Πρόταση Παιδείας 2009

48
www.dap.gr www.dap.gr Ο φοιτητής ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

description

Η πρόταση παιδείας 2009 της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΑΕΙ.

Transcript of Πρόταση Παιδείας 2009

Page 1: Πρόταση Παιδείας 2009

www.dap.gr www.dap.gr

Ο φοιτητής ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Page 2: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Οι Προτάσεις Μας Συµβόλαιο για το Μέλλον . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .03

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

- Νέες Τεχνολογίες & Πανεπιστηµιακή Εκπαίδευση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .04

- Ενναλακτικές Μορφές Εξέτασης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .07

- Η Στέγαση των Φοιτητών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .08

- Η Λειτουργία του Φοιτητικού Κινήµατος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

- Πανεπιστηµιακό Άσυλο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16

- Πανεπιστηµιακά Συγγράµµατα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

- Οικονοµική Ενίσχυση Φοιτητών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

- Άτοµα µε ειδικες αναγκες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ...

- Αποκέντωση της Πανεπιστηµιακής Εκπαίδευσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22

- ∆απάνες για την Παιδεία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25

- Μη κρατικά - Μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήµια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26

- Αξιολόγηση της Πανεπιστηµιακής Εκπαίδευσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

- Γραφεία ∆ιασύνδεσης Σπουδών & Σταδιοδροµίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

- ∆ια Βίου Εκπαίδευση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36

- Ευρωπαϊκή Ενοποίηση στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39

- Οικονοµική και ∆ιοικητική Αυτοτέλεια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43

ΝΟΜΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟ…

- Επισηµάνσεις στο τελικό νόµο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48

ΠEPIEXOMENA

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

2

Οι Προτάσεις Μας ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ

για το ΜΕΛΛΟΝ

Page 3: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΟΛΙΤΕ ΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

3

Οι Προτάσεις Μας ΣΥΜΒΟΛΑΙΟγ ι α τ ο Μ Ε Λ Λ Ο Ν

Tο 2009 σηματοδότησε την απαρχή μιας καινούριας περιόδου για την τριτοβάθμια εκ-παίδευση. Ήταν η πρώτη χρονιά εφαρμογής στα Ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια τουΝόμου-Πλαίσιο 3549/07, ο οποίος έγινε νόμος του κράτους ύστερα από τις δικές μας

προτάσεις, παρεμβάσεις και προσπάθειες. Μέτρα, όπως η λίστα προτεινόμενων συγγραμ-μάτων, η καθολική ψηφοφορία των φοιτητών στις ακαδημαϊκές εκλογικές διαδικασίες, ηδιαφάνεια στη διαχείριση των οικονομικών του κάθε τμήματος, σε συνδυασμό με τα απο-τελέσματα των πέντε πρώτων εξωτερικών αξιολογήσεων συμπληρώνουν το τοπίο των αλ-λαγών που διαδραματίζονται στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο αυτή τη χρονιά. Βέβαια, μόνο εύ-κολη δεν θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί αυτή η χρονιά.

Η απόφαση του ΔΕΚ για τα ΚΕΣ, ο ατυχής θάνατος του 16χρονου μαθητή που δημιούρ-γησε ένα κύμα τυφλής και ανεξέλεγκτης βίας που έπληξε κατά κύριο λόγο τα Πανεπιστήμια,τόσο με την έννοια των κτηρίων ως κτηρίων, όσο και με την έννοια της Παιδείας, το κράτοςτων καταλήψεων, από τη μία, που προσπάθησαν κάποιοι να επιβάλλουν για ακόμη μία φο-ρά μέσα στα Πανεπιστήμια και, από την άλλη, εμείς, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, έχοντας στο πλευρό μαςτους φοιτητές που αγωνιούν πραγματικά για την τύχη του Ελληνικού Πανεπιστημίου, κατα-φέραμε να επιφέρουμε την ομαλότητα και, τέλος, τα διάφορα προβλήματα που δημιουρ-γήθηκαν κατά την εφαρμογή του Νόμου-Πλαίσιο, κυρίως λόγω της κωλυσιεργίας των δι-οικήσεων των Τμημάτων συνθέτουν το σκηνικό της φετινής χρονιάς.

Μπορεί, λοιπόν, η φετινή χρονιά να αποτελεί δικαίωση για τη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, αποτελεί όμως,ταυτόχρονα, και την απαρχή νέων αναζητήσεων, ιδεολογικού επαναπροσανατολισμού,στροφή προς τον ίδιο τον φοιτητή και τις ανάγκες του, προκειμένου να πετύχουμε το κάτι πα-ραπάνω, αυτό που θα κάνει την διαφορά.

Και σε αυτή την πορεία, χρειαζόμαστε όλους εσάς μαζί μας, όλους εσάς που κρατάτε αυ-τό το βιβλίο και διαβάζετε αυτές τις γραμμές. Απέναντι στον σκοταδισμό και την μιζέρια, μό-νο όλοι μαζί μπορούμε να φτάσουμε αυτό που ονειρευόμαστε, σε αυτό που μας αξίζει.

Μόνιμος και κύριος στόχος μας, ήταν, είναι και θα είναι η ουσιαστική βελτίωσηΤου Πανεπιστημίου μας, προς όφελος όλων των φοιτητών.

Σύμμαχός μας είναι η στήριξη των φοιτητών που πραγματικά επιθυμούν αναβάθμισηΤων σπουδών και πτυχία με αξία.

Page 4: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

4

ΠPOTEΙNOYME...Nα ξεκινήσουν επιδοτούμενα από τα A.E.I. σεμινάρια ηλε-

κτρονικών υπολογιστών για αρχάριους και προχωρημέ-νους.

⊙ Σταδιακή χορήγηση φορητών ηλεκτρονικών υπολο-γιστών (Laptop) σε όλους του πρωτοετείς φοιτητές.

⊙ Nα ενταχθούν άμεσα σε όλα τα A.E.I της χώρας μα-θήματα προγραμμάτων και εφαρμογών σε ηλεκτρο-νικούς υπολογιστές, συσχετισμένα με τα υπόλοιπα μα-θήματα των προγραμμάτων σπουδών.

⊙ Να διοργανώνονται δωρεάν σεμινάρια για την από-κτηση τίτλου πιστοποίησης στους υπολογιστές για τουςφοιτητές από τα τμήματα.

⊙ Nα παρέχεται σε κάθε φοιτητή δωρεάν πρόσβαση στοinternet. H πρόσβαση αυτή θα γίνεται με βάση το σύ-στημα callback, δηλαδή ο φοιτητής θα καλεί τον serverτου πανεπιστημίου, θα κλείνει το τηλέφωνο και θα τονκαλεί αμέσως ο server, έτσι ώστε η χρέωση να γίνεταιστο πανεπιστήμιο.

⊙ Την δημιουργία Hot Spots (ασύρματο δίκτυο) στο χώ-ρο των πανεπιστημιακών τμημάτων. Μέσω αυτής τηςτεχνολογίας δίνεται η δυνατότητα στο φοιτητή να συν-δεθεί στο διαδίκτυο με ταχύτητα απλά με την ενεργο-ποίηση του φορητού υπολογιστή του και πληκτρολο-γώντας το username και το password του .

⊙ Nα εκσυγχρονιστεί άμεσα η λειτουργία των A.E.I όσοναφορά:

⊙ στη γραμματειακή υποστήριξη

⊙ στην έκδοση προγραμμάτων ή πιστοποιητικών

⊙ στην παροχή των συγγραμμάτων στους φοιτητές

Ν Ε Ε Σ Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Ε Σ &Kαθώς η κοινωνία της πληροφόρησης δίνει τη σκυ-

τάλη στην κοινωνία της γνώσης, οι νέες τεχνολο-

γίες επεκτείνουν ακόμα περισσότερο το βαθμό επιρ-

ροής τους, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο

αυτής της μετάβασης. Τα τεχνολογικά επιτεύγματα των τε-

λευταίων ετών ανοίγουν μπροστά μας μεγάλους ορίζοντες

και αν θέλουμε να διεκδικούμε με προοπτική ένα καλύτε-

ρο μέλλον, τόσο για το πανεπιστήμιο όσο και για την κοι-

νωνία συνολικά, οφείλουμε να εναρμονιστούμε με τους

ρυθμούς της τεχνολογίας.Tο Πανεπιστήμιο πρέπει να είναι ο κοινωνικός χώρος όπου

λαμβάνονται τα ερεθίσματα του παγκόσμιου επιστημονι-κού γίγνεσθαι, ο χώρος όπου αυτά εξελίσσονται και γίνο-νται μέσο μετάδοσης της ακαδημαϊκής γνώσης, ο χώροςόπου καλλιεργείται το έμφυτο ένστικτο του ανθρώπου ιδίωςτου νέου - για προαγωγή της ποιότητας ζωής του.

Βέβαια, προς το παρόν, αυτό που όλοι εμείς βιώνουμεκαθημερινά είναι ένα Πανεπιστήμιο που δυσκολεύεται ναεξασφαλίσει ακόμα και βασικές υλικοτεχνικές υποδομές ήκατάλληλες συνθήκες και εξοπλισμό για τη διεξαγωγή δια-λέξεων και εργαστηρίων. Ταυτόχρονα, οι ηλεκτρονικοί υπο-λογιστές, το διαδίκτυο και οι πολύ χρήσιμες εφαρμογές τουςφαίνεται ότι μάλλον δεν ενδιαφέρουν τους φορείς και τοπροσωπικό των σχολών. Αν αναλογιστεί κανείς επίσης ότιτα επίπεδα χρήσης των ηλεκτρονικών υπολογιστών απότους φοιτητές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα και ότι σε ορι-σμένα τμήματα δεν υπάρχουν καν μαθήματα που να περι-λαμβάνουν εκμάθηση ή χρήση υπολογιστών τότε αντι-λαμβάνεται ότι το πρόβλημα δείχνει να επιμένει και να δι-αιωνίζεται. “Αναλφάβητος του μέλλοντος” έλεγαν, θα είναιόποιος δεν θα ξέρει να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολο-γιστή. Βέβαια, δυστυχώς ή ευτυχώς, το μέλλον αυτό κάθεάλλο παρά μακριά είναι.

Στη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ όλοι έχουμε μια κοινή πεποίθηση: μαζίμε την ανάδειξη των προβλημάτων πρέπει να αναδεικνύονταικαι οι λύσεις τους.

Page 5: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

5

⊙ στην ενημέρωση των φοιτητών για τρέχοντα ζητήματα του πανεπιστημίου (σελίδα στο internet όπουθα αναρτώνται βαθμολογίες, ανακοινώσεις κ.λπ.)

⊙ στη λειτουργία των βιβλιοθηκών

⊙ Eπιδότηση από το κράτος για την αγορά ηλεκτρονικού υπολογιστή από κάθε φοι-τητή.

⊙ Xρήση νέων τεχνολογιών στη διδακτική διαδικασία σε αμφιθέατρα μεόσο το δυνατόν πιο κατάλληλες συνθήκες (μικροφωνική, δυνατότητα πα-ρουσίασης διαφανειών ή χρήσης projector, θέρμανση, φωτισμός, εξαερι-

σμός κ.ά.). Ακόμη και σήμερα οι συνθήκες που συναντάμε σε συγκε-κριμένες Σχολές μπορούν να χαρακτηριστούν απάνθρωπες.

⊙ Εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρέχει το διαδίκτυο απότα A.E.I. Το Internet μπορεί και πρέπει να αποτελέσει σημείο ανα-φοράς για την ενημέρωση των φοιτητών και την εύρυθμη λει-τουργία όλων των Σχολών. Πιο συγκεκριμένα προτείνουμε δη-μιουργία:

⊙ Ιστοσελίδας σε κάθε μάθημα που θα παρέχει ή θα περιέχει τηνύλη και το πρόγραμμα των παραδόσεων, συμπληρωματικόυλικό (παλαιότερα θέματα, διαφάνειες παραδόσεων), ανακοι-νώσεις σχετικά με το μάθημα, τις παραδόσεις και τα εργαστή-ρια, δυνατότητα επικοινωνίας με τους διδάσκοντες, βαθμολο-γία στο μάθημα, με χρήση username και password.

⊙ Λειτουργία χώρων ψυχαγωγίας για φοιτητές σε κατάλληλα διαμορ-φωμένες αίθουσες, όπου θα παρέχεται δυνατότητα χρήσης εφαρμο-γών Internet και multimedia

Στη ΔAΠ-NΔΦK συντονίζουμε τις προσπάθειές μας ώστε το ελληνικό πανεπιστήμιονα αποτελέσει έναν τέτοιο χώρο αναβάθμισης της επικοινωνίας μεταξύ των νέων και γι’

αυτόν το λόγο ανέκαθεν παροτρύναμε, με τεκμηριωμένες προτάσεις, την εξοικείωση με τιςνέες τεχνολογίες και τη διάδοση των εφαρμογών τους προς διευκόλυνση της ζωής των φοιτητών.

ΠΑΝΕΠ ΙΣΤΗΜ ΙΑΚΗ ΕΚΠΑ ΙΔΕΥΣΗ

Page 6: Πρόταση Παιδείας 2009

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

6

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΓΡΗΓΟΡΟ ΚΑΙ ΦΘΗΝΟINTERNET! ΤΟ ΠΕΤΥΧΑΜΕ!

Aς μην ξεχνάμε άλλωστε ότι μια από τις σημαντικότερες απαιτήσεις του φοιτητή να έχει γρήγοροκαι φθηνό internet αποτελεί άλλη μια κατάκτηση της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ. Με συντονισμένες κινήσειςκαι προτάσεις που καταθέσαμε στην αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Ανάπτυξης (07/04/05,22/06/05 και 19/10/05) απαιτούσαμε την άμεση πραγματοποίηση της θέσης μας για προνο-μιακή πρόσβαση στο διαδίκτυο από τους φοιτητές. Στις 30/11/05 με διυπουργική απόφαση τωνΥπουργείων Ανάπτυξης και Παιδείας το γρήγορο και φθηνό internet είναι πλέον πραγματικό-τητα για τους φοιτητές.

Ένα σύγχρονο Πανεπιστήμιο, με ανοιχτούς διαύλους ανταλλαγής γνώσης με τον κόσμο, είναι η πλέ-ον αναμφίβολη εγγύηση ότι τα οράματά μας, τα οράματα των νέων ανθρώπων, θα προσδώσουν νέαχροιά στην κοινή βούληση για μια καλύτερη κοινωνία.

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΦΟΡΗΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ (LAPTOP) ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣΠΡΩΤΟΕΤΕΙΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ!

ΤΟ ΠΕΤΥΧΑΜΕ!

Aλλο ένα αίτημα της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ έγινε πράξη! Το σχέδιο απόκτησης φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστώνσε ελκυστική τιμή απευθύνεται σε όλους τους πρωτοετείς φοιτητές A.E.I. και Τ.Ε.Ι. και επιδοτήθηκε από τοκράτος με 18 εκατ.ευρώ. Στους τρεις πρώτους φοιτητές, βάσει της σειράς επιτυχίας που εισήχθησαν τη φε-τινή ακαδημαϊκή χρονιά και στα 250 τμήματα A.E.I. και Τ.Ε.Ι. της χώρας (συνολικά 750), τα laptops δό-θηκαν δωρεάν. Οι δικαιούχοι αυτού του προγράμματος μπόρεσαν να αγοράσουν το laptop της επιλο-γής τους, συνολικής αξίας 800 ευρώ, καταβάλλοντας μόνο 200 ευρώ, καθώς τα 600 ευρώ καταβλήθη-καν από το Δημόσιο και συνιστούν την κρατική επιδότηση.

Page 7: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

7

Oι εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο απο-τελούν (δυστυχώς κατά κανόνα) μιαεπανάληψη του τύπου των εξετά-

σεων που δίνουν οι μαθητές στο σχολείο καιστις εισαγωγικές εξετάσεις. Πρόκειται για τονίδιο τρόπο εξέτασης που υποτίθεται ότι όλοικαταδικάζουν, αφού προάγει την απομνημό-νευση, την “παπαγαλία” και τις “ευρηματικές με-θόδους” αντιγραφής. H επαφή του φοιτητή μετο Πανεπιστήμιο περιορίζεται στα απαραίτητα(εργαστήρια όπου υπάρχουν), ενώ σε πολλάτμήματα μεγάλος αριθμός φοιτητών μπαίνουνμέσα στις αίθουσες διδασκαλίας και τα αμ-φιθέατρα τρεις φορές το χρόνο για να δώ-σουν εξετάσεις. Tείνουν τα Πανεπιστήμια σι-γά σιγά να μετατραπούν σε εξεταστικά κέ-ντρα. Aυτό το φαινόμενο επιτείνεται ακόμη πε-ρισσότερο με την εφαρμογή του συστήματοςτων προόδων (όπου εφαρμόζεται), καθώς ησυμμετοχή των φοιτητών στις προόδους λαμ-βάνει συνήθως υποχρεωτικό χαρακτήρα καιεξετάζονται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπωςκαι στην εξεταστική.

ΠPOTEINOYME...⊙ Nα θεσμοθετηθούν εναλλακτικές μορφές

εξέτασης και βαθμολόγησης του φοιτη-τή που θα κάνουν ουσιαστικότερη τη συμ-μετοχή του στο μάθημα και αντικειμενι-κότερη την αξιολόγησή του, ενώ θα τουδίνουν την ευκαιρία να γίνει κάτοχος βα-θύτερης και πολύπλευρης γνώσης. ΕΙι-πλέον, πρέπει να δοθεί ένα τέλος στα φαι-νόμενα αυθαιρεσίας που παρατηρούνταιστην βαθμολόγηση των γραπτών και ναυπάρξει μια πιο διάφανη και αντικειμενι-κή εξεταστική διαδικασία.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ Μ Ο Ρ Φ Ε ΣΕΞΕΤΑΣΗΣ

Συγκεκριμένα ΠPOTEINOYME.. .

⊙ Aπαλλακτικές εργασίες (ήδη εφαρμόζεται σε μερικά Πανε-πιστημιακά τμήματα) εμβάθυνσης και διεξοδικής έρευνας πά-νω στο αντικείμενο του μαθήματος (εφόσον αυτό προσφέ-ρεται για τέτοια εργασία), τις οποίες θα παρουσιάζει ο φοιτη-τής και θα βαθμολογείται αναλόγως.

⊙ Kαθιέρωση της δυνατότητας εκπόνησης επικουρικής εργα-σίας σημαντικής έκτασης σε όλα τα μαθήματα, η οποία θαβαθμολογείται επίσημα και ο βαθμός θα συνυπολογίζεταιστον τελικό βαθμό μαζί με το βαθμό εξέτασης του μαθήμα-τος.

⊙ Δυνατότητα προφορικής προεξέτασης του μαθήματος πριναπό ή κατά την έναρξη της εξεταστικής περιόδου, εφόσον τοεπιθυμεί ο φοιτητής, προκειμένου να αποσυμφορήσει την εξε-ταστική του.

⊙ Kαθιέρωση προαιρετικής προπτυχιακής πρακτικής άσκησης,όπου αυτό είναι δυνατόν, συνδεόμενης με το επιστημονικόαντικείμενο συγκεκριμένου μαθήματος ή συγκεκριμένων μα-θημάτων, οι επιδόσεις στην οποία να συνυπολογίζονται, όπωςη εκπόνηση επικουρικής εργασίας, στον τελικό βαθμό τουμαθήματος.

⊙ Δυνατότητα του φοιτητή - εάν έχει επιλέξει να παρακολουθείτις παραδόσεις - αντί να εξετασθεί μία και μοναδική φοράστην εξεταστική, να δώσει μια σειρά από τεστ ή μικρής εκτά-σεως εργασίες, που να συνυπολογίζονται σε κάποιο (μικρό)ποσοστό στον τελικό βαθμό του μαθήματος, ώστε και η επα-φή με το μάθημα να είναι καλύτερη και η βαθμολογία τουαντικειμενικότερη. Eννοείται, βεβαίως, πως η εφαρμογή ενόςτέτοιου μέτρου θα πρέπει να μην επηρεάζει αρνητικά τη βαθ-μολογία όσων -για οποιονδήποτε λόγο- δεν παρακολουθούντις παραδόσεις ή δεν επιθυμούν να εξεταστούν άλλη φοράπέραν της εξεταστικής.

⊙ Mεγαλύτερη χρήση κατά τις εξετάσεις των ερωτήσεων πολ-λαπλής επιλογής, για να μην απαιτείται η αντιεπιστημονική απο-μνημόνευση πολυάριθμων σελίδων και να εξετάζεται όλο τοεύρος της ύλης, ώστε ο φοιτητής να καλείται πράγματι να απο-δείξει τη γνώση του και όχι τη μνήμη ή την τύχη του.

Page 8: Πρόταση Παιδείας 2009

Oι πόροι του E.I.N. προέρχονται από:

α) κρατικές επιχορηγήσεις (από το YΠEΠΘ)

β) εισπράξεις από νομικά ή φυσικά πρόσωπαγια παροχή υπηρεσιών. Σύμφωνα, εξάλλου,με τον κανονισμό λειτουργίας του E.I.N., στηναρχή της διαμονής καταβάλλεται κάποιοχρηματικό ποσό (εγγύηση) ως ασφάλεια γιατυχόν ζημιές και στο τέλος της διαμονής επι-στρέφεται το υπόλοιπο, μείον των ενδεχό-μενων παρακρατήσεων.

γ) προσόδους από την κινητή-ακίνητη περιου-σία του

δ) συμμετοχή σε προγράμματα της Eυρωπαϊ-κής Ένωσης

Tα χρήματα που συγκεντρώνονται (υποτίθε-ται ότι) προορίζονται για τη συντήρηση, βελ-τίωση και επέκταση των ήδη υπαρχουσώνεστιών. Mε μια προσεκτικότερη ματιά πάντωςμπορούμε να διαπιστώσουμε ότι αυτοί οι πό-ροι πέφτουν “θύματα” αδιαφάνειας και κακο-διαχείρισης.

TO ΣHMEPINO KAΘEΣTΩΣΛEITOYPΓIAΣ TΩNEΣTIΩN...

Hδιαχείριση, οργάνωση και επίβλεψητης πλειονότητας (11) των φοιτητικώνεστιών στη χώρα μας ανήκει στο Eθνι-

κό Ίδρυμα Nεότητας (E.I.N.), το οποίο υπάγε-ται στο YΠEΠΘ. H διοίκησή του ορίζεται απότον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας, γεγονός τοοποίο προδήλως ευθύνεται για το ότι τόσαχρόνια δεν υπάρχει μια σταθερή πολιτική μεσαφή προσανατολισμό απέναντι στο θεσμότων φοιτητικών εστιών. Xαρακτηριστικό είναιτο γεγονός ότι οι καλύτερες από πάσης πλευ-ράς εστίες είναι αυτές που δεν υπάγονται στοE.I.N., αλλά στα ίδια τα πανεπιστήμια.

Tο Eθνικό Ίδρυμα Nεότητας (E.I.N.) ιδρύθη-κε το 1947 και είναι Nομικό Πρόσωπο Iδιω-τικού Δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα(εποπτεύεται-ελέγχεται από το Yπουργείο Eθνι-κής Παιδείας και Θρησκευμάτων, που διορί-ζει το 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο). Aποστο-λή του είναι η στήριξη και η μέριμνα της μα-θητικής φοιτητικής κοινότητας, καθώς και ηανάπτυξη πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και κοι-νωνικών δραστηριοτήτων.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

8

H ΣΤΕΓΑΣΗ ΤΩΝ

Page 9: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

9

ΦΟΙΤΗΤΩΝΟΙ ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΕΣΤΙΕΣΠΟΥ ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟΕ.Ι.Ν.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΕΣΤΙΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

ΦΟΙΤΗΤΩΝ

ΦΕΑ (ΑΘΗΝΩΝ) 280

ΦΕΠΑ-Β’ ΦΕΠΑ (ΑΘΗΝΩΝ) 900

ΦΕΕΜΠ (ΑΘΗΝΩΝ) 585

ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΦΕΘ (ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ)

1.504

ΦΕΚΘ (ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ) 201

ΦΕΙ (ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ) 470

ΦΕΠ (ΠΑΤΡΑΣ) 871

ΦΕΚ (ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ) 700

ΦΕΞ (ΞΑΝΘΗΣ) 683

ΦΕΡ (ΡΕΘΥΜΝΟΥ) 68

ΦΕ (ΚΕΡΚΥΡΑΣ) 78

Tη διοίκηση κάθε φοιτητικής εστίας ασκείη Eφορία της εστίας, η οποία έχει άλλοτεαποφασιστικές και άλλοτε εισηγητικές αρ-μοδιότητες. Στην Eφορία αυτή, που απαρ-τίζεται από 7 ή 9 άτομα, συμμετέχουν οιφοιτητές-ένοικοι με 2 εκπροσώπους.

ΠOIA EINAI H ΓENIKOTEPHKATAΣTAΣH ΣHMEPA:

Tο βασικό πρόβλημα των εστιών είναι το κτηριακόκαι η γενεσιουργός αιτία του το πολύπλοκο και ιδιότυ-πο ιδιοκτησιακό καθεστώς. H τελευταία φορά που τοE.I.N. ασχολήθηκε με τη δημιουργία νέων κτηρίων γιατη στέγαση των φοιτητών ήταν στις αρχές της δεκαετίαςτου ‘80. Έτσι, τα πιο σύγχρονα κτήρια είναι ήδη ηλικίας20 ετών, τη στιγμή που οι ανάγκες των φοιτητών συνε-χώς αυξάνονται, είτε από την άποψη του αριθμού τωνεισακτέων στα πανεπιστήμια, είτε από τη σκοπιά των πα-ροχών που θα πρέπει να έχουν οι φοιτητές για να αντα-ποκρίνονται στις απαιτήσεις των μαθημάτων τους. Kαιδεν είναι μόνο αυτό. Σήμερα, αξιοποιούνται για τη στέ-γαση των φοιτητών κτήρια που κατασκευάστηκαν αρ-χικά για κάποια άλλη χρήση και, πάντως, όχι για να μέ-νουν εκεί μέσα άνθρωποι. Γι’ αυτό και παρατηρούνταιτόσες σοβαρές ελλείψεις στην ύπαρξη επαρκών χώρωνυγιεινής. Eπίσης, τα κτήρια των εστιών είναι ογκώδη,αφιλόξενα και μη λειτουργικά, χωρίς ίχνος αισθητικής,κι αυτό γιατί όλα αυτά θυσιάστηκαν στη λογική της στέ-γασης όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού φοιτητών,σε όσο το δυνατόν μικρότερο χώρο, με ανάλογες απα-ράδεκτες “εκπτώσεις” στην ποιότητά τους. Πάντως σεόλη την επικράτεια, η δυνατότητα στέγασης που παρέ-χεται από τις υπαγόμενες στο E.I.N. φοιτητικές εστίες ανέρ-χεται στα 7.000άτομα.

Page 10: Πρόταση Παιδείας 2009

H κατάσταση που παρουσιάζουν οι φοιτητικές εστίεςστη χώρα μας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί με μιαλέξη αποκαρδιωτική. Kάθε φοιτητής είναι υποχρεω-μένος να μείνει σε δωμάτια των 8 τ.μ. και, όταν ο χώ-ρος είναι λίγο μεγαλύτερος, τότε το δωμάτιο μετα-τρέπεται σε δίκλινο, ώστε να μη μείνει ούτε μέτροανεκμετάλλευτο! Για ευρυχωρία και άνεση ούτε λό-γος: το μισό κρεβάτι βρίσκεται κάτω από το γραφείογια εξοικονόμηση χώρου, μια ντουλάπα κι ένας νι-πτήρας. Oι χώροι υγιεινής είναι συνήθως κοινόχρη-στοι, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δεν επαρκούν. Oργα-νωμένη και αποτελεσματική υπηρεσία καθαριότηταςδεν υπάρχει ή στην καλύτερη περίπτωση είναι υπο-τυπώδης, με έντονα τα σημάδια αδιαφορίας από αυ-τούς που την έχουν αναλάβει. Eπιπλέον, στα διπλανάδωμάτια ο φοιτητής δεν βρίσκει μόνο συναδέλφουςτου από άλλα πανεπιστημιακά τμήματα, αλλά κάθελογής ανθρώπους που κατάφεραν να υπενοικιάσουναπό επιτήδειους δικαιούχους τα δωμάτια της εστίας.H υπενοικίαση των δωματίων από επιτήδειους ανθείκαι σε κάποιες εστίες έχει λάβει διαστάσεις πραγμα-τικής επιχείρησης. Στις εστίες μπορεί να κατέχει δω-μάτιο ή απλώς να μένει, χωρίς ιδιαίτερους ελέγχους,ο οποιοσδήποτε, ανεξαρτήτως ιδιότητας, επαγγέλμα-τος, οικονομικής κατάστασης και ποινικού μητρώου.

Tα σημάδια εγκατάλειψης που παρουσιάζουν οιεστίες, στη συντριπτική τους πλειονότητα, είναι έντο-να. Eκ του αποτελέσματος είναι προφανές ότι το υπάρ-χον ιδιοκτησιακό και θεσμικό καθεστώς δεν είναι λει-τουργικό. O μεγάλος γραφειοκρατικός μηχανισμόςπου κινητοποιείται, προκειμένου να χρηματοδοτηθούνοι εστίες, κάνει την όλη διαδικασία εξαιρετικά αργή,με αποτέλεσμα και τα προβλήματα να συσσωρεύο-νται και η αντιμετώπισή τους να φαντάζει αδύνατη.Kαμία από τις επιτροπές ελέγχου και διοίκησης δε λει-τουργεί ικανοποιητικά. Kαμία από τις διατάξεις για τησωστή λειτουργία των φοιτητικών εστιών δεν εφαρ-μόζεται από καμία πλευρά, ούτε από τους φοιτητέςούτε από τους υπαλλήλους. Στο πλαίσιο του περιορι-

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

10

σμού των προσλήψεων, άλλωστε, πολλές θέσεις -κυ-ρίως επιστατών και φυλάκων- έχουν μείνει κενές, μεσυνέπεια την πλημμελή επιτήρηση των φοιτητικώνεστιών και την εκτεταμένη, σε πολλές περιπτώσεις,φθορά των κτηρίων. Kι εδώ υπεισέρχεται το αμφιλε-γόμενο ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου στις φοι-τητικές εστίες. Σύμφωνα με τους κανονισμούς λει-τουργίας που διέπουν τις εστίες της δικαιοδοσίας τουE.I.N., η επέμβαση δημόσιας δύναμης, χωρίς την άδειαή ακόμα και με την άδεια της Eφορίας της εστίας, επι-τρέπεται μόνο εφόσον διαπράττονται αυτόφωρα κα-κουργήματα ή αυτόφωρα εγκλήματα κατά της ζωήςή αν οι εγκαταστάσεις διατρέχουν άμεσο κίνδυνο απόπυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα ή δολιοφθορά (άρθρο1, παρ. 9).

Δηλαδή, για οποιοδήποτε πλημμέλημα (και η φθο-ρά είναι πλημμέλημα) δεν υπάρχει δικαίωμα αντί-στοιχης επέμβασης από οποιαδήποτε δύναμη ελέγ-χου, είτε ενδοπανεπιστημιακή είτε εξωπανεπιστημιακή.

Εκτός από τα παραπάνω, παρατηρείται και το εξήςφαινόμενο: η μίσθωση ιδιωτικών ξενοδοχείων, ταοποία αυτόματα ονομάζονται εστίες. Oι συνθήκες δια-βίωσης σ’ αυτά τα ξενοδοχεία δεν διαφέρουν και πο-λύ από αυτές στις κανονικές εστίες που περιγράφη-καν παραπάνω. Kαι το ακόμα χειρότερο; Δεν ισχύειτο φοιτητικό άσυλο, αλλά το τουριστικό δίκαιο. Oφοιτητής, άλλωστε, μη έχοντας άλλη επιλογή, ανα-γκάζεται να συμβιώνει με εξωπανεπιστημιακούς.

H εικόνα εγκατάλειψης, εξάλλου, είναι κυρίαρχηστα περιφερειακά και τα νησιωτικά πανεπιστημιακάιδρύματα, ειδικά τα τελευταία χρόνια που δημιουρ-γούνται συνέχεια καινούρια τμήματα, χωρίς προ-γραμματισμό και ειδικότερα χωρίς φροντίδα και μέ-ριμνα για τις ανάγκες των φοιτητών. Yπάρχουν, λοιπόν,πολλοί φοιτητές και μικρή προσφορά στέγης. Δεν νο-είται, για παράδειγμα, στο Iόνιο Πανεπιστήμιο και στοΠανεπιστήμιο Aιγαίου να υπάρχει μόνο από μία εστία(σε Kέρκυρα και Λέσβο αντίστοιχα), ενώ το Ίδρυμα έχειτμήματα και σε άλλες περιοχές.

Page 11: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

11

ΟΤΑΝ ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΑΣΓΙΝΟΝΤΑΙ ΠΡΑΞΗ...

Να σημειώσουμε πως με πρόταση της ΔΑΠ - ΝΔΦΚστο χώρο της Πολυτεχνειούπολης Ζωγράφου κατα-σκευάστηκε το καλοκαίρι του 2004 νέα εστία με απο-κλειστικά έξοδα του ΑΘΗΝΑ 2004, η οποία μετά τηχρήση της ως χωριό Tύπου κατά τη διάρκεια των Ολυ-μπιακών Αγώνων παραχωρήθηκε στο ΕΜΠ για χρή-ση από τους φοιτητές. Ταυτόχρονα παραχωρήθηκεστο ΕΜΠ η έκταση στην οποία χτίστηκε η εστία, πουμέχρι πρώτινος ήταν στην ιδιοκτησία του ΕλληνικούΣτρατού. Η νέα εστία καλύπτει όλα τα απαραίτηταπρότυπα ποιότητας και αποτελεί ένα στολίδι μέσα στοχώρο της Πολυτεχνειούπολης. Θεωρούμε αυτονόη-το ότι οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε κάθε παρό-μοια μελλοντική περίπτωση προς όφελος της βελ-τίωσης του επιπέδου στέγασης των φοιτητών.

ΠPOTEINOYME...⊙ Bασική αιτία των προβλημάτων των εστιών είναι

το ιδιότυπο σημερινό ιδιοκτησιακό καθεστώς τους.Oι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες, καθώς οι εστίεςπου ανήκουν στα πανεπιστήμια και όχι στο E.I.N.είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση υλικοτεχνι-κής υποδομής και, παράλληλα, επιβάλλουν χα-μηλές οικονομικές επιβαρύνσεις. Eίναι χαρακτη-ριστικό το παράδειγμα της φοιτητικών εστιών σταIωάννινα. Aπό τη μια, υπάρχει η εστία που ανή-κει στο E.I.N., με τα προαναφερθέντα προβλή-ματα που αυτό συνεπάγεται και από την άλλη ηεστία που δεν ανήκει στο E.I.N., με άψογη υλι-κοτεχνική υποδομή (χαρακτηριστικό είναι ότι προ-σφέρεται σύνδεση Internet στα δωμάτια) δυνα-μικότητας 600 μονόκλινων. Πιστεύουμε ότι οι φοι-τητικές εστίες πρέπει να περιέλθουν στην ιδιοκτη-σία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, των οποί-ων τους φοιτητές υποδέχονται. Θεωρούμε ότι αυ-τή η εξέλιξη θα είναι από τα καθοριστικότερα βή-ματα για τον απογαλακτισμό των A.E.I. από τοYπουργείο Παιδείας και την εφαρμογή της οικο-

νομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των πανεπιστη-μίων, πάγια θέση της παράταξής μας.

⊙ Θεωρούμε ότι θα πρέπει, με ευθύνη των ίδιων τωνπανεπιστημίων -στο πλαίσιο της αυτοτέλειάς τους- ναδημιουργηθεί από μηδενική βάση ένα νέο σύστημαεπιλογής των στεγαζόμενων φοιτητών στις εστίες, βα-σιζόμενο σε απολύτως αντικειμενικά κριτήρια.

⊙ H εποπτεύουσα αρχή των φοιτητικών εστιών, με συμ-μετοχή των εκπροσώπων των φοιτητών (Eφορίαεστίας), θα πρέπει να ενεργοποιηθεί ουσιαστικά καινα ελέγχει τη διαφάνεια της διαχείρισης των πόρωνκαι της επιλογής των φοιτητών και να αποφασίζει γιατα καθημερινά προβλήματα διαχείρισης.

⊙ Nα αξιοποιηθεί η πανεπιστημιακή περιουσία και νααυξηθούν οι δημόσιοι πόροι για τις εστίες, προκει-μένου κάθε πανεπιστήμιο να διαθέτει χώρους επαρ-κείς για τις ανάγκες του, σύγχρονους, λειτουργικούςκαι ανθρώπινους. Δεν μπορεί το πανεπιστήμιο ναεπαίρεται ότι προετοιμάζει επιστήμονες και πολίτεςπου θα ενταχθούν στην κοινωνία της πληροφορίαςκαι να μη δίνεται η δυνατότητα στους φοιτητές πουδιαμένουν στις εστίες να έχουν τη στοιχειώδη πρό-σβαση στις υπηρεσίες του Διαδικτύου.

⊙ Mε δεδομένο το μικρό αριθμό φοιτητών που μπο-ρούν να εξυπηρετήσουν οι υπάρχουσες εγκαταστά-σεις και το συνεχώς αυξανόμενο αριθμό εισακτέωντα τελευταία χρόνια, κρίνουμε απαραίτητη τη δημι-ουργία νέων εστιών που να πληρούν συγκεκριμέ-νες προϋποθέσεις υγιεινής και λειτουργικότητας, έπει-τα από αδιάβλητους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.Δε δεχόμαστε ο φοιτητής που σπουδάζει μακριά απότον τόπο καταγωγής του να είναι υποχρεωμένος νααναζητά στέγη. Θα έπρεπε να υπάρχουν οργανω-μένες υποδομές, που να απορροφούν τους “ετερο-δημότες” φοιτητές, ώστε να δίνεται πραγματικό νόη-μα στον όρο “δωρεάν παιδεία”.

⊙ Προτείνουμε να υπάρξει μακρόπνοος σχεδιασμόςκατασκευής εστιών. Σ’ αυτόν, πρέπει να συνυπολο-γιστεί ότι οι φοιτητές δε διαμένουν στο δωμάτιο μό-νο για έναν χρόνο, αλλά έχουν δικαίωμα διαμονήςγια ν+2 έτη, όπου “ν” τα έτη σπουδών της Σχολήςτους. O αριθμός, λοιπόν, που απαιτείται είναι αρκε-

Page 12: Πρόταση Παιδείας 2009

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

12

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

τά μεγάλος, γι’ αυτό και δεν επιτρέπεται η απο-σπασματική και εκ του προχείρου αντιμετώπισηενός τόσο σοβαρού ζητήματος.

⊙ Oι εστίες που ανήκουν στη δικαιοδοσία του E.I.N.έχουν καθορισμένο κανονισμό λειτουργίας, μό-νο, όμως, στα χαρτιά. Γιατί στην πράξη, όλες οι πει-θαρχικές κυρώσεις που προβλέπονται από τονεν λόγω κανονισμό, παραμένουν ανενεργείς. Γιαπαράδειγμα, η υπενοικίαση δωματίου τιμωρείταιμε αποβολή. Πόσες, όμως, φορές αυτή η διάτα-ξη έχει ενεργοποιηθεί; Tα φαινόμενα ασυδοσίαςκαι παράβασης των κανονισμών μ’ αυτόν τοντρόπο διαιωνίζονται. Πρέπει, επιτέλους, οι κανο-νισμοί να πάψουν να παραμένουν ανε- νεργοί.Θα μπορούσαν, επίσης, να περιγράφονται με λε-πτομέρεια και σαφήνεια οι υποχρεώσεις όλωντων στεγαζομένων και απασχολουμένων σε αυ-τές, με επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων σε περί-πτωση παράβασής τους.

⊙ Nα σταματήσει η εκμίσθωση ξενοδοχείων πουπαίζουν το ρόλο φοιτητικών εστιών, γιατί μ’ αυ-τόν τον τρόπο συντηρείται η αδιαφάνεια και οισυναλλαγές κάτω από το τραπέζι μεταξύ του E.I.N.και των ιδιοκτητών ξενοδοχείων. Aναγνωρίζου-με, πάντως, ότι οι αυξημένες ανάγκες για στέγα-ση πρέπει να εξυπηρετηθούν, γι’ αυτό και έωςότου κατασκευαστούν αξιοπρεπείς εστίες, δεχό-μαστε ότι μπορούν να μισθώνονται ξενοδοχεία.Aυτό, όμως, οφείλει να γίνεται με τον απαραίτη-το σεβασμό στο δημόσιο χρήμα, με ανοικτό δια-γωνισμό και διαφανείς διαδικασίες.

⊙ Nα ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα στα περιφερειακάκαι νησιωτικά πανεπιστημιακά Tμήματα, εκεί όπουπαραδοσιακά οι φοιτητικές ανάγκες για στέγασηείναι ιδιαίτερα αυξημένες και η προσφορά στέ-γης δυσανάλογα μικρή σε σχέση με τη ζήτηση.Προτείνουμε να κατασκευαστούν μικρά σε μέ-γεθος συγκροτήματα εστιών σε κάθε περιοχήόπου υπάρχει τμήμα του περιφερειακού πανεπι-

στημιακού ιδρύματος. Zητούμε τα συγκροτήμα-τα αυτά να διέπονται από τους κανονισμούς λει-τουργίας των κεντρικών εστιών και να πληρούντις βασικές τουλάχιστον προϋποθέσεις διαμονής,προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες των φοι-τητών σε αυτά τα περιφερειακά Tμήματα.

⊙ Θα πρέπει να είναι δυνατή η εκχώρηση σε ιδιώ-τες αυτόνομων λειτουργιών (π.χ. καντίνα, καθα-ριότητα, εστιατόρια κ.λπ.) ή ακόμα και τουmanagem-ent, δηλαδή της συνολικής διαχείρι-σης των φοιτητικών εστιών, των οποίων την τή-ρηση θα μπορεί να ελέγχει η Eφορία της εστίας.

⊙ Για το θέμα της ασφάλειας στις φοιτητικές εστίες πρέ-πει να υπάρξει ειδική μέριμνα. Σήμερα ο καθένας,και με οποιονδήποτε (άνομο) σκοπό, μπορεί να πα-ρεισφρήσει στις εστίες. Mέρα με τη μέρα πληθαίνουνοι καταγγελίες για τη διάπραξη διαφόρων αδικη-μάτων, για διακίνηση ναρκωτικών, αλλά και γιασεξουαλικές επιθέσεις. Aπλά αλλά δραστικά μέ-τρα, όπως ο δυνατός φωτισμός τη νύχτα, η επισκευήτων φραχτών, η πρόσληψη θυρωρών-φυλάκων,πρέπει να εφαρμοστούν. Ένα δραστικό προληπτι-κό μέτρο θα μπορούσε να είναι και η εφαρμογή συ-στήματος περιορισμένης πρόσβασης στο χώρο τωνεστιών με χρήση μαγνητικής κάρτας και μόνο. Hκάρτα θα είναι ατομική για κάθε δικαιούχο δωμα-τίου και θα ανοίγει την κεντρική πόρτα εισόδου.Kατ’ αυτόν τον τρόπο το άσυλο του φοιτητή δε θαπαραβιάζεται, ενώ θα εξασφαλίζεται ένα ελάχιστοικανοποιητικό επίπεδο ασφάλειας (το σύστημα αυ-τό ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία σε οργανωμένεςεστίες πολλών άλλων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων).

⊙ Eπιπλέον, σημαντικό πρόβλημα αντιμετωπίζει καιτο μεγαλύτερο τμήμα των φοιτητών που δε δια-μένει στις ανεπαρκείς φοιτητικές εστίες, αλλά είναιαναγκασμένο να ενοικιάζει ένα μικρό διαμέρι-σμα, σε μια περίοδο που το κόστος ενοικίασηςφτάνει σε δυσθεώρητα ύψη και η κερδοσκοπίαανθεί!

Page 13: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

13

ΗΗ ΛΛΕΕΙΙΤΤΟΟΥΥΡΡΓΓΙΙΑΑ ΤΟΥ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

IΣTOPIKH ANAΔPOMH

Hθωράκιση της λειτουργίας των φοιτητικών συλλόγων με συ-νταγματική προστασία (άρ. 16., παρ. 5 Συντάγματος 1975) καιη ψήφιση του νόμου-πλαισίου 1268/82, με καθιέρωση -γιαπρώτη φορά- της συμμετοχής των φοιτητών στα διοικητικά όργανατων AEI, έδωσαν νέα ώθηση στο πάντα ανήσυχο φοιτητικό πνεύμα.Mέσα στο όλο κλίμα του “προοδευτικού” ενθουσιασμού της εποχής,τόσο οι θετικές αυτές εξελίξεις όσο και η όλη κινητικότητα του φοιτη-τικού κινήματος έγιναν αντικείμενο ακραίας πολιτικής εκμετάλλευσης.Σε μια εποχή όπου η “αριστερά” ήταν “μόδα” και οι λεγόμενες “προ-οδευτικές δυνάμεις”, στο πλαίσιο της φοιτητικής κοινότητας, ανταγω-νίζονταν μεταξύ τους να αποδειχθούν πιο γνήσιοι εκφραστές της αρι-στεράς από τους άλλους, σχεδόν κανείς δεν παρατήρησε ότι το νομι-κό πλαίσιο συγκρότησης και λειτουργίας των συλλόγων παρέμενεατελές, καθώς οι νόμοι που ―κατά τη συνταγματική εξουσιοδότη-ση― θα ρύθμιζαν τα θέματα αυτά, δεν εκδόθηκαν ποτέ. Oι σύλλο-γοι, παρ’ ότι σχεδιάστηκαν με τη μορφή ένωσης προσώπων σωμα-τειακής μορφής, εξακολουθούσαν στη μεγάλη πλειονότητά τους ναλειτουργούν χωρίς καταστατικά, καθώς πολλά από αυτά είχαν κα-ταρτιστεί επί δικτατορίας και καταργήθηκαν με την πτώση της. Xρόνομε το χρόνο, κυρίως λόγω της ανατροπής του συσχετισμού των δυ-νάμεων, που επήλθε με τη φρενήρη άνοδο της ΔAΠ-NΔΦK, οι “δη-μοκρατικές διαδικασίες” του φοιτητικού κινήματος άρχισαν να σα-μποτάρονται από τις “σοσιαλιστικές” και τις “αριστερές” δυνάμεις καιοι θεσμοί, σε κάποιες περιπτώσεις, να εκφυλίζονται και να μαραζώ-νουν. Σε αντίθεση με όλους αυτούς, η ΔAΠ-NΔΦK καθημερινά αγω-νίζεται και δίνει πνοή διαρκούς ανανέωσης στο φοιτητικό κίνημα.

Page 14: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

14

TO ΣYΣTHMA ΔHMOKPATIKHΣ ΛEITOYPΓIAΣ

Tο πλέγμα των οργάνων της φοιτητικής κοινότητας οργανώθηκε το 1975 -στη βάση συγκεκριμένων σκο-πιμοτήτων- σε 3 βαθμούς:

A’ βαθμός: Φοιτητικός σύλλογος Σχολής ή τμήματος. Όργανά του η Γενική Συνέλευση, το Διοικητικό Συμ-βούλιο, με μέλη ετήσιας θητείας που εκλέγονται στις φοιτητικές εκλογές, οι Eπιτροπές Eτών (σεκάποιους Συλλόγους) ή οι Tμηματικές Eπιτροπές και το Σώμα Eκπροσώπων του Συλλόγου σταόργανα συνδιοίκησης.

B’ βαθμός: Oι ενώσεις συλλόγων κάθε AEI με αντίστοιχα όργανα [ισχύει σε πολλά κυρίως “μικρά” (μι-κρό αριθμό φοιτητών) AEI].

Γ’ βαθμός: H Eθνική Φοιτητική Ένωση Eλλάδος (EΦEE), δηλαδή η ένωση όλων των φοιτητικών συλλό-γων της χώρας, διοικούμενη από 21μελές Kεντρικό Συμβούλιο, το οποίο εκλέγεται από το Παν-σπουδαστικό Συνέδριο.

Aκόμη και όσοι έχουν ελάχιστη γνώση των πραγμάτων, μπορούν να αντιληφθούν ότι το σύστημα αυτόείναι οργανωμένο μόνο στα χαρτιά. Tο φοιτητικό κίνημα, με ευθύνη όλων ανεξαιρέτως των παρατάξεων,δεν μπόρεσε να επιτύχει για τον εαυτό του ό,τι με υπερβάλλοντα ζήλο προσπάθησε να διεκδικήσει για τηνελληνική κοινωνία, δηλαδή τη δημοκρατική λειτουργία.

TA KYPIOTEPA ΠPOBΛHMATA ΣTO ΣYΣTHMA:

▶ H παντελής έλλειψη πλαισίου λειτουργίας της Γενικής Συνέλευσης των Φοιτητικών Συλλόγων. Όταν ακό-μη και οι μικρότεροι εξωραϊστικοί σύλλογοι διαθέτουν αυστηρές διατάξεις που ρυθμίζουν την εσωτε-ρική λειτουργία τους, οι φοιτητικές συνελεύσεις διεξάγονται χωρίς όρους ως προς τις προϋποθέσεις καιτη συχνότητα σύγκλησης, την απαρτία, την πιστοποίηση ταυτότητας των μετεχόντων, τη διαδικασία τωντοποθετήσεων και των ψηφισμάτων κ.λπ. Έτσι, ο κανόνας είναι ότι κάθε συνάθροιση μπορεί κατά τιςπεριστάσεις να αυτοπροσδιοριστεί Γ.Σ. και να επιδιώξει να επιβάλει τις αποφάσεις της σε χιλιάδες φοι-τητών. Aποτέλεσμα αυτού είναι συχνά τα AEI να γίνονται έρμαια “δυναμικών μειοψηφιών” και η εν-δοπανεπιστημιακή δημοκρατία να καταλύεται.

▶ H μη συγκρότηση σε σώμα των Διοικητικών Συμβουλίων, που έχουν ως όργανο de facto αντικατα-σταθεί από ένα collegium των παρατάξεων, χωρίς μάλιστα τα μέλη να είναι ατομικά ορισμένα, με εκ-προσώπηση των παρατάξεων από όποιο μέλος είναι διαθέσιμο.

▶ H επί πάνω από δεκαετία αδράνεια της EΦEE, που είναι ακέφαλη, χωρίς νέο K.Σ. και η αδυναμία τηςνα βγάλει απόφαση, επειδή οι αυτοαποκαλούμενες “δημοκρατικές δυνάμεις” αρνούνται να συμπρά-ξουν μαζί μας ώστε να διεξαχθεί νέο Πανσπουδαστικό Συνέδριο. Όλοι οι άλλοτε υπερασπιστές τουφοιτητικού κινήματος προτιμούν να το αφήνουν τώρα ακέφαλο παρά να απωλέσουν τις έδρες πουκέρδισαν το 1995.

Page 15: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

15

ΠPOTEINOYME...

⊙ Nα πληρωθεί η συνταγματική (άρ. 16, παρ. 5) και νομική επιταγή (ν. 1268/82)

και να εκδοθούν οι αναγκαίοι νόμοι που θα καθορίζουν το πλαίσιο λει-

τουργίας των φοιτητικών συλλόγων με βάση την αρχή της Δημοκρατίας.

⊙ Oι φοιτητικοί σύλλογοι να καταρτίσουν νέα καταστατικά λειτουργίας (όσοι

δεν έχουν) ή να αναθεωρήσουν τα υπάρχοντα, σύμφωνα με τις σύγχρονες

ανάγκες, και να τα καταθέσουν στο αρμόδιο Πρωτοδικείο, όπως όλοι οι σύλ-

λογοι και τα σωματεία. Oι φοιτητικές εκλογές και οι λοιπές διαδικασίες να

τελούνται πάντα βάσει καταστατικού!

⊙ Στις εκλογές να συμμετέχουν παρατάξεις με ψηφοδέλτια, οι μετέχοντες στα

οποία θα είναι υποψήφιοι για τις καταστατικά κατοχυρωμένες θέσεις του

Δ.Σ.. Mε βάση τα εκλογικά αποτελέσματα και την ισχύουσα απλή αναλο-

γική, να κατανέμονται ονομαστικά οι έδρες στους πρώτους κάθε παράτα-

ξης που δικαιούται έδρα έτσι ώστε να υπάρχει για κάθε εκλεγμένο εκπρό-

σωπο ατομική ευθύνη και να μην επικρατεί πλέον η συλλογική ανευθυνό-

τητα.

⊙ Nα προσδιορίζονται και να νομιμοποιούνται οι εκπρόσωποι στα όργανα

συνδιοίκησης από κάθε φοιτητική παράταξη και με βάση τα αποτελέσμα-

τα στις φοιτητικές εκλογές ώστε ατομικά, αλλά και απέναντι σε όλους, κά-

θε εκπρόσωπος να φέρει την ευθύνη του έργου του.

⊙ Nα διεξαχθεί επιτέλους Πανσπουδαστικό Συνέδριο με τη σύμπραξη όλων

των φοιτητικών παρατάξεων. Nα πρυτανεύσει το ενδιαφέρον για το κοινό

καλό και όχι λογικές όπως αυτή που επικράτησε κατά το Συνέδριο του 2001,

το οποίο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ εξαιτίας της αρχικής υπονόμευσης από

την ΠΑΣΠ (απείχε, ενώ τις ίδιες ακριβώς μέρες διοργάνωσε το “1ο Aνοιχτό

Συνέδριο Nεολαίας”) και της μετέπειτα διάλυσης που επέφερε η συμπεριφορά

της φοιτητικής παράταξης της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και η απο-

χώρησή της.

Page 16: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

16

ΠΑΝ Ε Π Ι ΣΤΗΜ Ι Α Κ ΟΑτιμώρητες όμως πρέπει να παραμένουν οι πράξεις

εκείνες που εμφανίζουν την κρίσιμη εκείνη συνάφειαμε την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών για να εξυπη-ρετείται η ουσία του ασύλου. Για κάθε άλλη παράνομηπράξη θα πρέπει αυστηρά να ισχύει η έγκαιρη άρσητου ασύλου πέρα από “τύψεις” που προκαλούν συ-μπλέγματα λαϊκιστικά.

ΓIATI ΗΤΑΝ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΗΑΛΛΑΓΗ…

Aπό τη θέσπιση του νόμου αυτού μέχρι σήμεραέχουν παρέλθει 25 έτη, που ανέδειξαν με τον πιο κα-τηγορηματικό τρόπο τις αδυναμίες της παραπάνω ρύθ-μισης. Σύμφωνα με τη διαδικασία αυτή, το άσυλο μέ-χρι σήμερα έχει ουσιαστικά αρθεί τρεις φορές: το 1985μετά την κατάληψη του Xημείου (πρυτανεία M. Στα-θόπουλου), οπότε και εκλάπησαν αντικείμενα ανε-κτίμητης αξίας (όπως ένα χρυσοποίκιλτο Eυαγγέλιοτου 1700), το 1991 στο Πολυτεχνείο, όπως και το1995, πάλι στο Πολυτεχνείο, αφού πρώτα χρειάστη-κε να καεί το κτήριο της πρυτανείας. Tο πιο πρόσφα-το περιστατικό ήταν η απόφαση της Συγκλήτου τουAΠΘ, μετά από επιθέσεις που σημειώθηκαν σε χώρουςτου πανεπιστημίου από αγνώστους σε νυχτερινές ώρες,να επιτραπεί η είσοδος αστυνομικών για να διεξά-γουν έρευνες. Τελικά το άσυλο το οποίο θεσπίστηκεγια να προστατεύσει την ελεύθερη διακίνηση των ιδε-ών και τον πλουραλισμό των απόψεων μέσα στα πα-νεπιστήμια, έγινε με τον τρόπο που λειτουργούσε μέ-χρι σήμερα αφορμή ώστε διάφορες ομάδες ανε-μπόδιστα να μπορούν να διαπράττουν εγκληματικέςπράξεις μέσα στα πανεπιστήμια.

H Eπιτροπή Aσύλου του ν. 1268 ουσιαστικά ποτέδεν συγκλήθηκε, καθώς τα τρία μέλη της δύσκολα

Tο πανεπιστημιακό άσυλο αποβλέπει στην προ-στασία της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών καιτης ακαδημαϊκής έκφρασης από κάθε νόθευση

και λογοκρισία τους. Eίναι το προπύργιο και το τε-λευταίο οχυρό της πολυφωνίας και της ελεύθερης έκ-φρασης, η εφεδρεία της δημοκρατίας σε χαλεπούςκαιρούς.

ΤΙ ΠΡΟΕΒΛΕΠΕ Ο ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΣ

«ΝΟΜΟΣ-ΠΛΑΙΣΙΟ» …

Tο πανεπιστημιακό άσυλο πρώτα καθιερώθηκε μετον ν. 1268/1982 που συνέταξε το 1982 ο τότε πρύ-τανης του ΔΠΘ Γ. Πανούσης. H ρύθμιση αυτή έχει τηβάση της απευθείας στο άρθρο 16 παρ. 5 του Συ-ντάγματος, που κατοχυρώνει την πλήρη αυτοδιοίκη-ση του πανεπιστημίου. H σημασία της ρύθμισης αυτήςγια τη μεταπολιτευτική Eλλάδα, σε μια εποχή ανα-σφάλειας και αμφισβήτησης, ήταν αυτονόητα πολύμεγάλη.

Σύμφωνα με τον ν. 1268, τρεις ήταν οι περιπτώ-σεις άρσης του ασύλου:

� Kατά το άρθρο 7 το άσυλο αίρεται αυτοδικαίως,εφόσον διαπράττονται αυτόφωρα κακουργήματακαι αδικήματα κατά της ζωής.

� Mε ομόφωνη απόφαση της Eπιτροπής Aσύλου, ηοποία συνίσταται από τον πρύτανη ή το νόμιμο ανα-πληρωτή του, έναν εκπρόσωπο του διδακτικούπροσωπικού και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών.

� Στην περίπτωση που τέτοια ομόφωνη απόφασηδεν επιτευχθεί, συγκαλείται η Σύγκλητος, η οποίααποφασίζει μόνον με την ειδική πλειοψηφία των 2/3των παρόντων μελών.

Page 17: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

17

ΑΣΥΛΟθα αναλάμβαναν την ευθύνη να προσυπογράψουνγια την εισβολή των δυνάμεων ασφαλείας στο πα-νεπιστήμιο. Έτσι, την ευθύνη για την άρση του ασύ-λου αναλάμβανε συνήθως η ίδια η Σύγκλητος, πουόμως, ως πολυμελές όργανο, αδυνατούσε σε επεί-γουσες περιστάσεις να συγκληθεί και να λάβει εγκαί-ρως αποφάσεις.

ΠPOTEINΑME…

⊙ Aντικατάσταση της Eπιτροπής Aσύλου από το Πρυ-τανικό Συμβούλιο, το οποίο θα συγκαλείται σεπερίπτωση ανάγκης με αποκλειστικό θέμα το άσυ-λο. Tο Πρυτανικό Συμβούλιο θα μπορεί να συ-γκληθεί με την παρουσία των 3/5 των μελών τουκαι να αποφασίζει με σχετική πλειοψηφία. Στην πε-ρίπτωση που θα αδυνατεί για οιονδήποτε λόγονα συγκληθεί και να αποφασίσει για θέμα άρσηςτου ασύλου, να εκπίπτουν τα μέλη του της ιδιότητάςτους, προτού το θέμα τεθεί στη Σύγκλητο. Mε τοντρόπο αυτό μετατίθεται αποκλειστικά και ατομι-κά η ευθύνη στις δημοκρατικά εκλεγμένες πανε-πιστημιακές αρχές, που κατά τεκμήριο νομιμο-ποιούνται να διευθετούν τα όρια που διακρίνουντην αυθαιρεσία από την άξια προστασίας πανε-πιστημιακή δράση.

⊙ Διεύρυνση του φάσματος των αδικημάτων τωνοποίων η αυτόφωρη διάπραξη σε χώρο καλυ-πτόμενο από το άσυλο επιτρέπει επέμβαση τωναστυνομικών αρχών, ώστε να περιλαμβάνονταικαι άλλα πλέον κοινά αδικήματα, όπως είναι κυ-ρίως οι διακεκριμένες φθορές, οι εμπρησμοί καιοι σωματικές βλάβες.

⊙ Aύξηση του αριθμού των υπαλλήλων φύλαξης

των πανεπιστημιακών χώρων, σύμφωνα με τις ιδι-αιτερότητες των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.

⊙ Aνάπτυξη προγράμματος αναβάθμισης της ασφά-λειας στους πανεπιστημιακούς χώρους, με προσθή-κη ηλεκτρικών εγκαταστάσεων που θα παρέχουνδυνατό φωτισμό κατά τη διάρκεια της νύχτας σε εξω-τερικούς πανεπιστημιακούς χώρους, προσθήκη πε-ριφράξεων όπου χρειάζεται, αλλά και ηλεκτρονι-κών συναγερμών όπου αυτό είναι απαραίτητο. Σεορισμένες εγκαταστάσεις (όπως κυρίως οι εστίες, αλ-λά και οι λέσχες και οι βιβλιοθήκες) μπορεί να προ-βλεφθεί ακόμη και η περιορισμένη πρόσβαση μό-νο για τους δικαιούχους, οι οποίοι θα διαθέτουν τηναπαραίτητη προσωπική μαγνητική κάρτα εισόδου.Aυτό το σύστημα εφαρμόζεται στα περισσότερα ευ-ρωπαϊκά πανεπιστήμια.

⊙ Σαφή καθορισμό των χώρων που καλύπτονται απότο πανεπιστημιακό άσυλο. Oι χώροι που καλύπτο-νται σήμερα από το άσυλο δεν είναι σαφώς καθο-ρισμένοι, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ισχύει το εθι-μικό δίκαιο. Xαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελείο χώρος των φοιτητικών εστιών. Άστοχες παρεμ-βάσεις όπως η γνωμοδότηση του εισαγγελέα τουAρείου Πάγου κ. Kρουσταλλάκη, η οποία με το επι-χείρημα πως “στο χώρο αυτό δεν πραγματοποιείταιακαδημαϊκή διδασκαλία ούτε επιστημονική αναζή-τηση ή έρευνα και συνεπώς δεν συντρέχει λόγοςγια ελεύθερη διακίνηση σε αυτόν ιδεών και για κα-τοχύρωση ακαδημαϊκής ελευθερίας” θέτει τους χώ-ρους των φοιτητικών εστιών εκτός του ασύλου, δενμπορούν να μας βρουν σύμφωνους. Θέση μας εί-ναι πως οι εστίες αποτελούν αναπόσπαστο τμήματων πανεπιστημίων και θα πρέπει να υπάγονται στοίδιο με αυτά καθεστώς.

Page 18: Πρόταση Παιδείας 2009

Σ Υ Γ Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α

Π Α

Ν Ε

Π Ι Σ

Τ Η

Μ Ι

Α Κ

Α

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

18

Tο 1968, όταν άρχισαν να διανέμονται για πρώ-τη φορά δωρεάν τα πανεπιστημιακά συγ-γράμματα, κανείς δεν μπορούσε να φαντα-

στεί τη σημερινή εξέλιξη. Ναι μεν τα συγγράμματαμοιράζονται δωρεάν, αλλά η κατάσταση που επι-κρατεί είναι τραγελαφική. Κακής ποιότητας εκδό-σεις, παλιές θεωρίες που έχουν ανατραπεί, διά-σπαρτοι τόποι παραλαβής συγγραμμάτων συνθέ-τουν την οδύσσεια του φοιτητή.

ΠΡΟΤΕΙΝΑΜΕ…Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ αισθάνεται δικαιωμένη από την υι-

οθέτηση πολλών από τις πάγιες θέσεις της για ταπανεπιστημιακά συγγράμματα στο νέο «Νόμο-Πλαί-σιο. Απαιτήσαμε την κατάργηση του μονοπωλίου τουενός συγγράμματος, αμφισβητώντας την καθηγητι-κή αυθεντία. Αντιδράσαμε στο φαινόμενο των κα-θηγητών-εκδοτών και μονοπωλιακών εμπόρωντων βιβλίων τους. Προτείναμε ο φοιτητής να έχει τηδυνατότητα επιλογής του συγγράμματος που θατου παρασχεθεί μέσα από λίστα συγγραμμάτων.Ο νέος νόμος-πλαίσιο περιλαμβάνει τέτοια λύση.Είναι σημαντικό το ότι η κάθε Σχολή έχει την ευθύ-νη να ορίσει τη λίστα συγγραμμάτων μέσα από τηνοποία ο φοιτητής της θα επιλέγει αυτό που επιθυ-μεί. Το ζητήσαμε - το πετύχαμε. Περιμένουμε τηνεφαρμογή.

Η φετινή χρονιά αποτελεί δικαίωση για μας, η ναυ-αρχίδα των προτάσεων μας για το Πανεπιστήμιοτου Αύριο έγινε νόμος του κράτους.. Με το μέτροαυτό, καταφέραμε:

▶ Ο φοιτητής να έχει το δικαίωμα να επιλέγει τοσύγγραμμα το οποίο επιθυμεί να μελετήσει καιμε βάση το οποίο θα εξεταστεί.

Ο ΝΕΟΣ «ΝΟΜΟΣ-ΠΛΑΙΣΙΟ»ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ...

Την μεταφορά της ευθύνης γιατην άρση του Ασύλου απο την Επι-τροπή Ασύλου, που στην πράξηαπέδειξε την αντιλειτουργικότητάτης , στο Πρυτανικό Συμβούλιοτου εκάστοτε ιδρύματος. Καμίακατάργηση του ασύλου όπως θέ-λουν να διατυμπανίζουν κάποιοι...

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣΠΑΝΩ ΣΤΟΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥΑΣΥΛΟΥ...

Θεωρούμε αυτονόητο και είναιπάγια πολιτική θέση μας ότι το άσυ-λο καλύπτει κάθε χώρο ιδιοκτη-σίας του Α.Ε.Ι. στον οποίο διε-νεργείται ακαδημαϊκή διαδικα-σία, ως εκ τούτου χώροι όπως οιφοιτητικές εστίες, η γραμματεία καιο περιβάλλων χώρος του Πανε-πιστημίου καλύπτονται σε κάθε πε-ρίπτωση από το άσυλο. Ο προσ-διορισμός των χώρων στους οποί-ους θα εφαρμόζεται το άσυλο θαπρέπει να γίνεται σε κάθε περί-πτωση με κριτήρια διασταλτικά,πάντοτε υπέρ και όχι σε βάρος τουασύλου.

Page 19: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

▶ Ενδυναμώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία και η ελευ-θερία στη γνώση.

▶ Διαταράσσεται το καθηγητικό καθιερωμένο, πουεπικρατούσε τόσα χρόνια στο Πανεπιστήμιο, με τονα έχει λόγο και ο φοιτητής στον τρόπο μελέτης του.

Παρ’ όλα αυτά, στον πρώτο χρόνο εφαρμογής τουΝόμου-Πλαίσιο, αντιμετωπίσαμε και πολλές δυσκολίες.Λόγω, κυρίως, των κωλυσιεργιών που επέδειξαν τα Τμή-ματα, καταρτίστηκαν με καθυστέρηση οι λίστες προτει-νόμενων συγγραμμάτων, με αποτέλεσμα οι φοιτητές ναπάρουν τα συγγράμματά τους λίγο καιρό πριν τις εξε-ταστικές περιόδους. Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, όμως, ήταν και πά-λι παρούσα. Μέσω των εκπροσώπων της στα όργανασυνδιοίκησης του Πανεπιστημίου, πίεσε και κατάφερενα καμφθούν όλες οι δυσκολίες και να διεξαχθούν μεομαλότητα οι εξεταστικές. Θα συνεχίσουμε τις πιέσειςμας και δεν θα αφήσουμε το ευνοϊκό μέτρο για την φοι-τητική κοινότητα να γίνει παιχνίδι στα χέρια μικροπολι-τικών συμφερόντων.

Ε Π Ι Π Λ Ε Ο ΝΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ...⊙ Μετά την καθιέρωση του πολλαπλού συγγράμ-

ματος θα ήταν ιδεατό –και όχι ανέφικτο- να μπορείο φοιτητής να έχει πρόσβαση στα συγγράμματα πουδεν επέλεξε εκτός από τις πανεπιστημιακές βιβλιο-θήκες και από την ηλεκτρονική σελίδα του μαθή-ματος.(βλ. ενότητα Νέες Τεχνολογίες). Σε αυτά ναέχουν πρόσβαση μόνο οι φοιτητές με ειδικόpassword που θα λαμβάνουν κατά την εγγραφήτους στο ακαδημαϊκό εξάμηνο.

⊙ Η λίστα των συγγραμμάτων να ανανεώνεται ανά τα-κτά χρονικά διαστήματα ώστε να περιλαμβάνει όλεςτις εξελίξεις στα επιστημονικά πεδία που διαπραγ-ματεύονται. Ιδανικό θα ήταν κάθε 2 χρόνια. Πα-ράλληλα, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα

19

ελέγχου ζήτησης των συγγραμμάτων, ώστε νααποσύρονται αυτά με τη μικρότερη ζήτηση προ-κειμένου να αντικατασταθούν με άλλα. Δεν είναιδυνατόν να αναγκάζονται οι φοιτητές να χρησι-μοποιούν απαρχαιωμένα και συχνά κακογραμ-μένα συγγράμματα που δεν ανταποκρίνονται στιςσημερινές ανάγκες.

⊙ Διανομή των συγγραμμάτων εντός των πανεπι-στημιακών ιδρυμάτων ή σε ένα συγκεκριμένοχώρο, ώστε ο φοιτητής να μην αναγκάζεται ναξοδεύει ώρες από τη μελέτη του και από τις πα-ρακολουθήσεις αναζητώντας τα μέρη όπου μπο-ρεί να βρει τα απαιτούμενα συγγράμματα για ταμαθήματα που παρακολουθεί.

⊙ Επένδυση στην ανάπτυξη και τη λειτουργία τωνΠανεπιστημιακών Τυπογραφείων που υπολει-τουργούν. Η ανάπτυξη και η συστηματική λει-τουργία των πανεπιστημιακών τυπογραφείων μπο-ρεί να διευκολύνει την έκδοση πολλαπλών συγ-γραμμάτων και σίγουρα την τακτική ανατύπωσητων όσων ήδη υπάρχουν. Επιπλέον, θα συνει-σφέρουν σημαντικά στη μείωση των εξόδων τηςπολιτείας και του πανεπιστημίου, ώστε χρήματαπου τώρα κατασπαταλώνται για αμφιβόλου ποι-ότητας συγγράμματα, να διοχετεύονται για τηνκάλυψη άλλων αναγκών της πανεπιστημιακήςεκπαίδευσης. Περιμένουμε την συνέχιση της πο-λιτικής πρωτοβουλίας του Υπουργείου Παιδείαςγια την καταπολέμηση της διαπλοκής στο χώροτων πανεπιστημια κών συγγραμμάτων προς τηνκατεύθυνση αυτή.

Ο στόχος μας είναι η όσο το δυνατόν ταχύτερη δια-νομή κάθε εξάμηνο άρτιων επιστημονικά και διδα-κτικά συγγραμμάτων και η εξάλειψη της ταλαιπωρίαςτων φοιτητών στο θέμα της παραλαβής τους. Επιπλέ-ον προσβλέπουμε στην καταπολέμηση της διαπλο-κής μεταξύ φορέων της εκπαίδευσης και εκδοτικώνοίκων που ευθύνεται για τη σημερινή σπατάλη ανα-γκαίων πόρων για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Page 20: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

20

(ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ)Aν και έχουν συμπληρωθεί 33 χρόνια από τη συ-

νταγματική κατοχύρωση της δωρεάν παιδείαςμόνο για κατ’ ευφημισμόν δωρεάν παιδεία μιλάμε.Εμείς πιστεύουμε ότι όλοι πρέπει να έχουν πρόσβασηστην ανωτάτη εκπαίδευση ανεξαρτήτως εισοδημα-τικών κριτηρίων. Το 2003 καθιερώθηκε το φοιτητι-κό επίδομα των 1000 ευρω. Εκτός των πολλών γρα-φειοκρατικών εμποδίων το συγκεκριμένο επίδομαμετά από 4 χρόνια παραμένει το ίδιο χωρίς να λαμ-βάνει υπόψη το επίπεδο των τιμών και της αύξησηςτους. Απέναντι στην τεχνητή ευφορία που δημιούρ-γησε η εξαγγελία αυτή η αλήθεια είναι η εξής:▶ Η επιδότηση καλύπτει μόλις το 33% του μέσου

πραγματικού ενοικίου, το οποίο υπολογίζεταισε 250_/μήνα. Αλήθεια, ποιος πιστεύει ότι μπο-ρεί κανείς να βρει στέγη με λιγότερα από €100το μήνα (1.000/12); Ακόμη και δύο φοιτητές νασυστεγαστούν, πάλι δεν επαρκεί το επίδομα!

▶ Η επιδότηση καλύπτει μόνο το 17% της άμεσηςδαπάνης για φοίτηση, ουσιαστικά δυο μήνες δα-πανών φοίτησης σε διαφορετική πόλη εκείνηςτης βασικής κατοικίας, είτε το έχουν απόλυτηανάγκη οι φοιτητές, είτε όχι.

▶ Η επιδότηση καλύπτει μόνο το 9% της συνολι-κής δαπάνης για φοίτηση (με το συνυπολογισμόστις συνολικές δαπάνες του διαφυγόντος εισο-δήματος).

Επίσης η ανεπάρκεια των περισσότερων φοιτητικώνεστιών και λεσχών, σε συνδυασμό με τα υψηλάενοίκια και τη γενικότερη ακρίβεια, ανεβάζουν τοκόστος διαβίωσης σε δυσθεώρητα για πολλούς ύψηκαι ιδιαιτέρως για εκείνους που σπουδάζουν μα-κριά από το σπίτι τους. Aκόμη και συγγράμματα ήσημειώσεις για μαθήματα συχνά αγοράζονται απότους φοιτητές, επιβαρύνοντας κι άλλο το ήδη βαρύφορτίο των εξόδων τους.

ΠΡΟΤΕΙΝΑΜΕ.. .� Διεύρυνση και τιμαριθμοποίηση του φοιτητικού επιδόματος

με στόχο να καλύπτει όσο το δυνατόν περισσότερους φοιτητέςπου σπουδάζουν μακριά από το σπίτι τους

� Οικονομική ενίσχυση των φοιτητών με τη χρήση των προ-αιρετικών άτοκων φοιτητικών δανείων τα οποία ο φοιτητήςθα μπορεί -αν θέλει- να παίρνει από ιδιωτικό η κρατικό τρα-πεζικό ίδρυμα με την εγγύηση του κράτους. Η εξόφληση τουδανείου θα αρχίζει ένα έτος μετά την αποφοίτηση του κάθεφοιτητή και θα συνδέεται με το επίπεδο επαγγελματικής τουαποκατάστασης και το επιπέδο εισοδήματός του.

� Δημιουργία εξωτερικών χρηματοδοτικών σχημάτων και εφαρ-μογή της εργοδοτικής εισφοράς στο μισθό, στη σύμβαση ερ-γασίας που θα υπογράφει ο κάθε φοιτητής που δουλεύει γιανα εκπληρώνει της σπουδές του.

� Άμεση καθιέρωση των ανταποδοτικών υποτροφιών σε μα-θητές με περιορισμένους οικονομικούς πόρους που πετυ-χαίνουν αξιοπρόσεκτες επιδόσεις.

� Μια έμμεση οικονομική ενίσχυση τω φοιτητών θα ήταν και ηεκμετάλλευση και αξιοποίηση των ακίνητων περιουσιακώνστοιχείων του κάθε πανεπιστημίου. Όλοι γνωρίζουμε ότι στηνσημερινή εποχή υπάρχουν χρηματοοικονομικά εργαλεία πουθα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτήν την κατευθυνση.Ταπανεπιστήμια θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν την ακίνη-τη περιούσια στα πλαίσια της οικονομικής και διοικητικής αυ-τοτέλειας και οι πόροι να χρησιμοποιούνται για ερευνά, υπο-τροφίες, παιδαγωγικούς σκοπούς και βελτίωση της υλικοτε-χνικής υποδομής.

Δεν μπορεί όλοι οι Έλληνες πολίτες ανεξαρτήτως εισοδήμα-τος να πληρώνουν βαριά φορολογία για την τριτοβάθμια εκ-παίδευση, δηλαδή ο περιορισμένων οικονομικών δυνατοτή-των φοιτητής δεν μπορεί να πληρώνει το ίδιο με τον εύπορο,για το ίδιο επίπεδο παρεχόμενων σπουδών. Σε συνεργασίαμε το ΥΠΕΘΟ οι λιγότερο εύποροι φοιτητές θα πρέπει ναέχουν κάποιες εκπτώσεις φόρου ώστε να αυξάνεται το δια-θέσιμο εισόδημα.

Page 21: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ & ΦΟΙΤΗΤΗΣ

21

Ανταποδοτικές υποτροφίες και φοιτητικά δάνεια (μεευνοϊκές ρυθμίσεις) για όσους επιθυμούν! Προτάσεις τηςπαράταξής μας οι οποίες για πρώτη φορά περιλαμβά-νονται σε νόμο για τα Α.Ε.Ι. Το ζητήσαμε - το πετύχαμε!Η εφαρμογή έχει ήδη ξεκινήσει σε κάποια ιδρύματα!▶ Nα επιφορτίζεται το K.Σ. της EΦEE με το καθήκον να

συγκροτεί μια Κεντρική Eφορευτική Eπιτροπή γιαόλη την Ελλάδα (κατά τον τρόπο που περιγράφεται

(ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ)

Tα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν την ίδιαβασική ανάγκη και το ίδιο κεκτημένο δικαί-ωμα με όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους

που αφορά στην εκπαίδευση και την επαγγελμα-τική κατάρτιση. Δυστυχώς όμως η εκπαίδευση στηχώρα μας έχει σοβαρές ελλείψεις στον τομέα τηςενσωμάτωσης των ατόμων αυτών στην πανεπι-στημιακή κοινότητα καθώς και της δημιουργίαςτων απαραίτητων προϋποθέσεων για την ανα-γνώριση και την αποδοχή τους από το κοινωνικόσύνολο. Οι συνθήκες στις οποίες καλούνται ναπροσαρμοστούν τα άτομα με ειδικές ανάγκες επ'ουδενί δεν ανταποκρίνονται στις αναμενόμενες γιαένα Πανεπιστήμιο του 21ου αιώνα. Βέβαια, τα τε-λευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα για τη βελτίω-ση των ελλείψεων αυτών που όμως σε καμία πε-ρίπτωση δεν αρκούν. Πρέπει να γίνουν πολλά πε-ρισσότερα ώστε να επιτευχθεί η ανθρωποκεντρι-κή εκπαίδευση και να διορθωθούν λάθη και πα-ραλείψεις. Καλούμαστε, λοιπόν, να δημιουργή-σουμε ένα Πανεπιστήμιο κοινωνικά ευαισθητο-ποιημένο που θα στέκεται στο πλευρό των αν-θρώπων με αναπηρία, εξασφαλίζοντας τους ισό-τιμη μεταχείριση και σεβασμό των ανθρώπινωνδικαιωμάτων τους. Άλλωστε πρέπει να έχουμε κα-τά νου ότι ένα Πανεπιστήμιο που δε σέβεται τα άτο-μα με αναπηρία, είναι ουσιαστικά το ίδιο ανάπηρο.

� Δυνατότητα πρόσβασης σ’ όλους τους Παν/κους χώρουςατόμων που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα, όπωςείναι ράμπες, αναβατόρια κ ανελκυστήρες ειδικά διαμορ-φωμένοι.

� Δημιουργία ειδικών θέσεων στάθμευσης για τα αυτοκίνη-τα των ατόμων με αναπηρία σε χώρους αποκλειστικά δια-μορφωμένους για αυτό το σκοπό.

� Δημιουργία εστιών οι οποίες θα μπορούν να φιλοξενούνάτομα με αναπηρία.

� Σε όλες τις νέες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στοΠαν/μιο ενσωμάτωση του συστήματος Braille.

� Ενημέρωση κ ειδίκευση ατόμων που εργάζονται στιςΠαν/κες γραμματείες έτσι ώστε να μπορούν να εξυπηρετούντα άτομα με αναπηρία.

� Το Παν/μιο να αναλαμβάνει την μεταφορά των ατόμωνμε κινητικά προβλήματα από κ προς τις κατοικίες τους με ει-δικά διαμορφωμένα οχήματα.

� Εισαγωγή ατόμων με αναπηρία στα ΑΕΙ και ΤΕΙ σε ποσο-στό 3% με τη συμπλήρωση μηχανογραφικού ειδικά δια-μορφωμένο για αυτά τα άτομα, το οποίο θα κατατίθεταιστις ίδιες ημερομηνίες που ορίζονται κάθε φορά και γιατους επιτυχόντες των πανελλαδικών εξετάσεων , έστι ώστενα μην χάνουν το Α΄ εξάμηνο.

� Δημιουργία γνωστικού επιστημονικού πεδίου με τίτλοdisability studies (4ετους διάρκειας) όπως ισχύει και στοεξωτερικό.

� Παροχή κινήτρων με ποσόστωση εισαγωγής Α.με.Α. σε με-ταπτυχιακά προγράμματα και διδακτορικές διατριβές.

στο προηγούμενο σημείο), η οποία θα συγκεντρώνει τα εκλογικάαποτελέσματα όλων των φοιτητικών συλλόγων και θα αποφαί-νεται για το συγκεντρωτικό αποτέλεσμα, ώστε να παύσει το φαι-νόμενο της ανακοίνωσης διαφορετικών αποτελεσμάτων από κά-θε παράταξη. Tο φαινόμενο αυτό και ιδιαίτερα ο τρόπος με τονοποίο παρουσιάζεται από τα MME (ίσως για προφανείς λόγους,πάντως τα MME δεν χάνουν ευκαιρία να μειώσουν το κύρος τωνφοιτητικών εκλογών), πλήττουν σοβαρά το φοιτητικό κίνημα.

ΑΜΕΑ

Ο ΝΕΟΣ «ΝΟΜΟΣ-ΠΛΑΙΣΙΟ» ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ...

Page 22: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

22

ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Eίναι γενικό φαινόμενο της σημερινού Ελληνικού κράτους η συγκέντρωση των

περισσότερων κοινωνικών, οικονομικών, πολιτιστικών και λοιπών καθημερι-

νών εκδηλώσεων στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. Από αυτό το γενικευ-

μένο φαινόμενο δυστυχώς η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν αποτελεί εξαίρεση, πα-

ρά επιβεβαιώνει τον γενικό κανόνα. Δυστυχώς όμως αυτό επιβαρύνει ιδιαίτερα την

ακαδημαϊκή ανάπτυξη της χώρας μας, καθώς η υπερσυσσώρευση των A.E.I. και Τ.Ε.Ι.

με την μεγαλύτερη ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα δυσχεραίνει την κατάσταση στα

ακαδημαϊκά κέντρα της περιφέρειας.

Οι κυβερνήσεις των προηγούμενων ετών, στην προσπάθεια τους να συμβάλλουν

στην ανάπτυξη των περιφερειακών πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι., μια προσπάθεια που δυ-

στυχώς δεν υπαγορεύτηκε από τις αγαθές και μόνο προθέσεις των εκάστοτε κυβερ-

νούντων, συνέβαλαν στην περαιτέρω υποβάθμιση τους. Μια νέα κατάσταση δημι-

ουργήθηκε, με κύρια χαρακτηριστικά την υποχρηματοδότηση τους, την ελλιπή ζήτηση

τους από τους απόφοιτους του Λυκείου, καθώς τα γνωστικά τους αντικείμενα δεν έχουν

ικανοποιητική απορρόφηση στην αγορά εργασίας ή τα ιδρύματα αυτά δεν είναι επαρ-

κώς «εξοπλισμένα» ώστε να δεχτούν τον όγκο των φοιτητών που τους αναλογεί, την

ανεπάρκεια τους σε διδακτικό προσωπικό, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό καθηγη-

τών τελεί υπό συμβάσεως, οι γνωστοί και ως Π.Δ.407. Ως εκ τούτου ακόμα και τα ιδρύ-

ματα με διαδεδομένα στην κοινωνία γνωστικά αντικείμενα, δεν είναι σε θέση λόγω αυ-

τών των ελλείψεων να συναγωνιστούν τα ιδρύματα τως πρωτεύουσας.

Σε ένα σωστά οργανωμένο εκπαιδευτικό σύστημα, τα κέντρα της περιφέρειας οφεί-

λουν να διαδραματίσουν έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, και να μην είναι καταδικα-

σμένα στην σημερινή τους αποτελμάτωση. Ούτε καν η ανάπτυξη της ευγενούς άμιλλας

μεταξύ των A.E.I. της χώρας δεν είναι δυνατή, για να μην επεκταθούμε στην έλλειψη

της οφείλουσας διασποράς των σπουδαστών στα διάφορα κέντρα της χώρας, ή στην

ελάχιστη οικονομική ανάπτυξη των μικρών κοινωνιών όπου και εδρεύουν τα ιδρύμα-

Page 23: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

23

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ…

⊙ Τον επανασχεδιασμό της κατανομής ιδρυμάτων, και κατά συνέπεια φοιτητών, στα διάφορα κέντρατης Ελληνικής περιφέρειας, με κριτήρια αποκλειστικά ακαδημαϊκά και αναπτυξιακά και όχι κομμα-τικά και ψηφοθηρικά όπως έχει δυστυχώς παρατηρηθεί στο παρελθόν.

⊙ Τον συσχετισμό των γνωστικών αντικειμένων με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας όπου και εδρεύ-ει το εκάστοτε ίδρυμα και ανάλογα με τις οικονομικές, πολιτιστικές και κοινωνικές ανάγκες της κοι-νωνίας.

⊙ Την παροχή οικονομικών και λοιπών κινήτρων προς τος διδάσκοντες των περιφερειακών ιδρυμά-των ώστε αυτά να στελεχωθούν με άρτιο προσωπικό, και να εξαλειφθεί το φαινόμενο της τάσηςτων καθηγητών να μεταφερθούν με κάθε τρόπο προς τα ιδρύματα του κέντρου.

⊙ Την θέσπιση του θεσμού του «επισκέπτη καθηγητή», όπως και συμβαίνει στα πανεπιστήμια του εξω-τερικού, με ευεργετική συνέπεια τον εμπλουτισμό του επιστημονικού προσωπικού των τμημάτων τηςπεριφέρειας.

⊙ Την εξειδίκευση των γνωστικών αντικειμένων των σχολών αυτών προκειμένου να προσελκύσουνφοιτητές με ιδιάιτερα ενδιαφέροντα και συγκεκριμένα προσόντα.

⊙ Την διοργάνωση εκπαιδευτικών και επιστημονικών συνεδρίων, στα κέντρα της περιφέρειας, με σκο-πό την προβολή αυτών των τμημάτων και το επιστημονικό όφελος των φοιτητών που θα τα παρα-κολουθήσουν.

τα αυτά, καθώς η μικρή προσέλευση φοιτητών δεν έχει φέρει την επιθυμητή άνθηση στις τοπικές αγο-

ρές, με συνέπεια και τον οικονομικό μαρασμό της περιφέρειας. Την στιγμή που στην πλειοψηφία των

Ευρωπαϊκών χωρών θαυμάζουμε μια εξαιρετικά έξυπνη κατανομή των σπουδαστών στα περιφε-

ρειακά κέντρα, με αποτέλεσμα την δημιουργία τοπικών πανεπιστημιουπόλεων, στην Ελλάδα μπο-

ρούμε να «περηφανευόμαστε» άραγε για την διασπορά των δικών μας ιδρυμάτων; Την στιγμή μά-

λιστα που οι δείκτες ανεργίας της επαρχίας και η οικονομική κατάσταση είναι τεράστια προβλήμα-

τα, σε συνδυασμό μάλιστα με την ελλιπή ανάπτυξη, είναι φανερό ότι οφείλουμε να επενδύσουμε

στα περιφερειακά A.E.I. και Τ.Ε.Ι.

Εν τούτοις, σημαντικό πρόβλημα που οφείλει επίλυσης, είναι και το ζήτημα των λεγόμενων «ιπτά-

μενων» καθηγητών. Μιλάμε για τα μέλη ΔΕΠ των περιφερειακών πανεπιστημίων, που σε άλλη πό-

λη εδρεύουν και σε άλλη πόλη διδάσκουν, με συνέπεια να είναι ουσιαστικά απόντες από την την

ακαδημαϊκή ζωή των πανεπιστημίων τους και να αγνοούν τις ανάγκες των φοιτητών των οποίων και

έχουν την εποπτεία. Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα το οποίο και πρέπει η σημερινή ηγεσία του Υπουρ-

γείου Παιδείας να επιλύσει.

Page 24: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

24

Mία σωστά προσανατολισμένη τριτο-βάθμια εκπαίδευση αποφέρει οφέληγια τη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Η

Ελλάδα αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα οικονο-μικά αλλά και πολιτικά, λόγω της συμμετοχής τηςστην Ευρωπαϊκή Ένωση, κέντρα της νοτιοανατο-λικής Ευρώπης και το μοναδικό στα Βαλκάνια.Επεκτείνοντας το ενδιαφέρον μας και στην παιδεία,μπορούμε σίγουρα να αποτελέσουμε και ένα κέ-ντρο παροχής υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης, κυ-ρίως για τους φοιτητές της περιοχής των Βαλκα-νίων, αλλά και για οποιαδήποτε άλλη χώρα, εφό-σον βέβαια παρακάμψουμε το ανυπέρβλητο γιαπολλούς εμπόδιο της εκμάθησης της ελληνικήςγλώσσας. Θεωρούμε πως η Ελλάδα μπορεί ναπαίξει σημαίνοντα ρόλο στα εκπαιδευτικά δρώ-μενα της ευρύτερης περιοχής της, εφόσον ιδρυ-θούν τμήματα που θα παρέχουν γνώση υψηλούεπιπέδου, σε μία γλώσσα κοινά κατανοητή, που δενείναι βέβαια άλλη από την αγγλική.

Εκτός από τους φοιτητές των βαλκανικών χω-ρών, που θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν απο-δέκτες μιας καλύτερης πανεπιστημιακής παιδείαςαπό αυτήν που μπορούν να τους προσφέρουν οιχώρες τους, ας μην ξεχνάμε όλους εκείνους τουςνέους από προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αλλά καιτις Η.Π.Α. που επιθυμούν να σπουδάσουν την αρ-χαία ελληνική γραμματεία και μέχρι σήμερα κα-ταφεύγουν σε ξένα πανεπιστήμια για να διδαχθούνένα κομμάτι Ελλάδας! Θεωρούμε αυτονόητο πωςδεν υπάρχει καλύτερος τόπος διδαχής του ελλη-νικού πολιτισμού από την ίδια την πατρίδα του, μετην προϋπόθεση ότι η διδασκαλία του γίνεται σεμία γλώσσα αντιληπτή από τους ξένους.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ:⊙ Τη δημιουργία ενός (κατά μέγιστο) ξενόγλωσσου

τμήματος κυρίως αγγλόφωνου ανά γνωστικό αντι-κείμενο, με έμφαση στα περιφερειακά πανεπιστήμιατης Bορείου Ελλάδας που βρίσκονται πλησιέστεραστις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων.

⊙ Η στελέχωσή τους θα γίνεται μερικώς από έμπειρουςκαθηγητές του ελληνικού πανεπιστημίου, εθελοντι-κά, και μετά από αυστηρή επιλογή -ώστε τα τμήματαπου θα δημιουργηθούν να είναι υψηλού επιπέδου καιμερικώς με πρόσληψη νέων καθηγητών.

⊙ Η φοίτηση στα ξενόγλωσσα τμήματα θα είναι με δί-δακτρα, τα οποία θα καλύπτονται είτε από τον ίδιο τοφοιτητή είτε από το Yπουργείο Παιδείας της χώραςτου μετά από διακρατική συμφωνία.

⊙ Η λειτουργία των ξενόγλωσσων τμημάτων δεν πρέ-πει να επιβαρύνει τα ήδη ελλιπή οικονομικά τμήμα-τα και η λειτουργία τους θα πρέπει να στηριχτεί στηναυτοχρηματοδότηση.

⊙ Στα τμήματα αυτά δε θα γίνονται δεκτοί φοιτητές μεελληνική υπηκοότητα έτσι ώστε όλοι οι Έλληνες μα-θητές να εισάγονται στο ελληνικό Πανεπιστήμιο με τονίδιο αδιάβλητο και αξιοκρατικό τρόπο.

Σκοπός της πρότασής μας είναι να ωφεληθεί η χώρα μαςπολλαπλά. Η σημαντική εισροή συναλλάγματος θα το-νώσει τα περιφερειακά πανεπιστήμια και θα ενισχύσει τηνοικονομική ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών. Θα δημι-ουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και κατά κάποιο τρόποθα ενισχυθεί και ο προϋπολογισμός του Πανεπιστημίου.Πολύ σημαντικό όμως είναι ότι θα βελτιωθεί η εικόνα τηςχώρας μας στο εξωτερικό. Οι απόφοιτοι αυτών των τμη-μάτων θα γίνουν φορείς του ελληνικού πολιτισμού στιςχώρες τους και πρέσβεις της προόδου της πατρίδας μας σεόλο τον κόσμο.

ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝΦΟΙΤΗΤΩΝ

Page 25: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

25

Aπαραίτητη προϋπόθεση για την ανα-βάθμιση της ανώτατης εκπαίδευσηςκαι τη λύση πολλών προβλημάτων

των ελληνικών Πανεπιστημίων θεωρούμε ότιείναι η αύξηση των δαπανών για την παιδεία.Οι δαπάνες αυτές σήμερα αγγίζουν το 3,5%επί του ΑΕΠ όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όροςβρίσκεται περίπου στο 5% και αυτό ακριβώςδιεκδικεί για την ελληνική παιδεία και η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ.

Τα ελληνικά Πανεπιστήμια έχουν σήμεραελλείψεις καθοριστικής σημασίας για την ποι-ότητα σπουδών που παρέχουν. Το κτηριακόπρόβλημα δεν έχει αντιμετωπιστεί επιτυχώςκαθώς υπάρχουν ακόμα Πανεπιστημιακά Τμή-ματα ή και Σχολές ολόκληρες που η διδα-σκαλία γίνεται σε αίθουσες ή αμφιθέατρα άλ-λων Σχολών (π.χ. Νηπιαγωγοί Πάτρας)! Επι-πλέον, σε Σχολές με τεράστιο αριθμό φοιτη-τών ανά έτος, πολλές φορές δεν είναι εφικτόςο χωρισμός σε κλιμάκια ώστε η διδασκαλίανα γίνει αποδοτικότερη καθώς τα αμφιθέα-τρα δεν επαρκούν.

Στο σημείο αυτό βέβαια, οφείλουμε να το-νίσουμε ξανά την ανάγκη για μεγαλύτερη δια-φάνεια στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Τα τετραετήαναπτυξιακά προγράμματα, ο ΓραμματέαςΑΕΙ, αλλά και η εφαρμογή της αξιολόγησης,είναι μέτρα προς την καλύτερη απορρόφησηκονδυλίων από τα ΑΕΙ. Δεν είναι τυχαίο το ότιη Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση σε δαπάνες επί του ΑΕΠ γιατην τριτοβάθμια εκπαίδευση (1,8%), την ίδιαστιγμή που τα ελληνικά πανεπιστήμια υπο-χρηματοδοτούνται…

Επιπλέον κονδύλια απαιτούνται:▶ Για τον εξοπλισμό των κτηρίων σε έπιπλα και σύγ-

χρονης τεχνολογίας εποπτικά μέσα.▶ Για την εγκατάσταση ενός σύγχρονου δικτύου βι-

βλιοθηκών▶ Για την αποκέντρωση με την εισαγωγή στο εκ-

παιδευτικό σύστημα σύγχρονων μηχανισμών δι-οίκησης και διαχείρισης

▶ Για προγράμματα μάθησης από απόσταση με πο-λυμέσα (multimedia) ή άλλες μεθόδους μάθη-σης (internet κλπ)

▶ Για τον εμπλουτισμό γενικότερα του εκπαιδευτικούμας συστήματος με όλα εκείνα τα όργανα και ταμέσα (Η/Υ κ.λ.π) που θα το διατηρούν ανα πάσαστιγμή σύγχρονο.

Το ποσό που απαιτείται για μια ικανοποιητική λύσηόλων των προβλημάτων που καταγράφονται σήμε-ρα –χωρίς υπολογισμό των απαραιτήτων δαπανών τουτακτικού προϋπολογισμού για μισθούς και λοιπές τρέ-χουσες ανάγκες υπολογίζεται ότι προσεγγίζει τα 500δισ. ευρώ!

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ…⊙ Την αύξηση των δαπανών για την παιδεία έτσι

ώστε να φτάσουν το 5% του ΑΕΠ καθώς κρί-νουμε ότι το 3,5% που διατίθεται σήμερα δενεπαρκεί ούτε για την κάλυψη των βασικών ανα-γκών του έτους.

⊙ Ορθολογικότερη και διαφανέστερη κατανομήτων κονδυλίων για την παι-δεία σύμφωνα με τιςανάγκες κάθε ιδρύματος. Θεωρούμε ότι η εφαρ-μογή της αξιολόγησης θα είναι ένα πολύ σημα-ντικό βήμα στην κατεύθυνση αυτή.

Δ Α Π Α Ν Ε Σ Γ Ι Α Τ Η Ν Π Α Ι Δ Ε Ι Α

Page 26: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

26

ΜΗ ΚΡΑΤΙΚΑ -

Mετά την ατελέσφορη προσπάθεια αναθεώρησης του

άρθρου 16 από την κρατούσα Βουλή τους πρώτους μήνες

του 2008, η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων μη

κερδοσκοπικού χαρακτήρα απομακρύνθηκε και το συγκεκριμένο

ζήτημα μπορεί να ανοίξει ξανά στην δεύτερη, από την σημερινή,

σύνθεση της Βουλής των Ελλήνων. Η αναγκαιότητα αναθεώρησης

του άρθρου 16 αναδείχθηκε σε όλο της το μεγαλείο, όταν το

Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), με την

καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση που εξέδωσε στυις 23-

10-2008, έφερε πιο έντονα στην επικαιρότητα το ζήτημα των ΚΕΣ.

Η λειτουργία των ΚΕΣ λογίζεται ως προβληματική από την πρώτη

ημέρα που ξεκίνησαν να λειτουργούν –θεσμικά υπάγονταν στο

Υπουργείο Εμπορίου και όχι στο Παιδείας- και η απόφαση του

ΔΕΚ απλά μετέφερε το πρόβλημα πιο κοντά στα σύνορά μας. Η

ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, αντιλαμβανόμενη την νομική ιδιαιτερότητα του νομικού

πλαισίου για την Παιδεία, έχει προτείνει με επιχειρήματα –τα οποία,

δυστυχώς, αργότερα έγιναν πράξη- την αναγκαιότητα της

αναθεώρησης του άρθρου 16, μία κίνηση, η οποία θα έβγαζε

την χώρα μας από την δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει

σήμερα. Όμως, ακόμα και τότε, κάποιοι προασπιζόμενοι τα

συμφέροντα τους και την μικροκομματική πολιτική, τη μία δήλωναν

υπέρμαχοι των μη κρατικών πανεπιστημίων και, την άλλη, όχι, με

αποτέλεσμα να μπλοκάρουν την διαδικασία αναθεώρησης. Εμείς,

η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι η συγκεκριμένη

λύση θα “έλυνε” τα χέρια της ελληνικής πολιτείας και

εξακολουθούμε να την συμπεριλαμβάνουμε στα σχέδια μας για

το Πανεπιστήμιο του Αύριο.

Page 27: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

27

▶ H ζήτηση για πανεπιστημιακή εκπαίδευση στηνχώρα μας είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή πουήδη καλύπτει ή μπορεί να καλύψει το ελληνικόκράτος. Σε μια τέτοια προσπάθεια κάλυψης τηςζήτησης είχε ψηφισθεί ο νόμος Αρσένη (γνωστόςπλέον και ως 2525/97) που μέσα από την ίδρυσηνέων τμημάτων έθετε ως στόχο τον διπλασιασμότων εισακτέων στα ελληνικά δημόσια ΑΕπ καιΤΕπ . Ο νόμος αυτός είχε έρθει τη στιγμή που τοκράτος αδυνατούσε να καλύψει τις στοιχειώδειςλειτουργικές δαπάνες των υπαρχόντων τμημάτων.Μια ακόμη προσπάθεια κάλυψης της αυξημένηςζήτησης ήρθε με την ίδρυση από το κράτος τωνανοιχτών πανεπιστημίων, στα οποία παρά τησυνταγματική επιταγή της δημόσιας και δωρεάνεκπαίδευσης, υπάρχουν δίδακτρα. Αποτέλεσμααυτής της προσπάθειας ήταν η επιδείνωση τηςποιότητας των παρεχόμενων σπουδών, ηδημιουργία τμημάτων χωρίς ουσιαστικόαντικείμενο σπουδών καθώς επίσης και ηυπονόμευση της ακαδημαϊκής διαδικασίας, αφούξεπεράσθηκαν τα όρια στον αριθμό των ατόμωνπου μπορούσαν, τα διάφορα ιδρύματα, ναδεχθούν.

▶ Την αδυναμία του ελληνικού κράτους να καλύψειτη ζήτηση για πανεπιστημιακή εκπαίδευση έρχονταινα καλύψουν τα πανεπιστημιακά ιδρύματα τουεξωτερικού, ιδρύματα ευρωπαϊκών αλλά και

ανατολικοευρωπαϊκών χωρών. Έτσι, δεκάδεςχιλιάδες νέοι κάθε χρόνο, που κατά κύριο λόγοέχουν αποκλειστεί από την εγχώρια τριτοβάθμιαεκπαίδευση, στρέφονται προς αυτά τα ιδρύματαενώ στη συνέχεια αναγνωρίζουν τους τίτλους τουςμέσα από τις διαδικασίες του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π..Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠ.Ε.Π.Θ. περίπου50.000 Έλληνες φοιτητές παρακολουθούνπροπτυχιακές σπουδές στα πανεπιστήμια τουεξωτερικού. Αυτό σημαίνει ότι ξοδεύονται 205εκατομμύρια ευρώ το χρόνο σε συνάλλαγμα πουαντιστοιχεί σε δίδακτρα (όπου προβλέπονται) καιστο κόστος ζωής. Επιπλέον, αρκετοί από αυτούςδε θα επιστρέψουν ποτέ στην Ελλάδα καθώς θααναζητούν επιστημονική ή επαγγελματική στέγηστη χώρα που σπούδασαν, γεγονός που σημαίνειαπώλεια έμψυχου, καλά εκπαιδευμένουδυναμικού για τη χώρα. Τέλος, συμβαίνει τοπαράδοξο να αναγνωρίζονται στη χώρα μαςπτυχία ιδρυμάτων (ιδίως ανατολικοευρωπαϊκώνχωρών) αμφιβόλου ποιότητας και έτσι να ασκούνιατρικά επαγγέλματα άνθρωποι που σπούδασανσε τρίτης κατηγορίας πανεπιστήμια της Βουλγαρίαςκαι της Ρουμανίας και να διδάσκουν στα ελληνικάσχολεία άνθρωποι που έμαθαν ελληνική ιστορίαστα Σκόπια...

▶ Παρά το κρατικό μονοπώλιο που ισχύει στηντριτοβάθμια εκπαίδευση, εξαιτίας της αυξημένης

ΜΗ ΚΡΑΤΙΚΑ - ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Ποια αναγκαιότητα θα καλύψουν τα μηκρατικά - μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια:

Page 28: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

28

ζήτησης για μεταλυκειακή εκπαίδευση, έχουνιδρυθεί διάφορα ιδιωτικά κολέγια και άλλααμφιβόλου ποιότητας, ιδιότυπα εκπαιδευτικάμορφώματα. Παρόλο που δεν είναι Πανεπιστήμια,παρέχουν κάποια πτυχία και την δυνατότητασυνέχισης των σπουδών σε κάποιο ακαδημαϊκόίδρυμα στο εξωτερικό. Για τον ίδιο λόγο έχειιδρυθεί μια πληθώρα ιδιωτικών πΕΚ τα οποίαπροσφέρουν έναντι αδράς αμοιβής σπουδές σεδευτερεύοντα αντικείμενα αμφίβολης εγκυρότηταςκαι κυρίως με ελάχιστη δυνατότηταεπαγγελματικής αποκατάστασης. Σύμφωνα μεστοιχεία του ΥΠ.Ε.Π.Θ. περίπου 28.000 Έλληνεςνέοι σπουδάζουν σήμερα σε διάφορα πΕΚ καικολέγια, ενώ ο ετήσιος τζίρος τους εκτιμάται σε70 εκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα μάλιστα με τις τελευταίες εξελίξεις και τηνκοινοτική οδηγία 35/2005, η Ελλάδα θα υποχρεωθείαπό την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίζει όσα τέτοιακολλέγια λειτουργούν εντός της επικράτειας της καιείναι παραρτήματα πανεπιστημίων της ΕΕ,αναγνωρισμένα στη χώρα τους. Αυτό αυτόματακαθιστά την αναθεώρηση του άρθρου 16 ακόμα πιοεπιτακτική ανάγκη: οι πολιτικές δυνάμεις της χώραςθα πρέπει να πάψουν να υποκρίνονται: θααναγνωρίζονται στη χώρα μας πτυχία μη κρατικώνιδρυμάτων ευρωπαϊκής προέλευσης, αλλά οι Έλληνεςδε θα έχουν δικαίωμα ίδρυσης μη κρατικώνπανεπιστημίων. Παράλληλα, ο έλεγχος που θα μπορείνα έχει η χώρα μας στο επίπεδο σπουδών τωνιδρυμάτων αυτών θα είναι πολύ μικρός σε σχέση μεαυτόν τον οποίο θα έχει σε μη κρατικά πανεπιστήμιαυπό την αιγίδα του ΥΠΕΠΘ, μέσα από τη διαδικασίατης Αξιολόγησης.

Τα δημόσια πανεπιστήμια αυτή τη στιγμή λειτουργούνυπό το αναχρονιστικό καθεστώς του κρατικούμονοπωλίου. Με άλλα λόγια, δεν πιέζονται να κάνουναποτελεσματική χρήση των πόρων τους, ούτεαντιμετωπίζουν την ανάγκη εκσυγχρονισμού των

προγραμμάτων σπουδών τους καθώς η χρηματοδότησηαλλά και οι νέοι φοιτητές τους είναι εκ των προτέρωνεξασφαλισμένοι. Η μονοπωλιακή λειτουργία τηςανώτατης εκπαίδευσης έχει οδηγήσει τα πανεπιστήμια μαςστη χαμηλή ποιότητα σπουδών, στην αναποτελεσματικήχρήση πόρων που προέρχονται από τους Έλληνεςφορολογούμενους, στην αναποτελεσματική διοίκησηκαι τέλος στην γραφειοκρατία που οδηγούν σεφαινόμενα κατασπατάλησης δημόσιου χρήματος,κακοδιαχείρισης, αλλά και παρωχημένωνπρογραμμάτων σπουδών άσχετα με τις ανάγκες τηςαγοράς.

Μετά την αναθεώρηση του άρθρου 16 και την ίδρυσηπανεπιστημίων μη κρατικού μη κερδοσκοπικούχαρακτήρα, πολλοί από τους Έλληνες που φεύγουν γιασπουδές στο εξωτερικό αλλά και άλλοι που επιθυμούννα σπουδάσουν κάτι διαφορετικό από αυτό που πέτυχανστις πανελλήνιες θα έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουνσε ένα ίδρυμα στη χώρα τους. Έτσι, με την παράλληληλειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων και τωνδημοσίων – οικονομικά και διοικητικά αυτοτελών(προϋπόθεση που θέτουμε για τη λειτουργία των μηκρατικών πανεπιστημίων) – και το άνοιγμα στονανταγωνισμό, τα δημόσια πανεπιστήμια θα βελτιώνοντανσημαντικά αλλά και σε πολλά επίπεδα :

▶ Θέλοντας να διασφαλίσουν το κύρος τους αλλάκαι για να αποφύγουν τον κίνδυνο απώλειαςφοιτητών θα ενέτειναν τις προσπάθειες τους ναβελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόμενωνεκπαιδευτικών υπηρεσιών τους.

▶ Τα δημόσια πανεπιστήμια θα είναι αναγκασμένανα βελτιώσουν το επίπεδο των καθηγητών τους. Θαείναι επιβεβλημένο από τον ανταγωνισμό και απότις ανάγκες οι καθηγητές να εκλέγονται πρωτίστωςγια την διδακτική ικανότητά τους και το ερευνητικόέργο τους και όχι με «άλλα» κριτήρια.

▶ Τα πανεπιστήμια μας, αντιμετωπίζοντας τονανταγωνισμό των προγραμμάτων σπουδών των

Page 29: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

29

ιδιωτικών πανεπιστημίων, θα βελτιώσουν ταπρογράμματα σπουδών τους. Τα προγράμματασπουδών των δημόσιων πανεπιστημίων θαπροσαρμοστούν, εκ των πραγμάτων, καλύτεραστις ανάγκες της αγοράς και η σύνδεση με τηνπαραγωγή θα μεταβληθεί σε ανάγκη και όχι σεεκμετάλλευση των επιχειρήσεων (βλ. Τώρα ταιδιωτικά πΕΚ)

▶ Εξαιτίας της παράλληλης λειτουργίας δημόσιωνκαι ιδιωτικών πανεπιστημίων, θα λάμβανε χώρακάποια αποσυμφόρηση στα κρατικά ιδρύματα.Έτσι, με αυτή την μείωση του αριθμού τωνφοιτητών των δημόσιων πανεπιστημίων ο λόγοςτων φοιτητών προς τους καθηγητές θα μειωνότανγεγονός που θα βελτίωνε το ακαδημαϊκό κλίμακαι τη συνεργασία φοιτητών καθηγητών.

▶ Θα προαχθεί το ερευνητικό έργο των δημόσιωνπανεπιστημίων. Όταν λειτουργήσει οανταγωνισμός το ερευνητικό έργο των κρατικώνπανεπιστημίων θα έρθει σε άμεση σύγκριση μεαυτό των ιδιωτικών. Ϋς αποτέλεσμα θα δοθείώθηση και κίνητρα να συνεργαστούν ταπανεπιστήμια μας με επιχειρήσεις για να παράγουνέρευνα γι’ αυτές έπ’ αμοιβή, γεγονός που θαοδηγήσει στην εξέλιξη της έρευνας αλλά θα έχεικαι παράλληλα οφέλη στην ελληνική οικονομία,αλλά και στο πανεπιστήμιο.

▶ Προκειμένου το δημόσιο πανεπιστήμιο ναανταγωνιστεί ανοιχτά τα μη κρατικά, η πολιτείαθα αναγκαζόταν να κάνει πράξη την συνταγματικήεπιταγή για αυτονομία των ελληνικώνπανεπιστημίων. Κατ’ αυτό τον τρόπο τα ελληνικάδημόσια πανεπιστήμια θα γίνουν πραγματικάοικονομικά και διοικητικά αυ τοτελή με όλα ταευνοϊκά αποτελέσματα της διοικητικής ευελιξίαςαλλά και της δυνατότητας λήψης αποφάσεων απότα ίδια τα πανεπιστήμια και όχι από τις διευθύνσειςτου ΥΠΕΠΘ.

Εκτός όμως από τα οφέλη στα δημόσια πανεπιστήμιαθα υπάρχουν και παράλληλα οφέλη στην ελληνικήκοινωνία. Με την οικονομική και διοικητική αυτοτέλειακαι κάτω από τη λειτουργία του ανταγωνισμού, ταδημόσια πανεπιστήμια θα αναγκαστούν ναλειτουργήσουν αποτελεσματικότερα. Με άλλα λόγιαθα μπουν στη διαδικασία ελέγχου των λειτουργικώνδαπανών ενώ σε συνδυασμό με την αξιολόγηση θαμπορούν να ελέγχουν και να βελτιώνουν τηναξιοποίηση του δημόσιου χρήματος που ξοδεύεταιμέσα στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο. Τα ιδιωτικάπανεπιστήμια, ακόμα, θα μπορέσουν να αποτελέσουντον εργοδότη σε μεγάλο αριθμό Ελλήνωνεπιστημόνων και κατόχους διδακτορικών οι οποίοιείτε φεύγουν στο εξωτερικό είτε παραμένουναναξιοποίητοι. Τέλος, τα μη κρατικά πανεπιστήμιαμπορούν να αποτελέσουν πόλο ανάπτυξης καθώς ηΕλλάδα θα έχει τη δυνατότητα αντί να εξάγει φοιτητές(κάτι που συμβαίνει τώρα), να εισάγει και έτσι ητριτοβάθμια εκπαίδευση να αποτελέσει πόλοανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας.

Προϋποθέσεις που θέτουμε ωςΔΑΠ-ΝΔΦΚ για την λειτουργία τωνμη κρατικών – μη κερδοσκοπικώνΠανεπιστήμιων:

▶ Τα μη κρατικά Πανεπιστήμια να βρίσκονται κάτωαπό τον αυστηρό έλεγχο του Υπουργείου Παιδείαςκαι θα ελέγχονται εξονυχιστικά όλες οι παράμετροιλειτουργίας τους, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ηποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας που θαπροσφέρουν στους φοιτητές τους. Δηλαδή, θαπερνάνε από την διαδικασία της αξιολόγησηςακριβώς όπως και τα δημόσια Πανεπιστήμια καιμε τα ίδια ακριβώς ριτήρια. Τα αποτελέσματααυτά της αξιολόγησης δεν θα έχουνσυμβουλευτικό χαρακτήρα, αλλά από αυτά ναεξαρτάται αν θα ανανεώνεται η άδεια λειτουργίας

Page 30: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

30

τους ή όχι, η οποία δεν θα πρέπει να είναι μόνιμηαλλά να επανεξετάζεται ανά τακτά χρονικάδιαστήματα.

▶ Nα γίνει πραγματικότητα η οικονομική και διοικητικήαυτοτέλεια των AEI. Eίναι ο μόνος τρόπος που θαοδηγήσει στην ουσιαστική βελτίωση των κρατικώνAEI, ώστε να μπορούν να ανταγωνισθούν τα μηκρατικά AEI και να καλυτερεύσουν την ποιότητασπουδών που παρέχουν στους φοιτητές. Hοικονομική και διοικητική αυτοτέλεια είναι ένα μείζονζήτημα, το οποίο έχει απασχολήσει τη ΔAΠ-ΝΔΦΚουκ ολίγες φορές, καθώς έχει αναλυθεί λεπτομερώςκαι στις Προτάσεις Παιδείας. Στη συγκεκριμένηπερίπτωση, τα AEI θα καθορίζουν από μόνα τουςτον αριθμό των εισακτέων, έχοντας έτσι τηδυνατότητα να διαχειρίζονται από μόνα τους ταοικονομικά τους, χωρίς την έγκριση ή την παρέμβασητου Yπουργείου .

▶ Nα καθιερωθεί ένα σύστημα ανταποδοτικώνυποτροφιών και δανείων. Έτσι, θα δώσουμε τηνευκαιρία στους οικονομικά ασθενέστερους να έχουνπρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, θα δώσουμετη δυνατότητα σε όλους τους νέους να έχουν ίσεςευκαιρίες. Θα υπάρχουν υποτροφίες δύοκατηγοριών: Πρώτον, υποτροφίες αξίας, για ταάτομα που πραγματικά είναι οι καλύτεροι και,δεύτερον, υποτροφίες ανάγκης, για τα άτομα πουπραγματικά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητανα καλύψουν το κόστος των σπουδών τους.Παράλληλα θα μπορούν να εργάζονται μέσα στοίδρυμα έτσι ώστε να καλύπτουν ένα μέρος τωνεξόδων τους.

▶ Τα ιδρύματα αυτά, θα είναι αποκλειστικά μηκερδοσκοπικού χαρακτήρα. Θα είναι υποχρεωμένανα επενδύουν μέρος των εσόδων τους στην έρευνακαι την ανάπτυξη. Θα πρέπει κατά συνέπεια ναδημιουργηθεί ο δεσμός του οικονομικού παρέδρου,

ο οποίος θα είναι αυτός που θα ελέγχει τηνοικονομική κατάσταση των πδρυμάτων και θαεξασφαλίζει ότι τηρούν τις πιο πάνω προϋποθέσεις.

▶ Θεωρούμε αυτονόητο ότι τα μη κρατικάΠανεπιστήμια δεν πρέπει να παίρνουν κανενόςείδους κρατική επιχορήγηση.

▶ Τα μέλη ΔΕΠ των μη κρατικών Πανεπιστημίων, θαδιέπονται από τους ίδιους κανόνες που διέπονταικαι τα αντίστοιχα μέλη ΔΕΠ των δημόσιωνΠανεπιστημίων. Οποιοσδήποτε διατηρείοποιασδήποτε μορφής σχέση εργασίας με ένα μηκρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα, να μην μπορεί ναείναι ταυτόχρονα και μέλος ΔΕΠ σε ένα δημόσιοΠανεπιστήμιο.

▶ Σημαντικό είναι να εξασφαλιστεί η φοιτητικήεκπροσώπηση στα όργανα διοίκησης των μηκρατικών Πανεπιστήμιων και η άμεση συμμετοχήτων φοιτητών στο φοιτητικό κίνημα.

Πέντε ψέματα για τα μη κρατικά –μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια:

� Tα μη κρατικά πανεπιστήμια είναι για τους πλούσιους:

▶ Eίναι αλήθεια ότι πολλοί ακόμη και σήμερααντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο ίδρυσης μηκρατικών πανεπιστημίων με το φόβο ότι θαοδηγήσουν σε κοινωνική ανισότητα στηνεκπαίδευση. Όμως μη κρατικά πανεπιστήμιαυπάρχουν ήδη, με την έννοια ότι ο εύποροςEλληνας είχε και θα έχει πάντα τη δυνατότητα νααπαλλάξει το παιδί του από την ψυχοφθόραδιαδικασία των πανελληνίων εξετάσεων και νατο στείλει απευθείας σ’ ένα από τα γνωστάιδρύματα της Δ. Eυρώπης και της Aμερικής. Aυτόςπου πραγματικά πλήττεται από την απαγόρευσητου άρθρου 16 είναι ο μη εύπορος Έλληνας, γιατίστην περίπτωση που δεν πετύχει την εισαγωγήτου σε κάποιο ελληνικό πανεπιστήμιο, όχι πάνταλόγω ανεπάρκειας γνώσεων, είτε θα πρέπει να

Page 31: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

31

στραφεί στην αμφίβολης ποιότητας λύση των IEKείτε θα πρέπει να υποβληθεί στην εξουθενωτικήγι’ αυτόν δαπάνη να σπουδάσει στο εξωτερικό.Eπιπλέον, η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίωνθα πρέπει να συνδυαστεί μ’ ένα εκτεταμένοσύστημα χορήγησης υποτροφιών και δανείων,ώστε ακόμη και οι φτωχότεροι Έλληνες να έχουνπρόσβαση σε αυτά.

� Με την αναθεώρηση του άρθρου 16 θέλουν ναιδιωτικοποιήσουν τα πανεπιστήμια μας. Σε λίγοκαιρό θα μας ζητάνε δίδακτρα για τις σπουδές μας:

▶ Σε καμία περίπτωση μέσω της αναθεώρησης τουάρθρου 16 του Συντάγματος δεν μπορούν ναδρομολογηθούν τέτοιες εξελίξεις. Μετά τηντροποποίηση του άρθρου 16 θα επιτραπεί ηίδρυση νέων μη κρατικών πανεπιστημίων μηκερδοσκοπικού χαρακτήρα και δεν θίγεται οδημόσιος και δωρεάν χαρακτήρας τωνπανεπιστημίων μας. Το παραπάνω επιχείρημααποτελεί ένα λαϊκίστικο εκβιασμό καιψευτοδίλλημα που θέτουν ορισμένες φοιτητικέςπαρατάξεις αλλά και κόμματα στην ελληνικήκοινωνία, τα οποία προσκολλημένα στο παρελθόνκαι κινούμενα από μικροκομματικά συμφέρονταδεν ενδιαφέρονται για το συμφέρον της ελληνικήςπαιδείας. Δεν πρέπει να μένουμε προσκολλημένοιστο παρελθόν, καθώς είμαστε μέλη μιαςπαγκοσμιοποιημένης κοινωνίας που διαρκώςμεταλλάσσεται.

� Nαι, αλλά δεν θα μπορούσε το κράτος να καλύψειτη ζήτηση για πανεπιστημιακή εκπαίδευση; :

▶ Aυτή είναι και η αυταπάτη του νόμου Aρσένη, τουγνωστού πλέον νόμου 2525/97, που μέσα απότην ίδρυση νέων τμημάτων θέτει ως στόχο ναδιπλασιαστούν οι εισακτέοι στα ελληνικά AEI καιTEI. Aυτό όμως που κανείς δεν μπορεί να εξηγήσειείναι με ποιον τρόπο θα μπορέσει να

χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο πείραμα ανοικτήςλαϊκής παιδείας ένα κράτος που αδυνατεί νακαλύψει τις στοιχειώδεις λειτουργικές δαπάνεςτων υπαρχόντων τμημάτων. Tο μόνο που μπορείνα πετύχει μια τέτοια μεθόδευση είναι η ακόμηπεραιτέρω χειροτέρευση της ποιότητας τωνπαρεχόμενων σπουδών και οαποπροσανατολισμός της αγοράς εργασίας μεμια νέα στρατιά ανέργων.

� Όμως και η ίδρυση των μη κρατικώνπανεπιστημίων δεν θα επιτείνει το πρόβλημα τηςανεργίας;

▶ Tα μη κρατικά πανεπιστήμια δεν θαδημιουργήσουν αύξηση του αριθμού τωναποφοίτων για τον πολύ απλό λόγο ότι θακαλύψουν την ανάγκη για ανώτατη εκπαίδευσηστη χώρα μας των περίπου 55.000 Eλλήνων πουκαταφεύγουν στα IEK ή στο εξωτερικό. Eπιπλέον,για το λόγο ότι η μη κρατική πρωτοβουλία έχειπάντα μια αυξημένη ευελιξία καιπροσαρμοστικότητα, τα μη κρατικά AEI θακαλύψουν τους τομείς εκείνους της αγοράς καιτης επιστήμης που έχουν μεγάλη ζήτηση. Άλλωστε,η ανεργία δεν αντιμετωπίζεται με το φόβο μήπωςκάποιος καλύτερος επιβιώσει, αλλά με τηνεφαρμογή μιας μακροπρόθεσμης πολιτικήςεκπαίδευσης και επαγγελματικούπροσανατολισμού για τους εισακτέους στο σύνολοτων AEI σε συνεννόηση με τα ίδια ταπανεπιστημιακά ιδρύματα αλλά και με τασυνδικάτα, τα επιμελητήρια και το EθνικόΣυμβούλιο Παιδείας.

� H θεσμοθέτηση των μη κρατικώνμηκερδοσκοπικών AEI υπονομεύει τη λειτουργία τωνδημόσιων AE ;

▶ Eμείς προτείνουμε την παράλληλη λειτουργίακρατικών και μη εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στο

Page 32: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

32

αλλά και να διαπιστώσει τα προβλήματα πουαντιμετωπίζουν τα Ιδρύματα, έτσι ώστε ναδιορθωθούν άμεσα από την Πολιτεία.

Δεν επαναπαυόμαστε, όμως, στις δάφνες μας.Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε στενά τιςδιαδικασίες για την ολοκλήρωση τωνδιαδικασιών της Αξιολόγησης σε κάθε Σχολή,οι οποίες κινούνται με πολύ αργούς ρυθμούς.

Θα πιέζουμε τις διοικήσεις των Τμημάτωνπρος αυτή την κατεύθυνση για να πετύχουμετο Σύγχρονο Ελληνικό Πανεπιστήμιο πουδικαιούμαστε.

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝΟΜΟ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ:

Η ΔΑΠ- ΝΔΦΚ πιστή στις αρχές της και μεοδηγό πάντα το συμφέρον του φοιτητή και τουελληνικού Πανεπιστημίου, είχε καταθέσεισυγκεκριμένες προτάσεις για το πώς πρέπει ναγίνεται η Αξιολόγηση, αλλά και για το αυστηρόσύστημα που πρέπει να την διέπει.

Με παρεμβάσεις μέσα στις συνεδριάσεις τουΕΣΥΠ και με σχετικές επιστολές μας στοΥπουργείο Παιδείας ,καταφέραμε κάποιαπράγματα που τα θεωρούσαμε βασικά για τηνΑξιολόγηση, να υπάρχουν μέσα στο νόμο.

HΑξιολόγηση και ο έλεγχος κάθε δημοσίουαγαθού μέσα από θεσμοθετημένεςδιαδικασίες αποτελούν θεμελιώδη δικαιώματα

του πολίτη που ζει σε μία δημοκρατική κοινωνία. Κάτιτέτοιο, όμως, δεν αποτελεί δεδομένο για τον Τομέατης Παιδείας. Παρ’ ότι ο νόμος αναφορικά με τηνΑξιολόγηση έχει ψηφιστεί από το 2005, μόλις τονΦεβρουάριο του 2009 είχαμε τα πρώτα αποτελέσματασε Ιδρύματα της χώρας, λόγω, κυρίως, τηςκωλυσιεργίας των διοικήσεων των Πανεπιστημίωνπέντε εκθέσεις εξωτερικής αξιολόγησηςπραγματοποιήθηκαν ήδη σε Ανώτατα και ΤεχνολογικάΕκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας μας, συμβάλλονταςκαταλυτικά στη βελτίωση της λειτουργίας τους.Πρόκειται για τη δικαίωση της ίδιας της τριτοβάθμιαςεκπαίδευσης, που κάνει τα πρώτα της συνειδητάβήματα προς το μέλλον. Που απορρίπτει στη πράξητην εσωστρεφή συμπεριφορά που, επί δεκαετίεςεπεδείκνυε, και αρχίζει να εναρμονίζεται με ταευρωπαϊκά δεδομένα και πρότυπα. Αρχίζει νασυμβαδίζει με την υπόλοιπη ελληνική κοινωνία. Αρχίζεινα κατανοεί πως η στασιμότητα και οι οπισθοδρομικέςαντιλήψεις δεν έχουν λόγο ύπαρξης στο σύγχρονοπανεπιστήμιο, που το σύνολο της κοινωνίας μαςαναζητά.

Η Αξιολόγηση ήρθε να καλύψει την αυτονόητηανάγκη για αποτίμηση και ανάδειξη του έργου τωνΙδρυμάτων Ανώτατης και Ανώτερης Εκπαίδευσης,

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Page 33: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

33

THΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣΕ Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Σ Η Σ

ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ:

▶ Η Αξιολόγηση θα γίνεται σε δύο στάδια:εσωτερική και εξωτερική. Η εσωτερικήΑξιολόγηση θα γίνεται μέσα από τα ίδια τατμήματα και θα έχει ως σκοπό να αποτιμήσει τοέργο που γίνεται στο εσωτερικό των τμημάτων.Προτείνουμε να αυξηθεί ο αριθμός των φοιτητώνπου θα συμμετέχουν στην επιτροπή εσωτερικήςαξιολόγησης, αφού σε τμήματα με μεγάλο αριθμόμελών ΔΕΠ,η συμμετοχή των φοιτητών μπορείνα είναι πολύ μικρή. Η εξωτερική αξιολόγηση θαέχει ως βάση της τα πορίσματα της εσωτερικήςαξιολόγησης και θα διενεργείται από ανεξάρτητηαρχή με συμμετοχή φοιτητών που θα ορίζονταιαπό την ΕΦΕΕ.

▶ Ο χαρακτήρας της Αξιολόγησης θα είναιδεσμευτικός και όχι γνωμοδοτικός. Η δέσμευσηέγκειται στην υποχρέωση του Υπουργείου ναεπιλύει τα προβλήματα των ιδρυμάτων πουπροκύπτουν από την Αξιολόγηση.

▶ Τα κριτήρια πάνω στα οποία θα διεξάγεται ηΑξιολόγηση θα είναι αμιγώς ακαδημαϊκά. Ονόμος ορίζει ως κριτήρια: την ποιότητα τουδιδακτικού έργου, την ποιότητα του ερευνητικούέργου, την ανταπόκριση των ΠρογραμμάτωνΣπουδών στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίαςκαι την ποιότητα των λοιπών υπηρεσιών(Υλικοτεχνικές υποδομές, διοικητικές υπηρεσίες).

▶ Βασικό για μας ήταν η Αξιολόγηση να διενεργείται

από μια αρχή η οποία να έχει τέτοια σύνθεση που θατην καθιστά ικανή να αξιολογεί τα ιδρύματα.

▶ Η αρχή που θα πραγματοποιεί την Αξιολόγησηπρέπει να είναι Ανεξάρτητη, δηλαδή ακηδεμόνευτηπολιτικά και μη εξαρτώμενη από οποιοδήποτεκόμμα ή κυβέρνηση. Δεν μπορούμε να δεχτούμεότι η Αξιολόγηση θα καθοδηγείται πολιτικά απόοποιονδήποτε κομματικό φορέα . Στο σημείο αυτόπροτείνουμε και ο πρόεδρος της Ανώτατης ΑρχήςΑξιολόγησης να ορίζεται από κάποιο ανεξάρτητο-αδέσμευτο - ακηδεμόνευτο όργανο που χαίρει τηςεκτίμησης και της αναγνώρισης της κοινωνίας. Ένατέτοιο όργανο μπορεί να είναι η Σύνοδος τωνΠρυτάνεων ή η Ακαδημία Αθηνών.

▶ Σύμφωνα με την πρότασή μας ο στόχος τηςδιαδικασίας της Αξιολόγησης δε θα πρέπει να είναιη κατάταξη των Πανεπιστημίων, αλλά ο εντοπισμόςτων ελλείψεων και των πλεονεκτημάτων τωνΙδρυμάτων. Στο νόμο είναι ξεκάθαρο ότι καμίαβαθμολογική ιεράρχηση των Πανεπιστημίων δενθα γίνεται, θα εντοπίζονται τα όποια προβλήματακαι το Υπουργείο θα δεσμεύεται να τα επιλύσει.

Άλλωστε ο χαρακτήρας της διαδικασίας οφείλει ναείναι βοηθητικός και όχι να επισύρει ποινές. Στόχος είναινα έρθουν σε ένα ανώτερο επίπεδο παρεχόμενηςποιότητας εκπαίδευσης τα Πανεπιστήμια. Η Αξιολόγησηδεν είναι απαραίτητη για να δούμε ποιο ίδρυμα είναικαλύτερο, είναι όμως απαραίτητη για να γίνει κάθείδρυμα καλύτερο!

Page 34: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

34

Γ Ρ Α Φ Ε Ι Α Δ Ι Α Σ Υ Ν Δ Ε Σ Η Σ ΣΠΟΥΔΩΝ & ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ

ΣHMEPA...

Tα γραφεία σταδιοδρομίας έχουν δημιουργηθεί πάνω σε ένα σωστό σκεπτικό, το

οποίο αποσκοπεί στην επίλυση πολλών προβλημάτων των νέων επιστημόνων,

με πρώτο και κύριο αυτό της ανεργίας. Δυστυχώς, όμως, αν και η όλη σύλληψη

και το θεωρητικό δόγμα λειτουργίας είναι σωστά, ωστόσο, η υλοποίηση των στόχων

απέ τυχε στις περισσότερες περιπτώσεις. Tα γραφεία διασύνδεσης υποτίθεται ότι:

▶ Eίναι μία υπηρεσία των ελληνικών AEI, η οποία απευθύνεται στους φοιτητές και απο-

φοίτους των ιδρυμάτων. Στόχος των γραφείων είναι να βοηθούν, με την παροχή

συμβουλευτικών υπηρεσιών και ειδικότερων πληροφοριών, τους φοιτητές και απο-

φοίτους να προσεγγίζουν ομαλά τη μελλοντική σταδιοδρομία τους, αλλά και να

αναζητούν εργασία πάνω στο γνωστικό αντικείμενο των σπουδών τους.

▶ O μακροπρόθεσμος στόχος είναι σαφώς η καταπολέμηση της νεανικής ανεργίας

και η πραγμάτωση του κοινωνικού δικαιώματος στην εργασία. O ρόλος που καλούνται

να διαδραματίσουν ως γέφυρα επικοινωνίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την

αγορά εργασίας είναι διττός: να λειτουργούν, από τη μια πλευρά, ως τράπεζα πλη-

ροφοριών για τους αποφοίτους και, από την άλλη, ως πηγή στελεχιακού δυναμικού

προς τους οικονομικούς φορείς. Aυτή τη στιγμή υφίστανται περί τα 20 γραφεία στα-

διοδρομίας στα ελληνικά AEI (τα πανεπιστήμια των περισσότερων ευρωπαϊκών χω-

ρών διαθέτουν τέτοιο γραφείο, καθώς και όλα τα IEK). Eίναι απορίας άξιο πώς με

τα υπέρογκα ποσά (άνω των 1,5 δισ.) που προορίζονται για τη χρηματοδότησή τους,

και με εξαίρεση γραφεία μετρημένα στα δάκτυλα του ενός χεριού, ο ρόλος τους πε-

ριορίζεται στην πληροφόρηση σχετικά με υποτροφίες. Eίναι, επίσης, τραγικό το ότι

οι φοιτητές στην πλειονότητά τους αγνοούν την ύπαρξη των γραφείων σταδιοδρο-

μίας, καθώς δεν έχει ληφθεί καμία πρωτοβουλία από τις πανεπιστημιακές αρχές ού-

τε από τα ίδια τα γραφεία ώστε να ενημερωθούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι.

Page 35: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

35

Γ Ρ Α Φ Ε Ι Α Δ Ι Α Σ Υ Ν Δ Ε Σ Η Σ ΣΠΟΥΔΩΝ & ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣΠPOTEINOYME...⊙ Ίδρυση και πλήρη θεσμική κατοχύρωση πανεπιστημιακών γραφείων (διασύνδεσης) ευρέ-

σεως εργασίας και σταδιοδρομίας (όπου δεν υπάρχουν ήδη) που θα έχουν τους εξής ειδι-κότερους ρόλους:

⊙ Tην εύρεση αμειβόμενης απασχόλησης για όσους προπτυχιακούς φοιτητές το επιθυμούν, εί-τε στον ιδιωτικό είτε στο δημόσιο τομέα, σε εργασιακά αντικείμενα συναφή με τις σπουδέςτους. Tο ωράριο θα πρέπει να είναι ελαστικό, τέτοιο που θα τους επιτρέπει την κανονική φοί-τηση και ο μισθός ανάλογος. H εργασία θα έχει τόσο βιοποριστικό όσο και εκπαιδευτικόχαρακτήρα. Tα κριτήρια επιλογής σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να είναι η οικονομικήκατάσταση των ενδιαφερομένων αλλά και οι ακαδημαϊκές επιδόσεις τους.⊙ Tη δυνατότητα εξεύρεσης εργασίας μετά την αποφοίτηση. Tο γραφείο σταδιοδρομίας να

αποτελεί έναν αποτελεσματικό και αξιόπιστο σύνδεσμο ανάμεσα στο πανεπιστήμιο και τηναγορά εργασίας. Nα είναι σε θέση να συστήνει τους αποφοίτους σε εργοδότες του ιδιωτι-κού ή του δημόσιου τομέα και για την πλήρωση θέσεων εργασίας αναλόγως με τα προσόντατους. Tα γραφεία σταδιοδρομίας θα πρέπει να αποτελέσουν τον θεσμικό φορέα που θασυμβουλεύει υπεύθυνα τους αποφοίτους για τη μετέπειτα πορεία τους.⊙ Για τα ήδη υπάρχοντα γραφεία σταδιοδρομίας, ζητάμε την ουσιαστική λειτουργία τους. Aν

λειτουργήσουν σωστά, είναι δυνατόν να υπάρξουν σημαντικότατες αλλαγές προς το βέλτι-στο, όσον αφορά στον τομέα της νεανικής ανεργίας και συγκεκριμένα της ανεργίας των πτυ-χιούχων.

⊙ Πρέπει να γίνει γενικώς κατανοητό ότι μια δυναμική πολιτική καταπολέμησης της ανεργίαςπρέπει να λειτουργεί με μηχανισμούς πρόληψης και ενσωμάτωσης της ελληνικής αγοράς ερ-γασίας στην ευρύτερη ευρωπαϊκή αγορά, με παράλληλη πρόβλεψη γενικών μηχανισμώνστενής μεταξύ τους διασύνδεσης. H νέα κοινωνία είναι αυτό που ονομάζουμε κοινωνία τηςγνώσης και της πληροφόρησης και αναδεικνύει νέες δυνατότητες. Θεωρούνται συνεπώςεπιβεβλημένοι οι εκσυγχρονισμοί στην παιδεία σε όλα τα επίπεδα όπου αυτή κλιμακώνε-ται. Kυρίαρχη παράμετρος της ανταγωνιστικότητας (μέσω της ουσιαστικής διασύνδεσης σπου-δών και πραγματικότητας της αγοράς και μέσω της έρευνας ανάλογα με τις ανάγκες της πα-ραγωγής) καθίσταται και η επέκταση του δικτύου των γραφείων εύρεσης εργασίας τουOAEΔ με τη συνεργασία των αντίστοιχων γραφείων των πανεπιστημίων (και των TEI) καιτων επαγγελματικών επιμελητηρίων.

Page 36: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

36

Hέννοια της Διά Βίου Εκπαίδευσης αφορά τη

δυνατότητα απόκτησης ορισμένης ποσότητας

γνώσης κατά τη διάρκεια της ζωής

οποιουδήποτε πολίτη που έχει συμπληρώσει τη

φοίτησή του στις πρώτες δύο βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Ειδικότερα για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα,

αναφέρεται στο σύνολο των αποφοίτων των

ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ασχέτως

εργασιακής κατάστασης και ηλικίας.

Η ελληνική Πολιτεία μέχρι σήμερα δεν είχε υιοθετήσει

ουσιαστικά μία οργανωμένη μορφή ¨Δια Βίου

Εκπαίδευσης¨ με εξαίρεση το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο

της Πάτρας. Εδώ και δύο χρόνια τόσο από την

προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. όσο και από

την νέα διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει με

μεγαλύτερη ένταση ανοίξει ο διάλογος, που έχει ως

αποτέλεσμα το νομοσχέδιο 3369/2005. Το οποίο και

συστηματοποιεί τη δια βίου μάθηση. Το νομοσχέδιο

αναγνωρίζει την παροχή υπηρεσιών σε άτομα που

έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση,

των σχολείων δεύτερης ευκαιρίας, στους αποφοίτους

δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ,στους αποφοίτους

Κέντρων Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Νομαρχιακών

επιτροπών λαϊκής επιμόρφωσης καθώς και σε

αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται η ίδρυση Ινστιτούτων

Δια Βίου Εκπαίδευσης στα ΑΕΙ, ΤΕΙ και ΑΣΠΑΙΤΕ

(πρώην ΣΕΛΕΤΕ) της χώρας με απόφαση του ΥΠ.Ε.Π.Θ.

και του ΥΠ.ΕΘ.Ο., με την συναίνεση της Συγκλήτου ή

της Συνέλευσης του ΤΕΙ ή της Διοικούσας Επιτροπής της

ΑΣΠΑΙΤΕ.

Δ Ι Α Β Ι Ο Υ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Page 37: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

37

Ως ΔΑΠ-ΝΔΦΚ έχουμε πάρει ξεκάθαρηθέση υπέρ της έννοιας της ¨Δια ΒίουΕκπαίδευσης¨ τόσο επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ,με την κατάθεση του τότε πολυνομοσχεδίουμε την γενική ονομασία «νομοσχέδιοΑξιολόγησης» που περιλάμβανε ένα τμήμαπου αφορούσε τα ΙΔΒΕ,

� Ορίζεται ότι κάθε Πανεπιστημιακή Αρχήή τμήμα μπορεί να προχωρήσει στηνίδρυση αντίστοιχου ΙΔΒΕ.

� Τα ΙΔΒΕ θα χρηματοδοτούνται απόξεχωριστό κονδύλι του ΥΠ.Ε.Π.Θ. καθώςκαι από το οικείο τμήμα της αντίστοιχηςΣχολής σε περιπτώσεις υπέρβασης τωνλειτουργικών ή επενδυτικών δαπανών.Μέχρι τις 31/08/07 θα χρηματοδοτούνταιαπό το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα¨Εκπαίδευση και Αρχική ΕπαγγελματικήΚατάρτιση¨. Μετά την ημερομηνία αυτή θαχρησιμοποιεί τους πόρους του οικείουιδρύματος.

� Οι διδασκόμενοι των ΙΔΒΕ θα πληρώνουνδίδακτρα που το ύψος τους θααποφασίζεται από την Διοικούσα Επιτροπήτου ΙΔΒΕ.

� Οι ανάγκες σε καθηγητές και υλικοτεχνικήυποδομή θα καλύπτονται από τα μέληΔΕΠ (που θα αμείβονται υπερωριακά) καιαπό τις υποδομές του οικείου τμήματος.

� Την επίβλεψη των ΙΔΒΕ θα την έχει ηεπιτροπή Δια Βίου Μάθησης πουαποτελείται από τους Γενικούς Γραμματείςτου ΥΠΕΠΘ, του ΥΠ.Α.Κ.Π (ΥπουργείοΑπασχόλησης), του ΥΠ.ΕΣ. και άλλουςειδικούς γραμματείς, προέδρουςοργανισμών και εκπροσώπουςσυνδικαλιστικών οργανώσεων.

Στα ΙΔΒΕ θα υπάρχουν τρεις κύκλοιμαθημάτων που θα οδηγούν σε αντίστοιχαπιστοποιητικά (50-175-250 ωρώνδιδασκαλίας).

Το «χαρτί» που θα δίνεται θα είναι απλάένα πιστοποιητικό παρακολούθησης καιόχι πτυχίο.

� Η παρακολούθηση των μαθημάτων θαμπορεί να γίνεται ακόμα και κατά τηνπερίοδο αργιών, καλοκαιριού,Σαββατοκύριακα, νυχτερινές ώρες, έτσιώστε να μπορεί ο κάθε εργαζόμενος ναπαρακολουθεί τα σεμινάρια.

� Ακόμα και τα ΙΔΒΕ θα υπόκεινται σεεσωτερική και εξωτερική Αξιολόγηση. Στηνπερίπτωση των ΙΔΒΕ, η Αξιολόγηση εάνέχει μη ικανοποιητικά αποτελέσματα θαμπορεί να οδηγήσει και στην οριστικήδιακοπή λειτουργίας του συγκεκριμένουΙΔΒΕ.

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΙΔΒΕ:

Page 38: Πρόταση Παιδείας 2009

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

38

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ . . .⊙ Τα ΙΔΒΕ πρέπει να λειτουργούν με τη δική τους

υλικοτεχνική υποδομή και να χαρακτηρίζονται απόεπάρκεια διδασκόντων. Δεν είναι δυνατόν τα μέλη ΔΕΠκαι ο εξοπλισμός των ιδρυμάτων να γίνουν αντικείμενοδιαπραγμάτευσης ανάμεσα στις σχολές και στα ΙΔΒΕ.

⊙ Σε ό,τι αφορά τα δίδακτρα για τη Διά Βίου Εκπαίδευση,θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει διάκριση ανάλογα μετο είδος του συμμετέχοντα, όπως ακριβώς επιβάλλει ηαίσθηση του κοινωνικού δικαίου.

⊙ Για τους υπαλλήλους εταιρειών συμφωνούμε με τουπάρχον καθεστώς της κάλυψης των εξόδων και τηςπαράλληλης κανονικής καταβολής του μισθού από τηνεργοδοσία.

⊙ Για τους άνεργους πτυχιούχους και τους ελεύθερουςεπαγγελματίες έως ενός ορισμένου εισοδήματος, ηπαρακολούθηση των ΙΔΒΕ οφείλει να είναι δωρεάν.

⊙ Για τους ελεύθερους επαγγελματίες που απολαμβάνουναπό ένα εισόδημα και πάνω, η συμμετοχή θα καλύπτεταιαπό τους ίδιους, με συμμετοχή και του ΟΑΕΔ.

⊙ Μέσα στο νομοσχέδιο προβλέπεται η απαίτηση πουείχαμε θέσει , ως ΔΑΠ - ΝΔΦΚ , η διευκρίνιση του τίτλουπου θα παρέχουν τα ΙΔΒΕ. Θα πρόκειται απλά γιαπιστοποιητικά παρακολούθησης και σε καμία περίπτωσηγια πτυχία ή τίτλους σπουδών. Τα ΙΔΒΕ θααναλαμβάνουν την επιμόρφωση και όχι την μόρφωσηκαι επομένως θα είναι αδύνατον τα πιστοποιητικά τουςνα θεωρηθούν τίτλοι σπουδών ή να θεωρούνταιαπαραίτητα για την ένταξη στην εργασία. Η Δια ΒίουΕκπαίδευση δεν παράγει γνώση παρά μόνο τηνσυμπληρώνει και την κρατάει σύγχρονη με τις εξελίξεις.Συνεπώς τα ΙΔΒΕ δεν μπορούν να επιφέρουν καμίααλλαγή στα επαγγελματικά δικαιώματα που απορρέουναπό το πτυχίο και μόνο.

Page 39: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

39

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣΤΟ ΧΩΡΟΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Οι σύγχρονες εξελίξεις, στο πλαίσιο της Eυρωπαϊκής Ένωσης, καθιστούν ανα-

γκαία την αναβάθμιση της ελληνικής παιδείας και ιδιαίτερα της πανεπιστη-

μιακής εκπαίδευσης ώστε να καθίσταται σύγχρονη και ανταγωνιστική. Oι Έλλη-

νες νέοι, όπως και όλοι οι νέοι της Eυρώπης, έχουν τα ίδια δικαιώματα στη μόρφωση

και την απόκτηση εφοδίων για μια μελλοντική καριέρα και πρέπει να έχουν ίσες ευ-

καιρίες.

Tα τελευταία 4 χρόνια έχουν γίνει κάποιες κινήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε

επίπεδο Eυρωπαϊκής Ένωσης με απώτερο σκοπό τη σύγκλιση των συστημάτων πα-

νεπιστημιακής εκπαίδευσης των ευρωπαϊκών χωρών. Tα αποτελέσματα μιας τέτοιας

σύγκλισης μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά θετικά για όλους τους νέους της Eυ-

ρώπης. Tο όλο εγχείρημα είναι μια μοναδική ευκαιρία για την Eλλάδα. H χώρα μας,

ως λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού και πατρίδα εξαίρετων επιστημόνων και δια-

κεκριμένων λογίων, μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σ’

αυτήν την προσπάθεια.

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΣΤΗ ΣΟΡΒΟΝΗ:

Στις 25/05/98, στη Σορβόνη (Παρίσι), οι Yπουργοί Παιδείας της Γαλλίας, της Γερ-

μανίας, της Iταλίας και του Hνωμένου Bασιλείου υπέγραψαν μια κοινή διακήρυξη

που αποβλέπει στη χάραξη μιας κοινής πολιτικής στο χώρο της Eυρωπαϊκής Aνώτα-

της Eκπαίδευσης. Tο πανεπιστημιακό μοντέλο που προτείνεται σε αυτήν τη διακήρυ-

ξη αποτελείται από δύο κύκλους σπουδών και είναι γνωστό ως “Aγγλοσαξονικό”.

Aρχικά προτείνεται ένας προπτυχιακός κύκλος, με τριετή διάρκεια σπουδών και από-

κτηση τίτλου σπουδών Bachelor, ο οποίος θα αναγνωρίζεται στην ευρωπαϊκή αγο-

ρά εργασίας ως ικανό επαγγελματικό προσόν. Στη συνέχεια θα ακολουθεί ένας με-

ταπτυχιακός κύκλος, με διετή φοίτηση, για απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδί-

κευσης Master, και κατόπιν τριετή φοίτηση για απόκτηση διδακτορικού διπλώματος

Doctoral. Παράλληλα συνιστάται η χρησιμοποίηση των “credits” ως μέσων πρόσθε-

της ευλυγισίας του συστήματος. Yπογραμμίζεται ότι με αυτό το μοντέλο θα διευκο-

λυνθούν η αμοιβαία αναγνώριση, οι συγκρίσεις και οι ισοτιμίες τίτλων σπουδών σε

διεθνές επίπεδο. Συνάμα θα αυξηθεί η κινητικότητα φοιτητών και καθηγητών στον ευ-

ρωπαϊκό χώρο.

Page 40: Πρόταση Παιδείας 2009

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

40

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΣΤΗ ΜΠΟΛΟΝΙΑ:

Έναν χρόνο μετά, στις 19/06/99, συναντήθηκαν στην Mπολόνια της Iταλίας 29 υπουργοί Παι-

δείας (οι 15 από αυτούς ανήκαν στις χώρες της E.E.) και υπέγραψαν μια νέα διακήρυξη. Ως επι-

διωκόμενος στόχος προβλήθηκε η “διασφάλιση καλύτερης συμβατότητας και πληρέστερης συ-

γκρισιμότητας των συστημάτων ανώτατης εκπαίδευσης” και όχι η σύγκλισή τους όπως αρχικά δια-

τυπώθηκε. H αρχική “δέσμευση για ανάπτυξη κοινών πολιτικών για την επίτευξη των στόχων” μετε-

τράπη σε “δέσμευση για συντονισμό των πολιτικών προς την κατεύθυνση επίτευξης των στόχων”.

Aυτό σημαίνει ότι οι λοιπές χώρες ποτέ πριν δεν κλήθηκαν να συμφωνήσουν και ότι κάθε άλλο

παρά υπάρχει πλήρης συμφωνία με το περιεχόμενο της διακήρυξης της Σορβόνης. Kαι στη Διακή-

ρυξη της Mπολόνια υιοθετήθηκαν οι δύο κύκλοι σπουδών. H διαφορά είναι ότι ο προπτυχιακός

κύκλος θα έχει κατ’ ελάχιστον τριετή διάρκεια και ότι στο μεταπτυχιακό κύκλο η απόκτηση Doctoral

δεν θα προϋποθέτει πάντα την απόκτηση Master.

Tο εγχείρημα της Mπολόνια, σύμφωνα με το ίδιο το κείμενο της διακήρυξης, είχε ως σκοπό τη

διεθνή ανταγωνιστικότητα της Eυρωπαϊκής Aνώτατης Eκπαίδευσης, καθώς και την αποτελεσματι-

κή σύνδεσή της με τις ανάγκες της κοινωνίας αλλά και της αγοράς εργασίας στην Eυρώπη, απο-

σκοπώντας στη σταδιακή σύγκλιση των γενικών δομών των εθνικών συστημάτων ανώτατης εκ-

παίδευσης, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένα κοινό πλαίσιο διάρθρωσης και λειτουργίας τους, που

θα διασφαλίζει τη συγκρισιμότητα και την αναγνωρισιμότητα των ιδιαίτερων στοιχείων και των χα-

ρακτηριστικών τους.

ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΑ:

Προκειμένου οι στόχοι της Mπολόνια να γίνουν πραγματικότητα, πραγματοποιήθηκε στην Πρά-

γα, στις 18/05/2001, η Σύνοδος Kορυφής των Yπουργών Παιδείας 32 ευρωπαϊκών χωρών (29+3).

Στη συνάντησή τους αυτή, οι Eυρωπαίοι Yπουργοί εξέτασαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από

το έτος υπογραφής της Διακήρυξης της Mπολόνια (1999), ενώ ταυτόχρονα έθεσαν τις κατευθύν-

σεις και τις προτεραιότητες των επόμενων χρόνων. Oι Yπουργοί δεσμεύτηκαν για τη δημιουργία

του Eυρωπαϊκού Xώρου Aνώτατης Eκπαίδευσης μέχρι το έτος 2010.

H Διακήρυξη της Πράγας χρησιμοποιεί ως βάση τους στόχους που ετέθησαν στην Mπολόνια. Δεν

αποτελεί συνεπώς μια καινούρια διακήρυξη ούτε τροποποιεί αυτήν. Στη Διακήρυξη αυτή επιβε-

βαιώνεται η ευρεία αποδοχή των στόχων της Mπολόνια από όλα τα συμβα_λόμενα κράτη, ενώ

ταυτόχρονα καθορίζονται οι περαιτέρω ενέργειες προκειμένου να γίνουν πιο ελκυστικά και πιο

ανταγωνιστικά τα πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Eυρώπη.

Page 41: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

ΠΟΛΙΤΕ ΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

41

Στην Πράγα οι υπουργοί, αφού προσδιόρισαν τους παραπάνω στόχους, τόνισαντη σημασία της διά βίου εκπαίδευσης ως στοιχείου του Eυρωπαϊκού Xώρου Aνώ-τατης Eκπαίδευσης. H σημασία της έγκειται στο γεγονός ότι με αυτόν τον τρόπο θααντιμετωπιστούν οι σύγχρονες προκλήσεις αντα γωνιστικότητας και νέων τεχνολο-γιών. Tαυτόχρονα, υπογραμμίστηκε πως είναι επιτακτική η συνεργασία πανεπιστη-μίων και άλλων ανώτατων ιδρυμάτων, προκειμένου να συνδιαμορφώσουν τονEυρωπαϊκό Xώρο Aνώτατης Eκπαίδευσης, ο οποίος θα είναι “συμβατός και απο-τελεσματικός”, ταυτόχρονα όμως “διαφοροποιημένος και υιοθετήσιμος”. Tο στοι-χείο ποιότητας της εκπαίδευσης τονίστηκε ως βασική προϋπόθεση του χώρου εκ-παίδευσης.

ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ:

Στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου 2003 συνήλθε στο Βερολίνο η Σύνοδος Κορυφής τωνΥπουργών Παιδείας των χωρών της Ευρώπης, με σκοπό να ελέγξει για μία ακόμαφορά σε ποιο βαθμό έχουν υλοποιηθεί οι στόχοι της Διακήρυξης της Μπολόνια.Στη σύνοδο αυτή οι Ευρωπαίοι Υπουργοί προσδιόρισαν τους πρωταρχικούς στό-χους που θα οδηγήσουν στην ομαλή ενοποίηση του χώρου της Ανώτατης Εκπαί-δευσης στην Ευρώπη, ενώ ταυτόχρονα όρισαν το έτος 2005 ως χρονικό ορίζονταμέσα στον οποίο θα πρέπει να υλοποιηθούν οι στόχοι αυτοί.

Ως βασικά στοιχεία που θα συντελέσουν στη χάραξη μιας κοινής πολιτικής στοχώρο της Ευρωπαϊκής Ανώτατης Εκπαίδευσης, αναγνωρίστηκαν τα εξής:▶ Η πλήρης εφαρμογή των προγραμμάτων σπουδών από τα ανώτατa ιδρύμα-

τα (όπως οριζόταν στη διακήρυξη της Μπολόνια) μέχρι το 2005.▶ Η άμεση εγκαθίδρυση του συστήματος των διδακτικών μονάδων (credits).▶ Η πλήρης εφαρμογή ενός εναρμονισμένου για όλες τις χώρες της Ευρώπης συ-

στήματος αξιολόγησης.▶ Η υλοποίηση της δια βίου εκπαίδευσης και η ίδρυση εκπαιδευτικού ινστιτούτου

μέσα στις σχολές. Σημαντική κρίθηκε η λειτουργία σεμιναρίων ενημέρωσης τουπτυχιούχου για τις εξελίξεις στην επιστήμη του.

Θεωρούμε πολύ σημαντικό να τονίσουμε πως η εφαρμογή του περιεχομένουόλων των παραπάνω διακηρύξεων δεν είναι υποχρεωτική, ακόμα και για τις χώ-ρες που τις έχουν υπογράψει. Αυτό σημαίνει πως, αν η χώρα μας δεν εφαρμόσει τί-ποτα απ’ όλα όσα υπέγραψε, δεν πρόκειται να έχει καμία κύρωση από την Ευρω-παϊκή Ένωση.

Page 42: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

42

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ...Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο όλων των ανωτέρω διακηρύξεων, το γεγονός ότι

μπορεί οι διακηρύξεις να μείνουν απλώς ευχολόγια, αλλά και τις συνθήκες που τώρα επι-κρατούν στον ελληνικό χώρο εκπαίδευσης, η ΔAΠ-NΔΦK υποστηρίζει τα εξής:⊙ Eίναι εμφανής η ανάγκη της σύμπλευσης των συστημάτων της πανεπιστημιακής εκ-

παίδευσης στην Eυρώπη. Ως φιλελεύθερη παράταξη, βλέπουμε θετικά την όλη κίνη-ση. Tονίζουμε, όμως, το σκεπτικισμό μας όσον αφορά την ειδικότερη εφαρμογή τωνόσων περιλαμβάνουν οι διακηρύξεις στη χώρα μας.

⊙ Δεδομένης της δέσμευσης των Υπουργών Παιδείας για υλοποίηση κάποιων πρωταρ-χικών στόχων μέχρι φέτος, πιστεύουμε πως πρέπει να προωθηθεί η δημιουργία ενόςμοντέλου που να συνδυάζει κάποιους από τους στόχους της Μπολόνια με την ελλη-νική πραγματικότητα στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Σε καμία περίπτωση όμωςδε θα πρέπει να γίνουν βεβιασμένες και πρόχειρες κινήσεις.

⊙ Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θυσιαστεί η επιστήμη στο βωμό της αγοράς εργα-σίας. Πιστεύουμε πως αυτό που πρέπει να γίνει είναι, οι ενέργειες όλων των εμπλεκό-μενων φορέων στην Eλλάδα να εστιαστούν στην προσπάθεια για την τήρηση της ισορ-ροπίας στο θέμα αυτό και η Eλλάδα να πρωτοστατήσει και να καταθέσει προτάσειςμε αυτόν το στόχο και προς τις άλλες χώρες που συμμετέχουν στις διακηρύξεις.

⊙ Σύγκλιση όσον αφορά στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν πρέπει να σημαίνει από-λυτη ταύτιση, αλλά διαμόρφωση όρων και προϋποθέσεων που θα καθιστούν εφικτήτη σύμπλευση των πανεπιστημιακών κοινοτήτων της Eυρώπης και ταυτόχρονα θα προ-άγουν την καλύτερη αξιοποίηση των ακαδημαϊκών παροχών, με σκοπό την πρόοδοτης επιστήμης και την εξα σφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος για τους φοιτητές σεολόκληρη την Eυρώπη. H σύμπλευση αυτή δεν πρέπει να συνεπάγεται την τέλεια ομοι-ομορφία. Kαλούμε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να μεριμνήσουν και να αγω-νιστούν, όπως άλλωστε θα κάνουμε και εμείς, ώστε να διατηρηθούν τα θετικά στοι-χεία και τα ιδιαίτερα θετικά χαρακτηριστικά της ελληνικής πανεπιστημιακής εκπαίδευ-σης.

⊙ Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Ελλάδας υπήρξε ανέκαθεν θέση της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ.Στο σημείο αυτό όμως θεωρούμε πως πρέπει να τονίσουμε άλλη μία διάσταση τηςσημαντικότητας της συμμετοχής της χώρας μας στις διαδικασίες της ενοποίησης της ευ-ρωπαϊκής εκπαίδευσης. Δε θα επιθυμούσαμε σε καμία περίπτωση την εκπαιδευτική απο-μόνωσή μας η οποία θα έβλαπτε ανεπανόρθωτα τόσο την κινητικότητα των Ελλήνωνφοιτητών όσο και τη δυνατότητα οποιασδήποτε συνεργασίας μας με ευρωπαϊκά εκ-παιδευτικά ιδρύματα. Η δημιουργία ενός «κλειστού» συστήματος ευρωπαϊκών χωρώνεναρμονισμένων με συγκεκριμένα πρότυπα που θα άφηνε την Ελλάδα εκτός, πι-στεύουμε πως θα ήταν εξαιρετικά επιβλαβής για το μέλλον της εκπαίδευσής μας.

⊙ Eκφράζουμε την ικανοποίησή μας για την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση περί αντι-κατάστασης του ΔΙΚΑΤΣΑ από τον ΔΟΑΤΑΠ, με την οποία ουσιαστικά αναγνωρίζεταιότι το ελληνικό πτυχίο ισοδυναμεί με τριετές bachelor + master, δίνοντας στις σπουδέςμας την αναβαθμισμένη αξία που τους ταιριάζει και απομακρύνοντας τις όποιες υπό-νοιες για εξίσωση του πτυχίου μας με τα τρίχρονα bachelor.

Page 43: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

43

⊙ Eιδικά για τις Πολυτεχνικές Σχολές, προτείνουμε ενιαίο πενταετή κύκλο σπουδών,με απόκτηση διπλώματος Master, αφού το πρόγραμμα διαρκεί 10 ακαδημαϊκάεξάμηνα με 1 ακαδημαϊκό εξάμηνο αφιερωμένο σε διπλωματική εργασία και του-λάχιστον 3 ακαδημαϊκά εξάμηνα με μαθήματα ειδίκευσης προχωρημένου επιπέ-δου.

⊙ Για τα υπόλοιπα πανεπιστημιακά τμήματα 4/ετούς φοιτήσεως, προτείνουμε να ανοί-ξει διάλογος μεταξύ των αρμοδίων φορέων της πανεπιστημιακής κοινότητας και τουYΠEΠΘ προκειμένου να βρεθεί η σωστή λύση. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση ναυποβαθμιστούν οι σπουδές μας. Δεν είναι τυχαίο το ότι προβλέπονται 8 εξάμηνασπουδών στις πανεπιστημιακές σχολές. Eίναι γεγονός ότι σε όλα τα επιστημονικάαντικείμενα είναι αδύνατον να εντρυφήσει κανείς ικανοποιητικά μέσα σε μόνο 6εξάμηνα.

(ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ)

Με τον όρο αυτοδιοίκηση ορίζουμε την άσκηση διοικητικών αρμοδιοτήτων από διοι-κητική μονάδα που βρίσκεται εκτός του σώματος των άμεσων κρατικών υπηρεσιών καιείναι οργανωμένη ως ξεχωριστό νομικό πρόσωπο που ορίζει μόνο του τα πρόσωπαπου το διοικούν.

Tο ισχύον Σύνταγμα του 1975/1986/2001 χαρακτηρίζει τα Α.Ε.Ι. ως πλήρως αυτοδι-οικούμενα ιδρύματα, δηλαδή απολαμβάνουν πλήρη διοικητική και δημοσιονομική-οι-κονομική αυτοτέλεια.

H διοικητική αυτοτέλεια έγκειται:

� Στο χωρισμό του διοικητικού προσωπικού των Α.Ε.Ι. από αυτό των λοιπών κρατικώνυπηρεσιών.

� Στην ανεξαρτησία έναντι των κεντρικών κρατικών υπηρεσιών κατά τη λήψη αποφά-σεων.

� Στην ανεξαρτησία κατά την επιλογή του διδακτικού και διοικητικού προσωπικού.� Στην επιλογή των διοικητικών οργάνων τους με ανεξάρτητες εσωτερικές διαδικασίες.

Πέρα από τη διοικητική αυτοτέλεια, η πανεπιστημιακή αυτοδιοίκηση πρέπει να περι-λαμβάνει και την οικονομική αυτοτέλεια.

Oικονομική αυτοτέλεια είναι η οικονομική ανεξαρτησία του αυτοδιοικούμενου οργα-νισμού, υπό την έννοια ότι τα Α.Ε.Ι. μπορούν να έχουν δική τους περιουσία και δικά τουςέσοδα, να τα διαχειρίζονται και να τα διαθέτουν ελεύθερα καθώς και να συντάσσουντον δικό τους προϋπολογισμό και απολογισμό (φυσικά, κάτι τέτοιο δεν ισχύει σήμερα).

H διοικητική και η οικονομική αυτοτέλεια συνθέτουν την έννοια της πανεπιστημιακήςαυτοδιοίκησης, που αποτελεί αναγκαίο όρο για την εξασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευ-θερίας.

Page 44: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

44

ΣΗΜΕΡΑ...

H σημερινή, όμως, πραγματικότητα των ελληνικών πανεπιστήμιων απέχειπολύ από τη συνταγματική επιταγή του αρ. 16. O ετήσιος προϋπολογισμός γιατην πανεπιστημιακή εκπαίδευση καθορίζεται κάθε χρόνο από το YΠEΠΘ. Hδιοικητική αυτοτέλεια των Α.Ε.Ι. είναι τουλάχιστον ατελής, αφού η αυτονομίατων πανεπιστημιακών αρχών κατά τη λήψη αποφάσεων που αφορούν το πα-νεπιστήμιο είναι αμφίβολη και η εξάρτηση των Α.Ε.Ι. και των διοικήσεών τουςαπό την εκάστοτε ηγεσία του Yπουργείου Παιδείας και την κυβέρνηση απο-τελεί μια πικρή πραγματικότητα.

Tο πανεπιστήμιο έχει γενικά πενιχρά έσοδα και εξαρτάται πλήρως από τονκρατικό προϋπολογισμό. H τεράστια περιουσία του πανεπιστημίου παραμέ-νει εδώ και πολλά χρόνια ανεκμετάλλευτη και οι οποιεσδήποτε προσπάθει-ες ορθολογικής και αποδοτικής αξιοποίησής της προσκρούουν σε νομικές καιγραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Xαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Πανεπι-στήμιο της Aθήνας, τρίτος πιο πλούσιος οργανισμός της χώρας (σε ακίνητη πε-ριουσία), μετά την Eκκλησία και το ελληνικό Δημόσιο, που εισπράττει εξευ-τελιστικά ενοίκια των 100_ από ιδιόκτητα κτήρια στα πιο καίρια σημεία τουεμπορικού κέντρου της πόλης.

H αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων είναι καθηλωμένη στα πλέ-ον χαμηλά επίπεδα απορρόφησης, ενώ απόπειρες κατάρτισης και εφαρμο-γής των περισσοτέρων από αυτά βαλτώνουν μέσα στη γραφειοκρατική δο-μή των A.E.I και τις υπόνοιες για κακοδιαχείριση ή αδιαφάνεια. Ήδη στην υλο-ποίηση του E.Π.E.A.E.K. II έχουν πιστωθεί στη χώρα μας περίπου 587 εκατ. ευ-ρώ στο πλαίσιο του Γ’ Kοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Ωστόσο, η απορρό-φηση μέχρι σήμερα (του καταναλωθέντος E.Π.E.A.E.K. I κινείται σε επίπεδαχαμηλότερα του 20%.

Tέλος, παραμένουν αναξιοποίητες οι δυνατότητες, κυρίως των Σχολών θε-τικών και οικονομικών επιστημών, να ενισχύσουν τον προϋπολογισμό τους(πέρα από τα άλλα αυτόνομα οφέλη) από τη σύνδεσή τους με την παραγω-γή και την ερευνητική εργασία που μπορούν να αναπτύσσουν.

Eίναι φανερό ότι αν θέλουμε την πραγματική αυτοδιοίκηση των πανεπιστη-μίων μας και τη συνεπαγόμενη αυξημένη λειτουργικότητα και αποδοτικότη-τά τους, θα πρέπει να προηγηθεί μια συνολική θεσμική αναθεώρηση του τρό-που διοίκησης και χρηματοδότησης των A.E.I.

Page 45: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Τ Ο Υ Α Υ Ρ Ι Ο

45

ΠΡΟΤΕΙΝΑΜΕ...⊙ Κατοχύρωση στην πράξη της διοικητικής αυτοτέλειας των Α.Ε.Ι., η οποία θα επι-

τευχθεί με τη μετάθεση στις πανεπιστημιακές αρχές κάθε αρμοδιότητας σχετικήςμε τις πανεπιστημιακές υποθέσεις αντί της παρέμβασης του κράτους ή των φορέ-ων του.

⊙ Να αυξηθεί σημαντικά η χρηματοδότηση για την Παιδεία στο 5% του ΑΕΠ ώστενα καλυφθούν αποτελεσματικά οι ανάγκες των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.

⊙ Η απορρόφηση και η εκμετάλλευση των Ευρωπαϊκών κονδυλίων να γίνεται απευ-θείας απο το Πανεπιστήμιο, χωρίς την παρέμβαση του δυσκίνητου κρατικού μη-χανισμού και των δύσκαμπτων γραφειοκρατικών διαδικασιών μελέτης και έγκρι-σης.

Ο ΝΕΟΣ «ΝΟΜΟΣ - ΠΛΑΙΣΙΟ» ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ...

▶ Νέους εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας των Α.Ε.Ι. με τους οποίους μεταφέ-ρεται η ευθύνη των οικονομικών και διοικητικών υποθέσεων απο το κράτος σταίδια τα ιδρύματα.

▶ Σύσταση θέσης Γραμματέα Α.Ε.Ι. οικονομικών και διοικητικών υποθέσεων πουθα διορίζεται απο τη Σύγκλητο, θα συμμετέχει για θέματα της αρμοδιότητάς τουχωρίς δικαίωμα ψήφου σε αυτήν και θα εποπτεύεται από τον Πρύτανη

▶ Υποχρέωση κάθε Α.Ε.Ι. να συντάσσει τετραετές ακαδημαϊκο-αναπτυξιακό πρό-γραμμα που κινείται εντός των προβλεπόμενων ορίων του κρατικού προϋπολο-γισμού και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων για την ανώτατη εκπαίδευ-ση.

Με τις δύο τελευταίες διατάξεις, γίνεται προσπάθεια για πραγματική οικονομική αυ-τοτέλεια. Ο Γραμματέας ΑΕΙ, συμμετέχει στην κατάρτιση των τετραετών αναπτυξια-κών προγραμμάτων, μία απ’ τις στοχεύσεις των οποίων είναι η εξασφάλιση χρημα-τοδότησης για το πανεπιστήμιο από τρίτες πηγές, πλην του κρατικού προϋπολογισμού.Το ελληνικό πανεπιστήμιο επιτέλους πρέπει να βρει και δικούς του πόρους!

Το Πανεπιστήμιο πρέπει να αυτοδιοικείται. Αυτό είναι πάγια πρότασή μας. Για το σκο-πό αυτό χρειάζεται σαφές πλέγμα κανονιστικών διατάξεων (εσωτερικό κανονισμό) καιδιοικητική και οικονομική διάρθρωση τέτοια που να εξασφαλίζει τις βασικές προϋ-ποθέσεις της αυτοδιοίκησής του. Αυτό κατοχυρώνεται από πλήθος διατάξεων του νό-μου-πλαισίου. Το ζητήσαμε - το πετύχαμε.

Page 46: Πρόταση Παιδείας 2009

Ν Ο Μ Ο Σ - Π Λ Α Ι Σ Ι Ο

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

46

Ονόμος πλαίσιο είναι ο νόμος με τον οποίοπροσδιορίζονται οι θεμελιώδεις αρχές πουαφορούν τη λειτουργία και τη σύσταση των

ΑΕΙ. Ο νόμος αναφέρεται στη διοίκηση των ιδρυμά-των, τη διάρθρωση και το προσωπικό τους, τα πανε-πιστημιακά όργανα, το διαχωρισμό των σπουδών σεπροπτυχιακές και μεταπτυχιακές, τα φοιτητικά θέμα-τα, το πανεπιστημιακό άσυλο, την πανεπιστημιακήέρευνα, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, το Διε-θνές Πανεπιστήμιο Ελληνικών Σπουδών.

Μέχρι και την άνοιξη του 2007, η λειτουργία των ελ-ληνικών δημόσιων πανεπιστημίων καθοριζόταν απότο νόμο πλαίσιο 1268/82. Ο νόμος αυτός, αν και ρι-ζοσπαστικός για την εποχή που ψηφίστηκε, είναι κα-τανοητό πως δε θα μπορούσε να παραμένει σύγχρο-νος 25 χρόνια μετά. Το πανεπιστήμιο της νέας χιλιετίας,προφανώς δεν έχει καμία σχέση με αυτό του 1982…

Κινούμενη στη λογική αυτή, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ είχε κα-ταθέσει εδώ και παραπάνω από μία δεκαετία, ολο-κληρωμένη πρόταση παιδείας, με συγκεκριμένες προ-τάσεις για την αλλαγή του νόμου, στοχεύοντας στηναναβάθμιση του δημοσίου πανεπιστημίου.

Είναι έτσι προφανές, πως όταν το Υπουργείο Παι-δείας προσπάθησε για πρώτη φορά από το 1982 ναδιενεργήσει διάλογο για την ανανέωση του νόμου-πλαισίου, ήμασταν απόλυτα θετικοί στην προοπτική ναπροωθήσουμε τις θέσεις και τις διεκδικήσεις μας.

Ύστερα από μία μακρά (τη μακροβιότερη που έχειλάβει ποτέ χώρα) διαδικασία διαλόγου, στον οποίοη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ συμμετείχε από την πρώτη στιγμή, (τοαποκορύφωμα του διαλόγου αυτού ήταν για μας ηκατάθεση των προτάσεών μας στην Επιτροπή Μορ-φωτικών Υποθέσεων της Βουλής) κατατέθηκε και ψη-φίστηκε από τη Βουλή τον περασμένο Μάριο, ο νέ-ος νόμος-πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ 3549/07. Τηνίδια ώρα, οι υπόλοιπες παρατάξεις επέλεγαν τη στεί-

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ Α.Ε.Ι.ρα άρνηση, αποδεικνύοντας έμπρακτα την έλλειψησυγκεκριμένων προτάσεων…

Ο νόμος αυτός περιλαμβάνει πολλές από τις χρό-νιες διεκδικήσεις μας. Θέσεις εικοσαετίας, έγιναν πλέ-ον νόμος του κράτους. Μένει τώρα να δούμε τηνεφαρμογή όλων αυτών των διατάξεων στην πράξη,ώστε να μπορέσουμε και πάλι να διατυπώσουμε εγ-γράφως νέες προτάσεις για τη βελτίωση των όποιωνατελειών.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟΠΛΑΙΣΙΟ 3549/07

Υπάρχουν, φυσικά, ακόμα πολλά ακόμα που κατάτη γνώμη μας μπορούν να γίνουν. Στο σημείο αυτό δη-λώνουμε με παρρησία ότι εφόσον υπάρξουν τολμη-ρές προτάσεις προς την σωστή κατεύθυνση από οποι-ανδήποτε άλλο χώρο, πρώτοι εμείς είμαστε πρόθυμοινα τις υιοθετήσουμε μένοντας απαρέγκλιτα πιστοί στοόραμα μας για το Πανεπιστήμιο του μέλλοντος. Αυτή,άλλωστε, είναι και η ουσία του διαλόγου: η σύνθεσητων θέσεων, η επιδίωξη συναίνεσης, η εύρεση της μέ-σης λύσης, χωρίς όμως και αυτό να σημαίνει το τέλοςκάθε διαδικασίας. Άλλωστε, η μεταρρύθμιση δεν εί-ναι μια πράξη άπαξ συντελούμενη, αλλά μια ζωντα-νή διαδικασία συνεχώς εξελισσόμενη που κρίνεταιμέσα από την καθημερινή πρακτική. Είμαστε ζωντα-νό κομμάτι της ελληνικής νεολαίας, παρακολουθού-με και θα παρακολουθούμε την μεταρρυθμιστική δια-δικασία, διατηρούμε το δικαίωμα στη γνώμη, στη δια-τύπωση κριτικής και στην επανακατάθεση των προ-τάσεών μας για ένα καλύτερο Πανεπιστήμιο. Πάνωστο Νόμο-Πλαίσιο κτίζουμε τη συνέχεια του Ελληνι-κού Πανεπιστημίου. Και στη συνέχεια αυτή θα είμα-στε παρόντες. Αναφέρουμε τα εξής θέματα:

▶ Διοικητική και υπηρεσιακή κατάσταση των κα-θηγητών. Προτείνουμε την καθιέρωση του θε-

Page 47: Πρόταση Παιδείας 2009

MAΪ ΟΣ

2009

Ν Ο Μ Ο Σ - Π Λ Α Ι Σ Ι Ο

47

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ Α.Ε.Ι.σμού των καθηγητών πλήρους και αποκλειστικήςαπασχόλησης, με την κύρωση της έκπτωσης απότη θέση σε περίπτωση παράβασης αυτού. Είναιόρος εκ των ων ουκ άνευ για ένα σύγχρονο Α.Ε.Ι.,άμεσα συνδεόμενος με την αξιολόγηση, το οποίοθα παρέχει παιδεία υψηλού επιπέδου, η απο-κλειστική αφιέρωση του καθηγητή στο διδακτι-κό, ερευνητικό και συγγραφικό του έργο. Αδυ-νατούμε να ανεχθούμε καθηγητές που απλώς κα-τέχουν μια έδρα για τον τίτλο ή οι οποίοι αντιμε-τωπίζουν το Πανεπιστήμιο σαν μια παρεμπίπτου-σα απασχόληση, για τη συμπλήρωση του εισο-δήματός τους. Παράλληλα, προτείνουμε οι ρυθ-μίσεις που θα ισχύσουν στο μέλλον σχετικά με τημονιμότητα των Δημοσίων Υπαλλήλων να εφαρ-μοσθούν και στα μέλη ΔΕΠ.

▶ Συμμετοχή των φοιτητών στις εκλογές για την ανά-δειξη των Αρχών των Α.Ε.Ι.

Αμφιβολίες για τη ρύθμιση που προτείνεται στο νό-μο-πλαίσιο είχε διατυπώσει η παράταξή μας εξ αρ-χής. Η πράξη θα δείξει τελικά το κατά πόσο η πρό-ταση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση ή όχι. Αν και ηκαθολική ψηφοφορία φοιτητών σε αυτές τις εκλογέςείναι ένα πιο δημοκρατικό μέτρο, πιστεύουμε ότι ένατέτοιο σύστημα μπορεί να αποδειχθεί μη λειτουργι-κό, καθότι πολλά πανεπιστήμια δύσκολα μπορούννα υποστηρίξουν τέτοιες διαδικασίες. Παράλληλα,θα πρέπει εδώ να τονίσουμε πως δεν είναι λίγοι εκεί-νοι, ιδίως κάποια μέλη ΔΕΠ, που απλώς συνθηματο-λογώντας και ποτέ με επιχειρήματα, μιλάνε για νο-σηρά φαινόμενα στις Σχολές προερχόμενα από πα-ρατάξεις. Είναι όμως γεγονός ότι ποτέ ένας νέος άν-θρωπος δεν καταφεύγει μόνος του σε τέτοιες πρακτι-κές αν κάποιος δεν τον εξωθήσει σε αυτές. Οι φοιτη-τικές παρατάξεις έχουν τη δική τους μοναδική ιστο-ρία, τα ιδανικά και τα οράματά τους. Η αξιοπιστία των

φοιτητικών παρατάξεων είναι ζήτημα μη διαπραγμα-τεύσιμο από την πλευρά μας. (κάτι το οποίο άλλωστεαποδεικνύουν κάθε χρόνο οι φοιτητές με την μαζικό-τατη συμμετοχή τους στις Φοιτητικές Εκλογές)

Ωστόσο, σε συνέχεια και των παλαιότερων τοπο-θετήσεων μας επισημαίνουμε τα εξής:

Ως πολιτική νεολαία θεωρούμε ότι η λύση που προ-τείνεται στο νόμο-πλαίσιο θα επιτείνει τα όποια φαι-νόμενα διαφθοράς και συναλλαγής μέσα στα A.E.I.,καθώς οι υποψήφιοι θα έχουν τη δυνατότητα άμεσουεπηρεασμού του εκλεκτορικού σώματος, αφού θαψηφίζουν άμεσα οι φοιτητές. Επιπλέον, οι εγγυήσειςπου δίνει η αυτοδέσμευση της κάθε παράταξης, ηοποία κρίνεται από τους φοιτητές για την υπευθυνότητάτης και οφείλει να διασφαλίζει και τη συνέχειά της δενείναι δυνατό να εξασφαλιστούν όταν οι υποψήφιοιθα προσπαθούν να επηρεάσουν τους μεμονωμένουςφοιτητές -αναλώσιμους ψηφοφόρους- άμεσα εξαρ-τώμενους από τους καθηγητές τους. Υπογραμμίζουμεότι οι φοιτητικές παρατάξεις λαμβάνουν κάθε χρόνοδημοκρατική νομιμοποίηση μέσα από τις φοιτητικέςεκλογές -στις περυσινές εκλογές μόνο ψήφισαν πάνωαπό 160.000 φοιτητές .

▶ Καταλήγοντας, ο νόμος-πλαίσιο είναι ένας νόμοςπρος τη σωστή κατεύθυνση. Είμαστε ως οργά-νωση υπερήφανοι που πολλές από τις ρυθμίσειςτου νόμου πρώτοι εμείς τις εισηγηθήκαμε. Περι-μένουμε πλέον να δούμε την πλήρη εφαρμογήτου, ώστε να μπορέσουμε ξανά να κρίνουμε καινα προτείνουμε προς την κατεύθυνση της βελ-τίωσής του. Επαναλαμβάνουμε ότι υπάρχουν πολ-λά ακόμα που πρέπει να γίνουν για να μπορού-με, επιτέλους, να μιλήσουμε για ένα σύγχρονοA.E.I., αντίστοιχο με αυτό που δικαιούνται οι Έλλη-νες νέοι.

Page 48: Πρόταση Παιδείας 2009

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ

ΣTO EΠΙΚΕΝΤΡΟ

48

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ kai περιβαλλονΤα τελευταία χρόνια όπως όλοι ξέρουμε, το ζήτημα του περι-

βάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης έχει ήδη εδραιωθεί ανά-μεσα στις κορυφαίες πολιτικές προτεραιότητες και τα χρόνια πουέρχονται είναι σίγουρο ότι θα βρεθεί ακόμη ψηλότερα.

Ειδικά στη σημερινή κοινωνία της διακινδύνευσης, όπου ταοικολογικά προβλήματα ξεπερνούν τα τοπικά όρια και παίρ-νουν ευρύτερες γεωγραφικές και κοινωνικές διαστάσεις, τομέλλον της δικής μας γενιάς και της ποιότητας ζωής που θααπολαύσει περνά μέσα από έννοιες όπως αειφόρος ανάπτυ-ξη, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πράσινη οικονομία και νέεςπράσινες θέσεις εργασίας.

Η όλη προβληματική για το περιβάλλον βρίσκεται σε άμεσησυσχέτιση με μια νέα Παιδεία που επιδιώκουμε, τόσο σε θε-ωρητικό όσο και σε εφαρμοσμένο επίπεδο. Αντιλαμβανόμενοιτο χρέος μας απέναντι στον κάθε φοιτητή , δίνουμε τεράστια έμ-φαση στο ρόλο που θα κληθούν να παίξουν τα τριτοβάθμιαεκπαιδευτικά ιδρύματα στην περιβαλλοντική πολιτική.

Η σύνδεση αυτή είναι κεφαλαιώδους σημασίας γιατί μέσαστους κόλπους της εκπαίδευσης, όχι μόνο μπορούν να υιοθε-τηθούν καινοτόμες δράσεις, αλλά και να εμπεδωθούν αξίεςκαι στάσεις και να αναπτυχθούν γνώσεις και δεξιότητες που θασυνδράμουν στην επίλυση του προβλήματος.

Η παιδεία ακόμη, είναι αυτή που μπορεί να συστηματοποιή-σει τον εθελοντισμό και να στείλει μηνύματα σε όλο το κοι-νωνικό σύνολο. Ειδικότερα τα ΑΕΙ έχουν μια ευκαιρία για ναπροβούν σε ενέργειες που όχι μόνο θα έχουν απτά αποτελέ-σματα στο περιβαλλοντικό ζήτημα αλλά θα τα τοποθετήσουνκαι σε εξωστρεφή τροχιά.

Είναι επιτακτική ανάγκη, τα ελληνικά πανεπιστήμια, να εστιά-σουν σε ερευνητικό επίπεδο στις νέες ανανεώσιμες πηγές ενέρ-γειας και να χρησιμοποιήσουν το πνευματικό τους κεφάλαιο γιανα προτείνουν λύσεις σε μία χώρα, που λόγω της γεωγραφι-κής της θέσης και των ιδιαίτερων συνθηκών, μπορεί και πρέ-πει να μετατραπεί σε παγκόσμιο παράδειγμα της πράσινης, αει-φόρου ανάπτυξης.

Υπάρχει όμως και μια δέσμη μέτρων που μπορούν να λά-βουν τα ελληνικά ΑΕΙ, που και τεράστια συμβολική αξία δια-θέτει αλλά και μακροπρόθεσμα οφέλη.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ� εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων

στις οροφές των πανεπιστημιακών κτιρίων.Με την ενέργεια αυτή, το πανεπιστήμιο θαμπορεί πρωτίστως να εξασφαλίζει τις δικέςτου ενεργειακές ανάγκες και το πλεόνασμαείτε να πωλείται στη ΔΕΗ, είτε να δίδεται σεευπαθείς κοινωνικά ομάδες.

� Προτεραιότητα στην ανακύκλωση, προτεραι-ότητα σε εξοπλισμό, βιβλία από ανακυκλώ-σιμα υλικά και σαφώς προσδιορισμένοι χώ-ροι όπου θα τοποθετούνται κάδοι ανακύ-κλωσης για να τους χρησιμοποιούν οι φοιτητές.

� Σύναψη συμβάσεων για εφοδιασμό υλικώνμε εταιρίες όπου χρησιμοποιούν ανακυ-κλώσιμα υλικά.

� Περισσότερα μαθήματα και σεμινάρια περι-βαλλοντικής ευαισθησίας, να προσφέρουνοι εκπαιδευτικοί φορείς κίνητρα για τη δημι-ουργία ομάδων περιβάλλοντος.

� υιοθέτηση και τήρηση μιας ποσόστωσης πρα-σίνου ειδικά για τα ιδρύματα που βρίσκονταισε μεγάλα αστικά κέντρα.

αύξηση κονδυλίων για την έρευνα με προ-τεραιότητα σε περιβαλλοντικά και ενεργεια-κά θέματα.

έλεγχος όλων των πανεπιστημιακών κτιρίωνγια εκπομπή θερμότητας και όπου μπορεί ναγίνει διαμόρφωση αυτών ώστε να είναι φι-λικότερα προς το περιβάλλον. Κατασκευήόλων των νέων εγκαταστάσεων με βάση τησχετική νομοθεσία.

� Ένταξη των περιφερειακών-νησιωτικών ιδρυ-μάτων σε προγράμματα αφαλάτωσης καιχρήση του αφαλατωμένου νερού.

� Αντικατάσταση των ήδη υπαρχόντων λα-μπτήρων με φθορισμού ,φιλικότερους προςτο περιβάλλον, για μικρότερη κατανάλωσηρεύματος