Οδηγός Κεφαλονιά 2015

52
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΗΓΟΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2015 Αναλυτικό πρόγραμμα τετραήμερης περιήγησης στο νησί της Κεφαλονιάς.

description

Πρόγραμμα περιήγησης στην Κεφαλονιά, Αύγουστος 2015

Transcript of Οδηγός Κεφαλονιά 2015

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΔ∆ΗΓΟΣ

ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2015

Αναλυτικό πρόγραμμα τετραήμερης περιήγησης στο νησί της Κεφαλονιάς.

 

1

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ...................................................................................... 3  Η ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ........................................................................................................... 4  Γεωγραφία .............................................................................................................. 4  Βουνά .................................................................................................................. 4  Ακρωτήρια .......................................................................................................... 5  Πανίδα ................................................................................................................. 5  

Κλίμα ....................................................................................................................... 5  Διοίκηση ................................................................................................................. 5  Ιστορία .................................................................................................................... 6  Θρύλος ............................................................................................................... 6  Αρχαιολογία ....................................................................................................... 7  Μεσαίωνας ......................................................................................................... 8  Βενετοκρατία ..................................................................................................... 8  Γαλλική περίοδος, Ιόνιος Πολιτεία και Αγγλική κυριαρχία ........................... 8  Ένωση με την Ελλάδα ...................................................................................... 9  Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος .................................................................................... 9  Ο Μεγάλος Σεισμός του 1953 ........................................................................ 10  Πρόσφατη Ιστορία ........................................................................................... 10  Πληθυσμός ....................................................................................................... 11  

Οικονομία ............................................................................................................. 11  Γεωργία ............................................................................................................ 11  

Ελαιοπαραγωγή .................................................................................................... 12  Τουρισμός ........................................................................................................ 12  

Πολιτισμός ............................................................................................................ 13  Μονές και εκκλησίες ....................................................................................... 13  Μουσική ............................................................................................................ 13  Λογοτεχνία και Κινηματογράφος ................................................................... 13  

Προσωπικότητες .................................................................................................. 14  Ιωάννης Φωκάς ................................................................................................ 14  Κωνσταντίνος Γεράκης ................................................................................... 15  Ανδρέας Λασκαράτος ..................................................................................... 16  Μαρίνος Αντύπας ............................................................................................ 17  Νίκος Καββαδίας ............................................................................................. 19  Αντώνης Αμπατιέλος ....................................................................................... 20  

ΧΑΡΤΕΣ .................................................................................................................... 22  Χάρτης διαδρομών .............................................................................................. 22  Τοπογραφικός χάρτης ......................................................................................... 23  

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΣ ............................................................ 24  Ημέρα 1η: Δευτέρα 17 Αυγούστου 2015 ........................................................... 24  Άφιξη στην Κεφαλονιά .................................................................................... 24  

ΡΑΤΖΑΚΛΙ ............................................................................................................. 24  Ημέρα 2η: Τρίτη 18 Αυγούστου 2015 ................................................................ 25  Πρόγραμμα περιήγησης: Χερσόνησος Παλικής ........................................... 25  Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Αθέρας .............................................................................. 25  ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΘΕΡΑ .................................................................................................. 25  

Διαδρομή 2: Αθέρας - Πετανοί ............................................................................... 25  ΠΕΤΑΝΟΙ ............................................................................................................... 26  

Διαδρομή 3: Πετανοί - Κηπούρια ............................................................................ 26  Ι.Μ. ΚΗΠΟΥΡΑΙΩΝ ............................................................................................... 26  

Διαδρομή 4: Κηπούρια - Ξι ...................................................................................... 27  ΞΙ ........................................................................................................................... 28  

Διαδρομή 5: Ξι - Ληξούρι ......................................................................................... 28  

2

ΛΗΞΟΥΡΙ ............................................................................................................... 28  ΑΓΑΛΜΑ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΥ ....................................................................................... 29  

Διαδρομή 6: Ληξούρι - Αργοστόλι .......................................................................... 30  Διαδρομή 7: Αργοστόλι - Ρατζακλί ......................................................................... 30  

Ημέρα 3η: Τετάρτη 19 Αυγούστου 2015 ........................................................... 31  Πρόγραμμα περιήγησης: Βόρειο άκρο .......................................................... 31  Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Άσσος ................................................................................ 31  ΑΣΣΟΣ ................................................................................................................... 31  

Διαδρομή 2: Άσσος - Μύρτος ................................................................................. 32  ΜΥΡΤΟΣ ............................................................................................................... 32  

Διαδρομή 3: Μύρτος - Αντιπάτα ............................................................................. 33  ΑΝΤΙΠΑΤΑ ............................................................................................................. 33  

Διαδρομή 4: Αντιπάτα - Φισκάρδο .......................................................................... 34  ΦΙΣΚΑΡΔΟ ............................................................................................................ 34  

Διαδρομή 5: Φισκάρδο - Ρατζακλί .......................................................................... 36  Ημέρα 4η: Πέμπτη 20 Αυγούστου 2015 ............................................................. 38  Πρόγραμμα περιήγησης: Ανατολική μεριά ................................................... 38  Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Δρογκαράτη ..................................................................... 38  ΣΠΗΛΑΙΟ ΔΡΟΓΚΑΡΑΤΗΣ ................................................................................... 38  

Διαδρομή 2: Δρογκαράτη - Μελισσάνη ................................................................. 39  ΛΙΜΝΟΣΠΗΛΑΙΟ ΜΕΛΙΣΣΑΝΗΣ .......................................................................... 39  

Διαδρομή 3: Μελισσάνη - Σάμη .............................................................................. 40  ΣΑΜΗ .................................................................................................................... 40  

Διαδρομή 4: Σάμη - Ρατζακλί .................................................................................. 41  Ημέρα 5η: Παρασκευή 21 Αυγούστου 2015 ...................................................... 42  Πρόγραμμα περιήγησης: Περιοχή Αργοστολίου .......................................... 42  Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Περατάτα .......................................................................... 42  ΠΕΡΑΤΑΤΑ ............................................................................................................ 42  ΚΑΣΤΡΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ................................................................................. 43  

Διαδρομή 2: Περατάτα - Σβορωνάτα ..................................................................... 43  ΣΒΟΡΩΝΑΤΑ ........................................................................................................ 44  

Διαδρομή 3: Σβορωνάτα - Δράπανο ....................................................................... 44  ΓΕΦΥΡΑ ΔΡΑΠΑΝΟΥ ή ΓΕΦΥΡΑ ΔΕΒΟΣΕΤΟΥ ................................................. 44  

Διαδρομή 4: Δράπανο - Αργοστόλι ......................................................................... 45  ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ .......................................................................................................... 45  ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΛΙΜΑΝΙ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ ................................................................ 45  ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΜΠΑΝΑΣ .......................................................................................... 46  ΛΙΘΟΣΤΡΩΤΟ ....................................................................................................... 47  ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ .................................................................................. 47  ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ .......................................................................... 48  

Διαδρομή 5: Αργοστόλι - Ρατζακλί ......................................................................... 48  Ημέρα 6η: Σάββατο 22 Αυγούστου 2015 ........................................................... 49  Αναχώρηση από Κεφαλονιά ............................................................................ 49  

ΠΟΡΟΣ .................................................................................................................. 49  ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ......................................................................................... 50  

3

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

4

Η ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ

H Κεφαλονιά είναι το μεγαλύτερο από τα νησιά του Ιονίου και βρίσκεται στη Δυτική Ελλάδα. Αποτελεί επίσης ξεχωριστή διοικητική ενότητα, αποτελώντας το μοναδικό νησί που συνθέτει μια ενότητα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, καθώς και ενιαίο Δήμο. Το Αργοστόλι είναι η πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς.

Γεωγραφία Το μέγεθος της Κεφαλονιάς είναι περίπου 781 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο πληθυσμός της υπολογίζεται περίπου στους 36000 κατοίκους. Στην πόλη του Αργοστολίου βρίσκεται περίπου το εν τρίτο του πληθυσμού της, ενώ η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη είναι το Ληξούρι. Η Κεφαλονιά βρίσκεται στην καρδιά μας σεισμογενούς περιοχής, όπου δεκάδες μικροί ως και ανεπαίσθητοι σεισμοί συμβαίνουν κάθε χρόνο. Το 1953, ένας πολύ μεγάλος σεισμός σχεδόν κατέστρεψε όλους τους οικισμούς στο νησί, αφήνοντας ανέγγιχτο μόνο το Φισκάρδο, στα βόρεια του νησιού. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά φυσικά τοπία είναι η Λίμνη της Μελισσάνης, το Σπήλαιο της Δρογκαράτης και η Λιμνοθάλασσα του Κούταβου στο Αργοστόλι. Το νησί έχει πλούσια βιοποικιλότητα, με έναν αξιοσημείωτο αριθμό ενδημικών και σπάνιων ειδών. Μέρη του έχουν χαρακτηριστεί ως τοποθεσίες του δικτύου Natura 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βουνά Το ψηλότερο βουνό του νησιού είναι ο Αίνος, με υψόμετρο 1628 μέτρα. Στα δυτικά-βορειοδυτικά βρίσκονται τα βουνά της Παλικής, όπου είναι και το Ληξούρι, με άλλους ορεινούς όγκους να περιλαμβάνουν τη Γεράνεια και την Αγία Δυνατή. Ο Αίνος είναι καλυμμένος με έλατα (συγκεκριμένα του τύπου Abies Cephalonica) και αποτελεί εθνικό δρυμό. Η υλοτομία είναι σπάνια στο νησί, αν και η παραγωγή ξυλείας του είναι πρώτη στα Επτάνησα, μικρότερη ωστόσο σε σχέση με αυτή της Ηλείας και γενικότερα της Πελοποννήσου. Πυρκαγιές συνέβησαν κατά τις δεκαετίες του 1990 και 2000 και αποτελούν μια μόνιμη απειλή για τον εντόπιο πληθυσμό.

Χάρτης της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης.

5

Ακρωτήρια

Το Ακρωτήρι Αγίου Γεωργίου Το Ακρωτήρι Κουνόπετρας Το Ακρωτήρι Αθέρα

Πανίδα Η Κεφαλονιά είναι πολύ γνωστή για την υπό εξαφάνιση θαλάσσια χελώνα, Caretta Caretta, η οποία φτιάχνει τις φωλιές της σε πολλές παραλίες στα νότια του νησιού. Ένας μικρός αριθμός της υπό εξαφάνιση Μεσογειακής φώκιας, Monachus Monachus, ζει επίσης στα παράλια του νησιού, ιδιαίτερα σε ακτές μη προσβάσιμες από τους ανθρώπους. Σπήλαια σε αυτά τα σημεία αποτελούν ιδανικές τοποθεσίες για τις φώκιες ώστε να γεννήσουν και να μεγαλώσουν τα μικρά τους κατά τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Ο τύπος του Ευρωπαϊκού Δενδροκούναβου θεωρείται ότι μένει στο νησί. Περισσότερα από 200 είδη πουλιών έχουν παρατηρηθεί.

Κλίμα Η Κεφαλονιά έχει ζεστά, ηλιόλουστα καλοκαίρια και ήπιους, υγρούς χειμώνες. Υπάρχει κάθε χρόνο και μικρή πιθανότητα χιονόπτωσης. Ο πιο υγρός μήνας είναι ο Δεκέμβρης όπου μπορεί να υπάρχουν βροχοπτώσεις 115 χιλιοστών. Αντιθέτως το κλίμα είναι πολύ ξηρό τον Ιούλη και συνήθως δεν υπάρχουν καθόλου ή ελάχιστες βροχές. Βροχή το καλοκαίρι είναι δυνατό να υπάρξει, όμως δεν είναι εύκολο να παρατηρηθεί, καθώς ο ξηρός αέρας την εμποδίζει να γίνει αντιληπτή, εξατμίζοντάς την πριν φτάσει στο έδαφος.

Διοίκηση Η Κεφαλονιά είναι μια ξεχωριστή διοικητική ενότητα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και ο μοναδικός δήμος της ενότητας. Η διοικητική έδρα βρίσκεται στο Αργοστόλι, τη μεγαλύτερη πόλη του νησιού. Ως κομμάτι της διοικητικής μεταρρύθμισης “Καλλικράτης”, η διοικητική ενότητα της Κεφαλονιάς δημιουργήθηκε με αποκοπή του νησιού από τον πρώην Νομό Κεφαλονιάς-Ιθάκης. Κατά την ίδια μεταρρύθμιση, ο Δήμος

Το δημαρχείο της Κεφαλονιάς στο

Αργοστόλι.

6

Κεφαλονιάς δημιουργήθηκε από τη συνένωση 8 πρώην δήμων:

Δήμος Αργοστολίου, της πρωτεύουσας Δήμος Παλικής, με μεγαλύτερη πόλη το Ληξούρι Δήμος Σάμης, της τρίτης μεγαλύτερης πόλης Δήμος Ερίσου, που περιελάμβανε τα λιμάνια της Άσσου και του Φισκάρδου Δήμος Ελειού-Προννών, με το λιμάνι του Πόρου και τη Σκάλα Δήμος Λειβαθού, που περιελάμβανε την κοιλάδα νότια του Αργοστολίου Δήμος Ομαλών, που περιελάμβανε την κοιλάδα της Μονής του Αγίου Γερασίμου Δήμος Πυλαρού, με το λιμάνι της Αγίας Αυφημίας και την παραλία του Μύρτου.

Ιστορία

Θρύλος Μια αιτιολόγηση του ονόματος της Κεφαλονιάς, που ενδυναμώνει ταυτόχρονα την πολιτισμική σύνδεση του νησιού με την Αθήνα, είναι εκ της μυθολογικής προσωπικότητας του Κέφαλου, που βοήθησε τον Αμφιτρύωνα των Μηκυνών στον πόλεμο εναντίον των κατοίκων των Τηλεβοΐδων ή Τάφιων Νήσων, που ήταν γνωστοί ως πειρατές της αρχαιότητας. Ως δώρο για τη βοήθειά του, ο

Κέφαλος έλαβε το νησί της Σάμης, που έκτοτε έγινε γνωστό ως Κεφαλονιά. Η Κεφαλονιά έχει προταθεί ως τόπο της Ομηρικής Ιθάκης, σπίτι του Οδυσσέα, με την πρόταση αυτή να μοιάζει περισσότερο πιθανή από το μικρότερο νησί που έχει αυτό το όνομα σήμερα. Ο Robert Bittlestone, στο βιβλίο του, “Οδυσσέας Λυόμενος”, πρότεινε ότι η Παλική, σήμερα μια χερσόνησος της Κεφαλονιάς, ήταν ξεχωριστό νησί κατά την ύστερη Εποχή του

Χαλκού και πιθανώς αυτό ήταν το νησί στο οποίο αναφερόταν ο Όμηρος. Ένα ερευνητικό πρόγραμμα, που ξεκίνησε το 2007 και διήρκησε 3 χρόνια, εξέτασε αυτή την πιθανότητα. Η Κεφαλονιά φέρεται επίσης να σχετίζεται με τη θεότητα Βιρτομάρτις (Βιρτομάρπις ή Βιρτομάρτιδα) , ως η τοποθεσία όπου η θεά έλαβε τις θεϊκές τιμές από τους κατοίκους της υπό το όνομα Λαφρία. Η καταγωγή της θεότητας αυτής φέρεται να είναι από την αρχαία Γόρτυνα και πιο συγκεκριμένα από την πόλη Τάρρα, επίνειο της πόλης Έλυρου στην Κρήτη, που αποτελούσε κέντρο λατρείας του Θεού Απόλλωνα. Στην Κρήτη θεωρούνταν νύμφη της θεάς Αρτέμιδος, ενώ στην Πελοπόννησο, ως Λαφρία, θεωρούνταν η ίδια η Άρτεμις.

Αναπαράσταση του Οδυσσέα σε ερυθρόμορφο αγγείο

7

Αρχαιολογία Στα νοτιοδυτικά του νησιού, στην περιοχή της Λειβαθού, η αρχαιολογική ανασκαφή του Ιρλανδικού Ινστιτούτου της Αθήνας έχει φέρει στο φως δεκάδες τοποθεσίες με ευρήματα από την Παλαιολιθική εποχή ως τη Βενετοκρατία. Από αρχαιολογικής απόψεως, η Κεφαλονιά είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον νησί. Αρχαιολογικά ευρήματα χρονολογούνται ως και 40.000 χρόνια πριν. αναμφίβολα, η πιο σημαντική περίοδος του νησιού ήταν η Μυκηναϊκή Εποχή, περίπου το 1500-1100 π.Χ. Το αρχαιολογικό μουσείο στο Αργοστόλι - αν και μικρό - θεωρείται το πιο σημαντικό μουσείο στην Ελλάδα για τα εκθέματά του από αυτή την περίοδο. Η πιο σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη στην Κεφαλονιά (και στην Ελλάδα) των τελευταίων 20 χρόνων ήταν η ανακάλυψη των Μυκηναϊκών Θολοτών Τάφων το 1991 στα περίχωρα του χωριού Τζανάτα, κοντά στον Πόρο, στη νοτιοανατολική Κεφαλονιά. Ο τάφος φέρεται να κατασκευάστηκε περίπου το 1300 π.Χ., με βασιλείς και υψηλόβαθμους αξιωματικούς να θεωρείται ότι είχαν θαφτεί σε τέτοιου είδους τάφους κατά τη Μυκηναϊκή περίοδο. Αποτελεί το μεγαλύτερο τάφο που βρέθηκε στη βορειο-δυτική Ελλάδα και ανασκάφηκε από τον αρχαιολόγο Λάζαρο Κολώνα. Το μέγεθος του τάφου, η φύση των ταφικών προσφορών που βρέθηκαν και η προσεχτικά επιλεγμένη τοποθεσία του μαρτυρούν τη γειτνίαση με μια σημαντική Μυκηναϊκή πόλη. Το 2006, ένα σύμπλεγμα ρωμαϊκών επιτύμβιων πλακών αποκαλύφθηκε από ανασκαφές που έγιναν για την κατασκευή ενός νέου ξενοδοχείου στο Φισκάρδο. Τα ερείπια εκεί χρονολογούνται κατά την περίοδο μεταξύ 2ου αιώνα π.Χ. και 4ου αιώνα μ.Χ. Αρχαιολόγοι περιγράφουν αυτήν ως την πιο σημαντική ανακάλυψη του είδους της στην περιοχή των νησιών του Ιονίου. Μέσα στο σύμπλεγμα, πέντε τοποθεσίες ταφής βρέθηκαν, ένας θολωτός τάφος και ένα πέτρινο φέρετρο, μαζί με χρυσά σκουλαρίκια και δαχτυλίδια, χρυσά φύλλα τα οποία θα πρέπει να αποτελούσαν μέρος τελετουργικής αμφίεσης, γυάλινα και πήλινα αγγεία, χάλκινες κατασκευές στολισμένες με μάσκες, μια χάλκινη κλειδαριά και χάλκινα νομίσματα. Ο τάφος ξέφυγε από την προσοχή των αρχαιοκάπηλων και παρέμεινε άσπιλος για χιλιάδες χρόνια. Χάρη στη Ρωμαϊκή δεξιοτεχνία, όταν ο τάφος άνοιγε η πέτρινη πόρτα συρόταν εύκολα με τη χρήση πέτρινων μεντεσέδων. Πολύ κοντά στον τάφο ανακαλύφθηκε ένα Ρωμαϊκό θέατρο, τόσο καλά διατηρημένο που τα μεταλικά χωρίσματα μεταξύ των θέσεων βρίσκονταν ακόμα στη θέση τους. Μια διατριβή, που δημοσιεύτηκε το 1987 υποστηρίζει ότι το 59 μ.Χ., ο

Ευρήματα από ανασκαφές στην περιοχή της Μελισσάνης, όπως

εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Αργοστολίου

8

Απόστολος Παύλος πηγαίνοντας από την Παλαιστίνη στη Ρώμη, δε ναυάγησε αλλά εγκλωβίστηκε για 3 μήνες στη Μάλτα, αλλά μάλλον όλα αυτά συνέβησαν στην Κεφαλονιά.

Μεσαίωνας Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, το νησί υπήρξε το κέντρο του Βυζαντινού Θέματος της Κεφαλονιάς. Μετά το 1185 έγινε κομμάτι της Παλατινής Κομητείας Κεφαλονιάς και Ζακύνθου υπό το Βασίλειο της Νάπολης μέχρι ο τελευταίος του Κόμης, Λεονάρδος Γ’ Τόκκος να ηττηθεί από τους Οθωμανούς, το 1479.

Βενετοκρατία Η Τουρκοκρατία κράτησε μόλις μέχρι το 1500, όταν το νησί καταλήφθηκε από τον Ισπανο-Βενετικό στρατό, αποτελώντας μια σπάνια επιτυχία των Βενετών στο Δεύτερο Οθωμανο-Βενετικό Πόλεμο. Από τότε, η Κεφαλονιά και η Ιθάκη παρέμειναν υπερπόντιες αποικίες της Δημοκρατίας της Βενετίας μέχρι το τέλος της, όταν και ακολουθώντας τη μοίρα των υπόλοιπων Ιονίων Νήσων, ξαναέπεσε στα χέρια των Τούρκων, σε μια επιχείρηση που ολοκληρώθηκε με την άλωση της Λευκάδας το 1684. Το Σύμφωνο του Καμποφόρμιο διέλυσε τη Δημοκρατία της Βενετίας και παρέδωσε τα Ιόνια Νησιά στη Γαλλία, με τη γαλλική δύναμη να παίρνει υπό τον έλεγχό της το νησί το 1797. Από το 16ο ως το 18ο αιώνα, το νησί ήταν ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς σταφίδας στον κόσμο, μαζί με τη Ζάκυνθο και κατείχε έναν αξιόλογο στόλο, στον οποίον ανήκαν πλοία κατασκευασμένα ακόμα και στα ναυπηγία του Ντάντσιχ. Οι πόλεις και τα χωριά της ήταν χτισμένα κυρίως στις κορφές, για να προστατεύονται από επιδρομές πειρατών που βρίσκονταν στο Ιόνιο κατά το 1820.

Γαλλική περίοδος, Ιόνιος Πολιτεία και Αγγλική κυριαρχία Η Βενετία καταλήφθηκε από τη Γαλλία το 1797 και η Κεφαλονιά, μαζί με τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου, έγινε κομμάτι του Γαλλικού “διαμερίσματος της Ιθάκης”.

Ο ναός της Ευαγγελίστριας στο Κάστρο στα Περατάτα

9

Τον επόμενο χρόνο οι Γάλλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλήψουν τα επτάνησα, παραδίδοντάς τα από κοινού στο Ρωσικό και Τουρκικό στόλο. Από το 1799 ως το 1807, η Κεφαλονιά ήταν κομμάτι της Επτανησιακής Δημοκρατίας, υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά προστατευόμενη από τη Ρωσία. Με τη Συνθήκη του Τιλσίτ το 1807, τα Ιόνια Νησιά πέρασαν ξανά υπό τον έλεγχο της Γαλλίας, η οποία και τα κράτησε μέχρι το 1809. Τότε η Μεγάλη Βρετανία ενέταξε την πολιορκία των επτανήσων στον πόλεμο κατά του Ναπολέοντα και το Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς η Βρετανική σημαία κυμάτιζε στο κάστρο της Ζακύνθου. Η Κεφαλονιά και η Ιθάκη παραδόδηκαν πολύ σύντομα και οι Βρετανοί εγκατέστησαν προσωρινές κυβερνήσεις. Η Συνθήκη των Παρισίων του 1815 αναγνώρισε τις “Ηνωμένες Πολιτείες των Ιονίων Νήσων” και προέβλεπε ότι αποτελούσαν ένα βρετανικό προτεκτοράτο. Ο συνταγματάρχης Κάρολος-Φίλιππος Δεβοσσέτος (Charles Philippe de Bosset) έγινε προσωρινός διοικητής τα χρόνια 1810 μέχρι 1814. Κατ’αυτή την περίοδο έκανε πολλά έργα, ένα εκ των οποίων και η γέφυρα του Δραπάνου. Λίγα χρόνια αργότερα αντιστασιακές ομάδες ξεκίνησαν να σχηματίζονται. Αν και όλη τους η ενέργεια συγκεντρωνόταν τα πρώτα χρόνια στην υποστήριξη της Ελληνικής Επανάστασης κατά των Τούρκων, γρήγορα άρχισαν να δρουν και κατά των Βρετανών. Το 1848 το αντιστασιακό κίνημα είχε ισχυροποιηθεί και αψιμαχίες με το Βρετανικό Στρατό συνέβησαν στο Αργοστόλι και το Ληξούρι. Αυτά τα γεγονότα οδήγησαν σε χαλάρωση της γενικότερης νομοθεσίας και σε μεγαλύτερη ελευθερία του Τύπου. Η Ένωση με την Ελλάδα ήταν πλέον διακυρηγμένος στόχος και από το 1850 η αστάθεια μεγάλωνε με συγκρούσεις να συμβαίνουν συνεχώς.

Ένωση με την Ελλάδα Η Κεφαλονιά, μαζί με τα υπόλοιπα νησιά, παραδόθηκε στην Ελλάδα το 1864 ως χειρονομία καλής θέλησης, όταν ο φιλο-Βρετανός Πρίγκηπας Γουλιέλμος της Δανίας έγινε ο Βασιλιάς Γεώργιος, Πρώτος των Ελλήνων.

Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, το νησί βρισκόταν υπό την κατοχή των δυνάμεων του Άξονα. Μέχρι τα τέλη του 1943 η κατοχική δύναμη ήταν κυρίως Ιταλική - η 33η Μεραρχία Πεζικού του Acqui καθώς και Ναυτικό, με συνολική δύναμη 12.000 ανδρών - αλλά περίπου 2000 Γερμανοί ήταν επίσης παρόντες. Το νησί απέφυγε τις συγκρούσεις μέχρι το Σεπτέμβρη του 1943, όταν και η Ιταλία υπέγραψε ανακωχή με τους Συμμάχους. Στη συνέχεια ακολούθησε μεγάλη αναστάτωση, με τους Ιταλούς να επιθυμούν τον επαναπατρισμό τους και τις Γερμανικές δυνάμεις να προσπαθούν να αποφύγουν να στραφούν εναντίον τους τα ιταλικά πυρομαχικά. Οι ιταλικές δυνάμεις δεν ήθελαν να στραφούν για τον ίδιο λόγο στα όπλα. Καθώς οι Γερμανικές ενισχύσεις κατεφθύνονταν προς το νησί, οι Ιταλοί μετά από ένα δημοψήφισμα μεταξύ των στρατιωτών, αποφάσισαν να πολεμήσουν και να μην παραδοθούν, απέναντι στη νέα Γερμανική εισβολή. Η σύγκρουση έφτασε στο

10

αποκορύφωμά της κατά την πολιορκία του Αργοστολίου, όπου οι Ιταλοί κατάφεραν να αντέξουν. Τελικά οι Γερμανοί κατάφεραν να πάρουν τον πλήρη έλεγχο του νησιού. Περίπου 5 με 9 χιλιάδες επιζώντες Ιταλοί στρατιώτες εκτελέστηκαν μετ’ έπειτα από τους Γερμανούς. Το βιβλίο “Το Μαντολίνο Του Λοχαγού Κορέλλι” (που έγινε και ταινία με το ίδιο όνομα), βασίζεται σ’αυτή την ιστορία. Τη στιγμή που ο πόλεμος τελείωνε στην Ευρώπη, το 1945, η Κεφαλονιά παρέμενε σε εμπόλεμη κατάσταση λόγω του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου. Η ειρήνη επανήλθε το 1949 στο νησί.

Ο Μεγάλος Σεισμός του 1953 Η Κεφαλονιά βρίσκεται ακριβώς ανατολικά ενός μεγάλου τεκτονικού ρήγματος, όπου η Ευρωπαϊκή πλάκα συνσντά αυτή του Αιγαίου. Η φύση του ρήγματος είναι παρόμοια με αυτή του Ρήγματος του Αγίου Ανδρέα. Σεισμικές δονήσεις είναι συνηθισμένες κατά το μήκος αυτού του ρήγματος. Μια ακολουθία τεσσάρων σεισμών έπληξε το νησί τον Αύγουστο του 1953, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές, καθώς σχεδόν κάθε σπίτι του νησιού καταστράφηκε. Ο τρίτος ήταν ο πιο δυνατός από τους σεισμούς και έλαβε χώρα στις 12 Αυγούστου του 1953, ώρα 11:24 τοπική, με μέγεθος 7.3. Το επίκεντρό του ήταν ακριβώς στο νότιο άκρο της Κεφαλονιάς και οδήγησε στην ανύψωση του νησιού κατά περίπου 60 εκατοστά, κάτι που μέχρι τις μέρες μας είναι εμφανές στις ακτές. Τις καταστροφές των σεισμών του 1953 απέφυγαν μόνο οι βόρειες περιοχές του νησιού, όπου πολλά σπίτια έμειναν άθικτα. Η συνολικά ζημιά εκτιμήθηκε σε εκατομμύρια δολάρια, εκείνη την εποχή ισοδύναμα με δισεκατομμύρια δραχμές, αλλά η πραγματική ζημιά επήλθε όταν οι κάτοικοι άρχισαν να εγκαταλείπουν το νησί. Εκτιμάται ότι περίπου 100.000, από τους 125.000 που αποτελούσαν τον πλυθησμό του νησιού, άφησαν το νησί για να βρουν αλλού μια καλύτερη ζωή.

Πρόσφατη Ιστορία Η δασική πυρκαγιά της δεκαετίας του 1990 προκάλεσε μεγάλη ζημιά στα δάση και τις θαμνώδεις περιοχές του νησιού. Τα αποτυπώματα της πυρκαγιάς ήταν ορατά για αρκετά χρόνια.

Ερείπια κτισμάτων που καταστράφηκαν από το Μεγάλο Σεισμό του 1953

11

Στα μέσα του Νοέμβρη του 2003, ένας σεισμός μεγέθους 5.3 προκάλεσε μικρές ζημιές σε καταστήματα και κατοικίας κοντά στο Αργοστόλι, με τη συνολική ζημιά να υπολογίζεται στα 1.000.000 ευρώ. Το πρωί της Τρίτης 20 Σεπτέμβρη 2005, ένας σεισμός χτύπησε το νοτιοδυτικό κομμάτι του νησιού, κυρίως κοντά στο Ληξούρι και τα γύρω χωριά. Ο σεισμός, μεγέθους 4.9, είχε επίκεντρο στη θαλάσσια περιοχή. Το 2011, οι πρώην 8 δήμοι του νησιού έχασαν την αυτονομία τους και σχημάτισαν έναν ενιαίο Δήμο. Μετά την απώλεια του ρόλου του ως πρωτεύουσα του νησιού, κατά το 19ο αιώνα, το Ληξούρι, με την αλλαγή αυτή, έχασε και το ρόλο του ως δημοτική έδρα μετά από 500 χρόνια. Επίσης το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα των Ιονίων Νήσων έκλεισε ένα Τμήμα του στο Ληξούρι και ένα στο Αργοστόλι.

Πληθυσμός Κατά τα αρχαία χρόνια πληθυσμοί κατοικούσαν σε 4 πόλεις του νησιού. Κρανοί, Σάμη, Πάλη και Προννοί σχημάτιζαν μια ομοσπονδία που ονομαζόταν “τετράπολις”. Ο πληθυσμός του νησιού έφτασε τους 70.000 κατοίκους το 1896, αλλά μειώθηκε σταδιακά τον 20ο αιώνα. Ο μεγάλος σεισμός του 1953 ανάγκασε πολλούς κατοίκους της Κεφαλονιάς να εγκαταλείψουν το νησί, με προορισμό την Πάτρα, την Αθήνα ή την Αμερική και την Αυστραλία, ακολουθώντας τους συγγενείς τους που είχαν φύγει μερικές δεκαετίες νωρίτερα. Την ίδια περίοδο άνθρωποι από φτωχότερες περιοχές της Ελλάδας, όπως από την Ήπειρο ή τη Θράκη, έφτασαν στο νησί. Ο πληθυσμός από τότε εκτιμάται μεταξύ 35 και 42 χιλιάδων κατοίκων, με την απογραφή του 2011 να τους υπολογίζει 35.801.

Οικονομία Το κρασί και τα σταφύλια είναι τα παλιότερα εξαγώγιμα προϊόντα του νησιού, έχοντας εξέχουσα σημασία μέχρι τον 20ο αιώνα. Σήμερα η ιχθυοκαλλιέργια και η παραγωγή ασβέστη είναι τα πιο σημαντικά προϊόντα.

Γεωργία Η κύριες γεωργικές ασχολίες είναι η κτηνοτροφία και η καλλιέργεια της ελιάς, με την παραγωγή σπόρων και λαχανικών να αποτελεί σχεδόν το σύνολο των λοιπών δραστηριοτήτων. Το μεγαλύτερο κομμάτι λαχανικών παράγεται στους κάμπους, που αποτελούν λιγότερο από το 15% του νησιού, το οποίο είναι κυρίως βραχώδες και ορεινό, κατάλληλο μόνο για κατσίκια. Λιγότερο από το εν τέταρτο της επιφάνειας του νησιού είναι καλλιεργήσιμο. Μέχρι το 1970, οι περισσότεροι Κεφαλλονίτες ζούσαν σε αγροτικές περιοχές, όμως σήμερα τα δύο τρίτα του πληθυσμού ζουν στις πόλεις ή σε μικρές πόλεις κοντά σε αγροτικές περιοχές.

12

Το νησί έχει μια μακρά παράδοση οινοποιίας, καθώς είναι η πατρίδα του ξηρού, λευκού κρασιού που παράγεται από τα σταφύλια Ρομπόλα.

Ελαιοπαραγωγή Η παραγωγή ελιάς είναι το βασικότερο συστατικό στην οικονομία της Κεφαλονιάς. Μέχρι το 18ο αιώνα η παραγωγή ελαιόλαδου στο νησί ίσα που κάλυπτε τις ανάγκες των κατοίκων του. Ωστόσο, η πίεση από τους Βενετούς κατακτητές για εμφύτευση ελαιόδεντρων, κυρίως μετά την απώλεια της Πελοποννήσου και της Κρήτης, οδήγησε στην αύξηση της παραγωγής σε τέτοιο βαθμό ώστε να γίνει το πρώτο εξαγώγιμο προϊόν της Βενετίας. Πριν το σεισμό του 1953 υπήρχαν 200 ελαιοτριβεία στο νησί, σήμερα όμως υπάρχουν μόνο 13. Στην Κεφαλονιά υπάρχουν περισσότερα από ένα εκατομμύριο ελαιόδεντρα, καλύπτοντας περίπου το 55% της επιφάνειας του νησιού. Το ελαιόλαδο είναι το πιο σημαντικό προϊόν της τοπικής αγροτικής οικονομίας. Οι δύο βασικές ποικιλίες που καλλιεργούνται στο νησί είναι η “Κορωνέικη” και το “Θειακό”, αλλά υπάρχουν και άλλες μικρότερες. Το κεφαλονήτικο ελαιόλαδο έχει μια πλύσια, λιπώδη υφή και χαμηλή οξύτητα.

Τουρισμός Ο τουρισμός στην Κεφαλονιά ξεκίνησα στις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ η Βασιλική Οικογένεια της Ελλάδος έστελνε τα παιδιά της για διακοπές κατά τους θερινούς μήνες στο Ληξούρι. Όμως το νησί άργησε πολύ να ανακαλύψει το μαζικό τουρισμό, καθώς κάτι τέτοιο δε συνέβη παρά τη δεκαετία του 1980. Τουρίστες απ’ όλη την Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο, επισκέπτονται την Κεφαλονιά. Είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός για πολλούς Ιταλούς, λόγω της εγγύτητας του νησιού στην Ιταλία. Όντας ένα από τα μεγαλύτερα νησιά στην Ελλάδα είναι καλά εξοπλισμένο ώστε να προσφέρει την απαραίτητη πολυτέλεια στους τουρίστες κατά τη θερινή περίοδο, έχοντας κάτι διαφορετικό να προσφέρει σε όσους επιλέγουν διαφορετικό στυλ διακοπών. Δύο κύρια φυσικά αξιοθέατα, η υπόγεια Λίμνη της Μελισσάνης και η παραλία του Μύρτου, βοήθησαν στο να γίνει δημοφιλής η Κεφαλονιά. Η ταινία “Το Μαντολίνο Του Λοχαγού Κορέλλι” έκανε το νησί γνωστό και παγκοσμίως.

Η παραλία του Μύρτου

Το λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης

13

Πολιτισμός

Μονές και εκκλησίες Κατά μήκος του νησιού βρίσκονται δύο μεγάλα μοναστήρια, το ένα είναι αυτό της Αγίας Παναγίας στο Μαρκόπουλο, στα νοτιοανατολικά, ενώ το άλλο βρίσκεται στο βουνό ανάμεσα στο Αργοστόλι και τα Μιχάτα, σε μια μικρή πεδιάδα που περιβάλλεται από βουνά. Αυτό το δεύτερο έχει μια λεωφόρο αποτελούμενη από 200 δέντρα, προσανατολισμένα από ΒΔ προς ΝΑ και έναν κύκλο στη μέση τους. Είναι η Μονή του Αγίου Γερασίμου της Κεφαλονιάς, προστάτη του νησιού. Το μοναστήρι στα “Σίσσια” πιθανώς φτιάχτηκε από τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, καταστράφηκε από το σεισμό του 1953, αλλά ερείπιά του σώζονται ως σήμερα. Αν και το νησί καταστράφηκε από κάμποσους μεγάλους σεισμούς, αρκετές σημαντικές εκκλησίες σώζονται ως σήμερα. Κάποιες απ’ αυτές χτίστηκαν την περίοδο της Αναγέννησης. Ο στολισμός των εκκλησιών σε πολλές περιπτώσεις είναι εμπνευσμένος από τη βεντσιάνικη τέχνη.

Μουσική Τα Ιόνια Νησιά έχουν μια μεγάλη μουσική παράδοση που αποκαλείται Ιονική Σχολή. Το Ληξούρι έχει μια Φιλαρμονική Ορχήστρα που ιδρύθηκε το 1836, ενώ στο Αργοστόλι βρίσκεται το Ωδείο “Ρόκος Βεργώτης”. Ο Richard Strauss επισκεύθηκε το νησί αρκετές φορές, έχοντας μια σχέση με την πιανίστα Dora Wihan.

Λογοτεχνία και Κινηματογράφος Οι λογοτέχνες Νίκος Καββαδίας (1910-1975) και ο Ελβετός Γεώργιος Χαλδάς (1917-2010), πέρασαν μέρος της ζωής τους στο νησί. Ο Ανδρέας Λασκαράτος ήταν ένας σατηρικός ποιητής που έγραψε για την κοινωνία της πόλης του Ληξουριού, ο Λόρδος Βύρων έγραψε κομμάτια από το “Πρελούδιο” και τον “Δον Ζουάν” στη Λειβαθώ. Ωστόσο, ίσως η πιο γνωστή εμφάνιση της Κεφαλονιάς στη λαϊκή κουλτούρα προέρχεται από το μυθιστόρημα του Louis de Bernières “Το Μαντολίνο Του Λοχαγού Κορέλι”. Το 2005 ο Ennio Morricone, γύρισε ταινία με τον τίτλο “Cefalonia”, αναφερόμενος στη σφαγή των Ιταλών στρατιωτών από τις Γερμανικές δυνάμεις κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ταινία “Before Midnight” γυρίστηκε επίσης στην Κεφαλονιά, το 2013.

14

Προσωπικότητες

Ιωάννης Φωκάς Ο Ιωάννης Φωκάς ή Απόστολος Βαλεριάνος, γνωστός με το ισπανικό όνομα Χουάν ντε Φούκα (Juan de Fuca, Βαλεριάνο Κεφαλονιάς, π. 1536 – Κεφαλονιά, π. 1602) ήταν Έλληνας θαλασσοπόρος, που εξερεύνησε τις δυτικές ακτές της Βορείου Αμερικής για λογαριασμό του ισπανικού θρόνου. Το όνομά του δόθηκε σε στενό ανάμεσα στην νήσο Βανκούβερ και τις ΗΠΑ, το οποίο οδηγεί στο λιμάνι του Βανκούβερ. Ο Φωκάς ή Βαλεριάνος γεννήθηκε στο χωριό Βαλεριάνο της Κεφαλονιάς και ήταν ο τέταρτος γιος του Εμμανουήλ Φωκά ή Φωκά Βαλεριάνου με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Πιθανότατα το όνομά του ήταν Ιωάννης-Απόστολος. Νέος ξενιτεύτηκε και εργάστηκε επί σαράντα χρόνια ως πλοηγός στον στόλο των Δυτικών Ινδιών της Ισπανίας. Σε ένα του ταξίδι στις Φιλιππίνες, τον Νοέμβριο του 1587, το πλοίο στο οποίο επέβαινε, η Αγία Άννα (Santa Anna), το κατέλαβαν Άγγλοι και ο ίδιος πιάστηκε αιχμάλωτος χάνοντας όλες του τις οικονομίες και το φορτίο του πλοίου αξίας 60.000 δουκάτων. Λίγο καιρό αργότερα αφέθηκε ελεύθερος και το 1588 πήγε στο Μεξικό, που τότε ονομάζονταν Νέα Ισπανία. Ο Ισπανός αντιβασιλέας του Μεξικού, Λουίς ντε Βελασέο (Luis de Velaseo), τού έδωσε μία μικρή καραβέλα με την εντολή να εξερευνήσει τις δυτικές ακτές της Βορείου Αμερικής και να βρει τα μυθικά Στενά του Ανιάν (ισπ., Estrecho de Anián) που υποτίθεται πως ένωναν τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό. Το πρώτο του ταξίδι το 1592 έληξε άδοξα, επειδή το πλήρωμά του στασίασε, και έτσι αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Ακαπούλκο. Κατά το δεύτερο ταξίδι του ανέβηκε βόρεια και νόμισε πως πραγματικά είχε βρει το πέρασμα προς τον Ατλαντικό μεταξύ του 47ου και 48ου γεωγραφικού παραλλήλου. Επέστρεψε στο Ακαπούλκο περιμένοντας για δύο χρόνια να λάβει την ανταμοιβή του για τις ανακαλύψεις του, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Το 1593 ή 1594, έφυγε για την Ισπανία ελπίζοντας πως θα τον ανταμείψει ο βασιλιάς της Ισπανίας. Τελικά δεν βρήκε καμία ανταπόκριση και από τον ισπανικό θρόνο και, απογοητευμένος, αποφάσισε να αποσυρθεί στην πατρίδα του. Στην πορεία του προς την Κεφαλονιά, πέρασε και από την Φλωρεντία. Εκεί έτυχε να συναντήσει έναν Άγγλο ονόματι Τζον Ντούγκλας (John Douglass), στον οποίο αφηγήθηκε τις περιπέτειές του. Ο Ντάγκλας τού έδωσε μία συστατική επιστολή και τον έστειλε στον Μάικλ Λοκ (Michael Lok ή Locke), πλούσιο έμπορο και πρόξενο της Αγγλίας, ο οποίος έτυχε να βρίσκεται τότε στην Βενετία. Ο Φωκάς εξιστόρησε τις εξερευνήσεις του και έπεισε τον τελευταίο να μεσολαβήσει ώστε η Αγγλία να του χορηγήσει δύο πλοία για να συνεχίσει τις εξερευνήσεις του για το πέρασμα ανάμεσα στον Ατλαντικό και

Ο Ιωάννης Φωκάς

15

τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ο Φωκάς ήλπιζε ακόμα πως οι Άγγλοι θα τον αποζημίωναν για το όσα έχασε όταν τον αιχμαλώτισαν στις Φιλιππίνες. Ο Λοκ προσπάθησε να έρθει σε επαφή με την βρετανική κυβέρνηση, ζητώντας 100 λίρες για να πάει τον Φωκά στην Αγγλία, αλλά η απάντηση καθυστερούσε και ο Φωκάς έφυγε τελικά για την Κεφαλονιά. Το 1602, ο Λοκ έγραψε μία επιστολή στον Φωκά, αλλά δεν έλαβε ποτέ απάντηση. Έτσι ο Λοκ υπέθεσε πως ο ηλικιωμένος Φωκάς είχε ήδη πεθάνει. Η ιστορία του Φωκά, έτσι όπως την μετέφερε στον Λοκ, πρωτοδημοσιεύθηκε το 1625 στο βιβλίο του Άγγλου ταξιδιωτικού συγγραφέα Σάμιουελ Πούρτσας (Samuel Purchas, π. 1575–1626) Hakluytus Posthumus or 'Purchas His Pilgrimes Contayning a History of the World in Sea Voyages and Lande Travells by Englishmen and others. Το 1787, ο Βρετανός πλοίαρχος Τσαρλς Μπάρκλεϋ (Charles Barkley), αναγνωρίζοντας τον πορθμό ανάμεσα στην νήσο Βανκούβερ και την Πολιτεία Ουάσιγκτον των ΗΠΑ ως τα μέρη που εξερεύνησε ο Φωκάς, έδωσε στην περιοχή το όνομα Στενά του Χουάν ντε Φούκα (αγγλ., Strait of Juan de Fuca).

Κωνσταντίνος Γεράκης Ο Κωσταντής Γεράκης ή Costantin Gerachi, γνωστός ως Constance Phaulkon (1647 - 5 Ιουνίου 1688) ήταν χαρισματικός τυχοδιώκτης Ελληνικής καταγωγής, ο οποίος κατάφερε να διοριστεί πρωθυπουργός του Σιάμ την περίοδο 1683 - 1688. Γεννήθηκε από Ελληνορθόδοξους γονείς στο Κάστρο της Άσσου, στην περιοχή της Ερίσσου (pertinenza di Erisso) στη βόρεια Κεφαλονιά. Η οικογένεια Γεράκη (Gerachi) ήταν εγκατεστημένη στο χωριό Πλαγιά ήδη από τον 16ο αιώνα. Σε ηλικία 13 ετών για άγνωστο λόγο εγκατέλειψε το νησί και έγινε ναύτης και άρχισε την τυχοδιωκτική του δράση υπηρετώντας σε πολλά αγγλικά πλοία ταξιδεύοντας κυρίως στις Ινδίες. Το 1669 εγκατέλειψε το επάγγελμα του ναύτη έγινε υπάλληλος της Αγγλικής εταιρείας ανατολικών Ινδιών και εργάστηκε στις αποθήκες της εταιρείας στο Μπάνταμ της Ινδονησίας. Ο Γεράκης σαν υπάλληλος της εταιρείας έκανε πολλά ταξίδια σε χώρες της Ασίας και έκανε φιλίες με υψηλόβαθμα στελέχη της. Το 1675 εγκαταστάθηκε στο Σιάμ συνεχίζοντας να εργάζεται για την εταιρεία και εκεί έμαθε την γλώσσα και άρχισε να δημιουργεί φιλίες με υψηλόβαθμα στελέχη της βασιλικής αυλής. Το 1679 και μετά από δολοπλοκίες της Αγγλικής εταιρείας ανατολικών Ινδιών ο Γεράκης έγινε υπεύθυνος εμπορίου στου βασιλείου του Σιάμ. Γρήγορα έγινε διερμηνέας στην βασιλική αυλή, καθώς ήταν πολύγλωσσος. Το 1680 εγκαταλείπει την εταιρεία Ανατολικών Ινδιών και το 1683 διορίζεται

Ο Κωνσταντίνος Γεράκης

16

πρωθυπουργός του Σιάμ. Το 1684 ξεκίνησαν οι συνομιλίες με την Γαλλία για εμπορική συνεργασία που τελικά επιτεύχθηκε το επόμενο έτος και οδήγησε σε πόλεμο το Σιάμ με την Αγγλική εταιρεία Ανατολικών Ινδιών, ο οποίος έληξε με την αποβίβαση στο Σιάμ Γαλλικής στρατιωτικής δύναμης. Ο Γεράκης τιμήθηκε από τον Γάλλο βασιλιά με τον τίτλο του Ιππότη του τάγματος του Αγίου Μιχαήλ . Οι Γάλλοι έγιναν αντιδημοφιλείς με την ρατσιστική συμπεριφορά τους. Ο Γεράκης, έχοντας αποκτήσει μεγάλη περιουσία, άρχισε πλέον να ανησυχεί γιατί έβλεπε ότι θα περιορίζονταν τα δικά του κέρδη. Το 1688 ο βασιλιάς Ναράι αρρώστησε βαριά από άγνωστη ασθένεια δίνοντας την ευκαιρία στους αντιπάλους του να δράσουν. Τον Μάιο ο Γεράκης προσκλήθηκε στην πρωτεύουσα του Σιάμ, Αγιουτάγια, σε συνάντηση με τον Φεράτσα ο οποίος ήταν ο ηγέτης της αντιβασιλικής παράταξης. Ο Φεράτσα αιχμαλώτισε τον Γεράκη και το Διάδοχο με την κατηγορία της προδοσίας, και τελικά τους δολοφόνησε. Στις 11 Ιουλίου πέθανε και ο Βασιλιάς Ναράι, έξαλλος με τα νέα που είχε μάθει αλλά ανήμπορος να αντιδράσει. Ο Φεράτσα αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς ηγούμενος ενός ξενοφοβικού καθεστώτος. Το Μάιο του 1682 παντρεύτηκε την Μαρία Γκυομάρ ντε Πίνια (Maria Guyomar de Pinha), μιγάδα γιαπωνεζο-πορτογαλικής καταγωγής. Από το γάμο τους απέκτησαν δύο γιούς, τον João (Γιάννη) και τον Jorge (Γιώργο), ο πρώτος από τους οποίους απεβίωσε πριν τον φρικτό θάνατό του. Το σπίτι του Γεράκη στο Λοπμπούρι υπάρχει ακόμα και σήμερα και αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο. Οι ιστορικοί διχάζονται για το ρόλο που διαδραμάτισε, αν δηλαδή ήταν όντως καιροσκόπος που επεδίωκε την ανέλιξή του στο θρόνο του Σιάμ, ή αν χρησιμοποιήθηκε ως αποδιοπομπαίος τράγος από τον επίσης καιροσκόπο Φεράτσα, για την εξουδετέρωση του νόμιμου Διαδόχου.

Ανδρέας Λασκαράτος Ο Ανδρέας Λασκαράτος (1 Μαΐου 1811-24 Ιουλίου 1901) ήταν αξιόλογος σατιρικός ποιητής και πεζογράφος από την Κεφαλλονιά. Αφορίστηκε από την Εκκλησία εξ αιτίας των σατιρικών βελών του κατά του επίσημου κλήρου. Ο Ανδρέας Λασκαράτος γεννήθηκε το 1811 στο Ληξούρι και συγκεκριμένα στην εξοχική τοποθεσία Ριτσάτα, σε μία περίοδο που τα Επτάνησα περνούσαν από τη γαλλική στην αγγλική προστασία. Από τη φύση του ήταν ενα σπινθηροβόλο πνεύμα, άνθρωπος ιδιαίτερα ανήσυχος, έξυπνος και ετοιμόλογος. Υπήρξε έντονα σατιρικός και αμετακίνητος στις απόψεις του, παραδίδοντας έργα που έρχονται σε σύγκρουση με τις αντιλήψεις της εποχής του. Το γεγονός ότι δε δίσταζε να εκφράζει ελεύθερα και ανεπηρέαστα τις απόψεις του στηλιτεύοντας την υποκρισία, αποτέλεσε την κύρια αιτία για τη φυλάκιση, τους διωγμούς και

Ο Ανδρέας Λασκαράτος

17

τους αφορισμούς που υπέστη κυρίως από την εκκλησία αλλα και από τους διάφορους θιγόμενους της εποχής του. Έζησε ολόκληρη τη διαδικασία της Ενωσης με την Ελλάδα, και μάλιστα αγωνίστηκε σκληρά με την πέννα του ενάντια στα πιστεύω των ριζοσπαστών για άνευ όρων παράδοση των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα. Διέμεινε κατά τη διάρκεια των διωγμών του ανά περιόδους στην Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο και το Λονδίνο, ενώ τα τελευταία του χρόνια βρέθηκε στο Αργοστόλι. Ως γόνος πλούσιας οικογένειας γαιοκτημόνων, σπούδασε νομικά στο Παρίσι, όμως το επάγγελμα του νομικού το εξάσκησε μόνο όταν είχε οικονομική ανάγκη. Υπήρξε μαθητής του Ανδρέα Κάλβου, ενώ γνώρισε και τον Διονύσιο Σολωμό, κάτι που ασφαλώς επηρέασε τη μετέπειτα πορεία του. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, την ποίηση, ενώ είναι πιο γνωστός ως λιβελογράφος. Ήταν παντρεμένος με την Πηνελόπη Κοργιαλένειου, από γνωστή και εύπορη οικογένεια του νησιού, με την οποία απέκτησε δύο γιους και εφτά κόρες. Εξέδωσε αρκετές σατιρικές εφημερίδες όπως ο «Λύχνος», καυτηριάζοντας αδιακρίτως την ανηθικότητα, την αδικία, την υποκρισία. Πολλές φορές καταφέρθηκε εναντίον των πολιτικών και της ανικανότητάς τους, ενώ πολέμησε σκληρά τις θρησκευτικές προλήψεις και δοξασίες, κυρίως δε την αυθαιρεσία της θρησκευτικής αρχής. Στις 2 Μαρτίου 1856, ο μητροπολίτης Κεφαλλονιάς Σπυρίδωνας Κοντομίχαλος, στην αγγλοκρατούμενη τότε Κεφαλονιά, αφορίζει τον Ανδρέα Λασκαράτο λόγω του βιβλίου του «Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς» και φυσικά το βιβλίο. Ο αφορισμός είχε προαποφασιστεί και συνταχτεί νωρίτερα (φέρει την ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 1856). Ο Λασκαράτος καταφεύγει κυνηγημένος στη Ζάκυνθο, αλλά στις 16 Μαρτίου 1856 αφορίζεται και εκεί, από τον μητροπολίτη της, Νικόλαο Κοκκίνη. Κυριότερα έργα του είναι: Στιχουργήματα,(1872) Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς,(1872) Ιδού ο άνθρωπος ή ανθρώπινοι χαρακτήρες,(1874) Ποιήματα και ανέκδοτα,(1884) Οι καταδρομές μου εξαιτίας του «Λύχνου»,(1888) Απόκριση στον αφορισμό,(1908) Αυτοβιογραφία,(1912) Πέθανε στο Αργοστόλι, όπου διέμενε μετά από τους διωγμούς που υπέστη, στις 24 Ιουλίου 1901, αλλά το έργο του παραμένει διαχρονικό έως σήμερα. Όσοι το έχουν μελετήσει αντιλαμβάνονται ότι ήταν ένας άνθρωπος που έβλεπε ιδιαίτερα μπροστά για την εποχή του και σήμερα, όσα αυτός είχε προβλέψει και επιθυμούσε είτε αλλάξει είτε να εμποδίσει, έχουν κατά κανόνα επαληθευτεί.

Μαρίνος Αντύπας Ο Μαρίνος Αντύπας γεννήθηκε στο χωριό Φερεντινάτα της περιοχής Πυλάρου στην Κεφαλονιά το 1872 από μικροαστούς γονείς. Φοίτησε για ένα διάστημα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν υπέρμαχος των λαϊκών ελευθεριών και των φυσικών δικαιωμάτων του ανθρώπου, κυρίως των

18

ανθρώπων του μόχθου. Αγωνίστηκε σ' όλη του τη ζωή για την αφύπνιση του λαού, και μάλιστα των αγροτικών και εργατικών τάξεων. Δολοφονήθηκε από άνθρωπο των μεγαλοκτηματιών του θεσσαλικού κάμπου (τσιφλικάδων), στις 8 Μαρτίου 1907 στον Πυργετό Λάρισας. Πατέρας του Μαρίνου Αντύπα ήταν ο Σπύρος Αντύπας, μαραγκός και ξυλογλύπτης το επάγγελμα, και της Αγγελικής Κλαδά. Η οικογένεια μετακόμισε στο Αργοστόλι, όπου ο Μαρίνος αποφοίτησε, μέσα σε στερήσεις, από το Γυμνάσιο, τον Ιούνιο του 1890. Στη συνέχεια, γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από την αρχή, τον χαρακτήριζαν οι πολιτικοί και κοινωνικοί του αγώνες ως σοσιαλιστής, οργανώνοντας ομιλίες. Κατά την Κρητική Επανάσταση του 1896, πολέμησε μαζί με άλλους φοιτητές στο πλευρό των Κρητών. Μετά από ένα χρόνο, επέστρεψε στην Αθήνα με τραύμα στο στήθος. Εκεί οργάνωσε το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου 1897 στην Πλατεία Ομονοίας. Σε εκείνο το συλλαλητήριο, κατάγγειλε δημόσια τον ρόλο μελών της βασιλικής οικογένειας και των Μεγάλων Δυνάμεων στην έκβαση του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897. Αποτέλεσμα αυτής της ομιλίας ήταν η καταδίκη του σε φυλάκιση 1 έτους. Μετά την αποφυλάκισή του, συνελήφθη και φυλακίστηκε ξανά, με πρόσχημα την ηθική αυτουργία σε υπόθεση απόπειρας δολοφονίας του βασιλιά Γεωργίου Α΄. Το 1898, ο Αντύπας διέκοψε τις σπουδές του και επέστρεψε στην Κεφαλονιά. Την επόμενη χρονιά εξέδωσε την εφημερίδα Ανάστασις, της οποίας η κυκλοφορία διακόπηκε εξαιτίας ενός άρθρου όπου ο Αντύπας καταφερόταν εναντίον της πολιτικής και δικαστικής εξουσίας και των υπευθύνων της ήττας του 1897. Σημαντικό εδώ -από ένα περιληπτικό πρόγραμμα του 1905- είναι ότι ζητούσε νόμους που να περιορίζουν τις ώρες εργασίας, να καθοριστεί ημερομίσθιο, να δημιουργηθούν ταμεία σύνταξης για τους ανίκανους εργάτες είτε λόγω ηλικίας, είτε ασθενείας ή τραυματισμού. Το 1903 ο Μαρίνος Αντύπας πήγε στο Βουκουρέστι όπου ζούσε ο θείος του Γεώργιος Σκιαδαρέσης. Υπάρχει η πεποίθηση ότι ο Αντύπας ήταν αυτός που τον έπεισε να αγοράσει γη έκτασης 300.000 στρεμμάτων στον θεσσαλικό κάμπο, στην περιοχή των Τεμπών. Την ίδια χρονιά, ξαναγύρισε στην Κεφαλονιά όπου επανεξέδωσε την εφημερίδα του και ίδρυσε το «Λαϊκόν Αναγνωστήριον Η Ισότης», ένα είδος λαϊκού σχολείου. Το 1906, μετά την αποτυχία του στις εκλογές στην Κεφαλονιά (ως υποψήφιος βουλευτής επαρχίας Κρανιάς), έφτασε στη Θεσσαλία όπου ανέλαβε επιστάτης στα κτήματα του θείου του. Εκεί εφάρμοσε προοδευτικά μέτρα όπως η εφαρμογή της αργίας της Κυριακής, η αμοιβή των κολίγων με το 75% της παραγωγής (αντί του 25% που ίσχυε ως τότε) και η παραγραφή των χρεών τους. Ταυτόχρονα συνέχισε να μιλάει σε συγκεντρώσεις στα χωριά του

Ο Μαρίνος Αντύπας

19

κάμπου, κινητοποιώντας και οργανώνοντας τους εξαθλιωμένους αγρότες της Θεσσαλίας. Οι ενέργειές του αυτές και η μαχητικότητά του προκάλεσαν το μίσος των τσιφλικάδων, οι οποίοι προσπάθησαν, στην αρχή, να τον σταματήσουν μέσω συστάσεων από τη Χωροφυλακή και τη Νομαρχία. Ο Μ. Αντύπας ωστόσο συνέχισε να διατρέχει τα χωριά του θεσσαλικού κάμπου και να κινητοποιεί τους αγρότες για τα δίκαιά τους, με αποκορύφωμα το συλλαλητήριο στο Λασποχώρι στις αρχές του 1907. Οι τσιφλικάδες της Θεσσαλίας, βλέποντας πως με κανένα μέσο δεν μπορούν να τον κάμψουν, αποφάσισαν τη δολοφονία του στις 8 Μαρτίου 1907 στον Πυργετό Λάρισας, βάζοντας τον επιστάτη Ιωάννη Κυριακό να προκαλέσει επεισόδιο και, στη συνέχεια, να τον πυροβολήσει. Με τον τρόπο αυτό έλπιζαν να εμφανίσουν τη δολοφονία ως αυτοάμυνα για να αθωωθεί ο δράστης, όπως και έγινε. Οι τελευταίες λέξεις του Μαρίνου Αντύπα ήταν: "Ισότης, Αδελφότης, Ελευθερία". Η δολοφονία του προκάλεσε λαϊκές εκδηλώσεις και αντιδράσεις σε όλη την Ελλάδα.

Νίκος Καββαδίας Ο Νίκος Καββαδίας (11 Ιανουαρίου 1910 - 10 Φεβρουαρίου 1975) ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος και ναυτικός. Ο Νίκος Καββαδίας γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1910 στο Νίκολσκι Ουσουρίσκι, μια επαρχιακή πόλη της περιοχής του Χαρμπίν στη Μαντζουρία, από γονείς Κεφαλονίτες, το Χαρίλαο Καββαδία και τη Δωροθέα Αγγελάτου της γνωστής οικογένειας εφοπλιστών της Κεφαλονιάς. Σ’ αυτή τη μικρή Ρωσική πόλη, γεννιούνται και άλλα δυο παιδιά: η Τζένια (Ευγενία) κι ο Μήκιας (Δημήτρης). Ο πατέρας Χαρίλαος Καββαδίας διατηρούσε γραφείο γενικού εμπορίου διακινώντας μεγάλες ποσότητες εμπορευμάτων με κύριο πελάτη τον τσαρικό στρατό. Το 1914, με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η οικογένεια έρχεται στην Ελλάδα κι εγκαθίσταται στο Αργοστόλι, ενώ ο πατέρας επιστρέφει στις επιχειρήσεις του στη Ρωσία, όπου καταστρέφεται οικονομικά. Το 1917, κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, φυλακίζεται. Γυρίζει και πάλι στην Ελλάδα το 1921, τσακισμένος και ανίκανος να προσαρμοσθεί στην ελληνική πραγματικότητα. Μετά το Αργοστόλι, η οικογένεια εγκαθίσταται στον Πειραιά. Ο Καββαδίας πηγαίνει στο Δημοτικό κι είναι συμμαθητής με το Γιάννη Τσαρούχη. Διαβάζει Ιούλιο Βερν και διάφορα βιβλία περιπέτειας. Στο Γυμνάσιο γνωρίζεται με το συγγραφέα και ιατρό του Πολεμικού Ναυτικού Παύλο Νιρβάνα. Δεκαοκτώ ετών, αρχίζει να δημοσιεύει ποιήματα στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας. Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, δίνει εξετάσεις στην Ιατρική Σχολή. Όμως την ίδια περίοδο πεθαίνει ο πατέρας του και αναγκάζεται να εργαστεί σε ναυτικό γραφείο. Συνεχίζει όμως να συνεργάζεται με διάφορα φιλολογικά περιοδικά.

Ο Νίκος Καββαδίας

20

Το Νοέμβριο του 1928, ο Καββαδίας βγάζει ναυτικό φυλλάδιο και μπαρκάρει ως "ναυτόπαις" τον επόμενο χρόνο στο φορτηγό "Άγιος Νικόλαος". Το 1934, η οικογένεια μετακομίζει από τον Πειραιά στην Αθήνα. Το σπίτι της γίνεται τόπος συγκέντρωσης λογοτεχνών, ζωγράφων και ποιητών. Ο Καββαδίας την εποχή εκείνη περιγράφεται ως ένας λιγομίλητος απλός άνθρωπος, ατημέλητος, χαριτωμένος, εγκάρδιος, με ανεξάντλητο χιούμορ, αγαπητός στους πάντες. Το 1938 στρατεύεται και υπηρετεί στην Ξάνθη με την ειδικότητα του ημιονηγού, ενώ το 1939 παίρνει το δίπλωμα του ραδιοτηλεγραφητή κατωτέρας τάξεως. Στον πόλεμο του ’40 φεύγει για την Αλβανία, όπου υπηρετεί αρχικά ως ημιονηγός τραυματιοφορέας και αργότερα, λόγω της ειδικότητάς που είχε ως ασυρματιστής, χρησιμοποιείται στο σταθμό υποκλοπής της ΙΙΙ Μεραρχίας. Στη διάρκεια της Κατοχής, ο Καββαδίας περνάει στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης και γίνεται μέλος του ΕΑΜ. Την ίδια ακριβώς περίοδο γίνεται και μέλος του ΚΚΕ. Εντάσσεται, επιπλέον, στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, παρά το γεγονός ότι είχε τυπώσει τότε μόνο ένα βιβλίο, το Μαραμπού, ενώ το όριο ήταν τα τρία βιβλία. Είναι όμως ενεργός λογοτεχνικά, γράφοντας ποιήματα, ορισμένα εξ αυτών αντιστασιακά, με πιο χαρακτηριστικό το ποίημα "Στον τάφο του ΕΠΟΝίτη". Στις αρχές του 1945 γίνεται επικεφαλής του ΕΑΜ Λογοτεχνών-Ποιητών, θέση την οποία παραχωρεί στις 6 Οκτώβρη του ίδιου έτους στον Νικηφόρο Βρεττάκο, εξαιτίας της αναχώρησής του από την Ελλάδα με το πλοίο "Κορινθία". Η ασφάλεια τού έδωσε άδεια, καθώς θεωρείτο ανενεργός κομμουνιστής. Από το 1954 μέχρι και το 1974, ταξιδεύει διαρκώς με πολύ μικρά διαλείμματα. Μέσα στη χρονική αυτή περίοδο, τα πιο σημαντικά γεγονότα στη ζωή του ποιητή αφορούν το θάνατο του πιο μικρού του αδερφού, Αργύρη, το 1957, την κυκλοφορία της «Βάρδιας» στα γαλλικά το 1959, την επανέκδοση του «Μαραμπού» και του «Πούσι» το 1961 από τις εκδόσεις Γαλαξίας, το θάνατο της μητέρας του το 1965 και τη γέννηση του Φίλιππου το 1966, γιου της ανιψιάς του Έλγκας. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του, και συγκεκριμένα το 1954, συνέβη το εξής περιστατικό: Ενώ ο ποιητής εργαζόταν σε "ποστάλι" (καράβι μικρών αποστάσεων, επιβατηγό),ταξίδεψε με το καράβι του ο Γιώργος Σεφέρης. Τόσο κατά την τυπική υποδοχή των ταξιδιωτών, όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Σεφέρης δεν μπήκε καν στη διαδικασία να χαιρετίσει τον Καββαδία. Το γεγονός πίκρανε ιδιαίτερα τον Καββαδία, που θεωρούσε ότι η λογοτεχνική γενιά του '30, στην οποία ανήκε και ο ίδιος, τον υποτιμούσε. Το 1975, στην Αθήνα, στην κλινική «Άγιοι Απόστολοι», αφήνει την τελευταία του πνοή ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο. Κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία πολλών ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνης.

Αντώνης Αμπατιέλος Ο Αντώνης Αμπατιέλος (1914 ή 1919 - 7 Αυγούστου 1995) ήταν αντιστασιακός, συνδικαλιστής, στέλεχος και βουλευτής του ΚΚΕ. Ο Αντώνης Αμπατιέλος φέρεται να γεννήθηκε στη Κεφαλονιά το 1919, ενώ κατ΄ άλλους στο Σουλινά της Ρουμανίας το 1914. Από νωρίς ακολούθησε τις

21

ιδέες του φιλελευθερισμού ή λιμπεραλισμού όπως λεγόταν στην εποχή του, ακολούθησε το ναυτικό επάγγελμα του πατέρα του (1933) χάριν του οποίου βρέθηκε στις ΗΠΑ, αναζητώντας καλλίτερη ζωή. Εκεί φέρεται ν΄ ασχολήθηκε έντονα με τον ναυτεργατικό συνδικαλισμό. Το 1936 βρίσκεται στην Αγγλία, νέος ακόμα και λίγο πριν το 1940 να έχει αναδειχτεί γραμματέας στην Ομοσπονδία Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων (ΟΕΝΟ), όπου μέσω αυτής υπεράσπιζε το ναυτεργατικό κίνημα σε πλοία κάθε σημαίας. Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ευρισκόμενος στην Αγγλία υπήρξε ο κύριος υποκινητής της λεγόμενης στάσης των ελληνικών πληρωμάτων του 1942, με συνέπεια να ταλαιπωρηθούν τότε πολλοί Έλληνες κάτοικοι Αγγλίας επιστρατευμένοι, κυρίως λιμενεργάτες. Μετά την απελευθέρωση το 1947 επέστρεψε στην Ελλάδα πλην όμως συνελήφθη για τη δράση της ΟΕΝΟ στον πόλεμο όπου και καταδικάστηκε σε θάνατο, παρά τη διεθνή του αναγνώριση ως συνδικαλιστής, με αναστολή εκτέλεσης, όταν και συμπεριελήφθη στο ψηφοδέλτιο της ΕΔΑ, μαζί με τον συγκρατούμενο Μανώλη Γλέζο. Τελικά απελευθερώθηκε μετά από 16 χρόνια ταλαιπωριών και εκτοπισμών, το 1963. Στις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 18 Οκτωβρίου του 1981 εκλέχθηκε βουλευτής του ΚΚΕ στην Α΄ Περιφέρεια του Πειραιά. Πέθανε στις 7 Αυγούστου του 1995 και κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο της Ανάστασης του Πειραιά. Σύζυγός του ήταν η λαίδη Μπέτυ Αμπατιέλου (1917-2011) πρώην Μπέτυ Μπάρτλετ (Betty Bartlett), δεύτερο γάμο της, η οποία διατήρησε το επίθετο του πρώτου συζύγου της.

Ο Αντώνης Αμπατιέλος

22

ΧΑΡΤΕΣ

Χάρτης διαδρομών Όπως φαίνεται στον παρακάτω χάρτη όπου είναι χαραγμένες οι διαδρομές που θα ακολουθήσουμε κατά τις 4 μέρες της περιήγησης στο νησί, το Ρατζακλί, που αποτελεί τη βάση των εξορμήσεων, βρίσκεται σε στρατηγικό σημείο ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και τις δύο βασικές οδικές αρτηρίες, τη μία νοτιοδυτική και την άλλη βορειοανατολική. Από τη νοτιοδυτική αρτηρία θα κινηθούμε την πρώτη και τέταρτη μέρα, προκειμένου να εξορμήσουμε στις περιοχές του Αργοστολίου και της Χερσονήσου της Παλικής, ενώ τη βορειανατολική αρτηρία θα χρησιμοποιήσουμε τη δεύτερη και τρίτη μέρα ώστε να προσεγγίσουμε το βόρειο άκρο του νησιού και την περιοχή της Σάμης.

23

Τοπογραφικός χάρτης Στον παρακάτω τοπογραφικό χάρτη φαίνονται τα βασικά γνωρίσματα της γεωμορφολογίας του νησιού. Βασικό χαρακτηριστικό είναι η παρουσία πολλών ορεινών όγκων, με ψηλότερους αυτούς του Όρους Αίνου και της Αγίας Δυνατής. Το γεωμορφολογικό ανάγλυφο του νησιού αντανακλά την έντονη τεκτονική δραστηριότητα, αιτία και των πολλών σεισμικών δονήσεων, δεκάδων μικρών ανά έτος και αρκετών από τις πιο ισχυρές στην ελληνική ιστορία. Το οδικό δίκτυο, για πρακτικούς λόγους, χαράχτηκε στις κοιλάδες μεταξύ των ορεινών όγκων, με αποτέλεσμα φαινομενικά μικρές διαδρομές να είναι αρκετά χρονοβόρες.

24

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΣ

Ημέρα 1η: Δευτέρα 17 Αυγούστου 2015

Άφιξη στην Κεφαλονιά Άφιξη στον Πόρο: 11:20 μμ Άφιξη στο ξενοδοχείο: 11:50 μμ

ΡΑΤΖΑΚΛΙ Το Ρατζακλί βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή του Πόρου και πιο συγκεκριμένα είναι ένα γραφικό χωριό λίγο πριν από την Σκάλα. Πριν από τον μεγάλο σεισμό της Κεφαλονιάς το χωριό αυτό είχε αρκετούς κατοίκους, αλλά πλέον λίγοι έχουν παραμείνει μόνιμοι στο χωριό. Το χωριό έχει πάρει το όνομα του από την λέξη ρατζάτ που σημαίνει σταφίδα, καθώς όταν αυτό άνθιζε από ζωή υπήρχε πολύ μεγάλη παραγωγή σταφίδας, σε σημείο που γινόντουσαν και αρκετές εξαγωγές στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικό του χωριού αυτού είναι πως όλα μα όλα τα σπίτια έχουν σκεπές από κεραμίδι, πράγμα που δικαιολογείται και από άλλα ιστορικά στοιχεία της περιοχής. Τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει έντονη τουριστική ανάπτυξη, καθώς έχουν ανοικοδομηθεί αρκετές μικρές μονάδες, αλλά και μόνιμες κατοικίες ανθρώπων από το εξωτερικό που έρχονται να κατοικήσουν μόνιμα εδώ. Δίπλα στο Ρατζακλί βρίσκονται τα Καμίνια, μια από τις πιο όμορφες, αλλά και παράλληλα ήρεμες, αμμώδεις παραλίες του νησιού.

Το Ρατζακλί

25

Ημέρα 2η: Τρίτη 18 Αυγούστου 2015

Πρόγραμμα περιήγησης: Χερσόνησος Παλικής Αναχώρηση από ξενοδοχείο: 9:00 πμ

Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Αθέρας

(διάρκεια 1 ώρα και 26 λεπτά, 65.2 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Ξεκινάμε με κατεύθυνση το Αργοστόλι. Χωρίς να μπούμε στο Αργοστόλι φτάνουμε στο Δράπανο και συνεχίζουμε το δρόμο που πάει για Παλική, ο δρόμος αυτός λέγεται “Επαρχιακή Οδός Αργοστολίου”. Λίγο πριν φτάσουμε στο Λιβάδι, παίρνουμε το δρόμο που πάει για Αθέρα (στροφή δεξιά).

ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΘΕΡΑ Η παραλία του Αθέρα βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού και συγκεκριμένα βόρεια του Ληξουρίου, στο ομώνυμο χωριό. Για να επισκεφτεί κάποιος την παραπάνω παραλία θα πρέπει να κατέβει από το φαράγγι του Αθέρα, σε μία διαδρομή με πυκνή βλάστηση. Μπορεί να χαρακτηριστεί σαν μία αρκετά ήσυχη παραλία, ιδανική για παιδιά, καθώς επίσης διαθέτει κι έναν κολπίσκο αρκετά ξεχωριστό μορφολογικά. Παράλληλα έχει καταπληκτική θέα, ενώ τα πεντακάθαρα νερά της παράλληλα με τους ήπιους κυματισμούς συνθέτουν ένα πανέμορφο τοπίο. Εδώ θα βρείτε την μικρή μαρίνα του Πόρτο Αθέρα, και για τους καλοφαγάδες υπάρχουν παραδοσιακές ψαροταβέρνες, αλλά και το εκκλησάκι του Αγίου Σπυρίδωνα για τον επισκέπτη.

Διαδρομή 2: Αθέρας - Πετανοί

(διάρκεια 33 λεπτά, 15.7 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Επιστρέφοντας από το δρόμο που μας πήγε στον Αθέρα, πριν φτάσουμε στη διασταύρωση που αναφέρεται παραπάνω, κάνουμε δεξιά στροφή σε ένα σημείο που για εμάς δεν έχει πινακίδες, αλλά για την κατεύθυνση από Πετανούς υπάρχει ένδειξη αριστερά για Αθέρα και δεξιά για Ληξούρι-Αργοστόλι. Σε επόμενη στροφή υπάρχει πινακίδα για “Παραλία Πετανοί”.

Η παραλία του Αθέρα

26

ΠΕΤΑΝΟΙ Οι Πετανοί είναι μια από τις πλέον διάσημες Παραλίες της περιοχής της Παλικής, αλλά και ολόκληρης της Κεφαλονιάς. Βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νησιού, στην χερσόνησο της Παλικής. Η διαδρομή από το Ληξούρι μέχρι την παραλία είναι μαγευτική και κατηφορίζοντας προς την παραλία η θέα γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή με την άγρια ομορφιά που επικρατεί, εμφανίζοντας μπροστά σας μια εικόνα ασύλληπτης ομορφιάς που αιχμαλωτίζει κάθε φαντασία. Το λευκό ψιλό βοτσαλάκι και τα πεντακάθαρα, κρυστάλλινα, γαλαζοπράσινα νερά μαγνητίζουν τον επισκέπτη. Η οργάνωση της παραλίας είναι άρτια μιας και διαθέτει καντίνα, ταβέρνες μπροστά στη θάλασσα αλλά και πιο ψηλά με υπέροχη θέα, καφετέρια και ομπρέλες, παρέχοντας έτσι κάθε είδους άνεση και φροντίδα για ευχάριστη διαμονή και διατροφή. Επίσης, έχει βραβευτεί με τη Γαλάζια Σημαία. Το ηλιοβασίλεμα στους Πετανούς είναι μαγευτικό και ο επισκέπτης αξίζει να παραμείνει και να δει τον ήλιο να εξαφανίζεται ανάμεσα στα βουνά. Το όνομα της περιοχής οφείλεται πιθανότατα στα τρεχούμενα νερά που υπάρχουν στην περιοχή ολόκληρο το χρόνο, καθώς αυτή είναι η ονομασία της λέξης Πετανοί στην Ελληνική γλώσσα (από την ομηρική λέξη εΠηΕΤΑΝΟΙ που σημαίνει περιοχή με άφθονα νερά όλη τη διάρκεια του έτους). Το πλησιέστερο χωριό στην παραλία των Πετανών είναι η Κοντεγεννάδα.

Διαδρομή 3: Πετανοί - Κηπούρια

(διάρκεια 26 λεπτά, 12.6 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Στη δεύτερη στροφή που αναφέρεται προηγουμένως, συνεχίζουμε το δρόμο προς “Αγία Θέκλη και Ληξούρι”. Σε μία διχάλα παίρνουμε τη δεξιά, ανηφορική οδό, ενώ λίγο αργότερα, στο τέλος του χωριού “Καλάτα” στρίβουμε δεξιά προς “Δαμουλιανάτα”. Φτάνοντας στα Δαμουλιανάτα στρίβουμε αριστερά και μέσα στο χωριό, σε ένα σημείο που δεν έχει πινακίδα, στρίβουμε δεξιά. Αργότερα υπάρχει ακόμα μια διχάλα, όπου παίρνουμε το δρόμο στα δεξιά, τον κατηφορικό, που μας βγάζει στο μοναστήρι.

Ι.Μ. ΚΗΠΟΥΡΑΙΩΝ Στις δυτικές ακτές του Ληξουριού, σε ένα από τα πλέον μαγευτικά τοπία ολόκληρης της Κεφαλονιάς, βρίσκεται η ξακουστή μονή των Κηπουραίων. Η μονή τοποθετείται σε απόσταση περί τα 15 km από το Ληξούρι, στη συνέχεια του δρόμου που οδηγεί στα Χαβριάτα (το μπαλκόνι του Ιονίου).

Η παραλία Πετανοί

27

Η δημιουργία της τοποθετείται στον 17ο αιώνα και παίρνει την ονομασία της από τους πολλούς κήπους που διατηρούσαν οι πατέρες για να εξασφαλίσουν τα αναγκαία προς το ζην. Είναι χτισμένη σε ορθόστητο βράχο πάνω στη θάλασσα. Το 1759 κτίζεται η εκκλησία της Μόνης από τον Παξινό Αρχιμανδρίτη Χρύσανθο Πετρόπουλο και αφιερώνεται στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Σύντομα αναπτύσσεται ανδρικό κοινόβιο. Το 1915 Γαλλικό καταδρομικό βομβαρδίζει τη Μονή καθώς μέσα στην ομίχλη, βλέποντας τη καπνοδόχο να καπνίζει την περνούν για εχθρικό πλοίο. Οι καταστρεπτικοί σεισμοί του 1953 πλήττουν ακόμα περισσότερο τη Μονή. Το 1964 ανοικοδομείται μόνο το καθολικό, ενώ τα υπόλοιπα κτήρια οικοδομούνται τη δεκαετία του 90, με προσωπική εργασία του μοναδικού μοναχού που εγκαταβιώνει σήμερα στη Μονή. Στη Μονή μπορείτε να προσκυνήσετε τη θαυματουργή εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου καθώς και τις κάρες των Οσίων κτητόρων της Μονής Χρυσάνθου, Κωνστάντιου και Εφροσύνου. Επίσης τεμάχιο Τιμίου Ξύλου που έχει δωρίσει στη Μονή ο Ρώσος Πρίγκιπας Βλαδίμηρος Δολγορούκης το έτος 1862. Σε κομψή γυάλινη φιάλη βρίσκεται μύρο του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλήτου από τον 7ο αιώνα. Μπορείτε ακόμη να προσκυνήσετε λείψανα διαφόρων Αγίων καθώς και τη θαυματουργή εικόνα της Αγίας Παρασκευής, μοναδικό κειμήλιο της κατεστραμμένης Μονής του Ταφιού. Σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπιά της και θεωρείται συγχωνευμένη με αυτή των Κηπουραίων. Μην παραλείψετε να θαυμάσετε το ξυλόγλυπτο τέμπλο της Μονής. Παλαιότερα στο μοναστήρι υπήρχαν αρκετοί μοναχοί, οι οποίοι καλλιεργούσαν την περιουσία του. Σήμερα, ένας μόνο μοναχός, ο Ευσέβιος διαμένει εκεί και υποδέχεται τους επισκέπτες στις 25 Μαρτίου και 14 Σεπτεμβρίου που γιορτάζει το μοναστήρι. Αλλά και οποιαδήποτε άλλη μέρα αν είστε περαστικοί από εκεί θα γνωρίσετε την ζεστή φιλοξενία του και θα περάσετε ευχάριστα την ώρα σας αγναντεύοντας μαζί του το πέλαγος. Επίσης το μοναδικό ηλιοβασίλεμα από τον αυλόγυρο της Μονής στα καταγάλανα νερά του Ιονίου. Το μαγευτικό τοπίο που συνδυάζει αρμονικά το απάτητο βουνό μα την απάτητη θάλασσα θυμίζει πολύ τα Καρούλια του Αγίου Όρους και σε συνάρτηση με τους πνευματικούς θησαυρούς της αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες.

Διαδρομή 4: Κηπούρια - Ξι

(διάρκεια 28 λεπτά, 13.2 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Βγαίνοντας από το μοναστήρι παίρνουμε το δρόμο προς τα δεξιά, που περνάει μέσα από μια περιοχή χωρίς οικισμούς, μέχρι να

Το μοναστήρι στα Κηπούρια

28

φτάσουμε στο χωριό Χαβδάτα. Εκεί στρίβουμε δεξιά σε ένα μέρος που δε συνεχίζει πια ο δρόμος μας και δεν υπάρχει πινακίδα παρά μόνο αντίστροφα, δηλαδή για τη Μονή Κηπουραίων. Συνεχίζοντας τον ίδιο δρόμο, φτάνουμε στα Ματζαβινάτα, όπου πρέπει να στρίψουμε δεξιά εκεί που βρίσκουμε τη βρύση του χωριού μπροστά μας. Ο δρόμος όλο ευθεία μας πάει στο Ξι.

ΞΙ Το Ξι είναι παραλία της Κεφαλλονιάς. Βρίσκεται νότια του χωριου Μαντζαβινάτα, περίπου 8 χιλιόμετρα νότια από το Ληξούρι. Σημαντικό χαρακτηριστικό της παραλίας είναι το κόκκινο-κεραμιδί χρώμα της άμμου. Έχει ρηχά νερά και είναι οργανωμένη παραλία. Το 1990 κατασκευάστηκε ασφαλτοστρωμένος δρόμος. Από τότε άρχισε η εκμετάλλευση της παραλίας από τον εντατικό τουρισμό. Ελάχιστα μέτρα από το σημείο που σκάει το κύμα σχηματίζονται χαράδρες πολλών μέτρων από λασπώδες υλικό που συχνά κατολισθαίνει και για το λόγο αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή σε ορισμένα σημεία. Αυτό το λασπώδες υλικό θεωρείται ότι έχει κάποιες θεραπευτικές ιδιότητες και πολλοί λουόμενοι πασαλείβονται σε διάφορα μέρη του σώματος και κάνουν λασπόλουτρα σε μικρές αυτοσχέδιες λακκούβες. Τα νερά είναι πολύ ρηχά για πολλά μέτρα από την παραλία, κάτι που φαντάζει λογικό και με βάση την μορφολογία του εξωτερικού τοπίου. Έχει βραβευτείμε τη Γαλάζια Σημαία, ενώ διαθέτει δύο beach bar, εστιατόριο, αλλά και καλαίσθητες ψάθινες ομπρέλες, παρέχοντας στους λουόμενους όλες τις ανέσεις για μια απολαυστική ημέρα στην παραλία. Τέλος, για τους λάτρεις του είδους, μπορεί κανείς να ασχοληθεί με θαλάσσια σπορ, όπως jet ski, θαλάσσιο ski, αλεξίπτωτο, κλπ. αλλά και beach bolley.

Διαδρομή 5: Ξι - Ληξούρι

(διάρκεια 13 λεπτά, 6.9 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Επιστρέφουμε από τον ίδιο ακριβώς δρόμο προς τα Ματζαβινάτα, μόνο που συνεχίζουμε ευθεία μέχρι τους Σουλλάρους (ίσως μια στάση εκεί) και εν συνεχεία μέχρι το Ληξούρι.

ΛΗΞΟΥΡΙ Το Ληξούρι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κεφαλονιάς. Είναιχτισμένο σε μια μοναδική θέση, με θέα και ανοικτό ορίζοντα προς το Ιόνιο. Πρόκειται

Η παραλία του Ξι

29

για έναν σύγχρονο οικισμό οικοδομημένο στο σύνολό του μετά τους κατασκτροφικούς σεισμούς του 1953, με μεγάλη παράλληλα ιστορία, αξιόλογη παράδοση στις τέχνες και τα γράμματα και ιδιαίτερους ανθρώπους... Το Ληξούρι αποτελεί το κέντρο ολόκληρης της Παλικής με πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις χειμώνα – καλοκαίρι, αλλά και πλούσια ανθρώπινη δραστηριότητα. Συνδέεται με τακτική συγκοινωνία με ferry boat με την πρωτεύουσα Αργοστόλι, ενώ διαθέτει αρκετά ανεπτυγμένες τουριστικές υποδομές, κυρίως λίγο έξω από την πόλη. Ιδιαίτερα ανεπτυγμένη είναι η αγορά της περιοχής και κυρίως η απογευματινή και νυχτερινή διασκέδαση. Αξίζει να επισκευθείτε το πλακόστρωτο δρομάκι της περιοχής με τα εμπορικά καταστήματα, να απολαύσετε τον καφέ σας στην πλατεία ή στην παραλία, να δοκιμάσετε τις υπέροχες γεύσεις σε επιλεγμένες ταβέρνες τις περιοχής, αλλά και αν βγείτε λίγο παραέξω στις υπέροχες παραλίες τις Παλικής. Ακόμα, μπορείτε να αφιερώσετε χρόνο στην βιβλιοθήκη και τα μουσεία της περιοχής, αλλά και να παρακολουθήσετε κάποια από τις πολυάριθμες εκδηλώσεις που γίνονται στο Μαρκάτο, το θέατρο της πόλης, ή την κεντρική πλατεία. Το φιλόξενο Ληξούρι θα σας υποδεχτεί με ιδιαίτερη χαρά, έτοιμο να σας αποκαλύψει μερικά από τα μυστικά του.

ΑΓΑΛΜΑ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΥ Ο Ανδρέας Λασκαράτος αποτελεί όνομα σύμβολο για την Κεφαλονιά και ταυτίζεται το όνομά του με αυτό που ονομάζουμε σάτιρα. Ήταν ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος αυτής της σχολής και αυτός που έκανε γνωστή και αποδεκτή τη συγκεκριμένη έκφραση. Βέβαια, στην εποχή του αυτό προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και είχε τον ανάλογο αντίκτυπο και στην προσωπική του ζωή. Είναι γνωστό στους περισσότερους ότι αν και από το Ληξούρι, έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του στο Αργοστόλι, λόγω των μεγάλων αντιδράσεων των συμπατριωτών του στον τρόπο ζωής και έκφρασής του. Σήμερα, σε μια ένδειξη εκτίμησης προς το πρόσωπό του, στην παραλία του Ληξουρίου έχει αναρτηθεί μεγάλο άγαλμα του «μεγάλου σατυρικού». Το

Το Ληξούρι

Το άγαλμα του Ανδρέα Λασκαράτου

στο Ληξούρι

30

άγαλμα κοιτάζει προς την πόλη, ώστε σύμφωνα με τους δημιουργούς του ο ποιητής να κοιτάζει τον τόπο καταγωγής του. Η συγκεκριμένη διεύθυνση είναι που ωθεί νεότερούς του, σύγχρονούς μας, μέσα σε αυτό το σατυρικό πνεύμα να δηλώνουν ότι «έχει γυρισμένα τα οπίσθιά του στο Αργοστόλι». Παρά όλα αυτά που αποτελούν φυσικά μια καλή ευκαιρία για αστεϊσμούς και ένα ευχάριστο παιχνίδι για τους ντόπιους, το συγκεκριμένο άγαλμα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σύμβολα της πόλης του Ληξουρίου. Μερικά παρτέρια και κάποια παγκάκια βρίσκονται μπροστά στο άγαλμα και υποδέχονται τον επισκέπτη που περιμένει το μικρό καραβάκι για να περάσει απέναντι.

Διαδρομή 6: Ληξούρι - Αργοστόλι

(διάρκεια 20 λεπτά, φέρρυ-μποτ) Πληροφορίες διαδρομής: Δρομολόγια κάθε μισή ώρα.

Διαδρομή 7: Αργοστόλι - Ρατζακλί

(διάρκεια 39 λεπτά, 31.7 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Παίρνουμε τον μεγάλο δρόμο με κατεύθυνση τον Πόρο, με προσοχή στο κυκλικό σημείο να πάρουμε την αριστερή οδό.

Σύνολο χιλιομέτρων: 145.3 χλμ Διάρκεια μετακινήσεων: 4 ώρες και 5 λεπτά

31

Ημέρα 3η: Τετάρτη 19 Αυγούστου 2015

Πρόγραμμα περιήγησης: Βόρειο άκρο Αναχώρηση από ξενοδοχείο: 9:00 πμ

Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Άσσος

(διάρκεια 1 ώρα και 21 λεπτά, 58.3 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Βγαίνοντας από το χωριό με κατεύθυνση το Αργοστόλι στρίβουμε στον κακό δρόμο που πάει για Πάστρα. Τον διανύουμε μέχρι να μας βγάλει στην Πάστρα, όπου βρίσκουμε το μεγάλο δρόμο και πάμε προς τα δεξιά (σχεδόν αναστροφή). Συνεχίζουμε με κατεύθυνση τον Πόρο, αλλά στα Τζανάτα στρίβουμε αριστερά (βγαίνουμε από τον μεγάλο δρόμο) σε ένα σημείο που υπάρχει πινακίδα πάνω στη στροφή για Πυργί, Γριζάτα και Σάμη. Φτάνοντας στη Σάμη και πριν μπούμε καλά στην πόλη, βλέπουμε τεράστια πινακίδα που λέει Αγ. Ευφημία προς τα αριστερά, εκεί στρίβουμε αριστερά. Φτάνοντας στη Σάμη ακολουθούμε το δρόμο όπως πάει στην παραλία, αλλά πριν κάνουμε τη στροφή δεξιά της παραλίας προχωράμε λίγα μέτρα για να στρίψουμε αριστερά. Στα Διαβαράτα, συναντάμε πινακίδα με ένδειξη Φισκάρδο προς τα δεξιά, στην επόμενη στροφή που είναι σχεδόν διχάλα στρίβουμε δεξιά. Στη συνέχεια και αφού περάσουμε το Μύρτο, φτάνουμε σε ένα σημείο όπου υποθετικά υπάρχουν πινακίδες για Άσσο σε μια μεγάλη στροφή, την οποία δε στρίβουμε αλλά παίρνουμε τον κατηφορικό δρόμο στα αριστερά.

ΑΣΣΟΣ H Άσσος είναι ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά χωριά της Κεφαλονιάς. Βρίσκεται 37 χ.λ.μ έξω από το Αργοστόλι και υπάγεται στο Δήμο Ερίσου. Το όνομά της το πήρε από τους θαλασσοπόρους της Άσσου της Μικράς Ασίας, που χρησιμοποιούσαν την περιοχή ως πέρασμα. Ο μόνιμος πληθυσμός της περιοχής αυτή τη στιγμή δεν ξεπερνά τους 25 κατοίκους. Παρόλα αυτά αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα μέρη του νησιού και από το Πάσχα και μετά τουρίστες τόσο από την Ελλάδα, όσο και από το εξωτερικό κατακλύζουν την περιοχή. Στοιχείο που κάνει το ιδιαίτερο αξιοθέατό του τόσο ξεχωριστό είναι ότι ο επισκέπτης μπορεί να γυρίσει πίσω στην εποχή όπου κάστρα και ιππότες δεν υπάρχουν μόνο στα παραμύθια. Kαι να αισθανθεί ήρωας του δικού του παραμυθιού, κάνοντας εναλλαγή από το παρόν στο παρελθόν, αφού το μέρος συνδυάζει σπίτια που έχουν διατηρήσει κατά την ανάπλαση τους την αρχιτεκτονική του Ιονίου, αλλά και ταβερνάκια που δίνουν

Η Άσσος

32

την αίσθηση του σύγχρονου. Σημάδια της ιστορίας εντοπίζονται παντού, αφού οι κάτοικοι δε θέλουν μόνο να δημιουργήσουν ένα τουριστικό θέρετρο, αλλά και να προσφέρουν απλόχερα αυτό που τους κάνει διαχρονικούς. Ένα από τα πιο όμορφα ηλιοβασιλέματα μπορεί να αντικρύσει ο επισκέπτης από το κάστρο της περιοχής, καθώς λόγω της θέσης του, η θέα του ήλιου, όπως πέφτει στα νερά του Ιονίου, είναι μαγευτική. Οι παραλίες με τα καταγάλανα νερά - κάποιες από αυτές προσεγγίζονται μόνο από θάλασσα - οι οποίες εκτείνονται γύρω από αυτή τη μικρή λωρίδα στεριάς, είναι ένα ακόμα στοιχείο που κάνει το κάστρο της Άσσου τόσο διάσημο, δίνοντας έναν ακόμα λόγο στο νησί να κερδίσει τις εντυπώσεις!

Διαδρομή 2: Άσσος - Μύρτος

(διάρκεια 19 λεπτά, 11.7 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Πηγαίνουμε μέχρι τα Διαβαράτα κι εκεί προσέχουμε στα δεξιά να βρούμε μια καλά κρυμμένη πινακίδα, περίπου 10 μέτρα μέσα στο δρόμο που θέλουμε να πάρουμε, ώστε να στρίψουμε για Μύρτο.

ΜΥΡΤΟΣ Ο Μύρτος είναι η γνωστότερη και μια από τις ομορφότερες παραλίες της Κεφαλονιάς αποτελώντας σήμα κατατεθέν για το νησί. Δεν είναι γνωστή μόνο στους Κεφαλλονίτες αλλά σε όλη την Ελλάδα και τον κόσμο, μιας και συγκαταλέγεται σε πίνακες που τον κατατάσσουν στις καλύτερες παραλίες όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Βρίσκεται στη βόρεια Κεφαλονιά, στην περιοχή της Πυλάρου, σε απόσταση γύρω στα 30 χλμ. από το Αργοστόλι. Είναι μια όμορφη παραλία με έντονη ποικιλία εδάφους, με ψιλή άμμο, που περιβάλλεται από κάθετους απότομους βράχους. Υπάρχει όμως και ένα μέρος με πέτρα και βότσαλα, έτσι μπορείτε να επιλέξετε ό,τι προτιμάτε. Η θέα από πάνω από τον Μύρτο είναι μαγευτική, γνωστή για την αντίθεση που κάνει το άσπρο βότσαλο της παραλίας με τις αποχρώσεις που παίρνουν τα νερά της θάλασσας λόγω των ρευμάτων και το σκούρο πράσινο της περιοχής. Ίσως αυτό αποτελεί την αιτία που η συγκεκριμένη παραλία είναι διάσημη και έχει περιγραφεί από πολλούς «συναρπαστική» και «σαν ένα μικρό κομμάτι του ουρανού». Βρίσκεται κάτω από την απότομη πλαγιά, αρκετά μέτρα κάτω από το επίπεδο του δρόμου. Ο επισκέπτης για να την προσεγγίσει πρέπει να κατέβει αρκετά χιλιόμετρα στην πλαγιά, σε δρόμο που ευτυχώς τα τελευταία χρόνια έχει διανοιχτεί και

Η παραλία του Μύρτου

33

ασφαλτοστρωθεί. Αυτό καθιστά απαραίτητη την ύπαρξη οχήματος για αυτόν που θέλει να την προσεγγίσει. Οι διαστάσεις του Μύρτου ως παραλία είναι τεράστιες και χρειάζονται περισσότερο από 15 λεπτά για να περπατήσει κάποιος από την μια άκρη του στην άλλη. Τα νερά του είναι καταπράσινα. Η θάλασσα δεν είναι διαυγής λόγω του μεταφερόμενου από τα ρεύματα ιζήματος και βαθαίνει απότομα, ενώ πολλά ρεύματα μπορεί να παρασύρουν τον κολυμβητή. Είναι συχνές οι περιπτώσεις τέτοιων περιστατικών και γι* αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή. Ο ναυαγοσώστης, που τα τελευταία χρόνια έχει προσληφθεί, είναι υπεύθυνος για να κρίνει πότε η θάλασσα είναι επικίνδυνη για κολύμπι, αλλά και για να επέμβει σε δύσκολες καταστάσεις. Η θάλασσα κάθε χρόνο κατακτά την γαλάζια σημαία, καθώς είναι οργανωμένη από κάθε πλευρά, ενώ τελευταία έχει δημιουργηθεί άνετο πάρκινγκ. Από τα σημεία που ξεχωρίζουν στον Μύρτο, είναι η σπηλιά στο άκρο της παραλίας. Όλα αυτά συνθέτουν μαγευτικό τοπίο.

Διαδρομή 3: Μύρτος - Αντιπάτα

(διάρκεια 31 λεπτά, 21.7 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Επιστρέφουμε στα Διαβαράτα, περνάμε και τη μεγάλη στροφή που τώρα δεν κατηφορίζουμε για Άσσο, ενώ σε μία διχάλα αργότερα επιλέγουμε να μη βγούμε δεξιά, συνεχίζοντας για Φισκάρδο. Ακολουθώντας αυτή τη διαδρομή φτάνουμε στα Αντιπάτα.

ΑΝΤΙΠΑΤΑ Τα Αντιπάτα Ερίσου βρίσκονται στην περιοχή της Ερίσου στο βόρειο τμήμα της Κεφαλονιάς. Πρόκειται για ένα Χωριό επι του επαρχιακού δρόμου Αργοστολίου – Φισκάρδου, αμέσως πρίν απο το χωριό Γερμενάτα, καθώς πηγαίνουμε προς Φισκάρδο. Είναι μία περιοχή που σχεδόν απο παντού έχει θέα προς το δυτικό Ιόνιο. Είναι ένα χωριό το οποίο είναι γεμάτο απο παλιές κατοικίες άνω των 300 ετών, μιάς και βρίσκεται στην περιοχή της Ερίσου, που γενικά είναι η μοναδική περιοχή που δεν ισοπέδωσε ο καταστροφικός σεισμός του 1953. Το χωριό έχει επίσης πολλές εντυπωσιακές μοντέρνες κατοικίες, επιρεασμένες απο ευρωπαική αλλά και Αμερικάνικη αρχιτεκτονική. Πολλοί κάτοικοι της περιοχής έχουν κάνει μετανάστες στην Ευρώπη και στην Αμερική.

Εκκλησία στα Αντιπάτα

34

Το χωριό επίσης διαθέτει πολλά καταλύματα, ξενοδοχεία και βίλλες προς ενοικίαση. Επίσης υπάρχουν εστιατόρεια, καφετέρεια, πιτσαρία, mini-market. Ακόμα, διασώζεται το παλιό σχολείο, το οποίο έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Επίσης ιδιαίτερο ιστορικό, αρχιτεκτονικό αλλά και θρησκευτικό ενδιαφέρον έχει η εκκλησία της Ανάστασης στην πλατεία του χωριού. Το Δαφνούδι είναι η παραλία του χωριού και πρόκειται ουσιαστικά για έναν μικρό επίγειο παράδεισο. Είναι μία απο τις πιο μαγευτικές παραλίες του Ιονίου σε ένα πολύ ιδιαίτερο καταπράσινο φυσικό περιβάλλον. Τα Αντιπάτα είναι ένα χωριό με πολλούς επαναπατρισμένους κατοίκους, όπου είχαν μεταναστεύσει στην Αμερική και την Ευρώπη. Υπάρχουν επίσης πολλοί ναυτικοί. Το κυρίαρχο επίθετο στο χωριό είναι το Αντύπας.

Διαδρομή 4: Αντιπάτα - Φισκάρδο

(διάρκεια 6 λεπτά, 3.4 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Συνεχίζουμε τον ίδιο δρόμο για Φισκάρδο.

ΦΙΣΚΑΡΔΟ Το Φισκάρδο βρίσκεται στο ΒΑ σημείο της Κεφαλονιάς. Περιτριγυρίζεται από λόφους κατάφυτους με κυπαρίσσια και σκίνα. Απέχει 54 χ.λ.μ. από το Αργοστόλι, 5 ναυτικά μίλια από τη Λευκάδα και μόλις 1,5 ν.μ. από τις ακτές της Ιθάκης. Τον Αύγουστο του 1953 η Κεφαλονιά δέχεται τη χαριστική βολή. Τρομεροί σεισμοί πλήττουν το νησί και το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό. Αχρηστεύονται λιμενικά έργα, υδραγωγεία, δεξαμενές, ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, δημόσια κτίρια και δυστυχώς θρηνήσαμε και θύματα. Το μεγάλο βάρος της επανόρθωσης πέφτει στους κατοίκους, οι οποίοι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν και πολλές οικογένειες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το νησί και να στραφούν στα αστικά κέντρα. Το Φισκάρδο είναι το μόνο χωριό του νησιού όπου οι ζημιές ήταν περιορισμένες. Τα σπίτια άντεξαν σε 3000 σεισμικές και μετασεισμικές δονήσεις που καταγράφηκαν από τον Αύγουστο του 1953 μέχρι τον Απρίλιο του 1954. Οι σεισμολόγοι ερμηνεύοντας αυτήν την εξαίρεση είπαν πως στο υπέδαφος κοντά στο Φισκάρδο υπάρχει ρωγμή που αποκόβει αυτό το τμήμα και μετριάζει την ένταση του σεισμού. Επίσης και το στερεό ασβεστολιθικό υπέδαφος συνετέλεσε στη διάσωση των κτισμάτων. Το Ελληνικό κράτος κήρυξε τον οικισμό του Φισκάρδου ως έναν από τους έντεκα πρώτους σε σειρά

Το Φισκάρδο

35

προστασίας παραδοσιακούς οικισμούς με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δημιουργίας και αρχιτεκτονικής μορφής. Από την αρχαιότητα μέχρι και τον 13ο μΧ. αιώνα η ονομασία του Φισκάρδου ήταν «Πάνορμος» που σημαίνει φυσικό λιμάνι όπου μπορούν να ελλιμενίζονται με ασφάλεια πλοία διαφόρων μεγεθών με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τον αρχαίο ιστορικό Αρτεμίδωρο τον Πορφύριο που τοποθετεί τον Πάνορμο απέναντι από την Ιθάκη. Πιστεύεται πως ο Πάνορμος ήταν ημικατοικημένος οικισμός με μικρό πληθυσμό. Εκεί υπήρχε και ο ναός του θεού Φοίβου (Απόλλωνα) του λιμενοσκόπου, προστάτη των λιμανιών που ήταν πιθανότατα κτισμένος στην κορυφή της χερσονήσου Φουρνιάς απέναντι από το ακρωτήρι Λευκάτα της Λευκάδας. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την ευχή που απηύθυνε ο Αντίπατρος Σιδώνιος προς το θεό Φοίβο διαπλέοντας το κανάλι Κεφαλονιάς - Ιθάκης όταν είδε το ναό: «Φοίβε Κεφαλλήνων λιμενοσκόπε, Θίνα Πανόρμου ναίων, τρηχείης αντιπέρην Ιθάκης, δός με δι' ευπλώτοιο προς Ασίδα κύματος ελθείν, Πείσωνος δολιχή Νηί συνεστιόμενον και τον εμόν βασιλιά τον άλκιμον ευ, μεν εκείνω έλαιον ευ δ'ύμνοις άρτισον ημετέρεις». Στα τέλη του 11ου αιώνα οι Νορμανδοί προσπαθούν να κατακτήσουν περιοχές ορμητήρια. Ο διοικητής των Νορμανδών Roberto Guiscardo μετά την αποτυχημένη εκστρατεία του στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία προσπάθησε το 1084 να κατακτήσει τα νησιά του Ιονίου. Την άνοιξη του 1085 ο γιος του Ρογήρος προσπάθησε να κυριεύσει την Κεφαλονιά δίχως επιτυχία. Τότε έσπευσε για ενίσχυση ο πατέρας του που ελλιμενίστηκε στον Πάνορμο. Την περίοδο εκείνη, φοβερός λοιμός προσέβαλλε το στρατόπεδο των Νορμανδών και τους κατοίκους της Κεφαλονιάς. Από το λοιμό αρρώστησε και ο Guiscardo που τελικά πέθανε στον Πάνορμο και έτσι λύθηκε η πολιορκία και απέπλευσαν οι Νορμανδοί για την Ιταλία με τη σωρό του αρχηγού τους κατά μερικούς και κατά μερικούς άλλους, χωρίς τη σωρό, η οποία παρέμεινε θαμμένη εκεί για αρκετά χρόνια. Τον θάνατο του Guiscardo αναφέρουν μεταξύ άλλων η ιστορικός Άννα Κομνηνού, ο χρονογράφος Βενέδικτος απ' το Pelerborougn και ο λογογράφος Ιεροκλής. Σε ναυτικούς χάρτες συναντάμε το Φισκάρδο με διάφορες ονομασίες όπως «Porto di Custodi» (λιμάνι των φρουρών), «Petiglia», «Veneti Victi», «Panormos» φυσικά, και «Dulichio» (Δουλίχιο ή Δολίχιον σήμερα). Επικρατεί όμως το όνομα Φισκάρδο από τον 13ο αιώνα και έπειτα με διάφορες παραφθορές κατά καιρούς όπως Guisgardo, Pescarda, Viscardo, Piscardo κ.α. Η ευρύτερη περιοχή γύρω από το Φισκάρδο θεωρείται αρχαιολογική. Ειδικότερα: Η χερσόνησος Φουρνιάς, τόπος με μεγάλη ιστορική αξία όπου έχουν βρεθεί λίθινα εργαλεία της Παλαιολιθικής περιόδου. «Ο θρόνος της βασίλισσας Ιουσκάρδας ή Φισκάρδας» που βρίσκεται στην περιοχή Λαρνί, λίγο έξω από το χωριό. Πρόκειται για κοιλότητα λαξευμένη στο βράχο με σκαλοπάτια και καθίσματα επίσης λαξευμένα με ιδιαίτερη τεχνοτροπία. Πιστεύεται πως ήταν τάφος ή αρχαίος τόπος λατρείας. Στο Σπηλιόβουνο, δυτικά του Φισκάρδου, υπάρχει τμήμα κυκλώπειου τείχους που χτίσθηκε κατά τους ιστορικούς χρόνους για αμυντικούς λόγους. Πίσω από το τοίχος υπάρχουν σπηλαιώδη κοιλώματα. Κατά τη διάρκεια εκσκαφών για οικοδομικούς λόγους ανακαλύφθηκαν ίχνη αρχαίου υδραγωγείου, κολώνες και σαρκοφάγοι πιθανώς Ρωμαϊκής περιόδου. Κοντά

36

στον ξενώνα Πάνορμος υπάρχει ναυάγιο που χρονολογείται στα προχριστιανικά χρόνια. Χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος και απαγορεύτηκε η κατασκευή προβλήτας και ο ελλιμενισμός σκαφών. Στο ψηλότερο σημείο του Φουρνιά σε υψόμετρο 25 και πλέον μέτρων υπάρχουν τα ερείπια βυζαντινής εκκλησίας που πιστεύεται πως χτίστηκε τον 6ο αιώνα. Πρόκειται για κτίσμα επιβλητικό με σχήμα ελεύθερου σταυρού του απλού ελληνιστικού τύπου. Από το κέντρο του οικισμού, σκάλες οδηγούν στην εκκλησία της Παναγίας της Πλατυτέρας. Πίσω από το ιερό υπάρχουν ακόμα τα ερείπια των κελιών του μοναστηριού που για αιώνες ήταν στην ίδια θέση. Σύμφωνα με εκκλησιαστικό κώδικα που διασώζεται υπήρχε εκεί ερημοκλήσι κτισμένο τους βυζαντινούς χρόνους. Το 1673 ανακαινίσθηκε και έγινε κοινόβιο. Κατά την παράδοση το μοναστήρι κτίστηκε από Σουλιώτες τεχνίτες. Από απογραφές γνωρίζουμε πως το μοναστήρι λειτούργησε από το 1676 μέχρι και το 1911 χωρίς διακοπή. Η εκκλησία γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου και συντηρείται χάρη στις οικονομικές προσφορές και το ενδιαφέρον των κατοίκων. Το τέμπλο είναι ξύλινο, σκαλιστό κι επιχρυσωμένο και οι εικόνες του είναι διαφόρων εποχών. Η σημαντικότερη αγιογραφία είναι η «γέννησης του Χριστού» με χρονολογία 1676, ένα έργο του Κων/νου Τζάνε (Τζανέτου) Μπουνιαλή, εικόνα του οποίου υπάρχει μόνο άλλη μία κάπου στη Ρωσία. Στο Φισκάρδο ανήκει και η νησίδα Αστερίς (Δασκαλειό ή Μαθηταριό) η οποία και αναφέρεται στο έπος του Ομήρου «Οδύσσεια» ως τόπος παγίδα στον Τηλέμαχο από τους μνηστήρες της Πηνελόπης. Στην Αστερίδα υπάρχει το ξωκλήσι του Αϊ Νικόλα που κτίστηκε από την οικογένεια του εφοπλιστή Ποταμιάνου προς εκπλήρωση ενός τάματος. Γύρω στο 1920 ένα πλοίο της εταιρίας τους προσάραξε στη νησίδα και ο καπετάνιος επικαλέστηκε τον Άγιο Νικόλα και σαν θαύμα το πλοίο αμέσως ξεκόλλησε δίχως ζημιές. Πρέπει να γνωρίζετε Το Φισκάρδο αποτελείται από τις παρακάτω γειτονιές: Απολυτός (στη περιοχή της προβλήτας του φέρυ - μπώτ), Λαρνί (στη περιοχή προς τα Λαγκάδια και το Σπηλιόβουνο), Καμινάκια, Ζαβαλάτα, Φώκι. Οι παραλίες που απλόχερα η φύση προσφέρει είναι: Ζαβαλάτα, Φώκι, Έμπλυση, Κιμιλιές, Αλατιές, Αγ. Ιερουσαλήμ, Ευρετή, Δολίχα, Χαλασμένο Καράβι κ.α.. Στη γύρω περιοχή του Φισκάρδου υπάρχουν πολλά παραδοσιακά και πανέμορφα χωριά όπως τα Αντυπάτα, Γερμενάτα, Ψιλιθριάς, Μάγγανος, Κατσαράτα, Ματσουκάτα, Τσελεντάτα, Μπαρζουκάτα, Τζαμαρελάτα, Αγριλιάς, Χαλικερή, κ.α.. Τα Κατσαράτα είναι ίσως το ομορφότερο χωριό της Ερίσσου. Η θέα θα σας αφήσει άφωνους. Τα παραδοσιακού τύπου σπίτια βλέπουν την Λευκάδα, το Θιάκι, το Μεγανήσι, το Σκορπιό και με καλό καιρό το βλέμμα αντικρίζει την Κέρκυρα και τις βουνοκορφές της Στερεάς Ελλάδας. Μπορεί τα Κατσαράτα να μην έχουν πολλούς κατοίκους, αλλά πρόκειται για μια περιοχή ιδιαίτερου κάλους και με πολλή ταχεία ανάπτυξη. Το Φισκάρδο είναι ο κατεξοχήν τουριστικός πόλος της Κεφαλονιάς. Άνθρωποι από κάθε μεριά του πλανήτη, επώνυμοι ή μη, έχουν ακούσει για το Φισκάρδο και το επισκέπτονται για να γνωρίσουν από κοντά τις χαρές που προσφέρει. Η φιλοξενία, η ομορφιά του τοπίου, οι κάτοικοί του και πολλά άλλα κάνουν το Φισκάρδο ξεχωριστό.

Διαδρομή 5: Φισκάρδο - Ρατζακλί

(διάρκεια 1 ώρα και 39 λεπτά, 72.8 χλμ)

37

Πληροφορίες διαδρομής: Από τον ίδιο ακριβώς δρόμο που φτάσαμε επιστρέφουμε στα Διβαράτα. Εκεί βρίσκουμε σε ένα σημείο που τελειώνει ο οικισμός “Σινιόρι” μια πινακίδα που δείχνει Αγία Ευφημία και Πόρο προς τα αριστερά. Πάμε προς τα αριστερά στην Αγία Ευφημία. Φτάνοντας στην Αγία Ευφημία παίρνουμε το δρόμο προς τα δεξιά για Σάμη και στη συνέχεια προς Τζανάτα, όπου αντί να στρίψουμε για Πόρο συνεχίζουμε ευθεία. Ο μεγάλος δρόμος μας φτάνει στην Πάστρα, όπου πρέπει να ξαναπάρουμε τον μικρό δρόμο που βγάζει στο Ρατζακλί.

Σύνολο χιλιομέτρων: 167.9 χλμ Διάρκεια μετακινήσεων: 3 ώρες και 56 λεπτά

38

Ημέρα 4η: Πέμπτη 20 Αυγούστου 2015

Πρόγραμμα περιήγησης: Ανατολική μεριά Αναχώρηση από ξενοδοχείο: 9:30 πμ

Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Δρογκαράτη

(διάρκεια 47 λεπτά, 34.9 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Ακριβώς ίδια διαδρομή προς Σάμη, μόνο που σε ένα STOP, μετά από ένα βενζινάδικο AVIN λίγο πριν τη Σάμη, παίρνουμε το δρόμο προς τα αριστερά εκεί που η ταμπέλα δείχνει προς “Σπήλαιο Δρογκαράτη”.

ΣΠΗΛΑΙΟ ΔΡΟΓΚΑΡΑΤΗΣ Το σπήλαιο Δρογκαράτης είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ομορφότερα φυσικά αξιοθέατα της περιοχής γύρω από την Σάμη, αλλά και ολόκληρης της Κεφαλονιάς. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης, ανήκοντας και αυτό στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Ανακαλύφθηκε πριν από περίπου 300 χρόνια, όταν κατά την διάρκεια ενός ισχυρού σεισμού κατέπεσε ένα τμήμα του και αποκαλύφθηκε αυτό που σήμερα αποτελεί την είσοδο στο σπήλαιο. Το βάθος αυτού είναι περίπου 60 μέτρα, με μέση θερμοκρασία 18ο C και αρκετά μεγάλη υγρασία (90%), όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλα τα σπήλαια. Σύμφωνα με αρχαιολόγους, η ηλικία της Δρογκαράτης είναι άνω των 100 εκατομμυρίων ετών. Το τμήμα το οποίο σήμερα είναι ελεύθερο σε πρόσβαση είναι ένα μέρος μόνο του συνόλου, ενώ θεωρείται πιθανό να επικοινωνεί και με υπόλοιπα σπήλαια ή σπηλαιώδεις σχηματισμούς της περιοχής. Υπάρχουν πάρα πολλοί σταλακτίτες και σταλαγμίτες που δημιουργήθηκαν από το νερό που στο πέρασμά του διαβρώνει τα συστατικά του πετρώματος και τα αποθέτει στην άκρη του σταλαγμίτη. Κάθε 100 χρόνια υπολογίζεται ότι το μέγεθος αυτού αυξάνεται κατά 1cm. Σεισμοί, αλλά και η ανθρώπινη δράση έχουν συντελέσει ώστε πολλοί από αυτούς είναι κομμένοι. Παρόλα αυτά η εικόνα κατά την είσοδο του σπηλαίου είναι μαγευτική. Η Δρογκαράτη είναι ανοικτή στο κοινό για επίσκεψη ολόκληρο το χρόνο και μάλιστα παλαιότερα είχαν διοργανωθεί και αρκετές εκδηλώσεις στην 900τ.μ αίθουσα στην είσοδο αυτού, λόγω της σπουδαίας ακουστικής. Είναι ένα από τα ελάχιστα σπήλαια που έχει επιτραπεί σχετικά έντονος φωτισμός, προκειμένου να μπορέσει ο επισκέπτης να θαυμάσει το μεγαλείο αυτού που η φύση δημιούργησε.

Το Σπήλαιο Δρογκαράτης

39

Διαδρομή 2: Δρογκαράτη - Μελισσάνη

(διάρκεια 11 λεπτά, 7.7 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Από τη Δρογκαράτη συνεχίζουμε το δρόμο στην κατεύθυνση που μας έφερε μέχρι στο Σπήλαιο και πηγαίνουμε προς το χωριό Χαλιωτάτα, όπου μετά την πρώτη αριστερή στροφή μέσα στο χωριό πρέπει να στρίψουμε δεξιά. Εκείνος ο δρόμος μας πάει στα Πουλάτα, όπου θα βρούμε ένα σημείο που έχει 2 δρόμους προς τα δεξιά. Εκεί παίρνουμε τον δεύτερο προς τα δεξιά, που μας φτάνει στον Καραβόμυλο. Φτάνοντας στον Καραβόμυλο σε ένα σημείο υπάρχουν δύο στροφές, η μία 90 μοίρες αριστερά και η άλλη 135 μοίρες αριστερά. Παίρνουμε τη δεύτερη. Παίρνοντας αυτό το δρόμο, λίγο πιο κάτω έχουμε μια διχάλα που πάμε δεξιά και στη συνέχεια στρίβουμε στον πρώτο δρόμο δεξιά για να φτάσουμε.

ΛΙΜΝΟΣΠΗΛΑΙΟ ΜΕΛΙΣΣΑΝΗΣ Ένα από τα πιο γνωστά και πανέμορφα αξιοθέατα της Κεφαλονιάς, με έντονο ιστορικό ενδιαφέρον, είναι το λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης. Πρόκειται για ένα σπήλαιο - λίμνη που βρίσκεται στον Καραβόμυλο, πολύ κοντά στην Σάμη. Ανακαλύφθηκε το 1951 από τον σπηλαιολόγο Πετρόχειλο και από τότε μετά από διαδικασίες κατασκευής πρόσβασης έχει παραδοθεί στην τουριστική εκμετάλλευση. Ένα μεγάλο μέρος της οροφής της έχει καταρρεύσει, με αποτέλεσμα να παρατηρείται μια ιδιομορφία, αλλά και μοναδικότητα. Ειδικά την στιγμή που ο ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του το θέαμα είναι μαγευτικό, καθώς οι ηλιαχτίδες του καθρεφτίζονται στα καταγάλανα νερά. Στην αρχαιότητα, η λίμνη ήταν τόπος λατρείας του Πάνα και της νύμφης Μελισσάνθης. Ο μύθος λέει πως η Μελισσάνθη αυτοκτόνησε μέσα στη λίμνη από τη λύπη της, επειδή ο Πάνας δεν ανταποκρίθηκε στον έρωτά της. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή η βοσκοπούλα Μελισσάνθη έχασε ένα πρόβατο και καθώς προσπαθούσε να το βρει, σκόνταψε και έπεσε μέσα στη λίμνη. Μέσα στη λίμνη βρίσκεται ένα νησάκι, στο οποίο ο αρχαιολόγος Σ. Μαρινάτος ανακάλυψε ιερό του Πάνα, τα ευρήματα του οποίου βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου. Τα ευρήματα αυτά είναι ένα πήλινο ειδώλιο του θεού Πάνα, ένας πήλινος δίσκος που απεικονίζει νύμφες να χορεύουν, μια πήλινη πλάκα με πομπή νυμφών καθώς και ένα μικρό πλακίδιο με ανάγλυφη γυναικεία μορφή. Στο μοναδικό αυτό λιμνοσπήλαιο συναντάμε και ένα άλλο φαινόμενο. Το νερό εισχωρεί στα ασβεστολιθικά πετρώματα, τα διαβρώνει και δημιουργούνται κοιλώματα σε μια διαδικασία που ονομάζεται καρστικοποίηση. Το 1963 διαπιστώθηκε ότι το λιμνοσπήλαιο επικοινωνεί με ολόκληρο το καρστικό δίκτυο του νησιού και μάλιστα επιβεβαιώθηκε με έλεγχο με χρωματιστό νερό

Το λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης

40

που διοχετεύτηκε από τις καταβόθρες στο Αργοστόλι, στο άλλο άκρο της νήσου. Η ξενάγηση του επισκέπτη σήμερα γίνεται με βάρκα και μπορεί να απολαύσει το μαγευτικό θέαμα από σταλακτίτες, κρυστάλλινο νερό, αλλά και το φως του ήλιου που συνυπάρχουν αρμονικά.

Διαδρομή 3: Μελισσάνη - Σάμη

(διάρκεια 6 λεπτά, 2.9 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Από το δρόμο που μπήκαμε στη Λίμνη βγαίνουμε και στρίβουμε αριστερά. Στη συνέχεια στο δεύτερο δρόμο στρίβουμε δεξιά και τον ακολουθούμε κατά μήκος του Καραβόμυλου μέχρι να φτάσουμε σε ένα σημείο (εντός Σάμης) όπου δε συνεχίζει και εκεί στρίβουμε αριστερά για να βρούμε την παραλία της Σάμης.

ΣΑΜΗ Η Σάμη είναι ένα από τα πιο σημαντικά λιμάνια του νησιού, μέχρι πρότινως ίσως η μεγαλύτερη πύλη εισόδου σε αυτό. Είναι περιτριγυρισμένη από καταπράσινα βουνά στο βάθος ενός θαλάσσιου κόλπου. Παράλληλα αποτελεί ένα σημαντικό σταθμό για πολλούς προορισμούς, όχι μόνο από Ελλάδα (Πάτρα, Ηγουμενίτσα, Αστακό), αλλά και από Ιταλία (Μπάρι – Πρίντεζι), με τα οποία υπάρχει συγκοινωνία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η Σάμη είναι ιδιαίτερα γραφικό μέρος, με αρκετά όμορφα αξιοθέατα κοντά σε αυτήν, όπως η υπέροχη παραλία της Αντίσαμου, το μοναστήρι των Αγριλίων, αλλά και οι Άγιοι Φανέντες, η Ακρόπολη της Σάμης, αλλά και τα πρόσφατα αρχαιολογικά ευρύματα εντός της πόλης. Διαθέτει αρκετά εμπορικά καταστήματα, σούπερ μάρκετ, εστιατόρια, και καφετέριες, καθώς είναι το κέντρο της ευρύτερης περιοχής, αλλά και ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια για να φιλοξενήσουν αρκετούς επισκέπτες, χειμώνα – καλοκαίρι. Αξίζει να περπατήσετε κάποια από τις πεζοπορικές διαδρομές, αλλά και να απολαύσετε τη γαλήνια και υπέροχη θέα σε συνδυασμό με το παρθένο τοπίο. Σίγουρα, μια επίσκεψη στην Αντίσαμο είναι must, καθώς είναι από τις πιο οργανωμένες παραλίες του νησιού. Για όσους επιθυμούν κάτι πιο ερημικό, κατά μήκος της ακτογραμμής μέχρι την γειτονική Αγ. Ευφημία υπάρχουν αρκετές μικρές παραλίες με εύκολη πρόσβαση. Η Σάμη έγινε γνωστή ανά τον κόσμο πριν λίγα χρόνια, καθώς εκεί γυρίστηκε το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας «το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι», μιας χολιγουντιανής παραγωγής που άφησε ιστορία!

Ερείπια στην Ακρόπολη της Σάμης

41

Διαδρομή 4: Σάμη - Ρατζακλί

(διάρκεια 48 λεπτά, 34.3 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Από τη Σάμη παίρνουμε το δρόμο για Τζανάτα, που είναι ουσιαστικά αυτός που μας έφερε στην παραλία. Φτάνοντας στα Τζανάτα συναντάμε το μεγάλο δρόμο Αργοστολίου-Πόρου, όπου στρίβουμε στα δεξιά. Αυτός ο δρόμος μας φτάνει στην Πάστρα και εκεί κάνουμε την αρχική έξοδο αντίστροφα για να φτάσουμε στο Ρατζακλί.

Σύνολο χιλιομέτρων: 79.8 χλμ Διάρκεια μετακινήσεων: 1 ώρα και 52 λεπτά

42

Ημέρα 5η: Παρασκευή 21 Αυγούστου 2015

Πρόγραμμα περιήγησης: Περιοχή Αργοστολίου Αναχώρηση από ξενοδοχείο: 10:00 πμ

Διαδρομή 1: Ρατζακλί - Περατάτα

(διάρκεια 29 λεπτά, 23.9 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Βγαίνουμε από το Ρατζακλί με κατεύθυνση προς τα δυτικά και προχωράμε όλο το δρόμο μέχρι να βρούμε το μεγάλο δρόμο Αργοστολίου-Πόρου. Εκεί στρίβουμε προς τα αριστερά. Αυτός ο δρόμος μας φέρνει στα Περατάτα.

ΠΕΡΑΤΑΤΑ Τα Περατάτα βρίσκονται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού και ανήκουν στην περιοχή της Λειβαθούς. Στο λόφο βόρεια των Περατάτων βρίσκεται το Κάστρο του Αγίου Γεωργίου, το οποίο χρονολογείται από το 12ο αιώνα. Τα Περατάτα πήραν το όνομά τους μάλλον από το περώ-περνώ-πέραμα γιατί πραγματικά είναι τόπος όπου περνούν πολλοί προκειμένου να μεταβούν από το δυτικό μέρος του νησιού στο ανατολικό και αντίστροφα. Το χωριό είναι κτισμένο πάνω στον κεντρικό δρόμο και όπως είναι λογικό διαθέτει mini market, φούρνο, ζαχαροπλαστείο, ταβέρνα, πρατήριο βενζίνης και άλλα μαγαζιά. Παρόλα αυτά δε στερείται το πράσινο, υπάρχουν άφθονα δέντρα στις άκρες του δρόμου και τα σπίτια έχουν αυλόγυρο, κήπο, ζωντανά χρώματα και παραδοσιακή ομορφιά. Αρκετοί επισκέπτες επιλέγουν να μείνουν στα Περατάτα για τις καλοκαιρινές τους διακοπές, καθώς έχουν από αυτό το σημείο εύκολη πρόσβαση προς όλες τις παραλίες της Λειβαθούς και το Αργοστόλι. Οι πρώτοι οικισμοί στα Περατάτα και το γειτονικό χωριό Τραυλιάτα ανάγονται στο 15ο αιώνα. Τα χωριά αυτά κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας έζησαν υπό τη σκιά του Κάστρου του Αγ. Γεωργίου που το προστάτευε από το βορρά, ενώ από το νότο προστατεύονταν από τον Αγ. Ανδρέα. Την περίοδο αυτή πολλοί πάσχιζαν να εγκατασταθούν στα δύο αυτά χωριά και ιδιαίτερα στα Τραυλιάτα, γιατί είχαν την επιθυμία να συμπεριληφθούν τα ονόματά τους σε αυτά των ευγενών και να τα δουν στο libro d’ oro (βιβλίο στο οποίο γράφονταν τα ονόματα των Ευγενών).

Κομμάτι του Κάστρου στα Περατάτα

43

Η βαρελοποιία και τα ασβεστοκάμηνα των Περατάτων ήταν ξακουστά στο παρελθόν καθώς προμήθευαν με αυτά το μεγαλύτερο μέρος του νησιού. Πολλοί απ τους κατοίκους έφυγαν μετανάστες στην Αμερικανική Ήπειρο και την Αυστραλία ή ασχολήθηκαν με την εμπορική ναυτιλία όπως και πάρα πολλοί άλλοι Λειβαθινοί.

ΚΑΣΤΡΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Το κάστρο του Αγίου Γεωργίου είναι χτισμένο πάνω από το χωριό Περατάτα σ’ένα λόγο περίπου 300 μέτρα ύψος και απέχει από την πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς, το Αργοστόλι, περίπου 5 χιλιόμετρα. Πιθανότηατα χτίστηκε το 12ο αιώνα μ.Χ. από τους Βυζαντινούς Αυτοκράτορες. Είναι ένα αξιόλογο Βενετσιάνικο κάστρο με μεταγενέστερες επεμβάσεις, κύρια ενετικές του 16ου αιώνα που δεσπόζει στο νότιο τμήμα της Κεφαλονιάς και στον κόλπο του Αργοστολίου. Το κάστρο υπήρξε η πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς μέχρι το 1757, όταν έγινε νέα πρωτεύουσα το Αργοστόλι. Τα τελευταία χρόνια γίνονται εργασίες συντήρησης και το κάστρο έχει ανακτήσει μεγάλο μέρος της παλιάς του δόξας. Τα εξωτερικά του τείχη που σώζονται ως σήμερα, κατασκευάστηκαν το 1504 από τους Ενετούς. Στο εσωτερικό του σώζονται εκκλησίες και κτίσματα καθώς και στο προάστιο (borgo), ανατολικά της εισόδου. Εκεί υπάρχει και ο μητροπολιτικός ναός της Ευαγγελίστριας, χαρακτηριστικό δείγμα επτανησιακού μπαρόκ. Στο εσωτερικό του φυλάσσονται αξιόλογες μεταβυζαντινές εικόνες από τους ερειπωμένους ναούς του Κάστρου. Ακόμα σώζονται υπολείμματα μιας γέφυρας, που κατασκευάστηκε στην περίοδο της γαλλικής κατοχής του νησιού και ένωνε της επάλξεις. Στο περίβολο του φρουρίου, κοντά σε μια μικρή πλατεία, υπάρχουν τα ερείπια της καθολικής εκκλησίας του Αγίου Νικολάου. Το κάστρο υπέστη ζημιές από τους σεισμούς του 1636 και 1637. Οι τελευταίοι σεισμοί του 1953 προξένησαν επίσης μεγάλες καταστροφές. Ακόμα, ιστορικά γνωρίζουμε την ύπαρξη σήραγγας που ενώνει το κάστρο με το Αργοστόλι, αλλά αυτή δεν έχει αποκαλυφθεί και ερευνηθεί μέχρι σήμερα. Το κάστρο είναι ανοιχτό μόνο κατά τους θερινούς μήνες.

Διαδρομή 2: Περατάτα - Σβορωνάτα

(διάρκεια 10 λεπτά, 5.1 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Συνεχίζοντας τον ίδιο δρόμο μέσα στα Περατάτα και σε ένα σημείο όπου υπάρχει μια ταμπέλα με 200 χωριά αλλά την έχουν φτιάξει μόνο για πεζούς, στρίβουμε αριστερά. Στη συνέχεια, σε ένα σημείο που ο δρόμος πλαταίνει, εμείς παίρνουμε τη αριστερή διέξοδο και εν συνεχεία πάμε δεξιά (στο δεύτερο στενό ουσιαστικά). Λίγο πιο κάτω συναντάμε μια εκκλησία που είναι σημάδι για να πάμε δεξιά, ενώ πιο κάτω σε ένα σημείο που υπάρχει ένδειξη για “Καλιγάτα” προς αριστερά, εμείς πάμε προς τα δεξιά, όπου πιο κάτω, αφού στρίψουμε, μαθαίνουμε από πινακίδα ότι είναι κατεύθυνση για αεροδρόμιο. Στη συνέχεια ο δρόμος είναι καλούτσικος και μας φέρνει στα

44

Σβορωνάτα, όπου προκειμένου να φτάσουμε στο κέντρο του χωριού πρέπει στο νεκροταφείο να στρίψουμε δεξιά.

ΣΒΟΡΩΝΑΤΑ Τα Σβορωνάτα είναι χωριό που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Κεφαλονιάς, στο Δημοτικό Διαμέρισμα της Λειβαθούς. Απέχει μόλις 9 χιλιόμετρα από το Αργοστόλι ενώ βρίσκεται πολύ κοντά στο αεροδρόμιο της Κεφαλονιάς. Τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη και διαθέτει ανεπτυγμένες τουριστικές υποδομές χωρίς να χάνει όμως το παραδοσιακό ύφος του. Στα Σβορωνάτα δεσπόζουν σπίτια παραδοσιακής κεφαλονήτικης αρχιτεκτονικής και πορτόνια-δείγματα της παλιάς τέχνης των Κεφαλονιτών σιδεράρων. Είναι από τα λίγα μέρη, εκτός της Ερίσου, στα οποία μπορεί να θαυμάσει κανείς την προσεισμική αρχιτεκτονική της Κεφαλονιάς, έστω και σε μικρό αριθμό σπιτιών. Εντυπωσιάζει το επιβλητικό καμπαναριό του Αγίου Νικολάου, προστάτη των ναυτικών. Τόπος του συνταγματάρχη Σβορώνου, που έδρασε το 1912 στη Μακεδονία, στον οποίο οφείλει και το όνομά του.

Διαδρομή 3: Σβορωνάτα - Δράπανο

(διάρκεια 18 λεπτά, 11.9 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Επιστρέφουμε από τον ίδιο ακριβώς δρόμο, με αντίθετη κατεύθυνση και σε ένα σημείο που υπάρχει ένα συνεργείο FIAT και στο απέναντι δέντρο διαφημιστικές πινακίδες εμείς πάμε αριστερά. Ο δρόμος αυτός μας βγάζει στο μεγάλο δρόμο Αργοστολίου-Πόρου, όπου πάμε προς τα αριστερά και τέλος σε μια κυκλική πορεία μετά από ένα βενζινάδικο Ελιν, στρίβουμε δεξιά. Ο δρόμος αυτός μας βγάζει στο Δράπανο.

ΓΕΦΥΡΑ ΔΡΑΠΑΝΟΥ ή ΓΕΦΥΡΑ ΔΕΒΟΣΕΤΟΥ Η μεγάλη πέτρινη γέφυρα που κυριαρχεί στον κόλπο του Αργοστολίου είναι έργο του ελβετού Καρόλου-Φίλιππου De Bosset, ή επί το ελληνικότερον, Δεβοσέτου. Κατασκευάστηκε το 1813 από τον μηχανικό στο επάγγελμα, τότε στρατιωτικό διοικητή της Κεφαλονιάς και αξιωματικό του αγγλικού στρατού. Έχει μήκος ένα χιλιόμετρο και αρχικά ήταν ξύλινη. Συνδέει την πόλη του Αργοστολίου με την απέναντι ακτή και τα περάσματα προς την επαρχία της Σάμης και της Παλικής. Στη μέση της γέφυρας βρίσκεται ένα πυραμοειδές μνημείο αφιερωμένο στους κατασκευαστές της. Το 2005 απαγορεύθηκε η διέλευση τροχοφόρων και πλέον είναι κλειστή για τους επισκέπτες, περιμένοντας τις αρχές να τη συντηρήσουν, όπως αρμόζει σε ένα μνημείο. Μέχρι το έτος κατασκευής της Γέφυρας Δεβοσέτου, η μόνη έξοδος από το Αργοστόλι προς την υπόλοιπη Κεφαλονιά περνούσε αναγκαστικά από το γύρο

45

της Λιμνοθάλασσας του Κουτάβου, γεγονός εκτός από χρονοβόρο και επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία τότε, λόγω των ασθενειών που καραδοκούσαν στις βαλτώδεις ακτές και μεταδίδονταν κυρίως μέσω των κουνουπιών. Η Γέφυρα Δεβοσέτου είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα που έχει να επιδείξει η Αγγλική Κατοχή στο νησί της Κεφαλονιάς. Ακόμα και σήμερα, πέρα από τη χρησιμότητά της, είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα μνημεία του νησιού. Η Γέφυρα Δεβοσέτου είναι ακόμη γνωστή ως Γέφυρα de Bosser, ή γέφυρα Δραπάνου, από το τοπωνύμιο της περιοχής στη μια της άκρη. Στο τέρμα της Γέφυρας από τη μεριά του Δραπάνου βρίσκονται το Δημοτικό Κοιμητήριο και το Βρετανικό Κοιμητήριο.

Διαδρομή 4: Δράπανο - Αργοστόλι

(διάρκεια 8 λεπτά, 4.9 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο και στην κυκλική πορεία πάμε αριστερά για να φτάσουμε στο Αργοστόλι.

ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ Το Αργοστόλι είναι η Πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς. Έχει πληθυσμό περίπου 10.000 κατοίκους, ενώ αποτελεί το πιο κοσμικό μέρος του νησιού, τόσο κατά την χειμερινή, όσο και κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Διαθέτει πάρα πολλά αξιοθέατα μέσα σε μικρή απόσταση, ενώ συνδυάζει την ηρεμία, με την πιο έντονη διασκέδαση, αλλά και την ποικιλία γεύσεων σε κάποια από τις γραφικές ταβέρνες και τα εστιατόρια της περιοχής. Πρόκειται για μια αρκετά νέα πόλη, καθώς χτίστηκε στο σύνολό της μετά το 1953, με αρκετά ωστόσο σημεία που αξίζει να επισκεφθείτε.

ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΛΙΜΑΝΙ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ Το λιμάνι του Αργοστολίου είναι ένα από τα ελάχιστα φυσικά λιμάνια σε ολόκληρη την Μεσόγειο, λόγω του φυσικού κόλπου που υπάρχει. Καταλήγει στο ρηχό του σημείο στο πανέμορφο δάσος του Κουτάβου, το οποίο όμως είναι μη προσβάσιμο από μεγάλα σκάφη λόγω της ιστορικής γέφυρας Δεβοσσέτου, το μεγαλύτερο σύνδεσμο αυτή τη στιγμή της πόλης του Αργοστολίου με το παρελθόν. Η παραλία κοσμείται σε ένα μεγάλο της μέρος από γουλιά, άσπρα και μαύρα, τα οποία με τα σχέδια που σχηματίζουν δίνουν έναν άλλο τόνο στο φυσικό λιμάνι της

Η παραλία του Αργοστολίου

46

πόλης. Η παραλία κάθε στιγμή είναι όμορφη για περπάτημα. Χειμώνα - Καλοκαίρι τα πρωινά σφύζει από ζωή, αφού ένα μεγάλο μέρος της εμπορικής δραστηριότητας κινείται γύρω από αυτήν. Ειδικά το Καλοκαίρι η ρομαντική βόλτα υπό το χαμηλό φωτισμό δίπλα στη θάλασσα είναι επιβεβλημένη. Μάλιστα, πολλοί συνεχίζουν την βόλτα τους εκτός από το γουλόστρωτο και πέρα, φτάνοντας ως το Μαϊστράτο, που αρχίζει το δενδρόφυτο τμήμα και συνεχίζεται παραλιακά μέχρι τις διασημότερες και πανέμορφες παραλίες του Μακρύ Γιαλού, αλλά και άλλα αξιοθέατα όπως οι Καταβόθρες και το Φανάρι.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΜΠΑΝΑΣ Η πλατεία Καμπάνας είναι η πιο ιστορική πλατεία της πόλης και παλαιότερα το κέντρο αυτής. Εδώ κάηκε το libro d' oro, κάτι που σήμανε ουσιαστικά την αρχή μιας νέας εποχής για την πόλη χωρίς διακρίσεις και τίτλους ευγενείας. Στο κέντρο της βρίσκεται βρύση από την οποία παλαιότερα έτρεχε καθαρό νερό. Αυτό το νερό τροφοδοτούσε μεγάλο μέρος της παλιάς πόλης. Χαρακτηριστικό της επίσης τα τέσσερα φοινίκια ηλικίας 150 ετών κατά προσέγγιση. Το σημερινό όνομά της προέρχεται από το πανύψηλο ρολόι (το ρολόι της καμπάνας το οποίο έδινε το ρυθμό της πόλης). Μετά το σεισμό η πλατεία ανακατασκευάστηκε αρκετές φορές μέχρι την τελική σημερινή μορφή της. Μια από τις πιο ιστορικές τοποθεσίες στο Αργοστόλι από όταν αυτό αποτέλεσε την πρωτεύουσα του νησιού, είναι η πλατεία της καμπάνας. Η επίσημη ονομασία της πλατείας είναι «πλατεία ελευθερίας» και σε αυτήν κάηκε το libro d’ oro με τις αριστοκρατικές οικογένειες της νήσου. Ωστόσο, στον περισσότερο κόσμο είναι γνωστή ως «πλατεία καμπάνας», χάρη στον πανύψηλο πύργο που ξεχωρίζει στο πάνω μέρος της που συνορεύει με το λιθόστρωτο. Στην κορυφή του πύργου βρίσκεται και το περίφημο ρολόι με την καμπάνα που καθ’ όλη την περίοδο από την κατασκευή του και μετά δίνει τον ρυθμό της πόλης σημαίνοντας τις ώρες τις ολόκληρες αλλά και τα ημίωρα. Στη θέση αυτή δεν θα αναφερθούμε περαιτέρω στην ιστορία της πλατείας και του πύργου, αλλά θα προχωρήσουμε σε μια απλή παρουσίαση της σημερινής κατάστασης του πύργου και της φανταστικής θέας από την κορυφή του που κυριολεκτικά φαίνεται ολόκληρη η πόλη. Η καμπάνα όπως και ολόκληρο το Αργοστόλι εξάλλου καταστράφηκε ολοκληρωτικά με τους σεισμούς του 1953. Μετά από αυτούς αναστηλώθηκε και δέχτηκε επεμβάσεις μέχρι να πάρει την σημερινή της μορφή εδώ και περίπου 20 χρόνια. Γενικά οι επεμβάσεις που έγιναν στόχο είχαν την τουριστική αξιοποίησή της. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα, μέσα από την ανάβαση από κυκλική σκάλα να προσεγγίσει την κορυφή και να βρεθεί στο

Η πλατεία Καμπάνας στο Αργοστόλι

47

κατά γενική ομολογία σε όσους το έχουν επισκεφτεί ένα από τα ομορφότερα σημεία της πόλης με πανοραμική θέα. Σήμερα το εσωτερικό του πύργου είναι ένα μουσείο. Ο πρώτος όροφος είναι άδειος και φιλοξενεί εκθέσεις μικρού μεγέθους. Στον δεύτερο όροφο βρίσκεται μέρος από την ιστορία του πύργου. Συνοπτικά παρουσιάζονται διάφορες φάσεις της κατασκευής του με τις προσθήκες προσεισμικά και μετασεισμικά. Επίσης απεικονίζεται η πλατεία, κι αυτή θύμα ποικίλων επεμβάσεων που άλλοτε είχαν στόχο να την τροποποιήσουν και άλλοτε να την επαναφέρουν στην αρχική της μορφή. Στον τρίτο όροφο βρίσκεται ο μηχανισμός του ρολογιού με τα βαρίδια και μπορεί ο επισκέπτης να δει πως για να λειτουργήσει ένα τέτοιο ρολόι χρειαζόταν ένας τεράστιος μηχανισμός. Στον τελευταίο όροφο είναι η απόλυτη θέα της πόλης. Οι 4 δρόμοι, αλλά και όλοι οι άλλοι. Το λιμάνι, η οδός Λάσσης. Μέχρι την πλατεία και την οδό Δεβοσσέτου. Φυσικά, η θέα της γέφυρας, αλλά και πιο μακριά το κάστρο του Αγίου Γεωργίου. Τα λόγια περιττεύουν...

ΛΙΘΟΣΤΡΩΤΟ Στην καρδιά της πόλης του Αργοστολίου βρίσκεται το γραφικό Λιθόστρωτο. Πρόκειται ουσιαστικά για την ιστορική εξέλιξη του προσεισμικού Λιθοστρώτου, που τότε, όπως και σήμερα, αποτελούσε τον πλέον εμπορικό και κοσμικό δρόμο της πόλης. Ουσιαστικά σήμερα πρόκειται για πλακόστρωτο πεζοδρομημένο τμήμα, που επεκτείνεται σε μια απόσταση 800 περίπου μέτρων. Με τα πλέον εμπορικά καταστήματα της πόλης, είναι ένα κομμάτι που έχει ζωή Χειμώνα – Καλοκαίρι. Ειδικά κατά τους θερινούς μήνες, στο Λιθόστρωτο η διέλευση σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας είναι αρκετά δύσκολη, καθώς περνούν χιλιάδες άτομα! Στο Λιθόστρωτο γίνονται και η πιο χαρακτηριστικές στιγμές της ζωής της πόλης. Έθιμα του Δωδεκαημέρου και του Πάσχα, λιτανείες, καντάδες και περαντζάδες, αλλά και στιγμές χαλάρωσης, φέρνουν στη μνήμη μας στιγμές από τον σημαντικότερο δρόμο της πόλης.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Το αρχαιολογικό μουσείο στο Αργοστόλι αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο δείγμα για τον επισκέπτη της αρχαίας ιστορίας της Κεφαλονιάς. Το προσεισμικό οίκημα καταστράφηκε το 1953 και στη θέση που ανοικοδομήθηκε

Το λιθόστρωτο του Αργοστολίου

48

το σημερινό περί το 1960. Ανακαινίσθηκε πρόσφατα, όταν και έγινε εκτεταμένη εσωτερική αναδιάρθρωση και εμπλουτισμός με νέο υλικό που προήλθε από ανασκαφές. Αποτελεί σημαντικό αξιοθέατο, αφού φιλοξενεί μεγάλο μέρος της πρώιμης ιστορίας της νήσου. Στο μουσείο ο επισκέπτης μπορεί να βρει σημαντικά ευρήματα από τα προϊστορικά και τα ρωμαϊκά χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος ωστόσο χρονολογείται στη Μυκηναϊκή περίοδο. Υπάρχουν χρυσά νομίσματα, χάλκινα σπαθιά, σφραγίδες, αλλά και εργαλεία του παλαιολιθικού «Κεφαλονίτη». Όπως επίσης και σημαντικά κεραμικά ευρήματα, τα οποία συγκεντρώθηκαν εδώ από ολόκληρη την Κεφαλονιά. Άλλα ευρήματα υπάρχουν και σε αρκετές περιοχές σε ολόκληρο το νησί, που για λόγους προστασίας τους θεωρήθηκε καλύτερη η μη μεταφορά τους μακριά από τον τόπο στον οποίο ευρέθηκαν. Πολλά μπορεί κάποιος να συναντήσει στο νέο μουσείο στον Πόρο, ενώ από τις ανασκαφές στη Σάμη σίγουρα έχουν προκύψει πολλά αξιόλογα σημάδια του αρχαίου πολιτισμού.

ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Η Κοργιαλένειος βιβλιοθήκη αποτελεί την βιβλιοθήκη του δήμου Αργοστολίου και είναι κληροδότημα του Μαρίνου Κοργιαλένειου. Στεγάζεται σε ένα όμορφο κτίσμα λίγο πίσω από το θέατρο «O Κέφαλος», στην ίδια θέση που ήταν κτισμένη και η προγενέστερη βιβλιοθήκη (1924). Είναι η Τρίτη πιο πλούσια βιβλιοθήκη σε ολόκληρη την Ελλάδα με περισσότερους από 59.000 τόμους, αλλά και διαθέτει πολλά εξαιρετικά σπάνια κείμενα και χειρόγραφα που χρονολογούνται από το 1535 και μετά. Περιέχονται ακόμα σημαντικός αριθμός χειρογράφων, κυρίως Βυζαντινής Μουσικής, αλλά και μια μεγάλη συλλογή επτανησιακών και κυρίως κεφαλληνιακών εφημερίδων και περιοδικών. Φιλοξενεί την συλλογή έργων τέχνης του Π. Χαροκόπου.

Διαδρομή 5: Αργοστόλι - Ρατζακλί

(διάρκεια 39 λεπτά, 31.7 χλμ) Πληροφορίες διαδρομής: Επιστρέφουμε από το μεγάλο δρόμο, με κατεύθυνση Πόρο και στη διχάλα που έχει πινακίδα με ένδειξη “Σκάλα” πάμε δεξιά για να φτάσουμε στο Ρατζακλί.

Σύνολο χιλιομέτρων: 77.5 χλμ Διάρκεια μετακινήσεων: 1 ώρα και 44 λεπτά

49

Ημέρα 6η: Σάββατο 22 Αυγούστου 2015

Αναχώρηση από Κεφαλονιά Αναχώρηση από ξενοδοχείο: 7:30 πμ Αναχώρηση από Πόρο για Κυλλήνη: 8:30 πμ

ΠΟΡΟΣ Ο Πόρος ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Κεφαλονιάς και παράλληλα το πιο εμπορικό λιμάνι του νησιού αυτή τη στιγμή. Βρίσκεται σε ένα θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, πνιγμένος στο πράσινο με δέντρα που κατεβαίνουν ως τη θάλασσα. Διαθέτει έντονητη γραφικότητα, αλλά και αξιόλογες φυσικές ομορφιές. Πρόκειται ουσιαστικά για μια παραθαλάσσια κωμόπολη που συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Τα καταπράσινα τοπία διαδέχονται οι υπέροχες αμμουδιές και δημιουργούν τοπία μοναδικής αισθητικής. Επίσης, ο Πόρος παρουσιάζει και έντονο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Στη θέση Μπρούτζι των Τζαννάτων οι ανασκαφές έφεραν στο φως έναν θολωτό τάφο της Μυκηναϊκής περιόδου και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενώ τελευταία οι μεγάλες αρχαιολογικές ανακαλύψεις πιθανολογούν ακόμα και την ανακάλυψη της Ομηρικής Ιθάκης. Άξιο αναφοράς στον Πόρο είναι και το παγκοσμίου φήμης ναυάγιο του Περσέα, ενώ η περιοχή βρίσκεται πολύ κοντά στη Σκάλα, την περιοχή με τους περισσότερους επισκέπτες σε ολόκληρο το νησί, αλλά και τις πλέον υψηλών προδιαγραφών τουριστικές μονάδες.

50

ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Λήμμα της αγγλόφωνης Wikipedia για την Κεφαλονιά: http://en.wikipedia.org/Cephalonia Ιστότοπος Kefalonia Heaven: http://www.kefaloniaheaven.com Ιστότοπος Kefalonia Tours: http://www.kefalonia-tours.gr

Ιστότοπος Κεφαλονίτικα Νέα: http://www.kefalonitikanea.gr

Ιστότοπος Greece Terrabook: http://greece.terrabook.gr

51