Βιβλιοτρόπιο Δελτίο 36

`

ΒΙΒΛΙΟΤΡΟΠΙΟ

ΔΕΛΤΙΟ 36–ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Το σπίτι των κόμικς

Τζον Στάινμπεκ - Το βιβλίο είναι όπως ο άνθρωπος

Η «νέα βιβλιοθήκη»

Τα άγνωστα ποιήματα του Κάφκα

Γιατί καίνε οι τζιχαντιστές βιβλία;

Επιλογή θεμάτων:

Παντελής Μάκη

Φέρετρο με τα αρχικά του Θερβάντες βρέθηκε στη Μαδρίτη

Περιεχόμενα

Τα άγνωστα ποιήματα του Κάφκα ............................................................................................ 4

Φέρετρο με τα αρχικά του Θερβάντες βρέθηκε στη Μαδρίτη.................................................. 6

Ο Αριστοφάνης σε τουρκόφωνα κόμικς ................................................................................... 8 Το σπίτι των κόμικς … .............................................................................................................. 10

Έρωτες και εκβιασμοί .............................................................................................................. 14

Το βιβλίο είναι όπως ο άνθρωπος .......................................................................................... 16

Η «νέα βιβλιοθήκη» ................................................................................................................ 23

Πιερ Ασουλίν: Ο Χίτλερ και ο μπάτλερ .................................................................................... 26

Γιατί καίνε οι τζιχαντιστές βιβλία; ........................................................................................... 29

Σελ.

Μάρτιος 2015 [Βιβλιοτρόπιο 36]

2

Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Βιβλιοτρόπιο σε συνεργασία με το Κέντρο Λόγου και Τεχνών «Τεχνοδρόμιο» διοργανώνει την εκδήλωση

Συγγραφέων το ανάγνωσμα Οι λογοτέχνες

Στέλλα Βοσκαρίδου, Αιμίλιος Σολωμού και

Γεώργιος Χαριτωνίδης

με το «καπέλο» του αναγνώστη συζητούν με τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου

Κύπρου

Μαρίνο Πουργούρη

Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015 στις 19:00

Κέντρο Λόγου και Τεχνών ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΙΟ Μουσείο «Το Πλουμιστό Ψωμί» Γρηγόρη Αυξεντίου 9, 3021 Λεμεσός Τηλ. 25340347, 99526772, 99667599 www.technodromio.org www.bibliotropio.blogspot.com

http://www.technodromio.org/�

http://www.bibliotropio.blogspot.com/�


3


4

Η τοποθέτηση αγάλματος του Κάφκα στην εβραϊκή συνοικία της Πράγας.

Είναι κοινό μυστικό ότι αρκετοί, αν όχι όλοι, από τους μεγάλους μυθιστοριογράφους του περασμένου αιώνα, πρωτοεμφανίσθηκαν στα γράμματα ως ποιητές, φυσικά με ποιήματα νεανικά και ατελή –πρωτόλεια όπως λέμε–, που γρήγορα ξεχάστηκαν ακόμη κι από τους ιδίους. Βέβαια, κάποιοι συνέχισαν κατά καιρούς, και παράλληλα με το πεζογραφικό τους έργο, να σκαρώνουν στιχάκια επιβεβαιώνοντας τον γνωστό αφορισμό του Φερνάντο Πεσόα ότι «ο καλός πεζογράφος πρέπει να είναι και ποιητής». Εξαίρεση δεν θα μπορούσε να αποτελεί ο Φραντς Κάφκα (1883-1924), του οποίου η παρορμητική ενασχόληση με όλα τα είδη του γραπτού λόγου ήταν γνωστή στον γερμανόφωνο λογοτεχνικό κύκλο της Πράγας.

Αν και ο Κάφκα είναι σήμερα παγκοσμίως γνωστός για τα μυθιστορήματά του «Η δίκη», «Ο πύργος» και «Η μεταμόρφωση», εντούτοις πολλοί αναγνώστες τον προσεγγίζουν τώρα πια και μέσα από τους δύο τόμους των ημερολογίων του, όσο και από την ογκώδη αλληλογραφία του, που είδαν το φως της δημοσιότητας με τη φροντίδα του αδελφικού του φίλου Μαξ Μπροντ, στον οποίο φυσικά χρωστάμε και τη διάσωση των χειρογράφων του.

Μάλιστα, μετά το 1950 «Τα γράμματα στη Μιλένα», δηλαδή η ερωτική αλληλογραφία του με την Τσέχα δημοσιογράφο Μιλένα Γέσενκα, όπως και η θρυλική πια «Επιστολή προς τον πατέρα», θεωρήθηκαν από τους «ειδικούς» ισάξια των καλύτερων πεζογραφημάτων του. Το ίδιο ειπώθηκε και για πολλές από τις ημερολογιακές του καταγραφές.

Τα άγνωστα ποιήματα του Κάφκα

Του Νίκου Δαββέτα


5

Αυτό που, ίσως, αγνοήθηκε αρχικά και προσέχθηκε μάλλον σε δεύτερη φάση –σύμφωνα με τον μεταφραστή Νίκο Βουτυρόπουλο– ήταν η συνήθεια ή και η βαθύτερη ανάγκη του Κάφκα να διανθίζει τις προσωπικές του σημειώσεις, όπως και τις περισσότερες επιστολές του, με στίχους της στιγμής. Στίχοι, όμως, που σχημάτισαν με την πάροδο του χρόνου ένα ευδιάκριτο corpus ποιημάτων. Μια, λοιπόν, προσεχτική ανάγνωση των άτιτλων στιχουργημάτων, που γράφτηκαν κυριολεκτικά και μεταφορικά στο περιθώριο του έργου του, της αλληλογραφίας και των ημερολογίων του, μας αποκαλύπτει έναν βαθύ γνώστη της ποιητικής τέχνης και των μυστικών της. Αν, μάλιστα, τα τοποθετούσαμε δίπλα στα ποιήματα των συγχρόνων του γερμανόφωνων ποιητών, που δημοσίευσαν την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα στα δυο πνευματικά κέντρα της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας - Πράγα και Βιέννη- θα διαπιστώναμε ότι τα συναγωνίζονται σε τόλμη και πειραματική διάθεση, σπάζοντας τις παραδοσιακές φόρμες και υιοθετώντας πρώιμα το πνεύμα του μοντερνισμού.

«Ψυχρή είναι σήμερα η μέρα και σκληρή/ παγωμένα τα σύννεφα/ οι άνεμοι σέρνουν το κρύο/ παγωμένοι κι οι άνθρωποι/ Τα βήματα ηχούν σα μέταλλο/ πάνω σε χάλκινες πλάκες/ και τα μάτια ατενίζουν/ λίμνες λευκές» (1903).

Η ασθένεια

Η καταφυγή στην ποίηση φαίνεται πως έγινε επιτακτικότερη για τον Κάφκα μετά την εκδήλωση της φυματίωσης, από την οποία και τελικά πέθανε. Η πάλη με την αρρώστια, που συναγωνίζεται σε ένταση την πάλη με τις λέξεις, τα ανολοκλήρωτα γραπτά, τα ανομολόγητα σχέδια, ωθούν τον μυθιστοριογράφο να εμπιστεύεται ολοένα και περισσότερο το ακαριαίο της έκφρασης, τη δραστική συμπύκνωση, ενίοτε τον εξομολογητικό τόνο που χαρίζει ο ποιητικός λόγος.

«…πεθαίνω σ’ ένα μικρό φυλάκιο/ στην άκρη του δρόμου/ σ’ ένα παντοτινά όρθιο φέρετρο/ σ’ ένα δημόσιο κτήμα/ τη ζωή μου ξόδεψα προσπαθώντας/ να συγκρατηθώ να μην το κομματιάσω/ Τη ζωή μου ξόδεψα πολεμώντας τον πόθο μου/ να την τελειώσω». (1920)

Η πεσιμιστική διάθεσή του, που οξύνεται και από τη διάλυση του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της χώρας του μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, μας φέρνει στον νου αντίστοιχες ποιητικές φωνές που ξεπετάχθηκαν μέσα από τα ερείπια της καθημαγμένης Ευρώπης και διαμόρφωσαν πνευματικά τον αποκαλούμενο πια Μεσοπόλεμο.

Στα καθ’ ημάς, στίχοι όπως οι ακόλουθοι, συμβαδίζουν με τις ελεγειακές στροφές του Κώστα Καρυωτάκη και επιβεβαιώνουν τις κοινές αγωνίες μιας ολόκληρης εποχής, που έχει, δυστυχώς, μεγάλες ομοιότητες με τη δική μας.

«Στον ήλιο του απογεύματος/ με γερμένη την πλάτη μες στο πράσινο/ σε παγκάκια καθόμαστε/ τα χέρια μας κρέμονται κάτω/ θλιμμένα ανοιγοκλείνουν τα μάτια μας».

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/

http://www.kathimerini.gr/�


6

Στο φως ήρθε φέρετρο με καρφωμένα πάνω του τα γράμματα «M» και «C». τα αρχικά του ονόματος του συγγραφέα του περίφημου μυθιστορήματος «Δον Κιχώτης».

Οι ιστορικοί που αναζητούν εδώ και μήνες τον τάφο του μεγαλύτερου συγγραφέα της Ισπανίας, Μιγκέλ ντε Θερβάντες, δήλωσαν τη Δευτέρα ότι βρήκαν υπολείμματα από ένα κομματιασμένο φέρετρο με τα αρχικά του θαμμένο σε ένα μοναστήρι.

Τέσσερις αιώνες μετά το θάνατο του συγγραφέα του Δον Κιχώτη, οι ειδικοί προσπαθούν να εντοπίσουν τα λείψανά του με την ελπίδα να ιδρύσουν έναν επίσημο τόπο ταφής που θα προσελκύει τουρίστες και τους αποκαλούμενους «λογοτεχνικούς προσκυνητές».

Οι έρευνες άρχισαν τον περασμένο Απρίλιο σε μυστικές κρύπτες ενός μοναστηριού στην καρδιά της Μαδρίτης όπου ο συγγραφέας είχε ζητήσει να ταφεί. Οι ερευνητές ανακοίνωσαν τη Δευτέρα ότι έχουν βρεθεί κάποια οστά και ένα φέρετρο μετά από το σκάψιμο που έγινε σε μια παλαιά κρύπτη του μοναστηριού χτισμένη με πέτρες. Ένα κομμάτι από το κατεστραμμένο φέρετρο είχε καρφωμένα πάνω του τα γράμματα «M» και «C».

Φέρετρο με τα αρχικά του Θερβάντες βρέθηκε στη Μαδρίτη


7

Οι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι έχουν βρεθεί κάποια οστά και ένα φέρετρο μετά από το σκάψιμο που έγινε σε μια παλαιά κρύπτη του μοναστηριού χτισμένη με πέτρες.

Ένας από τους εγκληματολόγους - ανθρωπολόγους που συνεργάζεται με την ομάδα των ιστορικών επέστησε την προσοχή των ερευνητών στο ευρήματα τα οποία χαρακτηρίζονται πάντως προκαταρκτικά. «Δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι έχουμε βρει τα λείψανα του Θερβάντες, δεν μπορούμε να εγγυηθούμε ότι αυτό είναι δικό του. Η πραγματικότητα είναι, ότι έχουμε βρει ένα πολύ κατεστραμμένο φέρετρο και μερικά θρυμματισμένα οστά σε μια γωνιά της κρύπτης» δήλωσε ο ερευνητής ιστορικός, Φρανσίσκο Εξτεμπερία σε συνέντευξη Τύπου.

Ο Θερβάντες γεννήθηκε στο Αλκαλά ντε Ενάρες, περίπου 30 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μαδρίτης, πιθανώς στις 29 Σεπτεμβρίου του 1547. Τα νεανικά του χρόνια, για τα οποία διαθέτουμε ελάχιστες πληροφορίες, χαρακτηρίστηκαν από τις πολυάριθμες μετακινήσεις της οικογένειας σε διαφορετικές ισπανικές πόλεις. Τα παλαιότερα λογοτεχνικά έργα του χρονολογούνται το 1568, ενώ το πρώτο μυθιστόρημά του, «Γαλάτεια», εκδόθηκε το 1585. Από το 1570, και για αρκετά χρόνια, πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως επαγγελματίας στρατιώτης, λαμβάνοντας μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου ως υπαξιωματικός του πολεμικού πλοίου «Marquesa», στην πολιορκία της Κέρκυρας (1571), καθώς και στην εκστρατεία της Τύνιδας.

Εξώφυλλο της τέταρτης έκδοσης του Δον Κιχώτη (1605).


8

Κατά την επιστροφή του στην Ισπανία, εργάστηκε στην Αυλή του Φιλίππου Β' ως φοροεισπράκτορας, ενώ λίγα χρόνια αργότερα εκδόθηκε ο πρώτος τόμος του «Δον Κιχώτη» (1605), έργο που τον καθιέρωσε στο λογοτεχνικό κόσμο. Το 1607 εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη, όπου ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος του λογοτεχνικού έργου του και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Πέθανε στις 22 Απριλίου του 1616. Η 23η Απριλίου ήταν η ημερομηνία της ταφής του, όπως βεβαιώνεται από το πιστοποιητικό έγγραφο της εποχής. Τον επόμενο χρόνο εκδόθηκαν «Τα πάθη του Περσίλεως και της Σιγισμούνδης», ένα από τα τελευταία ρομαντικά αφηγήματά του, με σημαντική απήχηση όπως μαρτυρούν οι οκτώ ισπανικές εκδόσεις που τυπώθηκαν σε διάστημα δύο ετών και οι μεταφράσεις του στην Αγγλική και Γαλλική γλώσσα που ολοκληρώθηκαν μέχρι το 1619.

Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/

Ο Αριστοφάνης σε τουρκόφωνα κόμικς

http://www.naftemporiki.gr/�


9

Χάρη στις εκδόσεις Istος -ο εκδοτικός οίκος ιδρύθηκε προ τριετίας από μια παρέα νέων Ελλήνων - Τούρκων και έχει έδρα την Κωνσταντινούπολη- οι κωμωδίες του Αριστοφάνη κυκλοφορούν σε τουρκόφωνα κόμικς.

Ο Ιστός ειδικεύεται στην έκδοση έργων στα ελληνικά, τα τουρκικά καθώς και σε δίγλωσσες εκδόσεις. Ενας από τους σκοπούς του ιστού είναι να καταστήσει προσβάσιμα στο τουρκόφωνο αναγνωστικό κοινό κλασικά έργα της ελληνικής γραμματείας και πρωτογενείς ιστορικές πηγές.

Από τον περασμένο Νοέμβριο, ήδη εκδόθηκαν και κυκλοφορούν -σε μορφή κόμικς-στην Τουρκία, η "Ειρήνη" και η "Λυσιστράτη" του Αριστοφάνη σε εικονγράφηση του Γιώργου Ακοκαλίδη και κείμενα του Τάσου Αποστολίδη. Από την ίδια σειρά ("komikosmos") του Istos, αναμένεται, τον επόμενο μήνα, η έκδοση των "Ιππέων" (Sipahiler). Τη μετάφραση ανέλαβε ο Berivan Bazencir. Και οι δυο εκδόσεις -56 σελίδων η καθεμιά- κυκλοφορούν και στα ελληνικά.

Οι δύο δημιουργοί των έργων του Αριστοφάνη σε κόμικς, που τώρα κυκλοφορούν και στα τούρκικα, είναι από την Θεσσαλονίκη. Ο Γιώργος Ακοκαλίδης υπογράφει τις εικόνες και ο Τάσος Αποστολίδης, τα κείμενα.. Εκπαιδευτικός (με σπουδές μαθηματικών) χρονογράφος και κειμενογράφος σε εκδοτικές δραστηριότητες αργότερα, ο Τάσος Αποστολίδης, πολιτικός γελοιογράφος σε εφημερίδες της Θεσσαλονίκης, γραφίστας και εικονογράφος σειράς εκδόσεων ο Γιώργος Ακοκαλίδης.

«Η σειρά 'Οι κωμωδίες του Αριστοφάνη σε κόμικς' εκδίδεται στην Ελλάδα συνεχώς εδώ και τριάντα χρόνια και αποτελεί την πρώτη σε κυκλοφορία σειρά κόμικς στη χώρα, έχοντας κερδίσει το αναγνωστικό κοινό, χάρη στο καθημερινό λεξιλόγιο, το χιούμορ και τα έξυπνα σκίτσα της.


10

Αποτελείται συνολικά από έντεκα κωμωδίες (Αχαρνείς, Ιππείς, Νεφέλες, Σφήκες, Ειρήνη, Όρνιθες, Λυσιστράτη, Θεσμοφοριάζουσες, Βάτραχοι, Εκκλησιάζουσες, Πλούτος) που επανακυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ το 2006 και το 2007, με καινούργια επεξεργασία εικόνων από τον Γιώργο Ακοκαλίδη και κειμένων από τον Τάσο Αποστολίδη», αναφέρει το "Μεταίχμιο" για την επέκταση του έργου του και στη γειτονική Τουρκία ανακοίνωσή του

Η σειρά έχει μεταφραστεί στην αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα, έχει αποσπάσει διεθνή τιμητική διάκριση, αποτέλεσε θέμα διδακτορικών διατριβών, ενώ αποσπάσματα ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία.

Μετά την πρώτη συνεργασία τους στην εικονογράφηση των 11 κωμωδιών του Αριστοφάνη, στις αρχές της δεκαετίας του '80, ο Γιώργος Ακοκαλίδης και ο Τάσος Αποστολίδης, το 2012 παρουσίασαν, σε έξι συνέχειες τις 24 ραψωδίες της "Οδύσσειας".

Εκδόσεις Istos

Ο Πολίτικος εκδοτικός οίκος Istos ιδρύθηκε το 2011, με πρωτοβουλία των μελών της Ρωμαίικης κοινότητας της Κωνσταντινούπολης και θέτει ως βασικό του στόχο την προώθηση έργων σχετικών με την πολίτικη ιστορία, τον πολιτισμό και τον σύγχρονο αστικό βίο.

Όπως αναφέρεται στο επίσημο site του, "αναβιώνοντας μια πλούσια, εγχώρια, εκδοτική παράδοση, ύστερα από διακοπή μισού περίπου αιώνα, ο 'Ιστός' φιλοδοξεί να αντικαταστήσει το υπάρχον 'πνεύμα νοσταλγίας' για τους Ρωμιούς με μια ουσιαστική και σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή".

Πηγή: http://www.protothema.gr/

Το σπίτι των κόμικς

Ένα κελάρι γεμάτο υπερήρωες

Της Νατάσσας Παπανικολάου

Ο Σπάιντερμαν, ο Σούπερμαν, ο Μπάτμαν αλλά και πολλοί άλλοι αγαπημένοι χάρτινοι ήρωες από την Ευρώπη και την Ιαπωνία περιμένουν να μοιραστούν τις περιπέτειές τους με τους φανατικούς αλλά και τους περιστασιακούς φίλους της 9ης Τέχνης στην πρώτη δανειστική βιβλιοθήκη διεθνών και ελληνικών κόμικς της Αθήνας που άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες της στο κοινό.

http://www.protothema.gr/�


11

Οι φίλοι των κόμικς και των graphic novels βρήκαν το νέο τους στέκι στον χώρο του Impact Hub, στο ιστορικό κτίριο του Ερνέστου Τσίλλερ στην περιοχή του Ψυρρή\ (Φωτογραφία: Angel

Ballesteros Creative Commons Attribution Share Alike)

Μικροί και μεγάλοι φίλοι των κόμικς στριμώχθηκαν χθες το βράδυ στο ασφυκτικά γεμάτο κελάρι του Impact Hub, στο ιστορικό κτίριο του Ερνέστου Τσίλλερ στην περιοχή του Ψυρρή, για να ξεφυλλίσουν πρώτοι τους σπάνιους και συλλεκτικούς τόμους της πρώτης -κυριολεκτικά- underground βιβλιοθήκης των κόμικς που δημιουργήθηκε από τη σύμπραξη της Comicdom Press με το δίκτυο κοινωνικής επιχειρηματικότητας Impact Hub Athens και τη βοήθεια των ελληνικών εκδόσεων κόμικς, της αμερικανικής πρεσβείας αλλά και τη χορηγία της σοκολατοποιίας ION.

Με ετήσια συνδρομή αλλά και day-pass που κοστίζει μόλις 2 ευρώ ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στην υπόγεια βιβλιοθήκη που περιλαμβάνει πάνω από 2.500 διεθνείς και εγχώριους τίτλους κόμικς και graphic novels από όλες τις δημιουργικές σχολές (αμερικανικά, ευρωπαϊκά, manga κ.ά.).

Oι συνδρομές

(Φωτογραφία: Angel Ballesteros Creative Commons Attribution Share Alike)


12

«Η βιβλιοθήκη θα είναι δανειστική, θα λειτουργεί με ετήσιες συνδρομές που θα κοστίζουν 80 ευρώ, που θα περιλαμβάνουν τη δυνατότητα δανεισμού 5 βιβλίων ανά 2 εβδομάδες. Υπάρχει η δυνατότητα και μιας εφ' όρου ζωής συνδρομής (600 ευρώ), ενώ πέρα από τις ετήσιες συνδρομές και τα μέλη μπορεί κάποιος να επισκεφθεί καθημερινά τη βιβλιοθήκη με 2 ευρώ και να περιηγηθεί στους χώρους της από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 8 το βράδυ που είναι οι ώρες λειτουργίας της. Για την εγγραφή στη βιβλιοθήκη απαραίτητη είναι η αστυνομική ταυτότητα αλλά και μια απόδειξη του τόπου κατοικίας, όπως ένας λογαριασμός της ΔΕΗ», εξηγεί ο πρόεδρος της Comicdom Press (διοργανώτριας του διεθνούς φεστιβάλ Comicdom Con Athens), Δημήτρης Σακαρίδης. Παράλληλα, στους χώρους της θα διενεργούνται εκθέσεις, ομιλίες, παρουσιάσεις και σεμινάρια (απευθυνόμενα σε εκπαιδευτικούς και κοινό) με στόχο την ενημέρωση, τη δημιουργική αλληλεπίδραση και την εξοικείωση των ενδιαφερομένων, αποτελώντας παράλληλα χώρο συνάντησης για την εγχώρια κοινότητα δημιουργών κόμικς. «Είναι χαρά μας να ανοίγουμε τις πόρτες από το κελάρι, περιμένουμε από μέσα να ξεπηδήσουν και καινούργιες ιστορίες, να είναι ένα δυναμικό εργαστήρι που θα δώσει και μια καινούργια έννοια στις βιβλιοθήκες», τόνισε ο Δημήτρης Κοκκινάκης, εκπρόσωπος του Impact Hub.

«Είναι μια μεγάλη βραδιά και μια συγκινητική στιγμή γιατί ένα από τα μεγάλα μας όνειρα γίνεται πραγματικότητα με τα εγκαίνια της Athens Comics Library, κάτι το οποίο ξεκίνησε ως ιδέα πριν από έναν χρόνο», είπε χθες στα εγκαίνια της βιβλιοθήκης η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Comicdom Press, Λήδα Τσενέ. «Στα ράφια μας φιλοξενούμε μια συλλογή περίπου 2.500 τίτλων που θα την ανανεώνουμε και θα την εμπλουτίζουμε συνέχεια. Ολο αυτό δεν θα ήταν εφικτό αν δεν είχαμε την υποστήριξη φορέων και χορηγών όπως η αμερικανική πρεσβεία, που μας βοήθησε από την πρώτη στιγμή, η ΙΟΝ, που έχει μπει δυναμικά στον χώρο των κόμικς με το Socomic, και όλοι οι Ελληνες έκδοτες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των κόμικς οι οποίοι μας έχουν δωρίσει τα κόμικς τους».

Την προσπάθεια της πρώτης ελληνικής βιβλιοθήκης, ένα εγχείρημα που απασχολούσε αρκετά χρόνια τους ανθρώπους των κόμικς, αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή πολλοί καλλιτέχνες από το εξωτερικό και τη διεθνή σκηνή.

«Γνωστοί ξένοι κομίστες έμαθαν για τη βιβλιοθήκη και αντέδρασαν με μεγάλη γενναιοδωρία, είτε στέλνοντάς μας αντίτυπα από τις δουλειές τους είτε προσπαθώντας να διαδώσουν αυτό το εγχείρημα», ανάφερε η Λήδα Τσενέ στη χθεσινή παρουσίαση. Παρών στην εκδήλωση ήταν και ο μορφωτικός ακόλουθος της αμερικανικής πρεσβείας, Τόμας Πιρς, που μίλησε πολύ θερμά για το εγχείρημα. «Η μόνη μου ανησυχία είναι πως η βιβλιοθήκη θα μεγαλώσει σε λίγο και πως θα πρέπει όλο και περισσότεροι να δανείζονται βιβλία ώστε να χωράνε αυτά που θα έρχονται. Ελπίζω να έχουμε συνεργασία και στο μέλλον για κάποια workshops», είπε ο Τόμας Πιρς, φαν των κόμικς και ειδικά του Τεντέν, όπως αποκάλυψε. «Ηρθαμε σε επαφή με την αμερικανική πρεσβεία, που στάθηκε αρωγός από την πρώτη στιγμή στη βιβλιοθήκη παρέχοντας υλικοτεχνική υποστήριξη (laptops και readers από όπου θα μπορούν οι επισκέπτες να διαβάζουν σε ηλεκτρονική μορφή κάποια κόμικς) αλλά και χρήματα. Ακόμη δημιουργήσαμε μια δίοδο με κάποιους αμερικανικούς εκδοτικούς οίκους που συνεχίζουν να μας στέλνουν υλικό. Σε κάποιες περιπτώσεις που δεν μπορούσαν να μας στείλουν το πραγματικό αντίτυπο,


13

προσφέρθηκαν να ανοίξουν το ηλεκτρονικό τους αρχείο ώστε τα μέλη μας να έχουν πρόσβαση σε αυτό», συμπληρώνει η Βασιλεία Βαξεβάνη από το Comicdom. Η διαδικτυακή πρόσβαση στη συλλογή της βιβλιοθήκης θα είναι εφικτή σύντομα στην επίσημη ιστοσελίδα της (athenscomicslibrary.gr).

Οι φανατικοί των κόμικς δεν θα μπορούσαν να χάσουν τα εγκαίνια της Athens Comics Library (Φωτογραφία: Angel Ballesteros Creative Commons Attribution Share Alike)

Από τον Σπάιντερμαν και τον Ποπάι στο «V for Vendetta»

H πρώτη βιβλιοθήκη των κόμικς είναι μια πρωτοβουλία της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Comicdom Press που ιδρύθηκε το 2004, με αντικείμενο την προώθηση και τη διάδοση των κόμικς στην Ελλάδα.

«Πάντα επισκεπτόμουν μουσεία και βιβλιοθήκες κόμικς στο εξωτερικό και ήταν κάτι που ζήλευα. Γιατί να μην επιχειρήσουμε να φτιάξουμε κι εμείς κάτι αντίστοιχο; Ετσι κι έγινε», εξηγεί η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων και μορφωτικών προγραμμάτων της Comicdom, Λήδα Τσενέ. «Είμαστε συνεχώς σε επαφή με εκδότες από Ελλάδα και εξωτερικό αναζητώντας δωρεές από ιδιώτες, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων από τις συνδρομές θα επενδύεται στην αγορά καινούργιων τίτλων».

«Διαμάντια»

Στη βιβλιοθήκη θα βρείτε πολλά διαμάντια της 9ης Τέχνης, ενώ αργότερα θα λειτουργήσει και μια ενότητα με συλλεκτικά κόμικς για ερευνητικούς σκοπούς. «Αντιμετωπίζοντας τα κόμικς ως ολότητα που δεν γνωρίζει δημιουργικά ή άλλου τύπου σύνορα, η συλλογή της Athens Comics Library περιλαμβάνει comics όλων των ειδών. Πρόκειται για μια συλλογή από αμερικανικές, ευρωπαϊκές, ελληνικές εκδόσεις και Μάνγκα», εξηγεί ο πρόεδρος της Comicdom, Δημήτρης


14

Σακαρίδης. «Ο επισκέπτης μπορεί να βρει τα περισσότερα από τα γνωστά κλασικά κόμικς, όπως το ''Watchmen'' το ''V for Vendetta'', τις ιστορίες των σούπερ ηρώων, όπως του Σπάιντερμαν, υπάρχουν επίσης κόμικς από Ευρωπαίους δημιουργούς, όπως ο Moebius, ο Enki Bilal, υπάρχουν Μάνγκα από Urasawa, Tezuka και κάποιοι σπάνιοι τόμοι που περιλαμβάνουν παλιά κόμικς που προσφέρονται μόνο για ανάγνωση στον χώρο της βιβλιοθήκης. Στα ράφια της Athens Comics Library θα βρείτε τα τεύχη του «Rachel Rising»του βραβευμένου καρτουνίστα Terry Moore και άλλων μεγάλων εκπροσώπων του horror comic αλλά και κλασικούς ήρωες των παιδικών μας χρόνων, όπως ο Ποπάι και ο Τεν-Τεν. Στον μεγάλο πάγκο του αναγνωστηρίου θα μπορέσετε να ξεφυλλίσετε τα παλιά τεύχη του Σπάιντερμαν από τη δεκαετία του '70.

Πηγή: http://www.ethnos.gr/

Έρωτες και εκβιασμοί

Δύο μυθιστορήματα του Γιάννη Μαρή. Για πρώτη φορά σε βιβλίο «Η τελευταία νύχτα», που είχε δημοσιευθεί σε συνέχειες στην εφημερίδα «Απογευματινή», και σε επανέκδοση «Ο άνθρωπος του τραίνου»

http://www.ethnos.gr/�


15

Η Άγρα συνεχίζει την έκδοση μυθιστορημάτων του Γιάννη Μαρή, τα οποία για άγνωστους λόγους δεν έγιναν ποτέ βιβλίο. Μετά από τα Ο 13ος επιβάτης, Τα χέρια της Αφροδίτης, Η κυρία της νύχτας και Ίλιγγος εκδόθηκε Η τελευταία νύχτα που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην «Απογευματινή» από τον Οκτώβριο του 1961 έως τον Φεβρουάριο του 1962 σε εικονογράφηση του Μ. Γάλλια. Σε αυτό ο πρωτοπρόσωπος αφηγητής, ονόματι Γιώργος, άγνωστου επωνύμου και επαγγέλματος, είναι ερωτευμένος με την κεντρική ηρωίδα, την Άννα Χαριλάου. Η γυναίκα, γοητευτική και σοβαρή, παντρεύτηκε έναν μεγαλογιατρό της Αθήνας, τον οποίο επέλεξε για να της εξασφαλίσει μια άνετη ζωή. Ωστόσο, ενώ τον θαυμάζει, δεν τον αγαπάει. Έτσι σ' ένα ταξίδι τους στο εξωτερικό γνωρίζει έναν αδίστακτο τύπο, έναν ζιγκολό, τον οποίο ερωτεύεται. Ο έρωτας όμως της περνάει και χωρίζουν, μα εκείνος την εκβιάζει, αποσπώντας της χρήματα. Όταν ο εκβιαστής βρίσκεται νεκρός, η Άννα ομολογεί το έγκλημα στην αστυνομία, αλλά το ίδιο κάνει και ο άντρας της. Ποιος από τους δύο λέει την αλήθεια; Μετά την προφυλάκιση του συζύγου, ο αφηγητής αποφασίζει να ξεκαθαρίσει την υπόθεση ερευνώντας τη ζωή του νεκρού και πληροφορείται πως ήταν μέλος σπείρας ναρκωτικών.

Για μία φορά ακόμη ο Γιάννης Μαρής χρησιμοποιεί την αστυνομική πλοκή για να μιλήσει για ζητήματα της κοινωνίας του καιρού του. Εδώ αναφέρεται στον υπόκοσμο της Αθήνας και προσπαθεί να δείξει τα πλοκάμια του οργανωμένου εγκλήματος, ιδιαίτερα του εμπορίου ναρκωτικών, που τότε ήταν ακόμα στα σπάργανα. Η τελευταία νύχτα είναι μια περιπλάνηση στην Αθήνα των αρχών της δεκαετίας του '60 (Κολωνάκι, Λυκαβηττός, Πατήσια, Κυψέλη), αλλά και του Πειραιά (λιμάνι, καμπαρέ της Τρούμπας). Όταν ο ερωτευμένος αφηγητής με τους φίλους του διαπιστώνει πως δεν μπορεί να εξιχνιάσει την υπόθεση, εμφανίζεται ο αστυνόμος Μπέκας. Ο συγγραφέας έχει δηλώσει κατ' επανάληψη στα βιβλία του πως η ζωή δεν είναι όπως στα μυθιστορήματα, πως μόνο η αστυνομία είναι ικανή να διαλευκάνει δολοφονίες και να αντιμετωπίσει τους εγκληματίες.

Ορισμένα μυθιστορήματα του Γιάννη Μαρή δεν είναι αστυνομικά, δεν έχουν εγκλήματα και δολοφόνους. Σε όλα όμως υπάρχει μια ιστορία αγάπης που άλλοτε μακροημερεύει και άλλοτε τελειώνει άδοξα. Ένα από αυτά είναι και Ο άνθρωπος του τραίνου που το 1955 δημοσιεύθηκε στην «Ακρόπολι» με τίτλο Ο άνθρωπος με το γκρι κοστούμι, το 1958 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Ντίνο Δημόπουλο και μετά εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ατλαντίς - Μ. Πεχλιβανίδης. Τώρα επανεκδόθηκε από τον ίδιο οίκο με διαφορετικό εξώφυλλο (το αρχικό είχε τη φωτογραφία του Γιώργου Παππά και της Αννας Συνοδινού, των πρωταγωνιστών της ταινίας), μαζί με ένα μεγάλο διήγημα, το «Μαρίνα», μια ιστορία εκβιασμού, εγκλήματος και έρωτα.

Κεντρική ηρωίδα είναι η Μαντώ Καταλάνου, μια ωραία γυναίκα, άψογη σύζυγος και ευτυχισμένη μητέρα, η οποία πηγαίνει με την παρέα της στην Επίδαυρο, στο φεστιβάλ. Οταν σε μια διασταύρωση βλέπει από το αυτοκίνητο το πρόσωπο ενός άντρα στο παράθυρο τραίνου, αναστατώνεται. Θυμάται τις στιγμές που έζησε κοντά σ' εκείνον τον τολμηρό άντρα, τον οποίο θεωρεί νεκρό, αφού σκοτώθηκε την περίοδο της Κατοχής σε μάχη με Ιταλούς. Τον έλεγαν Παυλίδη και βρισκόταν σε αποστολή του συμμαχικού στρατηγείου της Μέσης Ανατολής. Στο αρχαίο θέατρο, στην παράσταση της Εκάβης, η Μαντώ τον ξαναβλέπει και επιχειρεί να τον προσεγγίσει. Είναι όμως ο Παυλίδης ή κάποιος άλλος; Διότι ο άντρας λέγεται Νεγρεπόντης.


16

Πρόκειται για μια ιστορία αγάπης με φόντο την Κατοχή. Σε πολλά από τα μυθιστορήματα του Μαρή εδώ βρίσκεται η αφετηρία της αφηγηματικής πλοκής. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί από τους «κακούς» του συγγραφέα έχουν παρελθόν δωσιλόγου. Η Κατοχή είναι μοτίβο επαναλαμβανόμενο από τον Μαρή, ο οποίος ανέτρεχε συχνά στα χρόνια της νιότης του, στα χρόνια της Αντίστασης, όταν ήταν αντάρτης στα βουνά της Ρούμελης, για να αφηγηθεί κατορθώματα και ηρωικές πράξεις. «Ήταν τότε που γέμιζαν το κεφάλι μας όνειρα και ιδανικά» λέει νοσταλγικά η Μαντώ σε μια φίλη της. Η έκδοση των αδημοσίευτων και των σχεδόν ξεχασμένων μυθιστορημάτων του Μαρή αποτελεί σημαντική προσπάθεια επαναξιολόγησης αυτού του σπουδαίου συγγραφέα, του εισηγητή της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα, που εξακολουθεί να γοητεύει το αναγνωστικό κοινό.

Πηγή: http://www.tovima.gr/

Το βιβλίο είναι όπως ο άνθρωπος

Πρόλογος / μετάφραση για το dim/art: Μαρία Τσάκος

Ο Στάινμπεκ μισούσε το τηλέφωνο και ήταν λάτρης της γραπτής επικοινωνίας. Έγραφε γράμματα σε μέλη της οικογένειάς του ή σε φίλους, γράμματα που δεν τα έστελνε πάντοτε μα που σήμερα αποτελούν κομμάτια μιας άτυπης αυτοβιογραφίας και συνθέτουν με μεγάλη επάρκεια το πορτρέτο του ως προσωπικότητας και ως λογοτέχνη. Τι αγαπάει και τι μισεί· τις απόψεις του για το γάμο, τον έρωτα, τις γυναίκες· τις θεωρίες του για τη ζωή, τον κόσμο και για

http://www.tovima.gr/�


17

την τέχνη του. Τα περισσότερα από αυτά εκδόθηκαν μετά το θάνατό του, με επιμέλεια της χήρας του, Elaine, και του στενού φίλου του Robert Wallsten.

Το 1951 ο Στάινμπεκ έγραφε το Ανατολικά της Εδέμ, ένα από τα πιο διάσημα μυθιστορήματά του και εκείνο το οποίο ο ίδιος θεωρούσε το αριστούργημά του ─ενώ Τα Σταφύλια της Οργής υπήρξε το αγαπημένο βιβλίο των κριτικών. Ανάμεσα στις 29 Ιανουαρίου και την 1η Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς, απέκτησε τη συνήθεια να γράφει κάθε μέρα ένα σύντομο γράμμα στον εκδότη (του βιβλίου) και στενό φίλο του Pascal “Pat” Covici. Στην αριστερή σελίδα του τετραδίου (που του είχε χαρίσει ο ίδιος ο Covici) έγραφε κάθε μέρα το σημείωμα και στη δεξιά ξεκινούσε τη δουλειά της ημέρας: περίπου 1500 λέξεις χειρόγραφου. Περί τις αρχές του 1952, μόλις είχε τελειώσει το βιβλίο, του έγραψε ένα τελευταίο γράμμα το οποίο συμπεριλαμβάνεται, μαζί με όλα τα υπόλοιπα, στην έκδοση Journal of a Novel: The East of Eden Letters. Πρόκειται για μια αφιέρωση στον Covici όπου του γράφει για τις αγωνίες και τις ανασφάλειες με τις οποίες ζει καθημερινά ένας συγγραφέας, χρησιμοποιώντας το εύρημα ένος φανταστικού απολαυστικού διαλόγου ανάμεσα στον συγγραφέα και τα στελέχη του εκδοτικού του οίκου:

Νέα Υόρκη, 1952

Αγαπητέ Pat,

Αποφάσισα γι’ αυτό, το βιβλίο μου, το Ανατολικά της Εδέμ, να γράψω αφιέρωση, πρόλογο, αιτιολόγηση, απολογία, επίλογο και ίσως και επιτύμβιο επίγραμμα, όλα σε ένα.


18

Η αφιέρωση είναι σε σένα με όλο το θαυμασμό και την αγάπη που έχει αφήσει μέσα μου τούτη η μοναδικά ευλογημένη σχέση που έχουμε χτίσει εδώ και χρόνια. Σου το αφιερώνω επειδή υπήρξες κομμάτι της γέννησης και της δημιουργίας του.

Όπως γνωρίζεις, ο πρόλογος γράφεται τελευταίος μα μπαίνει πρώτος για να εξηγήσει τα κουσούρια του βιβλίου και για να ζητήσει την επιείκεια του αναγνώστη του. Πέρα από αυτό, όμως, ο πρόλογος είναι και ο αποχαιρετισμός του συγγραφέα προς το βιβλίο του. Για χρόνια ήτανε μαζί οι δυο τους ─ άλλοτε φίλοι, άλλοτε άσπονδοι εχθροί, μια φορά, έχουν εκείνη τη στενή σχέση που μόνο η αγάπη και η φαγωμάρα μπορούν να χτίσουν.

Ύστερα, αίφνης, το βιβλίο είναι έτοιμο. Είναι ένα είδος θανάτου. Και αυτό εδώ είναι το ρέκβιεμ.

Ο Μιγέλ Θερβάντες επινόησε το σύγχρονο μυθιστόρημα και με τον Δον Κιχώτη του έθεσε τον πήχυ ψηλά για εμάς τους άλλους. Στον πρόλογό του, περιέγραψε με τον καλύτερο τρόπο αυτό που αισθανόμαστε εμείς που γράφουμε ─τη χαρά και τον τρόμο μας:

«Άεργε αναγνώστη, θα με πιστέψεις ίσως αν σου πω ότι θα επιθυμούσα το βιβλίο τούτο, πνευματικό παιδί δικό μου, να ήταν το ωραιότερο, το πιο ευχάριστο και ευφυές βιβλίο που βάζει νους ανθρώπου· μα νά που δεν κατάφερα να παραβώ το νόμο της φύσης που δηλώνει “κατά μάνα, κατά κόρη”».

Έτσι και με μένα, Pat. Υπήρχαν στιγμές που ένιωθα πως στα χέρια μου κρατάω φωτιά και πως έντυσα τις σελίδες μου με τη λάμψη της ─όμως δεν ξεφορτώθηκα λεπτό το βαρίδι της αδεξιότητας, της άγνοιας, της οδυνηρής ανεπάρκειας.

Το βιβλίο είναι όπως ο άνθρωπος ─επινοητικό μα και ανιαρό, γενναίο και δειλό μαζί, όμορφο και άσχημο. Σε κάθε σελίδα που έχει τη δροσιά άνθους αντιστοιχεί μία που μοιάζει με ψωριάρικο μπάσταρδο σκυλί· μετά από κάθε ακροβατική πτήση έρχεται ένα χτύπημα στη φτερούγα με την υπενθύμιση πως το κερί που τη συγκρατεί δεν αντέχει κοντά στον ήλιο.


19

Και λοιπόν ─ μετά το τελειώνεις. Και δεν έχει πια καμία αρετή. Ο συγγραφέας του θέλει να φωνάξει ─ «Φέρτε το πίσω! Αφήστε με να το γράψω ξανά ή, ακόμα καλύτερα. ─ Αφήστε με να το κάψω! Μην το αφήνετε σ’ αυτή την κατάσταση έξω στο κρύο».

Όπως πολύ καλά γνωρίζεις, Pat, το βιβλίο δεν περνάει από τα χέρια του συγγραφέα σ΄εκείνα του αναγνώστη. Πρώτα ρίχνεται στα λιοντάρια ─ εκδότες, επιμελητές, κριτικούς, διορθωτές, τμήματα πωλήσεων. Το κλωτσούν, το ακρωτηριάζουν και το ξεκοιλιάζουν ─ κι ο ματωμένος του πατέρας παίρνει το ρόλο του συνηγόρου του:

ΕΚΔΟΤΗΣ

Το βιβλίο είναι άνισο. Ο αναγνώστης περιμένει ένα πράγμα κι εσύ του δίνεις κάτι άλλο. Είναι σα να έχεις γράψει δύο βιβλία και να τα έχεις ενώσει. Ο αναγνώστης δε θα το καταλάβει.

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Όχι. Πάνε μαζί. Γράφω για μια οικογένεια και χρησιμοποιώ τις ιστορίες μιας άλλης ως, ας πούμε, αντίστιξη, ως ανάπαυλα, ως αντίθεση στο ρυθμό και το χρώμα.

ΕΚΔΟΤΗΣ

Ο αναγνώστης δε θα το καταλάβει. Αυτό που εσύ αποκαλείς αντίστιξη ρίχνει τον ρυθμό του βιβλίου.


20


Πρέπει να πέφτει ο ρυθμός ─αλλιώς πώς θα καταλάβεις τη διαφορά όταν είναι γρήγορος;

ΕΚΔΟΤΗΣ

Σταμάτησες την πλοκή για να γράψεις τις απόψεις σου για… ένας Θεός ξέρει τι .


Ναι, πράγματι. Δεν ξέρω γιατί. Απλά ήθελα. Ίσως να έκανα λάθος.

ΤΜΗΜΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

Το βιβλίο είναι πολύ μεγάλο. Το κόστος θα ανεβεί. Θα πρέπει να το πουλάμε 5 δολάρια. Το κοινό δε δίνει 5 δολάρια. Δε θα το αγοράσουν.


Το προηγούμενο ήταν μικρό. Και τότε είχατε πει ότι το κοινό δεν αγοράζει μικρά βιβλία.

ΔΙΟΡΘΩΤΗΣ

Η χρονολογική σειρά είναι γεμάτη τρύπες. Η γραμματική ουδεμία σχέση έχει με την αγγλική. Στην τάδε σελίδα βάζεις έναν άνδρα να βρίσκει τις τιμές για τα πλοία στο Παγκόσμιο Αλμανάκ. Δεν υπάρχουν. Το έψαξα. Έκανες λάθος την ημερομηνία που πέφτει η κινέζικη πρωτοχρονιά. Οι χαρακτήρες δεν έχουν συνέπεια. Περιγράφεις τη Λίζα Χάμιλτον με τον άλφα τρόπο και τη βάζεις να συμπεριφέρεται με τον βήτα.

ΕΚΔΟΤΗΣ

Η Κάθυ παραείναι μαύρη. Δε θα γίνει πιστευτή από τον αναγνώστη. Τον Σαμ Χάμιλτον τον έκανες υπερβολικά άσπρο. Δε θα γίνει πιστευτός από τον αναγνώστη. Ένας Ιρλανδός δε θα μιλούσε ποτέ έτσι.


21


Ο παππούς μου που ήταν μιλούσε έτσι.

ΕΚΔΟΤΗΣ

Ποιος θα το πιστέψει;

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΕΚΔΟΤΗΣ

Δεν υπάρχουν παιδιά που να μιλάνε μ’ αυτόν τον τρόπο.


(χάνοντας την ψυχραιμία του λίγο πριν φτάσει στην απόγνωση)

Που να πάρει η οργή! Δικό μου είναι το βιβλίο. Και θα βάλω τα παιδιά να μιλάνε μ’ όποιον τρόπο μου αρέσει. Το βιβλίο μιλάει για την Αρετή και την Κακία. Ίσως το θέμα να παρεισέφρησε και στην ποιότητα της γραφής. Θέλετε να το εκδώσετε ή όχι;

ΕΚΔΟΤΗΣ

Κάτσε να δούμε πώς θα το φτιάξουμε. Δε θα χρειαστεί πολλή δουλειά. Μα δε θέλεις να βγει καλό; Για παράδειγμα: ο τρόπος που τελειώνει. Ο αναγνώστης δε θα το καταλάβει.


Εσύ το καταλαβαίνεις;

ΕΚΔΟΤΗΣ

Ναι. Αλλά ο αναγνώστης δε θα το καταλάβει.

ΔΙΟΡΘΩΤΗΣ


22

Χριστός κι Απόστολος, πώς τις πετάς έτσι τις μετοχές; Για γύρνα στη σελίδα τάδε…

Καταλαβαίνεις τώρα, Pat. Προσέρχεσαι κρατώντας το κουτί του θησαυρού και καταλήγεις με έναν κάδο απορριμάτων στα χέρια. Και από την όλη συνάντηση έχει προκύψει ένας καινούργιος χαρακτήρας. Ονομάζεται «Ο Αναγνώστης».

Ο ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ

Είναι τόσο ηλίθιος που δεν μπορείς να έχεις εμπιστοσύνη πως θα καταλάβει ούτε την πιο απλή ιδέα.

Είναι τόσο έξυπνος που θα τσακώσει και το παραμικρό σου σφάλμα.

Δεν αγοράζει μικρά βιβλία.

Δεν αγοράζει μεγάλα βιβλία.

Είναι εν μέρει βλάκας, εν μέρει ιδιοφυΐα και εν μέρει τέρας.

Υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το αν γνωρίζει ανάγνωση.

Όμως, για τον Θεό, Pat, στην πραγματικότητα είναι σαν κι εμένα ακριβώς· και δε μου είναι διόλου άγνωστος. Θα πάρει από το βιβλίο μου εκείνο που θα κομίσει ο ίδιος. Ο αργόστροφος, ανία. Ο ευφυής θα βρει μέσα πράγματα που κι εγώ ο ίδιος δεν ήξερα πως υπάρχουν.

Και όπως ο ίδιος μοιάζει σε μένα, έτσι ελπίζω πως και το βιβλίο μου μοιάζει αρκετά σ’ εκείνον ώστε να βρει μέσα του ενδιαφέρον, οικειότητα και κάποια ομορφιά ─αυτά που βρίσκουμε σ’ έναν φίλο.

Ο Θερβάντες τελειώνει τον πρόλογό του με μια υπέροχη φράση. Θέλω να την δανειστώ, Pat, και να κλείσω μ’ αυτήν. Λέει στον αναγνώστη:

«Είθε ο Θεός να σου δίνει υγεία ─και είθε να με θυμάται λίγο κι εμένα».

Πηγή: http://dimartblog.com/

http://dimartblog.com/�


23

Μια προαιώνια πάλη στις ανθρώπινες κοινωνίες είναι αυτή ανάμεσα στη βούληση και το χρήμα. Στον πόλεμο αυτό αποσκιρτήσεις υπάρχουν και από τη μία και από την άλλη πλευρά, στήνονται ενίοτε και άλλοτε γκρεμίζονται γέφυρες ανάμεσα στις δύο όχθες. Όταν δεν επιδιώκεται η κυριαρχία του ενός στον άλλο, αρκετοί εργάζονται για τη «συνεργασία» των δύο δυνάμεων. Αυτό σαν γενική αρχή δεν μας ενδιαφέρει τόσο να το αναπτύξουμε όσο να το εξειδικεύσουμε στις βιβλιοθήκες, που είναι το βασικό αποθετήριο της ανθρώπινης βούλησης άμεσα και πάντα εξαρτώμενο από το χρήμα και τους κατόχους του. Στις καλύτερες περιόδους της ιστορίας των βιβλιοθηκών το χρήμα αποσκοπούσε στην ανάπτυξη των βιβλιοθηκών ως μοχλού ανάπτυξης της βούλησης. Υπάρχουν ωστόσο και περίοδοι που διά του οικονομικού ελέγχου των βιβλιοθηκών επιχειρούνταν και ο πολιτικός έλεγχος της βούλησης.

Η «νέα βιβλιοθήκη»

Η «Nieuwe Bibliotheek» είναι η λαϊκή βιβλιοθήκη της πόλης του Almere στην Ολλανδία. Πρόσφατα, για να αντιμετωπίσει την σταδιακή μείωση του κοινού της ή/και να αυξήσει τους χρήστες των υπηρεσιών της, προχώρησε σε κάποιες καθοριστικές ανατροπές. Επανασχεδιάστηκε με βάση τις ανάγκες των χρηστών της, όπως αυτές εκφράστηκαν σε έρευνες αγοράς. Αναταξιθέτησε το υλικό της με τη λογική του βιβλιοπωλείου, ανέδειξε τα εξώφυλλα των βιβλίων που θα αιχμαλωτίσουν το ενδιαφέρον του περαστικού, εκπαίδευσε το προσωπικό της στο marketing και την εξυπηρέτηση πελατών, προώθησε την εργονομία της συνεργατικότητας των πελατών της, επιχείρησε με τη διαμόρφωση των χώρων της να «αιχμαλωτίσει» τον χρήστη της περισσότερο χρόνο εντός της, εγκατέστησε στον χώρο της κονσόλες για ηλεκτρονικά παιχνίδια, στο καφέ της υπάρχει πάντα κάποιο μουσικό πρόγραμμα, η βιβλιοθήκη έγινε από θαμπή λαμπερή. Η λαϊκή βιβλιοθήκη του Almere είχε 1.140.000


24

επισκέψεις το 2013. Το Almere είναι μια νέα πόλη, το πρώτο σπίτι της οποίας χτίστηκε το 1976. Σήμερα έχει 196.000 κατοίκους.

Η ανατροπή, αν και δεν έγινε χωρίς διαφωνίες, είναι ένα ενδεικτικό παράδειγμα των νέων τάσεων που προβάλλονται στα διεθνή βιβλιοθηκονομικά συνέδρια και διαφημίζονται στα ειδικά περιοδικά του χώρου. Στην Ελλάδα είχαμε πρόσφατα την ευκαιρία να ακούσουμε έναν Ολλανδό πάλι συνάδελφό μας να επιχειρηματολογεί γιατί πρέπει να μπουν ηλεκτρονικά παιχνίδια στις βιβλιοθήκες για να αυξήσουμε την επισκεψιμότητά τους. Τι έγινε λοιπόν; Μήπως δεν θέλουμε να ξεθολώσουν οι βιβλιοθήκες; Μήπως ως άλλοι Στάτλερ γκρινιάζουμε στη μίζερη γωνιά μας αντιδρώντας στην πρόοδο; Δυστυχώς, τις εποχές των οραμάτων στην παγκόσμια βιβλιοθηκονομική κουβέντα πλέον ακολουθούν οι εποχές της ευρηματικότητας προκειμένου οι βιβλιοθήκες να επιβιώσουν της οικονομικής κρίσης, της έκρηξης της τεχνολογίας και της κάμψης της πολιτικής βούλησης. Πρέπει να αναπτύξουμε συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα, να αποδεχτούμε τη «φωτισμένη» δεσποτεία των ιδρυμάτων και των χορηγών, να συνεργαστούμε με την αγορά και τους κανόνες της. Είναι λοιπόν έτσι τα πράγματα;

Αναρωτιόμαστε αν πρόοδος είναι ό,τι καινούργιο υπάρχει στον τρόπο που κάνουμε ή αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα. Συχνά μας λένε πως αυτό είναι η πρόοδος, πως η τεχνολογία είναι η πρόοδος, η απαγκίστρωση από ιδεολογήματα του παρελθόντος είναι η πρόοδος, πως «ό,τι γυαλίζει είναι χρυσός». Πρέπει, λοιπόν, να απαντήσουμε πως πρόοδος είναι ό,τι βελτιώνει την απόδοση των σκοπών μας, ό,τι υπηρετεί καλύτερα τον στόχο των προσπαθειών μας.

Είναι συχνές οι στρεβλώσεις τα τελευταία χρόνια στον τομέα των θεσμικών ζητημάτων του πολιτισμού μας. Εμφανίζονται ως «πρόοδος» πράγματα που πίσω από το εντυπωσιακό


25

περιτύλιγμά τους κρύβουν οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό σχεδιασμό. Η στρέβλωση είναι μεγαλύτερη σε εμάς που δεν πετύχαμε όλα αυτά τα χρόνια ένα γερό θεσμό, τον οποίο έστω θα ταλαιπωρούμε, αλλά κατά κανόνα αυτοσχεδιάζαμε πετυχαίνοντας ενίοτε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ένας τέτοιος κόσμος είναι οι ελληνικές βιβλιοθήκες.

Η «νέα βιβλιοθήκη» του Almere ή η δικιά μας «νέα εθνική βιβλιοθήκη» του Ιδρύματος Νιάρχου είναι ιδεολογικοποιημένοι τίτλοι που επιχειρούν να έρθουν σε ρήξη με το παρελθόν ανασκευάζοντας και τους σκοπούς που αυτό υπηρετούσε (λειψά και μίζερα στην περίπτωση τη δικιά μας). Η «νέα βιβλιοθήκη» βαφτίζεται στους κανόνες της αγοράς, επιχειρηματολογεί με τη διαφήμιση και τα σημαινόμενά της, πολιτικολογεί συστημικά απαξιώνοντας το κράτος και αδιαφορεί για τις μειονότητες.

Θέλουμε κόσμο στις βιβλιοθήκες, αλλά τον θέλουμε να διαβάζει και να ανακαλύπτει τον κόσμο της γνώσης και της σκέψης. Για να το πετύχουμε πρέπει να δουλέψουμε πάνω στην ανάγκη της ανάγνωσης, πρέπει να καλλιεργήσουμε τη σκέψη, πρέπει να μάθουμε στην αναζήτηση. Δεν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε διαφημιστικά τρικ για να τους βάλουμε σε αυτές, δεν πρέπει να τους εξαπατήσουμε αλλοιώνοντας τους στόχους μας. Στόχος δεν είναι να πούμε πόσοι μπήκαν, προκειμένου να πείσουμε τις εκφυλισμένες ηγεσίες μας για την ανάγκη σταθερής και γενναίας χρηματοδότησης. Δεν θέλουμε τις βιβλιοθήκες σημεία διαφήμισης, δεν θέλουμε τις βιβλιοθήκες βήμα πρόσβασης της αγοράς στη γνώση και τη σκέψη, δεν θέλουμε την αγορά και τους πολιτικούς της ταγούς να καθορίζουν το περιεχόμενο και την προσβασιμότητα στις βιβλιοθήκες, δεν θέλουμε ματωμένους χορηγούς σε επιτοίχιες πλάκες. Δεν τους θέλουμε γιατί επιπλέον ξέρουμε πως θα περάσουν πάνω από το σώμα μας, που απελπισμένα τους παραδώσαμε, και θα φύγουν. Λίγη πρόσκαιρη κλεμμένη δόξα θα έχει μείνει, και τα μυαλά δεν θα έχουν αλλάξει. Πρέπει να πείσουμε τις πολιτικές ηγεσίες που καβαλάνε την εξουσία πως η επένδυση στις βιβλιοθήκες από το κράτος είναι σταθερή και μόνιμη επένδυση στη μόρφωση και την καλλιέργεια του λαού μας. Πρέπει εμείς οι ίδιοι να καβαλήσουμε την αποστολή μας, τον πνευματικό και κοινωνικό μας ρόλο.

Πηγή: http://www.avgi.gr/

http://www.avgi.gr/�


26

Πιερ Ασουλίν: Ο Χίτλερ και ο μπάτλερ

O Mανουέλ Βαλς είναι χαρακτήρας για μυθιστόρημα, ο Φρανσουά Ολάντ δέχτηκε ένα χτύπημα κάτω από τη ζώνη, αλλά η Γαλλία παραμένει ισχυρή στον κόσμο. Ο γάλλος συγγραφέας Πιερ Ασουλίν σχολιάζει την επικαιρότητα και τη διαπλοκή του αληθινού με τη γλώσσα της λογοτεχνίας.

O Πετέν του Βισύ και ο Σελίν της λογοτεχνίας, o Χίτλερ και ο μπάτλερ. Ο πύργος ενός σπουδαίου ηγεμονικού οίκου της Γερμανίας επιτάσσεται για να φιλοξενήσει μια γαλλική κυβέρνηση που πρόδωσε τον λαό της. Το Sigmaringen (Gallimard, 2014), το νέο μυθιστόρημα του Πιερ Ασουλίν, δεν είναι ένα κλασικό ιστορικό μυθιστόρημα ή μυθιστόρημα εποχής. Ανήκει σε ένα αναδυόμενο είδος που στη Γαλλία αποκαλείται άτυπα μεν, όλο και συχνότερα δε, «roman vrai». Είναι ένα «μυθιστόρημα της αλήθειας», που ζητεί να αποκαλύψει την αλήθεια στην Ιστορία ή στην ατομική και συλλογική εμπειρία και την εκφράζει με την εύπλαστη γλώσσα της λογοτεχνίας. Γνωστός στην Ελλάδα από τα μυθιστορήματά του Ξενοδοχείο Lutetia (2006), Το πορτρέτο (2009), Οι προσκεκλημένοι (2012) και Οι βίοι του Ιώβ (2013), που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις, ο γάλλος βιογράφος, πεζογράφος και πρώην βιβλιοκριτικός του Monde κινείται διαρκώς μεταξύ Ιστορίας και μυθοπλασίας. «Ο ιστορικός ενδιαφέρεται για την ακρίβεια. Ο μυθιστοριογράφος για την αλήθεια. Εγώ στέκομαι στη μέση. Παθιασμένος και με την Ιστορία και με τη μυθοπλασία, θέλω να πάρω από την καθεμιά ό,τι καλύτερο προσφέρει» λέει στο «Βήμα» από το Παρίσι, μερικά εικοσιτετράωρα προτού έρθει στην Αθήνα για να


27

συμμετάσχει στον ευρωπαϊκό λογοτεχνικό περίπατο που διοργανώνει η Ενωση Μορφωτικών Ινστιτούτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (EUNIC).

«Το "Sigmaringen" αφηγείται τη διαμονή των γάλλων συνεργατών των ναζιστών στο Ζιγκμαρίνγκεν, τον πύργο του οίκου των Χοεντσόλερν στη Γερμανία. Βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά: την επομένη της απελευθέρωσης του Παρισιού, τα μέλη της φιλογερμανικής κυβέρνησης του Βισύ, με επικεφαλής τον στρατάρχη Πετέν και τον πρωθυπουργό Λαβάλ, μεταφέρθηκαν σ' αυτόν τον πύργο τον οποίο επέταξε χάρη τους ο Χίτλερ και παρέμειναν εκεί εννέα μήνες, από τον Σεπτέμβριο του 1944 ως τον Απρίλιο του 1945».

Την ιστορία αφηγείται ο Τζούλιους Στάιν, ο γερμανός μπάτλερ του πύργου. «Από την ώρα που είδα την τηλεοπτική σειρά "Ο Πύργος του Ντάουντον" μου γεννήθηκε η επιθυμία να γράψω ένα μυθιστόρημα επικεντρωμένο στον χαρακτήρα ενός μπάτλερ, που ακούει τα πάντα αλλά δεν μπορεί να μιλήσει για τίποτε» λέει ο Ασουλίν. Οπως και στο Ξενοδοχείο Lutetia, τον γοητεύουν τα περίκλειστα μέρη και όσα συμβαίνουν κεκλεισμένων των θυρών.

«Με εξέπληττε πάντα το γεγονός ότι, ενώ οι Γάλλοι είναι παθιασμένοι με την υπόθεση του Βισύ, δεν ενδιαφέρονται για τον επίλογο αυτής της ιστορίας, γι' αυτούς τους πρόσφυγες πολυτελείας (υπουργούς κ.τ.λ.), που άλλοι εκτελέστηκαν μετά τον πόλεμο και άλλοι, όπως ο Σελίν, φυλακίστηκαν» λέει ο Ασουλίν.

Μήπως λησμόνησαν εντελώς τον φασισμό, τους ναζιστές, τους δωσίλογους του Βισύ; Κάπως πρέπει να ερμηνεύσουμε τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που παρουσιάζουν την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν του εθνικιστικού Εθνικού Μετώπου νικήτρια σε τυχόν επικείμενες εκλογές. «Οι Γάλλοι καθόλου δεν ξέχασαν!» αντιτείνει ο Πιερ Ασουλίν, «έχουν κατηγορηθεί μάλιστα ότι δεν μιλούν για τίποτε άλλο εκτός από αυτό, ότι κάθε συζήτηση οδηγεί στον πόλεμο, στην Κατοχή, στο Βισύ. Ο αριθμός των ειδικών αφιερωμάτων στις εφημερίδες, των εκπομπών στην τηλεόραση, των βιβλίων που έχουν γραφεί για τη Γαλλία στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι μεγάλος. Αν ζούσατε όμως στη Γαλλία, θα το βλέπατε καθαρά: το Εθνικό Μέτωπο δεν απαρτίζεται από ανθρώπους που σχετίζονται με το Βισύ, αντιθέτως με τον Φρανσουά Μιτεράν που ήταν σοσιαλιστής...».

Στη διάρκεια της έρευνάς του για το μυθιστόρημα ο Ασουλίν διαπίστωσε καθαρά ότι εκείνο που χωρίζει Γάλλους και Γερμανούς, δύο λαούς που δεν έχουν σταματήσει να πολεμούν μεταξύ τους, είναι «η διαφορετική σχέση που έχουν με την υπακοή. Οι Γερμανοί ασκούνται στην υπακοή στην εξουσία από το σχολείο, το έχει αποδώσει θαυμάσια ο Μίχαελ Χάνεκε στην ταινία του "Λευκή κορδέλα". Οι Γάλλοι έχουν μεγαλύτερη κλίση στην ανυπακοή λόγω του ατίθασου πνεύματος και της ατομικιστικής ιδιοσυγκρασίας τους».


28

«Έχει χαθεί κάθε πίστη στη δημοκρατία»

Αποτυπώνει η τρέχουσα πολιτική αστάθεια στη Γαλλία αυτό το ατίθασο, ανυπάκουο πνεύμα; «Είμαστε μάρτυρες μιας γενικευμένης αηδίας για την πολιτική και τους πολιτικούς λόγω του ευτελισμού της πολιτικής στον απόηχο διαφόρων σκανδάλων. Υπάρχει η επιθυμία της απομάκρυνσης από τα κοινά, η επιθυμία να κλειστεί ο καθένας στο καβούκι του. Εχει χαθεί κάθε πίστη στην εντιμότητα των κομμάτων, κάθε πίστη στη δημοκρατία. Μέσα σε όλα αυτά όμως προκύπτει και η διαπίστωση ότι μόνο το δημοκρατικό πολίτευμα και οι αξίες του αντέχουν ακόμη, και όσοι θέλουν να δράσουν οργανώνονται πάλι σε συλλογικότητες».

Μπορεί υπό αυτές της συνθήκες η άλλοτε κραταιά Γαλλία να ασκήσει ηγεμονικό πολιτικό ρόλο στην Ευρώπη; Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ενώ η διεθνής διπλωματία σχεδίαζε στο Παρίσι τη στρατηγική της ενάντια στους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, ο γάλλος πρωθυπουργός ζητούσε εκ νέου την ψήφο εμπιστοσύνης της Εθνοσυνέλευσης. Ο Νικολά Σαρκοζί εμπλέκεται στο σκάνδαλο Air Cocaine και ο Φρανσουά Ολάντ λυγίζει κάτω από τις ενοχλητικές αποκαλύψεις της Βαλερί Τριερβελέρ. «Ανεξάρτητα από τα εσωτερικά της προβλήματα, η Γαλλία δεν πρόκειται να αποποιηθεί την ευθύνη της στον κόσμο και τον διεθνή ρόλο της. Είναι σταθερά η δεύτερη χώρα στον κόσμο - μετά τις ΗΠΑ - η οποία αποστέλλει στρατιωτικές δυνάμεις στα θέατρα των πολεμικών επιχειρήσεων. Είναι αποστολή της Γαλλίας να υπερασπίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αν απείχε λόγω των εσωτερικών προβλημάτων της, πρώτοι εσείς θα την καταγγέλλατε» τονίζει ο Ασουλίν.

«Το βιβλίο της Τριερβελέρ ήταν ένα πολύ βρώμικο χτύπημα στον Φρανσουά Ολάντ, μια πισώπλατη μαχαιριά σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή, που αναμφίβολα θα επιταχύνει την πτώση του» είναι το μόνο σχόλιο που κάνει ο γάλλος κριτικός για το μπεστ σέλερ της πρώην συντρόφου του γάλλου προέδρου. Τον ίδιο πάντως δεν τον εμπνέει συγγραφικά ο Ολάντ. Χαρακτήρα για μυθιστόρημα θεωρεί, χωρίς δεύτερη σκέψη, τον Μανουέλ Βαλς και από τη διεθνή σκηνή τον Πάπα Φραγκίσκο.

Πηγή: http://www.tovima.gr/

http://www.tovima.gr/�


29

Άρθρο

Λεπτομέρεια από πίνακα του Ισπανού Pedro Berruguete (1450 - 1504)

Από την ΛΕΝΑ ΦΟΥΤΣΙΤΖΗ

Η είδηση κυκλοφόρησε την Πέμπτη και πάγωσε το αίμα όλων, αναγνωστών και μη: «Τη βιβλιοθήκη της Μοσούλης, που χτίστηκε το 1921, έτος ίδρυσης του σύγχρονου Ιράκ έκαψαν οι τζιχαντιστές του ISIS, ρίχνοντας στην πυρά χιλιάδες αρχεία και βιβλία ανεκτίμητης αξίας.

Γιατί καίνε οι τζιχαντιστές βιβλία;

Η καταστροφή της βιβλιοθήκης της Μουσούλης δεν ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που τα βιβλία έγιναν στάχτη στο όνομα μιας ιδεολογίας. Μια μικρή ανασκόπηση εξηγεί το γιατί.


30

Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής Independent, οι τζιχαντιστές έκαψαν, με την τοποθέτηση εμπρηστικών μηχανισμών σε διάφορα σημεία της βιβλιοθήκης, ίσως και πάνω από 100.000– βιβλία, χειρόγραφα και χάρτες.»

Το 213 π.Χ.ο αυτοκράτορας Ch'in Shih Huang-ti διέταξε την πρώτη καταγεγραμμένη καύση βιβλίων και τα κίνητρά του ακούγονται πολύ οικεία: βιβλία για τα οποία υπήρχε έστω και η ελάχιστη υποψία ότι περιείχαν κριτική κατά της κυβέρνησης. Όσο ευάλωτο κι αν είναι το υλικό στο οποίο αναγράφονται κείμενα, ο γραπτός λόγος θεωρήθηκε επικίνδυνος από πολλούς εξουσιαστές, που ήξεραν – έστω και χωρίς προσωπική εμπειρία – ότι επηρεάζει τα μυαλά των ανθρώπων. Πολλοί ηγέτες έκριναν σκόπιμο να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Shih καίγοντας βιβλία και εξορίζοντας συγγραφείς. Ωστόσο, η πνευματική και πολιτιστική κληρονομιά μας ως επί το πλείστον διατηρείται σε γραπτή μορφή. Τα βιβλία, τα περιοδικά και τα χειρόγραφα είναι η συλλογική παγκόσμια μνήμη. Σε αντίθεση με τη μνήμη του καθενός μας, καλύπτουν τις εμπειρίες όλων των γενεών ανά τους αιώνες.

Πολλοί θησαυροί έχουν καταστραφεί ή εξαφανιστεί, χωρίς ίχνος. Φωτιές, πλημμύρες, σεισμοί και άλλες φυσικές καταστροφές ήταν συχνά η αιτία. Πολλοί όμως έχουν επιζήσει, μερικές φορές σαν από θαύμα. Θραύσματα από πάπυρους που βρέθηκαν στην έρημο της Αιγύπτου, που συχνά είναι οι μοναδικές αποδείξεις των πρώτων ελληνικών λογοτεχνικών έργων. Ακόμη και σύγχρονα έργα όμως παραμένουν στην παγκόσμια μνήμη με ένα μόνο αντίτυπο. Η εθνική βιβλιοθήκη της Ολλανδίας είχε την τύχη να ανακαλύψει μερικά άγνωστα βιβλία μιας θρησκευτικής αίρεσης. Τα βιβλία αυτά ήταν κρυμμένα ανάμεσα στα δοκάρια μιας σοφίτας του 16ου αιώνα και βγήκαν πρόσφατα στο φως.

Τα βιβλία και τα χειρόγραφα ασκούσαν πάντα αποφασιστική επιρροή στον τρόπο με τον οποίο εξελίχτηκαν οι διάφοροι πολιτισμοί. Αν και είναι απαραίτητα για τον πολιτισμό μας, βρίσκονται


31

υπό μόνιμη απειλή: από τη φυσική φθορά. Αυτό ισχύει ακόμη και για τα σύγχρονα βιβλία. Από το δεύτερο μέρος του 19ου αιώνα και μετά, το χαρτί που χρησιμοποιείται για τα βιβλία είναι κακής ποιότητας και μπορεί να επιζήσει μόνο μερικές δεκαετίες. Επίσης, αν και ισχύει ότι οι βιβλιοθήκες μας είναι γεμάτες, ο 20ος αιώνας για τα βιβλία ήταν ο πιο καταστροφικός στην ανθρώπινη ιστορία. Δύο πόλεμοι και πάμπολλες ένοπλες συγκρούσεις, πολλά ολοκληρωτικά καθεστώτα άδειασαν βιβλιοθήκες και ό,τι έμεινε παρασύρθηκε από το νερό και τη φωτιά.

Μετά τη ναζιστική κατάληψη της εξουσίας μια ομάδα υπαλλήλων δημοσίων βιβλιοθηκών ετοίμασαν μαύρες λίστες με απαγορευμένους συγγραφείς, φτάνοντας στο 10% των συλλογών. Αυτό άνοιξε το δρόμο για το δημόσιο κάψιμο βιβλίων στις 10 Μαϊου 1933. Μια ακόμη λίστα με άλλα 5.500 απαγορευμένα βιβλία δημιουργήθηκε το 1935. Η καταστροφή δεν ήταν μονόπλευρη. Οι βομβαρδισμοί των Συμμάχων στη Γερμανία αποδείχτηκαν καταστροφικοί και για τις γερμανικές βιβλιοθήκες. Εκατομμύρια βιβλία χάθηκαν, και κάποια πολύτιμα βιβλία σώθηκαν επειδή αποθηκεύτηκαν αλλού. Έχει υπολογιστεί ότι κατά τη διάρκεια του πολέμου καταστράφηκε το ένα τρίτο του συνόλου των γερμανικών βιβλίων.

Τα παραπάνω στοιχεία είναι από την εισαγωγή του καταλόγου της UNESCO για τον αριθμό των βιβλίων που καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σύμφωνα με την UNESCO η πρόσφατη καταστροφή των βιβλίων στη Μοσούλη ίσως ξεπερνάει σε μέγεθος και σε σημασία κάθε άλλη παρόμοια καταστροφή στο παρελθόν.

Η στόχευση της βιβλιοθήκης της Μοσούλης ήταν ένα δολοφονικό χτύπημα στη συμβολική καρδιά του σύγχρονου Ιράκ. Η βιβλιοθήκη ιδρύθηκε το 1921 και θεωρήθηκε σύμβολο της γέννησης του.


32

«Το κάψιμο των βιβλίων είναι μια επίθεση κατά του πολιτισμού, κατά της γνώσης και κατά της μνήμης, όπως βιώσαμε πρόσφατα στο Τιμπουκτού», είπε η διευθύντρια της UNESCO Irina Bokova σε σχετική δήλωση. «Συμβάλλει στη συστηματική καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς και στην δίωξη των μειονοτήτων που επιδιώκει να εξαλείψει την πολιτιστική πολυμορφία που είναι η ψυχή του ιρακινού λαού.»

«Τα βιβλία εκπροσωπούν τον πολιτισμό ενός λαού, την ιστορία και τη μνήμη του. Είναι ένας εύκολος και αποτελεσματικός στόχος όταν ένα καθεστώς αποφασίσει να σβήσει την ταυτότητα μιας περιοχής. Γι' αυτό η UNESCO αποκάλεσε την πράξη της ISIS «πολιτιστική εκκαθάριση.»

Ο Added Rayan al-Hadidi, ένας ακτιβιστής από τη Μοσούλη, έγραψε: «Πριν από 900 χρόνια μάζεψαν και έκαψαν τα βιβλία του φιλόσοφου Αβερρόη μπροστά στα μάτια του. Ένας από τους μαθητές του άρχισε να κλαίει. Ο Αβερρόης του είπε – οι ιδέες έχουν φτερά. Αλλά εγώ κλαίω σήμερα για μας.»

Πηγή: www.lifo.gr

http://www.lifo.gr/�


33

Λέσχες Ανάγνωσης ΒΙΒΛΙΟΤΡΟΠΙΟ/ΔΙΑ-ΛΟΓΟΣ Μέλη του Δικτύου Λεσχών "Ανάγνωσις"

Τώρα διαβάζουμε Καλώς ήρθατε στον μικρόκοσμο της οδού Λα Καζ, στην καρδιά του αριστοκρατικού έβδομου διαμερίσματος του Παρισιού. Απόψε η κυρία Ντυ Βιβιέ παραθέτει δείπνο σε μέλη της "καλής" παρισινής κοινωνίας. Παρόλο που η οικοδέσποινα δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, γύρω από το τραπέζι θα βρεθούν, τελικά, δεκατρείς συνδαιτυμόνες: καταστροφή, για τους προληπτικούς! Η λύση που δίνεται είναι να παρακαθήσει ως δέκατη τέταρτη προσκεκλημένη η υπηρέτρια του σπιτιού, η αραβικής καταγωγής Σόνια ή Ουμελκχεΐρ, όπως αποκαλύπτει ότι είναι το πραγματικό της όνομα. Κι αυτή δεν θα είναι η μοναδική αποκάλυψη της βραδιάς... Ο Assouline παρακολουθεί με βλέμμα διεισδυτικό τους ήρωές του, εκθέτει τις προκαταλήψεις και την επιτήδευση, την έπαρση και τη δολιότητά τους, ακόμα και τη βαναυσότητα που κρύβεται πίσω από την κοσμική πόζα και την απατηλά γοητευτική εικόνα τους. Εδώ, λοιπόν, η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας, τα ιδιωτικά βίτσια πίσω από τις δημόσιες αρετές! Καλλιεργώντας με επιμονή τη λέξη, ο Assouline σχεδιάζει το ήθος προσώπων που αγωνιούν για την όψη και μας δίνει μια απολαυστική πινακοθήκη πορτρέτων, γεμάτη αποχρώσεις. Η ειρωνεία του έχει λεπτότητα, ο λόγος του είναι εκλεπτυσμένος, με κομψότητα και χιούμορ: ο Pierre Assouline είναι συγγραφέας με ασυμβίβαστο γούστο.

Ο Πιερ Ασουλίν γεννήθηκε το 1953 στην Καζαμπλάνκα. Είναι από τους κορυφαίους κριτικούς λογοτεχνίας στη Γαλλία. Διετέλεσε επί χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού για τα βιβλία "Lire". Σήμερα εργάζεται ως κριτικός λογοτεχνίας στο περιοδικό "Le Nouvel Observateur" και ως χρονογράφος στην εφημερίδα "Le Monde". To blog του "La Republique des livres", με σχόλια και κριτικές βιβλίου, είναι ιδιαιτέρως δημοφιλές. Ο Πιερ Ασουλίν έχει εκδώσει βιογραφίες για τους George Simenon, Gaston Gallimard, Herge, Henri-Cartier Bresson κ.ά., καθώς επίσης μυθιστορήματα, έρευνες και συνεντεύξεις. Το μυθιστόρημά του "Lutetia" (2005) τιμήθηκε με το βραβείο Prix des Maisons de la Presse.

ΒΙΒΛΙΟΤΡΟΠΙΟ ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

ΑΝ το διάβασμα είναι για σας μια ανεξάντλητη πηγή ευχαρίστησης…

ΑΝ πιστεύετε ότι το διάβασμα δεν είναι κατ’ ανάγκη μια μοναχική υπόθεση…

ΑΝ αυτό που νιώθετε διαβάζοντας θέλετε να το μοιραστείτε και με άλλους…

--------------------------- Γίνετε μέλος σε μια από τις Λέσχες Ανάγνωσης

που λειτουργούν στη Λεμεσό. ή

Βρείτε κι άλλα άτομα που αγαπούν το διάβασμα και συγκροτείστε μια ομάδα, τα μέλη της οποίας θα συγκεντρώνονται μια φορά το μήνα και θα συζητούν γύρω από το βιβλίο που έχουν

επιλέξει να διαβάσουν.

Για περισσότερες πληροφορίες ως προς τον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας μιας Λέσχης Ανάγνωσης μπορείτε να απευθυνθείτε στο Δίκτυο Λεσχών «Ανάγνωσις».

Παντελής Μάκη, τηλ: 99 667599 Με τη στήριξη e-mail: [email protected] www.bibliotropio.blogspot.com Αντώνης Κουντούρης, τηλ: 99 346424 e-mail: : [email protected] Κατερίνα Βοσκαρίδου, τηλ: 99 526772 e-mail: [email protected] www.pyrion.blogspot.com

mailto:[email protected]�

http://www.bibliotropio.blogspot.com/�



http://www.pyrion.blogspot.com/�

Βιβλιοτρόπιο Δελτίο 36

Documents

Transcript of Βιβλιοτρόπιο Δελτίο 36