Βιολογία

Β΄ Λυκείου - ΓΠ2014 - 2015

Ερωτήσεις Επανάληψης και απαντήσεις στις ερωτήσεις

του βιβλίου

Γουρζής Στάθης – Φυσικός

Κεφάλαιο 1ο - Χημική σύσταση του κυττάρου

Παράγραφος 1.1 – Η Χημεία της ζωής

1) Πόσα είναι τα χημικά στοιχεία που συναντάμε στο φλοιό της Γης ; ( Σελ. 18 - « Στο φλοιό της Γης απαντώνται 92 χημικά στοιχεία. » )

2) Πόσα από αυτά είναι απαραίτητα για τη ζωή ; ( Σελ. 18 - « … από τα οποία 27 μόνο είναι απαραίτητα για τη ζωή. » )

3) Ποια είναι τα πιο σημαντικά στους οργανισμούς ; ( Σελ. 18 - «Τέσσερα από αυτά, ο άνθρακας, ... - ... και μάλιστα σε ποσοστό 96% κ.β. » )

4) Για ποιο λόγο επικρατούν στους οργανισμούς αυτά τα τέσσερα στοιχεία ; ( Σελ. 18 - « Τα άτομα καθενός από τα τέσσερα … - … στο σχηματισμό ομοιοπολικών δεσμών. » )

5) Τι είναι οι ομοιοπολικοί δεσμοί ; ( Σελ. 18 - « Οι δεσμοί αυτοί δημιουργούνται τόσο … - … τη σταθερότητα των μορίων αυτών. » )

6) Τι γνωρίζετε για τον ομοιοπολικό δεσμό ; ( σελ. 158 – (Ένθετο) – « Με τον τρόπο αυτό το άτομο ... - ... λέγεται ομοιοπολικός δεσμός. » )

7) Γιατί το άτομο του άνθρακα σχηματίζει πολύ μεγάλο αριθμό χημικών ενώσεων ; ( Σελ. 18 - « Το άτομο του άνθρακα, για παράδειγμα … - … μιας μεγάλης ποικιλίας μορίων. » )

8) Από ποια στοιχεία αποτελείται το υπόλοιπο 4 % κ.β. της σύστασης των οργανισμών ; ( Σελ. 18 - « Από το υπόλοιπο 4 % κ.β. των οργανισμών ... - ... μαγνήσιο (Mg), Χλώριο (Cl). » )

9) Τι είναι τα ιχνοστοιχεία ; ( σελ. 18 – « … ένα μικρό μέρος περίπου το ... - ... σημαντικές λειτουργίες των οργανισμών. » )

10) Τι γνωρίζετε για το περιβάλλον, μέσα στο οποίο « ζουν » τα κύτταρα ; ( σελ. 19 - « Το ανθρώπινο κύπαρο περιβάλλεται … - … παράγωγα του μεταβολισμού τους. » )

11) Υπάρχουν χημικές ενώσεις στο εσωτερικό του κυττάρου ; ( σελ. 20 – « Η ποικιλία των χημικών ενώσεων που … - … που θα γνωρίσουμε στη συνέχεια. » )

Παράγραφος 1.2 – Μακρομόρια ( Πρωτεΐνες )

1) Τι είναι τα μακρομόρια και από τι αποτελούνται ; ( σελ. 20 – « Οι πρωτεΐνες οικοδομούνται από αμινοξέα ... - ... τα μακρομόρια ( πολυμερή ). » )

2) Τι γνωρίζετε για την συμπύκνωση ; ( σελ. 20 – « Ωστόσο συνδέονται ... – ... με ομοιοπολικό δεσμό. » + 1 ο Σχήμα Βιβλίου σελ.20 )

3) Τι γνωρίζετε για την υδρόλυση ; ( σελ. 20 – « Η διάσπαση των μακρομορίων ... – ... ονομάζεται υδρόλυση. » + 2 ο Σχήμα σελ.20 )

4) Ποιες μεγάλες μοριακές ενώσεις ονομάζουμε πρωτεΐνες ; ( Σελ. 22 - « Παρά τις διαφορές τους όλες οι πρωτεΐνες ... - ... ποικιλία πρωτεϊνικών μορίων. » )

5) Πόσα είδη αμινοξέων υπάρχουν ; ( σελ. 22 – « Έχουν ανιχνευτεί πάνω από 170 … - … αποτελούν συστατικά πρωτεϊνών. » )

6) Από ποια μέρη αποτελείται το μόριο των αμινοξέων ; ( σελ. 22 – « Το μόριο των αμινοξέων αποτελείται ...-... έχει διαφορετική δομή για κάθε αμινοξύ. » )

Παράγραφος 1.2 – Μακρομόρια ( Πρωτεΐνες ) ( - συνέχεια )

1) Περιγράψτε την αντίδραση της συμπύκνωσης στις πρωτεΐνες.( σελ. 22 – « Η ένωση δύο αμινοξέων γίνεται με ... - ... αυτής της ένωσης είναι ένα διπεπτίδιο. » )

2) Ποιες ενώσεις ονομάζουμε διπεπτίδια, τριπεπτίδια και ποιες πολυπεπτίδια ;( σελ. 22 - « Η ένωση δύο αμινοξέων γίνεται ...-... υπερβαίνει τα 50 ονομάζονται πολυπεπτίδια. » )

3) Τι γνωρίζετε για τα τέσσερα επίπεδα οργάνωσης των πρωτεϊνικών μορίων ; ( σελ. 23 – « Όπως φαίνεται και στην εικόνα στα ... - ... τελικό στάδιο είναι η τεταρτοταγής δομή. » )

4) Πως εξηγείται ότι μόρια που έχουν τα ίδια είδη αμινοξέων, έχουν και διαφορετικές λειτουργίες ; ( σελ. 25 – « Είναι δικαιολογημένο να αναρωτιόμαστε πως ... - ... με τις διαφορετικές ομάδες R. » )

5) Τι γνωρίζετε για το φαινόμενο της μετουσίωσης των πρωτεϊνών ; ( σελ. 25 – « Η τρισδιάστατη δομή μιας πρωτεΐνης ...-... πρωτεΐνη χάνει την λειτουργικότητά της. » )

6) Ποιες είναι οι κατηγορίες στις οποίες διακρίνουμε τις πρωτεΐνες ;( σελ. 25 – « Οι πρωτεΐνες, με κριτήριο την ... - ... που συμβάλλουν στις διάφορες λειτουργίες. » )

Παράγραφος 1.2 – Μακρομόρια ( Υδατάνθρακες - Λιπίδια )

1) Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες ; ( σελ. 32 – « Οι υδατάνθρακες αποτελούν πηγή ... - ... τοιχώματος των φυτικών κυττάρων. » )

2) Τι γνωρίζετε για τους μονοσακχαρίτες ; ( σελ. 32 – « Διακρίνονται σε τριόζες ... - ... στη σύνθεση του DNA και του RNA αντίστοιχα. » )

3) Τι γνωρίζετε για τους δισακχαρίτες ; ( σελ. 32 – « Προκύπτουν από την συνένωση δύο ... - ... είναι το σάκχαρο του γάλακτος. » )

4) Τι γνωρίζετε για τους πολυσακχαρίτες ; ( σελ. 33 – « Οι πολυσακχαρίτες προκύπτουν από τη ... - ... μυκήτων ως αποταμιευτική ουσία. » )

5) Τι γνωρίζετε για τα λιπίδια ; ( σελ. 36 – « Τα λιπίδια αποτελούν είτε δομικά συστατικά ... - ... είναι ότι δεν διαλύονται στο νερό. » )

6) Τι γνωρίζετε για τα ουδέτερα λίπη ; ( σελ. 36 – « Ένα μόριο ουδέτερου λίπους αποτελείται ... - ... ( περιέχουν και διπλούς δεσμούς). » )

7) Τι γνωρίζετε για τα φωσφολιπίδια ; ( σελ. 37 – « Τα περισσότερα διαδεδομένα ... - ... η ουρά του μορίου τους είναι υδρόφοβη. » )

8) Τι γνωρίζετε για τα στεροειδή ; ( σελ. 38 – « Τα στεροειδή διαφέρουν από τα ... - ... των μεμβρανών των ζωικών κυττάρων. » )

Άσκηση :

Συμπληρώστε την παρακάτω νουκλεοτιδική αλυσίδα και σημειώστε το είδος του νουκλεϊκού οξέος, του οποίου αποτελεί μέρος :

α) G A T A A A Τ G Τ G C C Τ C A A G C G Τ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

β) A A G C U A G U U G C A A U A U C U G G | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Ερωτήσεις από το Ένθετο :

α) Τι ονομάζουμε ομοιοπολικό δεσμό ; ( παραδείγματα ) ( σ. 158 ) β) Τι ονομάζουμε δεσμό Υδρογόνου ; ( παράδειγμα ) ( σ. 158 )

Κεφάλαιο 1ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 39 )

Ε1 - α = μονομερή, β = υδρόλυση, γ = μακρομόριο, δ = σύνθεση

Τα μονομερή συνδέονται μεταξύ τους με ένα χημικό μηχανισμό, που λέγεται συμπύκνωση. Κατά τη συμπύκνωση το ένα μονομερές χάνει ένα άτομο υδρογόνου (Η), ενώ το άλλο μια υδροξυλομάδα (ΟΗ). Αφαιρείται δηλαδή τελικά ένα μόριο νερού. Στην υδρόλυση του μακρομορίου συμμετέχει το νερό.

Ε2 - α)(Σ), β)(Α), γ)(Λ), δ)(Σ), ε)(Λ), στ)(Α), ζ)(Λ).

Ε3 - α)(Λ), β)(Λ), γ)(Σ), δ)(Λ), ε)(Λ), στ)(Σ), ζ)(Λ), η)(Λ), θ)(Λ), ι)(Λ).

Ε4 - πολυπεπτιδική αλυσίδα, υδρόφιλη, υδρόφοβη, λιπιδίων, μεμβρανών, ζωικών, κυττάρων, κυτταρίνη, άμυλο, γλυκογόνο, τριόζες, πεντόζες, εξόζες, αμύλου, πέψης, γάλακτος, συμπύκνωση, άτομο, υδρογόνου, γενετικές, πληροφορίες, γενετικό, υλικό, πυρήνα, χλωροπλάστες.

Ε5 - Πρωτοταγής, δευτεροταγής, τριτοταγής και τεταρτοταγής δομή. Για συμπλήρωση της απάντησης βλέπε την παράγραφο «Οργάνωση των πρωτεϊνικών μορίων», στο βιβλίο του μαθητή.

Ε6 - Χαρακτηρίζεται ως μετουσίωση και οφείλεται στην καταστροφή της τρισδιάστατης δομής του πρωτεϊνικού μορίου. Για συμπλήρωση της απάντησης βλέπε την παράγραφο «Η δομή των πρωτεϊνικών μορίων καθορίζει τη λειτουργία τους».

Ε7 - Η σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε8 - • Για την περιγραφή της δομής των νουκλεϊνικών οξέων βλέπε τις παραγράφους «Δομή και

βιολογικός ρόλος του DNA» και «Δομή και βιολογικός ρόλος του RNA».

• Διαφορές στη δομή μεταξύ DNA και RNA.

• Διαφορές στη λειτουργία του DNA και του RNA.

• To DNA απαντάται στον πυρήνα, στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες.

To RNA απαντάται στον πυρήνα, και στο κυτταρόπλασμα είτε ως συστατικό των ριβοσωμάτων (rRNA) είτε ελεύθερο (tRNA, mRNA). Επίσης απαντάται στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες.

Ε9 - Οι τρεις κύριοι πολυσακχαρίτες είναι: το άμυλο, το γλυκογόνο και η κυτταρίνη.• Ο βιολογικός τους ρόλος συνίσταται στο ότι: η κυτταρίνη είναι συστατικό του κυτταρικού τοιχώματος στα φυτικά κύτταρα, το άμυλο αποταμιευτική ουσία στα φυτικά κύτταρα και το γλυκογόνο αποταμιευτική ουσία στα ζωϊκά κύτταρα και στα κύτταρα των μυκήτων. Κατά τη διάσπαση (υδρόλυση) του αμύλου και του γλυκογόνου αποδίδονται μόρια γλυκόζης. (Η απάντηση μπορεί να συμπληρωθεί από τις πληροφορίες που υπάρχουν στον πίνακα της αντίστοιχης παραγράφου.)• Οι διαφορές που εμφανίζουν στη δομή τους είναι: το άμυλο σχηματίζει σπειροειδή αλυσίδα, το γλυκογόνο διακλαδισμένη, ενώ η κυτταρίνη ευθεία.

Ε10 - Η υπάλληλος του κυλικείου δεν λέει την αλήθεια, αφού η σακχαρόζη είναι ένας δισακχαρίτης και ως εκ τούτου ανήκει στους υδατάνθρακες.

Ε11 -

Ε12 - Όταν η σειρά των αμινοξέων είναι διαφορετική, δημιουργούνται διαφορετικοί δεσμοί ανάμεσα στις πλευρικές ομάδες (R) των αμινοξέων στα διάφορα σημεία της πεπτιδικής αλυσίδας. Αυτό οδηγεί σε διαφορετική αναδίπλωση του μορίου επομένως σε διαφορετική τριτοταγή δομή. Η τρισδιάστατη δομή μιας πρωτεΐνης καθορίζει και τη λειτουργία της.

Ε13 - Με τον όρο διαφορετικές πρωτεΐνες εννοούμε εκείνες που έχουν διαφορετική πρωτοταγή δομή. Διαφορετική πρωτοταγής δομή σημαίνει και διαφορετική τριτοταγής δομή, άρα και διαφορετική λειτουργία. Για παράδειγμα, στο μυϊκό κύπαρο οι πρωτεΐνες ακτίνη και μυοσίνη συμβάλλουν στη μυϊκή συστολή, ταυτόχρονα στα οργανίδιά του υπάρχουν ένζυμα που εξυπηρετούν ενζυμικές αντιδράσεις. Κύτταρα που επιτελούν συγκεκριμένη λειτουργία περιέχουν συγκεκριμένη πρωτεΐνη, για να φέρουν σε πέρας τη λειτουργία αυτή, (για παράδειγμα τα ερυθρά αιμοσφαίρια περιέχουναιμοσφαιρίνη.)

Ε14 - Το Μ.Β. των πολυπεπτιδικών αλυσίδων είναι: 9.000 και 8.000; Επομένως η μία έχει 90 αμινοξέα και η άλλη 80 αμινοξέα αντίστοιχα. Άρα ο αριθμός των αμινοξέων είναι 90x2+80x2=340.

Κεφάλαιο 2ο – Κύτταρο : Η θεμελιώδης μονάδα της ζωής

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1) Τι υποστηρίζει η κυτταρική θεωρία ; ( σελ. 45 – « Η κυτταρική θεωρία στη σύγχρονη ... - ... τη διαίρεση προϋπάρχοντος κυττάρου. » )

2) Τι γνωρίζετε για τα προκαρυωτικά και τα ευκαρυωτικά κύτταρα ; ( σελ. 45 – « Τα κύτταρα με κριτήριο την ... - ... διαδικασία, προϋπήρξαν των ευκαρυωτικών. » )

Παράγραφος 2.1 - ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ TOY ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ

3) Τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. ( σελ. 46 - « Τα κύτταρα εξάλλου δεν είναι όλα τα ίδια. ... - ... και έχουν καλυπτήριο ρόλο. » )

4) Για ποιο λόγο τα κύτταρα πρέπει να έχουν μεγάλη επιφάνεια και μικρό όγκο ; ( σελ. 47 – « Πράγματι, το σχήμα των κυττάρων είναι ... - … στο εσωτερικό του κυττάρου. » )

5) Τι ονομάζουμε διαμερισματοποίηση ενός τυπικού κυττάρου ; ( σελ. 47 - « Μεμβράνη το οριοθετεί από το ... - … έχει την δική του μορφή και λειτουργία. » )

Παράγραφος 2.2 - ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ : ΤΟ ΛΕΠΤΟ ΣΥΝΟΡΟΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΒΙΑ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΖΩΗ

6) Τι είναι η πλασματική μεμβράνη ; ( σελ. 48 – « Πλασματική μεμβράνη ονομάζουμε ... - ... με το εξωτερικό του περιβάλλον. » )

7) Από πού προέρχονται οι λειτουργίες της πλασματικής μεμβράνης ;( σελ. 48 – « Οι λειτουργίες της, όπως και ... - ... απορρέουν από τη δομή της. » )

8) Ποιο μοντέλο πλασματικής μεμβράνης είναι αυτό που ισχύει σήμερα ;( σελ. 48 – « Το μοντέλο που δεχόμαστε σήμερα ... - ... Σ. Σίνγκερ και Τ. Νίκολσον. » )

9) Τι γνωρίζετε για την δομή της πλασματικής μεμβράνης ;( σελ. 48 - « Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, οι ... - ... ,σχηματίζοντας ένα είδος μωσαϊκού. » )

10) Τι ονομάζουμε γλυκοπρωτεΐνες και γλυκολιπίδια ; ( σελ. 48 – « Συχνά, πρωτεΐνες αλλά και ... - ... γλυκοπρωτεΐνες ή γλυκολιπίδια αντίστοιχα. » )

11) Διάταξη των φωσφολιπιδίων στην πλασματική μεμβράνη. ( σελ. 48 - « Τα υδρόφιλα τμήματα των λιπιδίων … - … την επαφή τους με το νερό. » )

12) Τι είναι το «ρευστό μωσαϊκό» ;( σελ. 48 - « Η ονομασία «ρευστό μωσαϊκό» αποδίδει … - … με γειτονικά τους μόρια. » )

13) Ποιος είναι ο ρόλος των πρωτεϊνών στην πλασματική μεμβράνη ; ( σελ. 49 - « Σε ότι αφορά το ρόλο των πρωτεϊνών … - … από το περιβάλλον κ.ά.. » )

14) Ποιες είναι οι λειτουργίες της πλασματικής μεμβράνης ;( σελ. 49 – « … σε άλλες κυτταρικές λειτουργίες, όπως ... - ... το περιβάλλον του κυττάρου. » )

15) Με πόσους και ποιους τρόπους μεταφέρονται ουσίες μέσω της κυτταρικής μεμβράνης ; ( σελ.50 – « Οι φυσιολόγοι διακρίνουν τρεις ... - ... και την Ενδοκύττωση και εξωκύττωσης. » )

16) Τι γνωρίζετε για την παθητική μεταφορά ουσιών μέσω της κυτταρικής μεμβράνης ; ( σελ.50 - « Η παθητική μεταφορά ουσιών δια ... - ... Με την διάχυση και την ώσμωση. » )

17) Τι είναι η διάχυση των μορίων μιας ουσίας ; ( σελ.50 - « Διάχυση : Με τον όρο διάχυση, γενικά ... - ... περιοχές χαμηλής συγκέντρωσης. » )

18) Τι είναι η ώσμωση ;( σελ.50 - « Ώσμωση : είναι μια ειδική περίπτωση … - … ουσιών που έχουν μεγάλο μέγεθος. » )

( - εκτός ύλης οι ερωτήσεις 19 - 20 )

19) ) Τι είναι η ενεργητική μεταφορά ιόντων ; ( σελ. 52 – « Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας ... - ... συγκέντρωσης, τα μεταφέρει αντίθετα. » )

20) Τι είναι η αντλία καλίου – νατρίου ( K+ Na- ) ; ( σελ. 52 – « Ο μηχανισμός που αφορά τα ... - ... στη λειτουργία των νευρικών κυττάρων. » )

21) Τι γνωρίζετε για την ενδοκύττωσης ; ( σελ. 52 – « Η Ενδοκύττωση περιλαμβάνει τα ... - ... απελευθερώνεται στο κυτταρόπλασμα . » )

22) Τι γνωρίζετε για την εξωκύττωσης ; ( σελ. 52 – «Η εξωκύττωσης αποτελεί την αντίστροφη ... - … πλευρά του κυττάρου τις ουσίες. » )

23) Τα κύτταρα ανταλλάσσουν μηνύματα με το περιβάλλον τους. Ποιες είναι οι δυνατότητες που αποκτούν με αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας ; ( σελ.55 – « α. Να αναγνωρίζονται μεταξύ τους. ... - ... όποιες μεταβολές του περιβάλλοντος. » )

Παράγραφος 2.3 - ΜΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ

1) Τι είναι το πρωτόπλασμα ( ή κυτταρόπλασμα ) ;

( σελ.58 – « Αν παρατηρήσουμε ένα ευκαρυωτικό ... - ... συνήθως διακρίνεται ο πυρήνας. » ) + ( σελ.58 – « Αυτό τους έκανε να πιστεύουν ότι ... -... άλλωστε την ονόμασαν πρωτόπλασμα. » )

2) Τι είναι τα οργανίδια του κυττάρου ; ( σελ.59 – « Στο κυτταρόπλασμα τους, όπως έχει ... - ... δομών, που ονομάζονται οργανίδια. » )

3) Ποια είναι η λειτουργία των οργανιδίων του κυττάρου ; ( σελ.59 – « Κάποια οργανίδια έχουν αναλάβει ... - ... για την κίνηση των κυττάρων κ.ο.κ. » )

4) Τι είναι ο πυρήνας ενός τυπικού κυττάρου ; ( σελ.60 – « Το σχήμα του πυρήνα είναι συνήθως ... - ... δε φαίνεται να έχει σταθερή θέση. » )

5) Τι είναι ο πυρηνικός φάκελος ( ή πυρηνική μεμβράνη ) ; ( σελ.60 - « Ο πυρήνας περιβάλλεται από τον ... - ... μια εσωτερική και μια εξωτερική. » )

6) Τι είναι το πυρηνόπλασμα ; ( σελ.60 – 61 - « Το εσωτερικό του πυρήνα καταλαμβάνεται ... - ... ένζυμα, πρωτεΐνες κ.ά.» )

7) Τι γνωρίζετε για τον πυρηνίσκο ; ( σελ. 61 - « Ο πυρηνίσκος είναι μια δομή ... - ... rRNA( συστατικό των ριβοσωμάτων ). » )

8) Ποιος είναι ο ρόλος του πυρήνα για την ζωή του κυττάρου ; ( σελ. 61 - « Ο ρόλος του πυρήνα για ... - ... γενετικές πληροφορίες που φέρει το DNA. » )

9) Τι είναι το ενδομεμβρανικό σύστημα ; ( σελ. 61 - « Σύμφωνα με την αντίληψη που … - …σύνολο, ενδομεμβρανικό σύστημα. » )

10) Ποια οργανίδια περιλαμβάνει το ενδομεμβρανικό σύστημα ; ( σελ. 61 - « Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει … - … υπεροξειδιοσώματα και κενοτόπια. » )

11) Τι είναι το ενδοπλασματικό δίκτυο ;( σελ. 61 - « Είναι ένα πολυδαίδαλο σύνολο … - …πυρήνα και του εξωκυτταρικού περιβάλλοντος. » )

12) Τι γνωρίζετε για το αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο ; ( σελ. 61 - « Το αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο …-… Στα ριβοσώματα γίνεται η πρωτεϊνοσύνθεση. » )

13) Τι γνωρίζετε για το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο ;( σελ. 61 - « Το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο … - … και την εξουδετέρωση τοξικών ουσιών. » )

14) Τι είναι το σύμπλεγμα Goldgi ; ( σελ. 61 - « Αποτελείται από ομάδες παράλληλων … - … στο αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο. » )

15) Τι είναι τα λυσοσώματα ; ( σελ. 63 - « Τα λυσοσώματα είναι σφαιρικά οργανίδια … - … διαδικασία της ενδοκύττωσης. » )

16) Τι γνωρίζετε για τα υπεροξειδιοσώματα ; ( σελ. 63 - « Είναι μικρά σφαιρικά κυστίδια …-… αντιδράσεις μεταβολισμού είναι ιδιαίτερα τοξικό. » )

17) Τι είναι τα κενοτόπια ; ( σελ. 64 - « Με το όρο κενοτόπιο αναφερόμαστε … - … και σωματιδίων τροφής. » )

18) Τι είναι τα χυμοτόπια ; ( σελ. 64 – « Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ... - … άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού. » )

19) Τι είναι οι χλωροπλάστες ;( σελ. 64 - « Χλωροπλάστες : Υπάρχουν μόνο στα … - … αυτά γίνεται η φωτοσύνθεση. » )

20) Τι είναι τα μιτοχόνδρια ; ( σελ. 65 – « Μιτοχόνδρια : Τα μιτοχόνδρια υπάρχουν σε ... - ... λειτουργίες του κυττάρου. » )

21) Τι είναι ο κυτταρικός σκελετός ; ( σελ. 66 – « Οι σύγχρονες όμως τεχνικές ... - ... στην κίνηση τους στο εσωτερικό του κυττάρου. » )

22) Τι είναι το κυτταρικό τοίχωμα ; ( σελ. 67– « Από τα σημαντικότερα είναι το ... - ... «σκελετική» υποστήριξη σε ολόκληρο το φυτό. » )

ΑΣΚΗΣΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ

1) Να δώσετε τους ορισμούς των οργανιδίων του πίνακα.2) Περιγράψτε τη στοιχειώδη λειτουργία τους στο εσωτερικό του κυττάρου.3) Κατόπιν ελέγξτε την παρουσία τους στα ζωϊκά και τα φυτικά κύτταρα αντίστοιχα.

1. Τι είναι η πλασματική μεμβράνη ; 2. Τι γνωρίζετε για το κυτταρικό τοίχωμα ; 3. Τι είναι ο πυρήνας ενός τυπικού κυττάρου ; 4. Τι γνωρίζετε για τα ριβοσώματα ; 5. Τι είναι το ενδοπλασματικό δίκτυο ; 6. Τι γνωρίζετε για το σύμπλεγμα Goldgi ;

7. Τι είναι τα λυσοσώματα ; 8. Τι γνωρίζετε για τα υπεροξειδιοσώματα ;

9. Τι είναι τα χυμοτόπια ; 10 . Τι γνωρίζετε για τα κενοτόπια ;11. Τι είναι οι χλωροπλάστες ; 12. Τι γνωρίζετε για τα μιτοχόνδρια ;

Κεφάλαιο 2ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 69 )

Ε1 - Η δομή της πλασματικής μεμβράνης περιγράφεται από το μοντέλο του «ρευστού μωσαϊκού» κατά Σίνγκερ και Νίκολσον. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο τα υδρόφιλα τμήματα των φωσφολιπιδίων στρέφονται προς τον ενδοκυτταρικό και προς τον εξωκυτταρικό χώρο, που είναι υδατικοί. Αντίθετα, τα υδρόφοβα τμήματα στρέφονται προς το εσωτερικό της κατασκευής. Οι πρωτεΐνες τοποθετούνται πάνω και μέσα στη διπλοστιβάδα των φωσφολιπιδίων. Με τη διευθέτησή τους αυτή ελέγχουν την είσοδο ή έξοδο ουσιών, δέχονται και μεταβιβάζουν στο εσωτερικό του κυττάρου μηνύματα από το περιβάλλον κ.ά. Οι έλξεις που αναπτύσσονται μεταξύ των υδρόφιλων τμημάτων των φωσφολιπιδίων και των μορίων του νερού και οι λέξεις των υδρόφοβων τμημάτων μεταξύ τους προσδίδουν στη μεμ-βράνη σταθερότητα, χωρίς παράλληλα να την κάνουν στατική. Στη διατήρηση της ρευστότητας των μεμβρανών που είναι καθοριστική για τη λειτουργία της, σημαντικό ρόλο παίζει και η χοληστερόλη.

Ε2 - α) (Λ), β) (Λ), γ) (Σ), δ) (Λ), ε) (Λ), στ) (Σ), ζ) (Σ), η) (Σ), θ) (Λ), ι) (Λ), κ) (Λ), λ) (Λ), μ) (Σ), ν) (Λ).

Ε3 - α) (Λ), β) (Λ), γ) (Λ), δ) (Σ), ε) (Λ), στ) (Λ).

Ε4 - α) (Σ), β) (Λ), γ) (Λ), δ) (Σ), ε) (Λ), στ) (Λ).

Ε5 - Ως υδρόφοβος δεσμός ή υδρόφοβη έλξη, χαρακτηρίζεται εκείνος ο χημικός δεσμός ο οποίος αναπτύσσεται μεταξύ των υδρόφοβων τμημάτων των φωσφολιπιδίων, όταν αυτά βρεθούν σε υδατικό περιβάλλον. (Για τη συμπλήρωση της απάντησης μπορείτε να ανατρέξετε στις παραγράφους «Φωσφολιπίδια» και «Δομή της πλασματικής μεμβράνης».) Η σημασία τους για τα βιολογικά συστήματα συνίσταται στο ότι συμβάλλουν στη συγκρότηση των βιολογικών μεμβρανών

προσδίδοντας τους σταθερότητα χωρίς παράλληλα να τις κάνουν στατικές.

Ε6 - α) Α = μόριο φωσφολιπιδίου,

Β = μόρια πρωτεϊνών.β) Λόγω της δυνατότητας που έχουν τα περισσότερα λιπίδια και αρκετές από τις πρωτεΐνες της μεμβράνης να ολισθαίνουν πλαγίως, αλλάζοντας θέση με γειτονικά τους μόρια.γ) ί) Ενεργειακή μεταφορά ουσιών, ϋ) υποδοχή και ερμηνεία μηνυμάτων από το περιβάλλον του κυττάρου.

Ε7 - α) Δε θα γινόταν ενεργητική μεταφορά ουσιών, με αποτέλεσμα τα κύτταρα να τείνουν να αποκτήσουν στο εσωτερικό τους τις ίδιες συγκεντρώσεις ουσιών με το εξωκυτταρικό περιβάλλον.β) Τα κύτταρα θα ήταν απομονωμένα από το περιβάλλον τους, αφού δε θα μπορούσαν να δεχτούν μηνύματα.

Ε8 - Τα μιτοχόνδρια περιβάλλονται από διπλή στοιχειώδη μεμβράνη. Η εξωτερική μεμβράνη είναι λεία, ενώ η εσωτερική παρουσιάζει αναδιπλώσεις προς το εσωτερικό των μιτοχονδρίων Ο ρόλος τους είναι ο έλεγχος του είδους των ουσιών που εισέρχονται ή εξέρχονται από τα μιτοχόνδρια. Επίσης στις αναδιπλώσεις της εσωτερικής μεμβράνης επιτελούνται αντιδράσεις, που παράγουν ενέργεια. Το αδρό και το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο είναι ένα μεμβρανώδες, πολυδαίδαλο σύνολο αγωγών και κύστεων.α) Στην εξωτερική επιφάνεια των μεμβρανών του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου βρίσκονται τα ριβοσώματα, στα οποία γίνεται η πρωτεϊνοσύνθεση.β) Οι μεμβράνες του ενδοπλασματικού δικτύου ελέγχουν το είδος των ουσιών που εισέρχονται ή εξέρχονται απ' αυτό.γ) Προσφέρουν επιφάνειες στις οποίες εδράζονται ένζυμα, που εξυπηρετούν διαφορετικές βιοχημικές αντιδράσεις.Ο πυρήνας περιβάλλεται από τον πυρηνικό φάκελο, που αποτελείται από δυο στοιχειώδεις μεμβράνες, μια εσωτερική και μια εξωτερική. Ο πυρηνικός φάκελος κατά διαστήματα παρουσιάζει πόρους, που σχηματίζονται από τη συνένωση των δύο μεμβρανών. Οι πυρηνικοί πόροι παίζουν σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία του πυρήνα με το κυτταρόπλασμα, γιατί ελέγχουν την ανταλλαγή μακρομορίων μεταξύ τους.

Ε9 - Το σύστημα μεμβρανών που συνδέει τον πυρήνα με την πλασματική μεμβράνη περιλαμβάνει:α) Τον πυρηνικό φάκελο,-που μέσω των πυρηνικών πόρων εξασφαλίζει την επικοινωνία του πυρήνα με το κυτταρόπλασμα.β) Το ενδοπλασματικό δίκτυο, που λειτουργεί ως ένας κοινός αγωγός και επιτρέπει τη μεταφορά ουσιών μέσω των διαφόρων τμημάτων του κυτταροπλάσματος και, ίσως, μεταξύ του πυρήνα και του εξωτερικού περιβάλλοντος,γ) Σύμπλεγμα Golgi, που συγκεντρώνει και επεξεργάζεται τις πρωτεΐνες που παράγονται στα ριβοσώματα του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου. Η μεταφορά των πρωτεϊνών από το ενδοπλασμα-τικό δίκτυο προς το σύμπλεγμα Golgi γίνεται είτε μέσω της φυσικής σύνδεσης των μεμβρανών των δύο οργανιδίων είτε με τη βοήθεια κυστιδίων. Με τη βοήθεια των κυστίδιων του συμπλέγματοςGolgi οι πρωτεΐνες φθάνουν στην πλασματική μεμβράνη και εξάγονται με τη διαδικασία της εξωκύττωσης.

Ε10 -

Ε11 - Το οργανίδιο είναι το λυσόσωμα. Αν η κυτταρική πέψη αφορά «σωματίδιο», που προέρχεται, για παράδειγμα, από τον εξωκυτταρικό χώρο, ακολουθεί συνοπτικά η εξής διαδικασία: Το «σωματίδιο» εισάγεται μέσω της πλασματικής μεμβράνης με τη διαδικασία της ενδοκύττωσης, κλεισμένο σε πεπτικό κενοτόπιο. Το πεπτικό κενοτόπιο ενώνεται με ένα λυσόσωμα με σύντηξη των μεβρανών τους. Τα υδρολυτικά ένζυμα του λυσοσώματος βοηθούν στην πέψη των συστατικών του «σωματιδίου». (Για τη συμπλήρωση της απάντησης ανατρέχουμε στις παραγράφους της «ενδοκύττωσης», της «εξωκύττωσης», των «λυσοσωμάτων» και των «κενοτοπίων»).

Ε12 - Το μιτοχόνδριο και ο χλωροπλάστης. Η περιγραφή τους γίνεται στις αντίστοιχες παραγράφους του σχολικού βιβλίου.

Ε13 -

Πρόκειται για τις διαδικασίες της ενδοκύττωσης και της εξωκύττωσης, που περιγράφονται στις αντίστοιχες παραγράφους του σχολικού βιβλίου.

Ε14 -

α) i) Α = Πλασματική μεμβράνη, Β = Πεπτικό κενοτόπιο, Γ = Λυσόσωμα, Δ =Σύμπλεγμα Golgi, Ε = πυρηνίσκος,ii) Αναφέρεται στο ριβόσωμα.iii) Βοηθά στη σύνθεση του rRNA, που είναι δομικό συστατικό των ριβοσωμάτων στα οποία γίνεται η πρωτεϊνοσύνθεση.iv) Προσθήκη μη πρωτεϊνικών τμημάτων στις πρωτεΐνες που έρχονται από τους αγωγούς του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου.β) ί) Ενδοκύττωση. ii) Καταστροφή μικροοργανισμών (άμυνα οργανισμού).iii) Πρωτόζωα (π.χ. αμοιβάδα).

Ε15 - α) Η πλασματική μεμβράνη αποτελείται από μια στοιχειώδη μεμβράνη, ενώ η πυρηνική μεμβράνη αποτελείται από δύο στοιχειώδεις μεμβράνες, την εσωτερική και την εξωτερική, που κατά διαστήματα συνενώνονται σχηματίζοντας τους πυρηνικούς πόρους. Οι λειτουργικές διαφορές αναφέρονται στις αντίστοιχες παραγράφους..

γ) Τα λυσοσώματα περιέχουν υδρολυτικά ένζυμα, που βοηθούν την ενδοκυτταρική πέψη, ενώ τα υπεροξειδιοσώματα έχουν οξειδωτικά ένζυμα και ένζυμα για την οξείδωση των λιπαρών οξέων.

Ε16 -

α) A = αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο,Β = κυστίδια του συμπλέγματος Golgi,Γ = σύμπλεγμα Golgi,Δ = μιτοχόνδρια.β) Επειδή το πεψινογόνο είναι πρωτεΐνη, η σύνθεσή του γίνεται στα ριβοσώματα, που βρίσκονται στην εξωτερική επιφάνεια των αγωγών του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου. Επομένως ο απαιτούμενος χρόνος για την εμφάνιση της ραδιενεργού σήμανσης θα είναι 3. Στη συνέχεια το ένζυμο εισέρχεται στο εσωτερικό των αγωγών του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου και μέσω κυστι-δίων (χρόνος εμφάνισης σήμανσης 10) φθάνει στο σύμπλεγμα Golgi (χρόνος 20).γ) Στο DNA του πυρήνα είναι κωδικοποιημένη η πληροφορία για τη σύνθεση του πεψινογόνου. Σ' αυτόν συντίθεται: i) το mRNA, που μεταφέρει τη γενετική πληροφορία από το DNA στα ριβοσώματα, ii) τα μεταφορικά RNA (tRNA), που μεταφέρουν τα αμινοξέα στα ριβοσώματα και iii) το ριβοσωμικό RNA (rRNA), που είναι δομικό συστατικό των ριβοσωμάτων.δ) Εξωκύττωση.ε) Επειδή η διαδικασία της εξωκύττωσης δαπανά ενέργεια.

Ε17 - Επειδή η μικρή διόγκωση περιβάλλεται από στοιχειώδη μεμβράνη, μια και το σπερματοζωάριο είναι ένα κύπαρο, τα ένζυμα που περιέχονται στα κυστίδια θα εξέλθουν με τη διαδικασία της εξωκύττωσης.

Κεφάλαιο 3ο – Μεταβολισμός

Παράγραφος 3.1 – Ενέργεια και οργανισμοί 1) Τι είναι ο μεταβολισμός ;

( σελ.78 – « Η αξιοποίησή τους προϋποθέτει ... - ... διαδικασίες συνιστούν το μεταβολισμό. » )

2) Ποια διαδικασία ονομάζουμε καταβολισμό ; ( σελ.78 - « Ο καταβολισμός περιλαμβάνει ... - ... παράλληλη συνήθως απόδοση ενέργειας. » )

3) Τι γνωρίζετε για τον αναβολισμό ; ( σελ.78 - « Ο αναβολισμός περιλαμβάνει ... - ... σύνθεση χημικών ουσιών από πιο απλές. » )

4) Ποιες αντιδράσεις ονομάζονται εξώθερμες ; ( σελ.78 - « Οι καταβολικές δηλαδή αντιδράσεις αποδίδουν ενέργεια ( εξώθερμες ),… » )

5) Ποιες αντιδράσεις ονομάζονται ενδόθερμες ; ( σελ.78 - « … , ενώ οι αναβολικές απορροφούν ενέργεια ( ενδόθερμες ). » )

6) Πως επιτυγχάνεται η μεταφορά ενέργειας μέσα στα κύτταρα ; ( σελ. 78 – « Μέσα στα κύτταρα η μεταφορά ... - … εξώθερμων με ενδόθερμες αντιδράσεις. » )

7) Κατανομή της ενέργειας σε μια αντίδραση διάσπασης. ( σελ.78 – « Όταν γίνεται μια αντίδραση διάσπασης ... - … σύνθεσης που απαιτεί ενέργεια. » )

8) Ποία είναι η χρήση του μορίου της τριφωσφορικής αδενοσίνης ΑΤP, από τα κύτταρα ; ( σελ.79 – « Σε όλα τα κύτταρα για τη μεταφορά ... - … ως δεσμοί υψηλής ενέργειας. » )

9) Ποια η σχέση της τριφωσφορικής αδενοσίνης ATP με την διφωσφορική αδενοσίνη ADP ; ( σελ. 79 - « Το ATP παραλαμβάνει και μεταφέρει ... - ... η αντίδραση αυτή είναι αμφίδρομη. » )

10) Τι χαρακτηρίζουμε «ενεργειακό νόμισμα» σε ένα κύτταρο ; ( σελ. 79 - « Επειδή το ATP μεσολαβεί στις ... - ... χαρακτηρίζεται ως ενεργειακό νόμισμα. » )

11) Ποιες ουσίες συνθέτουν το ΑΤΡ μέσα στο κύτταρο ;( σελ. 80 - « Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι ... - ... από ADP και φωσφορικό οξύ. » )

12) Το κύτταρο αποθηκεύει το ΑΤΡ που παράγει ή ακολουθεί μια άλλη διαδικασία και ποια ;( σελ. 80 - « Θα πρέπει να τονιστεί ότι το κύτταρο… - … αμέσως, μόλις αυτά συντεθούν. » )

Παράγραφος 3.2 - Ένζυμα – Βιολογικοί καταλύτες

1) Τι ονομάζουμε ενέργεια ενεργοποίησης ; ( σελ. 82 - « Για να πραγματοποιηθούν πολλές ... - ... ονομάζεται ενέργεια ενεργοποίησης. » )

2) Ποια κύρια προβλήματα παρουσιάζουν στο εργαστήριο οι αντιδράσεις του μεταβολισμού ; ( σελ. 82 - « Σε ότι αφορά τις αντιδράσεις του ... - ... αντιδράσεων είναι πολύ μεγάλος. » )

3) Λειτουργία των ενζύμων σχετικά με τις αντιδράσεις που συμβαίνουν στο κύτταρο. ( σελ. 82 - « Τα ένζυμα, γενικά, καταλύουν ... - ... για να πραγματοποιηθούν χωρίς αυτά. » )

4) Τι είναι τα ένζυμα ; ( σελ. 82 - « Ο μηχανισμός αυτός στηρίζεται στη δράση των ενζύμων, που, όπως έχει ήδη αναφερθεί, είναι πρωτεΐνες. » )

5) Τι ονομάζουμε μόρια - υποστρώματα ; ( σελ. 82 - « Με τον προσανατολισμό των αντιδρώντων μορίων ή μορίων - υποστρωμάτων. » )

6) Τι είναι το ενεργό κέντρο ενός ενζύμου ; ( σελ. 82 - « Ο προσανατολισμός των μορίων - ... - ..., που αποτελεί μια μικρή περιοχή του. » )

7) Ιδιότητες των ενζύμων. ( συνοπτικά ) ( σελ. 84 - « Το γεγονός ότι τα ένζυμα είναι ... - ... ανήκουν η θερμοκρασία, το Ph κ.ά. . » )

8) Η καταλυτική δράση των ενζύμων. ( σελ. 84 - « Η καταλυτική δράση των ενζύμων... - ... κάποιο λόγο, πάψει να υπάρχει. » )

9) Η καταλυτική δράση των ενζύμων.( σελ. 84 - « Δρουν πολύ γρήγορα. Για παράδειγμα ... - ... ( 2Η2Ο2 καταλάση 2Η2Ο+Ο2 ). » )

10) Αναλλοίωτο Η καταλυτική δράση των ενζύμων.( σελ. 84 - « Δε συμμετέχουν στην αντίδραση ... - ... πολλές φορές, ώσπου να καταστραφούν. » )

11) Εξειδίκευση των ενζύμων. ( σελ. 84 - « Εμφανίζουν υψηλό βαθμό εξειδίκευσης, ... - ... από πολύ συγγενικές αντιδράσεις. » )

12) Δραστικότητα των ενζύμων. ( σελ. 84 - « Η δραστικότητα των ενζύμων επηρεάζεται από τη θερμοκρασία, το ρΗ κ.ά. » )

13) Σε ποιες κατηγορίες χωρίζουμε τα ένζυμα ; ( σελ. 84 - « Τα ένζυμα ανάλογα με το αν δρουν ... - ... σε ενδοκυτταρικά και εξωκυτταρικά. » )

14) Που βρίσκονται τα ένζυμα ; ( σελ. 84 - « Μέσα στο κύτταρο τα ένζυμα ... - ... η αντίδραση την οποία κάθε ένζυμο καταλύει. » )

15) Από που παίρνουν τα ένζυμα το όνομά τους ; ( σελ. 84 - «Τα ένζυμα παίρνουν συνήθως το ... - ... καταλύουν αντιδράσεις διάσπασης λιπιδίων. » )

16) Τι είναι οι αναστολείς της δράσης των ενζύμων ; ( σελ. 85 - « Υπάρχουν ουσίες που μπορούν ... - … ,παροδικά μόνο, την δράση των ενζύμων. » )

17) Τι γνωρίζετε για τους συμπαράγοντες των ενζύμων ; ( σελ. 87 - « Ορισμένα ένζυμα είναι δραστικά ... - … ανόργανα ιόντα ή και οργανικές ενώσεις. » )

18) Τι γνωρίζετε για τα συνένζυμα ; ( σελ. 87 - « Πολλά από τα συνένζυμα είναι ... - … του και το συνένζυμο, θα είναι ανενεργό. » )

19) Εφαρμογές των ενζύμων. ( σελ. 89 - « Χρόνο με το χρόνο η σημασία των ... - … της ποιότητας ζωής του ανθρώπου. » )

Παράγραφος 3.3 - Φωτοσύνθεση

1) Τι ονομάζουμε φωτοσύνθεση ; ( σελ. 93 - « Η φωτεινή ενέργεια που ... - ... διαδικασία που την ονομάζουμε φωτοσύνθεση. » )

2) Πως δεσμεύεται η φωτεινή ενέργεια στη φωτοσύνθεση ; ( σελ. 93 - « Η δέσμευση της φωτεινής ενέργειας ... - ... και τις άλλες φωτοσυνθετικές χρωστικές. » )

3) Πως συντίθενται οι υδρογονάνθρακες από τις φωτοσυνθετικές χρωστικές ; ( σελ. 93 - « Με τη βοήθειά τους οι φωτοσυνθετικοί... - ... βρίσκουν άφθονες στο περιβάλλον τους. » )

4) Τι είναι οι αυτότροφοι οργανισμοί ; ( σελ. 93 - « Οι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί ανήκουν ... - ... γι' αυτό και ως παραγωγοί. » )

5) Τι είναι οι ετερότροφοι οργανισμοί ;; ( σελ. 93 - « Οι οργανισμοί που δεν μπορούν ... - ... («καταναλώνοντας») άλλους οργανισμούς. » )

6) Ποιοί οργανισμοί μπορούν να φωτοσυνθέσουν ; ( σελ. 93 - « Ικανότητα φωτοσύνθεσης έχουν ... - ... και στα κυανοφύκη (κυανοβακτήρια). » )

7) Τι είναι οι αποικοδομητές ; ( σελ. 93 - « Οι νεκροί οργανισμοί, τα απεκκρίματα ... - ... ανήκουν βακτήρια και μύκητες. » )

8) Τι γνωρίζετε για την δομή των φύλλων ;. ( σελ. 94 - « Η φωτοσύνθεση γίνεται στα... - ... φύλλου, διαθέτουν πολλούς χλωροπλάστες. » )

9) Πως εισέρχεται το CΟ2 και το Η2Ο στα κύτταρα των φύλλων ; ( σελ. 94 - « Η είσοδος του ατμοσφαιρικού διοξειδίου... - ... πρωτεϊνών και άλλων ουσιών.» )

10) Τι είναι η διαπνοή ; ( σελ. 94 - « Η άντληση του νερού από ... - ... με τη διαθεσιμότητά του στο έδαφος. » )

11) Πως λειτουργούν οι φωτοσυνθετικές χρωστικές ; Σε ποιές κατηγορίες τις διακρίνουμε ; ( σελ. 96 - « Στο κύτταρο η φωτεινή ακτινοβολία, ... - ... χλωροφύλλες και τα καροτενοειδή. » )

12) Τι γνωρίζετε για τις χλωροφύλλες ; ( σελ. 96 - « Οι χλωροφύλλες είναι πολύπλοκες ... - ... το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα. » )

13) Τι γνωρίζετε για τα καροτενοειδή ; ( σελ. 96-97 - « Τα καροτενοειδή απορροφούν ... - ... φύλλα διάφορων φυτών την εποχή αυτή. » )

Παράγραφος 3.3 - Φωτοσύνθεση ( β΄ - μέρος )

1) Πόσες ομάδες αντιδράσεων περιλαμβάνει ή φωτοσύνθεση ; ( σελ. 98 - « Στις αρχές του 20ού αιώνα οι βιολόγοι ... - ... την ύπαρξη φωτός (σκοτεινή φάση). » )

2) Τι συμβαίνει στις αντιδράσεις της φωτεινής φάσης ; ( σελ. 98 - « Κατά τις αντιδράσεις της ... - ... και τη δημιουργία υδρογόνου (Η+ + β"). » ) 3) Τι συμβαίνει στις αντιδράσεις της σκοτεινής φάσης ; ( σελ. 98 - « Κατά τις αντιδράσεις της ... - ... του άνθρακα σε υδατάνθρακες (γλυκόζη). » )

4) Τι συμβαίνει στα μόρια της χλωροφύλλης στη φωτεινή φάση ; ( σελ. 98 - « Μόρια χλωροφύλλης, τα οποία βρίσκονται ... - ... άλλων μορίων χλωροφύλλης. » )

5) Πως γίνεται η φωτόλυση νερού ;( σελ. 98 - « Μέρος της ενέργειας που παράγεται ... - ... Παράλληλα σχηματίζεται ΑΤΡ από ADP. » )

6) Τι γνωρίζετε για το NADP και το NAPDH ; ( σελ. 98 - « Το οξυγόνο που παράγεται από τη ... - ... για το σχηματισμό των τελικών προϊόντων. » )

7) Πως ξεκινούν οι αντιδράσεις της σκοτεινής φάσης ;( σελ. 98 - « Το πρώτο βήμα των αντιδράσεων ... - ... του άνθρακα από μια πεντόζη. » )

8) Πως γίνεται η παραγωγή της γλυκόζης στη σκοτεινή φάση ; ( σελ. 98 - « Ακολουθεί μια σειρά αντιδράσεων κατά τις ... - ... περιλαμβάνεται και νερό (Η20). » )

9) Γενική αντίδραση της φωτοσύνθεσης.

φως6C02 + 12Η20 C6H1206 + 602 + 6Η20

χλωρ.

10) ( σελ. 101 - « Η φωτοσύνθεση επηρεάζεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, που δε μένουν σταθεροί στη διάρκεια του έτους. » )

11) Πως επηρεάζεται η φωτοσύνθεση από τη θερμοκρασία ; ( σελ. 101 - « Η ταχύτητα της φωτοσύνθεσης ... - ... απόδοση της φωτοσύνθεσης μειώνεται. » )

12) Πως επηρεάζεται η φωτοσύνθεση από το φως ;( σελ. 101 - « Σε θερμοκρασία 20 °C και κανονική ... - ... της φωτοσύνθεσης παραμένει σταθερή. » )

13) Πως επηρεάζεται η φωτοσύνθεση από το C02 ;( σελ. 101 - « Η απόδοση της φωτοσύνθεσης εξαρτάται...-...και στη συνέχεια παραμένει σταθερή. » )

14) Πως επηρεάζεται η φωτοσύνθεση από το Η20 ;( σελ. 102 - « Είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε τις ... - ... τη σκοτεινή φάση της φωτοσύνθεσης. » )

15) Πως επηρεάζεται η φωτοσύνθεση από τα ανόργανα άλατα ;( σελ. 102 - « Τα φυτά δεν μπορούν να αναπτυχθούν ... - ... φωτοσύνθεσης να παραμένει χαμηλή. » )

Παράγραφος 3.4 - Κυτταρική αναπνοή

1) Σταδιακή διάσπαση της τροφής.( σελ. 107 - « Η τροφή, από τη στιγμή που ... - ... με τη μορφή ΑΤΡ για τον οργανισμό. » )

2) Αξιοποίηση των ουσιών από τη διάσπαση των μεγαλομοριακών ενώσεων, στα κύτταρα.( σελ. 107 - « Σε κάθε κύτταρο (φυτικό ή ζωικό) ... - ... που ονομάζεται κυτταρική αναπνοή. » ) 3) Αξιοποίηση των απλούστερων ενώσεων από τα κύτταρα. ( σελ. 107 - « Οι απλούστερες ενώσεις, που ... - ... για την παραγωγή νέων μακρομορίων. » )

4) ( σελ. 107 - « Η κυτταρική αναπνοή μπορεί να γίνεται με τη βοήθεια οξυγόνου (οξειδωτικό), οπότε λέγεται αερόβια αναπνοή, ή χωρίς οξυγόνο και λέγεται αναερόβια αναπνοή. » )

5) ( σελ. 107 - « Η διάσπαση της γλυκόζης περιλαμβάνει τρεις διαδικασίες: τη γλυκόλυση, τον κύκλο του κιτρικού οξέος ή κύκλο του Κρεμπς (Krebs) και την οξειδωτική φωσφορυλίωση. » ) 6) Γλυκόλυση.( σελ. 107 - « Στο στάδιο αυτό ένα μόριο γλυκόζης ... - ... τη διαδικασία αυτή είναι δύο μόρια ΑΤΡ. » )

7) Τι γνωρίζετε για το πυροσταφυλικό οξύ ; ( σελ. 107 - « Η τύχη του πυροσταφυλικού οξέος ... - ... άνθρακα (CO ή σε γαλακτικό οξύ. » )

8) ( σελ. 107 - « Στην αερόβια αναπνοή η πλήρης οξείδωση του πυροσταφυλικού οξέος, που έχει παραχθεί κατά τη γλυκόλυση, γίνεται σε δύο στάδια: τον κύκλο του κιτρικού οξέος ή κύκλο του Krebs και την οξειδωτική φωσφορυλίωση. » )

9) Κύκλος του κιτρικού οξέος.( σελ. 108 - « 0 κύκλος του κιτρικού οξέος ... - ... σ' αυτό το στάδιο, είναι δύο μόρια ΑΤΡ. » )

10) Οξειδωτική φωσφορυλίωση. ( σελ. 108 - « Οι αντιδράσεις της οξειδωτικής φωσφορυλίωσης ... - ... συνολικά 36 μόρια ΑΤΡ. » )

11) Γενική εξίσωση της κυτταρικής αναπνοής.

C6H12Ο6+6Ο2+6H2Ο 6CΟ2 + 12Η2Ο + Ε12) Η καταλυτική δράση των ενζύμων. Έλεγχος της αερόβιας κυτταρικής αναπνοής. Υπάρχει ένας μηχανισμός που ελέγχει τη διεξαγωγή αυτών των αντιδράσεων, ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού. » )

13) Τι είναι η αναερόβια αναπνοή ; Η καταλυτική δράση των ενζύμων. Μια μεγάλη ποικιλία μικροοργανισμών ... - ... κάνουν επίσης αναερόβια αναπνοή. » )

14) Αλκοολική και η γαλακτική ζύμωση. ( σελ. 110 - « Οι πιο γνωστές περιπτώσεις αναερόβιας...-...γαλακτικού οξέος (γαλακτική ζύμωση). » )

15) Αλκοολική ζύμωση.( σελ. 111 - « Η αλκοολική ζύμωση γίνεται κυρίως στις ζύμες (μονοκύτταροι οργανισμοί που ανή-κουν στους μύκητες). Γίνεται όμως και σε τμήματα φυτών, όπως στο εσωτερικό των κονδύλων της πατάτας, όπου δε φτάνει οξυγόνο ή αυτό βρίσκεται σε πολύ μικρή συγκέντρωση. » )

16) Γαλακτική ζύμωση. ( σελ. 111 - « Η γαλακτική ζύμωση γίνεται σε μικροοργανισμούς (βακτήρια) αλλά, όπως ήδη ανα-φέρθηκε, και σε κύτταρα ανώτερων οργανισμών (π.χ. μυϊκά), όταν η διαθέσιμη ποσότητα οξυγόνου στο περιβάλλον τους είναι περιορισμένη. » )

17) Παραγωγή ενέργειας από τη διάσπαση λιπιδίων και πρωτεϊνών. ( σελ. 113 - « Επόμενα στη σειρά «προτίμησης »... - ... της ενέργειας που τους είναι απαραίτητη. » )

18) Παραγωγή ενέργειας από τη διάσπαση λιπιδίων και πρωτεϊνών. ( σελ. 113 - « Οι πρωτεΐνες, από τις οποίες επίσης ... - ... απομακρύνονται οι αμινομάδες. » )

19) ( σελ. 113 - « Όπως είδαμε, σε ότι αφορά τους υδατάνθρακες, η κυτταρική αναπνοή ως μεταβο-λική πορεία είναι αντίστροφη της φωτοσύνθεσης. Η ισορροπία ανάμεσα σ' αυτές τις δύο διαδικασίες διατηρεί την ισορροπία ανάμεσα στο διοξείδιο του άνθρακα και στο οξυγόνο της ατμόσφαιρας.»)

Κεφάλαιο 3ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 81 )Ε1 -

Ε2 - α. Α+Β Ενεργεία Γ + Δ β. Α+Β Γ + Δ + Ε ν έ ρ γ ε ι α

γ. Α Β+Γ+Ενέργεια

α) Η ενδόθερμη, β) και γ) οι εξώθερμες

Ε3 - Η απάντηση βρίσκεται στην παράγραφο του σχολικού βιβλίου που περιγράφει τη μεταφορά ενέργειας σία κύτταρα.

Ε4 - Σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε5 - Όταν η ενέργεια των μπαταριών σε μια συσκευή μειωθεί, αυτές μπορούν να επαναφορτιστούν τοποθετώντας τες ο' ένα φορτιστή μπαταριών. Ο φορτιστής λαμβάνει την ενέργεια από την κεντρική πηγή και παρέχει στις μπαταρίες το κατάλληλο ποσό ενέργειας, για να επαναφορτιστούν. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί και το κύτταρο. Όταν το κύπαρο χρειάζεται άμεσα να καταναλώσει ενέργεια, κατα-ναλώνει μόρια ΑΤΡ. Με την κυτταρική αναπνοή (καταβολισμός) και τη φωτοσύνθεση (αναβολισμός) «επαναφορτίζεται» η αποθήκη αυτή ενέργειας, δηλαδή δημιουργούνται ΑΤΡ από ADP και Pi.

Ε6 - α) Οι χημικοί δεσμοί που ενώνουν τις δύο τελευταίες φωσφορικές ομάδες του ΑΤΡ περικλείουν μεγάλο ποσό ενέργειας (δεσμοί υψηλής ενέργειας), που μπορεί να αποδοθεί με τη διάσπασή τους (υδρόλυση),β) Το ΑΤΡ περικλείει το απαραίτητο ποσό ενέργειας (στοιχειώδης μονάδα ενέργειας), για το πέρας διαφόρων βιοχημικών αντιδράσεων.γ) Έχει μικρό μοριακό βάρος και έτσι μπορεί να παραλαμβάνει και να μεταφέρειενέργεια σε οποιοδήποτε μέρος του κυττάρου και να την αποδίδει με μία και μόνο χημική αντίδραση.

Κεφάλαιο 3ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 90 )Ε1 - Η απάντηση βρίσκεται στην παράγραφο του σχολικού βιβλίου «Μηχανισμός δράσης των ενζύμων».

Ε2 - Σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε3 - Η απάντηση βρίσκεται στις παραγράφους του σχολικού βιβλίου «Μηχανισμός δράσης των ενζύμων» και «Παράγοντες που επηρεάζουν τη δράση των ενζύμων».

Ε4 - Σχετικά με τις ιδιότητες των ενζύμων, η απάντηση βρίσκεται στην αντίστοιχη παράγραφο του σχολικού βιβλίου. Επειδή παραμένει το ένζυμο αναλλοίωτο μετά το τέλος της αντίδρασης την οποία καταλύει, μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί πολλές φορές μέχρι να καταστραφεί.

Ε5 - Η εξειδίκευση των ενζύμων εξηγείται από το γεγονός ότι το ενεργό κέντρο καθενός απ' αυτά είναι για ένα συγκεκριμένο υπόστρωμα, που η σύνδεση του μοιάζει με το «ταίριασμα του κλειδιού στην κλειδαριά». Επειδή όλα τα ένζυμα είναι πρωτεΐνες, η έλλειψη δραστηριότητάς τους σε υψηλές θερμοκρασίες οφείλεται στην καταστροφή της δευτεροταγούς και (κατ' επέκταση) της τριτοταγούς δομής τους και επομένως του ενεργού τους κέντρου.

Ε6 - Βοηθούν τη λειτουργία πολλών ενζύμων που καταλύουν αντιδράσεις του κυτταρικού μεταβολισμού.

Ε7 - Ε + Υ -> Ε Υ -> Π + Π + Ε

Ε8 - α. Λάθος, β. Λάθος, γ. Σωστό, δ. Λάθος.

Ε9 - Η καμπύλη που εκφράζει τη σχέση ρΗ και δραστικότητας ενζύμου είναι η 3.

Ε10 - Σ Λ Λ Λ

Ε11 -

Συμπεραίνουμε ότι η αντίδραση είναι ενζυμική, διότι στους 60° C η ποσότητα των αμινοξέων που απελευθερώνονται μειώνεται αισθητά. Ανήκει στην κατηγορία των πρωτεασών.

Ε12 - α) Λεκέ από αίμα ή αυγό.β) Ναι, θα επηρεαστεί αρνητικά, γιατί θα καταστραφεί η τριτοταγής δομή της.γ) Σε βραδύτερο ρυθμό, γιατί το ρΗ επηρεάζει τη δράση των ενζύμων.

Ε13 -

α) Ζ = ένζυμο, Β, Γ = υποστρώματα,β) Α = ενεργό κέντρο. Στο ενεργό κέντρο του ενζύμου γίνεται η σύνδεση των υποστρωμάτων.γ) Το Ζ παραμένει αναλλοίωτο μετά την κατάλυση της αντίδρασης.• Το ενεργό κέντρο είναι ειδικό για τα μόρια Β και Γ.δ) Το Ζ ελαττώνει την ενέργεια ενεργοποίησης και έτσι αυξάνει την ταχύτητα της αντίδρασης.• Επηρεάζεται από τη θερμοκρασία, διότι καταστρέφεται η τριτοταγής δομή του.• Δρα πολύ γρήγορα.

Ε14 -

α)

β) Σε θερμοκρασία 35° C.γ) Γιατί η συγκέντρωση του υποστρώματος και του ενζύμου επηρεάζουν τη δράση των ενζύμων. Επομένως, για να μελετηθεί η επίδραση της θερμοκρασίας στη δράση της αμυλάσης, έπρεπε να διατηρηθούν σταθεροί οι παραπάνω παράγοντες (το ρΗ θεωρείται σταθερό).δ) Γιατί καταστρέφεται η δευτερογενής και (κατ' επέκταση) η τριτοταγής δομή της αμυλάσης και έτσι χάνεται η δραστηριότητά της.ε) Το ρΗ.

Ε15 -

Η 1 απορρίπτεται διότι δείχνει την αντίδραση με καταλύτη να έχει μεγαλύτερη ενέργεια ενεργοποίησης των αντιδρώντων από ότι η αντίδραση χωρίς καταλύτη. Η 2 απορρίπτεται διότι απεικονίζει μία ενδόθερμη αντίδραση. Οι 3 και 4 απορρίπτονται διότι δείχνουν ενδιάμεσα προϊόντα να έχουν λιγότερη ενέργεια από τα τελικά προϊόντα Β. Η 4 επίσης μπορεί να απορριφθεί και για τον ίδιολόγο που απορρίπτεται και η 1.

Κεφάλαιο 3ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 104 )Ε1 - 1 γ, 2ζ, 3ε, 4α.

Ε2 - Η απάντηση στην ερώτηση βρίσκεται στις παραγράφους του σχολικού βιβλίου, «Ορατό φως - Φωτοσυνθετικές χρωστικές», «Φωτοσυστήματα» και Φωτεινή φάση της φωτοσύνθεσης».

Ε3 -

α) Το νερό που εισέρχεται στις ρίζες από το έδαφος και το C02 της ατμόσφαιρας, με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας και μέσω της φωτοσύνθεσης, σχηματίζουν υδατάνθρακες, Η2Ο και 02. Η διαδικασία αυτή γίνεται στα φύλλα του φυτού.β) Στο στρώμα του χλωροπλάστη γίνεται η δέσμευση του CO2 κατά τη σκοτεινή φάση, ενώ στα grana απελευθερώνεται 02 (φωτεινή φάση).

Ε4 - α) Η20, β) 02. γ) C02, δ) C6H12O6, ε) ΑΤΡ, ζ) NADPH.

Ε5 - Η απόσταση της φωτοσύνθεσης μπορεί να βρεθεί από τον αριθμό των φυσαλίδων ή τον όγκο του οξυγόνου, που παράγεται σ' ένα ορισμένο χρονικό διάστημα,α) Επίδραση φωτός: Τοποθετούμε ένα υδρόβιο φυτό μέσα σ' ένα δοχείο βυθισμένο σε νερό. Καλύπτουμε το φυτό με ανεστραμμένο χωνί, η άκρη του οποίου καλύπτεται με ανεστραμμένο δοκιμαστικό σωλήνα. Απομακρύνοντας ή πλησιάζοντας το φως μιας λάμπας μετρούμε τον όγκο του εκλυόμενου οξυγόνου,β) Επίδραση της θερμοκρασίας: Μεταβάλλουμε τη θερμοκρασία του νερού στο δοχείο προσθέτοντας πάγο ή θερμό νερό. Μετρούμε και πάλι τον όγκο του εκλυόμενου οξυγόνου.γ) Επίδραση του CO2 Στο δοχείο προσθέτουμε NaHCΟ3 και μετρούμε πάλι τον όγκο του εκλυόμενου οξυγόνου.

Ε6 - Η απόδοση της φωτοσύνθεσης θα είναι μεγαλύτερη στο φυτό που εκτίθεται στο ερυθρό φως, επειδή οι χλωροφύλλες απορροφούν κυρίως την μπλε και την ερυθρή ακτινοβολία. Σ' αυτό το φυτό επίσης θα ανιχνεύσουμε περισσότερο άμυλο.

Ε7 -

Σωστό είναι το γ. 3. Η ποσότητα του σακχάρου στο φύλλο παραμένει σταθερή. Αυτό σημαίνει ότι δε γίνεται η διαδικασία της φωτοσύνθεσης.

Ε8 - Τα φυτικά κύτταρα κατά την αναπνοή τους παράγουν CO2 Στο δοκιμαστικό σωλήνα που δε φωτίζεται το διάλυμα της χρωστικής γίνεται κίτρινο, επειδή κατά την κυτταρική αναπνοή απελευθερώνεται CO2. Στο δοκιμαστικό σωλήνα που φωτίζεται το χρώμα της χρωστικής δε γίνεται κίτρινο επειδή το C02 που παράγεται κατά την αναπνοή χρησιμοποιείται κατά τη φωτοσύνθεση και επομένως η συγκέντρωσή του είναι μικρή. Παράγοντες που επηρεάζουν την φωτοσύνθεση είναι το φως, το C02 το νερό, τα ανόργανα άλατα, η θερμοκρασία.

Ε9 -

α) Περιοχή 1: Το φως, επειδή, καθώς αυξάνεται η ένταση του φωτός αυξάνεται και η απόδοση της φωτοσύνθεσης.Περιοχή 2: To CO2 επειδή η αύξηση στην ένταση του φωτός πέρα από ένα ορισμένο όριο, δεν έχει καμιά επίδραση στην απόδοση της φωτοσύνθεσης, εκτός αν αυξηθεί η συγκέντρωση του C02.Περιοχή 3: Το φως, για τον ίδιο λόγο όπως και στη περίπτωση 1.β) To C02γ) Το μεσημέρι, λόγω της μεγάλης έντασης του φωτός.Συμπλήρωση: Οι υπόλοιποι παράγοντες που επηρεάζουν τη φωτοσύνθεση θεωρείται ότι παραμένουν σταθεροί.

Ε10 -

α)

β) 18.γ) Η απόδοση της φωτοσύνθεσης παραμένει σταθερή.δ) Η απόδοση της φωτοσύνθεσης, θα ήταν μικρότερη.ε) Αποτελεί τροφή για τους φυτοφάγους οργανισμούς (καταναλωτές) και εμπλουτίζει το νερό με οξυγόνο.

Ε11 -

α) To C02 χρησιμοποιείται από το γρασίδι για τη φωτοσύνθεση, όταν υπάρχει φως. Καθώς αυξάνει η ένταση του φωτός (από τις 4 π.μ. έως το μεσημέρι), αυξάνεται και η απόδοση της φωτοσύνθεσης και έτσι καταναλώνεται όλο και περισσότερο C02, με αποτέλεσμα να ελαττώνεται η συγκέντρωση του.β) Στο στρώμα του χλωροπλάστη.

Κεφάλαιο 3ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 115 )

Ε1 - Σωστή απάντηση είναι η γ.

Ε2 -

α) Στο φύλλο γίνεται κυτταρική αναπνοή, όπου οι υδατάνθρακες που σχηματίστηκαν κατά τη φωτοσύνθεση διασπώνται (οξειδώνονται) με τη βοήθεια του ατμοσφαιρικού 02 σε C02 και Η2Ο.β) Το ατμοσφαιρικό 02 καταναλώνεται στις αναδιπλώσεις της εσωτερικής μεμβράνης του μιτοχονδρίου λόγω της οξειδωτικής φωσφορυλίωσης. To CO2 απελευθερώνεται κατά τη μετατροπή του πυροσταφυλικού οξέος σε ακετυλο-συνένζυμο Α και κατά τον κύκλο του Krebs. Οι διαδικασίες αυτές γίνονται στη μήτρα του μιτοχονδρίου.

Ε3 - Ο ρόλος της γλυκόζης συνίσταται: α. στη διάσπασή της σε τριόζες, που αποτελούν δομικά υλικά και για άλλες μεταβολικές οδούς, β. στην παραγωγή μορίων ΑΤΡ. Ο ρόλος του κύκλου του Krebs συνίσταται στο ότι: α. είναι ο κόμβος, όπου «συναντώνται», οι καταβολικές οδοί των υδατανθράκων, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών, β. τα προϊόντα του αποτελούν αντιδρώντα σε άλλες μεταβολικές οδούς,γ. παράγει ενέργεια με τη μορφή ΑΤΡ.Ο ρόλος της οξειδωτικής φωσφορυλίωσης συνίσταται: α. στην πλήρη οξείδωση της γλυκόζης με αποτέλεσμα την παραγωγή περισσότερων μορίων ΑΤΡ.

Ε4 - α. = 32, β. = αναπνευστική αλυσίδα, γ. = 2 μόρια πυροσταφυλικού οξέος, δ. = 2 μόρια ακετυλο-συνένζυμο Α, ε. = κύκλος του Krebs, ι. = 2 ΑΤΡ, η. = 2 μόρια γαλακτικού οξέος, θ. = 2 μόρια ΑΤΡ, λ. = 2 C02, ι. = 2 ΑΤΡ, κ. = 4 C02.

Ε5 - Κυτταρική, κυτταρόπλασμα, πυροσταφυλικό οξύ, ακετυλο-συνένζυμο Α, ο κύκλος του Krebs, ΑΤΡ, C02, δύο.Σημείωση: Στο πρώτο κενό της ερώτησης θα μπορούσε εναλλακτικά να συμπληρωθεί η λέξη «αερόβια».

Ε6 - α) Α = γλυκόλυση, Δ = κύκλος του Krebs, Ε = οξειδωτική φωσφορυλίωση, Β = γαλακτική ζύμωση, Γ = αλκοολική ζύμωση.β) Η γαλακτική ζύμωση γίνεται στα ανθρώπινα μυϊκά κύτταρα κατά την έντονη μυϊκή σύσπαση, όταν η διαθέσιμη ποσότητα οξυγόνου τους είναι περιορισμένη. Με τη διαδικασία αυτή αναγεννάται το συνένζυμο NAD και παράγεται ΑΤΡ.γ) 1 = ακετυλο-συνένζυμο Α, 2 = Η2ΟΣημείωση: Σχετικά με τη σημασία του ακετυλο-συνένζυμου Α η απάντηση βρίσκεται στις παραγράφους «Κύκλος κιτρινικού οξέος» και «Παραγωγή ενέργειας από τη διάσπαση λιπιδίων και πρωτεϊνών».

Ε7 -

α. 1, β. 2, γ. 3, δ. 1 και 2. Αιτιολογήστε την επιλογή σας.

Κεφάλαιο 4ο – Γενετική.

Παράγραφος 4.1 – Κύκλος ζωής του κυττάρου.

9) Τι ονομάζουμε κύκλο ζωής ενός κυττάρου ; ( σελ. 122 - « Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί … - ... ή κύκλος ζωής του κυττάρου. » )

10)Σε πόσες φάσεις διακρίνουμε τον κύκλο ζωής του κυττάρου ; ( σελ. 122 - « Τον κύκλο αυτό, αν και αποτελεί ... - ... και στη μιτωτική διαίρεση ή μίτωση. » )

11)Τι γνωρίζετε για τη μεσόφαση ; ( σελ. 122 - « Η μεσόφαση παρεμβάλλεται σε δύο ... - ... mRNA, tRNA, πρωτεϊνών κτλ.). » )

Παράγραφος 4.2 – Μοριακή γενετική.

12)Γιατί το DNA λειτουργεί ως γενετικό υλικό ; ( σελ. 123 - « Η λειτουργία του DNA ως γενετικού ... - ... και, μέσω αυτών, των πρωτεϊνών. » )

13)Τι ονομάζουμε κεντρικό δόγμα της Βιολογίας ; ( σελ. 123 - « Η κατεύθυνση με την οποία η γενετική ... - ... κεντρικό δόγμα της Βιολογίας. » )

14)Το RNA έχει την δυνατότητα να συνθέτει DNA ; ( σελ. 123 - « Εκείνη την χρονιά οι Χ. Τέμιν και ... - ... πληροφορίας από το RNA στο DNA. » )

15)Ποια στάδια συμβαίνουν κατά τον διπλασιασμό της αλυσίδας του DNA ; ( σελ. 124 - « Τα γεγονότα που ακολουθούν ... - ... ενός ενζύμου ( DNA πολυμεράση ΙΙΙ ). » )

16)Πως γίνεται η αντιγραφή του DNA ; ( σελ. 124 - « Η αντιγραφή γίνεται με τον εξής τρόπο : ... - ... τους με ομοιοπολικό δεσμό. » )

17)Γιατί ονομάζουμε ημισυντηρητικό τον αυτοδιπλασιασμό του DNA ; ( σελ. 124 - « Ο τρόπος αυτός αυτοδιπλασιασμού ... - ... και από έναν εξ ολοκλήρου νέο. » )

18)Γιατί οι γενετικές πληροφορίες μεταφέρονται από τον πυρήνα στο κυτταρόπλασμα ; ( σελ. 125 - « Με δεδομένο ότι το DNA, στο ... - … τον πυρήνα στο κυτταρόπλασμα. » )

19) Ποιες είναι οι λειτουργίες του αγγελιοφόρου RNA ( mRNA ) ; ( σελ. 125 - « Λύση στο πρόβλημα αυτό ... - … ονομάστηκε αγγελιοφόρο RNA ( mRNA ). » )

20) Τι είναι η μεταγραφή ; ( σελ. 125 - « Η διαδικασία με την οποία παράγεται το mRNA ονομάζεται μεταγραφή. » )

21) Διαδικασία με την οποία γίνεται η μεταγραφή. ( σελ. 125 - « Στο τμήμα του DNA όπου υπάρχει ... - … το άλλο, με ομοιοπολικό δεσμό. » )

22) Πως παράγονται στο κύτταρο τα είδη του RNA, mRNA, tRNA και rRNA ; ( σελ. 126 - « Με μεταγραφή δεν παράγεται ... - … δομικό συστατικό των ριβοσωμάτων. » )

23)Τι ονομάζουμε μετάφραση της γενετικής πληροφορίας ; ( σελ. 126 - « Το τελευταίο στάδιο στην ... - ... καθορισμένη αλληλουχία αμινοξέων. » )

24) Τι είναι το κωδικόνιο ; ( σελ. 126 - «…που κωδικοποιείται από κάθε τριάδα … - … οποία ονομάζεται κωδικόνιο. » )

25) Τι είναι ο γενετικός κώδικας ; ( σελ. 126 - « Έτσι συντάχθηκε ο γενετικός ... - ... μεταφράζεται η γενετική πληροφορία. » )

26) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα ; ( ονομαστικά ) ( σελ. 126 - 127 - « Τα χαρακτηριστικά του γενετικού ... - ... καταγωγής των οργανισμών. » )

27) Ποιοι είναι οι παράγοντες που παίρνουν μέρος στην πρωτεϊνοσύνθεση ; ( σελ. 127 - « Εκτός από το mRNA, τα ριβοσώματα ... - ... ενέργεια με την μορφή ΑΤΡ κ.ά » )

28) Τι είναι το αντικωδικόνιο ; ( σελ. 127 - « Τα tRNA διαθέτουν μια χαρακτηριστική ... - ... τους με δεσμούς υδρογόνου. » )

29) Ποια είναι τα στάδια της μετάφρασης ; ( -ονομαστικά ) ( σελ. 129 - « Η διαδικασία της μετάφρασης περιλαμβάνει … -… επιμήκυνση και τη λήξη. » )

30) Τι γνωρίζετε για την έναρξη της μετάφρασης ; ( σελ. 129 - « Έναρξη : Το mRNA που έχει συντεθεί … - … του κωδικονίου έναρξης. » )

31) Τι γνωρίζετε για την επιμήκυνση της μετάφρασης ; ( σελ. 129 - « Επιμήκυνση : Ένα δεύτερο μόριο … - … ολοκλήρωση της σύνθεσής της. » )

32) Τι γνωρίζετε για την λήξη της μετάφρασης ; ( σελ. 129 - « Λήξη : Όταν το ριβόσωμα ... - … απελευθερώνεται από τα ριβοσώματα. » )

33) Με ποιες μορφές εμφανίζεται το DNA στο χώρο ; ( σελ. 129 - « Η διπλή έλικα του DNA ... - … πυρήνες των ευκαρυωτικών κυττάρων. » )

34) Τι είναι η χρωματίνη ; ( σελ. 129 - « … της χρωματίνης, μιας νουκλεοπρωτεϊνης ... - … το 50% του βάρους της. » )

35) Τι ονομάζουμε δίκτυο χρωματίνης ; ( σελ. 129 - « , … η χρωματίνη παρουσιάζεται ... - … μεμονωμένες ίνες και από κοκκία. » )

36) Τι είναι τα χρωμοσώματα ; ( σελ. 129 - « Όταν το κύτταρο διαιρείται, ... - … δομών, που ονομάζονται χρωμοσώματα. » )

37) Τι γνωρίζετε για τα ομόλογα χρωμοσώματα ;

( σελ. 129 – 130 « Τα χρωμοσώματα που ανήκουν ... - … έχουν ίδιο σχήμα και μέγεθος. » )

38) Τι είναι ο γονιδιακός τόπος ; ( σελ. 130 – « Η πιο ενδιαφέρουσα ... - … (γονιδιακός τόπος) και στα δύο χρωμοσώματα. » )

39) Ποια κύτταρα ονομάζουμε διπλοειδή και ποια απλοειδή ; ( σελ. 130 – « Κύτταρα που έχουν τα ... - … , τα οποία χαρακτηρίζονται ως απλοειδή. » )

Παράγραφος 4.3 – ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ

1) Τι είναι η κυτταρική διαίρεση ; ( σελ. 134 - « Καθένα από αυτά είναι … - ... με την οποία πολλαπλασιάζονται τα κύτταρα. » )

2) Τι επιτελείται με την κυτταρική διαίρεση ; ( σελ. 134 - « • η μονογονική αναπαραγωγή των … - ... στους ιστούς με άλλα όμοια με αυτά. » )

3) Τι είναι η μίτωση ; ( σελ. 134 - « Το 1879 ένας Γερμανός ανατόμος, … - ... διαίρεσης των ευκαρυωτικών κυττάρων. » )

4) Ποιές διαδοχικές διαδικασίες περιλαμβάνει η μίτωση ; ( σελ. 135 - « Αυτό διασφαλίζεται με δύο … - ... που συμβαίνουν στη διάρκεια της μίτωσης. » )

5) Τι συμβαίνει στην πυρηνική διαίρεση ; ( σελ. 135 - « Κατά τη διάρκεια της πυρηνικής διαίρεσης … - ... στους δύο θυγατρικούς πυρήνες. » )

6) Τι συμβαίνει στην κυπαροπλασματική διαίρεση ; ( σελ. 135 - « Κατά τη διάρκεια της κυτταροπλασματικής … - ... κυτταρόπλασμα και οργανίδια . » )

7) Ποιά τα στάδια που χωρίζουμε την πυρηνική διαίρεση ; ( σελ. 135 - « Η πυρηνική διαίρεση είναι ένα … - ... η μετάφαση, η ανάφαση και η τελόφαση. » )

8) Προφαση. Σχηματισμός χρωμοσωμάτων.( σελ. 135 - « Στη διάρκειά της τα ινίδια … - ... γενετικού υλικού στα θυγατρικά κύτταρα. » )

9) Προφαση. Σχηματισμός ατράκτου.( σελ. 135 - 136 - « Στη συνέχεια σχηματίζεται η … - ... τα κεντρομερίδια των χρωμοσωμάτων. » )

10) Μετάφαση.

( σελ. 136 - « Με την έναρξή της τα χρωμοσώματα … - ... άλλο στάδιο του κυτταρικού κύκλου. » )

11) Ανάφαση. ( σελ. 137 - « Αρχίζει με τη διαίρεση του … - ... τρένου, προς αντίθετο πόλο η καθεμιά. » )

12) Τελόφαση. ( σελ. 137 - « 'Όταν καθεμιά από τις δύο πλήρεις … - ... και επανασχηματίζεται ο πυρηνίσκος. . » )

14) Τι είναι η κυπαροπλασματική διαίρεση ; ( σελ. 137 - « Για να ολοκληρωθεί συνεπώς … - ... στα δύο θυγατρικά κύτταρα. » )

15) Τι είναι η αυλάκωση ; ( σελ. 137 - « Στα ζωικά κύτταρα, στο ύψος … - ... τελικά το κύπαρο (αυλάκωση). »

16) Τι είναι ο φραγμοπλάστης ; ( σελ. 137 - « Ήδη, από το τέλος της ανάφασης, … - ... των δύο θυγατρικών κυττάρων.» )

16) Ποιά η βιολογική σημασία της μίτωσης ; ( σελ. 138 - « Η μίτωση δηλαδή είναι μια … - ... τα κύτταρα από τα οποία προήλθαν. » )

17) Μονογονική αναπαραγωγή. ( σελ. 140 - « Στη μονογονική αναπαραγωγή, οι … - ... είναι πιστά αντίγραφά του. » )

18) Αμφιγονική αναπαραγωγή, ( σελ. 140 - «Αντίθετα, στην αμφιγονική αναπαραγωγή, … - ... γενετικής συμβολής και των δύο. » )

19) Μείωση. ( σελ. 140 - « Με τη μείωση κάθε γονέας παράγει … - ... κανονικό, είναι δηλαδή απλοειδή. » )

20) Μηχανισμός της μείωσης. ( σελ. 142 - « Η μείωση γίνεται σε μια ειδική κατηγορία … - ... την παραγωγή τεσσάρων γαμετών. » )

21) 1η μειωτική διαίρεση ή μείωση I. ( σελ. 142 - «Από την πρώτη κυτταρική διαίρεση, … - ... ή μείωση I, παράγονται δύο κύτταρα. » )

22) 2η μειωτική διαίρεση ή μείωση II. ( σελ. 142 - «Καθένα από αυτά υφίσταται τη … - ... την παραγωγή τεσσάρων γαμετών. » )

23) Πρόφαση I. ( Στάδιο α ) ( σελ. 142 - « α. Εμφανίζονται τα χρωμοσώματα, … - ... διάκριση των αδελφών χρωματίδων. » )

24) Πρόφαση I. ( Στάδιο β ) ( σελ. 142 - « β. Τα ομόλογα χρωμοσώματα εγκαταλείπουν ...-... είναι ο ένας απέναντι στον άλλο. » )

25) Πρόφαση I. ( Στάδιο γ ) ( σελ. 142 - « γ. Ορισμένες φορές, εξαιτίας της, … - ... που αναπαράγονται με αμφιγονία. » )

26) Πρόφαση I. ( Στάδιο δ ) ( σελ. 142 - « δ. Στο τέλος του σταδίου, όπως και στη… - ... το ισημερινό επίπεδο του κυττάρου. » )

27) Μετάφαση I: ( σελ. 142 - 143 - « Κατά τη διάρκειά της τα ζεύγη… - ... της καταλήγουν στα κεντρομερίδια.» )

28) Ανάφαση I: ( σελ. 143 - « Αντίθετα από τη μιτωτική … - ... κατευθυνόμενες προς τους αντίθετους πόλους. » )

26) Τελόφαση I:( σελ. 143 - « Όταν καθεμιά από τις δύο πλήρεις … - ... γενετικού υλικού πριν από αυτήν. » )

27) Δεύτερη μειωτική διαίρεση

( σελ. 143 - « Καθένα από τα δύο κύτταρα που… - ... κάθε ζευγάρι ομόλογων χρωμοσωμάτων. » )

28) Ποιά η βιολογική σημασία της μείωσης ; ( σελ. 144 - « Η μείωση σε συνδυασμό με τη… - ... χρωμοσωμάτων και τον επιχιασμό.» )

29) Πως συμβολίζονται η σειρά των χρωμοσωμάτων ; ( σελ. 144 - « Η απλοειδής σειρά χρωμοσωμάτων… - ... παράδειγμα, η=23 και 2η=46. » )

30) Πως επιτυγχάνεται η μοναδικότητα των χρωμοσωμάτων ; ( σελ. 144 - « ... χάρη στους δύο μηχανισμούς,

τον ανεξάρτητο συνδυασμό χρωμοσωμάτων και τον επιχιασμό. » ) + ( σελ. 145 - « Ο συνδυασμός των δύο μηχανισμών ... - ... που βρίσκονται στο ίδιο χρωμόσωμα. » )

31) Γενετική ποικιλομορφία - εξέλιξη. ( σελ. 145 - « Το γεγονός αυτό, που είναι η … - ... συνδυασμούς γονιδίων και γνωρισμάτων. » )

32 ) Κυτταρική διαίρεση στους προκαρυωτικούς οργανισμούς ( σελ. 145 - « Το είδος της κυτταρικής διαίρεσης … - ... ανάπτυξη νέων κυτταρικών τοιχωμάτων. » )

Παράγραφος 4.4 ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ -ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ

33 ) Τι είναι οι μεταλλάξεις ; ( σελ. 146 - « Σ' αυτό μπορεί να συμβάλουν οι μεταλλάξεις, μία κατηγορία γενετικών αλλαγών. » )

34 ) Τι είναι οι μεταλλαξογόνοι παράγοντες ; ( σελ. 146 - « Οι μεταλλάξεις μπορεί να συμβούν ... - ... ακτίνες Χ), χημικές ουσίες κ.ά. » )

35 ) Τι είναι οι γονιδιακές μεταλλάξεις ; ( σελ. 146 - « Γονιδιακές μεταλλάξεις ονομάζονται… - ... ή την αφαίρεση ενός νουκλεοτιδίου. » )

36 ) Τι είναι οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες ; ( σελ. 147 - « Οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες … - ... μετατόπιση, η έλλειψη και ο διπλασιασμός. » )

37) Σύνδρομο Down. ( σελ. 147 - « Από τις αριθμητικές ανωμαλίες … - ... 21, υπάρχει τρεις αντί για δύο φορές. » )

Κεφάλαιο 4ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 131 )

Ε1 - Σωστή απάντηση είναι η β

Ε2 - Σωστή απάντηση είναι η β.

Ε3 - Σωστή απάντηση είναι η γ.

Ε4 - Σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε5 -

α. 0 β κλώνοςβ. 8 αμινοξέα

Ε6 - Για το σχηματισμό του φωσφοδιεστερικού δεσμού χρειάζονται δύο νουκλεοτίδια. Άρα οι 10 φωσφοδιεστερικοί δεσμοί προϋποθέτουν την ύπαρξη 12 νουκλεοτιδίων, 6 σε κάθε κλώνο. Έτσι: A + T + G + C=12.Λόγω του κανόνα της συμπληρωματικότητας των βάσεων ισχύει: 2A + 2G = 12 (1) Ο αριθμός των δεσμών Η είναι το άθροισμα του αριθμού των Αχ2 και του αριθμού των Cx3Έτσι 2Α + 3G = 15 (2) Από τις (1) και (2) προκύπτει G = 3, άρα και C = 3, Α = 3, άρα και Τ = 3

Ε7 - Η μία αλυσίδα του DNA αποτελείται από 6.000 νουκλεοτίδια. Αυτά αντιστοιχούν σε 6.000 νουκλεοτίδια στο mRNA και σε 2.000 κωδικόνια. Αν αφαιρέσουμε το κωδικόνιο λήξης γίνονται 1999, άρα κωδικοποιούνται 1999 αμινοξέα/

Ε8 -

Ε9 -

Ε10 - Στη διαδικασία της μεταγραφής ή της μετάφρασης..

Ε11 - α) -TAC-GGA-AAT-TTT-GCT-AGG-CAT-GTG-AGC-ACT-β) -AUG—CCU-UUA-AAA-CGA-UCC-GUA-CAC-UCG-UGΑ-γ) Από 9.δ) 17 ζεύγη Α-Τ, άρα 17 χ 2 = 34 δεσμοί Η13 ζεύγη C-G, άρα 13 χ 3 = 39 δεσμοί ΗΣύνολο 73 δεσμοί Η.ε) Πυρήνας, ριβοσώματα, αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο, σύμπλεγμα Golgi, κυστίδια συμπλέγματος Golgi.

Ε12 - α) Πυρηνίσκος: Σ' αυτόν παράγεται το rRNA, που είναι βασικό συστατικό των ριβοσωμάτων.β) Χρωματίνη: Στην αλληλουχία των βάσεων του DNA, που είναι το βασικό τηςσυστατικό, είναι αποθηκευμένες οι γενετικές πληροφορίες.γ) Ριβόσωμα: Σ' αυτό γίνεται η έκφραση της γενετικής πληροφορίας,δ) Κεντροσωμάτιο: Οργανώνει την άτρακτο, που με τη σειρά της συμβάλλει στην κίνηση των χρωμοσωμάτων.

Ε13 - α) αζωτούχα, δεσοξυριβόζη, υδρογόνου, θυμίνη, ουρακίλη, ριβόζη, ριβοσωμικό, πυρηνίσκο, αγγελιαφόρο, ριβοσώματα, μεταφορικόβ) 38%Α -> 38%Τ (κανόνας συμπληρωματικότητας).Άρα 12% C και 12% G

Ε14 -

α) ί)Μεταγραφήii) Στη μεσόφαση. στον πυρήνα, στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες.β) Η Τριπλέτα που κωδικοποιεί το γλουταμινικό οξύ στο RNA είναι GAA, ενώ η αντίστοιχη γι' αυτήν τριπλέτα στο DNA είναι CTT.Για τη βαλίνη η τριπλέτα του RNA είναι GAU και η αντίστοιχη στο DNA είναι CAT. Αυτό σημαίνει ότι έγινε αντικατάσταση της Τ από την Αγ) ο CCUii) CUAiii) Ασπαρτικό οξύiv) Γλουταμινικό οξύν) Πεπτιδικός δεσμός

Ε15 -

α) Α = Κυτοσίνη, Β = Φωσφορική ομάδα, Γ = Δεσοξυριβόζη, Δ = Θυμίνη, Ε = Δεσοξυριβονοκλεοιίδιο.β) Γιατί κάθε θυγατρικό μόριο αποτελείται από μια μητρική αλυσίδα και μια θυγατρική, η οποία είναι συμπληρωματική της μητρικής.γ) Πυρήνας, μιτοχόνδρια, χλωροπλάστεςδ) Ο ορισμός του γονιδίου βρίσκεται στην παράγραφο της μεταγραφής.

Κεφάλαιο 4ο - Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου ( σ. 151 )

Ε1 - Σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε2 - Σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε3 - Σωστή απάντηση είναι η δ.

Ε4 - Σωστή απάντηση είναι η α.

Ε5 - Σωστή απάντηση είναι η β.

Ε6 - α) Η μετάφασηβ) Στο ένα θυγατρικό κύπαρο δε θα υπάρχουν καθόλου χρωμοσώματα, ενώ στο άλλο ο αριθμός χρωμοσωμάτων θα είναι ο διπλάσιος, γιατί τα χρωμοσώματα έχουν διπλασιαστεί χωρίς να έχει προηγουμένως γίνει ο αποχωρισμός τους.

Ε7 - Στη μετάφαση

Ε8 - Η πρώτη διαφορά αφορά την κυπαροπλασματική διαίρεση και η δεύτερη την οργάνωση της ατράκτου. Η αναλυτική ή περιγραφή των διαφορών βρίσκεται στην παράγραφο «Μίτωση» του βιβλίου του μαθητή.

Ε9 - Το κύπαρο που βρίσκεται στη μίτωση:α) Δεν αυτοδιπλασιάζει το DNA του.β) Δε μεταγράφει και δε μεταφράζει τις γενετικές του πληροφορίες,γ) Δε διαθέτει πυρηνικό φάκελο.δ) Σχηματίζει πυρηνική άτρακτο.ε) Έχει χάσει τον πυρηνίσκο.

Ε10 -

Ε11 - Λόγω επιχιασμού και ελεύθερου συνδυασμού των μη ομολόγων χρωμοσωμάτων του άωρου γενετικού κυττάρου.

Ε12 - Ο αριθμός των χρωμοσωμάτων είναι 5 και η ποσότητα του γενετικού υλικού 2 ngr.

Ε13 - α. 23, β. 42, γ. 46, δ. 23, ε. 46, στ. 23

Ε14 -

α. Χρωματίδαβ. Κεντροσωμάτιογ. Μικροσωληνίσκοι ατράκτου115δ. Κομμάτια του πυρηνικού φακέλουε. Άτρακτος

Ε15 -

α) Το β, γιατί τα ομόλογα χρωμοσώματα βρίσκονται σε σύναψη.β) Η απάντηση βρίσκεται στο βιβλίο του μαθητή στην παράγραφο «Πρόφαση Ι» του κεφαλαίου «Πρώτη μειωτική διαίρεση»γ) ι) 10 ii) 5

Ε16 -

α) 2 χ 3 = 6β) Την πρόφαση I, διότι σε αυτήν πραγματοποιείται η σύναψη.δ) Ο ελεύθερος συνδυασμός των μη ομολόγων χρωμοσωμάτων και ο επιχιασμός. Ο δεύτερος στην φάση της σύναψης και ο πρώτος στην φάση της Μετάφασης της πρώτης μειωτικής διαίρεσης.

Ε17 -

1. Με μίτωση διότι η αρχική και η τελική ποσότητα του γενετικού του υλικού παραμένει σταθερή ίση με (α)2. Η απάντηση βρίσκεται στην ενότητα «Η βιολογική σημασία της μίτωσης»3. Στα στάδια ΑΒ και ΣΤ, Ζ, τα οποία αντιστοιχούν στη μεσόφαση του μητρικού και θυγατρικού κυττάρου αντίστοιχα. Τα στάδια ΒΓ, ΓΔ αντιπροσωπεύουν την πρόφαση και την μετάφαση αντίστοιχα, οπότε στα στάδια αυτά τα χρωμοσώματα αποτελούνται από 2 χρωματίδες. Το στάδιο ΔΕ απεικονίζειτην ανάφαση οπότε κάθε χρωματίδα αντιπροσωπεύει ένα χρωμόσωμα.4. Η απάντηση βρίσκεται στις ενότητες «Η βιολογική σημασία της μίτωσης» «Η βιολογική σημασία της μείωσης»

Ε18 -

1. Ανήκει σε διπλοειδή οργανισμό, διότι διαθέτει τα χρωμοσώματα του σε ζευγάρια2. Στο στάδιο της πρόφασης διότι τα ομόλογα χρωμοσώματα συνάπτονται3. Για την απάντηση συμβουλευτείτε την εικόνα της σελίδας 172-1734. Στην μετάφαση I έχουμε 4 μονάδες DNA και στην II2 μονάδες DNA ανά κύπαρο.Στην ανάφαση I έχουμε 2 μονάδες DNA και στην IΙ1 μονάδα DNA ανά κύπαρο.Στην ανάφαση 14 μονάδες DNA ενώ στην πρόφαση II2 μονάδες DNA ανά κύπαρο.

Ε19 - Στο αριστερό ΑΑΤΤ, στο δεξιό ΤΤΑΑ.

Ε20 -

• Αφού κάθε αμινοξύ κωδικοποιείται από τρία νουκελοτίδια (κωδικόνιο) σημαίνει ότι κάθε πρωτεΐνη, εφόσον παραδεχθούμε ότι αρχίζει με μεθειονίνη, αποτελείται από 183 νουκλεοτίδια (3 για κάθε αμινοξύ συν το κωδικόνιο λήξης).• Το σύνολο των νουκλεοτιδίων του DNA που κωδικοποιεί τις παραπάνω πρωτεΐνες είναι 183x60x2=21960 διότι το κυτταρικό DNA είναι δίκλωνο.• To mRNA προκύπτει από μεταγραφή ενός από τους δύο κλώνους του DNA. Τα μόρια του mRNA που προκύπτουν από την μεταγραφή του παραπάνω DNA αποτελούνται από 10980 νουκλεοτίδια.