Οργάνωση σύνθεση επιμέλεια παρουσίασης:

Σταματία Μαντικού: ΔιευθύντριαΤόδας Αλέξανδρος: Υπεύθυνος Σχολ.

Βίας Καράμπελας Κωνσταντίνος

αντικαταστ.

1

2ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Πόλεως Ρόδου

2

«Αν μου πεις κάτι, θα το ξεχάσω. Αν μου το διδάξεις ίσως το θυμάμαι. Αν με βάλεις να συμμετέχω, θα το μάθω (Βενιαμίν

Φραγκλίνος, 1706-1790).http://www.goodreads.com/quotes/tag/learning

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρεία Υγείας και Πρόληψης, η σχολική βία «αφορά περιστατικά βίας που συμβαίνουν στο χώρο του σχολείου, στο δρόμο προς ή από το σχολείο, ή κατά τη διάρκεια γεγονότων που έχουν σχέση με το σχολείο (π.χ. σχολικές εκδηλώσεις)»

Ο μαθητής μπορεί να είναι θύμα, δράστης ή μάρτυρας περιστατικών σχολικής βίας.

3

Συμμετοχή στις δράσεις όλοι οι εκπαιδευτικοί του σχολείου

Η σχολική βία αναφέρεται σε ένα σύνολο διαφορετικών συμπεριφορών, κυρίως: Εκφοβισμός (bullying), Σωματική επίθεση.

Οι συμπεριφορές έχουν ως χαρακτηριστικό κοινό την πρόκληση σωματικής ή ψυχικής βλάβης.

Κάποιες ακραίες μορφές μπορεί να περιλαμβάνουν ένοπλες επιθέσεις με ομάδες με πολύ πιο ακραία αποτελέσματα όπως τραυματισμοί.

5

Στις Η.Π.Α., το 2011 σύμφωνα με σχετική έρευνα σε μαθητές δημοτικών σχολείων ηλικίας 9-12 ετών, διαπιστώθηκε ότι: 12% των μαθητών είχαν εμπλακεί σε χειροδικία

με άλλα παιδιά τον τελευταίο χρόνο. 5,9% των μαθητών απέφευγαν να πηγαίνουν στο

σχολείο για μία ή περισσότερες μέρες, τον τελευταίο μήνα, επειδή αισθάνονταν ανασφάλεια

5,4% των μαθητών έφεραν τον τελευταίο μήνα όπλο, μαχαίρι, ρόπαλο ή άλλο επικίνδυνο αντικείμενο στο σχολείο είτε για επίθεση είτε για άμυνα.

6

7,4% των μαθητών είχαν απειληθεί ή τραυματισθεί στο χώρο του σχολείο, το τελευταίο έτος.

20% των μαθητών είχαν πέσει θύματα σχολικής βίας μέσα στο χώρο του σχολείου τον τελευταίο χρόνο.

16% των μαθητών είχαν πέσει θύματα μέσω σελίδων κοινωνικής δικτύωσης ή στο διαδίκτυο γενικότερα.

7

Τα πιο συχνά φαινόμενα που προκαλεί η σχολική βία είναι κυρίως τραυματισμοί, όχι απαραίτητα βαριάς μορφής.

Πολλές φορές προκαλούν άγχος, ανασφάλεια, φόβο, ψυχολογικά προβλήματα.

Σπάνια παρουσιάζονται και συμπεριφορές όπως κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά ή και απόπειρες αυτοκτονίας.

8

«Οι άνθρωποι που εκτιμούν τον εαυτό τους, δεν επιτίθενται σε άλλους.

Όσο περισσότερο μισούμε τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο θέλουμε να βλάψουμε κόσμο».

(Dan Pearce, Αμερικανός συγγραφέας, 1978-)http://www.goodreads.com/quotes/tag/bullying

9

Οι βασικότερες αιτίες που οδηγούν ένα άτομο, ένα μαθητή να εκδηλώσει συμπεριφορά σχολικής βίας, είναι κυρίως εστιασμένες στο οικογενειακό ή κοινωνικό περιβάλλον του μαθητή.

Έχει καταγραφεί μια σειρά από χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος αυτού που μπορεί να ευνοούν τη σχολική βία.

10

Κάποιες από αυτές τις αιτίες είναι: Ιστορικό βίας. Κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά. Βεβαρημένο ποινικό μητρώο

οικογενειακών προσώπων. Άλλης φύσεως οικογενειακά προβλήματα. Οικονομικά προβλήματα. Χαμηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις.

11

«Οι λέξεις έχουν τη δυνατότητα να ενθαρρύνουν ή να πληγώσουν ανθρώπους…. Ας τις χρησιμοποιήσουμε με σύνεση». (Timothy Pina, Αμερικανός ειρηνιστής & ανθρωπιστής, 1959-)http://www.goodreads.com/quotes/tag/bullying

12

Τρεις είναι οι βασικοί άξονες αντιμετώπισης.

Ο πρώτος είναι με Προγράμματα Πρόληψης σχολικής βίας στο σχολείο, που στοχεύουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών αυτογνωσίας, συναισθηματικής αυτοσυγκράτησης, κοινωνικοποίησης, ομαδικής δουλειάς, επίλυσης προβλήματος και διαχείρισης κρίσεων.

13

Ο δεύτερος άξονας είναι προγράμματα στο χώρο του σπιτιού με σκοπό την ενημέρωση των γονέων και την καθιέρωση κλίματος συνεργασίας.

Προγράμματα στήριξης των νέων ατόμων (mentoring), με σκοπό την ενημέρωση και ενθάρρυνση.

14

Για την πρόληψη στο χώρο του σχολείου έχει διατυπωθεί ένα σχέδιο δράσεων που περιλαμβάνει τέσσερα στάδια:

1ο στάδιο: Προσδιορισμός προβλήματος (πού υπάρχει πρόβλημα, σε τι βαθμό παρουσιάζεται, ποιος επηρεάζεται;)

2ο στάδιο: Προσδιορισμός παραγόντων που επηρεάζουν το πρόβλημα (ποιοι παράγοντες την προκαλούν, πώς αναπτύχθηκαν αυτοί οι παράγοντες, πώς μπορούν να αντιμετωπισθούν)

15

3ο στάδιο: Σχεδιασμός και δοκιμή στρατηγικών πρόληψης ή αντιμετώπισης (σε συνεργασία με εξωσχολικούς φορείς αν χρειαστεί)

4ο στάδιο: Καθιέρωση και Υιοθέτηση σχετικών στάσεων και συμπεριφορών (όπως και δημοσιοποίηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων).

16

http://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/school_violence_fact_sheet-a.pdf

17

«Οι άνθρωποι που επανειλημμένα επιτίθενται στην αυτοπεποίθησή σου γνωρίζουν τα χαρίσματα και τις δυνατότητές σου, ακόμα και αν εσύ δεν τις γνωρίζεις». (Wayne Gerard Trotman, Βρετανός καλλιτέχνης, παιδαγωγός και συγγραφέας, 1964-)http://www.goodreads.com/quotes/tag/bullying

18

Μέσα από τα μάτια των μαθητών…

ΟΧΙ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΝΑΙ ΣΤΗ ΦΙΛΙΑ

Απόψεις μαθητών ΣΤ’για το θέμα του σχολικού εκφοβισμού

« το bullying μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση».

«Πρέπει να αντιμετωπίζουμε το bullying και να βοηθήσουμε τους θύτες», «Δεν πρέπει να κοροϊδεύουμε τα παιδιά που κατάγονται από άλλες χώρες», «Δεν πρέπει να υπάρχει σχολικός εκφοβισμός σε κανένα σχολείο», «Τα θύματα του bullying πρέπει να απευθύνονται έγκαιρα στους δασκάλους και στους γονείς

τους», «Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα σοβαρό θέμα», «Κατά την άποψη μου πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία και κατανόηση, διότι ο

νταής μπορεί να έχει άλλα προβλήματα με την οικογένεια του και με τα υπόλοιπα παιδιά». «Δεν θα έπρεπε να υπάρχει σχολικός εκφοβισμός, αλλά με την οικονομική κρίση

δημιουργείται ένα κίνητρο για κορόιδεμα». «Το θύμα μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρά προβλήματα στο θύτη». «Πρέπει να πάρουμε μέρος στον αγώνα εναντίον του Σχολικού Εκφοβισμού για να

σταματήσει αυτό το φαινόμενο». «Ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι κάτι για γέλια. Είναι πολύ επικίνδυνος και δεν πρέπει να

το έχουμε κρυφό». «Ένα παιδί για να γίνει θύτης ή θα ερεθίστηκε από κακές παρέες ή μπορεί να είναι πολύ

νευρικός και δημοφιλής. Συνήθως ο θύτης προτιμάει τα παιδιά που είναι ήσυχα, ευαίσθητα ή και μικρόσωμα».

«Έχω βρεθεί θύμα ΛΕΚΤΙΚΗΣ ΒΙΑΣ, πιστεύω ότι η συγκεκριμένη βία είναι πολύ τρομακτική» «Ο σχολικός εκφοβισμός και όλα τα είδη του είναι κάτι που φοβίζει παιδιά με ηττοπάθεια.

Κατά τη γνώμη μου πονάει πιο πολύ η σχολική βία παρά να σε χτυπάει κάποιος» «Τι μπορούμε να κάνουμε για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού; Να μην δείχνουμε

ότι στενοχωριόμαστε γιατί αν το κάνουμε επιδεινώνουμε την κατάσταση. Να λέμε ΠΑΝΤΑ το πρόβλημα μας στους γονείς ή στο δάσκαλο»

«Δραστηριότητες και δράσεις που υλοποιήθηκαν στο 2ο Π.Π.Σ.Δ Ρόδου στα πλαίσια του Παρατηρητήριου Πρόληψης Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού για την πρόληψη και αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών».

Στο 2ο Π.Π.Σ.Δ Ρόδου με τη συνεργασία της Διευθύντριας, του συντονιστή και όλων των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας, σχεδιάστηκαν και αναπτύχθηκαν στοχευόμενες δράσεις με θέμα το σχολικό εκφοβισμό. Η φαντασία, η έμπνευση, το μεράκι και η επιθυμία έκφρασης απέναντι στο σχολικό εκφοβισμό, έδωσαν ψυχή στους μαθητές και τις μαθήτριες για την υλοποίηση σχετικών δράσεων.

Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου παρουσίασαν τις όψεις της σχολικής βίας και εκφοβισμού, ανέπτυξαν συζητήσεις με τους μαθητές και τις μαθήτριες τους, οι οποίοι ενημερώθηκαν για το φαινόμενο, ανταλλάσσοντας σκέψεις και ιδέες για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και εκφοβισμού. Στη συνέχεια, κάθε τμήμα υλοποίησε σχετικές δράσεις, οι οποίες παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω:

Α Τάξη: Ευαισθητοποίηση-Αισθητική απόδοση: Κατασκευή κολάζ. Β’ Τάξη: Ευαισθητοποίηση-Αισθητική απόδοση: Σχετικές ζωγραφιές. Γ΄1 Τάξη: Ανάγνωση βιβλίων με θέμα «μπαλόνια της φιλίας», Ευαισθητοποίηση-Αισθητική απόδοση:

κατασκευή κολάζ. Γ’2 Τάξη: Ευαισθητοποίηση-Αισθητική απόδοση: Σχετικές ζωγραφιές. Δ΄1 Τάξη: Ευαισθητοποίηση-Αισθητική απόδοση: Σχετικές ζωγραφιές. Δ΄2 Τάξη: Παρακολούθηση βίντεο με θέμα τη σχολική βία. Επίσης οι μαθητές τραγούδησαν το τραγούδι :

«Don't laugh at me», στο μάθημα της μουσικής. Ε΄ Τάξη: Προβολή βίντεο, κατασκευή κολάζ με θέμα: «λέμε όχι στη σχολική βία, ναι στη φιλία». Στ΄1 Τάξη: Προβολή σχετικού ντοκιμαντέρ, κατασκευή κολάζ με ζωγραφιές, σκίτσα με διαλόγους και

συνθήματα κατά της σχολικής βίας-ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΦΙΣΑΣ. Στ΄2 Τάξη: Προβολή βίντεο, δημιουργία ζωγραφιών και σκίτσων πάνω στο θέμα του σχολικού

εκφοβισμού και παραγωγή γραπτού λόγου με θέμα: «Διατυπώνω την άποψη μου και τα συναισθήματα μου για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού- διατυπώνω προτάσεις για την αποφυγή του».

Όμιλος Αγγλικών: Δημιουργία ποιήματος-ακροστοιχίδας με τίτλο «Bullying» και κατασκευή σχετικής αφίσας.

Επιπλέον δράσεις για τον εκφοβισμό και τη βία στο σχολείο

Τα τμήματα Δ΄1, Δ΄2 και Ε΄ απηύθυναν πρόσκληση - πρόταση προς τον Συμβουλευτικό Σταθμό Ψυχολογικής Υποστήριξης της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών Πανεπιστημίου Αιγαίου για δράση σχετικά με τον εκφοβισμό και τη βία στο σχολείο. Συγκεκριμένα μιλήσαμε με την ψυχολόγο της συγκεκριμένης υπηρεσίας ,την κα Μπαταρή και υπάρχει θετική ανταπόκριση. Το μόνο που μένει είναι να βρούμε το χρόνο υλοποίησης της δραστηριότητας.

Σκεφτήκαμε να κάνουμε αυτή τη δραστηριότητα με σκοπό να συζητήσουν οι μαθητές για τον εκφοβισμό και τη βία στο σχολείο, ώστε να ευαισθητοποιηθούν και να κινητοποιηθούν.

Συγκεκριμένα: Να κατανοήσουν τα παιδιά το φαινόμενο του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο καθώς και τις επιπτώσεις

στη ζωή κάθε μαθητή Να συντάξουν κανόνες για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του σχολικού εκφοβισμού. Δηλαδή να εκφράσουν τις φοβίες-ανησυχίες τους σχετικά με αυτό το θέμα και μέσω της συζήτησης ή άλλης

δραστηριότητας να εισπράξουν την λύση -απάντηση ώστε να γνωρίζουν άμεσα και απόλυτα πως να χειριστούν φαινόμενα βίας που ενδεχομένως να βιώσουν οι ίδιοι ή να μπορέσουν να βοηθήσουν κάποιον που έχει ανάγκη.

Η δράση απευθύνεται στα παιδιά της Δ΄τάξης (32) και Ε΄τάξης(23) Επιπλέον δραστηριότητες από το Δ΄2 Από την αρχή της σχολικής χρονιάς τα παιδιά έχουν δημιουργήσει μαθητικό συμβούλιο για την ενδυνάμωση

της φωνής των μαθητών μέσα από συναντήσεις για να λύσουν προβλήματα και να προτείνουν λύσεις Επίσης έχουν δημιουργήσει μια διαδικασία αναφοράς των περιστατικών από τους ίδιους τους μαθητές

(καλάθι των παραπόνων) Παρακολούθησαν βίντεο με θέμα τη σχολική βία Τραγούδησαν το τραγούδι :Don't laugh at me στο μάθημα της μουσικής

Συμμετοχή όλων των εκπαιδευτικών του σχολείου

Α=Ειρήνη Γκολιά, Β=Αγγελική Μουστάκα, Γ1= Μαρία Τσιόκανου, Γ2=Ιωάννα Κοιλιά, Δ1=Ειρήνη Μανίκαρου, Δ2=Ευαγγελία Καρβούνη, Ε1=Αλέξανδρος Τόδας, Στ1=Γιώργος Κατσούρης, Στ2= Γιάννης

Γιαννικόπουλος, Αγγλικά=Ελένη Τριγωνάκη,

Εκπ.φυσικής& ομίλου: Κων/νος Καράμπελας