J. ENDERLIN, DER HOHE BERG OLYMPOUS…GRIECHENLAND MIT DESS EGEISCHEN

MEERS INSULEN…1688. –Χαλκογραφία Συλλογή Βασίλη Κ. Βασιακώστα.

2

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ

ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2008-2009

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2009

Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς

την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πά-ντως, ότι κατά τον Ν. 2387/1920 (όπως έχει τροποποιηθεί με τον Ν. 2121/1993 και ισχύει μέχρι σήμερα) απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου, με οποιονδήποτε τρόπο, τμη-ματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια του Τμήματος Νομικής της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. του Α.Π.Θ.

Επιμέλεια έκδοσης: Άγγελος Κορνηλάκης Δέσποινα Ντόγκαρη

Ιστοσελίδα του Τμήματος Νομικής στο Διαδίκτυο: www.auth.gr/law

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Πρόλογος ................................................................................................ 9

Ι. Ιστορικά ............................................................................................. 17

ΙΙ. Ομότιμοι Καθηγητές ........................................................................ 20

ΙΙΙ. Διοίκηση ......................................................................................... 21 Μέλη (ΔΕΠ) Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού...................... 22 Εκπρόσωποι Μεταπτυχιακών Φοιτητών ........................................ 23 Εκπρόσωποι Προπτυχιακών Φοιτητών .......................................... 23 Γραμματεία Κοσμητείας Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. .................................... 23 Γραμματεία Τμήματος Νομικής ..................................................... 23

IV. Προσωπικό ...................................................................................... 24 Τομείς ............................................................................................ 24

Α. Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου 24 Β. Τομέας Δημόσιου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ................ 25 Γ. Τομέας Διεθνών Σπουδών .......................................................... 26 Δ. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ............................ 26 Ε. Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου 27 ΣΤ. Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ............. 27 Ζ. Ειδικό Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό ............................. 28 Η. Ενιαία Περιφερειακή Βιβλιοθήκη Τμήματος Νομικής ............... 28 Θ. Σύμβουλοι σπουδών για φοιτητές/τριες με ειδικές ανάγκες και για αλλοδαπούς φοιτητες ............................................................ 29 Ι. Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής ................................................. 29 Κ. Μάθημα Διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα ........................... 30

V. Προπτυχιακές Σπουδές ................................................................ 31 1. Πρόγραμμα Σπουδών (Νέο Πρόγραμμα) ...................................... 32

α) Υποχρεωτικά Μαθήματα (Δ. Μ. 182) ...................................... 32 β) Μαθήματα Ειδικής Επιλογής (Δ. Μ. 38) ................................. 33 γ) Μαθήματα Γενικής Επιλογής (Δ. Μ. 20) ................................. 35 δ) Μαθήματα ειδικής επιλογής ως γενικής επιλογής..................... 38

6

ε) Προαιρετικό Μάθημα ...............................................................39 2. Ενδεικτικό Πρόγραμμα (Νέο Πρόγραμμα) ....................................40 3. Πρόγραμμα Διδασκαλίας Μαθημάτων Νέου προγράμματος Σπουδών .........................................................................................43 4. Μαθήματα Γενικής Επιλογής που θα διδαχθούν στο Χειμερινό και Εαρινό εξάμηνο του Παν/κού έτους 2008-2009 ......................95

1) Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου ....................................................................................95

2) Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ..........100 3) Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών .....................................106 4) Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ......................114 5) Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ...................................................................................121 6) Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών .........126

Τα μαθήματα Ειδικής Επιλογής προσφέρονται και ως μαθήματα Γενικής επιλογής με τέσσερις Δ. Μ. .............................................. 131 Διδασκαλία Ξένης Γλώσσας .......................................................... 132 Εξετάσεις - Βαθμολογία ................................................................ 132 Κανόνες για τη λήψη πτυχίου από φοιτητές της παραπάνω κατη- γορίας ............................................................................................ 133

5. Πρόγραμμα σπουδών ................................................................. 134 Πίνακας μαθημάτων .........................................................................134 Ι. Υποχρεωτικά Μαθήματα (Δ. Μ. 184) ..........................................134 ΙΙ. Μαθήματα Ειδικής Επιλογής (Δ. Μ. 34) .....................................135 ΙΙΙ. Μαθήματα Γενικής Επιλογής (Δ. Μ. 30) ...................................137 IV. Κανόνες για τη λήψη του πτυχίου από φοιτητές της παρα-

πάνω κατηγορίας .......................................................................139

6. Ενδεικτικό Πρόγραμμα (Παλαιό Πρόγραμμα) ...........................140

7. Κανονισμός Σπουδών .................................................................143

8. Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης .................................................155

VΙ. Κανονισμός Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Νομικής ...........169 Πρόγραμμα Διδασκαλίας Μαθημάτων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών πρώτου επιπέδου ..................................187 Α. Κλάδος Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου ..187 Β. Κλάδος Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστήμων ..............188

7

Γ. Κλάδος Διεθνών Σπουδών ......................................................... 189 Δ. Κλάδος Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου .......................... 190 Ε. Κλάδος Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ... 191 Στ. Κλάδος Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστήμων ............ 191

VII. Εκπαιδευτικά - Ερευνητικά Προγράμματα συνδεόμενα με λειτουργίες του Τμήματος Νομικής και διεξαγόμενα με τη συνεργασία μελών Δ.Ε.Π......................................................... 193

VΙII. Ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών LLP, Erasmus ............................................................................. 195

1. Γενικοί Στόχοι και Δομή ............................................................. 195 2. Κινητικότητα σπουδαστών........................................................... 196 3. Βασικοί όροι του προγράμματος LLP/ERASMUS...................... 196 4. Κριτήρια επιλεξιμότητας για την απόκτηση της ιδιότητας του φοιτητή LLP/ERASMUS............................................................ 197 5. Διαχείριση των υποτροφιών κινητικότητας σπουδαστών ............ 198 6. Πανεπιστήμια που λαμβάνουν μέρος στο πρόγραμμα LLP/ERASMUS........................................................................... 199

7. Γενικές πληροφορίες ................................................................... 203 8. AIESEC........................................................................................ 205

IX. Γενικές πληροφορίες ...................................................................... 208 1. Πανεπιστημιακό έτος - αργίες ..................................................... 208 2. Σύλλογος φοιτητών νομικής ........................................................ 208 3. Πανεπιστημιακές και άλλες βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης ...... 209

X. Οδηγός Περιφερειακής Βιβλιοθήκης «Ιωάννης Δεληγιάννης Τμήματος Νομικής Α.Π.Θ. .................................................. …211 1. Iστορικό…………………….............................................. …211 2. Συλλογές ……....................................................................... .212 3. Οδηγός ηλεκτρονικού προγράμματος «Horizon»……… .. …215 4. Χρήση βιβλιοθήκης ........................ ………………...………215 5. Κανονισμός λειτουργίας................................................. …... 215

XI. Τηλεφωνικός κατάλογος ................................................................ 223

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΗΜΕΡΑ

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αγαπητοί φοιτητές, ΄Ενας οδηγός σπουδών απευθύνεται σε πολλούς χρήστες και καλύ-

πτει πολλές ανάγκες. Ενημερώνει τους φοιτητές μας για την ιστορία και εξέλιξη του τμήματος, προσφέρει μια λογική μέθοδο για την παρακο-λούθηση των μαθημάτων και βοηθά τον φοιτητή στις επιλογές του, ενη-μερώνει για τους «κανόνες του παιχνιδιού»που οδηγεί στην κατάκτηση της γνώσης, πληροφορεί για τις δυνατότητες συνέχισης των σπουδών μέσα από τα μεταπτυχιακά μας μαθήματα, θέτει τις διαδικασίες για την απρόσκοπτη χρήση των βοηθημάτων που το Τμήμα προσφέρει, όπως η βιβλιοθήκη και η αίθουσα πολυμέσων καθώς και τα προγράμματα Erasmus/Socrates. Τέλος παρουσιάζει όλο το δυναμικό του Τμήματος: τη διοίκηση, τους διδάσκοντες, τη γραμματεία ώστε ο φοιτητής να έχει την πλήρη γνώση και να αναζητά κάθε φορά τους αρμόδιους για την ε-πίλυση των προβλημάτων που τυχόν θα αντιμετωπίσει.

Το Νομικό Τμήμα στοχεύει στη δημιουργία συνθηκών που θα οδη-γήσουν στην κατάκτηση της γνώσης γύρω από την Επιστήμη, στη δια-μόρφωση άξιων νομικών και, το κυριότερο, στο να βγάλει στην κοινω-νία χρήσιμους και ενημερωμένους πολίτες. Το παρελθόν του Τμήματός μας εγγυάται για το μέλλον του. Το Τμήμα μας συμπλήρωσε ήδη τα τρία τέταρτα του αιώνα της λειτουργίας του και στα χρόνια που πέρασαν α-πέδειξε την ικανότητά του να καλλιεργεί τα νομικά και να εκπαιδεύει αυτούς που θα αποτελέσουν την επιστημονική, πολιτική και πνευματική ηγεσία του τόπου μας και του κοινού μας σπιτιού.

Η Εκπαίδευση είναι η πνευματική και ηθική αγωγή με την οποία συντελείται η ανατροφή των νέων, κυρίως αλλά όχι μόνο, με την παρο-

10

χή συστηματικής διδασκαλίας. Η εκπαίδευση αποτελεί περιοχή της κοι-νωνικής ζωής και το δικαίωμα στην εκπαίδευση είναι από τη φύση του διαφορετικό από τα περισσότερα άλλα δικαιώματα και τις ελευθερίες και απαιτεί ένα minimum δρατηριότητας της δημόσιας εξουσίας , γιατί η εκπαίδευση αν δεν είναι οργανωμένη είναι μια κενή περιεχομένου λέ-ξη. Η εκπαίδευση διατρέχει όλες τις αναπτυξιακές προσπάθειες και γί-νεται αντιληπτό ότι η ανάπτυξη κινείται πέρα από τα στενά πλαίσια της παραγωγής. Η ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνεται αντιληπτή μόνο οικονο-μικά, αφού παράλληλα είναι μια κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική διαδικασία. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες προκαλούν και διευκολύ-νουν την αλλαγή των υφιστάμενων κοινωνικοπολιτικών συνθηκών, για-τί προσδίδουν στο μεμονωμένο άτομο το ποσοστό εκείνο της κοινωνι-κής, πνευματικής και οικονομικής κινητικότητας για το σπάσιμο των ξεπερασμένων πλαισίων.

Ο άνθρωπος αποτελεί συγχρόνως το μέσο και το σκοπό της εκπαι-δευτικής διαδικασίας και αυτό υπογραμμίζει την αναγκαιότητα ενός ευ-έλικτου και περιεκτικού συστήματος προβλέψεων.

Όσοι πιστεύουν ότι βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο προς κά-τι καλύτερο, όσοι αντιλαμβάνονται ότι ζούμε στη δαιδαλώδη ώρα της παγκοσμιοποίησης, όσοι αισθάνονται ότι μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση πολύτιμων κανόνων για τη ρύθμιση της κοινής δράσης όλων μας, ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για ένα καλύτερο μέλλον για τη νεολαία και την παιδεία. Ο μορφωμένος άνθρωπος αντιλαμβάνεται, συγχωρεί, είναι ανεκτικός και γνωρίζει ότι ο πολιτισμός είναι κοινό κτήμα όλων μας.

Ο ρόλος της νομικής επιστήμης και του νομικού είναι τεράστιος: συμβάλει στη διαμόφωση, επισφραγίζει και θεσμοθετεί την πολιτική βούληση μιας κοινωνίας εν τω γίγνεσθαι. Κάθε νομικός, σαν αυτούς που το Τμήμα μας φιλοδοξεί να διαμορφώσει, έχει τις γνώσεις, τα προ-σόντα και αν αποκτήσει την εμπειρία γίνεται απαραίτητο στοιχείο και μοχλός των εξελίξεων με τη λογική ανάλυση, την πειθώ, το διαπραγμα-τευτικό πνεύμα, τη γνώση των νόμων και του τρόπου λειτουργίας της διοίκησης που διαθέτει. Ο ρόλος όμως αυτός του δημιουργεί και την ει-δική ευθύνη στην πραγματοποίηση ενός πιο ασφαλούς μέλλοντος.

Ζητάμε από τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας να μας βοηθήσουν στο ξεπέρασμα που γεννά η προκατάληψη, να ενθαρρύνουμε την ενότη-

11

τα και την ευημερία, να δυναμώσουμε την παγκόσμια κατανόηση και ανεκτικότητα αποβλέποντας σε μια παγκόσμια ειρήνη, να ενισχύσουμε και να προάγουμε τις αξίες της ελευθερίας και της δικαοσύνης, της α-σφάλειας και της ισότητας, να στηρίξουμε την αλληλεγγύη της ανθρω-πότητας, την αξιοπρέπεια και αξία όλων των πολιτισμών και να πραγ-ματώσουμε τη φιλία και την αδελφοσύνη σε όλες τις ανθρώπινες σχέ-σεις.

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής Κων/νος Χατζηκωνσταντίνου

13

ΟΡΚΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ Α.Π.Θ.

ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΞΙΩ-ΘΕΝΤΕΣ

ΟΡΚΟΝ ΟΜΝΥΟΜΕΝ ΠΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΗΤΟΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ

ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗΝ ΚΑΘΟΜΟΛΟΓΟΥ-ΜΕΝ ΤΗΝΔΕ. ΑΠΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ ΤΟΥ ΣΕΠΤΟΥ ΤΟΥ-ΤΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΚΑΤ’ ΕΠΙΣΤΗ-ΜΗΝ ΒΙΩΣΌΜΕΘΑ ΑΣΚΟΎΝΤΕΣ ΑΥΤΉΝ ΔΙΚΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΟΥΤΩ ΧΡΗΣΙΜΟΥΣ ΗΜΑΣ ΑΥΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΗΣΟΜΕΝ ΠΡΟΣ ΑΠΑΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΔΕΟΜΕΝΟΥΣ ΤΗΣ ΗΜΕΤΕΡΑΣ ΑΡΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΝ ΠΑΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΕΙ ΠΡΟΣ ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΟΤΗΤΑ ΗΘΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΟΜΕΝ ΒΑΙΝΟΝΤΕΣ ΕΝ ΕΥΘΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΟΥ ΟΔΩ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΑΠΟΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΒΙΟΝ ΑΝΥΨΟΥ-ΝΤΕΣ ΕΙΣ ΤΥΠΟΝ ΑΡΕΤΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΣΚΕΠΗΝ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ. ΤΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣΙ, ΕΙΗ ΗΜΙΝ ΣΥΝ ΤΗ ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΗΜΕΤΕΡΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΦΙΛΗΜΕΝΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ Ο ΘΕΟΣ ΕΝ ΤΩ ΒΙΩ ΒΟΗΘΟΣ.

ΚΑΘΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ – ΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΠΕΙΔΗ Η ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΤΩΝ ΝΟΜΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ ΣΧΟΛΗ, ΤΗ

ΤΟΥ ΠΡΥΤΑΝΕΩΣ ΕΠΙΝΕΥΣΕΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΕΓΚΡΙΝΑΙ ΜΕ ΚΑΤΗΞΙΩΣΕΝ, ΑΥΤΗ ΤΕ ΚΑΙ ΤΗ ΠΡΥΤΑΝΕΙΑ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΙΣΤΙΝ ΔΙΔΩΜΙ ΤΗΝΔΕ:

ΠΕΡΙ ΜΕΝ ΤΗΝ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗΝ ΑΕΙ ΣΠΟΥΔΑΣΑΙ

ΚΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣΑΙ ΤΑΥΤΗΝ ΠΑΝΤΙ ΣΘΕΝΕΙ ΠΕΙΡΑΣΕΣΘΑΙ, ΕΝ ΔΕ ΤΑΙΣ ΔΙΚΑΙΣ, ΑΕΙ ΤΩ ΔΙΚΑΙΩ ΚΑΙ ΙΣΩ ΧΡΗΣΕΣΘΑΙ ΟΔΗΓΩ, ΜΗΤ’ ΕΥΝΟΙΑ, ΜΗΤ’ ΕΧΘΕΙ ΕΝ ΤΩ ΔΙΑΓΝΩΣΚΕΙΝ ΚΑΙ ΝΕΜΕΙΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟ.Ο Δ’ ΑΝ ΕΙΔΩ ΔΙΚΑΙΟΝ ΟΝ ΚΑΙ Ι-ΣΟΝ, ΤΟΥΘ’ ΑΠΛΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΝ, ΑΕΙ ΧΡΗΜΑΤΙΕΙΝ ΤΟΙΣ ΠΥΝΘΑΝΟΜΕΝΟΙΣ. ΟΙΣ Δ’ ΑΝ ΕΜΑΥΤΟΝ ΠΑΡΑΣΧΩ ΣΥ-ΝΗΓΟΡΟΝ, ΤΟΥΤΩΝ, ΚΑΝ ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΤΥΧΩΣΙΝ ΟΝΤΕΣ ΚΑΝ ΠΕΝΗΤΕΣ, ΣΠΟΥΔΗ ΙΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ ΟΜΟΙΑ ΥΠΕΡΔΙΚΗΣΕΙΝ. ΤΟ ΔΕ ΣΥΝΟΛΟΝ, ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΩΝ, ΚΑΙ ΔΙΚΑΖΩΝ,ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥ-ΛΕΥΩΝ, ΚΑΙ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ Ή ΔΙΚΟΓΡΑΦΩΝ, ΚΑΙ ΠΑΝ ΠΟΙΩΝ, Ο,ΤΙ ΑΝ ΕΡΓΟΝ Η ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΟΥΣ ΕΣΠΟΥΔΑΚΟΤΩΝ, ΕΙΣ ΜΕΙΖΟΝΑ ΔΟΞΑΝ ΘΕΟΥ ΠΟΙΗΣΕΙΝ ΑΕΙ, ΕΙΣ ΚΡΑΤΑΙΩΣΙΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΣΥΝΗΣ, ΕΙΣ ΚΟΙΝΗΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΟΦΕΛΕΙΑΝ, ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΙΝ.

ΤΑΥΤΗΝ ΜΟΙ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΝΤΙ, ΕΙΗ Ο ΘΕ-

ΟΣ ΑΡΩΓΟΣ ΕΝ ΤΩ ΒΙΩ.

Ι. ΙΣΤΟΡΙΚΑ Η Alma Mater Thessalonicensis είναι το δεύτερο Πανεπιστήμιο που

ίδρυσε το νεοελληνικό κράτος. Αμέσως μετά την ευτυχή εθνική κατάληξη των βαλκανικών πολέ-

μων, είδαν το φως της δημοσιότητας συγκεκριμένες προτάσεις, με τις ο-ποίες υποδεικνύονταν η Θεσσαλονίκη, ως έδρα του νέου Πανεπιστημίου.

Ο γνωστός διεθνολόγος, Καθηγητής της Νομικής σχολής του Πανε-πιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Στρέϊτ, και ο διάσημος μαθηματικός Κων-σταντίνος Καραθεοδωρή, Καθηγητής γερμανικών πανεπιστημίων, στον οποίον είχε ανατεθεί η οργάνωση του πολυτεχνείου του Μπρεσλάου, α-νεξάρτητα ο ένας από τον άλλον, με προτάσεις και υπομνήματα, υπο-γράμμιζαν την εθνική ανάγκη ιδρύσεως Πανεπιστημίου στην πρωτεύου-σα της Μακεδονίας, που θα συντελούσε στην εξέλιξή της σε εθνικό και πολιτισμικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας.

Μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, αποφάσισε να προτάξει την ίδρυση Πανεπιστημί-ου στην, απελευθερωθείσα τότε από τον ελληνικό στρατό, Σμύρνη. Όμως οι επώδυνες εθνικές ατυχίες στη Μικρά Ασία δεν επέτρεψαν τη λειτουρ-γία του Πανεπιστημίου εκεί, παρόλη τη σοβαρή προσπάθεια που είχε εν τω μεταξύ καταβληθεί.

Η πολιτική απόφαση για την ίδρυση στη Θεσσαλονίκη του Πανεπι-στημίου, ως διαδόχου κατά κάποιο τρόπο του άτυχου Πανεπιστημίου της Ιωνίας, καταγράφηκε στις προγραμματικές δηλώσεις της πρώτης κυβερνή-σεως Αλέξανδρου Παπαναστασίου, προς τη Δ΄ συντακτική συνέλευση στις 24 Μαρτίου 1924: «. . . Ιδιαιτέρως δε θα φροντίσωμεν διά την εκπαιδευτι-κήν οργάνωσιν των βορείων του κράτους επαρχιών, ενισχύοντες παντοιο-τρόπως το διδακτικόν προσωπικόν και ιδρύοντες τα κατάλληλα πρακτικά προπάντων σχολεία, έτι δε και δεύτερον πανεπιστήμιον εν Θεσσαλονίκη πε-ριλαμβάνον και τας πρακτικάς επιστήμας και μέλλον να λειτουργήση βαθ-μιαίως. Του πανεπιστημίου τούτου η καλή οργάνωσις και τας νέας χώρας θα ωφελήση και την επιστημονικήν παρ’ ημίν δράσιν θα προαγάγη συντελούσα εμμέσως εις την βελτίωσιν του εν Αθήναις Πανεπιστημίου».

Στη συνέχεια ακολούθησε, στις 5 Ιουνίου 1925, επί κυβερνήσεως Ανδρέα Μιχαλακόπουλου, η ψήφιση και η θέση σε ισχύ, του ιδρυτικού νόμου 3341, που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. της 22 Ιουνίου 1925. Η ίδρυ-

18

ση του δεύτερου ελληνικού Πανεπιστημίου συνοδεύτηκε στα πρώτα στά-δια όμως με αρκετές δυσκολίες, απότοκες της πολιτικής ρευστότητας της εποχής. Η ολοκλήρωση της οργάνωσής του, έλαβε χώρα, μερικά χρόνια αργότερα, με τη δημοσίευση του Οργανισμού του Πανεπιστημίου, με τον Α.Ν. 1895/1939. Με το άρθρ. 7 του Ν. 3108/1954 το Πανεπιστήμιό μας μετονομάστηκε τέλος, μετά από απόφαση του τότε Πρύτανη Μαρίνου Σιγάλα και απόφαση της Συγκλήτου, σε «Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης».

Μεταξύ των πέντε πρώτων Σχολών, που προβλέπονταν από το άρθρ. 3 του ιδρυτικού νόμου, περιλαμβάνονταν και η Σχολή Νομικών και Οι-κονομικών Επιστημών με δύο Τμήματα, ένα Νομικής και ένα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών που άρχισε πρώτο τη λειτουργία του από το πανεπιστημιακό έτος 1927-1928(Π.Δ. της 19.11.1927).

Η στελέχωση της Σχολής με το απαραίτητο διδακτικό προσωπικό πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη διαδικασία που προέβλεπε το άρθρ. 6 § 2 του Ν. 3341/1925. Έτσι συστάθηκε ειδική επιτροπή από τους Καθη-γητές του Πανεπιστημίου Αθηνών Ανδρέα Ανδρεάδη, Κυριάκο Βαρβα-ρέσσο, Δημήτριο Παπούλια, Στυλιανό Σεφεριάδη και Κωνσταντίνο Σφυ-ρή, που δεν μετείχε στις εργασίες λόγω ασθενείας, όπως και ο αναπλη-ρωματικός του, που επέλεξε τους πέντε πρώτους τακτικούς Καθηγητές του Τμήματος Πολιτικών και Οικονομικών επιστημών: Περικλή Βιζουκί-δη (που εξελέγη στη συνέχεια πρώτος Κοσμήτωρ), στη τακτική έδρα της εισαγωγής εις την επιστήμη του δικαίου και στοιχείων του αστικού δι-καίου, Ξενοφώντα Ζολώτα, στη τακτική έδρα της πολιτικής οικονομίας, Ιωάννη Σπυρόπουλο, στη τακτική έδρα του δημοσίου διεθνούς δικαίου, Δημοσθένη Στεφανίδη, στη δεύτερη τακτική έδρα της πολιτικής οικονο-μίας, και Θρασύβουλο Χαραλαμπίδη, στην τακτική έδρα του εμπορικού και ναυτικού δικαίου, και που στη συνέχεια διορίστηκαν με το Π.Δ. της 4ης Απριλίου 1928.

Το τμήμα Νομικής ιδρύθηκε και λειτούργησε από το πανεπιστημιακό έτος 1930-1931(Π.Δ. της 30.7.1930 Φ.Ε.Κ. Α, 273 της 7-8-1930), επί Κοσμητείας Δημοσθένη Στεφανίδη, μετά από πολλές αρχικές δυσκολίες και αμφιταλαντεύσεις, που προήρχοντο από την αντίληψη, σε κυβερνητι-κό και όχι μόνο επίπεδο, πώς θα οξυνθεί το από τότε υπαρκτό πρόβλημα της πληθώρας δικηγόρων.

Η έναρξη της στελέχωσης του Νομικού Τμήματος με το απαραίτητο διδακτικό προσωπικό, σηματοδοτήθηκε με την ίδρυση έδρας αστικού δι-καίου(Π.Δ της 1ης Μαίου 1929) και την επακολουθείσασα εκλογή, για το μάθημα αυτό, του πρώτου υφηγητή της, Αλέξανδρου Λιτζερόπουλου,

19

στον οποίο και δόθηκε αμέσως εντολή διδασκαλίας του. Η νεώτερη οργάνωση των σπουδών αρχικά στα δύο Τμήματα της

Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών πραγματοποιήθηκε με την Υ.Α. 152907/30-11-1971. Με βάση αυτή την απόφαση έγινε η βασική κατανομή στα δύο Τμήματα των Τομέων επιστημονικής έρευνας και δι-δασκαλίας. Η Επιστήμη του Δικαίου και η Πολιτική Επιστήμη στο Τμή-μα Νομικής (που απένεμε πτυχίο Νομικών Επιστημών ή Δημοσίου Δι-καίου, ανάλογα με τον Κύκλο σπουδών) και Οικονομικής Επιστήμης στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (που απένεμε το αντίστοιχο πτυχίο Οι-κονομικών Επιστημών).

Η προτελευταία χρονολογικά οργάνωση των σπουδών στη Σχολή μας έγινε με τον Ν. 1262/1983 (και τις στη συνέχεια τροποποιήσεις του) «Για τη δομή και λειτουργία των Α.Ε.Ι.». Με βάση αυτόν τον νόμο η Σχολή χωρίστηκε σε δύο αυτοτελή Τμήματα, Νομικής και Οικονομικών Επι-στημών, που καλύπτουν τα γνωστικά αντικείμενα των αντίστοιχων επι-στημών.

Με βάση τέλος το Π.Δ 203/3.9.1999 (ΦΕΚ Α 179 της 6.9.1999), ι-δρύθηκε στη Σχολή μας και τρίτο Τμήμα, Πολιτικών Επιστημών, το ο-ποίο άρχισε την λειτουργία του από το ακαδημαϊκό έτος 2000/2001.

Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Νομικής, που ψηφίστηκε από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος στις συνεδριάσεις της με αριθμούς 14/21.6.1983,91/30.5.1989 και 113/25.6.1991, υλοποιεί την ουσιαστική εφαρμογή του γνωστικού πεδίου του Τμήματός μας, διαμέσου των διδα-σκομένων εξαμηνιαίων μαθημάτων, με σκοπό την παροχή όλων εκείνων των αναγκαίων σήμερα γνώσεων, για τη λήψη του πτυχίου. Τέλος, με την Υ.Α. Β1/ 809/15-11-1993 εγκρίθηκε και το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος Νομικής της Σχολής μας, η ίδρυση του οποίου είχε προηγηθεί με το Β.Δ. 520/21-8-1962, οπότε και ως πρώτο ανάμεσα στις Νομικές Σχολές της Ελλάδας άρχισε, την αδιάκοπη μέχρι σήμερα, λειτουργία του.

Α.Γ.ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΔΗΣ

ΙΙ. ΟΜΟΤΙΜΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Στέργιος Αλεξιάδης, Βασίλειος Αντωνόπουλος, Κωνσταντίνος Βαβούσκος, Κωνσταντίνος Βουγιούκας, Πελαγία Γέσιου-Φαλτσή, Αστέριος Γεωργιάδης, Λουκάς Θεοχαρόπουλος, Μαριάνος Καράσης, Αλίκη Κιάντου-Παμπούκη, Κωνσταντίνος Κεραμεύς, Δήμητρα Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Λάμπρος Κοτσίρης, Φαίδων Κοζύρης, Ιωάννης Κουκιάδης, Καλλιόπη Κούφα, Δημήτριος Κωνσταντόπουλος, Ιωάννης Μανωλεδάκης, Γεώργιος Νάκος, Κωνσταντίνος Παμπούκης, Χαράλαμπος Παπαστάθης, Αναστάσιος Τάχος, Τηλέμαχος Φιλιππίδης.

ΙΙΙ. ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Κοσμήτορας της Σχολής Γιαννούλα Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Καθηγήτρια

Πρόεδρος του Τμήματος

Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής

Αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής

Διοικητικό Συμβούλιο Απαρτίζεται από τον Πρόεδρο και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο του

Τμήματος, τους Διευθυντές των Τομέων, δύο (2) προπτυχιακούς και έναν (1) εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών φοιτητών.

Παρούσα σύνθεση: Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου Πρόεδρος,

Νικόλαος Μπιτζιλέκης Αναπληρωτής Πρόεδρος,

΄Αγγελος Στεργίου Αντώνιος Μανιτάκης Αναστασία Γραμματικάκη-Αλεξίου Ελίζα Αλεξανδρίδου Κωνσταντίνος Σταμάτης Λάμπρος Μαργαρίτης

Δύο (2) εκπρόσωποι των προπτυχιακών φοιτητών και Ένας (1) εκπρόσωπος των μεταπτυχιακών φοιτητών.

Γενική Συνέλευση Συγκροτείται από μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος, με αναλογική συμμε-

τοχή των μελών Δ.Ε.Π. κάθε Τομέα και εκπροσώπους: Των προπτυχια-κών και μεταπτυχιακών φοιτητών, του Ε.Τ.Ε.Π. και των βοηθών και επι-στημονικών συνεργατών.

Μετέχουν αυτοδικαίως σ’ αυτήν οι Διευθυντές των Τομέων.

22

Παρούσα σύνθεση: Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου - Πρόεδρος, ΜΕΛΗ (ΔΕΠ) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Αλεξανδρίδου Ελίζα, Γιοβανόπουλος Ρήγας, Γραμματικάκη-Αλεξίου Αναστασία, Γώγος Κωνσταντίνος, Δέλλιος Γεώργιος, Δεληγιάννη-Δημητράκου Χριστίνα, Δούκα Βικτωρία, Ιντζεσίλογλου Νικόλαος, Καλφέλης Γρηγόριος, Καρύμπαλη-Τσίπτσιου Γιαννούλα, Κορδή-Αντωνοπούλου Σταματία, Κορνηλάκης Παναγιώτης, Κουτούπα Ευαγγελία, Κτενίδης Ιωσήφ, Μακρίδου Καλλιόπη, Μανιτάκης Αντώνιος, Μαντζούφας Παναγιώτης, Μαργαρίτης Λάμπρος, Μπάρμπας Νικόλαος, Νίκας Νικόλαος, Παπαδοπούλου Τριανταφυλιά, Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη Παρασκευή, Παπακυριάκου Θεόδωρος, Παπασιώπη-Πασιά Ζωή, Παρασκευόπουλος Νικόλαος, Πιτσελά Αγγελική, Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης, Σαχπεκίδου Ευγενία, Σοφιαλίδης Απόστολος, Στεργίου ΄Αγγελος, Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου Σοφία, Φουντεδάκη Αικατερίνη, Ψυχομάνης Σπυρίδων.

23

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Δεκαεννέα (19)

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΄Εξι (6)

ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ (Ε.Τ.Ε.Π.)

ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ (Ε.Ε.ΔΙ.Π.ΙΙ)

ΒΟΗΘΟΙ - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ

Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης Απαρτίζεται από το Πρόεδρο του Τμήματος, τα μέλη Δ.Ε.Π. της Γε-

νικής Συνέλευσης και δύο (2) μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΣΜΗΤΕΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ Ν.Ο.Π.Ε. Γραμματέας: Αικατερίνη Καλλιαρίδου.

Βασιλική Τριανταφύλλου.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ Γραμματέας: Άλκηστις Φερμάνη, Αικατερίνη Ασλανίδου, Ευδοξία-Ελένη Εζίκη, Πηνελόπη Μπαξεβάνη, Ελένη Νένδου, Δέσποινα Ντόγκαρη, Χρυσούλα Παπαδοπούλου, Αλέξιος Σιδηρόπουλος, Μαρία Στέφου, Δημήτριος Τουρνάς.

IV. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Α. ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Άγγελος Στεργίου, Καθηγητής, Διευθυντής, Χαρίκλεια Απαλαγάκη, Καθηγήτρια, Παρασκευάς Αρβανιτάκης, Καθηγητής, Γεώργιος Αρχανιωτάκης, Καθηγητής, Δημήτριος Ζερδελής, Καθηγητής, Αριστείδης Καζάκος, Καθηγητής, Αθανάσιος Καΐσης, Καθηγητής, Γιαννούλα Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Καθηγήτρια, Παναγιώτης Κορνηλάκης, Καθηγητής, Ευτυχία Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Καθηγήτρια, Χρίστος Κούσουλας, Καθηγητής, Αχιλλέας Κουτσουράδης, Καθηγητής, Παναγιώτης Λαδάς, Καθηγητής, Καλλιόπη Μακρίδου, Καθηγήτρια, Νικόλαος Νίκας, Καθηγητής, Δημήτριος Παπαστερίου, Καθηγητής,

Αθανάσιος Πουλιάδης, Καθηγητής, Νίκη Ψούνη, Καθηγήτρια,

Γεώργιος Δέλλιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Βικτωρία Δούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

Δέσποινα Κλαβανίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Νικολέτα Παϊσίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Θεοφανώ Παπαζήση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Λήδα-Μαρία Πίψου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ευαγγελία Ποδηματά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Αθηνά Κοτζάμπαση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Αικατερίνη Φουντεδάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

25

Αναστάσιος Βαλτούδης, Επίκουρος Καθηγητής, Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Απόστολος Σοφιαλίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Ελένη Βαλαβάνη-Πολατίδου, Λέκτορας, Άγγελος Κορνηλάκης, Λέκτορας,

Μαρία Βοζίκη-Κοσματοπούλου, Επιστ. Συνεργάτης, Ευφροσύνη Γκουτζιαμάνη, Επιστ. Συνεργάτης, Ευαγγελία Κουγιουμτζή, Επιστ. Συνεργάτης,

Αλεξάνδρα Τσαρούχα, Ε.Τ.Ε.Π.,

Διαμάντω Αντωνιάδου, Διοικητικός Υπάλληλος, Ξανθίππη Χατζησπύρογλου, Διοικητικός Υπάλληλος, Τεκτονίδης Δημήτριος, Διοικητικός Υπάλληλος.

Β. ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Αντώνιος Μανιτάκης, Καθηγητής, Διευθυντής

Γεώργιος Αναστασιάδης, Καθηγητής, Ευάγγελος Βενιζέλος, Καθηγητής, (αναστολή) Ευαγγελία Κουτούπα, Καθηγήτρια, Νικόλαος Μπάρμπας, Καθηγητής, Βασίλειος Σκουρής, Καθηγητής,(αναστολή) Κωνσταντίνος Φινοκαλιώτης, Καθηγητής, Κωνσταντίνος Χρυσόγονος, Καθηγητής Κων/νος Γώγος, Επίκουρος Καθηγητής, Ιφιγένεια Καμτσίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Παναγιώτης Μαντζούφας, Επίκουρος Καθηγητής Σαράντης Ορφανουδάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Ευγενία Πρεβεδούρου Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιωάννης Συμεωνίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Δήμος Τσούρκας, Επίκουρος Καθηγητής, Τριανταφυλλιά Παπαδοπούλου, Λέκτορας, Δημήτριος Παπαφιλίππου, Βοηθός-Διδάκτορας,

Αναστασία Παπαδοπούλου-Μπαραλιάκου, Ε.Τ.Ε.Π.,

Παρθενόπη Μαρμαρίδου-Καλαϊτζίδου, Διοικ. Υπάλληλος,

26

Γ. ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Αναστασία Γραμματικάκη-Αλεξίου, Καθηγήτριa, Διευθύντρια,

Ευάγγελος Βασιλακάκης, Καθηγητής, Παναγιώτα Κραβαρίτου, Καθηγήτρια, Ζωή Παπασιώπη-Πασιά, Καθηγήτρια, Ευγενία Σαχπεκίδου, Καθηγήτρια, Πέτρος Στάγκος, Καθηγητής, Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής, Ιωάννης Στεφανίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Άννα Γκιζάρη-Ξανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Παναγιώτης Γκλαβίνης, Επίκουρος Καθηγητής, Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Λέκτορας, Ιωσήφ Κτενίδης, Λέκτορας, Λεωνίδας Παπαδόπουλος, Λέκτορας, Μιλτιάδης Σαρηγιαννίδης, Λέκτορας,

Δήμητρα Μάνου, Διοικητικός Υπάλληλος,

Αλεξία Παπάζη, Διοικητικός Υπάλληλος,

Δ. ΤΟΜΕΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ελίζα Αλεξανδρίδου, Καθηγήτρια, Διευθύντρια, Νικόλαος Τέλλης, Καθηγητής, Σπυρίδων Ψυχομάνης, Καθηγητής, Ουρανία Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια, Ελένη Γκολογκίνα-Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Σταματία Κορδή-Αντωνοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

Ανθούλα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ευμορφία Τζίβα, Επίκουρη Καθηγήτρια,

Αναστάσιος-Ιωάννης Φρέρης, Επίκουρος Καθηγητής,

Ρήγας Γιοβαννόπουλος, Λέκτορας, Νικόλαος Ελευθεριάδης, Λέκτορας, Παρασκευή Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, Λέκτορας,

27

Ιωάννα Λεμπέση-Ανδρέου, Επιστ. Συνεργάτης,

Καραλή Χρυσούλα, Διοικητικός Υπάλληλος.

Ε. ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Κωνσταντίνος Σταμάτης, Καθηγητής, Διευθυντής, Νικόλαος Ιντζεσίλογλου, Καθηγητής, Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Δάφνη Παπαδάτου, Επίκουρη Καθηγήτρια,

Σοφία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Κωνσταντίνος, Βλάχος, Λέκτορας, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λέκτορας, Κυριακή Πάτκου, Διοικητικός Υπάλληλος.

ΣΤ. ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Λάμπρος Μαργαρίτης, Καθηγητής, Διευθυντής, Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι, Καθηγήτρια, Γρηγόριος Καλφέλης, Καθηγητής, Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής, Αδάμ Παπαδαμάκης, Καθηγητής, Νικόλαος Παρασκευόπουλος, Καθηγητής, Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου, Καθηγήτρια

Αγγελική Πιτσελά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

Αθανάσιος Ζαχαριάδης, Λέκτορας, Γεώργιος Νούσκαλης, Λέκτορας, Θεόδωρος Παπακυριάκου, Λέκτορας,

Αλέξανδρος Κωζαδίνος, Βοηθός, Αλέξανδρος Παπαγγελής, Βοηθός,

Λαμπρινή Καραντούκη-Κωζαδίνου, Επιστ. Συνεργάτης, Ιωάννης Σκορδαλός, Επιστ. Συνεργάτης, Χριστίνα Τσιτσικλή, Επιστ Συνεργάτης,

Νικόλαος Γαβαλάς, Ε.Ε.ΔΙ.Π.,

28

Αικατερίνη Σκερλετοπούλου-Σεραφείμ, Ε.Τ.Ε.Π.,

Αναστασία Παπαργυρίου, Διοικητικός Υπάλληλος.

Ζ. ΕΙΔΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Αγνή Δάφφα, Γερμανικής γλώσσας, Ελπινίκη Αλεξιάδου, Γερμανικής γλώσσας, Ευαγγελία Μουσούρη, Γαλλικής γλώσσας, Αθανασία Νικολαΐδου-Χατζηβασιλειάδου, Ιταλικής γλώσσας, Κλεοπάτρα Κοντούλη, Αγγλικής γλώσσας, Αννα-Μαρία Χατζηθεοδώρου, Αγγλικής γλώσσας.

Η. ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ

1. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής προΐσταται της Ενιαίας Περιφε-ρειακής Βιβλιοθήκης.

2. Επιτροπή της Βιβλιοθήκης Πρόεδρος - Επιστημονικός υπεύθυνος: Δημήτριος Παπαστερίου, Καθηγητής.

Μέλη:

Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής, Ουρανία Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια, Νίκη Ψούνη, Καθηγήτρια, Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τριανταφυλλιά Παπαδοπούλου, Λέκτορας, Ένας (1) εκπρόσωπος των μεταπτυχιακών φοιτητών. Δύο (2) εκπρόσωποι των προπτυχιακών φοιτητών. Ένας (1) εκπρόσωπος του Ε.Δ.Π. Ένας (1) βιβλιοθηκονόμος της ενιαίας περιφερειακής βιβλιοθήκης

(Ελένη Γιαννίτσιου, Ε.Ε.ΔΙ.Π.). 3. Προσωπικό της βιβλιοθήκης:

Σοφία Αποστολίδου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Μαριέττα Γαρέζου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Ελένη Γιαννίτσιου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Κυριακή Καρατζουλίδου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Αγνή Γκουτζιαμάνη, Διοικητικός Υπάλληλος, Κωνσταντίνος Μπλιάυκος, Διοικητικός Υπάλληλος,

29

Αθηνά Παπαδημητρίου, Διοικητικός Υπάλληλος, ΄Αννα Παπαδοπούλου, Διοικητικός Υπάλληλος,

Καλλιόπη Ψαράκη, Διοικητικός Υπάλληλος.

4. Γραφείο ERASMUS: Εζίκη Ελένη-Ευδοξία, Διοικητικός υπάλληλος.

Θ. ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΛΟΔΑΠΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής, Ζωή Παπασιώπη-Πασιά, Καθηγήτρια, Αγγελική Πιτσελά, Αναπλ. Καθηγήτρια.

Ι. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Τι είναι η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής Η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημί-

ου Θεσσαλονίκης, η οποία λειτουργεί από το 1997, έχει ως στόχο να συμβάλει:

– στην επίλυση προβλημάτων που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν φοι-τητές του Πανεπιστημίου μας.

– στην ενδυνάμωση της εσωτερικής ζωής του Πανεπιστημίου και – στη σύνδεση του Πανεπιστημίου με την ευρύτερη κοινωνία.

Τι μπορεί να προσφέρει η E.K.IL – Υποστήριξη σε φοιτητές με ειδικές ανάγκες – Διευκόλυνση ξένων φοιτητών στην προσαρμογή τους στις σπουδές – Υποστήριξη της πολιτιστικής ζωής του Α.Π.Θ. μέσω ενισχύσεων προς τις πολιτιστικές ομάδες

– Ενημέρωση σε θέματα πρόληψης και φροντίδας υγείας και προ-βληματισμό σε θέματα της σύγχρονης κοινωνίας και ζωής.

– Συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη – Εθελοντική αιμοδοσία για τις ανάγκες των φοιτητών, μελών ΔΕΠ και διοικητικών υπαλλήλων του Α.Π.Θ.

– Δραστηριότητες εθελοντικού χαρακτήρα. Μια από τις δραστηριότητες της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής

είναι και η αιμοδοσία, η δημιουργία Τράπεζα Αίματος του Αίματος του Α.Π.Θ. Από τη σύσταση της το Νοέμβριο του 2001 έως και σήμερα, α-νταποκρίνεται στις ανάγκες τόσο των πανεπιστημιακών μελών της όσο και συγγενικών τους προσώπων, και ο αριθμός των αιμοδοτών αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου.

30

Τι είναι το ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ. Το ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ.(Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστή-

ριξης) προσφέρει σε όλους τους φοιτητές του Α.Π.Θ. συμβουλές και ψυ-χολογική υποστήριξη σε προσωπικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, εντελώς δωρεάν! Επαγγελματίες ψυχολόγοι προσφέρουν βοήθεια και συμβουλές. Καθημερινά από 15:00 έως 19:00 το απόγευμα.

Πληροφορίες – Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής

2ο γραφείο στον εξώστη του 1ου ορόφου του Κτιρίου Διοίκησης του Α.Π.Θ. Τηλ.: 2310-995360, 2310-995386, 2310991376, email:

ipaspala@phed.auth.gr (Εθελοντισμός, Τηλεφωνική γραμμή) abourou@ad.auth.gr (Α. με Α…, θέματα σχετικά με το ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ.) kouzelis@ad.auth.gr (Αλλοδαποί/ές φοιτητές/τριες ΑΠΘ, Διερμηνεία Ελ-ληνικής Νοηματικής Γλώσσας) xgsamara@ad.auth.gr (Αιμοδοσία, Τηλεφωνική Γραμμή)

Κ. ΜΑΘΗΜΑ ΔΙΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΣΤΗ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Μετ. - 411Ε. Διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα Μάθημα επιλογής στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Ανοιχτό για όλους τους φοιτητές του ΑΠΘ Εξάμηνο: εαρινό ΔΜ: 2 Ώρες διδασκαλίας την εβδομάδα: 3

Διδάσκουσα: Δρ. Φωτεινή Αποστόλου

Το μάθημα αυτό απευθύνεται σε φοιτητές που γνωρίζουν τη νοημα-τική γλώσσα και προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους σε κωφούς φοιτητές που παρακολουθούν μαθήματα πανεπιστημιακού επιπέδου. Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει στους εθελοντές διερμηνείς μια εισαγωγή στις βασικές αρχές της διαδοχικής διερμηνείας και να τους βοηθήσει να αναπτύξουν ένα ακαδημαϊκό λεξιλόγιο, ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις των πανεπιστημιακών διαλέ-ξεων που καλούνται να ερμηνεύσουν στη νοηματική γλώσσα. Μέσα από ασκήσεις μνήμης, τεχνικές περίληψης και συνεχή πρακτική οι φοιτητές θα αναπτύξουν τις δεξιότητες και το λεξιλόγιο που είναι απαραίτητα για το εθελοντικό τους έργο.

V. ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος Νομικής, στη συνεδρίασή της α-

ριθμ. 291/24-6-2008 καθόρισε τις ημερομηνίες έναρξης και λήξης της δι-δασκαλίας των μαθημάτων, των εξετάσεων και της υποβολής δηλώσεων προτίμησης μαθημάτων, για το χειμερινό και εαρινό εξάμηνο του Πανε-πιστημιακού έτους 2008-2009, ως ακολούθως:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2008-2009

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΝΑΡΞΗ 1-9-2008 - ΛΗΞΗ 19-2-2009

Διδασκαλία: Από 6-10-2008 μέχρι 16-1-2009 Εξετάσεις: Από 19-1-2009 μέχρι 19-2-2009 Υποβολή δηλώσεων μαθημάτων: Από 27-10-2008 μέχρι 11-11-2008

ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΝΑΡΞΗ 23-2-2009 - ΛΗΞΗ 30-6-2009

Διδασκαλία: Από 23-2-2009 μέχρι 29-5-2009 Εξετάσεις: Από 1-6-2009 μέχρι 30-6-2009 Υποβολή δηλώσεων μαθημάτων: Από 9-3-2009 μέχρι 20-3-2009

Εξετάσεις περιόδου Σεπτεμβρίου 2009

Από 1-9-2009 μέχρι 30-9-2009 ΣΗΜΕΙΩΣΗ Το πρόγραμμα διδασκαλίας όλων των μαθημάτων του Τμήματος δι-

αμορφώθηκε με βάση τις αρχικές αποφάσεις των Τομέων για το έτος 2008-2009. Μεταγενέστερες αλλαγές λήφθηκαν υπόψη μόνο στο μέτρο του εφικτού κατά την εκτύπωση του παρόντος οδηγού σπουδών.

Για περισσότερες πληροφορίες αρμόδιες είναι οι Γραμματείες των Τομέων.

32

1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ [Αφορά τους φοιτητές που γράφτηκαν το παν/κό έτος 1993-94 στο Α΄

και Β΄ εξάμηνο, το παν/κό έτος 1994-95 στο Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄ εξάμηνο, το παν/κό έτος 1995-96 στα έξι πρώτα, και το παν/κό έτος 1996-97 και εφε-ξής σ’ όλα τα εξάμηνα (από το Α΄ εξάμηνο ως το Η΄ εξάμηνο)].

Α) ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ώρες 123, δ.μ.182) Ώρες δ. μ.

1) Υ 002 Ενοχικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ......................... 5 ...........8 2) Υ 003 Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος)........................ 4 ...........6 3) Υ 004 Εμπράγματο Δίκαιο ........................................ 4 ...........6 4) Υ 005 Οικογενειακό Δίκαιο ...................................... 4 ...........6 5) Υ 006 Κληρονομικό Δίκαιο ...................................... 4 ...........6 6) Υ 008 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα -αναγκαστική εκτέλεση ......................................................... 5 ...........8 7) Υ 009 Εργατικό Δίκαιο ............................................. 4 ...........6 8) Υ 011 Δίκαιο Εμπορικών Εταιρειών ......................... 5 ...........8 9) Υ 013 Συνταγματικό Δίκαιο ...................................... 5 ...........8 10) Υ 014 Συνταγματικές Ελευθερίες .............................. 3 ...........4 11) Υ 018 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ... 4 ...........6 12) Υ 019 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) .... 4 ...........6 13) Υ 021 Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ............................ 6 ...........9 14) Υ 022 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο I (γενικό μέρος) ....... 4 ...........6 15) Υ 025 Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ..... 4 ...........6 16) Υ 028 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο ............................................................. 3 ...........4 17) Υ 029 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο ................................ 3 ...........4 18) Υ 030 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό Δίκαιο και στην Ποινική Δικονομία ........................... 3 ...........4 19) Υ 031 Πτωχευτικό Δίκαιο ......................................... 2 ...........4 20) Υ 032 Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ............................... 3 ...........4 21) Υ 033 Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ................... 3 ...........4 22) ΥΒ 01 Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου .............. 3 ...........4 23) ΥΒ 17 Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) .............. 3 ...........4

33

24) ΥΒ 23 Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο .................................. 3 .......... 4 25) Υ 007 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - απόδειξη) ......................................................... 6 .......... 9 26) ΥΓ 011 Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας ................................3 .......... 4 27) Υ 012 Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα- Ασφαλιστικό) .................................................. 3 .......... 4 28) Υ 015 Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ................... 4 .......... 6 29) ΥB 16 Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ........................ 5 .......... 8 30) Υ 020 Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρο- νιστικού Δικαίου ............................................. 3 .......... 4 31) ΥΓ 024 Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασία Καταναλωτή στα πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου .............. 2 .......... 4 32) ΥΓ 025 Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένεi ....................................................................3 .......... 4 33) ΥΓ 026 Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονο- μικό Δίκαιο εν γένει ............................................3 .......... 4 Σύνολο μαθημάτων 33 Σύνολο ωρών ..................................................................... 123 Σύνολο δ. μ ............................................................................ ..... 182

Β) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 28, δ. μ. 38)

Ο φοιτητής υποχρεούται να επιλέξει ένα μάθημα από κάθε ενότητα

α. Ενότητα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 51 Πολιτική Επιστήμη ............................................ 3 .......... 4 2) ΕΕ 52 Πολιτειολογία .................................................... 3 .......... 4 3) ΕΕ 53 Νεώτερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (1821-1940) .......................................... 3 .......... 4

β. Ενότητα Οικονομικής Επιστήμης - Κοινωνιολογίας

Ώρες δ. μ. 1) ΕΕ 71 Γενική Κοινωνιολογία ....................................... 3 .......... 4 2) ΕΕ 72 Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης ...................... 3 .......... 4 3) ΕΕΓ 73 Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής ........................ 3 .......... 4

34

γ. Ενότητα Ιστορίας του Δικαίου και Εκκλησιαστικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 41 Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου .......................... 3 ...........4 2) ΕΕ 42 Εκκλησιαστικό Δίκαιο ....................................... 3 ...........4

δ. Ενότητα Εμπορικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕΓ 20 Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου .......................... 3 ...........4 2) ΕΕΓ 21 Ναυτικό Δίκαιο .................................................. 3 ...........4 3) ΕΕΓ 24 Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας ........................ 3 ...........4

ε. Ενότητα Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου

Ώρες δ. μ. 1) ΕΕ 43 Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου ........ 3 ...........4 2) ΕΕ 44 Κοινωνιολογία του Δικαίου ............................... 3 ...........4

στ. Ενότητα Ποινικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 22 Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο ............................... 3 ...........4 2) ΕΕΓ 25 Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου .................... 3 ...........4 3) ΕΕΓ 26 Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι ...................................... 3 ...........4

ζ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών

Ώρες δ. μ. 1) ΕΕ 32 Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ............................... 3 ...........4 2) ΕΕ 33 Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο ...................... 3 ...........4 3) ΕΕ 34 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ (ειδικό μέρος) ......... 3 ...........4 4) ΕΕ 35 Ειδικά Μαθήματα Δικαίου Ευρωπαϊκών Κοινο- τήτων .............................................................. 3 ...........4

η. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου

Ώρες δ. μ. 1) ΕΕ 61 Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο Παιδείας .............. 3 ...........4 2) ΕΕ 62 Δίκαιο Περιβάλλοντος -Χωροταξικό και Πολεο- δομικό Δίκαιο ................................................. 3 ...........4 3) ΕΕΓ 63 Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο .......................... 3 ...........4

35

θ. Ενότητα Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 11 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Συλλογικές Διαφορές ..................... 4 .......... 6 2) ΕΕ 12 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ............ 4 .......... 6

Γ) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 15, δ. μ. 20)

Ο φοιτητής οφείλει να επιλέξει συνολικά πέντε μαθήματα της αρε-σκείας του από τις ακόλουθες έξι (6) ενότητες μαθημάτων (μπορούν να είναι και τα πέντε από την ίδια ενότητα ή από διαφορετικές).

α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου

Ώρες δ. μ. 1) ΓΕΕ 01 Τα Θεμέλια του Αστικού Δικαίου ...................... 3 .......... 4 2) ΓΕΕ 02 Αστική προστασία του καταναλωτή .................. 3 .......... 4 3) ΓΕΕ 03 Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία ....................... 3 .......... 4 4) ΓΕΕ 05 Νέες συμβατικές μορφές των σύγχρονων συναλ- λαγών ................................................................. 3 .......... 4 5) ΓΕΕ 06 Προστασία μισθώσεων ...................................... 3 .......... 4 6) ΓΕΕ 07 Ειδικά Μαθήματα Αστικής Ευθύνης ................. 3 .......... 4 7) ΓΕA 9 Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο ................................ 3 .......... 4 8) ΓΕΕ 11 Δίκαιο κοινωνικών ασφαλίσεων ........................ 3 .......... 4 9) ΓΕΕ 15 Στοιχεία Ιδιωτικού Δικαίου του Τουρισμού ...... 3 .......... 4 10) ΓΕΗ 01 Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατι- κού Δικαίου ....................................................... 3 .......... 4 11) ΓΕΕ 18 Ασφαλιστικά μέτρα............................................. 3 .......... 4 12) ΓΕΕ 20 Ειδικές διαδικασίες - Διαιτησία .......................... 3 .......... 4 13) ΓΕΕ 19 Εκούσια δικαιοδοσία .......................................... 3 .......... 4 14) ΓΕΕ 21 Εξασφάλιση απαιτήσεων .................................... 3 .......... 4 15) ΓΕΕ 22 Δίκαιο του Κτηματολογίου ................................. 3 .......... 4 16) ΓΕΕ 23 Σύγχρονα Θέματα Εργατικού Δικαίου................ 3 .......... 4

β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης

Ώρες δ. μ. 1) ΓΕΒ 9 Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων ........................ 3 .......... 4 2) ΓΕΒ 02 Δίκαιο Δημόσιας Τάξης ..................................... 3 .......... 4

36

3) ΓΕΒ 2 Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (1940-1986) .......................................... 3 ...........4 4) ΓΕΒ 4 Πολιτική Κοινωνιολογία ................................... 3 ...........4 5) ΓΕΒ 5 Ιστορία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Θεσμών ......... 3 ...........4 6) ΓΕΒ 6 Διοικητική Επιστήμη ......................................... 3 ...........4 7) ΓΕΒ 7 Δημοσιονομικό Δίκαιο ....................................... 3 ...........4 8) ΓΕΒ 8 Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο ............. 3 ...........4 9) ΓΕΒ 3 Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ............... 3 ...........4 10) ΓΕΒ 10 Δίκαιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή Επικοινω- νίας ..................................................................... 3 ...........4 11) ΓΕΒ 11 Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού Δικαίου Ανθρώπινα Δικαιώματα ........................ 3 ...........4 12) ΓΕΗ 02 Πρακτική Άσκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ..... 3 ...........4 13) ΓΕΒ 13 Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο....................... 3 ...........4

γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών

Ώρες δ. μ. 1) ΓΕΕ 6 Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ..... 3 ...........4 2) ΓΕΓ 6 Κυπριακό Δίκαιο ............................................ 3 ...........4 3) ΓΕΔ 1 Διεθνείς Σχέσεις ............................................. 3 ...........4 4) ΓΕΔ 2 Διπλωματική Ιστορία ...................................... 3 ...........4 5) ΓΕΔ 05 Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο ........................... 3 ...........4 6) ΓΕΔ 6 Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου 3...........4 7) ΓΕΔ 7 Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών .................. 3 ...........4 8) ΓΕΔ 5 Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξωτερική Πολιτική .......................................................... 3 ...........4 9) ΓΕΔ 3 Διεθνείς Θεσμοί ............................................... 3 ...........4 10) ΓΕΔ 10 Διεθνείς Σχέσεις με ιδιαίτερη έμφαση στις Ευρωπαϊκές Σχέσεις ........................................ 3 ...........4 11) ΓΕ 506 Δίκαιο - Φύλο - Ισότητα .................................. 3 ...........4 12) ΓΕΗ 03 Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό Αντικείμενο του Τομέα Διεθνών Σπουδών ................................. 3 ...........4 13) ΓΕ 500 Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη (Έδρα Jean Monnet) 3...........4

37

δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΓ 01 Δίκαιο Χερσαίας Μεταφοράς .......................... 3 .......... 4 2) ΓΕΓ 02 Δίκαιο Αεροπορικής Μεταφοράς .................... 3 .......... 4 3) ΓΕΔ 8 Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο (πρόγραμμα Jean Monnet) ................................................... 3 .......... 4 4) ΓΕΓ 7 Τραπεζικό Δίκαιο ............................................. 3 .......... 4 5) ΓΕΓ 5 Δίκαιο Διεθνούς Εμπορίου ............................. 3 .......... 4 6) ΓΕΓ 3 Ειδικοί θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ................... 3 .......... 4 7) ΓΕΓ 4 Λογιστική Εμπορικών Εταιριών ..................... 3 .......... 4 8) ΓΕ 503 Χρηματιστηριακό Δίκαιο ................................. 3 .......... 4 9) ΓΕΗ 04 Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου.... 3 .......... 4 10) ΓΕΓ 23 Δίκαιο Κρατικού Παρεμβατισμού .................... 3 .......... 4 11) ΓΕ 507 Δίκαιο των Συνεταιρισμών ............................... 3 .......... 4 12) ΓΕΓ 28 Δίκαιο Αθλητικών Ανωνύμων Εταιριών ......... 3 .......... 4

ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΖ 1 Ιστορία και Εισηγήσεις του Ελληνικού Δικαίου3 .......... 4 2) ΓΕΖ 02 Ιστορία των Θεσμών ........................................ 3 .......... 4 3) ΓΕΖ 03 Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................. 3 .......... 4 4) ΓΕΖ 4 Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου (Δίκαιο και Πληροφορική) .................................................. 3 .......... 4 5) ΓΕΖ 06 Θεσμοί Αγίου Όρους ........................................ 3 .......... 4 6) ΓΕ 505 Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου και των Θεσμών ..............................................................3 .......... 4 7) ΓΕΗ 05 Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ..................................................... 3 .......... 4 στ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών

Ώρες δ. μ. 1) ΓΕΑ 10 Σωφρονιστική .................................................. 3 .......... 4 2) ΓΕΑ 11 Εγκληματολογία .............................................. 3 .......... 4 3) ΓΕΑ 4 Ποινική Δικονομία - Ειδικές Διαδικασίες ....... 3 .......... 4 4) ΓΕΑ 1 Ανακριτική ....................................................... 3 .......... 4 5) ΓΕΑ 6 Δικαστική Ψυχολογία ...................................... 3 .......... 4 6) ΓΕΑ 12 Δίκαιο των Ανήλικων ...................................... 3 .......... 4

38

7) ΓΕΑ 8 Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο ........................... 3 ...........4 8) ΓΕΗ 06 Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ........................................................ 3 ...........4

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα μαθήματα ειδικής επιλογής προτείνονται και ως μαθήματα γενικής

επιλογής. Ο φοιτητής που θα τα επιλέξει ως γενικής επιλογής δεν δικαιούται να τα επιλέξει ως ειδικής επιλογής και αντίστροφα.

Δ) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΩΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου ώρες δ. μ.

1) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Συλλογικές Διαφορές .................................... 3..............4 2) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ........................... 3..............4

β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης

ώρες δ. μ. 1) Νεώτερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας (1821-1940) .................................... 3..............4 2) Πολιτική Επιστήμη ........................................................... 3..............4 3) Πολιτειολογία .................................................................... 3..............4 4) Γενική Κοινωνιολογία ....................................................... 3..............4 5) Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης ..................................... 3..............4 6) Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής ....................................... 3..............4 7) Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο της Παιδείας ....................... 3..............4 8) Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξικό και Πολεοδομικό Δίκαιο ................................................................................ 3..............4 9) Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ......................................... 3..............4

γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών

ώρες δ. μ. 1) Ειδικά Μαθήματα Δικαίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ...... 3..............4 2) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ - (Ειδικό μέρος) ..................... 3..............4 3) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ............................................... 3..............4 4) Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο ..................................... 3..............4

39

δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ώρες δ. μ.

1) Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου ........................................ 3 ............. 4 2) Ναυτικό Δίκαιο .................................................................. 3 ............. 4 3) Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας ...................................... 3 ............. 4

ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ώρες δ. μ.

1) Εκκλησιαστικό Δίκαιο ....................................................... 3 ............. 4 2) Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου .......................................... 3 ............. 4 3) Κοινωνιολογία του Δικαίου ............................................... 3 ............. 4 4) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου ........................ 3 ............. 4

στ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών

ώρες δ. μ. 1) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο .............................................. 3 ............. 4 2) Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου .................................... 3 ............. 4 3) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι ...................................................... 3 ............. 4

Ε) ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

Ξένη γλώσσα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ECTS

Με την απόφαση της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ αριθμ. 291/24-06-2008 προσαρμόστηκαν ως ανωτέρω οι παλαιές διδακτικές μο-νάδες (που τώρα εμφανίζονται στη στήλη των ωρών διδασκαλίας) σε νέες διδακτικές μονάδες, που αντιστοιχούν στο σύστημα μεταφοράς και συσ-σώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) του άρθρου 14 του Ν. 3374 (ΦΕΚ Α 189/02.08.2005), σε συνδυασμό με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Φ5/89656/Β3 (ΦΕΚ Β 1466 13.8.2007).

40

2. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ)

Α΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου .......................................... 3 ...........4 2) Συνταγματικό Δίκαιο ........................................................... 5 ...........8 3) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου .......................... 4 ...........6 4) Μαθήματα ειδικής επιλογής ενότητας Κοινωνικών και Πολιτι- κών Επιστημών .................................................................... 3 ...........4 5) Μαθήματα ειδικής επιλογής ενότητας Οικονομικής Επιστήμης - Κοινωνιολογίας .................................................................... 3 ...........4 6) Μάθημα γενικής επιλογής...................................................... 3 ...........4

Σύνολο ................................................................................. 21 .........30 Β΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Δίκαιο της Δικαιοπραξίας .................................................... 3 ...........4 2) Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) .......................................................................... 3 ...........4 3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) ............................ 4 ...........6 4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ......................... 4 ...........6 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ιστορίας του Δικαίου και Εκκλησιαστικού Δικαίου ............................................... 3 ...........4 6) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................... 3 ...........4

Σύνολο ................................................................................. 20 .........28 Γ΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Ενοχικό Δίκαιο (Γενικό μέρος) ............................................ 5 ...........8 2) Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασία Καταναλωτή στα πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ........................................................ 2 ...........4 3) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ........................................ 4 ...........6 4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου ................................................................................. 3 ...........4 5) Εμπράγματο Δίκαιο .............................................................. 4 ...........6 6) Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ......................................... 3 ...........4

Σύνολο ................................................................................. 21 ........ 32

41

Δ΄ εξάμηνο ώρες δ. μ.

1) Οικογενειακό Δίκαιο ............................................................ 4 .......... 6 2) Δίκαιο Εμπορικών Eταιρειών ............................................... 5 .......... 8 3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εμπορικού Δικαίου 3 .......... 4 4) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ................................................ 3 .......... 4 5) Μάθημα γενικής επιλογής ......................................................3 .......... 4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ......................................................3 .......... 4

Σύνολο .................................................................................21 ....... 30 Ε΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ............................................. 4 .......... 6 2) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) .................................... 3 .......... 4 3) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - Απόδειξη) ........ 6 .......... 9 4) Εργατικό Δίκαιο ................................................................... 4 .......... 6 5) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) .......................... 4 .......... 6

Σύνολο .................................................................................21 ....... 31

ΣΤ΄ εξάμηνο ώρες δ. μ.

1) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ............................................. 5 .......... 8 2) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα - Ασφαλιστικό) ................................................. 3 .......... 4 3) Συνταγματικές Ελευθερίες ................................................... 3 .......... 4 4) Ποινική Δικονομία ............................................................... 6 .......... 9 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ποινικού Δικαίου ........ 3 .......... 4

Σύνολο .................................................................................21 ....... 29 Ζ΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Κληρονομικό Δίκαιο ............................................................ 4 .......... 6 2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδ. μέσα-αν. εκτέλεση) ........... 5 .......... 8 3) Πτωχευtικό Δίκαιο ................................................................ 2 .......... 4 4) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης Συνταγματικό και Διοικητικό Δίκαιο .................................................................................... 3 .......... 4 5) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό και Ποινικό Δικονο- μικό Δίκαιο ........................................................................... 3 .......... 4 6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Δημοσίου Δικαίου ....... 3 .......... 4

Σύνολο .................................................................................20 ....... 30

42

Η΄ εξάμηνο ώρες δ. μ.

1) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει 3...........4 2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό Δίκαιο εν γένει ...................................................................................... 3 ...........4 3) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο ........ 3 ...........4 4) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ....................................................... 3 ...........4 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου.............................................................. 4 ...........6 6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Διεθνών Νομικών Σπουδών ............................................................................... 3 ...........4 7) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................... 3 ...........4

Σύνολο ................................................................................. 22 ........ 30 ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Κατόπιν της απόφασης της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ αριθμ.

291/24-06-2008 με την οποία προσαρμόστηκαν οι παλαιές διδακτικές μονάδες (που τώρα εμφανίζονται στη στήλη των ωρών διδασκαλίας) στις νέες διδακτικές μονάδες, που αντιστοιχούν στο σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS), έγιναν οι ακόλουθες αλλα-γές στα ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών του προηγουμένου έτους:

• στο Α’ εξάμηνο μεταφέρθηκε ένα μάθημα Γενικής Επιλογής από το

Ζ’ Εξάμηνο. • στο Δ’ εξάμηνο μεταφέρθηκε ένα μάθημα Γενικής Επιλογής από το

Η’ Εξάμηνο. • στο Δ’ εξάμηνο μεταφέρθηκε το μάθημα Ειδικής Επιλογής της

ενότητας Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου από το Ε’ εξάμηνο. Το μάθημα αυτό θα προσφέρεται από φέτος στο Δ΄ εξάμη-νο (εαρινό) και θα επαναλαμβάνεται στο χειμερινό.

• στο Η’ εξάμηνο μεταφέρθηκε το μάθημα Ειδικής Επιλογής της ενότητας Διεθνών Σπουδών από το ΣΤ’ εξάμηνο. Το μάθημα αυτό θα προσφέρεται από φέτος στο Η’ εξάμηνο (εαρινό) και θα επανα-λαμβάνεται στο χειμερινό

Οι ανωτέρω αλλαγές έχουν ενσωματωθεί στο Πρόγραμμα Σπουδών

που αναλυτικά περιγράφεται στη συνέχεια.

43

3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΝΕΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2008-2009.

ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου ......................................... 4

Διδάσκουν: – Π. Λαδάς, Ε. Βαλαβάνη-Πολατίδου, – Θ. Παπαζήση, - Α. Κοτζάμπαση, – Αικ. Φουντεδάκη. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Α. Κορνηλάκης, Ελ. Βαλαβάνη-Πολατίδου. Διδακτικά βιβλία: Νομοθετικά Κείμενα: α) Δ. Παπαστερίου: Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, Ι/α (1994), Ι/β

(1998). εκδ. οίκος Σάκκουλα β) Π. Λαδά: Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, Ι (έκδ. 2007), εκδ. οί-

κος Σάκκουλα Επίσης στους φοιτητές του α΄ εξαμήνου, πρέπει να διανεμηθεί Αστι-

κός Κώδικας, βοήθημα για όλα τα έτη σπουδών τους. Νομοθετικά κείμενα: Αστ. Γεωργιάδη/ Ε. Γκουτζιαμάνη, Αστικός

Κώδικας και ειδικοί αστικοί νόμοι (2007). Ύλη: Εισαγωγή: Έννοια δικαίου, διακρίσεις ουσιαστικών νόμων, συρροή

νόμων, πηγές δικαίου, ερμηνεία και μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου. Δικαίωμα: Έννοια δικαιώματος, διακρίσεις δικαιωμάτων, συρροή αξι-

ώσεων, κτήση, αλλοίωση, απώλεια δικαιώματος, άσκηση, κατάχρηση δι-καιώματος, σύγκρουση δικαιωμάτων, παραγραφή δικαιώματος, αυτοδύνα-μη προστασία.

Υποκείμενα δικαιωμάτων: Άνθρωπος, ικανότητα δικαίου, ιδιότητες ή καταστάσεις των φυσικών προσώπων, εξατομίκευση του ανθρώπου, ύπαρ-ξη και τέλος του ανθρώπου, προσωπικότητα και προστασία της προσωπι-κότητα.

Νομικά πρόσωπα: Έννοια, διακρίσεις νομικών προσώπων, ικανότητα δικαίου, σύσταση, έδρα, διοίκηση, τέλος νομικού προσώπου, ευθύνη νομι-

44

κών προσώπων. Σωματείο, Ίδρυμα, Επιτροπή εράνων.

2) Συνταγματικό Δίκαιο ................................................................. 8 Διδάσκουν: – Αντ. Μανιτάκης, Σ. Ορφανουδάκης, (Α-Κα) – Ιφ. Καμτσίδου, Π. Μαντζούφας, (Κε-Πα) – Κ. Χρυσόγονος, Τρ. Παπαδοπούλου (Πε-Ω) Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Αντ. Μανιτάκης, Τρ. Παπαδοπούλου, Διδακτικά βιβλία: 1α. Αντ. Μανιτάκη: Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο Ι, Γενικό Μέρος

(Θεμελιώδεις έννοιες) εκδ. Σάκουλα 2004 Θεσ/νίκη. 1β. Κ. Χρυσόγονου: Συνταγματικό Δίκαιο, ΙΙ, Ειδικό Μέρος έκδ.

Σάκκουλα 2008 Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύ-

πτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο.

2. Κ. Μαυριά: Συνταγματικό Δίκαιο έκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα 2005 Αθήνα-Κομοτηνή.

Ύλη: Γενικό Μέρος: Σύνταγμα και βασικές διακρίσεις, Συντακτική εξουσία

(θέσπιση αναθεώρηση και άτυπες τροποποιήσεις του Συντάγματος),Το Σύ-νταγμα και η δικαιοπαραγωγική διαδικασία (νόμος: Έννοια και διακρίσεις νομοθετική εξουσιοδότηση και αυτόνομη κανονιστική αρμοδιότητα της διοίκησης, κανονισμός της βουλής, διεθνές δίκαιο, κοινοτικό δίκαιο), τα στοιχεία του κράτους και η έννοια του πολιτεύματος, εγγυήσεις τηρήσεως του Συντάγματος.

Ειδικό Μέρος: Οι οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος (έννοια και ερμηνευτική σημασία), Η δημοκρατική αρχή και το αντιπροσωπευτικό σύ-στημα, Αρχή της διάκρισης των εξουσιών, Η κοινοβουλευτική και Προε-δρευόμενη μορφή του πολιτεύματος, Κράτους δικαίου, Τα άμεσα όργανα του κράτους κατά το Σύνταγμα 1975/86, Το Εκλογικό Σώμα, Η βουλή, Η κυβέρνηση, ο διορισμός της κυβέρνησης, Η διάλυση της βουλής, Ο Πρόε-δρος της Δημοκρατίας, Χαρακτηρισμός και λειτουργία του πολιτεύματος.

45

3) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου .................................. 6 Διδάσκουν: – Δ. Παπαδάτου (Α-Λ) – Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου (Μ-Ω) Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Δ. Παπαδάτου (και τα δύο τμήματα). Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π.Νάκου, Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου,

Θεσσαλονίκη, επανέκδ. 1991, εκδ University Studio Press AE 2. Σ. Τρωιάνου-Ι. Βελισσαροπούλου-Καράκωστα, Ιστορία Δικαίου,

γ΄ έκδ., Αθήνα-Κομοτηνή 2002, εκδ. Αντ.Ν. Σάκκουλα

Ύλη: Πηγές ιστορίας Ελληνικού και Ρωμαϊκού δικαίου, Περίοδοι εξελίξεως

των συμπλεκόμενων δικαίων, Ελληνικού και Ρωμαϊκού, Αρχαίο Ελληνικό δίκαιο, Ειδικότερες μορφές αρχαίων Ελληνικών νομοθεσιών, Ελληνιστικό δίκαιο, Ρωμαϊκό δίκαιο, πολίτευμα και όργανα, Νομοθετικές εκφράσεις, Βασικοί θεσμοί Ρωμαϊκού δικαίου, (Απονομή της Δικαιοσύνης, εξέλιξη Ρωμαϊκού Δικαίου) Κωδικοποίηση Corpus Juris Civilis, Βυζαντινό δίκαιο Ισαύρων, Μακεδόνων και άλλες μεταγενέστερες δικαιικές πηγές, Δίκαιο λατινοκρατούμενο, τουρκοκρατούμενο (με τις ειδικότερες λειτουργίες τους), Ρωμαϊκό Δίκαιο στο νεοελληνικό κράτος, 1821-1946.

4) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών ................................................................ 4

a) Πολιτική Επιστήμη Διδάσκει: Α. Πανταζόπουλος Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τον ίδιο. Διδακτικά βιβλία: – Andew Heywood: Εισαγωγή στην Πολιτική, έκδ.ΠΟΛΙΣ, Αθήνα

2006. Ύλη:

β) Πολιτειολογία (Α΄ & Β΄ εξάμηνο) Διδάσκει: Κ. Χρυσόγονος, Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Τρ. Παπαδοπούλου

46

Διδακτικά βιβλία: 1. Αντ. Μανιτάκη: Συνταγματική Οργάνωση του Κράτους έκδ.

Σάκκουλα 2007 Αθήνα-Θεσσαλονίκη. 2. Δ. Τσάτσου: Πολιτεία. Για τη θεωρία της πολιτείας και των θε-

σμών της. Έκδ. Γεβριηλίδη 208 (υπό έκδοση) Αθήνα. 3. Γ. Πάσχου: Κράτος Δικαίου και Πολιτικής Πολιτειολογικές Θε-

ωρίες, έκδ. Πολίτης 1991 Αθήνα. 4. Chantal Mouffe: Το Δημοκρατικό Παράδοξο έκδ. Πόλις Αθήνα. Ύλη: Έννοια και θεωρίες για το κράτος δικαίου. Στοιχεία του κράτους. Κρά-

τος δικαίου με την τυπική και την ουσιαστική έννοια. Ιστορική εξέλιξη. Νομικές θεωρίες για το κράτος. Στοιχεία του κράτους. Μορφές Κράτους. Πολιτεύματα, Δημοκρατικά. Αντιπροσωπευτική και άμεση δημοκρατία, κομματική-πλουραλιστική δημοκρατία. Δημοκρατία του κράτους.

γ) Νεότερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (1821-1940).

Διδάσκουν: – Γ. Αναστασιάδης, Π. Μαντζούφας. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία: 1α. Γ. Αναστασιάδη: Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλά-

δας (1821-1941) έκδ. Σάκκουλα 2001 Θεσσαλονίκη. 1β. Γ. Αναστασιάδη: Ιστορία των Πολιτικών και Συνταγματικών

Θεσμών έκδ. Σάκκουλα 1993 Θεσσαλονίκη. Τα βιβλία 1α και 1β διανέμονται ως ενιαίο σύγγραμμα διότι το ένα

συμπληρώνει την ύλη του άλλου, απαιτούνται και τα δύο για να καλύ-ψουν την ύλη του μαθήματος.

2. Ν. Αλιβιζάτου: Εισαγωγή στην Ελληνική και Συνταγματική Ιστο-ρία, τεύχος Α΄ έκδ. Αντ. Σάκκουλς 1981 Αθήνα-Κομοτηνή.

Ύλη: Τα Συντάγματα του Αγώνα - Η Καποδιστριακή πολιτεία - Η απόλυτη

μοναρχία - Η συνταγματική μοναρχία - Η βασιλευόμενη δημοκρατία - Η Αβασίλευτη Δημοκρατία - Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936.

Ύλη: Το γνωστικό αντικείμενο του κλάδου της Ιστορίας των πολιτικών και

συνταγματικών θεσμών, η χρησιμότητά του, οι πηγές.

47

5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικής Επιστήμης - Κοινωνιολογίας ................................................. 4

α) Γενική Κοινωνιολογία Διδάσκει: – Θ. Οικονόμου. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τον ίδιο. Διδακτικά βιβλία: 1α. Anthony Giddens: Κοινωνιολογία: εκδ. Gutenberg, 2002. 1β. Ζ. Παπαδημητρίου: Παρέμβαση έκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες 2006. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει

το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλ-λο.

2. Δ. Τσαούση: Κοινωνία του Ανθρώπου: Εισαγωγή στην Κοινωνιο-λογία εκδ. Gutenberg, 1998. Ύλη: Η κοινωνιολογία ως ξεχωριστή επιστήμη. - Οι έννοιες της εξέλιξης και

της προόδου - Προβλήματα μεθοδολογίας - Κοινωνικοί, και Πολιτικοί Θε-σμοί - Οικογένεια και συγγένεια - Κοινωνικοποίηση και κοινωνικός έλεγ-χος - Παραβατική συμπεριφορά - Κοινωνικές ανισότημες - Η προβληματι-κή των μειονοτήτων - Εθνικισμός και ρατσισμός - Τεχνολογική εξέλιξη, παγκοσμιοποίηση και το μέλλον της ανθρώπινης Εργασίας - Σύγχρονες κοινωνιολογικές θεωρίες.

β) Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης Διδάσκει: Δεν θα διδαχθεί για το Παν/κό έτος 2008-09. Διδακτικό βιβλίο: – Ε. Πουρναράκη, Γ. Χατζηκωνσταντίνου: Αρχές Οικονομικής

(2004). Ύλη: Οικονομικό πρόβλημα, Θεωρία ζήτησης - προσφοράς - ελαστικότητος,

Θεωρία κόστους, Θεωρία τιμών, Συμπεριφορά καταναλωτών, Μακροοι-κονομικά μεγέθη.

γ) Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής Διδάσκουν: – Κ. Φινοκαλιώτης, Ν. Μπάρμπας. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Φινοκαλιώτη – Ν. Μπάρμπα: Δημόσια Οικονομικά έκδ. Σάκ-

48

κουλα 2001 Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2. Λ. Θεοχαρόπουλου: Δημόσια Οικονομική έκδ. Ο συγγραφέας

1075 Θεσσαλονίκη. Ύλη: Η φύση της δημοσίας οικονομικής και το αντικείμενο του επιστημονι-

κού τούτου κλάδου, Διακρίσεις φόρων, Διπλή Φορολογία. Δημόσια Δάνεια. 6) Μάθημα γενικής επιλογής ............................................................. 4

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα). ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Δίκαιο της δικαιοπραξίας .............................................................. 4

Διδάσκουν: – Π. Λαδάς, Α. Κορνηλάκης, – Δ. Παπαστερίου, Δ. Κλαβανίδου, – Θ. Παπαζήση, Α. Κοτζάμπαση. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Α. Κοτζάμπαση.

Διδακτικά βιβλία: α) Δ. Παπαστερίου, Δ. Κλαβανίδου: Δίκαιο δικαιοπραξιών (2008)

Σάκκουλα β) Π. Λαδά: Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου ΙΙ, Δικαιοπραξίες (2008)

Σάκκουλα γ) Μ. Καράση, Εγχειρίδιο Γενικών Αρχών του Αστικού Δικαίου. Δί-καιο Δικαιοπραξίας (1996). Εκδ. Αντώνη Σάκκουλα Ύλη:

Έννοια της δικαιοπραξίας, Είδη δικαιοπραξιών, Η δήλωση βουλήσε-ως, Η σύμβαση, Τύπος των δικαιοπραξιών, Ερμηνεία δικαιοπραξιών, Ε-λαττωματική δήλωση βουλήσεως, Ανίσχυρες δικαιοπραξίες, Αιρέσεις και προθεσμίες, Αντιπροσώπευση και πληρεξουσιότητα, Συγκατάθεση τρίτου.

2) Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος - Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) ................................................................................... 4 Διδάσκουν:

– Ανθ. Παπαδοπούλου, Ν. Ελευθεριάδης, (Γενικό Μέρος).

49

– Αν. Φρέρης, Ρ. Γιοβανόπουλος, Ανθ. Παπαδοπούλου, (Δίκαιο Βι-ομηχανικής Ιδιοκτησίας).

Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης, (Γενικό Εμπορικό Δίκαιο) – Ρ. Γιοβανόπουλος, (Βιομηχανική Ιδιοκτησία).

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, (Γενικό Εμπορικό).

– Ρ. Γιοβανόπουλος (Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) Φροντιστήριο: - Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, 1 ώρα. Διδακτικά βιβλία:

Για το μάθημα Γενικό Μέρος του Εμπορικού Δικαίου: 1. Κ. Παμπούκη - Π. Παπαδρόσου/Αρχανιωτάκη, «Εμπορικό δί-

καιο - Εισαγωγή - Θεμελιώδεις έννοιες», εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2001, σελίδες XXII + 330.

2. Σπυρίδωνος Ψυχομάνη, «Εμπορικό δίκαιο - Γενικό μέρος», Β’ έκδσση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2007, σελί-δες XXIV + 351.

3. Ευαγγέλου Περάκη, «Γενικό Μέρος του εμπορικού δικαίου», εκδόσεις «Νομική βιβλιοθήκη», Αθήνα, 1999, σελίδες XXXII + 469.

4. Ιωάννη Μάρκου, «Εγχειρίδιο εμπορικού δικαίου, Ι», εκδόσεις «Δίκαιο και Οικονομία - Π.Ν. Σάκκουλας», Αθήνα 2004, σελί-δες XXII + 246.

1) Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, Β. Αντωνόπουλος, 2η Έκδο-ση, 2005,

2) Λιακόπουλος, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, 5η Έκδοση, 2000, 3) Ν. Ρόκας, Βιομηχανική Ιδιοκτησία 2004, Εκδόσεις Σάκκουλα.

Ύλη: ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ: 1.Ορισμός - 2. Συστήματα εμπορικό-

τητας - 3. Κριτήριο εμπορικότητας - 4. Ιστορία του εμπορικού δικαίου -5. Κλάδοι - 6. Πηγές - 7.Παράγοντες επηρεασμού του εμπορικού δικαίου (Εργασίες διεθνών οργανισμών-Γενικοί όροι συναλλαγών- Lex Mercato-ria-Κώδικες δεοντολογίας εμπορικών επιχειρήσεων).

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ: Α. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: 1. Γενικά (Προσδιορισμός των εμπορικών

πράξεων-Νομική φύση τους- Διακρίσεις). ΙΙ. Οι αντικειμενικά εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου. ΙΙΙ. Οι αντικειμενικά εμπορικές πράξεις του θαλάσσιου και εναέριου εμπορίου. ΙV. Οι υποκειμενικά ή παράγωγα εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου. V.Οι υποκειμενικά εμπορικές πράξεις του θαλάσσιου εμπορίου

50

B. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: 1. Αναγκαιότητα ειδικής (εμπορικής) νομοθετικής ρύθμισης- 2. Απόκτηση της εμπορικής ιδιότητας- 3. Εμπορική παραγραφή- 4. Διαδικασία εκδίκασης των εμπορικών διαφορών- 5. Αναγκαστικό δίκαιο και απόδειξη της εμπορικότητας- 6. Απόδειξη με μάρτυρες- 7. Προσωρινή εκτελεστότητα- 8. Προστασία των εμπορικών μισθώσεων- 9. Εμπορική δι-αιτησία- 10. Ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση-11.Προστασία συμμετεχό-ντων στην εμπορική συναλλαγή.

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ: Α. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: 1. Έννοια και κατηγορίες εμπόρων [1. Ου-

σιαστικά έμποροι - 2. Τυπικά έμποροι - 3. Παράγωγα ή αντανακλαστικά έμποροι]. 2. Προβληματικές περιπτώσεις [1. Ο μικρέμπορος - 2. Η εμπο-ρία του μη έχοντος εμπορική ικανότητα - 3. Η άσκηση εμπορίας με παρέν-θετο πρόσωπο - 4. Ο φαινόμενος έμπορος - 5. Η άσκηση αθέμιτης εμπο-ρίας - 6. Το ασυμβίβαστο - 7. Η άσκηση εμπορίας από πτωχεύσαντα - 8. άσκηση εμπορίας από το κράτος - 9. Το ηλεκτρονικό εμπόριο]

Β. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: 1. Εμπορική επιχείρηση- 2. Δικαιώματα βιομηχανι-κής ιδιοκτησίας- 3. Εμπορική επωνυμία- 4. Εφαρμογή κανόνων ανταγωνι-σμού και προστασίας καταναλωτή- 5. Εμπορική κατοικία και έδρα -6. Συμμετοχή σε επιμελητήρια και χρηματιστήρια εμπορευμάτων- 7. Εμπορι-κή δημοσιότητα- 8. Τήρηση εμπορικών βιβλίων - 9. Ειδικά εμπορικά αξιό-γραφα - 10. Δικονομικές συνέπειες -11. Τεκμήριο της εμπορικότητας - 12. Πτωχευτική ικανότητα -13. Προσωπική κράτηση - 14. Αναγκαστική δια-χείριση - 15. Τοκογονία εμπορικών απαιτήσεων - 16. Τοκοφορία των εν-διάμεσων καταλοίπων αλληλόχρεου λογαριασμού - 17. Ενοχή «εις ολό-κληρον».

Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: Διάγραμμα ύλης του μαθήματος: Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Εισαγωγικές γνώσεις (έννοια και περιεχόμενο του δικαίου ΒΙ). Το δίκαιο των σημάτων (εισαγωγή, είδη σημάτων, γένεση, νομική φύ-

ση και περιορισμοί του δικαιώματος, Περιεχόμενο του δικαιώματος και περιουσιακή εκμετάλλευσή του, Απώλεια του δικαιώματος. Αστική προστα-σία του σήματος).

Το δίκαιο της εφεύρεσης (Η εφεύρεση, το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας,). 3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) ..................................... 6 Διδάσκουν:

– Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Λ. Παπαδόπουλος, Β. Καρακωστάνο-γλου, Μ. Σαρηγιαννίδης.

51

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Εμμανουήλ Ρούκουνας, Διεθνές Δίκαιο, τομ. Ι. 3η έκδοση, Αθήνα-

Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα, 2004. Εμμανουήλ Ρούκουνας, Διεθνές Δίκαιο, τομ. ΙΙ. 2η έκδοση, Αθήνα-

Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα, 2005. Πρόταση 2 Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης,

Αργύρης Φατούρος (1988), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Θερία των Πηγών, Αθήνα-Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα.

Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης, Αργύρης Φατούρος (1990), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Σχέσεις Διεθνούς και Εσωτερικού Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα.

Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης, Αργύρης Φατούρος (1990), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Φορείς ∆ικαιω-µάτων και Υποχρεώσεων στη ∆ιεθνή Έννοµη Τάξη, Αθήνα-Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα.

Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης, Αργύρης Φατούρος (1991), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Αρμοδιότητες στο ∆ιεθνές ∆ίκαιο, Αθήνα-Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα.

Διδακτικό Βοήθημα K. Xατζηκωνσταντίνου, Λ. Παπαδόπουλος, Β. Καρακωστάνογλου,

Μ. Σαρηγιαννίδης: ΄Οψεις της Διεθνούς ΄Εννομης Τάξης, Κείμενα Συνθηκών, Εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2007, σ. VIII + 692

(Η αναφορά στο διδακτικό βοήθημα αφορά στη διδασκαλία των μα-θημάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας). Ύλη:

Ιστορική εισαγωγή στην ανάπτυξη και εξέλιξη του Διεθνούς Δικαίου. Υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου (κράτη, διεθνείς οργανισμοί, άτομα κλπ.) Γενική θεωρία των πηγών του Διεθνούς Δικαίου. Εθιμικό Διεθνές Δίκαιο. Δίκαιο των Διεθνών Συνθηκών. Γενικές Δρχές του Διεθνούς Δικαίου. Επι-κουρικές πηγές. Διεθνές Δίκαιο και εσωτερική έννομη τάξη, με ιδιαίτερη αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο του ισχύοντος ελληνικού Συντάγματος. Θε-ωρία της διεθνούς κυριαρχίας και των διαφόρων διακρατικών ενώσεων και συνεργασιών. Εισαγωγή στην έννομη τάξη του ΟΗΕ. Εισαγωγή στο Δί-καιο της Θάλασσας.

52

4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ................................. 6 Διδάσκουν: (1ο τμήμα) N. Παρασκευόπουλος, (2ο τμήμα) Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, (3ο τμήμα) Ν. Μπιτζιλέκης, Eπανάληψη: Γ. Νούσκαλης, Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία: 1ο τμήμα (Α-ΚΑ), διδάσκων Ν. Παρασκευόπουλος

Συγγράμματα: 1. Τίτλος συγγράμματος: Τα θεμέλια του Ποινικού Δικαίου:Γενικό μέ-

ρος - το έγκλημα Συγγραφέας: Παρασκευόπουλος Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2008

2. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Επιτομή Γενικού Μέρους ζ΄έκδοση Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης (επιμέλεια Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου) Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

3. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος, τόμοι Ι, ΙΙ Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Π. Ν. Σάκκουλας-Αθήνα Έτος έκδοσης:τόμος Ι, 2006 - τόμος ΙΙ, 2004

4. Τίτλος συγγράμματος: Διάγραμμα ποινικού δικαίου-γενικό μέρος Συγγραφέας: Χαραλαμπάκης Αριστοτέλης Εκδοτικός οίκος: Α. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2003

5. Τίτλος συγγράμματος: Έννοιες και θεσμοί του ποινικού δικαίου Συγγραφέας: Κωστάρας Αλέξανδρος Εκδοτικός οίκος: Αντ. Ν. Σάκκουλας Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2001 Kώδικας: Λ. Mαργαρίτη-N. Παρασκευόπουλου, Ποινικός Κώδικας, εκδόσεις Π. Σάκκουλα, 2008 2ο τμήμα (ΚΕ-ΠΑ), διδάσκουσα Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Επιτομή Γενικού Μέρους ζ΄έκδοση

53

Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης (επιμέλεια Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου) Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

2. Τίτλος συγγράμματος: Τα θεμέλια του Ποινικού Δικαίου:Γενικό μέρος - το έγκλημα Συγγραφέας: Παρασκευόπουλος Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2008

3. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος, τόμοι Ι, ΙΙ Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Π. Ν. Σάκκουλας-Αθήνα Έτος έκδοσης:τόμος Ι, 2006 - τόμος ΙΙ, 2004

4. Τίτλος συγγράμματος: Διάγραμμα ποινικού δικαίου-γενικό μέρος Συγγραφέας: Χαραλαμπάκης Αριστοτέλης Εκδοτικός οίκος: Α. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2003

5. Τίτλος συγγράμματος: Έννοιες και θεσμοί του ποινικού δικαίου Συγγραφέας: Κωστάρας Αλέξανδρος Εκδοτικός οίκος: Αντ. Ν. Σάκκουλας Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2001 Kώδικας: E. Συμεωνίδου-Καστανίδου - Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ποινικός Κώδικας, εκδόσεις Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα, 2007 με ενημερωτικό φυλλάδιο 2008. 3ο τμήμα (ΠΕ-Ω), διδάσκων Ν. Μπιτζιλέκης Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος, τόμοι Ι, ΙΙ Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Π. Ν. Σάκκουλας-Αθήνα Έτος έκδοσης: τόμος Ι, 2006 - τόμος ΙΙ, 2004

2. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος Συγγραφέας: Βαθιώτης Κων/νος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη-Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007

3. Τίτλος συγγράμματος: Έννοιες και θεσμοί του ποινικού δικαίου Συγγραφέας: Κωστάρας Αλέξανδρος Εκδοτικός οίκος: Αντ. Ν. Σάκκουλας Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2001

54

4. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Επιτομή Γενικού Μέρους ζ΄έκδοση Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης (επιμέλεια Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου) Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

5α. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος τόμος Ι Συγγραφέας: Μυλωνόπουλος Χρ. Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007

5β. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος, τόμοι ΙΙ, ΙΙΙ Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Π. Ν. Σάκκουλας-Αθήνα Έτος έκδοσης: τόμος ΙΙ, 2004 - τόμος ΙΙΙ, 2008 Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

6. Τίτλος συγγράμματος: Τα θεμέλια του Ποινικού Δικαίου:Γενικό μέρος - το έγκλημα Συγγραφέας: Παρασκευόπουλος Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2008 Οι φοιτητές του 3ου τμήματος θα επιλέξουν έναν κώδικα από τους πα-ρακάτω: Kώδικες: α) Λ. Mαργαρίτη, N. Παρασκευόπουλου, Ποινικός Κώδικας, εκδόσεις Π. Σάκκουλα, 2008 β) E. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ποινικός Κώδικας, εκδόσεις Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα, 2007 με ενημερωτικό φυλλάδιο 2008.

Ύλη: Διδασκαλία των γενικών θεμάτων του ποινικού δικαίου:Πράξη-παρά-

λειψη, αιτιώδης συνάφεια, άδικο και λόγοι άρσης του αδίκου, καταλογι-σμός στην ενοχή (μόνο το θέμα της υπαιτιότητας [δόλος, αμέλεια] της νο-μικής πλάνης και των λόγων άρσης του καταλογισμού των άρθρ. 23 εδ. τελ. και 25 § 3 ΠK). Διακρίσεις εγκλημάτων, τόπος και χρόνος του εγκλήμα-τος. -H διεύρυνση του ποινικού φαινομένου: Aπόπειρα, Συμμετοχή. Ποινι-κό διεθνές δίκαιο.

55

5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Ιστορίας Δικαίου & Εκκλησιαστικού Δικαίου ................................................................... 4 α) Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου Διδάσκουν:

– Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Δ. Παπαδάτου (κατανομή καθ΄ύλη) Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τις ίδιες. Διδακτικά βιβλία:

1. Γεωργίου Π.Νάκου, Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου, Θεσσαλονίκη, επενέκδ. 1999, εκδ. University Studio Press AE.

2. Δημητρίου Χ.Γκόφα, Ιστορία και Εισηγήσεις του Ρωμαϊκού Δι-καίου, Αθήνα Κομοτηνή 1994, εκδ. Αντ.Ν.Σάκκουλα Ύλη:

Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου (περιλαμβάνουν το βυζαντινορωμαϊκό και το μεταβυζαντινό Δίκαιο).

Πηγές κλασικού και μεταγενέστερου Ρωμαϊκού Δικαίου, Θεσμοί από το Ρωμαϊκό Δίκαιο των προσώπων, πραγμάτων και αγωγών, Θεσμοί Βυ-ζαντινού και Μεταβυζαντινού Δικαίου.

β) Εκκλησιαστικό Δίκαιο Διδάσκουν: – Κ. Κυριαζόπουλος (Α-Κ) – Κ. Παπαγεωργίου (Λ-Ω). Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία:

1. Σπύρου Τρωιάνου-Γεωργίου Πουλή “Εκκλησιαστικό Δίκαιο” εκ-δόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2003, σελίδες 798.

2. Ιωάννη Κονιδάρη “Εγχειρίδιο Εκκλησιαστκού Δικαίου”, εκδόσεις Αντ.Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2000, σελ.268. Ύλη:

Το αντικείμενο του Εκκλησιαστκού Δικαίου (Θρησκευτικά Ανθρώπινα Δικαιώματα - Νομικές Σχέσεις Κράτους και Θρησκευμάτων- Εσωτερικά Δίκαια Θρησκευμάτων). Πηγές του Εκκλησιαστικού Δικαίου της Ορθόδο-ξης Εκκλησίας και των μειονοτικών θρησκευμάτων. Ερμηνεία του Εκκλη-σιαστικού Δικαίου. Θρησκευτικά Ανθρώπινα Δικαιώματα στην ατομική και τη συλλογική τους διάσταση. Περιορισμοί των Θρησκευτικών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ιστορικά και σύγχρονα συστήματα σχέσεων Κράτους-Θρη-σκευμάτων στην Ευρώπη. Διαχρονικές σχέσεις Κράτους και Θρησκευμά-

56

των στην Ελλάδα. Τα πέντε ορθόδοξα εκκλησιαστικά καθεστώτα της Ελλά-δας Α+Β) Εκκλησία της Ελλάδος = Αυτοκέφαλη Εκκλησία + Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Βόρειας Ελλάδος Γ) Εκκλησία Κρήτης Δ) Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου Ε) Άγιο Όρος. Οι Αυτοκέφαλες και οι Αυ-τόνομες Ορθόδοξες Εκκλησίες και οι άλλες Εκκλησίες και Θρησκευτικές Κοινότητες. Κτήση και απώλεια της ιδιότητας του μέλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Διάκριση των μελών της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Κληρικοί, Μοναχοί και Λαϊκοί).Ιδιαίτερη νομική μεταχείριση κληρικών και μοναχών.

Κεντρική οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος (Μέρος Α΄ ): Α) Είδη Συνόδων Β) Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας.

(Μέρος Β΄): Α) Διαρκής Ιερά Σύνοδος, Β) Συνοδικές Επιτροπές, Γ) Εκκλησιαστικές υπηρεσίες και οργανισμοί.

Μητροπολιτική οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ενοριακή οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Μονές. Εκ-κλησιαστικό περιουσιακό δίκαιο. Εκκλησιαστικό ουσιαστικό ποινικό δί-καιο. Εκκλησιαστικό ποινικό δικονομικό δίκαιο. Ημιαυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία της Κρήτης. Οι Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου και η Πατριαρχική Εξαρχία Πάτμου. Άγιο Όρος. Το δίκαιο των μειονοτι-κών Θρησκευμάτων με νομική προσωπικότητα δημοσίου δικαίου (Ιουδαϊ-κό Θρήσκευμα - Μουσουλμανικό Θρήσκευμα στη Θράκη. Το δίκαιο των μειονοτικών θρησκευμάτων με νομική προσωπικότητα ιδιωτικού δικαίου (Παλαιοημερολογίτες - Καθολική Εκκλησία -Αρμενική Εκκλησία - Προτε-σταντικές Εκκλησίες - Μάρτυρες του Ιεχωβά-Μουσουλμανικό θρήσκευμα εκτός Θράκης - Βουδιστές - Δωδεκαθεϊστές -Σαηεντολογία). 6) Μάθημα γενικής επιλογής ............................................................. 4

Ξένη γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΤΡΙΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Ενοχικό δίκαιο (γενικό μέρος) ...................................................... 8 Διδάσκουν: – Δ. Κλαβανίδου, Α. Βαλτούδης. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο:

– Α. Πουλιάδης, Α. Βαλτούδης .

57

Διδακτικά βιβλία: α) Αστ. Γεωργιάδη, Ενοχικό Δίκαιο. Γενικό μέρος, Ι, ΙΙ (5η έκδοση, 2007)

– έκδ. Π. Σάκκουλα. β) Μ. Σταθόπουλου: Γενικό Ενοχικό Δίκαιο (2004) έκδ. Α. Σάκκουλα γ) Απ. Γεωργιάδη Γενικό Ενοχικό Δίκαιο δ) Π. Φίλιου: Γενικό Ενοχικό Δίκαιο Ύλη:

Εισαγωγή (το Ενοχικό Δίκαιο ως κλάδος του Αστικού Δικαίου, Γενικό και Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, Πηγές και πεδίο εφαρμογής, Κύρια χαρακτηρι-στικά), Έννοια της ενοχής (ενοχή υπό στενή και υπό ευρεία έννοια. Η ενο-χή υπό στενή έννοια ειδικότερα: Πραγματική υπόσταση και ενέργεια). Ενο-χική ευθύνη (έννοια και διακρίσεις, γενικές προϋποθέσεις), Είδη ενοχών (βασικές διακρίσεις), Λειτουργία της ενοχής (φυσιολογική λειτουργία, πα-θολογική εξέλιξη), Ενίσχυση της ενοχής (αρραβώνας και ποινική ρήτρα), Αλλοίωση της ενοχής (έννοια και μορφές αλλοίωσης, εκχώρηση και ανα-δοχή χρέους), Απόσβεση της ενοχής υπό στενή έννοια, Απόσβεση της ενο-χής υπό ευρεία έννοια, Υπαναχώρηση, καταγγελία, ανάκληση.

2) Δίκαιο ανταγωνισμού - Προστασία Καταναλωτή στα πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ................................................................ 4 Διδάσκουν:

– Ελ. Αλεξανδρίδου, Ευμ. Τζίβα. Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης (2 ώρες). Επανάληψη εαρινό εξάμηνο:

– Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου. Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης. Διδακτικά βιβλία: Αθέμιτος Ανταγωνισμός

1) Λ. Κοτσίρη: Δίκαιο Ανταγωνισμού Άθεμιτου και Ελεύθερου, 4η έκδοση, εκδόσεις ΣΑΚΚΟΥΛΑ, ΑΘΗΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2001, σελ. 647.

2) Ν. Ρόκα: Βιομηχανική Ιδιοκτησία, έκδοση 2001, εκδόσεις ΑΝΤ. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, ΑΘΗΝΑ - ΚΟΜΟΤΗΝΗ, σελ. 229.

Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή 1) Ελ. Αλεξανδρίδου: Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, Ελληνικό

και Κοινοτικό, «Νομική Βιβλιοθήκη», 2008, Συλλογικό ΄Εργο. 2) Ι. Καράκωστα: Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, «Νομική Βι-

βλιοθήκη, 2008.

58

Ύλη: Γενική Εισαγωγή-Έννοια του ανταγωνισμού-Το δίκαιο του ανταγωνι-

σμού. Η γενική ρήτρα του αθέμιτου ανταγωνισμού - Αθέμιτες πράξεις στο

πλαίσιο της γενικής ρήτρας (Πράξεις προσέλκυσης πελατείας, πράξεις πα-ρεμποδίσεως, πράξεις εκμεταλλεύσεως ξένης παροχής, πράξεις προβαδί-σματος μέσω παραβάσεως νόμου ή συμβάσεως, πράξεις διακινδυνεύσεως της αγοράς) - Παράνομες υπό στενή έννοια ανταγωνιστικές πράξεις (Ανα-κριβείς δηλώσεις, αναγγελία εκποιήσεως εμπορευμάτων από πτώχευση, αναγγελία εκποιήσεως λόγω διαλύσεως, πράξεις κατά της φήμης της επι-χειρήσεως, προσβολή διακριτικών γνωρισμάτων ).

Έννομη προστασία ( Οι επί μέρους αξιώσεις, νομιμοποίηση-διαδικα-σία).

Η ύλη στο Δίκαιο Προστασίας του Καταναλωτή είναι η ακόλουθη: Καθώς η ελληνική νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή απο-

τελεί μεταφορά κοινοτικών οδηγιών, τα μαθήματα ξεκινούν με μία εισαγω-γή στο κοινοτικό δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή και με αναφορά στις νεώτερες τάσεις του κοινοτικού νομοθέτη. Ακολουθεί η ανάπτυξη της έννοιας του καταναλωτή, καθώς πρόκειται για μια συνεχώς εξελισσόμενη έννοια. Από το ουσιαστικό δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή διδα-κτέα ύλη αποτελούν οι πωλήσεις εκτός εμπορικού καταστήματος και οι πωλήσεις από απόσταση. Οι πωλήσεις μέσω του διαδικτύου (ηλεκτρονικό εμπόριο) συμπληρώνουν το τρίπτυχο των συμβάσεων εκείνων, κατά τη σύ-ναψη των οποίων ο καταναλωτής έχει ανάγκη ιδιαίτερης προστασίας. Ση-μαντικό κεφάλαιο, που άπτεται άμεσα των συμφερόντων του καταναλωτή και διδάσκεται στη συνέχεια, είναι η ρύθμιση για τις αθέμιτες και παρα-πλανητικές διαφημίσεις και λοιπές εμπορικές πρακτικές. Οι ενώσεις κατα-ναλωτών και η έννομη προστασία του καταναλωτή, δηλ. η συλλογική αγω-γή την οποία νομιμοποιούνται να ασκήσουν αυτές, αποτελούν τα δύο τελευ-ταία κεφάλαια της διδακτέας ύλης. 3) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ................................................. 6 Διδάσκουν:

Α΄ Τμήμα: – Ι. Συμεωνίδης. Β΄ Τμήμα: – Μ. Πικραμένος.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ε. Πρεβεδούρου. Διδακτικά βιβλία: 1. Αν. Τάχου: Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, 9η έκδ., έκδ. Σάκκουλα,

59

2008, Αθήνα-Θεσσαλονίκη. 2. Επ. Σπηλιωτόπουλου: Εγχειρίδιο διοικητικού δικαίου, τόμος α΄, έκδ.

Αντ. Σάκκουλα, 2007, Αθήνα-Κομοτηνή. Π. Δαγτόγλου-Φλογαΐτη: Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκ-

κουλα, 2004, Αθήνα-Κομοτηνή. 3. Α. Γέροντα, Σ. Λύτρα, Π. Παυλόπουλου, Γλ. Σιούτη, Σπ. Φλογαΐτη:

Διοικητικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2003, Αθήνα-Κομοτηνή. Ύλη:

1) Θεμελιώδεις έννοιες, Γενικές αρχές και Πηγές του Διοικητικού Δι-καίου. Διοικητική Οργάνωση του Κράτους. Διοικητικές πράξεις και Διοι-κητικές Συμβάσεις. Εξωσυμβατική Ευθύνη της Δημόσιας Εξουσίας.

2) Εισαγωγή. Οργάνωση. Όργανα. Δράση. Πράξεις. Έλεγχος της Διοί-κησης. Αστική ευθύνη. Προσβολή της ατομικής ιδιοκτησίας.

Συλλογή

Συγγραφέας Β. Σκουρής, Α. Ι. Τάχου Τίτλος: Διοικητική Νομοθεσία - Κώδικες, ΄Ετος ΄Εκδοσης 2η έκδοση 2000 ΄Υλη: Βασικά Κείμενα, Κεντρική Διοίκηση, Διοικητική Οργάνωση, Διοι-

κητικές Διαδικασίες, Διοικητικοί Υπάλληλοι, Δικαστικός ΄Ελεγχος, Τομείς Διοικητικής Δράσης.

4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου ........................................................................................... 4 Διδάσκουν: (1ο τμήμα) Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, (2ο τμήμα) Γ. Νούσκαλης,

(3ο τμήμα) N. Παρασκευόπουλος. Eπανάληψη: Γ. Νούσκαλης.

Διδακτικά βιβλία: 1ο τμήμα (Α-ΚΑ), διδάσκουσα Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Δίκαιο των ποινικών κυρώσεων Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008

2. Τίτλος συγγράμματος: Ποινολογία, ζ΄ έκδοση Συγγραφέας: Λ. Μαργαρίτης, Ν. Παρασκευόπουλος

60

Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005 2ο τμήμα (ΚΕ-ΠΑ), διδάσκων Γ. Νούσκαλης

1. Τίτλος συγγράμματος: Ποινολογία, ζ΄ έκδοση Συγγραφέας: Λ. Μαργαρίτης/Ν. Παρασκευόπουλος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

2. Τίτλος συγγράμματος: Δίκαιο των ποινικών κυρώσεων Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Ν. Μπιτζιλέκης/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008 3ο τμήμα (ΠΕ-Ω), διδάσκων Ν. Παρασκευόπουλος

1. Τίτλος συγγράμματος: Ποινολογία, ζ΄ έκδοση Συγγραφέας: Λ. Μαργαρίτης/Ν. Παρασκευόπουλος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

2. Τίτλος συγγράμματος: Δίκαιο των ποινικών κυρώσεων Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Ν. Μπιτζιλέκης/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008 Kώδικας για όλα τα τμήματα: Λ. Mαργαρίτη-N. Παρασκευόπουλου, Σωφρονιστικός Kώδικας και άλλα νομοθετήματα, εκδόσεις Π. Σάκκουλα, 2008

Ύλη: Θέματα καταλογισμού και συνεπειών: ανικανότητα προς καταλογι-σμό. Λόγοι εξάλειψης του αξιοποίνου. Ποινές και μέτρα ασφαλείας. H ελα-στικότητα των ορίων της απειλούμενης ποινής, υποτροπή, μείωση της απει-λούμενης ποινής. Eπιμέτρηση της ποινής. Συρροή εγκλημάτων (αληθινή-φαινομενική). Το κατ' εξακολούθηση έγκλημα. Mετατροπή των περιοριστι-κών της ελευθερίας ποινών. H υπό όρο αναστολή και η υπό όρο απόλυση.

5) Εμπράγματο Δίκαιο ...................................................................... 6 Διδάσκουν:

– Δ. Παπαστερίου, Αικ. Φουντεδάκη, – Χ. Κούσουλας, – Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου.

61

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Δ. Παπαστερίου, Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Αικ. Φουντεδάκη.

Διδακτικά βιβλία: α) Δ. Παπαστερίου, Εγχειρίδιο Εμπραγμάτου δικαίου, 1α, Ιβ, ΙΙ, ΙΙΙα,

ΙΙΙβ, ΙΙΙγ (1999-2005). β) Χ. Κούσουλα, Εμπράγματο Δίκαιο, (2006). Ύλη:

Έννοια και διακρίσεις πραγμάτων: Νομή (έννοια, κτήση και απώλεια, προστασία), Κυριότητα (έννοια,

κτήση, προστασία), Δουλείες (έννοια, πραγματικές και προσωπικές, προ-στασία, απόσβεση), Εμπράγματη ασφάλεια (ενέχυρο και υποθήκη).

6) Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων .................................................. 4 Διδάσκουν:

Ομάδα Α΄ (Α - Μα): – Π. Στάγκος, Α. Γκιζάρη. Ομάδα Β΄ (Με - Ω): – Ευγ. Σαχπεκίδου.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Α. Γκιζάρη. Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Π. Στάγκος, Ε. Σαχπεκίδου: Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλο-νίκη 2000, ΙSBN: 960-301-529-

Πρόταση 2 Δαγτόγλου, Π.Δ.: Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο, 2η έκδοση (1985),

Εκδόσεις: Αντ. Σάκκουλα (Αθήνα-Κομοτηνή). Πρόταση 3 Α. Δ. Πλιάκος: Δίκαιο των Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Ι Περί Θε-

σμών, Εκδ. Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών 2006. Πρόταση 4 Δ. Παπαγιάννης: Εισαγωγή στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, Εκδ. Α. Σάκ-

κουλα 2007. Διδακτικά Βοηθήματα 1. Ευρωπαϊκή ΄Ενωση - Βασικά κείμενα, Eκδόσεις Σάκκουλα,

Αθήνα - Θεσσαλονίκη (ζ΄ έκδοση 2008). 2. Κείμενα εργασίας 2008-2009 (Η αναφορά στα διδακτικά βοηθήματα αφορά στη διδασκαλία των μα-

θημάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας).

62

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή. Ίδρυση και εξέλιξη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη στη συν-θήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις Συνθήκες του Άμστερνταμ και της Νίκαιας.Η Συντακτική Συνέλευση για το μέλλον της ΄Ενωσης. Θεμελειώ-δεις αξίες και αρχές του θεσμικού συστήματος και της κοινοτικής έννομης τάξης. Τα όργανα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και η διαδικασία λήψης αποφάσεων. Πηγές του κοινοτικού δικαίου και του δικαίου της ΄Ενωσης. Χαρακτηριστικά του κοινοτικού δικαίου. Υπεροχή και άμεση ισχύς. Η έν-νομη προστασία στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση. Oι τροποποιήσεις των Συνθηκών με τη Συνθήκη της Λισαβόνας (2007).

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1 Οικογενειακό Δίκαιο ....................................................................... 6 Διδάσκουν:

– Ευτ. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, – Θ. Παπαζήση, – Αθ. Κοτζάμπαση.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Αθ. Κοτζάμπαση.

Διδακτικά βιβλία: α) Ε. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη: Οικογενειακό Δίκαιο τόμ. Ι και ΙΙ

(2008) έκδ. Π. Σάκκουλα. β) Γ. Δασκαρόλη: Παραδόσεις ΟικογΔ., τόμ. Ι (1992) και ΙΙ (2001),

έκδ. Αντ. Σάκκουλα γ) Θ. Παπαχρίστου: Εγχειρίδιο Οικογενειακού Δικαίου, έκδ. 3η,

(2005) έκδ. Αντ. Σάκκουλα. Ύλη:

Μνηστεία, Γάμος, Συγγένεια, Διατροφή από τον Νόμο. Σχέσεις γονέων και παιδιών, Υιοθεσία, Επιτροπεία. 2) Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών (Προσωπικές - Κεφαλαιουχικές) ....................................................... 8

63

Διδάσκουν: – Ελ. Αλεξανδρίδου, Ν.Τέλλης, Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

Φροντιστήριο: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου (1 ώρα) – Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, (1 ώρα) Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο:

Α΄ Τμήμα: – Αναστ. Φρέρης (3 ώρες), Ρ. Γιοβανόπουλος (2 ώρες). Β΄ Τμήμα: – Ευμ. Τζίβα (5 ώρες).

Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης (1 ώρα). Διδακτικά βιβλία:

1α. Ε. Αλεξανδρίδου: τεύχος Α΄, Προσωπικές Εταιρίες, Β΄ έκδοση, 2007 εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2007, σελ. 353.

1β. Βασ. Αντωνόπουλου: Δίκαιο Ανώνυμης Εταιρίας και ΕΠΕ, εκδό-σεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2008, σελ. 646. 2. Ε. Αλεξανδρίδου: Τεύχος Β΄ Κεφαλαιουχικές Εταιρίες, Β΄ έκδοση, εκδόσεις Νομική Βιβλικοθήκη υπό έκδοση.

Παρατηρήσεις: 1. Είναι αναγκαία η διανομή αμφότερων των ως άνω βιβλίων, επειδή αυτά είναι συμπληρωματικά και μόνο από κοινού καλύπτουν τη διδακτέα ύλη. Πρόκειται δηλ. κατ’ ουσίαν για ένα σύγγραμμα.

Ύλη: Προσωπικές και Κεφαλαιουχικές Εταιρίες.

3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εμπορικού Δικαίου ..... 4 α) Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου Διδάσκει:

– Ε. Αλεξανδρίδου. Φροντιστήριο: – Ρ. Γιοβανόπουλος. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ρ. Γιοβανόπουλος. Διδακτικά βιβλία:

1) Ε. Αλεξανδρίδου: Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Ελληνικό και Κοινοτικό, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2004, Αθήνα - Θεσσαλονίκη.

2) Καράκωστας Ιωάννης: Δίκαιο και Internet. Νομικά ζητήματα του διαδικτύου, Έκδοση 2η, 2003, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα.

Ύλη: Από το σύγγραμμα της καθηγήτριας, κας Ε. Αλεξανδρίδου, « Το Δίκαιο

του Ηλεκτρονικού Εμπορίου - Ελληνικό και Κοινοτικό», 2004, οι σελίδες: 1 - 116, 195 - 200.

64

β) Ναυτικό Δίκαιο Διδάσκει:

– Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου. Φροντιστήριο: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου (1 ώρα). Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο:

– Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου. Διδακτικό βιβλίο: Αλίκη Κιάντου-Παμπούκη: Ναυτικό Δίκαιο, Τόμος 1ος, έκδοση 5η,

2005, σελ. 487, τόμος 2ος εκδόσεις Στ’, 2007, σελ. 670. Ύλη:

Τόμος Ι.: Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πηγές ναυτικού δικαίου. Έν-νοια, νομική φύση και εθνικότητα του πλοίου. Πλωτά ναυπηγήματα. Τρό-πος απόκτησης κυριότητας πλοίου (ναυπήγηση, συμβατική μεταβίβαση). Φορείς ναυτιλιακής επιχείρησης. Συλλογική εκμετάλλευση του πλοίου. Συμβάσεις ναυτικής εργασίας (πλοιάρχου - πληρώματος). Πλοηγός και ναυτικός πράκτορας. Τόμος ΙΙ. Νομικό καθεστώς της σύμβασης ναυλώσε-ως. Ειδικοί τύποι ναύλωσης.

Στα μαθήματα διανέμεται πλήρες διάγραμμα της παραπάνω ύλης. γ) Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας Διδάσκει:

– Ανθ. Παπαδοπούλου. Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης. (1 ώρα) Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο:

– Ανθ. Παπαδοπούλου. Φροντιστήρια: – Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, (1 ώρα). Διδακτικό βιβλίο:

1. Λ. Κοτσίρης, Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας 4η έκδοση, 2005, εκδόσεις Σάκκουλα.

2. Μ-Θ Μαρίνου, Πνευματική Ιδιοκτησία 2η έκδοση, 2004, εκδό-σεις Σάκκουλα.

3. Δ. Καλλινίκου, Πνευματική Ιδιοκτησία και Συγγενικά Δικαιώ-ματα 2η έκδοση, 2005, εκδόσεις Σάκκουλα.

Ύλη: Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, 4η Έκδοση, σελίδες 47 - 265.

4) Μάθημα Ειδικής Επιλογής της Ενότητας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου .............................. 4

65

α) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου (Χειμερινό - Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: – Κ. Σταμάτης.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Από τον ίδιο. Διδακτικά βιβλία:

Κώστα Σταμάτη, Η θεμελίωση των νομικών κρίσεων. Επιτομή, ζ΄έκδοση, εκδ.Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006.

Κώστα Σταμάτη, Σχολιασμός δικαστικής απόφασης. Θεωρία, τεχνι-κή, παραδείγματα, εκδ.Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2003. Ύλη:

Μέρος Πρώτο: Προκριματικά ζητήματα ως προς την ερμηνεία του δι-καίου: Πηγές και κανόνες του δικαίου. Η ορθότητα των νομικών κρίσεων. Η γλώσσα του δικαίου, της νομικής επιστήμης και πράξης. Το παραγωγικό πρότυπο της νομικής θεμελίωσης και ο νομικός συλλογισμός.

Μέρος Δεύτερο: Μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου: η φύση της ερμηνείας του δικαίου. Τα κλασικά κριτήρια ερμηνείας του δικαίου. Γλωσσική εκφο-ρά και ρυθμιστικό περιεχόμενο των εφαρμοστέων διατάξεων. Κενά και α-ντινομίες στη έννομη τάξη. β) Κοινωνιολογία του Δικαίου

(Χειμερινό - εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει:

– Ν. Ιντζεσίλογλου. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Από τον ίδιο. Διδακτικά βιβλία: 1. Α) Ιντζεσίλογλου Νικόλαος: «Κοινωνιολογία του Δικαίου: Επιστη-

μονική Προβληματική», Τόμος 1ος, θεσσαλονίκη: εκδόσεις Σάκκου-λα, 1990.

Β) Ιντζεσίλογλου Νικόλαος: «Κοινωνιολογία του Δικαίου: Το Δίκαιο ως κοινωνικό φαινόμενο», Τόμος 2ος , Θεσσαλονίκη: Εκδό-σεις Σάκκουλα (υπό έκδοση).

(Οι δύο ως άνω τόμοι αλληλοσυμπληρώνονται, δεν αλληλοκα-λύπτονται και αποτελούν ενιαίο όλο το οποίο καλύπτει πλήρως την διδασκομένη ύλη).

2. Παπαχρίστου Θανάσης: «Κοινωνιολογία του Δικαίου», Αθήνα-Κομοτηνή, Αντώνης Σάκκουλας 2000.

Ύλη: Το αντικείμενο της Κοινωνιολογίας του Δικαίου, Η προβληματική της

66

επικοινωνίας μεταξύ της Νομικής Επιστήμης και της Κοινωνιολογίας, Η θεμελίωση της ενότητας του τρισδιάστατου ερευνητικού πεδίου της Κοινω-νιολογίας του Δικαίου, Το ιστορικό της ανάπτυξης της Κοινωνιολογίας του Δικαίου ως εσωτερικής αναγκαιότητας της Νομικής Επιστήμης, Η λογική αναγκαιότητα της υπέρβασης του περιορισμένου αντικειμένου του εννοιο-κρατούμενου νομικού κρατικοθετικισμού (μελέτη συγκεκριμένων παρα-δειγμάτων από τη θεωρία και τη νομολογία στους εξής κλάδους της Νομι-κής επιστήμης: Οικονομικό Δίκαιο, Εργατικό Δίκαιο, Δημόσιο Δίκαιο, Ποινικό Δίκαιο και Οικογενειακό Δίκαιο). Η ενσωμάτωση της Κοινωνιο-λογίας του Δικαίου στα πλαίσια μιας Νομικής Επιστήμης με διευρυμένο α-ντικείμενο μελέτης, Μεθοδολογικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη της Νο-μικής ως Κοινωνικής Επιστήμης (συστηματική, σημειωτική και κυβερνητι-κή προσέγγιση του νομικού φαινομένου), Παραδείγματα κοινωνιολογικών προσεγγίσεων του δικαίου: Το ιστορικοϋλιστικό, το οργανιστικό, το λει-τουργικό, το κριτικολειτουργικό, το δομικολειτουργικό, το κατανοητικό κ.λπ. παραδείγματα, Ειδικές κοινωνιολογίες του Δικαίου (νομοθετική Κ. Δ., Κ. Δ. της δικαιοδοτικής λειτουργίας, Κ. Δ. των νομικών επαγγελμάτων, κ.λπ.), Ειδικά θέματα της Κοινωνιολογίας του Δικαίου: Νομικός πλουρα-λισμός, νομική κοινωνικοποίηση του ατόμου, νομική εκπολιτισμοποίηση, η σχέση μεταξύ ατομικής ελευθερίας και κοινωνικού καταναγκασμού, κοινω-νικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελεσματικότητας, ατομικής ελευ-θερίας και κοινωνικής ισότητας, κ.λπ. 5) Μάθημα γενικής επιλογής ............................................................. 4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ............................................................. 4

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΠΕΜΠΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ...................................................... 6 Διδάσκουν:

– Π. Κορνηλάκης, Γ. Δέλλιος. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο:

– Π. Κορνηλάκης, Α. Βαλτούδης, Γ. Δέλλιος.

67

Διδακτικά βιβλία: α) Π. Κορνηλάκη, Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, Ι (2002), ΙΙ (2005) έκδ. Π.

Σάκκουλα β) Π. Φίλιου: Ενοχικό Δίκαιο - Ειδικό Μέρος, τόμ. Ι (2007), τόμ. ΙΙ

(2005), έκδ. Αντ. Σάκκουλα. γ) Απ. Γεωργιάδη: Ενοχικό Δίκαιο, Ειδ. Μέρος, τόμ. Ι (2004), τόμ. ΙΙ

(2007), έκδ. Αντ. Σάκκουλα. 2) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό + ειδικό μέρος) ................................. 4 Διδάσκουν:

– Κ. Φινοκαλιώτης, Ν. Μπάρμπας. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία: 1α. Κ. Φινοκαλιώτη: Φορολογικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα 2005, Αθήνα-

Θεσσαλονίκη. 2β. Ν. Μπάρμπα: Φορολογία Εισοδήματος, έκδ. Σάκκουλα 2006, Αθήνα-

Θεσσαλονίκη. 2α. Λ. Θεοχαρόπουλο: Φορολογικό Δίκαιο Γενικό, έκδ. Ο συγγραφέας

2002 Θεσσαλονίκη. 2β. Λ. Θεοχαρόπουλο: Φορολογικό Δίκαιο Ειδικό, έκδ. Ο συγγραφέας

1999 Θεσσαλονίκη Τα βιβλία 1α -1β και 2α - 2β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που

καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. Ύλη:

Έννοια φόρου. Αρχές που διέπουν τη φορολογία και βασικές αρχές της φορολογικής δίκης. Φορολογία εισοδήματος, φυσικών προσώπων. Φορο-λογία εισοδήματος Νομικών προσώπων.

Συλλογές: – Λ. Θεοχαροπούλου, Κ. Φινοκαλιώτη, Ν. Μπάρμπα: Συλλογή Νομοθεσίας Φορολογικού Δικαίου 1ος , (2002). 3) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - απόδειξη) ................ 9 Διδάσκουν:

– Χ. Απαλαγάκη, Π. Αρβανιτάκης, , Ν. Παϊσίδου. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο:

– Ν. Παϊσίδου. Θα διανεμηθεί τεύχος υποστήριξης μαθήματος 2008-09.

68

Διδακτικά βιβλία: Υποχρεωτικά Νίκας Ν.: Πολιτική Δικονομία Ι, Γενικό Μέρος (2003) (Θεμελιώδεις

έννοιες και αρχές-Δικαιδοσία-Αρμοδιότητα) Εκδόσεις Σάκκουλα· Νίκας Ν.: Πολιτική Δικονομία IΙ, Ειδικό Μέρος (2005) (Τακτική διαδικασία-Απόδειξη) Εκδόσεις Σάκκουλα.

Μπέης Κ., Καλαβρός Κ., Σταματόπουλος Στ.: Δικονομία Ιδιωτι-κών Διαφορών, Γενικό Μέρος Ι (1999), Εκδόσεις ΕΥΝΟΜΙΑ.

Καλαβρός Κ.: Πολιτική Δικονομία II, Γενικό Μέρος, Δεύτερη έκ-δοση (2006), Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα

Κεραμεύς Κ.: Αστικό Δικονομικό δίκαιο, Γενικό Μέρος (1986), Εκ-δόσεις Σάκκουλα.

Η ύλη της αποδείξεως δεν καλύπτεται και προτείνεται προσθέτως Νικολόπουλος Γ.: Το δίκαιο της αποδείξεως (2005), Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα.

Βοηθητικό Γέσιου-Φαλτσή, Ν. Νίκα, Α. Καΐση: Κώδικας Πολιτικής Δικονομί-

ας έκδοση 2003, Εκδόσεις Σάκκουλα Ύλη:

Π. Γέσιου-Φαλτσή, Ν. Νίκα, Α. Καΐση: Κώδικας Πολιτικής Δικονομί-ας, 1997-98.

Η διδασκαλία περιλαμβάνει: Τη θεωρητική παρουσίαση της ύλης, τη λύση πρακτικών ασκήσεων, την ανάλυση των σύγχρονων νομολογικών τά-σεων, την ανάθεση εργασιών στους φοιτητές σε ειδικά θέματα με βάση τη νομολογία. Από άποψη ύλης, το εξάμηνο αυτό καλύπτει κυρίως τα δύο (2) πρώτα βιβλία (άρθρα 1-494) του Κ.Πολ.Δ. και παρεμπιπτόντως τις ειδικές διαδικασίες.

Ειδικότερα η διδασκαλία αφορά: Οργανισμό Δικαστηρίων, δικονομικό και ουσιαστικό αντικείμενο της

πολιτικής δίκης, θεμελιώδεις δικονομικές αρχές στην απονομή δικαιοσύνης για την επίλυση του ιδιωτικού δικαίου διαφορών, τη διαδικασία στον α΄ βαθμό δικαιοδοσίας, τις γενικές διατάξεις του δικαίου αποδείξεως και κατ’ ιδίαν αποδεικτικά μέσα.

4) Εργατικό Δίκαιο - Ατομικές σχέσεις εργασίας ............................ 6 Διδάσκουν:

– Α. Καζάκος, Δ. Ζερδελής,. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο:

– Δ. Ζερδελής.

69

Διδακτικά βιβλία: 1. Ι. Κουκιάδη: – Εργατικό Δίκαιο: Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις

και το Δίκαιο της Ευελιξίας της Εργασ. Γ΄ έκδ., Εκδ. Π. Σάκκου-λα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2005.

2. Δήμητριος Ζερδελής: - Εργατικό Δίκαιο: Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα 2007.

Ύλη: Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές εργασιακές σχέσεις, εργατικό δίκαιο και

σύνταγμα, Πηγές εργατικού δικαίου, Γενική θεώρηση της σχέσης εργασίας (κριτήρια εξάρτησης, γένεση της σχέσης εργασίας), Πρόσωπα της σχέσης εργασίας.

Διακρίσεις, Όροι εργασίας, Χρόνος εργασίας, Υποχρεώσεις μισθωτού και εργοδότη, Λύση της σχέσης εργασίας.

5) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο - Ειδικό Μέρος................................. 6

Διδάσκουν: (1ο τμήμα) Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου/Α. Παπαδαμάκης, (2ο τμήμα) N. Mπιτζιλέκης/Θ. Παπακυριάκου, (3ο τμήμα) Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Θ. Παπακυριάκου.

Eπανάληψη: Θ. Παπακυριάκου. Διδακτικά βιβλία: 1α. Τίτλος συγγράμματος: Εγκλήματα κατά προσωπικών αγαθών

Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2006

1β. Τίτλος συγγράμματος: Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας, 13η έκδοση Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης/Ν. Μπιτζιλέκης Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2007

1γ. Τίτλος συγγράμματος: Τα περιουσιακά εγκλήματα, 1η έκδοση Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2000 Προτείνονται και τα τρία βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

2α. Τίτλος συγγράμματος: Εγκλήματα κατά προσωπικών αγαθών Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2006

70

2β. Τίτλος συγγράμματος: Τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της περιουσίας (άρθρα 372-400), β΄ έκδοση Συγγραφέας: Μυλωνόπουλος Χ. Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2006 Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα τρίσ αναγκαία για την κάλυψη της ύ-λης του μαθήματος.

3α. Τίτλος συγγράμματος: Εγκλήματα κατά προσωπικών αγαθών Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2006

3β. Τίτλος συγγράμματος: Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας Συγγραφέας: Παύλου Στέφανος Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα Έτος έκδοσης:2006

3γ. Τίτλος συγγράμματος: Τα περιουσιακά εγκλήματα Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2000 Προτείνονται και τα τρία βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλ-ληλοκαλύπτεται και είναι και τα τρία αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Ύλη: Eγκλήματα κατά της ζωής, σωματικής ακεραιότητας, γενετήσιας ελευ-

θερίας, τιμής, ιδιοκτησίας και περιουσίας.

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΕΚΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ...................................................... 8 Διδάσκουν:

Α΄ τμήμα (Α-Λ): –Ε. Κουτούπα Β΄ τμήμα (Μ-Ω):– Ι. Συμεωνίδης.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Κ. Γώγος.

71

Διδακτικά βιβλία: 1α. Β. Σκουρή: Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο Ι, έκδ. Σάκκουλα, 1996,

Θεσσαλονίκη. 1β. Ε. Σπηλιωτόπουλου: Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, τόμος β΄, έκδ.

Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2007, Αθήνα-Κομοτηνή. Τα βιβλία 1α αι 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει

το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο.

2. Π. Δαγτόγλου: Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2004, Αθήνα-Κομοτηνή.

Ύλη: 1) Αίτηση ακύρωσης, Προσφυγή, Αγωγή, Έφεση, Αίτηση αναίρεσης.

2) Εισαγωγή: Το Συνταγματικό Πλαίσιο Οργάνωσης των Διοικητι-κών Δικαστηρίων-Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα.

2) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα - Ασφαλιστικό) . 4 Διδάσκουν:

Δίκαιο Αξιογράφων: – Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

Ασφαλιστικό Δίκαιο: – Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ευμ. Τζί-βα. Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης (1 ώρα). Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο:

– Ελ. Γκολογκίνα-Οικονόμου (Αξιόγραφα), Ν. Ελευθεριάδη (Ασφα-λιστικό).

Φροντιστήρια: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου, Ρ. Γιοβανόπουλος (Αξιό-γραφα), από (1 ώρα) αντίστοιχα., – Ρ. Γιοβανόπουλος (Ασφαλιστικό), (2 ώρες). Διδακτικά βιβλία: Αξιόγραφα:

1) Αλίκη Κιάντου - Παμπούκη Δίκαιο Αξιογράφων 5η έκδοση, 1997, σελ. 433.

2) Νικ. Ρόκας, Αξιόγραφα, 1992, σελ. 175. Ασφαλιστικό:

1) Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου: Ιδιωτικό Ασφαλιστικό Δίκαιο (2008), εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, σελ. 244.

72

2) Ιωάννη Κ. Ροκα: Εισαγωγή στο δίκαιο της ιδιωτικής ασφάλισης, 2008, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα - Κομοτηνή.

3) ΄Αλκη Απ. Αργυριάδη, Ρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Λευτέρη Σκαλίδη: Στοιχεία ασφαλιστικού δικαίου, 5η έκδοση Αναθεωρημένη από τους Ουρ. ΧατζηνικολάουΑγγελίδου, Λευτέρη Σκαλίδη, 2007, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, σελ. 181. Ύλη:

Αξιόγραφα: Γενική θεωρία των αξιογράφων. Συναλλαγματική και ε-πιταγή.

Η ύλη στα μάθημα του Ασφαλιστικού Δικαίου είναι η ακόλουθη: Ι. Εισαγωγή - Γενικό μέρος - Η ασφάλιση (Έννοια, ουσιώδη στοιχεία,

διακρίσεις)- Η ασφαλιστική σύμβαση (Έννοια, χαρακτηριστικά αυτής, το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο της σύμβασης ασφάλισης, ζητήματα διεθνούς δι-καιοδοσίας, κοινοτικό δίκαιο των ασφαλίσεων, τα συμβαλλόμενα μέρη).

ΙΙ. Διαμόρφωση της ασφαλιστικής σύμβασης (Kατάρτιση, ειδικές μορ-φές ασφαλιστικών συμβάσεων, το ασφαλιστήριο, διάρκεια της σύμβασης)

ΙΙΙ. Υποχρεώσεις των μερών - Υποχρεώσεις του λήπτη της ασφάλισης (καταβολή ασφαλίστρου, ασφαλιστικά βάρη), υποχρεώσεις του ασφαλιστή, εκχώρηση της ασφαλιστικής αξίωσης, παραγραφή.

ΙV. Ειδικό μέρος - Ασφάλιση κατά ζημιών (Γενικές αρχές αυτής, α-σφαλιστική ζημία, ασφαλιστικό συμφέρον, ασφαλιστική αξία, ασφαλιστικό ποσό, η αποζημιωτική αρχή)

V. Είδη χερσαίας ασφάλισης ζημίας (Ασφάλιση πυρκαγιάς, ασφάλιση μεταφοράς πραγμάτων, ασφάλιση εσοδείας, ασφάλιση πιστώσεων και εγ-γυήσεων, ασφάλιση αστικής ευθύνης, υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευ-θύνης από αυτοκινητικά ατυχήματα, λοιπές μορφές ασφάλισης ζημιών).

VI. Ασφάλιση προσώπων (Γενικές αρχές ασφάλισης ποσού, είδη ασφά-λισης προσώπων). (Ασφάλιση ζωής, ασφάλιση ατυχήματος, ασφάλιση α-σθένειας).

3) Συνταγματικές Ελευθερίες ............................................................ 4 Διδάσκουν:

– Κ. Χρυσόγονος, Π. Μαντζούφας (Α-Κ), – Ιφ. Καμτσίδου, Σ. Ορφανουδάκης (Λ-Ω).

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Σ. Ορφανουδάκης, Ιφ. Καμτσίδου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Χρυσόγονου: Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα έκδ. Νομική

Βιβλιοθήκη, 2006 Αθήνα.

73

2. Π. Δαγτόγλου: Ατομικά Δικαιώματα (τόμος Α + Β), έκδ. Σάκκουλα, 2005 Αθήνα-Κομοτηνή.

Ύλη: Έννοια, και τυπολογία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Φορείς και αποδέκτες των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Περι-ορισμοί των δικαιωμάτων, Συρροή και σύγκρουση δικαιωμάτων. Η αρχή της αξίας του ανθρώπου. Ισότητα. Προσωπική ελευθερία. Ελευθερία γνώ-μης και πνευματικής κίνησης. Η αρχή του νόμιμου δικαστή. Το δικαίωμα της αναφοράς. Δικαιώματα συλλογικής δράσης. Κοινωνικά Δικαιώματα. Προστασία ιδιοκτησίας. Δικαίωμα έννομης προστασίας.

4) Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ........................................................... 9 Διδάσκουν:

(1ο τμήμα) Λ. Μαργαρίτης, (2ο τμήμα) Γ. Καλφέλης, (3ο τμήμα) Α. Παπαδαμάκης/Α. Ζαχαριάδης. Eπανάληψη: Λ. Mαργαρίτης, Γ. Καλφέλης.

Διδακτικά βιβλία: 1ο τμήμα (Α-ΚΑ), διδάσκωνΛ. Μαργαρίτης Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007

2. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο Συγγραφέας: Καρράς Αργύριος Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2007

3. Τίτλος συγγράμματος: Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία, τόμοι Α΄ έως Δ΄ Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη Έτος έκδοσης: 2005-2006 (:ο τίτλος του έργου υποδηλώνει άμεση σύνδεση θεωρίας και πράξε-ως, με αξιοποίηση επιστήμης και νομολογίας -οι τέσσερις τόμοι δεν αλληλοκαλύπτονται κατά περιεχόμενο, ο καθένας τόμος είναι αφιε-ρωμένος σε αντίστοιχο διαδικαστικό στάδιο και μόνον το σύνολο των τόμων εξαντλεί την πορεία της ποινικής δίκης από την έναρξη μέχρι την περάτωσή της).

74

4. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική Δικονομία, Η δομή της ποινικής δίκης (Θεωρία-Πράξη-Νομολογία), 3η έκδοση Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006 Κώδικες: α) Λ. Μαργαρίτης: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας - Σύνταγμα και Δι-εθνείς Συμβάσεις - Ειδικοί Δικονομικοί Νόμοι - Δικαστικοί Κώδικες, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2008. β) Γ. Καλφέλη: Kώδικας Ποινικής Δικονομίας και Ειδικοί Δικονομι-κοί Νόμοι, εκδόσεις Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα, 2008. 2ο τμήμα (ΚΕ-ΠΑ), διδάσκωνΓ.Καλφέλης Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική Δικονομία, Η δομή της ποινικής δίκης (Θεωρία-Πράξη-Νομολογία), 3η έκδοση Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006

2. Τίτλος συγγράμματος: Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία, τόμοι Α΄ έως Δ΄ Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη Έτος έκδοσης: 2005-2006 (:ο τίτλος του έργου υποδηλώνει άμεση σύνδεση θεωρίας και πράξε-ως, με αξιοποίηση επιστήμης και νομολογίας -οι τέσσερις τόμοι δεν αλληλοκαλύπτονται κατά περιεχόμενο, ο καθένας τόμος είναι αφιε-ρωμένος σε αντίστοιχο διαδικαστικό στάδιο και μόνον το σύνολο των τόμων εξαντλεί την πορεία της ποινικής δίκης από την έναρξη μέχρι την περάτωσή της).

3. Τίτλος συγγράμματος: Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007 Κώδικας: Γ. Καλφέλη: Kώδικας Ποινικής Δικονομίας και Ειδικοί Δικονομικοί Νόμοι, εκδόσεις Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα, 2008.

75

3ο τμήμα (ΠΕ-Ω), διδάσκοντες Α. Παπαδαμάκης/Α. Ζαχαριάδης Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Νικόλαος Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007

2. Τίτλος συγγράμματος: Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο Συγγραφέας: Καρράς Αργύριος Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2007

3. Τίτλος συγγράμματος: Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία, τόμοι Α΄ έως Δ΄ Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη Έτος έκδοσης: 2005-2006 (:ο τίτλος του έργου υποδηλώνει άμεση σύνδεση θεωρίας και πράξε-ως, με αξιοποίηση επιστήμης και νομολογίας -οι τέσσερις τόμοι δεν αλληλοκαλύπτονται κατά περιεχόμενο, ο καθένας τόμος είναι αφιε-ρωμένος σε αντίστοιχο διαδικαστικό στάδιο και μόνον το σύνολο των τόμων εξαντλεί την πορεία της ποινικής δίκης από την έναρξη μέχρι την περάτωσή της).

4. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική Δικονομία, Η δομή της ποινικής δίκης (Θεωρία-Πράξη-Νομολογία), 3η έκδοση Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006 Κώδικες: α) Γ. Καλφέλη: Kώδικας Ποινικής Δικονομίας και Ειδικοί Δικονομι-κοί Νόμοι, εκδόσεις Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα, 2008.

Ύλη: H δομή και η οργάνωση της ποινικής δίκης-Bασικές αρχές της ποινι-

κής δίκης -Oι διάδικοι στην ποινική δίκη- Tα ποινικά δικαστήρια- Oι δια-δικαστικές πράξεις- Tα στάδια της ποινικής δίκης (προδικασία-διαδικασία στο ακρoατήριο-σκιαγράφηση ενδίκων μέσων). 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ποινικού Δικαίου ............... 4 α) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο

76

Διδάσκουν: A. Πιτσελά, Θ. Παπακυριάκου Eπανάληψη: Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα:

1α. Τίτλος συγγράμματος: Η οικονομική εγκληματικότητα. Το ουσιαστι-κό και δικονο-μικό οικονομικό ποινικό δίκαιο. 2η Έκδοση Συγγραφέας: Ζησιάδης Βασίλειος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2002

1β. Τίτλος συγγράμματος: Τα οικονομικά εγκλήματα. Μέρος Πρώτο: Βασικά ζητήματα της οικονομικής εγκληματικότητας και του οικο-νομικού ποινικού δικαίου, 3η Έκδοση Συγγραφέας: Κουράκης Νέστωρ Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2007

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος. 2α. Τίτλος συγγράμματος: Φορολογικό Ποινικό Δίκαιο

Συγγραφέας: Παπακυριάκου Θεόδωρος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

2β. Τίτλος συγγράμματος: Η εγκληματολογική προσέγγιση του οικονομι-κού εγκλήματος. Συγγραφέας: Πιτσελά Αγγελική Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2008

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Ύλη:

H έννοια του οικονομικού εγκλήματος. Tρόπος εισαγωγής του οικονο-μικού εγκλήματος. Προβλήματα στα στοιχεία του οικονομικού εγκλήματος (στην αντικειμενική υπόσταση, στο υποκείμενο, στην ποινική ευθύνη, στις κυρώσεις). Προβλήματα συρροής στο οικονομικό έγκλημα. Η ύλη περι-λαμβάνει επί πλέον: οριοθέτηση της οικονομικής εγκληματικότητας από συναφείς έννοιες, έκταση, δομή και εξέλιξη της δήλης και ένδικης οικονο-μικής εγκληματικότητας, αφανή οικονομική εγκληματικότητα και ποινικό

77

έλεγχό της. β) Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου Διδάσκουν: Γ. Νούσκαλης, Θ. Παπακυριάκου. Eπανάληψη: M. Kαϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα:

1α. Τίτλος συγγράμματος: Κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα 3η έκδοση Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005 1β. Τίτλος συγγράμματος: Υπηρεσιακά εγκλήματα, 2η έκδοση Συγγραφέας: Ν. Μπιτζιλέκης Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2001 Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος. Άλλο βοήθημα δεν προτείνεται επειδή τα συγγράμματα του Χρ. Δέδε για τα εγκλήματα κοινού κινδύνου και τα υπηρεσιακά εγκλήματα, έκ-δοσης του 1979 και 1983 αντίστοιχα, έχουν ξεπεραστεί από τις νομο-θετικές εξελίξεις και δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο.

'Yλη: H ύλη περιλαμβάνει επιλογή βασικών εγκλημάτων από το σύνολο του

ειδικού μέρους του Π.K. στις ακόλουθες ενότητες: - Κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα [Γενικά χαρακτηριστικά του σχετικού

κεφαλαίου και ανάλυση των εγκλημάτων του εμπρησμού (άρθρα 264-267) και της έκρηξης (άρθρα 270-272 ΠΚ)].

- Διαφθορά [Εγκλήματα που αποτελούν τον πυρήνα του φαινομένου της διαφθοράς:ενεργητική (άρθρο 236 ΠΚ) και παθητική δωροδοκία (άρ-θρο 235 ΠΚ), κατάχρηση εξουσίας (άρθρο 239 ΠΚ) και ψευδής βεβαίωση (άρθρο 242 ΠΚ)].

- Βασικά οικονομικά εγκλήματα: Πλαστογραφία (άρθρα 216 επ.), Α-πιστία (άρθρα 256, 390 ΠΚ), Απάτη (άρθρα 386 επ. ΠΚ). - Συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση (άρθρα 187-187Α ΠΚ).

γ) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι, εαρινό εξάμηνο (προτείνεται το στ΄) Διδάσκουν: N. Παρασκευόπουλος, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι.

Eπανάληψη: Ν. Παρασκευόπουλος, Γ. Νούσκαλης.

78

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα:

1α. Τίτλος συγγράμματος: Η καταστολή της διάδοσης ναρκωτικών στην Ελλάδα, 2η έκδοση Συγγραφέας: Ν. Παρασκευόπουλος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2004

1β. Τίτλος συγγράμματος: Νομολογιακές Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη-Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008 Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-

λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος. 2α. Τίτλος συγγράμματος: Δογματικά και ερμηνευτικά προβλήματα του

ν. 1729/87, 2η έκδοση Συγγραφέας: Παύλου Στέφανος Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2002

2β. Τίτλος συγγράμματος: Νομολογιακές Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη-Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008 Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-

λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος. Ύλη:

- Nαρκωτικά: Aναλύονται και προσδιορίζονται οι όψεις καταστολής των ναρκωτικών στη χώρα μας (λ.χ. το τιμωρητό της απλής χρήσης) 3459/2006 ερμηνεύονται οι βασικές διατάξεις του ν. και εξετάζονται οι θε-σμοί για την εξάρτηση και την απεξάρτηση από ναρκωτικά στο πλαίσιο της ποινικής νομοθεσίας.

-Πνευματική ιδιοκτησία: Aναλύονται και συζητούνται οι διατάξεις του ν. 2121/1993 (:ο χαρακτήρας των πνευματικών δημιουργημάτων, κασετο-πειρατεία, προβλήματα συρροής κλπ).

-Όπλα: Eκτίθενται και συζητούνται ερμηνευτικά προβλήματα που συν-δέονται με το ν. 2168/1993 (έννοια όπλου, εμπορία, κατοχή, οπλοφορία,

79

οπλοχρησία κλπ). -Λαθρεμπορία: Aναλύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του

τελωνειακού κώδικα (ν. 1165/1918) που συνδέονται με τις μορφές τέλεσης της λαθρεμπορίας (τρόποι τέλεσης, προβλήματα συρροής, δήμευση κλπ).

Αλλοδαποί: Αναλύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του νό-μου περί αλλοδαπών (ν. 2910/2001).

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΕΒΔΟΜΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Κληρονομικό Δίκαιο ...................................................................... 6 Διδάσκουν:

– Α. Κοτζάμπαση, Ε. Βαλαβάνη-Πολατίδου. – Ν. Ψούνη, – Θ. Παπαζήση,

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Χ. Κούσουλας, Ν. Ψούνη.

Διδακτικά βιβλία: α) Ν. Ψούνη, Κληρονομικό Δίκαιο, Ι, ΙΙ (2004), έκδ. Π. Σάκκουλα. β) Π. Φίλιου: Κληρονομικό Δίκαιο, Γενικό - Ειδικό μέρος (2007),

έκδ. Αντ. Σάκκουλα. Ύλη:

Το Κληρονομικό Δίκαιο στην έννομη τάξη, Η κληρονομική διαδοχή, Η διαδοχή από διαθήκη, Η εξ αδιαιρέτου διαδοχή, Η αναγκαστική διαδοχή.

2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα - αναγκαστική εκτέ-

λεση) .............................................................................................. 8 Διδάσκουν: Ε. Ποδηματά, Λ. Πίψου, Α. Σοφιαλίδης. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Μακρίδου, Γ. Διαμαντόπουλος.

Διδακτικά βιβλία: Ένδικα μέσα

1. Ν. Νίκας, Πολιτική Δικονομία ΙΙΙ, (2007), Ένδικα Μέσα, Εκδό-σεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

2. Κ.Κεραμεύς, Ένδικα μέσα, 4η έκδοση (2007), Εκδόσεις Σάκκουλα.

80

Αναγκαστική εκτέλεση 1. Γέσιου-Φαλτσή, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως Ι, Γενικό μέ-

ρος (1998), Ειδικό μέρος II (2001), Εκδόσεις Σάκκουλα 2. Γ. Νικολόπουλος, Αναγκαστική εκτέλεση 2002, Εκδόσεις Αντ.

Σάκκουλα. Ύλη:

Το τμήμα του μαθήματος που αφορά τα ένδικα μέσα καλύπτει αφενός μία γενική εισαγωγή στο δίκαιο των ενδίκων μέσων και αφετέρου μία ειδικό-τερη παρουσίαση των επιμέρους ενδίκων μέσων, ιδιαίτερα δε των τακτικών (ανακοπής, ερημοδικίας και εφέσεως). Αντιμετωπίζονται κυρίως τα ζητήμα-τα των προϋποθέσεων του παραδεκτού των παραπάνω ενδίκων μέσων κα-θώς και οι κανόνες που διέπουν τη συζήτηση και τα αποτελέσματά τους.

Το τμήμα του μαθήματος που αφορά την αναγκαστική εκτέλεση περιλαμ-βάνει αφενός το γενικό μέρος του ογδόου βιβλίου του Κ.Πολ.Δ., δηλαδή τις γενικές διατάξεις για τις προϋποθέσεις, τα υποκείμενα της διαδικασίας και τις δίκες περί την εκτέλεση και αφετέρου το ειδικό μέρος της αναγκαστικής εκτελέσεως, στο πλαίσιο του οποίου συζητούνται τα διάφορα είδη και μέσα εκτελέσεως, ειδικότερα δε από την έμμεση εκτέλεση, κυρίως, η ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων με κατάσχεση περιουσίους του καθ’ ου.

3) Πτωχευτικό Δίκαιο ....................................................................... 4 Διδάσκουν: Σπ. Ψυχομάνης, Ν. Τέλλης. Φροντιστήριο: Ν. Τέλλης (2 ώρες). Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ν. Ελευθεριάδης. Φροντιστήριο: – Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, (2 ώρες). Διδακτικά βιβλία:

1. Λάμπρου Κοτσίρη, «Πτωχευτικό Δίκαιο», έβδομη έκδοση, εκ-δόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2007, σελίδες XLVIII + 731.

2. Σπύρου Ψυχομάνη, «Πτωχευτικό Δίκαιο», Γ’ έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2007, σελίδες XX+427.

Ύλη: Κήρυξη της πτώχευσης. Ουσιαστικές προϋποθέσεις κήρυξης της πτώ-

χευσης (πτωχευτική ικανότητα φυσικών και νομικών προσώπων, παύση πληρωμών), τυπική προϋπόθεση (έκδοση δικαστικής απόφασης).

Ουσιαστικό πτωχευτικό δίκαιο. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τον οφειλέτη. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τους πτωχευτικούς πιστωτές

81

(ανέγγυους και ενέγγυους πιστωτές, κατηγορίες πιστωτών). Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τους εγγυητές και τους συνοφειλέτες. Επίδραση της πτώχευσης επί των συμβάσεων. Πτωχευτική διεκδίκηση. Πτωχευτική ανά-κληση.

Διαδικασία της πτώχευσης. Οργάνωση της πτώχευσης. Διασφάλιση και διοίκηση του ενεργητικού. Διαπίστωση του παθητικού.

Διαδικασίες εξυγίανσης επιχειρήσεων. Διαδικασία συνδιαλλαγής, σχέ-διο αναδιοργάνωσης.

Περάτωση της πτώχευσης.

4) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και στο Διοικητικό Δίκαιο ......................................................................... 4

Διδάσκουν: Τμήμα Α΄ (Α - Κ): Ε. Κουτούπα, Σ. Ορφανουδάκης, Τμήμα Β΄ (Λ - Ω): Αντ. Μανιτάκης, Ε. Πρεβεδούρου. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Χρυσόγονος, Κ. Γώγος.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου: Εμβά-

θυνση Δημοσίου Δικαίου-ειδικά θέματα διοικητικού δικαίου, έκδ. Σάκκουλα 2005 Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

1β. Αντ. Μανιτάκη: Κράτος Δικαίου και δικαστικός έλεγχος της συνταγ-ματικότητας, έκδ. Σάκκουλα (νέα έκδοση) 2008 Θεσσαλονίκη. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει

το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλ-λο. Πρόκειται για μάθημα σύνθεσης, του οποίου η ύλη καλύπτεται κα-ταρχήν από τα συγγράμματα που διανέμονται στα μαθήματα Συνταγμα-τικό Δίκαιο, Συνταγματικές Ελευθερίες, Διοικητικό Δίκαιο και Δικοικη-τικό Δικονομικό Δίκαιο. Επιπροσθέτως, και προκριμένου να καλυφθεί η ύλη του μαθήματος σε σχέση με την πληθώρα των ειδικών θεμάτων και το απαιτούμενο βάθος, προτείνεται σύγγραμμα που αποτελείται από τα βιβλία 1α και 1β. Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα, επειδή λόγω της ει-δικής φύσης του μαθήματος, δεν διατίθεται άλλα στην αγορά το οποίο να πληροί τους όρους του νόμου. Ύλη:

1) Το σύγχρονο κράτος δικαίου και ο δικαστικός έλεγχος της κρατικής δράσης (Έλεγχος της συνταγματικότητας, κρίση στην αρχή της νομιμότητας).

2) Ειδικά Θέματα Εμβάθυνσης Διοικητικού Δικαίου.

82

5) Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό Δίκαιο και την Ποινική Δικονομία ........................................................................ 4

Διδάσκουν για την Εμβάθυνση στο Ποινικό Δίκαιο: (1ο τμήμα) Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, (2ο τμήμα) Ν. Μπιτζιλέκης, (3ο τμήμα) Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου.

Διδάσκουν για την εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία: (1ο τμήμα) Λ. Mαργαρίτης (2ο τμήμα) Γ. Καλφέλης (3ο τμήμα) Α. Παπαδαμάκης Eπανάληψη: Λ. Mαργαρίτης/Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

Διδακτικά βιβλία: Πρέπει να επιλεγεί ένα σύγγραμμα από τα προτεινόμενα στο Ουσια-στικό Ποινικό Δίκαιο και ένα από τα προτεινόμενα στην Ποινική Δι-κονομία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλληλοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος. Συγγράμματα για την Εμβάθυνση στο Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο: 1ο τμήμα (Α-ΚΑ), διδάσκουσα Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

1. Τίτλος συγγράμματος: Εμβάθυνση στην Ποινική Νομολογία (Γενικό Μέρος Π.Κ., Ειδικό Μέρος Π.Κ., Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι) Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006

2. Τίτλος συγγράμματος: Μελέτες για εμβάθυνση στο Ποινικό Δίκαιο, 7η έκδοση Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

3. Τίτλος συγγράμματος: Μελέτες Ουσιαστικού Ποινικού Δικαίου, β΄ έκ-δοση: Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008 2ο τμήμα (ΚΕ-ΠΑ), διδάσκων Ν. Μπιτζιλέκης

1. Τίτλος συγγράμματος: Εμβάθυνση στην Ποινική Νομολογία (Γενικό Μέρος Π.Κ., Ειδικό Μέρος Π.Κ., Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι) Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

83

Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006

2. Τίτλος συγγράμματος: Μελέτες για εμβάθυνση στο Ποινικό Δίκαιο, 7η έκδοση Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

3. Τίτλος συγγράμματος: Εφαρμογές Ποινικού Δικαίου Συγγραφέας: Μυλωνόπουλος Χ. Εκδοτικός οίκος: Α. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 1997

4. Τίτλος συγγράμματος: Μελέτες Ουσιαστικού Ποινικού Δικαίου, β΄ έκ-δοση: Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008 3ο τμήμα (ΠΕ-Ω), διδάσκουσα Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου

1. Τίτλος συγγράμματος: Μελέτες Ουσιαστικού Ποινικού Δικαίου, β΄ έκ-δοση: Συγγραφέας: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008

2. Τίτλος συγγράμματος: Μελέτες για εμβάθυνση στο Ποινικό Δίκαιο, 7η έκδοση Συγγραφέας: Ι. Μανωλεδάκης Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005

3. Τίτλος συγγράμματος: Εμβάθυνση στην Ποινική Νομολογία (Γενικό Μέρος Π.Κ., Ειδικό Μέρος Π.Κ., Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι) Συγγραφέας: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006 Συγγράμματα για την εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία (σε όλα τα τμήματα):

1. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική Δικονομία-Μελέτες Εμβάθυνσης Συγγραφέας: Καλφέλης Γρηγόριος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα

84

Έτος έκδοσης: 2006 2. Τίτλος συγγράμματος: Εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία, Θεωρία-

Νομολογία Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη-Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007

3. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική Δικονομία-Ένδικα Μέσα τόμοι Ι και ΙΙ Συγγραφέας: Λ. Μαργαρίτης Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005 και 2008

4. Τίτλος συγγράμματος: Εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία, Λόγος (Νομολογία)-Αντίλογος (Θεωρία) Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος, Ζαχαριάδης Αθανάσιος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2008

5. Τίτλος συγγράμματος: Εφαρμογές Ποινικής Δικονομίας Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2006

Ύλη: α)Για εμβάθυνση Ποινικού Δικαίου: Tο μάθημα περιλαμβάνει την α-

νάλυση σε βάθος πραγματικών υποθέσεων ποινικού δικαίου (γενικού και ειδικού μέρους), έτσι ώστε ο φοιτητής να ασκείται στην κριτική αντιμετώ-πιση νομικών προβλημάτων και στην εφαρμογή του ποινικού δόγματος στην πράξη. Eισαγωγικά διδάσκονται οι θεμελιώδεις αρχές του Ποινικού Δικαίου και της Ποινικής Δίκης, και από την ύλη του γενικού ποινικού η έννοια της πράξης, ο αντικειμενικό αιτιώδης σύνδεσμος, η άρση του αδί-κου και του καταλογισμού, η δομή του εγκλήματος στην οποία θεμελιώνο-νται και οι αυτοτελείς ισχυρισμοί του κατηγορουμένου, η επέκταση του αξι-οποίνου στην απόπειρα και τη συμμετοχική πράξη, η παραγραφή και η έγ-κληση ως εξάλειψη και προϋπόθεση του αξιοποίνου, αντίστοιχα. Tέλος, πά-ντα υπό μορφή πραγματικών υποθέσεων, συζητιούνται και κάποια εγκλήμα-τα από τον χώρο των ατομικών και υπερατομικών εννόμων αγαθών.

β)Για εμβάθυνση Ποινικής Δικονομίας: Aναπτύσσονται σε βάθος, τό-σο από τη σκοπιά των διαδίκων όσο και από τη σκοπιά των δικαστηρίων θέματα που έχουν σχέση με: την προκαταρκτική εξέταση, την ποινική δίω-ξη, τις ακυρότητες, τη συνάφεια, τη σύλληψη και προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου, την ακύρωση διαδικασίας και αποφάσεως, την αυτόφωρη διαδικασία και τα ένδικα μέσα.

85

6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Δημοσίου Δικαίου (Ζ΄ ε-ξάμηνο) ........................................................................................ 4 α) Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο Παιδείας (Ζ εξάμηνο)

Διδάσκουν: – Ι. Συμεωνίδης, Μ. Πικραμένος.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία: 1α. Αν. Τάχου: Δημοσιοϋπαλληλικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα 1996 Θεσ-

σαλονίκη. 1β. Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου: Δίκαιο της Παιδείας, έκδ. Σάκκουλα 2007

Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που κα-

λύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο.

2. Ε. Σπηλιωτόπουλο, - Χ.. Χρυσανθακάκη: Δίκαιο Δημοσίων Υπαλλή-λων, έκδ. Αντ. Σάκκουλα 1985 Θεσσαλονίκη.

Ύλη: (1) Δημόσιοι υπάλληλοι και δημόσιοι λειτουργοί, Ίδρυση και μεταβολή

της υπαλληλικής σχέσης, Υποχρεώσεις, δικαιώματα, ευθύνες των υπαλλή-λων, Λύση της υπαλληλικής σχέσης.

(2) Βασικές έννοιες, Η εκπαίδευση Α΄ και Β΄ βαθμού, Η τριτοβάθμια εκπαίδευση.

β) Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Πολεοδομίας (Ζ΄ Εξά-μηνο) Διδάσκουν: Ε. Κουτούπα, Κ. Γώγος. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Γώγος. Διδακτικά βιβλία: 1α. Β. Σκουρή: Χωροταξικό και Πολεοδομικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα,

1991, Θεσσαλονίκη. 1β. Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου: Δίκαιο του Περιβάλλοντος, έκδ. Σάκκουλα,

2005, Αθήνα-Θεσσαλονίκη. 2α. Α. Χατζοπούλου-Τζίκα: Πολεοδομικό δίκαιο, έκδ. Πανεπιστημιακές

εκδόσεις Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, 2000, Αθήνα. 2β. Αν. Τάχου: Δίκαιο προστασίας του περιβάλλοντος, έκδ. Σάκκουλα

2006 Θεσσαλονίκη. 2γ. Γλ. Σιούτη: Εγχειρίδιο δικαίου περιβάλλοντος, έκδ. Αντ. Σάκκουλα,

2003, Αθήνα-Κομοτηνή.

86

Τα βιβλία 1α - 1β και 2α - 2β (ή 2γ αντί του 2β) προτείνονται ως ε-νιαίο σύγγραμμα που καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. Ύλη:

Χωροταξικά και πολεοδομικά σχέδια, η εφαρμογή των σχεδίων,οι όροι δόμησης, η οικοδομική άδεια, η συνταγματική προστασία του περιβάλλο-ντος, οι γενικές αρχές του δικαίου τουπεριβάλλοντος με έμφαση στο κοινω-νικό δίκαιο, η διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντών όρων και άλλα ειδικά μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος.

γ) Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο Διδάσκει: Ε. Πρεβεδούρου. Επανάληψη: Ε. Πρεβεδούρου, Μ. Πικραμένος. Διδακτικά βιβλία: 1. Αν. Τάχου: Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα ,1992,

Θεσσαλονίκη. 2. Α. Γέροντα: Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2002,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Ύλη:

Εισαγωγικές έννοιες, Πηγές, Η επεμβατική δράση της Δημόσιας Διοί-κησης, Το οικονομικό καθεστώς Οι κοινοτικές ελευθερίες,, Η ατομική ιδι-οκτησία,Η αναγκαστική απαλλοτρίωση, Η ρύθμιση της οικονομικής ανά-πτυξης, Η επέμβαση στην επιχειρηματική δραστηριότητα,Τα δημόσια νομι-κά πρόσωπα που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο,Οι δημόσιες συμβάσεις.

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα). ΟΓΔΟΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2008-2009)

δ. μ. 1) Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει ....... 4 Διδάσκουν:

1. – Π. Κορνηλάκης, Γ. Αρχανιωτάκης. 2. – Χρ. Κούσουλας, Γ. Δέλλιο. 3. – Π. Λαδάς, Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Ψούνη, Δ. Κλαβανίδου.

87

Διδακτικό βιβλίο: Χ. Κούσουλα, Το δίκαιο του κτηματολογίου (έκδ. 2008).

Ύλη: Έμφαση στο Αστικό Δίκαιο. Σε βάθος εξέταση ζητημάτων από όλους

τους κλάδους του Αστικού Δικαίου με βάση δειγματολογική επιλογή ορι-σμένων κάθε φορά θεμάτων και με τη βοήθεια πολύπλοκων πρακτικών ασκήσεων, της κριτικής ανάλυσης της νομολογίας, της επεξεργασίας δικο-γράφων, της εκπόνησης και ανάπτυξης εργασιών σε θεωρητικά θέματα και της οργάνωσης εικονικών δικών.

2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό Δί-

καιο εν γένει .................................................................................... 4 Διδάσκουν:

– Ν. Νίκας, Α. Καΐσης, Χ. Απαλαγάκη. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Νίκας, Α. Καΐσης, Λ. Μακρίδου. Επίσης και στα δύο εξάμηνα θα πραγματοποιηθούν σεμινάρια εμβα-

θύνσεως ή σεμινάρια εμβαθύνσεως και εικονική δίκη με τη συμμετοχή του καθ. κ. Π. Αρβανιτάκη. Διδακτικό βιβλίο:

Βοηθητικό Ν. Νίκας, Ευρωπαϊκό Δικονομικό Διεθνές Δίκαιο, Δεύτερη έκδοση

(2008), Εκδόσεις Σάκκουλα. Ύλη:

Εμβάθυνση Αστικού Δικονομικού Δικαίου: Ι. Γενικό μέρος Πολιτικής Δικονομίας. Διαδικαστικές προϋποθέσεις

δίκης, Θεμελιώδεις δικονομικές αρχές, Αντικείμενο δίκης, Μορφές δικα-στικής προστασίας, Η αγωγή και η άμυνα του εναγομένου, Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της, Μορφές σύνθετων δικών ως προς τα υπο-κείμενα και το αντικείμενο.

ΙΙ. Δίκαιο αποδείξεως. Οι γενικές αρχές. Τα μέσα αποδείξεως. ΙΙΙ. Ένδικα μέσα. Τακτικά ένδικα μέσα (Ανακοπή ερημοδικίας, - Έφε-

ση) Έκτακτα ένδικα μέσα (Αναίρεση, - Αναψηλάφηση, - Τριτανακοπή). IV. Αναγκαστική εκτέλεση. Προϋποθέσεις αναγκαστικής εκτέλεσης,

Σύστημα πρωτοβουλίας του επισπεύδοντος, Ανακοπές κατά της εκτελέσε-ως, Κατασχέσεις - Πλειστηριασμός, Αναγκαστική εκτέλεση για πράξη, πα-ράληψη ή ανοχή.

88

3) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο ................ 4 Διδάσκουν:

– Ελ. Αλεξανδρίδου, Ν. Τέλλης, Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο:

– Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Ν. Τέλλης, Ανθ. Παπαδοπούλου. Διδακτικό βιβλίο:

Δεν διανέμονται συγγράμματα. Οι ανάγκες του μαθήματος καλύπτο-νται από συγγράμματα που έχουν ήδη διανεμηθεί και υπάρχουν στην κα-τοχή των φοιτητών. Ύλη: Εταιρίες, Αξιόγραφα και Πτωχευτικό Δίκαιο.

4) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ................................................................ 4 Διδάσκουν: – Αν. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Ευάγγ. Βασι-λακάκης. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Αν. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ζ. Παπα-σιώπη-Πασιά, Ευάγγ. Βασιλακάκης. Διδακτικά βιβλία:

Η ύλη καλύπτεται από δύο συγγράμματα. Α΄ Σύγγραμμα Πρόταση 1 Α. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Ε. Βασιλακάκης:

Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2002, 3η έκδοση, ΙSBN: 960-301-691-8

Πρόταση 2 Σ. Βρέλλης. Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθή-

κη, Αθήνα, 2008, 3η έκδοση , ΙSBN: 978-960-272-499-6 Β΄ Σύγγραμμα Πρόταση 1 Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Δίκαιο Ιθαγένειας, Εκδόσεις Σάκκουλα, Α-

θήνα - Θεσσαλονίκη, 2004, 7η έκδοση, ΙSBN: 960-301-906-2 (επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Α. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ζ. Πα-

πασιώπη-Πασιά, Ε. Βασιλακάκης). Ύλη:

Το μάθημα αφορά το πρόβλημα του εφαρμοστέου δικαίου σε ιδιωτικές σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας. Περιλαμβάνει:

(α) Γενικές αρχές επιλογής εφαρμοστέου δικαίου (δομή κανόνα συνδέ-

89

σεως, νομικός χαρακτηρισμός, παραπομπή, προδικαστικό ζήτημα, κατα-στρατήγηση δικαίου, δημόσια τάξη, εφαρμογή αλλοδαπού δικαίου, διαχρο-νικό δίκαιο).

(β) Ειδικό μέρος (εφαρμοστέο δίκαιο στην ικανότητα δικαίου και δι-καιοπραξίας φυσικών προσώπων, ικανότητα νομικών προσώπων, τύπος δικαιοπραξίας, οικογενειακές σχέσεις, αδικοπραξίες, συμβατικές ενοχές, σχέσεις εμπράγματου και κληρονομικού δικαίου).

(γ) Ζητήματα δικονομικού διεθνούς δικαίου (διεθνής δικαιοδοσία, α-ναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων).

(δ) Κτήση και απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας. Γενικές αρχές δικαί-ου ιθαγένειας. Ευρωπαϊκή ιθαγένεια. 5) Μαθήματα ειδικής επιλογής της ενότητας Εργατικού και Κοι-

νωνικού Δικαίου ............................................................................ 6 α) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες - Συλλο-γικές διαφορές

Διδάσκει: Β. Δούκα. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Β. Δούκα. Διδακτικά βιβλία:

α. Ι. Κουκιάδη: Εργατικό Δίκαιο, Συλλογικές Εργασιακές Σχέσεις, Συλλογικές Διαπραγματεύσεις, Συλλογικές Συμβάσεις, Εργασίας, Συλλο-γικές Διαφορές Εργασίας Τόμοι 1ος και 2ος , Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσα-λονίκη, 1997, 1999.

β. Α. Καζάκος: Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 2008.

γ. Α. Καζάκος: Η Διαιτησία Συλλογικών Διαφορών Συμφερόντων κατά το ν. 1876/90, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη. 1998.

Γ. Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης – Κ. Κρεμαλή, Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Α. Σάκκουλα, 1985 – Α. Στεργίου: Η συνταγματική προστασία της κοινωνικής ασφάλι-

σης, Σάκκουλα, 1994.

Ύλη: Συλλογικό εργατικό δίκαιο: Έννοια, αρχές, εδραίωση στο σύνταγμα -

Συνδικαλιστικές ελευθερίες: έννοια, νομοθετική κατοχύρωση στο διεθνές και το εθνικό δίκαιο, εκδηλώσεις - Συλλογικές διαφορές: έννοια, συσχετι-σμός με νομικές διαφορές, σύνδεση με συνδικαλιστικές ελευθερίες - Συνδι-

90

καλιστικές οργανώσεις: έννοια, είδη, μέλη, όργανα - Συλλογικές διαπραγ-ματεύσεις: έννοια - Συλλογικές συμβάσεις εργασίας: έννοια, είδη, κατάρτι-ση, περιεχόμενο, λειτουργία τουςλε? ως κανόνων δικαίου - Απεργία β) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες - Δίκαιο

της Εκμετάλλευσης Διδάσκει: Α. Καζάκος. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο:– Α. Καζάκος, Δ. Ζερδελής, Β. Δούκα. Διδακτικά βιβλία:

α. Ι. Κουκιάδη: Εργατικό Δίκαιο, Συλλογικές Εργασιακές Σχέσεις, Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο Συνδικ. Οργανώσεων Τόμος 1, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 1997.

β. Α. Καζάκος: Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 2008. Ύλη:

Εισαγωγή: Τα θεμέλια του συλλογικού εργατικού δικαίου. Αρχές και κανόνες ερμηνείας. Συνδικαλιστικές οργανώσεις: Οι έννομες σχέσεις με τα μέλη τους.

Πρώτο κεφάλαιο: Οι έννοιες επιχείρηση - εκμετάλλευση. Η καταστατι-κή οργάνωση της εκμετάλλευσης - επιχείρησης. κανονισμοί εργασίας (Είδη κανονισμών, κατάρτιση, νομική φύση, περιεχόμενο, διαδοχή). Το πειθαρ-χικό δίκαιο της εκμετάλλευσης.

Δεύτερο κεφάλαιο: Συμμετοχή, συμμετοχικοί θεσμοί, συμβούλια εργα-ζομένων, προϋποθέσεις και διαδικασία εκλογής, συμμετοχικές αρμοδιότη-τες και εξουσίες.

6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Διεθνών Νομικών Σπου-

δών ................................................................................................. 4 α) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο

Διδάσκει: Π. Γκλαβίνης. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τον ίδιο.

Διδακτικό βιβλίο: Πρόταση 1 Παναγιώτης Γκλαβίνης: Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, Εκδόσεις

Σάκκουλα, 2008. Πρόταση 2 Πέτρος Στάγκος: Το Νομικό πλαίσιο των Διεθνών Επενδύσεων,

Εκδόσεις Σάκκουλα, 2005.

91

Πρόταση 3 Στεφάνου Κωνσταντίνος Α., Γκόρτσος Χρήστος: Διεθνές Οικονο-

μικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, 2006. Ύλη:

(α) Εισαγωγή στο διεθνές οικονομικό δίκαιο. Ορισμός, αντικείμενο, υποκείμενα, πηγές και συναφείς κλάδοι του διεθνούς οικονομικού δικαίου.

(β) Το πολυμερές σύστημα του διεθνούς εμπορίου. Από την Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (GATT) στον Παγκόσμιο Οργανισμό Ε-μπορίου (Π.Ο.Ε.).

(γ) Το δίκαιο των ξένων άμεσων επενδύσεων, με έμφαση στις διμερείς συμβάσεις προώθησης και αμοιβαίας προστασίας των ξένων επενδύσεων.

β) Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο Διδάσκει: Χρ. Δεληγιάννη-Δημητράκου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από την ίδια. Διδακτικά βιβλία:

Α΄ Σύγγραμμα Πρόταση 1 Χριστίνα Δεληγιάννη - Δημητράκου: Εισαγωγή στο Συγκριτικό

Δίκαιο, Εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 1997 Πρόταση 2 Ελίνα Μουσταΐρα: Συγκριτικό Δίκαιο, Πανεπιστημιακές Παραδό-

σεις, Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, 2004. Β΄ Σύγγραμμα Πρόταση 1 Φαίδων Κοζύρης: Συγκριτική Εισαγωγή στο Αμερικανικό Δίκαιο,

Εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 2001 Ύλη:

Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις ενότητες: Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει εισαγωγικά μαθήματα γύρω από τις

αρχές της συγκριτικής μεθόδου, τη φύση και τους πρακτικούς σκοπούς του συγκριτικού δικαίου και, ειδικότερα, το ρόλο του κατά τη θέσπιση και την εφαρμογή των κανόνων δικαίου σε εθνικό και διεθνές επίπεδο καθώς και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στη δεύτερη ενότητα εξετάζονται τα γενικά χαρακτηριστικά των μεγά-λων δικαιικών οικογενειών και ειδικότερα, της ρωμαιογερμανικής οικογέ-νειας, από τη μια μεριά, και της αγγλοαμερικανικής οικογένειας, από την άλλη. Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας γίνεται μια εκτενής εισαγωγή στο αμερικανικό δίκαιο, καθώς και μια παρουσίαση των βασικών χαρακτηρι-

92

στικών του μουσουλμανικού δικαίου και της σχέσης του με την ελληνική έννομη τάξη.

Στην τρίτη ενότητα εξετάζονται συγκριτικώς οι λύσεις που παρέχουν το αμερικανικό, το αγγλικό, το γερμανικό και το γαλλικό δίκαιο σε συγκεκρι-μένα νομικά ζητήματα και, ειδικότερα, στο πρόβλημα της αποκατάστασης της αμιγούς οικονομικής ζημίας (pure economic loss).

γ) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ - Ειδικό μέρος Διδάσκουν: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Λ. Παπαδόπουλος.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Εμμανουήλ Ρούκουνας, Διεθνές Δίκαιο, τομ. ΙII. 3η έκδοση, Αθή-

να-Κομοτηνή: Εκδόσεις Σάκκουλα, 2004. Πρόταση 2 Χριστοδουλίδης Θ., Μπουραντώνης Δ. (επιμ.): Ο ΟΗΕ στο κατώ-

φλι της Μεταψυχροπολεμικής Εποχής, Ελληνική Εταιρεία Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, Ι. Σιδέρης, Αθήνα, 1998.

Πρόταση 3 Κωνσταντινίδης Αριστοτέλης: Νομικοί περιορισμοί και δικαστι-

κός έλεγχος του ΣΑ των Ηνωμένων Εθνών , Ινστιτούτο Διεθνούς Δη-μοσίου Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, Εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 2004.

Διδακτικό Βοήθημα Λ. Παπαδόπουλος: Το Κυπριακό Ζήτημα, Κείμενα 1959-1974, Εκ-

δόσεις University Studio Press, 1999.

(Η αναφορά στο διδακτικό βοήθημα αφορά στη διδασκαλία των μαθη-μάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας). Ύλη:

Δίκαιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Απαγόρευση χρήσης βίας στις διεθνείς σχέσεις. Υποχρέωση ειρηνικής διευθέτησης των διεθνών δια-φορών (έννοια και διακρίσεις των διεθνών διαφορών), Πολιτική διευθέτη-ση. Ο ρόλος των πολιτικών οργάνων του ΟΗΕ. Δικαστικός διακανονισμός. Διαιτησία. Μέτρα σε περίπτωση απειλής κατά της ειρήνης, διαταράξης της ειρήνης και επιθετικών πράξεων. «Ανθρωπιστικές» επεμβάσεις. Περιφε-ρειακοί Διεθνείς Οργανισμοί και Διεθνής Ειρήνη και Ασφάλεια. Υποθέσεις Εργασίας.

93

δ) Ειδικά Μαθήματα Δικαίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Διδάσκει: Ευγ. Σαχπεκίδου. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από την ίδια.

Διδακτικό βιβλίο: Πρόταση1 Ε. Ρ. Σαχπεκίδου:Ειδικά Μαθήματα Δικαίου των Ευρωπαϊκών

Κοινοτήτων - Εισαγωγή στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμά-των και των προσώπων, Πανεπιστημιακές παραδόσεις, Θεσσαλονίκη 2009.

Πρόταση 2 Χ. Ταγαράς: Η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων,

υπηρεσιών, κεφαλαίων στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, β΄έκδοση (2002), Εκδόσεις: Αντ. Σάκκουλα (Αθήνα - Κομοτηνή).

Διδακτικό Βοήθημα Ευρωπαϊκή ΄Ενωση - Βασικά κείμενα, Eκδόσεις Σάκκουλα, Αθή-

να - Θεσσαλονίκη (ζ΄ έκδοση 2008). (Η αναφορά στο διδακτικό βοήθημα αφορά στη διδασκαλία των μαθη-

μάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας). Ύλη: Τα Ειδικά Μαθήματα Δικαίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων χω-ρίζονται σε δύο ενότητες. Στην πρώτη, αντικείμενο διδασκαλίας αποτελεί η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, οι κοινοτικές, δηλαδή, προσπάθειες για τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης, για τη θέσπιση κοινού εξωτερικού δασμολογίου καθώς και για την κατάργηση των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέ-τρων ισοδυνάμου αποτελέσματος προς δασμούς και ποσοτικούς περιορισμούς κατά τη διακίνηση των εμπορευμάτων. Η δεύτερη ενότητα είναι αφιερωμένη στην ελεύθερη κυκλοφορία των προ-σώπων. Μεταξύ άλλων εξετάζονται τα κύρια χαρακτηριστικά της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων, της ελευθερίας εγκα-τάστασης και της παροχής υπηρεσιών καθώς και οι εξαιρέσεις των κανόνων αυτών (ιδίως η συνδρομή λόγων δημόσιας τάξης, ασφάλειας, υγείας, η απασχόληση στη δημόσια διοίκηση κλπ. ). Εξετάζονται επίσης και οι σημαντικές μεταβολές που επήλθαν στο χώρο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων μετά την έναρ-ξη ισχύος των Συνθηκών του Άμστερνταμ και της Νίκαιας. (Τίτ-λος IV ΣΕΚ και τρίτος πυλώνας ΣΕΕ). Το κύριο μέρος της διδα-

94

σκαλίας βασίζεται στη νομολογία του δικαστηρίου των Ευρωπαϊ-κών Κοινοτήτων, σε τυχόν μεταστροφές ή και εξελίξεις της, ενώ θα ληφθούν υπόψη και οι τροποποιήσεις που επιφέρει στις ιδρυ-τικές Συνθήκες η Συνθήκη της Λισαβόνας.

7) Μαθήματα γενικής επιλογής .......................................................... 4

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

4. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑ-ΧΘΟΥΝ ΣΤΟ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΟΥ ΠΑΝ/ΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2008-2009.

1. ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

δ. μ. 1) Τα Θεμέλια του Αστικού Δικαίου .................................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Δ. Κλαβανίδου. Διδακτικό βιβλίο:

– Δ. Κλαβανίδου: Θεμέλια Αστικού Δικαίου (σημειώσεις). Ύλη:

Περιλαμβάνει τη διδασκαλία των θεμελιωδών αρχών που διαπνέουν το Αστικό Δίκαιο (προστασία της προσωπικότητας, αρχή της ισότητας, αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας, αρχή της καλής πίστης κ.λπ.). Η διδασκαλία στηρίζεται κυρίως σε δικαστικές αποφάσεις και πρακτικά παραδείγματα από όλη την ύλη του αστικού δικαίου.

2) Αστική προστασία του καταναλωτή ............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκουν: Π. Κορνηλάκης, Γ. Δέλλιος. Διδακτικά βιβλία:

α) Γ. Δέλλιου, Ατομική και συλλογική προστασία των καταναλωτών από την έλλειψη ουσιαστικής διαπραγματεύσεως των όρων της σύμβα-σης (μετά το Ν.3587/2007), Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη (2008).

β) Γ. Μεντής: Γενικοί όροι συναλλαγών στις καταναλωτικές και ε-μπορικές συμβάσεις (2000), (πριν το Ν. 3587/2007).

γ) Μ. Καράσης: Γενικοί όροι συναλλαγών έκδ. 1988 με το προϊσχύ-σαν δίκαιο. Ύλη:

Ευθύνη παραγωγού, γενικοί όροι συναλλαγών, συλλογική αγωγή. 3) Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία .................................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

96

Διδάσκει: Χρ. Κούσουλας. Διδακτικό βιβλίο:

– Χρ. Κούσουλα: Οριζόντια - Κάθετη ιδιοκτησία (2000). Ύλη:

Εισαγωγή, Έννοια, Νομική φύση, Αντικείμενο, Σύσταση, Δικαιώματα και υποχρεώσεις δικαιούχων, Λειτουργία, Λήξη.

4) Νέες συμβατικές μορφές των σύγχρονων συναλλαγών …… ....... .4

(Χειμερινό εξάμηνο) Διδάσκει: Γ. Δέλλιος. Διδακτικό βιβλίο:

– Γ. Δέλλιου: Σημειώσεις διδάσκοντος. Ύλη:

Γενικό μέρος: Εισαγωγή στο ζήτημα της συμβατικής ελευθερίας - Η ι-στορική εξέλιξη των συμβατικών τύπων - Τα ζητήματα των «μικτών» και των «ατύπων» συμβάσεων - Νέες συμβατικές μορφές με γενικούς όρους συναλλαγών.

Ειδικό μέρος: Η σύμβαση δικαιόχρησης (franchising), διοίκησης επι-χείρησης, ιδίως ξενοδοχειακής (Hotel-management), παροχής επιχειρημα-τικών συμβουλών (consulting), παραχώρησης τεχνογνωσίας (know-how), επιχειρηματικής σύμπραξης (joint venture), πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring), χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και η σύμ-βαση πιστωτικής κάρτας (credit card).

5) Προστασία μισθώσεων ................................................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο- 6ο εξάμηνο) Διδάσκει: Γ. Αρχανιωτάκης. Διδακτικό βιβλίο:

– Γ. Αρχανιωτάκη: «Επαγγελματική Μίσθωση» (επιτομή), 2003 έκδ. Σάκκουλα.

6) Ειδικά μαθήματα αστικής ευθύνης .............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Αθ. Πουλιάδης. Διδακτικό βιβλίο:

– Σημειώσεις διδάσκοντος. Ύλη:

Προβλήματα του Εθνικού Ελληνικού Δικαίου της συμβατικής και της εξωσυμβατικής ευθύνης, Σχέδια, απόψεις και κατευθυντήριες αρχές για

97

ένα ενοποιημένο ή ομοιόμορφο Ευρωπαϊκό δίκαιο αστικής ευθύνης, Συλ-λογική διεύρυνση της ατομικής αστικής ευθύνης: (Μαζικές καταστροφές, Προσβολή συλλογικών συμφερόντων και καταναλωτών, Οικολογικές ζημί-ες). 7) Στοιχεία Ιδιωτικού Δικαίου του Τουρισμού ................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Δεν θα διδαχθεί λόγω εκπαιδευτικής άδειας του κ. Κουτσουράδη.

Διδάσκει: Αχ. Κουτσουράδης. Διδακτικό βιβλίο:

– Αχ. Κουτσουράδη: Βασική Τουριστική Νομοθεσία (2000) έκδ. Σάκκουλα. Ύλη:

Το τουριστικό φαινόμενο (ιστορική εξέλιξη του τουρισμού), μορφές του σύγχρονου τουρισμού, προοπτικές - τάσεις, επιπτώσεις. Το δίκαιο του του-ρισμού (έννοιες, πεδίο εφαρμογής, διακρίσεις, πηγές). Χαρακτηριστικές συ-ναλλακτικές μορφές (επιλογή).

α) Σχέσεις ξενοδόχων - πελατών (σύμβαση ξενίας). β) Σχέσεις ξενοδόχων - διοργανωτών ή διαμεσολαβητών οργανωμέ-

νων ταξιδιών (ξενοδοχειακή σύμβαση). γ) Το οργανωμένο ταξίδι διακοπών (ταξιδιωτική σύμβαση). δ) Χρονομεριστική μίσθωση, βραχυχρόνια μίσθωση παραθεριστικών

κατοικιών. ε)Το διεθνές πλαίσιο του τουρισμού.

8) Η εξασφάλιση των απαιτήσεων ..................................................... 4 (Χειμερινό εξάμηνο) Δεν θα διδαχθεί λόγω εκπαιδευτικής άδειας του κ. Κουτσουράδη.

Διδάσκει: Α. Κουτσουράδης. Διδακτικό βιβλίο: – Α. Κουτσουράδη: Σημειώσεις. 9) Δίκαιο του Κτηματολογίου ............................................................ 4

(Χειμερινό εξάμηνο) Διδάσκει: Χ. Κούσουλας. Διδακτικό βιβλίο: – Χ. Κούσουλα: Το δίκαιο του Κτηματολογίου (2004). 10) Ασφαλιστικά μέτρα ..................................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

98

Διδάσκει: Α. Σοφιαλίδης, Διδακτικά βιβλία:

1. Ν. Νίκα: Γενικές διατάξεις ασφαλιστικών μέτρων 1986 (σημειώ-σεις),

2. Α. Σοφιαλίδη: Ειδικές διατάξεις ασφαλιστικών μέτρων (σημειώ-σεις).

Ύλη: Περιλαμβάνει τη διδασκαλία των γενικών διατάξεων των ασφαλιστι-

κών μέτρων (άρθρα 282-703 Κ.Πολ.Δ.) καθώς και των κατ’ ιδίαν ασφαλι-στικών μέτρων (εγγυοδοσία, προσημείωση υποθήκης, συντηρητική κατά-σχεση, δικαστική μεσεγγύηση, προσωρινή επιδίκαση απαιτήσεων, προσω-ρινή ρύθμιση καταστάσεων και σφράγιση), με βάση σημειώσεις, πρακτικές ασκήσεις και πρότυπα αιτήσεων και αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων.

11) Ειδικές διαδικασίες - Διαιτησία ………………………...….. ..... 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Α. Σοφιαλίδης. Διδακτικό βιβλίο:

– Χ. Απαλαγάκη: Σημειώσεις. Ύλη:

Γαμικές διαφορές – διαφορές γονέων και τέκνων Διαταγή πληρωμής / Διαδικασία πιστωτικών τίτλων Διαταγή αποδόσεως μισθίου Διαδικασία μισθωτικών και εργατικών διαφορών Σημειώσεις - έντυπο υλικό διδασκαλίας διδάσκουσας

12) Εκούσια δικαιοδοσία ................................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Π. Αρβανιτάκης. Διδακτικό βιβλίο:

– Π. Αρβανιτάκη: Σημειώσεις. Ύλη:

Ι. Γενικό μέρος: (Γενικές Διατάξεις, Ε.Δ., άρθρο 739-781 Κ.Πολ.Δ.). Η έννοια της εκούσιας δικαιοδοσίας, οι υποθέσεις της και τα χαρακτη-

ριστικά της δικαιοδοσίας της. Οριοθέτηση απέναντι στην αμφισβητούμενη δικαιοδοσία, στο αντικείμενό της και στη διαδικασία της. Δικαιοδοσία, αρ-μοδιότητα δικαστηρίων, διαδικαστικές προϋποθέσεις και θεμελιώδη δικο-

99

νομικά συστήματα στην εκούσια δικαιοδοσία. Μετέχοντα πρόσωπα στη δι-αδικασία. Συμμετοχή περισσότερων στη δίκη. Πως αποκτάται η ιδιότητα του διαδίκου και συνέπειες. Ομοδικία. Πρόσθετη και κύρια παρέμβαση. Προδικασία. Υποβολή και εισαγωγή της αίτησης προς εκδίκαση. Η κύρια διαδικασία. Συζήτηση. Κατάθεση προτάσεων. Απουσία «διαδίκων». Από-δειξη. Δικαστική δαπάνη. Περάτωση ή κατάργηση της δίκης. Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της (δεδικασμένο, εκτελεστότητα). Ανάκληση και μεταρρύθμιση δικαστικών αποφάσεων. Ένδικα μέσα και τριτανακοπή. Α-ναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων στην ημεδαπή. Η προσω-ρινή ένδικη προστασία στις υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας. Ασφαλιστικά μέτρα και προσωρινή διαταγή. Μη γνήσιες υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσί-ας.

ΙΙ. Ειδικό μέρος: Α. Θέματα σωματείων και άλλων νομικών προσώπων: Ίδρυση (αναγνώριση), τροποποίηση καταστατικού και διάλυση σωμα-

τείων. Διορισμός προσωρινής διοίκησης σωματείων και άλλων νομικών προσώπων.

Β. Υποθέσεις οικογενειακού δικαίου: Άδειες προς επιχείρηση πράξεων. Συναινετικό διαζύγιο. Υιοθεσία. Γ. Λοιπά θέματα: Παροχή κληρονομητηρίου. Δικαστική συμπαράσταση.

13) Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο .......................................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Λ. Πίψου. Διδακτικό βιβλίο:

– Λ. Πίψου: Σημειώσεις για τον Κανονισμό Βρυξέλλες Ι.

Ύλη: Εισαγωγή. Γενικές αρχές, πηγές, εφαρμοστέος σύνδεσμος, σχέση προς ιδιωτικό

διεθνές δίκαιο, και στενή έννοια. Διεθνής δικαιοδοσία κατά το κοινό δίκαιο (Κ.Πολ.Δ.) και το συμβατι-

κό (ιδίως την Κοινοτική Σύμβαση των Βρυξελλών). Διεθνής δικαστική συνδρομή (δικαστικές παραγγελίες, επιδόσεις στην

αλλοδαπή). Αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων και άλλων εκτελε-

στών τίτλων κατά το κοινό δίκαιο (Κ.Πολ.Δ.) και το συμβατικό (ιδίως την

100

Κοινοτική Σύμβαση των Βρυξελλών).

14) Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ................................................ 4 (Εαρινό + Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Άγγ. Στεργίου. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Άγγ. Στεργίου. Διδακτικά βιβλία:

1. Κ. Κρεμαλή: Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1985), 2. Άγγ. Στεργίου: Σημειώσεις Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Ύλη: Εννοιολογικές οριοθετήσεις, Ιστορική εξέλιξη, Πηγές, Αλλοδαπά δί-

καια: Δύο θεμελιώδεις τάσεις, Οργάνωση και διοίκηση συστημάτων κοι-νωνικής ασφάλισης, Υπαγωγή στην ασφάλιση, Χρηματοδότηση των κοινω-νικών ασφαλίσεων, χρόνος ασφάλισης, Γενικά περί ασφαλιστικών κινδύ-νων και παροχών, Ασφάλιση ασθενείας, Ασφάλιση μητρότητας, Ασφάλιση αναπηρίας, Ασφάλιση εργατικών ατυχημάτων - επαγγελματικών ασθε-νειών, Ασφάλιση γήρατος, Ασφάλιση θανάτου προστάτη της οικογένειας, Ασφάλιση ανεργίας, Ασφάλιση κατά των οικογενειακών βαρών, Ευρωπαϊ-κό δίκαιο κοινωνικής Ασφάλισης, Κοινωνική πρόνοια, Ε.Σ.Υ. 15) Σύγχρονα θέματα Εργατικού Δικαίου .......................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκουν: Δ. Ζερδελής, Β. Δούκα. Διδακτικό βιβλίο: Σημειώσεις των διδασκόντων.

16) Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου

Επιβλέποντες καθηγητές: Π. Κορνηλάκης, Αθ. Καϊσης, Β. Δούκα.

2. ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ δ. μ.

1) Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων .................................................... 4 (ΣΤ΄ εξάμηνο, εαρινό, και χειμερινό, εφόσον θα συντρέξουν οι προϋ-

ποθέσεις). Διδάσκει: Ε. Κουτούπα. Διδακτικό βιβλίο:

1. Ε. Κουτούπα.: Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων (υπό έκδοση).

101

Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα επειδή λόγων του ειδικού αντικει-μένου του μαθήματος δεν διατίθεται άλλο στην αγορά. Επανάληψη: Ναι, εφόσον θα συντρέξουν οι προϋποθέσεις. Ύλη:

Έννοια και Κριτήρια της διοικητικής σύμβασης, είδη διοικητικών συμ-βάσεων, - Σύναψη και εκτέλεση συμβάσεων, - Επίλυση διαφορών.

2) Δίκαιο της Δημόσιας Τάξης .......................................................... 4

(ΣΤ΄ εξάμηνο, εαρινό) Διδάσκει: Ι. Συμεωνίδης. Διδακτικό βιβλίο:

1. Αν. Τάχου: Δίκαιο της δημόσιας τάξης έκδ. Σάκκουλα 1990 Θεσσαλονίκη.

Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα επειδή λόγων του ειδικού αντικει-μένου του μαθήματος δεν διατίθεται άλλο στην αγορά. Ύλη:

Η δημόσια τάξη και το δίκαιό της. Η αστυνομική εξουσία. Η άσκηση της αστυνομικής εξουσίας. Αστυνομία, πληροφορίες και επεμβάσεις. Οργά-νωση και όργανα της ΕΛ.ΑΣ. Τρόποι και μέσα δράσης των οργάνων της ΕΛ.ΑΣ.

3) Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία

(1940-1986) .................................................................................... 4 (Β΄ & Δ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: Γ. Αναστασιάδης. Διδακτικό βιβλίο: 1α. Γ. Αναστασιάδη: Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ι-

στορία (1940-1986), έκδ. Σάκκουλα 1996 Θεσσαλονίκη. 1β. Γ. Αναστασιάδη: Κοινοβούλιο και Μοναρχία στην Ελλάδα έκδ. Σάκ-

κουλα 1995 Θεσσαλονίκη Τα βιβλία 1α και 1β διανέμονται ως ενιαίο σύγγραμμα διότι το ένα

συμπληρώνει την ύλη του άλλου, απαιτούνται και τα δύο για να καλύ-ψουν την ύλη του μαθήματος. 2. Η. Νικολακόπουλου: Η καχεκτική Δημοκρατία, έκδ. Πατάκη 2001

Θεσσσαλονίκη. Ύλη:

Οι πολιτικές και συνταγματικές εξελίξεις από το 1940 ως το 1986. Οι εκλογικές αναμετρήσεις. Τα κόμματα και η λειτουργία του κοινοβουλευτι-κού πολιτεύματος.

102

Βοήθημα: – Γ. Αναστασιάδη: Κοινοβούλιο και Μοναρχία στην Ελλάδα, 1995.

Ύλη: Ιστορία και προϊστορία των σχέσεων Κοινοβουλίου και Μοναρχίας

στην Ελλάδα από το 1940 έως το 1974.

4) Πολιτική Κοινωνιολογία ............................................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Θ. Οικονόμου. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τον ίδιο.

Διδακτικό βιβλίο: – Μ. Σεραφετινίδου: Εισαγωγή στην Πολιτική Κοινωνιολογία, εκδ.

Gutenberg, 2002. Ύλη:

Μορφές εξουσίας, Εξουσιαστικές σχέσεις και πρακτικές, Μορφή και λειτουργία του αστικού κράτους, Πολιτικά κόμματα, Ομάδες πίεσης, Κοι-νωνικά κινήματα, απαξίωση της πολιτικής, ΄Εθνος-κράτος, θεωρίες για τον καπιταλισμό, παγκοσμιοποίηση.

5) Ιστορία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Θεσμών .................................... 4

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό) Διδάσκει: Γ. Αναστασιάδης. Διδακτικό βιβλίο: 1. Γ. Αναστασιάδη: Ιστορία των σύγχρονων πολιτικών θεσμών της Ευ-ρώπης. Προσεγγίσεις στην Ιστορική πορεία της Φιλελεύθερης Δημοκρα-τίας, έκδ. University Studio Press 1999 Θεσσαλονίκη. 2. Mark Mazower: Σκοτεινή ΄Ηπειρος, έκδ. Αλεξάνδρεια 2001 Αθήνα. Ύλη:

Η γέννηση, η εξέλιξη και η κρίση των πολιτικών και συνταγματικών θεσμών της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας στην Ευρώπη, ιδίως στην περίοδο του Μεσοπολέμου.

6) Διοικητική Επιστήμη .................................................................... 4

(Δ΄ εξάμηνο, εαρινό) Διδάσκει: Ε. Πρεβεδούρου. Διδακτικά βιβλία: 1. Α. Τάχου: Διοικητική Επιστήμη έκδ. Σάκκουλα 1985 Θεσσαλονίκη. 2. Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου: Η διοικητική οργάνωση του κρά-

τους έκδ. Δ.. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου 2002 Θεσσαλονίκη.

103

Ύλη: 1) Διοικητική Επιστήμη και Διοικητική Οργάνωση του Κράτους (Ιδιω-

τικό και Δημόσιο Management). Συστήματα Διοικητικής Οργανώσεως του Κράτους (Διοικητική Συγκέντρωση, Αποκέντρωση, Αυτοδιοίκηση). Εκσυγ-χρονισμός της Δημόσιας Διοικήσεως (Θεσμικός και Λειτουργικός).

2) Οντολογική έρευνα της Ελληνικής Διοίκησης. Το Διοικητικό φαινό-μενο στη Νεώτερη Ελλάδα. Η κρατική διοίκηση. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

7) Δημοσιονομικό Δίκαιο .................................................................. 4 (Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκουν: Κ. Φινοκαλιώτης, Ν. Μπάρμπας. Διδακτικό βιβλίο: 1. Ν. Μπάρμπα: Στοιχεία Δημοσιονομικού Δικαίου έκδ. Σάκκουλα 2005 Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

2. Λ. Θεοχαρόπουλου: Δίκαιο Κρατικού Προυπολογισμού, έκδ. Ο συγ-γραφέας 1979 θεσσαλονίκη.

Ύλη: Ο θεσμός του Κρατικού Προϋπολογισμού, οι βασικοί κανόνες του Δι-

καίου. Προϋπολογισμός, κατάρτιση και ψήφιση και εκτέλεση. Ελεγκτικό Συνέδριο. Δημοσιονομικές ρυθμίσεις του κοινοτικού δικαίου. 8) Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο ......................................... 4

(Εαρινό) Διδάσκει: Σ. Ορφανουδάκης. Διδακτικό βιβλίο: 1. Θα δοθεί φάκελος. Ύλη:

Η συγκρότηση και οι αρμοδιότητες του εκλογικού σώματος. Αρχές που διέπουν την ψήφο. Το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες. Ορ-γάνωση και λειτουργία της Βουλής.

9) Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ........................................... 4

(Στ΄ εξάμηνο, εαρινό) Διδάσκουν: Κ. Φινοκαλιώτης, Ν. Μπάρμπας. Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Φινοκαλιώτη: Ευρωπαϊκό Φορολογικό δίκαι (υπό έκδοση), 2. Ν. Σκλία: Κοινοτικό Φορολογικό δίκαιο έκδ. Αντ. Σάκκουλα 1994 Αθήνα-Κομοτηνή.

104

Ύλη: Φορολογία Κληρονομιών, Δωρεών, Μεταβιβάσεως Ακινήτων, Φόρος

Προστιθέμενης Αξία, Στοιχεία Ευρωπαϊκού Φορολογικού Δικαίου. 10) Δίκαιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή Επικοινωνίας ............. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Π. Μαντζούφας. Επαναληπτικό: Π. Μαντζούφας.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ι. Καράκωστα: Το Δίκαιο των ΜΜΕ, έκδ. Αντ. Σάκκουλα 2003, Αθή-

να 2. Brian Mc Nair: Το ζήτημα του Ευρωπαϊκού κράτους, έκδ. Κατάρτη

2005, Αθήνα. 3. Χ. Φραγκονικολόπουλου: ΜΜΕ Κοινωνία και Πολιτική, έκδ. Ι Σιδέρη

2005, Αθήνα. 4. Φ. Μπαρμπιέ-Κ. Λαβενίρ: Ιστορία ως μέσων μαζικής επικοινωνίας.

Από το Ντιντερό στο Ιντερνετ, έκδ. Δρομέας 1999, Αθήνα. Τα προτεινόμενα βιβλία 2, 3, 4, συμπληρώνουν την ύλη του βασικού εγ-χειριδίου 1. Ύλη:

Συνταγματική κατοχύρωση και διεθνής προστασία της ραδιοτηλεοπτι-κής επικοινωνίας. Άμεσος κρατικός έλεγχος και συνταγματικές επιταγές του άρθρ. 15 § 2 Σ. Άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Ρ/Τ σταθμών, Περιεχό-μενο των ΡΑ΄΄ εκπομπών, ΕΣΡ κανονιστικές, γνωμοδοτικές και ελεγκτι-κές / κυρωτικές αρμοδιότητες. 11) Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού Δικαίου

(Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην εθνική έννομη τάξη) .......................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Ι. Καμτσίδου. Διδακτικά βιβλία:

– Στ. Περράκη: Διαστάσεις της Διεθνούς Προστασίας των Δικαιω-μάτων του Ανθρώπου, τ. Α΄ 1991.

Σημειώσεις: – Κείμενα αποφάσεων και μελετών των διδασκόντων. – Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, - Ευρω-

παϊκό Συνταγματικό Δίκαιο (1999).

105

Ύλη: Περιγραφή του συστήματος προστασίας και μέσω της Ευρωπαϊκής

Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ε.Σ.Δ.Α. Η έναρξη

της Ε.Σ.Δ.Α. στην εσωτερική έννομη τάξη. Νομολογία ΕυρΔ.Δ.Α., Έννομες συνέπειες των αποφάσεων του ΕυρΔ.Δ.Α., Οι ελληνικές υποθέσεις στο ΕυρΔ.Δ.Α. 12) Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο ............................................... 4

(Χειμερινό - Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Τρ. Παπαδοπούλου. Επαναληπτικό: Από την ίδια. Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Τσάτσου: Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία. Για μια Ευρωπαϊκή ΄Ενωση

των Κρατών, των Λαών, των Πολιτών και του Ευρωπαϊκού Συνταγ-ματικού Πολιτισμού, έκδ. Λιβάνης 2007, Αθήνα.

2α. Αντ. Μανιτάκη: Το Σύνταγμα της Ευρώπης αντιμέτωπο με την εθνι-κή και λαϊκή κυριαρχία, εκδ. Παπαζήση 2004, Αθήνα.

2β. Κ. Χρυσόγονου: Το μετέωρο βήμα της Ευρώπης, έκδ. Παπαζήση 2006, Αθήνα.

3α. Ferry Jean – Marc: Το ζήτημα του Ευρωπαϊκού κράτους, έκδ. Παπα-ζήση 2006, Αθήνα.

3β. Γ. Παπαδημητρίου: Η συνταγματοποίηση της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, έκδ. Παπαζήση 2002, Αθήνα. Τα βιβλία 2α - 2β και 3α - 3β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που

καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. Ύλη:

Ο Πολιτειολογικός χαρακτηρισμός της τελεολογίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η εφαρμογή της δημοκρατικής αρχής στους ενωσιακούς θε-σμούς. Το Σύνταγμα της Ευρώπης.

13) Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Δη-μοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης. Εαρινό - ΄Ογδοο εξάμηνο) Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Ιφ. Καμτσίδου.

106

3. ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Όλα τα μαθήματα της ενότητας αυτής θα διδαχθούν στο χειμερινό

και εαρινό εξάμηνο από τους ίδιους διδάσκοντες).

1) Διεθνείς Σχέσεις ............................................................................ 4 Διδάσκει: Ι. Στεφανίδης, Μ. Σαρηγιαννίδης, (χειμερινό-εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 John Baylis & Steve Smith (2005/2007) (επιμέλεια Κ. Υφαντή), Η

Παγκοσμιοποίηση της Διεθνούς Πολιτικής: Μια Εισαγωγή στις Διεθνείς Σχέσεις, 3η έκδοση, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

Πρόταση 2 Robert Jackson & Georg Sorensen (2006), Θεωρία και Μεθοδολογία

των Διεθνών Σχέσεων: Η Σύγχρονη Συζήτηση, Αθήνα: Gutenberg. Πρόταση 3 Θεόδωρος Κουλουμπής (1995), Διεθνείς Σχέσεις: Εξουσία και Δικαι-

οσύνη, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση. Ύλη:

Το ιστορικό πλαίσιο και η εξέλιξη της διεθνούς κοινωνίας από τις αρ-χές του 20ου αιώνα ως σήμερα. Οι θεωρητικές προσεγγίσεις στο χώρο της διεθνούς πολιτικής (ρεαλισμός, φιλελευθερισμός, νεορεαλισμός, νεοφιλε-λευθερισμός, μαρξιστικές θεωρίες, κοινωνικός κονστρουκτιβισμός και ε-ναλλακτικές προσεγγίσεις). Θέματα ασφάλειας στη μεταψυχροπολεμική ε-ποχή. Η διεθνής πολιτική οικονομία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ο ρόλος του διεθνούς δικαίου. Η συμβολή των διεθνών καθεστώτων. Διπλω-ματία και άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Τα Ηνωμένα Έθνη, διεθνικοί πα-ράγοντες και διεθνείς οργανισμοί στη διεθνή πολιτική. Περιβαλλοντικά ζη-τήματα. Τρομοκρατία, μορφές αντιμετώπισης και παγκοσμιοποίηση. Εθνι-κισμός και μετα-εθνικιστική εποχή. Κουλτούρα και αντεπανάσταση σε πο-λιτισμικό επίπεδο. Η ανθρωπιστική επέμβαση στη διεθνή πολιτική. Ευρω-παϊκή ολοκλήρωση και περιφερειακή συνεργασία. Παγκόσμιο εμπόριο και παγκόσμια οικονομία. Το διαδίκτυο και η επανάσταση των πληροφοριών στις διεθνείς σχέσεις. Φτώχεια, ανάπτυξη και πείνα. Έμφυλες σχέσεις και παγκοσμιοποίηση. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η σύγχρονη ατζέντα. Με-ταμορφώσεις της πολιτικής κοινότητας και η μεταψυχροπολεμική τάξη.

2) Διπλωματική Ιστορία .................................................................... 4 Διδάσκει: Ι. Στεφανίδης, (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

107

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Ιωάννης Δ. Στεφανίδης , Ισορροπία των δυνάμεων και ηγεμονική

πρόκληση:Το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών, 1871-1945, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας, 2006, SBN: 960-8396-31-Χ

Πρόταση 2 Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος: Νεώτερη ευρωπαϊκή ιστορία 1789-1945:

από τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, Θεσ-σαλονίκη, Βάνιας, 1987, ΙSBN: Δεν έχει. Ύλη:

Εισαγωγικά για τη διπλωματία, το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών και τις αρχές του (νομιμότητα, κυριαρχία, αυτοδιάθεση).

Ανάλυση της πορείας του ευρωπαϊκού συστήματος κρατών με έμφαση στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων και τις μεταξύ τους σχέσεις, από την Ευρωπαϊκή Συμφωνία του 19ου αιώνα ως την κατάρρευση του συστή-ματος και την επικράτηση του διπολισμού μετά το 1945. Κύριοι σταθμοί στην ανάλυση του αντικειμένου αποτελούν το σύστημα των Συμμαχιών (1871-1914), ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η Ρωσική Επανάσταση, οι συνθήκες ειρήνης και το σύστημα συλλογικής ασφάλειας της Κοινωνίας των Εθνών, η πολιτική των ολοκληρωτικών καθεστώτων του μεσοπολέ-μου, η στάση του κατευνασμού και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη διαμόρφωση εκμέρους των φοιτητών αντίληψης για την εποχή του που εξετάζεται με τη χρήση εποπτικού και ο-πτικοακουστικού υλικού.

3) Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου .......................... 4 ( Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο) Διδάσκει: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Χατζηκωνσταντίνου Κώστας: Προσεγγίσεις στο διεθνές ανθρωπι-

στικό δίκαιο, Αθήνα: Ι. Σιδέρης, 1999, ΙSBN: 9600801770 Πρόταση 2 Γάγγας Διονύσιος: Εισαγωγή στο Διεθνές Δίκαιο των Ενόπλων

Συγκρούσεων, Εκδ. Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2000, Ι. Σιδέρης, ΙSBN: 960-8-0211-4 Ύλη:

Φύση και εξέλιξη του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου. Βασικοί Κα-νόνες. Σχέση Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου με άλλους κλάδους του Δη-

108

μοσίου Διεθνούς Δικαίου. Μορφές ένοπλων συγκρούσεων. Μεταχείριση ατόμων ευρισκομένων στην εξουσία του εχθρού. Προστασία αμάχων. Προ-στασία πολιτιστικών αγαθών. Πολιτική άμυνα. Προστάτιδες δυνάμεις. Διε-θνής Ερυθρός Σταυρός. Εγκλήματα Πολέμου. 4) Διεθνείς Θεσμοί ............................................................................. 4 Διδάσκει: Λ. Παπαδόπουλος (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 A. Leroy Bennet, James K. Oliver: “Διεθνείς Οργανισμοί» - Αρχές

και Προβλήματα, Μετάφραση: Ζιζή Σαλιμπά, Χαρ. Κωνσταντινίδης, Βιβλιοθήκη Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Εκδ. Gutenberg - Αθήνα 2006.

Πρόταση 2 Π. Νάσκου-Περράκη: “Το Δίκαιο των Διεθνών Οργανισμών» - Η

θεσμική διάσταση, Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, 2005. Διδακτικά Βοηθήματα - Corpus σημειώσεων και ειδική, κατά θέμα, βιβλιογραφία. (Η αναφορά στα διδακτικά βοηθήματα αφορά στη διδασκαλία των μα-

θημάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας). Ύλη:

Ιστορική εισαγωγή. Ανέλιξη των διεθνών οργανισμών (θεσμοί και σχέ-δια).

Διεθνείς Οργανισμοί. Σύσταση των διεθνών Οργανισμών. Το καθε-στώς των μελών. Νομική προσωπικότητα των διεθνών οργανισμών (κτήση, προϋποθέσεις,ευθύνη, προνόμια, ασυλία). Οροσήμανση της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών. Διεθνείς οργανισμοί και κρατική κυριαρχία. Πε-ριορισμός της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών από το επιφυλασσό-μενο πεδίο του κράτους. Αρχή της συναίνεσης και αρχή της διεθνούς νομι-μότητας. Συγκριτική ανάλυση και αντιστοίχηση των συμβατικών κειμένων των εξεταζομένων κάθε φορά διεθνών οργανισμών (μεταξύ τους και προς τον Καταστατικό Χάρτη του Ο.Η.Ε.). Υποθέσεις Εργασίας. 5) Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξωτερική Πολιτική ... 4 Διδάσκει: Λ. Παπαδόπουλος (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Γιάννος Κρανιδιώτης: “Η Ελληνική Εξωτερική Πολιτική» - Σκέ-

109

ψεις και προβληματισμοί στο κατώφλι του 21ου αιώνα, Πρόλογος Θο-δωρή Κουλουμπή, Εκδ. Ι. Σιδέρης - Αθήνα, 1999

Πρόταση 2 Παναγιώτης Τσάκωνας (επιμέλεια): «Σύγχρονη Ελληνική Εξωτε-

ρική Πολιτική» - Μιά συνολική προσέγγιση (Τόμοι Α΄ και Β΄), Πρό-λογος Βύρων Θεοδωρόπουλος, Εκδ. Ι. Σιδέρης - Αθήνα, 2003.

* Παράλληλα, κάθε εξάμηνο, συνιστάται ειδικότερη βιβλιογραφία (και κείμενα τεκμηρίωσης) σχέση έχουσα με τα εξεταζόμενα (σύγχρονα) επί μέρους θέματα που απασχολούν την ελληνική εξωτερική πολιτική. Ύλη:

Εισαγωγικά περί εξωτερικής πολιτικής και θεωρητική προσέγγιση των μεταβλητών που την επηρεάζουν.

Ελληνική εξωτερική πολιτική: Προσδιορισμοί παράγοντες διαμόρφω-σης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, το θεσμικό πλαίσιο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής (διεθνοστρέφεια του ελληνικού συντάγματος) και οι μεταβλητές παράμετροι των διεθνών σχέσεων της χώρας, οι κύριοι άξονες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η ένταξη της Ελλάδας στο δυτικό σύ-στημα, η ένταξη της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

Διεθνές Δίκαιο και εξωτερική Πολιτική: Προσέγγιση των επιμέρους θεμάτων από τη σκοπιά του διεθνούς δικαίου. Το δικαιϊκό στοιχείο ως μέ-σο προώθησης των θεμάτων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.

Επι μέρους θέματα ειδικού ενδιαφέροντος (εθνικά θέματα). Το πλέγμα των Ελληνοτουρκικών σχέσεων - διαφορών, Το Κυπριακό, Τα Βαλκάνια, Η Μέση Ανατολή.

Η ευρωπαϊκή πολιτική της Ελλάδος, Η ευρωπαϊκή και η ελληνική εξω-τερική πολιτική. Οι επιδράσεις της συμμετοχής της Ελλάδος στην Ευρωπα-ϊκή Ένωση, επί της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία και ελληνική εξωτερική πολιτική. Η Κοινή Εξωτερική Πολιτι-κή και Πολιτική Ασφάλειας (θεσμοί, δομές, μέσα, λειτουργία - αποτελεσμα-τικότητα). Ε.Ε. - Δ.Ε.Ε. - Ν.Α.Τ.Ο.

Ο ρόλος της Ελλάδος.

6) Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών ................................................. 4 Διδάσκει: Ζ. Παπασιώπη-Πασιά (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, Εκδόσεις

Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2007, 3η έκδοση, ΙSBN: 978-960-445-196-8.

110

Πρόταση 2 Σ. Βρέλλης, Δίκαιο Αλλοδαπών, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Α-

θήνα, 2004, 2η έκδοση, ΙSBN: ... Διδακτικό Βοήθημα Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Bασικοί Νόμοι Δικαίου Καταστάσεως Αλ-

λοδαπών, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2007, 6η έκδοση, ΙSBN: 978-960-445-137-1

(Η αναφορά στο διδακτικό βοήθημα αφορά στη διδασκαλία των μαθη-μάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας). Ύλη:

Το νομικό καθεστώς των αλλοδαπών φυσικών προσώπων στην Ελλά-δα (των υπηκόων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των υπηκόων τρίτων χωρών, των ομογενών). Διεθνής και συνταγματική προστασία των αλλοδαπών. Είσοδος, έξοδος, διαμονή, εγκατάσταση, εργασία, απέλαση, έκδοση αλλοδαπών. Διαδικασία αναγνώρισης πολιτικών προσφύγων. Πα-ράνομοι αλλοδαποί, ασυνόδευτοι ανήλικοι και θύματα παράνομης διεθνούς διακίνησης (trafficking). Προσπάθειες νομιμοποίησης των παράνομων αλ-λοδαπών. Άσκηση ελεύθερων επαγγελμάτων από αλλοδαπούς και απαγό-ρευση κτήσης ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές. Αλλοδαποί ναυτικοί, καλλιτέχνες, αθλητές και συμμετοχή αλλοδαπών σε σωματεία.

7) Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο (Κυβερνοχώρος, Πολιτιστικά αγαθά, Διεθνής απαγωγή παι-διών) ................................................................................................... 4 Διδάσκει: Αν. Γραμματικάκη-Αλεξίου (εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Corpus σημειώσεων και διεθνών συμβάσεων Ύλη:

Οι ομοιόμορφοι κανόνες δικαίου που ισχύουν σε περισσότερες πολιτεί-ες δυνάμει διεθνούς υποχρεώσεως (ουσιαστικά δυνάμει διεθνών συμβάσε-ων) αποτελούν το Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο. Πρόκειται για μια μέθοδο νομικής ρύθμισης των διεθνών ιδιωτικών σχέσεων που επιδιώκει την πρό-ληψη των προβλημάτων που προκύπτουν από την ανομοιομορφία των δια-φόρων δικαίων και που συμπορεύεται με τον κλάδο του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου.

Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει: Το πρόβλημα της ανο-μοιομορφίας των δικαίων. Δυσχέρειες στην προσπάθεια διεθνούς ενοποίη-σης του δικαίου. Φορείς της προσπάθειας. Περιεχόμενο του Διεθνούς Ο-

111

μοιόμορφου Δικαίου. Επιλεκτική μελέτη θεμάτων διεθνούς ομοιομόρφου δικαίου, όπως ισχύει στην Ελλάδα: 1. Πολιτιστικά αγαθά και η διεθνής προστασία τους. 2. Η διεθνής απαγωγή παιδιών. 3. Το spam στο διαδίκτυο.

8) Κυπριακό Δίκαιο ........................................................................... 4 Διδάσκει: Ευάγγ. Βασιλακάκης (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο). Διδακτικό βιβλίο:

Πρόταση 1 Ε. Βασιλακάκης, Σ. Παπασάββας, Στοιχεία Κυπριακού Δικαίου,

Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη , 2002, ΙSBN: 960-301-700-0 Ύλη:

Ιστορική πορεία του κυπριακού δικαίου. Ο δικαιϊκός προσανατολισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η πολυδικαιϊκότητα στο κυπριακό δίκαιο. Το πρόβλημα της γλώσσας. Πηγές και μέθοδοι του κυπριακού δικαίου. Κυπρι-ακή συνταγματική ιστορία. Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων. Δεσμευτικότητα των αγγλικών δικαστικών αποφάσεων. Η νο-μολογία στο κυπριακό δίκαιο. Ανάλυση κυπριακών δικαστικών αποφάσεων (Mustafa Ibrahim κ. λ. π. ). Σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Πρόσφα-τες τροποποιήσεις του οικογενειακού δικαίου. Αποφάσεις Ευρωπαϊκού Δι-καστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σχετικές με την Κύπρο. Γίνεται σύ-γκριση των θεσμών του κυπριακού δικαίου με τους αντίστοιχους ελληνι-κούς.

δ. μ. 9) Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ................................... 4 Διδάσκει: Π. Κραβαρίτου, (εαρινό εξάμηνο). Διδακτικό βιβλίο:

Πρόταση 1 Κραβαρίτου Γιώτα, Γιά την Κοινωνική Ευρώπη και το Δίκαιό της,

Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη , 2002, ΙSBN: 960-301-6195 Ύλη:

Το μάθημα θα επικεντρωθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο, πλην του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα γίνει αναφορά και στο Δίκαιο του Συμβουλίου της Ευρώπης αλλά και - επιλεκτικά - στο δίκαιο των 15 κρα-τών μελών και τη σύγκρισή τους. Θα περιλαμβάνει τόσο το εργατικό δίκαιο όσο και την κοινωνική προστασία, χωρίς να παραμελείται η κοινωνική πο-λιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ύστερα από μια ιστορική εισαγωγή θα ασχοληθούμε κυρίως με τις πηγές του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Δικαίου,

112

θα αναλυθούν οι κοινωνικές διατάξεις της Συνθήκης και βασικοί θεσμοί, όπως: ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων, ευρωπαϊκές συλλογικές συμβά-σεις, εκπροσώπηση εργαζομένων σε ομίλους επιχειρήσεων, χρόνος εργασί-ας, ισότητα ευκαιριών μεταξύ ανδρών και γυναικών - ευρωπαίων μετανα-στών, θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα και ευρωπαϊκή ιδιότητα του πολί-τη. Τα κοινωνικά δικαιώματα στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαι-ωμάτων και η ισχύς τους με τις οικονομικές ελευθερίες (Viking και Laval). 10) Διεθνείς Σχέσεις με ιδιαίτερη έμφαση στις Ευρωπαϊκές Σχέ-

σεις ............................................................................................... 4 Διδάσκει: Ι. Κτενίδης (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο). Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Δ. Κ. Ξενάκης, Μ. Ι. Τσινισιζέλης (Επιμ.): Παγκόσμια Ευρώπη; Oι

διεθνείς διαστάσεις της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδ. Οίκος Ι. Σιδέρη, 2006, ΙSBN: 960-08-0378-1

Πρόταση 2 Κ. Κεντρωτής: Θεωρήσεις και δράσεις των εξωτερικών σχέσεων

της Ε.Ε., Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2006. Πρόταση 3 I. Kτενίδης: Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και Διεθνείς Κυρώ-

σεις. Επίκαιρες προκλήσεις για το κράτος δικαίου στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2008.

Διδακτικό Βοήθημα Ευρωπαϊκή ΄Ενωση - Βασικά κείμενα, Eκδόσεις Σάκκουλα, Αθή-

να - Θεσσαλονίκη (ζ΄ έκδοση 2008). (Η αναφορά στο διδακτικό βοήθημα αφορά στη διδασκαλία των μαθη-

μάτων και τα βοηθήματα είναι απαραίτητα ανεξαρτήτως της επιλογής των φοιτητών/τριών επί της προτεινόμενης βιβλιογραφίας). Ύλη:

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η ένταξη της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, στο διεθνές περιβάλλον. Εισαγωγικά γίνεται αναφορά στο σημερινό στάδιο εξέλιξης του Ευρωπαϊκού θεσμικού οικοδο-μήματος. Όσον αφορά το κύριο μέρος του μαθήματος, εξετάζονται οι νομικές διαστάσεις των εξωτερικών ευρωπαϊκών σχέσεων, όπως αυτές οργανώνο-νται κυρίως μέσω της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφα-λείας καθώς και της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής. Ιδιαίτερα έμφαση δίνεται στα ζητήματα κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ Ευρωπαϊκής Κοινότητας και κρατών μελών στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων καθώς και στο ρόλο της

113

προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πεδίο των διεθνών σχέσεων της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Αναφορικά γίνε-ται στη σχετική νομολογία των κοινοτικών δικαστηρίων.

11) ΄Εδρα Jean Monnet - Η προστασία των δικαιωμάτων του

ανθρώπου στην Ευρωπαϊκή έννομη Τάξη ............................... 4 (Xειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Π. Στάγκος, Ι. Κτενίδης. Διδακτικά βιβλία:

Πρόταση 1 Πέτρος Στάγκος: Η δικαστική προστασία των δικαιωμάτων του

ανθρώπου στην κοινοτική έννομη τάξη. Η σχέση της με τη συνταγ-ματική εξέλιξη της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθή-να - Θεσσαλονίκη, 2004, ΙSBN: 960-301-863-5

Πρόταση 2 Ζαν-Μαρκ Φερύ: Το ζήτημα του ευρωπαϊκού κράτους, Εκδόσεις

Παπαζήση, Σειρά: Διεθνής και Ευρωπαϊκή Πολιτική, Αθήνα, 2006, 455 σελ., ΙSBN: 960-02-1961-3

Πρόταση 3 Ελληνική Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκών Σπουδών (ΕΠΕΕΣ): Ει-

σαγωγή στις ευρωπαϊκές σπουδές, Τόμος Α΄: Ενοποιητική δυναμική - Δικαιοταξία - Διακυβέρνηση, Κ. Στεφάνου κλπ. (επιμέλεια), Εκδόσεις Ι. Σιδέρης, Αθήνα, 2006, 750 σελ. Ύλη:

Το μάθημα επιχειρεί να προσεγγίσει τις ιστορικές αλλαγές που βιώνει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στα τελευταία χρόνια: τη διαρκή αναζήτηση μιας «ευρωπαϊκής ταυτότητας» μέσα στο παγκοσμιοποιημένο πολιτικό περιβάλ-λον, τη διεύρυνση της Ένωσης, τη μετεξέλιξη των υπερεθνικών θεσμών στο πλαίσιο μιας συντακτικής διαδικασίας. Με τη βοήθεια ενός διδακτικού βι-βλίου και νομολογιακού υλικού, το μάθημα αυτό εξοικειώνει το κοινό του με: την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην κοινοτική έννομη τάξη και το δίκαιο της ευρωπαϊκής ιθαγένειας - το Χάρτη Θεμελιωδών Δι-καιωμάτων της Ένωσης - την προβολή αυτών των νομικών και πολιτικών δεδομένων στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστα-σία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών - τη βαρύτητα αυτών των δεδομένων στο πλαίσιο της διαδικασίας συνταγμα-τικής εξέλιξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

114

12) Δίκαιο, Φύλο, Ισότητα ....................................................................... 4 (Xειμερινό και εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει:

–Π. Κραβαρίτου, σε συνεργασία με Ι. Καμτσίδου και Α. Κοτζάμπα-ση (χειμερινό-εαρινό εξάμηνο). Διδακτικό βιβλίο:

Πρόταση 1 Κραβαρίτου Γιώτα: Φύλο και Δίκαιο: Η προβληματική της βαρύ-

τητας των Νομικών Ρυθμίσεων στις έμφυλες Κοινωνικές Σχέσεις, Αθήνα: Παπαζήσης 1996 ΙSBN: 9600211922 Ύλη:

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η σχέση Δικαίου και φύλου (gender) στην προοπτική της ισότητας. Το πρώτο μέρος του θα είναι θεωρητικό και θα ασχοληθεί με την έννοια της ισότητας, τον φυλετισμό του δικαίου και τη γυναικεία –δηλαδή κριτική – θεώρηση της Νομικής Επιστήμης, τη βαρύτη-τα των νομικών ρυθμίσεων στην έμφυλη κοινωνική σχέση, το ρόλο του φύ-λου στη νομική έρευνα. Θα παρουσιαστούν οι μεγάλες σχολές της νομικής φεμινιστικής προσέγγισης και ο ρόλος της σεξουαλικότητας στις ρυθμίσεις της ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας. Ως παράδειγμα ισότητας σε συγκεκρι-μένο κλάδο του δικαίου, έμφαση θα δοθεί στην αμειβόμενη και μη αμειβό-μενη εργασία, επίσης, στη γονική άδεια, στη σεξουαλική παρενόχληση και στις διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες στην εργασία και την απασχό-ληση.

13) Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Διεθνών

Σπουδών (Εαρινό - ΄Ογδοο εξάμηνο) Επιβλέπουσες καθηγήτριες: Αν. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ευγ. Σαχ-

πεκίδου.

4. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ δ. μ.

1) Λογιστική Εμπορικών Εταιρειών ................................................. 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου. Διδακτικό βιβλίο: Σημειώσεις του διδάσκοντος προσαρμοσμένες ειδικά στο περιεχόμενο της διδασκαλίας. Διανέμονται δωρεάν.

115

Ύλη: Αναφορές στις κατηγορίες των εμπόρων και στα εμπορικά βιβλία που

πρέπει να τηρεί κάθε κατηγορία. Οικονομική παρακολούθηση των προσω-πικών εταιριών και των κεφαλαιουχικών εταιριών. Εταιρική χρήση και στις δύο κατηγορίες εταιριών. Αναλύση του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου. Αρχές της λογιστικής που εφαρμόζονται κατά την κατάρτιση των λογιστι-κών καταστάσεων Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. 2) Δίκαιο Χερσαίας Μεταφοράς ....................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Ελ. Γκολογκίνα-Οικονόμου. Διδακτικό βιβλίο:

– Αλ. Κιάντου-Παμπούκη: Στοιχεία του δικαίου της χερσαίας μετα-φοράς, Αλίκη Κιάντου - Παμπούκη, 1989, σελ. 141. Ύλη:

Επιχείρηση χερσαίας μεταφοράς. Σύμβαση χερσαίας μεταφοράς. Πα-ραγγελία μεταφοράς. Σύγχρονες μορφές μεταφοράς ( Διαδοχική, συνδυα-σμένη και μεικτή). 3) Δίκαιο Αεροπορικής Μεταφοράς ................................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου. Διδακτικό βιβλίο:

1) Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου: Το αεροσκάφος ως αντικείμενο συναλλαγών, Γ’ έκδοση 2001, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονί-κη, σελ. 336 και Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Αεροπορική Μεταφο-ρά Επιβατών, σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις το εθνικό και το κοι-νοτικό δίκαιο Αεροπορικών Μεταφορών 2005, Εκδόσεις Σάκκουλα, Α-θήνα - Θεσσαλονίκη, σελ. 348.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η ύλη των δύο συγγραμμάτων αλληλοσυμπληρώνεται. Η ύλη και των δύο καλύπτει αθροιστικά ολόκληρο το περιεχόμενο του κατ΄ επιλογή μαθήματος «ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ» ( ΑΡΘΡ. 1 § 7 Π.Δ. 226/2007).

2) Αγγ. Γιοκαρη: Διεθνές Δίκαιο Εναέριου Χώρου - Διαστήματος, Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, 1996, σελ. 200 (ΠΕΡΙΠΟΥ). Ύλη:

Ι Εισαγωγή στο αεροπορικό δίκαιο. Έννοια αεροσκάφους, εθνικότη-τα αεροσκάφους, κτήση και μεταβίβαση της κυριότητας αεροσκάφους. Εκ-μετάλλευση του αεροσκάφους. Η σύμβαση μίσθωσης του αεροσκάφους κα-

116

τά τον ΚΑΔ. Η σύμβαση ναύλωσης αεροσκάφους κατά τον ΚΑΔ. ΙΙ. Δίκαιο αεροπορικής μεταφοράς. Αεροπορική μεταφορά επιβατών.

Διεθνής μεταφορά κατά τη Σύμβαση του Μόντρεαλ. Εθνική ή εσωτερική μεταφορά κατά τον ΚΑΔ. Κοινοτικό δίκαιο. Απελευθέρωση αεροπορικών μεταφορών στην Ε.Ε.. Ευθύνη του διεθνούς και εθνικού αεροπορικού με-ταφορέα επιβατών. Προστασία του επιβάτη ως καταναλωτή στο πλαίσιο των ενδοκοινοτικών μεταφορών. 4) Χρηματιστηριακό Δίκαιο ............................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου. Διδακτικό βιβλίο:

– Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου: Το νομικό πλαίσιο των αγορών χρημα-τοπιστωτικών μέσων και η αγορά αξιών της «Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε.», Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2008, σελ. 151. Ύλη:

Χρηματοπιστωτικές αγορές ( οργανωμένη αγορά, Πολυμερής Μηχανι-σμός Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) συστηματικός εσωτερικοποιητής, Εναλα-κτική Αγορά). Επενδυτικές υπηρεσίες, ΕΠΕΥ. Μέλη των χρηματοπιστωτι-κών αγορών.Ενημερωτικό Δελτίο και Ανάδοχος. Λειτουργία του «Χρημα-τιστηρίου Αθηνών ΑΕ» και της Εναλλακτικής Αγοράς (Εν. Α.) Διαπραγμα-τεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια (Δ.Α.Κ.) 5) Τραπεζικό Δίκαιο ........................................................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο) Διδάσκει: Σπ. Ψυχομάνης. Διδακτικό βιβλίο:

(α) Σπύρου Ψυχομάνη, «Οι τράπεζες και η εποπτεία τους - Δίκαιο του Τραπεζικού Συστήματος», εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονί-κη, 2006, σελίδες XXIV + 392.

(β) Σπύρου Ψυχομάνη, «Τραπεζικό δίκαιο - Δίκαιο Τραπεζικών Συμβάσεων», τόμος Ι, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2001, έκδοση Ε’, σελίδες XXVIII + 450.

Σημείωση: Πρόκειται για δύο βιβλία που το καθένα καλύπτει ξεχω-ριστό, διακριτό μέρος του όλου μαθήματος του τραπεζικού δικαίου. Το μεν πρώτο αναφέρεται στο δημόσιο και το εταιρικό τραπεζικό δίκαιο, το δε δεύτερο στις τραπεζικές συμβάσεις. Επειδή δε το μάθημα είναι ενιαίο, συνιστώνται αμφότερα.

117

– Νικολάου Ρόκα, «Στοιχεία Τραπεζικού δικαίου», Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα - Κομοτηνή, 2002, σελίδες XVI + 202.

– Λεωνίδα Γεωργακόπουλου, «Χρηματιστηριακό και Τραπεζικό Δί-καιο», εκδόσεις Δίκαιο και Οικονομία - Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 1999, σελίδες XVIII + 478.

Ύλη: ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Βασικές έννοιες- Διακρίσεις-Πηγές του τραπεζικού δι-

καίου ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1. Πιστωτικά ιδρύματα (τράπεζες) [ Η ενιαία ευρωπαϊκή τραπεζική

αγορά -Οι τράπεζες- Ένωση Ελληνικών Τραπεζών - Τραπεζικός μεσολα-βητής -ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ].

2. Χρηματοδοτικά ιδρύματα [Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος- Ε-ταιρίες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων - Εταιρίες χρηματοδοτι-κής μίσθωσης - Εταιρίες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου - Ανώνυμες Εταιρίες Διαχειρίσεως Αμοιβαίων Κεφαλαίων - Επιχειρήσεις Παροχής Επενδυτι-κών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ) [ Ανώνυμες Χρηματιστηριακές Εταιρίες (ΑΧΕ) -Εταιρίες παροχής υπηρεσιών διαχειρίσεως χαρτοφυλακίου και διαμεσολά-βησης στην αγοραπωλησία αξιών]

3. Εποπτεία α.[Κατά τη σύσταση -Κατά την εγκατάσταση -Κατά την παροχή υπηρεσιών χωρίς εγκατάσταση] και β. Κατά τη λειτουργία των πι-στωτικών ιδρυμάτων [ειδικές συμμετοχές- φερεγγυότητα -ρευστότητα -κεφαλαιακή επάρκεια -προβλέψεις έναντι απαιτήσεων από πιστοδοτήσεις-χρηματοδοτικά ανοίγματα -έλεγχος της πίστεως - Νομισματική πολιτική - Συναλλαγματική πολιτική -Κίνηση κεφαλαίων -Συστήματα πληρωμών - Σύστημα εγγύησης καταθέσεων - Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίη-σης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες - Συγχώνευση πιστωτικών ιδρυμάτων -Ανάκληση άδειας- Ειδική εκκαθάριση -Διορισμός επιτρόπου]

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΔΙΚΑΙΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Α. Γενικοί κανόνες: [Η σχέση εμπιστοσύνης -το τραπεζικό απόρρητο

-συμβαλλόμενα πρόσωπα -γενικοί όροι -τραπεζικός λογαριασμός -τρέχων και αλληλόχρεος λογαριασμός -οι εισπραττόμενες από τις τράπεζες αμοι-βές (τόκοι-ανατοκισμός-προμήθειες)- εξασφάλιση τραπεζών -αναγκαστική εκτέλεση από τράπεζες]

Β. Οι τραπεζικές εργασίες: [Η αποδοχή καταθέσεων ή άλλων επι-στρεπτέων κεφαλαίων - Η χορήγηση πιστώσεων - Η πρακτορεία επιχειρη-ματικών απαιτήσεων - Η χρηματοδοτική μίσθωση - Οι πράξεις διενέργειας πληρωμών και μεταφοράς κεφαλαίων (τραπεζικό έμβασμα -σύμβαση γύρου

118

ή διεξαγωγής δοσοληψιών) -Η έκδοση και διαχείριση μέσων πληρωμής (πιστωτικά δελτία-χρεωστικά δελτία -κάρτες αναλήψεων - έξυπνα δελτία -επιταγή και κάρτα εγγυήσεως επιταγής -ταξιδιωτική επιταγή) - Οι εγγυήσεις και αναλήψεις υποχρεώσεων (εγγυητικές επιστολές. -πιστώσεις έναντι εγ-γράφων και ενέγγυες πιστώσεις) - Συναλλαγές για λογαριασμό της ίδιας της τράπεζας ή της πελατείας της ςε μέσα χρηματαγοράς, σε συνάλλαγμα, σε προθεσμιακά συμβόλαια χρηματοπιστωτικών τίτλων ή χρηματοοικονομι-κά δικαιώματα, σε συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων και νομισμάτων (swaps), σε κινητές αξίες, σε χρυσό - Οι συμμετοχές σε εκδόσεις τίτλων και η παροχή συναφών υπηρεσιών - Η παροχή συμβουλών και υπηρεσιών σε συγχωνεύσεις και εξαγορές επιχειρήσεων. - Η μεσολάβηση στις διατραπε-ζικές αγορές («Πράξεις χρηματομεσίτη») - Η διαχείριση χαρτοφυλακίου και η παροχή συμβουλών για τη διαχείρισή του - Η φύλαξη και διαχείριση κινητών αξιών -Η παροχή εμπορικών πληροφοριών και υπηρεσιών αξιο-λόγησης πιστοληπτικής ικανότητας πελατών -Η εκμίσθωση θυρίδων - Τρα-πεζοασφάλειες (Bankassurance) 6) Ειδικοί θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ................................................. 4

(Χειμερινό εξάμηνο) Διδάσκει: Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη. Διδακτικό βιβλίο:

– Αλ. Κιάντου-Παμπούκη: Σημειώσεις Ύλη:

Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς επιβάτη. Σύγκρουση πλοίων. Θαλάσ-σια ρύπανση από πετρέλαιο.

7) Δίκαιο Διεθνούς Εμπορίου ............................................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Αν. Φρέρης. Διδακτικό βιβλίο:

– Β. Κιάντου: Ιδιωτικό Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου, 4η έκδοση, 2005, Εκδόσεις Σάκκουλα. Ύλη:

Εισαγωγικές γνώσεις, δίκαιο καταστάσεως αλλοδαπών εμπόρων και ιθαγενείας εταιριών, δίκαιο συγκρούσεως νόμων, διεθνές ομοιόμορφο δί-καιο, ευρωπαϊκή ανώνυμη εταιρία. 8) Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο ........................................................ 4

(Εαρινό εξάμηνο)

119

Διδάσκουν: Λ. Κοτσίρης, Ευμ. Τζίβα. Διδακτικό βιβλίο:

– Λ. Κοτσίρη: Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 1302. Ύλη:

Γενική αναφορά στη θεμελίωση της κοινοτικής έννομης τάξης, τις πη-γές του κοινοτικού δικαίου, τις πράξεις των κοινοτικών οργάνων στο μέτρο που κρίνεται η εν λόγω αναφορά απαραίτητη για την κατανόηση των ειδι-κών διατάξεων και αρχών που συνθέτουν το αποκαλούμενο «ευρωπαϊκό εμπορικό δίκαιο»

Ευθύνη της Κοινότητας και κράτους μέλους και προδικαστικά ερωτή-ματα στα πλαίσια του άρθρου 234 ΣυνθΕΚ .

Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και ιδιαίτερη ανάλυση των άρ-θρων 28 και 30 ΣυνθΕΚ κυρίως με τη μελέτη σχετικών αποφάσεων του ΔΕΚ που αφορούν την ερμηνεία των εν λόγω άρθρων.

Εισαγωγικές τοποθετήσεις στο κοινοτικό δίκαιο του ανταγωνισμού. Υποκείμενα των απαγορευτικών κανόνων των άρθρων 81 και 82 της ΣυνθΕΚ. Απαγορευμένες συμπράξεις κυρίως με τη βοήθεια νομολογιακών παραδειγμάτων. Συμπράξεις απαλλασσόμενες από την εφαρμογή του απα-γορευτικού κανόνα.

Καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης κατά το άρθρο 82 ΕΚ.

Έλεγχος συγκεντρώσεων επιχειρήσεων. Διανέμεται το σύγγραμμα του ομότιμου Καθ. κ. Λ. Κοτσίρη με τίτλο «

Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο» (έκδοση 2003), όπως επίσης σημαντικές αποφάσεις του ΔΕΚ αναφορικά με τα υπό εξέταση ζητήματα και οι οποίες σχολιάζονται από τους φοιτητές κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. 9) Δίκαιο Κρατικού Παρεμβατισμού ................................................. 4

(Χειμερινό εξάμηνο) Διδάσκει: Αν. Φρέρης. Διδακτικό βιβλίο:

– Σημειώσεις. Ύλη:

Μορφές παρέμβασης του κράτους. Απαγορεύσεις και περιορισμοί του εμπορίου.

Άσκηση εμπορίας από το κράτος. Μορφές που χρησιμοποιεί το κράτος για να ασκεί εμπορία. Έννοια και μορφές των δημοσίων επιχειρήσεων.

120

Δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις.

10) Δίκαιο Συνεταιρισμών. ................................................................. 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ευμ. Τζίβα. Διδακτικά βιβλία:

1. Σημειώσεις του μαθήματος από τη διδάσκουσα Ε. Τζίβα, με τίτ-λο «Δίκαιο Συνεταιρισμών».

2. Σ. Κιντής, Δίκαιο Συνεταιρισμών Ι ( Εισαγωγή - Γενικό Μέρος) έκδοση δ’ 2004 ( Εκδοτικός οίκος Αντ. Σάκκουλα) σελ. 126 και Δίκαιο Συνεταιρισμών ΙΙ Αστικοί Συνεταιρισμοί, έκδοση 2004, του ιδίου εκδοτικού οίκου, σελ. 211.

Ύλη: Η διδακτέα ύλη στο μάθημα γενικής επιλογής Δίκαιο των Συνεταιρι-

σμών περιλαμβάνει τις ακόλουθες θεματικές 1. Εισαγωγικό μέρος στο οποίο αναλύονται οι ιδιαιτερότητες που διέ-

πουν και διακρίνουν το συγκεκριμένο αυτό εταιρικό τύπο, συγκριτικά με τις άλλες εταιρίες του εμπορικού δικαίου και οι οποίες ιδιαιτερότητες δικαιο-λογούν όσο και επιβάλλουν την ειδική με το δίκαιο των συνεταιρισμών ε-νασχόληση. Στα πλαίσια αυτά γίνεται ευρεία αναφορά στο κίνημα του συ-νεργατισμού και την ανάπτυξη της αποκαλούμενης κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, όπως επίσης στην πορεία γένεσης και ανάπτυξης της ειδικής αυτής εταιρικής μορφής.

2. Ανάλυση της νομικής φύσης του συνεταιρισμού, η οποία μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει τα στοιχεία που συνθέτουν τη δομή του, όπως η νομι-κή προσωπικότητα, ο σκοπός, η μεταβλητότητα κεφαλαίου και αριθμού συ-νεταίρων, η εμπορική ιδιότητα και οι συνεταιριστικές αρχές, όπως η αρχή της ισότητας, της αυτοβοήθειας, της αυτοοργάνωσης που διέπουν και κα-θορίζουν τόσο την ύπαρξη όσο και τη λειτουργία του συνεταιρισμού.

3. Κατηγοριοποίηση του συνεταιρισμού και επί μέρους αυτού διακρί-σεις όπως η διάκριση σε αστικούς και αγροτικούς συνεταιρισμούς, σε πα-ραγωγικούς, καταναλωτικούς, πιστωτικούς κ.λ.π. και ιδιαίτερη αναφορά στους συνεταιρισμούς που λειτουργούν με τη μορφή της συνεταιριστικής τράπεζας.

4. Ίδρυση του συνεταιρισμού και εν γένει λειτουργία αυτού. Συνεταιρι-στική συμμετοχή και περιεχόμενο αυτής, κτήση και απώλειά της. Όργανα του συνεταιρισμού.

5. Λύση και εκκαθάριση του συνεταιρισμού. Για τις ανάγκες διδασκαλίας του μαθήματος διανέμονται σημειώσεις

121

της Λέκτορα Έφης Τζίβα με τίτλο « Το Δίκαιο των Συνεταιρισμών».

11) Δίκαιο Αθλητικών Ανωνύμων Εταιριών. ........................................ 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αν. Ι. Φρέρης. Διδακτικό βιβλίο:

– Σημειώσεις. Ύλη:

Ίδρυση, λειτουργία και διαχείριση Τμημάτων Αμειβόμενων Αθλητών. Σύσταση και νομική μορφή αθλητικής ανώνυμης εταιρείας. Σκοπός, επω-νυμία, έδρα, σήμα αθλητικών ανωνύμων εταιρειών. Απαγόρευση εισφοράς αθλητικών εγκαταστάσεων. Μετοχικό κεφάλαιο, μέτοχοι, περιορισμοί στην απόκτηση μετοχών, απαγόρευση πολυϊδιοκτησίας, επιπλέον προϋποθέσεις για απόκτηση ποσοστών Α.Α.Ε. Εισφορά σε είδος, πάγιο μέρισμα, αποθε-ματικό. Υποκατάσταση των εταιρειών στις υποχρεώσεις και στα δικαιώμα-τα των αθλητικών σωματείων. Διοικητικό Συμβούλιο, εταιρική χρήση, ε-ποπτεία, έλεγχος, συγχωνεύσεις Α.Α.Ε. Αποτίμηση αξίας αθλητών. Eπιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού και αρμοδιότητές της.

12) Πρακτική ΄Ασκηση σε γνωστικό αντικείμενο του Τομέα Εμπο-

ρικού και Οικονομικού Δικαίου (Εαρινό - ΄Ογδοο εξάμηνο)

Επιβλέπων καθηγητής: Ε. Αλεξανδρίδου.

5. ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

δ. μ. 1) Ιστορία και Εισηγήσεις του Ελληνικού Δικαίου .......................... 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Δ. Παπαδάτου.

Επαναληπτικό εξάμηνο: Από την ίδια. Διδακτικά βιβλία:

1. Γεωργίου Π.Νάκου, Ιστορία Ελληνικού Δικαίου, τχ.Β΄, Εξελικτι-κές διακυμάνσεις του οθωμανικού γαιοκτητικού συστήματος, Θεσσαλο-νίκη, επενεκδ. 1986, εκδ. University Studio Press AE.

2. Πανεπιστημιακές σημειώσεις. 3. Στεφάνου Στεφανόπουλου, Ελλήνων Θέσμια.Πολιτειακές δομές

122

και πολιτικές λειτουργίες στην αρχαία Ελλάδα, Αθήνα 2004, εκδοτικός οργανισμός Λιβάνη Ύλη:

Ιστορία του Ελληνικού Δικαίου: Συνοπτική ιστορία του ελληνικού δικαίου σε καθεμιά από τις τέσσερις

(4) περιόδους της εξέλιξής του. Σχέσεις αλληλεπίδρασης με άλλα δικαιικά συστήματα (ρωμαϊκό).

Εισηγήσεις Ελληνικού Δικαίου: α. Αρχαιοελληνικό δίκαιο: Θεσμοί ιδιωτικού δικαίου στη νομοθεσία

της Γόρτυνας (οικογενειακό, κληρονομικό δίκαιο). β. Βυζαντινορωμαϊκό Δίκαιο: Θεσμοί δημοσίου δικαίου της Βυζαντι-

νής αυτοκρατορίας (πολίτευμα, σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, γαιο-κτημονικό σύστημα, διοίκηση, ποινικό δίκαιο).

γ. Νεοελληνικό Δίκαιο: Το γαιοκτημονικό σύστημα μετά την απελευθέ-ρωση από τον οθωμανικό ζυγό (1881-1912).

2) Ιστορία των θεσμών ...................................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Σ. Τζαρίδου-Τζωρτζακάκη. Διδακτικά βιβλία:

1. Γεωργίου Π.Νάκου, Το νομικό καθεστώς των τέως δημόσιων ο-θωμανικών γαιών, 1821-1912, Θεσσαλονίκη, 1984, εκδ. University Stu-dio Press AE.

2. Γεωργίου Π.Νάκου, Ιστορία Ελληνικού Δικαίου, τχ.Β΄ Εξελικτικές διακυμάνσεις του οθωμανικού γαιοκτητικού συστήματος, Θεσσαλονίκη, επανεκδ. 1986, εκδ. University Studio Press AE. Ύλη:

Ιστορία των Θεσμών (19ος - 20ος αι.). Θα μελετηθούν οι επιμέρους θεσμοί του Οθωμανικού εμπράγματου

δικαίου και η διαχρονική ισχύς τους στο σύγχρονο εμπράγματο δίκαιο. Θα σχολιαστούν σχετικές δικαστικές αποφάσεις.

3) Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο ................................................ 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Κυρ. Κυριαζόπουλος. Επαναληπτικό: Από τον ίδιο. Διδακτικά βιβλία:

1. Gerhard Robbers (επιμέλεια), Κράτη και Θρησκεύματα στην Ευ-

123

ρωπαϊκή Ένωση, επιστημονική απόδοση στην Ελληνική:Κυριάκος Κυρι-αζόπουλος, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2007.

2. W.Cole Durham-Silvio Ferrari (επιμέλεια), Κράτος και θρησκεία στη μετακομμουνιστική Ευρώπυ, επιστημονική απόδοση στην Ελληνική: Κυριάκος Κυριαζόπουλος, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006. Ύλη:

Σχέσεις κράτους και Θρησκευμάτων στα Μέλη-Κράτη της Ευρωπαϊ-κής ΄Ενωσης και στις υπόλοιπες Χώρες της Ευρώπης, μετακομμουνιστικές και μη, και στις ΗΠΑ. Εσωτερικά δίκαια θρησκευμάτων. 4) Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου (Δίκαιο και Πληροφο-ρική...................................................................................................... 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο) Διδάσκουν:

– Ν. Ιντζεσίλογλου, σε συνεργασία με Ι. Ιγγλεζάκη (Π.Δ. 407/80). Επαναληπτικό: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία: 1. Ιντζεσίλογλου Νικόλαος: «Κοινωνία και νέα τεχνολογία», Θεσσαλονί-

κη, εκδόσεις Σάκκουλα, 1992 2. Ιγγλεζάκης Ιωάννης: «Εισαγωγή στο Δίκαιο της Πληροφορικής»,

Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σάκκουλα, 2006. 3. Λαζαρίδης Αλέξης: «Νικροϋπολογιστές Ι», Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις

Ζυγός, 2001. 4. Ευάγγελος Παπακωνσταντίνου. «Νομικά θέματα Πληροφορικής»,

Θεσσαλονίκη:Εκδόσεις Σάκκουλα, 2006 Ύλη:

Α. Προσδιορισμός του πολυδιάστατου πεδίου των σχέσεων μεταξύ Νο-μικού και Ηλεκτρονικού Υπολογιστή (Η/Υ).

Το γνωστικό πεδίο και οι χώροι εφαρμογών της Νομικής πληροφορι-κής [ο Η/Υ στην υπηρεσία της παραγωγής (νομοθετική λειτουργία) και της εφαρμογής (δικαιοδοτική λειτουργία) των κανόνων του Δικαίου, στην υπη-ρεσία της νομικής τεκμηρίωσης (αρχειοργάνωση και αρχειαναζήτηση νο-μικών δεδομένων) καθώς και της Νομικής Επιστήμης (θεωρίας)]. Η Πλη-ροφορική ως Επιστήμη (βασικές έννοιες και γενικές αρχές). Δομή και λει-τουργία του Η/Υ (υλική δομή και λογισμικό). Η οργάνωση μιας βάσης νο-μικών δεδομένων (φύση των δεδομένων, μορφές με τις οποίες αποθηκεύο-νται, μεθοδολογία οργάνωσης, τα λεξικά και ο θησαυρός νομικών όρων, τα κλειδιά πρόσβασης). Βάσεις νομικών δεδομένων στην Ελλάδα και στο Ε-

124

ξωτερικό, και τρόποι σύνδεσης μ’ αυτές. Προγράμματα Η/Υ για νομικούς (δικηγόρους και συμβολαιογράφους) Στοιχεία δικαίου πληροφορικής.

Β. Συνοπτική περιγραφή των μικροϋπολογιστών. Γενικά για τα λει-τουργικά συστήματα. Το λειτουργικό σύστημα τοπικού δικτύου και εφαρμο-γές. Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Επεξεργασία κειμένου. Πρόγραμμα διαχεί-ρισης βιβλιοθηκών. Βάσεις δεδομένων. Ειδικά φύλλα εργασίας. Windows Αναζήτηση νομικών πληροφοριών στο Διαδίκτυο.

Γ. Στοιχεία Δικαίου και Πληροφορικής: Το γνωστικό πεδίο του Δικαί-ου της Πληροφορικής (ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα, αστική και ποινική ευθύνη και προστασία, νέου τύπου συμβατικές σχέσεις, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δίκαιο αποδείξεων, προβλήματα διοικητικού δι-καίου και οργάνωσης δημοσίων υπηρεσιών). Νομική προστασία λογισμι-κού, βάσεων δεδομένων, πολυμέσων και ψηφιακών έργων. Συμβάσεις πληροφορικής (Η/Υ, λογισμικό, βάσης δεδομένων, υπηρεσίες Διαδικτύου). Προστασία προσωπικών δεδομένων (γενικό μέρος και προστασία δεδομέ-νων στις τηλεποκοινωνίες). Ηλεκτρονική εγκληματικότητα.

5) Θεσμοί Αγίου ΄Ορους ...................................................................... 4 (Χειμερινό & εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Κ. Παπαγεωργίου. Επαναληπτικό: Από τον ίδιο. Διδακτικά βιβλία: 1. Ευαγγέλου Δωρή, Το Δίκαιον του Αγίου Όρους Άθω, εκδόσεις

Αντ.Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, 1994. 2. Ευαγγέλου Δωρή, Πηγές του Δικαίου του Αγίου Όρους Άθω, εκδό-

σεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, τ.Β΄, 2004. Ύλη:

Συνταγματική προστασία. Διεθνής θέση. Οργάνωση και αρμοδιότητες α’ βαθμίων και β’ βαθμίων οργάνων αυτοδιοικήσεως. Δικαστική, νομοθε-τική και εκτελεστική αρμοδιότητα. Νομική θέση μοναχών.

6) Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου και των Θεσμών .................... 4 (Χειμερινό & εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: – Ν. Ιντζεσίλογλου σε συνεργασία με Ρεκαΐτη Παμάρια.

Επαναληπτικό: Από τους ίδιους. Διδακτικά βιβλία:

1. Ιντζεσίλογλου Νικόλαος:’’Κοινωνία και νέα τεχνολογία’’, Θεσσα-λονίκη:Εκδόσεις Σάκκουλα,1992.

125

2. Γέμτος Πέτρος Α: «Οικονομία και Δίκαιο». Τόμοι 1 και 2, Αθήνα-Κομοτηνή:Εκδόσεις Αντώνη Ν.Σάκκουλα, 2001 Ύλη:

Πρόκειται για ένα μάθημα με ιδιαίτερα ευρύ γνωσεολογικό πεδίο, που εισάγει το φοιτητή στις σύγχρονες διεθνείς εξελίξεις της νομικής θεωρίας και της δικαστικής πρακτικής, που σχετίζονται με την ορθολογική μελέτη του Δικαίου και των Θεσμών, καθώς και με κάθε είδους διαδικασίες λήψης αποφάσεων με τρόπο ορθολογικό.

Ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος είναι: α) Ο προσδιορισμός κριτηρί-ων αποτελεσματικής άσκησης νομοθετικής πολιτικής στους επιμέρους κλά-δους του Δικαίου, β) η διατύπωση προτάσεων για την αποτελεσματική-ορθολογική λειτουργία των θεσμών στους διάφορους κλάδους του δικαίου τόσο de lege lata όσο και de lege ferenta, και, τέλος, γ) η συμβολή στην πρόληψη και στην ανεύρεση αποτελεσματικών και κοινωνικά επωφελών τρόπων επίλυσης των διαφορών.

Το ερευνητικό πεδίο της υπό ευρεία έννοια «Οικονομικής Ανάλυσης του Δικαίου και των Θεσμών» τείνει να ταυτιστεί με εκείνο της «Δικαιο-οικονομικής Επιστήμης» («Law end Economics»). Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο το νομικό φαινόμενο αναλύεται υπό το πρίσμα της οικονομικής σκέ-ψης αλλά και ότι οι οικονομικές δραστηριότητες αποτιμώνται υπό το φως των νομικών θεσμών και πρακτικών. Το επίθετο επίσης «οικονομική» ε-κλαμβάνεται τόσο με μια στενή όσο και με μια ευρεία έννοια. Με τον ευρύ-τερο δυνατό τρόπο εννοούμενος, ο όρος «οικονομική» ταυτίζεται περίπου με τον όρο «ορθολογική». Οι στοιχειώδεις γνώσεις οικονομικής επιστήμης που απαιτούνται, αποκτώνται κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Το μάθημα ξεκινά από τον Smith και τον Marx και φτάνει μέχρι τις σύγχρονες θεωρίες των Hayek, Posner, Williamson, των Κριτικών Μαρξιστών και των Μετα-μοντερνιστών. Η επιμέρους θεματολογία του μαθήματος περιλαμβάνει: Τη δημόσια επιλογή (public choice), με τη στενή έννοια οικονομική ανάλυση του δικαίου (economic analysis of law), τη θεσμική και νέο-θεσμική δι-καιο-οικονομική (institutional and neoinstitutional law and economics), τη συμπεριφορική δικαιο-οικονομική (behavioral law and economics) κα-θώς και τη διερεύνηση της σχέσης οικονομίας και δικαίου στις κριτικές με-λέτες για το δίκαιο (critical legal studies).

Πιο συγκεκριμένα εξετάζονται: α) Η σχέση δικαίου και οικονομικής αποτελεσματικότητας (το δίκαιο ως προϋπόθεση της λειτουργίας της οικο-νομίας της αγοράς αλλά και η ανάπτυξή του με βάση τις ανάγκες της αγο-ράς), όπως διαφορετικά προσεγγίζονται από τη σχολή της οικονομικής α-

126

νάλυσης του δικαίου και τα νέο-θεσμικά οικονομικά, β) η πολιτική διαδι-κασία και τα προβλήματα αντιπροσώπευσης στις κοινοβουλευτικές δημο-κρατίες καθώς και οι δυσλειτουργίες από τη δράση οργανωμένων ομάδων πίεσης και από τη διόγκωση της γραφειοκρατίας, όπως εξετάζονται από τη δημόσια επιλογή και γ) η κριτική του δικαίου και των θεσμών ως αντανα-κλάσεων συγκεκριμένων κοινωνικών δομών, η σχέση της ιδεολογίας στη διαμόρφωση του δικαίου και η αποπροσδιοριστία στο δίκαιο ως αποτέλε-σμα της παράλληλης επιδίωξης της αποτελεσματικότητας και της κοινωνι-κής δικαιοσύνης, όπως εξετάζονται από τις νέες κριτικές, μεταμοντέρνες αλλά και από τις παλαιότερες θεσμικές θεωρίες. 7) Πρακτική άσκηση σε γνωστικό αντικειμενο του Τομέα Ιστορίας

Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου (Εαρινό - ΄Ογδοο εξάμηνο) Επιβλέπων καθηγητής: Κυρ. Κυριαζόπουλος 6. ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

1) Σωφρονιστική ................................................................................ 4 (Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Πιτσελά. Διδακτικά βιβλία:

Συγγράμματα: 1. Τίτλος συγγράμματος: Σωφρονιστική, Έκδοση 4η

Συγγραφέας: Αλεξιάδης Στέργιος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2001

2. Τίτλος συγγράμματος: Σωφρονιστικό Δίκαιο Συγγραφέας: Δημόπουλος Χ., Κοσμάτος Κ. Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2008

3. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική Καταστολή μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος, 4η έκδοση Συγγραφέας: Κουράκης Νέστωρ Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2005 Κώδικας: Α. Πιτσελά, Διεθνή Κείμενα Σωφρονιστικής Πολιτικής,

εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2003.

127

Ύλη: α) H σωφρονιστική επιστήμη και η εξέλιξή της (Σωφρονιστικά συστή-

ματα-Σύγχρονες κατευθύνσεις-H ιδιωτικοποίηση των φυλακών-Oι πλωτές φυλακές), β) Tο Eλληνικό Σωφρονιστικό Σύστημα (Yποδομή-Προσωπικό-Mεταχείριση κρατουμένων-Eναλλακτικά μέτρα αντί της ποινής κατά της ελευθερίας-Δικαστικός έλεγχος του συστήματος), γ) H Σωφρονιστική Στα-τιστική, δ) H προστασία των ατομικών δικαιωμάτων κατά την εκτέλεση της ποινής.

δ. μ. 2) Εγκληματολογία ............................................................................. 4

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό) Διδάσκει: Α. Πιτσελά

Επαναληπτικό: Α. Πιτσελά

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα:

1. Τίτλος συγγράμματος: Εγκληματολογία, 4η έκδοση Συγγραφέας: Αλεξιάδης Στέργιος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2004

2. Τίτλος συγγράμματος: Εγκληματολογία. Σύγχρονες και παλαιότερες κατευθύνσεις, 2η Έκδοση Συγγραφέας: Σπινέλλη Καλλιόπη Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2005 Κώδικας: Σ. Aλεξιάδη, Kείμενα Aντεγκληματικής Πολιτικής, εκδό-

σεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Ε΄ έκδοση, 2006. Ύλη:

Aναπτύσσονται οι θεμελιώδεις έννοιες της εγκληματολογίας, οι θεωρη-τικές ερμηνείες της εγκληματικής συμπεριφοράς και οι μέθοδοι εμπειρικής προσέγγισης του εγκληματικού φαινομένου. Eπίσης εξετάζονται η έκταση, δομή και πορεία ορισμένων κατ' ιδίαν κατηγοριών εγκλημάτων, της συνο-λικής εγκληματικότητας καθώς και της εγκληματικότητας διαφόρων ομά-δων του πληθυσμού στον ελληνικό και διεθνή χώρο. Tελικά αναλύονται τα στρατηγικής και τακτικής υφής κοινωνικά μέτρα και οι κρατικές κυρώσεις που αποσκοπούν στον έλεγχο της εγκληματικότητας. 3) Ποινική Δικονομία - Ειδικές διαδικασίες .................................... 4

(Ζ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

128

Διδάσκει: Α. Ζαχαριάδης, Διδακτικό βιβλίο:

Σύγγραμμα: 1α. Τίτλος συγγράμματος: Ποινική δικονομία-Ειδικές διαδικασίες, τόμος

Α, Αυτόφωρο έγκλημα και αυτόφωρη διαδικασία-Αίτηση ακυρώσε-ως διαδικασίας και αποφάσεως Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος-Καλφέλης Γρηγόριος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη Έτος έκδοσης: 1998

1β. Τίτλος συγγράμματος: Δίκη για Κακούργημα και Απών Κατηγορού-μενος, Άρθρα 432-435 ΚΠΔ Συγγραφέας: Μαργαρίτης Λάμπρος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2007 Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-

λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την αντιμετώπιση της ύλης του αυτόφωρου εγκλήματος και της απουσίας του κατηγορουμένου στην ποινική δίκη.

Άλλο βοήθημα ανταποκρινόμενο στη φύση και τις προδιαγραφές του μαθήματος δεν κυκλοφορεί Ύλη:

Eξετάζονται οι ειδικές ποινικές διαδικασίες, που χαρακτηρίζονται από ορισμένες παρεκκλίσεις σε σχέση με την τακτική διαδικασία, οφειλόμενες σε διάφορους λόγους, κυριότεροι από τους οποίους είναι η αυτόφωρη κα-τάληψη ενός εγκλήματος, η αδυναμία του κατηγορουμένου να ειδοποιήσει το δικαστήριο για την απουσία του και η επίδοση σε πρόσωπα που χαρα-κτηρίζονται ως αγνώστου διαμονής. Tαυτόχρονα προδιαγράφεται και μία γενική προβληματική για την προσωρινή κράτηση για να αξιολογηθεί πλη-ρέστερα η πρόσφατη κατάργηση του επαχθούς τούτου μέτρου στα πλημμε-λήματα.

Επιπλέον ερευνώνται θέματα σχετιζόμενα με την εκτέλεση της ποινής

4) Ανακριτική .................................................................................... 4 (Δ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: – Α. Ζαχαριάδης. Διδακτικά βιβλία:

Συγγράμματα: 1. Τίτλος συγγράμματος: Ανακριτική, 6η έκδοση

Συγγραφέας: Σ. Αλεξιάδης

129

Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2007

2. Τίτλος συγγράμματος: Συμβολές στη μελέτη της Ανακριτικής, 2η έκδοση Συγγραφέας: Κουράκης Νέστωρ Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2005

Ύλη: α) Η οργάνωση της ανάκρισης του εγκλήματος (μορφή, φορείς, διεθνής

συνεργασία), β) Η εξακρίβωση της ταυτότητας (προβλήματα, μέθοδοι), γ) Η έρευνα του τόπου του εγκλήματος και η συλλογή και αξιολόγηση

των ενδείξεων (αποτυπωμάτων, γραπτών πειστηρίων, μέσων τέλεσης του εγκλήματος).

δ) Η ανάκριση των μαρτύρων, ε) Η πραγματογνωσύνη, στ) Η εξέταση του κατηγορουμένου.

5) Δικαστική Ψυχολογία .................................................................... 4 (Ε΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Ζαχαριάδης. Διδακτικά βιβλία:

Συγγράμματα: 1. Τίτλος συγγράμματος: Η ψυχολογική θεώρηση της ποινικής δίκης, 4η

έκδοση Συγγραφέας: Ζησιάδης Βασίλειος Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2006

2. Τίτλος συγγράμματος: Δικαστική ψυχολογία Συγγραφέας: Κοτσαλής Λεωνίδας-Μαργαρίτης Μιχαήλ Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2007

3. Τίτλος συγγράμματος: Δικαστική ψυχολογία Συγγραφέας: Φιλιππίδης Τηλέμαχος Εκδοτικός οίκος: Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 1993

Ύλη: Ψυχολογικές έννοιες. Θεωρίες για την ποινή με ψυχολογικό περιεχόμε-

νο. Η ψυχολογία των προσώπων της ποινικής δίκης (των δικαστών, των

130

ενόρκων, του κατηγορουμένου, των μαρτύρων, των συνηγόρων).

6) Δίκαιο των ανηλίκων .................................................................... 4 (Δ΄ εξάμηνο, Εαρινό)

Διδάσκει: Αγγ. Πιτσελά. Διδακτικά βιβλία:

Συγγράμματα 1. Τίτλος συγγράμματος: Δίκαιο Ανηλίκων

Συγγραφέας: Δημόπουλος Χ., Κοσμάτος Κων/νος Εκδοτικός οίκος: Α. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2006

2. Τίτλος συγγράμματος: Δίκαιο παραβατικών ανηλίκων. Στο μεταίχμιο ποινικού δικαίου και εγκληματολογίας. Συγγραφέας: Κουράκης Νέστωρ Εκδοτικός οίκος: Α. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή Έτος έκδοσης: 2004

3. Τίτλος συγγράμματος: Η ποινική αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων, 6η έκδοση Συγγραφέας: Πιτσελά Αγγελική Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2008

4. Τίτλος συγγράμματος: Παραβατικότητα και κοινωνικός έλεγχος των ανηλίκων. 2η Έκδοση Συγγραφέας: Φαρσεδάκης Ιάκωβος Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα Έτος έκδοσης: 2005 Κώδικας: A. Πιτσελά, Kείμενα Aντεγκληματικής Πολιτικής-Δίκαιο

Aνηλίκων, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Δ΄ έκδοση, 2006. Ύλη:

Αναπτύσσονται οι ειδικές διατάξεις του ουσιαστικού, δικονομικού και σωφρονιστικού ποινικού δικαίου των ανηλίκων. Επιχειρείται μια συγκριτι-κή ανάλυση της έκτασης, δομής και πορείας της εγκληματικότητας των α-νήλικων. Τελικά εξετάζονται μεταρρυθμιστικές προτάσεις για τη μεταχείρι-ση ανηλίκων δραστών εγκλημάτων ενόψει των πορισμάτων που απέφεραν διεθνείς εμπειρικές εγκληματολογικές έρευνες.

7) Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο, ....................................................... 4

(Εαρινό προτείνεται στο στ΄ εξάμηνο) Διδάσκει: Αδ. Παπαδαμάκης.

131

Διδακτικό βιβλίο: Σύγγραμμα: Τίτλος συγγράμματος: Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο, 5η έκδοση Συγγραφέας: Παπαδαμάκης Αδάμ Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη Έτος έκδοσης: 2005 Αιτιολογία: Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα, γιατί είναι το μόνο διδακτικό σύγ-

γραμμα που ανταποκρίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος και καλύπτει ολόκληρο το μέρος της ύλης και του περιεχομένου του, όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμ-φωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Νομικής.

Κώδικας: Α. Παπαδαμάκη, Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας, εκδό-σεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006, ζ΄έκδοση.

Οι φοιτητές των άλλων τμημάτων (εκτός Νομικής) που θα επιλέ-ξουν μάθημα Γενικής Επιλογής του Τομέα μας, μπορούν να επιλέξουν κάποιο σύγγραμμα από τα προτεινόμενα του διδάσκοντα. Ύλη:

Αναλύονται και συζητούνται βασικά στρατιωτικά εγκλήματα που απα-σχολούν την πράξη, όπως η ανυποταξία, λιποταξία, ανυπακοή, πρόκληση α-νικανότητας κ.λπ. Παράλληλα επισημαίνονται και συζητούνται σύγχρονα ζη-τήματα, όπως είναι: οι αντιρρησίες συνείδησης, η δεσμευτικότητα των παρά-νομων διαταγών, ο ρόλος του στρατευμένου στο πλαίσιο των συμμαχικών συμπράξεων καθώς και η εμπλοκή του στρατιωτικού στα «εγκλήματα πολέ-μου». Τέλος διερευνώνται οι δικονομικές ιδιαιτερότητες του Στρ ΠΚ.

8) Πρακτική άσκηση σε γνωστικό αντικειμενο του Τομέα Ποινι-

κών και Εγκληματολογικών Επιστημών (Εαρινό - Η΄ εξάμηνο) Επιβλέποντες καθηγητές: Λ. Μαργαρίτης, Αδ. Παπαδαμάκης, Αγγ. Πι-τσελά.

- Για όλα τα μαθήματα του Αστικού Δικονομικού Δικαίου κύρια και γε-νικής επιλογής θα διανεμηθεί και φροντιστηριακό υλικό.

Τα Μαθήματα Ειδικής Επιλογής προσφέρονται και ως Μαθή-

ματα Γενικής Επιλογής με τέσσερις (4) Διδακτικές Μονάδες (Οι φοιτητές μπορούν να δηλώσουν τα μαθήματα αυτά ως Γενικής

Επιλογής μόνον εάν δεν τα έχουν δηλώσει ως μαθήματα Ειδικής Επιλο-γής.).

132

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Στόχος της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών στο Α.Π.Θ. είναι η προοδευτική εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με την ειδική γλώσσα της επιστήμης τους, ώστε να κατανοούν τα επιστημονικά κείμε-να της ειδικότητας τους ενώ παράλληλα συμπληρώνονται και εμπεδώνο-νται οι γενικές γνώσεις της γλώσσας.

Οι φοιτητές έχουν την ευχέρεια να επιλέξουν μια από τις παρακάτω ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά.

Επίσης προβλέπονται και Ρωσικά τα οποία δεν θα διδαχτούν κατά το Παν/κό έτος 2001-2002.

Η ξένη γλώσσα διδάσκεται τρεις (3) ώρες την εβδομάδα. Οι σπουδές στην ξένη γλώσσα χωρίζονται σε τέσσερις (4) κύκλους:

Α΄ Κύκλος: α΄ + β΄ εξάμηνο, Β΄ Κύκλος: γ΄+ δ΄ εξάμηνο, Γ΄ Κύκλος: ε΄ + στ΄ εξάμηνο, Δ΄ Κύκλος: ζ΄ + η΄ εξάμηνο. ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ - ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ

Το μάθημα εξετάζεται: Στο τέλος κάθε εαρινού εξαμήνου στην αντίστοιχη διδακτέα ύλη. Οι σπουδές στην ξένη γλώσσα δεν είναι υποχρεωτικές. Ο βαθμός της εξέτασης της ξένης γλώσσας δεν συνυπολογίζεται στο

βαθμό του πτυχίου, μπορεί όμως να αναγραφεί χωριστά στο Πιστοποιη-τικό Σπουδών αν το επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος.

– Οι φοιτητές που θα επιλέξουν το μάθημα της ξένης γλώσσας και στους τέσσερις (4) κύκλους απαλλάσσονται:

1) Από τυχόν εξετάσεις στο μάθημα αυτό για τη συμμετοχή τους σε Προγράμματα Ανταλλαγών με ξένα Πανεπιστήμια και

2) Από τις εξετάσεις στο μάθημα αυτό για την εισαγωγή τους στη βαθμίδα των Μεταπτυχιακών Σπουδών.

– Οι φοιτητές της βαθμίδας των Μεταπτυχιακών Σπουδών υπο-χρεούνται να παρακολουθήσουν μία από τις ξένες γλώσσες Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική και Ιταλική, σύμφωνα με το ειδικό πρόγραμμα των Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος.

133

ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΠΤΥΧΙΟΥ ΑΠΟ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ

1. Για τη λήψη πτυχίου του Τμήματος της Νομικής, ο φοιτητής οφεί-λει να συγκεντρώσει 240 διδακτικές μονάδες (δ.μ.). Από αυτές οι 182 δ.μ. αντιστοιχούν στα μαθήματα που είναι υποχρεωμένος να παρακολου-θήσει οπωσδήποτε, και οι 58 δ.μ. στα μαθήματα επιλογής που καλύ-πτουν, σύμφωνα με το νόμο, το 1/4 του προγράμματος τόσο σε απόλυτο αριθμό όσο και σε αριθμό δ.μ. και υποδιαιρούνται σε μαθήματα ειδικής επιλογής [συνολικά εννέα (9) (ένα από κάθε ενότητα) με σύνολο δ.μ. 38] και σε μαθήματα γενικής επιλογής [συνολικά πέντε (5), με σύνολο δ.μ. 20].

2. Η διάρκεια των σπουδών δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ (8) εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο έχει από 11 - 13 εβδομάδες διδασκαλίας.

5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Αφορά τους φοιτητές που γράφηκαν: α) Μέχρι και το Παν/κό έτος 1992-93, β) Στο Γ΄, Ε΄ και Ζ΄ εξάμηνο κατά το Παν/κό έτος 1993-94 με μετεγ-

γραφή ή κατάταξη, γ) Με μετεγγραφή ή κατάταξη στο Ε΄ και Ζ΄ εξάμηνο κατά το

Παν/κό έτος 1994-95 και δ) Στο Ζ΄ και Η΄ εξάμηνο κατά το Παν/κό έτος 1995-96 με κατάταξη).

ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Ι. ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ώρες 123 -δ.μ. 184) ώρες - δ.μ.

1 ΥΒ 01 Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου (με γενικότε- ρη εισαγωγή στο δίκαιο και τη μεθοδολογία του 3 .............4 2 ΥΒ 16 Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο .......................... 3..............4 3 ΥΒ 17 Φορολογικό Δίκαιο (Γενικό - Ειδικό) ................ 3..............4 4 ΥΟ 02 Ενοχικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος) ........................ 5..............8 5 ΥΟ 03 Ενοχικό Δίκαιο (Ειδικό Μέρος) ......................... 4..............6 6 ΥΟ 04 Εμπράγματο Δίκαιο ........................................... 4..............6 7 ΥΟ 05 Οικογενειακό Δίκαιο ......................................... 4..............6 8 ΥΟ 06 Κληρονομικό Δίκαιο .......................................... 4..............6 9 ΥΟ 07 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος-Απόδειξη) ................................. 6..............9 10 ΥΟ 08 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο α) Ένδικα μέσα β) Αναγκαστική εκτέλεση) (ενιαίο μάθημα) ...... 5..............8 11 ΥΟ 09 Εργατικό Δίκαιο (ατομικό και συλλογικό) ........ 4..............6 12 ΥΟ 10 Εμπορικό Δίκαιο, Στοιχεία Χερσαίου και Θαλασ- σίου Εμπορίου και Δίκαιο Ανταγωνισμού ......... 5..............8 13 ΥΟ 11 Δίκαιο των Εμπορικών Εταιριών ....................... 5..............8 14 ΥΟ 12 Δίκαιο των Εμπορικών Δικαιοπραξιών. Αξιόγρα- φα. Ασφαλιστικό ................................................ 5..............8 15 ΥΟ 13 Συνταγματικό Δίκαιο (θεμελιώδεις έννοιες-μορφή του ισχύοντος πολιτεύματος - όργανα και λειτουρ- γίες του κράτους ................................................ 5..............8 16 ΥΟ 14 Συνταγματικές Ελευθέριες ................................. 3..............4

135

17 ΥΟ 15 Διοικητικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος) .................... 4 ............. 6 18 ΥΟ 18 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος) ..... 4 ............. 6 19 ΥΟ 19 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (Ειδικό Μέρος) ...... 4 ............. 6 20 ΥΟ 20 Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρο- νιστικού Δικαίου ................................................ 4 ............. 6 21 ΥΟ 21 Ποινική Δικονομία ............................................. 5 ............. 8 22 ΥΟ 22 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο I (Γενικό Μέρος) ........ 4 ............. 6 23 ΥΟ 23 Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ..................................... 3 ............. 4 24 ΥΒ 25 Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ........ 4 ............. 6 25 ΥΟ 24 Εισαγωγή στην Οργάνωση της Διεθνούς Κοινωνίας ........................................................... 2 ............. 4

(Μόνον για όσους γράφηκαν μέχρι το Παν/κό έτος 1991-92)

26 ΥΟ 27 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό και Αστικό Δικονομικό Δίκαιο εν γένει: α)Ενότητα Ι, με κύ-

ριο βάρος στο Αστικό Δίκαιο [δύο (2) συνεχή δίωρα: 1,5Χ2=3 ώρες], β) Ενότητα ΙΙ με κύριο βάρος στο Αστι-κό Δικονομικό Δίκαιο [δύο (2) συνεχή δίωρα: 1,5Χ2=3 ώρες] .................................................................. 6 ............. 9

27 ΥΟ 28 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο (ώρες 1,5Χ2) ...................................................... 3 ............. 4 28 ΥΟ 29 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και Διοικητικό Δίκαιο (ώρες 1,5Χ2) ........................ 3 ............. 4 29 ΥΟ 30 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό και Ποινικό Δίκαιο και στην Ποινική Δικονομία (ώρες 1,5Χ2)3 ............ 4 30 ΥΟ 31 Πτωχευτικό Δίκαιο ............................................. 2 ............. 4 31 ΥΟ 32 Δίκαιο της Δικαιοπραξίας .................................. 3 ............. 4 32 ΥΟ 33 Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ....................... 3 ............. 4 Σύνολο .......................................................................... 123 ......... 184

ΙΙ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 23 - δ.μ. 34) (ένα από κάθε ενότητα) Α. Ενότητα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα

ώρες - δ.μ. 1. ΕΕ 51 Πολιτική Επιστήμη ......................................... 3 ............ 4 2. ΕΕ 53 Ιστορία των Νεοελληνικών Πολιτικών και Συνταγματικών Θεσμών ................................. 3 ............ 4

136

Β. Ενότητα Οικονομικών Επιστημών - Κοινωνιολογίας Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 71 Γενική Κοινωνιολογία .................................... 2 ............ 4 2. ΕΕ 72 Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης ................... 2 ............ 4 Γ. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δι-

καίου Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 41 Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου (περιλαμβάνουν το Βυζαντινορωμαϊκό και το μεταβυζαντινό Δίκαιο ................ 4 ............ 6 2. ΕΕ 42 Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................................... 4 ............ 6 3. ΕΕ 43 Φιλοσοφία Μεθοδολογία του Δικαίου ............ 4 ............ 6 4. ΕΕ 44 Κοινωνιολογία του Δικαίου ............................ 4 ............ 6 Δ. Ενότητα Οικονομικού Δικαίου Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 21 Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ....................... 3 ............ 4 2. ΕΕ 22 Ποινικό Οικονομικό Δίκαιο ............................ 3 ............ 4 3. ΕΕ 24 Δίκαιο Παρεμβατισμού Στην Επιχείρηση ....... 3 ............ 4

Ε. Ενότητα Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 11 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συλλογικές Διαφορές ......................................................4 ............ 6 2. ΕΕ 12 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ............................................ 4 ............ 6

ΣΤ. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 61 Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο της Παιδείας .. 3 ............ 4 2. ΕΕ 62 Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξικό και Πολεοδομικό Δίκαιο .................................... 3 ............ 4

Ζ. Ενότητα Διεθνών Σπουδών Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 32 Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο .......................... 4 ............ 6 2. ΕΕ 33 Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο ................ 4 ............ 6 3. ΕΕ 34 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ (Εδικό Μέρος) .. 4 ............ 6 4. ΕΕ 35 Ειδικά Μαθήματα Δικαίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ................................................... 4 ............ 6

137

ΙΙΙ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (δ.μ. 30)

Τις υπόλοιπες 30 δ.μ. που λείπουν για τη συμπλήρωση των 248 δ.μ. που χρειάζεται για τη λήψη του πτυχίου, ο φοιτητής οφείλει να τις συ-μπληρώσει επιλέγοντας πέντε (5) μαθήματα που χρειάζονται για το σκο-πό αυτό από τις ακόλουθες ενότητες μαθημάτων (από μία ή από όλες τις ενότητες) Α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δι-

καίου ώρες - δ.μ.

1) ΓΕΑ 9 Δικονομικό Διεθνές Δίκαιο ................................... 4 .......... 6 2) ΓΕΑ 9 Εισαγωγή στο Αστικό, Αστικό Δικονομικό και Εργατικό Δίκαιο των χωρών μελών της Ε.Ο.Κ. ................... 4 .......... 6 3) ΓΕΕ 3 Ειδικά Θέματα Αστικού Δικονομικού Δικαίου Ι (Εκού σια Δικαιοδοσία, ιδίως σε Θέματα Οικογενειακού και Κληρονομικού Δικαίου) ........................................ 4 .......... 6 4) ΓΕΕ 4 Ειδικά Θέματα Αστικού Δικονομικού Δικαίου ΙΙ (Ειδι- κές Διαδικασίες - Ασφαλιστικά μέτρα) ................. 4 .......... 6 5) ΓΕΕ 5 Δίκαιο των Κοινωνικών Ασφαλίσεων ................... 4 .......... 6 6) ΓΕΕ 8 Ειδικά Θέματα Αστικού Δικαίου Ι (Σύγχρονα θέματα Αστικού Δικαίου). .................................................. 4 .......... 6 Β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης

ώρες - δ.μ. 1) ΓΕ 52 Πολιτειολογία-Μεταμορφώσεις της Δημοκρατίας 46 2) ΓΕΒ 1 Σύγχρονα Θέματα Συνταγματικού Δικαίου (Δίκαιο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης) ............................. 4 .......... 6 3) ΓΕΒ 2 Πολίτευμα και Κομματικοί Σχηματισμοί στη Σύγχρονη Ελλάδα .................................................................. 4 .......... 6 4) ΓΕΒ 3 Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου .................. 4 .......... 6 5) ΓΕΒ 4 Πολιτική Κοινωνιολογία ....................................... 4 .......... 6 6) ΓΕΒ 5 Ιστορία των Σύγχρονων Πολιτικών Θεσμών της Ευρώ- πης ......................................................................... 4 .......... 6 7) ΓΕΒ 6 Διοικητική Επιστήμη ............................................. 4 .......... 6 8) ΓΕΒ 7 Δίκαιο Κρατικού Προϋπολογισμού και Στοιχεία Δημόσιας Οικονομίας ........................................... 4 .......... 6 9) ΓΕΒ 8 Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο ................. 4 .......... 6 10)ΓΕΒ 9 Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων ........................... 4 .......... 6

138

Γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών ώρες - δ.μ.

1. ΓΕΔ 1 Διεθνείς Σχέσεις .................................................... 4 ...........6 2. ΓΕΔ 2 Διπλωματική Ιστορία ............................................ 4 ...........6 3. ΓΕΔ 3 Διεθνείς Θεσμοί .................................................... 4 ...........6 4. ΓΕΔ 4 Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου (Διεθνές Αθλητικό Δίκαιο) ....................................................................... 4 ...........6 5. ΓΕΔ 5 Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξωτερική Πο-λιτική 4 6. ΓΕΔ 6 Ειδικά Μαθήματα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου ... 4...........6 7. ΓΕΔ 7 Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών ........................ 4...........6 8. ΓΕΓ 6 Κυπριακό Δίκαιο .................................................. 4...........6 9. ΓΕΕ 6 Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ........... 4...........6 Δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου 1. ΓΕΓ 1 Δίκαιο Μεταφοράς και Αεροπορικό Δίκαιο ........... 4 ......... 6 2. ΓΕΓ 3 Ειδικοί Θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ........................ 4 ...........6 3. ΓΕΓ 4 Λογιστική των Εμπορικών Εταιριών .................... 4 ...........6 4. ΓΕΓ 5 Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου ............................. 4 ...........6 5. ΓΕΓ 7 Τραπεζικό Δίκαιο 6. ΓΕΔ 8 Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο ................................ 4 ...........6 Ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου 1. ΓΕΖ 1 Ιστορία και Εισηγήσεις Ελληνικού Δικαίου .......... 4 .......... 6 2. ΓΕΖ 4 Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου ............... 4 ...........6 ΣΤ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών 1. ΓΑΑ 1 Ειδικά Μαθήματα Ποινικού Δικαίου .................... 4 ...........6 2. ΓΕΑ 1 Ανακριτική ............................................................ 4 ...........6 3. ΓΕΑ 2 Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι ......................................... 4 ...........6 4. ΓΕΑ 4 Ποινική Δικονομία: Ειδικές Διαδικασίες .............. 4 ...........6 5. ΓΕΑ 6 Δικαστική Ψυχολογία ........................................... 4 ...........6 6. ΓΕΑ 8 Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο .................................. 4 ..........6 7. ΓΕΑ 10 Σωφρονιστική ....................................................... 4 ...........6 8. ΓΕΑ 11 Εγκληματολογία ................................................... 4 ...........6 9. ΓΕΑ 9 Δίκαιο των Ανηλίκων ........................................... 4 ...........6

Σημείωση: Για τους φοιτητές του παλιού προγράμματος που επιθυ-μούν να επιλέξουν τα μαθήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Δικαίου,

139

των Ειδικών Ποινικών Νόμων, των Ειδικών μαθημάτων Ποινικού Δι-καίου, της Εγκληματολογίας, της Σωφρονιστικής, της Ανακριτικής, της Δικαστικής Ψυχολογίας, και του Δικαίου των Ανηλίκων ο Τομέας απο-φάσισε πως μπορούν αφού το δηλώσουν να το παρακολουθήσουν μαζί με τους φοιτητές του νέου προγράμματος.

IV. ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΟΥ ΑΠΟ ΦΟΙΤΗ-ΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ

1. Για τη λήψη πτυχίου του Τμήματος της Νομικής, ο φοιτητής οφεί-λει να συγκεντρώσει 248 διδακτικές μονάδες (δ.μ.). Από αυτές οι 184 δ.μ. αντιστοιχούν στα μαθήματα που είναι υποχρεωμένος να παρακολου-θήσει οπωσδήποτε, και οι 64 δ.μ. στα μαθήματα επιλογής που καλύ-πτουν, σύμφωνα με το νόμο, το 1/4 του προγράμματος τόσο σε απόλυτο αριθμό όσο και σε αριθμό δ.μ. και υποδιαιρούνται σε μαθήματα ειδικής επιλογής [συνολικά επτά (7) (ένα από κάθε ενότητα) με σύνολο δ.μ. 34] και σε μαθήματα γενικής επιλογής [συνολικά πέντε (5), με σύνολο δ.μ. 30].

2. Η διάρκεια των σπουδών δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ (8) εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο έχει από 11 - 13 εβδομάδες διδασκαλίας.

140

6. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (παλαιό πρόγραμμα)

Α΄ Εξάμηνο

1) Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου ........................................ 3..............4 2) Ιστορία του Ελληνικού και του Ρωμαϊκού Δικαίου ........... 4..............6 3) Συνταγματικό Δίκαιο ......................................................... 5..............8 4) Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ............................... 3..............4 5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Κοινωνικών και

Πολιτικών επιστημών ........................................................ 3..............4 6) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικής

Επιστήμης - Κοινωνιολογίας ............................................. 2..............4 Σύνολο ................................................................................... 20............30

Β΄ Εξάμηνο

1) Οικογενειακό Δίκαιο .......................................................... 4..............6 2) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ...................................... 5..............8 3) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ...................... 4..............6 4) Δίκαιο της Δικαιοπραξίας .................................................. 3..............4 5) Μάθημα Γενικής Επιλογής ................................................ 4..............6 Σύνολο ................................................................................... 20............30

Γ΄ Εξάμηνο

1) Ενοχικό Δίκαιο (γενικό μέρος) .......................................... 5..............8 2) Εμπράγματο Δίκαιο ........................................................... 4..............6 3) Στοιχεία Χερσαίου και Θαλάσσιου Εμπορίου και Δίκαιο

Ανταγωνισμού .................................................................... 5..............8 4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου ............................................................................. 4..............6 5) Μάθημα Γενικής Επιλογής ................................................ 4..............6 Σύνολο..................................................................................... 22 ...........34

Δ΄ Εξάμηνο

1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ........................................... 4..............6 2) Δίκαιο Εμπορικών Εταιρειών ............................................ 5..............8 3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) .......................... 4..............6 4) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ιστορίας, Φιλοσοφίας

και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ....................................... 4..............6

141

5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικού Δικαίου ............................................................................ 3 ............. 4 6) Μάθημα Γενικής Επιλογής ................................................. 4 ............. 6 Σύνολο ................................................................................... 24 ........... 36

Ε΄ Εξάμηνο

1) Κληρονομικό Δίκαιο .......................................................... 4 ............. 6 2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - Απόδειξη) ...... 6 ............. 9 3) Εργατικό Δίκαιο ................................................................. 4 ............. 6 4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο ( ειδικό μέρος) ...................... 4 ............. 6 5) Ποινική Δικονομία ............................................................. 5 ............. 8 Σύνολο ................................................................................... 23 ........... 35

Στ΄ Εξάμηνο

1) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών. Αξιόγραφα –Ασφαλι- στικό Δίκαιο........................................................................ 4 ............. 6

2) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου .......................................................... 4 ............. 6

3) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ........................................... 3 ............. 4 4) Συνταγματικές Ελευθερίες ................................................. 3 ............. 4 5) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) ................................. 3 ............. 4 6) Μάθημα Γενικής Επιλογής ................................................. 4 ............. 6 Σύνολο ................................................................................... 21 ........... 30

Ζ΄ Εξάμηνο

1) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδ. μέσα - αν. εκτέλεση) ...... 5 ............. 8 2) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Δημοσίου Δικαίου 3 ............. 4 3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Διεθνών Νομικών

Σπουδών ............................................................................. 4 ............. 6 4) Πτωχευτικό Δίκαιο ............................................................. 2 ............. 4 5) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό Δίκαιο και

στην Ποινική Δικονομία .................................................... 3 ............. 4 6) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και

το Διοικητικό Δίκαιο ......................................................... 3 ............. 4 Σύνολο ................................................................................... 20 ........... 30

142

Η΄ Εξάμηνο

1) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό και στο Αστικό Δικο-νομικό Δίκαιο εν γένει: α) Ενότητα Ι, με κύριο βάρος στο Αστικό Δίκαιο, β) Ενότητα ΙΙ, με κύριο βάρος στο Αστικό Δικονομικό Δί-καιο ........................................................................... 6..............9

2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο ...... 3..............4 3) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο...................................................... 3..............4 4) Μάθημα Γενικής Επιλογής ................................................ 4..............6 Σύνολο ................................................................................... 16............23 Διδασκαλία Ξένης Γλώσσας

Ισχύουν ανάλογα με τα αναφερόμενα για τους φοιτητές του νέου προγράμματος σπουδών.

7. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος Νομικής του Αριστοτελείου Πα-νεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έχοντας υπόψη:

1) Τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 του ν. 1268/82 «Για τη δομή και λειτουργία των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων»,

2) Τις βασικές αρχές του προγράμματος σπουδών που ψηφίστηκε από αυτήν κατά τις συνεδριάσεις της αριθμ. 14/21-6-1983, 91/30-5-1989 και 113/25-6-1991,

3) Την απόφαση της Συγκλήτου αριθμ. 2437/23-12-1983, Αποφασίζει:

Α΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σύστημα και χρονική διάρθρωση των σπουδών

Τρόπος σπουδών

1. Οι σπουδές στο τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διεξάγονται με βάσει το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθη-μάτων και της ελεύθερης επιλογής, από τους φοιτητές, του αριθμού των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών (υποχρεωτικών και κατ’ επιλο-γή) που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κάθε εξάμηνο καθώς και της χρονικής σειράς της παρακολούθησής τους, με την επιφύλαξη των διατά-ξεων που ακολουθούν.

2. Δεν υπάρχουν στο πρόγραμμα σπουδών μαθήματα προαπαιτούμε-να σε σχέση με άλλα, άρα ούτε υποχρεωτική αλληλουχία μεταξύ ορισμέ-νων μαθημάτων, με την έννοια της § 4 του άρθρου 24 του ν. 1268 /1982.

Ο κανόνας αυτός ισχύει και για τα ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στα βασικά μαθήματα του προγράμματος σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 2ο

Χρονική διάρκεια Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους, όπως το τελευταίο

αυτό καθορίζεται στην § 1 του άρθρου 25 του ν. 1268/1982, διαρθρώνε-ται χρονικά σε δύο (2) ακαδημαϊκά εξάμηνα, το χειμερινό και το εαρινό,

144

που οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης τους καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση της Συγκλήτου, σύμφωνα με την § 6 του ν. 1268/1982.

ΑΡΘΡΟ 3ο Επιλογή μαθημάτων

1. Το αργότερο ως την έναρξη του κάθε εξαμήνου οι φοιτητές υπο-βάλλουν στη Γραμματεία του Τμήματος ‘δήλωση’ που περιέχει τα μα-θήματα (υποχρεωτικά, ειδικής επιλογής και γενικής επιλογής) του προ-γράμματος σπουδών, τα οποία επιθυμούν να παρακολουθήσουν κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο. Με την επιφύλαξη του περιορισμού της § 2 του άρθρου 24 του ν. 1268/1982, οι φοιτητές δεν δεσμεύονται από τις υποδείξεις του ενδεικτικού προγράμματος ως προς το ποια και πόσα μαθήματα επιλέγουν για κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο. Δεν μπορούν όμως να επιλέξουν για ένα συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο περισσό-τερα από δώδεκα (12) μαθήματα (Γ.Σ. 61/86). Σε περίπτωση που δεν υ-ποβάλλεται η δήλωση του πρώτου εδαφίου ο φοιτητής θεωρείται ότι επέ-λεξε να παρακολουθήσει τα μαθήματα του ενδεικτικού προγράμματος του εξαμήνου το οποίο διανύει χρονικώς από τότε που εισήχθη στο Πα-νεπιστήμιο. Για τα μαθήματα όμως του ή των χρονικώς προηγούμενων εξαμήνων, στα οποία έχει τυχόν αποτύχει οφείλει να υποβάλει δήλωση.

2. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου ισχύει και για τα μαθήματα που τυχόν παρακολούθησε ο φοιτητής κατά το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο και που τα αποτελέσματα της εξέτασής τους δεν έχουν ακόμα εκδοθεί κατά τη λήξη της. Η σχετική δήλωση υπο-βάλλεται στην περίπτωση αυτή με την επιφύλαξη να ισχύει μόνον αν το αποτέλεσμα είναι απορριπτικό.

3. Η εγγραφή, γίνεται, για το κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο, σε μαθήμα-τα και όχι στο εξάμηνο καθαυτό σαν σύνολο.

4. Οι δηλώσεις εγγραφής στα μαθήματα που επιλέγονται από τον κά-θε φοιτητή για συγκεκριμένο κάθε φορά ακαδημαϊκό εξάμηνο καταχωρί-ζονται από τη Γραμματεία του Τμήματος στην ατομική μερίδα του. Εφό-σον είναι εφικτό, η καταχώριση γίνεται με το μηχανογραφικό σύστημα μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή.

ΑΡΘΡΟ 4ο

Προϋποθέσεις διδασκαλίας μαθημάτων 1. Η διεξαγωγή της διδασκαλίας ενός μαθήματος επιλογής (γενικής ή

ειδικής) είναι υποχρεωτική για τους Τομείς, εφόσον εγγραφούν για την

145

παρακολούθησή του τουλάχιστον τριάντα (30) φοιτητές. Οι Τομείς όμως δικαιούνται να αποφασίσουν τη διδασκαλία οποιουδήποτε μαθήματος ε-πιλογής και με λιγότερους από τους τριάντα φοιτητές, εφόσον διαθέτουν το κατάλληλο διδακτικό προσωπικό και υπάρχουν διαθέσιμες αίθουσες διδασκαλίας.

2. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια απόφαση για ορισμένο μά-θημα, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της πρώτης § του άρθρου 3 πα-ρατείνεται κατά μία εβδομάδα και ο φοιτητής που έχει επιλέξει το μάθη-μα που δεν συγκέντρωσε τον αριθμό των τριάντα δηλώσεων δικαιούται, μέσα στη νέα προθεσμία, να επιλέξει άλλο μάθημα, από αυτά που έχουν συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό.

ΑΡΘΡΟ 5ο

Ενημέρωση φοιτητών 1. Για την ενημέρωση των φοιτητών σχετικά με το σύστημα σπουδών

που καθιερώνεται από το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος και τις βα-σικές αρχές του, το νόημα του ενδεικτικού προγράμματος, το περιεχόμε-νο και τη σημασία των μαθημάτων επιλογής και το σύστημα ελέγχου των γνώσεων που καθιερώνεται από το νόμο και τον παρόντα κανονισμό, κα-θώς και για την καθοδήγησή τους σε όλα τα προβλήματα των σπουδών τους, κάθε Τομέας ορίζει από ένα Σύμβουλο Σπουδών, που είναι υπο-χρεωμένος μαζί με έναν από τους εκπροσώπους των φοιτητών στον Το-μέα να δέχεται τους φοιτητές σε ακρόαση τουλάχιστον μία ημέρα την ε-βδομάδα, επί μία ώρα.

Β΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Οργάνωση της Διδασκαλίας

ΑΡΘΡΟ 6ο Χρόνος και πρόγραμμα διδασκαλίας

1. Η διδασκαλία όλων των υποχρεωτικών μαθημάτων και των μαθη-μάτων ειδικής επιλογής του προγράμματος γίνεται υποχρεωτικά και κατά τα δύο εξάμηνα του ακαδημαϊκού έτους.

2. Η διδασκαλία των υποχρεωτικών μαθημάτων κατά το ακαδημαϊκό εξάμηνο (χειμερινό ή εαρινό) που υποδεικνύεται από το ενδεικτικό πρό-γραμμα σπουδών για την παρακολούθησή τους, γίνεται μόνο τις πρωινές ώρες, με υποχρεωτική διαίρεση των ακροατηρίων σε δύο τμήματα. Η Γε-νική Συνέλευση του Τμήματος εκτιμώντας τις ειδικές συνθήκες ορισμέ-νου εξαμηνιαίου μαθήματος, μπορεί να αποφασίζει τη δημιουργία και

146

τρίτου το πολύ τμήματος. Η κατανομή των φοιτητών στα τμήματα γίνεται με κριτήριο το αρχικό γράμμα του επωνύμου τους. Η διδασκαλία των μαθημάτων επιλογής κατά το εξάμηνο που υποδεικνύεται για την παρα-κολούθησή τους από το ενδεικτικό πρόγραμμα γίνεται επίσης τις πρωινές ώρες, χωρίς διαίρεση όμως των φοιτητών σε τμήματα.

3. Η διδασκαλία των υποχρεωτικών και των μαθημάτων επιλογής του προγράμματος κατά το άλλο εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους, το μη υ-ποδεικνυόμενο από το ενδεικτικό πρόγραμμα για την παρακολούθησή τους, γίνεται υποχρεωτικά τις απογευματινές ώρες σε ενιαίο ακροατήριο. Μπορεί να αποφασιστεί όμως η δημιουργία και δεύτερου το πολύ τμήμα-τος υπό τους όρους του β΄ εδαφίου της δεύτερης παραγράφου.

4. Τα ωρολόγια προγράμματα συντάσσονται υποχρεωτικά κατά τρό-πο, ώστε να εξασφαλίζεται συνέχεια στην παρακολούθηση των μαθημά-των χωρίς κενά. Την ευθύνη της τήρησης αυτής της διάταξης έχουν η Γραμματεία και ο Πρόεδρος του Τμήματος.

5. Οι Τομείς οφείλουν, κατά την ετήσια κατανομή του διδακτικού έρ-γου, να αποφασίζουν για το κάθε μάθημα, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους σε διδακτικό προσωπικό, την τακτική εναλλαγή αυτών που το διδά-σκουν, ώστε η διδασκαλία του να γίνεται εκ περιτροπής από περισσότε-ρους.

ΑΡΘΡΟ 7ο Τρόπος διδασκαλίας και ελεύθερα μαθήματα

1. Η διδασκαλία των βασικών νομικών μαθημάτων του προγράμμα-τος, των νομικών μαθημάτων ειδικής επιλογής και των νομικών μαθημά-των γενικής επιλογής που δεν αποβλέπουν σε ειδική εμβάθυνση συνίστα-ται στην περιοχή μιας γενικής εικόνας της ύλης του καθενός από αυτά και στη δειγματολογική επιλογή ορισμένων θεμάτων για εμβάθυνση, με τη βοήθεια πρακτικών ασκήσεων, μελέτης δικαστικών αποφάσεων, διε-ρεύνησης της βιβλιοθήκης, σύνταξης ενημερωτικών σημειωμάτων σχετι-κών με τις αποφάσεις της θεωρίας και της νομολογίας σε συγκεκριμένα νομικά θέματα βάσει ειδικών ερωτηματολογίων και άλλων ανάλογων με-θόδων, και αποβλέπει στο να δίνει την αφορμή για τη μύηση των φοιτη-τών στη νομική σκέψη και τη μεθοδολογία της και να τους καθοδηγεί στη συμπλήρωση των γνώσεών τους με την προσωπική τους μελέτη. Α-νάλογος είναι ο τρόπος διδασκαλίας των μαθημάτων της νομικής θεωρί-ας, καθώς και των μαθημάτων των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, υποχρεωτικών και επιλογής ειδικής και γενικής.

2. Η διδασκαλία των ειδικών μαθημάτων εμβάθυνσης στην ύλη των βασικών νομικών μαθημάτων (αριθμ. 28 - 31 του πίνακα των υποχρεωτι-κών μαθημάτων) αποβλέπει, με βάση τη δειγματοληπτική επιλογή ορι-

147

σμένων κάθε φορά θεμάτων για εμβάθυνση, στην ακόμα μεγαλύτερη α-νάπτυξη της πρωτοβουλίας των φοιτητών με τη βοήθεια πολυπλοκότε-ρων πρακτικών ασκήσεων, της κρατικής ανάλυσης της νομολογίας και της επεξεργασίας δικογράφων, της εκπόνησης και ανάπτυξης εργασιών σε θεωρητικά θέματα και της οργάνωσης εικονικών δικών, ώστε να γί-νουν ικανοί να εφαρμόζουν και οι ίδιοι τη νομική μεθοδολογία που διδά-χθηκαν, να διατυπώνουν νομικά κείμενα του επιπέδου του νομικού δοκι-μίου και των εγγράφων - τύπων της νομικής πρακτικής και να χειρίζονται άνετα τον προφορικό νομικό λόγο.

3. Το καθένα από τα μαθήματα εμβάθυνσης, διδάσκεται από δύο (2) τουλάχιστον μέλη Δ.Ε.Π. κάθε εξάμηνο, που κατανέμουν μεταξύ τους τη σχετική ύλη.

4. Για τη συμπλήρωση του διδακτικού έργου κάθε Τομέας οργανώνει μια φορά το χρόνο, μόνος ή σε συνεργασία με άλλον ή άλλους Τομείς ή και με εξωπανεπιστημιακούς επιστημονικούς, κοινωνικούς ή επαγγελμα-τικούς φορείς, ελεύθερα μαθήματα υπό τύπο σεμιναρίων σε συγκεκριμέ-νο κάθε φορά επιστημονικό θέμα, με τη συνεργασία και την ενεργό συμ-μετοχή των φοιτητών, κατανεμομένων σε ομάδες εργασίας και με ελεύ-θερη ανταλλαγή θέσεων στο πλαίσιο διαλογικής συζήτησης.

ΑΡΘΡΟ 8ο

Διδακτέα ύλη και συντονισμός διδασκαλίας Οι Τομείς καθορίζουν, με απόφασή τους, στις λεπτομέρειές της την

έκταση της διδακτέας ύλης του κάθε μαθήματος (υποχρεωτικού ή επιλο-γής) της αρμοδιότητάς τους, καθώς και τις περιοχές της εμβάθυνσης. Ε-πίσης μεριμνούν, μέσω των επιτροπών της § 11 του άρθρου 24 του ν. 1268/82, στις οποίες μετέχουν και δύο (2) εκπρόσωποι των φοιτητών, για το συντονισμό της ομοιομορφίας της διδασκαλίας του ίδιου μαθήματος στα περισσότερα τμήματα, στα οποία είναι κατανεμημένα τα ακροατήρι-α, ως προς το περιεχόμενο και την έκταση της διδακτέας ύλης, καθώς και της ομοιομορφίας των ασκήσεων.

Ερμηνευτική Δήλωση: Δεν θίγεται με την παραπάνω ρύθμιση η ε-λευθερία του τρόπου διδασκαλίας.

ΑΡΘΡΟ 9ο

Συγγράμματα και βοηθήματα Οι Τομείς καταρτίζουν επίσης, για το καθένα από τα μαθήματα της

αρμοδιότητάς τους, πίνακα των συγγραμμάτων ή άλλων διδακτικών βοη-θημάτων που υποδεικνύονται στους φοιτητές για τη μελέτη τους. Τα συγ-

148

γράμματα και διδακτικά αυτά βοηθήματα υπάρχουν υποχρεωτικά σε με-γάλο αριθμό αντιτύπων στη διάθεση των φοιτητών στα αναγνωστήρια των βιβλιοθηκών των Τομέων ή του Τμήματος.

ΑΡΘΡΟ 10ο

Οδηγός σπουδών Οι αποφάσεις των δύο προηγούμενων άρθρων δημοσιεύονται στον

οδηγό σπουδών.

Γ΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Έλεγχος των γνώσεων

ΑΡΘΡΟ 11ο

Συνεχής έλεγχος γνώσεων 1. Η αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών γίνεται είτε με το σύ-

στημα του συνεχούς ελέγχου των γνώσεων, όπως αυτό ορίζεται στα άρ-θρα 13 και 14, είτε βάσει τελικής εξέτασης μετά τη λήξη του εξαμήνου. Η εφαρμογή του προγράμματος συνεχούς ελέγχου εγκρίνεται, ειδικά για το κάθε μάθημα, από τον αρμόδιο Τομέα, ο οποίος εξετάζει κάθε φορά αν υπάρχουν οι απαιτούμενες τεχνικές προϋποθέσεις και ιδίως αν επαρκεί το διαθέσιμο Επιστημονικό Διδακτικό Προσωπικό.

2. Ο Τομέας καθορίζει και τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος συνεχούς ελέγχου στις λειτουργίες του, επιλέγοντας διαδικαστικές μορ-φές από τις αναφερόμενες στο άρθρο 13 ή προσθέτοντας και άλλες. Επί-σης συντονίζει την εφαρμογή του συστήματος, ώστε να διεξάγεται ομαλά η όλη εκπαιδευτική διαδικασία.

ΑΡΘΡΟ 12ο

Επιλογή φοιτητών Ο τρόπος υπαγωγής των φοιτητών στο σύστημα συνεχούς έλεγχου

για ορισμένο μάθημα ορίζεται κάθε φορά από τον Τομέα. Η υπαγωγή δεν είναι δεσμευτική για το φοιτητή που τυχόν επέλεξε αυτό το σύστημα, ο οποίος δικαιούται να το εγκαταλείψει οποτεδήποτε πριν από τη λήξη του εξαμήνου και να ζητήσει να υποβληθεί στο σύστημα της τελικής εξέτα-σης.

ΑΡΘΡΟ 13ο Στάδια συνεχούς ελέγχου

Το σύστημα του συνεχούς ελέγχου των γνώσεων περιλαμβάνει δύο στάδια.

149

– Κατά το πρώτο στάδιο, που επεκτείνεται σε όλη τη διάρκεια του εξαμήνου, η αξιολόγηση του φοιτητή με μια από τις ακόλουθες ενδεικτι-κές μορφές ελέγχου, καθοριζόμενες, κατά το συγκεκριμένο κάθε φορά μάθημα, με απόφαση του Τομέα:

α) Με τη συγγραφή εργασίας σε θεωρητικό θέμα από το περιλαμβα-νόμενο στη διδακτέα ύλη.

β) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή, με σχετική εισήγηση, σε σεμινάρια που διοργανώνονται από τον Τομέα κατά τους όρους της τέταρτης παραγράφου του άρθρου 7.

γ) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή σε ομάδα εργασίας που αποφασίζει να συστήσει ο Τομέας (με μικρή σύνθεση) για τη διεύρυνση συγκεκριμένου θέματος της θεωρίας ή της πράξης.

δ) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή σε εικονική δίκη που οργανώνεται στο πλαίσιο διδασκαλίας μαθήματος που προσφέρεται γι’ αυτό.

ε) Με την επιτυχή συμμετοχή σε ορισμένο αριθμό, οριζόμενο κάθε φορά από τον Τομέα, από τα είδη άσκησης που προβλέπονται στις δύο πρώτες παραγράφους του άρθρου 7 και που διεξάγονται στο Πανεπιστή-μιο κατά τις ώρες της αφιερωμένης στην εμβάθυνση διδασκαλίας.

2. Το δεύτερο στάδιο του συνεχούς ελέγχου αποβλέπει στην αξιολό-γηση, κατά το τέλος του εξαμήνου, της συνθετικής συγκρότησης των φοιτητών στο συγκεκριμένο μάθημα με μεθόδους που ορίζει ο Τομέας, ανάλογα με τη φύση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε μαθήμα-τος.

ΑΡΘΡΟ 14ο

Περιορισμοί συνεχούς ελέγχου Οι διαδικασίες του συστήματος συνεχούς ελέγχου που καθορίζονται

στο άρθρο 13 δεν είναι αποκλειστικές. Αποκλείεται όμως η διεξαγωγή του συνεχούς ελέγχου με απαλλακτικούς διαγωνισμούς, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, σε ξεχωριστό κάθε φορά μέρος της ύλης και πολύ περισ-σότερο σε ύλη συνολικά περιορισμένη σε σχέση με αυτή που έχει καθο-ριστεί σύμφωνα με το άρθρο 8.

ΑΡΘΡΟ 15ο

Τελικές εξετάσεις Οι τελικές εξετάσεις κάθε μαθήματος είναι γραπτές. Ο διδάσκων

προσφέρει προφορικές εξετάσεις για όσους φοιτητές το επιθυμούν. (Ο διδάσκων προσφέρει κατά το δυνατόν προφορικές εξετάσεις σε

150

όσους φοιτητές του επιθυμούν, Γ.Σ. 214/01).

ΑΡΘΡΟ 16ο Διεξαγωγή των εξετάσεων

1. Η γραπτή τελική εξέταση αποβλέπει κατά κύριο λόγο στον έλεγχο της κριτικής ικανότητας του εξεταζομένου και όχι της ικανότητάς του να απομνημονεύει. Η εξέταση των νομικών μαθημάτων συνίσταται υποχρε-ωτικά στην επίλυση πρακτικών ασκήσεων, ενδεχομένως δε, εφόσον αυτό προκύπτει από τον Τομέα, και στην απάντηση σε θεωρητικές ερωτήσεις κρίσης με δυνατότητα επιλογής του φοιτητή από κύκλο περισσοτέρων ερωτήσεων κατά λόγο:

2: 1. Στην περίπτωση που θα υπάρχουν και θεωρητικές ερωτήσεις, οι απαντήσεις στα πρακτικά θέματα θα βαρύνουν κατά την αξιολόγηση του γραπτού τουλάχιστον κατά ποσοστό 50%

2. Τα θέματα των ασκήσεων και των θεωρητικών ερωτήσεων που ε-πιλέγονται από το διδάσκοντα πρέπει να προωθούν τη γνώση και την κρι-τική αφομοίωσή της από τους φοιτητές, να είναι ανάλογα με το επίπεδο σπουδών που παρέχει το Τμήμα και να είναι δυνατό να απαντηθούν μέσα στο χρόνο που ορίζεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 18 και με βάση την ύλη και τις μεθόδους που διδάχτηκαν.

3. Για την απάντηση τόσο των πρακτικών όσο και των θεωρητικών θεμάτων επιτρέπεται η χρησιμοποίηση Κωδίκων χωρίς σχόλια.

4. Οι διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων εφαρμόζονται ανα-λογικά και στις προφορικές εξετάσεις.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ

1. Απόσπασμα από τη ληφθείσα απόφαση, στην συνεδρίαση αριθμ. 147/20-5-1997 του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος (αριθμ. Πρωτ. 1535/22-5-1997), σχετικά με τους κανόνες διεξαγωγής των γρα-πτών εξετάσεων στο Τμήμα.

α) Κανόνες που αφορούν τους Επιτηρητές: 1. ........................................................................................................... 2. ........................................................................................................... 3. Να επιτηρούνται συνεχώς οι είσοδοι και έξοδοι της αίθουσας

των εξετάσεων, ιδίως κατά την ώρα λήξης του χρόνου εξετάσεως και παραδόσεως των τελευταίων γραπτών.

4. Προς εξακρίβωση της ταυτότητας του εξεταζόμενου να ελέγχε-ται το Βιβλιάριο Σπουδών ή οποιοδήποτε άλλο παραστατικό που απο-δεικνύει τη φοιτητική ιδιότητα.

151

5. Στο γραπτό να τίθεται η σφραγίδα του Τομέα και το γραπτό να μονογραφείται και να αριθμείται.

6. Οι διδάσκοντες θα έχουν άμεση εποπτεία εφαρμογής των παρα-πάνω και θα είναι συνεχώς παρόντες στους χώρους εξετάσεων.

β) Κανόνες που αφορούν τους Φοιτητές: 1. Να αναγράφεται το όνομα του εξεταζομένου πάνω στο γραπτό

πριν ή το αργότερο κατά τον έλεγχο διαπιστώσεως της ταυτότητάς του από τους επιτηρητές.

2. Να χρησιμοποιείται ως πρόχειρο η τελευταία σελίδα της τετρα-σέλιδης κόλλας αναφοράς (και όχι χωριστό φύλλο).

3. Να μην εξέρχεται ή να μην αποχωρεί κανείς από την αίθουσα ε-ξετάσεων προ της παρόδου ώρας από την υπαγόρευση των θεμάτων.

γ). Σύσταση προς τους εξεταστές: Συνιστάται στους εξεταστές τα θέματα των εξετάσεων να είναι τέ-

τοια, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αντιγραφής.

ΑΡΘΡΟ 17ο Ομοιομορφία διεξαγωγής των εξετάσεων

Στην περίπτωση που για τη διδασκαλία ενός μαθήματος έχουν διαι-ρεθεί τα ακροατήρια σε περισσότερα τμήματα, λαμβάνεται μέριμνα για την ομοιομορφία της εξέτασης σε όλα τα τμήματα από την άποψη των θεμάτων και των κριτηρίων αξιολόγησης των φοιτητών.

ΑΡΘΡΟ 18ο

Διάρκεια και ανακοίνωση των εξετάσεων 1. Η γραπτή εξέταση του κάθε μαθήματος διαρκεί τουλάχιστον ένα

δίωρο μετά την εκφώνηση των θεμάτων. Φοιτητής ο οποίος δεν μπόρεσε δικαιολογημένα να προσέλθει κατά την ώρα που ορίστηκε για τη διεξα-γωγή της εξέτασης, έχει δικαίωμα να ζητήσει να εξεταστεί με την αμέσως επόμενη ομάδα. Αν δεν υπάρχει τέτοια ομάδα, δικαιούται, με αίτησή του προς τον Πρόεδρο του Τμήματος να ζητήσει να του επιτρέπει να εξετα-στεί άλλη μέρα στην ίδια εξεταστική περίοδο.

2. Για την αποφυγή ή παρανοήσεων και ανωμαλιών κατά τη εξέταση, οι επίσημες ανακοινώσεις του προγράμματος των εξετάσεων πρέπει να είναι κάθε φορά ενιαίες και να περιέχουν από την αρχή για το κάθε μά-θημα, όχι μόνο την ημέρα και τα ακραία χρονικά όρια έναρξης και λήξης της εξέτασής του, αλλά και ακριβή ώρα έναρξης και λήξης της εξέτασης της καθεμιάς από τις περισσότερες σειρές (τμήματα) στις οποίες κατανέ-μονται ενδεχομένως οι φοιτητές.

152

ΑΡΘΡΟ 19ο Παροχή εξηγήσεων

Οι απαντήσεις στα θέματα των γραπτών εξετάσεων, πρακτικά και θεωρητικά, συζητούνται μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων από τους διδάσκοντες με τους ενδιαφερόμενους φοιτητές σε ειδικά καθορισμένες ώρες και σε όσο το δυνατό μικρότερα ακροατήρια. Οι φοιτητές έχουν, εξάλλου, δικαίωμα να βλέπουν το γραπτό τους και να ζητούν εξηγήσεις για τον τρόπο που αυτό αξιολογήθηκε.

ΑΡΘΡΟ 20ο

Επανάληψη εξετάσεων Σε περίπτωση σοβαρής παράβασης, από τον εξεταστή, των διατάξε-

ων του παρόντος κανονισμού, των σχετικών με τη διεξαγωγή των εξετά-σεων, ο Τομέας με αίτηση του Δ.Σ. του Συλλόγου των φοιτητών, αποφα-σίζει για τη δυνατότητα και τους όρους επανάληψης της εξέτασης.

ΑΡΘΡΟ 21ο Βαθμολογία

1. Σε όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα του προγράμματος καθώς και στα μαθήματα ειδικής και γενικής επιλογής το αποτέλεσμα του ελέγχου των γνώσεων του φοιτητή εκφράζεται αριθμητικά από 0 έως 10.

2. Στους δημοσιευόμενους πίνακες των αποτελεσμάτων η αποτυχία σημειώνεται από 0 έως 4 και η επιτυχία από 5 έως 10.

3. Ο βαθμός του πτυχίου είναι ίσος με το μέσο όρο των βαθμών που συγκέντρωσε ο υποψήφιος στα υποχρεωτικά μαθήματα και τα μαθήματα ειδικής και γενικής επιλογής σύμφωνα με τους ορισμούς των δύο πρώτων παραγράφων. Ανάλογα με αυτόν το μέσο όρο, στο πτυχίο αναγράφεται ολογράφως η ένδειξη «ΚΑΛΩΣ», «ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ» ή «ΑΡΙΣΤΑ».

Σύμφωνα με την Υ.Α. Φ. 141/Β3/2166/17-6-1987, Φ.Ε.Κ. 308/18-6-87 τ. Β΄:

α) Για τον υπολογισμό του βαθμού του πτυχίου των φοιτητών που έχουν εισαχθεί κατά το ακαδημαϊκό έτος 1987-88 και επόμενα πολλα-πλασιάζεται ο βαθμός κάθε μαθήματος επί ένα συντελεστή, ο οποίος ο-νομάζεται συντελεστής βαρύτητας του μαθήματος, και το άθροισμα των επιμέρους γινομένων διαιρείται με το άθροισμα των συντελεστών βαρύ-τητας όλων των μαθημάτων αυτών.

β) Οι συντελεστές βαρύτητας κυμαίνονται από 1.5 έως 2.0 και υπο-λογίζονται ως εξής:

– Μαθήματα με 4 ή 6 διδακτικές μονάδες έχουν συντελεστή βαρύτη-

153

τας 1,5 – Μαθήματα με 8 ή 9 διδακτικές μονάδες έχουν συντελεστή βαρύτη-

τας 2.0 Για τον υπολογισμό του βαθμού του πτυχίου θα λαμβάνεται πάντα

υπόψη η τελευταία σχετική ρύθμιση. [Οι διδακτικές μονάδες στο άρθρο αυτό τροποποιήθηκαν κατόπιν της

υπ΄αριθ. 291/24-06-2008 απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομικής .Α.Π.Θ..]

ΑΡΘΡΟ 22ο

Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου Ο φοιτητής που αποτυγχάνει σε συγκεκριμένο μάθημα στο τέλος του

εξαμήνου, κατά το οποίο το παρακολούθησε, δικαιούται να προσέλθει, ανεξάρτητα από το ακαδημαϊκό εξάμηνο (χειμερινό ή εαρινό) κατά το οποίο έγινε αυτή η παρακολούθηση σε συμπληρωματική εξέτασή του το μήνα Σεπτέμβριο, που ακολουθεί αμέσως ύστερα από τη λήξη αυτού του εξαμήνου.

Δ΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Μεταβατικές και τελικές διατάξεις

ΑΡΘΡΟ 23ο

Αναστολή άρθρου 3 § 1 Οι κανόνες της πρώτης παραγράφου του άρθρου 3 δεν ισχύουν για το

πρώτο έτος της εφαρμογής του νέου προγράμματος σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 24ο Μη διαίρεση ακροατηρίου

Κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του νέου προγράμματος σπουδών η Γενική Συνέλευση του Τμήματος μπορεί, εκτιμώντας τις τυχόν υπάρχου-σες εξαιρετικές συνθήκες να αποφασίζει ότι δεν θα γίνει διαίρεση του ακροατηρίου συγκεκριμένου μαθήματος σε τμήματα.

ΑΡΘΡΟ 25ο Φοιτητές παλαιού προγράμματος

Ο παρών κανονισμός ισχύει για τους φοιτητές που ακολουθούν το παλαιό πρόγραμμα σπουδών, εφόσον δεν πρόκειται για διατάξεις ασυμ-βίβαστες με το σύστημα αυτού του προγράμματος και γενικότερα αντίθε-

154

τες προς την ισχύουσα γι’ αυτό νομοθεσία.

ΑΡΘΡΟ 26ο Αναθεώρηση του Κανονισμού

Ο παρών Κανονισμός Εγκρίθηκε από τη Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής, στη συνεδρίασή της αριθμ. 22/24-1-1984 και υπόκειται σε αναθεώρηση κάθε χρόνο με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος.

8. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΙ-

ΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Υ.Α Φ.1.231/Β1/425.ΦΕΚ Β 1099/5.9.2000

……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ

1. Δικαιώματα και υποχρεώσεις διοικητικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα

Άρθρο 40

Εγγραφή και ατομική υπηρεσιακή μερίδα Η εγγραφή των εισαγόμενων προπτυχιακών φοιτητών/τριών γίνεται

με την κατάθεση στη Γραμματεία του οικείου Τμήματος, μέσα στις νόμι-μες προθεσμίες, αίτησης εγγραφής και των δικαιολογητικών που προβλέ-πει ο Νόμος. Η Γραμματεία ελέγχει τα στοιχεία του ενδιαφερόμενου με το ατομικό δελτίο επιτυχίας και το επίσημο αντίγραφο του ονομαστικού πίνακα. Η εγγραφή συγχρόνως σε δύο Τμήματα του Πανεπιστημίου ή σε Τμήμα του Πανεπιστημίου και σε άλλη ανώτερη ή ανώτατη Σχολή ή Τμήμα δεν επιτρέπεται. Σε κάθε φοιτητή/τρια παραδίδεται από τη Γραμ-ματεία του Τμήματος το βιβλιάριο σπουδών, ο οδηγός σπουδών, βιβλιά-ριο υγειονομικής περίθαλψης, εφόσον ζητηθεί, και δελτίο φοιτητικού ει-σιτηρίου.

Η Γραμματεία του οικείου Τμήματος τηρεί ιδιαίτερη μερίδα για κάθε φοιτητή/τρια, που περιέχει: α) τους τίτλους και τα δικαιολογητικά που προσκομίσθηκαν κατά την εγγραφή. β) Τα σχέδια των πιστοποιητικών που του ή της έχουν χορηγηθεί. γ) Τις τυχόν υποτροφίες ή βραβεία που έχει λάβει. Το περιεχόμενο της μερίδας αυτής είναι προσιτό μόνο στην αρμόδια υπηρεσία και στον ίδιο το φοιτητή/τρια.

Η εγγραφή των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών των εγκεκριμένων προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών γίνεται στις προθεσμίες που ο-ρίζει το οικείο Τμήμα, με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο κανονισμός με-ταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται ανα-λόγως ό,τι ισχύει για την εγγραφή και την παρακολούθηση στο προπτυ-χιακό επίπεδο.

156

Άρθρο 41

Παρακολούθηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Η παρακολούθηση των μαθημάτων, φροντιστηρίων, ασκήσεων, ερ-γαστηρίων κλπ. εκ μέρους των φοιτητών/τριών γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα και τον κανονισμό σπουδών του οικείου Τμήματος. Δικαιούνται προς τούτο, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, να χρησιμοποιούν τις εργαστηριακές εγκαταστάσεις, τις βιβλιο-θήκες, τα αναγνωστήρια και τον λοιπό εξοπλισμό των οικείων Τμημά-των, σύμφωνα με τα οριζόμενα σε κάθε Τμήμα.

Άρθρο 42

Εκπροσώπηση φοιτητών/τριών στα πανεπιστημιακά όργανα Οι προπτυχιακοί/ές και μεταπτυχιακοί/κές φοιτητές/τριες συμμετέ-

χουν με εκπροσώπους τους σε όλα τα πανεπιστημιακά όργανα, στα οποία προβλέπεται από το Νόμο η συμμετοχή τους, καθώς και στα εκλεκτορικά σώματα για την ανάδειξη πρυτανικών αρχών, Κοσμητόρων των Σχολών, Προέδρων των Τμημάτων και Διευθυντών των Τομέων, όπως ορίζεται στο Νόμο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των προπτυχιακών φοιτητών/τριών, τακτικών και αναπληρωματικών, γίνεται δεκτή από τα αρμόδια πανεπι-στημιακά όργανα, εφόσον στο σχετικό έγγραφο του διοικητικού συμβου-λίου του φοιτητικού συλλόγου υπάρχει υπογραφή του Προέδρου και του Γραμματέα του διοικητικού συμβουλίου και η σφραγίδα του συλλόγου. Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν έχει συγκροτηθεί σε σώμα, πρέπει να υπάρχουν οι υπογραφές όλων των μελών του ή τουλάχιστον της απόλυ-της πλειοψηφίας των μελών του.

Η εκπροσώπηση των φοιτητών/τριών στη Σύγκλητο επιμερίζεται κα-τά το Νόμο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στη Σύγκλητο γίνεται από ειδική συνέλευση των μεταπτυχιακών φοιτη-τών/τριών και υποψηφίων διδακτόρων που είναι ενταγμένοι σε μεταπτυ-χιακά προγράμματα σπουδών, η οποία συγκαλείται από την Πρυτανεία, εφόσον δεν υπάρχει νομίμως συγκροτημένο συλλογικό όργανο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στα συλλογικά όργανα των Σχολών και των Τμημάτων γίνεται από ειδική συνέλευση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών και υποψηφίων διδακτό-

157

ρων, η οποία συγκαλείται από τον Κοσμήτορα ή τον Πρόεδρο, εφόσον δεν υπάρχει νομίμως συγκροτημένο συλλογικό όργανο.

Αντικατάσταση των εκπροσώπων φοιτητών/τριών στα πανεπιστημι-ακά όργανα πριν από τη λήξη της θητείας τους γίνεται στην περίπτωση παραίτησης κάποιου εκπροσώπου ή απώλειας της φοιτητικής ιδιότητας. Η παραίτηση του εκπροσώπου από οποιοδήποτε όργανο υποβάλλεται στο όργανο στο οποίο μετέχει και κοινοποιείται στον οικείο σύλλογο.

Άρθρο 43

Άλλα δικαιώματα και καθήκοντα των προπτυχιακών και μετα-πτυχιακών φοιτητών/τριών

Οι φοιτητές/τριες διεκπεραιώνουν τις εκπαιδευτικές και εξεταστικές υποχρεώσεις τους, σύμφωνα με το πρόγραμμα και τον κανονισμό σπου-δών του οικείου Τμήματος. Συνεργάζονται με το διδακτικό και το ερευ-νητικό προσωπικό για τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές τους ανάγκες, σε ημέρες και ώρες που ανακοινώνονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονι-σμό. Απευθύνονται στους Κοσμήτορες και τους Προέδρους των οικείων Σχολών και Τμημάτων, για ζητήματα της αρμοδιότητας τους. Κάθε Σχο-λή ή Τμήμα έχει τη δυνατότητα να απονέμει διακρίσεις και βραβεία σε φοιτητές/τριες, με βάση τον κανονισμό λειτουργίας της Σχολής ή του Τμήματος.

Δικαιούνται επίσης να υποβάλλουν αιτήσεις στη Γραμματεία της Σχολής ή του Τμήματος. Η απάντηση στις αιτήσεις αυτές δίνεται σε εύ-λογο χρόνο, γραπτώς ή προφορικώς, από του αρμόδιους υπαλλήλους του Πανεπιστημίου. Οι γραμματείες οφείλουν να δέχονται τους φοιτη-τές/τριες κάθε εργάσιμη ημέρα, κατ’ ελάχιστον επί μία και μισή ώρα, προκειμένου να παρέχουν τις αναγκαίες πληροφορίες, να δέχονται αιτή-σεις κλπ., σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων του Πανεπιστημίου.

Οι φοιτητές/τριες συμμετέχουν, δια των νομίμως ορισμένων εκπρο-σώπων τους, ενεργώς στις διοικητικές δραστηριότητες των συλλογικών οργάνων, συμβάλλοντας στην οργάνωση και λειτουργία των διοικητικών και εκπαιδευτικών διαδικασιών των Σχολών, των Τμημάτων και του Πα-νεπιστημίου γενικότερα. Η διάθεση αιθουσών για φοιτητικές εκδηλώσεις γίνεται από τον Κοσμήτορα ή τον Πρόεδρο του Τμήματος που δεν ανήκει σε Σχολή, με έγκαιρη ειδοποίηση του διδάσκοντος στην αίθουσα. Για αί-θουσες που δεν ανήκουν σε Σχολή ή Τμήμα, αρμόδιο να παραχωρήσει την αίθουσα είναι το Πρυτανικό Συμβούλιο. Οι αίθουσες που διατίθενται

158

πρέπει να παραδίδονται μετά τη χρησιμοποίησή τους έτσι ώστε να μπο-ρούν να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι άλλες λειτουργίες του Τμήματος, της Σχολής ή του Πανεπιστημίου.

Οι φοιτητές/τριες επιδεικνύουν το βιβλιάριο σπουδών όποτε προσέρ-χονται στη Γραμματεία ή στις εξετάσεις. Πριν από την ορκωμοσία τους παραδίδουν στη Γραμματεία του Τμήματος το βιβλιάριο σπουδών, το ο-ποίο πρέπει να φέρει τη σφραγίδα από την πανεπιστημιακή φοιτητική λέ-σχη για τη διακοπή της αίτησης, καθώς επίσης το βιβλιάριο υγειονομικής περίθαλψης και το δελτίο φοιτητικού εισιτηρίου.

ΙΙ. Κοινωνικές παροχές προς φοιτητές/τριες

Άρθρο 44

Υγειονομική περίθαλψη Η υγειονομική περίθαλψη στους φοιτητές/τριες του Πανεπιστημίου

παρέχεται σύμφωνα με τους όρους του Νόμου. Κάθε φοιτητής/τρια κατά την εγγραφή του/της στο οικείο Τμήμα μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση φοιτητικού βιβλιαρίου περίθαλψης, συμπληρώνοντας υπεύθυνη δήλωση.

Υγειονομικής περίθαλψης δικαιούνται: α) οι προπτυχιακοί και μετα-πτυχιακοί φοιτητές/τριες. β) Οι αλλοδαποί φοιτητές/τριες που επισκέπτο-νται το Πανεπιστήμιο στα πλαίσια των διεθνών εκπαιδευτικών προγραμ-μάτων. γ) Οι φοιτητές/τριες που μετεγγράφονται από ΑΕΙ του εσωτερι-κού και του εξωτερικού. δ) Οι φοιτητές/τριες που εγγράφονται με κατα-τακτήριες εξετάσεις. ε) Οι αλλοδαποί υπότροφοι της ελληνικής κυβέρνη-σης που εγγράφονται στο σχολείο νέας ελληνικής γλώσσας, προκειμένου να φοιτήσουν σε ελληνικά ΑΕΙ, στ) Οι αλλοδαποί υπότροφοι της ελληνι-κής κυβέρνησης που κάνουν έρευνα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ή παρακολουθούν μαθήματα ως ελεύθεροι ακροατές.

Άρθρο 45

Διδακτικά βιβλία και βοηθήματα Η παροχή διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων στους προπτυχιακούς

φοιτητές/τριες γίνεται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της κείμενης νομο-θεσίας και των σχετικών υπουργικών αποφάσεων.

Η έγκριση και διανομή των διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων γί-νεται με ευθύνη του αρμόδιου Τομέα σον οποίο ανήκει το μάθημα. Η σχετική απόφαση επικυρώνεται με από τη Γενική Συνέλευση του Τμήμα-τος. Διδακτικά βιβλία και βοηθήματα παρέχονται και σε όσους επιλέγουν

159

μαθήματα από άλλα Τμήματα, σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος τους. Το οικείο Τμήμα μεριμνά ώστε η διανομή των διδακτι-κών βιβλίων και βοηθημάτων να γίνεται εγκαίρως στην αρχή του εξαμή-νου.

Άρθρο 46

Υποτροφίες και δάνεια Οι υποτροφίες και τα δάνεια ενίσχυσης των προ- και των μεταπτυχι-

ακών φοιτητών/τριών χορηγούνται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Νόμου και το σχετικό κανονισμό του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Η επιλογή των υποτρόφων, καθώς και όσων δικαιούνται δανείων ενίσχυ-σης γίνεται με φροντίδα της Γραμματείας του Τμήματος και με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος, το οποίο ελέγχει την τήρηση των νόμιμων προϋποθέσεων.

Άρθρο 47

Διευκολύνσεις για τις μετακινήσεις των προπτυχιακών και μετα-πτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών

Στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες χορηγού-νται δελτία φοιτητικού εισιτηρίου, σύμφωνα με τους όρους της εκάστοτε κεμίνης νομοθεσίας. Τέτοιο δελτίο χορηγείται και στους αλλοδαπούς φοιτητές και φοιτήτριες, που επισκέπτονται το Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο των διεθνών προγραμμάτων ανταλλαγών και συνεργασίας. Τα δελτία αυ-τά χορηγούνται στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού έτους από τη Γραμματεία του οικείου Τμήματος, η οποία και έχει την ευθύνη για τον έλεγχο των νόμιμων προϋποθέσεων για τη χορήγηση τους.

Άρθρο 48

Εκπαιδευτικές εκδρομές και ασκήσεις στην ύπαιθρο Στον προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου προβλέπεται ειδικό κονδύ-

λιο για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών φοιτητικών εκδρομών, για την ομαδική μεταφορά φοιτητών/τριών στην ύπαιθρο, σε νοσοκομεία και αλλού, για τη διενέργεια πρακτικών ασκήσεων και την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών επισκέψεων, ακόμη και σε ημέρες διακοπών. Τον εκπαι-δευτικό χαρακτήρα των εκδρομών βεβαιώνει το οικείο Τμήμα, ορίζοντας παράλληλα τα μέλη Δ.Ε.Π. που θα συμμετάσχουν ως συνοδοί και μέλη άλλων κατηγοριών προσωπικού ως βοηθοί συνοδών, καθώς και άσκησης ή της εκδρομής. Με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου καθορίζεται η

160

οικονομική ενίσχυση της εκδρομής.

Άρθρο 49

Χρήση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού του Πανεπιστημίου Η χρησιμοποίηση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του Πα-

νεπιστημίου από τους φοιτητές/τριες γίνεται με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών του προγράμματος σπουδών, σε συνεργασία με το διδακτι-κό προσωπικό. Η χρησιμοποίηση άλλων χώρων, που δεν υπάγονται στην ευθύνη των επιμέρους Σχολών ή Τμημάτων γίνεται με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου.

......................................................................................................................

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

1. Προπτυχιακές σπουδές

Άρθρο 55

Σύστημα και χρονική διάρθρωση των σπουδών Οι προπτυχιακές σπουδές στα Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπι-

στημίου διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει η Γενική Συνέλευση κάθε Τμήματος. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημα-ϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα, χειμερινό και εαρινό.

Στην αρχή του εξαμήνου οι φοιτητές/τριες υποβάλλουν στη Γραμμα-τεία του Τμήματος δήλωση που περιέχει τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο. Ο αριθμός των μαθημάτων ορίζεται από το οικείο Τμήμα. Για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις αποφασίζει το οικείο Τμήμα. Η Γραμματεία του Τμήματος καταχωρίζει τις δηλώσεις εγγραφής σε ατομι-κή φοιτητική μερίδα και αποστέλλει στους διδάσκοντες κατάλογο των φοιτητών/τριών ανά μάθημα. Εξέταση γίνεται μόνο σε μάθημα που έχει κατά τα ως άνω δηλωθεί, κατά το συγκεκριμένο εξάμηνο.

Η διδασκαλία των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι υποχρεωτική. Το ίδιο ισχύει και για τα επιλεγόμενα μαθήματα, εφόσον εγγραφούν τουλά-χιστο δέκα άτομα στο καθένα. Η Γενική Συνέλευση ύστερα από εισήγη-

161

ση του οικείου Τομέα αποφασίζει αν θα πρέπει να διδαχθεί μάθημα επι-λογής και με λιγότερους από δέκα φοιτητές/τριες.

Άρθρο 56

Οργάνωση διδασκαλίας Η διδασκαλία των μαθημάτων του προγράμματος προπτυχιακών

σπουδών γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα που καταρτίζεται από τη Γραμματεία του Τμήματος, με ευθύνη του Προέδρου ή της Κο-σμητείας, έτσι ώστε η ροή της εκπαιδευτικής διδασκαλίας να είναι κατά το δυνατό συνεχής. Το ωρολόγιο πρόγραμμα περιλαμβάνει την κατανομή των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μέσα στις πέντε εργάσιμες ημέ-ρες της εβδομάδας, τους διδάσκοντες και τις αίθουσες διδασκαλίας και ανακοινώνεται από τη Γραμματεία εγκαίρως.

Κάθε Τμήμα, έχοντας υπόψη τις αποφάσεις των Τομέων για την κα-τανομή του διδακτικού έργου στα μέλη Δ.Ε.Π, μπορεί να αποφασίζει, ανάλογα με τον τύπο της διδασκαλίας των μαθημάτων (διαλέξεις, παρα-δόσεις, σεμινάρια, φροντιστήρια, ασκήσεις, κλπ.), τη διαίρεση των τμη-μάτων, με κριτήρια οριζόμενα από το οικείο Τμήμα. Ομοίως, καθορίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια της διδακτικής διαδικασίας, με σεβασμό στη συ-νταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της διδασκαλίας.

Η διαδικασία και οι προϋποθέσεις εκπόνησης και αξιολόγησης δι-πλωματικών εργασιών ρυθμίζονται επίσης με αποφάσεις του οικείου Τμήματος.

Οι τομείς καταρτίζουν για κάθε μάθημα της αρμοδιότητάς τους κα-τάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων, ώστε να διευκολύνεται η μελέτη των φοιτητών/τριών. Βιβλία και βοηθήματα αυτής της κατηγορίας πρέπει να υπάρχουν σε ικανό αριθμό αντιτύπων στα αναγνωστήρια των τομέων και του Τμήματος.

Άρθρο 57

Παρακολούθηση μαθημάτων Η παρακολούθηση των σεμιναρίων, εργαστηρίων, φροντιστηριακών

μαθημάτων, κλινικών και διδακτικών ασκήσεων, καθώς και ασκήσεων στην ύπαιθρο, μπορεί να είναι υποχρεωτική για τους φοιτητές/τριες, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, ύστερα από εισήγηση των οικείων Τομέων. Παρεκκλίσεις επιτρέπονται, εφόσον συντρέχουν σπουδαίοι λόγοι.

Κατά την κατάρτιση των ενδεικτικών προγραμμάτων σπουδών και

162

την κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα λαμβάνεται πρόνοια, ενόψει των ειδικών συνθηκών κάθε Τμήματος, ώστε η συνολική απασχόληση των φοιτητών και φοιτητριών σε παραδόσεις και φροντιστήρια να μην υπερβαίνει τις εικοσιτέσσερις ώρες εβδομαδιαίως ή τις τριάντα δύο ώρες σε παραδόσεις, εργαστήρια, φροντιστήρια και ασκήσεις.

Άρθρο 58

Έλεγχος των γνώσεων Η αξιολόγηση της επίδοσης γίνεται με βάση την τελική εξέταση,

γραπτή ή και προφορική, μετά τη λήξη του εξαμήνου. Ο διδάσκων δικαι-ούται να απαλλάξει φοιτητές/τριες από την τελική εξέταση εφόσον έχει προηγηθεί επαρκής διαδοχικός έλεγχος κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και με την προϋπόθεση ότι δεν διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία του προγράμματος σπουδών του Τμήματος.

Σε περίπτωση που για τη διδασκαλία του μαθήματος έχει διαιρεθεί το ακροατήριο σε τμήματα, λαμβάνεται μέριμνα για την ομοιομορφία της εξέτασης και των κριτηρίων αξιολόγησης.

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος προσδιορίζει, στο μέτρο του δυνα-τού, το πρόγραμμα των γραπτών εξετάσεων στην αρχή κάθε εξαμήνου.

Οι φοιτητές που ολοκλήρωσαν τον προβλεπόμενο ελάχιστο αριθμό εξαμήνων και στη διάρκεια των οποίων έχουν δηλώσει τα μαθήματα με τα οποία συμπληρώνουν τον απαραίτητο αριθμό διδακτικών μονάδων ή μαθημάτων που απαιτούνται για τη χορήγηση του πτυχίου, έχουν τη δυ-νατότητα να εξετάζονται, εκτός από το Σεπτέμβριο. και τον Ιανουάριο ή τον Ιούνιο στα μαθήματα αυτά, ανεξάρτητα αν διδάσκονται σε χειμερινό ή εαρινό εξάμηνο.

Άρθρο 59

Βαθμολογία Η επίδοση στα μαθήματα εκτιμάται με βαθμούς που δίνονται κατά τη

διαδικασία ελέγχου των γνώσεων. Κάθε μάθημα, κλινική άσκηση ή δι-πλωματική εργασία βαθμολογείται αυτοτελώς σε ακέραιες ή και μισές μονάδες. Η βαθμολογική κλίμακα, στη συνολική επίδοση του φοιτητή, ορίζεται από το μηδέν έως το δέκα: άριστα από 8,5 μέχρι 10, λίαν καλώς από 6,5 έως 8,5 (μη συμπεριλαμβανομένου), καλώς από 5 έως 6,5( μη συμπεριλαμβανομένου), μετρίως (τέσσερα, τρία ή δύο) και κακώς (μονά-δα ή μηδέν). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το πέντε και οι μεγαλύτεροί του.

163

Τα αποτελέσματα των εξετάσεων ανακοινώνονται από τον διδάσκο-ντα ή τη διδάσκουσα και αποστέλλονται στη Γραμματεία του Τμήματος το πολύ μέσα σε τρεις εβδομάδες από την εξέταση του μαθήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η προθεσμία παρατείνεται για εύλογο χρόνο με απόφαση της Συνέλευσης του Τομέα. Σε περίπτωση που κατ΄ επανάληψιν σημειώνεται υπέρβαση του ανωτέρου ορίου από διδάσκοντα, ο Πρόεδρος του Τμήματος ανακοινώνει τούτο στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος.

Μαθήματα στα οποία κάποιος δεν έλαβε προβιβάσιμο βαθμό είναι υποχρεωμένος να τα επαναλάβει ή, εφόσον είναι επιλεγόμενα, μπορεί να αντικαταστήσει το καθένα. Ωστόσο το εργαστήριο ή η κλινική άσκηση εξαμηνιαίου μαθήματος κατοχυρώνεται και δεν επαναλαμβάνεται, εφό-σον η παρακολούθηση κρίθηκε επιτυχής.

Επανεξέταση ή αναθεώρηση κατ΄ αρχήν δεν επιτρέπεται, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στο Νόμο. Κατ΄ εξαίρεση το Τμήμα προτείνει στον διδάσκοντα επανεξέταση όσων απέτυχαν, σε περίπτωση αποτυχίας ποσο-στού μεγαλύτερου του 85% των φοιτητών/τριων που εξετάστηκαν, εφό-σον αυτοί ήσαν τουλάχιστον δέκα. Διόρθωση βαθμού επιτρέπεται, εφό-σον έχει εμφιλοχωρήσει προφανής παραδρομή ή αθροιστικό σφάλμα, ύ-στερα από έγγραφο του αρμοδίου διδάσκοντος και απόφαση του Διοικη-τικού Συμβουλίου του Τμήματος.

Σε όσους μετεγγράφονται ή κατατάσσονται σε επόμενο του πρώτου εξαμήνου, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος, μετά από εισήγηση του Τομέα, τους αναγνωρίζονται τα μαθήματα με ίδιο γνωστικό περιεχόμενο, στα οποία έχουν επιτύχει προβιβάσιμο βαθμό με-τά από παρακολούθηση.

Για όσους έχουν παρακολουθήσει διεθνή προγράμματα εκπαίδευσης αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής φοίτησης ο χρόνος του προγράμ-ματος και η αντίστοιχη βαθμολογία, μετατρεπόμενη στην προαναφερό-μενη βαθμολογική κλίμακα.

Άρθρο 60

Βαθμός πτυχίου Το πτυχίο πιστοποιεί την επιτυχή αποπεράτωση των σπουδών και

αναγράφει βαθμόν με ακρίβεια πρώτου δεκαδικού ψηφίου. Ο βαθμός αυ-τός κλιμακώνεται σε: άριστα από 8,5 μέχρι 10, λίαν καλώς από 6,5 έως 8,5 (μη συμπεριλαμβανομένου) και καλώς από 5 έως 6,5 (μη συμπερι-λαμβανομένου).

Ο βαθμός των μαθημάτων της ξένης γλώσσας συνυπολογίζεται στο

164

βαθμό πτυχίου, εφόσον τα μαθήματα αυτά έχουν ενταχθεί με διδακτικές μονάδες στο πρόγραμμα σπουδών, διαφορετικά η επιτυχής παρακολού-θηση τους είναι αναγκαία μόνο προκειμένου να χορηγηθεί το πτυχίο.

Ο βαθμός πτυχίου προκύπτει όπως ορίζουν οι ισχύουσες διατάξεις, με την προϋπόθεση ότι ο/η φοιτητής/τρια συμπληρώνει τον ελάχιστο α-ριθμό διδακτικών μονάδων που απαιτείται για τη λήψη του πτυχίου.

Άρθρο 61

Ορκωμοσία Φοιτητής/τρια που ολοκλήρωσε επιτυχώς τις σπουδές, ώστε να λάβει

πτυχίο ή δίπλωμα, ορκίζεται ενώπιον του Κοσμήτορα, ως εκπροσώπου του Πρύτανη, και του Προέδρου του Τμήματος. Η ορκωμοσία δεν αποτε-λεί συστατικό τύπο της επιτυχούς αποπεράτωσης των σπουδών, είναι όμως αναγκαία προϋπόθεση για τη χορήγηση του έγγραφου πτυχιακού τίτλου. Πριν από την ορκωμοσία μπορεί να δίνεται στους αποφοίτους σχετική βεβαίωση για την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους. Η ορ-κωμοσία γίνεται σε τελετή, με απαραίτητη την παρουσία των αποφοίτων, στο τέλος των εξετάσεων Φεβρουαρίου, Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, σε η-μέρες που ορίζονται από τον Κοσμήτορα σε συνεννόηση με τους Προέ-δρους των Τμημάτων.

Για όσους δεν επιθυμούν να δώσουν όρκο θρησκευτικού τύπου επι-τρέπεται απλή επίκληση της τιμής και συνείδησης τους.

Το πτυχίο (μεμβράνη) υπογράφεται από τον Πρύτανη, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα του Τμήματος και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου. Προκειμένου να χορηγηθούν η μεμβράνη του πτυχίου, πιστοποιητικό ότι ο ενδιαφερόμενος είναι πτυχιούχος ή πιστοποιητικό τε-λικής αναλυτικής βαθμολογίας, πρέπει ο/η φοιτητής/τρια να καταθέσει στη Γραμματεία σχετικό παράβολο της Οικονομικής Υπηρεσίας, οριζό-μενο από το Πρυτανικό Συμβούλιο. Κάθε πτυχιούχος δικαιούται να λάβει δωρεάν δύο πιστοποιητικά πτυχίου.

ΙΙ. Μεταπτυχιακές Σπουδές

Άρθρο 62

Διάρθρωση των σπουδών Οι μεταπτυχιακές σπουδές στα Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπι-

στημίου διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει

165

η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης κάθε Τμήματος. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται χρονικά σε δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα, χειμερινό και εαρινό, των οποίων οι ακριβείς ημερομηνίες έ-ναρξης και λήξης καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση του οικείου Τμή-ματος, βάσει του άρθρου 12 του παρόντος κανονισμού.

Ο εσωτερικός κανονισμός του Τμήματος καθορίζει τις ημερομηνίες και τον τρόπο εγγραφής των ενδιαφερομένων, καθώς και τις δηλώσεις των μαθημάτων που θα επιλέγονται σε κάθε εξάμηνο. Οι δηλώσεις αυτές καταχωρίζονται από τη Γραμματεία σε ατομική φοιτητική μερίδα.

Άρθρο 63

Οργάνωση της διδασκαλίας Η διδασκαλία σε μεταπτυχιακό επίπεδο γίνεται σύμφωνα με το ωρο-

λόγιο πρόγραμμα που καταρτίζεται με ευθύνη του Προέδρου του Τμήμα-τος και ανακοινώνεται από τη Γραμματεία.

Η κατανομή του διδακτικού έργου στα εξάμηνα γίνεται έτσι ώστε να είναι γνωστά εκ των προτέρων τα χρονικά πλαίσια για τη διδασκαλία μα-θημάτων (διαλέξεις, παραδόσεις, σεμινάρια), για πρακτικές ασκήσεις ή για ερευνητική απασχόληση, για τη συγγραφή διπλωματικής εργασίας ή διδακτορικής διατριβής.

Οι Τομείς μπορούν να προτείνουν για καθένα από τα μαθήματα της αρμοδιότητάς τους κατάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων προς διευκόλυνση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών. Τα βασικά από αυτά πρέπει να υπάρχουν σε επαρκή αριθμό αντιτύπων στα αναγνωστήρια των Τομέων ή του Τμήματος.

Ο εσωτερικός κανονισμός κάθε Τμήματος, ειδάλλως η Γενική Συνέ-λευση του οικείου Τομέα, ύστερα από έγκριση του Διοικητικού Συμβου-λίου, ρυθμίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με διάρθρωση και οργά-νωση των μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και ζητήματα σχετικά με την ανάθεση διδασκαλίας και ασκήσεων στα μέλη Δ.Ε.Π.

Η παρακολούθηση των μαθημάτων είναι υποχρεωτική και παρεκκλί-σεις επιτρέπονται μόνο για σοβαρούς λόγους.

Άρθρο 64

Έλεγχος των γνώσεων Η αξιολόγηση της επίδοσης στις μεταπτυχιακές σπουδές γίνεται από

τους διδάσκοντες. Η τελική αξιολόγηση γίνεται με προφορικές ή και

166

γραπτές εξετάσεις, κατά τα οριζόμενα στο πρόγραμμα και τον κανονισμό των μεταπτυχιακών σπουδών κάθε Τμήματος. Η αξιολόγηση της μετα-πτυχιακής διπλωματικής εργασίας γίνεται από τριμελή εξεταστική επι-τροπή, στην οποία μετέχουν το επιβλέπον μέλος Δ.Ε.Π. και δύο διδάσκο-ντες μαθημάτων που έχει επιλέξει κάθε φοιτητής/τρια.

Η βαθμολογική κλίμακα για αξιολόγηση της επίδοσης των μεταπτυ-χιακών φοιτητών/τριών ορίζεται από το μηδέν έως το δέκα: άριστα (9 ή 10), λίαν καλώς (7 ή 8), καλώς (6), μετρίως (5,4,3) και κακώς (2,1 ή 0). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το 6 και οι μεγαλύτεροί του. Ο βαθμός του μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης προσδιορίζεται από τους βαθμούς των μαθημάτων του προγράμματος και το βαθμό της διπλωματικής εργα-σίας, με ακρίβεια πρώτου δεκαδικού ψηφίου. Με αποφάσεις των Τμημά-των είναι δυνατόν στον τελικό βαθμό να συνυπολογίζεται και βαθμός σε μάθημα ξένης γλώσσας.

Τα ανωτέρω ισχύουν και για τα διατμηματικά μεταπτυχιακά προ-γράμματα σπουδών.

Άρθρο 65

Προϋποθέσεις απονομής διδακτορικού διπλώματος Η κρίση υποψήφιου διδάκτορα γίνεται μετά την ολοκλήρωση των υπο-

χρεώσεών του, όπως αυτές ορίζονται από το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών και τον εσωτερικό κανονισμό του Τμήματος. Σε Τμήματα που δεν έχουν εγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, τα ζητήματα πο σχετίζο-νται με τους υποψήφιους διδάκτορες κρίνονται με αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του οικείου Τμήματος. Το ανώτατο όριο για την εκπόνηση δι-δακτορικών διατριβών ορίζεται με πάγια απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος και πάντως όχι πέραν γης εξαετίας. Κατά περίπτωση μπορεί να δοθεί παράταση για ένα έτος με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδι-κής Σύνθεσης του Τμήματος, μετά από ειδικώς αιτιολογημένη εισήγηση της συμβουλευτικής επιτροπής. Η εξεταστική επιτροπή ορίζει την ημερο-μηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας υποστήριξης της διατριβής. Η απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στο Τμήμα τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από την ημερομηνία που ορίσθηκε.

Ο εσωτερικός κανονισμός κάθε Τμήματος ορίζει τον αναγκαίο αριθ-μό των αντιτύπων που υποβάλλει κάθε υποψήφιος διδάκτορας στη Γραμ-ματεία του Τμήματος. Τουλάχιστον ένα αντίτυπο κατατίθεται στην Κε-ντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου.

Ο υποψήφιος αναπτύσσει περίπου επί ημίωρο το περιεχόμενο της δι-ατριβής του δημόσια, ενώπιον της εξεταστικής του επιτροπής, και απαντά

167

στις ερωτήσεις και παρατηρήσεις των μελών της. Με σύμφωνη γνώμη της επιτροπής είναι δυνατόν να υποβληθούν ερωτήσεις προς τον υποψή-φιο και από το ακροατήριο. Σ’ αυτήν την περίπτωση οι ερωτήσεις και απαντήσεις δεν πρέπει να υπερβαίνουν τη μία ώρα. Ακολούθως αποχωρεί ο υποψήφιος, συσκέπτεται η επιτροπή και διατυπώνει την τελική της κρί-ση. Η επιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του περιεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστήμη.

Η έγκριση βεβαιώνεται με πρακτικό το οποίο περιλαμβάνει εισήγηση από τον επιβλέποντα και αιτιολόγηση της ψήφου των μελών της Επιτρο-πής. Υπογράφεται από όλα τα μέλη της επιτροπής και διαβιβάζεται στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Η τελευταία αναγορεύει τον υπο-ψήφιο σε διδάκτορα με την ανάγνωση του πρακτικού σε δημόσια συνε-δρίαση του Τμήματος. Στη συνεδρίαση παρίσταται ο Πρύτανης ή Αντι-πρύτανης και μπορεί να παρίσταται και ο Κοσμήτορας.

Πριν την καθομολόγηση των υποψήφιων διδακτόρων μπορεί να δο-θεί στο διδάκτορα πιστοποιητικό για την επιτυχή αποπεράτωση της όλης δοκιμασίας. Το διδακτορικό δίπλωμα (μεμβράνη) υπογράφεται από τον Πρύτανη, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα του Τμήματος και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου.

Τα παραπάνω ισχύουν και για τα διατμηματικά προγράμματα μετα-πτυχιακών σπουδών.

Άρθρο 66

Η γλώσσα της διδακτορικής διατριβής Οι διδακτορικές διατριβές συντάσσονται στην ελληνική. Επιτρέπεται

να συντάσσονται και στη γλώσσα των ξενόγλωσσων προγραμμάτων με-ταπτυχιακών σπουδών.

Άρθρο 67

Καθομολόγηση πτυχιούχων και διδακτόρων Η καθομολόγηση των πτυχιούχων και των διδακτόρων γίνεται σύμ-

φωνα με τα άρθρα 61 και 65 του παρόντος εσωτερικού κανονισμού έως τρεις φορές κάθε ακαδημαϊκό έτος. Σε πολυπληθή Τμήματα η καθομολό-γηση γίνεται έως πέντε φορές.

Άρθρο 68

Οδηγός σπουδών και περιεχόμενο Ο οδηγός σπουδών εγκρίνεται από το Τμήμα τον Απρίλιο κάθε έτους και

168

διανέμεται στους φοιτητές στην αρχή του επόμενου ακαδημαϊκού έτους. Ο οδηγός σπουδών πρέπει να περιλαμβάνει ιδίως: α) το πρόγραμμα

προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών, β) τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του Τμήματος, γ) τη διαδικασία χορήγησης κοινωνικών πα-ροχών προς τους φοιτητές /τριες (υποτροφίες, δάνεια, διδακτικά βιβλία και βοηθήματα κλπ.), δ) πληροφορίες για τη διοίκηση του Πανεπιστημί-ου, της Σχολής και του Τμήματος, ε) τα ονοματεπώνυμα και την ιδιότητα του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος, στ) τα ονοματεπώνυμα των ομότιμων καθηγητών και όσων διατέλεσαν καθηγητές και βρίσκονται εν ζωή και ζ) πληροφορίες για τη λειτουργία των σπουδαστηρίων, εργαστη-ρίων, κλινικών και βιβλιοθηκών του Τμήματος.

VI. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ

[Με ενσωματωμένες και κωδικοποιημένες την ΥΑ

Β7/15236/2008 (ΦΕΚ 227, Β’ /14-2-2008), που αντικατέστησε την ΥΑ Β1 809/1993 (ΦΕΚ 869 Β'/ 26.11.1993), όπως αυτή είχε τροποποιηθεί και ίσχυε με τις ΥΑ./Β7/634/12.11.1996 (ΦΕΚ 1045 Β`/20.11.1996), Β7/433/29.7.1998 (ΦΕΚ 849 Β`/ 12.8.1998), την ΥΑ Β7/29/2001 (ΦΕΚ Β΄/ 396/ 2001) και ΥΑ 49935/Β7/2003 (ΦΕΚ Β` 1014/24.7.2003)]

Το Τμήμα Νομικής του Α.Π.Θ. οργανώνει και λειτουργεί από το α-καδημαϊκό έτος 2007-2008 αναμορφωμένο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών σύμφωνα με τις διατάξεις της ΥΑ Β7/15236/ 2008 και τις δια-τάξεις των άρθρων 10 έως 12 του ν. 2083/1992, καθώς και με τις ακό-λουθες διατάξεις του Εσωτερικού του Κανονισμού:

1. Αντικείμενο - Σκοπός Γενικό αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών εί-

ναι η παροχή των αναγκαίων γνώσεων και η καλλιέργεια των κατάλλη-λων μεθόδων για την κατάρτιση επιστημόνων ικανών να διεξάγουν έρευ-να και να εμβαθύνουν σε έναν εξειδικευμένο κλάδο της επιστήμης του Δικαίου. Για την πραγματοποίηση του σκοπού αυτού χορηγεί Μεταπτυ-χιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στις ειδικότερες κατευθύνσεις που ορίζει το πρόγραμμα καθώς και Διδακτορικό Δίπλωμα Νομικής.

2. Μεταπτυχιακοί Τίτλοι Το Π.Μ.Σ. απονέμει: 1) Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στις παρακάτω επι-

μέρους επιστημονικές κατευθύνσεις: α) Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών, γ) Διεθνών Σπουδών, δ) Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, ε) Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου στ) Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών και

170

2) Διδακτορικό Δίπλωμα (Δ.Δ.).

3. Προϋποθέσεις - προσόντα εγγραφής στο Π.Μ.Σ. 1. Στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών γίνονται δεκτοί: Α. Για κτήση του Μ.Δ.Ε.: πτυχιούχοι Νομικής Πανεπιστημίων της

ημεδαπής ή αντίστοιχων Τμημάτων αναγνωρισμένων ομοταγών ιδρυμά-των της αλλοδαπής. Ειδικώς στις κατευθύνσεις β`. Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών, γ`. Διεθνών Σπουδών και ε`. Ιστορίας, Φιλοσοφί-ας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου είναι δυνατή η εγγραφή και πτυχιού-χων: α) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών του Τμήματος Νο-μικής, β) του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, γ) των Τμημάτων Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σπουδών, Δημόσιας Διοίκησης και Κοινωνιολογίας και Πολιτικών Επιστημών. Τα κριτήρια επιλογής ορίζονται στις διατάξεις της παρ. 2 α του άρθρου 12 του ν. 2083/1992. Η Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος καθορίζει με απόφαση της την ε-φαρμογή των κριτηρίων αυτών και τον ορισμό συμπληρωματικών κριτη-ρίων ή την πιθανή εξέταση σε ορισμένα μαθήματα, το αποτέλεσμα των οποίων συνεκτιμάται για την επιλογή.

Β. Για κτήση του Δ.Δ.: κάτοχοι του εν λόγω Μ.Δ.Ε. ή Μ.Δ.Ε. συγγε-νών αντικειμένων. (άρθρο 3 ΥΑ/Β7/15236/2008)

2. Για να γίνει κανείς δεκτός στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπου-δών πρώτου επιπέδου στις κατευθύνσεις του Τμήματος Νομικής θα πρέ-πει να έχει επιτύχει σε γραπτές εισαγωγικές εξετάσεις σε δύο βασικά μα-θήματα της κατεύθυνσης, οριζόμενα με απόφαση της Γενικής Συνέλευ-σης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος μετά από γνώμη των αντιστοίχων Τομέων, που λαμβάνεται εντός του μηνός Μαΐου κάθε έτους, η οποία θα δημοσιοποιείται. Επίσης, θα πρέπει να επιτύχει και σε γραπτή εξέταση σε μια από τις γλώσσες αγγλική, γαλλική, γερμανική και ιταλική, σε νομικό κείμενο γενικού περιεχομένου. Από τα δύο μαθήματα το ένα ορίζεται ως υποχρεωτικό για όλους τους εξεταζόμενους στην κατεύθυνση, ενώ το άλ-λο επιλέγεται από τον εξεταζόμενο μεταξύ περισσοτέρων μαθημάτων της οικείας κατεύθυνσης, που έχουν ορισθεί σύμφωνα με τα παραπάνω. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 2)

3. Οι εξετάσεις στις κατευθύνσεις του Προγράμματος Μεταπτυχια-κών Σπουδών Ειδίκευσης του Τμήματος Νομικής γίνονται μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου και τα γραπτά των υποψηφίων βαθμολογούνται από δύο καθηγητές του Τμήματος των τριών πρώτων

171

βαθμίδων που διδάσκουν το εξεταζόμενο μάθημα και ορίζονται, μαζί με έναν αναπληρωματικό εξεταστή της ίδιας ειδικότητας που είναι μέλος Δ.Ε.Π. του Τμήματος, από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Στη ξένη γλώσσα εξεταστές μπορεί να είναι μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος ή και ένας δάσκαλος της αντίστοιχης ξένης γλώσσας στο Τμήμα, οι οποίοι ορί-ζονται κάθε χρόνο σύμφωνα με τα παραπάνω. Οι δύο εξεταστές βαθμο-λογούν ισότιμα. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 3 και ΥΑ 433/1998)

4. Η αίτηση για την εγγραφή σε μία μόνο κατεύθυνση του Προγράμ-ματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος κατατίθεται στη γραμμα-τεία του Τμήματος ως την τριακοστή (30ή) Σεπτεμβρίου. Στην αίτηση αναφέρεται και η ξένη γλώσσα στην οποία επιθυμεί να εξετασθεί ο υπο-ψήφιος.

Οι υποψήφιοι που είχαν επιλέξει και εξετασθεί επιτυχώς στο προαι-ρετικό μάθημα της ξένης γλώσσας στην προβλεπόμενη από το πρόγραμ-μα των προπτυχιακών τους σπουδών πλήρη έκταση απαλλάσσονται από τις εξετάσεις στο μάθημα αυτό για την εισαγωγή τους στο πρώτο επίπεδο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 4)

5. Κριτήρια επιλογής για την εγγραφή σε κάθε κατεύθυνση Προ-γράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών πρώτου επιπέδου, που οδηγεί στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης, με αντίστοιχα ποσοστά αξιολόγησης είναι τα ακόλουθα:

α) Η επιτυχής σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου συμμετοχή στις εισαγωγικές εξετάσεις, με ποσοστό αξιολόγησης στο συνολικό βαθμό αξιολόγησης 50%, από το οποίο το 20% αντιστοιχεί σε καθένα από τα δύο μαθήματα που εξετάσθηκαν και 10% στην ξένη γλώσσα. Θεωρείται ότι πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ο υποψήφιος όταν το ά-θροισμα των βαθμών των δυο εξεταστών σε καθένα από τα δύο μαθήμα-τα της κατεύθυνσης και στην ξένη γλώσσα όπου εξετάσθηκε είναι τουλά-χιστον δώδεκα (12) στη βαθμολογική κλίμακα ένα ως είκοσι (1 - 20).

β) Ο Βαθμός πτυχίου, με ποσοστό αξιολόγησης 20%. γ) Ο μέσος όρος των βαθμών του υποψηφίου κατά τη διάρκεια των

προπτυχιακών σπουδών του στα μαθήματα (κύρια και επιλεγόμενα) της κατεύθυνσης που επιθυμεί να ακολουθήσει, με ποσοστό αξιολόγησης 30%.(από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 7)

6. Η επιλογή των εισακτέων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπου-δών γίνεται για κάθε κατεύθυνση του Προγράμματος από επιτροπή στην

172

οποία μετέχουν όλοι οι τακτικοί εξεταστές των μαθημάτων της κατεύ-θυνσης υπό την προεδρία του Διευθυντή του οικείου για κάθε κατεύθυν-ση Τομέα. Η κατάταξη των επιτυχόντων γίνεται με βάση το βαθμό που έλαβαν λαμβανομένων υπόψη και δύο δεκαδικών ψηφίων. Ο πίνακας ε-πιτυχόντων επικυρώνεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 8 και τροποποίηση κανονισμού με απόφαση της ΓΣΕΣ 256/31-5-2005)

7. Αν ο αριθμός των επιτυχόντων σε κάθε κατεύθυνση Προγράμμα-τος Μεταπτυχιακών Σπουδών στις παραπάνω εισαγωγικές εξετάσεις εί-ναι μικρότερος από το προβλεπόμενο για κάθε κατεύθυνση ανώτατο όριο εισαγομένων στην παράγραφο 5 του άρθρου τούτου, εγγράφονται όλοι οι επιτυχόντες στις εξετάσεις υποψήφιοι. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 9)

8. Η αίτηση για την εγγραφή σε μια μόνο κατεύθυνση του Π.Μ.Σ. που οδηγεί στη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος κατατίθεται στη γραμ-ματεία του Τμήματος ως τη δεκάτη πέμπτη (15η) Οκτωβρίου. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 11)

Η εγγραφή στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών για τη λήψη Δ.Δ. γίνεται μετά από απόφαση του Τομέα στο γνωστικό αντικείμενο που υπάγεται κατά βάση η θεματική της προτεινόμενης διατριβής. Η αίτηση εγγραφής μπορεί να απορριφθεί ή να αναβληθεί η αποδοχή της για το προσεχές ακαδημαϊκό έτος από τον Τομέα, όταν ο υποψήφιος δεν κρίνε-ται επαρκώς προετοιμασμένος επιστημονικά, οι επιδόσεις του στο πρώτο επίπεδο δεν τον καθιστούν συνολικά ικανό για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ή αν λόγω μεγάλου αριθμού υποψηφίων διδακτόρων δεν υπάρ-χει δυνατότητα για ανάληψη της επίβλεψής του από μέλος Δ.Ε.Π. του Τομέα. (απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. 256/31-5-2005)

9. Για κάθε μεταπτυχιακό φοιτητή - υποψήφιο διδάκτορα που συνεχί-ζει για τη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος ορίζεται από τη Γενική Συνέ-λευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος, και ύστερα από εισήγηση του Τομέα στον οποίο υπάγεται το γνωστικό αντικείμενο της διατριβής, τρι-μελής συμβουλευτική επιτροπή, η οποία είναι αρμόδια για την καθοδή-γηση και επίβλεψη του υποψηφίου. Η συμβουλευτική επιτροπή απαρτίζε-ται από τον επιβλέποντα που είναι μέλος Δ.Ε.Π. του οικείου τμήματος και ανήκει στη βαθμίδα του καθηγητή ή του αναπληρωτή καθηγητή ή του επίκουρου καθηγητή και δύο άλλα μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος από τα οποία το ένα μπορεί να είναι λέκτορας, εφόσον είναι μόνιμος ή έχει του-λάχιστον τριετή θητεία. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 12)

173

4. Αριθμός εισακτέων Ο αριθμός εισακτέων στο Π.Μ.Σ., για απόκτηση Μ.Δ.Ε., δεν μπορεί

να υπερβαίνει κατ’ έτος τους 25 για κάθε μία από τις έξι (6) κατευθύν-σεις. Γίνονται δεκτοί, ως υπεράριθμοι, χωρίς εξετάσεις, υπότροφοι του Ι.Κ.Υ. καθώς και υπότροφοι άλλων Δημόσιων Υπηρεσιών, σε σύνολο πάντως που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα (12) και για τις έξι κατευθύνσεις του Μ.Δ.Ε.

5. Χρονική διάρκεια Μ.Δ.Ε. και Δ.Δ. 1. Η χρονική διάρκεια για την απονομή των κατά το άρθρο 3 μετα-

πτυχιακών τίτλων σπουδών ορίζεται για το Μ.Δ.Ε. σε τέσσερα (4) διδα-κτικά εξάμηνα υποχρεωτικής φοίτησης ενός κύκλου συστηματικών εξει-δικευμένων σπουδών με παράλληλη ερευνητική εργασία και συγγραφή μεταπτυχιακής (διπλωματικής) εργασίας στο τελευταίο (δ’) εξάμηνο των σπουδών. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 1 παρ. 2)

2. Η ελάχιστη χρονική διάρκεια για το Δ.Δ. ορίζεται σε έξι (6) εξά-μηνα μετά την απόκτηση του Μ.Δ.Ε.

3. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης είναι δυνατόν να αναγνωρί-ζεται με βάση τα υποβαλλόμενα σ` αυτήν αντικειμενικά στοιχεία χρόνος μεταπτυχιακών σπουδών σε ισότιμη πανεπιστημιακή μονάδα της ημεδα-πής ή αλλοδαπής στο ίδιο επιστημονικό αντικείμενο και συντέμνεται α-νάλογα ο χρόνος της προηγούμενης παραγράφου του άρθρου τούτου. (α-πό την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 2)

4. Οι φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Ειδί-κευσης πρέπει να περατώσουν τις σπουδές τους συμπεριλαμβανόμενης της συγγραφής διπλωματικής εργασίας για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος ειδίκευσης ως την 31 Δεκεμβρίου του επόμενου από τη λήξη του δεύτερου έτους σπουδών χρόνου. Επανάληψη του πρώτου έτους σπουδών επιτρέπεται μόνο για μία φορά. Πέρα από τα χρονικά αυτά όρια ο φοιτητής διαγράφεται από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 3).

5. Οι φοιτητές του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχια-κών Σπουδών πρέπει να περατώσουν τη συγγραφή της διδακτορικής δια-τριβής μέσα σε τρία χρόνια από την ημερομηνία συγκρότησης της τριμε-λούς επιτροπής και ορισμού του θέματος. Παράταση του χρόνου επιτρέ-πεται για ειδικούς λόγους με αιτιολογημένη απόφαση της Γενικής Συνέ-λευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος ύστερα από εισήγηση του τρι-μελούς συμβουλευτικής επιτροπής του υποψήφιου διδάκτορα και πρότα-

174

ση της Συντονιστικής Επιτροπής. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 4)

Η παράταση του προβλεπόμενου χρόνου συγγραφής της διδακτορι-κής διατριβής δεν δύναται να υπερβαίνει την τριετία. Μετά το πέρας και του τελευταίου χρόνου παρατάσεως, το θέμα της διατριβής μπορεί να αφαιρεθεί και ο υποψήφιος να διαγραφεί από την κατάσταση των υπο-ψηφίων διδακτόρων του Τμήματος με απόφαση της συνέλευσης ειδικής σύνθεσης και αιτιολογημένη εισήγηση της τριμελούς επιτροπής. Μετά τη λήξη και της τριετούς παράτασης ο υποψήφιος χάνει οπωσδήποτε την φοιτητική ιδιότητα, διατηρεί όμως το δικαίωμα να υποστηρίξει τη διατρι-βή του μετά από αιτιολογημένη εισήγηση της ίδιας ή ανασυγκροτημένης συμβουλευτικής επιτροπής και απόφαση της συνέλευσης ειδικής σύνθε-σης. Στην περίπτωση αυτή γίνεται επανεγγραφή του υποψηφίου προς υ-ποστήριξη της διατριβής με την ίδια απόφαση. (Κανονισμός 2005)

6. Τα μαθήματα Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών αρχίζουν από την 1η Νοεμβρίου και τελειώνουν την 31η Μαΐου του επόμενου έ-τους. Το πρώτο εξάμηνο τελειώνει την 15η Φεβρουαρίου, οπότε αρχίζει το δεύτερο εξάμηνο. Ο Ιούνιος και ο Σεπτέμβριος είναι μήνες εξετάσεων. Κάθε εξαμηνιαίο μάθημα είναι διάρκειας δώδεκα εβδομάδων και διδά-σκεται μια ή δύο ώρες την εβδομάδα ανάλογα με το ειδικότερο πρόγραμ-μα μαθημάτων. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 5)

6. Πρόγραμμα μαθημάτων Α. Για το Μ. Δ. Ε.: 1. Οι φοιτητές πρέπει: α) να παρακολουθήσουν ένα κύριο επιστημο-

νικό αντικείμενο της κατεύθυνσης που ακολουθούν, σε διετή βάση (τέσ-σερα εξάμηνα) και δύο άλλα μαθήματα κάθε έτος που το καθένα διδά-σκεται σε δύο εξάμηνα τουλάχιστον και β) να συγγράψουν διπλωματική εργασία. Τα μαθήματα τα οποία επιλέγουν από ευρύτερη ομάδα μαθημά-των ορίζονται κατά κατεύθυνση ως ακολούθως:

α`. Κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δι-καίου:

1. Αστικό Δίκαιο, 2. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο, 3. Εργατικό Δίκαιο (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

β`. Κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών:

1. Συνταγματικό Δίκαιο, 2. Διοικητικό Δίκαιο, 3. Δημοσιο-

175

νομικό Δίκαιο, 4. Πολιτική Επιστήμη (διάρκειας τεσσάρων εξα-μήνων), 5. Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο, 6. Ευρωπαϊκό Κοινοτι-κό Δίκαιο, 7. Πολιτική Ιστορία, 8. Διοικητική Επιστήμη (διάρ-κειας δύο εξαμήνων)

γ`. Κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών:

1. Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, 2. Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, 3. Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, 4. Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, 5. Συγκριτικό Δίκαιο, 6. Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, 7. Διπλωματική Ιστορία και Διεθνείς Σχέσεις, 8. Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην κοινοτική έννομη τάξη (έδρα Jean Monnet) (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

δ`. Κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου:

1. Δίκαιο Εταιριών, 2. Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών, 3. Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και άυλων αγαθών, 4. Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασίας του Καταναλωτή, 5. Ναυτικό Δίκαιο, 6. Τραπεζικό Δίκαιο, 7. Δίκαιο Βιομηχανικής και Πνευ-ματικής Ιδιοκτησίας και Δίκαιο του Ανταγωνισμού και Προστα-σία καταναλωτή (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

ε`. Κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δι-

καίου:

1. Εκκλησιαστικό Δίκαιο, 2. Ιστορία του Ελληνικού και Ρω-μαϊκού Δικαίου, 3. Κοινωνιολογία του Δικαίου, 4. Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου, 5. Θεσμοί των Ευρωπαϊκών λα-ών, 19ος - 20ος αιώνας (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

στ`. Κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών:

1. Ποινικό Δίκαιο, 2. Ποινική Δικονομία, 3. Εγκληματολογία - Σωφρονιστική (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων), 4. Φιλοσοφία Ποινικού Δικαίου, 5. Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι, 6. Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο, 7. Διεθνές Ποινικό Δίκαιο, 8. Ποινικό Δίκαιο των ανηλίκων, 9. Διεθνές Ποινικό Δίκαιο - Συγκριτικό Διεθνές Ποινικό Δίκαιο (διάρκειας τουλάχιστον δύο εξαμήνων)

176

Το αναλυτικό πρόγραμμα των μαθημάτων κάθε κατεύθυνσης, με τις

ώρες διδασκαλίας και τους διδάσκοντες, ανακοινώνεται κατ` έτος το μή-να Μάιο και εγκρίνεται από τη Σύγκλητο.

2. Το κύριο επιστημονικό αντικείμενο επιλέγεται:

α) Για την κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, μεταξύ των τριών αυτών μαθημάτων.

β) Για την κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Ε-

πιστημών, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-4 μαθημάτων.

γ) Για την κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών, μεταξύ των οκτώ αυτών μαθημάτων.

δ) Για την κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου,

μεταξύ των επτά αυτών μαθημάτων.

ε) Για την κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιο-λογίας του Δικαίου, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-4 μαθημάτων.

στ) Για την κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών

Επιστημών, μεταξύ των υπ` αριθμ. 1-3 και 5, 7 μαθημάτων. 3. Επίσης μπορούν να παρακολουθήσουν δύο εξάμηνα ξένης γλώσ-

σας, επιλέγοντας μία από τις γλώσσες, αγγλική γαλλική, γερμανική ιτα-λική, στο πρώτο ή το δεύτερο έτος των σπουδών τους, ως πρόσθετο προ-αιρετικό μάθημα.

4. Το κύριο επιστημονικό αντικείμενο και τα δύο κατ` έτος μαθήματα καθώς και το μάθημα της ξένης γλώσσας διδάσκονται επί 1 ώρα εβδομα-διαίως που αντιστοιχεί σε μια διδακτική μονάδα κατά εξάμηνο (από την ΥΑ Β7/29/2001 και ΥΑ 15236/Β7/2008).

5. Η δήλωση επιλογής του κυρίου επιστημονικού αντικειμένου διε-τούς διάρκειας, της ξένης γλώσσας και των δύο μαθημάτων του α` και β` εξαμήνου σπουδών γίνεται μαζί με την αίτηση εγγραφής του ενδιαφερο-μένου. Η δήλωση επιλογής των δύο μαθημάτων του γ` και δ` εξαμήνου γίνεται πριν από την έναρξη των μαθημάτων του έτους αυτού. (ΥΑ 15236/Β7/2008) Οι φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπου-

177

δών έχουν τη δυνατότητα επιλογής στο Α` ή στο Β` έτος, ενός μαθήματος από άλλη κατεύθυνση, μετά από σύμφωνη γνώμη του διδάσκοντα το κύ-ριο μάθημα (από την ΥΑ Β7/29/2001). Μπορούν ακόμη να επιλέγουν ένα προαιρετικό επιπλέον των έξι μαθημάτων, το οποίο θα υπολογίζεται στη γενική βαθμολογία.

6. Αλλαγή του κύριου αντικειμένου ή των μαθημάτων μετά την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους επιτρέπεται για εξαιρετικούς λόγους πριν λήξει το πρώτο εξάμηνο του μαθήματος (μονοετούς ή διετούς διάρκειας), με από-φαση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών, ύστερα από αίτηση του εν-διαφερομένου και γνώμη των καθηγητών που διδάσκουν το κύριο αντικεί-μενο ή μάθημα που εγκαταλείπει τούτος και εκείνο με το οποίο επιθυμεί να το αντικαταστήσει. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 3)

7. Η διδασκαλία τόσο του κύριου επιστημονικού αντικειμένου, όσο και των μαθημάτων διάρκειας δύο εξαμήνων, συνίσταται στην αντιμετώ-πιση σε βάθος ειδικών θεμάτων της κατεύθυνσης, είτε με ανάπτυξη από τον καθηγητή, είτε με τη μορφή διαλογικής συζήτησης, είτε με την εκπό-νηση εργασιών, είτε με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο ή τρόπο που μπορεί κατά την κρίση του καθηγητή να συμβάλλει στην επιστημονική έρευνα καλύτερα και να προκαλέσει τη σχετική έφεση του φοιτητή. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 4)

8. Τα μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του πρώτου επιπέδου διδάσκονται από καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές ή επίκουρους καθηγητές ή ομότιμους καθηγητές του Τμήματος ή άλλων Τμημάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ή άλλου Α.Ε.Ι., οι οποίοι διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή από επιστήμονες ανα-γνωρισμένου κύρους, που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών.

Η διδασκαλία των μαθημάτων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ανατίθεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος ύστερα από πρόταση της συνέλευσης των μελών Δ.Ε.Π. του αρμόδιου Τομέα. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 5)

9. Με εισήγηση της Συνέλευσης των μελών Δ.Ε.Π. του Τομέα που διαβιβάζεται στη Συντονιστική Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών για να διατυπώσει τη δική της πρόταση και με απόφαση της Γενικής Συνέ-λευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος εντός του μηνός Οκτωβρίου ορί-ζεται ένα μέλος Δ.Ε.Π. του Τομέα από αυτά που τους έχει ανατεθεί μετα-πτυχιακό έργο για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της πορείας των σπουδών κάθε μεταπτυχιακού φοιτητή της αντίστοιχης κατεύθυνσης.

Το μέλος Δ.Ε.Π. συνεργάζεται με τη Συντονιστική Επιτροπή για την

178

άσκηση της αρμοδιότητάς του αυτής. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 6)

10. Ειδίκευση «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου»: Ι. Οι φοιτητές του πρώτου έτους σπουδών του Π.Μ.Σ. που επιθυμούν

να ακολουθήσουν την Ειδίκευση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώ-ρου», πρέπει να το δηλώσουν με αίτηση τους το αργότερο 15 ημέρες πριν τη λήξη του α` εξαμήνου. Η αίτηση επιλογής της ειδίκευσης θα περιλαμβά-νει και τη δήλωση επιλογής του Εργαστηρίου Σπουδών και Έρευνας (Ε-ΣΠΕ), στο οποίο θα συμμετάσχουν κατά το β` εξάμηνο σπουδών. Η δήλω-ση επιλογής του Εργαστηρίου Σπουδών και Έρευνας που είναι υποχρεωμέ-νοι οι φοιτητές που επέλεξαν την Ειδίκευση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νο-μικού Χώρου» να παρακολουθήσουν κατά το γ` εξάμηνο σπουδών, γίνεται πριν από την έναρξη των μαθημάτων του β` έτους.

II. Για την ειδίκευση αυτή ο μεταπτυχιακός φοιτητής υποχρεούται να παρακολουθήσει τα σεμιναριακά μαθήματα και τις εν γένει εργασίες ενός από τα παρακάτω εργαστήρια σπουδών και έρευνας:

1. ΕΣΠΕ: Ευρωπαϊκός Δικαστικός Χώρος. 2. ΕΣΠΕ: Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χώρος. 3. ΕΣΠΕ: Η επιχείρηση στην Κοινοτική Έννομη Τάξη. 4. ΕΣΠΕ: Κυριαρχία, Ασφάλεια και Δικαιώματα του Ανθρώπου. 5. ΕΣΠΕ: Νέες Τεχνολογίες και Δίκαιο. 6. ΕΣΠΕ: Επικοινωνία και Πολιτισμός. III. Τα εργαστήρια παρέχουν μαθήματα με τη μορφή σεμιναρίων και

διεξάγουν ερευνητικό έργο κατά το β` εξάμηνο και κατά το γ` εξάμηνο. Ο φοιτητής υποχρεούται:

α) Να παρακολουθήσει τα σεμιναριακά μαθήματα και τις εν γένει ερ-γασίες ενός από τα προαναφερθέντα εργαστήρια, κατά το β` εξάμηνο και ενός άλλου κατά το γ` εξάμηνο. Τα μαθήματα διδάσκονται δύο ώρες εβδο-μαδιαίως.

β) Να εκπονήσει μία (1) ερευνητική εργασία σε κάθε εργαστήριο τις ερ-γασίες του οποίου παρακολουθεί, σε θέμα σχετικό με το γνωστικό του αντι-κείμενο. Για την εκπόνηση της ερευνητική εργασίας διεξάγονται μαθήματα προσανατολισμού ερευνητικού έργου διάρκειας δύο (2) ωρών εβδομαδιαίως.

IV. H παραπάνω ειδίκευση των ΕΣΠΕ λειτουργεί εφόσον εξασφαλιστεί η αναγκαία σχετική χρηματοδότησή της για την αντιμετώπιση των αναγκών σε προσωπικό μεταπτυχιακών φοιτητών και σε υλικοτεχνική υποδομή.

11. α) Ο φοιτητής, ο οποίος επέτυχε σε όλες τις εξετάσεις και στην

179

τελική αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας στην κύρια επιστημονική κατεύθυνση του Π.Μ.Σ. του πρώτου επιπέδου που ακολουθεί, λαμβάνει Μ.Δ.Ε. στην κατεύθυνση αυτή.

β) Ο φοιτητής ο οποίος, επιπλέον των ανωτέρω παρακολούθησε τα σεμιναριακά μαθήματα και τα μαθήματα προσανατολισμού - ερευνη-τικού έργου δύο Εργαστηρίων Σπουδών και Έρευνας της ειδίκευσης του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου» κατά το β` και κατά το γ` εξά-μηνο, αντίστοιχα, όπως αυτό θα βεβαιώνεται από τους Υπευθύνους των Εργαστηρίων αυτών και εκπόνησε, επιπλέον της Διπλωματικής Εργασίας που πρέπει να εκπονήσει από κύριο επιστημονικό αντικείμενο της κατεύ-θυνσης σπουδών που ακολουθεί, δύο ακόμη ερευνητικές εργασίες στο πλαίσιο των Εργαστηρίων αυτών, οι οποίες αξιολογήθηκαν με το βαθμό τουλάχιστον καλώς (έξι) η καθεμία, λαμβάνει Μ.Δ.Ε. στην κατεύθυνση που ακολουθεί με την μνεία «Ενιαίος Ευρωπαϊκός Νομικός Χώρος».

Β. Για το Δ.Δ.: Εκτός της συγγραφής της διδακτορικής διατριβής, οι υποψήφιοι δι-

δάκτορες είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν μαθήματα τα οποία υποδεικνύονται από την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή. ( άρθρο 6 παρ. 7 ΥΑ Β7/ 15236/2008)

Είναι ακόμη δυνατή η παρακολούθηση από τον υποψήφιο διδάκτορα των μαθημάτων ενός ή δύο εξαμήνων άλλης κατεύθυνσης, εφ΄όσον είναι σχετικά με το αντικείμενο της διατριβής. (άρθρο 1 παρ. 6 ΥΑ 869/2003)

Επίσης, συμμετέχουν σε ειδικά σεμινάρια ή ερευνητικά προγράμματα

που διοργανώνουν οι διδάσκοντες ή οι Τομείς, αναλαμβάνοντας εισηγή-σεις. (ΥΑ Β7/ 15236/2008)

Μπορούν επίσης να συμμετέχουν σε φροντιστήρια ή ασκήσεις προ-πτυχιακών μαθημάτων καθοδηγώντας τους φοιτητές και συμμετέχοντας στην αξιολόγηση φοιτητικών εργασιών. (Κανονισμός 2005)

7. Έλεγχος Σπουδών και επίδοσης των μεταπτυχιακών φοι-τητών πρώτου επιπέδου 1. Την όλη εποπτεία των προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών

έχει η Συντονιστική Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, η οποία μεριμνά για την τήρηση του παρόντος κανονισμού και την εφαρ-μογή του προγράμματος και των επιμέρους προγραμμάτων των μαθημά-

180

των κάθε κατεύθυνσης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Ανώτατο όργανο είναι η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 1)

2. Οι φοιτητές του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών πρέπει να παρακολουθούν τακτικά όλα τα μαθήματα του προγράμματος, τα ο-ποία επέλεξαν και να μετέχουν ενεργώς στις συζητήσεις, ασκήσεις και ερευνητικές δραστηριότητες του προγράμματος της κατεύθυνσης που ακολουθούν. Η παρουσία τους ελέγχεται από τον διδάσκοντα και η επί-δοσή τους αξιολογείται διαρκώς από αυτόν, ενώ συμβουλευτική αρμο-διότητα σ` αυτή την αξιολόγηση έχει και το μέλος Δ.Ε.Π. που επιβλέπει τον φοιτητή αν την επίβλεψη δεν έχει αυτός που διδάσκει. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 2)

3. Η τελική αξιολόγηση και βαθμολόγηση των μαθημάτων που διαρ-κούν δύο εξάμηνα γίνεται με προφορικές ή γραπτές εξετάσεις στο τέλος του δευτέρου εξαμήνου, τον μήνα Ιούνιο και σε δεύτερη περίοδο τον μή-να Σεπτέμβριο. Αν σε κάθε εξάμηνο του μαθήματος δίδαξε και διαφορε-τικός καθηγητής, στις εξετάσεις μετέχουν και οι δύο και βαθμολογούν παράλληλα, τελικός δε βαθμός είναι ο μέσος όρος των βαθμών των δύο καθηγητών. Συμβουλευτική αρμοδιότητα στην τελική αξιολόγηση έχει το μέλος Δ.Ε.Π. που επιβλέπει τον φοιτητή αν την επίβλεψη δεν έχει αυτός που διδάσκει. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 3)

4. Η αξιολόγηση και βαθμολόγηση του κύριου επιστημονικού αντι-κειμένου που διδάσκεται σε διετή βάση (τέσσερα εξάμηνα) γίνεται δύο φορές, στο τέλος κάθε έτους (κάθε δύο εξαμήνων) τον μήνα Ιούνιο ή Σε-πτέμβριο με τον τρόπο που ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο (3). (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 4)

5. Η τελική αξιολόγηση στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο που ε-πέλεξε ο φοιτητής γίνεται με την παρουσίαση της διπλωματικής εργασίας του τον μήνα Ιούνιο ή Σεπτέμβριο, την οποία εκπονεί το τελευταίο εξά-μηνο των μεταπτυχιακών σπουδών του, από τριμελή εξεταστική επιτροπή στην οποία μετέχουν ο καθηγητής του μαθήματος τούτου και άλλοι δύο καθηγητές του τομέα που διδάσκουν στο πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, μεταξύ των οποίων οπωσδήποτε αυτός που επιβλέπει τον φοι-τητή (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 5)

6. Στην τελική αξιολόγηση στο κύριο επιστημονικό κείμενο που επέ-λεξε ο φοιτητής μπορεί να προσέλθει μόνο αφού έχει περατώσει επιτυχώς όλες τις εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα του προγράμματος της κατεύθυν-σης που ακολουθεί, καθώς και τις εξετάσεις του δευτέρου έτους στο κύριο επιστημονικό του αντικείμενο. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 6)

181

7. Αν ο φοιτητής δεν περάσει επιτυχώς τις εξετάσεις των μαθημάτων του πρώτου έτους (των δύο πρώτων εξαμήνων) και τις εξετάσεις του πρώτου έτους στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο που επέλεξε, ούτε κα-τά τη δεύτερη περίοδο του Σεπτεμβρίου, επαναλαμβάνει για ένα ακόμη έτος τα μαθήματα και τα δύο εξάμηνα του κύριου επιστημονικού αντι-κειμένου στα οποία απορρίφθηκε, ενώ κατοχυρώνεται ο βαθμός του μα-θήματος ή των μαθημάτων στα οποία επέτυχε.

Αν και πάλι απορριφθεί, διαγράφεται από το Πρόγραμμα Μεταπτυχια-κών Σπουδών. Ο φοιτητής που δεν προσήλθε στις εξετάσεις του Ιουνίου ούτε του Σεπτεμβρίου σε ένα ή περισσότερα μαθήματα, θεωρείται ότι απέ-τυχε στα μαθήματα αυτά, οπότε εφαρμόζονται αναλόγως τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο αυτής της παραγράφου. Αν ο φοιτητής δεν προσέλθει στην τελική εξέταση όπου παρουσιάζει τη διπλωματική του εργασία τον μήνα Ιούνιο ή αν απορριφθεί κατά την εξέταση αυτή, προσέρχεται ή επα-ναλαμβάνει την προσπάθειά του στην περίοδο του Σεπτεμβρίου. Αν δεν προσέλθει ούτε σ` αυτή την περίοδο ή αν απορριφθεί, προσέρχεται ή επα-ναλαμβάνει την εξέταση τον επόμενο Ιούνιο. Αν και πάλι δεν προσέλθει ή απορριφθεί, προσέρχεται ή επαναλαμβάνει την εξέταση τον Σεπτέμβριο και για τελευταία φορά τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.

Σε περίπτωση που δεν εμφανιστεί αποκλείεται από τη λήψη Μετα-πτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης και διαγράφεται. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 7)

8. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης 1. Ο φοιτητής, ο οποίος επέτυχε σε όλες τις εξετάσεις και στην τελική

αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας στο κύριο επιστημονικό αντικεί-μενο της κατεύθυνσης Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του πρώτου επιπέδου που ακολουθεί, λαμβάνει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδί-κευσης στην κατεύθυνση αυτήν. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 6 παρ. 2)

Διπλωματούχος καθίσταται ο φοιτητής με την ανακοίνωση του απο-τελέσματος της τελικής αξιολόγησης της διπλωματικής εργασίας από την τριμελή εξεταστική επιτροπή στη Γραμματεία του Τμήματος.

Ο φοιτητής υποχρεούται, για να λάβει το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ει-δίκευσης, να καταθέσει πριν την ορκωμοσία του τη διπλωματική του ερ-γασία σε ηλεκτρονική μορφή στις υπηρεσίες πληροφόρησης της Κεντρι-κής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

2. Βαθμός του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης είναι ο μέσος όρος του βαθμού της διπλωματικής εργασίας κατά την τελική εξέταση

182

και του μέσου όρου των βαθμών των δύο εξετάσεων στο κύριο επιστη-μονικό αντικείμενο και των τεσσάρων εξετάσεων στα λοιπά μαθήματα που παρακολούθησε ο φοιτητής.

Η βαθμολογική κλίμακα είναι από το μηδέν έως το δέκα: άριστα (εν-νέα ή δέκα), λίαν καλώς (επτά ή οκτώ), καλώς (έξι), μετρίως (πέντε, τέσ-σερα, τρία) και κακώς (δύο, μονάδα ή μηδέν).

Προβιβάσιμος βαθμός είναι το έξι και οι μεγαλύτεροί του. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 6 παρ. 3)

9. Πρόγραμμα για τη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος 1. Μετά την επιλογή των φοιτητών στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών

Σπουδών για την απονομή Διδακτορικού Διπλώματος, η Συμβουλευτική Επιτροπή, που ορίστηκε κατά την παρ. 9 του αρ. 3, προσδιορίζει κατά το άρθρο 6Β για κάθε υποψήφιο διδάκτορα τα μαθήματα διαρκείας ενός ή δύο εξαμήνων που πρέπει να παρακολουθήσει κατά το έτος του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών και καθορίζει σε συ-νεργασία μαζί του το θέμα της διδακτορικής του διατριβής. Τα μαθήματα αυτά υποδεικνύονται σε κάθε υποψήφιο διδάκτορα από την 3μελή επι-τροπή από τον κατάλογο μαθημάτων του πρώτου επιπέδου, ανάλογα με το θέμα της διδακτορικής διατριβής, και για την κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών επί πλέον και από τα μαθήματα: Με-θοδολογία Ποινικού Δικαίου και Ποινική Δίκη - Δικαίωμα ακρόασης, ή και από άλλα ειδικά μαθήματα για υποψηφίους του Β` κύκλου τα οποία θα ορίζουν οι Τομείς. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 1)

2. Τα μαθήματα της προηγούμενης παραγράφου προσδιορίζονται ε-νόψει του θέματος της διατριβής, για την πληρέστερη και ολοκληρωμένη κατάρτιση του υποψηφίου διδάκτορα ενόψει της συγγραφής της, και δεν επιτρέπεται να είναι λιγότερα από δύο εξαμηνιαία μαθήματα (ή ενός διάρκειας δύο εξαμήνων) ούτε περισσότερα από τέσσερα εξαμηνιαία μα-θήματα (ή δύο διάρκειας δύο εξαμήνων ή ένα διάρκειας δύο εξαμήνων και δύο εξαμηνιαία).

Σε περίπτωση που οι μεταπτυχιακοί φοιτητές για την λήψη Δ.Δ. με συγγενές θέμα διατριβής είναι λιγότεροι των πέντε, η κατά την προηγού-μενη παράγραφο υποχρέωση παρακολούθησης διδασκαλίας δυνατόν να αντικατασταθεί με συναντήσεις (σεμινάρια) του υποψηφίου διδάκτορα με τα μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής ανά 15θήμερο, τα οποία του πα-ρέχουν και το σχετικό "πιστοποιητικό παρακολούθησης". (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 2)

183

3. Εφόσον το αντικείμενο της διατριβής έχει σχέση και με άλλην κα-τεύθυνση, για την οποία υπάρχει αντίστοιχο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ένα τουλάχιστον από τα παραπάνω μαθήματα πρέπει να ανήκει στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών της άλλης συναφούς προς το αντικείμενο της διατριβής κατεύθυνσης, έστω και αν αυτή διδάσκεται σε άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 3)

4. Μετά την επιτυχή παρακολούθηση των μαθημάτων αυτών, ο υπο-ψήφιος διδάκτορας παίρνει σχετικό "πιστοποιητικό παρακολούθησης" για κάθε μάθημα. Αφού συγκεντρώσει τα αντίστοιχα πιστοποιητικά, τα παραδίδει στη Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία και βεβαιώνει ότι ο φοι-τητής ολοκλήρωσε την υποχρέωση παρακολούθησης μαθημάτων. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 4)

5. Όταν ολοκληρωθεί και η συγγραφή της διατριβής εντός της προ-θεσμίας του άρθρου 5 παράγραφος 5 του παρόντος, η Συμβουλευτική Ε-πιτροπή με αίτησή της και σχετική Εισηγητική Έκθεση, όπου ενσωματώ-νεται και η βεβαίωση ολοκλήρωσης των υποχρεώσεων παρακολούθησης μαθημάτων του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, ζητεί από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήμα-τος τον ορισμό επταμελούς εξεταστικής επιτροπής. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 5)

6. Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης, ύστερα από γνώμη της Συντονιστικής Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών, ορίζει την εξεταστι-κή επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από επτά (7) μέλη Δ.Ε.Π. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 6)

Στην εξεταστική επιτροπή συμμετέχουν τα τρία (3) μέλη της συμ-βουλευτικής επιτροπής και άλλα τέσσερα ίδιας ειδικότητας με αυτή στην οποία εκπονεί ο υποψήφιος διδάκτορας τη διατριβή του. Ορισμένα από τα τέσσερα (4) αυτά μέλη μπορεί να προέρχονται από άλλα τμήματα του Α.Π.Θ. ή άλλου Α.Ε.Ι. Ένα (1) μέλος από τα τέσσερα (4) μπορεί να είναι λέκτορας, εφόσον έχει συμπληρώσει τριετή θητεία ή είναι μόνιμος. Από τα επτά (7) μέλη της εξεταστικής επιτροπής τρία (3) τουλάχιστον πρέπει να ανήκουν στη βαθμίδα του καθηγητή.

Πρόεδρος της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής είναι το αρχαιό-τερο από τα μέλη της, εφόσον είναι καθηγητής του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ., αλλιώς το αρχαιότερο από τα μέλη της Επιτροπής που ανή-κει στο Δ.Ε.Π. του Τμήματος.

7. Ο υποψήφιος διδάκτορας υποβάλλει σε αντίτυπα τη διατριβή του, από τα οποία ένα κατατίθεται στη Γραμματεία, ένα στον Τομέα όπου υ-

184

πάγεται το γνωστικό αντικείμενο της διατριβής, δύο στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου, ένα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, και από ένα στα μέλη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής(από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 7).

Ο υποψήφιος διδάκτορας υποχρεούται επιπλέον να καταθέσει τη δια-τριβή του σε ηλεκτρονική μορφή στις υπηρεσίες πληροφόρησης της Κε-ντρικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

8. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή αφού μελετήσει το κείμενο της διατριβής ορίζει με απόφασή της την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας παρουσίασης και εξέτασης του υποψήφιου διδάκτορα.

Η απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στο Τμήμα και ανακοινώνεται πέντε (5) τουλάχιστον μέρες πριν από την ημερομηνία της δημόσιας παρουσίασης. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 8)

9. Η ανάπτυξη και παρουσίαση του θέματος γίνεται δημόσια ενώπιον της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής στην ημερομηνία που ορίστηκε κατά τα αναφερόμενα στην προηγούμενη παράγραφο. Μετά την ολοκλή-ρωση της ανάπτυξης του θέματος που δεν πρέπει να διαρκέσει περισσό-τερο από τριάντα λεπτά ούτε λιγότερο από δεκαπέντε, και τις απαντήσεις του υποψηφίου σε σχετικές ερωτήσεις της Επταμελούς Εξεταστικής Επι-τροπής, που δεν πρέπει να διαρκέσουν περισσότερο από μια ώρα, αποχω-ρεί το ακροατήριο και ο υποψήφιος και ακολουθεί η διαδικασία αξιολό-γησής του και τελικής κρίσης της διατριβής του από την Επταμελή Εξε-ταστική Επιτροπή. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 9)

10. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του πε-ριεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστή-μη καθώς και την επάρκεια του υποψηφίου στο γνωστικό αντικείμενο της διατριβής. Για την έγκριση της διδακτορικής διατριβής απαιτείται η σύμ-φωνη γνώμη των πέντε τουλάχιστον μελών της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής.

Η διατριβή βαθμολογείται κατά την ισχύουσα κλίμακα: "άριστα", "λίαν καλώς" και "καλώς".(από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 10)

11. Μετά την έγκριση συντάσσεται πρακτικό για τη διαδικασία και το αποτέλεσμα κρίσης της διατριβής, υπογραφόμενο από όλα τα μέλη της ε-ξεταστικής επιτροπής, και την επομένη ο Πρόεδρός της το διαβιβάζει στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος. Στο πρακτικό κατα-χωρούνται, εφ’ όσον υπάρχουν, παρατηρήσεις, συστάσεις ή επιφυλάξεις μελών της επιτροπής, καθώς και κρίσεις ή ιδιαίτερες αξιολογήσεις.

Η επιτροπή επιτρέπει τη δημοσίευση της διατριβής ως τέτοιας, αφού ληφθούν υπόψη τυχόν υποδείξεις της ίδιας. (από την ΥΑ Β1/809/1993,

185

αρ. 7 παρ. 11 και τον Κανονισμό 2005) 12. Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος αναγορεύ-

ει, αφού διαβαστεί από τον Πρόεδρό της σε δημόσια συνεδρίαση το πρα-κτικό της εξεταστικής επιτροπής, τον υποψήφιο σε διδάκτορα. Στη συνε-δρίαση αυτή της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης παρίσταται και ο Πρύτανης ή ένας από τους Αντιπρυτάνεις του Πανεπιστημίου. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 12)

10. Διεθνείς συμφωνίες Το Τμήμα συμμετέχει σε κοινά με άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια

προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών ειδίκευσης ή εκπόνησης διδακτο-ρικής διατριβής και απονομής κοινού διδακτορικού διπλώματος ή διπλώ-ματος μεταπτυχιακών σπουδών στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών που συ-νάπτονται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές προβλέψεις.

11. Διδάσκοντες Τα μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος αναλαμβάνουν τη διδασκαλία των μα-

θημάτων. Επίσης, μπορούν να συμμετέχουν μέλη Δ.Ε.Π. άλλων τμημά-των του Α.Π.Θ. ή άλλου Α.Ε.Ι., τα οποία διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του Π.Μ.Σ., σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3α του άρ. 12 του ν. 2083/1992. Για τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών απασχολούνται μέλη Ε.Ε.Π.

12. Άτομα με ειδικές αναγκες Εάν αποδεικνύονται (κατά τα ισχύοντα και στην περίπτωση των με-

τεγγραφών) λόγοι υγείας που καθιστούν αδύνατη τη συμμετοχή του υπο-ψηφίου ειδικά στη γραπτή εξέταση, τότε η εξέταση γίνεται προφορικά στον ίδιο χρόνο και με τα ίδια θέματα.

13. Υλικοτεχνική υποδομή Για το ΠΜΣ χρησιμοποιείται η υλικοτεχνική υποδομή του Τμήματος

Νομικής, η οποία και επαρκεί.

186

14. Ισχύς και τροποποίηση των κανόνων λειτουργίας του Π.Μ.Σ. Οι διατάξεις της Β1/809/1993 (ΦΕΚ 869, τ.Β'/ 26.11.1993) όπως

τροποποιήθηκαν από μεταγενέστερες υπουργικές αποφάσεις, που δεν συ-μπεριλήφθηκαν στην υπουργική απόφαση αριθ. Β7/15236/2008 (ΦΕΚ 227/14.2.2008), ισχύουν και εφαρμόζονται από την ισχύ της τελευταίας, ήτοι από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008, ως εσωτερικοί κανόνες λει-τουργίας του ΠΜΣ Νομικής και τροποποιούνται εφεξής με τις οικείες αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων του Τμήματος και του Πανεπιστημί-ου.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Διδασκαλίας μαθημάτων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών

Σπουδών πρώτου επιπέδου, του Τμήματος Νομικής, για το Πανεπι-στημιακό έτος 2007-2008.

Α. ΚΛΑΔΟΣ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙ-ΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Α΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ εξάμηνο)

1) Αστικό Δίκαιο «Ειδικά μαθήματα δικαίου δικαιοπραξίας» - «Ζητή-ματα αστικής ευθύνης» - «Εκφάνσεις και όρια της συμβατικής ελευ-θερίας» - «Αστική ιατρική ευθύνη» - «Ιδιωτική αυτονομία στις οικο-γενειακές έννομες σχέσεις» Διδάσκουν: Μ. Καράσης, Γ. Αρχανιωτάκης, Θ. Παπαζήση, Γ. Δέλ-

λιος, Α. Κοτζάμπαση, Αικ. Φουντεδάκη. 2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο «Ευρωπαϊκό Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο».

Διδάσκουν: Π. Γέσιου-Φαλτσή, Ε. Ποδηματά, και Α. Σοφιαλίδης Α. Καϊσης, Π. Αρβανιτάκης, Ν. Παϊσίδου.

3) Εργατικό Δίκαιο «Θέματα Ατομικού Εργατικού Δικαίου».

Διδάσκουν: Δ. Ζερδελής, Β. Δούκα.

4. Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό). Β΄ ΕΤΟΣ (Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1) Αστικό Δίκαιο «Εξασφάλιση απαιτήσεων» Διδάσκουν: Π. Λαδάς, Δ. Παπαστερίου, Χ. Κούσουλας, Γ. Καρύμπα-

λη-Τσίπτσιου, Δ. Κλαβανίδου.

2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο «Οι πρόσφατες τροποποιήσεις του ΚΠολΔ». Διδάσκουν: Ν. Νίκας, Κ. Μακρίδου, Λ.Μ. Πίψου

3) Εργατικό Δίκαιο «Ζητήματα Συλλογικού Εργατικού Δικαίου». Διδάσκουν: Ι. Κουκιάδης, Αρ. Καζάκος.

188

Β. ΚΛΑΔΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗ-ΜΩΝ Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) Α΄ Κατηγορία

1) Συνταγματικό Δίκαιο (διετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Αντ. Μανιτάκης, Ιφ. Καμτσίδου (χειμερινό) Κ. Χρυσόγονος, Σ. Ορφανούδακης (εαρινό) Β΄ έτος: Κ. Χρυσόγονος, Σ. Ορφανουδάκης (χειμερινό) Αντ. Μανιτάκης, Ιφ. Καμτσίδου (εαρινό)

2) Διοικητικό Δίκαιο (διετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Ι. Συμεωνίδης, (χειμερινό), Κ. Γώγος (εαρινό). Β΄ έτος: Ευαγγ. Κουτούπα, (χειμερινό), Ευαγγ.Κουτούπα, Ευγ. Πρεβεδούρου, Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, (εαρινό).

3) Δημοσιονομικό Δίκαιο (διετούς φοίτησης).

Διδάσκουν: Α΄ έτος: Κ. Φινοκαλιώτης, (χειμερινό), Ν. Μπάρμπας, (εαρινό). Β΄ έτος: Κ. Φινοκαλιώτης, (χειμερινό), Ν. Μπάρμπας, (εαρινό).

4) Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο (μονοετούς φοίτησης).

Διδάσκει: Α΄ έτος: Ευαγγ. Κουτούπα .

5) Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο (μονοετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Ν. Μπάρμπας. Β΄ Κατηγορία

1) Πολιτική Επιστήμη (διετούς φοίτησης). Διδάσκει: Α΄έτος: Ζ. Παπαδημητρίου. Β΄ έτος: Ζ. Παπαδημητρίου.

2) Πολιτική Ιστορία (μονοετούς φοίτησης) Διδάσκουν: Α΄ έτος: Γ. Αναστασιάδης, Κ. Χρυσόγονος.

3) Διοικητική Επιστήμη (μονοετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Β΄ έτος: Ευγ. Πρεβεδούρου.

189

Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης). Οι φοιτητές που θα επιλέξουν να παρακολουθήσουν στο Α΄ και Β΄

εξάμηνο τα μαθήματα Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο και Πολιτική Ιστορία, στο Γ΄ και Δ΄ εξάμηνο θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα Ευρωπαϊκό Φορολογικό Δίκαιο και Διοικητική Επιστήμη αντίστοιχα.

Οι φοιτητές οφείλουν να επιλέξουν δύο μαθήματα της κατηγορίας Α΄ και ένα μάθημα της κατηγορίας Β΄.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μετά από αιτιολογημένη αίτηση, η Γ.Σ. του Τομέα μπορεί να επιτρέψει σε φοιτητές να επιλέξουν και τα τρία μαθήματα από την κατηγορία Α΄.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μετά από αιτιολογημένη αίτησή τους οι μεταπτυχιακοί φοιτητές μπορούν να επιλέγουν δύο μαθήματα από τη Β΄ κατηγορία και ένα από την Α΄.

Γ. ΚΛΑΔΟΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνα)

1) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Διδάσκουν: Α΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου , σε συνεργασία με Μ.

Σαρηγιαννίδη και Β. Καρακωστάνογλου, Β΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, σε συνεργασία με Λ. Παπαδόπουλο.

2) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο Διδάσκουν: Αν. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Ευάγγ. Βασιλακάκης (Α΄ και Β΄ έτος).

3) Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Διδάσκουν: Α΄ έτος: Ευγ. Σαχπεκίδου, Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου. Β΄ έτος: Ευγ. Σαχπεκίδου, Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου. σε συνεργασία με Ι. Κτενίδη.

4) Συγκριτικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Α΄ και Β΄ έτος: Π. Κραβαρίτου, Χρ. Δεληγιάννη- Δημητράκου.

190

5) Διπλωματική Ιστορία / Διεθνείς Σχέσεις. Διδάσκουν: Α΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, σε συνεργασία με Μ. Σαρηγιαννίδη. Β΄ έτος: Ι. Στεφανίδης,

6) Εδρα Jean Monnet - Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Κοινοτική ΄Εννομη Τάξη Διδάσκουν: Α΄έτος: Π. Στάγκος σε συνεργασία με Ι. Κτενίδη, Β΄ έτος: Π. Στάγκος, Α. Γκιζάρη- Ξανθοπούλου (κατά το χειμερινό εξάμηνο).

7) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο Διδάσκει: Π. Γκλαβίνης. Ξένη Γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό). – Όλα τα μαθήματα είναι διετούς φοίτησης. – Ο φοιτητής επιλέγει ένα από τα παραπάνω μαθήματα σαν κύριο.

Δ. ΚΛΑΔΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1) Δίκαιο Εταιριών.

Διδάσκουν: Κ. Παμπούκης, Ν. Τέλλης, σε συνεργασία με τη λέκτορα Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

2) Τραπεζικό Δίκαιο Διδάσκουν: Λ. Κοτσίρης, Σπ. Ψυχομάνης σε συνεργασία με τους λέκτορες κ.κ. Ν. Ελευθεριάδη και Ρ. Γιοβανόπουλο.

3) Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και Άϋλων αγαθών και Δίκαιο Προστασίας του Καταναλωτή. Διδάσκουν: Β. Αντωνόπουλος, Ελ. Αλεξανδρίδου σε συνεργασία με

τους λέκτορες κ.κ. Ν. Ελευθεριάδη και Ρ. Γιοβανόπουλο. 4) Ναυτικό Δίκαιο.

Διδάσκουν: Αλ. Κιάντου-Παμπούκη, Ελ. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

5) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών.

191

Διδάσκουν: Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Στ. Κορδή-Αντωνο- πούλου σε συνεργασία με το λέκτορα κ. Ν. Ελευθεριάδη. Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

Ε. ΚΛΑΔΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου. Διδάσκουν: Γ. Νάκος, σε συνεργασία με την επίκουρη καθηγήτρια Δ. Παπαδάτου και την επίκουρη καθηγήτρια Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου.

2) Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Κ. Κυριαζόπουλος.

3) Κοινωνιολογία του Δικαίου. Διδάσκει: Ν. Ιντζεσίλογλου.

4) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου. Διδάσκει: Κ. Σταμάτης.

5) Θεσμοί των Ευρωπαϊκών λαών 19ος - 20ος αιών. Διδάσκουν: Γ. Νάκος, σε συνεργασία με τη επίκουρη καθηγήτρια Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου (χειμερινό), και Κ. Κυριαζόπουλος (εαρινό).

Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

ΣΤ. ΚΛΑΔΟΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙ-ΣΤΗΜΩΝ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1) Ποινικό Δίκαιο.

Διδάσκουν: I. Mανωλεδάκης, Ν. Παρασκευόπουλος, Ελ. Συμεωνί-δου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζι-λέκης.

192

2) Ποινική Δικονομία. Διδάσκουν: Λ. Μαργαρίτης, Αδ. Παπαδαμάκης, Γρ. Καλφέλης.

3) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι - Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο

Διδάσκουν: Ν. Παρασκευόπουλος Ελ. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

4) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο.

Διδάσκουν: Λ. Μαργαρίτης, Αγγ. Πιτσελά.

5) Εγκληματολογία - Σωφρονιστική. Διδάσκουν: Στ. Αλεξιάδης, Αγγ. Πιτσελά. Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό). Την ξένη γλώσσα διδάσκουν: Αγγλικά: Α. Χατζηθεοδώρου Γαλλικά: Ευαγγ. Μουσούρη Γερμανικά: Α. Δάφφα Ιταλικά: Αθ. Νικολαϊδου-Χατζηβασιλειάδου

VII. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ - ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜ-ΜΑΤΑ ΣΥΝΔΕΟΜΕΝΑ ΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΟ-ΜΕΝΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΩΝ Δ.Ε.Π.

Α) - Πρόγραμμα ELPIS (European Legal Practice Inte-grated Studies) Law Teaching Project. Γενικός συντονιστής του προγράμματος είναι ο Καθηγητής της Νο-

μικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Ανόβερου κ. Bernardt Oppermann. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν 28 Νομικές σχολές Ευρωπαϊκών χω-

ρών, κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Από την Ελλάδα, εκτός από το Νομικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο πρόγραμμα συμμετέχουν η Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδι-στριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Στο Νομικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συντο-νίστρια του προγράμματος είναι η Καθηγήτρια του Αστικού Δικονομικού Δικαίου κ. Πελαγία Γέσιου-Φαλτσή.

Το πρόγραμμα ELPIS λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1987 και έχει επιδείξει σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα ποικί-λες δραστηριότητες με κυριότερη, μεταξύ αυτών, την ανταλλαγή (μετα-κίνηση φοιτητών και διδασκόντων) ανάμεσα στα συνεργαζόμενα Πανε-πιστήμια.

Καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του προγράμματος σημαντικός α-ριθμός φοιτητών του Νομικού Τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστη-μίου Θεσσαλονίκης είχε τη δυνατότητα να φοιτήσει για χρονικό διάστη-μα 6 ή 9 μηνών σε αλλοδαπές Νομικές Σχολές, σε όλες τις χώρες της Ευ-ρώπης.

Στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος, επίσης, το Νομικό Τμήμα του Α.Π.Θ., προσέφερε μαθήματα στην αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα σε αλλοδαπούς φοιτητές, οι οποίοι είχαν παράλληλα τη δυνατό-τητα να παρακολουθήσουν και εντατικά τμήματα εκμαθήσεως της ελλη-νικής γλώσσας στο Πανεπιστήμιό μας.

Η φοίτηση ελλήνων φοιτητών σε αλλοδαπά μαθήματα συνοδεύεται από τη δυνατότητα εκπονήσεως διπλωματικής εργασίας και απονομή του τίτλου Magister σε διάφορους τομείς του δικαίου.

Εξίσου σημαντική εμπειρία αποκομίζουν και οι Έλληνες διδάσκοντες οι οποίοι στο πλαίσιο του προγράμματος, έχουν τη δυνατότητα διδασκα-

194

λίας σε αλλοδαπά Πανεπιστήμια για χρονικό διάστημα 2 έως 4 εβδομά-δων.

Τέλος, επί σειρά ετών το πρόγραμμα εξασφάλιζε τη διδασκαλία νο-μικής ορολογίας (στην αγγλική και τη γερμανική) από μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματός μας.

Εκτός από την έντονη διδακτική δραστηριότητα το πρόγραμμα έχει συμβάλει επίσης στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Νομικών Σχολών, με τη διανομή και συμπλήρωση ερωτηματολογίων, που απευθύ-νονται σε φοιτητές, καθηγητές και δικηγόρους.

Για τις ανάγκες συντονισμού του προγράμματος πραγματοποιούνται δύο φορές κάθε χρόνο συναντήσεις των συντονιστών όλων των Νομικών Σχολών.

Β) Κάθε χρόνο το Τμήμα Νομικής συμμετέχει με ομάδα φοιτητών

στο διεθνή διαγωνισμό εικονικής δίκης Ph.Jessup International Moot Court Competition, που λαμβάνει χώρα στην Ουάσιγκτον των Η.Π.Α. Την πολύμηνη εντατική προετοιμασία της ομάδας έχουν αναλάβει η κα-θηγήτρια κα Αναστασία Γραμματικάκη Αλεξίου και ο ομότιμος καθηγη-τής κ. Φαίδων Κοζύρης.

Γ) Το τμήμα Νομικής συμμετέχει επίσης κάθε χρόνο με προπτυχια-

κούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό “The Eurorean Law Moot Court Competition” (εικονική δίκη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικαίου) ο οποίος διεξάγεται μεταξύ πολλών ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων. Με τους διαγωνιζόμενους συνεργάζονται μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Ε. Σαχπεκίδου.

VII. ΕYΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΩΝ LLP,

ERASMUS

Τα Ευρωπαϊκά προγράμματα που αφορούν την εκπαίδευση και τη νεότητα, έχοντας αρχίσει να λειτουργούν εκπαιδευτικά και πειραματικά μέσα στη δεκαετία του ’80, γνωρίζουν ήδη μια ευρύτερη συναίνεση και μια θερμή υποδοχή. Καθώς η προοπτική ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς γίνεται πραγματικότητα, τα προγράμματα αυτά εκ-φράζουν αφενός την καθοριστική σημασία που πρέπει να αποδίδεται πλέον στον παράγοντα άνθρωπος και νέος ευρωπαίος, καθώς και στις ι-κανότητες και τη δυναμικότητά τους, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ουσια-στικά ισόρροπη ανάπτυξη τόσο της οικονομικής όσο και της ελεύθερης κυκλοφορίας των ιδεών παράλληλα με την ελεύθερη κυκλοφορία των υ-λικών αγαθών και των υπηρεσιών.

Στα πλαίσια της νέας αυτής δυναμικής εντάσσεται, εξάλλου, και η έναρξη του Ευρωπαϊκού, κοινωνικού διαλόγου, με κέντρο την εκπαίδευ-ση και τελικό στόχο την Ευρώπη των Πολιτών.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LLP - ERASMUS (Δια Βίου Μάθηση)

ERASMUS: Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. 1. ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΔΟΜΗ Η Δράση ERASMUS του προγράμματος LLP αφορά την Ευρωπα-

ϊκή συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω της εν-θάρρυνσης της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων, της αύ-ξησης της ευρωπαϊκής κινητικότητας, καθώς και της ενίσχυσης της δια-φάνειας και προαγωγής της πλήρους ακαδημαϊκής αναγνώρισης σπου-δών και ακαδημαϊκών τίτλων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ειδικότερα περιλαμβάνει: − Οργανωμένες ανταλλαγές φοιτητών για αναγνωρισμένες περιόδους

σπουδών − Το Σύστημα Μεταφοράς Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS) − Κινητικότητα και ανταλλαγές διδακτικού προσωπικού − Γλωσσική προετοιμασία για εξερχόμενους και εισερχόμενους φοι-

τητές και προσωπικό − Εντατικά προγράμματα διδασκαλίας σύντομης διάρκειας

196

− Δραστηριότητες ανάπτυξης κοινών προγραμμάτων αναφερομένων σε όλα τα επίπεδα σπουδών

− Γλωσσικές σπουδές συνδυασμένες με άλλους ακαδημαϊκούς επι-στημονικούς τομείς

− Προγράμματα πανεπιστημιακής συνεργασίας σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος (Θεματικά Δίκτυα)

− Εφαρμογή μεθόδων ανοικτής και εξ αποστάσεως μάθησης.

2. ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ

Οι στόχοι της κινητικότητας σπουδαστών στο πλαίσιο του ERAS-MUS είναι: − η παροχή ευκαιριών σε σπουδαστές ώστε να επωφεληθούν, από

γλωσσικής, πολιτισμικής και εκπαιδευτικής πλευράς, από την ε-μπειρία άλλων ευρωπαϊκών χωρών και από τα προσφερόμενα αντι-κείμενα σπουδών.

− ο εμπλουτισμός του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος του ιδρύματος υποδοχής

− η προαγωγή της συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων τα οποία α-νταλλάσσουν σπουδαστές

− η συμβολή στην αναβάθμιση της κοινωνίας γενικότερα με τον εφο-διασμό των νέων με υψηλή εξειδίκευση, ευρεία αντίληψη και διεθνή εμπειρία με στόχο να αποτελέσουν τους επαγγελματίες του μέλλο-ντος

− η συμβολή στις δαπάνες κινητικότητας και η παροχή ευκαιριών για την πραγματοποίηση μιας περιόδου σπουδών στο εξωτερικό σε σπουδαστές, στους οποίους άλλως αυτό δεν θα ήταν εφικτό.

3. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ERASMUS

− οι ανταλλαγές των φοιτητών που προτείνονται για κινητικότητα βα-σίζονται σε διαπανεπιστημιακές συμφωνίες

− η περίοδος σπουδών η οποία πραγματοποιείται στο ίδρυμα-εταίρο είναι ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο ή ακαδημαϊκό έτος.

− η περίοδος σπουδών στο εξωτερικό αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος σπουδών του πανεπιστημίου προέλευσης

− η περίοδος των σπουδών στο εξωτερικό αναγνωρίζεται πλήρως, δη-λαδή το πανεπιστήμιο προέλευσης δεσμεύεται να διασφαλίσει την αναγνώριση της περιόδου σπουδών στο εξωτερικό (συμπεριλαμβα-νομένων των εξετάσεων και άλλων μορφών αξιολόγησης) σε αντι-

197

κατάσταση αντίστοιχης περιόδου σπουδών (παρομοίως συμπερι-λαμβανομένων των εξετάσεων ή άλλων μορφών αξιολόγησης) στο πανεπιστήμιο προέλευσης, ακόμη και εάν διαφέρει το περιεχόμενο. Οι φοιτητές πρέπει να ενημερώνονται για το περιεχόμενο των μαθη-μάτων, τα οποία θα παρακολουθήσουν στο εξωτερικό. Μετά το πέ-ρας της περιόδου σπουδών στο εξωτερικό, το πανεπιστήμιο υποδο-χής οφείλει να χορηγήσει στον εισερχόμενο φοιτητή και στο πανε-πιστήμιο προέλευσης αντίγραφο αναλυτικής βαθμολογίας, στο ο-ποίο θα πιστοποιείται η ολοκλήρωση του συμφωνημένου προγράμ-ματος σπουδών και θα αναγράφεται η βαθμολογία του φοιτητή στο πανεπιστήμιο υποδοχής δεν καταβάλλονται δίδακτρα, δικαίωμα εγ-γραφής, εξέταστρα, δικαίωμα πρόσβασης στις εγκαταστάσεις εργα-στηρίων, σε βιβλιοθήκες κτλ. Παρά ταύτα, ενδέχεται να υπάρξουν μικρές επιβαρύνσεις για δαπάνες, όπως ασφάλιση, συνδρομή σε φοιτητικούς συλλόγους, χρήση διαφόρων ειδών εξοπλισμού, όπως φωτοτυπικά μηχανήματα, προϊόντα εργαστηρίου κτλ., εξίσου με τους λοιπούς σπουδαστές εξακολουθούν να καταβάλλονται πλήρως στους εξερχόμενους φοιτητές εθνικές υποτροφίες και δάνεια

4. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ «ΦΟΙΤΗΤΗ LLP/ERASMUS»

Οι φοιτητές οι οποίοι πραγματοποιούν πρόγραμμα σπουδών σε πανε-πιστήμιο-εταίρο βάσει του Πανεπιστημιακού Χάρτη ERASMUS και της σύμβασης του Πανεπιστημίου με την Εθνική Μονάδα Συντονισμού (Ι-ΚΥ) που αφορά την χορήγηση υποτροφιών για τη κινητικότητα φοιτη-τών, θεωρούνται «φοιτητές ERASMUS», εφόσον πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις − ανταποκρίνονται στα σχετικά με την υπηκοότητα κριτήρια, δηλαδή

α) είναι υπήκοοι κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλης χώρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα ERASMUS , β) είναι άτομα που έχουν αναγνωρισθεί επισήμως από την Ελλάδα ως πρόσφυγες, απάτριδες ή μόνιμοι κάτοικοι, καθεστώς το οποίο θα αποδεικνύεται από επίσημα πιστοποιητικά των αρμόδιων ελληνικών αρχών. Υπή-κοοι των επιλέξιμων συνδεδεμένων χωρών εγγεγραμμένοι σε εκπαι-δευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα μπορούν να λάβουν ενίσχυση προ-κειμένου να πραγματοποιήσουν ένα μέρος των σπουδών τους, στη χώρα προέλευσής τους αλλά δίνεται χαμηλή προτεραιότητα κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων.

198

− έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το πρώτο έτος των πανεπιστημια-κών τους σπουδών.

− δεν έχουν ολοκληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό διδακτι-κών μονάδων για τη λήψη του πτυχίου τους, δηλαδή υπάρχει περίο-δος σπουδών, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης στο ΙΚΥ, που οι φοιτητές να μπορούν να αντικαταστήσουν σπουδάζοντας σε ένα Πανεπιστήμιο που συμμετέχει στο πρόγραμμα ERASMUS.

− είναι εγγεγραμμένοι σε επίσημο πρόγραμμα σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο οδηγεί στην απόκτηση πτυχίου ή άλλου τίτ-λου σπουδών, συμπεριλαμβανομένου μεταπτυχιακού και διδακτο-ρικού, και είναι αναγνωρισμένο σύμφωνα με τις διαδικασίες της εν-διαφερόμενης συμμετέχουσας χώρας

− οι φοιτητές πρέπει οπωσδήποτε να έχουν αποκτήσει επαρκή γνώση της γλώσσας στην οποία παραδίδονται τα μαθήματα που πρόκειται να παρακολουθήσουν ώστε να μην απορρίπτονται οι αιτήσεις τους από τα Πανεπιστήμια υποδοχής και να μην έχουν προβλήματα με τα μαθήματα και τις εξετάσεις.

5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ

Αρμόδιο για τη διαχείριση των υποτροφιών κινητικότητας σπουδα-στών στα πλαίσια του ERASMUS είναι το δίκτυο των Εθνικών Μονάδων Συντονισμού που έχουν ορισθεί από τις συμμετέχουσες χώρες. Στα πλαί-σια των κατευθυντηρίων γραμμών που έθεσε η Επιτροπή, κατόπιν δια-βουλεύσεων με την επιτροπή του προγράμματος LLP, η διαχείριση και το ύψος των υποτροφιών ποικίλλουν ανάλογα με τις ρυθμίσεις που επιλέγο-νται από την Εθνική Μονάδα Συντονισμού, η οποία μπορεί να χορηγεί τις υποτροφίες είτε άμεσα στους σπουδαστές είτε έμμεσα μέσω του ιδρύμα-τος προέλευσης (η τελευταία διαδικασία είναι επί του παρόντος η συνη-θέστερη).

Στόχος των υποτροφιών είναι η συμβολή στην κάλυψη των εκτά-κτων δαπανών που συνεπάγονται οι σπουδές στο εξωτερικό και δεν καλύπτουν τις δαπάνες που θα πραγματοποιούσαν κανονικά οι σπου-δαστές στο ίδρυμα προέλευσής τους.

Οι ίδιοι ακριβώς όροι ισχύουν και για τους φοιτητές που μετακινού-νται χωρίς χρηματοδότηση.

Σε περίπτωση σπουδαστών με ειδικές ανάγκες προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις.

199

Έτσι για τους φοιτητές της κατηγορίας αυτής (οι οποίες περιγράφο-νται περιοριστικά στο παράρτημα 19 της σύμβασης μεταξύ ΑΠΘ και ΙΚΥ) το ποσό της μηνιαίας υποτροφίας ορίζεται σε 500 €/ μήνα ανεξαρ-τήτως χώρας προορισμού. Πέραν της χρηματοδότησης αυτής, η ΕΜΣ (Ι-ΚΥ) δύναται να χρηματοδοτήσει πρόσθετες ανάγκες που συνεπάγεται η μετακίνηση των ατόμων αυτών.

6. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΠΟΥ ΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

LLP/ERASMUS Το Τμήμα Νομικής, διατηρεί συνεργασία με τα παρακάτω Πανεπιστήμια:

Υπεύθυνος: Καθηγητής Ευάγγελος Βασιλακάκης BGBLAGOEV02 South-Western University,Blagoevgrad

D ERLANGE01 Friedrich-Alexander-Universitat Erlangen-NurnbergF PARIS012 Universite de Paris - Val de Marne (Paris XII)

F RENNES01 Universite de Rennes 1SK KOSICE02 P.J.Safarik University

SK TRNAVA01 Trnavska Univerzita v Trnave

Υπεύθυνος: Καθηγητής Νικόλαος Ιντζεσίλογλου A SALZBUR01 Universitat Salzburg

B LIEGE01 Universite de LiegeCZ PRAHA01 Charles University of Praha

D SAARBRU01 Univerisitat des SaarlandesD TRIER01 Universitat Trier

E SALAMAN02 Universidad de SalamancaE VIGO01 Universidad de Vigo

E ZARAGOZ01 Universidad de ZaragozaF LE-MANS01 Universite du Maine

F NANCY02 Universite de Nancy 11F NICE01 Universite de Nice - Sophia Antipolis

I TRENTO01 Universita delgi studi di TrentoNL MAASTRI01 Universiteit Maastricht

S LUND01 Lund UniversityS UPPSALA01 Uppsala University

UK NORWICH01 Univeristy of East Anglia

200

Η συνεργασία με τα παρακάτω Πανεπιστήμια είναι μόνο για μετα-πτυχιακές σπουδές.

A WIEN01 Universitat Wien

D HAMBURG01 Universitat Hamburg Ο Καθηγητής κ. Νικόλαος Ιντζεσίλογλου συμμετέχει:

1) Ως υπεύθυνος - συντονιστής για λογαριασμό του Α.Π.Θ. και του Τμήματος Νομικής στα παρακάτω Ευρωπαϊκά Προγράμματα, Socrates/Erasmus από την αρχή της εφαρμογής του ως εξής: α) IPC (δίκτυο) «Academia» για ανταλλαγές (διάρκεια από 3 έως 9

μήνες) φοιτητών του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ. με τα αντίστοιχα Τμήματα Νομικής των παρακάτω Πανεπιστημίων: Antwerpen, Saarbroken, Trier, Salamanca, Nancy, Trento, Limburg (Maasrticht), Lund, Uppsala.

β) ICP (δίκτυο) «Law end Economics» για μεταπτυχιακές σπουδές και λήψη διπλώματος Master στην «Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου (διάρκεια 10 μηνών) σε ένα έως τρία από τα παρακάτω Παενπιστήμια Wien, Gent, Hamburg, Madrid (Universidad Comlutense), Masreile-Aix en Provence, Rotterdam, Leiden, Lund Manchester, Lingcopings.

γ) ICP (δίκτυο) «Diplome Economique Europeen de Gestion des En-treprises» για μετάβαση στο Πανεπιστήμιο του Le Mans για 10 μήνες για τη λήψη ειδικού Ευρωπαϊκού διπλώματος σε θέματα Διοίκησης Επιχει-ρήσεων.

δ) «Master Europeen de Theorie du Droit» για μετάβαση στο Καθο-λικό Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και τη λήψη μεταπτυχιακού διπλώ-ματος Master στη Θεωρία του Δικαίου.

Υπεύθυνος: Καθηγητής Αριστείδης Καζάκος CH ZURICH01 Universitat Zurich

D BERLIN01 Freie Universitat Berlin D HAMBURG01 Universitat Hamburg

D KIEL01 Christian-Albrechts-Universitat zu Kiel D KONSTAN01 Universitat Konstanz

D MARBURG01 Philipps-Universitat Marburg N OSLO01 University of Oslo

201

Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Μαρία Καϊάφα-Γμπάντι

D MUNCHEN01 Ludwig - Maximilians - Universitat Munchen D FRANKFU01 Iohann - Wolfgang - Goethe - Universitat Frankfu

Υπεύθυνος: Ομότιμος Καθηγητής Λάμπρος Κοτσίρης

D BONN01 Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universitat BonnI FIRENZE01 Universita delgi studi di Firenze

Υπεύθυνος: Καθηγητής Αντώνης Μανιτάκης B BRUXEL04 Universite Libre de BruxellesB LEUVEN01 Katholieke Universiteit LeuvenD BREMEN01 Universitat Bremen

D WURZBUR01 Bayerische Julius-Maximilians-Universitat Wurz-burg

D GOTTINGO1 Georg-August-Universtitat GottingenE BARCELO01 Universidad de Barcelona

E SALAMAN02 Universidad de SalamancaF MONTPEL01 Universite de Montpellier 1

F CAEN01 Universite de CaenF PARIS010 Universite de Paris-Nanterre (Paris X)

F POITIER01 Universite de PoitiersI MESSINA01 Universita delgi studi di MessinaI PERUGIA01 Universita degli studi di Perugia

I PISA01 Universita delgi studi di Pisa I SIENA01 Universita delgi studi di Siena

NL GRONING01 Rijksuniversiteit Groningen

Υπεύθυνος: Καθηγητής Γεώργιος Νάκος D KOLN01 Universitat zu KolnI LECCE01 Università delgi studi de Lecce

Υπεύθυνος: Λέκτορας Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου D TUBINGE01 Eberhard-Karls-Universitat Tubingen

F PARIS011 Universite de Paris-Sud (Paris XI)I MILANO03 Universita Cattolica del Sacro Cuore di Milano

202

Yπεύθυνη: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αγγελική Πιτσελά B BRUSSEL01 Vrije Universiteit Brussel

D GREIFSO1 Ernst-Moritz-Arndt-Universitat Greifswald D JENA01 Friedrich - Schiller - Universitat Jena

D KOLN01 Universitat zu Koln CZ PLZEN01 University of West Bohemia

HU SZEGED01 Szegedi Tudomanyegyetem I MODENAO1 Universita degli studi di Modena e Reggio E

I PALERMOO1 Universita degli studi di Palermo I TERAMOO1 Universita degli studi di Teramo P LISBOA012 Universidad Lusiada

PL BIALYST04 Uniwersytet w Bialymstoku PL KRAKOW01 Jagiellonian University

SI LJUBLJA01 Univerza v Ljiubljani SF ROVANIE01 University of Lapland

PL POZNAN01 University IM. Adama Mickiewicya TR ANKARA 02 Gazi University

TR ISTABU19 Istabul Kultur University

Υπεύθυνος: Καθηγητής Άγγελος Στεργίου

B LEUVEN01 Katholieke Universiteit Leuven B LIEGE01 Universite de Liege

E ALICANT01 Universidad de Alicante E BARCELO02 Universidad Autonoma de Barcelona

E BILBAO02 Universidad de Deusto F LYON03 Universite Jean Moulin (Lyon 111)

F STRASBO03 Universite de Strasbourg !!! Robert Schuman F TOURS01 Universite Francois Rabelais de Tours

I BOLOGNA01 Universita delgi studi di Bologna I ROMA03 Libera Universita Internazionale di Studi Sociali

Roma,"Guido Carli" NL NIJMEGE01 Katholieke Universiteit Nijmegen

NL LEIDEN01 Universiteit Leiden

203

Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Πελαγία Γέσιου – Φαλτσή,

Καθηγήτρια Χαρίκλεια Απαλαγάκη

A WIEN01 Universitat WienB LEUVEN01 Katholieke Universiteit Leuven

CH FRIBOUR01 Universite de FribourgD HANNOVE01 Universitat Hannover

D LEIPZIG01 Universitat LeipzigDK KOBENHA01 Kobenhavhs Universitet

E MADRID03 Universidad Complutense de MadridF LE-HAVR11 Universite du Havre

F ROUEN01 Universite de RouenF DIJONO1 Universite de BourgogneN OSLO01 Univeristy of Oslo

NL GRONING01 Rijksuniversiteit GroningenP LISBOA01 Universidade Catolica Portuguesa

S STOCKHOO1 Stockholm University

Υπεύθυνος: Καθηγητής Κων/νος Χατζηκωνσταντίνου

Α GRAZ01 Karl-Franzens Universitat GrazN BERGEN01 University of BergenS OREBROO1 Orebro University

IS BORGARN01 Bifrost School of Business

Υπεύθυνος: Καθηγητής Κωνσταντίνος Χρυσόγονος

D BAYREUT01 Universitat BayreuthD REGENSB01 Universitat RegensburgE ALCAL-HO1 Universidad de Alcala

I TRIESTE01 Universita degli studi di Trieste

7. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. Τα μαθήματα που διδάσκονται σε τέτοια Πανεπιστήμια αναγνωρί-ζονται βαθμολογικά, με βάση την αντιστοιχία γνωστικού αντικειμένου, είτε πρόκειται για υποχρεωτικά είτε για μαθήματα επιλογής του δικού μας προγράμματος σπουδών. Αν δεν πληρούται η προϋπόθεση της αντι-στοιχίας γνωστικού αντικειμένου, επειδή π.χ. κάποιο μάθημα δεν περι-

204

λαμβάνεται στο δικό μας πρόγραμμα σπουδών, τότε το μάθημα θα μπο-ρεί να αναγνωριστεί βαθμολογικά ως πρόσθετο γενικής επιλογής.

2 Τα προγράμματα κινητικότητας προπτυχιακών φοιτητών θα αφο-ρούν Νομικές Σχολές του Ευρωπαϊκού Δικτύου. Τα προγράμματα κινητι-κότητας μεταπτυχιακών φοιτητών μπορούν να αφορούν Νομικές ή άλλες Σχολές, ή Ερευνητικά Κέντρα, π.χ. Πολιτικών ή Κοινωνικών Επιστημών, υπό τους παραπάνω όρους.

3. Η ευχερής παρακολούθηση μαθημάτων σε ξένη γλώσσα προϋπο-θέτει την από μέρους των ενδιαφερομένων καλή γνώση της.

4. Όταν πρόκειται για χώρες δίχως οργανωμένες μεταπτυχιακές σπουδές είναι δυνατές ανταλλαγές μεταπτυχιακού επιπέδου, σύμφωνα με τους όρους ειδικών συμφωνιών μεταξύ των Σχολών, ιδιαίτερα ως προς τις εξετάσεις και τη λήψη βαθμού, υπό την προϋπόθεση ότι τα Προγράμ-ματα που οργανώνονται προβλέπουν εξετάσεις και αντίστοιχες ώρες δι-δασκαλίας και εφόσον το επίπεδο των μαθημάτων που περιλαμβάνονται είναι αντίστοιχο με το επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ H AIESEC είναι ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς, μη κυβερνη-

τικούς οργανισμούς στον κόσμο, αποκλειστικά διοικούμενος από φοιτη-τές, μη κερδοσκοπικός, μη κομματικός, εθελοντικός και εκπαιδευτικός. Ιδρύθηκε το 1948, στην Ελλάδα βρίσκεται από το 1956 και στο Αριστο-τέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1991.

ΔΙΚΤΥΟ Βρίσκεται σε 5 ηπείρους, σε 100 χώρες, σε περίπου 1100 πανεπιστή-

μια, 23.000 μέλη σε ολόκληρο τον κόσμο. Η AIESEC στην Ελλάδα α-ριθμεί 300 μέλη και βρίσκεται στα εξής Πανεπιστήμια:

• Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών • Πανεπιστήμιο Πειραιώς • Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών • Πανεπιστήμιο Μακεδονίας • Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης • Πανεπιστήμιο Αιγαίου ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ H AIESEC είναι το διεθνές δίκτυο πολλαπλών ευκαιριών για νέους

να ανακαλύψουν και να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους. Το όραμα του οργανισμού είναι η παγκόσμια ειρήνη.

Η κύρια δραστηριότητα της AIESEC είναι το Πρόγραμμα Διε-

θνούς Πρακτικής Άσκησης. Ουσιαστικά πρόκειται για τη δυνατότητα που παρέχεται σε φοιτητές (3ου και 4ου έτους) και πρόσφατους πτυχιού-χους (μέχρι 2 χρόνια από την απόκτηση πτυχίου είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο) να ζήσουν και να εργαστούν σε μια από τις 100 χώρες που απαρτίζουν το δίκτυο της AIESEC, για ένα χρονικό διά-στημα από 2 μήνες έως 1,5 χρόνο. Η πρακτική άσκηση πλαισιώνεται από το εκπαιδευτικό περιβάλλον της AIESEC και των ειδικών project με τα οποία ασχολείται. Στα πλαίσια της δραστηριότητας της AIESEC πραγμα-τοποιούνται κάθε χρόνο 3.500 ανταλλαγές και 350 συνέδρια παγκοσμίως κατά προσέγγιση.

206

Τι κερδίζει κανείς με τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης;

• Γνωριμία με τον πολιτισμό, την κουλτούρα τον τρόπο ζωής μιας χώρας

• Γνωριμία με ανθρώπους από 100 διαφορετικές χώρες • Συνεργασία με ανθρώπους με διαφορετική νοοτροπία • Επαφή με τον εθελοντισμό • Ενασχόληση με projects ποικίλης θεματολογίας και απόκτηση

εξειδικευμένης γνώσης ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ AIESEC Όλες οι δραστηριότητες της AIESEC διοργανώνονται από τα μέλη

της, τα οποία δουλεύουν ομαδικά για να δώσουν τη δυνατότητα σε φοι-τητές να ζήσουν την εμπειρία του Προγράμματος Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης. Διοργανώνουν δραστηριότητες που αφορούν:

• Την προετοιμασία των Ελλήνων φοιτητών που θα φύγουν στο εξωτερικό.

• Την υποδοχή των ξένων φοιτητών που έρχονται στην Ελλάδα • Την επανένταξη των Ελλήνων φοιτητών όταν γυρίσουν από το

εξωτερικό • Την επαφή με οργανισμούς, που συνεργάζονται με το πρόγραμ-

μα της AIESEC • Τη δομή και το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος

που πλαισιώνει την πρακτική άσκηση

Μέλη της AIESEC μπορούν να γίνουν φοιτητές του πανεπιστημίου από όλα τα έτη σπουδών.

Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες τα μέλη της AIESEC κερδί-

ζουν: • Γνωριμία με τους νέους από 100 χώρες, που συμμετέχουν στο

Πρόγραμμα Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης και μέλη της AIESEC από όλο τον κόσμο αλλά και από τα 6 ελληνικά πανε-πιστήμια στα οποία η AIESEC δραστηριοποιείται

• Δουλειά μέσα στα πλαίσια μιας ομάδας με κοινούς στόχους και εμπειρίες μέσα από τη συνεργασία με την ομάδα.

• Ανάπτυξη χαρακτηριστικών του εαυτού τους όπως, ηγετικότητα, οργανωτικότητα και υπευθυνότητα.

• Γνώση της αγοράς εργασίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξω-τερικό

207

• Πρακτική ενασχόληση και εκπαίδευση σε θέματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος

Πώς μπορώ να γίνω μέλος της AIESEC ή να μάθω περισσότερα

για το Πρόγραμμα Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης; Απλώς απευθυνθείτε στο γραφείο της AIESEC, επισκεφθείτε την ι-

στοσελίδα μας ή επικοινωνήστε μαζί μας. Γραφείο: Κτήριο Ν.Ο.Π.Ε. στον εξωτερικό διάδρομο ανάρτησης

Βαθμολογιών, όπου βρίσκεται και ο σύλλογος φοιτητών Νομικής, ακρι-βώς απέναντι απ την βιβλιοθήκη.

Διεύθυνση: AIESEC Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Πανεπιστημιούπολη Τ.Θ 1577, 54006, Θεσσαλονίκη E-mail: auth.gr@aiesec.net Ιστοσελίδα: www.aiesec.gr, www.aiesec.org

IX. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ - ΑΡΓΙΕΣ 1. Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και τελειώνει την

31η Αυγούστου του επόμενου έτους. 2. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε

δύο εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον 13 πλήρεις εβδο-μάδες για διδασκαλία και 2 για εξετάσεις.

3. Το πρώτο εξάμηνο αρχίζει στις 21 Σεπτεμβρίου και το δεύτερο λή-γει στις 31 Μαΐου.

4. Τα μαθήματα, πέρα από τις δύο χειμερινές εξεταστικές εβδομάδες, διακόπτονται από την παραμονή των Χριστουγέννων έως την επομένη των Θεοφανείων από την Πέμπτη της Τυροφάγου έως την επόμενη της Καθαρής Δευτέρας και από τη Μεγάλη Δευτέρα έως και την Κυριακή του Θωμά, την ημέρα των γενικών Φοιτητικών εκλογών και την ημέρα των Πρυτανικών εκλογών.

5. Δεν γίνονται μαθήματα τα Σαββατοκύριακα και στις παρακάτω γιορτές - επετείους:

Του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου), Την εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου, Τη 17η Νοεμβρίου, Των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου), Του Ευαγγελισμού (25 Μαρτίου), Την Πρωτομαγιά, Του Αγίου Πνεύματος.

2. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΝΟΜΙΚΗΣ Ο Σύλλογος Φοιτητών Νομικής (Σ.Φ.Ν.) είναι από τους παλαιότε-

ρους και ελάχιστους φοιτητικούς συλλόγους που έχουν συσταθεί νομό-τυπα. Πιο συγκεκριμένα, το καταστατικό του, το οποίο αποτελείται από 31 άρθρα, καταρτίστηκε την 5η Ιουνίου 1977 και εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 781/1977 Απόφαση του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης.

Κορυφαίες πρωτοβουλίες του Σ.Φ.Ν. υπήρξαν: α) Η διοργάνωση διήμερου Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα «Η

νομική επιστήμη ενόψει της προκλήσεως της ενοποιημένης Ευρώπης», το Μάρτιο του 1992 -το πρώτο συνέδριο που διοργανώθηκε αποκλειστικά από φοιτητικό σύλλογο και είχε πολύ μεγάλη επιτυχία.

β) Η έκδοση του περιοδικού «Απόπειρα», το οποίο έτυχε θερμής υ-

209

ποδοχής και από το νομικό κόσμο. Από κει και πέρα, ο Σ.Φ.Ν., φροντίζει να κάνει αισθητή την παρου-

σία του με τη συνεχή παρέμβαση στα συλλογικά όργανα του Τμήματος, τη διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων και την έκδοση πληροφορια-κών εντύπων.

Χαρακτηριστική είναι και η συνεργασία του με τη Γραμματεία του Τμήματος, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα αισθητό στις εγγραφές των πρωτοε-τών φοιτητών και στην κατάρτιση προγραμμάτων των εξεταστικών πε-ριόδων.

Το γραφείο του Σ.Φ.Ν. βρίσκεται στον 3ο όροφο του κτιρίου της Σχολής και λειτουργεί καθημερινά 11 - 12 π.μ. τηλέφωνο 996-569.

3. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣ-ΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της πόλης ανήκει στο Αριστοτέλειο Πανε-

πιστήμιο Θεσσαλονίκης που περιλαμβάνει τόσο την Κεντρική όσο και τις περιφερειακές βιβλιοθήκες των Σχολών και των Τμημάτων, που βρίσκο-νται σε διάφορα επίπεδα οργάνωσης, καθώς και του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Πανεπιστημίου μας.

Στο κτίριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης λειτουργούν: Το Αναγνωστή-ριο για τα μέλη Δ.Ε.Π., Κεντρικό Αναγνωστήριο στο ισόγειο και φοιτη-τικό αναγνωστήριο στον πρώτο όροφο.

Η είσοδος στο Κεντρικό Αναγνωστήριο επιτρέπεται στους φοιτητές τους οποίους ανατέθηκε εργασία από Καθηγητή και οι οποίοι θα πρέπει να εφοδιαστούν με άδεια εισόδου από τη Διεύθυνση, ύστερα από σχετικό σημείωμα του Καθηγητή που τους ανάθεσε την εργασία.

Η είσοδος στο φοιτητικό αναγνωστήριο (από την πλευρά του Αστε-ροσκοπείου) είναι ελεύθερη στους φοιτητές του Πανεπιστημίου. Σ’ αυτό οι φοιτητές μπορούν να μελετούν δικά τους βιβλία ή τα διδακτικά βιβλία των Καθηγητών και άλλα βοηθητικά βιβλία που βρίσκονται εκεί.

Λειτουργεί σ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Ιστοσελίδα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Α.Π.Θ. στο Διαδίκτυο:

http//ipatia.ccf.auth.gr

Άλλες βιβλιοθήκες της πόλης μας είναι: – του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, – του Δήμου Θεσσαλονίκης, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, – της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, – του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, – του Βαφοπούλειου Ιδρύματος,

210

– της Χ.Α.Ν.Θ., – του Κέντρου Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, – του Ινστιτούτου Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου και Διεθνών Σχέσε-

ων Θεσσαλονίκης, – του Κέντρου Πατερικών Μελετών (Μονή Βλατάδων, Θεσσαλονί-

κη), – της Εθνικής Σχολής Δικαστών, – της Ελληνικής Εταιρείας Σλαβικών Μελετών – του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, – του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.

Χ. ΟΔΗΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Η ενιαία Βιβλιοθήκη του Τμήματος Νομικής λειτουργεί από το ακα-δημαϊκό έτος 1998-1999, ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ίδιου Τμήματος , στον τρίτο όροφο του κτηρίου της Σχολής Νομι-κών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, με πρωτοβουλία του κο-σμήτορα κ. Δημ. Παπαστερίου. Στους κύριους σκοπούς της Βιβλιοθήκης εντάσσονται η εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών ανα-γκών της πανεπιστημιακής κοινότητας και η έρευνα στο πεδίο της νομι-κής επιστήμης από κάθε ένα ενδιαφερόμενο.

Μέχρι και το έτος 1997-1998, οι συλλογές βιβλίων, περιοδικών, τι-μητικών τόμων και δωρεών που υπήρχαν στο Τμήμα Νομικής βρίσκο-νταν εγκατεστημένες στους έξι Τομείς του Τμήματος, δηλαδή: α) Αστι-κού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης, γ) Διεθνών Σπουδών, δ) Εμπορικού και Οικο-νομικού Δικαίου, ε) Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών, και στ) Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου.

Επίσης, στην ίδια Βιβλιοθήκη φιλοξενείται και η Βιβλιοθήκη του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε., έως ότου το νεο-σύστατο αυτό τμήμα στεγασθεί σε δικό του κτήριο.

Μετά από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, η Βιβλιοθήκη του Τμή-ματος Νομικής επονομάζεται «Ιωάννης Δεληγιάννης», εις μνήμην του διαπρεπούς καθηγητή του Αστικού Δικαίου, ο οποίος πρώτος σχεδίασε την ίδρυση ενιαίας βιβλιοθήκης του Τμήματος και με τη διαθήκη του κληροδότησε σε αυτήν ολόκληρη την πολύτιμη προσωπική συλλογή του. Με το νόμο πλαίσιο 1268/1982 «για τη δομή και τη λειτουργία των Ανώ-τατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων» (άρθρο 7, παρ.7) και, στη συνέχεια, με το νόμο 1404/1983 «για τη δομή και λειτουργία των Τεχνολογικών Εκ-παιδευτικών Ιδρυμάτων» (άρθρο 49, παρ.7), έχουν τεθεί οι βάσεις για τη συγκρότηση και δημιουργία ενιαίων Βιβλιοθηκών Τμημάτων, οι οποίες θα λειτουργούν ως αυτοτελείς και αποκεντρωμένες υπηρεσίες, για την εξυπηρέτηση των σκοπών της έρευνας και της διδασκαλίας.

Το Τμήμα Νομικής , συμμορφούμενο προς τις θέσεις του νομοθέτη, προβαίνει, από το ακαδημαϊκό έτος 1998-1999, στην ενοποίηση των επι-μέρους συλλογών των έξι Τομέων του, δημιουργώντας μία ενιαία Βιβλι-οθήκη και ευελπιστώντας ότι, με τον τρόπο αυτόν, ιδρύεται πράγματι μια

212

σύγχρονη, αυτόνομη και πλήρης μονάδα υποστήριξης της διδασκαλίας και της έρευνας.

Η ενιαία αυτή Βιβλιοθήκη περιλαμβάνει περίπου 100.000 αντίτυπα βιβλίων και πάνω από 400 τίτλους περιοδικών, καθώς επίσης και πολύτι-μες συλλογές δωρεών που είχαν παραχωρηθεί παλαιότερα στις τότε Έ-δρες και τα Σπουδαστήρια της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε.

Ένα μεγάλο μέρος –αν όχι το μεγαλύτερο– του όγκου των βιβλίων της ενιαίας Συλλογής συγκεντρώθηκε μετά το έτος 1982, όταν η Σχολή Ν.Ο.Ε, με το ν.1268/1982, χωρίστηκε σε δύο αυτοτελή Τμήματα. Αυτό της Νομικής και εκείνο των Οικονομικών Επιστημών. Τότε είχαν δημι-ουργηθεί και οι έξι Τομείς του Τμήματος Νομικής για την καλύτερη δομή και λειτουργία των νομικών σπουδών και από τότε αγοράστηκαν και τα περισσότερα βιβλία. Πρίν από το 1982, τα νομικά βιβλία και περιοδικά που υπήρχαν στη Σχολή πλαισίωναν τις αντίστοιχες έδρες και ήταν κατα-νεμημένα στα τότε υφιστάμενα Σπουδαστήρια και στα γραφεία των κα-θηγητών. Αυτά, πριν από την ανέγερση του κτηρίου της Σχολής, βρίσκο-νταν στον τελευταίο όροφο του παλαιού κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχο-λής, στο ισόγειο του Χημείου.

Η ενιαία Βιβλιοθήκη Νομικής έχει καταχωρημένα όλα σχεδόν τα βι-βλία της στο ηλεκτρονικό πρόγραμμα «Horizon» και οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στον on-line κατάλογο μέσω των τερματικών που υ-πάρχουν στον χώρο της. Η οργάνωσή της γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά πρότυπα, ακολουθώντας το ταξινομικό σύστημα της βι-βλιοθήκης του Κογκρέσου, τους κανόνες καταλογογράφησης AACR2 και τις θεματικές επικεφαλίδες της Βιβλιοθήκης.

2. ΣΥΛΛΟΓΕΣ

Α. Βιβλία

1. Βιβλία κύριας συλλογής Τα βιβλία της ενιαίας Βιβλιοθήκης του Τμήματος είναι τοποθετημένα κα-τά Τομείς σε επτά αίθουσες. Αναλυτικά: 301 Εμπορικό και Οικονομικό Δίκαιο. 302 Ιστορία, Φιλοσοφία και Κοινωνιολογία του Δικαίου. 303 Αστικό Δικονομικό και Εργατικό Δίκαιο. 304 Αστικό Δίκαιο. 305 Διεθνές Δίκαιο. 306 Δημόσιο Δίκαιο.

213

307 Ποινικό Δίκαιο και Εγκληματολογία.

2.Βιβλία Δωρεών Η Βιβλιοθήκη έχει δεχθεί ένα μεγάλο μέρος βιβλίων και περιοδικών

από δωρητές. Οι συλλογές αυτές είναι οι εξής: o Δωρεά Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, η οποία απόκειται στην αίθουσα

του Αναγνωστηρίου.

o Δωρεές Κ. Καραβά, Γ.-Α. Μυλωνά, Κ. Παπακωνσταντίνου, Α. Σβώ-λου, Θ. Τσάτσου και H. Mϋller, οι οποίες βρίσκονται στην αίθουσα 109.

o Δωρέα Ι. Σαρρή, η οποία έχει ενσωματωθεί στη συλλογή περιοδικών της βιβλιοθήκης.

o Δωρεά Μαρκοπουλιώτη, η οποία έχει ενσωματωθεί στη συλλογή των βιβλίων του Αστικού Δικαίου.

o Δωρεά της Κυβέρνησης των Η.Π.Α. για τα 200 χρόνια της Ανεξαρτη-σίας, η οποία περιέχει περιοδικά και βρίσκεται ενσωματωμένη στη συλλογή περιοδικών του Τομέα Διεθνών Σπουδών, στην αίθουσα 308.

o Δωρεά Ι. Δεληγιάννη, η οποία θα εγκατασταθεί στην αίθουσα 110, και

o Δωρεά Α. Μάνεση, η οποία έχει τοποθετηθεί σε ιδιαίτερο χώρο στο Αναγνωστήριο. Ο χώρος αυτός παραχωρήθηκε στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών.

o Δωρεά Ν. Παπαντωνίου, η οποία βρίσκεται σε ελεγχόμενη αίθουσα του αναγνωστηρίου.

Παλαιότυπα και σπάνια βιβλία Πρόκειται για βιβλία που ήταν διάσπαρτα στην κύρια συλλογή της

Βιβλιοθήκης (σε όλες τις αίθουσες) και συγκεντρώθηκαν σε ελεγχόμενο χώρο της γραμματείας της Βιβλιοθήκης. Τα βιβλία αυτά δεν δανείζονται, μπορεί όμως να φωτοτυπούνται εν μέρει και μόνο με τη συνδρομή των υπευθύνων της Βιβλιοθήκης. Μερικές από τις παραπάνω εκδόσεις –κυρίως του 18ου και 19ου αιώνα– έχουν συγκεντρωθεί σε ειδικά εκθετή-ρια στην είσοδο της Βιβλιοθήκης.

214

Β. Περιοδικά

Η συλλογή των περιοδικών βρίσκεται στο αίθριο και στον κεντρικό διάδρομο της Βιβλιοθήκης (αριστερά και δεξιά).

Τα περιοδικά έχουν τοποθετηθεί κατά γνωστικό αντικείμενο. Η συλ-λογή των Διεθνών Σπουδών και του Ιδιωτικού Δικαίου στην αίθουσα 308. Τα περιοδικά γενικής ύλης (ελληνικά και ξενόγλωσσα) στο αίθριο, όπου και εκείνα του Ποινικού Δικαίου και Εγκληματολογίας. Τέλος, οι συλλογές περιοδικών της Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, καθώς και του Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης στον κεντρικό διάδρομο.

Επίσης, πολλά αντίτυπα περιοδικών ευρείας χρήσεως, λεξικών, εγκυ-κλοπαιδειών και συλλογών νομοθεσίας και νομολογίας βρίσκονται στο Αναγνωστήριο.

Τα τρέχοντα τεύχη των περιοδικών εκτίθενται με αλφαβητική σειρά σε ειδικά εκθετήρια στον κεντρικό διάδρομο. Τα περιοδικά δεν απομα-κρύνονται ποτέ από την Βιβλιοθήκη. Γ. Άλλο βιβλιακό υλικό

1. Τιμητικοί Τόμοι Βρίσκονται συγκεντρωμένοι στον προθάλαμο της αίθουσας 105 με

την ένδειξη «Hon» πάνω από τον ταξινομικό αριθμό.

2. Πληροφοριακά βιβλία Σε αυτά εντάσσονται εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, ευρετήρια, επετηρί-

δες, βιβλιογραφίες, επιτομές, εγχειρίδια, πίνακες κ. ά. Το κύριο μέρος της συλλογής αυτής βρίσκεται στο χώρο του Αναγνωστηρίου με τις σχετικές ενδείξεις. Επίσης, ένα μέρος από πληροφοριακά βιβλία, όπως κώδικες, σχολιασμένοι κώδικες, σειρές κ. ά., υπάρχει στους αντίστοιχους τομείς.

Διδακτικά συγγράμματα Η συλλογή αυτή περιλαμβάνει το διδακτικό υλικό κάθε εξαμήνου και

βρίσκεται στο χώρο του Αναγνωστηρίου. Υλικό απόσυρσης

Περιλαμβάνει πολλαπλά αντίτυπα βιβλίων, καθώς και αντίτυπα από ελλιπείς και σταματημένες σειρές περιοδικών. Το υλικό αυτό τοποθετεί-ται στο υπόγειο της νέας πτέρυγας του κτηρίου.

215

3. ΟΔΗΓΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «HORI-ZON»

Το μεγαλύτερο ποσοστό των βιβλίων έχει καταχωρηθεί στο πρό-γραμμα βιβλιοθηκών Α.Π.Θ., «Horizon» (www.lib.auth.gr).

Α. Επιχειρείται είσοδος στο “Horizon” μέσω World Wide Web. Β. Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσπέλαση είναι η χρησιμοποίηση

ενός Web browser, όπως οι Mozilla Firefox και Internet Explorer. Γ. Είναι δυνατή η προσπέλαση μέσω του Web browser πληκτρολογώ-

ντας http://nebula.lib.auth.gr ή http://www.lib.auth.gr και επιλέγοντας από εκεί τις «Ηλεκτρονικές πηγές» και στη συνέχεια την επιλογή «Ηλεκτρονικός Κατάλογος του Α.Π.Θ. (Online Public Access Catalogue)».

Δ. Στη συνέχεια η έρευνα γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει το πρόγραμμα.

Ε. Σε κάθε Ηλεκτρονικό Υπολογιστή της Βιβλιοθήκης υπάρχει συνο-πτικός οδηγός “Horizon” με λεπτομέρειες και αναλυτικές εικόνες για τα στάδια αναζήτησης ενός βιβλίου.

4. ΧΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Α. Φωτοτυπίες

Στην διάθεση των χρηστών της Βιβλιοθήκης υπάρχουν, στον χώρο του αίθριου, φωτοτυπικά μηχανήματα που λειτουργούν με καρτοδέκτες. Η φωτοτύπηση πραγματοποιείται από τους ίδιους τους χρήστες. Τις κάρτες φωτοτύπησης προμηθεύονται οι χρήστες από το προσωπικό της Βιβλιο-θήκης, καταβάλλοντας το σχετικό τίμημα. Η φωτοτύπηση επιτρέπεται, στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας και του Κανονισμού Βιβλιοθήκης Τμήματος Νομικής, μόνο για το βιβλιακό υλικό που εντάσσεται σε αυ-τήν. Συνεπώς, απαγορεύεται η φωτοτύπηση άλλου υλικού.

Β. Δανεισμός

Ο δανεισμός βιβλίων διέπεται από το άρθρο 4 του ισχύοντος ενιαίου Κα-νονισμού του Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ..

Γ. Προστασία και έλεγχος

Τα βιβλία προστατεύονται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου. Απομακρύ-νονται από τη Βιβλιοθήκη μόνο μετά από τον απαραίτητο έλεγχο του

216

Τμήματος Δανεισμού. Ο έλεγχος αυτός πραγματοποιείται κυρίως στην έξοδο της Βιβλιοθήκης. Οι χρήστες της Βιβλιοθήκης, είτε ανήκουν στα μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας είτε όχι, καλούνται να συμβά-λουν προσωπικώς στην προστασία του βιβλιακού και άλλου υλικού της Βιβλιοθήκης, στην καθαριότητα των χώρων της, καθώς και στην τήρηση της τάξης.

5. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Α. Γενικά- Σκοπός Άρθρο 1

Στο Τμήμα Νομικής της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτι-κών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης λει-τουργεί ενιαία βιβλιοθήκη υπό τον τίτλο Βιβλιοθήκη «Ιωάννης Δελη-γιάννης».

Άρθρο 2

Ο σκοπός της Βιβλιοθήκης συνίσταται στην εξυπηρέτηση των εκπαι-δευτικών και ερευνητικών αναγκών της πανεπιστημιακής κοινότητας και κάθε άλλου ενδιαφερομένου για την έρευνα στο πεδίο της νομικής επι-στήμης.

Άρθρο 3

Στη Βιβλιοθήκη εντάσσεται το σύνολο των βιβλίων και περιοδικών που υπήρχαν στις βιβλιοθήκες των Σπουδαστηρίων και των εδρών του Τμήματος Νομικής, καθώς και κάθε νεοεισερχόμενο βιβλίο ή περιοδικό. Το ίδιο ισχύει και για τις συλλογές βιβλίων και περιοδικών, οι οποίες πα-ραχωρούνται με οποιονδήποτε τρόπο στο Τμήμα ή στους Τομείς του.

Άρθρο 4

Η μηχανοργάνωση της Βιβλιοθήκης γίνεται με βάση το ηλεκτρονικό πρόγραμμα «Horizon» και οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στον on-line κατάλογο, μέσω των τερματικών που υπάρχουν στο χώρο της. Η ορ-γάνωση γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά πρότυπα, ακολου-θώντας το ταξινομικό σύστημα και τις θεματικές επικεφαλίδες της Βι-βλιοθήκης του Κογκρέσου και τους κανόνες καταλογογράφησης ΑΑCR2.

217

Β. Οργάνωση

Άρθρο 5

1.Η Βιβλιοθήκη αναπτύσσεται: α) στο βιβλιοστάσιο που περιέχει τα βιβλία και τα περιοδικά της κύριας συλλογής κατανεμημένα κατά γνω-στικό αντικείμενο, β) στο αναγνωστήριο, γ) στο χώρο απόσυρσης (υπό-γειο) το οποίο περιέχει κυρίως πολλαπλά αντίτυπα, και δ) στο βιβλιοστά-σιο των δωρεών που βρίσκεται στις αίθουσες σεμιναρίων υπ’αριθμ.109 και 110. Οι αίθουσες αυτές ανήκουν στον τομέα Διεθνών Σπουδών και στον Τομέα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης αντιστοίχως και χρησιμοποιούνται από αυτούς τους τομείς. Ευγενώς παραχωρήθηκαν για την εγκατάσταση των δωρεών της Βιβλιοθήκης.

2. Η Βιβλιοθήκη οργανώνεται σε έξι τομείς και έξι τμήματα, για κα-θένα από τα οποία ορίζεται ένας υπεύθυνος.

Οι τομείς της Βιβλιοθήκης αντιστοιχούν στους Τομείς του Τμήματος και είναι οι εξής:

Α. Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, -Υποτομέας Αστικού,

-Υποτομέας Αστικού Δικονομικού Δικαίου, -Υποτομέας Εργατικού Δικαίου, Β. Τομέας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης, Γ. Τομέας Διεθνών Σπουδών, Δ. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, Ε. Τομέας Ιστορίας , Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, και

ΣΤ. Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών. Τα τμήματα της βιβλιοθήκης είναι τα εξής: α) Γραμματείας και Οι-

κονομικών, β) Δανεισμού - Διαδανεισμού, γ) Παραγγελιών, δ) Περιοδι-κών, ε) Δωρεών, στ) Οργάνωσης υλικού (καταλογογράφηση - ταξινόμη-ση), και ζ) Εκπαίδευσης χρηστών.

Άρθρο 6

1. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής ή ο αναπληρωτής του προΐ-σταται της Βιβλιοθήκης.

2. Η Βιβλιοθήκη διευθύνεται από την Επιτροπή Βιβλιοθήκης, η οποία απαρτίζεται από:

α) τον Πρόεδρο της Βιβλιοθήκης

218

β) έξι μέλη Δ.Ε.Π., τα οποία εκπροσωπούν τους Τομείς του Τμήμα-τος και κάθε ένα εκλέγεται από τον οικείο Τομέα,

γ) έναν βιβλιοθηκονόμο (υπεύθυνο/η της Βιβλιοθήκης) δ) έναν εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών σπουδαστών, ε) δύο εκπροσώπους των προπτυχιακών φοιτητών, στ) έναν εκπρόσωπο του Ε.Δ.Π., και Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης είναι επιστημονικώς υπεύ-

θυνος της Βιβλιοθήκης και διορίζεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευ-σης του Τμήματος.

3. Στις αρμοδιότητες της Επιτροπής εμπίπτουν κυρίως: α) Η ορθή λειτουργία της Βιβλιοθήκης προς εκπλήρωση των σκοπών

της, β) Η επικοινωνία και συνεργασία με την Κεντρική Βιβλιοθήκη του

Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ., γ) Ο συντονισμός των Τομέων και των Τμημάτων της Βιβλιοθήκης, δ) Ο έλεγχος των οικονομικών της, ε) Η σύνταξη ετησίων προϋπολογισμού και απολογισμού, στ) Η κατανομή του προσωπικού στα επιμέρους Τμήματα και η πα-

ρακολούθηση του έργου που συντελείται, ζ) Η αξιολόγηση των προτάσεων των Τομέων ή των μελών ΔΕΠ,

φοιτητών ή άλλων μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας για το έργο της Βιβλιοθήκης,

η) Ο επιστημονικός έλεγχος των παραγγελιών και η κατανομή τους, θ) Ο προσδιορισμός της παρουσίας των μελών ΕΔΠ στην Βιβλιοθή-

κη, ι) Η εφαρμογή των αποφάσεων των πανεπιστημιακών οργάνων, οι

οποίες αφορούν στην Βιβλιοθήκη, και ια) Η δημιουργία πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως για το βιβλίο και

τις βιβλιοθήκες εν γένει, καθώς και την ιστορία του Α.Π.Θ.

Άρθρο 7

Τα βιβλία της Βιβλιοθήκης κατανέμονται ως εξής: α. βιβλία κύριας συλλογής, β. βιβλία δωρεών, και γ. βιβλία που χαρακτηρίζονται ως πα-λαιότυπα ή σπάνια. Για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες ισχύουν ειδικές διατάξεις ως προς τη δυνατότητα προσέγγισής τους από τους χρήστες.

Άρθρο 8

Τα μέλη και τα υποψήφια μέλη ΔΕΠ, καθώς και οι υποψήφιοι για

219

λήψη διδακτορικού ή μεταπτυχιακού διπλώματος του Τμήματος, προ-σφέρουν στην Βιβλιοθήκη ένα αντίτυπο των βιβλίων τους και των εν γέ-νει μελετών τους. Η κατάθεση αυτή πιστοποιείται με έγγραφο της Βιβλι-οθήκης προς τη Γραμματεία του Τμήματος Νομικής κατά περίπτωση για να προχωρήσει η διαδικασία της υποψηφιότητας.

Γ. Λειτουργία Βιβλιοθήκης

Άρθρο 9 - Χρόνος Λειτουργίας

1. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα έως και Παρα-σκευή, σύμφωνα με το παρακάτω ωράριο: Δευτέρα έως Πέμπτη 08.30-19.30 και Παρασκευή 08.30-14.30. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, το ωράριο αυτό μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί ανάλογα με τις ανάγκες που ανακύπτουν και τις δυνατότητες που υπάρχουν.

2. Οι αργίες της Βιβλιοθήκης είναι ίδιες με εκείνες των υπόλοιπων περιφερειακών βιβλιοθηκών του Α.Π.Θ, λαμβάνοντας υπόψη τον εσωτε-ρικό κανονισμό του.

3. Η Βιβλιοθήκη είναι δυνατόν να παύσει τη λειτουργία της για διά-στημα που καθορίζεται εκάστοτε από την Επιτροπή Βιβλιοθήκης, προ-κειμένου να διεξάγεται ο απαραίτητος έλεγχος των βιβλίων και περιοδι-κών, η απογραφή του υλικού και οι αναγκαίες ανακατατάξεις, καθώς και εξαιτίας έκτακτης ανάγκης κατά την κρίση της Επιτροπής.

Άρθρο 10 -Τρόπος Λειτουργίας

1. Οι χρήστες της Βιβλιοθήκης εισέρχονται στο χώρο της χωρίς τσά-ντες και επανωφόρια, καθώς και με απενεργοποιημένα κινητά τηλέφωνα. Οι χρήστες είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται στις υποδείξεις του προσωπικού, να σέβονται το χώρο και να μην ενοχλούν τους αναγνώστες και το προσωπικό.

2. Το βεστιάριο του 3ου ορόφου χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από τους χρήστες της Βιβλιοθήκης του Τμήματος Νομικής.

3. Απαγορεύεται στους χρήστες της Βιβλιοθήκης το κάπνισμα και η μεταφορά και κατανάλωση τροφίμων , ποτών και αναψυκτικών στους χώρους της Βιβλιοθήκης. Το προσωπικό της Βιβλιοθήκης πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό σε ότι αφορά το κάπνισμα στους ίδιους χώρους.

4. Μετά την είσοδό τους στη Βιβλιοθήκη, οι χρήστες έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα βιβλία της κύριας συλλογής και στα φωτοτυπικά μηχανήματα που λειτουργούν με κάρτες. Τις κάρτες προμηθεύονται οι

220

ενδιαφερόμενοι από το Γραφείο Εξυπηρέτησης στο χώρο υποδοχής της Βιβλιοθήκης. Μετά τη χρήση τους, τα βιβλία τοποθετούνται στα ειδικά κινητά καροτσάκια που υπάρχουν για το σκοπό αυτό. Ο αναγνώστης δεν τοποθετεί ο ίδιος τα έντυπα στα ράφια ούτε τα εγκαταλείπει στα τραπέζια των αναγνωστηρίων.

5. Τα βιβλία προστατεύονται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου και δεν απομακρύνονται από τη Βιβλιοθήκη, αν δεν πληρωθούν οι όροι δα-νεισμού, με ευθύνη του οικείου Τμήματος.

6. Το αναγνωστήριο χρησιμοποιείται για τη μελέτη των προπτυχια-κών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Νομικής.

7. Οι χώροι της κύριας συλλογής της Βιβλιοθήκης ( επιμέρους το-μείς) χρησιμοποιούνται για έρευνα από όλους τους χρήστες και όχι ως αναγνωστήριο από τους προπτυχιακούς φοιτητές.

Άρθρο 11

Κατά το χρόνο λειτουργίας της Βιβλιοθήκης τα μέλη Ε.Δ.Π. εξυπηρετούν τους χρήστες της στις έρευνές τους, όποτε χρειαστεί, με τρόπο που ορί-ζεται από τον οικείο Τομέα.

Δ. Δανεισμός Άρθρο 12 - Τρόπος δανεισμού

Ο δανεισμός γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 4 του ενιαίου Κανονισμού λειτουργίας του Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ. (www.lib.auth.gr)

Η Βιβλιοθήκη μπορεί να ζητήσει την επιστροφή των δανεισμένων βιβλίων και πριν τη λήξη της προθεσμίας που έχει δοθεί, αν αυτό κριθεί απαραίτητο.

Ο δανειζόμενος είναι υποχρεωμένος να τηρεί τα βιβλία που δανείζε-ται σε άριστη κατάσταση, να μην τα δανείζει αλλού και να μην προκαλεί οποιεσδήποτε φθορές σε αυτά (επισήματα, υπογραμμίσεις, σημειώσεις, κλπ.)

Σε περίπτωση απώλειας κάποιου βιβλίου, ο δανειζόμενος υποχρεού-ται να καταβάλει την τρέχουσα τιμή αντικατάστασής του (αγορά και έξο-δα αποστολής), αν το βιβλίο υπάρχει στην αγορά. Αν δεν υπάρχει, υπο-χρεούται να καταβάλει το κόστος αντικατάστασής του (δανεισμός από άλλη βιβλιοθήκη, φωτοτύπηση και βιβλιοδεσία).

Αν ο δανειζόμενος ή ο χρήστης προκαλέσει φθορά σε κάποιο βιβλίο, υποχρεούται να καταβάλει το κόστος επιδιόρθωσής του και, αν το βιβλίο δεν επιδιορθώνεται, το κόστος αντικατάστασής του.

221

Τα περιοδικά δεν δανείζονται. Επίσης, δεν δανείζονται τα βιβλία που είναι ενταγμένα στο Αναγνωστήριο, αυτά που έχουν χαρακτηριστεί σπά-νια, καθώς και τα πληροφοριακά (reference books). Τα σπάνια βιβλία δεν φωτοτυπούνται, ενώ η πρόσβαση σε αυτά επιτρέπεται μόνον ύστερα από άδεια της Επιτροπής Βιβλιοθήκης.

Η παράβαση των κανόνων δανεισμού από το δανειζόμενο συνεπάγε-ται τη στέρηση του δικαιώματος περαιτέρω δανεισμού βιβλίων. Ειδικά στην περίπτωση παραβίασης του χρόνου επιστροφής, η στέρηση της δυ-νατότητας νέου δανεισμού είναι αυτόματη μέχρι την επιστροφή όλων των βιβλίων που έχει δανειστεί ο ενδιαφερόμενος.

Βιβλία που εκδόθηκαν πριν το 1930, καθώς και βιβλία που έχουν με-γάλη ζήτηση σε καθημερινή βάση ή είναι φθαρμένα ή με κακή ποιότητα χαρτιού, δε δανείζονται.

Άρθρο 13 - Χρόνος δανεισμού

Η διάρκεια δανεισμού των τεκμηρίων διέπεται σύμφωνα με το άρθρο 4 του ενιαίου Κανονισμού λειτουργίας του Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ. (www.lib.auth.gr) Ε. Τροποποίηση και έναρξη ισχύος

Άρθρο 14 - Τροποποίηση

Ο Κανονισμός Βιβλιοθήκης τροποποιείται, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Βιβλιοθήκης, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμή-ματος. Η ισχύς του αρχίζει την επόμενη μέρα της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης.

Τμήμα Νομικής (τηλ. 996520) Αποστολίδου Σοφία (Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επι-

στημών, τηλ.996479) Γαρέζου Μαριέττα (Τομέας Δημοσίου Δικαίου & Πολιτ. Επιστήμης,

τηλ. 996485) Γιαννίτσιου Ελένη (Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης. Τομέας Εμπορικού και

Οικονομικού Δικαίου, τηλ.996548) Γκουτζιαμάνη Αγνή (Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολο-

γίας του Δικαίου, τηλ. 996520) Καρατζουλίδου Κυριακή (Τομέας Αστικού Δικονομικού και Εργατι-

κού Δικαίου, τηλ. 996565)

222

+Παπαγαθαγγέλου Βασιλική (Τομέας Αστικού Δικαίου, τηλ. 996544) Ψαράκη Καλλιόπη (Τομέας Διεθνών Σπουδών, τηλ. 996591) Παπα-

δημητρίου Αθηνά (Τμήμα Δανεισμού Βιβλιοθήκης τηλ. 996520) Παπαδοπούλου Άννα (Τμήμα Δανεισμού Βιβλιοθήκης) Μπλιάυκος

Κωνσταντίνος (Κλητήρας)

ΤΗΛ ΕΦΩΝ Ι ΚΟ Σ ΚΑ Τ Α ΛΟ ΓΟ Σ

Θυρωρείο Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. ......................................................... 99.6469Κεντρικό θυρωρείο, κτίριο διοίκησης. ........................... 99.6928-99.6929Αλεξανδρίδου Ελίζα (καθηγήτρια) ............................................... 99.6603Αναστασιάδης Γεώργιος (καθηγητής) ........................................... 99.6516Αντωνιάδου Διαμάντω (διοικητικός υπάλλ.) ................................ 99.6546Απαλαγάκη Χαρίκλεια (καθηγήτρια) ............................................ 99.6559Αποστολίδου Σοφία (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................................... 99.6479Αρβανιτάκης Παρασκευάς (καθηγητής) ....................................... 99.6557Αρχανιωτάκης Γεώργιος (καθηγητής) .......................................... 99.6593Βαλαβάνη-Πολατίδου Ελένη (λέκτορας) ...................................... 99.6545Βαλτούδης Αναστάσιος (επικ. καθηγ.) ......................................... 99.6460Βασιλακάκης Ευάγγελος (καθηγητής) .......................................... 99.6599Βενιζέλος Ευάγγελος (καθηγητής) ................................................ 99.6511Βοζίκη-Κοσματοπούλου Μαρία (επιστ. συνεργ.) .......................... 99.6579Γαρέζου Μαριέττα (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ..................................................... 99.6485Γιαννίτσιου Ελένη (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ..................................................... 99.6548Γιοβανόπουλος Ρήγας (λέκτορας) ................................................ 99.7372Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Άννα (επικ. καθηγ.) ................................. 99.6481Γκλαβίνης Παναγιώτης (επικ. καθηγ.) .......................................... 99.6611Γκολογκίνα-Οικονόμου Ελένη (αναπλ. καθηγ.) ........................... 99.6627Γκουτζιαμάνη Ευφροσύνη (επιστ. συνεργ.) .................................. 99.6567Γραμματικάκη-Αλεξίου Αναστασία (καθηγήτρια.) ...................... 99.6596Γώγος Κωνσταντίνος (επικ. καθηγ.) ............................................ 99.7170Δάφφα Αγνή (Ε.Ε.ΔΙ.Π. Γερμανικής γλώσσας) ............................ 99.6634Δεληγιάννη-Δημητράκου Χριστίνα (επικ. καθηγ.) ....................... 99.6607Δέλλιος Γεώργιος (αναπληρ. καθηγ.) ............................................ 99.7692Δούκα Βικτωρία (αναπληρ. καθηγ.) .............................................. 99.6536Εζίκη Ευδοξία-Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ................................... 99.6600

224

Ελευθεριάδης Νικόλαος (λέκτορας) ............................................. 99.9622 Ζαχαριάδης Αθανάσιος (λέκτορας) ............................................... 99.6489 Ζερδελής Δημήτριος (καθηγητής) ................................................. 99.6534 Ιντζεσίλογλου Νικόλαος (καθηγητής) ........................................... 99.6575 Καζάκος Αριστείδης (καθηγητής) ................................................. 99.6539 Καϊάφα-Γκμπάντι Μαρία (καθηγήτρια) ........................................ 99.6497 Καΐσης Αθανάσιος (καθηγητής) ................................................... 99.6624 Καλλιαρίδου Αικατερίνη (Γραματέας. Κοσμητείας) ...................... 99.1386 Καλφέλης Γρηγόριος (καθηγητής) ................................................ 99.6487 Καμτσίδου Ιφιγένεια (επικ. καθηγ.) .............................................. 99.6480 Καρακωστάνογλου Βενιαμίν (λέκτορας) ....................................... 99.6509 Καραντούκη-Κωζαδίνου Λαμπρινή (επιστ. συνεργ.) ..................... 99.6478 Καραλή Χρυσούλα (διοικητικός υπάλλ.) ....................................... 99.6613 Καρατζουλίδου Κυριακή (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ........................................... 99.6565 Καρύμπαλη-Τσίπτσιου Γιαννούλα (καθηγήτρια) .......................... 99.6585 Κλαβανίδου Δέσποινα (αναπλ. καθηγ.) ......................................... 99.6566 Κορδή-Αντωνοπούλου Σταματία (επικ. καθηγ.) ........................... 99.6549 Κορνηλάκης ΄Αγγελος (λέκτορας) ................................................. 99.6445 Κορνηλάκης Παναγιώτης (καθηγητής) .......................................... 99.6521 Κοτζάμπαση Αθηνά (επικ. καθηγ.) ................................................ 99.6568 Κουγιουμτζή Ευαγγελία (επιστ. συνεργ.) ....................................... 99.6562 Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη Ευτυχία (καθηγήτρια) ........ 99.6567 - 99.6581 Κούσουλας Χρίστος (καθηγητής) .................................................. 99.6625 Κουτούπα Ευαγγελία (καθηγήτρια) ............................................... 99.6486 Κουτσουράδης Αχιλλέας (καθηγητής) ........................................... 99.6626 Κραβαρίτου Παναγιώτα (καθηγήτρια) .......................................... 99.6547 Κτενίδης Ιωσήφ (λέκτορας) .......................................................... 99.6509 Κυριαζόπουλος Κυριάκος (επικ. καθηγ.) ...................................... 99.6570 Κωζαδίνος Αλέξανδρος (βοηθός) ................................................. 99.6477 Λαδάς Παναγιώτης (καθηγητής) ................................................... 99.6561 Λεμπέση-Ανδρέου Ιωάννα (επιστ. συνεργ.) ................................... 99.6616

225

Μακρίδου Καλλιόπη (καθηγήτρια) ............................................... 99.6555Μάνου Δήμητρα (διοικητικός υπάλλ.) .......................................... 99.6508Μανιτάκης Αντώνιος (καθηγητής) ................................................ 99.6514Μάντζαρης Κωνσταντίνος (διοικητικός υπάλλ.) ........................... 99.6590Μαντζούφας Παναγιώτης (επίκ. καθηγ.) ....................................... 99.7063Μαργαρίτης Λάμπρος (καθηγητής) .............................................. 99.6493Μαρμαρίδου-Καλαϊτζίδου Παρθενόπη (διοικητικός υπάλλ.) ....... 99.6504Μουσούρη Ευαγγελία (Ε.Ε.ΔΙ.Π. Γαλλικής γλώσσας).................. 99.7393Μπαξεβάνη Πηνελόπη (διοικητικός υπάλλ.).................................. 99.5262Μπάρμπας Νικόλαος (καθηγητής) ................................................ 99.6473Μπιτζιλέκης Νικόλαος (καθηγητής) ............................................. 99.6476Νάκος Γεώργιος (ομότιμος καθηγητής) ........................................ 99.6571Νένδου Ελένη(διοικητικός υπάλλ.) ............................................... 99.5267Νίκας Νικόλαος (καθηγητής) ........................................................ 99.6623Νικολαΐδου-Χατζηβασιλειάδου Αθανασία (Ε. Ε.ΔΙ. Π. ιταλ. Γλώσσ.) ............................................................. 99.6635Ντόγκαρη Δέσποινα (διοικητικός υπάλλ.) ...................................... 99.5266Νούσκαλης Γεώργιος (λέκτορας) .................................................. 99.6642Ορφανουδάκης Σαράντης (επικ. καθηγ.) ...................................... 99.6652Παϊσίδου Νικολέττα (αναπληρ. καθηγ.) ....................................... 99.6563Παπαγγελής Αλέξανδρος (βοηθός) ............................................... 99.6478Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος (λέκτορας) .................................... 99.1329Παπαδαμάκης Αδάμ (καθηγητής) ................................................. 99.6475Παπαδάτου Δάφνη (επικ. καθηγ.) ................................................. 99.6594Παπαδημητρίου Αθηνά (διοικητικός υπάλλ.) ............................... 99.6520Παπαδόπουλος Λεωνίδας (λέκτορας) ........................................... 99.6507Παπαδοπούλου ΄Αννα (διοικητικός υπάλλ.) ................................. 99.6522Παπαδοπούλου Ανθούλα (επικ. καθηγ.) ....................................... 99.6540Παπαδοπούλου Τριανταφυλλιά (λέκτορας) .................................. 99.7167Παπαδοπούλου Χρυσούλα (διοικητικός υπάλλ.) ......................... 99.5268Παπαδόπουλου-Μπαραλιάκου Αναστασία (Ε.Τ.Ε.Π .) ................ 99.7139

226

Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη Παρασκευή (λέκτορας) ..................... 99.6620 Παπάζη Αλεξία (διοικητικός υπάλληλος) ...................................... 99.6608 Παπαζήση Θεοφανώ (αναπληρ. καθηγ.) ........................................ 99.6589 Παπακυριάκου Θεόδωρος (λέκτορας) ........................................... 99.6642 Παπασιώπη-Πασιά Ζωή (καθηγήτρια) .......................................... 99.6598 Παπαργυρίου Αναστασία(διοικητικός υπάλλ) . ......……………… 99.7140 Παπαστερίου Δημήτριος (καθηγητής) ........................................... 99.6583 Παπαφιλίππου Δημήτριος (βοηθός) .............................................. 99.6525 Παρασκευόπουλος Νικόλαος (καθηγητής) .................................... 99.6491 Πάτκου Κυριακή (διοικητικός υπάλλ.) ........................................... 99.6576

Πιτσελά Αγγελική (αναπληρ. καθηγ.) ........................................... 99.6472 Πίψου Λήδα-Μαρία (αναπληρ. καθηγ.) ......................................... 99.6564 Ποδηματά Ευαγγελία (αναπληρ. καθηγ.) ....................................... 99.6556 Πουλιάδης Αθανάσιος (καθηγητής) .............................................. 99.6543 Πρεβεδούρου Ευγενία (επικ. καθηγ.) ............................................. 99.7189 Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης (λέκτορας) .......................................... 99.6468 Σαχπεκίδου Ευγενία (καθηγήτρια) ................................................ 99.6597 Σιδηρόπουλος Αλέξιος (διοικητικός υπάλλ.)……………………. . 99.5279 Σκερλετοπούλου-Σεραφείμ Αικατερίνη (Ε.Τ.Ε.Π.) ...................... 99.6489 Σκορδαλός Ιωάννης (επιστ. συνεργ.) ............................................. 99.6478 Σκουρής Βασίλειος (καθηγητής) ................................................... 99.6517 Σοφιαλίδης Απόστολος (λέκτορας) ............................................... 99.6558 Στάγκος Πέτρος (καθηγητής) ......................................................... 99.6595 Σταμάτης Κωνσταντίνος (καθηγητής) ........................................... 99.6574 Στεργίου Άγγελος (καθηγητής) ...................................................... 99.6535 Στεφανίδης Ιωάννης (αναπληρ. καθηγ.) ........................................ 99.6488 Στέφου Μαρία (διοικητικός υπάλλ.) .............................................. 99.5303 Συμεωνίδης Ιωάννης (επικ. καθηγ.) ............................................... 99.6518 Συμεωνίδου-Καστανίδου Ελισάβετ (καθηγήτρια) ......................... 99.6496 Τεκτονίδης Δημήτριος (διοικητικός υπάλλ.) .................................. 99.6638 Τέλλης Νικόλαος (καθηγητής) ...................................................... 99.6553

227

Τζίβα Ευμορφία (επίκ. καθηγ.) ..................................................... 99.6618Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου Σοφία (επίκ. καθηγ.) .............................. 99.6500Τουρνάς Δημήτριος (διοικητικός υπάλλ.) ..................................... 99.5267Τσαρούχα Αλεξάνδρα (Ε.Τ.Ε.Π.) ................................................. 99.6537Τσιτσικλή Χριστίνα (επιστ. συνεργ.) ............................................. 99.6478Τσούρκας Δήμος (επικ. καθηγ.) .................................................... 99.6481Φινοκαλιώτης Κωνσταντίνος (καθηγητής) ................................... 99.6471Φουντεδάκη Αικατερίνη (αναπλ. καθηγ) ...................................... 99.6560Φρέρης Αναστάσιος-Ιωάννης (επίκ. καθηγ.) ................................ 99.6617Φερμάνη Άλκηστις (γραμματέας του Τμήματος) ........................... 99.5251Χατζηκωνσταντίνου Κωνσταντίνος (καθηγητής) ......................... 99.6503Χατζηνικολάου-Αγγελίδου Ουρανία (καθηγήτρια) ...................... 99.6615Χατζησπύρογλου Ξανθίππη (διοικητικός υπάλλ.) ......................... 99.6622Χρυσόγονος Κωνσταντίνος (καθηγητής) ..................................... 99.6523Ψαράκη Καλλιόπη (διοικητικός υπάλλ.) ....................................... 99.6591Ψούνη-Ζορμπά Νίκη (καθηγήτρια) ............................................... 99.6586Ψυχομάνης Σπυρίδων (καθηγητής) ............................................... 99.6554