ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΜ

ΗΝ

ΙΑΙΑ

ΕΚ

ΔΟ

ΣΗΤΙ

ΜΗ

: 0.

1€|

ISSN

110

6-90

66

Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ - Ι Ο Υ Λ Ι Ο Σ 2 0 1 0 | T E Y X O Σ 7 8

&

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ FRANK BURNET, ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΒΗΜΑ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΦΟΡΟΥΜ "ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2020" "ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ" ΑΠΟ ΤΟ ΑΠΘ ΚΑΤΑΚΤΟΥΝ ΤΟ ΧΑΡΒΑΡΝΤ! ΔΩΡΕΑΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

H Επιστήμηστην Κοινωνία

Σημείωμα της Έκδοσης

Προωθώντας την Επιχειρηματικότητα

Αξιοποιώντας την Έρευνα

Καινοτομώντας Ψηφιακά

Αφιέρωμα

Η Επιστήμη στην Κοινωνία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Εθνικό Σχέδιο Στήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Τρεις νέες Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίας στην Ευρώπη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Πρόγραμμα Υπουργείου Παιδείας για στήριξη νεανικής επιχειρηματικότητας . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ελληνικό "πράσινο" έργο στη λίστα των καλύτερων της Ευρώπης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ."Πράκτορες λογισμικού" από το ΑΠΘ κατακτούν το Χάρβαρντ! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Η 11χρονη Μύρτις ξαναζεί 2.500 χρόνια μετά . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Βήμα διαλόγου στο Φόρουμ "Ψηφιακή Ελλάδα 2020" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Διαβούλευση για τη χρήση των δημόσιων δεδομένων στην ΕΕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση

Πανεπιστήμια των ΗΠΑ υποστηρίζουν το νομοσχέδιο για την Ανοικτή Πρόσβαση . . . . . . . . . . . . . .Δωρεάν πρόσβαση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο Διαδίκτυο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

περιεχόμεναΙ Ο Υ Ν Ι Ο Σ – Ι Ο Υ Λ Ι Ο Σ 2 0 1 0 , Τ Ε Υ Χ Ο Σ 7 8

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ – ΤΕΥΧΟΣ 78 ΙΟΥΝΙΟΣ – ΙΟΥΛΙΟΣ 2010(ΙSSN 1106-9066), COPYRIGHT 2010

KΩΔΙΚΟΣ 2706

Εκδότης – Διευθυντής: Ευάγγελος Μπούμπουκας

Υπεύθυνη έκδοσης σύμφωνα με το Nόμο: Εύη Σαχίνη

Αρχισυντάκτης: Μαργαρίτης Προέδρου

Επιμέλεια Ύλης: Γεωργία Τζένου

Συντακτική Ομάδα: Αργυρώ Καραχάλιου, Αγγελική Πανοτάρα, Γεωργία Τζένου, Βικτωρία Τσουκαλά, Henry Scott

Υπεύθυνη Αποδεκτών: Δέσποινα Τριανταφυλλίδη

Εκδίδεται κάθε δύο μήνες από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, Enterprise Europe Network - Hellas(Χρηματοδότηση: ΕΕ/ΓΔ Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας και Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας)

Ιδιοκτησία: ΕΘΝΙΚO ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ

Λ. Βασ. Κωνσταντίνου 48, 11635 Αθήνα, Τηλ.: 210 7273900-1, Fax: 210 7246824, e-mail: ekt@ekt.gr, http://www.ekt.gr

Σχεδίαση και Παραγωγή Εντύπου: - Marketing & AdvertisingΗρώδου Αττικού 27, 152 33 Χαλάνδρι, τηλ. 210 6835540, website: www.reverse.gr

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση/αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής

18

1213

080910

020304

01

1516

Συνέντευξη

Συνέντευξη με τον Frank Burnet, καθηγητή Επικοινωνίας της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αγγλίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

EΣΠΑ 2007-2013

Προκηρύξεις

759 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα "Ψηφιακή Σύγκλιση" το 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ανακοινώθηκαν τα έργα που χρηματοδοτούνται από τη "Συνεργασία" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο & CIP

Απλούστευση διαδικασιών στο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ανακοινώθηκαν 51 νέες προκηρύξεις του 7ου ΠΠ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2426

2728

Εκδηλώσεις

Highlights - Innovation, Research and Technology 32

31

29

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου, το 79% των Ευρωπαίων ενδιαφέρεται για τιςεπιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις και το 75% πιστεύει πως η επιστήμη και η τεχνολογία θα δημι-ουργήσει περισσότερες ευκαιρίες για τις μελλοντικές γενιές. Στη χώρα μας, το 37% των Ελλήνων δηλώνειπως ενδιαφέρεται πολύ για τις επιστημονικές ανακαλύψεις και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Ωστόσο, οι απόψειςδιίστανται σχετικά με τον ρόλο της επιστήμης στην καθημερινή ζωή και τη δυνατότητα της τεχνολογίας να επι-λύσει οποιαδήποτε πρόβλημα.

Το κύριο θέμα αυτού του τεύχους είναι αφιερωμένο στη σχέση των Ελλήνων με την επιστήμη καθώς και σεπρωτοβουλίες επιστημονικών και μορφωτικών ιδρυμάτων για την "επικοινωνία της επιστήμης" στο κοινό μεευχάριστο και δημιουργικό τρόπο. Οι εκδηλώσεις "Επιστήμης Κοινωνία" και τα "Κυριακάτικα πρωινά" τουΕθνικού Ιδρύματος Ερευνών, ο διαγωνισμός FameLab του Βρετανικού Συμβουλίου και πολλές άλλες εκθέ-σεις και διαδραστικές εκδηλώσεις παρουσιάζονται στο τεύχος. Για την επιστήμη στην κοινωνία μιλάει στοπεριοδικό μας ο καθηγητής Frank Burnet, ο πρώτος καθηγητής Επικοινωνίας της Επιστήμης στο ΗνωμένοΒασίλειο.

Στο περιοδικό παρουσιάζονται επίσης οι διαβουλεύσεις της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας γιατο "Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενίσχυση της Έρευνας, της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Καινοτομίας"και τις "Δράσεις Έρευνας και Ανάπτυξης προς τον Παραγωγικό Τομέα". Ερευνητές από Πανεπιστήμια, ερευ-νητικά ινστιτούτα, θεσμικά όργανα έρευνας και τεχνολογίας, επιχειρήσεις, επιστημονικές οργανώσεις κ.λπ.καλούνται να συμμετάσχουν στον διάλογο για την "αρχιτεκτονική" και οργάνωση του ερευνητικού ιστού τηςχώρας.

Ενημερωθείτε επίσης για το Εθνικό Σχέδιο Στήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων που ανακοινώθηκε πρό-σφατα, καθώς και τις νέες προκηρύξεις του ΕΣΠΑ για τη συνεργασία παραγωγικών και ερευνητικών φορέων,την ερευνητική συνεργασία Ελλάδας-Ρουμανίας και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ψηφιακή Σύγκλιση".

Διαβάστε ακόμη για το Φόρουμ "Ψηφιακή Ελλάδα 2020" (www.digitalgreece2020.gr) που ξεκίνησε να λει-τουργεί τον Ιούνιο, και τη δημόσια διαβούλευση που δρομολόγησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γιατην περαιτέρω αξιοποίηση των δεδομένων του δημοσίου τομέα και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.

Το τεύχος φιλοξενεί, όπως πάντα, τα αποτελέσματα των ελληνικών ερευνητικών ομάδων και, συγκεκριμένα,τη διάκριση του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχα-νικών Υπολογιστών) στον ετήσιο Διεθνή Διαγωνισμό Πρακτόρων για Ηλεκτρονικές Συναλλαγές του Πανεπι-στημίου του Harvard, αλλά και το έργο "Envifriendly - Τεχνολογίες Φιλικές προς το Περιβάλλον για Αγρο-τική Ανάπτυξη" της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λακωνίας και του Πολυτεχνείου Κρήτης (Τμήμα ΜηχανικώνΠεριβάλλοντος) που μπήκε στη λίστα των πέντε καλύτερων έργων "Best of the Best LIFE-EnvironmentProjects".

Ενημερωθείτε, τέλος, για τις 51 νέες προκηρύξεις του 7ου ΠΠ, αλλά και για ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις γιατην έρευνα και την τεχνολογία στην Ελλάδα και τον κόσμο.

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1

σημείωμα της έκδοσης

Καλή ανάγνωση

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20102

προωθώντας την επιχειρηματικότητα

i Παρουσίαση Εθνικού Σχεδίου ΣτήριξηςΜικρομεσαίων Επιχειρήσεων 2010-2013http://www.ypoian.gr/?p=1788

Μια σημαντική δέσμη νέων μέτρων για τη στήριξη των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων (σύσταση Ταμείου Επιχειρηματικότητας,ενεργοποίηση χρηματοδοτικού εργαλείου JEREMIE, δράσειςεπιχορήγησης από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας) ανακοι-νώθηκε από την Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας καιΝαυτιλίας, κ. Λούκα Κατσέλη, στην ειδική ημερίδα για τηνπαρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου Στήριξης ΜΜΕ 2010-2013που πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιουλίου, με τη συμμετοχή εκπρο-σώπων όλων των παραγωγικών φορέων και του χρηματοπι-στωτικού συστήματος της χώρας.

Με την υπογραφή του Συμβολαίου Στήριξης των Μικρομεσαί-ων Επιχειρήσεων από την Υπουργό και τους εκπροσώπους τωνπαραγωγικών τάξεων, επιβεβαιώνεται η έμπρακτη στήριξη τηςραχοκοκαλιάς του παραγωγικού ιστού της Ελλάδας, δηλαδήαυτής των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ), οι οποίες απα-σχολούν το 87% του εργατικού δυναμικού ενώ η συμβολήτους στην προστιθέμενη αξία αγγίζει το 73%, ξεπερνώντας κατάπολύ το αντίστοιχο ποσοστό της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27.

Στόχος του Συμβολαίου είναι η αύξηση της ποιοτικής παραγω-γής και της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσε-ων, οι οποίες απασχολούν το 87% του εργατικού δυναμικούστην χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκαν από τηνΥπουργό οι εξής δράσεις, ύψους 1,05 δισ. ευρώ:

1) Η σύσταση Ταμείου Επιχειρηματικότητας, με κεφάλαια ύψους460 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ανταγωνι-στικότητα-Επιχειρηματικότητα" (ΕΠΑΝ ΙΙ) του ΕΣΠΑ 2007-2013.Το Ταμείο Επιχειρηματικότητας στοχεύει στη χρηματοδότησηεπενδύσεων συνολικού ύψους 1,7 δισεκατ. ευρώ στα επόμε-να τρία χρόνια, μέσω της μόχλευσης του ιδίου κεφαλαίου τουμε πόρους του χρηματοπιστωτικού τομέα. Μεσοπρόθεσμα τονέο αυτό Ταμείο θα γίνει, από απλό εργαλείο διαχείρισης ΕΣΠΑ2007-2013, ένα πλήρες και νέο χρηματοδοτικό σχήμα. ΤοΥΠΟΙΑΝ επεξεργάζεται το σχετικό σχέδιο νόμου.

Το Ταμείο Επιχειρηματικότητας θα διαθέσει, με χορήγηση ευνοϊ-κών δανείων και άλλων προϊόντων, περίπου 200-250 εκατ.ευρώ σε επιχειρήσεις ανεξαρτήτως κλάδου για τον εκσυγχρο-νισμό και την ανάπτυξή τους, περίπου 150 εκατ. ευρώ σε επι-χειρήσεις που θα επενδύσουν σε "πράσινη" ανάπτυξη και και-νοτομία, περίπου 40 εκατ. ευρώ σε νέους δημιουργούς καιεπιχειρήσεις του πολιτιστικού τομέα και περίπου 20 εκατ. ευρώσε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εφοδιαστική αλυ-σίδα, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξή τους, πουτη σειρά της θα επηρεάσει θετικά το εμπόριο και την ποιότητατων προϊόντων και θα βοηθήσει να μειωθούν οι τιμές.

2) Η ενεργοποίηση του χρηματοδοτικού εργαλείου JEREMIE,προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ, με στόχο την ενίσχυση τωνμικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω των Διαρθρωτικών Ταμεί-ων, με τη χρήση επιστρεπτέων ενισχύσεων (δάνεια, εγγυήσεις,συμμετοχές σε επιχειρηματικά κεφάλαια κ.λπ.). Το πλεονέκτη-μα του JEREMIE είναι το γεγονός ότι οι ενισχύσεις που δίνονταιστις ΜΜΕ είναι ανακυκλούμενες, δηλαδή επιτρέπουν τη συνε-χή ανατροφοδότηση των πόρων που κατευθύνονται στις δρά-σεις αυτές, αποφέροντας συνολική ρευστότητα μέχρι και 800εκατ. Ευρώ. Το JEREMIE βρίσκεται στο στάδιο της επιλογής τωνχρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που θα διαθέσουν το πρώτοπροϊόν για δάνεια επιμερισμού κινδύνου, δηλαδή χαμηλότο-κα δάνεια.

3) Η προκήρυξη δράσεων επιχορηγήσεων της Γενικής Γραμ-ματείας Βιομηχανίας από πόρους του ΕΣΠΑ για τα έτη 2010 και

2011, ύψους 300 εκατ. ευρώ, για τη στήριξη της εξωστρέφει-ας, της υγιούς επιχειρηματικότητας και των πράσινων δράσε-ων. Οι επιχορηγήσεις της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας θασχεδιαστούν σε συνεργασία με τους φορείς που παρευρέθη-καν στην Ημερίδα και υπέγραψαν το Συμβόλαιο Στήριξης.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της κ. Κατσέλη "η Πολιτεία καλείταινα στηρίξει με νέες δράσεις τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εξα-σφαλίζοντας γερά θεμέλια στο νέο αναπτυξιακό πλαίσιο δρά-σης και υγιείς προϋποθέσεις για την οικονομία του μέλλοντος".Τα νέα μέτρα διασφαλίζουν το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακόαποτέλεσμα, διοχετεύοντας τους περιορισμένους πόρους σετομείς και δράσεις με σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη,δίνοντας έμφαση στην εξωστρέφεια, στην παραγωγική ανα-διάρθρωση και σε τομείς έντασης γνώσης καινοτομίας και πρά-σινης ανάπτυξης. Η ίδια αναπτυξιακή στόχευση διαπερνά, σύμ-φωνα με την Υπουργό, και τον νέο αναπτυξιακό νόμο που θακατατεθεί σύντομα για διαβούλευση.

Παράλληλα, οι πρωτοβουλίες αυτές συμβάλλουν άμεσα στηρευστότητα, καθώς επιτυγχάνουν τη συνεχή ανακύκλωση,μόχλευση και επανεπένδυση πόρων. Με τα νέα προγράμμα-τα, οι κρατικές ενισχύσεις αναπροσανατολίζονται εν μέρει απότις εγγυήσεις του δημοσίου και τις επιχορηγήσεις προς τις επι-χειρήσεις στη διάθεση δανείων με ευνοϊκούς όρους. Τέλος, ηδημιουργία επενδυτικών ταμείων με πόρους από το ΕΣΠΑ, σεσυνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κινητο-ποιεί ταυτόχρονα και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ώστε νασυμμετέχουν με πρόσθετους πόρους, αυξάνοντας τη ρευστό-τητα στην αγορά και τον συνολικό προϋπολογισμό για τη στή-ριξη των επενδύσεων.

Σημειώνεται ότι, μέχρι στιγμής, εκταμιεύονται χρήματα ύψους2,6 δισ. ευρώ για δράσεις που αφορούν τη γυναικεία και νεα-νική επιχειρηματικότητα, την υποστήριξη καινοτόμων επιχειρή-σεων, τη μεταποίηση, τον τουρισμό, το εμπόριο, τις υπηρεσίες,την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη, την ψηφιακή ασφάλεια,την ενίσχυση επιστημόνων και ελεύθερων επαγγελματιών.

Υπάρχουν ακόμη ανοιχτές προκηρύξεις προϋπολογισμού 339εκατομμυρίων ευρώ, για δράσεις του ΕΠΑΝ ΙΙ που αφορούνυποστήριξη νέων επιχειρήσεων και δραστηριότητες έρευνας καιτεχνολογικής ανάπτυξης, πράσινες επιχειρήσεις, πράσινες υπο-δομές, μεταποίηση στις νέες συνθήκες, ενίσχυση ξενοδοχεια-κών καταλυμάτων, ενίσχυση επιχειρήσεων για επενδύσεις ψηφια-κής ασφάλειας.

Παράλληλα, έχει ενεργοποιηθεί το ταμείο εγγυοδοσίας μικρώνκαι πολύ μικρών επιχειρήσεων που παρέχει εγγυήσεις κεφα-λαίων ύψους 4,8 δισ. ευρώ, με δύο νέα προγράμματα προς τιςμικρομεσαίες επιχειρήσεις - ένα που παρέχει εγγύηση για χαμη-λότοκα δάνεια. ώστε να καλύψουν δαπάνες αγοράς πρώτωνυλών, εμπορευμάτων και υπηρεσιών, και ένα δεύτερο πρό-γραμμα που δίνει τη δυνατότητα στις μικρές και μεσαίες επιχει-ρήσεις να εξοφλήσουν τις φορολογικές και ασφαλιστικές τουςυποχρεώσεις, ώστε να αποκτήσουν και πάλι πρόσβαση στιςπιστώσεις. Τέλος, είναι σε εξέλιξη η δεύτερη φάση της εγγύη-σης δανείων κεφαλαίου κίνησης μικρών και πολύ μικρών επι-χειρήσεων, χρηματοδοτούμενη από εθνικούς πόρους, η οποίαείχε ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2009.

Εθνικό Σχέδιο Στήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 3

Ένας νέος θεσμός για την ανάπτυξη και τηνπροώθηση της καινοτομίας στην Ευρώπηφιλοδοξεί να καταλάβει σύντομα μια καί-ρια θέση στην καρδιά της ευρωπαϊκής αγο-ράς, δρομολογώντας ισχυρούς παίκτες απότους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευναςκαι των επιχειρήσεων στον αγώνα για επί-τευξη και διάδοση χρήσιμων κοινωνικάαποτελεσμάτων. Πρόκειται για τις τρειςπρώτες Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίαςτου Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας,οι οποίες αναμένεται να καταστούν πλή-ρως λειτουργικές μέχρι τα μέσα του 2010.

Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας καιΤεχνολογίας (ΕΙΤ) είναι μια σημαντική πρω-τοβουλία της ΕΕ για την τόνωση της και-νοτομίας στην Ευρώπη. Δημιουργήθηκετον Σεπτέμβριο του 2008 με σκοπό τηνπροώθηση της αριστείας στην ευρωπαϊ-κή καινοτομία και την εξεύρεση λύσεωνσε μείζονα προβλήματα σε τομείς όπωςη κλιματική αλλαγή, οι ανανεώσιμες μορ-φές ενέργειας και οι τεχνολογίες πληρο-φορίας και επικοινωνιών. Προορισμός τουείναι να διαδραματίσει ρόλο μοντέλου γιατην ανάπτυξη της καινοτομίας στην Ευρώ-πη και συνεπώς να συμβάλει στους στό-χους της μελλοντικής στρατηγικής για τηνΕΕ 2020.

Η έναρξη των Κοινοτήτων Γνώσης και Και-νοτομίας (ΚΓΚ) αποτελεί το πλέον σημα-ντικό βήμα της ίδρυσης του ΕΙΤ. Οι ΚΓΚείναι ολοκληρωμένες συμπράξεις φορέ-ων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τηςέρευνας και των επιχειρήσεων, οι οποίεςέχουν ομαδοποιηθεί με βάση τη θεματο-λογία και κατευθύνονται με γνώμονα τηναριστεία. Στόχος των ΚΓΚ είναι ο μετα-σχηματισμός των αποτελεσμάτων τωνδραστηριοτήτων της τριτοβάθμιας εκπαί-δευσης και της έρευνας σε εμπορικά αξιο-ποιήσιμη καινοτομία και η προώθηση τηςπαραγωγής, της διάδοσης και της αξιο-ποίησης προϊόντων νέας γνώσης και ορθώνπρακτικών.

Οι τρεις πρώτες ΚΓΚ διακρίθηκαν ανάμε-σα σε 20 προτάσεις που υποβλήθηκανύστερα από πρόσκληση του ΕΙΤ στις αρχέςτου 2009. Η πρώτη ΚΓΚ ονομάζεται "Κλί-μα" (Climate-KIC) και θα εστιάσει στηνεπίτευξη αριστείας σε τέσσερις τομείς: την

Τρεις νέες Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίας στην Ευρώπη

προωθώντας την επιχειρηματικότητα

Περισσότερα Νέα για Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία

στη διεύθυνση

www.enterprise-hellas.gr/news

αποτίμηση της κλιματικής αλλαγής και τηδιαχείριση των παραγόντων που την προ-καλούν, τη μετάβαση σε πόλεις με χαμη-λή κατανάλωση άνθρακα, στην προσαρ-μοστική κατανάλωση νερού και στη μηδενικήπαραγωγή άνθρακα.

Έχοντας υψηλή δυναμική για καινοτομίακαι δημιουργία θέσεων εργασίας, αυτοίοι 4 τομείς επιλέχτηκαν ως πυρήνας τηςΚΓΚ "Κλίμα". Η σύμπραξη αποτελείταιαπό μεγάλες εταιρίες, ακαδημαϊκά ιδρύ-ματα και τοπικούς φορείς. Καινοτόμα οικο-συστήματα θα δημιουργηθούν σε πέντεπόλεις (Λονδίνο, Ζυρίχη, Βερολίνο, Παρί-σι και Ράντσταντ), προσελκύοντας επιχει-ρηματικότητα και επενδυτικά κεφάλαια.Στόχος είναι να δημιουργηθεί, μέχρι το2014, μια κοινωνία καινοτομίας και γνώ-σης που θα βοηθάει τις επιχειρήσεις νασυνεργάζονται με ερευνητικα κέντρα γιατο κλίμα, θα παρέχει εκπαίδευση για τοκλίμα σε κορυφαίους φοιτητές, θα δίνειέμπνευση σε ερευνητές και συμβουλέςστους διαμορφωτές πολιτικής.

Η ΚΓΚ "Καινο-Ενέργεια" (KIC InnoEnergy)είναι μια ισχυρή συμμαχία σημαντικώνφορέων από τους τομείς της εκπαίδευ-σης, της έρευνας και της βιομηχανίας, ηοποία έχει στηθεί και θα λειτουργήσει ωςΕυρωπαϊκή Επιχείρηση (SE), προκειμένουνα παρέχει σταθερότητα και να αναπτύ-ξει βιωσιμότητα. Ο τεχνολογικός της προ-

i European Institute of Innovation and Technology (EIT) http://eit.europa.eu/

Climate-KIC http://eit.europa.eu/kics1/climate-kic.html

KIC InnoEnergy http://eit.europa.eu/kics1/kic-innoenergy.html

EIT ICT Labshttp://eit.europa.eu/kics1/eit-ict-labs.html

σανατολισμός (technological approach)καλύπτει τις περισσότερες περιοχές τουΣτρατηγικού Σχεδίου Ενεργειακών Τεχνο-λογιών (Strategic Energy Technology Plan,SET-Plan 2020), ενώ η ΚΓΚ θα αναπτύσ-σει ιδέες από το στάδιο της σύλληψης έωςτη διοχέτευσή τους στην αγορά.

Τέλος, η ΚΓΚ "ICT Labs" έχει να κάνειμε τη μελλοντική κοινωνία της πληρο-φορίας και των επικοινωνιών. Η κοινο-πραξία, από πανεπιστήμια, ερευνητικάκέντρα και επιχειρήσεις, στοχεύει στηνεντατικοποίηση της μετατροπής των ιδε-ών και των τεχνολογιών πληροφορίαςκαι επικοινωνιών σε πραγματικά προϊό-ντα, υπηρεσίες και επιχειρήσεις. Προ-σανατολισμένη σε μια προσέγγιση ανοι-κτής καινοτομίας, η ΚΓΚ "ICT Labs" θαδώσει ώθηση στη δημιουργία δυνατώνεπιχειρήσεων, τις οποίες θα προωθήσειώστε να γίνουν οι μελλοντικοί ισχυροίπαίκτες στον τομέα των ΤΠΕ.

Σύμφωνα με τον κ. Martin Schuurmans,πρόεδρο του ανεξάρτητου ΔιοικητικούΣυμβουλίου του ΕΙΤ, οι ΚΓΚ αποτελούνκλίνες δοκιμών καινοτομίας με στόχο ναεπιφέρουν πραγματικό αντίκτυπο, κυρίωςαπό την άποψη της δημιουργίας νέωνεπιχειρήσεων, της εκπαίδευσης στην επι-χειρηματικότητα και του κοινωνικού οφέ-λους. Προκειμένου να διευκολυνθεί μιαγρήγορη και ομαλή εκκίνηση, οι τρειςΚΓΚ θα λάβουν μια αρχική επιδότησησυνολικού ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ.Οι τρεις πρώτες ΚΓΚ αναμένεται να κατα-στούν πλήρως λειτουργικές μέχρι τα μέσατου 2010, ενώ θα ακολουθήσουν περαι-τέρω συμπράξεις μετά την έγκριση τουπρώτου στρατηγικού θεματολογίου και-νοτομίας.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20104

προωθώντας την επιχειρηματικότητα

Σε forum επιχειρηματικών συναντήσεωνπροσκαλεί τους φορείς του τομέα της Υγεί-ας, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ),συντονιστής του δικτύου Enterprise EuropeNetwork-Hellas. H εκδήλωση διοργανώ-νεται από το ευρωπαϊκό δίκτυο ΕnterpriseEurope Network και θα πραγματοποιηθείστις 18 και 19 Νοεμβρίου στο Dusseldorfστο πλαίσιο της διεθνούς έκθεσης MED-ICA 2010, της σημαντικότερης έκθεσηςπαγκοσμίως στον τομέα της ιατρικής.

Η διοργάνωση απευθύνεται σε μικρομε-σαίες επιχειρήσεις και ερευνητές που ανα-ζητούν διεθνείς συνεργασίες σε επιχειρη-ματικό, τεχνολογικό ή/και ερευνητικό επίπεδο,καθώς και σε ερευνητές που επιθυμούν να προωθήσουν ταερευνητικά τους αποτελέσματα. Στόχος της είναι η υποστήρι-ξη διεθνών επιχειρηματικών συνεργασιών, η ενημέρωση τωνσυμμετεχόντων για καινοτόμες τεχνολογίες και η ανεύρεσηδυνητικών εταίρων για μελλοντικές συνεργασίες. Κατά την περ-σινή διοργάνωση πραγματοποιήθηκαν 510 συναντήσεις με 160συμμετέχοντες από 21 χώρες.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν το προφίλ τους(ζήτηση ή/και προσφορά) συμπληρώνοντας τη σχετική φόρμα

Επιχειρηματικές συναντήσεις στον τομέα της Yγείας

έως τις 17 Οκτωβρίου. Τα προφίλ θα δημο-σιευθούν σε ηλεκτρονικό κατάλογο και θααποτελέσουν τη βάση για τη διοργάνωσησυναντήσεων με δυνητικούς συνεργάτες.Κάθε συμμετέχων θα λάβει το προσωπι-κό του πρόγραμμα συναντήσεων πριν τηδιοργάνωση. Το κόστος της συμμετοχήςξεκινά από τα 200 ευρώ (συν ΦΠΑ) για τηνυποβολή ενός προφίλ και ανεβαίνει κατά40 ευρώ για κάθε επιπλέον προφίλ, ενώstart-up εταιρίες δικαιούνται έκπτωση 50%.

Για πληροφορίες και διευκρινίσεις σχετικάμε την εκδήλωση, μπορείτε να απευθύνε-στε στο ΕKT: Δρ Χριστίνα Πασκουάλ, τηλ:210 7273920, fax: 210 7246824, e-mail:cpascual@ekt.gr.

Πιο κοντά στην αγορά εργασίας επιχειρείνα φέρει τους μαθητές των Επαγγελμα-τικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) και Επαγγελματι-κών Σχολών (ΕΠΑΣ) το νέο πρόγραμμαολοκληρωμένης παρέμβασης του Υπουρ-γείου Παιδείας. Με κεντρικό σημείο ανα-φοράς τη στήριξη της νεανικής επιχειρη-ματικότητας, το πρόγραμμα στοχεύει ναενδυναμώσει τις δεξιότητες των μαθητώνκαι να τους ενθαρρύνει να είναι έτοιμοινα αξιοποιήσουν την ειδικότητά τους μετην ίδρυση της δικής τους επιχείρησηςμετά την αποφοίτησή τους.

Στο πλαίσιο του έργου προβλέπεται ειδι-κή εκπαίδευση των μαθητών με μικράομαδικά σεμινάρια ή και ατομικές ειδικέςσυνεδρίες υποστήριξης, που θα έχουνως αντικείμενο αφενός την τόνωση τωνδεξιοτήτων και ικανοτήτων τους αλλά καιτην καλλιέργεια της αυτοπεποίθησής τους,ώστε να μπορούν να τολμήσουν την ίδρυ-ση μίας επιχείρησης και, αφετέρου, τηνπαροχή χρήσιμων, πρακτικών και άμεσαεφαρμόσιμων γνώσεων για τις πραγμα-τικές απαιτήσεις ίδρυσης και λειτουργίαςμίας επιχείρησης (γνώσης μικροοικονο-μικής, λογιστικής, τραπεζικής, θεσμικούπλαισίου κ.λπ.).

Πρόγραμμα Υπουργείου Παιδείας για στήριξηνεανικής επιχειρηματικότητας

Παράλληλα, προβλέπεται η διοργάνω-ση διαγωνισμού επιχειρηματικότητας μεαντικείμενο την ίδρυση και λειτουργίαμίας επιτυχημένης εικονικής επιχείρησηςσε όσο το δυνατόν περισσότερες ειδικό-τητες των ΕΠΑΛ. Οι νικητές του διαγωνι-σμού θα λάβουν ειδική συμβουλευτικήκαι υποστήριξη για την υλοποίηση τηςιδέας τους. Τέλος, το πρόγραμμα προ-βλέπει επιμόρφωση επί του αντικειμένουτων καθηγητών των ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ, ώστενα είναι σε θέση να παρέχουν στους μαθη-τές τους σχετική εκπαίδευση αλλά καιατομική υποστήριξη.

Για την υλοποίηση του προγράμματος,το Υπουργείο δημοσίευσε πρόσκλησημε τίτλο "Οι μαθητές των ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ

"επιχειρούν" - Τα ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ πιο κοντάστην αγορά εργασίας: Διαγωνισμός Επι-χειρηματικότητας". Το έργο θα υλοποι-ηθεί μέσω του Επιχειρησιακού Προ-γράμματος "Εκπαίδευση και Δια ΒίουΜάθηση" και θα συγχρηματοδοτηθείαπό το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Στοπλαίσιο της οργάνωσής του προβλέπε-ται να αξιοποιηθεί και σχετικό υλικό πουέχει παραχθεί σε προηγούμενα συγχρη-ματοδοτούμενα έργα (ΕΠΕΑΕΚ Ι και ΙΙ).Τέλος, για την αποτελεσματική στήριξητων νέων υποψήφιων επιχειρηματιών θααξιοποιηθούν επαφές με άλλα σχετικάΕπιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑαλλά και με άλλους θεσμούς τόνωσηςτης επιχειρηματικότητας και χρηματοδο-τικής στήριξης.

i Επιχειρηματικές συναντήσεις στο πλαίσιο τηςMEDICA 2010http://www.enterprise-hellas.gr/events/details.dot?inode=10317

MEDICA 2010http://www.medica.de/

i Αρχείο ανακοίνωσης http://www.edulll.gr/wp-content/uploads/2010/09/EPAL_EPAS_EPIXEIRIMATIKOTHTA3.doc

Αρχείο πρόσκλησης http://www.edulll.gr/wp-content/uploads/2010/09/prosklisi_epal_epas.doc

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Εκπαίδευση & Δια Βίου Μάθηση"http://www.edulll.gr/

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 5

προωθώντας την επιχειρηματικότητα

Eκδήλωση με θέμα "Εργαλεία ανάπτυ-ξης των επιχειρήσεων τροφίμων: Θέμα-τα Καινοτομίας, Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας,Συστημάτων Ποιότητας" για τις επιχει-ρήσεις του κλάδου τροφίμων και ποτώνπραγματοποίησε την Τετάρτη 30 Ιουνίου2010 η Εταιρεία Έρευνας και Τεχνολογι-κής Ανάπτυξης Βιομηχανίας Τροφίμων(ΕΤΑΤ ΑΕ).

Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο πλαίσιο τηςΕυρωπαϊκής Εβδομάδας ΜικρομεσαίωνΕπιχειρήσεων 2010 και εντάσσεται στιςδραστηριότητες της ΕΤΑΤ Α.Ε. ως μέλοςτου δικτύου Enterprise Europe Network-Hellas, το οποίο στοχεύει στην τεχνολο-γική και επιχειρηματική υποστήριξη τωνμικρομεσαίων επιχειρήσεων καθώς καιτη διασύνδεσή τους με επιχειρήσεις καιφορείς του εξωτερικού. Στην εκδήλωσησυμμετείχαν μεγάλες βιομηχανίες αλλά

Εργαλεία ανάπτυξης των επιχειρήσεων τροφίμων

και μικρότερες επιχειρήσεις του κλάδουτων τροφίμων.

Άμεσος στόχος της εκδήλωσης ήταν ηενημέρωση των μικρομεσαίων επιχειρή-σεων του κλάδου για θέματα καινοτομίας,βιομηχανικής ιδιοκτησίας και συστημά-των ποιότητας. Συγκεκριμένα, οι εκπρό-σωποι των επιχειρήσεων που ανταποκρί-θηκαν στην πρόσκληση της ΕΤΑΤ είχαντη δυνατότητα να παρακολουθήσουνπαρουσιάσεις επί των ακόλουθων θεμά-των: "Η Καινοτομία στις επιχειρήσεις τρο-φίμων: Παραδείγματα, Εφαρμογές, Εργα-λεία αξιολόγησης. Σύντομη παρουσίασητου Enterprise Europe Network", "Θέμα-τα Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: Διπλώματαευρεσιτεχνίας, Κοινοτικά εμπορικά σήμα-τα", "Συστήματα Ποιότητας στις επιχει-ρήσεις τροφίμων: Οφέλη, Απαιτήσεις καιΣχήματα χρηματοδότησης".

i ΕΤΑΤ ΑΕhttp://www.etat.gr

www.ekt.gr/enewslettereNewsletter "Έρευνα και Καινοτομία"

Διάβαστε προηγούμενα τεύχη – Εγγραφείτε συνδρομητές

Η Εταιρεία Έρευνας και Τεχνολογικής Ανά-πτυξης Βιομηχανίας Τροφίμων (ΕΤΑΤ ΑΕ)αποτελεί Τεχνολογικό Φορέα εποπτευό-μενο από τη Γενική Γραμματεία Έρευναςκαι Τεχνολογίας. Ο καταστατικός ρόλοςτης ΕΤΑΤ Α.Ε. είναι η τεχνολογική, επι-στημονική και συμβουλευτική υποστήρι-ξη των επιχειρήσεων του κλάδου Τροφί-μων και Ποτών στην Ελλάδα.

Ευκαιρίες δικτύωσης και ανάπτυξης επιχειρηματικών και τεχνο-λογικών συνεργασιών στον τομέα της παραγωγής ενέργειαςαπό βιομάζα που προέρχεται από ζωικά απόβλητα θα έχουνοι ελληνικές επιχειρήσεις και οργανισμοί που θα συμμετάσχουνστη Διεθνή Εκδήλωση Επιχειρηματικών Συναντήσεων, στις 1και 2 Δεκεμβρίου 2010, στο Herning της Δανίας. Η εκδήλωσηδιοργανώνεται από το Agro Business Park, μέλος του EnterpriseEurope Network, με την υποστήριξη του Δικτύου 2nd GenerationBiomass (2GBM) και την ενεργό συμμετοχή του Δικτύου ΠΡΑΞΗ,μέλους τoυ Enterprise Europe Network - Hellas.

Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθε-σης Agromek 2010. Η διεθνής έκθεση Agromek 2010 διορ-γανώνεται σε ετήσια βάση και αποτελεί σημείο αναφοράς γιαβιομηχανίες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ερευνητές και ακαδη-μαϊκούς στον τομέα της βιοενέργειας στην Ευρώπη. Στην περ-σινή έκθεση Agromek 2009 συμμετείχαν 469 εκθέτες και 4.644επισκέπτες από 67 χώρες.

Οι τομείς στους οποίους επικεντρώνεται η έκθεση και η ημερί-δα μεταφοράς τεχνολογίας είναι: Συμπαραγωγή ενέργειας απόβιομάζα, Ζωικά παραπροϊόντα και απόβλητα ως πρώτη ύλη γιαπαραγωγή ενέργειας, Παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων,Γεωργικά μηχανήματα.

Eκδήλωση Mεταφοράς Tεχνολογίας στον TομέαΠαραγωγής Ενέργειας από Βιομάζα

Οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουννέους πελάτες, να εντοπίσουν καινοτόμες τεχνολογίες και προϊ-όντα, να διευρύνουν το δίκτυο των επαφών τους και να προ-χωρήσουν σε επιχειρηματικές/τεχνολογικές συνεργασίες στονευρωπαϊκό χώρο. Ταυτόχρονα, η εκδήλωση αποτελεί ιδανικόμέσο προώθησης και προβολής νέων τεχνολογιών που έχουναναπτυχθεί από ελληνικές επιχειρήσεις και οργανισμούς.

Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν τα τεχνολογικά ήεπιχειρηματικά τους προφίλ έως τις 12 Νοεμβρίου 2010, ώστενα προγραμματιστούν κατ' ιδίαν συναντήσεις με τους εταίρουςτης επιλογής τους με σκοπό τη σύναψη διεθνικών συμφωνιώνμεταφοράς τεχνολογίας. Η υποβολή των προφίλ γίνεται ηλε-κτρονικά στη διεύθυνση http://www.bioenergy-match.eu/en/events/agromek/registration.htm. Για περισσότερες πλη-ροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τοΔίκτυο ΠΡΑΞΗ (Κατερίνα Τζιτζινού, τηλ. 2310 552791, e-mail:katerina@help-forward.gr).

i AgroMatch at Agromek http://www.bioenergy-match.eu/en/events/agromek/

Δίκτυο ΠΡΑΞΗhttp://www.help-forward.gr/el/index/index.php

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20106

αξιοποιώντας την έρευνα

Δημόσια διαβούλευση για το "Εθνικό Σχέ-διο Δράσης για την Ενίσχυση της Έρευνας,της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Και-νοτομίας" εγκαινιάστηκε στις 28 Ιουλίου,με στόχο τον διάλογο για την "αρχιτεκτο-νική" και οργάνωση του ερευνητικού ιστούτης χώρας. Η διαβούλευση, η οποία είναιανοικτή έως τις 17 Οκτωβρίου (στη διεύ-θυνση http://www.opengov.gr/ypepth/?p=315και στον δικτυακό τόπο της ΓΓΕΤ), απευ-θύνεται σε ερευνητές από Πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα,θεσμικά όργανα έρευνας και τεχνολογίας, επιχειρήσεις, επιστη-μονικές οργανώσεις κ.λπ.

Σύμφωνα με το κείμενο βάσης, η γνώση είναι ο κυριότερος παρά-γοντας οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη και το διεθνές περι-βάλλον. Οι επιδόσεις της Ελλάδας στους τομείς έρευνας, τεχνο-λογίας και καινοτομίας είναι χαμηλές ή μέτριες σε σύγκριση μετον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ συνολικά κατατάσσεται στην 23ηθέση μεταξύ των 27 χωρών μελών της ΕΕ. Το ελληνικό σύστη-μα χαρακτηρίζεται από τη διάθεση περιορισμένων πόρων γιαέρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, τημικρή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στις ερευνητικές δαπάνεςκαι κατ' αναλογία τον κυρίαρχο ρόλο των δημοσίων δαπανών.

Κεντρική πολιτική επιλογή είναι η δημιουργία ΕνοποιημένουΧώρου Έρευνας και η διασύνδεση και αρμονική ανάπτυξη όλωντων πλευρών του "τριγώνου της γνώσης": παραγωγής γνώσης(έρευνα), μετάδοσης της γνώσης (εκπαίδευση και δια βίου μάθη-ση) και ευρύτερης διάχυσης της γνώσης στην κοινωνία με οικο-νομικά ωφέλιμο τρόπο (καινοτομία).

Βασικές προκλήσεις για την εθνική πολιτική είναι η περαιτέρωενδυνάμωση του ερευνητικού ιστού της χώρας, η καλύτερη δυνα-τή αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, η στενότερη συνεργασίαπανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, η χάραξη πολυετούςερευνητικού προγράμματος που να αντανακλά τις εθνικές προ-τεραιότητες, η εντονότερη σύνδεση της έρευνας με την παραγω-γική δομή της χώρας και η ενεργός ένταξη των ελληνικών ερευ-νητικών φορέων σε διεθνείς συνεργασίες και δίκτυα. Φιλόδοξοςστόχος είναι ο σταδιακός τριπλασιασμός της δαπάνης για έρευ-να την επόμενη δεκαετία ώστε να φθάσει το 2% του ΑΕΠ το 2020.

Η νέα αρχιτεκτονική του ερευνητικού ιστού αποσκοπεί: α) στηλειτουργική ενοποίηση της ερευνητικής δραστηριότητας των Πανε-πιστημίων, της Ακαδημίας και όλων των δημόσιων ερευνητικώνοργανισμών, β) στην απελευθέρωση των μηχανισμών άμιλλαςκαι ανέλιξης με στόχο την αριστεία, γ) στη βελτίωση των όρωνλειτουργίας των ερευνητικών φορέων, δ) στη δημιουργία προ-ϋποθέσεων για ουσιαστική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στηνέρευνα, ε) στη διεθνοποίηση της έρευνας και στ) στον εξορθο-λογισμό και την καλύτερη αξιοποίηση των ερευνητικών υποδο-μών της χώρας.

Η αριστεία αναδεικνύεται σε κεντρικό κριτήριο για τη χρηματο-δότηση των ερευνητικών ομάδων, γεγονός που προϋποθέτει τηνκαθιέρωση συστηματικής και υψηλής ποιότητας αξιολόγησης, μετη συνδρομή αναγνωρισμένων φορέων του εξωτερικού, ώστενα διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα, αλλά και η διεθνής ανα-γνώριση της ποιότητας των ελληνικών ερευνητικών φορέων.

Με γνώμονα τη δημιουργία κρίσιμης μάζας σε ερευνητικούς τομείςκαι την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, προκρίνεται η εφαρμογή

Δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για Ενίσχυση Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας

κινήτρων για Συμπράξεις Ινστιτούτων πουθα υλοποιούν από κοινού πολυετή ερευ-νητικά έργα σε συγκεκριμένες θεματικέςπεριοχές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, καιμετά από αξιολόγηση, είναι πιθανόν ναδρομολογηθούν συγχωνεύσεις κάποιωνμονάδων.

Η χρηματοδότηση νέων ερευνητικών υπο-δομών, καθώς και η οικονομική στήριξη

της ανοιχτής πρόσβασης των ερευνητών στις ήδη υπάρχουσες,θα αποτελέσουν αντικείμενο ετήσιου προγραμματισμού, ανά-λογα με τις εθνικές ανάγκες, αλλά και σύμφωνα με το πλαίσιοτου χάρτη των ερευνητικών υποδομών της ΕΕ.

Ο αριθμός κι ο ρόλος των ερευνητικών κέντρων μεταβάλλεταιστη νέα διάρθρωση του ερευνητικού χώρου. Κάθε ινστιτούτο θαυποβάλλει το δικό του ετήσιο προϋπολογισμό, ο οποίος θα συν-δέεται με συγκεκριμένους δείκτες αποτελέσματος. Τα ινστιτούταθα ενισχύονται με βάση ανταγωνιστικά προγράμματα, ή Συμπρά-ξεις Ινστιτούτων, ή στο πλαίσιο διεπιστημονικής έρευνας. Η δημό-σια εποπτεία θα συνεχίζει να ασκείται στο επίπεδο των ερευνη-τικών κέντρων, τα οποία με τη νέα τους δομή θα παρέχουν τιςαπαραίτητες διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές στα ερευνητικάινστιτούτα.

Η θέσπιση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Έρευνας και Και-νοτομίας (ΕΣΠΕΚ) προβλέπει έναν σχεδιασμό με πολυετή ορίζο-ντα, στον οποίο θα εντάσσονται όλες οι ερευνητικές προσπάθει-ες των δημοσίων φορέων της χώρας. Η δομή θα αποτελείται απόεπί μέρους άξονες:• Αξονας Στοχοθετημένων Ερευνητικών Έργων για τη χρηματο-

δότηση ερευνητικών έργων σε τομείς που αποτελούν εθνικέςερευνητικές προτεραιότητες

• Αξονας Αμεσης Στήριξης της Καινοτομίας για την ενίσχυση τηςκαινοτόμου επιχειρηματικότητας, τη διάχυση και οικονομικήαξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και τη στήριξηερευνητών στην κατοχύρωση και αξιοποίηση των αποτελε-σμάτων των ερευνών τους

• Αξονας Ενιαίου Ερευνητικού Χώρου για την αναδιάρθρωσητου ερευνητικού ιστού της χώρας, τη δημιουργία κρίσιμης ερευ-νητικής μάζας σε συναφείς επιστημονικές και τεχνολογικές περιο-χές, τον καλύτερο συντονισμό των ερευνητικών προσπαθειώνκαι τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της έρευνας

• Αξονας Ενίσχυσης των Ερευνητικών Υποδομών για την οργά-νωση και την ανάπτυξη υποδομών διεθνούς επιπέδου και κλί-μακος, με κριτήρια την αποτελεσματική αξιοποίηση τους, τηδιευκόλυνση πρόσβασης των ερευνητών σε αυτές, την απο-φυγή κατακερματισμού και επικαλύψεων, και την εξοικονόμη-ση πόρων

• Αξονας Ερευνητικού Δυναμικού για την άμεση υποστήριξη της"έρευνας αιχμής" ιδιαίτερα των νέων ερευνητών και ερευνη-τριών.

Περισσότερες πληροφορίες για τη διαβούλευση παρέχονται απότην Δ/νση Προγραμματισμού και Σχεδιασμού ΓΓΕΤ (ΕυαγγελίαΣοφούλη, Καλλιρόη Δαφνά, Λήδα Γιαννακοπούλου, Παναγιώ-της Χατζηνικολάου), τηλ.: 210 7458000, e-mail: pro@gsrt.gr (μετην ένδειξη ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ και πλήρη στοιχεία επικοινωνίας).

i http://www.opengov.gr/ypepth/?p=315http://www.gsrt.gr/default.asp?V_ITEM_ID=6599

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 7

αξιοποιώντας την έρευνα

www.ekt.gr/kainotomiaΠεριοδικό "Καινοτομία, Έρευνα και Τεχνολογία"

Διάβαστε προηγούμενα τεύχη – Εγγραφείτε συνδρομητές

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

&

Τη δημόσια διαβούλευση για την ανάδειξη των κεντρικών προ-τεραιοτήτων των Δράσεων Έρευνας και Τεχνολογίας που απευ-θύνονται στον παραγωγικό τομέα εγκαινίασε το Υπουργείο Παι-δείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων στις 23 Ιουλίου στηνΑθήνα. Στόχος της διαβούλευσης είναι ο προσδιορισμός προτε-ραιοτήτων και μεθόδων για νέες αποτελεσματικές ερευνητικές καιτεχνολογικές δράσεις, οι οποίες ανταποκρίνονται στη ζήτηση καιόχι μόνο στις δυνατότητες προσφοράς ερευνητικών αποτελεσμά-των από τα ΑΕΙ και τα ερευνητικά κέντρα.

Η διαβούλευση είναι ανοικτή (για τον κύκλο των προκηρύξεωντου φθινοπώρου 2010, θα ληφθούν υπόψη μόνο τα σχόλια πουθα κατατεθούν έως τις 19 Σεπτεμβρίου 2010) και οι ενδιαφερό-μενοι μπορούν να διατυπώσουν τις προτάσεις τους ηλεκτρονικά(e-mail: ere@gsrt.gr, με την ένδειξη "ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ" και πλήρηστοιχεία επικοινωνίας) σχετικά με:• συγκεκριμένες προτεραιότητες για έργα σε εστιασμένους ερευ-

νητικούς και τεχνολογικούς τομείς που υποστηρίζουν τις ανά-γκες της κοινωνίας και της οικονομίας,

• μεθόδους παρέμβασης που επιτρέπουν την αποτελεσματικότε-ρη υλοποίησή τους, και

• τη μείωση γραφειοκρατίας και την απλούστευση διαδικασιών.

Όπως υπογράμμισε η Υπουργός Αννα Διαμαντοπούλου, στη σχε-τική εκδήλωση για την έναρξη της διαβούλευσης, οι νέες δράσειςθα προκύψουν μέσα από έναν ουσιαστικό διάλογο ανάμεσα στουςεκπροσώπους του παραγωγικού κόσμου, τους ερευνητές και τηνπολιτεία. Χαρακτηριστικά η Υπουργός ανέφερε: "Πανεπιστήμιακαι ερευνητικά κέντρα πρέπει να θέσουν στις προτεραιότητες τουςτη ζήτηση. Η επένδυση του δημοσίου χρήματος σημαίνει επι-στροφή στην κοινωνία και την επιστήμη". Η Υπουργός επισήμα-νε την ιδιαίτερη βαρύτητα που δίνεται στην κινητοποίηση των επι-χειρήσεων και του παραγωγικού τομέα γενικότερα, έτσι ώστε ναπροκύψουν σωστές επιλογές και σωστή κατανομή των πόρων.

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνο-λογίας Αχιλλέας Μητσός ανακοίνωσε ότι στη ΓΓΕΤ προετοιμάζο-νται δράσεις που απευθύνονται στον παραγωγικό τομέα, καθώςκαι δράσεις για το ανθρώπινο ερευνητικό δυναμικό, όπως η προ-κήρυξη για τις μεταδιδακτορικές υποτροφίες. Επίσης, σχεδιάζο-νται και υλοποιούνται δράσεις για την ενίσχυση των ερευνητικώνυποδομών, καθώς και για την τόνωση των σχέσεων μεταξύ επι-στήμης και κοινωνίας και την αύξηση της εξωστρέφειας του ελλη-νικού ερευνητικού συστήματος.

Σύμφωνα με το κείμενο βάσης της διαβούλευσης, ο ρόλος τηςΠολιτείας στην έρευνα και την τεχνολογία είναι διπλός: πρέπει,αφενός, να στηρίξει την παραγωγή νέας γνώσης σε τομείς που δενενδιαφέρουν τις επιχειρήσεις, ως κοινωνικό αγαθό υψηλής αξίας,και αφετέρου, να κινητοποιήσει την ιδιωτική χρηματοδότηση πουκυμαίνεται στο 30% της συνολικής επένδυσης και παραμένει ένααπό τα ασθενέστερα στοιχεία του ελληνικού συστήματος.

Δημόσια διαβούλευση για Δράσεις Έρευνας και Ανάπτυξης προς τον Παραγωγικό Τομέα

i http://www.gsrt.gr/default.asp?V_ITEM_ID=6597http://www.opengov.gr/ypepth/?p=309

Ο παραγωγικός κόσμος πρέπει να πεισθεί πως η ενσωμάτωση τηςέρευνας στη στρατηγική του αποφέρει οικονομικό αποτέλεσμα,ενώ το συνολικό περιβάλλον πρέπει να ενθαρρύνει την "ανοι-χτή" καινοτομία και την αλληλεπίδραση επιχειρήσεων και δημό-σιου ερευνητικού χώρου. Οι επιχειρήσεις θα εντοπίζουν τις τεχνο-λογικές τους ανάγκες και οι ερευνητικοί φορείς θα συμβάλλουνστην κάλυψή τους. Μακροπρόθεσμοι στόχοι είναι να διαμορφω-θούν "τεχνολογικές πλατφόρμες" για μια ερευνητική ατζέντα μεανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την Ελλάδα, καθώς και "ΚοινέςΤεχνολογικές Πρωτοβουλίες", δηλαδή συμπράξεις μεταξύ Δημό-σιου και Ιδιωτικού Τομέα, που θα αυτοχρηματοδοτούνται.

Σημαντικές πρωτοβουλίες λαμβάνονται επίσης για: α) τη μείωσητης γραφειοκρατίας και η απλούστευση των διαδικασιών, ώστε οιεπιχειρήσεις να συμμετέχουν εύκολα σε χρηματοδοτούμενα ερευ-νητικά έργα, β) τη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων ώστεο πολίτης να εξοικειωθεί με τη νέα τεχνολογία και να συμμετά-σχει στην καινοτομική διαδικασία, γ) τη βιωσιμότητα, σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα, των συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσε-ων, ερευνητικών φορέων και Πολιτείας.

Στην Ευρώπη έχουν εντοπισθεί "καλές πρακτικές", από τις οποίεςμπορεί να επωφεληθεί η Ελλάδα. Τομείς προτεραιότητας είναι,μεταξύ άλλων, οι ήπιες μορφές ενέργειας, το περιβάλλον, οι Τεχνο-λογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, οι υπηρεσίες υψηλού κοι-νωνικού και οικονομικού ενδιαφέροντος (υγεία, εκπαίδευση, πολι-τισμός, τουρισμός, ναυτιλία, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες,εμπόριο), αλλά και δυναμικοί κλάδοι όπως τα τρόφιμα και τα χημι-κά, η φαρμακοβιομηχανία και η βιομηχανία καλλυντικών προϊό-ντων, σε κατευθύνσεις πράσινης ανάπτυξης έντασης γνώσης.

Είναι σημαντικό μέσω της διαδικασίας της διαβούλευσης να απο-τυπωθεί η ζήτηση για τον προσδιορισμό των θεματικών προτε-ραιοτήτων των νέων προκηρύξεων αλλά και την θεμελίωση μονι-μότερων συμμαχιών έρευνας και παραγωγής. Όπως αναφέρεταιχαρακτηριστικά στο κείμενο βάσης της διαβούλευσης, πρέπει ναδιερευνηθούν εκείνοι οι τομείς, οι τεχνολογίες και οι αγορές στιςοποίες επικεντρώνεται το ενδιαφέρον του ελληνικού παραγωγι-κού κόσμου, ποιες ερευνητικές - τεχνολογικές κατευθύνσεις μπο-ρεί δυνητικά να διαμορφώσουν (σε τουλάχιστον 5ετή ορίζοντα)ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη χώρα, καθώς και πώς μπο-ρεί να αναπτυχθούν στρατηγικές συνεργασίες ανάμεσα στουςπαραγωγικούς και ερευνητικούς φορείς.

Περισσότερες πληροφορίες για τη διαβούλευση παρέχονται απότη Δ/νση Υποστήριξης Ερευνητικών Προγραμμάτων ΓΓΕΤ (ΑγνήΣπηλιώτη, Παναγιώτης Καραχάλιος, Ειρήνη Σημαντήρα), τηλ.:210 7458000.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20108

αξιοποιώντας την έρευνα

Άμεση πρόσβαση στα αποτελέσματαμετρήσεων ηλεκτρομαγνητικής ακτινο-βολίας που διενεργεί στο περιβάλλονσταθμών κεραιών σε όλη τη χώρα η Ελλη-νική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ)έχουν πλέον οι πολίτες που επισκέπτο-νται τον δικτυακό της τόπο στη διεύθυν-ση www.eeae.gr. Εκεί, μια νέα ηλεκτρο-νική εφαρμογή δίνει στους χρήστες τηδυνατότητα να ενημερώνονται για τις τιμέςτων πεδίων, όπως καταγράφονται ανάπεριοχή, και για τη σχέση των τιμών αυτώνμε τα θεσμοθετημένα όρια έκθεσης.

Σύμφωνα με την ΕΕΑΕ, σε καμία από τιςμετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν το2009 δεν διαπιστώθηκε υπέρβαση τωνορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σεηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Οι μετρή-σεις πραγματοποιούνται από κλιμάκιο

Online αποτελέσματα μετρήσεων ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας κεραιών

του Γραφείου Μη Ιοντιζουσών Ακτινο-βολιών της ΕΕΑΕ, με σκοπό την κατα-γραφή των επιπέδων της εκπεμπόμενηςηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και τηνεξακρίβωση της συμμόρφωσης ή όχι μετα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού.

Ετησίως πραγματοποιείται από την ΕΕΑΕμεγάλος αριθμός επιτόπιων ελέγχων στοπεριβάλλον σταθμών κεραιών σε όλη τηχώρα. Το 2009 πραγματοποιήθηκαν συνο-λικά 1.308 έλεγχοι, αριθμός ο οποίοςυπερκαλύπτει τη θεσμοθετημένη υπο-χρέωση για πραγματοποίηση μετρήσε-ων στο 20% των αδειοδοτημένων απότην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και

Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) κεραιών εντός σχε-δίου πόλεως. Συγκεντρωτικά στοιχεία γιατις μετρήσεις αυτές αναρτώνται στο δια-δικτυακό τόπο της ΕΕΑΕ σε ετήσια βάση.

Σημειώνεται ότι η Ελληνική ΕπιτροπήΑτομικής Ενέργειας είναι τεχνολογικόςφορέας της Γενικής Γραμματείας Έρευ-νας και Τεχνολογίας και αρμόδια αρχήγια θέματα ακτινοπροστασίας και πυρη-νικής ασφάλειας στη χώρα. Κύριο μέλη-μά της είναι η προστασία του πληθυ-σμού, των εργαζομένων και τουπεριβάλλοντος από τις ιοντίζουσες καιτις τεχνητά παραγόμενες μη ιοντίζουσεςακτινοβολίες.

i Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας http://www.eeae.gr/

Την επιβράβευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέσπασε ένα ελλη-νικό έργο για την ανάπτυξη "πράσινων" τεχνολογιών αποκατά-στασης της ποιότητας των υδάτων, μπαίνοντας στην λίστα των πέντεκαλύτερων έργων "Best of the Best LIFE-Environment Projects"στο σύνολο των 57 έργων του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFEπου ολοκληρώθηκαν το 2009. Πρόκειται για το έργο "Envifriendly- Τεχνολογίες Φιλικές προς το Περιβάλλον για Αγροτική Ανάπτυ-ξη" που υλοποιήθηκε επιτυχώς από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκη-ση Λακωνίας και το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυ-τεχνείου Κρήτης.

Στόχος του έργου, το οποίο βραβεύτηκε στις 4 Ιουνίου 2010 στοπλαίσιο του Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης "Green Week2010", ήταν η ανάπτυξη και η επίδειξη "εργαλειοθήκης" τεχνο-λογιών αποκατάστασης ποιότητας υδάτων που είναι φιλικές προςτο περιβάλλον και η ενσωμάτωση του σχεδιασμού τους στα δια-χειριστικά σχέδια της λεκάνης απορροής του ποταμού Ευρώτα καιτης παράκτιας ζώνης του. Προς αυτό τον στόχο αναπτύχθηκαν, απότο έργο, δυο συμπληρωματικές στρατηγικές: α) επίδειξη φιλικώνπρος το περιβάλλον τεχνολογιών και μεθοδολογιών για τη μείω-ση σημειακών πηγών ρύπανσης και β) μελέτη των κοινωνικώνχαρακτηριστικών της περιοχής για τον προσδιορισμό των διαχει-ριστικών αλλαγών που μπορούν να πραγματοποιηθούν με στόχοτη βιώσιμη ανάπτυξη.

Στο πλαίσιο της πρώτης στρατηγικής επιδείχθηκαν επτά τεχνολο-γίες: 1) ελεγχόμενη φυσική αποκατάσταση και διαχείριση υδάτων,2) διαχείριση αποστραγγιστικών καναλιών, 3) αποκατάσταση παρό-χθιας κοίτης, 4) άρδευση από λύματα ελαιουργείων, 5) υπόγειαδιάθεση λυμάτων ελαιουργείων, 6) ηλεκτρολυτική επεξεργασίαλυμάτων ελαιουργείων και 7) ηλεκτρολυτική επεξεργασία λυμά-των χυμοποιίων.

Ως προς τη δεύτερη στρατηγική, το EnviFriendly έδωσε έμφασηστη συνεργασία με αγρότες και άλλους εμπλεκόμενους φορείς μεστόχο τη διαχείριση των φυσικών πόρων με βιώσιμο τρόπο, αλλά

Ελληνικό "πράσινο" έργο στη λίστατων καλύτερων της Ευρώπης

i EnviFriendly http://www.envifriendly.tuc.gr/

LIFE-Environment http://ec.europa.eu/environment/life/index.htm

Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λακωνίαςhttp://www.lakonia.gr/index.html

και στην ανάδειξη της συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες(μέσω διαβούλευσης) και της προώθησης της περιβαλλοντικήςεκπαίδευσης ως πολύτιμα εργαλεία για το σχεδιασμό των ολο-κληρωμένων σχεδίων διαχείρισης υδατικών πόρων. Στο πλαίσιοαυτό μελετήθηκαν τα ακόλουθα: α) αντικατάσταση των υφιστά-μενων καλλιεργειών από δυναμικότερες και λιγότερο υδροβό-ρους, β) αντικατάσταση ορισμένων παρόχθιων χρήσεων από πιοοικολογικά ορθές χρήσεις, γ) σταδιακή υιοθέτηση βιολογικών τρό-πων παραγωγής, δ) ανάπτυξη ηπιότερων βιομηχανικών διαδικα-σιών στην αγροτική παραγωγή και ε) ανάπτυξη οικοτουρισμού.

Η αξιολόγηση των έργων του προγράμματος LIFE-Environmentέγινε με βάση μια σειρά κριτηρίων "καλής πρακτικής" που έχουναναπτυχθεί με τη συνεργασία των κρατών-μελών της ΕΕ. Αυτά τακριτήρια περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη συνεισφορά του έργουστην άμεση αλλά και μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική, οικονο-μική και κοινωνική αναβάθμιση της περιοχής, την καινοτόμο τουφύση και τη δυνατότητα μεταφοράς του, τη συμμόρφωσή του μετις πολιτικές και τη σχέση κόστους-αποδοτικότητας.

Στο έργο συμμετείχαν εκτός από την Ν.Α. Λακωνίας (δικαιούχος),και το Πολυτεχνείο Κρήτης (επιστημονικός υπεύθυνος), το Ελλη-νικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, το Εθνικό Κέντρο ΚοινωνικώνΕρευνών, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι παρα-Ευρώτιοι Δήμοι Έλους,Θεραπνών, Κροκεών, Μυστρά, Οινούντος, Πελλάνας, Σκάλας καιΦάριδος, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Λακωνίας - ΑΝΕΛ ΑΕ και η εται-ρία Alpha Mentor.

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 9

αξιοποιώντας την έρευνα

Το πρώτο βραβείο στον ετήσιο Διεθνή Διαγωνισμό Πρακτό-ρων για Ηλεκτρονικές Συναλλαγές (Trading Agent Competition- TAC 2010) του Πανεπιστημίου του Harvard κατέκτησε η ομά-δα από το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και ΜηχανικώνΥπολογιστών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονί-κης. Το πρόγραμμα που τους χάρισε την πρωτιά, είναι έναευφυές λογισμικό που εκτελεί αυτόματα και αυτόνομα ηλε-κτρονικές συναλλαγές και συμμετέχει σε ηλεκτρονικές δημο-πρασίες στο Διαδίκτυο.

Ο διαγωνισμός TAC 2010, που διοργανώθηκε για 11η χρονιάαπό το Χάρβαρντ, το κορυφαίο εκπαιδευτικό ίδρυμα των ΗΠΑ,τον Ιούνιο του 2010, αφορά "πράκτορες λογισμικού" (soft-ware agents), ήτοι ευφυή προγράμματα με εξελιγμένες δυνα-τότητες λήψης αποφάσεων και επικοινωνίας, ειδικά σχεδια-σμένα για να συνδιαλέγονται στο χρηματιστήριο και γενικότεραστο Διαδίκτυο με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο.

Η ομάδα "Mertacor" του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανι-κών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ πήρε μέρος στιςτρεις κατηγορίες του διαγωνισμού με αντίστοιχες εκδόσεις τουομώνυμου πράκτορα. Το αποτέλεσμα ήταν η πρωτιά της ελλη-νικής ομάδας στην κατηγορία TAC Market Design για σχεδία-ση ηλεκτρονικών αγορών, η 3η θέση στην κατηγορία TAC AdAuction για δημοπρασία διαδικτυακών διαφημίσεων και η 6ηθέση στην κατηγορία TAC Supply Chain Management για δια-χείριση εφοδιαστικής αλυσίδας. Σημειώνεται ότι στον διαγω-νισμό συμμετείχαν ερευνητικές ομάδες από πανεπιστήμια όλουτου κόσμου.

Η επιτυχία της ελληνικής αποστολής, όμως, δεν περιορίστηκεστις πρωτιές του διαγωνισμού. Η ερευνητική ομάδα του Τμή-ματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστώντου ΑΠΘ κλήθηκε να συνεργαστεί με το Πανεπιστήμιο τηςMinnesota και το Πανεπιστήμιο Erasmus στη σχεδίαση του και-νούριου παιχνιδιού του TAC, το TAC Energy, που θα εστιάζειστο χρηματιστήριο ενέργειας.

Το τελευταίο ερευνητικό έργο της ομάδας Mertacor στους πρά-κτορες λογισμικού θα παρουσιαστεί από τον επικεφαλής τηςομάδας του ΑΠΘ καθηγητή Περικλή Μήτκα στο Διεθνές Συνέ-δριο Τεχνολογίας Πρακτόρων Λογισμικού (IAT 2010), που θαγίνει στο Τορόντο μεταξύ 30 Αυγούστου και 3 Σεπτεμβρίου2010. Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστούν οι μέθοδοι για τηναποτελεσματικότερη επικοινωνία των πρακτόρων λογισμικού,η οποία θα επιτρέψει τη χρήση τους σε εφαρμογές πραγματι-κού χρόνου, και οι πράκτορες λογισμικού για ανακάλυψη γνώ-σης στον παγκόσμιο ιστό.

"Πράκτορες λογισμικού" από το ΑΠΘ κατακτούν το Χάρβαρντ!

Στην ομάδα Mertacor συμμετέχουν οι:• Λάμπρος Σταυρογιάννης, απόφοιτος του Τμήματος Ηλεκτρο-

λόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (ΤΗΜΜΥ) τουΑΠΘ, μεταπτυχιακός στο Πανεπιστήμιο Southampton τηςΑγγλίας. Ξεκίνησε την αρχική σχεδίαση του Mertacor για τοδιαγωνισμό CAT, πριν από 3 χρόνια, σα διπλωματική εργασία.

• Κυριάκος Χατζηδημητρίου, υποψήφιος διδάκτορας στο ΤΗΜΜΥτου ΑΠΘ, με μεγάλη ιστορία στους διαγωνισμούς TAC. Συγκε-κριμένα, κατέλαβε την 3η θέση, το 2005, στο TAC-SCM. Σχε-δίασε και βελτίωσε τους πράκτορες Mertacor AA και SCM.

• Ανδρέας Συμεωνίδης, Λέκτορας του ΤΗΜΜΥ του ΑΠΘ. Είχετην επίβλεψη και τη συμμετοχή στην ανάπτυξη του MertacorSCM. Στον φετινό διαγωνισμό στο Harvard ήταν Game Masterγια τον διαγωνισμό και παρέλαβε τα βραβεία του Mertacorστο Cambridge της Μασσαχουσέτης.

• Περικλής Μήτκας, Καθηγητής του ΤΗΜΜΥ του ΑΠΘ, επικε-φαλής της ομάδας.

www.ekt.gr/research

O ελληνικός δικτυακός τόπος για την έρευνα,

την τεχνολογία και την καινοτομία

Ανοιχτές προκηρύξεις - Καινοτόμες τεχνολογίες - Νέα -

Εκδηλώσεις - Εκδόσεις - Η έρευνα στα ΜΜΕ

i Δελτίο Τύπου http://press.auth.gr/news/wordpress/?p=13237

Τrading Agent Competition http://www.sics.se/tac/

Intelligent Agent Technology 2010 http://www.yorku.ca/wiiat10/

Από αριστερά προς δεξιά:

Περικλής Μήτκας, Κυριάκος Χατζηδημητρίου και Ανδρέας Συμεωνίδης.

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παρουσιάζεται η Μύρτις, ηνεαρή Αθηναία που έζησε και πέθανε τον 5ο αι. π. Χ. και "ανα-βίωσε" χάρη στα εντυπωσιακά αποτελέσματα της σύγχρονηςτεχνολογίας και της διεπιστημονικής συνεργασίας. Η έκθεση"Μύρτις: πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν" ταξιδεύει στηνΕλλάδα και το εξωτερικό, παρουσιάζοντας στο κοινό όλα τα στά-δια της μεγάλης ερευνητικής προσπάθειας που είχε σαν αποτέ-λεσμα της ανάπλαση του προσώπου του σύγχρονου του Περι-κλή 11χρονου κοριτσιού.

Το μεγάλο ταξίδι της Μύρτιδος ξεκίνησε το 1994-95, όταν κατάτη διάρκεια εργασιών της εταιρείας Αττικό Μετρό βρέθηκε στηνπεριοχή του Κεραμεικού η συνέχεια του σημαντικότερου νεκρο-ταφείου της αρχαίας Αθήνας. Η αρχαιολογική ανασκαφή έφερεστο φως, ανάμεσα σε άλλα, έναν ομαδικό τάφο που τοποθετή-θηκε χρονικά στην εποχή του Λοιμού των Αθηνών του 430-426π.Χ., και ο οποίος περιείχε σκελετικό υλικό από την ταφή περί-που 150 ανθρώπων, ενήλικων και παιδιών. Ανάμεσα στα ευρή-ματα ήταν το κρανίο ενός νεαρού κοριτσιού που διατηρήθηκε σεάριστη κατάσταση, δίνοντας το ερέθισμα για την ανάπλασή της.

Η ανασύνθεση του προσώπου της Μύρτιδος ξεκίνησε με πρω-τοβουλία του επίκουρου καθηγητή Ορθοδοντικής του Πανεπι-στημίου Αθηνών, κ. Μανώλη Παπαγρηγοράκη, ο οποίος είχετον συντονισμό του εγχειρήματος, και ολοκληρώθηκε με την αφι-λοκερδή συνεργασία Ελλήνων, Γάλλων και Σουηδών επιστη-μόνων, τεχνικών και καλλιτεχνών που μοιράστηκαν τη γνώση καιτην εμπειρία τους για την όσο το δυνατόν πιστότερη προσέγγισητης εποχής του Λοιμού των Αθηνών και των χαρακτηριστικώνενός νεαρού κοριτσιού της εποχής. Η τελική ανάπλαση των χαρα-κτηριστικών της Μύρτιδος πραγματοποιήθηκε χάρη στην αξιο-ποίηση των συμπερασμάτων της αρχαιολογικής ανασκαφής καιστην ανάλυση του αρχαίου DNA για την αναζήτηση του αιτιο-λογικού παράγοντα του λοιμού των Αθηνών. Έτσι, 24 αιώνεςμετά τον θάνατό της, η Μύρτις έγινε το πρώτο παιδί που ξανα-βρήκε τη μορφή του, ανέκτησε τη φυσιογνωμία του και αντικρί-ζει τους πολίτες του 21ου αιώνα.

Η διαδικασία της ανάπλασης Το πρώτο στάδιο των εργασιών πραγματοποιήθηκε σε εργαστή-ριο του διαγνωστικού κέντρου "Εγκέφαλος", από τον ακτινολό-γο κ. Παναγιώτη Τούντα. Το κρανίο σκαναρίστηκε σε ειδικό αξο-νικό τομογράφο και τα στοιχεία εστάλησαν στο ΤΕΙ Κρήτης. Εκείη ομάδα των κ. Μ. Μαραβελάκη και Α. Αντωνιάδη δημιούργη-σε ένα μοντέλο, ένα πιστό αντίγραφο του αρχαίου κρανίου.

H ανάπλαση του προσώπου της Μύρτιδος ολοκληρώθηκε στηΣουηδία, από τον ειδικό ερευνητή Οσκαρ Νίλσον, με τη μέθο-

δο "Μάντσεστερ". Πρόκειται για την μέθοδο που είχε χρησι-μοποιηθεί και για την ανάπλαση του προσώπου του Φιλίπ-που, και βασίζεται στο συνδυασμό δύο τεχνικών: η πρώτη αφο-ρά στη χρήση ειδικών καρφιών για τον προσδιορισμό τουβάθους των ιστών, ενώ η δεύτερη είναι η γλυπτική φιλοτέ-χνηση των βαθύτερων μυών του προσώπου, με τέτοιο τρόποώστε το πρόσωπο να αναπλάθεται από την επιφάνεια του κρα-νίου προς τα έξω.

Το πάχος των ιστών για κάθε συγκεκριμένο σημείο του προ-σώπου υπολογίστηκε λαμβάνοντας υπόψη το φύλο, την ηλι-κία, τη φυλή και τις διατροφικές συνθήκες. Τα ακριβή μέτρατου μέσου όρου των ιστολογικών βαθών από 30 συγκεκριμέ-να σημεία του κρανίου της Μύρτιδος μεταφέρθηκαν και σημει-ώθηκαν με ξύλινα καρφιά 3 χιλιοστών. Το επόμενο βήμα ήταννα δημιουργηθεί το πρόσωπο, μυ προς μυ, με πηλό. Δημι-ουργήθηκαν περίπου 20 διαφορετικοί μύες. Οι πρώτοι μύεςπου κατασκευάστηκαν ήταν ο temporalis και ο masseter.

Το μέγεθος του στόματος και το πάχος των χειλιών εκτιμήθη-καν από τη μορφολογία της οδοντοστοιχίας του κρανίου. Τοσχήμα της ρινικής κοιλότητας χρησιμοποιήθηκε για να απο-φασιστεί το μέγεθος και το πλάτος της μύτης. Αρκετά δύσκο-λη ήταν η ανάπλαση των αυτιών, τα οποία δημιουργήθηκανσε αρμονία με το υπόλοιπο πρόσωπο. Χρησιμοποιήθηκανπρόσθετα μάτια καφέ χρώματος, λαμβάνοντας υπόψη τηνκαταγωγή του κοριτσιού. Το σχήμα, η επιφάνεια και το βάθοςτων κογχών υπαγόρευσε το πόσο βαθιά θα τοποθετούνταν ταμάτια.

Όσον αφορά στην έκφραση του προσώπου, τα δόντια είναιαυτά που λειτουργούν ως σημαντικό κλειδί για την ανάπλασητης έκφρασης άγνωστων προσωπικοτήτων. Έτσι, για τη Μύρ-τιδα επιλέχθηκε ένα μειδίαμα και, φυσικά, της δόθηκε γενικάμια παιδική έκφραση προσώπου. Τέλος, η κώμη και τα ρού-χα της εμπνεύστηκαν από αγάλματα που αποδίδουν ανθρώ-πους της σύγχρονης με τη Μύρτιδα, εποχής.

Η έκθεση Η έκθεση "Μύρτις, πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν"είναι μία περιοδεύουσα έκθεση. Είναι σχεδιασμένη με τέτοιο τρό-πο ώστε να μπορεί να μεταφέρεται και να συναρμολογείται σεκατάλληλο χώρο οποιουδήποτε μουσείου. Μετά το ΜουσείοΓουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, η περιοδεύουσα έκθεση θα παρα-μείνει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο έως τις 30 Νοεμβρίου.Θα ακολουθήσει ένα ταξίδι 2-3 χρόνων σε διάφορα μουσεία τηςΕλλάδας και του εξωτερικού, για να καταλήξει σε μόνιμη έκθε-ση μουσείου της Αθήνας.

των τεχνολογικών του αποτελεσμάτων.

Το ΕΚΕΤΑ ιδρύθηκε το 2000 και δρα-στηριοποιείται σε τομείς όπως ενέργεια,περιβάλλον, προηγμένα υλικά, βιομη-χανικές διεργασίες, πολυμέσα, τεχνο-λογίες Διαδικτύου, επιστήμες υγείας,ηλεκτρονικό εμπόριο, μεταφορές, αγρο-βιοτεχνολογία, τρόφιμα, καθώς και σεθέματα εκπαίδευσης, μεταφοράς τεχνο-λογίας και επιχειρηματικότητας.

Δέκα χρόνια επιστημονικών και τεχνολογικώνεπιτευγμάτων γιόρτασε το Εθνικό ΚέντροΈρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης(ΕΚΕΤΑ) σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκεστις 12 Ιουνίου στη Θεσσαλονίκη. Μέσασε μια δεκαετία, το ΕΚΕΤΑ ανέπτυξεπρωτότυπο επιστημονικό και εκπαιδευτικόέργο, απέσπασε διεθνείς διακρίσεις,εξασφάλισε χρηματοδότηση απόανταγωνιστικά προγράμματα και συμμετείχεσε spin-off εταιρείες για την εκμετάλλευση

10 χρόνια έρευνας στο EKETA

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20101 0

Η 11χρονη Μύρτις ξαναζεί 2.500 χρόνια μετά

αξιοποιώντας την έρευνα

Το ΕΚΕΤΑ απαρτίζεται από τα ακόλουθα Ινστιτούτα:• Ινστιτούτο Τεχνικής Χημικών Διεργα-

σιών (ΙΤΧΗΔ)• Ινστιτούτο Πληροφορικής & Τηλεμα-

τικής (ΙΠΤΗΛ)• Ινστιτούτο Μεταφορών (ΙΜΕΤ)• Ινστιτούτο Αγροβιοτεχνολογίας (INA)• Ινστιτούτο Τεχνολογίας & Εφαρμογών

Στερεών Καυσίμων (ΙΤΕΣΚ)• Ινστιτούτο Βιοιατρικών και Βιομορια-

κών Ερευνών (ΙΒΒΕ).

Παράλληλα, φιλοξενείται στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, έωςκαι το τέλος του 2010, ομώνυμη φωτογραφική έκθεση σε συνερ-γασία με την ερευνητική ομάδα του κ. Παπαγρηγοράκη. Η έκθε-ση παρουσιάζει στον επισκέπτη του αεροδρομίου τη Μύρτιδα σεδυο επίπεδα: φωτογραφίες σε μεγάλο μέγεθος για τον ταξιδιώ-τη ο οποίος απλά κοιτά και προσπερνά, συνοδευτικά κείμενα λιτάκαι μεστά σε ένα λιτό περιβάλλον για τον ταξιδιώτη ο οποίος επι-λέγει να σταθεί και να μάθει περισσότερα. Ο χώρος είναι προ-σβάσιμος σε όλους τους επισκέπτες του αεροδρομίου καθ' όλητη διάρκεια του 24ώρου.

Αν και έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί πολλές αντίστοιχες εκθέ-σεις, όλες συνέθεταν εικόνες που αφορούσαν ένα συγκεκριμένοερευνητικό πεδίο. Η ιδιαιτερότητα της έκθεσης έγκειται στο ότιείναι η πρώτη φορά που δημιουργείται ένα εκθεσιακό σύνολοτο οποίο χρησιμοποιεί ως κύριο εργαλείο μεταφοράς μηνυμά-των το αναπλασμένο πρόσωπο ενός παιδιού. Ακόμη, με αυτό τοεργαλείο αναδεικνύεται η σπουδαιότητα της διεπιστημονικότη-τας στην έρευνα και η εφαρμογή των αποτελεσμάτων της σε πολ-λά γνωστικά πεδία (όπως της αρχαιολογίας, της ιατρικής, τηςανθρωπολογίας, της ιατροδικαστικής κ.ά.).

Η έκθεση επιχειρεί να φωτίσει όλα τα στάδια της διαδικασίας τηςανάπλασης της Μύρτιδος, ξεκινώντας από τις ανασκαφές τωναρχαιολόγων και καταλήγοντας στη μορφή του κοριτσιού. Ηέκθεση αναδεικνύει, επίσης, τα αποτελέσματα της μελέτης τουγενετικού υλικού από τον πολφό των δοντιών τριών κρανίων(μεταξύ των οποίων και της Μύρτιδος), από τα οποία προέκυψεη πιθανή αιτία, που σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, προ-κάλεσε το λοιμό της Αθήνας, με θύματα το 1/3 του πληθυσμούτης καθώς και τον ίδιο τον Περικλή.

Για τον σκοπό αυτό η έκθεση χωρίζεται σε τέσσερεις ενότητες(νησίδες): στην πρώτη νησίδα παρουσιάζεται η ανασκαφή τουΚεραμεικού, στη δεύτερη η ιατρική έρευνα σε Ελλάδα και Γαλ-λία για την εντόπιση του παθογόνου παράγοντα που προκά-λεσε το λοιμό των Αθηνών, στην τρίτη η ανάπλαση του προ-σώπου και οι τεχνικές της και στην τέταρτη τα "μετά-δεδομένα"όλων αυτών των διαδικασιών (αρχαιολογικές, ιστορικές, ανθρω-πολογικές και ιατρικές εξελίξεις).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Μύρτις έχει κηρυχθεί "Φίλη των Στό-χων της Χιλιετίας", της υπόσχεσης να τεθεί τέλος στη φτώχειαέως το 2015 που έδωσαν οι ηγέτες του κόσμου με την υπο-γραφή της Διακήρυξης της Χιλιετίας. Η πρόσφατη ανάπλασητου προσώπου του εντεκάχρονου κοριτσιού, έφερε στο προ-σκήνιο όχι μόνο την προσωπική της ιστορία, αλλά κυρίως τονμεγάλο λοιμό της Αθήνας ο οποίος στα χρόνια του Πελοπον-νησιακού Πολέμου αφάνισε τον πληθυσμό της. Μια ιστορία,δηλαδή, που επαναλαμβάνεται σήμερα, κυρίως στις χώρες τουΤρίτου Κόσμου, όπου εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν απόλοιμούς και από έλλειψη καθαρού νερού.

Η Μύρτις στέλνει, στο πλαίσιο της εκστρατείας του ΟΗΕ "Μπο-ρούμε! Τέλος στη Φτώχεια", ένα ηχηρό μήνυμα στην ανθρω-πότητα, το οποίο μεταξύ άλλων λέει: "Ο θάνατός μου ήταναναπόφευκτος. Τον 5ο αιώνα π.Χ. δεν είχαμε ούτε τη γνώσηούτε τα μέσα για την καταπολέμηση θανατηφόρων ασθενειών.Όμως εσείς, οι άνθρωποι του 21ου αιώνα, δεν έχετε καμία δικαι-ολογία. Διαθέτετε όλα τα απαραίτητα μέσα και πόρους για νασώσετε τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, εκατομμυρίων παι-διών που, όπως εγώ, πεθαίνουν από αρρώστιες οι οποίες μπο-ρούν να προληφθούν και να θεραπευτούν. 2.500 χρόνια μετάτο θάνατό μου, ελπίζω ότι το μήνυμά μου θα επηρεάσει και θαεμπνεύσει περισσότερους ανθρώπους να εργαστούν και νακάνουν πραγματικότητα τους "Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιε-τίας". Ακούστε με! Ξέρω τι λέω. Μην ξεχνάτε ότι είμαι πολύμεγαλύτερη και ως εκ τούτου πιο σοφή από εσάς."

Την δεκαετία 2000-2010 έχει συμμετάσχεισε περισσότερα από 640 εθνικά και ευρω-παϊκά ανταγωνιστικά προγράμματα έρευ-νας και τεχνολογίας. Οι χρηματικές εισ-ροές έχουν ξεπεράσει τα 180 εκατ. ευρώ.Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΔΣ τουΕΚΕΤΑ, καθ. Κ. Κυπαρισσίδη "για κάθε 1ευρώ που λαμβάνει το ΕΚΕΤΑ από τη ΓΓΕΤως τακτική επιχορήγηση, οι ερευνητές τουΚέντρου εξασφαλίζουν από εξωτερικέςπηγές χρηματοδότησης επιπλέον 3 ευρώ".

Το ΕΚΕΤΑ είναι το μοναδικό ερευνητικόκέντρο στη Βόρεια Ελλάδα και ένα από

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 1

i Μύρτις http://www.myrtis.gr/

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείοhttp://www.namuseum.gr/

Φίλοι των Στόχων της Χιλιετίαςhttp://www.wecanendpoverty.eu/millennium-friends/millennium-friends.html

αξιοποιώντας την έρευνα

Το ομοίωμα της Μύρτιδος

τα μεγαλύτερα της χώρας. Με σύγχρο-νες ερευνητικές υποδομές και ερευνητέςπου έχουν αποσπάσει πολλές διακρίσειςκαι βραβεία, φιλοδοξεί να δράσει ωςμοχλός καινοτομίας και ανάπτυξης, αλλάκαι ως σύνδεσμος για επιστημονικά καιεπιχειρηματικά δίκτυα τόσο στη γεω-γραφική του περιφέρεια, όσο και στηνευρύτερη περιοχή της Νοτιανατολικής

Ευρώπης. Στην εορταστική εκδήλωσησυμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο ΓενικόςΓραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Α.Μητσός, ο εκπρόσωπος της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής Hebert von Bose, κ.ά. Η ειδι-κή επετειακή έκδοση του ΕΚΕΤΑ και τοφωτογραφικό λεύκωμα για τα 10 χρό-νια λειτουργίας, είναι διαθέσιμα στονδικτυακό τόπο του ΕΚΕΤΑ.

i 2000-2010: 10 Χρόνια ΕΚΕΤΑ - CERTHhttp://www.certh.gr/1ABA00BA.el.aspx

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20101 2

καινοτομώντας ψηφιακά

Ολοκληρώθηκε πρόσφατα ο πανελλή-νιος φοιτητικός διαγωνισμός "e-movie"με τη βράβευση τριών πρωτότυπων ται-νιών μικρού μήκους. Ο διαγωνισμόςπραγματοποιήθηκε online στον δικτυα-κό τόπο www.emovie.gr, στο πλαίσιοτου έργου "Τόπος προαγωγής δημι-ουργικότητας φοιτητών στον τομέα τηςοπτικοακουστικής παραγωγής" του Εθνι-κού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας,το οποίο υλοποιήθηκε από το Εργαστή-ριο Ηλεκτρακουστικής και ΤηλεοπτικώνΣυστημάτων του Αριστοτέλειου Πανεπι-στήμιου Θεσσαλονίκης.

O διαγωνισμός έδωσε την ευκαιρία σεφοιτητές από όλη την Ελλάδα να εμπνευ-στούν και να προβάλουν το καλλιτεχνι-κό τους έργο, αναπτύσσοντας ταυτόχρονατις δεξιότητές τους στη λήψη και επε-ξεργασία βίντεο με σύγχρονα πολυμε-

Βραβεύτηκαν οι καλύτερες "e-movies"σικά εργαλεία και το Διαδίκτυο. Για τονσκοπό αυτό οι φοιτητές είχαν πρόσβα-ση σε ειδικά διαμορφωμένο εκπαιδευ-τικό υλικό, διαθέσιμο στην ιστοσελίδατου e-movie, καθώς και πολυμεσικούςοδηγούς, με θεωρία αλλά και καλές πρα-κτικές για τη δημιουργία μιας τεχνικάάρτιας βίντεο παραγωγής.

Οι ταινίες που βραβεύθηκαν, διακρίθη-καν ανάμεσα στις 69 συμμετοχές για τηνπρωτοτυπία της ιδέας, την τεχνική αρτιό-τητα, τη δημιουργικότητα, αλλά και τηθετική τους αξιολόγηση από το κοινό.Οι δημιουργίες των φοιτητών αξιολογή-θηκαν κατά 50% από τους 2.560 εγγε-γραμμένους χρήστες της ιστοσελίδας τουδιαγωνισμού και κατά 50% από Επιτρο-πή Αξιολόγησης, που περιελάμβανε ειδι-κούς στον χώρο της οπτικοακουστικήςπαραγωγής.

i e-moviehttp://www.emovie.gr/

Το Φόρουμ "Ψηφιακή Ελλάδα 2020" (www.digitalgreece2020.gr)αποτελεί ένα νέο βήμα διαλόγου για τις πολυπληθείς διαδι-κτυακές ομάδες που θέλουν να συμβάλουν στην προσπάθειαγια την ψηφιακή ανάπτυξη της χώρας. Αυτό υπογραμμίστηκε,μεταξύ άλλων, στην εναρκτήρια εκδήλωση του Φόρουμ στις24 Ιουνίου, στην Αθήνα.

Το Φόρουμ είναι ένας μόνιμος μηχανισμός διαβούλευσης πουδίνει τη δυνατότητα σε όλους τους ενδιαφερόμενους (στελέχηαπό τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, την πανεπιστημιακή καιερευνητική κοινότητα, τις επιχειρήσεις, τη δημόσια διοίκηση καιτους κοινωνικούς φορείς) να διαμορφώσουν προτάσεις πολιτι-κής προς την κυβέρνηση, την τοπική αυτοδιοίκηση, τους συλ-λογικούς φορείς και την ακαδημαϊκή-ερευνητική κοινότητα, γιατις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν και τους στόχουςπου πρέπει να τεθούν για την Ψηφιακή Ελλάδα του 2020.

Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να σχολιάζουν, να συνδια-μορφώνουν το περιεχόμενο, να συμμετέχουν σε ομάδες εργα-σίας, να αξιοποιούν εργαλεία web 2.0. Σκοπός του Φόρουμείναι η αξιοποίηση ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων και ηδιαμόρφωση προτάσεων πολιτικής στους τομείς: Κοινωνία-Καθημερινότητα, Οικονομία-Ανάπτυξη, Δημόσια Διοίκηση-Δια-κυβέρνηση, Καινοτομία-Έρευνα, Παιδεία-Πολιτισμός.

Στην εναρκτήρια εκδήλωση, ο Γενικός Γραμματέας Επικοινω-νιών Σωκράτης Κάτσικας, o Ειδικός Γραμματέας ΔιοικητικήςΜεταρρύθμισης Στέφανος Γκρίτζαλης και o Συντονιστής τουΦόρουμ Θόδωρος Καρούνος παρουσίασαν τους στόχους τηςνέας αυτής πρωτοβουλίας που βασίζεται στη συμμετοχή ενερ-γών πολιτών. Ακολούθησε παρουσίαση και συζήτηση για τηνπολιτική και αναπτυξιακή διάσταση του Φόρουμ.

Ο Υφυπουργός Ν. Σηφουνάκης αναφέρθηκε στους ενεργούςπολίτες που καθίστανται πλέον συνομιλητές επί ίσοις όροις μετους υπόλοιπους κοινωνικούς εταίρους, ενώ ευχήθηκε το Φόρουμνα τύχει ευρύτερης αποδοχής και να λειτουργήσει ως αυτόνο-μος θεσμός για πολλά χρόνια, παρέχοντας πολύτιμη βοήθεια,

i Φόρουμ για την Ψηφιακή Ελλάδα 2020http://www.digitalgreece2020.gr/

Το πρώτο βραβείο με χρηματικό έπαθλο3.000 ευρώ κέρδισε η ταινία με τίτλο"Fragments (Αποσπάσματα)" της Ιου-λίας Σταρτσένκο, φοιτήτριας του Αρι-στοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονί-κης. Το δεύτερο βραβείο με χρηματικόέπαθλο 2.000 ευρώ απονεμήθηκε στονΔημήτρη Πολίτη, φοιτητή του ΙονίουΠανεπιστημίου, για την ταινία του με τίτ-λο "Το ενοικιαζόμενο αμάξι". Το τρίτοβραβείο με χρηματικό έπαθλο 1.000ευρώ απονεμήθηκε στην ομάδα τωνΒίκτωρα Αυλωνίτη, φοιτητή του ΤΕΙ Μεσο-λογγίου και Aρη Αρμάου, φοιτητή τηςΑΚΤΟ Art&Design, για την ταινία τουςμε τίτλο "Σώμα και πόλη".

Βήμα διαλόγου στο Φόρουμ "Ψηφιακή Ελλάδα 2020"

συμβουλευτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες για την ψηφια-κή ανάπτυξη. Ο Γενικός Γραμματέας Επικοινωνιών ΣωκράτηςΚάτσικας τόνισε πως οδηγός στην προσπάθεια αυτή είναι ηευρωπαϊκή Ψηφιακή Ατζέντα 2020 που έχει υιοθετήσει η ΕΕγια την οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης.

Λίγες ημέρες αργότερα στις 7 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε ηπρώτη συνάντηση της Οργανωτικής Επιτροπής του Φόρουμ σταγραφεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρο-μείων (ΕΕΤΤ). Στόχος των εργασιών της Οργανωτικής Επιτροπήςείναι να καθορίσει τους κανόνες λειτουργίας του Φόρουμ, τουςεπιμέρους άξονες δράσης, το θεματικό αντικείμενο και τα παρα-δοτέα των ομάδων εργασίας, σύμφωνα με τους στρατηγικούςτου στόχους. Οι εργασίες της Επιτροπής θα συνεχιστούν μέχριτα τέλη Σεπτεμβρίου, οπότε και θα παρουσιαστούν τα πρώταπορίσματα και θα ξεκινήσει επίσημα η λειτουργία του Φόρουμ"Ψηφιακή Ελλάδα 2020".

Το Φόρουμ θα παρακολουθεί διάφορες άλλες παρεμφερείς πρω-τοβουλίες, όπως η Ψηφιακή Ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,το έργο φορέων όπως το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία τηςΠληροφορίας (ΚτΠ), δράσεις όπως το opengov.gr, labs.opengov.grκ.λπ. Επιπλέον θα αξιοποιούνται κανάλια συμμετοχής και ενη-μέρωσης του κοινού, όπως το Τwitter και το Facebook.

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 3

καινοτομώντας ψηφιακά

Την περαιτέρω αξιοποίηση των δεδο-μένων του δημοσίου τομέα για τη βελ-τίωση της ανταγωνιστικότητας, της και-νοτομίας και της δημιουργίας θέσεωνεργασίας διαπραγματεύεται η δημόσιαδιαβούλευση που δρομολόγησε πρό-σφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι ειση-γήσεις που θα υποβληθούν στο πλαί-σιο της διαβούλευσης θα χρησιμοποιηθούνγια την αναθεώρηση της Οδηγίας για τιςΠληροφορίες του Δημόσιου Τομέα (ΠΔΤ),ως μέρος του Ψηφιακού Θεματολογίουγια την Ευρώπη που θα συμβάλει στηνεπίτευξη των στόχων της ΕΕ για αύξησητης ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίαςκαι της δημιουργίας θέσεων εργασίας.Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 30Νοεμβρίου 2010.

Σύμφωνα με μελέτη του 2006, από ταδεδομένα του δημόσιου τομέα που χρη-σιμοποιούνται περαιτέρω (δωρεάν ή ένα-ντι τέλους), εκτιμάται ότι στην Ευρωπαϊ-κή Ένωση παράγεται κύκλος εργασιώνύψους περίπου 27 δισ. ευρώ ετησίως.Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση τηςΕπιτροπής, οι πληροφορίες του δημό-σιου τομέα καλύπτουν πολλών ειδώνδεδομένα που παράγονται από φορείςτου Δημοσίου, όπως χάρτες, μετεωρο-λογικές, νομικές, κυκλοφοριακές, χρη-ματοπιστωτικές και οικονομικές πληρο-φορίες, που μπορούν να χρησιμοποιηθούνπεραιτέρω από οιονδήποτε, στο πλαί-σιο καινοτόμων προϊόντων (όπως συστή-ματα πλοήγησης αυτοκινήτων, προβλέ-ψεις καιρού και εφαρμογές ταξιδιωτικώνπληροφοριών για έξυπνα τηλέφωνα).

Η αρμόδια για το Ψηφιακό Θεματολό-γιο αντιπρόεδρος της Επιτροπής κα NeelieKroes δήλωσε μεταξύ άλλων ότι "Η

i Διαδικτυακή διαβούλευση της οδηγίας ΠΔΤ http://ec.europa.eu/yourvoice/ipm/forms/dispatch?form=psidirective2010

Πληροφορίες του δημόσιου τομέα http://ec.europa.eu/information_society/policy/psi/

ePSIplatform http://www.epsiplus.net/

Νόμος 3448/2006http://www.epsiplus.net/content/download/2515/25854/file/N.3448-2006.pdf

καλύτερη και ευρύτερη χρήση των πλη-ροφοριών του δημόσιου τομέα έχει τερά-στιες δυνατότητες να δημιουργήσει νέεςεπιχειρήσεις και θέσεις εργασίας και ναεξασφαλίσει περισσότερες επιλογές καιμεγαλύτερη οικονομική αποδοτικότηταγια τους καταναλωτές. Η αγορά των κινη-τών εφαρμογών, που στηρίζεται εν μέρεισε δεδομένα παραγόμενα από ΠΔΤ, είναιδυνατόν να ανέλθει σε 15 δισ. ευρώμέχρι το 2013. Ωστόσο, μεγάλο μέροςτων ΠΔΤ της Ευρώπης αξιοποιείται ανε-παρκώς ή, σε ορισμένες περιπτώσεις,καθόλου. Πρέπει να εξετάσουμε αν καιπώς θα πρέπει να τροποποιηθούν οικανόνες της ΕΕ σχετικά με την περαιτέ-ρω χρήση των ΠΔΤ για να απελευθε-ρώσουμε πλήρως το οικονομικό δυνα-μικό τους."

Όλοι οι ενδιαφερόμενοι καλούνται ναυποβάλουν τις απόψεις τους σχετικά μεκαίρια ζητήματα της περαιτέρω χρήσηςτων ΠΔΤ, ιδιαίτερα όσον αφορά πιθα-νές τροποποιήσεις των διατάξεων τηςισχύουσας οδηγίας. Οι προτάσεις αφο-ρούν το πεδίο εφαρμογής, τα τέλη χρέ-ωσης και τη χορήγηση αδειών χρήσηςδεδομένων, τους ορισμούς και τον ψηφια-κό μορφότυπο που διατίθεται στους χρή-στες, τα πρακτικά μέτρα, όπως η ανά-γκη ευαισθητοποίησης μέσω εθνικώνδιαδικτυακών πυλών, και τις επενέρ-γειες των αλλαγών που έχουν ήδη συντε-λεσθεί ή/και των φραγμών που υφί-στανται.

Διαβούλευση για τη χρήση των δημόσιωνδεδομένων στην ΕΕ

www.ekt.gr/diglibΕπισκεφθείτε την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Επιστήμης & Τεχνολογίας

• 22.000 ηλεκτρονικά περιοδικά • 3.000 ηλεκτρονικά βιβλία• 100 ηλεκτρονικά λεξικά και εγκυκλοπαίδειες • 82 διεθνείς και ελληνικές βάσεις δεδομένων

Ψηφιοποιημένες ελληνικές συλλογές • Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών• Συλλογικός κατάλογος περιοδικών των ελληνικών Ε&Τ βιβλιοθηκών

Αξίζει να σημειωθεί ότι με την οδηγία τηςΕΕ για τις ΠΔΤ, η οποία εκδόθηκε στις 17Νοεμβρίου 2003, ρυθμίζεται νομοθετικάη συμπεριφορά των φορέων του δημό-σιου τομέα που συμμετέχουν στην αγο-ρά, για την περαιτέρω χρήση των δημό-σιων δεδομένων, και ενθαρρύνονται οιχώρες της ΕΕ να θεσπίσουν ενεργό προ-σέγγιση όσον αφορά την περαιτέρω χρή-ση των ΠΔΤ. Η οδηγία συνέβαλε στην εξά-λειψη ορισμένων φραγμών της περαιτέρωχρήσης, όπως οι μονοπωλιακές θέσεις τωνφορέων του δημόσιου τομέα ή η έλλει-ψη διαφάνειας στην αγορά των δυνάμε-νων να χρησιμοποιηθούν περαιτέρω δημό-σιων δεδομένων, ενώ είχε θετική επίδρασησε αρκετούς τομείς, όπως οι γεωγραφικέςκαι οι μετεωρολογικές πληροφορίες.

Ειδικότερα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τηνοδηγία, ψηφίστηκε ο Νόμος 3448/2006"Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριώντου δημόσιου τομέα και τη ρύθμιση θεμά-των αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερι-κών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέ-ντρωσης", μέσω του οποίου επιχειρείταιο καθορισμός των όρων, προϋποθέσεωνκαι τρόπων περαιτέρω χρήσης εγγράφων,που βρίσκονται στην κατοχή φορέων τουδημόσιου τομέα. Με το νόμο αυτό, δια-μορφώθηκε το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιογια την περαιτέρω χρήση εγγράφων τουδημοσίου, με γνώμονα την εξασφάλισηδίκαιων, αναλογικών και ισότιμων όρωνγια την επαναχρησιμοποίηση των εν λόγωεγγράφων από πολίτες και επιχειρήσεις.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20101 4

ανοικτή πρόσβαση στη γνώση

Tις αντιλήψεις των ακαδημαϊκών επιστημόνων (faculty) σε σχέ-ση με τη μετάβαση στο ηλεκτρονικό περιβάλλον έρευνας, τηνεπίδραση των ψηφιακών τεχνολογιών στην έρευνα και αλλά καιτη σημασία τους για τις βιβλιοθήκες, τους εκδότες και τις επι-στημονικές εταιρείες παρουσιάζει έρευνα της Ithaka που δημο-σιεύθηκε πρόσφατα με τίτλο "Ithaka S+R Faculty Survey 2009:Key Strategic Insights for Libraries, Publishers, and Societies".

Έρευνα με το θέμα αυτό πραγματοποιήθηκε για πρώτη φοράαπό την Ithaka, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό στις ΗΠΑ, το2000 και έκτοτε διεξάγεται κάθε τρία χρόνια. Αντικείμενο τηςIthaka είναι η παροχή υποστήριξης στην ακαδημαϊκή κοινότη-τα στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, για την διατήρησητου επιστημονικού αποθέματος και την προώθηση της έρευναςκαι της διδασκαλίας με βιώσιμους τρόπους. Η τελευταία μελέ-τη βασίζεται σε έρευνα που διεξήχθη το φθινόπωρο του 2009σε 35.184 διδάσκοντες σε πανεπιστήμια και κολλέγια των ΗΠΑ.

Η έρευνα του 2009 επικεντρώθηκε σε τρία βασικά σημεία: 1. Στον τρόπο με τον οποίο οι επιστήμονες ανακαλύπτουν την

επιστημονική πληροφορία που τους χρειάζεται για την έρευ-νά τους, σε σχέση με το μεταβαλλόμενο ρόλο των ακαδη-μαϊκών βιβλιοθηκών

2. Στη μετάβαση των επιστημονικών έργων από το έντυπο στοψηφιακό μέσο

3. Στην επικοινωνία των επιστημόνων (scholarly communica-tion)

Σε ό,τι αφορά το πρώτο θέμα, η μελέτη δείχνει ότι οι πρακτικέςέρευνας των επιστημόνων έχουν αλλάξει άρδην με την αυξα-νόμενη χρήση του διαδικτύου. Οι επιστήμονες πλέον ξεκινούντο ερευνητικό τους έργο από εξειδικευμένες διαδικτυακές πηγές(discipline-specific resources) και όχι από τη δικτυακή πύλη τηςακαδημαϊκής βιβλιοθήκης ή από έρευνα που απαιτεί τη φυσι-κή τους παρουσία στη βιβλιοθήκη.

Έτσι, οι απόψεις τους για το ρόλο της βιβλιοθήκης αλλάζουν: ηβιβλιοθήκη ως κτίριο και ο ρόλος της ως δικτυακή πύλη πουσυμβάλλει στην έναρξη της έρευνάς τους μειώνονται σταθεράσε σημασία. Ο πιο σημαντικός ρόλος της βιβλιοθήκης, κατά τουςακαδημαϊκούς επιστήμονες, είναι αυτός του "παρόχου" εξειδι-κευμένης επιστημονικής πληροφορίας μέσω συνδρομών σεπεριοδικά, βιβλία και άλλες επιστημονικές πηγές που αυτή δια-χειρίζεται και στηρίζει οικονομικά.

Σε δεύτερη μοίρα κατατάσσονται από τους επιστήμονες οι ρόλοιτης ως αρχείου και ως υποστηρικτικού μηχανισμού για την έρευ-να και τη διδασκαλία. Η σταδιακή απεμπλοκή της βιβλιοθήκηςαπό το ρόλο της στην υποστήριξη εύρεσης πηγών για την έναρ-ξη μίας έρευνας σημαίνει ότι ουσιαστικά κινδυνεύει να χάσει έναναπό τους πιο χαρακτηριστικούς της, μέχρι πρόσφατα, ρόλους.

Ταυτόχρονα, όμως, και οι βιβλιοθήκες μεταμορφώνονται, δίνο-ντας αυξημένη σημασία στην ανάπτυξη εξειδικευμένων υπηρε-σιών προκειμένου να εξυπηρετούνται καλύτερα οι επιστήμονες,σύμφωνα με τα γνωστικά τους πεδία. Για ορισμένους, η βιβλιο-θήκη τον 21ο αιώνα είναι ένας δικτυακός κόμβος που παρέχειμία γκάμα υπηρεσιών προκειμένου να υποστηρίξει τις ανάγκεςτου πανεπιστημίου για έρευνα, διδασκαλία και μάθηση.

Αναφορικά με τη μετάβαση από το έντυπο στο ηλεκτρονικό μέσογια τις επιστημονικές δημοσιεύσεις, η μελέτη της Ithaka διαπι-στώνει ότι οι επιστήμονες βασίζονται ολοένα και περισσότερο

αποκλειστικά στο ηλεκτρονικό μέσο για τη διεξαγωγή και τηδημοσίευση της έρευνάς τους.

Συγκεκριμένα, οι μεγαλύτερες αλλαγές παρατηρούνται στα περιο-δικά, τα οποία σταδιακά κυκλοφορούν μόνο ηλεκτρονικά, ενώαναμένεται ότι η πρόσβαση στα παλαιά τεύχη των περιοδικώνστο μέλλον θα είναι δυνατή μόνο ηλεκτρονικά. Τα ηλεκτρονι-κά βιβλία έχουν λιγότερη σημασία για τους ακαδημαϊκούς επι-στήμονες στις ΗΠΑ, θεωρούνται, όμως, σημαντικό εργαλείο γιατην έρευνά τους και εξίσου σημαντική θεωρείται και η διατήρη-σή τους. Τα παραπάνω δημιουργούν νέες ευκαιρίες και νέες προ-κλήσεις για τη διαχείριση και διατήρηση του ψηφιακού υλικούγια τις βιβλιοθήκες, αλλά και νέα επιχειρησιακά μοντέλα για τουςεκδότες.

Στο θέμα της επικοινωνίας των επιστημόνων η μελέτη διαπι-στώνει ότι, παρά τη δυναμική που παρουσιάζουν τα νέα μέσαδικτυακής επικοινωνίας -λ.χ. τα αποθετήρια, τα blogs, το Twitter-, οι επιστήμονες σε όλα τα γνωστικά πεδία παραμένουν πιστοίσε παραδοσιακούς τρόπους στην επικοινωνία της έρευνάς τουςκαι οι συντηρητικές τους αντιλήψεις σχετικά με το θέμα εμποδί-ζουν τη συστημική αλλαγή. Σημαντικός, στο σημείο αυτό, εκτι-μάται ότι μπορεί να είναι ο ρόλος που θα διαδραματίσουν οργα-νισμοί που προσφέρουν υπηρεσίες επιστημονικής πληροφόρησης.

Η μελέτη εντόπισε αρκετές διαφορές στις απόψεις των ερευνη-τών για τα παραπάνω θέματα. Αυτές κυρίως οφείλονται στο δια-φορετικό τρόπο με τον οποίο διεξάγεται και δημοσιεύεται η έρευ-να στα διάφορα επιστημονικά πεδία (disciplinary differences).Παρότι στις ανθρωπιστικές επιστήμες οι ψηφιακές τεχνολογίεςδεν έχουν ακόμη επηρεάσει τόσο σαρωτικά τη διεξαγωγή καιτη δημοσίευση της έρευνας όσο στις θετικές επιστήμες, εκτιμά-ται ότι και οι πρώτες θα ακολουθήσουν το μονοπάτι των θετι-κών επιστημών καθώς ολοένα και περισσότερο επιστημονικόυλικό διατίθεται σε ψηφιακές μορφές. Από την άλλη, οι οργα-νισμοί που παρέχουν υπηρεσίες επιστημονικής πληροφόρησηςπρέπει να αποκτήσουν μεγαλύτερη σχέση με τους επιστήμονες,ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους αφενός, αλλά καιαφετέρου να διασφαλίσουν το ρόλο τους για τον 21ο αιώνα.

i Ithaka S+R, Faculty Survey 2009: Key StrategicInsights for Libraries, Publishers, and Societieshttp://www.ithaka.org/ithaka-s-r/research/faculty-surveys-2000-2009/faculty-survey-2009

Η επίδραση των ψηφιακών τεχνολογιών στην έρευνα

27 μεγάλα ιδιωτικά και δημόσια πανεπιστήμια των ΗΠΑ μεσημαντική ερευνητική δραστηριότητα, στηρίζουν το νομοσχέ-διο για την Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευναςπου διεξάγεται με κρατική χρηματοδότηση, με ένα "ΑνοικτόΓράμμα στην Ακαδημαϊκή Κοινότητα" που υπογράφουν οι πρυ-τάνεις και αντιπρυτάνεις των πανεπιστημίων. Μεταξύ αυτώνσυγκαταλέγονται τα Πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Πρίνστον, Στάν-φορντ, Μπέρκλευ και Κορνέλ, το Πανεπιστήμιο της Πενσυλ-βάνια, το Δημόσιο Πανεπιστήμιο της Πεννσυλβάνια και το Δημό-σιο Πανεπιστήμιο του Οχάιο.

Εάν εγκριθεί, ο Νόμος θα υποχρεώνει τις κρατικές υπηρεσίες,με προϋπολογισμό για χρηματοδότηση έρευνας μεγαλύτεροτων 100 εκατομμυρίων δολαρίων, να δημιουργήσουν κανονι-σμούς που θα διασφαλίζουν την Ανοικτή Πρόσβαση στην έρευ-να που διεξάγουν οι εργαζόμενοι σε αυτές ή άλλοι ερευνητέςκαι φορείς τους οποίους χρηματοδοτούν.

Το νομοσχέδιο αφορά τις 11 αμερικανικές υπηρεσίες οι οποί-ες κατά κύριο λόγο χρηματοδοτούν την έρευνα στις ΗΠΑ (π.χ.National Science Foundation, Department of Energy). Σύμ-φωνα με το νομοσχέδιο, κάθε ερευνητής που χρηματοδοτείταιεν μέρει ή ολοκληρωτικά από οποιαδήποτε από αυτές τις υπη-ρεσίες θα οφείλει να δημοσιεύει με Ανοικτή Πρόσβαση τηνέρευνά του σε κατάλληλο αποθετήριο, το αργότερο έξι μήνεςμετά τη δημοσίευσή της σε περιοδικό με αξιολόγηση.

Πανεπιστήμια των ΗΠΑ υποστηρίζουντο νομοσχέδιο για την Ανοικτή Πρόσβαση

Η εισαγωγή του νομοσχεδίου ακολουθεί το έντονο ενδιαφέρονγια τις πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης από το Γραφείο ΧάραξηςΠολιτικής για την Επιστήμη και την Τεχνολογία του ΛευκούΟίκου. Ακολουθεί, επίσης, την επιτυχία την πρώτης εθνικήςνομοθεσίας για Ανοικτή Πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδο-τούμενη έρευνα που εισήγαγε το 2008 ο Εθνικός ΟργανισμόςΈρευνας για την Υγεία (National Institutes of Health) που απο-τελείται από 27 ερευνητικά ινστιτούτα, και αντικατοπτρίζει τονκαταιγισμό υιοθέτησης πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης απόιδιωτικά και δημόσια πανεπιστήμια των ΗΠΑ.

Στο Ανοικτό Γράμμα των πρυτάνεων και αντιπρυτάνεων τωνπανεπιστημίων τονίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: "Διασφαλί-ζοντας την ευρεία και ποικιλόμορφη πρόσβαση σε έρευνα πουχρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους, το νομοσχέδιουποστηρίζει τη δημοκρατική αρχή ότι, εκτός από λογικές εξαι-ρέσεις που αφορούν την εθνική ασφάλεια, οι πολίτες δικαιού-νται να έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας τηνοποία χρηματοδοτούν. Η ευρεία διάδοση των αποτελεσμάτωντης επιστημονικής έρευνας είναι απαραίτητη, προκειμένου ηανώτατη εκπαίδευση να εκπληρώσει τη δέσμευσή της στην προ-αγωγή και προώθηση της γνώσης. Σε ό,τι αφορά τα δημόσιαπανεπιστήμια, η ανοικτή πρόσβαση στη γνώση περιλαμβάνε-ται στην αποστολή των πανεπιστημίων να προσφέρουν υπη-ρεσίες στο ευρύ κοινό και δημόσια πρόσβαση στη γνώση."

Το Ανοικτό Γράμμα της ηγεσίας των 27 πανεπιστημίων έρχεταινα προστεθεί στο γράμμα που έστειλαν στο Κογκρέσο, τον περα-σμένο Νοέμβριο, 41 Νομπελίστες στις θετικές και ιατρικές επι-στήμες που υποστήριζαν την Ανοικτή Πρόσβαση. Μέχρι σήμε-ρα, 114 ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης στις ΗΠΑ υποστηρίζουντo εν λόγω νομοσχέδιο.

i An Open Letter to the Higher EducationCommunityhttp://osc.hul.harvard.edu/docs/FRPAA-open-letter-2010.php

Περισσότερα για το νομοσχέδιο για την Ανοικτή Πρόσβαση http://www.taxpayeraccess.org/

Λίστα ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης που υποστηρίζουν το νομοσχέδιο για την Ανοικτή Πρόσβαση σε δημόσιαχρηματοδοτούμενη έρευνα στις ΗΠΑhttp://www.arl.org/sparc/advocacy/frpaa/institutions.shtml

Γραφείο για τη χάραξη πολιτικής για την έρευνα και την τεχνολογία του Λευκού Οίκου (Blog)http://www.whitehouse.gov/administration/eop/ostp/blog

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 5

ανοικτή πρόσβαση στη γνώση

www.openaccess.grO ελληνικός δικτυακός τόπος για την Ανοικτή Πρόσβαση

Νέα – Εκδηλώσεις – Πολιτικές – Σύνδεσμοι – eGallery

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20101 6

ανοικτή πρόσβαση στη γνώση

Δωρεάν πρόσβαση σε όλα τα τεύχη της Εφημερίδας της Κυβερ-νήσεως, σε ηλεκτρονική μορφή μέσω του δικτυακού τόπουτου Εθνικού Τυπογραφείου, έχουν πλέον οι πολίτες, κατόπιναπόφασης του Υπουργείου Εσωτερικών, στο πλαίσιο του προ-γράμματος "Διαύγεια" για την ενίσχυση της διαφάνειας. Ταυ-τόχρονα, απεστάλη εγκύκλιος σε όλους τους δημόσιους φορείςσχετικά με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων τωνκυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στοΔιαδίκτυο.

Η ανάρτηση πράξεων και αποφάσεων πρέπει να γίνεται σύντο-μα, με τρόπο απλό, κατανοητό και εν γένει φιλικό προς τουςχρήστες. Ο πολίτης πρέπει να μπορεί να αναζητεί και να προ-σπελαύνει τις σχετικές πληροφορίες χωρίς να απαιτούνται ιδι-αίτερες ικανότητες ή γνώσεις, ενώ μέριμνα πρέπει να ληφθείκαι για τους πολίτες με αναπηρία. Η παράβαση της υποχρέω-σης, η οποία δεν υποκαθιστά το σύστημα δημοσίευσης στηνΕφημερίδα της Κυβερνήσεως ή άλλες μορφές δημοσιότηταςπου προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία, συνιστά πει-θαρχικό παράπτωμα.

Υπόχρεοι για ανάρτηση είναι ο Πρωθυπουργός, το Υπουργι-κό Συμβούλιο και τα συλλογικά κυβερνητικά όργανα (Υπουρ-γοί, Αναπληρωτές Υπουργοί και Υφυπουργοί, Γενικοί και Ειδι-κοί Γραμματείς, Γενικοί Γραμματείς Περιφερειών, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔπου επιχορηγούνται τακτικώς κατά 50% τουλάχιστον του ετή-σιου προϋπολογισμού τους, ανεξάρτητες και ρυθμιστικές διοι-κητικές αρχές, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, τα όργαναδιοίκησης φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι Οργα-νισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης). Λαμβάνονται βέβαια υπόψη

Δωρεάν πρόσβαση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο Διαδίκτυο

δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, κρατικά απόρρητα, κανό-νες πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, κ.ά.

Ο νέος νόμος πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Οκτωβρίουγια τις πράξεις του Πρωθυπουργού, του Υπουργικού Συμ-βουλίου, των γραμματέων και Περιφερειών. Από την 1η Νοεμ-βρίου θα ισχύσει για τα όργανα των ΝΠΔΔ, του ευρύτερουδημόσιου τομέα, των ανεξάρτητων αρχών και του ΝομικούΣυμβουλίου του Κράτους, ενώ για τους ΟΤΑ από τις 15 Μαρ-τίου του 2011.

i "Διαύγεια"http://diavgeia.gov.gr/

Εθνικό Τυπογραφείοhttp://www.et.gr/

Ειδικό κονδύλιο 2,5 εκατομμυρίων ευρώγια την ενίσχυση της Ανοικτής Πρόσβα-σης στην έρευνα δημιουργήθηκε πρό-σφατα από τον Ολλανδικό ΟργανισμόΈρευνας (NWO ), σύμφωνα με ανακοί-νωση του προέδρου του, καθηγητή JosEngelen. Το κονδύλιο αυτό θα καλύψειτα έξοδα δημοσίευσης, με Ανοικτή Πρό-σβαση, της έρευνας που χρηματοδοτεί-ται από τον NWO.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές των οποίωνη έρευνα χρηματοδοτείται από τον ΝWOμπορούν να εισπράττουν, κατόπιν αίτη-σής τους, έως 5.000 ευρώ ανά ερευνη-τικό έργο, προκειμένου να καλύψουν ταέξοδα δημοσίευσης της έρευνάς τους. Ταέξοδα αυτά συνήθως αφορούν το ποσόπου οι εκδότες συχνά χρεώνουν στουςεπιστήμονες που υποβάλλουν άρθρα γιαδημοσίευση σε επιστημονικά περιοδικά(author pays model). Στην προσπάθειανα ενισχυθεί η εφαρμογή του λεγόμενου"Χρυσού Δρόμου" για την Ανοικτή Πρό-

2,5 εκατ. ευρώ για ενίσχυση της Ανοικτής Πρόσβασηςαπό τον Ολλανδικό Οργανισμό Έρευνας

σβαση, τα χρήματα αυτά εγκρίνονται στουςερευνητές μόνο για δημοσιεύσεις άρθρωνσε επιστημονικά περιοδικά.

Ο NWO έχει δεσμεύσει επιπλέον 2,5 εκα-τομμύρια ευρώ για απρόβλεπτα έξοδαπου σχετίζονται με τη χρηματοδότησητης συγκεκριμένης δράσης. Σύμφωνα μετον πρόεδρο του NOW, εάν αυτή η χρη-ματοδότηση δεν συμβάλλει ικανοποιη-τικά στην ενίσχυση της Ανοικτής Πρό-σβασης μέσα στον επόμενο χρόνο, οΝWO θα εξετάσει την υποχρεωτική εφαρ-μογή της Ανοικτής Πρόσβασης για τηνέρευνα που χρηματοδοτεί.

i Ολλανδικός Οργανισμός Έρευναςhttp://www.nwo.nl/

Σχετικό Δελτίο Τύπουhttps://mx2.arl.org/Lists/SPARC-OAForum/Message/5368.html

Η Ολλανδία χώρα της Ανοικτής Πρόσβασης (στα ολλανδικά) http://www.scienceguide.nl/201002/nederland-%27open-access-land%27.aspx

Στο θέμα των λεγόμενων ορφανών έργων έχει εδώ και καιρόεστιάσει την προσοχή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιοτης πρωτοβουλίας για τις Ψηφιακές Βιβλιοθήκες. Ορφανά ονο-μάζονται τα έργα των οποίων δεν έχουν λήξει τα πνευματικάδικαιώματα, όμως οι δικαιούχοι τους δεν είναι γνωστοί ή δενμπορούν να εντοπιστούν. Το πρόβλημα των ορφανών έργων(οrphan works) έχει άμεση επίπτωση στα έργα ψηφιοποίησηςπολιτιστικού και άλλου περιεχομένου, αλλά και στη δυνατό-τητα πρόσβασης σε αυτά.

Προκειμένου να γίνει κατανοητή η έκταση του ζητήματος, η Επι-τροπή διενήργησε μία έρευνα κατά τον Νοέμβριο και το Δεκέμ-βριο του 2009. Για αυτό τον σκοπό συνέλεξε δεδομένα απόέργα ψηφιοποίησης, τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουνστην κατανόηση του μεγέθους του προβλήματος των ορφανώνέργων, καθώς και του χρόνου και της προσπάθειας που απαι-τείται για την εκκαθάριση των πνευματικών δικαιωμάτων απόφορείς όπως βιβλιοθήκες, αρχεία, μουσεία που εμπλέκονταισε έργα ψηφιοποίησης. Το σώμα των στοιχείων αυτών αποτε-λεί τη βάση για μία ολοκληρωμένη αποτίμηση του ζητήματοςτων ορφανών έργων.

Δύο ήταν τα βασικά ευρήματα που προέκυψαν από τη σχετικήμελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα: Το πρώτο είναι ότιτα ορφανά έργα αποτελούν σημαντικό ποσοστό των έργωνψηφιοποίησης, σε όλες τις κατηγορίες τεκμηρίων και, ειδικάόσον αφορά φωτογραφίες και οπτικοακουστικό υλικό. Η κυριό-τητα των πνευματικών δικαιωμάτων ενός τεράστιου όγκου ψηφιο-ποιημένου υλικού στις συλλογές που έλαβαν μέρος στην έρευ-

Συλλέγοντας στοιχεία για τα ορφανά έργανα είναι ασαφής. Ενδεικτικά, με ένα συντηρητικό υπολογισμό,ο αριθμός των ορφανών βιβλίων που εμπίπτουν ακόμη σε καθε-στώς πνευματικής ιδιοκτησίας σε ολόκληρη την Ευρώπη κυμαί-νεται περί τα 3 εκατομμύρια βιβλία, δηλαδή το 13% του αριθ-μού των βιβλίων τα οποία έχουν εκδοθεί και εμπίπτουν ακόμησε καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας.

Το δεύτερο εύρημα αφορά το υψηλό κόστος εκκαθάρισης τωνπνευματικών δικαιωμάτων έργων που ψηφιοποιούνται, για τοοποίο πρέπει πάντα να προβλέπεται ειδική χρηματοδότηση. Ηεκκαθάριση αυτή ενέχει πολλαπλάσιο κόστος από την ίδια τηνψηφιοποίησή τους, ενώ αναδεικνύεται ως ιδιαίτερα χρονοβό-ρα διαδικασία. Για παράδειγμα στην Ολλανδία, στο πλαίσιοενός μεγάλου έργου ψηφιοποίησης οπτικοακουστικού υλικού(περίπου 500.000 φωτογραφιών και 5.000 φίλμ), τρείς υπάλ-ληλοι θα ασχολούνται αποκλειστικά με το θέμα της εκκαθάρι-σης των πνευματικών δικαιωμάτων για τέσσερα χρόνια.

Τα παραπάνω αναδεικνύουν την ανάγκη για πιο αποτελεσμα-τικούς τρόπους εκκαθάρισης των πνευματικών δικαιωμάτων καιτην ανάγκη εύρεσης λύσης για τα ορφανά έργα.

i Assessment of the Orphan Works issue and Costsfor Rights Clearance, European Commission DFInformation Society and Mediahttp://ec.europa.eu/information_society/activities/digital_libraries/info_centre/cultural/index_en.htm

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 7

ανοικτή πρόσβαση στη γνώση

i Open Access Publishing in European Networkshttp://www.oapen.org/

Overview of Open Access Models for eBooks in the Humanities and SocialScienceshttp://www.oapen.org/images/OpenAccessModels.pdf

Mια νέα μελέτη για τις ψηφιακές μονο-γραφίες στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνι-κές Επιστήμες με τίτλο "Overview of OpenAccess Models for eBooks in the Humanitiesand Social Sciences" δημοσιεύθηκε πρό-σφατα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργουOpen Access Publishing in EuropeanNetworks (OAPEN). Στο πλαίσιο της σχε-τικής έρευνας μελετήθηκε ένας σημαντι-κός αριθμός πρωτοβουλιών, με έμφασηστα εκδοτικά και οικονομικά τους μοντέ-λα και τις εκδοτικές τους δραστηριότητες.

Παρά το γεγονός ότι η πρακτική της δημο-σίευσης με Ανοικτή Πρόσβαση βρίσκεταιακόμη σε εμβρυακό στάδιο, η σταθερήαύξηση των πειραματισμών με μονογρα-φίες Ανοικτής Πρόσβασης αντανακλά τηνανάγκη για νέα και βιώσιμα οικονομικάμοντέλα στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνι-κές επιστήμες, καθώς και, σε ορισμένεςπεριπτώσεις, το ιδεολογικό κίνητρο γιαδιεύρυνση της πρόσβασης στην επιστη-μονική γνώση και στο ευρύ κοινό.

Ως προς τα εκδοτικά μοντέλα, οι περισ-σότερες από τις πρωτοβουλίες που κατα-γράφονται στη μελέτη του OAPEN αφο-ρούν συνεργατικούς σχηματισμούςπανεπιστημίων, κυρίως συνεργασίες βιβλιο-

ebooks Ανοικτής Πρόσβασης στις Ανθρωπιστικές & Κοινωνικές Επιστήμες

θηκών με πανεπιστημιακούς εκδοτικούςοίκους. Τα οικονομικά μοντέλα που εφαρ-μόζονται έχουν ως στόχο τη μείωση τωνεξόδων και την αποτελεσματική λειτουρ-γία των συνεργατικών σχημάτων. Προςαυτή την κατεύθυνση εφαρμόζουν στρα-τηγικές ψηφιακής έκδοσης και καινοτόμαεκδοτικά μοντέλα, οι πόροι τους προέρ-χονται από πολλές και διαφορετικές πηγές,και δημιουργούν υπηρεσίες προστιθέμε-νης αξίας στο περιεχόμενο Ανοικτής Πρό-σβασης που διαθέτουν ή παράλληλα μεαυτό.

Η μελέτη υπογραμμίζει ότι η εκτύπωσηκατ' απαίτηση (Print-on-Demand - POD)και οι τεχνικές ψηφιακής εκτύπωσης απο-τελούν βασικά στοιχεία των περισσότε-ρων οικονομικών μοντέλων, ενώ οι ψηφια-κές ροές εργασίας υποστηρίζουν αυτές τιςεκδοτικές διαδικασίες. Η πληθώρα δια-φορετικών κανονισμών διάθεσης και χρή-

σης του ψηφιακού περιεχομένου (copy-right licenses) που χρησιμοποιούνται απότις πρωτοβουλίες αυτές υποδηλώνει ότιδεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητό το τισυνεπάγεται η διάθεση περιεχομένου μεΑνοικτή Πρόσβαση. Είναι ασαφές, κατα-λήγει η μελέτη, ποια εκδοτικά και οικο-νομικά μοντέλα θα αποδειχθούν τα πλέ-ον βιώσιμα. Υποθέτει, όμως, ότι μοντέλαπου συνδυάζουν διαφορετικούς τρόπουςχρηματοδότησης, υπηρεσίες επί πληρω-μή και δωρεάν περιεχόμενο, συμπράξειςμε κοινή χρήση πόρων και πηγών, ευκο-λίες που δημιουργούνται μέσω οικονο-μιών κλίμακας, πιθανώς να είναι τα πιοβιώσιμα τελικά.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20101 8

αφιέρωμα

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου, το 79% των Ευρωπαίων ενδιαφέρεται για τις επιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις και το 75% πιστεύει πως η επιστήμη και η τεχνολογία

θα δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες για τις μελλοντικές γενιές. Οι πολίτες βλέπουν θετικά την επιστήμη στην καθημερινότητά τους και, πλέον, η πρόκληση για τους επιστήμονες είναι να αναδείξουν την ευχάριστη

και ανάλαφρη πλευρά της, να προβάλλουν τα πρόσφατα επιστημονικά επιτεύγματα και να ενθαρρύνουν τον δημόσιο διάλογο για τον ρόλο της στην κοινωνία.

Στη χώρα μας, το 37% των Ελλήνων δηλώνει πως ενδιαφέρεται πολύ (και το 49% αρκετά) για τις επιστημονικέςανακαλύψεις και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Ωστόσο, οι απόψεις διίστανται σχετικά με τον ρόλο της επιστήμης

στην καθημερινή ζωή και τη δυνατότητα της τεχνολογίας να επιλύσει οποιοδήποτε πρόβλημα.

Η σύνδεση επιστήμης και κοινωνίας, η εκλαΐκευση και παρουσίαση επιστημονικών θεμάτων στο ευρύ κοινό,αξιοποιώντας και τις νέες τεχνολογίες, είναι ο στόχος δράσεων που αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότεροι

επιστημονικοί και μορφωτικοί φορείς: διαλέξεις και φροντιστήρια επιστημών από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών,διαγωνισμοί επιστήμης από το Βρετανικό Συμβούλιο, διαδραστικές εκθέσεις και παραστάσεις

από το Ίδρυμα Ευγενίδου και πολλά άλλα.

Η "επικοινωνία της επιστήμης" κερδίζει συνεχώς έδαφος και, όπως αναφέρει σε συνέντευξη στο περιοδικό μας ο καθηγητής Frank Burnet, ο πρώτος καθηγητής Επικοινωνίας της Επιστήμης στο Ηνωμένο Βασίλειο,

"η κύρια αλλαγή που απαιτείται είναι να αρχίσουμε να ακούμε τη γνώμη του κοινού για την επιστήμη, αντί να μιλάμε απλώς στο κοινό για την επιστήμη".

H Επιστήμη στην Κοινωνία

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 9

αφιέρωμα

Ενδιαφέρον και δυσπιστία των Ελλήνων για την επιστήμη

Το 86% των Ελλήνων ενδιαφέρεται για τις επιστήμες, ενώ το 39%δηλώνει πως δεν έχει επαρκή ενημέρωση για τις επιστημονικέςεξελίξεις. Το 53% πιστεύει πως οι αποφάσεις στους τομείς αυτούςπρέπει να λαμβάνονται από επιστήμονες και πολιτικούς, με το κοι-νό να ενημερώνεται σχετικά, και μόνο το 23% υποστηρίζει πωςστη διαδικασία λήψης αποφάσεων πρέπει να λαμβάνεται υπόψηκαι η κοινή γνώμη. Αυτά είναι κάποια από τα συμπεράσματα τηςδημοσκόπησης της σειράς Ευρωβαρόμετρο που δημοσιεύτηκεπρόσφατα.

Η ειδική αυτή δημοσκόπηση της σειράς Ευρωβαρόμετρο διενερ-γήθηκε μέσω προσωπικών συνεντεύξεων (31.243 άτομα) σε 32ευρωπαϊκές χώρες, με σκοπό να αξιολογηθεί η γενική στάση τωνΕυρωπαίων πολιτών απέναντι στην επιστήμη και την τεχνολογία.

Οι απόψεις των Ελλήνων σχετικά με το ρόλο της επιστήμης στηνκαθημερινή ζωή διίστανται: 45% των πολιτών υποστηρίζει πως,στην καθημερινότητα, δεν είναι σημαντικό να γνωρίζεις επιστημο-νικά θέματα, ενώ το 36% πιστεύει το αντίθετο. Παρομοίως, το 35%υποστηρίζει πως η επιστήμη και η τεχνολογία μπορεί να επιλύσειοποιοδήποτε πρόβλημα, ενώ το 39% έχει αντίθετη άποψη. Το 67%των ερωτηθέντων πιστεύει πως οι επιστήμονες μπορούν να γίνουνεπικίνδυνοι λόγω της γνώσης τους (με το αντίστοιχο ποσοστό σεόλη την ΕΕ να είναι 53%). Επίσης, το 64% πιστεύει πως οι επιστή-μονες δεν είναι πάντα αξιόπιστοι σε αμφιλεγόμενα ζητήματα, καθώςεξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από τη χρηματοδότηση τηςβιομηχανίας.

Όσον αφορά τη χρηματοδότηση της επιστήμης, το 35% των Ελλή-νων υποστηρίζει πως οι επενδύσεις της ΕΕ για την επιστήμη είναιανεπαρκείς, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη των 27 νακυμαίνεται στο 31%. Το 83% των Ελλήνων (72% στην ΕΕ) πιστεύ-ει επίσης πως οι κυβερνήσεις διαφορετικών κρατών μελών πρέ-πει να συνεργαστούν σε από κοινού προγράμματα.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εντύπωση προκαλεί πως το 79% των Ευρω-παίων δηλώνει πως ενδιαφέρεται για τις επιστημονικές και τεχνο-λογικές ανακαλύψεις, έναντι του 65% που ενδιαφέρεται για τοναθλητισμό. Σε μεγάλο ποσοστό εκφράζονται ανησυχίες για τουςκινδύνους που ενέχουν οι νέες τεχνολογίες και την ισχύ που απο-κτούν οι επιστήμονες μέσω της γνώσης.

Το 50% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι οι επιστήμονες θα πρέπει ναασχοληθούν περισσότερο με την προβολή του έργου τους, και το66% ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να καταβάλουν μεγαλύτερηπροσπάθεια για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των νέων σταεπιστημονικά θέματα. Το 75% των ερωτηθέντων συμμερίζεται τηνάποψη ή τείνει να συμμερίζεται την άποψη ότι χάρις στην επιστή-μη και την τεχνολογία θα υπάρξουν περισσότερες ευκαιρίες για τιςμελλοντικές γενιές.

Σύμφωνα πάντα με την ίδια έρευνα, το 61% των πολιτών της ΕΕθεωρεί ότι είναι καλά ή αρκετά καλά ενημερωμένο για τις επιστη-μονικές ανακαλύψεις και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Το 74% τωνΕυρωπαίων πολιτών πιστεύει ότι η συνεργατική έρευνα που εκτεί-νεται στο σύνολο της Ευρώπης και χρηματοδοτείται από την ΕΕ θααποκτά συνεχώς μεγαλύτερη βαρύτητα. Η συνεργασία μεταξύ τωνκρατών μελών συναντά ευρεία αποδοχή (βρίσκει σύμφωνο το72% σε όλη την ΕΕ). Επίσης, οι Ευρωπαίοι κρίνουν θετικά την επί-δραση που έχει στους νέους η ενασχόληση με τις επιστήμες, αλλάθεωρούν ότι οι κυβερνήσεις δεν δραστηριοποιούνται αρκετά ώστενα τονώσουν το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού. Η ενίσχυσητων προσπαθειών των κυβερνήσεων για την προσέλκυση τωνγυναικών στην επιστημονική δραστηριότητα θεωρείται απαραίτη-τη και πιστεύεται ότι θα έχει θετικά αποτελέσματα.

Εκδηλώσεις ΕΙΕ "Επιστήμης Κοινωνία"

Οι Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις ''Επιστήμης Κοινωνία" διορ-γανώνονται από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (www.eie.gr) μεστόχο τη διάχυση της επιστημονικής γνώσης και πληροφορίαςστην επιστημονική κοινότητα και το ευρύ κοινό. Πραγματοποι-ούνται κάθε χρόνο, από τον Νοέμβριο έως τον Ιούνιο, και ηθεματολογία καλύπτει όλους τους τομείς των θετικών, τεχνο-λογικών και ανθρωπιστικών επιστημών του ΕΙΕ. Στις εκδηλώ-σεις παίρνουν μέρος ως ομιλητές, ερευνητές του ιδρύματος,αλλά και διακεκριμένοι επιστήμονες και προσωπικότητες τωνγραμμάτων και των τεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Κύκλοι ομιλιών, εκθέσεις, επιστημονικά δρώμενα, Κυριακάτι-κα Πρωινά, Φροντιστήρια Επιστημών και εκδηλώσεις σε συνερ-γασία με άλλους φορείς έχουν στόχο την παρουσίαση σύγ-χρονων επιστημονικών επιτευγμάτων και την προβολή τουκοινωνικού χαρακτήρα της επιστημονικής έρευνας.

Το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει Κύκλους Ομιλιών με θέμα-τα όπως: "Κοινωνία και Υγεία Χ", "Ιστορικά όργανα σχεδίουκαι μετρήσεως από την ιδιωτική συλλογή Κουτρουβέλη", "Oπόλεμος στους χρόνους του Βυζαντίου", "Αρχαία ανατολικήΜεσόγειος: Σταυροδρόμι μύθου και λατρείας", "Ψυχική Υγεία:Σύγχρονες προσεγγίσεις και προβληματισμοί", καθώς και αφιέ-ρωμα στο Έτος Μαρί Κιουρί. Τα Κυριακάτικα Πρωινά είναι αφιε-ρωμένα στον μαγικό κόσμο της Χημείας, ενώ θα πραγματο-ποιηθούν και φέτος τα Φροντιστήρια Ιστορικών και ΘετικώνΕπιστημών.

Οι ομιλίες πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη απόγευμα και προ-σελκύουν μεγάλο αριθμό φοιτητών, ερευνητών, κ.λπ. Η επι-τυχία των δράσεων ''Επιστήμης Κοινωνία'' επισφραγίζεται απόσειρά συνεργασιών με Πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα,μουσεία, το Βρετανικό Συμβούλιο και τη Γαλλική Πρεσβεία-Γαλλικό Ινστιτούτο, εταιρείες όπως η Novartis, κ.λπ. Ενδεικτι-κά αναφέρεται πως μόνο την περίοδο 1992-2009, το ΕΙΕ πραγ-ματοποίησε 110 κύκλους ομιλιών για ανθρωπιστικές και θετικέςεπιστήμες, με περισσότερους από 750 ομιλητές.

Μερικές από τις δημοφιλείς εκδηλώσεις στα "Κυριακάτικα Πρω-ινά" των τελευταίων χρόνων ήταν η έκθεση για τον μηχανισμότων Αντικυθήρων, ο κύκλος ομιλιών για τη χρονιά του Δαρβί-νου, οι Γέφυρες Επιστήμης και Τέχνης, οι εκδηλώσεις για τοέτος Einstein, κ.ά.

Εκδόσεις και online βίντεοΤα απομαγνητοφωνημένα κείμενα των κύκλων αυτών συνήθωςεκδίδονται σε βιβλία. Σήμερα η σειρά αυτή αριθμεί περισσό-τερους από 50 τίτλους και διατίθενται στο Βιβλιοπωλείο τουΕΙΕ. Τα βίντεο των εκδηλώσεων της περιόδου 2008-2010 είναιδιαθέσιμα στον δικτυακό τόπο του ΕΙΕ: http://www.eie.gr/epistimiskoinonia/openscience-gr-videos.html.

Κυριακάτικα πρωινά στο ΕΙΕ με φαντασία και γνώση

Όπως αποδεικνύει η παραπάνω δημοσκόπηση, το ενδιαφέροντων πολιτών για την επιστήμη υπάρχει. Αυτό που χρειάζεταιείναι η ουσιαστική ενημέρωση και η σύνδεση με την καθημε-ρινή τους ζωή. Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, μέσα από τη σειράεκδηλώσεων "Κυριακάτικα Πρωινά", έχει αναλάβει να προ-σεγγίσει μικρούς και μεγάλους, και να τους βοηθήσει να ανα-καλύψουν την ομορφιά, τη φαντασία και τα μυστικά της επι-στημονικής σκέψης.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20102 0

αφιέρωμα

Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται με ελεύθερη συμμετοχή του κοι-νού και περιλαμβάνουν σειρά διαδραστικών, θεατρικών δρώ-μενων και πειραμάτων. Οι κυριακάτικοι επισκέπτες του ΕΙΕ έχουντην ευκαιρία να λάβουν μέρος σε απλά πειράματα φυσικής, χημεί-ας, βιολογίας και να έρθουν σε άμεση επαφή με επιστήμονες και"επικοινωνιολόγους" της επιστήμης που προσπαθούν να ανα-δείξουν ότι η εξειδικευμένη επιστημονική γνώση είναι προσιτήσε όλους. Παράλληλα, ξεναγούνται σε εργαστήρια και χώρουςτου Ιδρύματος, καθώς και στη Βιβλιοθήκη Eπιστήμης και Τεχνο-λογίας, το Ηλεκτρονικό Αναγνωστήριο και τον χώρο των υπο-λογιστικών συστημάτων του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ).

Φέτος τα "Κυριακάτικα Πρωινά" (09/05-06/06/2010) φιλοξέ-νησαν, μεταξύ άλλων, τον καθ. Frank Burnet, τον πρώτο καθη-γητή Επικοινωνίας της Επιστήμης σε πανεπιστήμιο της Βρετα-νίας (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αγγλίας). Τον καθ. F. Burnet πλαισίωσεομάδα Ελλήνων φιναλίστ του διαγωνισμού για τη διάδοση τηςεπιστήμης FameLab.

Στην ομιλία του με θέμα "Why and how to take science direct-ly to people" (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 30 Μαΐου 2010), ο F.Burnet ανέφερε πως, στην Ευρώπη, είναι συνηθισμένο και ευρέ-

Στο δικτυακό τόπο του Εθνικού ΚέντρουΤεκμηρίωσης (ΕΚΤ) για την έρευνα και τηνκαινοτομία www.ekt.gr/research, μπο-ρείτε να βρείτε:

• νέα έρευνας και καινοτομίας (δράσεις ελλη-

νικών ερευνητικών κέντρων, πανεπιστη-μίων και επιχειρήσεων, αποτελέσματαεθνικών προγραμμάτων, καινοτόμες τεχνο-λογίες, επιστημονικές ανακαλύψεις, κ.ά.),

• μελλοντικές εκδηλώσεις σε Ελλάδα καιΕυρώπη,

• συνεντεύξεις διακεκριμένων επιστημό-νων και ερευνητών

• δελτία τύπου φορέων δημόσιου και ιδιω-τικού τομέα.

Μπορείτε ακόμη να μάθετε περισσότεραγια τις πολιτικές και στόχους της ερευνητι-κής πολιτικής στην Ελλάδα, τα προγράμ-ματα χρηματοδότησης, τις ανοικτές προ-κηρύξεις.

Επίσης, θα βρείτε συνδέσμους για onlineεκδόσεις έρευνας και τεχνολογίας, αλλάκαι για όλες τις εκδόσεις του ΕΚΤ (περιο-δικό, e-newsletter, κ.λπ.).

ως αποδεκτό η πλειοψηφία των πολιτών να γνωρίζει ελάχισταπράγματα για τις επιστήμες και να μην έχει συναντήσει ποτέκάποιον ερευνητή. Αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται ένα λαν-θασμένο στερεότυπο σχετικά με το προφίλ των "απρόσιτων"επιστημόνων, αλλά και σκεπτικισμός σχετικά με τους κινδύνουςτης έρευνας. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, στην Ευρώπη, μόνοτο 54% των πολιτών πιστεύει πως τα οφέλη της έρευνας είναισημαντικότερα από ότι οι κίνδυνοι. Το αντίστοιχο ποσοστό στιςΗΠΑ ανέρχεται σε 85%.

Η ελληνική έρευνα και τεχνολογία στο Διαδίκτυο

Καφενείο της Επιστήμης & άλλες εκδηλώσεις

Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών για την εκλαΐκευση της επιστή-μης, επιστημονικά κέντρα και ενώσεις, μουσεία, μορφωτικά ιδρύ-ματα και ινστιτούτα διοργανώνουν συζητήσεις, εκθέσεις και εκπαι-δευτικά προγράμματα για το ευρύ κοινό, τα οποία συνδυάζουν,με τρόπο ευχάριστο και πρωτότυπο, ενημέρωση, εκπαίδευση,ψυχαγωγία και ενεργητική συμμετοχή. Επιστημονικές διαλέξεις,με ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, "Καφενεία τηςΕπιστήμης", διαδραστικές εκθέσεις, κ.λπ. διοργανώνονται πλέ-ον από τους περισσότερους ερευνητικούς οργανισμούς και κερ-δίζουν ολοένα και περισσότερους οπαδούς.

Το "Καφενείο της Επιστήμης" είναι ένα χώρος όπου γίνονταισυζητήσεις για τα νεότερα επιστημονικά και τεχνολογικά θέμα-τα σε ένα φιλικό και ευχάριστο περιβάλλον, ανοίγοντας ένα διά-λογο ανάμεσα στο κοινό και τους επιστήμονες. Πρόκειται για ένανέο σχετικά θεσμό στην Ελλάδα, που τον έχουν υιοθετήσει πολ-λοί επιστημονικοί και μορφωτικοί φορείς. Η ιδέα του Καφενεί-

ου της Επιστήμης (CafeScientifique) ξεκίνησε στα τέλητης δεκαετίας του 1990 στηΓαλλία και τη Βρετανία καιαπό τότε έχει επεκταθεί σεόλη την Ευρώπη (www. cafe-scientifique.org). Το κοινόέχει την ευκαιρία, πίνονταςέναν καφέ ή ένα ποτήρι κρα-σί, να γνωρίσει από κοντά τουςεπιστήμονες και να προσεγ-γίσει επιστημονικά και τεχνο-λογικά θέματα, ενώ οι επι-

στήμονες μπορούν να παρουσιάσουν το έργο τους και να ακούσουντις ιδέες, τις απορίες, τους φόβους και τις ελπίδες που έχει τοευρύ κοινό για την επιστήμη.

Έναν πιο πρωτότυπο τρόπο να ενθαρρύνει τον ανοικτό διάλογοεπιστημόνων και πολιτών για επίκαιρα θέματα της επιστήμης επέ-λεξε το Βρετανικό Συμβούλιο (www.britishcouncil.org/gr): τονδιαγωνισμό FameLab για την ανάδειξη νέων ταλέντων στην επι-κοινωνία της επιστήμης. Ο διαγωνισμός αποτελεί μέρος του ευρύ-τερου προγράμματoς Beautiful Science και δημιουργήθηκε αρχι-

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 1

αφιέρωμα

κά στο Επιστημονικό Φεστιβάλ του Cheltenham με σκοπό ναφέρει την επιστήμη έξω από τις αίθουσες διδασκαλίας και ναπροσελκύσει νέους ανθρώπους με πάθος για την επιστήμη καιτην τεχνολογία, οι οποίοι έχουν το ταλέντο να μεταδώσουν τονενθουσιασμό και τις γνώσεις τους στο ευρύ κοινό. Παράλληλαδιοργανώνονται, σε τακτική βάση, εκθέσεις, συζητήσεις, διαλέ-ξεις, σεμινάρια και εκδηλώσεις.

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών (www.ifa.gr) πραγματοποιείσειρά εκδηλώσεων για την προώθηση της συμβολής των Γάλ-λων επιστημόνων στην εξέλιξη των επιστημών και του αντίκτυ-πού τους στην κοινωνία (εκθέσεις, επιστημονικές συναντήσεις,διαλέξεις και συνεργασίες με άλλα σημαντικά ελληνικά ιδρύμα-τα). Παράλληλα πραγματοποιούνται συνέδρια, σεμινάρια, ημε-ρίδες, παρουσιάσεις βιβλίων, όπου συναντούνται πανεπιστημια-κοί, δημοσιογράφοι, συγγραφείς και εκδότες με το ευρύ κοινό.

Το Ίδρυμα Ευγενίδου (www.eugenfound.edu.gr), προσφέρεικάθε χρόνο μια σειρά από ενημερωτικές εκδηλώσεις, διαλέξεις,εκθέσεις και άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες με στόχο τηνενημέρωση του κοινού γύρω από τρέχοντα θέματα Επιστήμης καιΤεχνολογίας. Με το Ψηφιακό Πλανητάριο, ένα από τα μεγαλύτε-ρα και καλύτερα εξοπλισμένα Πλανητάρια στον κόσμο που προ-βάλλει πρωτότυπες παραστάσεις, και τις διαδραστικές εκθέσεις επι-στήμης και τεχνολογίας, επιμορφώνει ευχάριστα και αποτελεσματικάμικρούς και μεγάλους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οιεπιμορφωτικές εκδηλώσεις της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

Για τους σκοπούς της επιμόρφωσης και εκλαΐκευσης σε θέματααστρονομίας, δημιουργήθηκε στο Ινστιτούτο Αστρονομίας καιΑστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών το ΚέντροΕπισκεπτών (www.astro.noa.gr/VisCentre/vis_centre_gr.htm).Το βασικό μέλημα του Κέντρου είναι η διάχυση αστρονομικώνγνώσεων προς το ευρύ κοινό, και ειδικά τους νέους, και η πλη-ροφόρηση του κοινού για τα νέα επιτεύγματα και ανακαλύψειςτης Αστρονομίας. Ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται με την οργά-νωση σεμιναρίων, διαλέξεων και με νυχτερινές παρατηρήσειςστην Πεντέλη και στον Αστρονομικό Σταθμό Κρυονερίου.

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης ΓΑΙΑ λει-τουργεί στo Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας (www.gnhm.gr).Πέρα από τη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα των εργαστηρίωντου, το Κέντρο είναι ανοικτό σε επισκέπτες που ενδιαφέρονται ναμάθουν πώς λειτουργεί ο πλανήτης Γη εδώ και εκατομμύρια χρό-νια και να ενημερωθούν για τη σημερινή κατάσταση, μετά τιςπαρεμβάσεις του σύγχρονου ανθρώπου. Στη Γεώσφαιρα, ένανμοναδικό στον κόσμο ημισφαιρικό θόλο προβάλλεται η γεω-λογική εξέλιξη του πλανήτη από τη γέννησή του έως σήμερα.Γενικότερα, το Μουσείο Γουλανδρή διοργανώνει πλήθος διαλέ-ξεων, συνεδρίων, εκθέσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτωνσε συνεργασία με άλλους φορείς.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών της Αθήνας διορ-γανώνεται, από το 2006, από το Κέντρο Επιστήμης Κοινωνίαςκαι Τέχνης CAID (www.caid.gr). Συγκεντρώνοντας ταινίες απόόλο τον κόσμο - αξιόλογες παραγωγές αλλά και, κυρίως, αντι-κείμενο μακρόχρονων, συχνά, επιστημονικών μελετών - οι οποί-ες απευθύνονται στο ευρύ κοινό, αποτελεί ένα σημαντικό βήμαπρος τη διάδοση της επιστήμης σε ένα μεγαλύτερο κοινό, μέσωτης προσιτής φόρμας του κινηματογράφου. Για το 2010 το Φεστι-βάλ διοργανώνεται για 5η χρονιά, από 18 έως 24 Οκτωβρίουστην Αθήνα, στο Ινστιτούτο Θερβάντες. Το CAID διοργανώνειεπίσης σεμινάρια, αλλά και τον Διαγωνισμό Επιστημονικού Πει-ράματος "Μάγοι της Επιστήμης", παρακινώντας επιστήμονες,εκπαιδευτικούς, παιδιά και νέους στην αναζήτηση πρωτότυπωντρόπων διδασκαλίας.

Συνέδρια, σεμινάρια και προβολές με επιστημονικό και εκπαι-δευτικό περιεχόμενο διοργανώνει το Ίδρυμα Μείζονος Ελλη-

νισμού (www.ime.gr). Ενδεικτικά, σήμερα λειτουργούν οι ακό-λουθες εκθέσεις: "Συνάντηση στην Αρχαία Αγορά", στην οποίαφυσικά εκθέματα και διαδραστικές εφαρμογές υψηλής τεχνολο-γίας "ζωντανεύουν" την κοινωνική, πολιτική και πνευματική πραγ-ματικότητα της πόλης των Αθηνών την Κλασική και Πρώιμη Ελλη-νιστική περίοδο. Η έκθεση "Υπάρχει σε όλα λύση; Ταξίδι στονΚόσμο των Αρχαίων Ελληνικών Μαθηματικών" αποτελεί μια δια-δραστική περιήγηση από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τον 4ο αιώναμ.Χ., με σταθμούς στα πιο σημαντικά "επεισόδια" και πρόσωπατης ιστορίας των αρχαίων ελληνικών μαθηματικών. Διοργανώνειεπίσης τα Κυριακάτικα Εκπαιδευτικά Προγράμματα για νήπια καιπαιδιά, τα οποία έρχονται σε επαφή με την επιστήμη παίζοντας.

Το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών & Μουσείο ΤεχνολογίαςNOΗΣΙΣ (www.tmth.edu.gr), ένας πολιτιστικός και επιμορφω-τικός φορέας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στη Θεσσαλονίκη,προσφέρει στο κοινό μια σειρά από ευκαιρίες για τη γνωριμία καιτην κατανόηση των Θετικών Επιστημών και της Τεχνολογίας. Εκτόςαπό τις μόνιμες εκθέσεις που φιλοξενεί, διοργανώνει προβολέςταινιών και άλλου οπτικοακουστικού υλικού, εκπαιδευτικά προ-γράμματα, Συνέδρια, Διαλέξεις, Ημερίδες.

Σειρά δράσεων για την επικοινωνία της επιστήμης και των τεχνο-λογικών επιτευγμάτων στο ευρύ κοινό αναπτύσσει το ελληνικόπαράρτημα της Euroscience (www.euroscience.gr), που ανα-πτύσσει σειρά δράσεων για την επικοινωνία της επιστήμης καιτων τεχνολογικών επιτευγμάτων στο ευρύ κοινό αλλά και σε μει-ονεκτούσες κοινωνικά ομάδες. Έχει θεσπίσει το βραβείο επιστη-μονικού βιβλίου και τον διαγωνισμό φωτογραφίας για παιδιά μεθέμα την επιστήμη. Διοργανώνει διαλέξεις και καινοτόμα εκπαι-δευτικά προγράμματα, την εβδομάδα FARE με προγράμματα πουσυνδυάζουν την επιστήμη με την τέχνη, κ.λπ.

Θεατρικές παραστάσεις που εκλαϊκεύουν επιστημονικά θέματαγράφει, σκηνοθετεί και ανεβάζει η ομάδα νέων επιστημόνωνSciCo (Science Communication) (www.scico.gr). Οι SciCoσχηματίστηκαν το 2007, με την υποστήριξη του Βρετανικού Συμ-βουλίου, και ξεκίνησαν με παραστάσεις σε σχολεία. Η απήχησητων έργων τους οδήγησε γρήγορα σε επιπλέον παραστάσεις γιαενήλικες. Μέχρι σήμερα έχουν ανεβάσει τις παραστάσεις: "ΗΕπιστήμη των Χριστουγέννων", "Η Επιστήμη της Αγάπης" και"Η Επιστήμη της Οικολογίας".

Διαλέξεις σε θέματα επιστήμης διοργανώνει και το Μέγαρο Μου-σικής, στο πλαίσιο του προγράμματος Μegaron Plus (www.megaron.gr).Τον τελευταίο χρόνο, στις εκδηλώσεις παρουσιάστηκαν, μεταξύάλλων, θέματα σχετικά με τα μαθηματικά, την ψυχιατρική και τηνψυχανάλυση, την αρχιτεκτονική, τη φιλοσοφία, τη γλωσσολο-γία, τη λογοτεχνία, την οικονομία, κ.λπ. Οι δικτυακοί τόποι open-science.gr και sciencenews.gr παρέχουν online ενημέρωση γιαθέματα επιστήμης και τεχνολογίας, εκδηλώσεις, νέα, δημοσιεύ-σεις, εκδόσεις, online συζητήσεις, κ.λπ.

FameLab 2010: Αναδεικνύοντας νέαταλέντα στην επικοινωνία της επιστήμης

Ο διαγωνισμός FameLab διοργανώνεται από το Βρετανικό Συμ-βούλιο (British Council) σε διάφορες χώρες της Ευρώπης με σκο-πό την ανάδειξη νέων ταλέντων στην επικοινωνία της επιστήμης.Στην Ελλάδα διοργανώνεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το2010, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών συνεργάστηκε με το Βρετανι-κό Συμβούλιο στη διοργάνωση του διαγωνισμού. Ο διαγωνι-σμός απευθύνεται σε ανθρώπους άνω των 18 ετών που σπου-δάζουν ή εργάζονται στον τομέα της επιστήμης, τεχνολογίας,μηχανολογίας, μαθηματικών ή ιατρικής - καθηγητές θετικών επι-στημών, προπτυχιακούς ή μεταπτυχιακούς φοιτητές, επιστήμο-νες ή ερευνητές. Οι υποψήφιοι έχουν στη διάθεσή τους τρία λεπτά

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20102 2

αφιέρωμα

i Eurobarometer Special Survey on Science & Technologyhttp://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb_special_en.htm#340

Επιστήμης Κοινωνία - Ειδικές ΜορφωτικέςΕκδηλώσεις ΕΙΕ http://www.eie.gr/epistimiskoinonia/openscience-gr-general.html

Frank Burnet http://www.frankburnet.com/

Τμήμα Επικοινωνία της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αγγλίας http://www.scu.uwe.ac.uk/

Επιστημονικό Φεστιβάλ του Cheltenham http://www.cheltenhamfestivals.com/science

Διεθνής επιστημονικός διαγωνισμός FameLabhttp://www.famelab.org/

British Council: Διαγωνισμός FAMELABhttp://www.britishcouncil.org/gr/greece-science-beautiful-science-famelab-2010.htm

για να εντυπωσιάσουν τους κριτές παρουσιάζοντας ένα θέμα δια-σκεδαστικό, πρωτότυπο και επιστημονικά τεκμηριωμένο. Τα κρι-τήρια που πρέπει να συγκεντρώνουν οι παρουσιάσεις των υπο-ψηφίων είναι: περιεχόμενο, σαφήνεια και χαρισματικότητα.

Νικητής του ελληνικού τελικού διαγωνισμού "FameLab 2010",που πραγματοποιήθηκε στις 17 Μαΐου στο ΕΙΕ, ήταν ο ΒασίληςΓρηγοριάδης με μια … "σέξι" παρουσίαση των εκρήξεων σου-περνόβα. Λίγες ημέρες αργότερα ο Β. Γρηγοριάδης διαγωνί-στηκε στο FameLab International, μαζί με τους νικητές 11 άλλωνχωρών (Μ. Βρετανίας, Αυστρίας, Πορτογαλίας, Σερβίας, Κρο-ατίας, Βουλγαρίας, Αιγύπτου, Μαρόκου, Ισραήλ, Λιβύης, Χον-γκ Κονγκ) και απέσπασε το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού.

και φωτίζεται και ο πλανήτης μας από τον Ήλιο. Όταν όλο το υδρο-γόνο γίνει ήλιο, η αμείωτη πίεση από τα εξωτερικά στρώματα οδη-γεί τα άτομα ηλίου να "κάνουν κατάσταση" ανά τρία αυτή τηφορά. Έτσι δημιουργούνται άτομα άνθρακα! Όπως θα υποψιά-ζεσαι πλέον, τα άτομα του άνθρακα μάλλον θα πρέπει να τα"βρουν" μεταξύ τους και να συγχωνευτούν. Ακολουθώντας τηνπαραπάνω διαδικασία της σύντηξης, ο πυρήνας του αστεριούσιγά-σιγά με τα χρόνια μετατρέπεται σε διαφορετικά, ολοένα βαρύ-τερα στοιχεία. Έτσι λοιπόν ο άνθρακας θα αντικατασταθεί από οξυ-γόνο, αυτό από νέο, το νέο από μαγνήσιο, αυτό με τη σειρά τουαπό πυρίτιο και, τέλος, αυτό από σίδηρο.

Εκεί θα σταματήσει η διαδικασία της σύντηξης, αφού ο σίδηροςείναι αρκετά πυκνός και "σκληρός"- σαν εμένα!- και δεν δέχεταινα μετατραπεί σε τίποτε άλλο. Η πίεση όμως από τα εξωτερικάστρώματα δεν έχει μειωθεί καθόλου, μιας και αυτά παραμένουνεκεί. Τότε ξεκινάει κάτι εντελώς καταστρεπτικό για την υπόστασητου αστεριού, αλλά ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία πλανη-τών στο Διάστημα. Η τεράστια πίεση μέσα σε κάθε άτομο σιδήρουοδηγεί στην κατάρρευση των ηλεκτρονίων, στην πτώση τους στονπυρήνα και στη σύγκρουσή τους με τα πρωτόνιά του. Η σύγκρου-ση προκαλεί τεράστια έκλυση ενέργειας, θερμότητας και ραδιε-νέργειας (ακτίνες γάμμα) και τελικά θερμαίνει τόσο πολύ τα εξω-τερικά στρώματα του αστεριού, ώστε προκαλεί νέες πυρηνικέςσυντήξεις από τις οποίες δημιουργούνται όλα τα στοιχεία και βαριάμέταλλα που υπάρχουν στους πλανήτες και φυσικά στη Γη (δηλα-δή τα θεμέλια για την ανάπτυξη ζωής). Ελάχιστα δευτερόλεπτααργότερα το αστέρι εκρήγνυται και διαλύεται με μια ασύλληπταμεγάλη έκρηξη η οποία ονομάζεται σούπερ νόβα 2ου τύπου.

Η έκρηξη αυτή μπορεί να διαρκέσει ως και πολλούς μήνες και τοφως της σε πολλές περιπτώσεις είναι "εντονότερο" από το συνο-λικό φως 100 δισ. αστεριών μαζί (δηλαδή ενός τυπικού γαλα-ξία)! Το ωστικό της κύμα εκτινάσσει τα εξωτερικά στρώματα τουαστεριού και αν κάποια από τα "θρύψαλα" της έκρηξης ενωθούν(λόγω της βαρυτικής έλξης) μπορεί να δημιουργήσουν κάποιοπλανήτη όπως η Γη.

Σε αυτό το σημείο η κοπέλα με διέκοψε και, ζητώντας συγγνώμη,μου είπε ότι θα ήθελε να πάει στην τουαλέτα και πως θα επέ-στρεφε σε ένα δευτερόλεπτο. Αλλά δεν επέστρεψε ποτέ...

Τουλάχιστον έμαθα από τα λάθη μου. Προφανώς το πήγα πολύμακριά. Δεν έπρεπε να της μιλήσω για κατάσταση με τέσσερις.Έπρεπε να σταματήσω στους τρεις".

Ο Β. Γρηγοριάδης στο Famelab International 2010.

"Το ήξερες ότι τα αστέρια πεθαίνουν μεμια έκρηξη που λέγεται σούπερ νόβα;"

Ο Βασίλης Γρηγοριάδης, νικητής του διαγωνισμού FameLabInternational 2010, είναι 32 χρόνων, με μεταπτυχιακές σπουδέςστις τηλεπικοινωνίες στο Πανεπιστήμιο του Βristol, και εργάζεταιστο τμήμα πληροφορικής της αλυσίδας σουπερμάρκετ ΑΒ Βασι-λόπουλος. Είναι μέλος του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας Θεσ-σαλονίκης και της Αction Αid.

Στον διαγωνισμό, ο Β. Γρηγοριάδης παρουσίασε, σε τρία μόλιςλεπτά, με διασκεδαστικό τρόπο, το φαινόμενο της έκρηξης σου-περνόβα. Η παρουσίασή του δημοσιεύτηκε σε ελληνική μετάφρα-ση, στο Βήμα της Κυριακής, από την Ι. Σουφλερή (20 Ιουνίου 2010):

"Ήμουν σε ένα μπαρ προχθές το βράδυ και είδα ένα ωραίο κορί-τσι. Αποφάσισα να της μιλήσω, αλλά ήθελα να πω κάτι πρωτό-τυπο και σέξι. Το σκέφθηκα λίγο και ξεκίνησα. Της λέω: "Γεια,είμαι ο Βασίλης. Το ήξερες ότι τα αστέρια πεθαίνουν με μια έκρη-ξη που λέγεται σούπερ νόβα; Θες να μάθεις περισσότερα; Φυσι-κά και θέλεις…". Την ενδιέφερε. Το κατάλαβα από το βλέμματης. Έτσι άρχισα τη σέξι ιστορία μου.

Φαντάσου ένα μεγάλο αστέρι (τουλάχιστον 8-9 φορές μεγαλύ-τερο από τον Ήλιο μας). Τα αστέρια στην αρχή της ζωής τους είναιγεμάτα από άτομα υδρογόνου. Εξαιτίας των τεράστιων στρωμά-των ύλης που καλύπτουν τον πυρήνα του αστεριού, οι συνθή-κες θερμοκρασίας και πίεσης που επικρατούν στο κέντρο του είναιτέτοιες που αναγκάζουν τα άτομα υδρογόνου του πυρήνα να"κάνουν κατάσταση" μεταξύ τους ανά τέσσερα. Έτσι δημιουρ-γούν ένα άτομο ηλίου! Αυτή η διαδικασία ονομάζεται πυρηνικήσύντηξη (ένωση) και λαμβάνει χώρα σε όλο τον πυρήνα του αστε-ριού, ώσπου κάποια στιγμή (ύστερα από πολλά εκατομμύριαχρόνια) όλο το υδρογόνο στον πυρήνα έχει μετατραπεί σε ήλιο.Αυτό είναι γνωστό και ως καύση του υδρογόνου οποία παράγειπολλή θερμοκρασία και φως. Με αυτόν τον τρόπο θερμαίνεται

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 3

Ο Frank Burnet εργάστηκε ως ηθοποιός καιβιοχημικός έως το 2002, οπότε εκλέχθηκε πρώ-τος καθηγητής Επικοινωνίας της Επιστήμης σεπανεπιστήμιο της Βρετανίας στο ομώνυμο Τμή-μα στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αγγλίας.Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και επί μία πενταετίαδιετέλεσε συν-διευθυντής του ΕπιστημονικούΦεστιβάλ του Cheltenham. Παθιασμένος μετην επινόηση νέων τρόπων εκλαΐκευσης τηςεπιστήμης, συνεργάστηκε με την ομάδα πουανέπτυξε το διεθνή επιστημονικό διαγωνισμόFameLab και έχει επωμιστεί την εξάπλωσή τουδιεθνώς, πετυχαίνοντας, μέχρι στιγμής, τη διά-δοσή του σε περισσότερες από δέκα χώρες.

Πόσο κατανοητές είναι οι επιστήμες από το ευρύ κοινό; Ποι-ος ο ρόλος των επιστημόνων στη σύνδεση επιστήμης & κοι-νωνίας; Σύμφωνα με έρευνες σε όλον τον κόσμο, η μεγάλη πλειοψηφίατου κοινού εντυπωσιάζεται και γοητεύεται από την επιστήμη, ενώτο κύριο μέσο για την επιστημονική πληροφόρηση είναι η τηλεό-ραση. Ο ρόλος της επιστημονικής κοινότητας είναι διττός: πρώτον,οφείλει να διασφαλίσει ότι το κοινό είναι ενήμερο σχετικά με τιςπιθανές κοινωνικές επιπτώσεις της έρευνας. Δεύτερον, οι επιστή-μονες πρέπει να διαθέσουν χρόνο για να συναντήσουν το κοινόπου ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για την έρευνά τους καιτις εφαρμογές της.

Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις στην επικοινω-νία της επιστήμης και πώς τις αντιμετωπίζετε; Η κύρια πρόκληση είναι, καταρχάς, να "απομακρυνθείς" αρκετάαπό ένα συγκεκριμένο κομμάτι της επιστήμης, ώστε να μπορέσειςνα το δεις με τα μάτια ενός μη-εμπειρογνώμονα. Η δεύτερη πρό-κληση είναι να επικοινωνείς τα μηνύματα με απλό και απομνημο-νεύσιμο τρόπο. Σε πολλές επικοινωνιακές πρωτοβουλίες επιχει-ρείται η διάχυση πολλών μηνυμάτων συγχρόνως. Η τρίτη πρόκλησηείναι ο προσδιορισμός των ομάδων-στόχων του κοινού και ο σχε-διασμός πολιτικών που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους. Πολ-λές πρωτοβουλίες ξεκινούν με την υπόθεση πως είναι εφικτό νασχεδιαστούν προγράμματα που προσελκύουν όλες τις ομάδες κοι-νού, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, το εκπαιδευτικό επίπε-δο, κ.ά. Τέλος, είναι κάποιες φορές δύσκολο να αξιολογήσεις εάντο επιλεγμένο κοινό εξέλαβε πραγματικά τα προσδοκώμενα μηνύ-ματα. Για να γίνει αυτό, απαιτείται μια λεπτομερής αξιολόγηση.

Πώς θα χαρακτηρίζατε την επικοινωνία της επιστήμης στηνΕυρώπη, σε σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο; Πολλές, αν και όχι όλες, οι ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν την κουλ-τούρα της επικοινωνίας της επιστήμης, καθώς και τις υποδομές γιανα την προωθήσουν μέσω επιστημονικών κέντρων και φεστιβάλ.Το ίδιο συμβαίνει, για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, την Κίνα, τη Βραζι-λία, την Ινδία και την Αυστραλία. Η κύρια διαφορά μεταξύ τωνχωρών αυτών και της Ευρώπης είναι κατά πόσο το ενδιαφέρονστρέφεται στην εκπαίδευση και τη γοήτευση του κοινού, παρά στηδυνατότητα για συζήτηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων τηςέρευνας στην κοινωνία. Η Ευρώπη πρωτοπορεί στη δεύτερη κατεύ-θυνση, κυρίως επειδή πολίτες πολλών κρατών αντιδρούν στηνεφαρμογή επιστημονικών καινοτομιών, όπως για παράδειγμα ταγενετικά τροποποιημένα προϊόντα.

Πώς μπορεί να ξεπεραστεί ο σκεπτικισμός ήτο χαμηλό ενδιαφέρον των πολιτών για τιςεπιστήμες; Η κύρια αλλαγή που απαιτείται είναι να αρχίσου-με να ακούμε τη γνώμη του κοινού για την επι-στήμη, αντί να μιλάμε απλώς στο κοινό για τηνεπιστήμη. Ο σκεπτικισμός οφείλεται, σε μεγάλοβαθμό, στην εντύπωση πως οι επιστήμονες προ-τιμούν να εργάζονται απομονωμένοι από την κοι-νωνία, και, συνεπώς, χωρίς να είναι πάντα υπό-λογοι για αυτά που κάνουν. Για το λόγο αυτό είναισημαντικό οι επιστήμονες να επικοινωνούν με τοκοινό με τρόπο τέτοιο που να δημιουργείται εμπι-στοσύνη και να προβάλλονται όχι μόνο τα απο-τελέσματα της έρευνας, αλλά και τα κίνητρα και

το ενδιαφέρον των επιστημόνων.

Μπορείτε να αναφέρετε κάποια επιτυχημένα παραδείγμα-τα της προώθησης της επιστήμης στο κοινό; Θα προτιμούσα τη λέξη "σύνδεση" (engage) αντί της "προώθη-σης" (promote). Τα επιστημονικά κέντρα έχουν καταφέρει να φέρουντην επιστήμη κοντά στους πολίτες, ιδιαίτερα στα παιδιά, με νέουςσυναρπαστικούς τρόπους. Τα επιστημονικά φεστιβάλ είναι επίσηςαρκετά επιτυχημένα στην πολύπλευρη προβολή της επιστήμης σεπαιδιά αλλά και σε ενήλικες. Η πρωτοβουλία του FameLab, στηνοποία συμμετέχει σημαντικά και η Ελλάδα, δίνει τους επιστήμονεςτη δυνατότητα να προσεγγίσουν ένα διαφορετικό κοινό, γεγονόςπου, όπως προανέφερα, είναι πολύ σημαντικό για να γεφυρωθείτο χάσμα μεταξύ επιστήμης και κοινωνίας.

Τι θα συμβουλεύατε τους επιστήμονες που θέλουν να προ-βάλλουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στο ευρύ κοι-νό; Να σκεφτούν προσεκτικά τα χαρακτηριστικά του κοινού που προ-σπαθούν να προσεγγίσουν και να προσπαθήσουν να δουν τηνέρευνά τους από τη δική του πλευρά. Να μην προσπαθήσουν ναπροβάλουν όλες τις πτυχές της δουλειάς τους, αλλά να δουν τηνπρώτη προσέγγιση με το κοινό ως το πρώτο βήμα για την εξε-ρεύνηση της επιστήμης, όχι ως ευκαιρία να εξηγήσουν όλες τιςλεπτομέρειες. Να θυμούνται πως υπάρχουν πάντα δευτερογενείςπηγές για να κατευθύνουν όσους θέλουν να μάθουν περισσότε-ρα. Να δίνουν στο κοινό τη δυνατότητα να κάνει ερωτήσεις και ναεκφράζει τη γνώμη του. Τέλος, να θυμούνται πως το κοινό ενδια-φέρεται τόσο για τους ίδιους τους επιστήμονες, όσο και για τη δου-λειά τους, οπότε να μιλάνε για τα κίνητρα και τον τρόπο που επέ-λεξαν να κάνουν αυτό που κάνουν.

Πώς μπορεί να βελτιωθεί η εικόνα της επιστήμης στα μέσαεπικοινωνίας; Οι επιστήμονες πρέπει να μάθουν πώς λειτουργούν τα μέσα επι-κοινωνίας και να αποκτήσουν τις δεξιότητες για να αξιοποιήσουνπλήρως τις ευκαιρίες δημοσιοποίησης της δουλειάς τους. Πολλοίεπιστήμονες δέχονται να δώσουν κάποια συνέντευξη στα ΜΜΕ,χωρίς να σκέφτονται τί θέλουν να πουν ή πώς θα το πουν για ναγίνει κατανοητό από τον δημοσιογράφο. Λίγες χώρες έχουν μεγά-λο αριθμό δημοσιογράφων που εξειδικεύονται στην επιστήμη καιεξαίρεση είναι αυτές, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, που διαθέτουνμεταπτυχιακά προγράμματα κατάρτισης στο αντικείμενο αυτό. Αυτόθα μπορούσε να είναι ένα παράδειγμα και για άλλες χώρες.

συνέντευξη

’’Οι επιστήμονες πρέπει να διαθέσουν χρόνο για να συναντήσουν το κοινό’’ Συνέντευξη του Frαnk Burnet, καθηγητή Επικοινωνίας της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αγγλίας

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20102 4

ΕΣΠΑ 2007 - 2013

Νέες δράσεις για το 2010 από το Επιχει-ρησιακό Πρόγραμμα "Ψηφιακή Σύγκλι-ση", προϋπολογισμού 539 εκατομμυ-ρίων ευρώ, παρουσίασε σε συνέντευξηTύπου η υπουργός Οικονομίας, Ανταγω-νιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Λούκα Τ.Κατσέλη, ενώ άλλα 220 εκατ. ευρώ αφο-ρούν ανοικτές προκηρύξεις έργων. Παράλ-ληλα, σε ειδική ημερίδα με τίτλο "Ε.Π.Ψηφιακή Σύγκλιση: Νέα στρατηγική καιμελλοντικές προοπτικές", όλοι οι ενδια-φερόμενοι φορείς είχαν την ευκαιρία ναενημερωθούν για τη νέα ψηφιακή στρα-τηγική και τις αλλαγές που επιφέρει στοντρόπο υλοποίησης των δράσεων στο πλαί-σιο του Ε.Π. "Ψηφιακή Σύγκλιση".

Όσον αφορά τις παρεμβάσεις στον δημό-σιο τομέα, ανακοινώθηκαν 5 νέες προ-σκλήσεις, συνολικού προϋπολογισμού249 εκατομμυρίων ευρώ, προς τα Υπουρ-γεία Παιδείας (55 εκατ. ευρώ), Πολιτι-σμού - Τουρισμού (70 εκατ. ευρώ), Αγρο-τικής Ανάπτυξης (30 εκατ. ευρώ), Αμύνης(30 εκατ. ευρώ), και τους Δήμους (64 εκ.ευρώ), ενώ θα ακολουθήσει και πρό-σκληση για τις Περιφέρειες και τις Απο-κεντρωμένες Διοικήσεις.

Όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα, οι βασι-κές κατευθύνσεις που ανακοινώθηκαν καιαφορούν κρατικές ενισχύσεις συνολικούπροϋπολογισμού 190 εκατομμυρίωνευρώ, συνοψίζονται στους εξής άξονες:100 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τη στή-

759 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα"Ψηφιακή Σύγκλιση" το 2010

i http://www.ypoian.gr/?p=1578http://www.infosoc.gr/infosoc/el-GR/TodayNews/imeridaps_17-6-2010.htmhttp://www.infosoc.gr/infosoc/el-GR/newopis_digital/

ριξη του λιανεμπορίου, κλάδου πουαδιαμφισβήτητα έχει πληγεί σε μεγάλοβαθμό από την οικονομική κρίση, 25 εκατ.ευρώ στην παραγωγή και διάθεση ψηφια-κού περιεχομένου, 15 εκατ. ευρώ για τηνΕγνατία Πληροφορική ΙΙ, 50 εκατ. ευρώγια την ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιώνπροστιθέμενης αξίας από τις επιχειρήσειςΤεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοι-νωνιών.

Eπίσης, ανακοινώθηκε η ένταξη 47 προ-

τάσεων, προϋπολογισμού 100 εκατομ-μυρίων ευρώ, οι οποίες αφορούν έργαΕρευνητικών Φορέων, Επιμελητηρίων,έργα πολιτισμού και δράσεις που υλο-ποιούνται από την Κοινωνία της Πληρο-φορίας Α.Ε. και έργα άλλων φορέων.Σημειώνεται ότι, πέραν των νέων προ-γραμμάτων, είναι ανοιχτές και προηγού-μενες προσκλήσεις έργων, συνολικούύψους 220 εκ. ευρώ, που διαμορφώνουντο συνολικό φετινό προϋπολογισμό τουπρογράμματος στα 759 εκατ. ευρώ.

Νέα προκήρυξη 15 εκατ. ευρώστον τομέα της ένδυσης και υπόδησης

i Προκήρυξη Προγράμματος http://epan2.antagonistikotita.gr/greek/prokResultsFull.asp?id=110

ρεσιών που δρουν υποστηρικτικά σε αυτές, όπως αυτές ανα-φέρονται αναλυτικά στον Οδηγό του προγράμματος.

Θα ενισχυθούν έργα προϋπολογισμού ύψους επένδυσης από30.000 ευρώ έως 150.000 ευρώ για τις πολύ μικρές και μικρέςεπιχειρήσεις, και από 50.000 ευρώ έως 200.000 ευρώ για τιςμεσαίες επιχειρήσεις. Η Δημόσια Δαπάνη του προγράμματοςσυγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερααπό το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).

Οι προτάσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά έως τις 22 Νοεμβρί-ου, μέσω του δικτυακού τόπου του ΕΟΜΜΕΧ (www.eommex.gr).Οι προτάσεις (Φάκελοι Υποψηφιότητας) πρέπει υποχρεωτικά ναυποβληθούν και σε έντυπη μορφή, το αργότερο σε επτά ημε-ρολογιακές ημέρες μετά την καταληκτική ημερομηνία ηλε-κτρονικής υποβολής των προτάσεων.

Ένα νέο πρόγραμμα, συνολικής δημόσιας δαπάνης 15 εκα-τομμυρίων ευρώ, προκηρύχθηκε πρόσφατα από το ΥπουργείοΟικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Πρόκειται γιατο πρόγραμμα "Ένδυση και Υπόδηση - Νέες Προοπτικές", τοοποίο εντάσσεται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμ-ματος "Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα" του ΕΣΠΑ2007-2013. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν τιςπροτάσεις τους για την ένταξη έργων στο πρόγραμμα έως τις22 Nοεμβρίου 2010.

Το πρόγραμμα "Ένδυση και Υπόδηση - Νέες Προοπτικές" στο-χεύει στην δημιουργία των προϋποθέσεων ενθάρρυνσης τηςκαινοτομίας και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της εξω-στρέφειας των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων των κλά-δων της κλωστοϋφαντουργίας, της ένδυσης, της υπόδησης καιτου δέρματος.

Επιλέξιμες προς χρηματοδότηση θεωρούνται υφιστάμενες πολύμικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιού-νται στον ελληνικό χώρο, στον τομέα της κλωστοϋφαντουρ-γίας, της ένδυσης, της υπόδησης και του δέρματος και των υπη-

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 5

ΕΣΠΑ 2007 - 2013

Δύο νέες προκηρύξεις, προϋπολογισμού101 εκατ. ευρώ, που αφορούν τη συνερ-γασία παραγωγικών και ερευνητικώνφορέων σε συγκεκριμένους τομείς μεανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη χώρα,προανήγγειλε η ηγεσία του ΥπουργείουΠαιδείας Δια Βίου και Θρησκευμάτων,κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για τηνέναρξη της δημόσιας διαβούλευσης γιατην Εθνική Στρατηγικής Έρευνας.

Όπως ανακοινώθηκε, η Γενική Γραμμα-τεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) προ-ετοιμάζει για το προσεχές διάστημα δυονέες προκηρύξεις. Η πρώτη δράση, μετον τίλο "Συνεργασία 2010: ΣυμπράξειςΠαραγωγικών και Ερευνητικών Φορέωνσε Εστιασμένους Ερευνητικούς και Τεχνο-λογικούς Τομείς", υποστηρίζει τη συνερ-γασία επιχειρήσεων και ερευνητικώνφορέων σε ερευνητικά και τεχνολογικάέργα για την πράσινη ανάπτυξη, την αντα-γωνιστικότητα και εξωστρέφεια των ελλη-νικών επιχειρήσεων και τη βελτίωση τηςποιότητας ζωής.

Θα χρηματοδοτηθούν έργα σε επιστη-μονικούς και τεχνολογικούς τομείς πουθα καθοριστούν από τη διαβούλευση,τα οποία: α) ενδιαφέρουν τον παραγω-γικό ιστό της χώρας και συμβάλλουνστην παραγωγή νέων ή βελτιωμένωνπροϊόντων και υπηρεσιών και στη διείσ-δυση σε νέες αγορές, β) υποστηρίζουντις ανάγκες της κοινωνίας και των πολι-τικών σε τομείς όπως υγεία, ενεργειακήή περιβαλλοντική πολιτική, γ) παράγουννέα γνώση που μπορεί να αξιοποιηθεί.

H δράση απευθύνεται κυρίως σε εγχώ-ριες συμπράξεις επιχειρήσεων και ερευ-νητικών φορέων (πανεπιστημίων, ΤΕΙ,ερευνητικών κέντρων, κ.ά.) ενώ επιπλέ-ον φορείς μπορούν να εμπλακούν ωςτελικοί χρήστες. Επιχορηγούνται δράσειςγια: α) Έρευνα και τεχνολογική ανάπτυ-ξη που στοχεύουν στην εξέλιξη της τεχνο-γνωσίας, β) Πειραματική ανάπτυξη/επίδειξησχετικά με την "εμπορική" βιωσιμότητανέων τεχνολογιών που διαθέτουν οικο-νομικό πλεονέκτημα, αλλά δεν διατίθε-νται άμεσα στο εμπόριο, γ) Μελέτες τεχνι-κής σκοπιμότητας, δ) Κατοχύρωσηδικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίαςγια ΜΜΕ και ερευνητικούς φορείς, ε)Προβολή και δικτύωση σε εθνικό και διε-θνές επίπεδο.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της προ-κήρυξης για το 2010 εκτιμάται ότι θαανέλθει σε 85 εκατ. ευρώ, με τη δημό-σια δαπάνη να φθάνει τα 68,29 εκατ.ευρώ (10 εκατ. ευρώ θα διατεθούν απο-

Προαναγγελία προκηρύξεων, 101 εκατ. ευρώ, για συνεργασία επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων

i ΓΓΕΤ http://www.gsrt.gr

κλειστικά για έργα σε τομείς υψηλής προ-τεραιότητας στις υπηρεσίες). Η δημόσιαεπιχορήγηση ανά έργο δεν θα ξεπερνάτο 80% του συνολικού προϋπολογισμού(το ελάχιστο ποσοστό της ιδιωτικής συμ-μετοχής θα ανέρχεται σε 20%).

Η δεύτερη δράση, "Συστάδες καινοτό-μων επιχειρήσεων (clusters)", στοχεύειστη δημιουργία clusters επιχειρήσεωνκαι ερευνητικών οργανισμών σε θεματι-κά πεδία που εμφανίζουν ανταγωνιστι-κό πλεονέκτημα για την χώρα. Ο συνο-λικός προϋπολογισμός της δράσης εκτιμάταιότι θα ανέλθει σε 16 εκατ. ευρώ, με τηδημόσια δαπάνη να φθάνει τα 14 εκατ.ευρώ.

Στη δράση μπορούν να συμμετέχουν επι-χειρήσεις (καινοτόμες νεοσύστατες επι-χειρήσεις, μικρομεσαίες και μεγάλες επι-χειρήσεις), ερευνητικοί οργανισμοί καιάλλοι φορείς που λειτουργούν σε ένανσυγκεκριμένο τομέα και γεωγραφικήπεριοχή, είναι συνδεδεμένοι σε μια αλυ-σίδα προστιθέμενης αξίας, προάγουν τηνκαινοτομία και αναπτύσσουν ισχυρέςαλληλεπιδράσεις μεταξύ τους, με τηναπό κοινού χρήση εγκαταστάσεων, τηνανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρο-

γνωμοσύνης, τη μεταφορά τεχνολογίας,τη δημιουργία δικτύων και τη διάδοσηπληροφοριών.

Τα clusters πρέπει να συνδυάζουν έντα-ση γνώσης, εξειδίκευση σε καινοτομικέςδραστηριότητες υψηλής προστιθέμενηςαξίας και ισχυρό προσανατολισμό σεεξαγωγές. Θα χρηματοδοτηθούν clus-ters με προ-υφιστάμενες λειτουργικέςσχέσεις συνεργασίας μεταξύ των μελώντους, και όχι αθροίσματα επιχειρήσεων,για δράσεις όπως ανάπτυξη κοινών υπο-δομών, κατάρτιση, υποστήριξη πνευμα-τικής ιδιοκτησίας, συμμετοχή σε κοινέςεκθέσεις, προβολή προϊόντων, κ.λπ. Θαχρηματοδοτηθούν επίσης μικρά έργα επί-δειξης ή / και ανάπτυξης πρωτοτύπων.

Η δράση θα καλύψει διάφορους τομείςμε δυνατότητες ανάπτυξης καινοτόμωνclusters, μερικοί εκ των οποίων έχουνήδη χαρτογραφηθεί (π.χ. Βιοτεχνολογία,Αγρο-βιο-διατροφή). Έμφαση θα δοθείστη βιωσιμότητα των clusters και μετά τηλήξη της δημόσιας χρηματοδότησής τους.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20102 6

ΕΣΠΑ 2007 - 2013

Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των προτάσεων που υπο-βλήθηκαν στη δράση "Συνεργασία" ανακοίνωσε η Γενική Γραμ-ματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Στη δράση, που εντάσσεται στοΕπιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματι-κότητα" του ΕΣΠΑ, υποβλήθηκαν συνολικά 620 προτάσεις καιεγκρίθηκαν 121 έργα με προϋπολογισμό περίπου 66 εκατ. ευρώ,στα οποία συμμετέχουν συμπράξεις επιχειρήσεων, ερευνητικώνκέντρων, ινστιτούτων, ΑΕΙ και λοιπών φορέων.

Συγκεκριμένα, χρηματοδοτούνται 113 συνεργατικά έργα μικρήςκλίμακας και οι 8 συνεργατικά έργα μεγάλης κλίμακας, σταοποία συμμετέχουν περίπου 300 επιχειρήσεις. Κάθε πρότασηαξιολογήθηκε από 2 Έλληνες και ξένους εμπειρογνώμονες (ταέργα μεγάλης κλίμακας αξιολογήθηκαν αποκλειστικά από ξένουςεμπειρογνώμονες), τα ονόματα των οποίων θα δημοσιοποιη-θούν από τη ΓΓΕΤ.

Το εύρος των έργων που χρηματοδοτούνται, καλύπτει τομείς όπως:υγεία, κλιματική αλλαγή, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εφαρ-μογές βιοτεχνολογίας στη ενέργεια και το περιβάλλον, έξυπνασυστήματα μεταφοράς, "πράσινες" οδικές και θαλάσσιες μετα-φορές, κλιματικές μεταβολές και επιπτώσεις από τη συνέργειαφυσικών καταστροφών και ανθρωπογενών παρεμβάσεων στοπεριβάλλον, πολιτιστική κληρονομιά, έρευνα για τη φτώχεια, τιςανισότητες και τον κοινωνικό αποκλεισμό, κ.ά.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για την ερευνητική πολιτι-κή, η Υπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και ΘρησκευμάτωνΑννα Διαμαντοπούλου αναφέρθηκε στα ακόλουθα ενδεικτικάέργα που χρηματοδοτούνται:

• Ανάπτυξη εξελιγμένων μεθόδων για την κατανόηση και τηνπαρέμβαση στα καρκινικά κυκλοφορούντα κύτταρα: Πρόκειταιγια συνεργατικό έργο μεγάλης κλίμακας με συντονιστή το Ινστι-τούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ. Το έργο,στο οποίο συμμετέχουν 5 πέντε ερευνητικοί φορείς (ένας από τοεξωτερικό) και 4 εταιρείες, θα αναπτύξει εξελιγμένες μεθόδουςγια την κατανόηση και την παρέμβαση στα καρκινικά κυκλοφο-ρούντα κύτταρα (DTCs/CTCs) γεγονός που μπορεί να αποτελέ-σει σημαντικό βήμα στην κατανόηση της βιολογίας του καρκί-νου, καθώς και στη διάγνωση, την πρόγνωση και τη θεραπείατου. Η δημόσια δαπάνη δεν θα ξεπεράσει τα 2,383 εκατ. ευρώ.

• Ανάπτυξη στοχευμένων αντικαρκινικών φαρμάκων: Πρόκειταιγια συνεργατικό έργο μεγάλης κλίμακας με συντονιστή τον Τομέα

Ανακοινώθηκαν τα έργα που χρηματοδοτούνταιαπό τη "Συνεργασία"

Γενετικής του Ιδρύματος Βιοϊατρικών Ερευνών της ΑκαδημίαςΑθηνών, στο οποίο συμμετέχουν 3 ερευνητικοί φορείς και 2εταιρείες. Σκοπός του έργου είναι μια προηγμένη και στοχευό-μενη θεραπευτική προσέγγιση που θα συμβάλλει στη θερα-πεία του καρκίνου του μαστού και του εντέρου, χρησιμοποιώ-ντας μικρά μόρια που θα δρουν ως αναστολείς, αποκλειστικάτης μεταλλαγμένης, καρκινογόνου μορφής του ενζύμου PIK3CA.Η μέγιστη δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 2,16 εκατ. ευρώ.

• Ανάπτυξη νέων (αντικαρκινικών) φαρμάκων που αναστέλλουντην αγγειογένεση: Πρόκειται για συνεργατικό έργο μεγάληςκλίμακας με συντονιστή το Εργαστήριο Χημείας Φυσικών Προϊ-όντων και Ιατρικής Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στοέργο συμμετέχουν 3 ερευνητικοί φορείς και 2 εταιρείες. Σκο-πός είναι η ανάπτυξη νέων φαρμάκων με ένδειξη την αγγειο-γένεση αξιοποιώντας τη μοναδική βιβλιοθήκη περίπου 200φυσικών προϊόντων που έχουν απομονωθεί από εκχυλίσμα-τα φυτών της ελληνικής χλωρίδας, για την αντιμετώπιση σοβα-ρών ασθενειών, όπως η ανάπτυξη στερεών όγκων, η αρθρο-πάθεια, η διαβητογενής ισχαιμία των κάτω άκρων και η ισχαιμίατου μυοκαρδίου. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί με το μέγιστοποσό του 1,495 εκατ. ευρώ.

• Ανάπτυξη και αξιολόγηση συστήματος ανίχνευσης και κατα-μέτρησης επιβλαβών μικροφυκών σε παράκτια οικοσυστή-ματα: Το συνεργατικό έργο μικρής/μεσαίας κλίμακας υλοποι-είται με συντονιστή το Πολυτεχνείο Κρήτης και συνεργάτες 1ερευνητικό φορέα και 2 εταιρείες. Σκοπός είναι η ανάπτυξηενός αυτόματου καταγραφικού συστήματος ανίχνευσης καικαταμέτρησης επιβλαβών μικροφυκών σε πραγματικό χρόνοσε παράκτια οικοσυστήματα, με τη χρήση κυτταρομετρίας ροής.Το σύστημα θα παρακολουθεί και θα μεταδίδει μετρήσεις τωνεπιβλαβών μικροφυκών και συμπληρωματικών φυσικο-χημι-κών παραμέτρων σε πραγματικό χρόνο, πλήρεις, έγκυρες καιαξιόπιστες χρονοσειρές και τη δυνατότητα πρόβλεψης και ενερ-γοποίησης κινδύνου, μέσω της ανάπτυξης προγνωστικού μοντέ-λου των τοξικών επεισοδίων. Η εφαρμογή στο πεδίο θα γίνειστον Θερμαϊκό Κόλπο, καθώς αποτελεί μία από τις σημαντι-κότερες παραγωγικές περιοχές της χώρας στη μέση ετήσια αλι-ευτική παραγωγή ψαριών. Η μέγιστη δημόσια δαπάνη ανέρ-χεται σε 846.615 ευρώ.

Ερευνητικές Συνεργασίες Ελλάδας - Ρουμανίας

i Προκήρυξηhttp://www.gsrt.gr/default.asp?V_ITEM_ID=6626

φορείς της Ρουμανίας, μέσω ερευνητικώνκαι τεχνολογικών έργων. Ο προϋπολο-γισμός ανά έργο ανέρχεται σε 15.000ευρώ και καλύπτει τους ακόλουθουςτομείς: Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επι-κοινωνίας, Βιοτεχνολογία, Τρόφιμα, Γεωρ-γία και Αλιεία, Ενέργεια, Υγεία, Περι-βάλλον, Πολιτιστική Κληρονομιά.

Η Δράση εντάσσεται στο ΕπιχειρησιακόΠρόγραμμα "Ανταγωνιστικότητα και Επι-χειρηματικότητα" (ΕΠΑΝ-ΙΙ), Αξονας Προ-τεραιότητας 1 "Δημιουργία και Αξιοποί-ηση της Καινοτομίας Υποστηριζόμενης

i http://www.gsrt.gr/default.asp?V_ITEM_ID=6577

από Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη"και στα 5 Περιφερειακά ΕπιχειρησιακάΠρογράμματα του Εθνικού ΣτρατηγικούΠλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013.

Περισσότερες πληροφορίες παρέχονταιαπό τη ΓΓΕΤ (κ. Ε. Σταυριανουδάκη, ΔρΕ. Σακελλαρίου, Τηλ.: 210 7458100,7458097, e-mai l : estavr i@gsrt.gr,esak@gsrt.gr, http://www.gsrt.gr)

Την προκήρυξη "Διμερή Ε&Τ ΣυνεργασίαΕλλάδας-Ρουμανίας 2011-2012" δημοσί-ευσε η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνο-λογίας (ΓΓΕΤ) του Υπουργείου Παιδείας, ΔιαΒίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, με προ-ϋπολογισμό 300.000 ευρώ και καταλη-κτική ημερομηνία στις 29 Οκτωβρίου.

H προκήρυξη απευθύνεται σε όλους τουςδημόσιους ερευνητικούς και τεχνολογι-κούς φορείς της χώρας (Πανεπιστήμια,ΤΕΙ, ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα καιεργαστήρια ) και στοχεύει στην ενίσχυσητης συνεργασίας τους με αντίστοιχους

06 - 07/ 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 7

7ο ΠΠ & CIP

Σχέδιο απλούστευσης του 7ου Προγράμ-ματος Πλαίσιο με ευκολότερη συμμετοχή,λιγότερη γραφειοκρατία και απλούς δημο-σιονομικούς κανόνες στα ερευνητικά έργαπου χρηματοδοτούνται από την ΕΕ δημο-σίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.Στόχος είναι τα ερευνητικά προγράμματανα είναι διαφανή και ελκυστικά για τουςκαλύτερους ερευνητές και τις καινοτόμεςεπιχειρήσεις στην Ευρώπη και πέραν αυτής,ώστε να αξιοποιηθεί πλήρως το επιστημο-νικό δυναμικό και να ενισχυθεί η ανάπτυ-ξη μετά την πρόσφατη κρίση.

Το πρώτο σκέλος της στρατηγικής της ΕΕαφορά το νομικό και κανονιστικό πλαίσιοκαι περιλαμβάνει βελτιώσεις όπως καλύ-τερα πληροφοριακά συστήματα, συνεκτι-κή εφαρμογή των κανόνων για τον λογι-στικό έλεγχο, καλύτερα δομημένες προκηρύξεις,κ.ά. Το δεύτερο σκέλος καλύπτει τους δημο-σιονομικούς κανόνες και προβλέπει, μετα-ξύ άλλων, μέτρα για τη διεύρυνση της"μεθοδολογίας μέσου κόστους" ώστε ναμην υποβάλλονται ξεχωριστοί λογαρια-σμοί για κάθε επιμέρους δαπάνη, και τηνυιοθέτηση κοινών μεθοδολογικών κανό-νων με τα εθνικά έργα.

Η τρίτη κατηγορία αλλαγών αφορά τα μελ-λοντικά προγράμματα έρευνας και περι-λαμβάνει προτάσεις όπως η "πληρωμήβάσει αποτελεσμάτων", δηλαδή οι δικαι-ούχοι να λαμβάνουν κατ' αποκοπήν ποσάγια να αναλαμβάνουν ειδικά επιστημονικάκαθήκοντα και να αποδεικνύουν την απο-τελεσματική εκπλήρωσή τους, χωρίς να υπο-βάλουν έκθεση για τις επιμέρους δαπάνες.

Η Επίτροπος για την έρευνα, την καινοτο-μία και την επιστήμη Maire Geoghegan-Quinn υπογράμμισε πως οι προτάσεις απο-σκοπούν να ελαχιστοποιήσουν τον διοικητικόφόρτο των ερευνητικών προγραμμάτων τηςΕυρώπης. Οι καλύτεροι ερευνητές και οιπλέον καινοτόμες επιχειρήσεις πρέπει ναέχουν τη δυνατότητα να επικεντρωθούν στααποτελέσματα και όχι στη γραφειοκρατία,ώστε να τονωθεί η οικονομία της Ευρώπηςκαι η ποιότητα ζωής.

Ο κ. Janusz Lewandowski, Επίτροπος αρμό-διος για τον προϋπολογισμό πρόσθεσε: "Ηαναθεώρηση του δημοσιονομικού κανο-νισμού τον οποίο η Επιτροπή θα υποβάλειτον επόμενο μήνα θα στηρίξει αυτές τις ιδέ-ες για την απλούστευση της χρηματοδότη-σης της έρευνας με συγκεκριμένες νομο-θετικές προτάσεις, οι οποίες είναι επίσηςχρήσιμες σε πολλούς άλλους τομείς πολι-τικής. Χρειαζόμαστε απλούστερους κανό-νες προκειμένου να ενθαρρύνουμε τουςδυνητικούς δικαιούχους της κοινοτικής χρη-

Απλούστευση διαδικασιών στο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιογια την Έρευνα

i Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/10/472&format=DOC&aged=0&language=EL&guiLanguage=en

7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα (CORDIS) http://cordis.europa.eu/fp7/home_en.html

7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα (ΕΚΤ) http://www.ekt.gr/fp7

Key documents for FP7http://ec.europa.eu/research/fp7/index_en.cfm?pg=documents

ματοδότησης - όπως τις μικρές και μεσαί-ες επιχειρήσεις ή τους ΜΚΟ - να υποβά-λουν αίτηση χρηματοδότησης."

Εν τω μεταξύ, ομάδα ανεξάρτητων εμπει-ρογνωμόνων ανέλαβε την ενδιάμεση αξιο-λόγηση του 7ου ΠΠ και αναμένεται να υπο-βάλει την έκθεσή της το προσεχές φθινόπωρο.Πρόεδρος της ομάδας είναι ο Rolf Annerberg,Γενικός Διευθυντής του Σουηδικού Συμ-βουλίου Έρευνας για το Περιβάλλον, τιςΓεωργικές Επιστήμες και τον ΧωροταξικόΣχεδιασμό (Formas).

Σημειώνεται ότι το 7ο ΠΠ είναι το μεγαλύ-

τερο μέχρι σήμερα ευρωπαϊκό πρόγραμ-μα χρηματοδότησης της έρευνας και τηςτεχνολογίας. Με προϋπολογισμό 54 δισ.ευρώ για την περίοδο 2007-2013 καλύ-πτει τομείς όπως Υγεία, Τρόφιμα, Πληρο-φορική, Ενέργεια, Περιβάλλον, Μεταφο-ρές, Κοινωνικο-οικονομικές και ΑνθρωπιστικέςΕπιστήμες. Μέχρι σήμερα το 7ο ΠΠ απε-δείχθη ότι ήταν πολύ ελκυστικό για τηνερευνητική κοινότητα, δεδομένου ότι υπο-βλήθηκαν περισσότερες από 33.000 προ-τάσεις από το 2007 και χρηματοδοτήθη-καν σχεδόν 7.000 έργα. Συμμετέχουν σχεδόνόλα τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και ερευ-νητικά κέντρα.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20102 8

7ο ΠΠ & CIP

Περισσότεροι από 150 εκπρόσωποι ερευ-νητικών οργανισμών και πολιτικών φορέ-ων από 53 χώρες συμμετείχαν στο "1οΣυνέδριο για τη Διεθνή Συνεργασία (INCO)-Supporting Research Integration" πουδιοργάνωσαν η Γενική Διεύθυνση Έρευ-νας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τοΔίκτυο ΠΡΑΞΗ, στην Αθήνα στις 9-10 Ιου-νίου 2010. Στο Συνέδριο υπογραμμίστη-κε η αναγκαιότητα ερευνητικής συνερ-γασίας σε παγκόσμιο επίπεδο και η σημασίατων επενδύσεων στην έρευνα σε περιό-δους οικονομικής κρίσης. Στόχος ήταν ηανάδειξη της παγκόσμιας διάστασης του7ου ΠΠ, η ανταλλαγή απόψεων για τηδιεθνή ερευνητική συνεργασία και ηδικτύωση φορέων από όλο τον κόσμο.Μεταξύ των ομιλητών ήταν ο Δρ Λεωνί-δας Καραπιπέρης, Ειδικός Σύμβουλος τηςΓ.Δ. Έρευνας της ΕΕ, ο οποίος τόνισε ότιτο 75% της παγκόσμιας έρευνας πραγ-ματοποιείται εκτός της EE, γεγονός πουκαθιστά απαραίτητη τη σύνδεση του Ευρω-

Εκπρόσωποι 53 χωρών στο 1ο Συνέδριογια τη Διεθνή Ερευνητική Συνεργασία

παϊκού Χώρου Έρευνας με την παγκό-σμια ερευνητική κοινότητα. Επίσης, υπο-γράμμισε ότι οι ευρωπαϊκές επενδύσειςσε έρευνα και τεχνολογία έχουν παρα-μείνει στάσιμες, τη στιγμή που οι χώρεςτης Ασίας και οι ΗΠΑ συνεχίζουν να επι-δεικνύουν σημαντική ανάπτυξη στον τομέα.

Ο Δρ David Stonner, Διευθυντής του Ευρω-παϊκού γραφείου του National ScienceFoundation των ΗΠΑ, αναφέρθηκε στονσκεπτικισμό των Αμερικανών ερευνητώνγια συνεργασία με ερευνητές εκτός ΗΠΑ,παρόλο που γίνεται σημαντική πρόοδοςστον τομέα και υπάρχουν δράσεις πουχρηματοδοτούν ακριβώς αυτήν την συνερ-γασία. Οι παγκόσμιες προκλήσεις απαι-τούν καλύτερο σχεδιασμό των ερευνητι-κών πολιτικών, υπογράμμισε ο Δρ IainGillespie, επικεφαλής του τμήματος γιατην Επιστήμη & Τεχνολογία του ΟΟΣΑ,τονίζοντας ότι οι επενδύσεις σε έρευναβελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και ως

i Δικτυακός τόπος συνεδρίουhttp://www.inco-conference.eu/

Δίκτυο INCONTACThttp://www.ncp-incontact.eu/

εκ τούτου δεν θα πρέπει να θεωρούνταιπεριττή δαπάνη. Εκπρόσωποι ερευνητι-κών οργανισμών από την αραβική χερ-σόνησο παρουσίασαν δυνατότητες συνερ-γασίας με Ευρωπαίους ερευνητές, κυρίωςτους τομείς της ενέργειας, της ερημοποί-ησης, της διαχείρισης υδάτινων πόρωνκαι της αντιμετώπισης ασθενειών. Tο Συνέ-δριο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο τουέργου INCONTACT, δικτύου των ΕθνικώνΣημείων Επαφής για το πρόγραμμα "Διε-θνής Συνεργασία" του 7ου ΠΠ, το οποίοσυντονίζει το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ. Το επόμενοσυνέδριο θα οργανωθεί το 2011 στηνΠραιτόρια της Νοτίου Αφρικής.

Νέες προκηρύξεις για όλα τα προγράμματα του 7ου Προ-γράμματος Πλαίσιο για την Έρευνα της ΕΕ ανακοινώθηκαν στις20 Ιουλίου, με καταληκτικές ημερομηνίες από τον Σεπτέμβριο2010 έως τον Μάρτιο του 2013. Ο προϋπολογισμός του 7ουΠΠ για το 2011 ανέρχεται σε 6,4 δισ. ευρώ, δηλαδή 12% υψη-λότερος σε σύγκριση με το 2010.

Οι νέες προκηρύξεις καλύπτουν όλα τα προγράμματα: • Υγεία: 3 νέες προκηρύξεις (1 από κοινού με άλλα προγράμ-

ματα) με καταληκτικές ημερομηνίες από τον Οκτώβριο 2010έως τον Φεβρουάριο 2011

• Τρόφιμα, γεωργία και βιοτεχνολογία: 5 νέες προκηρύξεις(3 από κοινού με άλλα προγράμματα) με καταληκτικές ημε-ρομηνίες από τον Οκτώβριο 2010 έως τον Φεβρουάριο 2011

• Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών: 7 νέες προκη-ρύξεις (2 από κοινού με άλλα προγράμματα) με καταληκτι-κές ημερομηνίες από τον Σεπτέμβριο 2010 έως τον Μάρτιο2013

• Νανοεπιστήμες, νανοτεχνολογίες, υλικά και νέες τεχνολογίεςπαραγωγής: 12 νέες προκηρύξεις (6 από κοινού με άλλα προ-γράμματα) με καταληκτικές ημερομηνίες από τον Νοέμβριο2010 έως τον Μάρτιο 2011

• Ενέργεια: 8 προκηρύξεις (4 από κοινού με άλλα προγράμ-ματα) με καταληκτικές ημερομηνίες από τον Νοέμβριο 2010έως τον Απρίλιο 2011

• Περιβάλλον (συμπεριλαμβάνεται η κλιματική αλλαγή): 8 νέεςπροκηρύξεις (4 από κοινού με άλλα προγράμματα) με κατα-ληκτικές ημερομηνίες από τον Οκτώβριο 2010 έως τον Ιανου-άριο 2011

• Μεταφορές (συμπεριλαμβάνεται η αεροναυτική): 9 προκη-ρύξεις (3 από κοινού με άλλα προγράμματα) με καταληκτι-κές ημερομηνίες από τον Οκτώβριο 2010 έως τον Φεβρου-άριο 2011

• Κοινωνικές, οικονομικές και ανθρωπιστικές επιστήμες: 4 νέεςπροκηρύξεις (1 από κοινού με άλλα προγράμματα) με κατα-

Ανακοινώθηκαν 51 νέες προκηρύξεις του 7ου ΠΠ

i 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο http://cordis.europa.eu/fp7 http://www.ekt.gr/fp7

ληκτική ημερομηνία τον Φεβρουάριο 2011• Διάστημα: 1 νέα προκήρυξη με καταληκτική ημερομηνία τον

Νοέμβριο 2010• Ασφάλεια: 1 νέα προκήρυξη με καταληκτική ημερομηνία τον

Δεκέμβριο 2010• Ιδέες: 3 προκηρύξεις (Starting Grants) με καταληκτικές ημε-

ρομηνίες από τον Οκτώβριο έως τον Νοέμβριο 2010• Ανθρωποι: 2 νέες προκηρύξεις με καταληκτικές ημερομηνίες

τον Δεκέμβριο 2010 και τον Ιανουάριο 2011• Ερευνητικές υποδομές: 2 νέες προκηρύξεις με καταληκτική

ημερομηνία τον Νοέμβριο 2010• Έρευνα προς όφελος των ΜΜΕ: 2 νέες προκηρύξεις με

καταληκτική ημερομηνία τον Δεκέμβριο 2010• Περιφέρειες γνώσης: 1 προκήρυξη με καταληκτική ημερο-

μηνία τον Δεκέμβριο 2010• Ερευνητικό δυναμικό: 1 προκήρυξη με καταληκτική ημε-

ρομηνία τον Δεκέμβριο 2010• Επιστήμη στην κοινωνία: 2 προκηρύξεις με καταληκτικές

ημερομηνίες τον Νοέμβριο 2010 και τον Ιανουάριο 2011• Δράσεις διεθνούς συνεργασίας: 3 προκηρύξεις με καταλη-

κτικές ημερομηνίες τον Μάρτιο 2011.

Σημειώνεται ότι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (www.ekt.gr)παρέχει ολοκληρωμένη ενημέρωση και υποστήριξη στις ελλη-νικές ερευνητικές ομάδες για το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, καθώςείναι Εθνικό Σημείο Επαφής για τα Ειδικά Προγράμματα του 7ουΠΠ: ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ("Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινω-νιών", "Ενέργεια", "Κοινωνικο-οικονομικές και ΑνθρωπιστικέςΕπιστήμες"), ΙΔΕΕΣ και ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ("Ερευνητικές Υποδομές","Περιφέρειες της Γνώσης", "Ερευνητικό Δυναμικό").

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 9

προκηρύξεις

Υγεία

Τρόφιμα, γεωργία και βιοτεχνολογία

Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Νανοεπιστήμες, Νανοτεχνολογίες, υλικάκαι νέες τεχνολογίες παραγωγής

Ενέργεια

Περιβάλλον (συμπεριλαμβάνεται η κλιματική μεταβολή)

Μεταφορές (συμπεριλαμβάνεται η αεροναυτική)

Κοινωνικές, οικονομικές καιανθρωπιστικές επιστήμες

Διάστημα

Ασφάλεια

Ειδικό Πρόγραμμα «Συνεργασία»

Πρόγραμμα Καταληκτική ημερομηνία Τομείς / Περιοχές

7 ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Π Λ Α Ι Σ Ι Ο

HEALTH-2011 - single - stage

KBBE 2011

FET Flagship Initiative

"ICT for Green Cars"-2011

"Future Internet"-2011

FET Open scheme

FET Open

Theme 4 - NMP - Nanosciences, Nanotechnologies, Materials- and new Production Technologies - SMEs - and new Production Technologies - SMALL 2011- and new Production Technologies - LARGE 2011Theme 4 - NMP - Nanosciences, Nanotechnologies, Materialsand new Production Technologies - Coordinated call EU-Japan 2011Sustainable automotive electrochemical storage

Theme 4 - NMP - Nanosciences, Nanotechnologies, Materialsand new Production Technologies - CSAsTheme 4 - NMP - Nanosciences, Nanotechnologies, Materialsand new Production Technologies - Coordinated call EU-Russia 2011

International Research Staff Exchange Scheme Energy Call-Part 1

ENERGY-EU Japan Call

Energy Call Part 2

FP7-ENV-2011-ECO-INNOVATION-TwoStage FP7-ENV-2011-ECO-INNOVATION-OneStage FP7-ENV-2011

FP7-TRANSPORT (TPT)-2011-RTD-1FP7-SUSTAINABLE SURFACE TRANSPORT (SST)-2011-RTD-1 FP7-AAT-2011-RTD-1

FP7-GALILEO-2011-GSA-1 FP7-GALILEO-2011-ENTR-1

FP7-SSH-2011-Collaborative projects - (large scale integrating research projects) - (small or medium scale focused research projects) FP7-SSH-2011-Coordination and support actions

Space Call 4

FP7-SEC-2011-1

10/11/2010FP7-HEALTH-2011-single-stage

25/01/2011FP7-KBBE-2011-5-CP-CSAFP7-KBBE-2011-5-SME

02/12/2010FP7-ICT-2011-FET-F02/12/2010 FP7-2011-ICT-GC02/12/2010FP7-2011-ICT-FI07/12/2010 FP7-ICT-2009-C2011: 17/05, 25/102012: 10/04, 25/092013: 12/03FP7-ICT-2011-C

04/11/2010 FP7-NMP-2011-SME-5FP7-NMP-2011-SMALL-5FP7-NMP-2011-LARGE-517/11/2010 FP7-NMP-2011-EU-Japan02/12/2010 FP7-2011-GC-ELECTROCHEMICAL-STORAGE01/02/2011 FP7-NMP-2011-CSA-531/03/2011 FP7-NMP-2011-EU-RUSSIA

16/11/2010FP7-ENERGY-2011-EXCHANGE ENERG FP7-ENERGY-2011-125/11/2010 FP7-ENERGY-2011-JAPAN07/04/2011 FP7-ENERGY-2011-2

16/11/2010 FP7-ENV-2011-ECO-INNOVATION-TwoStage FP7-ENV-2011-ECO-INNOVATION-OneStage FP7-ENV-2011

02/12/2010 FP7-TPT-2011-RTD-1 FP7-SST-2011-RTD-1 FP7 - AERONAUTICS and AIR TRANSPORT (AAT) - 2011 - RTD-116/12/2010 FP7-GALILEO-2011-GSA-1FP7-GALILEO-2011-ENTR-1

02/02/2011 FP7-SSH-2011-1 FP7-SSH-2011-2 FP7-SSH-2011-3

25/11/2010 FP7-SPACE-2011-1

02/12/2010 Security Research Call 4

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07/ 20103 0

Νανοεπιστήμες, Νανοτεχνολογίες, υλικάκαι νέες τεχνολογίες παραγωγής, Ενέργεια

Τεχνολογίες Πληροφορίας καιΕπικοινωνιών, Νανοεπιστήμες,νανοτεχνολογίες, υλικά και νέεςτεχνολογίες παραγωγής

Τεχνολογίες Πληροφορίας καιΕπικοινωνιών, Νανοεπιστήμες,Νανοτεχνολογίες, υλικά και νέες τεχνολογίεςπαραγωγής, Ενέργεια, Περιβάλλον

Περιβάλλον, Μεταφορές

Τρόφιμα, γεωργία και βιοτεχνολογία,Ενέργεια, Περιβάλλον, Μεταφορές

Υγεία, Τρόφιμα, γεωργία καιβιοτεχνολογία, Νανοεπιστήμες,νανοτεχνολογίες, υλικά και νέεςτεχνολογίες παραγωγής, Ενέργεια,Μεταφορές, Κοινωνικές, οικονομικές καιανθρωπιστικές επιστήμες

Έρευνα για την υποστήριξη των ΜΜΕ

Περιφέρειες της γνώσης

Ερευνητικό δυναμικό

Επιστήμη και κοινωνία

Διεθνής συνεργασία

Πρόγραμμα Καταληκτική ημερομηνία Τομείς / Περιοχές

7 ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Π Λ Α Ι Σ Ι Ο

Theme 4 - NMP - Nanosciences, Nanotechnologies, - Materials and new Production Technologies and Theme 5 ENERGY- Materials and new Production Technologies and Theme 5 ENERGY

"Factories of the Future" - 2011

"Energy-efficient Buildings" - 2011

Sustainable automotive electrochemical storage

The ocean of tomorrow

ERA-NET Call 2011

Marie Curie Industry-Academia Partnerships and Pathways (IAPP)

Researchers' Night

Marie Curie Initial Training Networks 2011 (ITN)

Research for the benefit of SMEs

Transnational cooperation between regional research-drivenclusters

Unlocking and developing the Research Potential of researchentities established in the EU´s Convergence Regions andOutermost regions

FP7-SCIENCE-IN-SOCIETY-2011-EVENTS

FP7-SCIENCE-IN-SOCIETY-2011-1

Reinforcing Cooperation with Europe's neighbours in thecontext of the ERA Strengthening European research facilities in third countries -INCO-LAB Reinforcing Cooperation with Europe's neighbours in thecontext of the ERA

ΕΚΤ, Εθνικό Σημείο Επαφής για το 7o Πρόγραμμα Πλαίσιοe-mail: fp7@ekt.gr, http://www.ekt.gr/fp7, http://helpdesk.ekt.gr/fp7

προκηρύξεις

25/11/2010 FP7-NMP-ENERGY-2011 FP7-NMP-ENERGY-2011

02/12/2010 FP7-2011-NMP-ICT-FoF

02/12/2010 FP7-2011-NMP-ENV-ENERGY-ICT-EeB

02/12/2010FP7-2011-GC-ELECTROCHEMICAL-STORAGE

18/01/2011FP7-OCEAN-2011

22/02/2011 FP7-ERANET-2011-RTD

07/12/2010 FP7-PEOPLE-2011-IAPP12/01/2011 FP7-PEOPLE-2011-NIGHT26/01/2011 FP7-PEOPLE-2011-ITN

08/12/2010FP7-SME-2011-BSG, FP7-SME-2011-CP

09/12/2010 FP7-REGIONS-2011-1

07/12/2010FP7-REGPOT-2011-1

25/11/2010FP7-SCIENCE-IN-SOCIETY-2011-EVENTS 20/01/2011FP7-SCIENCE-IN-SOCIETY-2011-1

15/03/2011FP7-INCO-2011-6FP7-INCO-2011-7

Κοινές προσκλήσεις προγραμμάτων

Ειδικό Πρόγραμμα "Άνθρωποι"

Ειδικό Πρόγραμμα "Ικανότητες"

06 - 07 / 2010 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 3 1

εκδηλώσεις

BROADNETS 2010: The 7th International ICSTConference on Broadband Communications,Networks, and Systems Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 25-27 Οκτωβρίου 2010 Διοργάνωση: ICST Επικοινωνία: Δρ Ιωάννης Τόμκος Τηλ.: 210 6682771 E-mail: itom@ait.edu.gr http://broadnets.org/2010/

7ο Επιστημονικό Συνέδριο "Το μέλλον της μάθησης"Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 30-31 Οκτωβρίου 2010 Διοργάνωση: Επιστημονική Ένωση ΕκπαιδευτικώνΠρωτοβάθμιας για τη Διάδοση των ΤεχνολογιώνΠληροφορίας κι Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση Επικοινωνία: ΕΕΕΠ-ΔΤΠΕ Τηλ.: 210 9858645, Fax: 210 9858646 E-mail: sec@synedrio7.com http://synedrio7.com

19ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΑκαδημαϊκώνΒιβλιοθηκών Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 3-5 Νοεμβρίου 2010 Διοργάνωση: Βιβλιοθήκη και Υπηρεσία Πληροφόρησης τουΠαντείου Πανεπιστημίου Επικοινωνία: Βιβλιοθήκη - Υπηρεσία Πληροφόρησης Τηλ.: 210 9201001, Fax: 210 9248774 E-mail: 19libconf@panteion.gr http://library.panteion.gr/19libconf/index.php

9ο Πανελλήνιο Γεωγραφικό Συνέδριο Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 4 -6 Νοεμβρίου 2010 Διοργάνωση: Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Γεωγραφίας Επικοινωνία: Κοσμάς Παυλόπουλος Fax: 210 9514159 E-mail: info@geography2010.gr http://www.geography2010.gr/

ESHRE Campus symposium "Promoting excellencein clinical research: from idea to publication" Τόπος: Θεσσαλονίκη Ημερομηνία: 5-6 Νοεμβρίου 2010 Διοργάνωση: ESHRE Επικοινωνία: ESHRE Central Office Τηλ.: +32 (0)2 269 09 69 Fax: +32 (0)2 269 56 00 E-mail: info@eshre.eu http://www.eshre.eu/

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Τυποποίηση, τα Πρότυπα και την Ποιότητα Τόπος: Θεσσαλονίκη Ημερομηνία: 19-20 Νοεμβρίου 2010 Διοργάνωση: Ένωση Ελλήνων Επιστημόνων για την Προτυποποίηση και την Τυποποίηση Επικοινωνία: Γραμματεία Συνεδρίου Τηλ.: 2310 286680 E-mail: protypation@auth.gr http://protypation.web.auth.gr

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ECOMONDO - 14th international Trade Fair ofMaterial and Energy Recovery and SustainableDevelopment Τόπος: Ιταλία (Rimini) Ημερομηνία: 3-6 Νοεμβρίου 2010 Διοργάνωση: Rimini Fiera SpA Επικοινωνία: Ελληνοϊταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης Τηλ.: 2310 951272, Fax: 2310 951542 E-mail: fiere@italchamber.gr http://en.ecomondo.com/

Συνέδριο "SME's, Research and Innovation: FromIdea to Market, turning Knowledge into Profit" Τόπος: Βέλγιο (Βρυξέλλες) Ημερομηνία: 17-18 Νοεμβρίου 2010 Διοργάνωση: WALLONIA, European Commission Επικοινωνία: Chantal Carlier - Michel Colinet Τηλ.: +32(0)2/426.64.66, Fax: +32(0)2/426.53.78 E-mail: info@smeconference2010.be http://www.smeconference2010

Διεθνές Συνέδριο "NEERI 2010: Networking Eventfor European Research Infrastructures" Τόπος: Αυστρία (Βιέννη) Ημερομηνία: 21 Οκτωβρίου 2010 Διοργάνωση: CLARIN http://www.clarin.eu/events/2nd-networking-event-for-european-research-infrastructures-neeri-2010

Συνέδριο "eChallenges e-2010" Τόπος: Πολωνία (Βαρσοβία) Ημερομηνία: 27-29 Οκτωβρίου 2010 Διοργάνωση: IIMC International Information ManagementCorporation Ltd Επικοινωνία: Γραμματεία Συνεδρίου Τηλ.: +353 (0) 1 8170607 Fax: +353 (0) 1 8170606 E-mail: secretariat@eChallenges.org http://www.echallenges.org/e2010/default.asp?page=home

Περισσότερες Εκδηλώσεις - Συνέδρια στην Ελλάδα και τον Κόσμο

στη διεύθυνση: www.ekt.gr/research/events

...ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 06 - 07 / 20103 2

highlights

INNOVATIONRESEARCHΤECHNOLOGY

&

Science in Society

Myrtis comes back to lifeafter 2,500 years

Amongst historic artifacts at the NationalArchaeological Museum of Athens foundrecently the 11 year old Myrtis, the youngAthenian girl that lived and died during the5th century BC. Some 2,500 years later,Myrtis comes "face to face" with the cit-izens of the 21st century, thanks to an inter-national, multi-sectoral scientific collabo-ration employing state-of-the-art technology.

The exhibition "Myrtis: Face to Face withthe past" is a travelling exhibition designedto be transported to, and assembled in,suitable places of reception, both in Greeceand abroad. The aim of this exhibition isto present to the public the various stagesinvolved in the reconstruction of Myrtis'face, starting with the archeological exca-vation of the mass grave in the ancientcemetery of Kerameikos, through the studyof the skeletal material it contained (in orderto determine the disease that caused the

According to a recent Eurobarometer sur-vey, 79% of Europeans are interested inscientific and technological breakthroughsand 75% believe that science and tech-nology will create more opportunities forfuture generations. In our country, 37%of Greeks say they are very interested inscientific discoveries and technologicaldevelopments. However, opinions differon the role of science in everyday life.

The main article of this issue is dedicatedto the relationship between the Greeksand Science and to Greek organizations'initiatives to "communicate science" tothe public in a delightful and creative way.The events "Science Society" and "Sundaymornings" by the National Hellenic ResearchFoundation, the contest FameLab by BritishCouncil and many other interactive exhi-bitions and events are presented in thisissue. Furthermore, Professor Frank Burnet,the first Professor of Science Communicationin the United Kingdom, speaks to "Innovation,Research and Technology" about sciencein our society.

Greek "trading agents"conquer Harvard!

The Market Design category of the annu-al Trading Agent Competition - TAC 2010,held at Harvard University in June, waswon by a team from the Electrical andComputer Engineering Department atthe Aristotle University of Thessaloniki.The team was awarded first place in thecompetition for their project "softwareagents" - a sophisticated software pro-gram that executes electronic transac-tions automatically and autonomously,and can take part in online auctions.

The TAC, which is held annually, is designedto spur research on common problems,promote the definition of benchmarks,standardize problem descriptions, andshowcase current technologies. This year'scompetition pitted software agents -developed by research groups, studentsand others from all over the world - againsteach other in three challenging marketgames: TAC Ad Auctions, TAC MarketDesign and TAC Supply Chain Management.

The team, named Mertacor, not only won1st place in the TAC Market Design gamebut also came 3rd in the TAC Ad Auctionand 6th in the TAC Supply Chain Managementgames. Furthermore, the Greek researchteam was asked to cooperate with MinnesotaUniversity and the Erasmus University ofRotterdam in designing a new TAC game,"TAC Energy", based upon the idea of astock market for energy. The Mertacorteam consists of Labros Stavrogiannis,Kiriakos Hatzidimitriou, Andreas Simeonidisand Periklis Mitkas. The name "Mertacor"is a variation of the Latin word "merca-tor", meaning "trader".

i Myrtis http://www.myrtis.gr/

A Greek project was among the five pro-jects that were recently recognized as the"Best of the Best" LIFE-Environment pro-jects by the European Commission."EnviFriendly - Environmental FriendlyTechnologies for Rural Development" isa scheme designed by a consortium ofGreek institutes coordinated by thePrefecture of Laconia to develop ‘com-mon sense’ environmentally-friendly tech-nologies to reduce agricultural pollution.The project developed an integrated man-agement plan for the Evrotas River Basinand coastal zone, combining environ-mentally friendly technologies and socio-economic factors.

The "Best LIFE-Environment Projects" ini-tiative aims to improve the disseminationof LIFE projects whose results could havea significantly positive impact on the envi-ronment. The winners were selected from57 projects funded during 2009. Whilethe initial technical assessment was car-ried out by the LIFE Unit's External AssistanceTeam, the final selection – namely, thefive "Best of the Best" projects - wasmade by the EU Member States.

i EnviFriendly http://www.envifriendly.tuc.gr/

Best LIFE-EnvironmentProjects 2009 http://ec.europa.eu/environment/life/bestprojects/best2009-2010/index.htm

i Eurobarometer SpecialSurvey on Science &Technologyhttp://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb_special_en.htm#340

National Hellenic ResearchFoundation http://www.eie.gr

Frank Burnet http://www.frankburnet.com/

i Mertacorhttp://issel.ee.auth.gr/doku.php/software/mertacor

Τrading Agent Competition http://www.sics.se/tac/

death of 50,000 Athenians during the firstphase of the Peloponnesian War and becameknown as "the plague of Athens"), andculminating in the reconstruction of theface of an 11 year-old victim of the plague.

Recently, Myrtis was made a "MillenniumFriend", acting as an ambassador for theUN Millenium Development Goals - anagreement between all 192 member statesto tackle, amongst other issues, the threatof disease and epidemics.

"Green" project in Greecerecognized among "Best of the Best" LIFE-Environment projects

• Πληροφόρηση για θέματα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας• Υποστήριξη επιχειρηματικότητας και μεταφορά τεχνολογίας• Ενθάρρυνση συμμετοχής ΜΜΕ στο Πρόγραμμα Πλαίσιο Έρευνας της ΕΕ• Υπηρεσίες προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Υπηρεσίες του Enterprise Europe Network-Hellas

To νέο δίκτυο για την υποστήριξητων ελληνικών επιχειρήσεων

E n t e r p r i s e E u r o p e N e t w o r k - H e l l a s

Το Enterprise Europe Network-Hellas είναι το νέο δίκτυο που

παρέχει oλοκληρωμένες υπηρεσίες στις ελληνικές επιχειρήσεις

ώστε να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, με βάση τη γνώ-

ση και την καινοτομία.

Ο ελληνικός κόμβος του ευρωπαϊκού δικτύου Enterprise Europe

Network αποτελείται από βιομηχανικούς συνδέσμους, ερευνητι-

κά και τεχνολογικά ιδρύματα, εμπορικά και βιομηχανικά επιμε-

λητήρια και καταξωμένους φορείς στο χώρο της καινοτομίας και

των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Αποστολή του Enterprise Europe Network-Hellas είναι η ενίσχυ-

ση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, κυρίως

των μικρομεσαίων, η υποστήριξη της ανάπτυξης των λιγότερο

ευνοημένων περιοχών της χώρας, η προώθηση της καινοτομίας

και της επιχειρηματικότητας στις επιχειρήσεις και στους ερευνητι-

κούς φορείς, η ενδυνάμωση των δεσμών μεταξύ βιομηχανίας,

έρευνας και επενδυτικών κεφαλαίων και η καλλιέργεια οικονο-

μικά και περιβαλλοντικά βιώσιμης ανάπτυξης και απασχόλησης.

Το δίκτυο αποτελεί ένα ενιαίο κέντρο εξυπηρέτησης (one stop

shop) των επιχειρήσεων που φιλοδοξούν να αναβαθμίζουν τα

προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, αξιοποιώντας καινοτόμες τεχνο-

λογίες, επιχειρηματικές συμφωνίες και ερευνητικά προγράμματα

από όλη την Ευρώπη.

Το ευρωπαϊκό δίκτυο Enterprise Europe Network εντάσσεται στο

νέο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Ανταγωνιστικότητα και την Και-

νοτομία (CIP 2007-2013) της Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων

και Βιομηχανίας της ΕΕ και αποτελείται από 600 οργανισμούς σε

περισσότερες από 40 ευρωπαϊκές χώρες.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο δίκτυο παγκοσμίως για την υπο-

στήριξη των επιχειρήσεων και την προώθηση της επιχειρηματι-

κότητας και της καινοτομίας. Προήλθε δε από τη μετεξέλιξη και

τη συνένωση των Κέντρων Αναδιανομής Καινοτομίας (Innovation

Relay Centres - IRCs) και των Ευρωπαϊκών Κέντρων Πληροφο-

ριών (Euro Info Centres - EICs), που λειτουργούσαν τα προη-

γούμενα χρόνια.

www.enterprise-hellas.gr

O δικτυακός τόπος του Εnterprise Europe Network-Hellas, μια νέα πύλη πληροφόρησηςγια την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Οι υπηρεσίες του Ελληνικού Κέντρου Αναδιανομής Καινοτομίας (IRC Hellenic), του επιτυχημένου δικτύου που υποστήριξε τις ελληνικές

επιχειρήσεις για περισσότερα από 10 χρόνια, παρέχονται πλέον μέσω του Enterprise Europe Network-Hellas.

XXX

Βασ. Κωνσταντίνου 48, 116 35 Αθήνα • Τηλ.: 210 72 73 900, Fax: 210 72 46 824e-mail: ekt@ekt.gr, http://www.ekt.gr

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

&

Enterprise Europe Network – Hellas

OΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΚΟΛΟΥΘΟΙ:

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) http://www.ekt.gr/

Σύνδεσμος Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας (ΣΒΘΚΕ) http://www.sbtke.gr/

Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας (ΒΕΑ) http://www.acsmi.gr/

Εταιρία Τεχνολογικής Ανάπτυξης Κεραμικών και Πυρίμαχων ΑΕ (ΕΚΕΠΥ) http://www.cereco.gr/

Επιμελητήριο Αρκαδίας http://www.arcadianet.gr/

Επιμελητήριο Ιωαννίνων http://www.cci-ioannina.gr/

Επιμελητήριο Καβάλας http://www.chamberofkavala.gr/

Εταιρεία Τεχνολογικής Ανάπτυξης Κλωστοϋφαντουργίας, Ένδυσης και Ινών ΑΕ (ΕΤΑΚΕΙ) http://www.etakei.gr/

Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) http://www.sev.org.gr/

Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) http://www.sbbe.gr/

Ανώνυμη Εταιρεία Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της Βιομηχανίας Τροφίμων ΑΕ (ΕΤΑΤ) http://www.etat.gr/

Δίκτυο ΠΡΑΞΗ / Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) http://www.help-forward.gr/

Ελληνικός Οργανισμός Μικρών Μεσαίων Επιχειρήσεων & Χειροτεχνίας ΑΕ (ΕΟΜΜΕΧ) http://www.eommex.gr/

Επιμελητήριο Ηρακλείου http://www.ebeh.gr/

Εταιρεία Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Μετάλλων ΑΕ (ΕΒΕΤΑΜ) http://www.ebetam.gr/

Αναπτυξιακή Δυτικής Μακεδονίας ΑΕ (ΑΝΚΟ) http://www.anko.gr/

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ:

Αναπτυξιακή Επιχείρηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κέρκυρας (ΑΕΝΑΚ)

Δωδεκανησιακή Εταιρεία Ανάπτυξης και Προόδου (ΔΕΤΑΠ) http://www.detap.gr/

Επιστημονικό Πάρκο Πατρών (ΕΠΠ) http://www.psp.org.gr/

Σύνδεσμος Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΘΕΒ) http://www.sthev.gr/