Περιοδικό "Σακχαρώδης Διαβήτης" Τεύχος 36

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α Γ Ι Α Ο Λ Ο Υ Σ

Απρίλιος - Μάιος- Ιούνιος 2014 # 36

ISSN

: 17

91-4

574

ΣΕ ΣYΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ

τεύχ

ος

36

Κώστας Φαινέκος, ενδοκρινολόγος, τ. διευθυντής του τμήματος ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού διαβητολογικού κέντρου Γ. Ν. Α «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»: «Ο διαβητικός μπορεί με τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση του να διατηρήσει ο ίδιος πλέον τη ποιότητα της ζωής του σε υψηλά επίπεδα»

Οι αναστολείς του ενζύμου DPP-4 στη θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΔ2

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, τι υπόσχεται το μέλλον

Δυσανεξία στη λακτόζη & σακχαρώδης διαβήτης

ΣΑ

ΚΧ

ΑΡ

ΩΔ

ΗΣ

Δ

ΙΑ

ΒΗ

ΤΗ

Σ -

ΦΡ

ΟΝ

ΤΙ

ΔΑ

ΓΙ

Α Ο

ΛΟ

ΥΣ

ww

w.e

lodi

.org

Ε Π Ι Σ Η Μ Η & Α Π Ο Κ Λ Ε Ι Σ Τ Ι Κ Η Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Τ Η Σ Ε Λ . Ο . Δ Ι .

Παπαδιαµαντοπούλου 41 | Ιλίσσια |115 28 | ΑθήναTηλ. 210 7488821 | Fax 210 7488827 www.winmedica.gr

Πόσο σίγουροι είστεγια τη µέτρηση του σακχάρου

των ασθενών σας;

Η αξιόπιστη λύση για την υγεία σας.

Τώρα µπορείτε να είστε πολύ!

Ο µετρητής σακχάρου αίµατος On Call Vivid προσφέρει:

100% ακρίβεια

Ευκολία στη χρήση, χωρίς κωδικοποίηση

Αυτόµατη διόρθωση του αιµατοκρίτη

Προειδοποίηση για εµφάνιση κετονών

Προηγµένες λειτουργίες για διαχείρηση της νόσου

on call vivid 21X28 new.pdf 1 5/7/14 9:32 AM

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΕΛΟΔΙ, Γ’ Σεπτεμβρίου 90,Πλ. Βικτωρίας, 104 34 Αθήνατηλ: 210 88 38 113, φαξ: 210 88 38 118website : www.elodi.org

EKΔΟΤΗΣΑλέξανδρος Κόντος[email protected]

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΔΟΣΗΣ Ευαγγελία Ματθαίου[email protected]

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣΜαρία Χατζηδάκη[email protected]

ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣΣοφία Νέτα

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΕυαγγελία Ματθαίου[email protected]

ΑRT DIRECTORΑγαμέμνων Μπεγνής[email protected]

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝΔημήτρης Χατζησταύρου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟShutterstock

ΕΚΤΥΠΩΣΗPrint Team - ΑΦΟΙ Στάντζου και ΣΙΑ ΕΕ

ΕΚΔΟΣΗ

ALFA CONCEPT ΕΠΕ, Γ. Θεοτόκη 11, 185 38 Πειραιάς / τ: 210 45 29 440-5, φ: 210 45 29 446

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ Γ.Γ.Ε. 018331

Η συντακτική επιτροπή, ο εκδότης και ο ιδιοκτήτης δεν φέρουν ευθύνη για οποιαδήποτε βλάβη ηθική ή σωματική προκληθεί από τη χρήση μεθόδων, προϊόντων ή εφαρμογή ιδεών που περιέχονται στις δημοσιεύσεις. Η έγκριση δημοσίευσης οποιασδήποτε μελέτης ή διαφημιστικού υλικού δεν σημαίνει αποδοχή των απόψεων του συγγραφέα ή της εταιρείας που διαφημίζει το προϊόν. Η ευθύνη αφορά τους συγγραφείς ή τις διαφημιζόμενες εταιρείες. Για τα αποστελλόμενα κείμενα, έντυπα και φωτογραφίες λαμβάνεται αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης. Το υλικό που αποστέλλεται στο περιοδικό για δημοσίευση δεν επιστρέφεται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Θεόδωρος Αλεξανδρίδης, καθηγητής παθολογίας - ενδοκρινολογίας, διευθυντής ενδοκρινολογικού τμήματος Πανεπιστημίου Πατρών

Χαράλαμπος Βασιλόπουλος, ενδοκρινολόγος, αναπληρωτής διευθυντής τμήματος ενδοκρινο-λογίας - μεταβολισμού, Διαβητολογικό Κέντρο Νοσοκομείο «Ο Ευαγγελισμός»

Αικατερίνη Δάκου-Βουτετάκη, ομότιμη καθη-γήτρια παιδιατρικής - ενδοκρινολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Γεώργιος Δημητριάδης, καθηγητής παθολογίας, Β΄ προπαιδευτική παθολογική κλινική & μονάδα έρευνας Πανεπιστημίου Αθηνών, ΠΓΝ «Αττικόν»

Χρήστος Ζούπας, ειδικός παθολόγος - διαβη-τολόγος, διευθυντής διαβητολογικής κλινικής Νοσοκομείο «Υγεία»

Βασίλειος Καραμάνος, αναπληρωτής καθηγητής παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Νικόλαος Λ. Κατσιλάμπρος, ομότιμος καθηγη-τής παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, αντιπρόεδρος Εθνικού Κέντρου Έρευνας Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβή-τη και των Επιπλοκών του (ΕΚΕΔΙ)

Όλγα Κορδονούρη, καθηγήτρια παιδιατρικής, υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Νοσοκομείο Παίδων, Ανόβερο, Γερμανία

Χρήστος Μανές, ειδικός παθολόγος - διαβητολό-γος, αναπλ. διευθυντής Γ΄ παθολογικής κλινικής, υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου ΓΠΝΘ «Πα-παγεωργίου»

Ασημίνα Μητράκου, αναπληρώτρια καθηγήτρια παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ζαδάλλα Μούσλεχ, ενδοκρινολόγος, διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ

Αλεξάνδρα Μπαργιώτα, επίκουρη καθηγήτρια παθο-λογίας-ενδοκρινολογίας, Πανεπιστήμιο ΘεσσαλίαςΜαριάννα Μπενρουμπή, παθολόγος, διευθύντρια Διαβητολογικού Κέντρου ΓΝΝ Αθηνών «Πολυκλινική»Ηλίας Μυγδάλης, παθολόγος, διευθυντής Β΄ πα-θολογικής κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Νοσοκομείο «ΝΙΜΤΣ»

Κωνσταντίνος Πολυχρονάκος, καθηγητής παιδια-τρικής, διευθυντής του εργαστηρίου ενδοκρινολο-γικής γενετικής, Πανεπιστήμιο McGill, διευθυντής τμήματος παιδιατρικής ενδοκρινολογίας, Νοσοκο-μείο Παίδων Μοντρεάλ Σωτήριος Ράπτης, καθηγητής παθολογίας, ενδοκρι-νολογίας μεταβολισμού και σακχαρώδη διαβήτη των Πανεπιστημίων Αθηνών και Ουλμ Γερμανίας, πρόεδρος Εθνικού Κέντρου Έρευνας Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του (ΕΚΕΔΙ)

Βασιλική Σπηλιώτη, καθηγήτρια Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, υπεύθυνη Μονάδας Παιδιατρικής Ενδο-κρινολογίας και Διαβήτη

Στέλιος Τίγκας, επίκουρος καθηγητής ενδοκρινολο-γίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Αγαθοκλής Τσατσούλης, καθηγητής παθολογίας - ενδοκρινολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Δημήτριος Χιώτης, παιδίατρος - ενδοκρινολόγος

Γεώργιος Χρούσος, καθηγητής παιδιατρικής, δι-ευθυντής Α’ παιδιατρικής κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Helen Vlassara, MD, the Mount Sinai Chair on Diabe-tes and Aging, professor of geriatrics, medicine and molecular medicine, director, Division of Experimen-tal Diabetes and Aging, Brookdale Department of Geriatrics, Mt Sinai School of Medicine

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Γεώργιος Ν. Κουκούλης, αναπληρωτής καθηγη-τής ενδοκρινολογίας

ΜΕΛΗ

Ανδριανή Βαζαίου, παιδίατρος, αναπλ. διευ-θύντρια Α΄ παιδιατρικής κλινικής, υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού»Ανδρομάχη Βρυωνίδου, ενδοκρινολόγος, συντο-νίστρια διευθύντρια τμήματος, ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού, υπεύθυνη διαβητολογικού κέντρου ΓΝΑ «Κοργιαλένειο-Μπενακειο» ΕΕΕΧριστίνα Κανακά, παιδίατρος - παιδοενδοκρινο-λόγος - διαβητολόγος, αναπληρώτρια

καθηγήτρια παιδιατρικής ενδοκρινολογίας - νε-ανικού διαβήτη, Α΄ παιδιατρική κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

Νικόλαος Κεφαλάς, παιδίατρος-ενδοκρινολόγος

Χρήστος Μπαρτσόκας, ομότιμος καθηγητής παιδι-ατρικής, διευθυντής παιδιατρικής κλινικής Νοσοκο-μείου «Μητέρα»

Νικόλαος Τεντολούρης, αναπληρωτής καθηγητής παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου ΓΝΑ «Λαϊκό»

Χαράλαμπος Τούντας, αναπληρωτής καθηγητής παθολογίας, διευθυντής παθολογικής κλινικής «Λευκός Σταυρός»

Παναγιώτης Χαλβατζιώτης, επίκουρος καθηγη-τής παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών

ΥΠO ΤΗΝ ΑIΓIΔΑ

Ε.ΚΕ.ΔΙ

Ε ΠΙ Σ Η Μ Η & Α ΠΟ Κ Λ Ε Ι Σ Τ ΙΚ Η Π Ε Ρ ΙΟ Δ ΙΚ Η Ε Ν Η ΜΕ Ρ Ω Σ Η Τ Η Σ Ε Λ .Ο. Δ Ι .

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/2014 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/20144 54 5ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/2014 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/2014

6

10

22

3036

16

48

ΔΙΑΒΗΤΗΣ Η ΑΙΤΙΑΟ διαβήτης το καλοκαίρι,τι πρέπει να γνωρίζουμε

ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗΟ Μαραθώνιος δρόμος είναι για τον Νίκο τρόπος σκέψης, τρόπος ζωής και μαζί με το διαβήτη του καταφέρνει να βγαίνει νικητής των προσπαθειών του

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗΗ σημασία της άσκησης για τα άτομα με διαβήτη

ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΑΜΥΝΑΗ θεραπευτική αξία της κανέλαςστο σακχαρώδη διαβήτη

ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥΤα νέα της αγοράς

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣΓίνετε δωρεάν συνδρομητές στο περιοδικό Σακχαρώδης Διαβήτης Φροντίδα για όλους

ΧΡΗΣΤΙΚΑΟ οδηγός των διαβητολογικών κέντρωνσε όλη τη χώρα

ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣΟι γιατροί απαντούν στις πιο συχνέςερωτήσεις για το διαβήτη

24

44

52

56

59

62

64

61

30

24 56

38

4238

περιεχόμενα # 36ΠΡΟΟΙΜΙΟΓεώργιος Ν. ΚουκούληςΔιευθυντής σύνταξης περιοδικού ΕΛΟΔΙ

ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟΤέτ α τετ συνέντευξη με τον Κώστα Φαινέκο, ενδοκρινολόγο, τ. διευθυντή του τμήματος ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού διαβητολογικού κέντρου Γ. Ν. Α «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»

ΕΡΕΥΝΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΟι αναστολείς του ενζύμου διπεπτιδυλο-πεπτιδάσης 4 (DPP-4) στη θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΔ2

ΕΙΔΗΣΕΟΓΡΑΦΙΑΝέα και ειδήσεις για το διαβήτη από την Ελλάδακαι τον κόσμο

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΙΣΗΣακχαρώδης διαβήτης τύπου 1,τι υπόσχεται το μέλλον

Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΓΙΑΤΡΟΥΣτατίνες και σακχαρώδης διαβήτης

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ - ΟΠΛΟΣΤΑΣΙΟ ΒΟΗΘΕΙΑΣΗ σχέση γιατρού και ασθενήως επιβιωτική προοπτική

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗΔυσανεξία στη λακτόζη & διαβήτης

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣΣυνέδρια, ημερίδες, σεμινάρια, εκδηλώσειςγύρω από το σακχαρώδη διαβήτη

36

52

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/20146

Αγαπητοί αναγνώστες,Το πιθανότερο, το συγκεκριμένο τεύχος του περιοδικού μας να το ξεφυλλίζετε σε κάποια από τις όμορφες παραλίες της χώρας μας απολαμβάνοντας τα δροσερά καλοκαιρινά σας μπάνια.

Στο τεύχος αυτό θα βρείτε εκτός από τα αμιγώς ενημερωτικά επιστημο-νικά άρθρα και πληροφορίες που αφορούν στη φροντίδα του σώματος και ειδικότερα του δέρματος το οποίο χρειάζεται να προστατεύουμε από την αλόγιστη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, ειδικά τις με-σημβρινές ώρες. Άλλωστε, το καλοκαίρι είναι η εποχή που η αισθητική του σώματος αποτελεί αντικείμενο εντονότερης ενασχόλησης μας. Η εφίδρωση, που προκαλούν οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες, ταλαι-πωρεί το δέρμα μας και είναι προφανής η ανάγκη πρόσληψης αρκετών υγρών για την διατήρηση της ενυδάτωσης του. Tα άτομα με διαβήτη όμως να μην ξεχνούν την ανάγκη να καταναλώνουν με μέτρο φυσικούς χυμούς φρούτων.

Τους καλοκαιρινούς μήνες, αναντίρρητα μας δίνεται η δυνατότητα να επιδοθούμε σε ευχάριστες δραστηριότητες, όπως είναι το κολύμπι, που πέρα από τη χαλαρωτική του επίδραση έχει το πλεονέκτημα να μην επιβαρύνει το μυοσκελετικό μας σύστημα. Πέρα όμως από το κολύμπι και τις άλλες θαλάσσιες δραστηριότητες μας, τις βραδινές κυρίως ώρες, που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότε-ρες, μπορούμε να συνδυάσουμε έναν ήρεμο περίπατο με μια στάση σε ένα όμορφο ταβερνάκι, εστιατόριο κτλ. αρκεί φυσικά να μην το παρακάνουμε όσον αφορά τις αποκλίσεις από την αναγκαία διατροφι-κή προσαρμογή μας. Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας τους καλοκαιρινούς μήνες επιβάλλεται να λαμβάνεται υπόψη στο σχεδιασμό της θεραπευτικής τακτικής του διαβήτη σε συνάρτηση πάντα με τις διατροφικές μας συνήθειες.

Για όσου είναι τυχεροί και έχουν τη δυνατότητα της έστω και ολιγοήμε-ρης απόδρασης, οι μαγευτικές παραλίες της χώρας μας, το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας και η πληθώρα περιοχών, νησιωτικών και μη, με αξιοθέατα που δίνουν το δικό τους χρώμα προσφέρουν βιωματικές εμπειρίες που ηρεμούν και αναζωογονούν τον ψυχικό κόσμο. Για όσους όμως αναγκαστούν να παραμείνουν στην πόλη ή το χωριό το καλοκαίρι πάντα προσφέρονται εναλλακτικές επιλογές. Μικρές αποδράσεις στις κοντινές παραλίες ή σε ορεινούς τόπους αναψυχής ακόμα και περίπα-τοι μέσα στην ίδια την πόλη αποτελούν σοφές επιλογές χαλάρωσης από την ένταση των υποχρεώσεων και προβλημάτων.

Καλό καλοκαίρι σε όλους μας και καλή αντάμωση το φθινόπωρο με «γεμάτες τις μπαταρίες»!

Γεώργιος Ν. Κουκούλης, αναπληρωτής καθηγητής ενδοκρινολογίας

διευθυντής σύνταξης

editorial


1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: Saizen® 8 mg click easy®, κόνις και διαλύτης για ενέσιμο διάλυμα. 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Κάθε φιαλίδιο του Saizen® 8 mg click easy®, περιέχει 8 mg σωματοτροπίνη (ανασυνδυασμένη ανθρώπινη αυξητική ορμόνη). *παράγεται με τεχνολογία ανασυνδυασμένου DNA σε κύτταρα θηλαστικών. Η ανασύσταση με το περιεχόμενο του φυσιγγίου του βακτηριοστατικού διαλύτη δίνει μία συγκέντρωση 5,83 mg/ml. 4.3 Αντενδείξεις: Υπερευαισθησία στη δραστική ουσία ή σε κάποιο από τα έκδοχα. Η σωματοτροπίνη δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την ενίσχυση της ανάπτυξης σε παιδιά με κλειστές επιφύσεις. Οποιαδήποτε ένδειξη ενεργών κακοηθών όγκων. Η σωματοτροπίνη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται όταν υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη δραστηριότητας όγκου. Οι ενδοκρανιακοί όγκοι πρέπει να είναι ανενεργοί και η αντινεοπλασματική θεραπεία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της θεραπείας με αυξητική ορμόνη. Η θεραπεία θα πρέπει να διακόπτεται αν υπάρχει ένδειξη αύξησης όγκου. Ασθενείς με οξέως κρίσιμη ασθένεια που έχουν υποστεί επιπλοκές μετά από επέμβαση ανοικτής καρδιάς, επέμβαση στην κοιλιακή χώρα, πολλαπλό τραύμα από ατύχημα, οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια ή παρόμοιες καταστάσεις δεν θα πρέπει να θεραπεύονται με σωματοτροπίνη. Σε παιδιά με χρόνια νεφρική νόσο, η θεραπεία με σωματοτροπίνη θα πρέπει να διακόπτεται κατά τη μεταμόσχευση νεφρού. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Η θεραπεία θα πρέπει να διενεργείται υπό την τακτική καθοδήγηση ενός ιατρού που είναι έμπειρος στη διάγνωση και αντιμετώπιση των ασθενών με ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης. Η μέγιστη συνιστώμενη ημερήσια δόση δε πρέπει να υπερβαίνεται. Οι ασθενείς με ενδο- ή εξωκρανιακή νεοπλασία σε ύφεση, οι οποίοι λαμβάνουν θεραπεία με αυξητική ορμόνη θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά και σε τακτικά χρονικά διαστήματα από τον ιατρό. Οι ασθενείς που εμφανίζουν δευτερογενή ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης μετά από ενδοκρανιακό όγκο θα πρέπει να εξετάζονται συχνά για την πρόοδο ή την υποτροπή της υποκείμενης εξέλιξης της νόσου. Το Saizen® δεν ενδείκνυται για την μακροχρόνια θεραπεία των παιδιατρικών ασθενών με ανεπάρκεια ανάπτυξης οφειλόμενη σε γενετικά επιβεβαιωμένο σύνδρομο Prader-Willi, εκτός αν έχει επίσης διαγνωστεί να έχουν ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης. Υπήρξαν αναφορές άπνοιας ύπνου και αιφνίδιου θανάτου μετά την έναρξη της θεραπείας με αυξητική ορμόνη σε παιδιατρικούς ασθενείς με σύνδρομο Prader-Willi που είχαν έναν ή περισσότερους από του ακόλουθους παράγοντες κινδύνου: σοβαρή παχυσαρκία, ιστορικό απόφραξης των άνω αεραγωγών ή άπνοια ύπνου, ή άγνωστης αιτιολογίας αναπνευστική λοίμωξη. Έχει αναφερθεί λευχαιμία σε μικρό αριθμό ασθενών με ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης, μερικοί των οποίων έχουν λάβει αγωγή με σωματοτροπίνη, αλλά δεν υπάρχει απόδειξη ότι η επίπτωση της λευχαιμίας είναι αυξημένη σε αποδέκτες αυξητικής ορμόνης χωρίς παράγοντες προδιάθεσης. Οι ασθενείς με διαβήτη ή δυσανεξία στη γλυκόζη θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά τη διάρκεια της θεραπείας με σωματοτροπίνη. Το ιστορικό σταθερής αμφιβληστροειδοπάθειας δεν πρέπει να συνεπάγεται διακοπή της θεραπείας υποκατάστασης με σωματοτροπίνη. Στις περιπτώσεις ανάπτυξης εκφυλιστικών αλλοιώσεων και παρουσίας εκφυλιστικής αμφιβληστροειδοπάθειας, η θεραπεία υποκατάστασης με σωματοτροπίνη πρέπει να διακόπτεται. Θα πρέπει να διενεργείται έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας σε όλους τους ασθενείς. Σε ασθενείς με υποϋποφυσισμό θα πρέπει να παρακολουθείται στενά η συνήθης θεραπεία υποκατάστασης όταν χορηγείται η θεραπεία με σωματοτροπίνη. Σε περίπτωση σοβαρής ή υποτροπιάζουσας κεφαλαλγίας, οπτικών προβλημάτων, ναυτίας ή/και εμέτου, συνιστάται βυθοσκόπηση του οφθαλμού για το ενδεχόμενο οιδήματος οπτικής θηλής. Εάν επιβεβαιωθεί οίδημα οπτικής θηλής θα πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο καλοήθους ενδοκρανιακής υπέρτασης (ή ψευδονεόπλασμα του εγκεφάλου) και αν είναι απαραίτητο, θα πρέπει να διακοπεί η θεραπεία με Saizen®. Δοκιμασία αντισωμάτων στη σωματοτροπίνη θα πρέπει να διενεργείται σε κάθε ασθενή που δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία. Οι απότομες αυξήσεις της ανάπτυξης μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο προβλημάτων των αρθρώσεων, ιδιαίτερα δε του ισχίου που βρίσκεται σε μεγάλη ένταση κατά την απότομη προεφηβική ανάπτυξη. Σε παιδιά με κοντό ανάστημα γεννημένα SGA, άλλοι ιατρικοί λόγοι ή θεραπείες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την αναπτυξιακή διαταραχή θα πρέπει να αποκλείονται πριν την έναρξη της θεραπείας. Στους SGA ασθενείς προτείνεται να μετράται η ινσουλίνη σε περίοδο νηστείας και η γλυκόζη του

αίματος πριν την έναρξη της θεραπείας και ακολούθως κάθε χρόνο. Στους SGA ασθενείς προτείνεται να μετράται το επίπεδο IGF-I πριν την έναρξη της θεραπείας και ακολούθως δύο φορές το χρόνο. Στους SGA ασθενείς προτείνεται να μετράται το επίπεδο IGF-I πριν την έναρξη της θεραπείας και ακολούθως δύο φορές το χρόνο. Η εμπειρία στην εκκίνηση της θεραπείας στους SGA ασθενείς λίγο πριν την έναρξη της εφηβείας, είναι περιορισμένη και δε συνιστάται. Περιορισμένη είναι η εμπειρία με SGA ασθενείς που πάσχουν από το σύνδρομο Silver-Russel. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης σε ενήλικες, αναμένεται να εμφανιστεί κατακράτηση υγρών. Το σημείο της ένεσης πρέπει να αλλάζει ώστε να αποφεύγεται η λιποατροφία. Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης στον ενήλικα είναι μία ισόβια κατάσταση και πρέπει να αντιμετωπίζεται ανάλογα, εντούτοις η εμπειρία στους ασθενείς άνω των 60 ετών καθώς και η εμπειρία σε παρατεταμένη χρήση είναι περιορισμένη. Σε όλους τους ασθενείς που αναπτύσσουν οξέως κρίσιμη νόσο θα πρέπει να αξιολογείται το όφελος της θεραπείας με Σωματοτροπίνη σε σχέση με το δυνητικό κίνδυνο. 4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες: Μέχρι και 10 % των ασθενών μπορούν να εμφανίσουν ερυθρότητα και κνησμό στο σημείο της ένεσης, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιηθεί η υποδόρια οδός. Οι ενήλικες ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης της αυξητικής ορμόνης, αναμένεται να παρουσιάσουν κατακράτηση υγρών. Κλινικές εκδηλώσεις της κατακράτησης υγρών μπορεί να είναι το οίδημα, η διόγκωση των αρθρώσεων, οι αρθραλγίες οι μυαλγίες και οι παραισθήσεις. Εντούτοις, αυτά τα συμπτώματα / σημεία είναι συνήθως παροδικά και δοσοεξαρτώμενα. Οι ενήλικες ασθενείς με ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης, που είχαν διαγνωσθεί με ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης στην παιδική ηλικία, ανέφεραν ανεπιθύμητες ενέργειες λιγότερο συχνά από τους ασθενείς με έναρξη της ανεπάρκειας της αυξητικής ορμόνης στην ενηλικίωση. Μπορεί να εμφανισθούν αντισώματα στη σωματοτροπίνη σε μερικούς ασθενείς. Έχει αναφερθεί λευχαιμία σε έναν μικρό αριθμό ασθενών με έλλειψη αυξητικής ορμόνης, μερικοί από τους οποίους έλαβαν θεραπεία με σωματοτροπίνη. Εντός κάθε κατηγορίας συχνότητας εμφάνισης, οι ανεπιθύμητες ενέργειες παρατίθενται κατά φθίνουσα σειρά σοβαρότητας. Κατηγορία Οργάνου Συστήματος: Διαταραχές του νευρικού συστήματος: Όχι συχνές (≥1/1,000, <1/100): Ιδιοπαθής ενδοκρανιακή υπέρταση (καλοήθης ενδοκρανιακή υπέρταση), Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, Μη γνωστή συχνότητα: Μεμονωμένη κεφαλαλγία. Κατηγορία Οργάνου Συστήματος: Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού. Πολύ σπάνιες (<1/10,000): Επιφυσιολίσθηση κεφαλής μηριαίου οστού (Επιφυσιόληση κεφαλής μηριαίου οστού), ή ισχαιμική νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου οστού. Κατηγορία Οργάνου Συστήματος: Διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος. Πολύ σπάνιες (<1/10,000): Υποθυρεοειδισμός. Κατηγορία Οργάνου Συστήματος: Διαταραχές του μεταβολισμού και της θρέψης. Συχνές (≥1/100, <1/10): Στους ενηλίκους: Κατακράτηση υγρών: περιφερικό οίδημα, δυσκαμψία, αρθραλγία, μυαλγία, παραισθησία. Όχι συχνές (≥1/1,000, <1/100): Στα παιδιά: Κατακράτηση υγρών: περιφερικό οίδημα, δυσκαμψία, αρθραλγία, μυαλγία, παραισθησία. Μη γνωστή συχνότητα: Αντοχή στην ινσουλίνη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπερινσουλιναιμία και σε σπάνιες περιπτώσεις σε υπεργλυκαιμία. Κατηγορία Οργάνου Συστήματος: Γενικές διαταραχές και καταστάσεις της οδού χορήγησης. Συχνές (≥1/100, <1/10): Αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης: Τοπική λιποατροφία που μπορεί να αποφευχθεί με αλλαγές του σημείου της ένεσης. 7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: ΜΕRCK Α.Ε., Λ. Κηφισίας 41-45, Κτίριο Β΄, 151 23, Μαρούσι, Αθήνα, Τηλ. 210-6165 100, Fax. 210-6101 373 8. ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 24614/15-4-10 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 4 Ιουλίου 2013. Περαιτέρω πληροφορίες διατίθενται από τον κάτοχο της άδειας κυκλοφορίας κατόπιν αιτήσεως ή περιλαμβάνονται στη συνοπτική περιγραφή χαρακτηριστικών του προϊόντος, το φύλλο οδηγιών χρήσης και τη μονογραφία του φαρμάκου. Λιανική Tιμή: 221,10€

Και οι δύο ξεκίνησαν θεραπεία πρόσφατα.

Ξέρετε ποιος έχει ήδη χάσει δύο ημέρες θεραπείας;*

Merck Serono *Ό,τι χρειάζεται να γνωρίζεις

END/

24/1

1.13

nove

ltis

ta

Βοηθήστε να γίνουν τα φάρµακα πιο ασφαλή καιΑναφέρετεΟΛΕΣ τις ανεπιθύµητες ενέργειες γιαΟΛΑ τα φάρµακαΣυµπληρώνοντας την «ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ»

Saizen® easypod™ είναι η μοναδική

συσκευή αυτοχορήγησης αυξητικής

ορμόνης σχεδιασμένη να καταγράφει

ηλεκτρονικά την απλή, καθημερινή

έγχυσή της.

Λεωφόρος Κηφισίας 41-45 (Κτίριο Β), 151 23 Μαρούσι, Αθήναwww.merck.gr • www.merckserono.gr

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/2014 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/20148 9

πρόσωπο με πρόσωπο

ΚΩΣΤΑΣ ΦΑΙΝΕΚΟΣ > ενδοκρινολόγος, τ. διευθυντήςτου τμήματος ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού διαβητολογικού κέντρου

Γ. Ν. Α «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»« Μαζί με τη σωστή διατροφή, τη διατήρηση του σωματικού βάρους σε πρόσφορα επίπεδα, την άσκηση και τη σωστή φαρμακευτική αγωγή, η εκπαίδευση αποτελεί το επιστέγασμα της αντιμετώπισης του σακχαρώδη διαβήτη. Με σωστή καθοδήγηση από την ομάδα φροντίδας του διαβητικού (γιατρός, διαιτολόγος, ψυχολόγος, επισκέπτρια υγείας, κοινωνική λειτουργός) η εκπαίδευση συμβάλει στη σωστή ρύθμιση και αποφυγή επιπλοκών. Ο διαβητικός μπορεί με τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση του να διατηρήσει ο ίδιος πλέον τη ποιότητα της ζωής του σε υψηλά επίπεδα »

→ Αγαπητέ κύριε Φαινέκο, μιλή-στε μας για τα πρώτα χρόνια των σπουδών σας, τι ήταν αυτό που σας οδήγησε από την παθολογία στην ενδοκρινολογία; Κατ’ αρχήν κ. Χατζηδάκη σας ευχαρι-στώ, που μέσα από το περιοδικό σας μου δίνετε την ευκαιρία να επικοινω-νήσω με τους αναγνώστες σας και ιδιαίτερα με τους διαβητικούς ασθε-νείς, που με τη σωστή φροντίδα και καθοδήγηση, στην οποία συμβάλλει το περιοδικό σας, αποτελούν ένα ενεργό, παραγωγικό και ευαισθη-τοποιημένο στις συνθήκες υγιεινής διαβίωσης τμήμα της κοινωνίας μας.

Μετά την αποφοίτηση μου από το Πανεπιστήμιο Αθηνών οι σπουδές μου συνεχίσθηκαν στη Μεγάλη Βρετανία, όπου εξειδικεύθηκα στη παθολογία αρχικά και μετά στην εν-δοκρινολογία. Η προτίμηση μου στην ενδοκρινολογία οφείλεται στις δυνα-τότητες, που προσφέρει για κλινική

και εργαστηριακή ενασχόληση, όπως και στις ερευνητικές της προοπτικές.

→ Από όσο γνωρίζω, ήσασταν ο πρώτος ενδοκρινολόγος, που δημιούργησε το πρώτο εξωτερι-κό ενδοκρινολογικό ιατρείο στην χώρα μας. Τι διαβλέπατε εκείνη την εποχή, που σας ώθησε στο να δημιουργήσετε στη συνέχεια το πρώτο διαβητολογικό ιατρείο;Πριν από εμένα, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, υπήρχαν λί-γοι μεν, αλλά αξιόλογοι, ενδοκρι-νολόγοι με πολυετείς σπουδές στο εξωτερικό, μια και η ειδικότητα της ενδοκρινολογίας ήταν στα σπάργανα τότε στην Ελλάδα. Δημιούργησαν τμήματα στα μεγάλα νοσοκομεία, κυρίως της πρωτεύουσας, όπως στον Ευαγγελισμό, Ιπποκράτειο, Πολυκλι-νική, Αλεξάνδρα, Λαϊκό, με εξωτερικά κυρίως ενδοκρινολογικά ιατρεία. Ο διαβήτης, τουλάχιστον σε επίπεδο πρωτοβάθμιο, αποτελούσε κλινικό

αντικείμενο των γενικών παθολόγων. Οι ενδοκρινολόγοι της εποχής δεν υπερέβαιναν τους δέκα, άρα ήταν αδύνατο να καλύψουν τις ανάγκες των χιλιάδων διαβητικών. Υπήρχαν όμως ενδοκρινολογικές κλινικές ,όπως της Πολυκλινικής, με εξωτερικό διαβητολογικό ιατρείο.Η δική μου ενασχόληση με το διαβήτη ήταν φυσικό επακόλουθο από τη μια της εκπαίδευσης μου στην ενδοκρι-νολογία, της οποίας αναπόσπαστο εκπαιδευτικό αντικείμενο αποτελεί ο σακχαρώδης διαβήτης και τα μεταβολι-κά νοσήματα, όπως π.χ. των οστών και από την άλλη της παντελούς έλλειψης υποδομών στο τότε σύστημα υγείας για πρωτοβάθμια περίθαλψη διαβητικών.

→ Ποια ήταν τα σημαντικότερα προβλήματα, που αντιμετωπίσα-τε την περίοδο εκείνη;Τη δεκαετία του ’80, όταν επέστρεψα από την Αγγλία και προσλήφθηκα, σαν επιμελητής αρχικά, στη παθολο-

της Μαρίας Χατζηδάκη

Εσείς πόσο σίγουροι είστε για την

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ

μέλος του φαρμακευτικού ομίλου the MENARINI Group [έδρα Φλωρεντία, Ιταλία]

του μετρητή σας;

GlucoMen Lx PLUS+ Μετρητής σακχάρου & κετονών, που ήδη πληροί τις απαιτήσεις του ISO 15197:2013 2η έκδοση• Μέγιστη αξιοπιστία• Ακρίβεια > 98%• Άριστη επαναληψιμότητα• Αυτόματος έλεγχος του όγκου του δείγματος• Ευκολία στη χρήση

Κερδίστε πολύ περισσότερα

από μια μέτρηση σακχάρου...

1Με 4 κουτιά GlucoMen δώρο 1 κουτί ταινίες

2Με τη 2η χρήση της προσφοράς 1 λαμβάνετε επιπλέον δώρο 1 Πιάτο ελέγχου μερίδων

3Με την 3η χρήση της προσφοράς 1 λαμβάνετε επιπλέον δώρο 1 εξέταση Γλυκοζυλιωμένης

4Με την 4η χρήση της προσφοράς 1 λαμβάνετε επιπλέον δώρο 1 Βηματομετρητή

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ

Λεωφ. Βουλιαγμένης 575, 16451 ΑργυρούποληΓραμμή Εξυπηρέτησης: 801 11 44400 (210 9950 600 από κινητό)e-mail: [email protected], www.menarinidiagnostics.gr


πρόσωπο με πρόσωπο

γική κλινική του Νοσοκομείου του Ερυθρού Σταυρού, δεν υπήρχε ορ-μονολογικό εργαστήριο, που είναι απαραίτητο για την αυτόνομη άσκηση της ειδικότητας μου και η έννοια των εξωτερικών ιατρείων στο νοσοκομείο δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη, όπως π.χ. στην Αγγλία, που η πρωτοβάθμια περίθαλψη αποτελούσε τη βάση του συστήματος. Αναγκάσθηκα έτσι να μεταφέρω τον βασικό εργαστηριακό εξοπλισμό από το ιδιωτικό μου ιατρείο και να δημιουργήσω στο νοσοκομείο με πρωτοβουλία μου ορμονολογικό εργαστήριο και να αναπτύξω διαβη-τολογικό ιατρείο, μια και οι διαβητικοί ήταν πολυάριθμοι και οι γιατροί από τις συγγενείς ειδικότητες της παθολογί-ας δεν ήταν ιδιαίτερα ευαισθητοποιη-μένοι στα ενδοκρινολογικά νοσήματα.

→ Στη συνέχεια, πως ασχοληθή-κατε με τα πολιτικά της υγείας και ποια ήταν η συμβολή σας στο νο-μοθετικό πλαίσιο του συστήματος υγείας μας. Πως καταλήξατε στην άποψη ότι, πρέπει να δημιουρ-γηθεί μία γνωμοδοτική επιτροπή για το σακχαρώδη διαβήτη;Το 1986 εκλέχθηκα, όντας γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ενδοκρι-νολογικής Εταιρείας, εκπρόσωπος των

ειδικοτήτων της παθολογίας στην επι-τροπή εκπαίδευσης και μετεκπαίδευ-σης του ΚΕΣΥ, θέση που κράτησα μέχρι την ανασύσταση της επιτροπής το 1989.Σαν μέλος της επιτροπής, συμμετείχα στη διαμόρφωση εισηγήσεων, που αφορούσαν ποικίλα θέματα, σχετικά με την εκπαίδευση των ιατρών και την οργάνωση των υπηρεσιών υγείας, όπως τον αριθμό και τον τρόπο επι-λογής των ιατρών για την απόκτηση ειδικότητας, τους φορείς εκπαίδευσης και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης (Ακα-δημίες), τα κριτήρια για τη κατάργηση, συγχώνευση και δημιουργία ειδικοτή-των της ιατρικής και νοσηλευτικής, την κατανομή του ιατρικού προσωπικού ανά ειδικότητα, τα εκπαιδευτικά αντι-κείμενα των ειδικοτήτων και διάφορα άλλα θέματα, τα όποια, αν και ολο-κληρώθηκαν σαν εισηγήσεις, στην ουσία ουδέποτε υλοποιήθηκαν.Το 1987, μετά από δίκες μου ενέργειες και εισήγηση στο τότε υπουργό υγείας Γιώργο Γεννηματά, δημιουργήθηκε η γνωμοδοτική επιτροπή για το σακχα-ρώδη διαβήτη, της οποίας υπήρξα συ-ντονιστής μέχρι την ανασύσταση της μετά τις εκλογές του 1989. Η επιτροπή επεξεργάστηκε και ολοκλήρωσε τις προδιαγραφές για τη δημιουργία δι-αβητολογικών ιατρείων και κέντρων.

Δυστυχώς, η επιτροπή παρέκλινε των αρχικών της στόχων, που ήταν η αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας περί-θαλψης των διαβητικών και, παρά τις έντονες αντιρρήσεις μου, αποφάσισε την ειδική εκπαίδευση για ένα έτος ια-τρών παθολόγων, κυρίως από τα νο-σοκομεία του νεοσύστατου ΕΣΥ, αντί της δικής μου πρότασης, που ήταν η για ένα μήνα εκπαίδευση γιατρών της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, στερώ-ντας έτσι τη δυνατότητα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του σακχαρώδη διαβήτη σε επίπεδο πρωτοβάθμιο και μεταφέροντας την «εξειδικευμένη» φροντίδα των διαγνωσμένων ήδη διαβητικών στα νοσοκομεία. Έτσι δη-μιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για την επαγγελματική κατοχύρωση των εκπαιδευομένων ως «διαβητολόγων», δεδομένης της μεγάλης επίπτωσης του σακχαρώδη διαβήτη στο πληθυσμό και των εμπορικών συμφερόντων, που σχετίζονται με τη φαρμακευτική αντιμετώπισή του. Παρ’ όλα αυτά, η πρωτοβουλία μου αυτή αποτέλεσε τη πρώτη σημαντική δράση του υπουρ-γείου υγείας για την οργάνωση της περίθαλψης των διαβητικών. Η δημιουργία του εθνικού κέντρου για τη διάγνωση και έρευνα του διαβήτη (ΕΚΕΔΙ) δημιουργήθηκε με πρωτο-

βουλία του τ. καθηγητού κ. Σωτήρη Ράπτη. Υπήρξε η θεσμική, κατά κάποιο τρόπο, προέκταση της γνωμοδοτικής επιτροπής για το διαβήτη, αλλά σαν ίδρυμα ιδιωτικού δικαίου, το οποίο όμως επιχορηγείται από το κράτος. Δεν έχω πρόσφατη γνώση της προ-σφοράς του, αλλά δύο δράσεις του, που το τμήμα του Ερυθρού Σταυρού, που διεύθυνα, συμμετείχε, και συγκε-κριμένα η ηλεκτρονική διασύνδεση των διαβητολογικών κέντρων και ιατρείων και η δημιουργία ηλεκτρονικής κάρτας διαβητικών, ουδέποτε υλοποιήθηκαν.

→ Την εποχή, που εσείς ξεκινήσα-τε ως ενδοκρινολόγος, το ποσο-στό των διαβητικών ατόμων δεν ήταν ιδιαίτερο υψηλό. Στη συνέ-χεια όμως το ποσοστό αυτό άλλα-ξε άρδην, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να μιλάμε για πανδημία. Τι πιστεύετε ότι προκάλεσε αυτήν την αλματώδη αύξηση των ατό-μων με διαβήτη;Τρείς είναι οι βασικοί λόγοι. Ο πρώτος σχετίζεται με την αύξηση της επίπτωσης και του επιπολασμού της παχυσαρκίας, ιδιαίτερα στη χώρα μας, που είναι και ο κυριότερος προδιαθεσικός παράγοντας για τη εκδήλωση σακχαρώδη διαβήτη. Ο δεύτερος σχετίζεται με τη πιο έγκαιρη διάγνωση, λόγω της ευαισθητοποίη-σης ασθενών και γιατρών και ο τρίτος σχετίζεται με την αυστηροποίηση των κριτηρίων διάγνωσης και κυρίως της γλυκόζης νηστείας.

→ Ποια είναι η αίσθηση που έχε-τε, όσον αφορά την συνέχιση των πολιτικών και θεσμικών πρωτο-βουλιών, που εσείς ξεκινήσατε το 1985. Πιστεύετε ότι λείπουν πολιτικές ενέργειες για την δημι-ουργία πραγμάτων, που θα βελ-τίωναν την υγεία των διαβητικών ατόμων. Ποιος είναι ο ρόλος και η πρακτική λειτουργία του ΕΚΕΔΥ;Όπως πολλές άλλες θεσμικές και δι-αθρωτικές αλλαγές, που προτάθηκαν για την αναμόρφωση του συστήματος

υγείας, ιδιαίτερα μετά τη δημιουργία του το 1985, έμειναν στα χαρτιά λόγω πολιτικής ατολμίας, κακών συμβού-λων και αντίδρασης των συντεχνιών. Η ευθύνη όλων των πολιτικών ηγε-σιών είναι διαχρονική και αφορά όχι μόνο το τομέα της υγείας και ιδιαίτερα της περίθαλψης των διαβητικών, αλλά όλο το φάσμα των δομών και της λειτουργίας του κράτους. Για το ΕΚΕΔΥ σας απάντησα παραπάνω. Εναπόκειται στο κράτος, το οποίο και το επιχορηγεί, να αξιολογήσει τη μέχρι τώρα προ-σφορά του και να πράξει αναλόγως.

→ Μιλήστε μας για την πρότασή σας του 1996 να δημιουργηθεί η «έξυπνη κάρτα». Πως θα λειτουρ-γούσε και σε τι θα ωφελούσε τον κόσμο;Το 1995 πρότεινα στο ΚΕΣΥ την ανά-πτυξη διαχειριστικής έξυπνης κάρτας για τη καταγραφή του είδους και του κόστους των προσφερόμενων προς τους ασφαλισμένους υπηρεσιών υγεί-ας. Η πρόταση εγκρίθηκε από την επι-τροπή βιοϊατρικής έρευνας του ΚΕΣΥ και χρηματοδοτήθηκε με 2.000.000 δρχ., που αποτέλεσε τη βάση μόνο για την αρχική επεξεργασία της πρότασης, η ευρεία εφαρμογή της οποίας θα

επίλυε τα προβλήματα υπερσυντα-γογράφησης, πλασματικών εργαστη-ριακών μετρήσεων, αμοιβών ιατρών και φαρμακοποιών, στατιστικής ανά-λυσης νοσημάτων και θα περιόριζε δραστικά το κόστος περίθαλψης ανά ασφαλισμένο. Μετά 20 σχεδόν χρόνια με τη πίεση της κρίσης και της τρόικας οργανώνεται ένα παρόμοιο σύστημα, κεντρικής όμως μηχανοργάνωσης, που τότε δεν ήταν τεχνικά ακόμη εφι-κτό. Αν η πρόταση μου είχε εφαρμο-σθεί τότε, το κόστος των υπηρεσιών υγείας, μέσω ενός κεντρικού ελέγχου επεξεργασίας των δεδομένων, θα είχε περιορισθεί δραστικά. Το ίδιο συνέβη, άλλωστε, με τη ταξινό-μηση, κωδικοποίηση και κοστολόγηση όλων των ιατρικών πράξεων, που σαν πρόεδρος της επιτροπής κοστολόγησης του ΚΕΣΥ ανέλαβα το 1997. Μετά 3 χρό-νια σκληρής δουλειάς και με τη βοήθεια εξειδικευμένων ομάδων εργασίας, ορ-κωτών λογιστών και των επιστημονικών εταιρειών ειδικοτήτων παραδόθηκε σε ηλεκτρονική μορφή στο υπουργείο υγείας, αλλά ουδέποτε υλοποιήθηκε.

→ Εσείς τώρα έχετε δημιουργήσει ένα site, το οποίο ασχολείται με την ενημέρωση και την εκπαί-


δευση των ατόμων με διαβήτη. Μιλήστε μας για το site www.armonia-zoi.gr;Ο διαδικτυακός τόπος ΑΡΜΟΝΙΑ & ΖΩΗ αποτελεί τη συνέχεια, σε ηλε-κτρονική όμως μορφή, της έντυπης έκδοσης του ομώνυμου περιοδικού, που σαν στόχο είχε την υπεύθυ-νη ενημέρωση και εκπαίδευση των ασθενών, που πάσχουν κυρίως από χρόνια μεταβολικά (διαβήτη, παχυ-σαρκία, οστεοπόρωση) και ενδοκρι-νικά νοσήματα. Ο τρίτος σημαντικός μας στόχος, η επικοινωνία με τους αναγνώστες μας, που μέσα από την έντυπη έκδοση ήταν δύσκολο να επιτευχθεί, θα υλοποιείται τώρα εύ-κολα με την ιστοσελίδα, που έτσι θα εξυπηρετεί και τους τρείς σκοπούς, που θέσαμε στην αρχή της έντυπης έκδοσης μας το 2001 (Ενημέρωση- Εκπαίδευση- Επικοινωνία). Η ηλε-κτρονική έκδοση «Αρμονία & Ζωή», αναρτημένη στο διαδίκτυο (www.armonia-zoi.gr), θα εμπλουτίζεται τουλάχιστον κάθε μήνα με πλούσια πρόσφατη αρθρογραφία, ενώ ο ανα-γνώστης θα μπορεί να ανατρέχει και στα παλαιότερα άρθρα, που έχουν ταξινομηθεί σύμφωνα με τις ενότητες-παράθυρα, που εμφανίζονται στην αρχή της ιστοσελίδας. Μέσα από τις ενότητες «Αγωγή υγείας» και «Ποιό-τητα ζωής», όπως αυτές εμφανίζονται στην αρχική σελίδα του δικτυακού μας τόπου, θα προσφέρεται επιστη-μονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση και καθοδήγηση, που αφορά στη πρόληψη χρόνιων μεταβολικών νο-σημάτων, στη σωστή διατροφή και άσκηση, στη διατήρηση της ψυχικής υγείας και στην επίτευξη αρμονίας του ανθρώπου με τον εαυτό του και το περιβάλλον. Η επικοινωνία με τους αναγνώστες μας θα υλοποιείται μέσα από την ενότητα «ερωτήματα αναγνωστών». Η αποστολή των ερω-τήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά, μέσω της στήλης «επικοινωνία», ενώ μέσα

από τη στήλη του «δημοψηφίσματος» οι αναγνώστες μας θα καλούνται να εκθέτουν τις προτιμήσεις τους σε ερωτήματα, που καλύπτονται από τη θεματολογία του ηλεκτρονικού πε-ριοδικού μας. Όπως και στην έντυπη έκδοση, το περιεχόμενο της ιστοσελί-δας θα συντάσσεται από επαγγελμα-τίες της υγείας υψηλής επιστημονικής κατάρτισης, που πιστεύουν ότι η νέα εποχή της ενημέρωσης και επικοινω-νίας μέσα από το διαδίκτυο αποτελεί μονόδρομο για μια σύγχρονη και δημοκρατική κοινωνία.

→ Πόσο σημαντική είναι η εκπαί-δευση των ατόμων με διαβήτη. Μπορεί ο ίδιος ο διαβητικός να γίνει γιατρός του εαυτού του;Μαζί με τη σωστή διατροφή, τη δι-ατήρηση του σωματικού βάρους σε πρόσφορα επίπεδα, την άσκηση και τη σωστή φαρμακευτική αγωγή, η εκπαίδευση αποτελεί το επιστέγασμα της αντιμετώπισης του σακχαρώδη διαβήτη. Με σωστή καθοδήγηση από την ομάδα φροντίδας του διαβητικού (γιατρός, διαιτολόγος, ψυχολόγος, επισκέπτρια υγείας, κοινωνική λει-τουργός) η εκπαίδευση συμβάλει στη σωστή ρύθμιση και αποφυγή επιπλοκών. Ο διαβητικός μπορεί με τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση του να διατηρήσει ο ίδιος πλέον τη ποιότητα της ζωής του σε υψηλά επίπεδα.

→ Πόσο σημαντικοί είναι οι πα-ράγοντες: άσκηση, σωστή διατρο-φή και καλή ψυχολογία για την βελτίωση των τιμών σακχάρου στα διαβητικά άτομα;Η καλή ψυχολογική κατάσταση του διαβητικού είναι συνάρτηση της καλής ρύθμισης του με τη βοήθεια των πα-ραγόντων, που προανέφερα. Θέλω να προσθέσω τη δημιουργία και την ενα-σχόληση με τη τέχνη και τα κοινά, που καθιστούν το διαβητικό ασθενή ενεργό και χρήσιμο μέλος της κοινωνίας μας.

→ Σε πρόσφατο άρθρο σας ανα-φέρεστε στη σχέση του κόκκινου κρέατος με το διαβήτη τύπου 2. Τι ανησυχεί την επιστημονική κοινότητα, όσον αφορά την κα-τανάλωση του κόκκινου κρέατος, τι δείχνουν πρόσφατες μελέτες;Υπάρχουν παράγοντες, όπως η κατα-νάλωση ερυθρού κρέατος, που συμ-βάλουν, οριακά όμως, στην αύξηση της επίπτωσης του διαβήτη. Να μη ξεχνάμε όμως ότι, καθοριστικός παράγοντας παραμένει η παχυσαρκία.

→ Εκτιμάτε ότι μπορεί να σταμα-τήσει η αύξηση του διαβήτη τύ-που 2, εάν υιοθετήσει όλος ο κό-σμος την Μεσογειακή διατροφή;Απόλυτα. Η επιστροφή στις ρίζες της παραδοσιακής διατροφής μας με τη κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, ψαριών, όσπριων, πουλερικών και μικρής ποσότητας κρασιού έχει δείξει ότι, βελτιώνει σημαντικά τις εργαστη-ριακές παραμέτρους, ενδεικτικές της ρύθμισης του ΣΔ2 και μειώνει, η και αναστέλλει, την εκδήλωση του.

→ Εν μέσω κρίσης, ποιοι παρά-γοντες πιστεύετε ότι μπορούν να επηρεάσουν την ρύθμιση των διαβητικών ατόμων. Τι θα συμ-βουλεύατε να κάνουν όλοι οι άνθρωποι, προκειμένου να βοη-θήσουν την υγεία τους; Η επιστροφή στη μεσογειακή δια-τροφή (σαφέστατα πιο οικονομική), η καθημερινή άσκηση, η παρακολού-θηση με τους μετρητές της γλυκόζης, η τήρηση του σωστού ωραρίου λήψης φαγητού και φαρμακευτικής αγωγής, δεν επηρεάζεται από την οικονομική κρίση. Η ψυχολογία όμως μπορεί να χειροτερεύσει και να επηρεάσει τη καθημερινή φροντίδα του διαβητικού. Σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει να αντιδράσει με τα μέσα, που ανέφερα πιο πάνω, η να προσφύγει, αν δεν το επιτύχει, στο ψυχολόγο της ομάδας. x

ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ - ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε. 15o χλµ. Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαµίας, 14564 Κηφισιά,τηλ.: 210 6294600 fax: 210 6294610, T.Θ. 51288Γραφείο Θεσσαλονίκης: Αδριανουπόλεως 24, 551 33 Καλαµαριά, Θεσσαλονίκη τηλ.: 2310 480160Για παραγγελίες: τηλ.: 210 6294629 fax: 210 6294630 e-mail: [email protected] www.lilly.gr

D.K

.P.C

ac 1

1_20

13

Μην το ξεγράφεις.Tώρα γίνεται.

Αναγεννητικός παράγονταςπου επουλώνει τα έλκη διαβητικού ποδιού αποτελεσµατικά1

1. I.Slim et al, Journal of Wound Technology 2012;17

Σε σύντοµο χρονικό διάστηµα Με εύκολη εφαρµογή Μειώνοντας δραστικά τον πόνο

21X28_ABBOTT_ALEX_SALONI_SAKX DIABETES_FIN.indd 1 5/9/14 5:46 PM 21X28_ABBOTT_ALEX_SALONI_SAKX DIABETES_FIN.indd 2 5/9/14 5:46 PM


Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανι-σμό Υγείας οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη αναμένεται να ξεπεράσουν τα 350 εκατομμύρια παγκοσμίως μέχρι το 2030, καθώς η συχνότητα της νόσου αυξάνει ραγδαία. Αν και από πολλούς χαρακτηρίζεται ως «πανδημία» του 21ου αιώνα, ωστόσο η νόσος δεν εμφανίστη-κε πρόσφατα. Περιγράφηκε για πρώτη φορά σε χειρόγραφο της Αρχαίας Αιγύ-πτου (1500 π.Χ.), ενώ το όνομα διαβήτης δόθηκε από τον Αρεταίο πολλά χρόνια αργότερα, το 200 μ.Χ. Για πολλούς αι-ώνες δεν είχε γίνει κατανοητή η φύση της νόσου, με συνέπεια η θεραπευτική αντιμετώπιση ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη να μην είναι δυνατή.

Ιστορική αναδρομή των θεραπευ-τικών μέσων Η πορεία προς την εύρεση αποτελε-σματικής θεραπείας χωρίς ανεπιθύμη-

τες ενέργειες περιλαμβάνει πολλούς σταθμούς. Ο πιο σημαντικός σταθμός στην ιστορία της νόσου ήταν ο συσχε-τισμός της λειτουργίας του παγκρέατος με αυτή. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα με την ανακάλυψη της ινσουλί-νης έγινε το σημαντικότερο βήμα, όσον αφορά στη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη. Η αρχική άποψη, πως η θερα-πεία της νόσου πρέπει να περιορίζεται στη χορήγηση ινσουλίνης άλλαξε, όταν το 1930 ανακαλύφθηκε τυχαία, πως ένα αντιβιοτικό (σουλφοναμίδες) είχε υπο-γλυκαιμική δράση. Αυτός ήταν πρακτικά ο πρώτος σταθμός στη θεραπεία της νόσου με αντιδιαβητικά δισκία. Από τότε λοιπόν ξεκίνησε η προσπάθεια παρα-γωγής μιας σειράς φαρμάκων με στόχο την ρύθμιση του σακχάρου. Την αρχή έκαναν οι σουλφονυλουρίες, ακολού-θησαν οι διγουανίδες και στη συνέχεια οι γλιταζόνες. Ο διαφορετικός τρόπος δράσης των προηγούμενων φαρμάκων ωστόσο δεν απέκλεισε την εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών. Η διατήρηση του σωματικού βάρους και η μείωση των υπογλυκαιμιών αποτελούσαν πάντα βασικό στόχο στη θεραπεία

του διαβητικού ασθενή, γι αυτό και η έρευνα στον τομέα των αντιδιαβητικών δισκίων συνεχίστηκε. Το φαινόμενο των ινγκρετινών και η νέα θεραπευτική στόχευσηΗ προσπάθεια να βρεθούν πιο αποτε-λεσματικά και ασφαλή φάρμακα οδή-γησε το 2005 στην εμφάνιση μιας νέας κατηγορίας φαρμάκων. Τα φάρμακα, που σχετίζονται με το ονομαζόμενο «φαινόμενο των ινκρετινών». Πολλά χρόνια πριν είχε αναφερθεί πως ορμόνες, που παράγονται και εκ-κρίνονται από κύτταρα του τοιχώματος του εντέρου μετά από λήψη τροφής, διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας. Σε μελέτες που έγιναν, αποδείχθηκε πως η έκκριση της ινσουλίνης από τα β κύτταρα του παγκρέατος αυξάνει πολύ περισσό-τερο όταν η γλυκόζη χορηγείται από το στόμα, σε σύγκριση με την ενδο-φλέβια χορήγηση της. Η διαφορετική ινσουλινική απόκριση ονομάστηκε φαινόμενο ινκρετίνης, ενώ οι ορμόνες που εκκρίνονται από τον πεπτικό σω-λήνα (έντερο) ινκρετίνες.

έρευνα & ανάπτυξη

Νικόλαος Κλωνάρης,ενδοκρινολόγος

Οι αναστολείς του ενζύμου διπεπτιδυλο-πεπτιδάσης 4 (DPP-4) στη θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

584.1ΚΤΧ SAFE_Asthenon-Woman21x28.indd 1 5/15/14 3:26 PM



Εικόνα 1. Σχηματική απεικόνιση της δράσης των DPP-4 αναστολέων.

Πίνακας 1. Κύριες δράσεις των αναστολέων του ενζύμου DPP-4.

•Αυξάνουντηνέκκρισητηςιν-σουλίνηςκαιβελτιώνουντηνευαισθησίασεαυτή

•Μειώνουντηνηπατικήπαρα-γωγήγλυκόζης,αναστέλλονταςτηνέκκρισηγλυκαγόνηςαπόταα-κύτταρα

•Μειώνουντηνταχύτητατηςγα-στρικήςκένωσης

•Βελτιώνουντογλυκαιμικόέλεγχο•Δενεπηρεάζουντομηχανισμότηςόρεξηςκαιάρατοσωματικόβάρος

• Είναιπιθανόναεμπλέκονταιστονπολλαπλασιασμόκαιτημειωμέ-νηαπόπτωσητωνβ-κυττάρων(παρατηρήσειςσεπειραματό-ζωα).

Αυτή η ανακάλυψη αποτέλεσε ακόμα ένα σημαντικό σταθμό στη σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση της υπερ-γλυκαιμίας του διαβήτη. Μελετήθη-καν αρκετές ορμόνες από το πεπτικό σύστημα και τελικά απομονώθηκαν δυο πεπτίδια, που θεωρούνται υπεύ-θυνα για το 80% του φαινομένου της ινκρετίνης και είναι γνωστά ως GIP και GLP-1 (Εικόνα 1). Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, το φαινόμενο της ινκρετίνης είναι μειωμένο σε ασθενείς με διαβήτη κατά 50% τουλάχιστον, ήδη από την εμφάνιση της νόσου. Αυ-τή η γνώση αποτέλεσε τη βάση μιας προσπάθειας να βρεθούν φάρμακα, που θα μπορούσαν να διορθώσουν την παραπάνω διαταραχή και να βελ-τιώσουν το γλυκαιμικό έλεγχο των ασθενών με διαβήτη.

Το βασικό πρόβλημα, που έπρεπε να ξεπεραστεί, προκειμένου να επιτευ-χθεί ο σκοπός αυτός, ήταν να ανα-σταλεί η ταχύτατη αποδόμησή της ορμόνης GLP-1, που γίνεται φυσιολο-γικά από το ένζυμο, που ονομάζεται διπεπτιδυλο-πεπτιδάση 4 (DPP-4). Έτσι, οι προσπάθειες της έρευνας στράφηκαν στην παρασκευή ουσιών με δομή και δράση ανάλογη με εκεί-νη του GLP-1, αλλά ανθεκτικών στην αποδόμηση από το ένζυμο DPP-4, ή στην ανακάλυψη ουσιών με δυ-νατότητα εμπόδισης (αναστολής) της δράσης του ενζύμου DPP-4. Τα φάρ-μακα της δεύτερης κατηγορίας είναι γνωστά ως αναστολείς του DPP-4. Χορηγούνται από το στόμα και δρουν αναστέλλοντας το υπεύθυνο ένζυμο για την αποδόμηση των ινκρετινών.

Επομένως η δράση τους ασκείται έμμεσα, παρατείνοντας το χρόνο ημί-σειας ζωής των ινκρετινών και αφή-νοντας να ασκήσουν τις φυσιολογικές δράσεις τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Σήμερα, οι αναστολείς του ενζύμου DPP-4 κυκλοφορούν στην αγορά και χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2. Το ενδιαφέρον, όπως αναμενόταν, είναι μεγάλο από την παγκόσμια κοινότητα και αρκετά ακόμη φάρμακα αυτής της κατηγορίας βρίσκονται σε στάδιο προχωρημένης έρευνας και η έλευσή τους στην αγορά αναμένεται σύντομα.Η λήψη τροφής διεγείρει από το λε-πτό έντερο την έκκριση των ινκρετι-νών, που είναι γνωστές με τα αρχικά GLP-1 και GIP. Τα δύο αυτά πεπτίδια βοηθάνε ώστε να παράγεται από τα

AstraZeneca-Anazitame-21x28cm.indd 1 26/11/2013 5:06 μ.μ.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

AstraZeneca-Anazitame-21x28cm.pdf 1 7/3/14 11:00 π.µ.

21x28.indd 1 7/3/14 11:07 π.μ.



→ Οι αναστολείς DPP-4 αποτελούν ένα ακόμα όπλο στη θεραπευτική φαρέτρα για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2. Μπορούν να χορηγηθούν με ασφάλεια, από τη διάγνωση και σε όλη τη διαδρομή της νόσου, είτε σαν μονοθεραπεία, είτε σε συνδυασμό με όλα τα υπόλοιπα φάρμακα. Εκτός από τη βελτίωση της γλυκαιμίας, φαίνεται να έχουν και ευεργετικές δράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα, που είναι εξίσου σημαντικές για τους διαβητικούς ασθενείς.

β-κύτταρα του παγκρέατος (β-cells στην εικόνα) περισσότερη ινσουλίνη και από τα α-κύτταρα του παγκρέ-ατος (α-cells στην εικόνα) λιγότερη γλυκαγόνη κάτω από την επίδραση της γλυκόζης αίματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, αφενός περισσότερη γλυκόζη να μπαίνει στους μύες και να χρησιμοποιείται και αφετέρου το συκώτι να παράγει λιγότερη γλυκό-ζη. Το τελικό αποτέλεσμα είναι να ελαττώνεται η γλυκόζη στο αίμα. Οι ινκρετίνες, δυστυχώς, μένουν στην κυ-κλοφορία λίγα λεπτά γιατί το ένζυμο, που ονομάζεται DDP-4, τις εξουδετε-ρώνει. Για να διατηρήσουμε τη δράση τους περισσότερο χρόνο χορηγούμε στον ασθενή με διαβήτη τύπου 2 φάρμακα, που είναι γνωστά ως DPP-4 αναστολείς, τα οποία μπλοκάρουν το

ένζυμο (κόκκινο Χ). Έτσι η διατήρηση στην κυκλοφορία των ινκρετινών για περισσότερο χρόνο βοηθάει, ώστε το πάγκρεας να παράγει περισσότερη ινσουλίνη και λιγότερη γλυκαγόνη και το σάκχαρο να ρυθμίζεται καλλίτερα. Είναι αυτονόητο ότι, οι αναστολείς του DPP-4 αυξάνουν τα μεταγευματικά επίπεδα του ενζύμου στο αίμα, αφού εμποδίζουν την αδρανοποίηση του. Η αύξηση αυτή συνοδεύεται από τις ευεργετικές δράσεις, που αναφέρο-νται στον πίνακα 1 και οδηγούν στην ρύθμιση της υπεργλυκαιμίας.Οι αναστολείς DPP-4 χορηγούνται από το στόμα, γεγονός που βοηθά στην καλύτερη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία. Σήμερα, στην παγκόσμια αγορά κυκλοφορούν η σιταγλιπτίνη, η βιλνταγλιπτίνη, η

σαξαγλιπτίνη και η λιναγλιπτίνη. Η τελευταία δεν κυκλοφορεί ακόμη στην Ελλάδα (αναμένεται έγκριση από τον ΕΟΦ), ενώ οι δύο πρώτες κυ-κλοφορούν παράλληλα και σε έτοιμο συνδυασμό με μετφορμίνη.Πρόκειται για ιδιαίτερα ασφαλή φάρμακα και οι ανεπιθύμητες ενέργειες που παρουσιά-ζουν είναι ιδιαίτερα ήπιες. Με τους ανα-στολείς DPP-4 σπανίως παρατηρείται ελαφριά ναυτία. Η πιθανότητα πρόκλη-σης παγκρεατίτιδας, που αναφέρθηκε σε μελέτες φαρμακοεπαγρύπνησης, αξιολογήθηκε ως μη σημαντική για τη χρήση αυτών των φαρμάκων από την επιτροπή για τα φαρμακευτικά προϊόντα ανθρώπινης χρήσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Στον πίνακα 2 συνοψίζονται τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των φαρμάκων αυτών. x

Πίνακας 2. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των αναστολέωντου ενζύμου DPP-4.

Υπέρ Κατά

•Χορήγησηαπότουστόματος.•Συγχορήγησημεμετφορμίνη,σουλφονυλουρίες,γλιταζόνεςκαιμεινσουλίνη.

•Αποτελεσματικότητα(μείωσηπρογευματικώνκαιμεταγευματικώντιμώνσακχάρουκαιHbA1cκατά1%).

• Ικανοποιητικόπροφίλασφάλειας,γιατίδενπροκαλούνυπογλυκαιμίες,ναυτία,εμέτους,ήάλλεςσοβαρέςανεπιθύμητεςενέργειες.

•Ουδέτερηδράσηστοσωματικόβάρος.•Μείωσηγλυκαγόνης.•Χορήγησησεχρόνιανεφρικήανεπάρκεια.•Ευνοϊκήδράσηστοκαρδιαγγειακόσύστημα(;).•Ευνοϊκήδράσηστοβ-κύτταρο(;)τουπαγκρέατος.

•Κόστος•Μέτριααντιδιαβητικήισχύ,ειδικάσεασθενείςμεαρκετάχρόνιαδιαγνωσμένοσακχαρώδηδιαβήτη.

•Συμπτώματαίωσης•Ουρολοιμώξεις(;)•Παγκρεατίτιδα(;)•Αντένδειξησεβαριάηπατικήδυσλειτουργία.

ΑΦΙΞΕΙΣ

Διαβατήριο εμπιστοσύνης<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<ΜΕΤΡΗΤΗΣ<ΓΛΥΚΟΖΗΣ<ΑΙΜΑΤΟΣ<<<<<<<<<

Γευματικοί δείκτες/Δείκτες άσκησης

Γραφική απεικόνισηαποτελεσμάτων με μια ματιά

Αυτόματος μηχανισμός απόρριψης ταινίας

Αυτόματη Κωδικοποίηση

Μικρό δείγμα αίματος, 0,3μL

Φωτισμός στην υποδοχή της ταινίας μέτρησης

Ρυθμίσεις Υψηλών & Χαμηλών ορίων

Ειδοποίηση για την ημερομηνία λήξης των ταινιών μέτρησης

Ευανάγνωστη LCD οθόνη με backlight φωτισμό

Ειδοποίηση σε περίπτωση υπογλυκαιμίας

VI_2

014_

02

ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ • ΑΘΗΝΑ: Οδός Τατοΐου 146 71 Ν. Ερυθραία, Τηλ.: 210 8009111 • E-Mail: [email protected] • INTERNET: http://www.vianex.gr • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Ακάδημου 113, Kόμβος Μακρυγιάννη Εύοσμος Θεσσαλονίκης, ΤΚ 56224, Τηλ: 2310 840440

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣΒΙΑΝ Α.Ε. 14ο χλμ. Ε.Ο. Αθηνών - Λαμίας, 145 64 ΚηφισιάΤηλ: 210 9883372, FAX: 210 9889591

Γραμμή κοινού: 800 11 11 800 www.glucocard.gr

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

21X28_VI_2014_02_HR.pdf 1 1/14/14 11:17 AM


ειδησεογραφία

από τη Σοφία Νέτα

Η πρόγνωση είναι δυσμενέστερη όταν ένα άτομο έχει σακχαρώδη διαβήτη και κάποιο νεόπλασμα, σύμφωνα με 14ετή μελέτη. Κατόπιν εξέτασης των στοιχείων όλων των νεοδιαγνωσθέντων καρκινοπα-θών στη Δανία το συγκεκριμένο διάστημα, διαφά-νηκε ότι, όσοι λάμβαναν ινσουλίνη όταν διαγνώστη-κε ο καρκίνος είχαν τετραπλάσιο κίνδυνο θανάτου εντός ενός έτους από τη διάγνωση και πενταπλάσιο εντός της πενταετίας. Ασθενείς με διαβήτη, που λάμβαναν μόνο αντι-διαβητικά χάπια, αλλά και διαβητικοί, που δεν ακολουθούσαν αγωγή, είχαν 10% μεγαλύτερες πι-θανότητες θανάτου μετά από 2 χρόνια και 5% μετά από 5 χρόνια.Οι ερευνητές ανέφεραν ότι, ενδεχομένως, να ευθύ-νονται οι διαφορές στον τρόπο αντιμετώπισης του καρκίνου στους διαβητικούς ασθενείς.

ΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΕΙΣ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΠΙΒΑΡΡΥΝΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ

DVD ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΑΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΗΝέο εκπαιδευτικό DVD ευαισθη-τοποίησης για τον ινσουλινο-εξαρτώμενο διαβήτη τύπου 1, αναμένεται να διανεμηθεί στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώ-ρας, προσδοκώντας να αποτε-λέσει την αφετηρία για μια κα-μπάνια ευαισθητοποίησης γύρω από το ζήτημα του διαβήτη και τη βάση για την επίλυση μια σειράς προβλημάτων, που οφείλονται

κατά κύριο λόγο στην άγνοια. Το οπτικοακουστικό υλικό, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων και εγκεκριμένο από τον Ε.Ο.Φ., αποσκοπεί στη γνωριμία και την εξοικείωση της πάθησης του διαβήτη από τις νέες γενεές, αλλά και στην ενημέρωση μέσα στην Εκπαίδευση γύρω από το πολύ σημαντικό και για πολλούς άγνωστο αυτό ζήτημα.

Ολοκληρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης για την ινσουλίνη με κεντρικό μήνυμα: «Ξεκίνησε έγκαιρα ινσουλίνη. Ζήσε φυσιολογικά!» ξεκινάει η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία. Στόχος της εκστρατείας είναι η υπεύθυνη και πλήρης ενη-μέρωση του ευρύτερου κοινού και η περαιτέρω ευαισθητοποίηση της ιατρικής κοινότητας για τη χρήση της ινσουλίνης.Ειδικά ενημερωτικά έντυπα θα δίνονται στους ασθενείς από τους θεράποντες ιατρούς, ενώ πα-ράλληλα η εκστρατεία θα υποστηρίζεται και θα προωθείται από ραδιοφωνικά σποτ σε σταθμούς υψηλής ακροαματικότητας και από έντυπες κα-ταχωρίσεις σε ειδικό τύπο.

Οι άνθρωποι, που αυξάνουν την κατανάλωση κα-φέ κατά περισσότερο από ένα φλιτζάνι την ημέρα έχουν 11% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη ΙΙ, συγκριτικά με εκείνους που διατηρούν σταθερή την κατανάλωση καφέ, υποδεικνύει νέα έρευνα. Αντίθετα, όσοι μειώνουν την κατανάλωση κατά την ίδια ποσότητα, αυξάνουν τις πιθανότητες κατά 17%.Το είδος του καφέ είχε περιεκτικότητα σε καφεΐνη περίπου 100 milligramms. Σύμφωνα με την ερευ-νήτρια Shilpa Bhupathiraju, του Harvard School of Public Health ενδεχομένως οι ευεργετικές ιδιότητες του καφέ αφορούν τις χημικές ουσίες του, που ίσως βελτιώνουν το μεταβολισμό της γλυκόζης.

ΑΣΠΙΔΑ Ο ΚΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ ΙΙ

ΕΚΣΤΡΑΣΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

ΠΟΙΑ Η ΣΧΕΣΗ ΔΙΑΒΗΤΗ - ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ;

Άνθρωποι με διαβήτη αντιμε-τωπίζουν διπλάσιο κίνδυνο για καρκίνο του παγκρέατος, σε σύ-γκριση με ανθρώπους που δεν έχουν διαβήτη, σύμφωνα με νέα ανάλυση 88 μελετών. Παρότι ο διαβήτης θεωρείται πα-ράγοντας κινδύνου για καρκίνο του παγκρέατος, δεν είναι γνωστή η σειρά εμφάνισης των παθήσεων. Η νέα ανάλυση έδειξε ότι, για ορι-

σμένους ανθρώπους ο καρκίνος του παγκρέατος ενδεχομένως να ευθύνεται για τον διαβήτη, ίσως γιατί παράγει ορισμένες ουσίες, που επηρεάζουν τον τρόπο, που ο οργανισμός χειρίζεται την ινσουλίνη και το σάκχαρο, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη διαβήτη. Σε ορισμένους ασθενείς με καρκίνο στο πάγκρεας και διαβήτη, ο διαβήτης βελτιώνε-ται, όταν αφαιρείται ο καρκίνος.

Τα προβλήματα μνήμης, που εμφανίζονται στα άτομα με διαβήτη, δεν οφείλονται μόνο στο μπλοκάρισμα των αγγείων, αλλά και στο ότι ο εγκέφαλος συρρικνώ-νεται, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από παρατήρηση απεικονιστικών εξετάσεων εγκεφάλου 600 ανθρώπων, ηλικίας 55 ετών και άνω, με διαβήτη τύπου 2.Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι, οι ασθενείς, που έπα-σχαν από διαβήτη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, είχαν μικρότερο μέγεθος εγκεφάλου και δήλωσαν ότι, η απώλεια των νευρώνων οδηγεί σε απώλεια της ικα-νότητας για πιο σύνθετες σκέψεις και μνήμη. Η συγκε-κριμένη έρευνα υποδεικνύει ότι, ο διαβήτης μπορεί να είναι παράγοντας κινδύνου για παθήσεις, όπως η νόσος Alzheimer, χωρίς όμως να το αποδεικνύει.

ΠΟΣΟ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Ο ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ


Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 (ΣΔ1) αποτελεί ανοσολογικό νόσημα, κατά το οποίο τα β-κύτταρα των νησι-δίων του παγκρέατος καταστρέφονται με αυτοάνοσο μηχανισμό. Ο ΣΔ1 δεν είναι κληρονομικός, αλλά για την εκδήλωσή του υπάρχει γενε-τική προδιάθεση. Επίσης, φαίνεται ότι διάφοροι παράγοντες από το περιβάλ-λον (ιοί, stress, αλλεργιογόνα) μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνισή του.Στο ΣΔ1 το πάγκρεας παράγει ελάχι-στη, ή καθόλου, ινσουλίνη. Αποτελεί χρόνιο νόσημα και απαιτεί εφ’ όρου ζωής θεραπεία με ινσουλίνη για αυτό και η μορφή αυτή του διαβήτη φέρεται και με τον όρο ινσουλινοεξαρτώμενος.Υπολογίζεται ότι, το 10% όλων των πε-ριπτώσεων διαβήτη είναι μορφές ΣΔ1.Η συχνότητα του ΣΔ1 υπολογίζεται

σε 1 στα 590 άτομα ηλικίας κάτω των 20 ετών, αναμένοντας να αυξη-θεί τα προσεχή χρόνια.Η μη ικανοποιητική ρύθμιση του σακ-χάρου μπορεί να οδηγήσει στην πο-ρεία της νόσου σε μία, ή περισσότερες χρόνιες επιπλοκές. Ο διαβήτης αποτελεί την πρώτη αιτία τύφλωσης των ενηλί-κων, ακρωτηριασμού των κάτω άκρων, χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και αιμο-κάθαρσης, στυτικής δυσλειτουργίας και το βασικότερο αίτιο εμφραγμάτων και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.Σήμερα ο ΣΔ1 αντιμετωπίζεται με χο-ρήγηση ινσουλίνης, εφαρμογή κατάλ-ληλου διαιτολογίου, σωματική άσκηση και συνεχή επιμόρφωση του παιδιού και της οικογένειας γύρω από τη νόσο.Παρά το γεγονός ότι πολλά έχουν σήμερα αλλάξει στη θεραπεία με ινσουλίνη, επιτρέποντας πιο ευέλικτα θεραπευτικά σχήματα και στη διατρο-φή, ωστόσο μεγάλο μέρος του αυθορ-μητισμού της καθημερινής ζωής ακόμα χάνεται στη ρουτίνα των τακτικών αυ-τομετρήσεων του σακχάρου αίματος, των προκαθορισμένων γευμάτων, των εξετάσεων αίματος και των ενέσεων για διατήρηση των επιπέδων σακχά-ρου εντός των φυσιολογικών ορίων.

Συνεπώς, η εύρεση μίας θεραπείας για τη νόσο θα αποτελούσε τη μεγα-λύτερη επανάσταση στην έρευνα του διαβήτη, μετά την ινσουλίνη.Ελπίδες γεννούν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα από κλινικές δοκιμές του «εμβολίου κατά του ΣΔ1», που «επανεκπαιδεύει» το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να μην καταστρέφει τα ινσουλινοπαραγωγά β-κύτταρα του παγκρέατος. Οι πρώτες δοκιμές σε 80 ασθενείς έδειξαν ότι, το εμβόλιο μπορεί να καθυστερήσει, ή και να εμποδίσει, την εμφάνιση του διαβήτη, «επαναπρογραμματίζοντας» το ανο-σοποιητικό σύστημα. Είναι ενθαρρυ-ντικό, επίσης, ότι δεν παρατηρήθηκαν παρενέργειες του εμβολίου. Ο επικε-φαλής της ομάδας Αμερικάνων και Ολλανδών ερευνητών, καθηγητής Λόρενς Στάιμαν της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, μετά τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων της μελέτης στο ια-τρικό περιοδικό «Science Translational Medicine», έκανε λόγο για σημαντικό βήμα προς την «επίτευξη της απενερ-γοποίησης μιας ομάδας δυσλειτουργι-κών ανοσοποιητικών κυττάρων, χωρίς να απορρυθμιστεί όλο το ανοσοποιη-

στρατηγική ευθυγράμμιση

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1,τι υπόσχεται το μέλλον

Θάλεια Παπάζογλου, παιδίατρος - παιδοενδοκρινολόγος,

διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών



τικό σύστημα». Κανονικά, ένα εμβόλιο χρησιμοποιείται για να «διδάσκει» το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται σε παθογόνα μικρόβια και ιούς. Στην περίπτωση όμως του ΣΔ1, οι Αμερι-κανοί επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα εμβόλιο για τον αντίθετο σκοπό, δηλαδή για να οδηγήσουν τα κύτταρα, που συμμετέχουν στην αυτοάνοση αντίδραση στα β-κύτταρα των νησιδί-ων του παγκρέατος (κυρίως λεμφο-κύτταρα, με τα CD8 να υπερισχύουν έναντι των CD4) να σταματήσουν την καταστροφή(«αντίστροφο εμβόλιο DNA»). To εμβόλιο (γνωστό ως TOL-3021) στοχεύει στα συγκεκριμένα λεμ-φοκύτταρα, χωρίς να επηρεάζει άλλα τμήματα του ανοσοποιητικού συστήμα-τος. Μετά την εβδομαδιαία χορήγηση του εμβολίου επί τρεις μήνες, σε ασθε-νείς τα επίπεδα των λεμφοκυττάρων υποχώρησαν και η λειτουργία των β-κυττάρων, που παράγουν ινσουλίνη βελτιώθηκε. Η επίδραση του εμβολίου φαίνεται να διαρκεί για δύο περίπου μήνες και μετά χρειάζονται περιοδικές δόσεις για ανανέωση της δράσης του. Το εμβόλιο βρίσκεται ακόμα σε πειρα-ματικό στάδιο και θα χρειαστούν κλι-νικές δοκιμές σε μεγαλύτερο αριθμό

ασθενών, προκειμένου να διαπιστωθεί η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικό-τητά του. Παράλληλα όμως, και άλλες ερευνητικές ομάδες εργάζονται για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου κατά του ΣΔ1, με στόχο να χορηγείται σε άτομα με γενετική προ-διάθεση για τη νόσο.Πρόσφατες μελέτες αξιολόγησης του πιθανού ρόλου των εντεροϊών στην πρόκληση της νόσου έδειξαν ότι, μόνο τα στελέχη του ιού Coxcackie B συνδέονται με τον κίνδυνο για ΣΔ1. Τα ευρήματα αυτά ανοίγουν το δρόμο για νέες έρευνες, με στόχο την ανά-πτυξη εμβολίων έναντι των ιών για την πρόληψη του ΣΔ1. Δεδομένου ότι τα στελέχη του ιού Coxcackie B είναι μόνο έξι, είναι δυνατόν να συμπεριλη-φθούν όλα στο ίδιο εμβόλιο.Ελπίδα για νέες θεραπείες του διαβή-τη ανοίγει ο εντοπισμός μίας ορμόνης στο ήπαρ, η οποία οδηγεί στην ανά-πτυξη των ινσουλινοπαραγωγών κυτ-τάρων του παγκρέατος. Η ερευνητική ομάδα του Ντάγκλας Μέλτον (Ινστι-τούτο Βλαστικών Κυττάρων του Χάρ-βαρντ, στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ) εντόπισε την ορμόνη β-τροφίνη (betatrophin), προκαλώντας ινσουλι-

νοαντίσταση σε ποντίκια, μέσω ενός πεπτιδίου, που προσδένεται στους υποδοχείς της ινσουλίνης. Με τον τρόπο αυτό τα ινσουλινοπαραγωγά β-κύτταρα του παγκρέατος των πει-ραματοζώων αυξήθηκαν σε αριθμό. Η β-τροφίνη εντοπίζεται, κατά τους ερευνητές, επίσης στο ανθρώπινο ήπαρ. Δρα μόνο στα β-κύτταρα, είναι πολύ αποτελεσματική και θα βοη-θήσει άτομα με ΣΔ1, στον οποίο τα β-κύτταρα του παγκρέατος καταστρέ-φονται με αποτέλεσμα να μην παρά-γεται ινσουλίνη. Ενέσεις β-τροφίνης μία φορά το μήνα, ή ακόμα και μία φορά το χρόνο, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διατήρηση της λει-τουργίας των β-κυττάρων ώστε με την ινσουλίνη που θα παράγει ο ίδιος ο οργανισμός να επιτυγχάνεται η ρύθ-μιση του σακχάρου αίματος. Η παραγωγή αρκετής β-τροφίνης, για να χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκι-μές σε ανθρώπους, θα απαιτήσει χρο-νικό διάστημα περίπου δύο χρόνων.Πρόσφατα έχει ανακαλυφθεί μία πρωτεΐνη, η thioredoxin- interacting protein (TXNIP), που εμπλέκεται στον ΣΔ1, τόσο εξουδετερώνοντας τα ιν-σουλινοπαραγωγά β-κύτταρα, όσο και βλάπτοντας εκείνα, που δεν σκο-τώνει, μέσω άλλου μηχανισμού. Οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Alabama στο Birmingham, ανακάλυ-ψαν μεθόδους στόχευσης της TXNIP με φάρμακα. Η έρευνα δημοσιεύε-ται στο “Nature Medicine”. H συγκε-κριμένη πρωτεΐνη, μπορεί να απε-λευθερώσει ένα κύμα ελεύθερων ριζών, οδηγώντας τα β-κύτταρα σε απόπτωση. Η TXNIP μπορεί να οδη-γήσει τα β-κύτταρα και σε παραγωγή λιγότερης ινσουλίνης, μέσω ενός μηχανισμού, στον οποίο η TXNIP ωθεί τα β-κύτταρα να παράγουν μέρος γε-νετικού υλικού, το microRNA-204, που παρεμβάλλεται με ένα μεταγραφικό παράγοντα, τον MafA, ο οποίος σε διαφορετική περίπτωση θα ενεργο-ποιούσε το γονίδιο της ινσουλίνης. Η ανακάλυψη του μηχανισμού αυτού



ανοίγει το δρόμο για την παρασκευή νέων φαρμάκων, που θα μπορούσαν να μπλοκάρουν το microRNA-204.Παρελθόν μπορεί να αποτελέσει σε λίγο καιρό η ινσουλινοθεραπεία με ενέσεις στους διαβητικούς, χά-ρη στη δημιουργία μίας συσκευής, που Βρετανοί επιστήμονες δημιούρ-γησαν, και λειτουργεί ως «τεχνητό πάγκρεας», εκλύοντας ινσουλίνη στο αίμα. Η συσκευή έχει μικρό μέγεθος, εμφυτεύεται στην κοιλια-κή χώρα, προγραμματίζεται ώστε να απελευθερώνει ακριβώς την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης ανά περίπτωση, ενώ οι προμήθειες ινσουλίνης ανανεώνονται, κατά μέ-σο όρο, κάθε δύο εβδομάδες, με τη βοήθεια σωλήνα, που περνάει μέσα από το δέρμα. Το απόθεμα ινσουλί-νης συγκρατείται στο εσωτερικό της συσκευής από ένα τζελ: κάθε φορά που τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα αυξάνονται, το τζελ ρευστοποιείται, επιτρέποντας την έκλυση ινσουλίνης μιμούμενο τη φυσιολογική συμπε-ριφορά του παγκρέατος. Μόλις η ινσουλίνη επιτύχει τη μείωση του

σακχάρου, το τζελ σκληραίνει και πάλι, προστατεύοντας το απόθεμα. Η συσκευή θα δοκιμαστεί σε αν-θρώπους στις αρχές του 2016 ελπί-ζοντας ότι, εντός της δεκαετίας, θα ξεκινήσουν τέτοιες εμφυτεύσεις, αφαιρώντας την ανάγκη χορήγησης ενέσιμης ινσουλίνης, διασφαλίζο-ντας παράλληλα και τη χορήγηση κατάλληλων δόσεων κάθε φορά. Το σημαντικότερο ίσως πλεονέκτημα είναι το μικρό οικονομικό κόστος και η απλότητα στη χρήση.Eλπίδα για την καλύτερη αντιμε-τώπιση του διαβήτη δίνουν επίσης έρευνες από το πανεπιστήμιο της Β. Καρολίνας στις ΗΠΑ, που βασίζονται στη χορήγηση ινσουλίνης με νανο-σωματίδια. Η μέθοδος αυτή ρυθμίζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας και μιας φορητής συσκευής υπερή-χων, που δίνει στους ασθενείς τη δυνατότητα να ελέγχουν καλύτερα την ποσότητα ινσουλίνης, που χο-ρηγείται στον οργανισμό τους. Η μέθοδος περιλαμβάνει ένα δίκτυο από βιοσυμβατά και βιοδιασπώμενα

ενέσιμα νανοσωματίδια, τα οποία αποτελούνται από πολυγαλακτικό οξύ (PLGA) και περιέχουν ινσουλίνη. Όταν η ινσουλίνη εισέρχεται στον οργανισμό δεν απελευθερώνεται άμεσα στο αίμα, αλλά μόνο τη στιγ-μή που ο οργανισμός τη χρειάζεται, μέσω μίας συσκευής υπερήχων, που τοποθετείται στο σημείο, από το οποίο έχει γίνει η εισαγωγή των νανοσωματιδίων και ελευθερώνει ανώδυνα την ινσουλίνη. Βέβαια, δεν έχουν ακόμα καθοριστεί οι λεπτομέ-ρειες για την εφαρμογή της μεθόδου, γι’ αυτό και η τελειοποίησή της δεν αναμένεται άμεσα.Τέλος, ο συνδυασμός έγχυσης βλα-στοκυττάρων με υπερβαρικό οξυγόνο, που δοκιμάζουν Αμερικάνοι επιστή-μονες, μπορεί να αποτελέσει μία νέα θεραπεία για το διαβήτη στο μέλλον.Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι το δια-βητικό παιδί δεν είναι διαφορετικό από τα άλλα παιδιά, σχετικά με όσα μπορεί να επιτύχει και για αυτό τόσο οι εκπαιδευτικοί, όσο και το οικο-γενειακό περιβάλλον πρέπει να το αντιμετωπίζουν αναλόγως. x

©2014 Lifescan Johnson & Johnson Ελλάς ΑΕΒΕ AW 102 903A

Τµήµα Εξυπηρέτησης Πελατών. Γραµµή χωρίς χρέωση. Από σταθερό τηλέφωνο: 800 11 78888Από κινητό τηλέφωνο: 210 6875770. www.LifeScan.gr

Επιλέξτε τον µετρητή που σας ταιριάζει...

Για τα άτοµα µε διαβήτη τύπου 1, που θέλουν να κάνουν τις µετρήσεις τους, όπου κι αν βρίσκονται, όποτε πρέπει.

- Μικρός- Mοντέρνος- Εύκολος στη χρήση

Για τα άτοµα µε διαβήτη τύπου 2, σε ινσουλίνη, που θέλουν απλή µέτρηση.

- Ευανάγνωστη οθόνη- Εύκολος στη χρήση- Ελληνικό µενού

Ktx Lifescan 21x28 V3.indd 1 2/25/14 12:56 PM


Οι στατίνες είναι υπολιπιδαιμικοί πα-ράγοντες, που δρουν αναστέλλοντας την αναγωγάση του 3-υδροξυ-3-μεθυ-λογλουταρικού συνένζυμου Α (HMG CoA), ενός ενζύμου, που ρυθμίζει την ταχύτητα σύνθεσης της χοληστερόλης.Η θεραπεία με στατίνες είναι ο θεμέλιος λίθος στη δευτερογενή πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβαμάτων, σε ασθε-νείς με ιστορικό στεφανιαίας νόσου, εμ-φράγματος του μυοκαρδίου, αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, παροδικού ισχαιμικού επεισοδίου και αποφρακτι-κής αρτηριακής νόσου. Στην πρωτογενή πρόληψη οι στατίνες χρησιμοποιούνται σε ασθενείς με παράγοντες κινδύνου όπως τα αυξημένα επίπεδα της LDL και της non-HDL χοληστερόλης, η αρτηρι-ακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και το κάπνισμα. Στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη η χορήγηση στατινών συνιστάται: 1) στους ήδη πάσχοντες από καρδιαγ-γειακή νόσο και

2) σε όσους, αν και δεν έχουν ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, είναι άνω των 40 ετών και παρουσιάζουν τουλάχι-στον έναν προδιαθεσικό παράγοντα κινδύνου. Παράγοντες κινδύνου είναι η υπέρταση, το κάπνισμα, το οικογενει-ακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, η δυσλιπιδαιμία και η αλβουμινουρία.1

Στους ασθενείς μικρότερου κινδύνου σε σύγκριση με τους προαναφερθέντες (χωρίς δηλαδή ιστορικό καρδιαγγεια-κής νόσου και νεότεροι των 40 ετών), εκτός από τις συμβουλές για υγιεινή διατροφή και άσκηση, η θεραπεία με στατίνη θα πρέπει να χορηγείται σε όσους παρουσιάζουν επίπεδα LDL μεγαλύτερα από 100mg/dl, ή περισσό-τερους από έναν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο1.Ωστόσο, η θεραπεία με στατίνες έχει βρεθεί να συνδέεται με αύξηση της επίπτωσης σακχαρώδη διαβήτη και επιδείνωση του γλυκαιμικού ελέγχου, δηλαδή με αύξηση των επιπέδων γλυ-κόζης νηστείας και αύξηση των επιπέδων της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης2-4. Αυτή η συσχέτιση είναι ανησυχητική, γιατί ο σακχαρώδης διαβήτης διπλασιάζει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου5. Στη με-λέτη UKPDS αποδείχθηκε πως, η μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κα-τά 1% συνδέεται με μείωση κατά 21% των θανάτων, που σχετίζονται με διαβήτη6. Η εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη, γενι-κά, οφείλεται στο συνδυασμό αντίστα-

σης στην ινσουλίνη και προοδευτικής απώλειας της ικανότητας των παγκρε-ατικών β-κυττάρων να εκκρίνουν ιν-σουλίνη. Επιπλέον, συμβάλλουν και άλλες μεταβολικές διαταραχές, όπως η υπερέκκριση γλυκαγόνης από τα παγκρεατικά α-κύτταρα, η ανεπάρκεια και η αντίσταση στις ινκρετίνες, καθώς και οι διαταραχές του ΚΝΣ7,8.Διάφορες μετα-αναλύσεις έχουν δείξει πως, η χρήση στατινών συνδέεται με σημαντικού βαθμού αύξηση του κινδύ-νου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη και ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος, όσο ισχυρότερη είναι η στατίνη.Ο Sattar και συνεργάτες παρουσία-σαν μια μετα-ανάλυση 13 ερευνών (Πίνακας 1) με 91.140 ασθενείς χωρίς σακχαρώδη διαβήτη στο ιστορικό τους, στις οποίες συνέκριναν τη θεραπεία με στατίνες και την λήψη εικονικού φαρμά-κου. Σε μια περίοδο 4 ετών παρακολού-θησης αναφέρθηκαν 174 περισσότερες περιπτώσεις (2.226 vs 2.052) νεοδιαγνω-σθέντος διαβήτη στους συμμετέχοντες, που έλαβαν στατίνη. Ο αριθμός των ατό-μων, που χρειάστηκε να λάβει θεραπεία (number to treat) για 4 χρόνια, ώστε να παρατηρηθεί μία νέα περίπτωση σακχα-ρώδους διαβήτη, ήταν 255. Εκτιμήθηκε πως, θεραπεύοντας 255 ασθενείς με στατίνεςγια την ίδια χρονική διάρκεια (4 έτη), επιτυγχάνεται μείωση της LDL χολη-στερόλης κατά 38,7mg/dl και πρόληψη 5,4 στεφανιαίων συμβαμάτων2.

η σελίδα του γιατρού

Αλέξανδρος Δερμεντζόγλου,ειδικευόμενος

Καλογερής Νικόλαος,επιμελητής

τμήμα ενδοκρινολογίας - διαβητολογικό κέντρο,

νοσοκομείο Κοργιαλένειο – Μπενάκειο, Αθήνα

Στατίνες και σακχαρώδης διαβήτης

Μόνο η Medtronic παρέχει ένα πραγματικάολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης του διαβήτη Τα στοιχεία που απαρτίζουν το σύστηµα Paradigm Veoλειτουργούν συµπληρωµατικά.Κάθε στοιχείο αποτελεί µέρος µιας θεραπείας που βελτιώνει τα κλινικά αποτελέσµατα

2. Bayer CONTOUR™ NEXT USB ÌåôñçôÞò ãëõêüæçò – ÁóýñµáôçµåôÜäïóç, áêñéâÞò ðëçñïöüñçóç

3. CareLink™ ëïãéóµéêü äéá÷åßñéóçò èåñáðåßáò – ÁíáöïñÝò ãéá êáëýôåñç êáôáíüçóç êáé Ýëåã÷ï

1. MiniLink™ ðïµðüò êáé áéóèçôÞñáòóõíå÷ïýò êáôáãñáöÞò ãëõêüæçò –Áóýñµáôç, ïëïêëçñùµÝíç åðéêïéíùíßá

Paradigm Veo

.

ρυθμίζοντας την αγωγή για καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο. 11,12

Ομοίως, δεν υπάρχει βέβαιο συμπέ-ρασμα σχετικά με το μηχανισμό, με τον οποίο η θεραπεία με στατίνες συνδέεται με την εμφάνιση σακχαρώ-δη διαβήτη. Κάποιες υποθέσεις, που έχουν γίνει, είναι:1. η απορρύθμιση της χοληστερόλης

στην επιφάνεια των β-κυττάρων του παγκρέατος οδηγεί σε επηρεασμό της έκκρισης ινσουλίνης, λόγω διατα-ραχών του δυναμικού των διαύλων ασβεστίου, με αποτέλεσμα εξασθε-νημένη σύντηξη των κοκκίων ινσου-λίνης με την κυτταρική μεμβράνη

2. διαταραχές στη λειτουργία των μι-τοχονδρίων στα λιποκύτταρα, στα μυϊκά κύτταρα και τα παγκρεατικά β-κύτταρα έχουν ως αποτέλεσμα μειωμένη έκκριση ινσουλίνης και αυξημένη περιφερική αντίσταση στην ινσουλίνη

3. μειωμένη έκφραση του μεταφορέα GLUT4 οδηγεί σε αυξημένη περιφε-ρική αντίσταση στην ινσουλίνη

4. η μυϊκή κόπωση και η μειωμένη δυνατότητα για άσκηση οδηγούν σε μειωμένη κατανάλωση ενέργειας

5. η σαρκοπενία λόγω γήρατος, οδηγεί σε αυξημένη ινσουλινοαντίσταση13.

Κλινικές μελέτες έχουν δείξει πως, η αλλαγή στον τρόπο ζωής είναι αποτελεσματική στρατηγική στην πρόληψη, ή την καθυστέρηση στην εμφάνιση, του σακχαρώδη διαβήτη, σε όσους βρίσκονται σε στάδιο προ-διαβήτη14,15. Η μείωση του σωματικού βάρους κατά 7% σε υπέρβαρους και παχύσαρκους και η φυσική δραστη-ριότητα μετρίας εντάσεως (βάδιση διάρκειας τουλάχιστον 150 λεπτών την εβδομάδα), η αποφυγή των κορεσμένων λιπών και χοληστερό-λης, χωρίς παράλληλη αύξηση της

Πίνακας 2. Κριτήρια για έλεγχο προδιαβήτη και διαβήτη πριν (ή παράλ-ληλα με) την έναρξη θεραπείας με στατίνη.

1)Σεόλουςτουςυπέρβαρους(ΔΜΣ>25kg/m2)μεεπιπλέονπαράγοντεςκινδύνουόπως:•Έλλειψησωματικήςδραστηριότητας•Διαβήτηςσεσυγγενήπρώτουβαθμού•Υψηλούκινδύνουφυλή/εθνικότητα(Αφροαμερικανοί,Λατίνοι,ΙθαγενείςΑμερικανοί,ΑσιάτεςΑμερικανοί,ΚάτοικοιτουΕιρηνικού)

•Γυναίκαμειστορικόγέννησηςπαιδιούβάρους>4kg,ήμεσακχαρώδηδιαβήτηκύησης

•Υπέρταση(Α.Π.>140/90mmHg,ήυπόαντιυπερτασικήαγωγή)•HDL<35mg/dlκαι/ήTrig>250mg/dl• Γυναίκεςμεσύνδρομοπολυκυστικώνωοθηκών•HbA1c>5.7%,διαταραχήανοχήςγλυκόζης,ήεπηρεασμένηγλυκόζηνηστείαςαίματοςσεπροηγούμενοέλεγχο

•Άλλεςκλινικέςκαταστάσεις,πουσχετίζονταιμεαντίστασηστηνινσουλίνη(π.χ.σοβαρήπαχυσαρκία,μελανίζουσαακάνθωση)

• Ιστορικόκαρδιαγγειακήςνόσου2)Σεαπουσίατωνπαραπάνωκριτηρίωνοέλεγχοςγιατηνπαρουσίαδιαβήτηπρέπειναξεκινάειστηνηλικίατων45ετών3)Αντααποτελέσματαείναιφυσιολογικά,οέλεγχοςπρέπειναεπαναλαμβάνεταισεχρονικόδιάστημα3ετών,μετηνπροϋπόθεσηπιοσυχνώνελέγχωνανάλογαμετααρχικάαποτελέσματα(π.χ.όσοιέχουνπροδαβήτη,πρέπειναελέγχονταιετησίως)καιτουςπαράγοντεςκινδύνου.

Κλινικές μελέτες έχουν δείξει πως, η αλλαγή στον τρόπο ζωής είναι αποτελεσματική στρατηγική στην πρόληψη, ή την καθυστέρηση στην εμφάνιση, του σακχαρώδη διαβήτη, σε όσους βρίσκονται σε στάδιο προδιαβήτη. Η μείωση του σωματικού βάρους κατά 7% σε υπέρβαρους και παχύσαρκους και η φυσική δραστηριότητα μετρίας εντάσεως (βάδιση διάρκειας τουλάχιστον 150 λεπτών την εβδομάδα), η αποφυγή των κορεσμένων λιπών και χοληστερόλης, χωρίς παράλληλη αύξηση της πρόσληψης υδατανθράκων, είναι χρήσιμες συστάσεις

Σε άλλη μελέτη ο Preiss και συνερ-γάτες ερεύνησαν τη σχέση ανάμεσα στη θεραπεία με ισχυρή στατίνη (80 mg ατορβαστατίνη, ή σιμβαστατίνη) και τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, σε σύγκριση με θεραπεία με στατίνη μέτριας ισχύος (10, ή 20mg ατορβαστί-νη, 40mg πραβαστατίνη, 20, ή 40mg σιμβαστίνη) σε 32.752 ασθενείς χωρίς διαβήτη στο ιστορικό τους. Από τους ασθενείς, που έλαβαν υψηλή δόση στατίνης, 1.449 (8,8%) παρουσίασαν διαβήτη, σε σύγκριση με 1.300 (8,0%) από όσους είχαν λάβει χαμηλή δόση. Ο αριθμός ασθενών, που χρειάστηκε να θεραπευθεί με ισχυρή δόση στα-τίνης σε ένα έτος, σε σύγκριση με τη χαμηλότερη δόση, ώστε να εμφανισθεί ένα περισσότερο περιστατικό διαβήτη, ήταν 498. Ο αριθμός ασθενών, που έπρεπε να θεραπευθεί έναν χρόνο για πρόληψη ενός καρδιακού επεισοδίου ήταν 155. Επομένως, αν 498 ασθενείς ήταν υπό θεραπεία με ισχυρή στατίνη για 1 χρόνο, ο αριθμός των καρδιακών συμβάντων, που θα είχαν προληφθεί, θα ήταν 3,2 σε σύγκριση με 1 επεισό-διο νεοδιαγνωσθέντος διαβήτη9.Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί, αν ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη σε όσους λαμβάνουν στατίνη, αφορά μόνο τους ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για σακχαρώδη διαβήτη, ή όλους όσους βρίσκονται υπό αγωγή.Ο Waters και συνεργάτες αποτίμη-

σαν την επίπτωση νεοεμφανιζόμενου διαβήτη σε άτομα με παράγοντες κιν-δύνου στο ιστορικό τους, συγκρίνο-ντας την εντατική θεραπεία με 80mg ατορβαστατίνης και τη θεραπεία με 10mg του ίδιου φαρμάκου. Ως παρά-γοντες κινδύνου θεωρήθηκαν η πα-ρουσία σακχάρου νηστείας πάνω από 100mg/dl, και τριγλυκερίδιων πάνω από 150mg/dl, ο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μεγαλύτερος από 30kg/m2 και η παρουσία αρτηριακής υπέρτασης. Σε όσους είχαν 0 έως 1 παράγοντες κινδύνου, παρουσιάστηκε διαβήτης στο 3,2% των ατόμων υπό εντατική θερα-

πεία, σε σύγκριση με το 3,4% εκείνων που ελάμβαναν μέτρια δόση. Αντίθετα, μεταξύ των ασθενών με 2 έως 4 πα-ράγοντες κινδύνου, πρωτοεμφάνισαν διαβήτη 14,3% της πρώτης ομάδας, και 11,9% της δεύτερης10.Όσον αφορά τα άτομα που πάσχουν ήδη από σακχαρώδη διαβήτη, δεν υπάρχουν από τις μέχρι τώρα μελέτες ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την επίδραση των στατινών στο γλυκαιμικό έλεγχο. Από τα διαθέσιμα δεδομένα συνάγεται πως, αν υπάρχει κάποια αρνητική επίδραση αυτή είναι μικρή και υπάρχει η δυνατότητα εξασθένισής της


Πίνακας 1. Σχέση μεταξύ λήψης στατίνης και εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη



πρόσληψης υδατανθράκων, είναι χρήσιμες συστάσεις.Η πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να είναι κύριο μέλημα σε κάθε άτομο με παράγοντες κινδύνου (Πίνακας 2) και ειδικά στους παχύσαρ-κους (ΔΜΣ≥ 30kg/m2), ανεξάρτητα με το αν λαμβάνουν στατίνες, ή όχι. Επίσης, η παρακολούθηση του βάρους θα πρέπει να συνεχίζεται κατά τη διάρ-κεια της θεραπείας με στατίνη, γιατί η επίτευξη των στόχων σε ότι αφορά την LDL χοληστερόλη μπορεί να οδηγήσει σε χαλάρωση της δίαιτας και αύξηση του σωματικού βάρους.Συμπερασματικά, οι μέχρι τώρα με-λέτες έχουν δείξει αύξηση της γλυκο-

ζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και μικρή αύξηση της εκδήλωσης σακχαρώδη διαβήτη σε ασθενείς, που λαμβάνουν αγωγή με στατίνες. Ωστόσο, η αποτε-λεσματικότητα της θεραπείας με στα-τίνες στη μείωση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης και της πρόληψης του εμφράγματος του μυοκαρδίου, της στεφανιαίας νόσου και του εγκε-φαλικού επεισοδίου σε άτομα με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη καθιστούν αναγκαία την επιλογή τους. Στη μέχρι σήμερα χρήση τους δεν συστήνεται καμία αλλαγή, γιατί το ώφελος από τη μείωση των καρδιακών συμβαμάτων είναι πολύ μεγαλύτερο από τον πιθανό κίνδυνο η χρήση των στατινών να αυ-

ξήσει το ενδεχόμενο ορισμένα άτομα να εκδηλώσουν σακχαρώδη διαβήτη, ή να επιδεινωθεί η υπεργλυκαιμία στους ήδη πάσχοντες. Οι αλλαγές, που έχουν παρατηρηθεί στην ομοιό-σταση της γλυκόζης, είναι μικρές και αμφίβολης κλινικής σημασίας. Φυσικά, για λόγους προληπτικούς συνιστάται η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμο-σφαιρίνης πριν την έναρξη και μετά την συμπλήρωση ενός έτους θεραπείας με στατίνη, σε όσους βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για την εμφάνιση διαβήτη. Η χρήση στατινών, σε συνδυασμό με την αλλαγή του τρόπου ζωής του ασθενούς, παραμένει η προτιμώμενη θεραπευτική προσέγγιση. x


Βιβλιογραφία

1. American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes 2014. Diabetes Care. 2014; 37(Suppl 1):S14-S80.

2. Sattar N, Preiss D,Murray HM,Welsh P,Buckley BM,de Craen AJ,Seshasai SR,McMurray JJ,Freeman DJ,Jukema JW,Macfarlane PW,Packard CJ,Stott DJ,Westendorp RG,Shepherd J,Davis BR,Pressel SL,Marchioli R,Marfisi RM,Maggioni AP,Tavazzi L,Tognoni G,Kjekshus J,Pedersen TR,Cook TJ,Gotto AM,Clearfield MB,Downs JR,Nakamura H,Ohashi Y et al. Statins and risk of incident diadetes: a collaborativemeta-analysis of randomized statin trials.Lancet 2010; 375:735-742.

3. Rajpathak SN,Kumbhani DJ,Crandall J,Baarzilai N,Alderman M,Ridker PM: Statin therapy and riskof developing type 2 diabetes: a meta-analysis. Diabetes Care 2009; 32:1924-1929.

4. Culver AL,Ockene IS,Balasubramanian R,Olendzki BC,Sepavich DM,Wactawski-Wende J,Marson JE,Qiao Y,Liu S,Merriam PA,Rahilly-Tierny C,Thomas F,Berger JS,Ockene JK,Curb JD,Mia Y. Statin use a risk of

diabetes mellitus in postmenopausal women in the Women’s Health Initiative. 2012; 172:144-152.

5. International Diabetes Federation:IDF Diabetes Atlas. 3rd edition. Brussels: International Diabetes Federation; 2006.

6. Stratton IM, AdlerAI, Neil H,Matthews DR,Manley SE,Cull CA,Hadden D,Turner RC,Holman RR. Association of glycemia with macrovascular and microvascular complications of type 2 diabetes(UKPDS 35).

7. DeFrozo RA. From the triumvirate to the ominous octet:a new paradigmfor the treatment of type 2 diabetes mellitus.Diabetes. 2009;58:773-795.

8. GerichJE.Measurements of renal glucose release.Diabetes2001; 50:905.

9. Preiss D,Seshasai SR, Welsh P et al.Risk of incident diabetes with intensive-dose compared with moderate dose statin trials. Lancet.2010; 375:2556-2564.

10. Watters DD,Ho JE,Boekholdt SM, et al. Cardiovascular event reduction versus new-onset diabetes during atorvastatin therapy: effect of baseline risk factors for diabetes.J Am CollCardiol 2013; 61:148-152.

11. Colhoun HM, Betteridge DJ,

Durrington PN, et al, CARDS investigators. Primary prevention of cardiovascular disease with atorvastatin in type 2 diabetes in the Collaborative Atorvastatin Diabetes Study(CARDS): multicentrerandomised placebo-controlled trial. Lancet.2004;364:685–696.

12. Collins R, Armitage J, Parish S, Sleigh P, Peto R, Heart Protection Study Collaborative Group. MRC/BHF Heart Protection Study of cholesterol-lowering with simvastatin in 5963 people with diabetes: a randomised placebo-controlled trial. Lancet. 2003;361:2005–2016.

13. Goldstein MR, Mascitelli L. Do statins cause diabetes? CurrDiab Rep. 2013; 13:381-390.

14. Knowler WC, Barrett-Cornoe E, Fowler SE, et al. Diadetes Prevention Program Research Group. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. N Engl J Med 2002;346:393-403.

15. Tabak AG, Herder C, Rathmann W, Brunner EJ, Kivimaki M. Pre-diabetes: a high-risk state for diabetes development. Lancet. 2012;379:2279-2290.


Η σχέση γιατρού-ασθενή είναι δεδομέ-νη. Έχει διαμορφωθεί σε μια προοπτική χρόνου. Ο ασθενής, που πάσχει από χρόνιο νόσημα, αναπτύσσει, από τα πράγματα, μια σχέση συνεργασίας με τον γιατρό του, ο οποίος, πέρα από την άμεση αντιμετώπιση των εξάρσεων μιας χρόνιας κατάστασης υγείας του ασθενούς, καταστρώνει, παράλληλα, ένα σχέδιο αντιμετώπισης της ασθένει-ας, με κύριο στόχο την αποκατάσταση της υγείας και απώτερη προοπτική τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του στην προοπτική του χρόνου.Στο πλαίσιο αυτής της σχέσης, δυστυ-χώς, η πληροφόρηση, που έχει ο για-τρός για την κατάσταση του ασθενούς του, περιορίζεται, σημαντικά, από τη συχνότητα των επισκέψεων και από τη βαρύτητα της εξέλιξης της υγείας

του ασθενούς. Συνεπώς, αν το δού-με κάτω από διαφορετικό πρίσμα, η οποιαδήποτε ιατρική παρέμβαση έχει το χαρακτήρα αντιμετώπισης, παρά πρόληψης μιας κατάστασης. Αυτό ακριβώς το πρόβλημα προσπα-θούμε να λύσουμε μέσω της τεχνο-λογίας: επιδιώκουμε, δηλαδή, να εξα-σφαλίσουμε τη δυνατότητα παρακο-λούθησης της υγείας ενός ανθρώπου σε μόνιμη βάση, μέσω μετρήσεων, που επιτρέπουν την άμεση αποκάλυ-ψη των βασικών δεικτών υγείας ενός ασθενή, με στόχο την πρόληψη. Ευρύτερα, μέσω ειδικών αισθητήρων (διεισδυτικών και μη) επιδιώκεται η συλλογή πληροφοριών/στοιχείων και η καταγραφή σε πραγματικό χρόνο συγκεκριμένων πληροφοριών, όπως η καρδιακή λειτουργία και η θερμοκρα-

εξοπλισμός - οπλοστάσιο βοηθείας

Η σχέση γιατρού και ασθενήως επιβιωτική προοπτική

Θεόδωρος Τσούκας, Senior IT Expert

health reform support programGIZ international services - Athens

σία ενός ασθενούς, ενώ παράλληλα, εξασφαλίζουμε και πληροφορίες, όπως η πίεση, ή τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα του ασθενούς, μέσω χρήσης τεχνολογίας, που ήδη γνωρίζουμε (π.χ. πιεσόμετρο, ταινίες γλυκόζης).Ωστόσο, υπάρχει μια διαφορά, που έγκειται στη συλλογή των πληροφο-ριών αυτών. Αφορά, επίσης, στην απο-στολή του συνόλου των μετρήσεων σε συστήματα ικανά να την καταγράφουν και να την επεξεργάζονται. Η μέτρηση παραμένει στην ευθύνη του ασθενούς που χρησιμοποιεί εξοπλισμό, όπως το πιεσόμετρο, με τρόπο που ήδη γνωρίζει, αλλά συλλέγεται από ένα σύστημα, που έχει ως στόχο την παρα-κολούθηση τη υγείας του. Το σύστημα αυτό μπορεί να είναι εγκατεστημένο στην κατοικία ενός ασθενή, και να επικοινωνεί με το σύνολο του ιατρικού εξοπλισμού που διαθέτει. Η τεχνολογία, που απαιτείται για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, δεν είναι κάτι που «ίσως» παραχθεί στο μέλλον. Υπάρχει διαθέσιμη στο παρόν. Μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα, ακόμα και στην Ελλάδα. Στην τωρινή της μορ-φή, λειτουργεί ως γέφυρα διασύνδε-σης και μεταφοράς της πληροφορίας από τον υφιστάμενο τρόπο μέτρησης και συλλογής της, σε ένα νέο, πά-ντα-συνδεμένο, πάντα-ενημερωμένο σύστημα, που πιστά αποτυπώνει το σύνολο των διακυμάνσεων της υγείας ενός ανθρώπου. Με την έννοια αυτή πιστεύουμε, ωστό-σο, ότι δεν θα αργήσει η ανασυγκρό-τηση των τρόπων συλλογής των δε-δομένων και η ενσωμάτωσή τους σε γνώριμες «συσκευές», που γίνονται μέρος του συστήματος. Πρόσφατες εξελίξεις, σε τομείς όπως η νανο-τε-χνολογία, επιτρέπουν την κατασκευή ενδυμάτων, τα οποία περιέχουν αισθη-τήρες (e-Textiles), ενώ έχει δοκιμαστεί τεχνολογία, που δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα μέσω υποδερμικών αισθητήρων (παγιδευμένων σε υδρο-γέλη) για την περίοδο ενός ολόκληρου

χρόνου, χωρίς την ανάγκη λήψης/συλ-λογής αίματος. Οι τεχνολογικές αυτές εξελίξεις θα αμβλύνουν τη δυσκολία συλλογής της πληροφορίας, και θα επιτρέψουν την ακόμη πιο λεπτομερή συλλογή πληροφοριών, η οποία στην προκειμένη περίπτωση θα γίνεται σε πραγματικό χρόνο, χωρίς την παρέμ-βαση, ή/και ταλαιπωρία του ασθενούς.Μέσα από μια συνεχή ροή πληρο-φορίας, που σε αυτή την περίπτωση αντιπροσωπεύει την υγεία ενός ανθρώ-που, διαμορφώνουμε μια καλύτερη εικόνα, από αυτή που έχουμε. Τώρα βασιζόμαστε στις σποραδικές -συχνά λαθεμένες- μετρήσεις ενός ασθενούς. Στην περιστασιακή εξέταση ενός για-τρού, η οποία αδυνατεί να αποτυπώσει/δείξει με λεπτομέρεια την ιστορικότητα μιας κατάστασης. Με τα νέα δεδομένα η σχέση του γιατρού-ασθενούς εν-δυναμώνεται. Η συνεχής ενημέρωση διαμορφώνει μια απαραίτητη για τη διάγνωση ιστορικότητα και η θεραπεία γίνεται πιο συγκεκριμένη, πιο στοχευ-μένη και, εν τέλει, πιο αποτελεσματική.Η χρήση των παραπάνω συστημά-των ενισχύει και το γενικό ρόλο του συστήματος υγείας: Έχοντας μια ξε-κάθαρη εικόνα της κατάστασης ενός ασθενούς, θα είμαστε σε θέση να προλαμβάνουμε την οποιαδήποτε επιδείνωση της υγείας του, παρακο-

λουθώντας τη σταδιακή αλλαγή της. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι, στην περίπτωση του σακχαρώδους διαβήτη, μιλάμε για νόσημα, που αφο-ρά σήμερα το 10% περίπου των ενήλι-κων ατόμων. Είναι ιδιαίτερα δύσκολη η παρακολούθηση του συνόλου αυτού, χωρίς τη συνδρομή της τεχνολογίας. Ο κάθε γιατρός μπορεί να παρακολουθεί χιλιάδες ασθενείς, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του σε όσους παρουσιά-ζουν αξιοσημείωτη αλλαγή στη υγεία τους. Κάτι που μπορεί να αναδειχθεί από τη χρήση ενός τέτοιου συστήμα-τος. Παράλληλα, για πρώτη φορά, θα μπορεί ο θεράπων γιατρός να επικοι-νωνεί με τον θεραπευόμενο, όταν κρί-νει ότι χρήζει προσοχής η κατάσταση της υγείας του και όχι το αντίθετο.Συνεπώς, το άμεσο μέλλον μας επι-φυλάσσει ευχάριστες προκλήσεις. Σημαντικές αλλαγές στη σχέση για-τρού-ασθενή, καθώς και στην όλη κοινωνική πολιτική πρόληψης και απο-κατάστασης της υγείας. Αντιστρέφοντας τη ροή της πληροφορίας από τον ασθενή προς το γιατρό, και διασφα-λίζοντας –μέσω της τεχνολογίας- την αμεσότητα, τη ροή και την ιστορικότητα αυτής, μπορούμε να μετατρέψουμε το σύστημα και να επιτύχουμε τη μετάβα-ση σε ένα ασθενο-κεντρικό σύστημα με απώτερο σκοπό την πρόληψη. x

38

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι μια συνήθης διαταραχή, που οφείλε-ται στην αδυναμία διάσπασης της λακτόζης στα επί μέρους συστατικά της, δηλαδή γλυκόζη και γαλακτόζη. Τα συμπτώματα, που προκαλούνται από την μη απορρόφηση της λα-κτόζης, δημιουργούν την κατάσταση εκείνη, που αναφέρεται ως δυσανε-ξία στη λακτόζη.Η λακτόζη είναι ένας υδατάνθρακας (δισακχαρίτης), που ανευρίσκεται σαν ελεύθερο μόριο μόνο στο γάλα. Τα γαλακτοκομικά, που έχουν υποστεί ζύμωση, π.χ. γιαούρτι, τυρί έχουν μικρότερο ποσοστό λακτόζης. Η δι-

άσπαση της λακτόζης γίνεται από το ένζυμο λακτάση, που βρίσκεται στην εσωτερική επιφάνεια του λεπτού εντέ-ρου. Όταν υπάρχει μερική, ή ολική ανεπάρκεια λακτάσης, η λακτόζη δεν μπορεί να διασπασθεί και να απορρο-φηθεί πλήρως. Η αδιάσπαστη λακτό-ζη στο λεπτό έντερο δρα ωσμωτικά, αυξάνει τα υγρά και προκαλεί διάρ-ροια. Όταν φτάσει στο παχύ έντερο, με την επίδραση της χλωρίδας ζυμώνε-ται και παράγονται αέρια υδρογόνου με αποτέλεσμα την παραγωγή των ανάλογων συμπτωμάτων.Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι δυσανε-ξίας στη λακτόζη:1) Συγγενής ανεπάρκεια λακτάσης. Εξαιρετικά σπάνια κατάσταση μεταδι-δόμενη με τον αυτοσωματικό υπολει-πόμενο τύπο κληρονομικότητας, που συνοδεύεται από πλήρη απουσία έκφρασης της λακτάσης. Τα συμπτώ-ματα αρχίζουν από τη γέννηση και το νεογέννητο δεν ανέχεται κανένα γάλα με λακτόζη, π.χ. μητρικό, ή αγελαδινό. 2) Πρωτοπαθής ανεπάρκεια λακτά-σης. Το βρέφος έχει καλά επίπεδα λακτάσης όταν γεννιέται και ανέχεται το γάλα, αλλά σταδιακά μειώνεται η δραστικότητα του ενζύμου, συνήθως

μετά την ηλικία των τριών ετών και διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα για όλη τη διάρκεια της ζωής. Η ανεπάρ-κεια της λακτάσης αναφέρεται στην γενετικά προκαθορισμένη πτώση της δραστικότητας του ενζύμου περίπου στο 10 % των επιπέδων γέννησης. Περίπου τα 2/3 του πληθυσμού της γης παρουσιάζουν ελαττωμένα επίπε-δα δραστικότητας λακτάσης κατά την ενήλικο ζωή με εξαίρεση άτομα, που κατάγονται από τη βόρεια Ευρώπη και από μερικές νομαδικές φυλές της βορείου Αφρικής και της Αραβίας, που διατηρούν αυξημένη δραστικότητα του ενζύμου σε όλη την ενήλικο ζωή. Η επίπτωση της ανεπάρκειας λα-κτάσης ενηλίκου τύπου είναι υψη-λότερη του 50% στη Νότιο Αμερική και Αφρική. Στη Ασία και στους ιθα-γενείς Αμερικανούς κυμαίνεται σε ποσοστά 80-100%. Στην Ελλάδα η επίπτωση της κυμαίνεται μεταξύ του 55-65%. Δεν υπάρχει διαφορά στην επίπτωση μεταξύ των δύο φύλων. Στη μαύρη φυλή και στους Ασιάτες η ανεπάρκεια παρουσιάζεται στην αρχή της παιδικής ηλικίας, ενώ στη λευκή φυλή στο τέλος της παιδικής ηλικίας και την εφηβεία.

Δυσανεξία στη λακτόζη & διαβήτης

Μαρία Ρογαλίδου, παιδίατρος-

παιδογαστρεντερολόγος δρ Πανεπιστημίου Κρήτης,

επιμελήτρια παιδιατρικής κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου

ΙωαννίνωνΕλευθερία Ρώμα,

παιδίατρος-παιδογαστρεντερολόγος,

καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών


διαβήτης στην καθημερινή ζωήΑξιόπιστη ρύθμιση

του σακχαρώδη διαβήτη για μια ζωή.

O Σύμμαχός σου στο ΔιαβήτηΑποκλειστικός Αντιπρόσωπος Ελλάδος Parapharm International A.E Tηλ. 210 9647 496 www.parapharm.gr ΔΩΡΕΑΝ ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 800 11 7999


διαβήτης στην καθημερινή ζωή

3) Δευτεροπαθής ανεπάρκεια λακτά-σης. Μπορεί να εμφανιστεί σε ένα άτομο με φυσιολογικό αρχικά βλεν-νογόνο λεπτού εντέρου, που σε επει-σόδια οξείας νόσου, ή στα πλαίσια κάποιας χρόνιας νόσου, γίνεται κάποια βλάβη. Συνήθως το φαινόμενο είναι παροδικό και το ένζυμο επανέρχεται σε φυσιολογική δραστικότητα, όταν φτιάξει ο βλεννογόνος. Μερικά από τα αίτια δευτεροπαθούς ανεπάρκειας λακτάσης είναι τα ακόλουθα: • Οξεία γαστρεντερίτιδα (ειδικά από

rota ιο) προσωρινή• Λοιμώξεις από παράσιτα• Νόσος Crohn• Κοιλιοκάκη• Σύνδρομο βακτηριακού πολλαπλα-

σιασμού • Νόσος του Whipple • Σύνδρομο βραχέος εντέρου • AIDS • Κυστική ίνωση • Σύνδρομο Zollιnger Ellison • Χημειοθεραπεία, ή Ακτινοθεραπεία

ΣυμπτώματαΚλινικά η διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη δεν τίθεται με ευκολία, λόγω της ποικιλίας των συμπτωμάτων. Αν τα συμπτώματα παρουσιάζονται αμέσως μετά τη λήψη της λακτόζης, η διάγνωση είναι πιο εύκολη. Συ-μπτώματα, που εμφανίζονται μέσα στα πρώτα 30 λεπτά από τη λήψη της λακτόζης, είναι η ναυτία και αί-σθημα πληρότητας (φούσκωμα) του στομαχιού, ενώ αυτά, που εμφανί-ζονται μέσα σε 2 έως 6 ώρες, είναι ο κοιλιακός πόνος, που μπορεί να έχει

τη μορφή κολικού (γύρω από τον ομ-φαλό, ή στο κάτω μέρος της κοιλιάς), το γουργούρισμα των εντέρων, το φούσκωμα, αέρια και η διάρροια. Η τυπική διάρροια χαρακτηρίζεται από νερουλά, ογκώδη και αφρώδη κό-πρανα. Στους εφήβους μπορεί κύριο σύμπτωμα να είναι ο εμετός. Δεν είναι πάντα εύκολο, κυρίως στα μικρά παι-διά, να συσχετισθούν τα συμπτώματα με τη λήψη λακτόζης, γιατί αυτά δεν μπορούν να εκθέσουν τα συμπτώματά τους με καθαρό τρόπο. Ο παιδίατρος θα πρέπει να υποπτευθεί τη δυσανεξία στη λακτόζη στα παιδιά εκείνα, που παρουσιάζουν υποτροπιάζον κοιλια-κό άλγος, αφού αποτελεί μια από τις πιο συχνές αιτίες χρόνιου κοιλιακού πόνου στα παιδιά (24-40%), ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι με συμπτωματολογία ευερέθιστου εντέ-ρου θα πρέπει επίσης να ελέγχονται για πιθανή δυσανεξία στη λακτόζη. Εκτιμάται ότι, η αναγκαία ποσότητα για την πρόκληση συμπτωμάτων σε άτομα με ανεπάρκεια λακτάσης είναι πάνω από 250 ml γάλακτος /ημέρα (12gr λακτόζης).

ΔιάγνωσηΗ διάγνωση της δυσανεξίας στη λα-κτόζη μπορεί να γίνει με διάφορες εξετάσεις, όπως δοκιμασία ανοχής στη λακτόζη με ανάλυση κοπράνων για ανεύρεση αναγωγικών ουσιών. Επίσης, βιοψία εντέρου με προσδιορισμό της λακτάσης στο βλεννογόνο. Η επικρα-τέστερη και απλούστερη μέθοδος είναι η δοκιμασία εκπνεομένου υδρογόνου.Όπως έχει φανεί σε μελέτες, οι ασθε-

νείς με διαβήτη πιθανά να έχουν αυ-ξημένη ενεργότητα λακτάσης, σε σχέση με μη διαβητικά άτομα. Αυτό σημαίνει ότι, η λακτόζη της τροφής διασπάται σε μεγαλύτερο βαθμό. Έτσι ασθενείς, που καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες λακτόζης, θα είναι εκτεθειμένοι σε μεγαλύτερες πο-σότητες γλυκόζης και γαλακτόζης με αποτέλεσμα, πιθανά, τη δυσκολότερη επίτευξη ρύθμισης της γλυκαιμίας.

Θεραπεία Η θεραπεία της πρωτοπαθούς δυσα-νεξίας στη λακτόζη περιλαμβάνει τον περιορισμό της λακτόζης στη δίαιτα, την υποκατάστασή της από εναλλα-κτικές θρεπτικές ουσίες, αλλά παράλ-ληλα με την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου, ή τη λήψη υποκατάστατων του ενζύμου της λακτάσης. Η ανάγκη για το διαιτητικό περιορισμό της λα-κτόζης εξατομικεύεται, ανάλογα με την ανοχή του κάθε ατόμου. Στα βρέ-φη και τα παιδιά η λακτόζη προσδίδει το 30-50 % περίπου των ημερήσιων θερμίδων, γι’ αυτό και ο διαιτητικός περιορισμός της έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο, σε σύγκριση με τους ενή-λικες. Οι ασθενείς με ανεπάρκεια λακτάσης μπορούν ν’ αρχίσουν με δίαιτα ελεύθερης λακτόζης τη στιγμή της διάγνωσης, ώστε να εξαλειφθούν τα συμπτώματά τους και στη συνέχεια να επανεισάγουν τη λακτόζη στη δια-τροφή τους αυξάνοντάς την σταδιακά μέχρι να βρεθεί η ποσότητα εκείνη, που δεν προκαλεί συμπτώματα. Τα γάλατα σόγιας δεν περιέχουν λακτό-ζη και μπορούν να χρησιμοποιηθούν

εναλλακτικά με τα ελεύθερα, ή μειω-μένης λακτόζης γάλατα.Τα γαλακτοκομικά προϊόντα διαφέ-ρουν ως προς την περιεκτικότητά τους σε λακτόζη. Το φρέσκο γάλα έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα. Υπάρχουν αυξημένες ενδείξεις ότι, τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να ανεχθούν γάλατα, που έχουν υποστεί ζύμωση, καθώς η περιεκτικότητα του γάλακτος σε λακτόζη μειώνεται σημα-ντικά μετά την κατεργασία αυτή. Υπάρ-χουν διαθέσιμα στο εμπόριο γάλατα με 70%- 80% λιγότερη λακτόζη, που είναι καλά ανεκτά από πολλά άτομα με ανεπάρκεια λακτάσης, ή γάλατα χωρίς λακτόζη. Η παρουσία στο γάλα μικροοργανισμών ευοδώνει την κατά-σταση, γιατί περιέχουν το ένζυμο βήτα γαλακτοσιδάση, που ενεργοποιείται στο λεπτό έντερο και υδρολύει την προσλαμβανόμενη λακτόζη.

Το γλυκό κρύο γάλα, που περιέχει Lactobacillus acidophilus, αλλά δεν έχει υποστεί ζύμωση, εξακολουθεί να προκαλεί συμπτώματα στα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη. Όταν όμως υποστεί κατεργασία με υπερήχους γίνεται καλά ανεκτό, πιθανά γιατί με τη μέθοδο αυτή λύεται το τοίχωμα των μικροβίων και απελευθερώνεται η λακτάση, που εμπεριέχουν. Το γιαούρτι, που επίσης περιέχει βήτα γαλακτοσιδά-ση, είναι καλά ανεκτό. Έχει βρεθεί ότι, το ασβέστιο του γιαουρτιού απορρο-φάται φυσιολογικά από τα άτομα, που δυσαπορροφούν τη λακτόζη, γεγονός που το αναδεικνύει σε μια άριστη πηγή πρόσληψης ασβεστίου με την τροφή

για τα άτομα αυτά. Τέλος, είναι σημα-ντικό να αναφερθεί ότι, καθώς το τυρί, ή το κασέρι παλιώνουν, η λακτόζη με-τατρέπεται σε γαλακτικό οξύ, το οποίο δεν προκαλεί συμπτώματα.Οι γονείς θα πρέπει να ερευνούν τη σύσταση των έτοιμων τροφών, που αγοράζουν για τα παιδιά τους και να διαβάζουν την αναγραφόμενη σύν-θεση των συσκευασμένων τροφών. Εκτός από τις φανερές πηγές λακτόζης υπάρχουν και κρυφές, για τις οποίες οι ασθενείς θα πρέπει να είναι ευαι-σθητοποιημένοι. Προϊόντα, στα οποία αναγράφονται οι όροι: ορός γάλακτος, καζεΐνη, λακταλβουμίνη, σκόνη γάλα-κτος, μπορεί να περιέχουν σημαντική ποσότητα λακτόζης. Τροφές, που μπο-ρεί να περιέχουν «κρυφές» πηγές λα-κτόζης, είναι τα ψωμάκια, τα μπισκότα, τα παξιμάδια, τα ζαχαρωτά, τα γλειφι-τζούρια, τα γλυκίσματα, που απαιτούν ψήσιμο, τα δημητριακά, οι σούπες και τα κρέατα ταχείας παρασκευής, η μαργαρίνη και τα έτοιμα ντρέσιvγκ σαλάτας. Η λακτόζη εμπεριέχεται σαν έκδοχο και σε πολλά φάρμακα, όπως αντισυλληπτικά και αντιόξινα, αλλά προκαλεί συμπτώματα μόνο στα άτομα εκείνα, που έχουν σοβαρή δυσανεξία στη λακτόζη.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα περισσό-τερα από τα τρόφιμα, που αναφέρθη-καν, περιέχουν σημαντικές θρεπτικές ουσίες, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, κάθε άτομο μπορεί να ανεχθεί διαφορετική ποσότητα τροφίμων, είναι πολύ σημαντικό για κάθε άτομο να μά-θει με τη δοκιμή, που θα κάνει, πόση

λακτόζη μπορεί να ανεχθεί. Τα μικρά παιδιά με ανεπάρκεια λακτάσης πρέ-πει να αποφεύγουν τα τρόφιμα, που περιέχουν λακτόζη. Τα περισσότερα από τα μεγαλύτερα παιδιά και οι ενή-λικες δεν πρέπει να αποφεύγουν την λακτόζη εντελώς. Ωστόσο, η αποφυγή γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ασβεστίου και βιταμίνης D ειδικά στα παιδιά και θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσο-χή στην εξασφάλιση ικανοποιητικής πρόσληψης ασβεστίου, μέσω άλλων τροφών, ή συμπληρωμάτων.Η χορήγηση ενζυμικών υποκατάστα-των της λακτάσης βοηθά πολλούς ασθενείς με δυσανεξία στη λακτόζη να ανεχθούν καλύτερα τα γαλακτο-κομικά προϊόντα. Τα υποκατάστατα αυτά αποτελούν βήτα-γαλακτοσιδά-σες προερχόμενες από βακτήρια, ή μύκητες. Έχει δειχθεί ότι, μειώνουν τα συμπτώματα, αλλά δεν υδρολύουν πλήρως τη λακτόζη και η απάντηση του κάθε ασθενούς ποικίλλει. Τα υπο-κατάστατα της λακτάσης θα πρέπει να λαμβάνονται αμέσως πριν τη λήψη λακτόζης. Η δόση κυμαίνεται σε 2 με 3 χάπια, ανάλογα με την ποσότητα της προσλαμβανόμενης λακτόζης. Υπάρ-χει, επίσης, η δυνατότητα να δοθούν τα υποκατάστατα της λακτάσης σαν σταγόνες μέσα στο γάλα. Η προσθήκη 5 σταγόνων του ενζύμου Lactaid σε 1 λίτρο γάλακτος, το οποίο θα πρέπει να φυλάσσεται στο ψυγείο για 24 ώρες πριν την κατανάλωσή του, ελαττώνει τη λακτόζη κατά 70%, ενώ η προσθήκη 10 σταγόνων είναι ικανή να πέψει ουσι-αστικά όλη τη λακτόζη. x


Ψωρίαση: «Αποκαλύψτε το δέρμα σας» Ελληνικό δίκτυο για την αντιμετώπιση του διαβήτη

Εκδήλωση για το διαβητικό πόδι στις Σέρρες

Μία πρωτότυπη έκθεση φωτογραφίας με έντονο κοινωνικό αποτύπωμα φιλοξενήθηκε στο Gazarte από τις 9 έως τις 11 Μαΐου. Με το μήνυμα «Αποκαλύψτε το Δέρμα σας» γνωστές προσωπικότητες του καλλιτεχνικού, αθλητικού και δημοσιογραφικού κόσμου φωτογραφήθηκαν σε απλές, καθημερινές στιγμές, μαζί με ασθενείς που πάσχουν από ψωρίαση και κνίδωση, μπροστά στον φακό της καταξιωμέ-νης φωτογράφου Ρούλας Ρέβη.

Στα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας παραβρέθηκαν επώνυμοι συμμετέχοντες στην εκστρατεία. Η έκθεση φω-τογραφίας πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Εκστρατείας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης του Κοινού για Σοβαρές Παθήσεις του Δέρματος, όπως η Ψωρίαση και η Κνίδωση, μια σημαντική πρωτοβουλία από τη Novartis Hellas. Στόχος της εκστρατείας είναι η αποστιγματοποίηση των σοβαρών παθήσεων του δέρματος, καθώς πρόκειται για νοσήματα μη μεταδοτικά που όμως λόγω της λανθασμένης ή ελλιπούς ενημέρωσης, μπορεί να οδηγήσουν στην απομόνωση και στον κοινωνικό αποκλεισμό. Κεντρικό μήνυμα της εκστρατεί-ας είναι: «Όλοι αξίζουν να νιώθουν άνετα με το δέρμα τους, να δημιουργούν και να αποκαλύπτουν τον πραγματικό τους εαυτό μέσα από αυτό!»

Η Ψωρίαση προσβάλλει περίπου το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 200.000 περίπου Έλληνες, ενώ η Χρόνια Αυθόρμητη Κνίδωση αγγίζει έως και το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, επηρεάζοντας τη ζωή περίπου 100.000 ασθενών στην Ελλάδα.

Σημειώνεται ότι οι γυναίκες με ψωρίαση διατρέχουν μεγα-λύτερο κίνδυνο για διαβήτη και υψηλή αρτηριακή πίεση, ενδεχομένως λόγω της φλεγμονής που προκαλείται από την επώδυνη δερματική πάθηση. Ο κίνδυνος για διαβήτη και αρτηριακή πίεση εξαιτίας της ψωρίασης παραμένει υψη-λός ανεξάρτητα την ηλικία, τον δείκτη μάζας σώματος και το κάπνισμα.

Η εν λόγω εκστρατεία πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας, της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας και τη στήριξη του Σωματείου Υποστήριξης Ασθενών με Ψωρίαση «ΚΑΛΥΨΩ».

Επισκεφθείτε το www.skintolivein.gr για να επιλέξτε την αγα-πημένη σας φωτογραφία από την έκθεση και «αποκαλύψτε» τη δημοφιλέστερη εικόνα της καμπάνιας! x

Στο πλευρό μιας εξαιρετικής προσπάθειας για τη δημιουργία του «Ελληνικού Δικτύου για την αντι-μετώπιση του Διαβήτη» που στόχο έχει την προώ-θηση της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της σωστής διαχείρισης από ιατρούς και ασθενείς, ώστε να μειωθούν οι επιπλοκές στους ασθενείς, βρέθηκε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας για το Διαβήτη κύριος Αριστείδης Ράπτης.Η ημερίδα που διοργάνωσε ο Τομέας Οικονομι-κών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγεί-ας και η Γνωμοδοτική Επιτροπή για τον Σακχαρώ-δη Διαβήτη με πρωτοβουλία της Novo Nordisk Ελλάς και την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας και του Υπουργείου Υγείας, στο αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης, στις 11 Απριλίου, είχε ως θέμα της τις πολιτικές υγείας και το διαβήτη. Ο κύριος Αριστείδης Ράπτης, πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας για το Διαβήτη και η κυρία Αθανασία Καρούνου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συλ-λόγων, τόνισαν την ανάγκη των διαβητικών ασθενών για μεγαλύτερη εκπαίδευση και υποστήριξη, κλινική και ψυχολογική.Στο πλαίσιο της ανάπτυξης των δραστηριοτήτων του Ελληνικού Δικτύου για την αντιμετώπιση του διαβήτη ανακοινώθηκε ότι θα διεξαχθεί έρευνα σε διαβητολόγους, ενδοκρινολόγους και γενικούς ιατρούς, καθώς και σε ασθενείς για την αξιολό-γηση της τρέχουσας αντιμετώπισης του διαβήτη τύπου 2. Η έρευνα θα συνεισφέρει στην πιθανή αναδιαμόρφωση των πολιτικών αντιμετώπισης του διαβήτη με βάση τα ελληνικά δεδομένα.Τις εργασίες της ημερίδας άνοιξε με την ομιλία του ο Υπουργός Υγείας, κύριος Άδωνις Γεωργιά-δης, ο οποίος τόνισε ότι «ο σακχαρώδης διαβή-

της είναι προτεραιότητα του Υπουργείου, καθώς τα στοιχεία μάς δείχνουν ότι πρόκειται για μάστι-γα που διαρκώς επεκτείνεται. Είμαι σίγουρος ότι τα αποτελέσματα της ημερίδας θα αποτελέσουν σύμμαχό μας στη μάχη κατά της νόσου».Η Υφυπουργός Υγείας, κυρία Ζέττα Μακρή, στο χαιρετισμό της υποστήριξε ότι «η αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη είναι όντως εθνική προτεραιότητα. Εμείς στο Υπουργείο Υγείας είμαστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι και θεω-ρώ ότι πρέπει η προσπάθεια για την αντιμετώ-πιση της νόσου να είναι κοινή, προκειμένου να «εκπαιδευτούν» γιατροί και ασθενείς.Η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, κυρία Χριστίνα Παπανικολάου, σχολίασε το πρόβλημα των χρονίων νοσημάτων ως ένα από τα κυρίαρ-χα ζητήματα υγείας στην Ευρώπη και πρότεινε η αντιμετώπιση των χρονίων παθήσεων να είναι ολιστική σε υγειονομικό επίπεδο. «Στην Ευρώπη, 9 στους 10 πεθαίνουν από χρόνια νοσήματα, ενώ το 70%-80% των δαπανών προορίζονται για τα χρόνια νοσήματα. Το 97% της συνολικής δαπάνης προορίζεται για τη θεραπεία και το υπόλοιπο για την πρόληψη. Η ενθάρρυνση των πολιτών να κάνουν υγιεινές επιλογές, η συμμε-τοχή τους στις κλινικές αποφάσεις είναι στο επί-κεντρο της ευρωπαϊκής στρατηγικής πρόληψης των χρονίων νοσημάτων. Ο κύριος Γιάννης Κυριόπουλος, Ομότιμος Καθηγη-τής Οικονομικών της Υγείας στην Εθνική Σχολή Δη-μόσιας Υγείας, υποστήριξε ότι ο σακχαρώδης δια-βήτης τύπου 2 εξακολουθεί να συνιστά ένα μείζον υγειονομικό πρόβλημα στη χώρα. Οι μελλοντικές προοπτικές και οι επιπτώσεις προβλέπουν αύξηση με αρνητικές επιπτώσεις στους δείκτες υγείας, στην

οικονομία και στην ιατρική περίθαλψη. Καταλή-γοντας, ο κύριος Κυριόπουλος τόνισε ότι «η απά-ντηση σε αυτά τα προβλήματα, όπως η μείωση της δυνατότητας διάγνωσης, οι δυσκολίες στην πρόσβαση στη φροντίδα, η αναποτελεσματική και η ελλιπής αγωγή του κάθε ασθενούς, τα οποία οδηγούν σε σοβαρά κοινωνικά, υγειονομικά και οικονομικά προβλήματα, είναι σαφής και απλή: ολική επαναφορά στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, η οποία εξασφαλίζει αποτελεσματικά τη δι-αχείριση της νόσου. Το ζήτημα του σακχαρώδους διαβήτη συνιστά επείγουσα εθνική προτεραιότητα και απαιτεί πολιτική παρέμβαση».Η κυρία Μαριάννα Μπενρουμπή, Πρόεδρος της Γνωμοδοτικής Επιτροπής για το Σακχαρώδη Διαβήτη, επεσήμανε πως αυτό που πρέπει να γίνει για την αντιμετώπιση του διαβήτη είναι η ανταλλαγή απόψεων από τους εμπλεκόμενους φορείς για την προώθηση της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της σωστής διαχείρισης από ιατρούς και ασθενείς, ώστε να μειωθούν οι επιπλοκές στους ασθενείς, κατ’ επέκταση να μειωθεί η διασπορά της νόσου.Την εκδήλωση υποστήριξαν η Aid Plus Care, η Ευρωϊατρική, η SAS, το Health Daily και άλλοι χορηγοί ενημέρωσης. Πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη των επιστημονικών εταιρειών: Ελληνικής Διαβητολογικής εταιρείας και Ελλη-νικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας καθώς και των: Ελληνική Ομοσπονδία Διαβήτη (ΕΛΟΔΙ) και Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Συλλόγων Ασθενών με Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ).

Οι παρουσιάσεις και τα video βρίσκονται ήδη αναρ-τημένα στο http://www.greekdiabetesforum.gr x

Με πολλή μεγάλη επιτυχία και ζεστή ανταπόκριση, πραγματοποιήθηκε η ομιλία με θέμα "το σύνδρομο του διαβητικού ποδιού". Το διοικητικό συμβούλιο του συλ-λόγου διαβητικών νομού Σερρών, σε συνεργασία με το σύλλογο αισθητικών άκρων νομού Σερρών και όλα τα

μέλη του, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα αυτό.Το θέμα ανέπτυξε και ανέλυσε ο ιατρός διαβητολόγος κύριος Σταύρος Αλεξιάδης, τον οποίο και ευχαρίστησε το ΔΣ του συλλόγου. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν και εκπρόσωποι από τον σύλλογο καρκινοπαθών του νομού.

επιστημονικές & κοινωνικές δράσεις επιστημονικές & κοινωνικές δράσεις

1. Η κυρία Μαριάννα Μπενρουμπή, πρώην Πρόεδρος Γνωμοδοτικής Επιτροπής για το Σακχαρώδη Διαβήτη, ο κύριος Άδωνις Γεωργιάδης, Υπουργός Υγείας, ο κύριος Γιάννης Κυριόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής, Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, η κυρία Ζέττα Μακρή, Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, η κυρία Χριστίνα Παπανικολάου, Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, και ο κύριος Χρήστος Μαντζώρος, Καθηγητής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Harvard.2. Ο πρόεδρος της ΕΛΟΔΙ κ. Αριστείδης Ράπτης.


Για τα άτομα με διαβήτη ο συνδυ-ασμός της καλοκαιρινής ζέστης με την αυξημένη υγρασία στην ατμό-σφαιρα μπορεί να είναι επικίνδυνος, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε υπο-γλυκαιμικά επεισόδια, αφυδάτωση, θερμοπληξία και άλλα προβλήματα που σχετίζονται με τη ζέστη. Ακόμα, δε, κι αν δεν έχει πολλή υγρασία, η αυξημένη περιβαλλο-ντική θερμοκρασία μπορεί να τους απειλήσει, αφ’ ενός διότι μπορεί να «ανεβάσει» το σάκχαρο, αφ’ ετέρου

διότι σε ορισμένα άτομα είναι διατα-ραγμένο το σύστημα θερμορύθμισης του οργανισμού, με συνέπεια να μην ιδρώνουν αρκετά, οπότε υπάρχει κίνδυνος να αυξηθεί η εσωτερική θερμοκρασία του σώματός τους.Σίγουρα ο μεγαλύτερος εχθρός για τα άτομα με διαβήτη είναι ο καύ-σωνας. Ωστόσο, οι θερμοκρασίες πάνω από τους 27 βαθμούς Κελσίου αποτελούν εχθρό των διαβητικών. Και αυτό επειδή η ζέστη δεν επηρε-άζει μόνο τον οργανισμό τους, αλλά και τα φάρμακα, τις ταινίες και τους μετρητές σακχάρου, καθώς και τις αντλίες ινσουλίνης - με τα φάρμακα να χάνουν μέρος της αποτελεσματι-κότητάς τους όταν εκτίθενται σε υψη-λές θερμοκρασίες και τα αναλώσιμα να οδηγούν σε λάθος μετρήσεις.Το καλοκαίρι είναι επίσης αυξημέ-νος ο κίνδυνος μικροτραυματισμού, αφ’ ενός λόγω των «ανοιχτών» πα-πουτσιών (σανδάλια, σαγιονάρες) που φορούν τα άτομα με διαβήτη

οι ασθενείς, αφ’ ετέρου λόγω των λιγότερο ενδυμάτων που αφήνουν περισσότερο δέρμα εκτεθειμένο στο περιβάλλον. Εξαιρετικά επικίν-δυνο, δε, είναι το περπάτημα δίχως παπούτσια στην παραλία: μπορεί να προκαλέσει από κοψίματα έως εγκαύματα σε όσους έχουν διαβητι-κή περιφερική νευροπάθεια. Αν ένας διαβητικός δεν αντιληφθεί εγκαίρως ότι λόγου χάρη γρατσουνί-στηκε κάπου, μπορεί να δημιουργηθεί σοβαρή πληγή η οποία μπορεί να τον φτάσει ακόμα και στον ακρωτηριασμό. Κάθε καλοκαίρι βλέπουμε συχνά προβλήματα στα πόδια των ατόμων με διαβήτη τα οποία μπορούν να προ-ληφθούν με στοιχειώδη φροντίδα.Πρόβλημα μπορεί επίσης να δημι-ουργήσουν και η αύξηση της φυσι-κής δραστηριότητας με το κολύμπι, η οποία μειώνει τις ανάγκες σε φάρμακα, αλλά και οι διατροφικές παρεκτροπές που αυξάνουν τις ανάγκες σε φάρμακα.

διαβήτης η αιτία

Νικόλαος Τεντολούρης, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής

σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών-υπεύθυνος του διαβητολογικού

κέντρου, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό»

Ο διαβήτης το καλοκαίρι,τι πρέπει να γνωρίζουμε


C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Τι να κάνετε το καλοκαίριΣυμβουλευθείτε τον γιατρό σας, μη τυχόν χρειάζονται αναπροσαρμογή τα φάρμακά σας.• Να έχετε αναμμένο το κλιματιστικό

στο σπίτι σε θερμοκρασία το πολύ 25-26 βαθμών, ακόμα και όταν κοιμάστε (αρκεί να μη σας «χτυπάει» ο αέρας).

• Να πίνετε άφθονο νερό, ακόμα κι αν δεν διψάτε.

• Μη φοβάστε τα αναψυκτικά τύπου λάιτ.

• Να πίνετε χυμούς, αλλά με μέτρο, διότι περιέχουν υδατάνθρακες.

• Μην περπατάτε ποτέ ξυπόλητοι, εντός ή εκτός σπιτιού.

• Όταν πηγαίνετε στη θάλασσα, να μετράτε το σάκχαρό σας. Αν δείτε πως είναι χαμηλό πιείτε ένα ποτήρι φυσικό χυμό για να αποφύγετε την υπογλυκαιμία μέσα στο νερό.

• Μην κολυμπάτε μόνοι και μην κάνετε μόνοι θαλάσσια σπορ.

• Αν παίρνετε ινσουλίνη, να την μετα-φέρετε και να την φυλάτε σε ισοθερ-μική τσάντα με παγοκύστες.

• Μην αφήνετε ποτέ τα αντιδιαβητικά

φάρμακα, αναλώσιμα και εξοπλισμό (μετρητές, αντλίες) μέσα στο αυτοκί-νητο, κάτω από την ομπρέλα στην θά-λασσα ή την πισίνα, ή πάνω στην πε-τσέτα θαλάσσης. Πρέπει να βρίσκονται σε ισοθερμική τσάντα με παγοκύστη.

• Η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να είναι με μέτρο και πάντα μετά από λήψη τροφής (δεν πίνουμε αλκοόλ ποτέ νηστικοί).

Αν προγραμματίζετε να φύγετεγια διακοπές• Πάρτε μαζί σας 1,5 έως 2 φορές

περισσότερα φάρμακα, ταινίες και βελόνες μέτρησης απ’ ό,τι κανονικά θα χρησιμοποιούσατε, ώστε να μην «ξεμείνετε».

• Να έχετε όλα τα φάρμακα, τους με-τρητές και τα αναλώσιμα στις χειρα-ποσκευές σας και όχι σε βαλίτσες που θα αφήσετε λ.χ. στο αυτοκίνητο στο αμπάρι του πλοίου ή θα δώσετε στο τσεκ ιν του αεροδρομίου.

• Αν το ταξίδι είναι πολύωρο, πρέπει να κάνετε στάση (αν κινείστε οδικώς) ή να σηκώνεστε και να περπατάτε

(στο πλοίο, στο αεροπλάνο) κάθε μία ώρα, για να αποφύγετε τις θρομβώ-σεις. Να πίνετε επίσης άφθονο νερό.

• Αν ταξιδέψετε με αεροπλάνο, ενη-μερώστε λίγες μέρες νωρίτερα την αεροπορική εταιρεία ότι έχετε διαβήτη, για να σας ετοιμάσει ειδικό φαγητό. Αν στην πτήση σας δεν σερβίρεται φαγητό, πάρτε μαζί σας κάτι θρεπτικό και κατάλ-ληλο για εσάς. Να έχετε επίσης μαζί σας αρκετά σνακ για διαβητικούς, για το ενδεχόμενο καθυστέρησης της πτήσης.

• Να έχετε στην τσάντα σας πάντοτε τα σνακ ή ταμπλέτες που παίρνετε σε περίπτωση υπογλυκαιμίας.

• Να πάρετε μαζί σας αντίγραφα των συνταγών των φαρμάκων σας.

• Αν παρουσιάσετε γαστρεντερίτιδα (εκδηλώνεται με εμέτους, διάρροια κτλ), να μετράτε πιο συχνά το σάκ-χαρό σας απ το συνηθισμένο. Αν σε δύο μετρήσεις είναι πάνω 240 mg/dl, πάρτε τηλέφωνο το γιατρό σας. Η γαστρεντερίτιδα μπορεί να οδηγήσει στην αφυδάτωση και να προκαλέσει επικίνδυνη αύξηση του σακχάρου στους διαβητικούς.

διαβήτης η αιτία


To όνομά μου είναι Λαμπρούλης Νι-κόλαος και ζω με τον διαβήτη από τα 26 μου, εδώ και 7 χρόνια. Ήταν καλο-καίρι και τα κλασσικά συμπτώματα του διαβήτη-πολυδιψία, πολυουρία και πολυφαγία- με οδήγησαν στο Ιππο-κράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, όπου έγινε και η διάγνωση. Μέχρι εκείνη την στιγμή ήξερα πολύ λίγα για τον διαβήτη, καθώς δεν υπήρχε ιστορικό στην οικογένεια. Η αρχή ήταν δύσκολη, για μένα, αλλά και για τους δικούς μου ανθρώπους. Κυριάρχησε η άρνηση –από την πλευρά μου- ο προ-βληματισμός, η αγωνία για την συνέ-χεια. Είναι σαφές ότι υπάρχει ένα κενό

στην ενημέρωση των ανθρώπων, που διαγιγννώσκονται με διαβήτη, ενημέ-ρωση που ίσως θα έπρεπε να ξεκινάει από τα νοσοκομεία, με ψυχολογική υποστήριξη, αλλά και εκπαίδευση για την ομαλή προσαρμογή του διαβητι-κού στα νέα δεδομένα της ζωής του.Με την βοήθεια της οικογένειάς μου και του γιατρού μου, άρχισα να συ-νειδητοποιώ ότι, πλέον η ζωή μου έχει αλλάξει. Δυστυχώς, υπήρξαν σκαμπανεβάσματα ψυχολογικά και δυσκολίες στο να ρυθμίσω τις τιμές του σακχάρου. Θεωρώ φυσιολογικό να υπάρχουν τέτοιου είδους ξεσπάσματα προτού ο διαβήτης γίνει πραγματικά

«κτήμα» μας, κομμάτι μας, συνοδοι-πόρος στην υπόλοιπη ζωή μας και όχι τροχοπέδη για την εξέλιξή μας και την πραγματοποίηση των στόχων μας.Από μικρός ασχολήθηκα με τον αθλη-τισμό, σε ερασιτεχνικό επίπεδο και το πρώτο λάθος, που έκανα με την διά-γνωση του διαβήτη, ήταν να σταμα-τήσω την άθληση, μετά από περίπου 20 χρόνια. Ο φόβος, η έλλειψη ενημέ-ρωσης για την σχέση του διαβήτη με τον αθλητισμό έφεραν στο σώμα μου παραπανίσια κιλά, που δυσκολεύουν την ζωή όλων των ανθρώπων, ιδιαί-τερα δε ενός διαβητικού.Με την ενθάρρυνση του αδερφού μου

στη μάχη κατά του διαβήτη

Το πείσμα η θέληση και πίστη στον εαυτό του, οδήγησαν τον Νίκο στην κορυφή των προσπαθειών του. Ο Μαραθώνιος δρόμος είναι για τον Νίκο τρόπος σκέψης, τρόπος ζωής και μαζί με το διαβήτη του καταφέρνει να βγαίνει νικητής των προσπαθειών του. Γιατί νικητής είναι αυτός που παλεύει χωρίς να τον σταματούν οι αποτυχίες της ζωής και ο Νίκος το γνωρίζει πολύ καλά αυτό. Νέος του στόχος είναι να μεταδώσει το μήνυμα της αισιοδοξίας για την άθληση. «Διαβήτης και αθλητισμός μπορούν και πρέπει να συνυπάρχουν».

Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια

Είναι η σοβαρότερη επιπλοκή του Σακχαρώδη Διαβήτη στα μάτιακαι προκαλείται από αλλοιώσεις των αγγείων του αμφιβληστροειδή λόγω του υψηλού σακχάρου στο αίμα.

Αφορά όλους τους διαβητικούς ασθενείς (τύπου Ι & ΙΙ) .

Δεν υπάρχουν συμπτώματα στα αρχικά στάδια ενώ εάν δεν προληφθεί, διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οι συνέπειες για την όραση μπορεί να είναι πολύ σοβαρές.

Κάθε ασθενής που πάσχει από Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια θα πρέπει να υποβάλλεται τακτικά σε οφθαλμολογικό έλεγχο, ακόμα και εάν δεν έχει συμπτώματα, για έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της αμφιβληστροειδοπάθειας.

www.eyecenter.gr

Η σωστή ρύθμιση του σακχάρου και η τακτική οφθαλμολογική εξέταση ελαττώνουν σημαντικά τον κίνδυνο απώλειας της όρασης!

Θυμηθείτε:

Στο ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ λειτουργεί

εξειδικευμένο τμήμα βυθού για τη διάγνωση &

θεραπευτική αντιμετώπιση των παθήσεων του Αμφιβληστροειδή.

Διαθέτει ιατρικό εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας για την

καταγραφή και απεικόνιση των εκδηλώσεων της

διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας:

ΦλουοραγγειογραφίαΑγγειογραφία με Ινδοκυανίνη

Οπτική ΤομογραφίαΟφθαλμικό Υπέρηχο

Για την αντιμετώπιση της πάθησης, με τη βοήθεια

μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας, μέσα σε ένα

φιλικό περιβάλλον με άρτιες συνθήκες οργάνωσης, ομάδα εξειδικευμένων

οφθαλμιάτρων εφαρμόζει σύγχρονες μεθόδους

θεραπείας :Laser Φωτοπηξία

Φωτοδυναμική ΘεραπείαΕνδοϋαλοειδικές εγχύσεις

Anti-VEGF

To τμήμα βυθού στο ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ

λειτουργεί καθημερινά, κατόπιν ραντεβού.

ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝΒασ. Σοφίας 64 - 2ος όροφος

Αθήνα


στη μάχη κατά του διαβήτη

Θανάση, που ήδη είχε ξεκινήσει μια προσπάθεια σαν ερασιτέχνης δρομέας, τρέχοντας αρκετούς Μαραθώνιους με αποκορύφωμα έναν αγώνα βουνού στο Παρανέστι Δράμας 110 χλμ, άρχισε δειλά η ενασχόλησή μου με το τρέξιμο. Οι δυσκολίες, που συνάντησα στην αρχή, δεν με πτόησαν. Θυμάμαι ότι, δεν μπορούσα να τρέξω πάνω από 3χλμ χωρίς να σταματήσω για να πάρω μια ανάσα. Δεν το έβαλα κάτω, πείσμωσα. Σταδιακά, οι αντοχές μου βελτιώθηκαν. Καθημερινά έπαιρνα κουράγιο από την ευκολότερη ρύθμιση του σακχάρου και η ζωή μου γινόταν συνεχώς καλύτερη. Το τρέξιμο έγινε αναπόσπαστο κομ-μάτι της ζωής μου. Έχοντας πάντα στο πλευρό μου την γυναίκα μου Σωτηρία, άρχισα να παίρνω μέρος σε αγώνες δρόμου, έγινα επίσης μέλος του Σ.Δ.Υ.Θ –Σύλλογος Δρομέων Υγείας Θεσσαλο-νίκης-, ενός πολύ ενεργού συλλόγου, που απαρτίζεται από ανθρώπους που αγαπάνε το τρέξιμο και που έχει σταθεί δίπλα μου όπου τον χρειάστηκα. Οι προπονήσεις έγιναν πλέον συστηματι-κές και μπήκανε στόχοι για την παρου-σία μου σε συγκεκριμένους αγώνες. Τό-

τε σκέφτηκα να γίνει η δική μου μικρή προσπάθεια εφαλτήριο και για άλλους διαβητικούς, των οποίων η ζωή μπορεί να βελτιωθεί με τον αθλητισμό. Διαβή-της και αθλητισμός μπορούν και πρέπει να συνυπάρχουν. Η διάδοση αυτού του μηνύματος έγινε πλέον ο επόμενος στόχος μου. Ακολούθησε η συμμετοχή μου σε αρκετούς αγώνες δρόμου. Στις 6 Απριλίου 2014 πήρα μέρος στον Μα-ραθώνιο Μέγας Αλέξανδρος. Είχα τυ-πωμένο στο μπλουζάκι μου ένα μήνυ-μα για τον διαβήτη, η ανταπόκριση, που είχα από τους φίλους δρομείς, αλλά και τον κόσμο, που παρακολουθούσε τον αγώνα, ήταν συγκινητική. Σε πολλούς έκανε εντύπωση ένας διαβητικός να παίρνει μέρος σε έναν αγώνα 42 χλμ. Η συναισθηματική φόρτιση στην έναρξη του Μαραθωνίου ήταν μεγάλη. Ένιωθα σε κάποιο βαθμό υπεύθυνος για την δι-άδοση του μηνύματος για τα οφέλη του αθλητισμού στις ζωές των διαβητικών. Σε όλο τον αγώνα είχα δίπλα μου τον αδερφό μου, που λόγω τραυματισμού με συνόδευε με ποδήλατο. Τερμάτισα άνετα σε 4 ώρες, με δάκρυα χαράς, με τους δικούς μου ανθρώπους να με

περιμένουν στον Λευκό Πύργο.Τα οφέλη, που έχω βιώσει από την ενασχόλησή μου με το τρέξιμο, είναι πολλαπλά. Η ευκολία, με την οποία έχω ρυθμίσει τον διαβήτη μου, η καλή κατάσταση της υγείας με μηδενικές επιπλοκές, η πνευματική και σωματική ευεξία μετά από κάθε προπόνηση, οι σχέσεις, που έχω συνάψει με τους φί-λους δρομείς, είναι τα πρώτα, που μου έρχονται στο μυαλό. Στην προσπάθεια μου να επικοινωνήσω το μήνυμα ότι, αθλητισμός και διαβήτης μπορούν και πρέπει να συνυπάρχουν, αρωγός στέ-κεται η Νovo Νordisk η οποία υποστη-ρίζει ένα παγκόσμιο έργο το «Changing Diabetes», μέρος του οποίου είναι και το πρόγραμμα «Team Novonordisk, που στόχο έχει να βοηθήσει αθλητές με διαβήτη να διαδώσουν το μήνυμα της σημασίας της άσκησης για τους διαβητικούς. Ευελπιστώ από την πλευ-ρά μου να συμμετάσχω και εγώ σε πολλούς αγώνες δρόμου μεγάλων αποστάσεων και να γίνω μέρος της προσπάθειας αυτής. Επίσης ευχαρι-στώ τις εταιρείες FORA Diamond και Μedicore Hellas για τη στήριξη τους. x


σωματικήάσκηση

Η σημασία της άσκησηςγια τα άτομα με διαβήτη

Χαρούλα Μακροπούλου, πτυχιούχος ΤΕΦΑΑ Αθηνών με

ειδικότητα στον κλασσικό αθλητισμό personal trainer -συνιδρύτρια

και υπεύθυνη οργάνωσης προγραμμάτων γυμναστικής στην

εταιρεία Fitness Holiday

Είναι επιβεβαιωμένο επιστημονικά και έχουν γραφτεί πολλά άρθρα για το πόσο ωφέλιμη είναι η άσκηση για τους ασθενείς με διαβήτη.Οποιοδήποτε είδος άσκησης, εάν είναι ευχάριστο και ασφαλές, είναι και αποτε-λεσματικό στη διατήρηση της γλυκόζης σε καλά επίπεδα, στη μείωση της πα-χυσαρκιας, στην καλή κυκλοφορία του αίματος, στον έλεγχο της υπέρτασης και φυσικά στη δημιουργία αισθήματος ευ-εξίας και χαράς. Προωθώ την άθληση και τη φυσική δραστηριότητα άδω και 20 χρόνια, με κύριο μέλημα την βελτίω-ση της υγείας σε σώμα άλλα και ψυχή. Τα τελευταία χρονιά συνειδητοποίησα οτι το λιγότερο εύκολο κομμάτι της προσπάθειας μου είναι να κάνω τους ανθρώπους να παραμείνουν εστια-σμένοι στο στόχο τους (την υγεία) και να γίνει η άθληση μια καθημερινή συνηθείας για όλη τους τη ζωή. Λένε οτι το πιο σημαντικό είναι να κανείς το πρώτο βήμα, στην άσκηση όμως ένα βήμα δεν φτάνει... Χρειάζονται πολλά καθημερινά βηματάκια για να γίνουν οι προσαρμογές που θα σας οδηγή-σουν στη βελτίωση της φυσικής σας κατάστασης. Δυστυχώς η γυμναστική δε δημιουργεί παρακαταθήκες. «Έκανα

γυμναστική όσο ήμουν νέος, άρα θα έχω καλή υγεία για πάντα». Αυτό βέ-βαια δεν ισχύει. Θέλει συνεχή και εστι-ασμένη προσπάθεια για να έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε στην υγεία άλλα και την εξωτερική εμφάνιση μας. Έρευνες έχουν αποδείξει οτι η τακτική άσκηση μπορεί να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας για άτομα με διαβήτη τύπου I. Οφείλουμε όμως, όχι μόνο να ενθαρρύνουμε αυτά τα άτομα να αρχίσουν γυμναστική, άλ-λα και να τα βοηθήσουμε να κάνουν τη γυμναστική τρόπο ζωής μαζί με τη σωστή διατροφή και τη φαρμακευτική αγωγή τους. Το πιο σημαντικό βήμα, λοιπόν, είναι να ξεκινήσετε να γυμνά-ζεστε, θέτοντας ένα ρεαλιστικό στόχο από τον όποιο δε θα αποκλίνετε. Προ-γραμματίστε επίσης τα προπονητικά σας βήματα γράφοντας τα και τοποθετώντας τα σε εμφανές σημείο (λόγου χάρη στο ψυγείο σας). Παράδειγμα: 3 φορές την εβδομάδα περπατώ στο πάρκο της περιοχής μου για 20 λεπτά νωρίς το πρωί και πριν πάω στη δουλειά μου. Ο στόχος σας πρέπει να είναι συγκεκρι-μένος, χωρίς αοριστίες, όπως «θέλω να ξεκινήσω περπάτημα» ή από Δευτέρα θα γραφτώ στο γυμναστήριο.


Δεν εγκαταλείπετε την άσκηση ακόμα κι αν δεν καταφέρνετε να είστε πάντα συνεπής. Σκεφτείτε θετικά, ενθαρρύ-νοντας συνεχεία τον εαυτό σας. Πολύ συχνά αθλούμενοι μου λένε οτι μετά από λίγο βαριούνται την άσκηση και αυτός είναι ένας από τους λογούς που εγκαταλείπουν. Βοηθάει εδώ ένας φίλος ή ένας γυμναστής για να σας κατευθύνει ή να γραφτείτε σε ένα γυμναστήριο. Διαλέγετε επίσης δραστηριότητες που σας ταιριάζουν και σας ευχαριστούν. Είναι πολλές οι δικαιολογίες που χρησιμοποιείτε για ν αποφύγετε την αθληση, όπως:•Δενέχωχρόνογιαναγυμνάζομαι

•Δενέχωξαναγυμναστείστηζωήμου

•Είμαιπολύκουρασμένοςμετάτηδουλειά

•Δενέχωτονκατάλληλοεξοπλισμό(π.χ.ρούχα,παπούτσια)

•Ντρέπομαιότανμεκοιτούνναγυμνάζομαι

•Φοβάμαιοτιθαπάθωυπογλυκαιμία

•Σκάφτομαιοτιθαβαρεθώ•Δενέχωχρήματαγιαναγραφτώστογυμναστήριο

•Φοβάμαιοτιθατραυματίσωταποδιάμουκαιάλλα.

Γι’ αυτό πριν ξεκινήσετε φροντίστε να ενημερωθείτε σωστά, συζητήστε τους φόβους σας με το γιατρό σας, ζητήστε τη βοήθεια ενός κατάλληλου γυμναστή και τη συμπαράσταση της οικογενείας και των φιλών σας, άλλα να θυμάστε οτι αυτός που θα πάρει την τελική απόφαση και την ευθύνη είστε εσείς!Ένας άλλος πολύ σημαντικός παράγο-ντας στην άθληση ατόμων με διαβήτη τύπου I είναι η ασφάλεια. Το να αυ-ξάνουμε το επίπεδο της φυσικής μας δραστηριότητας είναι ωφέλιμο στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Κάλο θα ήταν όμως να ακολουθήσετε κάποιους κανόνες για να είναι η άσκηση διασκε-δαστική και ασφαλής.•Επισκεφτείτετογιατρόσαςπρινξεκινήσετεκαικάντεέναγενικότεροέλεγχοσεκαρδιά,μάτια,νεφράκαινευρικόσύστημα

•Ελέγχετετηγλυκόζηστοαίμαπρινξεκινήσετετοπρόγραμμαγυμναστικής(100-250mg/dL)

•Συνιστώνται5-10λεπτάπροθέρμανσηςμεαερόβιαάσκησηκαιstretchingκαι5

λεπτάαποθεραπεία•Αποφύγετενααθλείστεότανέχειπολύζέστηήπολύκρύο.Σ’αυτέςτιςπεριπτώσειςεπιλεγούμεεσωτερικούςχώρους

•Πίνετενερόπριν,κατάτηδιάρκειακαιμετάτηνάσκηση

•Καταναλώνετευδατάνθρακες,προσαρμόστετηδόσητηςινσουλίνηςκαιελέγξετετηγλυκόζηκάθεφοράπρινξεκινήσετενααθλείστε.Έτσιμειώνετετηνπιθανότηταπρόκλησηςυπογλυκαιμίας

•Ενημερώνετεπάντατογυμναστήκαιτουςσυναθλούμενουςσαςγιατηνασθένειασας

•Ελέγχετετηνκατάστασητωνποδιώνσαςμετάαπόκάθεπροπόνηση.Χρησιμοποιείτεσωστάπαπούτσιακαικάλτσες

•Σταματάτεαμέσωςτηνάσκησηανδενιώθετεκαλά,καιενημερώνετετογιατρόσαςγιακάθεσύμπτωμαπουπαρατηρείτε

Οραματιστείτε το σώμα που θέλετε γεμάτο υγεία και ενεργεία και αφήστε τη γυμναστική να γίνει το μέσο που θα σας οδηγήσει σε αυτό! x

σωματικήάσκηση

✔ Υπέροχη Γεύση

✔ Υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες

✔ Μειωμένη περιεκτικότητα σε αλάτι

Multiseed Bread Mixγια Πολύσπορα ΑρτοσκευάσματαΧαμηλού Γλυκαιμικού Δείκτη*

Από τον φούρνο της γειτονιάς σας!

Πιστοποίηση Πανεπιστημίου Oxford Brookes, School of Life Sciences, Nutrition and Food Science Group, UK*

LowGi_ad_nologo_21x28_2.indd 1 16/5/14 6:05 μ.μ.


Η θεραπευτική αξία της κανέλας στο σακχαρώδη διαβήτη

Η κανέλα αποτελεί ένα από τα αρχαι-ότερα μπαχαρικά με προέλευση από τη νοτιοανατολική Ασία. Παράγεται από τον φλοιό των δέντρων του γέ-νους Cinnamomum. Η Σρι Λάνκα ήταν παραδοσιακά ο κύριος εξαγωγέας κανέλας και οι ιστορικές αναφορές φθάνουν μέχρι την αρχαία Αίγυπτο του 1400 π.Χ. Στην Ευρώπη η κανέλα ήρθε τον 16ο αιώνα από τους Πορτο-γάλους. Το είδος, που εισήχθη, ήταν το Cinnamomum zeylancium, το οποίο και αναφέρεται ως πραγματική κανέλα. Στο πέρασμα του χρόνου η κανέλα χρησιμοποιήθηκε στην ιατρική για ένα εύρος παθήσεων, όπως οι ρευματι-σμοί, τα τραύματα, η διάρροια, οι πονο-κέφαλοι και το κοινό κρυολόγημα. Τα τελευταία χρόνια έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοι-νότητας σε σχέση με τη συμπληρω-ματική χρήση της στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη. Η διερεύ-νηση των πιθανών δράσεων, που ασκεί, έχει αρχίσει εδώ και είκοσι

χρόνια και αφορά τον πιθανό ρόλο της στην πρόληψη και την αντιμετώ-πιση της αντίστασης στην ινσουλίνη, του μεταβολικού συνδρόμου και του σακχαρώδη διαβήτη.Η κανέλα περιέχει μια πληθώρα θρε-πτικών συστατικών, όπως είναι οι πο-λυφαινόλες, η ευγενόλη, η κανελαλ-δεΰδη, αλλά και ιχνοστοιχεία, όπως το ασβέστιο, το χρώμιο, ο χαλκός, το ιώδιο, το μαγγάνιο, ο σίδηρος, ο φώ-σφορος, το κάλιο και ο ψευδάργυρος. Περιέχει επίσης και διάφορες βιταμίνες και το πλήθος όλων αυτών των θρε-πτικών συστατικών καθιστά δύσκολο τον προσδιορισμό του συστατικού κλειδιού, που επιδεικνύει τις ευεργετι-κές δράσεις. Ένα από τα συστατικά της, που ξεχωρίζουν, είναι η κανελαλδεΰ-δη, φαίνεται να έχει ινσουλινότροπο δράση, η οποία εκφράζεται με την προαγωγή της παραγωγής ινσουλίνης μεταγευματικά και την αύξηση της διά-θεσης ινσουλίνης. Τελευταίες μελέτες έχουν καταφέρει να εντοπίσουν πως

Παπαμίκος Βασίλειος, νοσοκομειακός διαιτολόγος

ΓΝΑ - Κοργιαλένειο-Μπενάκειο, MSc κλινικός διαιτολόγος -

διατροφολόγος, Πανεπιστημίου Γλασκώβης, MSc healthcare manager, Πανεπιστημίου Αθηνών, πτυχιούχος

διαιτολόγος - διατροφολόγος, Χαροκοπείου Πανεπιστημίου

διατροφή & άμυνα

τα ενεργά συστατικά της είναι υδατο-διαλυτά και συγκεκριμένα τα τύπου Α διπλά συζευγμένα πολυμερή της προκυανιδίνης. Τα συστατικά αυτά συ-νήθως απαντώνται σαν τριμερή και τε-τραμερή στοιχεία των φλαβονοειδών, κατεχίνη και επικατεχίνη και κατέχουν πανίσχυρες αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Τα συζευγμένα πολυμερή της προ-κυανιδίνης προάγουν την έκφραση μεταγραφικών παραγόντων, μέσω ενεργοποίησης των PPARs (υποδοχείς ορμονών στον πυρήνα των κυττάρων του ήπατος και του φαιού λιπώδους ιστού), οι οποίοι εμπλέκονται στην ρύθμιση της ινσουλινοαντίστασης και της λιπογένεσης. Σε αυτό συνηγορούν και δεδομένα από μελέτες in vitro, που υποδεικνύουν πως η δράση της κανέλας προσομοιάζει με αυτή των γλιταζονών. Με αυτόν τον τρόπο η κατανάλωση κανέλας φαίνεται πως έχει σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση του μεταβολισμού της γλυκόζης και των λιπιδίων.

Η κανέλα επιδεικνύει επίσης αντιφλεγ-μονώδεις και αντιβακτηριδιακές ιδιότη-τες. Τα δεδομένα, που μας παρέχουν οι κλινικές μελέτες, είναι αντικρουόμενα. Κάποιες μελέτες δε βρήκαν καμία ευεργετική δράση, ενώ σε άλλες δι-απιστώθηκε βελτίωση των επιπέδων χοληστερόλης, της συστολικής αρτη-ριακής πίεσης, της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και των μεταγευματικών επιπέδων γλυκόζης του αίματος. Το μο-ναδικό εύρημα, που επαληθεύεται στις περισσότερες μελέτες, είναι η βελτίω-ση των επιπέδων γλυκόζης νηστείας.Οι αιτίες της ετερογένειας των αποτε-λεσμάτων ίσως οφείλονται στο εύρος των διαφορετικών τύπων κανέλας, που χρησιμοποιήθηκαν στις διάφορες με-λέτες. Τα είδη της εμπορικά διαθέσιμης κανέλας είναι πολλά με διαφορετικές ιδιότητες και δράσεις το καθένα. Η χημι-κή σύσταση ακόμα και του ίδιου τύπου κανέλας διαφέρει, ανάλογα με τη γεω-γραφική προέλευση και την προετοι-μασία της. Επιπρόσθετα, η ποσότητα

της ενεργής κανελαλδεΰδης μπορεί να διαφέρει ανάμεσα στα είδη κανέλας. Η μορφή της κανέλας, φαρμακευτική, ή βοτανική, έχει τη σημασία της. Είναι γεγονός πως, τα βοτανικά προϊόντα δεν υφίστανται την ίδια επεξεργασία με τα φαρμακολογικά προϊόντα. Στις περισσό-τερες μελέτες έχουν χρησιμοποιήσει το είδος Cinnamomum cassia, ενώ σε άλ-λες δε διευκρινίζουν ποιο είδος χρησι-μοποιήθηκε. Ακόμα, σε κάποιες μελέτες χρησιμοποιείται μόνο το υδατοδιαλυτό εκχύλισμα κανέλας και όχι ολόκληρο το μπαχαρικό. Η χρήση του εκχυλίσμα-τος ίσως συμβάλλει στην αύξηση της συγκέντρωσης των ενεργών συστα-τικών. Η ευεργετική της δράση στην ευαισθησία στην ινσουλίνη αναμένεται να είναι εντονότερη στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, στους οποίους η νόσος έχει εξελιχθεί, παρά σε εκείνους με ήπια, ή μέτρια ινσουλινοαντίσταση. Αντιπαράθεση επίσης υπάρχει στο αν οι πολυφαινόλες της κανέλας, που αποτελούν το ενεργό συστατικό

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/2014 59

διατροφή & άμυνα

κλειδί, απορροφώνται στο έντερο και στο αν τελικά αυξάνονται τα επίπεδά τους στην κυκλοφορία του αίματος. Δεν είναι επίσης ξεκάθαρο, αν οι πο-λυφαινόλες της κανέλας δρουν μέσω αλλαγής της έκφρασης των γονιδίων, ή μέσω άλλων μηχανισμών.Ανακεφαλαιώνοντας, φαίνεται πως η κανέλα έχει ευεργετική δράση στα επίπεδα νηστείας γλυκόζης του αίματος, αλλά οι υπόλοιπες δρά-σεις της σε άλλες παραμέτρους δε στοιχειοθετούνται επαρκώς. Ακόμα επικρατεί αντιπαράθεση στην επι-

στημονική κοινότητα για τις ευερ-γετικές δράσεις της κανέλας στον σακχαρώδη διαβήτη. Τα διαθέσιμα δεδομένα απέχουν αρκετά από το να χαρακτηριστούν συμπερασματικά και πλήρως επαληθεύσιμα στους διάφορους πληθυσμούς. Παρά τα ετερογενή δεδομένα και λαμβάνο-ντας υπόψη τον αριθμό των μελετών με θετικά ευρήματα σε ασθενείς με αρρύθμιστο διαβήτη τύπου 2 η κα-νέλα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν μια λογική εναλλακτική επιλογή σε αυτόν τον πληθυσμό. Το χαμηλό

κόστος, το γεγονός πως ανήκει στα μη συνταγογραφούμενα σκευάσμα-τα, αλλά κυρίως το χαμηλό προφίλ κινδύνου, συνηγορούν στην επικου-ρική της χρήση στη συμβατική φαρ-μακοθεραπεία. Επιπρόσθετα, επειδή η μορφή της κανέλας ως μπαχαρικού αποτελείται από διάφορα είδη, που μπορεί να μην παρουσιάζουν όλα ευγλυκαιμική δράση, ίσως θα ήταν συνετότερο να προτιμηθεί η συμπλη-ρωματική της χρήση με τη μορφή της αρωματικής κανέλας (κινέζικη κανέλα, ή κανέλα cassia). x

Τα επιστημονικά δεδομένα της σύγχρονης διατροφής εξελίσσονται ταχύτατα και η βιομηχανία τροφίμων, ανταποκρινόμενη σε αυτές τις αλλαγές, καινοτομεί προσφέ-ροντας νέα προϊόντα με ευεργετικά οφέλη και σημαντικά πλεονεκτήματα. Το γλυκό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που μέχρι και πρόσφατα ήταν ενοχοποιη-μένο και όχι τόσο συμβατό σε ένα ισορρο-πημένο διαιτολόγιο. Ευτυχώς όμως, που στη σύγχρονη διατροφή κανένα τρόφιμο δεν μπορεί από μόνο του να θεωρηθεί «κακό», ή «παχυντικό». Τα γλυκά μπορούν να αποτελούν μέρος της διατροφής τόσο των παιδιών, όσο και των ενηλίκων, αρκεί να επιλέγονται οι καλύτερες προτάσεις επιδορπίων και να καταναλώνονται με μέτρο, ακόμα και κάθε μέρα.

Και όταν λέμε «καλύτερες προτάσεις» εννοούμε ισορροπημένα επιδόρπια, όπως τα Sweet & Balance της ΓΙΩΤΗΣ, που αποτελούν μια νέα γενιά επιδορπίων. Δεν περιέχουν ζάχαρη, αλλά το φυσικό γλυ-καντικό από το φυτό stevia*, δίνουν λίγες θερμίδες και χαμηλά λιπαρά, ενώ περιέ-χουν και φυτικές ίνες. Πρόκειται, λοιπόν, για μια πραγματικά καινοτόμα σειρά επι-

δορπίων, που πρόσφατα αναγνωρίστηκε για τη μοναδικότητά της και με το Βραβείο Καινοτομίας του θεσμού Made in Greece.

Είναι ιδανικά για όσους προσέχουν τη δια-τροφή τους, όχι μόνο για λόγους εμφάνισης, αλλά και για λόγους υγείας. Συγκεκριμένα, είναι κατάλληλα και για άτομα με διαβήτη*. Τα άτομα με υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ή αυτά που παρουσιάζουν δυσκολίες στο μεταβολισμό γλυκόζης (ινσουλινοαντί-σταση, ή δυσανεξία στη γλυκόζη), μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά από τη συγκε-κριμένη καινοτομία της βιομηχανίας τροφί-μων. Ο λόγος είναι πως, τόσο η stevia, όσο και το ισορροπημένο διαθρεπτικό προφίλ των επιδορπίων Sweet & Balance, συμβάλ-λουν στο να μην αυξάνονται απότομα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Επιπλέον, τα επιδόρπια αυτά περιέχουν φυτικές ίνες, οι οποίες διευκολύνουν, αφενός την ομαλή λειτουργία του γα-στρεντερικού συστήματος και αφετέρου συμβάλλουν στην αποτελεσματική ρύθ-μιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Είναι, επίσης, κατάλληλα για άτομα, που προσέχουν το σάκχαρό τους, αλλά και γι’

αυτά, που επιθυμούν τον αποτελεσματικό-τερο έλεγχο του σωματικού τους βάρους. Τα Sweet & Balance διαθέτουν μεγάλη ποικιλία, που κάνουν την ισορροπημένη διατροφή πραγματική απόλαυση, καθώς η γεύση τους προκαλεί μία ευχάριστη έκπληξη στον ουρανίσκο. Σοκολάτα και σοκολατάκια, μιλφέιγ, κέικ, mousse σοκο-λάτας, κρέμα καραμελέ, τούρτα cream & cookies, τσηζκέικ είναι μερικές μόνο από τις προτάσεις Sweet & Balance, που έχουν δημιουργήσει ήδη ένα πιστό κοινό.

Η νέα γενιά επιδορπίων Sweet & Balance έκαναν το όνειρο πραγματικότητα. Όλοι μπορούν να απολαμβάνουν ένα λαχταρι-στό γλυκό χωρίς τύψεις. Άλλωστε, τα Sweet & Balance δημιουργήθηκαν για αυτούς, που ζουν χωρίς ζάχαρη, αλλά δεν ζουν χωρίς γλυκό.

Βρείτε όλες τις πληροφορίες για τις κλι-νικές μελέτες και τα προϊόντα Sweet & Balance στο www.sweetandbalance.gr

*Μπορεί να χορηγηθεί στο πλαίσιο ενός διαιτο-λογίου μειωμένων σακχάρων με την κατάλληλη καθοδήγηση και σύμφωνη γνώμη ειδικού γιατρού, ή διατροφολόγου.

Γλυκό; Επιτέλους, όλοιμπορούν να το απολαμβάνουν

δελτίατύπου



Η ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ- ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε. είναι στην ευχάριστή θέση να ανακοινώσει την κυκλοφορία ενός νέου καινοτόμου προϊόντος, του Cacipliq20®RGTA®, για την αποτελεσματική επούλωση των χρόνιων πληγών του δέρματος.

Το Cacipliq20® RGTA® ανήκει στην οικογένεια των αναγεννητικών πα-ραγόντων, οι οποίοι είναι τεχνητά βι-οδιασπώμενα πολυμερή γλυκόζης και η χρήση του ενδείκνυται για την επούλωση των χρόνιων πληγών του δέρματος, όπως:

◊ έλκη διαβητικού ποδιού ◊ φλεβικά έλκη ◊ αρτηριακά έλκη ◊ έλκη από πί-εση, καθώς και για τον πόνο, που αυτά προκαλούν.

Το Cacipliq20® RGTA® ανήκει στις ιατρικές συσκευές, είναι εύκολο στην εφαρμογή και δίνει λύση σε έλκη, που δεν παρουσίαζαν επούλωση για μήνες, προάγοντας την ανάπλαση του ιστού.

Βιβλιογραφίες :Φ.Ο.Χ. Cacipliq20® RGTA®Sl im I . e t a l , J o ur n a l o f Wo un d Technology,2012;17:16-20

Νέος μετρητής από την Parapharm Int. S.A:TRUEresult twist 2

Σύστημα μέτρησης γλυκόζης αίματος της NIPRO από την Parapharm Int. S.A

Μετά την επιτυχημένη παρουσίαση στις Ηνωμένες Πολιτείες κυκλοφό-ρησε και στην Ελλάδα o νέος μετρη-τής γλυκόζης αίματος TRUEresult twist 2. Ζυγίζει μόνο 17gr., έχει ύψος 1.8cm, μνήμη 500 μετρήσεις, θύρα USB για μεταφορά δεδομένων και πρόγραμμα για σωστή διαχείρι-ση των αποτελεσμάτων.

Ο μετρητής TRUEresult twist 2 είναι πολύ εύκολος στη χρήση, χω-ρίς κωδικό, με ταινίες GDH-FAD και πολύ μικρό δείγμα αίματος(μόλις 0,5ml). Ο νέος μετρητής θα κάνει τη διαφορά στην μέτρηση της γλυκόζης στα άτομα με διαβήτη, που χρειάζο-νται πολλές και ακριβείς μετρήσεις.

Με το σύνθημα «Parapharm ο σύμ-μαχός σου στο διαβήτη» η εταιρεία διεκδικεί πλέον άξια την πρώτη θέ-ση στη φροντίδα των ατόμων με διαβήτη.

δελτίατύπου

1D.T. C

AC20 11_2013

Αν, το πόσο φαγητό θα βάλετε στο πιάτο σας, μοιάζει με σπαζοκεφαλιά για τα άτομα με διαβήτη, η Menarini diagnostics σας παρουσιάζει, σε συ-νεργασία με τη MedNutrition, το Meal Measure Plate.

Tι είναι το Meal Measure Plate; Είναι ένα πολύ χρήσιμο gadget διατροφής, που σας απαλλάσσει από τη χρήση του ζυ-γού της κουζίνας και όλων των άλλων

σκευών, που χρησιμοποιούσατε μέχρι σήμερα, για να μετρήσετε το φαγητό, που τρώτε (κούπες, φλιτζάνια, κουτάλια κ.ο.κ.). (www.mealmeasureplate.gr)

H Menarini diagnostics παρέχει το Meal Measure Plate ΔΩΡΕΑΝ στα μέλη του Club Προνομίων «Ελέγχουμε το Διαβή-τηTM». Μάθετε περισσότερα καλώντας στην εξειδικευμένη γραμμή διαβήτη 801-11-44400.

Συνεργασία της Menarini diagnostics και του Mednutrition.gr

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ - ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΣΤΑ ΕΞΗΣ ΣΗΜΕΙΑ:

Αποστείλατε τα στοιχεία σας στο fax: 210 88 38 118, ή μπορείτε να αποστείλετε την αίτηση στα γραφεία της ΕΛΟΔΙ, Γ΄ Σεπτεμβρίου 90, 104 34, Αθήνα ή ηλεκτρονικά στο www.elodi.org.Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο 210 88 38 113 (09:00 - 13:00).

‘Όνομα - Επώνυμο: ............................................................................................................................................Διεύθυνση: .........................................................................................................................................................Περιοχή: .............................................................................................................................................................ΤΚ:.......................................................................................................................................................................Τηλέφωνο: ..........................................................................................................................................................e-mail: .................................................................................................................................................................

Στοιχεία συνδρομητή

Υπογραφή:

Επιθυμώ να λαμβάνω το περιοδικό:σε έντυπη μορφή

σε ηλεκτρονική μορφή

→ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΦΙΛΩΝ Ν. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΚΑΙ ΙΘΑΚΗΣ «ΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ»

Σουηδίας 68, Αργοστόλι Κεφαλονιάς T. 6937 416600 / [email protected]

→ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΑΓΩΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΝΕΑΝΙΚΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ | ΠΕΑΝΔ Μακρυνίτσας 12-14 , Αθήνα / T. 210 77 96 660, F. 210 77 96 461 / www.peand.gr / [email protected]

→ ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΑΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΗ | ΠΑΣΥΝΕΔ

ΠΑΓΝΗ Βούτες Ηρακλείου Κρήτης / T. 6973 500 783, 2810 31 2501 / pasined.gr / [email protected]

→ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΑΛΗΝΟΣ Θεοφιλοπούλου 16, 117 43, Αθήνα T. 210 92 26 798, / www.galinos.org.gr [email protected]

→ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ Ορφέως 14 (Παλαιό Νοσοκομείο), Σέρρες T/F. 23210 58 791 / [email protected]

→ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ 3ης Σεπτεμβρίου 90, Αθήνα / T. 210 88 38 118

→ ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ Σκουφά 29, 41222 , Λάρισα, Τ: 2410 2524 31 [email protected]

→ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΜΑΘΙΑΣ Σωφρονίου 25, 59 200, ΚΑΠΗ Νάουσας, Νάουσα T. 23320 24 947

→ ΕΝΩΣΗ ΓΟΝΕΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ Λεωφ.Νίκης 3, Θεσσαλονίκη / T. 2310 223518, F. 2310 223 595 / www.diabetic.gr / [email protected]

→ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ | ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ Εθν. Αντιστάσεως 11, 50 200, Πτολεμαϊδα T. 24630 28 188 / [email protected] www.diabitiki-poria.gr

→ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ Ν.ΗΜΑΘΙΑΣ «ΓΛΥΚΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ» Σοφρωνίου 25 (ΚΑΠΗ Νάουσας) Νάουσα, 59 200 Τ. 2332024947

→ ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ Σκουφά 29, 41 222, Λάρισα / T. 2410 25 24 31

→ ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΑΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΗ | ΠΕΝΔΙ

Μπουμπουλίνας 4, 454 45, Ιωάννινα, T/F. 26510 73 634 / [email protected]

Αν δεν βρίσκετε το περιοδικό μας

σε ένα από τα παραπάνω

σημεία διανομής,

a επικοινωνήστεμεταγραφείατηςΕΛΟΔΙ(Γ'Σεπτεμβρίου90,

10434,Αθήνα)

aενημερωθείτεστοwww.elodi.org

a ήαποστείλατετηνπαρακάτωαίτησησυνδρομής

Σύλλογοιατόμωνμεσακχαρώδηδιαβήτη Σεόλαταδιαβητολογικάκέντραπανελλαδικά(βλ.σελίδες62-63)

σημείαδιανομής

Γίνετε δωρεάν συνδρομητές στο περιοδικόΣακχαρώδης Διαβήτης - Φροντίδα για όλους

Αθήνα> Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών

«Αττικόν», Β΄ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Ρίμινι 1, ΤΚ 12462, Χαϊδάρι, T: 210 5831000, 210 5832013 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 5326454

> Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «Αγία Σοφία», Α Παιδιατρική Κλινική Παν. Αθηνών, Μ. Ασίας & Θηβών, ΤΚ 11527, Αθήνα, Τ: 213 2013451, 210 7496312 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7795538

> Γ.Ν. Αθηνών «Αλεξάνδρα», Β. Σοφίας 80, ΤΚ 11528, Αθήνα, Τ: 210 7770501-4, (εξωτ. ιατρείο),

Τ: 210 3381392, fax: 210 7770473> Γ.Ν. Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», Λ. Μεσογείων

154, ΤΚ 15669, Παπάγου, Τ: 210 7768000, 210 7768283 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7705980

> Γ.Ν. Αθηνών «Ιπποκράτειο», Β΄ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Β. Σοφίας 114, ΤΚ 11527, Αθήνα, Τ: 210 7769000, 213 2088333 (εξωτ. ιατρείο) fax: 213 2088646

> Περιφερειακό Γ.Ν. Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ.», Ερυθρού Σταυρού 1, Αμπελόκηποι, ΤΚ 11526, Αθήνα, T: 210 6414000, 210 6414737 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 6414800

> Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «Π.& Α. Κυριακού», Λεωφ. Μεσογείων 24, ΤΚ 10024, Αθήνα, Τ: 213 2009800, 210 7726856 (εξωτ. ιατρείο), 213 2009856

> Γ.Ν. Αθηνών «Λαϊκό», Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Αγ. Θωμά 17, ΤΚ 11527, Αθήνα, Τ: 210 7456000, 210 7456874 (εξωτ. ιατρείο), 210 7456294 Τετ., 210 7456308 Πέμ., fax: 210 7791839

> Ν.Γ.Ν. «Ο Ευαγγελισμός», ενδοκρινολογικό τμήμα, Υψηλάντου 45, ΤΚ 10676, Αθήνα, Τ: 210 7201000, 210 7201258 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7291808

> Ν.Γ.Ν. Αθηνών ΝΙΜΤΣ, Μονής Πετράκη 12, ΤΚ 11521, Αθήνα, Τ: 210 7288001, 210 7288111 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7297958

> Γ.Ν. Αθηνών «Πολυκλινική», Πειραιώς 3, ΤΚ 10552, Αθήνα, Τ: 210 5276000, 210 5276222 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 5202944

Πειραιάς> Γ.Ν.Π. «Άγιος Παντελεήμων», Δημ.

Μαντούβαλου 3, ΤΚ 18484, Nίκαια, Τ: 213 2077000, 213 2077660 (εξωτ. ιατρείο), fax: 213 2076426

> Γ.Ν. Πειραιά «Τζάννειο», Αφεντούλη & Ζαννή 1, ΤΚ 18536, Πειραιάς, Τ: 210 4592000, 210 4592174 & 583, (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 4511709

Θεσσαλονίκη> Π.Γ.Ν.Θ. «ΑΧΕΠΑ», Α’ Παθολογική Κλινική

Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Στ. Κυριακίδη 1, ΤΚ 54636, Θεσσαλονίκη, Τ: 2313303316 (ραντεβού), 2310 9933369 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 994608

> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Β’

Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντινουπόλεως 49, ΤΚ 54642, Θεσσαλονίκη, Τ: 2310 89200, 2310 892101, 2310 892616, (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 856075

> Γ.Π.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Γ΄ Παθολογική Κλινική, περιφ. οδός Θεσσαλονίκης, Ν. Ευκαρπία, ΤΚ 56403, Ν. Ευκαρπία Θεσσαλονίκης, Τ: 2313 323000 (εξωτ. ιατρείο) (εσωτ. 4226 ή 4248), fax: 2310 321862

Ιωάννινα> Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων,

Λεωφ. Σταύρου Νιάρχου, ΤΚ 45500, Ιωάννινα, Τ: 26510 99111, 26510 99227 (εξωτ. ιατρείο), fax: 26510 46617

Πάτρα> Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Πατρών, ΤΚ 26110, Πάτρα, Τ:

2610 999111, 2610 969149 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2610 969168

[ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ]

Στερεά Ελλάδα / Αττική & Πειραιάς> Μαιευτικό Γυναικολογικό κέντρο Αθηνών

«Έλενα Ε. Βενιζέλου», πλ. Ε. Βενιζέλου, ΤΚ 11521, Αθήνα, Τ: 210 6402000, 210 6402261 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 6411156

> Π.Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «Π.&Α. Κυριακού», Θηβών & Λεβαδείας 3, TK 11527, Αθήνα, Τ: 213 2009000, 213 2009310 (εξωτ. ιατρείο), fax: 213 2009429

> Ν.Γ.Ν.Α. «Σπηλιοπούλειο», Δ. Σούτσου 21, TK 10671, Αθήνα, Τ: 210 6410445, 213 2023418 ή 418, (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 6446951

> Γ.Ν.Μ. 1ο Νοσοκομείο ΙΚΑ (Μελισσίων), τέρμα Ζαΐμη, TK 15127, Μελίσσια, Τ: 210 8106200, 210 8106262 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 8041837

> 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας, Π. Κανελλοπούλου 3, ΤΚ 15500, Χολαργός, Τ: 210

7463399, 210 7464093 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7715690> Γ.Ν.Ν.Θ. Αθηνών «Σωτηρία», Μεσογείων 152,

TK 11527, Αθήνα, Τ: 210 7778611-19, 210 7763194 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7778838

> Γ.Ν. Αθηνών «Σισμανόγλειο», Σισμανογλείου 1, Μαρούσι, ΤΚ 15126, Αθήνα, Τ: 210 8039001-60, 210 8039789 (εξωτ. ιατρείο), fax 210 8042700

> Γ.Ν.Ν. Αθηνών «Ελπίς», Δημητσάνης 7, TK 11522, Αθήνα, Τ: 210 6434001, 210 6494270 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 6445602

> Γ.Ν. Βούλας «Ασκληπιείο», Βασ. Παύλου 1, TK 16673, Βούλα, Τ: 213 2163000, 213 2163142 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 8923326

> Γ.Ν. Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων», Ενδοκρινολογικό Τμήμα, Δ. Μαντούβαλου 3,

Νίκαια, TK 18484, Νίκαια, Τ: 213 2077000, 213 2077448 (εξωτ. ιατρείο), fax.: 213 2076709

> Γ. Αντικαρκινικό Ν. Πειραιά «Μεταξά», Μπόταση 51, TK 18537, Πειραιάς, Τ: 213 2079670 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 4599774

> Γ.Ν.Α. «Γιώργος Γεννηματάς», λεωφ. Μεσογείων 154, TK 15669, Αθήνα, Τ: 213 2032000, 213 2032283-4, fax: 210 7705980

> Γ.Ν.Α. «Αγία Όλγα», Αγίας Όλγας 3-5, ΤΚ 14231, Ν. Ιωνία, Τ: 213 2057000, 213 2057222 (εξωτ. ιατρείο)

> Γ.Ν.Ε. «Θριάσιο», λεωφόρος Γ. Γεννηματά, ΤΚ 19018, Μαγούλα, Τ: 213 2028000, 213 2028774 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 5551243

> Γ.Ν.Α. «Η Παμμακάριστος», Ιακωβάτων 43, ΤΚ 11144, Αθήνα, Τ: 210 2284851, 210 2001100, 210 2001344 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 2020002

> Ν.Γ.Ν.Α. «Αμαλία Φλέμινγκ», 25ης Μαρτίου 14, ΤΚ 15126, Μελίσσια, Τ: 210 8030303, 210 8038371 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 8038399

> Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «Αγία Σοφία», Μ. Ασίας & Θηβών, TK 11527, Αθήνα, Τ: 210 7467000, 210 7467002 (εξωτ. ιατρείο), fax: 210 7797649

Ν. Βοιωτίας> Ν.Γ.Ν. Θηβών, Τσεβά 2, TK 32200, Θήβα, Τ: 22620

24444, 26623 50133 (εξωτ. ιατρείο), fax: 22620 25406

Ν. Δωρίδος> Ν.Γ.Ν. Άμφισσας, Οικισμός Δροσοχωρίου, TK

33100, Άμφισσα, Τ: 22650 28460, (εσωτ.: 171), fax: 22650 22086

Ν. Εύβοιας> Ν.Γ.Ν. Χαλκίδας, Γαζέπη 48, Χαλκίδα, TK 34100,

Τ: 22210 21901-10, 22210 35259 (εξωτ. ιατρείο), fax: 22210 85131

> Κ.Υ. Καρύστου, Πολ. Κάτσικα 56, ΤΚ 34001, Κάρυστος, Ν. Ευβοίας, Τ: 22243 50100, 22243 50104 (εξωτ. ιατρείο)

Ν. Φθιώτιδας> Ν.Γ.Ν. Λαμίας, Παπασιοπούλου Τέρμα, ΤΚ 35100,

Λαμία, Τ: 22310 63000, 22310 63087 (εξωτ. ιατρείο), fax: 22310 63324

Μακεδονία / Ν. Θεσσαλονίκης> Ν.Γ.Ν.Θ. «Άγιος Δημήτριος», Ελένης

Ζωγράφου 2, ΤΚ 54634, Θεσσαλονίκη, Τ: 2313 322100, 2313 322427 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2313 322205

> Ν.Α.Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύλος», Εθνικής Αντίστασης 161, Φοίνικας, ΤΚ 54625, Θεσσαλονίκη, Τ: 2310 493400 (τηλ. κέντρο), 2310 49353 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 451727

> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «ΑΧΕΠΑ», Β΄ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Στ. Κυριακίδη 1, ΤΚ 54636, Θεσ/νίκη, Τ: 2310 993111,

Οδηγός διαβητολογικών κέντρων

χρηστικά

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ | ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | 4-6/201462 63

2310 993375-6 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 994803> Ν.Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Γ. Γεννηματάς»

(κεντρικό), Εθνικής Αμύνης 41, ΤΚ 54635, Θεσσαλονίκη, Τ: 2310 211221, fax: 2310 210401

> Β΄ Γενικό Νοσοκομείο ΙΚΑ Θεσσαλονίκης, (Παναγία), Ν. Πλαστήρα 22, ΤΚ 55132, Κρήνη Θεσσαλονίκης, Τ: 2310 476936, fax: 2310 438322

> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Α Παιδιατρική Κλινική Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντινουπόλεως 49, ΤΚ 54642, Θεσσαλονίκη, Τ: 2313 312000, 2310 892462 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 992784

> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Α Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντινουπόλεως 49, ΤΚ 54642, Θεσσαλονίκη, Τ: 2313 312000, 2310 892394 & 96 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 819758

> Γ.Π.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Α Παθολογική Κλινική, περιφ. οδός Θεσσαλονίκης, Ν. Ευκαρπία, ΤΚ 56403, Ν. Ευκαρπία Θεσσαλονίκης, T: 2313 323000, 2310 693251-2, (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 321862

> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Γ. Παπανικολάου», ΤΚ 57010, Εξοχή, Θεσσαλονίκη, T: 2313 307000, 2313 307528 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2310 357603

> Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Αλεξ. Συμεωνίδη 2, ΤΚ 54351, Θεσσαλονίκη, T: 2310 898170

Ν. Κιλκίς> Νοσοκομείο Γουμένισσας, Μαυροπούλου

9, ΤΚ 61300, Γουμένισσα, Ν. Κιλκίς, Τ: 23430 41411, 23433 50321 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23430 428431

> Ν.Γ.Ν. Κιλκίς, Νοσοκομείου 1, ΤΚ 61100, Κιλκίς, Τ: 23413 51400, 23413 51671 / 51498 (εξωτ. Ιατρείο),

fax: 23413 51630

Ν. Πιερίας> Ν.Γ.Ν. Κατερίνης, 7ης Μεραρχίας 26, ΤΚ 60100,

Κατερίνη, Τ: 23513 50200, 23513 50251 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23513 50115

Ν. Χαλκιδικής> Ν.Γ.Ν. Χαλκιδικής, ΤΚ 63100, Πολύγυρος, T: 23710 20101, 23710 20248 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23710

23781

Ν. Δράμας> Γ.Ν.Ν. Δράμας, Τέρμα Ιπποκράτους, ΤΚ 66100,

Δράμα, Τ: 25210 23351-55, 25210 61458, 61433, (εξωτ. ιατρείο), fax: 25210 21883

Ν. Καβάλας> Ν.Γ.Ν. Καβάλας, Ύψωμα Βασιλάκη, ΤΚ 65500,

περιοχή Αγ. Σύλλα, Καβάλα, Τ: 2513 501100, 2513 501231-2 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2513 501548

Ν. Σερρών> Ν.Γ.Ν. Σερρών, 3ο χλμ Σερρών - Δράμας, ΤΚ

62100, Σέρρες, Τ: 23210 94500, 23210 94567 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23210 94713

Ν. Ημαθίας> Γ.Ν.Ν. Βέροιας, Ασωμάτων Βεροίας, ΤΚ 59100,

Βέροια, Τ: 23310 59100, 23313 51141 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23310 29920

> Ν.Γ.Ν. Νάουσας, Νοσοκομείου 3, ΤΚ 59200, Νάουσα, Τ: 23320 22200, 23320 59241 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23320 23422

Ν. Κοζάνης> Ν.Γ.Ν. Κοζάνης «Μαμάτσειο», Μαματσείου 1,

ΤΚ 50100, Κοζάνη, Τ: 24610 67600, 24613 52647 (εξωτ. ιατρείο), fax: 24613 52630

Ν. Πέλλης> Ν.Γ.Ν. Γιαννιτσών, Τέρμα Λάμπρου Κατσώνη, ΤΚ

58100, Γιαννιτσά, Τ: 23820 56200, 23820 56536 (εξωτ. ιατρείο), fax: 23820 26553

Νησιά Αιγαίου Πελάγους / Ν. Λέσβου> Ν.Γ.Ν. Μυτιλήνης «Βοστάνειο», Ε. Βοστάνη

48, TK 81100, Μυτιλήνη, Τ: 22510 57700, 22513 51540 (εξωτ. ιατρείο), fax: 22510 40366

Ν. Σάμου> Ν.Γ.Ν. Σάμου «Άγιος Παντελεήμων»,

Κεφαλοπούλου 17, TK 83100, Σάμος, T: 22730 83100 (τηλ. κέντρο), 22730 83499 - 83136 (εξωτ. ιατρείο), fax: 22730 28968 / Κέντρο Υγείας Καρλοβασίου 22730 32222

'Ηπειρος / Ν. Ιωαννίνων> Γ.Ν. Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα», λεωφόρος

Μακρυγιάννη, ΤΚ 45001, Ιωάννινα, Τ: 26510 80111, 26510 80444 - 80475 (εξωτ. ιατρείο), fax: 26510 31414

Θεσσαλία / Ν. Λάρισας> Πανεπιστημιακό Γ. Ν. Λάρισας, Μεζούρλο, TK

41110, Λάρισα, Τ: 2413 501000, 2413 502430 & 2431 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2410 611097

> Γ. Ν. Λάρισας, Τσακάλωφ 1, TK 41221, Λάρισα, Τ: 2410 230031, 2410 560384 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2410 535150

Ν. Μαγνησίας> Ν.Γ.Ν. Βόλου «Αχιλλοπούλειο», Πολυμέρη 134,

TK 38222, Βόλος, Τ: 24210 94200, 24213 51115 (εξωτ. ιατρείο), fax: 24210 36870

Ν. Τρικάλων> Ν.Γ.Ν. Τρικάλων, Καρδίτσης 56, TK 42100, Τρίκαλα,

Τ: 24313 50100, 24313 50721 (εξωτ. ιατρείο), fax.: 24310 37392

N. Καρδίτσας> Ν.Γ.Ν. Καρδίτσας, Τέρμα Ταυρωπού, 43100

Καρδίτσα, Τ: 24410 65555, 24413 51222 (εξωτ. ιατρείο, fax.: 24410 26313

Θράκη / Ν. 'Εβρου> Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης, Δραγάνα, ΤΚ 68100,

Αλεξανδρούπολη, Τ: 25510 74000, 25510 75520 (εξωτ. ιατρείο), fax: 25510 76420

Ν. Ξάνθης> Ν.Γ.Ν. Ξάνθης, Νεάπολη Ξάνθης, TK 67100, Ξάνθη,

Τ: 25410 47100, 25410 47261-262 (εξωτ. ιατρείο), fax: 25410 72139

Ν. Ροδόπης> Ν.Γ.Ν. Κομοτηνής, Σισμανόγλου 45, TK 69100,

Κομοτηνή, Τ: 25313 51100, 25313 51465 (εξωτ. ιατρείο), fax: 25313 51527

Νησιά Ιονίου Πελάγους / Ν. Ζακύνθου> Ν.Γ.Ν. Ζακύνθου, ΤΚ 59200, Ζάκυνθος, Τ: 26950

59100, 26950 59221 (εξωτ. ιατρείο), fax: 26950 42520

Ν. Λευκάδας> Ν.Γ.Ν. Λευκάδας, Βαλαωρίτου 24, ΤΚ 31100,

Λευκάδα, Τ: 26450 38200, 26450 38284 (εξωτ. ιατρείο), fax: 26450 25377

Κρήτη / Ν. Ηρακλείου> Γ.Ν. Ηρακλείου «Βενιζέλειο», Λ. Κνωσσού 363,

ΤΚ 71409, Ηράκλειο Κρήτης, Τ: 2810 368000, 2810 368174 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2810 368684

> Πε.Πα.Γ.Ν. Ηρακλείου, διασταύρωση Βουτών-Σταυρακίου, ΤΚ 71110, Βούτες Ηράκλειου, Τ: 2810 392111, 2810 392269 (εξωτ. ιατρείο), fax: 2810 542064

Ν. Χανίων> Ν.Γ.Ν. Χανίων «Άγιος Γεώργιος», Δημοκρατίας

81, 73134, Χανιά, Τ: 28210 22000, 28210 22594 (εξωτ. ιατρείο), fax: 28210 71112, 28210 22394

Πελοπόννησος / Ν. Αργολίδος> Ν.Γ.Ν. Άργους, Κορίνθου 191, ΤΚ 21200, Άργος, Τ: 27513 60290, 27510 24455, 27510 64128 (εξωτ. ιατρείο),

fax: 27510 24644

Ν. Αρκαδίας> Ν.Γ.Ν. Τρίπολης «Ευαγγελίστρια», Ερ. Σταυρού

(τέρμα), ΤΚ 22100, Τρίπολη, Τ: 2710 371700, 2710 371809 (εξωτ. ιατρείο), fax: 27103 38175

Ν. Κορινθίας> Ν.Γ.Ν. Κορίνθου, Λ. Αθηνών 53, ΤΚ 20100,

Kόρινθος, Τ: 27413 61400, 27413 61549 (εξωτ. ιατρείο), fax: 27410 20529, 27413 61300

↘ Ο οδηγός διαβητολογικών κέντρων είναι σύμφωνος με τα επίσημα στοιχεία του ΕΚΕΔΙ, όπως δημοσιεύτηκαν στις επίσημες λίστες του ΕΚΕΔΙ στις 7/7/2011



ανοικτόςδιάλογος

Μας ρωτάτε - σας απαντάμε

Στείλτε μας τις ερωτήσεις σας στο [email protected]

Είμαι 18 ετών και έχω διαβήτη εδώ και πέντε χρόνια. Παίζω ποδόσφαιρο σε μια τοπική ομάδα και κάνω προπονήσεις κάθε δεύτερη μέρα. Πολλές φορές μετά την προπόνηση το σάκχαρο μου είναι αυξημένο: 250-300. Άλλες φορές κάνω υπογλυκαι-μίες αρκετές ώρες μετά την προπόνηση. Πώς μπορώ να το ρυθμίσω;

Ο τρόπος που ο οργανισμός μας αντιδρά στην εντατική άθλη-ση δεν είναι πάντα ο ίδιος. Εξαρτάται από το πόσο γυμνασμέ-νοι ήμαστε και από την ένταση της σωματικής προσπάθειας. Όταν η ένταση περνάει κάποια όρια, που είναι διαφορετικά για τον καθένα, τότε αυξάνεται η παραγωγή κάποιων ορμο-νών, που ονομάζονται ορμόνες του στρες, οι οποίες προκα-λούν την αύξηση που αναφέρεις ότι συμβαίνει σε σένα. Για να λύσεις το πρόβλημα αυτών των αυξήσεων πρέπει να φροντίζεις η προπόνηση σου να έχει κάποιο μέτρο έντασης. Από την άλλη μεριά η προπόνηση σου επηρεάζει, για πολλές ώρες μετά την προπόνηση, τη μεγαλύτερη χρησιμοποίηση του σακχάρου από το μυϊκό σου σύστημα, σε σύγκριση με την ημέρα που δεν προπονείσαι. Για αυτό την ημέρα της προ-πόνησης πρέπει να είσαι περισσότερο προσεκτικός στη λήψη των γευμάτων και ίσως να χρειάζεται να κάνεις περισσότερες μετρήσεις του σακχάρου. Αυτό που είναι σημαντικό για σένα και όσους άλλους αθλούνται είναι η ασφάλεια. Χρήσιμο είναι, σε συνεργασία πάντα με τον γιατρό σου, να έχεις ένα σχέδιο για πιο συχνές μετρήσεις του σακχάρου αίματος κατά την προπόνηση σου. Σίγουρα πριν την προπόνηση, αλλά και κατά τη διάρκειά της. Ανάλογα με την τιμή του σακχάρου και την ένταση της προπόνησης, θα φροντίσεις για λήψη υδαταν-θράκων. Ένα απλό σχήμα είναι το παρακάτω: αν το σάκχαρο είναι σε υπογλυκαιμική κλίμακα θα χρειαστείς σακχαρούχα υγρά, αν είναι 70-150 mg/dl θα χρειαστείς 15-20 γραμμάρια υδατανθράκων για κάθε 45-60 λεπτά εντατικής άσκησης και αν είναι πάνω από 150 mg/dl θα πρότεινα παρακολούθηση τις πρώτες φορές. Αν κάνεις υπογλυκαιμίες, τότε σημαίνει ότι χρειάζεσαι περισσότερους υδατάνθρακες. Και πάντα να μην ξεχνάς ότι η εντατική άσκηση μπορεί να προκαλεί καθυστερη-μένες υπογλυκαιμίες, έως και έξι ώρες μετά, οπότε χρειάζεσαι στο χρονικό αυτό διάστημα έλεγχο του σακχάρου αίματος και λήψη υδατανθράκων, ή τροποποίηση της δόσης ινσουλίνης. Όσον αφορά τα υψηλά νούμερα που βλέπεις, αυτό, όπως έγραψα παραπάνω, μπορεί να εξηγηθεί από το στρες της

άθλησης, ή και το μη καλό ταίριασμα των υδατανθράκων που παίρνεις. Περίμενε 1-2 ώρες πριν κάνεις έξτρα ινσουλίνη, μπορεί να διορθωθούν από μόνα τους.

Η κόρη μου είναι έντεκα ετών και έχει διαβήτη τύπου 1 από την ηλικία των 6 ετών. Στα πάρτι των φίλων της συνήθως προσφέρονται και γλυκίσματα. Η κόρη μου γνωρίζει και αποφεύγει τα γλυκά αλλά εγώ αντιλαμβάνομαι ότι αυτό επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία της. Πώς να το αντιμετωπίσω;

Από ψυχολογική άποψη είναι φυσικό να αποζητούμε αυτό που αναγκαζόμαστε να στερηθούμε, ανεξάρτητα από τη χρησιμότητά του! Εδώ όμως πρόκειται για ένα πρόβλημα που έχει λύση. Οι στερητικές δίαιτες του διαβήτη είναι πα-ρελθόν όταν πρυτανεύει η αίσθηση του μέτρου! Σε συνερ-γασία με τον γιατρό της η κόρη σας μπορεί να τρώει κάποιο γλύκισμα στα πάρτι αφού υπολογίσει την περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και την αντίστοιχη δόση της ινσουλίνης. Η λύση αυτή βοηθάει το παιδί σας να μην νοιώθει τη διαφο-ρετικότητα μέσα από τη στέρηση αλλά είναι ευκαιρία να συ-ζητηθεί και η έννοια του μέτρου, καθώς δεν είναι επιτρεπτό να γίνεται ελεύθερη κατανάλωση γλυκισμάτων. Άλλωστε το μέτρο στη διαιτητική συμπεριφορά ισχύει για όλους μας και όχι μόνο για αυτούς που έχουν διαβήτη.

Παπαδιαµαντοπούλου 41 | Ιλίσσια |115 28 | ΑθήναTηλ. 210 7488821 | Fax 210 7488827 www.winmedica.gr

Πόσο σίγουροι είστεγια τη µέτρηση του σακχάρου

των ασθενών σας;

Η αξιόπιστη λύση για την υγεία σας.

Τώρα µπορείτε να είστε πολύ!

Ο µετρητής σακχάρου αίµατος On Call Vivid προσφέρει:

100% ακρίβεια

Ευκολία στη χρήση, χωρίς κωδικοποίηση

Αυτόµατη διόρθωση του αιµατοκρίτη

Προειδοποίηση για εµφάνιση κετονών

Προηγµένες λειτουργίες για διαχείρηση της νόσου

on call vivid 21X28 new.pdf 1 5/7/14 9:32 AM

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α Γ Ι Α Ο Λ Ο Υ Σ

Απρίλιος - Μάιος- Ιούνιος 2014 # 36

ISSN

: 17

91-4

574

ΣΕ ΣYΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ

τεύχ

ος

36

Κώστας Φαινέκος, ενδοκρινολόγος, τ. διευθυντής του τμήματος ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού διαβητολογικού κέντρου Γ. Ν. Α «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»: «Ο διαβητικός μπορεί με τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση του να διατηρήσει ο ίδιος πλέον τη ποιότητα της ζωής του σε υψηλά επίπεδα»

Οι αναστολείς του ενζύμου DPP-4 στη θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΔ2

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, τι υπόσχεται το μέλλον

Δυσανεξία στη λακτόζη & σακχαρώδης διαβήτης

ΣΑ

ΚΧ

ΑΡ

ΩΔ

ΗΣ

Δ

ΙΑ

ΒΗ

ΤΗ

Σ -

ΦΡ

ΟΝ

ΤΙ

ΔΑ

ΓΙ

Α Ο

ΛΟ

ΥΣ

ww

w.e

lodi

.org

Ε Π Ι Σ Η Μ Η & Α Π Ο Κ Λ Ε Ι Σ Τ Ι Κ Η Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Τ Η Σ Ε Λ . Ο . Δ Ι .

Περιοδικό "Σακχαρώδης Διαβήτης" Τεύχος 36

Health & Medicine

Transcript of Περιοδικό "Σακχαρώδης Διαβήτης" Τεύχος 36