τεύχος #28, Απρίλιος - Σεπτέμβριος 2012, περιοδικό των Μεγάλων Οδηγών

ISS

N 1

792-

264Χ

Γι αυτό το τεύχος δούλεψαν οι:Ρίτα Γαλάνη, Γιούλα Μάστορα, Ευτυχία Κούστα, Ιωάννα Πλιάτσικα.

ΙδιοκτήτηςΣώμα Ελληνικού ΟδηγισμούΞενοφώντος 10, 105 57 ΑθήναΤηλ: 210 3235794, Fax:210 3235526e-mai: seo@seo.gr | www.seo.gr

ΕκδότηςΑλεξάνδρα ΛουκίδουΓενική ΈφοροςΚαλαβρύτων 3816346 Ηλιούπολη

Υπεύθυνη Υλης &Επιμέλεια ΥληςΑντζελα Τρούσα

Καλλιτεχνική επιμέλειαvicky@tomopoulos.gr

ΕκτύπωσηΕΠΟΨΙΣ

2

Αχ Ελλάδα

Χαρά στον Έλληνα που ελληνοξεχνά

και στο Σικάγο μέσα ζει στη λευτεριά

εκείνος που δεν ξέρει και δεν αγαπά

(σάμπως φταις κι εσύ καημένη)

και στην Αθήνα μέσα ζει στη ξενιτιά

Αχ Ελλάδα σ' αγαπώ

και βαθιά σ' ευχαριστώ

γιατί μ' έμαθες και ξέρω

ν' ανασαίνω όπου βρεθώ

να πεθαίνω όπου πατώ

και να μην σε υποφέρω

Αχ Ελλάδα θα στο πω

πριν λαλήσεις πετεινό

δεκατρείς φορές μ' αρνιέσαι

μ' εκβιάζεις μου κολλάς

σαν το νόθο με πετάς

μα κι απάνω μου κρεμιέσαι

Η πιο γλυκιά πατρίδα

είναι η καρδιά

Οδυσσέα γύρνα κοντά μου

που τ' άγια χώματα της

πόνος και χαρά

Κάθε ένας είναι ένας

που σύνορο πονά

κι εγώ είμαι ένας κανένας

που σας σεργιανά

Στίχοι: Μανώλης ΡασούληςΜουσική: Βάσω Αλαγιάννη

Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Παπάζογλου΄Αλλες ερμηνείες: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας

http://www.youtube.com/watch?v=amKHYTo6OYc

Στίχ

οι..

. εντ

ός τ

όπου

και

χρό

νου

Γι αυτό το τεύχος δούλεψαν οι:Ρίτα Γαλάνη, Γιούλα Μάστορα, Ευτυχία Κούστα, Ιωάννα Πλιάτσικα.

eδιtoriaλOι ιδέες, οι αρχές μας, ο νόμος και το ρητό, δίνουν το

στίγμα της στάσης μας απέναντι στα γεγονότα.

Καλλιεργούν και στηρίζουν την πεποίθησή μας ότι

πάντα μπορούμε να κάνουμε κάτι, μικρό ή μεγάλο, που

μας κάνει αληθινούς πολίτες, συνοδοιπόρους στην

πραγματικότητα, στο τώρα και στο εδώ, «εντός τόπου

και χρόνου».

Μόνο μέσα από τη συμμετοχή γινόμαστε αληθινοί,

δημοκρατικοί και υπεύθυνοι πολίτες, με κριτική σκέψη,

ψάχνοντας πίσω από τις ειδήσεις, με σωστή επιλογή

πηγών ενημέρωσης. Να ακουμπήσουμε την πραγματική

ανάγκη, να σκεφτούμε αληθινά γι΄ αυτήν και να

δώσουμε λύσεις.

Όταν το απίστευτο συμβαίνει δίπλα και γύρω μας

(ποιός είναι άνεργος, άστεγος, φτωχός και ποιος θα

είναι αύριο) εμείς επιβάλλεται να κινηθούμε. Είναι η

ώρα να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει δυναμική αλλά

και δύναμη ομάδας και να αποκαταστήσουμε το νόημα

των λέξεων αλληλεγγύη, δημοκρατία, να

επαναπροσδιορίσουμε την ευτυχία, την

ταυτότητά μας.

Να αντιδράσουμε εδώ και τώρα,

«εντός τόπου και χρόνου».

3

4

Φανερό κρυφτό...

Μπορεί, βέβαια, απλώς να

μην το παραδεχόμασταν ή

να το κρύβαμε επιμελώς. Λες

και είχαμε ξεχάσει τους κα-

νόνες. Το παιχνίδι ήταν όμως

μια πραγματικότητα - γιατί

περιμέναμε να τελειώσει...

κάποτε. Η μουσική υπήρξε

τότε ένας από τους ελάχι-

στους παράγοντες που μας

έκαναν να πιστεύουμε στις

πιθανότητες μας για νίκη.

Κι αυτός που τα φυλούσε σε

εκείνον το γύρο ήταν χαμέ-

Εντό

ς

τόπουκαι

χρόνου

5, 10, 15, 20, 25, 30,

35... 100. Φτου και

βγαίνω!

Κάπως έτσι ξεκινάει το αγα-

πημένο μας παιχνίδι, το κρυ-

φτό. Τότε στη δικτατορία,

για μια επταετία ήμασταν

αναγκασμένοι να παίξουμε,

εξορισμένοι στις κρυψώνες

μας. Σα να μην καταλαβαί-

ναμε ότι άλλοι κινούν τα νή-

ματα της δικής μας ζωής.

Χαννα Τέλλογλου, 17 χρονών

5

Φανερό κρυφτό...

νος από χέρι. Ένας

μονοδιάστατος διαιτητής

εναντίον πολλών διαφορετι-

κών ανθρώπων - πιόνια, στην

ορολογία των παιχνιδιών.

Και τα χρόνια πέρασαν και το

παιχνίδι τελείωσε.

Το αστείο είναι πως συνεχί-

ζουμε να κρυβόμαστε. Με λι-

γότερη μαεστρία, με

λιγότερη αξιοπρέπεια. Από

συνήθεια και μανία. Βυθί-

ζουμε το κεφάλι στη γη και

προς στιγμήν βρισκόμαστε

μόνοι μας. Το σώμα μας φαν-

τάζει άκομψο, γελοίο σε

αυτήν την ακέφαλη στάση.

Αναλόγως «ακέφαλη» είναι

και η ελευθερία χωρίς την

έννοια της υποχρέωσης.

Έτσι όπως μαζευτήκαμε

όλοι πίσω από τη δικαιολογία

να κρυφτούμε, μάλλον θα

μας δουν.

Εγώ, θέλω και ελπίζω το παι-

χνίδι να λήξει, με τους γνω-

στούς αθώους και

δίκαιους κανόνες.

Φτου, ξελευθερίαγια όλους!στο κάθεεδώ καιστο κάθετώρα.

Φτου, ξελευθερίαγια όλους!στο κάθεεδώ καιστο κάθετώρα.

6

Εντό

ς

τόπουκαι

χρόνου

1950 ñ Βατόλακος Κοζάνης

Η πρώτη Πειραματική Κατα-

σκήνωση Υπηρεσίας για

Μ.Οδηγούς. Η εφαρμογή

του «Υπηρετείν» στην πράξη.

1953 ñ Ισχυρός σεισμός στα

Ιόνια Νησιά Ζάκυνθο, Κε-

φαλλονιά και Ιθάκη:

Καταστράφηκαν ολόκληρα

χωριά, χιλιάδες σπίτια ισοπε-

δώθηκαν και χάθηκαν πολ-

λές ζωές. Οι Οδηγοί της

Ζακύνθου και της Κεφαλλη-

νίας πήραν την πρωτοβουλία

να κινητοποιήσουν τον Οδη-

γισμό της Ελλάδας για να

εργαστεί για την περίθαλψη

και αποκατάσταση του πλη-

θυσμού. Σαράντα Στελέχη

και Μεγάλοι Οδηγοί απ΄ όλη

τη χώρα πηγαίνουν στον

τόπο της καταστροφής, ορ-

γανώνουν διανομές ρουχι-

σμού, τροφίμων, συσσιτίων,

εκδίδουν ατομικά δελτία

απογραφής κατοίκων και

βάζουν την κατασκηνωτική

τους πείρα στην υπηρεσία

των σεισμόπληκτων για την

πρώτη τους εγκατάσταση σε

σκηνές. Γι΄ αυτή τους την

προσφορά οι Οδηγοί της Ζα-

κύνθου και της Κεφαλλονιάς

τιμήθηκαν την επόμενη χρο-

νιά με το διεθνές οδηγικό

έπαθλο Donald Ross.

1988 ñ Ρόδος

Το καλοκαίρι του 1988 οι

Οδηγοί του νησιού εκπέμ-

πουν SOS. Μια φοβερή πυρ-

καγιά κόντεψε να

καταστρέψει τη Ρόδο. Με

δική τους πρωτοβουλία έγινε

7

χρόνου κινητοποίηση όλων των Με-

γάλων Οδηγών της Ελλάδας

σε μια εκστρατεία δενδροφύ-

τευσης. Ανταποκρίθηκαν 475

Μεγάλοι Οδηγοί από 46 ομά-

δες και έφτασαν στο νησί

φέρνοντας 1.200 δενδρύλλια

από τους τόπους τους.

Στους Μεγάλους Οδηγούς

της Ρόδου αποδόθηκε την

ίδια χρονιά βραβείο “Olave”.

2000 ñ Πανελλήνια Κατα-

σκήνωση Μεγάλων Οδηγών

στη Σκοτίνα Πιερίας

Η Υποκατασκήνωση ΄Ανεμος

ζήτησε από τον γιατρό της

κατασκήνωσης μια ενημέ-

ρωση για την ελονοσία. Οι

Μ.Ο. αποφάσισαν να κατα-

σκευάσουν χάρτινους ανεμό-

μυλους και να τους

πουλήσουν στους 800 κατα-

σκηνωτές. Τα έσοδα διατέθη-

καν στη UNICEF για ένα

παγκόσμιο πρόγραμμα κατά

της ελονοσίας και αφορά την

παροχή κουνουπιέρας σε οι-

κογένειες του τρίτου κόσμου.

2003- οι Μεγάλοι Οδηγοί

μαζεύουν υπογραφές για

την ειρήνη.

4.035 υπογραφές για την ει-

ρήνη από όλη την Ελλάδα

έφτασαν μέσα σε ελάχιστες

μέρες στα χέρια του Κλάδου

και κατατέθηκαν στο Υπουρ-

γείο Εξωτερικών.

2007 ñ Καταστροφικές πυρ-

καγιές στην Πελοπόννησο

Από την πρώτη στιγμή των

πυρκαγιών στελέχη τέθηκαν

στις υπηρεσίες του κρατικού

μηχανισμού. Το πρώτο Σαβ-

βατοκύριακο μετά τις πυρκα-

γιές σε συνεννόηση με το

Νομάρχη Ηλίας και τους Δη-

μάρχους των γύρω περιο-

χών, εκατό στελέχη

επισκέφτηκαν την περιοχή

προσφέροντας εργασία

όπου χρειάστηκε.

8

Η ιστορία έχει κακή...

τύχη. Δυστυχώς κακό-

πεσε, και στην πλειονό-

τητα των ανθρώπων που

δεν έχουν ενηλικιωθεί,

είναι ένα κουραστικό

μάθημα, ένα ακόμη «απ΄

έξω». Κρίμα.

Οι λαοί που δεν γνωρίζουν

την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι να την ξαναζούν

Κυρίως γι αυτούς που τη ζουν έτσι.

Το ενδιαφέρον όμως της ιστορίας

κρύβεται στην αλήθεια της, όχι στη

στυγνή, ανιαρή μορφοποίησή της για

να γίνει... ένα κεφάλαιο προς εξέ-

ταση. ΄Αλλωστε, για εμάς πια, δεν

έχει τόση σημασία σε ποια ακριβώς

χρονολογία συνέβη κάτι... Σημασία

έχει η αντικειμενικότητα στην έρευνα

και τη γνώση. Σημασία έχει η πε-

ρίεργη λεπτομέρεια που μας θυμίζει

πως τα ιστορικά πρόσωπα... ήταν και

αυτοί άνθρωποι και όχι θέματα «sos».

Μόνο έτσι αποκτά ενδιαφέρον η ιστο-

ρία... όταν αντιμετωπίζουμε τα πράγ-

ματα στις αληθινές τους διαστάσεις

με τα θετικά και τα αρνητικά χαρακτη-

ριστικα κάθε εποχής.

Με απλά λόγια, η ιστορία είναι παν-

τού, γιατί είναι χρόνος. Ταυτόχρονα

είναι και ο τρόπος με τον οποίο σκε-

φτόμαστε και εξηγούμε το παρελθόν.

Έχει λοιπόν η ιστορία μεγάλη σημα-

σία για εμάς τους ανθρώπους. Μας

δίνει το πλαίσιο, στο οποίο μπορούμε

να τοποθετήσουμε τον εαυτό μας και

τους άλλους. Μας δίνει μια ταυτότητα

στο χώρο και στο χρόνο. Μας τοπο-

θετεί εντός τόπου και χρόνου.

9

Επιτραπέζιου παιχνίδι

γνώσεων:Σχεδιάστε και κατασκευάστε

ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για

έφηβους και ενήλικες βασι-

σμένο σε έρευνα σχετικά με τα

ιστορικά μνημεία του τόπου

σας.

Ταινία μικρού μήκους:Διοργανώστε μια ημερήσια ή

διήμερη εκδρομή σε ένα

αρχαιολογικό ή ιστορικό χώρο

του τόπου σας με στόχο να

φτιάξετε μια ταινία μικρού

μήκους μέσα σε αυτόν.

Συνεργαστείτε με ειδικούς και

φροντίστε για την προβολή της

στην συνέχεια.

Επαγγέλματα του χτες καιτου αύριο:Αναζητήστε επαγγέλματα που

χάθηκαν στο χρόνο και

αξιολογήστε ποια από αυτά θα

μπορούσαν να επανέλθουν

σήμερα (με την ίδια ή τροπο-

ποιημένη μορφή) εξαιτίας της

οικονομικής κρίσης.

Εντό

ςτόπου

καιχρόνου

«Οδηγοί στην Κοινωνία» και Ιδέες

Τι άραγε συνέβαινε

στον τόπο μας

χιλιάδες χρόνια πριν;

Κοντά στην εστία μας,

κοντά στο σπίτι μας;

Αυτές οι

περιφραγμένες

πέτρες τι ήταν;

Κοίτα που πριν

χιλιετίες κάποιοι

είχαν δραστηριότητες

ακριβώς εκεί που

καθόμαστε και εμείς

σήμερα. ΄Αραγε

ξέρουν οι συμπολίτες

μου γι΄ αυτά;

Μήπως ήρθε η ώρα;

10

«Οδη

γο

ί σ

τη

ν Κ

οιν

ωνία

» και Ατομική Πρόοδος

Το πρόγραμμα «Οδηγοί στην

Κοινωνία» είναι μια πολύ καλή

ευκαιρία για την ατομική σου

πρόοδο. Υπάρχουν αρκετοί προ-

σανατολισμοί (από όλα τα κεφά-

λαια) και ειδικεύσεις που

σχετίζονται άμεσα με αυτό το

πρόγραμμα και αξίζει να τους

συνδυάσεις, τόσο για εσένα

όσο και για την Ομάδα σου. Δεν

μένουμε όμως μόνο εκεί. Με

αφορμή το πρόγραμμα «Οδηγοί

στην Κοινωνία», Μεγάλοι Οδη-

γοί και Ναυτοδηγοί μαζεύτηκαν

στην αρχαία Αγορά, εμπνεύστη-

καν και διαμόρφωσαν ολοκαί-

νουργιους προσανατολισμούς

(για όλα τα κεφάλαια και για τα

2 στάδια)! Σίγουρα σε αυτή τη

διαδικασία θα δεις πως ό,τι αρ-

χαίο καμιά φορά είναι πιο σύγ-

χρονο και από εμάς τους ίδιους.

Τι περιμένεις; Διάλεξε τώρα

τους προσανατολισμούς σου για

τον επόμενο προγραμματισμό

της τριμηνία της Ομάδας σου!

ΠΡ

ΟΣ

ΩΠ

ΙΚΗ

Α

ΝΑ

ΠΤ

ΥΞ

Η

1ο στάδιο αρ. 28, Φτιάξε και παίξε στην ομάδα σου ένα ζωηρό παιχνίδι

εμπνευσμένο από τα αρχαία ολυμπιακά αγωνίσματα.Σύλλεξε αρχαία ρητά και παροιμίες και βρες την ερμηνείατους άλλα και κατά πόσο χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα.

2ο στάδιο αρ. 12,14 Συντόνισε τη ξενάγηση της Ομάδας σου σε έναν αρχαιολογικό χώρο του τόπου σου.

1ο στάδιο αρ. 9Διοργάνωσε με την περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου

σου μια επίσκεψη σε έναν Αρχαιολογικό χώρο, με σκοπότον εξωραϊσμό του.2ο στάδιο

Βρες πρωτότυπους τρόπους ώστε να παρακινήσεις τους κατοίκους του τόπου σου να επισκεφτούν έναν

αρχαιολογικό ή ιστορικό χώρο. του τόπου σου.Φτιάξε ένα άρθρο για ένα αρχαιολογικό χώρο του τόπου

σου βασισμένο σε εντυπώσεις επισκεπτών στο χώρο.

Οργάνωσε ένα Μεγάλο Παιχνίδι για εφήβους με στόχο την ανάδειξη ενός αρχαίου ή ιστορικού μνημείου του τόπου σου.

ΚΟ

ΙΝΩ

ΝΙΚ

ΗΣ

ΥΜ

ΜΕ

ΤΟ

ΧΗ

11

ΕΙΔΙΚΕΥΣΕΙΣ Αρχιτεκτονικής, γλυπτικής, εικαστικών τεχνών, θεατρόφιλου, ιστορικής έρευνας, κεραμικής, μουσειολογίας, ξεναγού, ολυμπισμού, πολιτιστικής κληρονομιάς, φίλου της μουσικής.

ΖΩ

Η Σ

ΤΗ

ΦΥ

ΣΗ

1ο στάδιοΒρες τουλάχιστον 10 είδη φυτών ή δέντρων, σε ένα

αρχαιολογικό χώρο του τόπου σου, μάθε τα & παρουσίασέ τα στην Ομάδα σου.

Κατάγραψε φυτά που χρησιμοποιούσαν στην αρχαιότητα για θεραπευτικούς λόγους και περίγραψε τρόπους

χρήσης.

2ο στάδιοΟργάνωσε ένα Μεγάλο Παιχνίδι Φύσης για την Ομάδα

σου σε κάποιον Αρχαιολογικό χώρο συνδυάζοντας το φυσικό περιβάλλον με την ιστορική διάσταση του χώρου.

Κατάγραψε φυτά που χρησιμοποιούσαν στην αρχαιότητα για θεραπευτικούς λόγους και για ποιους

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ1ο στάδιο

Σύγκρινε τα είδη των Αρχιτεκτονικών ρυθμών μιας συγκεκριμένης περιόδου της χώρας σου και μιας άλλης χώρας.

2ο στάδιοΒρες τα αρχαιολογικά ή ιστορικά αντικείμενα του τόπου σου που εκτίθενται σε ξένα μουσεία και παρουσίασέ τα

στην ομάδα σου.Φτιάξε ένα διαφημιστικό spot με θέμα: «Η επιστροφή τωνΜαρμάρων του Παρθενώνα».

ΕΚ

ΦΡ

ΑΣ

Η Κ

ΑΙ

ΔΗ

ΜΙΟ

ΥΡ

ΓΙΑ1ο στάδιο αρ. 20, 22, 27,33

Φτιάξε με πυλό ή άλλο υλικό ένα αντικείμενο εμπνευσμένοαπό έναν αρχαιολογικό ή ιστορικό χώρου τόπου σου.

Φτιάξε μια μακέτα ή την κάτοψη ενός αρχαιολογικού χώρου του τόπου σου.

2ο στάδιο αρ. 4, 11Δημιούργησε τοπογραφικό χάρτη, που κάνει πιο εύκολη την περιήγηση σε έναν αρχαιολογικό χώρο του τόπου σου

και πρόσφερε τον στους υπευθύνους του χώρου.

ΠΡΟΣΦΟΡΑ - ΥΠΗΡΕΤΕΙΝ2ο στάδιο αρ. 13 Σε συνεργασία με ένα καθηγητή σου, οργάνωσε μια εκδρομή-ξενάγηση του σχολείου σου σε αρχαιολογικό ήιστορικό χώρο του τόπου σου προσκαλώντας και ένα σχολείο για παιδιά με ειδικές ανάγκες.

Ξενοφώντος 10, 105 57 ΑθήναΈντυπο κλειστό αρ. άδειας 738/93 ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

Κωδικός εντύπου: 7519

Καλοκαίρι του 2011, οι ομάδες των Μ.Ο.«εντός τόπου και χρόνου» 46 Ομάδες και Πληρώματα 242 Μεγάλοι Οδηγοί και Ναυτοδηγοί με107 Στελέχη. g Διάνοιξη μονοπατιών και σηματοδότηση

Εξωραϊσμός Εξωκλησιού & Μοναστηριού g Ανακαίνιση και επαναλειτουργία θερινού

δημοτικού κινηματογράφουg Οργάνωση 2 δημοτικών βιβλιοθηκών με

ταξινόμηση και ηλεκτρονική καταγραφή

περισσότερων από 3.500 βιβλίαg Δημιουργία ντοκιμαντέρ για την ανα-

βίωση τοπικών αθλητικών αγώνωνg 3 Θεατρικές παραστάσειςg Θερινός κινηματογράφοςg Μουσική παράστασηg Ενημέρωση και κινητοποίηση κατοίκων

σχετικά με την ανακύκλωσηg Σχεδιασμός και κατασκευή παιχνιδιών ως

υλικό δημοτικού σχολείουg Καταγραφή, ανάδειξη και παρουσίαση λα-

ογραφικού υλικού (ήθη, έθιμα, τραγού-

δια, παραδόσεις) από 2 κατασκηνώσεις g Δημιουργική απασχόληση παιδιών σε 5

χωριά g Δημιουργία και οργάνωση ταινιοθήκης g Τοιχογραφία στον τοίχο Δημοτικού σχο-

λείουg Εξωραϊσμός και σηματοδότηση αρχαιολο-

γικού χώρουg Σηματοδότηση με πινακίδες για να ανα-

δειχθούν τα αξιοθέατα του τόπου

Ικαρία, Αλόννησος Σποράδων,

Κολοκυθιά Φθιώτιδας, Πλάκα

Τζουμέρκων, Ροδαυγή ΄Αρτας,

Ηρακλειά Κυκλάδων,

Καστελόριζο, τόποι διάσπαρτοι

στο χάρτη για 10 μέρες έγιναν

αποδέκτες της προσφοράς, της

δημιουργικότητας και της

δυναμικής Μ.Ο και Στελεχών

μέσα από 7 Κατασκηνώσεις

Κοινοτικής Ανάπτυξης.