Οδηγός Εμπορικών Σημάτων 2010

Οδηγός Εμπορικών Σημάτων Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για το καθεστώς των

εμπορικών σημάτων στην Ελλάδα

Αθήνα 2010

*Οι απαντήσεις που θα βρείτε στον Οδηγό αυτό δεν συνιστούν σε καμία περίπτωση νομικές συμβουλές για την υπόθεση που τυχόν σας απασχολεί, ούτε υποκαθιστούν την απαραίτητη συνδρομή του νομικού σας συμβούλου. Γιαννούλας | Κοσμόπουλος ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ Διδότου 38, 106 80 Αθήνα Τ: 210 36 30 500 | Φ: 210 36 30 510 www.giannoulas-kosmopoulos.gr

Πνευματικά δικαιώματα: Ο Οδηγός αυτός παρέχεται στο κοινό με άδεια Creative Commons 3.0, όπως δείχνει το παραπάνω σήμα. Αυτό σημαίνει ότι είναι ελεύθερη η αναπαραγωγή, διανομή και παρουσίαση στο κοινό του Οδηγού από οποιονδήποτε, εφόσον ταυτόχρονα αναφέρεται ότι ο Οδηγός δημιουργήθηκε και διατέθηκε από το Δικηγορικό Γραφείο Γιαννούλα - Κοσμόπουλου. Εννοείται, ότι ο Οδηγός δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τρίτους για εμπορικούς σκοπούς και κανείς δεν μπορεί να αλλοιώσει, τροποποιήσει ή δημιουργήσει πάνω στον Οδηγό αυτό. Για περισσότερες πληροφορίες: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.el

http://www.giannoulas-kosmopoulos.gr/�

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.el�

Λίγα λόγια από μας …

Αγαπητοί φίλοι,

Προσπαθήσαμε και φτιάξαμε έναν χρηστικό Οδηγό, ο οποίος φιλοδοξεί να απαντήσει σε βασικές ερωτήσεις σχετικά με τα εμπορικά σήματα: από το τί είναι ένα εμπορικό σήμα, πού κατατίθεται και για πόσο ισχύει, μέχρι το πώς μεταβιβάζεται, ανανεώνεται και προστατεύεται.

Η μορφή του βασίζεται σε ερωτήσεις και απαντήσεις, ώστε ο αναγνώστης να λαμβάνει την πληροφορία που ζητά με τρόπο άμεσο, λιτό και σαφή. Τα χαρακτηριστικά του αυτά, σε συνδυασμό με το ευρύ φάσμα των ζητημάτων που καλύπτει, θα μπορούσε να τον καταστήσει χρήσιμο, τόσο στον νομικό, όσο και στον επιχειρηματία. Προσοχή, όμως: Ο Οδηγός δεν απαντά σε όλα τα προβλήματα, ούτε θα ήταν δυνατόν οι απαντήσεις που δίνονται να ισχύουν με τον ίδιο και απαράλλακτο τρόπο σε κάθε μεμονωμένη υπόθεση. Το δίκαιο των σημάτων έχει έννοιες συναρπαστικές, αλλά και περίπλοκες, που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή στην εξειδίκευσή τους. Για το λόγο αυτό, οι απαντήσεις που θα βρείτε στον Οδηγό αυτό δεν συνιστούν σε καμία περίπτωση νομικές συμβουλές για την υπόθεση που τυχόν σας απασχολεί, ούτε υποκαθιστούν την απαραίτητη συνδρομή του νομικού σας συμβούλου.

Σύντομα, ο Οδηγός αυτός θα είναι διαθέσιμος και στο διαδίκτυο, ώστε να εμπλουτιστεί και να διορθωθεί με βάση τις παρατηρήσεις και τις ανάγκες σας.

Με φιλικούς χαιρετισμούς,

Μιχάλης Κοσμόπουλος

www.giannoulas-kosmopoulos.gr i

Περιεχόμενα

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ...................................................................................................... i

1. ΓΕΝΙΚΑ ....................................................................................................................... 1

1.1. Τί είναι το «σήμα»; ..................................................................................................... 1

1.2. Τί μπορεί να αποτελέσει σήμα; .................................................................................. 1

1.3. Ποιά η διαφορά του σήματος από άλλα δικαιώματα; ................................................ 1

1.4. Από πότε αποκτάται το δικαίωμα στο σήμα; ............................................................. 2

2. Η κατάθεση σήματος .................................................................................................... 3

2.1. Ποιός μπορεί να καταθέσει δήλωση σήματος στην Ελλάδα; ..................................... 3

2.2. Μπορεί να καταθέσει σήμα στην Ελλάδα, φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει την επαγγελματική του εγκατάσταση εκτός Ελλάδας; ............................................................ 3

2.3. Τί χρειάζεται για την κατάθεση ενός σήματος; .......................................................... 3

2.4. Αν το σήμα αποτελείται και από λέξεις και από απεικόνιση, δηλώνεται ως λεκτικό ή ως απεικόνιση; ................................................................................................................... 5

2.5. Μπορεί να δηλωθεί άλλο πρόσωπο ως πληρεξούσιος δικηγόρος και άλλο ως αντίκλητος; ........................................................................................................................ 5

2.6. Χρειάζεται να προσκομίζεται πληρεξούσιο για κάθε περαιτέρω ενέργεια από τον ίδιο δικηγόρο, ο οποίος κατέθεσε τη δήλωση σήματος; .................................................... 5

2.7. Αν ο καταθέτης/δικαιούχος του σήματος επιθυμεί να αλλάξει τον εγγεγραμμένο επί του σήματος πληρεξούσιό του (ή/και αντίκλητο), τί πρέπει να κάνει; .............................. 5

2.8. Τί χρειάζεται για την κατάθεση ενός σήματος κοινοτικού εκ μετατροπής; ............... 6

2.9. Τί είναι ένα σήμα Κοινοτικό εκ μετατροπής; ............................................................. 6

2.10. Τί χρειάζεται για την κατάθεση σήματος διεθνούς εκ μετατροπής; ......................... 6

2.11. Τί είναι ένα σήμα Διεθνές εκ μετατροπής; ............................................................... 6

2.12. Τί συμβαίνει στην περίπτωση που ο χώρος της δήλωσης δεν επαρκεί για να δηλωθούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που ενδιαφέρουν τον καταθέτη; ....................... 7

2.13. Τί συμβαίνει στην περίπτωση που η δήλωση κατάθεσης έχει λάθη; ....................... 7

2.14. Αν η δήλωση αφορά τρισδιάστατο σήμα, πρέπει να κατατεθεί δείγμα προϊόντος; .. 7

2.15. Μπορεί ο καταθέτης να προσθέσει περισσότερες κλάσεις μετά την κατάθεση της δήλωσης; ............................................................................................................................ 7

2.16. Μπορεί ο καταθέτης να περιορίσει τη δήλωση σήματος και τα προϊόντα ή/και τις υπηρεσίες που καλύπτει; ................................................................................................... 7

2.17. Πότε μπορεί ο καταθέτης να αρχίσει να χρησιμοποιεί το σήμα που κατέθεσε; ....... 8

3. Απόλυτοι και σχετικοί λόγοι απαραδέκτου ................................................................... 9

ii www.giannoulas-kosmopoulos.gr

3.1. Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου ........................................................................................ 9

3.1.1. Για ποιούς λόγους μπορεί να απορριφθεί ένα σήμα; ............................................... 9

3.1.2. Ποιοί είναι οι απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου; .......................................................... 9

3.1.3. Σε ποια περίπτωση μπορεί η κατάθεση μιας ένδειξης να αντίκειται στην καλή πίστη ή να έγινε κακόπιστα; ............................................................................................ 10

3.1.4. Υπάρχει τρόπος να καταχωρηθεί ως σήμα μια ένδειξη που εμπίπτει σε κάποιο λόγο απαραδέκτου; .......................................................................................................... 10

3.2. Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου ........................................................................................ 11

3.2.1. Ποιοί είναι οι σχετικοί λόγοι απαραδέκτου; .......................................................... 11

3.2.2. Πώς θα μάθω για την τυχόν ύπαρξη προγενέστερων σημάτων; ........................... 11

3.2.3. Τί είναι τα βιβλία σημάτων; .................................................................................. 13

3.2.4. Πότε υπάρχει «κίνδυνος σύγχυσης»; ..................................................................... 13

3.2.5. Τί είναι ο «κίνδυνος συσχέτισης»; ........................................................................ 13

3.2.6. Στην περίπτωση που τα σήματα και τα προϊόντα ή υπηρεσίες που διακρίνουν είναι πανομοιότυπα, πρέπει να αποδεικνύεται η ύπαρξη «κινδύνου σύγχυσης»; .................... 13

3.2.7. Απολαμβάνει ένα φημισμένο σήμα αυξημένης προστασίας στο πλαίσιο της διαδικασίας καταχώρησης; .............................................................................................. 14

3.2.8. Τί θα συμβεί αν τρίτος χρησιμοποιεί κάποιο σήμα στις συναλλαγές χωρίς να το έχει καταθέσει/καταχωρήσει; .......................................................................................... 14

3.2.9. Τί θα συμβεί αν το κατατεθειμένο σήμα μοιάζει με δικαίωμα προσωπικότητας ή έργο επί του οποίου υπάρχουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή άλλο δικαίωμα; 14

3.2.10. Εμποδίζει την καταχώρηση σήματος στην Ελλάδα, σήμα που έχει καταχωρηθεί στο εξωτερικό; ................................................................................................................. 15

3.2.11. Ποιά θεωρούνται «προγενέστερα σήματα»; ........................................................ 15

3.2.12. Τί είναι το δικαίωμα προτεραιότητας; ................................................................. 15

3.2.13. Τί σημαίνει «αρχαιότητα» κοινοτικού σήματος; ................................................. 16

3.2.14. Μπορεί να κατατεθεί σήμα ίδιο με προγενέστερο για τα ίδια προϊόντα ή υπηρεσίες; ........................................................................................................................ 16

3.2.15. Ποιά η διαφορά μεταξύ συμφωνίας για παράλληλη κατάθεση και επιστολής συναίνεσης; ..................................................................................................................... 16

3.2.16. Μπορεί να προσκομιστεί η επιστολή συναίνεσης στο Διοικητικό Πρωτοδικείο; 17

3.2.17. Μπορεί ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος να υπαναχωρήσει από την έγγραφη συμφωνία περί παράλληλης κατάθεσης; .......................................................... 17

3.2.18. Μπορεί τρίτος να ζητήσει τη διαγραφή του σήματος που κατατέθηκε με συμφωνία παράλληλης κατάθεσης; ................................................................................. 17

3.2.19. Τί θα συμβεί στην περίπτωση που θέλω να καταθέσω ως σήμα το όνομά μου και διαπιστώνω ότι αυτό έχει κατατεθεί από άλλον για να διακρίνει ταυτόσημα ή ομοειδή προϊόντα; ......................................................................................................................... 17

www.giannoulas-kosmopoulos.gr iii

3.2.20. Ποιός είναι ο κρίσιμος χρόνος για την εξέταση των λόγων απαραδέκτου; ......... 17

3.2.21. Αν η ΔΕΣ απορρίψει τη δήλωση σήματός μου λόγω ύπαρξης προγενέστερου σήματος, το οποία στη συνέχεια λήξει ή μεταβιβαστεί σε μένα, τα διοικητικά δικαστήρια θα ακυρώσουν την απόφαση της ΔΕΣ;............................................................................ 18

4. Η διαδικασία ενώπιον της ΔΕΣ .................................................................................. 19

4.1. Η διαδικασία μετά την κατάθεση του σήματος ............................................................ 19

4.1.1. Ποιός κρίνει τη δήλωση σήματος; ......................................................................... 19

4.1.2. Τί θα συμβεί σε περίπτωση θετικής απόφασης της ΔΕΣ; ...................................... 20

4.1.3. Από πότε ισχύει η καταχώρηση ενός σήματος; ..................................................... 20

4.2. Περισσότερα για τη ΔΕΣ και τη διαδικασία ενώπιον της ............................................ 20

4.2.1. Τί είναι η Διοικητική Επιτροπή Σημάτων ; ........................................................... 20

4.2.2. Ποιές είναι οι αρμοδιότητες της ΔΕΣ; ................................................................... 21

4.2.3. Τί θα συμβεί αν δεν παραστώ κατά τη δικάσιμο της ΔΕΣ; ................................... 21

4.2.4. Τί αποδεικτικά μέσα μπορούν να υποβληθούν κατά τη διαδικασία ενώπιον της ΔΕΣ; ................................................................................................................................. 21

4.2.5. Μπορεί να ζητηθεί εξαίρεση μέλους της ΔΕΣ; ..................................................... 21

4.2.6. Τί θα συμβεί αν παραβιαστεί διάταξη που ρυθμίζει τη διαδικασία ενώπιον της ΔΕΣ; ................................................................................................................................. 21

4.2.7. Θα μου επιδοθεί η απόφαση της ΔΕΣ; .................................................................. 21

4.2.8. Μπορώ να προσφύγω κατά απόφασης της ΔΕΣ; .................................................. 22

5. Διάρκεια προστασίας, λήξη και ανανέωση σήματος ................................................... 23

5.1. Γενικά ........................................................................................................................... 23

5.1.1. Ποιά είναι η διάρκεια ισχύος ενός σήματος; ......................................................... 23

5.1.2. Τί θα συμβεί αν η καταχώρηση του σήματος εκκρεμεί πάνω από δεκαετία; ........ 23

5.1.3. Τί ενέργειες πρέπει να γίνουν για την ανανέωση του σήματος; ............................ 23

5.1.4. Πότε πρέπει να ανανεωθεί ένα εκ μετατροπής (κοινοτικό ή διεθνές) σήμα; ........ 23

5.1.5. Τί θα συμβεί αν παρέλθει η ημερομηνία λήξης του σήματος; .............................. 23

5.2. Λύση εταιρίας η οποία είναι δικαιούχος σήματος ........................................................ 24

Ποιά η τύχη του σήματος που ανήκει σε εταιρία μετά τη λύση της; .............................. 24

5.3. Παραίτηση από σήμα ................................................................................................... 24

Μπορεί ο δικαιούχος να παραιτηθεί από το σήμα του; ................................................... 24

6. Ένδικα μέσα ενώπιον της ΔΕΣ ................................................................................... 25

6.1. Γενικά ........................................................................................................................... 25

6.1.1. Είμαι δικαιούχος προγενέστερου σήματος και διαπιστώνω ότι τρίτος επιχειρεί να καταθέσει σήμα που προσβάλλει το δικό μου. Πώς μπορώ να αμυνθώ; ........................ 25

iv www.giannoulas-kosmopoulos.gr

6.1.2. Μπορούν τα μέρη να συμβιβάσουν εξωδικαστικά τη διαφορά τους μετά από άσκηση ενδίκου βοηθήματος ενώπιον της ΔΕΣ; ............................................................. 25

6.2. Η Παρέμβαση ............................................................................................................... 25

6.2.1. Ποιός νομιμοποιείται να ασκήσει παρέμβαση; ..................................................... 25

6.2.2. Πώς ασκείται η παρέμβαση; .................................................................................. 25

6.3. Η Τριτανακοπή ............................................................................................................. 26

6.3.1. Ποιές αποφάσεις υπόκεινται σε τριτανακοπή; ...................................................... 26

6.3.2. Ποιός νομιμοποιείται να ασκήσει τριτανακοπή; ................................................... 26

6.3.4. Πώς ασκείται η τριτανακοπή; ................................................................................ 26

6.3.5. Ποιά είναι η προθεσμία άσκησης της τριτανακοπής; ............................................ 26

6.3.6. Μπορώ να προσφύγω κατά της απόφασης που εκδίδεται επί της τριτανακοπής; . 27

6.4. Διαγραφή καταχωρημένου σήματος ............................................................................. 27

6.4.1. Ποιοί είναι οι λόγοι διαγραφής ενός καταχωρημένου σήματος και ποιά η προθεσμία άσκησής της; ................................................................................................. 27

6.4.2. Μπορώ να ζητήσω τη διαγραφή σήματος επί του οποίου στηρίζεται αρχαιότητα κοινοτικού σήματος; ........................................................................................................ 28

6.4.3. Ποιός νομιμοποιείται να ασκήσει αίτηση διαγραφής; ........................................... 28

6.4.4. Πώς μπορεί να αποδείξει ο αιτών τη διαγραφή τη μη χρήση ενός σήματος; ........ 29

6.4.5. Πότε επέρχονται τα αποτελέσματα της απόφασης για διαγραφή του σήματος; ... 29

6.4.6. Τί πρέπει να κάνει ο αιτών τη διαγραφή και κάθε ενδιαφερόμενος μετά την έκδοση αμετάκλητης απόφασης επ’ αυτής; ..................................................................... 29

6.4.7. Αν το σήμα διαγραφεί αμετάκλητα, μπορεί να ασκηθούν αξιώσεις κατά του δικαιούχου του; ............................................................................................................... 29

6.5. Περιεχόμενο των δικογράφων ενώπιον της ΔΕΣ ......................................................... 29

6.5.1. Τί πρέπει να περιέχουν τα δικόγραφα ενώπιον της ΔΕΣ; ...................................... 29

6.5.2. Προβλέπεται πληρωμή παραβόλου για την εκδίκαση των ενδίκων μέσων ενώπιον της ΔΕΣ; .......................................................................................................................... 30

6.5.3. Πρέπει να επιδοθεί το δικόγραφο στον αντίδικο; .................................................. 30

6.5.4. Μπορούν να ασκηθούν πρόσθετοι λόγοι ενώπιον της ΔΕΣ; ................................. 30

7. Η Προσφυγή κατά αποφάσεων της ΔΕΣ .................................................................... 31

7.1. Κατά ποίων αποφάσεων επιτρέπεται προσφυγή; ..................................................... 31

7.2. Ποιά είναι η προθεσμία της προσφυγής; .................................................................. 31

7.3. Πού κατατίθεται το δικόγραφο της προσφυγής; ...................................................... 31

7.4. Πρέπει να επιδοθεί το δικόγραφο της προσφυγής; ................................................... 31

7.5. Οι λοιποί διάδικοι ενώπιον της ΔΕΣ μπορούν να ασκήσουν παρέμβαση στο ΔΠρΑθ; ......................................................................................................................................... 31

www.giannoulas-kosmopoulos.gr v

7.6. Ένορκες βεβαιώσεις προσκομίζονται στο Διοικητικό Πρωτοδικείο; ....................... 31

8. Το σήμα ως εμπράγματο δικαίωμα ............................................................................. 32

8.1. Παραχώρηση άδειας χρήσης ........................................................................................ 32

8.1.1. Μπορώ να επιτρέψω σε τρίτο να χρησιμοποιεί το σήμα μου; ............................... 32

8.1.2. Τί ισχύ έχει μια σύμβαση άδειας χρήσης σήματος η οποία δεν καταχωρήθηκε σύμφωνα με τους όρους του νόμου; ................................................................................ 32

8.1.3. Αν παραχωρηθεί άδεια χρήσης σήματός σε τρίτο, θα μπορεί να το χρησιμοποιεί και ο δικαιούχος του; ....................................................................................................... 32

8.1.4. Θα πρέπει η άδεια χρήσης να αφορά όλα τα προϊόντα ή υπηρεσίες που καλύπτει το σήμα; ........................................................................................................................... 32

8.1.5. Μπορεί να συμφωνηθεί άδεια χρήσης για ορισμένες μόνο γεωγραφικές περιοχές; ......................................................................................................................................... 32

8.1.6. Μπορεί ο αδειούχος χρήσης να παραχωρήσει με τη σειρά του υποάδεια χρήσης σε τρίτους; ............................................................................................................................ 33

8.1.7. Μπορεί ο αδειούχος χρήσης να ζητήσει δικαστική προστασία κατά τρίτων που προσβάλλουν το σήμα του δικαιούχου; ........................................................................... 33

8.1.8. Μπορεί η άδεια χρήσης να ανακληθεί από το δικαιούχο του σήματος; ................ 33

8.2. Μεταβίβαση σήματος ................................................................................................... 33

8.2.1. Μπορεί να γίνει μεταβίβαση σήματος; .................................................................. 33

8.2.2. Μπορεί να μεταβιβαστεί το σήμα ανεξάρτητα από τη μεταβίβαση της επιχείρησης; ......................................................................................................................................... 33

8.2.3. Μπορεί να μεταβιβαστεί σήμα, αν αυτό αποτελείται από όνομα φυσικού ή νομικού προσώπου; ......................................................................................................... 33

8.2.4. Πότε συντελείται η μεταβίβαση ενός σήματος; .................................................... 34

8.2.5. Τί πρέπει να προσκομιστεί στην Υπηρεσία Σημάτων για την καταχώρηση της μεταβίβασης; ................................................................................................................... 34

8.2.6. Τί πρέπει να κάνει ο νέος δικαιούχος, αν κατά το χρόνο μεταβίβασης υπάρχει εκκρεμής δικαστική διαφορά ενώπιον της ΔΕΣ ή των διοικητικών δικαστηρίων ή του ΣτΕ;.................................................................................................................................. 34

8.2.7. Τί θα συμβεί αν δεν καταχωρηθεί η μεταβίβαση στα βιβλία σημάτων; ................ 34

8.3. Κατάσχεση σήματος και πτώχευση δικαιούχου ........................................................... 35

8.3.1. Μπορεί να γίνει κατάσχεση και εκποίηση σήματος; ............................................. 35

8.3.2. Σε περίπτωση κήρυξης πτώχευσης του δικαιούχου του, το σήμα εκποιείται; ...... 35

9. Δικαιώματα από το καταχωρημένο σήμα ................................................................... 36

9.1. Ποιά δικαιώματα παρέχει το καταχωρημένο σήμα; ................................................. 36

9.2. Ποιές εξουσίες παρέχει το δικαίωμα στο σήμα στο δικαιούχο του; ......................... 36

vi www.giannoulas-kosmopoulos.gr

9.3. Μπορεί τρίτος έμπορος να θέσει και το δικό του σήμα επί προϊόντος που φέρει το σήμα άλλης επιχείρησης; ................................................................................................. 36

9.4. Μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να προστατευθεί έναντι τρίτων οι οποίοι χρησιμοποιούν το σήμα του χωρίς την άδειά του, ή χρησιμοποιούν σήμα που να μοιάζει με το δικό του; ................................................................................................................. 36

9.5. Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ «παραποίησης/απομίμησης» και «κινδύνου σύγχυσης»; ...................................................................................................................... 37

10. Η αστική προστασία του δικαιούχου του σήματος ................................................... 38

10.1. Αγωγές άρσης προσβολής και παράλειψης στο μέλλον και αποζημίωσης ................ 38

10.1.1. Ποιές αγωγές μπορεί να ασκήσει ο δικαιούχος του σήματος; ............................. 38

10.1.2. Μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να σωρεύσει περισσότερες βάσεις προστασίας; ..................................................................................................................... 38

10.1.3. Πρέπει να αποδειχθεί υπαιτιότητα του τρίτου για να ευδοκιμήσει η αγωγή του δικαιούχου; ...................................................................................................................... 38

10.1.4. Μπορεί να διαταχθεί καταστροφή παραποιημένων/απομιμητικών προϊόντων; .. 38

10.1.5. Μπορεί να δημοσιευτεί η δικαστική απόφαση στον τύπο; .................................. 39

10.1.6. Πότε παραγράφονται οι αγωγές από το σήμα; .................................................... 39

10.1.7. Ποιό δικαστήριο είναι αρμόδιο να δικάσει τις σχετικές αγωγές; ........................ 39

10.1.8. Δεσμεύονται τα πολιτικά δικαστήρια από τις αποφάσεις της ΔΕΣ και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας καταχώρησης του σήματος; ............................................................................................. 39

10.1.9. Ποιός έχει το αποδεικτικό βάρος στις αγωγές από το νόμο περί σημάτων; ........ 39

10.1.10. Πώς υπολογίζεται η αποζημίωση σε περίπτωση προσβολής σήματος; ............. 40

10.2. Ασφαλιστικά μέτρα .................................................................................................... 40

10.2.1. Μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να ζητήσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων; 40

10.2.2. Ποιό είναι αρμόδιο δικαστήριο για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων; ................. 40

10.2.3. Μπορώ να ζητήσω ασφαλιστικά μέτρα εναντίον τρίτου και όχι του κύριου της επιχείρησης της οποίας τα προϊόντα ή υπηρεσίες φέρουν το προσβαλλόμενο σήμα; ..... 40

10.2.4. Μπορώ να ζητήσω ασφαλιστικά μέτρα εναντίον τρίτου, αν αυτός έχει καταθέσει την ίδια ένδειξη ως σήμα; ................................................................................................ 40

10.2.5. Μπορεί ο τρίτος να αμφισβητήσει κατ’ ένσταση το δικαίωμα που έχει ο δικαιούχος στο σήμα του; ................................................................................................ 41

10.3. Περιορισμοί προστασίας σήματος – Ενστάσεις ......................................................... 41

10.3.1. Μπορεί τρίτος να χρησιμοποιήσει το ίδιο το καταχωρημένο σήμα χωρίς την άδεια του δικαιούχου του; ............................................................................................... 41

10.3.2. Μπορεί ο δικαιούχος σήματος να στραφεί εναντίον τρίτου που χρησιμοποιεί την ίδια ή παρόμοια ένδειξη στις συναλλαγές, πριν ακόμα ο δικαιούχος καταθέσει το σήμα του; .................................................................................................................................. 41

www.giannoulas-kosmopoulos.gr vii

10.3.3. Μπορεί τρίτος να εμπορευτεί στην Ελλάδα προϊόντα που προμηθεύτηκε από άλλη χώρα; ...................................................................................................................... 41

10.3.4. Μπορεί τρίτος να αποκρούσει την αγωγή του δικαιούχου ισχυριζόμενος ότι χρησιμοποιεί δικό του καταχωρημένο σήμα; .................................................................. 42

10.3.5. Μπορεί τρίτος να αποκρούσει την αγωγή του δικαιούχου ισχυριζόμενος ότι έχει καταθέσει το σήμα που χρησιμοποιεί; ............................................................................. 42

10.3.6. Μπορεί ο τρίτος να αμφισβητήσει κατ’ ένσταση το δικαίωμα που έχει ο δικαιούχος στο σήμα του; ................................................................................................ 42

11. Η ποινική προστασία του σήματος ........................................................................... 43

11.1. Τιμωρείται ποινικά η προσβολή σήματος τρίτου; .................................................. 43

11.2. Η ποινική δίωξη ασκείται κατ’ έγκληση ή αυτεπαγγέλτως; ................................... 43

11.3. Δημοσιεύεται η καταδικαστική απόφαση στον τύπο; ............................................ 43

11.4. Διατάσσεται η καταστροφή των παραποιημένων/απομιμητικών προϊόντων; ........ 44

11.5. Η καταστροφή των προϊόντων ή η αφαίρεση των απομιμητικών ενδείξεων προϋποθέτει την καταδίκη του κατηγορουμένου; ........................................................... 44

12. Συλλογικά σήματα .................................................................................................... 45

12.1. Τί είναι το συλλογικό σήμα; ................................................................................... 45

12.2. Σε τί διαφέρει το συλλογικό από τα λοιπά σήματα; ............................................... 45

12.3. Τί απαιτείται για την κατάθεση συλλογικού σήματος; ........................................... 45

12.4. Μπορεί να μεταβιβασθεί το δικαίωμα στο συλλογικό σήμα σε τρίτο; ................... 45

12.5. Ποιός ασκεί τα δικαιώματα επί του συλλογικού σήματος; .................................... 46

12.6. Μπορεί να διαγραφεί συλλογικό σήμα; .................................................................. 46

Α. ΚΛΑΣΕΙΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ .......................................................... 47

Β. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΕΛΩΝ ............................................................................................. 51

www.giannoulas-kosmopoulos.gr

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ αρ. Άρθρο ΓΕΕΑ Γραφείο Εναρμόνισης στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς ΔΕΒΙ Δελτίο Εμπορικής και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας ΔΕφΑθ Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ΔΕΣ Διοικητική Επιτροπή Σημάτων ΔΠρΑθ Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών ν. Νόμος παρ. Παράγραφος στ. Στοιχείο ΣτΕ Συμβούλιο της Επικρατείας Σχετ. Σχετικά ΦΕΚ Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης OHIM Office for the Harmonization of the Internal Market WIPO World International Property Organization Σημειώσεις: 1. Αν δεν προσδιορίζεται διαφορετικά, οι παραπομπές σε άρθρα αναφέρονται πάντα στο ν. 2239/1994, δηλαδή τον ελληνικό νόμο περί σημάτων. 2. Ο νόμος κάνει χρήση των όρων «καταχώρηση», «καταχωρημένο», «καταχωρηθεί». Μολονότι θεωρούμε ορθότερους τους όρους «καταχώριση», «καταχωρισμένο» και «καταχωρισθεί», διατηρήσαμε την ορολογία που χρησιμοποιεί ο νομοθέτης.

ΟΔΗΓΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ 1


1. ΓΕΝΙΚΑ

1.1. Τί είναι το «σήμα»; Σήμα θεωρείται κάθε σημείο επιδεκτικό γραφικής παράστασης, ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα των άλλων επιχειρήσεων (διακριτική λειτουργία).

αρ. 1 παρ. 1, αρ. 37 παρ. 1

1.2. Τί μπορεί να αποτελέσει σήμα; Σήμα μπορεί να αποτελέσουν ιδίως οι λέξεις, τα ονόματα φυσικών ή νομικών προσώπων, τα ψευδώνυμα, οι απεικονίσεις, τα σχέδια, τα γράμματα, οι αριθμοί, οι ήχοι, συμπεριλαμβανομένων των μουσικών φράσεων, το σχήμα του προϊόντος ή της συσκευασίας του. Σήμα επίσης μπορεί να αποτελέσει το χρώμα, μόνο όμως αν έχει καθιερωθεί στις συναλλαγές ως διακριτικό γνώρισμα συγκεκριμένου προϊόντος ή υπηρεσίας. Παράδειγμα: Το κόκκινο χρώμα που χρησιμοποιεί γνωστή εταιρία τηλεπικοινωνιών, ή το πορτοκαλί χρώμα που χρησιμοποιεί γνωστή αεροπορική εταιρία χαμηλού κόστους. Ως σήμα θεωρείται και μπορεί να καταχωρηθεί και ο τίτλος εφημερίδας ή περιοδικού.

αρ. 1 παρ. 1

Σχετ.: αρ. 3 παρ. 3

αρ. 1 παρ. 2

1.3. Ποιά η διαφορά του σήματος από άλλα δικαιώματα;

Από το διακριτικό γνώρισμα: Το διακριτικό γνώρισμα αποκτάται με τη χρήση και καθιέρωσή του στις συναλλαγές. Το δικαίωμα στο σήμα αποκτάται με την καταχώρησή του στο μητρώο σημάτων.

Από τα πνευματικά δικαιώματα: Η προστασία με βάση το δίκαιο περί πνευματικής ιδιοκτησίας προϋποθέτει πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα λόγου, τέχνης ή επιστήμης, που εκφράζεται με οποιαδήποτε μορφή. Το σήμα διακρίνει τα προϊόντα ή υπηρεσίες μιας επιχείρησης από αυτά των άλλων επιχειρήσεων.

Από το βιομηχανικό σχέδιο ή υπόδειγμα: Βιομηχανικό σχέδιο ή υπόδειγμα είναι η εξωτερικά ορατή εικόνα του συνόλου ή μέρους ενός βιομηχανικού ή βιοτεχνικού προϊόντος, η οποία προκύπτει από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει (π.χ. η γραμμή, το σχήμα, το χρώμα κλπ) και καταχωρείται σύμφωνα με την προβλεπόμενη για τα δικαιώματα αυτά διαδικασία. Το σήμα πρέπει να επιτελεί διακριτική λειτουργία και να καταχωρηθεί στο μητρώο σημάτων.

2 ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ | ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟΣ


Είναι, όμως, δυνατό, μια ένδειξη να είναι ταυτόχρονα και διακριτικό γνώρισμα/σήμα και πνευματικό έργο (π.χ. ένα λόγοτυπο). Ή ακόμα μπορεί να είναι καταχωρημένο σήμα, αλλά και βιομηχανικό σχέδιο ή υπόδειγμα (π.χ. το σχήμα μια φιάλης). Εξαρτάται κάθε φορά από το αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις προστασίας που τάσσουν οι ειδικότεροι νόμοι.

1.4. Από πότε αποκτάται το δικαίωμα στο σήμα; Το δικαίωμα στο σήμα αποκτάται μόνο με την καταχώρησή του σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου και ανατρέχει στην ημερομηνία κατάθεσής του. Στην πράξη, η διαδικασία καταχώρησης σήματος δεν ολοκληρώνεται πριν την πάροδο 12-18 μηνών από την κατάθεσή του. Προσοχή: Αυτό σημαίνει ότι από την ημέρα της κατάθεσης και μέχρι την ημερομηνία που θα καταχωρηθεί το σήμα, αυτό δεν είναι «κατοχυρωμένο». Η κατάθεση δήλωσης σήματος δεν παρέχει κανένα δικαίωμα στον καταθέτη του και ιδίως αυτός δε μπορεί να απαγορεύσει σε τρίτον να το χρησιμοποιεί. Το μόνο δικαίωμα που παρέχει είναι ότι μπορεί ο καταθέτης να εμποδίζει μεταγενέστερα ίδια ή παρόμοια με αυτό σήματα να γίνουν δεκτά προς καταχώρηση.

αρ. 2



2. Η κατάθεση σήματος

2.1. Ποιός μπορεί να καταθέσει δήλωση σήματος στην Ελλάδα; Σήμα μπορεί να καταθέσει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

2.2. Μπορεί να καταθέσει σήμα στην Ελλάδα, φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει την επαγγελματική του εγκατάσταση εκτός Ελλάδας; Ναι. Όσοι έχουν την επαγγελματική τους εγκατάσταση στην αλλοδαπή, μπορούν να καταθέσουν δήλωση σήματος στην Ελλάδα και να προστατευτούν με βάση τις διατάξεις του ελληνικού νόμου περί σημάτων. Το αλλοδαπό σήμα το οποίο καταχωρείται νόμιμα στην Ελλάδα είναι ανεξάρτητο από το ίδιο σήμα που ο δικαιούχος διαθέτει στη χώρα όπου βρίσκεται η επαγγελματική του εγκατάσταση.

αρ. 33

2.3. Τί χρειάζεται για την κατάθεση ενός σήματος; Για την καταχώρηση σήματος κατατίθεται δήλωση στο Τμήμα Σημάτων (ή Υπηρεσία Σημάτων) του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, στο κτίριο του Υπουργείου στην Πλ. Κάνιγγος, 2ος όροφος, γραφείο 224. Προς διευκόλυνση των καταθετών, διατίθενται προδιατυπωμένα έντυπα δηλώσεων κατάθεσης ημεδαπών, αλλοδαπών, κοινοτικών και διεθνών εκ μετατροπής σημάτων, τα οποία μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.gge.gr/4/organ.asp?191 (Προσοχή: Για να συμπληρωθούν τα έντυπα πρέπει να αποθηκευτούν πρώτα στον Η/Υ σας).

αρ. 6

Πρέπει να υποβληθεί σε φάκελο με πτερύγια: 1. Το συμπληρωμένο έντυπο σε έξι (6) αντίγραφα. Το έντυπο δε μπορεί να συμπληρωθεί χειρόγραφα. Το έντυπο περιλαμβάνει τα εξής πεδία τα οποία πρέπει να συμπληρωθούν από τον καταθέτη: - Ονοματεπώνυμο, κατοικία και επάγγελμα του καταθέτη και επί νομικών προσώπων, επωνυμία και έδρα. - Εάν διεκδικείται προτεραιότητα, πρέπει να συμπληρωθεί η ημερομηνία της προγενέ-στερης κατάθεσης και η χώρα στην οποία αυτή έχει γίνει. - Διορισμός πληρεξουσίου δικηγόρου και αντικλήτου. - Αναπαράσταση του σήματος. Αν το σήμα είναι αποκλειστικά λεκτικό δακτυλογραφείται στον κενό χώρο της πρώτης σελίδας της δήλωσης. Αν το σήμα έχει και απεικόνιση ή είναι μόνο απεικονιστικό, στον κενό χώρο πρέπει να επικολληθεί η απεικόνιση. Αν το σήμα έχει έγχρωμη απεικόνιση, στον κενό χώρο πρέπει να επικολληθεί έγχρωμη απεικόνιση. - Σημείωση των χαρακτηριστικών του σήματος με επιλογή των σχετικών πεδίων: λεκτικό,

αρ. 6 παρ. 2

http://www.gge.gr/4/organ.asp?191�



απεικόνιση, αριθμός, ηχητικό, συσκευασία ή σχήμα, με ορισμένη έγχρωμη σύνθεση. Ο νόμος προβλέπει ότι ο τρόπος κατάθεσης και ελέγχου των ηχητικών σημάτων θα καθορισθεί με αποφάσεις του Υπουργού Εμπορίου, οι οποίες δεν έχουν εκδοθεί ακόμα. - Κατάλογος των προϊόντων ή υπηρεσιών τα οποία πρόκειται να διακρίνει το σήμα, ταξινομημένα κατά κλάση, με αναγραφή της οικείας κλάσης κατά ομάδα προϊόντων/υπηρεσιών. Το σήμα δηλαδή κατατίθεται και καταχωρείται για συγκεκριμένα προϊόντα ή/και υπηρεσίες που περιλαμβάνονται σε 45 κλάσεις. Ο καταθέτης θα ορίσει την κλάση ή τις κλάσεις που επιθυμεί, αλλά και τα ειδικότερα προϊόντα ή υπηρεσίες που τον ενδιαφέρουν. Αναλυτικός κατάλογος των προϊόντων και υπηρεσιών, όπως αυτές ταξινομούνται ανά κλάση, μπορεί να βρεθεί στην ιστοσελίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (World Intellectual Property Organization - WIPO) http://www.wipo.int/classifications/nivilo/nice/index.htm?lang=EN Προσοχή: Σε περίπτωση αμφιβολιών, συνιστάται να συμβουλεύεστε τους αρμόδιους για την παραλαβή των δηλώσεων σημάτων υπαλλήλους.

- Τους αριθμούς των κλάσεων στις οποίες ταξινομούνται τα αναφερόμενα προϊόντα ή υπηρεσίες. - Τους αριθμούς των παραβόλων (η σχετική συμπλήρωση μπορεί να γίνει και χειρόγραφα). - Υπογραφή και σφραγίδα του πληρεξουσίου δικηγόρου. Πρακτική συμβουλή: Συμπληρώνουμε μια μόνο δήλωση και επικολλάμε την απεικόνιση και στη συνέχεια την φωτοτυπούμε 5 φορές. Αν η απεικόνιση είναι έγχρωμη, όλα τα αντίγραφα πρέπει να την απεικονίζουν έγχρωμη.

2. Αν η απεικόνιση είναι έγχρωμη, κατατίθενται επιπλέον δέκα (10) έγχρωμες απεικονίσεις και δέκα (10) ασπρόμαυρες. Αν η απεικόνιση είναι ασπρόμαυρη, κατατίθενται μόνο δέκα (10) ασπρόμαυρες απεικονίσεις. Οι διαστάσεις των σημάτων δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 9 Χ 8 cm. 3. Παράβολο του Δημοσίου 120 ευρώ για την πρώτη κλάση (για κάθε επιπλέον κλάση παράβολο 30 ευρώ). Τα παράβολα διατίθενται από τις ΔΟΥ. 4. Πληρεξούσιο έγγραφο προς τον υπογράφοντα δικηγόρο. Το πληρεξούσιο δε χρειάζεται να είναι συμβολαιογραφικό, ούτε να θεωρείται η υπογραφή του εξουσιοδοτούντος. Σχέδιο πληρεξουσίου διατίθεται από την Υπηρεσία Σημάτων: http://www.gge.gr/up/files/PLHREXOYSIO.htm Στην περίπτωση αλλοδαπού σήματος, δηλαδή όταν η κατοικία ή έδρα του καταθέτη είναι στην αλλοδαπή, το ειδικό πληρεξούσιο πρέπει να περιέχει δήλωση περί υπαγωγής στη δικαιοδοσία των Δικαστηρίων της Αθήνας. Η δήλωση αυτή μπορεί να αναπληρωθεί και με έγγραφη δήλωση του πληρεξουσίου του καταθέτη στην Υπηρεσία Σημάτων.

αρ. 33 παρ. 2

http://www.wipo.int/classifications/nivilo/nice/index.htm?lang=EN�

http://www.gge.gr/up/files/PLHREXOYSIO.htm�



5. Για τη νομιμοποίηση, αν ο δικαιούχος είναι Ο.Ε. ή Ε.Ε. υποβάλλεται μαζί με το πληρεξούσιο και καταστατικό της εταιρείας. Αν είναι Ε.Π.Ε. ή Α.Ε., υποβάλλεται μαζί με το πληρεξούσιο και ΦΕΚ εκπροσώπησης ή άλλο σχετικό έγγραφο νομιμοποίησης του υπογράφοντος το πληρεξούσιο (π.χ. απόφαση ΔΣ). Το πληρεξούσιο απαραίτητα φέρει τη σφραγίδα της εταιρείας και υπογραφή του νόμιμου εκπροσώπου της. 6. Ένσημα: Στη δήλωση που φέρει την πρωτότυπη υπογραφή δεν επικολλάται κανένα ένσημο. Σε ένα αντίγραφο επικολλώνται ένσημα ΕΤΑΑ-ΤΥ-ΠΔΑ 2,30 ευρώ, Ταμείο Νομικών - ΚΕΑΔ 4,00 ευρώ και ΤΑΧΔΙΚ 1 ευρώ. Σε άλλο αντίγραφο επικολλάται ΤΑΧΔΙΚ 0,50 ευρώ, το οποίο παραλαμβάνει ο καταθέτης επικυρωμένο. 7. Γραμμάτιο προείσπραξης δικηγορικής αμοιβής, όπως ισχύει κάθε φορά. Οι δηλώσεις σημάτων κατατίθενται μόνο από δικηγόρο.

2.4. Αν το σήμα αποτελείται και από λέξεις και από απεικόνιση, δηλώνεται ως λεκτικό ή ως απεικόνιση; Ο καταθέτης πρέπει να σημειώσει και τα δύο πεδία. Αν το σήμα είναι έγχρωμο δηλώνεται και το πεδίο «έγχρωμη απεικόνιση».

2.5. Μπορεί να δηλωθεί άλλο πρόσωπο ως πληρεξούσιος δικηγόρος και άλλο ως αντίκλητος; Ναι. Ο αντίκλητος, όμως, πρέπει να διαμένει στην περιφέρεια Αττικής.

2.6. Χρειάζεται να προσκομίζεται πληρεξούσιο για κάθε περαιτέρω ενέργεια από τον ίδιο δικηγόρο, ο οποίος κατέθεσε τη δήλωση σήματος; Όχι. Ο εγγεγραμμένος επί της δήλωσης πληρεξούσιος δε χρειάζεται νέο πληρεξούσιο για τη διενέργεια πράξεων ενώπιον της ΔΕΣ και της Υπηρεσίας Σημάτων.

2.7. Αν ο καταθέτης/δικαιούχος του σήματος επιθυμεί να αλλάξει τον εγγεγραμμένο επί του σήματος πληρεξούσιό του (ή/και αντίκλητο), τί πρέπει να κάνει; Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να καταθέσει αίτηση στην Υπηρεσία Σημάτων ορίζοντας νέο πληρεξούσιο (ή/και αντίκλητο). Την αίτηση μπορεί να υποβάλλει και ο νέος πληρεξούσιος (ή/και αντίκλητος) μαζί με το πληρεξούσιο έγγραφο που τον νομιμοποιεί. Η σχετική αλλαγή σημειώνεται στα βιβλία σημάτων. Παράβολο δεν καταβάλλεται.



2.8. Τί χρειάζεται για την κατάθεση ενός σήματος κοινοτικού εκ μετατροπής; Όταν πρόκειται για κατάθεση σήματος κοινοτικού εκ μετατροπής απαιτείται, εκτός των ανωτέρω, η συμπλήρωση ειδικού εντύπου δήλωσης, καθώς και η μετάφραση στην Ελληνική γλώσσα των ακόλουθων εγγράφων: α) της αίτησης κοινοτικού σήματος, β) της αίτησης μετατροπής, γ) του εγγράφου του ΓΕΕΑ (Γραφείο Εναρμόνισης στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς – OHIM Office for the Harmonization of the Internal Market) που πιστοποιεί την ημερομηνία κατάθεσης του κοινοτικού σήματος και δ) αν το κοινοτικό σήμα έχει απορριφθεί, την απόφαση του ΓΕΕΑ από την οποία προκύπτει ο λόγος απόρριψης του κοινοτικού σήματος. Η προθεσμία για την υποβολή των ανωτέρω δικαιολογητικών είναι 2 μήνες και αρχίζει από την επομένη της ειδοποίησης του καταθέτη με έγγραφο της Υπηρεσίας Σημάτων, επί αποδείξει παραλαβής. Στην πράξη, η κλήση είναι τηλεφωνική.

αρ. 6Α

2.9. Τί είναι ένα σήμα Κοινοτικό εκ μετατροπής;

Ο καταθέτης κοινοτικού σήματος δικαιούται να ζητήσει τη μετατροπή της αίτησής του για κοινοτικό σήμα σε αίτηση εθνικού σήματος, εφόσον η αίτηση κοινοτικού σήματος απορριφθεί ή ανακληθεί ή θεωρηθεί ότι ανακλήθηκε. Επίσης, το ίδιο δικαίωμα έχει και ο δικαιούχος κοινοτικού σήματος, εφόσον το κοινοτικό σήμα παύσει να παράγει αποτελέσματα. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση εθνικού σήματος θα ανατρέχει στο χρόνο κατάθεσης της αίτησης για το κοινοτικό σήμα. Για περισσότερα, βλπτ. Κανονισμό (ΕΚ) 40/1994 για το κοινοτικό σήμα.

αρ. 108 Κανονισμού

(ΕΚ) 40/1994 για το

κοινοτικό σήμα

2.10. Τί χρειάζεται για την κατάθεση σήματος διεθνούς εκ μετατροπής; Όταν πρόκειται για κατάθεση σήματος διεθνούς εκ μετατροπής απαιτείται, εκτός των ανωτέρω και η συμπλήρωση ειδικού εντύπου δήλωσης, καθώς και η μετάφραση των ακόλουθων ξενόγλωσσων εγγράφων που τη συνοδεύει στην ελληνική γλώσσα: α) του εγγράφου του WIPO (World International Property Organization), από το οποίο προκύπτει η ημερομηνία παύσης της ισχύος της διεθνούς καταχώρησης και β) του εγγράφου του WIPO με τα στοιχεία της διεθνούς καταχώρησης.

2.11. Τί είναι ένα σήμα Διεθνές εκ μετατροπής; Ο δικαιούχος διεθνούς καταχώρησης δικαιούται να ζητήσει τη μετατροπή της σε αίτηση εθνικού σήματος, εφόσον η διεθνής καταχώρηση, που ορίζει την Ελλάδα ως χώρα ισχύος της, έχει ακυρωθεί με αίτηση του γραφείου σημάτων της χώρας προέλευσης της αίτησης. Η αίτηση αυτή θεωρείται σαν να είχε κατατεθεί κατά την ημερομηνία της διεθνούς καταχώρησης. Για περισσότερα, βλπτ. Πρωτόκολλο της Μαδρίτης για τα διεθνή σήματα.

αρ. 9 πεντάκις

Πρωτόκολλο της Μαδρίτης για τα διεθνή

σήματα (κυρώθηκε με ν.1783/2000)



2.12. Τί συμβαίνει στην περίπτωση που ο χώρος της δήλωσης δεν επαρκεί για να δηλωθούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που ενδιαφέρουν τον καταθέτη; Στην περίπτωση αυτή προσκομίζονται έξι αντίγραφα του κατάλογου των προϊόντων και υπηρεσιών δακτυλογραφημένα σε φύλλα Α4.

2.13. Τί συμβαίνει στην περίπτωση που η δήλωση κατάθεσης έχει λάθη; Αν η δήλωση που κατατέθηκε περιέχει ελλείψεις ή λάθη που διέλαθαν της προσοχής του υπαλλήλου που την παρέλαβε, ειδοποιείται ο καταθέτης με έγγραφο επί αποδείξει παραλαβής ή με δικαστικό επιμελητή, ο οποίος πρέπει να τα διορθώσει εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών. Εάν οι ελλείψεις δεν καλυφθούν ή τα λάθη δεν διορθωθούν εμπρόθεσμα, η δήλωση παραπέμπεται στη Διοικητική Επιτροπή Σημάτων (ΔΕΣ) ως έχει. Στην πράξη, η δήλωση κατάθεσης ελέγχεται σχολαστικά από τους υπαλλήλους Υπηρεσίας Σημάτων.

αρ. 6 παρ. 6 και 7

2.14. Αν η δήλωση αφορά τρισδιάστατο σήμα, πρέπει να κατατεθεί δείγμα προϊόντος; Όχι. Στην περίπτωση αυτή θα επικολληθεί στο έντυπο της δήλωσης γραφική ή φωτογραφική απεικόνιση του σήματος (π.χ. απεικόνιση σχήματος φιάλης), κατά προτίμηση χωρίς λεκτικές ενδείξεις.

2.15. Μπορεί ο καταθέτης να προσθέσει περισσότερες κλάσεις μετά την κατάθεση της δήλωσης; Όχι. Για το λόγο αυτό και προς αποφυγή περαιτέρω εξόδων, αλλά και διασφάλισης όσο το δυνατόν προγενέστερης ημερομηνίας, καλό είναι ο καταθέτης να δηλώνει εξ αρχής όλες τις κλάσεις και τα προϊόντα που τον ενδιαφέρουν.

2.16. Μπορεί ο καταθέτης να περιορίσει τη δήλωση σήματος και τα προϊόντα ή/και τις υπηρεσίες που καλύπτει; Ναι. Ο καταθέτης, μέχρι και τη συζήτηση ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου, μπορεί: α. να υποβάλει δήλωση μη διεκδίκησης δικαιωμάτων επί ορισμένων μη ουσιωδών στοιχείων του δηλωθέντος σήματος, β. να προβεί σε δήλωση περιορισμού προϊόντων ή υπηρεσιών ακόμη και αν δεν αναφέρονται κατά λέξη στη δήλωση.

αρ. 7



Παράδειγμα: Ο Β έχει καταθέσει το σήμα «98xfd» για «Τηλεπικοινωνίες και υπηρεσίες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου» στην κλάση 38. Έχει δικαίωμα να περιορίσει τη δήλωσή του σε «τηλεπικοινωνίες μέσω κινητής τηλεφωνίας». Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί είτε στην Υπηρεσία Σημάτων, είτε στο Δικαστήριο στο οποίο εκκρεμεί η εξέταση του σήματος και συνοδεύεται από παράβολο του ελληνικού δημοσίου. Σημείωση: Διαφορετική είναι η δήλωση μερικής παραίτησης από διακρινόμενα προϊόντα ή υπηρεσίες, η οποία προϋποθέτει καταχωρημένο σήμα και δεν απαιτεί παράβολο.

2.17. Πότε μπορεί ο καταθέτης να αρχίσει να χρησιμοποιεί το σήμα που κατέθεσε; Όποτε θέλει. Απλώς, πριν την καταχώρησή του δεν του παρέχει κανένα δικαίωμα από αυτά τα οποία ο νόμος αναγνωρίζει στο δικαιούχο καταχωρημένου σήματος. Η χρήση αυτή θα προστατεύεται μόνο με τις διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού.



3. Απόλυτοι και σχετικοί λόγοι απαραδέκτου

3.1. Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου

3.1.1. Για ποιούς λόγους μπορεί να απορριφθεί ένα σήμα; Ένα σήμα μπορεί να απορριφθεί, είτε επειδή το ίδιο δεν είναι ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα των άλλων επιχειρήσεων (απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου), είτε επειδή υπάρχει κάποιο προγενέστερο σήμα ή άλλο δικαίωμα (σχετικοί λόγοι απαραδέκτου) που προσβάλλονται από αυτό.

Σχετ.: αρ. 3 και 4

3.1.2. Ποιοί είναι οι απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου; Σύμφωνα με το νόμο, δεν καταχωρούνται ως σήματα ενδείξεις, οι οποίες: α) Δεν είναι ικανές να διακρίνουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα των άλλων επιχειρήσεων.

Παράδειγμα: Μια τελεία ή ένα θαυμαστικό δε μπορεί να θεωρηθούν από το μέσο καταναλωτή ότι διακρίνουν προϊόν ή υπηρεσία. β) Είναι περιγραφικές: συνίστανται δηλ. αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν στις συναλλαγές για τη δήλωση του είδους του προϊόντος ή της υπηρεσίας, της ποιότητας, των ιδιοτήτων, της ποσότητας, του προορισμού, της αξίας, της γεωγραφικής προελεύσεως ή του χρόνου παραγωγής του προϊόντος ή παροχής της υπηρεσίας ή άλλων χαρακτηριστικών του προϊόντος ή της υπηρεσίας.

Παραδείγματα: Η λέξη «Πορτοκάλι» δεν μπορεί να καταχωρηθεί ως σήμα για πορτοκάλια (δηλώνει είδος), ούτε η λέξη «αφράτο» για ψωμί (δηλώνει ποιότητα και ιδιότητα)∙ το ίδιο και η ένδειξη «Καλαμάτα» για λάδι (δηλώνει γεωγραφική προέλευση). γ) Είναι κοινόχρηστες: συνίστανται δηλ. αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις, τα οποία έχουν καταστεί συνήθη στην καθομιλουμένη ή στη θεμιτή και πάγια πρακτική συναλλαγών.

Παραδείγματα: Η επωνυμία «Τα 3 αδέρφια» για ταβέρνα. δ) συνίστανται αποκλειστικά από το σήμα που επιβάλλεται από τη φύση του προϊόντος ή είναι απαραίτητο για την επίτευξη ενός τεχνικού αποτελέσματος ή προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν. Παραδείγματα: Τα κυλινδρικά μέρη ξυριστικής μηχανής.




ε) αντίκεινται στη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη, Παραδείγματα: Μια βωμολοχία δε θα γινόταν δεκτή ως σήμα. στ) μπορούν να παραπλανήσουν το κοινό, ιδίως ως προς τη φύση, την ποιότητα ή τη γεωγραφική προέλευση του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Παράδειγμα: Η ένδειξη “Paris” για καλλυντικά που παράγονται στην Ελλάδα. η) Η σημαία, τα εμβλήματα, τα σύμβολα, οι θυρεοί, τα σημεία και τα επισήματα του ελληνικού κράτους και των λοιπών κρατών καθώς και τα σημεία μεγάλης συμβολικής σημασίας και ιδίως θρησκευτικά σύμβολα, παραστάσεις και λέξεις, θ) τα σημεία των οποίων η κατάθεση αντίκειται στην καλή πίστη ή έγινε κακόπιστα.

3.1.3. Σε ποια περίπτωση μπορεί η κατάθεση μιας ένδειξης να αντίκειται στην καλή πίστη ή να έγινε κακόπιστα; Η αντίθεση προς την καλή πίστη κρίνεται αντικειμενικά και μπορεί να αφορά κάθε κατάθεση που εμπίπτει σε κάποιον από τους απόλυτους ή σχετικούς λόγους απαραδέκτου. Η κακοπιστία είναι έννοια υποκειμενική, στην οποία εμπίπτουν περιπτώσεις, όπως η κατάθεση σήματος από τρίτο μη πραγματικό δικαιούχο με σκοπό τον σφετερισμό του. Παράδειγμα: ο Α αναθέτει στο γραφίστα Β τη δημιουργία λογοτύπου για την επιχείρησή του και ο Β το καταθέτει στο όνομά του, ή ο Γ καταθέτει στην Ελλάδα σήμα γνωστής αλλοδαπής εταιρίας προκειμένου να την υποχρεώσει να συνεργαστεί μαζί του.

αρ. 3 παρ. 2 περ. β’

3.1.4. Υπάρχει τρόπος να καταχωρηθεί ως σήμα μια ένδειξη που εμπίπτει σε κάποιο λόγο απαραδέκτου; Μια ένδειξη που δεν έχει διακριτική ικανότητα ή είναι περιγραφική ή κοινόχρηστη, μπορεί να καταχωρηθεί ως σήμα μόνο εάν έχει αποκτήσει διακριτική ικανότητα λόγω της χρήσης της στις συναλλαγές μέχρι την τελευταία συζήτηση για την παραδοχή του, δηλαδή μέχρι και τη συζήτηση στο Διοικητικό Εφετείο. Παράδειγμα: Ο Α λειτουργεί εστιατόριο με την επωνυμία «Το καλύτερο εστιατόριο». Αν οι καταναλωτές χρησιμοποιούν την φράση «Πάμε στο καλύτερο εστιατόριο» εννοώντας το κατάστημα του Α, τότε αυτό σημαίνει ότι η λέξη «το καλύτερο εστιατόριο» έπαψε να είναι περιγραφική και κοινόχρηστη και απέκτησε διακριτικό χαρακτήρα. Συνεπώς, ο Α μπορεί να ισχυριστεί και να αποδείξει ότι η επωνυμία της επιχείρησής του μπορεί να καταχωρηθεί ως σήμα.

αρ. 3 παρ. 3



3.2. Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου

3.2.1. Ποιοί είναι οι σχετικοί λόγοι απαραδέκτου; Σχετικούς λόγους απαραδέκτου ονομάζουμε τους λόγους εκείνους που στηρίζονται στην ύπαρξη προγενέστερου σήματος ή άλλους δικαιώματος στο οποίο προσκρούει το σήμα που θέλουμε να καταθέσουμε.

αρ. 4

3.2.2. Πώς θα μάθω για την τυχόν ύπαρξη προγενέστερων σημάτων; Καλό είναι πριν από την κατάθεση σήματος να γίνεται έρευνα για το αν υπάρχουν προγενέστερα σήματα, τα οποία μπορούν να ανακόψουν την πορεία καταχώρησης της δήλωσης σήματος σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας. Η έρευνα γίνεται στα εξής μητρώα: Μητρώο εθνικών σημάτων: Αυτό είναι διαθέσιμο στο: http://www.gge.gr/4/search.asp Η έρευνα πρέπει να γίνει χωριστά για ημεδαπά, αλλοδαπά και συλλογικά σήματα. Το ηλεκτρονικό μητρώο εθνικών σημάτων εμφανίζει μόνο τα κατατεθειμένα σήματα, χωρίς να παρέχει επιπλέον πληροφορίες για το αν αυτά τελούν σε ισχύ ή όχι. Για αυτό σχεδόν πάντα ακολουθεί και έρευνα στα βιβλία σημάτων, με βάση τον αριθμό του σήματος που θα βρούμε. Επειδή, συνήθως, υπάρχει καθυστέρηση ενημέρωσης της βάσης δεδομένων με νέα σήματα, η αίτηση μπορεί να χρειάζεται να συνεχιστεί και στην Υπηρεσία Σημάτων, όπου τηρούνται σε κλασέρ τα προσφάτως κατατεθειμένα σήματα. Τέλος, η βάση δεδομένων δεν εμφανίζει τα αμιγώς απεικονιστικά σήματα και τις απεικονίσεις σύνθετων (λέξη και εικόνα) σημάτων. Η σχετική έρευνα γίνεται μόνο χειροκίνητα, στα ειδικά βιβλία απεικονιστικών σημάτων που τηρεί η Υπηρεσία Σημάτων. Περαιτέρω έρευνα σχετικά με τα εθνικά σήματα (π.χ. με βάση το όνομα δικαιούχου) μπορεί να γίνει στους Η/Υ που βρίσκονται στην αίθουσα σημάτων. Μητρώο κοινοτικών σημάτων: Αυτό είναι διαθέσιμο στο: http://oami.europa.eu/CTMOnline/RequestManager/en_SearchBasic και η φόρμα σύνθετης αναζήτησης στο: http://oami.europa.eu/CTMOnline/RequestManager/en_SearchAdvanced_NoReg Το κοινοτικό μητρώο σημάτων δίνει αναλυτικές πληροφορίες, με βάση διάφορα κριτήρια, για κάθε κοινοτικό σήμα ή αίτηση κοινοτικού σήματος και ενημερώνεται καθημερινά. Επίσης, είναι δυνατή και η έρευνα απεικονιστικών σημάτων, με βάση τους κωδικούς της

http://www.gge.gr/4/search.asp�

http://oami.europa.eu/CTMOnline/RequestManager/en_SearchBasic�

http://oami.europa.eu/CTMOnline/RequestManager/en_SearchAdvanced_NoReg�



Ταξινόμησης της Βιέννης: http://oami.europa.eu/pdf/mark/vienna-en.pdf Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και σε τυχόν δηλώσεις αρχαιότητας (“seniority”) που εμφανίζονται στο μητρώο κοινοτικών σημάτων και αφορούν στην Ελλάδα. Μπορεί δηλαδή, ο δικαιούχος προγενέστερου εθνικού σήµατος καταχωρημένου στην Ελλάδα ή διεθνούς σήματος ισχύοντος (και) στην Ελλάδα, να κατέθεσε το ίδιο σήμα ως κοινοτικό, με διεκδίκηση αρχαιότητας. Στην περίπτωση αυτή και αν στη συνέχεια παραιτήθηκε από το εθνικό ή το διεθνές σήμα ή το άφησε να λήξει, η ημερομηνία προτεραιότητας του κοινοτικού σήματος, ανατρέχει στην ημερομηνία προτεραιότητας του μη ισχύοντος πλέον σήματος. Για το λόγο αυτό ελέγχουμε πάντα το σχετικό πεδίο “seniority” στις ηλεκτρονικές καταχωρήσεις του κοινοτικού μητρώου σημάτων. Μητρώο διεθνών σημάτων: Αυτό είναι διαθέσιμο στο http://www.wipo.int/ipdl/en/search/madrid/search-struct.jsp Σε κάθε έρευνα πρέπει να τίθεται στο πεδίο “Designated Contracting Parties” η ένδειξη “GR”, καθώς μόνο τα σήματα αυτά ισχύουν στην Ελλάδα. Η έρευνα συνεχίζεται στο ηλεκτρονικό αρχείο σε μορφή .xls που τηρεί η Υπηρεσία Σημάτων και το οποίο περιλαμβάνει αντιστοίχηση του αριθμού διεθνούς σήματος με τον ελληνικό αριθμό με τον οποίο καταχωρείται το σήμα στα βιβλία διεθνών σημάτων καθώς και το αν η ΔΕΣ έκανε δεκτό ή απέρριψε το σήμα. Το αρχείο αυτό ανευρίσκουμε στους Η/Υ που βρίσκονται στην αίθουσα σημάτων και στον ιστότοπο της Υπηρεσίας http://www.gge.gr/4/organ.asp?191 (επιλογή: «Έλεγχος Διεθνών Σημάτων»). Στη συνέχεια, πρέπει να ανατρέξουμε στα βιβλία σημάτων για να πληροφορηθούμε περαιτέρω την κατάσταση του σήματος. Κοινοτικά εκ μετατροπής σήματα: Η σχετική βάση δεδομένων είναι προσβάσιμη μόνο από τους Η/Υ στην αίθουσα σημάτων και απαιτείται εκ των υστέρων να ανατρέξουμε για περισσότερες πληροφορίες στα ειδικά βιβλία κοινοτικών εκ μετατροπής σημάτων όπου βρίσκουμε τις λεπτομέρειες για την κατάσταση του σήματος. Διεθνή εκ μετατροπής σήματα: Η σχετική βάση δεδομένων είναι προσβάσιμη μόνο από τους Η/Υ στην αίθουσα σημάτων και απαιτείται να ανατρέξουμε εκ των υστέρων για περισσότερες πληροφορίες στα ειδικά βιβλία διεθνών εκ μετατροπής σημάτων, όπου βρίσκουμε τις λεπτομέρειες για την κατάσταση του σήματος.

http://oami.europa.eu/pdf/mark/vienna-en.pdf�

http://www.wipo.int/ipdl/en/search/madrid/search-struct.jsp�




3.2.3. Τί είναι τα βιβλία σημάτων; Η Υπηρεσία Σημάτων βιβλιοδετεί τις δηλώσεις σημάτων σε τόμους, ανάλογα με το είδος τους (ημεδαπές, αλλοδαπές, διεθνείς, κοινοτικές εκ μετατροπής κοκ) κατ’ αύξοντα αριθμό κατάθεσης, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι στην αίθουσα σημάτων της Υπηρεσίας. Έτσι, κάθε σήμα έχει τη «μερίδα» του, επί της οποίας σημειώνεται κάθε ανανέωση ή μεταβολή, ένδικο μέσο ή άλλη πράξη σε σχέση με το σήμα. Αυτά αντιτάσσονται σε κάθε τρίτο μόνο από την εγγραφή τους στα βιβλία σημάτων, αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος ανατρέχει σε αυτά για να πληροφορηθεί την κατάσταση ενός σήματος.

3.2.4. Πότε υπάρχει «κίνδυνος σύγχυσης»; Εμπόδιο μπορεί να αποτελεί ένα προγενέστερο σήμα αν τα δύο σήματα είναι πανομοιότυπα ή ομοιάζουν και ταυτόχρονα τα προϊόντα ή υπηρεσίες που διακρίνουν είναι πανομοιότυπα ή ομοιάζουν. Εφόσον συντρέχει η διπλή αυτή ομοιότητα, θα πρέπει να εξεταστεί αν υπάρχει κίνδυνος σύγχυσης του μέσου καταναλωτή, ο οποίος περιλαμβάνει και τον κίνδυνο συσχέτισης. Κίνδυνος σύγχυσης υπάρχει όταν ο καταναλωτής θεωρεί ότι λόγω της ομοιότητας σημάτων και προϊόντων/υπηρεσιών πρόκειται για το ίδιο προϊόν ή για προϊόν παραγόμενο από την ίδια επιχείρηση ή ότι μεταξύ των δύο επιχειρήσεων υπάρχει οργανωτικός ή οικονομικός δεσμός (π.χ. ανήκουν στον ίδιο όμιλο ή η μια παραχώρησε άδεια στην άλλη να χρησιμοποιεί το σήμα της). Η έννοια του κινδύνου σύγχυσης είναι η σημαντικότερη και περιπλοκότερη του δικαίου των σημάτων και κάθε προσπάθεια ερμηνείας της στο πλαίσιο του συγκεκριμένου οδηγού θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρερμηνείες.

αρ. 4 παρ. 1 β’

3.2.5. Τί είναι ο «κίνδυνος συσχέτισης»; Με τον όρο «κίνδυνος συσχέτισης» αποδίδεται ένα βαθμός ομοιότητας μεταξύ δύο σημάτων, η οποία όμως δεν φτάνει μέχρι την πρόκληση κινδύνου σύγχυσης. Στην ελληνική νομολογία ο όρος χρησιμοποιείται ενίοτε για να δηλώνει εκείνη τη μορφή κινδύνου σύγχυσης, όπου ο καταναλωτής πιστεύει ότι μεταξύ των δύο επιχειρήσεων υπάρχει οργανωτικός ή οικονομικός δεσμός. Γενικώς, ο όρος έχει μειωμένη πρακτική σημασία.

3.2.6. Στην περίπτωση που τα σήματα και τα προϊόντα ή υπηρεσίες που διακρίνουν είναι πανομοιότυπα, πρέπει να αποδεικνύεται η ύπαρξη «κινδύνου σύγχυσης»; Θα πρέπει πάντα να αποδεικνύεται η συνδρομή κινδύνου σύγχυσης. Βεβαίως, η «διπλή ταυτότητα» σημάτων και προϊόντων/υπηρεσιών θα τεκμαίρει καταρχήν την ύπαρξη κινδύνου σύγχυσης. Παράδειγμα: Το σήμα «ΧΑ3» που κατατέθηκε την 14.5.2007 για να διακρίνει «καπέλα» θα απορριφθεί επειδή υπάρχει σήμα «ΧΑ3» που κατατέθηκε την 10.4.2007 για να διακρίνει «καπέλα».

αρ. 4 παρ. 1 α’



3.2.7. Απολαμβάνει ένα φημισμένο σήμα αυξημένης προστασίας στο πλαίσιο της διαδικασίας καταχώρησης; Ναι. Όσο πιο γνωστό είναι το προγενέστερο σήμα, τόσο πιο εύκολο είναι να αποδειχθεί η ύπαρξη κινδύνου σύγχυσης. Επίσης, αν αποδειχθεί ότι το εξεταζόμενο σήμα ομοιάζει (με τρόπο που απλώς ο καταναλωτής να συνδέει τα δύο σήματα) με προγενέστερο σήμα, το οποίο είναι γνωστό σε σημαντικό μέρος του καταναλωτικού κοινού και σε σημαντικό μέρος της επικράτειας (σήμα φήμης), έστω και αν τα προϊόντα ή υπηρεσίες δεν ομοιάζουν μεταξύ τους, το σήμα μπορεί και πάλι να προστατευτεί. Πρέπει να αποδειχθεί όμως ότι η χρησιμοποίηση του μεταγενέστερου σήματος θα προσπόριζε σε αυτό, χωρίς εύλογη αίτια, αθέμιτο όφελος από το διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του προγενέστερου σήματος ή θα έβλαπτε το διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του. Η ιδιοτυπία του σήματος φήμης, η μοναδικότητά του, ο βαθμός καθιέρωσής του στις συναλλαγές και ο βαθμός εκτίμησης των καταναλωτών για την ποιότητα των προϊόντων/υπηρεσιών που διακρίνει, λαμβάνονται υπόψη. Οι έννοιες αυτές έχουν τύχει θεωρητικής και νομολογιακής επεξεργασίας και κάθε προσπάθεια ερμηνείας τους στο πλαίσιο του συγκεκριμένου οδηγού θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρερμηνείες.

αρ. 4 παρ. 1 γ’

3.2.8. Τί θα συμβεί αν τρίτος χρησιμοποιεί κάποιο σήμα στις συναλλαγές χωρίς να το έχει καταθέσει/καταχωρήσει; Το μη κατατεθειμένο/καταχωρημένο σήμα προστατεύεται εφόσον έχει καθιερωθεί στις συναλλαγές με τη χρήση του (διακριτικό γνώρισμα). Εάν λοιπόν το σήμα που κατατέθηκε προσκρούει σε προγενέστερο διακριτικό γνώρισμα δικαίωμα μη καταχωρημένου σήματος ή άλλου διακριτικού σημείου ή γνωρίσματος, το σήμα δεν καταχωρείται. Στη σύγκριση των διακριτικών γνωρισμάτων ισχύουν όσα προαναφέρθηκαν για τον κίνδυνο σύγχυσης.

αρ. 4 παρ. 3 περ. α’

αρ. 13 ν.

146/1914

3.2.9. Τί θα συμβεί αν το κατατεθειμένο σήμα μοιάζει με δικαίωμα προσωπικότητας ή έργο επί του οποίου υπάρχουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή άλλο δικαίωμα; Εάν το σήμα μοιάζει με προγενέστερο δικαίωμα της προσωπικότητας τρίτου ή σε προγενέ-στερο δικαίωμα πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας, πέραν αυτών που ρυθμίζονται στο νόμο περί σημάτων (π.χ. δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, βιομηχανικό σχέδιο ή υπόδειγμα, πι-στοποιητικό υποδείγματος χρησιμότητας), τότε το σήμα δε γίνεται δεκτό για καταχώρηση. Παραδείγματα: Το κατατεθειμένο σήμα απεικονίζει τη μορφή τρίτου ή μοιάζει με σχέδιο ζωγραφικής ή το σχήμα προϊόντος μοιάζει με κατοχυρωμένη εφεύρεση ή βιομηχανικό σχέδιο.

αρ. 4 παρ. 3 περ. β’



3.2.10. Εμποδίζει την καταχώρηση σήματος στην Ελλάδα, σήμα που έχει καταχωρηθεί στο εξωτερικό; Όχι. Σήματα που έχουν κατατεθεί/καταχωρηθεί σε άλλη χώρα είναι καταρχήν αδιάφορα. Αν όμως, το κατατεθειμένο σήμα ενδέχεται να δημιουργήσει σύγχυση με σήμα που έχει καταχωρηθεί και χρησιμοποιείται στο εξωτερικό κατά τη στιγμή της κατάθεσης της δήλωσης, το σήμα απορρίπτεται, αν αποδειχθεί ότι η κατάθεση έγινε κακόπιστα από τον καταθέτη.

Παράδειγμα: Ο Α καταθέτει στην Ελλάδα το καταχωρημένο στη Γαλλία σήμα «ΑBC» για περιοδικό. Ακόμα και αν το σήμα «ABC» δεν έχει καταχωρηθεί στην Ελλάδα, ή δεν ισχύει ως καταχώρηση στην Ελλάδα, είναι όμως γνωστό και στη χώρα μας, η κατάθεσή του θα απορριφθεί, εφόσον αποδειχθεί ότι ο καταθέτης του προέβη στην κατάθεση για να προκαλέσει στο ελληνικό κοινό την εντύπωση ότι το περιοδικό του είναι η ελληνική έκδοση του αντίστοιχου γαλλικού.

αρ. 4 παρ. 3 περ. γ’

3.2.11. Ποιά θεωρούνται «προγενέστερα σήματα»; Προγενέστερα σήματα είναι: - Τα σήματα (ελληνικά, κοινοτικά, διεθνή) τα οποία έχουν καταχωρηθεί ή κατατεθεί (με την επιφύλαξη της καταχώρησής τους) πριν από την ημερομηνία καταθέσεως της δήλωσης του σήματος. - Τα σήματα τα οποία, κατά την ημερομηνία κατάθεσης της δήλωσης του σήματος, είναι παγκοίνως γνωστά, δηλαδή αυτά που είναι καταχωρημένα σε χώρα της αλλοδαπής, αλλά είναι πολύ γνωστά στην Ελλάδα. Αν διεκδικείται προτεραιότητα για κάποιο σήμα, πρέπει να ανατρέξουμε στην ημερομηνία προτεραιότητάς του. Αν διεκδικείται αρχαιότητα στην Ελλάδα για κοινοτικό σήμα, πρέπει να ανατρέξουμε στην ημερομηνία αρχαιότητάς του.

αρ. 4 παρ. 2

3.2.12. Τί είναι το δικαίωμα προτεραιότητας; Σε περίπτωση που έχει κατατεθεί σήμα σε ένα από τα κράτη μέρη της Διεθνούς σύμβασης των Παρισίων του 1883 «περί προστασίας της βιομηχανικής ιδιοκτησίας» (ν. 213/1975), αν ο δικαιούχος του καταθέσει στην Ελλάδα το ίδιο σήμα μέσα σε προθεσμία έξι μηνών από την κατάθεσή του στην ξένη χώρα, τότε η προτεραιότητα του σήματος ανατρέχει στην ημερομηνία της κατάθεσής του στην ξένη χώρα. Ο καταθέτης θα πρέπει να προσκομίσει κατά την κατάθεση του σήματος στην Υπηρεσία Σημάτων και την απόδειξη της κατάθεσής του στην ξένη χώρα, με την κατάλληλη επικύρωση (Επισημείωση της Χάγης – Apostille) σε μετάφραση.

αρ. 33



3.2.13. Τί σημαίνει «αρχαιότητα» κοινοτικού σήματος; Μπορεί ο δικαιούχος προγενέστερου εθνικού σήµατος καταχωρημένου στην Ελλάδα ή διεθνούς σήματος ισχύοντος (και) στην Ελλάδα, να κατέθεσε το ίδιο σήμα ως κοινοτικό με διεκδίκηση αρχαιότητας. Αυτό σημαίνει, ότι ακόμα και αν στη συνέχεια παραιτήθηκε από το εθνικό ή το διεθνές σήμα ή το άφησε να λήξει, η ημερομηνία προτεραιότητας του κοινοτικού σήματος, ανατρέχει στην ημερομηνία προτεραιότητας του μη ισχύοντος πλέον σήματος. Για το λόγο αυτό ελέγχουμε πάντα το σχετικό πεδίο “seniority” στις ηλεκτρονικές καταχωρήσεις του κοινοτικού μητρώου σημάτων.

αρ. 34 Κανονισμού

(ΕΚ) 40/1994 για το

κοινοτικό σήμα.

3.2.14. Μπορεί να κατατεθεί σήμα ίδιο με προγενέστερο για τα ίδια προϊόντα ή υπηρεσίες; Κάτι τέτοιο είναι δυνατό μόνο με έγγραφη συμφωνία με το δικαιούχο του προγενέστερου σήματος που κατατίθεται με τη δήλωση, με τον όρο ότι η καταχώρηση του σήματος δεν δημιουργεί κινδύνους παραπλάνησης του κοινού ούτε αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον (παράλληλη κατάθεση). Επίσης, ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος μπορεί να παράσχει τη συναίνεσή του στο δικαιούχο του μεταγενέστερου σήματος, η οποία αίρει το κώλυμα καταχώρησης σήματος που ομοιάζει αλλά δεν ταυτίζεται με το δικό του. Η συναίνεση μπορεί να περιέχει και όρους που συμφωνήθηκαν μεταξύ των μερών. Η συναίνεση πρέπει να είναι απαραιτήτως έγγραφη και να κατατεθεί στην υπηρεσία σημάτων μέχρι τη συζήτηση της δήλωσης από την ΔΕΣ. Στην πράξη η δήλωση (ή επιστολή) συναίνεσης κατατίθεται με το υπόμνημα του καταθέτη της δήλωσης. Η ΔΕΣ μπορεί να μην κάνει δεκτή την δήλωση συναίνεσης, αν κρίνει ότι αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον ή δημιουργούνται σοβαροί κίνδυνοι από το ενδεχόμενο παραπλάνησης του κοινού.

16 παρ. 1

αρ. 4 παρ. 4

3.2.15. Ποιά η διαφορά μεταξύ συμφωνίας για παράλληλη κατάθεση και επιστολής συναίνεσης; Στην παράλληλη κατάθεση η συναίνεση του δικαιούχου του προγενέστερου σήματος υποβάλλεται στην Υπηρεσία Σημάτων με την δήλωση κατάθεσης σήματος, ενώ η επιστολή συναίνεση υποβάλλεται και ενώπιον της ΔΕΣ. Περαιτέρω, συμφωνία για παράλληλη κατάθεση μπορεί να γίνει ακόμα και αν τα δύο σήματα είναι πανομοιότυπα (αν βεβαίως η ΔΕΣ κρίνει ότι δεν συντρέχει κίνδυνος παραπλάνησης του κοινού).



3.2.16. Μπορεί να προσκομιστεί η επιστολή συναίνεσης στο Διοικητικό Πρωτοδικείο; Καταρχήν όχι και τούτο δημιουργεί πρόβλημα όταν η δήλωση σήματος απορρίπτεται χωρίς να έχει παραστεί στη ΔΕΣ ο καταθέτης. Στην πράξη, όμως, αν η υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου, ο ενδιαφερόμενος προσκομίζει τη σχετική επιστολή στην Υπηρεσία Σημάτων, η οποία καταχωρεί στα βιβλία σημάτων ότι προσκομίστηκε επιστολή συναίνεσης μετά τν δικάσιμο της ΔΕΣ, στην οποία ο καταθέτης δεν παρεστάθη.

3.2.17. Μπορεί ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος να υπαναχωρήσει από την έγγραφη συμφωνία περί παράλληλης κατάθεσης; Ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος μπορεί να υποβάλει στην υπηρεσία σημάτων δήλωση λύσης της συμφωνίας. Η δήλωση αυτή επιφέρει αυτοδικαίως από την υποβολή της τη διαγραφή του μεταγενέστερου σήματος.

αρ. 16 παρ. 5

3.2.18. Μπορεί τρίτος να ζητήσει τη διαγραφή του σήματος που κατατέθηκε με συμφωνία παράλληλης κατάθεσης; Ναι. Τρίτος που αποδεικνύει έννομο συμφέρον μπορεί να ζητήσει τη διαγραφή του επικαλούμενος ότι το μεταγενέστερο σήμα δημιουργεί κινδύνους παραπλάνησης του κοινού ή αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον, ή για άλλους λόγους. Για τη διαγραφή του αποφασίζει η ΔΕΣ.

αρ. 16 παρ. 5

3.2.19. Τί θα συμβεί στην περίπτωση που θέλω να καταθέσω ως σήμα το όνομά μου και διαπιστώνω ότι αυτό έχει κατατεθεί από άλλον για να διακρίνει ταυτόσημα ή ομοειδή προϊόντα; Λόγω των συνωνυμιών κάτι τέτοιο είναι σύνηθες. Στη περίπτωση αυτή, πρέπει να προστεθεί κάποιο διακριτικό σημείο για τη σαφή διάκρισή του από το προηγούμενο.

αρ. 5

3.2.20. Ποιός είναι ο κρίσιμος χρόνος για την εξέταση των λόγων απαραδέκτου; Οι λόγοι απαραδέκτου των σημάτων κρίνονται κατά το καθεστώς που υφίσταται κατά τη συζήτηση της δήλωσης σήματος ενώπιον της ΔΕΣ. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση όπου προβάλλεται επιγενόμενη κτήση διακριτικού χαρακτήρα, η οποία μπορεί να προβληθεί μέχρι την τελευταία συζήτηση για την παραδοχή του σήματος, ακόμα, δηλαδή, και στο Διοικητικό Εφετείο.

αρ. 9 παρ. 5 Σχετ.: αρ. 3

παρ. 3



3.2.21. Αν η ΔΕΣ απορρίψει τη δήλωση σήματός μου λόγω ύπαρξης προγενέστερου σήματος, το οποία στη συνέχεια λήξει ή μεταβιβαστεί σε μένα, τα διοικητικά δικαστήρια θα ακυρώσουν την απόφαση της ΔΕΣ; Όχι. Αφού κρίσιμος χρόνος για την εξέταση των λόγων απαραδέκτου είναι ο χρόνος της πρώτης συζήτησης της ΔΕΣ, τα διοικητικά δικαστήρια δεν θα λάβουν υπόψη τους τυχόν μεταγενέστερες μεταβολές και περιστατικά.



4. Η διαδικασία ενώπιον της ΔΕΣ

4.1. Η διαδικασία μετά την κατάθεση του σήματος

4.1.1. Ποιός κρίνει τη δήλωση σήματος; Με την κατάθεση της δήλωσης σήματος, η Υπηρεσία Σημάτων ορίζει ημερομηνία συζήτησής από τη ΔΕΣ. Τρεις μέρες πριν την ορισθείσα δικάσιμο της ΔΕΣ, ο επιφορτισμένος με τον προέλεγχο για προγενέστερα σήματα και δηλώσεις σημάτων υπάλληλος, ολοκληρώνει την έρευνά του και καταγράφει τα αποτελέσματά της σε ειδικό βιβλίο (αντιρρήσεις). Ο καταθέτης πρέπει να φροντίσει να ενημερωθεί για τα αποτελέσματα του προελέγχου, συνήθως με επιτόπια μετάβαση στην Υπηρεσία Σημάτων ή ακόμα και δια τηλεφώνου. Το όνομα και το τηλέφωνο του αρμόδιου υπαλλήλου αναγράφεται στον πίνακα δικασίμων της ΔΕΣ που αναρτάται και στον ιστότοπο της Υπηρεσίας: http://www.gge.gr/4/organ.asp?191 Σημείωση: Ο καταθέτης θα πρέπει πάντα να ανατρέχει στα βιβλία σημάτων για να επαληθεύσει τα αποτελέσματα του προελέγχου και να υπερασπιστεί πιο αποτελεσμα-τικά τη δήλωσή του. Κατά την ορισθείσα δικάσιμο, ο Πρόεδρος της ΔΕΣ εκφωνεί τα προς εξέταση σήματα από το έκθεμα. Όποιος καταθέτης επιθυμεί μπορεί να παραστεί δια πληρεξουσίου δικηγόρου και να ζητήσει προθεσμία για την υποβολή υπομνήματος και λοιπών εγγράφων για την υποστήριξη του σήματός του. Προσοχή: Ο προέλεγχος της υπηρεσίας καλύπτει μόνο τα κατατεθειμένα/ καταχωρη-μένα προγενέστερα σήματα και όχι τυχόν άλλα δικαιώματα. Επίσης, ο προέλεγχος δεν εξετάζει αν η δήλωση σήματος μπορεί να εμπίπτει σε κάποιον από τους απόλυτους λόγους απαραδέκτου (π.χ. περιγραφικότητα). Αυτό θα εξεταστεί από την ΔΕΣ. Για τον λόγο αυτό, είναι σκόπιμο ο καταθέτης να παραστεί και να υποστηρίξει το σήμα του δια υπομνήματος, αν υποψιάζεται ότι μπορεί να προσκρούσει σε κάποιον απόλυτο λόγο απαραδέκτου ή μπορεί να ισχυριστεί επιγενόμενη διακριτική ικανότητα. Σε χρόνο μετά τη συζήτηση της δήλωσης σήματος, η ΔΕΣ συσκέπτεται και αποφασίζει για την παραδοχή ή απόρριψη της δήλωσης. Η κρίση της σημειώνεται στα βιβλία σημάτων μαζί με τον αριθμό της σχετικής απόφασης. Η ΔΕΣ αιτιολογεί μόνο τις απορριπτικές αποφάσεις.

αρ. 8

αρ. 9

αρ. 9 παρ. 6




4.1.2. Τί θα συμβεί σε περίπτωση θετικής απόφασης της ΔΕΣ; Εφόσον η δήλωση σήματος γίνει δεκτή από τη ΔΕΣ, περίληψη της απόφασης, που δέχεται το σήμα, δημοσιεύεται στο Δελτίο Εμπορικής και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (τεύχος ΔΕΒΙ). Η περίληψη περιέχει το σήμα, το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και την κατοικία του δηλούντος, τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες προς διάκριση των οποίων προορίζεται το σήμα. Σε περίπτωση που το σήμα γίνει μερικά δεκτό, π.χ. για ορισμένες μόνο από τις δηλωθείσες κλάσεις, δημοσιεύεται η απόφαση μόνο για αυτές. Σκοπός τη δημοσίευσης στο ΔΕΒΙ είναι η ενημέρωση τρίτων ενδιαφερόμενων που θα ήθελαν να ασκήσουν τριτανακοπή κατά της απόφασης που κάνει δεκτό το σήμα. Σε περίπτωση που δεν ασκηθεί τριτανακοπή μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών, που αρχίζει από τη 16η του επόμενου μήνα από τη δημοσίευση στο ΔΕΒΙ, το σήμα καταχωρείται οριστικά, με πράξη που σημειώνεται στα βιβλία σημάτων. Σε περίπτωση που ασκηθεί τριτανακοπή, το σήμα θα καταχωρηθεί μόνο αν η ασκηθείσα τριτανακοπή απορριφθεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση η οποία θα καταστεί αμετάκλητη.

αρ. 9 παρ. 7

Σχετ.: αρ. 10

4.1.3. Από πότε ισχύει η καταχώρηση ενός σήματος; Η καταχώρηση ενός σήματος σημειώνεται στα βιβλία σημάτων όταν αυτό γίνει αμετάκλητα δεκτό. Σήμα που έγινε αμετάκλητα δεκτό θεωρείται ότι καταχωρήθηκε από την ημέρα που υποβλήθηκε η δήλωση.

αρ. 15

4.2. Περισσότερα για τη ΔΕΣ και τη διαδικασία ενώπιον της

4.2.1. Τί είναι η Διοικητική Επιτροπή Σημάτων ; Η ΔΕΣ περιλαμβάνει δέκα (10) τμήματα, καθένα από τα οποία αποτελείται από έναν πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ως Πρόεδρο, το Διευθυντή ή έναν Τμηματάρχη της Διευθύνσεως Εμπορικής και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, ο οποίος πρέπει να είναι πτυχιούχος ανώτατης σχολής και έναν εκπρόσωπο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας ή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, ως μέλη. Για κάθε τμήμα της ΔΕΣ ορίζεται ένας υπάλληλος ως Γραμματέας. Επίσης, την Επιτροπή συνεπικουρεί και υπάλληλος ο οποίος φορτίζεται με τον έλεγχο για προγενέστερες δηλώσεις σημάτων και καταχωρημένα σήματα που μπορούν να συνιστούν εμπόδιο στην αποδοχή της δήλωσης σήματος (σχετικοί λόγοι απαραδέκτου).



4.2.2. Ποιές είναι οι αρμοδιότητες της ΔΕΣ; Η ΔΕΣ είναι αρμόδια: Να αποφασίζει για την αποδοχή προς καταχώριση των δηλώσεων σημάτων και να επιλύει κάθε αμφισβήτηση, που ανακύπτει μεταξύ της Υπηρεσίας Σημάτων και των καταθετών ή δικαιούχων σημάτων κατά την εφαρμογή του νόμου. Η ΔΕΣ δικάζει τις τριτανακοπές κατά αποφάσεων που εκδίδει και της αιτήσεις διαγραφής κατά καταχωρημένων σημάτων.

8 παρ. 2

4.2.3. Τί θα συμβεί αν δεν παραστώ κατά τη δικάσιμο της ΔΕΣ; Στην περίπτωση αυτή η ΔΕΣ θα κρίνει τη δήλωση σήματος σα να ήταν παρών ο καταθέτης. Από την απουσία που καταθέτη δεν τεκμαίρεται ομολογία και ανακοπή κατά της ερήμην απόφασης δεν επιτρέπεται. Στην πράξη, παρίστανται οι καταθέτες εκείνοι κατά των σημάτων των οποίων έχουν αντιταχθεί προγενέστερα σήματα.

αρ. 9 παρ. 3

4.2.4. Τί αποδεικτικά μέσα μπορούν να υποβληθούν κατά τη διαδικασία ενώπιον της ΔΕΣ; Ενώπιον της ΔΕΣ υποβάλλονται τα προβλεπόμενα από τν διοικητική δικονομία αποδεικτικά μέσα. Επίσης γίνονται δεκτές ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον Ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου με κλήτευση του αντιδίκου προ σαράντα οκτώ (48) ωρών. Η Επιτροπή μπορεί να επιτρέψει την εξέταση μαρτύρων ενώπιόν της, κάτι τέτοιο, όμως, στην πράξη δεν συνηθίζεται.

αρ. 9 παρ. 4

4.2.5. Μπορεί να ζητηθεί εξαίρεση μέλους της ΔΕΣ; Ναι. Ως προς το ζήτημα αυτό εφαρμόζεται αναλογικά ο Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας.

αρ. 9 παρ 8

4.2.6. Τί θα συμβεί αν παραβιαστεί διάταξη που ρυθμίζει τη διαδικασία ενώπιον της ΔΕΣ; Η παράβαση διάταξης που ρυθμίζει τη διαδικασία συνεπάγεται ακυρότητα, εάν κατά την κρίση της ΔΕΣ η παράβαση προξένησε βλάβη στο διάδικο που την προτείνει.

αρ. 9 παρ. 9

4.2.7. Θα μου επιδοθεί η απόφαση της ΔΕΣ; Ο Γραμματέας της ΔΕΣ φροντίζει για την επίδοση μόνο των απορριπτικών αποφάσεών της. Από την ημερομηνία επίδοσης αρχίζει να μετράει και η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής.

αρ. 9 παρ. 7



4.2.8. Μπορώ να προσφύγω κατά απόφασης της ΔΕΣ; Οι αποφάσεις της ΔΕΣ προσβάλλονται με προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών.



5. Διάρκεια προστασίας, λήξη και ανανέωση σήματος

5.1. Γενικά

5.1.1. Ποιά είναι η διάρκεια ισχύος ενός σήματος; Η ισχύς του σήματος διαρκεί 10 έτη από την επομένη της κατάθεσης με δικαίωμα παράτασης για νέα δεκαετία επ’ άπειρον.


5.1.2. Τί θα συμβεί αν η καταχώρηση του σήματος εκκρεμεί πάνω από δεκαετία; Ο δικαιούχος πρέπει να το ανανεώσει, σα να ήταν καταχωρημένο.

5.1.3. Τί ενέργειες πρέπει να γίνουν για την ανανέωση του σήματος; Κατά το τελευταίο πριν τη λήξη της προστασίας έτος, ο δικαιούχος πρέπει να υποβάλει αίτηση, η οποία συνοδεύεται από παράβολο του ελληνικού δημοσίου. Πρέπει επίσης να προσκομιστεί και σχέδιο βεβαίωσης ανανέωσης εις διπλούν, ένα από τα οποία θα σφραγιστεί και θα υπογραφεί για να παραληφθεί από το δικαιούχο. Σε περίπτωση που την αίτηση δεν υποβάλλει ο ίδιος ο καταθέτης, πρέπει να προσκομιστεί πληρεξούσιο, μόνο αν ο υποβάλλων τη δήλωση δεν είναι ο εγγεγραμμένος στα βιβλία σημάτων πληρεξούσιος δικηγόρος του καταθέτη/δικαιούχου.


5.1.4. Πότε πρέπει να ανανεωθεί ένα εκ μετατροπής (κοινοτικό ή διεθνές) σήμα; Η δεκαετία ισχύος ενός κοινοτικού ή διεθνούς εκ μετατροπής σήματος αρχίζει να μετράει από την ημερομηνία της αιτήσεως μετατροπής.

5.1.5. Τί θα συμβεί αν παρέλθει η ημερομηνία λήξης του σήματος; Αν παρέλθει η ημερομηνία λήξης του σήματος, η αίτηση μπορεί να υποβληθεί μέσα σε πρόσθετη προθεσμία έξι (6) μηνών, υπό τον όρο ότι θα καταβληθεί παράβολο του ελληνικού δημοσίου αυξημένου κατά το ήμισυ. Αν η αίτηση και το προβλεπόμενο παράβολο υποβληθούν εμπρόθεσμα, η ανανέωση του σήματος σημειώνεται στα βιβλία σημάτων. Σε διαφορετική περίπτωση, το σήμα διαγράφεται και η διαγραφή σημειώνεται στα βιβλία σημάτων.

αρ. 21 παρ. 3, 4 και 5



5.2. Λύση εταιρίας η οποία είναι δικαιούχος σήματος

Ποιά η τύχη του σήματος που ανήκει σε εταιρία μετά τη λύση της; Εφόσον δεν συμφωνηθεί διαφορετικά κατά την εκκαθάριση, το σήμα διαγράφεται μετά το πέρας της.

αρ. 23

5.3. Παραίτηση από σήμα

Μπορεί ο δικαιούχος να παραιτηθεί από το σήμα του; Ο δικαιούχος μπορεί να παραιτηθεί από το σήμα του, για όλα ή μερικά μόνο από τα προϊόντα/υπηρεσίες που διακρίνει, οποτεδήποτε, με απλή αίτησή του στην υπηρεσία σημάτων, η οποία καταχωρεί την παραίτηση στα βιβλία σημάτων. Παραίτηση μπορεί να γίνει και από δήλωση σήματος (πριν δηλαδή την καταχώρησή του).

αρ. 17 παρ. 10



6. Ένδικα μέσα ενώπιον της ΔΕΣ

6.1. Γενικά

6.1.1. Είμαι δικαιούχος προγενέστερου σήματος και διαπιστώνω ότι τρίτος επιχειρεί να καταθέσει σήμα που προσβάλλει το δικό μου. Πώς μπορώ να αμυνθώ; Αναλόγως αν αυτό υπέπεσε στην αντίληψή σας πριν τη δικάσιμο της ΔΕΣ ή μετά από αυτήν, μπορείτε να ασκήσετε παρέμβαση ή τριτανακοπή. Μετά την καταχώρηση του σήματος, μπορεί να ασκηθεί μόνο αίτηση διαγραφής.

6.1.2. Μπορούν τα μέρη να συμβιβάσουν εξωδικαστικά τη διαφορά τους μετά από άσκηση ενδίκου βοηθήματος ενώπιον της ΔΕΣ; Ναι. Όμως, κάθε εξωδικαστικός συμβιβασμός πρέπει να γίνεται πριν την έκδοση απόφασης της ΔΕΣ που απορρίπτει/διαγράφει το σήμα, καθώς τα μέρη δε μπορούν να ανατρέψουν τα αποτελέσματα μιας τέτοιας απόφασης της ΔΕΣ. Αλλιώς, θα πρέπει τα μέρη να αναμείνουν απόφαση που να απορρίπτει το ένδικο βοήθημα.

6.2. Η Παρέμβαση

6.2.1. Ποιός νομιμοποιείται να ασκήσει παρέμβαση; Όποιος έχει έννομο συμφέρον, έστω και μη χρηματικό, μπορεί να παρέμβει εκουσίως, κυρίως ή προσθέτως, ενώπιον της ΔΕΣ, των διοικητικών δικαστηρίων και του Συμβουλίου της Επικρατείας. Δικαίωμα παρέμβασης έχει και κάθε επιμελητήριο αλλά μόνον εφόσον συντρέχουν απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου που εμποδίζουν την καταχώρηση του σήματος.

αρ. 12 παρ. 1

6.2.2. Πώς ασκείται η παρέμβαση; Η παρέμβαση ενώπιον της ΔΕΣ ασκείται με δικόγραφο που κατατίθεται στην Υπηρεσία Σημάτων και κοινοποιείται με επιμέλεια του παρεμβαίνοντος τρεις (3) πλήρεις ημέρες πριν από τη συζήτηση. Ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων και του ΣτΕ ασκείται όπως ορίζουν οι σχετικές διατάξεις. Στην πράξη, αν ο χρόνος δεν επαρκεί για εμπρόθεσμη κατάθεση και επίδοση της παρέμ-βασης, συνηθίζεται να κατατίθεται το δικόγραφο και να εμφανίζεται ο παρεμβαίνων στη δικάσιμο της ΔΕΣ με αίτημα αναβολής προκειμένου να γίνει εμπρόθεσμα η κοινοποίηση. Το ίδιο συμβαίνει και αν η επίδοση έγινε μεν, αλλά όχι εμπρόθεσμα.

αρ. 12 παρ. 2



6.3. Η Τριτανακοπή

6.3.1. Ποιές αποφάσεις υπόκεινται σε τριτανακοπή; Τριτανακοπή μπορεί να ασκηθεί κατά απόφασης της ΔΕΣ ή των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων που δέχεται δήλωση σήματος για καταχώρηση.


6.3.2. Ποιός νομιμοποιείται να ασκήσει τριτανακοπή; Η άσκηση τριτανακοπής κατά της απόφασης που δέχεται εν όλω ή εν μέρει τη δήλωση σήματος ασκείται από οποιονδήποτε τρίτο έχει έννομο συμφέρον, έστω και μη χρηματικό, εφόσον δεν παρενέβη στη συζήτηση της δηλώσεως του σήματος. Επίσης, το ίδιο δικαίωμα έχουν και τα επιμελητήρια, αλλά μόνο στις περιπτώσεις που συντρέχει λόγος απόλυτου απαραδέκτου.

αρ. 10 παρ. 1

6.3.3. Πού ασκείται η τριτανακοπή; Η τριτανακοπή ασκείται ενώπιον της ΔΕΣ ή του Δικαστηρίου που έκανε δεκτό το σήμα για καταχώριση.

αρ. 10 παρ. 1

6.3.4. Πώς ασκείται η τριτανακοπή; Η τριτανακοπή κατά αποφάσεων της ΔΕΣ ασκείται με δικόγραφο, που κατατίθεται στην Υπηρεσία Σημάτων και σημειώνεται στα βιβλία σημάτων για την ενημέρωση των τρίτων. Ο νόμος προβλέπει ότι αντί της κατάθεσης, η τριτανακοπή κατά αποφάσεων της ΔΕΣ μπορεί να ασκηθεί και με επίδοση του δικογράφου της τριτανακοπής, στην αρμόδια υπηρεσία. Κάτι τέτοιο, όμως, δε συνηθίζεται.

αρ. 10 παρ. 2

6.3.5. Ποιά είναι η προθεσμία άσκησης της τριτανακοπής; Η τριτανακοπή ασκείται εντός προθεσμίας τεσσάρων μηνών, που αρχίζει από την 16η του επομένου μηνός από τη δημοσίευση της αποφάσεως στο ΔΕΒΙ. Ως ημερομηνία δημοσίευ-σης λαμβάνεται πάντα υπόψη η ημερομηνία πραγματικής κυκλοφορίας του ΔΕΒΙ. Παράδειγμα: Αν η ημερομηνία που αναγράφεται στο ΔΕΒΙ είναι 28.1.2010, αλλά κυκλοφόρησε 1.2.2010, η ημερομηνία της τριτανακοπής θα αρχίζει να μετρά από 16.3.2010 και θα λήξει την 16.7.2010.

αρ. 10 παρ. 4



6.3.6. Μπορώ να προσφύγω κατά της απόφασης που εκδίδεται επί της τριτανακοπής; Προσφυγή μπορεί να ασκηθεί κατά απόφασης που εκδίδεται επί της τριτανακοπής από τη ΔΕΣ. Η προσφυγή ασκείται ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Σε περίπτωση που την απόφαση επί της τριτανακοπής εκδώσει το ΔΠρΑθ, χωρεί έφεση ενώπιον του ΔΕφΑθ, ενώ αν την απόφαση επί της τριτανακοπής εκδώσει το ΔΕφΑθ, χωρεί μόνο αναίρεση ενώπιον του ΣτΕ.

αρ. 10 παρ. 5

6.4. Διαγραφή καταχωρημένου σήματος 6.4.1. Ποιοί είναι οι λόγοι διαγραφής ενός καταχωρημένου σήματος και ποιά η προθεσμία άσκησής της; Το σήμα διαγράφεται, εν όλω ή εν μέρει, με απόφαση της ΔΕΣ ή των διοικητικών δικαστηρίων στις εξής περιπτώσεις: (α) Μη χρήση ή παύση λειτουργίας επιχείρησης: Αν, εντός χρονικού διαστήματος πέντε (5) ετών από την ημερομηνία της πράξης καταχώρησης του σήματος, ο δικαιούχος δεν κάνει ουσιαστική χρήση του για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τις οποίες έχει καταχωρηθεί ή αν διακόψει τη χρήση του σήματος για πέντε (5) συνεχή έτη, ή αν η επιχείρηση, για τα προϊόντα της οποίας έχει καταχωρηθεί το σήμα, έπαυσε να λειτουργεί από πενταετίας. Στις περιπτώσεις αυτές το σήμα δε διαγράφεται εάν ο δικαιούχος του σήματος αποδείξει ότι η μη χρήση αυτού ή η παύση της λειτουργίας της επιχειρήσεως οφείλεται σε εύλογη αιτία ή αν ο δικαιούχος του σήματος, στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της λήξης της πενταετίας μη χρήσης του και της υποβολής της αίτησης διαγραφής, προέβη σε έναρξη ή επανάληψη της ουσιαστικής χρήσης του. Πάντως, η έναρξη ή επανάληψη της χρήσης εντός περιόδου τριών (3) μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης διαγραφής, η οποία δεν αρχίζει να τρέχει νωρίτερα από τη συμπλήρωση της συνεχούς πενταετίας μη χρήσης, δεν λαμβάνεται υπόψη, εάν οι προπαρασκευαστικές ενέργειες για την έναρξη ή την επανάληψη της χρήσεως έλαβαν χώρα, αφού ο δικαιούχος έλαβε γνώση του γεγονότος ότι είναι πιθανή η υποβολή αίτησης διαγραφής. Ως χρήση σήματος θεωρείται η χρήση εκείνη που στοχεύει στην απόκτηση μεριδίου αγοράς. Έτσι, μικρή και περιορισμένη έκτασης χρήση συνήθως δεν θα αρκεί να αποτρέψει την διαγραφή του σήματος λόγω μη χρήσης. (β) Απώλεια διακριτικού χαρακτήρα: Αν συνεπεία της συμπεριφοράς ή αδράνειας του δικαιούχου, το σήμα έχει καταστεί κοινόχρηστο ή συνήθης εμπορική ονομασία του προϊόντος ή της υπηρεσίας για το οποίο έχει καταχωρηθεί. Στην περίπτωση αυτή, η

αρ. 17 παρ. 1, 2, 3, 4 και 6



αίτηση διαγραφής δε μπορεί να υποβληθεί πριν την πάροδο εικοσαετίας από την κατάθεση του σήματος. (γ) Κίνδυνος παραπλάνησης: Αν, λόγω της χρήσης του σήματος από το δικαιούχο ή με τη συγκατάθεσή του για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τα οποία τούτο έχει καταχωρηθεί, ενδέχεται να παραπλανηθεί το κοινό, ιδίως ως προς τη φύση, την ποιότητα ή τη γεωγραφική προέλευση των προϊόντων ή των υπηρεσιών. (δ) Απόλυτοι και σχετικοί λόγοι απαραδέκτου: εάν καταχωρήθηκε παρά τη συνδρομή απόλυτου ή σχετικού λόγων απαραδέκτου. Στην περίπτωση αυτή, αν συντρέχουν λόγοι διαγραφής του προγενέστερου λόγω μη χρήσης του σήματος ή παύσης λειτουργίας της επιχείρησης (περίπτωση α), το σήμα δεν διαγράφεται. Επίσης το σήμα δεν διαγράφεται εάν ο δικαιούχος προγενέστερου σήματος ή άλλου δικαιώματος που παρέχουν στο δικαιούχο του το δικαίωμα να απαγορεύει τη χρήση μεταγενέστερου σήματος, ανέχθηκε εν γνώσει του τη χρήση του μεταγενέστερου σήματος του οποίου ζητείται η διαγραφή, για περίοδο πέντε (5) συνεχών ετών, πριν ή και μετά την καταχώρησή του, εκτός αν έχει κατατεθεί κακόπιστα. Σε κάθε περίπτωση, η αίτηση διαγραφής υποβάλλεται στη ΔΕΣ εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών, που αρχίζει από την καταχώρηση του σήματος, εκτός αν έχει κατατεθεί κακόπιστα. Σημείωση: Ως «χρήση» του σήματος νοείται και κάθε ενέργεια που αναφέρεται στο νόμο.

Σχετ.: αρ. 18 παρ. 1 και 2

6.4.2. Μπορώ να ζητήσω τη διαγραφή σήματος επί του οποίου στηρίζεται αρχαιότητα κοινοτικού σήματος; Ναι και μάλιστα, μπορεί να υποβληθεί αίτηση διαγραφής του προγενέστερου αυτού εθνικού σήματος, ακόμη και αν έχει προηγηθεί παραίτηση από το προγενέστερο αυτό εθνικό σήμα ή μη ανανέωση της προστασίας του.

αρ. 17 παρ. 4α Σχετ.: αρ. 34

και 35 Κανονισμού (ΕΚ) 40/94

6.4.3. Ποιός νομιμοποιείται να ασκήσει αίτηση διαγραφής; Η αίτηση διαγραφής υποβάλλεται από κάθε πρόσωπο που δικαιολογεί έννομο συμφέρον. Τα επιμελητήρια μπορούν να υποβάλλουν αίτηση διαγραφής μόνο στις περιπτώσεις που συντρέχουν απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου και αν, λόγω της χρήσης του σήματος από το δικαιούχο ή με τη συγκατάθεση αυτού για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τα οποία τούτο έχει καταχωρηθεί, ενδέχεται να παραπλανηθεί το κοινό, ιδίως ως προς τη φύση, την ποιότητα ή τη γεωγραφική προέλευση των προϊόντων ή των υπηρεσιών.

αρ. 17 παρ. 5



6.4.4. Πώς μπορεί να αποδείξει ο αιτών τη διαγραφή τη μη χρήση ενός σήματος; Η μη χρήση αποδεικνύεται συνήθως με ένορκες βεβαιώσεις. Όμως, η ΔΕΣ ή τα διοικητικά δικαστήρια μπορούν να αντιστρέψουν το βάρος αποδείξεως, ζητώντας από το δικαιούχο του σήματος να αποδείξει τη χρήση που έκανε.

αρ. 17 παρ. 7

6.4.5. Πότε επέρχονται τα αποτελέσματα της απόφασης για διαγραφή του σήματος; Τα αποτελέσματα της απόφασης για διαγραφή του σήματος αρχίζουν όταν αυτή καταστεί αμετάκλητη, όταν δηλαδή εκδοθεί απόφαση επί αυτής από το ΣτΕ ή ο δικαιούχος του σήματος παραιτηθεί από τα ένδικα μέσα που έχει στη διάθεσή του.


6.4.6. Τί πρέπει να κάνει ο αιτών τη διαγραφή και κάθε ενδιαφερόμενος μετά την έκδοση αμετάκλητης απόφασης επ’ αυτής; Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να προσκομίσει στην Υπηρεσία Σημάτων την απόφαση με την οποία διαγράφεται το σήμα καθώς και πιστοποιητικό μη άσκησης ενδίκων μέσων κατά αυτής από το δικαστήριο που την εξέδωσε. Αν η διαγραφή έγινε με απόφαση της ΔΕΣ, ο ενδιαφερόμενος προσκομίζει μόνο βεβαίωση του Διοικητικού Πρωτοδικείου από την οποία να προκύπτει ότι δεν ασκήθηκε προσφυγή κατά της σχετικής απόφασης εντός της τασσόμενης προθεσμίας. Μετά την προσκόμιση των εγγράφων αυτών, η Υπηρεσία Σημάτων σημειώνει επί του σήματος ότι αυτό διαγράφηκε.

6.4.7. Αν το σήμα διαγραφεί αμετάκλητα, μπορεί να ασκηθούν αξιώσεις κατά του δικαιούχου του; Ναι. Όχι όμως για τον πριν από τη διαγραφή χρόνο, για τον οποίο δεν μπορεί να ασκηθεί ούτε αγωγή αποζημίωσης, ούτε έγκληση.

αρ. 17 παρ. 8

6.5. Περιεχόμενο των δικογράφων ενώπιον της ΔΕΣ

6.5.1. Τί πρέπει να περιέχουν τα δικόγραφα ενώπιον της ΔΕΣ; Τα δικόγραφα ενώπιον της ΔΕΣ περιέχουν: τα ονόματα και την κατοικία των διαδίκων, τη σημείωση της προσβαλλόμενης απόφασης, όλους τους λόγους της προσβολής αυτής, χρονολογία και υπογραφή του διαδίκου ή του πληρεξουσίου του.

αρ. 11 παρ. 1



6.5.2. Προβλέπεται πληρωμή παραβόλου για την εκδίκαση των ενδίκων μέσων ενώπιον της ΔΕΣ; Πριν από κάθε συζήτηση τριτανακοπής, παρέμβασης ή αίτησης διαγραφής ενώπιον της ΔΕΣ, με ποινή απαραδέκτου, κατατίθενται τα προβλεπόμενα τέλη και παράβολο, του οποίου διατάσσεται η απόδοση σε περίπτωση παραδοχής της τριτανακοπής, παρεμβάσεως ή αιτήσεως διαγραφής. Ο νόμος ορίζει ότι με αίτηση του πληρεξουσίου δικηγόρου, μπορεί να δοθεί από τον Πρόεδρο της ΔΕΣ προθεσμία πέντε ημερών για την καταβολή των ως άνω τελών και παραβόλου. Στην πράξη, ο καταθέτης επιφυλάσσεται με σημείωση στο δικόγραφο ότι θα καταβάλει το σχετικό παράβολο κατά τη συζήτηση της υπόθεσης. Το παράβολο προσκομίζεται μαζί με το υπόμνημα, την ημέρα που θα ορίσει ο Πρόεδρος της ΔΕΣ ότι πρέπει να κατατεθεί το υπόμνημα.

αρ. 11 παρ. 2

6.5.3. Πρέπει να επιδοθεί το δικόγραφο στον αντίδικο; Οι σχετικές επιδόσεις γίνονται με επιμέλεια της Υπηρεσίας Σημάτων, με εξαίρεση το δικόγραφο της παρέμβασης.

Σχετ. αρ. 12 παρ. 2

6.5.4. Μπορούν να ασκηθούν πρόσθετοι λόγοι ενώπιον της ΔΕΣ; Ναι. Πρόσθετοι λόγοι ενώπιον της ΔΕΣ υποβάλλονται με δικόγραφο που κατατίθεται στην Υπηρεσία Σημάτων δεκαπέντε ημέρες πριν από την πρώτη δικάσιμο. Το δικόγραφο των πρόσθετων λόγων πρέπει να κοινοποιηθεί στους λοιπούς διαδίκους πέντε ημέρες πριν τη δικάσιμο, με επιμέλεια του διαδίκου που τους ασκεί.

αρ.11 παρ. 6



7. Η Προσφυγή κατά αποφάσεων της ΔΕΣ

7.1. Κατά ποίων αποφάσεων επιτρέπεται προσφυγή; Προσφυγή επιτρέπεται κατά των αποφάσεων της ΔΕΣ, από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών.

αρ. 13 παρ. 1

7.2. Ποιά είναι η προθεσμία της προσφυγής; Η προσφυγή ασκείται μέσα σε προθεσμία εξήντα ημερών, που αρχίζει από την επομένη της κοινοποίησης της προσβαλλομένης απόφασης της ΔΕΣ.

αρ. 13 παρ. 2

7.3. Πού κατατίθεται το δικόγραφο της προσφυγής; Ο νόμος ορίζει ότι το δικόγραφο της προσφυγής κατατίθεται στη Γραμματεία της Υπηρεσίας Σημάτων.

αρ. 13 παρ. 2

7.4. Πρέπει να επιδοθεί το δικόγραφο της προσφυγής; Όχι. Το ΔΠρΑθ θα κλητεύσει τόσο τον προσφεύγοντα όσο και τον Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Η κλήση των διαδίκων ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και του ΣτΕ μπορεί να γίνει και γίνεται συνήθως με επίδοση σε αυτόν που έχει οριστεί αντίκλητος στη δήλωση του σήματος. Για το λόγο αυτό, είναι καλό να φροντίζει ο καταθέτης να αλλάζει τα στοιχεία του αντικλήτου του όταν διακόπτει η σχέση μαζί του (π.χ. δεν είναι πια ο πληρεξούσιος δικηγόρος του).


7.5. Οι λοιποί διάδικοι ενώπιον της ΔΕΣ μπορούν να ασκήσουν παρέμβαση στο ΔΠρΑθ; Το ΔΠρΑθ πρέπει να καλέσει αυτούς που έχουν καταστεί διάδικοι ενώπιον της ΔΕΣ να ασκήσουν παρέμβαση ενώπιόν του. Στην πράξη όμως, αυτή η κοινοποίηση δε γίνεται. Θα πρέπει λοιπόν όσοι ήταν διάδικοι ενώπιον της ΔΕΣ να δείξουν την απαιτούμενη επιμέλεια ώστε να ενημερωθούν αν έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα προσφυγή και πότε έχει οριστεί δικάσιμος, προκειμένου να μπορέσουν να ασκήσουν προσφυγή.

αρ. 13 παρ. 3

7.6. Ένορκες βεβαιώσεις προσκομίζονται στο Διοικητικό Πρωτοδικείο; Ναι. Ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον Ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου μπορούν να προσκομισθούν στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, εφόσον κλητεύθηκε ο αντίδικος πριν από σαράντα οκτώ (48) ώρες.

αρ. 13 παρ. 5



8. Το σήμα ως εμπράγματο δικαίωμα

8.1. Παραχώρηση άδειας χρήσης

8.1.1. Μπορώ να επιτρέψω σε τρίτο να χρησιμοποιεί το σήμα μου; Ναι. Απαιτείται έγγραφη συμφωνία που καταχωρείται στα βιβλία σημάτων μετά από απόφαση της ΔΕΣ. Στην πράξη, πολλές συμφωνίες άδειας χρήσης δεν καταχωρούνται στα βιβλία σημάτων. Αυτό δεν θίγει μεν την ισχύ τους, δεν μπορούν όμως να αντιταχθούν κατά τρίτων.

αρ. 16 παρ. 2

8.1.2. Τί ισχύ έχει μια σύμβαση άδειας χρήσης σήματος η οποία δεν καταχωρήθηκε σύμφωνα με τους όρους του νόμου; Μια τέτοια άδεια χρήσης είναι νόμιμη και αναπτύσσει τα αποτελέσματά της μόνο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών.

8.1.3. Αν παραχωρηθεί άδεια χρήσης σήματός σε τρίτο, θα μπορεί να το χρησιμοποιεί και ο δικαιούχος του; Αυτό εξαρτάται από τους όρους που θα συμφωνήσουν τα μέρη. Επιτρέπεται να συμφωνηθεί αποκλειστική ή μη χρήση του σήματος από τον τρίτο, με τον όρο ότι η χρήση του σήματος δε δημιουργεί κινδύνους παραπλάνησης του κοινού, ούτε αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον.

αρ. 16 παρ. 2

8.1.4. Θα πρέπει η άδεια χρήσης να αφορά όλα τα προϊόντα ή υπηρεσίες που καλύπτει το σήμα; Αυτό εξαρτάται από τους όρους που θα συμφωνήσουν τα μέρη. Επιτρέπεται να συμφωνηθεί για μέρος ή το σύνολο των καλυπτομένων προϊόντων ή υπηρεσιών, με τον όρο ότι η χρήση του σήματος δε δημιουργεί κινδύνους παραπλάνησης του κοινού, ούτε αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον.

αρ. 16 παρ. 2

8.1.5. Μπορεί να συμφωνηθεί άδεια χρήσης για ορισμένες μόνο γεωγραφικές περιοχές; Ναι. Η άδεια επιτρέπεται να συμφωνηθεί για το σύνολο ή τμήμα του ελληνικού εδάφους, με τον όρο ότι η χρήση του σήματος δε δημιουργεί κινδύνους παραπλάνησης του κοινού, ούτε αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον.

αρ. 16 παρ. 2



8.1.6. Μπορεί ο αδειούχος χρήσης να παραχωρήσει με τη σειρά του υποάδεια χρήσης σε τρίτους; Ναι, εφόσον κάτι τέτοιο συμφωνηθεί με το δικαιούχο του σήματος. Και σε αυτήν την περίπτωση, απαιτείται έγγραφη συμφωνία που καταχωρείται στα βιβλία σημάτων μετά από απόφαση της ΔΕΣ.

αρ. 16 παρ. 3

8.1.7. Μπορεί ο αδειούχος χρήσης να ζητήσει δικαστική προστασία κατά τρίτων που προσβάλλουν το σήμα του δικαιούχου; Τις αγωγές παράλειψης και αποζημίωσης έχει αυτοτελώς και ο αδειούχος χρήσης σήματος, μόνο εφόσον η σύμβαση έχει ακολουθήσει τη διαδικασία καταχώρησης στα βιβλία σημάτων και υπάρχει έγγραφη συναίνεση του δικαιούχου, η οποία αρκεί να προβλέπεται με τρόπο γενικό στη σχετική σύμβαση άδειας χρήσης.

αρ. 16 παρ. 4

8.1.8. Μπορεί η άδεια χρήσης να ανακληθεί από το δικαιούχο του σήματος; Δήλωση περί λύσης της συμφωνίας άδειας χρήσης που κατατίθεται στην Υπηρεσία Σημάτων από το δικαιούχο του σήματος επιφέρει αυτοδικαίως από την υποβολή της τη διαγραφή της χρήσης που παρασχέθηκε. Για τη διαγραφή της με αίτηση τρίτων αποφασίζει η ΔΕΣ.

αρ. 16 παρ. 5

8.2. Μεταβίβαση σήματος

8.2.1. Μπορεί να γίνει μεταβίβαση σήματος; Ναι. Το δικαίωμα στο σήμα είναι μεταβιβαστό εν ζωή ή αιτία θανάτου.

αρ. 22 παρ. 1

8.2.2. Μπορεί να μεταβιβαστεί το σήμα ανεξάρτητα από τη μεταβίβαση της επιχείρησης; Ναι.

αρ. 22 παρ. 1

8.2.3. Μπορεί να μεταβιβαστεί σήμα, αν αυτό αποτελείται από όνομα φυσικού ή νομικού προσώπου; Ναι.

αρ. 22 παρ. 2



8.2.4. Πότε συντελείται η μεταβίβαση ενός σήματος; Η μεταβίβαση ενός σήματος συντελείται από τη σύναψη της σχετικής σύμβασης μεταξύ παλαιού και νέου δικαιούχου, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις. Όμως, η μεταβίβαση έχει ισχύ έναντι των τρίτων μόνο μετά την καταχώρησή της στα βιβλία σημάτων. Συνεπώς, μόνο μετά τη σχετική καταχώρηση μπορεί ο νέος δικαιούχος να αντιτάξει τα δικαιώματά του κατά τρίτων.

22 παρ. 3

8.2.5. Τί πρέπει να προσκομιστεί στην Υπηρεσία Σημάτων για την καταχώρηση της μεταβίβασης; Απαιτείται η προσκόμιση της σχετικής σύμβασης και το καθορισμένο παράβολο ελληνικού δημοσίου. Η σύμβαση μεταβίβασης αρκεί να είναι σε ιδιωτικό έγγραφο, με θεωρημένες τις υπογραφές μεταβιβάζοντος και νέου δικαιούχου από αρμόδια αρχή. Επίσης, αν τη σχετική αίτηση υποβάλει τρίτο πρόσωπο, θα πρέπει να είναι εφοδιασμένο με σχετικό πληρεξούσιο. Κατά παρέκκλιση από την πρακτική της για την πληρεξουσιότητα, η Υπηρεσία Σημάτων απαιτεί στην περίπτωση μεταβίβασης πληρεξούσιο με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος.

8.2.6. Τί πρέπει να κάνει ο νέος δικαιούχος, αν κατά το χρόνο μεταβίβασης υπάρχει εκκρεμής δικαστική διαφορά ενώπιον της ΔΕΣ ή των διοικητικών δικαστηρίων ή του ΣτΕ; Στην περίπτωση αυτή, ο ειδικός ή ο οιονεί καθολικός διάδοχος δικαιούται να ασκήσει παρέμβαση. Η άσκηση παρεμβάσεως τον καθιστά κύριο διάδικο, που δύναται να ασκήσει όλα τα δικαιώματα του παλαιού δικαιούχου, ο οποίος αποβάλλεται από τη δίκη. Αν δεν ασκήσει παρέμβαση, τότε τη δίκη συνεχίζει ο παλιός δικαιούχος.

αρ. 22 παρ. 4

8.2.7. Τί θα συμβεί αν δεν καταχωρηθεί η μεταβίβαση στα βιβλία σημάτων; Το κύρος της μεταβίβασης δε θίγεται, αλλά η μεταβίβαση δε θα μπορεί να αντιταχθεί σε τρίτους.



8.3. Κατάσχεση σήματος και πτώχευση δικαιούχου

8.3.1. Μπορεί να γίνει κατάσχεση και εκποίηση σήματος; Ναι, εκτός αν αποτελείται από το όνομα του δικαιούχου. Επί κατασχέσεως, η απόφαση που την επιτρέπει κοινοποιείται στην αρμόδια υπηρεσία και καταχωρείται στο οικείο βιβλίο. Σχετικά, εφαρμόζονται οι προβλέψεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.


8.3.2. Σε περίπτωση κήρυξης πτώχευσης του δικαιούχου του, το σήμα εκποιείται; Ναι, εκποιείται ακόμα και χωρίς μεταβίβαση της επιχείρησης του πτωχού, εκτός αν αποτελείται από το όνομά του.




9. Δικαιώματα από το καταχωρημένο σήμα

9.1. Ποιά δικαιώματα παρέχει το καταχωρημένο σήμα; Η καταχώρηση του σήματος παρέχει στο δικαιούχο αποκλειστικό δικαίωμα. Ιδίως παρέχει το δικαίωμα να το χρησιμοποιεί, το δικαίωμα να το επιθέτει στα προϊόντα ή εμπορεύματα τα οποία προορίζεται να διακρίνει, να χαρακτηρίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες, να το επιθέτει στα περικαλύμματα και στις συσκευασίες των εμπορευμάτων, στο χαρτί αλληλογραφίας, στα τιμολόγια, στους τιμοκαταλόγους, στις αγγελίες, στις κάθε είδους διαφημίσεις, ως και σε άλλο έντυπο υλικό και να το χρησιμοποιεί σε ηλεκτρονικά ή οπτικοακουστικά μέσα. Ως χρήση του σήματος θεωρείται επίσης η χρήση του σήματος που γίνεται υπό μορφή που διαφέρει ως προς τα στοιχεία του, τα οποία όμως δεν μεταβάλλουν το διακριτικό χαρακτήρα αυτού, η επίθεση του σήματος σε προϊόντα ή στη συσκευασία τους στην Ελλάδα με προορισμό αποκλειστικά την εξαγωγή, η χρήση του σήματος με τη συγκατάθεση του δικαιούχου, καθώς και η χρήση συλλογικού σήματος από τα δικαιούμενα πρόσωπα.

αρ. 18

9.2. Ποιές εξουσίες παρέχει το δικαίωμα στο σήμα στο δικαιούχο του; Καταρχήν, επιτρέπεται να γίνεται χρήση του σήματος μόνο στα ίδια προϊόντα και στις υπηρεσίες του δικαιούχου, πλην των εξαιρέσεων που προβλέπονται στο νόμο. Ίδια θεωρούνται και τα προϊόντα, τα οποία κατά το κύριο μέρος τους κατασκευάζονται ή παρασκευάζονται από το δικαιούχο του σήματος και απλώς συναρμολογούνται ή συμπληρώνονται από άλλον.

αρ. 19

9.3. Μπορεί τρίτος έμπορος να θέσει και το δικό του σήμα επί προϊόντος που φέρει το σήμα άλλης επιχείρησης; Ο νόμος ορίζει ότι ο μη παραγωγός του αυτού η όμοιου προϊόντος μπορεί να κάνει χρήση του δικού του σήματος στα πωλούμενα προϊόντα άλλης επιχείρησης, υπό τον όρο ότι θα διατηρείται άθικτο το τυχόν υπάρχον σήμα του παραγωγού τους.

αρ. 19

9.4. Μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να προστατευθεί έναντι τρίτων οι οποίοι χρησιμοποιούν το σήμα του χωρίς την άδειά του, ή χρησιμοποιούν σήμα που να μοιάζει με το δικό του; Ο νόμος προβλέπει ότι ο δικαιούχος του σήματος δικαιούται να απαγορεύει σε κάθε τρίτο να χρησιμοποιεί στις συναλλαγές ενδείξεις, οι οποίες αποτελούν παραποίηση ή

αρ. 19 παρ. 1



απομίμηση του σήματός του, δηλαδή ή το ίδιο το σήμα του αυτούσιο ή τρίτο που να του μοιάζει στα κύρια χαρακτηριστικά του. Περαιτέρω, ο νόμος παραπέμπει στους απόλυτους λόγους απαραδέκτου για την καταχώρηση σήματος. Πιο συγκεκριμένα, ο δικαιούχος του σήματος μπορεί να απαγορεύσει σε τρίτον: (α) Να χρησιμοποιεί πανομοιότυπη με το σήμα ένδειξη για πανομοιότυπα προϊόντα ή υπηρεσίες. (β) Να χρησιμοποιεί τουλάχιστον όμοια με το σήμα ένδειξη για προϊόντα ή υπηρεσίες που ομοιάζουν, εφόσον είναι πιθανή η πρόκληση κίνδυνου σύγχυσης. (γ) Να χρησιμοποιεί παρόμοια ένδειξη με το καταχωρημένο σήμα, έστω και αν διακρίνει ανόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες, αν αυτό είναι σήμα φήμης και εφόσον αποδειχθεί ότι η χρησιμοποίηση της παρόμοιας ένδειξης προσπορίζει σε αυτήν, χωρίς εύλογη αίτια, αθέμιτο όφελος από το διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του προγενέστερου σήματος ή βλάπτει το διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του. Ο αναγνώστης παραπέμπεται παραπάνω, όπου συζητήσαμε τις έννοιες αυτές.

9.5. Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ «παραποίησης/απομίμησης» και «κινδύνου σύγχυσης»; Η παραποίηση και η απομίμηση ήταν οι βασικές έννοιες του προϊσχύσαντος δικαίου, οι οποίες εμφιλοχώρησαν και στο νέο νόμο περί σημάτων. Ουσιαστικά παραποίηση υπάρχει στην περίπτωση που τα σήματα και τα προϊόντα/υπηρεσίες είναι πανομοιότυπα, ενώ απομίμηση όταν είναι απλώς όμοια. Πάντως, ο κίνδυνος σύγχυσης πρέπει να αποδεικνύεται σε κάθε περίπτωση.



10. Η αστική προστασία του δικαιούχου του σήματος

10.1. Αγωγές άρσης προσβολής και παράλειψης στο μέλλον και αποζημίωσης

10.1.1. Ποιές αγωγές μπορεί να ασκήσει ο δικαιούχος του σήματος; Όποιος χρησιμοποιεί ή παραποιεί ή απομιμείται σήμα που ανήκει σε άλλον μπορεί να εναχθεί επί παραλείψει ή αποζημιώσει ή για αμφότερα. Το ίδιο ισχύει και για εκείνον ο οποίος χρησιμοποιεί σημείο που ταυτίζεται μεν ή ομοιάζει με σήμα, αλλά δε διακρίνει συναφή προϊόντα ή υπηρεσίες με τα διακρινόμενα από το σήμα, εφόσον τούτο έχει αποκτήσει φήμη στην Ελλάδα και η χρησιμοποίηση του σημείου θα προσπόριζε στο χρησιμοποιούντα χωρίς εύλογη αιτία όφελος από το διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του σήματος ή θα έβλαπτε το διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του σήματος.

αρ. 26 παρ. 1

10.1.2. Μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να σωρεύσει περισσότερες βάσεις προστασίας; Ναι, αν επί του καταχωρημένου σήματος ο δικαιούχος του μπορεί να θεμελιώσει περισσότερα δικαιώματα, π.χ. έργο με βάση τις διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, διακριτικό γνώρισμα με βάση το νόμο περί αθεμίτου ανταγωνισμού, βιομηχανικό σχέδιο με βάση το σχετικό προεδρικό διάταγμα. Εξαρτάται από το αν συντρέχουν σε κάθε περίπτωση οι προϋποθέσεις προστασίας που θέτουν οι σχετικοί νόμοι.

10.1.3. Πρέπει να αποδειχθεί υπαιτιότητα του τρίτου για να ευδοκιμήσει η αγωγή του δικαιούχου; Όχι. Από το νόμο η ευθύνη του τρίτου είναι αντικειμενική. Συνεπώς, δε μπορεί να επικαλεστεί άγνοια για την ύπαρξη του δικαιώματος του τρίτου. Η υπαιτιότητά του, όμως, μπορεί να ληφθεί υπόψη κατά την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη.

10.1.4. Μπορεί να διαταχθεί καταστροφή παραποιημένων/απομιμητικών προϊόντων; Συνήθως το Δικαστήριο διατάσσει την καταστροφή των προϊόντων επί του οποίου έχει τεθεί η ένδειξη που προσβάλλει καταχωρημένο σήμα. Αν, όμως η απομιμητική ένδειξη δεν ταυτίζεται με το προσβαλλόμενο καταχωρημένο σήμα και είναι δυνατή η αφαίρεσή του χωρίς την καταστροφή του προϊόντος, το Δικαστήριο διατάσσει την αφαίρεσή της, χωρίς την καταστροφή των προϊόντων.

αρ. 31 παρ. 1



10.1.5. Μπορεί να δημοσιευτεί η δικαστική απόφαση στον τύπο; Ο νόμος περί σημάτων δεν προβλέπει δυνατότητα των πολιτικών δικαστηρίων να διατάσσουν τη δημοσίευση περίληψης της απόφασης στον τύπο. Τέτοια δυνατότητα προσφέρει ο νόμος περί Αθεμίτου Ανταγωνισμού (ν. 146/1914), όταν σωρεύονται οι δύο βάσεις προστασίας.

ν. 146/1914

10.1.6. Πότε παραγράφονται οι αγωγές από το σήμα; Η αξίωση για αποζημίωση παραγράφεται μετά τριετία από το τέλος του έτους κατά το οποίο έγινε το πρώτον η παράνομη χρήση, παραποίηση ή απομίμηση. Επί διακοπής της παραγραφής νέα παραγραφή αρχίζει από τη λήξη του έτους στο οποίο συνέπεσε το πέρας της διακοπής.

αρ. 26 παρ. 2

10.1.7. Ποιό δικαστήριο είναι αρμόδιο να δικάσει τις σχετικές αγωγές; Αρμόδιο δικαστήριο είναι το αρμόδιο Μονομελές Πρωτοδικείο, ανεξαρτήτως ποσού, που δικάζει κατά την τακτική διαδικασία. Αν στο ίδιο δικόγραφο σωρευθεί και βάση από το νόμο περί αθεμίτου ανταγωνισμού (ν. 146/1914), οι αγωγές μπορεί να εισάγονται και στα αρμόδια Πολυμελή Πρωτοδικεία.


10.1.8. Δεσμεύονται τα πολιτικά δικαστήρια από τις αποφάσεις της ΔΕΣ και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας καταχώρησης του σήματος; Ο νόμος ορίζει ότι οι αποφάσεις της ΔΕΣ, κατά των οποίων δεν χωρεί προσφυγή και οι αμετάκλητες αποφάσεις των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων είναι υποχρεωτικές για τα πολιτικά δικαστήρια και κάθε άλλη αρχή. Συνεπώς, αν έχει κριθεί αμετάκλητα κατά τη διαδικασία καταχώρησης ότι το σήμα Α προκαλεί κίνδυνο σύγχυσης με το σήμα Β, τα πολιτικά δικαστήρια δεσμεύονται από την παραδοχή αυτή στην ενώπιόν τους διαδικασία.

αρ. 32

10.1.9. Ποιός έχει το αποδεικτικό βάρος στις αγωγές από το νόμο περί σημάτων; Το αποδεικτικό βάρος το έχει ο δικαιούχος του σήματος που προσβάλλεται και εγείρει την αγωγή. Αυτός πρέπει να αποδείξει τη συνδρομή των προϋποθέσεων του νόμου για τη χορήγηση της προστασίας. Στην περίπτωση, όμως, που πρόκειται για πανομοιότυπο σήμα, καθώς και για σήμα που διαφέρει ως προς τα στοιχεία που δε μεταβάλλουν το διακριτικό του χαρακτήρα, ο νόμος διευκολύνει το δικαιούχο και προβλέπει ότι για την πλήρη απόδειξη της

αρ. 26 παρ. 4



προσβολής αρκεί μόνο η προσκόμιση του πιστοποιητικού καταχώρησης του προσβαλλόμενου σήματος.

10.1.10. Πώς υπολογίζεται η αποζημίωση σε περίπτωση προσβολής σήματος; Ο υπολογισμός της αποζημίωσης σε αυτές τις υποθέσεις είναι έργο εξαιρετικά δυσχερές, καθώς θα πρέπει να υπολογιστεί με τρόπο συγκεκριμένο η ζημία από την προσβολή του σήματος. Για το λόγο αυτό, η σχετική αγωγή συνήθως απορρίπτεται. Πιθανότερη είναι η επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη.

10.2. Ασφαλιστικά μέτρα

10.2.1. Μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να ζητήσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων; Ναι. Όποιος έχει αξίωση για παράλειψη πράξης προσβολής σήματος, που αντίκειται στον παρόντα νόμο, μπορεί να ζητήσει και τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων.

αρ. 27 παρ. 1

10.2.2. Ποιό είναι αρμόδιο δικαστήριο για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων; Αρμόδιο για τη λήψη των ασφαλιστικών μέτρων είναι το Πρωτοδικείο τόσο της περιφέρειας στην οποία βρίσκονται τα προϊόντα ή παρέχονται οι υπηρεσίες που φέρουν την ένδειξη που προσβάλλει το σήμα, όσο και της περιφέρειας που εδρεύει η επιχείρηση του προσβολέα.

αρ. 27 παρ. 4

10.2.3. Μπορώ να ζητήσω ασφαλιστικά μέτρα εναντίον τρίτου και όχι του κύριου της επιχείρησης της οποίας τα προϊόντα ή υπηρεσίες φέρουν το προσβαλλόμενο σήμα; Ναι. Αν όμως προκύπτει ποιός είναι ο κύριος της επιχείρησης, αυτός πρέπει να καλείται πάντοτε.

αρ. 27 παρ. 2

10.2.4. Μπορώ να ζητήσω ασφαλιστικά μέτρα εναντίον τρίτου, αν αυτός έχει καταθέσει την ίδια ένδειξη ως σήμα; Ναι. Η δήλωση καταθέσεως σήματος από το πρόσωπο κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, δεν εμποδίζει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων εναντίον του, καθώς το δικαίωμα στο σήμα αποκτάται με την οριστική καταχώρησή του.

αρ. 27 παρ. 3



10.2.5. Μπορεί ο τρίτος να αμφισβητήσει κατ’ ένσταση το δικαίωμα που έχει ο δικαιούχος στο σήμα του; Όχι. Ο νόμος ορίζει ότι τα πολιτικά δικαστήρια δεν έχουν αρμοδιότητα, όπου καθίστανται αρμόδια η ΔΕΣ και τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια. Συνεπώς, τα πολιτικά δικαστήρια δε μπορούν να κρίνουν επί παραδοχής ή απόρριψης δήλωσης σήματος, τριτανακοπής, αίτησης διαγραφής ή να επιλύσουν διαφορές μεταξύ ιδιωτών και Υπηρεσίας Σημάτων.

αρ. 32

10.3. Περιορισμοί προστασίας σήματος – Ενστάσεις

10.3.1. Μπορεί τρίτος να χρησιμοποιήσει το ίδιο το καταχωρημένο σήμα χωρίς την άδεια του δικαιούχου του; Κάτι τέτοιο είναι δυνατόν, μόνο αν αυτό είναι αναγκαίο προκειμένου να δηλωθεί ο προορισμός προϊόντος ή υπηρεσίας, ιδίως δε όταν πρόκειται για εξαρτήματα ή ανταλλακτικά. Σε κάθε περίπτωση, η χρήση αυτή πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τα χρηστά συναλλακτικά ήθη που ισχύουν στη βιομηχανία ή στο εμπόριο. Παράδειγμα: Ο Α είναι μηχανικός αυτοκινήτων εξειδικευμένος στα αυτοκίνητα της εταιρίας WMB. O Α μπορεί να χρησιμοποιήσει το σήμα της WMB, για να ενημερώσει το κοινό του για αυτήν την ειδικότητά του, π.χ. αναρτώντας πινακίδα που να γράφει «Είμαι εξειδικευμένος σε αυτοκίνητα WMB». Όμως δε μπορεί να χρησιμοποιήσει το σήμα αυτό με τρόπο που να δημιουργεί την εντύπωση ότι ανήκει στο επίσημο δίκτυο της εταιρίας.

αρ. 20 παρ. 1

10.3.2. Μπορεί ο δικαιούχος σήματος να στραφεί εναντίον τρίτου που χρησιμοποιεί την ίδια ή παρόμοια ένδειξη στις συναλλαγές, πριν ακόμα ο δικαιούχος καταθέσει το σήμα του; Στην περίπτωση αυτή τα δύο σήματα καταρχήν θα συνυπάρξουν. Σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει να αναζητήσετε σχετική νομική συμβουλή.

αρ. 20 παρ. 2

10.3.3. Μπορεί τρίτος να εμπορευτεί στην Ελλάδα προϊόντα που προμηθεύτηκε από άλλη χώρα; Το σήμα παρέχει στο δικαιούχο του την εξουσία να αποφασίζει αυτός σε ποια χώρα θα τεθεί σε κυκλοφορία για πρώτη φορά κάθε προϊόν που φέρει το σήμα του. Εν

αρ. 20 παρ. 3



προκειμένω, πρέπει να διακρίνουμε δύο περιπτώσεις: (α) Αν προμηθεύτηκε τα προϊόντα από χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο τρίτος δε μπορεί να τα διαθέσει στην ελληνική αγορά, εκτός και αν ο δικαιούχος του σήματος έχει διαθέσει τα συγκεκριμένα προϊόντα εντός ΕΕ, ή έχει συναινέσει στην κυκλοφορία τους. (β) Αν προμηθεύτηκε τα προϊόντα από χώρα εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο τρίτος μπορεί καταρχήν να τα διαθέσει στην ελληνική αγορά, όπως και στην αγορά κάθε κράτους – μέλους.

10.3.4. Μπορεί τρίτος να αποκρούσει την αγωγή του δικαιούχου ισχυριζόμενος ότι χρησιμοποιεί δικό του καταχωρημένο σήμα; Ναι. Αφού το καταχωρημένο σήμα παρέχει στο δικαιούχο του δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης του, αυτός έχει δικαίωμα να το χρησιμοποιεί. Ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος θα πρέπει να επιδιώξει πρώτα την αμετάκλητη διαγραφή του μεταγενέστερου καταχωρημένου σήματος και κατόπιν να ζητήσει από τον τρίτο να παραλείπει τη χρήση του.

10.3.5. Μπορεί τρίτος να αποκρούσει την αγωγή του δικαιούχου ισχυριζόμενος ότι έχει καταθέσει το σήμα που χρησιμοποιεί; Καταρχήν όχι, αφού η δήλωση κατάθεσης σήματος δε δίνει από μόνη της κανένα δικαίωμα στον καταθέτη της. Ο νόμος, όμως, δε δίνει σαφή απάντηση στο ζήτημα, όπως κάνει στην περίπτωση των ασφαλιστικών μέτρων.

10.3.6. Μπορεί ο τρίτος να αμφισβητήσει κατ’ ένσταση το δικαίωμα που έχει ο δικαιούχος στο σήμα του; Όχι. Ο νόμος ορίζει ότι τα πολιτικά δικαστήρια δεν έχουν αρμοδιότητα, όπου καθίστανται αρμόδια η ΔΕΣ και τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια. Συνεπώς, τα πολιτικά δικαστήρια δε μπορούν να κρίνουν επί παραδοχής ή απόρριψης δήλωσης σήματος, τριτανακοπής, αίτησης διαγραφής ή να επιλύσουν διαφορές μεταξύ ιδιωτών και Υπηρεσίας Σημάτων.

αρ. 32



11. Η ποινική προστασία του σήματος

11.1. Τιμωρείται ποινικά η προσβολή σήματος τρίτου; Ναι. Τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών ή/και με χρηματική ποινή τουλάχιστον 590 ευρώ: α) όποιος παραποιεί σήμα ή κάνει εν γνώσει του χρήση παραποιημένου σήματος, β) όποιος θέτει σε προϊόντα της επιχειρήσεώς του ή σε αντικείμενα του εμπορίου του εν γνώσει αλλότριο σήμα, γ) όποιος χωρίς παραποίηση απομιμείται εν όλω ή εν μέρει προς παραπλάνηση των αγοραστών αλλότριο σήμα ή κάνει χρήση εν γνώσει τέτοιου σήματος, δ) όποιος εν γνώσει πωλεί ή εκθέτει προς πώληση ή κυκλοφορία προϊόντα ή εμπορεύματα που φέρουν σήμα που αποτελεί παραποίηση ή απομίμηση αλλοτρίου σήματος, ε) όποιος κάνει χρήση σήματος κατά παράβαση του νόμου, στ) όποιος χρησιμοποιεί εν είδει σήματος τα εμβλήματα και τα σύμβολα του ελληνικού κράτους και πάσης αρχής ως και τα θρησκευτικά σύμβολα. Ο προσβολέας του σήματος τιμωρείται ποινικά μόνο αν αποδειχθεί ότι τέλεσε το σχετικό αδίκημα εν γνώσει του, δηλαδή πρέπει να αποδειχθεί ότι τέλεσε την πράξη με δόλο.

αρ. 28

11.2. Η ποινική δίωξη ασκείται κατ’ έγκληση ή αυτεπαγγέλτως; Η ποινική δίωξη ασκείται κατ’ έγκληση. Πρέπει, λοιπόν, ο παθών να καταθέσει την έγκληση εντός τριών μηνών από τότε που έμαθε την τέλεση της πράξης. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση κατά την οποία χρησιμοποιούνται εν είδει σήματος τα εμβλήματα και τα σύμβολα του ελληνικού κράτους και πάσης αρχής ως και τα θρησκευτικά σύμβολα, για την οποία η ποινική δίωξη ασκείται και αυτεπαγγέλτως. Προσοχή: Η προσβολή σήματος ενδέχεται να τιμωρείται και με βάση άλλες ποινικές διατάξεις (π.χ. πλαστογραφία, απάτη κλπ), για τις οποίες η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.

αρ. 29

11.3. Δημοσιεύεται η καταδικαστική απόφαση στον τύπο; Το δικαστήριο διατάσσει την καταχώρηση σε περίληψη κάθε καταδικαστικής απόφασης περί σήματος με δαπάνη του καταδικασθέντος σε δύο ημερήσιες Εφημερίδες των Αθηνών, όταν το αδίκημα ετελέσθη στην περιφέρεια του Νομού Αττικής. Εάν το αδίκημα ετελέσθη σε περιφέρεια άλλου νομού, η καταχώρηση γίνεται

αρ. 30



σε μια ημερήσια εφημερίδα των Αθηνών και σε μια ημερήσια τοπική εφημερίδα και αν δεν υπάρχει τοπική εφημερίδα, σε μια ημερήσια εφημερίδα της πρωτεύουσας του Νομού.

11.4. Διατάσσεται η καταστροφή των παραποιημένων/απομιμητικών προϊόντων; Συνήθως το Δικαστήριο διατάσσει την καταστροφή των προϊόντων επί του οποίου έχει τεθεί η ένδειξη που προσβάλλει καταχωρημένο σήμα. Αν, όμως η απομιμητική ένδειξη δεν ταυτίζεται με το προσβαλλόμενο καταχωρημένο σήμα και είναι δυνατή η αφαίρεσή του χωρίς την καταστροφή του προϊόντος, το Δικαστήριο διατάσσει την αφαίρεσή της, χωρίς την καταστροφή των προϊόντων.

αρ. 31 παρ. 1

11.5. Η καταστροφή των προϊόντων ή η αφαίρεση των απομιμητικών ενδείξεων προϋποθέτει την καταδίκη του κατηγορουμένου; Όχι. Το Δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταστροφή ή αφαίρεση και σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος αθωωθεί, αν κρίνει ότι υφίσταται κίνδυνος σύγχυσης. Και τούτο, γιατί ο προσβολέας του σήματος τιμωρείται ποινικά μόνο αν αποδειχθεί ότι τέλεσε το σχετικό αδίκημα εν γνώσει του, δηλαδή πρέπει να αποδειχθεί ότι τέλεσε την πράξη με δόλο.

αρ. 31 παρ. 2



12. Συλλογικά σήματα

12.1. Τί είναι το συλλογικό σήμα; Συνεταιρισμοί, ενώσεις ή σύλλογοι που επιδιώκουν επαγγελματικούς σκοπούς και έχουν νομική προσωπικότητα, και αν ακόμα δεν έχουν δική τους επιχείρηση, μπορούν να καταθέτουν σήματα για να διακρίνουν προϊόντα, εμπορεύματα ή υπηρεσίες που παράγονται, πωλούνται ή παρέχονται από τα μέλη αυτών (συλλογικά σήματα). Προς τα παραπάνω νομικά πρόσωπα εξομοιώνονται και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Η χρήση του συλλογικού σήματος γίνεται απαραίτητα με την ένδειξη «συλλογικό σήμα».


12.2. Σε τί διαφέρει το συλλογικό από τα λοιπά σήματα; Το συλλογικό σήμα μπορεί να αποτελείται από ενδείξεις, που δύνανται να χρησιμεύουν στο εμπόριο για τον προσδιορισμό της γεωγραφικής προέλευσης των προϊόντων ή των υπηρεσιών. Βέβαια, συλλογικό σήμα που αποτελείται από τέτοιες ενδείξεις δε δίνει στο δικαιούχο το δικαίωμα να απαγορεύει σε τρίτους την εμπορική χρήση τέτοιων σημείων ή ενδείξεων, ιδίως δε σε τρίτους που επιτρέπεται να χρησιμοποιούν γεωγραφική ονομασία, με την προϋπόθεση ότι οι τρίτοι αυτοί τα χρησιμοποιούν σύμφωνα με τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη.

αρ. 25 παρ. 2

12.3. Τί απαιτείται για την κατάθεση συλλογικού σήματος; Πέραν όσων έχουμε ήδη αναφέρει για την κατάθεση των σημάτων, η δήλωση για κατάθεση συλλογικού σήματος πρέπει να συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση, η οποία περιέχει τον τίτλο, την έδρα, το σκοπό, το ονοματεπώνυμο των νόμιμων εκπροσώπων, ονομαστικό κατάλογο των μελών που δικαιούνται τη χρήση, καθώς και τους όρους και κανονισμούς που αφορούν τα δικαιώματα και υποχρεώσεις των μελών για τη χρήση του σήματος από αυτά. Όμοια δήλωση απαιτείται και για κάθε τυχόν μεταβολή των στοιχείων αυτών. Για τα συλλογικά σήματα τηρείται ειδικό βιβλίο, τα δε δικαιώματα καταθέσεως και παρατάσεως της διάρκειας αυτών ορίζονται στο πενταπλάσιο των δικαιωμάτων που ισχύουν κάθε φορά για τα υπόλοιπα σήματα.

αρ. 25 παρ. 3, 6 και 8

12.4. Μπορεί να μεταβιβασθεί το δικαίωμα στο συλλογικό σήμα σε τρίτο; Το δικαίωμα επί του συλλογικού σήματος δε μπορεί να μεταβιβασθεί ως τέτοιο προς τρίτο.

αρ. 25 παρ. 4



12.5. Ποιός ασκεί τα δικαιώματα επί του συλλογικού σήματος; Η άσκηση των δικαιωμάτων αυτών ανήκει σε κάθε περίπτωση μόνο στο νομικό πρόσωπο του δικαιούχου του συλλογικού σήματος συνεταιρισμού, ενώσεως ή συλλόγου.

αρ. 25 παρ. 5

12.6. Μπορεί να διαγραφεί συλλογικό σήμα; Διαγραφή του συλλογικού σήματος χωρεί για όλες τις περιπτώσεις για τις οποίες διαγράφονται τα σήματα, που εφαρμόζονται ανάλογα, όπως και όταν ο δικαιούχος ανέχεται τη χρήση του σήματος κατά τρόπο που αντίκειται στους σκοπούς του συνεταιρισμού, ενώσεως, συλλόγου κλπ, στους όρους και κανονισμούς που δηλώθηκαν υπεύθυνα κατά την κατάθεση ή επιφέρει πλάνη στις συναλλαγές.

αρ. 25 παρ. 7



Α. ΚΛΑΣΕΙΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

1. Χημικά προϊόντα προοριζόμενα για τη βιομηχανία, την επιστήμη, την φωτογραφία, την γεωργία, την κηπουρική, την δασονομία. Λιπάσματα (φυσικά ή τεχνητά). Συνθέσεις για πυροσβεστήρες. Μέσα βαφής (σκληρύνσεως) και χημικά παρασκευάσματα για συγκόλληση μετάλλων. Χημικές ουσίες για συντήρηση τροφίμων. Βυρσοδεψικές ύλες. Κολλώδεις ουσίες για την βιομηχανία.

2. Χρώματα, βερνίκια, λακέδες. Μέσα προφύλαξης κατά της σκουριάς και μέσα συντήρησης ξύλου. Χρωστικές ουσίες. Προστύμματα. Ρητίνες. Μέταλλα σε φύλλα και σκόνη για ζωγράφους και διακοσμητές.

3. Παρασκευάσματα για λεύκανση, ύλες για πλύσιμο (αλυσίβα), παρασκευάσμα-τα για καθαρισμό, στίλβωση, αφαίρεση λίπους και απόξεση. Σάπωνες. Είδη αρωμα-τοποιίας, αιθέρια έλαια, κοσμητικά, είδη κομμώσεως, καλλυντικά, οδοντοσμητικά.

4. Έλαια και λίπη βιομηχανικά (με εξαίρεση εδώδιμα έλαια και λίπη και αιθέρια έλαια). Μέσα λίπανσης. Συνθέσεις που συγκρατούν την σκόνη. Συνθέσεις καύσιμα (συμπεριλαμβανομένων και των καυσίμων για κινητήρες) και φωτιστικές ουσίες. Κεριά, στεατικά κεριά, κανδήλες και θρυαλλίδες.

5. Προϊόντα φαρμακευτικά, κτηνιατρικά και υγειονολογικά, προϊόντα διαίτης για παιδιά και ασθενείς. Έμπλαστρα, υλικό επιδέσμων. Ύλες σφραγίσεως οδόντων και αποτυπωμάτων οδόντων, απολυμαντικά παρασκευάσματα προς καταπολέμηση ζιζανίων και επιβλαβών ζωυφίων.

6. Μέταλλα κοινά ακατέργαστα και ημι-κατεργασμένα και κράματα αυτών, άγκυρες, άκμονες, κώδωνες, ελασματοποιηθέντα και χυτά υλικά προς οικοδόμηση. Ράβδοι και άλλα μεταλλικά υλικά για σιδηροδρόμους, αλυσίδες (με εξαίρεση κινητηρίων αλυσίδων για οχήματα). Καλώδια και μεταλλικά σύρματα μη ηλεκτρικά. Είδη κλειθροποιίας. Μεταλλικοί σωλήνες. Χρηματοκιβώτια και κιβωτίδια. Χαλύβδινες σφαίρες. Πέταλα ζώων, ήλοι (καρφιά) και κοχλίες (βίδες). Άλλα προϊόντα από μη πολύτιμο μέταλλο μη περιλαμβανόμενα σε άλλες κλάσεις. Μεταλλεύματα.

7. Μηχανές και μηχανήματα κατεργασίας (τόρνοι, γρέζες κλπ), κινητήρες (με εξαίρεση τα οχήματα). Συμπλέκτες και ιμάντες μετάδοσης κίνησης (με εξαίρεση τα οχήματα). Βαρέα μηχανήματα, για την γεωργία. Εκκολαπτικές μηχανές.

8. Εργαλεία και όργανα χειρός. Είδη μαχαιροποιίας, πιρούνια, κουτάλια, αγχέμαχα όπλα.

9. Συσκευές και όργανα επιστημονικά, ναυτικά, τοπογραφικά, ηλεκτρικά (περιλαμβανομένων και του ασύρματου), φωτογραφικά, κινηματογραφικά, οπτικά,



στάθμισης, μέτρησης, σήμανσης, ελέγχου (επιθεώρησης), βοήθειας, διάσωσης, διδασκαλίας. Αυτόματες συσκευές τιθέμενες εις κίνηση δια της εισαγωγής μεταλλικού νομίσματος ή κέρματος. Ομιλούσες συσκευές. Ταμεία αυτόματης καταγραφής, υπολογιστικές μηχανές, πυροσβεστήρες.

10. Όργανα και εργαλεία χειρουργικά, ιατρικά, οδοντιατρικά και κτηνιατρικά (περιλαμβανομένων των τεχνητών μελών, οφθαλμών και οδόντων).

11. Εγκαταστάσεις φωτισμού, θέρμανσης, παραγωγής ατμού, έψεως (ψήσεως), ψύξης, αποξήρανσης, αερισμού, διανομής ύδατος και εγκαταστάσεις υγιεινής.

12. Οχήματα. Μηχανήματα κίνησης κατά ξηρά, αέρα ή θάλασσα.

13. Πυροβόλα όπλα, πυρομαχικά και βλήματα. Εκρηκτικές ύλες. Πυροτεχνήματα.

14. Πολύτιμα μέταλλα και κράματα αυτών ως και αντικείμενα εκ των υλών τούτων ή δι' επιστρώσεως (πλακέ), εξαιρέσει ειδών μαχαιροποιίας, κουταλιών, είδη χρυσοχοΐας, πολύτιμοι λίθοι. Είδη ωρολογοποιίας και άλλα χρονομετρικά όργανα.

15. Μουσικά όργανα (εξαιρέσει ομιλουσών συσκευών και συσκευών ασυρμάτου).

16. Χάρτης και είδη εκ χάρτου, χαρτόνι και είδη εκ χαρτονιού. Έντυπα, εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία. Είδη δεσίματος. Φωτογραφικά. Είδη χαρτοπωλείου, κολλώδεις ύλες (γόμα κλπ) για χάρτινα είδη. Υλικά για τους καλλιτέχνες. Χρωστήρες (πινέλα). Γραφομηχανές και είδη γραφείου (εκτός των επίπλων). Υλικό διδασκαλίας και παιδαγωγικής (εκτός των οργάνων). Παιγνιόχαρτα. Στοιχεία τυπογραφίας. Στερεότυπα (κλισέ). Ενυδρεία.

17. Γουταπέρκα, ελαστική κόμμι, αμερικανική γουταπέρκα (μπαλάτα) και υποκατάστατα, αντικείμενα εκ των ως άνω υλών μη συμπεριλαμβανομένων σε άλλες κλάσεις. Ύλες χρησιμεύουσες προς έμφραξη, στεγανότητα ως και μονωτικά, αμίαντα, μίκαι και τα παράγωγα αυτών. Εύκαμπτοι σωλήνες μη μεταλλικοί.

18. Δέρμα και απομιμήσεις δέρματος, είδη εκ των υλών μη περιλαμβανόμενα σε άλλες κλάσεις. Παχέα δέρματα. Κιβώτια ταξιδιού και βαλίτσες. Αλεξιβρόχια, αλεξήλια και ράβδοι περίπατου, μαστίγια, ιπποσκευές, εφίππια.

19. Υλικά κατασκευής, φυσικοί και τεχνητοί λίθοι, κονίαμα, τσιμέντα, άσβεστος, ασβεστοκονίαμα, γύψος και ψάμμος. Σωλήνες εξ αμμόλιθου - κονιάματος. Προϊόντα για την κατασκευή οδών, άσφαλτος, πίσσα, βιτύμιον. Λυόμενες οικίες. Λίθινα μνημεία, εστίες (τζάκια).

20. Έπιπλα, καθρέπτες, πλαίσια. Είδη (μη περιλαμβανόμενα σε άλλες κλάσεις) από ξύλο, φελλό, καλάμι, βρυούλα, ιστέα, κέρατο, οστό, ελεφαντοστό φάλαινας, φολίδων χελώνας (ταρταρούγα), ήλεκτρου, μαργαρίτη, σαπιόλιθου, κυτταροειδούς και υποκατάστατων των ως άνω υλών.



21. Μικρά σκεύη και φορητά δοχεία οικιακής και μαγειρικής χρήσης (όχι από πολύτιμα μέταλλα ή πλάκες), κτένια και σπόγγοι, ψήκτρες εκτός πινέλων, υλικά ψηκτροποϊίας. Όργανα και υλικό καθαρισμού. Ροκανίδια σιδήρου. Υαλουργικά, πορσελάνη και φαβεντιανά μη περιλαμβανόμενα σε άλλες κλάσεις.

22. Σχοινιά, μέριθμοι (σπόγγοι), δίκτυα, σκηνές, καλύμματα, ιστία, σάκοι, ύλες παραγεμίσματος (τρίχες), καπόκ (εριοβάμβακας), πτερά, θαλάσσια χόρτα κλπ. Ίνες υφάνσεως.

23. Νήματα.

24. Υφάσματα, καλύμματα κλινών και τραπεζών. Υφαντά είδη μη περιλαμβανό-μενα σε άλλες κλάσεις.

25. Ενδύματα περιλαμβανομένων υποδημάτων και εμβαδών.

26. Τρίχαπτα (δαντέλες) και κεντήματα, ταινίες και σιρίτια, κομβία, κομβία δια πιέσεως, πόρπες (κόπιτσες), βελόνες, τεχνικά άνθη.

27. Τάπητες, ψάθες, τάπητες λινελαίου και άλλα είδη χρησιμεύοντα για επίστρωση πατώματος. Επενδύσεις τοίχων (εκτός από ύφασμα).

28. Παίγνια, αθύρματα. Γυμναστικά είδη και αθλητισμού (εκτός ενδυμάτων). Στολίσματα και διακοσμήσεις δένδρων Χριστουγέννων.

29. Κρέατα, ψάρια, πουλερικά και κρέας κυνηγίου. Εκχυλίσματα κρέατος. Καρποί και λαχανικά διατηρημένα (κονσέρβες), αποξηραμένα και ανηπτημένα. Πηκτές (ζελέ), μαρμελάδα, αυγά, γάλα και προϊόντα γαλακτοκομίας. Έλαια και λίπη, εδώδιμα κονσέρβες, σαλάτες σε ξύδι (πίκλες).

30. Καφές, τσάι, κακάο, ζάχαρη, όρυζα, ταπιόκα, σάγον (άλευρο κολλαρίσματος), υποκατάστατα καφέ, άλευρα και παρασκευάσματα από σιτηρά, άρτος, διπυρίτες (μπισκότα), γλυκίσματα, πάστες, παγωτά, μέλι, σιρόπι από μελάσα, ζύμη, άλευρο για ζύμη, άλας, μουστάρδα, πιπέρι, όξος, σάλτσες, καρυκεύματα. Πάγος.

31. Προϊόντα γεωργικά, κηπουρικά, δασικά και σπόροι μη περιλαμβανόμενα σε άλλες κλάσεις. Ζωντανά ζώα. Καρποί νωποί και λαχανικά. Σπόροι, φυτά ζώντα και φυσικά άνθη. Θρεπτικές ουσίες για τα ζώα, βύνη.

32. Ζύθος, ύδατα μεταλλικά και αεριούχα, άλλα ποτά μη οινοπνευματώδη, σιρόπια και άλλα παρασκευάσματα προς παραγωγή ποτών.

33. Οίνοι, οινοπνευματώδη, ηδύποτα.

34. Καπνός ακατέργαστος ή κατεργασμένος. Είδη για καπνιστές. Πυρεία.



ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

35. Διαφήμιση, διαχείριση εμπορικών υποθέσεων, διοίκηση εμπορικών επιχειρήσεων, εργασίες γραφείου.

36. Ασφάλειες, οικονομικές υποθέσεις, νομισματικές υποθέσεις, υποθέσεις που αφορούν τα ακίνητα.

37. Κατασκευές, επισκευές, υπηρεσίες εγκατάστασης.

38. Τηλεπικοινωνίες.

39. Μεταφορές, συσκευασία και αποθήκευση εμπορευμάτων, οργάνωση ταξιδιών.

40. Επεξεργασία υλικών.

41. Εκπαίδευση, επιμόρφωση, ψυχαγωγία, αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες.

42. Επιστημονικές και τεχνολογικές υπηρεσίες και σχετική έρευνα και σχέδιο. Βιομηχανική ανάλυση και υπηρεσίες έρευνας. Σχέδιο και ανάπτυξη υπολογιστών και λογισμικού. Νομικές υπηρεσίες.

43. Υπηρεσίες προσφερόμενες για εστίαση και ποτά. Προσωρινή κατάλυση.

44. Ιατρικές υπηρεσίες, κτηνιατρικές υπηρεσίες, φροντίδα υγιεινής και ομορφιάς για ανθρώπους ή ζώα, αγροτικές, κηπουρικές και δασικές υπηρεσίες.

45. Προσωπικές και κοινωνικές υπηρεσίες προσφερόμενες από άλλους για να ικανοποιήσουν ανάγκες προσώπων: υπηρεσίες ασφαλείας για την προστασία της περιουσίας και των ατόμων.

Αναλυτικός κατάλογος των προϊόντων και υπηρεσιών, όπως αυτά ταξινομούνται ανά κλάση, μπορεί να βρεθεί στην ιστοσελίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (World Intellectual Property Organization - WIPO):

http://www.wipo.int/classifications/nivilo/nice/index.htm?lang=EN Κάποιες διευκρινίσεις δίνονται και στον ιστότοπο της Υπηρεσίας Σημάτων: http://www.gge.gr/4/organ.asp?194

http://www.wipo.int/classifications/nivilo/nice/index.htm?lang=EN�




Β. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΕΛΩΝ

Kατάθεση σήματος

Για κάθε επιπλέον κλάση

120 ευρώ

30 ευρώ

Παράταση προστασίας σήματος

Για κάθε επιπλέον κλάση

120 ευρώ

30 ευρώ

Αλλαγή επωνυμίας ή νομικής μορφής ή διεύθυνσης/έδρας 60 ευρώ

Περιορισμός προϊόντων ή υπηρεσιών 30 ευρώ

Μεταβίβαση σήματος 120 ευρώ

Κατάθεση ενδίκων μέσων ενώπιον της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων

120 ευρώ

Έκδοση αντιγράφων σημάτων 1 ευρώ

Παραίτηση από σήμα -

Αλλαγής πληρεξουσίου ή/και αντικλήτου -

*Η καταβολή αποδεικνύεται με την προσκόμιση του σχετικού παραβόλου του ελληνικού δημοσίου από τον ενδιαφερόμενο.

Οδηγός Εμπορικών Σημάτων 2010

Documents

Transcript of Οδηγός Εμπορικών Σημάτων 2010