Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό...

240
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής Ιστορία Ε΄ Τάξης – Επανάληψη 4 ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί΄΄ Σχεδιαγράμματα Ερωτήσεις - Απαντήσεις Επαναληπτικά http://e-taksh.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1
  • Upload

    -
  • Category

    Education

  • view

    1.296
  • download

    6

Transcript of Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό...

Page 1: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Ιστορία Ε΄ Τάξης – Επανάληψη 4ης Ενότητας:

΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι

γειτονικοί λαοί΄΄

Σχεδιαγράμματα

Ερωτήσεις - Απαντήσεις

Επαναληπτικά

http://e-taksh.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Page 2: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»

Ενότητα Ε΄: Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους – Ανακεφαλαίωση

Σαμούχος Πέτρος©

Οι Βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν πολλούς τρόπους για να αντιμετωπίσουν

τους γειτονικούς λαούς και να ζήσουν ειρηνικά μαζί τους:

Ασφάλιζαν με στρατό τα σύνορά τους κι αντιμετώπιζαν τις απειλές τους.

Επικοινωνούσαν κι υπέγραφαν συνθήκες ειρήνης μαζί τους.

Χρησιμοποιούσαν διπλωματικά μέσα για να λύνουν τις διαφορές τους.

Εξαγόραζαν με χρήματα τη συμφωνία τους, σε κάποιες περιπτώσεις.

Τους παραχωρούσαν γη και τους έπαιρναν ως μισθοφόρους στον στρατό.

Συγκεκριμένα

Έκλεισαν ειρήνη με τους Αβάρους, δίνοντάς τους πολλά χρήματα.

Πολέμησαν και νίκησαν τους Πέρσες στη χώρα τους.

Απώθησαν τους Άραβες από την Πόλη χρησιμοποιώντας το «υγρό πυρ».

Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους, τους Βούλγαρους και τους Ρώσους.

«Χρησιμοποιούσαν τη διπλωματία συχνότερα από το ξίφος».

Ανακεφαλαίωση μαθημάτων 17-22

Μια τυπική μάχη ενός Ακρίτα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.2

Page 3: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.3

Page 4: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eva -edu

17. Οι γείτονες των Βυζαντινών

Γύρω από το Βυζάντιο έμεναν πολλοί λαοί που ήθελαν η Κωνσταντινούπολη να

γίνει δική τους πόλη.

1. Οι Σλάβοι

2. Οι Άβαροι

3. Οι Βούλγαροι

4. Οι Άραβες

Έμπαιναν στις περιοχές του Βυζαντίου και κατέστρεφαν τα χωράφια,

έκλειναν τους δρόμους ή έδεναν τους ανθρώπους.

Οι Βυζαντινοί για να προστατέψουν την Κωνσταντινούπολη τους έχτισαν γύρω γύρω τείχη

Ερώτηση για το σχολείο Πες μου ένα λαό που ήθελε να πάρει την Κωνσταντινούπολη.

ΕΤΣΙ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.4

Page 5: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eva -edu

18. Πέρσες και Άβαροι συμμαχούν εναντίον του Βυζαντίου.

Τον 7ο αιώνα αυτοκράτορας στο Βυζάντιο έγινε ο Ηράκλειος. Εκείνα τα χρόνια το Βυζάντιο

δεν είχε χρήματα και στρατό.

Ο Πατριάρχης Σέργιος και η εκκλησία βοήθησαν τον Ηράκλειο και του έδωσαν χρήματα.

Μετά ο Ηράκλειος πολέμησε τους Πέρσες. Όμως οι Πέρσες μαζί με τους Αβάρους έφτασαν

κοντά στην Κωνσταντινούπολη και ήθελαν να μπούνε μέσα.

Οι Βυζαντινοί με τη βοήθεια της Παναγίας έσωσαν την Πόλη από τους Πέρσες και τους

Αβάρους. Τότε όλοι έψαλαν στην εκκλησία όρθιοι τον Ακάθιστο ύμνο.

Ερώτηση για το σχολείο Ποιος βοήθησε τον Ηράκλειο και του έδωσε χρήματα;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.5

Page 6: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eva -edu

19. Οι Βυζαντινοί και οι Άραβες

Οι Άραβες μετά από χρόνια έγιναν πολύ δυνατοί και έκαναν δικές τους πολλές περιοχές

στην Αραβία, το Αιγαίο πέλαγος και το Βυζάντιο.

Όμως η πόλη που ήθελαν να πάρουν οι Άραβες ήταν η Κωνσταντινούπολη.

Οι Βυζαντινοί και ο Λέων ο ΄Γ ο Ίσαυρος με το υγρό πύρ τη φωτιά έκαψαν τα καράβια των

Αράβων και δεν τους άφησαν να μπούνε στην Κωνσταντινούπολη

Ερώτηση για το σχολείο Με τι νίκησαν οι βυζαντιν

οί τους Άραβες;

Με τα όπλα ή με το υγρό πυρ;

Ερώτηση για το σχολείο Ποια πόλη ήθελαν να πάρουν οι Άραβες;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.6

Page 7: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eva -edu

20. Η φύλαξη των ανατολικών συνόρων και οι Ακρίτες

Οι Βυζαντινοί έβαλαν να προσέχουν τα σύνορά τους φρουροί που λέγονταν Ακρίτες. Οι

Ακρίτες πρόσεχαν τα σύνορα για να μην μπαίνουν στην αυτοκρατορία ξένοι λαοί.

Στους Ακρίτες έδιναν χωράφια, πανοπλίες και άλογα. Οι Ακρίτες όταν δεν πολεμούσαν,

έχτιζαν τείχη, έκαναν γυμναστική, έτρεχαν και έριχναν κοντάρι.

Οι άνθρωποι αγαπούσαν πολύ τους Ακρίτες γιατί ήταν δυνατοί και έλεγαν τραγούδια για

αυτούς που τα έλεγαν ακριτικά τραγούδια.

Ένας από τους Ακρίτες λέγονταν Βασίλειος Διγενής Ακρίτας.

Ερώτηση για το σχολείο Ποιοι φύλαγαν τα σύνορα του Βυζαντίου;

Πές μου το όνομα ενός Ακρίτα;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.7

Page 8: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eva -edu

21. Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους

Ο Σλάβος αρχηγός της Μοραβίας Ρατισλάβος πήγε στην Κωνσταντινούπολη και ζήτησε από τους

Βυζαντινούς να στείλουν κάποιους ανθρώπους να τους μιλήσουν για το Χριστό.

Ο Πατριάρχης Φώτιος είπε στον Κύριλλο και το Μεθόδιο από τη Θεσσαλονίκη να πάνε να μιλήσουν για το

Χριστό στους Σλάβους.

Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος πήγαν στη Μοραβία έφτιαξαν εκκλησίες και είπαν στους ανθρώπους για το

Χριστό. Έφτιαξαν και το σλαβικό αλφάβητο για να μπορούν οι Σλάβοι να γράφουν και να διαβάζουν.

Ερώτηση για το σχολείο Ποιοι πήγαν να μιλήσουν στους Σλάβους για το Χριστό;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.8

Page 9: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eva -edu

22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους

Οι Βούλγαροι και οι Ρώσοι ήταν δύο λαοί που έμεναν στην αυτοκρατορία του Βυζαντίου.

Μερικές φορές τα πράγματα ήταν καλά και ήρεμα με τους Βούλγαρους , τους Ρώσους και

τους Βυζαντινούς. Άλλες φορές οι λαοί αυτοί μάλωναν γιατί όλοι ήθελαν να πάρουν την

Κωνσταντινούπολη ή άλλες περιοχές.

Όταν οι Βούλγαροι και οι Ρώσοι έγιναν χριστιανοί, πίστεψαν στο Χριστό και βαπτίστηκαν

σταμάτησαν να μαλώνουν με τους Βυζαντινούς.

Ερώτηση για το σχολείο

Ποιοι ήταν οι δύο λαοί που μάλωναν με τους Βυζαντινούς;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.9

Page 10: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 17

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Οι γείτονες των ΒυζαντινώνΟι γείτονες των ΒυζαντινώνΟι γείτονες των ΒυζαντινώνΟι γείτονες των Βυζαντινών

Βυζαντινοί µε τους γείτονεςΒυζαντινοί µε τους γείτονεςΒυζαντινοί µε τους γείτονεςΒυζαντινοί µε τους γείτονες

επικοινωνία διατήρηση καλών σχέσεων

ΓείτονεςΓείτονεςΓείτονεςΓείτονες

θαύµαζαν τη ζωή &

τον πλούτο της Πόλης

σκέφτονταν

πώς να την κατακτήσουν

δηµιουργούσαν προβλήµατα

επιδροµές

& λεηλασίες

καταστροφές

στις καλλιέργειες

κατάληψη

ακρινών επαρχιών

κλείσιµο

εµπορικών δρόµων

7ος - 11ος αιώνας µ.Χ.

Οι γειτονικοί λαοί πολιόρκησαν πολλές φορές

την Κωνσταντινούπολη από στεριά & θάλασσα.

Αντίδραση ΒυζαντινώνΑντίδραση ΒυζαντινώνΑντίδραση ΒυζαντινώνΑντίδραση Βυζαντινών

οχύρωναν

την Πόλη

αντιστέκονταν

γενναία

πολεµικά, οικονοµικά,

διπλωµατικά µέσα

Σλάβοι,Σλάβοι,Σλάβοι,Σλάβοι, Άβαροι,Άβαροι,Άβαροι,Άβαροι, Βούλγαροι,Βούλγαροι,Βούλγαροι,Βούλγαροι, Άραβες,Άραβες,Άραβες,Άραβες, Ρώσοι,Ρώσοι,Ρώσοι,Ρώσοι, ΠέρσεςΠέρσεςΠέρσεςΠέρσες

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.10

Page 11: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 18

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Πέρσες & Άβαροι συµµαχούν εναντίον του ΒυζαντίουΠέρσες & Άβαροι συµµαχούν εναντίον του ΒυζαντίουΠέρσες & Άβαροι συµµαχούν εναντίον του ΒυζαντίουΠέρσες & Άβαροι συµµαχούν εναντίον του Βυζαντίου

Αυτοκράτορας Ηράκλειος (610 µ.Χ.)Αυτοκράτορας Ηράκλειος (610 µ.Χ.)Αυτοκράτορας Ηράκλειος (610 µ.Χ.)Αυτοκράτορας Ηράκλειος (610 µ.Χ.)

Ο ΗράκλειοςΟ ΗράκλειοςΟ ΗράκλειοςΟ Ηράκλειος

� Ήταν διοικητής της Καρχηδόνας. � Βρήκε: • ταµεία άδεια

• παραµεληµένο στρατό & στόλο

� Προσπάθησε να κλείσει ειρήνη: • Πέρσες � δε δέχονται

• Άβαροι � ζητούν υπερβολικά ανταλλάγµατα

Βοήθεια από τον πατριάρχη ΣέργιοΣέργιοΣέργιοΣέργιο � χρήµατα της Εκκλησίας

Ενέργειες τουΕνέργειες τουΕνέργειες τουΕνέργειες του

ΗρΗρΗρΗράάάάκλειουκλειουκλειουκλειου

� Οργανώνει στρατό & στόλο.

� Επισκευάζει τα τείχη. � Μαζεύει εφόδια & τροφές. � Μοιράζει γη σε στρατιώτες των συνόρων.

� Κλείνει ειρήνη µε Αβάρους (Χαγάνος). � Στρέφεται εναντίον των Περσών (Χοσρόης).

Εκστρατείες του ΗράκλειουΕκστρατείες του ΗράκλειουΕκστρατείες του ΗράκλειουΕκστρατείες του Ηράκλειου

1 εκστρατεία1 εκστρατεία1 εκστρατεία1 εκστρατεία

Βαδίζει κατά της Περσίας

Φύλαξη της Πόλης: πατριάρχης Σέργιος

& µάγιστρος Βώνος.

Πετυχαίνει και οι Πέρσες

αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη Μ. Ασία.

2η εκστρατεία (626 µ.Χ.)2η εκστρατεία (626 µ.Χ.)2η εκστρατεία (626 µ.Χ.)2η εκστρατεία (626 µ.Χ.)

Βρίσκεται στην Περσία.

Πέρσες & Άβαροι πολιορκούν την Πόλη.

Σέργιος & Βώνος

την υπερασπίζονται µε επιτυχία

(Ακάθιστος Ύµνος)

Ηράκλειος � νικά τους Πέρσες,

παίρνει τον Τίµιο Σταυρό

Πέρσες � αναγκάζονται

να υπογράψουν ειρήνη και

να επιστρέψουν στα παλιά τους σύνορα.

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.11

Page 12: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 19

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Οι Βυζαντινοί & οι ΆραβεςΟι Βυζαντινοί & οι ΆραβεςΟι Βυζαντινοί & οι ΆραβεςΟι Βυζαντινοί & οι Άραβες

Οι µακροχρόνιοι πόλεµοι ανάµεσα στους Πέρσες και τους Βυζαντινούς

εξάντλησαν και τα δύο κράτη.

Το εκµεταλλεύονται οι ΆραβεςΆραβεςΆραβεςΆραβες

επεκτείνονται

κατάληψη βυζαντινών &

περσικών περιοχών

κάνουν πρωτεύουσά

τους τη ∆αµασκό (Συρία)

αποτελούν

διαρκή απειλή

Μόνιµος σκοπός τους η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης

Πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη 2 φορές

673 µ.Χ.673 µ.Χ.673 µ.Χ.673 µ.Χ.

επί 5 χρόνια

717 µ.Χ.717 µ.Χ.717 µ.Χ.717 µ.Χ.

Λέων Γ΄ ο ΊσαυροςΛέων Γ΄ ο ΊσαυροςΛέων Γ΄ ο ΊσαυροςΛέων Γ΄ ο Ίσαυρος

υγρό πυρ

υποχώρηση Αράβων

Οι Άραβες στρέφονται προς τα δυτικά &

καταλαµβάνουν: Αίγυπτο & Καρχηδόνα

Περνούν στην Ισπανία - Πυρηναία (αρχές 8ου αι.)

Τους σταµατούν οι συνασπισµένοι Φράγκοι (Κάρολος Μαρτέλος)

στο Πουατιέ της Γαλλίας (732 µ.Χ.732 µ.Χ.732 µ.Χ.732 µ.Χ.)

Επιστρέφουν στην Ισπανία

© Γρηγόρης Ζερβός

Οι δρόµοι των Αράβων προς την Ευρώπη έκλεισαν οριστΟι δρόµοι των Αράβων προς την Ευρώπη έκλεισαν οριστΟι δρόµοι των Αράβων προς την Ευρώπη έκλεισαν οριστΟι δρόµοι των Αράβων προς την Ευρώπη έκλεισαν οριστιιιικά..κά..κά..κά..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.12

Page 13: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 20

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Η φύλαξη των αναΗ φύλαξη των αναΗ φύλαξη των αναΗ φύλαξη των ανατολικών συνόρων & οι Ακρίτεςτολικών συνόρων & οι Ακρίτεςτολικών συνόρων & οι Ακρίτεςτολικών συνόρων & οι Ακρίτες

Σύνορα αυτοκρατορίας � απέραντααπέραντααπέραντααπέραντα

Καύκασος - Εύξεινος Πόντος - Περσικός κόλπος

ΑκρίτεςΑκρίτεςΑκρίτεςΑκρίτες

µόνιµοι φρουροί στις άκρες των συνόρων

προνόµια προνόµια προνόµια προνόµια

ΑΑΑΑκριτώνκριτώνκριτώνκριτών

� δωρεάν γη για καλλιέργεια

� άλογα & πανοπλίες για τους πολέµους � απαλλαγή από τους φόρους

δδδδραστηριότητεςραστηριότητεςραστηριότητεςραστηριότητες

ΑΑΑΑκριτώνκριτώνκριτώνκριτών

� φρουρούσαν τα περάσµατα των συνόρων

� εµπόδιζαν τους εχθρούς να λεηλατούν � γυµνάζονταν για να είναι πάντα ετοιµοπόλεµοι � βοηθούσαν στην οχύρωση των ακριτικών πόλεων

Έγιναν ονοµαστοί µεταξύ 7ου και 10ου αιώνα (απειλή Αράβων)

Ο λαός τους αγαπούσε και τους θαύµαζε

Ακριτικά τραγούδιαΑκριτικά τραγούδιαΑκριτικά τραγούδιαΑκριτικά τραγούδια

Ο πιο ξακουστός ακρίτας ήταν ο Βασίλειος ∆ιγενήςΒασίλειος ∆ιγενήςΒασίλειος ∆ιγενήςΒασίλειος ∆ιγενής

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.13

Page 14: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 21

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους ΣλάβουςΤο Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους ΣλάβουςΤο Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους ΣλάβουςΤο Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους

4ος - 7ος αιώνας � επιδροµές Σλάβων

Αρχές 8ου αιώνα βελτιώνονται οι σχέσεις Βυζαντινών - Σλάβων

Εγκαθίστανται στη

νότια Βαλκανική.

Γνωρίζουν τη

χριστιανική θρησκεία.

Βυζαντινοί δίνουν γη για

καλλιέργεια.

Μισθοφόροι - τεχνίτες

Οι Σλάβοι της βόρειας Βαλκανικής οργανώνουν δικά τους κράτη.

862 µ.Χ. 862 µ.Χ. 862 µ.Χ. 862 µ.Χ. ---- ΡατισλάβοςΡατισλάβοςΡατισλάβοςΡατισλάβος

Ζητά από τους Βυζαντινούς ιεραποστόλους.

Αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄Μιχαήλ Γ΄Μιχαήλ Γ΄Μιχαήλ Γ΄ & πατριάρχης ΦώτιοςΦώτιοςΦώτιοςΦώτιος αποδέχονται.

Κύριλλος & ΜΚύριλλος & ΜΚύριλλος & ΜΚύριλλος & Μεεεεθόδιοςθόδιοςθόδιοςθόδιος

� Εκπαίδευσαν µαθητές & ιερείς. � Οργάνωσαν τη λειτουργία της εκκλησίας.

� Κήρυξαν το Χριστιανισµό. � Επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο. � Μετέφρασαν ιερά κείµενα.

Σηµαντικό το έργο τους

Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους &

οργάνωσαν την εκκλησία τους.

Συνέβαλαν στην ανάπτυξη φιλικών

δεσµών µεταξύ Σλάβων & Βυζαντίου.

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.14

Page 15: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 22

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους ΡΦιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους ΡΦιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους ΡΦιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους Ρώώώώσουςσουςσουςσους

Α. Οι ΒούλγαροιΑ. Οι ΒούλγαροιΑ. Οι ΒούλγαροιΑ. Οι Βούλγαροι

Ζουν µέσα στο Βυζάντιο µε την υποχρέωση

να εµποδίζουν άλλους λαούς να κάνουν το

ίδιο.

∆εν περιορίζονται στα εδάφη της συµφω-

νίας, αλλά προσπαθούν να προσαρτήσουν

και περιοχές που κατοικούσαν Σλάβοι.

9ος9ος9ος9ος αιώναςαιώναςαιώναςαιώνας

ΚρούµοςΚρούµοςΚρούµοςΚρούµος � επιδροµές στη Θράκη µέχρι Κωνσταντινούπολη

� Οι Βυζαντινοί τους απωθούν - σκοτώνεται ο αυτοκράτορας ΝικΝικΝικΝικηηηηφόρος Α΄φόρος Α΄φόρος Α΄φόρος Α΄.

ΕιρηνικήΕιρηνικήΕιρηνικήΕιρηνική περίοδοςπερίοδοςπερίοδοςπερίοδος

ΒόγορηςΒόγορηςΒόγορηςΒόγορης � βαπτίζεται Μιχαήλ - βαπτίζονται και πολλοί οµοεθνείς του.

� Οι Βούλγαροι παίρνουν το κυριλλικό αλφάβητο.

ΝέοιΝέοιΝέοιΝέοι πόπόπόπόλεµοιλεµοιλεµοιλεµοι

ΣυµεώνΣυµεώνΣυµεώνΣυµεών � Νέες επιθέσεις.

Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος ΦωκάςΝικηφόρος ΦωκάςΝικηφόρος ΦωκάςΝικηφόρος Φωκάς ζητά τη βοήθεια των Ρώσων.

ΣαµουήλΣαµουήλΣαµουήλΣαµουήλ � επιθέσεις & καταστροφές µέχρι την Πελοπόννησο.

Οι Βυζαντινοί τους αντιµετωπίζουν…

Στρατηγός Νικηφόρος ΟυρΝικηφόρος ΟυρΝικηφόρος ΟυρΝικηφόρος Ουραααανόςνόςνόςνός

στο Σπερχειό ποταµό

Αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄Βασίλειος Β΄Βασίλειος Β΄Βασίλειος Β΄

στο Κλειδί της Μακεδονίας

Νίκες των Βυζαντινών

∆ιάλυση Βουλγαρίας � βυζαντινή επαρχία

© Γρηγόρης Ζερβός Βασίλειος Β΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.15

Page 16: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆΄ ΕΝΟΤ. “ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ & ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ” - ΚΕΦ. 22

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ - “ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ”

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους ΡΦιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους ΡΦιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους ΡΦιλικές σχέσεις και συγκρούσεις µε τους Βούλγαρους & τους Ρώώώώσουςσουςσουςσους

Β. Οι ΡώσοιΒ. Οι ΡώσοιΒ. Οι ΡώσοιΒ. Οι Ρώσοι

Νεότερος χρονικά λαός � γείτονας των Βυζαντινών

Αρχικά φιλικές σχέσεις

860 µ.Χ.860 µ.Χ.860 µ.Χ.860 µ.Χ.

� ρωσικός στόλος κατά Βοσπόρου, Προποντίδας & Πόλης

� απωθούνται στον Εύξεινο Πόντο

� ειρήνη, συνεργασία

Βυζαντινοί & Ρώσοι κατά Βυζαντινοί & Ρώσοι κατά Βυζαντινοί & Ρώσοι κατά Βυζαντινοί & Ρώσοι κατά

των Βουλγτων Βουλγτων Βουλγτων Βουλγάάάάρωνρωνρωνρων

� κρατούν τα εδάφη

� αυτοκράτορας Ιωάννης ΤσιµισκήςΙωάννης ΤσιµισκήςΙωάννης ΤσιµισκήςΙωάννης Τσιµισκής κατά των Ρώσων

� αποσύρονται & επιστρέφουν στη χώρα τους

Χρόνια Βασίλειου Β΄ Χρόνια Βασίλειου Β΄ Χρόνια Βασίλειου Β΄ Χρόνια Βασίλειου Β΄ � οι Ρώσοι εκχριστιανίζονται.

Αναπτύσσονται στενοί πολιτικοί & θρησκευτικοί δεσµοί

που διατηρήθηκαν επί πολλούς αιώνες.

Ιωάννης Τσιμισκής εναντίον των Ρώσων

© Γρηγόρης Ζερβός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.16

Page 17: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Βυζάντιο

Γύρω του υπήρχαν πολλοί γειτονικοί λαοί.

επικοινωνία διατήρηση

καλών

σχέσεων

Β

υ

ζ

α

ν

τ

ι

ν

ο

ί

� επιδροµές

� λεηλασίες

� καταστροφές

γειτονικοί λαοί

� καταλαµβάνουν περιοχές

� αιχµαλωτίζουν κατοίκους

� δυσκολεύουν το εµπόριο

� προσπαθούν να

καταλάβουν την

Κωνσταντινούπολη

(7ο-11ο αι. µ.Χ.)

αντίδραση Βυζαντινών

� πολεµικά µέσα

• µάχες

� διπλωµατικά µέσα

• πρεσβείες

• γάµοι

� οικονοµικά µέσα

• καταβολή

χρηµατικών

ποσών

• ανάπτυξη

εµπορικών

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.17

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 18: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι γείτονες των Βυζαντινών

Σλάβοι

� Γνωστοί από τον 4ο αι.

� Κατοικούσαν αρχικά

πάνω από το ∆ούναβη.

� Γεωργοί και τεχνίτες

ξυλουργοί.

� Υπό την πίεση των

Αβάρων κατέβηκαν

νότια στα βυζαντινά

εδάφη.

Άβαροι

� Ήρθαν από τη Μογγολία.

� Συγγενείς των Ούνων.

� Εγκαταστάθηκαν βόρεια

του ∆ούναβη.

� Τέλος 6ου αι. περνούν το

∆ούναβη.

� Φτάνουν σε Θράκη και

Μακεδονία.

� Λεηλατούν

Φιλιππούπολη,

Αδριανούπολη και

Θεσσαλονίκη.

Βούλγαροι

� Λαός ασιατικής

καταγωγής.

� Εµφανίστηκαν στα

τέλη του 5ου αιώνα.

� Εγκαταστάθηκαν

αρχικά ΒΑ του

Εύξεινου Πόντου και

έπειτα στα βόρεια

σύνορα των

Βυζαντινών (εκβολές

του ∆ούναβη).

� Στα µέσα του 7ου αι.

πέρασαν το ∆ούναβη.

� Οι Βυζαντινοί δεν

καταφέρνουν να τους

απωθήσουν.

Άραβες

� Μέχρι τα µέσα του 7ου αι.

ζούσαν στην αραβική

Χερσόνησο σε οµάδες και

φυλές.

� Ήταν νοµάδες, έµποροι,

καµηλιέρηδες.

� Ο Μωάµεθ (έµπορος-

οδηγός καραβανιών)

δηµιουργεί µια νέα

θρησκεία τον Ισλαµισµό.

� Ιερό βιβλίο των

Μουσουλµάνων το

Κοράνιο.

� Ο Ισλαµισµός ένωσε και

οργάνωσε τους Άραβες σε

ένα έθνος, το αραβικό.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.18

Page 19: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Η ρ ά κ λ ε ι ο ς

έγινε

αυτοκράτορας

το 610 µ.Χ.

ήταν

Έξαρχος

(διοικητής)

της Καρχηδόνας

βρήκε

� άδεια ταµεία

� παραµεληµένο

στρατό/στόλο

� εχθρούς να

λεηλατούν την

αυτοκρατορία

προσπάθησε

να κλείσει ειρήνη µε Πέρσες/Αβάρους

Πέρσες δε δέχονται

Άβαροι ζητούν υπερβολικά ανταλλάγµατα

Πατριάρχης Σέργιος

δίνει τα χρήµατα της εκκλησίας ως δάνειο στο κράτος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.19

Page 20: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Η ρ ά κ λ ε ι ο ς

οργάνωσε στρατό/ στόλο

επισκεύασε τα τείχη της

Πόλης

συγκεντρώνει εφόδια /τροφές

µοιράζει γη στους

στρατιώτες των

συνόρων

κλείνει ειρήνη

µε Αβάρους

εκστρατεύει εναντίον

των Περσών

Ηράκλειος ���� εκστράτευσε 2 φορές κατά των Περσών

1η εκστρατεία

• Κατευθύνεται προς την Περσία.

• Φύλαξη της Πόλης �

- Πατριάρχης Σέργιος

- µάγιστρος Βώνος

Αποτέλεσµα:

Οι Πέρσες εγκαταλείπουν τη Μ.

Ασία και επιστρέφουν στην

Περσία.

2η εκστρατεία

Ηράκλειος

βρίσκεται στην Περσία

Πέρσες + Άβαροι

συµµαχούν και πολιορκούν

την Πόλη από στεριά/θάλασσα

Πατριάρχης Σέργιος

+

µάγιστρος Βώνος

αποκρούουν τους εχθρούς

(Ακάθιστος Ύµνος)

Αποτέλεσµα:

Ηράκλειος �

� νικά τους Πέρσες

� επιστρέφει το Τίµιο Σταυρό

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.20

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 21: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη 2 φορές

673-678 µ.Χ. 717 µ.Χ. ����

Λέων Γ΄ Ίσαυρος ����

«υγρό πυρ» ����

Οι Άραβες υποχωρούν. ����

Καταλαµβάνουν Αίγυπτο, Καρχηδόνα ����

Περνούν στην Ισπανία Πυρηναία ����

Ηττώνται από τους Φράγκους (Κάρολος Μαρτέλος)

στο Πουατιέ της Γαλλίας ����

υποχωρούν στην Ισπανία

� Απελευθέρωση Κρήτης ���� 9ο αιώνα από τον Νικηφόρο Φωκά.

Πόλεµοι µεταξύ Βυζαντινών και Περσών.

Εξασθένιση και των δύο κρατών.

Οι Άραβες καταφέρνουν να επεκταθούν.

Καταλαµβάνουν περιοχές βυζαντινές και περσικές.

� Πρωτεύουσα: ∆αµασκός Συρίας

� Καταλαµβάνουν: Κύπρο, Κρήτη, νησιά Αιγαίου.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.21

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 22: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ακρίτες (άκρα)

µόνιµοι φρουροί

δωρεάν γη εξοπλισµός απαλλαγή από φόρους µισθός

(στρατωτόπια) (άλογα

όπλα

πανοπλίες)

Βυζαντινή αυτοκρατορία

Μεγάλα σύνορα.

Πρόβληµα η φύλαξη τους

ειδικά των ανατολικών συνόρων.

Λύση προβλήµατος.

Ακρίτες

έγιναν ονοµαστοί 7ο-10ο αι. (Άραβες)

Ακριτικά τραγούδια

Βασίλειος ∆ιγενής Ακρίτας

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.22

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 23: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

8ος αιώνας 4ος-7ος αιώνας

Σλάβοι

επιθέσεις

Σλάβων σε

βυζαντινές

εχθρικές βελτίωση σχέσεων

� ενσωµάτωση στους

βυζαντινούς πληθυσµούς

� εκχριστιανισµός

νότιας Βαλκανικής

� συνεργασία Σλαβικών φυλών

� δηµιουργία σλαβικών κρατών

� επικοινωνία/καλές σχέσεις µε το

Βυζάντιο

� το διοικητικό τους σύστηµα

επηρεάζεται από το Βυζάντιο

βόρειας Βαλκανικής

Σχέσεις Βυζαντινών/Σλάβων

� παραχώρηση

καλλιεργήσιµης γης

� µισθοφόροι

� τεχνίτες/δηµόσια έργα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.23

Page 24: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

862 µ.Χ.

Σλάβος ηγεµόνας Μοραβίας Ρατισλάβος

ζητάει ιεραποστόλους για εκχριστιανισµό του λαού του

Μιχαήλ ο Γ΄ / πατριάρχης Φώτιος σ

τέ

λν

ου

ν

Κύριλλο και Μεθόδιο

� εκπαίδευσαν µαθητές

/ιερείς

� οργάνωσαν τη λειτουργία

της εκκλησίας

� κήρυξαν το χριστιανισµό

� επινόησαν το σλαβικό

αλφάβητο

� µετέφρασαν ιερά κείµενα

� εκχριστιάνισαν

Σλάβους/οργάνωσαν την

εκκλησία

� ανάπτυξαν φιλικές σχέσεις

µεταξύ Σλάβων και

Βυζαντινών

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.24

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 25: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Βούλγαροι

Κατοικούν µέσα

στα εδάφη του

Βυζαντίου.

Εµποδίζουν

άλλους

λαούς

να κάνουν

το ίδιο.

Προσπαθούν

να

προσαρτήσουν

περιοχές που

ζουν Σλάβοι.

Ειρηνικές

σχέσεις

µε το

Βυζάντιο

µέχρι τις

αρχές του

9ου αιώνα.

9ος αι. Κρούµος

� Επιδροµές στη Θράκη.

� Φτάνουν µέχρι την Κωνσταντινούπολη.

� Οι Βυζαντινοί τους απωθούν.

� Σκοτώνεται ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄.

Βόγορης

� Βαφτίζεται χριστιανός (Μιχαήλ).

� Πολλοί Βούλγαροι βαφτίζονται χριστιανοί.

� Παίρνουν το κυριλλικό αλφάβητο από τους

Σλάβους.

• Οργάνωση κράτους.

• Εκπαίδευση.

• Λειτουργία Εκκλησίας.

Περίοδος

ειρήνης.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.25

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 26: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

∆ιάλυση βουλγαρικού κράτους βυζαντινή επαρχία.

Συµεών

� Νέοι πόλεµοι.

� Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ζητά τη βοήθεια των Ρώσων.

Σαµουήλ

� Φοβερές καταστροφές σε ελληνικές περιοχές.

� Φτάνει µέχρι την Πελοπόννησο.

� Μακροχρόνιες συγκρούσεις µεταξύ Βυζαντινών-Βουλγάρων.

� Ο Νικηφόρος Ουρανός

(στρατηγός) τους νικάει στο

Σπερχειό ποταµό.

� Ο αυτοκράτορας

Βασίλειος ο Β΄ ο Βουλγαροκτόνος

τους νικάει στο Κλειδί το 1014.

Αποτέλεσμα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.26

Page 27: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ρώσοι

Ήρθαν από τη

Σκανδιναβική

χερσόνησο.

Εγκατάσταση στην

ανατολική Ευρώπη

Ουκρανία-Κίεβο

Ειρηνικές

αρχικά σχέσεις

µε το Βυζάντιο

860 µ.Χ.

Εισβολή ρωσικού στόλου σε Βόσπορο, Προποντίδα.

Πολιορκία Κωνσταντινούπολης.

Απώθηση στον Εύξεινο Πόντο

Συµφωνία ειρήνης.

Συµµαχία Ρώσων και Βυζαντινών κατά Βουλγάρων

Κρατούν βυζαντινά εδάφη.

Ιωάννης Τσιµισκής τους διώχνει.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.27

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Παιδίον Τόπος
Page 28: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄

Εκχριστιανισµός Ρώσων

Ρώσοι + Βυζάντιο

Πολιτική Οικονοµική Πνευµατική

ακτινοβολία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.28

Page 29: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

17. Οι γείτονες των Βυζαντινών

Βυζαντινοί με γείτονες

Επικοινωνία Διατήρηση καλών σχέσεων

Γείτονες

Θαυμάζουν ζωή και πλούτο Πόλης Σκέπτονται κατάκτηση Πόλης

Προβλήματα που δημιουργούνται

Επιδρομές Λεηλασία και καταστροφή καλλιεργειών

Κατάληψη επαρχιών, αιχμαλωσία κατοίκων

Κλείσιμο εμπορικών δρόμων από στεριά και

θάλασσα

Αντίδραση Βυζαντινών

Οχύρωναν την Πόλη Αντιστέκονταν γενναία Πολεμικά, οικονομικά, διπλωματικά μέσα

Σλάβοι πιέζονται από Αβάρους → μπαίνουν σε βυζαντινά εδάφη μαζί με Αβάρους → κάνουν επιδρομές μέχρι Θεσσαλονίκη

Άβαροι αντιμετωπίζονται με στρατό, χρήματα, συνθήκες ειρήνης

Βούλγαροι αντιμετωπίζονται με συνθήκες ειρήνης

Χριστιανισμό

Ισλαμισμός παίρνει στοιχεία από Ιουδαϊσμό

Περσική – αραβική παράδοση

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.29

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 30: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

18. Πέρσες και Άβαροι συμμαχούν εναντίον του Βυζαντίου

Αυτοκράτορας Ηράκλειος (610 μ.Χ.)

Ηράκλειος

Οργανώνειστρατό – στόλο

Επισκευάζειτείχη

Μαζεύειεφόδια – τροφές

Μοιράζειγη σε

στρατιώτες συνόρων

Κλείνει ειρήνη με

Αβάρους (Χαγάνος)

Στρέφεταικατά Περσών

(Χοσρόης)Κατέκτησαν Συρία,

Παλαιστίνη, Αίγυπτο.

Μετέφεραν Τίμιο Σταυρό στην Κτησιφώντα.

Ηράκλειος 2 φορές κατά Περσών

1η φορά

Βαδίζει κατά ΠερσίαςΦύλαξη Πόλης → πατριάρχης Σέργιος

→ στρατηγός Βώνος

Πέτυχε → Πέρσες να επιστρέψουν στην Περσία εγκαταλείποντας Μ. Ασία.

2η φορά (626 μ.Χ.)

Βρίσκεται στην ΠερσίαΠέρσες + Άβαροι πολιορκούν Πόλη από στεριά –

θάλασσαπατριάρχης Σέργιος + στρατηγός Βώνος

υπερασπίζονται με επιτυχία την Πόλη↓

Ακάθιστος Ύμνος↓

Ηράκλειος παίρνει Τίμιο Σταυρό νικά Πέρσες

Βοήθεια πατριάρχης Σέργιος → δίνει χρήματα εκκλησίας

Ήταν

Διοικητής Καρχηδόνας

ΒρήκεΤαμεία άδεια

Παραμελημένο στρατό - στόλο

ΠροσπάθησεΕιρήνη

Πέρσες δε δέχονταιΆβαροι με υπερβολικά

ανταλλάγματα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.30

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 31: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

19. Οι Βυζαντινοί και οι Άραβες

Πόλεμοι με Πέρσες εξάντλησαν τα κράτη ↓

Οι Άραβες επεκτείνονται ↓

Πρωτεύουσα: Δαμασκός Συρίας Καταλαμβάνουν Κύπρο, Ρόδο, νησιά Αιγαίου

↓ Ανοίγει δρόμος προς Κωνσταντινούπολη

Άραβες απειλούν την Κωνσταντινούπολη 2 φορές

673 μ.Χ.(5 χρόνια)

717 μ.Χ.↓

Λέων Γ' ο Ίσαυρος+

Υγρό πυρ ↓

Οι Άραβες υποχωρούν↓

Καταλαμβάνουν: Αίγυπτο, ΚαρχηδόναΠερνούν: Ισπανία → Πυρηναία

↓Φράγκοι – Κάρολος Μαρτέλος

νικούν Άραβες → Πουατιέ Γαλλίας 732 μ.Χ.

Οι δρόμοι των Αράβων στην Ευρώπη έκλεισαν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.31

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 32: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

20. Η φύλαξη των ανατολικών συνόρων και οι Ακρίτες

Ακρίτες (άκρα)

Δωρεάν γη Πανοπλίες Απαλλαγή από φόρους

Ονομαστοί → 7ος – 10ος αιώνας↓

Ακριτικά τραγούδια↓

Βασίλειος Διγενής

Σύνορα απέραντα

Καύκασος – Εύξεινος Πόντος – Περσικός κόλπος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.32

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 33: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

21. Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους

4ος-7ος αιώνας Σλάβοι κατά βυζαντινών περιοχών

Από αρχές 8ου αιώνα οι Σλάβοι ...

Εγκαθίστανταιστη

Νότια Βαλκανική▼

Στη Βόρεια Βαλκανικήοργανώνουν δικά τους κράτη

ΓνωρίζουνΧριστιανική θρησκεία

Βαπτίζονται

Βυζαντινοί δίνουν γη γιακαλλιέργειαΜισθοφόροι

Τεχνίτες

862 μ.Χ. Ρατισλάβος ►πρεσβεία σε Κωνσταντινούπολη για αποστολή ιεραποστόλων ►αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ'- πατριάρχης Φώτιος αποδέχονται ▼

Κύριλλος – Μεθόδιος

Εκπαίδευσαν μαθητές, ιερείς

Οργάνωσαν λειτουργία εκκλησίας

Κήρυξαν το Χριστιανισμό

Επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο

Μετέφρασανιερά κείμενα

Εκχριστιάνισαν ΣλάβουςΟργάνωσαν την Εκκλησία

Φιλικοί δεσμοίσλαβικών λαών - Βυζαντίου

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.33

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 34: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους

Α. Οι Βούλγαροι

Ζουν μέσα στο Βυζάντιο.

Εμποδίζουν άλλους λαούς.

Δεν περιορίζονται στα εδάφη τους.

Προσπαθούν να προσαρτήσουν περιοχές που

κατοικούσαν Σλάβοι.▼

Προστριβές + συγκρούσειςμε Βυζάντιο.(2 αιώνες)

Κρούμος (9ος αιώνας) → επιδρομές σε Θράκη μέχρι Κωνσταντινούπολη. → Βυζαντινοί τους απώθησαν (σκοτώθηκε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α').

Βόγορης → βαπτίζεται Μιχαήλ. → βαπτίζονται ομοεθνείς του. Οργάνωση κράτους. → παίρνουν κυριλλικό αλφάβητο. Χρησιμοποιήθηκε για Εκπαίδευση. Λειτουργία Εκκλησίας.

Συμεών → νέοι πόλεμοι. → αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ζητά τη βοήθεια των Ρώσων.

Σαμουήλ → επιθέσεις + καταστροφές μέχρι την Πελοπόννησο. → Βυζαντινοί τους αντιμετωπίζουν:

Στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός σε Σπερχειό ποταμό.

Αυτοκράτορας Βασίλειος Β' στοΚλειδί Μακεδονίας το 1014.

Νίκες Βυζαντινών

Διάλυση Βουλγαρίας ► βυζαντινή επαρχία

Ειρηνική περίοδος

Αποτέλεσμα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.34

Page 35: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Β. Οι Ρώσοι

Από Σκανδιναβική χερσόνησο↓

Κίεβο Ουκρανίας

Αρχικά φιλικές σχέσεις

860 μ.Χ. ρωσικός στόλος κατά Βοσπόρου, Προποντίδας, Κωνσταντινούπολης ▼

απωθούνται στον Εύξεινο Πόντο▼

ειρήνη, συνεργασία

Ρώσοι + Βυζαντινοί → κατά Βουλγάρων ↓ κρατούν τα εδάφη ↓ Ιωάννης Τσιμισκής → κατά Ρώσων ↓ αποσύρονται, επιστρέφουν στη χώρα τους

Αυτοκράτορας Βασίλειος Β'↓

Οι Ρώσοι εκχριστιανίζονται↓↓↓

Ρώσοι + Βυζάντιο

Πολιτική Οικονομική Πνευματική

ακτινοβολία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.35

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
Page 36: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Πολλοί λαοί γύρω από

το Βυζάντιο

(κάποιοι ζουν εκεί από παλιά,

κάποιοι εμφανίζονται σταδιακά)

Οι Βυζαντινοί προσπαθούν να διατηρούν καλές σχέσεις μαζί τους

Εκείνοι συχνά δημιουργούν

προβλήματα στην Αυτοκρατορία

Κάνουν επιδρομές, λεηλασίες και καταστροφές

Καταλαμβάνουν περιοχές, αιχμαλωτίζουν κατοίκους, δυσκολεύουν το εμπόριο

Πολλές φορές πολιορκούν την

Κωνσταντινούπολη (μάταια όμως)

Οι Σλάβοι Οι Άραβες Οι Βούλγαροι Οι Άβαροι

Γνωστοί από τον 4ο αι.

Κατοικούσαν πάνω από

τον ποταμό Δούναβη

Ήταν γεωργοί και

τεχνίτες ξυλουργοί

Μετά την εγκατάσταση

των Αβάρων στα εδάφη

τους, πέρασαν νότια στα

βυζαντινά εδάφη

Έκαναν επιδρομές

φτάνοντας ως τη

Θεσσαλονίκη

Λαός συγγενικός των Ούνων.

Ήρθαν από τη Μογγολία

Αρχικά έμειναν στον Καύκασο.

Μετά εγκαταστάθηκαν βόρεια

του Δούναβη

Δημιούργησαν ισχυρό κράτος

Μαζί με τους Σλάβους πέρασαν

στα βυζαντινά εδάφη, στη

Θράκη και στη Μακεδονία

Λεηλάτησαν Φιλιππούπολη,

Αδριανούπολη και

Θεσσαλονίκη

Λαός ασιατικής καταγωγής

Εμφανίστηκαν στα τέλη του 5ου αι.

Αρχικά εγκαταστάθηκαν στην ΒΑ

περιοχή του Εύξεινου Πόντου.

Έπειτα μετακινήθηκαν στις εκβολές

του Δούναβη

Λεηλάτησαν βυζαντινά εδάφη

Οι Βυζαντινοί υπέγραψαν ειρήνη

μαζί τους. Έτσι έμειναν μόνιμα στα

εδάφη της αυτοκρατορίας με το

όρο να εμποδίζουν άλλους λαούς

να κάνουν το ίδιο

Ως τα μέσα του 7ου αι. ζούσαν σε

ομάδες και φυλές στην αραβική

χερσόνησο

Ήταν μετακινούμενοι νομάδες,

έμποροι και καμηλιέρηδες

Ο Μωάμεθ αξιοποίησε το

θαυμασμό για τις γειτονικές

θρησκείες και, με στοιχεία από

περσική και αραβική παράδοση,

έφτιαξε νέα θρησκεία, τον

ισλαμισμό (Κοράνι: ιερό βιβλίο)

Η νέα θρησκεία ένωσε και

οργάνωσε σε ένα έθνος τους

Άραβες

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.36

Page 37: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Το κράτος παραλυμένο.

Ο Πατριάρχης Σέργιος βοηθά τον

αυτοκράτορα

Ο Ηράκλειος προσπαθεί να κλείσει ειρήνη με Πέρσες ή Άβαρους.

Οργανώνει το στρατό και το στόλο Επισκευάζει τα τείχη της Πόλης Συγκεντρώνει εφόδια και τροφές

για τους κατοίκους της Πόλης Μοιράζει γη στους στρατιώτες

των συνόρων με τον όρο να την καλλιεργούν και να την υπερασπίζονται

Κλείνει ειρήνη με Χαγάνο (αρχηγό Αβάρων)

Παύλος Κώτσης Δάσκαλος

Αρχές του 7ου μ.Χ. Αυτοκράτορας Ηράκλειος ως τότε Έξαρχος Καρχηδόνας

Εμψυχωμένος ο Ηράκλειος οργανώνεται

Άβαροι και Πέρσες καταστρέφουν πόλεις και στρατό

Τα ταμεία άδεια

Οι Πέρσες αρνούνται

Οι Άβαροι ζητούν υπερβολικά ανταλλάγματα

Δίνει τα χρήματα και τα χρυσά σκεύη της εκκλησίας ως δάνειο στο κράτος

Ο Ηράκλειος κινείται εναντίον των Περσών.

Με βασιλιά τον Χοσρόη έχουν κατακτήσει Συρία, Αίγυπτο και Παλαιστίνη

Έχουν αιχμαλωτίσει Πατριάρχη Ιεροσολύμων και έχουν μεταφέρει Τίμιο Σταυρό στην Κτησιφώντα

συνεχίζεται…

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.37

Page 38: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

1η εκστρατεία.

Ο Πατριάρχης και ο Μάγιστρος ζητούν από τους Άβαρους

ειρήνη δίνοντας περισσότερα χρήματα

Το σχέδιο πέτυχε

Οι Πέρσες επιστρέφουν στην Περσία

Παύλος Κώτσης Δάσκαλος

Ο Ηράκλειος εκστρατεύει εναντίον

των Περσών

Ο βυζαντινός στρατός νικά τους Πέρσες

…συνέχεια από το προηγούμενο.

Βαδίζει κατά τις Περσίας για να χτυπήσει τους Πέρσες στη χώρα τους

Αναθέτει τη φύλαξη της Πόλης στον Πατριάρχη Σέργιο και στον Μάγιστρο Βώνο

2η εκστρατεία.

Οι Πέρσες αιφνιδιάζουν

Συμμαχούν με τους Άβαρους και πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη

Ο Ηράκλειος είναι αδύνατον να επιστρέψει

Οι Άβαροι αρνούνται προκλητικά

Οι Βυζαντινοί εξοργίζονται και υπερασπίζονται γενναία την Πόλη

Οι Άβαροι χάνουν Οι Πέρσες εγκαταλείπουν

και φεύγουν για τη χώρα τους

Η Πόλη σώζεται Οι Βυζαντινοί ψέλνουν

τον Ακάθιστο Ύμνο

Ελευθερώνονται περιοχές Επιστρέφεται ο Τίμιος Σταυρός Υπογράφονται συνθήκες

ειρήνης

Ο Ηράκλειος επιστρέφει

θριαμβευτής

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.38

Page 39: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Άραβες εξαπλώνονται

Οι Αραβες συνεχίζουν τις

κατακτήσεις τους

Οι Αραβες επιστρέφουν στα εδάφη τους Παύλος Κώτσης

Δάσκαλος

Οι πόλεμοι εξαντλούν Βυζαντινούς και

Πέρσες

9ος αιώνας Οι Σαρακηνοί

πειρατές καταλαμβάνουν

την Κρήτη

Μάχη στο Πουατιέ Κάρολος Μαρτέλος

Οι Αραβες χάνουν και επιστρέφουν στην Ισπανία

Καταλαμβάνουν Αίγυπτο και Καρχηδόνα

Περνούν στην Ισπανία

Κατακτούν περιοχές

Κάνουν πρωτεύουσά τους τη Δαμασκό της Συρίας

Καταλαμβάνουν Κύπρο, Ρόδο και άλλα νησιά

Οι Άραβες πολιορκούν 2 φορές την

Κωνσταντινούπολη

Οι Βυζαντινοί αντιστέκονται

και νικούν με το «υγρό πυρ».

Αυτοκράτορας Λέων Γ’

ο Ισαυρος.

Η Κρήτη υπόδουλη για 100 χρόνια

Ο στρατηγός Νικηφόρος Φωκάς την απελευθερώνει

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.39

Page 40: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τα σύνορα της αυτοκρατορίας απέραντα

Ιδιαίτερα δύσκολη η προστασία των ανατολικών

συνόρων

Αντιμετώπιση προβλήματος

Ακρίτες μόνιμοι φρουροί

των συνόρων.

Έπαιρναν δωρεάν γη για καλλιέργεια.

Έπαιρναν άλογα και πανοπλίες

Δεν πλήρωναν φόρους

Ο λαός τους αγαπούσε και τους

θαύμαζε για την ανδρεία τους

Οι Ακρίτες έγιναν ονομαστοί πολεμιστές.

Φρουρούσαν τα περάσματα.

Εμπόδιζαν τους εχθρούς.

Βοηθούσαν να οχυρωθούν οι πόλεις και να χτιστούν με κάστρα

Σε περιόδους ειρήνης γυμνάζονταν στο τρέξιμο και στο κοντάρι

Παύλος Κώτσης Δάσκαλος

Γειτονικοί λαοί κάνουν επιδρομές και λεηλασίες

Βασίλειος Διγενής ο πιο ξακουστός

Ακρίτας.

Εξυμνήθηκε στο έπος «Βασίλειος Διγενής Ακρίτας»

Ακριτικά τραγούδια

Μιλούν για τη ζωή και τους αγώνες των Ακριτών

Αγαπήθηκαν και σώθηκαν από το λαό

Έγιναν η αρχή των δημοτικών τραγουδιών

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.40

Page 41: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

4ος – 7ος αιώνας Οι σχέσεις

Βυζαντινών – Σλάβων όχι καλές

Σλάβοι Νότιας Βαλκανικής

Ενσωματώθηκαν στους βυζαντινούς πληθυσμούς.

Πολλοί βαφτίστηκαν χριστιανοί

Έπαιρναν γη για καλλιέργεια

Πήγαιναν ως μισθοφόροι στο βυζαντινό

στρατό

Δούλευαν ως τεχνίτες σε δημόσια έργα

Συνεργάστηκαν και έφτιαξαν δικά τους κράτη.

Διατηρούσαν καλές σχέσεις με τους Βυζαντινούς

Παύλος Κώτσης Δάσκαλος

Οι Σλάβοι κάνουν επιθέσεις σε βυζαντινές περιοχές

Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος πηγαίνουν στη Μοραβία με

συνεργάτες

8ος αιώνας Οι σχέσεις

Βυζαντινών – Σλάβων βελτιώθηκαν

Σλάβοι Βόρειας Βαλκανικής

862 μ.Χ. Ο Σλάβος ηγεμόνας Ρατισλάβος ζητά

ιεραπόστολους να διδάξουν το Χριστιανισμό

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ αποδέχεται

Ο πατριάρχης Φώτιος αναθέτει την αποστολή στον Κύριλλο και στον Μεθόδιο

Κύριλλος - Μεθόδιος

Αδέλφια από τη Θεσσαλονίκη, μοναχοί, μιλούσαν τη σλαβική γλώσσα

Εκπαίδευσαν μαθητές και ιερείς

Οργάνωσαν την εκκλησία – κήρυξαν το Χριστιανισμό

Δημιούργησαν το σλαβικό αλφάβητο

Ανέπτυξαν φιλικούς δεσμούς ανάμεσα σε Σλάβους και Βυζαντινούς

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.41

Page 42: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Συγκρούσεις και προστριβές με τους Βυζαντινούς

Επιδρομές στη Θράκη και στην Κωνσταντινούπολη

Οι Βυζαντινοί καταφέρνουν να τους απωθήσουν

Σκοτώνεται ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α’

Περίοδος ειρηνικής συνύπαρξης

Ο Βόγορης βαφτίζεται χριστιανός με το όνομα Μιχαήλ

Χιλιάδες Βούλγαροι γίνονται χριστιανοί

Παίρνουν από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο και το χρησιμοποιούν στο κράτος, την εκπαίδευση και την εκκλησία

Παύλος Κώτσης Δάσκαλος

Νέοι πόλεμοι με τους Βυζαντινούς

Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ζητάει τη βοήθεια των Ρώσων για να τους αντιμετωπίσει

9ος αιώνας ΚΡΟΥΜΟΣ ΒΟΓΟΡΗΣ ΣΑΜΟΥΗΛ ΣΥΜΕΩΝ

Νέες επιθέσεις, καταστροφές και λεηλασίες στην Ελλάδα (μέχρι την Πελοπόννησο)

Σκληρές μάχες και συγκρούσεις

Ο βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους αντιμετωπίζει νικηφόρα στο Σπερχειό ποταμό

Ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ τους συντρίβει στο Κλειδί της Μακεδονίας (1014 μ.Χ.)

Το βουλγαρικό κράτος διαλύεται οριστικά και γίνεται βυζαντινή επαρχία. Οι Βούλγαροι δεν ενοχλούν πλέον το Βυζάντιο

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.42

Page 43: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ρώσοι Ο νεότερος λαός – γείτονας

των Βυζαντινών

Αρχικά, φιλικές σχέσεις με Βυζάντιο

Οι Βυζαντινοί είναι σε πόλεμο με τους Άραβες.

Καταφέρνουν να απωθήσουν τους Ρώσους

Υπογράφουν συμφωνίες ειρήνης και συνεργασίας μαζί τους

Οι Ρώσοι εκχριστιανίζονται Νέες προστριβές

μετά τη συνεργασία.

Οι Ρώσοι κρατούν τα εδάφη που κατείχαν οι Βούλγαροι.

Οι Βυζαντινοί με τον Ιωάννη Τσιμισκή πολεμούν εναντίον τους

Οι Ρώσοι επιστρέφουν στη χώρα τους

Βυζαντινός αυτοκράτορας Βασίλειος Β’

Οι Βυζαντινοί εκχριστιανίζουν τους Ρώσους

Οι Ρώσοι γνωρίζουν το βυζαντινό πολιτισμό

Στενοί θρησκευτικοί και πολιτικοί δεσμοί ανάμεσα στα δύο κράτη Παύλος Κώτσης

Δάσκαλος

Κατέβηκαν από τη Σκανδιναβική χερσόνησο

Εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη (σημερινό Κίεβο Ουκρανίας)

860 μ.Χ. Ρωσικός στόλος

επιτίθεται στο Βόσπορο και στην

Κωνσταντινούπολη

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.43

Page 44: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μάθημα : 17ο

Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

"Ο κακός χρόνος περνάει, ο κακός

γείτονας δεν περνάει" λέει η παροιμία.

Έκαναν επιδρομές, λεηλασίες και καταστροφές Καταλάμβαναν τις ακρινές επαρχίες της αυτοκρατορίας

και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους τους Δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της Κωνσταντινούπολης

κλείνοντας τα περάσματα από στεριά και θάλασσα

Πολιορκούσαν με στρατό και στόλο τη βασιλεύουσα

Οι Βυζαντινοί όμως τους αντιμετώπιζαν αποτελεσματικά με πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά μέσα.

Σλάβοι

Άβαροι

Βούλγαροι

Άραβες

Πέρσες

Ρώσοι

Είχαν την

επιθυμία να

κατακτήσουν

κάποια στιγμή

την Κων/πολη

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.44

Page 45: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μάθημα : 18ο

ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΑΒΑΡΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ Ο Ηράκλειος στις αρχές του 7

ου αι. οπότε και γίνεται αυτοκράτορας :

Βρίσκει την αυτοκρατορία σε δεινή κατάσταση με παραμελημένο στρατό και στόλο

Έχει να αντιμετωπίσει την επιθετικότητα των Αβάρων από τα Β και των Περσών από τα Α

Πρέπει να γεμίσει με χρήματα τα ταμεία του κράτους που εκείνη την εποχή ήταν εντελώς άδεια Η Εκκλησία με τον Πατριάρχη Σέργιο βγάζει την αυτοκρατορία από το αδιέξοδο δανείζοντάς την χρήματα

Ο Ηράκλειος εμψυχωμένος ύστερα από αυτή την εξέλιξη :

Οργανώνει στρατό και στόλο, επισκευάζει τα τείχη και συγκεντρώνει εφόδια για τους κατοίκους της Πόλης

Μοιράζει γη στους στρατιώτες των συνόρων υποχρεώνοντάς τους να την καλλιεργούν και να τη φρουρούν

Εξαγοράζοντας τους Άβαρους κλείνει ειρήνη μαζί τους και έτσι απερίσπαστος στρέφεται κατά των Περσών Οργανώνει δύο εκστρατείες εναντίον των Περσών οι οποίοι σπέρνουν το φόβο και τον τρόμο στην Ανατολή

Η σωτηρία της πόλης αποδίδεται στην Παναγία Ακάθιστος Ύμνος – Ξαναπαίρνουν τον Τίμιο Σταυρό

1η Εκστρατεία

Σέργιος και Βώνος προστατεύουν την Πόλη Ο Ηράκλειος πάει απ΄ ευθείας στην Περσία

Οι Πέρσες αιφνιδιάζονται και επιστρέφουν από τη Μ. Ασία στη χώρα τους

2η Εκστρατεία

Οι Πέρσες συμμαχούν με τους Άβαρους και από κοινού πολιορκούν την Πόλη

Οι Βυζαντινοί πολεμούν γενναία σε ξηρά και θάλασσα και λύνουν την πολιορκία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.45

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος
Page 46: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μάθημα 19ο

Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος

ΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΑΒΕΣ

Επιτίθενται στο Βυζάντιο και καταλαμβάνουν ανατολικές επαρχίες και νησιά Τον 7

ο αι. μ.Χ. οι Άραβες Πολιορκούν την Κων/πολη με ισχυρό στρατό και στόλο (πενταετής πολιορκία)

Οι Βυζαντινοί νικούν Καίνε τα καράβια των Αράβων Υγρό πυρ (εύφλεκτο μίγμα) Οι Άραβες επιχειρούν πάλι να καταλάβουν την Κων/πολη αλλά και πάλι δεν μπορούν Τον 8

ο αι. μ.Χ. οι Άραβες

Οι Βυζαντινοί με αυτοκράτορα τον Λέων Γ΄ τον Ίσαυρο νικούν πάλι με το υγρό πυρ Κατακτούν τη Βόρεια Αφρική Περνούν εύκολα στην Ισπανία Τα επόμενα χρόνια οι Άραβες Επιχειρούν να μπουν στην Ευρώπη με σκοπό να την κατακτήσουν Οι Φράγκοι (με τον Κάρολο Μαρτέλο) τους νικούν στο Πουατιέ της Γαλλίας

Ο Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος σώζει οριστικά

το Βυζάντιο και την Ευρώπη από

τους Άραβες.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.46

Page 47: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μάθημα:20ο

Η ΦΥΛΑΞΗ ΤΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΚΡΙΤΕΣ

Υπήρχαν δυσκολίες στη φύλαξη των ανατολικών συνόρων

Οι Ακρίτες ανταποκρίνονται πλήρως στις προσδοκίες των Βυζαντινών

Ο πιο ξακουστός απ΄ όλους τους Ακρίτες ήταν ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας

Για να αντιμετωπιστεί το θέμα οι Βυζαντινοί :

Βάζουν στις άκρες των ανατολικών τους συνόρων μόνιμους φρουρούς τους Ακρίτες

Ταυτόχρονα τους παραχωρούν σημαντικά προνόμια :

Τους δίνουν δωρεάν γη - τα στρατιωτόπια - για καλλιέργεια στον καιρό της ειρήνης με την υποχρέωση όμως της υπεράσπισής της στον καιρό του πολέμου

Τους παραχωρούν όπλα, άλογα και πανοπλίες για τους πολέμους Τους απαλλάσσουν από τους φόρους

Από τον 7ο – 10ο αι. γίνονται ξακουστοί στα πέρατα της αυτοκρατορίας γιατί :

Φρουρούν τα σύνορα και εμποδίζουν τους εχθρούς να εισβάλλουν και να λεηλατήσουν Βοηθούν στην οχύρωση των ακριτικών πόλεων (χτίσιμο φρουρίων και παρατηρητηρίων) Όταν δεν πολεμούσαν ασκούνταν αδιάκοπα και με συνέπεια στο τρέξιμο και στο κοντάρι Ο λαός τους θαυμάζει για την ανδρεία τους και τους εξυμνεί με τα ακριτικά τραγούδια

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.47

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος
Page 48: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μάθημα : 21ο

ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΕΚΧΡΙΣΤΙΑΝΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΛΑΒΟΥΣ

Αρχικά κάνουν επιδρομές μαζί με τους Αβάρους εναντίον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας

Τελικά εγκαταστάθηκαν στα ορεινά μέρη της Ελλάδας

Πλήρωναν φόρους στο Βυζάντιο και υπηρετούσαν στο βυζαντινό στρατό

Οι Σλάβοι εγκαθίστανται στη Νότια Βαλκανική

Οι Σλάβοι εκχριστιανίστηκαν και αφομοιώθηκαν από τους Έλληνες Οι Σλαβικές φυλές της Βόρειας Βαλκανικής συνεργάζονται, οργανώνουν δικά τους κράτη και ζητούν από το

Βυζάντιο να τους στείλει ιεραπόστολους

4ος

- 7ος

αι.

8ος

αι.

Έτσι οι Σλάβοι έρχονται σε επαφή με :

Τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των Βυζαντινών

Τη νομοθεσία και την τέχνη των Βυζαντινών

Κύριλλος και Μεθόδιος

Ήταν Θεσσαλονικείς, είχαν μεγάλη μόρφωση και γνώριζαν τη σλαβική γλώσσα. ( Οι Σλάβοι δεν είχαν γραφή )

Δημιούργησαν το σλαβικό αλφάβητο που είχε βάση το ελληνικό και έθεσαν τις βάσεις για τη γραπτή σλαβική

γλώσσα. Μετέφρασαν και έγραψαν το Ευαγγέλιο στα σλαβικά αλλά και τους νόμους του Βυζαντίου.

Σε όλες τις Σλαβικές πόλεις θεωρούνται εθνικοί προστάτες και η Ορθόδοξη Εκκλησία τους τιμά ως αγίους.

και έπειτα μετέφρασαν και έγραψαν το Ευαγγέλιο στα σλαβικά Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.48

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος
Page 49: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μάθημα : 22ο

Κρούμος :

Βόγορης :

Συμεών :

Σαμουήλ :

Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος : :

Κατέβηκαν από τις Σκανδιναβικές χώρες και εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη

Οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο ήταν άλλοτε φιλικές (συνεργασία εναντίον των Βουλγάρων)

και άλλοτε εχθρικές (Ο Ιωάννης Τσιμισκής τους έδιωξε από τα εδάφη της αυτοκρατορίας)

Τελικά εκχριστιανίστηκαν από το Βυζάντιο και έτσι οι δύο λαοί συνεργάστηκαν για αιώνες

ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ Οι Βούλγαροι κάνουν επιδρομές στη Θράκη και φτάνουν ως την Κωνσταντινούπολη

Οι Βυζαντινοί πολεμούν σκληρά - σκοτώνεται ο Νικηφόρος Α΄ - και τους απωθούν

Οι Βούλγαροι αναπτύσσουν φιλικές σχέσεις με τους Βυζαντινούς και ζουν ειρηνικά

Ο Βόγορης βαφτίζεται χριστιανός ( Μιχαήλ ). Ο λαός του έτσι δέχεται το χριστιανισμό

Παίρνει από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο και οργανώνει το κράτος του

Παραβιάζει την ειρήνη και ξεκινούν νέοι πόλεμοι με τους Βυζαντινούς

Ο Νικηφόρος Φωκάς αποκρούει τους Βούλγαρους με τη βοήθεια των Ρώσων

Οι Ρώσοι ως αντάλλαγμα κρατούν τα εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν

Νέες επιθέσεις Φοβερές καταστροφές στην Ελλάδα Φτάνει ως την Πελοπόννησο

Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός νικά τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό

Συντρίβει το βουλγαρικό στρατό στο Κλειδί της Μακεδονίας

Τ ο βουλγαρικό κράτος διαλύεται και γίνεται βυζαντινή επαρχία

Οι Ρώσοι :

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.49

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος
Page 50: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.50

Page 51: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Δημήτρης Βογιατζάκης

ΚΕΦ. 17

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

1) Ποιοι λαοί κατοικούσαν γύρω από το Βυζάντιο;

Στα Βόρεια υπήρχαν οι Σέρβοι, οι Άβαροι, οι Σλάβοι και

οι Βούλγαροι.

Στα Ανατολικά υπήρχαν οι Πέρσες και οι Άραβες.

2) Ποια προβλήματα δημιουργούσαν αυτοί οι λαοί

στο Bυζάντιο;

Έκαναν επιδρομές

Κατέστρεφαν καλλιέργειες

Καταλάμβαναν τις επαρχίες που ήταν στα

σύνορα της αυτοκρατορίας

Αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους

Έκλειναν τα περάσματα στη στεριά και στη

θάλασσα και δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της

πρωτεύουσας με σιτάρι, πρώτες ύλες και άλλα

αγαθά.

3) Με ποιους τρόπους οι Βυζαντινοί αντιμετώπιζαν

τους γείτονες τους;

Όλοι αυτοί οι λαοί θαύμαζαν τον πλούτο και τη ζωή της

Κωνσταντινούπολης και ήθελαν να την κατακτήσουν. Οι

Βυζαντινοί τους αντιμετώπιζαν με τις ακόλουθες

ενέργειες:

Οχύρωναν την πόλη τους

Αντιστέκονταν γενναία

Με πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά μέσα

.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.51

Page 52: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΚΕΦ. 18

ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΑΒΑΡΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

1) Ποιος έγινε αυτοκράτορας του βυζαντίου τον 70 αιώνα;

Αυτοκράτορας έγινε ο Ηράκλειος που ήταν έξαρχος ( διοικητής ) της Καρχηδόνας.

2) Σε ποια κατάσταση βρήκε το Βυζαντινό κράτος;

Άδεια ταμεία

Παραμελημένος στρατός και στόλος.

3) Ποια ενέργεια έκανε;

Προσπάθησε να κλείσει συνθήκη ειρήνης με τους Πέρσες οι οποίοι αρνήθηκαν. Τότε στράφηκε στους

Αβάρους οι οποίοι ζήτησαν πολλά χρήματα.

4) Ποιος βοήθησε στη δύσκολη στιγμή;

Ο Πατριάρχης Σέργιος που έδωσε τα χρήματα της εκκλησίας στον αυτοκράτορα και έδωσε τα χρυσά σκεύη

και τα πολύτιμα αντικείμενα για να κόψει νομίσματα.

5) Ο Ηράκλειος έχοντας πια τα οικονομικά μέσα τι ενέργειες έκανε;

Οργάνωσε το στρατό και το στόλο

Επισκεύασε τα τείχη

Συγκέντρωσε εφόδια και τροφές για τους κατοίκους της Πόλης

Μοίρασε γη στους στρατιώτες των συνόρων για να την καλλιεργούν και να τη φυλάνε

Έκλεισε ειρήνη με το Χαγάνο αρχηγό των Αβάρων δίνοντας τα χρήματα που ζητούσε.

6) Μετά τη συνθήκη με τους Αβάρους τι έκανε ο Ηράκλειος;

Στράφηκε κατά των Περσών οι οποίοι με αρχηγό τον Χοσρόη

Κατάκτησαν τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο

Αιχμαλώτισαν τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων

Μετέφεραν τον Τίμιο Σταυρό στην πρωτεύουσα τους Κτησιφώντα.

7) Πόσες εκστρατείες έγιναν εναντίον των Περσών

Δύο.

8) Τι συνέβη στην πρώτη εκστρατεία;

Ο Ηράκλειος με το στρατό του διέσχισε τη Μ. Ασία και προχώρησε στην Περσία γιατί ήθελε να πολεμήσει

τους Πέρσες στο έδαφος τους. Όσο έλειπε ανάθεσε τη φύλαξη της Πόλης στο Πατριάρχη Σέργιο και τον

Μάγιστρο Βώνο. Το σχέδιο πέτυχε οι Πέρσες υποχώρησαν από τη Μ. Ασία και γύρισαν στη χώρα τους.

9) Τι συνέβη στη δεύτερη εκστρατεία;

Ενώ ο Ηράκλειος βρισκόταν στην Περσία οι Πέρσες και οι Άβαροι συμμάχησαν και πολιόρκησαν μαζί την

Κωνσταντινούπολη. Ο Σέργιος και ο Βώνος πρόσφεραν περισσότερα χρήματα στους Αβάρους για να

τηρήσουν τη συνθήκη αυτοί όμως αρνήθηκαν λέγοντας πως μόνο αν γίνετε ψάρια και κολυμπήσετε ή πουλιά

και πετάξετε θα σωθείτε. Αυτό εξόργισε τους Βυζαντινούς οι οποίοι πολεμώντας γενναία απέκρουσαν τις

επιθέσεις στη στεριά και βύθισαν τα πλοία των Αβάρων στη θάλασσα. Έτσι οι Πέρσες έλυσαν την πολιορκία.

10) Που απέδωσαν οι Βυζαντινοί τη σωτηρία της Πόλης;

Απέδωσαν τη σωτηρία της Πόλης στην Παναγία και όλη τη νύχτα έψαλαν προς τιμή της τον Ακάθιστο Ύμνο.

11) Η είδηση ότι σώθηκε η Πόλη τι αποτελέσματα έφερε;

Ο στρατός νίκησε τους Πέρσες σε πολλές μάχες

Ελευθέρωσε τις υπόδουλες περιοχές

Ξαναπήραν τον Τίμιο Σταυρό

Οι Πέρσες υπόγραψαν συνθήκη ειρήνης γυρνώντας στα παλιά σύνορα

Ο Ηράκλειος γύρισε θριαμβευτής στην Πόλη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.52

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Δημήτρης Βογιατζάκης
Page 53: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΚΕΦ. 19

ΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΑΒΕΣ

1) Τι εκμεταλλεύτηκαν οι Άραβες;

Οι πόλεμοι ανάμεσα στους Πέρσες και τους Βυζαντινούς

εξάντλησαν τα κράτη αυτά κι έτσι οι Άραβες

επεκτάθηκαν από την Αραβία σε περσικές και

βυζαντινές περιοχές.

2) Ποια ήταν η πρωτεύουσα των Αράβων;

Η Δαμασκός της Συρίας.

3) Ποιες περιοχές κατέλαβαν με το στόλο τους;

Την Κύπρο, τη Ρόδο και άλλα νησιά του Αιγαίου κι έτσι

άνοιξε ο δρόμος για την πολιορκία της Πόλης που την

περικύκλωσαν από στεριά και θάλασσα. Δύο φορές

απείλησαν την Κωνσταντινούπολη.

4) Πως αντέδρασαν οι Βυζαντινοί;

Οι Βυζαντινοί με αρχηγό τον αυτοκράτορα Λέων Γ’ τον

Ίσαυρο αντιστάθηκαν γενναία. Νίκησαν όμως χάρη στο

«υγρό πυρ» ένα ανίκητο όπλο με το οποίο έκαψαν πολλά

καράβια των Αράβων οι οποίοι αναγκάστηκαν να

λύσουν την πολιορκία νικημένοι.

5) Που στράφηκαν οι Άραβες μετά την αποτυχία

τους να καταλάβουν την Πόλη;

Κατέλαβαν την Αίγυπτο, την Συρία και πέρασαν στην

Ισπανία. Από εκεί ήθελαν να περάσουν στην Ευρώπη.

Τότε οι Φράγκοι ενωμένοι με αρχηγό τον Κάρολο

Μαρτέλο τους νίκησαν στο Πουατιέ της Γαλλίας και

τους ανάγκασαν να γυρίσουν πίσω.

Δημήτρης Βογιατζάκης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.53

Page 54: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΚΕΦ. 20

Η φύλαξη των Ανατολικών συνόρων και οι Ακρίτες

1) Τι προβλήματα αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί με

τα σύνορα τους;

Τα σύνορα της αυτοκρατορίας ήταν απέραντα και ήταν

δύσκολη η προστασία τους. Ιδιαίτερα τα ανατολικά

σύνορα ξεκινούσαν από το Καύκασο και τον Εύξεινο

Πόντο και έφταναν μέχρι τον Περσικό κόλπο. Έτσι

πολλοί λαοί έκαναν συχνές επιδρομές.

2) Πώς αντιμετώπισαν αυτό το πρόβλημα οι

Bυζαντινοί;

Έβαλαν στις άκρες των συνόρων μόνιμους φρουρούς

τους Ακρίτες. Τους έδιναν δωρεάν γη για καλλιέργεια,

άλογα, όπλα και πανοπλίες, τους απάλλασσαν από τους

φόρους.

3) Τι γνωρίζουμε για τους Ακρίτες;

Ήταν γενναίοι στρατιώτες που στα χρόνια των Αράβων

φρουρούσαν τα σύνορα και εμπόδιζαν τους εχθρούς να

λεηλατούν την αυτοκρατορία. Όταν δεν πολεμούσαν

γυμνάζονταν κι έχτιζαν κάστρα και παρατηρητήρια

(βίγλες) για να φυλούν καλύτερα.

4) Τι ένιωθε ο λαός γι αυτούς;

Ο λαός τους θαύμαζε και τους ένιωθε προστάτες του. Τα

κατορθώματα των Ακριτών ο λαός τα εξύμνησε με τα

ακριτικά τραγούδια.

5) Ποιός ήταν ο πιο ξακουστός Ακρίτας;

Ο πιο ξακουστός ήταν ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας για

χάρη του οποίου γράφτηκε ολόκληρο έπος. Τον

Θεωρούσαν απόγονο του Ηρακλή και του Μ.

Αλέξανδρου.

Δημήτρης Βογιατζάκης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.54

Page 55: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΚΕΦ. 21

ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΛΑΒΟΥΣ

1) Ποιες ήταν οι σχέσεις των Σλάβων με τους Βυζαντινούς;

Οι σχέσεις αρχικά δεν ήταν καλές ( 4ος--- 6ος αιώνας ), γιατί οι Σλάβοι έκαναν

επιδρομές εναντίον των Βυζαντινών.

2) Αργότερα βελτιώθηκαν οι σχέσεις αυτές; ( τι μέτρα πήρε το Βυζάντιο; )

Οι σχέσεις βελτιώθηκαν αφού:

Πολλοί Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στη νότια Βαλκανική

Επηρεάστηκαν από τον τρόπο ζωής των Βυζαντινών

Γνώρισαν τη Χριστιανική θρησκεία και πολλοί έγιναν Χριστιανοί

Αυτούς οι Βυζαντινοί τους χρησιμοποιούσαν σαν τεχνίτες, μισθοφόρους και

τους έδιναν γη για καλλιέργεια.

3) Τι ζήτησε ο Σλάβος ηγεμόνας Ρατισλάβος από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄;

Να στείλουν ιεραποστόλους για να διδάξουν τον Χριστιανισμό.

4) Πως αντέδρασε ο Μιχαήλ ο Γ΄;

Ανάθεσε στον Πατριάρχη Φώτιο την οργάνωση της ιεραποστολής και αυτός

διάλεξε δύο αδέρφια από τη Θεσσαλονίκη που μιλούσαν σλαβικά τον Κύριλλο και

τον Μεθόδιο να διδάξουν το Χριστιανισμό.

5) Τι έργα έκαναν οι δύο ιεραπόστολοι;

Πήγαν στη Μοραβία και έμειναν για τρία χρόνια. Εκεί εκπαίδευσαν ιερείς,

οργάνωσαν την εκκλησία και δίδαξαν το Χριστιανισμό.

6) Περιορίστηκαν μόνο σε αυτή την αποστολή;

Επειδή η Σλαβική γλώσσα δεν είχε αλφάβητο επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο

με βάση το ελληνικό. Έτσι μετέφρασαν τα ιερά κείμενα στα σλαβικά και

έθεσαν τις βάσεις για την γραπτή γλώσσα των Σλάβων.

Το έργο τους ήταν μεγάλο γιατί:

α) εκχριστιάνισαν τους Σλάβους και οργάνωσαν την εκκλησία τους

β) δημιούργησαν φιλικούς δεσμούς ανάμεσα στο Βυζάντιο και τους Σλαβικούς

λαούς.

Δημήτρης Βογιατζάκης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.55

Page 56: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφ. 22

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους

Βούλγαροι

1. Στις αρχές του 9ου

αιώνα, ποιες ήταν οι σχέσεις των Βυζαντινών με

τους Βούλγαρους;

Ενώ οι Βούλγαροι κατοικούσαν μέσα στα εδάφη της Βυζαντινής

Αυτοκρατορίας με την υποχρέωση να εμποδίζουν άλλους λαούς να κάνουν

επιδρομές, άρχισαν σιγά – σιγά να παραβιάζουν τους όρους της συνθήκης και

να επεκτείνονται σε περισσότερα εδάφη. Προσπάθησαν, στο κράτος που

ίδρυσαν, να προσαρτήσουν όλες τις περιοχές που ως τότε κατοικούσαν οι

Σλάβοι.

2. Τι συνέβη όταν αρχηγός των Βουλγάρων έγινε ο Κρούμος;

Οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Κρούμο έκαναν επιδρομές στην Θράκη και

έφτασαν μέχρι την Κων/πολη. Οι Βυζαντινοί ύστερα από σκληρές μάχες τους

απώθησαν, αλλά σκοτώθηκε ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, Νικηφόρος ο Α’.

3. Υπήρξε περίοδος ειρήνης ανάμεσα στους δύο λαούς;

Όταν βασιλιάς των Βουλγάρων έγινε ο Βόγορης, οι σχέσεις έγιναν ειρηνικές.

Αυτό γιατί:

Ο Βόγορης έγινε χριστιανός με το όνομα Μιχαήλ.

Χιλιάδες Βούλγαροι βαφτίστηκαν χριστιανοί.

Πήραν, από τους Σλάβους, το Κυριλλικό αλφάβητο και έτσι οργάνωσαν

το κράτος, την εκπαίδευση και την εκκλησία τους.

4. Τα ειρηνικά χρόνια τελείωσαν σύντομα;

Ναι, γιατί οι Βούλγαροι με νέο αρχηγό τον Συμεών, έκαναν νέους πολέμους. Ο

Αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς βρέθηκε σε δύσκολη θέση και ζήτησε τη

βοήθεια των Ρώσων.

5. Οι πόλεμοι ανάμεσα στους δυο λαούς σταμάτησαν;

Όχι, γιατί οι Βούλγαροι με νέο αρχηγό τον Σαμουήλ λίγα χρόνια μετά, έκαναν

επιθέσεις και προκάλεσαν καταστροφές στις ελληνικές περιοχές. Ύστερα από

μακροχρόνιες συγκρούσεις, ο Βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό και ο Αυτοκράτορας

Βασίλειος ο Β’ συνέτριψε το στρατό τους στο Κλειδί της Μακεδονίας.

Μετά από αυτές τις ήττες το Βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.56

Page 57: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ρώσοι

6. Ποιες ήταν οι σχέσεις των Ρώσων με τους Βυζαντινούς;

Οι σχέσεις τους ήταν ειρηνικές ώσπου το 860 μ.Χ. ο ρωσικός στόλος με 200

πλοία μπήκε στο Βόσπορο, λεηλάτησε τις ακτές και επιτέθηκε στην Κων/πολη.

Οι Βυζαντινοί τους απώθησαν και κατόπιν έκλεισαν συμφωνίες ειρήνης και

συνεργασίας.

7. Γιατί ο Ιωάννης Τσιμισκής πολέμησε τους Ρώσους;

Γιατί, όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τον Αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά να διώξει

τους Βούλγαρους, κράτησαν τα εδάφη που κατέλαβαν για τον εαυτό τους.

Έτσι, ο Ιωάννης Τσιμισκής τους πολέμησε και τους ανάγκασε να επανέλθουν

στα δικά τους εδάφη.

8. Πώς ήταν οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους Ρώσους, επί

Αυτοκράτορα Βασιλείου του Β΄;

Οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από τους Βυζαντινούς όταν ήταν Αυτοκράτορας ο

Βασίλειος ο Β’. Έτσι, αναπτύχθηκαν στενοί θρησκευτικοί και πολιτικοί δεσμοί.

Οι Ρώσοι γνώρισαν τον Βυζαντινό πολιτισμό και οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν

ειρήνη. Οι δυο λαοί γνώρισαν μεγάλη οικονομική, πολιτική, πνευματική

ανάπτυξη και ακτινοβολία.

Δημήτρης Βογιατζάκης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.57

Page 58: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eimet08

Κεφ. 17 Οι γείτονες των Βυζαντινών 1. Από πού προέρχονταν οι λαοί που κατοικούσαν στα σύνορα του

Βυζαντίου;

Κάποιοι ζούσαν εκεί από τα παλιότερα χρόνια και άλλοι εμφανίστηκαν για

πρώτη φορά, κατά τις μετακινήσεις τους.

2. Πώς τους αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί;

Οι Βυζαντινοί επικοινωνούσαν μαζί τους και προσπαθούσαν να διατηρούν

καλές σχέσεις.

3. Ποια προβλήματα δημιουργούσαν στην αυτοκρατορία αυτοί οι λαοί;

Έκαναν επιδρομές, λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες,

καταλάμβαναν τις ακρινές επαρχίες και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους

τους. Έκλειναν τα περάσματα της στεριάς και της θάλασσας και

δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της πρωτεύουσας σε σιτάρι, πρώτες ύλες και

αγαθά.

4. Ποιος ήταν ο πόθος των γειτονικών λαών του Βυζαντίου;

Γνώριζαν την Κωνσταντινούπολη, θαύμαζαν τη ζωή και τον πλούτο της

και ήθελαν να την κατακτήσουν. Πολλές φορές παραβίαζαν τα σύνορα

έφταναν έξω από τα τείχη της Πόλης και την πολιορκούσαν από στεριά

και θάλασσα.

5. Πώς τους αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί;

Οχύρωναν την πόλη τους, αντιστέκονταν και τους αντιμετώπιζαν με

πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά μέσα.

6. Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι λαοί, γείτονες των Βυζαντινών;

Στο βορρά οι Σλάβοι, οι Άβαροι και οι Βούλγαροι και στην ανατολή οι

Πέρσες και οι Άραβες με αρχηγό το Μωάμεθ ήταν οι λαοί που

απασχόλησαν περισσότερο το Βυζάντιο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.58

Page 59: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

18. Πέρσες και Άβαροι συμμαχούν εναντίον του Βυζαντίου

1. Πότε έγινε αυτοκράτορας στο Βυζάντιο ο Ηράκλειτος;

Ο Ηράκλειτος έγινε αυτοκράτορας στο Βυζάντιο το 610μ.Χ.

2. Σε ποια κατάσταση βρήκε την αυτοκρατορία;

Η αυτοκρατορία ήταν σε δεινή κατάσταση, δηλαδή : το βυζαντινό κράτος

απειλούσαν οι Άβαροι στην Ευρώπη και οι Πέρσες στην Ασία και τα ταμεία

του κράτους ήταν άδεια.

3. Τι δεν μπορούσε να κάνει ο Ηράκλειτος λόγω της κακής οικονομικής

κατάστασης του κράτους;

Χωρίς χρήματα δεν μπορούσε να οργανώσει στρατό και στόλο. Οι Πέρσες δεν

δέχονταν την ειρήνη και οι Άβαροι ζητούσαν υπερβολικά χρήματα.

4. Ποιος και πώς τον βοήθησε να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα;

Τον βοήθησε ο Πατριάρχης Σέργιος, ο οποίος έδωσε τα χρήματα της

εκκλησίας ως δάνειο στο κράτος.

5. Τι έκανε μ’ αυτά τα χρήματα ο Ηράκλειτος;

● Ο Ηράκλειτος οργάνωσε το στρατό και το στόλο.

● Επισκεύασε τα τείχη και συγκέντρωσε εφόδια και τροφές για τους

κατοίκους της Πόλης.

● Μοίρασε γη στους στρατιώτες των συνόρων, με την υποχρέωση να την

καλλιεργούν και να την υπερασπίζονται.

● Έκλεισε ειρήνη με τον αρχηγό των Αβάρων, Χαγάνο, προσφέροντάς του

χρήματα.

6. Τι έκανε αφού δεν είχε την απειλή των Αβάρων;

Στράφηκε εναντίον των Περσών, οι οποίοι, με βασιλιά το Χοσρόη είχαν

κατακτήσει τη Συρία, τη Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Αιχμαλώτισαν τον

Πατριάρχη Ιεροσολύμων και μετέφεραν τον Τίμιο Σταυρό στην πρωτεύουσά

τους Κτησιφώντα.

7. Πόσες εκστρατείες έκανε εναντίον των Περσών και ποιο ήταν το

αποτέλεσμά τους;

Εκστράτευσε δύο φορές. Την πρώτη διέσχισε τη Μικρά Ασία και χωρίς να

πολεμήσει τους Πέρσες που βρίσκονταν εκεί, βάδισε κατά της Περσίας

αναγκάζοντας τους Πέρσες να υποχωρήσουν.

Κατά τη δεύτερη (626μ.Χ.) οι Πέρσες συνεννοήθηκαν με τους Αβάρους και

από κοινού πολιόρκησαν την Πόλη από στεριά και θάλασσα. Ο Ηράκλειτος

δεν προλάβαινε να γυρίσει να βοηθήσει την Πόλη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.59

Page 60: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

8. Σε ποιους είχε αναθέσει τη φύλαξη της Πόλης κατά τη διάρκεια των

εκστρατειών και πως προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την απειλή των

Αβάρων;

Την προστασία τη Πόλης την είχε αναθέσει στον Πατριάρχη Σέργιο και το

μάγιστρο Βώνο. Αυτοί πρόσφεραν περισσότερα χρήματα στους Αβάρους, για

να λύσουν την πολιορκία, αλλά εκείνοι αρνήθηκαν.

9. Ποιες ήταν οι συνέπειες αυτής της άρνησης;

Οι Βυζαντινοί εξοργίστηκαν και υπερασπίστηκαν με κάθε μέσο την Πόλη.

Πολέμησαν γενναία, απέκρουσαν τις επιθέσεις στη στεριά και βύθισαν με

τους δρόμωνές τους τα μονόξυλα των Αβάρων στη θάλασσα. Οι Πέρσες,

βλέποντας αυτή την εξέλιξη, έλυσαν την πολιορκία και αναχώρησαν για τη

χώρα τους.

10. Σε ποιον απέδωσαν οι βυζαντινοί τη σωτηρία της Πόλης;

Οι κάτοικοι απέδωσαν τη σωτηρία της Πόλης στην Παναγία και όρθιοι, όλη τη

νύχτα, έψαλαν προς τιμή της τον Ακάθιστο Ύμνο.

11. Ποιες ήταν οι συνέπειες της νίκης αυτής;

Ο στρατός του αυτοκράτορα νίκησε τους Πέρσες σε αλλεπάλληλες μάχες.

Ελευθέρωσε τις υποδουλωμένες περιοχές, ξαναπήρε τον Τίμιο Σταυρό και

τους ανάγκασε να υπογράψουν ειρήνη και να επανέλθουν στα αρχικά τους

σύνορα. Ο Ηράκλειτος γύρισε θριαμβευτής στην Κωνσταντινούπολη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.60

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
eimet08
Page 61: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

eimet08

19. Οι Βυζαντινοί και οι Άραβες

1. Ποιες συνέπειες είχαν οι μακροχρόνιοι πόλεμοι Βυζαντινών και

περσών, ποιος το εκμεταλλεύτηκε και πώς;

Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι ανάμεσα στους Πέρσες και τους Βυζαντινούς

εξάντλησαν και τα δύο κράτη. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκαν οι Άραβες,

οι οποίοι κατέλαβαν πολλές περσικές και βυζαντινές περιοχές. Έκαναν

πρωτεύουσά τους τη Δαμασκό της Συρίας και αποτελούσαν απειλή για το

Βυζάντιο.

2. Ποιος ήταν ο στόχος τους και πώς προσπάθησαν να τον πετύχουν;

Κύριος στόχος τους ήταν η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης. Με στόλο,

κατέλαβαν την Κύπρο, τη Ρόδο και άλλα νησιά του Αιγαίου και πολιόρκησαν

δύο φορές (673 & 717μ.Χ.) την Πόλη από στεριά και θάλασσα.

3. Πώς αντιμετώπισαν την απειλή οι Βυζαντινοί;

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ’ ο Ίσαυρος και οι πολιορκημένοι Βυζαντινοί

πέρασαν δύσκολες ώρες, αλλά νίκησαν χάρη στο «υγρό πυρ», με το οποίο

έκαψαν μεγάλο μέρος του στόλου των Αράβων και τους ανάγκασαν να λύσουν

την πολιορκία.

4. Τι έκαναν οι Άραβες μετά τη λύση της πολιορκίας της Πόλης;

Οι Άραβες στράφηκαν δυτικά, κατέλαβαν την Αίγυπτο, την Καρχηδόνα και,

σχεδόν χωρίς αντίσταση, στις αρχές του 8ου αιώνα, πέρασαν στην Ισπανία.

5. Τι προσπάθησαν να κάνουν και ποιος τους αντιμετώπισε και πώς;

Διάβηκαν τα Πυρηναία και προσπάθησαν να περάσουν στην Ευρώπη. Οι

συνασπισμένοι Φράγκοι, με αρχηγό τον Κάρολο Μαρτέλο, τους νίκησαν στο

Πουατιέ της Γαλλίας και τους ανάγκασαν να επιστρέψουν στην Ισπανία

(732μ.Χ.). Έτσι έκλεισαν οριστικά οι δρόμοι των Αράβων προς την Ευρώπη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.61

Page 62: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

20. Η φύλαξη των ανατολικών συνόρων και οι Ακρίτες

1. Γιατί ήταν δύσκολη η φύλαξη των συνόρων της αυτοκρατορίας;

Τα σύνορα της αυτοκρατορίας ήταν απέραντα και γι’ αυτό η φύλαξή τους ήταν

δύσκολη. Τα ανατολικά σύνορα άρχιζαν από τον Καύκασο και τον Εύξεινο

Πόντο και ακολουθώντας τον Τίγρη και τον Ευφράτη ποταμό έφταναν ως τον

Περσικό κόλπο. Πέρα από τα σύνορα αυτά ζούσαν λαοί που έκαναν επιδρομές

και λεηλατούσαν τις ανατολικές βυζαντινές περιοχές.

2. Τι έκαναν οι Βυζαντινοί για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αυτό;

Έβαλαν φρουρές στις άκρες αυτές των συνόρων μόνιμους φρουρούς που τους

ονόμαζαν Ακρίτες. Σ’ αυτούς έδιναν δωρεάν γη για καλλιέργεια, άλογα και

πανοπλίες για τους πολέμους και τους απάλλασσαν από τους φόρους.

3. Πότε και πώς έδρασαν οι Ακρίτες;

Οι Ακρίτες έγιναν ονομαστοί στα χρόνια που απειλούσαν το Βυζάντιο οι

Άραβες (7ος – 10ος αι.). Οργανωμένοι σε μεγάλες ομάδες, φρουρούσαν τα

περάσματα των συνόρων κι εμπόδιζαν τους εχθρούς να λεηλατούν τα μέρη

εκείνα. Όταν δεν πολεμούσαν, γυμνάζονταν και βοηθούσαν να χτιστούν

κάστρα και βίγλες στα μέρη τα οποία φύλαγαν.

4. Πώς τους αντιμετώπιζε ο λαός;

Ο λαός τους ένιωθε προστάτες του, τους αγαπούσε και τους θαύμαζε για την

ανδρεία τους. Τους εξύμνησε στα ακριτικά τραγούδια, που μιλούν για τη ζωή

και τους αγώνες τους. Τα τραγούδια αυτά σώθηκαν ως τις μέρες μας και

αποτέλεσαν τη βάση των δημοτικών τραγουδιών.

5. Ποιος ήταν ο πιο γνωστός απ’ τους Ακρίτες;

Ο πιο γνωστός ήταν ο Βασίλειος Διγενής.

6. Πώς εξυμνήθηκε από το λαό;

Εξυμνήθηκε ξέχωρα στο έπος «Βασίλειος Διγενής Ακρίτας». Στην Κύπρο,

στον Πόντο , στην Κρήτη και σ’ όλη την Ελλάδα μιλούν και τραγουδούν, ακόμη

και σήμερα, για «της γης τον ανδρειωμένο», που είναι απόγονος του Ηρακλή,

του Αχιλλέα και του Μεγαλέξανδρου, αλλά και πρόγονος του κλέφτη του

1821.

eimet08

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.62

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Ερωτήσεις- Απαντήσεις
Page 63: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

21. Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους 1. Ποια περίοδο και γιατί δεν ήταν καλές οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους

Σλάβους;

Από τον 4ο ως τον 7ο αιώνα οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους Σλάβους δεν ήταν

καλές, γιατί οι Σλάβοι έκαναν επιθέσεις μαζί με άλλους λαούς κατά των βυζαντινών

περιοχών.

2. Πότε και γιατί βελτιώθηκαν οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους Σλάβους;

Οι σχέσεις τους βελτιώθηκαν στις αρχές του 8ου αιώνα. Πολλοί Σλάβοι

εγκαταστάθηκαν στη νότια Βαλκανική και ενσωματώθηκαν στους βυζαντινούς

πληθυσμούς και στον τρόπο ζωής τους. Επίσης οι Βυζαντινοί τους έδιναν γη να

καλλιεργήσουν και τους χρησιμοποιούσαν ως μισθοφόρους στο στρατό ή ως τεχνίτες

στα δημόσια έργα.

3. Τι έγινε με τους Σλάβους της βόρειας Βαλκανικής;

Εκεί οι σλαβικές φυλές συνεργάστηκαν μεταξύ τους και οργάνωσαν δικά τους κράτη.

Το διοικητικό τους σύστημα ήταν επηρεασμένο από το Βυζάντιο, με το οποίο

επικοινωνούσαν και διατηρούσαν καλές σχέσεις.

4. Τι ζήτησαν από τους Βυζαντινούς οι Σλάβοι;

Το 826μ.Χ., ο Σλάβος ηγεμόνας της Μοραβίας Ρατισλάβος έστειλε πρεσβεία στην

Κωνσταντινούπολη και ζήτησε από τους Βυζαντινούς να στείλουν ιεραποστόλους για

να διδάξουν στο λαό τη χριστιανική πίστη.

5. Ποια ήταν η απάντηση των Βυζαντινών;

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ ο Γ’ αποδέχτηκε την πρόσκληση του Ρατισλάβου και ο

πατριάρχης Φώτιος ανέθεσε τη σημαντική αυτή αποστολή σε δυο αδελφούς από τη

Θεσσαλονίκη, τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, στελέχη της Πατριαρχικής Σχολής, οι

οποίοι μιλούσαν τη σλαβική γλώσσα.

6 Τι έκαναν οι δυο ιεραπόστολοι;

Πήγαν με επιλεγμένους συνεργάτες στη Μοραβία και εργάστηκαν επί τρία χρόνια.

Εκπαίδευσαν μαθητές και ιερείς, οργάνωσαν τη λειτουργία της εκκλησίας και κήρυξαν

το χριστιανικό λόγο.

7. Τι έκαναν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της γλώσσας;

Επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε γραφή, επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο, που βάση

του έχει το ελληνικό. Έτσι μετέφρασαν σε απλό και κατανοητό λόγο τα ιερά κείμενα

και έθεσαν τις βάσεις της γραπτής σλαβικής γλώσσας.

8. Γιατί το έργο που δημιούργησαν είναι μεγάλο και σημαντικό;

● Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους και οργάνωσαν την εκκλησία τους.

● Συνέβαλαν στην ανάπτυξη φιλικών δεσμών ανάμεσα στους σλαβικούς λαούς και το

Βυζάντιο, οι οποίοι διατηρούνται μέχρι τις μέρες μας.

eimet08

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.63

Page 64: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους

Βούλγαρους και τους Ρώσους

Α. Οι Βούλγαροι

1. Τι έκαναν οι Βούλγαροι στις αρχές του 9ου αιώνα;

Στις αρχές του 9ου αιώνα οι Βούλγαροι κατοικούσαν στα

εδάφη του Βυζαντίου έχοντας την υποχρέωση να

εμποδίζουν άλλους λαούς να κάνουν το ίδιο. Δεν

περιορίστηκαν όμως στα εδάφη που όριζε η συνθήκη τους

με το Βυζάντιο και σταδιακά προσπάθησαν να

προσαρτήσουν στο κράτος που ίδρυσαν όλες τις περιοχές

που ως τότε κατοικούσαν οι Σλάβοι.

2. Πού οδήγησε αυτή η ενέργειά τους;

Η ενέργειά τους αυτή οδήγησε σε προστριβές με το

Βυζάντιο, που κράτησαν περίπου 2 αιώνες.

3. Τι έγινε τον 9ο αιώνα;

Οι Βούλγαροι, με αρχηγό τον Κρούμο, έκαναν επιδρομές

στη Θράκη κι έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη. Οι

Βυζαντινοί κατάφεραν να τους απωθήσουν ύστερα από

σκληρές μάχες. Σε μια από αυτές μάλιστα σκοτώθηκε ο

αυτοκράτορας του Βυζαντίου Νικηφόρος Α’.

4. Ποια περίοδος στις σχέσεις του Βυζαντίου με του

Βούλγαρους ήταν ειρηνική και γιατί;

Στα χρόνια που βασιλιάς των Βουλγάρων ήταν ο Βόγορης,

οι σχέσεις τους ξανάγιναν ειρηνικές. Ο Βόγορης

βαφτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα Μιχαήλ. Το

παράδειγμά του ακολούθησαν χιλιάδες ομοεθνείς του. Την

ίδια περίοδο πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό

αλφάβητο και το χρησιμοποίησαν στην οργάνωση του

κράτους, για την εκπαίδευση και για τη λειτουργία της

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.64

Page 65: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

εκκλησίας τους. Έτσι ήρθαν πιο κοντά στον τρόπο ζωής

και τον πολιτισμό των Βυζαντινών.

5. Πότε ξέσπασαν νέοι πόλεμοι;

Νέοι πόλεμοι ξέσπασαν, όταν αρχηγός των Βουλγάρων

ήταν ο Συμεών. Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς,

βρέθηκε σε τόσο δύσκολη θέση, ώστε ζήτησε τη βοήθεια

των Ρώσων για να τους αντιμετωπίσει.

6. Πότε επιτέθηκαν ξανά οι Βούλγαροι;

Όταν αρχηγός του ήταν ο Σαμουήλ, επιτέθηκαν ξανά κι

έκαναν φοβερές καταστροφές, φτάνοντας ως την

Πελοπόννησο. Ακολούθησαν σκληρές και μακροχρόνιες

μάχες.

7. Ποιος κατάφερε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των

Βουλγάρων οριστικά;

Ο βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους

αντιμετώπισε νικηφόρα στο Σπερχειό ποταμό και ο

αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β’ συνέτριψε το στρατό τους

στο Κλειδί της Μακεδονίας στον ποταμό Στρυμόνα

(1014μ.Χ.). το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και έγινε

βυζαντινή επαρχία. Οι Βούλγαροι για πολλές δεκαετίες

δεν ενόχλησαν το Βυζάντιο.

Β. Οι Ρώσοι

1. Από πού ήρθαν οι Ρώσοι, πού εγκαταστάθηκαν και

ποιες ήταν οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο αρχικά;

Οι Ρώσοι ήρθαν από τη Σκανδιναβική χερσόνησο κι

εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη, στην περιοχή

του σημερινού Κιέβου της Ουκρανίας. Οι αρχικές σχέσεις

τους με το Βυζάντιο ήταν φιλικές.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.65

Page 66: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

2. Πότε διαταράχτηκαν οι σχέσεις του Βυζαντίου με

τους Ρώσους;

Το 860μ.Χ. , ο ρωσικός στόλος μπήκε στο Βόσπορο,

λεηλάτησε τις ακτές και τα νησιά της Προποντίδας και

επιτέθηκε κατά της Κωνσταντινούπολης. Οι Βυζαντινοί,

παρότι εκείνη την εποχή ήταν σε πόλεμο με τους Άραβες,

κατάφεραν να τους απωθήσουν στον Εύξεινο Πόντο. Τα

επόμενα χρόνια ήρθαν σε συμφωνίες ειρήνης και

συνεργασίας μαζί τους.

3 Πότε ξαναήρθαν σε σύγκρουση με τους Ρώσους οι

Βυζαντινοί;

Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς να

αντιμετωπίσουν τους Βουλγάρους, κράτησαν για τον εαυτό

τους εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν. Οι

Βυζαντινοί με τον Ιωάννη Τσιμισκή τους ανάγκασαν να

αποσυρθούν και να επιστρέψουν στη χώρα τους.

4 Τι έγινε στα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο

Βασίλειος ο Β’;

Οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από τους Βυζαντινούς. Αυτό

βοήθησε να αποκτήσουν οι ίδιοι και το Βυζάντιο μεγάλη

πολιτική, οικονομική και πνευματική ακτινοβολία. Ανάμεσα

στα δύο κράτη αναπτύχθηκαν στενοί πολιτικοί και

θρησκευτικοί δεσμοί. Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό

πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν

ειρήνη και συνεργασία μαζί τους.

eimet08

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.66

Page 67: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

11/01/11

Σκάρπα Ηλέκτρα

17. ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Γύρω από τα σύνορα υπήρχαν πολλοί λαοί, κάποιοι από τους

οποίους ζούσαν εκεί παλιότερα ενώ κάποιοι άλλοι εμφανίζονταν

για πρώτη φορά.

Τα προβλήματα που δημιουργούσαν στην αυτοκρατορία:

έκαναν επιδρομές.

λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες.

καταλάμβαναν ακριτικές περιοχές της αυτοκρατορίας και

αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους τους.

έκλειναν τα στενά περάσματα των δρόμων της στεριάς και της

θάλασσας και δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της

Κωνσταντινούπολης με σιτάρι και άλλα αγαθά.

θέλοντας να κατακτήσουν την Κωνσταντινούπολη παραβίαζαν

τα σύνορα, έφταναν με το στρατό και το στόλο έξω από τα τείχη

της και την πολιορκούσαν.

Πώς αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους:

οχύρωναν την πόλη τους.

τους αντιμετώπιζαν με πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά

μέσα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.67

Page 68: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

13/01/11

18. ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΑΒΑΡΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ

ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

Στις αρχές του 7ου αιώνα ο Έξαρχος της Καρχηδόνας Ηράκλειος έγινε

αυτοκράτορας στο Βυζάντιο.

Τα προβλήματα του κράτους:

τα ταμεία του κράτους ήταν άδεια και χωρίς χρήματα.

δεν μπορούσε να οργανώσει τον παραμελημένο στρατό και στόλο.

Οι κινήσεις του Ηράκλειου:

προσπάθησε να κλείσει ειρήνη με τους Πέρσες αλλά δε δέχτηκαν.

προσπάθησε να κλείσει ειρήνη με τους Άβαρους αλλά ζητούσαν

υπερβολικά ανταλλάγματα.

Η βοήθεια της εκκλησίας:

ο Πατριάρχης Σέργιος έδωσε τα χρήματα της εκκλησίας ως δάνειο στο

κράτος.

πήρε τα χρυσά και ιερά σκεύη της εκκλησίας και τα έδωσε στον

αυτοκράτορα για να κόψει νόμισμα.

Ο Ηράκλειος οργανώνει το κράτος:

έχοντας χρήματα οργάνωσε το στρατό και το στόλο.

επισκεύασε τα τείχη.

συγκέντρωσε τρόφιμα για τους κατοίκους της Πόλης.

μοίρασε γη στους στρατιώτες των συνόρων με την υποχρέωση να της

καλλιεργούν και να την υπερασπίζονται.

Έκλεισε ειρήνη με το Χάγανο, τον αρχηγό των Αβάρων, δίνοντάς του τα

χρήματα που ζητούσε.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.68

Page 69: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Πέρσες:

με βασιλιά το Χοσρόη είχαν κατακτήσει τη Συρία, την Παλαιστίνη και την

Αίγυπτο.

αιχμαλώτισαν τον Πατριάρχη των Ιεροσολύμων και μετέφεραν τον Τίμιο

Σταυρό στην πρωτεύουσά τους.

Οι εκστρατείες του Ηράκλειτου κατά των Περσών:

1η εκστρατεία:

διέσχισε την Μικρά Ασία χωρίς να πολεμήσει τους Πέρσες και βάδισε κατά

της Περσίας.

ανέθεσε τη φύλαξη της Πόλης στον Πατριάρχη και στο μάγιστρο Βώνο.

2η εκστρατεία:

ενώ ο Ηράκλειτος βρίσκονταν στην Περσία, οι Πέρσες ενώθηκαν με τους

Άβαρους και πολιόρκησαν την Πόλη από στεριά και θάλασσα.

Ο πατριάρχης Σέργιος και ο μάγιστρος Βώνος πρόσφεραν περισσότερα

χρήματα στους Αβάρους για να τηρήσουν τη συνθήκη ειρήνης εκείνοι όμως

αρνήθηκαν.

οι Βυζαντινοί εξοργίστηκαν με τη στάση των Αβάρων και πολέμησαν με

κάθε μέσο προστατεύοντας την πόλη τους.

οι Πέρσες βλέποντας αυτή την εξέλιξη έφυγαν για τη χώρα τους.

ο Ηράκλειτος έμαθε τη νίκη και ενθαρρυμένος ο στρατός του νίκησε τους

Πέρσες κάνοντάς τους να επιστρέψουν στα αρχικά τους σύνορα.

ο Ηράκλειτος πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό και ανάγκασε τους Πέρσες να

υπογράψουν ειρήνη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.69

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Σκάρπα Ηλέκτρα
Page 70: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

18/01/11

19. ΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΑΒΕΣ

Οι Άραβες:

Οι Άραβες εκμεταλλεύτηκαν την αδυναμία των Βυζαντινών και των Περσών και

μέσα σε λίγα χρόνια επεκτάθηκαν από την άγονη Αραβία σε πολλές περσικές και

βυζαντινές περιοχές.

Έκαναν πρωτεύουσά τους τη Δαμασκό της Συρίας και έγιναν διαρκής κίνδυνος για

τους Βυζαντινούς.

Η πορεία των Αράβων προς το Βυζάντιο:

Οι Άραβες πέρασαν από την Κύπρο και τα νησιά του Αιγαίου και έφτασαν από τη

θάλασσα στην Κωνσταντινούπολη.

Ταυτόχρονα έφτασε στην Κωνσταντινούπολη και ο στρατός τους και την

περικύκλωσαν από στεριά και θάλασσα.

Ο Λέων Γ’ ο Ίσαυρος (Λέων τρίτος ο Ίσαυρος) και οι Βυζαντινοί πολέμησαν

γενναία καίγοντας τα πλοία των Αράβων με το «υγρό πυρ».

Η πορεία των Αράβων προς την Ευρώπη:

Οι Άραβες κατέλαβαν χωρίς αντίσταση την Αίγυπτο και την Καρχηδόνα και

πέρασαν στην Ισπανία.

Προσπάθησαν να περάσουν τα Πυρηναία για να κατακτήσουν την Ευρώπη.

Οι Φράγκοι, με αρχηγό τον Κάρολο Μαρτέλο, τους νίκησαν στο Πουατιέ της Γαλλίας

και τους ανάγκασαν να επιστρέψουν στην Ισπανία.

Σκάρπα Ηλέκτρα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.70

Page 71: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

20/01/11

20. Η ΦΥΛΑΞΗ ΤΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΚΡΙΤΕΣ

Τα ανατολικά σύνορα:

Τα ανατολικά σύνορα άρχιζαν από τον Καύκασο και τον Εύξεινο

Πόντο κι ακολουθώντας τον Τίγρη και Ευφράτη ποταμό έφταναν ως

τον περσικό κόλπο

Πέρα από τα σύνορα αυτά ζούσαν λαοί που συχνά έκανα επιδρομές

και λεηλατούσαν τις ανατολικές βυζαντινές επαρχίες.

Οι Ακρίτες:

Ήταν μόνιμοι φρουροί των ανατολικών συνόρων της βυζαντινής

αυτοκρατορίας.

Είχαν δωρεάν γη για καλλιέργεια, άλογα και πανοπλίες για τους

πολέμους και απαλλάσσονταν από τους φόρους.

Έγιναν ονομαστοί στα χρόνια που απειλούσαν το Βυζάντιο οι

Άραβες.

Όταν δεν πολεμούσαν, γυμνάζονταν στο τρέξιμο και στο κοντάρι,

βοηθούσαν να οχυρωθούν ακριτικές πόλεις και έχτιζαν κάστρα και

παρατηρητήρια στα μέρη στα οποία φύλαγαν.

Ο λαός τους ένιωθε προστάτες του, θαύμαζε την αντρεία τους και

τους ύμνησε στα ακριτικά τραγούδια.

Ο πιο ξακουστός από τους Ακρίτες ήταν ο Βασίλειος Διγενής.

Σκάρπα Ηλέκτρα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.71

Page 72: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

26/01/11

21. ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΕΚΧΡΙΣΤΙΑΝΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΛΑΒΟΥΣ

Οι σχέσεις Σλάβων-Βυζαντινών:

4ος ως 7ος αιώνας: οι Σλάβοι έκαναν επιθέσεις μαζί με άλλους λαούς κατά των βυζαντινών

περιοχών.

8ος αιώνας: οι σχέσεις Σλάβων-Βυζαντινών βελτιώθηκαν.

Οι Σλάβοι της νότιας Βαλκανικής:

ενσωματώθηκαν με τους βυζαντινούς πληθυσμούς.

γνώρισαν τη χριστιανική θρησκεία και βαπτίστηκαν χριστιανοί.

οι Βυζαντινοί τους έδιναν γη να καλλιεργήσουν και τους χρησιμοποιούσαν ως μισθοφόρους στο

στρατό ή ως τεχνίτες στα δημόσια έργα.

Οι Σλάβοι της βόρειας Βαλκανικής:

οι σλαβικές φυλές ενώθηκαν και οργάνωσαν το δικό τους κράτος.

το σύστημα της διοίκησης που είχαν έμοιαζε με αυτό των Βυζαντινών.

διατηρούσαν καλές σχέσεις με τους Βυζαντινούς.

Οι Σλάβοι ζητούν να διδαχθούν τη χριστιανική πίστη:

το 826 μ.Χ. ο Σλάβος ηγεμόνας Ρατισλάβος έστειλε πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη και ζήτησε

να στείλουν ιεραπόστολους για να διδάξουν στο λαό του χριστιανική πίστη.

ο αυτοκράτορας Μιχαήλ ο Γ’ (Μιχαήλ ο τρίτος) αποδέχτηκε την πρόσκληση και ο πατριάρχης

Φώτιος έστειλε δύο αδερφούς από τη Θεσσαλονίκη τον Κύριλλο και το Μεθόδιο οι οποίοι μιλούσαν τη

σλαβική γλώσσα.

Οι δυο ιεραπόστολοι:

βάπτισαν τους Σλάβους χριστιανούς και οργάνωσαν την εκκλησία τους.

συνέβαλαν στην ανάπτυξη των φιλικών δεσμών ανάμεσα στους σλαβικούς λαούς και στο Βυζάντιο.

επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε γραφή, επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο που είχε ως βάση του

το ελληνικό.

Σκάρπα Ηλέκτρα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.72

Page 73: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

27/01/11

22. ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ

ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ

Α. ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ

Τον 9ο αιώνα οι Βούλγαροι εξακολουθούσαν να

κατοικούν μέσα στα εδάφη του Βυζαντίου.

Δεν περιορίστηκαν μόνο στα εδάφη που όριζε η

συνθήκη τους με το Βυζάντιο και προσπάθησαν να

προσαρτήσουν στο κράτος τους όλες τις περιοχές που ως

τότε κατοικούσαν οι Σλάβοι. Η ενέργεια αυτή οδήγησε σε

συγκρούσεις με το Βυζάντιο και διήρκησε δυο αιώνες.

Οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Κρούμο έκαναν επιδρομές

στη Θράκη και έφτασαν μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Οι

Βυζαντινοί τους απώθησαν έπειτα από σκληρές μάχες.

Όταν ήταν αρχηγός των Βουλγάρων ο Βόγορης, οι

σχέσεις τους με το Βυζάντιο αποκαταστάθηκαν. Ο

Βόγορης βαπτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα

Μιχαήλ. Κι άλλοι Βούλγαροι βαπτίστηκαν χριστιανοί.

Πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο και το

χρησιμοποίησαν για την οργάνωση του κράτους και της

εκκλησίας και την εκπαίδευση.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.73

Page 74: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Όταν ήταν αρχηγός ο Συμεών, άρχισαν νέους

πολέμους με το Βυζάντιο. Οι Βυζαντινοί τους νίκησαν με

τη βοήθεια των Ρώσων.

Όταν ήταν αρχηγός ο Σαμουήλ, οι Βούλγαροι έκανα

επιδρομές και έφτασαν ως την Πελοπόννησο

προκαλώντας φοβερές καταστροφές. Ο βυζαντινός

στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους νίκησε στο

Σπερχειό ποταμό και ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β’

(Βασίλειος ο δεύτερος) συνέτριψε το στρατό τους δίπλα

στον ποταμό Στρυμόνα.

Το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και η Βουλγαρία έγινε

βυζαντινή επαρχία

Β. ΟΙ ΡΩΣΟΙ

Οι Ρώσοι είναι ο νεότερος χρονικά λαός που έγινε

«γείτονας» των Βυζαντινών.

Οι αρχικές σχέσεις με το Βυζάντιο ήταν φιλικές. Το

860 μ.Χ. ο ρωσικός στόλος με 200 πλοιάρια μπήκε στο

Βόσπορο, λεηλάτησε τις ακτές και τα νησιά και επιτέθηκε

στην Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί παρόλο που

βρισκόταν σε πόλεμο με τους Άραβες κατάφεραν να τους

απωθήσουν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.74

Page 75: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

27/01/11

Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς να

αντιμετωπίσουν τους Βούλγαρους, κράτησαν για τον εαυτό

τους τα εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν. Οι

Βυζαντινοί με τον Ιωάννη Τσιμισκή πολέμησαν και

ανάγκασαν τους Ρώσους να επιστρέψουν στη χώρα τους.

Όταν ήταν αυτοκράτορας ο Βασίλειος ο Β’ (Βασίλειος ο

δεύτερος) και μετά οι Ρώσοι έγιναν χριστιανοί από τους

Βυζαντινούς. Έτσι, οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό

πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν

ειρήνη και συνεργασία μαζί τους για πολλούς αιώνες.

Σκάρπα Ηλέκτρα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.75

Page 76: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.76

Page 77: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 17ο

Οι γείτονες των Βυζαντινών.

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.77

Page 78: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Γύρω από τα σύνορα του Βυζαντίου υπήρχαν πολλοί λαοί.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.78

Page 79: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Με τους λαούς αυτούς οι Βυζαντινοί επικοινωνούσαν και προσπαθούσαν να έχουν καλές σχέσεις.

Βουλγαρική αποστολή στην Κωνσταντινούπολη, σε επίσημη ακρόασηαπό το Βυζαντινό αυτοκράτορα (αρχές 9ου αι.)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.79

Page 80: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Πολλές φορές όμως, οι λαοί αυτοί έκαναν επιδρομές στα εδάφη Πολλές φορές όμως, οι λαοί αυτοί έκαναν επιδρομές στα εδάφη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και δημιουργούσαν προβλήματατης Βυζαντινής αυτοκρατορίας και δημιουργούσαν προβλήματατης Βυζαντινής αυτοκρατορίας και δημιουργούσαν προβλήματα.της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και δημιουργούσαν προβλήματα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.80

Page 81: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Α έ έ έθ Αρκετές φορές επιτέθηκαν εναντίον της Κωνσταντινούπολης πολιορκώντας την από στεριά και πολιορκώντας την από στεριά και

θάλασσα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.81

Page 82: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Βυζαντινοί αντιμετώπιζαν τους εχθρούς τους με πολεμικά οικονομικά και διπλωματικά μέσα.πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά μέσα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.82

Page 83: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Λίγα λόγια για τους γείτονες του Β ζΒυζαντίου.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.83

Page 84: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Σλάβοι κατοικούσαν πάνω από τον ποταμό πάνω από τον ποταμό

Δούναβη. Η μετακίνηση των Αβάρων Η μετακίνηση των Αβάρων στην ίδια περιοχή αν και ανάμειξε τους δύο λαούς ανάμειξε τους δύο λαούς

ανάγκασε πολλούς Σλάβους να μετακινηθούν νοτιότερα να μετακινηθούν νοτιότερα και να εγκατασταθούν στα

βυζαντινά εδάφηβυζαντινά εδάφη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.84

Page 85: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Άβαροι ήταν λαός συγγενικός των Ούννων. Ήρθαν από τη

μακρινή Μογγολία και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή

Κα ά Α ό α του Καυκάσου. Αργότερα μετακινήθηκαν δυτικότερα και εγκαταστάθηκαν στις περιοχές εγκαταστάθηκαν στις περιοχές που κατοικούσαν οι Σλάβοι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.85

Page 86: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι δυο λαοί αρκετές Οι δυο λαοί αρκετές φορές συνεργάζονταν και έκαναν επιδρομές και έκαναν επιδρομές στα βυζαντινά εδάφη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.86

Page 87: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Βούλγαροι ήταν ασιατικής καταγωγής ασιατικής καταγωγής και αρχικά είχαν εγκατασταθεί στη β λ ή βορειοανατολική περιοχή τους

Εύξεινου Πόντου Εύξεινου Πόντου. Αργότερα

μετακινήθηκαν και άθ εγκαταστάθηκαν στη

σημερινή περιοχή της ΒουλγαρίαςΒουλγαρίας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.87

Page 88: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Άραβες ζούσαν στην άγονη αραβική χερσόνησο. Ήταν νομάδες και μετακινούνταν νομάδες και μετακινούνταν διαρκώς από περιοχή σε

περιοχή. Έγιναν μια επικίνδυνη δύναμη για τους επικίνδυνη δύναμη για τους

Βυζαντινούς μετά την οργάνωση τους από το

ΜωάμεθΜωάμεθ.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.88

Page 89: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 18ο

Πέρσες και Άβαροι συμμαχούν εναντίον του Βυζαντίου.συμμαχού ε α τ ο του υζα τ ου.

(α΄μερος)

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.89

Page 90: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Στις αρχές του 7ου αιώνα (610 μ.Χ.) αυτοκράτορας του

Βυζαντίου έγινε οΗράκλειος, Έξαρχος της

Καρχηδόνας Καρχηδόνας. Ήταν δηλαδή διοικητής της Βόρειας Αφρικής με της Βόρειας Αφρικής με έδρα την Καρχηδόνα.

●Κ δόΚαρχηδόνα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.90

Page 91: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Άβαροι έκαναν συνέχεια επιδρομές

στα ευρωπαϊκά στα ευρωπαϊκά τμήματα της

αυτοκρατορίας, ενώ ρ ρ ς,οι Πέρσες είχαν

εισβάλει στην Ασία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.91

Page 92: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τα ταμεία του κράτους ήταν Τα ταμεία του κράτους ήταν άδεια και χωρίς χρήματα ο άδεια και χωρίς χρήματα ο

Ηράκλειος δεν μπορούσε να Ηράκλειος δεν μπορούσε να οργανώσει τον παραμελημένο οργανώσει τον παραμελημένο

στρατό και στόλο.στρατό και στόλο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.92

Page 93: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Προσπάθησε να κλείσει συνθήκες ειρήνης με τους αντιπάλους του αλλάτους αντιπάλους του αλλά…

… οι Πέρσες δε δέχονταν ρ ς χκαν να συζητήσουν…

… ενώ οι Άβαροι ζητούσαν β λ ά λλάυπερβολικά ανταλλάγματα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.93

Page 94: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Σ δύ έ Σ δύ έ Στις δύσκολες αυτές Στις δύσκολες αυτές στιγμές βοήθησε τον στιγμές βοήθησε τον

ά ά αυτοκράτορα ο αυτοκράτορα ο Πατριάρχης Σέργιος.Πατριάρχης Σέργιος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.94

Page 95: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Πατριάρχης έδωσε Ο Πατριάρχης έδωσε ή ή τα χρήματα της τα χρήματα της

εκκλησίας ως δάνειο εκκλησίας ως δάνειο ά ά στο κράτος. στο κράτος.

Πήρε τα πολυκάντηλα Πήρε τα πολυκάντηλα άλλ ά άλλ ά και τα άλλα χρυσά και τα άλλα χρυσά

σκεύη της Αγίας σκεύη της Αγίας Σ ί έδ Σ ί έδ Σοφίας, τα έδωσε Σοφίας, τα έδωσε στον Ηράκλειο και στον Ηράκλειο και

ί έ ί έ εκείνος έκοψε εκείνος έκοψε νομίσματα.νομίσματα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.95

Page 96: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ηράκλειος, έχοντας πια χρήματα οργάνωσε το χρήματα, οργάνωσε το στρατό και το στόλο,

επισκεύασε τα τείχη της επισκεύασε τα τείχη της Πόλης και συγκέντρωσε

εφόδια και τροφές για τους εφόδια και τροφές για τους κατοίκους της.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.96

Page 97: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επίσης μοίρασε γη στους Επίσης, μοίρασε γη στους στρατιώτες των συνόρων με

την υποχρέωση να την την υποχρέωση να την καλλιεργούν και να την

υπερασπίζονται υπερασπίζονται. Τέλος έκλεισε συνθήκη

ειρήνης με τους Αβάρους ειρήνης με τους Αβάρους, προσφέροντας στον αρχηγό τους το Χαγάνο τα χρήματα τους, το Χαγάνο, τα χρήματα

που ζητούσε.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.97

Page 98: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Πέρσες την ίδια περίοδο με βασιλιά το περίοδο, με βασιλιά το

Χοσρόη, είχαν κατακτήσει τη Συρία την Παλαιστίνη τη Συρία, την Παλαιστίνη

και την Αίγυπτο. Επίσης είχαν Επίσης, είχαν

αιχμαλωτίσει τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Πατριάρχη Ιεροσολύμων και είχαν μεταφέρει τον

Τίμιο Σταυρό στην Τίμιο Σταυρό στην πρωτεύουσά τους

ΚτησιφώνταΚτησιφώντα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.98

Page 99: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ηράκλειος αφού Ο Ηράκλειος αφού τακτοποίησε τις

εκκρεμότητες που είχε εκκρεμότητες που είχε, αποφάσισε να αντιμετωπίσει την απειλή των Περσώντην απειλή των Περσών.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.99

Page 100: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 18ο

Πέρσες και Άβαροι συμμαχούν εναντίον του Βυζαντίου.συμμαχού ε α τ ο του υζα τ ου.

(β΄μερος)

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.100

Page 101: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ηράκλειος εκστράτευσε δύο φορές κατά των δύο φορές κατά των

Περσών.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.101

Page 102: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ηράκλειος ρ ςοδηγώντας ο ίδιος το στρατό του διέσχισε τη Μικρά Ασία και τη Μικρά Ασία και χωρίς να πολεμήσει

τους Πέρσες

ς ρ ςεισβολείς που

βρίσκονταν εκεί, κατευθύνθηκε προς κατευθύνθηκε προς

την Περσία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.102

Page 103: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ο ΗράκλειοςΗράκλειος ήθελε ήθελε ή ή να χτυπήσει τους να χτυπήσει τους

Πέρσες στη δικιά Πέρσες στη δικιά ώ ώτους χώρα.τους χώρα.

Το σχέδιο του Το σχέδιο του έ έ πέτυχε μια και οι πέτυχε μια και οι

ΠέρσεςΠέρσεςύ θ ό ύ θ ό αποσύρθηκαν από τη αποσύρθηκαν από τη

Μικρά Ασία και Μικρά Ασία και έ έ επέστρεψαν στην επέστρεψαν στην Περσία. Περσία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.103

Page 104: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τη φύλαξη της Πόλης Τη φύλαξη της Πόλης ό ό ό ό για όσο καιρό για όσο καιρό

απουσίαζε την είχε απουσίαζε την είχε θέ θέ αναθέσει στον αναθέσει στον

Πατριάρχη Σέργιο και Πατριάρχη Σέργιο και ά Βώ ά Βώστο μάγιστρο Βώνο.στο μάγιστρο Βώνο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.104

Page 105: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κατά τη δεύτερη Κατά τη δεύτερη εκστρατεία οι Πέρσες εκστρατεία οι Πέρσες

αιφνιδίασαν τον αιφνιδίασαν τον Ηράκλειο.Ηράκλειο.

Ήρθαν σε επαφή με Ήρθαν σε επαφή με τους Αβάρους και τους Αβάρους και πολιόρκησαν από πολιόρκησαν από

κοινού την Πόλη από κοινού την Πόλη από στεριά και θάλασσα.στεριά και θάλασσα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.105

Page 106: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ηράκλειος ήταν αδύνατο να επιστρέψει από τόσονα επιστρέψει από τόσομακριά που βρισκόταν.

Ο Πατριάρχης Σέργιος καιΟ Πατριάρχης Σέργιος καιο μάγιστορος Βώνος

προσέφεραν χρήματα στουςπροσέφεραν χρήματα στουςΑβάρους για να λύσουν την πολιορκία και να φύγουν. πολιορκία και να φύγουν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.106

Page 107: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Άβαροι αρνήθηκαν και απάντησαν ότι ο μόνος απάντησαν ότι ο μόνος τρόπος για να σωθούν οι

κάτοικοι της Πόλης ήταν να κάτοικοι της Πόλης ήταν να μεταμορφωθούν σε ψάρια και να κολυμπήσουν ή σε πουλιά να κολυμπήσουν ή σε πουλιά

και να πετάξουν..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.107

Page 108: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Βυζαντινοί εξοργίστηκαν με την απάντηση αυτή και

υπερασπίστηκαν την Πόλη με όποιο μέσο είχαν.

Κατάφεραν να αποκρούσουν τις

επιθέσεις στη στεριά, ενώ στη θάλασσα με τους δρόμωνες βύθισαν τα πλοία των Αβάρων.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.108

Page 109: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Πέ βλέ Οι Πέρσες, βλέποντας την εξέλιξη αυτή, έλυσαν την λ ία α α α ώ η α πολιορκία και αναχώρησαν για τη χώρα τους.

Ο Βυζα ί α έδω α η Οι Βυζαντινοί απέδωσαν τη σωτηρία τους στην Παναγία κα ό θ όλ τη νύχτα και όρθιοι όλοι τη νύχτα έψαλαν προς τιμή της τον

Ακάθ στο Ύμνο Ακάθιστο Ύμνο .

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.109

Page 110: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Η είδηση της νίκης Η είδηση της νίκης έφτασε και στον αυτοκράτορα αυτοκράτορα.

Ο στρατός ενθαρρυμένος νίκησε τους Πέρσες σε νίκησε τους Πέρσες σε

πολλές μάχες και απελευθέρωσε τις απελευθέρωσε τις υποδουλωμένες

περιοχέςπεριοχές.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.110

Page 111: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ηράκλειος πήρε πίσω Ο Ηράκλειος πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό και

ανάγκασε τους Πέρσες να ανάγκασε τους Πέρσες να υπογράψουν συνθήκη

ειρήνης και να ειρήνης και να επανέλθουν στα αρχικά

τους σύνορα.τους σύνορα.Μετά από αυτά ο

Ηράκλειος επέστρεψε Ηράκλειος επέστρεψε θριαμβευτής στην Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.111

Page 112: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 19ο

Οι Βυζαντινοί και οι Άραβες.ζ ρ β ς

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.112

Page 113: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι ανάμεσα στους Πέρσες και τους Βυζαντινούς και τους Βυζαντινούς

εξάντλησαν τα δύο κράτη.

Το γεγονός αυτό ο γεγο ός αυτό εκμεταλλεύτηκαν οι Άραβες.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.113

Page 114: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Άραβες μέσα σε Οι Άραβες μέσα σε λίγα χρόνια

επεκτάθηκαν από την ά Α βί άγονη Αραβία και κατέλαβαν πολλές

περσικές και περσικές και βυζαντινές περιοχές.Έκαναν πρωτεύουσά

Δρ

τους τη Δαμασκό της Συρίας και απειλούσαν

το Βυζάντιοτο Βυζάντιο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.114

Page 115: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Με στόλο κατέλαβαν Με στόλο κατέλαβαν την Κύπρο, τη Ρόδο και την Κύπρο, τη Ρόδο και η ρ , ηη ρ , ηάλλα νησιά του Αιγαίου. άλλα νησιά του Αιγαίου. Στόχος τους ήταν η Στόχος τους ήταν η χ ς ς ή ηχ ς ς ή η

κατάκτηση της κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, γι’ Κωνσταντινούπολης, γι’ ης, γης, γαυτό την πολιόρκησαν αυτό την πολιόρκησαν

δυο φορές. δυο φορές. φ ρ ςφ ρ ς

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.115

Page 116: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Άραβες πολιόρκησαν την Άραβες πολιόρκησαν την ωνσταντινούπολη για ωνσταντινούπολη για η γη γέντε ολόκληρα χρόνια. έντε ολόκληρα χρόνια. το τέλος οι Βυζαντινοί το τέλος οι Βυζαντινοί ς ζς ζκατάφεραν να τους κατάφεραν να τους

αποκρούσουν.αποκρούσουν.ρρΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.116

Page 117: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο αυτοκράτορας Ο αυτοκράτορας Ο αυτοκράτορας Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ο Ίσαυρος Λέων Γ΄ο Ίσαυρος και οι κάτοικοι της και οι κάτοικοι της και οι κάτοικοι της και οι κάτοικοι της Πόλης αντιστάθηκαν Πόλης αντιστάθηκαν

γενναίαγενναίαγενναία.γενναία.Με το «Με το «υγρό πυρυγρό πυρ» » έκαψαν τα καράβια έκαψαν τα καράβια έκαψαν τα καράβια έκαψαν τα καράβια των Αράβων και των Αράβων και τους ανάγκασαν να τους ανάγκασαν να τους ανάγκασαν να τους ανάγκασαν να επιστρέψουν στα επιστρέψουν στα Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.117

Page 118: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ά β ό Ο Ά β ό Οι Άραβες τότε Οι Άραβες τότε στράφηκαν δυτικά στράφηκαν δυτικά έλ β Αί έλ β Αί ατέλαβαν την Αίγυπτο, ατέλαβαν την Αίγυπτο, την Καρχηδόνα και την Καρχηδόνα και έ Ι ίέ Ι ίέρασαν στην Ισπανία.έρασαν στην Ισπανία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.118

Page 119: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Αφού οργανώθηκαν, διάβηκαν τα Πυρηναία και προσπάθησαν να καταλάβουν την

Ευρώπη. Οι Φράγκοι όμως με αρχηγό τον Κάρολο

Μαρτέλο τους νίκησαν στο Πουατιέ της Γαλλίας και τους ανάγκασαν να

επιστρέψουν στην ● Πουατιέ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.119

Page 120: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μετά τις ήττες στην ωνσταντινούπολη (717 μ Χ )ωνσταντινούπολη (717 μ.Χ.)

και στο Πουατιέ της λλίας (732 μ Χ ) οι δρόμοι λλίας (732 μ.Χ.), οι δρόμοι ων Αράβων προς την ρώπη έκλεισαν οριστικάρώπη έκλεισαν οριστικά.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.120

Page 121: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 20ο

Η φύλαξη των ανατολικών συνόρων και οι Ακρίτες .

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.121

Page 122: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τα σύνορα της αυτοκρατορίας ήταν απέραντα και οι

Βυζαντινοί Βυζαντινοί φρόντιζαν να τα προστατεύουν με προστατεύουν με

κάθε τρόπο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.122

Page 123: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

δΙδιαίτερηδύσκολη ήταν η προστασία τωνπροστασία τωνανατολικών συνόρων που ά ζ ό άρχιζαν από τοΚαύκασο και έφταναν μέχριέφταναν μέχριτον Περσικό

Κόλπο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.123

Page 124: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Για να αντιμετωπίσουν Για να αντιμετωπίσουν όβλ ό όβλ ό το πρόβλημα αυτό το πρόβλημα αυτό

τοποθέτησαν στις τοποθέτησαν στις ά ό ά ό άκρες των συνόρων άκρες των συνόρων

μόνιμους φρουρούςμόνιμους φρουρούς που που άζ άζ Α ίΑ ίονομάζονταν ονομάζονταν ΑκρίτεςΑκρίτες..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.124

Page 125: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Στους Ακρίτες έδιναν Στους Ακρίτες έδιναν ς ρ ςς ρ ςγηγη για καλλιέργεια, για καλλιέργεια,

άλογαάλογα, , πανοπλίεςπανοπλίες και και γγ ,, ςςτους τους απάλλασσαν απόαπάλλασσαν από

τους τους φόρουςφόρους..ςς φ ρ ςφ ρ ς

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.125

Page 126: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Ακρίτες έγιναν γνωστοί Οι Ακρίτες έγιναν γνωστοί στα χρόνια που οι Άραβες στα χρόνια που οι Άραβες απειλούσαν το Βυζάντιο. απειλούσαν το Βυζάντιο.

Χιλιάδες άντρες Χιλιάδες άντρες φρουρούσαν τα σύνορα και φρουρούσαν τα σύνορα και εμπόδιζαν τους εχθρούς εμπόδιζαν τους εχθρούς να λεηλατούν τα εδάφη της να λεηλατούν τα εδάφη της

αυτοκρατορίας. αυτοκρατορίας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.126

Page 127: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Όταν δεν πολεμούσαν, Όταν δεν πολεμούσαν, γυμνάζονταν στο γυμνάζονταν στο γυμνάζονταν στο γυμνάζονταν στο

τρέξιμο και στο κοντάρι τρέξιμο και στο κοντάρι και βοηθούσαν να και βοηθούσαν να και βοηθούσαν να και βοηθούσαν να

οχυρωθούν οι ακριτικές οχυρωθούν οι ακριτικές πόλεις και να χτιστούν πόλεις και να χτιστούν πόλεις και να χτιστούν πόλεις και να χτιστούν κάστρα σε μέρη που κάστρα σε μέρη που

φρουρούσαν. φρουρούσαν. φρουρούσαν. φρουρούσαν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.127

Page 128: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο λ ό ύ ύ Ο λαός τούς αγαπούσε και τους ένιωθε

ά προστάτες του.Τα κατορθώματά τους

α α ύδη α τα τραγούδησε στα ακριτικά τραγούδια.Ο π ξακ υ τός Ο πιο ξακουστός

υπήρξε οΒασίλε ος Δ γενής Βασίλειος Διγενής.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.128

Page 129: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο ΔΙΓΕΝΗΣ

Τα Ακριτικά Τραγούδια Κατερίνα Μακριδάκη

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.129

Page 130: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Το Βυζάντιο και η εξάπλωση των Αράβων • Κατά τη διάρκεια

της μακρόχρονης ζωής του πολλές φορές το Βυζάντιο ήρθε σε σύγκρουση με επικίνδυνους εχθρούς.

• Ανάμεσα στους

πολλούς αγώνες του περίφημοι είναι οι αγώνες του με τους Άραβες.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.130

Page 131: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Η εξάπλωση των Αράβων ξεκινά από τον 7ο αι. και είναι ραγδαία.

• Τα ανατολικά σύνορα του Βυζαντινού κράτους υποχώρη-σαν και στα χέρια των Αράβων γρήγορα έπεσαν οι επαρχίες της Παλαιστίνης & της Συρίας, η Αίγυπτος και η Μεσοποταμία.

• Η ίδια η Κωνσταντινούπολη κινδύνευσε 2 φορές από Αραβική πολιορκία!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.131

Page 132: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Μετά την κατάκτηση της Ανατολής ήρθε η σειρά της Δύσης.

• Οι Άραβες προελαύνουν στις ακτές της Β. Αφρικής και επεκτείνονται στην Ισπανία.

• Την προέλαση αυτή κατάφερε να σταματήσει ο Κάρολος Μαρτέλος στο Πουατιέ της Γαλλίας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.132

Page 133: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Η Βυζαντινή αυτοκρατορία όμως δεν αργεί να αναδιοργανωθεί και να αντεπιτεθεί.

• Αυτό συμβαίνει στα χρόνια της δυναστείας των Ισαύρων και του Αμορίου (8ος -9ος αι).

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.133

Page 134: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Όλη η Μ. Ασία οργανώνεται σε θέματα, δηλαδή στρατιωτικές περιφέρειες, που τις διοικεί ένας στρατηγός.

• Ο στρατός του θέματος αποτελείται από στρατιώτες-αγρό-τες, στους οποίους έδιναν κτήματα με την υποχρέωση να τα υπερασπιστούν σε περίπτωση εχθρικής απειλής.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.134

Page 135: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι ακρίτες • Ακρίτας (στην

ποντιακή γλώσσα) ή ακρίτης (στην βυζαντινή ιστορία) είναι όρος που προήλθε από την λέξη άκρα, η οποία κατά την βυζαντινή εποχή σήμαινε τα όρια του κράτους.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.135

Page 136: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Οι Ακρίτες φρουρούσαν τα Βυζαντινά σύνορα από τους εχθρούς.

• Οι Ακρίτες έγιναν γνωστοί γιατί πολέμησαν και νίκησαν τους Άραβες από τον Εύξεινο Πόντο έως τη Μεσοποταμία.

• Ήταν θαυμαστοί και γι' αυτό τους εξύμνησαν στα ακριτικά τραγούδια.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.136

Page 137: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Γνωστά ακριτικά τραγούδια • (Ν. Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ Περί του

εθνικού έπους των νεωτέρων Ελλήνων.)

• Ο ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΚΙ Ο ΜΑΥΡΟΣ ΤΟΥ

• ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ

• Η ΑΝΤΡΕΙΩΜΕΝΗ ΛΥΓΕΡΗ, Η ΜΑΝΝΑ ΤΟΥ ΔΙΓΕΝΗ

• ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΤΗΣ ΩΡΙΑΣ • ΤΗΣ ΛΙΟΓΕΝΝΗΤΗΣ • Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΣ

ΤΟΥ ΑΚΡΙΤΗ • ΤΟ ΠΑΛΕΜΑ ΤΟΥ

ΤΣΑΜΑΔΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΙΟΥ ΤΟΥ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.137

Page 138: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Από τα τραγούδια αυτά δημιουργήθηκαν έπη, ανάλογα των ομηρικών, με τα οποία υμνούνται ακριτικοί ήρωες, όπως ο Αρμούρης, ο Ανδρόνικος, ο Βάρδας, ο Φωκάς, ο Νικηφόρος, ο Πετροτράχηλος, ο Πορφύρης κ.α.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.138

Page 139: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ • Ο πιο ξακουστός

απ' όλους ήταν ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας.

• Ήταν γενναίος, ανδρείος και πολύ καλός πολεμιστής.

• Είχε ξεχωριστή δύναμη και νεανική καρδιά.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.139

Page 140: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Ο Διγενής Ακρίτας είναι ο ιδεώδης τύπος του εθνικού πολεμιστή κατά των εχθρών του μεσαιωνικού Ελληνισμού.

• Ακολουθεί τα αρχαία ελληνικά πρότυπα, όπως ο Αχιλλέας, ο Ηρακλής ή ο Μέγας Αλέξανδρος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.140

Page 141: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Το έπος του Διγενή • Ο ξεχωριστός αυτός ήρωας

εμπνέει στον άγνωστο ποιητή το περίφημο έπος του Βασίλειου Διγενή Ακρίτα.

• Ο συγγραφέας του δεν είναι γνωστός, πρέπει όμως να είναι κάποιος λόγιος, ίσως μοναχός, που ζούσε στα τέλη του 11ου αιώνα και καταγόταν από τις ανατολικές επαρχίες του Βυζαντινού κράτους.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.141

Page 142: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Το καταπληκτικό μεγαλείο του ήρωα αποκορυφώνεται από την σύλληψη της εικόνας του θανάτου του από τον λαϊκό δημιουργό των ακριτικών τραγουδιών.

• Ο λαός αρνείται τη ρεαλιστική πραγματικότητα, ότι ο ήρωας αρρωσταίνει από βαρύ κρυολόγημα και πεθαίνει.

• Ο λαός θέλει τον ήρωα να έρχεται σε προσωπική αναμέτρηση εννιά φορές με τον Χάρο στα μαρμαρένια αλώνια με κατάληξη που αρμόζει στους ήρωες, όπου το ελληνικό υψώνεται στο απόλυτο και το αιώνιο:

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.142

Page 143: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Διγενής στο ακριτικό τραγούδι Ο Διγενής ψυχομαχεί κι η γης τονε

τρομάσει κι η πλάκα τον ανατριχιά που θέλει τον

σκεπάσει. Κι εκειά βαριά που κείτεται, λόγια

αντρειωμένα λέει: «-Να 'χεν η γης πατήματα κι ο ουρανός

κερκέλια, να πάτιουν τα πατήματα, να 'πιανα τα

κερκέλια, να δώκω σείσμα τ΄ ουρανού,να βγάλει

μαύρα νέφη, να ρίξει χιόνια και νερά κι αμάλαγο

χρυσάφι!"

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.143

Page 144: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Η κρητική παραλλαγή

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.144

Page 145: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Η σημασία των Ακριτικών τραγουδιών –Η σχέση τους με τα δημοτικά τραγούδια

• Τα ακριτικά τραγούδια είναι στην πραγματικότητα τα πρώτα λογοτεχνικά δημιουργήματα του Νέου Ελληνισμού.

• Σε αυτά, εκτός από τη δημώδη γλώσσα που προσεγγίζει τις σύγχρονες ελληνικές διαλέκτους, παρατηρούμε κι όλα τα γνωρίσματα της δημοτικής μας ποίησης :

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.145

Page 146: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

• Ο ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος

• Το σχήμα της υπερβολής

• Η προσωποποίηση των άψυχων όντων και των ζώων, που συμμετέχουν στα δρώμενα

• Το ηρωικό ιδεώδες • Το παραμυθιακό

στοιχείο που συχνά συμπλέκεται με ιστορικά γεγονότα

• Η θεματογραφία που επικεντρώνεται στους αγώνες των Ελλήνων

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.146

Page 147: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Διγενής Ακρίτας στη Νεοελληνική Λογοτεχνία

• Το σύμβολο του Διγενή στην προσπάθεια του Νέου ελληνικού κράτους να σταθεροποιηθεί και να επεκταθεί ταυτίστηκε με τους αγώνες των Νεοελλή-νων για επέκταση των συνόρων και πραγμάτωση της Μεγάλης Ιδέας.

• Βασικός εκφραστής της υπήρξε ο Ελευθ. Βενιζέλος, ο οποίος μάλιστα ταυτίστηκε στη λαϊκή φαντασία με το Διγενή.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.147

Page 148: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Παλαμάς και ο Διγενής Ακρίτας • Το σύμβολο του Διγενή

πέρασε και στη λογοτεχνία της νεότερης εποχής, με πρωιμότερο παράδειγμα τα ποιήματα του Κωστή Παλαμά.

• Το 1897, στην ποιητική συλλογή Ίαμβοι και Ανάπαιστοι, στο ποίημα 18 ο Διγενής εμφανίζεται ως σύμβολο της ελληνικής ψυχής, ζωντανό από την αρχαιότητα, μέσω του Βυζαντίου, μέχρι τον νέο Ελληνισμό.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.148

Page 149: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Παλαμάς και ο Διγενής Ακρίτας • Καβάλα πάει ο Χάροντας,

το Διγενή στον ΄Αδη, κι άλλους μαζί...Κλαίει, δέρνεται τ' ανθρώπινο κοπάδι. Και τους κρατεί στου αλόγου του δεμένους στα καπούλια της λεβεντιάς τον άνεμο της ομορφιάς την πούλια. Και σαν να μην τον πάτησε του Χάρου το ποδάρι, ο Ακρίτας μόνο ατάραχα κοιτάει τον καβαλάρη.

• Ο Ακρίτας είμαι, Χάροντα, δεν περνώ με τα χρόνια. Μ' άγγιξες και δε μ' ένιωσες στα μαρμαρένια αλώνια. Ειμ' εγώ η ακατάλυτη ψυχή των Σαλαμίνων. Στην εφτάλοφην 'εφερα το σπαθί των Ελλήνων. Δε χάνομαι στα Τάρταρα, μονάχα ξαποσταίνω. Στη ζωή ξαναφαίνομαι και λαούς ανασταίνω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.149

Page 150: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.150

Page 151: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 21ο

Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους.

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.151

Page 152: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Από τον 4ο έως και τον 7ο αιώνα μ.Χ. οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους Σλάβους ήταν πολύ κακές!

Οι Σλάβοι μαζί με β μ ζ μάλλους λαούς έκαναν

επιθέσεις στα β ζ ά δάβυζαντινά εδάφη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.152

Page 153: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Από τον 8ο αιώνα μ.Χ. οι σχέσεις ανάμεσα στους δύο λαούς βελτιώθηκαν.

Πολλοί Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στη εγκαταστάθηκαν στη νότια Βαλκανική χερσόνησο και

ώθ ενσωματώθηκαν στο βυζαντινό πληθυσμό

των περιοχών εκείνων.των περιοχών εκείνων.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.153

Page 154: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Σ άβ ώ Ο Σ άβ ώ Οι Σλάβοι γνώρισαν το Οι Σλάβοι γνώρισαν το χριστιανισμό και χριστιανισμό και β ί β ί βαφτίστηκαν βαφτίστηκαν χριστιανοίχριστιανοί..

Σ ά Β ζ ί Σ ά Β ζ ί Συχνά οι Βυζαντινοί Συχνά οι Βυζαντινοί τους έδιναν τους έδιναν γη για να γη για να

ή ή την καλλιεργήσουντην καλλιεργήσουν, , τους χρησιμοποιούσαν τους χρησιμοποιούσαν

θ ό θ ό ως ως μισθοφόρους στο μισθοφόρους στο στρατόστρατό ή ως ή ως τεχνίτες τεχνίτες

δ ό έ δ ό έστα δημόσια έργαστα δημόσια έργα..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.154

Page 155: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Δεν έγινε το ίδιο με όμως με τους Σλάβους της Δεν έγινε το ίδιο με όμως με τους Σλάβους της Δεν έγινε το ίδιο με όμως με τους Σλάβους της Δεν έγινε το ίδιο με όμως με τους Σλάβους της βόρειας Βαλκανικής. βόρειας Βαλκανικής.

Εκεί οι σλαβικές φυλές Εκεί οι σλαβικές φυλές συνεργάστηκαν και συνεργάστηκαν και συνεργάστηκαν και συνεργάστηκαν και

οργάνωσαν τα δικά τους οργάνωσαν τα δικά τους κράτη κράτη κράτη. κράτη.

Το διοικητικό τους Το διοικητικό τους σύστημα ήταν σύστημα ήταν σύστημα ήταν σύστημα ήταν

επηρεασμένο από το επηρεασμένο από το Βυζάντιο και για μεγάλες Βυζάντιο και για μεγάλες Βυζάντιο και για μεγάλες Βυζάντιο και για μεγάλες περιόδους διατηρούσαν περιόδους διατηρούσαν μαζί του καλές σχέσειςμαζί του καλές σχέσειςμαζί του καλές σχέσεις.μαζί του καλές σχέσεις.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.155

Page 156: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Το 862 μ.Χ. ο Σλάβος Το 862 μ.Χ. ο Σλάβος ηγεμόνας της Μοραβίας ηγεμόνας της Μοραβίας Ρατισλάβος ζήτησε από Ρατισλάβος ζήτησε από τους Βυζαντινούς να τους Βυζαντινούς να

στείλουν ιεραπόστολους στείλουν ιεραπόστολους για να διδάξουν στο λαό για να διδάξουν στο λαό του το χριστιανισμό. του το χριστιανισμό.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.156

Page 157: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο αυτοκράτορας του Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μιχαήλ ο Γ’ Βυζαντίου Μιχαήλ ο Γ’ Βυζαντίου Μιχαήλ ο Γ Βυζαντίου Μιχαήλ ο Γ

δέχτηκε το αίτημά του και δέχτηκε το αίτημά του και ο πατριάρχης Φώτιος ο πατριάρχης Φώτιος ο πατριάρχης Φώτιος ο πατριάρχης Φώτιος ανέθεσε το έργο σε δύο ανέθεσε το έργο σε δύο

αδέλφια από τη αδέλφια από τη αδέλφια από τη αδέλφια από τη Θεσσαλονίκη, τον Κύριλλο Θεσσαλονίκη, τον Κύριλλο

και το Μεθόδιο. και το Μεθόδιο. και το Μεθόδιο. και το Μεθόδιο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.157

Page 158: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος ήταν πάρα πολύ

μορφωμένοι και το σπουδαιότερο

μίλαγαν τη σλαβική γλώσσα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.158

Page 159: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τα δύο αδέρφια μαζί με τους συνεργάτες τους τους συνεργάτες τους έμειναν για τρία χρόνια

στη Μοραβία στη Μοραβία διδάσκοντας το χριστιανισμό και χριστιανισμό και οργανώνοντας τη σλαβική Εκκλησία.σλαβική Εκκλησία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.159

Page 160: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ε δή β ή ώ Επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε τη δική της γραφή,

δύ δέ ό τα δύο αδέλφια επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο με

βά όβάση το ελληνικό.Με αυτόν τον τρόπο έ ό μετέφρασαν σε απλό και

κατανοητό λόγο τα ιερά ί έθ κείμενα και έθεσαν τις βάσεις της γραπτής λ β ή λώσλαβικής γλώσσας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.160

Page 161: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους και οργάνωσαν

την εκκλησία τους.Επινόησαν το σλαβικό

αλφάβητο.Συνέβαλαν στην ανάπτυξη φιλικών δεσμών ανάμεσα στους σλαβικούς λαούς και

το Βυζάντιο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.161

Page 162: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.162

Page 163: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 22ο

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσουςμε τους Βούλγαρους και τους Ρώσους.

(α΄ μέρος)

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.163

Page 164: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Στις αρχές του 9ου αιώνα οι Βούλγαροι κατοικούσαν στα εδάφη του Βυζαντίου με την υποχρέωση να εμποδίζουν

άλλ λ ύ ά ίδ τους άλλους λαούς να κάνουν το ίδιο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.164

Page 165: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Δεν περιορίστηκαν όμως στα εδάφη που όμως στα εδάφη που όριζε η συνθήκη τους με το Βυζάντιο αλλά μ ζ

προσπάθησαν σταδιακά να προσαρτήσουν και περιοχές που ζούσαν περιοχές που ζούσαν άλλοι λαοί όπως οι Σλάβοι ώστε να βδημιουργήσουν

βουλγαρικό κράτος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.165

Page 166: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Η Η Η ενέργειά τους Η ενέργειά τους αυτή οδήγησε σε αυτή οδήγησε σε

έ έ προστριβές και προστριβές και συγκρούσεις με το συγκρούσεις με το Β ζά Β ζά Βυζάντιο, που Βυζάντιο, που

κράτησαν περίπου κράτησαν περίπου δύ ώ δύ ώ δύο αιώνες. δύο αιώνες.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.166

Page 167: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τον 9Τον 9οο αιώνα οι αιώνα οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Βούλγαροι με αρχηγό τον Βούλγαροι με αρχηγό τον Βούλγαροι με αρχηγό τον

Κρούμο έκαναν Κρούμο έκαναν επιδρομές στη Θράκη και επιδρομές στη Θράκη και επιδρομές στη Θράκη και επιδρομές στη Θράκη και

έφτασαν ως και την έφτασαν ως και την Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.167

Page 168: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Βυζαντινοί κατάφεραν Οι Βυζαντινοί κατάφεραν Οι Βυζαντινοί κατάφεραν Οι Βυζαντινοί κατάφεραν να τους απωθήσουν ύστερα να τους απωθήσουν ύστερα

από σκληρές μάχεςαπό σκληρές μάχεςαπό σκληρές μάχες.από σκληρές μάχες.Σε μια από αυτή Σε μια από αυτή σκοτώθηκε και ο σκοτώθηκε και ο σκοτώθηκε και ο σκοτώθηκε και ο αυτοκράτορας του αυτοκράτορας του

Βυζαντίου Νικηφόρος Α΄Βυζαντίου Νικηφόρος Α΄Βυζαντίου Νικηφόρος Α .Βυζαντίου Νικηφόρος Α .

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.168

Page 169: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Την εποχή που ήταν Την εποχή που ήταν βασιλιάς των βασιλιάς των

Βουλγάρων ο Βόγορης Βουλγάρων ο Βόγορης οι σχέσεις των οι σχέσεις των

Βουλγάρων με τους Βουλγάρων με τους Βυζαντινούς ήταν Βυζαντινούς ήταν

ειρηνικές. ειρηνικές.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.169

Page 170: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Βόγορης βαφτίστηκε

χριστιανός και πήρε το όνομα Μιχαήλ.

Το παράδειγμά του ακολούθησε και ο

λαός του.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.170

Page 171: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Την ίδια περίοδο πήραν Την ίδια περίοδο πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο και κυριλλικό αλφάβητο και το χρησιμοποίησαν για την οργάνωση του την οργάνωση του κράτους, για την

εκπαίδευσή τους και για εκπαίδευσή τους και για τη λειτουργία της Εκκλησίας τους.Εκκλησίας τους.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.171

Page 172: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 22ο

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσουςμε τους Βούλγαρους και τους Ρώσους.

(β΄ μέρος)

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.172

Page 173: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Τ ά ό δ Τα ειρηνικά χρόνια δεν κράτησαν πολύ.

Όταν έγινε βασιλιάς των Όταν έγινε βασιλιάς των Βουλγάρων ο Συμεών, άρχισαν νέοι πόλεμοι με ρχ μ μ

τους Βυζαντινούς.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.173

Page 174: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο βυζαντινός Ο βυζαντινός αυτοκράτορας

Νικηφόρος ΦωκάςΝ κηφόρος Φωκάςβρέθηκε σε δύσκολη θέση και ζήτησε τη

βοήθεια των Ρώσων για βοήθεια των Ρώσων, για να αντιμετωπίσει τους

Βούλγαρους.γ ρ ς.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.174

Page 175: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Λίγα χρόνια αργότερα οι Λίγα χρόνια αργότερα οι Βούλγαροι με αρχηγό το Βούλγαροι με αρχηγό το Βούλγαροι με αρχηγό το Βούλγαροι με αρχηγό το

Σαμουήλ, άρχισαν πάλι τις Σαμουήλ, άρχισαν πάλι τις επιδρομές φτάνοντας μέχρι και επιδρομές φτάνοντας μέχρι και επιδρομές φτάνοντας μέχρι και επιδρομές φτάνοντας μέχρι και

την Πελοπόννησο.την Πελοπόννησο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.175

Page 176: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο βυζαντινός Ο βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος στρατηγός Νικηφόρος

Ουρανός τους Ουρανός τους αντιμετώπισε αντιμετώπισε νικηφόρα στο νικηφόρα στο

Σπερχειό ποταμό. Σπερχειό ποταμό.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.176

Page 177: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο αυτοκράτορας Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄ Βασίλειος ο Β΄

αντιμετώπισε με επιτυχία αντιμετώπισε με επιτυχία τους Βούλγαρους στα τους Βούλγαρους στα

στενά της περιοχής Κλειδί στενά της περιοχής Κλειδί της Μακεδονίας, πλάι στον της Μακεδονίας, πλάι στον

ποταμό Στρυμόνα. ποταμό Στρυμόνα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.177

Page 178: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Μετά από αυτές τις ήττες το κράτος των

Βουλγάρων διαλύθηκε και έγινε βυζαντινή

επαρχία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.178

Page 179: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κεφάλαιο 22ο

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσουςμε τους Βούλγαρους και τους Ρώσους.

(γ΄ μέρος)

Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.179

Page 180: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.180

Page 181: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ο Ρώ ί α Οι Ρώσοι είναι ο νεότερος, χρονικά, λαός που έγινε «γείτονας» που έγινε γείτονας των Βυζαντινών.

Κατέβηκαν από τη Σκανδιναβική

χερσόνησο και εγκαταστάθηκαν στην εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη, στη σημερινή Ουκρανία.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.181

Page 182: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.182

Page 183: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Το 860 μ.Χ. ο Το 860 μ.Χ. ο ρωσικός στόλος με ρωσικός στόλος με

200 πλοιάρια 200 πλοιάρια λεηλάτησε τα νησιά λεηλάτησε τα νησιά και τις ακτές της και τις ακτές της Προποντίδας και Προποντίδας και

επιτέθηκε στην Πόλη. επιτέθηκε στην Πόλη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.183

Page 184: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Βυζαντινοί παρά το Οι Βυζαντινοί παρά το ό ό β ί ό ό β ί γεγονός ότι βρίσκονταν σε γεγονός ότι βρίσκονταν σε

πόλεμο εκείνη την περίοδο πόλεμο εκείνη την περίοδο Ά β ά Ά β ά με τους Άραβες κατάφεραν με τους Άραβες κατάφεραν να τους αποκρούσουν.να τους αποκρούσουν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.184

Page 185: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.185

Page 186: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς να τους Βυζαντινούς να αντιμετωπίσουν τους αντιμετωπίσουν τους

Βουλγάρους, κράτησαν για Βουλγάρους, κράτησαν για τον εαυτό τους τα εδάφη τον εαυτό τους τα εδάφη

της αυτοκρατορίας.της αυτοκρατορίας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.186

Page 187: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Βυζαντινοί με αρχηγό Οι Βυζαντινοί με αρχηγό Οι Βυζαντινοί με αρχηγό Οι Βυζαντινοί με αρχηγό τον Ιωάννη Τσιμισκή τον Ιωάννη Τσιμισκή

πολέμησαν εναντίον τους πολέμησαν εναντίον τους πολέμησαν εναντίον τους πολέμησαν εναντίον τους και τους ανάγκασαν να και τους ανάγκασαν να

αποσυρθούναποσυρθούναποσυρθούν.αποσυρθούν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.187

Page 188: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Την εποχή που Την εποχή που αυτοκράτορας ήταν ο αυτοκράτορας ήταν ο αυτοκράτορας ήταν ο αυτοκράτορας ήταν ο Βασίλειος Β΄οι Ρώσοι Βασίλειος Β΄οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκανεκχριστιανίστηκανεκχριστιανίστηκαν.εκχριστιανίστηκαν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.188

Page 189: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.189

Page 190: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό πολιτισμό και Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν ρ , ζ ξ φρ , ζ ξ φ

ειρήνη και συνεργασία μαζί τους.ειρήνη και συνεργασία μαζί τους.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.190

Page 191: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.191

Page 192: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

24.02.2012

Μαρία Ίσσαρη

Επαναληπτικό Ιστορίας

«Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί»

ΟΝΟΜΑ:……………………………………………………………………………………………………………………………………………

1. Να συμπληρώσετε τα κενά:

Στις αρχές του 7ου αιώνα (το 610 μ.Χ.) αυτοκράτορας στο Βυζάντιο έγινε ο

……………………………… . Βρήκε την αυτοκρατορία σε δύσκολη κατάσταση και άδεια τα ταμεία

του κράτους. Ο Πατριάρχης ……………………………… , στις δύσκολες αυτές ώρες, έδωσε τα

χρήματα της εκκλησίας ως δάνειο στο κράτος. Ο νέος αυτοκράτορας εμψυχωμένος και

έχοντας τα οικονομικά μέσα οργάνωσε το ……………………………… , το ……………………………… ,

επισκεύασε τα ……………………………… και έκλεισε ειρήνη με τους ……………………………… .

Έτσι, ξεκίνησε εκστρατεία εναντίον των Περσών οι οποίοι με αρχηγό τον

……………………………… είχαν κατακτήσει πολλές περιοχές της αυτοκρατορίας και μετέφεραν

τον ……………………………… ……………………………… στην πρωτεύουσά τους (Κτησιφώντα).

Το 626 μ.Χ. στη δεύτερη εκστρατεία οι Πέρσες αιφνιδιαστικά, αφού συνεννοήθηκαν με

τους ……………………………… πολιόρκησαν την Κων/πολη από στεριά και θάλασσα.

Ο Πατριάρχης και ο μάγιστρος ……………………………… ανέλαβαν την υπεράσπιση της Πόλης.

Πολεμώντας γενναία απέκρουσαν όλες τις επιθέσεις και κατάφεραν να βυθίσουν τα

πλοιάρια των εχθρών, που αναγκάστηκαν να λύσουν την ……………………………… . Τη σωτηρία

της Πόλης οι κάτοικοι απέδωσαν στην ……………………………… και όρθιοι ύμνησαν την

«Υπερμάχω Στρατηγώ», ψάλλοντας προς τιμήν της τον ………………………………

……………………………… .

2. Να γράψετε με λίγα λόγια τι γνωρίζετε για τους ακρίτες και ποιος ήταν ο πιο

ξακουστός.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.192

Page 193: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

24.02.2012

Μαρία Ίσσαρη

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Να βάλετε (Σ) για το σωστό και (Λ) για το λάθος:

Το αλφάβητο των Σλάβων λέγεται και κυριλλικό. ……………………………

Με το «υγρό πυρ» οι Πέρσες νίκησαν τους Βυζαντινούς. ……………………………

Στο Πουατιέ της Γαλλίας οι Άραβες ηττήθηκαν από τους Φράγκους που είχαν αρχηγό

τον Κάρολο Μαρτέλο. ……………………………

Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος ήταν αδέλφια από τη Σπάρτη. ……………………………

Ο Ακάθιστος ύμνος ήταν αφιερωμένος στην Παναγία. ……………………………

Ο Σλάβος ηγεμόνας της Μοραβίας Ρατισλάβος ζήτησε απ’ τους Βυζαντινούς να

διδάξουν στο λαό του τη χριστιανική πίστη. ……………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.193

Page 194: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΑΘΥΛΑΚΟΥ ΤΑΞΗ: Ε΄ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ

Όνομα: ................................................. Ημερομηνία: .......................... Επανάληψη Δ΄κεφαλαίου

«Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί του λαοί»

1. Τι ήταν οι Ακρίτες; Ποιος ήταν ο πιο ξακουστός απ’ όλους; (2 Β) ....................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................. ……………………………………………….. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. Ποιο ήταν το έργο των Κυρίλλου και Μεθοδίου; (2 Β) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .......................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Να αντιστοιχίσεις τα πρόσωπα με τις ενέργειές τους. (2 Β) Ηράκλειος

Δίδαξαν το χριστιανισμό

Κύριλλος, Μεθόδιος Πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό από τους Πέρσες

Νικηφόρος Φωκάς Ελευθέρωσε την Κρήτη από τους Άραβες

Ιωάννης Τσιμισκής Έσωσε το Βυζάντιο και την Ευρώπη από τους Άραβες

Σέργιος και Βώνος

Νίκησε τους Βούλγαρους

Καλλίνικος

Συγκρούστηκε με τους Ρώσους

Βασίλειος ο Β Ενθάρρυναν το λαό να αγωνιστεί για τη σωτηρία της Πόλης

Λέων Γ΄ο ΄Ισαυρος Εφεύρε το υγρό πυρ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.194

Page 195: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

4. Να διαγράψεις τις λάθος λέξεις από τις παρακάτω προτάσεις: (1 Β) Οι Βούλγαροι πήραν [ή αρνήθηκαν] το αλφάβητο του Κυρίλλου.

Οι Βούλγαροι [ή οι Βυζαντινοί] παραβίασαν την ειρήνη κι άρχισαντους πολέμους.

Οι Ρώσοι αρνήθηκαν [ή δέχθηκαν] να βοηθήσουν τους Βυζαντινούς

Οι Φράγκοι νίκησαν [ή ηττήθηκαν] στο Πουατιέ

Οι Βυζαντινοί συνέτριψαν τους Βουλγάρους στη Δράμα [ή στο Κλειδί]

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις: (1 Β)Ο ................... νίκησε τους Πέρσες και ελευθέρωσε τη Μ. Ασία, τη Συρία και άλλες περιοχές και γύρισε στην Κων/πολη σαν θριαμβευτής. Η πρώτη πολιορκία της Πόλης από τους Άραβες κράτησε ........ χρόνια. Ο Βασίλειος ο Β΄τιμώρησε με απίστευτη σκληρότητα τους Βούλγαρους και ονομάστηκε γι’ αυτό .....................................

6. Η ακροστιχίδα σχηματίζει δύο λέξεις με τις οποίες ο λαός εξυμνούσε τους

ακρίτες. (2 Β)_ _ _ _ _ _ Έκαναν πολλές επιδρομές στο Βυζάντιο

_ _ _ _ _ _ Το ιερό βιβλίο του ισλαμισμού

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Ηγεμόνας των Σλάβων

_ _ _ _ _ _ _ Λέων Γ΄ο .....

_ _ _ _ _ Αυτό το Ξύλο έκλεψαν οι Πέρσες

_ _ _ _ _ Λαός που δέχθηκε το χριστιανισμό (αντίστροφα)

_ _ _ _ _ _ _ Αρχηγός των Φράγκων στο Πουατιέ

_ _ _ _ _ _ Πολιόρκησαν την Κων/πολη μαζί με τους Πέρσες

_ _ _ _ _ Είναι χτισμένο δίπλα στο καμπαναριό του μοναστηριού του Σινά

_ _ Κοινό σύμφωνο στο ελληνικό και στοσλαβικό αλφάβητο

_ _ _ _ _ _ _ Φύλακες των συνόρων

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Πορθμός που χωρίζει Ευρώπη με Αφρική

_ _ _ _ _ _ _ Αυτός ο Νικηφόρος κέρδισε τους Βουλγάρους στον Σπερχειό

_ _ _ _ _ _ _ Όπλο των Βυζαντινών (2 λέξεις)

_ _ _ _ _ _ _ _ Ποτάμι της Ευρώπης, σύνορο τουΒυζαντίου

_ _ _ _ _ _ _ Τέτοιοι Άραβες ήταν οι Σαρακηνοί

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Ύμνο που έψαλαν για την Παναγία

http://www.akida.info/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.195

Page 196: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΑΘΥΛΑΚΟΥ ΤΑΞΗ: Ε΄ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ

Όνομα: ................................................. Ημερομηνία: .......................... Επανάληψη Δ΄κεφαλαίου

«Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί του λαοί»

1. Τι ήταν οι Ακρίτες; Ποιος ήταν ο πιο ξακουστός απ’ όλους; (2 Β) ....................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................. ……………………………………………….. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. Ποιο ήταν το έργο των Κυρίλλου και Μεθοδίου; (2 Β) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .......................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Να αντιστοιχίσεις τα πρόσωπα με τις ενέργειές τους. (2 Β) Ηράκλειος

Δίδαξαν το χριστιανισμό

Κύριλλος, Μεθόδιος Πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό από τους Πέρσες

Νικηφόρος Φωκάς Ελευθέρωσε την Κρήτη από τους Άραβες

Ιωάννης Τσιμισκής Έσωσε το Βυζάντιο και την Ευρώπη από τους Άραβες

Σέργιος και Βώνος

Νίκησε τους Βούλγαρους

Καλλίνικος

Συγκρούστηκε με τους Ρώσους

Βασίλειος ο Β Ενθάρρυναν το λαό να αγωνιστεί για τη σωτηρία της Πόλης

Λέων Γ΄ο ΄Ισαυρος Εφεύρε το υγρό πυρ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.196

Page 197: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

4. Να διαγράψεις τις λάθος λέξεις από τις παρακάτω προτάσεις: (1 Β) Οι Βούλγαροι πήραν [ή αρνήθηκαν] το αλφάβητο του Κυρίλλου.

Οι Βούλγαροι [ή οι Βυζαντινοί] παραβίασαν την ειρήνη κι άρχισαντους πολέμους.

Οι Ρώσοι αρνήθηκαν [ή δέχθηκαν] να βοηθήσουν τους Βυζαντινούς

Οι Φράγκοι νίκησαν [ή ηττήθηκαν] στο Πουατιέ

Οι Βυζαντινοί συνέτριψαν τους Βουλγάρους στη Δράμα [ή στο Κλειδί]

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις: (1 Β)Ο ................... νίκησε τους Πέρσες και ελευθέρωσε τη Μ. Ασία, τη Συρία και άλλες περιοχές και γύρισε στην Κων/πολη σαν θριαμβευτής. Η πρώτη πολιορκία της Πόλης από τους Άραβες κράτησε ........ χρόνια. Ο Βασίλειος ο Β΄τιμώρησε με απίστευτη σκληρότητα τους Βούλγαρους και ονομάστηκε γι’ αυτό .....................................

6. Η ακροστιχίδα σχηματίζει δύο λέξεις με τις οποίες ο λαός εξυμνούσε τους

ακρίτες. (2 Β)_ _ _ _ _ _ Έκαναν πολλές επιδρομές στο Βυζάντιο

_ _ _ _ _ _ Το ιερό βιβλίο του ισλαμισμού

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Ηγεμόνας των Σλάβων

_ _ _ _ _ _ _ Λέων Γ΄ο .....

_ _ _ _ _ Αυτό το Ξύλο έκλεψαν οι Πέρσες

_ _ _ _ _ Λαός που δέχθηκε το χριστιανισμό (αντίστροφα)

_ _ _ _ _ _ _ Αρχηγός των Φράγκων στο Πουατιέ

_ _ _ _ _ _ Πολιόρκησαν την Κων/πολη μαζί με τους Πέρσες

_ _ _ _ _ Είναι χτισμένο δίπλα στο καμπαναριό του μοναστηριού του Σινά

_ _ Κοινό σύμφωνο στο ελληνικό και στοσλαβικό αλφάβητο

_ _ _ _ _ _ _ Φύλακες των συνόρων

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Πορθμός που χωρίζει Ευρώπη με Αφρική

_ _ _ _ _ _ _ Αυτός ο Νικηφόρος κέρδισε τους Βουλγάρους στον Σπερχειό

_ _ _ _ _ _ _ Όπλο των Βυζαντινών (2 λέξεις)

_ _ _ _ _ _ _ _ Ποτάμι της Ευρώπης, σύνορο τουΒυζαντίου

_ _ _ _ _ _ _ Τέτοιοι Άραβες ήταν οι Σαρακηνοί

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Ύμνο που έψαλαν για την Παναγία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.197

Page 198: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

3Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ - ΤΑΞΗ: Ε΄

Όνομα: …………………………………………………………………. Ημερομηνία: 9/2/2009

Επανάληψη Δ΄ ενότητας:

«ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ»

1. Να συμπληρώσεις το παρακάτω κείμενο: Τον 9ο αιώνα ο ηγεμόνας του σλαβικού κράτους της Μοραβίας ……………………ζήτησε να πάνε στη χώρα του Βυζαντινοί ιερείς και δάσκαλοι να διδάξουν το χριστιανισμό. Αυτό το έργο το ανέλαβαν ο…………………… και ο………………….. δύο ιερείς και αδέρφια που κατάγονταν από τη ………………………. και είχαν μεγάλη μόρφωση και γνώριζαν πολλές γλώσσες ανάμεσα τους και τη σλαβική. Επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε ………………. δημιούργησαν το σλαβικό ……………………. . 2. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις :

Καλλίνικος Σπερχειός ποταμός

Ηράκλειος Βασίλειος Διγενής Μωάμεθ Σαρακηνοί Ακρίτες Υγρό πυρ Άραβες πειρατές Ισλαμισμός Βασίλειος ο Β΄ Πόλεμος εναντίον των Περσών Νικηφόρος Ουρανός Ονομάστηκε Βουλγαροκτόνος

3. Τι γνωρίζεις για τους ακρίτες; (τι φρουρούσαν, τι τους παρείχαν, τι έκαναν σε καιρό ειρήνης) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………….…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.198

Page 199: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

4. Με ποιους τρόπους οι Βυζαντινοί αντιμετώπιζαν τους γείτονές τους;……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5. Επιβεβαίωσε τη χώρα καταγωγής των προσώπων της πρώτης στήλης καιβάλε Χ στο κατάλληλο πλαίσιο.

Βυζαντινός Άραβας Πέρσης Ρώσος Βούλγαρος Νικ. Φωκάς Βλαδίμηρος Κρούμμος Χοσρόης Μωάμεθ

6. Αν συμπληρώσεις σωστά την ακροστιχίδα, θα βρεις τον ποταμό, κοντά στονοποίο ζούσαν οι Σλάβοι:

_ _ _ _ _ _ _ Το όνομα του πιο γνωστού Ακρίτα

_ _ _ _ _ _ _ Ένας Νικηφόρος που αντιμετώπισε τους Βούλγαρους

_ _ _ _ _ _ _ Ανίκητο όπλο των Βυζαντινών

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Νίκησε τους Σαρακηνούς.

_ _ _ _ _ _ Εχθρός του Βυζαντίου στα ανατολικά σύνορα.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Τους νίκησε οριστικά ο Βασίλειος Β΄

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Νίκησε τους Πέρσες

_ _ _ _ _ _ _ Πατριάρχης, που βοήθησε την Πόλη όταν κινδύνευε από τους Αβάρους και Πέρσες

7. Βάλε Σ ή Λ στην αρχή κάθε πρότασης.Ο Μωάμεθ, πριν γίνει προφήτης του Ισλάμ, ήταν έμπορος. Οι Άβαροι δεν ενόχλησαν ποτέ το Βυζάντιο. Ο Βόγορης βαφτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα Ραφαήλ. Οι Βυζαντινοί έψαλαν τον Ακάθιστος Ύμνο όρθιοι. Η προστασία των ανατολικών συνόρων ήταν πιο εύκολη. Ο Βώνος ήταν Πατριάρχης. Ο Ηράκλειος πήρε τον Τίμιο Σταυρό από τους Άβαρους.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.199

Page 200: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Το Βυζάντιο και οι γειτονικοί λαοί

Εργασία 1

Χρωμάτισε :

με κίτρινο χρώμα τη Βυζαντινή αυτοκρατορία.

με πράσινο χρώμα το κράτος των Αράβων.

Με κόκκινο χρώμα το κράτος των Περσών.

Με ροζ χρώμα το κράτος των Βουλγάρων.

Με καφέ χρώμα το κράτος των Σλάβων.

Εργασία 2

Σε συνεργασία με την ομάδα σου και με τη βοήθεια του βιβλίου (σελ. 54) να

παρουσιάσετε προφορικά ένα από τους γειτονικούς λαούς των Βυζαντινών (Κάθε

ομάδα από ένα λαό).

Πέρσες

Σλάβοι

Βούλγαροι

Άβαροι

Άραβες

Δούναβης

Βυζαντινό Κράτος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.200

Page 201: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Εργασία 3

Με τη βοήθεια του Χάρτη και σε συνεργασία με την ομάδα σας βρείτε και γράψτε

γειτονικές χώρες της Κύπρου μας:

1. ………………………………………………….

2. ………………………………………………….

3. ………………………………………………….

4. ………………………………………………….

Τι σχέσεις έχουμε με αυτές (φιλικές ή εχθρικές);

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………...

http://www.akida.info/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.201

Page 202: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

1 Αποστόλης Αγγελόπουλος

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΕΦ. 17-22 (1)

ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ

Ονοματεπώνυμο: ………………………………………………………………………………….. Ημ/νία: ……………

Βασιλιάς των Περσών που κατέκτησε την Αίγυπτο τη Συρία και την Παλαιστίνη

και αιχμαλώτισε τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.

α. Αντίοχος Β' β. Βαρτάσης γ. Ρατισλάβος δ. Χοσρόης

Πολιόρκησαν 2 φορές την Κωνσταντινούπολη χωρίς να την κατακτήσουν.

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Αυτοκράτορας που ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων για ν’ αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους:

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Έδιωξε τους Ρώσους από τα βυζαντινά εδάφη

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Ηράκλειος δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στρατηγός που νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Νικηφόρος Ουρανός δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στα χρόνια του εκχριστιανίστηκαν οι Ρώσοι.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Βούλγαρος βασιλιάς που με το στρατό του έφτασε ως την Πελοπόννησο.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Συμεών

Ποιοι δύο λαοί συμμάχησαν ενάντια στους Βυζαντινούς

α. Άβαροι και Πέρσες β. Πέρσες και Σλάβοι γ. Άραβες και Πέρσες δ. Άβαροι και Άραβες

Ο Ηράκλειος πριν γίνει αυτοκράτορας ήταν:

α. γνωστός Ακρίτας β. αρχιστράτηγος στην Αίγυπτο γ. Πατριάρχης δ. διοικητής της Καρχηδόνας

Τι δεν έκανε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος με τα λεφτά που πήρε από την εκκλησία;

α. Επιδιόρθωσε τα τείχη β. Συγκέντρωσε τρόφιμα για τους κατοίκους της Πόλης γ. Μοίρασε γη στους

Ακρίτες δ. Έκλεισε συμφωνία ειρήνης με τους Άραβες

Να υπογραμμίσετε τη σωστή απάντηση. Σε κάθε ερώτηση υπάρχει μόνο μια σωστή απάντηση. Υπάρχουν 40 ερωτήσεις και κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 0,25 μονάδες

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.202

Page 203: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

2 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Ποιος λαός είχε κατακτήσει την Κύπρο και τη Ρόδο από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία;

α.Οι Άβαροι β. Οι Πέρσες γ. Οι Άραβες δ. Οι Βούλγαροι

Πως ονομαζόταν ο Σλάβος ηγεμόνας που ζήτησε απ’ τους Βυζαντινούς να στείλουν ιεραπόστολους;

α. Χαγάνος β. Ρατισλάβος γ.Σαμουήλ δ. Ραφαήλ

Τι έφεραν μαζί τους πίσω οι Βυζαντινοί από την Περσία;

α. Τον Τίμιο Σταυρό β. Το Σταυρό του Κωνσταντίνου γ. Θησαυρούς από την Περσία

δ. Αιχμάλωτη τη βασιλική οικογένεια των Περσών

Ποιος ήταν ο Πατριάρχης που έδωσε χρήματα και σκεύη της εκκλησίας στον αυτοκράτορα του

Βυζαντίου για να τον βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές που περνούσε η αυτοκρατορία;

α. Ο Πατριάρχης Φώτιος β. Ο Πατριάρχης Χρυσόστομος γ. Ο Πατριάρχης Γεννάδιος

δ. Ο Πατριάρχης Σέργιος

Ο Ακάθιστος Ύμνος γράφτηκε προς τιμήν;

α. της Παναγίας β. του Χριστού γ. προς τιμήν του προστάτη αγίου της Κων/πολης δ. του αυτοκράτορα

Ποιες δύο χώρες είχαν συμφωνίες ειρήνης με τους Βυζαντινούς, αλλά δεν τις τήρησαν;

α. Οι Πέρσες και οι Άβαροι β. Οι Άραβες και οι Βούλγαροι γ. Οι Ρώσοι και οι Σλάβοι

δ. Οι Άβαροι και οι Βούλγαροι

Που ηττήθηκαν για δεύτερη φορά οι Άραβες (η πρώτη τους ήττα ήταν στην Κωνσταντινούπολη;

α. Στη Νίκαια β. Στο Πουατιέ γ. Στην Καρχηδόνα δ. Στην Ρώμη

Ποιος από τους πιο κάτω λαούς δεν ήταν γειτονικός λαός με το Βυζάντιο;

α. Πέρσες β. Άραβες γ. Ούννοι δ. Σλάβοι

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος έκανε εναντίον των Περσών

α. μία εκστρατεία β. δύο εκστρατείες γ. τρεις εκστρατείες δ. καμία εκστρατεία

Πόσα λεφτά πήραν οι Πέρσες από τους Βυζαντινούς για να μην πολεμήσουν την αυτοκρατορία;

α. 10.000 χρυσά νομίσματα β. Δεν πήραν λεφτά αλλά αρκετά εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας

γ. Ολόκληρη την περιουσία της βυζαντινής εκκλησίας δ. Δεν πήραν λεφτά, αφού ποτέ δεν έκαναν

συμφωνία με τους βυζαντινούς

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.203

Page 204: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

3 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Πως τέλειωσε ο πόλεμος των Βυζαντινών με τους Πέρσες;

α. Οι βυζαντινοί ηττήθηκαν και έχασαν μεγάλο κομμάτι της αυτοκρατορίας

β.Οι βυζαντινοί νίκησαν τους Πέρσες και διέλυσαν το περσικό κράτος

γ. Υπέγραψαν συμφωνία ειρήνης

Όταν οι εχθροί έκλειναν τα στενά περάσματα από και προς το Βυζάντιο:

α. Δυσκολευόταν ο ανεφοδιασμός της πόλης

β. Ζητούσαν χρήματα από τους Βυζαντινούς για να τα ανοίξουν

γ. Οι Βυζαντινοί δημιουργούσαν νέα περάσματα δ. Τότε ο ταχυδρόμος της πόλης δεν μπορούσε να περάσει

Πως ονομαζόταν το όπλο με το οποίο οι Βυζαντινοί νίκησαν τους Άραβες;

α. Υγρή λάβα β. Καυτή λάβα γ. Καυτό πυρ δ. Υγρό πυρ

Τι δεν έκανε το Βυζαντινό κράτος για τους Ακρίτες;

α. Τους απάλλασσε από τους φόρους β. Τους έδινε όπλα γ. Τους έδινε γη για να την καλλιεργούν

δ. Τους έδινε σπίτια να ζουν

Με αυτόν αρχηγό οι Βούλγαροι έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Βλαδίμηρο

Έγραψε τον Ακάθιστο Ύμνο.

α. Νικηφόρος Μελωδός β. Καλλίφωνος Μελωδός γ. Ρωμανός Μελωδός δ.Κοσμάς ο μελωδός

Ανακάλυψε το υγρό πυρ.

α. Νικηφόρος β. Καλλίνικος γ. Καλλικράτης δ. Κάλλιστος

Δούκισσα της Ρωσίας που βαφτίστηκε χριστιανή.

α. Αικατερίνη β. Ελένη γ. Όλγα δ. Ελισάβετ

Νίκησε τους Βούλγαρους στη θέση «Κλειδί»

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Οι Ακρίτες έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί την εποχή που την αυτοκρατορία απειλούσαν οι:

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Ποιος ήταν ο ποιο γνωστός Ακρίτας;

α. Ο Κωνσταντίνος Διγενής β. Ο Γρίβας Διγενής γ. Ο Χαγάνος Διγενής δ. Ο Βασίλειος Διγενής

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.204

Page 205: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

4 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Το βουλγαρικό αλφάβητο έχει μέχρι σήμερα πολλές ομοιότητες με το:

α. Σλαβικό αλφάβητο β. Περσοκό αλφάβητο γ. Αλφάβητο των Ούννων δ. Αιγυπτιακό Αλφάβητο

Πως ονομάζονταν οι Άραβες πειρατές;

α. Άβαροι β. Βενετοί γ. Σαρακηνοί δ. Βενετσιάνοι

Με ποιο τρόπο αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους;

α. Ζητούσαν βοήθεια απ’ τους Ρώσους β. Δεν τους λάμβαναν καθόλου υπόψη

γ. Προσπαθούσαν να διατηρούν φιλικές σχέσεις. Αν δεν τα κατάφερναν τους πολεμούσαν

δ. Επιτίθενταν πρώτοι

Ποιος ήταν ο επικεφαλής των Βυζαντινών στον πόλεμο κατά των Περσών, που έγινε στην Περσία;

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Ποιοι δύο ιεραπόστολοι στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Ο Κύριλλος και ο Προκόπιος β. Ο Απόστολος Παύλος και ο Απόστολος Αντρέας

γ. Ο Φώτιος και ο Σέργιος δ. Ο Μεθόδιος και ο Κύριλλος

Γιατί στάλθηκαν στους Σλάβους οι συγκεκριμένοι δύο ιεραπόστολοι;

α. Ήταν οι καλύτεροι στη δουλειά τους β. Γιατί ήταν Σέρβοι και οι ίδιοι

γ. Κανείς άλλος δεν ήθελε να πάει, γιατί ήταν επικίνδυνο δ. Γιατί ήξεραν τη γλώσσα των Σλάβων

Τι δεν κατάφεραν να πετύχουν οι δύο ιεραπόστολοι που στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Μετέφρασαν τα ιερά βιβλία στα σλαβικά β. Δημιούργησαν το σλαβικό αλφάβητο

γ. Ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τους Σλάβους

δ. Αναδιοργάνωσαν το στρατό και το στόλο των Σλάβων

Πως ονομαζόταν ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε Χριστιανός;

α. Ραφαήλ β. Συμεών γ. Βόγορης δ. Βλαδίμηρος

Ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε χριστιανός, ονομάστηκε:

α. Ραφαήλ β. Μιχαήλ γ. Εμμανουήλ δ. Γαβριήλ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.205

Page 206: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

5 Αποστόλης Αγγελόπουλος

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΕΦ. 17-22 (2) ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ

Ονοματεπώνυμο: ………………………………………………………………………………….. Ημ/νία: ……………

Ποιοι δύο λαοί συμμάχησαν ενάντια στους Βυζαντινούς

α. Άβαροι και Πέρσες β. Πέρσες και Σλάβοι γ. Άραβες και Πέρσες δ. Άβαροι και Άραβες

Ο Ηράκλειος πριν γίνει αυτοκράτορας ήταν:

α. γνωστός Ακρίτας β. αρχιστράτηγος στην Αίγυπτο γ. Πατριάρχης δ. διοικητής της Καρχηδόνας

Τι δεν έκανε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος με τα λεφτά που πήρε από την εκκλησία;

α. Επιδιόρθωσε τα τείχη β. Συγκέντρωσε τρόφιμα για τους κατοίκους της Πόλης γ. Μοίρασε γη στους

Ακρίτες δ. Έκλεισε συμφωνία ειρήνης με τους Άραβες

Ποιος λαός είχε κατακτήσει την Κύπρο και τη Ρόδο από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία;

α.Οι Άβαροι β. Οι Πέρσες γ. Οι Άραβες δ. Οι Βούλγαροι

Πως ονομαζόταν ο Σλάβος ηγεμόνας που ζήτησε απ’ τους Βυζαντινούς να στείλουν ιεραπόστολους;

α. Χαγάνος β. Ρατισλάβος γ.Σαμουήλ δ. Ραφαήλ

Τι έφεραν μαζί τους πίσω οι Βυζαντινοί από την Περσία;

α. Τον Τίμιο Σταυρό β. Το Σταυρό του Κωνσταντίνου γ. Θησαυρούς από την Περσία

δ. Αιχμάλωτη τη βασιλική οικογένεια των Περσών

Ποιος ήταν ο Πατριάρχης που έδωσε χρήματα και σκεύη της εκκλησίας στον αυτοκράτορα του

Βυζαντίου για να τον βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές που περνούσε η αυτοκρατορία;

α. Ο Πατριάρχης Φώτιος β. Ο Πατριάρχης Χρυσόστομος γ. Ο Πατριάρχης Γεννάδιος

δ. Ο Πατριάρχης Σέργιος

Ο Ακάθιστος Ύμνος γράφτηκε προς τιμήν;

α. της Παναγίας β. του Χριστού γ. προς τιμήν του προστάτη αγίου της Κων/πολης δ. του αυτοκράτορα

Ποιες δύο χώρες είχαν συμφωνίες ειρήνης με τους Βυζαντινούς, αλλά δεν τις τήρησαν;

α. Οι Πέρσες και οι Άβαροι β. Οι Άραβες και οι Βούλγαροι γ. Οι Ρώσοι και οι Σλάβοι

δ. Οι Άβαροι και οι Βούλγαροι

Να υπογραμμίσετε τη σωστή απάντηση. Σε κάθε ερώτηση υπάρχει μόνο μια σωστή απάντηση. Υπάρχουν 40 ερωτήσεις και κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 0,25 μονάδες

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.206

Page 207: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

6 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Που ηττήθηκαν για δεύτερη φορά οι Άραβες (η πρώτη τους ήττα ήταν στην Κωνσταντινούπολη;

α. Στη Νίκαια β. Στο Πουατιέ γ. Στην Καρχηδόνα δ. Στην Ρώμη

Ποιος από τους πιο κάτω λαούς δεν ήταν γειτονικός λαός με το Βυζάντιο;

α. Πέρσες β. Άραβες γ. Ούννοι δ. Σλάβοι

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος έκανε εναντίον των Περσών

α. μία εκστρατεία β. δύο εκστρατείες γ. τρεις εκστρατείες δ. καμία εκστρατεία

Πόσα λεφτά πήραν οι Πέρσες από τους Βυζαντινούς για να μην πολεμήσουν την αυτοκρατορία;

1. 10.000 χρυσά νομίσματα β. Δεν πήραν λεφτά αλλά αρκετά εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας

γ. Ολόκληρη την περιουσία της βυζαντινής εκκλησίας δ. Δεν πήραν λεφτά, αφού ποτέ δεν έκαναν

συμφωνία με τους βυζαντινούς

Πως τέλειωσε ο πόλεμος των Βυζαντινών με τους Πέρσες;

α. Οι βυζαντινοί ηττήθηκαν και έχασαν μεγάλο κομμάτι της αυτοκρατορίας

β.Οι βυζαντινοί νίκησαν τους Πέρσες και διέλυσαν το περσικό κράτος

γ. Υπέγραψαν συμφωνία ειρήνης

Βασιλιάς των Περσών που κατέκτησε την Αίγυπτο τη Συρία και την Παλαιστίνη

και αιχμαλώτισε τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.

α. Αντίοχος Β' β. Βαρτάσης γ. Ρατισλάβος δ. Χοσρόης

Πολιόρκησαν 2 φορές την Κωνσταντινούπολη χωρίς να την κατακτήσουν.

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Αυτοκράτορας που ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων για ν’ αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους:

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Έδιωξε τους Ρώσους από τα βυζαντινά εδάφη

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Ηράκλειος δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στρατηγός που νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Νικηφόρος Ουρανός δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στα χρόνια του εκχριστιανίστηκαν οι Ρώσοι.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Βούλγαρος βασιλιάς που με το στρατό του έφτασε ως την Πελοπόννησο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.207

Page 208: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

7 Αποστόλης Αγγελόπουλος

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Συμεών

Οι Ακρίτες έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί την εποχή που την αυτοκρατορία απειλούσαν οι:

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Ποιος ήταν ο ποιο γνωστός Ακρίτας;

α. Ο Κωνσταντίνος Διγενής β. Ο Γρίβας Διγενής γ. Ο Χαγάνος Διγενής δ. Ο Βασίλειος Διγενής

Το βουλγαρικό αλφάβητο έχει μέχρι σήμερα πολλές ομοιότητες με το:

α. Σλαβικό αλφάβητο β. Περσοκό αλφάβητο γ. Αλφάβητο των Ούννων δ. Αιγυπτιακό Αλφάβητο

Πως ονομάζονταν οι Άραβες πειρατές;

α. Άβαροι β. Βενετοί γ. Σαρακηνοί δ. Βενετσιάνοι

Με ποιο τρόπο αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους;

α. Ζητούσαν βοήθεια απ’ τους Ρώσους β. Δεν τους λάμβαναν καθόλου υπόψη

γ. Προσπαθούσαν να διατηρούν φιλικές σχέσεις. Αν δεν τα κατάφερναν τους πολεμούσαν

δ. Επιτίθενταν πρώτοι

Ποιοι δύο ιεραπόστολοι στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Ο Κύριλλος και ο Προκόπιος β. Ο Απόστολος Παύλος και ο Απόστολος Αντρέας

γ. Ο Φώτιος και ο Σέργιος δ. Ο Μεθόδιος και ο Κύριλλος

Γιατί στάλθηκαν στους Σλάβους οι συγκεκριμένοι δύο ιεραπόστολοι;

α. Ήταν οι καλύτεροι στη δουλειά τους β. Γιατί ήταν Σέρβοι και οι ίδιοι

γ. Κανείς άλλος δεν ήθελε να πάει, γιατί ήταν επικίνδυνο δ. Γιατί ήξεραν τη γλώσσα των Σλάβων

Ποιος ήταν ο επικεφαλής των Βυζαντινών στον πόλεμο κατά των Περσών, που έγινε στην Περσία;

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Τι δεν κατάφεραν να πετύχουν οι δύο ιεραπόστολοι που στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Μετέφρασαν τα ιερά βιβλία στα σλαβικά β. Δημιούργησαν το σλαβικό αλφάβητο

γ. Ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τους Σλάβους

δ. Αναδιοργάνωσαν το στρατό και το στόλο των Σλάβων

Πως ονομαζόταν ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε Χριστιανός;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.208

Page 209: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

8 Αποστόλης Αγγελόπουλος

α. Ραφαήλ β. Συμεών γ. Βόγορης δ. Βλαδίμηρος

Ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε χριστιανός, ονομάστηκε:

α. Ραφαήλ β. Μιχαήλ γ. Εμμανουήλ δ. Γαβριήλ

Όταν οι εχθροί έκλειναν τα στενά περάσματα από και προς το Βυζάντιο:

α. Δυσκολευόταν ο ανεφοδιασμός της πόλης β. Ζητούσαν χρήματα από τους Βυζαντινούς για να τα

ανοίξουν γ. Οι Βυζαντινοί δημιουργούσαν νέα περάσματα δ. Τότε ο ταχυδρόμος της πόλης δεν μπορούσε

να περάσει

Πως ονομαζόταν το όπλο με το οποίο οι Βυζαντινοί νίκησαν τους Άραβες;

α. Υγρή λάβα β. Καυτή λάβα γ. Καυτό πυρ δ. Υγρό πυρ

Τι δεν έκανε το Βυζαντινό κράτος για τους Ακρίτες;

α. Τους απάλλασσε από τους φόρους β. Τους έδινε όπλα γ. Τους έδινε γη για να την καλλιεργούν

δ. Τους έδινε σπίτια να ζουν

Με αυτόν αρχηγό οι Βούλγαροι έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Βλαδίμηρο

Έγραψε τον Ακάθιστο Ύμνο.

α. Νικηφόρος Μελωδός β. Καλλίφωνος Μελωδός γ. Ρωμανός Μελωδός δ.Κοσμάς ο μελωδός

Ανακάλυψε το υγρό πυρ.

α. Νικηφόρος β. Καλλίνικος γ. Καλλικράτης δ. Κάλλιστος

Δούκισσα της Ρωσίας που βαφτίστηκε χριστιανή.

α. Αικατερίνη β. Ελένη γ. Όλγα δ. Ελισάβετ

Νίκησε τους Βούλγαρους στη θέση «Κλειδί»

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.209

Page 210: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

9 Αποστόλης Αγγελόπουλος

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΕΦ. 17-22 (1) Απαντήσεις ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ

Ονοματεπώνυμο: ………………………………………………………………………………….. Ημ/νία: ……………

Βασιλιάς των Περσών που κατέκτησε την Αίγυπτο τη Συρία και την Παλαιστίνη

και αιχμαλώτισε τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.

α. Αντίοχος Β' β. Βαρτάσης γ. Ρατισλάβος δ. Χοσρόης

Πολιόρκησαν 2 φορές την Κωνσταντινούπολη χωρίς να την κατακτήσουν.

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Αυτοκράτορας που ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων για ν’ αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους:

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Έδιωξε τους Ρώσους από τα βυζαντινά εδάφη

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Ηράκλειος δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στρατηγός που νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Νικηφόρος Ουρανός δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στα χρόνια του εκχριστιανίστηκαν οι Ρώσοι.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Βούλγαρος βασιλιάς που με το στρατό του έφτασε ως την Πελοπόννησο.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Συμεών

Ποιοι δύο λαοί συμμάχησαν ενάντια στους Βυζαντινούς

α. Άβαροι και Πέρσες β. Πέρσες και Σλάβοι γ. Άραβες και Πέρσες δ. Άβαροι και Άραβες

Ο Ηράκλειος πριν γίνει αυτοκράτορας ήταν:

α. γνωστός Ακρίτας β. αρχιστράτηγος στην Αίγυπτο γ. Πατριάρχης δ. διοικητής της Καρχηδόνας

Τι δεν έκανε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος με τα λεφτά που πήρε από την εκκλησία; α. Επιδιόρθωσε

τα τείχη β. Συγκέντρωσε τρόφιμα για τους κατοίκους της Πόλης γ. Μοίρασε γη στους Ακρίτες δ.

Έκλεισε συμφωνία ειρήνης με τους Άραβες

Ποιος λαός είχε κατακτήσει την Κύπρο και τη Ρόδο από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία;

Να υπογραμμίσετε τη σωστή απάντηση. Σε κάθε ερώτηση υπάρχει μόνο μια σωστή απάντηση. Υπάρχουν 40 ερωτήσεις και κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 0,25 μονάδες

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.210

Page 211: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

10 Αποστόλης Αγγελόπουλος

α.Οι Άβαροι β. Οι Πέρσες γ. Οι Άραβες δ. Οι Βούλγαροι

Πως ονομαζόταν ο Σλάβος ηγεμόνας που ζήτησε απ’ τους Βυζαντινούς να στείλουν ιεραπόστολους;

α. Χαγάνος β. Ρατισλάβος γ.Σαμουήλ δ. Ραφαήλ

Τι έφεραν μαζί τους πίσω οι Βυζαντινοί από την Περσία;

α. Τον Τίμιο Σταυρό β. Το Σταυρό του Κωνσταντίνου γ. Θησαυρούς από την Περσία

δ. Αιχμάλωτη τη βασιλική οικογένεια των Περσών

Ποιος ήταν ο Πατριάρχης που έδωσε χρήματα και σκεύη της εκκλησίας στον αυτοκράτορα του

Βυζαντίου για να τον βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές που περνούσε η αυτοκρατορία;

α. Ο Πατριάρχης Φώτιος β. Ο Πατριάρχης Χρυσόστομος γ. Ο Πατριάρχης Γεννάδιος

δ. Ο Πατριάρχης Σέργιος

Ο Ακάθιστος Ύμνος γράφτηκε προς τιμήν;

α. της Παναγίας β. του Χριστού γ. προς τιμήν του προστάτη αγίου της Κων/πολης δ. του αυτοκράτορα

Ποιες δύο χώρες είχαν συμφωνίες ειρήνης με τους Βυζαντινούς, αλλά δεν τις τήρησαν;

α. Οι Πέρσες και οι Άβαροι β. Οι Άραβες και οι Βούλγαροι γ. Οι Ρώσοι και οι Σλάβοι

δ. Οι Άβαροι και οι Βούλγαροι

Που ηττήθηκαν για δεύτερη φορά οι Άραβες (η πρώτη τους ήττα ήταν στην Κωνσταντινούπολη;

α. Στη Νίκαια β. Στο Πουατιέ γ. Στην Καρχηδόνα δ. Στην Ρώμη

Ποιος από τους πιο κάτω λαούς δεν ήταν γειτονικός λαός με το Βυζάντιο;

α. Πέρσες β. Άραβες γ. Ούννοι δ. Σλάβοι

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος έκανε εναντίον των Περσών

α. μία εκστρατεία β. δύο εκστρατείες γ. τρεις εκστρατείες δ. καμία εκστρατεία

Πόσα λεφτά πήραν οι Πέρσες από τους Βυζαντινούς για να μην πολεμήσουν την αυτοκρατορία;

α. 10.000 χρυσά νομίσματα β. Δεν πήραν λεφτά αλλά αρκετά εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας

γ. Ολόκληρη την περιουσία της βυζαντινής εκκλησίας δ. Δεν πήραν λεφτά, αφού ποτέ δεν έκαναν

συμφωνία με τους βυζαντινούς

Πως τέλειωσε ο πόλεμος των Βυζαντινών με τους Πέρσες;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.211

Page 212: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

11 Αποστόλης Αγγελόπουλος

α. Οι βυζαντινοί ηττήθηκαν και έχασαν μεγάλο κομμάτι της αυτοκρατορίας

β.Οι βυζαντινοί νίκησαν τους Πέρσες και διέλυσαν το περσικό κράτος

γ. Υπέγραψαν συμφωνία ειρήνης

Όταν οι εχθροί έκλειναν τα στενά περάσματα από και προς το Βυζάντιο:

α. Δυσκολευόταν ο ανεφοδιασμός της πόλης β. Ζητούσαν χρήματα από τους Βυζαντινούς για να τα

ανοίξουν γ. Οι Βυζαντινοί δημιουργούσαν νέα περάσματα δ. Τότε ο ταχυδρόμος της πόλης δεν μπορούσε

να περάσει

Πως ονομαζόταν το όπλο με το οποίο οι Βυζαντινοί νίκησαν τους Άραβες;

α. Υγρή λάβα β. Καυτή λάβα γ. Καυτό πυρ δ. Υγρό πυρ

Τι δεν έκανε το Βυζαντινό κράτος για τους Ακρίτες;

α. Τους απάλλασσε από τους φόρους β. Τους έδινε όπλα γ. Τους έδινε γη για να την καλλιεργούν

δ. Τους έδινε σπίτια να ζουν

Με αυτόν αρχηγό οι Βούλγαροι έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Βλαδίμηρο

Έγραψε τον Ακάθιστο Ύμνο.

α. Νικηφόρος Μελωδός β. Καλλίφωνος Μελωδός γ. Ρωμανός Μελωδός δ.Κοσμάς ο μελωδός

Ανακάλυψε το υγρό πυρ.

α. Νικηφόρος β. Καλλίνικος γ. Καλλικράτης δ. Κάλλιστος

Δούκισσα της Ρωσίας που βαφτίστηκε χριστιανή.

α. Αικατερίνη β. Ελένη γ. Όλγα δ. Ελισάβετ

Νίκησε τους Βούλγαρους στη θέση «Κλειδί»

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Οι Ακρίτες έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί την εποχή που την αυτοκρατορία απειλούσαν οι:

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Ποιος ήταν ο ποιο γνωστός Ακρίτας;

α. Ο Κωνσταντίνος Διγενής β. Ο Γρίβας Διγενής γ. Ο Χαγάνος Διγενής δ. Ο Βασίλειος Διγενής

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.212

Page 213: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

12 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Το βουλγαρικό αλφάβητο έχει μέχρι σήμερα πολλές ομοιότητες με το:

α. Σλαβικό αλφάβητο β. Περσοκό αλφάβητο γ. Αλφάβητο των Ούννων δ. Αιγυπτιακό Αλφάβητο

Πως ονομάζονταν οι Άραβες πειρατές;

α. Άβαροι β. Βενετοί γ. Σαρακηνοί δ. Βενετσιάνοι

Με ποιο τρόπο αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους;

α. Ζητούσαν βοήθεια απ’ τους Ρώσους β. Δεν τους λάμβαναν καθόλου υπόψη

γ. Προσπαθούσαν να διατηρούν φιλικές σχέσεις. Αν δεν τα κατάφερναν τους πολεμούσαν

δ. Επιτίθενταν πρώτοι

Ποιος ήταν ο επικεφαλής των Βυζαντινών στον πόλεμο κατά των Περσών, που έγινε στην Περσία;

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Ποιοι δύο ιεραπόστολοι στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Ο Κύριλλος και ο Προκόπιος β. Ο Απόστολος Παύλος και ο Απόστολος Αντρέας

γ. Ο Φώτιος και ο Σέργιος δ. Ο Μεθόδιος και ο Κύριλλος

Γιατί στάλθηκαν στους Σλάβους οι συγκεκριμένοι δύο ιεραπόστολοι;

α. Ήταν οι καλύτεροι στη δουλειά τους β. Γιατί ήταν Σέρβοι και οι ίδιοι

γ. Κανείς άλλος δεν ήθελε να πάει, γιατί ήταν επικίνδυνο δ. Γιατί ήξεραν τη γλώσσα των Σλάβων

Τι δεν κατάφεραν να πετύχουν οι δύο ιεραπόστολοι που στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Μετέφρασαν τα ιερά βιβλία στα σλαβικά β. Δημιούργησαν το σλαβικό αλφάβητο

γ. Ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τους Σλάβους

δ. Αναδιοργάνωσαν το στρατό και το στόλο των Σλάβων

Πως ονομαζόταν ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε Χριστιανός;

α. Ραφαήλ β. Συμεών γ. Βόγορης δ. Βλαδίμηρος

Ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε χριστιανός, ονομάστηκε:

α. Ραφαήλ β. Μιχαήλ γ. Εμμανουήλ δ. Γαβριήλ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.213

Page 214: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

13 Αποστόλης Αγγελόπουλος

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΕΦ. 17-22 (2) Απαντήσεις ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ

Ονοματεπώνυμο: ………………………………………………………………………………….. Ημ/νία: ……………

Ποιοι δύο λαοί συμμάχησαν ενάντια στους Βυζαντινούς

α. Άβαροι και Πέρσες β. Πέρσες και Σλάβοι γ. Άραβες και Πέρσες δ. Άβαροι και Άραβες

Ο Ηράκλειος πριν γίνει αυτοκράτορας ήταν:

α. γνωστός Ακρίτας β. αρχιστράτηγος στην Αίγυπτο γ. Πατριάρχης δ. διοικητής της Καρχηδόνας

Τι δεν έκανε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος με τα λεφτά που πήρε από την εκκλησία;

α. Επιδιόρθωσε τα τείχη β. Συγκέντρωσε τρόφιμα για τους κατοίκους της Πόλης γ. Μοίρασε γη στους

Ακρίτες δ. Έκλεισε συμφωνία ειρήνης με τους Άραβες

Ποιος λαός είχε κατακτήσει την Κύπρο και τη Ρόδο από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία;

α.Οι Άβαροι β. Οι Πέρσες γ. Οι Άραβες δ. Οι Βούλγαροι

Πως ονομαζόταν ο Σλάβος ηγεμόνας που ζήτησε απ’ τους Βυζαντινούς να στείλουν ιεραπόστολους;

α. Χαγάνος β. Ρατισλάβος γ.Σαμουήλ δ. Ραφαήλ

Τι έφεραν μαζί τους πίσω οι Βυζαντινοί από την Περσία;

α. Τον Τίμιο Σταυρό β. Το Σταυρό του Κωνσταντίνου γ. Θησαυρούς από την Περσία

δ. Αιχμάλωτη τη βασιλική οικογένεια των Περσών

Ποιος ήταν ο Πατριάρχης που έδωσε χρήματα και σκεύη της εκκλησίας στον αυτοκράτορα του

Βυζαντίου για να τον βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές που περνούσε η αυτοκρατορία;

α. Ο Πατριάρχης Φώτιος β. Ο Πατριάρχης Χρυσόστομος γ. Ο Πατριάρχης Γεννάδιος

δ. Ο Πατριάρχης Σέργιος

Ο Ακάθιστος Ύμνος γράφτηκε προς τιμήν;

α. της Παναγίας β. του Χριστού γ. προς τιμήν του προστάτη αγίου της Κων/πολης δ. του αυτοκράτορα

Ποιες δύο χώρες είχαν συμφωνίες ειρήνης με τους Βυζαντινούς, αλλά δεν τις τήρησαν;

α. Οι Πέρσες και οι Άβαροι β. Οι Άραβες και οι Βούλγαροι γ. Οι Ρώσοι και οι Σλάβοι

δ. Οι Άβαροι και οι Βούλγαροι

Που ηττήθηκαν για δεύτερη φορά οι Άραβες (η πρώτη τους ήττα ήταν στην Κωνσταντινούπολη;

Να υπογραμμίσετε τη σωστή απάντηση. Σε κάθε ερώτηση υπάρχει μόνο μια σωστή απάντηση. Υπάρχουν 40 ερωτήσεις και κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 0,25 μονάδες

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.214

Page 215: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

14 Αποστόλης Αγγελόπουλος

α. Στη Νίκαια β. Στο Πουατιέ γ. Στην Καρχηδόνα δ. Στην Ρώμη

Ποιος από τους πιο κάτω λαούς δεν ήταν γειτονικός λαός με το Βυζάντιο;

α. Πέρσες β. Άραβες γ. Ούννοι δ. Σλάβοι

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος έκανε εναντίον των Περσών

α. μία εκστρατεία β. δύο εκστρατείες γ. τρεις εκστρατείες δ. καμία εκστρατεία

Πόσα λεφτά πήραν οι Πέρσες από τους Βυζαντινούς για να μην πολεμήσουν την αυτοκρατορία;

2. 10.000 χρυσά νομίσματα β. Δεν πήραν λεφτά αλλά αρκετά εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας

γ. Ολόκληρη την περιουσία της βυζαντινής εκκλησίας δ. Δεν πήραν λεφτά, αφού ποτέ δεν έκαναν

συμφωνία με τους βυζαντινούς

Πως τέλειωσε ο πόλεμος των Βυζαντινών με τους Πέρσες;

α. Οι βυζαντινοί ηττήθηκαν και έχασαν μεγάλο κομμάτι της αυτοκρατορίας

β.Οι βυζαντινοί νίκησαν τους Πέρσες και διέλυσαν το περσικό κράτος

γ. Υπέγραψαν συμφωνία ειρήνης

Βασιλιάς των Περσών που κατέκτησε την Αίγυπτο τη Συρία και την Παλαιστίνη

και αιχμαλώτισε τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.

α. Αντίοχος Β' β. Βαρτάσης γ. Ρατισλάβος δ. Χοσρόης

Πολιόρκησαν 2 φορές την Κωνσταντινούπολη χωρίς να την κατακτήσουν.

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Αυτοκράτορας που ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων για ν’ αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους:

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Έδιωξε τους Ρώσους από τα βυζαντινά εδάφη

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Ηράκλειος δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στρατηγός που νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Νικηφόρος Ουρανός δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Στα χρόνια του εκχριστιανίστηκαν οι Ρώσοι.

α. Νικηφόρος Φωκάς β. Λέων Γ' ο Ίσαυρος γ. Βασίλειος Β΄ δ. Ιωάννης Τσιμισκής

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.215

Page 216: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

15 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Βούλγαρος βασιλιάς που με το στρατό του έφτασε ως την Πελοπόννησο.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Συμεών

Οι Ακρίτες έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί την εποχή που την αυτοκρατορία απειλούσαν οι:

α. Βούλγαροι β. Άβαροι γ. Πέρσες δ. Άραβες

Ποιος ήταν ο ποιο γνωστός Ακρίτας;

α. Ο Κωνσταντίνος Διγενής β. Ο Γρίβας Διγενής γ. Ο Χαγάνος Διγενής δ. Ο Βασίλειος Διγενής

Το βουλγαρικό αλφάβητο έχει μέχρι σήμερα πολλές ομοιότητες με το:

α. Σλαβικό αλφάβητο β. Περσοκό αλφάβητο γ. Αλφάβητο των Ούννων δ. Αιγυπτιακό Αλφάβητο

Πως ονομάζονταν οι Άραβες πειρατές;

α. Άβαροι β. Βενετοί γ. Σαρακηνοί δ. Βενετσιάνοι

Με ποιο τρόπο αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους;

α. Ζητούσαν βοήθεια απ’ τους Ρώσους β. Δεν τους λάμβαναν καθόλου υπόψη

γ. Προσπαθούσαν να διατηρούν φιλικές σχέσεις. Αν δεν τα κατάφερναν τους πολεμούσαν

δ. Επιτίθενταν πρώτοι

Ποιοι δύο ιεραπόστολοι στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Ο Κύριλλος και ο Προκόπιος β. Ο Απόστολος Παύλος και ο Απόστολος Αντρέας

γ. Ο Φώτιος και ο Σέργιος δ. Ο Μεθόδιος και ο Κύριλλος

Γιατί στάλθηκαν στους Σλάβους οι συγκεκριμένοι δύο ιεραπόστολοι;

α. Ήταν οι καλύτεροι στη δουλειά τους β. Γιατί ήταν Σέρβοι και οι ίδιοι

γ. Κανείς άλλος δεν ήθελε να πάει, γιατί ήταν επικίνδυνο δ. Γιατί ήξεραν τη γλώσσα των Σλάβων

Ποιος ήταν ο επικεφαλής των Βυζαντινών στον πόλεμο κατά των Περσών, που έγινε στην Περσία;

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Τι δεν κατάφεραν να πετύχουν οι δύο ιεραπόστολοι που στάλθηκαν στους Σλάβους;

α. Μετέφρασαν τα ιερά βιβλία στα σλαβικά β. Δημιούργησαν το σλαβικό αλφάβητο

γ. Ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τους Σλάβους

δ. Αναδιοργάνωσαν το στρατό και το στόλο των Σλάβων

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.216

Page 217: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

16 Αποστόλης Αγγελόπουλος

Πως ονομαζόταν ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε Χριστιανός;

α. Ραφαήλ β. Συμεών γ. Βόγορης δ. Βλαδίμηρος

Ο Βούλγαρος αυτοκράτορας που βαφτίστηκε χριστιανός, ονομάστηκε:

α. Ραφαήλ β. Μιχαήλ γ. Εμμανουήλ δ. Γαβριήλ

Όταν οι εχθροί έκλειναν τα στενά περάσματα από και προς το Βυζάντιο:

α. Δυσκολευόταν ο ανεφοδιασμός της πόλης β. Ζητούσαν χρήματα από τους Βυζαντινούς για να τα

ανοίξουν γ. Οι Βυζαντινοί δημιουργούσαν νέα περάσματα δ. Τότε ο ταχυδρόμος της πόλης δεν μπορούσε

να περάσει

Πως ονομαζόταν το όπλο με το οποίο οι Βυζαντινοί νίκησαν τους Άραβες;

α. Υγρή λάβα β. Καυτή λάβα γ. Καυτό πυρ δ. Υγρό πυρ

Τι δεν έκανε το Βυζαντινό κράτος για τους Ακρίτες;

α. Τους απάλλασσε από τους φόρους β. Τους έδινε όπλα γ. Τους έδινε γη για να την καλλιεργούν

δ. Τους έδινε σπίτια να ζουν

Με αυτόν αρχηγό οι Βούλγαροι έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη.

α. Βόγορη β. Κρούμο γ. Σαμουήλ δ. Βλαδίμηρο

Έγραψε τον Ακάθιστο Ύμνο.

α. Νικηφόρος Μελωδός β. Καλλίφωνος Μελωδός γ. Ρωμανός Μελωδός δ.Κοσμάς ο μελωδός

Ανακάλυψε το υγρό πυρ.

α. Νικηφόρος β. Καλλίνικος γ. Καλλικράτης δ. Κάλλιστος

Δούκισσα της Ρωσίας που βαφτίστηκε χριστιανή.

α. Αικατερίνη β. Ελένη γ. Όλγα δ. Ελισάβετ

Νίκησε τους Βούλγαρους στη θέση «Κλειδί»

α. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος β. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄

γ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος δ. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.217

Page 218: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΣΑΠΟΥΡΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ

Ονοματεπώνυμο: ___________________________

Α) Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις:

1) Στις αρχές του 9ου

αιώνα οι Βούλγαροι με αρχηγό τον ………………..έκαναν επιδρομές κι

έφτασαν μέχρι τη Θράκη. Μετά το θάνατό του ο νέος τους βασιλιάς ………………..

βαφτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα ………………….

Αργότερα οι Βούλγαροι με βασιλιά το …………………. παραβίασαν την ειρήνη και άρχισαν

νέους πολέμους με το Βυζάντιο. Ο αυτοκράτορας …………………….. ……………… για να

τους αντιμετωπίσει ζήτησε τη βοήθεια των ………………, αυτοί νίκησαν τους Βουλγάρους

αλλά κράτησαν για τον εαυτό τους τα εδάφη που κατέλαβαν. Τότε οι Βυζαντινοί με τον

…………… …………… πολέμησαν εναντίον τους και τους ανάγκασαν να φύγουν.

2) Τον 9ο αιώνα ο ηγεμόνας του σλαβικού κράτους της Μοραβίας ……………………ζήτησε

να πάνε στη χώρα του Βυζαντινοί ιερείς και δάσκαλοι να διδάξουν το χριστιανισμό .Αυτό το

έργο το ανέλαβαν ο……………………και ο………………….. δύο ιερείς και αδέρφια που

κατάγονταν από τη ………………………. και είχαν μεγάλη μόρφωση και γνώριζαν πολλές

γλώσσες ανάμεσα τους και τη σλαβική. Επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε ……………….

δημιούργησαν το σλαβικό ……………………. .

Β) Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις :

Καλλίνικος Σπερχειός ποταμός

Ηράκλειος Βασίλειος Διγενής

Μωάμεθ Σαρακηνοί

Ακρίτες Υγρό πυρ

Άραβες πειρατές Ισλαμισμός

Βασίλειος ο Β΄ Πόλεμος εναντίον των Περσών

Νικηφόρος Ουρανός Ονομάστηκε Βουλγαροκτόνος

Γ) Να αναφέρετε μερικές πληροφορίες για τους ακρίτες.

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.218

Page 219: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΣΑΠΟΥΡΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ

Δ) Πώς σώθηκε η Κωνσταντινούπολη από τους Αβάρους και ενώ ο αυτοκράτορας του

Βυζαντίου Ηράκλειος βρισκόταν στα βάθη της Ανατολής πολεμώντας τους Πέρσες;

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………

Ε) Τι εμπόδισε τους Άραβες να καταλάβουν την υπόλοιπη Ευρώπη εκτός της Ισπανίας που

είχαν ήδη καταλάβει;

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

ΣΤ) Γιατί οι Σλάβοι, που ήταν γενικά ένας ειρηνικός λαός, ξεσηκώθηκαν πολλές φορές

εναντίον του Βυζαντινού κράτους;

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.219

Page 220: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ

Δ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί

Ο Διγενής ψυχομαχεί κι η γη τονε τρομάσσει. Βροντά κι αστράφτει ο ουρανός και σειέτ’ ο απάνω κόσμος,

κι ο κάτω κόσμος άνοιξε… ( ακριτικό τραγούδι )

Ανακεφαλαιωτική γραπτή δοκιμασία τ…. μαθητ…… …………………………….

1.Συμπληρώνω τα κενά: Το 610 μ. Χ. αυτοκράτορας στο Βυζάντιο έγινε ο …………………………… . Βρήκε

την αυτοκρατορία σε δύσκολη κατάσταση και άδεια τα ταμεία του κράτους. Ο πατρι-

άρχης ………………………… στις δύσκολες αυτές ώρες έδωσε τα χρήματα και τα πο-

λύτιμα σκεύη της εκκλησίας. Ο νέος αυτοκράτορας με τη βοήθεια αυτή οργάνωσε το

…………………………. , το ……………………….., επισκεύασε τα …………………….. και

έκλεισε ειρήνη με τους ………………………. . Έτσι ξεκίνησε εκστρατεία εναντίον των

Περσών οι οποίοι με αρχηγό τον ……………………είχαν κατακτήσει πολλές περιοχές

της αυτοκρατορίας και είχαν πάρει τον …………………… ………………… .Το 626 μ.Χ.

στη δεύτερη εκστρατεία οι Πέρσες αιφνιδιαστικά ,αφού συνεννοήθηκαν με τους ……

…………………….. πολιόρκησαν την Κωνσταντινούπολη από στεριά και θάλασσα. Ο

πατριάρχης και ο μάγιστρος …………………….. ανέλαβαν την υπεράσπιση της Πόλης.

Πολεμώντας γενναία απέκρουσαν όλες τις επιθέσεις και κατάφεραν να βυθίσουν τα

………………………… (πλοιάρια) των εχθρών, οι οποίοι αναγκάστηκαν να λύσουν την

……………………… .Τη σωτηρία της Πόλης οι κάτοικοι απέδωσαν στην ……………….

και όρθιοι ύμνησαν την « Υπέρμαχο Στρατηγό » ψάλλοντας προς τιμήν της τον ……..

…………………… …………………… .

2. Αντιστοιχίζω πρόσωπα με ενέργειες:

Λέων Γ΄ο Ίσαυρος ● ● Ανακάλυψε το υγρό πυρ.

Καλλίνικος ● ● Έσωσε το Βυζάντιο από τους Άραβες.

Ρωμανός Μελωδός ● ● Νίκησε τους Άραβες στο Πουατιέ της Γαλλίας.

Μωάμεθ ● ● Έγραψε τον Ακάθιστο Ύμνο.

Κάρολος Μαρτέλος ● ● Ίδρυσε την ισλαμική θρησκεία.

Βόγορης ● ● Απελευθέρωσε την Κρήτη από τους Σαρακηνούς.

Νικηφόρος Φωκάς ● ● Αντιμετώπισε με επιτυχία τους Ρώσους.

Ιωάννης Τσιμισκής ● ● Βαφτίστηκε χριστιανός και ονομάστηκε Μιχαήλ.

Βασίλειος ο Β΄ ● ● Νίκησε τους Βουλγάρους στο Σπερχειό ποταμό.

Νικηφόρος Ουρανός ● ● Διέλυσε το στρατό των Βουλγάρων στο Κλειδί.

3. Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους: ( συμπληρώνω τα κενά )

Ο Σλάβος ηγεμόνας…………………………. ζήτησε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντί-

ου……………………… να στείλουν ιεραποστόλους για να διδάξουν στο λαό του τη

χριστιανική πίστη. Ο πατριάρχης ..…………………. ανέθεσε αυτή την αποστολή στον

………………………. και στον …………………………. Αυτοί κατάφεραν να εκχριστιανί-

σουν τους Σλάβους και επινόησαν το …………………….. ……………………… επειδή η

σλαβική γλώσσα δεν είχε δική της γραφή. Είναι οι άγιοι και φωτιστές των Σλάβων.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.220

Page 221: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

4. Γράφω ( Σ ) για το σωστό και ( Λ ) για το λάθος:

Οι δρόμωνες ήταν μεγάλα πολεμικά πλοία των Βυζαντινών. ……………………… □

Το αλφάβητο των Σλάβων λέγεται και κυριλλικό. …………………………………… □

Οι Βυζαντινοί έδιναν τα στρατιωτόπια ( γη για καλλιέργεια ) σε γειτονικούς λαούς. □

Οι Άβαροι δεν ενόχλησαν ποτέ το Βυζάντιο. …………………………………………. □

Ο Μωάμεθ ήταν έμπορος και αρχηγός καραβανιών. ………………………………… □

Οι Άβαροι αργότερα ονομάστηκαν Άραβες. …………………………………………... □

Σαρακηνοί ονομάστηκαν οι Άραβες πειρατές της Μεσογείου. ……………………. □

Ο Βλαδίμηρος παντρεύτηκε την Όλγα, αδερφή του αυτοκράτορα Βασιλείου Β΄…□

5. Γράφω για τους ακρίτες:

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

ΦΡΥΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.221

Page 222: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Τάξη Ε τμήμα 2

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ……………………………………………………….. Ημ/νία………………

1.- Να συμπληρώσετε τα κενά με λέξεις που ταιριάζουν : ( 22 μονάδες) ( ……..)

Ανάμεσα στον 7ο και 11

ο αιώνα διάφοροι λαοί όπως οι ……………. , οι ………………οι…………

και οι………………… παραβίαζαν τα σύνορα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και απειλούσαν αυτή.

Οι βυζαντινοί αυτοκράτορες τους αντιμετώπιζαν με ………………… είτε με…………………….

είτε με ……………………..μέσα.. Όταν ο αυτοκράτορας Ηράκλειος έκανε εκστρατεία εναντίων των

…………………. και βρισκόταν με το μεγαλύτερο μέρος του στρατού μακριά από την Κων/πολη, τότε

βρήκαν την ευκαιρία οι ………………….. μαζί με τους ………………………. , αφού συννενοήθηκαν

μεταξύ τους , να πολιορκήσουν την Πόλη . Ο Πατριάρχης ………………….. μαζί με τον μάγιστρο

Βώνο κατόρθωσαν μαζί με το λαό να υπερασπιστούν την Κωνσταντινούπολη. Οι κάτοικοι απέδωσαν τη

σωτηρία της πόλης στην Παναγία και όρθιοι έψαλαν όλη τη νύχτα τον ……………….. ……………….

προς τιμή της. Ο Ηράκλειος νίκησε τους …………………… και επιστρέφοντας έφερε μαζί του και τον

…………… …………………. που τον είχαν πάρει μαζί τους από τα Ιεροσόλυμα.

Τον 8ο αιώνα ο ………………. ίδρυσε μια καινούρια θρησκεία στην Αραβία που πήρε το όνομα

………………………. ή………………………. Οι Άραβες, που δέχτηκαν με ενθουσιασμό την

καινούρια Θρησκεία , άρχισαν κατακτητικούς πολέμους για να μεταδώσουν την καινούρια θρησκεία και

απείλησαν πολλές φορές το Βυζάντιο. Οι Βυζαντινοί με ένα καινούριο όπλο το ……………. ………….

νίκησαν τους Άραβες ,καίγοντας τα πλοία τους.Οι Άραβες αργότερα κατέκτησαν τα βόρεια παράλια της

Αφρικής και από το Γιβραλτάρ πέρασαν στην ……………….. . Τελικά στο ………………… της

Γαλλίας οι Φράγκοι με αρχηγό τον ………………. ……………. τους νίκησαν στο ………………..

της Γαλλίας.

2.- Να απαντήσετε τις ερωτήσεις : ( 8 μονάδες) (……)

Α.- Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους : ……………………………… και …………………………..

Β.- Το σλαβικό αλφάβητο είχε σαν βάση του το : ………………………. Αλφάβητο

Γ.- Νίκησε το στρατό των Βουλγάρων στο Σπερχειό ποταμό: ………………………………………..

Δ.- Νίκησε τους Βουλγάρους στο Κλειδί της Μακεδονίας: …………………………………………..

Ε.- Νίκησε τους Ρώσους και τους ανάγκασε να αποσυρθούν στην πατρίδα τους: ……………………

ΣΤ΄. Έδιωξε τους Σαρακηνούς από την Κρήτη: …………………………………….

Ζ.- Ονομαστός Ακρίτας: …………………………………………..

Η.- Εφεύρε το υγρό πυρ: ………………………………………….

3.- Να διαγράψετε ό,τι δεν είναι σωστό : ( 10 μονάδες) (…..)

α.- Το υγρό πυρ ήταν κατασκευασμένο από μπαρούτι .

β.- Ο Μωάμεθ βαφτίστηκε Χριστιανός και διέδωσε το Χριστιανισμό.

γ.- Ο Σλάβος ηγεμόνας Ρατισλάβος ζήτησε από τους Βυζαντινούς ιεραποστόλους . δ.- Ο βασιλιάς των Βουλγάρων Βόγορης βαφτίστηκε Χριστιανός και ονομάστηκε Μιχαήλ.

ε.- Η Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας Όλγα ασπάστηκε το Μωαμεθανισμό.

στ.- Οι Ακρίτες είχαν δική τους γη και την καλλιεργούσαν.

ζ.- Τα ακριτικά τραγούδια υμνούσαν κατορθώματα των ακριτών.

η.- Η παράδοση λέει ότι η παλάμη του Διγενη Ακρίτα άφησε τα σημάδια της στον Πενταδάχτυλο

της Κύπρου.

θ.- Οι Ακρίτες ζούσαν στο εσωτερικό της Αυτοκρατορίας.

ι.- Ο Ηράκλειος εκστράτευσε δυο φορές εναντίων των Περσών.

Καλή επιτυχία!

Δόσης Χρήστος – δάσκαλος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.222

Page 223: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ «ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ

ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ»:

1. Συμπληρώνω τα κενά:

Στις αρχές του 7ου αιώνα ο __________ της Καρχηδόνας Ηράκλειος

έγινε αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Για να οργανώσει το κράτος ζήτησε τη

βοήθεια της εκκλησίας. Έτσι, ο πατριάρχης __________ έδωσε τα χρήματα

της εκκλησίας ως __________ στο κράτος και πήρε τα χρυσά και ιερά

σκεύη της εκκλησίας και τα έδωσε στον αυτοκράτορα για να __________

__________ .

Οι Πέρσες είχαν βασιλιά το __________ και είχαν κατακτήσει τη

__________ , την __________ και την __________ . Ακόμη,

αιχμαλώτισαν τον Πατριάρχη των __________ και μετέφεραν τον

__________ __________ στην πρωτεύουσά τους.

Οι Άραβες ήθελαν να κατακτήσουν την Κωνσταντινούπολη όμως ο Λέων Γ’

ο __________ και οι Βυζαντινοί πολέμησαν γενναία καίγοντας τα πλοία των

Αράβων με το «__________ __________». Έπειτα θέλησαν να

κατακτήσουν την Ευρώπη. Κατέλαβαν χωρίς αντίσταση την Αίγυπτο και την

Καρχηδόνα και πέρασαν στην __________ . Οι Φράγκοι όμως με αρχηγό τον

__________ __________ τους νίκησαν στο __________ της Γαλλίας.

Το 826 μ.Χ. ο Σλάβος ηγεμόνας __________ έστειλε πρεσβεία στην

Κωνσταντινούπολη και ζήτησε να στείλουν __________ για να διδάξουν τη

χριστιανική πίστη. Ο αυτοκράτορας __________ ο Γ’ αποδέχτηκε την

πρόταση και ο Πατριάρχης __________ έστειλε δύο αδερφούς από τη

__________ τον __________ και τον __________ οι οποίοι μιλούσαν τη

σλαβική γλώσσα. Τα δύο αδέρφια επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε γραφή,

επινόησαν το __________ αλφάβητο που είχε ως βάση του το _________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.223

Page 224: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Όταν αρχηγός των __________ ήταν ο Βόγορης, οι σχέσεις με το

Βυζάντιο αποκαταστάθηκαν. Ο Βόγορης βαπτίστηκε χριστιανός και πήρε το

όνομα __________ . Πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό __________

και το χρησιμοποίησαν στην οργάνωση του κράτους και της εκκλησίας και

στην εκπαίδευση.

Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς να αντιμετωπίσουν τους

__________ , κράτησαν για τον εαυτό τους τα εδάφη της αυτοκρατορίας

που κατέλαβαν. Οι Βυζαντινοί με τον __________ __________ πολέμησαν

και ανάγκασαν τους Ρώσους να επιστρέψουν στη χώρα τους.

2. Τι γνωρίζετε για τους Ακρίτες;

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

Σκάρπα Ηλέκτρα ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.224

Page 225: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Δημήτριος Μπαλάσκας

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 17—22 Όνομα:__________________________ Ημερομηνία: 05/03/2007

1. Στις παρακάτω φράσεις βάζω Σ για το σωστό και Λ για το λάθος. Πολλές φορές οι γειτονικοί λαοί της Αυτοκρατορίας έκαναν επιδρομές, λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες Οι Βυζαντινοί είχαν πάντα πόλεμο με τους Άραβες.

Οι Άραβες κατέκτησαν όλη την Ευρώπη αφού νίκησαν τους συνασπισμένους Φράγκους στο Πουατιέ της Γαλλίας.

Οι ακρίτες ήταν στρατιώτες στην φρουρά του Αυτοκράτορα.

Τα αδέρφια Κύριλλος και Μεθόδιος επιλέχθηκαν από τον Πατριάρχη Σέργιο γιατί γνώριζαν εκτός των άλλων και τη σλαβική γλώσσα. Οι Βυζαντινοί πολέμησαν τους Ρώσους με αρχηγό τον Ιωάννη τον Τσιμισκή και τους ανάγκασαν να αποσυρθούν στη χώρα τους.

2. Σε ποιον αποδόθηκε η Σωτηρία της Πόλης κατά την πολιορκία της από τους

Πέρσες και Αβάρους; ____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.225

Page 226: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Δημήτριος Μπαλάσκας

3. Ποιο ήταν το σχέδιο του Ηράκλειου για να σωθεί η Πόλη από τυχόν επιθέσεις των

Αβάρων και των Περσών; Πώς οργανώθηκε η άμυνα της Πόλης; Ζήτησε από ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Οργάνωσε ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Μοίρασε ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Έκλεισε ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4. Με ποιο όπλο οι Βυζαντινοί αντιμετώπισαν τους Άραβες; Ήταν σημαντικός ο ρόλος του στην έκβαση των πολέμων;

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Να γίνουν οι αντιστοιχίσεις:

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.226

Page 227: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Δημήτριος Μπαλάσκας

6. Ποιοι ανέλαβαν να εκχριστιανίσουν τους Σλάβους; Περιορίστηκαν μόνο σ’ αυτή την

αποστολή; Τι γνωρίζετε για το σλαβικό αλφάβητο; ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Πώς και πότε βελτιώθηκαν οι σχέσεις Βυζαντινών και Βουλγάρων και ποιος αυτοκράτορας «τιμώρησε» τους Βουλγάρους για τις λεηλασίες τους εναντίον ελληνικών εδαφών; _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ερώτηση κρίσης: Γιατί οι Βυζαντινοί κράτησαν μυστικό έγγραφο τη δημιουργία του «υγρού πύρ» ; Πιστεύετε πως ήταν σωστή η ενέργεια αυτή; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Υπογραφή κηδεμόνα: ……………………………………………………… Βαθμός: …………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.227

Page 228: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κοντόπουλος Γεώργιος

ΟΝΟΜΑ: 8-2-2007

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ( Το Βυζαντινό Κράτος και οι γειτονικοί λαοί)

1) Συμπλήρωσε τα κενά:

Στις αρχές του 7ου

αιώνα αυτοκράτορας του Βυζαντίου έγινε ο …………….. ,

έξαρχος της …………………Η κατάσταση στο Βυζάντιο είναι κακή. Οι

…………. από τα νότια και οι ……………. Από το βορά απειλούν την

αυτοκρατορία. Από τη δύσκολη κατάσταση έσωσε τον ……………. ο

Πατριάρχης ……………. Ο Αυτοκράτορας νίκησε τους ………….. και πήρε

πίσω τον …………. …………, ενώ στην Κων/πολη ο Πατριάρχης και ο

Μάγιστρος …………… νίκησαν τους ……………. και έψαλαν τον

……………….. …………

2) Σε ποιες μάχες αντιμετώπισαν οι Ευρωπαϊκοί λαοί τους Άραβες και ποιο

το νέο όπλο των Βυζαντινών;

3) Γιατί οι Βυζαντινοί τοποθέτησαν μόνιμους φρουρούς στα σύνορα, πως

τους ονόμαζαν και τι προνόμια τους έδωσε το κράτος;

4) Ποιούς διπλωματικούς τρόπους χρησιμοποιούσε το Βυζάντιο στις σχέσεις

του με τους γειτονικούς λαούς (ανέφερε τουλάχιστον τρεις);

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.228

Page 229: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Κοντόπουλος Γεώργιος

5) Αντιστοιχίστε τα παρακάτω:

Βασίλειος ο Β΄ Υγρό Πυρ

Κύριλλος και Μεθόδιος Βασιλιάς των Περσών

Νικηφόρος Φωκάς Άραβες πειρατές

Καλλίνικος Νίκησε τους Άραβες στην Πόλη

Χοσρόης Εκχριστιανισμός των Σλάβων

Κάρολος Μαρτέλος Νίκησε τους Βούλγαρους στο Κλειδί

Νικηφόρος Ουρανός Απελευθέρωσε την Κρήτη

Σαρακηνοί Βούλγαρος ηγεμόνας

Σαμουήλ Νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό

Λέων ο Γ΄ο Ίσαυρος Πουατιέ

6) Ακροστιχίδα του Διγενή

Δ _ _ _ _ _ _ _ Ποτάμι βόρεια της Βουλγαρίας

Ι _ _ _ _ _ _ Λεγόταν ο Τσιμισκής

Γ _ _ _ Λεγόταν Διγενής γιατί είχε δύο …….

Ε _ _ _ _ _ Οι Βυζαντινοί πλήρωσαν τους Αβάρους για να κλείσουν…

Ν _ _ _ _ _ _ _ _ Λεγόταν ο Φωκάς

Η _ _ _ _ _ _ _ _ Πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό

Σ _ _ _ _ _ Ήταν και Βούλγαροι

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.229

Page 230: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Γκουτσίδης Αντώνιος

ΚΕΦΑΛΑΙΑ 17 – 22

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ___________________________________________________________

1. Γράψε τη λέξη ΣΩΣΤΟ δίπλα από κάθε σωστή πρόταση ή τη λέξη

ΛΑΘΟΣ δίπλα από κάθε λανθασμένη πρόταση:

Α) Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος έκλεισε ειρήνη με τους Πέρσες και πολέ-

μησε εναντίον των Αβάρων. __________

Β) Τα σύνορα της αυτοκρατορίας και κυρίως τα ανατολικά προστατεύο-

νταν από μόνιμους φρουρούς που τους έλεγαν Ακρίτες. __________

Γ) Οι Ακρίτες έγιναν ονομαστοί στα χρόνια που απειλούσαν το Βυζάντιο οι

Άραβες. __________

Δ) Ο Νικηφόρος Ουρανός νίκησε τους Βούλγαρους στα στενά του Κλει-

διού της Μακεδονίας. __________

Ε) Στα χρόνια που αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Βασίλειος ο Β΄,

και μετά, οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από τους Βυζαντινούς. __________

2. Επιβεβαίωσε τη χώρα καταγωγής των προσώπων της πρώτης στήλης και βάλε Χ στο κα-

τάλληλο πλαίσιο:

Βυζαντινός Άραβας Πέρσης Βούλγαρος Σλάβος

Ρατισλάβος

Χοσρόης

Μωάμεθ

Μιχαήλ ο Γ΄

Συμεών

3. Συμπλήρωσε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τις κατάλληλες λέξεις:

Α) Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος εκστράτευσε κατά των ______________, για να πάρει πίσω τον

______________ ______________. Τη φύλαξη της Πόλης, όσο θα έλειπε, την ανέθεσε στον Πα-

τριάρχη ______________ και στο μάγιστρο ______________. Κατά τη δεύτερη εκστρατεία όμως

οι ______________ συνεννοήθηκαν με τους ______________ και από κοινού πολιόρκησαν την

______________ από στεριά και θάλασσα. Οι Βυζαντινοί όμως κατάφεραν να τους νικήσουν και

αφού απέδωσαν τη σωτηρία της Πόλης στην Παναγία, όρθιοι, όλη τη νύχτα, έψαλαν προς τιμή της

τον ______________ ______________.

Β) Ένας έξυπνος και τολμηρός έμπορος – καμηλιέρης ο ______________ πήρε στοιχεία πίστης

από τις μονοθεϊστικές θρησκείες, το χριστιανισμό και τον ιουδαϊσμό και συνδυάζοντάς τα με στοι-

χεία λατρείας από την περσική και αραβική παράδοση, έφτιαξε μια νέα θρησκεία, τον

______________.

Γ) Ο βασιλιάς των Βουλγάρων ______________ βαφτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα

______________. Το παράδειγμά του ακολούθησαν χιλιάδες άλλοι ομοεθνείς του.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.230

Page 231: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Γκουτσίδης Αντώνιος

4. Προσπάθησε να συμπληρώσεις το παρακάτω σταυρόλεξο με τις κατάλληλες λέξεις:

8.

5. Ν 9. 7.

6. Τ Σ Ι Μ Ι Σ Κ Η Σ

Α Κ Λ Π

3. 2. Μ Η Ε Ε

Κ Κ Ο Φ Ι Ρ

1. Υ Γ Ρ Ο Π Υ Ρ Ο Δ Χ

Ρ Ρ Η Ρ Ι Ε

Ι Α Λ Ο Ι

Λ Ν Σ Ο

4. Σ Λ Α Β Ι Κ Ο

Ο Ο

Σ

1. Ανίκητο όπλο των Βυζαντινών. ( Δύο λέξεις )

2. Το ιερό βιβλίο των Μουσουλμάνων.

3. Ένας από τους δύο ιεραπόστολους που εκχριστιάνισαν τους Σλάβους.

4. Αλφάβητο που έχει σαν βάση του το ελληνικό.

5. Βούλγαρος αρχηγός που με το στρατό του έκανε φοβερές καταστροφές, φτάνοντας μέχρι την Πελο-

πόννησο.

6. Πολέμησε εναντίον των Ρώσων και τους ανάγκασε να αποσυρθούν και να επιστρέψουν στη χώρα

τους.

7. Σ’ αυτό τον ποταμό ο Νικηφόρος Ουρανός νίκησε τους Βούλγαρους.

8. Ο αυτοκράτορας ….. Φωκάς ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων για να αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους.

9. Σ’ αυτή τη περιοχή, πλάι στον ποταμό Στρυμόνα, ο Βασίλειος ο Β΄ συνέτριψε το στρατό των Βουλ-

γάρων.

5. Απάντησε με λίγα λόγια:

Κύριλλος και Μεθόδιος: Γράψε λίγα λόγια για το έργο τους. (Ποιος και που τους έστειλε και τι έκαναν

εκεί που πήγαν).

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

ΒΑΘΜΟΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.231

Page 232: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ (17 – 22 )

ΟΝΟΜΑ: …………………….. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: …………..

1.Αν συμπληρώσεις σωστά την ακροστιχίδα, θα βρεις τον ποταμό, κοντά στον οποίο

ζούσαν οι Σλάβοι:

_ _ _ _ _ _ _ Το όνομα του πιο γνωστού Ακρίτα

_ _ _ _ _ Αυτό το σταυρό πήρε πίσω ο Ηράκλειος

_ _ _ _ _ _ _ Ανίκητο όπλο των Βυζαντινών

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Νίκησε τους Σαρακηνούς και

ελευθέρωσε την Κρήτη

_ _ _ _ _ _ Εχθρός του Βυζαντίου στα ανατολικά

σύνορα .

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Τους νίκησε οριστικά ο Βασίλειος Β΄

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Νίκησε τους Πέρσες

_ _ _ _ _ _ _ Πατριάρχης, που βοήθησε την Πόλη

όταν κινδύνευε από τους Αβάρους και

τους Πέρσες

2. Απαντώ σύντομα στις παρακάτω ερωτήσεις:

α) Πότε έψαλαν οι Βυζαντινοί τον Ακάθιστο Ύμνο;

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………………………

β)Τι ήταν οι ακρίτες;

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………………

γ)Γιατί ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος θεωρούνται εθνικοί προστάτες των Σλάβων;

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………

Λαμπριάδου Μαρία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.232

Page 233: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Ε΄ ΤΑΞΗ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΛΑΟΙ (17-22) ΟΝΟΜΑ:......................................... ΕΠΩΝΥΜΟ:.....................................................................

1. Ποια προβλήματα δημιουργούσαν οι γειτονικοί λαοί στο Βυζάντιο; ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2. Ο Ηράκλειος στη δεύτερη εκστρατεία του εναντίον των Περσών (626μ.Χ.),πήρε πίσω το

σύμβολο του Χριστιανισμού. Μπορείτε να αναφερθείτε στα γεγονότα που συνέβησαν ; .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................... 3.Με ποιο όπλο οι Βυζαντινοί αντιμετώπισαν τους Άραβες ; Ήταν σημαντικός ο ρόλος του στην έκβαση των πολέμων ; ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4.Τι γνωρίζετε για τους Ακρίτες και πώς αγαπήθηκαν από το λαό; .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.233

Page 234: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................... 5. Ποιοι ανέλαβαν να εκχριστιανίσουν τους Σλάβους ; Γιατί το έργο τους ήταν μεγάλο καισημαντικό;

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 6. Να αναφερθείτε στις σχέσεις Βυζαντινών και Βουλγάρων όταν βασιλιάς τους ήταν οΒόγορης. ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Παπαγεωργόπουλος Αντώνης 28ο Δ.Σ. Νίκαιας

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.234

Page 235: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Γιώργος Κατσαούνος

ΙΣΤΟΡΙΑ

9ο Δ. Σ. Αθηνών Τάξη: Ε2΄ Όνομα: ………..

ΜΑΘΗΜΑΤΑ 17-22: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

1. Ποιος (ή ποιοι );

Ιδρυτής του ισλαμισμού: ……………………….

Έξαρχος της Καρχηδόνας και μετέπειτα αυτοκράτορας: …………….

Βοήθησε τον αυτοκράτορα δανείζοντάς του τα χρήματα της εκκλησίας, ώστε να

οργανώσει το παραμελημένο κράτος: …………………

Πραγματοποίησε δύο εκστρατείες κατά των Περσών: ………………..

Βασιλεύς των Περσών, ο οποίος είχε κατακτήσει τη Συρία, την Παλαιστίνη, την

Αίγυπτο, είχε αιχμαλωτίσει τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων και μεταφέρει τον Τίμιο

Σταυρό στην πρωτεύουσά του την Κτησιφώντα: ………………..

«Παραδώστε την Πόλη, γιατί δεν έχετε καμιά ελπίδα να σωθείτε, εκτός αν γίνετε

ψάρια … ή πουλιά…»: …………………

Οι κάτοικοι τα Κων/πολης έψαλαν προς τιμήν Της τον Ακάθιστο Ύμνο: ……….

Νίκησε τους Πέρσες, ξαναπήρε τον Τίμιο Σταυρό και γύρισε θριαμβευτής στην

Κων/πολη: ……………..

Εκμεταλλευόμενοι την εξασθένηση του Βυζαντίου και της Περσίας, λόγω των

μεταξύ τους πολέμων, επεκτάθηκαν σε πολλές βυζαντινές και περσικές περιοχές:

………………..

Έκαναν πρωτεύουσα του κράτους τους τη Δαμασκό της Συρίας: ……….

Οι Άραβες πολιόρκησαν την Κων/πολη αλλά νικήθηκαν από τον αυτοκράτορα

……………………., ο οποίος χρησιμοποίησε και ένα ανίκητο όπλο, το υγρό πυρ.

Εφευρέτης αυτού του «όπλου» ήταν ο Σύρος μηχανικός …………………

Αρχηγός των συνασπισμένων Φράγκων, οι οποίοι νίκησαν τους …………. στο

Πουατιέ της Γαλλίας: …………….

Άραβες πειρατές, οι οποίοι κατέλαβαν και την Κρήτη: ……………

Ελευθέρωσε την Κρήτη από τους Άραβες πειρατές: ………………………………

Σλάβος ηγεμόνας της Μοραβίας, ο οποίος ζήτησε ιεραποστόλους από το

Βυζάντιο: ………………………..

Οι δύο βυζαντινοί ιεραπόστολοι, οι οποίοι κήρυξαν το χριστιανισμό στους

Σλάβους: ………………….. και ………………….

Αυτοκράτορας που σκοτώθηκε σε μάχη με τους Βουλγάρους: ………………….

Βασιλιάς των Βουλγάρων που βαπτίστηκε χριστιανός: …………….

Αυτοκράτορας που ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων για να υποτάξει τους

Βούλγαρους: ……………………………

Στρατηγός που νίκησε τους Βουλγάρους στον Σπερχειό ποταμό: …………….

Αυτοκράτορας που συνέτριψε το βουλγαρικό στρατό στο Κλειδί της Μακεδονίας:

…………………………….

Ανάγκασε τους Ρώσους να αποσυρθούν από τα εδάφη της Αυτοκρατορίας:

……………………

(25/50)

(Μπορεί να σε βοηθήσουν τα επόμενα ονόματα: Ιωάννης Τσιμισκής, Βασίλειος Β΄,

Νικηφόρος Ουρανός, Νικηφόρος Φωκάς, Βόγορης, Νικηφόρος Α΄, Κύριλλος,

Μεθόδιος, Ρατισλάβος, Σαρακηνοί, Άραβες, Κάρολος Μαρτέλος, Καλλίνικος, Λέων

Γ΄ Ίσαυρος, Παναγία, Άβαροι, Πέρσες, Ηράκλειος, Σέργιος, Μωάμεθ)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.235

Page 236: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Γιώργος Κατσαούνος

2. Τι γνωρίζεις για τους ακρίτες και τα ακριτικά τραγούδια; (25/50)

(Προσπάθησε να απαντήσεις γράφοντας σε ενιαίο κείμενο τις απαντήσεις των

ακόλουθων ερωτήσεων: Γιατί ονομάστηκαν έτσι, ποια προβλήματα έπρεπε να

αντιμετωπίσουν, τι τους πρόσφερε το κράτος, ποιος ήταν ο σκοπός τους, τι έκαναν

όταν δεν πολεμούσαν, πώς τους ένιωθε ο λαός, πώς εξύμνησε τα κατορθώματά τους,

τι ήταν αυτά τα τραγούδια, ποιος ήταν ο πιο ονομαστός από όλους τους ακρίτες;)

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………..........................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.236

Page 237: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Παρασχίδου Ελένη

Επαναληπτικό Ιστορίας

«Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί»

Ονοματεπώνυμο:___________________________________

Ημερομηνία:_______________________________________

Ασκήσεις 1)Ποιοι ήταν οι γείτονες του Βυζαντίου ;Περιγράψτε γενικά πώς ήταν οι σχέσεις

τους με το Βυζάντιο και αιτιολογήστε την.

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

______________________________________

2) Συμπληρώστε την ακροστιχίδα των Βυζαντινών φρουρών.

Α _ _ _ _ _ _ _ _ Ύμνος αφιερωμένος στην Παναγία.

Κ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Εφεύρεσή του το «υγρό πυρ».

Ρ_ _ _ _ Από εκεί ήταν η Δούκισσα Όλγα.

Ι_ _ _ _ _ _ Αυτό το όνομα είχε ο Λέων ο Γ’.

Τ _ _ _ _ _ _ Σ΄ αυτό γυμνάζονταν οι Ακρίτες.

Ε _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Βοήθησαν στον …………… των Σλάβων ,

ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος.( αιτιατική)

Σ _ _ _ _ _ _ Ένας αρχηγός των Βουλγάρων.

3) Τι γνωρίζετε για τον Ακάθιστο Ύμνο;

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.237

Page 238: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Παρασχίδου Ελένη

4)Συμπληρώστε τα κενά.

Ο Πατριάρχης ………………………………… έδωσε στον …………………………………….. ως δάνειο τα

χρήματα της …………………………………….. . Με τα χρήματα αυτά ο αυτοκράτορας

………………..επισκεύασε τα …………………….. και έκλεισε ………………………….. με τους Αβάρους.

Ο Πατριάρχης και ο Μάγιστρος ……………………. οργάνωσαν την …………………………… της

…………….. .

Τα σύνορα της αυτοκρατορίας λέγονταν ………………….. και τα φρουρούσαν μόνιμοι φύλακες

οι …………………………… . Αυτοί φύλαγαν τα στενά ………………………….. των συνόρων , την εποχή

που την αυτοκρατορία την απειλούσαν οι ……………………….

Το κράτος τους παραχώρησε ………………………. για καλλιέργεια , τους έδινε ……………….

και ……………………….και τους απάλλασσε από τους ……………… . Πρώτος ανάμεσά τους ήταν ο

………………………… ……………………………. .

5)Βάλτε Σ ή Λ μπροστά από κάθε φράση.

___ Οι Βούλγαροι πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο.

___ Οι Ρώσοι με αρχηγό τον Κρούμο έφτασαν ως την Πόλη.

___ Ο Ρώσος Βλαδίμηρος παντρεύτηκε την Βυζαντινή πριγκίπισσα Άννα.

___ Ο Νικηφόρος Ουρανός νίκησε τους Σαρακηνούς.

___ Το Σλαβικό αλφάβητο ονομάστηκα και Μεθοδικό.

___ Το κράτος έδινε στους Ακρίτες από ένα σπίτι την Πόλη.

___ Ο Ισλαμισμός ένωσε όλες τις Αραβικές φυλές .

Καλή επιτυχία !

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.238

Page 239: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Κ. 17-22 ΑΝΘΙΜΟΥ ΣΟΦΙΑ

Ποια προβλήματα δημιουργούσαν

οι γείτονες των βυζαντινών;

Με ποιους τρόπους αντιμετώπιζαν

οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους;

Ποιος βοήθησε τον αυτοκράτορα

Ηράκλειο να βρει χρήματα ; Τι

έκανε με αυτά;

Τι έγινε όταν Άβαροι και Πέρσες

πολιόρκησαν την Κων/λη το 626

μ.Χ;

Τι λέει ο παραδοσιακός μύθος για

τη σωτήρια της Πόλης από την

Παναγία;

Ποιο ήταν το μυστικό όπλο των

Βυζαντινών; Τι ξέρεις για αυτό;

Πως νίκησε του Άραβες ο Λέων ο

Γ΄ ο Ίσαυρος;

Ποιες βυζαντινές περιοχές

θεωρούνταν «ανατολικά σύνορα;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.239

Page 240: Ιστορία Ε΄ - Επανάληψη 4ης Ενότητας: ΄΄Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί, κεφ. 17 - 22΄΄

Ποιοι ήταν οι Άκρίτες και γιατί

ονομάστηκαν έτσι;

Πως ήταν η ζωή τους; (προνόμια –

ασχολίες…)

Τι ξέρεις για το Βασίλειο Διγενή

Ακρίτα;(γιατί ονομάστηκε έτσι;

Ποιες ιστορίες ξέρεις για αυτόν;

Τι ξέρεις για τον Κύριλλο και το

Μεθόδιο;(ποιοι ήταν; Τι έκαναν ; τι

έδωσαν;…)

Ποιες ήταν οι σχέσεις Βουλγάρων –

Βυζαντινών όταν αρχηγός των

Βουλγάρων ήταν ο Σαμουήλ;

Ποιες ήταν οι σχέσεις Βουλγάρων –

Βυζαντινών όταν αρχηγός των

Βουλγάρων ήταν ο Συμεών;

Γιατί ονομάστηκε ο Βασίλειος ο Β΄,

Βουλγαροκτόνος;

Τι ξέρεις για τους Ρώσους; (από

πού ήρθαν; Ποιες οι σχέσεις τους

με τους Βυζαντινούς;

Γιατι οι Βυζαντινοί ήθελαν οι

γείτονες τους να είναι Χριστιανοί;

Γιατί οι Βυζαντινοί εκχριστιάνισαν

του Ρώσους και έκαναν γάμους με

αυτούς ;

Θεωρείς ότι με αυτά τα πολιτικά

και διπλωματικά μέσα (

εκχριστιανισμό –γάμους –συνθήκες

ειρήνης…) το Βυζάντιο έγινε πιο

δυνατό ή όχι; Γιατί ; Τι κατάφεραν

έτσι οι Βυζαντινοί;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.240