3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014 • Αρ. φ. 1226 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Πέτρος Ριλμόν: Ταξικήσυνείδηση ή μαζικήδιανοητικότητα;Η ανατροπή του καπιταλισμούδεν μπορεί να βασιστεί στην προ-γραμματική έκφραση της ταξικήςσυνείδησης. σελ. 22

...Χρήστος Λάσκος:Ο χορός της ΗλέκτραςΣκέψεις με αφορμή το πρόγραμματου ΣΥΡΙΖΑ. σελ. 21

...Λούκα Μέσετς: Η Αριστεράθα ανατρέψειτη νεοφιλελεύθερη ατζένταΣυνέντευξη με τον επικεφαλήςτης Ενωμένης Αριστεράςστη Σλοβενία. σελ. 12

Απεργία πείναςγια να σπουδάσουνΣτο νοσοκομείο ο Η. Κωστάρης,σε διαρκή ιατρική παρακολούθηο Ν. Ρωμανός. σελ. 19

...Το ξεχασμένο σημείωματου Βάλτερ ΜπένγιαμινΟ Φ. Ντενούντσιο γράφει γιατο απωθημένο ενός κομματικούμέλους. σελ. 30, 31

Πρόγραμμαπολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑΚαταθέτουν τις σκέψεις τουςοι Ν. Ευαντινός, Β. Μαζωμένος,∆. Παναγιωτοπούλου,Κ. Κατζουράκης καιΜ. Παπαδημητρίου. σελ. 24, 25

Οι μονόδρομοισωτηρίαςΤης Ρένας ∆ούρου*

«Τα λάικ, τα τουίτς καιτα ποσταρίσματαδεν είναι αρκετά».

Παρατηρούσα λίγα 24ωρα πριν,από το χώρο του Πολυτεχνείου,το χώρο της θυσίας κατά τηςχούντας, το 1973, δεκάδωννέων ανθρώπων που είχαν επι-λέξει να αντισταθούν κατά τηςχούντας, πληρώνοντας ακόμηκαι με την ίδια τους τη ζωήαυτήν τη στάση τους. Είχαν επι-λέξει το δρόμο της δράσης. Τοδρόμο της εξωστρέφειας. Εκεί-νον της αλληλεγγύης, του κοι-νού αγώνα. Έστω κι αν στοτέλος, πλήρωσαν με τη ζωήτους τον αγώνα τους.

Σήμερα τα πράγματα είναιπολύ διαφορετικά. Χωρίς τούτονα σημαίνει ότι ευθύνονται ει-δικά οι νέοι. Απλά αυτοί είναιοι πιο ευαίσθητοι δείκτες τηςπεριρρέουσας κατάστασης. Οιδείκτες που την αποτυπώνουν

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

ΓΕΡΜΑΝΙΑΜια ιστορική συμφωνίακάνει τον Μπόντο Ράμελοτον πρώτο αριστερόπρωθυπουργόστη Θουριγγία σελ. 13

Εγκλωβισµένοιστα µνηµόνια

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ», ΑΝ ∆ΕΝ ΥΠΑΡΞΕΙ ΝΕΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΪΚΑ

Αλληλεγγύηστους σύρους

πρόσφυγεςΕκατοντάδες σύροι

πρόσφυγες παρέμεινανστην πλατεία

Συντάγματος από τηνΤετάρτη, μέχρι την ώραπου γράφονται αυτές οι

γραμμές, ζητώντας τοαυτονόητο: πολιτικό

άσυλο, καθώς καικοινωνική μέριμνα για

στέγη, τροφή και τηδυνατότητα νόμιμης

εργασίας. Κοινωνικές καιπολιτικές συλλογικότητες

στέκονται στο πλευρότων θυμάτων του

πολυετούς συριακούπολέμου, υποστηρίζοντας

το αίτημά τους νασταματήσουν να είναι

αόρατοι για το ελληνικόκράτος.

Αφήνοντας πίσω την έξοδο απότο μνημόνιο, και αφού διολίσθησεστην υπόσχεση μιας «πιστωτικήςγραμμής στήριξης» υπό νέες προ-ϋποθέσεις και προαπαιτούμενα, ηκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου βρί-σκεται πια αντιμέτωπη με τηναπειλή παράτασης του μνημονίουγια έναν ακόμη χρόνο, όπως τηςδιαμηνύεται από την τρόικα.

Από την καλλιέργεια της ελπίδαςκαι την εξαργύρωση της υπόσχεσηςγια έξοδο από το μνημόνιο, στην

επιστροφή εκεί απ’ όπου ξεκινή-σαμε: στη μόνιμη κηδεμονία μεστόχο την εμπέδωση της λιτότηταςγια χάρη των πιστωτών και σεβάρος μιας ήδη καθημαγμένης κοι-νωνίας και οικονομίας.

Ο κύκλος που φιλοδοξούσε ναγίνει ενάρετος, μέσω της τιμωρητι-κής λιτότητας, αποδεικνύεται φαύ-λος και αδιέξοδος. Αυτό είναι τομήνυμα που στέλνουν οι αναβολέςτων τηλεδιασκέψεων και των συ-ναντήσεων με την τρόικα.

Παγιδευμένοι σε μια πολιτικήπου εκ πεποιθήσεως ακολουθούν,αλλά εξ αιτίας των αποτελεσμάτωντης θα ήθελαν να αποφύγουν, κυ-βέρνηση και τρόικα συνεχίζουν νακινούνται αέναα στην τροχιά αυτούτου φαύλου κύκλου απειλώντας μενέα δεινά τις λαϊκές τάξεις, το σύ-νολο της κοινωνίας. Και πείθουνόλο και περισσότερους ότι διέξο-δος υπάρχει μόνο έξω από τα σχέ-δια και τις πολιτικές τους.

•

∆ιαπραγματευτικόμας όπλοη μη βιωσιμότητατου χρέουςΟ Νίκος Χουντής, υπεύθυνοςτης επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑγια τη διαπραγμάτευσητης δανειακής σύμβασης, εξηγείπώς θα εξοπλιστεί η αυριανήκυβέρνηση της Αριστεράς. σελ. 8, 9

Το δικό μαςόραμαδεν χωράεισε κανένα κάδροΗ βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ,Ηρώ ∆ιώτη, τονίζει ότιδεν υπάρχουν περιθώριασυνεννόησης με την κυβέρνηση,καθώς εξυπηρετούμε δύοδιαφορετικά πολιτικά σχέδια. σελ. 10

Κύρκος∆οξιάδης:Ο ιστορικόςαναθεωρητισμόςτου κ. Φορτσάκη

Σελ. 31

ΒασίληςΠαπαστεργίου:Ιθαγένεια για λί-γους, όπως υπα-γόρευσε το ΣτΕ

Σελ. 21

ΑΡΘΡΑ

Μήνυμα σεκυβέρνησηκαι τρόικα

22 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

Οκύριος Γιώργος, αρκετά μεγάλος αλλά μεμυαλό κοφτερό και μνήμη ελέφαντα, παλιόςσυνδικαλιστής στους αγροτικούς συλλόγους,

μου παράγγειλε ότι θέλει να με δει. «∆ιάβασα το άρθρο σου με τον τίτλο «Η τελευταία

ζαριά» και ήθελα να τα συζητήσουμε», μου είπε ότανσυναντηθήκαμε στο καφενείο. «Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει θέ-σεις για τα αγροτικά;», με ρώτησε επιθετικά. «Φυ-σικά και έχει», του απάντησα. «Πού είναι; Κυκλο-φορήσατε κανένα φυλλάδιο, γιατί στις εφημερίδεςτης Ηλείας δεν είδα τίποτα, κάνατε κάτι να το πα-ρουσιάσετε, να το συζητήσετε με τον κόσμο;», στοίδιο επιθετικό μοτίβο ο παλιός αγροτοσυνδικαλι-στής. «Φυσικά και το συζητήσαμε σε διάφορα χωριάπου πήγαν στελέχη του κόμματος». Ο γιος και ηνύφη του προσπαθούσαν να του ρίξουν τους τόνους.Αντίθετα, εμένα μου άρεσε. Έβαζε ενοχλητικά, αλλάυπαρκτά ζητήματα. «Τα έχουμε ακούσει τόσεςφορές», είπε ο γιος. Απτόητος όμως ο ηλικιωμένος.«∆εν τα λέω στα κουτουρού. Έχω μεγάλο αρχείο, θαστο δώσω», τόνισε.

Εγκατάλειψη και λεηλασία

Πασόκος κι αυτός. Απογοητευμένος με το τέωςκόμμα του και εχθρικός με τα στελέχη του νομού.«Να στελεχώσετε τον κρατικό μηχανισμό αξιοκρα-τικά», ζήτησε με επίταση. «Όταν ο τάδε (μου είπεένα όνομα κεντρικού στελέχους που είχε διατελέσειπολλάκις υπουργός του Παπανδρέου) είπε στον Αν-δρέα περί αξιοκρατίας, αυτός του απάντησε «δεν θέ-λουμε αξιοκρατία, θέλουμε ανθρώπους που φέρνουνψήφους», κάνοντας τον υπουργό να μείνει σύξυ-λος». Να σημειώσουμε, βέβαια, ότι αργότερα ουπουργός άφηνε σύξυλους τους συμπατριώτες του,γιατί ξεπέρασε τον αρχηγό του στην ψηφοθηρία.

«Στην περιοχή σας είχατε ισχυρούς συνεταιρι-σμούς», τόλμησα να ανοίξω ένα πονεμένο, γι’ αυτόν,όπως φάνηκε, κεφάλαιο. Εδώ ήταν που μίλησε όχιεπιτακτικά, αλλά αυστηρά. «Μπήκαν στους συνε-ταιρισμούς για να δίνουν ψήφους και για να φάνε.Και τι δεν έφαγαν. Έλα να σε πάω να δεις εγκατά-λειψη και λεηλασία», με προκάλεσε. «Παρόμοιακλεψιά με τα εξοπλιστικά, αλλά εκεί τουλάχιστονκάποιοι μπήκαν φυλακή», διατύπωσε. «Είχαν τοθράσος να μου στείλουν ειδοποίηση για να πάρωμέρος στις εκλογές του συνεταιρισμού, για τους συ-σχετισμούς στη ΠΑΣΕΓΕΣ. Ποιοι συνεταιρισμοί.Είναι σφραγίδες. Και πώς θα βγάλουν οι συνεταιρι-σμοί που είναι πρωτοβάθμιες ενώσεις; Αυτό γίνεταιαπό τις ομοσπονδίες που βρίσκονται όλες υπό εκ-καθάριση. Υπάρχει νόμος του ’11 που διαλύονταν οιοργανώσεις αλλά παίρνουν συνεχώς παράταση»,ύψωσε τη φωνή του. «Χαμόδρακες ήταν και είναι».«Τι σημαίνει χαμόδρακας, δεν ξέρω αυτή τη λέξη»,ρώτησα. «Τα πονηρά ανθρωπάκια, που πάνε όπουφυσάει ο άνεμος».

«Εσείς τι κάνετε; ∆ιαβάζω στις εφημερίδες ονό-ματα, σαν αυτόν και αυτόν (αραδιάζοντας ονόματα)που θα τους βάλετε στα ψηφοδέλτια». «Μπα, δεν νο-μίζω. Οι οργανώσεις μας θα εξετάσουν το βίο καιτην πολιτεία τους και αν είναι λαμόγια ή υπηρέτη-σαν τις μνημονιακές πολιτικές, θα τους κόψουν»,είπα. «Τι «δεν νομίζεις», δεν μιλάς με σιγουριά.Είσαι και στην Κεντρική Επιτροπή», μου αντέτεινεεπιτιμητικά. «Ακόμα και ο κύριος του 30% θέλει να‘ναι», σάρκασε. Άλλαξα τη συζήτηση, τον έφερα στιςθέσεις μας. «Θα γίνει Περιφερειακή Συνδιάσκεψη»,δε ξέρω ακόμα τον τόπο και τη μέρα, αλλά καλό θαείναι για μας να έρθεις να μιλήσεις με την εμπειρίακαι τις γνώσεις σου. Οι θέσεις μας για τα αγροτικά

και τους συνεταιρισμούς, που έχεις ευαισθησία, θασυζητηθούν και θα βγουν ακόμα καλύτερες», τουείπα. Είδα το πρόσωπο του να λάμπει. «Θα έρθω, ναείσαι σίγουρος και θα μιλήσω ανοιχτά, μήπως καιαυτός ο τόπος βρει γιατριά», μου είπε, παραγγέλ-νοντας άλλο ένα τσίπουρο για μένα…

Οι πληγές της αγροτικής πολιτικής

Την άλλη μέρα, μετά από πρόσκληση του παλιούσυντρόφου μας, του Χρήστου, από την ΟρεινήΗλεία, συναντηθήκαμε με έναν γεωπόνο από τη Βου-πρασία, γνωστή από την αρχαιότητα για την εύφορηγη της και την ανατροφή και το εμπόριο βοοειδών(βους και πιπράσκειν). Πλούσια στην ιστορία. Ο γε-ωπόνος, νέος στην ηλικία, μας μίλησε για πολλά.Κάποια στιγμή μου έφερε και ένα βιβλίο του με τοντίτλο «Οι δρόμοι της Ανάπτυξης», που εκδόθηκεαπό ένα ίδρυμα της περιοχής. Αυτός, σε αντίθεση μετον προηγούμενο συνομιλητή του, ήταν πιο ήρεμος,μιλώντας με τις επιστημονικές γνώσεις του, που τιςαπόκτησε από τις βαθιές και προχωρημένες σπου-δές του. Αναφέρθηκε στην αναγκαστική, λόγω έλ-λειψης κρατικών δομών προσφυγή του αγρότη γιασυμβουλές, στα μαγαζιά γεωργικών εφοδίων. Γιατην πληγή των μεσαζόντων και προς τους παραγω-γούς και προς τους καταναλωτές. Ότι, η μέχρι πρό-σφατα κρατική πολιτική, προς άγραν ψήφων, ήτανοι επιδοτήσεις. Για την εκπαίδευση των αγροτών καικτηνοτρόφων, για τις δυνατότητες αγροτικής παρα-γωγής ανταγωνιστική προς τα αντίστοιχα προϊόνταεισαγωγής, καθώς και νέες καλλιέργειες, όπως τααρωματικά-φαρμακευτικά φυτά. Για τις ομάδες πα-ραγωγών και τη δημιουργία περιφερειακών αγορών.Πάρα πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα, που τημόνη ικανότητα που είχα ήταν να τα γνωρίζω ως επι-κεφαλίδες.

Τέτοιες συζητήσεις σε κάνουν πιο πλούσιο και πιοσίγουρο για την πορεία μας. Τον κάλεσα και αυτόνστην Περιφερειακή Συνδιάσκεψη, για να συμβάλεικαι ένας νέος, ανώνυμος επιστήμονας στο πρό-γραμμά μας.

Μάκης Μπαλαούρας

και που την εκφράζουν. Βιώνουμε σήμερα την περίοδοτου ατομικισμού, της απομόνωσης, του «ο καθείς στηγωνιά του».

Ο καθείς από τη γωνία του

Την ίδια ώρα που οι ανισότητες βαθαίνουν. Που τοχάσμα μεταξύ των ολίγων που κατέχουν όλο και περισ-σότερα, διευρύνεται. Την ώρα που ο 21ος αιώνας χαρα-κτηρίζεται από το πλουσιότερο 5% των ανθρώπων πουλαμβάνει το ένα τρίτο του συνόλου του παγκόσμιου ει-σοδήματος. Την ώρα που οι διαφορές μεταξύ των πλου-σιότερων και των φτωχότερων είναι τεράστιες και όσοπάνε θα μεγαλώνουν. Την ώρα που 1.2 δισ. ανθρώπωνζουν με λιγότερο από 1.25 δολάριο την ημέρα, σύμφωναμε την τελευταία έκθεση του ΟΗΕ για τη φτώχεια. Τηνώρα που διεθνώς αναγνωρισμένοι οικονομολόγοι, όπωςο συγγραφέας του μπεστ σέλερ πλέον «Το κεφάλαιοστον 21ο αιώνα», Τομά Πικετί, που κρούει τον κώδωνατου κινδύνου, υπογραμμίζοντας ότι σε οικονομίες με χα-μηλούς δείκτες ανάπτυξης, ο ήδη συσσωρευμένος πλού-τος αναπτύσσεται με ρυθμούς ταχύτερους από εκείνουςτων μισθολογικών αυξήσεων, με αποτέλεσμα όσοι ήδηευημερούν να αφήνουν πίσω εκείνους που επιθυμούν ναδημιουργήσουν νέο πλούτο. Τούτη την περίοδο που τοκεφάλαιο πλέει ελεύθερα στον παγκόσμιο «χώρο τωνροών» (κατά τον Μανουέλ Καστέλ), αναζητώντας, ωσάνσαρκοβόρο, χώρες με χαμηλό κόστος εργασίας και αναι-μική εργασιακή νομοθεσία, χώρες δηλαδή απουσίαςκρατικής προστασίας, χώρες πλήρους απορρύθμισης,προκειμένου να τις απομυζήσουν, αυτές και τους εργα-ζόμενούς τους, τούτη την περίοδο λοιπόν βιώνουμε τιςμορφές μιας εξατομικευμένης επικοινωνίας, που οδη-γεί συνήθως στην αδράνεια. Ο καθείς από τη γωνιά τουμπορεί να «συνομιλεί», να «κάνει φίλους», να τσακώνε-ται, να εκφράζει τη συμπαράστασή του, να χωρίζει, νααγαπιέται, κοκ. Όλα αυτά διαδικτυακά.

∆εν είναι εύκολος δρόμος

Είναι όμως αρκετά; Και ναι και όχι. «Όχι», στο βαθμόπου επικυρώνουν ένα νέο είδος αναχωρητισμού. Απο-ξένωσης. Απομάκρυνσης από τα κοινά. Μικρά ή μεγάλα,δεν έχει σημασία.

«Ναι», στο βαθμό που τροφοδοτούν μια συστηματικήαντιρρητικότητα1, η οποία θα σηματοδοτήσει το πέρα-σμα στη δράση. Στην εξωστρέφεια. Στην ανάληψη πρω-τοβουλίας αγώνα. Στους δρόμους και όχι μπροστά σεμια οθόνη. Με άλλα λόγια, αν η οθόνη καταφέρει να λει-τουργήσει ως η αφορμή για ένα βήμα στην κατεύθυνσητων κάθε είδους διεκδικήσεων. ∆ιεκδικήσεων για κάθετι που μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητά μας. Τότετα τουίτ και τα ποσταρίσματα αποκτούν περιεχόμενο:συνδέονται με στόχους δράσης. Όταν δεν μένουν δη-λαδή κύμβαλα αλαλάζοντα, όπως άλλωστε φάνηκε,έστω και για λίγο, με τα κινήματα των πλατειών, στιςδύο όχθες του Ατλαντικού, πριν από δύο χρόνια.

∆εν είναι εύκολος αυτός ο δρόμος. Έχει όμως μακράπαράδοση και αποτελεί κυριολεκτικά… μονόδρομο.

* Η Ρένα ∆ούρου είναι Περιφερειάρχης Αττικής.

Σημείωση1. αντιρρητικότητα: όπως χρησιμοποιεί τον όρο ο Tony Judt

στο βιβλίο του «Τα δεινά που μαστίζουν τη χώρα» (Αλεξάνδρεια,2012).

«Μπήκαν στους συνεταιρισμούςγια να δίνουν ψήφους και για ναφάνε. Και τι δεν έφαγαν. Έλα να σεπάω να δεις εγκατάλειψη καιλεηλασία»

“

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Οι μονόδρομοι σωτηρίας

Οι χαμόδρακεςτων συνεταιρισμών

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Την προηγούμενη Παρασκευή τοβράδυ, οι διαπραγματεύσεις με-ταξύ ελληνικής κυβέρνησης και

τρόικας δεν φαίνονταν να μπορούν νακαταλήξουν ολοκληρωτικά σε τελικήσυμφωνία. Γι’ αυτό, δεν έγινε νέα τηλε-διάσκεψη, όπως είχε επιχειρηθεί. Όμως,είχαν κοινοποιηθεί ή διαρρεύσει αρκετάστοιχεία για να φανεί, σχεδόν καθαρά,ότι και οι δυο πλευρές, ιδίως η ελληνική,δεν ήταν διατεθειμένες να φτάσουν σταάκρα. Θα ήταν εξέλιξη που, εκτός τωνάλλων παρενεργειών σε Ελλάδα και Ευ-ρωζώνη, θα είχε ως αποτέλεσμα, το πιοπιθανό, την προσφυγή στις κάλπες, κάτιπου, ως γνωστό, δεν επιθυμεί επουδενί ηκυβέρνηση. Ενδεχομένως και η τρόικα.Εντωμεταξύ, όπως και άλλες φορές, τοσαββατοκύριακο αναμενόταν να υπάρξεικαι «πολιτική διαπραγμάτευση» με τηλε-φωνικές επαφές του ίδιου του κ. Σαμαράμε τους πολιτικούς προϊσταμένους τηςτρόικας.

Νέα στοιχεία

Ωστόσο, η τρέχουσα αξιολόγηση προ-σφέρει μια σειρά νέων στοιχείων που δενθα ’πρεπε να προσπεραστούν εύκολα ήνα μπουν κάτω από τον συνοπτικό τίτλο«παράσταση». Βεβαίως, ο πρωθυπουρ-γός, μετά την αποδόμηση του σχεδίουτου για έξοδο στις αγορές κτλ, έδωσεσαφές δείγμα ότι θα αναζητήσει ένανοδυνηρό συμβιβασμό με την τρόικα απο-δεχόμενος τη θέσπιση προληπτικήςγραμμής με μνημόνια και όρους. Επίσης,αυτές τις μέρες, όπως σημείωναν έγκυραρεπορτάζ, από το πρωθυπουργικό επιτε-λείο ανέφεραν ότι η κυβέρνηση δεν κι-νείται σε τροχιά σύγκρουσης με τηντρόικα και θα κάνει συμβιβαστικές κινή-σεις για να υπάρξει συμφωνία έως τιςαρχές ∆εκεμβρίου, όπως είναι ο αρχικόςστόχος. Αλλά και από τις Βρυξέλλες, οεκπρόσωπος της Επιτροπής, κ. Σχοινιάς,δήλωνε στους δημοσιογράφους ότι «ση-μειώθηκε πρόοδος σε πολλά θέματα, οισυζητήσεις θα συνεχιστούν και σήμεραμε στόχο την επιστροφή της τρόικαςστην Αθήνα».

Εντούτοις η τρόικα εμφανίστηκε εξαι-ρετικά σκληρή. Είναι πολύ χαρακτηρι-στικό ότι ενώ οι απαντήσεις την Πέμπτη

το απόγευμα του υπουργείου Οικονομι-κών προς την τρόικα δέχονταν μεγάλομέρος των απαιτήσεών της, και η κυβέρ-νηση έσπευδε, επιπλέον, να τις χαρα-κτηρίσει ως «σχέδιο» (draft), δηλαδή ότιείχε περιθώρια νέων υποχωρήσεων, απότις Βρυξέλλες εστάλη δριμύ τελεσί-γραφο.

Η μείζων απειλή

Η μείζων απειλή που εμπεριείχε ήτανότι ύστερα από ένα ναυάγιο, επειδή οιανάγκες της ελληνικής οικονομίας,ιδίως των τραπεζών, είναι ανελαστικέςδεν έμενε άλλη λύση από την επέκτασηγια ένα χρόνο, του τρέχοντος μνημονίου!«Θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα – για νατο θέσουμε ήπια – εκτός και αν παρατα-θεί το τρέχον πρόγραμμα», δήλωσε αξιω-ματούχος των Βρυξελλών την Πέμπτη τοβράδυ. Να λέγεται αυτό σε μια κυβέρ-νηση που είχε υποστεί σοβαρή πολιτικήζημιά μόλις πριν λίγες εβδομάδες, διότι

είχε επενδύσει σχεδόν τα πάντα στηνέξοδο από το μνημόνιο και την απομά-κρυνση του ∆ΝΤ, έχει σαφώς πολιτικήσημασία. Ο κ. Χαρδούβελης, βέβαια,προσπάθησε να μειώσει τη σημασίααυτού του ανοιχτού εκβιασμού λέγονταςότι «δεν έχει υπάρξει τέτοια επίσημηθέση». Όμως, όλοι κατάλαβαν πολύκαλά.

Η κυβέρνηση, μετά την αναδίπλωσηστο ζήτημα της εξόδου από το μνημόνιο,το μόνο σημείο που της απομένει είναινα αποφύγει πάση θυσία τη λήψη δημο-σιονομικών μέτρων. Η τρόικα γνωρίζον-τας αυτό το αδύνατο – πολιτικά – σημείοπιέζει αφόρητα εγείροντας ζήτημα δη-μοσιονομικού κενού 3 δισ. ευρώ, δηλαδήυποτιθέμενων αναγκών που θα έχει οπροϋπολογισμός του 2015 πέραν τουπλεονάσματος του 3% του ΑΕΠ. Σ’ αυτήτην πίεση, η κυβέρνηση απαντά αποδε-χόμενη να πετύχει πλεόνασμα 3% τουΑΕΠ - αρχικά ήθελε να μειωθεί στο 2,7%και στο προσχέδιο στο 2,9% - και, το πιοσπουδαίο, αποδεχόμενη σχεδόν όλα ταδιαρθρωτικά, τις λεγόμενες μεταρρυθμί-σεις που απαιτεί επίμονα η τρόικα. Επι-λογή κοινωνικά ολέθρια, η οποία, παρ’όλα αυτά, δεν φαινόταν να εξευμενίζειτην τρόικα.

«Πολιτική διαπραγμάτευση»

Η επιστράτευση της πολιτικής δια-πραγμάτευσης, όπως σχεδόν σ’ όλες τιςέως τώρα αξιολογήσεις, που αναφέρθη-καν κατά κόρον την Παρασκευή και τουπαινίχθηκε και ο ίδιος ο κ. Χαρδούβε-λης, δεν φαίνεται να λύνει το πρόβλημα.Το πιο πιθανό σενάριο ήταν τις επόμενεςμέρες να βρεθεί ένας συμβιβασμός, πουθα προλάβαινε και τις σχετικές ημερο-μηνίες. Άγνωστο, όμως, παρέμενε τοκατά πόσο ο συμβιβασμός θα περιλάμ-βανε και τους όρους για να ισχύσει ηπροληπτική γραμμή για το 2015, ποιααπό τα προαπαιτούμενα του 2014 θα με-ταφερθούν για να υλοποιηθούν το επό-μενο έτος και αν εκκινήσει από τώρα μιαπρώτη συζήτηση για το χρέος. Η κυβέρ-νηση επιδιώκει να συμπεριληφθούν όλααυτά σε μια συμφωνία, αλλά δύσκολα,όπως φαινόταν, θα το δεχόταν η τρόικαθέλοντας να κρατήσει στα χέρια της χαρ-

τιά για παραπέρα πιέσεις.Η κυβέρνηση, φαίνεται καθαρά, είναι

εγκλωβισμένη στην ίδια την πολιτικήτης, η οποία την οδηγεί σε συνεχείς υπο-χωρήσεις έναντι των απαιτήσεων τηςτρόικας. Η τρόικα, από την πλευρά της,θέλει να εξασφαλίσει τα μείζονα, όσοναφορά το νεοφιλελεύθερο σχεδιασμότης για την Ελλάδα, για δυο, τουλάχι-στον, λόγους. Ο ένας είναι η δύσκοληκαι ρευστή κατάσταση στην Ευρώπη,που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό τηνηγεμονία της Γερμανίας και των συμμά-χων της. ∆ύσκολη κατάσταση, η οποίαόμως τους οδηγεί σε περαιτέρω σκλή-ρυνση. Στο κλίμα αυτό, η καγκελάριοςτης Γερμανίας, Άγγελα Μέρκελ, μιλών-τας την Παρασκευή στην τελετή βράβευ-σης του πρωθυπουργού της Ολλανδίαςκ. Ρούτε, προέτρεψε τις κυβερνήσειςτων κρατών μελών της ευρωζώνης να θέ-σουν σε εφαρμογή περισσότερες μεταρ-ρυθμίσεις, για να τονωθεί η βραδεία οι-κονομική ανάπτυξη! Ο άλλος είναι οι πο-λιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, που οδη-γούν στην ήττα των μνημονιακών πολι-τικών δυνάμεων. Κι αυτό ωθεί τους πο-λιτικούς προϊσταμένους της τρόικας να«δέσουν» ό, τι μπορούν για μια μελλον-τική διαπραγμάτευση, πραγματική.

Αρνητικό πολιτικό κλίμαΜια συμφωνία στις προδιαγραφές

μιας αφηνιασμένης τροϊκανής Ευρωζώ-νης, όπως εικάζεται ότι θα υπογραφεί,επιδεινώνει απολύτως το πολιτικό κλίμαγια την κυβέρνηση. Ακόμη και οι αναλυ-τές που είναι φίλοι της, σημειώνουν κα-θημερινά ότι η επίτευξη του στόχου τωνεκατόν ογδόντα βουλευτών που θα εκλέ-ξουν πρόεδρο, έχει άμεση σχέση με τησυμφωνία που θα προκύψει. Η πρό-βλεψη για το τι θα συμβεί, δεν είναι κα-θόλου δύσκολη. Αυτός είναι και ο λόγοςτής συντονισμένης προσπάθειας να εγ-κλωβιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε μια συζήτησηπερί δήθεν αναγκαίας συνεννόησης, γιανα εμφανιστεί σαν μια αμφίβολη, ταλαν-τευόμενη δύναμη μπροστά στις δυσκο-λίες που θα αντιμετωπίσει ως κυβέρ-νηση.

Παύλος Κλαυδιανός

Η ΤΡΟΪΚΑ Α∆ΥΣΩΠΗΤΗ ΕΚΒΙΑΖΕΙ

Η κυβέρνηση εγκλωβισμένηστην πολιτική της

ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2015

Πιστός στους μνημονιακούς στόχους• Γίνεται δεκτός ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος (3% του ΑΕΠ), άρα μεταφέρεται

πλούτος στις πλούσιες χώρες.•Οι δημόσιες επενδύσεις θα μειωθούν ξανά του χρόνου (κατά 400 εκ. ευρώ).• Συρρικνώνεται το κοινωνικό κράτος (κατά 1,1 δισ.) και μειώνονται οι δαπάνες για κοινωνική

ασφάλιση.

Σύμφωνα με δήλωση του Ευκλείδη Τσακαλώτου, βουλευτή και υπεύθυνου ΕΕΚΕ Οικονομικώντου ΣΥΡΙΖΑ, «στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2015 ο κ. Χαρδούβελης δείχνει μια

αξιοθαύμαστη ‘συνέπεια’. Ακριβώς όπως δεν ήθελε να επιτραπεί στη Γαλλία μια δημοσιονομικήχαλάρωση, έτσι δεν σκέφτηκε ότι μια ανάλογη χαλάρωση θα βοηθούσε και την ελληνικήπερίπτωση. Ο Προϋπολογισμός δεν μένει πιστός μόνο στους μνημονιακούς στόχους (αφούπροβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ), αλλά και στο κοινωνικό μοντέλο πουπροωθείται με το Μεσοπρόθεσμο. Συγκεκριμένα:

- Οι δημόσιες επενδύσεις θα μειωθούν κατά 400 εκατ. σε σχέση με φέτος- Συνεχίζεται, όπως κάθε χρόνο, η περικοπή των δαπανών για κοινωνική ασφάλιση και

περίθαλψη.- Συρρικνώνεται ακόμα περισσότερο το κοινωνικό κράτος, αφού οι δαπάνες των υπουργείων

Παιδείας, Υγείας και Εργασίας θα μειωθούν κατά πάνω από 1,1 δισ σε σχέση με φέτος.Το γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία βιώνει μια ανθρωπιστική κρίση, με παραβίαση πολλών

ευρωπαϊκών κεκτημένων για τα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα, δεν φαίνεται να «ιδρώνειτο αυτί» ούτε της μιας ούτε της άλλης πλευράς της διαπραγμάτευσης. Η λογική του Μνημονίουσυνεχίζεται και το μόνο που δεν αμφισβητείται από κυβέρνηση-Τρόικα είναι η αναγκαιότηταμια πτωχευμένη χώρα να συνεχίσει να μεταφέρει πόρους στις πλουσιότερες». Το

υ ΑΛ

ΤΑΝ

από

τη

ΒΑΒΕ

Λ

Η κυβέρνηση, φαίνεταικαθαρά, είναι εγκλωβι-σμένη στην ίδια την πο-λιτική της, η οποία τηνοδηγεί σε συνεχείς υπο-χωρήσεις έναντι τωναπαιτήσεων της τρόικας.Η τρόικα, από τηνπλευρά της, θέλει ναεξασφαλίσει τα μείζονα,όσον αφορά το νεοφιλε-λεύθερο σχεδιασμό τηςγια την Ελλάδα, για δυο,τουλάχιστον, λόγους.

“

Η φωτογραφία είναι από το Πανεπιστήμιο τουΜπέρκλει στις ΗΠΑ, όπου οι φοιτητές αντιδρούνμε καταλήψεις στην απόφαση για αύξηση τωνδιδάκτρων. Θρασύμια! Φορτσάκης που σαςχρειάζεται!

«Ξέρετε εσείς να υπάρχει κάποιοκράτος που να είναι κράτος δικαίου;Τα κράτη δεν είναι οργανισμοί ήθουςκαι ηθικής, είναι οργανισμοί ισχύος«.

Νόαμ Τσόμσκι*

Του Νίκου Τσαγκρή

Το αγανακτισμένο post στο διαδι-κτυακό «προφίλ» του «Ni Ls»,(του βάναυσα κακοποιημένου,

από τους άνδρες των ΜΑΤ, Γερμανούφοιτητή) έκλεινε με μια φράση έμπλεηπολιτικής αθωότητας: «τι χώρα είναιαυτή που πρέπει να φοβάσαι την αστυ-νομία;».

Προφανώς, ο νεαρός φοιτητής τουπρογράμματος Erasmus δεν είχε δει τησκοτεινή πλευρά του φεγγαριού· μέχριπου του την έπεσαν οι μπάτσοι στο εορ-ταστικό γιουρούσι τους (για την45η επέτειο του Πολυτεχνείου) σταΕξάρχεια.

Στη φωτεινή της πλευρά, η Αστυνο-μία μπορεί να φαντάζει ανθρώπινη, φι-λική, να τηρεί την τάξη, να αποτρέπειτις παραβάσεις, να καταδιώκει και νασυλλαμβάνει τους κακοποιούς, να προ-ανακρίνει. Αυτές είναι οι αρμοδιότητεςτης Αστυνομίας και, υπ’ αυτές τις συν-θήκες, ο πολίτης έχει πιθανότητες ναανακαλύψει στον αστυνομικό τονόμοιό του.

Ωστόσο η Αστυνομία, είτε πατρική,είτε ανησυχητική, ταράζει τον πολίτη.Γενικά την αποφεύγει, καμιά φορά τηχρειάζεται, προτιμά να μην τη σκέπτε-ται και είναι ικανοποιημένος με τηφόρμουλα: «είναι ένα αναγκαίοκακό».

Η Αστυνομία είναι, πρώτα απ’ όλα,ένας μηχανισμός κατά του κακού. Τοπρόβλημα είναι ότι η φύση του κακούεπαφίεται στην πολιτική φιλοσοφίατης εκάστοτε κρατικής – κυβερνητικήςεξουσίας στη διάθεση της οποίας,ωστόσο, βρίσκεται και ο «μηχανισμόςκατά του κακού», η Αστυνομία! Έτσι,μοιραία, ο «μηχανισμός κατά τουκακού», (η Αστυνομία) τίθεται στηνυπηρεσία ενός κακού! Του κράτους…

Εξάρχεια, το απόλυτο κακό!..

∆έκα χρόνια πριν, το κράτος της νεο-καραμανλικής δεξιάς εντόπισε τη φύσητου κακού στα Εξάρχεια. Και διέταξετον «μηχανισμό κατά του κακού» να πε-ριπολεί μέρα – νύχτα στην περιοχή,προκειμένου να το αποκαλύψει και νατο αποτρέψει. Μια νύχτα, ο «μηχανι-σμός» είδε το «κακό» στο πρόσωποενός δεκαεξάχρονου και επιχείρησε νατο αποτρέψει πυροβολώντας στοψαχνό!

Φυσικός αυτουργός, βέβαια, ήτανένας στρατιώτης του «μηχανισμού κατάτου κακού», ένας αστυνομικός: Οιαστυνομικοί, ακόμα και όταν γνωρί-ζουν καλά τις αρμοδιότητές τους, δενδιστάζουν να τις ξεπερνούν από υπερ-βάλλοντα ζήλο, προκειμένου να πετύ-χουν, με κάθε μέσο, τον υποδεδειγμένο

σκοπό: ενθαρρυμένοι, φυσικά, από μιαδιοίκηση που τους καλύπτει, από μια∆ικαιοσύνη που δεν θέλει ποτέ να τουςστενοχωρεί και, κυρίως, από την εκά-στοτε κυβερνητική εξουσία που τους«καθοδηγεί», υποδεικνύοντάς τους το«κακό» που την… βολεύει.

Από τότε, τα Εξάρχεια εξακολουθούννα υποδεικνύονται ως ο τόπος του«κακού» από κάθε κυβερνητική εξου-σία και, ως εκ τούτου, νυχθημερόναλωνίζει εκεί, ο «μηχανισμός κατά τουκακού». Που, διαρκώς διευρύνεται καιδιευρύνεται και καταλαμβάνει ακόμακαι περίπτερα της πλατείας. Μακε-λεύοντας τα… νερά τους. Και τους πε-ριπτεράδες τους. Είπαμε, η φύση τουκακού επαφίεται στην πολιτική φιλο-σοφία της εκάστοτε κυβερνητικήςεξουσίας…

Κράτος – Αστυνομία – θάνατος…

«Μη μπερδεύεσαι, κράτος είναι οστρατός και τα σώματα Ασφαλείας», μεκανοναρχούσε (το 1968, στις φυλακέςτης Αίγινας) ο γλυκύτατος συγκρατού-μενός μου Περικλής Ροδάκης· κι ήταναυτός ο πιο αφαιρετικός, αλλά και οπιο ουσιώδης ορισμός του κράτους πουέχω ακούσει στη ζωή μου. Ο Λένιν ήτανπιο αφοριστικός: όσο υπάρχει κράτος,δεν υπάρχει ελευθερία. Όταν υπάρχειελευθερία, δεν υπάρχει κράτος.

«Το Κράτος είναι η εκτελεστική επι-τροπή της άρχουσας τάξης», όριζε οΚάρολος Μάρξ:μια δύναμη που «τοπο-θετήθηκε πάνω απ’ την κοινωνία γιανα μετριάζει τη σύγκρουση (σ. σ: τηνπάλη των τάξεων) να την κρατάει μέσαστα όρια της ‘τάξης’», συμπλήρωνε οΦρ. Ένγκελς· υποσχόμενος την κατάρ-γησή του με τη κατάργηση των τάξεων.

Ο Στάλιν το είχε… εμπεδώσει πιο εμ-πειρικά: «το Κράτος είναι ένα όργανοστα χέρια της άρχουσας τάξης, πουσκοπός του είναι να καταπολεμήσειτην αντίσταση αυτών που είναι αντίθε-τοι σε αυτήν την τάξη».

Αλλά ποια είναι (κάθε φορά) η άρ-χουσα τάξη, ποια η κυβέρνηση που«δουλεύει» για λογαριασμό της καιποια η «φύση του κακού» που καλείταινα αποτρέψει, να καταστείλει, να κα-ταστρέψει, χρησιμοποιώντας το «όρ-γανο της άρχουσας τάξης», το Κράτος;

Το ερώτημα αυτό, αποσπασμένο απότην ιστορία, οφείλει να απασχολεί (ωςζήτημα θεμελιακό) τον «κυβερνητικό»ΣΥΡΙΖΑ, δίπλα και παράλληλα με τοδραματικό ερώτημα - απάντηση τουΝόαμ Τσόμσκι που προτάσσεται σετούτο το κείμενο: «Ξέρετε εσείς ναυπάρχει κάποιο κράτος που να είναικράτος δικαίου; Τα κράτη δεν είναι ορ-γανισμοί ήθους και ηθικής, είναι οργα-νισμοί ισχύος«.

Προσωπικά δεν τρέφω ψευδαισθή-σεις – εδώ και χρόνια υιοθετώ τηνάποψη αυτή του Ιονέσκο: «το Κράτος,(σ. σ: λαϊκό ή αστικό, καπιταλιστικό,σοσιαλιστικό ή κομμουνιστικό) είναι-παντού, και αλλού ακόμη περισσότερο,

μια τεράστια μη-χανή που συντρί-βει τα άτομα. ΤοΚράτος είναι ο θά-νατος… ∆εν είναιδυνατή μια δίκαιητάξη χωρίς τη αλ-ληλεγγύη και τηναγάπη»…

Από μια πα-λαιότερη συνέν-τευξή του Ν. Τ.

στο Βήμα.Καζαμαγιόρ,

στη Μικρή Πολι-τική Εγκυκλοπαί-

δεια (Εκδόσεις’70)

ΧρυσάσκουπίδιαΠαραφράζοντας τον αείμνη-

στο Σουρή («είν ελεύθεροςο τύπος, φτάνει μόνο να μη γρά-φει»), θα μπορούσαμε να συνο-ψίσουμε τη νέα πρωτοβουλίατου υπουργείου Περιβάλλοντοςως ακολούθως: «Είναι ελεύθερηη περιφερειακή αυτοδιοίκησηνα διαχειριστεί τα απόβλητα,αρκεί να τα διαχειριστεί όπωςθα τις πούμε εμείς». Ωστόσο,πέρα από τη γελοία πλευρά τηςαπόφασης της κυβέρνησης νααποσπάσει το σχεδιασμό τηςδιαχείρισης των αποβλήτωναπό τις περιφέρειες, υπάρχεικαι εξαιρετικά σοβαρή πλευρά,η οικονομική, που φαίνεται ότιπροκαλεί την επέμβαση τηςκεντρικής διοίκησης. Είναιγνωστή η διαμάχη που υπάρχειανάμεσα σε πολλές περιφερει-ακές αυτοδιοικήσεις και την κυ-βερνητική γραμμή, η οποία ευ-νοεί τα εργοστάσια καύσηςαπορριμάτων και την κερδο-σκοπία των εταιριών, που βλέ-πουν στα σκουπίδια μια χρυσο-φόρα, αν και περιβαλλοντο-κτόνα ταυτόχρονα, ευκαιρία.

Μέχρι τώρα, η κυβέρνησηευελπιστούσε ότι, με διάφορατερτίπια και πιέσεις, θα κατεύ-θυνε τις περιφέρειες εκεί πουυποδείκνυαν τα ιδιωτικά συμ-φέροντα. Μόλις, όμως, άρχισεκάτι να κινείται στην Περιφέ-

ρεια Αττικής προς την αντίθετηκατεύθυνση, έθεσε σε λειτουρ-γία την πολύτιμη αρχή; «Στη∆ημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέ-ξοδα»! Αφαιρείται το δικαίωμααπόφασης από τις περιφέρειεςκαι όλα γίνονται μέλι – γάλα. Ηαυτοδιοίκηση, βέβαια, γίνεταιέτσι ακόμα περισσότερο ετερο-διοίκηση, αλλά μπροστά στο«εθνικό συμφέρον» αυτά είναιψιλά γράμματα.

Χωριστάθα ταφάμε;Τα στοιχεία που ακολουθούν,

δεν προέρχονται από τηνΕληνική Στατιστική Αρχή, ηοποία εσχάτως αγωνίζεται νααποδείξει με αριθμούς ότι οιπτωχευμένοι Έλληνες και Ελ-ληνίδες αισιοδοξούν. Προέρ-χονται από την Ελβετική Τρά-πεζα UBS, που ασχολείται μετους ομοεθνείς μας οι οποίοι,σε μια πτωχευμένη χώρα, εξα-κολουθούν να πλουτίζουν. Σύμ-φωνα με τα στοιχεία που δημο-σίευσε, οι ολίγοι εκλεκτοί πάμ-πλουτοι της ημεδαπής από 505που ήταν το 2013, μέσα στο2014 έγιναν 565, αυξήθηκαν δη-λαδή κατά 12%. ο δε πλούτοςτους από 60 δισ. δολάρια πουυπολογιζόταν το 2013, έφτασετα 70 δεσ. Το 2014 σημειώνον-τας αύξηση 17% Αν το αξίωμα

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξάρχεια: Η Αστυνομίαστην υπηρεσία του κακού

Toυ

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚ

ΑΡΩ

ΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πολιτικός αφοπλισμόςμε όπλο τη «συνεννόηση»Η προγραμματική πειθώ του ΣΥΡΙΖΑ “έξω βάλλει τον φόβον”

Ησταθερή καταγραφή του ΣΥΡΙΖΑστην πρώτη θέση σε όλες τις δη-μοσκοπήσεις μετά το καλοκαίρι

και η διευρυνόμενη απόστασή του από τηΝ∆ είχαν ως συνέπεια σημαντικές αλλα-γές στην τακτική της κυβέρνησης.

Η επίμονη αναφορά στον κίνδυνο εξό-δου από την ευρωζώνη και την ΕΕ σε πε-ρίπτωση επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ στιςεκλογές, τακτική που εφαρμόστηκε τονΙούνιο του 2012 με σχετική επιτυχία, φαί-νεται πως κρίνεται, εκ του αποτελέσμα-τος, ατελέσφορη, τουλάχιστον στο βαθμόπου δεν παράγει πια τον επιδιωκόμενοφόβο σε κρίσιμα τμήματα του εκλογικούσώματος.

Το βάρος από πλευράς κυβερνητικήςεπικοινωνιακής πολιτικής και των παρα-τρεχάμενων διαμορφωτών της κακήςγνώμης άρχισε μεθοδικά να πέφτει στηντρομοκράτηση του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ.Αφορμή, μάλιστα, για τη στροφή αυτήυπήρξε η αποτυχία της απόπειρας τηςκυβέρνησης να αντιμετωπίσει την άνοδοτου ΣΥΡΙΖΑ με τη σκηνοθεσία μιας πρώι-μης εξόδου από το μνημόνιο: «Φαντα-στείτε, τι έχει να αντιμετωπίσει ο ΣΥΡΙΖΑόταν θα προβάλει τις απαιτήσεις του ωςκυβέρνηση, τη στιγμή που η τρόικα, ούτετον οικείο σ’ αυτήν Σαμαρά δεν αφήνεισε χλωρό κλαρί, επαναλαμβάνουν σεόλους τους τόνους,ως νέα γραμμή άμυ-νας.

Στον αστερισμό της συναίνεσης

Το επιμύθιο είναι ότι χρειάζεται ευρύ-τερη, εθνική συναίνεση, προκειμένου νααντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που υπερ-βαίνουν τις διαφορές των κομμάτων.

Αν, όμως, αυτό είναι το επιμύθιο, ποιοςείναι ο στόχος; Ο συμβιβασμός με τηνιδέα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογέςθα είναι πρώτος και με διαφορά, δεν επι-τρέπει άλλο στόχο για τη νέα τακτικήαπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μεί-ωση –αριθμητική και πολιτική– της δύ-ναμής του. Έτσι ώστε να μην είναι σεθέση η νέα κυβέρνηση να εφαρμόσει τοδιακηρυγμένο πρόγραμμά της στη μεγα-λύτερη έκτασή του τουλάχιστον.

Και πώς μπορούν να πετύχουν το στόχοαυτό; Παρουσιάζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ ήδηαπό σήμερα διατεθειμένο, ή αναγκα-σμένο να βάλει τόσο νερό στο κρασί του,που να μη μένει τίποτα από το ριζοσπα-στικό και ανατρεπτικό των μνημονίωνπολιτικό του μήνυμα, αυτό ακριβώς πουέκανε την πολιτική του ελκυστική για τιςλαϊκές τάξεις.

Εδώ υπεισέρχεται η «μεγάλη ιδέα» τηςεθνικής συνεννόησης και συναίνεσης.∆εν χρειάζεται, μάλιστα, καν να επιτευχ-θεί αυτή η συναίνεση, να καταλήξει, δη-λαδή, σε κάποια συμφωνία. Αρκεί ν’

ανοίξει η κουβέντα και ν’ αρχίσει ο χορόςτων διαρροών, των μύθων και των διαδό-σεων των «καλώς πληροφορημένωνπηγών», για να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ ο μοναδι-κός χαμένος από μια τέτοια διαδικασία.Και μάλιστα τριπλά χαμένος.

Τριπλή αστοχία

Οι συντηρητικότεροι από τους εν δυνά-μει ψηφοφόρους του, τους οποίους διεκ-δικεί στη βάση ενός εναλλακτικού στημνημονιακή καταστροφή προγράμματοςανασυγκρότησης, θα έχουν όλο και λιγό-τερους λόγους να αμφιβάλλουν για τηνπολιτική Ν∆ και ΠΑΣΟΚ, καθώς θα βλέ-πουν τα κατ’ εξοχήν μνημονιακά κόμ-ματα να αναζητούν συναινέσεις με τηνκατ’ εξοχήν αντιμνημονιακή πολιτική δύ-ναμη. Θα είναι, έτσι, ευκολότερο να πει-σθούν από τη Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ ότιυπάρχει τρόπος να απαλλαγούμε από ταμνημόνια, χωρίς να αλλάξουμε την ουσίατης μνημονιακής πολιτικής. ∆ηλαδή, ότιδεν είναι ανάγκη να «διακινδυνεύσουν»μια εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Κι ακόμαευκολότερο να δεχθούν την αντιδημο-κρατική, τη φασιστική στην ουσία τηςπαραμυθία ότι το καλύτερο που έχουν νακάνουν, είναι να δεχθούν με ρεαλισμότην πραγματικότητα που θέλουν να επι-βάλουν οι δανειστές, και όχι την «επικίν-δυνη» λαϊκή ετυμηγορία.

Χαμένος, λοιπόν, από τα δεξιά του οΣΥΡΙΖΑ. Χαμένος, όμως, και εξ αριστε-ρών. ∆εν χρειάζεται εκτενής επιχειρημα-τολογία και πλήθος πειστικών παραδειγ-μάτων, για να κατανοηθεί η απογοήτευσηπου θα επικρατήσει σε όσους πίστεψανστις δυνατότητες του ΣΥΡΙΖΑ και (έδει-ξαν ήδη ότι) είναι διατεθειμένοι να συνυ-πολογίσουν την ψήφο τους σε μια με-γάλη συσπείρωση πολιτικών και κοινω-νικών δεδομένων με στόχο μια κρίσιμηαλλαγή πορείας.

Χαμένος, τέλος, θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ καιμελλοντικά, ακόμα κι αν, παρόλ’ αυτά,διατηρήσει την πρώτη θέση στις εκλογές.Το πολιτικό στίγμα, το πολιτικό του πρό-ταγμα, και πάνω απ’ όλα το ουσιαστικόπολιτικό διακύβευμα των επόμενωνεκλογών θα έχει θολώσει –και με δικήτου ευθύνη– τόσο, που δεν θα μπορεί νατο επικαλεστεί έναντι εσωτερικών καιεξωτερικών αντιπάλων. Η λείανση τωναιχμών μέσα σε μια διαδικασία αναζήτη-σης ανύπαρκτων ουσιαστικά κοινών ση-

μείων, αντί να διευρύνει το ακροατήριο,θα μειώσει τη βεβαιότητα, τις αντοχέςκαι τη μαχητικότητα της απαυδισμένηςπια μεγάλης πλειοψηφίας των λαϊκώντάξεων.

Μακριά από τακτικισμούς

Αυτά φαίνεται πως δεν τα λογαριάζουνσωστά, δεν τα μετρούν σε βάθος όσα στε-λέχη του ΣΥΡΙΖΑ τις τελευταίες μέρεςδείχνουν να ερωτοτροπούν με την ιδέατων συναντήσεων προς συνεννόηση γιατην εκλογή προέδρου, τον ορισμό ημερο-μηνίας εκλογών ή ακόμα και για συμφω-νίες για γενικότερα ζητήματα. Ακόμα κιαν το κάνουν για τακτικίστικους λόγους,με επιπολαιότητα κατά τη γνώμη μας,δεν μπορούν να αποτρέψουν τις πιοπάνω αρνητικές και βέβαιες συνέπειεςγια τον ΣΥΡΙΖΑ. Ορισμένα πράγματαστην πολιτική έχουν τη δική τους δυνα-μική. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις μας,οδηγούν σε προδιαγεγραμμένα αποτελέ-σματα. Σε συγκεκριμένους σκοπούς αν-τιστοιχούν συγκεκριμένα μέσα. Η ετερο-γονία μέσων και σκοπών δεν εξαλείφεταιβουλησιαρχικά.

∆ικαιολογημένα η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ,τόσο η πολιτική γραμματεία όσο και οπρόεδρός του, φρόντισαν να δηλώσουντη διαφωνία τους με τέτοιες στάσεις.Αυτό που χρειάζεται να φροντίσουντώρα, δεν είναι μόνο το πώς θα απο-κρούσουν τις απόπειρες των αντιπάλωννα μειώσουν την απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ σεευρύτερα λαϊκά στρώματα. Ο ΣΥΡΙΖΑέχει ανάγκη και από εκείνες τις θεματι-κές και κλαδικές ή τοπικές προγραμμα-τικές επεξεργασίες και κινηματικές πρω-τοβουλίες, που θα φέρουν πρωτογενώςκαι όχι εξ αντιδράσεως μόνο ευρύτερακοινωνικά στρώματα πιο κοντά του, κά-νοντας έτσι πιο πιθανή τη μεγάλη εκλο-γική νίκη του, τη νίκη της αριστεράς. Όχιμόνο στις επόμενες εκλογές, γιατί δενπρόκειται να πείσει με μιας όλο τονκόσμο, αλλά και μέσα στην κοινωνία:πείθοντας με την διακηρυγμένη καιεφαρμοσμένη πολιτική του ακόμα κι αυ-τούς που δεν τον ψήφισαν. Αυτούς ίσωςτους έχει πιο πολύ ανάγκη. Αλλά δενπρόκειται να τους πείσει με θεαματικές ήτακτικίστικες κινήσεις στην κεντρική πο-λιτική σκηνή.

Χ. Γεωργούλας

∆εν χρειάζεται, μάλιστα, καν να επιτευχθεί αυτήη συναίνεση, να καταλήξει, δηλαδή, σε κάποιασυμφωνία. Αρκεί ν’ ανοίξει η κουβέντα και ν’αρχίσει ο χορός των διαρροών, των μύθων καιτων διαδόσεων των «καλώς πληροφορημένωνπηγών», για να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ ο μοναδικόςχαμένος από μια τέτοια διαδικασία. Και μάλιστατριπλά χαμένος.

“

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

του κ. Πάγκαλου «μαζί τα φά-γαμε» προβληθεί στο μέλλον,θα πρέπει να ακονίσουμε έγ-καιρα τα δόντια μας, για ναμπορέσουμε να τον ικανοποι-ήσουμε μετέχοντας στην ευω-χία στην οποία μας διαβεβαι-ώνει ότι θα συμμετάσχουμε.

Ευτυχώς δενσυμβαίνουνσε μας!Φανταστικό σενάριο. Ο Αν-

τώνης Σαμαράς πάει στηΠολιτική Γραμματεία της Νέας∆ημοκρατίας και λέει ότι πρέ-πει πάση θυσία να εκλεγεί Πρό-εδρο της ∆ημοκρατίας και ναμην γίνουν εκλογές. Μετά συμ-φωνούν όλοι μαζί ότι το βάροςθα πέσει το επόμενο διάστημασε αυτή την προσπάθεια. Τηνεπόμενη μέρα ο Νίκος ∆ένδιαςκαι ο Άδωνης Γεωργιάδης βγαί-νουν στο ραδιόφωνο και υπο-στηρίζουν ότι δεν πειράζει ανδεν εκλεγεί Πρόεδρος. Η Συγ-γρού τα «παίρνει» και λίγο αρ-γότερα οι δύο βουλευτές βγά-ζουν διευκρινιστικές ανακοινώ-σεις που λένε ότι δεν εννοού-σαν ακριβώς αυτά, αλλά οι δη-λώσεις τους παρερμηνεύτηκαν.Εντωμεταξύ, δύο μέρες πριν οΠροκόπης Παυλόπουλος έχειδηλώσει ότι αν η Ν∆ δεν έχειαυτοδυναμία στις επόμενεςεκλογές θα επανακρατικοποι-ήσει τις δημόσιες εταιρίες πουιδιωτικοποιήθηκαν. Σκέτη σύγ-χυση δηλαδή!Ευτυχώς που τέ-τοια πράγματα δεν συμβαίνουνστα κόμματα της Αριστεράς!

Να τηνστηρίξειΟΚωστής Χατζηδάκης ανα-

ρωτιέται, με ανάρτησή τουστο twitter: «Γιατί ένας νεο-προσλαμβανόμενος στον ιδιω-τικό τομέα να παίρνει λιγότερααπό έναν στο δημόσιο; ∆ενείναι παιδί κατώτερου θεού».Την ίδια ώρα εταιρεία που κα-ταγράφει για πέμπτη συνεχήχρονιά κερδοφορία, ζητά επο-χικούς υπαλλήλους για τετρά-ωρη απασχόληση με αμοιβή240 ευρώ και για οχτάωρη 400ευρώ. Θα συμφωνήσουμε λοι-πόν με τον πολιτευτή της Ν∆και τον καλούμε να στηρίξειτην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ γιαεπαναφορά του κατώτατου μι-σθού στα 751.

Μα ρ σέλ & Μι σέ λ

66 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κανένα περιθώριοεγκλωβισμού του ΣΥΡΙΖΑΜε την σαφή τοποθέτηση του

Αλέξη Τσίπρα στην Κοινοβου-λευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα

έκλεινε κάθε συζήτηση περί σεναρίωνσυνεννόησης ή συναίνεσης μεταξύ αξιω-ματικής αντιπολίτευσης και κυβέρνη-σης. Αυτό προβλέπαμε την προηγούμενηβδομάδα, αλλά δυστυχώς τα σενάριαεπανήλθαν και μάλιστα επί μιας υποθε-τικής συνάντησης Σαμαρά – Τσίπρα, πουτελικά ήταν προϊόν φαντασίας ορισμέ-νων και όχι πραγματική πιθανότητα,καθώς, όπως αποδεικνύεται, ούτε στηνΚουμουνδούρου, ούτε στο Μαξίμουέχουν πρόθεση να γίνει κάτι τέτοιο. Ηαλήθεια, πάντως, είναι πως μεγάλο με-ρίδιο ευθύνης για τη σεναριολογία ανή-κει σε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που με διά-φορες δηλώσεις τους έδωσαν την ανά-λογη τροφή στα μίντια.

Οι δηλώσεις Παπαδημούλη, Σταθάκηκαι Κοντονή δημιούργησαν σύγχυση σχε-τικά με τη θέση του κόμματος για τηνπροεδρική εκλογή. Ο μεν πρώτος, σε δη-λώσεις του στο ραδιόφωνο του Άλφατην Τρίτη, είπε ότι ως απάντηση στιςαπαιτήσεις της τρόικας θα πρέπει να συ-ναντηθούν Τσίπρας και Σαμαράς, προ-κειμένου να υπάρξει συμφωνία πακέτογια Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας, ημερο-μηνία εκλογών και απομείωση του χρέ-ους. Την επόμενη μέρα, ο Πάνος Σκουρ-λέτης, στην καθιερωμένη άτυπη συνάν-τηση με τους δημοσιογράφους, τόνιζεότι ισχύει η πρόταση που διατύπωσε οΑλ. Τσίπρας στον Κάρολο Παπούλια, γιασύσκεψη πολιτικών αρχηγών με θέματον ορισμό ημερομηνίας εκλογών και τηδιερεύνηση για Πρόεδρο από νέα Βουλή.Παράλληλα, τόνισε ότι:«δεν υπάρχει κα-νένα περιθώριο συνεννόησης για τοχρέος καθώς υπάρχουν δύο εκ διαμέτρουαντίθετα πολιτικά σχέδια». Ξεκαθάρισε,επιπλέον, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ανοιχτός σεσυνάντηση Τσίπρα – Σαμαρά μόνο εάναυτή θα είναι ένας «ενδιάμεσος σταθ-μός» για την υλοποίηση της πρότασηςτου κόμματος της αξιωματικής αντιπο-λίτευσης και πως σε μια τέτοια συνάν-τηση δεν είχε λόγο να παρευρίσκεται οαντιπρόεδρος της κυβέρνησης. «Συνάν-τηση με τον κ. Βενιζέλο μπορεί να γίνειμόνο με την ιδιότητά του ως ΥΠ.ΕΞ προ-κειμένου να μας ενημερώσει για τα θέ-ματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητεςτου», ήταν το σχετικό σχόλιο. Η συνάν-τηση αυτή πάντως αναμένεται να πραγ-ματοποιηθεί την επόμενη βδομάδα πριντο προγραμματισμένο ταξίδι του Αλ. Τσί-πρα στην Κύπρο την 1η ∆εκεμβρίου.

Πρόεδρος από νέα Βουλή

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε καιο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στη συνεδρίασητης Πολιτικής Γραμματείας την ίδιαμέρα, σημειώνοντας μάλιστα ότι:«Όποια προσπάθεια και αν γίνει εκ μέ-ρους της τρόικας και άλλων κέντρων ναεγκλωβίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια νέα μνη-μονιακή συμφωνία, αυτή θα πέσει στοκενό». ∆εν πέρασε, πάντως, μια μέρα καινέο κύμα αμφισημίας προέκυψε με τιςδηλώσεις δύο βουλευτών του κόμματος.Αρχικά ο Γ. Σταθάκης, μιλώντας στονRealFm δήλωνε: «Ανεξάρτητα από το εάνυπάρχουν ή όχι οι 180, η κυβέρνηση πρέ-πει να πάρει την απόφαση να οριοθετή-σει τις εκλογές και να έλθει σε μια συμ-φωνία για την ημέρα. Να απεμπλέξει τοθέμα του Προέδρου της ∆ημοκρατίαςαπό τις εκλογές. Την άνοιξη, λίγο πριν,λίγο μετά, να πάμε σε εκλογές και νασυμφωνήσουμε». Λίγο αργότερα ο Σ.

Κοντονής σε δηλώσεις του στο Παραπο-λιτικάFm άφηνε εκ νέου ανοιχτό το εν-δεχόμενο εκλογής Προέδρου λέγον-τας:«Αν επείγει να βγει πρόεδρος της∆ημοκρατίας, ας βγει, αρκεί να ξέρουμεότι το Φεβρουάριο θα πάμε σε εκλογές».

Στην Κουμουνδούρου συζητήθηκε τοθέμα και κρίθηκε σκόπιμο να δοθούνάμεσα διευκρινήσεις και έτσι οι δύο βου-λευτές προέβησαν σε νέες δηλώσεις. Ομεν πρώτος είπε: «Η δήλωσή μου αφοράστην αναγκαιότητα η κυβέρνηση να συ-ναινέσει στη διενέργεια βουλευτικώνεκλογών την άνοιξη. Η εκλογή Προ-έδρου ∆ημοκρατίας μπορεί μόνο τότε ναπροκύψει με συναινετικές διαδικασίεςμε βάση τους νέους πραγματικούς πολι-τικούς συσχετισμούς». Ο δε βουλευτήςΖακύνθου διευκρίνισε: «Αν η κυβέρνησηθεωρεί πως μπορεί να πιάσει τον απαι-τούμενο αριθμό των 180 βουλευτών αςτο επιχειρήσει, θα διαψευσθεί. Για τονΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα είναι σαφή: πρώταεκλογές και μετά εκλογή Προέδρου της∆ημοκρατίας».

Άτακτη κυβερνητική υποχώρηση

Όσο αφορά την έκβαση των διαπραγ-ματεύσεων κυβέρνησης – τρόικας, στονΣΥΡΙΖΑ σημειώνουν ότι ο πρωθυπουρ-γός έδωσε σήμα άτακτης υποχώρησηςκαι πως η κυβέρνηση δεν έχει ποτέ τηςουσιαστικά αμφισβητήσει τις μνημονια-κές πολιτικές. Υποδεικνύουν μάλιστα τοάρθρο του πρωθυπουργού στην Καθημε-ρινή της προηγούμενης Κυριακής αλλάκαι τις δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη,την Παρασκευή στο ΣΚΑΙ, ότι προτιμάπαράταση του μνημονίου παρά να μείνειη χώρα στον αέρα. Τέλος, σημειώνουν,ότι η θρυλούμενη έξοδος της χώρας απότο μνημόνιο «αποτελεί θεατρική παρά-σταση» και υπογραμμίζουν την δήλωσηότι «η κυβέρνηση βιάστηκε να πει ότιχώρα βγαίνει από το μνημόνιο» της εκ-προσώπου Tύπου της Ν∆, Αννα - ΜισέλΑσημακόπουλου, αποδεικνύει ότι η με-ταμνημονιακή αφήγηση που προσπα-θούσε να καλλιεργήσει η κυβέρνηση έχειπλέον καταρρεύσει.

Βάρος στη γενική απεργία

Στην Π.Γ. της Τετάρτης έγινε εκτενήςσυζήτηση και για την γενική απεργία της27ης Νοεμβρίου και δίνεται ιδιαίτεροβάρος στην προσπάθεια επιτυχίας τωνκινητοποιήσεων καθώς θεωρούν ότι,μετά και την μαζική πορεία του Πολυτε-χνείου, μπορεί να αποτελέσει άλλη μίαένδειξη της διευρυνόμενης κοινωνικήςδυσαρέσκειας. Για αυτό το λόγο, ήδη, οιοργανώσεις του κόμματος έχουν προ-γραμματίσει εξορμήσεις σε εργασιακούςκαι κοινωνικούς χώρους, ενώ τα υλικάγια την απεργία έχουν βγει αρκετά νωρίςέτσι ώστε να διευκολυνθεί η προπαγάν-δηση της γενικής απεργίας. Τέλος, συνε-χίζεται η προγραμματική προετοιμασίατου κόμματος καθώς την Παρασκευή σεκοινή συνεδρίαση Γραμματείας και Ομά-δας Προγράμματος συζητήθηκε το ζή-τημα της παραγωγικής ανασυγκρότησηςενώ την ∆ευτέρα αντίστοιχη συζήτηση θαγίνει για τα θέματα της ενέργειας.

Αδάμος Ζαχαριάδης

ΗΝ∆ κλονίζεται στο εσωτερικό της από τα σημαντικά προ-βλήματα που αντιμετωπίζει η δικομματική κυβέρνηση καιαπό τις ελπίδες που η ίδια δημιούργησε για τη διαδικασία

διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. Ειδικά από τη στιγμή κατάτην οποία η κυβέρνηση πιέζεται ασφυκτικά για να κλείσει τοθέμα της διαπραγμάτευσης, όλα τα σενάρια παραμένουν ανοιχτάστο τραπέζι. Η συζήτηση στο εσωτερικό της δεν έχει κοπάσεικαι ούτε πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο, εύκολα και γρήγορα.

Η δυσκολία να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο κάτω από τηνπίεση της τρόϊκας περιορίζει τη δυνατότητα ελιγμών, αλλά κυ-ρίως δεν επιτρέπει τη διαμόρφωση ενός σταθερού προσανατο-λισμού, ξεκάθαρου και άρα, αποδεκτού στην κοινωνία. Η αποτυ-χία του success story, η διάλυση οποιασδήποτε σκέψης για απο-μάκρυνση από το μνημόνιο, η κατάρρευση των κόκκινων γραμ-μών, η άτακτη υποχώρηση στο θέμα του ΕΝΦΙΑ, που πολλαπλα-σίασε τις εσωτερικές τριβές, δυσκολεύει τη δυνατότητα χάρα-ξης σταθερής πορείας. Ούτε και η περίπτωση πρόωρης προσφυ-

γής στις κάλπες επιτρέπει μεγαλύτερη αισιοδοξία στην ηγεσίατης Ν∆, αλλά κυρίως στις τάξεις της κοινοβουλευτικής ομάδας,καθώς η πιθανότητα να είναι η Ν∆ δεύτερη, πίσω από τον ΣΥ-ΡΙΖΑ, περιορίζει κατά πολύ την αριθμητική δύναμη της κοινο-βουλευτικής ομάδας.

Η επιλογή Άδωνι Γεωργιάδη την προηγούμενη βδομάδα να συγ-κρουστεί ανοιχτά με το ΠΑΣΟΚ και να του καταλογίσει άμεσα ευ-θύνες σχετικά με την καθυστέρηση των μεταρρυθμίσεων και τηςδιαπραγμάτευσης με την τρόικα επιβεβαιώνει τη σύγχυση στηνοποία βρίσκεται η Ν∆ και τα στελέχη της. Η επίθεση ενδεχομέ-νως, να αποτελεί τον προάγγελο της προεκλογικής περιόδου, ανκαι δεν βρήκε «ευήκοα ώτα» στο εσωτερικό της Ν∆, πέραν τουΜ. Βορίδη.

Το δίλημμα

Μετά τη φυγή παραδοσιακών ψηφοφόρων της ∆εξιάς, στις δι-πλές εκλογές του 2012, το δίλημμα όσον αφορά την ηγεσία τηςΝ∆ παρέμενε: θα κινηθεί προς το αμιγώς δεξιό ακροατήριο για ναεπαναπατρίσει τις χαμένες ψήφους της ή θα κινηθεί προς πιοκεντροδεξιές επιλογές; Η έως τώρα πορεία έδειχνε το πρώτο. Ηπλήρης ελευθερία κινήσεων Π. Μπαλτάκου ως και την αποπομπήτου, η στήριξη με κάθε τρόπο των ενεργειών Θ. Φορτσάκη σή-μερα, η κάλυψη της αυταρχικής στάσης των δυνάμεων ασφα-λείας απέναντι στις διαδηλώσεις έρχεται σε πλήρη σύγκρουσημε τη μετριοπαθή αντιμετώπιση από την πλευρά της λεγόμενηςφιλελεύθερης δεξιάς πτέρυγας που εκφράζεται κυρίως από τιςτοποθετήσεις της Ντόρας Μπακογιάννη ή του Κ. Χατζηδάκη πουμιλούν ακόμα και για την ανάγκη συνεννόησης με την αξιωματικήαντιπολίτευση». Το δίλημμα που χαρακτηρίζει την ηγεσία προ-

Η Ν∆μπροστά στααδιέξοδά της

Όσο αφορά την έκβασητων διαπραγματεύσεωνκυβέρνησης – τρόικας,στον ΣΥΡΙΖΑ σημειώνουνότι ο πρωθυπουργόςέδωσε σήμα άτακτηςυποχώρησης και πως ηκυβέρνηση δεν έχει ποτέτης ουσιαστικά αμφισβη-τήσει τις μνημονιακέςπολιτικές.

“

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

∆ιαιρεί το ΠΑΣΟΚ το συνέδριοτης ∆ημοκρατικής ΠαράταξηςΤα μιλήσανε, αλλά δεν συμφωνήσανε Βενιζέλος-Παπανδρέου

Εδώ και δύο βδομάδες έχουν ξεκινή-σει οι διεργασίες για το ιδρυτικό συ-νέδριο της ∆ημοκρατικής Παράτα-ξης, που αναμένεται να πραγματο-ποιηθεί στα τέλη του Ιανουαρίου του2015, με την οποία η ηγεσία τουΠΑΣΟΚ ελπίζει να ανακόψει την πο-ρεία προς τον υποβιβασμό σε εξω-κοινοβουλευτική κατηγορία. Την ίδιαστιγμή, στη Νέα ∆ημοκρατία προβλη-ματίζονται μήπως πρέπει εκείνοι ναπροσανατολιστούν προς το κέντροαναζητώντας νέα δεξαμενή ψήφων,παρότι αυτό μπορεί να αποβεί ιδιαί-τερα βλαπτικό για τον κυβερνητικόεταίρο τους. Και ενώ ο Ευ. Βενιζέλοςπροσπαθεί –ανεπιτυχώς- να αναδεί-ξει ένα προφίλ ενότητας μέσα απότις συναντήσεις του με τους πρώηνπροέδρους του κόμματος, Γ. Παπαν-δρέου και Κ. Σημίτη, νομαρχιακέςεπιτροπές του κόμματος τάσσονταιενάντια στην κεντρική γραμμή καιζητούν συνέδριο του ΠΑΣΟΚ.

Την περασμένη Πέμπτη, ο Ευ. Βενι-ζέλος κάλεσε τον Γ. Παπανδρέου,προκειμένου να συζητήσουν για

την πολιτική συγκυρία και την πορείαίδρυσης της ∆ημοκρατικής Παράταξης.Και ενώ, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ χαρα-κτήρισε αρχικά τη συνάντηση «πολύ φι-λική και με θετικό πρόσημο», ο Γ. Πα-πανδρέου έσπευσε να τον διαψεύδει εκ-δίδοντας σχετική ανακοίνωση με τηνοποία καυτηριάζει τις τακτικές του Ευ.Βενιζέλου ως υπουργού Εξωτερικών λέ-γοντας «θα πρέπει να αποφεύγονται κι-νήσεις χωρίς σχέδιο, που αποδυναμώ-νουν τη θέση της χώρας, όπως συνέβηπρόσφατα και την εκθέτουν σε κινδύ-νους». Όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, σημεί-ωσε, πως «επανέλαβε τις ενστάσεις καιδιαφωνίες του, τόσο με επιλογές πουέχουν γίνει, όσο και με τις διαδικασίεςπου ακολουθούνται για τη δημιουργίατης ∆Η.ΠΑΡ, ενστάσεις και διαφωνίεςπου πηγάζουν από μια διαφορετική θε-

ώρηση και αντίληψη για την αποστολήκαι το μέλλον του Κινήματος.» Τέλος,δεσμεύτηκε πως τις επόμενες μέρες θααποστείλει εγγράφως τις προτάσεις τουγια το μέλλον του κόμματος.

Ο Ευ. Βενιζέλος, λίγη ώρα μετά, εξέ-δωσε ανακοίνωση στην οποία ξεκαθαρί-ζει, για μια ακόμα φορά, ότι εκείνος θαβρίσκεται στο τιμόνι στην προσπάθειαανασύνταξης της παράταξης [«Ο Πρό-εδρος του ΠΑΣΟΚ θα αναλάβει όλες τιςπρωτοβουλίες που διασφαλίζουν τηνενότητα και αξιοπιστία και ενισχύουντην εκλογική επιρροή του Κινήματοςκαι της Παράταξης»]. Ακόμα, δήλωσεότι αναμένει οι απόψεις του κ. Παπαν-δρέου θα πρέπει να προϋποθέτουν καινα υπηρετούν «τη συστράτευση όλωντων δυνάμεων του χώρου». Ο κ. Παπαν-δρέου, με δεύτερη ανακοίνωση, ζήτησετην προκήρυξη έκτακτου συνεδρίου καιεκλογή προέδρου από τη βάση.

Την Παρασκευή συναντήθηκε με την

ίδια ατζέντα με τον άλλον πρώην πρό-εδρο του ΠΑΣΟΚ, τον Κώστα Σημίτη.Αυτή τη φορά, ο Ευ. Βενιζέλος βρήκεέναν σύμμαχο στο όραμά του για τη ∆η-μοκρατική Παράταξη. Σύμφωνα με τογραφείο του Κ. Σημίτη, οι συνομιλητές«συμφώνησαν ότι η ∆ημοκρατική Παρά-ταξη αποτελεί ένα σημαντικό βήμα». Μά-λιστα, ο Κ. Σημίτης «επεσήμανε τηνανάγκη να συνεχιστεί εντατικά η προ-σπάθεια συνεργασίας με όλες τις κινή-σεις και τα πρόσωπα που θα μπορούσαννα συμβάλουν στη δημιουργία του ανα-γκαίου ισχυρού πόλου για την πολιτικήσταθερότητα και το μέλλον της χώρας».

∆ιαφωνούνοι Νομαρχιακές Επιτροπές

Η βδομάδα που επιλέχθηκε να γίνει ησυνάντηση Βενιζέλου με τους πρώηνπροέδρους, κάθε άλλο παρά τυχαίαείναι, καθώς ουκ ολίγες νομαρχιακές

επιτροπές αποφάσισαν ή ότι δεν θα συμ-μετέχουν στο συνέδριο της ∆ημοκρατι-κής Παράταξης ή ότι πρέπει να συγκλη-θεί άμεσα συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Συγκε-κριμένα, η Νομαρχιακή Επιτροπή Πρέ-βεζας αποφάσισε «κατά πλειοψηφία ναμη συμμετάσχει στον προσυνεδριακόδιάλογο για τη συγκρότηση της ∆ημο-κρατικής Παράταξης». Όπως σημειώνε-ται στην απόφαση της:«∆εν μπορούμε νααποδεχθούμε να γίνει το ΠΑ.ΣΟ.Κ μιασυνιστώσα της ∆ημοκρατικής Παράτα-ξης. ∆εν φταίει ούτε το όνομα αλλά ούτεκαι τα σύμβολα. Τα πρόσωπα και οιεφαρμοζόμενες πολικές φταίνε». Στοίδιο μήκος κύματος και η Ν.Ε. Β3 Αθή-νας (Αιγάλεω, Περιστέρι, Χαϊδάρι, ΑγίαΒαρβάρα, Πετρούπολη, Ίλιον, ΆγιοιΑνάργυροι, Καματερό), η οποία ομό-φωνα αποφάσισε «να προηγηθεί Συνέ-δριο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., πριν από οποιαδή-ποτε άλλη κίνηση διεύρυνσης, μέσω τουπροαναγγελλόμενου συνεδρίου της ∆η-μοκρατικής Παράταξης». Ακολούθησανοι νομαρχιακές επιτροπές στην περιφέ-ρεια Στερεάς Ελλάδας (Εύβοιας, Βοι-ωτίας, Φωκίδας, Φθιώτιδας), που ομό-φωνα ζητούν τη διεξαγωγή έκτακτου συ-νεδρίου ΠΑΣΟΚ, πριν από τις εθνικέςεκλογές, καθώς θεωρούν ότι είναι τομόνο αρμόδιο όργανο για να ξεκαθαρίσειτην πορεία της παράταξης.

Από παντού βέλη

Οι συνεδριάσεις των νομαρχιακών επι-τροπών συνεχίζονται και τις επόμενεςβδομάδες. Πάντως, σύμφωνα με εγκύ-κλιο του ΠΑΣΟΚ για το συνέδριο της ∆η-μοκρατικής προοδευτικής Παράταξης,μέχρι τις 15 Νοεμβρίου θα έπρεπε ναείχαν συγκροτηθεί νομαρχιακές και πε-ριφερειακές οργανωτικές επιτροπές καινα έχουν συνεδριάσει μέχρι τις 30 Νοεμ-βρίου, προκειμένου να έχουν ολοκληρω-θεί οι ανοιχτές πολιτικές εκδηλώσειςμέχρι τις 20 ∆εκεμβρίου. Πάντως, όταν οΕυ. Βενιζέλος ρωτήθηκε αν θα είναι υπο-ψήφιος ο Γ. Παπανδρέου, απέφυγε νααπαντήσει λέγοντας ότι οι εκλογές θα γί-νουν το 2016. Ωστόσο, όπως φαίνεται, οΓ. Παπανδρέου βάζει, προσωρινά τουλά-χιστον, στον πάγο τις προθέσεις του γιανέο κόμμα.

Και ενώ ο Ευ. Βενιζέλος έχει να αντι-μετωπίσει τα εσωκομματικά μέτωπα, ηΝέα ∆ημοκρατία σπρώχνει στο γκρεμότο ΠΑΣΟΚ, στην προσπάθειά της να συγ-κεντρώσει όλες τις μνημονιακές ψήφουςστις επόμενες εκλογές. Ταυτόχρονα, μετην επίθεση στους Ανεξάρτητους Έλλη-νες και τη δίωξη του Γ. Καρατζαφέρη γιαξέπλυμα μαύρου χρήματος και ανειλι-κρινή δήλωση πόθεν έσχες, η Νέα ∆ημο-κρατία, δια του κοινοβουλευτικού εκ-προσώπου της, κατηγορεί το ΠΑΣΟΚ ότι«έχει βάλει φρένο» προσθέτοντας ότι«όποιος δεν αντέχει να κάνει αυτή τηδουλειά, ν’ αλλάξει δουλειά» στέλνονταςέτσι ένα σαφές μήνυμα στην τρόικα ότιεκείνη είναι ο μόνος αξιόπιστος συνομι-λητής της. Οι φουρτούνες στο ΠΑΣΟΚφαίνεται ότι θα έχουν ακόμα μεγαλύτερηένταση εν όψει εκλογών, καθώς θα τρο-φοδοτηθούν από τις αναμενόμενες εντά-σεις και μεταξύ των σημερινών εταίρων,αλλά αυριανών αντιπάλων στο πεδίο τηςδιεκδίκησης του περίφημου «μεσαίουχώρου».

Ιωάννα ∆ρόσου

καλεί διχασμό και στην εκλογική της βάση. Η υπόθεση των Οφ -σορ εταιρειών και των μιζών της οικογένειας Καρατζαφέρη πε-ριορίζει τη δυνατότητα εφεδρείας από την πλευρά του ΛΑΟΣ, μεαποτέλεσμα η δεξιά οικοδομή πλέον να γέρνει.

Ρήξη με το Βήμα;

Ενδιαφέρον προκύπτει και από το άκρως επιθετικό άρθρο τουΑ. Καρακούση στην ηλεκτρονική σελίδα του Βήματος, με το οποίοτο συγκρότημα Λαμπράκη, λαμβάνει σαφείς αποστάσεις πλέοναπό την παράταξη της Νέας ∆ημοκρατίας κάνοντας λόγο για ένακόμμα που συγκατοικούν «πλέον μαχαιροβγάλτες, θρασύδειλοιροπαλοφόροι, θεομπαίχτες μιζαδόροι, εθνικό-λαϊκιστές της συμ-

φοράς, κάτι ξεπεσμένοι Καραμανλικοί, οι ‘Μοραΐτες’ του αρχη-γού και ένας απίθανος κύκλος επιχειρηματιών της Κολομβιανήςσχολής που όλα τα σφάζουν κι όλα τα μαχαιρώνουν…». Το σχόλιοαυτό ενδεχομένως αποτελεί συνέχεια της παραίτησης Α. Ψυ-χάρη.

Η οποιαδήποτε όμως στροφή προς τον κεντροδεξιό χώρο, ενέ-χει επίσης σημαντικούς κινδύνους για τη Ν∆ και κατ’ επέκτασητην ίδια την κυβέρνηση. Περιορίζει αφενός σημαντικά την εμβέ-λεια του ΠΑΣΟΚ που επίσης κινείται στον ίδιο πολιτικό χώρο καιαφετέρου την αποξενώνει ακόμα περισσότερο από τα πιο συν-τηρητικά τμήματα των ψηφοφόρων της.

Στάθης Κουτρουβίδης

Η δυσκολία να ξεκαθαρίσει το πολι-τικό τοπίο κάτω από την πίεση τηςτρόϊκας περιορίζει τη δυνατότηταελιγμών, αλλά κυρίως δεν επιτρέπειτη διαμόρφωση ενός σταθερού προσα-νατολισμού, ξεκάθαρου και άρα, απο-δεκτού στην κοινωνία.

“

88 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Tη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

∆εν είναι ακόμη σαφές τι ζητά ητρόικα και τελικά τι θα δεχθεί η κυβέρ-νηση. Πού μπορεί, κατά τη γνώμη σου,να καταλήξει η συμφωνία;

Επιβεβαιώνεται, για άλλη μια φορά,ότι η κυβέρνηση έχει καταθέσει εξαρχήςτα όπλα της διαπραγμάτευσης. Άλλωστεέχει «διαψευσθεί» σε ότι για προεκλογι-κούς λόγους εξήγγειλε. Το πιθανότεροσενάριο είναι η κυβέρνηση να αποδεχθείτις απαιτήσεις της τρόικας – άλλωστεείναι και δεσμεύσεις που επαναλαμβά-νονται στα μνημόνια – και να ζητήσει ναμεταθέσουν τις πιο δύσκολες για το μέλ-λον. ∆εν επιθυμεί να πληρώσει το πολι-τικό κόστος ότι υπογράφει ένα νέο μνη-μόνιο. Αυτή είναι η ουσία της υποτιθέμε-νης εξόδου από το μνημόνιο με την εξα-σφάλιση της πιστωτικής γραμμής, πουθα εμφανισθεί ως επιτυχία.

Η κυβέρνηση ανθίσταται στα δημοσιο-νομικά και φαίνεται ότι αποδέχεται τις«μεταρρυθμίσεις». Γιατί, τελικά, να μηντο δεχθεί η τρόικα;

Αυτό που προκύπτει απ’ την εμπειρίατων μνημονίων, είναι ότι προέχουν οι λε-γόμενες μεταρρυθμίσεις, δηλαδή οι ιδιω-τικοποίσεις, η αφαίρεση εργασιακών καικοινωνικών δικαιωμάτων, που δυσκο-λεύουν την εφαρμογή ενός εναλλακτι-κού, προοδευτικού σχεδίου ανόρθωσηςπρος όφελος της κοινωνίας. Σ’ αυτό τοπλαίσιο το χρέος, τα ελλείμματα, είναιένας μοχλός άσκησης συγκεκριμένωνμνημονιακών νεοφιλελεύθερων πολιτι-κών.

Τι είναι «βιώσιμο» και τι αβίωτο

Σε άρθρο του στην «Καθημερινή» οπρωθυπουργός κάνει και σκληρή κρι-τική στον ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική τουόσον αφορά το χρέος, ότι με την πολι-τική του δεν αφήνει περιθώρια να απο-δειχθεί ότι είναι βιώσιμο.

Το χρέος είναι το κεντρικό πρόβλημα.Μ’ αυτά που λέει ο πρωθυπουργός – τα’πε και στη Βουλή – ουσιαστικά αποδει-κνύει ότι δεν διεκδικεί και δεν διαπραγ-ματεύεται τίποτε, από τη στιγμή που λέειότι το χρέος είναι βιώσιμο. Μ’ αυτή τουτην τοποθέτηση διευκόλυνε και τους ευ-ρωπαϊκούς θεσμούς και τους ευρωπαί-ους ηγέτες και το Eurogroup να μην τη-ρούν πια τις δεσμεύσεις που είχαν ανα-λάβει τον Νοέμβρη του 2012. Τότε έλε-γαν ότι ‘«θα ξανασυζητήσουμε το θέματου χρέους, αν εσείς έχετε πλεονάσματακαι μεταρρυθμίσεις» .Τώρα λένε ότιείναι βιώσιμο, προχωρήστε στις μεταρ-ρυθμίσεις.

Γιατί κατά τη γνώμη σου το θέτει έτσιη ελληνική πλευρά;

∆ιότι πιστεύει βαθιά, πέρα απ΄ τιςόποιες συζητήσεις, στη λογική της εσω-τερικής υποτίμησης, της αφαίρεσης ει-σοδήματος , δικαιωμάτων κτλ ως προ-υπόθεση των ιδιωτικών επενδύσεων πουθα φέρουν ανάπτυξη.Το πιστεύει όχιμόνο από ιδεοληψία. Ο πρωθυπουργόςμιλάει ο ίδιος και με όρους εξασφάλισης

της προσωπικής πολιτικής επιβίωσης.Τα διάφορα θετικά σενάρια που εκφω-νούσε διαψεύστηκαν. Και επιχειρεί ναεπιβιώσει υποσχόμενος ότι θα μείνεισταθερός στην πολιτική αυτή.

Οι Ευρωπαίοι, όμως γιατί άλλαξανγνώμη;

Οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαμε ναπούμε ότι βρίσκονται σε αμηχανία. Πρώ-τον, υποσχέθηκαν ότι τα προβλήματα,όχι μόνο της Ελλάδας, θα αντιμετωπι-στούν μ’ αυτές τις μνημονιακές πολιτι-κές και με την εμπειρία αυτή διαμόρφω-σαν τους νέους κανονισμούς της οικονο-μικής διακυβέρνησης. Είχαν, μάλιστα,τον χαρακτηριστικό τίτλο «Πώς θα θω-ρακιστεί η Ευρωζώνη από μελλοντικήκρίση». Τώρα, βλέπουν ότι η συνταγήαυτή δεν φαίνεται να έχει τα αναμενό-μενα αποτελέσματα. ∆εν συμπεραίνουνόμως ότι δεν ήταν δυνατό εξ υπαρχής νααντιμετωπιστεί η κρίση έτσι. Πιστεύουνότι εφαρμόστηκε χαλαρά και επιχειρούν

τώρα αυστηρότερη εφαρμογή! Όμως η αποτυχία δεν περιορίζεται

στην Ελλάδα, δες τι γίνεται στη Γαλλίακαι την Ιταλία. Γενικεύεται η λιτότητα, ηευρωζώνη δεν περνάει σε φάση ανάπτυ-ξης. Αυξάνονται τα χρέη των χωρών καιη ανεργία δεν αντιμετωπίζεται. Ας θυμη-θούμε, όμως, και την αφετηρία: ο νεοφι-λελευθερισμός, έλεγαν, θα απαλλάξειτον καπιταλισμό από τις κρίσεις ή, ανπροκύψουν, θα είναι περιορισμένες. Ηκρίση ήρθε και είναι πολύ μεγάλης έντα-σης και διάρκειας. Ο δεύτερος λόγοςείναι ότι έχουν δοκιμάσει όπως λένεόλες τις εκδοχές αναδιάρθρωσης του ελ-ληνικού χρέους, δηλαδή επιμήκυνση,κούρεμα, μείωση επιτοκίων. Οι τρεις βα-σικές παράμετροι του χρέους, δηλαδή,έχουν δοκιμαστεί και μάλιστα προβάλ-λονται τώρα ως εκπλήρωση της υποχρέ-ωσης και ας γνωρίζουν ότι επί της ου-σίας το πρόβλημα δεν αντιμετωπίστηκε.Πρέπει, υποστηρίζουν, να αποδειχθεί ότιη ασκούμενη ως τώρα πολιτική αντιμε-τώπισης ελλειμμάτων και χρέους είναιαποτελεσματική. Ότι είναι στο στάδιοτης δοκιμασίας. Θα υπάρξει παραδοχήότι το σχέδιο αυτό δεν βγαίνει; Θα ήταν

μια σημαντική ανατροπή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε κρίση

Μπορεί, όμως, να προχωρήσει έτσι ηΕυρώπη στην κατάσταση που περιέγρα-ψες;

Η Ευρώπη, και ειδικά η Ευρωζώνη,παρά το ότι η κρίση ήταν παγκόσμια εξα-κολουθεί να τη βιώνει σε μεγαλύτεροβάθος και διάρκεια. Τώρα η ύφεση επε-κτείνεται και στον Βορρά και στους ισχυ-ρούς. Η σχεδόν μηδενική ανάπτξη τηςΓερμανίας ,τα δημοσιονομικά προβλή-ματα Γαλλίας, Ιταλίας το αποδεικνύουν.Αν αναδεικνύεται, λοιπόν, κάτι, είναι ότιη πορεία της Γερμανίας που καθορίζειτις ευρωπαϊκές εξελίξεις – παλαιότεραήταν ο γαλλογερμανικός άξονας – λει-τουργεί όχι ως μια χώρα που θέλει ναπροωθήσει την ευρωπαϊκή ενοποίηση,αλλά κρίνει με όρους κόστους και οφέ-

λους, τι εξυπηρετεί τη δική της πολιτι-κοοικονομική ηγεμονία. Θέλει, λοιπόν,να επιβάλλει στην Ευρώπη τη δική τηςπολιτική. Άρα δεν πάμε σε μια ΕΕ αλλη-λεγγύης, δημοκρατίας, ένωση ισότιμωνχωρών, αλλά σε μια Ευρώπη με ηγεμονίατων αγορών, του γερμανικού μοντέλου.Αυτό προκαλεί πολιτικές αντιδράσειςαπό διάφορες δυνάμεις και από διάφο-ρες χώρες.

Αυτό πια εντοπίζεται και αναλύεταιστον έγκυρο συστημικό Τύπο χωρίς πε-ριστροφές.

Η αντιστροφή αυτής της κατάστασηςείναι πρωτίστως πολιτικό ζήτημα. Ν’ αλ-λάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί, καιόπως φαίνεται αλλάζουν. ΣΥΡΙΖΑ, Πο-δέμος, Ιρλανδία. Η κατίσχυση των αγο-ρών έχει αλλοιώσει την ενοποιητική τηςδιαδικασία και σήμερα η Ευρωζώνη δενείναι ελκυστική. Για να ενισχύσουν τηνελκτικότητά της αποφασίστηκε η είσο-δος στην Ευρωζώνη, σε συνθήκες κρί-σης, οικονομιών και κοινωνιών με σο-βαρά προβλήματα, όπως, πχ, οι χώρεςτης Βαλτικής. Ακόμη, έχουν αρχίσει ναγίνονται ως και καταγγελίες μεταξύχωρών μελών ότι παραβιάζονται οι κα-νόνες ανταγωνισμού.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΧΟΥΝΤΗ

∆ιαπραγματευτικό μας όπ λο, η μη βιωσιμότητα του χρέουςΟ Νίκος Χουντής, πρώην ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, έχει αναλάβει την ευ-θύνη της επιτροπής για τη διαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης, που θαπροετοιμάσει το νομικό, οικονομικό και πολιτικό υλικό, με το οποίο θα εξοπλι-στεί η αρυριανή κυβέρνηση της Αριστεράς. Πώς προχωράει η προετοιμασίααυτή; Ποια θα είναι τα κρίσιμα ζητήματα της διαπραγμάτευσης; Σε ποιες κατευ-θύνσεις θα κινηθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ; Και σε ποιο ευρωπαϊκό περιβάλλονπροβλέπεται ότι θα διεξαχθεί αυτή η διαπραγάτευση;

Οι Ευρωπαίοι θαμπορούσαμε να πούμεότι βρίσκονται σεαμηχανία. Υποσχέθηκανότι τα προβλήματα, όχιμόνο της Ελλάδας, θααντιμετωπιστούν μ’αυτές τις μνημονιακέςπολιτικές και με τηνεμπειρία αυτήδιαμόρφωσαν τουςνέους κανονισμούς τηςοικονομικήςδιακυβέρνησης. Τώρα, βλέπουν ότι ησυνταγή αυτή δενφαίνεται να έχει τααναμενόμενααποτελέσματα.

“

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ως κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ θα ξεκινήσειτη διαπραγμάτευση σε μια Ευρώπη μεδύο χαρακτηριστικά: επιμένει στην πο-λιτική της, αλλά συναντά και αυξανό-μενη αμφισβήτηση, απειλούνται ρήγ-ματα.

Είναι γεγονός ότι υπάρχουν όλες αυτέςοι διεργασίες, που δεν έχουν ακόμα κα-ταλήξει κάπου. Επομένως, κατά τη δια-πραγμάτευση θα πρέπει να πάρειςυπόψη σου τα ευνοϊκά στοιχεία για νααντλήσεις επιχειρήματα και να μειώσειςαντιδράσεις. Αντιλαμβάνομαι, και γι’αυτό πρέπει να προετοιμαστούμε, ότι ηδιαπραγμάτευση που θα κάνει η αυριανήκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος, θαέχει δυο χαρακτηριστικά. Πρώτον, ότι θαείναι, καταρχήν, μια πολιτική διαπραγ-μάτευση. ∆εύτερον, ότι δεν διαπραγμα-τεύεται μόνο το χρέος αλλά όλο το ευ-ρωπαϊκό πλαίσιο.

Η πρότασή μας, όπως την έχουμε απο-φασίσει στο συνέδριό μας και την εκφώ-νησε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη ο πρό-εδρος, περιλαμβάνει διαγραφή του με-γαλύτερου μέρους του χρέους, αποπλη-ρωμή του υπόλοιπου με ρήτρα ανάπτυ-ξης, περίοδο χάριτος για την εξυπηρέτη-σει για να μπορέσουν να εξοικονομηθούνπόροι, αναπτυξιακή βοήθεια και πρό-γραμμα ανόρθωσης. Ακόμη, διεκδικούμεέναν διαφορετικό ρόλο για την ΕΚΤ. Τί-θεται και η διεκδίκηση της επιστροφήςτου κατοχικού δανείου. Υποστηρίζουμεότι οι δαπάνες για δημόσιες επενδύσειςδεν πρέπει να υπολογίζονται στο έλ-λειμμα. Μένω όμως στο τρίπτυχο τοοποίο πρέπει να υλοποιηθεί όλο, συνο-λικά, διότι αλλοιώς δεν θα έχει αποτέλε-σμα. Το χρέος είναι πανευρωπαϊκό, αλλάταυτόχρονα πανευρωπαϊκό είναι και τοπρόβλημα της ανάπτυξης. Άρα, δια-πραγματεύεσαι να αλλάξεις ένα πλαίσιοπου είναι αντιαναπτυξιακό, στο όνομακαι άλλων χωρών με το ίδιο πρόβλημα.Στο όνομα ακόμη και των Γερμανών ερ-γαζομένων!

Με ποιους θα πάμεκαι ποιους θ‘ αφήσουμε

Ποιοι, λοιπόν, θα είναι οι σύμμαχοίμας εκεί; Πώς το προετοιμάζετε αυτό;

Αφετηριακά μας σημεία είναι: Ότι τοχρέος δεν είναι κοινωνικά και οικονο-μικά βιώσιμο. Ότι όσο υπάρχει δεν μπο-ρούμε να αναπτυχθούμε. Ότι έχουν γίνειμεγάλες, ενδεχομένως ανεπανόρθωτες,βλάβες στην κοινωνία και την οικονομία.Πού στηρίζεται αυτή η δέσμη των διεκ-δικήσεων του ΣΥΡΙΖΑ;

Πρώτον, στο ∆ιεθνές ∆ίκαιο. Ότανμια χώρα βρίσκεται σε κατάσταση έκτα-κτης ανάγκης, δικαιούται να βάλει στοζύγι χρέη και επιβίωση της κοινωνίαςκαι να διαλέξει το δεύτερο. ∆εύτερον,στο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, στοοποίο υποσχέθηκαν ότι αυτά τα προβλή-

ματα δεν θα υπάρχουν, όταν προέκυψανγια να μπορέσουν να τα αντιμετωπίσουν,μετήλθαν αντιδημοκρατικά αντικοινω-νικά μέτρα. Επομένως, στηρίζεται στηναπόδοση ευθύνης των θεσμικών οργά-νων που πήραν αποφάσεις και υλοποι-ούν αυτές τις πολιτικές παραβιάζονταςακόμη και τις συνθήκες, τη λαϊκή βού-ληση, το στοιχείο της δημοκρατίας, τηςαλληλεγγύης, που, ως γνωστόν, είναιρήτρα στην ΕΕ. Προσφεύγεις, λοιπόν,στο ευρωπαϊκό δίκαιο έτσι όπως τοείχαν διαμορφώσει – όχι όπως θα το θέ-λαμε εμείς.

Τρίτον, στηρίζεται στο ιστορικό ευρω-παϊκό προηγούμενο, από το οποίο αντ-λούμε πείρα και δεν εννοώ μόνο την πε-ρίπτωση, μεταπολεμικά, της Γερμανίας,που η λύση που δόθηκε είχε και αναπτυ-ξιακή βοήθεια, και διαγραφή, και πε-ρίοδο αποπληρωμής και ρήτρα ανάπτυ-ξης. Είναι και οι διαγραφές που έχουνγίνει σε παγκόσμιο επίπεδο: απ΄ το 1950και μετά έγιναν διαγραφές χρεών σε σα-ράντα επτά χώρες.

Μα δεν αντιδρούσαν οι αγορές, όπωςμας λένε τώρα;

Μια μελέτη αναφέρει ότι μια διαγραφήδεν οδηγεί οπωσδήποτε σε υπερ-αντί-δραση των αγορών ούτε σε στέρησηεπενδυτικών δυνατοτήτων. Η διαγραφήτου μεγαλύτερου μέρους του χρέους δενέχει μια μπαταχτσίδικη λογική αθέτησηςανειλημμένων υποχρεώσεων, αλλά συνι-στά ένα μοχλό απελευθέρωσης δυνατο-τήτων. Το σχέδιό μας για τη διαπραγμά-τευση θα είναι μικτό, θα θέτει το πρό-βλημα ως ελληνικό και ως ευρωπαϊκό.

∆ιότι, η Ελλάδα, καταρχάς αντιμετωπί-στηκε ως εξαίρεση και με το παράδειγμάτης φτιάχτηκαν τα μνημόνια. Στη συνέ-χεια, έγινε το ίδιο και για άλλες χώρες,γενικεύτηκε η πολιτική λιτότητας. Συγ-χρόνως, είχαμε αλλαγή συμπεριφοράςμέσα στην ΕΕ, στην ΕΚΤ. Τότε, πχ, ο κ.Τρισέ έλεγε «καθόλου αγορά ομολό-γων». Τώρα, συζητούν ακόμη και αγοράαπό τη δευτερογενή αγορά. Επομένως,αυτό το πειραματόζωο, η Ελλάδα, πλή-ρωσε προκαταβολικά και δικαιούται ναζητήσει αποκατάσταση της ζημιάς καιταυτόχρονα αυτή να μην ξανασυμβεί σεάλλη χώρα.

Ποιος εκβιάζει ποιον;

Υπάρχει θεσμικό έδαφος στην ΕΕ καιτην Ευρωζώνη για να εγερθεί μια τέτοιααξίωση;

Η αποκατάσταση αυτής της βλάβηςείναι σημαντικό θεσμικό και πολιτικόθέμα καθώς στη Συνθήκη λειτουργίαςτης ΕΕ υπάρχει η σχετική αναφορά. Ανοι πολιτικές που χάραξαν και εφάρμο-σαν ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν κάνειζημιά, προβλέπεται να μπορεί να αιτεί-ται ο ζημιωμένος αποκατάσταση της ζη-μιάς.

Τότε μάρτυρας θα είναι ασφαλώς ο κ.Γκάιρντνερ, ο πρώην υπουργός Οικονο-μικών των ΗΠΑ με όσα κατέγραψε γιατιμωρητική λογική των ηγετών της Ευ-ρωζώνης, που αδιαφορούσαν για τις συ-νέπειες της πολιτικής τους κτλ.

Στη σύσκεψη που αναφέρει ο κ.Γκάιρντνερ αντιμετωπίστηκε και ο ίδιος

σκαιότατα. Έχουμε και τη «συνηγορία»με τις ωμές δηλώσεις των Όλι Ρεν καιΤρισέ ότι δεν μπορούσαν να κάνουν αλ-λιώς διότι θα κινδύνευαν η Ευρώπη καιοι ευρωπαικές τράπεζες. «Επομένως θατο δεχθείτε αυτό» είπαν στην ελληνικήπλευρά. Έχουμε επίσης και τη συνηγο-ρία του ιρλανδού υπουργού Οικονομι-κών στην περίοδο της κρίσης, ο οποίοςείπε, και έχει δημοσιευτεί, ότι ήταν εκ-βιαστικό , ότι του επέβαλαν το μνημόνιο.Ακόμη και ο κ. Ε. Βενιζέλος έχει πει ότιτο σχέδιο «μας επεβλήθη». Αυτή η επι-βολή η οποία υπερέβη εθνικό δίκαιο,διεθνείς συμβάσεις και καταστατικούςχάρτες, εργατικό δίκαιο, ευρωπαϊκούςθεσμούς, συντάγματα και, βεβαίως, κάθεοικονομική λογική δεν υπάκουε, σ’ αυτόπου λένε οι κανόνες της ΕΕ, οι Συνθήκεςκαι επομένως δεν συνιστά υποχρέωσήμας. Είναι μία παρανομία ολκής, σκοπι-μότητα που παρέκαμψε τα πάντα. Στοαξιακό επίπεδο είναι μεγάλης σημασίας,ουσιαστικής και συμβολικής ό, τι κά-νουμε, να σταματήσει δηλαδή να ισχύειτο δόγμα Μέρκελ ότι οι αγορές, η Ευρω-ζώνη όπως έχει φτιαχτεί είναι πάνω απότα δημοκρατικά, κοινωνικά, ακόμη καιτα ανθρώπινα δικαιώματα. Από εδώαπορρέουν και οι δυσκολίες, αλλά και ημεγάλη σημασία της ανατροπής που επι-διώκουμε.

Η χώρα μπορεί να υπέστη εκβιασμό,όμως ο πρωθυπουργός στο άρθρο τουστην «Καθημερινή» υποστηρίζει ότι οΣΥΡΙΖΑ τώρα εκβιάζει τους δανειστέςτου …

∆εν εκβιάζει κανέναν, αλλά δεν δέχε-ται και κανέναν εκβιασμό. Αν ο κ. Σαμα-ράς θεωρεί εκβιασμό το ότι εμείς υπερα-σπιζόμαστε τα συμφέροντα του ελληνι-κού λαού, και ταυτόχρονα μια Ευρώπητης αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, τηςκοινωνικής και οικονομικής συνοχήςείναι προς τιμή μας. Οι αγορές, εξάλλου,δεν εκβιάζονται, δυστυχώς, είμαστε στηνεποχή που αυτές εκβιάζουν. Αλλά για νατο μπορούν χρειάζονται πρόθυμους. Στηλογική τους είναι να θέλουν και να ανα-παράγουν κέρδη, να δανείσουν επομέ-νως. Το στοιχείο της διαπραγμάτευσηςενυπάρχει στη ζωή τους. ∆εν είναι μόνοο δανειζόμενος που βρίσκεται σε δύ-σκολη κατάσταση, αλλά και αυτός πουθέλει να δανείσει, να αξιοποιήσει, να μο-χλεύσει κάποτε και να κερδοσκοπήσειμε τα κεφάλαιά του. Εσύ θέλεις να στα-ματήσει αυτός ο καταναγκασμός και ναζητηθούν λύσεις από πολιτικούς θε-σμούς που έχουν ιδρυθεί, τουλάχιστονστα λόγια, για να με προστατέψουν ωςχώρα. Αυτό είπαν, γι’ αυτό μπήκαμε στηνΕΕ, για να μας προστατεύσει. Άρα, το ναθες να αποκαταστήσεις τα πράγματα δενείναι καθόλου εκβιασμός, αλλά σωστήτοποθέτηση της πολιτικής πάνω από τιςαγορές και την οικονομία.

•

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΧΟΥΝΤΗ

∆ιαπραγματευτικό μας όπ λο, η μη βιωσιμότητα του χρέους

Πώς προχωράειη προετοιμασία του ΣΥΡΙΖΑ

Πώς προχωρεί, λοιπόν, πώς υλοποιείται η εντολή που πήρες από την ΠολιτικήΓραμματεία, να οργανώσεις το σώμα της διαπραγμάτευσης για το χρέος;

Μια μικρή γεύση, νομίζω, πήρες και από τη συζήτησή μας. Ο φάκελος που συγκρο-τείται εδώ, αξιοποιώντας όλες τις έως τώρα εργασίες και συμβολές, θα συζητηθείστα πολιτικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ και, αύριο, αν αυτή η προετοιμασία είναι επαρκής, θααξιοποιηθεί από την κυβέρνηση της Αριστεράς που θα κάνει τη διαπραγμάτευση.Είναι ένα δύσκολο καθήκον, αλλά νομίζω ότι με τη βοήθεια πολλών ειδικών, πολ-λών συντρόφων θα μπορέσουμε, αρκεί να το πιστεύουμε, να είμαστε όσο το δυνατόκαλύτερα προετοιμασμένοι να καταφέρουμε αυτόν το στόχο που, όπως είπαμε, έχεικαι για την Ελλάδα και για την Ευρώπη μεγάλη σημασία. Αν μπορέσουμε μέσα απ’ αυτή,κυρίως, να δώσουμε απαντήσεις στα προβλήματα του λαού, με τη στήριξη του οποίουόλα είανι δυνατά.

Περιμένουμε, οι πάντες, να επικεντρώνονται στον καίριο στόχο της διαπραγμά-τευσης, προφυλάσσοντας τον κορμό των θέσεων του κόμματος από διάφορες ερ-μηνείες.

Από την εμπειρία μου ως ευρωβουλευτή, ιδίως από τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε αξιω-ματική αντιπολίτευση, θα πω με κάθε ευθύνη ότι το τι λέμε, το τι διεκδικούμε, το τιπροβάλλουμε παρακολουθείται λεπτομερώς. Τολμώ να πω, λοιπόν, ότι η διαπραγ-μάτευση της αυριανής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ με τους δανειστές μας και κυρίως μετους ευρωπαϊκούς θεσμούς, γιατί εκεί θα τεθεί κυρίως το πρόβλημα, έχει αρχίσει.Όταν μία μάχη είναι σε εξέλιξη πρέπει να είσαι προσεκτικός.

Επιβεβαιώνεται, για άλλη μια φορά, ότι η κυβέρ-νηση έχει καταθέσει εξαρχής τα όπλα της δια-πραγμάτευσης. Άλλωστε έχει “διαψευσθεί” σε ότιγια προεκλογικούς λόγους εξήγγειλε. Το πιθανό-τερο σενάριο είναι η κυβέρνηση να αποδεχθεί τιςαπαιτήσεις της τρόικας – άλλωστε είναι και δε-σμεύσεις που επαναλαμβάνονται στα μνημόνια –και να ζητήσει να μεταθέσουν τις πιο δύσκολεςγια το μέλλον.

“

1100 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«∆εν υπάρχει κανένα τέτοιο περιθώ-ριο» λέει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ,Ηρώ ∆ιώτη, απαντώντας στα σενά-ρια που αναπτύχθηκαν την τελευταίαεβδομάδα σχετικά με πιθανή συνεν-νόηση της αξιωματικής αντιπολίτευ-σης με την κυβέρνηση για τις προ-εδρικές εκλογές. Επιπλέον, εξηγείγιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να μπειστο «κάδρο» με τους υπόλοιπους.Τέλος, μιλώντας για την Περιφερει-ακή Συνδιάσκεψη της Θεσσαλίας πουθα γίνει στις 14 ∆εκεμβρίου στη Λά-ρισα, τονίζει ότι η Θεσσαλία μπορείνα γίνει παράδειγμα παραγωγικήςανασυγκρότησης.

Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

Αυτή τη βδομάδα έγινε πολύς λόγοςγια την πιθανότητα ο ΣΥΡΙΖΑ να αποδε-χτεί μια συνάντηση μεταξύ Σαμαρά καιΤσίπρα. Τι μπορεί να αναμένει η κοινω-νία από μια τέτοια συνάντηση;

∆εν νομίζω ότι υπάρχει ενδεχόμενο τέ-τοιας συνάντησης με περιεχόμενο που νασχετίζεται με την πολιτική κατεύθυνσηεπί θεμάτων που αφορούν άμεσα τηνκοινωνία. ∆εν υπάρχουν περιθώρια οποι-ασδήποτε συνεννόησης, ούτε επιθυμίατου ΣΥΡΙΖΑ για κάποια συνεννόηση.Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο πολιτικάσχέδια για την έξοδο από την κρίση. Τοένα είναι της κυβέρνησης και ονομάζε-ται Μνημόνιο και το άλλο είναι του ΣΥ-ΡΙΖΑ και είναι ακριβώς το αντίθετο. ∆η-λαδή, κατάργηση του Μνημονίου, παρα-γωγική ανασυγκρότηση, προτεραιότηταστις τάξεις που πλήττονται και στην αν-τιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.Αν κάτι μπορεί να συζητηθεί είναι τυ-πικά ζητήματα περί ημερομηνίας τωνεκλογών κλπ. Αυτή τη στιγμή υπάρχουνπροτεραιότητες και αυτές είναι να φύγειη κυβέρνηση μαζί με το πρόγραμμά τηςκαι τις συμφωνίες της με τους δανειστές,να υπάρξουν άμεσα μέτρα υπέρ των ερ-γαζόμενων, των ανέργων, των φτωχών,να μπορέσουμε να ξαναμιλήσουμε γιακοινωνική δικαιοσύνη. Η κυβέρνησηπαραπαίει και μεγάλα τμήματα του λαούκαι της νεολαίας στρέφονται προς τονΣΥΡΙΖΑ, ακριβώς γιατί έχει ένα άλλοπρόγραμμα στο οποίο έχει δεσμευτεί, διαστόματος Αλέξη Τσίπρα, στη ∆ΕΘ. ∆ενυπάρχει, λοιπόν, τίποτα να συζητήσουμεμε αυτούς που επέλεξαν να πετάξουν μιακοινωνία στα βράχια και να αναδιανεί-μουν τον πλούτο υπέρ των πλούσιων,αποστερώντας μεγάλα κομμάτια της κοι-νωνίας από οποιοδήποτε δικαίωμα.

∆εν ανησυχείτε μήπως τέτοιου είδουςσυναντήσεις δημιουργήσουν την εντύ-πωση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «μπαίνει στο κάδρο»με τα υπόλοιπα κόμματα;

Εφόσον το περιεχόμενο, όπως σας

είπα, είναι διαδικαστικό και αφορά θέ-ματα ημερομηνίας εκλογών κλπ, δενυπάρχει κανένα τέτοιο ζήτημα. Τα ΜΜΕπου υποστηρίζουν τα μνημονιακά νεοφι-λελεύθερα κόμματα της Ν∆ και τουΠΑΣΟΚ, κάνουν μεγάλες προσπάθειες ήνα βάλουν το ΣΥΡΙΖΑ στο «κάδρο» ή νατον ταυτίσουν με κάποιο μη δημοκρα-τικό άκρο. Επιδιώκουν με αυτό τοντρόπο να «χτίσουν» μια αφήγηση που νατον αποδυναμώσει και να τον εγκλωβί-σει. Οι προσπάθειες τους έχουν πέσειστο κενό και θα συνεχίσουν να πέφτουν,γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι οι άνθρωποί τουκαι οι αγώνες τους, ΣΥΡΙΖΑ είναι το αί-τημα που προέρχεται από την κοινωνίαγια δικαιοσύνη και πραγματική δημο-κρατία. ΣΥΡΙΖΑ είναι η ιστορική δυνατό-τητα της Αριστεράς μαζί με τον οργανω-μένο και συμμέτοχο λαό να αλλάξουν ταπράγματα στην Ελλάδα και στην Ευ-ρώπη. Άρα, εγώ νομίζω ότι, εξ ορισμού,δεν υπάρχει κανένα «κάδρο» για ναμπούμε. Αυτή η συζήτηση δεν είναι γιαμας. Γιατί είμαστε πολλοί και πολλές,γιατί έχουμε δίκιο και γιατί το όραμά μαςγια κοινωνική χειραφέτηση δεν χωράει

σε κανένα άθλιο νεοφιλελεύθερο, ανή-θικο και διεφθαρμένο «κάδρο». Είμαστεκάτι τελείως διαφορετικό. Πιστεύωακράδαντα κάτι που έλεγαν οι Ζαπατί-στας: «Αλλιώτικοι είμαστε, αλλιώτικες.Το άλλο είμαστε. Αν ο κόσμος δεν έχειτόπο για μας, τότε άλλο κόσμο να φτιά-ξουμε».

∆εν μπορούν να μας εγκλωβίσουν

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αυτοδυναμίαστις επόμενες εκλογές, υπάρχει περί-πτωση να εφαρμόσει μνημονιακές πολι-τικές;

Ακούμε πολλά τελευταία, όπως για πα-ράδειγμα αυτό που με ρωτάτε. Ο ΣΥΡΙΖΑέχει κάνει σαφές τί θα πράξει σε σχέσημε το Μνημόνιο και τις πολιτικές του.Στη ∆ΕΘ μάλιστα, δεσμευτήκαμε πως τοπρόγραμμα μας θα εφαρμοστεί, ανεξάρ-τητα από το πόσο καιρό θα πάρουν οιόποιες διαπραγματεύσεις. Η ουσία είναιτο πρόγραμμα της αριστερής κυβέρνη-σης, η οργάνωση της κοινωνίας και η αλ-λαγή παραδείγματος. Αυτή είναι η δου-

λειά μας. Το δόγμα Θάτσερ, ότι δενυπάρχει άλλη εναλλακτική εκτός από τονεοφιλελευθερισμό και τον καπιταλι-σμό, δόγμα που ακολουθείται πιστά απότους εγχώριους υποστηρικτές του, συν-τρίβεται γιατί είναι πλέον απογυμνωμένοκαι το αποκρουστικό του πρόσωπο είναισε δημόσια θέα. ∆εν μπορούν πια να δώ-σουν στους ανθρώπους ούτε ένα πιάτοφαγητό, στην κυριολεξία. Σ’ αυτή τη συν-θήκη, εμάς η δουλειά μας είναι, με τιςαξίες μας και τον τρόπο της Αριστεράς,να είμαστε απόλυτα μεροληπτικοί υπέρτης κοινωνίας, να εφαρμόσουμε κατάγράμμα αυτά που δεσμευτήκαμε και ναχτίσουμε πάνω σε αυτά μια σχέση εμπι-στοσύνης με το λαό. Και αυτό θα κά-νουμε. Εξάλλου, ο Αλέξης Τσίπρας τοείπε και στην τελευταία Πολιτική Γραμ-ματεία του κόμματος: «Όποια προσπά-θεια και αν γίνει εκ μέρους της τρόικαςκαι άλλων κέντρων να εγκλωβίσουν τονΣΥΡΙΖΑ σε μια νέα μνημονιακή συμφω-νία, θα πέσει στο κενό».

•

∆εν υπάρχουν περιθώρια οποιασδήποτε συνεννόησης, ούτεεπιθυμία του ΣΥΡΙΖΑ για κάποια συνεννόηση. Είναι γνωστό ότιυπάρχουν αυτή τη στιγμή δυο πολιτικά σχέδια για την έξοδοαπό την κρίση. Το ένα είναι της κυβέρνησης και του κύριουΣαμαρά και ονομάζεται Μνημόνιο και το άλλο είναι τουΣΥΡΙΖΑ

“ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, ΗΡΩ ∆ΙΩΤΗ

Το δικό μας όραμαδεν χωράει σε κανένα κάδρο

Η Θεσσαλία είναι από τις πρώτες περιφέρειες στις οποίεςθα διεξαχθεί Περιφερειακή Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Μεποιόν τρόπο προετοιμάζεστε;

Στη Θεσσαλία σε μεγάλο βαθμό έχουμε ήδη προετοιμαστεί,διότι κάναμε πολύ καλή δουλειά για το πρόγραμμα της παρά-ταξης με την οποία συμμετείχαμε στις περιφερειακές εκλογέςτου Μαΐου. Στην εκπόνησή του είχαν εμπλακεί πολλοί άνθρω-ποι και ομάδες εργασίας ανά θέμα και ο κόσμος που συμμε-τείχε δεν ήταν μόνο κομματικά μέλη, αλλά άνθρωποι πουείχαν εργασιακή και επιστημονική εμπειρία και τους ενδιέ-φερε να βοηθήσουν σε αυτή την προσπάθεια. Αυτό το κείμενο-πρόγραμμα θα αποτελέσει τη βάση μιας πλατιάς διαβούλευ-σης με την κοινωνία μέχρι τη Συνδιάσκεψη. Αυτή η διαδικα-σία θα μας βοηθήσει να εμπλέξουμε ακόμα πιο ευρείες κοινω-νικές δυνάμεις και να γίνει ουσιαστική συζήτηση, έτσι ώστεεκεί να καταλήξουμε σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις και προ-τάσεις για την Περιφέρεια Θεσσαλίας.

Ποιά θέματα πρόκειται να συζητηθούν;Η Περιφέρεια Θεσσαλίας μπορεί να αποτελέσει, κατά τη

γνώμη μου, το διαφορετικό υπόδειγμα για το πώς εννοούμεεμείς την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Είναι η καρ-διά του πρωτογενούς τομέα αλλά έχει και βιομηχανία, έχειτουρισμό, έχει πανεπιστήμιο, έχει ακτοπλοΐα, νησιά, ορεινέςπεριοχές. Πρέπει να συνδυάσουμε κλαδικές πολιτικές και κοι-νωνικές ανάγκες για μια ανάπτυξη που θα ωφελεί τους αν-θρώπους και το περιβάλλον και όχι για μια ανάπτυξη πουωφελεί τους αριθμούς και τα κέρδη εις βάρος του φυσικούπλούτου της Θεσσαλίας. Η αγροτική παραγωγή είναι στην καρ-διά της Θεσσαλίας και άρα τα ζητήματα της διαχείρισης τωννερών, της άρδευσης, της αναδιάρθρωσης και καθετοποίησηςτης παραγωγής και της σύνδεσής της με τη μεταποίηση, είναιάμεσα ζητήματα για μας. Θέλουμε η έρευνα και η τεχνολογία

να κοιτούν την κοινωνία και τις ανάγκες της. Να συνδεθούνμε την παραγωγή προτείνοντας, για παράδειγμα, νέες μεθό-δους καλλιεργειών για παραγωγή ποιοτικών προϊόντων.Έχουμε μια σειρά προτάσεων γι’ αυτά. Το αγροτικό ζήτημαείναι το πιο πολύπλοκο και συνάμα το πιο ενδιαφέρον, διότιεμπεριέχει και τα πολύ σημαντικά ζητήματα της διατροφήςτου πληθυσμού και της ζωντάνιας της επαρχίας. Οι άνθρωποιπου είναι στην παραγωγή πρέπει να είναι και πρωταγωνιστέςστη διαδικασία της Συνδιάσκεψης.

Συνδέονται οι Περιφερειακές Συνδιασκέψεις με την πολι-τική συμμαχιών του κόμματος;

Βεβαίως συνδέονται, γιατί οι Περιφερειακές Συνδιασκέψειςαφορούν το πρόγραμμα της αριστερής κυβέρνησης, και αυτόμε τη σειρά του αφορά την κοινωνία.Κοινωνικοί φορείς, πα-ραγωγικοί φορείς, σωματεία και συνδικάτα, κινηματικές συλ-λογικότητες, αλληλέγγυα εγχειρήματα και άνθρωποι που εν-διαφέρονται για τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ως μελλοντικήαριστερή κυβέρνηση, θα συμμετέχουν στις συσκέψεις. Αυτέςείναι, λοιπόν, οι πραγματικές συμμαχίες, έτσι θα προκύψουνκαι έτσι θα αποτυπωθούν. Είναι μια δυναμική και διαλεκτικήδιαδικασία. Προσδοκούμε να συνομιλήσουμε με τον κόσμο, ναπούμε τις προτάσεις μας, να ανατροφοδοτηθούμε από τη συ-ζήτηση και –βεβαίως- να οργανωθούμε, γιατί η πορεία μιαςαριστερής κυβέρνησης δε θα είναι βίος ανθόσπαρτος, θα έχεινα αντιμετωπίσει πραγματικές δυσκολίες. Οι ΠεριφερειακέςΣυνδιασκέψεις πρέπει να αποτελέσουν την αρχή για την αλ-λαγή παραδείγματος και τοπικά για παράδειγμα, στη Θεσσαλίαπρέπει να συζητήσουμε και τα πολύ σοβαρά προβλήματα τουαγροτικού κόσμου και να συνεννοηθούμε επί των λύσεων.Μέσα από αυτή τη διαδικασία οι συμμαχίες είναι εκεί και μαςπεριμένουν.

•

Η Θεσσαλία ως παράδειγμαπαραγωγικής ανασυγκρότησης

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 1111∆ΙΕΘΝΗ

Λούκα Μέσετς: Η ισχυροποίηση της Αριστεράςθα ανατρέψει τη νεοφιλελεύθερη ατζένταΣυνέντευξη με τον επικεφαλήςτης Ενωμένης Αριστεράς στη Σλοβενία. σελ. 12

Μεξικό:«Κουράστηκα να φοβάμαι»Οι 43 αγνοούμενοι καταλύτης για τον κύκλοτης βίας στη χώρα. σελ. 14ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Στις 15 Νοεμβρίου πραγματοποι-ήθηκε, στην πόλη Μπρίσμπεντης Αυστραλίας, η σύνοδος των

G-20. Στη σύνοδο συζητήθηκαν διεθνήοικονομικά και κοινωνικά θέματα καιυποστηρίχτηκαν πάνω από 800 πρω-τοβουλίες. Ειδικότερα, τέθηκε ως στό-χος η αύξηση του ΑΕΠ των χωρών του«γκρουπ των 20» πάνω από 2% μέχριτο 2018. Επίσης, συμφώνησαν ότι θαπρέπει να αυξηθεί η γυναικεία απα-σχόληση ποιοτικά και ποσοτικά. Ναμειωθεί, μέχρι το 2025 η διαφορά με-ταξύ της απασχόλησης ανδρών και γυ-ναικών στο 25%, που αυτό σημαίνειότι στην αγορά εργασίας θα προστε-θούν πάνω από 100 εκατομμύρια γυ-ναίκες. Επίσης, υπογράφτηκαν συμ-φωνίες γύρο από την αλλαγή του κλί-ματος. Αποφασίστηκε η δημιουργίαGreen Climate Fund με αρχικό κεφά-λαιο 10 δις δολάρια, από τα οποία 3δις δολάρια θα καταβάλλουν οι ΗΠΑκαι 1,5 δις δολάρια η Ιαπωνία. Οι 20χώρες συμφώνησαν ακόμη να εντεί-νουν τη συνεργασία τους στη συμβα-τότητα των φορολογικών συστημάτωνμε σκοπό τη σύλληψη της φοροδιαφυ-γής των μεγάλων πολυεθνικών. Αυτάτα τόσο σοβαρά θέματα έμειναν στησκιά και δεν προβλήθηκαν καθόλουαπό τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Στιςπερισσότερες ανταποκρίσεις μονοπώ-λησαν οι προσπάθειες για την αντιμε-τώπιση της μάστιγας Έμπολα και κυ-ρίως η κατάσταση στην Ουκρανία.

Η πρώτη κοινή ανακοίνωση αφο-ρούσε την ετοιμότητα των 20 χωρώνγια την αντιμετώπιση της επιδημίαςΈμπολα και δηλώθηκε ότι προς αυτήτην κατεύθυνση θα χρησιμοποιηθούνόλοι οι διμερείς, περιφερειακοί καιπαγκόσμιοι μηχανισμοί. Κάλεσαν τηνΠαγκόσμια Τράπεζα και το ∆ΝΤ ναβοηθήσουν τις χώρες που έχουν πλη-γεί από την ασθένεια και χαιρέτησαντην πρωτοβουλία του ∆ΝΤ να χορηγή-σει χαμηλότοκα δάνεια ύψους 300εκατομμυρίων δολαρίων για την αντι-μετώπιση της επιδημίας στη Γουινέα,

τη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε. Ο πρω-θυπουργός της Αυστραλίας ΤόνιΆμποτ, στην εναρκτήρια ομιλία τουυποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι ο ιδιω-τικός τομέας αποτελεί την ατμομη-χανή της ανάπτυξης στο σύγχρονοκόσμο και ότι οι κυβερνήσεις δεν θαπρέπει να δίνουν υποσχέσεις κυρίωςσε κοινωνικά θέματα που είναι δύ-σκολα πραγματοποιήσιμα.

Παιχνίδια εντυπώσεων

Από το πρωί του Σαββάτου τα δυ-τικά μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν, ότιο Ρώσος πρόεδρος, λόγω των θέσεώντου για την Ουκρανία, βρίσκεται σε με-γάλη απομόνωση από τους άλλους καιότι αισθανόμενος την πίεση θα απο-χωρήσει πριν τη λήξη των εργασιών.«Όλα αυτά είναι σκέτες ανοησίες», δή-λωνε ο εκπρόσωπος τύπου της Ρω-σίας, Ντ. Πεσκόφ. Το πρακτορείο Re-uters ανακοίνωσε, ότι ο Πούτιν θαφύγει νωρίτερα από τη σύνοδο λόγωτης έντονης κριτικής που του ασκεί-ται. Ο Πούτιν όντως αναχώρησε τηνΚυριακή το πρωί και δεν συμμετείχεστο κοινό πρωινό εργασίας. Τα τελικάκείμενα τα υπέγραψε, αντ’ αυτού, ουπουργός οικονομικών της ΡωσίαςΑντών Σιλουάνοφ. Ο Βλ. Πούτιν δι-

καιολόγησε την πρόωρη αναχώρησήτου ως εξής: «Από εδώ μέχρι το Βλα-διβοστόκ είναι εννιά ώρες πτήση καιάλλες εννιά από το Βλαδιβοστόκ μέχριτη Μόσχα. Τη ∆ευτέρα έχω δουλειά καιείναι ζήτημα αν προλαβαίνω να κοι-μηθώ τέσσερις - πέντε ώρες». Αυτή ηκίνηση του Πούτιν θεωρήθηκε ότι πε-ριείχε σημασιολογική σημασία. Τα δυ-τικά μέσα ενημέρωσης έσπευσαν ναδηλώσουν ότι ήταν μια κίνηση αδυνα-μίας, ενώ τα ρώσικα την ερμήνευσανως ένδειξη πυγμής. Ήταν σίγουρα μια«κίνηση Πούτιν» που αντί να καθίσειμέχρι το τέλος και να υποστεί τον κα-ταιγισμό κατηγοριών από τους δυτι-κούς για το Ουκρανικό προτίμησε ναφύγει λίγο πριν και όλοι να αναρωτι-ούνται γιατί το έκανε και τι ήθελε ναυποδηλώσει.

∆ύση εναντίον Ρωσίας

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομ-πάμα μίλησε για ρώσικη επέμβασηστην Ουκρανία, η οποία αποτελείαπειλή για τη διεθνή ειρήνη, ενώ απέ-δωσε ευθύνες στη Μόσχα για τηνπτώση του μαλαισιανού Boeing 777. HΡωσία εν τω μεταξύ έδωσε την προ-ηγούμενη μέρα βίντεο από δορυφόρο,τα οποία κατά τις ρώσικες μυστικές

υπηρεσίες, πιστοποιούν ότι το αερο-πλάνο των μαλαισιανών αερογραμμώνκαταρρίφθηκε από πυρά του ουκρανι-κού στρατού. Ο Αμερικανός πρόεδροςυποστήριξε, ότι οι ΗΠΑ αποτελούν τημοναδική υπερδύναμη στον κόσμο πουμπορεί να αναχαιτίσει τη «ρώσικη ει-σβολή» στην Ουκρανία

Στη συνάντηση μεταξύ του Βλαντί-μιρ Πούτιν και του Φρανσουά Ολάνττέθηκαν τα θέματα των κυρώσεων καικατέληξαν ότι από τη συνέχισή τουςυποφέρουν όλες οι πλευρές. ∆υτικάμέσα ενημέρωσης ανέφεραν, ότι ηγαλλική πλευρά δήλωσε ότι δεν θα πα-ραδώσει στη Ρωσία τα ελικοπτερο-φόρα «Mistral», ενώ ρώσικες επίσημεςπηγές από τη ρώσικη αντιπροσωπείαανέφεραν ότι το θέμα αυτό δεν τέθηκεκαθόλου στη συνάντηση.

Σύμφωνα με το Bloomberg, κατά τησυνάτηση των προέδρων Ρωσίας καιΚαναδά, ο πρόεδρος του Καναδά Στί-βεν Χαρπερ προέτρεψε τον Βλ. Πούτιννα «να σηκωθούν να φύγουν από τηνΟυκρανία» και εκείνος του απάντησε,ότι κάτι τέτοιο ,δυστυχώς δεν μπορείνα συμβεί γιατί «στην Ουκρανία δενυπάρχουν ρώσικα στρατεύματα».

Ο οικοδεσπότης Τόνι Άμποτ δήλωνεσε όλους τους τόνους πολύ καιρόπριν, ότι θα ήταν ιδιαίτερα σκληρός μετον Βλ. Πούτιν, ιδιαίτερα για τηνπτώση του Boeing όπου βρήκαν τρα-γικό θάνατο μεταξύ άλλων και 38 Αυ-στραλοί. Κατά τη συνάντησή του με τοΡώσο πρόεδρο όμως ήταν ιδιαίτεραευγενικός και μιλούσε σε χαμηλούςτόνους. Οι δημοσιογράφοι πάντωςπρόσεξαν ότι κατά την κοινή φωτο-γράφιση στο Μπρίσμπεν τοποθέτησαντον Βλ. Πούτιν στην άκρη, ενώ σεάλλες παρόμοιες συναντήσεις, όπωςστη σύνοδο της Οικονομικής Συνεργα-σίας Ασίας-Ειρηνικού, συνήθως φωτο-γραφιζόταν στο κέντρο και σημείωνανότι αυτό σημαίνει μια προσπάθειαυποβάθμισης του Ρώσου προέδρου.

Μιχάλης Ρένεσης

ΚΟΣΜΟΥG-20 : Συγκλίσειςκαι αποκλίσεις “Ο Βλ. Πούτιν

δικαιολόγησε τηνπρόωρη αναχώρησήτου ως εξής: “Απόεδώ μέχρι τοΒλαδιβοστόκ είναιεννιά ώρες πτήση καιάλλες εννιά από τοΒλαδιβοστόκ μέχρι τηΜόσχα. Τη ∆ευτέραέχω δουλειά και είναιζήτημα ανπρολαβαίνω νακοιμηθώ τέσσερις -πέντε ώρες”.

Συνάντηση των BRICS

Hσυνάντηση των χωρών-μελών των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα,Νότια Αφρική) αποτέλεσε μια από τις βασικότερες συναντήσεις στο πε-ριθώριο της συνόδου. Στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν μετά το

πέρας της συνάντησης αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι είναι ιδιαίτερα απογοη-τευτικό το γεγονός, ότι το ∆ΝΤ δεν προχώρησε στις μεταρρυθμίσεις που είχαναποφασιστεί από το 2010 και ότι αυτό επιδράει αρνητικά στη νομιμότητα τουταμείου και την εμπιστοσύνη προς αυτό. Προτείνουν να εξεταστούν τα επόμεναβήματα, αν οι ΗΠΑ δεν εγκρίνουν μέχρι το τέλος του 2014 τις προγραμματισμέ-νες μεταρρυθμίσεις. Επίσης ανακοίνωσαν τη σύσταση προσωρινής επιτροπήςδιευθυντών της νέας Τράπεζας Ανάπτυξης και ο επικεφαλής της θα οριστείκατά την επόμενη σύνοδο των πέντε χωρών. Στο κοινό ανακοινωθέν αναφέ-ρουν , ότι η δημιουργία Τράπεζας Ανάπτυξης και Ταμείου Συναλλαγματικών Απο-θεμάτων προάγουν τη συνεργασία τους σε νέα επίπεδα και αποτελούν εργαλείασταθερότητας του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.

1122 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Τη συνέντευξη πήρεο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Πολλοί υποστηρίζουν ότι σε σχέσημε τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου,στην Σλοβενία υπάρχει μια οικονομικήκαι κοινωνική «σταθερότητα». Είναιπράγματι έτσι;

Η Σλοβενία θεωρήθηκε ως η πιο επι-τυχημένη μεταβατική οικονομία γιαόλη τη δεκαετία του 1990 μέχρι το2008, έχοντας μια σταθερή αύξηση τηςανάπτυξης που έφτασε μέχρι το 7%.Όλα αυτά τα χρόνια υλοποιήθηκε έναπρόγραμμα κοινωνικής και δημοκρατι-κής πολιτικής, με τα συνδικάτα ναέχουν ενσωματωθεί από την κυβερνη-τική και εργοδοτική συνεργασία, τοκράτος να διατηρεί τον έλεγχο τωνυποδομών και μεγάλων τμημάτων τηςβιομηχανίας, και με μια χαμηλή ανερ-γία, που ήταν περίπου στο 6% πριν απότην κρίση. Ωστόσο, η κρίση άλλαξε ταπάντα. Αλλά για να κατανοήσουμε τοναντίκτυπό της, πρέπει να καταλά-βουμε τι συνέβηκε ως τότε.

Μπορείς να μας το περιγράψεις;Η πιο σημαντική αιτία για την κρίση

ήταν η ανάπτυξη μεταξύ 2004 και 2008,δηλαδή μετά την ένταξή μας στην Ε. Ε.Όπως έγινε με την Ελλάδα και άλλεςχώρες του Νότου, η Σλοβενία αποδέχ-θηκε τότε ένα μοντέλο ανάπτυξης πουοδήγησε στο χρέος. Αυτό σήμαινε απο-ρύθμιση του τραπεζικού και χρηματο-πιστωτικού τομέα, άρση των εμποδίωνστο κεφάλαiο κλπ. προκειμένου ναπροσελκυστεί το ξένο κεφάλαιο. Τοαποτέλεσμα ήταν η Σλοβενία να έχεικατακλυστεί από φθηνά ξένα κεφά-λαια πριν από την κρίση, που με τηναπορύθμιση των κρατικών τραπεζώνχρησιμοποιήθηκαν κυρίως για την χρη-ματοδότηση μιας κερδοσκοπικής φού-σκας στον τομέα των κατασκευών καιγια μαζικές επενδύσεις του ιδιωτικούτομέα. Φυσικά, όταν κρίση έπληξε τηνΕ. Ε. οι ροές των κεφαλαίων σταμάτη-σαν, και οι κρατικές και ιδιωτικές τρά-πεζες μπήκαν σε μπελάδες. Πολλέςεπιχειρήσεις που είχαν υπερεπενδύσειχρεοκόπησαν, ο κατασκευαστικός το-μέας κατέρρευσε, και οι τράπεζες έμει-ναν με τα δισεκατομμύρια των επισφα-λών δανείων. Σε αυτό το σημείο τοκράτος προσπάθησε να σώσει τις τρά-πεζες και τον ιδιωτικό τομέα με τηνανάληψη των χρεών τους. Έτσι, το δη-μόσιο χρέος αυξήθηκε από 22% το2008 σε 80% το 2014. Συγχρόνως, επι-βλήθηκαν διάφορα πακέτα λιτότητας,ξεκίνησαν προγράμματα ιδιωτικοποι-ήσεων, μειώθηκε η φορολογία του κε-φαλαίου, και άρχισε η απορρύθμισητης αγοράς εργασίας προκειμένου ναπροσελκυστούν ξένες επενδύσεις.Λόγω της κρίσης και αυτών των μέ-τρων, η οικονομική και κοινωνική κα-τάσταση επιδεινώνεται. Σήμερα η ανερ-γία έχει εκτιναχτεί στο 12%, σχεδόν το20% του πληθυσμού ζει κάτω από το

όριο της φτώχειας, ο τραπεζικός το-μέας εξακολουθεί να βρίσκεται σε πι-στωτική κρίση, οι νέες επενδύσειςείναι χαμηλές, και η πολιτική κατά-σταση είναι ασταθής.

Ζούμε με τα κοινωνικά κινήματα

Η κοινωνία πως αντιδρά; Υπάρχει μεγάλη κοινωνική δυσφο-

ρία, και γίνονται προσπάθειες για νακατέβει ο κόσμος δυναμικά στους δρό-μους. Μην ξεχνάμε, ότι τα τελευταίαχρόνια υπήρχαν δύο κύματα κοινωνι-κής διαμαρτυρίας που ανέτρεψαν κυ-βερνήσεις. Το πρώτο οργανώθηκε απότα συνδικάτα το 2011, που μαζί με φοι-τητικές οργανώσεις και συνταξιούχουςδιαμαρτυρήθηκαν κατά της μεταρρύθ-μισης του συνταξιοδοτικού συστήμα-τος και της νομοθεσίας για την επι-σφάλεια. Οι κινητοποιήσεις ήταν πολύδυναμικές και η κυβέρνηση κατέρ-ρευσε. Το δεύτερο κύμα εμφανίστηκεαπροσδόκητα από τα κάτω στα τέλητου 2012. Ξεκίνησε σαν μια διαμαρτυ-ρία ενάντια στον δήμαρχο του Μάριμ-πορ, και μετατράπηκε σε μια τεράστιαεξέγερση σε όλη την χώρα. Στην Λι-ουμπλιάνα έγιναν έξι μεγάλες διαδη-λώσεις, με δεκάδες χιλιάδες ανθρώ-πους να διαμαρτύρονται ενάντια στηνκοινωνική κατάσταση, τη διαφθοράκαι την κυβέρνηση της δεξιάς, που κα-τέρρευσε λίγους μήνες μετά. Από αυτότο κίνημα γεννήθηκαν νέες κοινωνικέςδυνάμεις, όπως η Ενωμένη Αριστερά,

που μπήκε στο κοινοβούλιο ενάμισηχρόνο αργότερα.

Η κοινοβουλευτική σας εκπροσώ-πηση έχει αλλάξει την σχέση σας με τακινήματα;

Εξακολουθούμε να ζούμε με τα κοι-νωνικά κινήματα, και η σχέση μας συ-νεχώς εμπλουτίζεται. Στην πραγματι-κότητα, η Ενωμένη Αριστερά είναι έναςσυνασπισμός τριών πολιτικών κομμά-των και το τέταρτο κομμάτι μας είναιτα κινήματα. Σεβόμαστε την αυτονομίατους και συνεργαζόμαστε μαζί τους.Πριν λίγες μέρες οργανώσαμε μαζί μεμια σειρά κινημάτων μια μεγάλη κινη-τοποίηση ενάντια στην ΤΤΙΡ.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις κατα-γράφουν μια μεγάλη αύξηση για τηνΕνωμένη Αριστερά. Που το αποδίδεις;

Είμαστε μια πολιτική δύναμη πουαγωνίζεται για την εργατική τάξη καικατά των καπιταλιστικών πολιτικών.Μετά τις εκλογές είμαστε στην αντιπο-λίτευση και συγκρουόμαστε με την νέακυβέρνηση που εφαρμόζει μια ταξικήπολιτική, με σκληρή λιτότητα, ιδιωτι-κοποιήσεις και περικοπές. ∆ιεκδι-κούμε αναδιανομή του πλούτου, ζη-τάμε υψηλότερους φόρους για το κε-φάλαιο, καθορισμό της ανώτατης δια-φοράς μεταξύ του ελάχιστου και τουμέγιστου μισθού έως 1:5 στο δημόσιοκαι 1:10 στον ιδιωτικό τομέα κλπ. Μελίγα λόγια, αγωνιζόμαστε για τις πολι-τικές που είχαμε υποσχεθεί πριν από

τις εκλογές, και δεν δείχνουμε κανένασυμβιβασμό. Οι άνθρωποι βλέπουν ότιείμαστε συνεπείς, και πιστεύω ότιαυτός είναι ο κύριος λόγος για την αυ-ξανόμενη υποστήριξη που έχουμε.

Η κρίση στην Ευρωζώνη βαθαίνει.Μεγάλες χώρες, όπως η Γαλλία και ηΙταλία, φαίνεται ότι έχουν προβλή-ματα. Τι βλέπεις να γίνεται;

Πράγματι, η κρίση του καπιταλισμούβαθαίνει στην Ευρώπη. Νομίζω ότι οινεοφιλελεύθεροι κατανοούν ελάχιστατην πολιτική κατάσταση. Ότι βλέπουνκαι ότι τους ενδιαφέρει είναι τα οικο-νομικά μεγέθη, αλλά παραμελούν γιατις πολιτικές συνέπειες των πολιτικώντους. Και οι συνέπειες είναι ορατές,τουλάχιστον σε δύο επίπεδα. Το πρώτοεπίπεδο είναι το διακρατικό. Όπωςβλέπουμε, η σχέση κέντρου και περι-φέρειας δημιουργεί τις πρώτες σαφείςπολιτικές διαφορές μεταξύ των χωρών.Πρόσφατα, η Ιταλία και η Γαλλία δη-λώσαν ότι δεν θα υπακούσουν το δη-μοσιονομικό σύμφωνο. Η ΕυρωπαϊκήΕπιτροπή δεν είχε άλλη επιλογή από τονα τους επιτρέψει αυτήν την ανυπακοήπροκειμένου να αποφευχθεί η σύγ-κρουση. Η σύγκρουση μπορεί να καθυ-στέρησε με αυτή την κίνηση, όμωςείναι απλά θέμα χρόνου το πότε θα κλι-μακωθεί και πάλι. Ένα παρόμοιο γεγο-νός έγινε στην Αυστρία, όπου ο πρωθυ-πουργός Βέρνερ Φάιμαν απάντησε στιςαπαιτήσεις της Ε. Ε. για λιτότητα λέ-γοντας «Είναι μια ενδιαφέρουσα επι-λογή, αλλά σκεφτόμαστε διαφορε-τικά». Το άλλο, ακόμα πιο εκρηκτικόεπίπεδο, είναι μεταξύ των κοινωνικώντάξεων στο εσωτερικό των χωρών. Οιάνεργοι στην Ε.Ε. είναι σχεδόν 30 εκα-τομμύρια, και το ένα πέμπτο του πλη-θυσμού ζει κάτω από όριο της φτώ-χειας. Όμως το αισιόδοξο που βλέ-πουμε είναι η άνοδος της αριστεράς σεαρκετές χώρες, όπως του ΣΥΡΙΖΑ, τουΠοντέμος, της Ενωμένης Αριστεράςστην Σλοβενία. Θεωρώ ότι είναι θέμαχρόνου το πότε θα ισχυροποιηθούν οιαριστερές δυνάμεις και άλλων χωρών,για να τεθεί τέλος στην νεοφιλελεύ-θερη ατζέντα στην Ε. Ε.

Όλοι λένε ότι το ζητούμενο είναι ναμπει η Ευρώπη σε μια προοπτική ανά-καμψης. Ωστόσο, πολλές οικονομίεςαντιμετωπίζουν το πρόβλημα του χρέ-ους.

Το χρέος δεν θα είναι πρόβλημα, εάνη Ε. Ε. έχει λειτουργούσα κεντρική τρά-πεζα. Μια κεντρική τράπεζα που θαπαίζει τον ρόλο του δανειστή ωςέσχατη ανάγκη, και θα επιτρέπει στακράτη μέλη να αναχρηματοδοτούν ταχρέη τους με πολύ χαμηλά επιτόκια.Είναι ένα ζητούμενο στο άμεσο μέλλονκαι ένα από τα πιο επείγοντα θέματατης κοινής πάλης της Αριστεράς στηνΕυρώπη.

Στον απόηχο της μεγάλης δημοκοπικής ανόδου της Ενωμένης Αριστεράς στην Σλοβενία, πουλίγους μήνες μετά την ίδρυσή της βρίσκεται πλέον σταθερά στην τρίτη θέση με διψήφιαποσοστά, ο επικεφαλής της Λούκα Μέσετς μιλάει στην “Εποχή” για την σχέση αριστεράς καικινήματος, την κρίση στην ευρωζώνη, και την ελπίδα που γεννιέται μέσα από την ισχυροποίησητης ευρωπαϊκής αριστεράς.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΛΟΥΚΑ ΜΕΣΕΤΣ, ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΣΤΗΝ ΣΛΟΒΕΝΙΑ

Η ισχυροποίηση της Αριστεράς θαανατρέψει τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα

Εξακολουθούμε να ζούμε με τα κοινωνικάκινήματα, και η σχέση μας συνεχώςεμπλουτίζεται. Στην πραγματικότητα, ηΕνωμένη Αριστερά είναι ένας συνασπισμόςτριών πολιτικών κομμάτων και το τέταρτοκομμάτι μας είναι τα κινήματα. Σεβόμαστετην αυτονομία τους και συνεργαζόμαστεμαζί τους.

“

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

Νίκη της ακροδεξιάςκαι του ρατσισμού στη ΡώμηΚλείνει Κέντρο Υποδοχής Μεταναστών σε υποβαθμισμένη περιοχή της ιταλικής πρωτεύουσας

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

Για το συντηρητικό Τύπο ήταν μια είδηση μάλλονδύσπεπτη και για να την χωνέψει κατέφυγε σεδιάφορα πικρόχολα σχόλια. Όμως η πραγματι-

κότητα, που συζητιέται από τα μέσα της περασμένηςεβδομάδας είναι ότι για πρώτη φορά μετά από τηνπτώση του τείχους πριν από 25 χρόνια η Αριστερά θαορκίσει πρωθυπουργό σε ένα ομόσπονδο κρατίδιο. ΟΜπόντο Ράμελο παρουσίασε στην Ερφούρτη, σε ένακείμενο 110 σελίδων την προγραμματική συμφωνίαμεταξύ της Linke, του SPD και των Πρασίνων για τοσχηματισμό κυβέρνησης στην Θουριγγία και μια ση-μαντική σελίδα γύρισε στην πολιτική ιστορία τηςχώρας. Ή μάλλον θα γυρίσει αν η υποψήφια κυβέρνησηκαταφέρει να πάρει και την ψήφο εμπιστοσύνης στις 5∆εκεμβρίου.

Ικανός να υπερβαίνει εμπόδια

Οι Χριστιανοδημοκράτες, που έχασαν για πρώτηφορά το συγκεκριμένο κρατίδιο έκαναν φυσικά λόγωγια «κενότητα προγράμματος», αλλά η αλήθεια είναι ότιτο πρόγραμμα των τριών κομμάτων έχει πάρα πολλούςνεωτερισμούς σε σχέση με το παρελθόν, θέλονταςακριβώς να δείξει ότι ένας άλλος δρόμος διακυβέρνη-σης είναι εφικτός και στη Γερμανία. Κάτι που δεν θαείναι εύκολη υπόθεση αφού, για παράδειγμα, οι εξαγ-γελίες για νέες κοινωνικές παροχές συνοδεύονται απότη δέσμευση για μη δημιουργία νέων ελλειμμάτων. Κα-

θόλου εύκολη υπόθεση δεν θα είναι και η αναμόρφωσητης Υπηρεσίας Προστασίας του Συντάγματος, των μυ-στικών υπηρεσιών δηλαδή, που μέχρι πρότινος αντι-μετώπιζαν την Αριστερά ως απειλή για την κρατικήασφάλεια. Όμως, ο Μπόντο Ράμελο απέδειξε, όπωςέγραψαν κάποιοι ότι είναι ικανός να υπερβαίνει τα εμ-πόδια και ελπίζει ότι θα μπορέσει να αλλάξει το πολι-τικό κλίμα στη χώρα, έχοντας έστω και μια μόνο έδραπλειοψηφία στην τοπική Βουλή. ∆έχτηκε να δώσειτρία υπουργεία στους σοσιαλδημοκράτες, όσα θα πάρειδηλαδή και το κόμμα του με ποσοστό υπερδιπλάσιο,ενώ ο μικρότερος εταίρος, οι Πράσινοι κέρδισαν δύοθέσεις στο κυβερνητικό σχήμα. Τυπικά, πάντως, υπάρ-χουν κάποια εμπόδια ακόμα, αφού μόνο το SPD έχεικάνει μέχρι τώρα δημοψήφισμα παίρνοντας την έγ-κριση της κομματικής βάσης για αυτό τον πρωτόγνωροσυνασπισμό. Κυβερνήσεις της Αριστεράς με τους Σο-σιαλδημοκράτες είχαν υπάρξει και στο παρελθόν, αλλάμε τους τελευταίους να είναι εκείνοι που όρισαν τονπρωθυπουργό. Πάντως οι σοσιαλδημοκράτες σχολία-ζαν ότι το πρόγραμμά τους αποτελεί τη ραχοκοκκαλιάτης τριμερούς συμφωνίας και αυτό για ένα κόμμα πουπήρε μόλις 12,4% στις εκλογές δεν είναι καθόλουάσχημο.

Η Αριστερά μπορεί να ελπίζει

Αν και υπάρχουν λοιπόν ακόμα κάποια τυπικά εμπό-δια να ξεπεραστούν, ορισμένοι άρχισαν να συζητούν γιατο ενδεχόμενο η εξέλιξη αυτή να αποτελέσει τον προ-άγγελο για τον σχηματισμό μιας τέτοιας κεντροαρι-στερής κυβέρνησης και σε εθνικό επίπεδο μετά τιςεκλογές του 2017. Προφανώς είναι νωρίς για να εκτι-μηθεί κάτι τέτοιο. Αλλά το ερώτημα είναι αν υπάρχει ηδιάθεση για μια τέτοια συζήτηση, χωρίς προκαταβολι-κούς αποκλεισμούς. Οι μόνοι, που φρόντισαν να προει-δοποιήσουν ότι τα πράγματα εκεί θα είναι πολύ διαφο-ρετικά, ήταν οι Πράσινοι από τα κεντρικά του Βερολί-νου, οι οποίοι δια στόματος του Τζεμ Ετζντεμιρ υπο-στήριξαν ότι οι διαφορές στην εξωτερική πολιτική καισε άλλους τομείς κάνουν μάλλον απίθανη μια τέτοια

εξέλιξη. Για τους Πράσινους σε ομοσπονδιακό επίπεδο,που έχουν μεταλλαχθεί τα τελευταία χρόνια σε ένα«μεσοαστικό» κεντρώο κόμμα είναι προφανές ότι ηταύτιση με την Αριστερά μπορεί να προκαλέσει πονο-κεφάλους, ειδικά τώρα που η εξαφάνιση των Φιλελευ-θέρων τους αφήνει περιθώρια για να ψαρέψουν κυ-ρίως προς τα δεξιά τους. Σε κάθε περίπτωση αν τελικάσχηματιστεί αυτή η κυβέρνηση θα έχει συμβεί κάτιπολύ σημαντικό, αφού θα είναι δύσκολο να συνεχιστείη τακτική «ποινικοποίησης» της Αριστεράς από ορι-σμένους, που επιμένουν να την παρουσιάζουν ως τοναποκλειστικό και αποκρουστικό απόγονο του ανατολι-κογερμανικού καθεστώτος.

Ήταν χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο η «σο-σιαλδημοκρατική» Die Zeit ειρωνευόταν την Πέμπτη τοβράδυ τους κινδυνολόγους: «Με βάση τις προβλέψειςορισμένων και από το χώρο της οικονομίας θα μπο-ρούσες να σχηματίσεις την εντύπωση ότι στην Θου-ριγγία θα κόψουν το ρεύμα και το νερό, θα κλείσουνπάλι τα σύνορα, θα εισάγουν δικό τους νόμισμα και θαυποχρεώσουν σε καταναγκαστική εργασία στη βαριάβιομηχανία όλους τους πολίτες μεταξύ 14 και 75ετών». Αυτού του τύπου η επιχειρηματολογία, πουσυχνά ως τώρα αρκούσε ως αφελές αλλά αποτελε-σματικό όπλο στην φαρέτρα της χριστιανοδημοκρα-τίας, έχει πλέον ξεφτίσει και η Αριστερά μπορεί να ελ-πίζει ότι και οι αντίπαλοί της θα υποχρεωθούν να τηναντιμετωπίζουν πολιτικά και όχι με παραμύθια γιαδράκους. Αυτή και μόνο είναι μια σημαντική κατά-κτηση.

Ο πρώτος αριστερόςπρωθυπουργόςστη Θουριγγία

ΗΤορ Σαπιέντσα είναι μια υπο-βαθμισμένη συνοικία τηςΡώμης: χώρος διακίνησης ναρ-

κωτικών και πορνείας, το βράδυ γίνε-ται απαγορευμένη ζώνη για τους ίδιουςτους κατοίκους της, που φοβούνται νακυκλοφορήσουν ασυνόδευτοι. Η κεν-τρική λεωφόρος που διασχίζει την πε-ριοχή, η οδός Τζόρτζιο Μοράντι, είναιτο πιο επικίνδυνο σημείο της, υπό τονέλεγχο του οργανωμένου εγκλήματοςκαι των εμπόρων ναρκωτικών. Στημέση της λεωφόρου άνοιξε το 2011, μεπρωτοβουλία του κράτους και τηςΜΚΟ «Το Χαμόγελο», ένα κέντρο υπο-δοχής για πρόσφυγες από εμπόλεμεςζώνες της Βόρειας Αφρικής και της Συ-ρίας, που περιμένουν την έγκριση τηςαίτησης ασύλου τους. Φιλοξενεί 38ενηλίκους και 45 ανηλίκους.

Τους τελευταίους μήνες, μπροστάστην απροθυμία της πολιτείας να αντι-μετωπίσει την εγκληματικότητα τηςπεριοχής οι κάτοικοι της Τορ Σαπιέν-τσα συγκροτήθηκαν σε επιτροπές δια-μαρτυρίας προκειμένου να ευαισθητο-ποιηθεί η κοινή γνώμη.

Ανεξέλεγκτη κατάσταση

Ακολουθώντας πρακτικές που γνω-ρίσαμε και στη χώρα μας, οι ακροδε-ξιές οργανώσεις της Ρώμης (CasaPound, Forza Nuova, κ.α.), εντάχθηκανμε οργανωμένα στελέχη τους στις επι-τροπές κατοίκων, κατευθύνοντας τηδιαμαρτυρία προς το κέντρο υποδοχήςμεταναστών της περιοχής και μακριάαπό τα αιτήματα νομιμότητας πουέπαιξαν κύριο ρόλο στην ίδρυση τωνεπιτροπών. Αμφίβολη αφορμή στά-θηκε η απόπειρα βιασμού κατά νεαρής

κοπέλας, όπου όμως, όπως το ίδιο τοθύμα τόνισε επανειλημμένα, δεν ενε-πλάκη σε καμία περίπτωση φιλοξενού-μενος του ιδρύματος. Το επεισόδιοοδήγησε σε συγκρότηση πορείας γιατην απομάκρυνση των μεταναστών απότην περιοχή, στοχοποιώντας έντεχνατο κέντρο υποδοχής.

Το ίδιο βράδυ, ∆ευτέρα 11 Νοεμ-βρίου, συμμορίες επιτέθηκαν κατά τουκέντρου, με πέτρες, ξύλα και αυτοσχέ-διες κροτίδες και εκρηκτικούς μηχανι-σμούς, προξενώντας σοβαρές ζημιέςστο εξωτερικό και το εσωτερικό τουκτιρίου. Η κατάσταση έγινε ανεξέλεγ-κτη όταν ιδιοκτήτης καφενείου της πε-ριοχής, το επόμενο πρωί, αποφάσισενα απαγορεύσει την είσοδο σε μετανά-στες, προκαλώντας βίαιο διαπληκτι-σμό. Οι επιθέσεις κατά του κέντρουυποδοχής, που βρέθηκε κυριολεκτικάσε κατάσταση πολιορκίας, συνεχίστη-καν έτσι για τις επόμενες δύο μέρες, μετην βία να κλιμακώνεται και να αναγ-κάζει τους τροφίμους και τους εργαζό-μενους του ιδρύματος να οχυρώσουντις εισόδους και τα παράθυρα με κρε-

βάτια και έπιπλα, ανυπεράσπιστοι απέ-ναντι στο πλήθος παρά την παρουσίαστο χώρο ισχυρών δυνάμεων της αστυ-νομίας. Έπειτα από τρεις μέρες έντα-σης η πολιτεία, με μια πρωτοφανή κί-νηση, επέλεξε να υποχωρήσει στο αί-τημα, μεταφέροντας τους 45 ανηλίκουςσε αντίστοιχο ίδρυμα άλλης περιοχήςκαι ανακοινώνοντας παράλληλα τηνπρόθεση να κλείσει το κέντρο υποδο-χής μέσα στο επόμενο διάστημα, κάτιπου η ακροδεξιές οργανώσεις και οιεπιτροπές κατοίκων δεν δίστασαν ναχαρακτηρίσουν ως νίκη. Η ευθύνη γιατην απόφαση αυτή παραμένει ακόμακαι σήμερα ορφανή του εμπνευστή της,καθώς ο δήμαρχος της Ρώμης, του ∆η-μοκρατικού Κόμματος, και το Υπουρ-γείο Εσωτερικών αλληλοκατηγορούν-ται για την πρωτοβουλία.

«Να πας να πολεμήσεις»Η παρουσία εκπροσώπων της πολι-

τείας και των θεσμών, που μέχρι εκείνητην στιγμή απέφευγαν επιμελώς κάθεείδος προσωπικής εμπλοκής στην κα-

τάσταση, έγινε αισθητή την επομένητης απόφασης, όταν στελέχη κάθε κόμ-ματος και παράταξης άρχισαν να συρ-ρέουν στον χώρο, εκτιμώντας λανθα-σμένα ότι μπορούσαν να εκμεταλλευ-τούν την ευκαιρία για δηλώσεις συμ-παράστασης στους… κατοίκους. Η κα-θυστερημένη έλευση του δημάρχου καιάλλων κυβερνητικών στελεχών πυρο-δότησε αντίθετα μια μέρα απόλυτουχάους στην συνοικία, με πολιτικούς ναδιαφεύγουν όπως- όπως από την πε-ριοχή, κυνηγημένοι από μια θύελλασφυριγμάτων και αποδοκιμασιών, ενώ,εντείνοντας το κλίμα τραγικού παρα-λογισμού, οι ανήλικοι που λίγες ώρεςπριν είχαν εκδιωχθεί αβοήθητοι, επέ-στρεφαν τώρα στον χώρο, έχοντας δρα-πετεύσει από την νέα τους στέγη, πα-ρακαλώντας μάταια τους κατοίκουςκαι την διεύθυνση του ιδρύματος να γί-νουν και πάλι δεκτοί στο κέντρο τηςΤορ Σαπιέντσα. Ενδεικτικά αναφέρε-ται, ως δείγμα της ατμόσφαιρας, τοπρωτάκουστο επιχείρημα κατοίκου σελογομαχία με νεαρό μετανάστη: «ανστην χώρα σου έχεις πόλεμο, να πας νατον πολεμήσεις, όπως κάναμε εμείς οιΙταλοί με τους δικούς πολέμους».

Επιβεβαιώνοντας την πρόθεση νακλείσει το κέντρο οι κρατικοί φορείςπέτυχαν μια προσωρινή εξομάλυνσητης κατάστασης, χαρίζοντας μια ακόμηεπιτυχία στην άνοδο του ευρέος ξενο-φοβικού μετώπου που συγκροτείταιστην Ιταλία υπό την αιγίδα της Λίγκαςτου Βορρά και του ηγέτη της, ΜατέοΣαλβίνι, πρωταγωνιστή το τελευταίοδίμηνο σε όλη την Ιταλία πλήθους ρα-τσιστικών εκδηλώσεων κατά τσιγγά-νων και μεταναστών.

Πιέτρο Ραντίν

1144 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

www.elsiam.org

Εκπαί δευ ση για τηνα πε λευ θέ ρω ση

Αψη φώ ντας τις α πει λέςκαι τις συλ λή ψεις πολ -

λών με λών της, συ νε χί ζε ται οα γώ νας της μα θη τι κής ορ γά -νω σης «Εκπαί δευ ση για την α -πε λευ θέ ρω ση», ε νά ντια στουςκα νό νες που ε πέ βα λε τον Σε -πτέμ βριο η χού ντα της Ταϊλάν -δης στο εκ παι δευ τι κό σύ στη -μα. Ανά με σα στα υ πό λοι πα, α -πα γο ρεύε ται κά θε πο λι τι κήσυ ζή τη ση στους κα θη γη τές, ε -πι βάλ λε ται στους μα θη τές ηα πο μνη μό νευ ση των 12 «α -ξιών» που ε ξυ μνούν το κα θε -στώς, κα ταρ γεί ται α πό τα βι -βλία της ι στο ρίας κά θε α να φο -ρά στο ό νο μα του ε ξό ρι στουπρώην πρω θυ πουρ γού Τακ σίνΣι να ουά τρα, κλπ.

www.13eflac.org

Σώ μακαι κοι νω νι κέςσχέ σεις

Με το σύν θη μα «για τηνα πε λευ θέ ρω ση των σω -

μά των μας», ξε κί νη σε χτες καιο λο κλη ρώ νε ται την Τρί τη στηνΛί μα η φε μι νι στι κή συ νέ λευ σητων γυ ναι κών της Λα τι νι κήςΑμε ρι κής και της Κα ραϊβι κής.Έχο ντας ως α φε τη ρία το γε γο -νός ό τι το σώ μα πα ρά γε ται καιμε τα σχη μα τί ζε ται α πό τις κοι -νω νι κές σχέ σεις, στην πρω το -βου λία συμ με τέ χουν χι λιά δεςγυ ναί κες με στό χο να δη μιουρ -γη θεί έ νας χώ ρος που θαπροω θή σει τον διά λο γο, α να -δει κνύο ντας την σχέ ση τηςπα τριαρ χι κής και α ποι κιο κρα -τι κής κοι νω νίας με την νε ο φι -λε λεύ θε ρη οι κο νο μία και τηνκα πι τα λι στι κή κυ ριαρ χία.

www.volkstrauertag-ab-schaffen.tk

Ενά ντια στην λή θη

Με με γά λη ε πι τυ χία ο λο -κλη ρώ θη καν την Κυ ρια -

κή σε διά φο ρες γερ μα νι κέςπό λεις οι δρά σεις ε νά ντιαστην λε γό με νη Ημέ ρα Μνή μης,που γιορ τά ζε ται κά θε χρό νογια να τι μη θούν οι νε κροί τωνδύο πα γκο σμίων πο λέ μων. Ηπρω το βου λία ξε κί νη σε α πό α -κτι βι στές της ρι ζο σπα στι κήςα ρι στε ράς και της αυ το νο μίαςγια να α να δει χτούν οι σκο τει -νές πτυ χές της ε πί ση μης ι στο -ρίας και να το νι στεί το αυ το -νό η το: ό τι ο α γώ νας ε νά ντιαστην Ημέ ρα Μνή μης εί ναι έ ναςα γώ νας ε νά ντια στην λή θη, τηνκυ ρίαρ χη εκ δο χή της συμ φι -λίω σης και τον να ζι σμό.

∆η μή τρης Γκι βί σηςgivisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

ΟΙ 43 ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΚΑΤΑΛΥΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΜΕΞΙΚΟ

«Κουράστηκα να φοβάμαι»

Του Νίκου Σερβετά

Οταν τον Απρίλιο η κυβέρνησητου Μεξικού νομιμοποίησε τηλειτουργία ιδιωτικών ένοπλων

ομάδων, αναγνωρίζοντας με έμμεσοτρόπο ότι η αστυνομία και ο στρατόςτης χώρας δεν είναι σε θέση να αντιμε-τωπίσουν τα καρτέλ και το οργανω-μένο έγκλημα, πολλοί ήταν εκείνοι, ει-δικά σε χώρες της Λατινικής Αμερικής,που εκτιμούσαν ότι «τώρα η βία θαφθάσει στο αποκορύφωμα της».

Είναι προφανές ότι ιδιωτικές ένο-πλες ομάδες δεν μπορούν να οργανώ-σουν οι μικρές κοινωνίες που πλήττον-ται από τις παράνομες συμμορίες καιδεν μπορεί να προστατεύσει η αστυνο-μία και ο στρατός. Ένοπλες ιδιωτικέςομάδες μπορούν να συγκροτήσουνμόνον το οργανωμένο έγκλημα και τακαρτέλ. Και τις έχουν συγκροτήσει εδώκαι πολλά χρόνια, απλώς τώρα η κυ-βέρνηση τις νομιμοποίησε. Νομιμοποί-ησε, ουσιαστικά, τον ιδιωτικό στρατόόσων ελέγχουν περιοχές όπως το Γκε-ρέρο, όπου στις αρχές το μήνα σημει-ώθηκε το πιο πρόσφατο από τα κρού-σματα βίας που με αυξανόμενο ρυθμόσημειώνονται στο Μεξικό.

Ναρκωτικά και χρυσός

Το Γκερέρο είναι μία από τις πιοφτωχές, αν όχι η πιο φτωχή επαρχίατης χώρας. Εκεί, όμως, καλλιεργείταιτο 90% της αμαπόλα που χρησιμοποι-είται για την παραγωγή της ηρωίνης,καθώς και ένα μεγάλο μέρος από τηνμαριχουάνα που εξάγεται από το Με-ξικό. Εκεί, επίσης, γίνεται η εξόρυξητης μεγαλύτερης ποσότητας χρυσού.Αυτοί οι δύο λόγοι ερμηνεύουν το γιατίστην περιοχή, εκτός από τη φτώχια,βρίσκει κανείς και τις πιο οργανωμέ-νες ένοπλες ομάδες που δρουν υπέρτων μεγάλων καρτέλ, τα οποία ελέγ-χουν όχι μόνον τους εργάτες που δου-λεύουν στις φυτείες και στα ορυχεία,αλλά και την αστυνομία, τους πολιτι-κούς, όλους τους θεσμούς, σπέρνονταςτρόμο στους κατοίκους.

Πώς θα μπορούσε, μέσα σ’ αυτό τοκλίμα, να γίνει ανεκτό μιά χούφτα φοι-τητές παιδαγωγικών ακαδημιών -παι-διά φτωχών αγροτικών οικογενειώνπου σπουδάζουν στην Αγιοτζινάπα γιανα γίνουν δάσκαλοι στα χωριά τους- ναδιαδηλώνουν στη μνήμη άλλων φοιτη-τών που ζητούσαν «δικαιοσύνη»; «Βα-σικός άξονας της λογικής τους, είναιότι τέτοια κρούσματα πρέπει να ‘εξα-φανίζονται’ πριν πολλαπλασιαστούν.Nα μην δημιουργούνται νέοι Ninios He-

roes», αναφέρει ο αρθρογράφος Αν-τζελ Αλαρκόν, στην στήλη του στηνPlumas Libres. Έτσι κι αλλιώς κανέναςκρατικός έλεγχος δεν πρόκειται νατους αγγίξει ποτέ: Από τους περίπου30.000 εξαφανισθέντες των τελευ-ταίων 10 χρόνων, οι αρχές δεν έχουνεξετάσει ούτε καν 300 υποθέσεις καιαπ’ αυτές ούτε μία δεν έχει εξιχνιαστεί.

Φαύλος κύκλος

Ο κύκλος της βίας στις περισσότερεςχώρες της Λατινικής Αμερικής αποτε-λεί, εδώ και πολλά χρόνια, πεδίο κοι-νωνιολογικής μελέτης σε αρκετές πα-νεπιστημιακές σχολές του κόσμου.Σύμφωνα, λοιπόν, με τις περισσότερεςαπ’ αυτές τις μελέτες ο κύκλος αυτόςορίζεται από τα σημεία: Κοινωνική ανι-σότητα, λαϊκή δυσαρέσκεια, αντιδρά-σεις, ανάγκη καταστολής, έξοδα κατα-σταλτικών μηχανισμών εις βάρος τωνκοινωνικών δαπανών, κοινωνική ανι-σότητα. Το «Θεσμικό ΕπαναστατικόΚόμμα» βρίσκεται στην κυβέρνηση τουΜεξικού τα 4 τελευταία χρόνια. Επα-νήλθε στη θέση που βρισκόταν επί 70ολόκληρα χρόνια και αφού μεσολά-βησε 12ετής διακυβέρνηση από το«Κόμμα Εθνικής ∆ράσης». Εύκολα γί-νεται αντιληπτό ότι, ανεξαρτήτως τουτίτλου του, ένα κόμμα που βρίσκεταιστην εξουσία για τόσο πολύ καιρόφέρει τη μεγαλύτερη ευθύνη και για τιςκοινωνικές ανισότητες που υπάρχουνστη χώρα και για τη βία που επικρατεί.Πρόκειται για ένα ολόκληρο σύστημαπου κυβερνά τη χώρα, τμήμα του

οποίου είναι και η κυβέρνηση.Στην παρουσίαση των αποτελεσμά-

των της έρευνας, που αναγκάστηκε ναδιατάξει η κυβέρνηση για την τύχη των43 αγνοουμένων, ανώτατος δικαστικόςαπέφυγε να απαντήσει σε ερωτήσειςπερί διαπλοκής, κυβερνητικών ευθυ-νών και σχέσεων της αστυνομίας με τοπαρακράτος λέγοντας: «Τελειώσαμε,κουράστηκα». Η απάντηση του παρα-φράστηκε από τους διαδηλωτές καιέγινε σύνθημα: «Κουράστηκα να φοβά-μαι».

Την Πέμπτη συμπληρώθηκαν 104χρόνια από την Ανεξαρτησία του Μεξι-κού, αλλά η κυβέρνηση της χώρας δενεπέτρεψε να γίνουν οι προγραμματι-σμένοι εορτασμοί, καθώς φοβόταν τιςμαζικές αντιδράσεις που μπορούσαννα ξεσπάσουν με αφορμή το πρόσφατοκρούσμα βίας. Παρ’ όλα αυτά δεν τιςαπέφυγε. Μεγάλες διαδηλώσεις, ειδικάστην Πόλη του Μεξικού, δημόσιες δη-λώσεις προσωπικοτήτων και εκπρο-σώπων κοινωνικών φορέων, δείχνουνότι το πρόσφατο φρικιαστικό γεγονόςμπορεί να αποτελέσει οριακό σημείοώστε να αφυπνιστούν συνειδήσεις καινα δημιουργηθούν αντιδράσεις, οιοποίες θα μπορέσουν να σπάσουν τονκύκλο του αίματος.

Γεγονός είναι ότι, από τις αρχές τουμήνα, 43 άνθρωποι έχουν εξαφανιστείκαι οι διαδηλωτές στο Μεξικό βροντο-φωνάζουν, «τους πήρατε ζωντανούς,θα τους παραδώσετε ζωντανούς». Ηέως τώρα εμπειρία δείχνει, όμως, ότι σ’αυτή την περίπτωση κάτι τέτοιο είναιπερισσότερο ευχή παρά ελπίδα.

Πάνω από 60.000 νεκροί και30.000 αγνοούμενοι είναι ταθύματα του πολέμου των καρτέλστο Μεξικό, μία χώρα με τους πιοδιεφθαρμένους κρατικούςμηχανισμούς του κόσμου.Περισσότεροι άνθρωποιεξαφανίστηκαν ή δολοφονήθηκαν,τα τελευταία 10 χρόνια, απ’ ότι τοσύνολο των αγνοουμένων καιδολοφονημένων στη Χιλή και τηνΑργεντινή, όταν οι δύο χώρεςείχαν δικτατορία.

Τα πρόσφατα γεγονόταΤην μνήμη των διαδηλωτών που δολοφονήθηκαν από την αστυνομία, τις πα-

ραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων του 1968, ήθελαν να τιμήσουν φοιτητέςστην πολιτεία Γκερέρο, όταν ήρθαν αντιμέτωποι με αστυνομικές δυνάμεις

οι οποίες, ενεργώντας κατ’ εντολή της κυβέρνησης, προσπάθησαν να τους στα-ματήσουν. Στις συμπλοκές σκοτώθηκαν έξι φοιτητές, πάνω από 50 τραυματί-στηκαν και συνελήφθησαν 43 άτομα. Η τύχη αυτών των 43, που φαίνεται ως ηκορυφή του παγόβουνου στην κοινωνία της χώρας, έχει προκαλέσει αλυσιδω-τές αντιδράσεις, έχει γίνει αιτία να οργανωθούν πλήθος διαδηλώσεων και δια-μαρτυριών και έχει φέρει κρίση στην κυβέρνηση, η οποία αρχικά αντέδρασευποτιμώντας το γεγονός και δείχνοντας με τον τρόπο αυτό τον αυταρχισμό τηςκαι την αδιαφορία της, τόσο για τις συνθήκες που ζει η μεγαλύτερη μερίδα τωνκατοίκων της χώρας όσο, ακόμα, και για τις ανθρώπινες ζωές.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα που στηρίζονται σε μαρτυρία ενός ακτιβιστή ιερέα,αλλά δεν έχουν επιβεβαιωθεί και αρνούνται να αποδεχθούν οι συγγενείς των 43,η αστυνομία παρέδωσε τους συλληφθέντες σε ομάδα οργανωμένων παρακρατι-κών προκειμένου να τους «εξαφανίσει». Αυτοί, εφαρμόζοντας μία από τις συνη-θισμένες πρακτικές τους, έκαψαν και πέταξαν ό,τι απέμεινε σε ένα ποτάμι. Λόγωτης κατακραυγής και των μαζικών διαδηλώσεων η κυβέρνηση διέταξε να γίνειέρευνα αλλά επειδή δεν μπορούν να βρεθούν πτώματα δεν μπορεί να γίνει καιεξέταση DNA για να επιβεβαιωθεί η μαρτυρία του ιερέα.

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 1155∆ΙΕΘΝΗ

Η απεργία της 6ης Νοεμβρίου συνεχίζει να προκα-λεί έντονες συζητήσεις στο Βέλγιο. Γιατί ήταν μιααπό τις μεγαλύτερες απεργιακές κινητοποιήσεις τωνεργαζομένων και των συνδικάτων μετά το 1986.Πάνω από 120.000 εργαζόμενοι βγήκαν στους δρό-μους της βελγικής πρωτεύουσας, για να διαδηλώ-σουν την αντίθεσή τους στην πολιτική της λιτότητας,των περικοπών στο δημόσιο τομέα, των ιδιωτικο-ποιήσεων και την κατάργηση των κοινωνικών δι-καιωμάτων στην εργασία, την κοινωνική πρόνοια καιτην παιδεία. Γι’ αυτό εξάλλου είχαν βγει στους δρό-μους οι φοιτητές με κεντρικό σύνθημα «Όχι παιχνίδιμε τη ζωή μας». Σ’ αυτή την «ιστορική κινητοποί-ηση», όπως υποστηρίζουν οι συνδικαλιστές καθορι-στικός ήταν ο ρόλος των σιδηροδρομικών που ξεκί-νησαν πολύ νωρίς τις κινητοποιήσεις τους υπερβαί-νοντας τις κεντρικές συνδικαλιστικές οργανώσεις,τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Βελγίου και τα

Χριστιανοδημοκρατικά Συνδικάτα, που ενώ κρατού-σαν στάση αναβλητικότητας, τελικά αναγκάστηκαννα αλλάξουν τακτική. Τάχθηκαν αλληλέγγυες μετους οδηγούς των τρένων.

Τα μέτρα που προτίθεται να πάρει το 2015 η κυ-βέρνηση του Σαρλ Μισέλ, θα έχουν οδυνηρές συνέ-πειες για τους εργαζόμενους. Με την κατάργηση τηςτιμαριθμικής αναπροσαρμογής των αποδοχών (τοΒέλγιο είναι μια από τις λίγες χώρες που διατηρούντο μέτρο αυτό), θα μειωθεί η αγοραστική δυνατότητατων εργαζομένων. Επίσης, μεγάλο πλήγμα θα είναιγια όλους η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης απότο 65ο στο 67ο έτος.

Η κινητοποίηση αυτή ανησύχησε την κυβέρνησηπου μελετάει αντεργατικά μέτρα. Οι εργαζόμενοι,ωστόσο, θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις με κυ-λιόμενες περιφερειακές απεργίες και γενική απερ-γία στις 15 ∆εκεμβρίου.

Στις χώρες της Ευρώπης σχεδόν παντού το τελευταίο διάστημα ξεδιπλώνονται μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις. Μετά τις κινητοποιήσειςστην Ισπανία, την Πορτογαλία, τη μεγάλη κινητοποίηση στην Ιταλία τη Γαλλία, απεργιακές κινητοποιήσεις ξεκίνησαν σε Βέλγιο, Αγγλία, αλλάκαι τη Γερμανία. Παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μαζική συμμετοχή των εργαζομένων, την αλληλεγγύη και τη διάρκεια τουαγώνα. Οι κυβερνήσεις, για να αντιμετωπίσουν τα δίκαια αιτήματά τους, καταφεύγουν σε μέτρα που δεν έχουν καμία σχέση με τηδημοκρατική νομιμότητα.

ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ Ι∆ΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Η μάχητων σιδηροδρόμων Στη Γερμανίαμ οι αλλεπάλληλες απεργιακές

κινητοποιήσεις του προσωπικού της DeutsheBahn (DB) με επικεφαλής τα συνδικάτα των

μηχανοδηγών (GDL), που ξεκίνησαν από τις αρχέςτου φθινόπωρου, είχαν σαν συνέπεια ναπαραλύσουν το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας.

Οι απεργοί πρόβαλαν το αίτημα υπογραφής τηςσυλλογικής σύμβασης, διεκδικώντας αύξηση 5%στους μισθούς, μείωση των ωρών εργασίας από 39σε 37 ώρες την εβδομάδα. Η διοίκηση της DB απότην αρχή έθεσε ως προαπαιτούμενο να μησυμπεριληφθούν στη διαπραγμάτευση όλοι οιεργαζόμενοι, αλλά μόνο οι μηχανοδηγοί.

Το συνδικάτο όμως των μηχανοδηγών έκανε ένατεράστιο βήμα, αφήνοντας πίσω του τιςσυντεχνιακές λογικές. Επέμενε στη θέση τηςενιαίας διαπραγμάτευσης όχι μόνο για τους 20.000μηχανοδηγούς, αλλά και τις 17.000 εργαζόμενουςστους σταθμούς της DB. Η στάση αυτή τουσυνδικάτου των μηχανοδηγών GDL προκάλεσεεντάσεις. Η εργοδοσία και τα μίντια στράφηκανεναντίον του συνδικάτου, κατηγορώντας το για τηνταλαιπωρία που υφίστανται οι «χρήστες» και τιςτεράστιες ζημιές της οικονομίας, αφού τομεγαλύτερο ποσοστό των εμπορευμάτων καιαγαθών μεταφέρονται με τους σιδηρόδρομους.

Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ βγήκε την ώραπου άρχιζαν οι πανηγυρισμοί για την πτώση τουΤείχους του Βερολίνου, να κατηγορήσει δημόσια –για πρώτη φορά– τους μηχανοδηγούς που επέμενανστην απεργία τους. «Παρατηρούμε», είπε, «μια τάσητων μικρών συνδικάτων να απεργούν με συνέπειανα υπάρχουν σοβαρές ζημιές». Και συνέχισε:«Αποφασίσαμε να αλλάξουμε το νόμο για τηδιαπραγμάτευση της συλλογικής σύμβασης». Μετην παρέμβασή της αυτή η καγκελάριος κήρυξεέτσι επίσημα τον πόλεμο κατά τωνσιδηροδρομικών. Μια απεργία για την υπογραφήτης συλλογικής σύμβασης εξελίχθηκε σε πολιτικήσύγκρουση.

Ο υπουργός Οικονομικών, σοσιαλδημοκράτηςΣίγκμαρ Γκάμπριελ, μίλησε «για καταχρηστικήαπεργία» και η επίσης σοσιαλδημοκράτηςυπουργός Εργασίας Άντρεα Ναλς επιφορτίστηκε μετο καθήκον να επαναφέρει βελτιωμένο το νόμο γιατον περιορισμό της απεργίας, που είχε καταργηθείτο 2010 ως αντισυνταγματικός. Στο νόμο αυτόστηρίχθηκε η εργοδοσία, η οποία επιχείρησε ναπροκαλέσει μια απόφαση απαγόρευσης τηςαπεργίας καταφεύγοντας στο διαιτητικόδικαστήριο της Φραγκφούρτης. Το δικαστήριοόμως αναγνώρισε «το δικαίωμα του συνδικάτουGDL μηχανοδηγών να διαπραγματευτεί και για ταμέλη του που δεν είναι μηχανοδηγοί». Η δικαστήςΟύζουλα Σμιτ εκτίμησε ότι «οι διεκδικήσεις τωνσυνδικάτων είναι δίκαιες» και ακόμα ότι «οιπαρενοχλήσεις λόγω των απεργιών δεν είναιδυσανάλογες» με τις ζημιές που επικαλείταιπροφανώς η εργοδοσία.

Με την απόφαση αυτή υποτίθεται πως θα άλλαζεη συμπεριφορά των εμπλεκόμενων στη διαμάχη. Τοσυνδικάτο GDL διέκοψε την απεργία του στις8/11/11 που είχε ξεκινήσει στις 6 για να γυρίσει στοτραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τα μίντια είχανάλλη άποψη και επιτέθηκαν αυτή τη φορά κατά τουπροέδρου του συνδικάτου Κλάους Βεζέλσκισυκοφαντώντας τον. Η επίθεση αυτή πέρα απόκάθε δεοντολογία προκάλεσε την έντονη αντίδρασησυναδέλφων του από τις άλλες ομοσπονδίες IGM,Verdi κ.λπ., οι οποίοι βρέθηκαν στο πλευρό τουπραγματοποιώντας πορεία διαμαρτυρίας στις 10Νοεμβρίου στο Βερολίνο, ενώ διαρκούσαν οιγιορτές για την πτώση του Τείχους.

Από την ημέρα αυτή έχει εκδηλωθεί ένα κίνημασυμπαράστασης προς το Συνδικάτο GDL στη

ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

500.000 εργαζόμενοιστην Υγεία στους δρόμουςΗΜεγάλη Βρετανία γνώρισε κι εκείνη το τελευταίο διάστημα μια μεγάλη κινητοποίηση. Μετά τις

φοιτητικές διαδηλώσεις στις αρχές του φθινόπωρου, που επανήλθαν στις αρχές της εβδομάδας μεβασικό σύνθημα τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της παιδείας, ακολούθησε η μαζική απεργία των

500.000 εργαζομένων στον τομέα της υγείας και, τέλος, η γενική απεργία που κήρυξε η ΣυνομοσπονδίαΒρετανικών Συνδικάτων (TUC). Μια απεργία που πήραν μέρος εκπαιδευτικοί, σιδηροδρομικοί, πυροσβέστες,εργαζόμενοι στην υγεία…

Τα βρετανικά συνδικάτα υποστηρίζουν ότι πρέπει να μπει τέρμα στο πάγωμα των μισθών που επιβλήθηκε το2008. Η Τράπεζα της Βρετανίας εκτιμά ότι οι πραγματικοί μισθοί έχουν μειωθεί κατά 10%, ενώ τα κέρδη έχουναυξηθεί κατά 29%. Αυτή η κατάσταση δεν εμπόδισε τον Ντέιβιντ Κάμερον να πει ότι «βρισκόμαστε όλοι στην ίδιαβάρκα». Ο Ντέιβ Πρέντις, ηγετικό στέλεχος των συνδικάτων σχολιάζει: «Πρόκειται για ταξική πάλη, όχι για μιαιδεολογική συζήτηση. Είναι μια πραγματικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι» και συνεχίζει: «Η κατάσταση αυτήμας παραπέμπει στα γραφτά του Ένγκελς και Ντίκενς. Πρόκειται για την ιστορία δύο εθνών: στο ένα ρέει άφθονηη σαμπάνια για τους τραπεζίτες και στο άλλο ο κόσμος αγωνίζεται για να κερδίσει ένα κομμάτι ψωμί».

Η πολιτική Κάμερον είναι ιδιαίτερα ανησυχητική στον τομέα της υγείας με τις ιδιωτικοποιήσεις τωννοσοκομείων. Ήδη οι παρεχόμενες υπηρεσίες από τις αυτόνομες μονάδες υγείας που έχουν περάσει σε ιδιώτες,αποτελούν ανθρωπιστικό σκάνδαλο. Στο Στάνφορντ 1.200 ασθενείς έχασαν τη ζωή τους στο διάστημα 2005-2008 λόγω της ανεπάρκειας της ιατροφαρμακευτικής φροντίδας.

∆εν είναι τυχαία που κατέβηκαν στους δρόμους 500.000 εργαζόμενοι μετά από 32 χρόνια. Στην απεργίαπήραν μέρος όλοι οι εργαζόμενοι, επιστημονικό και εργατικό δυναμικό που βιώνουν την πολιτική της λιτότηταςκαι της μείωσης των δημόσιων δαπανών. Ο αγώνας των εργαζομένων στην υγεία είχε θετική απήχηση στηνκοινή γνώμη (τα 2/3 των Βρετανών θεώρησαν θετική την απεργία) και θα έχει συνέχεια.

Μ. Κοβάνης

ΒΕΛΓΙΟ

Μια ιστορική απεργίαπου έχει συνέχεια

1188 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το δεδομένο της επόμενης κυβέρ-νησης ΣΥΡΙΖΑ οι μόνοι που το αρ-νούνται είναι αυτοί που κυβερνούν

σήμερα. Μετά την ανακοίνωση του οικο-νομικού προγράμματος στη Θεσσαλο-νίκη η εικόνα της κυβερνησιμότητας τουΣΥΡΙΖΑ έχει ανέλθει δημοσκοπικά. Οσυνδυασμός επιβολής του ΕΝΦΙΑ καιαποτυχημένων επικοινωνιακών πολιτι-κών της κυβέρνησης έτσι ώστε να εντυ-πωθεί στην κοινή γνώμη πως φεύγουμεαπό το μνημόνιο, σταθεροποίησαν τηναξιωματική αντιπολίτευση σε υψηλήδιαφορά και με προοπτική αυτοδυνα-μίας. ∆υστυχώς όμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχειτην πολιτική ηγεμονία.

Παρελθόν και μέλλον

Flashback: ο Κωνσταντίνος Καραμαν-λής εξελέγη πρωθυπουργός το 1974 μεποσοστό 54%. Το 1977 εξελέγη και πάλιμε ποσοστό 42%. Στη διάρκεια των 7 πε-ρίπου χρόνων η κυβέρνησή του εν γένειδεν είχε την πολιτική ηγεμονία. Αυτό τονέσερνε διαρκώς σε πολιτικές θέσεις δια-φορετικές από αυτές που θα ήθελε: κρα-τικοποιήσεις ιδιωτικών επιχειρήσεωνκαι τραπεζών, αποχώρηση από το στρα-τιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ κλπ. Στηνπρώτη αυτή επταετία μεγάλες μερίδεςυποτελών διαμόρφωσαν μαζικές διεκδι-κητικές στρατηγικές για την ανάταξητων όρων αναπαραγωγής της ζωής τους.

Flashforward: Ο Αλέξης Τσίπραςεκλέγεται πρωθυπουργός τον Μάρτη του2015 με οριακή αυτοδυναμία. Τα αντιπο-λιτευόμενα κόμματα από τα δεξιά του ει-σέρχονται σε βαθιά κρίση από την οποίαδεν συνέρχονται σύντομα. Η κυβέρνησητης Αριστεράς κατανοεί τις αναμονέςτης ελληνικής κοινωνίας. Το πολιτικόκεφάλαιο της κυβέρνησης μεγαλώνει,εφόσον οι πολίτες δίνουν το περιθώριο,βλέποντας αλλαγές που βελτιώνουν τηζωή τους. Παράλληλα, η κοινωνική κί-νηση ατροφεί, ενσωματώνεται, αναδια-τάσσεται. Η κατανόηση μιας άλλης προ-οπτικής δεν υφίσταται και η ελληνικήκοινωνία βυθίζεται στη μακαριότητα τηςανάθεσης στον ηγεμόνα. Ο ηγεμόναςκρατικοποιείται, ξεμένει από την έλ-λειψη δυναμικής μιας συνεκτικής αφή-γησης που να εμπνέει.

Τι συμβαίνει

Η προσαρμογή της Αριστεράς στο ρεα-λιστικό πολιτικό παιχνίδι σταματά νατρομάζει τους πολίτες που δεν έχουνσχέση με τη μεταχείριση ενός ριζοσπα-στικού πολιτικού λόγου. Αυτό βοηθά τηναξιωματική αντιπολίτευση να αναδει-κνύει το αληθές, πως δεν είναι μπαμ-πούλας, αλλά μια ώριμη επιλογή πουμπορούν να στηρίξουν πολλοί. Ταυτό-χρονα, το ξόδεμα πόρων για να γίνει κα-τανοητή αυτή ακριβώς η εικόνα, στερείτις λιγοστές οργανωμένες δυνάμεις πουέχουν λόγο στην συναπόφαση από πιοδημιουργικές εργασίες που έχουν μεσο-πρόθεσμο ορίζοντα:

Α. Την οργανωτική ανασύνταξη τουκόμματος ΣΥΡΙΖΑ που λειτουργεί περί-που με το 1/3 των εγγεγραμμένων μελώντου. Μια τέτοια οργανωτική υλικότηταθα αποδώσει ασύνταχτες ενσωματώσειςστον κρατικό μηχανισμό που σύντομα θααπορροφηθούν στην διεκπεραίωση, τηνκαλύτερη γραφειοκρατία, την διανομήρόλων ανάλογα με τον εσωκομματικόσυσχετισμό δύναμης.

Β. Την προγραμματική εγρήγορση. Ηδιαρκής παρακολούθηση των εξελίξεωνκαι ερευνών που έχουν παραχθεί, η εκ-πόνηση εμπνευσμένων, κοστολογημέ-νων όσο και πολύπλευρων σχεδιασμώνγια το τοπικό, το περιφερειακό, τοεθνικό, το διεθνικό, καθώς και για όλεςτις υπόλοιπες θεματικές (εργασιακό,ασφαλιστικό, φορολογικό, πολιτισμός,αθλητισμός κλπ.) είναι λειτουργία πουδεν συμβαίνει επαρκώς, παρά μόνο ότανη συγκυρία πιέζει.

Είναι προφανές πως τα δυο προβλή-ματα συνδέονται μεταξύ τους.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Όσα αρνητικά καταγράφηκαν παρα-πάνω μπορούν να ανασχεθούν. Οι πτυχέςαυτές είναι κάποιες εκ των πολλών πουέχει αυτός ο κομματικός οργανισμός. Ηίδια η εκλογική διαδικασία, που κάθεμέρα έρχεται όλο και πιο κοντά, θα συν-τάσσει δυνάμεις με το μόνο κόμμα πουμπορεί να αλλάξει αυτή τη χώρα.

Ας είναι εντελώς σαφές: η αναπαρα-γωγή της ζωής μεγάλου μέρους του πλη-θυσμού μέσα σε συνθήκες αδιανόητες

για αξιοπρεπείς ανθρώπους μπορεί ναανατραπεί μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ. Πα-ράλληλα, η δυναμική του μπορεί να ευ-θυγραμμίσει σε αντινεοφιλελεύθερες θέ-σεις μεγάλες μερίδες των κοινωνιώνστην υπόλοιπη ΕΕ. Το παράδειγμα τηςΙσπανίας με το Podemos είναι χαρακτη-ριστικό. Η διαδικασία αυτή θα αυτονο-μηθεί θετικά μετά την καθιέρωση της κυ-βέρνησης της Αριστεράς στην Ελλάδα.

Η συγκρότηση του λόγου χωρίς πα-ρελθοντικές ή απογειωμένες ρητορικέςεντάσεις με συνεκτίμηση όλων των σφαι-ρών της ζωής είναι ζητούμενο. Η συμπύ-κνωση του οράματος του ΣΥΡΙΖΑ για τηνχώρα πρέπει να είναι ταυτόχρονα κατα-νοητή, εμπνευστική, να φανερώνει κί-νηση, να ζωηρεύει τη δημιουργία και τοσχέδιο και να δείχνει το δρόμο προς μιακοινωνία στηριγμένη στην αλληλεγγύη,την ισότητα και την ελευθερία.

Σε συνάρτηση με αυτά, το όραμα δεμπορεί να σταθεί από μόνο του, χρειάζε-ται ενέσεις πραγματικότητας, πρακτικήδουλειά για να ηγεμονεύσει. Για παρά-δειγμα, η παραγωγική ανασυγκρότησηείναι ένα θέμα, μια σφαίρα δραστηριοτή-των, με μέγιστη σημαντικότητα, ανάμεσασε άλλες σφαίρες δραστηριοτήτων γιατις οποίες χρειάζεται να έχουμε εξίσουμέριμνα: τεχνολογίες και οργανωτικέςδομές, κοινωνικές σχέσεις, θεσμικές καιδιοικητικές ρυθμίσεις, σχέση με τηφύση, αναπαραγωγή της καθημερινότη-τας, διανοητικές αντιλήψεις του κόσμου.

Πρέπει να χτίσουμε πάνω σε υπάρχου-σες κινήσεις, να καβαλήσουμε τον ψυχι-σμό της εποχής μας και να βασιστούμεσε υπάρχουσες ροπές χειραφαιτητικήςκίνησης των υποτελών. Για παράδειγμα,ενάντια στην αναθετική διαδικασία δενμπορούμε να αντιτάξουμε, έτσι ώστε ναισορροπήσουμε, έναν στείρο οργανωτι-κισμό. Από την άλλη, η πολιτική κίνησηπου αποδίδει κοινωνική συμμετοχή είναιεκείνη της αλληλεγγύης και αυτό δενείναι μικρό, όμως χρειάζεται αρωγή καιμετασχηματισμό σε θεσμική φορά.

Τα Κοινά Αγαθά

Οι πολίτες θέλουν και ζητούν πιοόμορφή ζωή με δικαιοσύνη. ∆εν υπάρχειάλλος χώρος πιο αντίστοιχος με όσα δέ-οντα περιγράφουμε παραπάνω και αυτής

της επιθυμίας των πολλών από εκείνοτων Κοινών Αγαθών.

Η ελεύθερη πρόσβαση σε κοινά απο-εμπορευματοποιημένα, δημόσια αγαθάγια όλους και όλες είναι ιδέα που δενέχει εύκολα αντίπαλο, δεν μπορεί να αμ-φισβητηθεί στα σοβαρά, είναι αίτηματων κοινωνικών κινημάτων ιστορικάαλλά και σήμερα, συμβαίνει ήδη στο δια-δίκτυο και αλλού, έχει τεράστιες δυνα-τότητες μακροχρόνιας ανάπτυξης. Πα-ράλληλα, μπορεί να βάζει σε κίνηση όλητην κοινωνία με ομότιμη συνεργασία γιατις βέλτιστες υλοποιήσεις, έχει ποικίλεςεκδοχές εφαρμογής, αντιστοιχεί με τηναλλαγή των εργασιακών σχέσεων σεαυτό το στάδιο του καπιταλισμού, έχειμεγάλη θεωρητική ευρύτητα. Εντέλει,φέρει θετικό προωθητικό φορτίο για τιςυποθέσεις του κοινωνικού μετασχηματι-σμού σε σοσιαλιστική κατεύθυνση.

Αν τεθεί ως προτεραιότητα το ζήτηματων Κοινών θα μπορέσουμε να έχουμεποιοτικές και ποσοτικές εμβαθύνσειςστο οργανωτικό και προγραμματικόπεδίο που περιγράψαμε παραπάνω. Θαμπορέσουμε να γίνουμε ηγεμονικοί γιαμακρό χρονικό διάστημα, θα ζητήσουμεεπιτακτικά και θα επιτύχουμε όχι μόνοτην συναίνεση, αλλά κυρίως την κίνησητης κοινωνίας. Οι αλλαγές που θα επι-φέρουν οι κινήσεις καθιέρωσης των Κοι-νών αφορούν τρεις αλληλένδετoυς το-μείς: την παραγωγή, τον τρόπο διακυ-βέρνησης και την ιδιοκτησία. Τα πρωτό-κολλα εφαρμογής τέτοιων πρακτικώνεγγυώνται την αμοιβαία διαμοίραση τηςγνώσης, την γρήγορη διάδοση, την εφαρ-μογή σε πολλά και διαφορετικά πεδία,την καινοτομία, την αναφορά σε όλες τιςπαραγωγικές ηλικίες και σε όλες τις χω-ρικές ενώσεις (δήμος, περιφέρεια, κρά-τος). Η φύση, το κοινό αίτιο της ύπαρ-ξης των Κοινών είναι συμμετοχικό, ενώαντιπαρατίθενται και με τον κρατικισμόκαι με την ελεύθερη αγορά. Τέλος, συνι-στούν μια σχεσιακή πραγμάτωση που δε-σπόζεται από την δυναμική δημιουργίαςτων πολιτών με αξία χρήσης και όχι μεανταλλακτική αξία.

Η αξιοποίηση

Η καθιέρωση των Κοινών δεν είναιούτε εύκολη ούτε γραμμική. Προϋποθέ-

Χρειάζεται επειγόντωςνα συμπυκνώσουμε τηνπολιτική του ΣΥΡΙΖΑ σεμια κατανοητή αφήγησημε μέριμνα για τηνπολιτική μας ηγεμονίασε μακρά χρονικήπερίοδο. Η αποτύπωσητης είναι η σύλληψη τηςκοινωνίας ωςπαραγωγός τηςαυτοπραγμάτωσής της.

“

Για μια νέα μεταπολίτευσητης χειραφέτησης

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 1199ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στην 26η μέρα απεργίας πείνας βρί-σκεται ο Ηρακλής Κωστάρης, έχον-τας ήδη χάσει 15 κιλά (18% του αρ-χικού του βάρους) και στην 14ημέρα βρίσκεται ο Νίκος Ρωμανός,έχοντας ήδη χάσει 6 κιλά (10% τουαρχικού του βάρους). Ζητούν, θέ-τοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους, απότο υπουργείο ∆ικαιοσύνης να τουςαναγνωρίσει το δικαίωμά τους νασπουδάσουν στη σχολή που έχουνπεράσει, ύστερα από πανελλήνιεςεξετάσεις.

Παρότι οι φυλακές τύπου Γέχουν ψηφιστεί από το καλο-καίρι, εκκρεμούν για την εφαρ-

μογή τους εφαρμοστικοί νόμοι, η ολο-κλήρωση της μετατροπής της φυλακής∆ομοκού, η δημιουργία των ειδικώνσωμάτων φύλαξης, οι προσλήψειςπροσωπικού κ.λπ. Όμως, ο υπουργός∆ικαιοσύνης, εν τω μεταξύ, έχει μετα-τρέψει όλες τις φυλακές σε τύπου Γεφαρμόζοντας τις διατάξεις της κατάγράμμα: ∆εν δίνονται άδειες, δεν εγ-κρίνονται υπό όρους απολύσεις, δεν γί-νονται μεταγωγές σε αγροτικές φυλα-κές. Στο ίδιο πλαίσιο δεν δίνονται εκ-παιδευτικές άδειες στους κρατούμε-νους Η. Κωστάρη και Ν. Ρωμανό, μεκαθαρά καθοδηγούμενες από τουπουργείο αποφάσεις. Ο Η. Κωστάρης,μιλώντας στο Κόκκινο, τόνισε ότι βρί-σκεται «σε καθεστώς ομηρίας», καθώςκαταπατάται ακόμα και ο επαίσχυντοςνόμος για τις φυλακές τύπου Γ που τονεξαιρεί από την απαγόρευση χρήσηςεκπαιδευτικής άδειας. «Η απεργία πεί-νας είναι το ύστατο μέσο να κερδίσωαυτά που μου αναλογούν», πρόσθεσε.

Σε υψηλό κίνδυνο η υγεία του

Ο 21χρονος Ν. Ρωμανός βρίσκεταιήδη στην 14η μέρα απεργίας πείνας καιδηλώνει αποφασισμένος να τη συνεχί-σει μέχρι να ικανοποιηθεί το αίτημάτου. Απεργία πείνας σ’ αλληλεγγύηστον σύντροφο και αδερφό του, όπωςχαρακτήρισε τον Ν. Ρωμανό, ξεκίνησετη ∆ευτέρα 17 Νοεμβρίου ο Γ. Μιχαηλί-δης, ενώ την επόμενη βδομάδα θα ακο-λουθήσουν και οι ∆. Μπουρζούκος και∆. Πολίτης. Σύμφωνα με τη γιατρό πουπαρακολουθεί τον Ν. Ρωμανό, ΛίναΒεργοπούλου, «ο καταβολισμός τουοργανισμού του, σε έδαφος πιθανούχρόνιου αιματολογικού προβλήματος,θέτει την κατάσταση της υγείας του σευψηλό κίνδυνο». Γι’ αυτό και έχει δια-ταχθεί η καθημερινή μεταγωγή τουαπεργού στο Νοσοκομείο του Κορυ-δαλλού, όπου θα γίνονται οι απαραίτη-τες μετρήσεις του οργανισμού του.

Ο πατέρας του Νίκου, Γιώργος Ρω-μανός, δηλώνει στην «Ε» ότι ο γιος τουδεν προτίθεται να κάνει πίσω, προσθέ-

τοντας «όχι μόνο κατανοώ, αλλά στη-ρίζω με όλες μου τις δυνάμεις τις ενέρ-γειες του γιου μου και των συντρόφωντου». «Τα παιδιά, χρησιμοποιώντας τοσώμα τους και θέτοντας τις ζωές τουςσε κίνδυνο, εκτός του ότι διεκδικούν τοδικαίωμά τους, αναδεικνύουν τις ασυ-νέχειες, τις ρωγμές, τα διάκενα της θε-σμικής ανακολουθίας. Υπάρχει στιςπράξεις τους ένας ηρωισμός, καθώςδιεκδικούν ένα όραμα ζωής που είναι ηουσία του κόσμου. Μόνο ένας τέτοιοςσυλλογισμός μπορεί να σώσει ένανκόσμο στερημένο από κάθε νόημα»,καταλήγει.

Πρωτοφανής αυστηρότητα

Ο Ηρακλής Κωστάρης, ο οποίος είχεήδη πάρει 250 άδειες και είχε μετα-φερθεί στην ΚΑΥΦ Κορυδαλλού, σπά-ζοντας το καθεστώς απομόνωσης πουτου είχε επιβληθεί, μετά τη μη επι-στροφή του Σ. Ξηρού από την άδειάτου, μεταφέρθηκε ξανά στο υπόγειοτων γυναικείων φυλακών , ενώ τουαπαγορεύτηκε να συνεχίσει τις σπου-δές του. Σύμφωνα με τη δικηγόρο του,Τασία Χριστοδουλοπούλου, «Η άρνησητου Συμβουλίου των Φυλακών να τουχορηγήσει εκπαιδευτική άδεια, αποδει-κνύει ότι στο πρόσωπο του ΗρακλήΚωστάρη, εξαντλείται μια πρωτοφανήςαυστηρότητα, η οποία δεν στηρίζεταικαν στο νόμο 4274/2014 περί φυλακώνυψίστης ασφαλείας, που έχει καταγ-γελθεί ως εκδικητικός και απάνθρω-πος. Γιατί στο άρθρο 17 παρ. 4 τουνόμου αυτού ορίζεται ότι δεν υπάγον-ται στις απαγορεύσεις περί αδειών,”οικατάδικοι στους οποίους έχουν τουλά-χιστον χορηγηθεί τρεις εκπαιδευτικέςάδειες και δεν έχουν παραβιαστεί οιόροι τους, εκτός αν έχουν προκύψει νε-ότερα στοιχεία επικινδυνότητας”. Τηνπροσεχή Τρίτη ή Πέμπτη θα εξεταστείτο αίτημα του για μεταφορά στηνΚΑΥΦ και ελπίζω να πάρει κάποιοςτην ευθύνη να τηρήσει το νόμο», κατα-λήγει η Τ. Χριστοδουλοπούλου. Τοβράδυ της Παρασκευής ο Η. Κωστάρηςμεταφέρθηκε στο Θριάσειο νοσοκομείογια νοσηλεία, καθώς η κατάσταση τηςυγείας του θεωρήθηκε κρίσιμη. Σύμ-φωνα με τον Νίκο Μανιό, που μαζί μετην Όλγα Κοσμοπούλου εξέτασαν τοναπεργό και συνέστησαν την άμεση με-ταγωγή του σε γενικό νοσοκομείο, «οΗ. Κωστάρης έχει μεγάλη απώλεια βά-ρους, σε μικρό χρονικό διάστημα καιαυτό εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνουςγια τη ζωή του. Επιπλέον, οι διαταρα-χές που μπορούν να προκύψουν στηναιματολογική εικόνα σε συνδυασμό μεκαρδιολογικά προβλήματα μπορεί ναέχει δυσμενείς επιπτώσεις στην όρασήτου», κατέληξε.

Η Μάνια Μπαρσέφσκι, μέλος της Πο-λιτικής Γραμματείας και υπεύθυνη γιατα ∆ικαιώματα του ΣΥΡΙΖΑ σχολίασεστην «Ε»: «Οι δύο φοιτητές κρατούμε-νοι, οι οποίοι αναγκάστηκαν να προ-χωρήσουν σε απεργία πείνας, έχουν δι-καίωμα σε εκπαιδευτικές άδειες, όπωςορίζει ο νόμος και η λογική. Η άρνησητων αδειών, που θέτει σε κίνδυνο τηνυγεία και τη ζωή δύο νέων ανθρώπων,δεν είναι μόνο απαράδεκτη, αλλά καινομικά έωλη. ∆υστυχώς, η πολιτεία,για άλλη μια φορά, λειτουργεί και συμ-περιφέρεται μικρόψυχα και με πολι-τική μεροληψία».

Κύμα αλληλεγγύης

Το αυτονόητο αίτημα των απεργώνπείνας για το δικαίωμα στην εκπαί-δευση έχει αγκαλιάσει ένα μεγάλοκύμα αλληλεγγύης με τις υπογραφέςνα έχουν ξεπεράσει τις 5.5001. Οι υπο-γράφοντες δηλώνουν ότι στηρίζουν«απόλυτα τον αγώνα των απεργών πεί-νας» και καταγγέλλουν «την καταπά-τηση των δικαιωμάτων τους». «∆ηλώ-νουμε την αλληλεγγύη μας και ζητάμενα δοθούν άμεσα οι εκπαιδευτικέςάδειες στους Νίκο Ρωμανό και ΗρακλήΚωστάρη. Θεωρούμε υπεύθυνο γιακάθε μέρα απεργίας πείνας, και ό,τισυμβεί από εδώ και μπρος, το συμβού-λιο της φυλακής», καταλήγουν. Ταυτό-χρονα, σχολεία δεύτερης ευκαιρίας πουυπάρχουν σε φυλακές τις χώρας κα-λούν «όλους να ενώσουν τις φωνέςτους στην προσπάθεια για την υπερά-σπιση του δικαιώματος των φοιτητώναυτών στη μόρφωση» και προσθέτουν«Καλούμε όλους να ενώσουν τις φωνέςτους, ώστε να γίνουν οι απαραίτητεςενέργειες, όσο δύσκολες και να είναιαυτές, για να γίνει πράξη η υποστήριξητης Πολιτείας, για να λάβει σάρκα καιοστά η προστιθέμενη αξία του κατορ-θώματος των μαθητών αυτών με τημορφή εκπαιδευτικού μοχλού, για ναυπάρξει η ελπίδα». Το κείμενο αυτόέχει σταλεί σε πολλά σχολεία τηςχώρας και υπογράφεται μαζικά. Τέλος,εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων συ-νυπογράφουν κείμενο στήριξης στουςαπεργούς πείνας, το οποίο θα δοθείστη δημοσιότητα την ερχόμενη βδο-μάδα. Και ενώ η αλληλεγγύη γιγαντώ-νεται, το υπουργείο σιωπά, αφού μέχριστιγμής δηλώνει αναρμόδιο για τοθέμα.

Ιωάννα ∆ρόσου

1https://secure.avaaz.org/el/petition/Symvoylio_Fy-lakon_Korydalloy_Amesi_horigisi_ekpaideytikon_adeion_toy_apergoy_peinas_Nikoy_Romanoy/?sFAKE

τει, όπως είναι φυσικό, μια στιβαρή κοι-νωνία των πολιτών με εκτεταμένο γνω-σιακό κεφάλαιο και κουλτούρα δημο-κρατίας, ποιότητες που δεν τις βρί-σκουμε όλες σε επάρκεια. Σε όποιο χρο-νικό διάστημα κι αν αναλύσουμε τον ελ-ληνικό κοινωνικό σχηματισμό μετά τηνκυβέρνηση της Αριστεράς οι προϋποθέ-σεις αυτές μας χρειάζονται με δραματικότρόπο για κάθε σφαίρα δραστηριοτήτων,εκ των οποίων καμία δεν πρέπει νααναχθεί στην άλλη.

Η συνεξέλιξή τους είναι η προϋπόθεσητων προϋποθέσεων, αν δε θέλουμε να εί-μαστε μια σύντομη παρένθεση ή μια μα-κροχρόνια αποτυχία. Για παράδειγμα,δεν μπορούμε να ατονίσουμε στη σφαίρατης σχέσης με τη φύση για χάρη του πα-ραγωγικού μετασχηματισμού, γιατί τότεδεν θα έχουμε ούτε το ένα, ούτε το άλλο.Αν παρατήσουμε την βελτίωση της κα-θημερινής ζωής δεν μπορούμε να περι-μένουμε αποτελέσματα στις διανοητικέςαντιλήψεις του κόσμου.

Το κρίσιμο είναι πως η μεταβλητή τουγνωσιακού κεφαλαίου είναι κατάκτησητου πληθυσμού των παραγωγικών ηλι-κιών. Με άλλα λόγια, είμαστε οι πιο μορ-φωμένοι Έλληνες σε σχέση με τις πολ-λές προηγούμενες γενιές και αυτό είναισυγκριτικό μας πλεονέκτημα. Για νααναβλύσει και να εκβάλλει σε θετικούςεπιμερισμούς η μόρφωση και η υψηλήτεχνική κατάρτιση χρειάζεται χώρος,που τώρα απλώς δεν υπάρχει. Μπορούμεκαι πρέπει να αναδιπλασιάσουμε προ-οδευτικά το χώρο, αν φανταστούμε τηνκίνηση της κοινωνίας να τείνει προς τοδέον της πρόσβασης και επάρκειας τωνΚοινών Αγαθών. Μπορούμε και πρέπειαπό τώρα να καταρτήσουμε ρητορικέςστρατηγικές απόδοσης και πλαισίωσηςτης έννοιας, να ισχυροποιηθεί ως γλωσ-σικός πόρος που δίνει την προοπτική,που εμπνέει για το ισότιμο σχέδιο μας,μαζί με την κοινωνία.

Μεταπολίτευση χειραφέτησης

Ισχυρίζομαι πως χρειάζεται επειγόν-τως να συμπυκνώσουμε την πολιτικήτου ΣΥΡΙΖΑ σε μια κατανοητή αφήγησημε μέριμνα για την πολιτική μας ηγεμο-νία σε μακρά χρονική περίοδο. Η αποτύ-πωση της είναι η σύλληψη της κοινωνίαςως παραγωγός της αυτοπραγμάτωσήςτης. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συνθηματολο-γήσει υπέρ μιας νέας μεταπολίτευσηςτης χειραφέτησης.

Μια μεταπολίτευση, ως συνέχεια καιεμβάθυνση των θετικών δημοκρατικώνμεταβολών της 40χρονης περιόδου απότην αποκατάσταση της ∆ημοκρατίας.Μια μεταπολίτευση ως ρήξη με τις μα-ταιωμένες προσδοκίες και της παθογέ-νειες αυτής της περιόδου. Τελικά, μιανέα μεταπολίτευση με μέριμνα για τηναξιοπρέπεια και τη συλλογική δημιουρ-γία που φέρνει πιο κοντά τον κόσμο τηςκοινωνικής δικαιοσύνης, το σοσιαλισμό.Tα Κοινά Αγαθά μπορούν να παίξουν τονκεντρικό ρόλο όχι μόνο στην ανάταξητης οργανωτικής και προγραμματικήςκαθήλωσης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ωςκέντρο της αφηγηματικής δομής για τηνπολιτική μας ηγεμονία.

Βασίλης Ρόγγας

ΤΟ ΚΥΜΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ, ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΙΩΠΑ

Απεργία πείναςγια να σπουδάσουνΣτο νοσοκομείο ο Ηρακλής Κωστάρης,σε διαρκή ιατρική παρακολούθηση ο Νίκος Ρωμανός

η αναπαραγωγή τηςζωής μεγάλου μέρουςτου πληθυσμού μέσα σεσυνθήκες αδιανόητες γιααξιοπρεπείς ανθρώπουςμπορεί να ανατραπείμόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ.

“

2200 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΗΕνωτική πρωτοβουλία γυναι-κείων και φεμινιστικών φορέωνμας καλεί όλες και όλους, και

φέτος, να κάνουμε ορατή την αόρατηβία κατά των γυναικών.

Στο κάλεσμά τους επισημαίνουν ότι«τη χρονιά που πέρασε είδαμε μια σειράβίαιων επιθέσεων εναντίον γυναικών,σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη,στη Νιγηρία με την απαγωγή των 270εφήβων κοριτσιών από τον κοιτώνατου σχολείου τους, από τις οποίες κά-ποιες πουλήθηκαν σε στρατιώτες γιανύφες ή για εργάτριες, τον απαγχονισμότης Ρεϊχανέ Τζαμπαρί στο Ιράν».

«Είδαμε επιπλέον την απροκάλυπτηρατσιστική-σεξιστική σύλληψη τωντριών Αφρικανών γυναικών καθώςέβγαιναν από πρόβες θεατρικής παρά-στασης. ∆ιακρίνουμε συντηρητικήστροφή της δικαιοσύνης τόσο με τηνυπόθεση των οροθετικών γυναικώνόσο και με την υπόθεση της ΑγγελικήςΚουτσουμπού που παρ’ ολίγο να την

σκοτώσει ο αστυνομικός Ποιμενίδης,το 2009 στη διάρκεια διαδήλωσης, αλλάκαταδικάστηκε μόνο ένα χρόνο με ανα-στολή».

«Εμείς, οι γυναίκες, που είμαστε πα-ρούσες σε όλους τους αγώνες κατάτων πολιτικών των μνημονίων σε όλεςτις εκδοχές τους, εμπνεόμαστε από τομακρόχρονο και αποφασιστικό αγώνατων 595 καθαριστριών του υπουργείουΟικονομικών, που εδώ και 15 μήνεςβρίσκονται στο δρόμο και αντιστέκον-ται, παρά το ότι έχουν δεχθεί κάθε μορ-φής βία, εργασιακή με την απόλυσήτους και την καθημερινή βία της αστυ-νομίας, γιατί είναι εργαζόμενες, γιατίείναι γυναίκες και γιατί δίνουν παρά-δειγμα αγώνα στην Ελλάδα και στοεξωτερικό».

* Στην Eνωτική Πρωτοβουλία συμμε-τέχουν οι ομάδες: Φεμινιστική Πρωτο-βουλία για την εξάλειψη της βίας κατάτων γυναικών, Γυναικεία Ομάδα Αυτο-

άμυνας, Παγκόσμια Πορεία Γυναικών(ελληνικό δίκτυο), Ένωση ΑφρικανώνΓυναικών, Ομάδα Socartes, ΛεσβιακήΟμάδα Αθήνας, Ελληνικό ∆ίκτυο Γυναι-κών Ευρώπης – Γραμμή «SOS δίπλασου», Ζωντανή Βιβλιοθήκη - Human Li-brary Greece, ∆ΙΟΤΙΜΑ Κέντρο Γυναι-κείων Μελετών και Ερευνων, οι αγωνι-ζόμενες καθαρίστριες του υπουργείουΟικονομικών, Πράσινη Αλληλέγγυα Νε-ολαία, Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Νεο-λαία ΣΥΡΙΖΑ. Τα γυναικεία τμήματακομμάτων: Θεματική Ομάδα για τα αν-θρώπινα δικαιώματα των ΟικολόγωνΠρασίνων, Ομάδα Γυναικών Πράσινοι-Αλληλεγγύη, Τμήμα Φεμινιστικής Πολι-τικής/Φύλου ΣΥΡΙΖΑ.

Στηρίζουν: Ηλεκτρονική καθημερινήΦεμινιστική εφημερίδα «Το Μωβ»[tomov.gr], Πρωτοβουλία αλληλεγγύηςστις διωκόμενες οροθετικές, ACT UP∆ράσε

•

Να κάνουμε ορατή την αόρατη βίαΠρόγραμμαεκδηλώσεων25ης Νοέμβρη12 το μεσημέρι: συγκέντρωση στοκέντρο αγώνα των καθαριστριών(Καραγεώργη Σερβίας 10) καιδρώμενα.

5.30μ.μ.: συγκέντρωση σταΠροπύλαια με δρώμενα, ομιλίες,μουσικές. Στη συνέχεια πορεία προςτο κέντρο αγώνα των καθαριστριών. 7μ.μ.: Προβολή ταινίας «Πουλιά στοβάλτο» της Αλίντας ∆ημητρίου, στοκέντρο αγώνα των καθαριστριών.8 μ.μ.: Καλλιτεχνικά δρώμενα στοθέατρο «Εμπρός» (Ρήγα Παλαμήδου2, Ψυρρή), από την ομάδα Socartesσε συνεργασία με ομάδεςφεμινιστικές και τέχνης.

«Η τύχη των ξενώνων για τις κακο-ποιημένες γυναίκες αγνοείται μετάτη λήξη του ΕΣΠΑ, καθώς όλη η μέρι-μνα στηρίχθηκε και χρηματοδοτή-θηκε από εκεί και δεν υπάρχει κά-ποιο πλάνο για το πώς θα συνεχίσουννα λειτουργούν έπειτα» διατυπώνειτον προβληματισμό της στην«Εποχή» η κοινωνιολόγος – ερευνή-τρια, Μαρία Λιάπη με αφορμή τη διε-θνή μέρα για εξάλειψη της βίας κατάτων γυναικών, στις 25 Νοεμβρίου.

Πρόκειται για δομές που κρίνεταιαπαραίτητο να διατηρηθούν καινα επεκταθούν, αφού βάσει στα-

τιστικών δεδομένων, όσο περισσότερακέντρα βοήθειας υπάρχουν τόσο αυξάνε-ται και το ποσοστό των θυμάτων, υπό τηλογική ότι τους είναι πιο εύκολο να κα-ταγγείλουν τέτοια περιστατικά και νασπάσουν τον κύκλο της σιωπής που κυ-ριαρχεί σε αυτό το ζήτημα. Ο πραγματι-κός αριθμός των θυμάτων έμφυλης βίαςείναι σκοτεινός, όπως τονίζει η κοινω-νιολόγος, παρόλα αυτά και αυτός που δί-νεται από τις έρευνες παραμένει ένα τρο-μακτικό ποσοστό.

Πανευρωπαϊκή έρευνα που εκπονή-θηκε από τον Οργανισμό Θεμελιωδών∆ικαιωμάτων της ΕΕ, τον Μάρτιο του2014, καταγράφει πως μία στις τρεις γυ-ναίκες της Ευρώπης έχει πέσει θύμα σω-ματικής ή και σεξουαλικής βίας, από τηνηλικία των 15 και άνω. Αριθμητικά πρό-κειται για 62 εκατομμύρια γυναίκες στηνΕΕ. Επίσης, το 55% των γυναικών τηςΕυρώπης έχουν βιώσει κάποια μορφήσεξουαλικής παρενόχλησης, με το 32%των θυμάτων να αναφέρουν πως ο αυ-τουργός ήταν προϊστάμενος, συνάδελ-φος ή πελάτης. Το 20% των νεαρών γυ-ναικών (18-29 ετών) έχουν πέσει θύματαηλεκτρονικής παρενόχλησης. Ενώ ίσωςτο πιο σοβαρό ποσοστό που θα πρέπεινα εστιάσει η κοινωνία για την επίλυσητου ζητήματος είναι πως το 67% των γυ-ναικών δεν κατήγγειλε το πιο σοβαρόπεριστατικό βίας από σύντροφο στηναστυνομία ή άλλη οργάνωση.

Πιθανότητα επαναθυματοποίησης

«Ακόμα, όμως, και αν τα θύματα απο-

φασίσουν να καταγγείλουν το περιστα-τικό, πολλές φορές η αστυνομία δενξέρει πώς να διαχειριστεί αυτές τις υπο-θέσεις και ούτε είναι πάντα υπέρ των θυ-μάτων. Υπάρχουν περιπτώσεις που τουςέχουν πει να γυρίσουν στο σπίτι τους,στον θύτη και απλά να μην τον προκα-λούν», αναφέρεται στα λάθη και τις ελ-λείψεις της πολιτείας. «Τα συμβουλευ-τικά κέντρα της γενικής γραμματείαςισότητας κάνουν πολύ καλή δουλειά ωςπρώτη βοήθεια, όμως, οι ξενώνες τωνδήμων είναι μικρής χωρητικότητας. ΤηςΑθήνας για παράδειγμα είναι μόλις 30κλινών. Υπάρχει επίσης πλαφόν ως προςτο χρονικό διάστημα της υποστήριξης,ενώ τα θύματα έχουν ανάγκη από μα-κροχρόνια ψυχολογική βοήθεια, με απο-τέλεσμα να υπάρχει μεγάλη πιθανότηταεπαναθυματοποίησής τους. Μία κύριαέλλειψη, αποτελεί και ο δικαστικός πα-ράγοντας. Μέχρι τώρα παρέχεται δωρεάννομική συμβουλευτική, όχι όμως και δι-καστική υποστήριξη, γεγονός που ση-μαίνει πως οι φτωχότερες γυναίκες καιμετανάστριες δεν οδηγούν την υπόθεσήτους στην δικαιοσύνη».

Ο σεξισμός του κράτους

«Υπάρχει και ένα καινούργιοφαινόμενο της έμφυλης βίας,που προέρχεται από το κράτοςκαι έχει ξεκινήσει τα τε-λευταία τέσσερα χρόνιαμε το μνημόνιο και τηνοικονομική κρίση. Πρώ-τον, είδαμε να εξελίσσε-ται από το υπουργείοΥγείας ένα πραγματικάσύγχρονο κυνήγι μαγισ-σών, ενάντια σε οροθε-τικές γυναίκες τιςοποίες διαπόμπευσεδημόσια. Ένα κυνήγιπου είχε ως στόχο τονεκφοβισμό της κοι-νωνίας και τηνπειθάρχησήτης και χρησι-μοποίησε γι’αυτό το λόγοτις γυναίκες.Το ίδιο συνέβηκαι στις Σκου-

ριές, με αγριότατη επίθεση κατά των γυ-ναικών που βρίσκονταν στην πρώτηγραμμή και με τις καθαρίστριες που πάλιπροσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν ωςκοινωνικό παράδειγμα εκφοβισμού πι-στεύοντας πως ήταν αδύναμες. Και είναιτο ίδιο το κράτος που τις είχε καταστή-σει αδύναμες αφού είχε απαξιώσει τηνεργασία τους» θέτει η Σόνια Μητραλιά,μέλος του φεμινιστικού κινήματος, τοζήτημα σε ευρύτερα πλαίσια που ευθύ-νονται για την αναπαραγωγή της βίας.

Τα σεξιστικά στερεότυπα αναπαρά-γονται μέσα στην κοινωνία από τους θε-σμούς, σχολεία, ΜΜΕ και φαίνεται νακυριαρχούν ακόμα στο δημόσιο λόγο, μεχαρακτηριστικό παράδειγμα, που δίνεταικαι από τις δύο συνομιλήτριες, το σεξι-στικό λόγο που εκφέρεται συχνόταταμέσα στη Βουλή. «Ο σεξισμός χρησιμο-ποιείται πια ως όπλο για την κατα-στροφή του πολιτικού αντιπάλου, είτεαυτή είναι η κ. Κωνσταντοπούλου, είτε ηκ. Ραχήλ» σύμφωνα με την Σόνια Μη-τραλιά. Ενώ η Μαρία Λιάπη τονίζει τηδηλητηρίαση του δημόσιο λόγου από τηΧρυσή Αυγή. Κατά αυτόν τον τρόπο φαί-νεται να κατασκευάζονται συγκεκριμένα

στερεότυπα για τηθηλυκότητα και

την αρρενω-πότητα

δια-μορ-

φώνοντας ένα κοινωνικό πλαίσιο στοοποίο μπορεί να αναπτυχθεί η έμφυληβία. Πέραν, λοιπόν, από την ενίσχυσητων δομών για τις κακοποιημένες γυναί-κες και την προαγωγή της οικονομικήςανεξαρτησίας των γυναικών, που παρου-σιάζονται ως προσπάθειες επίλυσης τουζητήματος, πρέπει, όπως τονίζεται απότην κοινωνιολόγο, να υπάρξει και πρό-ληψη, με την ευαισθητοποίηση της κοι-νωνίας και την αλλαγή των αντιλήψεωνγενικά για τη γυναίκα και τον άντρα.

«Παρατηρείται υπαναχώρηση πολλώνκεκτημένων των γυναικών, από τη θέσητους στην αγορά εργασίας, που σημαίνειπως χάνεται η αυτονομία τους, μέχρι τακοινωνικά τους δικαιώματα. Γι’ αυτό καιόσο υπάρχουν σχέσεις κυριαρχίας καιπατριαρχίας, ένα γυναικείο κίνημα θαείναι πάντα επίκαιρο και αναγκαίο. Οφεμινισμός δεν αποτελεί απλά ιδέες,αλλά είναι ένα πρακτικό ζήτημα πουαφορά τη διαμόρφωση των καθημερινώνκοινωνικών σχέσεων των γυναικών» κα-ταλήγει.

Τζέλα Αλιπράντη

Πανευρωπαϊκή έρευναπου εκπονήθηκε από τονΟργανισμό Θεμελιωδών∆ικαιωμάτων της ΕΕ, τονΜάρτιο του 2014, κατα-γράφει πως μία στιςτρεις γυναίκες της Ευ-ρώπης έχει πέσει θύμασωματικής ή και σεξουα-λικής βίας, από την ηλι-κία των 15 και άνω.

“25 ΝΟΕΜΒΡΗ: ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Το γυναικείο κίνημαπάντα επίκαιρο και αναγκαίο

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 2211ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ο χορός της ΗλέκτραςΜε αφορμή τις συζητήσειςγια το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑΤου Χρήστου Λάσκου

∆ανείζομαι τον τίτλο από ένα διήγημα που περιέχεταιστην πρόσφατη Ονειρική Πραγματικότητα του ΓιώργουΜπουγελέκα (εκδόσεις Ταξιδευτής) . Η Ηλέκτρα, που χο-

ρεύει στο τέλος του κειμένου, μου δίνει τη δυνατότητα να σκε-φτώ μ’ έναν ορισμένο τρόπο πάνω σε ένα ζήτημα που φαντάζο-μαι πως απασχολεί πολλούς στην εποχή μας –και ιδίως, νομίζω,πολλούς ενεργούς αριστερούς. Πρόκειται για το στοχασμόπάνω στο κατεξοχήν θέμα οποιασδήποτε μετασχηματιστικήςπολιτικής: Το θέλουν οι άνθρωποι;

Καλά τα προγράμματα και οι εκκλήσεις. Καλή και η απορρι-πτική οργή. Καλές και οι καλές δημοσκοπήσεις. Ακόμη καλύ-τερη η πλειοψηφική συναίσθηση πως τα πράγματα δεν πάνε κα-θόλου καλά και απαιτείται μια ριζική στροφή. Μ’ όλα αυτά,όμως, το ερώτημα παραμένει. Οι πολλοί άνθρωποι που φο-βούνται, οργίζονται, αυτοί που κατά καιρούς «εξεγέρθηκαν» τατελευταία χρόνια, όσοι ξέρουν πια πως «πρέπει» να αλλάξει ηζωή, το θέλουν; Το μπορούν;

Το ερώτημα είναι κρίσιμο. Στην πραγματικότητα, είναι οσκληρός πυρήνας κάθε συζήτησης σχετικά με την ηγεμονία,όταν αυτή παύει να είναι θεωρητική και αφηρημένη. Και πάειπολύ βαθιά, στις αναζητήσεις της φιλοσοφικής ανθρωπολο-γίας1.

Όπου, για να ξεκινήσουμε από κάπου στο χρόνο, ας θυμίσουμεμε πόση έκπληξη ο Σπινόζα διαπίστωνε πως «οι άνθρωποι αγα-πούν τη σκλαβιά τους σαν να πρόκειται για την ελευθερία τους».Ή τη βεβαιότητα πολλών –και όχι μόνο του Χομπς- πως η ίδιαη φύση του ανθρώπου είναι «κακή». Υπάρχει, όμως, και μια άλληεκδοχή της πεσιμιστικής ανθρωπολογίας, αυτή που ισχυρίζε-ται πως είναι όχι του ανθρώπου γενικά, αλλά του δυτικού αν-θρώπου το πρόβλημα. Πράγμα καθόλου καθησυχαστικό βέβαια,δεδομένου πως η ∆ύση καθορίζει το ζοφερό μέλλον όλης τηςανθρωπότητας.

Όπως το έθεσε ο Λεβί –Στρως, π.χ., είμαστε καταδικασμένοι,στο μέτρο που το μέλλον είναι μια Γη απαλλαγμένη από την αν-θρωπότητα, απολυτρωμένη από τα σκουπίδια της ανθρώπινηςαπληστίας, που περιφέρεται στο άδειο διάστημα. Ή, πιο συγ-χρονικά με τα λόγια του Μισεά, «[α]ν είναι αλήθεια, όπωςέγραψε ο Ντεμπόρ, ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της “η κυ-ριαρχία του θεάματος ανέθρεψε μια γενιά υποταγμένη στουςκανόνες της”, είμαστε υποχρεωμένοι να συμπεράνουμε ότι οκαπιταλισμός, στον πόλεμο που τον φέρνει αντιμέτωπο με τηνανθρωπότητα, φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια επήρε ένα με-γάλο προβάδισμα».

Αλλά και εντελώς άμεσα, πόσο μπορεί μια ανατρεπτική προσ-δοκία να ποντάρει σε έναν πληθυσμό που «λατρεύει», στην κυ-ριολεξία και σε ποσοστά της τάξης του 80%, θεσμούς όπως οστρατός και η αστυνομία; Γίνεται; Νομίζω πως η συζήτηση θασυνεχιστεί για καιρό, ενώ είναι πολύ πιθανό πως η εποχή θαδώσει ευκαιρίες να δοκιμαστεί με τον πιο πρακτικό τρόπο τοερώτημα.

***Όπως και να ‘χει, ωστόσο, η λογοτεχνία είναι κατεξοχήν υπο-

ψήφια να μας βοηθήσει να σκεφτούμε και να νιώσουμε σχετικά.Ο Μπουγελέκας, λοιπόν, στην Ονειρική Πραγματικότητά τουαπαντάει αισιόδοξα. Οι άνθρωποι, στα διηγήματά του, πιέζον-ται, ζορίζονται, τρελαίνονται, αλλά στο τέλος τα καταφέρνουν.Η κρίση τους φέρνει στα άκρα, αλλά δεν καταφέρνει να τους τε-λειώσει. Και ο λόγος είναι πως έχουν κάτι μέσα τους, που τουςβοηθάει να ανταποκριθούν. Και αυτό είναι καλό. Πράγμα που ση-μαίνει πως δεν είναι αργά, πολύ αργά. ∆εν είναι αργά, έστω κι ανείναι πολλά αυτά που μαρτυρούν για το αντίθετο.

Σημείωση:1. Για μια πολύ περιεκτική παρουσίαση: Φώτης Τερζάκης,

Σκέψεις πάνω στην «απαισιόδοξη ανθρωπολογία», Πανοπτικόν19, Σεπτέμβριος 2014, Θεσσαλονίκη.

ΣΧΕ∆ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ

Ιθαγένεια για λίγους,όπως υπαγόρευσε το ΣτΕΗ Αριστερά παλινδρομεί μεταξύ μαξιμαλισμού και υποβάθμισης

Του Βασίλη Παπαστεργίου

Οπως είναι γνωστό, σταμέσα της εβδομάδας πουπέρασε δόθηκαν στη δη-

μοσιότητα οι βασικές διατάξειςτου σχεδίου νόμου για την ιθα-γένεια. Το νέο σχέδιο έρχεται νακαλύψει το κενό δικαίου πουέχει δημιουργηθεί μετά την έκ-δοση της υπ’ αριθμ. 460/2013απόφαση της Ολομέλειας τουΣυμβουλίου της Επικρατείας(ΣΤΕ) που έκρινε τις βασικέςδιατάξεις του Ν.3838/2010 ωςαντίθετες στο Σύνταγμα.

Αναγκαία προϋπόθεσηη διαπίστωση εθνικήςσυνείδησης

Σε γενικές γραμμές, ο νέοςνόμος αναγνωρίζει τη δυνατό-τητα αίτησης για τη χορήγησητης ελληνικής ιθαγένειας στηδεύτερη γενιά αλλοδαπών πουέχει με επιτυχία θητεύσει στουςεκπαιδευτικούς θεσμούς τηςχώρας, δηλαδή α) στην περί-πτωση που ο αιτών έχει ολο-κληρώσει επιτυχώς εννέα τά-ξεις της ελληνικής υποχρεωτι-κής εκπαίδευσης, β) στην περί-πτωση που έχει ολοκληρώσειεπιτυχώς τη φοίτηση σε όλεςτις τάξεις του ελληνικού Γυμνα-σίου και Λυκείου και γ) στην πε-ρίπτωση που έχει λάβει πτυχίοελληνικού ΑΕΙ και ΤΕΙ έχονταςπροηγουμένως λάβει απολυτή-ριο ελληνικού Λυκείου. Η χορή-γηση της ιθαγένειας δε γίνεταιστις πιο πάνω περιπτώσεις άνευετέρου, καθώς αναγκαία προ-ϋπόθεση είναι να μεσολαβήσεισυνέντευξη, προφανώς για ναδιαπιστωθεί η εξατομικευμένησχέση του υποψηφίου με τηνελληνική εθνική συνείδηση.

Το σχέδιο νόμου είναι προ-σαρμοσμένο στις απαιτήσειςπου έθεσε στο σκεπτικό της ηγνωστή συντηρητική απόφασητου ΣΤΕ. Τόσο το κριτήριο τηςεννιάχρονης επιτυχούς φοίτη-σης στην ελληνική εκπαίδευσηόσο και αυτό της ατομικής κρί-σης περί της εθνικής συνείδη-σης του υποψηφίου μέσω ατο-μικής συνέντευξης υπάρχουνστο σκεπτικό του ΣΤΕ. Απόαυτή τη σκοπιά, η κυβέρνησημπορεί βάσιμα να ισχυριστεί ότιέχει “τα χέρια της δεμένα”,καθώς τυχόν πιο προοδευτικέςρυθμίσεις πιθανόν να προσέ-κρουαν και πάλι στο τείχος του

ΣΤΕ.

Αποκλείονταιόσοι δεν ολοκληρώνουντο σχολείο

Επίσης, με βάση τις ρυθμίσειςπου προεκτέθηκαν, είναι λο-γικό να σκεφτούμε ότι ο νέοςνόμος για την ιθαγένεια (όπωςκαι ο μεταναστευτικός κώδικαςπριν λίγους μήνες) αποκλίνειαπό τη συνολική ακροδεξιά ρη-τορική και πρακτική της κυβέρ-νησης και ιδίως της ηγετικήςομάδας της Ν∆. Ωστόσο, δενμπορούμε να είμαστε ευχαρι-στημένοι και αυτό αφορά τη συ-νολική στάση όχι μόνο της κυ-βέρνησης, αλλά και του συνό-λου των θεσμών της ελληνικήςκοινωνίας απέναντι στη μετανά-στευση και ιδίως στη δεύτερηγενιά.

Κατ’ αρχάς από τις διατάξειςπου δόθηκαν στη δημοσιότητα,είναι προφανές ότι αποσυνδέε-ται πλήρως η δυνατότητα τουδικαιώματος αίτησης για τηνκτήση της ιθαγένειας από το γε-γονός της γέννησης και της επίμακρόν νόμιμης διαμονής στηχώρα. ∆ηλαδή, τα παιδιά πουδεν κατορθώνουν να ολοκληρώ-σουν την υποχρεωτική εκπαί-δευση, έχοντας ωστόσο γεννη-θεί και ζήσει όλη τη ζωή τουςστην Ελλάδα, αποκλείονται απότις συγκεκριμένες διατάξεις.∆εύτερον, η συνέντευξη αντικει-μενικά λειτουργεί σαν ένας μη-χανισμός επιλογής που είναι δυ-νατό να περιορίσει σημαντικάτον αριθμό όσων τελικά θα κα-τορθώσουν να λάβουν την ελλη-νική ιθαγένεια με βάση τις υπόψήφιση διατάξεις. Υπάρχει βέ-βαια η υποχρέωση αιτιολόγη-σης της τυχόν αρνητικής κρίσης(μια καλή κληρονομιά τουΝ.3838/2010), ωστόσο οι νομι-κοί γνωρίζουμε ότι υπάρχει ηπιθανότητα η ελληνική δικαιο-σύνη – ιδίως σε αυτό το ζήτημα- να μην υποβάλει σε ουσια-στικό έλεγχο αιτιολογίες πουπιθανόν να είναι τυπικές ή ιδεο-λογικά φορτισμένες.

Ερχόμαστε με αυτόν τοντρόπο στο συνολικό πρόβλημαπου έχει η ελληνική κοινωνίανα κατανοήσει τη σημασία μιαςανοιχτής πολιτικής για την ιθα-γένεια. Το πρόβλημα αυτό απο-τυπώθηκε με τον πιο χαρακτη-ριστικό τρόπο στην γνωστήαπόφαση της Ολομέλειας του

ΣΤΕ, στο σκεπτικό της προ-ηγούμενης υπ’ αριθμ. 350/2011απόφασης του ∆’ Τμήματος τουΣΤΕ, αλλά και στο δημόσιολόγο ιδίως των στελεχών τηςσημερινής κυβέρνησης κατά τηδημόσια αντιπαράθεση για τονΝ.3838/2010 (“νόμος - μαγνή-της για τους λαθρομετανάστες”και άλλα χαριτωμένα). Ας ση-μειωθεί επίσης, ότι αυτή τηνεβδομάδα δόθηκαν στη δημο-σιότητα τα στοιχεία της Euro-stat σύμφωνα με τα οποία οαριθμός των πολιτογραφήσεων,δηλαδή των αποδόσεων της ελ-ληνικής ιθαγένειας, παραμένειπολύ κάτω από τον ευρωπαϊκόμέσο όρο (16.200 για το 2012,κατά βάση σε πολίτες της Αλ-βανίας με πολυετή διαμονή στηχώρα).

Τα δικαιωματικά ζητήματαυποβαθμίζονται

Όμως, για να έρθουμε και στατου οίκου μας, αυτό αφορά καιτη στάση της Αριστεράς στο ζή-τημα, η οποία στο ζήτημα τηςιθαγένειας, αλλά και συνολικάστα δικαιωματικά ζητήματα,παλινδρομεί μεταξύ μαξιμαλι-σμού και υποβάθμισης.

Να θυμίσω στο σημείο αυτόότι η (μικρή τότε) κοινοβουλευ-τική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είχε το2010 οριακά εγκρίνει την υπερ-ψήφιση του Ν.3838/2010. Ανμάλιστα δεν υπήρχαν οι ψήφοιτων βουλευτών που αργότερασυγκρότησαν τη ∆ΗΜΑΡ, ο ΣΥ-ΡΙΖΑ θα είχε κατορθώσει (γιατίθα επρόκειτο περί κατορθώμα-τος) να καταψηφίσει τονΝ.3838/2010 με επιχειρήματα –τώρα πια είναι εντελώς φανερό– ως επί το πλείστον μαξιμαλι-στικά. Σε αντίθεση με αυτή τηνπαράδοση (ή μήπως σε αρμονίαμε αυτή;), παρατηρούμε τα δι-καιωματικά ζητήματα να υπο-βαθμίζονται συστηματικά στολόγο του ΣΥΡΙΖΑ με αποτέλε-σμα να μην υπάρχει σήμεραέστω μία δικαιωματική εξαγγε-λία που να περιλαμβάνεται στιςπρώτες δεσμεύσεις της κυβέρ-νησης της Αριστεράς. Αναγνω-ρίζω ότι το κεντρικό ζήτημαείναι η οικονομία, προφανώςείναι φανερό ότι όλα κριθούνστο πεδίο αυτό, αλλά δεν νο-μίζω ότι η Αριστερά μπορεί ναπάει μακριά χωρίς βασικές δε-σμεύσεις σε αξιακά ζητήματακαι χωρίς παρέμβαση στο επί-πεδο της ιδεολογίας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, νο-μίζω ότι το σχέδιο νόμου γιατην ιθαγένεια θα πρέπει να γίνειαντικείμενο επεξεργασίας καισοβαρής κριτικής, όχι όμως ωςένα οποιοδήποτε προϊόν τηςμνημονιακής συγκυβέρνησης,αλλά με τη συνείδηση ότιαφορά άμεσα την ποιότητα τηςζωής χιλιάδων ανθρώπων καιτο χαρακτήρα της νεοελληνικήςκοινωνίας τις επόμενες δεκαε-τίες.

* Ο Βασίλης Παπαστεργίουείναι δικηγόρος, επικεφαλήςτης Ριζοσπαστικής Αριστε-ρής Κίνησης ∆ικηγόρων.

2222 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014Ι∆ΕΕΣ

Tου Πέτρου Λινάρδου Ριλμόν

Η σχέση της εργασίας με το κεφάλαιο είναι μιασχέση εκμετάλλευσης, μια σχέση άντλησης υπερα-ξίας, αλλά είναι και μια σχέση που αφορά τονέλεγχο από την εργασία ή το κεφάλαιο της γνώσηςπου απαιτεί η παραγωγική διαδικασία. Ο Μαρξ, πουδεν είχε ασχοληθεί μόνο με τον καπιταλισμό τηςμεγάλης εκμηχανισμένης βιομηχανίας, είχε παρου-σιάσει τις διαφορετικές μορφές που πήρε και θαέπαιρνε στο μέλλον η υπαγωγή της εργασίας στοκεφάλαιο.

Επρόκειτο πρώτα για την τυπική υπαγωγή της ερ-γασίας στο κεφάλαιο, κατά την οποία η γνώσητης παραγωγικής διαδικασίας παρέμενε στους

εργαζόμενους, αλλά το κεφάλαιο χρηματοδοτούσε τηνπαραγωγή, διακινούσε το προϊόν και είχε τη δυνατό-τητα να προσλάβει και να απολύσει. Στη συνέχεια ο εκ-μηχανισμένος καπιταλισμός και αργότερα ο τεϊλορι-σμός, οδήγησαν στην πραγματική υπαγωγή της εργα-σίας, δηλαδή στον έλεγχο της γνώσης από το κεφά-λαιο, μέσω των μηχανών και της διοίκησης και οργά-νωσης (management), και επομένως στην ένταξη τουελέγχου «των διανοητικών εξουσιών επί της παραγω-γής» στην ταξική σύγκρουση στους χώρους παραγωγήςκαι στην κοινωνία. Σε μια τρίτη περίοδο, προέβλεπετην επέκταση του general intellect (της μαζικής δια-νοητικότητας) που θα μετέφερε πλέον τον έλεγχο τωνγνώσεων, οι οποίες αφορούν την παραγωγική διαδικα-σία και την οργάνωση της οικονομίας, στη μεγάλη μάζατου εργαζόμενου πληθυσμού.

Η ιστορική περίοδος που ζούμε επιβεβαιώνει σε με-γάλο βαθμό αυτή την πρόβλεψη του Μαρξ. Ο «γνωσια-κός καπιταλισμός» βασίζεται στην παραγωγή γνώσηςαπό τους ίδιους τους κατόχους γνώσης, δηλαδή απόμαζικές κατηγορίες ειδικευμένων εργαζομένων, καιστην επιστροφή σε εμπορικές, χρηματοπιστωτικές καιαυταρχικές μεθόδους συσσώρευσης κεφαλαίου. Ησχέση εργασίας και κεφαλαίου χαρακτηρίζεται πλέοναπό το συνδυασμό μεθόδων εξαγοράς για τους λίγουςκαι επέκτασης της ανασφάλειας και της μειωμένηςπροστασίας για τους πολλούς. Ο γνωσιακός καπιταλι-σμός μπορεί να υπάρξει μόνο μέσω της άντλησης γνώ-σης που παράγεται έξω από τα όρια της καπιταλιστι-κής επιχείρησης, ή από άτομα εντός της επιχείρησηςτων οποίων η γνωσιακή παραγωγή είναι στην πραγμα-τικότητα αυτόνομη, μη ελεγχόμενη, εκ των υστέρωναξιοποιήσιμη αν και κατά κανόνα εξαγοράσιμη.

∆ιαδικασίες παραγωγής γνώσης

Η διατήρηση της κυριαρχίας του κεφαλαίου και η δυ-νατότητα να εμποδιστεί η ανάληψη του ελέγχου τωνστόχων και των προϊόντων της παραγωγής από τουςεργαζόμενους, επιτυγχάνεται χάρη στη δραματική ενί-σχυση των εξουσιών των κεφαλαιούχων. Η υπερσυσ-σώρευση πλούτου και η στασιμότητα της μαζικής ζή-τησης οδήγησαν στην εξάρτηση της οικονομικής δυνα-μικής από την υπερχρέωση (από την ανάγκη επένδυσηςτου συσσωρευμένου χρηματικού πλούτου και την

ανάγκη πλασματικής αύξησης της ζήτησης μέσω δα-νεισμού) και επομένως από μια διαχείριση των δημό-σιων και ιδιωτικών χρεών που έχει δραματικές επι-πτώσεις για την παραγωγική ικανότητα και τα κοινω-νικά δικαιώματα.

Η αμφισβήτηση, και πόσο μάλλον η ανατροπή, αυτούτου καπιταλισμού, δεν μπορεί να βασιστεί στην από-κτηση ταξικής συνείδησης από τους εργαζόμενους καιτην προγραμματική έκφραση αυτής της συνείδησηςαπό ένα ή περισσότερα κόμματα. Ο εργαζόμενος τουγνωσιακού καπιταλισμού δεν χρειάζεται κάποιον νατου υποδείξει ότι το κεφάλαιο είναι απέναντί του -τοκεφάλαιο τον διαβεβαιώνει καθημερινά ότι κάτι τέτοιοισχύει- και δεν κατέχει, στην πλειοψηφία των περι-πτώσεων, μια σταθερή θέση εργασίας η οποία να κα-θορίζει έναν εργασιακό χώρο στον οποίο διεξάγεται ηταξική αντιπαράθεση. Επιπλέον, η υπάρχουσα οικονο-μία παρουσιάζει τεράστια ελλείμματα ως προς τις κοι-νωνικές ανάγκες, τις παραγωγικές δυνατότητες και τηνπροστασία του περιβάλλοντος, που δεν θα καλυφθούναπό τον εργατικό έλεγχο στα υπαρκτά εργοστάσια ήυπηρεσίες. Η ταξική πάλη πρέπει σε κάποιο βαθμό ναπάρει τη μορφή της διεκδίκησης του ελέγχου των ερ-γαζομένων επί των επιχειρήσεων και υπηρεσιών όπουεργάζονται, αλλά σε καθοριστικό βαθμό πρέπει ναπάρει τη μορφή της ανάληψης ανεξάρτητων παραγω-γικών ή οργανωτικών πρωτοβουλιών, οι οποίεςαφορούν το περιεχόμενο και τη μορφή μιας πα-ραγωγικής δραστηριότητας νέας, ως προς τηνκάλυψη των αναγκών σε εμπορεύματα καικοινά αγαθά, ως προς την οργάνωση και τη συ-νεργασία και ως προς τη σύνδεση του προσδιο-ρισμού των αναγκών και την οργάνωση της κά-λυψής τους με τις διαδικασίες παραγωγής γνώ-σης.

Ταξική δράση

Η αιχμή της ταξικής πάλης εκδηλώνεται σή-μερα με τις δυνατότητες που προσφέρουν οιμορφές της ομότιμης (peer to peer) παραγωγήςκαι της αλληλέγγυας οικονομίας. Στην ομότιμηπαραγωγή, εργαζόμενοι του γνωσιακού καπι-ταλισμού αναλαμβάνουν από κοινού και ισό-τιμα την παραγωγή κοινών αγαθών, κατακτών-τας καταρχάς την ελευθερία της δημιουργικό-τητάς τους. Έχοντας, όμως, και τη δυνατότητανα εντάξουν αυτή τη δραστηριότητά τους σε κι-νηματικούς προγραμματικούς στόχους που έρ-χονται σε σύγκρουση με την καπιταλιστική πα-ραγωγή και προσφορά αγαθών και υπηρεσιών.Στην αλληλέγγυα οικονομία, πρωτοβουλίες γιατην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, με δη-μοκρατικές μορφές οργάνωσης και ισότιμο κα-ταμερισμό εργασίας, με τη δημιουργία θέσεωνεργασίας ή την αξιοποίηση εθελοντικής διαθε-σιμότητας, επιδιώκουν να διαμορφώσουν συ-σχετισμούς δυνάμεων μέσα στην ίδια την οικο-νομία και να επιτύχουν την υιοθέτηση ευνοϊκώνδημόσιων πολιτικών. Σε οικονομίες και κοινω-νίες αποδιαρθρωμένες και πολλές φορές κατε-στραμμένες από τη νεοφιλελεύθερη διαχείριση,

η μαζική διανοητικότητα αποτελεί την αναπόφευκτηβάση της ανασυγκρότησης και της διαμόρφωσης τωνθεσμών που θα κάνουν αυτή την ανασυγκρότηση δυ-νατή.

Από τη στιγμή που ένα πολιτικό κόμμα ή μια πολι-τική οργάνωση επιδιώκει να επηρεάσει αυτή την ανα-γκαία διαδικασία μιας νέας ταξικής συγκρότησης καιστρατηγικής απάντησης, δεν αρκεί να κηρύττει την τα-ξική σύγκρουση και να καταγγέλλει τον καπιταλισμό (οοποίος έχει πλέον δείξει το χειρότερό του πρόσωπο),αλλά πρέπει να επιδιώξει να προσφέρει απαντήσειςστα πολλαπλά ερωτήματα που θέτει η ανάληψη πρω-τοβουλιών από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Κάποτετα εργατικά κόμματα αντανακλούσαν τις ιεραρχίες τηςεκμηχανισμένης βιομηχανίας και της τεϊλορικής οργά-νωσης της εργασίας: ήταν οι μάναντζερς της ταξικήςπάλης, η οποία διεξαγόταν από τους χειρωνακτικά ερ-γαζόμενους. Σήμερα, τα μέλη των αριστερών κομμάτωνκαι οργανώσεων δεν είναι παρά άτομα ενταγμένα στημαζική διανοητικότητα, πράγμα που σημαίνει απλά ότιμπορούν να συμβάλουν στην κοινωνική και γνωσιακήσυγκρότησή της. Αλλά η δυνατότητά τους να παρέμ-βουν εξαρτάται από το πώς θα εμπλακούν άμεσα στασημεία αιχμής της ταξικής δράσης και στην παραγωγήγνώσης που χρειάζεται η οργάνωση των νέων μορφώντης.

Σε οικονομίες και κοινωνίεςαποδιαρθρωμένες και πολλές φορέςκατεστραμμένες από τη νεοφιλελεύθερηδιαχείριση, η μαζική διανοητικότητααποτελεί την αναπόφευκτη βάση τηςανασυγκρότησης και της διαμόρφωσηςτων θεσμών που θα κάνουν αυτή τηνανασυγκρότηση δυνατή.

“Ταξική συνείδησηή μαζική διανοητικότητα;Η ανατροπή του καπιταλισμού δεν μπορεί να βασιστείστην προγραμματική έκφραση της ταξικής συνείδησης

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 2233ΚΟΙΝΩΝΙΑ

∆εν ήταναπλά ένακακό όνειρο

Ηταινία «Τα κορίτσια τηςβρόχης» της Αλίντας∆ημητρίου ανήκει στην

κινηματογραφική τριλογία πουαφιέρωσε στις γυναίκες τηςΑντίστασης - του Εμφυλίου - της∆ικτατορίας του 1967.Η Αλίντα με τον δικό της τρόπο, τοσεβασμό στην αντίσταση κατά τηςδικτατορίας του 1967 των ώριμωνπλέον γυναικών, καθώς και τηνπολιτική της ματιά, μας έπεισε να τηνεμπιστευτούμε και να μιλήσουμε γιατη δικτατορία, τα βασανιστήρια καιτις συνέπειες στη ζωή τη δική μας,αλλά και των οικογενειών μας.Μετά από σαράντα πέντε χρόνιασιωπής, παρακολουθούμε τηναφήγηση των συγκρατουμένων μαςμε σφιγμένο στομάχι. Βέβαια οιπερισσότερες από εμάς προέρχονταιαπό αριστερές οικογένειες. Όμως,πιστεύω ότι μετά το 1950 πουήμασταν ακόμη παιδιά και τη λήξη τουεμφυλίου, συμβαίνουν πολύ σοβαράπολιτικά γεγονότα, που γράφουν τηνιστορία της πατρίδας μας καισυγχρόνως καταγράφονται μέσα μας.Φυλακές, εξορίες, εκτελέσειςσυνυπάρχουν με ένα στόχο, τηνκατάργηση κάθε δημοκρατικήςέκφρασης. Τρομοκρατία παντού και με κάθετρόπο με αποκορύφωμα τηδολοφονία του βουλευτή Γρ.Λαμπράκη το 1963 και αμέσως μετάτο 1965 στα Ιουλιάνα τη δολοφονίατου Σ. Πέτρουλα.Είμαστε ήδη μέλη της ∆.Ν. Λαμπράκη,μιας νεολαίας που ρίζωσε σε όλη τηχώρα, γιατί σύνδεσε άρρηκτα τηνπολιτική με τον πολιτισμό. Κάθεσυναυλία του αστείρευτου Μίκη καιδιαδήλωση. Κάθε τραγούδι του σεσπίτι ή ταβέρνα κινητοποίηση τηςασφάλειας του κράτους. Η συμμετοχήκάθε νέου στη Νεολαία Λαμπράκη τουέδινε χαρά, ενδιαφέροντα και όραμαγια καλύτερη ζωή.Μέσα σ’ αυτό το κλίμα που εμείςβιώναμε μπήκαν τα τανκς. Σίγουραδεν ήταν απλά ένα κακό όνειρο.Τώρα πια όποια κι όποιος δεν ήθελενα το δεχτεί έκανε ό,τι μπορούσε, σεό,τι πίστευε, σε ό,τι πρόλαβε νασυνειδητοποιήσει, σε όση δύναμηνόμιζε ότι διέθετε, αλλά και στο πόσοδεμένος ήταν με φίλους καισυναγωνιστές της Νεολαίας.

Πόλυ Σαββινίδου

Στην έβδομη ημέρα απεργία πείνας μπαίνουν σήμερα οιμετανάστες κρατούμενοι στα στρατόπεδα συγκέντρω-σης, με κύριο αίτημά τους να σταματήσει η επ’ αόριστον

κράτησή τους και μετά το 18μηνο. Η απεργία ξεκίνησε στις 17Νοέμβρη, με αφορμή το θάνατο του 24χρονου μετανάστη κρα-τουμένου στην Αμυγδαλέζα, Μοχάμεντ Ασφάκ, στις αρχές τουμήνα. Οι συγκρατούμενοί του κατηγορούν τους αστυνομικούς

ότι ευθύνονται για τον άδικο χαμό του Ασφάκ αφού αγνόησανσυστηματικά τις πολύμηνες εκκλήσεις του για μεταφορά σενοσοκομείο. Η συμμετοχή στην απεργία πείνας αυξάνεται μέραμε τη μέρα και, σύμφωνα με ανακοίνωση της Κίνησης «Ενω-μένοι Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή»(ΚΕΕΡΦΑ), αγγίζει πλέον το 90%. Ήδη, 15 απεργοί έχουν λιπο-θυμήσει ή καταρρεύσει, με ορισμένους να έχουν μεταφερθείστο νοσοκομείο και άλλους να περιμένουν για ώρα τη διακο-μιδή τους. Σε ηχητικά ντοκουμέντα που δόθηκαν στη δημο-σιότητα από την ΚΕΕΡΦΑ, γίνονται γνωστές ζοφερές εικόνεςπου ζουν οι κρατούμενοι όπως καταστολή, κάκιστες συνθή-κες υγιεινής, ζωή στο σκοτάδι δίχως ρεύμα, νερό και κουβέρ-τες.

Ανάμεσα στα αιτήματα των κρατουμένων είναι η συνάντησημε τον επίτροπο της ΕΕ για τα δικαιώματα προκειμένου να τουεκθέσουν την άθλια κατάσταση της Αμυγδαλέζας.

ΠροσφοράΟι φίλοι της «Εποχής» από τη Λαμία προσφέρουν στην

εφημερίδα 80 ευρώ.

Απεργία πείνας μέχρι την ελευθερία

Γιατροίδύο ταχυτήτωνκαι ΠΕ∆Υ“Παράθυρα” για ιδιωτικά ιατρεία ενώ η κυβέρνηση προετοιμάζειεπιχειρηματίες προκειμένου να αναλάβουν “ιατρικές εργασίες”των δημόσιων νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας από την 1η Ιανουαρίου!

Σε… θνησιγενές μόρφωμα δείχνεινα μετατρέπεται το «νεογέννητο»ΠΕ∆Υ [Πρωτοβάθμιο Εθνικό ∆ί-

κτυο Υγείας], αφού καμιά υγειονομικήπεριφέρεια δεν μπορεί να το διαχειρι-στεί αποτελεσματικά. Την περασμένηΠέμπτη, 20 Νοεμβρίου, έπρεπε να έχειολοκληρωθεί η κρίση όλων των για-τρών που εντάχθηκαν σ’ αυτό, προκει-μένου στη συνέχεια να ενταχθούν στοΕΣΥ. Όμως, απολύτως τίποτα δεν έχειγίνει.

Μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί στοΠΕ∆Υ 2.300 γιατροί, από τους οποίουςπερίπου 1.000 προσέφυγαν στη δικαιο-σύνη [ασφαλιστικά μέτρα] για «βίαιημετατροπή των εργασιακών σχέσεων»και κατάφεραν να διατηρήσουν και τοιδιωτικό τους ιατρείο. Αυτό, αυτόματα,δημιουργεί ιατρούς «δύο ταχυτήτων»,όπως και στο περίφημο ΕΣΥ τουν.1397/83, όπου πανεπιστημιακοί καιστρατιωτικοί μπορούν να έχουν καιιδιωτικό ιατρείο! Το ζητούμενο γιαόσους εντάχθηκαν στο ΠΕ∆Υ είναι ότιδεν κρίθηκαν ακόμη προκειμένου να

ενσωματωθούν στο ΕΣΥ, με συνέπειανα αμείβονται με βάση το ενιαίο μισθο-λόγιο ως… δημόσιοι υπάλληλοι και όχιως γιατροί -οι μισθοί τους κυμαίνονταιαπό 1.150-1.400 ευρώ.

Ειδικά στην Πάτρα, από 200 γιατρούςπου είχε πριν το ΙΚΑ, σήμερα έχουν εν-ταχθεί στο ΠΕ∆Υ μόνο οι 70 γιατροίαπό τους οποίους οι 10 είναι οδοντία-τροι. Εξαιτίας αυτών των ελλείψεων,μέχρι πριν λίγο καιρό, στο ακτινολο-γικό δεν υπήρχε υπεύθυνος γιατρός καιπρόσφατα τοποθέτησαν την γιατρό τουμαγνητικού τομογράφου χωρίς, όμως,να κάνει γνωματεύσεις. Επίσης στο ΙΚΑΖαρουχλέικων, ο οργανισμός πληρώνει5.000 ευρώ το μήνα για να εργάζονταιεκεί 4-5 γιατροί. Παράλληλα, στο ΙΚΑτης Γούναρη, η διοίκηση ειδοποίησε ναεκκενωθεί ένας όροφος για να γίνουνγραφεία κι έτσι γιατροί και ασθενείς,στριμώχνονται σε έναν όροφο. Ταυτό-χρονα, οι γιατροί του ΠΕ∆Υ απασχο-λούνται τις πρωινές ώρες στις επιτρο-πές του ΚΕΠΑ, στις οποίες αμείβονταιεπιπλέον, ενώ απουσιάζουν από τα ια-

τρεία του ΠΕ∆Υ με αποτέλεσμα τα ραν-τεβού των ασθενών καθυστερούν αρκε-τούς μήνες!

Από την άλλη, οι εργαστηριακέςδομές του ΕΟΠΥΥ απαξιώνονται προ-κλητικά, με απώτερο στόχο να παραδο-θούν σε ιδιώτες επιχειρηματίες πουήδη ανοίγουν παραρτήματα και στηνΠάτρα ευελπιστώντας να διαχειριστούνκαι τις εργαστηριακές εξετάσεις τωνδημόσιων νοσοκομείων και των Κέν-τρων Υγείας, που από 1η Ιανουαρίου2015 θα ανήκουν διοικητικά στις ΥΠΕ.∆ιαφαίνεται, λοιπόν, πως η συγκυβέρ-νηση και η πολιτική ηγεσία του υπουρ-γείου Υγείας δεν είναι διατεθειμένη ναξεκαθαρίσει το τοπίο των εργασιακώνσχέσεων των ιατρών του ΠΕ∆Υ. Με τηνπαρελκυστική τακτική που ακολουθεί-ται θα εξωθηθούν όλοι, πλέον, και στοιδιωτικό ιατρείο, ακυρώνοντας έτσι τοπνεύμα και την εφαρμογή του νόμου.

Τάκης Γεωργακόπουλος

Το πρόγραμμα πολιτισμού του ΣΥ-ΡΙΖΑ προκάλεσε ταραχώδεις καιαλληλοσυγκρουόμενες τοποθετή-

σεις. Προσωπικά θα έλεγα ότι αυτή η«κουρελού» -όπως επιθετικά την αποκά-λεσε κάποιος- μου ζεσταίνει την καρδιά!Γιατί μέσα σ ένα σπίτι είναι καλύτερα ναυπάρχει μια κουρελού απ’ το να μην υπάρ-χει τίποτα και να κρυώνουν οι άνθρωποι.Πάνω της μπορείς να ακούσεις παραμύ-θια, να δεις θέατρο, να φιλοσοφήσεις, νατραγουδήσεις, μπορείς να δημιουργήσειςή να δεις να δημιουργούν άλλοι μορφέςζωής μέσα στην παγωνιά. Χωρίς ούτε έναστρωσίδι μες στο σπίτι, το μυαλό δεν μπο-ρεί να ονειρευτεί ούτε και να συνθέσει.

Η τέχνη πάντα ένωνε το φτωχό με τονπλούσιο, το γόνο υψηλών οικογενειών μετα παιδιά των γυρολόγων! Γιατί στηντέχνη υπάρχει κάτι που ενώνει τους αν-θρώπους και δεν έχει σχέση με το χρήμα.Κι αυτό είναι η έμπνευση. Το ταλέντο. Γιανα επιτύχει, όμως, αυτό, να δώσει καρ-πούς χρειάζονται θεσμοί που λειτουργούνχωρίς να διαπλέκονται με την κερδοσκο-πία. Η πολιτεία πρέπει να ενισχύει και όχινα αδιαφορεί.

Η προσπάθειά του προγράμματος ήταννα δημιουργηθεί με τις θέσεις ένα πλαί-σιο που να αποτυπώνει την έως τώρα πα-θογένεια και να ορίζει τρόπο εξόδου απόαυτήν. Το μνημονιακό περιβάλλον εγκα-

ταστάθηκε στον τομέα της τέχνης νωρίτερα απόοπουδήποτε αλλού! Κι αυτό γιατί στη χώρα μαςδεν υπήρξε παιδεία για την αναγκαιότητα συμμε-τοχής του κράτους στην καλλιτεχνική δημιουργία–πράγμα αυτονόητο για ολόκληρη την υπόλοιπηΕυρώπη. Αποτέλεσμα είναι να δίνεται σήμερα το0,23% από τον κρατικό προϋπολογισμό στον πο-λιτισμό και να μην φαίνεται σε κανέναν παρά-λογο. Ούτε καν στους ίδιους τους καλλιτέχνες

παρόλον ότι πένονται! Αυτό πρέπεινα αλλάξει. Τα μαγικά χαλιά κοστί-ζουν ακριβά! Αλλά σίγουρα είναιφθηνότερα από τις μοκέτες και τουςπολυελαίους των μεγάλων ιδρυμά-των που διεκδικούν να μονοπωλή-σουν την τέχνη και τους δημιουρ-γούς της. Ακραίος συμβολισμός πουδείχνει την αναγκαιότητα χρήσηςτων κουρελούδων. Που με τρόπουςπου μόνο η αλχημεία των τεχνώνδιαθέτει μπορούν να πετάξουν πάνωαπό δρόμους, πεζοδρόμια και πλα-τείες όπου άνθρωποι μαζεμένοι ζη-τούν: 1) ψωμί , 2) σπίτι 3) δουλειάκαι 4) αδιαπραγμάτευτο, το δι-καίωμα στο όνειρο!

Αυτός ήταν ο λόγος που το πρό-γραμμα ασχολήθηκε με το να φτιά-ξει πλαίσιο προσπάθειας αποφυγήςτων αιτιών της έως τώρα παθογέ-νειας και να θυμίσει πως η τέχνηείναι συγκεκριμένη εργασία και όχιχόμπι. Χόμπι κατάντησε στη μνημο-νιακή Ελλάδα, αλλά το ζητούμενοείναι η ανατροπή αυτής της πραγμα-τικότητας και όχι η συνέχισή της.

Αν θα πρόσθετα κάτι στο πρόγραμμα είναι ηφράση: Ανοιχτός δρόμος στη γνησιότητα της έκ-φρασης! Με κάθε τρόπο ενίσχυση προς αυτή τηνκατεύθυνση!

2244 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τον πολιτισμό [left.gr/news/i-protasi-toy-syriza-gia-ton-politismo] σχολιάστηκε ιδιαίτερα. Εκτός από την αντίδραση του υπουργείου Πολιτισμού -στοσύνηθες πλέον πλαίσιο της κυβερνητικής αντίδρασης στις προγραμματικές επεξεργασίες τηςαξιωματικής αντιπολίτευσης, σαν οι ρόλοι να ήταν αντίστροφοι-, το εν λόγω κείμενο απα-σχόλησε αρκετά έντυπα, συντάκτες των οποίων το σχολίασαν, καθώς και αρκετούς καλλιτέ-χνες. Κάποια από αυτά τα σχόλια σχολιάστηκαν εκ νέου. Από όλο αυτό τα γαϊτανάκι σχολίωνμπόρεσαν να διακριθούν λίγες θετικές συμβολές, με στόχο τη βελτίωση της πρότασης του ΣΥ-ΡΙΖΑ, όσο επαρκή ή ελλιπή κι αν την κρίνουμε. Η «Εποχή» ζήτησε, λοιπόν, από καλλιτέχνες

Στήριξη στην ελεύθερηαυτοέκφραση

Προσωπικά επειδήδεν γνωρίζω άλλοπροηγούμενο, να δη-

μοσιοποιεί δηλαδή ένακόμμα που διεκδικεί τηνεξουσία τις θέσεις του γιατον πολιτισμό σε πλήρη διά-ταξη και να τις θέτει προς«ενδιαφερομένους» για νατοποθετηθούν, οφείλω νακαταθέσω αρχικά το εξής: ηαρνητική κριτική που ασκή-θηκε στο κείμενο είναι η ευ-κολότερη που θα μπορούσενα ασκηθεί. Τα περί «ξύλι-νης γλώσσας» ή «αοριστολο-γίας» βασίζονται στην εισα-γωγή του κειμένου, η οποία

κατά τη γνώμη μου ως όφειλε να κάνει ένας συμμαχικός φο-ρέας της αριστεράς, σκιαγραφεί το γενικότερο πολιτικοϊδεο-λογικό πλαίσιο στο οποίο κινείται η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Κιόσο για τα περί «κρατικοποίησης του πολιτιστικού γίγνεσθαι»,οφείλω να διαπιστώσω πως είναι λογικό σε μια παρηκμασμένηθεσμικά χώρα ο όρος «δημόσιο» να έχει ταυτιστεί στη σκέψηόσων την κατέστησαν έτσι, συνώνυμος της αδιαφάνειας καιλοιπών εγκληματικών στρεβλώσεων.

Μια πρόταση της αριστεράς για τον πολιτισμό οφείλει ναθέτει εν γένει το πολιτιστικό γίγνεσθαι υπό τη σκέπη, την προ-στασία και ποτέ τον έλεγχο του δημοσίου. Το δομικό πρόβλημαμιας τέτοιας θεώρησης είναι το εάν και κατά πόσο αυτή η πο-λιτική θα εκπορεύεται άνωθεν από τους εκάστοτε δημόσιουςφορείς ή αντίθετα οι δημόσιοι φορείς θα είναι έτοιμοι να στη-ρίζουν και να υλοποιούν τα πολιτιστικά προτάγματα της κοι-νωνίας. Στη σημερινή ασφυκτική εποχή εκδούλευσης του κρά-

τους στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, μια κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ οφείλει να καταστήσει τους δημόσιους μηχανι-σμούς του πολιτισμού δημιουργούς μεγάλων ρωγμών,προκειμένου οι δημιουργικές φωνές της σύγχρονης τέ-χνης να βγουν στην επιφάνεια. Σήμερα η λογοτεχνία, οκινηματογράφος, η μουσική, το θέατρο κυοφορούννέες προτάσεις που καθιστούν την σύγχρονη πνευμα-τική δημιουργία άξια όχι απλά των επαίνων αλλά τηςουσιαστικής αγωγής του δημοσίου. Η δημιουργία π.χ.Εθνικού Οργανισμού Μουσικής ή δημόσιου φορέα χά-ραξης Εθνικής Πολιτικής Βιβλίου θα πρέπει να κι-νούνται προς μια τέτοια κατεύθυνση, της δημιουργίαςδηλαδή δυνατοτήτων για τους νέους και τις νέες δημι-ουργούς, ώστε το καλλιτεχνικό τους όραμα να μηνμένει ακοινώνητο. Ειδικότερα όσον αφορά τη λογοτε-χνία, βάρος θα μπορούσε να δοθεί στις μεταφράσειςσύγχρονων ελληνικών λογοτεχνικών έργων, στην ου-σιαστική σύνδεση με μεγάλα φεστιβάλ του εξωτερικούκαι στη θεσμοθέτηση ενός παγκόσμιας εμβέλειας φε-στιβάλ Ποίησης στην Ελλάδα –κινήσεις που μέχρι τώραεπιχειρούνται σχεδόν ηρωικά από μεμονωμένες περι-πτώσεις ανθρώπων των γραμμάτων.

Η μεγαλύτερη πρόκληση, όμως, που μια κυβέρνησητης αριστεράς θα είχε να αντιμετωπίσει στον τομέα τουπολιτισμού είναι η συνεπής στοχοπροσήλωσή της προςτην καλλιέργεια μιας βαθιάς πολιτιστικής παιδείας καιαισθητικής στη νεολαία. Κάτι τέτοιο δεν θα μπορεί νασυμβεί χωρίς τη ριζική συσχέτιση του υπουργείου Πο-λιτισμού με αυτό της Παιδείας. Μέσα από την κατάρ-γηση του υπάρχοντος βαθμοθηρικού εξεταστικοκεν-τρικού συστήματος θα πρέπει να αναδυθεί μια νέασχέση ανάμεσα στις τέχνεςκαι τα σχολειά, στην οποίατο υπουργείο Πολιτισμούθα είναι μπροστάρης. Η κα-θιέρωση μεγάλων καλλιτε-χνικών εκδηλώσεων μαθη-τικού χαρακτήρα πανελλα-δικής εμβέλειας (εκθέσειςζωγραφικής, φωτογρα-φίας, λογοτεχνικοί διαγω-νισμοί, συναυλίες), η αξιο-ποίηση μουσικών, σκηνο-

θετών, συγγραφέων από ένα εκ-παιδευτικό σύστημα που θα υπηρε-τεί και θα στηρίζει έμπρακτα τηνελεύθερη αυτοέκφραση είναι εν-δεικτικά σημάδια μιας ουσιαστικήςαλλαγής πλεύσης. Άλλωστε ποιοτο μέλλον για τον πολιτισμό μιαςχώρας όταν οι νέοι εξαναγκάζονταισε αποστήθιση ερμηνειών για τηνΦεγγαροντυμένη του Σολωμού, κα-θιστώντας το ποιητικό κείμενομέσο και όχι αυτοσκοπό;

•

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

Θέσει θετι κοίΠέντε καλλιτέχνες συνεισφέρουν στο πολιτισ τικό πρόγραμμα της κυβέρνησης της αριστεράς

ΝΝΙΙΚΚ

ΟΟΛΛΑΑΣΣ

ΕΕΥΥΑΑΝΝ

ΤΤΙΙΝΝ

ΟΟΣΣ,,

ΠΠΟΟ

ΙΙΗΗΤΤΗΗ

ΣΣ --

ΤΤΡΡΑΑΓΓΟΟ

ΥΥ∆∆ΟΟ

ΠΠΟΟ

ΙΙΟΟΣΣ

Μέσα από τηνκατάργηση τουυπάρχοντοςβαθμοθηρικούεξεταστικοκεντρικούσυστήματος θα πρέπεινα αναδυθεί μια νέασχέση ανάμεσα στιςτέχνες και τα σχολειά,στην οποία τουπουργείο Πολιτισμούθα είναι μπροστάρης.

“

Τα μαγικά χαλιά κοστίζουνακριβά! Αλλά σίγουρα είναιφθηνότερα από τις μοκέτεςκαι τους πολυελαίους τωνμεγάλων ιδρυμάτων πουδιεκδικούν να μονοπωλήσουντην τέχνη και τουςδημιουργούς της.

“

Η τέχνη είναι εργασία, όχι χόμπι

Αποκλεισμόκάθε διαπλοκής

ΜΜΑΑΝΝ

ΙΙΑΑ ΠΠ

ΑΑΠΠ

ΑΑ∆∆ΗΗ

ΜΜΗΗ

ΤΤΡΡΙΙΟΟ

ΥΥ,, ΗΗ

ΘΘΟΟ

ΠΠΟΟ

ΙΙΟΟΣΣ

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

που εργάζονται σε διαφορετικούς χώρους της τέχνης, να συνεισφέρουν από την πλευρά τηςδικής τους εμπειρίας και του δικού τους οράματος στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τον πολιτι-σμό. Και ήταν ιδιαίτερα σημαντικό ότι με όσες και όσους μιλήσαμε είτε είχαν καλή γνώση τουκειμένου είτε είχαν θετική διάθεση να το μελετήσουν και να συνεισφέρουν. Μάλιστα, ορι-σμένοι δεν τα κατάφεραν λόγω χρόνου και μας βάζουν στον πειρασμό -αν και ο χώρος μαςείναι περιορισμένος- η προσπάθεια αυτή να έχει και συνέχεια.

Επιμέλεια: Ζωή Γεωργούλα

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

Θέσει θετι κοίΠέντε καλλιτέχνες συνεισφέρουν στο πολιτισ τικό πρόγραμμα της κυβέρνησης της αριστεράς

Οι μοναχικά εργαζόμενοι

Οι απόψεις του ΣΥΡΙΖΑ για τον κινηματογράφο,στο κείμενο που κατατέθηκε προς συζήτηση καιδιαβούλευση, είναι τόσο κωδικοποιημένες που

μέσα στη γενικότητα τους και την αοριστία τους εύκολαπαρεξηγούνται.

Παρά κάποιες ενδιαφέρουσες και απαραίτητες πρω-τοβουλίες για τις φοροαπαλλαγές και τα κίνητρα επεν-δύσεων σε ταινίες, παρά τη θεσμοθέτηση του νέου ψη-φιακού φόρου, οι προτάσεις κινδυνεύουν να χαθούνμέσα στην ατολμία τους, αφού στο θέμα δεν χωράκαμιά γραφειοκρατική λογική.

Παρά τις σημαντικές διαφωνίες των κινηματογραφι-στών για την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει το …κα-ράβι, τολμώ να πω ότι οι περισσότερες από αυτές είτεείναι εγκλωβισμένες στην ευρωπαϊκή γραφειοκρατικήλογική είτε σε ένα παρελθόν εθνικών κρατικών ενισχύ-σεων που έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.

Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου οφείλει αρχικάνα κάνει δυο πράγματα. Να επανακαθορίσει τη λογικήτου με αποκλεισμό κάθε διαπλοκής και συντριβή κάθε

γραφειοκρατικής λογικής μέσα από μηχανισμούς αυ-τόματων χρηματοδοτήσεων για τη στήριξη του μοναδι-κού σοβαρού φαινομένου, εκείνου των ανεξάρτητωνταινιών. Μια πρόσθετη ιδέα θα ήταν η ίδρυση γραφείουστο εσωτερικό του για τη διασύνδεση των ελλήνων κι-νηματογραφιστών με τους αντίστοιχους παραγωγούςτου εξωτερικού. Η στελέχωση αυτού του γραφείου πρέ-πει να γίνει με κριτήρια ανεξάρτητα και αντικειμενικά!Ο νέος νόμος θα πρέπει να κατευθύνεται προς τη στα-διακή απεμπλοκή του κράτους από το Ε.Κ.Κ. με ενί-σχυση της αυτόνομης και αυτοχρηματοδοτούμενης φυ-σιογνωμίας του.

Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης οφείλει να ξαναδεί τηνκατεύθυνση του ως ένα περιφερειακό φεστιβάλ, πουπρέπει να κρατήσει και να ενδυναμώσει το διεθνή τουχαρακτήρα, εντάσσοντας όμως στο πρόγραμμα του καιεθνικό τμήμα, όπως σε πολλά σημαντικά διεθνή φεστι-βάλ. Το τμήμα Agora θα πρέπει να αναδιοργανωθεί καινα επαναστελεχωθεί προς την κατεύθυνση της αντικει-μενικής και δίκαιης προώθησης των πιο άξιων σχε-

δίων. Ο μεγάλος ασθενής του ελληνικού κινηματογράφου

είναι η διανομή των ταινιών, λόγω κακού σχεδιασμούκαι ισχνού ενδιαφέροντος των πολιτών για τις ελληνι-κές ταινίες. Μια ιδέα θα ήταν κίνητρα για δημιουργίαανεξάρτητων κινηματογράφων που θα ανήκουν στουςίδιους τους κινηματογραφιστές και που θα τους δια-χειρίζονται με full day πρόγραμμα, καθώς και ίδρυσηψηφιακής πλατφόρμας για online διανομή των ταινιών.

Συνοψίζοντας, μια πολιτική ηγεσία θα πρέπει να έχειτη δύναμη να εφαρμόσει τις θέσεις της, όταν κυβερνά.Και αυτό γιατί η πρόσφατη εμπειρία (νόμος Γερουλά-νου, αλλά και η αδιέξοδη σύγκρουση με συντεχνιακάσυμφέροντα) δείχνει ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο πρό-βλημα.

Ο ελληνικός κινηματογράφος δεν πάσχει από έλ-λειψη ταλέντων, αλλά στήριξης τους για μια ανεξάρ-τητη κινηματογραφία πέρα από εξαρτήσεις και αγκυ-λώσεις.

•

ΒΒΑΑΣΣΙΙΛΛΗΗΣΣ ΜΜΑΑΖΖΩΩΜΜΕΕΝΝΟΟΣΣ,, ΣΣΚΚΗΗΝΝΟΟΘΘΕΕΤΤΗΗΣΣ -- ΠΠΑΑΡΡΑΑΓΓΩΩΓΓΟΟΣΣ

Οι καλλιτέχνες –όπως ορίζει αυτή η πλαστήλέξη που παραπέμπει στον καλλωπισμό–είναι εργαζόμενοι. Κυρίως δε, εργάζονται

μοναχικά. Οι περισσότεροι δεν απεργούν, είναι ηφύση της εργασίας τους τέτοια που δεν γίνεται νααπεργήσει ο ζωγράφος στο ατελιέ του, ο ποιητήςστο γραφείο του, και δεν θα πε-ράσει μέρα που ο μουσικός δενθα χαϊδέψει τα εργαλεία του.Και ως εκ τούτου θεωρούνταιεχθροί του συνδικαλισμού.Όμως καθ’ υπερβολή –στοπνεύμα και κυριολεκτικά– είναιπιο κοντά στους sans-culottes,παρά στους απολιτικούς.

Από την άλλη μεριά, η ελλη-νική κοινωνία έχει φροντίσεινα μην είναι κατοχυρωμένα ταεργατικά δικαιώματα στουςκαλλιτέχνες. Εν ολίγοις όσοιεργάζονται στο χώρο της τέ-χνης ήταν και είναι ανασφάλι-στοι, χωρίς ιατρική περίθαλψη(μόνον αυτή των απόρων) καιχωρίς σύνταξη (πλην των «τυ-χερών» των τιμητικών συντά-ξεων). ∆εν γνωρίζω ακριβώς τιγίνεται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά δεν τοθεωρώ σημαντικό, δεν μιμούμαστε τα κακά τωνάλλων, ακριβώς όπως και στην οικονομία.

Η αυριανή κυβέρνηση της αριστεράς, που πριναπ’ όλα θα διαχειριστεί την ανθρωπιστική κατα-στροφή των μνημονιακών χρόνων, πρέπει να βρειάμεσα λύσεις και σ’ αυτό το ζήτημα. Με απλάλόγια και γνωρίζοντας εις βάθος τις κατά καιρούςπροσπάθειες καλλιτεχνικών φορέων που δεν ευο-δώθηκαν, προτείνω:

1. Έναν μικρό δασμό κάτι σαν καλλιτεχνόσημοστα δημόσια έργα, στις εκδόσεις, στα εισιτήριατων κινηματογράφων και του θεάτρου, στα πολυ-μηχανήματα και εκτυπωτές που αναπαράγουν ει-κόνες. Τα έσοδα θα χρηματοδοτούν έναν ασφαλι-

στικό φορέα όλων των καλλιτεχνών. ∆εν μπαίνω σε ερμη-νείες νόμων που εμποδίζουν να γίνει κάτι τέτοιο, οι νόμοιαπό ανθρώπους έγιναν και άνθρωποι τους αλλάζουν.

Η ιστορία του 1% επί των δημοσίων έργων, για έργα τέ-χνης στο χώρο (νόμος που έχει ψηφιστεί και ποτέ δεν έχειεφαρμοστεί) κρατάει περίπου 35 χρόνια.

2. Μικρά ετήσια κονδύλια σε όλουςτους δήμους για: δημιουργία χώρωντέχνης, βιβλιοθήκες, αίθουσες μουσι-κής και θεάτρου, αγορά έργων για δη-μοτικές πινακοθήκες, οικονομική ενί-σχυση σε εσω/εξωσχολική διδασκαλίατέχνης.

Σε πολλές σκανδιναβικές χώρες, οικαλλιτέχνες εξασφαλίζουν εισόδημακαι αρμονική σχέση με τις τοπικές κοι-νωνίες από καλά οργανωμένη εφαρ-μογή τέτοιων επιλογών.

Να ένα καλό προς μίμηση, έστωπρος ενημέρωση έτσι για να ζηλεύουμεμπας και βγούμε στο δρόμο, με εφι-κτές διεκδικήσεις στο γαμωκαπιταλι-σμό που ζούμε.

Πριν απ’ όλα όμως: Πρέπει να πει-στούμε εμείς ότι η «πολύτιμη» μοναχι-κότητα αφορά μόνο τις ώρες της εργα-σίας μας. Τίποτα δεν θ’ αλλάξει επειδή

ευχόμαστε οι άλλοι να κάνουν τη βρώμικη δουλειά. Πρέπει να πειστεί η ελληνική κοινωνία ότι οι καλλιτέ-

χνες δεν είναι διασκεδαστές μόνον, ούτε διακοσμούν πλα-τείες μόνον, ούτε γεννήθηκαν για να περνάει ευχάριστεςώρες ο κόσμος, μόνο. Κι αυτό χρειάζεται πολλή δουλειά,εκ των κάτω.

Πρέπει να πειστεί η ελληνική κοινωνία ότι η τέχνη είναιένα πολύτιμο όχημα ανατροπής των κοινωνικών δομών,όταν εμποδίζουν την ανθρώπινη ευτυχία.

Ένας «ευρύς τόπος» κυκλοφορίας πρωτότυπων ιδεώνκαι έργων, που περιλαμβάνει το σαρκασμό αλλά και τηναυτοκριτική, που δείχνει το μέλλον συνήθως αντίθετα απότο ρεύμα της εφησύχασης.

•

Ηπρωτογενής δημιουργία πάνταήταν σπάνια, πάντα ήταν ανε-ξάρτητη, πάντα επιβίωνε εξαι-

ρετικά δύσκολα, αλλά ποτέ δεν πέ-θανε –παρόλα τα μνημόσυνα.

Το πρώτο που θα ήθελα μια αρι-στερή κυβέρνηση να κάνει για να βοη-θήσει την τέχνη που σήμερα παράγε-ται, είναι, αφενός, να αποκαθηλώσειαυτόν τον κλειστό κύκλο των παλαι-όθεν αναγνωρισμένων «αγωνιστών»που σήμερα απολαμβάνουν το ακατα-λόγιστο, αφετέρου, να απαλλάξει τονεαυτό της από την εναγώνια αλλά πα-θητική αναμονή ενός ή περισσότερωνκαλλιτεχνών που ως Μεσσίες θα εμ-φανιστούν και θα ενώσουν και πάλι τοσυναίσθημα και τη φωνή των μαζών.

Αν η κυβερνώσα αριστερά θελήσεινα προσφέρει υπηρεσία στον πολιτι-σμό, καλό θα είναι να απαλλάξει (και)τους καλλιτέχνες από τα δεσμά τηςγραφειοκρατίας, να φτιάξει ένα σύ-στημα θεσμών που θα υποδεχτεί ωςαυτονόητη τη μη-κανονικότητα τουβίου που διάγουν, να βοηθήσει στοσπάσιμο των μονοπωλίων, στην άρσητων αποκλεισμών και της λογοκρισίαςτης αγοράς. Να στηρίξει τη δράση αν-θρώπων των οποίων το έργο την συγ-κινεί και την εκφράζει, αφήνοντας απ’έξω το αν ανήκουν σε κάποια ειδικήκατηγορία για επικοινωνιακή χρήση.

Πρώτα και πάνω απ’ όλα θα ήθελα ηαριστερά να κόψει κάθε συναλλαγή μετο ευγενές είδος του κράχτη. Με λίγαλόγια, να μην κάνει χρήση της τέχνηςγια οποιοδήποτε άλλο σκοπό εκτόςαπό την παιδεία και να αφήσει ταυπάρχοντα δίκτυα διάδοσης ιδεών –εδώ και πολλά χρόνια αχαρτογράφητακαι δυσνόητα, ακόμα και γι’ αυτήν– νααναπτυχθούν ανεμπόδιστα μέσα στοοπτικό της πεδίο αλλά έξω από τονέλεγχό της.

Πολλοί από μας γίναμε αριστεροίδιαβάζοντας Αναγνωστάκη, Κατσαρόκαι ∆ημητριάδη –όχι Μαρξ.

•ΚΚΥΥΡΡ

ΙΙΑΑΚΚ

ΟΟΣΣ

ΚΚΑΑΤΤ

ΖΖΟΟΥΥΡΡ

ΑΑΚΚ

ΗΗΣΣ,,

ΖΖΩΩ

ΓΓΡΡΑΑΦΦ

ΟΟΣΣ

∆∆ΑΑΝΝ

ΑΑΗΗ

ΠΠΑΑΝΝ

ΑΑΓΓΙΙ

ΩΩΤΤΟΟ

ΠΠΟΟ

ΥΥΛΛΟΟ

ΥΥ,, ΤΤ

ΡΡΑΑΓΓΟΟ

ΥΥ∆∆ΟΟ

ΠΠΟΟ

ΙΙΟΟΣΣ

Όχι συναλλαγή με κράχτες

2266 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

Eνα ζο φε ρό κομ μά τι της πρό σφα -της ι στο ρίας μας, που α πο κρύ πτε -ται ε πι με λώς, εί ναι οι έ νο πλες ο -

μά δες των δω σί λο γων που έ δρα σαν στηΘεσ σα λο νί κη και τη Μα κε δο νία στα χρό -νια της να ζι στι κής κα το χής. Οι ο μά δεςαυ τές δεν εί χαν σχέ ση με την κα το χι κήκυ βέρ νη ση ού τε λο γο δο τού σαν σε αυ τήν.Η ε ξάρ τη σή τους ή ταν α πο κλει στι κά α -πό τους Γερ μα νούς, οι ο ποίοι τις ε ξό πλι -ζαν και τις έ λεγ χαν, για να έ χουν ή συ χοτο κε φά λι τους στη σφη κο φω λιά τηςΜα κε δο νίας την ο ποία διεκ δι κού σαν κιοι σύμ μα χοί τους οι Βούλ γα ροι. Πιο συ -γκε κρι μέ να, στη Θεσ σα λο νί κη ευ δο κί μη -σε έ να φαι νό με νο με ι διαί τε ρη ση μα σία:κά ποιοι «η γέ τες» του δω σι λο γι κού χώ -ρου ή ταν ό χι α πλά τυ χο διώ κτες ή α ντι -

κομ μου νι στές, αλ λά ε θνι κο σο σια λι στέςνα ζί. Ταυ τί ζο νταν δη λα δή και ι δε ο λο γι -κά με το Τρί το Ράιχ. Τα έ νο πλα αυ τάμορ φώ μα τα βρι σκό ντου σαν συ νή θως σεα ντι πα ρά θε ση α κό μα και με τους ελ λη -νι κούς κα το χι κούς θε σμούς ό πως η Χω -ρο φυ λα κή ή οι πο λι τι κές διοι κή σεις διά -φο ρων πε ριο χών.

Στην πραγ μα τι κό τη τα, με το πα νί σχυ -ρο άλ λο θι της προ σή λω σης στο Τρί τοΡάι χ, δρού σαν ως ο μά δες α δί στα χτωνκα κο ποιών εις βά ρος του πλη θυ σμού καιδεν έ δι ναν λο γα ρια σμό που θε νά. Μεπρο τε ραιό τη τα την προ σπά θεια ε ξό ντω -σης των «κομ μου νι στών», οι ί διοι διά λε -γαν τους «στό χους», οι ί διοι ή ταν ε κτε -λε στι κά όρ γα να και δι κα στές, οι ί διοι ή -ταν οι βα σα νι στές αλ λά και οι δή μιοι

των θυ μά των τους. Εί χαν δή θεν α στυ νο -μι κά κα θή κο ντα αλ λά στην πραγ μα τι κό -τη τα ή ταν ε κτε λε στι κά α πο σπά σμα τα.Βα σι κός τους στό χος, βέ βαια, ή ταν το Ε -ΑΜ. Το κα λο καί ρι του ‘44 και μέ χρι τηνα πο χώ ρη ση των Γερ μα νών έ κα ναν πολ -λές μα ζι κές δο λο φο νίες. Στη Νέα Ευ καρ -πία, 31 Ιου λίου – 14 ε κτε λέ σεις, στην Κα -λα μα ριά, 13 Αυ γού στου – 11 ε κτε λέ σεις,στην Κά τω Τού μπα, 24 Σε πτεμ βρίου – 7ε κτε λέ σεις, στην ε πι δρο μή της 4ηςΟκτω βρίου – 5 ε κτε λέ σεις. Οι ε γκλη μα -τίες αυ τοί δεν πα ρα με λού σαν κα θό λουτο πλιά τσι κο, εις βά ρος των θυ μά τωντους αλ λά και του υ πό λοι που πλη θυ -σμού. Ας μη θεω ρη θεί ό μως ό τι ή ταν μό -νοι ή ξε κάρ φω τοι: εί χαν πο λι τι κές ε πα -φές με τον ε σμό των φι λο να ζι στών τηςΘεσ σα λο νί κης αλ λά και με πο λύ «κα λόκό σμο», σύμ φω να με τις κα τα θέ σεις πουδό θη καν στο δι κα στι κό τμή μα του Ε ΛΑΣμε τά την α πο χώ ρη ση των Γερ μα νών.Υπήρ χε σχέ ση συ νευ θύ νης με αρ κε τό κό -σμο πέ ρα α πό τον σκλη ρό πυ ρή να των έ -νο πλων δω σί λο γων.

Αφορ μή για τις πα ρα πά νω σκέ ψεις ή -ταν το πρό γραμ μα μιας σχο λι κής γιορ τήςτου Πο λυ τε χνείου, πριν με ρι κές η μέ ρες.

Το ό νο μα ε νός α πό τους δια βό η τους αρ -χη γούς των δω σι λο γι κών ο μά δων τηςκα το χι κής Θεσ σα λο νί κης, ή ταν δί πλαστο ποίη μα του Πέ τερ Βάις «Ο α γώ νας ε -ξα κο λου θεί». Ένας πι τσι ρι κάς, ί σως α -πλή συ νω νυ μία ί σως α πό γο νος ε νός τέ -τοιου προ σώ που, θα α πήγ γει λε αυ τό του πέ ρο χο ποίη μα. Κι η α παγ γε λία του ή -ταν ε ντυ πω σια κή: με δύ να μη, πά θος καιγνή σια συ γκί νη ση ξόρ κι σε το βα ρύ φορ -τίο του κοι νού ε πω νύ μου που εί χε με τονδια βό η το δω σί λο γο της κα το χής!

«…Εμείς τον ε γκα τα λεί ψα με/ Κει πουέ πρε πε να τον βο η θή σου με μ’ ό λη μας τηδύ να μη./ Κι η γη που ρού φη ξε το αί μα δι -κιά του γη δεν ή ταν,/ Μο νά χα κει πουζού με εί ναι δι κιά μας η γη. /Και τώ ρα τονβα φτί ζου με μάρ τυ ρα/ Να ξα λα φρώ σου -με τις συ νει δή σεις μας. /Ή μή πως κά νωλά θος; /Μή πως ή ταν δυ να τός, δρα στή -ριος, γε μά τος πί στη; /Μή πως υ πήρ ξε ομό νος που τόλ μη σε; /Μή πως ο θά να τόςτου μάς δί δα ξε την α τολ μία μας; /Μά θε -τε-Μά θε τε-Μά θε τε /Ο α γώ νας ε ξα κο λου -θεί».

Ο δι κη γό ρος του δια βό λου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Ξορκίζοντας ένα αμείλικτο παρελθόν

Κυ ρια κή 23 Νο εμ βρίου

** Ολο κλη ρώ νο νται σή με ρα οι ερ γα σίεςτου ∆ιε θνούς Συ νε δρίου «Εκδη μο κρα τι -σμός της Αστυ νο μίας στην Ευ ρώ πη», το ο -ποίο διορ γα νώ νουν το Ινστι τού το Νί κοςΠου λα ντζάς, το ∆ί κτυο transform! europeκαι το Ίδρυ μα Ρό ζα Λού ξε μπουρ γκ. Στις 10π.μ. ξε κι νά η συ νε δρία με θέ μα «Αστυ νο -μία, α στυ νό μευ ση και δι καιώ μα τα στηνΕλλά δα». Μι λούν οι Β. Κα ρύ δης, Χρ. Φω -τό που λος και ∆. Τσου κα λάς. Συ ντο νί ζει ηΤ. Χρι στο δου λο πού λου. Στις 12 μ.: «Αστυ -νο μία έ γκλη μα και α σφά λεια την πε ρίο δοτης κρί σης στην Ελλά δα». Μι λούν οι Γ. Πα -νού σης, Ό. Θέ με λη και Γρ. Λά ζος. Συ ντο νί -ζει η Α. Αθα να σίου. Στις 3.30 μ.μ.: «Ελευ -θε ρία, α σφά λεια και α στυ νο μία: Ιδε ο λο γίακαι πραγ μα τι κό τη τα». Μι λούν οι Ε. Συ -μεω νί δου-Κα στα νί δου, Ν. Πα ρα σκευό που -λος και Σ. Βι δά λη. Συ ντο νί ζει η Σ. Ανα γνω -στο πού λου. Στις 5.30 μ.μ.: «Για μια δη μο -κρα τι κή α στυ νο μία: Η προ σέγ γι ση της Αρι -στε ράς». Μι λούν οι Α. Μπαλ τάς, Β. Κα τρι -βά νου, Τ. Μαυ ρό που λος, Μ. Μπαρ σέφ σκικαι ∆. Τσου κα λάς.

** Εκδή λω ση για τη Γά ζα και το Κο μπα -νί διορ γα νώ νει το Άνω-Κά τω στο Κα λα -μά κι, στα γρα φεία του (Πα λα μη δίου 12-16), στις 6.30 μ.μ. Μι λούν οι Κ. Πα πα γκί κα,Μι χιάρ Εκτά μι, Γ. Μου ζά λας και Θ. Κούρ -της. Πα ράλ λη λα, θα συ γκε ντρω θούν τρό -φι μα, εί δη υ γιει νής και φάρ μα κα.

** Εκδή λω ση της Πο λι τι κής-Πο λι τι στι -κής Λέ σχης Εκτός Γραμ μής (Στρα τη γο -πού λου 7 και Μαυ ρι κίου, Εξάρ χεια) με θέ -μα «»Τζι χα ντι σμός»: κοι νω νι κό φαι νό με -νο, ε πι κοι νω νια κή φού σκα ή ερ γα λείοκρα τι κών πο λι τι κών;», στις 6.30 μ.μ. Μι -λούν οι Ν. Βα σι λό που λος και Κ. Ρά πτης.

** Εκδή λω ση με θέ μα το σχέ διο πα ρα -γω γι κής α να συ γκρό τη σης του Απο κό ρω -να διορ γα νώ νει η ορ γά νω ση Απο κο ρώ νουτου ΣΥ ΡΙ ΖΑ Χα νίων, στις 7 μ.μ, στην αί θου -σα του δη μο τι κού συμ βου λίου στις Βρύσ -σες.

** Μο νοή με ρο α ντι φα σι στι κό φε στι βάλδιορ γα νώ νει ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ Αργυ ρού πο λης μετο συ νε ται ρι στι κό art - cafe Πο λυ μή χα νο(Φλέ μιν γκ 58, Αργυ ρού πο λη). Στις 5 μ.μ.θέ α τρο σκιών, στις 6 μ.μ. συ ζή τη ση με θέ -μα «Ιστο ρι κές κα τα βο λές του φα σι σμούκαι διείσ δυ δη των φα σι στι κών πρα κτι κώνστα σχο λεία: Ανά δει ξη των τρό πων α ντι -με τώ πι σης της φα σι στι κής βίας στο σχο -λείο και τις γει το νιές». Μι λούν οι Μ. Λυ -μπε ρά τος, Εύη Πα πα θα να σίου και Θ. Λα -δής. Στις 9 μ.μ., θε α τρι κή πα ρά στα ση «Ει -ρή νη» του Αρι στο φά νη α πό την ο μά δαIDIOTI. Στις 10 μ.μ., ρε μπέ τι κο γλέ ντι μετους Doumanians α πό το Αυ το δια χει ρι ζό -με νο Ωδείο της κα τά λη ψης του Πάρ κουΑσυρ μά του.

∆ευ τέ ρα 24 Νο εμ βρίου

** Εκδή λω ση με θέ μα «Μνη μό νια καιδια πραγ μά τευ ση: η α πά ντη ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑστην τρο μο-ε πί θε ση της κυ βέρ νη σης»διορ γα νώ νει ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ Β΄ Πει ραιά, στις7.30 μ.μ. στα γρα φεία της Ν.Ε. Πει ραιά(Ηρώων Πο λυ τε χνείου 16, 7ος όρ.). Μι λάο Ν. Χου ντής.

** Πα ρου σία ση της συλ λο γής διη γη μά -των «Ονει ρι κή Πα ρα νο μία« του Γιώρ γουΜπου γε λέ κα, στις 7.30 μ.μ., στο Έντε χνον(πλα τεία Συ ντρι βα νίου, Θεσ σα λο νί κη). Μι -λούν οι Τ. Κου ρά κης και Β. Κε χα γιάς.

** Πα ρου σία ση του βι βλίου των Γ. Κο λέ -μπα και Γ. Μπίλ λα «Το πρό ταγ μα της α πο -α νά πτυ ξης» διορ γα νώ νουν η Λέ σχη τουβι βλίου της Αλε ξάν δρας Μο σχο νά (Ανα -στα σιά δη 2) και η Λαϊκή Συ νέ λευ ση «Ανυ -πό τα κτο Αγρί νιο», στις 8 μ.μ. Μι λούν οισυγ γρα φείς, ο Στ. Μερ μί γκης και ο Η.Γεωρ γα λής.

Τρί τη 25 Νο εμ βρίου

** Εκδή λω ση για την Αρι στε ρά, τη με -τω πι κή πο λι τι κή και τη στρα τη γι κή διορ -

γα νώ νουν οι εκ δό σεις Εκτός Γραμ μής, τοR Project και ο Σύλ λο γος Μαρ ξι στι κήςσκέ ψης Γιάν νης Κορ δά τος, στις 7 μ.μ.,στον Σύλ λο γο Ελλή νων Αρχαιο λό γων(Ερμού 134). Μι λούν οι Β. Λιό σης, ∆. Μπε -λα ντής, Α. Ντα βα νέ λος και Π. Σω τή ρης.

Τε τάρ τη 26 Νο εμ βρίου

** Εκδή λω ση με θέ μα «Εναλ λα κτι κέςΜορ φές ∆ιε θνούς Οι κο νο μι κής Ολο κλή -ρω σης: Η Εμπει ρία της Λα τι νι κής Αμε ρι -κής» διορ γα νώ νουν το Ινστι τού το Κοι νω -νι κών Ερευ νών ∆η μή τρης Μπά τσης, τοπρό γραμ μα με τα πτυ χια κών σπου δών στηνΟι κο νο μι κή Επι στή μη του τμή μα τος ∆η μό -σιας ∆ιοί κη σης του Πα ντείου Πα νε πι στη -μίου και ο Σύλ λο γος Μαρ ξι στι κής Σκέ ψηςΓιά νης Κορ δά τος, στο Πά ντειο (αί θου σαΣά κη Κα ρά γιωρ γα ΙΙ), στις 6.30 μ.μ. Μι λούνοι Farid Fernαndez (Μπο λι βα ρια νή ∆η μο -κρα τία της Βε νε ζουέ λας) και Osvaldo J.Cobacho Martνnez (∆η μο κρα τία της Κού -βας) και οι κα θη γη τές ∆. Καλ τσώ νης καιΘ. Μα ριό λης.

** ∆ιά λε ξη της ο μά δας Πο λι τι σμού της

ΣΥ ΡΙ ΖΑ Α΄ Αθή νας με θέ μα «Μα ζι κή κουλ -τού ρα και νε ο φι λε λευ θε ρι σμός: Νέαθεω ρη τι κά ζη τή μα τα που α να δύο νται»,στις 7.30 μ.μ., στα γρα φεία της Ο.Μ. Αμπε -λο κή πων (Λα μίας 17). Μι λά ο Στ. Κων στα -ντα κό που λος.

Πα ρα σκευή 28 Νο εμ βρίου

** Πα ρου σία ση του βι βλίου του ∆η μή -τρη Πε τσε τί δη «Επί τέσ σε ρα» ορ γα νώ -νουν οι εκ δό σεις της Εστίας και το βι βλιο -πω λείο Επί Λέ ξει (Ακα δη μίας 32), στις7.30 μ.μ. Μι λούν οι Α. Ζή ρας, Ε. Κοτ ζιά και∆. Ραυ τό που λος.

Σάβ βα το 29 Νο εμ βρίου

** Ημε ρί δα του τμή μα τος Αγρο τι κής Πο -λι τι κής του ΣΥ ΡΙ ΖΑ με θέ μα «Η Ελλη νι κήπα ρά κτια α λιεία, το πα ρόν και το μέλ λοντης μέ σα α πό τα μά τια των ψα ρά δω ν» στοΕπαγ γελ μα τι κό Επι με λη τή ριο Πει ραιά (Αγ.Κω ν/νου 3, δί πλα στο ∆η μο τι κό Θέ α τρο),στις 10 π.μ.

** Ημε ρί δα με θέ μα «Ανα φο ρά στον Σπύ -ρο Ασδρα χά» διορ γα νώ νουν οι εκ δό σειςΘε μέ λιο, τα Α ΣΚΙ και το πε ριο δι κό Ιστο ρι -κά, στις 6 μ.μ., στη Στοά του Βι βλίου (Πε -σματ ζό γλου 5), με α φορ μή την κυ κλο φο -ρία του βι βλίου του Σπ. Ασδρα χά «Υπο μνή -σεις. Ιστο ρι κό τρο πα ση μειώ μα τα». Στηνπρώ τη συ νε δρία μι λούν οι Ν. Ξυ δά κης, Ν.Θε ο το κάς, Ν. Κο τα ρί δης, Ε. Ζέη, ∆. Αρβα νι -τά κης και συ ντο νί ζει ο Η. Νι κο λα κό που -λος. Στη δεύ τε ρη συ νε δρία μι λούν οι Β.Πρό ντζας, Ρ. Στα μού λη, Ν. Κα ρα πι δά κηςκαι Α. Λιά κος. Συ ντο νί ζει ο Ν. Φί λης.

Κυ ρια κή 30 Νο εμ βρίου

** Ιστο ρι κή δια δρο μή με τον Με νέ λαοΧα ρα λα μπί δη για το ∆ε κέμ βρη του ‘44διορ γα νώ νουν οι ΣΥ ΡΙ ΖΑ Νέ ου Κό σμου,Πα γκρα τίου και Κου κα κίου, στις 11 π.μ.,στο Ζάπ πειο. Στο τέ λος θα γί νει συ ζή τη -ση στον κι νη μα το γρά φο Μι κρό κο σμος(Λεωφ. Συγ γρού 106).

** Ξε κι νά το 17ο φε στι βάλ κι νη μα το -γρά φου Ολυ μπίας, που θα διαρ κέ σει ωςτις 6 ∆ε κεμ βρίου, με την animation ται νία«Το Αγό ρι και ο Κό σμος», στις 11 π.μ. στοκι νη μα το θέ α τρο «Απόλ λων» στο Πύρ γο.

•

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

∆ιη με ρί δαγια τη διε θνή μέ ρατρα νς μνή μης

∆ιη με ρί δα εκ δη λώ σεων α φιε ρω -μέ νη στα θύ μα τα τραν σφο βι κούμί σους, ε γκλη μά των και βίας

διορ γα νώ νει το Σω μα τείο Υπο στή ρι ξης∆ιεμ φυ λι κών στο πνευ μα τι κό κέ ντροτου δή μου Αθη ναίων (Ακα δη μίας 50).Τη ∆ευ τέ ρα 24 Νο εμ βρίου, στις 5 μ.μ.,ξε κι νούν συ ζη τή σεις με θέ μα τα: «Ομο -φο βι κός, λε σβο φο βι κός και τραν σφο -βι κός λό γος στην LGBTQI κοι νό τη τα καιστα ΜΜΕ» και «Υγεία. Συ μπε ρι φο ρέςαπ’ το ια τρι κό προ σω πι κό, δια γνώ σεις,πρό σβα ση και προ στα σία». Την Τρί τη 25Νο εμ βρίου μι λούν οι Μ. Στρα τη γά κη, Μ.Γα λα νού, Σπ. Αδά μ, Κ. Λυ κο βαρ δή, Α.Χαλ κιά, Mette Knudsen, Robert-JanSieben, Φ. Πι πι λή, Ν. Βού τσης, Β. Σου λα -δά κη, Μ. Ρε πού ση, Ν. Για τρο μα νω λά -κης. Στις 9 μ.μ. θα ξε κι νή σει πο ρείαπρος τη Βου λή.

∆ημήτρης Πετσετίδης«Επί τέσσερα»Εκδόσεις ΕστίαςΣεπτέμβριος 2014

Ο∆ημήτρης Πετσετίδης παραμένειπιστός στο διήγημα. Και μάλιστα,στο διήγημα, με τη στενότερη έν-

νοια, που εμείς δίνουμε στον όρο. Γρά-φει διηγήματα και όχι ιστορίες. Με τησυμπλήρωση από πρώτης δημοσίευσης35ετίας στο συγγραφικό στίβο, μπορείνα του αποδοθεί ο τίτλος του αμιγούςδιηγηματογράφου, όπως, για παράδειγ-μα, στάθηκε δια βίου ο Τόλης Καζα-ντζής. Αν και εκείνος ασχολήθηκε με τηνπεζογραφία σε προγενέστερη εποχή, ό-ταν η συγγραφική ήταν μάλλον μετερίζιπαρά στίβος. Ύστερα απεβίωσε νωρίς,Χριστούγεννα 1991, στα 53 του. Ποιοςξέρει αν θα έμενε πιστός στη σύντομηφόρμα, καθώς ήταν άνθρωπος με έμφυ-το το δώρο του λόγου. Ούτε Λάκωναςούτε μαθηματικός, όπως ο Πετσετίδης,που δίνει τα βέλτιστα σε πεζά σύντομηςφόρμας.

Τελευταία γίνεται πολύς λόγος για τοδιήγημα, εκ των πραγμάτων, όμως, το εί-δος τείνει προς σύγχυση ταυτότητας.Αντ’ αυτού, ανθεί η αφήγηση ιστοριών,συνήθως ποταμηδόν, άνευ μέτρου και ο-ρίων, δεδομένου ότι η οικονομία του πε-ζού λόγου έχει προ καιρού εξαλειφθείως κύριο αίτημα της συγγραφικής. Πολ-λοί από όσους επιδίδονται στην αφήγη-ση, την συνδυάζουν με την ευκαιριακήδημοσίευση παρακειμένων. Τα συνηθέ-στερα είναι βιβλιοκριτικές, επιφυλλίδες,σχολιασμοί, που προσφέρουν, χωρίς ι-διαίτερο μόχθο, επίχρισμα πολυγραφίας.Παρόμοιες δημοσιεύσεις έχουν αποδει-χθεί απαραίτητες για την επιβίωση ενόςσυγγραφέα, καθώς του εξασφαλίζουνσυχνή μνημόνευση στον Τύπο, που μετα-φράζεται σε πόντους αναγνωρισιμότη-τας. Άλλωστε, βρισκόμαστε σε μία επο-χή πολυπραγμοσύνης, που όλοι θέλουννα έχουν άποψη για όλα, και στην οποίατο ενδιαφέρον δεν το ελκύει η άποψητου ειδικού, αλλά του διάσημου.

Κατά τις ενδείξεις, ο Πετσετίδης δεν έ-χει ανάγκη παρόμοιων παρεμβάσεων στολογοτεχνικό γίγνεσθαι. Εκτός κι αν η αλ-λαγή εκδοτών – βρίσκεται στον έκτο –συνιστά παράπλευρη απώλεια της ακο-λουθούμενης έως τώρα τακτικής του.Μια και στους διηγηματογράφους, αμι-γείς ή συμφυρματικούς, συνηθίζουμε μεκάθε καινούριο βιβλίο να καταγράφουμετη σοδειά τους, ας κάνουμε απογραφήκαι στο δικό του βιός. Για να ακριβολο-γούμε, αυτό συμποσούται σε 114 διηγή-ματα, στεγασμένα σε επτά συλλογές, μίανουβέλα σε αυτοτελή έκδοση και δυο πε-ζά, που έχουν μείνει εκτός βιβλίων, στηνπρώτη τους δημοσίευση σε περιοδικό. Σεαυτά προστίθενται τα 25 της πρόσφατηςσυλλογής. Αυτήν τη φορά, ο τίτλος δεναντιστοιχεί σε εκείνον κάποιου διηγήμα-τος εκ των περιεχομένων στη συλλογή,όπως στις πρώτες έξι, που τιτλοφορού-νται από τον τίτλο ενός από τα διηγήμα-τα, είτε ακέραιου («∆ώδεκα στο δίφρα-γκο», «Ο Σαμπατές ζει», «Σε ξένο γήπε-δο», «Λυσσασμένες αλεπούδες») είτε συ-γκεκομμένου («Το παχνίδι») ή, ακόμη,δια συγκερασμού των τίτλων δυο διηγη-μάτων («Επίλογος στο χιόνι»). Ούτε απο-δίδει ένα κυρίαρχο θεματικό μοτίβο, ό-πως στην προηγούμενη συλλογή, «Εν οί-κω». Εδώ, αναφέρεται στη δομή της συλ-λογής, δηλώνοντας την κατεύθυνση, θε-ματική ή μορφική. Συνολικά, περιέχο-νται τέσσερις ενότητες των οκτώ, επτά,τεσσάρων και έξι διηγημάτων.

“Στην πρώτη από αυτές επιμένω σταθέματα τα αντλημένα από τις δύσκολεςκαταστάσεις των δεκαετιών του ’40 καιτου ’50, γιατί έχω την αίσθηση ότι ούτε ηΚατοχή ούτε ο Εμφύλιος εξέλιπαν απότην ελληνική πραγματικότητα ως τα σή-μερα.” Έτσι ξεκινά ο Πετσετίδης την πε-ριγραφή του καινούριού του βιβλίου σεσχετική δημοσιογραφική έρευνα. Και

ποιος δεν θα συμφωνούσε μαζί του, ι-διαίτερα όσο αφορά τον Εμφύλιο και τοναντίχτυπό του. Επίσης, όμως, αληθεύει,ότι ο τρόπος που τον κοιτάζουν οι συγ-γραφείς, όταν αυτός αποτελεί παλαιότε-ρη θεματογραφία τους, στην οποία επα-νέρχονται, έχει, εδώ και μερικά χρόνια,διαφοροποιηθεί. Στα τέλη της δεκαετίαςτου ’80 και τις αρχές της επόμενης, ο Πε-τσετίδης τα πρώτα εμφυλιακά του διηγή-ματα τα έγραφε μάλλον μέσα από την ο-πτική της Αριστεράς. Άλλωστε, μέχρι τό-τε, σύμφωνα με αυτήν είχαν γραφεί ταγνωστότερα βιβλία, τουλάχιστον τα μετάτην μεταπολίτευση. Ένα τέταρτο τουαιώνα αργότερα, στην ίδια μερίδα συγ-γραφέων, καθώς και σε νεότερους πουακολούθησαν, έχει επικρατήσει η οπτικήτων ίσων αποστάσεων. Αν και αυτή η έκ-φραση δεν είναι ακριβής. Ηχεί, βεβαίως,ακριβοδίκαια καιγι’ αυτό έχει επι-λεγεί για την πα-ρουσίαση της ενλόγω μετανεοτε-ρικής οπτικής α-πό συγγραφείςκαι ιστορικούς,που την μετέρχο-νται. Η βασική έ-γνοια είναι να μοι-ραστούν, για πα-ράδειγμα, οι α-γριότητες, ώστενα αποκατασταθείη αλήθεια για τηνπλευρά των ηττη-μένων, που ευ-νοήθηκε κατάφω-ρα κατά την πρώ-τη φάση της μετα-πολίτευσης. Μεάλλα λόγια, να ανακτήσουν τα δίκιά τουςοι νικητές, όπως τα απολάμβαναν μέχρικαι το 1974.

Στο πρόσφατο βιβλίο του Πετσετίδη, ηπρώτη ενότητα καταλαμβάνει το ένα τρί-το των σελίδων, με οκτώ από τα πιο κα-λοδουλεμένα διηγήματα της συλλογής.Ο ρυθμός είναι γρήγορος, αφηγηματικήευελιξία διακρίνει τις χρονικές μετατο-πίσεις και σφιχτή πλοκή καθορίζει τηδομή των γεγονότων. Από διήγημα σεδιήγημα υπάρχει φροντίδα για εναλλα-γές στη μορφή, ώστε να εναρμονίζεταικάθε φορά με το εννοιολογικό φορτίο.Οι αναφορές στα συμφραζόμενα, κυρίωςτα παρελθοντικά, τις οποίες συνήθως οισυγγραφείς διογκώνουν επεξηγηματικά,μην και τρωθεί η αναγνωσιμότητα τωνβιβλίων τους, εδώ συμπυκνώνονται, α-ποκτώντας μία σχεδόν κωδική περιεκτι-κότητα. Ο συγγραφέας, για να το επιτύ-χει αυτό, καταφεύγει στις συνδηλώσειςτων λέξεων, τις οποίες μεταχειρίζεταισαν επικοινωνιακά σήματα. Μόνο που,όταν γίνεται στροφή 180 μοιρών στη φο-ρά της οπτικής, απαιτείται ιδιαίτερηπροσοχή στη σήμανση των λέξεων, κα-θώς, μέσω αυτών, γίνονται αντιληπτάπρόσωπα και καταστάσεις. Καπετάνιοιοι μεν και οι δε. Μαυροσκούφηδες οιμεν, μαυροσκούφηδες οι δε. Ποιοι ακρι-βώς μπορεί να νοούνται ως δικοί μας,ποιοι ως δικοί σας; Αριστεροί αντάρτεςή δεξιοί των παραστρατιωτικών οργανώ-σεων; Έτσι κινδυνεύει το αποτέλεσματης πύκνωσης για έναν νεότερο αναγνώ-στη ή και μεγαλύτερο, ελαφρώς ανιστό-ρητο ή και απλώς πολιτικά αδιάφορο, νακαταστεί αδιαπέραστο. Η μετανεοτερικήοπτική κατήργησε τους ρόλους του κα-λού και του κακού. Ούτε καλός ούτε κα-κός, μόνο άσχημος. Η ενιαία αφήγησημυθοπλασίας και Ιστορίας, χωρίς διαχω-ριστική γραμμή, αφού αμφότερες γίνο-νται αποδεκτές ως προσεγγιστικές, το-ποθετείται σε μια πραγματίστικη βάση,επιτάσσοντας έκλυτους, βίαιους και γε-νικώς καθάρματα.

Στον πρώτο σχολιασμό μας, για τηδεύτερη συλλογή του Πετσετίδη («Τοπαιχνίδι»), διακινδυνεύαμε ως τίτλο μίααθυρόστομη φράση, “Χεσ’ τους τους

πούστηδες”. Την εκστομίζει ο Χριστόφο-ρος, φεύγοντας, χωρίς να χτυπήσει ακό-μη μία πόρτα. Πρώην αντάρτης και δια-φωτιστής ο Χριστόφορος, επιστρέφειστην πόλη του, αναζητώντας μάρτυρεςυπεράσπισης για επικείμενη δίκη, με κα-τηγορία την εκτέλεση συνεργάτη τωνΓερμανών. Ο Χριστόφορος αρνείται νασυνθηκολογήσει για να σώσει το κεφάλιτου. Η φράση δηλώνει, τουλάχιστον κα-τά τη δική μας ανάγνωση, τότε, κουρά-γιο και τιμή σε μια ιδεολογία, που εμψύ-χωσε την Αντίσταση και εν συνεχεία, τηνεξ ανάγκης εμπλοκή στον Εμφύλιο. Χω-ρίς αυτήν, ούτε ρουθούνι δεν θα άνοιγεαπό τους Γερμανούς, όπως λίγο πολύστην λοιπή Ευρώπη. Σε εκείνη τη δεύτε-ρη συλλογή, οι τίτλοι των διηγημάτωνδηλώνουν ευθέως τα συμβαίνοντα. «ΟΧριστόφορος ήρθε για μάρτυρες» είναι ο

τίτλος του εν λόγωδιηγήματος.

Μπορεί η μετανεο-τερική οπτική να α-παντάται στο σύνο-λο σχεδόν των σημε-ρινών αφηγήσεων,ωστόσο οι τρόποι ε-ξαρτώνται από τιςσυγγραφικές ευχέ-ρειες. Ο Πετσετίδηςπροκρίνει τον ειρω-νικό. Ήδη, με τουςτίτλους των νέωνδιηγημάτων του,φροντίζει να υπο-σκάψει τις αναγνω-στικές προσδοκίες,εκμεταλλευόμενοςτις παλαιικές συμ-βάσεις. Παράδειγματο «Καλή όρεξη, σύ-

ντροφε», όπου ο σύντροφος είναι απότους τελευταίους αντάρτες που κρύβο-νταν σε σπηλιές, ο οποίος εμφανίζεταιβίαιος, έτοιμος να σκοτώσει και άοπλο.Βέβαια, παιζόταν το δικό του κεφάλι,αλλά η αφήγηση αφήνει διαφορετικήγεύση. Παρόμοια αίσθηση δημιουργείκαι το «Αλλιώτικος πόλεμος». Έχει τημορφή πρωτοπρόσωπης μαρτυρίας ενε-νηντάχρονου σήμερα, ο οποίος υπηρε-τούσε τότε φαντάρος στη Σχολή Ευελπί-δων και ήταν παρών στις εκκαθαρι-στικές επιχειρήσεις του ΚυβερνητικούΣτρατού σε Πάρνωνα και Ταΰγετο. Εδώπροβάλλουν όμοια ανελέητοι οι αντάρ-τες.

Σε αυτό το διήγημα, υπάρχει μία ακόμηαναφορά στη σύλληψη από τους χωρο-φύλακες του Πρεζεκέ, που κρυβόταντραυματισμένος σε μια σπηλιά και τονγιατροπόρευε ένας γιατρός από τον ΆγιοΠέτρο, ο οποίος είχε κακό τέλος. Στηνπροηγούμενη μνημόνευση του Πρεζεκέ,στο διήγημα, «Κομμωτήριον ανδρών»της συλλογής «Λυσσασμένες αλεπού-δες», αντάρτες και καπετάνιοι απλώςδιακωμωδούνται ως παντελώς ανιστόρη-τοι, αφού αγνοούσαν ακόμη και το ποιοςείναι “του αϊτού ο γιος”. Παρεμπιπτό-ντως, απορούμε γιατί Πρεζεκές και όχιΠρεκεζές; Αν πρόκειται για μυθιστορη-ματική κάλυψη, δείχνει περιττή, αν όχιεπιζήμια, τώρα που η λογοτεχνία απέ-κτησε στάτους ιστορικού τεκμηρίου.Πώς θα μετρήσουμε τα εκατέρωθεν κομ-μένα κεφάλια, αν δεν καταγράψουμε ε-κείνο του Θύμιου Πρεκεζέ δια χειρόςΚατσαρέα, ιστορικού αρχηγού των Εθνι-κών Αντικομμουνιστικών Ομάδων Κυνη-γών αλλά και μυθιστορηματικού προσώ-που, χωρίς συγκάλυψη του ονόματος,στο μυθιστόρημα «Ανάπλους», και το έ-τερο, του ίδιου του Κατσαρέα, προς αντί-ποινα λίγους μήνες αργότερα, δια χειρόςΠρεκεζέ; Αν δεν σφάλλουμε, του Θόδω-ρου Πρεκεζέ. Ας βοηθήσουν οι λογοτέ-χνες, αφού, με την καλή μνήμη τους καιτην ακόμη καλύτερη γραφίδα τους, κα-θοδηγούν οκνούς πανεπιστημιακούς.

Όπως και να έχει, οι τίτλοι του πρό-σφατου βιβλίου υπόσχονται ιστορίες ει-δυλλιακής ατμόσφαιρας, ενώ πρόκειται

για άγριους, αναίτιους σκοτωμούς καιβίαιες καταστάσεις, όπως στο «Κυριακά-τικη εκδρομή», ή, για περιγραφή μιαςστανικής συνεύρεσης κουνιάδας και γα-μπρού στο «∆ίκλινο δωμάτιο με θέα τηθάλασσα». Στην ανατροπή μύθων, έναγερό μερίδιο έχουν και οι γυναίκες εκεί-νων των καιρών. Στις καινούριες ιστο-ρίες του Πετσετίδη, σε αντίθεση προς ε-κείνες της πρώιμης περιόδου, αυτές επι-δεικνύουν μαζοχιστική συμπεριφορά,μένοντας προσκολλημένες σε “παλιαν-θρωπάκους”. Άλλες πάλι, είναι χήρες,που δεν τιμούν τον ηρωικώς πεσόντα ε-θνοφύλακα σύζυγο, αλλά εμφανίζονταισεξουαλικά πεινασμένες, προς αισχύνητων τέκνων τους, ή, ακόμη, πάνε σφαγ-μένες από μαχαίρι αδελφού στρατιώτη,γιατί επιζήτησαν την χειραφέτησή τους.

Η αγριότητα μετριάζεται με κάποιαμορφικά τεχνάσματα, που μεταφέρουνμέρος της ιστορίας στην παράθεση ντο-κουμέντων, όπως μία επιστολή ανιψιάςταγματασφαλίτη που είχε σκοτώσει πε-νήντα δυο “στην Κατάσταση”. Αλήθεια,πόσοι αναγνώστες μπορούν να αποκωδι-κοποιήσουν σε τι αναφέρεται ο συγγρα-φέας με τον προσδιορισμό “στην Κατά-σταση”; Άλλα λιγότερο ή περισσότεροπεποιημένα τεκμήρια είναι ένα ανακοι-νωθέν, μία είδηση εφημερίδας, μέχρι έναολόκληρο διήγημα «Εν Αχλαδιά», υπόμορφή επιστολής ενός ονόματι ∆ημήτρηπρος φίλο του, ονόματι Θανάση, που“προτίθεται να περάσει και από τηνΑχλαδιά”. Ελλειπτικό το διήγημα, παρα-θέτει εντός της επιστολής απόκομμα τηςεφημερίδας «Εθνικός λόγος», με δημο-σιευθείσα επιστολή ημερομηνίας 5ηΑπριλίου 1946, υπογεγραμμένη από τους“Εθνικόφρονες κατοίκους Αχλαδιάς”.Όπου δίνεται “κατάλογος 23 ομοχωρίωντους”, που απείχαν των εκλογών της31ης Μαρτίου 1946. Το διήγημα κορυ-φώνεται με το ειρωνικό υστερόγραφογια την τύχη τους.

Στον δημοσιογραφικό σχολιασμό τουβιβλίου του, ο Πετσετίδης παρακάμπτειτις άλλες τρεις ενότητες, διατυπώνονταςκάποιες απόψεις περί αφηγηματικώντρόπων. ∆είχνει σαν να αντιδικεί με φα-νταστικό συνομιλητή, όταν υποστηρίζειότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ πρωτο-πρόσωπης και τριτοπρόσωπης αφήγη-σης ή πώς δεν βρίσκει άσχημη ιδέα τοκατά παραγγελία διήγημα, αφού το προ-εξάρχον στοιχείο είναι η τεχνική, η μορ-φή. Μένει ζητούμενο για ποιον είναι τοπροεξάρχον, για τον συγγραφέα ή γιατον αναγνώστη; Εκείνο, πάντως, που α-ποκομίζει ο αναγνώστης είναι ότι η μορ-φική επινοητικότητα κάνει θαύματα, κα-θώς κατορθώνει να αναδείξει μάλλον α-δύνατα διηγήματα, που στηρίζονται σε έ-να παιγνιώδες ή και ανεκδοτολογικό εύ-ρημα. Για παράδειγμα, ένα περιστατικόαπό την εποχή που πρυτάνευε το δίπτυ-χο θρησκεία-οικογένεια ή ένας εφηβικόςέρωτας, μπορούν να κινήσουν το ενδια-φέρον ανάλογα με τον τρόπο της διήγη-σης. Σαν ιδέες, κατά τα δικά μας γούστα,υστερούν τα διηγήματα της τελευταίας ε-νότητας. Πιθανώς, γιατί μας απωθούν οιγνωριμίες του ∆ιαδικτύου και οι ιστο-ρίες, όχι και λίγες, που αυτές εμπνέουν.Ομοίως, οι εκτροπές των συγγραφέωνπρος εδάφη επιστημονικής φαντασίας ήκαι ονειρικά. Τέλος, σε έναν δόκιμο διη-γηματογράφο πιστεύουμε πως δεν επι-τρέπεται η χαλαρότητα ούτε οι πομπώ-δεις φράσεις, ιδιαίτερα οι καταληκτικές,κάπως ασαφούς νοήματος. Θεωρήσαμεότι επιβάλλεται να ολοκληρώσουμε τηνβιβλιοπαρουσίαση με αυτούς τους αυ-στηρούς τόνους, καθώς ο Πετσετίδης εί-ναι συνεργάτης της εφημερίδας και μπο-ρεί να κατηγορηθούμε για ευμενή αντι-μετώπιση. Βεβαίως, ουδέποτε τον συνα-ντούμε, αλλά η ρήση για τη γυναίκα τουΚαίσαρα αυτά επιτάσσει.

Μ. Θεοδοσοπούλου

1071 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 2277ΒΙΒΛΙΟ

Σε ε πι κίν δυ να χρό νια

Α. Τάσ σος, «Λε πτο μέ ρεια Εμφυ λίου Πο -λέ μου. Ο νε κρός», χα ρα κτι κό, 1961.

2288 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014MOYΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ο Μάλερτου Χατζιδάκι

Η Μουσική Βιβλιοθήκη φιλοξενεί διά-λεξη του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπου-

λου με θέμα «Ο Gustav Mahler τουΜάνου Χατζιδάκι». Μουσικό μέρος:

Τραγούδια του Gustav Mahler, τηςAlma Mahler και του Μάνου Χατζι-

δάκι. Μεταξύ των άλλων θα ακουστείκαι το «Κραυγές για ενός αγγέλουμνήμη», «Ένα ταγκό για την Άλμα

Μάλερ» (από τον κύκλο τραγουδιών«Οι μύθοι μιας γυναίκας» σε στίχουςΝίκου Γκάτσου, 1988). ∆ιασκευή για

φωνή και πιάνο: Βίκυ Στυλιανού. Ερ-μηνεύουν: ∆άφνη Πανουργιά, σο-πράνο και Βίκυ Στυλιανού, πιάνο. Η εκδήλωση πραγματοποιείται με

αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνωναπό τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι.

Tην ∆ευτέρα 24 Νοέμβρη, στις 7μ.μ.Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Στα ίχνητου ΕλΓκρέκο

Ησυναυλία παρακολουθείμουσικά το ταξίδι του∆ομήνικου Θεοτοκόπουλου

από τη μεταβυζαντινή Κρήτη, στηΒενετία της Αναγέννησης και απόεκεί στο Τολέδο. Ένας ηχητικόςπίνακας που αναπαριστά το μουσικόπεριβάλλον της εποχής και τωντόπων όπου έζησε και ζωγράφισε ομεγάλος Κρητικός (Κρήτη: 1541-1568, Βενετία-Ρώμη: 1568-1576,Τολέδο: 1576-1614). Το πρόγραμμαπεριλαμβάνει Έργα ΚρητώνΜεταβυζαντινών Μελουργών,επιλογή σκοπών και τραγουδιώναπό την κρητική παράδοση (στίχοιαπό τον Ερωτόκριτο του ΒιτσέντζουΚορνάρου και την Ερωφίλη τουΓεωργίου Χορτάτση),αναγεννησιακή μουσική από τηνΙταλία και την Ισπανία.Συμπράττουν: το Μουσικό σχήμα«Εν Χορδαίς», τοEnsembleConstantinople και η Χορωδία «Οι Μαΐστορες τηςΨαλτικής Τέχνης». Τη χορωδίαδιευθύνει ο Αχιλλέας Χαλδαιάκης. Σολίστ:Ηλίας Ανδρεουλάκης κρητική λύρακαι Κάρολος Κουκλάκης κρητικόλαούτο. Καλλιτεχνική επιμέλεια:Κυριάκος Καλαϊτζίδης, KiyaTabassian. Φιλική συμμετοχή:Μαρία ΦαραντούρηΤην Πέμπτη 27 Νοεμβρίου, στις8.30μ.μ., στο Μέγαρο ΜουσικήςΑθηνών, αίθουσα ΧρήστοςΛαμπράκης. Τιμές εισιτηρίων: 11,20, 28, 40 ευρώ, ειδικές τιμές: 6,50ευρώ (φοιτητές, νέοι, άνεργοι,ΑΜΕΑ), 8,50 (65+, πολύτεκνοι).

Kyklos Ensemble

Το Kyklos Ensemble κλείνει την ενότητα «Ρεσιτάλ Νοεμβρίου» στο ΩδείοΑθηνών προσκαλώντας στην έδρα του δύο εξαιρετικούς μουσικούς-αυ-τοσχεδιαστές: τον δεξιοτέχνη της φυσαρμόνικας, Μάνο Αβαράκη, και την

πολυπράγμονα συνθέτρια και πιανίστα, Σοφία Καμαγιάννη. Η σύμπραξη τωνδύο ερμηνευτών αποτελεί απότοκο μιας χρόνιας συνεργασίας. Καλλιτέχνες μειδιαίτερες ευαισθησίες και οι δύο, με πρωτότυπες ιδέες, που πάντοτε αναζη-τούν νέους δρόμους και τόπους της μουσικής πράξης, έχουν να επιδείξουν μιαπολύ σημαντική πορεία τόσο στον καλλιτεχνικό όσο και τον εκπαιδευτικόχώρο. Ο Μάνος Αβαράκης καθιέρωσε αυτοτελώς το εν λόγω όργανο στα ορχη-στρικά σύνολα της Ελλάδας. Η Σοφία Καμαγιάννη υπηρετεί με σεβασμό την ου-σιαστική μουσική είτε μελοποιώντας ποίηση είτε πειραματιζόμενη σε βάθος μεαυτοσχεδιασμούς σε όλα τα είδη και τα όργανα. Μαζί, μέσω ενός προγράμμα-τος που τιτλοφορούν «Ταξιδιωτικόν», θα πραγματοποιήσουν ένα πολυδιάστατομουσικό ταξίδι δημιουργώντας με τη φυσαρμόνικα, τις φλογέρες μπαρόκ και τοπιάνο μια ιδιαίτερη μουσική ατμόσφαιρα χαρίζοντας στο κοινό μια πρωτότυπηηχοχρωματική εμπειρία. Η Εταιρεία Τέχνης Kyklos Ensemble τελεί υπό την δι-εύθυνση του ∆ημήτρη ∆εσύλλα, την καλλιτεχνική διεύθυνση του Γιώργου Κου-μεντάκη ενώ τη διεύθυνση παραγωγής έχει αναλάβει ο Άγης Γυφτόπουλος.

Το Σάββατο 29 Νοεμβρίου, στις 8.30μ.μ., στο Ωδείο Αθηνών. Είσοδος: 10και 2 ευρώ (μειωμένο).

Με ηδονικάμυρωδικάκάθε λογής...

Ο∆ημήτρης Μαραμής,πλαισιωμένος από τουςερμηνευτές: Βικτωρία

Ταγκούλη, Ζαχαρία Καρούνη, ΚορίναΛεγάκη και Θοδωρή Βουτσικάκη, θαπαρουσιάσει επιλογές τραγουδιώναπό τους εφτά προσωπικούς τουδίσκους, που καλύπτουν δέκαχρόνια δημιουργικής πορείας: απότον «Σκοτεινό έρωτα» (2004) μέχριτην τελευταία δισκογραφικήδουλειά του «Αισθηματική ηλικία»(2014). Μια μουσική σπουδή πάνωστη μέθη της ηδονής και στοερωτικό πάθος, που βασίζεται στονποιητικό λόγο παλαιοτέρων αλλάκαι σύγχρονων δημιουργών. Ο ∆ημήτρης Μαραμής συνεργάστηκεστο παρελθόν με τους εξαιρετικούςαυτούς ερμηνευτές σεδιαφορετικές περιόδους, είτεδισκογραφικά είτε σε συναυλίες. ΗΒικτωρία Ταγκούλη συνεργάστηκεμαζί του στο δίσκο «Σκηνές απόβουβή ταινία». Ο ΖαχαρίαςΚαρούνης στο δίσκο «Τα υλικά τωνμυστικών». Η Κορίνα Λεγάκη ήταν ηερμηνεύτρια στο δίσκο «Ταγκό γιατρεις», ενώ ο ΘοδωρήςΒουτσικάκης είναι ο ερμηνευτήςστον πρόσφατο δίσκο του συνθέτη«Αισθηματική ηλικία».Τη ∆ευτέρα 24 Νοεμβρίου, στις9μ.μ., στο Gazarte. Τιμέςεισιτηρίων: Προπώληση: 20 και 15,όρθιοι: 10 ευρώ, ταμείο: 23 και 18,όρθιοι: 13 ευρώ.

25 χρόνιαΓιατροί του Κόσμου

Oι Γιατροί του Κόσμου - Ελληνική Αντιπροσωπεία, διοργανώνουν συ-ναυλία για τη Φροντίδα των Μικρών Ασθενών των Ανοιχτών Πολυϊα-τρείων. Η διακεκριμένη διεθνής σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, αφο-

σιωμένη στην τέχνη της αλλά και στην κοινωνική προσφορά, θα παρουσιάσειένα πρόγραμμα με επιλογές από το πλούσιο ρεπερτοριό της. Την πλαισιώνειη Orchestra Mobile που διευθύνει ο Θεόδωρος Ορφανίδης.

Στους Γιατρούς του Κόσμου, 25 χρόνια τώρα, τα παιδιά αποτελούσαν πάνταπροτεραιότητα. Παιδιά αδικημένα από τους πολέμους, την κακουχία, τηνπροσφυγιά και τη φτώχεια. Σήμερα, εδώ στην πατρίδα μας πια, στα 5 Πο-λυϊατρεία των Γιατρών του Κόσμου έχουν ανάγκη φροντίδας τα παιδιά πουπλήττονται από την οικονομική κρίση. Συμπληρώνοντας 24 χρόνια συνεχούςδράσης το 2014, οι Γιατροί του Κόσμου έχουν αναγνω-ριστεί στη συνείδηση των πολιτών, ως μια αξιόπιστηκαι αποτελεσματική οργάνωση η οποία προωθεί τασυναισθήματα αλληλεγγύης της ελληνικής κοινωνίας.Περισσότεροι από 600 εθελοντές έχουν βρεθεί σεπάνω από 50 χώρες του πλανήτη προσφέροντας ια-τρική, ανθρωπιστική βοήθεια.

Την Tετάρτη 26 Νοεμβρίου, στις 8μ.μ.,στο ∆ημοτικό Θέατρο Πειραιά. Σημείαπροπώλησης εισιτηρίων: Γιατροί τουΚόσμου Ελλάδας: Σαπφούς 12,Αθήνα, τηλ: 210-3213150 και ταμεία∆ημοτικού Θεάτρου Πειραιά:Ηρώων Πολυτεχνείου 32, τηλ:210-4143310, 210-4143320.

Χοροθέατρο της Μόσχας Γκζελ

Το Κρατικό Ακαδημαϊκό Χοροθέατρο της Μόσχας Γκζελ έρχεται και πάλιστην Αθήνα μετά από τέσσερα χρόνια, για να παρουσιάσει μια νέα μεγάληπαραγωγή βασισμένη στην ιστορία των λαών της Ρωσίας, όπου εξήντα

ταλαντούχοι χορευτές με περίπου οχτακόσια αυθεντικά κοστούμια (όλα φτιαγ-μένα από έμπειρα χέρια στα εργαστήρια των θεάτρων Μπολσόι και Στανισλάφ-σκι), θα ζωντανέψουν τη λαϊκή παράδοση των διαφόρων περιοχών της Ρωσίας.

Το Χοροθέατρο Γκζελ ιδρύθηκε το 1988 από τον Βλαντίμιρ Ζαχάρωφ πουυπήρξε καλλιτεχνικός του διευθυντής και επικεφαλής χορογράφος του μέχριτο θάνατό του το 2013. Η «καρδιά» του χοροθεάτρου είναι οι υψηλής τεχνικήςκαι κατάρτισης χορευτές του, όλοι απόφοιτοι Κρατικών Ακαδημιών χορογρα-φίας και μπαλέτου. Το 1999 απονεμήθηκε στο Θέατρο Γκζελ ο τιμητικός τίτλος«Ακαδημαϊκό Θέατρο» για την τεράστια καλλιτεχνική προσφορά του στον ρω-σικό χορό.

Σε αυτές τις παραστάσεις του Γκζελ θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμεκαι μια ειδική χορογραφία που δημιούργησε ο Ζαχάρωφ πάνω στο συρτάκι απότην ταινία «Ζορμπάς».

Την Κυριακή 30 Νοεμβρίου, δύο παραστάσεις στις 4μ.μ. και στις 8μ.μ., στοΜέγαρο Μουσικής Αθηνών, αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη. Τιμές: 28, 38, 48, 60ευρώ, φοιτητικά - παιδικά: 14, 19 και 24.

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Μερικές μέρες πριν συμπληρώθη-καν 24 χρόνια από τη μέρα πουέπεσε το τείχος του Βερολίνου,

το οποίο χτίστηκε τον Αύγουστο του1961, αποτέλεσε για 30 περίπου χρόνιατο σύμβολο του Ψυχρού Πολέμου αλλάκαι μια μαύρη σελίδα στην ιστορία τουκομμουνιστικού κινήματος. Μπορεί οιεμπνευστές του να υποστήριζαν πως τοτείχος οικοδομήθηκε για να προστατεύ-σει το σοσιαλισμό, αλλά τα μέτρα ασφα-λείας ήταν στραμμένα προς την ανατο-λική πλευρά με σκοπό την αποτροπή

κάθε προσπάθειας των πολιτών της Λα-οκρατικής ∆ημοκρατίας της Γερμανίας,να περάσουν στη ∆ύση. Τελικά το τείχοςαποτέλεσε βούτυρο στο ψωμί των ∆υτι-κών οι οποίοι δεν έχασαν την ευκαιρίανα το χρησιμοποιήσουν ως μέσο αντικο-μουνιστικής προπαγάνδας. Κι όταν τοΝοέμβριο του 1990 το «λαϊκό» καθεστώςκατέρρευσε χωρίς κανείς να δείχνει τηδιάθεση να το υπερασπιστεί, έπεσε καιτο τείχος του Βερολίνου, οι δύο Γερμα-νίες έγιναν μία και πολλές άγνωστεςιστορίες άρχισαν να βγαίνουν στην επι-φάνεια.

Όμως, η Γερμανία εκτός από το

τραύμα της διαίρεσης, έχει ακόμη ένατραύμα, πολύ πιο βαθύ που στοιχειώνειακόμη τη ψυχή του γερμανικού έθνους:το ναζισμό! Μια τέτοια ιστορία πήραν οΓκέοργκ Μάας και η Τζούντιθ Κάουφμανκαι την έκαναν ταινία με τίτλο «∆υοζωές» (Zwei leben). Η ταινία είναι βασι-σμένη σε αληθινά γεγονότα όπως ταέγραψε η Χάνελορε Χίπε, στο βιβλίο της«Παγωμένες ηλικίες» (Eiszeiten).

Η Κατρίν ζει στη Νορβηγία, μαζί με τημητέρα της, τον άντρα της, την κόρη τηςκαι την εγγονή της. Όμως έχει μεγαλώ-σει στην Ανατολική Γερμανία, σε κάποιοορφανοτροφείο. Κι αυτό επειδή ήτανκαρπός του έρωτα ενός γερμανού στρα-τιώτη και μιας Νορβηγίδας, κατά τηδιάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πο-λέμου. Μικρή μεταφέρθηκε στη Γερμα-νία κατ’ εντολή των ναζί και μετά τον πό-λεμο και το χωρισμό της χώρας, βρέθηκεστο ανατολικό της μέρος. Μεγαλώνον-τας κατάφερε να φύγει από την Ανατο-λική Γερμανία, έφτασε στη Νορβηγίαπρος αναζήτηση της μητέρας της, τηνβρήκε και δημιούργησε την οικογένειάτης. Όμως αυτή η ειδυλλιακή ζωή πουέφτιαξε η Κατρίν αυτά τα 20 χρόνια θααρχίσει να αποδομείται, όταν ένας δικη-γόρος την καλεί ως μάρτυρα σε μια δίκηεναντίον του νορβηγικού κράτους, ηοποία αφορά τα παιδιά που γεννήθηκανστη διάρκεια του πολέμου και εστάλη-σαν στη Γερμανία. Τα πάντα βρίσκονταισε κίνδυνο, το παρελθόν αποκαλύπτεται,η οικογενειακή της ευτυχία καταρρέει.Τελικά ολόκληρη η ζωή της Κατρίν ήτανένα ψέμα, ήταν δυο ζωές με τη μία νακρύβει την άλλη και την ίδια τη γυναίκανα βρίσκει την ευτυχία μέσα στην ψεύ-τικη που ήταν, όμως, μια ζωή αληθινή!

Ταινία σκηνοθετημένη με μαεστρία

που χρησιμοποιεί το φλας μπακ για νασυνδέσει το χρόνο και τις δυο ζωές τηςηρωίδας. Οι σκηνοθέτες πιάνονται απότο βιβλίο της Χίπε και αφηγούνται μιαιστορία που βασίζεται στην πραγματικό-τητα αλλά οι χαρακτήρες είναι φαντα-στικοί. Τα φλας μπακ, που αρχικά μαςμπερδεύουν για να μας αποκαλύψουνστο τέλος την αλήθεια, χρησιμεύουν καιγια τη δημιουργία ενός κλίματος αγω-νίας, προσμονής και συνεχών ανατρο-πών. Αυτό που παρακολουθούμε εξελίσ-σεται διαρκώς, ανεβάζει την αδρεναλίνη,ανατρέπει ισορροπίες. Η ιστορία παίζειάσχημα παιχνίδια στις πλάτες των αν-θρώπων, η Κατρίν κουβαλά επάνω τηςστίγματα ναζιστικής παράνοιας και ιστο-ρίες ψυχροπολεμικής τρέλας. Αυτό πουβλέπουμε να ξεκινά ως οικογενειακόδράμα, μετατρέπεται σε ένα εξαιρετικόθρίλερ με συνεχείς ανατροπές αλλά καισε μια περιπέτεια κατασκοπίας βγαλ-μένη από τις καλύτερες στιγμές βιβλίωνκαι ταινιών τους είδους. ‘Όμως, η ταινίατων Μάας και Κάουφμαν διαθέτει καικάτι ακόμη, κάτι που την κάνει ακόμηπιο ζωντανή και πιο αληθινή. Είναι ηπραγματικότητα της ιστορίας, είναι οιμνήμες των λαών, είναι τα προδομέναόνειρα και οι διαψεύσεις. Τέλος, είναιεκείνη η επιθυμία του ανθρώπου να βρεικάποτε τη λύτρωση, να βρει το λιμάνιτου, αφήνοντας πίσω όσα τον πονούν.Ακόμη κι αν χρειαστεί να υποδυθεί πωςείναι κάποιος άλλος.

strakersan@gmail.com,kersanidis.wordpress.com

«∆ΥΟ ΖΩΕΣ»

Η ζωή μιας άλλης

«Party girl» των Μαρί Αματσουκελί-Μπαρσάκ, Κλερ Μπερζέ,Σαμουέλ Τεΐς: Η 60χρονη Αντζελίκ έχει περάσει όλη της τηζωή σε στριπτιζάδικα και νάιτ κλαμπ. Λατρεύει τα πάρτι καιτους άντρες. Όταν ο πιο καλός της πελάτης, ο Μισέλ, τηςζητά να τον παντρευτεί, εκείνη θα το σκεφτεί και θα πει το«ναι». Οι τρεις σκηνοθέτες του θαυμάσιου αυτού δράματοςέβαλαν την πραγματική Ανζελίκ να υποδυθεί τον εαυτό τηςκαι προκάλεσαν αίσθηση, κερδίζοντας τη Χρυσή Κάμεραστις Κάνες.

«Αγώνες πείνας: Η Επανάσταση – Μέρος 1» (The hungergames: Mockingjay – Part 1) του Φράνσις Λόρενς: Η Κάτνιςβρίσκεται στην Περιοχή 13, αμέσως μετά την κατάρρευσητων Αγώνων. Με την καθοδήγηση της Προέδρου Κόιν καιτις συμβουλές των στενών της φίλων, η Κάτνις ανοίγει ταφτερά της για να σώσει τον Πίτα, αλλά και ολόκληρο τοέθνος με το θάρρος της. Βασισμένη στο τρίτο μέρος των βι-βλίων Αγώνες Πείνας, «Κοτσυφόκισσα» της Σούζαν Κόλινς(Εκδόσεις Πλατύπους).

«Η άλλη Μποβαρί» (Gemma Bovary) της Αν Φοντέιν: Η πανέ-μορφη Τζέμα, δεύτερη σύζυγος του Τσάρλι Μποβαρί, είναιαπρόθυμη μητριά των παιδιών του και αντικείμενο αντιπά-θειας της πρώην συζύγου του Τσάρλι. Ταινία βασισμένη σεμυθιστόρημα μορφής κόμικς του Πόσι Σίμοντς.

«Fury» του Ντέιβιντ Αγιέρ: Απρίλιος, 1945. Οι Σύμμαχοι σχε-διάζουν την τελευταία αντεπίθεση στην Ευρώπη. Ο σκλη-ροτράχηλος λοχίας Γουόρνταντι ηγείται μιας εξαιρετικάεπικίνδυνης αποστολής σε εχθρικό έδαφος, έχοντας στηδιάθεση του μόνο ένα τανκ και ένα τετραμελές πλήρωμα.

«Κυρίαρχος του κόσμου» (Der banker: Master of the universe)του Μαρκ Μπάουντερ: Ένας πρώην τραπεζίτης της Γερμα-νίας, ο οποίος εισήλθε στον κόσμο των επιχειρήσεων με τηνέλευση των σύγχρονων συστημάτων πληροφορικής αναπο-λεί τα χρόνια εργασίας του σε μερικές από τις κορυφαίεςτράπεζες παγκοσμίως. Μια τρομακτική ματιά σ’ έναν πα-ράλληλο, ψευτοθρησκευτικό κόσμο μεγαλομανίας. Ντοκι-μαντέρ.

Σινεφίλ

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ

Η Ντάι ντο Μπελ εί ναι η μαύ ρη κό ρη της πα -ρά νο μης σχέ σης του σερ Τζον Λί ντσεϊ, ναυάρ -χου του Βα σι λι κού Ναυ τι κού, και μιας σκλά -βας α πό την Αφρι κή. Ο πα τέ ρας της την φέρ -νει στη Με γά λη Βρε τα νία και την α φή νει στιςφρο ντί δες του θείου της, Λόρ δου Μάν σφιλ ντ.Πα ρά τα συ ντη ρη τι κά ή θη της ε πο χής, η Ντάι -ντο α να τρέ φε ται ως α ρι στο κρά τισ σα σε μια ε -ντυ πω σια κή έ παυ λη της ε παρ χίας μα ζί με τηνξα δέλ φη τηςΕλί ζα μπεθΜά ρεϊ, στατέ λη του1700.

Εκεί ηΜπελ θα ε -ρω τευ τεί τονε α ρό γιο ε -νός ε φη μέ -ριου, ο ο -ποίος εί ναια πο φα σι σμέ -νος να αλ λά -ξει τα πράγ -μα τα. Κα τα -φέρ νουν να πεί σουν τον Λόρ δο Μάν σφιλ ντ, οο ποίος εί ναι υ πουρ γός ∆ι καιο σύ νης, να βά λειτέ λος, στο θε σμό της δου λείας στην Αγγλία.

Η ται νία «Belle», εί ναι βα σι σμέ νη στην α λη θι -νή ι στο ρία της μι γά δας Μπελ και των δια κρί -σεων σε βά ρος της στην α ρι στο κρα τι κή κοι νω -νία της Αγγλίας του 18ου αιώ να. Ένα δρά μα ε -πο χής σε σε νά ριο και σκη νο θε σία της βρα βευ -μέ νης, Άμα Ασά ντε, που συ νη θί ζει να μι λά ειμέ σα α πό τις ται νίες της για το πρό βλη μα τουφυ λε τι κού και πα ντα χού πα ρό ντα, συ γκα λυμ -μέ νου ρα τσι σμού.

Η πραγ μα τι κή ι στο ρία λέει, πως η Ντάι ντοΕλί ζα μπεθ Μπελ γεν νή θη κε το 1761, σχε δόν100 χρό νια πριν την κα τάρ γη ση της δου λείας.

Ο πα τέ ρας της ή ταν λευ κός, αλ λά η μη τέ ρα τηςή ταν α φρι κα νι κής κα τα γω γής. Αδια νό η το γιατην ε πο χή και μάλ λον δύ σκο λο για την Μπελ.Όμως η κο πέ λα στάλ θη κε για να ζή σει με τοθείο της, τον Κό μη του Μάν σφιλ ντ, ό που α να -τρά φη κε ως μια ε λεύ θε ρη γυ ναί κα και της δό -θη κε η ί δια προ νο μια κή α να τρο φή ό πως τα ξα -δέρ φια της, με γα λώ νο ντας στην α ρι στο κρα τία.Η συγ γρα φέ ας Πό λα Μπερν έ γρα ψε το ο μώ νυ -

μο βι βλίο γιατη ζωή τηςΜπε λ, το ο ποίοεί ναι ε μπνευ -σμέ νο α πό τηνα λη θι νή ι στο -ρία της. Η συγ -γρα φέ ας κα τα -γρά φει πώς ηζωή μιας γυ -ναί κας, που οιπε ρισ σό τε ροιάν θρω ποι δενέ χουν α κού σειπο τέ το ό νο μάτης, βοή θη σενα α νοί ξει ο

δρό μος για με γά λες αλ λα γές και το ο ρι στι κότέ λος της δου λείας στη Με γά λη Βρε τα νία.

Η πρω τα γω νί στρια της ται νίας, Γκού γκουΜπά θα-Ρο, λέει: «Η συ γκε κρι μέ νη ι στο ρία σεε μπνέει και σε εν θου σιά ζει. Ει λι κρι νά ελ πί ζωτο κοι νό να το αι σθαν θεί αυ τό μέ σα α πό το τα -ξί δι της Ντάι ντο, η ο ποία α πό έ να νε α ρό, α να -σφα λές κο ρί τσι που δεν ξέ ρει ποια εί ναι η θέ -ση του στον κό σμο, με τα μορ φώ νε ται σε μια γυ -ναί κα που α πο κτά θάρ ρος και υ πε ρα σπί ζε ταιτις α πό ψεις της».

Σ.Κ.

«BELLE»

Η μαύρη αριστοκράτισσα

3300 Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014Ι∆ΕΕΣ

Ηπρολεταριακή ταξική συνεί-δηση, που είναι η πιο φωτι-σμένη, μεταμορφώνει με απο-

φασιστικό τρόπο – ας το πούμε ως έχει– τη δομή της προλεταριακής μάζας. Τοπρολεταριάτο, που έχει ως εφόδιο τηνταξική συνείδηση, αποτελεί μια συμ-παγή μάζα μόνο εάν το δει κανείς εξω-τερικά, μέσα από την εικόνα που έχουνγι’ αυτό οι καταπιεστές του. Τη στιγμήκατά την οποία αυτό ρίχνεται στοναγώνα για την απελευθέρωσή του, στην

πραγματικότητα η φαινομενικά συμπα-γής μάζα του έχει ήδη διαλυθεί. Παύεινα είναι έρμαιο των απλών αντιδρά-σεων. Περνάει στη δράση. Η διάλυσητης προλεταριακής μάζας είναι έργοτης αλληλεγγύης. Στην αλληλεγγύη τουταξικού αγώνα καταργείται η αδρανήςμη διαλεκτική αντιπαράθεση μεταξύατόμου και μάζας. Για τους συντρό-φους, αυτή δεν υπάρχει. Γι’ αυτό, όσοκαι αν η μάζα έχει αποφασιστική σημα-σία για τον επαναστάτη αρχηγό, το με-

γαλύτερο έργο του δεν είναι να τραβή-ξει τις μάζες προς αυτόν, αλλά να συμ-περιλαμβάνεται συνεχώς ο ίδιος στιςμάζες, έτσι ώστε να είναι συνεχώς γι’αυτές ένας ανάμεσα στις εκατοντάδεςχιλιάδες. Ο ταξικός αγώνας διαλύει τησυμπαγή μάζα των προλετάριων. Αντί-θετα, ακριβώς αυτός ο ταξικός αγώναςσυμπιέζει τη μάζα των μικροαστών.

Στοιχείο πανικού

Η αδιαπέραστη και συμπαγής μάζαπου ο Λε Μπον και άλλοι είχαν ως αντι-κείμενο της «ψυχολογίας των μαζών»είναι η μικροαστική μάζα. Οι μικροα-στοί δεν είναι μια τάξη. Στην ουσία είναιμόνο μάζα, και είναι τόσο συμπαγέ-στερη όσο μεγαλύτερη είναι η πίεσηστην οποία εκτίθεται ανάμεσα στις δύοανταγωνιστικές τάξεις, την αστική καιτο προλεταριάτο. Σ’ αυτή τη μάζα,όντως, είναι καθοριστική η συγκινη-σιακή στιγμή που αναφέρει η ψυχολο-γία των μαζών. Ακριβώς γι’ αυτό, όμως,η συμπαγής μάζα συνιστά το αντίθετοσε σχέση με τα στελέχη του προλετα-ριάτου που υπακούουν σε μια συλλο-γική ratio. Σ’ αυτή τη μάζα, πράγματι,είναι καθοριστική εκείνη η στιγμή αντί-δρασης που αναφέρει η ψυχολογία τωνμαζών. Όμως, ακριβώς μέσω αυτής τηςτελευταίας η συμπαγής μάζα, με τιςάμεσες αντιδράσεις της, συνιστά το αν-τίθετο σε σχέση με τα στελέχη του προ-λεταριάτου, που οι πράξεις τους είναι

πάντα καρπός ενός καθήκοντος, όσοκαι αν αυτό είναι στιγμιαίο.

Έτσι οι εκδηλώσεις της συμπαγούςμάζας συνεπάγονται πάντοτε, χωρίςεξαίρεση, ένα στοιχείο πανικού, τόσοόταν εκφράζονται με τον πολεμικό εν-θουσιασμό, όσο και με το μίσος ενάντιαστους εβραίους ή με το ένστικτο αυτο-συντήρησης. Από τη στιγμή που αποσα-φηνίζεται η διαφορά μεταξύ συμπαγούςμάζας (μικροαστικής) και μάζας προ-ικισμένης με ταξική συνείδηση (προλε-ταριακής), είναι ολοφάνερο και το λει-τουργικό της νόημα. Να το πούμε πιοκαθαρά: αυτή η διάκριση δεν φαίνεταιποτέ άλλοτε περισσότερο δικαιολογη-μένη, παρά στις καθόλου σπάνιες περι-πτώσεις κατά τις οποίες αυτό που αρ-χικά ήταν μια βίαιη παραβατική πράξημιας συμπαγούς μάζας έγινε, έπειτααπό μια επαναστατική κατάσταση, ίσωςκαι σε διάστημα λίγων δευτερολέπτων,η επαναστατική πράξη μιας τάξης.

Τα κατορθώματα του φασισμού

Το ιδιόμορφο χαρακτηριστικό παρό-μοιων πραγματικά ιστορικών διαδικα-σιών είναι το γεγονός ότι η αντίδρασημιας συμπαγούς μάζας προκαλεί στηνίδια ένα σοκ που τη διαλύει και της επι-τρέπει να αντιληφθεί ότι είναι μιαένωση στελεχών προικισμένων με τα-ξική συνείδηση. Αυτό που μια παρόμοιασυγκεκριμένη διαδικασία εμπεριέχειμέσα σε ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα

H αποκάλυψη της ιστορίαςμιας ταξικής συνείδησηςΤο ξεχασμένο σημείωμα του Βάλτερ Μπένγιαμιν

Του Φαμπρίτσιο Ντενούντσιο*

Το απόσπασμα του Βάλτερ Μπένγιαμιν που παρου-σιάζεται εδώ έπρεπε να είχε ενταχθεί στο «ΈργοΤέχνης στην εποχή της δυνατότητας τεχνικής ανα-παραγωγής του». Όμως, στη συνέχεια, αφαιρέ-θηκε, μέχρι να εμφανιστεί ως αυτοτελές κείμενοστην πλήρη έκδοση των έργων του στη Γερμανίακαι στην Ιταλία. Η ανάγνωσή του επιβεβαιώνειαυτό που πολλοί μελετητές αρνούνταν πάντα: τονμαρξισμό, έστω και ετερόδοξο, του συγγραφέατου.

Το άρθρο του Βάλτερ Μπένγιαμιν, στην πραγμα-τικότητα είναι ένα μεγάλο σημείωμα που εμφα-νίζεται στην πρώτη δακτυλογραφημένη έκδοση

του Έργου Τέχνης στην εποχή της δυνατότητας τε-χνικής αναπαραγωγής του. ∆ακτυλογραφήθηκε με-ταξύ του τέλους του 1935 και των αρχών Φεβρουαρίου1936, το κείμενο ξαναβρέθηκε στο Αρχείο Χορκχάι-μερ – στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Φρανκ-φούρτης – στη δεκαετία του ογδόντα του περασμένουαιώνα και στη συνέχεια δημοσιεύτηκε, το 1989, στοντόμο VII της γερμανικής έκδοσης των απάντων τουΜπένγιαμιν.

Η πλήρης φιλολογική ανασύνθεση του δοκιμίου μετη σχετική πολύ περιπλεγμένη εκδοτική του μοίραείναι ένα κατ’ εξοχήν πολύπλοκο θέμα, που αφοράτους ειδικούς. Εν ολίγοις, θα πούμε μόνο ότι η έκδοσητου Έργου Τέχνης στην οποία εμφανίζεται αυτό τοσημείωμα είναι πολύ διαφορετική από την «κλασική»,που μεταφράστηκε από τον εκδοτικό οίκο Einaudiτο1966. Αυτή η έκδοση βασιζόταν με τη σειρά τηςστην εξέλιξη που είχε το κείμενο στα χέρια του γερ-μανού φιλοσόφου μέχρι το 1939 και το οποίο το είχεεντάξει το ζεύγος Αντόρνο στην πρώτη συλλογή γρα-πτών του Μπένγιαμιν που είχε δημοσιευτεί το 1955. Ηειρωνεία της μοίρας θέλησε να δει το φως μόνο μια

γαλλική έκδοση όσο ήταν εν ζωή ο Μπένγιαμιν, αυτήπου δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 1936 στο περιοδικότου Ινστιτούτου της Φρανκφούρτης σε μετάφρασητου Πιερ Κλοσόφσκι.

Από το 2011, μια σειρά εκδόσεων αυτής της πρώτηςδακτυλογραφημένης απόδοσης του Έργου Τέχνηςακολούθησαν η μια την άλλη. Πριν από αυτές, κειτό-ταν λησμονημένη στον τόμο VI της ιταλικής έκδοσηςτων Απάντων του Μπένγιαμιν, που δημοσιεύτηκε απότον εκδοτικό οίκο Einaudi το 2004.

Η ένταξη στον μαρξισμό

Θα αναρωτηθεί κανείς γιατί τόσοι ιτα-λοί μελετητές του Μπένγιαμιν και μά-λιστα από τους πιο σημαντικούς, περί-μεναν πάνω από είκοσι χρόνια μετά τηγερμανική έκδοση, που τόσο καλάγνωρίζουν, πριν να ασχοληθούν με έναεκδοτικό εγχείρημα αυτού του μεγέ-θους. Η απάντηση είναι ότι ο κομμουνι-σμός έπρεπε να εκτοπισθεί στο παρα-σκήνιο της Ιστορίας από τη νεοφιλελεύ-θερη αντεπίθεση, πριν να προταθεί στους ανα-γνώστες η έκδοση του Έργου Τέχνης στην οποία,για όποιον δεν το κατάλαβε ποτέ ή δεν θέλησε να τοαποδεχτεί, ο Μπένγιαμιν δεν κάνει τίποτε άλλο απότο να αποδεικνύει την ένταξή του στις γραμμές τουμαρξισμού. Θα πούμε, λοιπόν, ότι αυτή η καθυστέ-ρηση δεν είναι τυχαία και εξαρτάται από εκείνο το πο-λιτιστικό μπλοκ φιλοσοφικής προέλευσης, που εξυ-πηρετεί τις μεταρρυθμιστικές στρατηγικές του πα-λαιού Pci, που χρησιμοποίησε, στις αρχές της δεκαε-τίας του ογδόντα του εικοστού αιώνα, τα καλύτερα«μυαλά» και τις καλύτερες «καρδιές» μιας γενιάς γιανα κόψει κάθε δεσμό μεταξύ του Μπένγιαμιν και τηςμαρξιστικής παράδοσης, στοχεύοντας άλλοτε στη

σκέψη που αφορά την κρίση, άλλοτε την αισθητική,άλλοτε την ηθική, άλλοτε το λεξιλόγιο, άλλοτε τονεβραϊσμό, άλλοτε τη λογοτεχνία, άλλοτε την πνευμα-τικότητα. Όπως θα δούμε διαβάζοντας αυτό τοάρθρο, το μοναδικό έδαφος στο οποίο ο Μπένγιαμινδέχεται να δώσει μάχη, είναι το πολιτικό.

∆εν είναι τυχαίο ότι ένας αμφιλεγόμενος ιστορικόςυλιστής του μεγέθους του Αντόρνο θεωρούσε ότι αυτότο σημείωμα, όπως γράφει σε μια επιστολή της 18ης

Μαρτίου 1936, αξίζει να σταθεί πλάι στο Κράτος καιΕπανάσταση. Στην πραγματικότητα, δεν

χρειάζεται να αναφερθεί κανείς στονΛένιν – θα έφριττε μπροστά στο σοκ

που αυθόρμητα μεταμορφώνει μιαμάζα σε ένα σύνολο στελεχών προ-ικισμένων με συνείδηση – όσο στηΡόζα Λούξεμπουργκ που θαέβλεπε στο ίδιο σοκ τη σπίθα πουπαρασύρει και μεταμορφώνει κατάτη διάρκεια του αγώνα εκείνα τα

προλεταριακά στρώματα που δενέχουν ταξική συνείδηση, αλλά είναι

ενισχυμένα με επαναστατική διάθεση.Για να το πούμε αλλιώς, πρόκειται για τη

–Μαζική Απεργία ενάντια στο Κράτος καιΕπανάσταση, γι’ αυτό η δωδέκατη από τις Θέσεις γιατην έννοια της ιστορίας είναι αφιερωμένη στηνΈνωση Σπάρτακος.

Αυτή η δυνατή επιστροφή στο Έργο Τέχνης, λοιπόν,συνιστά τόσο το εμφανές σημάδι ενός «επιστημονι-κού» αισθήματος ενοχής, επειδή αγνοήθηκε για πολύνκαιρό ένα τόσο σημαντικό κείμενο, όσο και μιαςκακής συνείδησης η οποία, μολονότι γνωρίζει ότιέκανε λάθος, εξακολουθεί να επιμένει στο λάθος τηςκαι να αποδίδει το «αυθεντικό» νόημα του δοκιμίουτου Μπένγιαμιν άλλοτε στη σκέψη της κρίσης άλλοτεστην αισθητική κ.ο.κ. Εν ολίγοις, στις νέες εκδόσεις

Βάλτερ Μπένγιαμιν, το απωθημένο σημείωμα του κομ ματικού μέλους

Η ΕΠΟΧΗ 23 Νοεμβρίου 2014 3311Ι∆ΕΕΣ

είναι κάτι πολύ διαφορετικό απ’ αυτόπου ονομάζεται στο λεξιλόγιο των κομ-μουνιστών που ασχολούνται με θέματατακτικής «η κατάκτηση της μικροαστι-κής τάξης». Αυτοί ενδιαφέρονται για τηδιασαφήνιση ενός παρόμοιου συμβάν-τος και υπό άλλη έννοια. Μια διφορού-μενη αντίληψη της μάζας, μια μη δε-σμευτική παραπομπή στην ψυχική τηςδιάθεση, έτσι όπως επαναπροτείνεταισυνεχώς από τον γερμανικό επαναστα-τικό τύπο, έχει αναμφίβολα τροφοδο-τήσει αυταπάτες που απέβησαν μοι-ραίες για το γερμανικό προλεταριάτο.

Ο φασισμός, αντίθετα, κατόρθωσε ναεκμεταλλευτεί με εξαιρετικό τρόπο αυ-τούς τους νόμους, ανεξάρτητα από τοαν τους κατανόησε ή όχι. Αυτός γνωρί-ζει ότι όσο πιο συμπαγείς είναι οι μάζεςπου συγκεντρώνει, τόσο μεγαλύτερεςθα είναι οι δυνατότητες να καθοριστούνοι αντιδράσεις αυτών των μαζών από τααντεπαναστατικά ένστικτα της μικροα-στικής τάξης. Από την πλευρά του,όμως, το προλεταριάτο προετοιμάζειμια κοινωνία στην οποία δεν θα υπάρ-χουν πια, για τη διαμόρφωση τωνμαζών, ούτε οι αντικειμενικές ούτε οιυποκειμενικές συνθήκες.

Tου Κύρκου ∆οξιάδη

Σε τούτο το σύντομο κείμενο, θα ασχοληθώ μετην επιχειρηματολογία της «Ανακοίνωσης τωνΠρυτανικών Αρχών» του ΕΚΠΑ, που παρέχει

στους συντάκτες της το θράσος να επικαλούνται τηνεξέγερση του Πολυτεχνείου για να δικαιώσουν τονπρωτάκουστο για τα μεταδικτατορικά δεδομένα αν-τιακαδημαϊκό αυταρχισμό που επιδεικνύει κατά τιςτελευταίες εβδομάδες ο κ. πρύτανης.

Πέρα από τα «προοδευτικά ξεκαρφώματα» που πα-ρατίθενται στην αρχή και στο τέλος (παραπομπέςστους Μαρξ και Βάρναλη), το κείμενο εμπεριέχει καικάποιες διατυπώσεις που του προσδίδουν ένα όντωςδημοκρατικό άλλοθι: Ανεπιφύλακτα επαινετικήστάση ως προς την εξέγερση του 1973 και καταδικα-στική έναντι της στρατιωτικής δικτατορίας, αναγνώ-ριση ότι για τα σημερινά προβλήματα των πανεπι-στημίων ευθύνεται και η «πολιτεία», αναφορές στηναξία του δημόσιου πανεπιστημίου και της «παιδείαςτου λαού» κ.λπ. Η δε «κριτική» που ασκείται απέ-ναντι στις «μειοψηφικές ομάδες» που οργανώνουνκαταλήψεις συνίσταται (μεταξύ άλλων) στον ισχυρι-σμό ότι, σε σχέση με το Πολυτεχνείο του `73, οι μενκάθε άλλο παρά αποτελούν τους αληθινούς «απογό-νους» του δε. Άποψη πασιφανώς απαξιωτική γιατους σημερινούς φοιτητικούς αγώνες βέβαια, αλλάσυζητήσιμη.

Η «αποκατάσταση» της δημοκρατίας

Η ρητορική του κειμένου όμως κάνει ένα κρίσιμοβήμα πιο πέρα. ∆εν αρκείται στην απαξίωση των σύγ-χρονων κινητοποιήσεων συγκρίνοντάς τις με τοναγώνα των «γνήσιων ηρώων» του `73, αλλά αξιώνειγια τον εαυτό της, δηλαδή για την άποψη που εκ-φράζει, τον ρόλο (και την τιμητική θέση) του αληθι-νού συνεχιστή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου: «Υπόσυνθήκες δημοκρατίας δεν μπορεί να είναι ανεκτήούτε η βίαιη κατάληψη των πανεπιστημιακών χώρων[...] ούτε βέβαια η παραχάραξη της δημοκρατίας μεδιάφορους τρόπους, αλλά ακριβώς στο πνεύμα τουΠολυτεχνείου του 1973 αποτελεί επιτακτικό αίτημααπλής λογικής η αποκατάστασή της.»

Η «αποκατάσταση (της δημοκρατίας)» είναι μάλλονη πιο κομβική έννοια του κειμένου της «ανακοίνω-σης». Και τούτο διότι επιτελεί δύο αλληλοενισχυόμε-νες ιδεολογικές λειτουργίες. Τη βρίσκουμε και στηναρχή του κειμένου: «Και σήμερα και πάντα αξίζει ναθυμόμαστε εκείνα τα παιδιά που δεν συμβιβάσθηκανκι οδήγησαν τον τόπο πίσω στη δημοκρατία με τηνπαρέμβασή τους. Τα νιάτα συνέβαλαν τότε αποφασι-στικά κι αναμφισβήτητα στην αποκατάσταση συνθη-κών ελευθερίας και νομιμότητας στη χώρα μας...»

Ως προς το παρόν λοιπόν, από το όλο πνεύμα τουκειμένου αλλά και από τις μέχρι τώρα δηλώσεις καιπρακτικές του κ. Φορτσάκη, εύκολα συμπεραίνουμετι υπονοείται με τον όρο «αποκατάσταση (της δημο-κρατίας)» (η οποία από ποιον καταργήθηκε άραγε;)στα πανεπιστήμια: αποκατάσταση της «νομιμότη-τας», δηλαδή της «τάξης» - δηλαδή... ΜΑΤ (Μονάδες

Αποκατάστασης της Τάξης). Τα οποία ΜΑΤ, στο προ-σεχές μέλλον, θα εξασφαλίζουν και την «πραγμα-τική» δημοκρατία, δηλαδή τον περιορισμό της σεηλεκτρονικά δημοψηφίσματα.

Πίσω στη δημοκρατίατου μετεμφυλιακού κράτους

Πιο ενδιαφέρον όμως είναι τι υπονοείται ως προςτο παρελθόν: Σε τι είδους «αποκατάσταση (συνθηκώνελευθερίας και νομιμότητας)» συνέβαλαν οι αγωνιζό-μενοι φοιτητές της εξέγερσης του 73; Σίγουρα όχι σεηλεκτρονικά δημοψηφίσματα, η τεχνολογία δεν επέ-τρεπε ακόμη τέτοιου είδους εκσυγχρονισμό. Η αμέ-σως προηγούμενη φράση δίνει την απάντηση: «...οδή-γησαν τον τόπο πίσω στη δημοκρατία...».

Ιδού λοιπόν. Εν έτει 2014, μαθαίνουμε με την «Ανα-κοίνωση των Πρυτανικών Αρχών» του ΕΚΠΑ ότι μετην εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 η χώρα οδη-γήθηκε πίσω στη δημοκρατία του μετεμφυλιακούκράτους - δηλαδή του θεσμοποιημένου αντικομμου-νισμού, των πιστοποιητικών κοινωνικών φρονημά-των και του τρομοκρατικού παρακράτους.

Εκείνη η δημοκρατία δεν ήταν βέβαια ούτε στα ορά-ματα της εξέγερσης του `73, αλλά ούτε, ευτυχώς, καιαυτή που πραγματικά επικράτησε μετά την πτώσητης χούντας. Φαίνεται όμως πως εκείνη τη δημοκρα-τία νοσταλγούν και προσπαθούν να «αποκαταστή-σουν» (εκσυγχρονισμένη έστω με ηλεκτρονικά δημο-ψηφίσματα) ο κ. Φορτσάκης και οι δυνάμεις που τονστηρίζουν, γι’ αυτό και αναθεωρούν την ιστορία τηςεξέγερσης και των συνεπειών της κατά πώς τους βο-λεύει.

* Ο Κύρκος ∆οξιάδης διδάσκει στο ΕΚΠΑ.

Εν έτει 2014, μαθαίνουμε με την«Ανακοίνωση των ΠρυτανικώνΑρχών» του ΕΚΠΑ ότι με τηνεξέγερση του Πολυτεχνείου το1973 η χώρα οδηγήθηκε πίσωστη δημοκρατία του μετεμφυλια-κού κράτους - δηλαδή του θε-σμοποιημένου αντικομμουνισμού,των πιστοποιητικών κοινωνικώνφρονημάτων και του τρομοκρα-τικού παρακράτους.

“Ο ιστορικόςαναθεωρητισμόςτου κ. Φορτσάκη

Όσο και αν η μάζα έχει αποφα-σιστική σημασία για τον επανα-στάτη αρχηγό, το μεγαλύτεροέργο του δεν είναι να τραβήξειτις μάζες προς αυτόν, αλλά νασυμπεριλαμβάνεται συνεχώς οίδιος στις μάζες, έτσι ώστε ναείναι συνεχώς γι’ αυτές έναςανάμεσα στις εκατοντάδες χι-λιάδες.

“

του Έργου Τέχνης, επιβεβαιώνεται η άποψη ότι οσυγγραφέας είναι ξένος προς τον μαρξισμό.

Συγκυριακές επικαιρότητες

Αυτό το μεγάλο σημείωμα, όμως, εκτιμάται ως πα-ραδρομή, και είναι χρέος της κομμουνιστικής σκέψηςνα ασχοληθεί μ’ αυτό. Εάν υπάρχει ένα δυναμικόπεδίο στο οποίο αυτό το άρθρο εντάσσεται αυθόρ-μητα, είναι αυτό που εκπροσωπείται από τη συζήτησηπου διεξάγεται αυτή τη στιγμή στην Cgil για τα ζητή-ματα της οργάνωσης. Στην εισαγωγική εισήγηση στιςεργασίες του σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε την30η Σεπτεμβρίου στην έδρα της Cgil Ρώμης- Λατίου,ο Ερνέστο Ρόκι διευκρίνισε δύο πολύ σημαντικά ση-μεία: την αλληλεγγύη ως θεμελιώδη αξία του συνδι-κάτου και την ανάγκη για νέες μορφές προσηλυτι-σμού ικανές να δημιουργήσουν συλλογική συνά-θροιση, απέναντι σε μια κρίση ταυτοποίησης της ερ-γασίας ως κοινού ιδανικού.

Αν έπρεπε, όπως εύχεται ο Ρόκι, τα εργατικά κέν-τρα (ευγενές όργανο του συνδικάτου) να ξανανοίξουντις πόρτες τους στην κοινωνία – παρουσιάζοντας έτσιξανά τη γκραμσιανή έννοια από την τάξη στον λαό –κι αυτό στο όνομα της αλληλεγγύης που θα έπρεπενα συνδέει όλους τους εργαζόμενους και τις εργαζό-μενες της γης, τότε λοιπόν, αυτή η αλληλεγγύη δενπρέπει να πάψει να νοείται υπό την έννοια του Μπέν-γιαμιν, δηλαδή ως εργαλείο που διαλύει τη συμπαγήαδιαφορία της μάζας και λειτουργεί ως νέος μοχλόςδιαμόρφωσης της ταξικής συνείδησης και του ταξι-κού αγώνα.

*Ο Φαμπρίτσιο Ντενούντσιο είναι ερευνητής πολι-τικών και κοινωνικών επιστημών και επικοινω-νίας στο πανεπιστήμιο του Σαλέρνο. Το κείμενοδημοσιεύτηκε στο “Manifesto”.

Μετάφραση: Τόνια Τσίτσοβιτς

Βάλτερ Μπένγιαμιν, το απωθημένο σημείωμα του κομ ματικού μέλους

Αποµυθοποιώνταςτο Πολυτεχνείο

Το Πολυτεχνείοεξακολουθεί να ενοχλεί.Και ενοχλεί γιατί μιαεξέγερση βρίσκεται ωςσημείο μηδέν και ωςσπόρος, στο έδαφος όπουφύτρωσε όλο μας το παρόν,ως ρίζα τηςμεταπολίτευσης, ως έναςμύθος που συνεχίζει να μαςδιαμορφώνει και να μαςσυγκροτεί.

“Του Θωμά Τσαλαπάτη

«Καιρός είναι επιτέλους νακατέβει από τη σκηνή τοέργο που παίζεται κάθε

χρόνο στην επέτειο του Πολυτε-χνείου. Ούτε τα ΜΑΤ ούτε οι μει-οψηφικές καταλήψεις λύνουν ταπροβλήματα της παιδείας και της∆ημοκρατίας. Πολύ περισσότερο οπόλεμος ανακοινώσεων μεταξύ κυ-βέρνησης και αντιπολίτευσης. Τοαυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίωνδεν χρειάζεται ούτε την αστυνομικήκαταστολή ούτε τις κομματικές πα-ρατάξεις και τους φοιτητοπατέρες.Η άγονη και βίαιη αντιπαράθεσήτους συμβάλλει μόνο στη διαιώνισητης υποβάθμισης του δημόσιου πα-νεπιστήμιου και συκοφαντεί τηνίδια την επέτειο της ηρωικής εξέ-γερσης.» Αυτή την ανακοίνωση εξέ-δωσε στις 13 Νοεμβρίου το Ποτάμι.Λίγες μέρες πριν τον εορτασμό τουΠολυτεχνείου, λίγες μέρες μετά τηνψευδή δήλωση στην κομματική τουεκδήλωση από τον Στέλιο Ράμφοπως «η Χούντα άφησε μηδενικόχρέος» (επιχείρημα που ας αναφέ-ρουμε πως το χρησιμοποιεί απο-κλειστικά η Χρυσή Αυγή). Μαζίήρθε και η ανακοίνωση των Πρυτα-νικών Αρχών για τα γεγονότα τουΠολυτεχνείου που ούτε λίγο ούτεπολύ μας περιέγραφε πως για ναμείνουμε κοντά στο πνεύμα τωνημερών του Νοέμβρη, πρέπει να κα-ταργήσουμε τις συνελεύσεις, τουςσυλλόγους και τον φοιτητικό συνδι-καλισμό. Λίγο πιο κει, ο Άρης Πορ-τοσάλτε να αναρωτιέται αν το «τε-λετουργικό αυτό αναπαράγει κάτι»,

μαζί και μια δαπίτισσα που ανάμεσασε ιστορίες ομορφιάς και κολλαγό-νου, απομυθοποιεί τον μύθο τουΠολυτεχνείου αφού «μας είπαν γιαδολοφονημένους εντός του χώρουτου πολυτεχνείου, όπου όμως κα-νείς δεν έχασε τη ζωή του» για νακαταλήξει: «Τέσσερις δεκαετίες αρ-λούμπας αρκούν»(προς υπεράσπισητης έστερξε και ο φερόμενος ωςΦαήλος). Μαζί με όλα αυτά οι κα-θημερινές εύκολες κουβέντες για«τη γενιά του Πολυτεχνείου», πουβολεύτηκε, που έφαγε, που ξεπου-λήθηκε ενώ ταυτόχρονα η κατα-στολή βάζει μαθητές και φοιτητέςστον γύψο, φασίστες υπουργοί παι-δείας απειλούν, εξοργισμένοι πρυ-τάνεις ουρλιάζουν.

Η εξέγερση ενοχλεί

Στην πραγματικότητα όλα τα σχό-λια που αποδομούν το πολυτεχνείοδεν έχουν ως στόχο το όποιο οικο-δόμημα χτίστηκε εκ των υστέρωνπάνω στα γεγονότα εκείνων τωνημερών, δεν έχουν ως στόχο δη-λαδή την μυθοποίηση του πολυτε-χνείου.

Έχουν ως στόχο την ίδια την εξέ-γερση του Νοέμβρη. Το παράδειγματης εξέγερσης, το αυθόρμητο, τηνκαταλυτική σημασία που μπορεί ναέχει για τις εξελίξεις ένα τέτοιο πο-λιτικό γεγονός οργανωμένο από τακάτω, την αυτοοργάνωση, το αποτέ-λεσμα που μπορεί να έχει μια μα-ζική διεκδίκηση. Και για να τελει-ώνουμε, τα πρόσωπα μπορεί να ξε-πουλιούνται, οι γενιές όχι. Οι άν-

θρωποι αυτοί που αναφέρονταιξανά και ξανά ως ξεπουλημένα πα-ραδείγματα μιας γενιάς, στην πραγ-ματικότητα χρήστηκαν αντιπροσω-πευτικοί ακριβώς για να σβήσουντον μεγάλο και πλειοψηφικόαριθμό που δεν ξεπουλήθηκε (στοσημείο αυτό συνήθως έρχεται ο δια-χωρισμός ανάμεσα σε επώνυμουςκαι ανώνυμους συμμετέχοντες. ∆ενθα το πράξουμε εδώ. Θεωρούμεπως σε μια εξέγερση όλοι είναι ταυ-τόχρονα επώνυμοι και ανώνυμοι).Τους ανθρώπους που ακόμη διεκδι-κούν, τους ανθρώπους που δενεξαργύρωσαν, τους ανθρώπους πουακόμη κατεβαίνουν στους εορτα-σμούς και στις πορείες, τους αν-θρώπους που αντιλαμβάνονται τιαθλιότητα είναι οι παραπάνω δηλώ-σεις.

Το μόνο βέβαιο που προκύπτειαπό δηλώσεις σαν κι αυτές είναιπως το Πολυτεχνείο (τόσο το γεγο-νός όσο και ο εορτασμός του) εξα-κολουθεί να ενοχλεί. Και ενοχλείγιατί μια εξέγερση βρίσκεται ως ση-μείο μηδέν και ως σπόρος, στο έδα-φος όπου φύτρωσε όλο μας τοπαρόν, ως ρίζα της μεταπολίτευσης,ως ένας μύθος που συνεχίζει να μαςδιαμορφώνει και να μας συγκροτεί.Το Πολυτεχνείο είναι μια υπενθύ-μιση καταγωγής, που γίνεται υπεν-θύμιση διεκδίκησης και ο πραγμα-τικός του εορτασμός είναι καθημε-ρινός, αγωνιστικός και απόλυταπραγματικός πέρα από μύθους καιαπομυθοποιήσεις.

http://tsalapatis.blogspot.gr/

Αθήνα(Απόσπασμα)

Άκου το ουρλιαχτό του περιπολικού και κοίταΑυτούς που τους βάζουν στο αυτοκίνητο καιΒιαστικά τους οδηγούν στο τμήμα.Με προβολείς στο μάτι τούς ρίχνουν κάτωΤους ψάχνουν κι η μέση τους σπάει στο τραπέζιΚαι τους αφήνουν με το στόμα πεταμένοΣτον ουρανό πάνω σ’ ένα κολοσσιαίοΚλάξον αυτοκινήτου πάνω στο δάπεδο του γρα-φείουΤα παιδιά με τα γυαλιστερά εξαρτήματαΕιδικευμένα στον τρόμο και τα μεγαλοπρεπήΣιρίτια στα μάτια τους.Κι αυτοί πουΈχουν δολοφονηθεί αδιαμαρτύρητα ή πετάχτηκανΑπ’ την ταράτσα του κτιρίου μετά το πέραςΤων ανακρίσεων όπως γίνεται στο σινεμάΚι αυτοί που αφανίστηκαν μες στη θάλασσαΘέλοντας να το σκάσουν και οι καιροίΑποθρασύνοντας τον ισχυρόΣ’ αυτό τον κόσμο τον παράφρονα της φυλακής.

Κι αυτοί που πολτοποιήθηκαν απ’ τα τανκςΜέσα στο Πολυτεχνείο ή έσκασαν απ’ τακαπνογόνα κι αυτοί που σταυρώθηκανΣτα διασταυρούμενα πυράΦωνάζοντας μέχρι τον άλλο κόσμο«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»

Λευτέρης Πούλιος, Από τη συλλογήΓυμνός ομιλητής (Αθ. 1977)