ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Η κατεύθυνση που αφορά τη «Δ/νση φωτογραφίας», διαρθρώνεται σε εννέα

θεµατικούς κύκλους που εµβαθύνουν στην τεχνική, την αισθητική, την ιστορία και

την εξέλιξη της «κινούµενης εικόνας» (cinematography), µε έµφαση στις

αφηγηµατικές πιθανότητες που προκύπτουν από τη δηµιουργική χρήση της σύνθεσης,

του φωτισµού και της κίνησης της µηχανής λήψης. Η ενότητα «Δ/νση-φωτογραφίας»,

αποτελείται από καλλιτεχνικά µαθήµατα µε εργαστηριακή προσέγγιση, µε εµβάθυνση

στις τεχνικές γυρίσµατος µέσα από ασκήσεις που αφορούν την πρακτική εφαρµογή

σύνθεσης-κάδρου, κίνησης και φωτισµού. Τα µαθήµατα διδάσκονται από τους

διευθυντές φωτογραφίας Πάνο Σαλαπάτα (Λέκτορας) & Δηµήτρη Θεοδωρόπουλο (επ.

Καθηγητής). Προβλέπεται ηλεκτρονική ανάρτηση των µαθηµάτων µέσω του

προγράµµατος e-blackboard του ΑΠΘ, ενώ χρήσιµες πληροφορίες παρουσιάζονται

συγκεντρωµένες στις ιστοσελίδες των διδασκόντων, http://cinematography-

aristotelio.blogspot.com/ , http://theodoropoulos.info/component/weblinks/2.html &

http://theodoropoulos.info/resources.html. Αναλυτικά στοιχεία για τις απαιτούµενες

εργασίες των µαθηµάτων προβλέπονται στο, http://theodoropoulos.info/auth-school-

of-fine-arts-film-department.html

1ΦΩ2 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Ι ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ Εισαγωγή στην εικόνα Μία γενική εισαγωγή στην εικόνα και την αισθητική της. Μελέτη της µηχανής λήψης, των ιδιοτήτων των φακών, της σύνθεσης του κάδρου και της αισθητικής του. Αναφορά στην στατική φωτογραφία, στην κινηµατογραφική εικόνα, καθώς και στη ζωγραφική. Μικρές φωτιστικές ασκήσεις. Συναίσθηµα και εικόνα. Βιβλιογραφία:

• Κατσάγγελος Γιώργος, Από την camera obscura στο CCD, University Studio Press, 2009.

• Hedgecoe John, Tο βιβλίο του φωτογράφου, Μωρεσόπουλος/Φωτογραφία, 2004.

• Barthes Roland, O φωτεινός θάλαµος, Κέδρος, 1983. • Ξανθάκης Άλκης, Ιστορία της φωτογραφικής αισθητικής, Αιγόκερως, 1999.

• Λυκάκης Μάνος, Ψηφιακή φωτογραφία, Photoshop-Lightroom, Ακαδηµία δηµιουργικής φωτογραφίας, 2011

• Καρκαγιάννης Α. - Χουρµουζιάδης Γ., Η Ελλάδα του Τάκη Τλούπα, εκδόσεις ΚΑΠΟΝ/Μουσείο Μπενάκη, 2006.

2ΦΩ2 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ Ιστορία της διεύθυνσης φωτογραφίας 1 Αναφορές στα πρώτα χρόνια του κινηµατογράφου και πως χρησιµοποιείται το φως, η κάµερα και οι φακοί. Βωβός κινηµατογράφος, Χόλλυγουντ. Το σινεµά της Ευρώπης. Γερµανικός εξπρεσσιονισµός, Σκανδιναβικός, Γαλλικός, Σοβιετικός κινηµατογράφος, «φίλµ-νουάρ». Η έλευση του χρώµατος, η χρήση και ο ρόλος του στην πρώτη περίοδο. Προβολή σκηνών από ταινίες που εκπροσωπούν διάφορες εθνικές κινηµατογραφίες. Βιβλιογραφία:

• Κατσάγγελος Γιώργος, Από την camera obscura στο CCD, University Studio Press, 2009.

• Ξανθάκης Άλκης, Ιστορία της φωτογραφικής αισθητικής, Αιγόκερως, 1999.

• Sontag Susan, Περί φωτογραφίας, Φωτογράφος, 1993. • Flusser Vilém, Προς µια φιλοσοφία της φωτογραφίας, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης/University Studio Press, 1998.

• Hunter, Biver, Fuqua, Φως, επιστήµη και µαγεία, Ακαδηµία δηµιουργικής φωτογραφίας, 2011

• Σκιαδόπουλος Σπύρος, Ο µαγικός κόσµος της φωτογραφίας, Leica Academy, 2009.

3ΦΩ1 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-ΙΙΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ Ιστορία της διεύθυνσης φωτογραφίας 2 Αναφορά σε εθνικές κινηµατογραφίες, ιδιαίτερα από την περίοδο της έλευσης του ήχου. Η εξέλιξη της εικόνας στο Χόλλυγουντ από την περίοδο του ήχου ως την δεκαετία ‘70. Ιταλικός νεορεαλισµός, Nouvelle Vague. Κινηµατογράφος της Άπω Ανατολής και της Αυστραλίας. Αισθητική και τεχνικές στην εικόνα του avant garde (πειραµατικού) κινηµατογράφου. Η σύγχρονη ψηφιακή κινηµατογραφία. Μικρές ασκήσεις φωτισµού που βασίζονται σε φωτιστικές συνθήκες από επιλεγµένες σκηνές διάφορων ταινιών. Βιβλιογραφία:

• Θεοδωρόπουλος Δ., Το Φως στον Ελληνικό Κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2009.

• Ζιώγας Γιάννης, Ο Ταρκόφσκι στη Χαλκίδα, Αιγόκερως, 2006 • Μαρκόπουλος Γκρέγκορυ, Βουστροφηδών & άλλα γραπτά, Άγρα,

2004. • Στάθη Ειρήνη, Σηµεία και σύµβολα στη φιλµική γλώσσα, Αιγόκερως, 2011

• Σολδάτος Γιάννης, Ιστορία του γυµνού στον κινηµατογράφο, Ψυχογιός, 2010.

• Σκοπετέας Γιάννης, Η βιντεοκάµερα και η οπτικοακουστική καταγραφή, εκδόσεις περιοδικού Φωτογράφος, 2010

4ΦΩ1 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-IV ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ Μελέτη πάνω στα οπτικά στοιχεία της κινηµατογραφικής εικόνας. Ανάλυση της ακολουθίας των εικόνων που δοµούν µία σκηνή, ως µέρος µίας ταινίας. Αναπτύσσεται η προσέγγιση του Bruce Block στο βιβλίο του The visual story, Seeing the structure of film, TV & new media. Πρακτικές ασκήσεις εφαρµογής των αισθητικών επιλογών σε µορφή µικρών σκηνών. Βιβλιογραφία:

• Juniper Adam, Newton David, 101 TOPTIPS για DSLR VIDEO, Nexus, 2011.

• Mathias Harry, Patterson Richard, Ηλεκτρονική κινηµατογραφία, Γ. Παροίκος & ΣΙΑ ΕΕ, 1997

• Siety Emmanuel, Το πλάνο, Πατάκης, 2007. • Livingstone Margaret, Όραση & Τέχνη, η βιολογία της όρασης, Επιστηµονικές εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε., 2010.

• Σκοπετέας Γιάννης, Η βιντεοκάµερα και η οπτικοακουστική καταγραφή, εκδόσεις περιοδικού Φωτογράφος, 2010.

• Hunter, Biver, Fuqua, Φως, επιστήµη και µαγεία, Ακαδηµία δηµιουργικής φωτογραφίας, 2011.

• Zettl Herbert, Εφαρµοσµένη Αισθητική στην Τηλεόραση και τον Κινηµατογράφο: Εικόνα, Ηχος, Κίνηση, Γ. Παροίκος & ΣΙΑ ΕΕ, 1999.

5ΦΩ1 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-V ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ & ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Προσέγγιση της διεύθυνσης φωτογραφίας µέσα από ασκήσεις µε ψηφιακές µηχανές λήψης, όπου εφαρµόζονται βασικές τεχνικές «γυρίσµατος», µε έµφαση στη σύνθεση, την κίνηση και τη δηµιουργική χρήση φακών, καθώς και γωνιών λήψης. Προβλέπεται συνεργασία µε το Εργαστήριο Σκηνοθεσίας V: Ετερογένεια του κινηµατογραφικού µέσου Ι, Χώρος και φως. Οι φοιτητές θα πρέπει να πραγµατοποιήσουν µία µικρή ταινία, µε βάση τις ανωτέρω τεχνικές.

Βιβλιογραφία: • Θεοδωρόπουλος Δ., Το Φως στον Ελληνικό Κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2009.

• Σολδάτος Γιάννης, Οδύσσειες σωµάτων στο έργο του Νίκου Κούνδουρου, Αιγόκερως, 2007.

• Παπαστάθης Λάκης, Όταν ο Δαµιανός γύριζε την Ευδοκία, Πατάκης, 2006.

• Σολδάτος Γιάννης, Ιστορία του γυµνού στον κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2010.

• Καβάγιας Γ., Κινηµατογράφος χωρίς µυστικά και η τέχνη του οπερατέρ, Καστανιώτης, 2005.

• Σκοπετέας Γιάννης, Η βιντεοκάµερα και η οπτικοακουστική καταγραφή, εκδόσεις περιοδικού Φωτογράφος, 2010

7ΦΩ1 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-VI ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Χρήση µηχανών λήψης διαφόρων µεθόδων ψηφιακής εγγραφής καθώς και κινηµατογραφικού φιλµ. Εξετάζονται οι δυνατότητες που προσφέρουν τα µέσα γυρίσµατος καθώς και οι εφαρµογές τους σε συνδυασµό µε ασκήσεις σε διάφορες συνθήκες. Εισαγωγή σε ζητήµατα φωτισµού. Αντικείµενο της απαιτούµενης εργασίας θα είναι µία µικρή ταινία, όπου θα εφαρµοστούν οι τεχνικές δυνατότητες που έχουν αναλυθεί. Βιβλιογραφία:

• Θεοδωρόπουλος Δ., Το Φως στον Ελληνικό Κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2009.

• Pastoureau Michel, Μπλε, η ιστορία ενός χρώµατος, Μελάνι, 2007.

• Lynch David, Κυνηγώντας το µεγάλο ψάρι, Πατάκης, 2009. • Σολδάτος Γιάννης, Ιστορία του γυµνού στον κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2010.

• Liz Wells (επιµ.), Εισαγωγή στη Φωτογραφία, Πλέθρον, 2007. • Κουλέσοφ Λεβ, Η Τέχνη του Κινηµατογράφου, Αιγόκερως, 2004. • Συλβέστερ Ντέϊβιντ, Η ωµότητα των πραγµάτων, Άγρα, 2009.

7ΦΩ2 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-VII ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Μελέτη και εφαρµογές τεχνικών φωτισµού, δηµιουργική χρήση φίλτρων στη µηχανή λήψης και τα φωτιστικά σώµατα. Προσεγγίσεις µέσα από ασκήσεις γυρίσµατος πλάνων & σκηνών, από χαρακτηριστικές ταινίες του παγκόσµιου κινηµατογράφου, όπου δοκιµάζονται και αναλύονται, οι τεχνικές και οι αισθητικές επιλογές που χρησιµοποιήθηκαν κατά τη λήψη τους. Η εργασία σε µορφή ταινίας, θα είναι µία επαναπροσέγγιση (remake), σκηνής από τις ταινίες που θα µελετηθούν. Βιβλιογραφία:

• Θεοδωρόπουλος Δ., Το Φως στον Ελληνικό Κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2009.

• Ταρνανάς Ανδρέας, Το ανοιχτό παράθυρο, Αιγόκερως, 2006. • Σούµας Θόδωρος, Εθνικές κινηµατογραφίες στιλ & σκηνοθέτες, Αιγόκερως, 2009.

• Σολδάτος Γιάννης (επιµ.), Κινηµατογράφος, ντανταϊσµός, σουρεαλισµός, Αιγόκερως, 2007.

• Liz Wells (επιµ.), Εισαγωγή στη Φωτογραφία, Πλέθρον, 2007. • Ζιώγας Γιάννης, Παναγιωτόπουλος Νίκος, Πετσίνη Πηνελόπη

Global Landscapes, Αιγόκερως, 2011. • Παναγιωτόπουλος Νίκος, Από το καλάθι των αχρήστων, Πατάκης,

2011. 8ΦΩ1 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-VIII ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Εµβάθυνση σε ζητήµατα, τεχνικές και διάφορες πιθανότητες και συνθήκες χρήσης φωτιστικών σωµάτων, διαµέσου ασκήσεων φωτισµού σε φυσικούς & τεχνητούς («σετ» / «πλατό») χώρους, µε έµφαση στο γύρισµα σύνθετων ολοκληρωµένων σκηνών, εσωτερικών & εξωτερικών. Απαιτείται το γύρισµα πρωτότυπης σκηνής µε θεµατική προσέγγιση, την εφαρµογή των τεχνικών γυρίσµατος που θα έχουν διερευνηθεί. Βιβλιογραφία:

• Θεοδωρόπουλος Δ., Το Φως στον Ελληνικό Κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2009.

• Ecco Umberto, Ιστορία της οµορφιάς, Καστανιώτης, 2004. • Juniper Adam, Newton David, 101 TOPTIPS για DSLR VIDEO,

Nexus, 2011 • Σολδάτος Γ., Κινηµατογράφος, ντανταϊσµός, σουρεαλισµός, Αιγόκερως, 2007.

• Παναγιωτόπουλος Νίκος, Από το καλάθι των αχρήστων, Πατάκης, 2011.

• Ντυσάν Μαρσέλ, Ο µηχανικός του χαµένου χρόνου, Άγρα, 2008 • Hunter, Biver, Fuqua, Φως, επιστήµη και µαγεία, Ακαδηµία δηµιουργικής φωτογραφίας, 2011.

• Livingstone Margaret, Όραση & Τέχνη, η βιολογία της όρασης, Επιστηµονικές εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε., 2010.

8ΦΩ2 Δ/ΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ-IX ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Χρήση ψηφιακών (HD) & κινηµατογραφικών µηχανών λήψης, όπως και κινηµατογραφικού φιλµ. Δηµιουργική εφαρµογή όλων των γνώσεων και τεχνικών που έχουν κατακτηθεί κατά τα προηγούµενα εξάµηνα, µε την κινηµατογράφηση σε φιλµ & HD, ασκήσεων σύνθεσης και φωτισµού. Εµβάθυνση σε εργαστηριακά ζητήµατα δηµιουργικής χρήσης του φιλµ 16 & 35mm. Κινηµατογράφηση µιας µικρής ταινίας σε φιλµ & HD, όπου θα εξεταστούν οι δυνατότητες που προσφέρει το µέσον. Βιβλιογραφία:

• Θεοδωρόπουλος Δ., Το Φως στον Ελληνικό Κινηµατογράφο, Αιγόκερως, 2009.

• Ecco Umberto, Ιστορία της ασχήµιας, Καστανιώτης, 2004. • Χάρης Σαββόπουλος, Ερµηνείες του πραγµατικού. H σύγχρονη τέχνη στη δεκαετία του 1980, Πλέθρον, 2009

• Παπαστάθης Λάκης, Όταν ο Δαµιανός γύριζε την Ευδοκία, Πατάκης, 2006.

• Κουνέλλης Γιάννης, Λιµναία Οδύσσεια, Άγρα, 1991 • Siety Emmanuel, Το πλάνο, Πατάκης, 2007. • Σκοπετέας Γιάννης, Η βιντεοκάµερα και η οπτικοακουστική καταγραφή, εκδόσεις περιοδικού Φωτογράφος, 2010.

• Zettl Herbert, Εφαρµοσµένη Αισθητική στην Τηλεόραση και τον Κινηµατογράφο: Εικόνα, Ηχος, Κίνηση, Γ. Παροίκος & ΣΙΑ ΕΕ, 1999.

Εξοπλισµός εργαστηρίου Προβλέπονται πλήρη σετ διαφόρων φωτιστικών σωµάτων τύπων Dedo

& Kinoflo, προβολείς fresnel & open face Arri & Sachtler. Συστήµατα

ελέγχου του φωτός flags, nets, χρωµατικά φίλτρα και ζελατίνες

διάχυσης. Μηχανές λήψης HD JVC-700 & HDSLR Canon 7D, µε

αντίστοιχα mattebox & follow focus, κεφαλή Sachtler & Bazooka

Egripment, mini-jib/slider Floatcam, Dolly-Egripment, HD monitor 24’’-

JVC. Φίλτρα Tiffen διορθωτικά, χρωµατικά & διαφόρων τύπων διάχυσης

(4x4). Sony HD-projector. Τέλος αναµένεται η υλοποίηση διαγωνισµού

που αφορά την προµήθεια πλήρους σετ HD ψηφιακής µηχανής λήψης

super-35mm. Κατά τη διάρκεια του ακαδηµαϊκού έτους παρουσιάζονται

από εκπροσώπους εταιριών νέες τεχνολογικές προτάσεις στο χώρο της

εικόνας, πραγµατοποιούνται επισκέψεις σε εργαστήρια, γίνονται

σεµινάρια από καλεσµένους επισκέπτες του κινηµατογραφικού χώρου.