Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60 . Παράκτια και...

1

NATIONAL CENTRE FOR MARINE RESEARCH

Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας

Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/602000/60..Παράκτια και Μεταβατικά ΝεράΠαράκτια και Μεταβατικά Νερά

Δρ. Ε. Παπαθανασίου

Διευθυντής Ερευνών του ΕΚΘΕ

2



Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/602000/60

• Καθορισμός της τυπολογίας των παράκτιων και των μεταβατικών νερών.

• Καθορισμός των συνθηκών αναφοράς (σε αδιατάρακτα από ανθρωπογενείς επεμβάσεις οικοσυστήματα)

• Ταξινόμηση των νερών

• Αποτελεσματική Διαχείριση για την αναβάθμιση της ποιότητας

3



Ορισμοί για παράκτια και Ορισμοί για παράκτια και μεταβατικά νεράμεταβατικά νερά

• Παράκτια νεράΠαράκτια νερά χαρακτηρίζονται εκείνα τα οποία

βρίσκονται σε απόσταση ενός ναυτικού μιλίου από

την ακτή (Baseline), φτάνοντας, αν χρειαστεί στο

εξωτερικό μέτωπο των μεταβατικών νερών.

• Μεταβατικά νεράΜεταβατικά νερά θεωρούνται εκείνα που

βρίσκονται σε εκβολές ποταμών και υφίστανται

έντονη επίδραση των εσωτερικών νερών.

4



Δείκτες

Βιολογικά Ποιοτικά Στοιχεία•Φυτοπλαγκτόν σύνθεση and αφθονία ειδών,

φυτοπλαγκτονική βιομάζα, blooms•Μακροφύκη και Αγγειόσπερμα διατάραξη ευαίσθητων ειδών, κάλυψη

μακροφυκών και αγγειοσπέρμων αφθονία•Βενθικά ασπόνδυλα ποικιλότητα, αφθονία, διατάραξη ευαίσθητων

ειδών

Υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία•Παλίρροιες σύστημα ροής γλυκού νερού, κυρίαρχα ρεύματα

διεύθυνση και ταχύτητα •Μορφολογία διακύμανση βάθους, μορφολογία και υπόστρωμα

βυθού

•Φυσικοχημικά ποιοτικά στοιχεία•Γενικά φυσικοχημικά στοιχεία, συγκεντρώσεις

θρεπτικών θερμοκρασία, οξυγόνο, διαφάνεια •Ειδικοί συνθετικοί ρυπαντές συγκεντρώσεις•Ειδικοί μη συνθετικοί ρυπαντές συγκεντρώσεις

5



1. Organohalogen compounds and substances which may form such compounds in the aquatic environment.

2. Organophosphorus compounds.3. Organotin compounds.4. Substances and preparations, or the breakdown products of such, which have been proved to possess carcinogenic or mutagenic properties or properties which may affect steroidogenic, thyroid, reproduction or other endocrine-related functions in or via the aquatic environment.5. Persistent hydrocarbons and persistent and bioaccumulable organic

toxic substances.6. Cyanides.7. Metals and their compounds.8. Arsenic and its compounds.9. Biocides and plant protection products.10. Materials in suspension.11. Substances which contribute to eutrophication (in particular, nitrates and phosphates).12. Substances which have an unfavourable influence on the oxygen

balance (and can be measured using parameters such as BOD, COD, etc.).

•Ενδεικτικός Κατάλογος Κύριων Ρυπαντών

6



Ιστορικό

• Εμπλοκή του ΕΚΘΕ από το 1989-1993 στα πλαίσια της «Οικολογικής Οδηγίας», με συμβόλαιο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

• Συμμετοχή, ως εκπρόσωπος της ΕΕΑ, σε θέματα προετοιμασίας της Οδηγίας (1996-1999)

• Συμμετοχή στην ειδική ομάδα εργασίας για τα παράκτια και μεταβατικά νερά, ως εκπρόσωπος της Ελλάδος (2001-2002)

7



Ειδική Ομάδα Εργασίας 2.4

Στόχοι:

• Ανάπτυξη οδηγιών για την τυπολογία και κατηγοριοποίηση των υδάτων,

• Χρήση υφιστάμενης κατηγοριοποίησης και

• Προσδιορισμός εργαλείων ταξινόμησης και τυπολογίας

8



Συμμετοχή του ΕΚΘΕ• Ενεργή συμμετοχή σε όλες τις εργασίες της

ειδικής ομάδας 2.4– Workshops στις Βρυξέλλες (Σεπτέμβριος 2001)- 2.4– Workshop στο Παρίσι (Δεκέμβριος 2001)- Τυπολογία

Μεσογείου – Workshop στο Βερολίνο (Ιανουάριος του 2002)-2.4– Workshop στη Στοκχόλμη (Μάιος 2002)-2.4– Συμμετοχή σε όλα τα έγγραφα που ετοιμάστηκαν– Συμμετοχή στο έγγραφο για την ενδο-βαθμονόμηση

(intercalibration) και συνεχή παρακολούθηση (monitoring)

9



Οικοπεριοχή: ΜεσόγειοςSystem B

Alternative

characterization Physical and chemical factors that determine the characteristics of

the coastal water and hence the biological community structure

and composition

Obligatory factors Latitude Longitude Tidal range salinity

Optional factors Hydrodynamic status (current velosity, wave exposure, mixing

characteristics, turbidity)

Retention time (of enclosed bays) Mean substratum composition Water temperature range Shape Depth

10



Πρόοδος Εργασιών της Ομάδας 2.4

• Ανάπτυξη Οδηγιών για την Τυπολογία– Καθορισμός Τυπολογίας για όλες τις οικοπεριοχές

(Βαλτική, Β. Θάλασσα, Ατλαντικός, Μεσόγειος)– Προσπάθεια για λιγότερους τύπους παράκτιων και

μεταβατικών νερών με ταυτόχρονη ανάπτυξη της κλίμακας

– Για τη Μεσόγειο 8-10 τύποι, κοινοί για όλες τις μεσογειακές χώρες

– Διαχειριστικοί διαχωρισμοί τύπων

11



• Ανάπτυξη Οδηγιών για την Ταξινόμηση– Βιβλιογραφική ανασκόπηση των εργαλείων που

χρησιμοποιούνται για ταξινόμηση– Αναφορά στις χώρες που ήδη κάνουν ταξινόμηση

των παράκτιων και μεταβατικών νερών– Νέα εργαλεία για την ταξινόμηση των παράκτιων

και μεταβατικών νερών– Βιβλιογραφική, πιλοτική εργασία για τις συνθήκες

αναφοράς

Πρόοδος Εργασιών της Ομάδας 2.4

12



Συνεισφορά στην πρόοδο των εργασιών της ειδικής ομάδας 2.41

• Προσφορά μοντέλων και δεικτών για την ταξινόμηση

– Φυτοβένθος. Μοντέλο βασισμένο στη σχετική συμμετοχή

πολυετών/ καταληκτικών-μόνιμων ειδών και μονοετών ή

εποχικών/ ευκαιριακών ειδών μακροφυκών (Χλωροφύκη,

Φαιοφύκη και Ροδοφύκη) στο φυτοβένθος μιας περιοχής.

(Οrfanidis et al., 2001. Ecological evaluation of

transitional and coastal waters: A marine benthic

macrophytes-based model. Mediterranean Marine Science

2/2 45-65)

13



• Προσφορά μοντέλων και δεικτών για την

ταξινόμηση

– Ζωοβένθος. Ανάπτυξη του Βιολογικού Συντελεστή-

Δείκτη (Biotic Coefficient) BENTIX. Βασίζεται στην

σχετική συμμετοχή ευαίσθητων και ανθεκτικών ειδών

στις περιβαλλοντικές πιέσεις (Simboura & Zenetos,

submitted in “Mediterranean Marine Science”)


14



• Πιλοτικές εργασίες συνθηκών αναφοράς σε διάφορους τύπους με υπάρχοντα δεδομένα από προγράμματα του ΕΚΘΕ

• Πρόταση για δημιουργία Ευρωπαϊκού Δικτύου Αριστείας για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση προβλημάτων (εναρμόνιση, χρήση εργαλείων ταξινόμησης, δειγματοληψιών κλπ.).


15



Η εφαρμογή της Οδηγίας για τα παράκτια και μεταβατικά νερά στην Ελλάδα

• Πρέπει να υπάρξει:– Σχέδιο/Πλαίσιο Δράσης Εθνικού Προγράμματος.– Συντονισμός των δράσεων σε Εθνικό επίπεδο– Συντονισμός με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων

φορέων – Συντονισμός των ερευνητικών κέντρων και των

πανεπιστημίων για κοινή μεθοδολογία, διαβαθμονόμηση, κοινή χρήση εργαλείων, βάση δεδομένων κλπ. με οδηγό τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές και

– Σχεδιασμός της συνεχούς παρακολούθησης των παράκτιων και μεταβατικών νερών με οδηγό τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές

16



Αμεσοι στόχοι εργασίαςΑμεσοι στόχοι εργασίας

• Να καθοριστεί η τυπολογία των παράκτιων και μεταβατικών νερών (2003)

• Για κάθε τύπο να αναδειχθούν οι συνθήκες αναφοράς και να γίνει η ταξινόμηση των παράκτιων και μεταβατικών νερών (2006)

17



Εργασίες που απαιτούνται

Συλλογή υπαρχόντων στοιχείων και νέων δεδομένων Συλλογή υπαρχόντων στοιχείων και νέων δεδομένων για τη τυπολογίαγια τη τυπολογία

Επαλήθευση (validation) της τυπολογίας και των Επαλήθευση (validation) της τυπολογίας και των συνθηκών αναφοράςσυνθηκών αναφοράς

Ορισμός και περιγραφή της τελικής τυπολογίας και Ορισμός και περιγραφή της τελικής τυπολογίας και των συνθηκών αναφοράςτων συνθηκών αναφοράς

Συλλογή υπαρχόντων στοιχείων και νέων δεδομένων Συλλογή υπαρχόντων στοιχείων και νέων δεδομένων για τη ταξινόμηση των παράκτιων και μεταβατικών για τη ταξινόμηση των παράκτιων και μεταβατικών νερώννερών

Τελική Ταξινόμηση των παράκτιων και μεταβατικών Τελική Ταξινόμηση των παράκτιων και μεταβατικών νερώννερών

18



Αποτελέσματα• Ορισμός και περιγραφή της τυπολογίας στον Ελληνικό χώρο

• Ορισμός των συνθηκών αναφοράς στον Ελληνικό χώρο

• Ανάπτυξη βάσης δεδομένων και δεικτών για τα ποιοτικά στοιχεία

• Περιγραφή της τελικής ταξινόμησης των παράκτιων και μεταβατικών νερών της Ελλάδος βάσει των δεικτών των ποιοτικών στοιχείων και σε σχέση με τις συνθήκες αναφοράς.

• Καθορισμός των 5 τάξεων οικολογικής κατάστασης (ecological status) για τα παράκτια και μεταβατικά νερά.

• Αποτελέσματα της διακρίβωσης των στοιχείων μεταξύ των συμμετεχόντων ιδρυμάτων και ινστιτούτων (Intercalibration)

19



Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60 . Παράκτια και...

Documents

Transcript of Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60 . Παράκτια και...