Σεκόϊα - Τεύχος 27

ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ∆ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΄΄ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ∆ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ΄΄ΕΤΟΣ 12ο ΤΕΥΧΟΣ 27

Γιορτές της Γης 2012Γιορτές της Γης 2012

ΕθελοντισµόςΕθελοντισµόςστο Απολιθωµένο στο Απολιθωµένο

∆άσος Λέσβου∆άσος Λέσβου

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσουςΛέσβου, µε έδρα το Σίγρι της Λέσβου, αποτελεί

κοινωφελές νοµικό πρόσωπο εποπτευόµενο από τοΥπουργείο Παιδείας, Θρησκευµάτων, Πολιτισµού καιΑθλητισµού. Στους κύριους σκοπούς του Μουσείουπεριλαµβάνονται η µελέτη, η έρευνα, η ανάδειξη, η έκθεση, ησυντήρηση, η φύλαξη και κάθε πρόσφορη αξιοποίηση τουΑπολιθωµένου ∆άσους της Λέσβου, το οποίο αποτελείδιατηρητέο µνηµείο της φύσης.

Ώρες λειτουργίας Μουσείου:

i

@E-mail: [email protected] http:// www.lesvosmuseum.gr

www.petrifiedforest.gr

Ταχυδροµική ∆ιεύθυνση:Σίγρι Λέσβου, T.K. 811 03

Τηλ. - Fax: 22530-54434 22510-47033

Θερινή περίοδος 1 Ιουλίου έως 30 Σεπτεµβρίου: Kαθηµερινά: 09:00 έως 20:00Χειµερινή περίοδος1 Οκτωβρίου έως 30 Ιουνίου: Τρίτη - Κυριακή: 09:00 έως 17:00

Κέντρο Πληροφόρησης Μυτιλήνης: 8ης Νοεµβρίου 17, Τ.Κ. 811 00,Μυτιλήνη. Τηλ. - Fax: 22510-47033Ώρες λειτουργίας: 08:00 έως 16:00

Υπεύθυνος έκδοσης:

Ν. Ζούρος

Σύνταξη - Συνεργάτες:

Κ. Μπεντάνα

Η. Βαλιάκος

Κ. Βασιλειάδου

∆. Μπάτσιος

Β. Πλουσάκη

Α. Γεωργίου

Μ. Γκόγκος

Φωτογραφίες:

Φωτογραφικό αρχείο

Μουσείου Φυσικής Ιστορίας

Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου

Επιµέλεια έκδοσης:

Α. Γεωργίου

ΪΪΣΕΚΟ ΑΣΕΚΟ Α

Έκδοση:

ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ∆ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ

Σωµατείο: ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ

ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ∆ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ

Έτος 12ο Τεύχος 27

Ευρωπαϊκός προορισµός αριστείας

Λέσβος - Απολιθωµένο ∆άσος

Φωτογραφία εµπροσθόφυλλου: Πρόσκοποι που συµµετέχουν σε εθελοντικές εργασίες στο πάρκο

Πλάκας του Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου

Φωτογραφία οπισθόφυλλου: Μακέτα Σύγκλισης Λιθοσφαιρικών Πλακών, Αίθουσα Αιγαίου,

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου

ISSN 1109-3676

3


Γιορτές της Γης Καλοκαίρι 2012

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου∆άσους Λέσβου, αναλαµβάνοντας ενεργό ρόλο

ως φορέα πολιτισµού στο νησί της Λέσβου, διοργά-νωσε και φέτος ένα πολύ πλούσιο πρόγραµµακαλοκαιρινών πολιτιστικών εκδηλώσεων. Οι «Γιορ-τές της Γης», που υλοποιούνται κάθε χρόνο από τονΙούλιο µέχρι και το Σεπτέµβριο στις εγκαταστάσειςτου Μουσείου στο Σίγρι, έχουν ως στόχο να προσφέ-ρουν στους επισκέπτες του Απολιθωµένου ∆άσουςαλλά και στους κατοίκους του νησιού τη δυνατότητανα γνωρίσουν καλύτερα τη Λέσβο, το µεγάλο φυσι-κό της πλούτο, την ιστορία και τον πολιτισµό της.Μέσα από τις εκδηλώσεις του, το Μουσείο παρέχειστους φίλους του πολύτιµες προτάσεις διασκέδα-σης αλλά και ενηµέρωσης µέσω της επαφής µε τιςτέχνες και την επιστήµη. Την ίδια στιγµή, δίνει τηνευκαιρία στους ντόπιους καλλιτέχνες να αναδεί-ξουν και να προωθήσουν το έργο τους και σε ερευ-νητές που ασχολούνται µε θέµατα που αφορούν στονησί της Λέσβου να ενηµερώσουν το κοινό για τα πιοπρόσφατα αποτελέσµατα της επιστηµονικής τουςέρευνας.Το πρόγραµµα των εκδηλώσεων κατά το φετινόκαλοκαίρι ήταν εντυπωσιακά πλούσιο, µε πληθώραεκθέσεων ζωγραφικής, γλυπτικής και φωτογρα-φίας, διαλέξεων, παρουσιάσεων βιβλίων, συναυ-λιών και προβολών ντοκιµαντέρ. Οι εκδηλώσεις,όπως κάθε χρόνο, αγκαλιάστηκαν µε αγάπη απότους επισκέπτες και τους ντόπιους που γέµισαν τιςαίθουσες και τους υπαίθριους χώρους του Μουσεί-ου για να συµµετάσχουν στις Γιορτές της Γης.

Μουσικές Εκδηλώσεις

Ορχήστρα του ∆ήµου Λέσβου - Αφιέρωµα στο ∆ήµο ΜούτσηΜεταξύ των εκδηλώσεων ξεχώρισε η µουσικήεκδήλωση, αφιέρωµα στο ∆ήµο Μούτση, που παρου-σίασε στις 30 Ιουλίου η ορχήστρα του ∆ήµουΛέσβου υπό τη διεύθυνση του µαέστρου Νίκου Τσι-ριγώτη. Η εκδήλωση ήταν συνδιοργάνωση του Μου-σείου και του Οργανισµού Παιδείας, Πολιτισµού καιΑθλητισµού του ∆ήµου Λέσβου. Στην έναρξη της

εκδήλωσης ο ∆ιευθυντής του Μουσείου, Αναπλ.Καθ. Νίκος Ζούρος, ευχαρίστησε το ∆ήµο Λέσβουκαι κυρίως το µαέστρο και τα µέλη της Ορχήστρας,την οποία χαρακτήρισε ως το καλύτερο µουσικόσύνολο - πρεσβευτή της Λέσβου, για τη συµµετοχήτους και τη συµβολή τους µε τη συναυλία αυτή στηνπροσπάθεια του Μουσείου να λειτουργήσει έναχώρο πολιτισµού υψηλών προδιαγραφών στη ∆υτικήΛέσβο. Στη συνέχεια, απηύθυνε χαιρετισµό ο Πρόε-δρος του Οργανισµού Παιδείας, Πολιτισµού καιΑθλητισµού του ∆ήµου Λέσβου, κ. ΚωνσταντίνοςΑστυρακάκης, ο οποίος αναφέρθηκε στις 120 εκδη-λώσεις του «Λεσβιακού Καλοκαιριού» που πραγµα-τοποιούνται σε ολόκληρη τη Λέσβο και το οποίοαποτελεί µια ξεχωριστή διοργάνωση στην ιδιαίτεραδύσκολη περίοδο που βιώνουµε.Η βραδιά εξελίχθηκε µαγευτικά στο κατάµεστουπαίθριο αµφιθέατρο του Μουσείου, µε µοναδικέςερµηνείες τραγουδιών του ∆ήµου Μούτση αλλά καιάλλων συνθετών από τους από τους Πάρη Σκορδο-µπέκη, Μιχάλη ∆ήσσο, Συµεώνη Καραγιάννη, Κατε-ρίνα Βασιλείου, Αµέρσσα Τσιριγώτη, Ειρήνη Στεφα-νοπούλου, Γρηγόρη Συρόπουλο, Νίκο Βερβενιώτη,

Από τη µουσική εκδήλωση - αφιέρωµα στο ∆ήµο

Μούτση, µε την Ορχήστρα του ∆ήµου Λέσβου,

στις 30 Ιουλίου

Μαριάννα Μυρογιάννη-Κούκου και Μαρία Παναγιω-τάρα. Στην ορχήστρα συµµετείχαν οι µουσικοί Χρή-στος Παναγιωτάρας (µπουζούκι), Στράτος Βουτσής(µπουζούκι), Πέλα Μυρογιάννη (πιάνο και ακορ-ντεόν), Ειρήνη Στεφανοπούλου (πλήκτρα), Αντώ-νης Κάντζος (ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα),Νίκος Αλγιαννάκης (κλασική κιθάρα), ΣτράτοςΜαµουλέλλης (12χορδή κιθάρα και µπαγλαµάς),Σίµος Ευθυµιάδης (µπάσο), Γιάννης Γανώσης(τύµπανα), Μαρία Αναγνωστέλλη (κρουστά) και ηπαρουσίαση του προγράµµατος έγινε από την ΤζίαΣυκοµιτέλλη.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο ΑντιδήµαρχοςΛέσβου κ. Α. Κουµαράς, ο Πρόεδρος του ΤοπικούΣυµβουλίου Σιγρίου κ. Π. Τσίκνας, ο Πρόεδρος τουΤοπικού Συµβουλίου Ερεσού κ. Α. Αντωνακόπου-λος, ο ∆ηµοτικός Σύµβουλος κ. Α. Αθανασιάδης καιπλήθος κόσµου.

«Σκοποί και τραγούδια της Λέσβου και της Μικρα-σίας» από τα «Σαντούρια» της ΑγιάσουΜια δεύτερη εξαιρετική µουσική βραδιά είχαν τηνευκαιρία να απολαύσουν οι φίλοι του Μουσείουστις 3 Αυγούστου, κάτω από την αυγουστιάτικη παν-σέληνο, µε παραδοσιακούς «Σκοπούς και τραγού-δια της Λέσβου και της Μικρασίας», από τα«Σαντούρια», τους µαθητές του ΑναγνωστηρίουΑγιάσου και το µουσικοδιδάσκαλό τους ΚώσταΖαφειρίου. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έπαι-ξαν οι µαθητές Κατερίνα Κουτσκουδή-Βουρλή(τουµπερλέκι), Μαρία Μαγλογιάννη (νταϊρές),Μιλτιάδης Αργύρας, Σταυρούλα Βεγιάζη, ΆρτεµιςΓεωµηλά, Γεώργιος ∆ελόγκος, Πηνελόπη Ζαφειρί-ου, Μυρσίνη Καρακωνσταντή, Μυρσίνη Κουτσκου-δή-Βουρλή και ∆ηµήτριος Σκλεπάρης (σαντούρι),τραγούδησαν οι Γεώργιος ∆ελόγκος, Ιωάννα Καρα-κωνσταντή και Μυρσίνη Κουτσκουδή-Βουρλή, ενώο δάσκαλός τους Κώστας Ζαφειρίου τους συνόδευ-σε µε την κιθάρα του.

Γ ιορτές της Γης 2012Γιορτές της Γης 2012

4

Μαγικές οι ερµηνείες σε Σκοπούς και τραγούδια της Λέσβου

και της Μικρασίας από τα «Σαντούρια» Αγιάσου,

στο αµφιθέατρο του Μουσείου, στις 3 Αυγούστου

5


Εκθέσεις

Γιώργος Αρ. Παπακωνσταντίνου - «Η Θάλασσα κιεγώ»Μεγάλη επιτυχία σηµείωσε η έκθεση γλυπτικής «ΗΘάλασσα κι εγώ» του Γιώργου Αρ. Παπακωνσταντί-νου, που διήρκησε κατά το διάστηµα 1-15 Ιουλίου,µε έργα κατασκευασµένα από υλικά «ταξιδεµέναστον αφρό της θάλασσας» και υλικά από τον πλού-το της γης τα οποία έχει συλλέξει ο καλλιτέχνηςκατά τη διάρκεια µοναχικών περιπάτων σε ερηµι-κούς αιγιαλούς. Η έκθεση αποτύπωσε το «αγκάλια-σµα» ξύλου, πέτρας, γυαλιού, µετάλλου καιπηλού, υλικών σµιλεµένων από το κύµα και τηναρµύρα της θάλασσας, και τα ανέδειξε σε έργασύγχρονα και χρηστικά.

Σοφία Λέρτα - Έκθεση ζωγραφικήςΗ έκθεση ζωγραφικής της Σοφίας Λέρτα, καλλιτέχνι-δος µε καταγωγή από το Πλωµάρι Λέσβου, παρουσιά-στηκε κατά το διάστηµα 24-31 Ιουλίου και εντυπω-

σίασε τους επισκέπτες, που είχαν την ευκαιρία ναθαυµάσουν ζωντανές ανθρώπινες και φυτικές µορ-φές διαµορφωµένες µε µελάνια σε χαρτί και κινέζι-κο ριζόχαρτο. Τα απλά ζωγραφικά µέσα της Λέρταφέρνουν στην επιφάνεια των έργων της µια ατµό-σφαιρα ονειρική, υπαρξιακή και γεµάτη ερωτήµατα,διατηρώντας παράλληλα έναν αισιόδοξο χαρακτήρα.Ο ρυθµός των χρωµατικών κηλίδων µέσα στο χώρουποδηλώνει µε ένα ξεχωριστό τρόπο την παρουσίατων ζωντανών µορφών της, οι οποίες αναδεικνύονταιεντυπωσιακά.

Έργα του γλύπτη Γεώργιου

Αρ. Παπακωνσταντίνου που εκτέθηκαν

στο Μουσείο στις 1-15 Ιουλίου

Έργο της Σοφίας Λέρτα, από την έκθεση της

ζωγράφου στο Μουσείο 24-31 Ιουλίου


6

Χαράλαµπος Καπτζής - «Εικόνες από την παλιάΛέσβο»Περισσότερα από 70 έργα του λαϊκού ζωγράφουΧαράλαµπου Καπτζή φιλοξενήθηκαν στις εγκατα-στάσεις του Μουσείου από τις 2 έως τις 19 Αυγού-στου, συνθέτοντας την έκθεση «Εικόνες από τηνπαλιά Λέσβο». Οι πίνακες του Καπτζή παρουσιάζουνστιγµιότυπα από την καθηµερινή ζωή στη Λέσβο τουπερασµένου αιώνα, όπως αποτυπώθηκαν στο µυαλότου καλλιτέχνη κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τουστο Σκαλοχώρι Λέσβου και µεταφέρθηκαν µαζί τουστην πρωτεύουσα το 1946. Ψαράδικα λιµανάκια µεβάρκες, γρι-γρι, παραγάδια και δίχτυα, ψαράδες, λιο-µαζώµατα, καλντερίµια, σπίτια πετρόκτιστα, πλατεί-ες µε αµαξάκια και αραµπάδες, ταβέρνες, καφενεία,πανηγύρια, παλιοί τεχνίτες, εκκλησάκια, εσωτερικάπαραδοσιακών σπιτιών και πολύχρωµες αυλέςζωντάνεψαν για λίγες µέρες στους διαδρόµους τουΜουσείου µνήµες ροµαντικές που κινδυνεύουν ναχαθούν.

Έκθεση φωτογραφίας µαθητών - «Τι θα ήθελα να δια-τηρηθεί στο νησί µου και τι να αλλάξει»Από τις 20 Αυγούστου έως 14 Οκτωβρίου, πραγµατο-ποιήθηκε έκθεση φωτογραφίας µαθητών τηςΛέσβου, του Άϊ Στράτη και της Λήµνου µε φωτογρα-φίες που συµµετείχαν στο διαγωνισµό «Τι θα ήθελανα διατηρηθεί στο νησί µου και τι να αλλάξει», πουδιοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και

Πολιτισµού στο Αιγαίο. Οι φωτογραφίες των παιδιώνπροβληµάτισαν και οι επισκέπτες της έκθεσης αντι-λήφθηκαν πώς πολλά από τα στοιχεία της σύγχρονηςπραγµατικότητας, όπως η άναρχη δόµηση, η ρίψησκουπιδιών και η αλλοίωση της τοπικής αρχιτεκτονι-κής απογοητεύουν τα παιδιά, τα οποία αντίθετα επι-ζητούν τη διατήρηση της µοναδικότητας και της ταυ-τότητας κάθε τόπου και την προστασία και διατήρησητου φυσικού περιβάλλοντος!

«Ναυτική παράδοση στο Αιγαίο: ταρσανάδες και σκα-ριά»Κατά τη διάρκεια ολόκληρου του καλοκαιριού, φιλο-ξενήθηκε στους χώρους του Μουσείου η περιοδικήέκθεση «Ναυτική παράδοση στο Αιγαίο: ταρσανάδεςκαι σκαριά», που οργανώθηκε σε συνεργασία µε τηΓενική Γραµµατεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.Η έκθεση είχε ως στόχο να αναδείξει την ιστορικήσχέση των κατοίκων της περιοχής του Αιγαίου µε τηθάλασσα και οι επισκέπτες της είχαν την ευκαιρία ναγνωρίσουν, µέσα από συλλογή εντυπωσιακών αντι-γράφων, µοναδικά πλοία που έχουν χρησιµοποιηθείαπό την αρχαιότητα µέχρι σήµερα, όπως για παράδειγ-µα το πλοίο της Κερύνειας και την Αθηναϊκή τριήρη.

Πίνακας του Χαράλαµπου Καπτζή, ένα από τα

πολλά έργα του που θύµισαν «Εικόνες από την

παλιά Λέσβο», 2-19 Αυγούστου

Αντίγραφα πλοίων από την περιοδική έκθεση

που φιλοξενείται στο Μουσείο «Ναυτική παράδο-

ση στο Αιγαίο: ταρσανάδες και σκαριά»

Παρουσιάσεις βιβλίων

Ιδιαίτερο ενδιαφέ-ρον από το κοινόπροσέλκυσε ηπαρουσίαση τουβιβλίου των Μάκηκαι Βαγγέλη Αξιώτη,«Φυτά της ΕλλάδαςΗ έρευνα στηΛέσβο: Βοτανική –Χρήσεις - Τοξικότη-τα», στις 24 Αυγού-στου. Κατά τη διάρ-κεια της εκδήλωσηςο ∆ιευθυντής τουΜουσείου, Αναπλ.

Καθ. Ν. Ζούρος, αναφέρθηκε στο µεγάλο συγγραφικόέργο του γιατρού Μάκη Αξιώτη, αλλά και στο συγκε-κριµένο βιβλίο που αποτελεί σηµαντική προσπάθειακαταγραφής των φυτών της Λέσβου, καθώς οι 720σελίδες του περιγράφουν 820 διαφορετικά φυτά πουφύονται σήµερα στο νησί, µε πλούσιο φωτογραφικόυλικό. Οι δύο συγγραφείς του βιβλίου µίλησαν στουςπαρευρισκόµενους για τη σηµασία της συστηµατικήςκαταγραφής και ταξινόµησης των φυτών της Λέσβουκαι µοιράστηκαν µε το κοινό εντυπωσιακές φωτογρα-φίες από το προσωπικό τους αρχείο.

7


Από την παρουσίαση του βιβλίου των Μάκη

και Βαγγέλη Αξιώτη «Φυτά της Ελλάδας Η έρευνα

στη Λέσβο: Βοτανική - Χρήσεις - Τοξικότητα»,

στις 24 Αυγούστου

Ο διευθυντής του Μουσείου Αναπλ. Καθ. Ν. Ζούρος

µεταξύ των δύο συγγραφέων του βιβλίου Μάκη και

Βαγγέλη Αξιώτη.


8

∆ιαλέξεις

Οι Γιορτές της Γης συµπεριέλαβαν φέτος µεγάλοαριθµό διαλέξεων µε ενδιαφέροντα επιστηµονικάθέµατα, τόσο από το επιστηµονικό προσωπικό τουΜουσείου, όσο και από επιστήµονες ερευνητικώνκέντρων που συνεργάζονται µε το Μουσείο.

«Μικρά και µεγάλα ζώα στο Απολιθωµένο ∆άσοςΛέσβου»Στις 15 και 21 Ιουλίου παρουσιάστηκε από την ερευ-νήτρια γεωλόγο-παλαιοντολόγο του Μουσείου, ∆ρ.Κατερίνα Βασιλειάδου, διάλεξη µε θέµα «Μικρά καιµεγάλα ζώα στο Απολιθωµένο ∆άσος Λέσβου». Οιπαρευρισκόµενοι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τοδεινοθήριο της Λέσβου και όλες τις λεπτοµέρειες γιατην ηλικία, τη µορφή και τη ζωή του που έχουν προκύ-ψει µέσα από την παλαιοντολογική έρευνα των απολι-θωµάτων του. Επίσης, γνώρισαν τα σαλιγκάρια, ταψάρια και τους αλιγάτορες που έζησαν µέσα στηµεγάλη λίµνη που κάλυπτε τη βορειοδυτική Λέσβο, ταχάµστερ, τους τυφλοπόντικες και τους µυωξούς πουζούσαν στο έδαφος και επάνω στα δέντρα, αλλά καιτις νυχτερίδες που πετούσαν στο νυχτερινό ουρανότου υποτροπικού δάσους που έσφυζε από ζωή πριν τιςκαταστροφικές εκρήξεις του ηφαιστείου της Βατού-σας. Τη διάλεξη ακολούθησε παρατήρηση των µικρο-

σκοπικών απολιθωµένων αποµειναριών των µικρόσω-µων ζώων µε τη χρήση ειδικών στερεοσκοπικώνµικροσκοπίων.

«Ηφαιστειακά γεωλογικά µνηµεία της Λέσβου»Στις 23 Ιουλίου πραγµατοποιήθηκε από τον MSc. ΗλίαΒαλιάκο, ερευνητή γεωλόγο του Μουσείου, διάλεξηµε θέµα «Ηφαιστειακά γεωλογικά µνηµεία τηςΛέσβου». Η διάλεξη περιελάµβανε όλες τις πληρο-φορίες που έχουν προκύψει κατά την πολυετή µελέτητων ηφαιστειακών πετρωµάτων και σχηµατισµών στονησί, τόσο από τους επιστήµονες του Μουσείου όσοκαι από ερευνητές ελληνικών και ξένων πανεπιστη-µίων. Οι παρευρισκόµενοι ξεναγήθηκαν στα γεωλογι-κά µνηµεία που δηµιούργησε η ηφαιστειακή δραστη-ριότητα πριν από 16-21 εκατοµµύρια χρόνια και είναιδιάσπαρτα σε όλη τη Λέσβο: γνώρισαν τα ηφαίστειατου Λεπετύµνου, της Βατούσας και της Άγρας, ηφαι-στειακούς σχηµατισµούς στη Μήθυµνα, την Πέτρα,την Ερεσό και το Μεσότοπο και πολλούς άλλους εντυ-πωσιακούς ηφαιστειακούς γεώτοπους. Φυσικά, έγινειδιαίτερη αναφορά στο Απολιθωµένο ∆άσος, µνηµείοπαγκόσµιας σηµασίας που έχει δηµιουργηθεί µέσωτης ηφαιστειακής δραστηριότητας πριν από 20 εκα-τοµµύρια χρόνια.

ΠαΠαρατήρηση µέσα από µικροσκόπια

απολιθωµάτων ττων µικρόσωµων ζώων του

Απολιθωµένου ∆άσους

Στηλοειδείς µορφές λάβας στον ηφαιστειακό δόµο

Όρδυµνου

9


Η Καθ. Αλεξάνδρα Ζαµπετάκη - Λέκκα έδωσε διάλεξη στης 27 Ιουλίου

µε θέµα «Η ιστορία της γης στο… µικροσκόπιο: ο πετρωµένος µικρό-

κοσµος αφηγείται»

«Η ιστορία της γης στο … µικροσκόπιο: ο πετρωµένοςµικρόκοσµος αφηγείται»Ιδιαίτερα µεγάλο ενδιαφέρον παρουσίασε η διάλεξητης Αλεξάνδρας Ζαµπετάκη - Λέκκα, ΚαθηγήτριαςΜικροπαλαιοντολογίας - Στρωµατογραφίας του Τµή-µατος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπι-στηµίου Αθηνών, µε θέµα «Η ιστορία της γης στο …µικροσκόπιο: ο πετρωµένος µικρόκοσµος αφηγείται»που πραγµατοποιήθηκε στις 27 Ιουλίου. Οι παρευρι-σκόµενοι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν, µέσα απόµοναδικές εικόνες απολιθωµένων µικροοργανισµώνπου φωτογραφήθηκαν σε ειδικά µικροσκόπια, στοι-χεία της ζωής, του κλίµατος, της γεωγραφικής κατα-

νοµής και του περιβάλλοντος στην περιοχή του Αιγαί-ου κατά το παρελθόν.

«Γεωθερµία και θερµές πηγές της Λέσβου»Η διάλεξη µε θέµα «Γεωθερµία και θερµές πηγέςτης Λέσβου» δόθηκε από τον MSc Ηλία Βαλιάκο στις6 Αυγούστου. Παρουσιάστηκαν από τον οµιλητή µεαπλό και εύγλωττο τρόπο οι αρχές της γεωθερµίαςκαι εξηγήθηκε η προέλευση της γεωθερµίας στονησί της Λέσβου. Στη συνέχεια, οι παρευρισκόµενοιγνώρισαν τις πολυάριθµες θερµές πηγές του νησιού,εκφράσεις του πολύ ισχυρού γεωθερµικού πεδίουστο υπέδαφος της Λέσβου που αποτελεί το αποτέλε-σµα της σχετικά πρόσφατης ηφαιστειακής δραστη-ριότητας σε όλο το χώρο του βορειοανατολικούΑιγαίου.

Θερµές πηγές στο Πολιχνίτο Λέσβου

Η Καθ. Αλεξάνδρα

Ζαµπετάκη - Λέκκα και ο

Αναπλ. Καθ. Νικόλαος

Ζούρος διευθυντής του

µουσείου στη διάλεξη

στης 27 Ιουλίου.


10

«Η ζωή στο Αιγαίο τα τελευταία 20 εκατοµµύρια χρό-νια» «Η ζωή στο Αιγαίο τα τελευταία 20 εκατοµµύρια χρό-νια» ήταν το θέµα της διάλεξης που δόθηκε από την∆ρ. Κατερίνα Βασιλειάδου στις 10 και στις 11 Αυγού-στου. Κατά τη διάρκεια της διάλεξης, το κοινό ταξίδε-ψε στο χώρο του Αιγαίου και γνώρισε την τεράστιαποικιλία των ζώων που έζησαν κατά τη διάρκεια τωντελευταίων 20 εκατοµµυρίων ετών, αλλά και τηνεξέλιξη των θηλαστικών του Αιγαίου και τις µαρτυ-ρίες που προκύπτουν µέσα από τα απολιθώµατα πουέχουν βρεθεί στον ευρύτερο χώρο του Αιγαίου. Ιδιαί-τερη αναφορά έγινε στην εξάπλωση του ανθρώπου,που στον ελληνικό χώρο αντιπροσωπεύεται από τοκρανίο του Ανθρώπου των Πετραλώνων που ανακα-λύφθηκε στα µέσα του 20ου αιώνα στη Χαλκιδική καιαποτελεί ένα από τα σηµαντικότερα παλαιοανθρω-πολογικά ευρήµατα παγκοσµίως.

«Οι Επικράτειες της ΑρχαίαςΆντισσας και Αρχαίας Ερεσού- Πολιτιστικά µνηµεία στηνπεριοχή του Απολιθωµένου∆άσους»Στις 17 Αυγούστου µια ακόµηεξαιρετικά ενδιαφέρουσαδιάλεξη δόθηκε στο Μουσείοαπό τον Ιωάννη Κουρτζέλλη,∆ρ. Αρχαιολόγο της Κ’ Εφο-

ρείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, µεθέµα «Οι Επικράτειες της Αρχαίας Άντισσας καιΑρχαίας Ερεσού - Πολιτιστικά µνηµεία στην περιοχήτου Απολιθωµένου ∆άσους». Μέσα από πλούσιοφωτογραφικό υλικό και από τις µοναδικές γνώσειςτου οµιλητή, οι παρευρισκόµενοι ξεναγήθηκαν στααξιόλογα δείγµατα του αρχαίου πολιτισµού που βρί-σκονται σήµερα διάσπαρτα σε όλη την περιοχή τουΑπολιθωµένου ∆άσους, όπως δηµόσια και οχυρωµα-τικά έργα, λιµενικές και εργαστηριακές εγκαταστά-σεις, οικιστικά κατάλοιπα, νεκροπόλεις κ.α. Η διάλε-ξη επικεντρώθηκε κυρίως στα ευρήµατα της αρχαιό-τητας, µε αναφορές όµως και στα χριστιανικά, οθω-µανικά και νεώτερα µνηµεία που εντοπίζονται σταόρια των δύο επικρατειών και καθιστούν τη δυτικήΛέσβο έναν ολοκληρωµένο πολιτιστικό προορισµόγια τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες.

Ο ∆ρ. Ι. Κουρτζέλλης παρουσίασε στους παρευρισκόµενους τις «Επικράτειες της Αρχαίας Άντισσας και

Αρχαίας Ερεσού - Πολιτιστικά µνηµεία στην περιοχή του Απολιθωµένου ∆άσους» στις 17 Αυγούστου

Ο ∆ρ. Ιωάννης Κουρτζέλλης

11


«Γνωριµία µε το φυσικό φαινόµενο των σεισµών»Το φετινό πρόγραµµα διαλέξεων έκλεισε στις 27Αυγούστου, µε τη διάλεξη της MSc ΚωνσταντίναςΜπεντάνας, ερευνήτριας γεωλόγου του Μουσείου,µε τίτλο «Γνωριµία µε το φυσικό φαινόµενο των σει-σµών». Στόχος της διάλεξης ήταν η παρουσίασηόλης της επιστηµονικής γνώσης για το φαινόµενοτου σεισµού και τα µέτρα προστασίας από αυτούς,αφού η εξοικείωση µε το φαινόµενο και η εκµάθησητρόπων προφύλαξης σε µια ιδιαίτερα σεισµογενήπεριοχή όπως είναι η χώρα µας είναι εξαιρετικάσηµαντικές και µπορεί να σώσουν ζωές και περιου-σίες στο µέλλον. Τη διάλεξη ακολούθησε περιήγησητων παρευρισκόµενων στην εκθεσιακή ενότητα τουΜουσείου «Από την Αιγηίδα στο Αιγαίο», που παρου-σιάζει όλα εκείνα τα φαινόµενα που σχετίζονται µετον κατακερµατισµό και την καταβύθιση τµηµάτωντης παλαιότερα ενιαίας Αιγιήδας χέρσου και το σχη-µατισµό του Αιγαίου Πελάγους που γνωρίζουµεσήµερα.

Προβολές ντοκιµαντέρ

Κατά τη διάρκειαόλου του καλοκαι-ριού, προβλήθηκεστην Αίθουσα Οπτι-κ ο α κ ο υ σ τ ι κ ώ νΜέσων του Μου-σείου σειρά ντοκι-µαντέρ που είναιαφιερωµένα στηγη και τους φυσι-κούς παράγοντεςπου διαµορφώ-νουν καθηµερινάτο ανάγλυφό τηςκαι επηρεάζουνάµεσα η ζωή τουανθρώπου. Συγκε-κριµένα, προβλή-θηκαν τα ντοκιµα-ντέρ «Η γη και ταηφαίστεια», «Η γηκαι η ατµόσφαι-ρα», «Η γη και οιωκεανοί», «Η γηκαι ο πάγος»,«Σπάνια Γη»,«Σεισµοί και κατα-στροφές». Αυτή ησειρά ντοκιµαντέρπροσέφερε σεεπισκέπτες τουΜουσείου αλλάκαι στους κατοί-κους του Σιγρίουµοναδική ευκαι-ρία να ενηµερω-θούν για µιαευρεία γκάµαθεµάτων επιστη-µονικού ενδιαφέ-ροντος και να ανα-καλύψουν διάφο-ρες πτυχές τηςφυσικής ιστορίαςτου πλανήτη µας.

Αφήγηση µύθων

Στις 30 Ιουλίου, οι µικροί φίλοι του Μουσείου είχαντη µοναδική ευκαιρία να συµµετάσχουν στην αφή-γηση µύθων από την Ελληνική Μυθολογία για ταφυσικά φαινόµενα από τη φιλόλογο και αφηγήτριαπαραµυθιών Ευστρατία Παντέρµου. Οι συµµετέχο-ντες γνώρισαν εντυπωσιακά φυσικά φαινόµεναόπως οι σεισµοί και τα ηφαίστεια, τα οποία πολλέςφορές µπορεί να προκαλέσουν µεγάλες καταστρο-φές στις ανθρώπινες κοινωνίες, µέσα από τουςεντυπωσιακούς άθλους των ηρώων της ΕλληνικήςΜυθολογίας.

Η Ευστρατία Παντέρµου αφηγήθηκε µύθους για τα

φυσικά φαινόµενα από την Ελληνική Μυθολογία

στις 30 Ιουλίου

Γ ιορτή ΑγροτουρισµούΓιορτή Αγροτουρισµού

12

13η Γιορτή Αγροτουρισµού & Εκδηλώσεις Γευσιγνωσίας

Ιούνιος - Σεπτέµβριος 2012

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου∆άσους Λέσβου, για δέκατη-τρίτη διαδοχική χρο-

νιά, διοργάνωσε στις εγκαταστάσεις του στο Σίγρι, απότον Ιούνιο µέχρι και το Σεπτέµβριο 2012, τη ΓιορτήΑγροτουρισµού, την ετήσια γιορτή των προϊόντων τηςλεσβιακής γης. Η γιορτή έχει πλέον καθιερωθεί ωςθεσµός για το νησί της Λέσβου και κάθε χρόνο διοργα-νώνεται µε µεγάλη επιτυχία, µε στόχους την προώθη-ση της τοπικής παραγωγής, των παραδόσεων και τηςκαλλιτεχνικής δηµιουργίας. Χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικόείχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να δοκιµάσουνπρώτης ποιότητας παραδοσιακά προϊόντα της Λέσβου.Ειδικά περίπτερα στο χώρο του Μουσείου παρουσιά-ζουν τα καλύτερα προϊόντα που παρασκευάζονται απότους Γυναικείους Αγροτουριστικούς Συνεταιρισµούςτης Λέσβου, προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας καιπαραδοσιακά αλλά και σύγχρονα χειροτεχνήµαταφτιαγµένα από ντόπιους καλλιτέχνες.Οι επισκέπτες της 13ης Γιορτής Αγροτουρισµού είχαντην ευκαιρία να εξοικειωθούν µε γεύσεις και αρώµα-τα αντιπροσωπευτικών προϊόντων του νησιού κατά τηδιάρκεια εκδηλώσεων Γευσιγνωσίας: γλυκά του κου-ταλιού και µαρµελάδες, µέλι, ούζο, παραδοσιακόλαδοτύρι, σαρδέλες Καλλονής, ντόπιες ελιές καιπαρθένο λεσβιακό ελαιόλαδο. Στους χώρους τουΜουσείου προβάλλονται επίσης ζυµαρικά, τραχανάς,αλάτι από τις αλυκές της Καλλονής και µυρωδικά καιτσάι από τους κάµπους και τα βουνά του νησιού,λικέρ, κρασιά, αφεψήµατα, σαπούνια, κλωστοϋφα-ντουργικά προϊόντα, κεραµικά, κεντήµατα, ξυλόγλυ-πτα, κοσµήµα-τα και άλλακ α λ λ ι τ ε χ ν ή -µατα, όλαπ α ρ α σ κ ε υ α -σµένα καικ α τ α σ κ ε υ α -σµένα µεαγάπη, µεράκικαι την παρα-δοσιακή πινε-

λιά των κατοίκων του νησιού.Όπως κάθε χρόνο, η 13η Γιορτή Αγροτουρισµού συνο-δεύτηκε από παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσειςπου διοργάνωσε στο Μουσείο, στα πλαίσια των «Γιορ-τών της Γης» 2012.

13

Θερινά Εκπαιδευτ ικά ΠρογράµµαταΘερινά Εκπαιδευτ ικά Προγράµµατα

Μια νέα πρωτότυπη εκπαιδευτική δραστηριότηταυλοποιήθηκε αυτό το καλοκαίρι από το Μουσείο

Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου, µεθέµα «Τα µυστικά της άµµου: τι µπορούµε να βρού-µε µέσα στην άµµο από την παραλία του Σιγρίου». Ηδραστηριότητα σχεδιάστηκε ειδικά για οµάδες 4-8παιδιών ηλικίας άνω των 7 ετών και προσέλκυσεµεγάλο ενδιαφέρον από επισκέπτες και κατοίκουςτου Απολιθωµένου ∆άσους. Το Μουσείο απηύθυνε κάλεσµα στους µικρούς τουφίλους να συµµετέχουν σε µια δίωρη πρωτότυπηδραστηριότητα, κατά τη διάρκεια της οποίας µπόρε-σαν οι ίδιοι να ανακαλύψουν τα µυστικά του µικρόκο-σµου της παραλίας. Τι µπόρεσαν να διακρίνουν;Μικροσκοπικά σαλιγκάρια, κοχύλια, βελόνες αχινώνκαι κελύφη άλλων θαλάσσιων οργανισµών, µαζί µεµικρά κοµµατάκια κοραλλιών, ορυκτών, πετρωµάτωναλλά και… απολιθωµένων κορµών που συνθέτουντην άµµο των αγαπηµένων τους καλοκαιρινών προο-ρισµών. Οι µικροί «εξερευνητές», εφοδιασµένοι µε τονκατάλληλο εξοπλισµό και την καθοδήγηση των

εµψυχωτών του Μουσείου, συνέλλεξαν δείγµαταάµµου από την παραλία Σιγρίου, τα οποία στη συνέ-χεια µετέφεραν στα εργαστήρια του Μουσείου, όπουτα στέγνωσαν στους ειδικούς φούρνους και τα κοσκί-νισαν σε ιζηµατολογικά κόσκινα. Τα παιδιά παρακο-λούθησαν ειδική ενηµερωτική παρουσίαση µε φωτο-γραφίες και πληροφορίες για τους µικροσκοπικούςοργανισµούς αλλά και τους κόκκους που ουσιαστικάαποτελούν την άµµο. Στη συνέχεια, εξέτασαν στεγνάδείγµατα άµµου σε ειδικά στερεοσκοπικά µικροσκό-

Νέο θερινό εκπαιδευτικό πρόγραµµα

Τα µυστικά της άµµου

Θερινά Εκπαιδευτ ικά ΠρογράµµαταΘερινά Εκπαιδευτ ικά Προγράµµατα

14

πια και µπόρεσαν να διακρίνουν και να καταγράψουντα µικροσκοπικά ευρήµατά τους, τα οποία πήραν καιµαζί τους, µαζί µε αναµνηστικό συµµετοχής από τοΜουσείο. Μέσα από δηµιουργικές ασχολίες και δια-δραστικές παρουσιάσεις, οι µικροί µας φίλοι µπόρε-σαν να ανακαλύψουν τα µυστικά της άµµου, γνώρι-σαν τον τρόπο δηµιουργίας της και την προέλευσηόλων των συστατικών της και έπαιξαν µε τα µικρο-σκοπικά ευρήµατά τους!Το νέο πρόγραµµα του Μουσείου, που θα εµπλουτι-στεί και θα συνεχιστεί και το επόµενο καλοκαίρι, έχειως στόχο να γνωρίσουν τα παιδιά από κοντά θαλάσσι-ους µικροοργανισµούς, τη φυσική διαδικασία τηςδιάβρωσης και τον κύκλο ζωής των πετρωµάτων πουσυνθέτουν τα βουνά γύρω µας. Επίσης, τα παιδιάγνωρίζουν καλύτερα το Μουσείο, χώρους και εξοπλι-σµό που χρησιµοποιούνται από το ειδικό επιστηµονι-κό προσωπικό του και εξοικειώνονται µε ερευνητι-κές διαδικασίες και µεθόδους. Ακόµη, οξύνεται ηπαρατηρητικότητά τους, αφού καλούνται να εντοπί-σουν αντικείµενα συγκεκριµένης µορφής µέσα σταδείγµατά τους, αλλά και η φαντασία τους, αφού πρέ-πει να µαντέψουν την προέλευση των ευρηµάτωντους.

Άλλα θερινά εκπαιδευτικά προγράµµατα

Παράλληλα µε το νέο εκπαιδευτικό πρόγραµµα, τοΜουσείο προσέφερε και αυτό το καλοκαίρι το πολύαγαπητό στους µικρούς του φίλους εκπαιδευτικόπρόγραµµα «Μικροί παλαιοντολόγοι». Τα παιδιά πουσυµµετέχουν στο πρόγραµµα, αφού ενηµερωθούνγια τη δηµιουργία του Απολιθωµένου ∆άσους και ταφυτά του, γίνονται οι ίδιοι παλαιοντολόγοι και διεξά-

γουν τη δική τους ανασκαφική έρευνα στον πρότυποεκπαιδευτικό χώρο ΓΕΩΡΑΜΑ.Τέλος, µεγάλη επιτυχία είχε κατά το φετινό καλοκαί-ρι η εκπαιδευτική δραστηριότητα για µικρούς καιµεγάλους «Γνωριµία µε τον Εγκέλαδο». Η δραστη-ριότητα περιλαµβάνει προσοµοίωση στη σεισµικήτράπεζα του Μουσείου µεγάλων και καταστροφικώνσεισµών, µεταξύ των οποίων και του µεγάλου σει-σµού 9 βαθµών της κλίµακας Ρίχτερ που σηµειώθη-κε στη βορειανατολική Ιαπωνία στις 11 Μαρτίου2011. Παράλληλα, οι συµµετέχοντες ενηµερώνο-νται τόσο για τη σεισµικότητα του Ελλαδικού χώρουόσο και για τα σωστά µέτρα προστασίας από τους σει-σµούς, τα οποία έχουν την ευκαιρία να εφαρµόσουνκατά τη διάρκεια προσοµοίωσης σεισµού.

15

Εκπαιδευτ ικές Επισκέψεις ΠανεπιστηµίωνΕκπαιδευτ ικές Επισκέψεις Πανεπιστηµίων

Το Πανεπιστήµιο του Λονδίνου

στο Απολιθωµένο ∆άσος Λέσβου

Φοιτητές του Τµήµατος Γεωγραφίας του Πανεπι-στηµίου του Λονδίνου, στα πλαίσια εκπαιδευτι-

κής επίσκεψης στη Λέσβο µε υπεύθυνο τον Καθηγη-τή Χ. Τζεδάκη, πραγµατοποίησαν στις 26 Μαρτίουεκπαιδευτική επίσκεψη στην προστατευόµενηπεριοχή του Απολιθωµένου ∆άσους.Οι φοιτητές επισκέφτηκαν αρχικά το Μουσείο Φυσι-κής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου, όπουενηµερώθηκαν από τον κ. Ηλία Βαλιάκο, Προϊστάµε-νο Τµήµατος Ερευνών και Τεκµηρίωσης του Μουσεί-ου, για τον τρόπο δηµιουργίας του Απολιθωµένου∆άσους Λέσβου και τα επιστηµονικά δεδοµένα πουπροκύπτουν από τη µελέτη του, την παλαιογεωγρα-φική εξέλιξη του Αιγαίου, τα γεωλογικά µνηµεία καιτους γεωτόπους της Λέσβου. Οι φοιτητές γνώρισαν ταευρήµατα του Απολιθωµένου ∆άσους και τη σηµασίατους για την κατανόηση της γεω-ιστορικής εξέλιξηςτου Αιγαίου, κατά τη διάρκεια της περιήγησής τουςστους µόνιµους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου.Ακολούθησε περιήγηση και ενηµέρωση των φοιτη-τών στο Πάρκο Σιγρίου και το Πάρκο Απολιθωµένου∆άσους, όπου γνώρισαν στο φυσικό τους χώρο µονα-δικά ριζικά συστήµατα και ιστάµενους απολιθωµέ-νους κορµούς, ενώ παράλληλα ενηµερώθηκαν γιατις διαδικασίες ανασκαφής και συντήρησης των απο-λιθωµάτων. Οι φοιτητές µετά το πέρας της επίσκε-ψής τους δήλωσαν εντυπωσιασµένοι από τη γνωρι-µία τους µε το Απολιθωµένο ∆άσος, τη µελέτη καιανάδειξή του καθώς και των γεωλογικών µνηµείωντης Λέσβου.

Εκπαιδευτ ικές Επισκέψεις ΠανεπιστηµίωνΕκπαιδευτ ικές Επισκέψεις Πανεπιστηµίων

16

Φοιτητές από διάφορες ευρωπαϊκέςχώρες γνώρισαν το Απολιθωµένο ∆άσοςΛέσβου

Ενθουσιασµένοι από τη γνωριµία τους µε το Απολι-θωµένο ∆άσος Λέσβου δήλωσαν οι φοιτητές από

διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι πραγµατοποί-ησαν εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο ΦυσικήςΙστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου και τα υπαί-θρια πάρκα του Απολιθωµένου ∆άσους στις 8 Σεπτεµ-βρίου 2012. Την επίσκεψη οργάνωσε για όλους τουςφοιτητές που βρίσκονται µε υποτροφία Erasmus στηΛέσβο το γραφείο Εrasmus του Πανεπιστηµίου Αιγαί-ου. Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου∆άσους Λέσβου, οι φοιτητές επισκέφτηκαν αρχικάτους µόνιµους εκθεσιακούς του χώρους, ενηµερώ-θηκαν για τη µοναδικότητα του Απολιθωµένου∆άσους Λέσβου, γνώρισαν τα φυτικά και ζωικά απολι-θώµατα της Λέσβου ηλικίας 20 εκατοµµυρίων ετών,το φαινόµενο της ηφαιστειότητας, τα ορυκτά καιπετρώµατα της Λέσβου αλλά και την παλαιογεωγρα-φική εξέλιξη του Αιγαίου.

Ακολούθησε περιήγηση και ενηµέρωσή τους στοΠάρκο Σιγρίου, όπου γνώρισαν τα µοναδικά ριζικάσυστήµατα και τους εντυπωσιακούς ιστάµενους απο-λιθωµένους κορµούς δέντρων. Ιδιαίτερο ήταν το ενδιαφέρον που έδειξαν οι φοιτη-τές κατά τη διάρκεια συµµετοχής τους στην εκπαι-δευτική δραστηριότητα προσοµοίωσης καταστροφι-κών σεισµών από όλο τον κόσµο στη σεισµική τράπε-ζα του Μουσείου. Οι φοιτητές µε ενθουσιασµό βίω-σαν τους σεισµούς, ενηµερώθηκαν για την ανάγκηπρόληψης και προστασίας και εφάρµοσαν µε επιτυ-χία τα µέτρα πρόληψης και προστασίας. Η εκπαιδευτική επίσκεψη των φοιτητών συνεχίστηκεστο Πάρκο Απολιθωµένου ∆άσους όπου επισκέφτη-καν τους εντυπωσιακούς ιστάµενους και κατακείµε-νους απολιθωµένους κορµούς σεκόιας, τις προγονι-κές µορφές πεύκων και θαύµασαν τα µοναδικάευρήµατα των ανασκαφών.

Εθελοντ ισµός & Απολιθωµένο ∆άσοςΕθελοντ ισµός & Απολιθωµένο ∆άσος

18

Εθελοντικές δράσειςστο Απολιθωµένο ∆άσος Λέσβου

Οεθελοντισµός είναι µια από τις βασικότερεςδράσεις του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απο-

λιθωµένου ∆άσους Λέσβου από το 2002, ότανιδρύθηκε το Σωµατείο «Οι Φίλοι του Απολιθωµένου∆άσους», ενώ εθελοντικές δράσεις είχαν ουσια-στικά ξεκινήσει πριν από την ίδρυση του Μουσείου,το 1985, τη χρονιά κατά την οποία το Απολιθωµένο∆άσος ανακηρύχθηκε επίσηµα από το Ελληνικόκράτος «∆ιατηρητέο µνηµείο της Φύσης» και οικάτοικοι της Λέσβου, αντιλαµβανόµενοι της τερά-στιας σηµασίας του, άρχισαν να αγωνίζονται γιατην προστασία και την ανάδειξή του.Από τότε, κάθε χρόνο, το Μουσείο απευθύνει κάλε-σµα και προσφέρει µια µοναδική ευκαιρία σενέους από όλο τον κόσµο να ζήσουν την ιδιαίτερηχαρά της εθελοντικής προσφοράς εργασίας καιπαράλληλα να αποκτήσουν πολύτιµες γνώσεις καιεµπειρίες. Ως αποτέλεσµα, µεγάλος αριθµός εφή-βων και φοιτητών βοηθάει κάθε καλοκαίρι εθελο-ντικά το Μουσείο στο έργο του και την τεράστιαευθύνη της προστασίας και προβολής του Απολι-θωµένου ∆άσους, συµµετέχοντας ενεργά στιςδραστηριότητες του Απολιθωµένου ∆άσους.

Προγράµµατα εθελοντικής εργασίαςΗ χρονική περίοδος κατά την οποία είναι ενεργή ηδραστηριότητα του εθελοντισµού είναι από τονΙούλιο έως και τον Οκτώβριο κάθε έτους. Οι εθελο-ντές δραστηριοποιούνται στους χώρους του Μου-σείου στο Σίγρι, καθώς και στα υπαίθρια ΠάρκαΑπολιθωµένου ∆άσους στο Σίγρι, στη θέση«Μπαλή Αλώνια», στην Πλάκα και στη νησίδαΝησιώπη. Οι τοµείς προσφοράς εθελοντικής εργα-σίας περιλαµβάνουν:• Ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση του κοι-νού για το Απολιθωµένο ∆άσος αλλά και το σύγχρο-νο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, τόσο στοχώρο του Μουσείου όσο και στα υπαίθρια Πάρκα.• ∆ιενέργεια έρευνας µε ερωτηµατολόγιαστους επισκέπτες µε αντικείµενο την αναβάθµισητων ενεργειών ανάδειξης του µνηµείου, και τωνυπηρεσιών που προσφέρονται στους επισκέπτες.• Υλοποίηση προγραµµάτων περιβαλλοντι-κής εκπαίδευσης για τους µικρούς επισκέπτες,όπως το πρόγραµµα «Οι µικροί παλαιοντολόγοι»µε αντικείµενο την ανακάλυψη, τον καθαρισµό καιτην αναγνώριση φυτικών απολιθωµάτων και το

19


πρόγραµµα «Ηφαίστεια» µε αντικείµενο την ηφαι-στειότητα στο χώρο του Αιγαίου και τη συσχέτισήτης µε το Απολιθωµένο ∆άσος Λέσβου.• Εργασία καταγραφής των φυσικών πόρωνστα υπαίθρια Πάρκα αλλά και στην ευρύτερη προ-στατευόµενη περιοχή του Απολιθωµένου ∆άσους.Τα καταγραφόµενα στοιχεία αφορούν τόσο σε απο-λιθώµατα όσο και σε είδη σύγχρονης χλωρίδας καιπανίδας και ενδιαιτήµατα.• Εργασίες καθαρισµού και συντήρησηςφυτικών και ζωικών απολιθωµάτων.Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2012, συνο-λικά επτά νέοι είχαν την ευκαιρία να ζήσουν τηνεµπειρία της προσφοράς εθελοντικής εργασίαςγια το Απολιθωµένο ∆άσος. Οι νέοι, κυρίως φοιτη-τές και απόφοιτοι γεω-περιβαλλοντικών σχολών,συµµετείχαν ενεργά και προσέφεραν πολύτιµηβοήθεια στις εργασίες ανασκαφών και συντήρησηςστο νέο επισκέψιµο πάρκο στη νησίδα Νησιώπη,στις επιστηµονικές ενηµερώσεις των επισκεπτώντου Μουσείου, στην υλοποίηση εκπαιδευτικώνπρογραµµάτων και στην έρευνα των εντυπώσεωντων επισκεπτών µέσω ερωτηµατολογίων. Εµείςαπό µέρους µας ελπίζουµε και ευχόµαστε οι γνώ-σεις και οι εµπειρίες που αποκόµισαν να τους βοη-θήσουν στη µετέπειτα εκπαιδευτική τους πορείακαι εργασιακή σταδιοδροµία, αλλά και στην εξέλι-ξή τους ως ατόµων ευαισθητοποιηµένων για τηνπροστασία και την αειφόρο χρήση της φυσικήςκληρονοµιάς του πλανήτη µας!


20

Οµάδες Ανιχνευτών από όλη την Ελλάδα επισκέ-φτηκαν και το φετινό καλοκαίρι την προστατευό-

µενη περιοχή του Απολιθωµένου ∆άσους και συµµε-τείχαν σε εθελοντικές εργασίες. Η επίσκεψή τουςπραγµατοποιήθηκε στα πλαίσια της Μεγάλης ∆ρά-σης Ανιχνευτών, της µεγάλης καλοκαιρινής τουςκατασκήνωσης, η οποία αποτελεί το επισφράγισµαστην παιδαγωγική σηµασία του προσκοπικού τουςπρογράµµατος.

Προσκοπικά συστήµατα Πάτρας και Μυτιλήνης

Στις 4 και 5 Αυγούστου, οµάδα 35 Ανιχνευτών του 2ου

Συστήµατος Προσκόπων Πάτρας και του 2ου Συστήµα-τος Προσκόπων Μυτιλήνης επισκέφτηκαν το ΠάρκοΑπολιθωµένου ∆άσους Πλάκας Σιγρίου και το Μου-σείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσουςΛέσβου. Οι Ανιχνευτές περιηγήθηκαν αρχικά στα δύοτµήµατα του Πάρκου Πλάκας και γνώρισαν τους απο-λιθωµένους κορµούς των δέντρων και τα ριζικά

συστήµατα 20 εκατοµµυρίων ετών. Ιδιαίτερα εντυ-πωσιάστηκαν από το γιγαντιαίο κορµό του δέντρουτης κανέλλας, περιµέτρου 13,7 µέτρων, καθώς καιτον κατακείµενο κορµό µήκους 14 µέτρων στηνπαράκτια ζώνη του Πάρκου. Το πρόγραµµα των εθε-λοντικών εργασιών τούς περιελάµβανε στη συνέχειακαθαρισµό απολιθωµατοφόρων θέσεων και συντή-ρηση ιστάµενων και κατακείµενων απολιθωµένωνκορµών και ριζικών συστηµάτων.

Οµάδες Ανιχνευτών συµµετέχουν σε εθελοντικές δράσεις

Συστήµατα Προσκόπων στοΑπολιθωµένο ∆άσος Λέσβου

21


Οι Ανιχνευτές, κατά την επίσκεψή τους στο Μουσείο,ενηµερώθηκαν για τη δηµιουργία του Απολιθωµένου∆άσους και περιηγήθηκαν στους µόνιµους εκθεσια-κούς χώρους, όπου γνώρισαν τα ευρήµατα απολιθω-µένων φυτών της Λέσβου και την παλαιογεωγραφικήεξέλιξη του Αιγαίου. Ιδιαίτερα ενθουσιάστηκαν µε τηδραστηριότητα προσοµοίωσης σεισµών στη σεισµικήτράπεζα του Μουσείου, όπου ενηµερώθηκαν για ταµέτρα πρόληψης και προστασίας και βιώσαν το µεγά-λο σεισµό της Ιαπωνίας και µεγάλους καταστροφι-κούς σεισµούς από όλο τον κόσµο.

Προσκοπικά συστήµατα Βριλησσίων, Περισσού, Ψυχικού Παιανίας και Χαλανδρίου

Ανιχνευτές των Συστηµάτων Βριλησσίων, Περισσού,Ψυχικού Παιανίας και Χαλανδρίου συµµετείχαν σεεθελοντικές εργασίες στο Πάρκο Απολιθωµένου∆άσους Πλάκας Σιγρίου στις 5 και 6 Αυγούστου. Κατάτην επίσκεψής τους στο Πάρκο Πλάκας ενηµερώθη-καν για τη σηµασία των εργασιών καθαρισµού καισυντήρησης των απολιθωµάτων, ενώ παράλληλα γνώ-ρισαν τη µεθοδολογία µηχανικού καθαρισµού τωναπολιθωµάτων. Στην συνέχεια, συµµετείχαν σε εργα-σίες καθαρισµού και συντήρησης απολιθωµάτων.Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών καθαρισµού καισυντήρησης απολιθωµάτων, οι Ανιχνευτές επισκέφτη-καν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου∆άσους Λέσβου, όπου περιηγήθηκαν στους µόνιµουςεκθεσιακούς χώρους και τις περιοδικές εκθέσεις του.Μετά το τέλος της επίσκεψής τους στο Απολιθωµένο

∆άσος όλες οι οµάδες Ανιχνευτών, πλήρως ικανοποιη-µένοι από τις εργασίες τους, δήλωσαν ότι η συµµετο-χή τους σε εργασίες προστασίας ενός φυσικού µνη-µείου, όπως το Απολιθωµένο ∆άσος, ήταν µια µοναδι-κή εµπειρία και υποσχέθηκαν να το επισκεφτούν ξανάσύντοµα.


22

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η φετινή Ειδική∆οκιµασία ανάδειξης «Προσκόπων Έθνους»,

πανελλαδική δράση του Σώµατος Ελλήνων Προσκό-πων, που ξεκίνησε τις εργασίες της στη Λέσβο τοπρωί της Πέµπτης 6 Σεπτεµβρίου και ολοκληρώθη-κε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Σίγρι το Σάβ-βατο 8 και την Κυριακή 9 Σεπτεµβρίου 2012.Στη διαδικασία συµµετείχαν 35 Ανιχνευτές Πρόσκο-ποι, αγόρια και κορίτσια ηλικίας 17 – 18 ετών, οιοποίοι ολοκλήρωσαν έτσι την εκπαίδευσή τους ωςανήλικα µέλη της Προσκοπικής Κίνησης. Στόχοςτους ήταν να δείξουν ότι είναι «πρωταθλητές» στοπροσκοπικό πνεύµα, στην κοινωνική προσφορά, στοήθος, στις γνώσεις, στη δράση, στη συνέπεια, στηνευποιία και στο ευ αγωνίζεσθαι. Και να «κερδί-

σουν» την επιβράβευση των διακριτικών του «Προ-σκόπου του Έθνους», ενός µαντηλιού µε το µαίαν-δρο και ενός ειδικού σήµατος µε το θυρεό τηςΕλληνικής ∆ηµοκρατίας, που τους απονέµονται απότον Πρόεδρο της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας ή τονΥπουργό Παιδείας σε ειδική τελετή. Ας σηµειωθείότι ο θεσµός του «Προσκόπου του Έθνους» καθιε-ρώθηκε από τα πρώτα χρόνια της υπερεκατονταε-τούς Προσκοπικής Κίνησης και από τότε περιβλήθη-κε µε πολλή µυθολογία και αρκετά βαρύ συµβολι-σµό. Ανάλογη είναι και η άποψη που υπάρχει σήµε-ρα ανάµεσα στα µέλη του Σώµατος Ελλήνων Προ-σκόπων.Οι υποψήφιοι Πρόσκοποι του Έθνους έφθασαν στηΜυτιλήνη µαζί µε βαθµοφόρους της Κίνησης το

Πανελλαδική διαδικασία ανάδειξης Προσκόπων Έθνους 2012 στη Λέσβο

Αναµνηστική φωτογραφία υποψηφίων

Προσκόπων Έθνους στο Σίγρι

Οι υποψήφιοι Πρόσκοποι Έθνους γνώρισαντο Απολιθωµένο ∆άσος Λέσβου

23


πρωί της Πέµπτης. Μετά την εγκατάσταση τους στοδηµοτικό άλσος «Τσαµάκια», προσέφεραν εθελο-ντική εργασία σε έργα της Κ΄ Εφορείας Προϊστορι-κών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και της 14ης Εφο-ρείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Από το πρωί τηςΠαρασκευής και µέχρι το µεσηµέρι του Σαββάτου,στην περιοχή του ορεινού όγκου του Ολύµπου, οιυποψήφιοι Πρόσκοποι του Έθνους έδειξαν, χωρι-σµένοι σε Οµίλους των τριών ατόµων, ότι µπορούννα ζήσουν και να κινηθούν µόνοι τους µε πλήρηασφάλεια στη φύση. Την ίδια ώρα, µε ∆ιοικητικόΚέντρο της όλης δράσης το Περιβαλλοντικό, Εκπαι-δευτικό Προσκοπικό Κέντρο Ασωµάτου, είχε απλω-θεί ένα δίκτυο ασφαλείας γύρω από τους διαγωνιζό-µενους. Ήταν η ώρα της επαφής µε την ιστορία τηςφύσης.Το Σάββατο 8 Σεπτεµβρίου 2012 έφθασαν στο ΣίγριΑνιχνευτές. Έµειναν στο Πάρκο Σιγρίου του Μουσεί-ου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβουκαι ξεναγήθηκαν στο Μουσείο και στη φυσική ιστο-ρία 20 εκατοµµυρίων ετών από το ∆ιευθυντή τουΜουσείου, Αναπληρωτή Καθηγητή του Πανεπιστηµί-ου Αιγαίου Νίκο Ζούρο, και τους συνεργάτες του καιέζησαν τη µοναδική φθινοπωρινή φύση του Σιγρίουκαι τις οµορφιές του. Το πρωί της Κυριακής, κι αµέ-

σως µετά τη συµµετοχή στη θεία λειτουργία στηνεκκλησία της Αγίας Τριάδας στο γραφικό ψαροχώρικαι την ενηµερωτική επίσκεψη στην κανονιοφόροτου Πολεµικού Ναυτικού στο λιµάνι του Σιγρίου,ολόκληρη η αποστολή επέστρεψε στη Μυτιλήνη.Στις 6 το απόγευµα, µε το πλοίο της ΝΕΛ να αποχω-ρεί από το λιµάνι της Μυτιλήνης, έπεσαν οι τίτλοιτέλους στη διοργάνωση της διαδικασίας ανάδειξηςτων Προσκόπων του Έθνους 2012, µια διαδικασίαπου συνέβαλλε στην ουσιαστική αναβάθµιση τουθεσµού.

Υποψήφιοι Πρόσκοποι Έθνους παρουσιάζουν τις δράσεις τους στο Μουσείο Φυσικής

Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου

Ξενάγηση των υποψήφιων Προσκόπων Έθνους

στους χώρους του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας

Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου

Μακέτα σύγκλ ισης λ ιθοσφαιρικών πλακών στο Αιγαίο, Α ίθουσα Αιγαίου,Μακέτα σύγκλ ισης λ ιθοσφαιρικών πλακών στο Αιγαίο, Α ίθουσα Αιγαίου,Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου ∆άσους Λέσβου

Σεκόϊα - Τεύχος 27

Documents

Transcript of Σεκόϊα - Τεύχος 27