Πύλη Ανάπυξης 23

ΕΝΘΕΤΟ>ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΥΛΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

10 14 353ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΞεκολλήστεΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔήμοςΚαμβουνίων

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Λιγνιτική βιομηχανία και τοπική κοινωνία

ΑΠΟΨΕΙΣ

Δημόσιο χρέοςΚαι ανάπτυξηΤης υπαίθρου

8ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΑντινομάρχηςΓιάννης Σόκουτης

χρόνια πύλη ανάπτυξης

20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2010

2 ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Επιτήρηση η τελευταία ευκαιρία >4

Αγροτικόςαστέρας >6

ΑΡΘΡΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

>39

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΓιάννηςΣόκουτης >8

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Ορθές πρακτικές βιώσιμης συνερ-γασίας λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας >14

ΜάρμαραΤρανοβάλτου >25

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Αιολική ενέργεια >36

Αέρια Ρύπανση >38

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Ι.Π.Α.Δ.Μ.Π. Χαρίση 36 50100 ΚοζάνηΤηλ.: 2461026622Fax: 2461026625e-mail: [email protected]ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Βίκας Κωνσταντίνος[email protected]ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣΒίκας Κωνσταντίνος[email protected] & ART DIRECTORΟσταδάκης Αλέξανδρος[email protected]ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗΚαραγιάννης Γιώργος[email protected]ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΦΙΛΙΠΠΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.

Θα παλαβώσουμε με τις άδεις λέ-ξεις που τεντώ-νουν το σχοινί όταν αυτές ρί-χνονται σαν χει-

ροβομβίδες επιθετικές στον κενό λό-γου της ΑΓΑΠΗΣ.

Σε διάλογο με ιερέα, και μάλιστα Α΄ τάξεως που σημαίνει ότι έχει πτυχίο Θεολογικής σχολής ακούστηκε: - Όλοι έχετε άποψη. - Ποιοι είστε εσείς που έχετε άποψη. -Ο κληρικός δεν είναι υπηρέτης του ναού και του ποιμνίου είναι λειτουργός. - Ξέρεις πόσο βαρύ είναι το ράσο; – Ποιος νομοθετεί ο Θε-ός ή ο άνθρωπος;

Άκου Παπά λοιπόν τι είναι κληρι-κός. Ο Άγιος Ιερώνυμος που είχε βα-θιά την αίσθηση και του μεγαλείου της Ιεροσύνης λέει ότι ο κληρικός είναι υπηρέτης της Εκκλησίας του Χριστού. Ονομάσθηκε δε κληρικός για να μπο-ρεί κάθε στιγμή να ψάλλει το προφη-τικό: «Ο Κύριος μερίς της κληρονομίας μου» να το ψάλλει με λόγια και έργα και να ανήκει ολοκληρωτικά στον Κύ-ριο. Κληρικός = γυμνός που ακολου-θεί τον Γυμνό Εσταυρωμένο. Ο κληρι-κός λέγει ο Άγιος Ιερώνυμος πρέπει να είναι γυμνός απ’ όλα τα ελαττώματα και τα πάθη, γυμνός από ιδιοτελή ελα-τήρια, γυμνός από τις κοσμικές ανά-γκες. Έναν τέτοιον κληρικό ποιος αλή-θεια δεν θα τον σεβαστεί; Ο κληρικός πρέπει κάθε στιγμή της ζωής του να λέγει το Παύλειο εκείνο: «ζω ουκέτι

εγώ, ζη δ’ εν εμοί Χριστός». Και εάν μέχρι σήμερα δεν γνωρίζεις, σε πα-ρακαλώ να μελετήσεις τα ουσιαστι-κά προσόντα της Ιεροσύνης, όπως τα απαριθμεί ο Απόστολος Παύλος στις Ποιμαντορικές του Επιστολές και τα ερμηνεύει άριστα ο Ιερός Χρυσόστο-μος εις τις αθάνατες περί Ιεροσύνης ομιλίες του.

Ο λαός Παπά μου που εσείς απο-κλείετε από κάθε ενεργεία σας είναι αυτός που προσφέρει στην Εκκλησία ποσά ιλιγγιώδη. Ο λαός που παρά την φτώχια του έκτισε και κτίζει μεγαλο-πρεπείς Ναούς που στολίζουν χωριά και πόλεις, μάθε ότι πρέπει να έχει άποψη και λόγο. Αυτός ο ίδιος ο λα-ός στρώνει περίφημους τάπητες και κρεμά πολυκάντηλα και πολυέλαιους στους Ναούς του. Αυτός ο λαός καλεί-ται από άμβωνα να πληρώσει και πά-ντα πληρώνει εισφορές στην ενορία για την συντήρηση του Ναού και την πληρωμή του νεωκόρου και του ψάλ-τη και άλλα τόσα. Αυτός λοιπόν ο λαός Παπά μου θα έχει καθήκοντα και μόνο καθήκοντα; Δικαιώματα; Μηδέν. Πρέ-πει όμως να γνωρίζεις ότι όποιος έχει καθήκοντα έχει και δικαιώματα. Για απάντησε μου, γνωρίζει ο λαός πως διατίθεται το εκκλησιαστικό χρήμα; Απάντησε μου ποιο επίσημο εκκλη-σιαστικό δελτίο και πότε ενημερώνει τον λαό για τα έσοδα και έξοδα των Ιερών Ναών; Μήπως επικρατεί σκό-τος βαθύ; Ο λαός λοιπόν για να κλεί-νουμε πληρώνει διάφορα ποσά, αλλά

δεν έχει δικαίωμα να ρωτήσει που και πως διατίθενται. Κατάλαβες παπά μου για πρέπει να έχουμε άποψη και λόγο;

Άκου λοιπόν Παπά μου για το πό-σο βαρύ είναι το ράσο σου. Κατάλαβα πολύ καλά τι εννοείς και πως αισθά-νεσαι. Υπέρ πάντα η πειθαρχία εν τη Εκκλησία! Πειθαρχώ = υπακούω δια τον Κύριο. Αυτό είναι το καθήκον μου και το καθήκον κάθε πιστού. Αλλά και το καθήκον του κάθε Ιερέα είναι να αγρυπνά για κάθε ψυχή, «ως λόγον αποδώσοντες». Άκου λοιπόν τη βάση της Εκκλησιαστικής πειθαρχίας κατά τον Άγιο και θεοφόρο Ιγνάτιο, επίσκο-πο Αντιοχείας: «Μηδέν άνευ γνώμης σου γινέσθω, μηδέ συ άνευ Θεού τι πράσσε».

Και τελειώνω παπά μου με τον νό-μο. Η εκκλησία δεν κινδυνεύει από κανέναν ανθρώπινο νόμο γιατί η ηθι-κή της διδασκαλίας και η Ιερά Παρά-δοσης σταματά στους θεόπνευστους λόγους τις γραφής.

Άκου λοιπόν τι λέει η γραφή για τις παραπάνω περιπτώσεις: «πειθαρ-χείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» και «εάν ημείς ή άγγελος εξ ουρα-νού ευαγγελίζηται υμίν παρ’ ο ευηγ-γελισάμεθα υμίν, ανάθεμα έστω, ως προειρήκαμεν και άρτι πάλιν λέγω, εί τις υμάς ευαγγελίζεται παρ’ ο πα-ρελάβετε, ανάθεμα έστω» (Πραξ. 5, 29, Γαλ. 1, 8-9) Για να μην ακουστεί φωνή «Μαράν-Αθά». Κατάλαβες Πα-πά μου λίγο ευσέβεια και ταπείνωση δεν βλάπτει.

Άκου λοιπόν Παπά μου

editorial

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝΟΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΑΟΥΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣΚΑΡΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΧΡΗΣΤΟΣΤΡΑΝΤΗΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΚΑΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΑντινομάρχης

Γιάννης Σόκουτης

Γράφει ο Κώστας Βίκας

3ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010

Οι οικονομικές δια-πιστώσεις (τα χά-λια της οικονομί-ας) κυκλοφορούν ΠΑΝΤΟΥ, κατακλύ-

ζοντας την καθημερινότητα. Βέβαια εντοπίζεται άμεσα η «αισχροκέρ-δεια» των ξένων οικονομικών ομί-λων, στη μανία για το χρήμα.

Η διαπίστωση ότι η εκτίναξη του spread των ελληνικών ομολό-γων στο 7,2% τεκμηριώνει ότι η Ελ-ληνική Οικονομία περπατά σε τεντω-μένο σχοινί. Φταίνε οι οικονομικοί

όμιλοι του εξωτερικού όταν την Πέ-μπτη 28/01/10 η μονάδα βάσης του spread ήταν 405; Την Παρασκευή 29/01/10 υποχώρησε σε 380 μονά-δες βάσης. Εδώ λοιπόν για την Ιστο-ρία θα αναφέρω ότι στα πορτογαλικά ομόλογα το spread με γερμανικούς τίτλους ήταν κοντά στις 120 μονά-δες, ενώ σε Ισπανία και Ιταλία δια-μορφώθηκαν σε 95 και 90 μονάδες αντίστοιχα. Δεν ξέρω αργότερα μπο-ρεί να γίνει και σ’ αυτούς επίθεση. Αυτό θα το αποφασίσουν οι έμποροι του χρήματος και των συνειδήσεων.

Φτάσαμε σε σημείο λόγω της ατολμίας των πρώτων 100 ημερών να εκτινάξουμε το κόστος του χρή-ματος σε «τσουχτερό» και απαγο-ρευτικό δανεισμό για τις επιχειρή-σεις και φυσικά για το ίδιο το κράτος.

Σήμερα καμιά Ελληνική επιχεί-ρηση δεν μπορεί να δανειστεί στην πενταετία με σταθερό επιτόκιο χα-μηλότερο αυτού που δανείστηκε το Ελληνικό Δημόσιο.

Τα νούμερα με παρασύρουν αλ-λά είναι ακαταμάχητα τεκμήρια που επαληθεύουν την ατολμία της κυ-βέρνησης να πάρει μέτρα. Και όλα αυτά μέχρι τώρα για το «πολιτικό κό-στος». Δεν κατάλαβαν ότι όταν το κα-ράβι βουλιάζει ο Καπετάνιος παίρνει ΑΜΕΣΑ μέτρα για να το σώσει. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει πρωτοβου-λία για την οικονομία που να ευχα-ριστεί και να ικανοποιεί όλους. Έτσι παγιδεύονται και καθηλώνονται στο τέλμα της συντήρησης και αφήνουν

άλυτα τα ποιο βασανιστικά για την κοινωνία προβλήματα.

Με μία πρώτη ματιά βλέπουμε ότι η σημερινή οικονομική κατάστα-ση μας θυμίζει τον περσινό χειμώ-να. Πέρσι οι χορηγήσεις των τραπε-ζών είχαν παγώσει. Κάτι αντίστοιχο λοιπόν θα συμβεί και φέτος καθώς οι οικονομικά εμπλεκόμενοι όπως είναι οι τραπεζίτες και οι επιχειρη-ματίες θα ποντάρουν στην ομαλο-ποίηση του κόστους του χρήματος εφόσον εγκριθεί το πρόγραμμα στα-θερότητας και ανάπτυξης και φανεί ότι ο προϋπολογισμός δεν έχει απο-κλίσεις. Αυτή την στιγμή που γράφο-νται αυτές οι γραμμές οι τραπεζίτες μιλούν για βραχυπρόθεσμα δάνεια και για τα μεσοπρόθεσμα συστήνουν κυμαινόμενο επιτόκιο. Με αυτά τα λίγα και περιληπτικά που περιγρά-φω καταλαβαίνουμε ότι για τις μι-κρομεσαίες επιχειρήσεις τα επιτό-κια δανεισμού θα φτάσουν στο 8 με 9%. Κόστος φυσικά απαγορευτικό για τις περισσότερες μικρές και με-σαίες επιχειρήσεις. Προσδιορίζω την οικονομική συναλλαγή στις τράπε-ζες και στις επιχειρήσεις γιατί είναι το δέσιμο με μέγγενη στο απόλυτο και συνεχές σημερινό οικονομικό πρόβλημα. Μοιάζει βασανιστικό το πρόβλημα για την κοινωνία. Και όλα αυτά γιατί άτολμα «επιφανή» στελέ-χη φοβούνται να πάρουν αποφάσεις. Μέχρι και ο αρχηγός της αξιωματι-κής αντιπολίτευσης φώναξε κραυ-γάζοντας ΞΕΚΟΛΛΗΣΤΕ.

Αρχίζει πλέον το έργο να μοιά-ζει «μία από τα ίδια». Το κομματικό μαγαζί και η εξουσιολαγνεία έχει (για τους επαγγελματίες τις πολιτι-κής προτεραιότητας) τίτλο στο έργο που παίζεται : «ΣΟΥΝΤΑ», «ΜΑΖΕΨ-ΤΕ», «ΠΑΡΕΤΕ», «ΦΕΡΤΕ», «ΔΩΣΤΕ», «ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ», «ΠΑΜΕ». Εγώ βάζω τον τίτλο «ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ». Ο πρω-θυπουργός είτε από το Νταβός, εί-τε από την Βουλή των Ελλήνων, είτε με έκτακτο διάγγελμα μας λέει «Δεν πάει άλλο».

Απ’ την άλλη σε καθημερινή βά-ση ακούμε και διαβάζουμε από τα ΜΜΕ για εκατομμύρια Ευρώ που άγονται και φέρονται λες και είναι δραχμές. Έτσι και ο ποιο εύπιστος πολίτης διερωτάται αν έχουν νόημα οι εξαγγελίες. Η αποτυχία τεκμαίρε-τε αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα με συνέπεια και τόλμη.

Ο υπουργός Οικονομικών μόλις σήμερα 2/2/10 μιλώντας στο συνέ-δριο του Economist για την οικονο-μική κρίση είπε: «Το έλλειμμα αξι-οπιστίας εξίσου σημαντικό με το

δημοσιονομικό». Βέβαια έτσι είναι γιατί καθημερινά η ειδησεογραφία μας δίδει την εικόνα της Κυβέρνησης και του Κράτους ότι στελεχώνεται από ανθρώπους δυσεξήγητης ανι-κανότητας και φανερά απροετοίμα-στους.

(Τίμια και ρεαλιστικά) Ο Πρω-θυπουργός κάλεσε να μας κυβερνή-σουν τα βιογραφικά και κυρίως τα πανεπιστημιακά. Δηλαδή συμπολί-τες μας που μελέτησαν την θεωρία για την θεωρία και είπαν τις λέξεις για τις λέξεις μέσα στην ασφάλεια των αμφιθεάτρων (χωρίς αντίλογο) ΚΑΙ χωρίς φυσικά να έχουν ρισκά-ρει στην ζωή τους ούτε μία δραχμή από την τσέπη τους και χωρίς φυσικά πολιτικό κόστος. Αυτό θα το πάρουν άλλοι. Οι τομές λοιπόν που πρέπει να τολμήσουν τα βιογραφικά προϋ-ποθέτουν πολιτική πρόταση και όχι

αντιγραφή της θεωρίας και συντή-ρηση μοντέλων. Για παράδειγμα, τα βιβλία μιλούν για τα spread αλλά δεν μιλούν για το συναρμολόγημα της ψυχοσυνθετικής και πολυσυλλεκτι-κής αμεσότητας του Κεφαλαίου. Πως άλλωστε. Τώρα πως θα πάρουν πολι-τικές αποφάσεις αυτοί που στην ζωή τους δεν αποφάσισαν ποτέ με ρίσκο. Θα δούμε. Άλλωστε για την τσέπη μας θα αποφασίσουν γιατί και λάθος να κάνουν ούτε την πανεπιστημια-κή έδρα θα χάσουν, ούτε τον μισθό τους θα χάσουν, ούτε την χρηματο-δοτούμενη έρευνα θα χάσουν. Βλέ-πετε την ασφάλεια του «ασύλου».

Το αδιέξοδο είναι ασφυκτικό. Εναλλακτικές λύσεις πάντα υπάρ-χουν. Μόλις τώρα άκουγα την υπουρ-γό της Παιδείας στο δελτίο ειδήσεων του Alter με γλώσσα που ελαφρώς έτρεμε να προσπαθεί να «αφορίσει» πιθανό ξεσήκωμα του Ελληνικού λα-ού για τα αυστηρά οικονομικά μέτρα. Λες και η Αννούλα μας πάει σε γάμο ή σε βαφτίσια. «Πόλεμος» γίνεται Άν-να, «πόλεμος» σύγχρονος για να σω-θεί η Ελλάδα, δεν το περίμενες; Πριν πάρετε την εξουσία είπατε – είπατε – είπατε, τόσα ασπόνδυλα συναρμο-λογήματα όπως: ΠΑΡΤΕ ΜΕΤΡΑ – ΘΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΜΕΤΡΑ – ΘΑ ΠΑΡΟΥΝ ΜΕ-ΤΡΑ – στις πολύχρωμες και φαντα-χτερές προγραμματικές ιδεολογίες. Που διαφέρουν μεταξύ της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ;

Ακούστε λοιπόν τη μας είπε ο μπάρμπα Γιάννης σε ένα καφενείο στα Σέρβια: -Αϊ φουκαράδες, αν δεν μας είχε βάλει ο Σημίτης στην ΟΝΕ, τώρα θα ξεπουλούσαμε ακόμα και τα βρακιά μας. Το λάθος των ευρω-παίων είναι ότι μας πίστεψαν. Τώρα τραβάνε τις …..τρίχες από τα μαλ-λιά τους. Τι να κάνουν όμως ό ένας από τα συνεταιράκια βγήκε άσωτος. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Μας το λένε ευγενικά μας το λένε αυστη-ρά τι θα κάνουν στο τέλος θέλουν δεν θέλουν θα σφάζουν τον μόσχο το σιτευτό(αυτό ελπίζουμε τουλάχι-στον). Καταλάβατε γιατί οι πολιτικοί έμφοβοι πειθαρχούν στα κελεύσμα-τα και στις επιθυμίες του «ξένου πα-ράγοντα». Μπορούν να κάνουν και διαφορετικά.

Βρίσκω πως είναι θλιβερό και βαρύ, έγραφε ο Σεφέρης καθώς προ-χωρούν τα χρόνια, να καταλήξω στο συμπέρασμα πως δεν έχουμε προ-κόψει ούτε μία γραμμή σ’ αυτά τα ζητήματα. Και όταν ένας τόπος δεν δείχνει προκοπή μέσα σε σαράντα χρόνια, αυτό σημαίνει πως πέφτει κατακόρυφα.

Ξεκολλήστε…

Ο Πρωθυπουρ-γός κάλεσε να μας κυβερνήσουν τα βιογραφικά και κυρίως τα πανε-πιστημιακά. Δη-λαδή συμπολίτες μας που μελέτη-σαν την θεωρία για την θεωρία και είπαν τις λέξεις για τις λέξεις μέ-σα στην ασφάλεια των αμφιθεάτρων (χωρίς αντίλογο) ΚΑΙ χωρίς φυσικά να έχουν ρισκάρει στην ζωή τους ού-τε μία δραχμή από την τσέπη τους και χωρίς φυσικά πολιτικό κόστος.

Του ΚΩΣΤΑ ΒΙΚΑΕκδότη Πύλης Ανάπτυξης

επικαιρότητα


Οι εξαγγελίες του πρω-θυπουργού για την οικονομία είχαν ένα και μόνο στόχο: να

πειστούν οι διεθνείς αγορές να μειώσουν το σημερινό υπέρογκο κόστος δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου.

Χωρίς να παραγνωρίζουμε τη σημασία και τον επείγοντα χαρα-κτήρα του στόχου αυτού, οι Οικολό-γοι Πράσινοι επισημαίνουμε ότι το πρόβλημα ΔΕΝ είναι μόνο δημοσι-ονομικό: πρόκειται για την ολοκλη-ρωτική κατάρρευση του μοντέλου της τελευταίας 15ετίας, που ήθελε την ελληνική οικονομία να στηρί-ζεται στην αέναη διόγκωση της ιδι-ωτικής κατανάλωσης.

Τα τωρινά μέτρα λιτότητας επιταχύνουν την κατάρρευση μι-ας οικονομίας με ημερομηνία λή-ξης, και θα οδηγήσουν σύντομα σε εκτεταμένα προβλήματα ανεργίας, κοινωνικής συνοχής και νέας δημο-σιονομικής κρίσης, αν δε χαραχθεί επειγόντως μια άλλη πορεία της οι-κονομίας και δεν καταρτιστεί πα-ράλληλα ένα ισχυρό σχέδιο κοινω-νικής προστασίας.

Για τα θέματα αυτά, όμως, ο πρωθυπουργός δεν είχε δυστυχώς τίποτα να παρουσιάσει. • Οι φορολογικές εξαγγελίες αφο-ρούν κυρίως αυτονόητες ανάγκες, όπως το «κλείσιμο των παραθύ-ρων της φοροαποφυγής». Τα ανώ-τερα εισοδήματα προστατεύονται από την υψηλή φορολόγηση χάρη στη διατήρηση των ελαφρύνσεων Αλογοσκούφη, ενώ η κυβέρνηση αδυνατεί να δει τη φορολογία ως εργαλείο για ενθάρρυνση ή απο-θάρρυνση δραστηριοτήτων ανάλο-γα με τις επιπτώσεις τους στο περι-βάλλον και την κοινωνία. • Η αυξημένη φορολογία στα καύ-σιμα έρχεται χωρίς αντίστοιχες εξαγγελίες για αναβάθμιση της δη-μόσιας συγκοινωνίας ή προγράμμα-τα μονώσεων στα κτήρια. Η αυξη-μένη φορολογία στα καύσιμα είναι για μας αποδεκτή, μόνο ως μέρος μιας ευρύτερης πολιτικής για προώ-θηση εναλλακτικών λύσεων. • Οι περικοπές στο ασφαλιστικό παραγνωρίζουν ότι τα αποθεματι-κά των ασφαλιστικών ταμείων, που παροχετεύθηκαν στην άγρια ανά-

πτυξη της περιόδου πριν τα ευρω-παϊκά ταμεία, αποτελούν άτυπο δη-μόσιο χρέος προς την κοινωνία που δε μπορεί να παραγράφεται για χά-ρη των υπόλοιπων δανειστών του κράτους. Πέρα από την απόδοση πολιτικών ευθυνών σε όσους οδήγησαν τη χώρα μας στη χειρότερη μεταπο-λεμική κρίση της, είναι επείγον να ανοίξει ένας ευρύτερος διάλογος για ταυτόχρονη έξοδο από τη δημο-σιονομική, οικονομική, περιβαλλο-ντική και κοινωνική κρίση: • Με ενεργοποίηση της ευρωπα-ϊκής αλληλεγγύης και προώθηση διεθνών πρωτοβουλιών για ένα Πράσινο New Deal. Οι σημερινοί κανόνες οδηγούν στην τυφλή στή-ριξη ενός «ισχυρού ευρώ» που στε-ρεί από την Ευρώπη εκατομμύρια θέσεις εργασίας. • Με επείγουσα τόνωση της πραγ-ματικής οικονομίας, ιδιαίτερα σε τομείς κρίσιμους για μια πράσινη στροφή: ως πρώτο βήμα οι εναπο-μένουσες κρατικές τράπεζες θα μπορούσαν να αντλήσουν κεφά-λαια από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμ-μα Ρευστότητας για να χρηματο-δοτήσουν με συμβολικά επιτόκια επενδύσεις νοικοκυριών για ηλια-κές στέγες ή μονώσεις κτιρίων. • Με διερεύνηση της έκδοσης «λα-ϊκών ομολόγων» για απλούς αποτα-μιευτές με επιτόκια υψηλότερα από αυτά των τραπεζικών καταθέσεων, χαμηλότερα όμως από εκείνα των διεθνών αγορών. • Με συνολικότερη φορολογική μεταρρύθμιση, προσανατολισμέ-νη στη στήριξη της πραγματικής οι-κονομίας και τη μείωση της ανεργί-ας, αλλά και την ενθάρρυνση μιας οικονομίας συμφιλιωμένης με την προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή.

Θέλουμε να επισημάνουμε τον απαράδεκτο αποκλεισμό των Οικο-λόγων Πράσινων από την πρόσκλη-ση του πρωθυπουργού για ενημέ-ρωση των κομμάτων. Δε φτάνει που ο εκλογικός νόμος «έκλεψε» 7 βουλευτές από τους Οικολόγους Πράσινους, η κυβέρνηση δεν αντι-μετωπίζει ως όφειλε τους Οικολό-γους Πράσινους ως κοινοβουλευτι-κό κόμμα, παρά τη συμμετοχή τους στο ευρωκοινοβούλιο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλλε στην Ελλά-δα, με την σημερινή της απόφαση, την

υποχρέωση εξυγίανσης των δη-μοσιονομικών της και υλοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών στη λει-τουργία του κράτους και της οι-κονομίας.

Με την απόφαση αυτή το πο-λιτικό σύστημα της χώρας εξανα-

γκάζεται να συναινέσει στην υλο-ποίηση μέτρων που ούτε καν θα συζήταγε στο παρελθόν. Η ανα-γκαστική αυτή συναίνεση, ιδίως μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημο-κρατίας, αποτελεί ταυτόχρονα και ομολογία της ευθύνης των κομ-μάτων αυτών για την χρεοκοπία της χώρας.

Πιο συγκεκριμένα, η σημε-ρινή απόφαση επισημαίνει ότι η Ελληνική οικονομία χαρακτη-ρίζεται από την δημοσιονομική της κρίση σε συνδυασμό με ευ-ρύτερες μακροοικονομικές ανι-σορροπίες που οφείλονται σε βαθιά διαρθρωτικά προβλήματα. Για τον λόγο αυτό, συμπεραίνει η έκθεση, απαιτείται συνδυασμός μέτρων δημοσιονομικής πειθαρ-χίας με δέσμη ευρύτερων μεταρ-ρυθμίσεων που θα αποσκοπούν στην αύξηση της αποτελεσματι-κότητας της δημόσιας διοίκησης, στην μεταρρύθμιση του συστή-ματος συντάξεων και υγειονομι-κής περίθαλψης, στην βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς ερ-γασίας, στην αποτελεσματικότη-τα του συστήματος μισθολογικών διαπραγματεύσεων, στην βελτίω-ση της λειτουργίας της αγοράς και του επιχειρηματικού περιβάλλο-ντος, και στην διατήρηση της στα-θερότητας στον τραπεζικό και τον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Η Φιλελεύθερη Συμμαχία θε-ωρεί ότι η επιτήρηση της Ελλάδας από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς μπορεί να οδηγήσει στην επίτευ-ξη των δημοσιονομικών στόχων που τέθηκαν δηλαδή τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες ώστε

να μειωθεί στο 8,7% του ΑΕΠ το 2010 και, εν συνεχεία, στο 5,6% το 2011, στο 2,8% το 2012 και στο 2% το 2013.

Όμως, η επίτευξη των δημο-σιονομικών στόχων, αν και απο-λύτως αναγκαία, δεν θα έχει τα επιθυμητά αναπτυξιακά αποτελέ-σματα αν δεν συνοδευτεί από τη φιλελευθεροποίηση του οικονο-μικού μοντέλου της χώρας μέσω της υλοποίησης των ευρύτερων μεταρρυθμίσεων που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Φιλελεύ-θερη Συμμαχία έχει επισημάνει, σε προηγούμενη ανακοίνωσή της, τους κινδύνους που θα αντιμετω-πίσει μια χώρα σαν την Ελλάδα της οποίας η σταθερή συναλλαγ-ματική ισοτιμία και η, εξωτερικά εισαγόμενη, δημοσιονομική πει-θαρχία έρχονται σε αντίθεση με τις εγχώριες –κρατικίστικες- πο-λιτικές της.

Η επιμονή της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ να περιορίσει το εύρος και τη σημασία των αναγκαίων παρεμβάσεων μόνο στη δημοσι-ονομική τους διάσταση, προκρί-νοντας μάλιστα την αύξηση των φορολογικών εσόδων αντί της δραστικής μείωσης του κράτους και των δαπανών του, δείχνει την αδυναμία της να κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος της χώ-ρας. Δείχνει επίσης και τον βαθμό της εξάρτησης του «βαθέως ΠΑ-ΣΟΚ» από τις κρατικοδίαιτες πα-ρασιτικές ομάδες που λεηλατούν, επί δεκαετίες, το δημόσιο χρήμα.

Η Φιλελεύθερη Συμμαχία χαι-ρετίζει τη σημερινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και εκφράζει σοβαρό σκεπτικισμό για τη δυνατότητα υλοποίησης των επιβεβλημένων μεταρρυθμί-σεων από την υπάρχουσα δημόσια διοίκηση και, κυρίως, το πολιτικό προσωπικό της χώρας.

Οικονομικά μέτρα

καθησυχαστικά για τις αγορές, αλλά χωρίς σχέδιο εξόδου από την κρίση


Επιτήρηση η τελευταία ευκαιρία;

Της Φιλελεύθερης Συμμαχίαςwww.greekliberals.net/civilaction/

Των Οικολόγων – Πρασίνων


Ξεκίνησε η υποβολή αι-τήσεων, για συμμετο-χή στο νέο πρόγραμ-μα του ΟΑΕΔ με τον τίτλο «Μία Αρχή, Μια

Ευκαιρία», που απευθύνεται σε πε-ρίπου 40.000 νέους ετησίως. Στόχος του προγράμματος είναι να καλύψει το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ωφε-λούμενων. Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέσω ίντερνετ στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ, στη διεύθυνση www.oaed.gr.

Με το πρόγραμμα τίθεται για πρώτη φορά σε εφαρμογή η δρά-ση «Προεργασία», που προσφέρει στους νέους τη δυνατότητα να απο-κτήσουν πιστοποιημένη προϋπηρε-σία, με μισθό και πλήρη ασφαλιστική κάλυψη. Το πρόγραμμα «Μία Αρχή, Μια Ευκαιρία», απευθύνεται σε νέ-ους ηλικίας 16 έως 25 ετών:• Που βρίσκονται εκτός αγοράς ερ-γασίας,• Που έχουν εγκαταλείψει νωρίς το σχολείο (μετά το Γυμνάσιο) ή το έχουν τελειώσει, χωρίς να συνεχί-σουν σπουδές σε οποιαδήποτε βαθ-μίδα του εκπαιδευτικού συστήμα-τος και • Στους οποίους δεν έχει δοθεί μέχρι σήμερα, καμία ευκαιρία απασχόλη-σης ή συμπληρωματική επιμόρφω-ση, είτε με τη με τη μορφή της εργα-σιακής σχέσης, είτε με οποιαδήποτε μορφή αναγνωρισμένης κατάρτισης.Οι νέοι μπορούν, ανάλογα με τις ιδι-αίτερες ανάγκες και τις προτεραιό-τητές τους, να επιλέξουν να ωφε-ληθούν από μία, μεταξύ των τριών δράσεων του προγράμματος. Δηλα-δή από:1. Το πρόγραμμα «προεργασία» για την απόκτηση προϋπηρεσίας,2. Το πρόγραμμα πιστοποιημένης κα-τάρτισης στην πληροφορική ή3. Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα συμβουλευτικής.

1. Πρόγραμμα «Προεργασία»:Το πρόγραμμα έχει διάρκεια πέντε μήνες. Οι νέοι που θα συμμετάσχουν σε αυτό, θα αμείβονται με τον κα-τώτατο μισθό (με βάση την ΕΓΣΣΕ), θα είναι πλήρως ασφαλισμένοι, για σύνταξη, ιατροφαρμακευτική περί-θαλψη και επαγγελματικό κίνδυνο και θα λαμβάνουν την αναλογία δώ-ρων εορτών και επιδόματος αδείας με βάση τον παραπάνω μισθό. Το πρόγραμμα θα διεξαχθεί κατά προ-

τεραιότητα σε επιχειρήσεις του ιδι-ωτικού τομέα και σε αυτοαπασχο-λούμενους. Ο ΟΑΕΔ θα καλύπτει εξ ολοκλήρου την αμοιβή του νέου ερ-γαζόμενου αλλά και την ασφαλιστι-κή κάλυψη.

2. Πρόγραμμα κατάρτισης:Το πρόγραμμα κατάρτισης σε βασι-κές δεξιότητες πληροφορικής θα δι-εξαχθεί σε Σχολές Μαθητείας ή σε πιστοποιημένα Κέντρα Επαγγελμα-τικής Κατάρτισης. Διαρκεί 100 ώρες και οι εκπαιδευόμενοι που συμμετέ-χουν σε αυτό, θα αμείβονται προς 6 ευρώ την ώρα. Μετά τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα, ο νέος θα δια-θέτει:• Πρώτον, τις δεξιότητες και τα προ-σόντα για να καλύψει τη θεμελιώδη πλέον απαίτηση της αγοράς εργα-σίας για δυνατότητα χειρισμού ηλε-κτρονικού υπολογιστή και• Δεύτερον, ένα πιστοποιητικό των γνώσεων και δεξιοτήτων που απέ-κτησε, με βάση τα αναγνωρισμένα από την πολιτεία πρότυπα.

3. Πρόγραμμα συμβουλευτικής:Οι συμμετέχοντες νέοι έχουν τη δυ-νατότητα να παρακολουθήσουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα συμβου-λευτικής που περιλαμβάνει:Α. Επαγγελματικό προσανατολισμό. Ειδικοί σύμβουλοι του ΟΑΕΔ βοη-θούν το νέο να διαλέξει τη δουλειά που θέλει και μπορεί να κάνει, με βά-ση τα προσόντα, τις κλίσεις, τα ενδι-αφέροντά του.Β. Τεχνικές αναζήτησης εργασίας. Στο σεμινάριο αναπτύσσονται ένα-ένα τα βήματα που πρέπει να κάνει ένας νέος για να ζητήσει δουλειά, με αποτελεσματικό τρόπο, στην ελεύ-θερη αγορά εργασίας. Το πρόγραμ-μα έχει δοκιμαστεί με επιτυχία από τα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης του ΟΑΕΔ, με τη συμμετοχή εγγε-γραμμένων ανέργων. Διαπιστώθηκε ότι, το 70% των ανέργων που συμμε-τείχαν σε αντίστοιχες ομάδες συμ-βουλευτικής, βρήκαν σύντομα απα-σχόληση στην ελεύθερη αγορά (σε μη επιδοτούμενες θέσεις).Γ. Συμβουλευτική για την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Στον κύκλο συμβουλευτικής στην επιχειρηματικότητα, ο νέος μαθαί-νει το πώς μπορεί να οργανώσει την αυτοαπασχόλησή του.

Τα τρία προγράμματα συμβουλευτι-κής διαρκούν συνολικά 60 ώρες και οι συμμετέχοντες νέοι αποζημιώνο-νται προς 10 ευρώ την ώρα.

Διαδικασία υποβολής αιτήσεωνΗ διαδικασία συμμετοχής στο πρό-γραμμα, είναι απλή και διεξάγεται εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά, σε μό-λις 4 βήματα:1. Ηλεκτρονική αίτηση νέου. Στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ, στη διεύθυν-ση www.oaed.gr, και στο πεδίο e-αίτηση, πρόγραμμα «Μια Αρχή Μια Ευκαιρία», οι ενδιαφερόμενοι νέοι που πληρούν τα κριτήρια συμμετο-χής, μπορούν να υποβάλουν ηλε-κτρονικά αίτηση («αίτηση - υπεύθυ-νη δήλωση ενδιαφερόμενου»), στην οποία αναφέρουν ποια από τις τρεις δράσεις του προγράμματος επιλέ-γουν να ακολουθήσουν.2. Ηλεκτρονική αίτηση επιχείρη-σης. Οι επιχειρήσεις και οι αυτοα-πασχολούμενοι που επιθυμούν να προσφέρουν, σε ανέργους νέους, πεντάμηνη απασχόληση σε θέσεις απόκτησης προϋπηρεσίας, μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά σχετι-κή αίτηση («αίτηση εκδήλωσης εν-διαφέροντος επιχείρησης» ή «αί-τηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος δημόσιας επιχείρησης»), την οποία θα βρουν στην ιστοσελίδα του ΟΑ-ΕΔ, στη διεύθυνση www.oaed.gr, και στο πεδίο e-αίτηση, πρόγραμ-μα «Μια Αρχή Μια Ευκαιρία». Στην αίτησή τους επιλέγουν μεταξύ των πέντε αναγραφόμενων ειδικοτήτων προσωπικού (πωλητής, υπάλλη-λος μεταφορών και αποθήκευσης, γραμματειακή υποστήριξη, υπάλλη-λος γραφείου, τεχνικό προσωπικό), ανάλογα με τη θέση απασχόλησης που προσφέρουν.3. Μέσω του Πληροφοριακού Συστή-ματος του ΟΑΕΔ, θα γίνεται στη συ-νέχεια αυτοματοποιημένη διασταύ-ρωση στοιχείων και ταυτοποίηση δικαιούχων με ηλεκτρονική αναζή-τηση σε βάσεις δεδομένων άλλων φορέων (ΓΓΚΑ, υπουργείο Παιδείας κλπ).4. Μέσω ειδικής εφαρμογής του νέ-ου πληροφοριακού συστήματος του Οργανισμού γίνεται τέλος αυτόματη επιλογή και τοποθέτηση των συμμε-τεχόντων στις δράσεις του προγράμ-ματος (δηλαδή, στα προγράμματα κατάρτισης στην πληροφορική, στις

ομάδες συμβουλευτικής, ή στις θέ-σεις απόκτησης εργασιακής προϋπη-ρεσίας, που προσφέρονται από τους εργοδότες που εκδήλωσαν ενδιαφέ-ρον, σε αντίστοιχες ειδικότητες).Το πρόγραμμα «Μια Αρχή, Μια Ευκαι-ρία» θα μπορεί να συμπληρώνεται και να συνδυάζεται με τα υπόλοιπα προγράμματα του υπουργείου Απα-σχόλησης και Κοινωνικής Προστασί-ας, του ΟΑΕΔ, όπως και τα προγράμ-ματα άλλων φορέων, που αφορούν στους νέους.

Μια Αρχή, Μια Ευκαιρία Ξεκίνησε η υποβολή αιτήσεων για το καινοτόμο

πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για τους νέους


Δήλωσητου παπαδάσκαλου

Κωνσταντίνου Ι. Κώστα στην «αλυσίδα πολιτών

του Βελβεντού»

Ο Λαός του Βελβεντού αγω-νίζεται ειρηνικά και επίμονα για να παραμείνει ο Δήμος Βελβε-ντού, ανεξάρτητος Δήμος. Τον αγώνα αυτόν οφείλουμε όλοι να τον διαφυλάξουμε χωρίς παρε-κτροπές, παραμένοντας σταθε-ροί στο κείμενο-διακήρυξη και στις αρχές της βαρυσήμαντης επι-στολής προς τον αρμόδιο Υπουρ-γό κ. Γιάννη Ραγκούση, που συνέ-ταξε με επιχειρήματα καθαρά και ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο Βελβεντού.

Κάθε ισχυρισμός, άποψη, αντίληψη, που μιλά για ανύπαρ-κτες διακρίσεις και το χειρότερο για ανόητες απορρίψεις ανθρώ-πων και πολιτιστικών χαρακτηρι-στικών κάθε μικρής τοπικής κοι-νωνίας, δεν εκφράζει ούτε την κοινή ελληνική μας καταγωγή ούτε την ισοδύναμη προσήλω-ση όλων στην ορθόδοξη χριστι-ανική πίστη. Τέτοιες αντιλήψεις, που θα μπορούσαν να χαρακτηρι-στούν και ως «ρατσιστικές», είναι διαλυτικές της λαϊκής ενότητας και με βρίσκουν ριζικά και κατη-γορηματικά αντίθετο.

ΣΗΜ.: Εκδότη:Με λίγα λόγια ποιοι είστε εσείς που περνιέστε για νοικοκυραίοι και οι άλλοι για βρωμιάρηδες;


Οι «αγρότες», με τον πρωτογονισμό που τους διακρίνει, αποκάλυψαν ξεδι-άντροπα τη νοο-

τροπία που επικρατεί στη σύγχρο-νη Ελλάδα.

Είναι μια νοοτροπία στρεβλή, κυνική, στυγνά ωφελιμιστική. Απο-βλέπει στην τυφλή ικανοποίηση ατο-μικών ή συντεχνιακών επιδιώξεων, κυρίως οικονομικών, με κάθε τρό-πο. Όχι μόνο δεν υπάρχει στη σκέ-ψη των «αγροτών» η παραμικρή μέ-ριμνα για τις υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες, αλλά τουναντίον οι τελευ-ταίες χρησιμοποιούνται ως εκβιαστι-

κός μοχλός ισχυρής πίεσης προς την κεντρική εξουσία. Τα αιτήματα είναι φυσικά η ικανοποίηση «θεσμικών και οικονομικών αιτημάτων», δηλαδή το εξής ένα: κολλαριστά ευρώ.

Η όψη τους τεχνητά σκηνοθε-τημένη: αξύριστοι και άλουστοι, με πορτοκαλί ξεφτισμένα μπουφάν που παραπέμπουν σε εξαθλιωμένους οπαδούς επαρχιακών ομάδων της δε-καετίας του 1980, προσπαθούν να πείσουν τους ομήρους τους ότι υπο-φέρουν. Όσοι από τους «ηγέτες» των «αγροτών» δοκίμασαν να διαθέσουν μέρος των κρατικών ενισχύσεων σε κέντρα αδυνατίσματος, μάλλον δεν το πέτυχαν. Είναι νωπή στη μνήμη όλων η εικόνα ευτραφών «αγροτο-συνδικαλιστών» να δηλώνουν ξέ-πνοοι ότι βρίσκονται σε απόγνωση. Αυτή η εικόνα τους ήταν μάλλον που θα ερέθισε τον αντιπρόεδρο της κυ-βέρνησης κ. Θεόδωρο Πάγκαλο να δηλώσει σαρκαστικά: «Είναι γνωστό ότι συμπαθώ τους αγρότες, διότι οι περισσότεροι είναι στα κιλά μου».

Στο σημείο αυτό χρήσιμη θα ήταν η υπόμνηση μιας φαιδρής, όσο και πραγματικής ιστορίας που αποκαλύφθηκε πριν από λίγο και-ρό. Όπως είναι γνωστό, η πάλαι ποτέ κραταιά αμερικανική τράπε-ζα «Λέμαν Μπράδερς», με παρου-σία σε ολόκληρο τον κόσμο, κήρυ-ξε πτώχευση τον Σεπτέμβριο του 2008. Κατά τη διάρκεια της παντο-δυναμίας της εξέδιδε ομόλογα με μεγάλες αποδόσεις – και με μεγά-λο ρίσκο, αυτά τα δύο πάνε μαζί – τα οποία αγόραζαν ιδιώτες επενδυ-τές. Να σημειωθεί ότι το ελάχιστο

ποσό αγοράς των ομολόγων είναι αρκετές χιλιάδες ευρώ, δηλαδή δεν απευθύνονται σε μικροεπενδυτές. Όταν κατέρρευσε η τράπεζα και τα κεφάλαια χάθηκαν, οι χιλιάδες κάτο-χοι των ομολόγων της έσπευσαν σε δικηγορικά γραφεία για να κινηθούν δικαστικά εναντίον της. Το ίδιο έγι-νε και στην Ελλάδα. Ο θόρυβος που προκλήθηκε από το γεγονός ώθησε τα μέσα ενημέρωσης στην αναζήτη-ση λεπτομερών στοιχείων για τους παθόντες. Εφοπλιστές, εργολάβοι, γιατροί, επιχειρηματίες και …αίφνης εκατοντάδες «αγρότες», κυρίως από την περιοχή της Θεσσαλίας.

Οι ανυποψίαστοι πέσανε από τα σύννεφα. Είναι δυνατόν οι απελ-πισμένοι αγρότες, οι υπέρμαχοι της «προστασίας της ελληνικής παρα-γωγής», να διαθέτουν μεγάλα κεφά-λαια τα οποία διοχέτευαν σε αμερι-κανικούς επενδυτικούς οίκους; Το κωμικό της ιστορίας είναι ότι πολλοί από τους δήθεν μικρο-καλλιεργητές, αλλά μεγαλο-επενδυτές, την ίδια ώρα που ιδιωτικώς απολάμβαναν μεγάλες αποδόσεις των χρυσοφό-ρων ομολόγων, δημοσίως κατήγγει-λαν τους ξένους οίκους ως στυγνούς εκμεταλλευτές «των κόπων και του μόχθου του λαού». Πώς μπορεί να ονομαστεί επαρκώς αυτή η οικονο-μική πρακτική; Προτείνω – για δια-βούλευση – τον όρο «κομμουνιστι-κός καπιταλισμός».

Φαντάζομαι ότι οι Έλληνες, αλ-λά και Ευρωπαίοι φορολογούμενοι, θα ξέσπασαν σε ηχηρές ζητωκραυ-γές και επιδοκιμασίες, όταν έμαθαν ότι οι οικονομικές ενισχύσεις προς τους «αγρότες» - οι οποίες προήλ-θαν από δικά τους εισοδήματα – δεν χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά για τη «στήριξη των αναξιοπαθούντων αγροτών», αλλά μετατράπηκαν σε μετοχές πολυεθνικών κολοσσών που διαπραγματεύονταν στο χρηματι-στήριο της Νέας Υόρκης.

Μετά τις αποτυχημένες διαβου-λεύσεις με την αρμόδια υπουργό αγροτικής (υπ)ανάπτυξης, οι πένη-τες «αγρότες» ζήτησαν συνάντηση με τον αρμόδιο πρωθυπουργό. Αφού τον συνάντησαν για λίγα λεπτά βο-ρείως του Προμαχώνα Σερρών και συννενοήθηκαν με τη βοήθεια με-ταφραστή, μη βρίσκοντας το δίκιο τους ζήτησαν συνάντηση και με τον έλληνα πρωθυπουργό.

Το πρόβλημα ξεκινάει από τη διαπίστωση ότι οι «αγρότες» έχουν κάτι κοινό με τον ανάδελφο πρώην πρόεδρο της δημοκρατίας κ. Χρήστο

Σαρτζετάκη. Όπως και εκείνος, ανή-κουν στους ελάχιστους, ελαχιστότα-τους Έλληνες που ομιλούν άπταιστα την ελληνική γλώσσα (η μνημειώδης φράση ανήκει στον πρώην πρόεδρο). Μου διαφεύγει το γεγονός της κατο-χής κρατικού πιστοποιητικού γλωσ-σομάθειας ελληνικών του έλληνος πρωθυπουργού, έτσι ώστε η διαβού-λευση με τους αγρότες να διεξαχθεί χωρίς τη βοήθεια μεταφραστή, σε επαρκή ελληνικά.

Κατά τη γνώμη μου, σε μια στοι-χειωδώς σοβαρή χώρα, μια στοιχει-ωδώς σοβαρή κυβέρνηση δια του προέδρου της θα αφιέρωνε σε μια τέτοια συνάντηση δύο λεπτά. Δε νομίζω ότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για να επιδώσει κάποιος στον εκπρόσωπο των «αγροτών» το από-σπασμα των προγραμματικών δηλώ-σεων της κυβέρνησης σχετικά με τα αγροτικά ζητήματα. Ταυτόχρονη και αυτονόητη θα ήταν η υπόμνηση ότι ο «εκπρόσωπος» και οι ομόσταυλοί του «αγρότες» θα αντιμετώπιζαν αμείλικτα και άμεσα ό,τι προβλέ-πουν το Σύνταγμα και οι νόμοι για παρακώλυση συγκοινωνιών. Διαπι-στώνουμε όμως ότι η θλιβερή μας κυβέρνηση (όπως και οι προηγούμε-νες, με διάφορες παραλλαγές) αντι-μετωπίζουν τη μαζική παραβατικό-τητα ως δήθεν «κοινωνικό αίτημα» και δεν την πατάσσουν εν τη γενέ-σει της.

Αν εσείς προβάλλετε «κοινω-νικό αίτημα» και με το ιδιωτικό σας όχημα τολμήσετε να κλείσετε έστω και επαρχιακή οδό για να το διεκδι-κήσετε (αλλά μεμονωμένα), θα δια-πιστώσετε ότι σε σύντομο χρόνο το μεν όχημά σας θα μεταφερθεί χωρίς αβρότητες με γερανό της τροχαίας εκτός δρόμου, ενώ εσείς θα αντιμε-τωπίσετε (όσα πορτοκαλί μπουφάν και αν φορέσετε) το σύνολο των δι-ατάξεων του νόμου περί παρακώλυ-σης συγκοινωνιών.

Εάν εφαρμοστεί – με διασταλ-τική ερμηνεία – η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» στην περίπτωσή μας, τότε οι «αγρότες» πρέπει να δια-μαρτυρηθούν στους υπαιτίους της άσχημης κατάστασης, στην οποία ισχυρίζονται ότι έχουν περιέλθει. Τουτ έ́στιν μεθερμηνευόμενον, να περιλάβουν τα κόμματα εξουσίας και να ζητήσουν από αυτά να απολογη-θούν για το παρελθόν και να σχεδιά-σουν για το μέλλον. Και όχι να εμπο-δίζουν τους – αθώους του αίματος – οδηγούς των εθνικών οδών.

Φανταστείτε τους αξιότιμους «αγρότες» να έχουν πετύχει την καταβολή έκτακτης(;) οικονομικής ενίσχυσης από τα δημόσια ταμεία. Ας υποθέσουμε ότι τους ειδοποιούν να παραλάβουν τα χρήματα από την Αγροτική Τράπεζα. Και τότε λοιπόν να ξεκινήσουν οι αρμόδιοι υπάλλη-λοι της τράπεζας απεργία διαρκεί-ας, με αίτημα την καταβολή έκτα-κτης οικονομικής ενίσχυσης (επειδή βρίσκονται σε απόγνωση). Το σωμα-τείο τους αποφασίζει, ως μέσο πίε-σης προς την κυβέρνηση, να πάψουν να καταβάλουν τις χρηματικές ενι-σχύσεις προς τους αγρότες, μέχρι να δικαιωθούν. Ο φαύλος κύκλος της ομηρίας που δημιουργείται από τον ένα κοινωνικό κλάδο στον άλλον εί-ναι προφανής και αφόρητος.

Με όλα τα παραπάνω δεν αναι-ρείται το γεγονός της δύσκολης επο-χής που διάγουν αρκετοί γεωργοί. Η μέθοδος και οι πρακτικές που εφαρ-μόζονται για την αντιμετώπιση των δυσκολιών τους όμως είναι απαρά-δεκτες και παράλογες. Δεν θα ακο-λουθήσω τον πληθωρικό δημόσιο λό-γο για την κατάθεση προτάσεων με σκοπό τη λύση των προβλημάτων. Το ρόλο αυτό έχουν αναλάβει, επί δε-κατίες, οι πολιτικοί που ασχολήθη-καν με τα αγροτικά ζητήματα. Με τα γνωστά σε όλους – οδυνηρά – απο-τελέσματα.


Αγροτικός Αστέρας

Του Αθανασίου ΠαπαδόπουλουΜηχανολόγου ΜηχανικούΙδρυτικού Μέλους Ι.Π.Α.Δ.Μ.


Για άλλη μια φορά η προχειρότητα και ο ερασιτεχνισμός πα-ραλίγο να στοιχίσου-νε τη ζωή ενός μικρού

παιδιού. Σίγουρα κανείς δεν θα ήθε-λε να χαθεί μια ζωή ενός ανθρώπου, πολύ περισσότερο ενός μικρού παι-διού, ενός μικρού αγγέλου!!!

Από τα μέσα Σεπτέμβρη του 2009 μάθαμε ότι ο «Ιππικός Σύλλο-γος καβαλάρηδων προσκυνητών Κο-ζάνης ο Άγιος Νικάνορας» στον χώ-ρο που διαθέτει στην περιοχή των Πετρανών, δίνει τη δυνατότητα σε όποιον θέλει να πάει και να μάθει ιπ-πασία. Υπάρχουνε στη διάθεση του κοινού κάποια άλογα καθώς υπήρχε και επαγγελματίας δασκάλα ιππασί-ας, την οποία θα πλήρωνε ο κάθε επι-σκέπτης κάθε φορά που θα πήγαινε επί το πλείστον ημέρα Παρασκευή μετά τις 2μ.μ.

Έτυχε και οι δύο κόρες μου 6 & 8 χρονών αντίστοιχα να αγαπάνε τα άλογα και θέλησαν να πηγαίνουν. Σε μια από τις επισκέψεις τους και συ-γκεκριμένα στις 13 Νοεμβρίου και ώρα 2:45 μ.μ. έγινε το μοιραίο. Χω-ρίς κανείς να καταλάβει τι έγινε και μέσα σε κλάσματα του δευτερολέ-πτου το παιδί, η ζωή μας, ήταν αναί-σθητη στο έδαφος και είχε αρχίσει η αντίστροφή μέτρηση για το αν θα ζήσει η όχι. Εδώ ακριβώς φαίνεται η προχειρότητα και η ανευθυνότητα του Ιππικού Συλλόγου, γιατί σίγουρα κανείς δεν θέλει το κακό όπως ανέ-φερα στην αρχή, αλλά κανείς δεν εί-χε φροντίσει, να υπάρχει μόνιμα τις ώρες των μαθημάτων κάποιος που να μπορεί να δώσει τις σωστές πρώτες βοήθειες. Κι όμως είχε φροντίσει !!! Ποιος; Ο Θεός!!! Ο καλός Θεούλης έβαλε από την πρώτη κιόλας στιγ-μή το χέρι του. Εκείνη την ημέρα και ώρα βρισκότανε στο σημείο εκείνο, ο φύλακας άγγελος που έστειλε ο Θεός.

Η Κική ήταν εκεί με τα παιδιά της που θέλανε και αυτά να μάθου-νε ιππασία, μόνο που η Κική είναι νοσηλεύτρια και μόλις είδε το γεγο-νός έτρεξε να δώσει τις πρώτες βοή-θειες και να καθησυχάσει τη σύζυγό μου η οποία διάνυε εκείνη την περί-οδο τον 7ο μήνα της εγκυμοσύνης της στο τρίτο μας παιδί. Μόλις ήρ-θε το ασθενοφόρο που κλήθηκε από την πρώτη κιόλας στιγμή το ασθε-νοφόρο ήρθε χωρίς γιατρό και μόνο με τους δύο τραυματιοφορείς η Κική αντιλήφθηκε αμέσως ότι κινδυνεύει η ζωή του παιδιού μας, της Ζωής μας,

διότι η αρτηριακή πίεσή της, άγγιζε τον θάνατο.

Να ΄ναι καλά η γυναίκα που τόλ-μησε και όχι μόνο είπε, αλλά και έκα-νε κατευθείαν μία ένεση στο παιδί όπως είπε με «δική μου ευθύνη θα το κάνω». Σε λίγο, το παιδί μας ήταν στο Νοσοκομείο της Κοζάνης οπού γίνανε όλες οι απαραίτητες ενέργει-ες έτσι ώστε να μπορέσει να διακομι-στεί διασωληνωμένη πλέον «η Ζωή μας» στην ΜΕΘ (Μονάδα εντατικής θεραπείας) Παίδων στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης.

Ήδη ο Θεός είχε ολοκληρώσει το πρώτο θαύμα του και λέω το πρώ-το, διότι μέχρι σήμερα μας έδειξε πολλά θαύματα. Από την πρώτη στιγ-μή στην ΜΕΘ μας ανακοινώσανε την κρισιμότητα της κατάστασης και το ότι δεν γνωρίζανε αν θα τα καταφέ-ρει. Κι όμως «τα μηνύματα που ερχό-τανε από αλλού» ήταν ενθαρρυντικά και μας δίνανε κουράγιο και δύναμη για να αντέξουμε και μπορέσουμε να κάνουμε τα πάντα για το παιδί μας, «τη Ζωή μας».

Φεύγοντας από το Ιπποκράτειο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης σε 28 ημέρες, όλοι μιλήσανε-γιατροί ειδι-κευμένοι, επιμελητές, καθηγητές - για θαύμα. Γιατί όταν κάτι δεν εξηγεί-ται ιατρικώς όπως μας είπανε όλοι, τότε μιλάμε για κάτι άλλο, για Θαύ-μα!!! Επαναλαμβάνω, ότι είμαι σίγου-ρος πως κανείς δεν ήθελε να πάθει το παραμικρό κανένας άνθρωπος.

Γι΄ αυτό το λόγο και μόνο, θα πρέπει όταν ξανά-αναλάβει ο οποι-οσδήποτε σύλλογος, φορέας, ομάδα ανθρώπων και θέλει να διοργανώσει οποιαδήποτε τέτοιου είδους εκδή-λωση που σίγουρα φέρει και αντί-στοιχους κινδύνους, θα ήταν καλό να προλαμβάνει τα στοιχειώδη και απαραίτητα μέτρα ασφάλειας, του-λάχιστον για πρώτες βοήθειες.

Ειλικρινά, μέσα από το βάθος της ψυχής μου σας λέω, ότι δεν υπάρχουνε λόγια που να μπορώ να σας περιγράψω τα συναισθήματα μου, όταν ένιωσα ότι πρέπει να ρω-τήσω στην ΜΕΘ αν θα ζήσει το παιδί μου ή όχι. ΉΤΑΝ Η ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΣΤΙΓ-ΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ!!! Σήμερα, δόξα το Θεό, η Ζωή μας έχει ξανά-ξεκινή-σει το σχολείο και σιγά-σιγά ξανα-μπαίνουμε στους ρυθμούς μας όπως πριν. Μόνο που υπάρχει μια μεγάλη διαφορά !!! Έχουμε αναθεωρήσει τα πάντα για τη ζωή μας!!!

Ο Πατέρας της Ζωής

Κ.Κ.

Το πρόβλημα: Ο πρώην Δήμαρχος Βελβεντού κ. Μάκης Μπελιάς με επιστολή του

στον τοπικό Τύπο της Κοζάνης πε-ριγράφει τον κάκιστο δρόμο Κο-ζάνης-Λάρισας και επισημαίνει με ζωντανά παραδείγματα τους κινδύνους που διατρέχουμε όλοι

όσοι καθημερινά τον διαβαίνου-με με τα οχήματά μας. Και δεν εί-μαστε λίγοι. Η μισή Ελλάδα, μετά το κλείσιμο των Τεμπών, περνάει από εκεί. Δικαίως ο Μάκης κρού-ει τον κώδωνα του κινδύνου και ζητάει εξηγήσεις από τους αρμό-διους της Εξουσίας.

Η τηλεόραση: Στο δελτίο ει-δήσεων της τηλεόρασης του TOP Κοζάνης της 10ης-2-2010, προ-βλήθηκε το ίδιο καυτό θέμα. Η δημοσιογράφος ανέκρινε τον κ. Ν. Κοϊμτσίδη, Προϊστάμενο ΔΕΣΕ Περιφέρειας Δυτ. Μακεδονίας, ο οποίος παραδέχτηκε την επι-κινδυνότητα του δρόμου λέγο-ντας τα εξής: ‘’στο δρόμο Κοζά-νης-Λάρισας υπάρχει πρόβλημα με τις καθιζήσεις…πρώτος παρά-γων ατυχημάτων είναι η ταχύτη-τα…πρέπει να έχουμε υπομονή… να τρέχουμε με τις συνθήκες του οδοστρώματος…να έχουμε μυα-λό…’’.

Ο αγώνας: Οι δημοσιογράφοι πιέζουν και πολύ καλά κάνουν. Όμως δεν πρέπει να τα περιμέ-νουμε όλα από τους δημοσιογρά-φους. Πρέπει και εμείς, ο απλός Λαός, να κάνουμε κάτι. Πριν από μερικά χρόνια έγιναν κινητοποι-ήσεις στη μεγάλη Γέφυρα της λί-μνης Πολυφύτου με πρωτοβου-λία και συνεργασία πολιτών από το Βελβεντό και από τα Σέρβια.

Τι έγινε τότε, βγήκε κάτι; θα ρωτούσε κάποιος. Μπορεί στο αποτέλεσμα τίποτα. Όμως, κι αν ένας αγώνας κρίνεται εκ του απο-τελέσματος, όπως λέγεται, αυτό

σε τίποτα δεν μπορεί να μειώσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός αγώνα που έχουν να κάνουν με την ενεργοποίηση των πολιτών, την αφύπνιση των πολλών, τη συ-νεργασία, την από κοινού δράση, την πίεση προς τους φορείς και τα πρόσωπα της Τοπικής και της Κεντρικής Εξουσίας, τη δυναμική που προκύπτει από όλα τα παρα-πάνω και που μπορεί να φέρει το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

Μια εικόνα: Κατά τα πρότυ-πα της ειρηνικής κινητοποίησης του Λαού του Βελβεντού για την ‘’ανεξαρτησία του Δήμου Βελβε-ντού’’, προσπαθώ να φανταστώ την ομορφιά μιας παρόμοιας ει-κόνας για τον επικίνδυνο δρόμο. Μια μεγάλη ανθρώπινη ειρηνική αλυσίδα κατά μήκος του δρόμου από τα Μεταξά μέχρι την Κοζάνη.

Την αλυσίδα την σχηματί-ζουν όλοι οι πληθυσμοί των το-πικών Δήμων και Κοινοτήτων, από τον Μεταξά και την Ελάτη μέχρι και την Κοζάνη. Η διέλευση των οχημάτων γίνεται κανονικά. Τα ΜΜΕ προβάλλουν και σχολιά-ζουν την εικόνα της παλλαϊκής συμμετοχής και συνεργασίας και τα αιτήματα του Λαού της περιο-χής παντού.

Η περιγραφή: Την κατάστα-ση την έχει περιγράψει με σα-φή λόγο ο κ. Μάκης Μπελιάς: ‘’Η κατάσταση πλέον, το τελευταίο διάστημα, έφτασε στο απροχώ-ρητο. Όλος ο δρόμος από τη δι-ασταύρωση προς Βελβεντό και μέχρι το ξενοδοχείο «Τσελίκα», κυριολεκτικά έχει σκαφτεί, από τα διερχόμενα φορτηγά τους τε-λευταίους δύο μήνες. ΘΑ ΘΡΗΝΗ-ΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΘΥΜΑΤΑ! Πρέ-πει οι αρμόδιοι (Περιφερειάρχης, Νομάρχης κ.λπ.) άμεσα ν’ αντιμε-τωπίσουν το πρόβλημα.

Αν μέσα σε δύο μήνες ο δρό-μος παρουσίασε αυτά τα χάλια, φανταστείτε πως θα είναι μέχρι το Πάσχα! Αν άμεσα δεν δοθεί λύση, όλοι μας – όσοι κινητοποι-ηθήκαμε για τη βελτίωση (τότε μιλούσαμε για νέο δρόμο με σω-στές προδιαγραφές) αυτού του δρόμου – θα βγούμε στους δρό-μους!’’.


Η Προχειρότητα, το άλογο και ο θεός

Του Πρωτοπ. Κωνσταντίνου Ι. ΚώσταΠαπαδάσκαλου

Ο Επικίνδυνος

Δρόμος

8 ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010συνέντευξη

Κύριε Σόκουτη, εί-στε στην Αντινο-μαρχία Ανάπτυξης για τέσσερα συνα-πτά έτη. Έχετε κά-

ποια εξήγηση; Τι σημαίνει αυτό για εσάς;

Ο Νομάρχης Κοζάνης με τίμησε με την εμπιστοσύνη του αναθέτο-ντας μου την Αντινομαρχία Ανάπτυ-ξης Παραγωγικού Περιβάλλοντος με την έναρξη της Νομαρχιακής θητεί-ας επιθυμώντας γρήγορα και χειρο-πιαστά αποτελέσματα. Στην επιλο-γή μου ως Αντινομάρχη Ανάπτυξης εκτιμώ ότι βάρυνε η προηγούμενη εμπειρία μου και ενασχόληση με την τοπική αυτοδιοίκηση ως Δήμαρ-χος Βελβεντού. Καθ’ όλη τη θητεία μου σε αυτή τη θέση και με υψηλό αίσθημα ευθύνης θέλω να πιστεύω, ότι ανταποκρίθηκα κατά τον καλύτε-ρο δυνατό τρόπο αξιοποιώντας κάθε ευκαιρία για το καλό του νομού.

Η Αντινομαρχία Ανάπτυξης κ. Βί-κα δεν είναι εύκολη Αντινομαρχία. Έξω από το χορό πολλά τραγούδια μπορεί να πει κανείς. Απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, επίπονη ενασχόληση και ισχυρή γνώση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τους δημόσι-ους διαγωνισμούς, διότι πρόκειται για μεγάλα αναπτυξιακά έργα, τα οποία απαιτούν μεγάλα κονδύλια. Εκτιμώ, ότι το έργο που παρήχθη με τη συνεργασία όλων των υπηρε-σιών της Νομαρχίας και κυρίως των Διευθύνσεων Προγραμματισμού και Τεχνικών Υπηρεσιών, αλλά και της ΑΝΚΟ. Αυτό το γενικότερο έργο κρί-

θηκε θετικά από τον κ. Νομάρχη όλα αυτά τα χρόνια.

Πρόκειται για μία άκρως σημαντική θέση, η οποία τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας. Ασφαλώς βρίσκεστε στο στόχαστρο πολλών. Πως το αντι-μετωπίζετε;

κ. Βίκα, καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται. Όταν κάποι-ος πορεύεται σύμφωνα με την κεί-μενη νομοθεσία και μοναδικό στόχο έχει την βελτίωση της ποιότητας ζω-ής των πολιτών δεν έχει να φοβηθεί τίποτε. Αντιλαμβάνομαι όμως όλους όσους, για τους δικούς τους λόγους, με στοχοποιούν. Όταν κάποιος κατέ-χει θέση ευθύνης και μάλιστα μία θέ-ση, όπως η δική μου, είναι ανοιχτός στην κριτική. Όταν η κριτική αυτή γί-νεται με επιχειρήματα και στοιχεία

είναι καλοπροαίρετη. Όταν η κριτική που γίνεται δεν στηρίζεται σε στοι-χεία και μοναδικό στόχο έχει να σπι-λώσει το πρόσωπό μου ή δια μέσω εμού τον ίδιο τον Νομάρχη τότε εί-ναι κακοπροαίρετη και εξυπηρετεί, ενδεχομένως, άλλου είδους επιδιώ-ξεις. Εγώ κάνω τη δουλειά μου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και αφήνω τους πολίτες να κρίνουν.

Είστε και πρόεδρος της εταιρίας «Χ.Κ.Κ.Β. Α.Ε.» ή μήπως κάνω λά-θος;

Ήμουν Πρόεδρος στο πρώτο Δη-μοτικό Συμβούλιο της εταιρείας τιμη-τικά και με τη λήξη της πρώτης Εταιρι-κής χρήσης ζήτησα τη μη ανανέωση της θητείας μου για διάφορους λό-γους παραμένοντας όμως πρωτεργά-της αυτής της μεγάλης προσπάθειας. Χρησιμοποίησα τον όρο «τιμητικά» θέλοντας να τονίσω, ότι η δημιουρ-γία χιονοδρομικού κέντρου στα Πι-έρια ήταν δικό μου όνειρο πολλών ετών. Αγωνίστηκα να πραγματοποι-ηθεί, γιατί πίστευα, ότι θα αποτελέ-σει σταθμό στα αναπτυξιακά πράγ-ματα όχι μόνο του Βελβεντού αλλά ολόκληρης της Δυτικής Μακεδονί-ας. Ως αναγνώριση των προσπαθει-ών αυτών ορίστηκα από τους μετό-χους πρώτος πρόεδρος της Εταιρίας με σκοπό την προώθηση των στόχων για την υλοποίηση του μεγάλου αυ-τού εγχειρήματος.

Παρόλα αυτά όμως γνωρίζετε να μας πείτε πως ξεκίνησε η εταιρία και ποι-ος ήταν ο στόχος της.

Βεβαίως. Πρωτοστάτησα σε αυ-τό το εγχείρημα και αγωνίστηκα για την υλοποίησή του. Χωρίς αγώνα και προσπάθεια δεν μπορεί να γίνει τί-ποτε. Η εταιρία ξεκίνησε τη δραστη-ριότητά της τον Ιούνιο του 2005. Στό-χος της ήταν η ίδρυση χιονοδρομικού κέντρου στο Καταφύγι. Με το εγχεί-ρημα αυτό θα αξιοποιούνταν ο τερά-στιος φυσικός πλούτος των Πιερίων και θα καθίστατο η περιοχή αναπτυ-ξιακός πυλώνας ολόκληρης της Δυτι-κής Μακεδονίας. Το όραμα ήταν με-γάλο και τα οφέλη για την περιοχή προφανή.

Ήταν εφικτό να γίνει κάτι τέτοιο και γιατί δεν προχώρησε μέχρι στιγμής; Τι έφταιξε;

Βεβαίως και ήταν εφικτό να γί-νει. Εκ΄ των υστέρων μπορούμε να συζητάμε διάφορα. Όμως επρόκει-το για ένα έργο το οποίο θα έδινε αναπτυξιακή ανάσα σε ολόκληρη τη Δυτική Μακεδονία. Φτάσαμε στο σημείο να κατηγορούμαστε ότι δεν έχουμε προτάσεις για την ανάπτυξη του τόπου μας και όταν έχουμε και προσπαθούμε να τις υλοποιήσουμε να κατηγορούμαστε γιατί προσπα-θούμε.

Τι πρέπει να γίνει λοιπόν, να κα-θίσουμε με σταυρωμένα χέρια και να μην κάνουμε τίποτε έχοντας κα-τά νου, ότι μπορεί και να μην πετύ-χουν οι προσπάθειες; Θα είχε για παράδειγμα τηλεθέρμανση η Κοζά-νη, αν κάποιοι δεν την οραματίζο-νταν και δεν προχωρούσαν ενάντια σε ορισμένους που επέμεναν για το αντίθετο; Υπάρχει κανείς που να υποστηρίζει εκ’ των υστέρων, ότι η τηλεθέρμανση δεν ωφέλησε την πε-ριοχή; Αλλά εκ’ των υστέρων και εκ΄ του αποτελέσματος γίνομαι κι εγώ προφήτης. Το ίδιο δεν συνέβη και με την Εγνατία Οδό;

Όταν έρχεται η Ευρωπαϊκή Ένω-ση και με οδηγία της δεν επιτρέπει τη χρηματοδότηση τέτοιων έργων σε υψόμετρο κάτω των 2.000 μέτρων και όταν το ΥΠΕΧΩΔΕ με το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό αποκλείει ανάλογες επενδύσεις πώς να προχωρήσει η υλοποίηση ενός τέ-τοιου σημαντικού έργου; Θα ήθελα στο σημείο αυτό να σας θυμίσω την μεγάλη προσπάθεια που κατέβαλε ο Νομάρχης Κοζάνης με συσκέψεις, συνεχείς οχλήσεις και υπομνήματα προς την ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ για αλλαγή ορισμένων σημείων στο Ειδι-κό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρι-σμό. Ακόμη και την τελευταία στιγμή γίνονταν προσπάθειες για να προχω-ρήσει το έργο. Όλα αυτά κ. Βίκα είναι κακοήθειες ορισμένων.

Υπάρχουν κάποιοι που σας κατηγο-ρούν για καθυστερήσεις και μη σύν-νομες πράξεις αναφορικά με τη λει-

Στην επιλογή μου ως Αντινομάρχη Ανάπτυξης εκτιμώ ότι βάρυνε η προ-ηγούμενη εμπει-ρία μου και ενα-σχόληση με την τοπική αυτοδιοί-κηση ως Δήμαρχος Βελβεντού

Συνέντευξη του Αντινομάρχη Ανάπτυξης Ν. Κοζάνης κ. Σόκουτη Γιάννη

«Είμαι υπέρ της ανάπτυξης, από οπουδήποτε και αν προέρχεται»

9ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 συνέντευξη

τουργία και διαχείριση της εταιρίας. Τι απαντάτε;

Καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται. Καταβάλω κάθε δυνα-τή προσπάθεια, με τα μέσα που δια-θέτω, για να αναπτυχθεί αυτός ο τό-πος. Κάνω ότι καλύτερο μπορώ και δεν ζητώ αναγνώριση γι΄ αυτό. Ακό-μη κι ένα μικρό λιθαράκι, αν μπορώ να βάλω θα το κάνω, γιατί πιστεύω στις τεράστιες δυνατότητες που έχει αυτή η περιοχή. Και για να μην νο-μίζετε ότι αποφεύγω την ερώτηση, σάς δηλώνω σε ότι με αφορά, ότι δεν προέβην σε καμία άνομη πράξη, δι-ότι δεν μου το επιτρέπει το ήθος και ο χαρακτήρας μου. Αν κατηγορού-μαι για το όραμα που είχα και πάλε-ψα για να υλοποιηθεί για το καλό της περιοχής δηλώνω ότι και πάλι θα το έκανα. Η εταιρία πέραν του μικρού αρχικού μετοχικού κεφαλαίου δεν πήρε ούτε ένα (1) ευρώ από πουθε-νά και κυρίως από το δημόσιο. Εξάλ-λου ως πρόεδρος της Εταιρίας δεν εί-χα αρμοδιότητες στη διαχείριση της. Όχι λάσπη στην ανεμιστήρα γενικά και αόριστα μόνο και μόνο για να δη-μιουργήσουμε εντυπώσεις.

Ναι, αλλά η εταιρία δεν κατέθεσε ούτε έναν ισολογισμό από τη σύστα-σή της και είναι λογικό να υπάρχει προβληματισμός. Δεν συμφωνείτε;

Δεν είναι αυτή η αλήθεια. Κά-θε χρόνο συντάσσονται οι ισολογι-σμοί, από τον λογιστή της εταιρίας, όπως και οι φορολογικές δηλώσεις. Βεβαίως τα τελευταία τρία χρόνια ήταν μηδενικοί, λόγω του ότι η εται-ρεία ήταν σε αδράνεια. Επίσης οι ισο-λογισμοί κατατέθηκαν στην αρμόδια Διεύθυνση Εμπορίου, όμως δεν συ-νοδεύονται από τις αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, που αντικειμε-νικοί λόγοι δυσκόλευαν τη σύγκλη-σή της. Αυτή είναι η μόνη παράλει-ψη. Όμως η σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης δεν είναι αρμοδιότητα του Προέδρου. Υπάρχει Διοικητικό Συμβούλιο, υπάρχουν μέτοχοι. Κα-λοδεχούμενος ο προβληματισμός, αλλά δεν καταλαβαίνω γιατί στοχο-ποιούμαι εγώ.

Έχω υπόψη μου κατηγορίες για οικο-νομικές ατασθαλίες και σπατάληση χρημάτων από τον Τοπικό Πόρο Ανά-πτυξης για την υπόθεση αυτή. Τι λέ-τε εσείς;

Διαψεύδω κατηγορηματικά κάτι τέτοιο. Ούτε ένα ευρώ δεν διατέθηκε από τον Τοπικό Πόρο για την υπόθε-ση του χιονοδρομικού κέντρου Βελ-βεντού. Η Ν.Α. Κοζάνης θέλοντας να προχωρήσει στη συνολική αξιοποί-ηση της παραλίμνιας περιοχής και της περιοχής των Πιερίων προχώρη-σε στην εκπόνηση δύο μελετών με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης &

Αποκέντρωσης. Η μία μελέτη ανήλ-θε στις 29.000€ περίπου και η άλλη στις 31.000€ περίπου. Καμία σπατά-λη πόρων από τον Τοπικό Πόρο Ανά-πτυξης δεν υπήρξε για την υπόθεση αυτή και καμία οικονομική ατασθα-λία δεν έγινε. Υπάρχουν έγγραφα. Υπάρχουν στοιχεία γι’ αυτά, δεν μπο-ρεί ο καθένας να λέει ό,τι θέλει. Η προσπάθεια μου για την ανάπτυξη της περιοχής αυτής είναι συνεχής δι-ότι πιστεύω ακράδαντα ότι μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθεί. Το ότι δεν προχώρησε η ίδρυση χιονοδρομικού κέντρου στο Βελβεντό δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπουμε τις προσπάθει-ες μας για κάτι άλλο σύμφωνα με τα δεδομένα του εθνικού χωροταξικού για τον τουρισμό.

Παρόλα αυτά η κοινωνία του Βελ-βεντού εναπόθεσε ελπίδες σε αυ-τό το έργο. Τι γίνεται τώρα; Υπάρ-χουν άλλες σκέψεις και σχέδια για την περιοχή;

Πιστεύω ακράδαντα, ότι τα Πι-έρια και η παραλίμνια περιοχή μπο-ρούν και πρέπει να αξιοποιηθούν αναπτυξιακά. Παρόλο που δεν ευ-δοκίμησε η προσπάθεια με το χιο-νοδρομικό κέντρο δεν σημαίνει ότι σταμάτησαν οι προσπάθειες για την ανάπτυξη στην περιοχή. Όσο μπορώ θα αγωνίζομαι γι’ αυτό και ας κατη-γορούμαι άδικα. Ήδη βρισκόμαστε

σε προχωρημένες συζητήσεις για την αξιοποίηση του ορεινού όγκου και της παραλίμνιας μέσα από ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εναλλα-κτικών μορφών τουρισμού. Το φυ-σικό περιβάλλον, η πρόσβαση στη θάλασσα της Κατερίνης αλλά και η πρόσβαση στη λίμνη του Πολυφύτου καθώς και η απόσταση από το μεγα-λύτερο αστικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας, τη Θεσσαλονίκη, προσελ-κύουν τέτοιες επενδύσεις. Το ότι δεν προχώρησε το χιονοδρομικό κέντρο δεν σημαίνει, ότι εγκαταλείψαμε τις προσπάθειες για κάτι άλλο. Υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο και θα αγω-νιστώ να πετύχει για το καλό της πε-ριοχής και όχι μόνο. Λίγη υπομονή χρειάζεται μόνο και πίστη πως ό,τι γίνεται, γίνεται για το κοινό καλό.

Είστε βέβαιος κ. Αντινομάρχα ότι τα σχέδια που περιγράφετε θα υλο-ποιηθούν; Μήπως επαναληφθούν τα ίδια;

Είμαι βέβαιος, ότι θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου, ώστε αυτό που δεν τελεσφόρησε να γίνει με τη νέα προοπτική που διανοίγεται. Μά-ντης δεν είμαι, αλλά σας λέω τι προ-τίθεμαι να κάνω. Γιατί να μην πετύχει η νέα προσπάθεια; Γιατί θα πρέπει να προκαταλαμβάνουμε τις εξελίξεις, γιατί θα πρέπει να είμαστε αρνητι-κοί με όλα. Κάνουμε ό,τι πρέπει και πιστεύω ότι θα πετύχουμε.

Τρία χρόνια ήσασταν Αντινομάρχης Ανάπτυξης και συνεχίζετε. Το Βελ-βεντό είναι η ιδιαίτερη πατρίδα σας. Τι έργα έγιναν μέχρι στιγμής και τι προγραμματίστηκε να γίνει;

Στα τρία χρόνια της θητείας αυ-τής της Νομαρχιακής Αρχής με τον κ. Δακή στο Βελβεντό υλοποιήθηκαν έργα συνολικού προϋπολογισμού. Σημαντικότερα εξ αυτών ο δρό-μος Βελβεντό – Καταφύγι, ο δρό-μος Πολύφυτο – Δάσκιο, ο πολυλει-τουργικός αγωγός του αρδευτικού. Στο σχεδιασμό εξάλλου στα πλαίσια της νέας προγραμματικής περιόδου έχουμε συμπεριλάβει την ολοκλή-ρωση του αρδευτικού, τη διευθέτη-ση του χειμάρρου Θολώλακα, το κέ-ντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, το δρόμο Καταφύγι - όρια Ν. Πιερίας.

Μου μεταφέρουν ότι μία επένδυση για υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στο Βελβεντό καθυστερεί πολλά χρόνια εξαιτίας σας; Είναι αλήθεια αυτό; Τι ακριβώς συμβαίνει;

Εξαιτίας μου γιατί; Το αντίθετο μάλιστα, ενθάρρυνα τη δημιουργία υδροηλεκτρικού εργοστασίου από ιδιώτη επενδυτή και με δική μου πρωτοβουλία ως Δήμαρχος Βελβε-ντού λάβαμε απόφαση στο Δημοτικό Συμβούλιο να στηρίξουμε την επέν-δυση αυτή. Προς την ίδια κατεύθυν-

ση κινήθηκε και το ΤΟΕΒ Βελβεντού, όπως γνωρίζετε. Προσωπικά στηρί-ζω και τις δύο επενδύσεις διότι πι-στεύω ακράδαντα ότι κάθε επένδυ-ση στην περιοχή είναι προς όφελος των κατοίκων της. Ακόμη και τώρα δηλώνω ότι οι επενδύσεις αυτές μπο-ρεί και πρέπει να προχωρήσουν.

Είστε υπέρ της προσέλκυσης ιδιωτι-κών επενδύσεων σε όλους τους το-μείς ή όχι; Θα ενθαρρύνατε εσείς τέ-τοιες επενδύσεις και γιατί;

Είμαι υπέρ της ανάπτυξης, από οπουδήποτε και αν προέρχεται. Υπό έναν όρο όμως. Τα αποτελέσματα της ανάπτυξης να τα καρπώνεται η συγκεκριμένη περιοχή, είτε αυτό με-ταφράζεται σε πλούτο είτε σε υπη-ρεσίες που κάνουν καλύτερη τη ζωή των πολιτών. Ποιος θα ήταν αντίθε-τος με τέτοιου είδους επενδύσεις; Για παράδειγμα ο παλαιός Άγιος Αθα-νάσιος στο Καϊμάκτσαλάν αναπτύ-χθηκε από ιδιώτες. Ήταν κακό για την περιοχή αυτό που έγινε εκεί; Εμείς δεν θέλουμε κάτι τέτοιο; Δεν νομίζω. Είμαι σίγουρος πως στη δύ-σκολη αυτή συγκυρία που διανύει η Δυτική Μακεδονία αλλά και η χώρα ολόκληρη είναι παράλογη πολυτέ-λεια να απορρίπτουμε επενδύσεις οι οποίες μπορούν να φέρουν ανά-πτυξη, έχοντας πάντα υπόψη μας το συμφέρον της περιοχής.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας και πως βλέπετε να εξελίσσεται η υπό-θεση με τον «Καλλικράτη»; Τι θα κά-νετε εσείς;

Ασφαλώς πρόκειται για μία το-μή στα αυτοδιοικητικά δρώμενα της χώρας μας. Η γενικότερη αίσθηση είναι ότι θα προχωρήσει αλλά μέ-χρι στιγμής δεν υπάρχει κάτι συγκε-κριμένο και χειροπιαστό. Μέσα από ένα γόνιμο διάλογο μπορούν να βρε-θούν λύσεις σε όποια προβλήματα ανακύψουν. Καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να πετύχει αν νωρίτερα δεν πειστούν όσοι πρόκειται να την εφαρμόσουν για τη χρησιμότητά και αποτελεσματικότητά της.

Ο διάλογος σε αυτή την περί-πτωση μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης. Μπορεί να απαιτεί επι-πλέον χρόνο αλλά είναι κρίσιμο στά-διο. Εγώ θα συνεχίσω να προσφέρω τις υπηρεσίες μου στη Ν.Α. Κοζάνης, όσο και αν βάλλομαι γι’ αυτό. Επιθυ-μώ χρήσιμος και ωφέλιμος να είμαι και τίποτε παραπάνω. Αν μπορώ να προσφέρω στο τόπο μου από κάποια θέση θα το κάνω, αν όχι θα στηρίξω ολόψυχα όποιον μπορεί. Μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης με τα κοι-νά εκείνο που βαραίνει στη συνείδη-σή μου είναι η συμβολή στο κοινό καλό και τίποτε άλλο.

Σας ευχαριστώ.

...καθαρός ουρα-νός αστραπές δεν φοβάται. Όταν κά-ποιος πορεύεται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και μοναδικό στό-χο έχει την βελτί-ωση της ποιότητας ζωής των πολιτών δεν έχει να φοβη-θεί τίποτε. Αντι-λαμβάνομαι όμως όλους όσους, για τους δικούς τους λόγους, με στοχο-ποιούν. Όταν κά-ποιος κατέχει θέση ευθύνης και μάλι-στα μία θέση, όπως η δική μου, είναι ανοιχτός στην κρι-τική


Μικρόβαλτο

Βρίσκεται σε υψόμετρο 740μ., με την απογραφή του 2001 αριθμεί 602 κατοίκους αλλά οι πραγματικά μόνιμοι κάτοικοι είναι αρκετά λιγό-τεροι.

Ο επισκέπτης μπορεί να δει το καμπαναριό του Αγίου Γεωργίου στην πλατεία του χωριού που κτίστηκε το 1915 -με τις απαραίτητες επιδιορ-θώσεις από τις ζημιές που έχει υπο-στεί από το σεισμό του 1995-, το κα-θολικό της μονής της Παναγίας στο Ζιδάνι που κτίστηκε το 1919 με την θαυματουργό εικόνα της Παναγίας που χρονολογείται πριν το 1541 και απέχει από το χωριό 5 χλμ -χωματό-δρομος- καθώς και τα πρότυπα έργα αποκατάστασης περιβάλλοντος [ΜΑ-ΒΕ Ζιδάνι], τον Αϊ-Λιά που δεσπόζει επιβλητικά ανατολικά του χωριού σε υψόμετρο 1000(!) μ., το μαρμάρινο τοξωτό γεφύρι στην είσοδο του χωρι-ού που χρονολογείται από την πρώτη δεκαετία του 1900 -επί Τουρκοκρα-τίας- και που ακόμη δυστυχώς πα-ραμένει θαμμένο κάτω από τόνους μπάζων, την Αγια-Σοφιά, την Αγία Παρασκευή.

Κυρίως το Γεωπάρκο με τους γε-ωλογικούς σχηματισμούς των Μπου-χαριών και των Νοχταριών που απο-τελεί πόλο έλξης επισκεπτών από όλη την Ελλάδα. Ούτε και ο πλέον αισιόδοξος θα μπορούσε να προβλέ-ψει την εξέλιξη αυτή, όταν πριν περί-που τέσσερα περίπου χρόνια είχε ξε-κινήσει η προσπάθεια ανάδειξης των γεωλογικών σχηματισμών των Μπου-χαριών. Ήδη ολοκληρώθηκαν οι δυο βασικοί διάδρομοι περιήγησης, ο οι-κίσκος υποδοχής και τα δυο κιόσκια. Και για την τελειοποίηση του θα πρέ-πει να γίνουν συμπληρωματικά η δι-ευθέτηση του χώρου parking, τα δί-

κτυα του νερού και του ηλεκτρικού ρεύματος καθώς και η σήμανση προς την περιοχή.

Θα θυμίσουμε ότι τα Μπουχά-ρια είναι φυσικές γεωμορφές που προήλθαν από τη διάβρωση του εδά-φους σε διάστημα χιλιάδων χρόνων. Έχουν το σχήμα χωμάτινης κολόνας και αποτελείται από άμμους, κροκά-λες, μάργες και αργίλους με πιθα-νή «συγκολλητική» ύλη οξείδια του σιδήρου και διοξείδιο του πυριτίου, ενώ την κορυφή τους καλύπτει σχι-στολιθική πλάκα που «έπαιξε» το ρό-λο της ομπρέλας στην εξέλιξη των σχηματισμών, σύμφωνα με τον καθη-γητή Γεωλογίας του Πανεπιστημίου της Αθήνας Α. Κελεπερτζή. Τα Μπου-χάρια πήραν την ονομασία αυτή από το σχήμα τους που μοιάζει με καμινά-δα, καθότι «μπουχάρι» στην τοπική διάλεκτο σημαίνει καμινάδα.

Παράλληλα στην ίδια περιοχή, που επεκτείνεται μέχρι τον ακατοί-κητο οικισμό της Πάδης και κυρίως από την πλευρά των διοικητικών ορίων του Λιβαδερού, απαντώνται οι εντυπωσιακές κωνικές γεωμορ-φές των Νοχταριών, της ίδιας σύστα-σης και γενεσιουργού αιτίας με τα Μπουχάρια, χωρίς όμως το σχιστο-λιθικό «καπέλο». Τα Μπουχάρια και τα Νοχτάρια συνθέτουν ένα φυσικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς και υψηλής αισθητικής που καθηλώνει τους επισκέπτες. Αυτό καθιστά επι-τακτική την ανάγκη να δημιουργηθεί άμεσα, σ’ αυτή τη διαδρομή, περι-πατητικό μονοπάτι, ώστε να «απο-καλυφθούν» η μοναδικότητα της μορφολογίας των σχηματισμών και η οικολογική αξία τους.

Τρανόβλατο = Μάρμαροκαι...κάτι παραπάνω!

Αφήνοντας το Μικρόβαλτο και κατηφορίζοντας από το Σταυρό και το Μνημείο των πεσόντων, η εικό-να του μαρμάρου για τον επισκέπτη είναι επιβλητική. Δεξιά δεσπόζει ο «ξεκοιλιασμένος» λόφος των μαρμά-ρων, το επίκεντρο των δραστηριοτή-των εξόρυξης και στην είσοδο του χωριού οι μεγάλες σύγχρονες μετα-ποιητικές εργοστασιακές μονάδες!

Το Τρανόβαλτο σήμερα είναι ένα σύγχρονο χωριό, με 800 περί-που μόνιμους κατοίκους και είναι η έδρα του δήμου Καμβουνίων. Στο Δ.Δ. Τρανοβάλτου υπάγονται και οι οικισμοί των Λαζαράδων και του Φρουρίου. Βρίσκεται σε υψόμετρο 670 μέτρων και απέχει από την Κο-ζάνη 42 χιλιόμετρα.

Ιστορικά η ευρύτερη περιοχή του Τρανοβάλτου φαίνεται να έχει κατοικηθεί από τη Νεοελληνική Επο-χή μέχρι και τα Ελληνιστικά Χρόνια (Γ. Καραμήτρου-Μεντεσίδου, 1999). Η παλιότερη γραπτή μαρτυρία ύπαρ-ξης του Τρανοβάλτου με τη σημερινή ονομασία -που την πήρε προφανώς από το βάλτο/λίμνη που βρισκόταν στη νότια πλευρά του χωριού- μας δί-νεται από ένα χειρόγραφο αφιερω-τών της Μονής της Μεταμόρφωσης των Μετεώρων, του οποίου η πρώτη γραφή ανάγεται στα έτη 1592-1593.

Βγαίνοντας από το Τρανόβαλ-το στο δρόμο προς τους Λαζαράδες μετά από 700-800 μέτρα στα δεξιά και κοντά στο δρόμο βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής. Την παλιότερη εκκλησία της περιο-χής που χρονολογείται από το 1727 σύμφωνα με την κτητορική επιγρα-φή, ενώ με τη συντήρηση και την αναστύλωση της έχουν περισωθεί αξιόλογες τοιχογραφίες. Περίπου εκατό μέτρα νοτιοδυτικά της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται επίσης ο ανα-στηλωμένος παλιός ναός της Πανα-γίας που χρονολογείται από το 1788. Και εδώ έχουν περισωθεί εξαιρετι-κές τοιχογραφίας που οι περισσότε-ρες -δυστυχώς- έχουν καταστραφεί στο μέρος των ματιών! Στο εξωτερικό του ναΐσκου διάσπαρτα λείψανα πα-λιότερων εποχών, όπως μια μαρμά-ρινη κολόνα ύψους περίπου 1,10 μ. που βρίσκεται εξωτερικά στη βόρεια πλευρά, δύο άλλες δύο βρίσκονται στημένες στη νότια πλευρά και σε

ΑφιέρωμαΔήμος Καμβουνίων

αφιέρωμα

Β ρίσκεται στο νοτι-οανατολικό τμήμα του Ν. Κοζάνης. Κα-

ταλαμβάνει έκταση 149.535 στρεμμάτων και σύμφωνα την απογραφή του 2001 έχει 2.685 κατοίκους. Στην πραγ-ματικότητα οι μόνιμοι πλέον κάτοικοι είναι αρκετά λιγό-τεροι. Ο Δήμος Καμβουνίων, που έχει συσταθεί με το νό-μο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ 2539/97, περιλαμβάνει το Δ.Δ. Τρανο-βάλτου που είναι η έδρα του Δήμου, όπου ανήκουν και οι οικισμοί των Λαζαράδων και του Φρουρίου, καθώς και τα Δ.Δ. Μικροβάλτου και Ελά-της.

ΣΗΜ.: το οδοιπορικό στο Δήμο Καμβουνίων αποτελεί πόνημα του κ. Μαστρογιαν-νόπουλου Γιώργου ο οποίος είναι και ο υπεύθυνος της τε-τραμηνιαίας εφημερίδας του Πολιτιστικού & Μορφωτικού Συλλόγου Μικροβαλτινών Ν. Κοζάνης «Εν’ Μικροβάλτω…» τον οποίο και ευχαριστούμε για τη συνδρομή του. Και επειδή οι περιγραφές του εί-ναι γλαφυρές και δεν «μας έκανε καρδιά να τις κόψου-με» αφιερώνουμε μία επιπλέ-ον σελίδα γιατί πιστεύουμε ότι αξίζει τον κόπο.

Βίκας Κώστας Εκδότης της Πύλης Ανάπτυξης

11ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 αφιέρωμα

απόσταση 50-60 μ., διάφορα άλλα μαρμάρινα και κεραμικά κομμάτια- χαρακτηριστική μια βάση μεγάλου πιθαριού- διάσπαρτα στον περιβάλ-λοντα χώρο, ενώ ένα κομμάτι κο-λόνας, ίδιας διαμέτρου με τις προ-ηγούμενες, είναι εντοιχισμένο στο βόρειο τοίχο του ναού! Τα παραπά-νω μπορούν να καταμαρτυρήσουν την ύπαρξη παλιότερου ναού ή μο-ναστηριού ή ακόμη και την έναρξη των λατομικών δραστηριοτήτων της περιοχής!

Επόμενος προορισμός ήταν το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στο δρόμο προς το Φρούριο από τον χω-ματόδρομο. Καλοδιατηρημένο εξω-τερικά με επίστρωση μαρμάρων στο δάπεδο. Το ενδιαφέρον και εδώ πε-ριορίζεται στις καταπληκτικές τοιχο-γραφίες αφού η κατασκευή του χρο-νολογείται από το 1753!

Τα νταμάρια σε απόσταση «ανα-πνοής». Κάθετες συρματοκοπές και πολλά-πολλά μπάζα σε πρώτο πλά-νο. Ο ενοριακός ναός του Αγίου Αθα-νασίου δεσπόζει στην πλατεία του χωριού. Δίπλα το κτίριο πολλαπλών χρήσεων με το ΚΑΠΗ Τρανοβάλτου. Η διαμορφωμένη πλατεία σε καλή κατάσταση με εμφανή τη χρήση του μαρμάρου -του τοπικού προϊόντος-, όπως και στα περισσότερα σπίτια. Λίγο πιο πέρα στην αυλή του Δημο-τικού Σχολείου, το κτίριο του Δημοτι-κού Γυμναστηρίου, που δεν ολοκλη-ρώθηκε ποτέ.

ΠΑΔΗ (ΒΟΓΓΟΠΕΤΡΑ)

Εξετάζοντας τα ιστορικά στοι-χεία βρίσκουμε την Πάδη ή Πάδες σύμφωνα με τον εκκλησιαστικό κα-νόνα της Μητρόπολης το 1907 «με 156 κατοίκους Έλληνες και το 1940 με 102» (Η. Λαμπρέτσα ΜΙΚΡΟΒΑΛ-ΤΟ). Το χωριό καταστράφηκε ολο-σχερώς από τους Γερμανούς τον Αύγουστο του 1943 και αυτό απο-τέλεσε τη βασική αιτία της φυγής των Παδιωτών που ολοκληρώθηκε κατά την περίοδο του εμφύλιου το 1947. Ενδιάμεσα υπήρξαν και κρού-σματα θανάτων από ελονοσία που επίσπευσαν τη φυγή αφού τα συνέ-δεσαν με διάφορες προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες. Έτσι οι κάτοικοι μετεγκατεστάθηκαν στο Τρανόβαλ-το, τους Λαζαράδες, την Αιανή, το

Σπάρτο, την Κοζάνη και αλλού. Κρά-τησαν όμως τη συνείδηση του Παδι-ώτη και την αγάπη για τον τόπο αυτό και κάθε χρόνο στο τέλος του Ιουλί-ου -την Κυριακή μετά την εορτή της Αγίας Παρασκευής- συγκεντρώνο-νται όλοι εκεί.

Στρίβοντας στο χωματόδρομο που μου έδειξε η πινακίδα έξω από το Τρανόβαλτο του δρόμου προς τους Λαζαράδες, η πρώτη διαπίστω-ση ήταν ότι ο δρόμος ήταν βατός πα-ρά τις έντονες βροχοπτώσεις των τε-λευταίων ημερών. Η εποχή αυτή έτσι κι αλλιώς προσφέρεται για κάθε εί-δους περιήγηση στη φύση που ξετυ-λίγει τις ομορφιές της και βέβαια δε θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρε-ση η διαδρομή αυτή. Η πρώτη εικό-να της Πάδης, πέραν των σύγχρονων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, εί-ναι δυσδιάκριτη λόγω της πυκνής βλάστησης. Το πέρασμα από το ρέ-μα της Ποταμιάς με δυσκόλεψε λι-γάκι αφού είχε “κατεβάσει” αρκετό νερό. Είχα διανύσει στο χωματόδρο-μο κάτι λιγότερο από τρία χιλιόμετρα όταν έφτασα στην Πάδη.

Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η ανα-στηλωμένη εκκλησία της Αγίας Πα-ρασκευής. Ο χώρος είναι περιφραγ-μένος με έντονες κτιριακές και αισθητικές παρεμβάσεις που απο-πνέουν έναν οργασμό δημιουργίας και μια νοικοκυροσύνη. Στην πάνω μεριά δεσπόζει το “αρχονταρίκι” ένα βοηθητικό κτίσμα υποδοχής και δια-μονής επισκεπτών που σχεδόν ολο-κληρώνεται και δίπλα μια βρύση με κτιστή πέτρα. Τα ξύλινα τραπέζια και τα πεζούλια δένουν αρμονικά με το τοπίο όπου κυριαρχούν οι βελανι-διές. Στο εσωτερικό του μικρού να-ού που σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή κτίστηκε το 1726, κυρι-αρχούν οι καλοδιατηρημένες τοιχο-γραφίες ενώ στον πρόναο το μάτι του επισκέπτη “πέφτει” στις τοιχογρα-φίες που απεικονίζουν σκηνές από την κόλαση(!). Ανατολικά του ναού, στο ρεματάκι έξω από την περίφρα-ξη βρίσκεται το “αγίασμα”, μια πηγή που δεν στερεύει ποτέ.

Θα αποτελούσε σοβαρή παρά-λειψη αν δεν αναφερόμουν στον πρωτεργάτη αυτής της προσπάθειας που δεν είναι άλλος από το σημερι-νό δήμαρχο Καμβουνίων κ. Αχιλλέα Ντοβόλη, που εδώ και είκοσι χρόνια αγωνίζεται ανιδιοτελώς για το “ξα-ναζωντάνεμα” της Πάδης (Βογγόπε-τρας).

το Φρούριοτων θρησκευτικών μνη-μείων και της ιστορίας

Μέσω Μικροβάλτου-Τρανοβάλ-

του λίγο πριν τους Λαζαράδες, αφή-νοντας την άσφαλτο, στρίψαμε για το Φρούριο με ένδειξη πινακίδας

7 χλμ. σε ένα κακοτράχαλο χωμα-τόδρομο. Περνώντας τα χωράφια της «Λίμνης» κατηφορίσαμε για τη «Βουργάρα». Δεξιά μας η «Αρκουδο-πουρναριά». Περνάμε το λάκκο και μπροστά μας είναι οι «Μπάρες» με τα εύφορα χωράφια ενώ δεξιά μας υψώνεται ο ψηλότερος λόφος της περιοχής η «Γκόλιαβη Ράχη».

Αριστερά μας ο Άγιος Αθανά-σιος. Ένα ξωκλήσι που με την πρώ-τη ματιά δεν παρουσιάζει κάποιο ιδι-αίτερο ενδιαφέρον. Παρατηρώντας όμως προσεκτικά βλέπουμε ότι έχει κτιστεί πάνω σε θεμέλια παλιότερου ναού.

Συνεχίζουμε για το χωριό. Φρού-ριο σήμερα, Νεζεσκός τα χρόνια της τουρκοκρατίας, Παλιάλωνα αργότε-ρα. Λιγοστά καθαρά σπίτια -τα περισ-σότερα «συμβατικά» από το σεισμό- ακόμη λιγότεροι άνθρωποι.

Αφήνουμε δεξιά μας τον πολι-ούχο του χωριού τον Άγιο Νικόλαο που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1970 και συνεχίζουμε βορειοδυτι-κά στην άκρη του χωριού για το ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου. Χρονο-λογείται από το 1738 ενώ έχουν γί-νει κάποιες εργασίες υποστύλωσης από την Εφορία Βυζαντινών Αρχαιο-τήτων, αφού η βόρεια πλευρά είναι υπό κατάρρευση. Βλέπουμε τις κα-ταπληκτικές τοιχογραφίες με κορυ-φαία την Κοίμηση της Θεοτόκου, ενώ δεσπόζει αναλλοίωτο από το χρόνο το ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Επόμενος σταθμός, συνεχίζο-ντας πάλι βορειοδυτικά, 300 μ. έξω από το χωριό είναι η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Χρονολογείται πριν από το 1647, αφού σχετική επι-γραφή μας δίνει τη χρονολογία αυτή σαν έτος επισκευής. Αναπαλαιώθηκε πριν λίγα χρόνια και έτσι βρεθήκα-με μπροστά σε ένα μνημείο ανεκτί-μητης αξίας. Η αγιοσύνη και η λιτή «αυστηρότητα» των προσώπων κα-θώς και τα ζωντανά χρώματα, δίνουν στις τοιχογραφίες κάτι το ξεχωριστό και μας καθηλώνουν.

Φυσικά ο βασικός στόχος μας εί-ναι το κάστρο του Σωσκού που βρί-σκεται 2 χλμ δυτικά του χωριού σε ένα -από φυσικού- απόρθητο μέ-ρος που από τη μια πλευρά χάσκει στο βάθος ο Αλιάκμονας. Λίγες πέ-τρες σήμερα μαρτυρούν την ύπαρξη

του κάστρου «φρούριον βυζαντινόν εις την αυτής σειράν των Σερβίων» σύμφωνα με τη «Χρονική Συγγρα-φή» του Γ. Ακροπολίτη (13ος αιώνας ). Δεν μπορέσαμε πάντως να το προ-σεγγίσουμε.

Επόμενος προορισμός ήταν το φαράγγι του Αλιάκμονα. Βρεθήκα-με, μετά από κακοτράχαλη διαδρο-μή 2 περίπου χλμ δυτικά του χωριού, μπροστά σε μια εικόνα ανεπανάλη-πτης άγριας ομορφιάς που προκαλεί δέος και ίλιγγο. Το φαράγγι εκτεί-νεται σε μήκος 4-5 χλμ. και ξεκινάει 3-4 χλμ. πάνω από το φράγμα του Ιλαρίωνα που κατασκευάζεται. Σή-μερα οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού είναι 23. Στο Φρούριο της εγκατάλει-ψης! Θέλουν να γίνει ο δρόμος για το Τρανόβαλτο για να δώσει «ζωή» στο χωριό και να έρχονται πιο συχνά οι δικοί τους άνθρωποι. Και τα φάρ-μακα! Τη σημερινή του ονομασία το Φρούριο την οφείλει φυσικά στο Βυ-ζαντινό κάστρο του Σωσκού που προ-αναφέραμε, για το οποίο υπάρχουν αρκετές ιστορικές αναφορές. Επι-πλέον όμως πήλινα αγγεία, κοσμή-ματα και νομίσματα που βρέθηκαν διάσπαρτα καθώς και κτερίσματα σε κιβωτιόσχημους τάφους, μαρτυρούν την ύπαρξη ζωής στην περιοχή του Φρουρίου από τους αρχαίους ιστορι-κούς χρόνους και τη βυζαντινή επο-χή. Τα παραπάνω ευρήματα φυλάσ-σονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής.

ΛΑΖΑΡΑΔΕΣ

Νιώθουν περήφανοι που οι Λα-ζαράδες αναφέρονται στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στη Βου-λή των Ελλήνων στο Σύνταγμα. Η αλήθεια είναι ότι προγραμματίζο-ντας το οδοιπορικό στους Λαζαρά-δες , πίστευα ότι θα σταθώ στη σκιά του βάρους της ιστορίας που συνδέει το χωριό με την μεγίστης σημασίας για την απελευθέρωση της Μακεδο-νίας νικηφόρας μάχης του Ελληνι-κού Στρατού επί των Τούρκων στις 9 Οκτωβρίου 1912. Στο τέλος όμως έφυγα μάλλον περισσότερο εντυπω-σιασμένος από το σπήλαιο με τους σταλαγμίτες στη θέση Προσήλιο του λόφου των Κελιών!

Πρώτος μας σταθμός η ενορια-κή Εκκλησία της Κοίμησης της Θεο-


τόκου που κτίστηκε το 1857, ενώ η κτητορική επιγραφή του νάρθηκα, -με την καταπληκτική αρχιτεκτο-νική- που φαίνεται ότι προστέθη-κε αργότερα, φέρει τη χρονολογία 1883. Εντυπωσιακές οι εικόνες του τέμπλου που αναγράφουν χρονολο-γία 1858 ή 1871, υπέροχα δείγματα μιας παλιότερης νοοτροπίας καθώς και οι τοιχογραφίες που χρονολο-γούνται από το 1900. Ο ναός βέβαια είναι ένα μνημείο και φυσικά είναι εμφανείς οι παρεμβάσεις της Εφο-ρείας Αρχαιοτήτων.

Ανατολικά του ναού είναι το μνημείο της μάχης των Λαζαράδων όπου κάθε χρόνο στις 9 Οκτωβρί-ου γίνεται η επετειακή τελετή, πα-ρόντων των αρχών του νομού. Ένα πολύ λιτό -φτωχό θα το έλεγα- μνη-μείο, δίνει την εικόνα της σχετικής εγκατάλειψης λίγες μόνο μέρες πριν την τελετή και δημιουργεί το εύλογο ερώτημα εάν θα έπρεπε η πολιτεία να στήσει ένα μεγαλοπρεπές μνη-μείο, αντάξιο της ιστορικής σημασί-ας που έχει και να διαμορφώσει ανά-λογα τον περιβάλλοντα χώρο.

Ακολούθως επισκεφθήκαμε το χώρο του παλιού Δημοτικού Σχο-λείου που διαμορφώνεται πλέον σε Ιστορικό Μουσείο της μάχης των Λα-ζαράδων αφού οι εργασίες ανακατα-σκευής του κτιρίου και του περιβό-λου βρίσκονται σε εξέλιξη.

Επόμενος προορισμός οι δυο σπηλιές στη θέση Προσήλιο στο λό-φο των Κελιών. Φτάσαμε σε λίγα λε-πτά στην είσοδο της σπηλιάς. Η αλή-θεια είναι ότι υπολόγιζα ότι δε θα δούμε και κάτι το ιδιαίτερο. Κι όμως! Σχετικά εύκολα μπήκαμε σε μια με-γάλη αίθουσα, περίπου 80-100 τ.μ. Πρώτα με το φακό του κ. Κώστα, με-τά, αφού προσαρμόστηκαν τα μάτια μας στο σκοτάδι, διακρίναμε σε πολ-λά σημεία εντυπωσιακούς σταλαγ-μίτες και γενικά η συνολική εικόνα ήταν κάτι το απρόσμενο. Στο βάθος της αίθουσας της σπηλιάς υπάρχει ένας διάδρομος που λίγα μέτρα πιο πέρα κατηφορίζει και στενεύει. Ίσως να συνεχίζει σε μια άλλη αίθουσα ίσως πιο εντυπωσιακή. Ίσως! Νοτιό-τερα και λίγο πιο κάτω, βρεθήκαμε σε λίγο έξω απ’ τη δεύτερη σπηλιά. Μπήκαμε με δυσκολία. Αποτελείται από μια αίθουσα περίπου 30-40 τ.μ. σε δύο επίπεδα. Στο κάτω επίπεδο διακρίναμε πολλά ίχνη -βάσεις- με-γάλων σταλαγμιτών που δυστυχώς σχεδόν στο σύνολο τους είχαν απο-κοπεί και αφαιρεθεί.

ΕΛΑΤΗ

Βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο του Ν. Κοζάνης σε υψόμετρο 620 μ., με διέξοδο προς την Παλιουριά του Ν. Γρεβενών και απέχει από την Κο-ζάνη 55 χλμ.

Έχει «ίχνη» ζωής από την αρ-χαιότητα, τους ρωμαϊκούς και τους βυζαντινούς χρόνους. Παλιότερη γραπτή μαρτυρία ύπαρξης από το 1592-1593 υπάρχει από τον κώδικα αφιερωτών της Μονής της Μεταμορ-φώσης του Σωτήρος των Μετεώρων (ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ, τόμος 32ος).

Αλλά ας ξεκινήσουμε το οδοι-πορικό μας από την αρχή. Περνώντας το όριο με του Λαζαράδες, τη θέση «Σκάλα» με τα υπολείμματα του πα-λιού πετρόκτιστου γεφυριού, στρί-ψαμε στην πινακίδα «Προς Ι. Μονή Ζάβορδας» και κατηφορίσαμε το χω-ματόδρομο δεξιά από τη μεριά της «Χούνης». Μια διαδρομή εξαιρετι-κά δύσκολη αλλά πανέμορφη. Τε-ράστια ποικιλία χλωρίδας με υπέ-ροχα χρώματα και τους τεράστιους βράχους σε διάφορα σχήματα να κά-νουν τη διαδρομή απίθανη. Στο τέ-λος αυτής της διαδρομής και αφού φτάσαμε στην κοίτη του Αλιάκμονα στρίψαμε αριστερά και βρεθήκαμε στο «Λογγά» μια μικρή εύφορη πε-διάδα εκατοντάδων καλλιεργήσιμων στρεμμάτων, τα περισσότερα από τα οποία ανήκουν στον Ομαδικό Συ-νεταιρισμό «Λογγά». Στην περιοχή αυτή την τρέχουσα περίοδο είχαμε έντονη ανασκαφική δραστηριότητα. Η τοποθεσία αυτή θα κατακλυστεί από τα νερά της -υπό δημιουργία- λί-μνης του Ιλαρίωνα. Σύμφωνα με πλη-ροφορίες μας το πέρας της ανασκα-φικής αυτής προσπάθειας θα φέρει στην επιφάνεια σπουδαία ευρήματα που χρονολογούνται από το 3.000-4.000 π.Χ., δηλαδή είναι της τελευ-ταίας περιόδου της Νεολιθικής Επο-χής και της αρχικής περιόδου της εποχής του Χαλκού.

Συνεχίσαμε κατά μήκος του Αλι-άκμονα, περάσαμε τον «Πόρο» που αναφέρεται σαν ένα φυσικό πέρα-σμα στην απέναντι όχθη όταν τα νε-ρά ήταν λιγοστά και λίγο μετά στα-θήκαμε στην «Πεζογέφυρα» μια

μεταλλική γέφυρα που διευκόλυ-νε την επικοινωνία με το μοναστήρι της Ζάβορδας και εξυπηρετούσε μέ-χρι πριν λίγα χρόνια τους εργαζόμε-νους της Ελάτης στα μεταλλεία της Σκούμτσας. Το τοπίο της χαράδρας της κοίτης του ποταμού πάνω από την «Πεζογέφυρα» με φόντο στο βάθος πάνω μας το μοναστήρι είναι φανταστικό.

Επομένως σταθμός ο Ι. Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου, η Πολιού-χος εκκλησία του χωριού στην κε-ντρική πλατεία που έχει κτιστεί το 1870. Εδώ δεσπόζουν οι τοιχογραφί-ες του Αγίου Γεωργίου και του Αρχαγ-γέλου Μιχαήλ καθώς και το τέμπλο, υπέροχα δημιουργήματα μιας άλλης εποχής. Σταθήκαμε για λίγο στην πλακόστρωτη πλατεία και επισκε-φτήκαμε τη Λαογραφική Συλλογή στο Κοινοτικό κτίριο. Μια αξιόλογη συλλογή του Αθλητικού Μορφωτι-κού Συλλόγου «Έλατος», από κειμή-λια και παλιά εργαλεία.

Μετά κατευθυνθήκαμε προς την Αγία Παρασκευή αφήνοντας δεξιά την πετρόκτιστη βρύση του «Γού-λα». Απ’ την κτητορική επιγραφή ο ναός -σημερινό κοιμητήριο- φαίνε-ται να κτίστηκε το 1726 ενώ προε-κτάθηκε το 1883. Εντυπωσιακές τοι-χογραφίες κοσμούν τους τοίχους του ναού αφού έχουν γίνει και οι απα-ραίτητες εργασίες συντήρησης. Το πέρασμα μας απ’ τον Άγιο Γεώργιο μας υπενθύμισε ότι εκεί -στον πα-λιό ναό- βρέθηκε επιτύμβια μαρμά-ρινη στήλη ρωμαϊκής περιόδου, με ανάγλυφο ιππέα, που φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κοζάνης.

Η επόμενη διαδρομή μας είναι και η καλύτερη. Ανάβαση στο βου-νό της Ελάτης, ιδιοκτησίας του Δ.Δ. Ελάτης κατά το μεγαλύτερο τμήμα του. Μια ανεπανάληπτη διαδρομή. Εικόνες σπάνιας φυσικής ομορφιάς που αποτυπώνουμε στη μνήμη μας και στο φακό μας. Το πλάτωμα της «Κάκαινας» στην καρδιά του ελατό-δασους με υποτυπώδεις υποδομές, όπου παλιότερα έχουν γίνει κάποιες πολιτιστικές εκδηλώσεις, είναι ένας χώρος που μπορεί και πρέπει να αξι-οποιηθεί ακόμη περισσότερο. Λίγο νοτιότερα βρίσκεται το ορειβατικό καταφύγιο που κτίστηκε με πρωτο-βουλία και δαπάνη του Αθλητικού-Μορφωτικού Συλλόγου Ελάτης, με εθελοντική εργασία των μελών του και με χορηγία του Δήμου Καμβου-νίων.

Λίγα μέτρα πιο κάτω σταθήκα-με στη σπηλιά της «Κάκαινας», ένα σπηλαιοβάραθρο που εξερευνήθη-κε μέχρι βάθους 18 μ. από την Ελ-ληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία (Ν. Λελούδας, Κ. Τσικόπουλος, Σπ. Παυ-λίδης) το 1985. Στη σχετική έκθεση αυτοψίας αναφέρεται «ότι θεωρεί-ται πολύ πιθανή η ύπαρξη συνέχει-

ας σε βάθος ή σε οριζόντια μορφή» και «ενδείκνυται η συνέχιση της δι-ενέργειας της ανασκαφής, ώστε να διαπιστωθεί με πλήρη βεβαιότητα η ενδεχόμενη αξία του από άποψη τουριστικής αξιοποίησης».

Κατηφορίζοντας, αφήνουμε δε-ξιά το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία και περνώντας από το χωριό συνεχίζου-με στο δρόμο προς Παλιουριά, με προορισμό το «Πάτημα»-«Πατλιά»- του Οσίου Νικάνορα. Με μια μικρή παράκαμψη πρώτα θαυμάζουμε την πανοραμική άποψη -ακριβώς απέ-ναντι- του μοναστηριού της Ζάβορ-δας επάνω και του Αγίου Δημητρίου χαμηλότερα. Μετά από κει φτάνου-με στο χώρο του «Πατήματος» όπου διακρίνονται σε ειδικά διαμορφωμέ-νο χώρο του μνημείου, πατημασιά ανθρώπου και αλόγου που σύμφω-να με την παράδοση ανήκουν στον Όσιο Νικάνορα και στο άλογο του όταν σταμάτησε να θαυμάσει το το-πίο και να αποφασίσει να κτίσει το μοναστήρι. Ένα μοναστήρι που χρο-νολογείται από το 1534 μ.Χ. και πα-ρότι γεωγραφικά ανήκει στο Νομό Γρεβενών αποτελεί για τους κατοί-κους της Ελάτης ένα σημείο αναφο-ράς και στοιχείο της «ταυτότητας» των. Άλλωστε επί Τουρκοκρατίας ανήκε διοικητικά εξ ολοκλήρου στη Μονή της Ζάβορδας -είχε πουληθεί για να γλιτώσει απ’ τις αρπαγές των Τούρκων!-.

Ακριβώς απέναντι από το «Πά-τημα» μέσα στον επιβλητικό βρά-χο θαυμάζουμε το «Ασκηταριό» του μοναστηριού -εικόνα ιδιαίτερα εντυπωσιακή-, ενώ στο βάθος του φαραγγιού κυλάει ο Αλιάκμονας «ανυποψίαστος», αφού όπως προ-αναφέραμε και μέχρι το σημείο αυ-τό θα κατακλυστεί από τα νερά της -υπό δημιουργία- λίμνης του Ιλαρί-ωνα.

Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι εί-ναι λιγότεροι από πεντακόσιοι που τα Σαββατοκύριακα, τις γιορτές και το καλοκαίρι υπερδιπλασιάζονται, δίνοντας ζωντάνια στο χωριό. Γιατί οι άνθρωποι της Ελάτης ξέρουν να γλεντούν και να διασκεδάζουν. Οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία -με σύγχρονες μονάδες- και η γεωργία. Δραστηρι-οποιούνται με επιτυχία ο Αθλητικός Μορφωτικός Σύλλογος «ΕΛΑΤΟΣ», ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελάτης, ο Ομαδικός Συνεταιρισμός «Λογγά», ο Ορειβατικός Σύλλογος Ελάτης και ο σύλλογος των «Φίλων του Δάσους». Πανηγυρίζει στις 9 Μαΐου -Χριστο-φόρου μάρτυρος- ενώ κορυφαία εκ-δήλωση -που έγινε θεσμός- είναι το «αντάμωμα» των Ελατιωτών που γί-νεται περίπου το Δεκαπενταύγου-στο -φέτος προγραμματίστηκε για τις 11 Αυγούστου- και διοργανώνει ο Α.Μ.Σ. Έλατος.

αφιέρωμα

13ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 ανάπτυξη

Ο Βαν, συνά-δελφος κα-θηγητής σε Πανεπιστή-μιο της Ολ-λ α ν δ ί α ς ,

ζήτησε να με επισκεφθεί το κα-λοκαίρι σε ανταπόδοση επίσκε-ψής μου. Με έπιασε πανικός. Που να τον πήγαινα; Και τι είχα να του δείξω με ένα ελάχιστο αίσθημα υπερηφάνειας; Τίποτε απολύ-τως. Απεναντίας, έπρεπε συνε-χώς να απολογούμαι ζητώντας συγνώμη για το αδιαχώρητο των αυτοκινήτων στην πανεπιστημι-ούπολη, για την αφισορρύπαν-ση, τα σημάδια βανδαλισμού και τα σκουπίδια. Μια αναλαμπή στο μυαλό, έδωσε την ιδέα. Προφα-σίστηκα ότι, λόγω του καλοκαι-ριού, το πανεπιστήμιο ήταν κλει-στό. Έτσι, από το αεροδρόμιο,

κατευθυνθήκαμε στο εξοχικό μας στη Χαλκιδική.

Απόλαυσε μπάνια, φαγη-τό, τοπίο και σύντομα αναγνώ-ρισε τα σημάδια της φωτιάς που προηγήθηκε. Διέκρινε τα μπάζα, την έλλειψη κάδων ανακύκλω-σης , χώρων κίνησης για ποδήλα-τα και πεζούς, την ανεξέλεγκτη δόμηση, αλλά εντυπωσιάστηκε και από την ευημερία που έβλε-πε σε αυτοκίνητα, σπίτια, ρούχα και διασκέδαση.

Λίγο αργότερα περιηγη-θήκαμε στην ύπαιθρο. Επισκε-φθήκαμε τα Μουσεία Πέλλας και Βεργίνας. Έμεινε έκπληκτος από την οργάνωση και παρουσί-αση των εκθεμάτων. Ήταν ενή-μερος για το Σκοπιανό και είχε πρόταση. Γιατί δεν καλούμε σε ξενάγηση στους δύο χώρους, όσους έχουν αντιρρήσεις ή θε-ωρούν υπερβολική την ευαισθη-σία που δείχνουμε;.

Συνεχίσαμε για την πατρώα γη. Απολαύσαμε τη λίμνη της Κα-στοριάς με την πόλη να καθρε-

πτίζεται μέσα της, τα βυζαντινά μνημεία και τα αρχοντικά και την άλλη μέρα κινήσαμε για συλλο-γή μανιταριών στην Πίνδο. Ο Βαν που μέχρι τότε γνώριζε και λά-τρευε τα μανιτάρια των σούπερ μάρκετ, εξέφρασε τις ανησυχίες του για την ασφάλεια του εγχει-ρήματος.

Ο Τάκης, ένας πολυτάλαντος αγρότης, κτηνοτρόφος, τυροκό-μος, φυσιοδίφης και οικοδόμος όλων των ειδικοτήτων (παλαιών και σύγχρονων) που ανέλαβε να μας συνοδεύσει και να επιβλέψει τη συλλογή στα υψώματα πάνω από τη Λάγκα, διαβεβαίωσε για τη διατροφική ασφάλεια, για να προσθέσει προκαλώντας το γέ-λιο όλων. «Δεν έχω Χασπ, αλλά θα τα φάω πρώτος εγώ!.»

Τα δύο οχήματα υπαίθρου μας έφεραν στην κατάλληλη τοποθεσία και κινήσαμε για πε-ζοπορία και συλλογή, περπατώ-ντας στις πλαγιές μιας δασοκά-λυψης από οξιές. Το περπάτημα στη φυλλοστρωμνή σου έδινε την εντύπωση ότι περπατούσες πάνω σε μαλακό στρώμα. Κάθε βήμα συνοδεύονταν από τον ήχο των ξερών κλαδιών που έσπαζαν ή διαμαρτύρονταν για το βάρος μας!.

Τα επιφωνήματα της ανα-κάλυψης μανιταριών έφερναν όλους στο σημείο της ανακά-λυψης με πρώτο τον Τάκη που γνωμάτευε για την αξία του ευ-ρήματος. Πολλοί θησαυροί απο-δείχθηκαν άνθρακες, προς με-γάλη θλίψη των πρωταιτίων της ανακάλυψης. Παρόλα αυτά, τα καλάθια γέμιζαν.

Σε λίγο, ο Βαν μου θύμισε πως δεν πήραμε νερό μαζί μας. Είπα μια βαριά κουβέντα στα Ελ-ληνικά για να ξορκίσω την κακο-τυχιά μας ή μάλλον για να δικαιο-λογήσω την ανοργανωσιά μας. Ο Τάκης που προσέτρεξε με καθη-σύχασε λέγοντας. Μη στενοχω-ριέσαι. Πήρα πλαστικά ποτήρια και σε πέντε λεπτά θα είμαστε σε γάργαρο νερό. Πράγματι, σε λίγο ακούστηκε το κελάρυσμα του νερού και όλοι έσπευσαν να ξεδιψάσουν.

Το νερό έτρεχε από μια βρύ-ση στη στροφή του δρόμου. Η πρώτη δοκιμή έφερε εκπλήξεις. Με θερμοκρασίες που πλησία-ζαν τους 30 βαθμούς στον αέρα, το νερό ήταν παρόμοιο με αυτό που βγαίνει από το ψυγείο. Ο Βαν απόρησε. «Έχετε νερό ύδρευσης

και στα βουνά;» Για να προσθέ-σει. «Και το αφήνετε έτσι να τρέ-χει;»

Μια ώρα αργότερα κατηφο-ρίσαμε στη Λάγκα και στο εξο-χικό του Πέτρου και της Αντιγό-νης καθίσαμε να απολαύσουμε τους κόπους μας. Η μαεστρία της Αντιγόνης έφτιαξε σε χρό-νο ρεκόρ εδέσματα μανιταριών που θα ζήλευαν σεφ ξενοδοχεί-ων πέντε αστέρων. Στο τραπέζι προστέθηκαν σε λίγο σαλάτες από τον κήπο, δύο δρασκελιές από το τραπέζι που στρώσαμε,

τυρί φέτα του Τάκη και κόκκινο κρασί σπιτικό. Ο φίλος μου ο Βαν αποσβολωμένος, έχοντας γευθεί φύση και εδέσματα, δή-λωσε στο τραπέζι. «Φίλοι μου, είμαι 60 και πλέον ετών και για πρώτη φορά στη ζωή μου ήπια και έφαγα αγαθά που προσφέ-ρει η φύση. Μη μας ζηλεύετε που είμαστε ανεπτυγμένοι. Στη χώρα μου δεν έχουμε ούτε ένα τετραγωνικό γης που να θεωρεί-ται φυσική περιοχή και το νερό που έχουμε, δεν πίνεται. Ειλικρι-νά σας ζηλεύω.

Αν ο φίλος μου ο Τζώρτζ με είχε καλέσει πριν από 20 χρόνια μπορεί τώρα να ήμουν μόνιμος κάτοικος της χώρας σας!.»

Χωρίς να έχουμε προσυνεν-νοηθεί, όλοι μαζί του απαντήσα-με σε άπταιστα Αγγλικά. «Van, it is never too late». (Βαν, ποτέ δεν είναι αργά), για να ξεσπάσουμε αμέσως σε γέλια και να φουσκώ-σουν τα πνευμόνια μας από λίγη περηφάνια που δύσκολα τη βρί-σκουμε στις μέρες μας.

Η Ελλάδα της Πόλης και της Υπαίθρου

Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΔΑΟΥΤΟΠOYΛΟΥΚαθ. Γεωπονίας ΑΠΘ

«Ειλικρινά σας ζηλεύω. Αν ο φί-λος μου ο Τζώρ-τζ με είχε καλέσει πριν από 20 χρό-νια μπορεί τώρα να ήμουν μόνιμος κά-τοικος της χώρας σας!.»

14 ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010ανάπτυξη

Σε παγκόσμιο επί-πεδο, περισσότε-ρες από 50 χώρες παράγουν στε-ρεά ορυκτά καύ-σιμα με τη μορφή

λιθάνθρακα, λιγνίτη ή τύρφης. Στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένω-σης, η βιομηχανία των στερεών καυ-σίμων απασχολεί σχεδόν 280.000 εργαζόμενους, η οικονομική αξία της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέρ-γειας ξεπερνά τα 30 δις ευρώ ετη-σίως, ενώ παγκοσμίως, περίπου 7 εκατομμύρια εργαζόμενοι απασχο-λούνται άμεσα σε επιφανειακά ή υπόγεια ορυχεία [1]. Στο σχήμα 1 δί-

νονται εποπτικά τα ποσοτικά δεδο-μένα που αφορούν την εκμετάλλευ-ση στερεών ορυκτών καυσίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι προφανές ότι το σύνολο σχεδόν των χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και κυρί-ως η Γερμανία, Πολωνία, Τσεχία Ελ-λάδα και Τουρκία, είναι σημαντικά εξαρτημένες από τα στερεά ορυκτά καύσιμα.

Ενώ η ποιότητα των στερεών καυσίμων καθώς βεβαίως και οι τε-χνολογίες εξόρυξης διαφέρουν κα-τά τόπους, οι βιομηχανίες των στερε-ών καυσίμων διαμορφώνουν το ίδιο καταλυτικά την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική ταυτότη-τα σε τοπικό αλλά και περιφερειακό επίπεδο. Μέχρι τις αρχές του 1970, οι προσπάθειες των βιομηχανιών άν-θρακα αποσκοπούσαν κυρίως στην προσέλκυση εργατικού δυναμικού στην πραγματικά δύσκολη και απαι-τητική διαδικασία της εξόρυξης. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μεταξύ 1958 και 2002, η επιπλέον οικονομι-κή υποστήριξη (bonus ανθρακωρύ-χων) που δόθηκε στους γερμανούς εργαζόμενους στα ορυχεία, ξεπέ-ρασε τα 5,5 δις ευρώ [2]. Μετά το 1970, οι συνεχώς αυξανόμενες απαι-τήσεις για περιβαλλοντική προστα-σία οδήγησαν τις τοπικές κοινωνίες

να διεκδικήσουν ειδικούς αναπτυξι-ακούς πόρους από τις βιομηχανίες άνθρακα. Οι όροι «βιώσιμη ανάπτυ-ξη» και «εξαντλούμενοι ενεργειακοί πόροι» μπήκαν στο καθημερινό λε-ξιλόγιο και οι τοπικές κοινωνίες εμ-φανίστηκαν διεκδικητικές απέναντι στις βιομηχανίες άνθρακα. Το θέμα δεν αφορούσε πλέον μόνον στους εργαζόμενους στις ανά τον κόσμο «ΔΕΗ» αλλά στο σύνολο των τοπι-κών κοινωνιών.

Προκλήσεις συμβίωσης τοπικής κοινωνίας και βιομηχανιών άνθρακα

Για τους κατοίκους του ενεργειακού λεκανοπεδίου της Δ. Μακεδονίας, εί-ναι γνωστό με βιωματικό τρόπο, ότι η παραγωγική αλυσίδα της εξόρυξης, διαχείρισης και καύσης του λιγνίτη, επιδρά αρνητικά στο φυσικό περι-βάλλον και διαμορφώνει το οικονο-μικό και κοινωνικό profile ολόκληρης της περιφέρειας. Η περιβαλλοντική πίεση είναι τεράστια, προφανής και πολύπλοκη, έχει αναλυθεί κατά κό-ρον και κατά συνέπεια, στη συγκε-κριμένη εισήγηση, θα επιμείνουμε κυρίως στις οικονομικές και ανα-πτυξιακές αλληλοεπιδράσεις μετα-ξύ λιγνιτικών βιομηχανιών και τοπι-κής κοινωνίας.

2.1 Οικονομική διάσταση Η λειτουργία των λιγνιτικών βιομη-χανιών συνδέεται με άμεσες, έμμε-σες και δευτερογενείς οικονομικές επιδράσεις προς την τοπική κοινω-νία, όπως ενδεικτικά παρουσιάζε-ται στο σχήμα 2. Πέραν των μισθών που καταβάλει η λιγνιτική βιομηχα-νία στους εργαζόμενους, σημαντική οικονομική επίδραση πυροδοτούν οι κάθε είδους λειτουργικές ανάγκες, προμήθειες και υπηρεσίες που κα-λύπτονται από τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες της ευρύτερης περιοχής. Εκτός βεβαίως της άμεσης οικονομικής επίδρασης, η λιγνιτική βιομηχανία προσφέρει σημαντικά σε υποδομές και τεχνογνωσία τα οποία σαφώς και αποτελούν μετρήσιμους οικονομικούς παράγοντες. Ο βαθ-μός κεφαλαιοποίησης και διεύρυν-σης της συγκριμένης επίδρασης εί-ναι διαχρονικά ζητούμενο από την πλευρά της τοπικής κοινωνίας.

Σε πολλές ευρωπαϊκός χώρες, η συνολική οικονομική επίδραση έχει μοντελοποιηθεί προκειμένου οι το-πικές κοινωνίες να διαθέτουν τα απα-ραίτητα δεδομένα βιώσιμης συνερ-γασίας με τις λιγνιτικές βιομηχανίες

αλλά και να έχουν τη δυνατότητα να εκτιμήσουν εκ των προτέρων τις οι-κονομικές επιπτώσεις, για παράδειγ-μα, της διάνοιξης ενός καινούργιου ορυχείου, κατασκευής καινούργιας μονάδας ή στροφής σε εναλλακτι-κά ενεργειακά συστήματα (πχ. ΑΠΕ, μονάδες φυσικού αερίου).

Στην ευρύτερη περιοχή του Lausitz στη Γερμανία, απασχολού-νται στη λιγνιτική βιομηχανία 10.182 εργαζόμενοι οι οποίοι αμείβονται ετησίως με το ποσό των 482,4 εκα-τομμυρίων ευρώ (δεδομένα 2004). Με τη βοήθεια οικονομετρικών μο-ντέλων, οι τοπικές αρχές υπολόγισαν ότι για κάθε 1 ευρώ που πληρώνει ως μισθό η λιγνιτική βιομηχανία, δημι-ουργούνται επιπλέον 0,55 λεπτά σε άλλους οικονομικούς και παραγω-γικούς κλάδους της περιοχής. Κα-τά συνέπεια, οι 10.182 εργαζόμενοι στη βιομηχανία λιγνίτη, στηρίζουν 2.775 επιπλέον βιώσιμες θέσεις ερ-γασίας σε τοπικό επίπεδο [3]. Με την πρακτική αυτή μπορούν άμεσα και αποτελεσματικά να παρεμβαίνουν διορθωτικά με προγράμματα επιμόρ-φωσης και τεχνικής εξειδίκευσης, να στηρίζουν επιχειρήσεις οι οποί-ες πολλαπλασιάζουν και διευρύνουν δορυφορικά την οικονομική αλλη-λεπίδραση με την λιγνιτική βιομηχα-νία αλλά κυρίως, γνωρίζουν εκ των προτέρων πόσο ευάλωτη είναι η το-πική αγορά στις εκάστοτε στρατη-γικές επιλογές της περιφερειακής βιομηχανίας εξόρυξης και καύσης του λιγνίτη. Αυτό δίνει τη δυνατότη-τα στους τοπικούς θεσμικούς φορείς να παρεμβαίνουν άμεσα, έγκαιρα τεκμηριωμένα και αποτελεσματικά, ακολουθώντας του στοιχειώδεις κα-νόνες του δημόσιου management.

Δυστυχώς για την περιοχή μας, δεν έχουν γίνει παρόμοιες μελέτες ώστε να γνωρίζουμε με σαφήνεια

όχι μόνον τα πολλαπλασιαστικά οι-κονομικά οφέλη, αλλά κυρίως τους επιχειρηματικούς κλάδους οι οποίοι θα μπορούσαν να δραστηριοποιη-θούν βιώσιμα, γύρω και παράλληλα με τις δραστηριότητες της ΔΕΗ ΑΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι το έτος 2008, μόνον το 11,5% των μη κεντρικών δαπανών και προμηθειών του Λιγνι-τικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) καλύφθηκαν από την αγορά του ν. Κοζάνης [4]. Διαχρονικά, αδυ-νατούμε να κεφαλαιοποιήσουμε τις αναπτυξιακές δυνατότητας που προ-σφέρει η λιγνιτική βιομηχανία της περιοχής μας και παραμένουμε άκα-μπτα προσηλωμένοι στην απαίτηση για ένταση εργασίας αποκλειστικά «εντός» ΔΕΗ ΑΕ. Οι πρόσφατες εξε-λίξεις στις προσλήψεις της ΔΕΗ ΑΕ, αναδεικνύουν περίτρανα το ευάλω-το της πρακτικής αυτής.

Κοινωνική διάσταση Η Αυστραλία είναι μια χώρα με τερά-στια παραγωγή άνθρακα. Το 2004, το Κέντρο Κοινωνικής Ευθύνης Ορυχείων του Πανεπιστήμιου του Queensland, εκπόνησε μελέτη με στόχο την επικαιροποιημένη απο-τύπωση των κοινωνικών επιπτώσε-ων της βιομηχανίας άνθρακα στην περιοχή του Hunder Valley. Μεταξύ άλλων, τέθηκαν συγκριμένες ερω-τήσεις και οι ερωτώμενοι πολίτες ιε-ράρχησαν τις επιπτώσεις της δικιάς τους «ΔΕΗ». Σύμφωνα με τα αποτε-λέσματα, η πλειονότητα των πολιτών επισήμανε ως κυρίαρχη επίδραση της τοπικής βιομηχανίας άνθρακα την αναπτυξιακά ευάλωτη, μονοδι-άστατη εξάρτηση από τον άνθρακα καθώς και την διαφοροποίηση των οικογενειών σε εργαζόμενους και μη στην βιομηχανία άνθρακα [5]. Με άλ-λα λόγια, οι εργαζόμενοι στην «ΔΕΗ» της Αυστραλίας είναι και αυτοί πε-ριζήτητοι γαμπροί! Είναι προφανές λοιπόν ότι η εξορυκτική βιομηχανία επιδρά το ίδιο καταλυτικά σε κάθε γωνιά του πλανήτη και η επίδρασή της μπορεί να αποτυπωθεί ως ακο-λούθως.

Στην πρώτη φάση, το συγκριτι-κό πλεονέκτημα κυριαρχεί σε βάρος των υπόλοιπων τοπικών χαρακτηρι-στικών τα οποία συρρικνώνονται η εξαλείφονται. Διαμορφώνεται μια ιδιάζουσα τοπική αγορά εργασίας [6 ].

Περιορίζονται σημαντικά παρα-δοσιακές επαγγελματικές δραστη-ριότητες. Αγρότες χωρίς παράλλη-λη εκπαίδευση, μετατρέπονται σε

Ορθές πρακτικές βιώσιμης συνεργασίας λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας

Του ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΚΑΡΛΟΠΟΥΛΟΥΧημικός Μηχανικός (M.Sc.)Ιδρυτικό Μέλος Ι.Π.Α.Δ.Μ.

οι βιομηχανίες των στερεών καυσίμων διαμορφώνουν το ίδιο καταλυτικά την περιβαλλοντι-κή, κοινωνική και οικονομική ταυτό-τητα σε τοπικό αλ-λά και περιφερεια-κό επίπεδο

15ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 ανάπτυξη

ανειδίκευτους εργάτες. Διαμορφώ-νονται συνθήκες υψηλού βιοτικού επιπέδου. Η αναπτυξιακή εξειδίκευ-ση εδραιώνεται.

Στη δεύτερη φάση, εξωτερικοί αλλά και εσωτερικοί παράγοντες, αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά του συγκριτικού τοπικού πλεονεκτή-ματος. Η χρόνια εξειδίκευση χω-ρίς εναλλακτικούς διεξόδους, δη-μιουργεί ασφυκτικό πλαίσιο στην αναπτυξιακή πορεία της ευρύτερης περιοχής.

Περιβαλλοντικοί φόροι όπως για παράδειγμα οι δεσμεύσεις του Πρωτόκολλου του Κιότο, η ανάδυση νέων εναλλακτικών τεχνολογικών επιλογών (φυσικό αέριο, ΑΠΕ), η εξά-ντληση εξορυκτικά εύκολων κοιτα-σμάτων καθώς και η εμπέδωση κλί-ματος καχυποψίας μεταξύ λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας, αλλοιώνουν σταδιακά και σταθερά το τοπικό συγκριτικό πλεονέκτη-μα. Η αγορά εργασίας εμφανίζεται τρομερά ευάλωτη στις επιλογές της λιγνιτικής βιομηχανίας, η έλλειψη καινοτομίας και το μακροχρόνιο πε-ριβάλλον χαμηλής ανταγωνιστικότη-τας εντείνουν το πρόβλημα. Η ΓΝΩΣΗ και η ΤΕΧΓΝΩΓΝΩΣΙΑ δεν αποτέλε-σαν μοχλό ανάπτυξης της ευρύτερης χωρικής ενότητας και αξιολογήθη-καν, εκ του αποτελέσματος, ως μη-δενικοί συντελεστές ανάπτυξης. Οι συνθήκες αναπτυξιακής παθογένει-ας γίνονται ορατές. Το αναπτυξιακό έγκλημα έχει πλέον ολοκληρωθεί.

Παραδείγματα βιώσιμης συνύπαρξης λιγνιτικής

βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας

Η προσπάθεια αποτελεσματικής συμβίωσης των βιομηχανιών στε-ρεών καυσίμων και των περιοχών στις οποίες αναπτύσσεται η δράσης τους, στοχεύει στην άμβλυνση των περιβαλλοντικών πιέσεων, στη δι-αφοροποίηση και μεγέθυνση των οικονομικών αλληλοεπιδράσεων και τέλος, στην ανάπτυξη εκείνων των προϋποθέσεων οι οποίες θα δια-σφαλίσουν ομαλή και ήπια μετάβα-ση στην «μεταλιγνιτική» εποχή. Δύο τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγμα-

τα παρουσιάζονται στη συνέχεια.

Περιοχή Ruhr, Γερμανία Στη συγκεκριμένη περιοχή και σε μια ακτίνα 110 km περίπου, είναι εγκατεστημένοι 20 ανθρακικοί ατμοηλεκτρικοί σταθμοί συνολικής ισχύος 12.000 MW ιδιοκτησία των RWE, RAG και Ε.ΟΝ Ruhrgas.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, η περιοχή ξεκίνησε να βιώνει τα πρώτα σημάδια της μεταλιγνιτι-κής περιόδου. Η παραγωγή λιγνίτη άρχισε να μειώνεται σταθερά λόγω της αναδιάρθρωσης της βιομηχανί-ας χάλυβα, της εισόδου νέων καυσί-μων στο γερμανικό ενεργειακό μίγ-μα (πυρηνικά και Φ. Αέριο) και των εισαγωγών φθηνού λιθάνθρακα από τη Νότια Αφρική και Κολομβία. Αντέ-δρασαν άμεσα, συλλογικά και προ-γραμματισμένα, κεφαλαιοποιώντας και ανατρέχοντας σε αυτό που χρό-νια μεθοδικά και συνεκτικά επένδυ-αν: ΓΝΩΣΗ, ΤΕΧΓΝΩΓΝΟΣΙΑ, ΕΡΕΥΝΑ και ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ.

Ξεκινώντας ταυτόχρονα σχεδόν με την εξόρυξη της πρώτης «κουβα-διάς» λιγνίτη (1780), ιδρύθηκαν συ-νολικά 13 Πανεπιστήμια και 35 Τε-χνολογικά Κέντρα και Ερευνητικά Ινστιτούτα. Παράλληλα, τα συνέδρια και οι κάθε είδους εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή με θέμα την Ενέργεια, αποτελούν ση-μεία αναφοράς και γεγονότα παγκό-σμιας εμβέλειας.

Η περιοχή δεν παρέμεινε μονο-διάστατα εξαρτημένη από τις λιγνι-τικές δραστηριότητες και προσπά-θησε να αξιοποιήσει προσθετικά τις ευκαιρίες που δημιούργησε η τερά-στια αυτή εξορυκτική βιομηχανία. Επιδεικτικές μονάδες αποκεντρω-μένης παραγωγής, in situ αεριοποί-ηση λιγνίτη, χρήση κονιοποιημένου λιγνίτη σε μονάδες συμπαραγωγής, συνδυασμένη καύση λιγνίτη και εναλλακτικών καυσίμων, ανάπτυξη τοπικής βιομηχανίας ηλιακών συλ-λεκτών, συστήματα ψύξης με ηλιακή ενέργεια, παραγωγή βιοαερίου από κτηνοτροφικά απόβλητα, παραγωγή υδρογόνου από βιομαζικά απορρίμ-ματα. Και όλα αυτά βεβαίως με καθα-ρά εξωστρεφή χαρακτήρα.

Κατασκεύασαν, για παρά-δειγμα, στην οροφή ενός κτιρίου του Gelsenkirchen το μεγαλύτερο σε ισχύ σύστημα ηλιακών συλλε-κτών στον κόσμο χρησιμοποιώντας απλούς τεχνίτες τζαμιών, μετά από προγράμματα εκπαίδευσης και κα-τάρτισης. Ο ορισμός των προγραμ-μάτων Τοπικής Επιχειρηματικότητας και βέλτιστο παράδειγμα συνεργασί-ας Πανεπιστημίων, Ερευνητικών Κέ-ντρων και τοπικής κοινωνίας. Επεν-δύοντας η περιοχή του Ruhr στην έρευνα και καινοτομία, επιτυγχά-νει σταθερά να επαναπατρίζει ένα

Χαρακτηριστικά Ενδεικτικός χρονικός προσδιορι-σμός για την περιοχή μας

Εκλαϊκευμένη περιγραφή

Φάση 1 Αρχή της μονοδιάστατης ανάπτυξης

1950-1985 Αρραβώνας

Φάση 2 Αλλοίωση των χαρακτηρι-στικών τοπικού συγκριτι-

κού πλεονεκτήματος

1985-2005 Γάμος

Φάση 3 Αναπτυξιακή Παθογένεια 2005-20ΧΧ Διαζύγιο ή κατά συνθήκη συμβίωση

Πίνακας 1: Φάσεις συμβίωσης λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας


1. Εισαγωγή

Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερες από 50 χώρες παράγουν στερεά ορυκτά καύσιμα με τη μορφή λιθάνθρακα, λιγνίτη ή τύρφης. Στα κράτη-‐μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βιομηχανία των στερεών καυσίμων απασχολεί σχεδόν 280.000 εργαζόμενους, η οικονομική αξία της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας ξεπερνά τα 30 δις ευρώ ετησίως, ενώ παγκοσμίως, περίπου 7 εκατομμύρια εργαζόμενοι απασχολούνται άμεσα σε επιφανειακά ή υπόγεια ορυχεία [1]. Στο σχήμα 1 δίνονται εποπτικά τα ποσοτικά δεδομένα που αφορούν την εκμετάλλευση στερεών ορυκτών καυσίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σχήμα 1: Βιομηχανία ορυκτών στερεών καυσίμων στην Ευρώπη (πηγή: Euracoal)

Είναι προφανές ότι το σύνολο σχεδόν των χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και κυρίως η Γερμανία, Πολωνία, Τσεχία Ελλάδα και Τουρκία, είναι σημαντικά εξαρτημένες από τα στερεά ορυκτά καύσιμα.

Ενώ η ποιότητα των στερεών καυσίμων καθώς βεβαίως και οι τεχνολογίες εξόρυξης διαφέρουν κατά τόπους, οι βιομηχανίες των στερεών καυσίμων διαμορφώνουν το ίδιο καταλυτικά την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική ταυτότητα σε τοπικό


1. Εισαγωγή

Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερες από 50 χώρες παράγουν στερεά ορυκτά καύσιμα με τη μορφή λιθάνθρακα, λιγνίτη ή τύρφης. Στα κράτη-‐μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βιομηχανία των στερεών καυσίμων απασχολεί σχεδόν 280.000 εργαζόμενους, η οικονομική αξία της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας ξεπερνά τα 30 δις ευρώ ετησίως, ενώ παγκοσμίως, περίπου 7 εκατομμύρια εργαζόμενοι απασχολούνται άμεσα σε επιφανειακά ή υπόγεια ορυχεία [1]. Στο σχήμα 1 δίνονται εποπτικά τα ποσοτικά δεδομένα που αφορούν την εκμετάλλευση στερεών ορυκτών καυσίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σχήμα 1: Βιομηχανία ορυκτών στερεών καυσίμων στην Ευρώπη (πηγή: Euracoal)

Είναι προφανές ότι το σύνολο σχεδόν των χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και κυρίως η Γερμανία, Πολωνία, Τσεχία Ελλάδα και Τουρκία, είναι σημαντικά εξαρτημένες από τα στερεά ορυκτά καύσιμα.

Ενώ η ποιότητα των στερεών καυσίμων καθώς βεβαίως και οι τεχνολογίες εξόρυξης διαφέρουν κατά τόπους, οι βιομηχανίες των στερεών καυσίμων διαμορφώνουν το ίδιο καταλυτικά την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική ταυτότητα σε τοπικό

Σχήμα 2: Οικονομική επίδραση της λιγνιτικής βιομηχανίας στην τοπική και περιφερειακή οικονομία

Σε πολλές ευρωπαϊκός χώρες, η συνολική οικονομική επίδραση έχει μοντελοποιηθεί προκειμένου οι τοπικές κοινωνίες να διαθέτουν τα απαραίτητα δεδομένα βιώσιμης συνεργασίας με τις λιγνιτικές βιομηχανίες αλλά και να έχουν τη δυνατότητα να εκτιμήσουν εκ των προτέρων τις οικονομικές επιπτώσεις, για παράδειγμα, της διάνοιξης ενός καινούργιου ορυχείου, κατασκευής καινούργιας μονάδας ή στροφής σε εναλλακτικά ενεργειακά συστήματα (πχ. ΑΠΕ, μονάδες φυσικού αερίου).

Στην ευρύτερη περιοχή του Lausitz στη Γερμανία, απασχολούνται στη λιγνιτική βιομηχανία 10.182 εργαζόμενοι οι οποίοι αμείβονται ετησίως με το ποσό των 482,4 εκατομμυρίων ευρώ (δεδομένα 2004). Με τη βοήθεια οικονομετρικών μοντέλων, οι τοπικές αρχές υπολόγισαν ότι για κάθε 1 ευρώ που πληρώνει ως μισθό η λιγνιτική βιομηχανία, δημιουργούνται επιπλέον 0,55 λεπτά σε άλλους οικονομικούς και παραγωγικούς κλάδους της περιοχής. Κατά συνέπεια, οι 10.182 εργαζόμενοι στη βιομηχανία λιγνίτη, στηρίζουν 2.775 επιπλέον βιώσιμες θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο [3]. Με την πρακτική αυτή μπορούν άμεσα και αποτελεσματικά να παρεμβαίνουν διορθωτικά με προγράμματα επιμόρφωσης και τεχνικής εξειδίκευσης, να στηρίζουν επιχειρήσεις οι οποίες πολλαπλασιάζουν και διευρύνουν δορυφορικά την οικονομική αλληλεπίδραση με την λιγνιτική βιομηχανία αλλά κυρίως, γνωρίζουν εκ των προτέρων πόσο ευάλωτη είναι η τοπική αγορά στις εκάστοτε στρατηγικές επιλογές της περιφερειακής βιομηχανίας

Λιγνιτική Βιομηχανία (ορυχεία και θερμικοί σταθμοί)

Άμεσα Εργαζόμενοι

Μισθοδοσία

Θέσεις εργασίας

Λειτουργικές δαπάνες

Προμήθειες κάθε είδους

Υπηρεσίες τρίτων

Έμμεση Επίδραση

Δημιουργία δορυφορικής επιχειρηματικότητας

Δευτερογενείς θέσεις εργασίας

Επιπλέον εισόδημα

Γενική Επίδραση

Διάθρωση παραγωγικού ιστού

Υποδομές

Τεχνογνωσία

Χορηγίες (πχ. Τοπικός Πόρος)

Άμεση Επίδραση

σΣ

Συνολική Επίδραση

εξόρυξης και καύσης του λιγνίτη. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους τοπικούς θεσμικούς φορείς να παρεμβαίνουν άμεσα, έγκαιρα τεκμηριωμένα και αποτελεσματικά, ακολουθώντας του στοιχειώδεις κανόνες του δημόσιου management.

Σχήμα 3: Πολλαπλασιαστικά οφέλη της λιγνιτικής βιομηχανία στην περιοχή του Lausitz (πηγή: Prognos 2004)

Δυστυχώς για την περιοχή μας, δεν έχουν γίνει παρόμοιες μελέτες ώστε να γνωρίζουμε με σαφήνεια όχι μόνον τα πολλαπλασιαστικά οικονομικά οφέλη, αλλά κυρίως τους επιχειρηματικούς κλάδους οι οποίοι θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν βιώσιμα, γύρω και παράλληλα με τις δραστηριότητες της ΔΕΗ ΑΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι το έτος 2008, μόνον το 11,5% των μη κεντρικών δαπανών και προμηθειών του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) καλύφθηκαν από την αγορά του ν. Κοζάνης [4]. Διαχρονικά, αδυνατούμε να κεφαλαιοποιήσουμε τις αναπτυξιακές δυνατότητας που προσφέρει η λιγνιτική βιομηχανία της περιοχής μας και παραμένουμε άκαμπτα προσηλωμένοι στην απαίτηση για ένταση εργασίας αποκλειστικά «εντός» ΔΕΗ ΑΕ. Οι πρόσφατες εξελίξεις στις προσλήψεις της ΔΕΗ ΑΕ, αναδεικνύουν περίτρανα το ευάλωτο της πρακτικής αυτής.

2.2 Κοινωνική διάσταση

Η Αυστραλία είναι μια χώρα με τεράστια παραγωγή άνθρακα. Το 2004, το Κέντρο Κοινωνικής Ευθύνης Ορυχείων του Πανεπιστήμιου του Queensland, εκπόνησε μελέτη με στόχο την επικαιροποιημένη αποτύπωση των κοινωνικών επιπτώσεων της βιομηχανίας άνθρακα στην περιοχή του Hunder Valley. Μεταξύ άλλων, τέθηκαν συγκριμένες ερωτήσεις και οι ερωτώμενοι πολίτες ιεράρχησαν τις επιπτώσεις της δικιάς τους «ΔΕΗ». Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η πλειονότητα των πολιτών επισήμανε ως κυρίαρχη επίδραση της τοπικής βιομηχανίας άνθρακα την αναπτυξιακά ευάλωτη, μονοδιάστατη εξάρτηση από τον άνθρακα καθώς και την διαφοροποίηση των οικογενειών σε εργαζόμενους και μη στην βιομηχανία άνθρακα [5]. Με άλλα λόγια, οι εργαζόμενοι στην «ΔΕΗ» της Αυστραλίας είναι και αυτοί περιζήτητοι γαμπροί! Είναι προφανές λοιπόν ότι η εξορυκτική βιομηχανία επιδρά το

10.182 εργαζόμενοι, 482.4 εκ. ευρώ μισθοί /ετησίως

Συνολικό ετήσιο εισόδημα περιοχής: 734 εκ. ευρώ

2.775 επιπλέον βιώσιμες θέσεις εργασίας

x 1.55

16 ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010ανάπτυξη

σημαντικό κομμάτι των χρημάτων που δαπανώνται για την εισαγωγή πρωτογενών πηγών ενέργειας, δια-σφαλίζοντας και δημιουργώντας πα-ράλληλα νέες θέσεις εργασίας και επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Πολιτεία του Illinois, Β. Αμερική

Στην πολιτεία του Illinois ο άνθρα-κας εξορύσσεται εδώ και 200 περί-που χρόνια. Το 65% της πολιτείας, περίπου 37.000 τετραγωνικά μίλια αποτελούν εκμεταλλεύσιμα κοιτά-σματα. Το ενεργειακό τους περιεχό-μενο ξεπερνά αυτό των πετρελαίων της Σαουδικής Αραβίας και του Κου-βέιτ, ενώ το 2004 τα κέρδη του πα-ραγόμενου άνθρακα ξεπέρασαν το 1,2 δις δολάρια.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι οκτώ μεγαλύτερες εταιρεί-ας εκμετάλλευσης των κοιτασμά-των, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, αποφάσισαν τη δημιουργία Ταμείου Διαχείρισης Πόρου Εκμε-τάλλευσης Άνθρακα με την εύστο-χη επωνυμία «Χρηματοδοτώντας το

Μέλλον» και με τη δομή που παρου-σιάζεται στο σχήμα 7.

Από το 1981 μέχρι σήμερα έχουν επενδυθεί περισσότερα από 145 εκ. δολάρια σε 31 επιδεικτικά έργα αιχμής στον τομέα της περι-βαλλοντικά αποδεκτής εξόρυξης, μεταφοράς και ενεργειακής αξιοποί-ησης του άνθρακα. Τα 145 αυτά εκ. δολάρια προσέλκυσαν επιπλέον πό-ρους ύψους 610 εκ δολαρίων από ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις [7]. Τα οφέλη για την πολιτεία του Illinois όσον αφορά τον κατασκευ-αστικό τομέα, τον τομέα παροχής υπηρεσιών και κυρίως την ανάπτυ-ξη δεξιοτήτων για του νέους κυρίως ανθρώπους είναι περισσότερο από προφανή.

Βέβαια, τίποτα δεν είναι τυ-χαίο. Στα πλαίσια του Περιφερει-ακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων της Πο-λιτείας του Illinois, τα παιδιά από τον παιδικό σταθμό μέχρι και το Λύκειο, διδάσκονται ειδικά μαθήματα ανα-φορικά με τη βιώσιμη αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων. Κάθε χρό-

νο, στα πλαίσια του διαγωνισμού για την έκδοση του «Ημερολογίου Άν-θρακα- Coal Calendar Contest», πε-ρισσότεροι από 3.000 μαθητές συμ-μετέχουν με σχόλια, φωτογραφίες, εκθέσεις, προτάσεις, βεβαίως και διαφωνίες σε μία άτυπη «δημόσια διαβούλευση» για τον μέλλον του άνθρακα στον τόπο τους.

ΣυμπεράσματαΟι βιομηχανίες ορυκτών στερεών καυσίμων διαμορφώνουν καταλυτι-κά το φυσικό, κοινωνικό και οικονο-μικό περιβάλλον στην ευρύτερη πε-ριοχή δράσης τους. Η μονοδιάστατη ανάπτυξη διαμορφώνει μια ιδιάζου-σα αγορά εργασίας ενώ η έλλειψη διορθωτικών παρεμβάσεων, από την πλευρά της τοπικής κοινωνίας, δημι-ουργεί ασφυκτικό πλαίσιο στην ανα-πτυξιακή πορεία της ευρύτερης πε-ριοχής. Σε διεθνές επίπεδο, πολλές περιοχές αξιοποίησαν προγραμμα-τισμένα και αποτελεσματικά το μέ-γεθος, τις ανάγκες, την τεχνολογική πολυπλοκότητα και τη μεγάλη διάρ-κεια ζωής των βιομηχανιών ορυκτών

καυσίμων, επενδύοντας κυρίως στην Έρευνα, την Τεχνολογία και την Επι-χειρηματικά Καινοτομία.

Δυστυχώς, η περιοχή μας δεν αποτελεί βέλτιστο παράδειγμα αυ-τής της πρακτικής. Καταφέραμε να υποβαθμίσουμε ένα σημαντικότατο τοπικό πλεονέκτημα σε αναπτυξιακή παθογένεια. Όλη σχεδόν η αναπτυ-ξιακή φιλοσοφία της περιοχής επικε-ντρώθηκε γύρω από μια εύθραυστη τάση για ένταση εργασίας. Προτιμή-σαμε την ατελέσφορη, εύκολη και ευκαιριακή πρακτική του «βολέμα-τος των παιδιών μας» στη ΔΕΗ. Ανα-γκαίο για τη δεκαετία του 1960 και αποδεκτό για τη δεκαετία του 1970. Το να παραμένει όπως κυρίαρχη πρα-κτική και την δεκαετία του 2010 είναι τουλάχιστον εγκληματικό. Σαφώς και η ίδια η ΔΕΗ ΑΕ δεν είναι άμοι-ρη ευθυνών. Η ΔΕΗ ΑΕ, «απολογεί-ται» στη Γενική Συνέλευση των μετό-χων. Όμως, οι τοπικοί παράγοντες θα κληθούν κάποτε να απολογηθούν στις επερχόμενες γενιές. Αλλά τότε θα είναι ενδεχομένως, πολύ αργά…

ίδιο καταλυτικά σε κάθε γωνιά του πλανήτη και η επίδρασή της μπορεί να αποτυπωθεί ως ακολούθως.

Πίνακας 1: Φάσεις συμβίωσης λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας

Χαρακτηριστικά

Ενδεικτικός χρονικός προσδιορισμός για την περιοχή μας

Εκλαϊκευμένη περιγραφή

Φάση 1 Αρχή της μονοδιάστατης

ανάπτυξης 1950-‐1985 Αρραβώνας

Φάση 2 Αλλοίωση των χαρακτηριστικών τοπικού συγκριτικού πλεονεκτήματος

1985-‐2005 Γάμος

Φάση 3 Αναπτυξιακή Παθογένεια

2005-‐20ΧΧ Διαζύγιο ή κατά συνθήκη συμβίωση

Στην πρώτη φάση, το συγκριτικό πλεονέκτημα κυριαρχεί σε βάρος των υπόλοιπων τοπικών χαρακτηριστικών τα οποία συρρικνώνονται η εξαλείφονται. Διαμορφώνεται μια ιδιάζουσα τοπική αγορά εργασίας [6 ].

Σχήμα 4: Κυριαρχία συγκριτικού τοπικού πλεονεκτήματος

Περιορίζονται σημαντικά παραδοσιακές επαγγελματικές δραστηριότητες. Αγρότες χωρίς παράλληλη εκπαίδευση, μετατρέπονται σε ανειδίκευτους εργάτες.

Λιγνιτικά Αποθέματα Εκβιομηχανιστικό Εγχείρημα

ΤΟΠΙΚΟ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ

Ραγδαία επαγγελματική κινητικότητα τοπικού πληθυσμού

Επέκταση της χωρικής εμβέλειας σε γειτνιάζοντες πληθυσμούς

Περιορισμός ή εξάλειψη επαγγελμάτων, δεξιοτήτων και ειδικεύσεων

Διαμορφώνονται συνθήκες υψηλού βιοτικού επιπέδου. Η αναπτυξιακή εξειδίκευση εδραιώνεται.

Στη δεύτερη φάση, εξωτερικοί αλλά και εσωτερικοί παράγοντες, αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά του συγκριτικού τοπικού πλεονεκτήματος. Η χρόνια εξειδίκευση χωρίς εναλλακτικούς διεξόδους, δημιουργεί ασφυκτικό πλαίσιο στην αναπτυξιακή πορεία της ευρύτερης περιοχής.

Σχήμα 5: Διαδικασία μετατροπής του συγκριτικού πλεονεκτήματος σε αναπτυξιακή παθογένεια

Περιβαλλοντικοί φόροι όπως για παράδειγμα οι δεσμεύσεις του Πρωτόκολλου του Κιότο, η ανάδυση νέων εναλλακτικών τεχνολογικών επιλογών (φυσικό αέριο, ΑΠΕ), η εξάντληση εξορυκτικά εύκολων κοιτασμάτων καθώς και η εμπέδωση κλίματος καχυποψίας μεταξύ λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας, αλλοιώνουν σταδιακά και σταθερά το τοπικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Η αγορά εργασίας εμφανίζεται τρομερά ευάλωτη στις επιλογές της λιγνιτικής βιομηχανίας, η έλλειψη καινοτομίας και το μακροχρόνιο περιβάλλον χαμηλής ανταγωνιστικότητας εντείνουν το πρόβλημα. Η ΓΝΩΣΗ και η ΤΕΧΓΝΩΓΝΩΣΙΑ δεν αποτέλεσαν μοχλό ανάπτυξης της ευρύτερης χωρικής ενότητας και αξιολογήθηκαν, εκ του αποτελέσματος, ως μηδενικοί συντελεστές ανάπτυξης. Οι συνθήκες αναπτυξιακής παθογένειας γίνονται ορατές. Το αναπτυξιακό έγκλημα έχει πλέον ολοκληρωθεί.

Περιβαλλοντικοί Φόροι Ανάδυση νέων Τεχνολογιών

Εντατική εκμετάλλευση κοιτασμάτων

Καχυποψία της τοπικής κοινωνίας

Αλλοίωση χαρακτηριστικών του συγκριτικού πλεονεκτήματος

Δημιουργία πλεονάζοντος δυναμικού χαμηλής ειδίκευσης Κινητικότητα προς άλλες περιοχές Αδυναμία βιώσιμης επανένταξης σε αναπτυξιακή πορεία Ανυπαρξία εναλλακτικών δυνατοτήτων απασχόλησης

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ

Σχήμα 7: Δομή κατανομής Πόρου Άνθρακα στην πολιτεία του Illinois

Από το 1981 μέχρι σήμερα έχουν επενδυθεί περισσότερα από 145 εκ. δολάρια σε 31 επιδεικτικά έργα αιχμής στον τομέα της περιβαλλοντικά αποδεκτής εξόρυξης, μεταφοράς και ενεργειακής αξιοποίησης του άνθρακα. Τα 145 αυτά εκ. δολάρια προσέλκυσαν επιπλέον πόρους ύψους 610 εκ δολαρίων από ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις [7]. Τα οφέλη για την πολιτεία του Illinois όσον αφορά τον κατασκευαστικό τομέα, τον τομέα παροχής υπηρεσιών και κυρίως την ανάπτυξη δεξιοτήτων για του νέους κυρίως ανθρώπους είναι περισσότερο από προφανή.

Βέβαια, τίποτα δεν είναι τυχαίο. Στα πλαίσια του Περιφερειακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων της Πολιτείας του Illinois, τα παιδιά από τον παιδικό σταθμό μέχρι και το Λύκειο, διδάσκονται ειδικά μαθήματα αναφορικά με τη βιώσιμη αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων. Κάθε χρόνο, στα πλαίσια του διαγωνισμού για την έκδοση του «Ημερολογίου Άνθρακα-‐ Coal Calendar Contest», περισσότεροι από 3.000 μαθητές συμμετέχουν με σχόλια, φωτογραφίες, εκθέσεις, προτάσεις, βεβαίως και διαφωνίες σε μία άτυπη «δημόσια διαβούλευση» για τον μέλλον του άνθρακα στον τόπο τους.

4. Συμπεράσματα

Οι βιομηχανίες ορυκτών στερεών καυσίμων διαμορφώνουν καταλυτικά το φυσικό, κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχή δράσης τους. Η μονοδιάστατη ανάπτυξη διαμορφώνει μια ιδιάζουσα αγορά εργασίας ενώ η έλλειψη διορθωτικών παρεμβάσεων, από την πλευρά της τοπικής κοινωνίας, δημιουργεί ασφυκτικό πλαίσιο στην αναπτυξιακή πορεία της ευρύτερης περιοχής. Σε διεθνές επίπεδο, πολλές περιοχές αξιοποίησαν προγραμματισμένα και αποτελεσματικά το μέγεθος, τις ανάγκες, την τεχνολογική πολυπλοκότητα και τη

Περιφερειακό ερευνητικό πρόγραμμα άνθρακα

Περιφερειακό πρόγραμμα ανάπτυξης εναλλακτικών πηγών ενέργειας

Περιφερειακό πρόγραμμα επίδειξης καινοτόμων τεχνολογιών άνθρακα

Περιφερειακό πρόγραμμα ανάπτυξης υποδομών και επιχειρηματικότητας

Περιφερειακό πρόγραμμα εκπαίδευσης και ανάπτυξης

δεξιοτήτων

Περιφερειακό πρόγραμμα στήριξης τοπικών διαδημοτικών αναπτυξιακών

πρωτοβουλιών

Διαθέσιμος Οικονομικός Πόρος Άνθρακα

3. Παραδείγματα βιώσιμης συνύπαρξης λιγνιτικής βιομηχανίας και τοπικής κοινωνίας

Η προσπάθεια αποτελεσματικής συμβίωσης των βιομηχανιών στερεών καυσίμων και των περιοχών στις οποίες αναπτύσσεται η δράσης τους, στοχεύει στην άμβλυνση των περιβαλλοντικών πιέσεων, στη διαφοροποίηση και μεγέθυνση των οικονομικών αλληλοεπιδράσεων και τέλος, στην ανάπτυξη εκείνων των προϋποθέσεων οι οποίες θα διασφαλίσουν ομαλή και ήπια μετάβαση στην «μεταλιγνιτική» εποχή. Δύο τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγματα παρουσιάζονται στη συνέχεια.

Περιοχή Ruhr, Γερμανία

Στη συγκεκριμένη περιοχή και σε μια ακτίνα 110 km περίπου, είναι εγκατεστημένοι 20 ανθρακικοί ατμοηλεκτρικοί σταθμοί συνολικής ισχύος 12.000 MW ιδιοκτησία των RWE, RAG και Ε.ΟΝ Ruhrgas.

Σχήμα 6: Χάρτης της Γερμανίας με έμφαση στην περιοχή του Ruhr

Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, η περιοχή ξεκίνησε να βιώνει τα πρώτα σημάδια της μεταλιγνιτικής περιόδου. Η παραγωγή λιγνίτη άρχισε να μειώνεται σταθερά λόγω της αναδιάρθρωσης της βιομηχανίας χάλυβα, της εισόδου νέων καυσίμων στο γερμανικό ενεργειακό μίγμα (πυρηνικά και Φ. Αέριο) και των εισαγωγών φθηνού λιθάνθρακα από τη Νότια Αφρική και Κολομβία. Αντέδρασαν άμεσα, συλλογικά και προγραμματισμένα, κεφαλαιοποιώντας και ανατρέχοντας σε αυτό που χρόνια μεθοδικά και συνεκτικά επένδυαν: ΓΝΩΣΗ, ΤΕΧΓΝΩΓΝΟΣΙΑ, ΕΡΕΥΝΑ και ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ.

17ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 πύληένθετο

Γεννήθηκε στο Αηδονοχώρι Βοίου την 18.07.1930. Φοί-τησε στο Γυμνάσιο Τσοτυλί-ου μέχρι και το Α΄ εξάμηνο της τελευταίας τάξης και

αποφοίτησε από το Β΄ νυκτερινό Γυμνά-σιο Θεσσαλονίκης.

Κατετάγη εθελοντής στη Χωροφυ-λακή το Σεπτέμβριο του 1950 και απο-φοίτησε από τη Σχολή Ρόδου το Μάρτιο του 1951. Το ίδιο έτος φοίτησε στη Σχο-λή Υπενωμοταρχών Αθηνών. Ενωμοτάρ-χης το 1953.

Το 1952 εισάγεται στη Νομική Σχο-λή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αποφοιτά το 1957. Το Σεπτέμβριο του 1957 κατατάσσεται στη Στρατιωτική Δι-καιοσύνη, ως Γραμματέας με το βαθμό του Ανθυπασπιστή. Παντρεύεται το 1958 και αποκτά δυο κόρες, τη Σμαρώ και τη Θωμαή που σπούδασαν στο Αμβούργο και έγιναν η πρώτη πλαστικός χειρούργος και η δεύ-τερη αισθητικός.

Προάγεται σε Ανθυπολοχαγό το 1963. Κατόπιν επιτυχών εξετάσεων ονομάζεται Στρατιωτικός Δικαστικός Σύμβουλος Δ΄ Τά-ξεως. Λοχαγός το 1964. Υπηρέτησε στα Στρατοδικεία Ιωαννίνων, Κοζάνης και Αθη-νών ως Ανακριτής.

Το 1967, υπηρετώντας στην Αθήνα, αναλαμβάνει πριν από την 21η Απριλίου την ανάκριση για το περιβόητο σχέδιο ΕΛΙ-ΚΩΝ. Την 20η Φεβρουαρίου 1968 λόγω αντίθεσης του προς το καθεστώς, συλ-λαμβάνεται, βασανίζεται και καταδικά-ζεται από Έκτακτο Στρατοδικείο σε βαριά ποινή. Το Νοέμβριο του 1971 δραπετεύ-ει στη Γερμανία και εγκαθίσταται στο Αμ-βούργο. Μαθαίνει τη γερμανική γλώσσα

και σπουδάζει επί 2 χρόνια Νομικά. Από το 1980 έως το 1998 διατέλεσε Καθηγη-τής στην Ανώτατη Στρατιωτική Ακαδημία Γερμανίας και ΝΑΤΟ στο Αμβούργο. 1991-1993 νέες σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Κιέλου από όπου λαμβά-νει τον τίτλο Magister. Καθηγητής στο Δι-εθνές Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Malente /Ost Holstein όπου δίδαξε Ποινικό Δίκαιο Προ-στασίας του Περιβάλλοντος από το 1998 έως το 2001.

Από το 1994 μέχρι σήμερα είναι Κα-θηγητής της Ελληνικής γλώσσας στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο του Neustadt Ost Holstein. Είναι μέλος του Επιστημονικού Φόρουμ Ειρήνης με έδρα το Αμβούργο και μέλος του Ελληνο-Γερμανικού Πολιτιστικού Συλ-λόγου <<Νίκος Καζαντζάκης>>.

Συγγραφική δραστηριότητα του συγ-γράψαντος το παρόν πόνημα Αλκιβιάδη Νέττα.

• Die Strafrechtliche Haftung des Amtstragers = Η Ποινική Ευθύνη του Δημοσίου Υπαλλήλου στη σφαίρα του Ποινικού Δικαίου Προστασίας του Πε-ριβάλλοντος, Κίελο 1993.• Die Balkankrise und die Folgen fur Griechenland = Η κρίση στα Βαλκάνια και οι συνέπειες για την Ελλάδα, Αμ-βούργο 1994.• Die Integrationspolitik Griechenlands in die Europaische Union = Η πολιτική ένταξης της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Αμβούργο 1985. • Der Agais Konflikt zwischen Griechenland und der Turkei = Η Διέ-νεξη για το Αιγαίο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, Αμβούργο 1986.• Εγχειρίδιο Μελέτη . Η διαπαιδαγώγη-ση των Παιδιών και οι κίνδυνοι που τα απειλούν, Θεσσαλονίκη 1993. Εκδ. Επι-μέλεια Αλεξάνδρου Κων. Αδαμίδη. • Κωνσταντίνος ο Μέγας και ο Χριστια-νισμός, Θεσσαλονίκη 1999, εκδ. Οίκος Μαίανδρος.• Το Κοσσυφοπέδιο και η Λασπωμένη Δύση, Θεσσαλονίκη 2000, εκδ. Μαίαν-δρος.

ΣΗΜ.:Στον κ. Νέττα Αλκιβιάδη θα απονεμηθεί το Βραβείο «Συμβολής στη Δημοσιογραφία», ως ελάχιστη αναγνώριση του δημοσιογρα-φικού και συγγραφικού του έργου, έπειτα από πρόταση του ιδρυτικού μέλους του Ιν-στιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, κυ-ρίας Πρώιου Ευλαμπίας.

ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ ΝΕΤΤΑΣΚαθηγητής της Ελληνικής γλώσσας στο Λαϊκό

Πανεπιστήμιο του Neustadt Ost HolsteinΚαθηγητής στο Διεθνές Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο

Malente /Ost HolsteinΚαθηγητής στην Ανώτατη Στρατιωτική Ακαδημία

Γερμανίας και ΝΑΤΟ στο Αμβούργο

Στις 20 Μαρτίου 2010, στο κέντρο εκδηλώσεων «Κτή-μα Καραφάκι» πραγματοποιείται

η ετήσια εκδήλωση της «Πύλης Ανάπτυξης» με αφορμή τη συ-μπλήρωση δύο ετών από την κυ-κλοφορία της.

Πρόκειται για μία εκδήλωση στην οποία καλούνται και συμ-μετέχουν Φορείς και Ιδιώτες από ολόκληρη τη Δυτική Μακεδονία έπειτα από πρόσκλη-ση που αποστέλλεται προσωπικά στον καθένα από τους ανωτέρω.

Στα πλαίσια της εκδήλωσης αυτής βραβεύονται κά-θε φορά καταξιωμένοι, στο αντικείμενό τους, Δυτικο-μακεδόνες οι οποίοι πρόσφεραν και συνεχίζουν να προ-σφέρουν τις υπηρεσίες τους στηριζόμενοι στο ήθος, την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα του χαρακτήρα τους. Όμως βραβεύονται και άνθρωποι οι οποίοι δεν κατάγο-νται από τη Δυτική Μακεδονία αλλά αποτελούν όμως τους καλύτερους πρεσβευτές της, όπως για παράδειγμα ο κ. Σεραφείμ Φυντανίδης, πρώην Διευθυντής της Εφη-μερίδας Ελευθεροτυπίας αλλά και ο νύν Πρύτανης του Α.Π.Θ. κ. Μάνθος Αναστάσιος. Στη συνέχεια του ένθε-του παρουσιάζονται τα βιογραφικά των ανθρώπων που θα βραβευτούν στη φετινή εκδήλωση.

Η Δυτική Μακεδονία είναι πολύ μικρή για να παί-ξει κάποιο ρόλο στα ελληνικά δρώμενα πόσο μάλλον στο παγκόσμιο στερέωμα. Εκείνο που χρειάζεται για τις επόμενες δεκαετίες είναι η κινητοποίηση του αν-θρώπινου δυναμικού της τόσο εντός των συνόρων της όσο και εκτός από αυτά, στην υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Είναι ανάγκη να βρεθούν και να συ-νταχθούν με το όραμά της περιοχής άνθρωποι οι οποίοι μπορούν να πιέσουν προς κάθε κατεύθυνση. Η περιο-χή μας για να επιβιώσει χρειάζεται να έχει το δικό της «λόμπυ». Ανθρώπους δηλ. οι οποίοι θα πρεσβεύουν με κάθε τρόπο τα πλεονεκτήματα και τις προοπτικές της Δυτικής Μακεδονίας.

Και πιστέψτε με είναι πολλά τα πλεονεκτήματα αυ-τά. Φτάνει να το πιστέψουμε όλοι μας και με μεθοδι-κό τρόπο να υλοποιήσουμε ένα αναπτυξιακό σχέδιο το οποίο θα σχεδιάσουμε από κοινού και θα ακολουθήσουν όλοι για το καλό των παιδιών και των εγγονιών μας. Εί-μαστε τόσοι λίγοι που το μόνο που τα μόνα όπλα μας εί-ναι η μεθοδικότητα, η οργάνωση και η μακροπρόθεσμη στόχευση. Όσο πιο νωρίς το καταλάβουμε τόσο πιο καλά θα είναι για όλους μας.

Αντί προλόγου

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΡΑΝΤΗ Προέδρου ΙΠΑΔΜ

18 ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010πύληένθετο

Απεφοίτησε από τη Στρα-τιωτική Ιατρική Σχολή και έλαβε το πτυχίο της Ιατρι-κής και το διδακτορικό του δίπλωμα από την Ιατρική

Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης(ΑΠΘ). Εκπαιδεύτηκε για τη λήψη ειδικότητας Εσωτερικής Παθολογί-ας και Καρδιολογίας στην Α΄ Παθολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, την οποία διηύθυνε ο αείμνηστος καθηγητής Δ. Βαλτής και στο Ohio State University, College of Medicine, Columbus, ΗΠΑ.

Διετέλεσε Καθηγητής Εσωτερικής Πα-θολογίας/Καρδιολογίας από το 1980 έως το 2002 και καθηγητής της Φαρμακευτι-κής από το 1984 έως το 2002 στο Ohio State University, ΗΠΑ. Το 1998 εξελέγη Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθη-νών. Από το 2002 υπηρετεί ως Διευθυντής του Κέντρου Κλινικής Έρευνας και Πρόε-δρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών. Από τον Ιανουάριο του 2005 έως τον Ιανουάριο του 2007 ήταν Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Επιπλέον, έχει λάβει τον τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα από διάφορες Ια-τρικές Σχολές.

Έχει εκδώσει ή συνεκδώσει 18 βι-βλία /μονογραφίες σε τρεις γλώσσες και έχει δημοσιεύσει 190 κεφάλαια σε πολυ-άριθμα διδακτικά βιβλία. Είναι ένας από τους λίγους Καρδιολόγους παγκοσμίως που έχει δημοσιεύσει κεφάλαια σε όλα τα κλασσικά διδακτικά βιβλία που θεω-ρούνται ευαγγέλια της καρδιολογίας και χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Έχει περί τις 600 δημοσιεύσεις σε 8 γλώσσες. Επίσης, έχει κάνει περισσότερες από 650 παρου-σιάσεις σε Ιατρικές Σχολές, Ακαδημαϊκά κέντρα και εθνικές/διεθνείς συναντήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Έχει διατελέσει εκ-δότης, μέλος της συντακτικής επιτροπής ή

κριτής σε περισσότερα από 30 επιστημο-νικά περιοδικά. Είναι ένας από τους λίγους ερευνητές που έχει ασχοληθεί εκτεταμέ-να με την κλινική, πειραματική και βασι-κή έρευνα κι έχει δημοσιεύσεις σχεδόν σε όλα τα κορυφαία περιοδικά που ασχο-λούνται με τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τις βιολογικές επιστήμες.

Είναι διεθνής αυθεντία σε πολλούς τομείς της Καρδιολογίας και η έρευνα του έχει συμβάλει σε αλλαγές στην κλι-νική πράξη. Χαρακτηριστικά είναι τα σχό-λια του καλύτερου, ίσως, ιατρικού περι-οδικού στον ΄΄ New England Journal of Medicine΄ (́1993;3 Σεπτεμβρίου, σελ. 737), όπου ο κ. Μπουντούλας αναφέρε-ται ως ́ ΄Ένας από τους Ανθρώπους της Ανα-γέννησης της Καρδιολογίας΄ (́One of the Renaissance of Cardiology).

Η κατάκτηση της κορυφής δεν αλ-λοίωσε την προσωπικότητα του καθηγη-τή Μπουντούλα. Η τιμιότητα, η σεμνότητα και το αίσθημα καθήκοντος απέναντι στην πατρίδα του δεν υπέκυψαν στη φήμη και στη δόξα, όπως πολύ συχνά συμβαίνει. Αντίθετα, ο καθηγητής Μπουντούλας ποτέ δεν λησμόνησε τις ρίζες του και αφιέρω-σε μεγάλο μέρος του χρόνου του εργαζό-μενος για την πρόοδο Ελληνικής Ιατρικής Επιστήμης. Ο αριθμός των Ελλήνων καρδι-ολόγων που μετεκπαιδεύτηκαν κάτω από τις οδηγίες του στην Αμερική είναι μεγά-λος και περιλαμβάνει πολλούς από τους εν ενεργεία καθηγητές της Καρδιολογίας, ένας από τους οποίους έχει την τιμή να εί-ναι και ο ομιλών. Επίσης, σε όλη τη διάρ-κεια της παραμονής του στην Αμερική δια-τήρησε στενούς φιλικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς δεσμούς με την Ελληνική Ιατρική κοινότητα ταξιδεύοντας πολλές φορές το χρόνο στην Ελλάδα για να ορ-γανώσει ερευνητικά πρωτόκολλα, να συμ-μετάσχει σε συνέδρια και σεμινάρια και να δώσει διαλέξεις. Είναι χαρακτηριστικό, ότι όταν πριν από λίγα χρόνια αποφάσι-σε να διεκδικήσει τη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, την οποία και τελικά κατέλαβε πανηγυρι-κά, σε όλους φάνηκε κάτι το φυσιολογικό παρά την πολύχρονη παραμονή του στην Αμερική. Ο καθηγητής Μπουντούλας είχε σταθεί πάντοτε στο πλευρό Έλληνα Καρ-διολόγου και γνώριζε την Ελληνική πραγ-ματικότητα όσο λίγοι.

ΣΗΜ.:Στον κ. Μπουντούλα Χάρη θα απονεμηθεί το Βραβείο «Επιστήμης & Ανθρώπου», ως ελάχιστη αναγνώριση του έργου του, έπει-τα από πρόταση του προέδρου του Ινστι-τούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, Χρή-στου Τράντη.

ΜΠΟΥΝΤΟΥΛΑΣ ΧΑΡΙΣΙΟΣMD, Dr., Dr. Hon. Mult. / Καθηγητής-ΑκαδημαϊκόςThe Ohio State University, USAΊδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών

Το πρώτο τεύ-χος της «Πύ-λης Ανάπτυ-ξης», τον Μάρτιο του

2008, ξεκινούσε με το πα-ρακάτω άρθρο. Πρόκειται για το άρθρο που σηματο-δοτεί τη φιλοσοφία και θέση του εντύπου καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμ-βάνεται την αποστολή του. Πιστεύουμε πως μετά από δύο χρόνια συνεχούς κυκλο-φορίας παραμένουμε πιστοί στις αρχές και αξίες αυτού του πρώτου άρθρου. Ευχόμαστε ο χρόνος και τα διάφο-ρα παιχνίδια εξουσίας να μην μας αλλοιώσουν και να παραμείνουμε σταθερά προσανατολισμένοι στην προ-σπάθειά μας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών της περιοχής μέσα από μία βιώσιμη ανάπτυξη. Έλεγε λοιπόν το πρώτο άρθρο:

«Οι λέξεις πρέπει να φωνάζουν»

Στη σφαίρα του μύθου τα κείμενα αδειάζουν.Στην σφαίρα της πραγματικότητας εμψυχώνονται σαν σύμβολα.Το βάθος ενός κειμένου βρίσκεται στην καθαρότητα και στην διαφάνεια.Θεωρούμε κόσμο νόημα κάτι που στρέφεται ερμηνευτι-κά προς τον πυρήνα της αναγεννητικής σκέψης.Η αναζήτηση της αλήθειας ήταν πάντα πόθος της αν-θρώπινης ψυχής.Η συνείδηση πάντα ακοίμητη για το φανέρωμα της αλή-θειας.Κάθε έρευνα πρέπει να αποτελεί την πεμπτουσία της ηθικής καταξίωσης και της αλήθειας. Άπειρες θα είναι οι έρευνες αυτού του εντύπου.Όλες θα συνοψίζονται σε δύο πόλους.Στην γνώση και στο ήθος.Το έντυπο που κρατάτε στα χέρια σας αναζητά την αλή-θεια και την χρησιμοποιεί για το καλό του κάθε Δυτικο-μακεδόνα.Θεωρούμε ότι κάθε σελίδα είναι οδηγός δράσης.Κάθε σελίδα είναι φάρος εξερεύνησης ουσιαστικών προβλημάτων.Κάθε σελίδα θεμελιωμένη στην αλήθεια που πείθει ότι η έρευνα και η γνώση ανταποκρίνονται στα προβλήμα-τα της καθημερινότητας, στις πραγματικές διαστάσεις.Η πρωτοβουλία ανήκει σε πολλούς.Η απαίτησή μας είναι η επίμονη και ακαταμάχητα ανυ-ποχώρητη θέση μας στην ανάπτυξη της Δυτικής Μα-κεδονίας.Οδηγός μας η αξιοπρέπεια όσο επικίνδυνο και αν εί-ναι το φορτίο.Η «ένοπλη αμάθεια» θα μας βρίσκει απέναντι.Κάθε ενυπόγραφο άρθρο θα φιλοξενείται στις στήλες μας χωρίς περιορισμό όταν ανταποκρίνεται σε πραγ-ματικά γεγονότα.Τα πολιτικά «προνόμια» θα φωτίζουν το παρελθόν.Το μέλλον θα μας βρίσκει μέσα στην επικαιρότητα στο-χεύοντας την αναζήτηση της αλήθειας όσο και αν αυ-τή πληγώνει.

Μανιφέστο της «Πύλης Ανάπτυξης»



Καθηγητής της Ια-τρικής Σχολής, με γνωστικό αντικεί-μενο την Ιστολο-γία-Εμβρυολογία,

και διευθυντής του ομωνύμου εργα-στηρίου. Υπηρέτησε για δύο συνε-χείς θητείες ως Αναπληρωτής Πρό-εδρος της Ιατρικής Σχολής, και ως Διευθυντής του Τομέα Ανατομικής και Παθολογικής Ανατομικής.

Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές ως αρχηγός της Στρα-τιωτικής Ιατρικής Σχολής, και είναι απόστρατος Ταξίαρχος οφθαλμία-τρος της Πολεμικής Αεροπορίας, με πολύχρονη και βαθιά εμπειρία στην οργάνωση, στη διοίκηση και στη

στρατηγική. Έχει μετεκπαιδευθεί στο Κέ-

ντρο Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστη-μίου της Λωζάνης, στην Ελβετία, σε θέματα υπερμικροσκοπικής υφής κυττάρων-ιστών, και στις τεχνικές που αφορούν το σύνολο των εφαρ-μογών της ηλεκτρονικής μικροσκο-πίας στην έρευνα και την ιατρική πράξη.

Στο ευρύτερο εκπαιδευτικό του έργο συμπεριλαμβάνεται η επί πε-ρίπου τριακονταετία συνεχής διδα-σκαλία σε προπτυχιακό και μεταπτυ-χιακό επίπεδο. Έχει οργανώσει και συμμετάσχει στη διδασκαλία μετεκ-παιδευτικών προγραμμάτων υψηλής εξειδίκευσης (φωτονική-ηλεκτρονι-κή μικροσκοπία, ανοσο-ιστοχημεία κλπ).

Συμμετείχε στο σχεδιασμό και οργάνωση πολλών επιστημονικών ή ενημερωτικών περιοδικών εκδό-σεων (Οφθαλμολογία, Προσεγγί-σεις, Πανεπιστημιούπολη, Aristotle University Medical Journal, κα).

Πήρε μέρος και συμμετέχει σε πολλά ευρωπαϊκά προγράμμα-τα, όπως το MEDNET, το European Module με θέμα «Medical Economy,

Health Care, Medical Engineering in Europe, και συμμετείχε εξαρχής μέ-χρι σήμερα με έντονη δραστηριότη-τα στα προγράμματα “Erasmus” και «Σωκράτης».

Ερευνητικά έχει ασχοληθεί ιδι-αίτερα με την υπερυφή και ανοσοϊ-στοχημεία κυττάρων και ιστών, έχο-ντας παρουσιάσει ή δημοσιεύσει περισσότερες από 200 ερευνητικές εργασίες στον ελληνικό και διεθνή χώρο, πολλές από τις οποίες έτυχαν ειδικών βραβείων και έχει εκδώσει ειδικό εκπαιδευτικό άτλαντα ιστο-λογίας-εμβρυολογίας.

Την τελευταία πενταετία, και με την ιδιότητα του αναπληρωτή προέ-δρου της Ιατρικής Σχολής οργάνωσε ή συμμετείχε ουσιαστικά στην οργά-νωσή τους, και εφαρμόζει, πολλές ακαδημαϊκές καινοτόμες δράσεις, όπως το γραφείο εκπαιδεύσεως Ια-τρικής Σχολής, την εξαμηνιαία σχο-λή Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών, το ευ-ρύτερο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, τη δημιουργία εσωτερικού κανονιστικού δικαίου, την εκσυγχρο-νιστική μετεξέλιξη του προπτυχια-κού προγράμματος σπουδών (δια-σύνδεση-απαρτίωση μαθημάτων, δημιουργία τριών εκπαιδευτικών

πόλων, σταθερό εξεταστικό πρό-γραμμα, άσκηση φοιτητών σε ιατρι-κές δεξιότητες, κοινωνικοκεντρική ιατρική, νέα μαθήματα, στροφή στη διδασκαλία και μάθηση με βάση το πρόβλημα, εσωτερική αποτίμηση έρ-γου, κλπ), την καθιέρωση επιστημο-νικού συνεδρίου της Ιατρικής Σχολής με ερευνητική φοιτητική δραστηρι-ότητα, και το Ελληνικό δίκτυο Ιατρι-κής Εκπαίδευσης.

Ανέλαβε την Πρυτανεία του ΑΠΘ, μετά από τις προβλεπόμενες εκλογικές διαδικασίες την 1η Σε-πτεμβρίου 2006. θεωρείται δε από του πιο αγαπητούς Πρυτάνεις του Α.Π.Θ. με καθολική αποδοχή από τα μέλη ΔΕΠ και τους εργαζόμενους του Πανεπιστημίου.

ΣΗΜ.:Στον κ. Μάνθο Αναστάσιο θα απονε-μηθεί το Βραβείο «Παιδείας & Εκπαί-δευσης», ως ελάχιστη αναγνώριση του έργου του, έπειτα από πρόταση του επίτιμου μέλους του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης καθηγη-τή Ιατρικής στο Α.Π.Θ. & Δ/ντή της 3ης Πανεπιστημιακής Ορθοπαιδικής κλινικής στο νοσοκομείο «Παπαγε-ωργίου», Γιώργο Καπετάνο.

Στην ετήσια εκδή-λωση της «Πύλης Ανάπτυξης» καθιε-ρώθηκε να απονέ-μονται 8 βραβεία

τα οποία ανταποκρίνονται στις ανα-πτυξιακές δυνατότητες ολόκληρης της Δυτικής Μακεδονίας και στη βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών της.

Η ανάπτυξη, με την έννοια της αύξησης του πλούτου, δεν είναι αυ-τοσκοπός αλλά το μέσο με το οποίο θα βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών. Δεν έχει νόημα να αυξά-νεται το ΑΕΠ μίας περιοχής απλά και μόνο για να αυξάνεται, όταν την ίδια στιγμή παρατηρούνται σο-βαρές ελλείψεις στην Παιδεία, την Υγεία, την Κοινωνική Πρόνοια κλπ. στοιχεία τα οποία βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.

Τα βραβεία που καθιερώθηκαν από την «Πύλη Ανάπτυξης» στοχεύ-

ουν στο να σηματοδοτήσουν όχι μό-νο την αναπτυξιακή διάσταση της περιοχής αλλά και τη σημασία που πρέπει να αποδίδεται στην ποιότη-τα ζωής των πολιτών. Συγκαταλέγε-ται για παράδειγμα στην ανάπτυξη το βραβείο για την «Περιφερειακή Ανάπτυξη» που καθιερώθηκε να επιδίδεται σε ανθρώπους ή φορείς οι οποίοι συνέβαλαν και συμβάλουν με τις προσπάθειές τους προς αυ-τή την κατεύθυνση. Όμως είναι και βελτίωση της ποιότητας ζωής το βραβείο που καθιερώθηκε να επι-δίδεται στους ανθρώπους που μερι-μνούν για το «Περιβάλλον».

Έτσι λοιπόν τα βραβεία που κα-θιερώθηκαν σε αυτή την εκδήλωση είναι τα κάτωθι:

1. Συμβολής στην Δημοσιογρα-φία, 2. Επιστήμης & Ανθρώπου, 3. Περιφερειακής Ανάπτυξης,

4. Τέχνης & Λόγου, 5. Μέριμνας για το Περιβάλλον, 6. Παράδοσης & Πολιτισμού, 7. Εκπαίδευσης & Γραμμάτων, 8. Ευρύτερης Κοινωνικής Προ-σφοράς.

Στις σελίδες που ακολουθούν παρουσιάζονται οι τιμώμενοι και τα βιογραφικά τους καθώς και το βρα-βείο το οποίο θα απονεμηθεί στον καθένα / καθεμία από τους τιμώμε-νους που προτάθηκαν.

Σε ότι αφορά τη διαδικασία ανάδειξης των τιμώμενων προσώ-πων αυτή έχει ως εξής: Με από-φαση του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Πε-ριφερειακής Ανάπτυξης ορίζεται τριμελής επιτροπή η οποία γνω-μοδοτεί για τα πρόσωπα τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις βράβευ-σής τους. Στις αρχές Φθινοπώρου το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανά-

πτυξης αποστέλλει επιστολή προς όλους τους Φορείς της Δυτικής Μα-κεδονίας (Νομαρχίες, Δήμους κλπ.) με την οποία τους ζητεί να προτεί-νουν υποψηφίους για τη βράβευ-ση. Η ίδια επιστολή αποστέλλεται και στα μέλη του Ινστιτούτου. Αφού γίνουν οι προτάσεις και συγκεντρω-θούν τα βιογραφικά των υποψηφί-ων η τριμελής επιτροπή γνωμοδοτεί προς το Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανά-πτυξης το οποίο και αποφασίζει σε ειδική συνεδρίασή του τεκμηριώ-νοντας την απόφασή του. Στη συ-νέχεια αποστέλλονται επιστολές προς τους υποψηφίους ώστε να γί-νει γνωστή η επιθυμία για τη βρά-βευση τους. Όλοι οι βραβευθέντες γίνονται αυτομάτως και επίτιμα μέ-λη του Ινστιτούτου. Το δίπλωμα του επίτιμου μέλους λαμβάνουν μαζί με την τιμητική πλακέτα στην τελετή βράβευσης τους.

ΜΑΝΘΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΚαθηγητής Ιατρικής στο Α.Π.Θ. / Πρύτανης Α.Π.Θ.

Τα βραβεία της Πύλης Ανάπτυξης


Η κ. Καραμήτρου-Με-ντεσίδη γεννήθηκε στην Παναγίτσα Λο-κρίδας και σπούδα-σε Αρχαιολογία στο

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Scuola Nazionale di Archaeologia της Ρώμης με υποτροφία του Ιταλικού Ινστιτού-του και είναι διδάκτωρ του Πανεπι-στημίου Θεσσαλονίκης.

Επί δύο χρόνια εργάστηκε ως καθηγήτρια στη Μέση Εκπαίδευση και το 1981, μετά από εξετάσεις, δι-ορίστηκε στην Αρχαιολογική Υπη-ρεσία.

Το 1983 της ανατέθηκε η ευθύ-νη της αρχαιολογικής έρευνας του Νομού Κοζάνης, όπου, όπως είναι γνωστό, η έρευνα δεν είχε συστη-ματοποιηθεί, και μόνον ελάχιστες σωστικές ανασκαφές είχαν πραγ-ματοποιηθεί μέχρι τότε.

Αποτέλεσμα της εργατικότη-τας, αυταπάρνησης, σοβαρότητας που την διακρίνει είναι η εκτεταμέ-νη έρευνα του νομού που αριθμεί δε-κάδες ανασκαφών.

Έθεσε αμέσως σε εφαρμογή ένα επίμονο πρόγραμμα διάσωσης, προ-στασίας και ανάδειξης στο Νομό Κο-ζάνης με δεκάδες σωστικές και συ-στηματικές ανασκαφές, παράλληλα με τον εντοπισμό νέων αρχαιολογι-κών χώρων, την εκτεταμένη περι-συλλογή τυχαίων ευρημάτων, την κήρυξη αρχαιολογικών χώρων, την προστασία με περιφράξεις και στέ-γαστρα, καθώς και την ενημέρωση των πολιτών, την ανάδειξη και αξιο-ποίηση, την καταγραφή, την συντή-ρηση, τις μελέτες και δημοσιεύσεις.

Κατά τα τελευταία έτη, μάλι-στα, οι ανασκαφές, λόγω των μεγά-λων δημοσίων έργων (Εγνατία Οδός, λιγνιτωρυχεία, φράγματα της ΔΕΗ Α.Ε.. κτλ.), φθάνουν και ξεπερνούν τις 15 ετησίως.

Ανασκαφέας του σημαντικού αρχαιολογικού χώρου της Αιανής από τη δεκαετία του 1980 έφερε στο φως και ανέδειξε στο έπακρο με δημοσιεύσεις, διαλέξεις, ντοκι-μαντέρ, τα πολύτιμα ιστορικά αυτά στοιχεία, όχι μόνον στην επιστημο-νική κοινότητα, αλλά και στο ευρύ κοινό, το οποίο μπορεί πλέον να επι-σκεφθεί τους κατάλληλα διαμορφω-μένους χώρους της Αρχαίας Πόλης και της Νεκρόπολης.

Αποκορύφωμα των προσπα-

θειών της αυτών αποτελεί η Ίδρυση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής 4.500 τ.μ., o εξοπλισμός και η έκθε-ση των αρχαιοτήτων σ’ αυτό.

Με την συναίσθηση ευθύνης και την σπάνια ευαισθησία που την δια-κρίνει για την διάσωση της πολιτισμι-κής κληρονομιάς, αναγνώρισε τον πολύτιμο ρόλο της συντήρησης, κα-τανοώντας γρήγορα τα νέα επιστη-μονικά δεδομένα της και τις δυνα-τότητες που η σύγχρονη τεχνολογία προσφέρει.

Εξασφάλισε την χρηματοδότη-ση και οργάνωσε σύγχρονα εργα-στήρια συντήρησης στο καινούργιο Μουσείο της Αιανής, όπου τα τελευ-ταία χρόνια δέχεται και σπουδαστές της επίσημης σχολής του Κράτους των ΤΕΙ Αθηνών για εκπαίδευση.

Στα πλαίσια του κοινωνικού ρό-λου της αρχαιολογίας που θέλησε παντοιοτρόπως να αναδείξει, θέ-σπισε διάφορες εκδηλώσεις, όπως ο Δρόμος Απολλοδώρου, προς τιμήν του αρχαίου Αιαναίου αθλητή και τις πορείες με Ιππείς στα ίχνη αρχαίων ιστορικών διαδρομών. Καρπός πέντε τέτοιων διαδρομών, Αιανής-Βεργί-νας, Αιανής - Μίεζας (Νάουσας), Αι-ανής - Δίου, Αιανής – Φλώρινας και Αιανής – Σπηλαίου Γρεβενών, ήταν αφενός η ψυχαγωγία και η άθληση και αφετέρου η διερεύνηση της επι-κοινωνίας της Άνω με την Κάτω Μα-κεδονία που δημοσίευσε ήδη σε ένα επιστημονικό άρθρο.

Πλήθος μελετών και άρθρων σε ελληνικά και ξένα περιοδικά έχουν ως θέμα τα νέα ανασκαφικά χρόνια, με ιστορικά συμπεράσματα που έδω-σαν νέα διάσταση στην ιστορία τό-σο της Άνω Μακεδονίας, όσο και της υπόλοιπης Μακεδονίας γενικότερα.

Συγγραφέας, λοιπόν, πλήθους άρθρων και βιβλίων (πάνω από 100), όπως των αρχαιολογικών οδηγών της Αιανής, της Κοζάνης, βιβλίων για τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα, καθώς και του δίτομου έργου Βόϊον - Νότια Ορεστίς, Αρχαιολογική Έρευνα και Ιστορική Τοπογραφία.

ΣΗΜ.:Στην κ. Γεωργία Καραμήτρου – Με-ντεσίδη θα απονεμηθεί το βραβείο «Συμβολής στον Πολιτισμό», ως ελά-χιστη αναγνώριση του έργου της, έπειτα από πρόταση του Δημάρχου Αιανής κ. Τζέλλου Γεωργίου.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ-ΜΕΝΤΕΣΙΔΗΔρ. Αρχαιολόγος - Προϊσταμένη της Λ’ Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων. Δ/ντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής


Γεννήθηκε το 1942 στον Άγιο Δημή-τριο Κοζάνης και είναι μόνιμος κά-τοικος Κοζάνης

από το 1942. Φοίτησε στη Δημό-σια Εμπορική Σχολή Κοζάνης και από το 1966 αναπτύσσει επιχει-ρηματική δραστηριότητα.

Είναι παρών στην πολιτική ζωή του τόπου, στις κοινές προ-σπάθειες για ένα καλύτερο αύριο για 35 περίπου χρόνια, σε όλα τα μέτωπα της κοινωνικής ζωής:

Στον Αθλητισμό, όπου διετέ-λεσε Πρόεδρος του Φ.Σ. Κοζάνης και του Εθνικού Αθλητικού Κέ-ντρου Κοζάνης για μία 15ετία πε-ρίπου.

Στον Τουρισμό, όπου πρωτο-στάτησε στην ίδρυση της Νομαρ-χιακής Επιτροπής Τουρισμού, στην ίδρυση του γραφείου Τουρισμού στο Δήμο Κοζάνης, στην αναβίω-ση της Κοζανίτικης Αποκριάς, από το 1974 και μετέπειτα.

Στην αυτοδιοίκηση, με την πο-λύχρονη παρουσία του στο Δημο-τικό Συμβούλιο Κοζάνης και την επιτυχημένη θητεία του ως αντι-δήμαρχος με αρμοδιότητα τον πο-λιτισμό, καθαριότητα, οικονομία. Επίσης, διετέλεσε αιρετός Νομαρ-χιακός Σύμβουλος Νομού Κοζάνης από το 1995 μέχρι το 2006, θητεύ-σας ως Αντινομάρχης και Αναπλη-ρωτής Νομάρχη στους τομείς οικο-νομίας, διοίκησης και ανάπτυξης.

Στην επιχειρηματική ανάκαμ-ψη, με την 35χρονη παρουσία του

στην Διοίκηση του Εμπορικού Συλ-λόγου Κοζάνης και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρί-ου Ν. Κοζάνης του οποίου ήταν Πρόεδρος από το 1993 μέχρι το 2006. Πρωτοστάτησε στην ίδρυ-ση του Εκθεσιακού Κέντρου Δυτ. Μακεδονίας και στην δημιουρ-γία του παραρτήματος του Ε.Β.Ε. Πτολεμαϊδας. Επίσης, διετέλεσε για μια 8ετία Ειδικός Γραμματέας της Διοίκησης της Κεντρικής Ένω-σης Επιμελητηρίων Ελλάδος και για την προσφορά του τιμήθηκε όλως ιδιαίτερα και αναγορεύτη-κε ως επίτιμος Ειδικός Γραμματέ-ας της Κ.Ε.Ε.Ε. και υπηρέτησε ως Περιφερειακός σύμβουλος στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ν. Κο-ζάνης της οποίας είναι Πρόεδρος από την ίδρυση της, από το 1994 μέχρι και σήμερα. Σήμερα η Συνε-ταιριστική Τράπεζα μετεξελίχθη-κε σε Τράπεζα Δυτικής Μακεδονί-ας και έχει 5 καταστήματα, 2 στην Κοζάνη, ένα στην Πτολεμαϊδα, ένα στα Γρεβενά, ένα στην Αιανή και σύντομα θα εξαπλωθεί σε όλη την περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονί-ας (Φλώρινα και Καστοριά). Επίσης είναι μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλά-δος (ΕΣΤΕ). Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της ΑΝ.ΚΟ.

Στην εξωστρέφεια της οικο-νομίας του νομού, αφού πρωτο-στάτησε στην ανάπτυξη σχέσεων του νομού με πολλές χώρες του κόσμου, πρωτοστάτησε στην δη-μιουργία του Διαβαλκανικού Κέ-ντρου Ν. Κοζάνης και επί προε-δρίας του τόσο ως προέδρου του Ε.Β.Ε. όσο και ως πρόεδρος του Δι-αβαλκανικού Κέντρου υπέγραψε πλείστα όσα σύμφωνα συνεργα-σίας και φιλίας με τις περισσότε-ρες βαλκανικές χώρες. Πρωτοστα-τεί και αγωνίζεται δυναμικά για τη δημιουργία της ΒΙ.ΠΕ. και του Διε-θνούς Εμπορευματικού Κέντρου.

ΣΗΜ.:Στον κ. Αποστολίδη Παναγιώτη θα απονεμηθεί το Βραβείο «Συμβο-λής στην Περιφερειακή Ανάπτυ-ξη», ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς του, έπειτα από πρό-ταση του Αντιπροέδρου του Ινστι-τούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης & Εκδότη της «Πύλης Ανάπτυξης», κ. Βίκα Κωνσταντίνου.

Ο κ. Δημήτρης Μπέσ-σας, γεννήθη-κε στη Φλώρινα. Σπούδασε καταρ-χάς Παιδαγωγικά

και αργότερα, με υποτροφία του I.K.Y., στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Από το 1984 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό και το 1992 αναγορεύ-θηκε διδάκτωρ Παιδαγωγικών Επι-στημών στο Αριστοτέλειο Πανεπι-στήμιο Θεσσαλονίκης.

Το 1995 εκλέχθηκε επίκουρος καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμή-μα Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώ-ρινας όπου σήμερα υπηρετεί ως πρωτοβάθμιος τακτικός καθηγη-τής.

Έχει διδάξει κατά καιρούς στο Τμήμα Νηπιαγωγών Φλώρινας, στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρ-μοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ., στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευ-σης Φλώρινας και στο Μεταπτυ-χιακό Διατμηματικό Πρόγραμμα Μουσειολογίας της Αρχιτεκτονι-κής Σχολής του Α.Π.Θ. Τα μαθήμα-τα τα οποία διδάσκει αφορούν τα εικαστικά στο Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο, την Πρώτη Γρα-φή των παιδιών, την προσέγγιση έργων τέχνης από τα παιδιά, την εικονογράφηση σχολικών εγχει-ριδίων, την τοπική καλλιτεχνική ιστορία κ.ά.

Το συγγραφικό του έργο απο-τελείται από βιβλία και δημοσι-εύσεις που αφορούν στους πα-ραπάνω επιστημονικούς χώρους. Διατηρεί εικαστικό εργαστήριο και έχει πραγματοποιήσει 20 καλ-λιτεχνικές εκθέσεις στην Ελλάδα, δύο στην Αμερική, μία στην Αλβα-νία και μία στην Ιταλία. Έργα του υπάρχουν σε πολλές συλλογές και μουσεία.

Είναι μέλος της Διοικού-σας Επιτροπής του Πανεπιστημί-ου Δυτικής Μακεδονίας και Πρό-εδρος του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών που εδρεύει στη Φλώρινα. Σήμερα έχει επικεντρωθεί στο Τμήμα Ει-καστικών και Εφαρμοσμένων Τε-χνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και είναι ο κύριος συ-ντάκτης του Προγράμματος Σπου-δών και υπεύθυνος για την εξέλιξη του Παραπάνω Τμήματος το οποίο συνδέεται άμεσα με την κοινωνι-κοπολιτική και οικονομική ανάπτυ-ξη της Φλώρινας.

ΣΗΜ.:Στον κ. Μπέσσα Δημήτρη θα απο-νεμηθεί το Βραβείο «Τέχνης & Λό-γου», ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς του, έπειτα από πρό-ταση του ιδρυτικού μέλους του Ιν-στιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυ-ξης καρδιοχειρουργού, κ. Παντελή Αργυριάδη.

ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣΠρόεδρος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δυτικής Μακεδονίας

ΜΠΕΣΣΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣΠρόεδρος του Τμήματος Εικαστικών &

Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας


Τα πουλιά μετανα-στεύουν από τον Βορρά στον Νότο. Zω ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο

της Ευρώπης. Κάθε φορά που αλλά-ζω τόπο, και το κάνω συχνά, παθαί-νω ένα σοκ. Αυτό με κρατάει ξύπνιο.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958. Στην ηλικία των 4 ετών μετακόμισε με την οικογένειά του στην Αγγλία (Οξφόρδη), όπου έζησε για 3 χρό-νια. Συνέχισε το σχολείο στο Κολέ-γιο Αθηνών και άρχισε τις ανώτα-τες σπουδές του στο Παρίσι, όπου για δύο χρόνια σπούδασε φιλοσο-φία στο Πανεπιστήμιο της Nanterre (ParisX).

Απορρίπτοντας Φιλοσοφία ως υπερβολικά θεωρητική και νοιώθο-ντας την ανάγκη να κάνει κάτι πιο απτό και πρακτικό στη ζωή, επέστρε-ψε στην Ελλάδα όπου πέτυχε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην οποία σπούδασε ζωγραφική για 4 χρόνια, στο εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη. Δεν επεδίωξε την καλλι-τεχνική ή την ακαδημαϊκή καριέρα ενός φιλοσόφου. Σύντομα ανακά-λυψε ότι το πραγματικό ενδιαφέ-ρον του ήταν να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της προστασίας της φύ-σης. Το κίνητρο αυτό ήταν ισχυρότε-ρο από οποιαδήποτε από τα θέματα των σπουδών του. Προσχώρησε στην ιδρυτική ομάδα της Ελληνικής Ορνι-θολογικής Εταιρίας, στις αρχές της δεκαετίας του 80 μια από τις παλαι-ότερες Μ.Κ.Ο. με αντικείμενο τη φύ-ση και το περιβάλλον.

Η ενασχόληση του με τις εξελί-ξεις, δράσεις και αγώνες στον τομέα αυτό κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Συμμετείχε στις με-λέτες που διοργάνωσε το τότε Υφυ-πουργείο Νέας Γενιάς για το Δέλτα του Έβρου και το Δάσος της Δαδιάς, μελέτη που αργότερα αποτέλεσε τη βάση για την προστασία του Δέλτα και του προγράμματος για τα αρπα-κτικά της Δαδιάς.

Παράλληλα, ενδιαφέρθηκε για τη μουσική και τη λογοτεχνία και εργάστηκε ως μεταφραστής μυθι-στορημάτων από τα γαλλικά και τα αγγλικά στα ελληνικά. Εργάστηκε επίσης και ως μουσικός περιστασι-ακά.

Μιλάει αγγλικά και γαλλικά, άρι-στα γραπτά και προφορικά και σήμε-ρα μαθαίνει Φιλανδικά αφού η σύζυ-γός του είναι Evi Ruso, με την οποία έχει τρία παιδιά, είναι Φιλανδέζα.

Εργάστηκε ως συντονιστής σε μερικά από τα πρώτα προγράμματα της Ε.Ε. για το περιβάλλον στην Ελ-

λάδα για την προστασία των ειδών και βιοτόπων. Ένα από τα πιο σημα-ντικά ήταν το πρόγραμμα για την προστασία των απειλούμενων ειδών στον υγροτόπο του Αμβρακικού, το οποίο είχε μια μακροπρόθεσμη επι-τυχία, ιδιαίτερα για το έργο ευαισθη-τοποίησης με τους κατοίκους της πε-ριοχής, που βοήθησε αποφασιστικά στην προστασία των Αργυροπελεκά-νων. Αργότερα εκλέχθηκε μέλος και στη συνέχεια πρόεδρος του διοικη-τικού συμβουλίου της ΕΟΕ.

Η ενασχόλησή του με την προ-στασία της φύσης και με τον διεθνή προσανατολισμό, τον οδήγησαν σε μια σειρά από συνέδρια και επαγγελ-ματικές συναντήσεις σχετικές με τα περιβαλλοντικά ζητήματα σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, το Βέλ-γιο και αλλού.

Ασχολήθηκε προσωπικά για το σχηματισμό του Διεθνούς Συμβου-λίου για την προστασία των πτηνών που αργότερα μετεξελίχτηκε στο Birdlife International, σήμερα μια πολύ ισχυρή οργάνωση στον τομέα. Συμμετείχε επίσης στα πρώιμα στά-δια της προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας προς την κοινοτική οδη-γία 79/409 με μια μελέτη που εξει-δίκευε την ερμηνεία των Ελληνικών συνθηκών και συμμετείχε σε αρκε-τές συσκέψεις που οργανώθηκαν το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ως εκπρόσωπος περιβαλλοντικών ΜΚΟ.

Το 1990, πιστεύοντας ότι απαι-τείται στην Ελλάδα μια ακόμη πιο ξεκάθαρη εκπαιδευτική προσέγγι-ση που να βασίζεται σε πράξη και εμπειρία όχι μέσα από τα λόγια, συμ-μετείχε στην ίδρυση του «Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων», που τα πρώτα χρόνια της λειτουρ-γίας του φιλοξενήθηκε στο σπίτι της οικογένειάς μου στην Αίγινα. Η νέα αυτή δραστηριότητα, στις αρχές της δεκαετίας του 90 γρήγορα έγινε γνωστή στην Ελλάδα και διεθνώς και αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1992 για τη συμβολή της

στην περιβαλλοντική ευαισθητοποί-ηση ως παράδειγμα αφοσίωσης στο περιβάλλον.

Έλαβε μέρος σε δύο διεθνείς δι-ασκέψεις για το θέμα της αποκατά-στασης της άγριας ζωής στο Ηνωμέ-νο Βασίλειο.

Το 1998, ταξίδεψε ευρέως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμε-ρικής για αρκετούς μήνες, από το Wisconsin και Μινεσότα στο Τέξας και από εκεί στο Νέο Μεξικό, Καλι-φόρνια, το Όρεγκον και Κολοράντο για απόκτηση εμπειρίας, γνώσεων και δικτύωσης στον τομέα προστασί-ας της Φύσης, Άγριας Ζωής, Μ.Κ.Ο., Προστασίας και Αποκαταστάσης.

Συμμετείχε σε σεμινάριο πρα-κτικής άσκησης στο Πανεπιστήμιο της Minneapolis, και παρακολού-θησε μαθήματα που προσφέρονται από το Διεθνές Συμβούλιο Αποκα-τάστασης Άγριων Ζώων, σχετικά με την αποκατάσταση της άγριας πανί-δας και όλες του τις πτυχές από την εκπαίδευση στην διαχείριση και την συγκέντρωση χρημάτων.

Παρουσίασε την κατάσταση στην Ελλάδα και Ευρώπη στο συνέ-δριο του Διεθνούς Συμβουλίου Απο-κατάστασης Άγριων Ζώων στην Fort Worth, Texas το 1998 και στη συνέ-χεια είχε ως στόχο να επεκτείνει την ακτίνα δράσης αυτής της διεθνούς οργάνωσης που αντιπροσωπεύει μια τεράστια βάση δεδομένων στην Ευ-ρώπη και τη Μέση Ανατολή.

Για το σκοπό αυτό, οργάνωσε δύο διεθνή συνέδρια και σεμινά-ρια για την περίθαλψη άγριων ζώ-ων καλώντας Αμερικανούς ειδικούς του IWRC στην Αθήνα, το 2000 και Άγκυρα, Τουρκία 2002. Στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε στην Ελληνο-αμερικανική Ένωση και στην Τουρ-κία στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας, όπου συμμετείχαν ενδιαφερόμενοι και Μ.Κ.Ο. από 11 χώρες συμπερι-λαμβανομένων του Λιβάνου, του Ισ-ραήλ, της Παλαιστίνης, το Αζερμπαϊ-τζάν, Ιράν, Ρουμανίας όπως και όλων των Βαλκανικών χωρών. Και στις δύο περιπτώσεις συμμετείχαν στις οι δι-ασκέψεις προλογίζοντας τις αρμόδι-οι των αντίστοιχων Υπουργείων.

Το 1999, οι Εκδόσεις Ωκεανίδα δημοσίευσε μια συλλογή διηγημά-των του κ. Δραγούμη που ονομάζεται «Ο Ροζ Πελεκάνος και άλλες ιστορί-ες». Το βιβλίο έτυχε ευνοϊκής υπο-δοχής τόσο από το κοινό όσο και από κριτικούς. Τα έσοδα του βιβλίου, που γρήγορα εξαντλήθηκε χρησιμοποιή-θηκαν για τις δραστηριότητες προ-στασίας της φύσης.

Από το 1999 έως το 2003, συ-

ντόνισε προγράμματα Αναπτυξιακής Βοήθειας Συνεργασίας (DAC) για το περιβάλλον στη Βουλγαρία, τη Σερ-βία και την Τουρκία μέσω των Ελλη-νικών Υπουργείων Περιβάλλοντος και Εξωτερικών. Τα αποτελέσματα ήταν εξαιρετικά για την Τουρκία και τη Βουλγαρία, όπου και ξεκίνησαν αυτόνομες δραστηριότητες που λει-τουργούν μέχρι σήμερα.

Από το 1997 έως το 2002, ήταν Επιστημονικός Σύμβουλος για προ-γράμματα της Ε.Ε. που πραγματο-ποιήθηκαν από την Περιβαλλοντική Οργάνωση της Νομαρχίας Πειραιά. Αυτά ήταν: Η δημιουργία ενός Κέ-ντρου Προστασίας Ειδών στην Αί-γινα, διαχείριση και ανάδειξη του υγροβιότοπου της Ψήφτας στην Πε-λοπόννησο.

Επίσης συνεργάστηκε σε πολλά άλλα περιβαλλοντικά προγράμμα-τα του Υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΧΩΔΕ) και περιβαλλοντικά προ-γράμματα εκπαίδευσης του Υπουρ-γείου Παιδείας. Το 2001, τιμήθηκε με Διεθνές Βραβείο για Εξαιρετική Διεθνή Δράση του IWRC. Το 2005, η UNESCO Πειραιά και Νήσων, ανα-γνώρισε τη συμβολή του στον το-μέα της οικολογίας και του πρόσφε-ρε βραβείο για την προσφορά μου. Πρόσφατα, ίδρυσε ένα νέο Διεθνή Οργανισμό, το Δίκτυο «ΜΙΑ ΦΥΣΗ», το οποίο προωθεί τη διεθνή συνερ-γασία και δικτύωση για την Προ-στασία της Φύσης τον διεθνή εθε-λοντισμό, την παροχή βοήθειας και προσανατολισμού σε τοπικές Μ.Κ.Ο. και εθελοντές. Δίδαξε στο Αρκαδι-κό Κολέγιο (Ανταλλαγής Φοιτητών Πανεπιστημίου), σε περιβαλλοντι-κούς ομίλους του Κολέγιου Αθηνών και οργάνωσε εκδρομές και δράσεις για το περιβάλλον με το International School των σχολών Γείτονα. Από το 2007 δραστηριοποιείται πολιτικά για το περιβάλλον μέσα από τους Οικο-λόγους Πράσινους και υπήρξε υπο-ψήφιος στο ψηφοδέλτιο επικρατεί-ας στις εθνικές εκλογές του 2007, υποψήφιος Ευρωβουλευτής το 2009, μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλί-ου και συντονιστής της Γραμματεί-ας στο διάστημα των ευρωεκλογών του 2009.

ΣΗΜ.:Στον κ. Δραγούμη Φίλιππο θα απο-νεμηθεί το Βραβείο «Συμβολής στο Περιβάλλον», ως ελάχιστη αναγνώ-ριση της προσφοράς του, έπειτα από πρόταση του ιδρυτικού μέλους του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυ-ξης Καρδιοχειρουργού κ. Παντελή Αργυριάδη.

πύληένθετο

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ


Γεννήθηκε στο Πισο-δέρι Φλώρινας στο αλπικό και πανέμορ-φο χωριό που την ενέπνευσε να κατα-

γράψει ό,τι σχετικό με την ιστορία του, τη λαογραφία, τις παραδόσεις του. Ζει στη Φλώρινα. Εργάσθηκε στις φοιτητικές Εστίες Θεσ/νίκης. Από τα φοιτητικά της χρόνια επιδό-θηκε στην έρευνα της ιστορίας του χωριού. Είναι κόρη Μακεδονομάχου. Ήταν εθελόντρια αδελφή. Εργάσθη-κε και στον πόλεμο και στην ειρή-νη με ζήλο και αυταπάρνηση όπως αναφέρει το δίπλωμα των εξαίρετων πράξεων που της απενεμήθη μετά μεταλλίου από την πολιτεία. Από τον ελληνικό Ερυθρό Σταυρό απέσπασε βραβείο μετά χρυσού αστέρος για τις υπηρεσίες που προσέφερε το 1946-49 στην Καστοριά και στα Νο-σοκομεία Φλώρινας Στρατιωτικό και Δημοτικό. Της απενεμήθη το 1946 δίπλωμα με-τά σήματος χρυσού δια τας προς το ίδρυμα «η Φανέλα του Στρατιώτου» παρασχεθείσας εξαιρετικάς υπηρε-σίας. Έλαβε το 1983 τιμητική πλα-κέτα από τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο Φλώρινας για την αγάπη και την προσφορά στο σύλλογο.

Το 1995 βραβεύτηκε από το Λύ-κειο Ελληνίδων Θεσ/νίκης Β΄ βρα-βείο σε πανελλαδικό διαγωνισμό (πί-τες-μπουγάτσες-ψωμιά).

Το 1996 βραβεύτηκε από 5 Σο-ροπτιμιστικούς Ομίλους Θεσ/νίκης (Γυναίκα της Μακεδονίας).

Το 2005 βραβεύτηκε από το σύλλογο Λυκείου Ελληνίδων Φλώ-ρινας για την προσφορά της ως Πρό-εδρος του συλλόγου.

Το 2006 απέσπασε βραβείο από το Δήμο Φλώρινας για την πολυετή προσφορά της στον πολιτισμό (δια-τήρηση ηθών και εθίμων της περιο-χής Φλώρινας).

Το 2007 συμπεριλήφθηκε στην ανθολογία Ποίησης «Ερωτικός Μάι-ος» που εκδόθηκε από την Μουσική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος υπό την αιγίδα των Υπουργείων Πολιτισμού και Μακεδονίας Θράκης.

Το 2007 επίσης απέσπασε Γ΄ βραβείο πεζού «Ο Μακεδονικός Αγών» από την Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, σε πανελλαδικό διαγωνισμό.

Το 2008 ο σύνδεσμος Γυναικών Θεσ/νίκης Μακεδονίας της απένειμε τιμητική πλακέτα για τη συμβολή της στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης γυναικών του Μακεδονικού Αγώνα.

Το 2008 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου «Ηρωικές μορφές του Μακεδονικού Αγώνος περιοχής Φλώρινας» και βράβευ-ση από την ΤΕΔΚ Φλώρινας ενώπιον πλήθους κόσμου και αρχών στην αί-θουσα Αριστοτέλης Φλώρινας. Έχει συμπεριληφθεί στην εγκυκλοπαί-δεια Grand Britannica και στην αν-θολογία Ενώσεως Λογοτεχνών Βο-ρείου Ελλάδος.

Έχει ανθολογηθεί στον «Ερωτι-κό Μάιο» που εξέδωσε η Μουσική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος στο πλαί-σιο του πνευματικού Μαΐου Θεσ/νί-κης υπό την αιγίδα των Υπουργείων Πολιτισμού και Μακεδονίας Θράκης. Το 2008 ταυτόχρονα με την παρουσί-αση του βιβλίου της «Ηρωικές Μορ-φές του Μακεδονικού Αγώνα», εκδό-σεις Αμφικτιονίας του Ελληνισμού βραβεύτηκε από την ΤΕΔΚ Φλώρινας για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα και τον Πολιτισμό στην αί-θουσα Ιστορίας-Θεσ/νίκης. Είναι μέ-λος του συλλόγου Πισοδεριτών, μέ-λος του Λυκείου Ελληνίδων (επίτιμος πρόεδρος), μέλος του συλλόγου Αρι-στοτέλης Φλώρινας, μέλος Διοικη-τικού Συμβουλίου Μακεδονομάχων, μέλος της Αμφικτιονίας Ελληνισμού και μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.

Στην κ. Τσάμη Αντιγόνη θα απο-νεμηθεί το Βραβείο «Διατήρησης της Παράδοσης και Λαογραφίας», ως ελάχιστη αναγνώριση της προ-σφοράς της, έπειτα από πρόταση του Προέδρου του Ινστιτούτου Περιφε-ρειακής Ανάπτυξης.

ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΕΚΔΟΘΕΝΤΑ

1. Ποιητική Συλλογή «Ώρες αγάπης, ώρες πόνου», εκδόσεις Μαίανδρος, Θεσ/νίκη 1988

2. «Παλιά Πισοδερίτικα παραμύθια», εκδ. Νομαρχιακή Επιτροπή Λαϊκής Επιμόρφωσης, Αθήνα, Φεβρουάρι-ος 1989

3. «Παλιά Πισοδερίτικα παραμύθια, Β΄τόμος», εκδ. Αλτιντζή, Θεσ/νίκη 1994

4. «Το Πισοδέρι στους αγώνες του Έθνους», εκδ. Φ.Σ. Φλωρίνης Ο Αρι-στοτέλης, εκτύπωση Λασκαρίδη, Θεσ/νίκη 1992

5. «Το Πισοδέρι Φλώρινας στο πέ-ρασμα των αιώνων», εκδ. Ζέφυρος,

Θεσ/νίκη, Μάιος 19926. «Λαογραφικά Μελετήματα», εκδ. ΝΕΛΕ Φλώρινας, Πρέσπεια 1994

7. «Σαν όνειρο, σαν αλήθεια», Ποι-ητική Συλλογή, εκδ. Αριστείδου Ι., Φλώρινα 1994

8. «Η δράση των εθελοντριών αδελ-φών Φλωρίνης στον πόλεμο και στην ειρήνη», εκδ. Δήμος Φλώρινας, εκτύ-πωση Ι. Αριστείδου, Φλώρινα 1995

9. «Στο παραγώνι του τζακιού», εκδ. Δήμος Φλώρινας, εκτύπωση Ι. Αρι-στείδου, Φλώρινα 1995

10. «Παραμύθια Γ΄τόμος» εκδ. Πρέ-σπεια, εκτ. Αντωνιάδης ΑΒΕΕ, Αθή-να 2001

11. «Ηρωικές μορφές του Μακεδονι-κού Αγώνα, περιοχή Φλώρινας», εκδ. ΤΕΔΚ Φλώρινας, 2008

ΒΙΒΛΙΑ ΥΠΟ ΕΚΔΟΣΗ1. Πίτες, μπουγάτσες, ψωμιά, πα-ραδοσιακά 2. Λεύκωμα Λυκείου Ελληνίδων3. Λεύκωμα Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού4. Αναμνήσεις (Λεύκωμα Πισοδερί-ου)5. Λαογραφικά Μελετήματα, Β΄ τό-μος6. Ο Μακεδονομάχος Λάζαρος7. Το θαύμα της αγάπης8. Οδοιπορικό Παπασταύρου Τσάμη (Στο Μακεδονικό Αγώνα)9. Ιερά κειμήλια Πισοδερίου (Π. Τσάμη και Σωκράτη Λιάκου)10. Αλβανικός πόλεμος, Κατοχή (Στο Ν. Φλώρινας)11. Ταξίδι μιας ζωής(ποιητική συλλο-γή)12. Σύντομο οδοιπορικό Παύλου Με-λά13. Τα 100 χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα14. Τα πρώτα βήματα της Χιονοδρο-μίας στη Βίγλα Πισοδερίου15. Τι πρόσφερε ο Έρανος Βορείων Επαρχιών

ΣΗΜ.:Στην κ. Τσάμη Αντιγόνη θα απονεμη-θεί το βραβείο «Συμβολής στην Πα-ράδοση & τη Λαογραφία», ως ελά-χιστη αναγνώριση του έργου της, έπειτα από πρόταση του Αντιπροέ-δρου του Ι.Π.Α.Δ.Μ. και Εκδότη της «Πύλης Ανάπτυξης» κ. Βίκα Κώστα.

πύληένθετο

ΑΝΤΙΓΟΝΗ Λ. ΤΣΑΜΗ


Γεννήθηκε στη Σιάτι-στα και είναι έγγα-μος με δύο παιδιά. Από πολύ νωρίς ασχο-λήθηκε με τον αδερ-

φό του Λεωνίδα με τις επιχειρήσεις επικεντρώνοντας τις δραστηριότη-τες του στην παραγωγή και εμπορία γουναρικών με στόχο της εξαγωγές. Το 1963 οι επιχειρήσεις που ελέγ-χονται από τους αδελφούς Παπαγε-ωργίου, κατέκτησαν την πρώτη θέ-ση στον Ελλαδικό χώρο. Στις 10ετίες ’70 και ’80 έγιναν πρώτες και σε πα-γκόσμια κλίμακα. Στο διάστημα αυ-τό μια από τις εταιρείες συγκαταλέ-γεται στις πρώτες 100 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στον Ελλαδικό χώρο. Σήμερα συνεχίζει με σοβαρή παρου-σία στην Ελλαδική και Διεθνή αγορά με κύριο αντικείμενο τη γούνα.

Η αγάπη τόσο του Νίκου όσο και του Λεωνίδα Παπαγεωργίου για τον τόπο και τον συνάνθρωπο γενι-κότερα αποτέλεσαν τους βασικούς

κινητήριους μοχλούς της τεράστιας κοινωνικής προσφοράς τους. Χαρα-κτηριστικό παράδειγμα και το πιο γνωστό είναι το Νοσοκομείο «Πα-παγεωργίου» το οποίο αποτέλεσε όραμα των δύο αδελφών. Το Ίδρυ-μα Παπαγεωργίου, που συστήθηκε από ίδιους, πρόσφερε 30 εκατομ-μύρια δολάρια και ανέλαβε την κα-τασκευή και τον εξοπλισμό του. Σή-μερα οι εκπρόσωποι του Ιδρύματος συμμετέχουν στη διοίκηση του Νο-σοκομείου συμβάλλοντας στην επι-τυχημένη πορεία του. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.

Ο Νικόλαος και Λεωνίδας Παπα-γεωργίου, με δαπάνες τους ανέγει-ραν το Γυμνάσιο - Λύκειο 28 αιθου-σών στη γενέτειρά τους, προσφορά στην παιδεία και στη νεολαία της Σι-άτιστας. Με δαπάνες τους ανεγέρ-θηκε ο Ορθόδοξος Ναός της Φρανκ-φούρτης Γερμανίας, όπου βρίσκεται το κέντρο της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, προσφορά στην

Εκκλησία και τον απόδημο ελληνι-σμό. Χρηματοδότησαν επίσης τη Δι-αμόρφωση περιβάλλοντα χώρου του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου στη Σι-άτιστα, την αίθουσα τελετών που φέ-ρει το όνομα της Αλεξάνδρας Παπα-γεωργίου μητρός των Αδερφών και διάφορες μελέτες δρόμων και πάρ-κων. Τη Συντήρηση Εκκλησιών και σχολείων. Τη Στήριξη μορφωτικών και αθλητικών συλλόγων. Τις ετήσι-ες Βραβεύσεις αριστούχων μαθητών.

Το Ίδρυμα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ στηρί-ζει τη λειτουργία του Νοσοκομείου ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ με την κάλυψη της δαπάνης Ανέγερσης και Εξοπλισμού Βρεφονηπιακού σταθμού για τα παι-διά των εργαζομένων. Χρηματοδοτεί τις παιδικές εκδηλώσεις Χριστουγέν-νων και Νέου Έτους.

Καθιέρωσε σε ετήσια βάση τις βράβευσης των εργαζομένων στο Νοσοκομείο από την ημέρα λειτουρ-γίας του. Ενίσχυσε και ενισχύει οι-κονομικά ασθενείς του Νοσοκομεί-ου και καλύπτει τα νοσήλια άπορων ασθενών. Χρηματοδοτεί έναν αριθ-μό κλινικών ερευνών. Καλύπτει τα έξοδα συμμετοχής ιατρών για την παρακολούθηση ιατρικών συνεδρί-ων. Προσέφερε για την προμήθεια ιατρικού και λοιπού εξοπλισμού, ο οποίος είναι απαραίτητος για την εύ-ρυθμη λειτουργία τμημάτων του Νο-σοκομείου.

Ειδικά ο κ. Νικόλαος Παπαγεωρ-γίου: Διετέλεσε Δημοτικός Σύμβου-λος στο Δήμο Σιάτιστας. Διετέλεσε Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΒΕΓΕ Α.Ε. της ΑΔΒΕΕΕ Α.Ε. και σε πλήθος διαφόρων μορφών εταιρείες. Διε-τέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης. Διετέλεσε Πρόεδρος από την έναρξη της λει-τουργίας του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου έως

τον Απρίλιο 2009. Σήμερα είναι μέ-λος του Δ.Σ. του νοσοκομείου ΠΑΠΑ-ΓΕΩΡΓΙΟΥ και πρόεδρος του ομώνυ-μου Ιδρύματος.

ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ - ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣΟ Νικόλαος Παπαγεωργίου με τον αδερφό του Λεωνίδα: Ανακηρύχθη-καν το 1990 από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας σύγχρονοι Εθνικοί Ευ-εργέτες και άξιοι της Πατρίδας. Από το Τραμπάτζειο Γυμνάσιο και Λύκειο της Σιάτιστας, από το Εκκλησιαστι-κό Συμβούλιο του Ιερού Ναού Αγί-ου Δημητρίου και από το Δημοτικό Συμβούλιο Σιάτιστας, ανακηρύχθη-καν Μεγάλοι Ευεργέτες και τους απονεμήθηκε το Χρυσό Μετάλλιο της πόλεως Σιάτιστας. Βραβεύθη-καν από το Δήμο Θεσσαλονίκης στις 29.1.2007. Τιμήθηκαν και βραβεύθη-καν επίσης από την Ακαδημία Αθη-νών, την Μακεδονική Φιλεκπαιδευ-τική Αδελφότητα, από το Ροταριανό Όμιλο Θεσσαλονίκης, την Ομοσπον-δία Δυτικομακεδονικών Σωματείων, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμε-λητήριο Θεσσαλονίκης, το Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, το Σύλλογο Σιατιστέων Αθηνών – Πει-ραιώς, το Νομαρχιακό Συμβούλιο Κοζάνης, το Σύνδεσμο Ελληνοαμε-ρικανικής φιλίας, την πολιτιστική εταιρεία «ΜΑΚΕΔΝΟΣ» κ.α.

ΣΗΜ.:Στoν κ. Παπαγεωργίου Νικόλαο θα απονεμηθεί το βραβείο «Ευρύτερης Κοινωνικής Προσφοράς», ως ελά-χιστη αναγνώριση του έργου της, έπειτα από πρόταση του καθηγητή Ιατρικής στο Α.Π.Θ., Δ/ντή της Γ’ Πα-νεπιστημιακής Ορθοπαιδικής Κλινι-κής του νοσοκομείου Παπαγεωργίου και επίτιμου μέλους του Ι.Π.Α.Δ.Μ. κ. Καπετάνου Γιώργου.

Το ΚΤΗΜΑ ΚΑΡΑΦΑ-ΚΙ αποτελεί έναν εκ-πληκτικό χώρο 20 στρεμμάτων στην Κοζάνη και είναι ο

απόλυτος χώρος για δεξιώσεις γά-μου, βαφτίσεων, συνεδρίων και άλ-λων κοινωνικών εκδηλώσεων. Διαθέ-τει εξωτερικό χώρο 1.700 καθιστών ατόμων ο οποίος πλαισιώνεται με κήπο 12.000τμ, καταρράκτη πισί-να και παιδική χαρά, πάρκινγκ, ενώ αίσθηση προκαλεί η κλειστή αμφι-

θεατρική αίθουσα 900 ατόμων που ξεχωρίζει για τον ρυθμιζόμενο ατμο-σφαιρικό φωτισμό της ανάλογα με το γούστο και την προτίμηση σας καθώς επίσης και για την καταπληκτική δι-ακόσμηση και αρχιτεκτονικής της.

Διαθέτει επίσης πλήρη ηχητική κάλυψη, κλιματισμό, καθώς επίσης projector για παρουσιάσεις, περι-στροφική κάμερα για μαγνητοσκό-πηση κάθε εκδήλωσης και ασύρματη εγκατάσταση, ιδανική για συνέδρια και παρουσιάσεις.

ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣΕπιχειρηματίας – Πρόεδρος του Ιδρύματος «Παπαγεωργίου»

Κέντρο Εκδηλώσεων «Κτήμα Καραφάκι»


Η εκμετάλλευση των μαρμάρων Τρανοβάλτου γί-νεται εδώ και 50 χρόνια από πολλές μικρού

μεγέθους επιχειρήσεις, κυρίως με βραχυπρόσθεσμες και μη ορθολο-γικά σχεδιασμένες μεθόδους. Απο-τέλεσμα αυτής της μακρόχρονης και άναρχης εκμετάλλευσης ήταν η δη-

μιουργία τεράστιου περιβαλλοντι-κού προβλήματος με συνέπεια την άρση της αδειοδότησης λειτουργί-ας των επιχειρήσεων, αλλά και τις μεγάλες δυσκολίες εξόρυξης από τη συγκέντρωση στείρων υλικών πάνω στις υφιστάμενες μαρμαροφόρες περιοχές (φώτο 1 & 2). Επιπρόσθετα η αδυναμία εκτέλεσης κοινοφελών έργων υποδομής όπως το οδικό δί-κτυο, η υδροδότηση και η ηλεκτρο-δότηση περιορίζουν σημαντικά την αποδοτικότητα και την κερδοφορία των επιχειρήσεων.

Για την επίλυση των ανωτέρω προβλημάτων προτείνεται η δημι-ουργία δύο φορέων: α) ενός ενιαί-ου φορέα εξόρυξης και εκμετάλλευ-σης μαρμάρου, β) και ενός ενιαίου φορέα αποκατάστασης του περιβάλ-λοντος από την εξορυκτική δραστη-ριότητα.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΑ. Οι Επιχειρήσεις: Τα λατομεία της περιοχής λειτουργούν από τη δε-καετία του ’60, ενώ από τη δεκαετία του ’80 παρατηρείται έντονη λατο-μική δραστηριότητα με παράλληλη εγκατάσταση πολλών εργοστασίων κοπής και επεξεργασίας των ογκο-μαρμάρων καθώς και μία προσπά-

θεια καθετοποίησης της παραγωγής. Πρόκειται για μικρές οικογενειακές και συνεταιριστικές επιχειρήσεις οι οποίες δρουν ανεξάρτητα και απο-σπασματικά με αποτέλεσμα να μην γίνεται συστηματική εκμετάλλευση του μαρμάρου. Β. Τα στείρα υλικά (μπάζα): Η κακή εικόνα των διαμορφωμένων εκσκαφών και αποθέσεων των στεί-ρων υλικών (φώτο 1 & 2) είναι απο-τέλεσμα, τις περισσότερες φορές, μίας βραχυπρόθεσμης και μη ορθο-λογικά σχεδιασμένης εκμετάλλευ-σης. Τα στείρα αυτά υλικά τα οποία φτάνουν στο 80-90% της εξορυσσό-μενης ποσότητας αποτελούν το με-γαλύτερο πρόβλημα για τη λειτουρ-γία των λατομείων. Στα 50 χρόνια λειτουργίας των δεκάδων λατομεί-ων που λειτούργησαν στο χώρο, η άναρχη απόθεση των στείρων υλι-κών δημιούργησε το αδιαχώρητο με αποτέλεσμα να προκαλούνται προ-βλήματα στην εξόρυξη αφού μεγά-λες εκτάσεις της μαρμαροφόρου πε-ριοχής είναι κυριολεκτικά θαμμένες κάτω από τα μπάζα τα οποία εναποτί-θενται άναρχα όπου να ‘ναι. Γ. Προβλήματα: Αποτέλεσμα της άναρχης αυτής εκμετάλλευσης εί-ναι η δημιουργία τεράστιου περιβαλ-λοντικού προβλήματος. Τα προβλή-ματα εντοπίζονται στην έκδοση και ανανέωση αδειών εκμετάλλευσης, στο μπλοκάρισμα μαρμαροφόρων περιοχών από εκκρεμείς αιτήσεις μίσθωσης, σε προβλήματα από την απόθεση των στείρων υλικών, στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος, στη μη ορθολογική εξόρυξη, στη χρήση μη σύγχρονου εξοπλισμού, στην έλλειψη κατάλληλου προσωπι-κού, στο κακό οδικό δίκτυο, στις υπο-δομές τηλεπικοινωνίας, ηλεκτρο-δότησης και υδροδότησης κλπ. Η αδιέξοδη αυτή κατάσταση δυναμιτί-ζει την οικονομική ζωή της περιοχής αφού στις εν’ λόγω δραστηριότητες απασχολούνται περί τα 350 άτομα. Δ. Αδειοδότηση: Στη μαρμαροφό-ρο περιοχή του Τρανοβάλτου έχουν εκδοθεί από την Επιθεώρηση Με-ταλλείων Βορείου Ελλάδος, 18 άδει-ες εκμετάλλευσης. Όλες οι άδειες

έχουν λήξει και δεν δίνεται παράτα-ση από τις αρμόδιες υπηρεσίες για τους παρακάτω λόγους: α) ΔΑΣΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ Επισημαίνεται ότι δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες εργασίες περιβαλ-λοντικής αποκατάστασης και ότι υπάρχουν μεγάλα ύψη στα μέτω-πα εκμετάλλευσης. β) ΕΠΙΘΕΩ-ΡΗΣΗ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ: Επισημαίνεται ότι πρέ-πει να δοθεί λύση στο πρόβλημα δι-άθεσης των στείρων υλικών (μπάζα) καθώς και να εξασφαλιστούν ορθο-λογικές συνθήκες εκμετάλλευσης των μαρμαροφόρων κοιτασμάτων. γ) Δ/ΝΣΗ ΠΕ.ΧΩ.: Τονίζεται ότι δεν έχουν εφαρμοστεί οι προηγού-μενοι περιβαλλοντικοί όροι και δεν διενεργήθηκαν εργασίες περιβαλλο-ντικής αποκατάστασης. δ) ΣΤΡΑ-ΤΟΣ: Εντοπίζεται πρόβλημα σε ορισμένες εκτάσεις λόγω των πολυ-βολείων. Κατά την επανεξέταση το

πρόβλημα αυτό μπορεί να αντιμε-τωπιστεί. Συμπερασματικά λοιπόν τρεις είναι οι κύριοι λόγοι άρνησης, ανανέωσης ή παράτασης των απαι-τούμενων αδειών: α) Η διάθεση των στείρων υλικών, β) Η τήρηση των πε-ριβαλλοντικών όρων, γ) Η ορθολογι-κή εξόρυξη (ορθές βαθμίδες).

ΠΡΟΤΑΣΗΑ. Ενιαίο μέτωπο εξόρυξης: Για την αντιμετώπιση της κατάστα-σης προτείνεται η δημιουργία ενός φορέα διαχείρισης ενιαίου μετώπου εξόρυξης ο οποίος θα μεγιστοποιή-σει τις οικονομικές και περιβαλλο-ντικές παραμέτρους μέσα από την ενιαία εκμετάλλευση των κοιτασμά-των. Με την δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου εξόρυξης (φώτο 3) με ορ-θές βαθμίδες εκμετάλλευσης, λει-τουργικό οδικό δίκτυο και παροχή άλλων υποδομών όπως νερό, ηλεκτροδότηση, επικοινωνί-

Η πρόταση που π ε ρ ι γ ρ ά φ ε -ται συνοπτικά παρακάτω εί-ναι αποτέλε-σμα της προ-

σπάθειας επίλυσης του τεράστιου προβλήματος που ανέκυψε ανα-φορικά με τη δραστηριότητα εξό-ρυξης μαρμάρου στο Τρανόβαλτο από τις τοπικές επιχειρήσεις. Μετά

από επίπονες προσπάθειες της Δι-εύθυνσης ΠΕ.ΧΩ. της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της ΑΝ.ΚΟ. και της Επιλογή – Έρευνα – Ανά-πτυξη Α.Ε. διαμορφώθηκε μία πρό-ταση η οποία μπορεί να θέσει τα θε-μέλια για την ανάπτυξη του κλάδου μαρμάρου.

Επειδή το συγκεκριμένο θέμα απασχολεί έντονα τις εμπλεκόμε-νες επιχειρήσεις αλλά και τους το-πικούς φορείς η «Πύλη Ανάπτυξης» απέστειλε επιστολές προς όλους τους εν’ δυνάμει εμπλεκόμενους (Βουλευτές, Φορείς, Επιχειρήσεις μαρμάρου κλπ.) ώστε να καταθέ-σουν τις απόψεις τους. Για την επι-βεβαίωση λήψης της επιστολής υπήρξε και τηλεφωνική επικοινω-

νία με τους ανωτέρω αποδέκτες. Δυστυχώς αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά η αδιαφορία. Συνηθι-σμένο φαινόμενο για την περιοχή θα προσθέταμε εμείς.

Δεν απέστειλαν τις σκέψεις τους διότι δεν είχαν χρόνο να ασχοληθούν με ένα τόσο σημα-ντικό ζήτημα το οποίο δίνει μερο-κάματο σε 350 περίπου ανθρώ-πους; Δεν έχουν την ευχέρεια να γράψουν ένα άρθρο 500 λέξεων; Ασχολούνται με άλλα σημαντικό-τερα θέματα;

Δεν έχουν άποψη για το θέ-μα; Αδιαφορούν στην πρόσκληση ενός εντύπου το οποίο αγωνίζεται να αναδείξει αναπτυξιακά θέμα-τα με σκοπό την πραγματοποίηση ενός ευρύτερου διαλόγου για την επίλυσή τους; Τι από όλα συμβαί-νει; Πολύ θα θέλαμε να μάθουμε.

Τραγική απουσία πάντως από όλα αυτά ήταν οι επιχειρήσεις μαρ-μάρου. Πόσοι τους ζήτησαν γρα-πτώς την άποψή τους για το θέ-μα; Είχαν πολλή δουλειά και δεν πρόλαβαν να γράψουν 500 λέξεις; Από ποιον περιμένουν να λυθεί το ζήτημα; Μήπως περιμένουν κανέ-ναν από μηχανής θεό; Δεν έχουν άποψη; Τόσες ενημερωτικές συνα-ντήσεις πραγματοποιήθηκαν στο Τρανόβαλτο για το θέμα αυτό; Τι περιμένουν άραγε;

Η «Πύλη Ανάπτυξης» προσπα-θεί να εμπλέξει σε ένα γόνιμο δι-άλογο ολόκληρη την τοπική κοι-νωνία. Έτσι θα φανεί ποιοι έχουν άποψη και προτάσεις και ποιοι όχι. Ας αφήσουμε λοιπόν τις κραυγές και ας κοιτάξουμε όλοι μαζί να βγούμε από τον πάτο του πηγαδι-ού πριν να είναι πολύ αργά.

Πρόταση Ορθολογικής Διαχείρισης

& Αξιοποίησης της Μαρμαροφόρου

Περιοχής Τρανοβάλτου

ανάπτυξη


Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΡΑΝΤΗ Προέδρου ΙΠΑΔΜ


ες, μηχανουργείο κλπ. θα βελ-τιωθούν: ο ρυθμός ανάπτυξης

του μετώπου εξόρυξης, η παραγωγή σε ογκομάρμαρα, η αποληψιμότητα (από 10% σε 25%), η συνθήκες υγι-εινής και ασφάλειας, ο τρόπος εξό-ρυξης εισάγοντας νέες τεχνολογίες εκτός από τη συρμοτοκοπή (π.χ. αλυ-σοπρίονα), ο σχεδιασμός του ρυθμού ανάπτυξης σε συγκεκριμένο χώρο του λατομείου (π.χ. σε λευκό κοίτα-σμα), η ανταπόκριση σε παραγγελίες πελατών, η αύξηση του πελατολογί-ου και ειδικότερα σε ειδικούς πελά-τες μεγάλων παραγγελιών, η αύξη-ση του εισοδήματος των λατόμων και κυρίως η ορθολογική αποκατάσταση σε ξοφλημένες περιοχές. Με την πα-ρέλευση του μεταβατικού σταδίου διαμόρφωσης του ενιαίου μετώπου εξόρυξης (π.χ. σε 5-10 χρόνια) θα επιτευχθεί μέγιστη δυνατότητα πα-ραγωγής ογκομαρμάρων. Για την επι-τυχία της πρότασης αυτής θα πρέπει να δοθεί μεγάλη βαρύτητα στη δια-χείριση του φορέα που θα δημιουρ-γηθεί καθώς και στο προσωπικό του.

Σύμφωνα με την πρόταση λοι-πόν η ενιαία επιχείρηση εξόρυξης μαρμάρου συγκροτείται από όλες τις επιχειρήσεις εξόρυξης μαρμά-ρου στο Τρανόβαλτο. Το μετοχικό κεφάλαιο της σχηματίζεται από την εισφορά του εξοπλισμού που οι επι-χειρήσεις αυτές διαθέτουν, ύστερα από εκτίμηση από ανεξάρτητο εκτι-μητή της αξίας τους. Καταρτίζεται ενιαία μελέτη εξόρυξης με χρημα-τοδότηση από τις τοπικές αρχές και προσδιορίζεται ο τρόπος διανομής των εξορυσσόμενων όγκων με βά-ση τις εκτιμώμενες ποσότητες των λατομείων που οι επιχειρήσεις κα-τείχαν άδειες εκμετάλλευσης, πάλι με εκτίμηση ανεξάρτητου εκτιμητή. Ένα μέρος της παραγωγής, περίπου 20%, θα διατίθεται ελεύθερα στην

αγορά, καθώς και σε επιχειρήσεις τρίτων, σε τιμή που προσδιορίζεται από την επιχείρηση και η οποία εί-ναι και ο οδηγός για την τιμή στην οποία χρεώνονται οι όγκοι και τα με-γέθη. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται να εξομαλυνθούν διάφορες αντιρ-ρήσεις που μπορεί να προέρχονται από τη διαφορετική φάση ανάπτυ-ξης που βρίσκεται κάθε επιχείρηση εξόρυξης. Β. Ενιαία ορθολογική αποκα-τάσταση: Πρόκειται για ένα πρό-βλημα το οποίο αντιμετωπίζουν όλες οι μαρμαροφόρες περιοχές της χώ-ρας μας και αφορά τη διάθεση των στείρων υλικών (μπάζα) και την τή-ρηση των περιβαλλοντικών όρων που αφορούν στην αποκατάσταση του λατομείου. Προτείνεται να συ-σταθεί ένας φορέας ο οποίος θα με-ριμνά για την διαμόρφωση των χώ-ρων απόθεσης, την αποκατάσταση του περιβάλλοντος αλλά και την οι-κονομική εκμετάλλευση των στεί-ρων υλικών.

Η ανάγκη για ίδρυση εταιρίας με χωριστή νομική προσωπικότητα, με αντικείμενο την αποκατάσταση και την αξιοποίηση των παραπροϊόντων της εξόρυξης, επιβάλλεται από τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην περιοχή αλλά και την ανάγκη ύπαρξης εγγυήσεων για την αποκα-τάσταση όταν θα εξοφληθούν τα κοι-τάσματα μαρμάρου.

Αντικείμενο της δραστηριότη-τας της επιχείρησης αυτής θα είναι: Η αποκατάσταση των λατομικών πε-ριοχών από την ίδρυση μονάδων επε-ξεργασίας για την παραγωγή άλλων προϊόντων (ψηφίδες, 3Α, μαρμαρό-σκονη, τσιμεντοπροϊόντα κλπ.). Η αξιοποίηση των παραπροϊόντων ου-σιαστικά θα χρηματοδοτήσει το κό-στος της αποκατάστασης των μπα-ζών που έχουν συσσωρευτεί μέχρι

σήμερα. Μέτοχοι στην εταιρία αυτή θα είναι πρωτίστως οι τοπικές αρχές (Ν.Α. Κοζάνης, Π.Δ.Μ., Δήμος καμ-βουνίων κλπ.) και θα μπορούν να συμμετέχουν και ιδιώτες.

Μία από τις πρώτες ενέργειες της επιχείρησης θα είναι να προχω-ρήσει στην ίδρυση μίας επιχείρησης παραγωγής αδρανών σε διάφορες κοκκομετρίες, με δυναμικότητα με-γαλύτερη από την ετήσια παραγωγή στείρων υλικών των λατομείων ώστε να απορροφά και ποσότητα από τα

ήδη υπάρχοντα στείρα υλικά.

ΕΠΙΛΟΓΟΣΕίναι καιρός πλέον να τεθεί το θέ-μα των μαρμάρων Τρανοβάλτου σε άλλες βάσεις, περισσότερο ορθολο-γικές, αν θέλουμε να συνεχιστεί η εκμετάλλευση των μαρμάρων και η διατήρηση των υφιστάμενων θέσε-ων. Οι επιχειρηματίες της περιοχής θα πρέπει να κάνουν το μεγάλο βή-μα κατανοώντας ότι, ότι γίνεται είναι για το συμφέρον τους.

Πρόταση Ορθολογικής Διαχείρισης & Αξιοποίησης της Μαρμαροφόρου Περιοχής Τρανοβάλτου

MΑΡΜΑΡΑ ΤΡΑΝΟΒΑΛΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΜΒΟΥΝΙΩΝ

Τα μάρμαρα Τρανο-βάλτου είναι ασβε-στολιθικά και είναι εφάμιλλα της Πε-ντέλης με τα οποία

ανεγέρθει ο περίφημος Παρθενώ-νας της Ακρόπολης των Αθηνών με αρχιτέκτονα τον Καλλικράτη. Η εξόρυξή τους ξεκίνησε σε παρα-κείμενο λόφο(θέση Μπιστεριά) σε απόσταση δύο χιλιομέτρων δυτικά του οικισμού Τρανοβάλτου, το έτος 1953 με χειροκίνητα μέσα όπως σκα-μπάνια, ρυμουλκά, σιδηρολοστούς, φτυάρια, βαριές, γρύλους χειράμα-ξες κ.λ.π.

Η έκταση είναι δημοτική και στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η περι-

οχή χαρτογραφήθηκε και έτσι άρχι-σαν να εκδίδονται οι πρώτες άδειες εξόρυξης μαρμάρων από το τμήμα Βιομηχανίας Νομαρχίας Κοζάνης και κατόπιν από το τμήμα μεταλλεί-ων του υπουργείου Βόρειας Ελλάδας . Στη συγκεκριμένη περιοχή αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται πάνω από δέκα λατομικές επιχειρήσεις και έχουν επενδύσει σε αρκετό σύγχρο-νο μηχανικό εξοπλισμό για καλύτε-ρη εξόρυξη του πολύτιμου αυτού ορυκτού, το οποίο το βρίσκουμε σε τρεις αποχρώσεις : λευκό, ημίλευκο, φυμέ(μαύρο) και απασχολούνται πά-νω από 100 εργαζόμενοι.

Από τα λατομεία οι ογκόλιθοι μεταφέρονται πλησίον του οικισμού

όπου αυτή τη στιγμή λειτουργούν 15 επιχειρήσεις (σχιστήρια ) και από την επεξεργασία – μεταποίηση παρά-γουν πλακίδια δαπέδου, επενδύσεις εσωτερικού και εξωτερικού χώρου σκάλες, κράσπεδα, έργα τέχνης, τζάκια, βρύσες, μνημεία, νιπτήρες κουζινών κ.λ.π. και απασχολούνται πάνω από 50 εργατοτεχνίτες .

Σήμερα, εν έτει 2010, τα μάρ-μαρα Τρανοβάλτου εκπέμπουν SOS από τον κατακλυσμό εισαγόμενων μαρμάρων, γρανιτών και συνθετι-κών πλακιδίων , με αποτέλεσμα την τελευταία δεκαετία να έχουν χα-θεί σχεδόν άλλες τόσες θέσεις ερ-γασίας. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται είναι

ΤουΝτοβόλη Αχιλλέα

Δημάρχου Καμβουνίων

ανάπτυξη


τουΚΩΣΤΑ ΜΗΣΙΑΛΗ

Δασολόγου, M.Sc.Συνεργάτη του Ι.Π.Α.Δ.Μ.

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της ανα-πτυξιακής πολιτικής ως πεδίο δράσης των Νομαρχιακών Αυτο-

διοικήσεων αποτελεί σήμερα αντι-κείμενο μίας πολυδιάστατης συμμε-τοχικής διαδικασίας. Η διαδικασία αυτή απαιτεί συνέργεια αλλά και πρωτοβουλίες, κοινωνική συνοχή, ισχυρές υποδομές, ενίσχυση της έρευνας, της καινοτομίας, της δια-φοροποίησης και εξωστρέφειας των τοπικών παραγωγικών δυνατοτήτων, του παραγωγικού προϊόντος και απο-τελέσματος.

Για το Νομό Κοζάνης και ειδικό-τερα για την περιοχή των Καμβου-νίων και τον παραγωγικό της ιστό, η δραστηριότητα της εξόρυξης και εκμετάλλευσης του μαρμάρου απο-τέλεσε και αποτελεί το κύριο πεδίο απασχόλησης και την ίδια στιγμή τον ουσιαστικό μοχλό ανάπτυξης της.

Σημαντική επίσης είναι η συμ-βολή του κλάδου στην επιχειρημα-τικότητα του Νομού Κοζάνης συνο-λικά. Σ’ αυτόν δραστηριοποιούνται σήμερα περίπου (30) τριάντα επιχει-ρήσεις που απασχολούν περισσότε-ρους από (300) εργαζόμενους. Αξί-ζει να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων αυτών έχει περι-έλθει στα χέρια τοπικών επιχειρη-ματιών με γνώση στο αντικείμενο, αγάπη για τον τόπο τους και όρεξη για δουλειά και δημιουργία.

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκη-ση Κοζάνης στην προσπάθεια της να στηρίξει έμπρακτα τις λατομι-κές επιχειρήσεις της περιοχής του Τρανοβάλτου, κλήθηκε στα πλαίσια εφαρμογής του δικού της αναπτυ-ξιακού προγράμματος για τον κλά-δο και την περιοχή συνολικά, να αντιμετωπίσει μια σειρά υπαρκτών επί σειράς ετών προβλημάτων που εστιάζονταν κυρίως στη μικρή απο-λιψημότητα του μαρμαροφόρου κοι-τάσματος και την κατά συνέπεια μει-

ωμένη παραγωγή, τη συσσώρευση παραπροϊόντων εξόρυξης και απορ-ριμμάτων στους λατομικούς χώρους και κυρίως τη δυσκολία αδειοδότη-σης των υφισταμένων ή και των δυ-νητικών επιχειρήσεων εξόρυξης και εκμετάλλευσης μαρμάρου.

Έτσι στα τέλη του πρώτου τριμή-νου του 2009 και σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, εκπροσώπους των επιχειρήσεων του κλάδου, στε-λεχών της Αναπτυξιακής Εταιρείας Δυτικής Μακεδονίας – ΑΝΚΟ Α.Ε. και της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονί-ας, ολοκληρώσαμε ένα γόνιμο διά-λογο και συμφωνήσαμε στην άμεση υλοποίηση μίας δέσμης μέτρων που αφορούν: • Τη διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος ιδιοκτησίας των λατο-μείων.• Την έκδοση ενιαίας άδειας για το σύνολο της λατομικής δραστηριότη-τας της περιοχής.• Τη δρομολόγηση της αυτόνομης εκμετάλλευσης των επιχειρήσε-ων πάνω σε ένα υποχρεωτικό πλά-νο δράσης και κανονισμό εργασίας, στην κατεύθυνση εξομάλυνσης της υπάρχουσας κατάστασης σε συγκε-κριμένο χρονικό ορίζοντα. • Την απομάκρυνση τμήματος του αποσαθρωμένου μανδύα των παρα-προϊόντων εξόρυξης και τη μεταφο-ρά τους με δαπάνη της Νομαρχια-κής Αυτοδιοίκησης Κοζάνης ή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας σε παρακείμενα οικόπεδα επιφέρο-ντας διπλό όφελος περιβαλλοντικό και οικονομικό. • Την υλοποίηση έργων υποδομής στην περιοχή, εγκαρσίων δρόμων, με σκοπό τη βελτίωση της οδικής πρόσβασης σ’ αυτήν και τη μεταφο-ρά νερού στο μέτωπο εξόρυξης. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι, στα πλαίσια του τρίτου Περιφερει-ακού Επιχειρησιακού Προγράμμα-τος Δυτικής Μακεδονίας κατασκευ-άστηκε επί της επαρχιακής οδού Μικροβάλτου – Λιβαδερού προς το γεώτοπο “Μπουχάρια” του δήμου Καμβουνίων, μήκος δρόμου 3.100 μέτρων, τελικής δαπάνης 525.845 ευρώ στην οποία η Νομαρχιακή Αυ-τοδιοίκηση Κοζάνης συμμετείχε με ιδίους πόρους στην κάλυψη του πο-σού των 44.372 ευρώ. Ως συνέχεια της προσπάθειας που καταβάλλει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης για την ενίσχυση των οδικών υποδο-μών και τη συνολική ανάδειξη της περιοχής, πρέπει να αναφερθεί ότι

σήμερα βρισκόμαστε στο στάδιο ωρίμανσης της οριστικής μελέτης (του υπολοίπου τμήματος της προ-αναφερθείσας επαρχιακής οδού) μήκους 7.250 μέτρων μέσω προ-γραμματικής σύμβασης στην οποία συμμετέχουν η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ο δήμος Καμβουνίων και η Αναπτυξιακή Εταιρία Δυτικής Μακεδονίας – ΑΝΚΟ Α.Ε. συνολικού προϋπολογισμού 2.290 εκατομμυρί-ων ευρώ. • Τη μεταφορά τεχνογνωσίας για την ίδρυση και λειτουργία στην περι-οχή του Τρανοβάλτου μονάδος θραύ-σης και λειοτρίβησης των στείρων παραπροϊόντων εξόρυξης, με σκοπό τη μετατροπή τους και την τελική πα-ραγωγή προϊόντων υψηλής προστι-θέμενης αξίας όπως: Εκτυπωτικού χαρτιού, πλαστικών ειδών, ελαστι-κών, χρωμάτων, συγκολλητικών και στεγανοποιητικών υλικών καθώς και φαρμακευτικών προϊόντων. • Την ανάπτυξη σε συνεργασία με τις λατομικές επιχειρήσεις της περιο-χής, κοινής δράσης για την υπαγωγή τους στα αναπτυξιακά κίνητρα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Ανα-φοράς – ΕΣΠΑ (2007 – 2013).• Την από κοινού με τις λατομικές επιχειρήσεις και τους τοπικούς φο-ρείς ανάληψη δράσης στην κατεύ-θυνση προστασίας του φυσικού πε-ριβάλλοντος της περιοχής.

Στη σημερινή δύσκολη οικονο-μική συγκυρία ο κλάδος των λατο-μικών επιχειρήσεων και της παρα-γωγής προϊόντων μαρμάρου στο Νομό Κοζάνης, παρά τα συσσωρευ-μένα προβλήματα που αντιμετωπίζει αξίζει το ενδιαφέρον και τη στήριξη όλων μας. Απαιτούνται θαρραλέες και συντονισμένες κινήσεις για τη δημιουργία στην περιοχή των Καμ-βουνίων ενός παραγωγικά γόνιμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος που θα διασφαλίζει την απρόσκο-πτη δραστηριότητα των επιχειρήσε-ων της περιοχής και θα συνδράμει στην ανάδειξη της τοπικής παραγω-γής στην Ελληνική και διεθνή αγο-ρά. Οι λατομικές επιχειρήσεις του Νομού μας έχουν τις προϋποθέσεις, υποδομές, γνώση, ανθρώπινο δυ-ναμικό για να πραγματοποιήσουν το αναγκαίο ποιοτικό άλμα που θα συμβάλλει στην ενδυνάμωση του ει-σοδήματος τους, θα βγάλει την πε-ριοχή από την απομόνωση, θα μειώ-σει την ανεργία και θα τοποθετήσει το Μάρμαρο Κοζάνης στη θέση που του αξίζει.

Τοποθέτηση του Νομάρχη Κοζάνης Γιώργου Δακή

στην έκδοση της “Πύλης Ανάπτυξης” γιατα προϊόντα Μαρμάρου της περιοχής Τρανοβάλτου

ντόπιοι κάτοικοι και δημι-ούργησαν οικογενειακές

και συνεταιριστικές μονάδες με καθαρά δικά τους οικονομικά κε-φάλαια, με μια πολιτεία προκλη-τικά παντελώς απούσα όλα αυτά τα χρόνια. Από την εξόρυξη του μαρμάρου, τα στείρα (μπάζα) φθάνουν το 85-95% της συνο-λικά εξορυσσόμενης ποσότητας και η διαχείρισή τους αποτελεί σήμερα το κυριότερο πρόβλημα της λειτουργίας των λατομείων.

Δημιούργησαν εδώ και χρό-νια ένα αδιαχώρητο προς όλες τις κατευθύνσεις, με αποτέλε-σμα τα υφιστάμενα λατομεία να αντιμετωπίζουν μεγάλα προ-βλήματα στην απόθεση . Επίσης, μεγάλες εκτάσεις μαρμαροφό-ρου περιοχής είναι κυριολεκτι-κά θαμμένες κάτω από μπάζα λατομείων.

Ο ασφυκτικός κλοιός που δέχονται τα λατομεία από τα στείρα (μπάζα) έχει σαν αποτέ-λεσμα τη μη ορθολογική εξόρυ-ξη του προϊόντος (ορθές βαθμί-δες) δημιουργώντας μεγάλους κινδύνους για ατυχήματα, κα-θώς και μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα και έχει ως επακό-λουθο τη μη ανανέωση των αδει-ών λειτουργία λατομείων από το τμήμα μεταλλείων Βορείου Ελ-λάδας.

Χρειάζονται τολμηρές απο-φάσεις και όραμα για να μπορέ-σει να πάει και πάλι μπροστά ο τόπος με τη διασφάλιση των 150 θέσεων εργασίας.

Κάνω έκκληση ως Δήμαρ-χος Καμβουνίων προς το Γ.Γ. Πε-ριφέρειας Δυτικής Μακεδονίας κ. Γεώργιο Κίρκο, το Νομάρχη Κοζάνης Γεώργιο Δακή , επιτέ-λους ως εκπρόσωποι της πολι-τείας, να ενσκήψουν έστω αυτή την ύστατη στιγμή να σώσουμε τον κλάδο του φημισμένου μαρ-μάρου Τρανοβάλτου, εντάσσο-ντας στο 4ο Κ.Π.Σ.( ΕΣΠΑ) ή το-πικό πόρο, σε πρώτη φάση έργα υποδομής που δεν υφίστανται σήμερα , όπως οδικό δίκτυο, ηλεκτροδότηση, υδροδότηση κλπ. για τον εκσυγχρονισμό της λατομικής περιοχής.

Προτείνω: 1) μία ενιαία άδεια εξόρυξης μαρμάρων υπέρ του Δήμου Καμβουνίων 2) τη δη-μιουργία μιας επιχείρησης απο-κατάστασης και αξιοποίησης των παραπροϊόντων (μπάζα), μετατρέποντάς τα σε ασβεστο-πολτό, μαρμαρόσκονη, χαλίκι, 3Α, άμμος κλπ., στην οποία πρω-τεύοντα ρόλο θα έχει ο Δήμος, η Νομαρχία, η Περιφέρεια και οι τοπικές επιχειρήσεις σε πρό-γραμμα (ΣΔΙΤ).

ανάπτυξη


Η εξόρυξη, επεξερ-γασία και διάθεση μαρμάρων, είναι μία από τις πλέον αναπτυσσόμενες

δραστηριότητες με τις προοπτικές της σε παγκόσμιο επίπεδο να είναι καλύτερες από ποτέ. Αυτό ειδικά στον τομέα των εξαγωγών με προσα-νατολισμό την αγορά της Κίνας, που αναδεικνύεται ο καλύτερος εμπορι-κός εταίρος μας. Απορροφά περίπου το 50% των εξαγωγών της χώρας, με τα ελληνικά μάρμαρα να καλύπτουν το 26% από το 95% των κινέζικων ει-σαγωγών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα αποτελεί τον τρίτο μεγαλύ-τερο εξαγωγέα μαρμάρου της Ευρω-παϊκής Ένωσης με μερίδια που κυ-μαίνονται πάνω από 13% και μέσες

ετήσιες αυξήσεις που κινούνται κο-ντά στο 14%, τη στιγμή που κατα-τάσσεται 10η παγκοσμίως ως προς την παραγωγή. Επισημαίνω ότι αυ-τά ισχύουν χωρίς να έχουμε κατα-κτήσει αγορές όπως των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας και πολλών άλλων σημαντι-κά ανεπτυγμένων και αναπτυσσό-μενων χωρών. Δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο και για την εσωτερική αγορά που ακολουθεί την πτωτική πορεία της οικοδομικής δραστηριότητας, η οποία κυμαίνεται σε ιδιαίτερα υψη-λό ποσοστό.

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδο-νίας και ο νομός Κοζάνης με την περι-οχή Τρανοβάλτου, αποτελούν για την Ελλάδα κύριες περιοχές μαρμαρο-φόρων κοιτασμάτων άριστης ποιότη-

τας, περιλαμβάνοντας ποικιλία λευ-κών και έγχρωμων μαρμάρων, όπως επίσης πολλών άλλων πετρωμάτων.

Τα μάρμαρα Τρανοβάλτου λοι-πόν, αλλά και της περιοχής γενικό-τερα, αποτελούν έναν ακόμη πολύ σημαντικό και καθοριστικό παράγο-ντα ανάπτυξης για το νομό Κοζάνης έπειτα από εκείνον της ενέργειας, με παραγωγή που υπερβαίνει τα 10.000 m3 και με αριθμό απασχολούμενου προσωπικού πάνω από 350 άτομα στον ορεινό όγκο των Καμβουνίων, που όμως δε δίνει άλλες επαγγελ-ματικές διεξόδους.

Ο κλάδος του μαρμάρου για την περιοχή του Τρανοβάλτου, από την εποχή της αρχικής λατομικής δρα-στηριότητας το 1954 ακόμη, αναπτύχθηκε στη λογική της

Μάρμαρο. Μια λέξη που αναφέροντας την δείχνει πολιτι-σμό, μια λέξη που

συνδέει το χθες με το σήμερα και δίνει πολλές υποσχέσεις για το αύ-ριο. Η δραστηριότητα του μαρμά-ρου Τράνοβαλτου άρχισε τη δεκα-ετία του 1950 από ανθρώπους της Πάρου, Καρπάθου και άλλων περιο-χών που είχαν εμπειρία στα λατομεία μάρμαρου.

Η δραστηριότητα του μαρμάρου ήταν καθοριστική για την ανάπτυξη και την απασχόληση της περιοχής, προσφέροντας εκατοντάδες χιλιά-δες θέσεις εργασίας για περίπου 60 χρόνια εως σήμερα όπου και συνεχί-ζει και δημιουργώντας μια οικονομι-κή δραστηριότητα και σε παρεμφερή επαγγέλματα στον τόπο.

Εκατοντάδες χιλιάδες είναι τα έργα που έχουν δημιουργηθεί με μάρμαρο Τράνοβαλτου όπως αρχι-τεκτονικές κατασκευές, μνημεία, αεροδρόμια, θέατρα ιδιωτικές κα-τασκευές και άλλα πολλά, τα οποία βρίσκονται σε όλο των κόσμο διαφη-μίζοντας επάξια το ίδιο το μάρμαρο Τράνοβαλτου τον νομό τις Κοζάνης και την Ελλάδα.

Σήμερα οι επιχειρήσεις αντιμε-τωπίζουν προβλήματα που έχουν να κάνουν με την αδειοδότηση των λα-τομείων και όχι των εργοστασίων στα οποία υπάρχουν άδειες.

Σε αυτή την κατάσταση φθάσα-με από την συγχώνευση των παρα-κάτω προβλημάτων: 1. Στην άναρχη εκμετάλλευση από τους πρώτους λατόμους όπου κρά-τησε έως και την δεκαετία του ΄80 δημιουργώντας προβλήματα στους σημερινούς κατόχους των λατομεί-ων και στον ίδιο των λατομικό χώρο. 2. Η ελληνική γραφειοκρατία του-λάχιστον δύο με τρία χρόνια και έλεγχος από 14 διαφορετικές υπη-ρεσίες απαιτούνται για την έκδοση άδειας για τη λειτουργία ενός νέου λατομείου στην Ελλάδα. Η ελληνική γραφειοκρατία στον τομέα της αδει-οδότησης λατομείων βρίσκεται στα φόρτε της. 3. Η απουσία της πολιτείας σε θέ-

ματα υποδομής (ηλεκτροδότηση, ύδρευση, κ.α.) 4. Η αναποφασιστικότητα της πολι-τείας σχετικά με το επιχειρειν στην Ελλάδα και αναφέρω χαρακτηριστι-κά το κλίμα που επικρατούσε μέχρι και την δεκαετία του΄90 περί ενιαίου φορέα μαρμάρου.5. Επίσης θα πρέπει να αναφερ-θώ και στο λάθος των επιχειρημα-τιών στη μη δημιουργία ενός μέσου πίεσης για την λύση κάποιων θε-μάτων ύστερα από υποσχέσεις τις πολιτείας για επίλυση κάποιων προ-βλημάτων, και αναφέρω το πιο πρό-σφατο της πρωτοβουλίες της Περι-φέρειας Δυτικής Μακεδονίας και της Ν.Α. Κοζάνης με εκπροσώπους των επιχειρήσεων όπου ακολούθη-σαν αλλεπάλληλες συσκέψεις από 22.12.2008 έως 2.2.2009 με συγκε-κριμένες προτάσεις, είχαν δημιουρ-γήσει προσδοκίες για επίλυση των προβλημάτων με τις αδειοδοτήσεις των λατομείων άλλα όπως φάνηκε από την πλευρά της πολιτείας ήταν μόνο υποσχέσεις. 6. Η μη αξιοποίηση των στείρων υλικών λεγόμενα και ως μπάζα 7. Ο συναισθηματισμός των επι-χειρηματιών για το μάρμαρο Τρανό-βαλτου, όπου δεν τους επέτρεψε να δραστηριοποιηθούν στης γείτονες χώρες (Τουρκία, Βουλγαρία, Σκό-

πια, Αλβανία) όπου υπάρχει φιλό-ξενο έδαφος για επιχειρήσεις μαρ-μάρου και πλούσια κοιτάσματα και όχι εχθρικό έδαφος όπως δημιουρ-γήθηκε στην πορεία. 8. Εχουμε τον ίδιο νόμο με παραθα-λάσσιες περιοχές, αρχαιολογικούς χώρους, δασικές εκτάσεις.

Το σοβαρό πρόβλημα της αδει-οδότησης δεν επιτρέπει και τον μα-κροχρόνιο σχεδιασμό των επιχειρή-σεων στο χώρο του λατομείου. Εδώ να αναφέρω ότι οι επιχειρήσεις σε μεγάλο βαθμό έχουν στην κατοχή τους ένα σύγχρονο τεχνολογικό εξο-πλισμό αντάξιο του διεθνούς αντα-γωνισμού και η μέθοδος εξόρυξης γίνεται με συρματοκοπές. Αξιοση-μείωτο είναι το μεγαλύτερο ποσο-στό των προβλημάτων εντοπίζονται σε όλη την χώρα. Οι επιχείρησης εί-ναι ένας από τούς κρίκους της αλυσί-δας μαρμάρου, υπάρχουν και άλλοι κρίκοι σε αυτό που λέγεται αλυσίδα μαρμάρου (τοπική κοινωνία, πολι-τεία, Δήμος, Νομαρχία, Περιφέρεια).

Τέλος έχοντας παραθέσει τα προβλήματα πιο πάνω όποιος θέλει μπορεί να καταλάβει ποιες είναι και οι λύσεις αφού ο κρίκος των επιχει-ρήσεων σε μεγάλο βαθμό είναι εντά-ξει με τις υποχρεώσεις τους, οι υπό-λοιποι κρίκοι πρέπει να κάνουν τα αυτονόητα.

Τα μάρμαρα Τρανοβάλτου οι προοπτικές και τα προβλήματα του κλάδου

Το θέμα Τρανοβάλτου Του Γιάννη Θεοδωρόπουλου

ανάπτυξη

Του Γιώργου Κίρκου | Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Δυτ. Μακεδονίας


άναρχης εκμετάλλευσης δί-χως αύριο, δίχως προγραμμα-

τισμό και σχέδιο. Σήμερα, απαιτείται μία σειρά παρεμβάσεων που θα τον καταστήσουν ανταγωνιστικό και θα του δώσουν νέες δυνατότητες επέ-κτασης και ανάπτυξης.

Η απουσία λοιπόν ενός συγκε-κριμένου σχεδίου που θα στοχεύει στην ορθολογική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη διαχείριση των στείρων, οδήγησε τα πράγματα σε οριακές καταστάσεις και αδιέξο-δα που καθιστούν επιτακτική ανά-γκη την αντιμετώπισή τους.

Κύρια προβλήματα είναι α) η μικρή αποληψιμότητα των λατομεί-ων που εξάγει μεγάλες ποσότητες στείρων δύσκολα διαχειρίσιμων, β) ο εμπειρικός εντοπισμός νέων μαρ-μαροφόρων περιοχών που απαιτούν τη δαπάνη τεράστιων ποσών σε δι-ανοίξεις λατομείων, τις περισσότε-ρες φορές μη εκμεταλλεύσιμων, γ) η επιδίωξη γρήγορης αποκάλυψης περιζήτητων λευκών μαρμάρων που

καταστρέφουν ογκομάρμαρα άλλων αποχρώσεων και μειώνουν το βαθ-μό αποληψιμότητας του προϊόντος. Ταυτόχρονα, δημιουργείται πολύ με-γάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα που συγχρόνως κινδυνεύει να γίνει μη αναστρέψιμο και απαιτεί ιδιαίτερης κλίμακας παρεμβάσεις για την απο-κατάστασή του. Εκτός όμως από αυ-τά τα προβλήματα που έχουν σχέση με τη λατόμηση και την παραγωγή των μαρμάρων, υπάρχουν και μία σειρά άλλων που έχουν να κάνουν με μέτρα και αποφάσεις που πρέπει να λάβει η πολιτεία για την καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των επιχει-ρήσεων, ώστε να προχωρήσουν και ανάλογες επενδυτικές προσπάθειες δίνοντας νέα πνοή στον κλάδο.

Πρώτα και κύρια πρέπει να αντι-μετωπιστεί το ζήτημα τόσο των νέ-ων αδειοδοτήσεων και της διαφύ-λαξης του φυσικού περιβάλλοντος, όσο φυσικά και της ανανέωσης αδει-ών των παλαιών εκμεταλλεύσεων, ενώ για την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος η δημιουργία των απαραί-

τητων οδικών υποδομών που απαι-τούνται, αποτελεί σημαντικό παρά-γοντα μείωσης του κόστους. Πρέπει επίσης να αξιοποιηθούν τα υποπρο-ϊόντα μαρμάρου που υπάρχουν σε αφθονία, δίνοντας νέα πνοή ανά-πτυξης σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου. Με αυτόν τον τρόπο, θα επι-τευχθεί και η προστασία του περι-βάλλοντος αφού δεκάδες χιλιάδες τόνοι από υπολείμματα μαρμάρου θα κατευθυνθούν στην παραγωγή μειώ-νοντας την επιβάρυνση που υπάρχει σήμερα και φυσικά θα δημιουργη-θούν νέες θέσεις εργασίας και οικο-νομία κλίμακας για το νομό Κοζάνης και την Περιφέρεια Δυτικής Μακε-δονίας. Επίσης πρέπει να σημειώσω ότι η ολοκλήρωση της κατασκευής της «Εγνατίας Οδού» έφερε κοντύ-τερα από ποτέ στις λατομικές επιχει-ρήσεις του Τρανοβάλτου τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης και της Ηγουμε-νίτσας, μειώνοντας δραστικά το κό-στος μεταφοράς και καθιστώντας τα μάρμαρα της περιοχής ακόμη περισ-σότερο ανταγωνιστικά και ελκυστι-

κά. Πέρα όμως από τα παραπάνω, καθίσταται αδήριτη αναγκαιότητα η μακρόχρονη στρατηγική «ανοίγ-ματος» νέων αγορών ώστε να προ-ωθηθούν εκεί τα άριστης ποιότητας μάρμαρα Τρανοβάλτου.

Όλα τα παραπάνω σε συνδυα-σμό με το Εθνικό Στρατηγικό Πλαί-σιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), θα δημιουργή-σουν τους όρους για μια πραγματική επανάσταση στον τομέα του μαρ-μάρου για το νομό Κοζάνης. Έτσι θα προχωρήσουν οι επιχειρήσεις στο επόμενο βήμα των επενδυτι-κών δράσεων που απαιτούνται, και θα εισέλθουν σε μια πραγματικά νέα εποχή με στόχο την άνθηση του κλάδου και τη συνεισφορά του στη γενικότερη ανάπτυξη του νομού Κο-ζάνης. Η Γενική Γραμματεία της Πε-ριφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στο αμέσως επόμενο διάστημα, πρόκει-ται να εξειδικεύσει πλήρως όλες τις απαραίτητες ενέργειες που απαιτού-νται ώστε ο τομέας του μαρμάρου να βγει από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει.

Ο νομός Κοζάνης αποτε-λεί μία από τις πλέον προικισμένες περιο-χές σε ορυκτά για την

Ελλάδα, με τα μάρμαρα ειδικά, να αποτελούν από το 1950 ήδη μια δυ-ναμική εκμετάλλευση.

Η περιοχή του Τρανοβάλτου λοι-πόν, αποτέλεσε την καρδιά αυτής της δραστηριότητας αφού εκεί αναπτύσ-σονται λατομεία μαρμάρων από τα κορυφαία τόσο εντός της χώρας, όσο και στο εξωτερικό.

Αυτή η προσπάθεια, δυστυχώς, δεν έτυχε μέχρι σήμερα μιας ουσια-στικής στήριξης με σχέδιο και όραμα για τον κλάδο, ενώ αφέθηκε επιπλέ-ον να αναπτύσσεται με έναν εντε-λώς ερασιτεχνικό τρόπο αφήνοντας «πληγές» στο φυσικό περιβάλλον, με καταστροφές που κινδυνεύουν να γίνουν μη αναστρέψιμες.

Επίσης είναι γεγονός ότι ορισμέ-νοι από τους ιδιώτες που δραστηρι-οποιούνται στην εξόρυξη, επεξερ-γασία και εμπορία του προϊόντος, έχουν προχωρήσει σε επενδύσεις μεγάλης κλίμακας για να καταφέ-ρουν να επιβιώσουν σε ένα διαρκώς εντεινόμενου ανταγωνισμού περι-βάλλον, όμως, αυτό δεν αρκεί από μόνο του.

Δυστυχώς εκείνο που συμβαίνει στα λατομεία Τρανοβάλτου είναι μια

άναρχη διαδικασία εξόρυξης. Γίνο-νται εμπειρικές διανοίξεις νέων ορυ-χείων, στείρα προϊόντα αποτίθενται πάνω σε μαρμαροφόρες περιοχές, παραπροϊόντα που θα μπορούσαν να γίνουν εκμεταλλεύσιμα, πετιού-νται ως μπάζα αλλοιώνοντας τη φυ-σιογνωμία του περιβάλλοντος και μειώνοντας τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων, ενώ με αυτήν την κακή διαδικασία που έχει επιλεγεί, ανεβαίνει δυσθεώρητα το κόστος παραγωγής του προϊόντος και μει-ώνεται δραματικά η ανταγωνιστικό-τητά του. Σε όλα αυτά, προστίθενται και τα προβλήματα των αδειοδοτή-σεων είτε νέων λατομείων, είτε ανα-νεώσεων παλαιών, οξύνοντας τη βι-ωσιμότητα του κλάδου.

Αυτές είναι αρνητικές παράμε-τροι που προσδιορίζουν εν πολλοίς τη φύση των προβλημάτων για τα μάρμαρα Τρανοβάλτου, με την πο-λιτεία να μη φαίνεται να έχει ένα σχέδιο που να αφορά συνολικά την εύρεση νέων κοιτασμάτων, τη δι-αδικασία αδειοδοτήσεων και λει-τουργίας των λατομείων, καθώς τις επιχειρήσεις επεξεργασίας και την εμπορία των προϊόντων.

Αν σκεφτούμε ότι παρά την πα-γκόσμια οικονομική κρίση τα μάρ-μαρα όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα διάθεσης, αλλά

αναπτύσσονται διαρκώς στις αγορές της Κίνας που είναι ένας από τους κα-λύτερους ετέρους μας, ότι δεν έχου-με κατακτήσει ακόμη αγορές όπως της Ιαπωνίας ή των Ηνωμένων Πο-λιτειών Αμερικής, καταλαβαίνουμε πολύ καλά τις δυνατότητες ανάπτυ-ξης του κλάδου περαιτέρω για το νο-μό Κοζάνης. Ουσιαστικά μπορεί και πρέπει να γίνει ακόμη ένας πόλος οι-κονομίας κλίμακας για τον τόπο.

Το απαραίτητο εργαλείο όμως για την αντιμετώπιση όλων των πα-ραπάνω ώστε να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος και να υπάρ-ξουν τα στοιχεία που θα προσδιορί-σουν τις απαιτούμενες θεσμικές πα-ρεμβάσεις, είναι η ολοκληρωμένη μελέτη του ζητήματος «Μάρμαρα Τρανόβαλτου».

H μελέτη αυτή πρέπει να περι-λαμβάνει όλο το φάσμα του τομέα μαρμάρου, όπως• Την έρευνα του κοιτάσματος και την αναζήτηση νέων κοιτασμάτων στην περιοχή.• Την ορθολογική του εκμετάλλευ-ση με σύγχρονες μεθόδους.• Τον τρόπο επεξεργασίας και την παραγωγή προϊόντων υψηλής εμπο-ρικής αξίας ανάλογης της υψηλής ποιότητας που έχουν τα μάρμαρα Τρανοβάλτου.• Την πιθανότητα αξιοποίησης των

τεράστιων ποσοτήτων στείρων που έχουν σωρευθεί.• Τον εκσυγχρονισμό του μηχανι-κού εξοπλισμού.• Τα έργα υποδομής που απαιτού-νται.• Την δυνατότητα δημιουργίας μι-ας τεχνικής επαγγελματικής σχολής μαρμάρου.• Τον σεβασμό στο περιβάλλον.• Την αναζήτηση τρόπων συνεργα-σίας των επιχειρήσεων της περιοχής, από την εξόρυξη μέχρι την εμπορία του τελικού προϊόντος.

Σε αυτό το σημείο, έχουν κομ-βικό ρόλο τόσο η Νομαρχιακή Αυ-τοδιοίκηση Κοζάνης, όσο και η Πε-ριφέρεια Δυτικής Μακεδονίας που όλα τα προηγούμενα χρόνια μάλλον απείχαν είτε γιατί το αγνοούσαν, εί-τε γιατί δεν τους ενδιέφερε. Με τη σειρά της, η κυβέρνηση πρέπει να δώσει εκείνα τα θεσμικά εργαλεία που χρειάζονται, ώστε να αρχίσει μια νέα άνθιση για το Τρανόβαλτο και το νομό Κοζάνης συνολικά.

Τα μάρμαρα Τρανοβάλτου σε αφετηρία ανάπτυξηςΤου Γιάννη Βλατή | Βουλευτή του ΠΑΣΟΚ N. Κοζάνης

ανάπτυξη


Η εξόρυξη και κατερ-γασία του μαρμάρου που βρίσκεται άφθο-νο στο υπέδαφος της

περιοχής Τρανοβάλτου Σερβίων από ιδιώτες επιχειρηματίες «μαρμαρά-δες» της περιοχής συνετέλεσε ώστε ο κλάδος του μαρμάρου να ανθήσει στο Ν. Κοζάνης και να σημειώσει ση-μαντικές εξαγωγικές επιδόσεις των προϊόντων του, για αρκετές δεκαε-τίες, μετά το 1970 κυρίως και ως τις αρχές του νέου αιώνα.

Τα οφέλη για το εισόδημα των ανθρώπων της περιοχής, αλλά και την επιχειρηματικότητα, είναι γνω-στά. Όπως, άλλωστε, και η ποιοτική ανωτερότητα του «Λευκού, σκληρού Μαρμάρου Τρανοβάλτου».

Όμως, δυστυχώς τα μέτρα και

τα κίνητρα από την Πολιτεία για την εξέλιξη της κλαδικής αυτής δραστη-ριότητας που είχε και έχει όλες τις προϋποθέσεις να συνεχίσει να εί-ναι μια κερδοφόρα οικονομική δρα-στηριότητα για τους επιχειρηματίες και τους εργαζόμενους του κλάδου, αλλά και για ολόκληρη την περιοχή, υπήρξαν σχεδόν ανύπαρκτα. Η συσ-σώρευση χρόνιων προβλημάτων στα λατομεία οδηγούν σήμερα τον κλάδο σε αδιέξοδο.

Για να λειτουργήσουν κερδο-φόρα οι επιχειρήσεις και να «κρα-τήσουν» τους εργαζομένους τους, σε μια εποχή που τα προβλήματα επι-τείνονται από την γενική κατάσταση της οικονομίας, αλλά και την κρίση «της οικοδομής», θα πρέπει άμεσα και χωρίς άλλες καθυστερήσεις να

δοθεί λύση στα χρόνια αυτά προβλή-ματα των μαρμαράδων, που έχουν σχέση κυρίως:• με την αποκατάσταση του περι-βάλλοντα τα λατομεία χώρου, • με την αναθεώρηση του πεπα-λαιωμένου στις μέρες μας καθεστώ-

τος αδειοδότησης των «μαρμαράδι-κων»,• με την ύδρευση της περιοχής και την παροχή «φθηνού νερού» στα λα-τομεία,• με την ηλεκτροδότηση των επι-χειρήσεων, • με την θεσμοθέτηση από την Πο-λιτεία επιτέλους ενός σύγχρονου νο-μοθετικού πλαισίου που να διέπει τα της λειτουργίας των λατομείων μαρ-μάρων και αδρανών υλικών• με τη διάθεση των προϊόντων της επεξεργασίας του μαρμάρου σε νέες αγορές, μέσω δυναμικής προβολής του προϊόντος από Πολιτειακούς Φο-ρείς • με την κατοχύρωση του «brand name» διεθνώς του ανώτερου ποιοτικά μαρμάρου Κοζάνης

ΜΑΡΜΑΡΑ ΤΡΑΝΟΒΑΛΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ & ΛΥΣΕΙΣ

“σαν τα μάρμαρα της πόλης, που ‘χει η Αγιά Σοφιά…”

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΟΥ ΜΑΡΜΑΡΟΥ ΤΡΑΝΟΒΑΛΤΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

ανάπτυξη

Του Αλέκου Αθανασιάδη | Βουλευτή ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ν. Κοζάνης

Του Χρήστου Σάββα | Προέδρου του Ε.Β.Ε. Ν. Κοζάνης

Είναι βέβαιο ότι τα μάρμα-ρα Τρανοβάλτου είναι πο-λύ καλύτερα απ΄ τα μάρ-μαρα της Πόλης και ίσως

απ΄ τα καλύτερα του πλανήτη μετά από αυτά της Πεντέλης. Δυστυχώς όμως τίποτε δεν είχαμε «ταιριασμέ-να», ούτε καν μπήκαμε στον κόπο να ταιριάξουμε τόσα χρόνια.

Τη δεκαετία του 60, κάποιοι ανήσυχοι, δραστήριοι, πρωτοπό-ροι, ή όπως αλλιώς μπορεί να τους χαρακτηρίσει κανείς – δεν έχει ιδιαί-τερη σημασία – έχοντας κυρίως την αντίληψη του επιχειρείν, κάτι που απουσιάζει δυστυχώς από την επο-χή μας, ανακάλυψαν τον «πλούτο», του τόπου τους και πίστεψαν στην άξια του. Σε εκείνη την καθημαγμένη Ελλάδα αυτοί οι συμπατριώτες μας, πάλεψαν, μόχθησαν, κόπιασαν κά-τω από αντίξοες συνθήκες και ξεκί-νησαν την εξόρυξη των μαρμάρων.

Πέρασαν τα χρόνια, η χώρα ανα-πτύχθηκε, προόδευσε, οι επιχειρή-σεις μεγάλωσαν, εκσυγχρονίστηκαν αλλά δυστυχώς δεν εκσυγχρονίστη-καν παράλληλα οι θεσμοί και η Δη-μόσια Διοίκηση για να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του τόπου ώστε να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.

Έτσι φθάσαμε στη σημερινή εποχή, όπου η οικονομική κρίση έχει πλήξει την χώρα, τα προβλήματα δι-αδέχονται το ένα το άλλο και οι αντι-φάσεις που μόνοι μας δημιουργήσα-με μας κρατούν σε αδράνεια και μας ακυρώνουν. Τώρα ήρθε η ώρα, όπως λέει ο λαός, να πληρώσουμε το μάρ-μαρο.

Τα προβλήματα που αντιμετωπί-ζουν οι επιχειρήσεις επεξεργασίας μαρμάρου είναι πολλά, χρονίζοντα και πέρα από το ότι έχουν οξυνθεί λόγω της οικονομικής κρίσης, έχουν τεράστιες επιπτώσεις στην κοινωνι-κή και οικονομική ζωή της περιοχής.

Προβλήματα όπως, αδειοδο-τήσεις λατομείων, περιβαλλοντι-κοί όροι, αποθέσεις απορριμμάτων, υποδομές, οικονομική ρευστότητα, μείωση εξαγωγών, διεθνής ανταγω-νισμός, πάγωμα οικοδομικής δρα-στηριότητας, μεταφορά και πρό-σβαση σε λιμάνια και πολλά άλλα, συνθέτουν ένα δυσεπίλυτο ζήτημα.

Πολλοί υποστηρίζουν – είμαι ένας από αυτούς – πως η οικονομι-

κή κρίση μπορεί και πρέπει να αποτε-λέσει την ευκαιρία για να δημιουργή-σουμε νέες δυνατότητες ως περιοχή, να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και να κάνουμε μια νέα αρχή για την πρόοδο του τόπου μας.

Ο τομέας του μαρμάρου είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη και την απασχόληση σε μία απομακρυ-σμένη και φθίνουσα περιοχή, όπως το Τρανόβαλτο και πρέπει πάση θυ-σία και με κάθε μέσο να στηριχτεί γιατί αποτελεί τη μοναδική δραστη-ριότητα για την περιοχή και πηγή εσόδων για το Νομό μας.

Επίσης είναι ο μοναδικός τομέ-ας στον οποίο δραστηριοποιούνται πολλοί νέοι άνθρωποι, γεγονός που μας δίνει την δυνατότητα να μιλή-σουμε για μια μοναδική επιχειρημα-τική σχολή της Ελληνικής Περιφέ-ρειας καθώς τα ηνία έχει αναλάβει η τρίτη γενιά επιχειρηματιών.

Αξιολογώντας τις παραμέτρους των προβλημάτων μπορούμε να ιε-ραρχήσουμε και τις λύσεις τους :1. Ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των επιχειρηματιών του μαρμάρου για την δημιουργία μιας νέας συλ-λογικότητας.2. Επίλυση του θέματος των αδειο-δοτήσεων των λατομείων.3. Αλλαγή της νομοθεσίας για την εξόρυξη χωρίς εκπτώσεις στα θέμα-τα περιβάλλοντος.

4. Οικονομική στήριξη των επιχει-ρήσεων με υποχρέωση τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.5. Ενίσχυση των υποδομών (ηλε-κτροδοτήσεις – υδροδοτήσεις – διάνοιξη δρόμων) με ευθύνη και υποχρέωση της Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.6. Στήριξη με ειδικευμένο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό για κα-λύτερα αποτελέσματα σε κάθε στά-διο της παραγωγικής διαδικασίας.7. Έρευνα αγοράς και προβολή των προϊόντων (μάρμαρα – παραπροϊό-ντα) με ευθύνη της Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.8. Υποχρεωτική εισαγωγή των τοπι-κών μαρμάρων στις δημόσιες μελέ-τες.9. Ανακήρυξη της περιοχής σε μαρ-μαροφόρα.10. Συνεργασία με άλλες μαρμαρο-φόρες περιοχές της χώρας μας.11. Αλλαγή νομοθετικού πλαισίου για εισαγωγή μαρμάρων από τρίτες χώρες.

Είναι αδήριτη ανάγκη πλέον από τα λόγια να περάσουμε στα έργα γι-ατί η επίλυση των προβλημάτων των μαρμάρων είναι μονόδρομος για να βγει η περιοχή από την απομόνωση, να δημιουργηθούν θέσεις εργασί-ας, να μείνουν νέοι στα χωριά και να τοποθετηθεί το μάρμαρο Τρανο-βάλτου-Κοζάνης στη θέση που του πρέπει.


που καμιά σχέση δεν έχει με τα μάρμαρα «Τύπου Κοζάνης»

και τα αμφιβόλου ποιότητας, προέ-λευσης Εξωτερικού, όπως π.χ. Τουρ-κίας κ.α. που όμως τοποθετούνται σε Δημόσια έργα της Χώρας μας, κτίρια, πλατείες, και αλλού.

Το ΕΒΕ Ν. Κοζάνης ζητεί την άμεση προώθηση όλων αυτών των θεμάτων. Κυρίως, ας εφαρμοστεί επιτέλους η «δέσμη Μέτρων» που πρόσφατα αποφασίστηκε από τους τοπικούς φορείς και περιλαμβάνει και τα παραπάνω, για να ενθαρρυν-θούν οι επιχειρηματίες του κλάδου, πριν είναι πολύ αργά, και να προ-χωρήσουν σε σωτήριες για τις επι-χειρήσεις τους εκσυγχρονιστικές επενδύσεις. Τέτοιες, που θα τους επιτρέψουν να εξασφαλίσουν την παραγωγικότητα και την ανταγω-νιστικότητα που είναι απαραίτητη προϋπόθεση βιωσιμότητας και ανά-

πτυξης στην εποχή μας. Η εξεύρε-ση τρόπων ενίσχυσης της επιχειρη-ματικότητας και των επενδύσεων στον τομέα του Μαρμάρου μέσω των προγραμμάτων της 4ης προγραμμα-τικής περιόδου, του ΕΣΠΑ είναι για το Επιμελητήριό μας άμεσα ζητού-μενο. Όπως επίσης και η ανάγκη να συμπεριλαμβάνεται ανεξαιρέτως το Μάρμαρο Κοζάνης στα Τεχνικά Δελ-τία και στις προδιαγραφές των Δη-μοσίων έργων, στα οποία απαιτείται μάρμαρο είτε ως δομικό υλικό, είτε ως διακοσμητικό, κ.λ.π.

Οι λίγοι σύγχρονοι επιχειρημα-τίες του κλάδου που με πείσμα επι-μένουν να διατηρήσουν τις οικογε-νειακές συνήθως επιχειρήσεις, μαζί με τους περίπου συνολικά σήμερα 350 εργαζόμενους στα λατομεία της περιοχής, που συντηρούν αντίστοι-χο αριθμό οικογενειών, εκφράζουν την αγωνία και την ανησυχία τους για

το μέλλον των επιχειρήσεών τους. Το Επιμελητήριο μας στέκεται δίπλα τους και τους στηρίζει. Ως σύμβου-λος της Πολιτείας, ως Φορέας που ει-σηγείται και διεκδικεί την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας προς όφε-λος της τοπικής οικονομίας και της κοινωνίας.

Το ΕΒΕ Ν. Κοζάνης καλεί την Πολιτεία, τους Φορείς, την Περιφέ-ρεια, την Νομαρχία, τους επιχειρη-ματίες του κλάδου, τους επιστημο-νικούς Οργανισμούς Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών του Νομού μας και κάθε αρμόδιο σε άμεση επί-λυση χρόνιων προβλημάτων. Θέση μας είναι ότι θα πρέπει να ξεπερα-στεί αρχικά το εμπόδιο της αδει-οδότησης της λειτουργίας των λα-τομείων για τις ήδη υφιστάμενες επιχειρήσεις, αυτές δηλαδή που εί-ναι καταγεγραμμένες.

Θα πρέπει να εκδοθεί ενιαία

άδεια λειτουργίας τους και παράλ-ληλα η Πολιτεία από κοινού με τους επιχειρηματίες να ξεκινήσουν την προσπάθεια αποκατάστασης του περιβάλλοντα χώρου, με μεταφορά των μπαζών σε κατάλληλα εδάφη. Θα πρέπει ακόμα να ξεκινήσουν, με πρωτοβουλία των τοπικών φορέων ανάπτυξης, έργα υποδομής στην πε-ριοχή. Στόχος, η βελτίωση της οδι-κής πρόσβασης αλλά και η αποτε-λεσματική διαχείριση του φυσικού πλούτου της περιοχής που θα πρέπει να αποτελέσει κοινή υπόθεση Πολι-τείας- Επιχειρηματία χωρίς να παρα-βλέπεται η παράμετρος «προστασία του περιβάλλοντος». Πολλά, λοιπόν, μπορούν και πρέπει να γίνουν για μια περιοχή με ανεκτίμητο φυσικό πλού-το που σε καμιά μα καμιά περίπτω-ση δεν θα πρέπει να εγκαταλείπεται στην τύχη του, αρκεί οι αποφάσεις να μην μένουν στα χαρτιά!

Μάρμαρα Τρανοβάλτου & Ανάπτυξη

ανάπτυξη

Του Μανώλη Καρακάση | Προέδρου του Ο.Ε.Ε. παρ. Δυτ. Μακεδονίας

Η χώρα μας συγκαταλέ-γεται μεταξύ των σημα-ντικότερων παραγωγών μαρμάρου παγκοσμίως

και το μεγάλο πλεονέκτημα της εί-ναι τα σημαντικά κοιτάσματα λευκών μαρμάρων που διαθέτει και αποτε-λούν και τα πλέον γνωστά από τα υλι-κά της στο εξωτερικό. Η σύγχρονη μαρμαροβιομηχανία αναπτύχθηκε τα τελευταία 40 χρόνια με εκσυγ-χρονισμό του εξοπλισμού στον το-μέα της εξόρυξης και της κατερ-γασίας και είσοδο των Ελληνικών μαρμάρων στις διεθνείς αγορές

Σύμφωνα με στοιχεία του Συν-δέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας–Θράκης, το 2003 η ελληνική βιομηχανία μαρμάρου πε-ριλάμβανε περίπου 4.000 επιχειρή-σεις, μεταξύ των οποίων ένα αξιοση-μείωτο ποσοστό είναι μεγάλες και καθετοποιημένες μονάδες, με ση-μαντικές επενδύσεις στις περιοχές δραστηριοποίησής τους. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών του κλάδου εκτι-μάται ότι ξεπερνά τα 734 εκατ. ευρώ και απασχολεί άμεσα και έμμεσα πε-ρίπου 60.000 άτομα. Οι ποσότητες που εξορύσσονται κυμαίνονται σε 2-2,5 εκατομμύρια τόννους ετησίως, αλλά το 2001 καταγράφεται μείωση στην παραγωγή των λατομείων περί-που κατά 10%. Η μείωση αυτή αποδί-δεται στην αύξηση των εισαγόμενων πρώτων υλών, καθώς και στη στρο-φή ορισμένων μεγάλων εταιρειών του κλάδου σε επενδύσεις σε τρίτες αγορές, όσον αφορά στα λατομεία

και στις πρώτες ύλες. Οι εξαγωγές έτοιμων, κατά βάσιν, προϊόντων δεί-χνουν να σταθεροποιούνται τα τε-λευταία χρόνια σε 300.000 τόννους ετησίως

Η φυσιογνωμία της εξορυκτι-κής βιομηχανίας είναι: αναπτυξια-κή, εξωστρεφής, διεθνοποιημένη, συνυφασμένη με την περιφερειακή ανάπτυξη, απαραίτητη για τη βιο-μηχανία και τις κατασκευές, στηρί-ζει την ανάπτυξη και την ανταγωνι-στικότητα της ελληνικής οικονομίας και πραγματοποιεί σημαντικές εξα-γωγές

Η συμβολή του μαρμάρου στην περιφερειακή ανάπτυξη είναι πολύ σημαντική, όπως αναπτύσσεται οι-κονομική δραστηριότητα στην περι-φέρεια, κοντά στα κοιτάσματα, δη-μιουργούνται θέσεις απασχόλησης, ενισχύονται δεξιότητες και αναβαθ-μίζεται το τοπικό εργατικό δυναμικό, αναπτύσσονται παράπλευρες οικο-νομικές δραστηριότητες και συμβά-λει στην κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιφέρειας. Τα Βα-σικά προβλήματα και εμπόδια στην ανάπτυξη του κλάδου του μαρμάρου είναι :- Η συνεχής παραγωγή περιβαλλο-ντικής νομοθεσίας της Ε.Ε. που δυ-σκολεύει τη λειτουργία της εξορυ-κτικής βιομηχανίας, με μέτρα και περιορισμούς που συνεχώς εντεί-νονται. - Το υπάρχον πολυδαίδαλο γραφει-οκρατικό εθνικό νομοθετικό, κανο-νιστικό πλαίσιο αδειοδότησης και

λειτουργίας εξορυκτικών έργων το οποίο γίνεται πολυπλοκότερο με την ενσωμάτωση και μάλιστα με ατυχή τρόπο, των ευρωπαϊκών οδηγιών (Ν. 3010/2002, δίκτυο Natura κ.λπ.).- Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε απελπιστικά μακρόχρονες και περί-πλοκες διαδικασίες αδειοδότησης. Σήμερα, για μία αδειοδότηση χρει-άζονται περίπου 80 εγκρίσεις και απαιτούνται περίπου 4 χρόνια. Αυ-τό σημαίνει όχι μόνο πρόσθετο κό-στος για τις επιχειρήσεις, αλλά κυ-ρίως μεγάλη αβεβαιότητα που δρα ανασταλτικά στις νέες επενδύσεις.- Η έλλειψη χωροταξικού σχεδια-σμού- Η ακριβή ενέργεια για βιομηχανι-κές χρήσεις.- Οι εσφαλμένες αντιλήψεις παρα-γόντων της Δημόσιας Διοίκησης, των ΟΤΑ όπως και παραγόντων των το-πικών κοινωνιών για το ρόλο και τη σημασία της εξορυκτικής δραστη-ριότητας. - Επίσης οι εφαρμογές του μαρμά-ρου στις κατασκευές εξακολουθούν να είναι περιορισμένες, σε σχέση με τη δυνατότητα τους να υποκαταστή-σουν το ξύλο και τα κεραμικά πλα-κίδια σαν δομικό υλικό επικάλυψης επιφανειών

Στο Νομό Κοζάνης όπως είναι γνωστό δραστηριοποιούνται σημα-ντικές επιχειρήσεις κοπής και επε-ξεργασίας μαρμάρου στην περιοχή Τρανοβάλτου και Μικροβάλτου. Το υλικό που παράγεται στην περιοχή, κυρίως το λευκό, χαρακτηρίζεται

από εξαιρετικά ποιοτικά χαρακτηρι-στικά και υψηλή εμπορική αξία. Οι εξαγωγές είναι ελάχιστες και αυτό γιατί η παραγωγή είναι περιορισμέ-νη, οι παραγγελίες των ξένων οίκων είναι μεγάλες και υπάρχει αυξημέ-νη ζήτηση από την εσωτερική αγο-ρά. Οι επιχειρήσεις μαρμάρου της περιοχής μας χαρακτηρίζονται από προβλήματα στην αδειοδότηση των λατομείων και έλλειψη επάρκειας στην πρώτη ύλη εξαιτίας των φτω-χών κοιτασμάτων και της μη ορθολο-γικής εκμετάλλευσης. Επίσης η ανε-πάρκεια πολλές φορές κεφαλαίων, η έλλειψη έμπειρων στελεχών, ο οικο-γενειακός χαρακτήρας και το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, δεν τις επέτρεψε να αναπτυχθούν σημαντι-κά. Στα παραπάνω έρχεται να προ-στεθεί και η μεγάλη διεθνής οικο-νομική κρίση που επηρεάζει άμεσα και τον κλάδο του μαρμάρου με ση-μαντική πτώση πωλήσεων και εξα-γωγών. Εκτιμάται ότι ο εντεινόμενος λόγω κρίσης διεθνής ανταγωνισμός, από τρίτες χώρες (Κίνα, Ινδία, Τουρ-κία κ.ά.) με αυξανόμενη προσφορά φθηνών υλικών, σε συνδυασμό και με τον περιορισμό των εγχώριων πω-λήσεων, θα οδηγήσει πολλές ελλη-νικές εταιρείες μαρμάρου σε ουσια-στικό περιορισμό δραστηριοτήτων.

Τέλος να βγουν από τα συρτά-ρια οι μελέτες για την ορθολογική εξόρυξη των λατομείων μαρμάρων, την σωστή και αποδοτική διαχείριση των υποπροϊόντων μαρμάρου και έρ-γα αποκατάστασης περιβάλλοντος.


Είναι αλήθεια ότι τα θέματα που αφορούν στο μάρμαρο είναι πολλά και ο χώρος μικρός για να αναλυ-

θούν με επάρκεια τα πολυσύνθετα προβλήματα που θέλει να αγγίξει το σημερινό αφιέρωμα. Πριν αναφερθώ σε λίγα απ’ αυτά και εφόσον μου δο-θεί η δυνατότητα φιλοξενίας στο συ-γκεκριμένο φύλλο, θέλω να ευχαρι-στήσω όλους τους υπευθύνους αυτής της έκδοσης και ειδικότερα τονΠρόε-δρο του ΙΠΑΔΜ κ. Χρήστο Τράντη για τις προσπάθειες που καλοπροαίρετα κάνει για να αναδείξει τα προβλήματα που ταλανίζουν εδώ και πολλά χρόνια το Μάρμαρο Τρανοβάλτου.

Εισαγωγικά θεωρώ ότι είναι χρή-σιμο για όλους να αναφέρουμε λίγα λόγια για το τι είναι το μάρμαρο του Τρανοβάλτου. Το μάρμαρο της συγκε-κριμένης περιοχής είναι ένα προϊόν το οποίο πραγματικά είναι κάτι ξεχωρι-στό σε σχέση με πολλά άλλα πετρώ-ματα, τα οποία αφού τα κόψουμε και λειάνουμε τα «βαπτίζουμε» μάρμαρα. Μάρμαρο όμως δεν είναι όλα τα είδη πετρωμάτων όπως π.χ. δολομίτες, χα-λαζίες, ψαμμίτες κ.α. τα οποία χαρα-κτηρίζουν τα (δολομιτικά – χαλαζιακά) μάρμαρα της Καβάλας, Θάσου, Τουρκί-ας και άλλων γειτονικών χωρών.

Μάρμαρο είναι ένα ασβεστολιθικό πέτρωμα που έχει τις δικές του ορυ-κτολογικές και φυσικοχημικές ιδιότη-τες, όπως η μικρή απορροφητικότητα, η φωτοδιαπερατότητα, λεπτόκοκκοι κρύσταλλοι οι οποίοι είναι πάρα πο-λύ συνεκτικά δεμένοι μεταξύ τους κα-θώς και η αντοχή στην τριβή και στην κάμψη. Πληρεί ακόμη και πολλές προ-ϋποθέσεις υγιεινής και σαν ζωντανός οργανισμός που είναι, έχει ένα πάρα πολύ καλό ανοσοποιητικό σύστημα που το βοηθά να αντέχει στις πολύ χα-μηλές και πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Αυτές οι ιδιότητες και όχι μόνο, είναι τα κριτήρια που το καθιστούν ποιοτι-κά σε ένα από τα καλύτερα μάρμαρα στον πλανήτη. Σαν χρώμα το συναντά-με σε διαφόρους χρωματισμούς όπως το λευκό, το ημίλευκο, το φουμέ και το μπεζ – καφέ, όπου κάθε χρώμα έχει τη δική του υφή και χάρη.

Επιπλέον, η ανομοιογένεια που παρατηρείται στο χρώμα δε θα πρέπει να θεωρείται ως μειονέκτημα, αλλά αντιθέτως ασφαλές κριτήριο που μας δίνει την δυνατότητα να διαχωρίσου-με αυτό το υλικό από άλλα τεχνητά, συνθετικά, και βιομηχανικά προϊόντα που είναι υποκατάστατα του μαρμά-ρου. Αφού με αυτό το αγαθό υλικό θέλει να ασχοληθεί το σημερινό αφι-έρωμα είμαστε αναγκασμένοι να κοι-τάξουμε για λίγο στο παρελθόν και θα δούμε ότι όσοι έδειξαν ενδιαφέρον να δώσουν λύση στα προβλήματα που τα-λανίζουν τον κλάδο, τελικά οι περισσό-τεροι από αυτούς έδωσαν έμφαση στα ιδιωτικά-προσωπικά τους οφέλη και λι-γότερο στην επίλυση των ουσιαστικών προβλημάτων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στην παρούσα φάση, οι ευχολογίες από τη μια πλευρά αλλά και οι κακοπροαίρε-τες κριτικές από την άλλη, πρέπει να σταματήσουν. Τώρα και όχι αύριο θα πρέπει να γίνουν ουσιαστικές παρεμ-βάσεις στο χώρο έτσι που να δοθεί η δυνατότητα ανάκαμψης. Πάνω απ’ όλα χρειάζεται καλή θέληση και δουλειά από όλους.

Είναι αλήθεια ότι η πιο μεγάλη προσπάθεια θα πρέπει να καταβληθεί από τη μεριά των επιχειρήσεων, διότι όλα αυτά τα χρόνια δεν ήμασταν ορ-γανωμένοι μεταξύ μας όσο θα έπρεπε. Ακόμη αφήναμε να περιπλανάται η ει-κόνα ότι δεν είμαστε οι πλέον κατάλ-ληλοι εκμεταλλευτές των λατομείων και διάχυτη ήταν η αντίληψη σε κάθε συμπολίτη μας ότι δεν είμαστε φιλικοί με το περιβάλλον.

Εδώ όμως θα πρέπει να αναφέ-ρουμε και να πούμε ότι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΤΣΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. Γιατί από την πλευρά μας και με τα μέσα και τις δυνατότη-τες που διαθέτουμε παλεύουμε μονοί μας και αστήριχτοι για την ορθολογι-κοί εκμετάλλευση και την καλύτερη δυνατή περιβαλλοντική διαχείριση παρόλο που προκύπτουν απροσπέλα-στα εμπόδια. Ο τόπος λοιπόν που σή-μερα δραστηριοποιούμαστε επαγγελ-ματικά, είναι ο τόπος που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε. Αυτόν τον τόπο επι-θυμούμε να παραδώσουμε στα παιδία μας, στα εγγόνια μας και στις επόμε-νες γενεές τέλεια αποκατεστημένο πε-ριβαλλοντικά.

Στο σημείο αυτό όμως θα ήθελα να θέσω με τη σειρά μου ένα μεγά-λο ερώτημα: Πόσο μπορεί να φταίμε εμείς; που τελικά, το τέλειο αποτέλε-σμα δεν είναι εφικτό;

Ζητώντας πάντα την κατανόηση απ’ όλους τους παράγοντες και ανθρώ-πους που θα αναφέρω ότι φέρουν μέ-ρος ευθύνης, θα πω πως ευθύνη φέ-ρει η Τοπική αυτοδιοίκηση (όλων των ετών), η Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, η Περιφέρεια και τέλος το κεντρικό κράτος.

Η πικρία που προσωπικά έχω εί-ναι πραγματικά πιο μεγάλη από αυτή που δείχνω και αναφέρω. Έχω πικρία για ένα λόγο, γιατί αγαπώ το μάρμαρο, αγαπώ την δουλειά μου που με μόχθο και κόπο μιας ολόκληρης ζωής ανέπτυ-

ξα και είναι κρίμα στην προσπάθειά μου αυτή να μη βρίσκω συμπαραστά-τες και αρωγούς.

Διευκρινίζω ότι όταν μιλάμε για συμπαράσταση και στήριξη δεν εννο-ούμε οικονομική βοήθεια, αλλά το αυ-τονόητο που δεν είναι άλλο απ’ το να μας αντιμετωπίζουν, όχι σαν ευκαιρια-κούς επιχειρηματίες, αλλά σαν επιχει-ρήσεις που επενδύουμε μακροπρόθε-σμα στο μέλλον της περιοχής.

Τολμώ να πω ότι όχι μόνο το δι-κό μου βιογραφικό αλλά και όλων των συναδέλφων μου στην περιοχή Τρα-νοβάλτου έχει ως βασική σφραγίδα τη λέξη ΑΥΤΟΔΗΜΙΟΥΡΓΗΤΟΣ. Καταφέρα-με όλοι να είμαστε αξιοπρεπείς και να κρατάμε με νύχια και με δόντια υγιής και όχι χρεωμένες τις επιχειρήσεις μας που όλες είναι οικογενειακής μορφής. Όσον αφορά στο ερώτημα για το ποι-ες προοπτικές διανοίγονται σε περί-πτωση ενίσχυσης του κλάδου, αρκεί να αναφέρουμε τα παρακάτω.

Στην περιοχή του Τρανοβάλτου είναι ευρέως γνωστό ότι υπάρχουν και δραστηριοποιούνται 20 περίπου πολύ καλά οργανωμένες και καθετο-ποιημένες επιχειρήσεις, στις οποίες απασχολούνται γύρω στους 350 εργα-ζομένους. Θέτουμε λοιπόν το ερώτη-μα. Αν καταφέρουμε να διατηρήσουμε αυτές τις θέσεις εργασίας δεν επιτυγ-χάνεται ανάπτυξη στον τόπο;

Προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να προκύψουν σοβαρές παρεμβάσεις οι

Του Γιάννη Παπαθυμιόπουλου

Είναι σχεδόν αργά αλλά πρέπει να προσπαθήσουμε πάλι

Η πικρία που προ-σωπικά έχω είναι πραγματικά πιο με-γάλη από αυτή που δείχνω και ανα-φέρω. Έχω πικρία για ένα λόγο, για-τί αγαπώ το μάρ-μαρο, αγαπώ την δουλειά μου που με μόχθο και κόπο μι-ας ολόκληρης ζωής ανέπτυξα και είναι κρίμα στην προσπά-θειά μου αυτή να μη βρίσκω συμπαρα-στάτες και αρωγούς.

ανάπτυξη


οποίες θα δώσουν λύση στη ΒΑΣΗ των χρόνιων προβλημάτων και σε δευτε-ρεύοντα θέματα που επίσης είναι ση-μαντικά.

Πρωτεύον και σοβαρότατο πρό-βλημα που μέχρι σήμερα δεν έχει λυ-θεί, είναι το νομοθετικό πλαίσιο των λατομείων. Αυτός ο νόμος που σήμε-ρα είναι σε ισχύ, όσο παράδοξο και αν ακούγετε όχι μονό δεν επιτρέπει στο κλάδο να αναπτυχθεί αντιθέτως του δημιουργεί οπισθοδρόμηση... .

Δευτερεύοντα θέματα αλλά ση-μαντικά ταυτόχρονα, είναι αυτά που ακούγονται εδώ και αρκετά χρόνια το νερό, το ρεύμα, οι δρόμοι, οι σπαστή-ρες κλπ που θα βοηθούσαν στην άρτια εκμετάλλευση των λατομείων.

Ένα τρίτο μεγάλο θέμα είναι η έλλειψη ζήτησης του συγκεκριμένου προϊόντος σε έργα του Δημοσίου όπως πλατείες, κτηριακές εγκαταστάσεις, Μετρό κλπ που θα μπορούσε ανεπι-φύλακτα να τοποθετηθεί λόγο της άρι-στης ποιότητάς του αντί άλλων υλικών που τις περισσότερες φορές είναι υλι-κά εισαγωγής.

Άραγε ποιος θα ενδιαφερθεί πραγματικά για να δοθούν λύσεις;

Τέλος, για να βοηθηθεί ο κλάδος και να προκύψει ανάπτυξη στην περι-οχή έχω να προτείνω το εξής: την δη-μιουργία ενός φορέα «Φορέας Παρα-κολούθησης Μαρμάρου». Ένας φορέας που να εντοπίζει προβλήματα, να αξι-ολογεί τη σοβαρότητά τους, και να δί-νει τις κατάλληλες λύσεις. Επίσης να προβάλει, να προωθεί και να έχει τη μέριμνα για την προστασία του μαρμά-ρου. Ακόμη να προκύπτει η δυνατότη-τα ελέγχου – γνωμάτευσης της ύπαρ-ξης μαρμαροφόρου κοιτάσματος κατά την αρχική δήλωση του εκάστοτε ενδι-αφερομένου.

Σ’ αυτή την περίπτωση και εφό-σον δεν υπάρχει εκμεταλλεύσιμο κοί-τασμα να μην προκύπτει άδεια επέμ-βασης η οποία σαν αποτέλεσμα θα είχε την οπτική ρύπανση του περι-βάλλοντος. Ο φορέας αυτός θα πρέ-πει να στελεχωθεί από εκπροσώπους τοπικών επιχειρήσεων, εκπροσώπους της Τοπικής και Νομαρχιακής αυτοδιοί-κησης Περιφέρεια και επιστημονικούς συμβούλους – συνεργάτες.

Μέσω αυτού του φορέα πιστεύω θα προκύψουν λύσεις και ανάπτυξη στον κλάδο και εν γένει στην περιοχή.

ανάπτυξη


Το περίεργο είναι ότι κι αυτοί που μας υπερχρέωσαν κάνουν τους ξαφνιασμένους και αλληλοκατηγο-ρούνται για την ορ-θότητα των μέτρων που λαμβάνονται ή θα πρέπει επιπρό-σθετα να ληφθούν.

απόψεις

Αγαπητοί μου συν-έλληνες είμα-στε και επίσημα υπερχρεωμένοι (για να ξεφεύ-

γουμε τις επικίνδυνες λέξεις). Αυτό βέβαια όλοι το ξέραμε και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό αλλά έπρεπε να γίνει και η επί-σημη αναγγελία για ν΄ αποφασί-σουμε να «σπαραχτούμε» απ΄ τον τόπο μας. Το περίεργο είναι ότι κι αυτοί που μας υπερχρέω-σαν κάνουν τους ξαφνιασμένους και αλληλοκατηγορούνται για την ορθότητα των μέτρων που λαμβάνονται ή θα πρέπει επι-πρόσθετα να ληφθούν.

Η αλήθεια είναι ότι αυτή η ιστορία των υπερδανεισμών έχει την αρχή της στην δεκαετία του ΄80 και μια συγκρατημένη πολι-

τική θα απέτρεπε την σημερινή κατάντια. Οι κραυγές αγωνίας κάποιων ειδικών στα οικονομικά δεν βρήκαν καμία ανταπόκριση από τους υπέρλαμπρους ηγέτες μας οι οποίοι με μόνη τους μέρι-μνα το καλό των κομμάτων τους παραγέμιζαν το δημόσιο με πλή-θη υπαλλήλων για ψηφοθηρι-κούς λόγους. Σε κάποιες στιγμές μάλιστα αγανακτούσαν γιατί ο ιδιωτικός τομέας δεν προχωρού-σε σε επενδύσεις. Το ότι κανείς επενδυτής δεν βάζει κεφάλαια σε μια χώρα που διογκώνει τον δημόσιο τομέα της δεν φάνηκε να τους λέει τίποτα. Η πρακτική αυτή συνεχίστηκε για χρόνια και βέβαια ουδέποτε τους απασχό-λησε το γεγονός ότι όλος αυτός ο κόσμος έπρεπε να πληρωθεί και να ασφαλιστεί. Έτσι φτάσαμε

εδώ που φτάσαμε. Τώρα οι πιέ-σεις έχουν γίνει αφόρητες και θα υποχρεωθούμε να κάνουμε αυτό που πρέπει με το κεφάλι χαμη-λωμένο και την εθνική μας πε-ρηφάνια κουρελιασμένη. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε περιθώ-ριο άλλων λαθών, η κυβέρνηση πρέπει να ξεχάσει τις πρακτικές του παρελθόντος και τα μέλη της να ξεχάσουν την εξασφάλιση της «καρέκλας» που έτσι κι αλλιώς ζεματάει από την έλλειψη χρη-μάτων για χατίρια. Αυτό πλέον δεν είναι αναγκαιότητα αλλά και βαρύτατη υποχρέωση, προς την χώρα αλλά και προς το μέλλον των παιδιών μας.

Μόνο που κάποια πράγμα-τα πρέπει να γίνουν αμφίδρομα. Πρώτ΄ απ΄ όλα το κράτος να μά-θει να εμπιστεύεται τους πολί-τες και τα κόμματα εξουσίας να κερδίσουν ξανά την εμπιστοσύ-νη των πολιτών. Το πρώτο σκέλος της πρότασης είναι σχετικά εύκο-λο και μπορεί να κατακτηθεί με ξεκάθαρη και σταθερή φορολο-γική, εργασιακή και ασφαλιστι-κή νομοθεσία. Το δεύτερο σκέ-λος είναι το πολύ δύσκολο και θα χρειαστεί μακρά περίοδο φιλότι-μων προσπαθειών απ΄ όλο το πο-λιτικό φάσμα.

Πρέπει τα κόμματα να κά-νουν ολοκληρωμένες ενέργει-

ες ακόμη κι αν χρειαστεί να δια-λυθούν και να επανασυσταθούν αποκλείοντας από τις τάξεις τους όλα τα μέλη εκείνα που έχουν επάνω τους κάποιες κηλίδες από το μεταπολιτευτικό παρελθόν της χώρας που πράγματι μας έχει πληγώσει και άφησε ένα σωρό τραυμάτων στον πολιτικό κόσμο της χώρας. Είναι αδήριτη ανά-γκη να ξεκαθαρίσει η ήρα απ΄ το στάρι για να μπορέσει να υπάρ-ξει ασκίαστη επικοινωνία μεταξύ λαού και εξουσίας. Πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι αυτή η βάρ-

βαρη κατάσταση που δημιουρ-γούν οι χαρακτηρισμοί «λαμό-για, βολεψάκηδες, κλέφτες» κλπ κάνουν κακό στο σύνολο της κοι-νωνίας και δεν επιτρέπουν την δημιουργική συνεννόηση λαού-εξουσίας και επειδή έχουν πε-ράσει πολλά χρόνια με τούτες τις αμφιβολίες και για πολλούς πο-λιτικούς έχουν ακουστεί διάφο-ρα πράγματα, δικαιολογημένα ή όχι, η αμφιβολία έχει ριζώσει βαθιά στη συνείδηση του λαού.

Παράλληλα κάποιες νομο-

θεσίες που έβγαζαν «λάδι» τους παραδρομούντες της ευθείας οδού έδωσαν την χαριστική βο-λή στην αξιοπιστία των πολιτι-κών. Συνεπώς και το διάστημα επαναφοράς και οι προσπάθειες πρέπει να είναι μακρές και οδυ-νηρές για τους εθνοπατέρες μας.

Τέλος θα πρέπει επί τέλους ο τύπος, έντυπος ή ηλεκτρονι-κός, να επανεξετάσει την στάση του στο σύνολό της. Με τις δι-αρκείς κραυγές αγωνίας και την κινδυνολογία το μόνο που κατα-φέρνουν είναι να δημιουργούν ένα κλίμα πανικού και απαισιο-δοξίας με αποτέλεσμα το αγορα-στικό κοινό να περιορίζεται κα-τά τρόπο παράλογο και η αγορά να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της κατάρρευσης τη στιγμή που έχει να παίξει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση της ανάκαμ-ψης. Χωρίς να υπολογίσουμε κά-ποιους συμπολίτες μας οι οποίοι πάσχουν από κατοχικό σύνδρο-μο και καταθέτουν τα χρήματά τους σε χώρες του εξωτερικού διογκώνοντας το πρόβλημα της χώρας.

Στην παρούσα συγκυρία το κράτος χρειάζεται έσοδα και ο αμεσότερος τρόπος για την από-κτησή τους είναι η εύρυθμη λει-τουργία της αγοράς. Οι άλλοι τρόποι αφορούν τις άμεσες φο-ρολογίες και χρειάζονται σχεδι-ασμό, διάλογο την απαραίτητη νομοθεσία και τέλος την προ-σαρμογή των μηχανισμών εί-σπραξης. Δηλαδή μια χρονοβό-ρα διαδικασία που θ΄ αποδώσει καρπούς σε κάποιο εύλογο μεν αλλά πιο μακρύ διάστημα.

Αντίθετα η καλή λειτουργία της αγοράς μπορεί σε μικρό χρο-νικό διάστημα να δώσει έσοδα για τις πιεστικές ανάγκες των κα-θημερινών πληρωμών έτσι που να μετριάζονται, όσο αυτό είναι δυνατόν, οι δανειακές μας ανά-γκες. Δηλαδή η ψυχολογία του κόσμου, αυτή τη δύσκολη στιγ-μή, είναι μεγάλης σημασίας και με τον ορυμαγδό των κραυγών το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι να χάνουμε ένα σημαντικό όπλο.

Η αλλαγή του κλίματος βρί-σκεται κατά ένα σημαντικό μέ-ρος στα χέρια των ΜΜΕ και θα πρέπει ν΄ αναθεωρήσουν την στάση τους αν θέλουν πράγμα-τι να βοηθήσουν στον αγώνα για την κατάκτηση του μέλλο-ντός μας.

Ευαισθησίες

Tου ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΑΤΖΗΚΥΠΡΑΙΟΥΠρόεδρου Σωματείου ΥγρώνΚαυσίμων Ν. Κοζάνης

35ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 απόψεις

Το Δημόσιο χρέος είναι πλέον στην καθημερινή μας συζήτηση. Επιτέ-λους αντιληφθή-

καμε ότι δεν υπάρχουν άλλοι (κου-τόφραγκοι Ευρωπαίοι ή εξωγήινοι) να πληρώσουν τα σπασμένα. Θα τα πληρώσουμε εμείς αλλά κυρί-ως τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Χρωστάμε «τα μαλλιά της κεφα-λής μας» θα έλεγαν οι παππούδες μας. Σε λίγο, στις απεργιακές κι-νητοποιήσεις που θα φουντώσουν

θα λάμψει το σύνδρομο του ΟΧΕ-ΜΟΑ, από τα αρχικά της δικαιολο-γίας που θα επικαλούνται οι διά-φορες επαγγελματικές ομάδες, στο ερώτημα «Ποιος, θα πληρώσει το χρέος;». «ΌΧι ΕΜείς. Οι Άλλοι».

Εκείνο βέβαια που λείπει από τις αναφορές είναι όχι μόνο η δι-αχρονική εξέλιξη του χρέους, αλ-λά και τα γενεσιουργά αίτιά του. Ταυτόχρονα, δε γίνεται καμιά ανα-φορά στις προσπάθειες για περι-στολή του, ούτε και καλούνται οι πολίτες να συμβάλουν, στο μερί-διο των δυνατοτήτων τους, στην περιστολή του. Με αυτές τις προ-σεγγίσεις κατά νουν, θα αναφερ-θούμε σε μια βιωματική εμπειρία που αποκτήθηκε λίγα χρόνια πριν και μπορεί να δώσει επιχειρήματα στον συμπατριώτη μας Υπουργό ο οποίος αγωνίζεται με σθένος να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους μας για την απόφασή μας να πε-ριορίσουμε το δημόσιο χρέος στα όρια των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει.

Το 2007, για τις ανάγκες μιας ομιλίας μου, φιλοξενήθηκα σε ξε-νώνα επαρχιακής πόλης στη Δυτι-κή Μακεδονία. Η ομιλία μου έγινε στην πρωτεύουσα του Νομού, αλ-λά η φιλοξενία σε κωμόπολη της. Παραξενεύτηκα και ρώτησα τους διοργανωτές μήπως έκαναν λάθος

και κατέληγα σε κάποιο χάνι ή ξε-νοδοχείο του μεσοπολέμου!. Όχι, μην ανησυχείτε, με διαβεβαίωσαν. Είναι ένας καινούριος ξενώνας. Θα σας αρέσει.

Μετά από οδηγίες τριών κα-τοίκων που συνάντησα, μερικοί αγνοούσαν και την ύπαρξή του, έφθασα στον ξενώνα χτισμένο στην έξοδο της κωμόπολης. Η πρώτη ματιά αλλά και οι επόμενες επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς των διοργανωτών. Η ενσωματω-μένη πινακίδα (χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Leader) έδινε ένα ακόμα απτό παράδειγμα ενός από τα πιο πετυχημένα προγράμ-ματα που εφαρμόστηκαν και χάρις στο οποίο διαμένει κανείς με εξαι-ρετικές συνθήκες σε πολλές γωνι-ές της Ελληνικής υπαίθρου.

Έπιασα συζήτηση με τον επεν-δυτή. Σκεφτόταν να φτιάξει σπίτι στη γενέτειρά του και αξιοποίησε την ευκαιρία του προγράμματος γι-ατί όπως είπε με τα χρήματα που θα του στοίχιζε η μονοκατοικία, τώρα με τη χρηματοδότηση, έκα-νε 10 ξενώνες.

Του έδωσα συγχαρητήρια για την ποιότητα της κατασκευής και την επίπλωση. Η απάντησή του με άφησε άφωνο. «Τα έφερα με κο-ντέινερ από την Ινδονησία», μου είπε. «Μου στοίχισαν ελάχιστα». Ρώτησα για τα πλακάκια. Ήταν από την Ιταλία. Τα είδη υγιεινής από την Ισπανία. Οι κρουνοί και οι νεροχύτες από την Αγγλία. Τα κουφώματα από τη Γερμανία. Ο οπλισμός του σκυροδέματος από τη Βουλγαρία. Η ξυλεία από Ρου-μανία. Οι πέτρες της διακόσμησης από την Κίνα. Τα μόνα ελληνικής προέλευσης υλικά ήταν η άμμος, η ασβέστη, τα τούβλα, τα κεραμί-δια και το τσιμέντο!.

Σε ένα πρόγραμμα που επιχει-ρεί να χρηματοδοτήσει την ανά-πτυξη της Ελληνικής υπαίθρου, η επιτόπια προστιθέμενη αξία ήταν ελάχιστη. Οι χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ανα-ζωογονούν την ελληνική ύπαιθρο, αλλά τις ήδη ανεπτυγμένες χώρες της. Να λοιπόν γιατί διογκώνεται το δημόσιο χρέος και παρά τις με-γάλες επενδύσεις στην ελληνική ύπαιθρο, εισπράττουμε αγροτικές κινητοποιήσεις και η προσδοκώμε-νη οικονομική ανάκαμψη θα αργή-σει πάρα πολύ να έρθει.

Δεν υπάρχει αμφιβο-λία ότι η άσκηση της ιατρικής πέραν των πολλαπλών μεγάλων

ψυχικών ικανοποιήσεων που δίνει, είναι ταυτόχρονα το πλέον «ψυ-χοφθόρο» τραυματικό λειτούργη-μα ή επάγγελμα. Κι αυτό όχι μό-νο επειδή η καθημερινή σκληρή μάχη «ενώπιος – ενωπίω» με τον ασθενή, τον πόνο του, το θάνατο είναι πάντα μια τραυματική εμπει-ρία που δεν «εθίζεται» αλλά κυρί-ως γιατί αυτός ο αγώνας είναι συ-χνά άνισος.

Βαδίζουμε πάντα μέσα σε ναρκοπέδιο, στην κόψη του ξυρα-φιού, στην άκρη του γκρεμού. Χι-λιάδες αστάθμητοι και άγνωστοι συχνά παράγοντες μπορούν να παρεμβληθούν ξαφνικά και να χά-σουμε παταγωδώς τη μάχη.

Όταν πρέπει να είμαστε ευτυ-χείς και να δοξάζουμε το Θεό για κάθε μέρα που ζούμε, όπου μια μι-κρή ρήξη αγγείου στην άκρη του εγκεφάλου μας ή της καρδιάς μας ή μια μικρή διαταραχή των εξαιρε-τικά πολύπλοκων computers που έχουμε μέσα μας (ήπαρ, νεφροί κ.α.) μπορούν να φέρουν τα πάνω κάτω, είναι σαφές ότι όταν έχου-με να αντιμετωπίσουμε μια οργα-νωμένη – προγραμματισμένη κα-κή ή λιγότερο κακή νόσο, συχνά ανεπαρκούμε, σηκώνουμε τα χέ-ρια, σκύβουμε το κεφάλι, είμαστε οι ηττημένοι, ασφαλώς χωρίς να φταίμε, χωρίς αυτό να χαρακτηρι-σθεί «ελαφρά τη καρδία» ιατρικό λάθος. Η Ιατρική δεν είναι μαθη-ματικά. Το ένα και ένα δεν κάνουν πάντα δύο. Υπάρχουν διαφορετι-κές αντιδράσεις κάθε ασθενούς στη θεραπεία ακόμη και σε μία κοινή «ένεση», όπως υπάρχει και διαφορετική αντίδραση του ίδιου του αρρώστου, απ’ τη μια ημέρα στην άλλη, σ’ αυτή την απλή ένε-ση. Όσοι όμως εδώ και δεκαετίες αντιμετωπίζουμε ασθενείς μέσα ή έξω απ’ τα Νοσοκομεία συχνά βλέπουμε εντελώς διαφορετική ανταπόκριση στη θεραπεία σε δι-αφορετικούς ασθενείς για την ίδια νόσο ή και των ίδιων ασθενών σε διαφορετικές περιόδους της ζωής τους. Κάποιοι άνθρωποι τραβούν το ατύχημα (ατυχηματίτις;) κάποι-οι την αρρώστια περισσότερο από άλλους. Πέραν των οποιωνδήπο-τε προδιαθεσικών παραγόντων και επιστημονικής, τεκμηριωμένης

ιατρικής γνώσης, οι επιστήμονες από ετών αναζητούν την εξήγηση πολλών «παραλόγων» ιατρικά εξε-λίξεων και αντιδράσεων.

Η εντύπωσή μας λοιπόν είναι ότι σαφέστατα υπάρχουν ψυχο-σωματικοί δίαυλοι αλληλεπίδρα-σης και αυτό το βλέπουμε καθη-μερινά σε πλήθος περιπτώσεων.

Τα τελευταία όμως χρόνια πλήθος δεδομένων από προοπτι-κές, τυχαιοποιημένες μελέτες, έρχονται στο φως, τόσο απ’ την Ευρώπη (Δανία) όσο και από την Αμερική, που αποδεικνύουν ότι «η αισιοδοξία, η καλή ψυχική δι-άθεση, η πίστη και η θέληση του αρρώστου για ζωή, μπορούν συ-χνά να επηρεάσουν ευνοϊκά την εμφάνιση και την εξέλιξη του καρ-κίνου»! Στην προσπάθεια να εξη-γηθεί επιστημονικά αυτό το αι-σιόδοξο μήνυμα σχεδιάσθηκαν σοβαρές, μακροχρόνιες μελέτες με μεγάλο αριθμό ασθενών. Πιθα-νές εξηγήσεις είναι το καλύτερο ανοσοποιητικό σύστημα των «αισι-όδοξων και χαρούμενων» και η συ-γκέντρωση των κυτοκινών (ουσιών ρυθμιστικών των κυτταρικών λει-τουργιών). Ανάλογα ευνοϊκή εί-ναι και η επίπτωση του τραγουδιού κυρίως στην πρόληψη των καρδιο-παθειών και στην ανακούφιση του πόνου.

Η Βρετανική Εταιρεία Heart Research οργάνωσε εβδομάδα με τίτλο «τραγούδα για την καρ-διά σου» και συγκεντρώνει στοι-χεία για… τη «συνταγογράφηση» του τραγουδιού ως θεραπεία από το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μεγ. Βρετανίας (Τι Οικονομία!).Το όλο θέμα είναι σοβαρό και μεγάλο. Εί-ναι σε εξέλιξη. Ίσως επανέλθουμε με νεότερα. Το βέβαιο είναι ότι η θέληση για ζωή και η αισιόδοξη θεώρηση είναι ένα φθηνό, ποικι-λότροπα δρων φάρμακο στους ση-μερινούς χαλεπούς καιρούς.

Ο Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορεί-της έλεγε: «Όταν κανείς φοβάται το θάνατο, τον κυνηγάει ο θάνα-τος».

Αισιοδοξία προφυλάσσει και γιατρεύει

Δημόσιο Χρέος και Ανάπτυξη της Υπαίθρου

Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΔΑΟΥΤΟΠOYΛΟΥΚαθ. Γεωπονίας ΑΠΘ

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝΟΥΚαθ. Ιατρικής του Α.Π.Θ.Επίτιμο Μέλος Ι.Π.Α.Δ.Μ.

36 ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010απόψεις

Σχολιάζοντας το αφιέ-ρωμα προηγούμενου τεύχους της «ΠΥΛΗΣ» για τα φράγματα θα θέλαμε να επισημά-

νουμε τα εξής:Καλά τα φράγματα και σημα-

ντική η συμβολή τους στην άρδευ-ση και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Δημιουργούν όμως και σοβαρές επιπτώσεις στη γεωμορ-φολογία της περιοχής, στην ιχθυο-πανίδα, κ.α. Για αυτό και δεν αποτε-

λεί μονόδρομος η κατασκευή τους. Εάν το ισοζύγιο της επέμβασης εμ-φανίζει περισσότερα θετικά σημεία από τα αρνητικά προχωρούμε, αν όχι ματαιώνουμε την κατασκευή τους.

Το ισοζύγιο αυτό πριν από μερι-κές δεκαετίες ήταν μόνο οικονομικό, τώρα όμως είναι κυρίως ΠΕΡΙΒΑΛ-ΛΟΝΤΙΚΟ με μια ολιστική θεώρηση, η οποία συμπεριλαμβάνει και οικο-νομικές παραμέτρους, αλλά όχι μό-νο αυτές.

Ο νομοθέτης έχει θεσπίσει για το σκοπό αυτό τις Μελέτες Περι-βαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) οι οποίες αφού εγκριθούν συνοδεύ-ονται από τους Περιβαλλοντικούς όρους κατασκευής και λειτουργίας των φραγμάτων. Οι Περιβαλλοντικοί όροι οφείλουν να εφαρμόζονται και να ελέγχονται αυστηρά, πράγμα που

δυστυχώς στις περισσότερες των πε-ριπτώσεων δεν ισχύει.

Και για να μην είμαστε γενικό-λογοι θα αναφερθούμε σε ένα τοπι-κό παράδειγμα, το φράγμα του Ιλα-ρίωνα. Εκεί υπήρξαν διάφορα κενά κατά την εφαρμογή της περιβαλλο-ντικής νομοθεσίας, κάτι που κόστι-σε σημαντικά στα παραποτάμια οι-κοσυστήματα. Και μόνο το γεγονός ότι η κατασκευή του φράγματος στα-μάτησε και ξεκίνησε αρκετές φορές κρατώντας για πάνω από 15 χρόνια μαγαρισμένη την περιοχή «Λαριούς & Αναβρυκών», έναν πανέμορφο τό-πο, λέει πολλά.

Θα αναφερθούμε λοιπόν σε μια μόνο περίπτωση, στα Αναβρυκά, μια περιοχή στα κατάντη του φράγμα-τος Ιλαρίωνα, που περιλαμβάνει (μάλλον περιλάμβανε) ένα ωραιό-τατο παραποτάμιο δάσος και εκτεί-νεται μέχρι το πλατανόδασος του Ρυμνίου.

Το όνομα «Αναβρυκά» προέρχε-ται από το ρήμα “αναβλύζω-αναβρύ-ζω”, γιατί η τοποθεσία είναι γεμάτη από πηγές που ενισχύουν τον Αλι-άκμονα. Τα πολλά νερά βοήθησαν στο να υπάρχει (υπήρχε) πλουσιό-τατη βλάστηση, κυρίως πλατάνια, που συνθέτουν (συνέθεταν) ένα δάσος εκπληκτικής ομορφιάς και έναν πλούσιο υγροβιότοπο. Έχουν παρατηρηθεί μαυροπελαργοί και λευκοπελαργοί, ερωδιοί, αγριόχη-νες, κύκνοι και αγριοπάπιες. Τα τε-λευταία χρόνια επισημάνθηκαν και αργυροπελεκάνοι - ροδοπελεκάνοι που χρησιμοποιούν την περιοχή σαν

τόπο τροφοληψίας. Ορισμένα είδη πτηνών μάλιστα μετακινούνται εδώ από τις λίμνες των Πρεσπών της Κα-στοριάς και ειδικά το χειμώνα που οι συνθήκες εκεί είναι δυσκολότερες. Αντίθετα η συγκεκριμένη τοποθεσία των Αναβρυκών είναι απάνεμη, σε χαμηλότερο υψόμετρο και προστα-τεύεται από την κλίση του ποταμού και τις ορθοπλαγιές των Καμβουνί-ων. Η πρώτη καταστροφή των Ανα-βρυκών (κοπή πλατάνων) είχε γίνει στις αρχές τις δεκαετίας του 1970, κατά την κατασκευή της τεχνητής λί-μνης Πολυφύτου, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν ανεξέλεγκτες αμμο-ληψίες από ιδιώτες. Παρόλα αυτά η κατάσταση του πλατανόδασους ήταν ικανοποιητική. Το δεύτερο και πολύ πιο καταστροφικό χτύπημα ήρθε με-τά την επιλογή της περιοχής ως «δα-νειοθαλάμου αμμοχάλικων” για την κατασκευή του φράγματος Ιλαρίωνα στη ΔΕΗ. Το μόνο κριτήριο για την επιλογή του χώρου ήταν η εγγύτη-τα προς το έργο. Τίποτα άλλο. Ούτε η βιοποικιλότητα, ούτε η ομορφιά και η αναψυχή, ούτε η σπουδαιότη-τα του χώρου για τα πουλιά. «... Η έκτασις του δανειοθάλαμου ανέρ-χεται στα 1.100.000 τετρ. μέτρα, ο όγκος δε των απολήψεων ανέρχεται στα 8.000.000 κυβ. μέτρα.Επιπτώ-σεις από τη φύση λειτουργίας του έργου: ... αλλοίωση και εξαφάνιση ποτάμιων και παραποτάμιων βιοτό-πων. Η επέμβαση αυτή αναμένεται να διαταράξει ισχυρά την υφιστάμε-νη κατάσταση ... και την εικόνα το ποτάμιου τοπίου ...»

Τα παραπάνω αναφέρονται στη μελέτη εφαρμογής του έργου της ΔΕΗ !!! Εμείς τι να προσθέσουμε; Ότι η ΔΕΗ και η Πολιτεία (που ενέ-κρινε τη μελέτη), αναγνώρισαν μεν το πρόβλημα, αλλά στην πράξη εκεί-νο που έκαναν ήταν να … αναγνωρί-σουν την περιοχή ως ιδιωτικό τους «δανειοθάλαμο»;

Τι άλλο από αγανάκτηση μπορεί να νιώσει κανείς για αυτή την προ-σέγγιση; Είναι δυνατόν ένας τόπος υψηλής αισθητικής, οικολογικής και βιολογικής αξίας να θυσιάζεται και να γίνεται μπάζα για το Φράγμα του Ιλαρίωνα ! Ας έπαιρναν τα αμμοχάλι-κα τους από άλλο σημείο με κάποια μικρή επιβάρυνση. Θα τα μακελέ-ψουμε όλα στο βωμό της μείωσης του κόστους ; Θα θυσιάσουμε τη βι-οποικιλότητα και την ομορφιά του τοπίου, γιατί κάποιοι κοστολογούν το κληρονομημένο φυσικό κεφάλαιο ως μηδενικής αξίας.

Η ΔΕΗ βέβαια, για να ρίξει στά-χτη στα μάτια, πρόβλεψε στη ΜΠΕ «να αφήνονται κατά θέσεις (;;) νη-σίδες ελάχιστης επιφάνειας ενός στρέμματος με σκοπό να λειτουρ-γούν σαν προσωρινό καταφύγιο στην όποια (sic) πτερωτή κυρίως πα-νίδα της περιοχής ...». Δηλαδή κορο-ϊδία ! Σε μια έκταση 1.100 στρεμμά-των να αφεθούν νησίδες συνολικής έκτασης 5, 10 ή έστω 20 στρεμμά-των; Ολική καταστροφή για το 95% της συνολικής έκτασης. Φανταστεί-τε το μέγεθος της καταστροφής και το τοπίο την επόμενη μέρα. Τι ειρω-νεία!

Οικολογική Κίνηση Κοζάνης Σύλλογος Μικροβαλτινών Κοζάνης

Η καταστροφή των Αναβρυκών στο Φράγμα του Ιλαρίωνα

37ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 απόψεις

Καθυστερήσεις και ευθύνες αρμόδιων Αρχών

Δυστυχώς η Τοπική και Νομαρ-χιακή αυτοδιοίκηση ασχολήθηκε με το θέμα αρκετά καθυστερημένα και αφού η ζημιά είχε γίνει σε σημαντικό βαθμό. Οι ευθύνες της ξεκινούν από τη δεκαετία του 1990. Η άνευ όρων αποδοχή του Φράγματος και η χαλα-ρή στάση του Νομαρχιακού Συμβου-λίου και των παραλίμνιων Κοινοτή-των στο θέμα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και της ΜΠΕ «έστρωσε το δρόμο» για την καταστροφή των Αναβρυκών και τη μετατροπή τους σε …μπάζα και υλικά κατασκευής !

Η Οικολογική Κίνηση είχε υπο-βάλει από το 1997 αναλυτικό υπό-μνημα με σοβαρές ενστάσεις για τη ΜΠΕ του Ιλαρίωνα, επιμένοντας ιδι-αίτερα στο θέμα των «δανειοθαλά-μων», δηλαδή των τεράστιων κρα-τήρων που θα αφήσει πίσω της η κατασκευή του Φράγματος, αλλά και της καταστροφής σημαντικών βιοτόπων. Δυστυχώς οι φόβοι αυτοί επαληθεύτηκαν.

Επτά χρόνια μετά, γύρω στο 2004, εμφανίστηκαν και άλλες αντι-δράσεις, τόσο από τους παραλίμνι-ους Δήμους Αιανής και Καμβουνίων, όσο και από το Σύλλογο Μικροβαλτι-νών Κοζάνης και την Οικολογική Κί-νηση που ανέδειξαν από κοινού το πρόβλημα στα τοπικά ΜΜΕ. Ένα πρώ-το άμεσο αίτημα ήταν να εξαιρεθεί από την καταστροφή το πλατανόδα-σος Ρυμνιου. (Την ίδια περίοδο κατα-τέθηκε και κοινό σχέδιο Οικολογικής Κίνησης & Κέντρου Περιβάλλοντος για την ανακήρυξη και την ανάδειξη του υγροβιοτόπου του Ρυμνίου ως προστατευόμενου).

Τελικά η ΔΕΗ αναγκάστηκε να κάνει μια παρέκκλιση από τον αρ-χικό σχεδιασμό και να δεχτεί το αί-τημα. Έτσι σώθηκε το παραποτάμιο δάσος του Ρυμνίου, που φιλοξενεί πλέον κάθε χρόνο και τις «γιορτές των νερών».

Η υπόλοιπη όμως (και αρκετά μεγαλύτερη) περιοχή των Αναβρυ-κών δεν γλύτωσε. Έγινε ένας απέρα-ντος δανειοθάλαμος. Και εκτός της ΔΕΗ, που ανέσκαψε και έκανε αγνώ-ριστο το χώρο, κάτοικοι από τα γύρω χωριά, λαθρο-υλοτόμοι και μικροερ-γολάβοι πετσόκοψαν αμέτρητα πλα-τάνια και καταλήστεψαν το υπόλοιπο αμμοχάλικο, το φυσικό φίλτρο του ποταμού. Κι εδώ οι ευθύνες των αρ-μόδιων Αρχών είναι σοβαρότατες, γιατί επέτρεψαν άλλο ένα μεγάλο «φαγοπότι» σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος.

Σήμερα όποιος πάει να επισκε-φτεί την περιοχή των Αναβρυκών αι-σθάνεται θλίψη και αγανάκτηση. Ει-δικά εάν γνώριζε την περιοχή πριν

την κατασκευή του φράγματος, τό-τε οι συγκρίσεις είναι οδυνηρές και η οργή ξεχειλίζει. Από τις υποσχέ-σεις που δόθηκαν κατά καιρούς (πε-ρί πράσινων οάσεων, δενδροφυτεύ-σεων, εξασφάλισης νερού για τον υγροβιότοπο και σύνταξης σχετικής μελέτης της ΔΕΗ), σχεδόν τίποτα δεν έχει γίνει.

Τελευταία γραμμή της άμυνας μας πρέπει να είναι η διάσωση αρ-κετών νησίδων χλωρίδας και μικρο-πανίδας, ώστε να κρατηθεί ένας ομ-φάλιος λώρος με το παρελθόν αλλά και να προχωρήσει μια μελετημένη ανάπλαση των ανοιχτών παρόχθιων κρατήρων, από όπου εξορύχτηκαν εκατομμύρια κυβικά μέτρα αμμοχά-λικου.

Εν κατακλείδι, ο κοινός στόχος των παραλιμνίων Δήμων και των Συλ-λόγων που ασχολήθηκαν με τα Ανα-βρυκά είναι πλέον το τρίπτυχο:1. Διατήρηση νησίδων πρασίνου2. Ανάπλαση της παρόχθιας κατε-στραμμένης περιοχής στα κατάντη του φράγματος.3. Λειτουργία βοηθητικής παρο-χής για τις ανάγκες διατήρησης του υγροβιότοπου και παράλληλη εξα-σφάλιση της μετακίνησης των ψα-ριών.

ΕΠΙΜΥΘΙΟ: Το παλιό μας σύνθη-μα «τα Αναβρυκά και τα μάτια μας» έμεινε γράμμα κενό, αφού τελικά σώθηκε μόνο το πλατανοδασος του Ρυμνίου, ενώ η κυρίως περιοχή των

Αναβρυκών καταστράφηκε. Η ιστορία αποτελεί μια ακόμη

απόδειξη πόσο «σοβαρά» μελετώ-νται και αντιμετωπίζονται οι αρνητι-κές περιβαλλοντικές επιπτώσεις των φραγμάτων στην Ελλάδα. Τα ερω-τήματα παραμένουν ίδια και αναλ-λοίωτα: • Πόσο αξιόπιστες είναι οι Μελέ-τες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και πόσο εφαρμόζονται στην πράξη; • Πόσο αξιοποιεί τις θεσμικές της δυνατότητες η Νομαρχιακή και τοπι-κή Αυτοδιοίκηση, ώστε να γνωμοδο-τεί έγκαιρα και να προλαβαίνει τις περιβαλλοντικές ζημιές; • Πόσο χειρότερα θα ήταν τα πράγματα αν δεν παρενέβαιναν οι οργανώσεις των ενεργών πολιτών;


Η τεχνολογική πρό-οδος σηματοδοτεί μεν επιτυχία και ευ-ημερία, αποτελεί όμως ταυτόχρονα

σοβαρή απειλή για τη βιωσιμότητα του ίδιου του ανθρώπου. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν μη αναστρέψιμες συνέπειες για το περιβάλλον. Οι περιβαλλοντικές επι-πτώσεις συχνά επεκτείνονται και πέ-ρα από τοπικά και εθνικά σύνορα σε παγκόσμια κλίμακα, με πιο χαρακτη-ριστικό το παράδειγμα της κλιματι-κής αλλαγής.

Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι αναντίρ-ρητο ότι η υποβάθμιση της ποιότη-τας της ατμόσφαιρας δημιουργεί αυ-ξανόμενη αρνητική επίδραση στον άνθρωπο και στο περιβάλλον του. Η υποβάθμιση αυτή συνδέεται με τη συγκέντρωση των ανθρώπων και των δραστηριοτήτων τους σε σχετικά μι-κρές περιοχές μέσα σε μεγαλουπό-λεις. Οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες, στις οποίες κυρίαρ-χο ρόλο καταλαμβάνουν η παραγω-γή και χρήση ενέργειας, συνοδεύ-ονται από εκπομπές αερίων ρύπων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για μια πόλη που υφίσταται τις συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η Θεσσαλονίκη.

Σε αστικές περιοχές συσσωρεύ-ονται πλήθος διαφόρων πηγών ρύ-πανσης, σε ιδιαίτερα χαμηλό ύψος. Επιπρόσθετα, τα ιδιαίτερα χαρακτη-ριστικά τοπογραφίας και οι δυσμε-νείς τοπικές μετεωρολογικές συν-θήκες οδηγούν σε περιορισμένη διασπορά αερίων ρύπων, με τελικό αποτέλεσμα να καταγράφονται πο-λύ υψηλά επίπεδα ρύπανσης μέσα στις πόλεις και να δημιουργούνται σοβαροί κίνδυνοι για τον εκτιθέμενο πληθυσμό. Για την προστασία της δη-μόσιας υγείας επιβάλλεται συνεπώς μείωση των επιπέδων ατμοσφαιρι-κής ρύπανσης, με δεδομένο ότι έχει πλέον τεκμηριωθεί η συσχέτιση αυ-ξημένων συγκεντρώσεων ατμοσφαι-ρικών ρύπων με σοβαρά προβλήμα-τα υγείας.

Πιο συγκεκριμένα, τα τελευταία χρόνια οι απόψεις μεταξύ των ειδι-κών σε ζητήματα δημόσιας υγείας συγκλίνουν στο ότι η αέρια ρύπαν-ση αυξάνει τη νοσηρότητα (ειδικά σε καρδιαγγειακές και αναπνευ-στικές παθήσεις) και είναι δυνατό να οδηγήσει σε μείωση του μέσου όρου ζωής του ανθρώπου. Βάσιμες ενδείξεις επί του προκειμένου προ-έρχονται από επιδημιολογικές με-

λέτες της τελευταίας εικοσαετίας, τόσο στην Ευρώπη, όσο και σε πα-γκόσμιο επίπεδο, οι οποίες καταμε-τρούν αυξήσεις στη θνησιμότητα και τη νοσηρότητα εξ αιτίας της αέριας ρύπανσης. Η συγκέντρωση όλο και περισσότερων απτών αποδείξεων και τεκμηριωμένων επιστημονικών μελετών σχετικά με τις δυσμενείς επιδράσεις της αέριας ρύπανσης στη δημόσια υγεία έχει οδηγήσει κυβερ-νήσεις και άλλους αρμόδιους φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο στην αξιοποί-ηση δεδομένων επιδημιολογικών με-λετών για την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων με τη χρήση ποσοτικών εκτιμήσεων των επιπτώσεων της αέ-ριας ρύπανσης στη δημόσια υγεία.

Πρόσφατα επιχειρήθηκε η πο-σοτική εκτίμηση των επιπτώσεων της αέριας ρύπανσης στους κατοί-κους της περιοχής της Θεσσαλονί-κης και του κόστους που υφίσταται η κοινωνία λόγω της αέριας ρύπαν-σης. Ειδικότερα, υπολογίστηκε η μεί-ωση του προσδόκιμου ζωής για τον πληθυσμό και διερευνήθηκαν πε-ριστατικά συγκεκριμένων ανεπιθύ-μητων περιπτώσεων νοσηρότητας. Το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στις επιπτώσεις των αιωρούμενων σωμα-τιδίων, ενώ δευτερευόντως μελετή-θηκαν εισαγωγές σε νοσοκομεία για αναπνευστικές παθήσεις λόγω του όζοντος. Τα επίπεδα της αέριας ρύ-πανσης υπολογίστηκαν με εύχρη-στο υπολογιστικό εργαλείο για την αξιολόγηση της ποιότητας αέρα σε αστικές περιοχές. Στόχος της συγκε-κριμένης εφαρμογής ήταν η αποτύ-πωση σε χάρτες των συγκεντρώσε-ων και του αριθμού των υπερβάσεων των υπό εξέταση ρύπων για το έτος 2002.

Οι επιπτώσεις της αέριας ρύ-πανσης στη δημόσια υγεία αναλύ-θηκαν με τη βοήθεια επιλεγμένων συναρτησιακών σχέσεων επιπέδων αέριας ρύπανσης – επιπτώσεων στον άνθρωπο. Μελετήθηκαν η νοσηρό-τητα από τις εισαγωγές σε νοσοκο-μεία για καρδιακές παθήσεις καθώς και από αναπνευστικές παθήσεις με βάση το υφιστάμενο επίπεδο ανα-φοράς των εν λόγω επιπτώσεων, το οποίο παρέχεται από την ΕΣΥΕ για το έτος 2002. Επίσης εκτιμήθηκαν πε-ριστατικά χρόνιας βρογχίτιδας για τους ενήλικες και ημέρες περιορι-σμένης επαγγελματικής δραστηρι-ότητας για το παραγωγικό δυναμικό της περιοχής.

Από τους υπολογισμούς αυτούς προέκυψε ότι κάθε χρόνο χάνονται περισσότερα από 10.200 έτη ζωής,

κυρίως στο κέντρο της πόλης και στα δυτικά προάστια, λόγω της έκθεσης σε αιωρούμενα σωματίδια. Αυτό ση-μαίνει, κατά μέσο όρο, περίπου ένα χαμένο χρόνο ζωής για κάθε κάτοικο της Ευρύτερης Περιοχής της Θεσσα-λονίκης (ΕΠΘ). Επίσης εκτιμήθηκαν περίπου 450 νέα περιστατικά χρό-νιας βρογχίτιδας σε ενήλικες ηλικί-ας 27 ετών και άνω (ποσοστό 66% του συνολικού πληθυσμού), που εί-ναι δυνατό να συνδεθούν με τη μα-κροχρόνια έκθεση στα αιωρούμενα σωματίδια. Αναφορικά με τις εισαγω-γές σε νοσοκομεία για καρδιαγγει-ακές παθήσεις και για όλες τις ηλι-κίες, εκτιμήθηκαν 290 εισαγωγές. Επιπρόσθετα, υπολογίστηκαν περί-που 335 εισαγωγές σε νοσοκομεία για αναπνευστικές παθήσεις λόγω της έκθεσης σε αιωρούμενα σωμα-τίδια και περίπου 480 εισαγωγές λό-γω της αυξημένης έκθεσης σε όζον, δίνοντας συνολικά 815 περιστατικά. Αναφορικά με τις περιόδους περιορι-σμένης δραστηριότητας στην εργα-σία, η μακροχρόνια έκθεση σε αιω-ρούμενα σωματίδια αποδείχτηκε ότι ευθύνεται για περίπου 1,6 εκατομ-μύρια ημέρες (περίπου 1,5 ημέρα/κάτοικο) για το έτος αναφοράς.

Οι εκτιμήσεις για το κόστος που υφίσταται η κοινωνία της περιοχής λόγω της αέριας ρύπανσης συνο-ψίζονται στον Πίνακα 1. Τα αποτε-λέσματα αποδεικνύουν ότι το κοι-νωνικό κόστος που συνδέεται με την αέρια ρύπανση στην ΕΠΘ είναι εξαιρετικά υψηλό: Το έτος 2002 ξε-πέρασε τα 750 εκ. € (περισσότερο από 5% του ΑΕΠ της ΕΠΘ για το ίδιο έτος). Η υψηλή τιμή του κοινωνικού κόστους οφείλεται κατά κύριο λό-γο στη μείωση του μέσου όρου ζω-ής που συνδέεται με τη χρόνια έκ-θεση στη σωματιδιακή ρύπανση. Τα 10.200 χαμένα έτη ζωής που υπο-λογίστηκαν σε σχέση με την αυξη-μένη έκθεση σε αιωρούμενα σωμα-τίδια μπορούν να αποτιμηθούν ως 530 εκ. €.

Από τα αποτελέσματα αυτά μπο-ρεί να συναχθεί ότι το «εξωτερικό»

κόστος που επωμίζονται οι κάτοικοι της ΕΠΘ λόγω της ατμοσφαιρικής ρύ-πανσης προκαλείται κυρίως από τη μακροχρόνια έκθεση σε υψηλά επί-πεδα αιωρούμενων σωματιδίων με κύρια συνέπεια τη μείωση του μέ-σου όρου ζωής. Πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι οι εκτιμήσεις των επι-πτώσεων της αέριας ρύπανσης στην υγεία υπόκεινται σε αβεβαιότητες από την ερμηνεία αμφίσημης ή ελ-λιπούς πληροφορίας. Σε κάθε περί-πτωση αποτελεί μελλοντική πρόκλη-ση η επακριβής ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς διαφορετικών πηγών και διαφορετικών συστατικών των αιωρούμενων σωματιδίων, ιδιαίτε-ρα των υπέρλεπτων, στις επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.

Τα επόμενα χρόνια επιβάλλεται περαιτέρω έρευνα με στόχους την κάλυψη περισσότερων επιπτώσεων και την αναθεώρηση της μεθοδολο-γίας ώστε να μειωθούν οι αβεβαιό-τητες. Ο ευκρινής ορισμός όλων των παραμέτρων αποτελεί προϋπόθεση για την κατάλληλη ερμηνεία των αποτελεσμάτων σε πολιτικό επίπε-δο. Πραγματικά, δεν είναι σπάνιες οι παρερμηνείες των αποτελεσμάτων της ανάλυσης σχετικά με τις επιπτώ-σεις της αέριας ρύπανσης στη δημό-σια υγεία, ακόμη και όταν η αποτί-μηση και η σύμφυτη αβεβαιότητα παρουσιάζονται προσεκτικά και εξη-γούνται στους λήπτες απόφασης, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τον τύπο και τους κατοίκους μιας περιοχής. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να τονιστεί, ως το κύριο συμπέρασμα της παρούσας εργασίας, ότι η από-φαση για την εφαρμογή πολιτικών με στόχο τη μείωση της αέριας ρύ-πανσης αποτελεί μονόδρομο, με κρι-τήριο τη δυνατότητα μείωσης του ιδι-αίτερα υψηλού κοινωνικού κόστους που συνδέεται με τις επιπτώσεις της αέριας ρύπανσης στη δημόσια υγεία.

ΣΗΜ. ΕΚΔΟΤΗ:Αν αυτά συμβαίνουν στη Θεσσαλονί-κη, μπορεί να σκεφτεί κανείς τι συμ-βαίνει στην περιοχή μας;

Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και κόστος που επωμίζεται η κοινωνία της Θεσσαλονίκης λόγω της αέριας ρύπανσης

απόψεις

Ν. Μουσιόπουλος, Χ. Βλαχοκώστας και Χ. Αχίλλας Πολυτεχνική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

39ΠΥΛΗ | Μάρτιος 2010 παραπολιτικά

Τρανό ζόρι είχαν οι πολίτες για το αν ο τάδε επιθυμεί να είναι υποψήφιος δήμαρχος ή περι-φερειάρχης (εν όψει Καλλι-

κράτη… τέρμα οι νομαρχίες) ή για άλλο αξίωμα… και μάλιστα όταν αυτοί που εν-διαφέρονται (τεχνηέντως τις περισσότε-ρες φορές) είναι κενοί περιεχομένου, φευ-γάτοι που υπερεκτιμούν τις δυνατότητές τους, μωροφιλόδοξοι, αιθεροβάμονες, της «κακιάς ώρας» και γενικώς ό,τι να ’ναι!...• … και δεν φτάνει μόνο αυτό, οι ενδιαφε-ρόμενοι αυτοί της εξουσίας πλευρίζουν και

μέσα μαζικής ενημέρωσης (εν προκειμένω «εκτροπής») και αυτοπροσδιοριζόμενους και αυτόκλητους δημοσιογράφους (εδώ συντρέχει και η κατηγορία της αντιποίη-σης ιδιότητας και επαγγέλματος)… για να τους αβαντάρουν και να ακουστούν!!...• … και έτσι με το νου τους «μπαϊράμι κά-νουν» και οι μεν και οι δε;!...• … ή τους είπαν πως οι πολίτες είναι τόσο κάφροι, αδαείς και ευκολόπιστοι… και με ό,τι ακούσουν θα επηρεαστούν;!Από τις Πλαγιοκοπήσεις

της Εφημερίδας «ΚΟΖΑΝΗ»

Μπράβο στον Δήμαρχο Κο-ζάνης για την άριστη ορ-γάνωση των αποκριάτι-κων εκδηλώσεων.

Μπράβο στον Αντιδήμαρχο καθαριότητας που κράτησε την πόλη πεντακάθαρη.Μπράβο στην Αντιδήμαρχο πολιτισμού που τα έκανε όλα άψογα.Μπράβο στην τροχαία Κοζάνης που σε δύ-

σκολες ώρες τα κατάφερε τέλεια.Μπράβο στους Φανούς που απέδειξαν ότι ξέρουν και βιώνουν το έθιμο άριστα.Ντροπή στους ερασιτέχνες της διασκέδα-σης που θα καταφέρουν να διώξουν τους επισκέπτες από την Κοζάνη με τα ερασι-τεχνικά τους σουβλάκια και ποτά στο από-λυτο της εκκωφαντικής πεζοδρομιακής μουσικής.

Η κάθε μορφή εξουσίας θέτει νό-μους που είναι σύμφωνοι προς το συμφέρον της, η δημοκρατία δη-

μοκρατικούς, η τυραννία τυραννικούς και οι άλλες το ίδιο. Και αφού έθεσαν αυτούς τους νόμους, διακήρυξαν ότι αυτό είναι δί-καιο για τους κυβερνώμενους, το δικό τους συμφέρον και αυτόν που εξέρχεται από αυ-τό τον τιμωρούν, γιατί τάχα παρανόμησε

και αδίκησε. Αυτό λοιπόν είναι, σοφότα-τέ μου [Σωκράτη], εκείνο που εγώ εννοώ, όταν λέω ότι σε όλες τις πόλεις δίκαιο εί-ναι το ίδιο, δηλαδή το συμφέρον της καθε-στηκυίας αρχής. Και αυτή επικρατεί, ώστε εκείνος που σκέφτεται σωστά, συμπεραί-νει ότι δίκαιο είναι παντού το ίδιο πράγ-μα, το συμφέρον δηλαδή του ισχυρότερου. (Πλάτωνας, Πολιτεία 338e - 339 a4).

Αντί να ζυμώσουν

κοσκινίζουν

Για την πρόταση μείωσης των μισθών των Νομαρ-χών κατά 10% για να σηματοδοτηθεί η συνεισφο-ρά όλων στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που περνάμε ο πρόεδρος της ΕΝΑΕ και Νομάρχης Μεσ-

σηνίας, Δημήτρης Δράκος είπε: «Αυτή τη στιγμή δεν έχει τεθεί τέτοιο θέμα συζήτησης σε μας, αλλά πρέπει να ξε-καθαρίσουμε εξ αρχής ότι εμείς είμαστε διατεθειμένοι να αναλάβουμε το μερίδιό μας σε αυτή την υπόθεση. Εφόσον υπάρχει συνολικό σχέδιο, το οποίο βεβαίως θα τεθεί και για το οποίο θα εκφράσουμε, επί συγκεκριμένου σχεδίου την άποψή μας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Δράκος. Το να πάρει δηλ. πρωτοβουλία η ίδια η ΕΝΑΕ και να καταθέ-σει συγκεκριμένο σχέδιο περικοπών των αυτοδιοικητικών Β’ βαθμού δεν περνάει από το μυαλό τους; Ούτε περνάει από το μυαλό τους να περικόψουν τις σπατάλες στις εκδηλώσεις με τα σουβλάκια; Πρέπει να τεθεί από κάπου(;) «συγκεκρι-μένο σχέδιο» στο οποίο θα εκφράσουν την άποψή τους οι κύριοι; Μήπως μπορούν να μας πουν οι κύριοι της ΕΝΑΕ πως ακριβώς φαντάζονται να αναλαμβάνουν το μερίδιο τους σε αυτή την υπόθεση;

Η Ερώτηση του Μήνα

α) Κύριε Κίρκο Γεώργιε. Γενικέ Γραμματέα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.β) Κύριε Αποστολιδη Παναγιώτη. Πρόεδρε της Συνεταιριστι-κής Τράπεζας Κοζάνης. Πρόεδρε του Εκθεσιακού Κέντρου Κοζάνης. Υποψήφιε Δήμαρχε για μετά από εννέα μήνες. Αν είσαι και αλλού Πρόεδρος και δεν το αναφέρω, σχώραμε. γ) Κύριε Σάββα Χρήστο. Πρόεδρε του Εμπορικού και Βιοτε-χνικού Επιμελητηρίου Ν. Κοζάνης. Πρόεδρε της Ένωσης Πο-δοσφαιρικών Σωματείων Ν. Κοζάνης. δ) Κύριε Σβώλη Γεώργιε. Αντινομάρχη Κοζάνης. Πρόεδρε του Εμπορικού Συλλόγου Κοζάνης. Και οι τέσσερις γνωρίζετε πολύ καλά γιατί ο Πόρος Ανά-πτυξης δόθηκε στον Νομό μας. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε:1. Με τα 150.000,00 Ευρώ που δοθήκαν στην Ένωση Ποδο-σφαιρικών Σωματίων Ν. Κοζάνης.2. Με τα 250.000,00 Ευρώ που δοθήκαν για την Εκκλησία στην Αιανή.Περιμένουμε την απάντησή σας. Φυσικά με αγωνία.

Πάντα στο «στόχο»ο Γιάννης

Μπράβο

Το

υ Κ

ΥΡ

απ

ό το

ΒΗ

ΜΑ

α βδγ Το δίκαιο

του ισχυρότερου


Μπαίνοντας» στην Αποκριά της Κοζάνης συνειδητο-ποιείς τι σημαίνει «ενη-λικίωση» στον πολιτισμό.

Η είσοδος και η έξοδος των λόγων του Κο-ρυφαίου και του Χορού στην ποίηση της λεβεντιάς, της αγάπης, της σάτιρας, σε κάνουν μέλος της συναρπαστικής υπέρ-βασης.Παλαβώνεις. Το απόσταγμα της εκφραστι-κής πάλης των λέξεων δραματουργούν και νοηματοδοτούν την ύπαρξη της μεθαυρια-νής (ήταν νωρίς φέτος η αποκριά) άνοιξης συγκλονιστικά. Στην μικροκοινότητα της Κοζανίτικης γω-νιάς ανεβοκατεβαίνουν κατά την διάρκεια της Αποκριάς η τοπολαλιά σαν απόκρημνη – απόμακρη αλλά και συνάμα σαγηνευτι-κή εμπειρία. Αν βέβαια ξέρεις, παίζεις το παιγνίδι με άκρα «αριστοκρατικό» τρόπο.Αν δεν ξέρεις, αποσπάς τα δρώμενα χαρί-ζοντας στον εαυτό σου μία ειρηναία επι-βλητικότητα. Ο ορίζοντας της Κοζανιότικης μεγαλοσύ-νης γίνεται πρόταση που μετράει το κάλε-σμα σε καθολικότητα. - Να ξανα - κοπιάστε.

Τις παραπάνω λίγες λέξεις τις αφιερώνου-με με πολύ αγάπη στους:

1. Καπετάνο Γιώργο. Καθηγητή του Α.Π.Θ. και Δ/ντή της Γ΄ Ορθοπαιδικής Πανεπιστη-μιακής Κλινικής και στην γυναίκα του Λία. ( Αυτοί Ξέρουν).2. Κύρκο Ιωάννη. Καθηγητή Ορθοπαιδικής του Α.Π.Θ. και στην γυναίκα του Νέλλη. 3. Κυπαρισσίδη Κων/νο. Καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και Πρό-εδρο του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τε-χνολογικής Ανάπτυξης και τη γυναίκα του Ζίνα. 4. Μπουζάκη Κων/νο. Καθηγητή στης Πο-λυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και Πρόεδρο της Εταιρείας Φυσικού Αερίου και στην γυ-ναίκα του Ελένη.

Γιατί είχαμε την ευκαιρία να τους ξεναγή-σουμε και να γνωρίσουμε τις λίγες αυτές ώρες τις ξεγνοιασιάς τον όμορφο ψυχικό κόσμο που διαθέτουν. – Να ξανα - κοπιά-στε. Θα σας περιμένουμε με χαρά.

* Την σειρά των ονομάτων την βάλαμε τυ-χαία.

Που ήσουν Πάρι τόσο καιρό; Τώρα σε έπια-σε η αγωνία για τον Τοπικό Πόρο; Και εσείς οι άλλοι που ήσασταν όλα αυτά τα χρόνια; Μήπως ζούσατε αλλού; Δεν ακούσαμε κα-νέναν να λέει τίποτε όταν πριν από τρία χρόνια θέταμε το ζήτημα μέσω της Πύλης Ανάπτυξης και μάλιστα τεκμηριωμένα και

με διεθνή αναφορά. Άλλαξε τίποτε από τό-τε και δεν το πήραμε είδηση; Αν και αργά καλώς ανοίγει η κουβέντα για τον Τοπικό Πόρο αλλά μήπως παραβιάζουμε ανοιχτές θύρες; Αν παραβιάζουμε ανοιχτές θύρες να εκλάβουμε τότε το όψιμο ενδιαφέρον ως πολιτική σκοπιμότητα;

Ο Καλλικράτης

έφτασε ή πάλι τα ίδια

θα ‘χουμε;

Φαίνεται πως δεν βάλαμε μυαλό με τον Κα-ποδίστρια Ι και εν’ όψει του Καλλικράτη ξαναπαίζουμε τα ίδια παιχνιδάκια. Τότε που οι συνενώσεις των Δήμων υπαγορεύ-

τηκαν με βασικό κριτήριο την κομματικότητα και την αριθμολογία της ψηφοθηρικής υπεροχής μπροστά στο φόβο να εκλεγεί αντίπαλος Δήμαρχος. Τότε που δημι-ουργήθηκαν τερατουργήματα μόνο και μόνο για να μην χαθεί το ψηφοθηρικό πλεονέκτημα. Τότε που το μόνο που ενδιέφερε κάποιους ήταν πως θα ξανακερδηθεί ο Δήμος χωρίς να νοιάζονται και πολύ με τι θα συνενω-θεί και πως. Από τότε πέρασαν 12 χρόνια. Τα πράγματα υποτίθεται πως άλλαξαν. Αλλά τυχαία δεν είναι η παροιμία που λέ-ει «Ο λύκος κι αν εγέρασε κι έπεσε το μαλλί του μήτε τη γνώση άλλαξε μήτε την κεφαλή του». Γιατί πως αλλιώς μπορεί να εξηγήσει κανείς τα διάφορα σενάρια που θέ-λουν 7 Δήμους στο Ν. Κοζάνης και το Δήμο Μουρικίου να συνενώνεται με το Δήμο Ασκίου ώστε να αποτελέ-σουν ενιαίο Δήμο μόνο και μόνο για να παιχτεί αλλιώς το ψηφοθηρικό παιχνίδι στο Δήμο Βοΐου και στο Δήμο Εορδαίας. Σας φαίνονται αυτά τα παιχνιδάκια για αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση και αποκέντρωση; Νοιάζονται ορισμένοι για τέτοια πράγματα; Μήπως επίσης μπορεί να εξηγή-σει κανείς πως γίνεται η Άρδασσα η οποία απέχει από την Πτολεμαΐδα μόνο 4 χιλιόμετρα να ανήκει στο Δήμο Μουρικίου και η Γαλάτεια, το Δροσερό και η Ολυμπιάδα που απέχουν 15 χιλ. να ανήκουν στο Δήμο Πτολεμαΐδας; Αν ήταν αλλιώς τα πράγματα, όπως επιβάλλει η απλή λογική θα γίνονταν δήμαρχος ο κ. Φραγκουλίδης τότε; Με τέτοιου είδους μεθοδεύσεις θα «αρχιτεκτονίσετε» τον Καλλικράτη; Πάλι παιχνιδάκια; Δεν βαρεθήκατε; Για εσάς ετούτος ο τόπος δεν σημαίνει τίποτε;

Παράδεισος και Κόλαση

Παράδεισος είναι όταν: Οι μηχανικοί είναι Γερμανοί, οι αστυνομικοί είναι Βρετανοί, οι σεφ είναι Γάλλοι, οι εραστές είναι Έλ-ληνες και όλους αυτούς τους οργανώνουν

Ελβετοί.Κόλαση είναι όταν: Οι μηχανικοί είναι Γάλλοι, οι αστυνο-μικοί είναι Γερμανοί, οι σεφ είναι Άγγλοι, οι εραστές είναι Ελβετοί και όλους αυτούς τους οργανώνουν Έλληνες.

Να ξανα - κοπιάστε

παραπολιτικά

Πάρις Κουκουλόπουλος:«Η πρόταση μου για τον Τοπικό Πόρο Ανάπτυξης»

Το

υ Κ

ΥΡ

απ

ό το

ΒΗ

ΜΑ

Πύλη Ανάπυξης 23

Documents

Transcript of Πύλη Ανάπυξης 23