Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017 · Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017...

Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:16 PM

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΛΤΙΟΥΥπεύθυνη: Πόπη Ξεκαλάκη

Μέλη: Βούλα Λίτσιου, Δέσποινα Μαστρολέων, Γεωργία Τριανταφύλλου,Ολυμπία Χαλτσοτάκη, Άννα Ψυχογιού

π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α

ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΟΓΕ 2017Η ανάγκη να ζήσουμε μια ζωή χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεσηείναι η κινητήρια δύναμη της δράσης μας................................................................................ 4-5

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ— «Eργασιακή γαλέρα» πίσω από τη «βιτρίνα» των πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων 6-7— Η ΟΓΕ στα γουναράδικα της Καστοριάς και της Σιάτιστας................................................... 8-9— «ΕΝΕΡΓΟΣ ΓΗΡΑΝΣΗ» - Συντάξεις - «προνοιακά επιδόματα» στην πρώτη γραμμή

των προτεραιοτήτων ΕΕ και κυβέρνησης....................................................................... 10-11

ΔΙΕΘΝΗ— ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΝΑΤΟ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: Η ΟΓΕ στη διαδήλωση κατά του ΝΑΤΟ ................ 12-13— Συνάντηση της Γραμματείας της ΠΔΟΓ στη Ρώμη........................................................... 14-15— Τρομοκρατικά χτυπήματα ή, αλλιώς, μες στο γαϊτανάκι

των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών... .................................................................. 16-17

ΕΡΓΑ & ΗΜΕΡΕΣ E.E. & ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ— Υποκριτικές κορόνες για τη βία κατά των γυναικών ..................................................... 18-20— Μοντέλα διαχείρισης... της πορνείας, της πιο χυδαίας μορφής εκμετάλλευσης

των γυναικών ................................................................................................................. 21-22

ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ Survivor και όχι μόνο... ....................................................................... 23

ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ— Η προσχολική αγωγή... στην αυλή των θαυμάτων......................................................... 24-25— Η προσαρμογή του παιδιού στο σχολείο ......................................................................... 26-27— ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ μητέρας με παιδί ΑΜΕΑ............................................................................. 28-29

ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ Μάνα είσαι εσύ;! .................................................................................. 30

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΒΔΟΜΑΔΑΣχετικά με την παρέμβαση της ΟΓΕ στα Γυμνάσια ................................................................ 31-33

Η ΝΕΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΑ ΘΡΑΝΙΑΗ τύχη για μια θέση στις φοιτητικές εστίες μετατρέπεται σε Γολγοθά διαβίωσηςγια τις νέες κοπέλες ............................................................................................................. 34-35

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με τη μετανάστρια ΦΑΝΤΕΛΑ ΛΑΓΚΑΤ .................................................... 36-37

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Μ. ΚΟΛΟΝΤΑΪ:Το γυναικείο ζήτημα από την πρωτόγονη κοινωνία στη σύγχρονη εποχή .......................... 38-40

ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΟΓΕ ΣΕ ΔΡΑΣΗ— ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΧΑΛΚΙΔΑΣ........................................................................................... 41— ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ................................................................................ 42— ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ-ΚΟΛΩΝΑΚΙΟΥ ........................................................... 43-44— ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΟΓΕ: Να υπερασπιστούμε το δικαίωμα στην Κυριακάτικη αργία........... 45— ΟΜΑΔΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΥΡΓΟΥ............................................................................................. 46-47

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

3

Αγαπητή αναγνώστρια, Καλό φθινόπωρο! Εμείς, οι γυναίκες των Συλλόγων και των Ομάδων της ΟΓΕ, είμαστε απο-φασισμένες, από το «έμπα του», να το υποδεχτούμε αγωνιστικά, δυναμικά, οργανωμένα, κα-λώντας και σένα σε κάθε δράση μας!

Μετά από το καλοκαίρι και τις ελάχιστες ή ανύπαρκτες μέρες διακοπών για τις άνεργες, τιςεργαζόμενες και τις οικογένειες τους, αποφασίσαμε να αποκαλύψουμε το παραμύθι της κυ-βέρνησης για τη «δίκαιη ανάπτυξη». Γι’ αυτό ξεκινάμε από των «ξενοδοχείων τις γαλέρες»,που με ψίχουλα πληρώνονται οι εργαζόμενες (πολλές απ’ αυτές τις εργαζόμενες είναι μετα-νάστριες, όπως η Φαντέλα, που μας μιλά σ΄αυτό το τεύχος), είναι «ενοικιαζόμενες»,εργάζονταιμε ευέλικτες εργασιακές σχέσεις χωρίς δικαιώματα. Την ίδια στιγμή οι αφίξεις των τουριστώνκαι τα έσοδα, γεμίζουν τα ταμεία των επιχειρηματιών του κλάδου. Κι ενώ το παραμύθι συνε-χίζεται με την «υγιή επιχειρηματικότητα», συναντάμε και συζητάμε με τις εργαζόμενες στοκλάδο της γούνας, ανασφάλιστες και κακοπληρωμένες, που «ανεβάζουν» το κλάδο της γού-νας, στο β΄ πιο σημαντικό κλάδο από την άποψη της κερδοφορίας στη Δυτική Μακεδονία. Άλ-λωστε αυτή η ανάπτυξη προωθείται και με το «εργαλείο» της «ενεργούς γήρανσης», που σαςαποκαλύπτουμε, δηλαδή της δουλειάς μέχρι τα βαθιά γεράματα, που προωθούν κυρίως γιατις γυναίκες ΕΕ και κυβέρνηση.

Η προσχολική αγωγή, αλλά και η προσαρμογή των παιδιών στο σχολείο, είναι στη θεματολογίαμας, μιας και το φθινόπωρο η νέα μητέρα αγωνιά για το παιδικό σταθμό, που δεν παίρνει τοπαιδί της, αγωνιά που τα σχολεία ανοίγουν και τα «σχολικά» έξοδα τινάζουν στον αέρα τονισχνό οικογενειακό προϋπολογισμό. Ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά στην οικογένεια που έχουνεπιπρόσθετες ανάγκες για θεραπείες, κέντρα αποκατάστασης κλπ, όπως μας περιγράφει μιανέα μητέρα ενός παιδιού με ιδιαίτερα προβλήματα.

Η συγκρότηση της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων είναι στις προτεραιότητες του εν-διαφέροντος της ΟΓΕ. Γι’ αυτό παρουσιάζουμε τη πρωτοβουλία μας να μπούμε στα σχολείαμε δικό μας υλικό, με αφορμή τη Θεματική Εβδομάδα που έγινε στα Γυμνάσια από το Υπουρ-γείο Παιδείας. Ακολουθεί συνέντευξη με οικότροφες φοιτήτριες στις εστίες, που αναδεικνύουντις άθλιες συνθήκες διαβίωσης εκεί, ως κομμάτι του ίδιου σκηνικού, που υποβαθμίζει συ-στηματικά οτιδήποτε απέμεινε από την κατ’ επίφαση δωρεάν παιδεία.

Η συμμετοχή της ΟΓΕ στη διαδήλωση κατά του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες το περασμένο Μάη,μας δίνει την ευκαιρία να παρουσιάσουμε την αιματοβαμμένη δράση και τα σχέδια του ΝΑΤΟενάντια στους λαούς για τα συμφέροντα των μονοπωλίων. Αλλά και με αφορμή τις δύο πο-λύνεκρες δολοφονικές επιθέσεις του ΙΣΙΣ στην Ισπανία, μιλάμε για τον πραγματικό ένοχο, πουβρίσκεται πίσω απ’ όλα αυτά, τους ανταγωνισμούς μεταξύ κρατών και μεταξύ επιχειρηματικώνομίλων για το μοίρασμα αγορών και ενέργειας.

Αποκαλύπτουμε την υποκρισία ΕΕ και κυβέρνησης σχετικά με τη βία κατά των γυναικών καιτην κύρωση της Σύμβασης της Κων/πολης και παρουσιάζουμε τη συζήτηση περί μοντέλωνδιαχείρισης της πορνείας, της πιο χυδαίας μορφής εκμετάλλευσης των γυναικών.

Αγαπητή αναγνώστρια,Επιδιώκουμε μέσα από τις σελίδες αυτές να γνωρίσεις τις θέσεις μας για κοινωνικά ζητήματα,που σε απασχολούν, τις αιτίες τους, αλλά και την αγωνιστική πρόταση μας. Ελπίζουμε να είναιενδιαφέρουσα και δημιουργική αυτή η μελέτη...

Καλή ανάγνωση!

της Σύνταξης

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

4

Το φθινόπωρο βρίσκει τις γυναίκες του καθημερινούμόχθου με πολλαπλά βάρη στις ήδη κυρτωμένες πλάτεςτους. Οι ημέρες των διακοπών, που για τις περισσότερες

ήταν ελάχιστες ή ανύπαρκτες, δεν μπορούν να σβήσουν τιςέγνοιες που τις τυραννούν. Εγνοια για τη δουλειά που «δεν έρ-χεται», για το μισθό που δε φτάνει, για τον παιδικό σταθμό πουδε βρίσκει για το παιδί της, για τους λογαριασμούς που δεν μπο-ρεί να πληρώσει, για τους απλήρωτους φόρους και τις ασφαλι-στικές εισφορές, για τα έξοδα του σχολείου και του φροντιστη-ρίου των παιδιών, για τις ιατρικές εξετάσεις που πρέπει να ακρι-βοπληρώσει.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εδώ και δύο χρόνια, από την ψή-φιση του 3ου μνημονίου μέχρι σήμερα, κάνει ό,τι καλύτερο μπο-ρεί για την ανάκαμψη των κερδών και της ανταγωνιστικότηταςτων επιχειρηματικών ομίλων. Γι αυτό και διατήρησε το αντερ-γατικό πλαίσιο των δύο προηγούμενων μνημονίων. Γι αυτό καισυστηματικά προωθεί αντιλαϊκά μέτρα που σφίγγουν ολοέναπερισσότερο τη θηλιά στο λαιμό τη λαϊκής οικογένειας. Έτσι, οιδικές μας θυσίες, των εργαζομένων, ιδιαίτερα των γυναικών,γίνονται το «λίπασμα» για ν’ ανθίσει η κερδοφορία των μο-νοπωλιακών ομίλων.

Οι γυναίκες εργαζόμενες αντιμετωπίζουν τον εφιάλτη της ευε-λιξίας στην αγορά εργασίας. Σήμερα τουλάχιστον τρεις στουςδέκα μισθωτούς υποαπασχολούνται, δηλαδή εργάζονται με με-ρική απασχόληση, με εκ περιτροπής εργασία, με συμβάσεις πουέχουν ημερομηνία λήξης. Το 60% αυτών των εργαζομένων είναιγυναίκες, που ζουν μέσα σε καθεστώς τρόμου, είτε εξαιτίας του

μισθού που δεν φτάνει ούτε για τα στοιχειώδη, είτε μπροστά στοενδεχόμενο της λήξης της σύμβασης, της απόλυσης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα εργασιακού μεσαίωνα αποτελείο κλάδος του Τουρισμού, τον οποίο η κυβέρνηση προβάλλει ως«πρότυπο ανάπτυξης». Οι ξενοδοχοϋπάλληλοι που στην πλει-οψηφία τους είναι γυναίκες δουλεύουν σε συνθήκες γαλέραςκαι μετρούν 14 μορφές «ευέλικτων» συμβάσεων, ακόμα και ερ-γασία με σύμβαση μιας μέρας... τη λεγόμενη «εξτρά»! Και ενώοι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες του κλάδου δέχονται την με-γαλύτερη επίθεση στα δικαιώματά τους τα κέρδη των τουριστι-κών επιχειρήσεων πολλαπλασιάζονται χρόνο με το χρόνο.

Τις γυναίκες ως επί το πλείστον αφορούν και τα προγράμματαανακύκλωσης της ανεργίας με απασχόληση κάποιων μηνώνείτε στο Δημόσιο μέσω των προγραμμάτων “κοινωφελούς ερ-γασίας”, είτε σε ιδιωτικές επιχειρήσεις που θα επιχορηγούνταιαπό τον ΟΑΕΔ. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση θα επαίρεται ότιδήθεν μειώνει την ανεργία ενώ στην πραγματικότητα μια θέσηδουλειάς μοιράζεται σε δύο και τρεις εργαζόμενους.

Χιλιάδες γυναίκες του καθημερινού μόχθου και αυτή τη χρο-νιά θα ψάχνουν μάταια για μια θέση του παιδιού τους στον παι-δικό σταθμό. Χιλιάδες παιδιά δε θα λάβουν ούτε φέτος καμίαπροσχολική αγωγή, συγκεκριμένα το 60% των παιδιών που βρί-σκονται στην προσχολική ηλικία.

Χιλιάδες μητέρες, αυτές που κατάφεραν να ενταχθούν οι οι-κογένειές τους στο πρόγραμμα του ΕΕΤΑΑ, με το κουπόνι(voucher) στο χέρι θα αγωνιούν αν θα τα καταφέρουν να βρουνμια θέση σε έναν δημοτικό παιδικό σταθμό ή σε έναν ιδιωτικόμε το αζημίωτο... 55.000 παιδιά αποκλείστηκαν από το πρό-

Χριστίνα Σκαλούμπακα,Πρόεδρος της ΟΓΕ

Η ανάγκη να ζήσουμε μια ζωή χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση

είναι η κινητήρια δύναμη της δράσης μας

Καμπάνια ΟΓΕ 2017

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

5

Καμπάνια ΟΓΕ 2017

γραμμα και οι γονείς τους, όπως χιλιάδες άλλοι που δεν είχανκαν δικαίωμα να κάνουν αίτηση, πρέπει να ξεκινήσουν έναναγώνα δρόμου, βάζοντας βαθειά το χέρι στην τσέπη, πληρώ-νοντας τροφεία στους δημοτικούς ή στους ιδιωτικούς παιδικούςσταθμούς.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα μιας πολιτικής που αντιμετωπίζειτις δομές και τις υπηρεσίες για τη φροντίδα και την αγωγή βρε-φών και νηπίων ως «εργαλείο» για την αύξηση των ποσοστώναπασχόλησης των γυναικών, που αποτελεί στρατηγική επιλογήτης ΕΕ προκειμένου να αυξηθεί η κερδοφορία των ομίλων. Ημητρότητα δεν αποτελεί κοινωνικό δικαίωμα, αλλά ατομική υπό-θεση της γυναίκας στο σημερινό εκμεταλλευτικό σύστημα.

Δυσβάσταχτο κόστος έχουν να αντιμετωπίσουν και οι οικογέ-νειες των παιδιών μΕΑ. Το τσάκισμα των ασφαλιστικών δικαιω-μάτων αφήνει χιλιάδες παιδιά των λαϊκών οικογενειών να μέ-νουν ανάπηρα για όλη τους τη ζωή, ή θέτουν σε κίνδυνο την ίδιατους τη ζωή επειδή κάνουν πλημμελώς θεραπείες ή τις σταμα-τούν γιατί δεν έχουν να πληρώσουν. Την ίδια στιγμή είναι ανύ-παρκτες οι κρατικές δομές στη διάγνωση αλλά και στην ειδικήαγωγή και αποκατάσταση.

Εύκολα καταλαβαίνουμε πως πραγματικά μεταφράζεται η “δί-καιη ανάπτυξη” που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛγια τις γυναίκες, ενόψει και των κάλπικων υποσχέσεων που θαακούσουμε άφθονες στο πλαίσιο της ΔΕΘ.

Η πορεία προς την 3η “αξιολόγηση”, που θα ξεκινήσει αυτότο φθινόπωρο θα σημάνει ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης. Καιενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να δημιουργήσει κλίμα εφησυ-χασμού και να πείσει ότι εντός ολίγου βγαίνουμε από τα μνημό-νια, η προπαγάνδα της σκοντάφτει πάνω στην σκληρή πραγμα-τικότητα που βιώνουν οι οικογένειες των μισθωτών , των ανέρ-γων, των αυταπασχολουμένων, των φτωχών αγροτών καιαγροτισσών. Και το πρώτο νομοσχέδιο που κατάθεσε η κυβέρ-νηση στο κοινοβούλιο μετά τις διακοπές για τα εργασιακά έχειστόχο να ρίξει στάχτη στα μάτια των εργαζομένων. Να θολώσειτην εικόνα της σφοδρής αντεργατικής της επίθεσης.

Στην εργασιακή ζούγκλα που έχει επιβληθεί μέσα στους χώ-ρους δουλειάς θα προστεθεί το νέο χτύπημα στα συνδικαλιστικάδικαιώματα και ειδικά στην προκήρυξη των απεργιών. Στην κα-τάργηση των συλλογικών συμβάσεων και στη διατήρηση τωνμισθών πείνας στο ύψος των 586€ και 511€ μεικτών, με τη εγ-κληματική μισθολογική διάκριση σε βάρος των νέων εργαζο-μένων, θα προστεθεί το “ηλεκτρονικό μητρώο συνδικαλιστικώνοργανώσεων”, δηλαδή το σύγχρονο φακέλωμα των εργαζομέ-νων. Στην κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας, θα προστεθεί ηκαρατόμηση των επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας. Στη νέαμείωση των συντάξεων τα δύο επόμενα χρόνια θα προστεθεί τοπετσόκομμα του κονδυλίου για το πετρέλαιο θέρμανσης. Στο κό-ψιμο του επιδόματος ανεργίας και στη φοροληστεία θα προστε-θεί η μείωση των παροχών στους ανάπηρους.

Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση τσακίζει μισθούς και ασφαλι-στικά δικαιώματα, που σπέρνει τη φτώχεια και την ανεργία στη-ρίζει ενεργά τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς που γεννούντον πόλεμο και την προσφυγιά. Δίνει 4 δισ. κάθε χρόνο στο ΝΑΤΟ,το υψηλότερο ποσοστό ευρωπαϊκής χώρας και το δεύτερο υψη-λότερο μετά τις ΗΠΑ. Δίνει το 2% του ΑΕΠ όσο ακριβώς είναι οι

αιματηρές περικοπές που συμφώνησε με την ΕΕ και το ΔΝΤ, ενώπαίρνει ενεργά μέρος στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.Μόλις παρέτεινε τη συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ που αφορά καιτη χρήση από τους Αμερικανούς της βάσης της Σούδας.

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣΜπροστά σ’αυτήν την σαρωτική επίθεση της κυβέρνησης σταδικαιώματά μας οι γυναίκες των Συλλόγων και των Ομάδων τηςΟΓΕ δεν έχουμε άλλο δρόμο από την οργανωμένη και συλλο-γική μας δράση και αντεπίθεση. Η πείρα που αποκομίσαμε τουςτελευταίους μήνες ξετυλίγοντας την καμπάνια για τα δικαιώματαμας στην εργασία, τη μητρότητα, τον ελεύθερο χρόνο είναι πλού-σια και μας αφήνει σημαντικά αποκρυσταλλώματα. Στον ίδιοδρόμο θα βαδίσουμε.

Για να φτάσουμε στις μητέρες που ψάχνουν μια θέση για τοπαιδί τους στον παιδικό σταθμό, στις μητέρες που πρέπει ναακριβοπληρώσουν για τα πρώτα έξοδα με την έναρξη των σχο-λείων, στις μητέρες των παιδιών μΕΑ που αναζητούν “μια θέσηστον ήλιο” και μια αξιοπρεπή ζωή για τα παιδιά τους.

Για να φτάσουμε στις νέες φοιτήτριες και σπουδάστριες πουορθώνονται μπροστά τους τεράστια εμπόδια στα δικαιώματάτους στη μόρφωση και στη δουλειά, ενώ κατακλύζονται από τιςαντιεπιστημονικές θεωρίες του φύλου που διαστρεβλώνουν τηναντικειμενική πραγματικότητα και επιδρούν καταλυτικά στις συ-νειδήσεις τους.

Για να φτάσουμε στις εργαζόμενες γυναίκες που αντιμετωπί-ζουν τις απολύσεις, την ανεργία, τις ευέλικτες εργασιακές σχέ-σεις, την απληρωσιά, την εργοδοτική τρομοκρατία, τις μειώσειςτων μισθών.

Για να φτάσουμε στις αυταπασχολούμενες που ζουν με τονεφιάλτη της εφορίας και των ασφαλιστικών ταμείων, των χαρα-τσιών και των λογαριασμών της ΔΕΗ.

Για να φτάσουμε στις αγρότισσες που ξεκληρίζονται από ταχωράφια τους, που αντιμετωπίζουν τη σκληρή καθημερινότητατης υπαίθρου.

Με το Δελτίο μας στο χέρι μπορούμε να ανοίξουμε νέους δρό-μους επικοινωνίας, συσπείρωσης και ανάπτυξης της ΟΓΕ, τωνΣυλλόγων και Ομάδων μας με καινούργιες γυναίκες. Το Δελτίοείναι η φωνή μας, ο μαχητικός προπαγανδιστής της ΟΓΕ. Γι αυτόκαι πρέπει να φτάνει και στην τελευταία ΟΓΕδίτισσα. Αποτυπώ-νει τις επεξεργασμένες θέσεις μας για κάθε κοινωνικό ζήτημαπου απασχολεί τις γυναίκες και προβάλλει την πλούσια πολύ-πλευρη δράση μας.

Η ανάγκη να ζήσουμε μια δημιουργική ζωή με δικαιώματαστην εργασία και στη μητρότητα, μια ζωή χωρίς εκμετάλλευσηκαι καταπίεση είναι η κινητήρια δύναμη της δράσης μας. Καιαυτό το μήνυμα μας πρέπει να φτάσει στις γυναίκες του καθη-μερινού μόχθου που είναι πιο φοβισμένες και τρομοκρατημέ-νες, πιο ευάλωτες στην υποχώρηση. Δεν έχει σημασία να περι-γράψουμε τη δύσκολη πραγματικότητα που ούτως ή άλλωςβιώνουν, αλλά να ρίξουμε το σπέρμα της αντίστασης και της αν-τεπίθεσης. Να αναδείξουμε την αιτία των δεινών τους και επο-μένως και τον πραγματικό τους αντίπαλο. Να προβάλλουμε τηνανάγκη της συλλογικής διεκδίκησης για τη ζωή που μας αξίζει.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

6

Το Δικαίωμα στην Εργασία

Το σύνθημα αυτό συμπεριέλαβαν οι εργαζόμενοι στονκλάδο του επισιτισμού-τουρισμού στα συνθήματα τηςπανελλαδικής απεργίας που οργάνωσαν στις 20 του πε-

ρασμένου Ιούλη. Την ίδια ώρα που οι επιχειρηματικοί όμιλοι, ηκυβέρνηση, τα κόμματα που σε κάθε ευκαιρία «εξυμνούν» στοπαράδειγμα του τουρισμού το υπόδειγμα της επικείμενης ανά-πτυξης, «πανηγυρίζουν» για τα «ρεκόρ» στις αφίξεις τουριστών,στον τζίρο, στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων, οι εργαζό-μενοι και οι εργαζόμενες έφεραν και με την απεργιακή τους κι-νητοποίηση στο φως τις συνθήκες δουλειάς και αμοιβής πουαντιμετωπίζουν πίσω από τη «βιτρίνα» των πολυτελών ξενοδο-χειακών μονάδων.

Καμαριέρες, λαντζέρισσες, εργαζόμενες στις κουζίνες, σταπλυντήρια, «ενοικιαζόμενες», εποχικές, «έξτρα» εργαζόμενες.Καθεμία έχει να προσθέσει μια ψηφίδα ώστε να συμπληρωθείη εικόνα της «εργασιακής γαλέρας» που κρύβεται πίσω από ταπολλά «αστέρια» των ξενοδοχειακών μονάδων. Εντατικοποίησηπου φτάνει μέχρι την εξάντληση και τις λιποθυμίες, ατελείωταωράρια, ρεπό με το σταγονόμετρο, μισθοί-ψίχουλα, απλήρωτηκαι ανασφάλιστη δουλειά, «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις καιανεργία μέχρι την επόμενη σεζόν: Αυτά περιλαμβάνει το δικότους «ταμείο» από την τουριστική ανάπτυξη που συντελείταιπάνω στη δική τους εκμετάλλευση. Μερικά τέτοια παραδείγ-ματα, όπως τα περιγράφουν οι ίδιες οι εργαζόμενες, συνοψί-

ζουμε στο άρθρο αυτό. Δίπλα σε αυτά παραθέτουμε ενδεικτικέςεκτιμήσεις των εργοδοτικών φορέων του κλάδου για τα κέρδηαπό την τουριστική κίνηση της σεζόν που φτάνει στο τέλος της.

Στόχος μας είναι οι εργαζόμενες και άνεργες γυναίκες, πουφέτος για ένα ακόμα καλοκαίρι δεν μπόρεσαν να κάνουν δια-κοπές, που περιορίστηκαν σε ολιγοήμερες αποδράσεις, που κα-τέφυγαν σε συγγενικά και φιλικά σπίτια, που έκαναν κάθε δυ-νατή θυσία για να κάνουν τα παιδιά τους δέκα μπάνια, να πάρουνμια «γεύση» για τα προβλήματα των εργαζόμενων γυναικώνστον τουρισμό.

Η «ευελιξία» και οι ... παρενέργειές τηςΣύμφωνα με το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Ανάπτυξης(ΙΤΕΠ) το 56%-57% των εργαζόμενων στα ελληνικά ξενοδοχείαείναι γυναίκες (στοιχεία 2016). Για το Ινστιτούτο, το οποίο έχεισυσταθεί από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας, δηλαδήτους εργοδότες του κλάδου, τα παραπάνω ποσοστά επιβεβαι-ώνουν «μια από τις βασικές παρατηρήσεις του Παγκόσμιου Ορ-γανισμού Τουρισμού, ότι ο τουρισμός, μεταξύ άλλων, συμβάλλειστη στήριξη της απασχόλησης των γυναικών». Αυτό που οι ξε-νοδόχοι δε λένε είναι ότι η «στήριξη» της γυναικείας απασχόλη-σης γίνεται όχι με μία και δύο, αλλά με 14 μορφές ελαστικής ερ-γασίας! Η «βεντάλια» αυτή που υπάρχει στον κλάδο είναι το απο-τέλεσμα της ψήφισης και της εφαρμογής αντεργατικών νόμων

«Eργασιακή γαλέρα» πίσω από τη «βιτρίνα»των πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων

«Στων ξενοδοχείων τις γαλέρες με ψίχουλα πληρώνονται οι καμαριέρες»

Ευτυχία Χαϊντούτη,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

7


απ’ όλες τις κυβερνήσεις και της ενσωμάτωσης κατευθύνσεωνκαι οδηγιών της ΕΕ. Η ευελιξία «βασιλεύει» και στις επιχειρήσειςπου δεν είναι εποχικής λειτουργίας, αλλά χλιδάτα ξενοδοχεία,όπως αυτά στο κέντρο της Αθήνας, που δουλεύουν 12 μήνες τοχρόνο... Με όλα τα εργαλεία που τους εξασφαλίζουν ΕΕ και κυ-βερνήσεις, οι ξενοδόχοι έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζουντο προσωπικό, τον αριθμό και τη σύνθεση των εργαζόμενωνακόμα και από μέρα σε μέρα. Γι’ αυτό, ο Σύνδεσμος ΕλληνικώνΤουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) επισημαίνει πως «ηισχύουσα σήμερα ουσιαστική ευελιξία και αποτελεσματικότηταλειτουργίας της αγοράς εργασίας θα πρέπει να διαφυλαχτεί στοακέραιο από τις ελληνικές κυβερνήσεις».

Το «μενού» περιλαμβάνει μια σειρά μορφές. Ανάμεσα σε αυτέςξεχωρίζει η εργασία μέσω εργολαβικών εταιριών, αυτές που οιεργαζόμενοι ονομάζουν «σύγχρονα δουλεμπορικά». Οι εργα-ζόμενες που δουλεύουν ως «ενοικιαζόμενες», με συμβάσειςμίας μέρας, σε μια σειρά ξενοδοχεία πληρώνονται με διαφορε-τικά, φθηνότερα μεροκάματα από τις συναδέλφισσές τους. Αο-ρίστου χρόνου κι «ενοικιαζόμενες» εργάζονται η μια δίπλα στηνάλλη, κάνουν την ίδια δουλειά, αλλά οι αποδοχές των δεύτερωνείναι σαφώς μικρότερες, αφού σε πολλές περιπτώσεις υπολογί-ζονται με βάση τον κατώτερο μισθό και το μεροκάματο, ενώ καιο αριθμός των μεροκάματων που κάνουν είναι μικρότερος.

Η «ευελιξία» συνεπάγεται μια σειρά παρενέργειες στις συν-θήκες δουλειάς και ζωής των γυναικών ξενοδοχοϋπαλλήλων.Καταρχάς είναι αναγκασμένες να περιμένουν να ενημερωθούντηλεφωνικά για το πότε δουλεύουν. Η ειδοποίηση πολλές φορέςγίνεται το προηγούμενο βράδυ για το επόμενο πρωί. Δεν έχουνδικαίωμα ούτε ν’ αρρωστήσουν, αφού δε δικαιούνται αναρρω-τική άδεια, επομένως πληρώνουν την κάθε απουσία τους με τομεροκάματό τους. «Άμα αρρωστήσεις ή πάθεις κανένα εργατικόατύχημα, σου λένε απλά ότι “δεν είχαμε σύμβαση για την επόμενημέρα” και “όταν γίνεις καλά, ξαναέλα”», λένε χαρακτηριστικά.Ακόμα κι ένα ιατρικό ραντεβού για τις ίδιες ή μια επίσκεψη στονπαιδίατρο για τα παιδιά τους γίνεται αδύνατη λόγω αυτής της ερ-γασιακής σχέσης. Ούτε λόγος να γίνεται, βέβαια, για άδειες εγ-κυμοσύνης...

«Εκεί μέσα δεν υπάρχει μητρότητα, δεν υπάρχει προσωπικόςπόνος, αρρώστια», λένε καμαριέρες από «πεντάστερα» ξενοδο-χεία σε νησί του Αιγαίου. Σε μια ειδικότητα που δουλεύουν σχε-δόν αποκλειστικά γυναίκες, οι καμαριέρες τονίζουν πως η μη-τρότητα δεν υπολογίζεται: «Οι εγκυμονούσες έχουν την ίδια με-ταχείριση με τις υπόλοιπες. Το να είσαι έγκυος δε σημαίνει ότι θακάνεις λιγότερα δωμάτια. Πολλές εργαζόμενες, που έχουν κάνεικατά καιρούς παιδιά, στη μέση της σεζόν σταματούσαν αναγκα-στικά για να μπορέσουν να φτάσουν μέχρι το τέλος την εγκυμο-σύνη», εξηγούν.

«Ξεζουμίζονται» για τα κέρδη των ξενοδόχωνΗ εντατικοποίηση είναι κοινός παρονομαστής για όλες τις εργα-ζόμενες, με όποια σχέση εργασίας κι αν δουλεύουν. «Με το πουερχόμαστε στη δουλειά μπαίνουμε όλοι στην πρίζα», λένε εργα-ζόμενες από «πεντάστερο» ξενοδοχείο, περιγράφοντας πώς ξε-θεώνονται καθημερινά. Οι καμαριέρες πρέπει να εκτελούν δε-κάδες εργασίες σε κάθε ένα από τα δωμάτια που τους αντιστοι-

χούν στη βάρδιά τους. Όπως εξηγούν, τα έπιπλα πρέπει να με-τακινούνται, ανεξάρτητα από το πόσο βαριά είναι. «Κάνεις ταπάντα. Και στρώματα θα σηκώσεις, και κρεβάτια, όχι μία φορά,αλλά σε κάθε δωμάτιο που μπαίνεις. Όλα περνάνε από κόσκινο»,αναφέρουν. Η καθαριότητα πρέπει να φτάνει μέχρι τις πιο μικρέςλεπτομέρειες, όπως τα σοβατεπί και τους αρμούς ανάμεσα σταπλακάκια των μπάνιων. Όσο για τα δωμάτια, ο αριθμός τουςμπορεί να ξεπερνά τα 25 στην κάθε βάρδια... Αντίστοιχα, σε άλλαπόστα, στη λάντζα και στην κουζίνα, διαπιστώνουν καθημερινάπως «δύο χέρια δε φτάνουν».

Μυοσκελετικά προβλήματα, «ατυχήματα» όπως γλιστρήματα,κοψίματα και καψίματα, κούραση κι εξάντληση είναι τα «ρεκόρ»που οι ίδιες μετράνε. Όταν η εντατικοποίηση χτυπά «κόκκινο»και η σεζόν βγαίνει χωρίς ρεπό, τότε οδηγούνται με μαθηματικήακρίβεια στην εξάντληση. «Πέρσι είχαν φτάσει στο σημείο οι γυ-ναίκες να παίρνουν αναρρωτικές, να τρέχουν στο γιατρό για τημέση, τα πόδια και διάφορα άλλα προβλήματα, και να λένε “ευτυ-χώς θα ξεκουραστώ”», λέει χαρακτηριστικά μια εργαζόμενη καιτονίζει πως η περσινή σεζόν βγήκε με ρεπό μετρημένα στα δά-χτυλα του χεριού.

Μετράνε κέρδη από τα μισά της σεζόνΕνώ οι εργαζόμενες βλέπουν τις συνθήκες δουλειάς και αμοι-βής τους συνεχώς να χειροτερεύουν, οι μεγάλοι ξενοδοχειακοίόμιλοι μετράνε τα αυξημένα κέρδη τους και «αισιοδοξούν» γιατις επιδόσεις των επιχειρήσεών τους. Έτσι, το Ινστιτούτο τουΣΕΤΕ στην έκδοση «Ελληνικός Τουρισμός. Εξελίξεις-Προοπτι-κές», που δημοσίευσε τον Ιούλη, υπολογίζει πως φέτος «οι διε-θνείς αφίξεις θα υπερβούν τα 26 εκατ., από 24,8 εκατ. το 2016»,ενώ «τα συνολικά έσοδα μπορούν να υπερβούν τα μεγέθη εκεί-νης της χρονιάς, δηλαδή να κινηθούν μεταξύ 14,2 - 14,5 δισ.ευρώ» (από 13,6 δισ. ευρώ το 2016).

Η όρεξη των ξενοδόχων έχει ανοίξει. Στόχος τους είναι έωςτο 2021 να μετρήσουν 35 εκατ. τουρίστες και 20 δισ. ευρώ έσοδα.Για την επίτευξη του στόχου αυτού, που κάποιοι θέλουν να τον«βαφτίζουν» μάλιστα «εθνικό στόχο», προϋπόθεση είναι η εκ-μετάλλευση των εργαζόμενων, μέσω από κάθε είδους «ευέλι-κτη» εργασιακή σχέση, με μισθούς που δε φτάνουν στο κόστοςούτε μίας διανυκτέρευσης στις πολυτελείς ξενοδοχειακές μο-νάδες.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

8


Βρισκόμαστε στη Δυτική Μακεδονία και μιλάμε με εργα-ζόμενες στον κλάδο της γούνας, που αποτελεί –μετά απότη ΔΕΗ– τον πιο σημαντικό κλάδο από την άποψη της

κερδοφορίας και συγκέντρωσης εργατικού δυναμικού: 3.000εργαζόμενοι με διάφορες μορφές απασχόλησης.

Άλλωστε, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε πρό-σφατο συνέδριο που διοργανώθηκε στις 12-14 Μάη 2017, η ελ-ληνική γουνοποιία μόνο μέσα στο 2012-2013 αγόρασε και με-ταποίησε το 7% της παγκόσμιας παραγωγής γουνοδερμάτωνκαι διακίνησε το 10% του έτοιμου ενδύματος. Σύμφωνα με εκτι-μήσεις, οι πωλήσεις γούνας θα διπλασιαστούν αγγίζοντας το 1δισ. ευρώ σε βάθος πενταετίας. Είναι ένας κλάδος που παρα-δοσιακά περιελάμβανε μια μεγάλη περιοχή στον άξονα Σιάτι-

στας-Καστοριάς. Μέχρι το 1990 απασχολούσε 15.000 εργαζόμενους, 3.500 οι-

κοτεχνίες και αυτοαπασχολούμενους. Σήμερα ο κλάδος μονο-πωλείται από 10-15 μεγαλοεπιχειρηματίες που, αξιοποιώνταςόλα τα προνόμια που τους χορηγήθηκαν διαχρονικά απ’ όλες τιςκυβερνήσεις μέχρι σήμερα (προγράμματα ΕΣΠΑ, επιδοτούμενεςεγκαταστάσεις σε άλλες χώρες όπως Βουλγαρία, Κίνα, φοροα-παλλαγές, φοροελαφρύνσεις, όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο),μεγιστοποίησαν την κερδοφορία τους, ξεζούμισαν τους εργαζό-μενους και οδήγησαν στον ολοκληρωτικό αφανισμό τους μι-κρούς γουνοποιούς. Η ανεργία ξεπερνά το 60%, ενώ κυριαρχείη ανασφάλιστη εργασία, η απλήρωτη δουλειά, η εντατικοποίηση,όλες οι ελαστικές μορφές εργασίας, η τρομοκρατία και η ομηρίατων εργαζόμενων, και κυρίως των γουνεργατριών.

Η ΟΓΕ στα γουναράδικατης Καστοριάς και της Σιάτιστας

Έφη Τσίγκα, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

9


Η συναγωνίστρια Ζέγα Γεωργία, πρόεδρος του ΣωματείουΓουνεργατών Καστοριάς και πρόεδρος της ΟμάδαςΓυναικών Καστοριάς της ΟΓΕ, μας περιγράφειτις συνθήκες δουλειάς:

«Ανάλογα με τις παραγγελίες η δουλειά εντατικοποιείται.Είναι περίοδοι που φορτσάρουμε. Ιδιαίτερα για τις εργα-ζόμενες που ασχολούνται με το φοδράρισμα της γούνας,που είναι το τελευταίο στάδιο, δεν υπάρχει ωράριο, απότο πρωί μέχρι αργά το βράδυ ώσπου να βγει συγκεκρι-μένος αριθμός παραγωγής. Οι περισσότερες γυναίκεςδουλεύουν ανασφάλιστες και όσες “τυχερές” είναι ασφα-λισμένες είναι μέσα από τα προγράμματα επιδότησης τωνεργοδοτών από τον ΟΑΕΔ. Γενικά κυριαρχεί η εκ περι-τροπής εργασία, πληρώνονται με το κομμάτι, οι τιμέςέχουν μειωθεί, από 22 ευρώ το κομμάτι σε 15 ευρώ, μπο-ρεί και 8 ευρώ, ανάλογα με το μοντέλο μπορείς να βγά-λεις ένα, δύο ή το πολύ τρία κομμάτια τη μέρα. Λίγες είναιαυτές που δουλεύουν με μεροκάματο 15-25 ευρώ. Οιυπερωρίες δεν πληρώνονται. Εκμεταλλεύονται την ανερ-γία που υπάρχει στον κλάδο και με το φόβο της απόλυσηςτρομοκρατούν τις εργαζόμενες να μην έχουν απαιτήσεις.Υπάρχουν κυρίως μηνιαίες συμβάσεις. Ως σωματείοαπευθυνόμαστε στους εργαζόμενους, κυρίως τις γυναί-κες, ώστε οργανωμένα να απαιτήσουν όλα τα ασφαλι-στικά και εργασιακά τους δικαιώματα. Προσπαθούμε νατις εμψυχώσουμε, να τις βοηθήσουμε να ξεπεράσουν τοφόβο τους, να ενταχτούν στο κίνημα και να παλέψουν γιατη ζωή που τους αξίζει. Είναι ενθαρρυντικό ότι η πλει-οψηφία των μελών της Ομάδας της ΟΓΕ είναι γουνεργά-τριες, έχουμε όμως πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας...»

Η Ελένη Δ., γουνεργάτρια κι αυτή από την Καστοριά,συμπληρώνει:

«Γενικά οι συνθήκες είναι άσχημες. Υπάρχουν εργαζό-μενοι κι εργαζόμενες που είναι και δύο χρόνια απλήρω-τοι. Το 90% είναι ανασφάλιστες, τα μεροκάματα χαμηλά,πληρωνόμαστε με το κομμάτι. Πληρώνουν 17 ευρώ τοκομμάτι και κρατάνε 4 ευρώ για την ασφάλιση. Σε αρκε-τές περιπτώσεις, επειδή υπάρχει η υποχρέωση του ερ-γοδότη να καταθέτει το μισθό, το επίδομα αδείας και τοδώρο σε τραπεζικό λογαριασμό, μετά από την κατάθεσηοι εργοδότες απαιτούν και παίρνουν πίσω το επίδομα καιτο δώρο. Κρυβόμαστε για να μη μας πιάσει ο έλεγχοςαπό το ΙΚΑ ή την Επιθεώρηση Εργασίας, όταν και ανγίνει. Δεν καταγγέλλει κανείς αυτήν την κατάσταση,υπάρχει φόβος, ανασφάλεια, κρατάνε τις εργαζόμενεςσε ομηρία, ειδικά στις φοδραρίστριες γίνεται της “αλε-πούς ο θάνατος”, όπως λέμε εμείς εδώ στην Καστοριά.»

Μπαίνοντας στη συζήτηση, ο πρόεδρος του σωματείουΓουνεργατών/ριών Σιάτιστας, Μάκης Τσιαούσης,συμπληρώνει:

«Οι ίδιες συνθήκες επικρατούν στην περιοχή της Σιάτι-στας. Το σωματείο μας είναι από τα πιο παλιά σωματείαστο νομό Κοζάνης, με παράδοση στους αγώνες διαχρο-νικά. Υπάρχει φόβος, τρομοκρατία, κυριαρχεί η αντίληψηνα ’χουν δουλειά τα αφεντικά, για να ’χουμε κι εμείς. Ταωράρια είναι απάνθρωπα, σε όποιον αντιδρά δείχνουντην πόρτα της εξόδου, ισχύουν ακριβώς όλα αυτά πουσας είπαν οι συναγωνίστριες από την Καστοριά. Ως σω-ματείο παρεμβαίνουμε, οι εργαζόμενοι καταλαβαίνουντα προβλήματα –εξάλλου τα βιώνουν στο πετσί τους–παλεύουμε να ξεπεράσουν το φόβο τους να γραφτούνστο σωματείο, να αντιδράσουν, να πάρουν την υπόθεσηστα χέρια τους. Κυρίως οι γυναίκες, όμως, έχουν τα με-γαλύτερα προβλήματα.»

Το λόγο παίρνει η Σούλα Κ., γουνεργάτρια από τη Σιάτιστα,για να πει κι εκείνη τη δική της εμπειρία:

«Δουλεύω από μικρό κορίτσι στη γούνα. Η γυναίκα θε-ωρείται η πιο εκμεταλλευόμενη στον κλάδο. Παλιότερα,όταν επικρατούσε η οικοτεχνία, δουλεύαμε στον πατέρα,αργότερα στο σύζυγο, χωρίς ασφάλεια φυσικά, με απο-τέλεσμα σήμερα αρκετές γουνεργάτριες να μην έχουντην παραμικρή σύνταξη. Με το πέρασμα της παραγωγήςστις μεγάλες επιχειρήσεις και μέσα από αγώνες κατα-κτήσαμε εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, όμωςσε περίοδο κρίσης, που στη γούνα εκδηλώθηκε πολύνωρίτερα, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, μας τα πήρανόλα πίσω. Η γυναίκα ήταν η πρώτη που απολύθηκε, ηπρώτη που χρησιμοποιήθηκε για τις ελαστικές μορφέςαπασχόλησης. Η μαύρη εργασία πλέον επικρατεί, αναγ-κάζεται να δουλεύει μαύρα μειώνοντας τις απαιτήσεις,οι μισθοί είναι στα επίπεδα του 1985, 15 ευρώ, και υπάρ-χουν και περιπτώσεις που δουλεύουν για 8 ευρώ τοκομμάτι. Η τρομοκρατία στα εργοστάσια μπορεί να βάζειεμπόδια στην επικοινωνία μας με τις εργάτριες μέσα στοχώρο δουλειάς, όμως αξιοποιούμε κάθε χαραμάδα γιανα τις προσεγγίσουμε εκεί που ζουν, που πάνε τα παιδιάτους σχολείο κλπ. Χρειάζεται καλύτερη οργάνωση, με-γαλύτερη συμμετοχή στο σωματείο, δουλειά μυρμηγ-κιού. Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι δεν υπάρχουν σω-τήρες, οι ίδιες οι γουνεργάτριες μαζί με τους συναδέλ-φους μας πρέπει να πάρουμε την υπόθεση στα χέριαμας. Να παλέψουμε για μια καλύτερη ζωή για μας καιτις οικογένειές μας.»

Συζητώντας για τις εργαζόμενες στη γούνα

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

10

Το Δικαίωμα στην Κοινωνική Ασφάλιση

Πόπη Ξεκαλάκη,μέλος του Προεδρείου της ΟΓΕ

«ΕΝΕΡΓΟΣ ΓΗΡΑΝΣΗ»Συντάξεις - «προνοιακά επιδόματα»

στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτωνΕΕ και κυβέρνησης

Ενταγμένη στη στρατηγική της ΕΕ για αύξηση της απα-σχόλησης των εργαζόμενων και ιδιαίτερα των γυναικώναποτελεί η λεγόμενη «ενεργός γήρανση». Θέλουν τις γυ-

ναίκες να εργάζονται ως τα βαθιά γεράματα. Να αποτελούν «μη-χανές κερδών» για τους εργοδότες καθ’ όλη τη διάρκεια τηςζωής τους και όχι για ένα παραγωγικό διάστημα μόνο. Αυτό τοονομάζει η ΕΕ «ενεργό γήρανση». Η δουλειά για περισσότεραχρόνια και η συνταξιοδότηση σε μεγαλύτερη ηλικία έχουν ανα-δειχτεί, με άλλα λόγια, σε μοχλό για την αύξηση της γυναικείαςαπασχόλησης. Γι’ αυτό και προωθείται σε όλα τα κράτη-μέλη ηπλήρης κατάργηση μειωμένων συνταξιοδοτικών ορίων για τιςγυναίκες.

Πληθώρα μελετών εκπονούνται τα τελευταία χρόνια από αρμό-δια όργανα της ΕΕ και εξετάζουν τρόπους παραμονής στην ερ-γασία εργαζόμενων που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότησηή θα έπρεπε να είχαν πάρει σύνταξη, καθώς και το πώς μπο-ρούν αποτελεσματικότερα να τους εκμεταλλευτούν οι επιχειρη-ματικοί όμιλοι.

Μάλιστα η εισήγηση στο Ευρωκοινοβούλιο στις αρχές του2017 του «Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων»αναφέρεται στη «σημασία των επενδύσεων στην ενεργό γή-ρανση και στις ρυθμίσεις που δίνουν τη δυνατότητα στους αν-θρώπους οι οποίοι έχουν φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης νασυνεχίσουν να εργάζονται στο επιθυμητό επίπεδο έντασης καιπαράλληλα να μπορούν να λαμβάνουν μέρος της σύνταξής τους,εάν εργάζονται για λιγότερο από πλήρες ωράριο». Με γνώμονα,δηλαδή, τις ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων, επιχειρούννα παρουσιάσουν ως... «κοινωνικό δικαίωμα» το γεγονός ότιακόμα και όταν κάποιος εργαζόμενος καταφέρει να πάρει σύν-ταξη, θα είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει να δουλεύει όσομπορεί («στο επιθυμητό επίπεδο έντασης»), προκειμένου να ταβγάλει πέρα, με μισό μισθό και μισή σύνταξη...

Δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματαΑπό χώρες της λεγόμενης «βιτρίνας» των αναπτυγμένων οικο-νομιών, όπως Γερμανία, Ολλανδία, Δανία, Βέλγιο κ.ά., έχουνπροχωρήσει οι αντεργατικές μεταρρυθμίσεις, περικοπές σε κοι-νωνικές παροχές, ενώ σχεδιάζονται και νέες, ανεξάρτητα απότους ρυθμούς ανάπτυξης, την κρίση, το ύψος του κρατικού χρέ-ους κλπ. Στόχος τους η ένταση της εκμετάλλευσης, η φτηνή ερ-

γατική δύναμη, η ελαστική απασχόληση, η δουλειά μέχρι ταβαθιά γεράματα. Για παράδειγμα:

Στην Ολλανδία, όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι αναγκά-ζονται να εργαστούν, έστω και με μερική απασχόληση (ΟμάδαΈρευνας για την Εκπαίδευση και την Αγορά Εργασίας - ROA). Οαριθμός των εργαζόμενων συνταξιούχων έχει τριπλασιαστείαπό το 2003 κι έφτασε τις 180.000, με την επισήμανση ότι «όλοκαι περισσότεροι χρειάζονται δουλειά, καθώς μόλις και μετάβίας μπορούν να καλύψουν τα πάγια έξοδά τους» και «αυξάνεταιο αριθμός εκείνων των οποίων τα εισοδήματα κατασχέθηκανλόγω χρεών». Ως μια πιθανή αιτία αναφέρεται η μεγάλη ανεργίαστους ανθρώπους άνω των 50 ετών και γι’ αυτό η τάση αυτή θαενισχυθεί.

Στη Δανία, «ψήνεται» η αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιο-δότησης στα 67,5 χρόνια, θεωρείται «εποικοδομητικό» οι συν-ταξιούχοι με «καλή φυσική κατάσταση» να παραμένουν στηναγορά εργασίας, οι συντάξεις να δίνονται σε κάθε συνταξιούχογια 14,5 χρόνια κατά μέσο όρο.

Αλλά και στο Βέλγιο, το Ανώτατο Συμβούλιο Απασχόλησης(CSE) κάλεσε την κυβέρνηση να επισπεύσει την εφαρμογή μέ-τρων που παρατείνουν τον εργάσιμο βίο: Το όριο ηλικίας συν-ταξιοδότησης να αυξηθεί στα 67 από το 2020 αντί για το 2030. Ησύνταξη να υπολογίζεται με βάση τους «βαθμούς» που έχουνσυγκεντρώσει οι εργαζόμενοι στον εργάσιμο βίο τους. Το τελευ-ταίο παρατείνει τον εργάσιμο βίο λόγω των διαστημάτων ανερ-γίας, αλλά και των ελαστικών μορφών εργασίας που πλέον κυ-ριαρχούν.

ΕΕ και κυβερνήσεις: Όρκοι στην ισότητα των φύλωνκαι πίστη στην ανταγωνιστικότητα

Μέσα από τα μέτρα, με τα οποία προωθούνται η «ενεργός γή-ρανση» και η παράταση του εργάσιμου βίου, καθώς και η μετα-τροπή των συντάξεων σε επιδόματα φτώχειας, μειώνεται η «ψα-λίδα» μεταξύ αντρών και γυναικών, σε βάρος και των δύο. Οιγυναίκες στην ΕΕ είναι αναγκασμένες να εργάζονται για περισ-σότερα χρόνια, είτε γιατί δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν είτεγιατί οι συντάξεις που λαμβάνουν είναι τόσο μικρές, που δεντους επιτρέπουν να αποσυρθούν από την αγορά εργασίας.

Οι πολιτικές της ΕΕ και των κυβερνήσεων, που κατάργησαντα μειωμένα ηλικιακά όρια για τη συνταξιοδότηση των γυναικών

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

11

Το Δικαίωμα στην Κοινωνική Ασφάλιση

και αύξησαν την ηλικία συνταξιοδότησης για όλους, άντρες καιγυναίκες, επικαλούνται την «πρόοδο» που θα φέρει η αύξησητης απασχόλησης των γυναικών. Ποια όμως πρόοδο μπορεί ναφέρνει το τσάκισμα των δικαιωμάτων των γυναικών; Με μιαπρώτη ματιά φαίνεται μια αντίφαση ανάμεσα στα λόγια και ταέργα της ΕΕ, όμως δεν υπάρχει. Όταν οι «Ευρωπαίοι εταίροι»μιλούν για «πρόοδο» και εξαγγέλλουν στόχους για την «ισότητα»,θέτουν στην πραγματικότητα στόχους για την ανταγωνιστικότητατης ευρωπαϊκής οικονομίας και των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.Όταν διαφημίζουν την προσήλωσή τους στην αρχή της ισότητας,επιδιώκουν να παρουσιαστούν στις εργαζόμενες γυναίκες ωςμια δύναμη που μπορεί να εγγυηθεί την ισότητα, την ίδια στιγμήπου ισοπεδώνουν τα δικαιώματά τους. Σ’ αυτήν την κατεύθυνσηπρωτοπορεί και η ελληνική κυβέρνηση, με «ατμομηχανή» τηΓενική Γραμματεία Ισότητας των φύλων (ΓΓΙΦ). Έχουν αναλάβει«εργολαβία» την ωραιοποίηση και την καλλιέργεια του «καλούπροφίλ» της ΕΕ στις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους τηςχώρας μας, με το ρόλο των υπερασπιστών του «ευρωπαϊκούκεκτημένου».

«Συνταξιοδοτικό χάσμα» μεταξύ αντρών και γυναικών.Μια ιδιαίτερη πλευρά της ανισοτιμίας στην εργασία

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαπιστώνει «χάσμα», που ανέρ-χεται σε ποσοστό σχεδόν 40%, ανάμεσα στις συντάξεις αντρώνκαι γυναικών. Με τον όρο «συνταξιοδοτικό χάσμα» αποδίδεταιη απόκλιση που υπάρχει ανάμεσα στη σύνταξη που λαμβάνουνκατά μέσο όρο οι γυναίκες από εκείνη που λαμβάνουν αντί-στοιχα οι άντρες. Σύμφωνα με το ψήφισμα του Ευρωκοινοβου-λίου, το συνταξιοδοτικό χάσμα στην ΕΕ για το έτος 2015 υπολο-γίζεται σε 38,3%, όσον αφορά την ηλικιακή ομάδα των ατόμωναπό 65 ετών και άνω. Λίγο παλιότερα στοιχεία της Eurostat, μεδεδομένα του 2013, υπολόγιζαν το συνταξιοδοτικό κενό μεταξύγυναικών και αντρών από 65 έως 74 ετών σε 40,2%.

«Το συνταξιοδοτικό χάσμα οφείλεται κυρίως στις διαφορές στηναγορά εργασίας και στην ανισορροπία που υπάρχει αναφορικά μετη σταδιοδρομία και την οικογενειακή ζωή», αναφέρει το Ευρω-κοινοβούλιο σε δελτίο Τύπου. Πιο συγκεκριμένα, εντοπίζει την«ανισορροπία» στις εξής πλευρές: «Οι γυναίκες έχουν περισσότε-ρες πιθανότητες από τους άντρες να διακόψουν τη σταδιοδρομίατους, να έχουν επισφαλείς συμβάσεις, να εργαστούν σε άτυπες

μορφές απασχόλησης, με καθεστώς μερικής απασχόλησης (32%μεταξύ των γυναικών σε σύγκριση με το 8,2% μεταξύ των αντρών)ή σε μη αμειβόμενη βάση, ιδίως όταν παρέχουν φροντίδα στα παι-διά και σε άλλα εξαρτώμενα μέλη της ευρύτερης οικογένειάς τους».

Ο λόγος που επικαλείται η ΕΕ το χάσμα ποιος είναι; Είναι καιη ενεργός γήρανση, γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο μπορούν να καλύ-ψουν τα παραπάνω κενά.

Προσπάθεια διαχείρισης της φτώχειαςΤο ποσοστό των μεγαλύτερων σε ηλικία γυναικών που διατρέ-χουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού υπολογι-ζόταν σε 20,2% το 2014, έναντι 14,6% των αντρών. Ένας στουςτέσσερις πολίτες της ΕΕ των «28» εξαρτάται από τη σύνταξή τουως κύρια πηγή εισοδήματος και η κατηγορία αυτή του πληθυ-σμού αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2060. Μέχρι το 2050«το ποσοστό των ατόμων ηλικίας άνω των 75 ετών που θα δια-τρέχουν κίνδυνο φτώχειας θα μπορούσε να φτάσει το 30% στα πε-ρισσότερα κράτη-μέλη».

Ο προσανατολισμός ΕΕ και κυβερνήσεων για μετατροπή τωνσυντάξεων σε προνοιακά επιδόματα ανάγεται σε «σωσίβιο» γιατην πλειοψηφία των συνταξιούχων, στο πλαίσιο της προσπά-θειας διαχείρισης της φτώχειας.

Σύμφωνα με στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος«ΗΛΙΟΣ» για τη χώρα μας το Δεκέμβρη του 2016, το 60,11% τωνσυνταξιούχων γυναικών λαμβάνει συντάξεις μικρότερες των700 ευρώ. Για το σύνολο των συνταξιούχων το αντίστοιχο πο-σοστό υπολογίζεται σε 48%. Αντίστοιχα, για το 34,65% γυναικώνσυνταξιούχων η σύνταξη περιορίζεται σε ποσά κάτω από 500ευρώ. Να σημειωθεί ότι τα ποσά αυτά δε φτάνουν στην πραγ-ματικότητα στα χέρια των συνταξιούχων, αφού υπάρχουν κρα-τήσεις για ΕΟΠΥΥ και ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγ-γύης Γενεών), καθώς και ο φόρος που αναλογεί σε κάθε συν-ταξιούχο.

Κριτήριο οι σύγχρονες ανάγκες μας.Ανάγκη η αγωνιστική διεκδίκηση

Είναι πρόκληση ΕΕ και κυβέρνηση να επικαλούνται το άσχημοβιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων γυναικών, όταν είναι εμ-πνευστές και οργανωτές της επίθεσης διαρκείας στις κρατικέςδαπάνες για υγεία, πρόνοια, φάρμακο, στις συντάξεις που συ-νεχώς μειώνονται, με ιδιαίτερες επιπτώσεις στις γυναίκες συν-ταξιούχους που είχαν συγκεντρώσει λιγότερα ένσημα, που ερ-γάζονταν περισσότερο ως ανειδίκευτες.

Μπροστά στους σχεδιασμούς της ΕΕ και των κυβερνήσεώντης, οι γυναίκες συνταξιούχοι χρειάζεται να απαντήσουν με τημαζική συμμετοχή τους στην οργάνωση της πάλης των συντα-ξιουχικών σωματείων και των Συλλόγων της ΟΓΕ, διεκδικών-τας άμεση ανάκτηση όλων των κατακτήσεων και των απωλειώνσε κύριες κι επικουρικές συντάξεις, την ικανοποίηση των σύγ-χρονων αναγκών αυτών και των παιδιών τους.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

12

Μαιρήνη Στεφανίδη,α΄ αντιπρόεδρος της ΟΓΕ

ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΝΑΤΟ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Η ΟΓΕ στη διαδήλωση κατά του ΝΑΤΟ

Τ ο Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης (ΠΣΕ) κλιμάκωσε τιςαντιΝΑΤΟϊκές δράσεις και πρωτοβουλίες του στις Βρυ-ξέλλες, την έδρα δύο ιμπεριαλιστικών οργανισμών, της

ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με αφορμή τη διεξαγωγή στις 24 και 25 Μάη2017 της ετήσιας Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Η ΟΓΕ δεν μπορούσε να λείψει από μια τέτοια πρωτοβουλία.Έτσι, στις 24 Μάη συμμετείχε μέσα από το διεθνές μπλοκ τουΠΣΕ στη διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά του ΝΑΤΟ. Από την ελ-ληνική αντιπροσωπία εκ μέρους της ΟΓΕ συμμετείχαν η Μαι-ρήνη Στεφανίδη, αντιπρόεδρος, και η Μαρία Φιλανταράκη, γε-νική γραμματέας.

Στη μαχητική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε καταδικάστηκεη αιματοβαμμένη δράση του ΝΑΤΟ ενάντια στους λαούς για τα συμ-φέροντα των αμερικανικών κι ευρωπαϊκών μονοπωλίων. ΝΑΤΟκαι ΕΕ (22 από τα 28 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ είναι μέλη της ΕΕ) δια-μορφώνουν την επικίνδυνη για τους λαούς στρατηγική τους, μεστόχο να προωθήσουν αυτά τα συμφέροντα, προβάλλοντας διαρ-κώς νέα προσχήματα και οργανώνοντας επεμβάσεις και πολέμους.

Ας θυμηθούμε τις πιο πρόσφατες συνόδους του ΝΑΤΟΚωνσταντινούπολη, 2004: Αποφασίστηκε το «Σχέδιο για τη Με-γάλη Μέση Ανατολή», με τις ευλογίες της ΕΕ. Ο πόλεμος στηΣυρία, στη Λιβύη, η λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη», ο Λίβανος, οιεπιθέσεις στην περιοχή είναι μέρος του «Σχεδίου», που είναι βέ-βαια ανοιχτό...Λισαβόνα, 2010: Αποφασίστηκε το «νέο δόγμα του ΝΑΤΟ», ηπιο στενή συνεργασία του με την ΕΕ, ώστε πιο εκσυγχρονισμέναο πολιτικός-στρατιωτικός οργανισμός στον 21ο αιώνα να προ-ωθεί τα συμφέροντα των μονοπωλίων του. Ουαλία, 2014: Το ΝΑΤΟ επεξεργάζεται και προχωράει στο σχέ-διο περικύκλωσης της Ρωσίας. Απόρροια των αποφάσεών τουήταν η επέμβαση των ΗΠΑ και της ΕΕ στην Ουκρανία, με τη στή-ριξη του καθεστώτος των φασιστικών δυνάμεων που επικρά-τησαν μετά από το πραξικόπημα το 2013. Ο ανταγωνισμός τωνδικών τους μονοπωλίων έναντι αυτών της Ρωσίας διαμόρφωσεμια πολύ επικίνδυνη κατάσταση.

Βαρσοβία, 2016: Η επιθετικότητα των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων αυ-ξάνεται με τη μετακίνηση και συγκέντρωση στρατιωτικών δυ-νάμεων προς τις χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία, με τη λε-γόμενη «αντιπυραυλική ασπίδα» με βάσεις στη Ρουμανία καιΠολωνία και υποδομές που συνδέονται με τη χρήση πυρηνικώνόπλων σε μια καταστροφική αναμέτρηση. Επιπλέον, πάρθηκανμέτρα για μόνιμη παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο και στη Μεσό-γειο, με πρόσχημα τον έλεγχο των προσφυγικών ροών. Πάρ-θηκαν συγκεκριμένες αποφάσεις για την περαιτέρω ενίσχυσητης στρατιωτικής συνεργασίας ΝΑΤΟ-ΕΕ.Βρυξέλλες, 2017: Εγκαινιάστηκαν τα Νέα Κεντρικά Γραφεία τουΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, οι οποίες αποτελούν επίσημη πρω-τεύουσα των ιμπεριαλιστικών οργανισμών.� Γενικότερα, για άλλη μια φορά ενισχύθηκε η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ και ενισχύθηκε η αντιπαράθεσή τους ιδίως με τη Ρωσία.Ο έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πηγών, ωστόσο, έφερε αν-τιπαραθέσεις από ευρωπαϊκές δυνάμεις αναφορικά με την τύχητης συνεργασίας. Ισχυρά κράτη-μέλη επιδιώκουν, χωρίς ναμπαίνει ζήτημα αποχώρησης από το ΝΑΤΟ, να έχουν αυτοτελήέκφραση, ιδιαίτερα σε διεθνές επίπεδο, προκειμένου να έχουνενισχυμένο ρόλο για μεγαλύτερα κέρδη. � Αποφασίστηκε όμως η ολοκλήρωση των αποφάσεων τηςΒαρσοβίας, η ενίσχυση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων από τη Βαλ-τική μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα, σε συνδυασμό με την «αντιπυ-ραυλική ασπίδα», στο πλαίσιο του επικίνδυνου ανταγωνισμούτους με τη Ρωσία. Ενισχύονται οι «Δυνάμεις Ταχείας Παρέμβα-σης» και στην Ευρώπη και παγκόσμια.� Εντείνεται η στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, στηΜεσόγειο, στη Μαύρη Θάλασσα (με πρόσχημα το προσφυγικό). � Αποφασίστηκε η επίσημη ΝΑΤΟϊκή εμπλοκή στον ιμπεριαλι-στικό πόλεμο στη Συρία. Απαίτησαν υπέρογκες ΝΑΤΟϊκές δα-πάνες, με επίτευξη του στόχου του 2% του ΑΕΠ όλων των κρα-τών-μελών.� Αποφασίστηκε η συνέχιση της ιμπεριαλιστικής επέμβασης σεΑφγανιστάν και Ιράκ.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

13

Διεθνή

Στόχος η «γεωστρατηγική αναβάθμιση» της χώρας.Επικίνδυνη για τα λαϊκά συμφέρονταΣήμερα, η Ελλάδα του ενός εκατομμυρίου ανέργων που ζουνστη φτώχεια φιγουράρει στη 2η θέση (μόλις μία θέση μετά απότις ΗΠΑ) των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα. Δαπανάτο 2% του ΑΕΠ της για τις ΝΑΤΟϊκές επιθετικές δαπάνες, συμ-μετέχει σε 13 ΝΑΤΟϊκές αποστολές εκτός συνόρων, στερώνταςτο λαό μας από τις παροχές υγείας, παιδείας, από αξιοπρεπείςμισθούς και συντάξεις. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δε διστάζεινα διαθέτει πολλά δισ. ευρώ για πολεμικούς εξοπλισμούς, μετις ευλογίες των άλλων αστικών κομμάτων, συνεχίζοντας τηνπολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων της ΝΔ και τουΠΑΣΟΚ. Υπηρετεί με συνέπεια την πολιτική για αύξηση του ενερ-γού ρόλου της χώρας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, βαθιάχωμένη στους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς. Σε αυτό το πλαίσιο, ουπουργός Εξωτερικών της χώρας μας, στη δεύτερη συνάντησητης «Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα» στη Ρόδο,ανέφερε ότι από τη Μεσόγειο περνάει το 40% του παγκόσμιουεμπορίου και το 35% της παγκόσμιας ενέργειας (πλουτοπαρα-γωγικές πηγές, Αιγαίο, Κύπρος, Ιόνιο). Με την παρουσία τουΝΑΤΟ στη Μεσόγειο, στόχος είναι η ισχυροποίηση της θέσης τηςάρχουσας τάξης της χώρας μας, επιδιώκοντας τη «γεωστρατη-γική αναβάθμιση», που μπλέκει τη χώρα ολοένα πιο βαθιά στουςιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

Προκλητικά σχεδιάζεται η ανανέωση για τη Σύμβαση της ΝΑ-ΤΟϊκής βάσης της Σούδας για τα επόμενα 5 χρόνια. Άλλωστε δενξεχνάμε ότι από τη Σούδα ξεκίνησε και το αεροπλανοφόρο πουβομβάρδισε τη Συρία και στη Σούδα ξαναγύρισε να ελλιμενιστεί.«Souda Bay - One Stop Shop»! («Βάση της Σούδας - Αγορά μιαςστάσης»). Έτσι τιτλοφορείται το ΝΑΤΟϊκό Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυ-τικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ), που λειτουργεί στη Σούδα της Κρήτης!

Επικίνδυνη κατάστασητο κουβάρι των ανταγωνισμών στην περιοχή μαςΜέσα σε αυτό το πλαίσιο, εντείνεται η επιθετικότητα της Τουρ-κίας στο Αιγαίο. Εκατοντάδες είναι παραβιάσεις του ελληνικούεναέριου και θαλάσσιου χώρου, την ώρα που η τουρκική κυ-βέρνηση και η αστική τάξη της Τουρκίας θέτει θέμα συνόρων,τόσο για την Ελλάδα και τις άλλες γειτονικές χώρες, αμφισβη-τώντας ακόμη και τη συνθήκη της Λοζάνης.

Οι εξελίξεις στο Κυπριακό είναι επίσης πολύ ανησυχητικές.Προωθείται λύση διχοτομική, λύση δημιουργίας δύο κρατών,μακριά από τη θέση που συμφέρει τον κυπριακό λαό, δηλαδήμια λύση για Κύπρο ενιαία, κυρίαρχη, με μία κρατική οντότητα,χωρίς ξένες βάσεις και προστάτες.

Ταυτόχρονα, στα Βαλκάνια διαμορφώνεται μια επικίνδυνη κα-τάσταση εξαιτίας των ανταγωνισμών τμημάτων της αστικήςτάξης της ΠΓΔΜ που συναντιέται με τον ανταγωνισμό άλλων τά-ξεων της περιοχής, με τις αντιθέσεις ΗΠΑ-ΕΕ και Ρωσίας.

Σήμερα, εκτός από τη Συρία, βρίσκονται σε εξέλιξη ιμπερια-λιστικοί πόλεμοι στο Ιράκ και τη Λιβύη, ενώ οι συγκρούσεις στηνΟυκρανία συνεχίζονται. Θερμές εστίες υπάρχουν όπου εκδη-λώνονται οι μεγάλοι ανταγωνισμοί των ιμπεριαλιστικών δυνά-μεων, όπως δηλαδή στην περιοχή που απλώνεται από τον Καύ-

κασο, τη Μαύρη Θάλασσα, τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο έως καιτη Βόρεια Αφρική. Στην Ασία και τον Ειρηνικό η συγκέντρωσητεράστιων στρατιωτικών δυνάμεων εγκυμονεί μεγάλους κιν-δύνους για τους λαούς, αφού ένα πρόσχημα μπορεί να μετα-τρέψει τη «γειτονιά» τους σε πεδίο πολεμικών συγκρούσεων.

Ο ανταγωνισμός των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τονέλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών, το φυσικό αέριο καιτο πετρέλαιο, τους ενεργειακούς αγωγούς, τους θαλάσσιουςδρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων, το γεωστρατηγικό έλεγχοείναι οι αιτίες της εκρηκτικής κατάστασης που διαμορφώνεταιστην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, οι κυβερνήσεις Τουρκίας κιΕλλάδας, μακριά από τα λαϊκά συμφέροντα, προωθούν τα συμ-φέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, συγκρουόμενες για τηλεία που θα εξασφαλίσει η καθεμιά για λογαριασμό της.

Άμεσο θύμα αυτής της κατάστασης είναι και οι χιλιάδες πρό-σφυγες που έχουν εγκλωβιστεί μέσα σε καταυλισμούς στηχώρα μας. Χιλιάδες γυναίκες και παιδιά, που διαβιώνουν σεαπάνθρωπες συνθήκες.

Πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τις ενώσεις τουΣτις συνθήκες αυτές, η ΟΓΕ καλεί τις γυναίκες των λαϊκών οι-κογενειών να αντιπαλέψουν αποφασιστικά τα επικίνδυνα σχέδιατων ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, που εγκυμονούν πολέμους απειλώνταςτους λαούς του κόσμου. Απαιτείται επαγρύπνηση κι ετοιμότητα.

Δεν ξεχνάμε την προθυμία της κυβέρνησης για συμμετοχήτης στη ΝΑΤΟϊκή άσκηση «ΝombleJump» αμέσως μετά από τηΣύνοδο στις Βρυξέλλες. Ανέλαβε τη φιλοξενία ΝΑΤΟϊκών δυ-νάμεων και το ασφαλές τους πέρασμα από το ελληνικό έδαφος.Εκατοντάδες στρατευμένα παιδιά του λαού μας αντέδρασαν,ενώ την ίδια στιγμή αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις στη ΒόρειαΕλλάδα εμπόδισαν τη διέλευση στρατιωτικών δυνάμεων.

Σ’ αυτά τα βήματα οφείλουμε να συνεχίσουμε και να µάθουµεστα παιδιά µας την αλληλεγγύη, τη συλλογική δράση, την αγω-νιστική στάση ζωής. Στη δράση, και µόνο εκεί, µπορεί να κατα-πολεµηθεί και ο φυσιολογικός ατοµικός φόβος για το αύριο.

Παλεύουμε για:• Να μη δοθούν βάσεις, λιμάνια, αεροδρόμια και άλλες

υποδομές προκειμένου να γίνουν εφαλτήρια ενός ιμπε-ριαλιστικού πολέμου.

• Καμία συμμετοχή των ελληνικών Ένοπλων Δυνάμεωνσε επιχειρήσεις εκτός των συνόρων της χώρας.

• Να γυρίσουν πίσω τώρα όλα τα ελληνικά στρατιωτικά σώ-ματα που βρίσκονται σε αποστολές του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.

• Έξω η ΝΑΤΟϊκή δύναμη από το Αιγαίο.

• Αποδέσμευση της χώρας μας από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

• Αλληλεγγύη μας σε όλους τους λαούς που αγωνίζονταικαι απειλούνται από τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούςόπου Γης.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

14

Διεθνή

Συνάντησητης Γραμματείας της ΠΔΟΓ στη Ρώμη

Η1η συνάντηση της Γραμματείας της ΠΔΟΓ μετά από τοτελευταίο, ΧVI Συνέδριο, πραγματοποιήθηκε στη Ρώμηαπό τις 19 έως 22 Ιούνη 2017. Η Γραμματεία είναι όρ-

γανο της ΠΔΟΓ στο οποίο συμμετέχουν η Πρόεδρος και οι Αντι-πρόεδροι και το παρακολουθούν οι συντονίστριες οργανώσειςαπό κάθε ήπειρο. Από το προηγούμενο Συνέδριο (ΧV) που κα-θιερώθηκε ως όργανο από το καταστατικό, δεν είχε συγκληθεί.Επομένως αυτή η Γραμματεία ήταν η πρώτη μετά από την κα-θιέρωσή της το 2012.

Γυναίκες από τις πέντε περιφέρειες της ΠΔΟΓ παρακολούθησαντις εργασίες της συνάντησης στο Διεθνές Σπίτι των Γυναικών(Casa Internazionale delle Donne) στη Ρώμη, ανάμεσα σ’ αυτέςκαι η αντιπροσωπία της ΟΓΕ –που είναι συντονίστρια της Ευ-ρώπης– αποτελούμενη από τη Μαιρήνη Στεφανίδη και τη Χρι-στίνα Σκαλούμπακα.

Στην πρώτη συνάντηση των αντιπροσωπιών, η Πρόεδρος του«Διεθνούς Σπιτιού», Φραντζέσκα Κοχ, που ήταν παρούσα, κα-λωσόρισε τα μέλη της Γραμματείας και δήλωσε ότι θέλουν ναμετατρέψουν το χώρο αυτό, που ήταν χώρος βασανιστηρίωνγυναικών στο Μεσαίωνα, σε χώρο ελευθερίας. Παρούσα σ’

αυτήν την εναρκτήρια συνάντηση ήταν επίσης η Μαρίζα Ρον-τάνο, η οποία ήταν μέλος της ιταλικής αντιπροσωπίας στο Ιδρυ-τικό Συνέδριο της ΠΔΟΓ στο Παρίσι το 1945. Μίλησε για το Συ-νέδριο, για τις δυσκολίες που είχαν ακόμα και να φτάσουν στοΠαρίσι (η πολυμελής ιταλική αντιπροσωπία έφτασε με στρατιω-τικό αεροπλάνο), για το στόχο των 40 αντιπροσωπιών απ’ ολό-κληρο τον κόσμο να ενώσουν τις γυναίκες για τα δικαιώματάτους στην ειρήνη, τη δημοκρατία, την ανεξαρτησία, για τη δια-δήλωση των αντιπροσωπιών στο Παρίσι, που κατέληξε στοάγαλμα της Ζαν ντ’ Αρκ.

Στη συνάντηση πήραν καταρχάς το λόγο οι συντονίστριες απόκάθε ήπειρο. Μίλησαν αναλυτικά για τις εξελίξεις σε κάθε πε-ριοχή και για τη δράση των οργανώσεων της ΠΔΟΓ. Απάντησανσε σχετικές ερωτήσεις. Για την Ευρώπη την εισήγηση έκανε ηΜαιρήνη Στεφανίδη εκ μέρους της ΟΓΕ.

Η νέα Πρόεδρος της ΠΔΟΓ, Λορένα Πένια, αναφέρθηκε κυ-ρίως σε οργανωτικά ζητήματα, μίλησε για τα νέα γραφεία τηςΠΔΟΓ που οργανώνονται στο Σαλβαδόρ, στον τόπο καταγωγήςτης. Επέμεινε στην ανάγκη να χρησιμοποιηθεί ευρέως το δια-δίκτυο για να γίνεται γνωστή η δράση της ΠΔΟΓ και των οργα-νώσεών της. Αναφέρθηκε στην υπόθεση της ειρήνευσης στην

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Γραμματείας

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

15

Διεθνή

Κολομβία, λέγοντας ότι η ΠΔΟΓ παρακολουθεί την εφαρμογήτης συμφωνίας, όπως αποφασίστηκε στο συνέδριο. Επίσης ανα-κοίνωσε ότι παρατηρήτριες από πλευράς ΠΔΟΓ για την εφαρ-μογή της συμφωνίας θα είναι η Ρεζίνα Μάρκες (Πορτογαλία), ηΣκεύη Κουκουμά (Κύπρος) και η Τσε Τσουν Χούι (ΛΔ Κορέας).

Με βάση τις προτάσεις της και τη συζήτηση που ακολούθησε,καταλήχτηκαν οι εκπρόσωποι της ΠΔΟΓ στα διεθνή όργανα καικινήματα (Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης, Επιτροπές του ΟΗΕκλπ.). Επίσης τέθηκαν θέματα για τα οποία οι οργανώσεις τηςΠΔΟΓ θα αναπτύξουν τη δράση τους. Μετά από πρόταση τηςΟΓΕ, το πρώτο θέμα θα είναι: «Πόλεμος - ΝΑΤΟ, η στάση τωνοργανώσεων της ΠΔΟΓ στο ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πο-λέμου.» Εκτός αυτού, τα υπόλοιπα θα είναι τα εξής:- Οι τρομοκρατικές ενέργειες και ο φονταμενταλισμός ενάντια

στις γυναίκες.- Δικαιώματα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά των γυναικών

(δουλειά, εκπαίδευση, υγεία, προστασία της μητρότητας, πο-λιτισμός).

- Πολιτική συμμετοχή.- Βία (φυσική, σεξουαλική, trafficking, σεβασμός στη διαφορε-

τικότητα, ΛΟΑΤΚΙ).Προτάθηκαν ημερομηνίες κοινής δράσης εκτός από την 8η

Μάρτη, όπως η Πρωτομαγιά, η Μέρα κατά της Βίας κατά τωνΓυναικών, της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών, η Μέρα για ταΔικαιώματα του Παιδιού κλπ.

Συζητήθηκε και αποφασίστηκε η επόμενη Εκτελεστική Γραμ-ματεία της ΠΔΟΓ να πραγματοποιηθεί τον Απρίλη του 2018 (3έως 9 Απρίλη) στη ΛΔ της Κορέας και η μεθεπόμενη στη Να-μίμπια.

Στο πλαίσιο της συνάντησης της Γραμματείας διοργανώθηκανπαράλληλα κάποιες εκδηλώσεις.

Στις 21 Ιούνη, στο οπτικοακουστικό αρχείο του εργατικού καιδημοκρατικού ιταλικού κινήματος έγινε βιβλιοπαρουσίαση τουέργου με τίτλο «Η ΠΔΟΓ, κεφάλαια της ιστορίας της», της ΡωσίδαςΓκαλίνα Γκαλκίνα (μέλος της ρωσικής οργάνωσης «Ένωση Γυ-ναικών Ρωσίας»). Το βιβλίο αυτό μεταφράστηκε στα ιταλικά, μεεισαγωγή και επιμέλεια της Ιταλίδας Αντιπροέδρου της ΠΔΟΓ, Ada

Donno, και κυκλοφορεί ως ηλεκτρονικό βιβλίο στο διαδίκτυο.H ΟΓΕ στην παρέμβασή της στην εκδήλωση αυτή είπε ότι η

δράση της ΠΔΟΓ αποτελεί για μας σήμερα παρακαταθήκη.Όμως πρέπει να προχωρήσουμε με έργα και όχι με λόγια, εμ-πνευσμένες από τις μεγάλες αγωνίστριες, όπως η ΚουβανήΒίλμα Εσπίν, καθώς και από τις μαχήτριες του ΔΣΕ που το 1948,μέσα στη φωτιά του αγώνα, βρέθηκαν στη Βουδαπέστη στο 2οΣυνέδριο της ΠΔΟΓ.

Στις 22 Ιούνη η εκδήλωση είχε θέμα: «Κρίση του καπιταλισμούκαι γεωπολιτική του πολυπολικού κόσμου. Η οπτική τουφύλου.» Κύρια ομιλήτρια ήταν η Μπιάνκα Πομεράντζι (ιστορι-κός). H κεντρική ιδέα της ομιλίας της ήταν ότι «η κρίση του κα-πιταλισμού συνδέεται με το νεοφιλελευθερισμό, που αποτελείκαι την ταφόπλακα των δικαιωμάτων των γυναικών».

Η ΟΓΕ στην παρέμβασή της μίλησε για το χαρακτήρα της κα-πιταλιστικής κρίσης, για τις συνέπειες στους λαούς και ιδιαίτεραστις γυναίκες, για τα μέτρα που προωθούνται τόσο από φιλελεύ-θερα όσο και από σοσιαλδημοκρατικά κόμματα και τα λεγόμενα«αριστερά», όπως ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Εξηγήσαμε γιατί αυτέςοι θεωρίες αθωώνουν τον καπιταλισμό, που είναι καταστροφικόσύστημα για τις γυναίκες του καθημερινού μόχθου με οποιοδή-ποτε κόμμα στην κυβέρνηση, κάτω από οποιαδήποτε διοίκηση.

Επίσης οργανώθηκε εκδήλωση αλληλεγγύης στον Παλαιστι-νιακό λαό, όπου προβλήθηκαν δύο μικρές ταινίες. Η μία είχεσύντομο ιστορικό του αγώνα και η άλλη ήταν ντοκιμαντέρ στοοποίο μίλαγαν Παλαιστίνιες γυναίκες, πολιτικές κρατούμενεςστις ισραηλινές φυλακές. Πήρε και η ΟΓΕ το λόγο και παρου-σίασε τη σημαντική δράση αλληλεγγύης της, ιδιαίτερα στους Πα-λαιστίνιους απεργούς πείνας, κρατούμενους στις ισραηλινές φυ-λακές.

Και σ’ αυτήν τη συνάντηση της ΠΔΟΓ η ΟΓΕ με τη στάση τηςκαι τις παρεμβάσεις της ανέδειξε στις γυναικείες οργανώσειςαπ’ όλο τον κόσμο το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει το παγ-κόσμιο γυναικείο κίνημα σήμερα, σε αντιιμπεριαλιστική, αντι-μονοπωλιακή κατεύθυνση.

Μέλη της Γραμματείας μαζί με την Ιταλίδα Μαρίζα Ροντάνο,που ήταν μέλος της Ιταλικής αντιπροσωπείας στο ιδρυτικό συνέδριο

της ΠΔΟΓ στο Παρίσι, το Δεκέμβρη του 1945.

H Μαιρίνη Στεφανίδη παρουσιάζει στη Γραμματείατην εισήγηση του ευρωπαϊκού γραφείου

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

16

Διεθνή

Βούλα Λίτσιου,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Τρομοκρατικά χτυπήματαή, αλλιώς, μες στο γαϊτανάκι

των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών...

Με αφορμή τις δύο πολύνεκρες δολοφονικές επιθέσειςστην Ισπανία, στη Λας Ράμπλας, στην πιο πολυσύχνα-στη τουριστική περιοχή της Βαρκελώνης, και στην

πόλη Καμπρίλς, θέρετρο της Καταλονίας, ζούμε και πάλι σ’ ένακλίμα τρομοϋστερίας.

ΜΜΕ και site –κρατικά και ιδιωτικά– καλύπτοντας ειδησεογρα-φικά τα γεγονότα, ενισχύουν αυτό το κλίμα, περιγράφοντας μεόσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες το πώς χάθηκανπαιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένοι στη διάρκεια των χτυπημάτων.Δείχνουν φωτογραφίες με πτώματα, αίματα, κούκλες πεσμένεςστο δρόμο, κεριά αναμμένα στο μέρος που χάθηκαν οι ζωές τωνθυμάτων κ.ά.

Άμεσα, οι αστοί πολιτικοί, πρόεδροι κρατών και πρωθυπουρ-γοί, η εκεί βασιλική οικογένεια κλπ. έσπευσαν να καταδικάσουντην επίθεση και να τονώσουν το κλίμα τρομολαγνείας. Η υπο-κριτική τους ευαισθησία όμως δεν μπορεί να κρύψει ότι οι ίδιοικαι οι πολιτικές τους ευθύνονται για τη γέννηση τρομοκρατικώνομάδων, όπως είναι ο ISIS. Ενώ τα κροκοδείλια δάκρυά τουςδεν μπορούν να κρύψουν τα δικά τους χτυπήματα κατά αμάχων,τόσο πριν μερικά χρόνια στη Γιουγκοσλαβία όσο και τώρα στηΣυρία...

No tinc por Μετά από τις επιθέσεις αυτές, εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτέςκατέκλυσαν τους δρόμους στη Βαρκελώνη, σε μια πορεία«ενάντια στο φόβο». Στην κορυφή της πορείας βρισκόταν έναπανό με το σύνθημα: «No tinc por» (=δε φοβάμαι) και στηνπρώτη γραμμή ήταν ο βασιλιάς της Ισπανίας, ο φιλελεύθεροςπρωθυπουργός και οι σοσιαλδημοκράτες και «αριστεροί» τηςαντιπολίτευσης. Στο πλευρό τους στάθηκαν με σχετικές δηλώ-σεις ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, η Γερμανίδα καγκελάριος και άλλοιαρχηγοί κρατών και ιμπεριαλιστικών ενώσεων. Το ερώτημαόμως που τίθεται είναι τι είναι αυτό που γεννάει πραγματικάστους λαούς το φόβο και την ανασφάλεια. Μπορούν αυτοί πουσπέρνουν με τις πολιτικές τους τη φτώχεια, την ανεργία, τον πό-λεμο και την προσφυγιά να στρέφονται πραγματικά κατά της τρο-μοκρατίας που είναι δημιούργημα των ίδιων; Ας δούμε τι πραγ-ματικά συμβαίνει:

Μπροστά στις δυσκολίες που έχει το βάρβαρο εκμεταλλευτικόσύστημα ν’ αντιμετωπίσει την κρίση του, οξύνονται οι ενδοϊμπε-ριαλιστικοί ανταγωνισμοί κι εντείνεται η ιμπεριαλιστική επιθετι-κότητα. Τμήματα της αστικής τάξης –και στο εσωτερικό τωνχωρών, αλλά και σε διεθνές επίπεδο– μάχονται για το ποιος θα

πάρει μεγαλύτερα μερίδια πλουτοπαραγωγικών πηγών, οικο-νομικών σφαιρών επιρροής, γεωστρατηγικών θέσεων, ενερ-γειακών δρόμων κλπ., για να εξυπηρετήσουν καλύτερα τα συμ-φέροντά τους, να βγουν μπροστά στη μεταξύ τους κούρσα τουανταγωνισμού.

Έτσι ξεκινάνε οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις όπως αυτή τηςΣυρίας και προετοιμάζονται νέες φάσεις πολεμικών αναμετρή-σεων, που ακολουθούν τις προηγούμενες. Ο πόλεμος όμως δεμαίνεται μόνο στα πεδία των μαχών, της Μέσης Ανατολής καιαλλού. Οι δολοφονικές επιθέσεις στη Γαλλία, στο Βέλγιο, στηνΤουρκία, στη Μ. Βρετανία, στην Ισπανία ήδη χρησιμοποιούνταικαι σαν εφαλτήριο κλιμάκωσης του πολέμου.

Επιπλέον, η ευκολία με την οποία μπορούν να δρουν οι λεγό-μενοι «τρομοκράτες» γεννάει πολλά ερωτηματικά, αλλά και επα-ληθεύει το πώς αξιοποιούνται από μέρους τους διασυνδέσειςκαι μηχανισμοί των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, των οποίωνείναι δημιουργήματα.

Παράλληλα, αυτές οι τρομοκρατικές επιθέσεις χρησιμοποι-ούνται ως πρόσχημα για την επίθεση στα λαϊκά δημοκρατικά δι-καιώματα και τις ελευθερίες. Στόχος τους είναι η επιβολή κατα-σταλτικών μέτρων, που αποσκοπούν στον περιορισμό της λαϊ-κής πάλης. Δεκάδες νομοθετήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση καιστην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια υπηρετούν τον ίδιο αυτόσκοπό.

Ένα χρονικό βαμμένο με το αίμα γυναικών, αντρών καιπαιδιών των λαϊκών στρωμάτων, για τα κέρδη τωνμονοπωλίωνΤο Γενάρη του 2014, μια ομάδα εξτρεμιστών ισλαμιστών, πουσχετίζονταν τότε με την Αλ Κάιντα, κατέλαβε την ιρακινή πόληΦαλούτζα. Επρόκειτο για την ομάδα που στη συνέχεια θα γινότανγνωστή ως ISIS. Ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπ. Ομπάμα, είχεπει ότι ήταν μια οργάνωση που δεν είχε τη δυνατότητα να πραγ-ματοποιήσει μεγάλα τρομοκρατικά χτυπήματα. Πλέον, γνωρί-ζουμε κατά πόσο αυτή του η δήλωση είχε σχέση με την πραγμα-τικότητα.

Ας παρακολουθήσουμε τη μετέπειτα εξέλιξη: Στις 7 Αυγού-στου 2014 ο Ομπάμα ενέκρινε αεροπορικούς βομβαρδισμούς,προκειμένου να μην πέσει στα χέρια των τζιχαντιστών η κουρ-δική πόλη Ερμπίλ, ενώ στις 10 Σεπτέμβρη αποφασίστηκε η διε-θνής συμμαχία εναντίον του ISIS ν’ αποτελείται από 50 κράτη,μεταξύ των οποίων ήταν οι ΗΠΑ, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Δανία, ηΑυστραλία, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμι-

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

17

Διεθνή

ράτα. Κατόπιν τούτου, στις 19 Σεπτέμβρη η Γαλλίαπραγματοποίησε τις πρώτες αεροπορικές επιθέ-σεις κατά του ISIS. Έχει ακολουθήσει από τότε έναμπαράζ από τη μια τυφλών δολοφονικών επιθέ-σεων από τη μεριά του ISIS, κι από την άλλη βομ-βαρδισμοί και διάφορες άλλες πολεμικές επιχει-ρήσεις κατά των λαϊκών δυνάμεων, με πρόσχηματο χτύπημα του ISIS, των συμμάχων του και γενι-κότερα της «τρομοκρατίας». Επιπλέον, οι δολοφο-νικές επιθέσεις έδωσαν το έναυσμα για να διατυ-πωθούν νέα προσχήματα και παραπλανητικοί χα-ρακτηρισμοί για «πόλεμο των πολιτισμών», «πό-λεμο ανάμεσα σε φανατικούς μουσουλμάνους καιστους Δυτικούς», «πόλεμο ανάμεσα στο ριζοσπα-στικό Ισλάμ και στη Δύση».

Ο πραγματικός ένοχοςΑυτό λοιπόν που πραγματικά βρίσκεται πίσω απ’όλα αυτά είναι οι ανταγωνισμοί μεταξύ καπιταλι-στικών κρατών, μεταξύ μονοπωλίων για το μοίρα-σμα αγορών και ενέργειας· είναι ο ιμπεριαλιστικόςπόλεμος στον 21ο αιώνα, που συστατικό του στοιχείο αποτελείκαι η δράση των λεγόμενων «ισλαμικών τρομοκρατικών» ομά-δων. Και αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το σε ποιο βαθμό η δρα-στηριότητα αυτών των οργανώσεων διαμορφώνεται με τη στή-ριξη ιμπεριαλιστικών κέντρων (να θυμίσουμε την περιβόητη συ-νάντηση του Αμερικανού γερουσιαστή και υποψήφιου Προ-έδρου των ΗΠΑ, Μακέιν, με τους τζιχαντιστές) ή αν αποκτούνκάποια σχετική αυτονομία από τα όποια ιμπεριαλιστικά κέντρατούς ενίσχυαν στο παρελθόν. Εξάλλου, στην ιστορία του εκμε-ταλλευτικού συστήματος στο οποίο ζούμε, πολλές φορές οι αν-τιδραστικές δυνάμεις αξιοποίησαν θρησκευτικές αντιθέσειςπροκειμένου να επιβάλουν τους σχεδιασμούς τους σε βάροςτων ανταγωνιστών τους.

Και αυτό το βασικό στοιχείο της σύγκρουσης των ιμπεριαλι-στικών συμφερόντων είναι αυτό που προσπαθούν κρύψουν ταΜΜΕ (διεθνή και ντόπια), για ν’ αποπροσανατολίσουν με το λε-γόμενο «αγώνα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας» και τη δήθεν«εμπέδωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου». Προ-σπαθούν να σκορπίσουν σύγχυση για τις αιτίες, τους πραγματι-κούς υπαίτιους. Απενοχοποιούν έτσι το σύστημα της εκμετάλ-λευσης, τους ανταγωνισμούς που υπάρχουν με απώτερο σκοπότη μεγιστοποίηση του κέρδους. Κρύβουν τις αιτίες των ανταγω-νισμών, του ιμπεριαλιστικού πολέμου και προσπαθούν να συ-σπειρώσουν τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες κάτω απότα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων, στη λογική της«εθνικής ενότητας». Ποτίζουν τους εργαζόμενους με το δηλη-τήριο του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, ρίχνοντας βούτυρο στοψωμί των φασιστών της Χρυσής Αυγής που θέλουν να σπείρουντη διχόνοια ανάμεσα στους λαούς, παίζοντας άριστα το ρόλο πουέχει επιφυλάξει γι’ αυτούς το σύστημα.

Και ας μη διαφύγει της προσοχής μας ότι η καλλιέργεια τηςξενοφοβίας και του ρατσισμού έχει ιδιαίτερο στόχο τις γυναίκεςτων λαϊκών οικογενειών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η

προβολή από τα ΜΜΕ της αμφιλεγόμενης περίπτωσης της μα-ζικής σεξουαλικής παρενόχλησης και των βιασμών την περα-σμένη Πρωτοχρονιά στη Γερμανία, περιστατικά για τα οποία κα-τηγορήθηκαν και βρέθηκαν στο στόχαστρο μετανάστες.

Εν τέλει, στοχεύουν στη σύγχυση, στην απόκρυψη ότι το ιμ-περιαλιστικό «παζάρι» είναι πολύ σκληρό. Ότι –όπως ξεκάθαραέχει τονίσει η ΟΓΕ και στο πρόσφατο παρελθόν, αλλά και στο 12οΣυνέδριό της– οι δρόμοι του πετρελαίου, του φυσικού αερίου,της ενέργειας συνολικά είναι βαμμένοι με αίμα. Και το διακύ-βευμα είναι ποιο καπιταλιστικό κράτος, ποια συμμαχία καπιτα-λιστικών κρατών, ποιο μονοπώλιο θα ελέγξει τι από τον τεράστιοενεργειακό πλούτο και τους δρόμους μεταφοράς του.

Δε γινόμαστε μέρος των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμώνΤις γυναίκες της ΟΓΕ μας απασχολούν όχι μόνο οι συνέπειεςτων επεμβάσεων, των επιθέσεων, των πολέμων στους λαούς,αλλά και οι πραγματικές τους αιτίες. Έτσι, έχουμε ξεκάθαρο ότιόσο η οργάνωση της οικονομίας ολόκληρης της κοινωνίας θαστηρίζεται στον ανταγωνισμό και την επιδίωξη του μεγαλύτερουδυνατού κέρδους για τις επιχειρήσεις, τότε θα φτάνει έως καιτον πόλεμο, με όποια μορφή αυτός κι αν έχει.

Η γνώση της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας,της αληθινής πλευράς των γεγονότων ξεθωριάζει το φόβο καιφωτίζει το δρόμο εξάλειψης τέτοιων φαινομένων. Σ’ αυτόν τοδρόμο καλούμε να περπατήσουν οι γυναίκες των λαϊκών οικο-γενειών: Να παλέψουν για να εξαλειφθούν οι αιτίες που γεν-νούν, τρέφουν και οξύνουν αυτά τα φαινόμενα, που δεν είναιάλλα από τα αίτια που δημιουργούν και τρέφουν την ανεργία, τηφτώχεια, τους πολέμους, την προσφυγιά, τη φυλετική καταπίεσηκλπ. Αυτός ο αγώνας είναι αλληλένδετος με τον αγώνα για τηνικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας, για την κατάκτησηενός αύριο στο οποίο δε θα υπάρχουν πόλεμοι, τρομοκράτες,τρομοκρατικές επιθέσεις κι εκμετάλλευση.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

18

Έργα & Ημέρες... Ε.Ε. & Κυβέρνησης

Υποκριτικές κορόνεςγια τη βία κατά των γυναικών

Ι διαίτερη βαρύτητα δόθηκε τους καλοκαιρινούς μήνες, μέσααπό τις σελίδες των έντυπων και ηλεκτρονικών μέσωνενημέρωσης, στην κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου

της Ευρώπης «για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίαςκατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας» (Κωνσταν-τινούπολη 2011) από τη Βουλή το επόμενο διάστημα. Αντίστοιχοςπρογραμματισμός υπάρχει και στο Ευρωκοινοβούλιο, με ορί-ζοντα τον Οκτώβρη του 2017. Η Ελλάδα έχει υπογράψει τη Σύμ-βαση από το Μάη του 2011, δηλαδή από τις πρώτες χώρες λίγομετά από τη σύναψή της, δεν την έχει όμως επικυρώσει με σχε-τικό νόμο. Μέχρι σήμερα 22 κράτη την έχουν υπογράψει.

Ποιο είναι το περιεχόμενο της Σύμβασης;Το κείμενο της Σύμβασης περιλαμβάνει 81 άρθρα, που αφορούνγενικές κατευθύνσεις και διατυπώσεις για τους σκοπούς, τιςσχετικές πολιτικές για την πρόληψη, την προστασία και την υπο-στήριξη των θυμάτων βίας, τη δίωξη των δραστών και άλλα νο-μικά ζητήματα.

Από τον πρόλογο δίνεται το «στίγμα» της Σύμβασης, όπου ανα-φέρεται ότι «η βία κατά των γυναικών συνιστά εκδήλωση τωνιστορικά άνισων σχέσεων ισχύος μεταξύ των γυναικών και τωναντρών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε επικυριαρχία και διακρί-σεις κατά των γυναικών από τους άντρες και στην παρακώλυσητης πλήρους προόδου των γυναικών».

Με τα παραπάνω αναπαράγεται η φεμινιστική-νεοφεμινιστικήάποψη, που θεωρεί ως πρωταρχική αιτία της ανισοτιμίας μεταξύτων δύο φύλων την κυριαρχία του άντρα στην εξουσία. Από τηνίδια οπτική γωνία αντιμετωπίζεται και η ενδοοικογενειακή βία.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση, η ΓΓΙΦ και άλλοι θεσμοί αξιοποι-ούν μόνο το στοιχείο του υψηλού μορφωτικού επιπέδου τωνθυμάτων της ενδοοικογενειακής βίας, με βάση πρόσφατεςέρευνες, για να τεκμηριώσουν ότι πρόκειται για «διαταξικό φαι-νόμενο» που πλήττει εξίσου όλες τις γυναίκες. Γενικά, τα στοι-χεία για την ενδοοικογενειακή βία που αφορούν την κοινωνικήδιαστρωμάτωση, τη σχέση της οικονομικής κατάστασης θυτώνκαι θυμάτων, το επίπεδο διαβίωσης απουσιάζουν από τις έρευ-νες της Eurostat, του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας(ΚΕΘΙ) στην Ελλάδα. Το πιο πρόσφατο στοιχείο που περιλαμβά-νεται σε έρευνα του ΚΕΘΙ έχει αναφορά στο 2015, όπου διευκρι-νίζεται ότι 7 στις 10 γυναίκες που είχαν απευθυνθεί στις δομέςστήριξης κακοποιημένων γυναικών είναι άνεργες μητέρες.

Η βία κατά των γυναικώνκαι οι υποκριτικές κορόνες κυβέρνησης και ΕΕΜε αφορμή την κύρωση της Σύμβασης αναπαράγεται από τηνκυβέρνηση, την ΕΕ και άλλους θεσμούς η συζήτηση για τη βίακατά των γυναικών, που όμως απέχει από τη σκληρή πραγμα-τικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενες και άνεργες γυναίκες.

Βιβή Δάγκα, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

19


Στις σύγχρονες συνθήκες, η γυναίκα υφίσταται τη «βία» τωναναδιαρθρώσεων, της ανεργίας, της μερικής απασχόλησης, τωνεργασιακών σχέσεων - λάστιχο, της απόλυσης λόγω εγκυμο-σύνης, του εργοδοτικού εκβιασμού για παραίτηση των γυναι-κών από τα δικαιώματα προστασίας της μητρότητας. Δέχεται τηναφόρητη πίεση από την εμπορευματοποίηση και υποβάθμισητων κρατικών δομών της υγείας και της πρόνοιας. Η κρατικήευθύνη για κοινωνική προστασία της μητρότητας, των παιδιών,των ηλικιωμένων, των ΑμΕΑ αποτελεί σχεδόν αποκλειστικάατομική-οικογενειακή υπόθεση. Υφίσταται τη βία των επεμβά-σεων ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ. Χιλιάδες γυναίκες άφησαν την κόλασητου ιμπεριαλιστικού πολέμου για να βρεθούν στην κόλαση τηςπροσφυγιάς, των κυκλωμάτων trafficking.

Η βία κατά των γυναικών αποτυπώνεται στην αύξηση των πο-σοστών ενδοοικογενειακής βίας, σεξουαλικής παρενόχλησηςστους χώρους εργασίας, στην αύξηση του ποσοστού γυναικώνπου εκπορνεύονται.

Αφορά ακόμα πλευρές όπως ο ακρωτηριασμός των γυναι-κείων γεννητικών οργάνων, οι καταναγκαστικές εκτρώσεις ήστειρώσεις, οι γάμοι παιδιών. Πρόκειται για φαινόμενα και πρα-κτικές που παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματα των γυναικώνκαι καθόλου δεν υποτιμούμε ως ΟΓΕ την ανάγκη να αντιμετω-πιστούν δραστικά και να εκλείψουν.

Βέβαια, δεν έχουμε αυταπάτες ότι μπορεί να αντιμετωπιστούνριζικά τέτοιες μορφές βίας κατά των γυναικών, με βάση την εμ-πειρία των αντίστοιχων νομικών απαγορεύσεων σε χώρεςόπως η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, είτε με μια «τεχνητή» με-ταφορά θρησκευτικών και πολιτιστικών στοιχείων από τον έναλαό στον άλλο. Ορισμένα τέτοια χαρακτηριστικά συμπεριφοράς,που αποτελούν στοιχεία ενσωματωμένα στον πολιτισμό, στιςεθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις, έχουν ως βάση και αφε-τηρία τους τις παρωχημένες και αντιδραστικές αντιλήψεις για τηθέση της γυναίκας στην κοινωνία. Προϋποθέτουν τη δημιουργίακατάλληλων κοινωνικών και πολιτιστικών συνθηκών και υπο-δομών για μπουν οι βάσεις για την αντιμετώπισή τους.

Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο η περιγραφήμιας κατάστασης, αλλά οι αιτίες του κοινωνικού φαινομένου Από τη δική μας σκοπιά, η σωματική, λεκτική, ψυχολογική ήόποιας άλλης μορφής βία υφίστανται οι γυναίκες δεν προκύπτεισε κοινωνικό κενό. Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο με συγκε-κριμένες οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές αιτίες. Είναιακραία φυλετική διάκριση των εκμεταλλευτικών κοινωνιών, ηοποία παίρνει πολλές μορφές.

Αν δεν ξεριζωθούν οι κοινωνικές αιτίες που γεννούν και ανα-παράγουν το πρόβλημα της βίας, τότε οποιαδήποτε μέτρα λη-φθούν θ’ αποτελούν απλή διαχείριση επιπτώσεων και όχι αντι-μετώπιση της ουσίας του προβλήματος.

Και εδώ υπάρχει μεγάλη υποκρισία από τις κυβερνήσεις, τησημερινή και τις προηγούμενες, από την ΕΕ. Γιατί ενώ χύνουνκροκοδείλια δάκρυα για την ενδοοικογενειακή βία, για τη βίακατά των γυναικών, την ίδια στιγμή δεν εξασφαλίζουν τουςόρους της κοινωνικής και οικονομικής ανεξαρτησίας της γυναί-κας. Η κυβέρνηση έχει ευθύνη και για την υποχρηματοδότησηκαι υποστελέχωση των ελάχιστων υπηρεσιών πρόληψης και

στήριξης των κακοποιημένων γυναικών. Ο κυβερνητικός σχε-διασμός επαφίεται στα ευρωπαϊκά κονδύλια με ημερομηνίαλήξης για τη χρηματοδότηση των αντίστοιχων δομών. Σκορπάειαπλόχερα χρήματα στην ιδιωτική πρωτοβουλία, μέσω των ΜΚΟ,στις οποίες ανατίθεται η διαχείριση του ζητήματος.

Aυτό είναι το κοινό πλαίσιο της ΕΕ, του ΟΟΣΑ, του ΔΝΤΑξιοποιούν το υπαρκτό πρόβλημα της βίας κατά των γυναικώνως μια ιδανική βιτρίνα για να εκθέσουν την «ευαισθησία» και το«ενδιαφέρον» τους για τις γυναίκες και τα ανθρώπινα δικαιώ-ματά τους, την «ανησυχία» τους για τη βία. Επικαλούνται τα «αν-θρώπινα δικαιώματα», που είναι άλλωστε χρήσιμο άλλοθι γιανα συσκοτίζουν το χαρακτήρα των ιμπεριαλιστικών επεμβά-σεων σε μια σειρά χώρες σε Ασία και Αφρική, αλλά και των δο-λοφονικών χτυπημάτων στο έδαφος της Ισπανίας, της Γαλλίας,της Μ. Βρετανίας και άλλων χωρών της Ευρώπης ως μέρος τουιμπεριαλιστικού πολέμου. Ταυτόχρονα, αποτελεί το «ιδανικό»προπέτασμα για να κρύψουν την πραγματικότητα που ζουν καιτις μορφές βίας που υφίστανται καθημερινά οι μισθωτές, οι αυ-τοαπασχολούμενες, οι αγρότισσες, οι άνεργες, οι νέες μητέρες.

Η ενασχόληση με το φαινόμενο της βίας έχει στόχο να θολώ-σει στα μάτια των γυναικών τη βαρβαρότητα της σύγχρονης εκ-μεταλλευτικής κοινωνίας, να τους χρυσώσει το χάπι της αντι-λαϊκής πολιτικής. Ο ίδιος όμως ο τρόπος με τον οποίο αντιμε-τωπίζουν το φαινόμενο και τις συνέπειές του, αποτελεί απόμόνος του απόδειξη ότι τα πάντα υποτάσσονται στο κέρδος τωνεπιχειρηματικών ομίλων.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της έκθεσης της αρμό-διας Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με την καταπο-λέμηση της βίας κατά των γυναικών, η οποία αποσκοπεί, υπο-τίθεται, στο να θέσει τις βάσεις για μια μελλοντική ευρωπαϊκήνομοθεσία. Στο κείμενο υπάρχει η εκτίμηση ότι η βία «αποτελείένα εμπόδιο στην πλήρη συμμετοχή των γυναικών στην οικο-νομία, στην κοινωνία, στην πολιτική και την πολιτιστική ζωή, καιαυτό έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις». Επιπλέον, αναφέ-ρεται στη «σημαντική οικονομική επιβάρυνση, λόγω κόστουςυγειονομικής περίθαλψης, κόστους αστυνόμευσης, νομικώνεξόδων και απώλειας παραγωγικότητας». Συγκεκριμένα, υπο-λογίζεται πως η βία κατά των γυναικών το 2011 «κόστιζε» 228δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, από τα οποία 45 δισεκατομμύ-ρια ευρώ αντιστοιχούν στο «κόστος» των δημόσιων και κρατι-κών υπηρεσιών, 24 δισεκατομμύρια ευρώ στην «απολεσθείσαοικονομική παραγωγή» λόγω του φαινομένου και 159 δισεκα-τομμύρια ευρώ για «σωματική και ψυχική οδύνη». Με επιχει-ρήματα παρόμοιας λογικής υποστηρίζουν ότι η βία στο χώροεργασίας είναι ασύμφορη για τους εργοδότες, γιατί τα θύματάτης παίρνουν περισσότερες άδειες κι έχουν χαμηλότερη απο-τελεσματικότητα στην εργασία τους.

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι το ενδιαφέρον της ΕΕκαι των κυβερνήσεων υπαγορεύεται από τη λογική του υπολο-γισμού της σχέσης «κόστους» της βίας και του «κέρδους» απότον περιορισμό της, συμβαδίζει με τα κριτήρια της «αγοράς».Κάθε πολιτική που ασκείται, κάθε υπηρεσία που παρέχεται κρί-νεται θετικά στο βαθμό που αποφέρει έσοδα και περιορίζει ταέξοδα του κράτους και των επιχειρηματικών ομίλων.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

20


Τι είναι αυτό, όμως, που παράγει βίαιες συμπεριφορέςκαι μέσα στην εργατική, λαϊκή οικογένεια;Το υπόβαθρο είναι η ανεργία, ιδιαίτερα η μακροχρόνια, η εργα-σιακή ανασφάλεια, η γενίκευση των ελαστικών σχέσεων εργα-σίας, της εκ περιτροπής εργασίας, των απολύσεων, των συμβά-σεων ορισμένου χρόνου, τα ωράρια-λάστιχο για το ζευγάρι. Είναιτο άγχος για την επιβίωση, την κάλυψη βασικών αναγκών τηςοικογένειας, όπως η στέγαση, η σίτιση, το ρεύμα, το νερό, οι λο-γαριασμοί, η ιατροφαρμακευτική κάλυψη, η εκπαίδευση τωνπαιδιών, κάτω από το βάρος της φορολεηλασίας, των πετσοκομ-μένων μισθών, συντάξεων, επιδομάτων για τη στήριξη της μη-τρότητας, της οικογένειας (τοκετού, πολύτεκνων, μονογονεϊκώνοικογενειών - απροστάτευτων παιδιών). Ο περιορισμένος ελεύ-θερος χρόνος και η έλλειψη ανάπαυσης, δημιουργικής αξιοποί-ησης του χρόνου ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας σμπαραλιά-ζει την οικογενειακή ζωή, τις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων. Ηανισότιμη θέση των γυναικών στην κοινωνία και οι αντιδραστικέςαλλαγές στην οικονομία, στην κοινωνία εκφράζονται και στηνεπαναφορά αντιδραστικών, αναχρονιστικών αντιλήψεων για τηθέση της γυναίκας στην κοινωνία, στην οικογένεια.

Αυτό είναι το πρόσφορο έδαφος, μαζί με την επίδραση άλλωνπαραγόντων, για να αναπτύσσονται και τα περιστατικά ενδοοι-κογενειακής βίας με θύματα τις γυναίκες και τα παιδιά. Οι συν-θήκες εργασίας, ζωής των γυναικών, μαζί με την απουσία κοι-νωνικών υπηρεσιών και δομών προστασίας, στήριξης της οι-

κογένειας, τις δεσμεύουν να παραμείνουν σε μια βίαιη κοινω-νική συμβίωση. Άρα δεν έχουν τη δυνατότητα –οικονομική, κοι-νωνική κλπ.– όλες οι γυναίκες να αντιμετωπίσουν τη βία μέσαστην οικογένεια.

Η ΟΓΕ παλεύει για την εξασφάλιση εκείνων των οικονομικών,κοινωνικών παραγόντων (μόνιμη και σταθερή δουλειά, απο-κλειστικά δημόσια και δωρεάν υγεία, πρόνοια, παιδεία, κοινω-νική προστασία της μητρότητας, μέτρα προστασίας των ανέρ-γων), ώστε οι εργαζόμενες και άνεργες γυναίκες να έχουν τηδυνατότητα ν’ αντισταθούν και ν’ αποκρούσουν τη βία, κάθε μορ-φής. Ταυτόχρονα, βέβαια, οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕπρωτοστατούν σε αγωνιστικές παρεμβάσεις σε περιστατικά βίαςσε βάρος εργαζόμενων γυναικών από τους επιχειρηματικούςομίλους, όπως στις περιπτώσεις απολύσεων εγκύων, κατα-στρατήγησης της προστασίας της μητρότητας στο χώρο εργα-σίας, όπως κάναμε για τις εργαζόμενες καθαρίστριες στο νοσο-κομείο ΠΑΓΝΗ.

Διεκδικούμε σταθερά να δημιουργηθούν κρατικές κοινωνι-κές υπηρεσίες για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών καιτη στήριξη των κακοποιημένων γυναικών, στελεχωμένες με ει-δικευμένο προσωπικό με μόνιμη και σταθερή δουλειά, και όχιμέσω ΜΚΟ. Να διευρυνθεί το δίκτυο των ξενώνων για κακο-ποιημένες γυναίκες, και στην Περιφέρεια, με γενναία χρηματο-δότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Για παράδειγμα, το άρθρο 59 προβλέπει τη λήψη τωναπαιτούμενων μέτρων προκειμένου να χορηγείται αυ-τοτελής άδεια διαμονής σε γυναίκες μετανάστριες - θύ-ματα βίας, των οποίων το καθεστώς διαμονής στη χώραεξαρτάται από το σύντροφό τους. Κάνει ακόμα λόγο γιααναστολή διαδικασιών απέλασης για τις γυναίκες αυτές.Οι ρυθμίσεις αυτές θα ήταν θετικές, μια και οι γυναίκεςμετανάστριες είναι εκτεθειμένες στον κίνδυνο να υπο-στούν βία, αλλά και σε δυσχερή θέση να καταγγείλουντέτοια περιστατικά. Όμως, για το συγκεκριμένο άρθροπροβλέπεται (με το άρθρο 78 και 79) η δυνατότητα τηςΕΕ ή κάθε κράτους να επιφυλαχτούν του δικαιώματόςτους να μην το εφαρμόσουν.

Αντίστοιχη δυνατότητα μη εφαρμογής (επίσης με τοάρθρο 78 και 79) προβλέπεται και για άλλα άρθρα. Με-ταξύ αυτών, το άρθρο 30 που προβλέπει επαρκή απο-ζημίωση σε άτομα που έχουν υποστεί «σοβαρή σωμα-τική κάκωση ή βλάβη της υγείας τους, στο βαθμό πουαυτή η βλάβη δεν καλύπτεται από άλλες πηγές, όπως οδράστης, οι ασφαλιστικές ή κρατικά επιδοτούμενεςυγειονομικές και κοινωνικές προβλέψεις».

Με το άρθρο 80, δίνεται η δυνατότητα σε κράτος πουέχει επικυρώσει τη Σύμβαση να την καταγγείλει. Δη-λαδή ανά πάσα στιγμή μπορεί μια αστική κυβέρνησηνα ακυρώσει την ισχύ της Σύμβασης, με όσα θετικάσημεία υπάρχουν για την προστασία των γυναικών -θυμάτων βίας.

Ταυτόχρονα, το κείμενο της Σύμβασης ανοίγει διά-πλατα την πόρτα για την αντικατάσταση της κρατικής ευ-θύνης και χρηματοδότησης για δημόσιες υπηρεσίες καιυποδομές πρόληψης και στήριξης των κακοποιημένωνγυναικών και των παιδιών τους με ΜΚΟ.

Την ίδια στιγμή, παραλείπει κάθε σαφή αναφορά στηβία που ασκείται από τους εργοδότες σε βάρος των ερ-γαζόμενων γυναικών (ψυχολογική και συναισθημα-τική, με τη μορφή πιέσεων κι εκβιασμών, με την απειλήτης απόλυσης, ακόμα και σωματική σε ορισμένες πε-ριπτώσεις).

Μπορεί υπογραφές να μπαίνουν, Συνθήκες να επι-κυρώνονται, και παράλληλα η κατάσταση να μένει ηίδια, να χειροτερεύει για τις γυναίκες του καθημερι-νού μόχθου, και όσον αφορά το φαινόμενο της βίας.

Στο σύνολό του το κείμενο της Σύμβασης έχει χαρακτήρα διακηρυκτικό.Περιλαμβάνει και μια σειρά θετικά στοιχεία και πλευρές, χωρίς όμως καμία εγγύηση

για την προώθησή τους, την εφαρμογή τους στην πράξη.

Ορισμένα στοιχεία για τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

21


Την «υιοθέτηση διεθνών κι ευρωπαϊκών καλών πρακτι-κών» με στόχο την «αποτελεσματική νομοθέτηση για κρί-σιμα κοινωνικά θέματα, όπως αυτό της πορνείας» προ-

έταξε η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) τουυπουργείου Εσωτερικών στο Δελτίο Τύπου με το οποίο ανακοί-νωνε, πριν λίγους μήνες, τη συγκρότηση «Ομάδας ΔιοίκησηςΈργου κατά της πορνείας». Η Ομάδα που συγκρότησε η ΓΓΙΦ στατέλη του περασμένου Απρίλη έχει διακηρύξει ως στόχο της τηνεπεξεργασία και διατύπωση προτάσεων και νομοθετικών πα-ρεμβάσεων που θα προστατεύουν τις γυναίκες και τα κορίτσιααπό τη βία και την εκμετάλλευση της πορνείας, και ιδιαίτερα τημελέτη του λεγόμενου «σκανδιναβικού νομοθετικού μοντέλου»,προκειμένου να μεταφερθεί η εμπειρία και οι «καλές πρακτικές»από την εφαρμογή της σουηδικής νομοθεσίας και στην Ελλάδα.

Η Σουηδία με νόμο του 1999 έχει ποινικοποιήσει την αγορά«σεξουαλικών υπηρεσιών» προβλέποντας για τους «πελάτες»διαβαθμισμένες ποινές, που ξεκινούν από χρηματικά πρόστιμακαι φτάνουν μέχρι τη φυλάκιση για ένα έτος. Σύμφωνα με τοσκεπτικό που ακολουθεί ο σουηδικός νόμος, καθώς και νομο-θεσίες άλλων κρατών που έχουν επηρεαστεί από αυτόν, υπεύ-θυνη για το φαινόμενο της πορνείας αλλά και φαινόμενα όπωςη διακίνηση κι εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκ-μετάλλευση είναι η «ζήτηση» που υπάρχει για την αγορά «σε-ξουαλικών υπηρεσιών». Έτσι, η ποινικοποίηση στοχεύει στονπεριορισμό της ζήτησης και υποτίθεται πως οδηγεί σε μείωσητης πορνείας.

Στην Ελλάδα, η πορνεία έχει αναγνωριστεί από το νόμο2734/1999 ως επάγγελμα, το οποίο μπορούν να ασκούν οι γυ-

Ευτυχία Χαϊντούτη,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Η ΕΕ αποδέχεται τη διάκριση«καταναγκαστική» και «εκούσια» πορνεία.Η χυδαιότητα και η υποκρισία χωρίς όρια...

Μοντέλα διαχείρισης... της πορνείας,της πιο χυδαίας μορφής εκμετάλλευσης των γυναικών

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

22


ναίκες από τα 18 τους χρόνια. Σήμερα, μια σειρά φωνές, απόΜΚΟ μέχρι εκπροσώπους της κυβέρνησης και άλλων κομμά-των, διαπιστώνουν την ανάγκη για αλλαγή του ισχύοντος νόμου.Αυτό που χαρακτηρίζουν όλοι αυτοί ως «αναχρονιστικό» δενείναι το γεγονός ότι η έσχατη μορφή εκμετάλλευσης, η πορνεία,αναγνωρίζεται ως επάγγελμα. Ακριβώς το αντίθετο. Θέλουν ν’αλλάξουν οι όροι και οι προϋποθέσεις, το νομικό πλαίσιο δη-λαδή, προκειμένου ν’ αυξηθεί η «νόμιμη πορνεία». Εδώ βρί-σκεται και η αφετηρία της συζήτησης για την ανάγκη ν’ αλλάξειο σημερινός νόμος. Κι αν η ΓΓΙΦ έχει επιλέξει ν’ ανεμίζει τη ση-μαία του «σουηδικού μοντέλου», το νόμισμα των «ευρωπαϊκώνκαλών πρακτικών» έχει δύο πλευρές. Το Φλεβάρη του 2014 τοΕυρωκοινοβούλιο υιοθέτησε ένα μη δεσμευτικό ψήφισμα, τοοποίο έτυχε ευρείας προβολής ως μέτρο για την αντιμετώπισητης πορνείας. Το ψήφισμα πρότεινε την τιμωρία των «πελατών»αντί των γυναικών που εμπλέκονται στην πορνεία και, πίσω απότους «ύμνους» για τη ριζοσπαστικότητά του, οι υποστηρικτές τηςΕΕ επιχείρησαν ν’ αποκρύψουν την πραγματικότητα.

Μοντέλα διαχείρισης της αθλιότητας...Οι τρόποι με τους οποίους τα κράτη-μέλη της ΕΕ διαχειρίζονταιτην πορνεία μπορούν να καταταχτούν σε δύο βασικές προσεγγί-σεις: Η μια, όπως ήδη αναφέρθηκε, αφορά την «ποινικοποίησητου πελάτη». Η άλλη προτάσσει την ανάγκη για «ρύθμιση» τουφαινομένου. Τόσο η απροκάλυπτη χυδαιότητα των υποστηρικτώντης «ρύθμισης» όσο και η υποκρισία των υποστηρικτών της «ποι-νικοποίησης» δε θίγουν τα επιχειρηματικά συμφέροντα, νόμιμαή παράνομα, που αποκομίζουν από την πορνεία τεράστια κέρδη.

Η προσέγγιση της «ρύθμισης» της πορνείας ως μιας οικονο-μικής δραστηριότητας γίνεται με επιχειρήματα που ποικίλλουν.Ανάμεσά τους υπάρχουν οι απροκάλυπτα χυδαίες απόψεις πωςη πορνεία αποτελεί μια επιλογή για τις γυναίκες, ένα επάγγελμασαν τα άλλα, όμως αρκετά πιο προσοδοφόρο. Σε αυτά προστί-θενται και τα επιχειρήματα πως η προσέγγιση αυτή συμβάλλειστην καταπολέμηση του στιγματισμού των γυναικών που εκδί-δονται, πως μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερες συνθήκες «ερ-γασίας», προστασία της υγείας τους και περιορισμό της βίας πουασκείται εναντίον τους.

...με χαρακτηριστικά αποτελέσματαΤην προσέγγιση της «ρύθμισης» ακολουθούν, μεταξύ άλλων, ηΓερμανία και η Ολλανδία. Στην πρώτη έχει αποδοθεί, από διεθνήΜέσα Ενημέρωσης, ο χαρακτηρισμός του «μεγαλύτερου οίκουανοχής της Ευρώπης». Με νομιμοποίηση της πορνείας από το2002 και ετήσια έσοδα που υπολογίζονται σε 14,5 δισεκατομμύ-ρια ευρώ, με πάνω από 3.000 πορνεία και 450.000 εκδιδόμεναάτομα, στη συντριπτική τους πλειοψηφία γυναίκες και σε ποσο-στό 65% μετανάστριες από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη,ο παραπάνω «τίτλος» της αποδίδεται επαξίως. Αξίζει να σημει-ωθεί πως το νομοθετικό πλαίσιο αξιοποιούν ταξιδιωτικά πρα-κτορεία που προσφέρουν στους πελάτες τους σχετικά πακέτασεξουαλικού τουρισμού. Αντίστοιχα, η Ολλανδία, από τις πρώτεςχώρες στην Ευρώπη που νομιμοποίησαν την πορνεία, δεν έχειεμφανίσει καμία μείωση στη δράση των κυκλωμάτων της μα-

στροπείας. Μάλλον το αντίθετο: Σύμφωνα με κοινή έκθεση τουδήμου του Άμστερνταμ και του υπουργείου Δικαιοσύνης τηςχώρας, οι μισές από τις «επιχειρήσεις πορνείας» που λειτουρ-γούν με την άδεια του νόμου έχουν έναν ή περισσότερους δι-ευθυντές με ποινικό μητρώο.

Σε μελέτη για την έμφυλη διάσταση του trafficking (2016), ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρεται στη στρατηγική της «μείωσηςτης ζήτησης», μέσα από την οποία τα κράτη-μέλη υιοθετούν δια-φορετικές μορφές «ρύθμισης» της πορνείας, με στόχο να μει-ώσουν τη ζήτηση για τις υπηρεσίες των θυμάτων trafficking. ΗΕπιτροπή παρουσιάζει τις περιπτώσεις της Γερμανίας και τηςΟλλανδίας, οι οποίες αναγνωρίζουν την πορνεία ως μια «επαγ-γελματική επιλογή», με στόχο «να οδηγηθεί η ζήτηση στον τομέατης εθελοντικής και ρυθμισμένης πορνείας», αντί στην παρά-νομη, και με τον τρόπο αυτό ν’ αντιμετωπιστεί το trafficking. Τοtrafficking, στο πλαίσιο της ολλανδικής και γερμανικής προσέγ-γισης, είναι έγκλημα γιατί αντιτίθεται στην «εθελοντική ανταλ-λαγή» μεταξύ «αγοραστών» και «πωλητών».

Διαχωρίζουν την πορνεία σε «καταναγκαστική» κι «εκούσια»Τελικά, η ΕΕ, ανεξάρτητα από τα διαφορετικά μοντέλα και προ-σεγγίσεις στα κράτη-μέλη της, αποδέχεται τη διάκριση της πορ-νείας σε «καταναγκαστική» και σε «εκούσια». Με τον πλαστόαυτό διαχωρισμό αξιοποιεί την «καταναγκαστική» πορνεία σαμοχλό για να επεκτείνει τη «νόμιμη». Προβάλλει την πορνεία σαμια δυνητική «επιλογή» για τις γυναίκες, μια επιλογή που μπορείνα γίνεται ελεύθερα και όχι κάτω από καταναγκασμό.

Ανεξάρτητα από το μοντέλο διαχείρισης του φαινομένου πουεπιλέγεται σε διαφορετικές περιόδους ή από διαφορετικές κυ-βερνήσεις, παραμένει κοινή παραδοχή πως η πορνεία αποτελείμια δυνητική «επιλογή» για τις γυναίκες. Μια «επιλογή» στοβαθμό που πρέπει να είναι «νόμιμη», αδειοδοτημένη, ελεγχό-μενη και φορολογούμενη.

Εξάλλου, η πορνεία μπορεί να αντιπροσωπεύει την πιο χυδαίαμορφή εκμετάλλευσης των γυναικών, και γενικότερα του ανθρώ-που, αλλά σίγουρα δεν αποτελεί τη μόνη μορφή της εμπορευμα-τοποίησης του γυναικείου σώματος. Τα πρότυπα και οι αξίες πουκαλλιεργεί το σημερινό εκμεταλλευτικό σύστημα είναι πλήρωςσυμβατά με το φαινόμενο. Πριν τη σφραγίδα του νόμου, έχει προ-ηγηθεί η προσπάθεια νομιμοποίησης της πορνείας στη συνείδησητων γυναικών, της νεολαίας, συνολικά του λαού. Ξεχωριστό ρόλοστην υπόθεση αυτή έχουν οι απόψεις που δίνουν στη χειραφέτησηστρεβλό περιεχόμενο, συνδέοντάς την με την «αυτοδιάθεση» τουσώματος, την «ελευθερία της επιλογής», τις παρωχημένες «αξίες»του ατομισμού και του ανταγωνισμού με τις οποίες δηλητηριάζεταισήμερα η συνείδηση γυναικών και αντρών.

Ως κοινωνικό φαινόμενο, η πορνεία δεν μπορεί να διαχωρι-στεί από την εμφάνιση, την εδραίωση και την κυριαρχία τωνεκμεταλλευτικών σχέσεων παραγωγής, που οδήγησαν στο νααντιμετωπίζονται ως εμπορεύματα ακόμα και όσα θα φαινό-ταν αδύνατο ν’ αγοραστούν ή να πουληθούν. Δε θα συνοδεύειτην κοινωνία στα μελλοντικά βήματά της, θα εκλείψει μαζίμε τις κοινωνικές συνθήκες που την δημιούργησαν και τηνσυντηρούν.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

Survivor: Στοίχειωσε τις προηγούμενες μέρες μας.Όπου στεκόσουν, η ίδια κουβέντα. Το ίδιο άγχος, η ίδιααγωνία. Ποιος θα είναι ο νικητής; «Διάσημος» ή «Μα-χητής»; (Έκανα και ρίμα.) Ο τάδε ή ο δείνα; Τι τους έδω-σαν να φάνε σήμερα; Ποιος έκανε συμμαχία με ποιον;Ποιας το σώμα είναι πιο γυμνασμένο; Ποια έχει κυττα-ρίτιδα; Τι είπε ο πατέρας της τάδε; Τι είπε ο φίλος ή ηφίλη των άλλων; Στα κομμωτήρια, η must συζήτηση.Στις καφετέριες, τα χέρια των νεαρών έπιαναν φωτιάανταλλάσσοντας πληροφορίες. Μια Ελλάδα στην τσίτα.Το Survivor της υποκρισίας και του πλουτισμού! Το Sur-vivor του ψέματος και της απάτης. Ζωές κρεμασμένεςστα μανταλάκια των περιπτέρων! Πρόσωπα σε μόνιμηέκθεση για μια χούφτα ευρώ!

Την εποχή της κρίσης και της ανέχειας, της ανεργίαςκαι της απελπισίας, να η τηλεόραση που έρχεται να σεκάνει θέαμα, να σε ρίξει στο Μινώταυρο της τηλεθέασηςγια να σου δώσει τρόπο να προβληθείς, να καλύψεις τηματαιοδοξία σου, αλλά και να βάλεις κάτι και στην τσέπησου. Οι μονομάχοι στην αρένα και το κοινό ν’ αποφασί-ζει: Ιησούν ή Βαραβάν; (Ε, να δώσουμε και στο θεατήρόλο, να νομίζει ότι συμμετέχει ενεργά στα δρώμενα, μετο «αζημίωτο» βέβαια...)

Και σε δεύτερο πλάνο η Ελλάδα του αγώνα. Η Ελλάδατης άνεργης εργατιάς. Η Ελλάδα των «άτυχων» που δεντους περιμένει κανένας γιατρός να τους περιθάλψει άματραυματιστούν στη δουλειά τους. Που δε νοιάζεται κα-νείς αν έφαγαν και τι. Που δεν έχουν κοιλιακούς να επι-δείξουν, αλλά ρόζους στα χέρια τους. Η Ελλάδα των μα-θητών που λιποθυμάνε στα σχολεία. Η Ελλάδα τωναπλήρωτων εργαζόμενων, των συμβασιούχων και τωνενοικιαζόμενων. Η Ελλάδα των γυναικών που δεν ανη-συχούν αν πέτυχε η πλαστική στήθους, αλλά που γίνον-ται χίλια κομμάτια να προλάβουν τα πάντα. Που ξενυ-

χτάνε μέρες από τα βογκητά των ανήμπορων γέρων γο-νιών ή πεθερικών, γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.Που σφίγγουν τα παιδιά τους στην αγκαλιά τους, αγω-νιώντας για μια θέση στον παιδικό σταθμό, για τα φρον-τιστήρια και τις καθημερινές ανάγκες τους. Που αγωνι-ούν για το αν τα παιδιά τους θα γίνουν βορά στις σφαίρεςκάποιου ιμπεριαλιστικού πολέμου. Η Ελλάδα των προ-σφύγων που βολοδέρνουν χωρίς να ξέρουν τι τους επι-φυλάσσει το αύριο. Γι’ αυτούς τους survivors ποιος θαμιλήσει; Κανείς, γιατί δεν αποτελούν καλό θέαμα.

Πώς να μην αντιδράσεις στην προβολή των σάπιωνιδεολογημάτων και προτύπων τα οποία θέλει το σύ-στημα της εκμετάλλευσης να περάσει στο λαό σώνει καικαλά! Πώς να μην αντιδράσεις όταν ακούς από τους δα-σκάλους ότι πάμπολλα παιδάκια αργούσαν να πάνε στοσχολείο, διότι ξενυχτούσαν παρακολουθώντας την εκ-πομπή! Πώς να μην αντιδράσεις όταν τα πρότυπα πουπροτείνει για τις νέες κοπέλες είναι ημίγυμνα σώματα,κουτσομπολιό και υποκρισία! Η φιλία και η αλληλεγγύηκαταρρακώνονται και αντικαθίστανται από την ίντριγκα,τους μικροϋπολογισμούς και το «ο θάνατός σου η ζωήμου».

Οι ίντριγκες και οι ανταγωνισμοί όμως δεν αρμόζουνστους εργαζόμενους. Ούτε η «πατώ επί πτωμάτων» αν-τίληψη. Αλληλεγγύη και συναδελφικότητα είναι η λύσηστο δικό τους αγώνα επιβίωσης. Εργατική υπερηφάνειακαι όρθιο το ανάστημα απέναντι στα εμπόδια που τουςβάζει η καπιταλιστική εξουσία. Και τα δικά τους εμπόδιαδεν είναι σχοινιά, λιμνούλες και μπαλάκια. Είναι πολυε-θνικές, είναι πουλημένοι εργατοπατέρες κι εθνοπατέ-ρες, είναι αντεργατικοί νόμοι και κατασταλτικοί μηχανι-σμοί. Και δεν έχουν άλλο δρόμο οι εργαζόμενοι, από τονα τους αντιπαλέψουν συλλογικά. Για να μη μείνουναπλώς survivors, αλλά να έχουν τη ζωή που τους αξίζει!

Survivorκαι όχι μόνο...

Ολυμπία Χαλτσοτάκη,πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Αργυρούπολης

23

Χρονογράφημα

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

24

Για το παιδί

Η προσχολική αγωγή... στην αυλή των θαυμάτων

Με αφορμή τις εξαγγελίες του υπουργού για θεσμοθέ-τηση δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαί-δευσης, άνοιξε ένας πόλεμος χαρακωμάτων ανά-

μεσα σε υπουργείο Παιδείας, Διδασκαλική Ομοσπονδία (ΔΟΕ),ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας), ΠΟΕ-ΟΤΑ (Πανελλή-νια Ομοσπονδία Εργαζομένων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοί-κησης), που δεν αγγίζει τις πραγματικές ανάγκες των παιδιώνκαι των οικογενειών τους. Η κυβέρνηση, μόλις μία μέρα μετάαπό το «αιματοβαμμένο» κλείσιμο της 2ης «αξιολόγησης», μί-λησε για υποχρεωτικότητα της φοίτησης, είτε σε νηπιαγωγείαείτε σε παιδικούς σταθμούς, χωρίς να έχει πάρει κανένα ουσια-στικό μέτρο προετοιμασίας της εφαρμογής της.

Παρακολουθήσαμε ένα παιχνίδι με πρωταγωνιστή την κυ-βέρνηση, που παρουσίασε την «ενίσχυση» της προσχολικήςαγωγής (Π.Α.) ως «αντίμετρο» στα σκληρά μέτρα που παίρνει.Το ζήτημα αξιοποιήθηκε αποπροσανατολιστικά, ενώ η Π.Α. αν-τιμετωπίστηκε ως φιλέτο και τα παιδιά ως πελατεία. Κυβέρνηση,αστικά κόμματα, Τοπική Διοίκηση και κυβερνητικός συνδικαλι-σμός έχουν στόχο να αποπροσανατολίσουν τους νέους γονείς,και ιδιαίτερα τις νέες μητέρες, από τις τραγικές ελλείψεις και νακαλλιεργήσουν τα αντιδραστικά σχέδια που έχουν για την Π.Α.Παράλληλα, χειραγωγούν και αποπροσανατολίζουν τους εργα-ζόμενους (νηπιαγωγούς και βρεφονηπιοκόμους), βάζοντάς τουςαπέναντι, για να κρύψουν την αντιλαϊκή-αντεργατική-αντιεκπαι-δευτική πολιτική τους.

Τεράστιες ελλείψεις κρύβονται στις μεγάλες διακηρύξεις• Δεν υπάρχει πληρότητα δομών, γι’ αυτό στα νηπιαγωγεία τα

παιδιά κληρώνονται και στους παιδικούς σταθμούς απορρί-πτονται αιτήσεις, λόγω έλλειψης προσωπικού ή δομών. Με-

γάλο ποσοστό των παιδιών αναγκάζονται να φοιτήσουν σειδιωτικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία.

• Δεν υπάρχει μόνιμο προσωπικό παιδαγωγικό και βοηθητικό,στα νηπιαγωγεία απουσιάζει παντελώς το βοηθητικό προσω-πικό και στους παιδικούς σταθμούς, στη συντριπτική τουςπλειοψηφία, είναι ελαστικά εργαζόμενοι ή συμβασιούχοι.

• Δεν υπάρχουν δομές πρόληψης, διάγνωσης και παρέμβασηςγια τα παιδιά που παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκο-λίες.

• Η αναλογία παιδαγωγών και παιδιών είναι απαράδεκτη. Φτά-νει σε τμήματα με 25, 27 παιδιά ν’ αντιστοιχεί 1 παιδαγωγός.Εύκολα καταλαβαίνουμε ότι γίνεται παιδοφύλαξη και όχι ου-σιαστική παιδαγωγική παρέμβαση.

• Η δωρεάν φοίτηση σε παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγείαείναι μόνο διακηρυκτική, καθώς οι γονείς που δε γίνονται δε-κτοί στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ και γράφονται στους δημοτικούςπαιδικούς σταθμούς πληρώνουν υψηλά τροφεία και στα –κατάτ’ άλλα– δημόσια νηπιαγωγεία πληρώνουν για τα αναλώσιμα,το ζέσταμα του φαγητού, την ειδική στήριξη του παιδιού. Ενώβάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη τους για κάθε είδους δρα-στηριότητα και επίσκεψη, στο πλαίσιο αθλητικών και πολιτι-στικών εκδηλώσεων.

Η προσχολική αγωγή στην ΕΕΣε έκθεση του ευρωπαϊκού δικτύου «Ευρυδίκη», αναφέρεταιότι η προσχολική αγωγή είναι εμπόρευμα, και μάλιστα υψηλάκοστολογημένο, ζητούμενο για τη συντριπτική πλειοψηφία τωνοικογενειών που αδυνατούν να πληρώσουν.

Στο 1/3 των ευρωπαϊκών χωρών οι γονείς αδυνατούν ναβρουν θέση σε μια δομή, ακόμα και για τα μεγαλύτερα παιδιάηλικίας τριών και τεσσάρων χρόνων. Για τις ηλικίες κάτω των

Γιασεμή Χατζησταματιάδου, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

25


τριών χρόνων, μόλις το 15% φοιτά σε κάποια δομή και αφοράοικογένειες με καλό οικονομικό επίπεδο, καθώς γι’ αυτές τιςηλικίες το κρατικό δίκτυο είναι ελλιπέστατο και αλωνίζει ο ιδιω-τικός τομέας. Το κόστος φοίτησης είναι απαγορευτικό και αυξά-νεται στις μικρότερες βρεφικές ηλικίες. Συνολικά, κατά μέσοόρο στην ΕΕ οι γονείς πληρώνουν το 14,4% της φοίτησης τωνπαιδιών. Ανάλογα στοιχεία προκύπτουν και από έκθεση τουΟΟΣΑ, που καταλήγει ότι υπολογίζεται πως παραπάνω από το50% των παιδιών προσχολικής ηλικίας φοιτούν σε ιδιωτικήδομή, με σημαντική επιβάρυνση για τις οικογένειες.

Μάλιστα, για την Ελλάδα, ακόμα και αυτά τα μεγέθη είναι πιοδυσμενή και βαραίνουν αρνητικά τις λαϊκές οικογένειες. Υπο-λογίζεται ότι μόλις το 10% - 12% των βρεφών βρίσκει μια θέσηστους ελάχιστους βρεφικούς σταθμούς, το 25% - 30% κάτω τωντριών ετών, μόλις το 50% των τρίχρονων, ενώ η εικόνα βελτιώ-νεται στα 4χρονα, που και σε αυτήν την περίπτωση ένα σημαν-τικό ποσοστό δεν πηγαίνει σε καμία δομή και, τέλος, τα ποσοστάαγγίζουν την καθολικότητα στη νηπιακή ηλικία, που φοιτά περί-που το 95%. Βέβαια, αυτά τα μεγέθη αφορούν το σύνολο τωνδομών, δημόσιων και ιδιωτικών, παιδικών σταθμών και νηπια-γωγείων.

Υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στο ζήτημα της υποχρεωτι-κότητας της προσχολικής εκπαίδευσης και της αναγνώρισης ωςευθύνης του κράτους να την παρέχει καθολικά, δωρεάν καιυποχρεωτικά. Μόνο σε 5 ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζεται(Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Σουηδία και Νορβηγία) το τυπικόδικαίωμα του παιδιού αμέσως μετά από τη γέννησή του να εγ-γραφεί σε Κέντρο Ολοήμερης Παραμονής.

Στο 1/3 των ευρωπαϊκών χωρών (Βέλγιο, Γερμανία, Ιρλανδία,Ισπανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Μάλτα, Πορτογαλία,Ηνωμένο Βασίλειο) αναγνωρίζεται το δικαίωμα και επιδοτείταιμετά από τα 3 χρόνια.

Σε 7 χώρες (Βουλγαρία, Ελλάδα, Κύπρος, Λετονία, Ουγγαρία,Αυστρία και Πολωνία) είναι υποχρεωτικό το τελευταίο έτος φοί-τησης στην προσχολική ηλικία, δηλαδή το νηπιαγωγείο.

Σε 6 χώρες (Κροατία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ισλαν-δία και Τουρκία) δεν υπάρχει καμία θεσμική αναφορά για τηνευθύνη του κράτους απέναντι στην προσχολική αγωγή.

Εκτός βρεφονηπιακών σταθμών εκατομμύρια παιδιάκαι στη «βιτρίνα» των αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρώνΠαρά τη ραγδαία ανάπτυξη των επιστημών, του επιστημονικούδυναμικού και της τεχνολογίας, όταν η οικονομία και η κοινωνίαοργανώνεται με κριτήριο το κέρδος, δεν μπορεί να εξασφαλίσειότι όλα τα παιδιά θα έχουν –δωρεάν και με ευθύνη του κρά-τους– μια θέση σε παιδικό σταθμό.

Για παράδειγμα, στη Γερμανία, μόλις το 1/3 (32,7%) των παι-διών κάτω των 3 ετών, δηλαδή 719.000 παιδιά, πάνε σε βρεφο-νηπιακό σταθμό (Ομοσπονδιακή Στατική Υπηρεσία, 2016). Αυτήη εικόνα προκύπτει τόσο από το μεγάλο κόστος που έχει η προ-σχολική αγωγή στη Γερμανία –ιδιαίτερα οι βρεφονηπιακοί καιπαιδικοί σταθμοί– όσο και από την έλλειψη θέσεων βρεφονη-πιοκόμων. Την περίοδο των εγγραφών σχηματίζονται μεγάλεςουρές από γονείς, που προσπαθούν να προλάβουν μια θέση.

Στην Αυστρία, το 47,8% όλων των εργαζόμενων γυναικώνδουλεύουν με μερική απασχόληση (Ινστιτούτο ΟικονομικώνΕρευνών - Wifo) εξαιτίας της ευθύνης που έχουν για τη φροντίδατων παιδιών ή άλλων οικογενειακών υποχρεώσεων. Μόλις το22,3% των παιδιών κάτω των 3 ετών πάνε σε βρεφονηπιακόσταθμό, σύμφωνα με στοιχεία της «Eurostat». Στη χώρα, οι κρα-τικές δαπάνες για τη στήριξη των οικογενειών και για τη φρον-τίδα των παιδιών έχουν μειωθεί. Το πρόβλημα δεν είναι μόνοοι λίγοι βρεφονηπιακοί σταθμοί, αλλά και η παιδαγωγική τουςποιότητα. Π.χ., σε σταθμούς εκτός των μεγάλων πόλεων το ωρά-ριο λειτουργίας είναι πολύ περιορισμένο.

Δε μας επιτρέπεται κανένας εφησυχασμός, καμιά αναμονή.Τα δικαιώματα των παιδιών μας είναι ευθύνη μαςΚαι αυτήν την εκπαιδευτική χρονιά η κατάσταση είναι τραγική:Μόνο από το πρόγραμμα της ΕΕΤΑΑ αποκλείστηκαν φέτος55.542 παιδιά. Σύμφωνα με έρευνα της ΔΙΑνέοσις, το 60% τωνπαιδιών που δικαιούνται προσχολικής αγωγής δεν πηγαίνουνσε παιδικό σταθμό.

Οι γυναίκες της ΟΓΕ καλούμε εργαζόμενες καιάνεργες, τις νέες μητέρες, τους εργαζόμενουςστις δομές προσχολικής αγωγής, σε κοινό αγώναγια να διεκδικήσουμε:

Φοίτηση πραγματικά δημόσια και δωρεάν, για όλα ταπαιδιά σε αυτήν την ηλικία, από τη μικρή βρεφική έωςκαι τη νηπιακή, με μόνιμους παιδαγωγούς, μόνιμοβοηθητικό προσωπικό, αλλά και το ειδικό εκπαιδευ-τικό, όπου χρειάζεται.

Να δημιουργηθούν με ευθύνη του κράτους κατάλ-ληλες υποδομές, χώροι και μέσα για τις ανάγκεςαυτής της ηλικίας.

Το δικαίωμα κάθε παιδιού στην προσχολική αγωγήαποτελεί λαϊκή ανάγκη και δεν κάνουμε βήμα πίσωαπό αυτό.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

26


Η προσαρμογή του παιδιού στο σχολείο

ΟΣεπτέμβρης είναι ο μήνας που οι μικροί μαθητές επι-στρέφουν στα θρανία τους και οι πολύ μικροί αντικρί-ζουν για πρώτη φορά την πόρτα του παιδικού σταθμού

ή του νηπιαγωγείου. Είναι και ο μήνας που οι νέοι γονείς, ιδιαί-τερα οι νέες μητέρες, με τις εργασιακές σχέσεις - λάστιχο, ζαλι-σμένες από το εναλλασσόμενο δίπολο ανεργίας-απασχόλησης,με ελάχιστα έως ανύπαρκτα δικαιώματα εργασίας και μητρότη-τας, αγωνιούν για να εξασφαλίσουν στα παιδιά τους μια θέσηστις δομές της προσχολικής αγωγής (βρεφικό και παιδικόσταθμό, προνήπιο). Και η αγωνία αυτή μετατρέπεται σε τύψειςκαι ενοχές όταν δυσκολεύονται να προσφέρουν όσα αναγκαίααπαιτούνται για την ομαλή προσαρμογή και εκπαίδευση τωνπαιδιών τους στα πρώτα τους προσχολικά και σχολικά βήματα.Με κάθε τρόπο καθημερινά το κοινωνικό δικαίωμα των παιδιώνστην προσχολική αγωγή πλασάρεται σαν ατομική-οικογενειακήυπόθεση, με αποτέλεσμα να βαραίνει ενοχικά τους γονείς, ιδι-αίτερα τη νέα μητέρα, όταν δεν μπορεί να το εξασφαλίσει σταπαιδιά της.

Η σημασία της προσχολικής αγωγήςΤο νηπιαγωγείο και συνολικά η προσχολική αγωγή αποτελούνσημαντική βαθμίδα της εκπαίδευσης. Αυτό συμβαίνει γιατί ηανάπτυξη στις ηλικίες 2-5 ετών είναι ραγδαία και πολύπλευρη.Η προσχολική αγωγή περιλαμβάνει πολύπλευρες διαδικασίες,που στοχεύουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού (σωμα-τική, συναισθηματική, νοητική, αισθητική, κοινωνική κλπ.). Έτσι,τα παιδιά στον παιδικό σταθμό μαθαίνουν να συμβιώνουν αρ-μονικά με τους συνομηλίκους τους, να λειτουργούν σε ομάδα,να σέβονται, να διεκδικούν, να πειθαρχούν, να κάνουν φίλους

και, ταυτόχρονα, μπαίνουν οι βάσεις και οι προϋποθέσεις για τημετέπειτα σχολική πρόοδο του κάθε παιδιού.

Αυτός είναι και ο λόγος που ο παιδικός σταθμός δε θα πρέπεινα αποτελεί μια αναγκαστική επιλογή για τους γονείς που εργά-ζονται. Το να πάει ένα παιδί στον παιδικό σταθμό είναι μια επι-λογή που βοηθάει πρώτ’ απ’ όλα το ίδιο το παιδί στην αυτονό-μηση και την ανάπτυξή του και γι’ αυτό δε θα πρέπει να υπάρχειδισταγμός και φόβος από τους γονείς, π.χ., εξαιτίας της μικρήςηλικίας του παιδιού. Για τους ίδιους λόγους, δικαίωμα στην προ-σχολική αγωγή θα πρέπει να έχουν και τα παιδιά των ανέργωνπου τώρα αποκλείονται από τους δημόσιος παιδικούς σταθμούς,καθώς οι γονείς «έχουν τη δυνατότητα» να τα κρατάνε στο σπίτι.

Η έλλειψη δομών προσχολικής αγωγής από το κράτος δημι-ουργεί εμπόδια σε πολλές οικογένειες. Είναι πολλά τα παιδιάπου τελικά απορρίπτονται από τους δημοτικούς παιδικούς σταθ-μούς και οι γονείς αναγκάζονται είτε να καταφύγουν σε ιδιωτι-κούς είτε να αναζητήσουν βοήθεια από παππούδες και φίλους,γεγονός που έχει αρκετές αρνητικές συνέπειες στην ψυχοκοι-νωνική ανάπτυξη των παιδιών. Μάλιστα, σε πρόσφατη έρευναεκτιμάται ότι το 60% των παιδιών 1-4 ετών είναι εκτός προσχο-λικής αγωγής.

Η πρώτη μέρα στο σχολείοΗ πρώτη μέρα του παιδιού στον παιδικό σταθμό ή το νηπιαγω-γείο συνεπάγεται συνήθως τον πρώτο αποχωρισμό του από ταπρόσωπα φροντίδας, τους πιο σημαντικούς ανθρώπους για έναπαιδί. Η είσοδος του παιδιού στο σταθμό/σχολείο αποτελεί τοσύμβολο εξόδου του από το βασικό πυρήνα της οικογένειας. Τοπαιδί βιώνει στο σχολείο την πρώτη εμπειρία παρατεταμένης

Βούλα Πολίτη,ψυχολόγος, οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

27


απομάκρυνσης από το σπίτι. Μεταφέρεται από ένα κλειστό, προ-βλέψιμο, δομημένο και προστατευμένο περιβάλλον, σε έναανοιχτό, απρόβλεπτο και πολύπλοκο. Για πρώτη φορά μένειμόνο του ανάμεσα σε άλλα πρόσωπα και του δημιουργείται έν-ταση και αντίδραση, απροθυμία έως και σχολική φοβία.

Βέβαια, δεν εκδηλώνουν όλα τα παιδιά και με τον ίδιο τρόποτην αντίδρασή τους στην εισαγωγή στο σχολείο. Οι αντιδράσειςδιαφέρουν ανάλογα με την προσωπικότητα του κάθε παιδιού(αν είναι δυναμικό, φιλικό, χαμηλών τόνων κλπ.), τις προηγού-μενες εμπειρίες, την ενθάρρυνση και την προετοιμασία από τουςγονείς, το βαθμό συναισθηματικής πρόσδεσης με τη μητέρα, τηνεπαφή με τους παιδαγωγούς, τις οικογενειακές αξίες κ.ά.

Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι όλα τα παιδιάαναμένουμε να εκφράσουν δυσαρέσκεια γι’ αυτήν την αλλαγήστη ζωή τους. Η προσαρμογή κρατάει περίπου 2 μήνες, όπου τοπαράπονο μειώνεται σταδιακά. Το κλάμα από ανασφάλεια κρα-τάει κατά μέσο όρο 2 βδομάδες και συνεχίζεται σε κλάμα απόπείσμα, «θα περάσει το δικό μου». Υπάρχουν φυσικά και οι ιδι-αίτερες περιπτώσεις, όταν δημιουργείται η σχολική φοβία, πουτα πράγματα είναι πια πιο δύσκολα και χρειάζεται η συνεργασίατου γονιού με τον εκπαιδευτικό και την παρέμβαση ενός ειδικού(π.χ., ψυχολόγου).

Σχολική φοβίαΜε τον όρο σχολική φοβία περιγράφεται η κατάσταση κατά τηνοποία ένα παιδί αρνείται επίμονα να πάει στο σχολείο. Η άρνησηαυτή συχνά εκδηλώνεται ως έκρηξη θυμού και επιθετικότητατην ώρα αναχώρησης για το σχολείο και συνήθως συνοδεύεταιαπό σωματικά συμπτώματα (όπως πονοκέφαλο, πόνο στο λαιμό,ναυτία ή ζάλη, διάρροια, ενούρηση, ιδιοτροπίες στο φαγητό, νυ-χτερινούς εφιάλτες), συμπτώματα που υποχωρούν τα Σαββα-τοκύριακα και τις διακοπές και επανεμφανίζονται Κυριακήβράδυ και Δευτέρα πρωί.

Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται μεγάλη ψυχραιμία καισταθερότητα από τους γονείς. Χρειάζεται να διαχειριστούν τηνπροσωπική τους αγωνία και τους φόβους, να ακούσουν τη δυ-σκολία του παιδιού χωρίς να την υποτιμούν και να προσπαθούννα το καθησυχάσουν και να το ενθαρρύνουν. Απαιτείται ακόμασυνεργασία με τους παιδαγωγούς, οι οποίοι έχουν γνώση καιεμπειρία στη διαχείριση τέτοιων ζητημάτων, ενώ, στις περιπτώ-σεις που τα πράγματα δε βελτιώνονται, η βοήθεια ενός ψυχο-λόγου μπορεί να είναι καταλυτική. (Κάποιοι ίσως σταθούν τυ-χεροί σε αυτό και μπορέσουν να αξιοποιήσουν τη βοήθεια τουψυχολόγου που προσφέρει «κοινωφελή εργασία» για 5 ή 8μήνες, σύμφωνα με τη «μεγαλειώδη σύλληψη» για την ανακύ-κλωση της ανεργίας, έχοντας στην ευθύνη του εκατοντάδεςβρέφη και νήπια.)

Η ομαλή προσαρμογήΗ συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών εν τέλει καταφέρνει ναπροσαρμοστεί στο σχολείο. Όμως, για να γίνει ομαλός ο αποχω-ρισμός του παιδιού και μέχρι να φύγουν οι φόβοι και οι ανησυ-χίες και να εξοικειωθούν με τις ρουτίνες και τις απαιτήσεις τηςσχολικής ζωής, σημαντικό ρόλο παίζει η καλή προετοιμασία.

Οι γονείς χρειάζεται να μιλήσουν από πολύ νωρίς στο παιδίγια το σχολείο, προσέχοντας ώστε αυτά που του περιγράφουννα μην είναι μια απόλυτα εξιδανικευμένη κατάσταση, γιατί είναιπιθανό όταν το παιδί αντικρίσει την πραγματικότητα να απογοη-τευτεί. Είναι βασικό να επισκεφτούν μαζί με το παιδί το σχολείοπριν την έναρξη της φοίτησης και να γνωρίσουν τη δασκάλα.Πολύ βοηθητικό είναι, επίσης, τα παιδιά να έχουν μπει σε έναπρόγραμμα πριν την έναρξη του σχολείου: Σε συγκεκριμένηώρα να γίνεται το πρωινό ξύπνημα, τα γεύματα, η ξεκούρασηκλπ. Αυτά θα διευκολύνουν ώστε οι πρώτες αντιδράσεις τουπαιδιού να μην είναι ακραίες.

Ωστόσο, επειδή δε γίνεται να αποφευχθούν τελείως οι αντι-δράσεις και το κλάμα, είναι βασικό οι γονείς να είναι αποφασι-στικοί και ήρεμοι, να μη δείχνουν ότι ταράζονται από την αντί-δραση του παιδιού και να μην παρασύρονται από τα κλάματα.Χρειάζεται, με κάθε ευκαιρία, να δείχνουν στο παιδί πόσο χα-ρούμενοι είναι που έχει μεγαλώσει και πηγαίνει στο σχολείο.Να το ενθαρρύνουν ότι θα τα καταφέρει και να το διαβεβαι-ώνουν ότι πάντα θα επιστρέφει στο σπίτι. Οι γονείς μπορούν, επί-σης, να μοιραστούν με το παιδί και τη δική τους προσωπική εμ-πειρία από την πρώτη μέρα στο σχολείο, την αγωνία και το φόβοπου ένιωθαν ως μαθητές, αλλά και το πόσα θετικά αποκόμισαναπό αυτό: Φίλους, παιχνίδια, γνώσεις, εκδρομές κλπ.

Το πιο σημαντικό όμως, που μπορούν να προσφέρουν σταπαιδιά τους, είναι να αποτελέσουν αγωνιστικό παράδειγμα. Ναμοιραστούν μαζί τους εμπειρίες που τους έκαναν πιο δυνατούςόταν διεκδίκησαν το δίκιο τους, για τη χαρά να δημιουργείς, νααγωνίζεσαι συλλογικά για όμορφους στόχους... Και σ’ αυτόν τοναγωνιστικό δρόμο δεν υπάρχει χώρος για ενοχές και τύψεις,παρά μόνο δύναμη και αισιοδοξία.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

28

Πολιτισμός

Συνέντευξη μιας μητέρας...

Θεοδοσία Δαλμάραμέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Συναντηθήκαμε με τη Γιώτα, άνεργη μητέρα τριών παι-διών, 38 ετών, εκ των οποίων στο μεγαλύτερο παιδί τηςέχει διαγνωστεί διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή στο

φάσμα του αυτισμού. Μιλήσαμε για τη δύσκολη πορεία που πρέ-πει να ακολουθήσει καθημερινά η ίδια και η οικογένειά της προ-κειμένου να τα βγάλει πέρα, σ’ ένα περιβάλλον εχθρικό στην ανα-πηρία. Πόσο μάλλον να πετύχει το στόχο «της αυτόνομης δια-βίωσης» για τα παιδιά της. Μια πορεία που πρέπει να χαράζεταιμε πείσμα, δύναμη και υπομονή. Μια πορεία που την βγάζει στοδρόμο της διεκδίκησης και του συλλογικού αγώνα, που συναν-τιέται με το μαχητικό, ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα και μπορείνα γίνει μια αφορμή για περισσότερα και ουσιαστικότερα συντο-νισμένα κοινά αγωνιστικά βήματα των Συλλόγων και Ομάδωντης ΟΓΕ με το αναπηρικό κίνημα.

Γιώτα, πες μας δυο λόγια για τις ιδιαίτερεςανάγκες που έχει ένα παιδί - άτομο με ειδικέςανάγκες. Ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπί-ζετε στην καθημερινότητα;

Οι προκλήσεις και οι δυσκολίες αμέτρητες. Η χαρά και η στενα-χώρια, συναισθήματα που εναλλάσσονται. Η επίτευξη στόχων σεγεμίζει χαρά κι ελπίδα, συνειδητοποιώντας ότι ο στόχος της αυ-τόνομης διαβίωσης έρχεται ολοένα και πιο κοντά. Το να έχειςένα παιδί με ειδικές ανάγκες σού επιβάλλει προγραμματισμό καιοργάνωση. Θέτεις μικρούς σταθμούς - στόχους ενταγμένους σεμακροπρόθεσμο σχεδιασμό, ατομικό, αλλά και συλλογικό-οικο-γενειακό. Καθημερινά ατελείωτος ο δρόμος και ο κατάλογοςυποχρεώσεων για το παιδί, τη μαμά, αλλά και για τ’ αδέλφια του,τον πατέρα του, το στενό οικογενειακό περίγυρο: Η ένταξή τουστο σχολείο, οι θεραπείες, που παρακολουθεί σε καθημερινήβάση μετά από το σχολείο, η φροντίδα στο σπίτι. Ο συγχρονισμόςόλων των παραπάνω με την οικογενειακή-κοινωνική ζωή και,βέβαια, η δυσκολία στα οικονομικά σού βάζουν ακόμα περισσό-τερα εμπόδια.

Τα τελευταία χρόνια τόσο η σημερινή κυβέρ-νηση όσο και οι προηγούμενες, υπακούονταςσε κατευθύνσεις της ΕΕ, έχουν περικόψειπολλές από τις παροχές και τα επιδόματα ερ-γαζόμενων και συνταξιούχων. Τι επίπτωσηείχε αυτή η κατεύθυνση στις παροχές που δι-καιούται ένα άτομο με ειδικές ανάγκες;

Τα προβλήματα των αναπήρων και των χρονίως πασχόντωναπέκτησαν τραγικές διαστάσεις και γενικευμένα χαρακτηριστικά

την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης, με το 1ο, 2ο και 3ο μνη-μόνιο, τα προαπαιτούμενα του 4ου μνημονίου και τους εφαρμο-στικούς νόμους. Το βάρος δυσβάστακτο στις πλάτες των οικογε-νειών, την ίδια ώρα που η ανεργία και η απληρωσιά κυριαρχείστα εργατικά, λαϊκά στρώματα. Εμείς ως οικογένεια, όπως καιπολλές άλλες, αντιμετωπίσαμε και στο παρελθόν, αλλά και τώρατην καθυστέρηση πληρωμής από το ταμείο των θεραπειών πουπαρακολουθεί σε καθημερινή βάση το παιδί. Το αποτέλεσμα ήταννα σταματήσει την πρώτη φορά τις θεραπείες για ένα χρονικόδιάστημα. Σήμερα, παρόλο που δυσκολευόμαστε πάρα πολύ, μετον άντρα μου μόνο να εργάζεται, παλεύουμε καθημερινά μενύχια και με δόντια για να μη σταματήσει όλη αυτή η πρόοδοςπου έχει σημειώσει και να μην πάει χαμένη. Έχουμε όμως καιάλλα δύο παιδιά, τα οποία έχουν κι αυτά τις δικές τους ανάγκες.

Δυστυχώς πολλοί από τους γονείς αναγκάζονται να διακόψουντις θεραπείες, καθώς τα περισσότερα κέντρα απαιτούν κάθεμήνα την αποπληρωμή τους. Πρόσφατα μια μητέρα που μεγα-λώνει μόνη της το παιδί της άλλαξε κέντρο, επειδή δεν μπορούσενα πληρώσει το προηγούμενο λόγω της καθυστέρησης από τοταμείο. Παρόλο που το παλιό κέντρο ήξερε την κατάσταση με τιςκαθυστερήσεις, αλλά και την επιπρόσθετη δυσκολία της μητέρας,την απείλησε ότι θα κινηθεί νομικά προκειμένου να πάρει ταχρωστούμενα.

Σε ποιο βαθμό ικανοποιούνται τα αιτήματαγια πρώιμη διάγνωση και παρέμβαση, για εκ-παίδευση και αποκατάσταση των παιδιών μεειδικές ανάγκες;

Είναι πραγματικά ιδιαίτερα σημαντικό να γίνει έγκαιρα πρώιμηδιάγνωση και παρέμβαση. Δυστυχώς, σήμερα, παρά τις τερά-στιες επιστημονικές δυνατότητες, δε γίνεται πρώιμη παρέμβασηκαι διάγνωση στο σωστό χρόνο, έτσι ώστε να μην εγκαθιδρυθούνστο παιδί με ειδικές ανάγκες συμπεριφορές και ταυτόχρονα ναεκπαιδευτεί από την προσχολική ηλικία για να έχει όσο το δυνα-τόν καλύτερες προοπτικές. Άλλωστε πολλά παιδιά μένουν εκτός

Είναι σημαντικό να σουαπλώνουν αγωνιστικά το χέρι.Τότε, το δίκιο που σε πνίγειγίνεται δύναμη...

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

29

Συνέντευξη

προσχολικής αγωγής, δεν μπορεί να διαγνωστεί άμεσα η δυσκο-λία αφού δε συμμετέχουν σε οργανωμένο σχολικό περιβάλλον.Θεωρείται ατομική ευθύνη του γονιού να καταλάβει ότι κάτι δενπάει καλά με το παιδί του και πρέπει εκείνος να τρέξει. Αλλάακόμα κι αν ένας εκπαιδευτικός δει κάτι και παραπέμψει το γονιόσε ιατροπαιδαγωγικό κέντρο, ιατρείο αναπτυξιακής ιατρικής ήκάποιο Κέντρο Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και ΥποστήριξηςΕιδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών (ΚΕΔΔΥ), τα ραντεβού καθυ-στερούν παρά πολύ –από δυο-τρεις μήνες έως και χρόνια– κιέτσι η παρέμβαση με θεραπεία δεν είναι άμεση. Εάν οι γονείςκαταφύγουν σε ιδιωτικά κέντρα, πρέπει να τα ακριβοπληρώσουνοι ίδιοι, αν φυσικά μπορούν, καθώς οι πληρωμές από τους ασφα-λιστικούς φορείς καθυστερούν από έναν έως δώδεκα μήνες…Είναι λοιπόν ζωτική ανάγκη για μας και τις οικογένειές μας οι δη-μόσιες και δωρεάν δομές για παροχή υπηρεσιών υγείας, πρό-νοιας και ειδικής αγωγής. Και αυτό είναι που πρέπει σήμερα ναδιεκδικήσουμε.

Ποιες είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες και ποιαπρόβλεψη υπάρχει για τη φροντίδα και στή-ριξη των γονιών και των υπόλοιπων μελών τηςοικογένειας;

Όταν παίρνεις τη διάγνωση του παιδιού σου, είναι σα να σε χτυ-πάει κεραυνός... Νιώθεις την ανάγκη να σε κρατήσει κάποιος,για να σε στηρίξει να σηκωθείς και να παλέψεις να βοηθήσεις τοπαιδί σου, να στηριχτείς η ίδια και ο σύντροφός σου, τ’ αδέλφιατου. Η μονή πρόβλεψη που υπάρχει είναι να πηγαίνεις για συμ-βουλευτική σε ψυχολόγο, την οποία αποζημιώνει με ελάχισταχρήματα το ταμείο, οπότε το οικονομικό βάρος πέφτει πάλι στιςπλάτες της οικογένειας. Εδώ πρέπει να υπάρχει συστηματική πα-ρακολούθηση του παιδιού, αλλά και των υπόλοιπων μελών τηςοικογένειας, έτσι ώστε να συνειδητοποιήσουν την κατάσταση καινα προχωρήσουν τη ζωή τους. Όταν όμως δε συμβαίνει αυτό, ηκοινωνική απομόνωση δυστυχώς στις περισσότερες περιπτώ-σεις είναι μονόδρομος.

Γνωρίζουμε ότι στο χώρο της υγείας και πρό-νοιας δραστηριοποιούνται πολλές ιδιωτικέςεπιχειρήσεις και ΜΚΟ, παρουσιάζοντας ιδι-αίτερη άνθηση τα τελευταία χρόνια. Κάποιοιμάλιστα, συγκρίνοντας με τις κρατικές δομές,υποστηρίζουν ότι είναι η μόνη διέ-ξοδος για παροχή ποιοτικών υπηρε-σιών σε άτομα με αναπηρίες και ει-δικές ανάγκες. Ποια η άποψή σου;

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια υπάρχει ενίσχυσητης ιδιωτικής επιχειρηματικής δράσης και στοντομέα της ειδικής αγωγής. Επιχειρηματικοί όμιλοι,φαρμακευτικές εταιρίες χρηματοδοτούν ΜΚΟ. Απότην προσωπική μου εμπειρία, αλλά και από άλλουςγονείς που κουβεντιάζω με παρόμοια προβλήματα,όλο και περισσότεροι δεν μπορούν να πληρώνουνγια την παροχή των κατάλληλων θεραπειών. Ακόμακαι αν θα αποζημιωνόμαστε με κάποια ψίχουλααπό τα ταμεία, η παρέμβαση θα είναι χαμηλής ποι-

ότητας χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. Σήμερα αυτό αξίζει στιςοικογένειές μας; Όταν μισό αιώνα πίσω στις σοσιαλιστικές χώρεςοι δομές για τη στήριξη των ΑΜΕΑ ήταν δημόσιες, δωρεάν, είχανεπιστημονικό προσωπικό όλων των ειδικοτήτων και παρείχαντην ανάλογη και αναγκαία βοήθεια σε όποιον την είχε ανάγκη;

Σύμφωνα με στοιχεία, η χώρα μας είναι απότις τελευταίες σε δαπάνες για την ειδικήαγωγή, ενώ εκτιμάται ότι 200.000 παιδιά πε-ρίπου με αναπηρία και μαθησιακές δυσκο-λίες στερούνται του δικαιώματος αυτού. Πώςμπορεί να αντιδράσει κάποιος γονιός και ναδιεκδικήσει το αυτονόητο;

Σημείο εκκίνησης είναι να συνειδητοποιήσουμε εμείς οι γονείςότι το πρόβλημα δεν είναι ατομικό, αλλά συλλογικό. Περισσότεροακόμα η μάνα, η γυναίκα που επωμίζεται τις περισσότερες φορέςτο βάρος. Τούτη εδώ η υπόθεση θέλει συμμάχους, στηρίγματαγερά, αλλιώς η σκέψη και η ζωή της οικογένειας οδηγείται στονΚαιάδα.

Στην Ε΄ Δημοτικού μας έδωσαν πλήρη παράλληλη στήριξη.Όταν πήραμε το χαρτί από το ΚΕΔΔΥ, μας ενημέρωσαν πως ηδιάγνωση μπορεί να έγραφε «πλήρης», αλλά οι πιστώσεις τουυπουργείου λιγοστές… Έφτασε ο Σεπτέμβρης και η παράλληληστήριξη πουθενά. Αποφασίσαμε να δράσουμε. Μαζέψαμε υπο-γραφές από τα σχολεία της περιοχής, απευθυνθήκαμε στουςσυλλόγους και την Ένωση Γονέων, στο σύλλογο δασκάλων. Μεκόπο, τρέξιμο και συλλογική διεκδίκηση ήρθε η παράλληλη στή-ριξη... Αυτός είναι ο δρόμος. Είναι σημαντικό να σου απλώνουντο χέρι για να σηκωθείς την ώρα που το χρειάζεσαι. Τότε το πρό-βλημά σου μοιάζει μικρότερο, βλέπεις πιο αισιόδοξα το μέλλονκαι το δίκιο που σε πνίγει γίνεται δύναμη αγωνιστική...

Κοιτάζοντας κατάματα τις μανάδες, τις γυναίκες που αντιμετω-πίζουν παρόμοιο πρόβλημα, τους λέω να μη διστάσουν να κά-νουν το βήμα εμπρός στη ζωή. Στη ζωή που ανήκει στα παιδιάτων εργατριών, των άνεργων γυναικών, εκείνων που μεγαλώ-νουν μόνες τους τα παιδιά τους. Να συναντηθούμε μπροστά στακοινά μας προβλήματα, αλλά στόχος μας να γίνει η ικανοποίησητων σύγχρονων αναγκών μας, η κοινωνία που βάζει μπροστάτις λαϊκές ανάγκες. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να συναν-τηθούμε στο δρόμο του αγώνα με τους γονείς, με τις γυναίκεςτων λαϊκών οικογενειών, με τους εργαζόμενους.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

30

Έφαγα κάτι στα γρήγορα, άλλαξα ρούχα και άνοιξα την πόρτανα φύγω. Η φωνή της μάνας μου ακούστηκε: «Πού πας πάλι;»«Στη συγκέντρωση, μάνα. Πρωτομαγιά σήμερα, έχουμε απερ-γία.» «Απεργία; Να κάνουν άλλοι απεργία. Εσύ έχεις παιδί ναμεγαλώσεις. Όλο φεύγεις. Τη μια η διαδήλωση, την άλλη ηαπεργία. Πότε θα φροντίσεις το παιδί σου; Μάνα είσαι εσύ;» «Βρεμάνα, μη με σταυρώνεις κι εσύ. Για τη δουλειά μου παλεύω.»«Μ’ αυτά και μ’ αυτά θα την χάσεις, κακομοίρα μου. Δες τηνΕλένη; Μια χαρά βολεύτηκε. Και τα παιδάκια της στην τρίχα.»

Δες την Ελένη! Η Ελένη με το «μάλιστα, κύριε». Η Ελένη πουφίλησε κατουρημένες ποδιές. Η Ελένη που με βλέπει και αλ-λάζει δρόμο, μην και «χαρακτηριστεί». Η Ελένη με τα παιδάκιατης στην τρίχα. Τα παιδιά της Ελένης που καθημερινά έχουνκέικ ή κουλουράκια στο σχολείο. (Της έκανα κι εγώ της δικιάςμου την Κυριακή το αγαπημένο της κέικ και τη Δευτέρα ήθελενα πάρει οπωσδήποτε μαζί της, για να δείξει στα παιδιά ότι καιη δική της η μαμά ξέρει και κάνει κέικ.)

Πουλάκι μου! Ένα αγχωμένο πρωινό κι ένα αγχωμένο βράδυμας ενώνει! «Μάνα είσαι εσύ;» Ακόμα ηχεί στ’ αφτιά μου!Πόσες φορές το έχω ακούσει! «Μάνα είσαι εσύ;» Ξυπνά τιςτύψεις μου, τις ενοχές μου, τις ανασφάλειές μου. Για όλα τακουλουράκια που δεν της έκανα. Για όλα τ’ ασιδέρωτα μπλου-ζάκια που φόρεσε. Για όλα τ’ ακαθάριστα σπορτέξ που φόρεσε

στη γυμναστική της. Για όλες τις φορές που δε διαβάσαμε μαζίκαι όλες τις ώρες που δεν περάσαμε μαζί.

Γύρισα πίσω. «Ειρηνούλα, έλα μαζί μου.» «Πού τραβολογάςτο παιδί;», φώναξε η μάνα μου. «Το… τραβολογώ μαζί μου,μάνα.» «Τέτοια κάνεις, και το παιδί δε λέει κανένα τραγουδάκι,συνθήματα λέει!»

Φτάσαμε στη συγκέντρωση. Συνάδελφοι και συναδέλφισσες(πολλές με τα παιδάκια τους επίσης) μας υποδέχτηκαν με αγ-καλιές. Οι ερωτήσεις της Ειρήνης ένα σωρό. Και τι γίνεταιεδώ, μαμά, και τι θα πει απεργία, μαμά, και για τι παλεύετε,μαμά… Γυρίσαμε το βράδυ και τα μάτια μας λάμπανε.

Λίγες μέρες αργότερα, με κάλεσε η δασκάλα της: «Κυρία Χ.,έχουμε πρόβλημα με την Ειρήνη.» Και βάζει μπροστά μου τοτετράδιο των εκθέσεων. Θέμα: «Πώς πέρασα την Πρωτομα-γιά.» Όπου η Ειρηνούλα, μεταξύ άλλων, γράφει: «Η Πρωτο-μαγιά είναι απεργία και οι εργάτες δε δουλεύουν…» Και στοτέλος: «Ζήτω η εργατική Πρωτομαγιά!» «Λοιπόν;», ρωτάω μεμια λάμψη στα μάτια κι έτοιμη να βγάλω νύχια. «Καλύτερααγωνίστρια, παρά με σκυμμένο το κεφάλι, δε συμφωνείτε;»Έκλεισα το μάτι στην Ειρηνούλα κι έφυγα μ’ ένα χαμόγελο σταχείλη. Που θα μου πούνε ότι δεν είμαι μάνα!

Χρονογράφημα

Μάνα είσαι εσύ;!Ολυμπία Χαλτσοτάκη,

πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Αργυρούπολης

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

31

Η δραστηριότητα αυτή αποτέλεσε το γόνιμο έδαφος γιατην παρέμβαση της ΟΓΕ στη Θεματική Βδομάδα πουέγινε στα Γυμνάσια από το υπουργείο Παιδείας, χωρίς

να υπάρχει καμία αυταπάτη ότι η παρέμβαση αυτή θα μπορούσενα αλλάξει το συνολικό χαρακτήρα και το περιεχόμενο της Θε-ματικής Βδομάδας.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με την πρωτοβουλία για τη Θεμα-τική Βδομάδα, επιδίωξε να παρέμβει στη διαμόρφωση στάσηςκαι συνείδησης των εφήβων και προεφήβων μαθητών πάνωσε ζητήματα κρίσιμα για τη συγκρότηση της προσωπικότητάςτους, στην ενσωμάτωση της νεανικής συνείδησης στις αρχέςκαι τις αξίες της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, που έχει θεό τηςτο κέρδος των επιχειρηματικών ομίλων, και στην αναπαραγωγήτης αντίστοιχης ιδεολογίας.

Αυτό εκφράστηκε στην επιλογή του άξονα «Έμφυλες Ταυτό-τητες», προβάλλοντας το αντιδραστικό, αντιεπιστημονικό περιε-χόμενο παλιών και πιο «εκσυγχρονισμένων» θεωριών για τοκοινωνικό φύλο, την ταυτότητα φύλου, για τη θέση της γυναίκαςστην κοινωνία, στην οικογένεια, τις σχέσεις μεταξύ των δυοφύλων.

Στον αντίποδα αυτής της κατεύθυνσης, η ΟΓΕ οργάνωσε τηνπαρέμβασή της με σκοπό να φωτίσει πλευρές του άγνωστου γιατα παιδιά γυναικείου κινήματος και της ιστορίας του. Επιδίωξενα αναδείξει την αιτία της γυναικείας ανισοτιμίας και τις εκφρά-σεις της σήμερα, να αναδείξει το πραγματικό περιεχόμενο τωνεννοιών «ισότητα - ισοτιμία», κατά πόσο η ισότητα απέναντι στονόμο είναι και ισότητα στη ζωή. Ετοιμάστηκε για το σκοπό αυτόοπτικό υλικό στην υποενότητα «Ανθρώπινα δικαιώματα και δι-καιώματα των γυναικών», προκειμένου να αποτελέσει μιααφορμή για συζήτηση με τα παιδιά με τη μορφή των ερωταπαν-τήσεων.

Η παρέμβαση της ΟΓΕ στις τάξεις των Γυμνασίων αποτέλεσεσυλλογική υπόθεση των Συλλόγων και Ομάδων της σε όλη τηνΕλλάδα. Συγκρότησαν «ομάδα θεματικής», συζήτησαν πιθανέςερωτήσεις, δυσκολίες που θα αντιμετώπιζαν στη σχολική τάξη,προετοίμασαν την παρουσία τους στα σχολεία.

Η υπόθεση αυτή έγινε υπόθεση των συναγωνιστριών στις πε-ριοχές που δραστηριοποιούνται οι Σύλλογοι και οι Ομάδες μας.Νέες γυναίκες προετοιμάστηκαν και στήριξαν αυτήν τη δουλειά,έγιναν η φωνή του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος μέσαστα σχολεία.

Αντιδράσεις για τη συμμετοχή της ΟΓΕΜε εξίσου συλλογικό και μαχητικό τρόπο αντιμετωπίστηκανκεντρικά από την ΟΓΕ και από τους Συλλόγους και Ομάδες τηςτα εμπόδια που προσπάθησε να βάλει το υπουργείο Παιδείαςκαι το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διένειμε εσωτερικόσημείωμα στα Γυμνάσια με διατάξεις οι οποίες φωτογράφιζαντην ΟΓΕ ως φορέα που δεν περιλαμβανόταν στην επίσημη λίστασυνεργαζόμενων φορέων του ΥΠΕΠΘ.

Από την άλλη πλευρά, μπροστά στη θετική στάση μερίδας δι-ευθυντών και καθηγητών για την παρουσία της ΟΓΕ στη Θεμα-τική, υπήρξαν μοιρασμένοι ρόλοι από τις συνδικαλιστικές πα-ρατάξεις της ΟΛΜΕ για να μας αποκλείσουν. Παρά τα εμπόδιααυτά, που επέδρασαν σε μερίδα εκπαιδευτικών, διευθυντών, ηφωνή της ΟΓΕ μπήκε σε εκατοντάδες σχολικές τάξεις.

Σχετικά με την παρέμβαση της ΟΓΕστη Θεματική Βδομάδα στα Γυμνάσια

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μέρος από την εισήγηση στην παναττική συνάντησητων Συλλόγων και Ομάδων της ΟΓΕ, που έγινε με θέμα την παρέμβαση τηςΟμοσπονδίας στη Θεματική βδομάδα στα Γυμνάσια.

Θεματική Βδομάδα

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ &ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

32


Το περιεχόμενο της παρέμβασηςΔεν πήγαμε να κάνουμε μάθημα στα παιδιά. Πήγαμε να ρίξουμετο σπέρμα του προβληματισμού σε αυτήν τη λίγη ώρα που εί-χαμε στη διάθεσή μας. Με τη μέθοδο των κατάλληλων ερωτα-παντήσεων, να προκύψουν από τα ίδια τα παιδιά αντίστοιχα συμ-περάσματα.

Τα παιδιά έχουν μάθει να συνδέουν την ανισοτιμία των γυναι-κών μόνο με τη νοοτροπία και τα στερεότυπα. Με το περιεχό-μενο της δικής μας παρουσίασης, ήρθαν για πρώτη φορά σεεπαφή με την ταξική ρίζα της ανισοτιμίας και τις σημερινές μορ-φές της, με το τι πραγματικά θα έπρεπε να είναι τα «ανθρώπιναδικαιώματα», ποιος καθορίζει τι είναι δικαίωμα, ποιο είναι τοπεριεχόμενό του. Να σπείρουμε στα παιδιά τις πρώτες ιδέες γιατο τι είναι κοινωνικό δικαίωμα σε αντιπαράθεση με το ατομικό.

Για τα ανθρώπινα δικαιώματαΤα παιδιά έχουν μάθει να σκέφτονται μ’ ένα συγκεκριμένο τρόποκαι οι απαντήσεις που δίνουν σχετίζονται με τις διαμορφωμένεςκοινωνικά γνώσεις και απόψεις τους. Με βάση το κριτήριο πουέχουν αναπτύξει, πολύ λογικά στην ερώτηση: «Τι είναι δι-καίωμα;» θα απαντήσουν «αυτό που μας επιτρέπεται», «αυτόπου είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε». Επίσης θα προτάξουν ωςανθρώπινα δικαιώματα την ελευθερία έκφρασης, σκέψης,λόγου, ανεξιθρησκίας.

Δυσκολεύονται να σκεφτούν ότι «οι ανάγκες είναι αυτές πουπρέπει να προσδιορίζουν τα δικαιώματα». Το σχολείο δεν τουςμαθαίνει το αυτονόητο: Ότι το δικαίωμα στην τροφή, στη στέγη,στη μόνιμη και σταθερή εργασία, στη δημόσια και δωρεάν Υγείακαι Παιδεία, στον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό αποτελούν προ-ϋπόθεση για να υπάρχει ουσιαστική ελευθερία επιλογών κι έκ-φρασης.

Αντίστοιχα, και στα ιδιαίτερα δικαιώματα των γυναικών, τα παι-διά δυσκολεύονται να φτάσουν μόνα τους στη σημασία της κοινω-νικής προστασίας της μητρότητας για την υπόθεση της γυναικείαςισοτιμίας. Η παρέμβαση της ΟΓΕ προσπάθησε να ανοίξει αυτές τιςπλευρές προβάλλοντας την αλήθεια που μένει στο σκοτάδι.

Η διαφορά ισότητας - ισοτιμίαςΈνα σκίτσο παρουσίαζε με εύληπτο για τα παιδιά τρόπο τη δια-φορά ισότητας - ισοτιμίας. Έτσι, αντιλήφθηκαν την ανάγκη τωνθετικών ρυθμίσεων από το κράτος, της κοινωνικής στήριξηςστις γυναίκες εξαιτίας των ιδιαίτερων αναγκών τους λόγω τουρόλου τους στην αναπαραγωγική διαδικασία. Μέσα από τη συ-ζήτηση και τις ερωταπαντήσεις οδηγήθηκαν τελικά μόνα τουςστο συμπέρασμα ότι η ισότητα στο νόμο δεν είναι και ισότηταστη ζωή. Σκοπός μας ήταν να γίνει ένα ρήγμα στην αντίληψηπου έχουν διαμορφώσει από το σχολείο και τα ΜΜΕ, ότι για τιςδιακρίσεις φταίνε τα στερεότυπα και οι αναχρονιστικές αντιλή-ψεις, ενώ δε γίνεται καμία κουβέντα για τους υλικούς όρουςζωής που διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις της γυναικείας ανι-σοτιμίας.

Η ιστορία της 8ης ΜάρτηΤα παιδιά είχαν την ευκαιρία να μάθουν για το ιστορικό της κα-θιέρωσης της Παγκόσμιας Μέρας της Γυναίκας. Δεν είναι τυχαίοότι στα περισσότερα σχολεία τα παιδιά δε γνώριζαν τίποτα γι’αυτό. Εξαίρεση αποτέλεσαν τα παιδιά των σχολείων στα οποίαη ΟΓΕ είχε κάνει παρέμβαση στο παρελθόν με την ευκαιρία της8ης Μάρτη. Αναδείχτηκε στους μαθητές και στις μαθήτριες ότιοι εργάτριες που αγωνίζονταν δε βρίσκονταν σε αντίθεση μετους άντρες συναδέλφους τους, αλλά με την εργοδοσία και τοκράτος που τους στήριζε. Στην ερώτησή μας γιατί η εργοδοσίαδεν ικανοποιούσε τα αιτήματα των απεργών εργατριών προκει-μένου να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις, τα παιδιά απάντησαναβίαστα: «Για το συμφέρον τους». Ζητήσαμε, μάλιστα, από ταπαιδιά να μεταφέρουν στις μαμάδες τους ό,τι μάθανε για την 8ηΜάρτη.

Πώς εκφράζεται η ανισοτιμία σήμεραΗ ανεργία, οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, η αντιμετώπιση τηςμητρότητας από την εργοδοσία και το κράτος ως «κόστος» απο-τελούν βασικές πλευρές της γυναικείας ανισοτιμίας σήμερα. Ταπαιδιά σα χείμαρρος ξεδίπλωσαν τις εμπειρίες τους. Μας μίλη-σαν για τις μαμάδες τους που είναι άνεργες. Για τις καθαρίστριεςτου σχολείου, αλλά και τις ωρομίσθιες καθηγήτριες που δου-λεύουν με μερική απασχόληση, δηλαδή με μισό μισθό, χωρίςδικαιώματα.

Μας μίλησαν για τις μαμάδες τους που τις απέλυσαν ότανέμειναν έγκυοι, για την εργοδοτική τρομοκρατία που βίωσαν καιτον αντίκτυπο που είχε αυτό στην οικογένεια. Για την εμποροϋ-πάλληλο μάνα που παίρνει μαζί της το μωρό στο μαγαζί, το αφή-νει στο υπόγειο και κατεβαίνει κάθε τόσο να το θηλάσει. Μια μα-θήτρια μίλησε για τη μαμά της που σήκωσε βάρη κι έμεινε 6μήνες στο κρεβάτι και ο εργοδότης την απέλυσε. Ενώ μια άλλημαθήτρια είπε χαρακτηριστικά για τη μητέρα της: «Όταν έμεινεέγκυος, πήγε χαρούμενη στη δουλειά με γλυκά να το ανακοι-νώσει και το αφεντικό την απέλυσε την ίδια μέρα.»

Οι μαθητές και οι μαθήτριες έμειναν άναυδοι όταν για πρώτηφορά άκουσαν την πρόταση των «Google» και «Apple» για τηνκρυοσυντήρηση των ωαρίων για τις γυναίκες εργαζόμενες τωνεπιχειρήσεών τους. Μάλιστα, μια μαθήτρια σχολίασε πετυχη-

Οι γυναίκες λόγω της μητρότητας και τωνδιακρίσεων που βιώνουν στη ζωή τουςχρειάζονται θετικά μέτρα και μεγαλύτερηστήριξη από το κράτος για να μπορέσουν ναανταποκριθούν στις αυξημένες τους ανάγκες

ΙΣΟΤΗΤΑ ΙΣΟΤΙΜΙΑ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

33


μένα: «Σα να σου λένε να πάψεις να είσαι γυναίκα και να είσαιμόνο εργαζόμενη.»

Τα παιδιά φαίνεται πως δεν καταλαβαίνουν ότι αυτό που προ-βλέπει ο νόμος για τις εγκύους, τις μητέρες κλπ. δεν εφαρμόζεταιπάντα, αφού στη συνείδησή τους είναι «πάνω απ’ όλα η δικαιο-σύνη». Δυσκολεύονται να αντιληφθούν πως στην πραγματικό-τητα η εργοδοτική τρομοκρατία είναι πάνω απ’ όλα. Υπήρχανόμως και απαντήσεις μαθητών που φώτιζαν την ουσία του ζη-τήματος: «Οι εργοδότες όχι μόνο το κάνουν για το συμφέροντους, αλλά και είναι μια μικρή μειοψηφία. Οι εργαζόμενοι μπο-ρούν να νικήσουν αν συνειδητοποιήσουν τη δύναμή τους.»

Πλούσια πείρα για τη συνέχειαΗ συζήτηση με τα παιδιά άνοιξε για αρκετά θέματα, όπως «ο

ελεύθερος χρόνος των γυναικών», «η παιδική εργασία», «τοΠροσφυγικό». Η παρουσίαση της ΟΓΕ είχε σκοπό, ανάμεσα σταάλλα, να αναδείξει την αξία της αγωνιστικής δράσης και στάσηςζωής. Να αποτελέσει μια ρωγμή στην κυρίαρχη αντίληψη περί«αναποτελεσματικότητας των αγώνων». Τα παραδείγματα απότην ιστορία του κινήματος, του γυναικείου, του εργατικού, είχαμεστόχο να συμβάλουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Η αγωνιστικήδιέξοδος ως ο μόνος δρόμος για την ικανοποίηση των σύγχρο-νων αναγκών τους ήταν το κάλεσμα της ΟΓΕ στους μαθητές καιτις μαθήτριες.

Η πλούσια πείρα από την πρωτοβουλία αυτή, που αναμφι-σβήτητα δεν μπορεί να αποτυπωθεί στα περιορισμένα όρια ενόςάρθρου, άνοιξε νέους δρόμους για τη συνολικότερη παρέμβασητης ΟΓΕ στα σχολεία.

8η ΜΑΡTΗ 1857

Στις 8 του Μάρτη 1857 οι γυναίκες που εργάζοντανστις βιοτεχνίες ενδυμάτων στη Νέα Τόρκη, οιυφάντρες και οι ράφτρες, έκαναν μια μεγάληαπεργία.

Οι εργάτριες ζητούσαν:• καλύτερα μεροκάματα, γιατί, ενώ έκαναν τηνίδια δουλειά με τους άντρες, πληρώνονταν λιγό-τερο •10ωρη δουλειά, γιατί δούλευαν μέχρι και 16ώρες • ανθρώπινες συνθήκες εργασίας

Οι εργάτριες δεν αγωνίζονταν κατά των ανδρώνσυναδέλφων τους αλλά κατά της εργοδοσίας καιτου κράτους. Καθημερινά γίνονταν πορείες και πι-κετοφορίες διαμαρτυρίας και χτυπιούνταν απότην αστυνομία. Αλλά, γιατί;

ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΟ! Αν δέχονταν τα αιτήματά τους, δη-λαδή να πληρώνουν παραπάνω τις γυναίκες καιτα παιδιά που δούλευαν στα εργοστάσιά τους, οιεργοστασιάρχες θα έβγαζαν λιγότερο κέρδος!Δεν τους συνέφερε ούτε να δεχτούν τα αιτήματατων γυναικών ούτε να συνεχιστεί η απεργία τους!Αλλά οι εργοστασιάρχες είχαν στον πλευρό τουςτην αστυνομία και τους δικαστές...

Η ΟΓΕ ανέδειξε τον ταξικό χαρακτήρα του αγώνα των γυναικών απεργών της 8ης Μάρτη 1857

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

34

Η Νέα Γυναίκα στα Θρανία

Η τύχη για μια θέση στις φοιτητικές εστίεςμετατρέπεται σε Γολγοθά διαβίωσηςγια τις νέες κοπέλες

Ηνέα ακαδημαϊκή χρονιά ξεκινά, και μαζί της αρχίζουνκαι τα προβλήματα, και ειδικά για τους οικότροφουςτων εστιών. Κάνοντας μια έρευνα σε φοιτητικές εστίες

ανά την Ελλάδα, μιλήσαμε με φοιτήτριες οικοτρόφους σε Αθήνα,Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Χαλκίδα για τα προβλήματα που αντι-μετωπίζουν.

Φοιτητικές εστίες με τραγικές ελλείψειςκαι άθλιες συνθήκες διαβίωσης για τις φοιτήτριεςΟι νέες και οι νέοι που μένουν στις φοιτητικές εστίες θεωρούνταιαπό τους «τυχερούς», γιατί κατάφεραν να εξασφαλίσουν μια πο-λυπόθητη θέση (δεδομένου ότι τα δωμάτια επαρκούν για λιγό-τερο από το 2% των σπουδαστών) και καταφέρνουν να γλιτώ-σουν τα έξοδα του ενοικίου, τα οποία είναι «φωτιά και λαύρα».Και όχι άδικα, αφού σε περίπτωση που δε γίνονταν δεκτοί στιςεστίες, σε πολλές περιπτώσεις δε θα κατάφερναν να σπουδά-σουν, όπως χιλιάδες νέα παιδιά που εγκαταλείπουν ή παγώνουντις σπουδές με το «καλημέρα», γιατί οι οικογένειές τους δεν μπο-ρούν να ανταποκριθούν στα έξοδα. Ωστόσο, η «τύχη» αυτή είναιπολύ σχετική, αν αναλογιστεί κανείς τις συνθήκες διαβίωσης

που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εστιακοί φοιτητές και ειδικά τανέα κορίτσια.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά μια σπουδάστρια από το ΤΕΙΧαλκίδας: «Τη χρονιά που πέρασε ζήσαμε αδιανόητες καταστά-σεις, όπως να έχουμε πρόσβαση μόνο σε παγωμένο νερό γιαένα δεκαήμερο του Δεκέμβρη, να μην έχουμε καθόλου νερό γιαδύο εβδομάδες του Μάρτη και να μην μπορούμε να τηρήσουμεαπλούς κανόνες υγιεινής. Επιπλέον, τον Απρίλη έληξαν οι συμ-βάσεις φύλαξης και καθαριότητας του ΤΕΙ, οι οποίες δεν ανανε-ώθηκαν, με αποτέλεσμα οι κοινόχρηστοι χώροι της εστίας (με-ταξύ αυτών και οι τουαλέτες) να μην καθαρίζονται. Επίσης έχουνχαλάσει σωλήνες από τη φθορά του χρόνου, με αποτέλεσμα ναυπάρχουν στους κοινόχρηστους χώρους λιμνάζοντα νερά, πουπροκαλούν δυσοσμία και προσελκύουν έντομα.»

Ανάλογη κατάσταση επικρατεί στις περισσότερες εστίες τηςχώρας. Οι εγκαταστάσεις είναι παλιές και ακατάλληλες, υπάρ-χουν προβλήματα στις συνθήκες υγιεινής, στο ζεστό νερό και τηθέρμανση, χωρίς ωστόσο να εξαντλούνται εκεί. Όπως μας είπεφοιτήτρια από την Αθήνα: «Οι μπαλκονόπορτες και τα παράθυραδεν κλείνουν καλά, με αποτέλεσμα στο δυνατό αέρα να ανοί-γουν. Επιπλέον, οι ντουλάπες στα περισσότερα δωμάτια είναι

Γεωργία Τριανταφύλλου,Μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

35

Η Νέα Γυναίκα στα Θρανία

χαλασμένες και δεν έχουμε πού να βάλουμε τα ρούχα μας. Και,τέλος, τα ποντίκια κάνουν βόλτα ανενόχλητα στα μπαλκόνια.»

Φοιτήτρια από τη Θεσσαλονίκη συμπληρώνει: «Πέρα από τοποσό που πληρώνεις για να πάρεις το κλειδί σου (περίπου 100ευρώ), θα πρέπει να αγοράσεις επιπλέον έπιπλα για το δωμάτιο,όπως βιβλιοθήκη, ψυγείο και το δικό σου πλυντήριο για την αί-θουσα των πλυντηρίων. Ακόμα, εργολάβοι έχουν αναλάβει τιςυπηρεσίες στην εστία και, καθώς καθυστερούν να πληρώσουντο συντηρητή, δεν είχαμε ασανσέρ σε δυο κτήρια. Μάλιστα, στοένα από αυτά για πάνω από οκτώ μήνες (σε κτήριο με οκτώ ορό-φους).»

Τα προβλήματα, βέβαια, δεν περιορίζονται στις κτηριακές υπο-δομές, αλλά επεκτείνονται και στον πολύ σημαντικό τομέα τηςασφάλειας και της φύλαξης. Σε πολλές περιπτώσεις η φύλαξηείναι από ανεπαρκής έως ανύπαρκτη, με περιστατικά κλοπώνκαι διακίνησης ναρκωτικών, που «δίνουν και παίρνουν».

Όλα τα παραπάνω επηρεάζουν ιδιαίτερα τα νέα κορίτσια πουμένουν στις εστίες, λόγω και των ιδιαίτερων αναγκών του γυ-ναικείου οργανισμού. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά σπου-δάστρια από τη Χαλκίδα: «Οι τουαλέτες είναι κοινόχρηστες,χωρίς καν διαχωρισμό αντρών-γυναικών. Ταυτόχρονα, σχεδόνοι μισές ντουζιέρες είναι χαλασμένες. Αποτέλεσμα είναι κάθετουαλέτα και κάθε ντουζιέρα να χρησιμοποιείται από πάραπολλά άτομα. Έτσι, είμαστε εκτεθειμένες σε μικρόβια, διάφορεςμολυσματικές παθήσεις κτλ. Ταυτόχρονα, η πολύ συχνή έλλειψηζεστού νερού (στην καλύτερη περίπτωση, ζεστό νερό υπάρχειμόνο το βράδυ) δημιουργεί επιπλέον προβλήματα στο γυναικείοοργανισμό.» Αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στην Πάτρα, όπου,όπως υποστηρίζει εστιακή φοιτήτρια: «Πολλές τουαλέτες καιμπάνια είναι κοινόχρηστα, με αποτέλεσμα πολλές κοπέλες νααντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα υγείας (π.χ., ουρολοιμώ-ξεις). Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και η ύπαρξη αδέσποτωνζώων που κυκλοφορούν ελεύθερα σε όλους τους κοινόχρη-στους χώρους, άρα και στα μπάνια.»

Η ανυπαρξία ιατρείου και η παντελής έλλειψη φροντίδας γιαπαροχή φαρμακευτικής περίθαλψης μέσα στις εστίες είναι έναακόμα σοβαρό πρόβλημα, που είναι ζωτικής σημασίας για τουςοικοτρόφους, αλλά αφήνει αδιάφορες τις εκάστοτε κυβερνήσειςκαι τους υπευθύνους.

Σημαντικό ζήτημα για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που μέ-νουν στις εστίες είναι και η έλλειψη υποδομών για άθληση καιψυχαγωγία. Όπως αναφέρει φοιτήτρια από τη Θεσσαλονίκη:«Για την ψυχαγωγία και την άθληση στο κτήριο που μένω δενυπάρχουν υποδομές, για να μπορεί ο οικότροφος είτε να αθλη-θεί είτε να περάσει τον ελεύθερο χρόνο του. Μόνο μια κινημα-τογραφική ομάδα υπάρχει, ένα κυλικείο που το έχει ιδιώτης καιένα γήπεδο μπάσκετ που είναι σε άθλια κατάσταση.»

Κομμάτι του ίδιου σκηνικούΌλα τα παραπάνω αποτελούν κομμάτι της ίδιας πολιτικής πουτσακίζει και τους γονείς, οι οποίοι αναγκάζονται να καταφύγουνστη λύση της εστίας και να αντιμετωπίζουν αυτές τις καταστάσεις,προκειμένου να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Είναι η πολιτική πουακολουθούν συστηματικά η κυβέρνηση –στα βήματα των προ-ηγούμενων– και υποβαθμίζει συστηματικά οτιδήποτε απέμεινεαπό την κατ’ επίφαση δωρεάν παιδεία και κατακρεουργεί κατα-κτήσεις και δικαιώματα. Σύμφωνα με αυτήν την πολιτική επιλογή,δεν περισσεύουν χρήματα για να στεγαστούν τα παιδιά του λαούπου θέλουν να σπουδάσουν, την ίδια ώρα που βρίσκονται σε μιανύχτα και «με το τσουβάλι» για να δοθούν σε βιομήχανους, εφο-πλιστές κλπ. Αποτέλεσμα; Όλο και περισσότερα από τα παιδιά τουλαού δεν καταφέρνουν καν να σπουδάσουν και όσα το καταφέ-ρουν θα είναι μέσα από τεράστιες θυσίες και δυσκολίες.

Η λύση και η ελπίδα μας βρίσκονταιστον οργανωμένο αγώνα! Για κάθε πρόβλημα, που αντιμετωπίζουν ειδικά τα νέα κορίτσιαπου μένουν στις εστίες και βιώνουν αυτήν τη συνολικά άθλιακατάσταση, πρέπει να αντιδράσουν. Όπως χαρακτηριστικά μαςείπε εστιακή φοιτήτρια από την Πάτρα: «Η κατάσταση δεν μπορείνα βελτιωθεί από μόνη της, ούτε μπορούμε να περιμένουμε ναμας δώσουν κάτι παραπάνω και να έχουμε κάθε φορά όλο καιπιο μειωμένες απαιτήσεις. Η μόνη λύση είναι να πάρουμε τηνκατάσταση στα χέρια μας, να διαμορφώσουμε αιτήματα που θαανταποκρίνονται στις ανάγκες μας και να πάμε να διεκδική-σουμε την ικανοποίησή τους. Η λύση και η ελπίδα μας βρίσκον-ται στον οργανωμένο αγώνα!»

Η κατάσταση δεν μπορεί ναβελτιωθεί από μόνη της.Η λύση και η ελπίδα βρίσκονταιστον οργανωμένο αγώνα!

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

36

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

Συνέντευξημε τη μετανάστρια ΦΑΝΤΕΛΑ ΛΑΓΚΑΤ

Τούλα Ζαχαρέλου,Σύλλογος Πατησίων της ΟΓΕ

Από ποια χώρα είσαι; Γιατί έφυγες από εκεί καιτι δουλειά έκανες πριν έρθεις στην Ελλάδα;

Είμαι από το Μαρόκο. Ήρθε πρώτα ο σύζυγος και μετάήρθα εγώ. Στην πατρίδα μου δε δούλευα.

Πόσα χρόνια είσαι στην Ελλάδα; Έχεις οικογέ-νεια; Πώς μεγάλωσες τα παιδιά σου; Πήγαν στονπαιδικό σταθμό; Τι προβλήματα αντιμετώπισανστο σχολείο; Πόσο επέδρασε σ’ αυτά ότι ήταν παι-διά μεταναστών;

Στην Ελλάδα ζω 27 χρόνια. Ήμουν 20 χρονών ότανήρθα. Εδώ γέννησα τα παιδιά μου. Πρώτα το γιο μουπου τώρα είναι 26 ετών και σπουδάζει Ιατρική στη Σερ-βία και αργότερα γέννησα την κόρη μου που είναι 20ετών και σπουδάζει Οικονομικά στο ΤΕΙ Χαλκίδας.

Στην αρχή, όταν έμεινα έγκυος, μου πέρασε από τομυαλό να μην το κρατήσω, γιατί σκεφτόμουν τα οικονο-μικά προβλήματα και έλεγα πώς θα τα βγάλουμε πέρα;Δυσκολεύτηκα πολύ για να μεγαλώσω τα παιδιά μου.Στην αρχή δεν μπορούσα να τα γράψω σε δημόσιο παι-δικό σταθμό. Ενώ πήγαινα από τις πρώτες και έκανα αί-τηση, αρνούνταν να πάρουν το παιδί μου με τη δικαιο-λογία ότι δεν υπάρχουν θέσεις. Με αποτέλεσμα, νααναγκάζομαι να το στέλνω σε ιδιωτικό παιδικό σταθμόκαι πολύ μακριά από την περιοχή που έμενα. Αλλά καιαργότερα στο Δημοτικό, ενώ μπορούσε να πάει σε σχο-λείο που ήταν δίπλα στο σπίτι που μέναμε, δεν το έπαιρ-ναν και αναγκαζόμουν να το πηγαίνω πολύ μακριά.Αυτό γινόταν σίγουρα γιατί ήμουν από μια άλλη χώρα.Όμως και το πρώτο μου παιδί αντιμετώπισε προβλή-ματα από άλλα παιδιά. Μέχρι που αναγκαστήκαμε καιμαζέψαμε υπογραφές και από άλλους γονείς και πή-γαμε στο διευθυντή, για να μπορέσει να σταματήσειαυτό. Έτσι, με την κινητοποίηση αυτή, έσπασε το ξενο-φοβικό κλίμα.

Τι δυσκολίες αντιμετώπισες και αντιμετωπίζειςερχόμενη από μια άλλη χώρα;

Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολα, γιατί δεν είχα δουλειά.Βρήκα και πρόσεχα ένα μωρό. Στη συνέχεια βρήκα δου-λειά σε ξενοδοχείο ως καμαριέρα. Ήταν πολύ δύσκολα,

δεν μπορούσα να λείψω για να παρακολουθώ την πρό-οδο των παιδιών μου. Αν έβαζα κάποιο θέμα, μου απαν-τούσαν δικό σου το θέμα, βρες και τη λύση. Γενικά ταπροηγούμενα χρόνια πέρασα πολύ δύσκολα και από τησυμπεριφορά των συναδέλφων.

Πού εργάζεσαι; Τι προβλήματα αντιμετωπίζειςστη δουλειά σου; Είσαι ασφαλισμένη; Τι ώρεςδουλεύεις και πώς αμείβεσαι; Είσαι γραμμένηστο σωματείο;

Τα τελευταία 17 χρόνια εργάζομαι σε ξενοδοχείο ως κα-μαριέρα, κάνω όμως και την καθαρίστρια, αφού καθαρί-στρια δεν υπάρχει. Συνήθως δουλεύω 7:30-3:30 μ.μ., σανκαμαριέρα. Όταν είναι όμως να κάνω την καθαριότητα(μια και δεν υπάρχει καθαρίστρια), πηγαίνω 6:00-2:00 μ.μ.

Τα χρήματα που έπαιρνα ήταν γύρω στα 1.000 ευρώ.Τα τελευταία χρόνια, με την οικονομική κρίση, είχα μεί-ωση στο μισθό μου γύρω στα 25% και τώρα παίρνω 750

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

37

Συνέντευξη

ευρώ. Και αυτά τα παίρνω με καθυστέρηση. Παλιότεραήμουν και 7 μήνες απλήρωτη, τώρα τελευταία καθυστε-ρούν 2 με 3 μήνες να με πληρώσουν.

Από την αρχή γράφτηκα στο σωματείο επισιτισμού-τουρισμού και συμμετείχα. Τα τελευταία χρόνια δε συμ-μετέχω. Έγινε προσπάθεια από κάποιους συναδέλφουςνα φτιάξουν σωματείο στο ξενοδοχείο, αλλά δεν τα κα-τάφεραν.

Ο εργοδότης σε αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο,όπως τους άλλους εργαζόμενους και εργαζόμενες;Δέχεσαι μεγαλύτερη εντατικοποίηση επειδήείσαι μετανάστρια;

Τα τελευταία χρόνια αυτό που διαπιστώνω είναι ότι σταξενοδοχεία δουλεύουν κυρίως μετανάστριες. Γιατί πι-στεύω ότι πιο εύκολα μπορείς να τις εκμεταλλευτείς.Δουλειά που θα έπρεπε να την κάνουν δύο και τρεις ερ-γαζόμενες, την κάνει μία (μπορεί να στρώσεις τη μέρακαι 20 κρεβάτια), κάνεις ό,τι μπορείς για να μη χάσεις τηδουλειά σου. Αναγκάζομαι να δουλεύω ακόμη και Κυ-ριακές για να μπορέσω να τα βγάλω πέρα, γιατί ότανέχεις όπως εγώ το σύζυγο αρκετά χρόνια άνεργο καιδύο παιδιά να σπουδάζουν, είναι ακόμη πιο δύσκολα.

Μήπως οι κυβερνήσεις και η εργοδοσία χρησιμο-ποιούν τους μετανάστες και τις μετανάστριες γιανα μπορέσουν να μειώσουν μισθούς και μεροκά-ματα σε όλους τους εργαζόμενους;

Σίγουρα κάποιος που είναι από άλλη χώρα δέχεται με-γαλύτερη πίεση. Γιατί δεν έχεις κάποιον που θα μπο-ρούσε να σε βοηθήσει. Αυτό το ένιωσα τα πρώτα χρόνιαπου δεν είχα δουλειά και ήταν πολύ δύσκολα.

Στο ξενοδοχείο που δουλεύω δεν είναι καλά τα πράγ-ματα. Σκέφτηκα να φύγω, να πάω σε άλλο ξενοδοχείομήπως βρω δουλειά με καλύτερο μισθό, γιατί με αυτάπου παίρνω δύσκολα τα βγάζουμε πέρα. Δυστυχώςόμως δίνουν ακόμη λιγότερα. Και αυτό που δεν μπορώνα δεχτώ είναι να δουλεύουμε τόσο σκληρά, να αμειβό-μαστε με ελάχιστα και να πρέπει να πληρώνεις παντού,εφορία, για τα παιδιά που σπουδάζουν, για την υγεία μας,για όλα. Ο εργοδότης πρέπει να πληρώνει φόρο, πουβγάζει πολλά χρήματα, και όχι εμείς που μας μειώνει καιτο μισθό και μας εκμεταλλεύεται, και το κράτος να μηνκάνει τίποτα γι’ αυτό.

Τι πιστεύεις ότι πρέπει να κάνουν Έλληνες καιμετανάστες εργαζόμενοι για να έχουν μια αξιο-πρεπή ζωή με δικαιώματα;

Μαζί πρέπει να παλεύουμε, να σταθούμε στα πόδια μας,να έχουμε δουλειά και να αλλάξουν τα πράγματα ώστενα γίνουν καλύτερα. Ο εργοδότης είναι απέναντί μας.Μαζί Έλληνες και μετανάστες εργαζόμενοι θα πρέπει να

παλεύουμε. Μαζί άντρας και γυναίκα, γιατί δεν έχουμεμεταξύ μας να χωρίσουμε τίποτα.

Τέλος, θέλω να πω ότι είναι μεγάλη η βοήθεια πουέχω πάρει από το σχολείο μεταναστών στο Στέκι Εργα-ζόμενων και Νεολαίας των Πατησίων, που φοιτώ εδώκαι τέσσερα χρόνια. Εκτός από την ελληνική γλώσσα,έμαθα τα δικαιώματα που έχει ο κάθε εργαζόμενος καιγιατί πρέπει να παλεύουμε μαζί Έλληνες και μετανάστεςγια τη ζωή που μας ανήκει.

Πέρασε ένας χρόνος από τη μέρα που έφυγε από τη ζωήη συναγωνίστρια Ευτέρπη Βασιλειάδου. Αγωνίστρια τηςζωής, τίμησε σε όλη της τη ζωή το δρόμο του συλλογικούαγώνα, μέσα από τις γραμμές του ριζοσπαστικού γυναι-κείου κινήματος. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΣυλλόγουΓυναικών Ευόσμου Θεσσαλονίκης. Δοτική σε όλη της τηζωή, πρόσφερε ό,τι μπορούσε στον αγώνα για μια καλύ-τερη κοινωνία. Το ίδιο έπραξε και με την «αναχώρησή»της, ζητώντας να παραδοθεί η ύλη της στην Ιατρική Σχολήτου Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, για να κάνουν μάθημαοι αυριανοί επιστήμονες. Η μνήμη της θα μένει ζωντανήστους σύγχρονους αγώνες. Η πάλη για τα ιδανικά για ταοποία πάλεψε μια ολόκληρη ζωή θ’ αποτελέσει τη μονα-δική τιμή που θ’ αποζητούσε και η ίδια.

Καλό ταξίδι, Ευτέρπη

Εκφράζουμε τη θλίψη μας για τον πρόωρο χαμό της συ-ναγωνίστριάς μας, Μυρτώς Νάκου, για όλες μας το «κο-ριτσάκι μας», που πάλεψε χρόνια σε μια μάχη άνιση.

Τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια, και ευ-χόμαστε κουράγιο στη συναγωνίστρια Μισέλ. Καλό τα-ξίδι, κοριτσάκι μας. Θα είσαι, όπως πάντα, δίπλα μας στοναγώνα, θα είσαι πάντα στην καρδιά μας.

Προσφέρουμε στην ΟΓΕ, αντί στεφάνου, 30 ευρώ στημνήμη της συναγωνίστριας Μαργαρίτας Καρακωνσταν-τίνου, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή.

Η συναγωνίστρια Μαργαρίτα ήταν δίπλα στην ΟΓΕ απότην ίδρυσή της ως μέλος της διοίκησης στο Γαλάτσι καιστη συνέχεια μέλος της Ομάδας μας. Αποτελεί παράδειγμαγια όλες μας, για την αγωνιστικότητά της, το ήθος και τηστάση ζωής της. Παρακαταθήκη για μας τα λόγια της: «Μησταματάτε ν’ αγωνίζεστε.» Θα την θυμόμαστε πάντα.

ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝΝ. ΜΑΚΡΗΣ - ΜΑΡΑΘΩΝΑ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

38

Βιβλιοπαρουσίαση

Μ ε αφορμή την πρόσφατη έκδοση από τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή του βιβλίουτης Αλεξάνδρας Μ. Κολοντάι «Το γυναικείο ζήτημα από την πρωτόγονη κοι-νωνία στη σύγχρονη εποχή», προτείνουμε να το αναζητήσετε και να απολαύ-

σετε τις σελίδες του. Το βιβλίο περιλαμβάνει 12 διαλέξεις για το «γυναικείο ζήτημα», δη-λαδή για τις κοινωνικές ανισοτιμίες και διακρίσεις σε βάρος της γυναίκας, διακρίσεις οι-κονομικές, πολιτικές και κοινωνικές, που αφορούν και τις σχέσεις ανάμεσα στα δυο φύλακαι μέσα στην οικογένεια. Οι διαλέξεις έγιναν από την ίδια την Α. Κολοντάι σε φοιτήτριες,το 1921, σε πανεπιστήμιο του Λένινγκραντ.

Θα μπορούσε κάποια γυναίκα να αναρωτηθεί τι έχει να προσφέρει ένα βιβλίο, που γρά-φτηκε πριν εννέα δεκαετίες, στον αγώνα επιβίωσης που δίνουμε σήμερα οι εργαζόμενεςκαι άνεργες, οι νέες κοπέλες, μαθήτριες, φοιτήτριες· πώς μπορεί ν’ αξιοποιηθεί από τιςγυναίκες που δραστηριοποιούμαστε στην ΟΓΕ, από τις συνδικαλίστριες στην καθημερινήαγωνιστική συλλογική δράση;

Ακριβώς επειδή πρόκειται για προφορικές διαλέξεις και όχι για γραπτό λόγο, το περιε-χόμενό του είναι λιτό και περιεκτικό. Κάνοντας μια αναδρομή στην εξέλιξη της ανθρώπινηςκοινωνίας, εξετάζει τη θέση της γυναίκας σε κάθε περίοδο αυτής της πορείας. Αναδεικνύειτην καθοριστική σχέση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία σχετικά με τη θέση της στηνκοινωνική παραγωγή. Η γνώση της εξελικτικής πορείας αυτής της σχέσης είναι πολύτιμηγια το σήμερα, αλλά και συναρπαστική. Μέσα από αυτήν την ιστορική γέφυρα φωτίζεταιτο σήμερα. Μπορεί να βοηθήσει την αναγνώστρια να κατανοήσει τις αιτίες της γυναικείαςανισοτιμίας και στις σύγχρονες συνθήκες, να την οδηγήσει σε συμπεράσματα που δεί-χνουν το δρόμο για την κατάκτηση της πραγματικής ισοτιμίας και χειραφέτησης.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Μ. ΚΟΛΟΝΤΑΪ

Το γυναικείο ζήτημααπό την πρωτόγονη κοινωνία

στη σύγχρονη εποχή

Άννα Ψυχογιού,Μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

39


Θεωρώντας ιδιαίτερα ενδιαφέρον το πε-ριεχόμενο του βιβλίου για τις αναγνώ-στριες του δελτίου μας, αποφασίσαμε ναπαραθέσουμε αποσπάσματα από τις συ-ναρπαστικές σελίδες του

Αν εξετάσουμε πιο προσεκτικά την κατάσταση της γυναί-κας συνεχώς στη διάρκεια των διάφορων φάσεων της

εξέλιξης της κοινωνίας, θα αναγνωρίσετε εύκολα πως ηαπουσία των γυναικείων δικαιωμάτων, η έλλειψη αυτονο-μίας, οι περιορισμένες δικαιοδοσίες της γυναίκας μέσα στουςκόλπους της οικογένειας και της κοινωνίας δεν οφείλονται σειδιότητες έμφυτες, χαρακτηριστικές της γυναικείας «φύσης».Και ούτε είναι αλήθεια πως οι γυναίκες είναι λιγότερο έξυπνεςαπό τους άντρες. Η κατάσταση εξάρτησης της γυναίκας απότον άντρα και η έλλειψη χειραφέτησης δεν οφείλονται σε κά-ποιες «φυσικές» ιδιότητες, αλλά στο είδος της εργασίας πουτης ανατέθηκε μέσα στη δεδομένη κοινωνία...

Μερικοί πιστεύουν πως, τα μακρινά χρόνια που η ανθρω-πότητα ήταν ακόμα βυθισμένη στη βαρβαρότητα, η γυναίκαβρισκόταν σε μια θέση πολύ χειρότερη από τη σημερινή καιπως ζούσε σχεδόν μια ζωή δούλας. Αυτό δεν είναι καθόλουσωστό. Θα ήταν λάθος να πιστεύουμε πως η απελευθέρωσητης γυναίκας εξαρτάται από την ανάπτυξη του πολιτισμού καιτων επιστημών, πως η ανεξαρτησία της γυναίκας είναι συ-νάρτηση του πολιτιστικού επιπέδου ενός λαού ... Αυτό πουθα απελευθερώσει τη γυναίκα δεν είναι ούτε η κουλτούρα,ούτε η επιστήμη, αλλά ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημαόπου η γυναίκα θα μπορεί να κάνει μια εργασία παραγω-γική, σημαντική για την κοινωνία...

Η θέση της γυναίκας είναι πάντα συνέπεια του είδους τηςεργασίας που προσφέρει στη συγκεκριμένη στιγμή εξέλιξηςενός συγκεκριμένου κοινωνικοοικονομικού συστήματος.Την εποχή του πρωτόγονου κομμουνισμού ... σε μια εποχήλοιπόν τόσο μακρινή, που μας είναι δύσκολο να την φαντα-στούμε, όπου η ατομική ιδιοκτησία ήταν άγνωστη και όπουοι άνθρωποι περιπλανιούνταν κατά μικρές ομάδες, δεν

υπήρχε καμιά διαφορά ανάμεσα στη θέση του άντρα και τηςγυναίκας. Οι άνθρωποι τρέφονταν από τα προϊόντα του κυ-νηγιού και τη συλλογή καρπών. Στη διάρκεια αυτής της εξε-λικτικής περιόδου του πρωτόγονου ανθρώπου, για ... πολλέςεκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, οι υποχρεώσεις και τα καθή-κoντα του άντρα και της γυναίκας ήταν βασικά τα ίδια. Οιέρευνες των ανθρωπολόγων απέδειξαν πως στην αυγή τηςεξέλιξης της ανθρωπότητας, δηλαδή στο στάδιο του κυνη-γιού και της συλλογής καρπών, δεν υπήρχαν μεγάλες δια-φορές στη σωματική διάπλαση των δύο φύλων, που διέθε-ταν περίπου την ίδια δύναμη κι ευκινησία, πράγμα που είναιενδιαφέρον και άξιο να το σημειώσουμε. Πολλά από τα χα-ρακτηριστικά γνωρίσματα της γυναίκας, όπως είναι το με-γάλο στήθος, η λεπτή μέση, οι στρογγυλεμένες φόρμες τουκορμιού και το αδύνατο μυϊκό σύστημα, αναπτύχθηκαν πολύαργότερα, από τη στιγμή που η γυναίκα χρειάστηκε να παίξειτο ρόλο της «κλώσας» και να εξασφαλίσει, στη μια γενιά μετάαπό την άλλη, τη φυλετική αναπαραγωγή.*

1ο ΜΕΡΟΣΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Η θέση της γυναίκαςστον πρωτόγονο κομμουνισμό

* Με την ανάπτυξη της ανθρώπινης κοινωνίας, που συμβαδίζει με την εξέλιξη της εργασίας, ο αντρικός και γυ-ναικείος οργανισμός προσαρμοζόταν σε όλο και νέες λειτουργίες. Αναπτυσσόταν το μυοσκελετικό σύστημα, ανά-λογα με το φυσικό καταμερισμό εργασίας, που προέκυψε κάτω από την ανάγκη προστασίας της αναπαραγωγήςτου είδους με βάση εκείνη τη βαθμίδα εξέλιξης της κοινωνίας. Έτσι, το μυϊκό σύστημα του άντρα, ο οποίος είχεαναλάβει την εξεύρεση τροφής, μακριά από το κοινοτικό νοικοκυριό, αναπτύχθηκε περισσότερο. Με την κλη-ρονομική μεταβίβαση της αποκτημένης με αυτόν τον τρόπο ειδικής ανάπτυξης των μυών, των τενόντων και τωνίδιων των οστών, με την ασταμάτητα επαναλαμβανόμενη εφαρμογή αυτής της κληρονομικής τελειοποίησης σενέες λειτουργίες, παρουσιάζονται οι αλλαγές στη φυσιολογία του ανθρώπινου οργανισμού με βάση το φύλο. Βλ.Φρ. Ένγκελς, Η διαλεκτική της φύσης, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, σελ. 150-152, Αθήνα, 2005.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

40


Η Αλεξάνδρα ΜιχάιλοβναΚολοντάι γεννήθηκε τοΜάρτη του 1872 στην ΑγίαΠετρούπολη και πέθανετο Μάρτη του 1952.

Υπήρξε αγωνίστρια τουρωσικού επαναστατικούκινήματος και, ανάμεσαστα άλλα, διετέλεσε το1920 γραμματέας του Γυ-ναικείου Τμήματος της ΚΕτου ΚΚ Ρωσίας (Μπ.) και το 1921-1922 γραμματέαςτης Παγκόσμιας Γραμματείας Γυναικών, οργάνωσηςτης Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Υπήρξε η πρώτη γυναίκα πρεσβευτής στον κόσμο,υπηρετώντας από το 1923 ως Σοβιετική εκπρόσωποςκι εμπορική αντιπρόσωπος σε μια σειρά χώρες.Έγραψε αρκετά βιβλία και άρθρα, στα οποία ασχολή-θηκε κυρίως με το γυναικείο κίνημα.

... Δεν υπήρχε εξάρτηση της γυναίκας από τον άντρα, ούτεδιακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Δεν υπήρχαν οι αντικει-μενικές συνθήκες για έναν τέτοιο διαχωρισμό, γιατί τηνεποχή εκείνη ο νόμος, το δικαίωμα και το μοίρασμα της ιδιο-κτησίας ήταν ακόμη άγνωστα. Η γυναίκα δεν εξαρτιόταν μο-νόπλευρα από τον άντρα, γιατί κι εκείνος είχε απόλυτηανάγκη να στηριχτεί στην κοινότητα, δηλαδή τη φυλή. Καιπραγματικά, η φυλή έπαιρνε όλες τις αποφάσεις. Όποιος αρ-νιόταν να υποταχτεί στη θέληση της φυλής ήταν χαμένος, πέ-θαινε από την πείνα ή τον καταβρόχθιζαν τα θηρία. Μόνοχάρη σε μια πολύ στενή αλληλεγγύη μέσα στο πλαίσιο τηςφυλής μπορούσε ο άνθρωπος να προφυλαχτεί από τον ισχυ-ρότερο και τρομερότερο εχθρό εκείνης της εποχής. Όσο πιοσφιχτά ενωμένη ήταν μια φυλή, τόσο πιο πολύ υποτάσσοντανστη θέλησή της τ’ άτομα ... Η ισότητα και αλληλεγγύη εξα-σφάλιζαν τη συνοχή της φυλής και ταυτόχρονα τα καλύτεραόπλα για την αυτοάμυνα. Γι’ αυτόν το λόγο ακριβώς, στηνπρώτη περίοδο της ανάπτυξης της κοινωνίας ήταν αδύνατονα υποταχτεί ένα μέλος της φυλής σ’ ένα άλλο ή να εξαρτηθείμονόπλευρα από αυτό ... Η ανθρωπότητα δεν ήξερε τι ση-μαίνει διαίρεση σε τάξεις, εκμετάλλευση της εργασίας καιτης ατομικής ιδιοκτησίας, κι έζησε έτσι χιλιάδες χρόνια, εκα-τοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Η εικόνα άλλαξε στις κατοπινές φάσεις της εξέλιξης τηςανθρωπότητας. Οι πρώτες απόπειρες για οργάνωση της ερ-γασίας και της οικονομικής ζωής ήταν το αποτέλεσμα μιαςμακρόπνοης διαδικασίας ... Παράλληλα με αυτές τις νέεςμορφές οργάνωσης της οικονομικής ζωής, εμφανίστηκανκαι νέες μορφές οργάνωσης της κοινωνικής ζωής ...

Η υπόθεση πως οι πρώτες καλύβες φτιάχτηκαν από τιςγυναίκες για να προστατευτούν μαζί με τα παιδιά τους απότις καιρικές μεταβολές σίγουρα δεν είναι αβάσιμη. Οι γυναί-κες όμως δεν έφτιαχναν μόνο καλύβες και δεν καλλιεργού-σαν μόνο τη γη βγάζοντας δημητριακά και άλλα προϊόντα·ήταν και οι πρώτες που ασχoλήθηκαν με τη χειροτεχνία. Τογνέσιμο, η ύφανση και η κεραμική ήταν γυναικείες ανακα-λύψεις. Και οι γραμμές που χάραζαν πάνω στα πήλινα δο-χεία ήταν οι πρώτες καλλιτεχνικές απόπειρες της ανθρωπό-τητας, το προκαταρκτικό στάδιο της τέχνης. Οι γυναίκες μά-ζευαν διάφορα βότανα κι έμαθαν να ξεχωρίζουν τις ιδιότητέςτους· αυτές οι μακρινές προγιαγιάδες μας ήταν οι πρώτεςγιάτρισσες. Η ιστορία αυτή, η προϊστορία μας, διατηρήθηκεστους παλιούς θρύλους και στις λαϊκές δοξασίες. Στον αρ-χαίο ελληνικό πολιτισμό, που έφτασε στο απόγειό του πρινδύο χιλιάδες χρόνια, θεωρούσαν ως τον πρώτο γιατρό όχιτο θεό Ασκληπιό, αλλά τη μητέρα του, την Κορωνίδα· αυτήαντικατέστησε την Εκάτη και την Άρτεμη, που υπήρξαν οιπρώτες θεές της θεραπευτικής τέχνης ...

Οι ανθρωπολόγοι ... έχουν σιωπήσει πάνω στο ρόλο τουθηλυκού στη διάρκεια της εξέλιξης των πιθηκοειδών προ-γόνων μας προς τα ανθρωποειδή. Γιατί η όρθια στάση, τυ-πικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου, είναι ουσιαστικά κατά-κτηση της γυναίκας. Όταν οι τετράποδοι πρόγονοί μας ήταν

αναγκασμένοι ν’ αμύνονται ενάντια στις εχθρικές επιθέσεις,το θηλυκό έμαθε να προστατεύεται με το ένα χέρι και μόνο,ενώ με το άλλο κρατούσε σφιχτά πάνω της το μικρό της πουγαντζωνόταν στο λαιμό της. Το κατόρθωμα αυτό όμως δενμπορούσε να το κάνει παρά αν μισοσηκωνόταν στα πίσωπόδια της ... Οι γυναίκες πλήρωσαν πολύ ακριβά αυτήν τηνεξέλιξη, γιατί το γυναικείο σώμα δεν ήταν φτιαγμένο για τηνόρθια στάση. Οι τετράποδοι συγγενείς μας, οι πίθηκoι, αγνο-ούν εντελώς τους πόνους του τοκετού. Η ιστορία της Εύας,που έκοψε τον καρπό του δέντρου της γνώσης και γι’ αυτόντο λόγο τιμωρήθηκε να γεννά με πόνους, έχει ιστορικήβάση...Θα παρατηρήσετε πως ένα φαινόμενο κοινό σε όλες τις κα-ταστάσεις, η μητρότητα, μια φυσική ιδιότητα της γυναίκας,μπορεί να έχει συνέπειες εκ διαμέτρου αντίθετες μέσα σεδιαφορετικές οικονομικές συνθήκες ... Όλα τα δικαιώματατης γυναίκας, τόσο τα πολιτικά και κοινωνικά όσο και τα δι-καιώματα στο γάμο, καθορίζονται από το ρόλο της μέσα στοκοινωνικοοικονομικό σύστημα ...

Χάρη στην αύξηση της παραγωγικότητας της ανθρώπινηςεργασίας και στη συσσώρευση του πλούτου, το οικονομικόσύστημα έγινε με τον καιρό όλο και πιο πολύπλοκο. Αυτόσήμανε το τέλος του πρωτόγονου κομμουνισμού και τουσυστήματος των φυλών. Ο πρωτόγονος κομμουνισμός αν-τικαταστάθηκε από ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα βα-σισμένο πάνω στην ιδιοκτησία και την ανταλλαγή, δηλαδήτο εμπόριο. Τότε η κοινωνία άρχισε να χωρίζεται σε τάξεις...

Σ Υ Ν Ε Χ Ι Ζ Ε Τ Α ΙΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

Η Ομάδα Γυναικών της ΟΓΕ, που έχει ως χώροδράσης της την ευρύτερη περιοχή της Χαλκίδας,απευθύνεται σε μεγάλο βαθμό στις γυναίκες εκεί-

νες από τα χέρια τους περνούν καθημερινά τόνοι τροφίμωνμέσα στα εργοστάσια, στις γυναίκες εκείνες που στα κατα-στήματα διαχειρίζονται χιλιάδες εμπορεύματα ώστε να με-ταφερθούν, να φορτωθούν στα ράφια, να πουληθούν. Μαςαπασχολεί πώς θα καταφέρουμε να κάνουμε ένα βήμα πα-ραπάνω μαζί τους: Από τη συζήτηση που επιβεβαιώνουνότι χωρίς την εργατική τους δύναμη τίποτα δεν μπορεί ναπαραχθεί, να διακινηθεί και να πουληθεί, να φτάσουμε στοσημείο όπου θα σταθούν με θάρρος κι εμπιστοσύνη στη δύ-ναμή τους. Πώς θα πιαστούμε χέρι-χέρι όλες μαζί σε μιασφιχτή αλυσίδα ν’ αντιμετωπίσουμε τον αίτιο για κάθεστραβό στη ζωή μας, αυτόν που μας σακατεύει στη δουλειάκαι μετά ψάχνει αφορμή να μας διώξει γιατί δεν είμαστε«παραγωγικές». Ν’ αντιμετωπίσουμε αυτόν που ευθύνεταιγια τις αποβολές και τα ζητήματα υπογονιμότητας, αυτόνπου μας στερεί το δημιουργικό χρόνο από τα παιδιά μας,αυτόν που μας επιβάλλει να ζούμε μισή ζωή, με ανασφά-λεια, πολλά βήματα πίσω από αυτό που έχουμε ανάγκη σή-μερα εμείς και οι οικογένειές μας. Κάναμε κάποια βήματα,δυναμώσαμε λίγο την αλυσίδα μας…

Αρχικά μπήκαμε σε εργοστάσια τροφίμων, καταστήματα καισούπερ μάρκετ, με ανακοίνωση της Ομάδας μας που εξη-γούσε ποιες είμαστε, τι είναι η ΟΓΕ, για ποιο πράγμα πα-λεύουμε, τι διεκδικούμε. Γνωριστήκαμε με τις εργαζόμενεςκι επιμείναμε στην παρέμβασή μας στους χώρους αυτούς.Χρειάστηκε χρόνος ν’ ακούσουμε τις εργαζόμενες, να συ-ζητήσουμε μαζί τους, να μας εμπιστευτούν, να σταθούμεστο πλάι τους με έμπρακτη αλληλεγγύη σε ζητήματα πουαντιμετώπιζαν στη δουλειά.

Στην περίπτωση του εργασιακού χώρου του ΖΟΥΡΑ (πτη-νοτροφία), όπου υπάρχει επιχειρησιακό σωματείο, ταξικάπροσανατολισμένο, το αξιοποιήσαμε ως κρίκο για να συ-ζητήσουμε καλύτερα με Έλληνες και μετανάστες εργαζό-

μενους κι εργαζόμενες σχετικά με το ζήτημα της γυναικείαςανισοτιμίας, να καλέσουμε τις εργαζόμενες στις εκδηλώ-σεις μας για την 8η Μάρτη. Σταθήκαμε αλληλέγγυες στοναγώνα τους που εξελισσόταν για τα δεδουλευμένα και τιςσυνθήκες δουλειάς, με αντιπροσωπία στις απεργιακές κι-νητοποιήσεις, υλική βοήθεια, διοργάνωση γιορτών για ταπαιδιά τους. Το δέσιμο αυτό με τις εργαζόμενες είχε ωςαποτέλεσμα κάποιες από αυτές να γίνουν μέλη της Ομάδαςμας, να κάνουν βήματα στην κατανόηση του ζητήματος τηςδιπλής εκμετάλλευσης της γυναίκας στη σημερινή κοινω-νία, στη μαχητική στάση της ΟΓΕ. Χαρακτηριστικό του τρό-που που έδεσε τη δράση της η Ομάδα Γυναικών με αυτήτου επιχειρησιακού σωματείου είναι ότι οι εργαζόμενοι στοσφαγείο κήρυξαν 2ωρη στάση εργασίας προκειμένου νατιμήσουμε από κοινού, με εκδήλωση στο χώρο δουλειάς,την 8η Μάρτη.

Αντίστοιχα θετικά αποτελέσματα της στοχευμένης δρά-σης της Ομάδας μας υπήρξαν και με τις παρεμβάσεις γιατην κυριακάτικη αργία. Νέα μέλη της Ομάδας έγιναν μέληκαι στο κλαδικό σωματείο των Ιδιωτικών Υπαλλήλων, κάτιπου βοηθάει συνολικά στην υιοθέτηση αγωνιστικής στάσηςαπέναντι σε μια σειρά ζητήματα που αντιμετωπίζουν, απότη δουλειά μέχρι ζητήματα παιδείας, πρόνοιας που αφο-ρούν τα παιδιά και τις οικογένειές τους.

Επίσης στην πορεία αυτή να δυναμώσει η δράση τηςΟμάδας, βοήθησε η καμπάνια της ΟΓΕ για την εργασία, τημητρότητα, τον ελεύθερο χρόνο. Ήρθαμε κοντά με εργαζό-μενες από εργοστάσια τροφίμων παρεμβαίνοντας στα σχο-λεία των παιδιών τους με συσκέψεις με αφορμή την καμ-πάνια, αλλά και με αξιοποίηση μελοποιημένου παραμυθιούπου δημιούργησε μέλος της Ομάδας μας, και μιλήσαμε σ’αυτές και τα παιδιά τους για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.Αυτή η δραστηριότητα έγινε σκαλοπάτι ώστε γυναίκες απόχώρους δουλειάς να εμπιστευτούν την ΟΓΕ, αλλά, ακόμαπαραπέρα, να εμπιστευτούν την ίδια τους τη συνάδελφο,που ο εργοδότης πολύ έντεχνα καταφέρνει να την παρου-σιάζει ως ανταγωνίστρια κ.ά.

Ο στόχος μας μέσα από την παρέμβαση της Ομάδας Γυ-ναικών Χαλκίδας σε κάθε πλευρά της ζωής μας, στην εργα-σία, στη μητρότητα, στον πολιτισμό κλπ. παραμένει ώστε ναβγούμε μπροστά για μια ζωή στο μπόι των σύγχρονων αναγ-κών μας και πλέον προχωράμε πιο δυνατές προς αυτόν.

41


ΟΜΑΔΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝΧΑΛΚΙΔΑΣ

Παρέμβασησε εργάτριες

από βιομηχανίεςτης περιοχής

Ασημίνα Καραμπέτσου,Μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

42


Το πρώτο τμήμα μπήκε στην αίθουσα και με το ξε-κίνημα της παρουσίασης «έσπασε ο πάγος». Η ΟΓΕσυστήθηκε στους μαθητές ξεκαθαρίζοντας εξαρ-

χής τις αρχές της, ότι διεκδικεί λύσεις στα προβλήματα πουαντιμετωπίζουν γυναίκες και άντρες. Αυτό βοήθησε και τησυζήτηση να ξεκινήσει δυναμικά με το θέμα «δικαιώματα».Το νήμα της συζήτησης συνεχίστηκε με τα ιδιαίτερα δικαιώ-ματα που πρέπει να έχουν σήμερα οι γυναίκες, με τη βοή-θεια του επιτυχημένου υλικού που επεξεργάστηκε η ΟΓΕ.Το γράφημα για τη διαφορά ισότητας και ισοτιμίας αποδεί-χτηκε ιδιαίτερα χρήσιμο για να ξεκαθαρίσουν στα μυαλάτων μαθητών οι έννοιες και να ξεκινήσει η συζήτηση πάνωστο θέμα: «Είναι λοιπόν η ισότητα απέναντι στο νόμο καιισοτιμία στη ζωή;» Αναφέρονταν παραδείγματα δικαιωμά-των που υπάρχουν μεν, ωστόσο δε διασφαλίζονται. Όπως,π.χ., η πρόσβαση στις διακοπές, που για τη συντριπτικήπλειοψηφία είναι «δυο βδομάδες το πολύ», όπως είπε έναςμαθητής. Ή το δικαίωμα στον αθλητισμό, καθώς, όπωςπολύ εύστοχα περιέγραψε ένας μαθητής, «μια φτωχή ή μι-κρομεσαία οικογένεια δεν έχει λεφτά να στείλει τα παιδιάστον αθλητισμό, όσο κι αν το θέλει»... Συζητώντας με τις μα-θήτριες και τους μαθητές για τις σύγχρονες μορφές της γυ-ναικείας ανισοτιμίας, τα παιδιά αναρωτήθηκαν ποιος κερ-δίζει. «The boss...», απαντά χαμηλόφωνα έναςμαθητής μιλώντας στους διπλανούς του χωρίςνα σηκώσει χέρι.

Ακολούθησε η αναδρομή στην εξέλιξη τηςκοινωνίας, με σταθμό στα χρόνια της βιομηχα-νικής επανάστασης. Τα παιδιά από τις γαλαρίεςτων ορυχείων στα τέλη του 19ου αιώνα μίλησανμέσα από τις φωνές των μαθητών, που διάβα-σαν δυνατά τις μαρτυρίες μικρών αγοριών καικοριτσιών και ταξίδεψαν στην εποχή που οιυφάντρες, κοπέλες όχι μακριά κι αυτές από τηντωρινή ηλικία των μαθητών του Γυμνασίου,είπαν «φτάνει» στα εξαντλητικά ωράρια καιστους μισθούς-ψίχουλα. Το ημερολόγιο έδειχνε8 Μάρτη. «Είχαν δίκιο οι γυναίκες που ξεσηκώ-θηκαν;», η ερώτηση προς το νεανικό ακροατή-ριο που ομόφωνα στη συνέχεια συμφώνησεγια το δίκιο των εργατριών. Αναζητώντας τις

αιτίες για την απάνθρωπη μεταχείριση αντρών, γυναικώνκαι παιδιών, οι μαθητές απαντούν: «Για τα χρήματα.» «Οιάντρες και οι γυναίκες δεν πληρώνονται για να βγάζουν πε-ρισσότερα χρήματα τα αφεντικά.» «Οι εργοδότες δε θα είχαντόσο κέρδος αν δούλευαν λιγότερο ή πληρώνονταν περισ-σότερο.» Μια μαθήτρια ζητά να μάθει αν αντίστοιχη με τηνΑμερική ήταν η κατάσταση στην Ελλάδα, για να φέρει τησυζήτηση σε μία από τις πολλές πλευρές της ιστορίας πουδε διδάσκεται στα σχολεία: Στην πρώτη απεργία γυναικώνστην υφαντουργία Ρετσίνα τον Απρίλη του 1892.

Η κουβέντα φτάνει στο σήμερα και τις ανατροπές στις κα-τακτήσεις. Καταλήγει στο συλλογικό συμπέρασμα πως οιγυναίκες του καθημερινού μόχθου και σήμερα δεν έχουνακόμα κατακτήσει την ισοτιμία τους και συνεχίζουν σήμερατον αγώνα τους, μαζί με τους άντρες και τα παιδιά τους, γιατα σύγχρονα δικαιώματα τους.

Η παρουσία αυτή στο σχολείο αποτέλεσε πολύτιμη εμ-πειρία για τα μέλη της ΟΓΕ, καθώς πήραμε από τα παιδιάσημαντικά μηνύματα. Και –με μεγάλη ικανοποίηση– ότανκατά λάθος ένα τμήμα που είχε παρακολουθήσει άλλη μέρατην παρουσίαση βρέθηκε στην αίθουσα, ακούσαμε μια μα-θήτρια να λέει: «Δεν πειράζει, θα ξανακούσουμε. Εσάς σαςπειράζει;»...

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ

Εμπειρία από τη θεματική βδομάδαΤα μέλη του Συλλόγου Γυναικών στη Μεταμόρφωση, που εκείνο το βροχερόπρωινό του Μάη περνούσαμε το κατώφλι ενός Γυμνασίου, δεν ξέραμε ακριβώςτι θα συναντήσουμε. Η παρουσία στο σχολείο στο πλαίσιο της ΘεματικήςΒδομάδας ήταν ένα πρωτόγνωρο για μας καθήκον.

Απόσπασμα από την παρουσίαση της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

43


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ-ΚΟΛΩΝΑΚΙΟΥ

Να σπάσουμε το φόβο και την ηττοπάθεια,να στάξουμε το αντίδοτο στο φαρμάκιπου ποτίζει τις συνειδήσεις η τάξη των λίγων

Ελένη Θεοδοσίου, Κατερίνα ΖερβούΣύλλογος Γυναικών Εξαρχείων-Κολωνακίου της ΟΓΕ

Σ το πλαίσιο της καμπάνιας της ΟΓΕ με θέμα τα σύγ-χρονα δικαιώματα της γυναίκας στην εργασία, τημητρότητα και τον ελεύθερο χρόνο και του συντονι-

σμού της δράσης των αυτοαπασχολούμενων με το ριζο-σπαστικό γυναικείο κίνημα, η Ένωση Αυτοαπασχολούμε-νων Α΄ Αθήνας κάλεσε την ΟΓΕ και τα ΔΣ των Συλλόγωντης στην Α΄ Αθήνας και πραγματοποίησαν κοινή συνε-δρίαση. Εκεί, από μεριάς της ΟΓΕ, ενημερώσαμε για το πε-ριεχόμενο της καμπάνιας και συζητήσαμε το σχεδιασμόκοινών δράσεων.

Με αυτήν την αφετηρία προγραμματίστηκαν κοινές εξορ-μήσεις του Συλλόγου Εξαρχείων-Νεάπολης της ΟΓΕ καιτης Ένωσης του α΄ διαμερίσματος Αθήνας των Αυτοαπα-σχολούμενων. Στις κοινές εξορμήσεις μας στα μικρομά-γαζα στο κέντρο της Αθήνας, με τις ανακοινώσεις στο χέρι,άνθρωποι από διαφορετικούς χώρους με κοινά αιτήματαπαλεύαμε ενωμένοι για τις ίδιες ανάγκες.

***Εξορμήσαμε μαζί για την επιτυχία της απεργίας ενάντιαστην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας. Μπήκαμε σχεδόνσ’ όλα τα μαγαζιά, συζητήσαμε με μικροαπασχολούμενουςκι εμποροϋπαλλήλους για τη σημασία της συμμετοχής τουςστην απεργία. Συναντήσαμε τις αυτοαπασχολούμενες γυ-ναίκες που αγωνιούν γιατί δεν μπορούν να πληρώσουντους λογαριασμούς και φοβούνται ότι αργά ή γρήγορα θαμπει λουκέτο και στο δικό τους κατάστημα. Συναντήσαμετις εργαζόμενες που δουλεύουν όρθιες, σε μαγαζιά χωρίςκλιματιστικό σε περίοδο καύσωνα, για λίγα ευρώ, με ωρά-ρια εξαντλητικά.

Όταν η εξόρμησή μας έφτασε στους δρόμους κάτω απότην Ομόνοια, μια άλλη εικόνα ξεδιπλώθηκε. Από τη μια άν-θρωποι φτωχοί που ζητιανεύουν, έμποροι ναρκωτικών,χρήστες ουσιών, πόρνες, προαγωγοί, μικροαπατεώνες, καιαπό την άλλη άνθρωποι θυμωμένοι και απελπισμένοι απότην αύξηση της εγκληματικότητας, με αποκορύφωμα κά-ποιους από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων να οπλοφο-ρούν νόμιμα. Λίγο πιο πέρα συναντήσαμε μαγαζιά που στοσύνολό τους έχουν ιδιοκτήτη μετανάστη, αλλά και εργαζό-

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

44


μενους μετανάστες κυρίως από το Πακιστάν. Πολλοί από αυτούς δεμιλούν καν ελληνικά, πράγμα που μας δυσκόλεψε στην επικοινωνία,αλλά, παρόλ’ αυτά, γνωριστήκαμε, αφήσαμε τις ανακοινώσεις καιανταλλάξαμε υποσχέσεις ότι θα ξαναπεράσουμε για να ενημερώ-σουμε για τις δράσεις μας που αφορούν το μεταναστευτικό.

Συζητήσαμε για την κυριακάτικη αργία, μέρα αφιερωμένη στην οι-κογένειά μας, στα παιδιά μας, στους φίλους μας, αλλά και στην κοι-νωνική ζωή και δράση, ιστορική κατάκτηση μετά από αγώνες τηςεργατικής τάξης, που δεν πρέπει να χαρίσουμε σε κανέναν επιχει-ρηματικό όμιλο. Εξηγήσαμε ότι δε φτάνει ν’ απεργήσουν ή να μηνανοίξουν το μαγαζί τη συγκεκριμένη Κυριακή, όπως πρόθυμα δή-λωσαν πως θα έκαναν σχεδόν όλοι οι ιδιοκτήτες και οι εμποροϋ-πάλληλοι, αλλά η απεργία να είναι ένα βήμα. Να δοθεί οργανωμένααγώνας για τη νομοθετική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας καιτην κατάργηση νόμων και διατάξεων που απελευθερώνουν το ωρά-ριο. Αναδείξαμε το γεγονός ότι η κατάργηση της κυριακάτικης αργίαςέχει στόχο ν’ αυξήσει τα κέρδη των επιχειρήσεων και να εντείνει τηνεκμετάλλευση των εργαζόμενων και κυρίως των γυναικών που,πέραν της βιολογικής κούρασης να εργάζονται 7 μέρες τη βδομάδα,επωμίζονται επιπλέον οικογενειακά βάρη λόγω της μητρότητας, τηςφροντίδας αρρώστων και ηλικιωμένων. Ακούσαμε τις εμπειρίες τωνεμποροϋπαλλήλων, να μιλούν για το φόβο της απόλυσης και τηςανεργίας. «Όποιος έχει ανάγκη δουλεύει», είπε μια υπάλληλος πουαρνήθηκε να μιλήσει μαζί μας και να πάρει την ανακοίνωση. Γι’αυτήν την ανάγκη της επιβίωσης μιλήσαμε, αλλά και για τα δικαιώ-ματα που πηγάζουν από τις σύγχρονες ανάγκες μας και για τις αιτίεςπου μας τα στερούν.

Μιλήσαμε για την ΟΓΕ και τους αγώνες της, για να μπει η γυναίκατου καθημερινού μόχθου στον κοινό αγώνα ενάντια στα αντεργα-τικά-αντιλαϊκά μέτρα. Ενημερώσαμε για την καμπάνια μας, για τηνανάγκη σήμερα της εργαζόμενης γυναίκας να έρθει σε επαφή με τοσωματείο στο χώρο δουλειάς, με το σύλλογο των αυτοαπασχολού-μενων, με το Σύλλογο της ΟΓΕ στην περιοχή της. Η συζήτηση αλλούήταν πιο ουσιαστική κι εμβαθύναμε στις αιτίες των προβλημάτων, κιαλλού εκφράστηκε προβληματισμός για το σημερινό οικονομικόαδιέξοδο, η κούραση, το αίσθημα προδοσίας που νιώθουν γιατί εμ-πιστεύτηκαν κυβερνήσεις που τους υποσχέθηκαν εύκολες λύσεις.

***Αυτή η κοινή δράση αποτελεί θεμέλιο και για τη συνέχεια. Θα είμαστεπαρούσες εκεί που οι γυναίκες δουλεύουν με το φόβο της εργοδο-σίας, εκεί που κουρασμένες ντρέπονται να μιλήσουν για τη φτώχειακαι την ανέχεια που βιώνουν. Παρούσες και σ’ εκείνες τις γυναίκεςπου αρνήθηκαν να πάρουν την ανακοίνωσή μας, σπάζοντας το φόβοκαι ρίχνοντας το σπόρο της οργανωμένης πάλης! Να στάξουμε το αν-τίδοτο στο φαρμάκι που ποτίζει τις συνειδήσεις τους η τάξη των λίγων.Να γνωρίσουμε καλά την πραγματικότητα που ζει η κάθε γυναίκα πουείναι απέναντί μας, γιατί όπως λέει και ο ποιητής Μπ. Μπρεχτ:

Χρειάζονται πολλά στον κόσμο για ν’ αλλάξει.Οργή και υπομονή. Γνώση και αγανάκτηση.

Γρήγορη απόφαση, στόχαση βαθιά... Μονάχα η πραγματικότητα μπορεί να μας μάθει

πώς την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε...

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

ΚΑΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΟΓΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ 16/7/2017

Γυναίκα εργαζόμενη στο Εμπόριο,Εμποροϋπάλληλε και αυτοαπασχολούμενη, Στις 16 Ιούλη παίρνουμε όλες και όλοι μέρος στηναπεργία και δίνουμε αγωνιστική απάντηση για ναυπερασπιστούμε το δικαίωμά μας στην Κυριακάτικηαργία.

Δε θ’ αφήσουμε να τσακίζουν τις ζωές μας η κυ-βέρνηση, το κουαρτέτο και οι μεγαλέμποροι.

Απευθυνόμαστε σε σένα εμποροϋπάλληλεΠου δίνεις τη δική σου καθημερινή μάχη στα σούπερμάρκετ, στους εμπορικούς κολοσσούς που αυξάνουνσυνεχώς τα κέρδη τους, ενώ εσύ επιβιώνεις με μι-σθούς πείνας.

Απευθυνόμαστε σε σένα αυτοαπασχολούμενηΠου στενάζεις από τα ατελείωτα χρέη και βλέπεις τα με-γαθήρια να σφίγγουν τη θηλιά γύρω από το λαιμό σου.

Απευθυνόμαστε σε σέναπου αγωνιάς πως θα τα καταφέρεις με τη φροντίδατων παιδιών και των ηλικιωμένων γονιών με ταωράρια λάστιχο, με το απελευθερωμένο ωράριο λει-τουργίας των καταστημάτων.

Δε τους χαρίζουμε τις Κυριακές μας!Αυτές ανήκουν σε μας, τους ανθρώπους του μόχθου,για να ξεκουραζόμαστε και να αναπληρώνουμε τιςδυνάμεις μας, για να τις αφιερώνουμε στην οικογέ-νεια και τους φίλους μας, στα ενδιαφέροντά μας, στηνκοινωνική μας ζωή και δράση.

Η αργία της Κυριακής κερδήθηκε με αγώνες καιδεν θα την χαρίσουμε στους επιχειρηματικούς ομί-λους. Αντίθετα παλεύουμε ενάντια στους νόμους καιτις κυβερνήσεις που επιβουλεύονται την πλήρη κα-τάργησή της.

Ο νέος νόμος που ψήφισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ καταργεί την κυριακάτικη αργία στο δήμο τηςΑθήνας, στον Πειραιά, στο κέντρο της Θεσσαλονίκηςκαι στο Αεροδρόμιο της Αθήνας από το Μάιο ως τον

Οκτώβρη. Ο νόμος αυτός ανοίγει τον ασκό του Αιόλουγια νέες ρυθμίσεις που θα δίνουν τη δυνατότητα σεισχυρούς μονοπωλιακούς ομίλους να ανοίγουνόποιες και όσες Κυριακές θέλουν ανεξάρτητα αν βρί-σκονται σε τουριστικές ή μη περιοχές. Σε λίγο το μέτροδεν θα αφορά μόνο το εμπόριο, αλλά θα γενικευτείκαι σε άλλους κλάδους.

Τα έσοδα για τον τουρισμό, που επικαλείται η κυ-βέρνηση θα γεμίσουν τα σεντούκια των επιχειρημα-τικών ομίλων, ενώ οι εμποροϋπάλληλοι δουλεύουνμε άδεια τσέπη, χωρίς δικαιώματα και τις Κυριακέςκαι οι αυτοαπασχολούμενοι με άδεια ταμεία βουλιά-ζουν στα χρέη από τη φορολογία και τις εισφορές.

Δεν έχουμε άλλο δρόμο από αυτόν της συλλογικήςδιεκδίκησης και του αγώνα. Παλεύουμε μαζί για δη-μιουργική ζωή με δικαιώματα στην εργασία και στημητρότητα.

Δε θα τους αφήσουμε να μας πάρουντην Κυριακάτικη αργία.Συμμετέχουμε όλες στην απεργία την Κυριακή16/7/2017 και στην απεργιακή συγκέντρωση στις 12το μεσημέρι στο Μοναστηράκι που οργανώνει το Σω-ματείο Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και ενώσεις αυ-τοαπασχολουμένων.

Αθήνα, 6.7.2017

Να υπερασπιστούμε το δικαίωμά μαςστην Κυριακάτικη αργία

45

Δελτίο Τύπου της ΟΓΕ

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

46


Οι γυναίκες στην Ομάδα Πύργουαγωνίζονται και δημιουργούν...

Σία Ξενοστάθη, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Η Ομάδα Γυναικών Πύργου της ΟΓΕ, στο πλαίσιοτης καμπάνιας μας (εργασία-μητρότητα-ελεύθε-ρος χρόνος), πραγματοποίησε πολύμορφη

δράση με εκδηλώσεις, εξορμήσεις σε εργασιακούς χώ-ρους, παρουσίαση της καμπάνιας και της δράσης μας στατοπικά ΜΜΕ κτλ. Ανοίγοντας το τρίτο μέρος της καμπάνιαςπου αφορά τον ελεύθερο χρόνο, οργάνωσε ομαδική έκ-θεση ζωγραφικής με ρεσιτάλ κιθάρας με την Εύα Φάμπα,ποίηση και έκθεση φωτογραφίας.

Η Ομάδα μας είχε προγραμματίσει την εκδήλωση από τατέλη Μάρτη, ώστε να έχουν αρκετό χρόνο οι καλλιτέχνεςγια να δημιουργήσουν τα έργα τους. Έγινε ενημέρωση γιατο θέμα της έκθεσης, δόθηκε υλικό από την καμπάνια, συ-ζητήσαμε για τα πραγματικά προβλήματα που βιώνουν οιεργαζόμενες, οι άνεργες, οι μητέρες, οι νέες γυναίκες, οιγυναίκες γενικά της λαϊκής οικογένειας. Υπήρξε ενδιαφέ-ρον από τις περισσότερες και επικοινωνήσαμε και με ταμέιλ, στέλνοντάς τους τις ανακοινώσεις, κάποια κείμενα τηςΟΓΕ, που πιστεύαμε πως τις ενδιέφεραν, αφού και αυτέςβίωναν τα ίδια προβλήματα. Μαζί με τις ζωγράφους πουείχαν πάρει μέρος σε παλιότερη εκδήλωση ανταποκρίθη-

καν και άλλες ερασιτέχνες και επαγγελματίες, που τις γνω-ρίσαμε για πρώτη φορά, μερικές μας τις σύστησαν γυναίκεςτης Ομάδας ή ο περίγυρος, χωρίς να πάρουν μέρος όλεςόσες ήρθαμε σε επαφή μαζί τους. Συνολικά πήραν μέροςοκτώ γυναίκες ζωγράφοι και δημιούργησαν 40 περίπουέργα.

Σκιαγραφώντας την καθημερινότητα μιας σύγχρονης ερ-γαζόμενης ή άνεργης γυναίκας, αναδείξαμε ότι, σε μια κοι-νωνία που στηρίζεται στην εκμετάλλευση και στην κατα-πίεση, το ζήτημα του ελεύθερου χρόνου, της ίδιας τηςύπαρξής του, αλλά και του περιεχομένου του, που συνδέ-εται άμεσα με τη λογική του κέρδους, κοστολογείται σανεμπόρευμα. Με πολλούς προβληματισμούς για την έλλειψηελεύθερου χρόνου, αλλά και της δυσκολίας να αξιοποιηθείόπως η καθεμιά επιθυμούσε ή επέλεγε, υπήρξε ένας πλού-σιος προβληματισμός, που άνοιξε δρόμους επικοινωνίαςμε αρκετές από αυτές. Η Ομάδα μας δούλεψε συλλογικάγια την επιτυχία της εκδήλωσης, συμμετείχαν όλες οι γυ-ναίκες με ιδέες, ενθουσιασμό, χαρά και αγωνία για το απο-τέλεσμα.

Γεμάτες αποφασιστικότητα και αγωνιστικό παλμό ετοι-μάζουμε τις επόμενες δράσεις μας και συνεχίζουμε...

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:17 PM

Κάποια από τα έργα της έκθεσης της Ομάδας Πύργου της ΟΓΕ.

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:18 PM

3_2017_Layout 1 08-Sep-17 12:18 PM

Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017 · Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017...

Documents

Transcript of Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017 · Τεύχος 3 - Σεπτέμβρης 2017...