρτες go gold MasterCard και Platinum Master-

Card∼Υπηρεσία Θεματοφυλακής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: φύ-λαξη χρεογράφων και είσπραξη μερισμάτων∼Ενημέρωση για την ελληνική και τις διεθνείς αγορές χρήματος καικεφαλαίου.

Τραπεζικές εργασίες

Οι πελάτες του Private Banking έχουν τη δυνατότητα επιλογής ανά-μεσα στις ολοκληρωμένες τραπεζικές υπηρεσίες του ομίλου τηςΕθνικής Τράπεζας, προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους, όπως λογα-ριασμούς καταθέσεων σε ευρώ και συνάλλαγμα στην Ελλάδα και τοεξωτερικό, δανειστικές διευκολύνσεις και πιστωτικές κάρτες, μετα-φορές κεφαλαίων κ.λπ.Πριν από την κατάστρωση της επενδυτικής σας στρατηγικής γίνε-ται διερεύνηση-αξιολόγηση της επενδυτικής σας θεώρησης (pro-file), με γνώμονα:

∼Τον κίνδυνο που είστε διατεθειμένοι να αναλάβετε∼Τον χρονικό σας ορίζοντα∼Τους επενδυτικούς σας στόχους

Το Private Banking της Εθνικής Τράπεζας συνδυάζει τα πλεονεκτή-ματα ενός διεθνούς χρηματοοικονομικού ομίλου με την προσωπικήεπαφή μιας ευέλικτης ομάδας. Αυτός ο συνδυασμός δημιουργεί τιςκατάλληλες προϋποθέσεις για την αποδοτικότερη διαχείριση τουχαρτοφυλακίου σας.Επιλέγοντας την Εθνική Τράπεζα για υπηρεσίες Private Banking εξα-σφαλίζετε:

Αξιοπιστία-εμπιστοσύνη:Το όνομα και η ιστορία της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας με τοδιεθνές κύρος είναι συνώνυμα της εμπιστοσύνης και εγγυώνται τηνποιότητα των υπηρεσιών της και στον τομέα του Private Banking.

Δίκτυο:Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο στην Ελλάδα καισας εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση στις υπηρεσίες του Private Bank-ing.

Διεθνή παρουσία:Η Εθνική Τράπεζα έχει δυναμική παρουσία στα σημαντικότερα χρη-ματοοικονομικά κέντρα του κόσμου και σας δίνει πρόσβαση στις διε-θνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου.

Τεχνογνωσία:Η Εθνική Τράπεζα έχει ηγετική θέση στην αγορά στη δημιουργίακαινοτόμων προϊόντων. Η δύναμη αυτή αποτελεί αναμφισβήτητα ένααπό τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του Private Banking στην πα-ροχή εξατομικευμένων επενδυτικών λύσεων.

Συνεργασία:Η Εθνική Τράπεζα θέτει στη διάθεσή σας όλες τις ομάδες και τους ει-δικούς του ομίλου της (αναλυτές, dealers, διαχειριστές αμοιβαίωνκεφαλαίων, χρηματιστηριακούς εκπροσώπους κ.λπ.) για την επί-τευξη των επενδυτικών σας στόχων.

Προσωπική εξυπηρέτηση:Με το Private Banking στην Εθνική Τράπεζα εξασφαλίζετε μια προ-σωπική σχέση με τον προσωπικό σας Relationship Manager, εξειδι-κευμένο στέλεχος που, μέσα από τη σφαιρική γνώση των αγορώνκαι των προϊόντων και τη σαφή αντίληψη των αναγκών και των επι-διώξεών σας, θα σας βοηθήσει να καθορίσετε την επενδυτική στρα-τηγική που σας αρμόζει, ώστε να έχετε το καλύτερο δυνατόαποτέλεσμα.

ΠΕΙΡΑΙΩΣ PRIVATE BANKINGΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

H Τράπεζα Πειραιώς σχεδιάζει λύσεις προσαρμοσμένες στο επενδυ-τικό προφίλ σας, ώστε να επωφελείστε πλήρως από την εμπειρίακαι γνώση του εξειδικευμένου στελεχιακού δυναμικού μας και τωνδιεθνών οίκων με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Είτε επιθυμείτε τηνενίσχυση της αξίας του κεφαλαίου σας ή την προστασία του, είτε επι-

ΧΡΗΜΑ 59

θυμείτε να συμμετέχετε στη διαχείριση είτε όχι, η ποικιλομορφίατων υπηρεσιών μας σίγουρα θα εκπληρώσει όλες τις προσδοκίεςσας.

Λήψη και Διαβίβαση ΕντολώνH υπηρεσία προσφέρεται σε πελάτες οι οποίοι επιθυμούν να λαμ-βάνουν οι ίδιοι τις αποφάσεις για τις επενδύσεις τους. Λαμβάνουμεκαι διαβιβάζουμε εντολές των πελατών μας σε όλες τις μεγάλες παγ-κόσμιες αγορές σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία σε μετοχές, ομόλογα, συ-νάλλαγμα, μερίδια ΟΣΕΚΑ κ.λπ.

ΣυμβουλευτικήΕπιλέγοντας την υπηρεσία Παροχής Επενδυτικών Συμβουλών, αξιο-ποιείτε στο έπακρο την εμπειρία των ειδικών της χρηματαγοράς.Βάσει της προσέγγισης αυτής, διατηρείτε μια ειδική σχέση με τονεξειδικευμένο σύμβουλό σας, ο οποίος με τη βοήθεια της επενδυτι-κής στρατηγικής, παρακολουθεί το χαρτοφυλάκιό σας, σας καθοδη-γεί στις επιλογές σας και μετατρέπει την παγκόσμια στρατηγική τηςτράπεζάς μας σε συγκεκριμένες ενέργειες. Ο εξειδικευμένος σύμ-βουλός σας αξιοποιεί τις υπηρεσίες της ομάδας επενδυτικής στρα-τηγικής και σας προσφέρει:

∼Τακτική παρακολούθηση του χαρτοφυλακίου σας∼Εξατομικευμένες προτάσεις για τις καλύτερες επενδυτικές ευκαι-ρίες∼Τακτική και άμεση πρόσβαση και επικοινωνία με την ειδική ομάδαεπενδυτικής στρατηγικής, ώστε να επωφεληθείτε από τις εξατο-μικευμένες συμβουλές και να προβαίνετε σε συναλλαγές σε όλουςτους τύπους των χρηματοπιστωτικών μέσων

Διαχείριση Απεριορίστου ΕντολήςΜε την επιλογή της υπηρεσίας Απεριορίστου Εντολής ΔιαχείρισηςΧαρτοφυλακίου, αναθέτετε το χαρτοφυλάκιό σας σε εξειδικευμένακαι ειδικά πιστοποιημένα στελέχη στη διαχείριση χαρτοφυλακίων.Αυτή είναι η ιδανική λύση αν θέλετε να αποφύγετε τους περιορι-σμούς που προκύπτουν από τη μικροδιαχείριση των περιουσιακώνσας στοιχείων: η διαχείριση κατά διακριτική ευχέρεια σάς επιτρέπεινα αναθέσετε μέρος ή το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων σαςστη διαχείριση έμπειρων επαγγελματιών. Ο εξειδικευμένος σύμβουλος του Private Banking της Τράπεζας Πει-ραιώς είναι ο ειδικός και έμπιστος συνεργάτης που σας βοηθά να χα-ράξετε την προσωπική σας στρατηγική για τη διαχείριση και τηνανάπτυξη της περιουσίας σας. Με τεχνογνωσία και υπευθυνότητα,σας βοηθά να υλοποιήσετε τους μελλοντικούς σας στόχους.

ΕμπειρίαΗ ομάδα των εξειδικευμένων συμβούλων μας αποτελείται από 34στελέχη, έχει μέση ηλικία τα 42 έτη και κατά μέσο όρο 17 χρόνιαεμπειρία στον τραπεζικό χώρο και στη διαχείριση επενδύσεων.

Πιστοποίηση Επαγγελματικής ΕπάρκειαςΌλοι οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι του Private Banking είναι πιστο-ποιημένοι από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για τις υπηρεσίες πουπροσφέρουν.

ΕυελιξίαΟ εξειδικευμένος σύμβουλος του Private Banking της Τράπεζας Πει-ραιώς έχει στη διάθεσή του τα απαραίτητα εργαλεία, έτσι ώστε ναμπορείτε να επιλέξετε τον τρόπο της επικοινωνίας που σας εξυπη-

ρετεί καλύτερα και να πραγματοποιήσετε τις συναλλαγές σας:

∼Στα κατά τόπους γραφεία του Private Banking∼Σε χώρο και τόπο της επιλογής σας∼Με τηλεφωνική ή ηλεκτρονική επικοινωνία

ALPHA PRIVATE BANKINGΕΥΕΛΙΞΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

Στα κέντρα Alpha Private Bank, ο Private Banker αρχίζει έναν ανοι-χτό διάλογο μαζί σας, προκειμένου να κατανοήσει τις ανάγκες σαςκαι από κοινού να διαμορφώσετε τους στόχους στη διαχείριση τωνκεφαλαίων σας.Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στις παγ-κόσμιες αγορές και τις κατευθύνσεις της Επενδυτικής Επιτροπής, οPrivate Banker σας ενημερώνει και ανάλογα με τον τρόπο συνεργα-σίας σάς συμβουλεύει και σας προτείνει τις κατάλληλες λύσεις, απόιδέες για προϊόντα έως και προτάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισηςχαρτοφυλακίου. Το χαρτοφυλάκιό σας παρακολουθείται συστηματικά, και ανάλογαμε τις κατευθύνσεις της Επενδυτικής Επιτροπής και τις συνθήκεςτων αγορών γίνονται οι κατάλληλες προτάσεις για την αναδιάρθρωσήτου. O Private Banker βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία μαζί σας ενώ πα-ράλληλα ενημερώνεστε με πλήρη ακρίβεια τόσο για τη σύνθεση τουχαρτοφυλακίου σας όσο και για τις συναλλαγές που πραγματοποι-ήσατε.Παράλληλα εσείς ανά πάσα στιγμή μπορείτε να απευθυνθείτε στονPrivate Banker σας προκειμένου να συζητήσετε οτιδήποτε θεωρείτεσημαντικό.Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα έχει δημιουργήσει έναν ευέλικτο τρόποσυνεργασίας, προκειμένου να απολαμβάνετε τις υπηρεσίες PrivateBanking που εσείς επιθυμείτε.Εσείς μπορείτε να διαλέξετε οποιονδήποτε συνδυασμό υπηρεσιώνεπιθυμείτε για ένα μέρος ή για το σύνολο του χαρτοφυλακίου σας,ώστε να αξιοποιήσετε τα πλεονεκτήματα που κάθε υπηρεσία σάς πα-ρέχει.

Εν Λευκώ ΔιαχείρισηΕμπιστευτείτε το χαρτοφυλάκιό σας στους ειδικούς και κερδίστε χρόνο για εσάςΣε ένα περιβάλλον σημαντικών διακυμάνσεων και πολύπλοκωνεπενδυτικών προϊόντων, η τράπεζα έχει δημιουργήσει την υπηρεσίαΕν Λευκώ Διαχείριση (Discretionary) για εσάς που δεν έχετε τοναπαιτούμενο χρόνο να διαχειριστείτε αποτελεσματικά το χαρτοφυ-λάκιό σας.Με την υπηρεσία αυτή αναθέτετε το χαρτοφυλάκιό σας σε μια έμ-πειρη και εξειδικευμένη ομάδα διαχειριστών, που υποστηρίζεταιαπό διεθνώς αναγνωρισμένους επενδυτικούς οίκους.Ο Private Banker σας συνεργάζεται μαζί σας για τον προσδιορισμότου επενδυτικού χαρακτήρα (profile) του χαρτοφυλακίου σας, λαμ-βάνοντας υπόψη τις οικονομικές σας ανάγκες και τον χρονικό τουςορίζοντα, την προσδοκία σας για την απόδοση των κεφαλαίων σαςκαθώς επίσης και το επίπεδο του επενδυτικού κινδύνου που επιθυ-μείτε να αναλάβετε. Στη συνέχεια, η εξειδικευμένη ομάδα διαχειρι-στών διαμορφώνει το χαρτοφυλάκιό σας, το οποίο παρακολουθείσυνεχώς και αναπροσαρμόζει άμεσα σύμφωνα με τις εξελίξεις στιςαγορές.



Εσείς ενημερώνεστε τακτικά για την πορεία του χαρτοφυλακίου σαςκαι τις επενδυτικές κινήσεις, κερδίζοντας περισσότερο χρόνο γιαεσάς.

Συμβουλευτικές ΥπηρεσίεςΕμείς σας συμβουλεύουμε, εσείς αποφασίζετεΓια εσάς που επιθυμείτε να έχετε ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασίαδιαχειρίσεως των κεφαλαίων σας και παράλληλα συνεχή και εξειδι-κευμένη επενδυτική υποστήριξη, τόσο στη χάραξη της στρατηγικήςόσο και στην επιλογή των επενδυτικών προϊόντων, η τράπεζα προ-σφέρει Συμβουλευτικές Υπηρεσίες (Advisory). Στο πλαίσιο αυτό, σας παρέχονται επενδυτικές συμβουλές μέσα απότρεις άξονες που καλύπτουν όλο το εύρος των επενδυτικών σας αναγ-κών, βάσει της επενδυτικής στρατηγικής που αποφασίζεται από εξει-δικευμένη επιτροπή, η οποία αποτελείται από έμπειρα στελέχη τουΟμίλου Alpha Bank στον χώρο των επενδύσεων. Ο Private Banker σας παρακολουθεί συστηματικά το χαρτοφυλάκιόσας και αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να σας προτείνει τις κατάλ-ληλες επενδυτικές λύσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για με-τοχές, ομόλογα, συνάλλαγμα, παράγωγα και εναλλακτικέςεπενδύσεις, σύμφωνα πάντα με τις επενδυτικές σας ανάγκες. Εσείς, στηριζόμενοι στις επενδυτικές συμβουλές μας, λαμβάνετε τηνκατάλληλη απόφαση.

Εκτέλεση ΕντολώνΕσείς γνωρίζετε, εμείς εκτελούμεΓια εσάς που διαχειρίζεστε ο ίδιος το χαρτοφυλάκιό σας και θέλετε νααναθέσετε την υλοποίηση των επενδυτικών σας αποφάσεων σε ένανειδικό, η τράπεζα έχει δημιουργήσει την υπηρεσία Εκτέλεση Εντο-λών (Execution Only). Η υπηρεσία αυτή απευθύνεται σε εσάς που έχετε πολύ καλή επενδυ-τική εμπειρία, γνώσεις και ισχυρή άποψη για τις αγορές καθώς επί-σης και τη δυνατότητα να αφιερώσετε τον απαιτούμενο χρόνο για τηδιαχείριση του χαρτοφυλακίου σας.Επιλέγοντας την υπηρεσία Εκτέλεση Εντολών, σας παρέχεται πρό-σβαση σε όλο το εύρος των επενδυτικών προϊόντων στην Ελλάδα καιστο εξωτερικό, όπως στις αγορές μετοχών, ομολόγων, συναλλάγμα-τος, παραγώγων και αμοιβαίων κεφαλαίων. Παράλληλα, σας εξα-σφαλίζει ταχύτητα και ασφάλεια στη διεκπεραίωση των εντολώνσας, ενώ έχετε τη δυνατότητα να ενημερώνεστε για το χαρτοφυλάκιόσας μέσα από την υπηρεσία Alpha Private Web.

ALPHA TRUST ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ

Το 1987, η Alpha Trust υπήρξε η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα πουδραστηριοποιήθηκε στη Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Ιδιωτών Πελα-τών. Σήμερα, τα στελέχη που απαρτίζουν την ομάδα επενδυτικής διαχεί-ρισης στην Αθήνα και στο Λονδίνο διαθέτουν ένα αξιοσημείωτο ιστο-ρικό συσσωρευμένης εμπειρίας και τεχνογνωσίας.Το Private Asset Management εξειδικεύεται στην ενεργητική Δια-χείριση Χαρτοφυλακίων Απεριόριστης Εντολής (Discretionary AssetManagement) και απευθύνεται σε επενδυτές που έχουν υψηλέςαπαιτήσεις για επαγγελματική διαχείριση του χαρτοφυλακίου τουςστην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Στην Alpha Trust οι πελάτες μας εξυπηρετούνται από εξειδικευμέ-νους και πιστοποιημένους από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Ac-count Officers και απολαμβάνουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:

∼Προσωποποιημένη εξυπηρέτηση: Κάθε πελάτης μας έχει συγκε-κριμένες ανάγκες, και τα χαρτοφυλάκια προσαρμόζονται στην επί-τευξη των προσωπικών του στόχων, όπως αυτοί προσδιορίζονταισε συνεργασία με τον υπεύθυνο του λογαριασμού του (account of-ficer). Γνωρίζοντας ότι σε βάθος χρόνου οι ανάγκες του κάθε πε-λάτη μεταβάλλονται, ο επενδυτικός σύμβουλος παρακολουθεί τιςαλλαγές και προσαρμόζει τις υπηρεσίες που του προσφέρουμε,έτσι ώστε αυτές να συνάδουν με τους νέους στόχους του.

∼Αφοσίωση και ευελιξία: Η διαχείριση των χαρτοφυλακίων γίνεταιαπό μια εξειδικευμένη ομάδα, που καθημερινά διεξάγει τη δικήτης έρευνα και ανάλυση των αγορών.

∼Εύρος οργάνωσης και τεχνογνωσία: Η ομάδα διαχείρισης χρησι-μοποιεί τις πλέον σύγχρονες μεθόδους παρακολούθησης και ανά-λυσης των αγορών ενώ παράλληλα επωφελείται από τηνεκτεταμένη εμπειρία και την εξειδίκευση που διαθέτουν τα στε-λέχη του ομίλου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

∼Ανεξαρτησία: Η Alpha Trust είναι η μεγαλύτερη ανεξάρτητη εται-ρεία διαχείρισης στην Ελλάδα.

∼Πλήρη διαφάνεια: Οι πελάτες λαμβάνουν σε τριμηνιαία βάση ανα-λυτική κατάσταση με όλα τα δεδομένα που αφορούν στη σύνθεσηκαι στην πορεία του χαρτοφυλακίου τους. Η αναφορά αυτή περι-λαμβάνει λεπτομερή ανάλυση της χρονικά σταθμισμένης συγκρι-τικής απόδοσης, καθώς και των εξόδων διαχείρισης με διαχωρισμόαυτών που αφορούν σε τρίτους.

To Private Asset Management της Alpha Trust προσφέρει τόσο πρό-τυπα επενδυτικά χαρτοφυλάκια για κάθε προφίλ επενδυτή, που αν-τιπροσωπεύουν ένα μοναδικό συνδυασμό προσδοκώμενηςαπόδοσης και επενδυτικού κινδύνου, όσο και exclusive χαρτοφυλά-κια, που αποτελούν εξατομικευμένες λύσεις χωρίς εκ των προτέρωνπεριορισμούς ως προς τα ποσοστά ή το εύρος των επενδύσεων ανάκατηγορία.

Οι βασικές υπηρεσίες πρότυπων χαρτοφυλακίων είναι οι εξής:

Portfolios of Direct InvestmentsΗ υπηρεσία αυτή αφορά οκτώ πρότυπα χαρτοφυλάκια, καθένα απότα οποία ανταποκρίνεται σε διαφορετικό επίπεδο επενδυτικού κιν-δύνου. Τα χαρτοφυλάκια αυτά έχουν ως επενδυτική βάση την παγ-κόσμια αγορά, δίνοντας όμως έμφαση στις χρηματιστηριακές αγορέςχωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Managed Portfolios of Funds-NAUTILUSΗ υπηρεσία αυτή βασίζεται στην «ανοιχτή αρχιτεκτονική» και αφοράσε πρότυπα χαρτοφυλάκια, καθένα από τα οποία ανταποκρίνεται σεδιαφορετικό επίπεδο επενδυτικού κινδύνου. Τα χαρτοφυλάκια αυτάέχουν ως επενδυτική βάση την παγκόσμια αγορά, αξιοποιώντας τηντεχνογνωσία που διαθέτουμε στην επιλογή συλλογικών επενδύσεωνυψηλής ποιότητας. Χ

ΧΡΗΜΑ 61

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ

Κοινή πεποίθηση είναι ότι τα αντισταθμιστικά κεφάλαια (hedge funds) ως εναλλακτική κατηγορία χρεογράφων διαθέτουν ευεργετικές ιδιότητες και πρέπει, ανεξαρτήτως του βαθμού αποστροφής για τον κίνδυνο, να συμπεριλαμβάνονται σε ένα χαρτοφυλάκιο κινητών αξιών

Το σκεπτικό είναι ότι η εγκατάλειψη του πρότυπουχαρτοφυλακίου μετοχών-ομολόγων και ο συνδυα-σμός αυτών με τα hedge funds οδηγεί μετά από βελ-

τιστοποίηση σε ανώτερο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, δηλαδήσε έναν συνδυασμό που εξασφαλίζει μια υψηλότερη, προ-σαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση.

ΜΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ HEDGE FUNDS Από τις αρχές της δεκαετίας ’90, η ανάπτυξη των hedge funds ήταναλματώδης, αν εξαιρέσει κανείς ένα πολύ σύντομο, αλλά βίαιο, διά-λειμμα κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας πιστωτικής κρίσης. Σήμερα,υπάρχουν λίγο περισσότερα από 10.000 hedge funds, με συνολικόενεργητικό κοντά στα 2,7 τρισ. δολ. (Διάγραμμα 1). Περιλαμβανομέ-νων και των CTAs (Commodity Trading Advisors ή Managed Fu-tures), τα υπό διαχείριση κεφάλαια στο τέλος του α’ εξαμήνου 2014ξεπερνούσαν τα 3 τρισ. δολ.Η εκρηκτική ανάπτυξη και η αποδοχή τους από τους ευκατάστατουςιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές οφείλεται κυρίως στην ιδιαιτερό-τητα και ελκυστικότητα του επενδυτικού σκοπού τους, καθώς τα συγ-κεκριμένα αμοιβαία κεφάλαια έχουν ως στόχο τη διασφάλιση, μέσωποικίλων επενδυτικών στρατηγικών, απόλυτων και αποσυσχετισμέ-νων αποδόσεων, ήτοι θετικών αποδόσεων, ανεξάρτητα από την πο-ρεία των κεφαλαιαγορών. Ουσιαστικά, το κλειδί της επιτυχίας τους έγκειται στην εγκατάλειψητου beta, δηλαδή της πολιτικής των σχετικών αποδόσεων, που θέτειως προαπαιτούμενο την παρακολούθηση ενός δείκτη αναφοράς καιτην υπεραπόδοση έναντι αυτού. Το ερώτημα που τίθεται ολοένα καιμε μεγαλύτερη ένταση είναι κατά πόσο τα συγκεκριμένα ακριβά επεν-δυτικά οχήματα ικανοποιούν τις προσδοκίες.

HEDGE FUNDS: ΜΙΑ ΕΛΚΥΣΤΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΞΙΩΝΜια ιστορική ανασκόπηση και σύγκριση με τις παγκόσμιες μετοχι-

κές και ομολογιακές αξίες απαντά καταφατικά, καθώς ταhedge funds καταγράφουν τα τελευταία 20 χρόνια σωρευτικέςαποδόσεις υψηλότερες αυτών των μετοχών, των ομολόγωνκαι εμπορευμάτων (Διάγραμμα 3). Η ανάλυση των αποδόσεων καταδεικνύει επίσης την ανωτε-

ρότητα των hedge funds, καθώς εμφανίζουν ελκυστικότερο προφίλαπόδοσης κινδύνου, δηλαδή υψηλότερη προσαρμοσμένη στον κίν-δυνο απόδοση (δείκτη sharpe), έναντι τόσο των μετοχών όσο και τωνομολόγων και των εμπορευμάτων (Διάγραμμα 3). O Πίνακας 1 συγκεντρώνει επιλεγμένα στατιστικά και μεγέθη ρίσκουαπόδοσης των τεσσάρων υπό εξέταση κατηγοριών αξιών.Αυτό που κάνει εντύπωση είναι ότι πέρα από τις υψηλότερες επιδό-σεις ανά μονάδα κινδύνου (απόλυτες ή υπερβάλλουσες), τα hedgefunds παρουσιάζουν μια ελκυστική εικόνα σε ό,τι αφορά την επικιν-δυνότητά τους, αφού παρουσιάζουν μια μεταβλητότητα ελάχισταυψηλότερη της αντίστοιχης των ομολόγων και χαμηλότερη κατά 50%έναντι αυτής των μετοχών και των εμπορευμάτων. Μεταξύ των εναλλακτικών επενδύσεων, η υπεροχή των hedge fundsέναντι των εμπορευμάτων είναι αδιαμφισβήτητη.Προς την ίδια κατεύθυνση συνδράμει και η ιστορική απεικόνιση τουdrawdown, δηλαδή της απώλειας έναντι της προηγούμενης κορυφής(Διάγραμμα 5), καθώς τα hedge funds υπολείπονται ελάχιστα τωνομολόγων, υπερτερώντας όμως των μετοχών και των εμπορευμάτων.Σε σχέση με τις μετοχές, που αποτελούν την επικινδυνότερη και θε-ωρητικά αποδοτικότερη σε βάθος χρόνου επενδυτική κλάση, η κα-τανομή συχνοτήτων των μηνιαίων αποδόσεων όπως αυτήαποτυπώνεται στο Διάγραμμα 5 καταδεικνύει πέραν της ηπιότερηςμεταβλητότητας των hedge funds μια:

∼Εντονότερη συγκέντρωση των αποδόσεων σε ένα κεντρικό διά-στημα τιμών -1,0% και 2,0% (73,6% στην περίπτωση των hedgefunds έναντι 34,2% στην περίπτωση των μετόχων).∼Υψηλότερο πτωτικό ρίσκο («downside risk») των μετοχών, με τη

από τονΝικόλαο Σκουριά

✒

Ο Δρ Νικόλαος Σκουριάς είναι οικονομολόγος και μέλος των Επενδυτικών Επιτροπών της ΕΔΕΚΤ Asset Management (Εταιρεία Διαχείρισης ΕπενδυτικώνΚεφαλαίων Ταμείων Ασφάλισης), Fathom Financial Services ΕΠΕ και FP Asset Management AG.


συχνότητα εμφάνισης αρνητικής μηνιαίας απόδοσης να διαμορ-φώνεται στο 37,4% για τις μετοχές έναντι 30,5% για τα hedge funds.∼Σημαντικότερο πτωτικό ή ανοδικό ακραίου ρίσκου στην περίπτωσητων μετοχών, καθώς οι τελευταίες εμφανίζουν πιο παχιές (δεξιέςκαι αριστερές) ουρές (fat tails), δηλαδή συχνότερες ακραίες τιμές(16,7% για κέρδη πάνω από 6% ή ζημιές άνω του 6% στην περί-πτωση των μετοχών έναντι 2,8% για τα hedge funds).

Η ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣΜΕΤΑΞΥ HEDGE FUNDS ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝΑΞΙΩΝΑπό την ιστορική εξέταση προκύπτει μια ανησυχητική ενίσχυση τηςσυσχέτισης των hedge funds με τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία υπόεξέταση, που δεν διακρίνεται από την ανάλυση των μέσων όρων τηςπεριόδου (Πίνακας 2). Ο συντελεστής συσχέτισης με τις μετοχές καιτα εμπορεύματα διαμορφώνεται στο 87,5% και 65,0%, έναντι 50,5%

και 20,7% το 1999, ενώ με τα ομόλογα ο αντίστοιχος δείκτης πέρασεαπό το -27,2% στο 41,9% (Διάγραμμα 6). Σε γενικές γραμμές, η παρατηρούμενη τάση είναι μια ενίσχυση τηςσυσχέτισης μεταξύ των hedge funds και των υπολοίπων κατηγοριώναξιών, γεγονός που προφανώς υποδηλώνει τη δυσκολία ανεύρεσηςκαι εκμετάλλευσης επενδυτικών ευκαιριών και την ολοένα μεγαλύ-τερη έκθεση στο ρίσκο αγοράς.

Η ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΚΑΙ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝHEDGE FUNDS ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΒΕΛΤΙΣΤΟΥΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥΣε επίπεδο διαχείρισης και διαμόρφωσης του άριστου χαρτοφυλα-κίου, τα βασικά ευρήματα που προκύπτουν από τις ασκήσεις βελτι-στοποίησης έχουν ως εξής (Διάγραμμα 7):

∼H παρουσία των hedge funds ως εναλλακτική κατηγορία περιου-

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 1ΕΝΕΡΓΗΤΙΚO

ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ(εκατ. δολ.)

ΠΗΓΗ: BARCLAY HEDGE

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 2ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΩΡΕΥΤΙΚΕΣ

ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ HEDGE FUNDS(δολ., βάση 100, 31 Δεκ. 1993)

ΠΗΓΗ: BLOOMBERG

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 3ΠΡΟΦΙΛ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΡΙΣΚΟΥ*

*H διάμετρος αντικατοπτρίζει το μέγεθος του δείκτη sharpe

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 - ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ HEDGE FUNDS

ΜΕΤΟΧΕΣ ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ HEDGE FUNDS

Σωρευτική απόδοση* 338,46% 223,57% 178,72% 441,85%

Μέση απόδοση 7,51% 5,92% 5,13% 8,63%

Κανονικοποιημένη απόδοση* 0,48 1,03 0,33 1,18

Δείκτης κινδύνου Sharpe** 0,37 0,55 0,23 0,80

Μεταβλητότητα 15,58% 5,74% 15,52% 7,27%

Μέγιστη συνεχής υποχώρησης («max. drawdown»)*** -54,57% -9,42% -57,5% -19,5%

Θετικοί μήνες 154 (62,6%) 153 (59,8%) 147 (59,8%) 171 (69,5%)

*Περίοδος Ιαν. 1994-Ιουν. 2014 (246 μηνιαίες παρατηρήσεις)**Μέση απόδοση/μεταβλητότητα (προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση)***(Μέση απόδοση-επιτόκιο χωρίς κίνδυνο)/μεταβλητότητα, με το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο να προκύπτει από τις αποδόσεις των εντόκων 90 ημερώντου αμερικανικού Δημοσίου****Οκτ. 07 με Φεβ. 09 για τις μετοχές και τα hedge funds, Ιουν. 08 με Φεβ. 09 για τα εμπορεύματα και Φεβ. 08 με Οκτ. 08 για τα ομόλογα

ΠΙΝΑΚΑΣ 2 - ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ

HEDGE FUNDS ΜΕΤΟΧΕΣ ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ

Hedge Funds 100,0% 61,1% 5,4% 41,4%

Μετοχές 100,0% 20,8% 42,9%

Ομόλογα 100,0% 27,8%

Εμπορεύματα 100,0%

ΧΡΗΜΑ 63

σιακών στοιχείων μεταξύ του ιδανικού συνδυασμού κατηγοριώναξιών είναι επιβεβλημένη, δεδομένων των συγκριτικών ανώτερωνπροσαρμοσμένων στον κίνδυνο επιδόσεών τους στο παρελθόν.∼Tα hedge funds φαίνεται να λειτουργούν ως απόλυτο υποκατάστατοτων μετοχικών αξιών, καθώς εκτοπίζουν τις τελευταίες από το βέλ-τιστο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, λόγω αφενός της υψηλής συσχέ-τισης μεταξύ των αντισταθμιστικών ταμείων και των μετοχικώναξιών, αφετέρου της ελκυστικότερης σχέσης απόδοσης-κινδύνουτων αντισταθμιστικών ταμείων. ∼Τα ομόλογα, η πλέον συντηρητική τοποθέτηση κατά την περίοδοανάλυσης, έχουν ευεργετική συνεισφορά στη διαδικασία δημιουρ-γίας ενός διαφοροποιημένου αποδοτικού επενδυτικού χαρτοφυλα-κίου, δηλαδή του μείγματος αξιών που ελαχιστοποιεί τηνπροσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση.∼Τα hedge funds αποτελούν την καλύτερη επιλογή μεταξύ των εναλ-λακτικών επενδύσεων, καθώς τα οφέλη των εμπορευμάτων, τηςφτωχότερης από άποψη κανονικοποιημένης απόδοσης κλάσης χρε-ογράφων, είναι τόσο φτωχά, που η συμμετοχή τους αποδεικνύεταιμη σημαντική.

ΣΥΜΠΕΡAΣΜΑΤΑΌπως προκύπτει από την ανάλυση, τα hedge funds απαντούν στιςπροσδοκίες, καθώς εμφανίζουν ιστορικά ανώτερες προσαρμοσμένεςστον κίνδυνο αποδόσεις, που παρά τα υψηλά κόστη τους, τα καθι-στούν μια απαραίτητη κλάση αξιών. Εντούτοις, παρατηρείται μια ανη-συχητική σταδιακή αύξηση της συσχέτισής τους με τις μετοχές τατελευταία χρόνια, η οποία ενισχύει το πτωτικό τους ρίσκο, ιδιαίτερασε περιόδους όπως η σημερινή, κατά την οποία οι μετοχικές αξίες

φαντάζουν από δίκαια αποτιμώμενες έως και ακριβές σε μερικές πε-ριπτώσεις. Παράλληλα, παρατηρείται ένας περιορισμός των αποδό-σεών τους, που όπως και η υψηλή συσχέτισή τους με τις μετοχές,φαίνεται να αντικατοπτρίζει την ολοένα μεγαλύτερη δυσκολία ανεύ-ρεσης και εκμετάλλευσης επενδυτικών ευκαιριών. Ωστόσο, τα οφέλητων hedge funds δεν τίθενται υπό αμφισβήτηση, με τη θετική συν-δρομή τους στη σύνθεση ενός βέλτιστου επενδυτικού χαρτοφυλακίουνα παραμένει πάντα σε ισχύ. Ο επενδυτής που επιθυμεί να ωφεληθεί στον μέγιστο βαθμό από τιςευεργετικές ιδιότητες των hedge funds, και που επιθυμεί πέρα απότην αποφυγή του ρίσκου επιλογής διαχειριστή, να υπερπηδήσει καιτα μειονεκτήματα των κερδοσκοπικών κεφαλαίων, θα πρέπει ναστραφεί προς προϊόντα-κλώνους, όπως π.χ. είναι μεταξύ άλλων το IQHedge Multi-Strategy Tracker ETF ή/και το Proshares Hedge Repli-cation ETF, που σκοπός τους είναι η αναπαραγωγή των αποδόσεωντων hedge funds. Οι στρατηγικές αναπαραγωγής έχουν ως στόχο τη δημιουργία και τηνενεργό διαχείριση χαρτοφυλακίων εμπορεύσιμων περιουσιακών στοι-χείων, στόχος των οποίων είναι η επίτευξη αποδόσεων hedge fundsχωρίς την απευθείας επένδυση σε αυτά. Σκοπός είναι η αποφυγή τουυψηλού κόστους, της περιορισμένης ρευστότητας, της μεγάλης αδια-φάνειας και των σημαντικών φραγμών στην είσοδο, που συνδέονταιμε την απευθείας επένδυση σε hedge funds. Το μεγαλύτερο πρόβλημα πλέον των hedge funds είναι ότι το μερίδιοτων αποδόσεων που οφείλεται στις ικανότητες του διαχειριστή(alpha) φθίνει συνεχώς, με αποτέλεσμα ο επενδυτής να καλείται ναπληρώσει ακριβές αμοιβές για ένα ολοένα και μεγαλύτερο ρίσκο αγο-ράς (beta). Χ

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 4DRAWDOWN

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 5ΚΑΤΑΝΟΜH ΣΥΧΝΟΤHΤΩΝ

ΤΩΝ ΜΗΝΙΑIΩΝ ΑΠΟΔΟΣΕΩΝ ΤΩΝ HEDGE FUNDS ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 6ΚΥΛΙOΜΕΝΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤEΣ

ΣΥΣΧEΤΙΣΗΣ 5 ΕΤΩΝ

ΔΙAΓΡΑΜΜΑ 7 - ΣΥΝΘΕΣΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ*

LONG ONLY SHORT & LEVERAGE ALLOWED BALANCED

LONG ONLY: Σταθμίσεις ≥ 0%, σύνολο 100%SHORT & LEVERAGE ALLOWED: -100% ≤ Σταθμίσεις ≤ 100%, σύνολο 100% BALANCED: 40% ≤ μετοχές/ομόλογα ≤ 60%, 0% ≤ hedge funds/εμπορεύματα ≤ 20%, σύνολο 100%*Ως αποτέλεσμα της μεγιστοποίησης της προσαρμοσμένης στον κίνδυνο απόδοσης


~ αφιέρωμα

Ξεπέρασε κάθε προσδοκία ο αριθμός των επισκεπτών της 79ης ΔΕΘ, που ανήλθαν σε 255.536, αποδεικνύοντας πως η έκθεση-θεσμός

για τη Θεσσαλονίκη, την ευρύτερη περιοχή και όλη τη χώρα επέστρεψε για τα καλά.

Χ

ΔΕΘ79η

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΕ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗΕΚΘΕΤΩΝ, ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ

ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

ΧΡΗΜΑ 65


αφιέρωμα ~79η Διεθνής Έκθεση ΘεσσαλονίκηςΧ

ο φετινό μέγεθος ήταν αυξημένο κατά 38,1%, έναντιτων 185.000 επισκεπτών του 2013, και κατά132,3% σε σχέση με τους 110.000 επισκέπτες τηςδιοργάνωσης του 2012. Ο αρχικός στόχος που είχεθέσει η διοίκηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα για200.000 επισκέπτες ξεπεράστηκε ήδη πριν από το

τελευταίο σαββατοκύριακο της διοργάνωσης, γεγονός που αντανακλάτην αγάπη του κόσμου για τη μεγάλη «γιορτή», που έλαβε χώρα απότις 6 έως τις 14 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Ποσοστό που αγγίζει το 70% του συνόλου των επισκεπτών ήταν νέοιαπό 15 έως 38 ετών, στοιχείο ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για το μέλλοντης διοργάνωσης, η οποία πέρα από τους παλαιούς γνώριμους, αρχί-ζει να καθιερώνεται και στη συνείδηση της νεολαίας. Η Έκθεση του CERN, που μάγεψε τον κόσμο και θα παραμείνει στοΕκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης για ενάμιση μήνα ακόμα, το Εργο-στάσιο και Μουσείο Σοκολάτας, που έβλεπε καθημερινά ουρές,έφτασε στα όρια των δυνατοτήτων του στην εξυπηρέτηση των επι-σκεπτών και θα είναι ανοιχτό μέχρι τις 6 Μαρτίου, η Cheap Art, πουέγινε σημείο συνάντησης του φιλότεχνου κοινού, το αφιέρωμα «Ορ-θοδόξων Τέχνη», που προκάλεσε τον θαυμασμό για τα σπάνια εκθέ-ματά του, το Mad North Stage Festival με τους δημοφιλείς τουκαλλιτέχνες, αλλά και όλα τα θεματικά αφιερώματα της 79ης ΔΕΘ,συνέβαλαν στην εκτίναξη της προσέλευσης των επισκεπτών.Η διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo αλλά και οι εργαζόμενοι θέλουν να ευ-χαριστήσουν τον κόσμο που αγκάλιασε την 79η ΔΕΘ και δεσμεύον-ται για μία ακόμα καλύτερη διοργάνωση την επόμενη χρονιά.Άλλωστε, το 2015 η 80ή ΔΕΘ θα έχει επετειακό χαρακτήρα και θαεπιφυλάσσει μεγάλες εκπλήξεις στο κοινό. Ήδη μάλιστα οι άνθρωποιτης εταιρείας έχουν αρχίσει να εργάζονται για την προετοιμασία τηςεπόμενης διοργάνωσης.

ΑΝΤ. ΣΑΜΑΡΑΣΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΟΣ

«Την αλλαγή κλίματος στην οικονομία τη βλέπουμε στη Διεθνή Έκ-θεση Θεσσαλονίκης». Με τις φράσεις αυτές ο πρωθυπουργός, κ. Αν-τώνης Σαμαράς, εγκαινίασε την 79η ΔΕΘ στο συνεδριακό κέντρο «Ι.Βελλίδης», υπογραμμίζοντας τη σημαντική αύξηση των εκθετών τηςδιοργάνωσης, εκ των οποίων, όπως σημείωσε, το 35% συμμετέχειγια πρώτη φορά στην έκθεση. «Βρίσκει η Ελλάδα σιγά σιγά τον βη-ματισμό της και η Θεσσαλονίκη ανακτά τον ρόλο της» ανέφερε κατάτην ομιλία του στα εγκαίνια της 79ης ΔΕΘ. «Η πόλη επέστρεψε, η Ελλάδα επιστρέφει, τα Βαλκάνια και ο κό-σμος ανακαλύπτουν ξανά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης» σημεί-ωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. ΤάσοςΤζήκας. Μετά την ενοποίηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα, τη λήψη τηςτελικής απόφασης για τις νέες εκθεσιακές και συνεδριακές υποδο-μές, αλλά και την αναβάθμιση της Γενικής Έκθεσης του Σεπτεμβρίουκαι των κλαδικών διοργανώσεων, ο επόμενος στόχος, σύμφωνα μετον κ. Τζήκα, είναι η διεθνοποίηση της εταιρείας. «Έχουμε ήδη ξε-κινήσει τη διεθνή δικτύωση και μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα είμα-στε έτοιμοι να σας παρουσιάσουμε έναν “οδικό χάρτη” για την είσοδόμας στη διεθνή αγορά και τα προτεινόμενα επιχειρησιακά μοντέλα»τόνισε. Χαρακτήρισε τέλος τη φετινή διοργάνωση πολυθέαμα ευρω-

παϊκών προδιαγραφών, ελκυστικό για εκθέτες και επισκέπτες. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στην 79η ΔΕΘ ο πρωθυπουργός,κ. Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε την έκθεση του CERN στο περί-πτερο 14, ενώ βρέθηκε και στα νέου τύπου ΚΕΠ, όπου εξέδωσε πι-στοποιητικό γέννησης σε λίγα λεπτά. Αμέσως μετά επισκέφθηκε τοπερίπτερο του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, όπουπαρακολούθησε την ίδρυση επιχείρησης, μέσω της υπηρεσίας μιαςστάσης.

«ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟ-ΝΟΜΙΑ ΤΗ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ». ΜΕ ΤΙΣΦΡΑΣΕΙΣ ΑΥΤΕΣ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ, Α. ΣΑΜΑΡΑΣ, ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΕ ΤΗΝ 79ΗΔΕΘ, ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΗΜΑΝ-ΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΚΘΕΤΩΝ, ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ, ΟΠΩΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕ,ΤΟ 35% ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ.

☛

T

ΧΡΗΜΑ 67

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Η ΔΕΘ

Τη στήριξή του στον ιστορικό και θεσμικό ρόλο του εθνικού εκθε-σιακού φορέα και τη διαβεβαίωσή του πως θα ενισχύσει πολύπλευρατη ΔΕΘ-Helexpo και την αναπτυξιακή προσπάθεια που καταβάλλει,έδωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της κυβέρνησηςκ. Ευάγγελος Βενιζέλος, κατά τη συνάντησή του με τη διοίκηση τηςΔΕΘ-Helexpo. «Η ΔΕΘ-Helexpo κινείται σε δύο επίπεδα. Είναι ένας σημαντικόςφορέας της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής και την ίδιαστιγμή ένας φορέας εθνικού επιπέδου» σημείωσε ο κ. Βενιζέλος.Αναγνώρισε δε τη μεγάλη παράδοση του εθνικού εκθεσιακού φορέαστις κλαδικές εκθέσεις, βλέποντας σημαντικά περιθώρια περαιτέρωανάπτυξής τους. Μάλιστα, μιλώντας υπό την ιδιότητά του και ως υπουργού Εξωτερι-κών, κάλεσε τη ΔΕΘ-Helexpo να συνεργαστεί στενότερα με όλες τιςυπηρεσίες του υπουργείου και τους φορείς που προωθούν την εξω-στρέφεια της χώρας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣΠΟΛΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

Την εκτίμηση ότι η ΔΕΘ μπορεί να γίνει πόλος εμπορικής και οικο-νομικής συνεργασίας αλλά και βαλκανικής συνανάπτυξης διατύπωσεο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αλέξης Τσίπρας, στη συνάντησή του μετη διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo. Τόνισε δε πως της αξίζει μια ακόμαευρύτερη απήχηση από αυτήν που μπορεί να έχει στη Θεσσαλονίκηκαι στην Ελλάδα, ένας ουσιαστικός ρόλος στην ευρύτερη περιοχήτων Βαλκανίων, σημειώνοντας πως το νέο μεγάλο στοίχημα θα είναιη διεθνοποίησή της. Αναφερόμενος στην 79η ΔΕΘ υπογράμμισε πως είναι ιδιαίτερα ση-μαντικό το ότι ο εθνικός εκθεσιακός φορέας κατάφερε να αυξήσειτον αριθμό των επισκεπτών και μάλιστα σε ένα δύσκολο οικονομικάπεριβάλλον. Τόνισε επίσης πως η ΔΕΘ θα πρέπει να αποκτήσειεπαφή και με τους δημιουργικούς φορείς της Θεσσαλονίκης, τα ζων-τανά κύτταρα της κοινωνίας, που δεν είναι άλλα από τους μικρομε-σαίους επιχειρηματίες, τους νέους επιστήμονες και τους καλλιτέχνες. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε συνάντηση και με το Σωματείο των Ερ-γαζομένων της ΔΕΘ-Helexpo, ενώ στη συνέχεια περιηγήθηκε σε πε-ρίπτερα της 79ης ΔΕΘ, μεταξύ των οποίων στο 14 και το 15, όπουεπισκέφθηκε την έκθεση του CERN, αλλά και στα περίπτερα τηςΠυροσβεστικής και της Αστυνομίας.

ΣΤ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣΓΙΟΡΤΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

Χώρο γιορτής, εμπορίου, ανταλλαγής απόψεων και ιδεών και ανά-πτυξης διαλόγου, χαρακτήρισε τη ΔΕΘ ο ιδρυτής και επικεφαλήςτου κόμματος «Το Ποτάμι», κ. Σταύρος Θεοδωράκης. Ο κ. Θεοδωράκης, που συνοδευόταν από στελέχη του κόμματός του,είχε συνάντηση με τη διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO και κατά τηδιάρκειά της τόνισε πως χρειάζεται να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίοεπισκέπτονται ο πρωθυπουργός και οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοίτην έκθεση και τη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου. Ακόμη, επεσήμανε πως θα καταθέσει σχετική πρόταση, την οποία θαγνωστοποιήσει στον δήμαρχο Θεσσαλονίκης και στους πρυτάνειςτων δύο πανεπιστημίων της πόλης (Αριστοτέλειο και Μακεδονίας),προκειμένου η ΔΕΘ κάθε Σεπτέμβριο να αποτελεί κάτι πολύ σημαν-

τικό για όλη τη χώρα, για τα Βαλκάνια και για την Ευρώπη. Από την πλευρά της, η διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO ενημέρωσε τονκ. Θεοδωράκη και τα στελέχη του κόμματός του για την επιτυχημένηενοποίηση της ΔΕΘ και της HELEXPO, για την επανεκκίνηση τουεθνικού εκθεσιακού φορέα και για τα χαρακτηριστικά της 79ης ΔΕΘ.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

Τη διαπίστωση ότι το «οδοιπορικό» που είχε χαράξει η ΔΕΘ-Helexpoτο έχει διανύσει με μεγάλη επιτυχία διατύπωσε ο πρόεδρος της Δη-μοκρατικής Αριστεράς, κ. Φώτης Κουβέλης, μετά την παρουσίασηαπό τη διοίκηση του εθνικού εκθεσιακού φορέα των στόχων που επι-τεύχθηκαν την τελευταία διετία. Στη σημερινή συνάντηση των δύο πλευρών στα γραφεία της ΔΕΘ-Helexpo, ο κ. Κουβέλης εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του καιγια την αντιμετώπιση του θέματος του δυϊσμού της έκθεσης, που επι-λύθηκε με την ενοποίηση. «Διαπιστώνουμε ότι η έκθεση ανοίγει ταφτερά της με σύγχρονους όρους» σημείωσε χαρακτηριστικά και συ-νεχάρη τη διοίκηση και τους εργαζομένους του εθνικού εκθεσιακούφορέα για τη συλλογική τους προσπάθεια. Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ-Helexpo, κ.Κυριάκος Ποζρικίδης, παρουσίασε αναλυτικά το περιεχόμενο της φε-τινής διοργάνωσης και εξήγησε στον κ. Κουβέλη το σκεπτικό της νέαςμορφής που έχει λάβει η ΔΕΘ μέσα σε ένα περιβάλλον φθίνουσας πο-


αφιέρωμα ~79η Διεθνής Έκθεση ΘεσσαλονίκηςΧ

ρείας των γενικών εκθέσεων διεθνώς. Η νέα αυτή μορφή που χαρα-κτηρίζει την 79η ΔΕΘ περιλαμβάνει πολλά θεματικά αφιερώματα καιανοίγει μια μεγάλη «βεντάλια» επιχειρηματικότητας, τεχνολογίας,επιστήμης, πολιτισμού και αναψυχής, ώστε να προσελκύσει τονκόσμο, όπως τόνισε.

Π. ΚΑΜΜΕΝΟΣΟΡΑΤΗ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

Την επιστροφή των πολιτών στη ΔΕΘ, η οποία είναι ορατή με τον συ-νωστισμό του κόσμου στα περίπτερα της έκθεσης, επεσήμανε ο πρό-εδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κ. Πάνος Καμμένος, κατά τηδιάρκεια της συνάντησής του με τη διοίκηση του εθνικού εκθεσιακούφορέα. Ο κ. Καμμένος τόνισε πως το κόμμα του είναι διατεθειμένο ναστηρίξει την αναπτυξιακή προσπάθεια της ΔΕΘ-HELEXPO, σημει-ώνοντας πως ο θεσμός της ΔΕΘ χρειάζεται να προστατευθεί και νααναβαθμισθεί. Μάλιστα, υπογράμμισε ότι είναι σημαντική η παρουσία του πολιτι-σμού μέσα στην έκθεση, η οποία γίνεται πράξη με σχετικές δράσειςκαι εκδηλώσεις στην 79η ΔΕΘ.

Η διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO από την πλευρά της ενημέρωσε τονκ. Καμμένο, καθώς και τους παριστάμενους βουλευτές και τα στελέχητου κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, για την πορεία της διοργά-νωσης αλλά και για το ευρύτερο σχέδιο ανάπτυξης του εθνικού εκ-θεσιακού φορέα.Μετά το πέρας της επίσκεψής του στα γραφεία της διοίκησης της έκ-θεσης, ο κ. Καμμένος ξεναγήθηκε σε περίπτερα της 79ης ΔΕΘ.

ΔΗΜ. ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΔΕΘ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Τη σημαντική συμβολή της ΔΕΘ στην ανάπτυξη της αλληλοκατα-νόησης των λαών της περιοχής, ειδικά σε μια περίοδο διεθνούς αστά-θειας, υπογράμμισε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, ΔημήτρηςΚουτσούμπας, κατά τη συνάντησή του με τη διοίκηση της ΔΕΘ-Hel-expo στα γραφεία της εταιρείας. Ο ίδιος σημείωσε πως είναι πάντα τιμή και χαρά να επισκέπτεται τηΔΕΘ, ενώ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο για το κομμάτι των διε-θνών συμμετοχών της 79ης διοργάνωσης όσο και για το θέμα των εκ-θεσιακών υποδομών. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. Τάσος Τζήκας,παρουσίασε τους στόχους που πέτυχε ο εθνικός εκθεσιακός φορέαςτην τελευταία διετία (ενοποίηση, απόφαση για τις εκθεσιακές υπο-δομές και αναβάθμιση της εκθεσιακής ατζέντας), επεσήμανε την οι-κονομική ανάκαμψη της εταιρείας και αναφέρθηκε στην επόμενημεγάλη προτεραιότητα, που δεν είναι άλλη από τη διεθνή δικτύωσητης ΔΕΘ-Helexpo. Με τη σειρά του ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της εταιρείας,Αλέξης Τσαξιρλής, αναφέρθηκε στη «γιορτή» της 79ης ΔΕΘ, περι-γράφοντας το πλούσιο περιεχόμενό της, το οποίο αποτελείται, όπωςείπε, από πολλές διαφορετικές θεματικές ενότητες που συνδυάζον-ται με το θέαμα και την ψυχαγωγία και μάλιστα με χαμηλό εισιτήριο.Υπογράμμισε δε τη σημαντική εκπροσώπηση των μικρομεσαίων επι-χειρήσεων στην 79η ΔΕΘ. Χ

Με μια μεγάλη συναυλία στη γενέθλια πόλη του, τη Θεσσα-λονίκη, προσκεκλημένος της 79ης ΔΕΘ, ο κορυφαίοςτραγουδοποιός, Διονύσης Σαββόπουλος, γιόρτασε τα 50

χρόνια του στη μουσική σκηνή και τα 70 στη ζωή. Μαζί του οι φίλοιτου Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Μελίνα Κανά και Πάνος Μουζουράκης.Η συναυλία με τίτλο «Γεννήθηκα στη Σαλονίκη» παρουσίασε ση-μαντικούς σταθμούς από τη μακρά πορεία του Διονύση Σαββόπου-λου στο τραγούδι. Στο πρόγραμμα περιλήφθηκαν όλα τα τραγούδια του που συγκίνη-σαν το πανελλήνιο και μίλησαν «της κάθε μιας γενιάς» («Η Συννε-φούλα, «Ας κρατήσουν οι χοροί», «Μη μιλάς άλλο γι’ αγάπη», «Σαντον Καραγκιόζη», «Μ’ αεροπλάνα και βαπόρια», «Η ΔημοσθένουςΛέξη», «Εμείς του εξήντα οι εκδρομείς» κ.ά.). Ο Διονύσης Σαββό-πουλος όμως, σε έναν χώρο φορτισμένο από τις παιδικές του μνήμες,τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, και με παρόντες μέσα στο πλή-θος φίλους και συμμαθητές από τη γενιά των «εκδρομέων του ’60»,

είχε ετοιμάσει και ένα ειδικό «ένθετο» αφιέρωμα με τραγούδια σταοποία βρίσκει κανείς εικόνες της γενέτειράς του, όπως: «Ήλιος κόκ-κινος ζεστός», «Καλοκαίρι», «Η Θανάσιμη Μοναξιά του Αλέξη Ασ-λάνη», «Η Πρωτομαγιά», «Μια θάλασσα μικρή» και βέβαια τοαυτοβιογραφικό του αριστούργημα «Γεννήθηκα στη Σαλονίκη».Ο Διονύσης Σαββόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1944 καιμπήκε ως επαγγελματίας στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού το1964, έναν χρόνο μετά την κάθοδό του στην Αθήνα με το «Φορτηγό».«Πενήντα χρόνια χάζευα τον κόσμο, τον πόθησα σαν αχόρταγο παιδί.Έγραφα τραγούδια, ηχογραφούσα, τραύλιζα τις ιδέες μου σε συνεν-τεύξεις και σχόλια και ο χρόνος κυλούσε δίχως να το αντιληφθώκάτω από την άσφαλτο και κάτω από το γκαζόν» λέει ο ίδιος χαρα-κτηριστικά για όλα αυτά χρόνια και προσθέτει: «Νομίζω ότι η γενιάμου δεν είπε την τελευταία λέξη, διότι και στα πάρτι της σημερινήςπιτσιρικαρίας έχει την θέση της. Ξέρει, βλέπετε, αυτή, να κάνει καλόπρόγραμμα».

ΣΥΝΑΥΛΙΑ Δ. ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥΓΙΟΡΤΑΣΕ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

ΤΟ 2015, Η 80Η ΔΕΘ ΘΑ ΕΧΕΙ ΕΠΕΤΕΙ-ΑΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΚΑΙ ΘΑ ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΕΙΜΕΓΑΛΕΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ.ΗΔΗ ΜΑΛΙΣΤΑ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΧΟΥΝ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΕΡΓΑ-ΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣΕΠΟΜΕΝΗΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ.

☛

ΧΡΗΜΑ 69

Πιο συγκεκριμένα, αύξηση κατά 35% παρουσίασε ο κύκλοςεργασιών και ανήλθε σε 5,08 εκατ. ευρώ, από 3,75 εκατ.ευρώ τον προηγούμενο χρόνο. Αύξηση κατά 31% παρου-

σίασαν και τα κέρδη μετά από φόρους και διαμορφώθηκαν σε 1,06εκατ. ευρώ, έναντι 0,80 εκατ. ευρώ το 2013. Τα κέρδη προ φόρων,τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 2,50 εκατ.ευρώ, έναντι 2,31 εκατ. ευρώ πέρσι, αυξημένα κατά 8%. Η καθαρήθέση της εταιρείας στις 30/06/2014 ήταν 20,70 εκατ. ευρώ, σαφώςβελτιωμένη από τα 18,60 εκατ. ευρώ στις 30/06/2013. Με αφορμή τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου, οπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της MLS Γιάννης Καματάκης,δήλωσε: «Διανύουμε το 8ο συνεχόμενο ανοδικό τρίμηνο. Ο ρυθμόςανάπτυξης έχει ενταθεί από πέρυσι και ευελπιστούμε να ενταθεί πε-ραιτέρω. Προχωράμε με αξιοπιστία και σοβαρότητα στην επίτευξητων στόχων μας, ενώ βελτιωνόμαστε συνεχώς σε όλους τους τομείς.Τα νέα MLS κινητά τηλέφωνα και tablets που κυκλοφόρησαν πρό-σφατα στην αγορά έχουν ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών μας καιπροσκαλούμε όλους τους Έλληνες να τα δοκιμάσουν και να απο-λαύσουν τις μοναδικές, σε διεθνές επίπεδο, καινοτομίες τους».

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 8ΠΥΡΗΝΟΥ ANDROID SMARTPHONEΤο MLS iQTalk S8® είναι λεπτό και ελαφρύ, με προσωπικότητα καιστυλ σε οθόνη 5’’ HD. Το νέο MLS τηλέφωνο ήρθε για να να κάνει

τη ζωή πιο εύκολη. Χάρη στους 8 πυρήνες του, που μπορούν και λει-τουργούν ταυτόχρονα, κάνει τα πάντα πιο γρήγορα. Σε επίπεδο τεχνικών χαρακτηριστικών, το MLS iQTalk S8® έχειοθόνη από Corning® Gorilla® Glass 3, έναν ειδικό κρύσταλλο γιααπόλυτη προστασία σε πτώσεις, χτυπήματα και γρατζουνιές. Ακόμη, οι φωτογραφίες δεν θα είναι ποτέ ξανά θαμπές, κουνημένεςή χαμηλής ανάλυσης. Η 13MP πίσω κάμερα στηρίζεται σε σύγχρονοαισθητήρα για εκπληκτικές φωτογραφίες σε συνθήκες χαμηλού φω-τισμού και πιο ζωντανά χρώματα. Το MLS smartphone διαθέτει την πρωτοποριακή τεχνολογία μετα-φοράς δεδομένων HotKnot. Απλά ακουμπήστε το MLS smartphoneσας με το MLS smartphone του φίλου σας και τα δεδομένα θα μετα-φερθούν γρήγορα και εύκολα.Το MLS iQTalk S8® διατίθεται αποκλειστικά στα καταστήματαΟΤΕ, Cosmote, Γερμανός, καθώς και στο εκτεταμένο εμπορικό δί-κτυο αντιπροσώπων τους. Η προτεινόμενη λιανική τιμή πώλησηςτου MLS iQTalk S8® είναι 329,90 ευρώ, περιλαμβανομένου και τουΦΠΑ, ενώ διατίθεται φθηνότερα με σύνδεση στα προγράμματα Cos-mote. Χ

MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΤΖΙΡΟΣ +35%

ΚΑΙ ΚΕΡΔΗ +31%ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

Άνοδο σε όλα τα οικονομικά της μεγέθη παρουσιάζει η MLS Πληροφορική στο πρώτο εξάμηνο του 2014.

MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

φάκελοι Χ

ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ, ΤΟΚΩΝ ΚΑΙΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ (EBITDA) ΔΙΑΜΟΡΦΩ-ΘΗΚΑΝ ΣΕ 2,50 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΕΝΑΝΤΙ2,31 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΠΕΡΣΙ, ΑΥΞΗΜΕΝΑΚΑΤΑ 8%. Η ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙ-ΡΕΙΑΣ ΣΤΙΣ 30/06/2014 ΗΤΑΝ 20,70ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΣΑΦΩΣ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗΑΠΟ ΤΑ 18,60 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΤΙΣ30/06/2013.

☛


Χ ανάλυση

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ∼ Η Εθνική Τράπεζα αποτελεί τη μεγαλύτερη, βάσει χρηματιστηρια-κής αξίας, ελληνική τράπεζα με παρουσία και δραστηριότητες στηνΕλλάδα, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Τουρκία μέσω τηςθυγατρικής τράπεζας Finansbank AS [εισηγμένης στο Χρηματι-στήριο της Κωνσταντινούπολης με χρηματιστηριακή αξία 8,59 δισ.τουρκικών λιρών/3,07 δισ. ευρώ την 5/9/2014, Bloomberg Ticker:FINBN:TI, Reuters Ticker: FINBN.IS].∼ Κατά τα τελευταία 3 και πλέον έτη, ο Όμιλος της Εθνικής Τράπε-ζας βρίσκεται σε στάδιο αναδιοργάνωσης - αναδιάρθρωσης τωνδραστηριοτήτων του και διαρκούς ενίσχυσης της κεφαλαιακής τουεπάρκειας. Βάσει της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που πραγμα-τοποιήθηκε τον Μάιο του 2014, η Εθνική Τράπεζα συγκέντρωσειδιωτικά κεφάλαια ύψους 2,5 δισ. ευρώ, ενώ στη διάρκεια τωνετών 2012-2013 προηγήθηκε η άντληση κεφαλαίων μέσω διαδο-χικών σταδίων, τόσο από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερό-τητας όσο και από ιδιώτες (εγχώριους και ξένους) επενδυτές.∼ Η πορεία της Εθνικής Τράπεζας ιδιαίτερα στην εγχώρια αγορά θαεξαρτηθεί από την περαιτέρω σταθεροποίηση της οικονομίας, με τιςεπιδόσεις της να μπορούν να κινηθούν ανώτερα των αντίστοιχωνμακροοικονομικών επιδόσεων στον μεσοπρόθεσμο χρονικό ορί-ζοντα, εφόσον επικρατήσει το θετικό σενάριο. Το χαρτοφυλάκιο τωνδανείων και η δημιουργία επισφαλειών, αν και με αισθητά μειού-μενους ρυθμούς στα τελευταία τρίμηνα, παραμένει ο πιο κρίσιμοςτομέας για τις μελλοντικές επιδόσεις του Ομίλου, ενώ καθοριστικόρόλο διαδραματίζει η πορεία των αναδιαρθρωμένων/ρυθμιζόμενωνδανείων. Η πολιτική μείωσης του κόστους σε επίπεδο Ομίλου ανα-μένεται να συνεχιστεί, χωρίς όμως να επαναληφθούν οι ποσοστι-αίοι ρυθμοί των τελευταίων περιόδων. Τέλος, η Τράπεζα βρίσκεταισε στάση αναμονής για τα αποτελέσματα των stress test (ασκήσεωνπροσομοίωσης ακραίων καταστάσεων) της ΕΚΤ (Οκτώβριος 2014),προκειμένου να επανεξετάσει τις κεφαλαιακές της ανάγκες.

ΑΠΟΤΕΛEΣΜΑΤΑ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2014∼ Σύμφωνα με τη Διοίκηση, στην τηλεδιάσκεψη των αποτελεσμά-των του α’ εξαμήνου 2014, στα επόμενα τρίμηνα αναμένεται βελ-τίωση των καθαρών επιτοκιακών εσόδων (ΝΙΜ) καθώς και τουαντίστοιχου περιθωρίου κέρδους, λόγω του βελτιούμενου μείγμα-τος των δανείων και της περαιτέρω μείωσης του κόστους καταθέ-σεων. Η Τράπεζα προέβη στη χορήγηση δανείων άνω των 400εκατ. ευρώ στη διάρκεια του β’ τριμήνου 2014 στην εγχώριααγορά.∼ Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ανέρχεται σε 16,2% (CET 1,

30.06.2014), επίπεδο το οποίο σύμφωνα με τη Διοίκηση θεωρεί-ται υψηλό σε σύγκριση με τους αντίστοιχους δείκτες των ευρω-παϊκών τραπεζών.∼ Τέλος, στις 23 Ιουλίου 2014 εγκρίθηκε από την Επιτροπή Αντα-γωνισμού της ΕΕ το 5ετές πλάνο αναδιάρθρωσης του Ομίλου τηςΕθνικής Τράπεζας, βάσει του οποίου αναμένεται να λάβει χώρα ηπώληση ενός μειοψηφικού πακέτου μετοχών της Finansbank (έως40%) μέχρι τα τέλη του έτους 2015, βάσει των τελευταίων εκτι-μήσεων της Διοίκησης.

Οι αναλύσεις της VRS διαβάζονται από επαγγελματίες διαχειριστές και επενδυτές στις αγορές της Β. Αμερικής, Ευρώπηςκαι Ασίας σύμφωνα με τα στοιχεία των διεθνών οίκων Thomson Reuters, S&P Capital IQ, Factset και Inquiry Financial

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS)Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: [email protected]

ΤΙΜH ΜΕΤΟΧHΣ (5/9/2014)Χρηματιστήριο Αθηνών 2,72 ευρώΑρ. Μετοχών (.000) 3.533.150Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) 9.610,17Μέσος Ημ. Όγκος Συν. 7.125.899Συντελεστής Beta 1,78

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Μέγ. 52 εβδ. 4,70 ευρώ

Χαμ. 52 εβδ. 2,11 ευρώ

Απόδ. 1-Μ 16,74%

Απόδ. 6-Μ -25,68%

Απόδ. 12-Μ -11,11%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ήπληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρί-βεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιων-δήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΟΜΙΛΟΣ)[BLOOMBERG TICKER: ETE:GA] [REUTERS TICKER: NBGR.AT]Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα και στο ΧρηματιστήριοΝ. Υόρκης, ΗΠΑ

Βασικός κλάδος δραστηριότητας: Τράπεζες

150,00

120,00

90,00

60,00

30,00

0,00

8/9/2009 16/5/2010 21/01/2011 28/09/2011 4/6/2012 9/2/2013 17/10/2013 24/6/2014

Η Π

ΟΡΕΙΑ

ΤΗΣ

ΜΕΤΟΧΗΣ

ΠΕΡΙΟ

ΔΟΣ

20

09

– 2

01

4(σε ευρώ

)

H VRS παρέχει δείγματα ανάλυσης και εκτίμησης εταιρικής αξίας σε εισηγμένες και μη εταιρείες που επιζητούνεξωστρέφεια σε επενδυτικά κεφάλαια

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS)Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: [email protected]

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2014 (Όμιλος, σε εκατ. ευρώ)

Α' ΕΞΑΜ. 2014 Α' ΕΞΑΜ. 2013 ΜΕΤΑΒΟΛΗ

Δάνεια (Μικτά) 70.417 70.308 0%

Προβλέψεις -9.197 -8.157 13%

Σύνολο Ενεργητικού 111.181 110.434 1%

Διατραπεζική - Repos 18.525 29.439 -37%

Καταθέσεις 65.446 60.824 8%

Δανειακές Υποχρεώσεις 5.418 3.658 48%

Καθαρή Θέση (μ.δ.μ.) 10.807 7.449 45%

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2014 (Όμιλος, σε εκατ. ευρώ)

Α' ΕΞΑΜ. 2014 Α' ΕΞΑΜ. 2013 ΜΕΤΑΒΟΛΗ

ΝΙΙ (Καθ. Επιτοκ. Έσοδο) 1,511 1,609 -6%

Συνολικά Έσοδα 1,838 1,945 -6%

Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων 1,010 1,153 -12%

Προβλέψεις Δανείων 705 853 -17%

Κέρδη προ Φόρων 110 378 -71%

Κέρδη μ.φ.δ.μ. 109 311 -65%

Κέρδη μ.φ.δ.μ. & αναβ. φορ. 1,146 343 234%

Πηγή: Τράπεζα, Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

ΔΕΙΚΤΗΣ ROE & ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΟΧΗΣ Περίοδος 2008 - 2013

P/Ε (x) P/BV (x) ROE %

2008 6,2 1,6 26%

2009 10,4 1,1 11%

2010 23,7 1,0 4%

2011 - - -

2012 - - -

2013 11,9 1,4 11%

P/E και P/BV βάσει τρέχουσας τιμής μετοχής.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ήπληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρί-βεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιων-δήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

ΧΡΗΜΑ 71

150,00

120,00

90,00

60,00

30,00

0,00

8/9/2009 8/4/2011 8/11/2012 8/6/2014

ΓΔ ΕΤΕ

Η Μ

ΕΤΟΧΗ

ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ

ΓΕ

ΝΙΚ

ΟΥ

ΔΕΙΚ

ΤΗ

ΧΑ

ΠΕΡΙΟ

ΔΟΣ

20

09

– 2

01

4(Βάση

= 1

00)

Δείκτες Ομίλου 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Καθ. Επιτοκ. Περιθώριο 3,53% 3,50% 3,44% 3,60% 3,21% 2,85%

Κόστη / Έσοδα 49,17% 49,66% 55,03% 58,81% 66,46% 68,07%

Καθ. Θέση / Δάνεια 8,54% 11,31% 12,50% -1,01% -3,30% 10,57%

Δάνεια / Ενεργητικό 68,98% 65,92% 63,99% 66,99% 65,97% 60,62%

Καταθέσεις / Ενεργητικό 66,77% 62,78% 56,35% 55,79% 56,03% 56,68%

Καθ. Θέση / Ενεργητικό 5,89% 7,45% 8,00% -0,68% -2,18% 6,41%

Δάνεια / Καταθέσεις 103% 105% 114% 120% 118% 107%

Πηγή: Τράπεζα, Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.Σημείωση: Έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2014, οι λογιστικές καταστάσεις του Α’ Εξαμήνου 2014 αφορούσαν στα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα αποτε-λέσματα της Εταιρείας / Ομίλου.

ΒΑΣΙΚA ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚA ΜΕΓEΘΗ Περίοδος 2008 - 2013

(Όμιλος, σε εκατ. ευρώ)

ΚΑΘ. ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΘ. ΕΠΙΤ. ΛΕΙΤ. ΚΕΡΔΗΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΔΑΝΕΙΑ ΘΕΣΗ ΕΣΟΔΟ ΕΞΟΔΑ ΜΦ ΚΜΦΔΜ

2008 101.323 67.657 69.898 5.972 3.580 2.422 1.937 1.546

2009 113.394 71.194 74.753 8.453 3.966 2.522 1.252 923

2010 120.745 68.039 77.262 9.655 4.148 2.553 638 406

2011 106.732 59.544 71.496 -723 3.843 2.571 -13.420 -12.344

2012 104.798 58.722 69.135 -2.284 3.365 2.344 -1.973 -2.127

2013 110.930 62.876 67.250 7.111 3.157 2.567 -179 809


~ αφιέρωμαΧ

O EΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔEΚΑΑΣΦΑΛIΖΕΙ

ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚIΑ ΤΟΥ

ΧΡΗΜΑ 73

Eλλιπής ασφαλιστικήσυνείδηση,

υπερφορολόγηση,κενό ενημέρωσης

και μειωμέναεισοδήματα

κρατούν στάσιμητην ασφάλιση

κατοικίας


αφιέρωμα ~Aσφάλιση κατοικίαςΧ

αθηλωμένη στα ποσοστά των παρελθόντων ετώνπαραμένει η ασφαλιστική αγορά στον κλάδο κα-τοικίας. Αν και στην Ελλάδα τα ποσοστά ιδιοκα-τοίκησης είναι υψηλά, μόνο ένας στους δέκαιδιοκτήτες έχει ασφαλισμένη την περιουσία τουκαι σύμφωνα με στελέχη της αγοράς η πλειοψη-

φία των ασφαλισμένων διατηρεί συμβόλαια που έχουν περιορισμέ-νες καλύψεις και συνδέονται με τραπεζικό δανεισμό. Η εικόνα αυτή ωστόσο δεν είναι αποτέλεσμα της κρίσης ή τουλάχι-στον δεν αποτελεί η οικονομική ύφεση τη βασική της αιτία. Κι αυτόγιατί και πριν τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών,πάλι τα ποσοστά των καταναλωτών που μεριμνούσαν για την ασφά-λισή τους ήταν μικρά. Αντιθέτως, στο εξωτερικό και κυρίως στην Ευ-ρώπη τα ποσοστά ασφαλισιμότητας φτάνουν έως και το 70-80%,γεγονός που μαρτυρά την ύπαρξη ασφαλιστικής κουλτούρας, εμπι-στοσύνης και εκπαίδευσης, που κατευθύνουν τους πολίτες στο να ιε-ραρχήσουν ψηλά στις προτεραιότητές τους την προστασία τηςκατοικίας τους και να εντάξουν στα βασικά τους έξοδα τα ασφάλιστρατης κατοικίας τους. Την εικόνα του κλάδου σκιαγραφούν στο ΧΡΗΜΑστελέχη της αγοράς.ΟΝικόλαος Σπυράτος, Τεχνικός Διευθυντής Γενικών Κλάδων τηςΜινέττα, αναφέρει ότι «η ασφάλιση των κατοικιών στην Ελλάδα είναισε πολύ περιορισμένα επίπεδα, της τάξεως του 10-15%, περιλαμβα-νομένης και της ασφάλισης η οποία γίνεται στο πλαίσιο της λήψηςστεγαστικού δανείου και της συνακόλουθης υποχρέωσης ασφάλισηςτης δανειοδοτούμενης κατοικίας βάσει της σύμβασης του δανείου». Η παραγωγή σε σχέση με τις προοπτικές που έχει ο κλάδος είναιαναμφίβολα πολύ περιορισμένη, όπως περιορισμένη είναι και η γε-νικότερη διείσδυση της ιδιωτικής ασφάλισης στην ελληνική αγορά.Κι αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Πέρα από την κρίση, κα-ταλυτικό ρόλο στη συμπεριφορά που έχουν οι καταναλωτές φαίνεταιπως έχει διαδραματίσει:

∼Η «έλλειψη» ασφαλιστικής συνείδησης των Ελλήνων∼Η άγνοια που υπάρχει για το κόστος των προγραμμάτων ασφάλι-σης κατοικίας∼Η έλλειψη κινήτρων από την Πολιτεία∼Η υπερφορολόγηση που έχει επιβληθεί σήμερα στους Έλληνες γιατις κατοικίες τους και δεν αφήνει χώρο για επιπλέον έξοδα∼Η έλλειψη εμπιστοσύνης από μερίδα των καταναλωτών προς τηνιδιωτική ασφάλιση.

Όπως αναφέρει η Δήμητρα Τσακνιά, μέλος του Δ.Σ και ΣύμβουλοςΔιοίκησης της Ευρώπη Ασφαλιστική, «δυστυχώς η εικόνα της αγο-ράς δεν δείχνει σημάδια διαφοροποίησης έναντι του παρελθόντος. Ηεκτίμηση ότι από το σύνολο των ακινήτων της χώρας μόνο το ένα σταδέκα είναι ασφαλισμένο παραμένει η ίδια και αυτό διότι ο Έλληναςδεν διαθέτει την κουλτούρα του ευρωπαίου πολίτη, ο οποίος μερινάγια το μέλλον του, φροντίζει να ασφαλίζει τα κύρια περιουσιακά τουστοιχεία και, σε κάθε περίπτωση, αποφεύγει το ενδεχόμενο ανατροπήςτου οικογενειακού προγραμματισμού. Ασφαλιστήριο κατοικίας θαέπρεπε να διαθέτει κάθε νοικοκυριό στην Ελλάδα, ωστόσο, όμως,όποτε η Ένωση επιχείρησε να θέσει το θέμα στη σωστή του βάση, καιτο επιχείρησε πολλές φορές, θέτοντας ως κυρίαρχο ζήτημα την ασφά-λιση των ακινήτων για τον κίνδυνο του σεισμού, η πρότασή της κω-

δικοποιήθηκε από τα μέσα ενημέρωσης με τον όρο «σεισμόσημο».Βέβαια, κανείς από όσους αντιστρατεύονται το μέτρο δεν άρθρωσελόγο όταν περιοχές της χώρας επλήγησαν από καταστροφικούς σει-σμούς και ο κόσμος εκλιπαρούσε την κυβέρνηση για αποζημιώσεις». Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat οι Έλληνες σε ποσοστό 60% έχουνιδιόκτητη κατοικία χωρίς να έχουν στεγαστικό δάνειο ή υποθήκη καισε ποσοστό 15% μένουν σε ιδιόκτητο ακίνητο το οποίο απέκτησανμε στεγαστικό δάνειο και υποθήκη. Συνολικά η ιδιοκατοίκηση φτάνει το 75% στην Ελλάδα και σύμφωναμε τα στοιχεία των τελευταίων δύο ετών βρίσκεται περίπου στη μέσητης κατάταξης των χωρών στην Ευρώπη. Μεγαλύτερα ποσοστά ιδιο-κατοίκησης έχουν οι χώρες: Ρουμανία, Κροατία, Λιθουανία, Σλοβα-κία, Ουγγαρία, Νορβηγία, Λετονία, Βουλγαρία, Εσθονία, Νορβηγία,Τσεχία, Ισπανία, Ισλανδία, Σλοβενία και Μάλτα.Στο μικρό ποσοστό των ασφαλισμένων κατοικιών σε σχέση με το συ-νολικό οικιστικό δυναμικό αναφέρεται και ηΚάκια Κεχρή, ΤεχνικήΔιευθύντρια Ατομικών Γενικών Ασφαλίσεων στην Generali.Όπωςμας λέει «υπολογίζεται ότι περίπου το 15% των κατοικιών έχουνασφαλιστική κάλυψη και οι περισσότερες εξ αυτών με συμβόλαιαπου συνδέονται με τα στεγαστικά δάνεια, ειδικά όσων συνήφθησαντα τελευταία χρόνια πριν την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης. Απότο 2009 και μετά, ο κλάδος ασφάλισης περιουσίας, στον οποίο περι-λαμβάνεται και η ασφάλιση κατοικίας, έχει υποστεί τις επιπτώσειςτης οικονομικής κρίσης. Μέχρι το τέλος του 2013 η μείωση της πα-ραγωγής ασφαλίστρων στον κλάδο περιουσίας ήταν της τάξης του13,9%. Βέβαια πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η μείωση της παρα-γωγής στον κλάδο περιουσίας ήταν πολύ μικρότερη από ό,τι στο σύ-νολο της αγοράς, όπου η πτώση έφθασε το 27,9%».Όπως και στους υπόλοιπους κλάδους της ασφαλιστικής αγοράς, καιστον κλάδο περιουσίας είναι εμφανές πως υπάρχει άγνοια σχετικά μετα οφέλη που απορρέουν από τα ασφαλιστικά προγράμματα και έλ-λειψη κινήτρων ακόμα και για αυτούς που διαθέτουν συμβόλαια νατα διατηρήσουν μετά την αποπληρωμή του δανείου τους. Όπως μαςεπισημαίνει σχετικά η Mέλπω Καλλιγέρη, Διευθύντρια του Κλά-δου Περιουσίας & Γενικών Ασφαλίσεων της AIGAION Ασφαλι-στική, «σε αρκετές περιπτώσεις οι ασφαλισμένοι περιορίζονται στηνκάλυψη του ποσού του δανείου που έχουν λάβει και όχι στη συνολικήαξία της κατοικίας τους, ενώ μετά την αποπληρωμή κλείνουν τα συμ-βόλαιά τους. Δεν είναι σωστό αυτό που συμβαίνει. Οφείλουν να κα-τανοήσουν οι πολίτες ότι πρέπει να διασφαλίζουν τα περιουσιακάτους στοιχεία γενικά και ειδικά την κατοικία τους. Και εμείς ως ασφα-λιστές πρέπει να κινηθούμε περισσότερο δυναμικά προς την κατεύ-θυνση της ενημέρωσης». Από την πλευρά της η Μπέτυ Παπαδοπούλου, Προϊσταμένη τουΚλάδου Περιουσίας της ΔΥΝΑΜΙΣ Ασφαλιστική, τονίζει ότι «ταεπίπεδα ασφάλισης των κατοικιών στην Ελλάδα δεν μπορεί σε καμίαπερίπτωση να συγκριθούν με αυτά των υπολοίπων ευρωπαϊκώνχωρών. Παρόλα αυτά, παράγοντες όπως τα ενυπόθηκα δάνεια, η ρα-γδαία κλιματολογική αλλαγή που έχει επιφέρει –όχι συνηθισμένα γιατην Ελλάδα– ακραία καιρικά φαινόμενα (χαλάζι, θύελλες, πλημμύρα)αλλά και η οικονομική κρίση που ταλανίζει την πλειοψηφία των πο-λιτών και συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των κρουσμάτωνδιαρρήξεων και κλοπών τόσο των κύριων κατοικιών όσο και των εξο-χικών, γίνονται ολοένα και πιο ισχυρά κίνητρα για την αναζήτησηασφάλισης των κατοικιών».

Κ

ΧΡΗΜΑ 75

Τα τελευταία χρόνια και κυρίως όποτε καταγράφεται ένα σεισμός στηνΕλλάδα αναδύεται και πάλι η συζήτηση της προστασίας της περιου-σίας των πολιτών και της πηγής από την οποία θα προέλθουν οι πόροιγια την κάλυψη των ζημιών. Μπορεί να καλύψει το κράτος σε μιαχώρα όπως η Ελλάδα τη δαπάνη αποκατάστασης των σεισμοπαθώνπεριοχών; Και αν δεν μπορεί, πώς μπορεί ο καταναλωτής να διασφα-λίσει την επόμενη μέρα; Πώς θα κατευθυνθεί προς την ασφαλιστικήαγορά και τα προγράμματα που διαθέτει; Θυμίζουμε ότι στον πρόσφατο σεισμό της Κεφαλονιάς, όπου κατα-βλήθηκαν σε πολλές περιπτώσεις άμεσα οι αποζημιώσεις από τιςασφαλιστικές εταιρείες, μόνο το 10% των κτισμάτων ήταν ασφαλι-σμένο. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία οι ασφαλιστικές αποζημιώσειςγια τον σεισμό υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 6.000.000 ευρώ, ενώοικονομική ενίσχυση ύψους 3,7 εκατ. ευρώ ενέκρινε και η Ευρω-παϊκή Επιτροπή για ζημιές σε κτήρια και υποδομές. Όπως είχε δηλώσει σχετικά ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιουσίαςτης ΕΑΕΕ, κ. Ν. Βαγιακάκος, «είναι εξαιρετικά σημαντικό η Πολιτείασε συνεργασία με την ασφαλιστική αγορά να προβεί άμεσα σε σχέδιοδιαχείρισης και αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών των σει-σμών ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι για παρόμοιες καταστάσειςστο μέλλον». Το πώς θα υλοποιηθεί ένα σχέδιο προετοιμασίας και αν αυτό θα είναιγια τον πολίτη σε εθελοντική ή υποχρεωτική βάση μένει να το δούμεστο μέλλον. Στην ασφαλιστική αγορά, ωστόσο υπάρχουν στελέχη ταοποία πρεσβεύουν ότι πρέπει με δική του βούληση ο καταναλωτής νααντιληφθεί ότι χρειάζεται να ασφαλίσει το σπίτι του και στελέχη πουθεωρούν ότι πρέπει η ασφάλιση κατοικίας να είναι υποχρεωτική υπότην προϋπόθεση ότι ο πολίτης θα μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτή. Πα-ρακάτω παραθέτουμε τι λένε οι άνθρωποι της ασφαλιστικής αγοράς:

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Από τη στιγμή πουόλοι δεχόμαστε ότι η Ελλάδα είναι μια σει-σμογενής χώρα, εκτιμώ ότι η ασφάλιση τωνκατοικιών πρέπει να καταστεί υποχρεωτική.Όσο κι αν προσπαθήσουμε, ως ασφαλιστές,να περάσουμε τα σωστά μηνύματα στην κοι-νωνία, ένα μεγάλο μέρος των συμπολιτών μαςθα παραμείνει ανασφάλιστο και άρα ακάλυ-πτο έναντι μιας μεγάλης φυσικής καταστρο-φής. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, μέσω

της υποχρεωτικής ασφάλισης θα διευρυνθεί στο μεγαλύτερο δυνατόβαθμό ο αριθμός των ασφαλισμένων και, άρα, θα καταστεί οικονομι-κότερη η ασφάλιση του κινδύνου. Ένα μέτρο λοιπόν που θα ορίζειως υποχρεωτική την ασφάλιση της κατοικίας, μόνο θετικά θα μπο-ρούσε να επιδράσει στο κοινωνικό σύνολο.

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις χώρες με τημεγαλύτερη σεισμικότητα παγκοσμίως και ένας από τους καλύτερουςτρόπους για την αντιμετώπιση ζημιογόνων γεγονότων είναι η ασφά-λιση των κτηρίων. Σε βάθος δεκαετιών έχουν σημειωθεί αρκετοί κα-ταστροφικοί σεισμοί στη χώρα μας, που έχουν προκαλέσεις τεράστιεςυλικές ζημιές και παρά τις προσπάθειες της Πολιτείας να ενισχύσειοικονομικά τους πληγέντες, έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι το κόστοςγια τους ιδιοκτήτες είναι δυσβάσταχτο. Παρά το γεγονός ότι το ενδεχόμενο θεσμοθέτησης της υποχρεωτικής

ασφάλισης για σεισμό στην Ελλάδα έχει συζητηθεί αρκετές φορές απότην Πολιτεία, απόφαση δεν έχει ληφθεί. Ως πότε και με τι ποσά το κρά-τος θα μπορεί να αποζημιώνει τέτοια περιστατικά; Το πιο πρόσφατοπαράδειγμα είναι ο σεισμός στην Κεφαλονιά. Τι θα ακολουθήσει καιπότε κανείς δεν γνωρίζει. Αυτό που οφείλουμε να αξιολογήσουμε είναιτο πραγματικό γεγονός, ότι δηλαδή η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με τοενδεχόμενο των σεισμών. Η ασφάλιση έναντι των σεισμών είναι έναρίσκο που δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναλαμβάνει η Πολιτεία. Γι’αυτό και θα πρέπει να το ρυθμίσει. Εμείς στην AIGAION εκτιμούμε ότισε δύσκολες οικονομικές περιόδους η προστασία της περιουσίας έχειακόμη μεγαλύτερη αξία και θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι ιδιο-κτήτες ακινήτων ότι όσο μεγαλύτερος κίνδυνος υπάρχει να υποστούνζημιές τόσο μεγαλύτερη είναι και η ανάγκη να καλυφθούν από το εν-δεχόμενο ενός καταστροφικού σεισμού.

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Ζούμε σε μιασεισμογενή χώρα και είναι αυτονόητο ότι θαπρέπει να καταστεί υποχρεωτική η ασφάλισηγια σεισμό αλλά με όρους και προϋποθέσειςπου θα διασφαλίζουν ότι θα μπορεί να αντα-ποκριθεί στην υποχρεωτικότητα αυτή ο κατα-ναλωτής. Η υποχρεωτική ασφάλιση για τονκίνδυνο του σεισμού είναι προς το συμφέρονόλων, καθώς θα προστατεύσει τις περιουσίεςμας μέσω των αποζημιώσεων, που θα είναι δι-

καιότερες και αμεσότερες –απαλλάσσοντας το κράτος από την ανάγκηκαταβολής τους– που ούτως ή άλλως είναι ενδεικτικές και σχεδόνποτέ δεν ανταποκρίνονται στο πραγματικό ύψος της ζημιών, πόσομάλλον τώρα που το κράτος βρίσκεται σε καθεστώς δημοσιονομικήςπροσαρμογής.

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Η Ελλάδα είναι μια σεισμο-γενής χώρα και όπως προανέφερα είναι κρίμαη περιουσία των Ελλήνων να είναι ακάλυπτηέναντι αυτού του κινδύνου. Μπορεί μέσα απόέναν θεσμοθετημένο διάλογο με την Πολιτείανα βρεθεί ο τρόπος, αφού οι τεχνικές υπάρ-χουν, προκειμένου να ασφαλισθεί η περιου-σία των Ελλήνων από έναν κίνδυνο πάρα πολύσοβαρό.

Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΒΑΣΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΘΕΙ

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ: ΤΟ 15% ΤΩΝ ΚΑΤΟΙ-ΚΙΩΝ ΕΧΟΥΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΞ ΑΥΤΩΝ ΜΕΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΑΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ, ΕΙΔΙΚΑ ΟΣΩΝ ΣΥΝΗΦΘΗΣΑΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟ-ΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

☛



O ασφαλιστικός κλάδος σε συλλογικό επίπεδο, μέσω της ΈνωσηςΑσφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, έχει καταθέσει την πρότασή τουγια τη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου ασφάλισης φυσικών κατα-στροφών σε συνεργασία με την Πολιτεία.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Υπό φυσιολογι-κές συνθήκες δεν θα έπρεπε να υπάρχει ηέννοια της υποχρεωτικότητας σε θέματαπροστασίας ίδιας περιουσίας. Η ασφάλισηαστικής ευθύνης από την κίνηση οχημάτωνή σκαφών ορθώς είναι υποχρεωτική, καθότιο στόχος είναι η προστασία του ζημιωθέν-τος τρίτου και όχι του ιδίου του οχήματοςή του σκάφους. Όταν το θέμα αφορά την ασφάλιση ίδιας

περιουσίας, θα έπρεπε ίσως να αποτελεί ελεύθερη απόφαση του ιδιο-κτήτη της, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Βεβαίως, ηοικονομική κρίση και η συνακόλουθη δυσκολία αντιμετώπισης εκτά-κτων αναγκών που αυτή επιφέρει ίσως καθιστούν πιο αναγκαία τηνασφάλιση της κατοικίας από ό,τι σε άλλες περιόδους, όπου η αποτα-μίευση των νοικοκυριών είναι σε καλύτερα επίπεδα. Από την άλληπλευρά, η μη ασφάλιση έναντι σεισμού ή καλύτερα έναντι φυσικώνκαταστροφών με επιλογή του πολίτη εγείρει αναπόφευκτα το ερώ-τημα αν μετά από μια τέτοια συνειδητή απόφαση θα πρέπει σε περί-πτωση καταστροφικού γεγονότος να υπάρχει κρατική αρωγή προςαποκατάσταση ζημιάς η οποία θα μπορούσε να είχε ασφαλιστεί, κάτιτο οποίο βεβαίως είναι δύσκολο να απαντηθεί. Το κράτος ενισχύει οικονομικά σε περιπτώσεις φυσικών καταστρο-φών χωρίς όμως να λαμβάνει το ασφάλιστρο κινδύνου από τους πο-λίτες και να δημιουργεί από αυτό απόθεμα διαχείρισης ζημιών, όπωςσυμβαίνει στις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες μέσω της διαχείρι-σης του ασφαλιστικού αποθέματος κινδύνου και της αντασφαλιστι-κής προστασίας έχουν τη δυνατότητα, τα οικονομικά διαθέσιμα καιτους μηχανισμούς να ανταποκριθούν. Σε κάθε περίπτωση, η αποζημίωση ενός καταστροφικού γεγονότοςεξυπηρετείται καλύτερα εάν προ της ελεύσεώς του έχει προβλεφθείπρος αυτόν τον σκοπό η δημιουργία κάποιου χρηματικού αποθέματοςικανού να αντιμετωπίσει τα οικονομικά αποτελέσματα του γεγονότος.Υπό αυτό το πρίσμα, η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης φυσικών κα-ταστροφών θα μπορούσε να εξηγηθεί, καθότι οι αντίστοιχες ζημιέςπάντα θα υπάρχουν και οι δυνατότητες ανταπόκρισης σε αυτές κά-ποιου ταμείου το οποίο έχει μόνον έξοδα χωρίς τα αντίστοιχα έσοδατης ασφάλισης είναι σαφώς περιορισμένες.

ΤΙ ΛΕΝΕ GENERALI, ΜΙΝΕΤΤΑ, ΕΥΡΩΠΗΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ, AIGAION ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΣΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

Χ_Γνωρίζουν οι Έλληνες τα οφέλη που προκύπτουν από τηνασφάλιση κατοικίας και το κόστος που έχει;

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μας προκύπτει ότι οιΈλληνες γνωρίζουν για τα οφέλη που απορρέουν από την ασφαλι-στική κάλυψη. Άλλωστε, υπάρχει αντίστοιχη γνώση για την ασφά-λιση του κλάδου αυτοκινήτου αλλά και για την ασφάλιση ζωής καιυγείας. Ένας προβληματισμός όμως που μπορεί να αναπτυχθεί είναι εάνυπάρχει ενημέρωση για το ετήσιο κόστος μιας ασφαλιστικής κάλυ-ψης. Νομίζω όμως ότι πέραν αυτού ένα ακόμα βασικό πρόβλημα πουεμποδίζει την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου δεν είναι τόσο ηγνώση όσο κυρίως η ιεράρχηση των αναγκών που κάνει κάθε νοικο-κυριό, ιδιαίτερα σε μια περίοδο μείωσης της αγοραστικής δύναμης.Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι λόγω της οικονομικής κρίσης τοπρώτο ασφαλιστικό προϊόν που «κόβει» ο ασφαλισμένος που αντι-μετωπίζει οικονομικά προβλήματα είναι η ασφάλιση κατοικίας. Επί-σης να λάβουμε υπόψη μας ότι το ακίνητο το βαρύνουν πολλοί φόροι,που τελικά λειτουργούν αποτρεπτικά για τους ιδιοκτήτες στην ανά-ληψη ενός ακόμη «εξόδου». Με τον ΕΝΦΙΑ η όλη εικόνα γίνεταιακόμη πιο θολή. Αυτή την κατάσταση θελήσαμε ως Generali να αντι-μετωπίσουμε λανσάροντας νέα προϊόντα, τα Home Made και HomeStyle, προσιτά από πλευράς κόστους αλλά με αυξημένες καλύψεις,ώστε να δώσουν απάντηση στις σύγχρονες ανάγκες των καταναλω-τών.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Προφανώς και γνωρίζουν τα βασικά οφέλη.Αν θέλετε, γνωρίζουν ότι εφόσον είναι ασφαλισμένοι, δικαιούνται σεπερίπτωση μικρής ή μεγάλης ζημιάς αποζημίωση. Ποιος δεν είναισε θέση να αντιληφθεί ότι αν το ακίνητό του υποστεί πλήγμα απόέναν σεισμό ή καταστραφεί από πυρκαγιά, λύνει τα προβλήματά τουδιαθέτοντας ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο; Από το «γνωρίζω» βέ-βαια μέχρι το «αποφασίζω να ασφαλιστώ» η απόσταση αποδει-κνύεται όχι απλά μεγάλη, αλλά τεράστια. Ίσως γιατί λίγοιαντιλαμβάνονται ότι το κόστος ασφάλισης είναι πραγματικά χαμηλόή διότι εμείς οι ασφαλιστές δεν μεταφέραμε με σαφή παραδείγματατα σωστά μηνύματα στο κοινό μας. Το βέβαιο όμως είναι ότι ο Έλ-ληνας δεν έχει μάθει να ασφαλίζεται, γεγονός το οποίο καταδει-κνύουν και άλλοι κλάδοι ασφάλισης, όπως οι συντάξεις ή οιασφαλίσεις υγείας, στις οποίες προστρέχουν τους τελευταίους μήνεςοι εργαζόμενοι κυριολεκτικά στο «και πέντε», βιώνοντας την κα-τάρρευση των Ταμείων τους. Κάποιος βέβαια θα μπορούσε να ισχυ-ριστεί ότι και η κρίση απομάκρυνε περισσότερο τους Έλληνες απότην ασφάλιση των ακινήτων τους. Πρόκειται όμως για λάθος εντύ-πωση. Σκεφθείτε πόσοι με μειωμένες σήμερα τις αποδοχές τους στο40% θα μπορέσουν να αποκτήσουν εκ νέου τις περιουσίες που«έκτισαν» προ κρίσης, αν αυτές πληγούν από ένα καταστροφικό γε-γονός; Το στοίχημα λοιπόν είναι ένα: Το πώς θα πείσουμε τον έλ-ληνα καταναλωτή να ιεραρχήσει διαφορετικά τις ανάγκες του ή ανθέλετε να επαναξιολογήσει τα πάγια κόστη του.

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Αν τα γνώριζαν, το ποσοστό στην ασφάλισηκατοικίας δεν θα ήταν τόσο χαμηλό. Η έλλειψη ασφαλιστικής συ-

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ: ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΥΠΟ-ΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΘΑ ΔΙΕΥΡΥΝ-ΘΕΙ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟΒΑΘΜΟ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕ-ΝΩΝ ΚΑΙ, ΑΡΑ, ΘΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΟΙΚΟΝΟ-ΜΙΚΟΤΕΡΗ Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥΚΙΝΔΥΝΟΥ

☛

ΧΡΗΜΑ 77

νείδησης στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση τωντελευταίων ετών, έχει ως αποτέλεσμα οι ασφαλισμένοι να περιορί-ζονται στις υποχρεωτικές ασφαλίσεις, όπως το αυτοκίνητο, και νααφήνουν εκτεθειμένη την περιουσία τους σε πάσης φύσεως κινδύ-νους. Η AIGAION διαθέτει προγράμματα πλήρους κάλυψης σε προ-σιτές τιμές, που αποτελούν την πιο αποτελεσματική λύση για τηναντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων που δημιουργεί η κατα-στροφή των περιουσιακών στοιχείων και κυρίως της κατοικίας.

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Είναι εμφανές ότι οι Έλληνες δεν γνω-ρίζουν τα οφέλη από την ασφάλιση κατοικίας και το κόστος αυτήςκαι έτσι εξηγούνται και τα ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά ασφάλισης κα-τοικιών στην Ελλάδα. Αυτό οφείλεται στην ίδια την ασφαλιστικήαγορά, που δεν κατάφερε να ενημερώσει επαρκώς τους υποψήφιουςπελάτες, με αποτέλεσμα την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις ασφα-λιστικές εταιρείες, που προέκυψε από τα «ψιλά» (όπως συνηθίζουννα λένε) «γράμματα». Η πληροφόρηση για τον θεσμό της ασφάλισηςείναι ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο και πρέπει να γίνε-ται συλλογικά από τον κλάδο μας. Οφείλουμε να κάνουμε σαφές ότιη ασφάλιση της κατοικίας μας είναι μια πράξη ευθύνης απέναντι σεεμάς και την οικογένειά μας, της οποίας το κόστος, συγκριτικά μεάλλες πάγιες οικογενειακές δαπάνες, είναι ασήμαντο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Κατά την άποψή μας τα κύρια αίτια τηςπολύ μικρής ασφάλισης των κατοικιών οφείλονται κυρίως στην έλ-λειψη ενημέρωσης του καταναλωτή για τα οφέλη και το κόστος τηςασφάλισης, το οποίο είναι αρκετά χαμηλό σε σύγκριση με άλλεςασφαλίσεις (π.χ. για την ασφάλιση έναντι πυρκαγιάς μιας κατοικίαςεπιφάνειας 100 τ.μ. το ετήσιο κόστος ασφάλισης είναι της τάξεωςτων 50 ευρώ περίπου, με μικρές διαφοροποιήσεις αναλόγως τηςασφαλιστικής εταιρείας και του ασφαλιστικού προγράμματος).

Χ_Ποιες διαφορές υπάρχουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό;

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Στο εξωτερικό ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτουφροντίζει για την ασφάλισή του, στην Ελλάδα όχι. Στο εξωτερικό ου-δείς εναποθέτει τις ελπίδες του στο Δημόσιο για την αποζημίωσή του,στην Ελλάδα δυστυχώς δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας και επιμέ-νουμε να ζητούμε στήριξη από το κράτος. Στο εξωτερικό ο πολίτηςγνωρίζει πώς να ασφαλίζει το μέλλον του, στην Ελλάδα όχι. Μην ξε-χνάμε ότι ακόμη και στον κλάδο αυτοκινήτου, όπου η ασφάλιση είναιυποχρεωτική, υπάρχουν 600.000 συμπολίτες μας που παρανομούνοδηγώντας ανασφάλιστοι. Στο εξωτερικό, τέλος, η ασφαλιστική βιο-μηχανία στηρίζεται από τις κυβερνήσεις με αναπτυξιακά μέτρα, ενώστην Ελλάδα, και σε μια περίοδο που η χώρα αναζητεί διέξοδο στηνανάπτυξη, οι ασφαλιστικές εταιρείες βάλλονται από αντιαναπτυξιακάμέτρα και παλεύουν μόνες τους για να καθιερωθούν στη συνείδησητου έλληνα καταναλωτή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι, σε αντί-θεση με άλλους κλάδους, οι ασφαλιστικοί όμιλοι όχι απλά δεν κα-τέρρευσαν οικονομικά δρώντας σε περιβάλλον παρατεταμένηςύφεσης, όχι μόνο δεν κόστισαν ούτε ένα ευρώ στον φορολογούμενο,αλλά συνέχισαν να αποζημιώνουν και παράλληλα ενίσχυσαν την κε-φαλαιακή τους επάρκεια.

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Οι διαφορές που υπάρχουν στην Ελ-λάδα σε σχέση με το εξωτερικό έχουν κυρίως να κάνουν με την έλ-λειψη ασφαλιστικής συνείδησης, που στο εξωτερικό είναι σαφώς πιοανεπτυγμένη. Τα ποσοστά ασφάλισης κατοικιών στις ανεπτυγμένεςχώρες της Ευρώπης είναι σχεδόν αντίστροφα από αυτά της Ελλάδας,

με την πλειοψηφία των κατοικιών να είναι ασφαλισμένα και έναμικρό ποσοστό ανασφάλιστα.

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Οι διαφορές είναι τεράστιες, αφού στις ανε-πτυγμένες χώρες οι πολίτες έχουν κατανοήσει τη σημασία και τονρόλο της ασφάλισης. Να τονίσουμε βέβαια και κάτι σημαντικό: τοποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά υψηλό, οπότεαπό αυτό και μόνο το στοιχείο θα έπρεπε ο κλάδος να έχει μεγάλα πο-σοστά στο σύνολο των κατηγοριών ασφαλίσεων.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Τα αντίστοιχα νούμερα σε ανεπτυγμένεςασφαλιστικά αγορές της δυτικής Ευρώπης είναι της τάξεως του 80-85%. Οι εν λόγω αγορές είναι πιο ώριμες ασφαλιστικά αναφορικά μετη διείσδυσή τους στην ασφάλιση κατοικιών, πλην όμως οι υφιστά-μενες σχετικά μικρές επιδόσεις της ελληνικής αγοράς δημιουργούνταυτόχρονα και σημαντικές προϋποθέσεις δυνητικής ανάπτυξής της.Ως προς τα παρεχόμενα ασφαλιστικά προγράμματα δεν υπάρχουν ση-μαντικές διαφορές μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών του εξωτερι-κού.

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Στην Ελλάδα η ασφάλιση κατοικίας είναι ακόμη υπόανάπτυξη σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες στη δυτική καιβόρεια Ευρώπη, όπου λόγω και των κινδύνων που αντιμετωπίζει ηκατοικία (θύελλες, πλημμύρες) υπάρχει μια αυξημένη ασφαλιστικήσυνείδηση. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την Πρά-σινη Βίβλο της ΕΕ για την ασφάλιση φυσικών καταστροφών, η αντί-στοιχη ασφάλιση εμφανίζει σε ορισμένα κράτη -μέλη χαμηλό βαθμόδιείσδυσης, ενώ αντίθετα σε άλλα πολύ υψηλό, καθώς ο κίνδυνοςπλημμυρών, καταιγίδων ή σεισμών είναι ετερογενής στα διάφορακράτη-μέλη. Επισημαίνεται ακόμη ότι τα ποσοστά διείσδυσης τηςασφάλισης έναντι θύελλας είναι υψηλά στα περισσότερα κράτη-μέλητης ΕΕ. Ωστόσο, στην περίπτωση της ασφάλισης έναντι πλημμύραςκαι σεισμού, τα ποσοστά ασφαλισιμότητας είναι υψηλά μόνο στις πε-ριπτώσεις που οι κίνδυνοι αυτοί είναι ομαδοποιημένοι με άλλους.Στη χώρα μας ο σημαντικότερος κίνδυνος είναι ο σεισμός, ωστόσο ησυντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί ακόμη ότι είναι υπο-χρέωση του κράτους να μας καλύπτει έναντι του συγκεκριμένου κιν-δύνου.

Χ_Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου στο μέλλονκαι ποιες είναι οι προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν στην ανά-πτυξή του;

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Οι προοπτικές είναι μεγάλες και τοέδαφος πρόσφορο, οι δε προϋποθέσεις για την ανάπτυξη είναι η ίδιαη ασφαλιστική αγορά να συντελέσει στην αύξηση της ασφαλιστικήςσυνείδησης των Ελλήνων με όσα μέσα διαθέτει. Το έργο της αγοράςοφείλει να γίνει όχι τύποις αλλά ουσιαστικά συμβουλευτικό, να γνω-στοποιούνται στους υποψήφιους ασφαλισμένους οι όροι και οι προ-ϋποθέσεις ασφάλισης καθώς και οι εξαιρέσεις των συμβολαίων, ώστενα καθίσταται κάθε φορά απολύτως σαφές το περιεχόμενο της σύμ-βασης που αγοράζουν. Η καλύτερη δε ευκαιρία μας να αποδείξουμε τιπουλάμε είναι όταν προκύψει η ανάγκη αποζημίωσης. Η εταιρεία μαςπαραμένει δίπλα στον ασφαλισμένο της με αμεσότητα και πληρότηταστην αποζημίωση.

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου συνδέονταιπρωτίστως με τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, σε συνδυασμόβέβαια με μια βελτίωση αυτού που αποκαλούμε «ασφαλιστική συ-



νείδηση». Για παράδειγμα, όσο το ακίνητο θα αντιμετωπίζεται απότην Πολιτεία ως ανεξάντλητη πηγή άντλησης φόρων δεν θα μένειπολύς «χώρος» για το ασφάλιστρο. Παράλληλα, μία από τις προ-ϋποθέσεις ανάπτυξης του συγκεκριμένου κλάδου συνδέεται και με ταμέτρα που προτίθεται να λάβει η Πολιτεία για την ασφαλιστική κά-λυψη των κατοικιών από τον κίνδυνο των φυσικών καταστροφών.Αν για παράδειγμα θεσπισθεί η υποχρεωτική ασφάλιση από σεισμό,τότε οι προοπτικές του κλάδου θα διαφοροποιηθούν.Γενικότερα, εκτιμώ ότι όσο γίνεται συνείδηση η αδυναμία του κρά-τους να συνδράμει σε περίπτωση μεγάλης φυσικής καταστροφής τόσοο πολίτης θα αναζητά την κάλυψη στην ιδιωτική ασφάλιση. Όμως,από την άλλη πλευρά έχει ιδιαίτερη σημασία και η αγοραστική δύ-ναμη του καταναλωτή. Φυσικά και είναι απόλυτη ανάγκη να αυξηθείη ασφαλισιμότητα στην Ελλάδα και στον κλάδο περιουσίας. Είναι κρίμα η ακίνητη περιουσία του Έλληνα να μένει ακάλυπτη, ότανμάλιστα η χώρα μας είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης. Καιφυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όλο και περισσότερο εμφανί-ζονται και στην Ελλάδα κίνδυνοι όπως πλημμύρες και άλλα φυσικάφαινόμενα αλλά ακόμα και κίνδυνοι που συνδέονται με την ανθρώ-πινη δραστηριότητα, όπως κλοπές, ληστείες κ.λπ.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Τα τελευταία χρόνια, λόγω κυρίως της με-γάλης ανάπτυξης του χώρου των κατασκευών και της αντίστοιχηςδανειοδότησης της κατασκευής ή της αγοράς κατοικίας, υπήρξε στα-διακή αύξηση του πλήθους των ασφαλισμένων κατοικιών και μάλι-στα σημαντική σε επίπεδο ποσοστού αυξήσεως, το οποίο ήταν τηςτάξεως του 50%, διαμορφώνοντας το τελικό 10-15% σε σχέση με τοαντίστοιχο ποσοστό μέχρι τα τέλη του 2000, το οποίο ήταν της τά-ξεως του 7-10%. Βεβαίως, η παραπάνω ανάπτυξη αφορούσε κυρίωςτην περίοδο 2000-2010, καθότι εν συνεχεία λόγω της οικονομικήςκρίσεως υπήρξε σχετική καθίζηση τόσο στην αγορά και την ασφά-λιση νέων κατοικιών όσο βεβαίως και στην ασφάλιση υφισταμένωνκτισμάτων. Η χαμηλή ασφαλισιμότητα δημιουργεί σαφέστατα προσ-δοκίες ανάπτυξης του κλάδου, καθότι οι ανασφάλιστες κατοικίεςαποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοικιών σε μια χώρασαν την Ελλάδα, όπου το ποσοστό ιδιοκατοίκησης είναι της τάξεωςτου 80%, ενώ παράλληλα τα καταστροφικά γεγονότα (δασικές πυρ-καγιές, πλημμύρες, σεισμοί κ.λπ.) κάνουν την εμφάνισή τους ανελ-λιπώς σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια. Βεβαίως, θα χρειαστείσοβαρή προσπάθεια των εμπλεκόμενων φορέων (ασφαλιστικές εται-ρείες, Πολιτεία, ΜΜΕ κ.λπ.) για την αναστροφή του κλίματος, μετην ενημέρωση των πολιτών και τη χορήγηση κινήτρων (φορολογι-κών ή άλλων), για τη διεύρυνση της ασφάλισης κατοικιών στη χώραμας.

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της ασφά-λισης κατοικιών στην Ελλάδα είναι αρκετές και για να επιτευχθούνχρειάζονται τόσο συλλογικές όσο και μεμονωμένες ενέργειες από τιςίδιες τις εταιρείες. Βασικός στόχος πρέπει να είναι η ευαισθητοποίησητων καταναλωτών και η ενημέρωσή τους για τα οφέλη, τις καλύψειςκαι το κόστος των συγκεκριμένων προγραμμάτων. Προς αυτήν τηνκατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν οι συλλογικοί φορείς εκπροσώ-πησης της ασφαλιστικής αγοράς και της διαμεσολάβησης, οι εται-ρείες αλλά και η Πολιτεία. Έτσι, σταδιακώς θα αυξηθεί ηασφαλιστική συνείδηση στην εγχώρια αγορά και θα συνειδητοποι-ήσουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών και γενικότερα ακινήτων ότι το κό-στος της ζημιάς και οι επιπτώσεις στην καθημερινότητά τους είναιπολύ μεγαλύτερα από το κόστος των ασφαλίστρων.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Εφόσον η συντριπτική πλειονότητα των κα-τοικιών στη χώρα είναι ανασφάλιστη, προοπτικές υπάρχουν. Το ζη-τούμενο είναι πώς θα φθάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Οέλληνας καταναλωτής πρέπει να αντιληφθεί ότι η ασφάλιση αποτελείκοινωνικό αγαθό, ότι δεν είναι ένα απλό καταναλωτικό προϊόν για τοοποίο αποφασίζει αν θα πληρώσει ή όχι. Τουλάχιστον για κάποιεςσυγκεκριμένες κατηγορίες ασφάλισης, όπως αυτή των κατοικιών. Τονα πείσουμε όμως τον Έλληνα για τη σπουδαιότητα της ασφάλισης,όσο εύκολο κι αν ακούγεται, τόσο δύσκολο είναι. Η προσπάθειά μαςοφείλει να είναι συντονισμένη, τα μηνύματα κοινά, πολύ συγκεκρι-μένα, σωστά, στοχευμένα και με διάρκεια. Η συλλογικότητα αποτε-λεί ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο για την επιτυχία του όλουεγχειρήματος. Απέναντι στον καταναλωτή δεν πρέπει να «σταθούν»μόνο οι ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά και η Ένωση, με καμπάνιες καιμε μια σειρά από πρωτοβουλίες, κυρίως επικοινωνιακού χαρακτήρα.Τέλος, και η κυβέρνηση θα μπορούσε να συνδράμει στην προσπάθειααυτή, διότι όσο αυξάνεται ο αριθμός των ασφαλισμένων τόσο ωφε-λείται το Δημόσιο από τα έσοδα του ΦΠΑ, από τον φόρο επί των κερ-δών που εισπράττει και φυσικά από το γεγονός ότι περιορίζεται οαριθμός των ιδιοκτητών που θα αποζητήσουν κρατική οικονομικήενίσχυση σε περίπτωση καταστροφικού γεγονότος.

Χ_Τι κάνετε ως εταιρεία για να αυξήσετε το μερίδιό σας στονσυγκεκριμένο κλάδο;

MΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ_Η AIGAION Ασφαλιστική ΑΕ έχει δημιουρ-γήσει ευέλικτα ασφαλιστικά προϊόντα για την κατοικία, με μεγάλεςκαλύψεις και κατά παντός κινδύνου, που ανταποκρίνονται στις σύγ-χρονες ανάγκες των ελληνικών νοικοκυριών. Επίσης, δίνουμε έμ-φαση στα προσιτά ασφάλιστρα και στους κατανοητούς όρους για τονπελάτη. Η μορφή των συμβολαίων μας είναι ξεκάθαρη, με όρους ευα-νάγνωστους, σε απλή γλώσσα, ώστε ο ασφαλισμένος να κατανοεί τιςκαλύψεις που περιλαμβάνονται σε αυτά. Παράλληλα, έχουμε δημιουργήσει μια νέα πλατφόρμα τιμολόγησης,προκειμένου οι συνεργάτες μας να μπορούν να τιμολογούν και να δί-νουν προσφορές ευκολότερα, ενώ στα επόμενα σχέδιά μας είναι ναυπάρξει η δυνατότητα άμεσης έκδοσης συμβολαίων κατοικίας. Μέσααπό όλα αυτά προσπαθούμε να βοηθήσουμε και τους συνεργάτες ναπροωθήσουν συμβόλαια αλλά και τους πολίτες να τα αγοράσουν.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΚΝΙΑ_Δημιουργούμε νέα προϊόντα, προσφέρουμεανταγωνιστικά ασφάλιστρα, προωθούμε ευέλικτα προγράμματαασφάλισης, τα οποία με την πάροδο του χρόνου προσαρμόζουμε στις

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΗΣΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΗΕΛΛΕΙΨΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑ-ΛΩΤΗ ΓΙΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΡ-ΚΕΤΑ ΧΑΜΗΛΟ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ

☛

ΧΡΗΜΑ 79

ανάγκες των ασφαλισμένων και βέβαια φροντίζουμε να διατηρούμεαναλλοίωτη την πολιτική που ακολουθούμε επί 45 χρόνια ως εται-ρεία: Στεκόμαστε με υπευθυνότητα κοντά στον ασφαλισμένο, απότην έκδοση του συμβολαίου του μέχρι και την αποζημίωσή του.Πρόκειται για στρατηγική επιλογή, την οποία τηρεί ευλαβικά το σύ-νολο των συνεργατών μας και μία από τις βασικότερες προϋποθέ-σεις συνεργασίας μας με τους ασφαλιστικούς συμβούλους. Για μαςδεν υπάρχει μικρός ή μεγάλος ασφαλισμένος. Άπαντες δικαιούνταικαι απολαμβάνουν σέρβις υψηλού επιπέδου και φυσικά αποζη-μιώνονται άμεσα, δίχως αδικαιολόγητες «εκπτώσεις» ή φθηνές προ-φάσεις.

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ_Η εταιρεία μας εδώ και 37 χρόνια δενσταμάτησε ποτέ να αφουγκράζεται την αγορά και να επεξεργάζεταιδιαρκώς τα προγράμματά της, φροντίζοντας να είναι επίκαιρα, αντα-γωνιστικά και ευέλικτα, ώστε να καλύπτουν τις τρέχουσες ανάγκεςτων ασφαλισμένων. Μάλιστα, πρόσφατα εισαγάγαμε στην αγορά ένα νέο, ιδιαιτέρως αν-ταγωνιστικό πρόγραμμα ασφάλισης κατοικίας, με απλούς και ξεκά-θαρους όρους, που σχεδιάσαμε με τη λογική τού ιδιαίτερα προσιτούκόστους, της ευελιξίας στην επιλογή καλύψεων και των διευρυμέ-νων παροχών και υπηρεσιών για τον ασφαλιζόμενο, βάσει των απαι-τήσεων και των δεδομένων της αγοράς. Στο πλαίσιο της στρατηγικής μας υπάγεται και η συνεχής ενημέρωσητων συνεργατών μας, μέσω εγκυκλίων, τεχνικών οδηγιών και συ-ναντήσεων, για τα ακριβή χαρακτηριστικά των ασφαλιστικών μαςπρογραμμάτων, δίδοντάς τους τα απαραίτητα εφόδια για τη σωστήενημέρωση των πελατών τους.

ΚΑΚΙΑ ΚΕΧΡΗ_Εμείς στην Generali πιστεύουμε ότι η ασφαλιστικήαγορά διευρύνεται και από την επαγγελματική στάση του κλάδου. Ηκάθε ασφαλιστική εταιρεία με την προώθηση σύγχρονων προγραμ-μάτων μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της αγοράς. Η Generali με

τα νέα προϊόντα «Home Made» και «Home Style» κινείται προς αυτήντην κατεύθυνση, προσφέροντας πρότυπα ασφαλιστικά προϊόντα καιυπηρεσίες. Παράλληλα, παρέχει και ουσιαστικά κίνητρα στους συνεργάτες της,προκειμένου να αυξήσουν την προώθηση των προϊόντων αυτών στηναγορά. Είναι αλήθεια ότι οι συνεργάτες και οι καταναλωτές αγκάλια-σαν τα δύο νέα προϊόντα ασφάλισης κατοικίας που προσφέρουμε,καθώς προσφέρουν λύσεις προσιτές και αποτελεσματικές, όπως άλ-λωστε δείχνουν και τα πλέον πρόσφατα παραγωγικά στοιχεία. Με τηστρατηγική αυτή διευρύνουμε εμπράκτως την ασφαλιστική πίτα καιτα μερίδια αγοράς της εταιρείας μας.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΑΤΟΣ_Η εταιρεία μας έχει θέσει ως πρωτεύονταστόχο της την ανάπτυξη του κλάδου ασφάλισης περιουσίας και ιδι-αιτέρως του τομέα του που αφορά την ασφάλιση κατοικιών. Συγκε-κριμένα, έχει θεσπίσει ειδικές συνδυαστικές εκπτώσεις στηνασφάλιση κατοικίας οι οποίες δίνουν πρόσθετο οικονομικό κίνητροσε πελάτες της στον κλάδο αυτοκινήτων, προκειμένου να ασφαλί-σουν την κατοικία τους. Επιπροσθέτως, έχει προσφάτως λανσάρει ταασφαλιστικά προγράμματα «Ασφαλώς κατοικείν», τα οποία αποτε-λούν σημαντικό προϊοντικό εφαλτήριο καθότι:

1. Είναι ευέλικτα και μέσω της επιλογής συνδυασμού ασφαλιστικώνεπιλογών παρέχουν στον υποψήφιο καταναλωτή τη δυνατότητανα διαλέξει με τη βοήθεια του ασφαλιστικού του διαμεσολαβητή τοκατάλληλο για τις ανάγκες του και την οικονομική του δυνατό-τητα πρόγραμμα ασφάλισης.

2. Είναι οικονομικά, καθότι πέραν του χαμηλού κόστους ασφάλισηςπαρέχουν:i. Ενιαίο συντελεστή ασφαλίστρου κτηρίου-περιεχομένου για τιςκοινές ασφαλιστικές καλύψεις. ii. Ενιαίο συντελεστή ασφαλίστρου σεισμού για όλες τις περιοχέςτης Ελλάδας. iii.Πλειάδα εκπτώσεων αναλόγως των τεχνικών ή εμπορικών χα-ρακτηριστικών της ασφάλισης. iv.Αντιπροσωπευτική του αναλαμβανόμενου ασφαλιστικού ρίσκουτιμολόγηση με διαφορετικό κόστος ασφάλισης αναλόγως της ηλι-κίας του ακινήτου, του είδους κατασκευής του, της χρήσης του(κύρια ή εξοχική) και της τοποθέτησής του (μονοκατοικία ή δια-μέρισμα).

3.Παρέχουν λύσεις σε σημαντικά προβλήματα της ασφάλισης, όπωςη παλαιότητα και η υπασφάλιση. Συγκεκριμένα, η ασφάλιση στοπλαίσιο των εν λόγω προγραμμάτων παρέχεται σε αξία καινούργιουανεξαρτήτως ηλικίας των ασφαλιζομένων αντικειμένων, ενώ υπάρ-χει σαφής και ρητή επί του ασφαλιστηρίου δέσμευση ότι εάν οασφαλιζόμενος επιλέξει προς ασφάλιση τις ελάχιστες προτεινόμε-νες από την ασφαλιστική εταιρεία αξίες, τότε ακόμη και εάν προ-κύψει κατά τη ζημιά βεβαιωμένη υπασφάλιση, η ασφαλιστικήαποζημίωση δεν θα μειωθεί.

4. Δεν εφαρμόζουν απαλλαγές στην ασφάλιση της κύριας κατοικίας,παρά μόνον στην κάλυψη του σεισμού.

5.Παρέχουν τη δυνατότητα μεμονωμένης ασφάλισης της εξοχικήςκατοικίας χωρίς υποχρέωση ασφάλισης της κύριας κατοικίας.

6. Έχουν σαφείς και κατανοητούς όρους ασφάλισης.

ΜΕΛΠΩ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ: Η ΑΣΦΑΛΙΣΗΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΡΙΣΚΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕ-ΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ. ΓΙ’ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΡΥΘΜΙΣΕΙ

☛

ΜΠΕΤΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ: ΟΦΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΑΦΕΣ ΟΤΙ Η ΑΣΦΑΛΙΣΗΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΠΡΑΞΗΕΥΘΥΝΗΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΕΜΑΣ ΚΑΙΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΑΣ, ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ, ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕ ΑΛΛΕΣΠΑΓΙΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ,ΕΙΝΑΙ ΑΣΗΜΑΝΤΟ

☛


AIGAION Η AIGAION Aσφαλιστική ΑΕ προσφέρει ευέλικτα και ολοκληρω-μένα προγράμματα για την κατοικία, ενώ οι καλύψεις μπορούν ναδιαμορφωθούν και κατά περίπτωση, ανάλογα με το ύψος των προςασφάλιση αξιών. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα επιλογής της κά-λυψης από το 1ο ευρώ της ζημιάς, δηλαδή χωρίς απαλλαγές. Όλα ταπακέτα προσφέρονται σε αξία αντικατάστασης καινούργιου, δηλαδήκαλύπτεται η επισκευή ή ανακατασκευή του κτηρίου ή του περιεχο-μένου σαν να ήταν καινούργια, για την ίδια χρήση, με τα ίδια χαρα-κτηριστικά και την ίδια ή αντίστοιχης ποιότητας κατασκευή.

Το πρόγραμμα ΑΣΦΑΛΗΣ ΣΤΕΓΗ, σχεδιασμένο ειδικά για τις κα-τοικίες με ενυπόθηκο ενδιαφέρον, παρέχει ασφάλιση για πυρκαγιά,έκρηξη, νερά, καιρικά φαινόμενα, σεισμό, ζημιές κλέφτη στο κτήριο,αστικές ευθύνες, βραχυκύκλωμα, τρομοκρατικές ενέργειες, πολιτι-κές ταραχές, αποκομιδή συντριμμάτων. Παράλληλα, καλύπτει τις δό-σεις του δανείου του ασφαλισμένου ή αποπληρώνει ολόκληρο τοδάνειο σε περίπτωση καταστροφής της κατοικίας από καλυπτόμενοκίνδυνο.

Το πλήρες πρόγραμμα AIGAION ΚΑΤΟΙΚΙΑ-ΕΥΕΛΙΚΤΟ παρέχειασφάλιση για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, ενώ υπάρχουν και επι-πλέον καλύψεις, όπως θραύση υαλοπινάκων, επακόλουθα έξοδα ζη-μιάς, κάλυψη τραπεζικής θυρίδας, προσωπικό ατύχημα. Ηπρωτοτυπία του είναι ότι παρέχεται και η δυνατότητα επιλογής ανά-μεσα σε 4 ομάδες καλύψεων, ενώ γίνεται συνδυασμός καλύψεων καικόστους ανάλογα με τις ανάγκες και την οικονομική δυνατότητα.

Το ALL ABOUT HOME είναι ένα πρόγραμμα ασφάλισης κατά παντόςκινδύνου, που καλύπτει οποιαδήποτε υλική ζημιά μπορεί να προ-κληθεί στο κτήριο ή στο περιεχόμενο της κατοικίας από οποιαδή-ποτε αιτία, ακόμα κι αν δεν αναγράφεται ρητώς στις καλύψεις.Πρόκειται για ένα πρόγραμμα χωρίς «ψιλά γράμματα», αφού ό,τι δενεξαιρείται ρητώς καλύπτεται.

ΔΥΝΑΜΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΗ ΔΥΝΑΜΙΣ Ασφαλιστική, με τη δέσμη προγραμμάτων ασφάλισηςκατοικίας Dynamis Home, παρέχει ασφαλιστική κάλυψη στα μέτρατου κάθε ενδιαφερομένου, είτε αυτός είναι ιδιοκτήτης είτε ενοικια-στής. Πιο συγκεκριμένα, η δέσμη Dynamis Home αριθμεί τρία προγράμ-ματα ασφάλισης κατοικιών, ενυπόθηκων και μη. Ξεκινώντας από τοβασικό πακέτο με την ονομασία Dynamis Home, ο ενδιαφερόμενος

μπορεί να ασφαλίσει την περιουσία του έναντι των βασικών κινδύ-νων, επωφελούμενος από το εξαιρετικά οικονομικό ασφάλιστρο. Το πρόγραμμα Dynamis Home Plus είναι ένα ευέλικτο πρόγραμμα,που διαθέτει ένα ολοκληρωμένο πακέτο καλύψεων και μεταξύ άλλωνπεριλαμβάνει και την κάλυψη του σεισμού, με ένα ιδιαίτερα προσιτόασφάλιστρο. Στη βασική ραχοκοκαλιά του προγράμματος μπορούννα προστεθούν επιπρόσθετες καλύψεις, τις οποίες επιλέγει ο ασφα-λιζόμενος από πληθώρα διαθέσιμων προαιρετικών καλύψεων, τιμο-λογημένες στα κατώτατα επίπεδα κόστους της αγοράς. Έτσι,διαμορφώνει την ομπρέλα προστασίας της κατοικίας του, σύμφωναμε τις ιδιαίτερες ανάγκες του. Τη δέσμη των προγραμμάτων ασφάλισης κατοικιών έρχεται να συμ-πληρώσει το πιο πλήρες πακέτο ασφάλισης κατοικίας, το DynamisHome Full, που προσφέρει ολοκληρωμένη προστασία σχεδόν απόόλους τους πιθανούς κινδύνους. Η αποζημίωση των ζημιών του κτηρίου γίνεται πάντα σε αξία και-νούργιου, ενώ έχουμε προσπαθήσει όσο το δυνατό περισσότερο νακάνουμε τους όρους των συμβολαίων πιο απλούς και κατανοητούςαπό όλους. Επίσης, διαθέτουμε προϊόντα ασφάλισης εξοχικών κατοικιών καιεπαγγελματικών χώρων, ενώ μπορούμε να προσαρμόσουμε τα συμ-βόλαιά μας και τις παρεχόμενες καλύψεις τους στις αποκλειστικέςανάγκες των ασφαλιζομένων μας.

Dynamis Home Plus Το νέο πρόγραμμα Dynamis Home Plus είναι σχεδιασμένο βάσει τωναπαιτήσεων και των δεδομένων της αγοράς. Απευθύνεται σε ιδιο-κτήτες ή ενοικιαστές κατοικιών (με ή χωρίς ενυπόθηκο ενδιαφέρον)που θέλουν να ασφαλιστούν, προσφέροντας βασική προστασία στοκτήριο και το περιεχόμενό του καθώς και επιπρόσθετες προαιρετικέςκαλύψεις, στα κατώτατα επίπεδα κόστους της αγοράς. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν την ευελιξία να διαμορφώσουν το πρό-γραμμα ασφάλισης της κατοικίας τους βάσει των αναγκών τους, έχον-τας στη διάθεσή τους πληθώρα πρόσθετων καλύψεων,εξασφαλίζοντας την καλύτερη δυνατή σχέση παροχών και κόστους.Μερικά από τα βασικότερα πλεονεκτήματα του προγράμματος απο-τελούν το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ασφάλιστρο, η αποζημίωση τωνζημιών του κτηρίου σε αξία καινούριου, η μείωση του δικαιώματοςσυμβολαίου κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες και οι σαφείς και κατα-νοητοί όροι, χωρίς κενά και περιθώρια παρερμηνειών, χαρακτηρι-στικά που συνθέτουν το πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλισηςκατοικίας.

ΕΥΡΩΠΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΗ Ευρώπη Ασφαλιστική, με γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτηση τωναναγκών των καταναλωτών στη δύσκολη σημερινή εποχή, έχει δη-μιουργήσει μια σειρά προϊόντων που συνδυάζουν πλήθος καλύψεωνκαι παροχών με ανταγωνιστικές τιμές. Προγράμματα σημαντικά δια-φοροποιημένα από τον ανταγωνισμό, αφού στα βασικά πακέτα περι-λαμβάνεται και η κάλυψη του σεισμού.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

ΧΡΗΜΑ 81

Αν κάποιος θέλει να καλύψει τις βασικές ανάγκες (πυρκαγιά και σει-σμό) μπορεί να επιλέξει το προϊόν ΕUROKATOIKIA ΒΑΣΙΚΟ-ΣΤΕ-ΓΑΣΤΙΚΟ Α.

Αν κάποιος εκτός από τις βασικές καλύψεις του ενυπόθηκου δανείουτου θελήσει, εκτός του σεισμού και της φωτιάς, να περιλαμβάνει καιπλήθος άλλων σημαντικών καλύψεων, όπως αυτήν της Δόσης Στε-γαστικού Δανείου ως το 10% του ασφαλιζομένου κεφαλαίου οικοδο-μής, με maximum το ποσό των 6.000 ευρώ και διάρκεια ως 6 μήνες,μπορεί να επιλέξει το ΕUROKATOIKIA ΒΑΣΙΚΟ-ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ Β.Σε περίπτωση που κάποιος θελήσει να επιλέξει πρόγραμμα το οποίοκαλύπτει όλες τις απαιτήσεις των στεγαστικών δανείων όλων τωντραπεζών, μπορεί να επιλέξει το πρόγραμμα ΟΙΚΙΑ.

Επιπλέον, στο πρόγραμμα EUROΚΑΤΟΙΚΙΑ 2 ο πελάτης έχει τη δυ-νατότητα να επιλέξει την κάλυψη του σεισμού (προαιρετική), εξα-σφαλίζοντάς του έτσι περισσότερες επιλογές για την ασφάλιση τουκτηρίου ή του περιεχομένου.

Για πιο εξειδικευμένους ανάγκες, προσφέρεται το πρόγραμμα VIP, μεπροαιρετική κάλυψη σεισμού και δυνατότητα κάλυψης έργων τέ-χνης, ειδικών κατασκευών εγκαταστάσεων στην ύπαιθρο (πισίνα,γκαράζ, BBQ, υπόστεγα, πέργκολες, μάνδρες, αυλόπορτες, κεραίες)για πυρκαγιά, κεραυνό, έκρηξη και πτώση αεροσκαφών μέχρι το 10%του ασφαλιζόμενου κεφαλαίου οικοδομής. Διευκρινίζουμε ότι όλα τα προγράμματα έχουν απαλλαγές, με κοινήαυτήν του σεισμού 2% επί του ασφαλιζόμενου κεφαλαίου. Το πακέτοEUROΚΑΤΟΙΚΙΑ 2 μπορεί να δοθεί και χωρίς απαλλαγές.

GENERALIΗ Generali προωθεί στην αγορά δύο σύγχρονα καινοτόμα προϊόνταασφάλισης κατοικίας, το «Home Style» και το «Home Made».

Το «Home Style» είναι ένα πρωτοποριακό προϊόν που καλύπτει συγ-κεκριμένες, άμεσες ανάγκες σε πολύ ανταγωνιστικό κόστος. Σχεδιά-στηκε με στόχο να είναι προσιτό σε όλους με εξαιρετικάανταγωνιστικό κόστος. Απευθύνεται και στην αγορά των ενυπόθη-κων δανείων, καθώς έχει τη δυνατότητα προσαρμογής στις μεταβαλ-λόμενες απαιτήσεις των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.Προσφέρεται η δυνατότητα επιλογής βασικών καλύψεων, όπως είναιη πυρκαγιά, ο κεραυνός, η έκρηξη, η αστική ευθύνη από πυρκαγιά,η δόση στεγαστικού δανείου. Παράλληλα, προσφέρεται η δυνατό-τητα παροχής επιπλέον καλύψεων όπως είναι ο σεισμός, η διασά-λευση/διατάραξη δημόσιας τάξης, οι κακόβουλες, τρομοκρατικέςενέργειες και τα φυσικά φαινόμενα.

Το πρόγραμμα «Home Made» είναι ιδιαίτερα ευέλικτο. Πρόκειται γιαένα «χειροποίητο» πρόγραμμα, το οποίο χτίζεται πάνω στις ανάγκεςτου κάθε πελάτη. Ένα πλήρες πρόγραμμα, που προσφέρει κάλυψηαπό κάθε δυνατό κίνδυνο. Σε αυτό έχει ενσωματωθεί όλη η μακρό-χρονη εμπειρία και τεχνογνωσία της Generali, καθιστώντας το«Home Made» το απόλυτο πρόγραμμα κάλυψης της ακίνητης περι-

ουσίας του έλληνα καταναλωτή. Το πρόγραμμα καλύπτει τις μόνιμεςκαι εξοχικές κατοικίες από κάθε δυνατό κίνδυνο, όπως πυρκαγιά,κλοπή, ληστεία, φυσικά φαινόμενα, διαρροή σωληνώσεων, πυρκα-γιά από δάσος, κεραυνό, έκρηξη, τρομοκρατικές και κακόβουλεςενέργειες, θραύση κρυστάλλων, αστική ευθύνη, κ.λπ. Επιπλέονόμως δεν αφήνει κανένα στοιχείο της περιουσίας του ασφαλισμένουακάλυπτο, καθώς εκτός της οικίας και του εσωτερικού περιεχομέ-νου ασφαλίζει με απλή διαδικασία και ξεκάθαρο τρόπο τα εξωτερικάκαι βοηθητικά κτίσματα, τα αντικείμενα που βρίσκονται στην εξω-τερική πλευρά της οικοδομής, τους λέβητες κεντρικής θέρμανσης,τους ηλιακούς θερμοσίφωνες, τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό, το φω-τοβολταϊκό σύστημα, κ.ά. Εκτός των παραπάνω, το «Home Made»διευρύνει ακόμα περισσότερο την έννοια της ασφάλισης και φτάνεινα καλύπτει μέχρι την απώλεια ενοικίων σε περίπτωση ολικής κα-ταστροφής, την κάλυψη των δαπανών ψυχολογικής υποστήριξηςμετά από περιστατικό διάρρηξης, την κάλυψη δαπανών διακοσμητήσε περίπτωση αποκατάστασης κατόπιν ζημιάς, ενώ προσφέρει αξίααντικατάστασης με καινούργιο ακόμα και στον ρουχισμό. Μία ακόμηκαινοτομία είναι η κάλυψη ζημιών που προκαλούνται από τη φυ-σιολογική φθορά των σωληνώσεων, ενώ διευρύνεται η κάλυψη τηςκατοικίας του πελάτη από κάθε άλλο γεγονός πέραν των κατονομα-ζόμενων κινδύνων.

ΜΙΝΕΤΤΑΣτην απόλυτη εξασφάλιση των κατοικιών στοχεύουν τα ειδικά μελε-τημένα προγράμματα της εταιρείας. Απευθύνονται σε όλες τις κατη-γορίες κατοικιών, μόνιμες, δευτερεύουσες ή εξοχικές, καθώς επίσηςκαι στις περιπτώσεις δανειοδότησης όπου η ασφάλιση είναι υποχρε-ωτική. Η ασφάλιση αφορά τόσο το κτήριο και το περιεχόμενο όσοκαι τα έργα τέχνης και τα αντικείμενα ιδιαίτερης αξίας με ασφαλι-στήριο κατά παντός κινδύνου. Οι παρεχόμενες ασφαλιστικές καλύψεις και δωρεάν παροχές περι-λαμβάνουν όλους τους κινδύνους από τους οποίους απειλείται μιακατοικία και μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των κατανα-λωτών, με επιλογή μεμονωμένων ή προσθήκη προαιρετικών καλύ-ψεων, όπως π.χ. η κάλυψη σεισμού.

Σημεία Υπεροχής∼Ανταγωνιστικά ασφάλιστρα∼Παροχές χωρίς κόστος∼Ουσιαστικές καλύψεις∼Όροι διατυπωμένοι με σαφή, κατανοητή, ξεκάθαρη και απλήγλώσσα∼Άμεση καταβολή αποζημίωσης

Τα προγράμματα αφορούν:∼Μόνιμη Κατοικία∼Εξοχική Κατοικία∼ Στεγαστικό Μόνιμων ή/και Εξοχικών Κατοικιών∼Κοινόχρηστοι Χώροι

Με όλα τα προγράμματα παρέχεται δωρεάν η κάρτα προνομίων και10% έκπτωση στα ασφάλιστρα κατοικίας εφόσον είναι ασφαλισμένοτο Ε.Ι.Χ. Χ


δια ταύτα...Χ

Tο ελληνικό χρηματιστήριο δεν παρουσιάζει σαφή τάση το τε-λευταίο διάστημα και κινείται σε ένα εύρος διακύμανσης πουδεν δίνει διασπάσεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση

(πάνω από τις 1.220 μονάδες ή κάτω από τις 1.120 μονάδες). Για να αλλάξει η συμπεριφορά της αγοράς θα πρέπει να ξεκαθαρίσειτο τοπίο σε κάποια από τα εκκρεμή ζητήματα. Τα stress test των τρα-πεζών, η πολιτική αβεβαιότητα, η ρύθμιση του χρέους, η συμμετοχήτων ελληνικών τραπεζών στα προγράμματα της ΕΚΤ, είναι μερικά απότα κύρια θέματα των οποίων η έκβαση θα καθορίσει τη μελλοντικήπορεία της αγοράς. Εικόνα στασιμότητας, χωρίς momentum και χωρίς καταλύτες, πα-ρουσιάζεται στο ελληνικό χρηματιστήριο. Η αγορά δεν μπήκε στον κόπο να προεξοφλήσει την αναβάθμιση απότην S&P. Αδυνατεί να προεξοφλήσει, έχει χάσει την ορατότητά τηςκαι έχει παγιδευτεί στις τραπεζικές και πολιτικές εξελίξεις.Συνεχίζει να χαμηλώνει ο πήχης των προσδοκιών με διατήρηση της

απουσίας σημαντικών καταλυτών και συντήρηση του πολιτικού κιν-δύνου με τη μορφή πρόωρων εκλογών. Έτσι, τα επικείμενα road-shows δύσκολα θα διαμορφώσουν ενεργό αγοραστικό ενδιαφέρον,ιδιαίτερα όσο παραμένει ασαφής η τελική έκβαση των εξαιρετικά πο-λύπλοκων stress test των συστημικών τραπεζών.Το ενδιαφέρον των επενδυτών στράφηκε τον Σεπτέμβριο στο triplewitching στην αγορά παραγώγων, στο roadshow της ΕΧΑΕ στο Λον-δίνο, με τη συμμετοχή 32 εταιρειών και με την παρουσία του υπουρ-γού Οικονομικών κ. Γ. Χαρδούβελη. Οι εισηγμένες που συμμετείχαν ήταν οι εξής: Εθνική, Eurobank, Τρά-πεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Τράπεζα Αττικής, Aegean Airlines, Ελ-λάκτωρ, Σωληνουργεία Κορίνθου, Eurobank Properties, Folli Follie,Fourlis, Frigoglass, ΓΕΚ Τέρνα, Τέρνα Ενεργειακή, ΕΧΑΕ, ΕλληνικάΠετρέλαια, Ιντραλότ, Κρι Κρι, Lamda Development, ΜIG, ΜΕΤΚΑ,MLS Πληροφορική, Μότορ Όιλ, Μυτιληναίος, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Πλαί-σιο, ΔΕΗ, Πλαστικά Θράκης, Τιτάν, Ελ. Τεχνοδομική-Άνεμος.

Χρηματιστήριο Αθηνών:

Αναζητείται Μοmentum

από τονΓιώργο

Καλούμενο

✒

H αγορά αδυνατεί να προεξοφλήσει, έχει χάσει την ορατότητά της και έχει παγιδευτεί στις τραπεζικές και πολιτικές εξελίξεις.

ΧΡΗΜΑΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

ΟΔΟΣ Τ.Κ. ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ

FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή)

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00€ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00€ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή)

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00€

(Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο.Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, [email protected]

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά,κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail!

Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

Στη ζωή, δεν είναι όλα φτιαγμένα στα μέτρα σου.Στην Προθεσμιακή σου Κατάθεση όμως, είναι.

Γιατί τη Νέα Προθεσμιακή Κατάθεση «Στα Μέτρα Σου» τη διαμορφώνειςόπως εσύ πραγματικά θέλεις, απολαμβάνοντας παράλληλα, υψηλές αποδόσεις.Διάλεξε:

��το ποσό και τη διάρκεια, ��πότε θα παίρνεις τους τόκους σου, ��αν θέλεις να αυξομειώνεις το κεφάλαιό σου, ��αν θα έχεις τα χρήματά σου ελεύθερα.

Μάθε περισσότερα και σχεδίασε σήμερα την πιο εξατομικευμένηπροθεσμιακή κατάθεση που έγινε ποτέ, στο www.piraeusbank.gr,στη winbank ή στα καταστήματά μας.

Τ. 18 2 18, www.piraeusbank.gr

Περιοδικό Χρήμα #405, Σεπτέμβριος 2014

Documents

Transcript of Περιοδικό Χρήμα #405, Σεπτέμβριος 2014