17 Nοέμβρη 197343 χρόνια μετά ….

Πολυτεχνείο Το χρονικό μιας εξέγερσης

Επιμέλεια παρουσίασης : Γκενοπούλου Μάρθα Μπαλτζή Δήμητρα

Απρίλης 1967

…στη χώρα μας επιβάλλεται η ξενοκίνητη δικτατορία. Οι δημοκρατικοί θεσμοί παγώνουν. Τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται.

Μαζικές συλλήψεις και εκτοπίσεις πολιτών, διώξεις και δίκες ατόμων ή ομάδων.

Βασανιστήρια και δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης στη Λέρο, Γυάρο, Μακρόνησο, είναι τα μέτρα που εφαρμόζει η χούντα για να καταπνίξει την αντίδραση του λαού.

Η λογοκρισία επιβάλλεται παντού στα βιβλία, το θέατρο, τον κινηματογράφο, τη μουσική.

Η Ελλάδα απομονώνεται διεθνώς. Η Ευρώπη καταδικάζει τη δικτατορία.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου : Πώς και γιατί

Το Νοέμβρη του 1968, χιλιάδες άνθρωποι συμμετέχουν στην κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέου, δίνοντας μια πρώτη αφορμή για λαϊκές κινητοποιήσεις.

Οι Φοιτητές Κύριο αίτημα των φοιτητικών συλλόγων ήταν η κατάργηση των διορισμένων από τη χούντα διοικήσεών τους. Ήταν η πρώτη αφορμή της αντιπαράθεσης με το καθεστώς.22/1/1972

Οργανώθηκαν οι πρώτες συγκεντρώσεις στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στη Νομική Σχολή.

…. Η αντίδραση 20/11/1972Οι φοιτητικές εκλογές διεξάγονται σε κλίμα τρομοκρατίας, νοθείας και εκφοβισμού. Οι φοιτητές έρχονται αντιμέτωποι με τα διορισμένα Διοικητικά Συμβούλια. Ασφαλίτες βγάζουν τα αποτελέσματα σε όλες τις σχολές εκτός των Τοπογράφων και των Χημικών Μηχανικών του Πολυτεχνείου.12/2/1973

Το καθεστώς καταφεύγει στο Νομοθετικό Διάταγμα 1347 (που αφορά το δικαίωμα του υπουργού Εθνικής Άμυνας να διακόπτει την αναβολή στράτευσης των φοιτητών αν έχουν περιπέσει σε «πειθαρχικά σφάλματα»).

ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΗΛΙΕ ΝΟΗΤΕ

14/2/1973

Πάνω από 1500 φοιτητές συγκεντρώνονται στο Πολυτεχνείο διαδηλώνοντας για τη μείωση της στράτευσης. Απαιτούν από τη συνέλευση των καθηγητών να πάρει θέση. Ακολουθούν επεισόδια με την αστυνομία και συλλήψεις

21/2/1973

Οργανώνονται ανοιχτές αντιδικτατορικές εκδηλώσεις στη Νομική Σχολή με συμμετοχή 4000 φοιτητών.

20/3/1973

Κατάληψη της Νομικής Σχολής. Ισχυρός αστυνομικός κλοιός περικυκλώνει το κτίριο. Με απόφαση της Συγκλήτου καταλύεται το πανεπιστημιακό άσυλο. Αστυνομικές δυνάμεις εισβάλλουν στο κτίριο. Ακολουθούν ξυλοδαρμοί και τραυματισμοί.

5/4/1973

Το καθεστώς απαγορεύει την διενέργεια των φοιτητικών εκλογών.

18/5/1973 Ακολουθεί παμφοιτητική συγκέντρωση. Εκδίδεται ψήφισμα με τα αιτήματα των φοιτητών

1η μέρα : Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 1973

Γίνονται γενικές συνελεύσεις σε όλες τις σχολές του Πολυτεχνείου. Στη Νομική συγκεντρώνονται περίπου 1500 φοιτητές. Στις 6:00 μμ καταλαμβάνεται το Πολυτεχνείο.

Τα αιτήματα των φοιτητών ήταν :

1. Κατάργηση όλων των αντιδημοκρατικών νόμων για την Παιδεία και τη στρατιωτική θητεία

2. Εγγύηση για την ελευθερία και την ανεξαρτησία των Σχολών χωρίς τη μεσολάβηση της χούντας.

3. Αύξηση των κονδυλίων για την Παιδεία και την Υγεία μέχρι και 20% του κρατικού προϋπολογισμού.

4. Μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 12 μήνες.

Εκατοντάδες φοιτητές σκαρφαλωμένοι στα κιγκλιδώματα της οδού Πατησίων φωνάζουν συνθήματα με όλη τη δύναμη της φωνής τους.

«ΚΑΤΩ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ»

«ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»

«ΛΑΕ ΠΕΙΝΑΣ, ΓΙΑΤΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΚΥΝΑΣ»

2η μέρα : Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 1973

Οι φοιτητές συνεχίζουν να βρίσκονται στο χώρο του Πολυτεχνείου.Ο λαός της Αθήνας αρχίζει να ξεσηκώνεται και συρρέει στο χώρο του Πολυτεχνείου.

ΕΝΑ ΤΟ ΧΕΛΙΔΟΝΙ

Εργάτες, οικοδόμοι, μαθητές, επιστήμονες, δικηγόροι, γίνονται μαζί με τους φοιτητές ένα στόμα που φωνάζει : «ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ».

Μπροστά στο Πολυτεχνείο βρίσκονται πάνω από 90.000 άτομα που δηλώνουν συμπαράσταση στους φοιτητές. Η Σύγκλητος του πανεπιστημίου υποστηρίζει τους φοιτητές.

Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος δηλώνει ότι συμφωνεί με τα αιτήματα των φοιτητών και εκφράζει την αμέριστη συμπαράστασή του στον αγώνα τους.

Φοιτητές του Τμήματος Ηλεκτρονικών έχουν ήδη μοντάρει ένα ραδιοφωνικό σταθμό που λειτουργεί στους 1015 χιλιοκύκλους.

1050 ΧΙΛΙΟΚΥΚΛΟΙ

Ποίημα της Κωστούλας Μητροπούλου

3η μέρα : Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 1973

Την νύχτα της Πέμπτης μέχρι τα ξημερώματα της Παρασκευής οι φοιτητές εκλέγουν μια συντονιστική επιτροπή με αντιπροσώπους από κάθε σχολή.

Η επιτροπή ασχολείται με την τροφοδοσία, το νοσοκομείο, την καθαριότητα και τα υπνωτήρια στο χώρο του πολυτεχνείου. Μοιράζει ανακοινώσεις στον Τύπο.

Στο μεταξύ, ο στρατός λαμβάνει εντολή να επιβάλει την τάξη.

Έξω από το πολυτεχνείο, το πλήθος πυκνώνει.

Επιβάλλεται διακοπή της κυκλοφορίας.

Διαδηλωτές φοιτητές συγκρούονται με την αστυνομία.

Ακολουθούν αθρόες συλλήψεις και προσαγωγές.

Τα γεγονότα τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Η κατάσταση έχει ξεφύγει από τον έλεγχο των δικτατόρων.

Ο χώρος γύρω από το πολυτεχνείο γεμίζει ασφυκτικά δακρυγόνα.

Το κέντρο της Αθήνας ερημώνει.

Από το Γουδί αρχίζουν να έρχονται οι πρώτες δυνάμεις στρατού και τεθωρακισμένων.

Σε μικρή απόσταση από το πολυτεχνείο, τα πυροβόλα ήδη στοχεύουν τη Βουλή.

Οι φοιτητές μετέδιδαν διαρκώς εκκλήσεις στους πολίτες να τους εφοδιάσουν με φιάλες οξυγόνου και αντιασφυξιογόνες μάσκες.

Έδιναν επίσης οδηγίες πώς να αντιμετωπίζονται τα δακρυγόνα.

«Μην τρίβετε τα μάτια σας, όχι νερό, μόνο βαζελίνη ή κραγιόν».

«Στις πόρτες του πολυτεχνείου υπάρχουν άνθρωποι που θα σας εφοδιάσουν με λεμόνια για να κάνετε εισπνοές».

«Προσέξτε τις φωτιές που ανάφτηκαν για τη διάλυση των δακρυγόνων».

Στις 9:00 το βράδυ οι εκκλήσεις για βοήθεια πληθαίνουν.

«Ζητούμε επειγόντως κολλύρια για τα μάτια σε μεγάλες ποσότητες, βάλιουμ, ατομικές σύριγγες και μικρές φιάλες οξυγόνου, αντιεγκαυματικές αλοιφές, οινόπνευμα, κορτιζόνη.

Κάνουμε έκκληση στον Ερυθρό Σταυρό να μεριμνήσει για την αποστολή ασθενοφόρων για την παραλαβή των βαριά τραυματισμένων».

ΑΝ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΛΕΓΕΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη

4η μέρα : Σάββατο 17 Νοεμβρίου 1973

Τα άρματα μαζεύονται στο χώρο του Πολυτεχνείου. Ισχυροί προβολείς φωτίζουν την περιοχή γύρω από το

Πολυτεχνείο.

Οι φοιτητές ανεβαίνουν στα κιγκλιδώματα και χειροκροτούν. «Αδέλφια μας φαντάροι, είμαστε άοπλοι! Μη μας χτυπάτε».

Μπροστά στην πύλη δημιουργείται από τους στρατιώτες διάδρομος από τον οποίο περνούν οι εξερχόμενοι. Από παντού τους καταδιώκουν και τους χτυπούν.Στις ταράτσες των κτιρίων, ελεύθεροι σκοπευτές επιτελούν το φονικό τους έργο.

18 Νοέμβρη 1973 – Η επόμενη μέρα

Το ξημέρωμα της 18ης Νοέμβρη βρίσκει την Αθήνα βουβή από τον πόνο.

Περισσότεροι από 20 νεκροί στο νοσοκομείο

«Ευαγγελισμός».

Η πύλη του Πολυτεχνείου γκρεμισμένη……

Οι πόρτες και τα παράθυρα σπασμένα, πανώ και βιβλία σκισμένα.

Το αίμα νωπό στους τοίχους και τους διαδρόμους. Ερημιά παντού πλανάται. Τα

βογκητά των πληγωμένων στα νοσοκομεία και στα σπίτια, οι νεκροί στα νεκροτομεία

μαρτυρούν ότι η νύχτα σφραγίστηκε με το αίμα των αγωνιζόμενων φοιτητών.Με την

ηρωϊκή τους αντίσταση στα τάνκς των αδίστακτων δολοφόνων, έδωσαν το τελευταίο χτύπημα στο καθεστώς που για επτά χρόνια

καταδυνάστευε την χώρα μας.

«Σε κρίσιμες περιόδους, όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα της ευρύτερης ιδεολογικής λιποθυμίας τόσο σε διεθνές όσο συνακόλουθα και σε εθνικό επίπεδο, η γνώση της Ιστορίας και των βαθύτερων συνειρμών της είναι όχι μόνο χρήσιμη, αλλά κυριολεκτικά ζωτικά αναγκαία».

Γεώργιος- Αλέξανδρος ΜαγκάκηςΚαθηγητής της Νομικής Σχολής του Παν/μιου Αθηνών

ΕΠΙΛΟΓΟΣ