ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΓΕ.Λ. ΤΡΙΠΟΛΗΣ

ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΜΑΘΗΤΩΝ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΕ ΤΙΤΛΟ

« Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ»

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ-ΠΕ 19

Τρίπολη 26-04-2013

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Σκοπός έρευνας και ερευνητικά ερωτήματα…………………………………………. σελ. 2

Κριτήρια επιλογής θέματος……………………………………………………………. σελ. 2

Καταμερισμός σε ομάδες (μαθητές που συμμετείχαν στην παρούσα εργασία)…………………………………………………………………………………..σελ. 3

Εισαγωγή ………………………………………………………………………………σελ.3-4

1 . Η ιστορία της τηλεόρασης Ιστορική πορεία της τηλεόρασης από τις αρχές της μέχρι σήμερα ………………..σελ.4-9 2 Η τηλεόραση στην Ελλάδα2.1 Δημιουργία της κρατικής τηλεόρασης………………………………………….. σελ. 10 2.3.1 ΕΡΤ………………………………………………………………………. σελ. 10-11 2.1.2 Ε.Ι.Ρ…………………………………………………………………………. σελ. 11 2.1.3 Υ.ΕΝ.Ε.Δ………………………………………………………………… σελ.11-122.2 Δορυφορικό Πρόγραμμα………………………………………………………….. σελ. 122.3 Ιδιωτική τηλεόραση 2.3.1 Πρώτες προσπάθειες…………………………………………………………. σελ. 13 2.3.2 Προσπάθειες των δήμων…………………………………………………. σελ. 13-14 2.3.3 Εμφάνιση και άλλων δορυφορικών καναλιών………………………… σελ. 14-15 2.3.4 Το ξεκίνημα της ιδιωτικής τηλεόρασης……………………………………. σελ. 16 2.3.5 Εμφάνιση και άλλων καναλιών…………………………………………. σελ. 16-17 2.4 Η συνδρομητική τηλεόραση στην Ελλάδα…………………………………. σελ. 17-192.5 Επίγεια ψηφιακή τηλεόραση 2.5.1 Τι είναι η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση……………………………………... σελ. 20 2.5.2 Η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση στην Ελλάδα…………………………… σελ. 20-212.6. Στιγμές στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης…………………………... σελ. 21-35 3 Η τηλεόραση του μέλλοντος3.1 Η τηλεόραση του μέλλοντος…………………………………………………......... σελ.36 3.2 Αόρατη η τηλεόραση του μέλλοντος………………………………………… σελ. 36-374 Επίδραση της τηλεόρασης στον άνθρωπο4.1 Επίδραση της τηλεόρασης στο άτομο………………………………………... σελ. 38-414.2 Επίδραση της τηλεόρασης στην κοινωνία…………………………………… σελ. 41-424.3 Επίδραση της τηλεόρασης στην πολιτεία……………………………………...σελ.43Ερωτηματολόγιο της ερευνητικής εργασίας…………………………………….. σελ. 45-46Επεξεργασία του ερωτηματολογίου……………………………………………… σελ. 47-64Συμπεράσματα ………………………………………………………………………... σελ. 65Προτάσεις……………………………………………………………………………… σελ. 66Επίλογος……………………………………………………………………………….. σελ. 66Πηγές-Βιβλιογραφία ……………………………………………………………… σελ. 67-68

1

Σκοπός έρευνας και ερευνητικά ερωτήματα

Ο αρχικός σκοπός της έρευνας αυτής είναι να γίνει μία διερεύνηση της διαχρονικής διάσταση της τηλεόρασης και της επιρροή της στον άνθρωπο. Πιο συγκεκριμένα:

1)Να διεξαχθεί μία διερεύνηση της ιστορικής πορείας της τηλεόρασης από τις αρχές της μέχρι σήμερα. Ποια ήταν τα καθοριστικά βήματα και ποια τα τεχνολογικά επιτεύγματα που οδήγησαν στην πορεία της εξέλιξής της; Πως φτάσαμε στη σημερινή τηλεόραση;

2) Να διεξαχθεί μία ειδικότερη πορεία και διερεύνηση της ιστορικής πορείας της τηλεόρασης στην Ελλάδα καθώς και τα μετέπειτα στάδια της εξέλιξής της μέχρι σήμερα.

3) Να διερευνηθούν οι μελλοντικές τάσεις της τηλεόρασης . Τι επιφυλάσσει στους θεατές το άμεσο μέλλον για την τηλεόραση σύμφωνα με τις διαφαινόμενες τεχνολογικές εξελίξεις.

4) Ποια είναι η επιρροή της τηλεόρασης σήμερα και τι επίδραση ασκεί στους ανθρώπους της εποχής μας.

5) Να γίνει μία διερεύνηση των στάσεων και των απόψεων των ανθρώπων , και συγκεκριμένα των ενήλικων μαθητών του σχολείου μας, αναφορικά με τις ποικίλες πτυχές της τηλεόρασης. Ενδεικτικά : Κατά πόσο το θεωρούν σα ψυχαγωγία και κατά πόσο νομίζουν ότι τους επηρεάζει; κ.α

Κριτήρια επιλογής θέματος

Η ιδέα της επιλογής του συγκεκριμένου θέματος προέκυψε από τον κομβικό ρόλο που παίζει η τηλεόραση στη ζωή μας όσο και στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν.

Η τηλεόραση θεωρείται ότι είναι ενσωματωμένη στην ψυχαγωγική και ενημερωτική διάσταση στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου. Επομένως οι ενήλικες μαθητές έχουν όλες εκείνες τις προσλαμβάνουσες παραστάσεις και ερεθίσματα για να διερευνήσουν βαθύτερα αλλά και να σταθούν κριτικά απέναντι στο επίτευγμα της τηλεόρασης.

2

Καταμερισμός θέματος σε ομάδες

Την εργασία ανέλαβε μία ομάδα των δύο μαθητών οι οποίοι ασχολήθηκαν με το θέμα.

Οι μαθητές που συμμετείχαν στην παρούσα ερευνητική εργασία είναι οι:

1) Κουτσονικολής Παρασκευάς2) Λυκουρέντζος Αιμίλιος

Εισαγωγή

Η τηλεόραση είναι ένα σύστημα τηλεπικοινωνίας που χρησιμεύει στη μετάδοση και λήψη κινούμενων εικόνων και ήχου εξ αποστάσεως. Aποτελεί το κυριότερο και δημοφιλέστερο Μέσο Μαζικής Επικοινωνίας και η χρήση της είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε όλο τον κόσμο. Ο όρος καλύπτει ολόκληρο το φάσμα των τεχνικών χαρακτηριστικών και των δραστηριοτήτων που αφορούν τα τηλεοπτικά προγράμματα, καθώς και τη μετάδοσή τους. Συνήθως, λέγοντας "τηλεόραση" εννοούμε τη συσκευή, δηλαδή τον δέκτη, ο οποίος λαμβάνει το (τηλεοπτικό) σήμα που εκπέμπουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί σε συγκεκριμένες συχνότητες (ή αλλιώς κανάλια) με την οθόνη που απεικονίζει το αποτέλεσμα της εκπομπής (μετατροπή του σήματος σε εικόνα και ήχο).

Ο τηλεοπτικός δέκτης λαμβάνει το τηλεοπτικό σήμα είτε ασύρματα είτε ενσύρματα. Η ασύρματη λήψη γίνεται με δύο τρόπους: Ο ένας τρόπος είναι η λήψη με κεραία στραμμένη σε κάποιο επίγειο σταθμό εκπομπής (που βρίσκεται στην κορυφή κάποιου βουνού). Ο δεύτερος τρόπος είναι η λήψη από δορυφόρο μέσω δορυφορικής κεραίας (πιάτο) και ειδικού δέκτη. Στην ενσύρματη λήψη έχουμε την καλωδιακή τηλεόραση και τη λήψη μέσω δικτύου (IPTV). Τα τελευταία χρόνια, η ανάπτυξη της ευρυζωνικής δικτύωσης (καθώς και οι νέες τεχνικές συμπίεσης τηλεοπτικού σήματος) κατέστησε ικανή τη μετάδοση τηλεοπτικού προγράμματος μέσω Διαδικτύου. Πρόσφατα έχει ξεκινήσει και η μετάδοση τηλεοπτικού σήματος μέσω δικτύου κινητής τηλεφωνίας (Mobile TV).Τα τηλεοπτικά δίκτυα χάρη στα οποία λαμβάνουμε τις τηλεοπτικές εικόνες και τα προγράμματα στις συσκευές τηλεόρασης συγκροτούνται από:- τηλεοπτικούς σταθμούς, που περιλαμβάνουν τα στούντιο όπου υλοποιείται η παραγωγή και επεξεργασία του προγράμματος [(εγγραφή σε μαγνητοσκόπια, επεξεργασία (editing), αναπαραγωγή (ρlayback), εκπομπή (οn-air)]·- ραδιοζεύξεις, μέσω των οποίων συνδέονται τα στούντιο με τις λεγόμενες εξωτερικές παραγωγές (ρεπορτάζ, αθλητικούς αγώνες κ.λπ.) και με τους πομπούς, που εγκατεστημένοι σε περιοχές μεγάλου υψόμετρου εκπέμπουν τα τηλεοπτικά σήματα των καναλιών σε καθορισμένες συχνότητες·- κεραίες εκπομπής, που είναι εγκατεστημένες σε πυλώνες·- αναμεταδότες, για την επέκταση της κάλυψης που επιτυγχάνεται με τον πομπό·- τηλεοπτικούς δέκτες, τις γνωστές δηλ. συσκευές τηλεοράσεων, που αποτελούνται σε γενικές γραμμές από την οθόνη, το tuner με τις βαθμίδες συχνότητας, το μεγάφωνο ή τα μεγάφωνα κ.λπ.

3

Για την τηλεοπτική μετάδοση εικόνας απαιτείται α) η μετατροπή σε ηλεκτρικά σήματα της φωτεινής ροής που εκπέμπεται ή ανακλάται από το αντικείμενο μετάδοσης, β) η μεταβίβαση αυτών των ηλεκτρικών σημάτων μέσα από τους διαύλους επικοινωνίας και γ) η λήψη και μετατροπή των ηλεκτρικών σημάτων σε φωτεινούς παλμούς που αναπαράγουν την εικόνα του αντικειμένου.

Η πραγμάτωση των διαδικασιών αυτών έγινε δυνατή χάρη στις επιστημονικές έρευνες και τις ανακαλύψεις διαφόρων επιστημόνων.

1. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ

1.1 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Η σειρά των γεγονότων τα οποία οδήγησαν στην τηλεόραση άρχισαν τα 1817 . Τότε ο Σουηδός χημικός Jons Berzelious ανακάλυψε το χημικό στοιχείο «σελήνιο». Αργότερα ανακαλύφθηκαν ότι το ποσό του ρεύματος που μετέφερε το σελήνιο εξαρτάται από το ποσό φωτός το οποίο το έλουζε αυτό. Η ιδιότητα αυτή ονομάζεται « φωτοηλεκτρισμός» . Η ανακάλυψη το 1873 των φωτοηλεκτρικών ιδιοτήτων του σεληνίου επέτρεψε να διαμορφωθεί η ιδέα της λήψης και μετά η διαβίβαση κινούμενων εικόνων με ηλεκτρικά κύτταρα. Το 1875 ένας εφευρέτης των ΗΠΑ κατασκεύασε το πρώτο σύστημα τηλεόρασης χρησιμοποιώντας φωτοηλεκτρικά κύτταρά. Το 1884 ο Πάουλ Νιπκόφ υπήρξε ο εφευρέτης του δίσκου σαρώσεως όπως ονομάστηκε το πρώτο μηχανικό σύστημα αναπαραγωγής εικόνων με διαδοχικές γραμμές.

Το 1923 ο Βλαδιμίρ Ζβορίκιν δημιούργησε για λογαριασμό της Γουέστινγχαουζ το «εικονοσκόπιο» -σαν να λέμε την τηλεοπτική κάμερα-, και το 1927 ο Τέιλορ Φάρνσγουερθ ανακάλυψε το πρώτο κλειστό κύκλωμα αναμετάδοσης εικόνων.

Το 1928 ο Τζον Μπερντ συνένωσε τις σκόρπιες ανακαλύψεις των άλλων και παρουσίασε ένα πρωτόγονο αλλά πλήρες τηλεοπτικό σύστημα εκπομπής και λήψης εικόνων σε μικρή απόσταση, αναλυμένων σε 28 γραμμές. Η επινόηση του Μπερντ χρησιμοποιήθηκε τον επόμενο χρόνο από τη βρετανική ραδιοφωνία για πειραματικές εκπομπές με ενθαρρυντικά αποτελέσματα που εντυπωσίασαν την κοινή γνώμη.

4

Στη συνέχεια και στα μέσα της δεκαετίας του ’30 ο Άλεν Ντιμόντ συνέβαλε στη μεγάλη βελτίωση της κινητοσκοπικής λυχνίας και το 1939 δημιούργησε τον πρώτο τηλεοπτικό δέκτη όπως τον ξέρουμε σήμερα.

Μοντέλο του 1939

Η προετοιμασία της εμπορίας της τηλεόρασης άρχισε από τα τέλη της δεκαετίας του ’20. Η General Electric από την άνοιξη του 1928 πειραματιζόταν πάνω στις δυνατότητες της νέας εφεύρεσης, αλλά ήταν ο Αμερικανός Τσαρλς Τζένκινς (1867-1934) που έπαιξε καθοριστικό ρόλο, αφού επινόησε ένα σύστημα αναπαραγωγής σύγχρονων εικόνων που βελτίωνε πολύ τις αρχικές επιτεύξεις του Μπερντ.

Λίγο αργότερα το ραδιοφωνικό δίκτυο NBC δημιούργησε έναν πειραματικό σταθμό περιορισμένης εμβέλειας στη Νέα Υόρκη και τον επόμενο χρόνο ακολούθησε το παράδειγμά του το ανταγωνιστικό δίκτυο CBS. Ο θάνατος του ενθουσιώδους Τζένκινς το 1934 έβαλε «φρένο» για λίγο στις εξελίξεις στις ΗΠΑ, αλλά την ίδια περίπου εποχή άρχισαν πειραματικές εκπομπές τόσο στη Σοβιετική Ένωση όσο και στην Αγγλία.

Στις 2 Νοεμβρίου 1936 το BBC άρχισε την εκπομπή κανονικών προγραμμάτων από το ιστορικό κτίριο «Αλεξάνδρα Παλλάς» του Λονδίνου.

Η εμβέλεια αυτών των εκπομπών ήταν αρκετά περιορισμένη, αφού μετά βίας κάλυπτε την ευρύτερη περιοχή του Λονδίνου, αλλά η ποικιλία του προγράμματος

5

ήταν αξιόλογη. Περιελάμβανε ειδήσεις, ταχυδακτυλουργικά τρικάζ και τα αποτελέσματα των αγώνων κρίκετ! Έξι μήνες αργότερα, στις 12 Μαΐου 1937, μεταδόθηκε και η πρώτη παραγωγή, ειδικά σκηνοθετημένη και κινηματογραφημένη για την τηλεόραση του BBC. Ήταν για το θεατρικό έργο του Λουίτζι Πιραντέλο «Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα».

Ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος, αν και σταμάτησε τις πειραματικές εκπομπές τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη, επιτάχυνε τις εξελίξεις με τη μεγάλη πρόοδο που επέφερε στην τεχνολογία των ραντάρ και των συστημάτων επικοινωνιών. Έτσι, με την αποκατάσταση της ειρήνης άρχισαν αμέσως νέες εκπομπές υψηλής ευκρίνειας των δύο μεγάλων παναμερικανικών δικτύων, στα οποία γρήγορα προστέθηκε και ένα τρίτο, το ABC. Τα προγράμματα πλέον περιελάμβαναν νέα από τον κινηματογράφο και τον αθλητισμό, δημιουργήθηκαν τα πρώτα τηλεπαιχνίδια και σόου, ενώ στις 2 Οκτωβρίου 1946, ημέρα Τετάρτη στις 9 το βράδυ, το NBC μετέδωσε το πρώτο ημίωρο επεισόδιο της πρώτης σειράς συνέχειας ειδικά φτιαγμένης για την τηλεόραση. Ήταν η αρχή μιας νέας εποχής.

Στις 7 Μαΐου 1947 και πάλι από το NBC προβλήθηκε η πρώτη θεατρική εκπομπή.

Την ίδια περίπου εποχή στο Ατλάντικ Σίτι πραγματοποιήθηκε η πρώτη παγκόσμια συνδιάσκεψη για τις ραδιοεπικοινωνίες, η οποία καθιέρωσε επίσημα τον όρο «τηλεόραση» για το νέο μέσο, αντί της ονομασίας «οπτική ραδιοφωνία» που επικρατούσε μέχρι τότε.

6

Το 1945 η τηλεόραση είχε κατακτήσει όλα τα στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας και η ύπαρξη της συσκευής σε ένα νοικοκυριό ήταν βασικό κριτήριο ευημερίας, αποτελώντας μέρος του αμερικανικού ονείρου. Η πολιτική ηγεσία με επικεφαλής τον Τρούμαν θεωρούσε την ύπαρξή της ευτύχημα, αφού ευνοούσε την οικογενειακή θαλπωρή και συνένωνε την αμερικανική οικογένεια.

Το 1948 δημιουργήθηκε η Ακαδημία Τηλεοπτικών Τεχνών και Επιστημών (National Academy of Television Arts & Sciences) και αποφασίστηκε η καθιέρωση απονομής ειδικών βραβείων αντίστοιχων με τα κινηματογραφικά Όσκαρ, στα οποία δόθηκε η ονομασία EMMY. Στις 25 Ιανουαρίου 1949 σε επίσημη τελετή ανακοινώθηκε το πρώτο βραβείο ΕΜΜΥ, που δόθηκε σε μια τηλεταινία του NBC.

Μοντέλο του 1948

Στη σύντομη καταγραφή μεγάλων ιστορικών στιγμών θα πρέπει να αναφέρουμε πως στα τέλη της δεκαετίας του ’40 λειτουργούσαν πλέον κανονικά και με πλήρες πρόγραμμα τα εθνικά τηλεοπτικά δίκτυα των περισσότερων προηγμένων χωρών, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, ο Καναδάς, η Ιταλία και η Σοβιετική Ένωση.

Το 1953, χρονιά στέψης της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ στο Λονδίνο, γεννήθηκε η ιδέα της αναμετάδοσης της εντυπωσιακής τελετής και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η οποία στάθηκε αφορμή για την ίδρυση της Eurovision, ενός δηλαδή οργανισμού

7

συνεργασίας ευρωπαϊκών τηλεοπτικών δικτύων με σκοπό την ανταλλαγή προγραμμάτων. Η πρώτη εκπομπή του νέου οργανισμού, στον οποίο συμμετείχαν εννιά χώρες, πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 1953 με την τελετή της στέψης.

Στο μεταξύ έκανε την εμφάνισή της και η έγχρωμη τηλεόραση. Ήδη στο διάστημα 1947-1953 είχαν δαπανηθεί μεγάλα ποσά στις ΗΠΑ για την πειραματική διερεύνηση του χρώματος και το 1956 ένα μικρό δίκτυο στο Σικάγο πέτυχε την πρώτη έγχρωμη πειραματική αναμετάδοση. Η έγχρωμη τηλεόραση καθιερώθηκε οριστικά στις ΗΠΑ το 1962 και στην υπόλοιπη Ευρώπη το 1967. Προηγήθηκαν το 1959 η ανακάλυψη του γαλλικού συστήματος SECAM, από τον Ανρί ντε Φρανς, και το 1960 του γερμανικού συστήματος PAL, του Βάλτερ Μπρουχ.

Το 1957 αποτελεί μία ακόμα μεγάλη χρονιά για την ιστορία της παγκόσμιας τηλεόρασης για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί το πάντα πρωτοπόρο BBC μετέδωσε έγχρωμους τους αγώνες τένις του Γουίμπλετον και, δεύτερον, γιατί έγινε εμπορικά αξιοποιήσιμο το βίντεο (μαγνητική εγγραφή εικόνων), με αποτέλεσμα να κυκλοφορήσουν στο εμπόριο τα πρώτα σχετικά μηχανήματα, φέρνοντας επανάσταση στα τηλεοπτικά προγράμματα. Το αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων ήταν όχι μόνο να επικρατήσει η τηλεόραση ως λαϊκή ψυχαγωγία, αλλά να κερδίσει με γρήγορους ρυθμούς τους θεατές του κινηματογράφου, επιφέροντας δυνατό χτύπημα και μεγάλη κρίση στην κινηματογραφική βιομηχανία.

Στο μεταξύ, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 είχε εκτοξευθεί ο πρώτος εμπορικός τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος «Πρωινό πουλί», μεταδίδοντας από ύψος 23.000 μιλίων διαφημιστικές εκπομπές σε ολόκληρο τον κόσμο

8

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 λειτουργούν στην Αμερική 1300 τηλεοπτικοί σταθμοί και το 98% των αμερικανικών νοικοκυριών διαθέτει τηλεόραση. Οι εκπομπές πραγματοποιούνται κάτω από καλύτερες συνθήκες και είναι έγχρωμες.

Από το 1988 επίσης, ξεκινά και η αναμετάδοση των πρώτων δορυφορικών καναλιών. Είναι η εποχή που οι ταράτσες των σπιτιών αλλάζουν ραγδαία όψη, όταν στις ήδη εγκατεστημένες μεγάλες κεραίες των VHF προστίθενται οι λίγο πιο κομψές κεραίες UΗF που προορίζονται για την λήψη των νέων καναλιών. Έτσι, εμφανίστηκαν δειλά τα πρώτα τεράστια πιάτα στις αθηναϊκές ταράτσες και στη συνέχεια και των άλλων πόλεων. Τέλος το 1994 εμφανίζεται το πρώτο συνδρομητικό κανάλι, το Filmnet, που προσέφερε εμπορικές ταινίες και ζωντανούς αγώνες ποδοσφαίρου.

Στα σπίτια πλέον αρχίζουμε να προτιμάμε "ντιζαϊνάτες" συσκευές plasma και home cinema για τέλειο αποτέλεσμα σε εικόνα και ήχο

9

2. Η ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

2.1 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΉΣ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ

Η ιστορία της Ελληνικής τηλεόρασης αρχίζει το 1951 οπότε με τον νόμο 1663 προβλέπεται η ίδρυση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων - διάταξη η οποία καταργείται 15 χρόνια αργότερα - ενώ παράλληλα προβλέπεται και η λειτουργία της Υπηρεσίας Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ) που θα είχε την αρμοδιότητα για την εγκατάσταση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.

Αυτό ορισμένοι το θυμούνται. Οι νεότεροι μπορούν να ανατρέξουν στο αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών, όπου αναφέρεται, μεταξύ άλλων: Στις αρχές της δεκαετίας του '60 ξεκινά η πειραματική μετάδοση τηλεοπτικών εκπομπών στη Θεσσαλονίκη. Ο πρώτος πειραματικός σταθμός Ελληνικής τηλεόρασης λειτούργησε το 1961 στη Θεσσαλονίκη από τη ΔΕΗ στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Η επίσημη όμως έναρξη της Ελληνικής κρατικής τηλεόρασης έγινε στις 23 Φεβρουαρίου 1966, με πρώτη παρουσιάστρια την Ελένη Κυπραίου και συντονιστή το δημοσιογράφο Γεώργιο Κάρτερ.Το 1969 γίνεται η διεθνής απευθείας σύνδεση με το κύκλωμα της Eurovision για τη μετάδοση της προσεδάφισης και του περιπάτου του πληρώματος του Απόλλο 12 στη Σελήνη.

2.1.1 ΕΡΤ (ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΡΑΔΙΟΦΩΝΊΑ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ)

Η Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (Ε.Ρ.Τ.) είναι ο δημόσιος φορέας δικτύων εκπομπών ραδιοφωνίας και τηλεόρασης στην Ελλάδα. Η επωνυμία της είναι «Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.» (ανώνυμη εταιρεία) και ανήκει εξ ολοκλήρου στο ελληνικό δημόσιο. Οι κύριες υπηρεσίες της Ε.Ρ.Τ είναι η εκπομπή τριών τηλεοπτικών σταθμών και 28 ραδιοφωνικών σταθμών σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Η ΕΡΤ είναι διάδοχη του πρώην ΕΙΡ και μετέπειτα (με την προσθήκη της τηλεόρασης) ΕΙΡΤ (Εθνικόν Ίδρυμα Ραδιοφωνίας Τηλεοράσεως). Το νομικό καθεστώς της άλλαξε το 1976, όταν από ίδρυμα μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρεία. Το 1982 συγχωνεύτηκε με την ΥΕΝΕΔ σ' έναν ενιαίο φορέα της ελληνικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Οι περισσότερες υπηρεσίες της Ε.Ρ.Τ. στεγάζονται στο λεγόμενο «Ραδιομέγαρο», που οικοδομήθηκε το 1968-1969, και το οποίο βρίσκεται επί της Λεωφόρου Μεσογείων, στην Αγία Παρασκευή Αττικής.

10

2.1.2 ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑΣ (Ε.Ι.Ρ)

Το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, (Ε.Ι.Ρ.), ήταν ο κρατικός φορέας που διαχειρίστηκε την ελληνική κρατική ραδιοφωνία (αρχικά), πρώην Α.Ε.Ρ.Ε. (κατά τη διάρκεια της κατοχής) και πρώην Υ.Ρ.Ε. (προπολεμικά), και την κρατική τηλεόραση (στη συνέχεια), ως «Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης» (Ε.Ι.Ρ.Τ.), από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και το 1987. Κατείχε το αποκλειστικό δικαίωμα εκπομπής, μαζί με την Υ.ΕΝ.Ε.Δ., έως και το 1987. Με το νόμο 1730/1987 η ΥΕΝΕΔ και το Ε.Ι.Ρ.Τ. συγχωνεύτηκαν και ιδρύθηκε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, που λειτουργεί με τη μορφή ανώνυμης εταιρίας με έδρα την Αθήνα (Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Α.Ε.).

2.1.3 ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ (Υ.ΕΝ.Ε.Δ.)

Με τον τίτλο Υπηρεσία Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων (Υ.ΕΝ.Ε.Δ.) ονομαζόταν ο τηλεοπτικός σταθμός των Ενόπλων Δυνάμεων που υπαγόταν στην ευθύνη της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Αρχικά ονομαζόταν Τηλεόρασις Ενόπλων Δυνάμεων (Τ.Ε.Δ.). Η πρώτη εκπομπή έγινε στις 27 Φεβρουαρίου 1966, λίγες μέρες μετά την έναρξη των τηλεοπτικών εκπομπών του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.). Το Νοέμβριο του 1982 έπαψε να είναι υπό την ευθύνη του στρατού και μετονομάστηκε σε ΕΡΤ2, ενώ το 1987 με τη συγχώνευση των δύο καναλιών σε μία εταιρεία μετονομάστηκε σε ΕΤ2. Το σημερινό όνομα του σταθμού, που ελάχιστη πια σχέση έχει με τα πρώτα του χρόνια, είναι ΝΕΤ (από το 1997).

Η Ε.Ρ.Τ έχει τρεις εθνικής εμβέλειας τηλεοπτικούς σταθμούς, την ΕΤ1 και τη ΝΕΤ που εκπέμπουν από την Αθήνα και την ΕΤ3 που εκπέμπει από τη Θεσσαλονίκη. Εκπέμπει σε άλλες χώρες δορυφορικά μέσω του ΕRT-World (Ert Sat). Στις 20

11

Μαρτίου 2006 η Ε.Ρ.Τ. έθεσε σε λειτουργία ελεύθερο πρόγραμμα Ψηφιακής τηλεόρασης με τον τίτλο Ε.Ρ.Τ. Ψηφιακή. Στο πλαίσιο της ψηφιακής αυτής τηλεόρασης ξεκίνησαν να εκπέμπουν τα κανάλια Σπορ+, Πρίσμα+ και Σινέ+. Τα κανάλια είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν όσοι έχουν ψηφιακό δέκτη, χωρίς συνδρομή. Τα ψηφιακά κανάλια της Ε.Ρ.Τ. εξέπεμπαν μέχρι το Μάρτιο του 2012. Από τις 22 Σεπτεμβρίου 2010 εκπέμπουν ψηφιακά και οι εθνικής εμβέλειας τηλεοπτικοί σταθμοί (ΕΤ-1, ΝΕΤ, ΕΤ-3) με πρωτόκολλο συμπίεσης MPEG2 και από τον Απρίλιο του 2011 με πρωτόκολλο συμπίεσης MPEG4.

Από τις 27 Απριλίου 2011, η ΕΡΤ εκπέμπει πιλοτικά το πρώτο κανάλι υψηλής ευκρίνειας, το ERT HD και αυτό με πρωτόκολλο συμπίεσης MPEG4. Αυτό το κανάλι, όμως, δεν έχει εικοσιτετράωρο πρόγραμμα και εκπέμπει μόνο όταν υπάρχουν διαθέσιμες εκπομπές σε υψηλή ευκρίνεια high definition. Όταν το κανάλι αυτό βρίσκεται εκτός λειτουργίας εκπέμπονται οι παλιές έγχρωμες μπάρες ή το λογότυπο Ε.Ρ.Τ. HD.

Επίσης η ΕΡΤ είναι υπεύθυνη για την αναμετάδοση ξένων δορυφορικών καναλιών επιλεκτικά σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ενώ μετά από σύμβαση και ειδική νομοθετική ρύθμιση η ΕΡΤ διαθέτει συχνότητες για τη Nova (Novacinema/Novasports) (πρώην Filmnet/Supersport) και τη Βουλή Τηλεόραση.

2.2 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ

Η ERT-World (ΕRT Sat) είναι η υπεύθυνη για την παραγωγή και διάθεση ελληνικού τηλεοπτικού προγράμματος στο εξωτερικό. Μέσω δορυφόρων το σήμα της φτάνει σε ολόκληρο τον πλανήτη, ενώ σε ορισμένες περιοχές (ΗΠΑ, Αυστραλία) διατίθεται και επίγεια μέσω συνδρομητικού καλωδιακού δικτύου. Το πρόγραμμά της περιλαμβάνει εκπομπές από τα κρατικά κανάλια, των οποίων τα δικαιώματα διατίθενται για παγκόσμια μετάδοση, μεταξύ των οποίων σίριαλ, δελτία ειδήσεων και εκπαιδευτικές παραγωγές. Μέσα στα άμεσα σχέδια είναι η διευθέτηση διαφορετικού προγράμματος για καθεμιά από τις περιοχές που φτάνει το σήμα της, προσαρμοσμένη στη διαφορά ώρας

12

2.3 Η ΙΔΙΩΤΙΚΉ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ

2.3.1 ΠΡΏΤΕΣ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΕΣ

Από το ξεκίνημα της ελληνικής τηλεόρασης την δεκαετία του 60 με ΕΡΤ και αργότερα με ΥΕΝΕΔ, υπήρξαν κάποιες δειλές προσπάθειες εκπομπής τηλεοπτικού σήματος από πειρατές, οι οποίες όμως συνήθως στέφονταν από αποτυχία καθώς η εκπομπή τηλεοπτικού καναλιού είναι πολύ πιο δύσκολη τεχνικά και οικονομικά από ένα ραδιοφωνικό σταθμό.

Οι προσπάθειες αυτές ήταν πιο έντονες κυρίως από τα μέσα της δεκαετίας του 80 με πειρατές να εκπέμπουν συνήθως «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» τις μεταμεσονύκτιες ώρες. Μια χαρακτηριστική προσπάθεια έγινε γύρω στο 1987 όταν από την συχνότητα της ΕΡΤ 1 κάποιος πειρατής για αρκετές μέρες έπαιζε ταινίες που νοίκιαζε από το βιντεοκλάμπ της γειτονιάς του. Όπως θα θυμούνται οι παλιότεροι, η ΕΡΤ ολοκλήρωνε το πρόγραμμα της ως τις 2 το πρωί και μετά κατέβαζε τους πομπούς μέχρι να ξεκινήσει και πάλι το πρόγραμμά της. Έτσι οι πειρατές εκμεταλλεύονταν τη συχνότητα της κι έπαιζαν ότι ήθελαν ανεμπόδιστοι. Συνήθως όμως το κατόρθωμα αυτό κρατούσε για λίγες μέρες γιατί αργά ή γρήγορα η αστυνομία εντόπιζε τον χώρο εκπομπής και το πειρατικό κανάλι σταματούσε.

Το 1987 ο ανώνυμος πειρατής κατάφερε για περίπου πέντε μέρες να παίζει πρόγραμμα τις πρώτες πρωινές ώρες και να προκαλέσει ένα σχετικό σάλο στην Αθήνα κυρίως λόγω του ακατάλληλου του προγράμματος, μέχρι τελικά να σωπάσει ή να τον σωπάσουν καλύτερα οι αρχές. Το σήμα του μάλιστα ήταν αρκετά καλό για πειρατικό σταθμό. Ανάλογες προσπάθειες γίνονταν συχνά πυκνά, δίνοντας ελπίδα σ΄ αυτούς που μέσα από το τηλεοπτικό «χιόνι» αναζητούσαν εναλλακτικές προτάσεις στην μονοκρατορία της ΕΡΤ, την ώρα που όλη η πολιτισμένη Ευρώπη είχε από καιρό ιδιωτική και δορυφορική τηλεόραση.

2.3.2 ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΔΉΜΩΝ

Το 1987 αποτελεί έτος σταθμό για τα τηλεοπτικά δεδομένα καθώς για πρώτη φορά εκφράζεται έντονα η βούληση των δήμων να σπάσουν το κατεστημένο της ΕΡΤ, αρχικά μεταδίδοντας δορυφορικά προγράμματα και στη συνέχεια το δικό τους τηλεοπτικό κανάλι. Το ραδιόφωνο αρχίζει ήδη να απελευθερώνεται, η τηλεόραση όμως συναντά αρκετά εμπόδια καθώς είναι σαφές ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο. Οι ιστορίες με τις επιδρομές των ΜΑΤ στη Θεσσαλονίκη εναντίων των πομπών του δήμου γίνονται καθημερινά πρωτοσέλιδο στις εφημερίδες και αποτελούν την αιτία για έντονη πολιτική διαμάχη.

Στην Αθήνα, ο δήμος δηλώνει κατηγορηματικά ότι είναι έτοιμος να ακολουθήσει το παράδειγμα της πρωτοπόρου Θεσσαλονίκης. Η ΕΡΤ, βλέποντας ότι η κατάσταση πλέον έχει ξεφύγει κι ότι ο κόσμος διψάει για νέα κανάλια, αποφασίζει να προλάβει τον δήμο και να κάνει η ίδια αυτό που αρνείται στους άλλους

Το 1988, η πίεση του κόσμου που ζητά κάτι νέο στις τηλεοπτικές συνήθειες αλλά και η πρωτοβουλία της τοπικής αυτοδιοίκησης αναγκάζει την ΕΡΤ να κάνει η ίδια αυτό που δεν ήθελε να κάνουν οι άλλοι. Η απόφαση λαμβάνεται, και ανακοινώνεται ότι η κρατική τηλεόραση «συμφώνησε» με 6 δορυφορικά κανάλια για

13

την επίγεια αναμετάδοσή τους στην Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης, όπου ήδη ο δήμος είχε ξεκινήσει την μετάδοση όχι μόνο δορυφορικών προγραμμάτων, αλλά και του δικού του τηλεοπτικού καναλιού, του TV100 που είναι ο πρώτος μη κρατικός σταθμός στην Ελλάδα!

2.3.3 ΕΜΦΆΝΙΣΗ ΚΑΙ ΆΛΛΩΝ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΏΝ ΚΑΝΑΛΙΏΝ

Την Δευτέρα, 24 Οκτωβρίου 1988, ξεκινά ανεπίσημα στην Αθήνα, η αναμετάδοση των πρώτων δορυφορικών καναλιών που ολοκληρώνεται 2 μέρες μετά, όταν πλέον στον αέρα βρίσκονται 6 συνολικά προγράμματα. Είναι η εποχή που ο Αθηναίος έχει για πρώτη φορά την δυνατότητα να κάνει ζάπινγκ ανάμεσα σε παραπάνω από τα δύο γνώριμα κρατικά κανάλια. Είναι η εποχή που οι ταράτσες των σπιτιών αλλάζουν ραγδαία όψη, όταν στις ήδη εγκατεστημένες μεγάλες κεραίες των VHF προστίθενται οι λίγο πιο κομψές κεραίες UΗF που προορίζονται για την λήψη των νέων καναλιών. Οι τεχνικοί δεν προλάβαιναν να τοποθετούν κεραίες σε όλη την Αθήνα, φαινόμενο που δύσκολα θα παρατηρηθεί ξανά στο μέλλον, εκτός κι αν καταργηθεί η επίγεια λήψη και αντικατασταθεί από δορυφορική, οπότε όλοι θα τρέχουν να προμηθευτούν δορυφορικά πιάτα.

Η επιλογή της ΕΡΤ πάντως όσον αφορά το ποια κανάλια θα μετέδιδε κρίθηκε εκ του αποτελέσματος ως πετυχημένη. Αναλυτικά τα πρώτα έξι δορυφορικά κανάλια στην Αθήνα ήταν τα εξής:

1. Super Channel (Μ. Βρετανία): Ίσως το καλύτερο κανάλι από τα 6. Πρόγραμμα ποικίλης ύλης, με πολλή μουσική και παιδικά προγράμματα τα πρωινά, τηλεπαιχνίδια, πανευρωπαϊκά δελτία καιρού και διάφορα σήριαλ τα μεσημέρια, ενώ τα βράδια μεταδίδονταν ταινίες, σόου κλπ. Πολύ ενδιαφέρον κανάλι πραγματικά, με ατού την αγγλική γλώσσα, του οποίου όμως η τύχη σήμερα αγνοείται. Πιθανόν να έχει ενταχθεί σε κάποιο ψηφιακό μπουκέτο και ακόμα πιο πιθανό να έχει κλείσει ή αντικατασταθεί από κάποιο θεματικό κανάλι. Την εποχή εκείνη πάντως ήταν πραγματικά super επιλογή για τους Αθηναίους.

2. TV5 Europe (Γαλλία): Είναι το μοναδικό (μαζί με το CNN) κανάλι που επιβιώνει ακόμα στον αθηναϊκό τηλεοπτικό χάρτη από εκείνα τα 6 πρώτα. Στα συν του η γαλλική γλώσσα που ομιλείται από αρκετούς στην Ελλάδα, πολλά τηλεπαιχνίδια, εκπομπές μαγειρικής από Γάλλους σεφ, ταινίες και ειδήσεις από τις γαλλόφωνες περιοχές του πλανήτη.

3. SAT1 (Γερμανία): Ένα πολύ καλό γερμανικό κανάλι ποικίλης ύλης, με πρωινά μαγκαζίνο και παιδικά τα Σαββατοκύριακα, ταινίες, σόου, μουσική και σήριαλ.

4. RAIDUE (Ιταλία): Το δεύτερο κρατικό κανάλι της Ιταλίας συμπλήρωνε μαζί με τα προαναφερόμενα, μία τετράδα προγραμμάτων από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης. Πλεονέκτημα του καναλιού η μετάδοση του ιταλικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου, φαντασμαγορικών σόου τύπου Ciao Ant1 και Μπράβο και άλλων εκπομπών από τους μετρ του είδους Ιταλούς, πολύ πριν έρθουν στην ελληνική τηλεόραση.

14

5. CNN International (Η.Π.Α): Το πασίγνωστο ενημερωτικό κανάλι την εποχή που δεν είχε γίνει ακόμα τόσο διάσημο όσο είναι σήμερα, καθώς δεν είχε μεσολαβήσει ο Πόλεμος του Κόλπου.

6. Horizon (ΕΣΣΔ): Ίσως το πιο αδιάφορο από τα 6 κανάλια, κατά πολλούς επιλέχθηκε ως το κομμουνιστικό αντίβαρο στα καπιταλογενή δυτικοευρωπαϊκά κανάλια. Σε γλώσσα που ελάχιστοι μιλούσαν στην Αθήνα, και μάλλον αδιάφορα προγράμματα που θύμιζαν ελληνική τηλεόραση του 70, ήταν ο πρόγονος του καναλιού ORTi που μεταδίδεται σήμερα στον Hot Bird.

Από την παρουσίαση των καναλιών αυτών γίνεται σαφές ότι ο Αθηναίος τηλεθεατής είχε πλέον αρκετές επιλογές από διαφορετικές κουλτούρες, τηρουμένων των αναλογιών φυσικά. Πολλοί ήταν αυτοί που μέσω αυτής της διαδικασίας, «ανακάλυψαν» την δορυφορική τηλεόραση κι έτσι μαζί με τις χιλιάδες κεραίες UHF εμφανίστηκαν δειλά τα πρώτα τεράστια πιάτα στις αθηναϊκές ταράτσες.

Η περίοδος από το φθινόπωρο του 1988 μέχρι και την εμφάνιση των πρώτων ιδιωτικών καναλιών αποτελεί την χρυσή εποχή της δορυφορικής τηλεόρασης στην Αθήνα. Για περισσότερο από δύο χρόνια τα δορυφορικά κανάλια έκλεψαν την παράσταση, ανταγωνίστηκαν στα ίσια την ΕΡΤ, και οδήγησαν πολλούς στο να αποκτήσουν δικό τους πιάτο και να μην εξαρτώνται από τις ορέξεις της κρατικής τηλεόρασης, η οποία δυστυχώς πολύ συχνά έκοβε αναίτια την μετάδοση κάποιου προγράμματος ή ακόμα άλλαζε τις συχνότητες εκπομπής όλων των καναλιών δυσχεραίνοντας έτσι την παρακολούθησή τους από πολύ κόσμο που δεν γνώριζε να χειρίζεται καλά την αναζήτηση καναλιών στα UHF. Κάπως έτσι κόπηκε εντελώς ξαφνικά η μετάδοση του Super Channel, του καλύτερου κατά τεκμήριο καναλιού της αρχικής εξάδας (TV5, SAT1, CNN, RAIDUE, HORIZON τα υπόλοιπα), πιθανότατα γιατί η συμφωνία για την αναμετάδοσή του υπήρχε μόνο στη… φαντασία της ΕΡΤ!

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι στον αττικό ουρανό εμφανίστηκαν κι άλλα δορυφορικά κανάλια μέσα από τις συχνότητες των 6 πρώτων σταθμών. Πώς γίνεται αυτό; Είναι πολύ απλό! Την εποχή εκείνη τα δορυφορικά κανάλια ήταν όλα αναλογικά, κι επειδή ανέκαθεν η χωρητικότητα στον δορυφόρο ήταν και είναι σημαντική, υπήρχαν κανάλια που εξέπεμπαν για μερικές ώρες από τις συχνότητες άλλων σταθμών που εκείνη την ώρα είχαν κλείσει το πρόγραμμά τους!

Σύμφωνα με περιοδικά της εποχής (γιατί AGB δεν υπήρχε τότε) τα δορυφορικά κανάλια είχαν θεαματικότητα από 20- 30%, που είναι απρόσμενα μεγάλη για ξενόγλωσσα προγράμματα. Ήταν όμως η μοναδική εναλλακτική λύση στο κρατικό μονοπώλιο. Για δύο χρόνια και μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα ιδιωτικά κανάλια, τα δορυφορικά προγράμματα παρακολουθούνταν μαζικά και έκαναν γνώριμα στο αθηναϊκό κοινό φαντασμαγορικά shows, αθλητικές μεταδόσεις υψηλού επιπέδου, ταινίες πρώτης προβολής, τηλεπαιχνίδια και δελτία ειδήσεων πολύ πριν εμφανιστούν στην ελληνική τους έκδοση από την ιδιωτική τηλεόραση.

15

2.3.4 ΤΟ ΞΕΚΊΝΗΜΑ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΉΣ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗΣΤο 1989 ήταν η χρονιά που με όχημα τα δορυφορικά κανάλια, έγινε το πρώτο

μεγάλο βήμα για την απελευθέρωση της τηλεόρασης από τα κρατικά δεσμά. Απελευθέρωση όμως που δυστυχώς πέρασε τον τηλεοπτικό χάρτη από το ένα άκρο στο άλλο. Από τα ΜΑΤ και τη φίμωση, στην πλήρη ασυδοσία της καταπάτησης συχνοτήτων, που αποτέλεσε ουσιαστικά την αρχή του τέλους των επίγειων αναμεταδόσεων δορυφορικών προγραμμάτων.

Χρειάστηκε να περάσει σχεδόν ένας χρόνος από την έναρξη της αναμετάδοσης δορυφορικών καναλιών για να μπει η ιδιωτική τηλεόραση στα σπίτια των κατοίκων της Αττικής. Είχε προηγηθεί η δοκιμαστική εκπομπή του TV Plus του δήμου Πειραιά και η ψήφιση στη βουλή το καλοκαίρι του 1989, ενός νομοσχεδίου που προέβλεπε να δοθούν δύο προσωρινές άδειες εκπομπής για ιδιωτικούς σταθμούς. Η μία αφορούσε μία συμμαχία κεντροδεξιών εφημερίδων με την επωνυμία ΝΕΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ και η δεύτερη αντίστοιχη συμμαχία κεντροαριστερών εκδοτών με την επωνυμία ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ.

Η πρώτη άδεια ωστόσο δεν αξιοποιήθηκε ποτέ. Η Νέα Τηλεόραση εξέπεμψε μόνο μία test card για λίγους μήνες και στη συνέχεια ανέβαλλε επ αόριστον την έναρξη λειτουργίας της. Αντίθετα η δεύτερη άδεια αξιοποιήθηκε αμέσως κι έτσι στις 20 Νοεμβρίου 1989 ο ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ ξεκίνησε το κανονικό του πρόγραμμα με τον γνωστό σε όλους τίτλο MEGA CHANNEL. Το MEGA ξεκίνησε με αρχικό πρόγραμμα περίπου 12 ωρών, από τις 3 το μεσημέρι ως τις πρώτες πρωινές ώρες, και αμέσως κέρδισε μεγάλο μερίδιο της θεαματικότητας, αφού ουσιαστικά έπαιζε χωρίς αντίπαλο.

Το δεύτερο χρονικά ιδιωτικό κανάλι τις χώρας, o Antenna, το διάστημα εκείνο είχε ξεκινήσει δοκιμαστικές εκπομπές, με πολύ Τεν τεν, κάποιες ταινίες και ζωντανές μεταδόσεις από το στούντιο του ραδιοφωνικού του σταθμού. Η επίσημη έναρξη λειτουργίας του πραγματοποιήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1989 με την Τηλερουλέτα με παρουσιαστή τον Τέρενς Κουίκ!

Ένα χρόνο μετά τις επιδρομές των ΜΑΤ εναντίον κάθε ελεύθερης εκπομπής, τίποτα πια δεν θύμιζε εκείνες τις ημέρες. Το σκηνικό είχε αλλάξει άρδην και τα ιδιωτικά κανάλια άρχισαν να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια στον αττικό τηλεοπτικό χάρτη. Σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση μία σάρωση της μπάντας των UHF φανέρωνε και νέα κανάλια τα οποία άλλες φορές έρχονταν για να μείνουν, κι άλλες για να εκπέμψουν λίγες μέρες πρόγραμμα και μετά να εξαφανιστούν. Άλλοι σταθμοί ήταν προσπάθειες κάποιων εκδοτών ή ραδιοφωνικών σταθμών να επεκταθούν στην τηλεόραση, κι άλλες ερασιτεχνών ή γραφικών τύπων, ιδιοκτητών ψησταριών, σουβλατζίδικων, βιντεοκλάμπ κι ότι άλλο μπορεί να βάλει ο ανθρώπινος νους.

2.3.5 ΕΜΦΆΝΙΣΗ ΚΑΙ ΆΛΛΩΝ ΚΑΝΑΛΙΏΝ

Σήμερα επιβιώνουν επιπλέον στον αθηναϊκό τηλεοπτικό χάρτη οι σταθμοί MAD (μουσικός με έναρξη το 1996), TVC (πρώην ΤΗΛΕΤΩΡΑ και Πόλις), TV ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (ο μοναδικός σταθμός της Θεσ/νίκης που εκπέμπει στην Αθήνα), το κανάλι της Βουλής, ο Αθήνα TV, το Smart (πρώην TV Πειραιάς), το ΤΗΛΕΦΩΣ (οικολογικό), το 0-6 TV (παιδικό), ο GTV (που ξεκίνησε ως Γαλάτσι TV), το Θριάσιο, το Μέλλον TV, το Local TV (σταθμός νοτίων προαστίων), ο DTV και ο Eye.

• Κατά καιρούς εμφανίστηκαν στο ταραγμένο αθηναϊκό τοπίο πολλά κανάλια, τα οποία είτε έβγαλαν πρόγραμμα για λίγο καιρό κι έκλεισαν για διάφορους λόγους, είτε

16

αρκέστηκαν σε μια κάρτα με τη λογότυπό τους χωρίς να προβάλλουν ποτέ τίποτα.

• Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν κανάλια όπως το Junior’s (παιδικό), Πατροκοσμάς (θρησκευτικό), Quattro, ART 68, Super B (σταθμός από την Πάτρα), CTN (κάτι σαν gay TV), RAISAT (δορυφορικό πρόγραμμα από ιδιώτη), STV.

• Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν κανάλια όπως το Movie Channel (απόπειρα τύπου FilmNet), Μουσικό Κανάλι (απόπειρα τύπου MTV), Europe ΤV, Euro Athens, ΗΧΩ TV, NRG (τηλεοπτικός σταθμός του Kiss FM) και η Νέα Τηλεόραση που, όπως είπαμε, είχε νόμιμη άδεια εκπομπής αλλά δεν την αξιοποίησε...

Στην Αθήνα, πέρα από τα 5 δορυφορικά προγράμματα, εκπέμπουν σήμερα οι εξής ελληνικοί σταθμοί: ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΤ3, ΑΝΤ1, MEGA, ALPHA, STAR, ALTER, ΒΟΥΛΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, Κανάλι 10, EXTRA 3, TVC, SEVEN, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ TV, ΤΗΛΕΑΣΤΥ, ΜMAGIC, 902 TV, MAD, ΑΘΗΝΑ TV, SMART, HIGH, BLUE SKY, 0-6 TV, ΤΗΛΕΦΩΣ, EYE, GTV, DTV, LOCAL TV κι επίσης κάποιοι σταθμοί που περισσότερο μοιάζουν με τους παλιούς πειρατικούς, χωρίς λογότυπο και πρόγραμμα με βιντεοκλίπ και 090. Ουσιαστικά, δηλαδή, στην Αττική σήμερα έχουμε συνολικά 33 περίπου προγράμματα.

2.4 Η ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΉ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Σε αυτή την ενότητα θα παρακολουθήσουμε την πορεία και την εξέλιξη των συνδρομητικών καναλιών

2.4.1 TV-PLUS

Το TV Plus (πλήρης ονομασία: TV Plus Πειραιάς) ήταν το πρώτο μη κρατικό τηλεοπτικό κανάλι που εξέπεμψε στην Αττική και ήταν ιδιοκτησία του Δήμου Πειραιώς.

Ξεκίνησε να λειτουργεί δοκιμαστικά τον Οκτώβριο του 1988. Ωστόσο υπήρξαν πολλές αντιδράσεις κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του λόγω του κρατικού τηλεοπτικού μονοπωλίου στην Ελλάδα την εποχή εκείνη.

17

Τον πρώτο χρόνο άλλαξε πολλές συχνότητες εκπομπής. Με την πρώτη αλλαγή συχνότητας μετονομάστηκε σε Ελεύθερη Τηλεόραση Δήμος Πειραιά συγχωνεύοντας προσωρινά στην ίδια συχνότητα έναν ακόμα νέο σταθμό ο οποίος λειτούργησε για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, τον Αθήνα Ανεξάρτητη Τηλεόραση.

Η λειτουργία του σταθμού εμποδίζονταν διαρκώς με αποτέλεσμα να εμφανίζεται στους τηλεοπτικούς δέκτες ανά χρονικά διαστήματα και να εξαφανίζεται. Τελικά τον Ιούνιο του 1989, μετονομάζεται και πάλι σε TV Plus και αφού άλλαξε αρκετές συχνότητες εκπομπής προκειμένου να μεταδίδει όσο το δυνατόν καλύτερο τηλεοπτικό σήμα, βγαίνει στον αέρα και αποφασίζεται η λειτουργία του ως συνδρομητικό κανάλι μέσω λήψης καλωδιακού αναλογικού αποκωδικοποιητή.Κατά την περίοδο των δοκιμαστικών εκπομπών (Ιούνιος 1989 - Οκτώβριος 1989) το κανάλι μετέδιδε ελεύθερα μία ξένη ταινία κάθε βράδυ στις 10 καθώς και πληροφορίες για κινηματογράφους, πολιτιστικά γεγονότα κλπ νωρίτερα. Το πρόγραμμα αυτό ήταν το πρώτο μη κρατικό ελληνικό πρόγραμμα που μεταδόθηκε στην Αττική, σπάζοντας το μονοπώλιο της ΕΡΤ.Το πρώτο συνδρομητικό κανάλι στην Ελλάδα ήταν γεγονός. Μετέδιδε ταινίες από τον διεθνή κινηματογράφο, ενώ ανά διαστήματα μετέδιδε και οικολογικά μηνύματα, ενώ μέρος του προγράμματός του κάλυπτε η αναμετάδοση του πολύ δημοφιλούς δορυφορικού αγγλικού καναλιού Super Channel. Τον Φεβρουάριο του 1993 σταμάτησε να λειτουργεί, εξ αιτίας οικονομικών ατασθαλιών της Γεν. Διεύθυνσης του σταθμού, η δε συχνότητά του το κανάλι 33, "πουλήθηκε" στον τότε Σκάϊ (σήμερα Alpha). Ενάμιση χρόνο αργότερα εμφανίστηκε ο επόμενος συνδρομητικός τηλεοπτικός σταθμός, το FilmNet, το οποίο σήμερα έχει εξελιχθεί σε δορυφορική ψηφιακή πλατφόρμα με πολλά θεματικά κανάλια και μη, την NOVA.

2.4.2 NOVΑ

H NOVA είναι μια ελληνική ψηφιακή πλατφόρμα δορυφορικής συνδρομητικής τηλεόρασης που ανήκει στην Forthnet μετά από εξαγορά της εταιρίας NETMED Ν.V., μητρικής των εταιρειών, NETMED HELLAS A.E. και MULTICHOICE HELLAS A.E. οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1999 και ήταν η πρώτη ψηφιακή υπηρεσία του είδους της στην Ελλάδα (πρώτη αναλογική συνδρομητική υπηρεσία στην Ελλάδα ήταν το Tv plus).

το logo της NOVA.

18

Προβάλλει διεθνή και ελληνικά προγράμματα όλων των ειδών. Διαθέτει 10 κανάλια θεματικά, 9 κινηματογραφικά και 12 αθλητικά. Επιπλέον αναμεταδίδει τα εθνικής εμβέλειας συμβατικά κανάλια και αρκετούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, ελληνικούς και διεθνής. Τα περισσότερα διεθνή τηλεοπτικά κανάλια προβάλλονται με ελληνικούς υπότιτλους, ενώ είναι διαθέσιμες και ορισμένες διαδραστικές υπηρεσίες, όπως παιχνίδια, καταχωρίσεις θεάτρου και κινηματογράφου, κληρώσεις τυχερών παιχνιδιών, τίτλοι ειδήσεων και καιρού. Το 2008 η Nova είχε 350.000 συνδρομητές ενω το 2010 είχε 363.000.

Τα κανάλια εκπέμπονται στους δορυφόρους Hotbird 8 και Hotbird 9 οι οποίοι βρίσκονται στην τροχιακή θέση των δεκατριών μοιρών ανατολικά. Τα περισσότερα κανάλια είναι χαμηλής ευκρίνειας (Standard Definition). Τον Σεπτέμβριο του 2010 ξεκίνησε η εκπομπή καναλιών Υψηλής Ευκρίνειας (High Definition). Τα χαρακτηριστικά εκπομπής είναι τα παρακάτω.

Κωδικοποίηση: MPEG-2 για τα κανάλια χαμηλής ευκρίνειας, MPEG-4 για τα κανάλια Υψηλής Ευκρίνειας

Κρυπτογράφηση: Irdeto 2

Διαμόρφωση: DVB-S για τις συχνότητες 10.930, 11.823, 11.938, 12.169 και DVB-S2 (8PSK) για την συχνότητα 12.130

2.4.3 OTE TV

Η ΟΤΕ TV, πρώην Conn-x TV είναι μια διαδικτυακή και δορυφορική συνδρομητική πλατφόρμα, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2008 ως δοκιμαστική σε Αττική, Λάρισα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης. Πλέον η υπηρεσία είναι διαθέσιμη σε 400 σημεία παρουσίας του δικτύου του ΟΤΕ σε όλη την Ελλάδα. Σε αυτά περιλαμβάνονται όλες οι πρωτεύουσες νομών, κωμοπόλεις, νησιά, καθώς και αστικά κέντρα με ακόμη μικρότερους πληθυσμούς. Το Conn-x TV αποτελεί την πιο προηγμένη τεχνολογικά μορφή μετάδοσης τηλεοπτικού σήματος μέσω της απλής τηλεφωνικής πρίζας και της ευρυζωνικής σύνδεσης Conn-x. Για να μπορεί να έχει κάποιος Conn-x TV πρέπει να έχει σύνδεση ΙΝΤΕΡΝΕΤ Conn-x.

O OTE μετά την απήχηση της διαδικτυακής συνδρομητικής πλατφόρμας δημιούργησε την δική του δορυφορική πλατφόρμα. Η δορυφορική υπηρεσία διατίθεται σε όλη την Ελλάδα από την Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2011, και παρέχει αρκετά κανάλια σε High Definition (HD).

19

2.5.ΕΠΊΓΕΙΑ ΨΗΦΙΑΚΉ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ

2.5.1 ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΕΠΙΓΕΙΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση (DTTV ή DTT) είναι μια εφαρμογή της ψηφιακής τεχνολογίας που παρέχει μεγαλύτερο αριθμό καναλιών και/ή καλύτερη ποιότητα εικόνας και ήχου (AC3, Dolby ψηφιακό) μέσω μιας συμβατικής κεραίας αντί μιας δορυφορικής σύνδεσης. Για παράδειγμα, στο ίδιο κανάλι UHF μπορούν να εκπέμπουν μέχρι και 4 κανάλια με συμβατική ποιότητα εικόνας(SDTV), ή ένα κανάλι με εικόνα υψηλής ευκρίνειας (HDTV). Η χρησιμοποιούμενη τεχνολογία είναι η ATSC στη Βόρεια Αμερική, η ISDB-T στην Ιαπωνία, και η DVB-T στην Ευρώπη και την Αυστραλία (στον υπόλοιπο κόσμο δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις). Το ISDB-T είναι παρόμοιο με το DVB-T και μπορεί να γίνει χρήση των ίδιων δεκτών και αποδιαμορφωτών. Η λήψη της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης DTTV γίνεται μέσω σχετικού δέκτη. Αυτός μπορεί να έχει τη μορφή μιας μικρής επιτραπέζιας συσκευής ή να είναι ενσωματωμένος (στην τηλεόραση). Ο ψηφιακός δέκτης αποκωδικοποιεί το σήμα που λαμβάνεται μέσω μιας συμβατικής κεραίας. Εντούτοις, λόγω τεχνικών ζητημάτων, μια ειδική κεραία (συνήθως ευρείας ζώνης) μπορεί να απαιτηθεί εάν η πολυπλεξία του DTV σήματος βρίσκεται εκτός εύρους ζώνης της εγκατεστημένης κεραίας (όπως π.χ. στο Ηνωμένο Βασίλειο).Η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση DTTV μεταδίδεται στις ραδιοσυχνότητες που είναι παρόμοιες με την τυπική αναλογική τηλεόραση, με την κύρια διαφορά να είναι η πολυπλεξία του σήματος στον πομπό, κάτι που επιτρέψει τη λήψη πολλαπλάσιων καναλιών σε ένα ενιαίο φάσμα συχνότητας (όπως ένα κανάλι UHF ή VHF). Η ποσότητα δεδομένων που μπορεί να διαβιβαστεί (και επομένως ο αριθμός καναλιών) επηρεάζεται άμεσα από τη μέθοδο διαμόρφωσης του καναλιού. Η μέθοδος διαμόρφωσης στο DVB-T είναι η COFDM με εγκάρσια διαμόρφωση εύρους(QAM) 64 ή 16. Γενικά ένα κανάλι 64QAM είναι σε θέση να εκπέμπει με μεγαλύτερο ρυθμό μετάδοσης (bitrate), αλλά είναι πιο ευαίσθητο σε παρεμβολές. Και τα δυο βασικά συστήματα (DVB-T και ATSC) χρησιμοποιούν τα πρότυπα μετάδοσης mpeg-2 και mpeg-4, ενώ διαφέρουν σημαντικά στο πώς κωδικοποιούνται σχετικές υπηρεσίες (όπως ο πολυκάναλος ήχος, οι υπότιτλοι, και ο ηλεκτρονικός οδηγός προγράμματος EPG).

2.5.2 H ΕΠΊΓΕΙΑ ΨΗΦΙΑΚΉ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ Το πρότυπο για την επίγεια ψηφιακή τηλεόραση στην Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, είναι το DVB-T. Στην Ελλάδα η επίγεια ψηφιακή μετάδοση ξεκίνησε από το ΤΕΙ Κρήτης από το εργαστήριο Ερευνάς και Ανάπτυξης τηλεπικοινωνιακών συστημάτων PASIPHAE το Σεπτέμβριο του 2001 με δοκιμαστική εκπομπή σε όλο το Ηράκλειο Κρήτης και ακολούθησε η ΕΡΤ στις 6 Ιανουαρίου 2006 με δοκιμαστική εκπομπή. Μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 2006 έγινε η

20

σταδιακή έναρξη εκπομπής των τριών βασικών καναλιών που αποτελούν την πιλοτική πλατφόρμα εκπομπής της ΕΡΤ, την ΕΡΤ Ψηφιακή Μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού 2009 η ψηφιακή τηλεόραση στην Ελλάδα περιοριζόταν στη πλατφόρμα της ΕΡΤ που αποτελούταν από: Το σινέ+ με ταινίες, το σπορ+ με αθλητικά, και το πρίσμα+ κανάλι γενικού ενδιαφέροντος και σαφή προσανατολισμό/υποστήριξη σε άτομα με αναπηρίες (βλ. υπότιτλοι, νοηματική γλώσσα σε κάποια προγράμματα κ.ο.κ.). Τα παραπάνω κανάλια διέκοψαν όμως τη λειτουργία τους το Μάρτιο του 2012. Επίσης αναμεταδίδεται και το δορυφορικό ΡΙΚ.Στις 24 Ιουνίου 2009 παρουσιάστηκε η εταιρία Digea A.E., νομικό πρόσωπο που συστήθηκε από κοινού από τα κανάλια Alpha, Alter, Antenna, Makedonia TV, Mega, Σκάι και Star και η οποία "έχει αναλάβει την ψηφιακή εκπομπή των τηλεοπτικών προγραμμάτων τόσο των ιδιωτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας καθώς και όποιων άλλων σταθμών προτιμήσουν τις υπηρεσίες της."[1]

Η μετάβαση των ελληνικών ιδιωτικών καναλιών εθνικής εμβέλειας σε ψηφιακό σήμα έγινε[2]: Στις 24 Σεπτεμβρίου 2009 στον Κορινθιακό Κόλπο. Στις 14 Ιανουαρίου 2010 στη Θεσσαλονίκη, από τα κέντρα εκπομπής Χορτιάτη

και Φιλιππείου.

Στις 18 Ιουνίου 2010 στην Αττική. Στις 19 Νοεμβρίου 2010 στην Αλεξανδρούπολη. Στις 25 Φεβρουαρίου 2011 στη Ρόδο. Στις 27 Μαΐου 2011 στη Θεσσαλία. Στις 9 Δεκεμβρίου 2011 στη Δυτική Ελλάδα Στις 3 Φεβρουαρίου 2012 στην Πάτρα και το Μεσολόγγι.Σύμφωνα με οδηγία της Ευρωπαικής Ένωσης, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να σταματήσουν την προβολή των αναλογικών προγραμμάτων μέχρι το τέλος του 2012.

2.6 . ΣΤΙΓΜΈΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗΣ

Τελικά είναι δύσκολο να ζούμε χωρίς τηλεόραση. Κυρίως τώρα που τη συνηθίσαμε. Τώρα που έχουμε από δύο και τρεις συσκευές σε κάθε σπίτι. Τώρα που γνωρίζουμε από ανάλυση εικόνας και πιστότητα ήχου και προσαρμόζουμε τους χώρους του σπιτιού μας για να απολαύσουμε κάποια εκπομπή, έναν αγώνα ή μια ταινία. Και φυσικά αναλώνουμε ώρες επί ωρών για να σχολιάζουμε αυτά που είδαμε αλλά και να στενοχωριόμαστε για όλα εκείνα που δεν προλάβαμε.

Ενημέρωση, ψυχαγωγία και παρέα από τη μία, απομόνωση, αποπροσανατολισμός και αποβλάκωση από την άλλη, δημιουργούν μια πολύ ευαίσθητη ισορροπία. Το σίγουρο είναι ότι η τηλεόραση και οι εκπομπές της αντανακλούν ανά πάσα στιγμή την εικόνα της κοινωνίας που την παρακολουθεί και συνάμα πρωταγωνιστεί στα προγράμματά της.

Σχεδόν 55 χρόνια έχουν περάσει από τις πρώτες πειραματικές τηλεοπτικές εκπομπές στην Ελλάδα, 47 από την πρώτη επίσημη εκπομπή κρατικού καναλιού και ήδη 23 από το ξεκίνημα της ιδιωτικής τηλεόρασης. Για την καταγραφή της τηλεοπτικής μας ιστορίας θα χρειαστεί σίγουρα μια ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια, ενώ

21

ταυτόχρονα ένα τέτοιο έργο ανήκει στους πειθαρχημένους και συναισθηματικά ανεπηρέαστους μελετητές του μέσου.

Διαχωρίζοντας τη θέση μας από αυτούς, ξεχωρίσαμε ορισμένες στιγμές τις οποίες αξίζει τον κόπο να θυμόμαστε. Προσπαθήσαμε να εντάξουμε στη λίστα μας στιγμές κλασικές αλλά και καλτ, ποιοτικές αλλά και ως το μεδούλι trash, στιγμές που άλλαξαν την πορεία του μικρού κουτιού αλλά και τόσο ανεπαίσθητες που αδυνατούν να ξεκολλήσουν από τη μνήμη μας.

Μόνο ένα ενδεικτικό ζάπινγκ μιας ολόκληρης γυάλινης εποχής. Με ή χωρίς τηλεκοντρόλ.

Η επίσημη «πρώτη» του ΕΙΡ

Οι Αθηναίοι διαβάζουν περιχαρείς σε πρωινό φύλλο της 23ης Φεβρουαρίου 1966:

«Τα πάντα για την σημερινή, πιο οργανωμένη εμφάνιση των πειραματικών εκπομπών του ΕΙΡ είναι έτοιμα. Ενας πομπός, 6 φορές ισχυρότερος από τον αρχικώς κατασκευασθέντα, είναι τοποθετημένος στο πιο ψηλό κτίριο των Αθηνών, στο Μέγαρο του ΟΤΕ... Στην πρωτεύουσα λειτουργούν αυτήν την στιγμή 1.200-1.500 συσκευές τηλεοράσεως... Το σημερινό πρόγραμμα θα έχει ως εξής:

18.30 Διεθνή επίκαιρα

18.45 Για σας κυρία μου

19.00 Αυστραλία (ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ)

19.25 Ο Άγγλος γλύπτης Χένρυ Μουρ

19.55 Παίζει η ορχήστρα Ανρύ Λεκά

20.15 «Ο κλέφτης». Μια βραζιλιάνικη ταινία μικρού μήκους

20.30 Τέλος του προγράμματος».

Έτσι και έγινε. Το ίδιο απόγευμα η οθόνη φωτίζεται. Η πρώτη εικόνα είναι φυσικά το σήμα του ΕΙΡ. Εν συνεχεία η Ελένη Κυπρίου, η πρώτη παρουσιάστρια στην επίσημη ελληνική τηλεόραση, χαμογελά στην οθόνη: «Καλησπέρα σας. Από σήμερα το ΕΙΡ καθιερώνει...».

22

Οι τηλεοπτικοί γάμοι

Οι σε απευθείας μετάδοση χοροί του Ησαΐα ενθουσίαζαν ανέκαθεν τους έλληνες τηλεθεατές. Η γκάμα είναι ανεξάντλητη και καλύπτει όλα τα γούστα: από τον γάμο της Νταϊάνας και του Καρόλου (στις 24 Φεβρουαρίου 1981) ως αυτόν του Ανδρέα Μικρούτσικου και της Φωτεινής Γεωργαντά. Το παρθενικό βέβαια κρούσμα ήταν οι βασιλικοί γάμοι (Κωνσταντίνος και Άννα Μαρία) στις 18 Σεπτεμβρίου 1964. Συνεργεία της ιταλικής και της δανικής τηλεόρασης καταφθάνουν στην Αθήνα φέρνοντας μαζί τους πομπούς, κεραίες και έναν πλήρη εξοπλισμό για τη λήψη και τη μετάδοση του μυστηρίου στην Ευρώπη αλλά και σε μια ακτίνα 8 χιλιομέτρων γύρω από τον Λυκαβηττό. Μετά τις γιορτές και τα πανηγύρια η RAI προτείνει στο ΕΙΡΤ να νοικιάσει μηχανήματά της που βρίσκονται εν Ελλάδι έναντι του συμβολικού ποσού των 200.000 δραχμών. Η πρόταση τελικώς απορρίπτεται.

Το «Συν τριάντα δευτερόλεπτα»

με τον Μίμη Πλέσσα ήταν μια από τις πολλές εκπομπές - παιχνίδια της πρώτης περιόδου που αποτελούσαν μεταφορά κάποιας επιτυχημένης ραδιοφωνικής εκπομπής.

Σε τριάντα δευτερόλεπτα έπρεπε οι συμμετέχοντες να απαντούν σωστά σε κάθε ερώτηση. Σε όσο περισσότερες ερωτήσεις απαντούσαν τόσο περισσότερα δώρα κέρδιζαν. Τότε ένα τρανζιστοράκι θεωρείτο ένα πολύ καλό δώρο.

Η πρώτη εξωτερική μετάδοση

με έξι κάμερες από το θέατρο Ακροπόλ πραγματοποιήθηκε το 1969. Το σχεδόν τετράωρο σόου που παρουσίαζε και σκηνοθετούσε ο Νίκος Μαστοράκης είχε χαρακτήρα ψυχαγωγικό, επιθεωρησιακό και φυσικά μουσικό. Ο Νίκος Μαστοράκης

23

θεωρείται ένας από τους πρωτεργάτες της τηλεόρασης στην Ελλάδα. Τα άγουρα χρόνια, παρουσίαζε πολλές διαφορετικές εκπομπές στην ΥΕΝΕΔ, από τις οποίες ξεχώριζε το γνωστό σόου της αμερικανικής τηλεόρασης «This is your life», το οποίο προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα έφερε τον τίτλο «Αυτή είναι η ζωή σου». Οι διάσημοι καλεσμένοι αιφνιδιάζονταν με την ξαφνική εμφάνιση στο πλατό προσώπων από το στενό τους περιβάλλον. (Μήπως έχετε δει κάτι ανάλογο πολλές φορές έκτοτε;). Τεράστια επιτυχία έκανε και με το τηλεπαιχνίδι «Μπίνγκο», που μάλιστα συγκέντρωνε τόσο υψηλά ποσοστά τηλεθέασης (74%) ώστε να απειλεί την ομαλή λειτουργία των κέντρων διασκέδασης, των κινηματογράφων και των θεάτρων, τις Κυριακές που προβαλλόταν.

Ο πρώτος τηλεπαρουσιαστής

που εμφανίστηκε μπροστά στους έλληνες τηλεθεατές ήταν ο Αλκης Στέας. Ήταν η πρώτη πειραματική εκπομπή μαυρόασπρου τηλεοπτικού σήματος από την τηλεόραση, της ΔΕΗ, και πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της 25ης Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης το 1960. Η εκπομπή ήταν ένα τηλεφωνικό τηλεπαιχνίδι, προσφορά της καπνοβιομηχανίας «Ματσάγγου». Από το πρόγραμμα του σταθμού της ΔΕΗ, που λειτούργησε για 22 ημέρες, παρήλασαν υπουργοί, βουλευτές και πολλά μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα. Ο πομπός της ΔΕΗ κάλυπτε μια περιοχή 45 χιλιομέτρων γύρω από τη συμπρωτεύουσα. Λόγω ανυπαρξίας τηλεοπτικών δεκτών, η εταιρεία Φίλιπς εγκατέστησε στον χώρο της έκθεσης αλλά και σε κεντρικά σημεία της πόλης 100 δέκτες.

Η πρώτη επίσημη εκπομπή του ΤΕΔ

(Τηλεόραση Ενόπλων Δυνάμεων αργότερα ΥΕΝΕΔ) «βγήκε» από τα στούντιο του τριώροφου κτιρίου της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 1966, δίπλα στο Πεδίον του Αρεως. Το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας είχε ως εξής:

19:00 Εναρξις - σήμα σταθμού.

24

19:03 Κέρκυρα (ντοκιμαντέρ)

19:15 Εσοδεία γνώσεων

19:45 Διάλειμμα

19:55 Ανακάλυψη της πενικιλλίνης

20:10 Για να γνωρίσετε τον Καναδά

21:10 Τέλος προγράμματος - Εθνικός Υμνος

Δημιουργοί της ΤΕΔ ήταν μια μικρή ομάδα αξιωματικών, οπλιτών και πολιτών που έστησε ένα σταθμό τηλεόρασης εφάμιλλο με ανάλογους του εξωτερικού, αν εξαιρέσει κανείς τις εγκαταστάσεις. Το πρώτο στούντιο, που βρισκόταν στον τρίτο όροφο της ΓΥΣ, ήταν μια σχετικά ευρύχωρη αίθουσα προβολής και μια διπλανή μικρή αίθουσα όπου υπήρχε το κοντρόλ. Αρχικά η ΤΕΔ εξέπεμπε τρεις φορές την εβδομάδα.

Ιστορική αναμετάδοση

Στις 20 Ιουλίου του '69 ο Ιάσων Μοσχοβίτης συνδέεται ζωντανά με τη Σελήνη. Στο στούντιο του ΕΙΡ στην 3ης Σεπτεμβρίου, με τη βοήθεια δύο ακουστικών, ένα στο κάθε αφτί (το ένα ο φυσικός ήχος από το «Απόλλων 10», το άλλο η φωνή του «οδηγού» από το Χιούστον που μέσω Eurovision εξηγεί αγγλιστί τι συμβαίνει), περιγράφει τον περίπατο του Νιλ Αρμστρονγκ στο φεγγάρι. Όποιος διαθέτει τηλεοπτική συσκευή την έχει ανοιχτή.

25

«Βιονική γυναίκα»

(ΥΕΝΕΔ, 1979). Η πρωταθλήτρια του τένις Τζέιμι Σάμερς (Λίντσεϊ Βάγκνερ) πέφτει θύμα ενός τρομακτικού δυστυχήματος με αερόστατο. Αποτέλεσμα; Χάρη σε μια χάι τεκ επέμβαση αποκτά βιονικά πόδια, βιονικό χέρι και βιονικό αφτί. Από τις πλέον καλτ σειρές της δεκαετίας του '70. Ο χαρακτηριστικός βόμβος που συνοδεύει τους άθλους της Βάγκνερ θα στοιχειώσει πολλές εγχώριες εφηβείες.

«Αθλητική Κυριακή»

Στις 27 Μαΐου 1966 ο πρωτοπόρος σπορτσκάστερ του ΕΙΡ Γιάννης Διακογιάννης παρουσιάζει στους στερημένους εγχώριους φιλάθλους το Παγκόσμιο Κύπελλο Αγγλίας. Τον Σεπτέμβριο είναι πλέον ο οικοδεσπότης της εκπομπής «Αθλητικά νέα». Σε λιγότερο από έναν μήνα η εκπομπή μεταφέρεται από Δευτέρα σε Κυριακή και σύντομα μετονομάζεται σε «Αθλητική Κυριακή». Το σήμα της εκπομπής επιλέγει η κυρία Ροδίου, η σύζυγος του ιδρυτού της Lyra Αλέκου Πατσιφά, χωρίς όμως να αποκαλύψει ποτέ ποιος το είχε αρχικώς συλλάβει. Παραμένει η μακροβιότερη εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης.

26

«Μορφές και θέματα»

(ΥΕΝΕΔ, από τις αρχές της δεκαετίας του '70 ως τις αρχές της δεκαετίας του '80). Η μελίρρυτη και αρχαιολάτρις Αλίκη Νικολαΐδου εμφανίζεται για πολλά πολλά χρόνια στο κανάλι των Ενόπλων Δυνάμεων με μια μισάωρη εκπομπή εθνικόφρονος στοχασμού σε ένα κλίμα θρησκευτικής κατάνυξης. Δείγμα τίτλου εκπομπής: «Μικρασιατικοί καημοί». Η τηλεοπτική απόδειξη ότι οι ξανθιές δεν ήταν πάντα αυτό που νομίζουμε σήμερα.

«Οι ουρανοί είναι δικοί μας»

(ΥΕΝΕΔ, περίοδος δικτατορίας). Ημίωρη «πατριωτική» εκπομπή προς γνώσιν και συμμόρφωσιν με οικοδεσπότη τον Δ. Γιανναράκο. Περιλαμβάνει «κινηματογραφημένα στιγμιότυπα από την ζωή και την δραστηριότητα της Πολεμικής Αεροπορίας».

«Μας συγχωρείτε για την διακοπή»

Η καρτέλα που έπεφτε χωρίς προειδοποίηση παντού και πάντα, ο μόνιμος εφιάλτης κάθε ευσυνείδητου τηλεθεατή στα πρώτα κυρίως χρόνια της τηλοψίας. Στην ίδια κατηγορία ανήκει το περίφημο μεσημβρινό διάλειμμα που για αρκετό καιρό ήταν υποχρεωτικό.

27

«Σύγχρονη Εύα»

(1966-1981). Ενα γυναικείο μαγκαζίνο με την Ελλη Ευαγγελίδου να φιλοξενεί στον καναπέ της τους Μανώλη Ανδρόνικο, Τζόαν Κόλινς, Κωνσταντίνο Τσάτσο, Παλόμα Πικάσο, Ανρί Κλουζό κ.ά. Ως το 1968 στο ΕΙΡ με τον πρώιμο τίτλο «Για σας κυρία». Μετά στην ΥΕΝΕΔ. Η πρώτη εκπομπή που μίλησε το 1979 για το νέφος. Η οικοδέσποινα ταυτίστηκε ισοβίως με την «Εύα».

«Ο άγνωστος πόλεμος»

(1971). Όταν ο Άγγελος Αντωνόπουλος κυκλοφορεί στον δρόμο, οι πάντες υποκλίνονται μπροστά στον φοβερό και τρομερό «συνταγματάρχη Βαρτάνη». Ηθικός αυτουργός της θρυλικής σειράς ο Νίκος Φώσκολος. Η τηλεθέαση αγγίζει ως και το 83%. Τα κοριτσόπουλα της εποχής δίνουν προίκα κτήματα σε περιοχές που έχουν αναμεταδότη και «πιάνουν» «Άγνωστο πόλεμο». Τις Τετάρτες που παίζεται κινηματογράφοι και θέατρα μένουν κλειστά. Το ένστολο φόντο της σειράς ενθουσιάζει τον ίδιο τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, ο οποίος ζητά να μετατεθεί η προβολή της για την Κυριακή (χωρίς να εισακουσθεί).

28

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται»

(1975-6). Ο Βασίλης Γεωργιάδης σκηνοθετεί για την τότε ΕΙΡΤ την τηλεοπτική διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη. Το σενάριο υπογράφει ο Νότης Περγιάλης (στα δύο πρώτα επεισόδια ο Γεράσιμος Σταύρου). Ο Αλέξης Γκόλφης μαγεύει στον πρωταγωνιστικό ρόλο αλλά μετά εξαφανίζεται από προσώπου γης. Την παράσταση όμως για πολλούς κλέβουν το Γιουσουφάκι (Τζένη Φωτίου) και ο «σεκιούριτι» του πασά (Κώστας Γκουσγκούνης).

«Λούνα παρκ»

(ΕΙΡΤ, 1974 -1981). Από τις πλέον δημοφιλείς εκπομπές του ελληνικού «κουτιού», με ένα μαυρόασπρο λούνα παρκ «στημένο» από τον Μίνωα Αργυράκη. Ένα παράδοξο για τα δεδομένα της εποχής μείγμα τηλεπαιγνίου, σίριαλ και σόου που μόνο ένας Γιάννης Δαλιανίδης θα μπορούσε να σκαρφιστεί. Ο κυρ Γιώργης (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος) ανακηρύσσεται στον πιο καλτ (αν και αντιδραστικούλη) θυμόσοφο της εγχώριας TV. Τον πλαισιώνουν η πέρα βρέχει σύζυγός του (Αννα Παϊτατζή), η μοντέρνα ανιψιά του Κάθριν (η Ρένα Παγκράτη με εκείνο το αλησμόνητο «Δέκα κρίκοι ένα τάλιρο»), το ερωτευμένο ζεύγος (Νίκος Δαδινόπουλος και Μαίρη Ευαγγέλου), η χαρτορίχτρα Μαρία (Αλέκα Στρατηγού), που μόνο για τον εαυτό της δεν προβλέπει τη μοίρα, κ.ά. Παρουσιαστής ο Βαγγέλης Βουλγαρίδης. Συνολικά 333 ωριαία επεισόδια.

29

Το χρώμα

Από τις 9 Ιανουαρίου 1979 η ελληνική τηλεόραση γίνεται έγχρωμη χάρη στο γαλλικό σύστημα Secam (καθ' ότι αρκετά δυσχερές στην ανασύνθεση, σήμερα έχει αντικατασταθεί από το Pal). Το πρώτο έγχρωμο σίριαλ είναι την ίδια χρονιά η «Εκάτη», με πρωταγωνιστή τον Γεώργιο Μούτσιο.

Η χρυσή εποχή του τηλεοπτικού Ξενόπουλου

Η ΥΕΝΕΔ γαλουχεί τον πιο πετυχημένο τηλεοπτικό διασκευαστή έργων του ζακυνθινού ηθογράφου. Ο Ερρίκος Ανδρέου τής δίνει ως αντάλλαγμα υψηλές θεαματικότητες με τις σειρές: «Αφροδίτη» (1977), «Η Αναδυομένη» (1978), «Τυχεροί και άτυχοι» και «Μυστικοί αρραβώνες» (1979), «Λάουρα» (1980), «Η απερίγραπτη» και «Ο κόσμος και ο Κοσμάς»

30

«Εκείνος και Εκείνος»

(ΕΙΡΤ, 1972-1974). Το πρώτο καλτ δείγμα τηλεοπτικής αντίστασης. Ο Βασίλης Διαμαντόπουλος (Λουκάς) και ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος (Σόλων) είναι δύο περιθωριακοί τύποι που φιλοσοφούν πάνω στο χουντικό γυαλί.

31

«Σήμερα»

(ΕΙΡΤ, 1972-73). Η παρθενική ρεπορταζιακή εκπομπή, πιστό αντίγραφο του «Today Show» του BBC. Με τους Τέρενς Κουίκ, Ντένη Αντύπα, Νάσο Αθανασίου, Φωτεινή Πιπιλή. Αρχισυντάκτης ο Νίκος Καρατζαφέρης. Στην παραγωγή ο Νίκος Μαστοράκης.

Οι τηλεπαρουσιάστριες

Οι πρωτοπόρες του είδους δεν θα ξεχαστούν ποτέ: Νάκυ Αγάθου, Ρίτα Ασημακοπούλου, Μακώ Γεωργιάδου, Κέλυ Σακάκου. Στο μεγαλύτερο κομμάτι της δεκαετίας του '70 επωμίζονται και την εκφώνηση των ειδήσεων. Γλυκομίλητες σε σημείο... αμοραλισμού! Θρυλικό εκείνο το χαμογελαστό «... και σκοτώθηκαν 3.000 άνθρωποι».

«Οι Πανθέοι»

(ΕΡΤ, 1977-79). Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ελληνικής τηλεόρασης, βασισμένη στη μυθιστορηματική τριλογία του Τάσου Αθανασιάδη. Ολη η Ελλάδα αναμένει εναγωνίως το τηλεοπτικό «σμίξιμο» της Μάρμως Πανθέου (Κάτια

32

Δανδουλάκη) με τον Κίτσο (Στέλιος Καλογερόπουλος). Σκηνοθετεί ο Βασίλης Γεωργιάδης.

Οι τηλεοπτικές σειρές που χάθηκαν

Για αρχείο εκπομπών ουδείς λόγος. Οι βιντεοταινίες της ίντσας στις οποίες γυρίζονταν οι τηλεοπτικές σειρές κόστιζαν από 8 ως 12 χιλιάδες δραχμές (ποσό μυθικό για τη δεκαετία του '70). Όσο δηλαδή το συνολικό μπάτζετ ενός επεισοδίου. Κάθε σίριαλ είχε στη διάθεσή του δύο ταινίες. Μία για τα γυρίσματα και μία για το μοντάζ. Η λογική της ανακύκλωσης σε όλο της το μεγαλείο.

Ένα μοναδικό στούντιο για συνεχόμενες ζωντανές εκπομπές

Υπήρχε κάποια περίοδος που το κυριακάτικο πρόγραμμα της ΥΕΝΕΔ περιλάμβανε συνεχόμενες ζωντανές εκπομπές, που έβγαιναν όμως από το ίδιο στούντιο. Μετά το τέλος μιας εκπομπής ξεστηνόταν αμέσως το σκηνικό για να δώσει τη θέση του στο σκηνικό της επόμενης (οι τεχνικοί στην κόλαση). Στο ενδιάμεσο ο παρουσιαστής Κώστας Σισμάνης, γνωστός για το πάθος με το οποίο περιέγραφε τους αγώνες πυγμαχίας, καταϊδρωμένος παρουσίαζε κάποια αποσπάσματα από ντοκυμαντέρ για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το στούντιο ΑΤΑ

στήθηκε το 1971 στην οδό Λένορμαν από τον Νίκο Μαστοράκη και τον Γιώργο Ράλλη, με ελάχιστα χρήματα και με εξοπλισμό που αγοράστηκε από το μοναστηράκι του Λονδίνου. Δύο χρόνια αργότερα το στούντιο περιήλθε στον Γιώργο Ράλλη, που μαζί με τη σύζυγο του Ελβίρα προσέφεραν τα μέγιστα στην εξέλιξη της τηλεόρασης στη χώρα μας παράγοντας περισσότερα από 5.000 επεισόδια τηλεοπτικών εκπομπών. Το στούντιο ΑΤΑ αρχικά λειτούργησε μόνο ως στούντιο στο οποίο εκτελούνταν τηλεοπτικές παραγωγές. Το 1983 αναβαθμίστηκε σε εταιρεία παραγωγής. Το 1987 εγκαθίσταται στα Μελίσσια, όπου παραμένει ως σήμερα.

Η πρώτη μέτρηση τηλεθέασης

33

έγινε με τον πιο απλό και πρακτικό τρόπο από τους ίδιους τους ανθρώπους της τηλεόρασης. Ανέβαιναν σε κάποιο ψηλό σημείο και μετρούσαν τον αριθμό των κεραιών που ήταν εγκατεστημένες στις ταράτσες των σπιτιών! Οταν το 1970 κάτι τέτοιο ήταν πλέον αδύνατο να συμβεί, ανέλαβε τις μετρήσεις, με τη μέθοδο των κατ' οίκον επιστολών, η εταιρεία Νίλσεν, η οποία επανεμφανίστηκε φέτος σπάζοντας το μονοπώλιο της AGB.

«Αλάτι και πιπέρι»

ήταν ο τίτλος της πρώτης εκπομπής του Φρέντυ Γερμανού στην ΥΕΝΕΔ, που ξεκίνησε να προβάλλεται το 1969 και φιλοξενούσε προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η πρώτη εκπομπή ήταν αφιερωμένη στον Κωστή Μπαστιά. Οι εκπομπές της τελευταίας περιόδου αφορούσαν προσωπικότητες που επέστρεφαν από το εξωτερικό την περίοδο της Μεταπολίτευσης, όπως ο Παναγούλης, ο Θεοδωράκης και άλλοι. Οι δύο τελευταίες ήταν αφιερωμένες στη Μελίνα Μερκούρη. Αμέσως μετά η εκπομπή «κόπηκε». Τον τρίτο χρόνο της εκπομπής εντάχθηκε στο δυναμικό της δημιουργικής ομάδας ο σκιτσογράφος Κυρ. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιούνταν αυτές οι εκπομπές δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ούτε στο ελάχιστο λειτουργικές. Σε κάποιο από τα στούντιο της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, για να φθάσει κανείς έπρεπε να περπατήσει επί τριάντα μέτρα πάνω σε μαδέρια προκειμένου να μην πέσει στο αυλάκι με το νερό που υπήρχε από κάτω. Στα μαδέρια αυτά περπάτησαν με απόλυτη ισορροπία ο Τζον Λένον και η Γιόκο Ονο προκειμένου να συμμετάσχουν στην εκπομπή. Στην ίδια εκπομπή ο Γερμανός προσπάθησε να κάνει χιούμορ στα ελληνικά με τον Λένον. Ο Λένον «έπιασε» το ύφος του μεγάλου έλληνα δημοσιογράφου και απήντησε στα αγγλικά: «Λυπάμαι που δεν γνωρίζω ελληνικά για να καταλάβω τι μου λες και να σου ανταποδώσω το αστείο».

«Η χρυσή βολή»

34

ήταν ένα από τα πιο σημαντικά τηλεπαιχνίδια της δεκαετίας του '70. Το παιχνίδι, που παρουσίαζαν η Μαίρη Χρονοπούλου και ο Κώστας Καρράς, περιελάμβανε στοιχεία σόου με την παρουσία ορχήστρας και του μπαλέτου Θεοδοσιάδη. Οι διαγωνιζόμενοι στο τελικό στάδιο του παιχνιδιού καλούνταν να πετύχουν, με ένα τόξο και βέλος, ένα μήλο όπως ο Γουλιέλμος Τέλλος. Η επιτυχία ισοδυναμούσε με ένα κιλό χρυσάφι.

Το μεγάλο λάθος του Νίκου Μαστοράκη

Το 1974 επιχείρησε να πάρει συνέντευξη από τους συλληφθέντες φοιτητές του Πολυτεχνείου. Η συνέντευξη έγινε μέσα στο ΚΕΒΟΠ υπό την αυστηρή επιτήρηση των κρατούντων. Η εικόνα των συλληφθέντων φοιτητών σόκαρε την κοινή γνώμη. Περιθώρια για ελεύθερη έκφραση δεν υπήρχαν και κατά συνέπεια η ρετσινιά του χουντικού προσκολλήθηκε δίκαια ή άδικα στον ως τότε παντοδύναμο παρουσιαστή για πολλά χρόνια. Ο ίδιος εγκατέλειψε τη χώρα και επέστρεψε πολύ αργότερα, με το ξεκίνημα της ιδιωτικής τηλεόρασης.

«Η γειτονιά μας»

(ΥΕΝΕΔ, 1972-1977). Θεωρείται η πιο αγαπητή κοινωνική σειρά στην ιστορία της τηλεόρασης, που συμπλήρωσε αισίως 550 ημίωρα επεισόδια. Αποτέλεσε πρότυπο μίμησης για τις σειρές που ακολούθησαν, κυρίως λόγω της απλότητας του σεναρίου

35

και της αμεσότητας των χαρακτήρων. Σκηνοθέτης, ο Πέτρος Λινάρδος. Το σενάριο, που υπέγραφε ο Κώστας Πρετεντέρης, αφορούσε καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ζουν στην ίδια γειτονιά, όπου κυριαρχεί το αρχοντικό της οικογένειας Δελακοβία. Από τους πολλούς πρωταγωνιστές της σειράς ξεχωρίζουν τα ονόματα του Μάκη Δεμίρη (καφετζή), του Ανδρέα Φιλιππίδη (Κασσανδρή) και της Σάσας Καστούρα (Σάσα).

Ο πρώτος ηθοποιός

που εμφανίστηκε στην ελληνική τηλεόραση ήταν ο Βασίλης Διαμαντόπουλος στο μονόπρακτο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Αυτός και το παντελόνι του». «Το μικρό θέατρο» στην ΥΕΝΕΔ και το «Θέατρο της Δευτέρας» στο ΕΙΡΤ ήταν οι κυριότερες εκπομπές που ασχολούνταν με το θέατρο, αλλά με διαφορετική προσέγγιση η μία από την άλλη. Η πρώτη παρουσίασε, μέσα στα δύο χρόνια που κράτησε η προβολή της, 150 μονόπρακτα.

36

4. Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

4.1 Η ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ ΤΟΥ ΜΈΛΛΟΝΤΟΣ!Η τηλεόραση του μέλλοντος θα είναι διαφορετική: χωρίς τηλεκοντρόλ, ακόμη

πιο εύχρηστη για τους θεατές, με τρισδιάστατη εικόνα και με πολλά άλλα. Αλλαγή καναλιών με χειρονομίες υπόσχεται η πλατφόρμα τηλεόρασης, μέσω IP δικτύων Imagenio, στην Ισπανία, που ανήκει στην Telefonica. Η τελευταία, από κοινού με την εταιρεία Gesture Tek, αναπτύσσουν σύστημα αναγνώρισης των χεριών από τον αποκωδικοποιητή! Εχουν ενσωματώσει κάμερα που «διαβάζει» τις κινήσεις των χεριών των χρηστών και αλλάζει κανάλια ή εκτελεί άλλες εντολές χωρίς τη χρήση τηλεκοντρόλ!Παράλληλα, το σύστημα «διαβάζει» την ύπαρξη μικρού παιδιού στο χώρο όπου βρίσκεται η τηλεόραση και εφαρμόζει αυτόματα συστήματα γονικού ελέγχου. Στο μεταξύ, περίπου 200 τυχεροί Βρετανοί λάτρεις του αθλητισμού και κυρίως του ράγκμπι, αθλήματος ιδιαίτερα δημοφιλούς στη Βρετανία, βίωσαν πριν από λίγες εβδομάδες μία πρωτόγνωρη εμπειρία. Σε ειδικά διαμορφωμένο κινηματογράφο του Λονδίνου και φορώντας γυαλιά 3-D, παρακολούθησαν ζωντανά και τρισδιάστατα τον αγώνα ράγκμπι Αγγλίας - Σκωτίας. Το BBC, που συμμετείχε στη δοκιμαστική εκπομπή, έστελνε μέσω δορυφόρου τις 3-D υψηλής ευκρίνειας εικόνες κατευθείαν από το γήπεδο στην κινηματογραφική αίθουσα. Να σημειωθεί πως το BBC πειραματιζόταν επί εξάμηνο για τη συγκεκριμένη μετάδοση, ενώ η εταιρεία Philips έχει, ήδη, κυκλοφορήσει συσκευή τηλεόρασης που επιτρέπει τρισδιάστατη θέαση με χρήση ειδικών γυαλιών. Όσο για το κόστος της συσκευής, είναι τσουχτερό. Επί του παρόντος, τουλάχιστον, ανέρχεται στα 15.000 ευρώ. Την ίδια ώρα, τρεις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων ηλεκτρονικών συσκευών στη Μ. Βρετανία αποφάσισαν να σταματήσουν τη διάθεση αναλογικών συσκευών τηλεόρασης, καθώς, όπως αναφέρουν, το 90% των πωλήσεων αφορά αποκλειστικά ψηφιακές συσκευές. Την απόφασή τους στηρίζει και ο επίσημος φορέας για τη μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση, Digital UK., που επισημαίνει την ανάγκη οι εμπορικές αλυσίδες και τα πολυκαταστήματα να φροντίσουν για την ομαλή μετάβαση των καταναλωτών στην ψηφιακή εποχή της τηλεόρασης, προσφέροντας τα κατάλληλα προϊόντα και την απαραίτητη πληροφόρηση. Η λειτουργία της αναλογικής τηλεόρασης προβλέπεται να έχει σταματήσει στη Μεγάλη Βρετανία έως το 2012. Ήδη η πρώτη προσπάθεια αναστολής της αναλογικής μετάδοσης και εφαρμογής της ψηφιακής, στη μικρή πόλη Whitehaven, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία τον περασμένο Οκτώβριο.

4.2 «ΑΌΡΑΤΗ» Η ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ ΤΟΥ ΜΈΛΛΟΝΤΟΣ

Η συσκευή θα διαθέτει διάφανη οθόνη που θα «εξαφανίζεται» κατά την απενεργοποίησή της

Πόσες φορές δεν έχουμε αναρωτηθεί πώς θα είναι οι οικιακές συσκευές του μέλλοντος και πώς θα μπορούσαν παρά τη σχεδιαστική τους «ανυπαρξία» να εξακολουθούν να είναι λειτουργικές;Ένα από τα πιο εντυπωσιακά σχέδια για μια

37

τέτοια «αόρατη» συσκευή - για την ακρίβεια για μια τηλεόραση που έρχεται από το μέλλον - ανήκει στον Μάικλ Φρίμπε και στην εταιρεία Loewe. Η Invisio, όπως ονομάζεται, διαθέτει υπέρλεπτη διάφανη οθόνη τεχνολογίας TOLED – η οποία υπάρχει ήδη αλλά για την ώρα δεν έχει χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή ενός δέκτη τέτοιου μεγέθους.

Διαφάνεια με υψηλή ποιότητα εικόνας

Σύμφωνα με το επαναστατικό concept, που ξεχώρισε στον διαγωνισμό σχεδίου iF 2011 (iF Concept Design competition) η τεχνολογία της οθόνης επιτρέπει στη συσκευή να γίνεται «αόρατη» κατά την απενεργοποίησή της, προσφέροντας ένα διακριτικό αισθητικά αποτέλεσμα στον χώρο.  

«Ως η πρώτη τηλεόραση του είδους, η Loewe Invisio παρουσιάζει την τεχνολογική καινοτομία μέσα από τον συνδυασμό της συμβατικής τεχνολογίας LCD και της νέας τεχνολογίας TOLED. Κάτι τέτοιο μας επιτρέπει τη δημιουργία μιας οθόνης που προσφέρει πραγματική εικόνα με πλούσια χρώματα και δυνατή αντίθεση. Οταν μάλιστα η τηλεόραση λειτουργεί δεν θα μπορούμε να δούμε τι κρύβεται πίσω από την οθόνη» εξηγεί ο ίδιος ο σχεδιαστής.

5. ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

« Η μαζική επικοινωνία δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή , είναι απλώς μία δύναμη και, όπως οποιαδήποτε άλλη δύναμη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί καλά ή άσχημα.»

ALDOUS HUXLEY

« Η ραδιοφωνία και η τηλεόρασις τελούν υπό τον άμεσο έλεγχον του κράτους, σκοπούν δε εις την αντικειμενικήν και επί ίσοις όροις μετάδοσιν πληροφοριών και ειδήσεων , ως και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, διααφαλιζομένης πάντως της

38

εκ της κοινωνικής αποστολής αυτών και εκ της πολιτιστικής αναπτύξεως της χώρας επιβαλλομένης ποιοτικής στάθμης των εκπομπών»

Σύνταγμα της Ελλάδας (1975)

(Άρθρο 14 $ 2)

Οι νέες τεχνολογικές συσκευές , όπως και η τηλεόραση , επιλύουν μια σειρά προβλημάτων αλλά δημιουργούν ταυτόχρονα νέα. Βεβαίως οι επιπτώσεις της τηλεόρασης δε χρειάζεται να είναι κακές. Ορισμένες φορές είναι θετικές. Άλλες φορές οι αλλαγές δεν είναι ούτε καλές ούτε κακές . Απλά δημιουργούν νέα δεδομένα. Στο σημείο αυτής της εργασίας θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε την επίδραση που ασκεί η τηλεόραση στον άνθρωπο εξετάζοντάς την από τη σκοπιά του ίδιου του ατόμου, από τη σκοπιά της κοινωνίας και από τη σκοπιά της πολιτείας.

5.1 ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗΣ ΣΤΟ ΆΤΟΜΟ.

Προσπαθώντας να προσεγγίσουμε την επίδραση της τηλεόρασης στον άνθρωπο, από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, θα αναφερθούμε στις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις που έχει η τηλεόραση στο άτομο :

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Εκμετάλλευση του χρόνου δε σημαίνει αναγκαία εργασία ασταμάτητη. Είναι απαραίτητος και ο ελεύθερος χρόνος, πού φέρνει μια χαλάρωση στην ένταση και ένα σπάσιμο στη ρουτίνα. Μένοντας κανένας στα όρια τού μέτρου διατηρεί και τη σωματική του υγειά και την ψυχική του ισορροπία. Ο άνθρωπος περνά τον ελεύθερο χρόνο του βλέποντας τηλεόραση γιατί συνδυάζει εικόνα ήχο - κίνηση και γι’ αυτό η τηλεόραση είναι άμεση, εντυπωσιακή και παραστατική, περισσότερο από κάθε άλλο μέσο ενημέρωσης. Μας δίνει τη δυνατότητα να γίνουμε αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες γεγονότων μ’ ένα διαφορετικό τρόπο (χωρίς ουσιαστικά να είμαστε).

Η πληροφόρηση από την τηλεόραση δεν απαιτεί ιδιαίτερο κόπο και χρόνο γιατί πληροφορεί συνοπτικά τον πολίτη χωρίς διεισδυτικές αναλύσεις όπως συμβαίνει κυρίως στον Τύπο. Προσφέρει δηλαδή, η τηλεόραση πιο «εύπεπτη» τροφή στους δέκτες και απευθύνεται σε όλους, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου.

Συνδυάζει επίσης σε μεγάλο βαθμό από τα άλλα μέσα την ενημέρωση και την ψυχαγωγία.Ο άνθρωπος ενημερώνεται σε θέματα :Α) πολιτικά Μεταδίδει πληροφορίες και  μηνύματα  που γίνονται γρήγορα γνωστά σε όλους  τους πολίτες  του  πλανήτη.Τους  κατατοπίζει   για  εξελίξεις  που  συμβαίνουν  είτε  στη δική  τους  κοινωνία‐χώρα  είτε  σε οποιοδήποτε  άλλο  σημείο  του  πλανήτη Λόγω  της  σύνδεσής  της  με δορυφόρους  και  της  λειτουργίας  παγκόσμιας   εμβέλειας  ειδησεογραφικών πρακτορείων έχει  τη  δυνατότητα  να  καταργεί  τα 

39

σύνορα των κρατών στον  τομέα  της  πληροφόρησηςνα γεφυρώνει   τις  αποστάσεις και  να  παρέχει  στον  ιδιωτικό  χώρο  κάθε  πολίτη   πληροφόρηση για  όλα τα γεγονότα όπου κι αν αυτά διαδραματίζονται έχοντας έκτακτα δελτία, ανακοινώσεις, ανταποκρίσεις σε όλα τα μέρη της γης.Β) κοινωνικά Διοργανώνει αποτελεσματικές εκστρατείες για παγκόσμια προβλήματα, όπως π.χ τα ναρκωτικά, και ευνοεί τις πολιτιστικές ανταλλαγές και ουσιαστικότερη γνωριμία και επικοινωνία των λαώνΓ) ΥγείαςΠαρουσιάζονται διάφορες ενημερωτικές εκπομπές , διαφημίσεις κ.α όπου ασχολούνται με θέματα υγείας π.Χ. αντιμετώπιση AIDS, αντιμετώπιση του καρκίνου κ.αΔ) ΟικονομικάΕυαισθητοποιούν την κοινή γνώμη πάνω σε φλέγοντα σύγχρονα προβλήματα, όπως είναι το φαινόμενο της οικονομικής κρίσης και τα οικονομικά μέτρα που πιθανόν έχει να πάρει μία κυβέρνηση.Ε) ΚαταναλωτικάΕντούτοις με τις διαφημίσεις προβάλουν τα αγαθά και συντελούν στην κατανάλωση τους.(π.χ. νέες τεχνολογίες ,νέες υπηρεσίες εξυπηρέτησης πολιτών όπως τηλεφωνικά κέντρα για γιατρούς Ε.Ο.Π.Υ., δημοσιεύουν στατιστικές, προκηρύξεις διαγωνισμών. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονίσουμε ότι προωθούν τον τουρισμό, συμβάλλουν στο συντονισμό και στην αναζωογόνηση των οικονομικών δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα την οικονομική ανάπτυξη

Η τηλεόραση αποτελεί το κυρίαρχο μέσο ψυχαγωγίας σε όλο τον κόσμο. Οιάνθρωποι τη χρησιμοποιούν για να ξεφεύγουν από τα προβλήματα της καθημε-ρινότητας αλλά και για να ψυχαγωγούνται (Allen, R., 1992· Althide, D., 1979·Comstock, G.,1982). Είναι ένα μέσο που στοχεύει σε μια κοινή μορφή επικοι-νωνίας, γιατί απευθύνεται σε ένα ευρύ, ετερογενές και ανώνυμο κοινό. Το θέαμα είναι βασικό κεφάλαιο στην όλη ψυχαγωγία του ατόμου. Οι σάτιρες , τα παιχνίδια ,οι χιουμοριστικές εκπομπές καθώς και διάφορες εκπομπές με θέμα τη μόδα, τα αθλητικά, τη μουσική, τις θεατρικές παραστάσεις , τις κινηματογραφικές ταινίες , τις καθημερινές σειρές , τα παιδικά και τις σαπουνόπερες , έρχονται να ολοκληρώσουν το φάσμα της τηλεόρασης ως ψυχαγωγικό μέσο.

Το άτομο μέσω της τηλεόρασης επικοινωνεί με άλλους ανθρώπους μαθαίνοντας την κουλτούρα τους και τον πολιτισμό τους και έτσι καλύπτει τα κενά της μοναξιάς του ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές που είναι αληθινός σύντροφος για μοναχικούς ανθρώπους.

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Μέσω των διαφημίσεων και του υπερκαταναλωτικού μοντέλου ζωής, η τηλεόραση διογκώνει τις ατομικές ανάγκες σε βάρος των κοινωνικών, με αποτέλεσμα να καλλιεργείται ο στείρος ανταγωνισμός μεταξύ των ατόμων για το ποιος θα αποχτήσει περισσότερα από τα διαφημιζόμενα προσόντα. Αυτό πυροδοτεί ταυτόχρονα και άγχος στους δέκτες, οι οποίοι χάνουν τελικά την εσωτερική τους ελευθερία. Παράλληλα στις διαφημίσεις έρχονται να προστεθούν οι διάφορες σαπουνόπερες και οι υπερπαραγωγές που παρουσιάζουν ένα χλιδάτο τρόπο ζωής του

40

ανθρώπου παρασύροντάς τον στην αγορά πολλών και άχρηστων αγαθών που νομίζει αποκτώντας τα γίνεται η ζωή του καλύτερη και πιο πλούσια.

Η τηλεόραση περισσότερο από κάθε άλλο μέσο ενημέρωσης μας καταιγίζει με μηνύματα και οδηγεί πιο εύκολα το δέκτη σε σύγχυση και αποπροσανατολισμό κυρίως σε πολιτικά και οικονομικά θέματα. Δεν τον αφήνει να σκεφτεί με τους γρήγορους ρυθμούς εναλλαγής των εικόνων και την κατ’ επανάληψη προβολή των ίδιων μηνυμάτων (πλύση εγκεφάλου). Μάλιστα επειδή προβάλλει πολλές διαφημίσεις, που προσανατολίζουν τους δέκτες στα καταναλωτικά πρότυπα, τους απομακρύνει από το ιδανικό του πνευματικού ανθρώπου. Μέσω δηλαδή των τηλεοπτικών εκπομπών προβάλλεται ως επιτυχημένος ο πλούσιος και διάσημος και όχι ο άνθρωπος με αξίες και πνευματική καλλιέργεια. Η τηλεόραση με τους ταχύτατους ρυθμούς αδρανοποιεί τη σκέψη του ανθρώπου ενώ με τεχνικές ωραιοποίησης και μηχανισμούς προπαγάνδας οδηγεί τους δέκτες στη μαζοποίηση και την ετεροκατεύθυνση. Ο ρυθμός των τηλεοπτικών εκπομπών επιβάλλεται στους δέκτες, γεγονός που δε συμβαίνει με τα υπόλοιπα ΜΜΕ.

Το άτομο εθίζεται σε νέους τρόπους σκέψης και αντίληψης που πολλές φορές τον οδηγούν σε αποξένωση από τον εαυτό του και τους άλλους πχ. ρατσιστικές αντιλήψεις.

Εκπομπές κοινωνικού προβληματισμού ασχολούνται με ιδιωτικά ζητήματα ορισμένων ανθρώπων -που, αν όχι καθόλου, ελάχιστα αφορούν το σύνολο- οι οποίοι βλέπουν ξαφνικά τη ζωή τους να γίνεται τηλεοπτικό θέαμα. Μόλις συμβεί στη ζωή του ατόμου ένα ενδιαφέρον γεγονός, ευχάριστο ή δυσάρεστο, επιτυχία ή έγκλημα, τότε η τηλεόραση εισβάλλει στην ιδιωτική ζωή και ζητά να μάθει τα πάντα. Οι δημοσιογράφοι αποκτούν συμπεριφορά και ύφος ανακριτή, δικαστή. Ρωτούν λεπτομέρειες, εισχωρούν στα άδυτα της προσωπικής ζωής παραβιάζοντας το δικαίωμα του ατόμου να κρατά τις ιδιωτικές του στιγμές μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Δημιουργούνται ψυχολογικά προβλήματα από την εμπορευματοποίηση του ανθρώπινου πόνου και αίσθημα κατωτερότητας στους ανθρώπους που συμμετέχουν σ’ αυτές τις εκπομπές. Οι άνθρωποι που γίνονται θύματα εκμετάλλευσης μπορούν να οδηγηθούν στην επιθετικότητα και τη βία. Προκαλεί φόβο και ανασφάλεια στους δέκτες.

Πρότυπα ανήθικα, βίαια και αντικοινωνικά προβάλλονται επίσης συχνότατα μέσα από ταινίες ή από τη δραματοποίηση γεγονότων βίας – εγκληματικότητας σε επίπεδο ειδησεογραφίας, τα οποία σίγουρα δε βοηθούν στη διαμόρφωση ηθικών προσωπικοτήτων. Αντλούνται πρότυπα από την τηλεόραση και τα πρότυπα αυτά είναι κυρίως υλιστικά και καταναλωτικά. Έτσι αντί να προβάλλονται τα πνευματικά και ηθικά χαρίσματα ως πρότυπα πχ. ένας επιστήμονας, ένας ανθρωπιστής προβάλλονται πρότυπα που σχετίζονται με την εξωτερική εμφάνιση και τον πλούτο.

Αλλά και ως προς τον ελεύθερο χρόνο, η τηλεόραση σε συνδυασμό με τη μόδα και διάφορες εκπομπές «Iifestyle», οι οποίες αυξάνονται συνεχώς, προβάλλει ανούσια πρότυπα διασκέδασης και κατασπατάλησης του ελεύθερου χρόνου. Αυτή η εμπορευματοποιημένη διασκέδαση σε κλαμπ, καφετέριες, νυχτερινά κέντρα κλπ. δεν αναβαθμίζει ούτε την αισθητική ούτε την παιδεία του δέκτη και ουδεμία σχέση έχει με τη γνήσια ψυχαγωγία. Η ίδια η τηλεόραση ως μέσο ψυχαγωγίας απομακρύνει τον άνθρωπο και περισσότερο το νέο από το βιβλίο και τον οδηγεί στην καθήλωση μπροστά στην οθόνη και την αποξένωση από τα άλλα μέλη της οικογένειας, στην απομάκρυνση από τους φίλους κλπ. Αμβλύνεται με αυτό τον τρόπο ο διάλογος και

41

πλήττονται οι διαπροσωπικές σχέσεις, γι’ αυτό και η τηλεόραση θεωρείται υπεύθυνη από πολλούς επιστήμονες και αναλυτές για τη μοναξιά του σημερινού ανθρώπου.

Τέλος καλλιεργεί μία κινδυνολογία σκορπώντας το πανικό για πολλά θέματα (π.χ. αυτοκτονίες λόγω οικονομικής κρίσης κτλ)

5.2 ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΊΑ

ΘΕΤΙΚΈΣ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ

Μέσα από την τηλεόραση προβάλλονται οι κοινωνικοί θεσμοί δηλαδή η οικογένεια, η θρησκεία , η δικαιοσύνη, η εκπαίδευση και η πολιτική. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε κοινωνικά θέματα που προβάλλονται που αφορούν τους θεσμούς όπως: α) οι σχέσεις των δύο φύλλων και το χάσμα των γενεών β) θέματα γύρα από την οικονομική κρίση γ) θέματα δικαιοσύνης όπως (λειτουργία δικαστηρίων –έκδοση δικαστικών αποφάσεων-τήρηση και εφαρμογή των νόμων) δ) σχέσεις κράτους –εκκλησίας ή εκκλησιαστικές εκπομπές (κηρύγματα - λειτουργίες , συζητήσεις για την εκκλησιαστική περιουσία ε) εκπαιδευτική τηλεόραση , θέματα για εξετάσεις , προγράμματα για υποψηφίους για ΑΕΙ ή ΤΕΙ.

Τα άτομα μιας κοινωνικής ομάδας μέσω της τηλεόρασης έρχονται σε άμεση ή έμμεση επαφή πχ, φίλαθλοι μπορούν από εκπομπές της τηλεόρασης να ενημερωθούν για την ομάδα τους, άνεργοι ενημερώνονται για θέσεις εργασίας , για επιδόματα ανεργίας ή και για τους φορείς που μπορούν να απευθύνονται για πληροφορίες.

Η μετάδοση των ιδεών και αξιών είναι άλλη μία θετική επίδραση της τηλεόρασης στην κοινωνία. Συμβάλλει στη συνεργασία και στη συναδέλφωση των λαών ,καταπολεμώντας τις ακραίες εθνικιστικές αντιλήψεις και τους διάφορους ρατσισμούς .Βοηθάει στην ομαλή κοινωνική ένταξη του ατόμου , με την προτροπή για το σεβασμό των αναγκαίων όρων της κοινωνικής ζωής ,δηλαδή της συνεργασίας , της άμιλλας , της αλληλεγγύης και την υπόδειξη της αναγκαιότητας των διαπροσωπικών σχέσεων. Προβάλει πολιτικές ιδέες, όπως τι είναι ο ιμπεριαλισμός , ο σοσιαλισμός , η δημοκρατία , αναφέρεται σε θέματα θρησκείας κάνοντας λόγο για την ανεξιθρησκία, το χριστιανισμό , το μωαμεθανισμό κ.α προωθεί ανθρωπιστικές ιδέες που έχουν σχέση πχ. με φιλανθρωπικές οργανώσεις (το χαμόγελο του παιδιού, γιατροί χωρίς σύνορα) , φιλοζωικές ή φιλοπεριβαλλοντικές , (πχ. WWF )

Διάδοση θετικών προτύπων που αφορούν στο χώρο της μόδας ,της μουσικής , της πολιτικής , της ομορφιάς , του πνεύματος –επιστήμης ,της τέχνης (ηθοποιοί ζωγράφοι κ.α). Τα ηθικά πρότυπα μέσα από τους ήρωες που προβάλλει βοηθάει στη συνειδητοποίηση αξιών και προάγει την αισθητική: τέχνες, θέατρο, ποίηση, μουσική ζωγραφική.

ΑΡΝΗΤΙΚΈΣ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ

Η τηλεόραση έχει υποκαταστήσει το συνεκτικό δεσμό που πρόσφερε το οικογενειακό τραπέζι, με αποτέλεσμα να υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας. Έτσι σήμερα η οικογένεια συγκεντρώνεται γύρω από την τηλεόραση και οι συνομιλίες της περιορίζονται στο γρήγορο και επιφανειακό σχολιασμό των γεγονότων ή των τηλεοπτικών προγραμμάτων. Τα πρότυπα που παρουσιάζει η τηλεόραση οδηγούν στην αποξένωση των μελών της οικογένειας , αφού οι νέοι πρέπει να προσαρμόζονται

42

στα πρότυπα της διασκέδασης της εποχής όπως computer,έρωτας από αγγελίες, εκκλησιασμός από τηλεόραση, παιδικές εκπομπές αντί τα παραμύθια από τον παππού κ.α. Οι συγγενικές σχέσεις χαλαρώνουν γιατί οι άνθρωποι δεν κάνουν επισκέψεις ,όπως συνέβαινε παλαιότερα ώστε να βρεθούν οι ευρύτερες οικογένειες σε ένα χώρο και να επικοινωνήσουν, αλλά αντί αυτού παρακολουθούν τα προγράμματα των τηλεοπτικών καναλιών και δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος. Το χάσμα των γενεών (γονείς-παιδιών) γίνεται μεγαλύτερο καθώς οι γονείς πιο συντηρητικοί, και οι νέοι παρασυρόμενοι από αυτά που παρακολουθούν, επαναστατούν και γίνονται πιο απαιτητικοί μέσω διαφημίσεων με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καλύψουν τις απαιτήσεις τους.

Αρνητική είναι η επίδραση της τηλεόρασης στο σχολείο. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή της στην όξυνση της βίας και της εγκληματικότητας αφού εγκλωβίζουν το σύγχρονο άνθρωπο σε μια φανταστική ζωή. Κοινωνιολόγοι και ψυχολόγοι συμφωνούν ότι η τηλεόραση, κυρίως, ναρκώνει και αλλοτριώνει τον άνθρωπο και ιδιαίτερα τον έφηβο, τον μετατρέπει σε όμηρο της οθόνης, αφού δεν έχει την δυνατότητα επιλογής. Η τηλεόραση υποσκάπτει τα ήθη, οδηγεί στη βία και την εγκληματικότητα με τη συνεχή προβολή ανήθικων ταινιών, χρησιμοποιώντας εγκληματίες, απατεώνες, αναρχικούς και περιθωριακούς τύπους. Η άκριτη, ανεύθυνη και υποβλητική αυτή προβολή της βίας και της εγκληματικότητας από την τηλεόραση οδηγεί το άτομο στην εξοικείωση, τον εθισμό, τον μιμητισμό και την ινδαλμοποίηση των αντικοινωνικών αυτών φαινομένων. Οι κλοπές και τα υβριστικά λόγια και οι βίαιες συμπεριφορές χαρακτηρίζουν όλο και περισσότερο τους έφηβους στο χώρο του σχολείου. Άλλο σύμπτωμα είναι ότι αλλάζει η στάση του μαθητή στο σχολείο. Παρατηρείται ότι μαθητές που βλέπουν περισσότερες ώρες τηλεόρασης έχουν χαμηλή επίδοση στα μαθήματα ενώ διαβάζουν λιγότερα εξωσχολικά βιβλία. Γίνονται παθητικοί δέκτες ενώ ο αριθμός των ωρών που οι νέοι παρακολουθούν τηλεόραση σχετίζεται στην ενήλικη ζωή με υπερβολικό βάρος σώματος, κακή φυσική κατάσταση, κάπνισμα και ψηλή χοληστερόλη αίματος. Οι πολλές ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης δεν έχουν μόνο αρνητικές συνέπειες για τη σωματική υγεία των νέων αλλά είναι αιτία κακών συνηθειών, βίαιης συμπεριφοράς, καπνίσματος και χρήσης εθιστικών ουσιών όπως αλκοόλ και ναρκωτικών.

Η τηλεόραση οδηγεί στη μαζοποίηση του ανθρώπου, εφόσον επιβάλλει τη μόδα, τις συνήθειες, τον τρόπο ζωής. Το πλατύ κοινό «ποτίζεται» από τις ίδιες συνήθως θολές πηγές, μαθαίνει να έχει κοινές αρέσκειες, όμοιους τρόπους χαράς και λύπης, τρέφεται με λέξεις αποστερημένες από το βαθύτερο νόημά τους, με συνθήματα κενά νοήματος. Έτσι, και η σκέψη και ο λόγος του συρρικνώνονται, παρατηρείται έλλειψη σεβασμού (ισοπέδωση των ρόλων κ.α) ενώ αξίες και ιδανικά όπως η τιμιότητα , η αγάπη για την πατρίδα απλουστεύονται ή και εξαλείφονται.

43

5.3 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Μέσω των διαφόρων πολιτικών συζητήσεων βοηθά τους πολίτες να διεισδύσουν στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας, προωθεί το διάλογο και την ελεύθερη έκφραση και στηρίζει τη δημοκρατία. Φιλοξενώντας εκπροσώπους διαφόρων πολιτικών παρατάξεων σε ανάλογες εκπομπές συμβάλλει στην πολυφωνία και δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να ενημερωθούν για θεσμούς και νομοσχέδια, διαμορφώνοντας άποψη και να ελέγχουν, επομένως, αποτελεσματικότερα την πολιτική ηγεσία. Ευαισθητοποιεί την κοινή γνώμη για ποικίλα κοινωνικά προβλήματα, ενημερώνει για την κυκλοφορία διαφόρων προϊόντων μέσω της διαφήμισης και συμβάλλει στην αφύπνιση των πολιτών. Γενικότερα επιτελεί σημαντικό ρόλο, αρκεί βέβαια οι δημοσιογράφοι, διευθυντές καναλιών, αρχισυντάκτες κλπ., να διαθέτουν ήθος και επαγγελματική συνείδηση. Διαμορφώνει το πολιτικό ήθος και στηρίζει τους δημοκρατικούς θεσμούςΕπίσης βοηθάει στη γνωστοποίηση των νόμων του Συντάγματος μέσα από κατάλληλες εκπομπές και προτρέπει στη σωστή επιβολή τους.

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Στην πολιτική, την οικονομία και την θρησκεία οι απόψεις που διαδίδονται είναι συνήθως καθοδηγούμενες από διαφημιστές και χρηματοδότες με αποτέλεσμα να εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα.Η τηλεόραση εξηγεί το φόβο των πολλών. Όταν παρακολουθείς ένα δελτίο ειδήσεων ή μια πολιτική εκπομπή, δεν πρέπει να μένεις σε αυτά που λέει ο κάθε καλεσμένος βουλευτής, ούτε ο παρουσιαστής - οικοδεσπότης. Πρέπει να υποβάλλεις τον εαυτό σου σε μια διαδικασία φιλτραρίσματος των μηνυμάτων που βγάζουν οι δηλώσεις τρόμου και μίσους, οι στημένοι τσακωμοί και οι συνεχόμενες προσβολές της -κατά τα άλλα- καταρρακωμένης νοημοσύνης σου. Ο κόσμος που παρακολουθεί με αυτή τη ματιά τηλεόραση δεν είναι απλά μειοψηφία. Είναι μία σταγόνα στον ωκεανό μιας παραπληροφορημένης κοινωνίας. Η προπαγάνδα των πολιτικών απόψεων που μεταδίδεται από την τηλεόραση επηρεάζουν τους πολίτες και πολλές φορές τους παραπλανούν.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

Η διαδικασία της δημιουργίας του ερωτηματολογίου ήταν αρκετά χρονοβόρα.Η ομάδα υπέβαλε ερωτήσεις με βάση το θέμα του ερωτηματολογίου και έπειτα από ολιγόλεπτη συζήτηση και καταιγισμό ιδεών αποφασίσαμε το ποιες πρέπει να συμπεριληφθούν στο ερωτηματολόγιο. Στη συνέχεια δημιουργήθηκε το ερωτηματολόγιο σε επεξεργαστή κειμένου.Αρχικά απαντήθηκαν από τους μαθητές της ομάδας μας για να ελέγξουμε τυχόν ασάφειες και διευκρινήσεις που θα χρειάζονταν.

44

Στη συνέχεια μοιράσαμε το ερωτηματολόγιο στους μαθητές, του Εσπερινού ΓΕ.Λ. Τρίπολης, του 3ου Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. Τρίπολης και του Σ.Δ.Ε Τρίπολης. Να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των μαθητών είναι ενήλικες εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις.

45

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ( ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ)

1.1 Βλέπετε τηλεόραση;Ναι όχι

1.2 Εάν ναι τι παρακολουθείτε;Παιδικές σειρές Σήριαλ Ντοκιμαντέρ ταινίες ειδήσεις Άλλο

1.3 Πόσες ώρες βλέπετε τηλεόραση;1-3 4-6 Καθόλου Άλλο ………….

1.4 Ποιες ώρες βλέπετε τηλεόραση; Πρωινές Μεσημεριανές Απογευματινές Βραδινές

1.5 Γιατί βλέπετε τηλεόραση;Για διασκέδαση Για ξεκούραση Για ενημέρωση Άλλο

1.6 Τον ελεύθερό σας χρόνο , προτιμάτε να βλέπετε τηλεόραση ή να ασχοληθείτε με κάποια άλλη δραστηριότητα ;Προτιμώ να βλέπω τηλεόραση Προτιμώ να ασχοληθώ με κάποια άλλη δραστηριότητα

1.7 Επιλέγετε κάποιο προϊόν μόνο και μόνο γιατί η δύναμη της εικόνας το παρουσιάζει πιο ελκυστικό από κάποιο άλλο;Πολύ Λίγο Καθόλου

1.8 Βάση ενός λογοτεχνικού βιβλίου έχει βγει μία ταινία θα σας ευχαριστούσε περισσότερο:Η κινηματογραφική –θεατρική μεταφορά του έργου; Να διαβάσετε το αυτούσιο βιβλίο; Να το δείτε αργότερα στην τηλεόραση ;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ)2.1 Θεωρείτε ότι η τηλεόραση κάνει τη ζωή σας καλύτερη; Ναι Όχι Μερικές φορές

2.2 Με ποιους βλέπεις συνήθως τηλεόραση; Γονείς Αδέλφια Φίλους Παιδιά Μόνος

2.3 Η ενημέρωση στην τηλεόραση είναι αξιόπιστη; Ναι Όχι

46

2.4 Ποιο είναι το πρότυπό σας από την τηλεόραση; Τραγουδιστής ζωγράφος γιατρός πολιτικός κάτι άλλο 2.5 Τα παιδιά σας ή τα παιδιά από το φιλικό σας περιβάλλον όταν δουν κάτι στην τηλεόραση σας ζητούν να τους το αγοράσετε; Ναι Όχι

2.6 Η ενημέρωσή σας γίνεται αποκλειστικά μέσω της τηλεόρασης ή και από άλλα μέσα (π.χ τύπος , ραδιόφωνο, Internet, κτλ) Μόνο μέσω τηλεόρασης Μέσω και άλλων μέσων

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ( ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ)3.1 Χρησιμοποιείτε την τηλεόραση για την πολιτική σας ενημέρωση; Καθόλου Λίγο Πολύ

3.2 Πιστεύετε ότι είναι αξιόπιστες οι πολιτικές συζητήσεις ή ειδήσεις όπως μεταδίδονται από την τηλεόραση; Ναι Όχι

3.3 Η τηλεόραση σας επηρεάζει ώστε να πάρετε θέση σε ένα πολιτικό γεγονός; Ναι Όχι

3.4 Νιώθετε ότι σας παραπληροφορούν εσκεμμένα; Ναι Όχι

47

Συμπεράσματα από την επεξεργασία ερωτηματολογίου

Η ομάδα ασχολήθηκε με την εξαγωγή συμπερασμάτων από την επεξεργασία των ερωτηματολογίων και το σχολιασμό των γραφημάτων:

Σχολιασμός αποτελεσμάτων της έρευνας με τα ερωτηματολόγια:

Ελάχιστο ποσοστό από τους ενήλικους δεν παρακολουθούν τηλεόραση.

48

Το μεγαλύτερο ποσοστό χρησιμοποιεί την τηλεόραση για ντοκιμαντέρ , ταινίες και ειδήσεις και λιγότερο σήριαλ (που τις περισσότερες φορές είναι μη αυτοτελή), καθώς και παιδικές σειρές ενώ αρκετά μεγάλο είναι το ποσοστό που προτιμά να δει κάτι άλλο (όπως ποδόσφαιρο ενδεχομένως κ.α που δεν έχουν αναφερθεί).

49

Σχεδόν όλοι, εκτός από ένα πολύ μικρό ποσοστό, παρακολουθούν τηλεόραση πάνω από 1 ώρα και φτάνει μέχρι τις 3 και 6 ώρες την ημέρα. Μόλις 4% είναι το ποσοστό που δεν παρακολουθεί καθόλου τηλεόραση.

50

Το μεγαλύτερο ποσοστό προτιμά τη βραδινή ζώνη ενδεχομένως έχοντας τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο.

51

Συμπληρωματικά, με προηγούμενο γράφημα , διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ενηλίκων βλέπει τηλεόραση για να ενημερωθεί, ενώ μεγάλο είναι το ποσοστό που βλέπει τηλεόραση για διασκέδαση και ξεκούραση.

52

Από τα διαγράμματα διαπιστώνουμε ότι αυτοί που θέλουν να ασχοληθούν με άλλη δραστηριότητα είναι τετραπλάσιοι σε ποσοστό περίπου ,από αυτούς που θέλουν πραγματικά να δουν τηλεόραση.

53

Παρατηρούμε ότι η διαφήμιση μέσω της τηλεόρασης επηρεάζει λίγο έως και καθόλου τους ενήλικες ενώ πολύ μικρό είναι το ποσοστό , μόλις 13% που επιλέγουν τα προϊόντα τους μέσω της τηλεόρασης.

54

Το μεγαλύτερο ποσοστό από τους ενήλικες προτιμούν να γνωρίσουν ένα λογοτεχνικό βιβλίο μέσα από την τηλεόραση .

55

Το μεγαλύτερο ποσοστό δεν είναι σίγουρο εάν η τηλεόραση καλυτερεύει τη ζωή μας , ένα μεγάλο πιστεύει ακράδαντα ότι η τηλεόραση δεν καλυτερεύει τη ζωή μας και μόλις ένα 7% είναι πεπεισμένο ότι η ζωή τους έχει καλυτερεύσει μέσω της τηλεόρασης.

56

Το μεγαλύτερο ποσοστό προτιμά να βλέπει τηλεόραση μόνο του χωρίς να επιζητά την παρέα των παιδιών, των φίλων, ή κάποιων συγγενών ενδεχομένως.

57

Μεγάλο ποσοστό των ενηλίκων παρουσιάζει μια δυσπιστία ως προς την αξιοπιστία της ενημέρωσης του μέσω της τηλεόρασης.

58

Τα πρότυπα που έχουν αντίκτυπο μέσω της τηλεόρασης είναι κυρίως υλιστικά όπως ένας τραγουδιστής, ένας ηθοποιός και όχι τα πνευματικά πρότυπα ενός ζωγράφου ή ενός γιατρού κ.α

59

Τα παιδιά σε αντίθεση με τους ενήλικες (όπως είδαμε σε προηγούμενο διάγραμμα) επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τις διαφημίσεις και ζητούν να αγοράσουν προϊόντα μέσω αυτής.

60

Η τηλεόραση δεν αποτελεί το μοναδικό μέσο ενημέρωσης για ένα ενήλικα αλλά βρίσκει και άλλους τρόπους όπως ραδιόφωνο, τύπος και ιδιαίτερα το Internet όπου ανά πάσα στιγμή ανακαλύπτει πληθώρα πληροφοριών κ.α

61

Είναι αξιοπερίεργο ότι μόλις ένα μικρό ποσοστό χρησιμοποιεί την τηλεόραση για την πολιτική ενημέρωση ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό τη χρησιμοποιεί λίγο έως και καθόλου.

62

Το μεγαλύτερο ποσοστό είναι δύσπιστο ως προς την αξιοπιστία των πολιτικών συζητήσεων και ειδήσεων.

63

Όλο και λιγότερο επηρεάζει η τηλεόραση τον ενήλικα ώστε να πάρει θέση σε ένα πολιτικό γεγονός.

64

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ενηλίκων πιστεύει ότι παραπληροφορείται εσκεμμένα από την τηλεόραση

65

ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ:

Από τα ερωτηματολόγιο , μετά από επεξεργασία του, και από τα γραφήματα αντλούμε ενδιαφέροντα στοιχεία όσον αφορά την επίδραση της τηλεόρασης στον άνθρωπο. Από την έρευνά μας προκύπτει ότι:

Η τηλεόραση έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας .Το μεγαλύτερο ποσοστό των ενηλίκων παρακολουθεί τηλεόραση και μάλιστα αρκετές ώρες από 1-6

Η τηλεόραση παρότι δημιουργεί μια καχυποψία για το αν είναι ορθή και σωστή η πληροφόρηση που παρέχει καθώς και κατά πόσο είναι αξιόπιστες οι πολιτικές συζητήσεις ή οι ειδήσεις όπως μεταδίδονται, χρησιμοποιείται στην καθημερινή ζωή ως ενημερωτικό εργαλείο.

Οι περισσότεροι περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους παρακολουθώντας τηλεόραση , κυρίως τις βραδινές ώρες , παρόλο που το μεγαλύτερο ποσοστό θα ήθελε τον ελεύθερο χρόνο του να μπορούσε να ασχοληθεί με κάποια άλλη δραστηριότητα.

Η τηλεόραση λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την παρέα και τους φίλους αφού το μεγαλύτερο ποσοστό προτιμά να βλέπει τηλεόραση μόνο του.

Οι διαφημίσεις και γενικά η παρουσίαση προϊόντων με κάθε τρόπο μέσω της τηλεόρασης φαίνεται να μην επηρεάζουν τόσο τους ενήλικες ενώ αντίθετα δε συμβαίνει το ίδιο με τις μικρότερες ηλικίες (τα παιδιά τους)

Οι ενήλικες διαβάζουν λιγότερο αφού το μεγαλύτερο ποσοστό προτιμά την τηλεόραση , το θέατρο ή τον κινηματογράφο από το να διαβάσει το αυτούσιο βιβλίο ενός έργου.

Τα πρότυπα που προωθούνται από την τηλεόραση και έχουν περισσότερη απήχηση στο κοινό είναι υλιστικά (π.χ τραγουδιστές, πολιτικοί κ.α) και λιγότερο πνευματικά (πχ. ζωγράφοι , γιατροί κ.α)

Με την πάροδο των χρόνων και την ανάπτυξη της τεχνολογίας η ενημέρωση δε γίνεται μόνο από την τηλεόραση αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό των ενηλίκων χρησιμοποιεί για την ενημέρωσή του και άλλα μέσα όπως Internet ,ραδιόφωνο κ.α

Γενικά επικρατεί η άποψη ότι, παρόλο που η τηλεόραση έχει γίνει κομμάτι της ζωής μας , εντούτοις ένα μεγάλο ποσοστό πιστεύει ότι δεν έχει καλυτερεύσει τη ζωή μας ενώ το μεγαλύτερο πιστεύει ότι η τηλεόραση κάνει τη ζωή μας καλύτερη μερικές μόνο φορές.

66

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Από τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί από την παρούσα ερευνητική εργασία , οδηγούμαστε στη διατύπωση των παρακάτω προτάσεων:

Για να γνωρίσουν οι μαθητές καλύτερα την τηλεόραση θα μπορούσαν να επισκεφτούν ένα κανάλι τοπικό , όπως η Αρκαδική TV της πόλης μας , ή ένα μεγάλο κανάλι της Αθήνας , (ANT1, MEGA, ALPHA κτλ)

Η συγκεκριμένη έρευνα διεξήχθη σε μαθητές ενήλικες του Εσπερινού ΓΕ.Λ. Τρίπολης και Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. Τρίπολης καθώς και του Σ.Δ.Ε. Τρίπολης . Θα ήταν χρήσιμο για να έχουμε μια ποιο ολοκληρωμένη αντίληψη της κατάστασης να διεξαχθεί και σε ανήλικους μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Ακόμη και σε φοιτητές Πανεπιστημίου θα μπορούσε να διεξαχθεί μία τέτοια έρευνα καθώς είναι για ένα θέμα που αφορά όλο τον κόσμο ανεξαιρέτως καθώς επίσης και σε ανθρώπους που κατοικούν σε αγροτικές περιοχές ή σε περιοχές της Αθήνας και του νομού Αττικής. Γενικά μπορεί να διεξαχθεί σε ανθρώπους με διαφορετικό μορφωτικό/οικονομικό επίπεδο και τόπο διαμονής.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Με βάση αυτή την ερευνητική εργασία διευρύναμε τους ορίζοντές μας αναφορικά με την τηλεόραση, μάθαμε για την ιστορία της , την εξέλιξή της , τη σημερινή της μορφή και το μέλλον της και μας έκανε να έρθουμε πιο κοντά. Θυμηθήκαμε ιστορικές στιγμές από την παλιά ασπρόμαυρη τηλεόραση και θυμηθήκαμε σήριαλ και εκπομπές της τότε εποχής. Με τη διαδικασία του ερωτηματολογίου αποκτήσαμε μια πιο σφαιρική άποψη για το τι πιστεύουν οι ενήλικες σε σχέση με την τηλεόραση.

67

ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7

http://www.neo.gr/website/ergasiamathiti/40.htm

http://www.tempo.gr/forum/viewtopic.php?f=29&t=223

http://egpaid.blogspot.com/2010/01/blog-post_3044.html

http :// portal . kathimerini . gr /4 dcgi /_ w _ articles _ kathfiles _100030_04/04/2006_149723

http :// elenalife . pblogs . gr / tags / istoria - tis - tileorasis - gr . html

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%AF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1_%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7

http :// www . ert . gr / epigia - psifiaki - tileorasi

http :// el . wikipedia . org / wiki /% CE %95% CE % A 1% CE % A 4

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%99%CE%A1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CE%95%CE%9D%CE%95%CE%94

http://www.greektechforum.com/forums/showthread.php?t=2090

http://el.wikipedia.org/wiki/Tv_plus

http :// el . wikipedia . org / wiki / OTE _ TV

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%AF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1_%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7

68

http://www.kessaris.edu.gr/images/stories/Mathimata/lykeio/B/B_lykio_ekthesi/Sxediagramata/%CE%A4%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7.pdf

http://www.poukamisas.gr/pdf/%CE%9B%CE%A5%CE%A3%CE%95%CE%99%CE%A3_%CE%9D.%CE%93%CE%9B%CE%A9%CE%A3%CE%A3%CE%91_%CE%92%CE%84%CE%9B_-_08_.01_.12_.pdf

http://www.odyssey.com.cy/main/default.aspx?tabID=145&itemID=2329&mid=1804

http://psixologia.medlook.gr/articles.php?id=129&type=1

http://www.espressonews.gr/%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B5%CF%87%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF/11162/%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%82

http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=458360

http://polyfimos.blogspot.gr/2013/04/blog-post_8.html

69