ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΔΟΦΑΚΩΝ ΚΑΙ …2018/09/09 · TOMOΣ 9 • TEYXOΣ...

TOMOΣ 9 • TEYXOΣ 2 • ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΕΛΛΗ

ΝΙΚΗ

ΕΤΑ

ΙΡΕΙ

Α ΕΝ

ΔΟΦ

ΑΚΩ

Ν ΚΑ

Ι Δ

ΙΑΘΛ

ΑΣΤΙ

ΚΗΣ

ΧΕΙΡ

ΟΥΡΓ

ΙΚΗΣ

ΠΟΣΕ

ΙΔΩ

ΝΟΣ

42, 1

75 6

1 Π.

ΦΑΛ

ΗΡΟ

Η πρώτη σύγχρονη Λαϊονική Τράπεζα Οφθαλμών

στην Ελλάδα

Φαινόμενα αλληλεπίδρασης laserμε βιολογικούς ιστούς

Η Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών, Δημόκριτος Γρηγόρης Γεωργαρίου:

Πρώτο βραβείο Καινοτομίας SFEE 2014/15

ISSN 1791-0072

AΘΗΝΑ 2015: 29o Διεθνές Συνέδριο της ΕΕΕΦΔΧ

Verion™ Image Guided System: Ενα διαφορετικό εργαλείο

στη χειρουργική του καταρράκτη

editorial

Αγαπητοί συνάδελφοι

Οι ΝΟΧΣ είναι κοντά σας με μια μικρή καθυ-

στέρηση λόγω της επικαιρότητας. Δυστυχώς, το

κλίμα αβεβαιότητας και ανησυχίας για το μέλλον

της χώρας παρατείνεται για άλλη μια φορά.

Στον τομέα της υγείας δεν υπάρχει κάτι θετικό

μέχρι στιγμής εκτός από κάποιες υποσχέσεις

από την πλευρά της κυβέρνησης. Με τον δημό-

σιο τομέα και τα νοσοκομεία να διαλύονται και

τον ιδιωτικό τομέα να επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα, το κύμα μετανάστευσης ιατρών, κυρίως νέ-

ων, συνεχώς αυξάνεται. Οι ειδικευόμενοι, οι οποίοι είναι οι αφανείς ήρωες που κρατούν ακόμη σε

λειτουργία τα δημόσια νοσοκομεία, παραμένουν απλήρωτοι ως προς τις εφημερίες και φαίνεται

πως έχουν φτάσει στα όριά τους, αν κρίνει κανείς από τις αυξανόμενες κινητοποιήσεις τους το τε-

λευταίο διάστημα.

Εν τω μεταξύ, η Εταιρεία μας έχει νέο Διοικητικό Συμβούλιο και νέο Πρόεδρο. Οι ΝΟΧΣ εύχο-

νται στο νέο ΔΣ καλή επιτυχία!

Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας θα βρείτε πολλές φωτογραφίες που πλαισιώνουν το

άρθρο της κ. Ε. Πατσούρα για το πολύ επιτυχημένο 29ο Συνέδριο της ΕΕΕΦΔΧ, στο οποίο παρα-

τηρήθηκε για άλλη μια φορά ρεκόρ συμμετοχών παρά την οικονομική κρίση (σελ. 5-13)! Η δια-

θλαστική χειρουργική καταρράκτη εξελίσσεται... Ενα νέο εργαλείο ανάλυσης, σχεδιασμού και εκτέ-

λεσης της επέμβασης, το Alcon Verion Image Guided System παρουσιάζεται στις σελίδες 14-15.

Στην Ελλάδα της οικονομικής εξαθλίωσης υπάρχουν και καποιες θετικές εξελίξεις: Διαβάστε τα

άρθρα των συναδέλφων κ.κ. Χαρώνη και Σαμαρά για τις νέες τράπεζες οφθαλμών που ιδρύονται

στην Ελλάδα και θα αποτελέσουν μια λύση στην έλλειψη μοσχευμάτων στη χώρα μας (σελ. 16-20).

Ο βιοφυσικός κ. Κ. Μπαχάρης μας ενημερώνει για τα φαινόμενα αλληλεπίδρασης των ιστών με

laser στο άρθρο του στις σελ. 21-24. Ο εκλεκτός συνάδελφος κ. Π. Ράσογλου, ο οποίος εχει την

επιμέλεια της μόνιμης στήλης «Με άλλο Μάτι» μας παρουσιάζει το βιβλίο του Κρίτωνα Σαλπιγκτή

με τίτλο «ΚΑΡΑΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Η πανήγυρις των οδωνυμίων και η Τρίτη αγχόνη» στις

σελ. 25-26.

Σας εύχομαι ένα Καλό και Αναζωογονητικό Καλοκαίρι!

Με συναδελφικούς χαιρετισμούς

Παντελής Α. Παπαδόπουλος

Πρόεδρος Συντακτικής Επιτροπής

Αντιπρόεδρος ΕΕΕΦΔΧ

ΕκδότηςΠαντελής Α. Παπαδόπουλος

Σχεδιασμός – Eπιμέλεια ΠαραγωγήςΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΚΤΥΝΝΑ ΕΠΕ

Ευφρονίου 25, 116 34 ΑθήναΤηλ.: 210-7228614, 210-7228624

Γραμματεία ΕΕΕΦΔΧΒ. Τόλιου, Ρ. Χριστοδουλοπούλου

Λεωφ. Ποσειδώνος 42, 175 61 Π. ΦάληροΤηλ.: 6974 47 99 06, E-mail: [email protected]

ΙδιοκτησίαEλληνική Εταιρεία Ενδοφακών και

Διαθλαστικής ΧειρουργικήςΠοσειδώνος 42, 175 61 Π. Φάληρο

Τηλ.: 6974 47 99 06, Fax: 210 98 48 505

Διοικητικό Συμβούλιο ΕΕΕΦΔΧΠρόεδρος: Σπύρος Γεωργαράς

Αντιπρόεδρος: Παντελής Α. ΠαπαδόπουλοςΓενικός Γραμματέας: Δημήτρης Κυρούδης

Ταμίας: Μίλτος ΜπαλίδηςΜέλη: Βασίλης Καραμπατάκης,

Κωνσταντίνα Κουφαλά,Γεώργιος Κυμιωνής, Ιωάννης Παναγόπουλος, Βασίλης Τσίγκος

Συντακτική ΕπιτροπήΠρόεδρος

Π. Α. Παπαδόπουλος

Μέλη Μ. Ασπιώτης Δ. Παπαδάκος Ι. Ασπρούδης Ι. Πούλας Σπ. Γεωργαράς Π. Ράσογλου Χ. Καλογερόπουλος Α. Ρουμελιώτης Β. Καραμπατάκης Δ. Σιγανός Κ. Κουφαλά Χ. Σιγανός Γ. Κυμιωνής Μ. Στεφανιώτου Δ. Κυρούδης Μ. Τραγάκης Μ. Μπαλίδης Β. Τσίγκος Ι. Παλλήκαρης Μ. Τσιλιμπάρης Ι. Παναγόπουλος

Συμβουλευτική Επιτροπή Τρ. Αργυρόπουλος Ζ. Μπισογιάννης Ν. Γεωργιάδης Θ. Μπουφίδης Σ. Γκοτζαρίδης Α. Νικολακόπουλος Δ. Δερεκλής Ι. Ντούντας Σ. Δημητράκος Π. Οικονομίδης Στ. Δημόπουλος Ν. Παπαδόπουλος Κ. Καραμπάτσας Α. Πετούνης Β. Κοζομπόλης Ι. Τσινόπουλος Α. Κώνστας Α. Χαρώνης Σ. Λάκε

Copyright 2015Απαγορεύεται η μερική ή ολική αναδημοσίευση καθώς

και αντιγραφή του τρόπου παρουσίασηςτης περιεχόμενης ύλης χωρίς γραπτή άδεια

της Ελληνικής Εταιρείας Ενδοφακών και ΔιαθλαστικήςΧειρουργικής και της Εκδοτικής Εταιρείας.

ISSN 1791-0072

Παντελής Α. Παπαδόπουλος επικοινωνία: [email protected]

20TH

Athens

Athens

ESCRSWinterMeeting

www.escrs.org

26–28 FebruaryAthens 20

16

In conjunction with the 30TH International Congress of HSIOIRS

Sav

e th

e Dat

e!

Athens2016_24x34cm-Ad.indd 1 15/04/2015 17:51

20TH

Athens

Athens

ESCRSWinterMeeting

www.escrs.org


16


Sav

e th

e Dat

e!


ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2015 NEEΣ OΦΘAΛMOXEIPOYPΓIKEΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ4

περιεχόμεναη στήλη του Προέδρου

Αγαπητοί Συνάδελφοι,Κλείνοντας την 30ετία της Ελληνικής Εταιρείας Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής, επανεμφανίζομαι στο

Προεδρείο γι’ αυτή τη διετία. Οι λόγοι είναι:Πρώτον, η διατήρηση των ισορροπιών μεταξύ πανεπιστημιακών - κρατικών - επιχειρηματιών - συστησάντων και

ελεύθερων χειρουργών, και δεύτερον, η μεταβίβαση του πνεύματος, της δεοντολογίας, της ανεξαρτησίας και του νεωτερι-σμού, που κρατήθηκε έως σήμερα στο ΔΣ κατά βάση από εμάς τους ιδρυτές της ταιρείας, Βασίλη Τσίγκο, Γιάννη Παναγό-πουλο και μέσω των πρώτων έμπειρων «επιγόνων» Παντελή Παπαδόπουλου, Ντίνας Κουφαλά, Βασίλη Καραμπατάκη, στους νεότερους του ΔΣ Μίλτο Μπαλίδη, Δημήτρη Κυρούδη και Γιώργο Κυμιωνή.

Οπως γνωρίζετε, ως Προεκλεγμένος Πρόεδρος του ΔΣ για την επόμενη διετία εξελέγη παμψηφεί ο εξαίρετος Γ. Κυ-μιωνής, που για λόγους φόρτου υποχρεώσεων παραιτήθη, και τελικά εξελέγη για τη θέση αυτή η έμπειρη γνώστης της δομής της εταιρείας Ντ. Κουφαλά. Ως Αντιπρόεδρος παρέμεινε ο Π. Παπαδόπουλος, στυλοβάτης της διαδικαστικής λει-τουργίας και της εποπτείας της γραμματειακής υποστήριξης της εταιρείας. Bασικότατα στελέχη στην ομάδα, ο Μ. Μπαλί-δης και ο δραστήριος Δ. Κυρούδης ως Γενικός Γραμματέας.

Eχω υποσχεθεί κατά την εκλογή μου, να συμβάλλουμε μαζί με τον Β.Τσίγκο και τον Γ. Παναγόπουλο, με όλες μας τις δυνάμεις, στη μεταβίβαση των εμπειριών μας στους Μ. Μπαλίδη, Δ. Κυρούδη και Γ. Κυμιωνή, ώστε αυτοί οι νεότεροι να έχουν από τώρα τον πρώτο λόγο στις τελικές προτάσεις για τις αποφάσεις του ΔΣ. Σε αυτό θα συμβάλλουμε και με την επόμενη Πρόεδρο κα Ντ. Κουφαλά, ώστε να διατηρηθεί και να εξελιχθεί από τους νεότερους η εταιρεία.

Σε μια κρίσιμη περίοδο, με υπερπληθυσμό συναδέλφων, θα προσπαθήσουμε σαν εταιρεία να βοηθήσουμε όχι μόνον για τη διάδοση της γνώσης μέσω των εκδηλώσεών μας, αλλά και να συμβάλλουμε στα επαγγελματικά μας.

Το πρόγραμμα που αφορά στην εκπαίδευση έχει αναλάβει ο Γ. Κυμιωνής σαν Πρόεδρος της αντίστοιχης Επιτροπής. Ο στόχος είναι, με ορίζοντα το 2020, να οργανωθεί και να συμβάλλει το Πανεπιστήμιο στην πιστοποίηση της γνώσης στους φοιτητές της Ιατρικής, στους ειδικευόμενους, στις υποειδικότητες και στη διαρκή εκπαίδευσή μας. Επίσης, στο να συμβάλλου-με ώστε να οργανωθούν τα εκπαιδευτικά κέντρα στα πανεπιστήμια, στα κρατικά νοσοκομεία, στα ιδιωτικά κέντρα και στις ιδι-ωτικές κλινικές, αφού καθοριστούν οι λεπτομέρειες των προγραμμάτων, η ποιότητα και η πιστοποίηση της εκπαίδευσης.

Στον τομέα των διεθνών σχέσεων, ο Μ. Μπαλίδης ενεργοποίησε το θυγατρικό σωματείο «Εταιρεία Καταρράκτη και Δια-θλαστικής Χειρουργικής Νοτιοανατολικής Ευρώπης», ώστε να κάνουμε την Ελλάδα κέντρο στις εξελίξεις του τομέα μας.

Στον τομέα της λειτουργίας της εταιρείας: 1. δημιουργήσαμε τη διεύθυνση διοίκησης, με executive manager την κα Βάλια Τόλιου, με τη συνεργασία της κας Ρένας Χριστοδουλοπούλου και 2. ενεργοποιούμε το Συμβούλιο τ. Προέδρων και Αντιπρο-έδρων της Εταιρείας, που μπορεί να παρακολουθεί τα Διοικητικά Συμβούλια ώστε να συμβάλλει με την εμπειρία του.

Ανοίγοντας περισσότερο το θέμα αυτό, προκειμένου να ακουστούν νέες φωνές, το ΔΣ αποφάσισε να καλεί ή να απο-δέχεται αιτήματα μελών που ενδιαφέρονται για το διοικητικό έργο της εταιρείας, ώστε να μπορούν στο μέλλον να συμμε-τάσχουν στο Δ.Σ μέσω των εκλογών.

Στον επαγγελματικό τομέα, το μεγαλύτερο ίσως επίτευγμα στο οποίο συμβάλλαμε σαν εταιρεία, ήταν η δημιουργία των Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας. Πιστεύω ότι το να υπάρχουν Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας με manager ιατρό είναι ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στον οφθαλμολογικό χώρο τα τελευταία χρόνια, γιατί λόγω αυτού του γεγονότος θα χα-μηλώσει το κόστος της νοσηλείας για τους ασθενείς, δίνοντας περιθώρια στις χειρουργικές αμοιβές. Αυτονόητα θα συμπα-ρασύρουν και το κόστος στις ιδιωτικές κλινικές, που κάνουν σήμερα συμβάσεις με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες που αφορούν όχι μόνον στα νοσήλειά τους, αλλά καθορίζουν και την αμοιβή του χειρουργού ερήμην του.

Παράλληλα επιθυμούμε να συμβάλλουμε, μέσω του κρατικού μηχανισμού και των ιατρικών συλλόγων αλλά και των ιδιωτικών ασφαλειών, στον τομέα που αφορά στις ιατρικές αμοιβές.

Πιστεύουμε επίσης ότι είναι σημαντικό να καθοριστούν οι ρόλοι των ιατρών που εμπλέκονται στις επεμβάσεις που αφορούν στον κερατοειδή, στον φακό, στα ενδοφθάλμια ένθετα και στις διαθλαστικές επεμβάσεις.

Επίσης, συμβάλλοντας στην προσέγγιση που οφείλουν να έχουν οι ιατροί στον τομέα των Guidelines και στην ενημέ-ρωση των ασθενών, η ομάδα του Β. Καραμπατάκη οργάνωσε μια συνοπτική οδηγία σχετικά με τις επεμβάσεις καταρράκτη και η ομάδα του Δ. Κυρούδη αντίστοιχα συνέταξε οδηγία για τις διαθλαστικές επεμβάσεις. Και οι δύο οδηγίες απεστάλησαν στην Ελληνική Οφθαλμολογική Εταιρεία που είχε την πρωτοβουλία, για διανομή στους οφθαλμιάτρους στο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο.

Ενα άλλο βασικό σημείο που επιδιώκουμε είναι η συνεργασία με άλλα Επιστημονικά Σωματεία, όπως είναι οι Οφθαλ-μολογικές Εταιρείες Ελλάδας και Κύπρου, η Εταιρεία Κερατοειδούς, η Πανελλήνια Eνωση Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας, το Κολλέγιο Οφθαλμολογίας, εξω-οφθαλμολογικές Εταιρείες όπως η Εταιρεία Αναγεννητικής Ιατρικής, Αντιγήρανσης και Βιοτεχνολογίας, και εταιρείες εξωτερικού όπως η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καταρράκτη, η Αμερικανική Εταιρεία Καταρράκτη, η Διεθνής Εταιρεία Διαθλαστικής Χειρουργικής, η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας και άλλες.

Τις προσωπικές μου απόψεις τις γνωρίζετε και θα τις βρείτε αναλυτικά στο περιοδικό μας «Οφθαλμοχειρουργικές Σημειώσεις» τόμος 8 τεύχος 2 (1-2-3 /2014). Oμως μέσα σε αυτό το ΔΣ της εταιρείας μας πιστεύω ότι εκφράζονται όλες οι τάσεις του Οφθαλμολογικού χώρου, Πανεπιστημιακοί, Κρατικοί, ελευθεροεπαγγελματίες, μετέχοντες σε ΜΗΝ, Διευθυ-ντές ιδιωτικών Κλινικών και ιδιωτικών κέντρων και έτσι η τελική έκφραση των ενεργειών μας είναι πλουραλιστική, γεγονός που θα ωφελήσει την πρόοδο του τομέα μας.

Είμαστε με το ΔΣ, στη διάθεσή σας, για να ακούσουμε τις απόψεις και τις προτάσεις σας.

Σπύρος Γεωργαράς

Σπύρος Γεωργαράς Πρόεδρος ΕΕΕΦΔΧ

16

ΤΟΜΟΣ 9, TEYXOΣ 2 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

5 AΘΗΝΑ 2015: 29o Διεθνές Συνέδριο της ΕΕΕΦΔΧ

14 Verion™ Image Guided System: Ενα διαφορετικό εργαλείο

16 Η Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών, Δημόκριτος Γρηγόρης Γεωργαρίου: Πρώτο βραβείο Καινοτομίας SFEE 2014/15

18 Η πρώτη σύγχρονη Λαϊονική Τράπεζα Οφθαλμών στην Ελλάδα

21 Φαινόμενα αλληλεπίδρασης laser με βιολογικούς ιστούς

25 Με άλλο μάτι: ΚΑΡΑΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Η πανήγυρις των οδωνυμίων

14

25

NEEΣ OΦΘAΛMOXEIPOYPΓIKEΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 20155


ΑΘΗΝΑ 201529ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

Πραγματοποιήθηκε και φέτος με μεγάλη επιτυχία το 29ο Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Εν-δοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής, από 26 Φεβρουαρίου έως 1η Μαρτίου 2015, στον καθιερωμένο πια χώρο του ξενοδοχείου Χίλτον στην Αθήνα. Το Συνέδριο στέφθηκε με πλήρη επιτυχία, πραγματοποιώ-ντας νέο ρεκόρ συμμετοχών, σε πείσμα της κρίσης στη χώρα μας! Πλήθος Ελλήνων αλλά και ξένων ομιλη-τών και εκπαιδευτών, συνέβαλαν με την παρουσία τους στη διατήρηση του υψηλού εκπαιδευτικού επιπέδου, σε μία συνάντηση Οφθαλμιάτρων που βρίσκεται στην κορυφή των Οφθαλμολογικών συνεδρίων στη χώρα μας.

Η πρώτη ημέρα του Συνεδρίου ξεκίνησε με την ημερίδα «Απεικονιστικές μέθοδοι του πρόσθιου ημιμορί-ου» όπου οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν πάνω στις αρχές λειτουργίας και τις εφαρμογές στην κλινική πράξη, των νεότερων μηχανημάτων απεικόνισης του πρόσθιου ημιμορίου του οφθαλμού. Πα-ράλληλα, στα κλινικά φροντιστήρια, νέοι αλλά και πιο έμπειροι συνάδελφοι παρακολούθησαν τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων περιστατικών, τόσο διεγχειρητικών αλλά και μετεγχειρητικών, στην επέμβαση του καταρράκτη.

Στη δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου ξεχωριστή θέση κατέχει όπως πάντα η Τελετή έναρξης. Εφέτος το βραβείο Κelman απονομήθηκε στον καθηγητή Β. Μalyugin από τη Ρωσία. Την απονομή ακολούθησε η διά-λεξή του με τίτλο: «The passion for innovations: Is it contagious?». Την Υποτροφία της Εταιρείας “Σπύρος Γεωργαράς” μοιραστήκαν επάξια δύο νέοι συνάδελφοι, η κα Σωτηρία Παλιούρα και ο κ. Kωνσταντίνος Τσα-

ούσης. Η Τελετή έναρξης έκλεισε με μια ιδιαίτερη Video-παρουσίαση με θέμα «Το δίλημμα των νέων οφθαλμιάτρων: Ελλάδα ή εξωτερικό;» όπου νέοι ταλαντούχοι συνάδελφοι που εργάζονται στο εξωτερικό ή επέστρεψαν πρόσφατα στη χώρα μας, αναφέρθηκαν στις δυσκολίες αλλά και στις προσδοκίες τους για μια καριέρα στην Ελλάδα.

Oι διαλέξεις των προσκεκλημένων ομιλητών καθώς και οι στρογγυλές τράπεζες της Χειρουργικής καταρράκτη σε παθολογικούς οφθαλμούς και του κερατοει-δούς, συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον των συνέδρων.

Το συμπόσιο της European Society of Cataract and Refractive Surgeons -ESCRS πραγματοποιήθηκε την τρίτη ημέρα του Συνεδρίου, με τη συμμετοχή διακεκριμέ-νων ομιλητών και με συντονιστές τον Πρόεδρο της ESCRS Καθηγ. Roberto Belluci και τον Πρόεδρο της ΕΕΕΦΔΧ κο Σπύρο Γεωργαρά.

Tην ίδια ημέρα το επιστημονικό πρόγραμμα του Συνεδρίου περιλάμβανε τα Mαγνητοσκοπημένα χειρουργεία, με παρουσίαση τεχνικών φακοθρυψίας με μικρή τομή 2,2mm, bag-in-the-lens, και παρεκτοπισμένου ενδοφακού. Η τρίτη μέρα του Συνεδρίου έκλεισε με τις διαλέξεις των προσκεκλημένων ξένων συναδέλφων και τη στρογγυλή τράπεζα «Refractive Intrastromal Corneal Surgery».

Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου παρουσιάστηκε ένας μεγάλος αριθμός ελεύθερων ανακοινώσεων, poster και video υψηλού επιπέδου. Την τελευταία ημέρα βρα-βεύτηκε η καλύτερη Ελεύθερη ανακοίνωση «Ενδοφακός και τεχνητή ίριδα κερατοειδικής στήριξης: το εγχείρημα CorSIL» των κ.κ. Α. Χαρώνη, Α. Mαναίου, Γ. Κωστή, το καλύτερο Video «Αντιμετώπιση Sunset Syndrome» των κ.κ. Α. Mερσίνογλου, Γ. Μπαλανίκα, Α. Χρανιώτη, Λ. Λαμπρογιάννη, Ν. Δραγούμη, Ε. Ντόρα, Π. Οικονομί-δη, και το καλύτερο ηλεκτρονικό Poster «Τρίψιμο οφθαλμών ως μια πιθανή αιτία εκδήλωσης εξελισσόμενου κλινικού κερατοκώνου σε μια οικογένεια με υποκλινικό κερατόκωνο» των κ.κ. Α. Κουρουπάκη, Σ. Μπλαζάκη, Κ. Τσουλναρά, Μ. Γρέντζελου, Γ. Κυμιωνή.

Στο επιστημονικό πρόγραμμα ξεχώρισε επίσης το κλινικό φροντιστήριο «Οφθαλμολογία και Παθολογία», όπου για δεύτερη χρονιά εξέχοντες συνάδελφοι παθο-λόγοι μας ενημέρωσαν για τις εξέλιξεις στην αντιμετώπιση συστεμικών νοσημάτων που σχετίζονται με τον οφθαλμό.

Τα basic courses καταρράκτη, διαθλαστικής χειρουργικής και κερατοειδούς, με συντονιστές τους κ.κ. Β. Καραμπατάκη, Κ. Κουφαλά, Δ. Κυρούδη, Μ. Μπαλίδη και Γ. Κυμιωνή, ανέπτυξαν όλα τα επιμέρους θέματα που πρέπει να γνωρίζει ο χειρουργός προεγχειρητικά, διεγχειρητικά και μετεγειρητικά.

Για μία ακόμη χρονιά το Corneal Fan Club με συντονιστή τον κ. Γ. Κυμιωνή διατήρησε αμείωτο το ενδιαφέρον των παρευρισκόμενων, όπως και τα φροντιστήρια που οργανώθηκαν από την Ελληνική Εταιρεία Κερατοειδούς, την Ελληνική Εταιρεία Παιδοφθαλμολογίας και Στραβισμού, την Ελληνική Εταιρεία Αμφιβληστροειδούς και Υαλώδους, την Ελληνική Εταιρεία Οφθαλμικής Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής και την Ελληνική Εταιρεία για τη μελέτη των Οφθαλμικών Φλεγμο-νών και Λοιμώξεων. Μεγάλο ενδιαφέρον συγκέντρωσε και το εκπαιδευτικό σεμινάριο «Εκλεκτική Μεταμόσχευση Δεσκεμετείου-Ενδοθηλίου Κερατοειδούς (DMEK) με οργανωτή τον κ. Β. Λιαράκο.

Ο απολογισμός του 29ου ετήσιου Συνεδρίου της ΕΕΕΦΔΧ σίγουρα αφήνει ικανοποιημένους τους οργανωτές αλλά και τους συμμετέχοντες. Κάθε χρόνο το Συνέ-δριο γίνεται μεγαλύτερο και καλύτερο, με τη συμβολή όλων.

Ενα μεγάλο μπράβο σε όλους και μία υπόσχεση για συνέχιση της ανοδικής πορείας της Εταιρείας!

Ελισάβετ ΠατσούραXειρουργός Οφθαλμίατρος

επικοινωνία: [email protected]



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

«Ρεκόρ συμμετοχής φέτος στο Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής!»

«Με την Ημερίδα «Απεικονιστικές μέθοδοι πρόσθιου ημιμορίου» ξεκίνησε δυναμικά το 29ο Συνέδριο της ΕΕΕΦΔΧ στην κατάμεστη αίθουσα των Εσπερίδων»

«Η Υποτροφία της ΕΕΕΦΔΧ «Σπύρος Γεωργαράς» απονομήθηκε φέτος στους οφθαλμιάτρους Κωνσταντίνο Τσαούση (αριστερά) και Ελισάβετ Παλιούρα(δεξιά). Την απονομή έκαναν ο Ταμίας της ΕΕΕΦΔΧ κ. Μπαλίδης, ο Πρόεδρος κ. Παναγόπουλος και ο Γ. Γραμματέας κ. Κυρούδης»



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

«Ο καθ. Boris Malyugin ήταν ο αποδέκτης του Βραβείου Kelman 2015»

Ο Dr Jorge Alio

«Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολούθησαν οι σύνεδροι το ντοκιμαντέρ «Το δίλημμα των νέων οφθαλμιάτρων: Ελλάδα ή εξωτερικό;» με το οποίο ολοκληρώθηκε η Τελετή Εναρξης του Συνεδρίου»

Η Dr Marie Jose Tassignon

«Στο Συνέδριο συμμετείχαν και φέτος διακεκριμένοι ομιλητές από το εξωτερικό που έδωσαν διαλέξεις, εμπλούτισαν τα πάνελ Στρογγυλών Τραπεζών και συνέβαλαν στο υψηλό επιστημονικό επίπεδο του προγράμματος»



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

O Dr Bekir Sitki Aslan

O Dr Farhad Hafezi

O Dr Vardhaman Kankariya

Ο Dr Boris Malyugin

O Dr Vinod Kumar

O Dr Solon Thanos



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

«Οπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, η συνεδρία των Near Live χειρουργείων , που συντονίστηκε από τον αντιπρόεδρο της ΕΕΕΦΔΧ Παντελή Παπαδόπουλο, προσέλκυσε το ενδιαφέρον των περισσότερων συνέδρων»

Το panel του Συμποσίου της ESCRS αποτελείται από διεθνούς φήμης ομιλητές Ο πρόεδρος της ESCRS, Prof. Roberto Bellucci

H European Society of Cataract and Refractive Surgeons (ESCRS) συμμετείχε φέτος στη διοργάνωση του Συνεδρίου της ΕΕΕΦΔΧ με το Συμπόσιο «Optical quality in cataract and refractive surgery»

Dr Jose Manuel Salgado Borges, Dr Simonetta Morselli, ο πρόεδρος της ESCRS Dr Roberto Bellucci, ο νυν πρόεδρος της ΕΕΕΦΔΧ, Δρ Σπύρος Γεωργαράς, Dr Boris Malyugin, Δρ Βικεντία Κατσανεβάκη, Dr Thomas Olsen



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

«Στρογγυλές Τράπεζες μεγάλου ενδιαφέροντος για τον Καταρράκτη, τη Διαθλαστική Χειρουργική και τον Κερατοειδή, διοργανώθηκαν όλες τις ημέρες διεξαγωγής του Συνεδρίου»

«Η συμμετοχή στα Κλινικά Φροντιστήρια ήταν ιδιαίτερα αυξημένη και οι σύνεδροι ενημερώθηκαν για όλα τα επιμέρους θέματα πάνω στη χειρουργική του καταρράκτη, τη διαθλαστική χειρουργική, τον κερατοειδή και άλλα οφθαλμολογικά θέματα»



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

«Tα πειραματικά χειρουργεία έδωσαν στους νέους οφθαλμιάτρους την ευκαιρία πρακτικής εξοικείωσης με μια πληθώρα διαφορετικών χειρουργικών επεμβάσεων υπό την κα-θοδήγηση έμπειρων εκπαιδευτών και των υπευθύνων συντονιστών Π. Παπαδόπουλου και Β. Καραμπατάκη»

«Για πρώτη φορά φέτος διοργανώθηκε με μεγάλη επιτυχία Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για την Εκλεκτική Μεταμόσχευση Δεσκεμετείου – Ενδοθηλίου Κερατοειδούς (DMEK), το οποίο περιλάμβανε θεωρητικό μέρος και πειραματικό χειρουργείο»

«Η έκθεση οφθαλμολογικών μηχανημάτων και εργαλείων, με τη συμμετοχή των μεγαλύτερων εταιρειών του χώρου που στήριξαν για μία ακόμα χρονιά το Συνέδριο, συγκέντρω-σε το ενδιαφέρον των οφθαλμιάτρων»



ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ


ΤΗΣ ΕΕΕΦΔΧ

«Και φέτος βραβεύτηκαν οι καλύτερες εργασίες που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο»

Ο κ. Αναστάσιος Χαρώνης παρέλαβε το βραβείο για την Καλύτερη Ελεύθερη Ανακοίνωση από τον νυν Πρόεδρο της ΕΕΕΦΔΧ, κ. Σπύρο Γεωργαρά

Ο κ. Παναγιώτης Οικονομίδης παρέλαβε το βραβείο για το Καλύ-τερο Βίντεο από τον τέως Πρόεδρο της ΕΕΕΦΔΧ, κ. Ιωάννη Παναγό-πουλο

Η κα. Αννα Κουρουπάκη παρέλαβε το βραβείο για το Καλύτερο Ηλεκτρονικό Πόστερ από τον Αντιπρόεδρο της ΕΕΕΦΔΧ, κ. Παντελή Παπαδόπουλο


καταρράκτης

Το Verion™ Image Guided System δημιουργή-θηκε για να βοηθά τους χειρουργούς στον σχεδια-σμό και στην εκτέλεση της διαθλαστικής επέμβασης καταρράκτη, η οποία απαιτεί ακρίβεια υπολογισμών και εφαρμογής από την πλευρά του χειρουργού για ένα καλό αποτέλεσμα από πλευράς όρασης. Τα πι-θανά αίτια λάθους που μπορεί να οδηγήσουν στη δυσαρέσκεια του ασθενούς είναι πολλά: Λάθος στη βιομετρία, λάθος υπολογισμός του άξονα αστιγματι-σμού, λάθος μαρκάρισμα του άξονα προεγχειρητι-κά, μεγάλος εισαγόμενος αστιγματισμός, λάθος άξονα από κυκλοστροφή, κακή επικέντρωση κα-ψουλόρηξης, λανθασμένη τοποθέτηση τορικού εν-δοφακού και μη χρήση της βελτιωμένης εξατομι-κευμένης σταθεράς Α. Το Verion εκτός από το σκέ-λος της βιομετρίας, ευελπιστεί να βελτιώσει τις υπόλοιπες παραμέτρους ως ένα βήμα προς την τελειότητα του χειρουργικού αποτελέσματος. Μάλιστα, στις ΗΠΑ διατίθεται μαζί με οπτική βιομετρία γνωστής εταιρείας του χώρου (Lenstar - Haag Streit).

To Verion αποτελείται από δύο μονάδες: Το Verion Reference Unit και το Verion Digital Marker. Η πρώτη μονάδα χρησιμεύει για τη λήψη και τον σχεδια-σμό κατά τη διάρκεια του προεγχειρητικού ελέγχου, ενώ η δεύτερη βρίσκεται μέσα στη χειρουργική αίθουσα.

Verion Reference Unit:Η μονάδα αυτή φωτο-

γραφίζει το μάτι με κάμε-ρα υψηλής ανάλυσης και μετρά την καμπυλότητα

της πρόσθιας επιφά-νειας του κερατοει-δούς, τη διάμετρο της

κόρης και άλλες παραμέτρους που θα χρη-σιμοποιηθούν αργότερα στον σχεδιασμό της επέμβασης. Ανιχνεύει αυτόματα σκληρικά αγγεία, τα όρια του σκληροκερατοειδούς ορί-ου, το μέγεθος και τη θέση της κόρης, καθώς επίσης και χαρακτηριστικά της ίριδας. Μετά τη

λήψη, ο χειρουργός προχωρά στον σχεδιασμό της επέμβασης και τον υπολογισμό της δύναμης και του τύ-που του ενδοφακού που θα χρησι-μοποιήσει, μέσα από ένα πλούσιο

και φιλικό μενού. Προηγουμένως, θα πρέπει να γνωρίζει τα αποτελέσματα της βιομετρίας και να τα εισάγει στο Verion, εκτός αν έχει το Lenstar LS900, από το οποίο εισάγονται αυτόματα. Αν θα χρησιμο-ποιηθεί τορικός ενδοφακός, υπολογίζεται ο άξονας και η δύναμη του κυλίνδρου, λαμβάνοντας υπόψη τη θεση και το μέγεθος της τομής. Τα αποτελέσματα εκτυπώνονται σε χαρτί και μεταφέρονται με ψηφια-κό μέσο (USB stick) στο Verion Digital Marker. Μπορούν επίσης να εισαχθούν στο LenSx Femto Laser και στο μηχάνημα φακοθρυψίας Centurion. Ολα αυτά τα μηχανήματα, μαζί με το μικροσκόπιο Alcon Luxor, συνεργάζονται μεταξύ τους και αποτε-λούν το σύστημα Alcon Cataract Refractive Suite.

Verion Digital Marker Η μονάδα αυτή είναι συνδεδεμένη με το χειρουργικό μικροσκόπιο και προβάλ-

λει τα δεδομένα μέσω μιας οθόνης που βρίσκεται στον χώρο του χειρουργείου. Επιπρόσθετα, ο χειρουργός βλέπει την εικόνα να προβάλλεται μέσα από τον ενα προσοφθάλμιο φακό του μικροσκοπίου. Με αυτό τον τρόπο βλέπει τη θέση των τομών, το μέγεθος της καψουλοτομής, τη θέση του άξονα που πρέπει να τοποθε-τηθεί ο τορικός ενδοφακός και την επικέντρωση του ενδοφακού. Το μηχάνημα ελέγχει συνεχώς την κυκλοστροφή του ματιού και χρησιμοποιεί σκληρικά αγγεία και άλλα σημεία για αναγνώριση της ίριδας και συνεχές eye tracking. Οι εικόνες ελέγχονται από την ψηφιακή οθόνη ή από ένα ποδοδιακόπτη. Τα δεδομένα του σχεδιασμού της επέμβασης φαίνονται στην οθόνη του LenSx και εκεί ο χειρουργός μπορεί να κάνει απευθείας αλλαγές στη θέση των τομών της καψουλόρηξης κ.λπ.

Η πρώτη εντύπωση από τη χρήση του Verion μπορεί να ξενίσει τον χειρουρ-γό λόγω της ταυτόχρονης προβολής των ψηφιακών δεδομένων μέσα από το

Verion™ Image Guided System: Ενα διαφορετικό εργαλείο στη χειρουργική του καταρράκτη

Παντελής Α. ΠαπαδόπουλοςΧειρουργός Οφθαλμίατρος



καταρράκτης

μικροσκόπιο. Πολύ γρήγορα, όμως, συνηθίζει κανείς την εικόνα αυτή, που την προβάλλει όποτε χρειάζεται μέσω του ποδοδιακόπτη.

Το Verion Image Guided System είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τον χειρουργό του πρόσθιου ημιμορίου που ασχολείται με τη διαθλαστική χειρουρ-γικη του καταρράκτη. Μένει η πιθανότητα του ανθρώπινου λάθους στην εισαγω-γή δεδομένων, διευκολύνει τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της επέμβασης, δεν απαιτείται σημάδεμα του άξονα του αστιγματισμού προεγχειρητικά και μπορεί

να βοηθήσει στην επικέντρωση της καψουλόρηξης συμφωνα με την κλειστή κό-ρη. Το Verion Image Guided System αποτελεί ένα ακόμη βήμα στη σύγχρονη χειρουργική του καταρράκτη.

Ο Παντελής Παπαδόπουλος είναι διευθυντής της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Metropolitan και επισκέπτης καθηγητής οφθαλμολογίας στην Ιατρική Σχολή της Σλοβακίας.

Αυτή η εικόνα προβάλλεται μέσα από τον προσοφθάλμιο φακό του μικροσκοπίου. Δια-κρίνονται οι θέσεις των τομών.

Η προβολή που δείχνει τη θέση του κυρτότερου άξονα

Το Verion συνεργάζεται με το Femtolaser LenSx, το Centurion και το μικροσκόπιο Luxor

Ο σχεδιασμός της επέμβασης με το LensX μπορεί να γίνει από το Verion Τα δεδομένα του Verion μεταφέρονται στο Centurion

Η εξέταση με το Verion Image Guided System


κερατοειδής

Η Ελληνική τράπεζα οφθαλμών Γρηγόρης Γεωρ-γαρίου (Ηellenic EyeBank Demokritos-HEBD)είναι μια νεοφυής εταιρεία έντασης γνώσης (εταιρεία spin off) του Εθνικού Κέντρου Ερευνας Δημόκριτος. Η τράπεζά μας φιλοδοξεί να γίνει η μεγαλύτερη τράπεζα κερατο-ειδούς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη παρέχοντας πρωτοποριακές καινοτόμες υπηρεσίες στην οφθαλμο-λογική κοινότητα σε διεθνές επίπεδο. Από τη μεριά του Δημόκριτου στην εταιρεία ως ιδρυτικά μέλη μετέ-χουν οι ερευνήτριες Εφη Τσιλιμπάρη (επιστημονική Διευθύντρια του Ινστιτούτου Βιοεπιστημών) και Μαρί-να Σαγνού (υπεύθυνη της τράπεζας οστικών μοσχευ-μάτων). Επίσης εκκρεμεί η ένταξη της ερευνήτριας κας Δροσοπούλου που ειδικεύεται στα βλαστοκύτταρα, στο επιστημονικό δυναμικό της τράπεζας. Από τον οφθαλμολογικό χώρο στην HEBD ως ιδρυτικά μέλη συμμετέχουν 28 μέλη της ΕΕΕΦΔΧ και συγκεκριμένα οι οφθαλμίατροι κ.κ. Γιάννης Ασλανίδης, Τένια Βου-δούρη, Σπύρος Γεωργαράς, Νίκος Γεωργιάδης, Παναγιώτης Γεωργουδής, Βασί-λης Διακονής, Αρτέμης Κανδαράκης, Αναστάσιος Κανελλόπουλος, Κωνσταντίνος Καραμπάτσας, Γεράσιμος Κοψίνης, Γιώργος Κυμιωνής, Δημήτρης Κυρούδης, Γε-ωργία Κωστή, Βασίλης Λιαράκος, Αλέξανδρος Μαναίος, Δημήτρης Μικρόπου-λος, Δημήτρης Μιλτσακάκης, Μίλτος Μπαλίδης, Χάρης Μπριλάκης, Σωτηρία Παλιούρα, Γιώργος Παυλόπουλος, Χαράλαμπος Σιγανός, Χρύσα Τερζίδου, Μι-χάλης Τσάτσος, Θεόδωρος Φιλιππόπουλος, Αλέξανδρος Χαρώνης, Αναστάσιος Χαρώνης και Γιώργος Χαρώνης. Επίσης, έχει γίνει πρόσκληση για ένταξη στον ιδρυτικό πυρήνα της HEBD στους κ.κ. Βασίλη Τσίγκο, Κωνσταντίνο Σαμαρά, Κωνσταντίνο Δρούτσα και Παναγιώτη Ζαφειράκη. Ιδρυτικά μέλη είναι επίσης η Θεανώ Φρυδά Γεωργαρίου και ο οικονομολόγος Γιώργος Κολέτσος.

Η Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών Γρηγόρης Γεωργαρίου πήρε ανάμεσα σε 220 ερευνητικά προγράμματα και άνω των 800 ερευνητών, το πρώτο βραβείο στον δια-γωνισμό ΣΦΕΕ Innovation Project 2.0 τον οποίο οργάνωσε με επιτυχία για δεύτερη φορά, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας τον Νοέμβριο του 2014.

Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός αφορά στην επιχειρηματικότητα στον χώρο της υγείας και άπτεται σε πρωτοποριακές και ριζοσπαστικές ιδέες καθώς και σε ιατρι-κές εφαρμογές. Η HEBD αναλύοντας τη σημερινή πραγματικότητα στον ελλαδικό και κυπριακό χώρο στο πεδίο των μεταμοσχεύσεων κερατοειδούς, έφτασε στα εξής συμπεράσματα:

1. Μια τράπεζα κερατοειδούς που εξυπηρετεί το πραγματικό συμφέρον του Ελληνα ασθενούς και οφθαλμιάτρου πρέπει να βασίζεται σε σταθερές επαγγελμα-τικές βάσεις και όχι μόνο στην καλή προαίρεση των συντελεστών της. Με την προ-ϋπόθεση οτι συμμορφώνεται απόλυτα με τον Ευρωπαϊκό κανονισμό, δεν μπορεί να αποτελέσει βιώσιμη μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «επιχείρηση» αν δεν μπο-ρεί να διεκπεραιώνει τουλάχιστον 350 μοσχεύματα κερατοειδούς ανά έτος (κοστο-

λήγηση των υπηρεσιών της στο 50% του μέσου κοι-νοτικού όρου). Η συρρίκνωση του αριθμού και η σταδιακή εξαφάνιση των μικρών τραπεζών στην Ευ-ρωπαϊκή Ενωση επιβεβαιώνει την άποψη οτι οι τρά-πεζες οφθαλμών εξελίσσονται σε πολύ λιγότερες αλ-λά ταυτόχρονα και στους μεγαλύτερους και πιο απο-δοτικούς οργανισμούς που μετέχουν ενεργά στον εντοπισμό του πτωματικού δότη (World EyeBanking Congress 2015) .

2. Στην ελληνική πραγματικότητα των μνημονί-ων, η τιμολόγηση των υπηρεσιών της τράπεζας μπορεί να γίνει χωρίς καμία απολύτως επιπλέον επιβάρυνση των ασφαλιστικών ταμείων, με την απόδοση στην τράπεζα του ποσού που προκύπτει από τη διαφορά στα Κλειστά Ενιαία Νοσήλεια (ΚΕΝ) που αφορούν στις «μεταμοσχεύσεις κερατο-ειδούς» μείον τις «σοβαρές επεμβάσεις κερατοει-δούς –που θα αποδίδονται στο μεταμοσχευτικό

κέντρο– για τις ολικές μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς και του ποσού που προ-κύπτει από τη διαφορά των ΚΕΝ για τις «μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς» μείον τις «λοιπές επεμβάσεις κερατοειδούς» για τις μεταμοσχεύσεις μερικού πάχους. Το ποσό που προκύπτει είναι περίπου το 50% του κόστους διαχείρισης των υπηρεσιών της τράπεζας μοσχευμάτων κερατοειδούς σε πανευρωπαϊκό επίπε-δο. Το κόστος αυτό «επιστρέφει» άμεσα στην ελληνική κοινωνία και μάλιστα πολλαπλασιαστικά σε νέες θέσεις εργασίας, επιπρόσθετο εισόδημα στους νέους επιστήμονες των ομάδων συγκομιδής, χρηματοδότηση εγχώριας έρευνας και δημιουργία προϋποθέσεων ανάκτησης επιπρόσθετων ευρωπαϊκών κονδυλίων

Αναστάσιος Κ. ΧαρώνηςΧειρουργός Οφθαλμίατρος


Η Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών, Δημόκριτος Γρηγόρης Γεωργαρίου: Πρώτο βραβείο Καινοτομίας SFEE 2014/15



έρευνας. Η τράπεζα φυσικά παραμένει ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. 3. Η τροφοδότηση της τράπεζας και εντέλει όλης της ελληνικής και κυπριακής

επικράτειας, μπορεί να γίνει με τη συστηματική προσέγγιση του πτωματικού δότη σε ελάχιστα νοσοκομεία αναφοράς. Με αναγωγή των στοιχείων της γερμανικής αρχής ιστικών μοσχευμάτων DGFG (και διπλάσια εικαζόμενη άρνηση συνέναισης της οικογένειας για αφαίρεση του σκληροκερατοειδούς σε σχέση με τα γερμανικά δεδομένα) πρέπει να προσεγγίσουμε –συστηματικά– περίπου 2.150 θανάτους ανα έτος για την εύρεση 250 εξαιρετικών δοτών (>500 Μοσχευμάτων). Tα συγκεκρι-μένα σχέδια τιμολόγησης που βασίζονται στα ΚΕΝ και αξιοποιησης του πτωματι-κού δότη (Metropolitan Procurement Plan by HEBD) έχουν ήδη συζητηθεί με τη νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και τον νέο πρόεδρο του ΕΟΜ.

4. Η σύμπραξη ιδιωτικής πρωτοβουλίας των Ελλήνων οφθαλμιάτρων με το Εθνι-κό Κέντρο Ερευνας Δημόκριτος είναι στρατηγικής σημασίας. Ενώνει τους οφθαλμιά-τρους του ΕΣΥ, ακαδημαϊκού και ιδιωτικού τομέα, σε μια προσπάθεια που φιλοδοξεί ρεαλιστικά να υπερκαλύψει τις ανάγκες Ελλάδας και Κύπρου και να παρέχει τις δυνα-τότητες βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας σε όλους ανεξαίρετα τους Ελληνες και Κύπριους οφθαλμιάτρους. Θέτει, επίσης, τις βάσεις έμπρακτης και εμπράγματης βο-ήθειας προς τη νέα γενιά οφθαλμιάτρων, που θα εκπαιδευτούν και θα πλαισιώσουν τις ομάδες συγκομιδής, τα ερευνητικά προγράματα και τα προ-μεταπτυχιακά προ-γράμματα κλινικής απασχόλησης στα ιδιωτικά ινστιτούτα που πλαισιώνουν την προ-σπάθεια HEBD (νέο πρόγραμμα εγχώριων Υποτροφιών Γρηγόρης Γεωργαρίου).

5. Το πενταετές πρόγραμμα ανάπτυξης της HEBD προβλέπει τη διαμόρφωση δύο εργαστηριακών χώρων κρυοσυντήρησης και βιοκαλλιέργειας μοσχευμάτων (Αθήνα & Θεσσαλονίκη) και ενός συντονιστικού κέντρου, καθώς και την αξιοποίη-ση αυτόνομου κτηρίου 450μ2 στο campus της Αγίας Παρασκευής που έχει προ-σφερθεί στην τράπεζά μας από τη διοίκηση του Δημόκριτου και που θα χρησιμο-

ποιηθεί για την ίδρυση και λειτουργία Αυτόνομου Ινστιτούτου Οφθαλμολογικής έρευνας (Demokritos Eye Research Institute) παράλληλα με την λειτουργία της τράπεζας. Η ΗΕΒD στόχο έχει να αξιοποιήσει τη στενή σχέση της με την ΕΕΕΦΔΧ, την Ελληνική Εταιρεία Κερατοειδούς και το Κολέγιο Οφθαλμολογίας, καθώς και με την πρωτοποριακή ιδιωτική τράπεζα Αmnitrans της Ολλανδίας. Στόχο έχει να ενταχθεί άμεσα στην ευρωπαϊκή ομοσπονδία τραπεζών οφθαλμών (EEBA) καθώς και στην παγκόσμια οικογένεια τραπεζών οφθαλμών της SightLIFE.

6. Παράλληλα, ορισμένοι συντελεστές της HEBD μετά την επιτυχία στον διαγωνι-σμό ΣΦΕΕ Innovation Project 2.0, ίδρυσαν πρόσφατα την εταιρεία τεχνολογίας Appleye Tech ΑΕ Καινοτόμες Οφθαλμολογικές Εφαρμογές, η οποία έχει ήδη στο χαρτοφυλάκιο της τρεις καινοτόμους –ελληνικής επινόησης– ενδοφακούς (Gregory lens- A βραβείο ΕΕΕΦΔΧ 2014, CORSILens A βραβείο ΕΕΕΦΔΧ 2015 και Joker Lens –ο τελευταίος θα ανακοινωθεί επισήμως το 2016), τα πρωτότυπα ενδοκερατικά περιοπτικά συστήματα συγκράτησης του μοσχεύματος κερατοειδούς χωρίς συμβατι-κά ράμματα (TA family of Rings), το καινοτόμο σύστημα διεγχειρητικής κερατο-πρόσθεσης χωρίς ράμματα ΤΑ-KPRO(2016), το μοναδικό στον κόσμο σύστημα διε-νέργειας ολικού πάχους κερατοπλαστικής σε συνθήκες σταθερής πίεσης (Eyelock), δύο τουλάχιστον εφαρμογές τηλειατρικής για smartphones, (Appleye topography 1 και 2) κ.λπ. Η Αppleye Tech ΑΕ φιλοδοξεί να αποτελέσει την πρώτη ελληνική εταιρεία στον οφθαλμολογικό χώρο με καθαρά εξαγωγικό πρόσημο.

Με φαντασία, εργατικότητα, μεθοδικότητα και προπάντων επιμονή, πιστεύουμε ότι θα μπορέσουμε σύντομα όχι μόνο να γίνουμε η πρώτη λειτουργική τράπεζα της Ελλάδας αλλα και μία από τις πλέον καινοτόμες παγκοσμίως.

Ο κ. Αναστάσιος Κ Χαρώνης είναι συνιδρυτής της Τράπεζας Οφθαλμών Δημόκριτος, Γρηγόρης Γεωργαρίου

Αποδοχή αριστείου από τον Υπουργό Υγείας κ. Κουρουπλή, στην Τράπεζα Οφθαλμών Μερικά από τα ιδρυτικά μέλη της Τράπεζας Οφθαλμών

Απονομή βραβείου στον διαγωνισμό Innovation Project II του ΣΦΕΕ



Η πρώτη σύγχρονη Λαϊονική Τράπεζα Οφθαλμών στην Ελλάδα

Την Τετάρτη 4 Μαρτίου 2015, μια ιστορική μέρα για τη Ελληνική Οφθαλμολογία, μετά από κόπους και πρoσπάθειες πέντε ετών, εγκαινιάστηκαν οι εγκαταστάσεις της Λαϊονικής Τράπεζας Οφθαλμών Αθηνών (ΛΑΤΟΑ). Η ΛΑΤΟΑ ιδρύθηκε το 2012 ως ανεξάρτητο ανθρωπιστικό, μη κερδοσκοπικό ίδρυ-μα που μέλη του είναι κυρίως μέλη Λάιονς και κατα-ξιωμένοι επιστήμονες του χώρου. Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε μετά από την υποτροφία της Ελληνικής Εταιρίας Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργι-κής (ΕΕΦΔΧ) «Σπύρος Γεωργαράς» για το 2010 στον Οφθαλμίατρο Κωνσταντίνο Σαμαρά ο οποίος μετεκπαιδεύτηκε στη λειτουργία των Τραπεζών Οφθαλμών στις ΗΠΑ.

Είχαμε την τιμή να εγκαινιάσει τη ΛΑΤΟΑ ο Διε-θνής Πρόεδρος των Λάιονς Joe Preston μαζί με τους Κυβερνήτες του Ελληνικού Λαϊονισμού σε Ελλάδα και Κύπρο Αιμίλιο Χρυσόπουλο, και Μηνά Χατζηδάκη, το ΔΣ της ΛΑΤΟΑ, παρουσία του Μητροπολίτη Κυρίλ-λου, του Δημάρχου Κηφισιάς Γιώργου Θωμάκου και αρχών της τοπικής κοινωνίας, ένα γεγονός που έδω-σε κύρος στη ΛΑΤΟΑ και στην ευρύτερη κοινωνία. Την Ελληνική Οφθαλμολογική Επιστημονικη κοινότη-τα αντιπροσώπευσαν ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής κ. Παντελής Παπαδόπουλος, ο Ειδ. Γραμματέας του

Ελληνικού Κολεγίου των Οφθαλμιάτρων κ. Ιωάννης Δατσέρης όπως και επιφανείς μεταμοσχευτικοί Χει-ρουργοί Οφθαλμίατροι μεταξύ των οποίων οι Μιχά-λης Τραγάκης, Αναστάσιος Ξηρόκωστας, κ.λπ. Η Τράπεζα είναι πλέον έτοιμη νομικά να λειτουργήσει υπό τον έλεγχο του Εθνικού Οργανισμού Μεταμο-σχεύσεων (ΕΟΜ).

Το οίκημα παραχωρήθηκε δωρεάν από τον Δή-μο της Κηφισιάς στην οδό 1ης Μαΐου 14 στην Κ. Κη-φισιά. Στη συνέχεια με πρωτοβουλία των Λάιονς της Κηφισιάς βρέθηκε χορηγός που ανέλαβε την κατα-

σκευή-μετατροπή του εσωτερικού χώρου σε λει-τουργικούς χώρους για τη ΛΑΤΟΑ όπως εργαστή-ριο με αποστειρωμένους χώρους, τύπου Δ κ.ά. Εξοπλίστηκε με τον βασικό τεχνικό εξοπλισμό χάρις στους χορηγούς και υπολείπεται μόνο η αγορά ανα-λώσιμων υλικών και η εκπαίδευση του προσωπικού για να λειτουργήσει.

Η πρώτη σύγχρονη Ελληνική ΤράπεζαΟι σύγχρονες τράπεζες οφθαλμών είναι πια

απαραίτητες, καθώς έρχονται να καλύψουν ικανο-ποιητικά τις ανάγκες των ασθενών και χειρουργών σε οφθαλμικό ιστό. Μέσα από τη διαδικασία διαπί-στευσης των τραπεζών οφθαλμών στις διεθνείς τρα-πεζικές ενώσεις, η μεταμόσχευση κερατοειδούς έχει γίνει ένας από τους ασφαλέστερους τρόπους μετα-μόσχευσης ιστών σήμερα. Στην πραγματικότητα, οι χειρουργοί, προς όφελος των ασθενών τους, συνή-θως μπορούν να προγραμματίσουν το είδος της χειρουργικής επέμβασης που θέλουν να πραγματο-ποιήσουν, να παραγγείλουν τον ιστό ειδικά προετοι-μασμένο για τις ανάγκες του χειρουργού και του ασθενούς, και να τον παραλάβουν, όπου και όποτε χρειάζεται και πάντα στην ώρα του.

Η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες αναπτυγμέ-νες χώρες που δεν έχουν τη δική τους τράπεζα

Ο διεθνής πρόεδρος των Λαϊονς, Joe Preston με τον Δήμαρχο Κηφισιάς, κ. Γ. Θωμάκο, και τον Μητροπολίτη Κύριλλο κατά τη διάρκεια του αγιασμού

Ο αντιπρόεδρος της ΕΕΕΦΔΧ κ. Π. Παπαδόπουλος, ο Πρόεδρος της ΛΑΤΟΑ κ. Κ. Σαμαράς και ο γραμματέας του Κολεγίου οφθαλμιάτρων κ. Γ. Δατσέρης στα εγκαίνια

Αποψη του εργαστηριού κατηγορίας Δ που γίνεται η επεξεργασία των μοσχευμάτων

Κωνσταντίνος Η. Σαμαράς Xειρουργός Οφθαλμίατρος




οφθαλμών. Καλύπτοντας αυτή την επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθεί μια σύγχρονη, μη-κερδοσκοπική, μη-κυβερνητική, ανεξάρτητη τράπεζα οφθαλμών στην Αθήνα, ακολουθώντας το μοντέλο άλλων τραπε-ζών oφθαλμών στον κόσμο, η ΛΑΤΟΑ λειτουργεί στο πλαίσιο του επιχειρησιακού μοντέλου του μη κερδοσκοπικού, φιλανθρωπικού Ιδρυματος.

Για να επιτύχει τους στόχους της, η ΛΑΤΟΑ λει-τουργία πάνω σε δύο βασικές αρχές:

α. Τον δυναμισμό ενός ανεξάρτητου, φιλανθρω-πικού ιδρύματος, το οποίο επιλέγει τη στρατηγική του μακριά από πολιτικά ή συντεχνιακά συμφέρο-ντα. Αποτελείται από επαγγελματίες που ασχολού-νται με το υψηλό αγαθό της δωρεάς ιστών για τη θεραπεία των τυφλών, αλλά την ίδια στιγμή, έχουν ώς στόχο την ανάπτυξη του προσωπικού, προκειμέ-νου να παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας.

β. Την παροχή της ίδιας ποιότητας κερατοειδι-κού ιστού για τον καθένα σύμφωνα με τον κανόνα – «first come, first served» – χωρίς προτεραιότητα για συγκεκριμένο χειρουργό ή νοσοκομείο. Η πα-ροχή ιστών της ίδιας ποιότητας σε όλους τους χει-ρουργούς και τελικά τους ασθενείς, είναι μείζονος σημασίας για την επιτυχία της ΛΑΤΟΑ.

Εκτιμάται ότι λόγω της έλλειψης πρόσβασης και το υψηλό κόστος του ιστού κερατοειδούς, ένα ποσό τουλάχιστον 4.000.000 ευρώ χάνεται ετησίως από τον Ελληνικό Κρατικό Προϋπολογισμό, λόγω του κόστους της αγοράς ιστού κερατοειδούς από το εξωτερικό για μεταμοσχεύσεις που πραγματοποιού-νται στην Ελλάδα, το κόστος της χρηματοδότησης μεταμοσχεύσεων ασθενών που καταφεύγουν στο εξωτερικό για την πραγματοποίηση της επέμβασής τους συν το κόστος της διαφυγούσας εργασιακής παραγωγικότητας λόγω μη ικανοποιητικής θεραπεί-ας των παθήσεων του κερατοειδούς στους Ελληνες. Η ΛΑΤΟΑ προτίθεται να παρέχει προσιτούς, υψη-λής ποιότητας ιστούς πού συλλέχθηκαν στην Ελλα-δα, με ελεύθερη πρόσβαση σε κάθε Ελληνα ασθενή και με εκτιμώμενη εξοικονόμηση 1.500.000 ευρώ για το έτος 2018, μόνο από ιστούς κερατοειδούς

προερχόμενους από τη ΛΑΤΟΑ συν τα πρόσθετα 2.500.000 ευρώ από την ανακτημένη παραγωγικό-τητα του εργατικού δυναμικού.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η λειτουργία της ΛΑΤΟΑ θα δράσει ως καταλύτης για την αύξηση του αριθμού των μεταμοσχεύσεων κερατοειδούς κοντά στα 2.500 ετησίως το 2018, ποσοστό που εί-ναι, επίσης, η εκτιμώμενη συνολική ζήτηση του κε-ρατοειδούς ιστού για τον συνολικό ελληνικό πληθυ-σμό. Προφανώς η ΛΑΤΟΑ κρατώντας ένα κατ’ εκτί-μηση 40% των τοπικών αναγκών της Ελλάδας σε ιστούς κερατοειδούς κατά το ίδιο έτος θα αποτελέ-σει παράδειγμα για τη δημιουργία πρόσθετων τρα-πεζών οφθαλμών (Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών ΑΧΕΠΑ, Τραπεζα Οφθαλμών «Γρ. Γεωργαρίου») για την κάλυψη της τοπικής ζήτησης σε ιστούς με παρόμοιο λειτουργικό μοντέλο. Σε αυτό το σημείο η ΛΑΤΟΑ θα έχει την επιλογή να γίνει η προτιμώμενη πάροχος ποιοτικών ιστών κερατοειδούς στην περι-φέρεια της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Λαϊονική Τράπεζα Οφθαλμών Αθηνών (ΛΑ-ΤΟΑ) ως μια σύγχρονη τράπεζα Οφθαλμών θα πρέπει να μετασχηματιστεί από έναν παροχέα κα-θαρά μη επεξεργασμένων ιστών, σε παροχέα επε-ξεργασμένων ιστών (π.χ. pre-cut, Descemet’s Membrane Grafts) από την αρχή όπως οι παγκό-σμιες ανάγκες σαφώς απαιτούν. Λαμβάνοντας υπό-ψη τις εξελίξεις στον τομέα της έρευνας και της τε-χνολογίας των βλαστικών κυττάρων, η οποία θα περιλαμβάνει επίσης νέες, αποτελεσματικές μεθό-δους για την ανάπτυξη οφθαλμικού ιστού πριν από το τέλος αυτής της δεκαετίας, η ΛΑΤΟΑ θα πρέπει να ακολουθήσει τις εξελίξεις και σε ένα σημείο κα-μπής να πάρει τη στρατηγική απόφαση κοντά στο έτος 2018-2020 να μεταβεί σε βιο-συνθετικά παρα-γόμενο αυτόλογο ιστό κερατοειδούς.

Οι δυσκολίεςΔυστυχώς η ελλειπής γνώση του θέματος της

λειτουργίας των Τραπεζων Οφθαλμών και η ημιμά-θεια μέρους της Ελληνικής επιστημονικής κοινότη-τας έχει οδηγήσει σε υπεραπλούστευση και υπεραι-

σιοδοξία σε σχέση με τις δυσκολίες συλλογής ιστών σε ικανοποιητικούς αριθμούς από τους Ελληνες δότες οργάνων και ιστών.

Ουσιάστικα είναι αδύνατη η συλλόγη ιστών σε πά-νω από το 2,5% των πιθανών δοτών ενώ χώρες με πολύ πιο προχωρημένο πρόγραμμα τραπεζών οφθαλ-μών από ότι η Ελλάδα κυριολεκτικά πανηγυρίζουν με ποσόστα 0,5% (Κίνα) και 1% (Ινδία) επιτυχούς συλλο-γής ιστών από το σύνολο των πιθανών δοτών.

Η εξήγηση δίνεται αναλυτικά παρακάτω (τα πο-σοστά που χρησιμοποιούνται για το φιλτράρισμα του δείγματος του πληθυσμού έναντι των ποσοστών ανάκτησης κερατοειδούς βασίζονται σε παρόμοια στοιχεία από ανάλογες εργασίες και πλυθησμιακές συνθέσεις στις ΗΠΑ):

Qualifying percentagefor Cornea Retrieval



Στην περιοχή του λεκανοπεδίου (Αττική, Αθήνα), για έναν πληθυσμό 3.827.624 υπήρξαν 35.880 θά-νατοι το 2007 (σύμφωνα με τα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), Από τα οποία εκτιμούμε ότι:

• Περίπου το 40% πεθαίνουν στο σπίτι, σε γη-ροκομεία είτε στον τόπο του ατυχήματος. Αυτά τα άτομα δεν υπολογίζονται αυτόματα για δωρεά ιστών, έτσι μόνο οι 21.528 θάνατοι στα νοσοκομεία μπορούν να δημιουργήσουν ένα πιθανό τηλεφώνη-μα για τη ΛΑΤΟΑ.

• Από αυτούς, το 70% είναι πολύ νεαροί ή πολύ ηλικιωμένοι ή έχουν ιστορικό ενεργών λοιμώξεων, αφήνοντας 6.458 δότες.

• Από αυτούς, το 80% των οικογενειών δεν μας δίνουν πληροφορίες για την κοινωνιολογικό ιστορι-κό του δότη για τη δωρεά οργάνων, καθώς και τη συγκατάθεσή τους, αφήνοντας 1.292 δότες.

• Από αυτούς, η εξέταση του ιατρικού ιστορικού ή η περαιτέρω εξέταση του σώματος καθιστά το 15% ακατάλληλο για την ανάκτηση του κερατοει-δούς χιτώνα, αφήνοντας 1.098 δότες.

• Από τους κερατοειδείς που συλλέγονται και αξιολογούνται στο μικροσκόπιο, το 20% απορρί-πτονται για χαμηλό αριθμό ή ελαττώματα των ενδο-θηλιακών κυττάρων, αφήνοντας 878 δωρητές, ή 1.757 κερατοειδείς, που διατίθεται για την τελική μεταμόσχευση (2,4% του συνόλου).

Το μέγεθος της αγοράς πληροί τις προϋποθέ-σεις για τη λειτουργία μιας Τράπεζας Οφθαλμών, με πυκνή περιοχή απορροής (catchment area) σε ακτί-να 50 χιλιομέτρων καθιστώντας το έργο βιώσιμο και αξιόπιστο. Η ΛΑΤΟΑ θα προσπαθήσει να δημιουρ-γήσει μια αλλαγή νοοτροπίας στην ελληνική κοινω-νία σε σχέση με την ευαισθησία της στο θέμα των μεταμοσχεύσεων, γενικότερα, και την αποκατάστα-ση της όρασης μέσω της μεταμόσχευσης κερατοει-δούς πιο ειδικά. Ενημερωτικά φυλλάδια, σεμινάρια και δημόσιες ομιλίες σε επιστημονικά συμπόσια θα διαμορφώσουν την κοινή γνώμη, προκειμένου να δραστηριοποιηθεί και να αλλάξει η νοοτροπία και η ευαισθητοποίηση των Ελλήνων σε σχέση με τις με-ταμοσχεύσεις κερατοειδούς.

Το παρόν και το μέλλονΤο Σάββατο 21 Μαρτίου 2015 στην Pescara, Ιταλία,

έγινε η προγραμματισμένη Αδελφοποίηση της Λαϊονι-κής Τράπεζας Οφθαλμών Αθηνών με την Τράπεζα Οφθαλμών του Fabriano, Ιταλίας, μετά από πρόσκληση της Λέσχης Lions Fabriano, προκειμένου να συνάψουν δεσμούς αμοιβαίας φιλίας, συνεργασίας και ανταλλα-γής επιστημονικών γνώσεων και ερευνητικών προ-γραμμάτων και τεχνογνωσίας, με απώτερο σκοπό να βελτιώσουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες σε όλους εκείνους που θα απευθυνθούν στις Λαϊονικές Τράπε-ζες Οφθαλμών. Οι χειρουργοί οφθαλμίατροι που ασχολούνται με τις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς, πα-γκοσμίως εδώ και 60 χρόνια έχουν αποκτήσει εμπιστο-σύνη στους ιστούς προς μεταμόσχευση που προέρχο-νται από Λαϊονικές Τράπεζες Οφθαλμών, καθότι είναι ελεγμένοι και άριστης ποιότητας.

Στις 14 Απριλίου 2015, κατά τη διάρκεια του συνεδρί-ου της Παγκόσμιας Ενωσης των Τραπεζών Οφθαλμών, που έγινε στο San Diego των ΗΠΑ, ο Πρόεδρος της ΛΑ-ΤΟΑ Δρ Κωνσταντίνος Σαμαράς συναντήθηκε με την υπεύθυνη των Λαϊονικών Τραπεζών Οφθαλμών των Διεθνών Λεσχών Lions, Marilee Kadar, και ανακοινώθηκε ότι η ΛΑΤΟΑ είναι επίσημα μέλος των Λαϊονικών Τρα-πεζών Οφθαλμών παγκοσμίως και θα αποτελέσει ένα έργο προβολής τόσο για τη χώρα μας όσο και στον ευ-ρύτερο χώρο των Βαλκανίων και της Μεσογείου. (http://www.lionsclubs.org/resources/all/pdfs/iad225-a.pdf)

Οι Λάιονς παρέχουν υποστήριξη στις τράπεζες Οφθαλμών για περισσότερο από 60 χρόνια. Σήμε-ρα, υπάρχουν πάνω από 50 Λαϊονικές Τράπεζες Οφθαλμών σε 13 χώρες. Αυτή είναι η πιο σημαντική ομάδα υποστήριξης, και η μεγαλύτερη δύναμη της ΛΑΤΟΑ καθώς η οικογένεια των Λαϊονικών Τραπε-ζών είναι πρόθυμοι να παρέχουν κάθε είδους βοή-θεια που θα μπορούσε να χρειαστεί, όπως την προ-σφορά εξοπλισμού, την παροχή συμβουλών-καθο-δήγησης, εκπαίδευση του προσωπικού, κ.λπ.

Πάνω από όλα όμως μελλοντικά χρειάζεται ένα σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο εξειδικευμένο για τη λειτουργία Τραπεζών Οφθαλμών στην Ελλάδα και το οποίο θα στηρίζεται σε πέντε κύριους άξονες:

1. Να επιτρέπονται να συνιστώνται Τράπεζες Μοσχευμάτων Οφθαλμού, υπό τη μορφή μη κερδο-σκοπικών νομικών προσώπων, οι οποίες θα χρημα-τοδοτούνται από τις εισφορές των μελών τους και θα μπορούν να είναι αποδέκτες πάσης φύσεως δω-ρεών, τρίτων φυσικών ή νομικών προσώπων.

2. Οι παραπάνω Τράπεζες Μοσχευμάτων Οφθαλ-μού να λειτουργούν, σύμφωνα με τους Νόμους και τις προϋποθέσεις που θέτει ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και θα τίθενται υπό την εποπτεία του κράτους, ενώ θα μπορούν να συμμε-τάσχουν, κατόπιν συναίνεσης, στη συλλογή ιστών μέσω του εθνικού δικτύου συλλογής ιστών προς μεταμόσχευση από δότες σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, εξασφαλίζοντας κίνητρα επιπλέον χρη-ματοδότησης ή μοριοδότησης αυτών των νοσοκο-μείων, εάν εκπληρώνουν τους στόχους τους.

3. Οι παραπάνω Τράπεζες Μοσχευμάτων Οφθαλ-μού θα υποστηρίζονται από το κράτος με τη δυνατό-τητα σύναψης συνεργασιών με τα κατά τόπους νοσο-κομεία για τη διανομή μοσχευμάτων οφθαλμού στους χειρουργούς οφθαλμιάτρους και προς ενίσχυση των ασθενών με τη δυνατότητα κάλυψης του κόστους για την επεξεργασία κάθε ιστού και των λειτουργικών δα-πανών των Τραπεζών από τον αντίστοιχο ασφαλιστι-κό οργανισμό του εκάστοτε λήπτη (π.χ. ΕΟΠΥΥ).

4. Οι παραπάνω Τράπεζες Μοσχευμάτων Οφθαλ-μού αφού εξασφαλίσουν τη συγκατάθεση από τον συγγενή του δότη για τη συλλογή ιστών προς μεταμό-σχευση θα μπορούν να έχουν ελεύθερη προσβαση σε όλα τα ιατρικά αρχεία του δότη χωρίς περαιτέρω συ-γκατάθεση.

5. Τέλος, το κράτος να αναλαμβάνει ενεργό συμ-μετοχή για την προώθηση της αξίας της δωρεάς ορ-γάνων στον πάσχοντα πολίτη. Ενδεικτικά και μόνο με την π.χ. θέσπιση νόμιμης συγκατάθεσης από τον συγ-γενή του δότη, τηλεφωνικά για τη συλλογή ιστών από ένα συγγενικό δότη, όπως επίσης με τη χρήση ηλε-κτρονικού φακέλου απομαγνητοφώνησης της συνο-μιλίας μεταξύ του συγγενούς και του τηλεφωνητή της Τράπεζας, ο οποίος και θα αποθηκεύεται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα (10) χρόνων.

Deaths in Attica

Persons%

of totalQualifying percent

Deaths in Attica (2007 ELSTAT figures) 35,880 100,0%

Deaths within hospitals 21,528 60,0% 60%

Samples out of age range 6,458 18,0% 30%

Consensus given + history checked 1,292 3,6% 20%

Final donor check 1,098 3,1% 85%

Laboratory tissue check 878 2,4% 80%

Total corneas retrieved 1,757 2,4% 100% Από την τελετή αδελφοποίησης με την τράπεζα του Fabriano, Ιταλία


τεχνολογία

Η λέξη laser είναι το ακρωνύμιο του «light amplification by stimulated emission of radiation» -ενίσχυση φωτός μέσω εξαναγκασμένης εκπομπής-.

Η χρήση των laser στον τομέα της φυσικής βο-ήθησε στη μελέτη αλληλεπίδρασης ακτινοβολίας και ύλης, όπως και στη φασματοσκοπία. Στη χη-μεία και κυρίως στη φωτοχημεία βοήθησε στην παραγωγή ισοτόπων (κυρίως ουρανίου και δευτε-ρίου). Στη φυσική περιβάλλοντος αναπτύχθηκαν συστήματα Lidar για την ανίχνευση ατμοσφαιρι-κών ρυπαντών. Στον τομέα της Βιολογίας η χρήση των laser είναι κατά βάση διαγνωστική (μελέτη βι-ομορίων, φθορισμός DNA). Στην Ιατρική αποτε-λούν τόσο διαγνωστικό όσο και θεραπευτικό μέ-σο. Στην κατεργασία υλικών έχουμε εφαρμογές στην κοπή, στη συγκόλληση, στη λείανση και τη διάτρηση. Στον τομέα των οπτικών επικοινωνιών τα laser παρουσιάζουν πολ-λά πλεονεκτήματα, όπως τη δυνατότητα μεταφοράς μεγάλης ποσότητας πλη-ροφορίας και με αρκετά μικρή απόσβεση μέσω της κυματοδήγησης με οπτι-κές ίνες. Χωρίς μέσο διάδοσης την οπτική ίνα η χρήση περιορίζεται μόνο σε εφαρμογές στην επικοινωνία μεταξύ δορυφόρων, δορυφόρου και σταθμού εδάφους και σε επικοινωνίες μικρών αποστάσεων, μεταξύ σταθμών που έχουν οπτική επαφή.

H έρευνα στον τομέα των laser συνεχίζεται αμείωτη. Στόχος πλέον των προ-σπαθειών που γίνονται είναι η παραγωγή ακτινοβολίας μικρότερου μήκους κύ-ματος από τα διαθέσιμα – με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τομέα της νανοτεχνο-λογίας – την ανάπτυξη συστημάτων μεγαλύτερης ισχύος για εφαρμογή στη βιο-μηχανία και την πυρηνική φυσική όπου απαιτούνται τεράστια ποσά ενέργειας για διαδικασίες, όπως η θερμοπυρηνική σύντηξη και η δημιουργία παλμών μικρότερης διάρκειας κυρίως στην Ιατρική, όπου το ζητούμενο είναι η καλύτερη ποιότητα αποδόμησης και η ελαχιστοποίηση του βάθους θερμικής κατα-στροφής των παρακείμενων από τον ακτινοβολούμε-νο υγιών ιστών. Σήμερα, με την ανάπτυξη των παλ-μικών laser, έχουν επιτευχθεί παλμοί διάρκειας nanosecond, picosecond και femtosecond (10-9, 10-12 και 10-15 sec, αντίστοιχα) και αντίστοιχα ισχύος της τάξης των GW και TW (109 και 1012 watt, αντίστοιχα). Σε εξέλιξη είναι η έρευνα για τη δημιουργία laser με διάρκεια παλμών της τάξης των attosecond (10-18 s ) και ισχύ που θα φτάνει τα peta-watt (1015 ).[1,2]

Ιδιαίτερο ενδιαφέρων υπάρχει στα φαινόμενα που προκύπτουν κατά την αλληλεπίδραση παλμών laser με βιολογικούς ιστούς, ειδικά στην κλίμακα των femtosecond και attosecond. Αυτό συμβαίνει

διότι όταν μια δέσμη Η/Μ κύματος προσπίπτει πά-νω στην επιφάνεια ενός ιστού μπορεί να υποστεί 4 διαφορετικές διεργασίες: ανάκλαση, σκέδαση, απορρόφηση και διάθλαση. Η ανάκλασή της μειώ-νεται όταν η δέσμη προσπίπτει κάθετα στον ιστό. Η σκέδαση οφείλεται στην ανομοιογένεια της σύστα-σης του ιστού (που συνεπάγεται διαφορετικό δείκτη διάθλασης των συστατικών) και μπορεί να περιορι-στεί με μικρότερο άνοιγμα και διάμετρο της δέσμης (spot size) και αύξηση της απορροφητικότητας του ιστού για συγκεκριμένο μήκος κύματος ακτινοβολίας. Τέλος, η διάθλαση έχει να κάνει με το πάχος του ιστού εφόσον η δέσμη δεν έχει απορροφηθεί πλή-ρως. (Σχήμα 1) [3].

Η βιολογική δράση της ακτινοβολίας laser εξαρ-τάται κάθε φορά από τους παρακάτω αλληλένδε-

τους παράγοντες: (α) Τις φυσικές παραμέτρους της δέσμης, όπως το μήκος κύματος, η πυκνότητα ενέργειας και ισχύος, η διάρκεια του παλμού, ο συνολικός χρόνος αλληλεπίδρασης της ακτινοβολίας με τον ιστό και η ποιότητα της δέσμης (β) Τις οπτικές ιδιότητες του ιστού (ανάκλαση, διάδοση, διάχυση και απορρό-φηση), (γ) Τις φυσικές ιδιότητες του ιστού (π.χ. πυκνότητα, σύσταση, δομή), (δ) Τις θερμικές ιδιότητες του ιστού (π.χ. θερμική αγωγιμότητα, ειδική θερμό-τητα, χρόνος θερμικής αποκατάστασης και συντελεστής απορρόφησης) και (ε) Τις μηχανικές ιδιότητες του ιστού (π.χ. μέτρο ελαστικότητας, αντοχή σε εφελκυσμό) [4].

Τα κυριότερα φαινόμενα αλληλεπίδρασης της ακτινοβολίας laser με έναν ιστό περιγράφονται συνοπτικά παρακάτω:

Φαινόμενα αλληλεπίδρασης laserμε βιολογικούς ιστούς

Κωνσταντίνος Μπαχάρης, PhDΒιοφυσικός


Ανακλώμενη ακτινοβολία

Προσπίπτουσα ακτινοβολία

Σκέδαση ακτινοβολίας

Διάθλαση ακτινοβολίας

Απορρόφηση ακτινοβολίας

Σχήμα 1. Αλληλεπίδραση ακτινοβολίας laser με βιολογικό ιστό



Α. Φωτοχημικό φαινόμενο: Η φωτοχημική δράση της ακτινοβολίας laser διακρίνεται στη μονο-φωτονική και στη πολυ-φωτονική διέγερση του υλικού. Η απορρόφηση ενός φωτονίου ενέργειας μεγαλύτερης ή ίσης από το ενεργειακό χάσμα του υλικού (μονοφωτονική απορρόφηση) προκαλεί τη διέγερση των ηλε-κτρονίων και οδηγεί στην άμεση διάσπαση των χημικών δεσμών του και επομέ-νως στη φωτοχημική μετατροπή του υλικού. Η διαδοχική απορρόφηση δύο ή περισσότερων φωτονίων (πολυφωτονική απορρόφηση) μπορεί να οδηγήσει στην έμμεση διάσπαση των δεσμών του υλικού όταν η συνολική ενέργεια απορ-ρόφησης γίνει ικανή να ξεπεράσει το φράγμα δυναμικού του υλικού [6].

Γίνεται αντιληπτό, μέσω της γνωστής σχέσης c = λ · ν, c η ταχύτητα του φω-τός, ν η συχνότητα της ακτινοβολίας, ότι πλεονέκτημα για φωτοχημική δράση έχουν κυρίως τα laser χαμηλού μήκους κύματος (λ), όπως τα υπεριώδη. Τα laser αυτής της κατηγορίας έχουν φωτόνια με ενέργεια σε επίπεδα συγκρίσιμα με τις ενέργειες των χημικών δεσμών και σαν αποτέλεσμα τους σπάνε πιο εύκο-λα [5].

Η όλη διαδικασία απορρόφησης φωτονίων από τα μόρια ενός ιστού έχει ως αποτέλεσμα μία σειρά από φωτοβιοχημικές αντιδράσεις που προκαλλούν αλλα-γές στη δομή και τις ιδιότητες του ιστού. Με βάση το φωτοχημικό φαινόμενο, laser, όπως τα ιόντα αργού (Ar –κορυφές στα 488και 514,5 nm) και το ArF (Argon-fluoride, 193nm) που ανήκει στα excimer laser, βρίσκουν σημαντικές εφαρμογές στην ιατρική (φωτοδυναμική θεραπεία και διαθλαστική διαμόρφωση του κερατοειδούς, αντίστοιχα). [7].

Β. Φωτομηχανικό φαινόμενο: Η παραγωγή φωτομηχανικών φαινομέ-νων περιορίζεται στις δέσμες υψηλής ισχύος και μικρής διάρκειας παλμών (nanosecond ή picosecond), όπως αυτές που παράγονται από τα laser διακο-πτόμενου Nd-YAG (1,06μm μήκος κύματος). Τα laser αυτά δίνουν τέτοιες πυ-κνότητες ισχύος της ακτινοβολίας (της τάξης 1010 W/cm2 και πάνω) που έχου-με μια οπτικά δημιουργούμενη έκρηξη και παραγωγή ενός στιγμιαίου και το-πικά ιονισμένου πλάσματος. H διαδικασία αυτή, αναφέρεται ως φωτο-διηλε-κτρική διάσπαση, και συμβαίνει στο εστιακό επίπεδο της δέσμης. Τα δυνα-μικά ιονισμού αντιστοιχούν σε πολλαπλάσια της ενέργειας των φωτονίων του συγκεκριμένου μήκους κύματος, επομένως η δημιουργία πλάσματος προϋπο-θέτει πολυφωτονικές διαδικασίες. Κάθε ηλεκτρόνιο που απελευθερώνεται από μία πολυφωτονική διαδικασία μπορεί με την κατάλληλη αύξηση της ενέργειάς του από το πεδίο ακτινοβολίας να ιονίσει ένα άλλο άτομο του ιστού αποσπώ-ντας του έτσι ένα νέο ηλεκτρόνιο. Η επαναλαμβανόμενη αυτή διαδικασία οδη-γεί σε μια χιονοστιβάδα ηλεκτρονίων η οποία γρήγορα δημιουργεί την πυκνό-τητα πλάσματος.

Η δημιουργία του πλάσματος κατά μια έννοια θωρακίζει τον ιστό, καθώς συνεχίζει και μετά την απορρόφηση της ακτινοβολίας. Το υδροδυναμικό κρου-στικό κύμα-shockwave- που ακολουθεί τη δημιουργία του πλάσματος, αρχικά διαδίδεται με υπερηχητική ταχύτητα και οδηγεί στην αποδόμηση του υλικού. Η ένταση του φαινομένου εξαρτάται από την πίεση που θα δημιουργηθεί (μειώνε-ται με ρυθμό r -1, με r την απόσταση από το σημείο δημιουργίας του) και τη δι-άρκεια του (με ένταση των φαινομένων ανάλογα αυτής) και μπορεί να σχίσει τον ιστό κάτι που είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στις τομές των ημιδιαφανών μεμβρανών του οφθαλμού (π.χ. ινώδεις θύλακας φακού, ίνες υαλώδους) και στη λιθοτριψία. Ενα επιπλέον πλεονέκτημα της εφαρμογής του φωτομηχανικού φαινομένου, εί-ναι ότι η επακόλουθη θερμική καταστροφή περιορίζεται στη μηχανικά κατε-στραμμένη περιοχή.

Γ. Φωτοθερμικό φαινόμενο: Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται καθώς η εισερχόμενη ακτινοβολία διαχέεται και απορροφάται από το υλικό-ιστός προκαλώντας έτσι τη θέρμανση και τη διέγερσή του. Η διέγερση των μορίων οφείλεται στη μη ελαστική κρούση τους με τα άλλα γειτονικά μόρια και έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της κινητικής τους ενέργειας, μια διαδικασία που λαμβάνει χώρα πολύ γρήγορα (1-100ps) και έχει ως αποτέλεσμα την τοπική θέρμανση του ιστού. Σε μικροσκοπικό επίπεδο η ενέργεια που συσσωρεύεται στο υλικό μέσω της ακτινοβολίας του laser, απορροφάται από τα μόρια του προκαλώντας την ταλάντωση και την περιστροφή τους, που ακολουθείται από

θερμικές μη ακτινοβολητικές διαδικασίες και μη θερμικές ακτινοβολητικές δι-αδικασίες. Οι μη ακτινοβολητικές διαδικασίες οδηγούν στη θέρμανση του υλι-κού. Οι ακτινοβολητικές διαδικασίες όπως ο φθορισμός, και η φωταύγεια προκαλούν ως δευτερογενές αποτέλεσμα τη θέρμανση του υλικού. Κατά το φωτοθερμικό φαινόμενο έχουμε τη διάδοση θερμικών κυμάτων στην επιφά-νεια και στον όγκο του υλικού όπου απορροφήθηκε η ακτινοβολία, τα οποία προκαλούν μεταβολή της θερμοκρασίας του, οδηγώντας σε αλλαγή των θερ-μικών και οπτικών ιδιοτήτων του π.χ. μεταβολή του συντελεστή απορρόφησης και της ειδικής θερμότητας, ανάλογα με τη θερμοκρασία που αναπτύσσεται στο υλικό. Αναλυτικά τα διαφορετικά αποτελέσματα που προκύπτουν με την αύξηση της θερμοκρασίας είναι: (Πίνακας 1, Σχήμα 2). Με την επιλογή των κατάλληλων laser και των υπόλοιπων παραμέτρων της ακτινοβόλησης (διάρ-κεια παλμού, πυκνότητα ενέργειας), το φωτοθερμικό φαινόμενο βρίσκει ση-μαντικές εφαρμογές σε πολλούς επιστημονικούς τομείς. Φωτοθερμική δράση παρουσιάζουν κυρίως τα laser του υπέρυθρου, όπως το Er:YAG, το CO

2 και το

HO:YAG, καθώς το νερό και άλλα μόρια που συναντώνται στους ιστούς – όπως το κολλαγόνο-παρουσιάζουν υψηλή απορρόφηση σε αυτή την περιοχή του φάσματος [8].

Πίνακας 1. Ιστολογικές μεταβολές του ιστού συναρτήσει της αύξησης της θερμοκρασίας [8]

Θερμοκρασία Ιστολογικές αλλαγές

43-45°C Υπερθερμία (θάνατος των κυττάρων)

50°C Μείωση των ενζυματικών λειτουργιών

60°C Μετουσίωση των πρωτεϊνών (πήξη)

80°C Συγκόλληση του κολλαγόνου

100°C Δημιουργία ατμού

200-300°C Απανθράκωση

500-600°C πυράκτωση –καύση

\\

Ιστός

Υπερθερμία Απανθράκωση

Πήξη

Δέσμη laser

Ατμοποίηση

Σχήμα 2. Σχηματική αναπαράσταση των ιστολογικών μεταβολών συναρτήσει της θερμοκρασίας

Η επίδραση της ακτινοβολίας laser στους ιστούς, όπως προαναφέρθηκε, εξαρτάται από τις οπτικές, θερμικές, μηχανικές ιδιότητες του ιστού όπως και από το μήκος κύματος της ακτινοβολίας, τη λειτουργία του laser (παλμική ή


συνεχής), τη διάρκεια του παλμού, από την πυκνότητα ενέργειας και ισχύος (Σχήμα 3) καθώς και από τον συνολικό χρόνο αλληλεπίδρασης. Τα αποτελέ-σματα της ακτινοβόλησης ενός ιστού εξαρτώνται από τη συνδυασμένη δράση όλων αυτών των παραγόντων, καθορίζοντας τον βαθμό και την ποιότητα της αποδόμησης καθώς και το εύρος της θερμικής καταστροφής λόγω διάχυσης της θερμότητας. Ακολουθεί μια σύντομη σχετικά ανάλυση όλων των παραπά-νω. Εχει αποδειχθεί τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πειραματικό επίπεδο ότι η παλμική (pulsed mode) λειτουργία των laser υπερτερεί έναντι της συνεχούς

(continuous wave-cw). Στις περιπτώσεις παλμικής λειτουργίας η δέσμη έχει τη μορφή ενός «τραίνου» παλμών, μεγάλης συνήθως επαναληπτικότητας και μι-κρής χρονικής διάρκειας, επιτρέποντας έτσι την ψύξη των ιστών στα ενδιάμε-σα των διαδοχικών παλμών χρονικά διαστήματα. Εχουμε έτσι μικρότερα ποσά θερμότητας που διαχέονται στους παρακείμενους ιστούς και ενδεχομένως τους καταστρέφουν, καθώς η θερμική καταστροφή είναι συνάρτηση του χρό-νου έκθεσης [6].

Στην περιοχή του κοντινού και μεσαίου υπέρυθρου, όπου επικεντρώθηκε αυτή η μελέτη, η αποδόμηση των ιστών είναι αποτέλεσμα κυρίως των μικροε-κρήξεων του θερμαινόμενου νερού, δηλ. η δράση των laser είναι κυρίως φωτο-θερμική. Το νερό αποτελεί περίπου το 10% στους σκληρούς ιστούς και το 55-90% στους μαλακούς. Η πίεση που αναπτύσσεται κατά την εκτόνωση των παρα-γόμενων, στο εσωτερικό του ιστού, ατμών υπερνικά τις μηχανικές δυνάμεις του με αποτέλεσμα οι ίνες του να σχίζονται και τελικά ο ιστός να αποδομείται. Πρό-σφατες έρευνες, όμως, δηλώνουν την ανάγκη εισαγωγής πιο πολύπλοκων μο-ντέλων περιγραφής της αποδόμησης που να λαμβάνουν υπόψη και τα μηχανικά φαινόμενα που εξελίσσονται στο περιβάλλον στερεό μέσο.

Η % περιεκτικότητα ενός ιστού σε νερό καθορίζει τις οπτικές και θερμικές του ιδιότητες, αλλά όχι τις μηχανικές (όπως αντοχή σε πίεση) Υποθέτοντας ότι έχουμε ομοιόμορφη κατανομή νερού στον ιστό και ότι δεν υπάρχει άλλος συ-στατικό που να απορροφά αρκετά, για ένα δεδομένο μήκος κύματος ακτινοβολί-ας, ισχύει η παρακάτω σχέση των συντελεστών απορρόφησης για τον ιστό και το νερό αντίστοιχα:

αιστού

= ανερού,λ

· ω%

όπου ω% είναι το ποσοστό που καταλαμβάνει το νερό στον ιστό, καθορίζοντας έτσι τις οπτικές ιδιότητες του ιστού. Ανάλογη σχέση ισχύει για τις θερμικές ιδιό-τητες, με τη θερμική αγωγιμότητα και κατά συνέπεια τη διάχυση να εξαρτώνται από το ποσοστό του νερού.


Δημιουργία πλάσματος

Φωτοαποδόμηση του ιστού

Κατώφλι αποδόμησης

Φωτοχημική - θερμική επίδραση

στον ιστό

Ρυθμ

ός α

ποδό

μηση

ς (μ

m/π

αλμό

)

Πυκνότητα ενέργειας (J/cm2)

Σχήμα 3. Σχηματική αναπαράσταση της καμπύλης του ρυθμού αποδόμησης για έναν βιολογικό ιστό

Σχήμα 4. Τρισδιάστατη απεικόνιση της μορφής μιας Gaussian δέσμης και μιας επίπεδης ομογενούς (flat homogeneous) [9].



Για την καλύτερη ακρίβεια των ιατρικών εφαρμογών με laser, η απορροφητι-κότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας, γιατί όσο μεγαλύτερη είναι καθιστά αμελητέα τα φαινόμενα σκέδασης της ακτινοβολίας, περιορίζει τη θερμική διά-χυση και προκαλεί επιφανειακά κυρίως φαινόμενα προσθέτοντας έτσι ακρίβεια σε κάθε μέθοδο. Η επιλογή του κατάλληλου laser σε σχέση με τις κύριες χρωμο-φόρες κάθε ιστού δίνει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Αν και η παρουσία Γκαουσσιανής δέσμης (με μέγιστη ένταση στο κέντρο και ομοιόμορφη μείωσή της στην περιφέρεια) είναι επιθυμητή και η πλέον ιδανική για καλή ποιότητα αποδόμησης, (τα τελευταίας τεχνολογίας laser χρησιμοποιούν υπέρ-γκαουσσιανή δέσμη), είναι φανερό ότι η λιγότερο αποδοτική περιφέρεια της δέσμης είναι πιθανόν, να ενισχύει την αλλοίωση των παρακείμενων ιστών σε θερμοκρασίες Τ<1000C, ώστε να αυξηθεί η έκταση της θερμικής καταστροφής και ουσιαστικά να μην συνεισφέρει στην αποδόμηση. Στο Σχήμα 4 φαίνεται η κατανομή ακτινοβολίας σε μια Gaussian δέσμη και σε επίπεδη δέσμη.

Στην περιοχή δε του υπεριώδους ο μηχανισμός δράσης του ArF laser στον κερατοειδή είναι φωτοαποδόμηση (ablative photodecomposition).Η δράση αυτή είναι κατά βάση φωτοχημική και λαμβάνει χώρα κυρίως στις ίνες κολλαγόνου ενώ το ενδιάμεσο νερό απορροφά ελάχιστο ποσοστό ακτινοβο-λίας. Η απορρόφηση της ενέργειας των φωτονίων οδηγεί σε διάσπαση των μορίων κολλαγόνου και δημιουργείται βαθμίδα πίεσης η οποία τείνει να απο-κολλήσει τα θραύσματα από την επιφάνεια. Η πίεση στην επιφάνεια, όπου είναι και πιο έντονη, φτάνει τα 100bar.Τα θραύσματα απομακρύνονται με υπερηχητική ταχύτητα σε διεύθυνση κάθετη στην επιφάνεια. Η όλη διάρκεια της διαδικασίας απομάκρυνσης είναι της τάξης των μs. Οσο βαθύτερα βρί-σκεται η ίνα κολλαγόνου τόσο μειώνεται η ενέργεια η οποία έχει εναποτεθεί σε αυτήν, ενώ αντίθετα οι επιφανειακές διασπώνται σε μικρότερα τμήματα τα οποία είναι ευκολότερο να απομακρυνθούν από την επιφάνεια. Υπάρχει ωστόσο ένα κρίσιμο βάθος (το οποίο εξαρτάται από την ένταση της ακτινο-βολίας) πάνω από το οποίο, το ακτινοβολούμενο υλικό απομακρύνεται από το υπόστρωμα. Σε περίπτωση που η πυκνότητα ενέργειας είναι χαμηλότερη από ένα συγκεκριμένο κατώφλι (ablation threshold) η διαδικασία φωτοεκτο-μής δεν πραγματοποιείται. Το κατώφλι φωτοεκτομής για τον ανθρώπινο κε-ρατοειδή είναι ~40-50 mJ/cm2.

Ο ρυθμός με τον οποίο πραγματοποιείται η φωτοαποδόμηση –ablation rate ή d– δείχνει πόσα μm ιστού απομακρύνονται ανά παλμό και είναι ανάλογος της έντασης της ακτινοβολίας, του αριθμού των παλμών, της διάρκειας του παλμού, της συχνότητας ακτινοβόλησης (repetition rate) και γενικά περιγράφεται με μια σχέση της μορφής :

F F

THREE

d = 0,3 · ln

Οπου F είναι η πυκνότητα ενέργειας σε J/cm2 και FTHRE

το κατώφλι της αποδό-μησης στις ίδιες μονάδες. Με τη βοήθεια αυτού του τύπου έχουμε τις παρακάτω παρατηρήσεις:

– Αν F<FTHRE

, τότε έχουμε αφαίρεση ελάχιστου υλικού (<<0,05μm/παλμό)– Οσο το F αυξάνεται τότε μεγαλώνει και το βάθος αποδόμησης (Σχήμα 5)– Αν F ≥ F

THRE, τότε ισχύει ακριβώς η παραπάνω σχέση

– Eνώ αν F>>FTHRE

, τότε η σχέση τείνει να γίνει γραμμική, δηλ.

d ∞ F – F0

Με F0 η πυκνότητα ενέργειας λίγο πάνω από το κατώφλι αποδόμησης. Οι

συνηθέστερες τιμές στις οποίες γίνονται οι επεμβάσεις της διαθλαστικής χει-ρουργικής είναι 120-600mJ/cm2 με ρυθμό αποδόμησης ~ 0,25μm/παλμό.

Κατά τη διάρκεια της φωτοαποδόμησης επιπλέον φαινόμενα που μπορεί να προκύψουν ταξινονομούνται, όπως παρακάτω:

1. Θερμική δράση. Η περίσσεια της ενέργειας που δεν πάει στην αποδόμη-ση, μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια των θραυσμάτων ή συνεισφέρει στην αύ-ξηση της θερμότητας των γύρω περιοχών ως και ~8οC. Η δράση δε αυτή οφεί-λεται κυρίως στην αύξηση του ρυθμού επαναληπτικότητας –repetition rate– του laser καθώς και στην επικείμενη αύξηση της πυκνότητας ενέργειας.

2. Ακουστικά κύματα. Η αποδόμηση συνοδεύεται από ακουστικά κύματα ταχύτητας 1630m/sec στο στρώμα του κερατοειδούς και το φαινόμενο αυτό των ακουστικών κυμάτων παρουσιάζεται με καθυστέρηση 10nsec. από τη στιγμή που ο παλμός laser έρθει σε επαφή με τον κερατοειδή.

Για τον περιορισμό αυτού του φαινομένου, σημασία έχει η διάμετρος της παλμού της δέσμης να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη.

Ο προσδιορισμός επομένως των κατάλληλων παραμέτρων της ακτι-νοβολίας laser καθώς και ο τρόπος ελέγχου της διάχυσης της θερμο-κρασίας στην επιφάνεια του κερατοειδούς στη διάρκεια της φωτοαπο-δόμησής του είναι καθοριστικοί παράγοντες που συντελούν για να υπάρξει το ιδεατό αποτέλεσμα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. O. Svelto , ‘‘Αρχές των lasers’’ ,Εκδόσεις Συμμετρία, Αθήνα 1986.2. Α. Α. Σεραφετινίδης, ‘‘Εισαγωγή στην Οπτοηλεκτρονική’’, Εκδόσεις Συμμετρία, Αθήνα 1989.3. Lisa Carroll, Tatyana R. Humphreys, ‘‘Laser-tissue interactions’’, Clinics in Dermatology, 2006, Volume24, pages 2-7.4. Μ. Μακροπούλου, Α. Παπαγιάννης, ‘‘Εφαρμογές των lasers στη Βιοϊατρική και το Περιβάλλον’’, Αθήνα 2004.5. Alfred Vogel, Vasan Venugopalan, ‘‘Mechanisms of pulsed laser ablation of biological tissue’’, Chemical Revue, 2003, issue 103, pages 577-644. 6. J.A.S. Carruth, A.L. Mc Kenzie, ‘‘Ιατρικά laser: Επιστήμη και κλινική εφαρμογή’’, Εκδόσεις Συμμετρία , Αθήνα 1994. 7. www.univ-lille2.fr8. www.dekamela.com9. www.hope-academic.org.uk Σχήμα 5.

Με άλλο μάτι

ΚΑΡΑΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥΗ πανήγυρις των οδωνυμίων

Αφορμή για την παρουσίαση του παρακάτω κει-μένου μου έδωσε η περιήγησή μου, κατά τη διάρ-κεια του 29ου Διεθνούς Συνεδρίου της ΕΕΕΦΔΧ, στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας και τις καθέτους της. Εκεί, λοιπόν, συνάντησα την οδό Καραολή και Δη-μητρίου που συνεχίζει ψηλότερα ως Λουκιανού.

Θυμήθηκα τότε το πρόσφατο βιβλίο του φίλου Κρίτωνα Σαλπιγκτή με τίτλο «ΚΑΡΑΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΗ-ΜΗΤΡΙΟΥ Η πανήγυρις των οδωνυμίων και η τρίτη αγχόνη» Εκδόσεις: ΑΙΓΑΙΟΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2014, πραγματεύεται το γεγονός της συγκεκριμένης ονο-ματοδοσίας. Με την άδεια του συγγραφέα το πα-ρουσιάζω.

Την 1η Απριλίου 1955 ξεκίνησε ο αγώνας της ΕΟ-ΚΑ για την αποτίναξη της βρετανικής κυριαρχίας της Κύπρου και της ένωσης της Μεγαλονήσου με την Ελ-λάδα. Οι Βρετανοί αντιμετώπισαν ως τρομοκρατική οργάνωση την ΕΟΚΑ και εκτέλεσαν διά απαγχονι-σμού δύο μέλη της που συνέλαβαν τον Μιχαλάκη Καραολή και τον Ανδρέα Δημητρίου. Ως αντίδραση στην πράξη αυτή, τα ονόματά τους πλημμύρισαν δρό-μους και πλατείες.

Στην Ερμούπολη της Σύρου επιλέχτηκε να ονομα-στεί Καραολή και Δημητρίου η οδός που βρίσκεται το πρώτο γυμνάσιο της νεότερης Ελλάδας, το οποίο κα-τασκευάστηκε το 1834, με σχέδια του αρχιτέκτονα Γ. Γκάλαχερ. Από αυτό αποφοίτησαν ο Ελευθέριος Βενι-ζέλος, ο Ανδρέας Συγγρός, ο Πέτρος Πρωτοπαπαδά-κης, ο ζωγράφος Κωσταντίνος Βολανάκης, ο ποιητής Αριστομένης Προβελέγγιος και άλλοι. Σήμερα στεγά-ζεται εκεί τμήμα του Πανεπιστημίου του Αιγαίου.

Στα Χανιά η οδός Καραολή και Δημητρίου (παλαιό-τερα οδός Νοέλ) περνά μπροστά από το βυζαντινό τείχος. Στην Καβάλα με απόφαση η οποία ελήφθη αμέσως, ονομάστηκε Καραόλη και Δημητρίου ο κεντρι-κός πεζόδρομος στο ωραιότερο λιμάνι της πόλης. Στην Αλεξανδρούπολη, η ομώνυμη οδός είναι παρα-λιακή και στην αρχή της βρίσκεται το ωραιότατο λιθό-κτιστο κτήριο του ΟΣΕ, με τα λαξευμένα αγκωνάρια, το γνωστό με την ονομασία Direction.

Στη Δράμα, μόλις μαθεύτηκε ότι τους απαγχόνι-

σαν, συνήλθε εκτάκτως το δημοτικό συμβούλιο και, με πνεύμα αποδοκιμασίας των Βρετανών, μετονόμα-σε την οδό Τσώρτσιλ σε Εθνικής Αμύνης και την οδό Σκόμπυ σε Καραολή και Δημητρίου.

Στην πόλη της Θεσσαλονίκης επιλέχθηκε η κε-ντρική οδός που ενώνει διαγωνίως την πλατεία Δημο-κρατίας (παλαιότερα Βαρδαρίου) με την πλατεία Δι-οικητηρίου. Η οδός αυτή το 1923 είχε ονομαστεί Διοι-κητηρίου. Το 1945 μετονομάστηκε σε Λόυδ Τζωρτζ προς τιμήν του διατελέσαντος πρωθυπουργού της Αγγλίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οποίος απεβίω-σε τη χρονιά εκείνη, για να εκφραστεί η ελληνική συ-μπάθεια προς τους συμμάχους μας στον Β΄ Παγκό-σμιο Πόλεμο. Αυτή η οδός επελέγη πολύ επιτυχημέ-να από τον Δήμο Θεσσαλονίκης 1956 για να μετονο-μαστεί σε Καραολή και Δημητρίου, των Κυπρίων, προ-κειμένου να εκφραστεί με την αποκαθήλωση του ονόματος του Λόυδ Τζωρτζ και η αποκαθήλωση των Βρετανών από το βάθρο του συμμάχου και φίλου.

Ο Δήμος Πειραιά επέλεξε να ξηλώσει και αυτός με δηκτική διάθεση από μια κεντρική οδό το όνομα του Αγγλου Ναυάρχου Μπητ και να τη μετονομάσει σε Καραολή και Δημητρίου. Στην οδό αυτή βρίσκονται σήμερα το κτίριο του Πανεπιστημίου του Πειραιά, η Δημοτική Πινακοθήκη με το άγαλμα Η Νεότης του γλύπτη Γ. Καστριώτη μπροστά της, καθώς και πολλά

νεοκλασικά κτήρια, όπως το παλιό ταχυδρομείο κ.λπ.Ο Δήμος Αθηναίων, για να τιμήσει με πιο καυστι-

κό τρόπο τη μνήμη τους, έδωσε το όνομά τους στο χαμηλότερο τμήμα της οδού Λουκιανού, το οποίο ξεκινά από τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας και φτά-νει ως τον πρώτο δρόμο που συναντάμε ανηφορίζο-ντας, στην οδό Υψηλάντη. Διότι στο πρώτο αυτό τμή-μα της οδού Λουκιανού στο Κολωνάκι βρισκόταν η …βρετανική πρεσβεία.

Πιο ενοχλητική μετονομασία οδού για τους Βρε-τανούς δεν γινόταν. Κάθε μέρα, οι διπλωμάτες, υπάλ-ληλοι, αλλά και οι Αγγλοι υπήκοοι, οι οποίοι θα πή-γαιναν για ένα θέμα τους να επισκεφθούν την πρε-σβεία, θα έβλεπαν στην πινακίδα του Δήμου το όνομα των δύο απαγχονισμένων. Δεδομένου, όμως, ότι κα-τείχαν όλο το οικοδομικό τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Βασιλίσσης Σοφίας, Καραολή και Δη-μητρίου, Υψηλάντη, Πλούταρχου, έχτισαν τη δεκαετία του 60, με είσοδο από την οδό Πλουτάρχου, ένα νέο μεγάλο κτήριο για την πρεσβεία τους, δίπλα στην εκ-κλησία του Αγίου Νικολάου του Πτωχοκομείου, και το παλαιότερο οίκημα της οδού Καραολή και Δημητρί-ου το μετέτρεψαν σε οικία του Πρέσβη.

Το οίκημα δεν είναι τυχαίο. Υπήρξε η αθηναϊκή κατοικία που ετοίμασε για τον Ελευθέριο Βενιζέλο η δεύτερη σύζυγός του, η Ελενα, το γένος Σκυλίτση-Στεφάνοβικ. Χτίστηκε μεταξύ των ετών 1930 και 1932, με σχέδια του διάσημου αρχιτέκτονα Αναστασί-ου Μεταξά, μελετητή του Παναθηναϊκού Σταδίου των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων του 1896. Η ίδια το παραχώρησε το 1936, μετά από τον θάνατό του, στην αγγλική κυριαρχία, κατά μία φήμη έναντι συμβολικού τιμήματος μιας αγγλικής λίρας, ώστε η πράξη να θεω-ρηθεί πώληση. Η αγγλική πλευρά, αντιθέτως, η οποία έως τότε στέγαζε την πρεσβεία της στην πλατεία Κλαυθμώνος, ισχυρίζεται ότι κατέβαλε τίμημα 46.000 λιρών, αναγνωρίζοντας και τη γενναιοδωρία της πω-λήτριας, η οποία είχε ξοδέψει 100.000 λίρες για να το χτίσει. Η ίδια μάλιστα χάρισε στον πρέσβη σερ Σιντνεϊ Ουότερλο και το ολοκαίνουργιο και θωρακισμένο αμάξι του Βενιζέλου, μάρκας Πακάρ. [Εικόνες 1 και 2]

Η φήμη της δωρεάς της οικίας στο αγγλικό Δημό-σιο δεν αποκλείεται να ευσταθεί, αφού και το γνωστό Μαιευτήριο Ελενα (αρχικώς Μαρίκας Ηλιάδη), ολο-

Πέτρος ΡάσογλουΧειρουργός Οφθαλμίατρος

Επίτιμος Πρόεδρος της ΕΕΕΦΔΧεπικοινωνία:

[email protected], [email protected]



Με άλλο μάτι

κληρώθηκε το 1932 χάρη σε δωρεά της ιδίας, στη μνήμη της θανούσης φίλης της. Δεν ήταν η μόνη δω-ρεά της. Στο Λονδίνο η Ελενα Βενιζέλου δώρισε σε γηροκομείο οικοπεδική έκταση αξίας 1.000 λιρών, ενώ στο Παρίσι και στην Αθήνα συνέβαλε στην ανέ-γερση νοσοκομείων του Ερυθρού Σταυρού. Στη Χίο ίδρυσε το Σκυλίτσειον Νοσοκομείο και στην Αθήνα τη Σχολή Νοσοκόμων – Μαιών Βιργινίας Σκυλίτση και μία σχολή για προβληματικά παιδιά.

Στην πατρίδα του συζύγου της, στα Χανιά, δωρεές της αποτελούν το Βενιζέλειο Στάδιο, το Βενιζέλειο Ωδείο, οι παιδικές εξοχές των Αγίων Αποστόλων,η

διάνοιξη της οδού του Θερίσου, ενώ συνέβαλε στη δημιουργία του υδραγωγείου Μουρνιών και του Πα-τριωτικού Ιδρύματος περίθαλψης προσφύγων. Προ-σέφερε, επίσης, υποτροφίες σε Χανιώτες φοιτητές για να σπουδάσουν στο εξωτερικό.

Τέλος, όταν η ίδια δώρισε στο ελληνικό Δημόσιο το οίκημα της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο, για ποιον λόγο να αποτελεί έκπληξη το να χαρίσει και την οικία του συζύγου της στην Αθήνα στο αγγλικό Δημό-σιο; Στο γράμμα, μάλιστα, με το οποίο απάντησε στις ευχαριστίες του Βρετανού Υπουργού Εξωτερικών Αντονι Ηντεν για το ευνοϊκό κλείσιμο της συμφωνίας, έγραφε ότι: «Νιώθω βαθιά ικανοποίηση ξέροντας πως το παλιό μου σπίτι αποτελεί τώρα ιδιοκτησία του Βρετανικού Δημοσίου και πως μπορεί έτσι να βοηθήσει [...] να εξυπη-ρετούνται στην Ελλάδα τα συμφέροντα της χώρας όπου γεννήθηκα [...] για την οποία ο αείμνηστος σύζυγος μου έτρεφε σ΄ολόκληρη τη ζωή του, όπως και εγώ, αισθήματα βαθυτάτου θαυμασμού». Σημειωτέον ότι και ο γάμος της με τον Ελευθέριο Βενιζέλο έγινε στο Χάι-γκέιτ του Λονδίνου. [Εικόνα 3]

Εικόνα 1 Η αθηναϊκή οικία του Ελευθέριου Βενιζέλου προς τα τέλη της δεκαετίας του 1930 στη γωνία της τότε οδού Λουκιανού με τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας.

Εικόνα 2 Το ίδιο κτίσμα σήμερα. Η αθηναϊκή οικία Βενιζέλου, αφού πρώτα χρησιμοποιήθηκε ως βρετανική πρεσβεία, αποτελεί πλέον την οικία του Βρετανού πρέ-σβη. Η πρεσβεία μεταφέρθηκε σε κτήριο που χτίστηκε στο ίδιο οικόπεδο με είσοδο από την οδό Πλουτάρχου. Η λήψη της δεύτερης φωτογραφίας έγινε λίγο ψηλότερα από τη γωνία με τη Βασ. Σοφίας.

Εικόνα 3 Η Ελενα Σκυλίτση στο πλευρό του Ελευθέ-ριου Βενιζέλου, αμέσως μετά από τον γάμο τους το 1921 στο Λονδίνο.


Συνέδρια 2015

Μάιος3-7, Colorado Convention Center, Denver, ColoradoARVO Annual MeetingTel: +1.240.221.2900Email: [email protected]: http://www.arvo.org/

14-17, Aldemar Olympian Village, αρχαία Ολυμπία48ο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο Tel.: +30 210 3634944Fax: +30 210 3631690 Web: www.eoe2015.gr.

29-30, IMO, Barcelona, SpainTrends in Surgical and Medical RetinaEmail: [email protected]: (+34) 93 253 15 00Web: www.imo.es/retinabarcelona2015

Ιούνιος 6-9, Austria Center Vienna (ACV), AustriaEuropean Society of Ophthalmology (SOE 2015 Congress)E-mail: [email protected]: www.soe2015.org

11-14, Austria Center Vienna, AustriaASRS 33rd Annual MeetingTel: (312) 578-8760 Email: [email protected]: http://www.asrs.org

11-13, Congress Center Leipzig, Germany28th International Congress of German Ophthalmic SurgeonsTel.: ++49 (0) 911 / 3 93 16 25Fax: ++49 (0) 911 / 3 93 16 20E-Mail: [email protected]: www.doc2015.de

21-24, Cankarjev Dom, Cultural and Congress Centre, Ljubljana, Slovenia12th Meeting of European Neuro-Ophthalmological Society (EUNOS)Phone: +386 1 2417133, Fax: +386 1 2417 296E-mail: [email protected]: www.eunos2015.org

Αύγουστος5-8, Kuala Lumpur Convention Centre, Malaysia28th APACRS Annual MeetingTel: +603 2162 0566Fax: +603 2161 6560Web: www.apacrs2015.org

Σεπτέμβριος 3 – 5, Fira Gran Via, Barcelona, Spain 6th International Conference on Ocular Infections (ICOI)Tel: +41 22 5330 948Email: [email protected]: www.ocularinfections.com

4-5, Fira Gran Via, Barcelona, Spain6th EuCornea CongressTel: + 353 1 288 3674Fax: + 353 1 209 1112Email: [email protected]: http://www.eucornea.org/

4 – 6, Fira Gran Via, Barcelona, Spain3rd World Congress of Paediatric Ophthalmology and StrabismusTel: + 353 1 288 3674Fax: +353 1 288 3675Email: [email protected]

5 – 9, Fira Gran Via, Barcelona, SpainXXXIII Congress of the ESCRSTel: + 353 1 2091100Fax:+ 353 1 2091112 Email: [email protected] Web: www.escrs.org

17 – 20, Nice Acropolis, Nice, France15th EURETINA Congress Tel: + 353 1 210 0092Fax: +353 1 209 1112Email: [email protected]: http://www.euretina.org/

Οκτώβριος1-4, Estrel Hotel & Convention Center, Berlin, Germany113th DOG CongressTel.: +49 40 3250 9259Fax: +49 40 3250 9244Email: [email protected]: www.dog2015.dog-kongress.de

31-1 Νοεμβρίου, Xenia Palace Hotel, Πορταριά ΠηλίουΕτήσια Επιστημονική Διημερίδα – Ο.Ε.Κ.Ε.Τηλ: 2651068610 Fax: 2651068611 E-mail: [email protected]: www.conferre.gr

Νοέμβριος14-17, Sands Expo/Venetian, Las Vegas, USAAAO Annual MeetingTel.: 415.447.0320Email: [email protected]: http://www.aao.org/annual-meeting

20TH

Athens

Athens

ESCRSWinterMeeting

www.escrs.org


16


Sav

e th

e Dat

e!


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΔΟΦΑΚΩΝ ΚΑΙ …2018/09/09 · TOMOΣ 9 • TEYXOΣ...

Documents

Transcript of ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΔΟΦΑΚΩΝ ΚΑΙ …2018/09/09 · TOMOΣ 9 • TEYXOΣ...