Παραδοτέο 2: Σχεδιασμός - ilsp.gr · Παραδοτέο 2: Σχεδιασμός...

45
Παραδοτέο 2: Σχεδιασμός του περιβάλλοντος ηλεκτρονικής μάθησης και των εργαλείων γλωσσικής τεχνολογίας Τίτλος έργου : ΝΕΑ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ Κωδικός έργου : E/L 45 Ανάδοχος : ΚΕΤΕΠ/ΙΕΛ Δράση : 3.3.1- Δράσεις Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης στην ΚτΠ Πράξη : ΣΠ - ΗΜ Ηλεκτρονική Μάθηση (e- learning) Θεματικός Τομέας : 2.2 Αρμόδιος χειριστής ΓΓΕΤ : κ. Δημοπούλου Αρμόδια Διεύθυνση ΓΓΕΤ : Αυτοτελές Τμήμα Διαρθρωτικών Προγραμμάτων (ΔΙΑ) Μάιος 2004 1

Transcript of Παραδοτέο 2: Σχεδιασμός - ilsp.gr · Παραδοτέο 2: Σχεδιασμός...

Παραδοτέο 2: Σχεδιασμός του περιβάλλοντος ηλεκτρονικής μάθησης και

των εργαλείων γλωσσικής τεχνολογίας

Τίτλος έργου : ΝΕΑ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ

Κωδικός έργου : E/L 45

Ανάδοχος : ΚΕΤΕΠ/ΙΕΛ

Δράση : 3.3.1- Δράσεις Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

στην ΚτΠ

Πράξη : ΣΠ - ΗΜ Ηλεκτρονική Μάθηση (e- learning)

Θεματικός Τομέας : 2.2

Αρμόδιος χειριστής ΓΓΕΤ : κ. Δημοπούλου

Αρμόδια Διεύθυνση ΓΓΕΤ : Αυτοτελές Τμήμα Διαρθρωτικών Προγραμμάτων (ΔΙΑ)

Μάιος 2004

1

1. Εισαγωγή ............................................................................................................3 2. Λειτουργικές προδιαγραφές υπάρχουσας δομής .......................3

2.1 Γενική περιγραφή...........................................................................................3 2.2 Προγράμματα της Λογομάθειας.................................................................7

2.2.1 Εγκατάσταση προγράμματος...............................................................7 2.2.2 Ρυθμίσεις του προγράμματος ..............................................................8 2.2.3 Κατάλογος χρηστών ............................................................................10 2.2.4 Απεγκατάστασn (Uninstall) ...............................................................13 2.2.5 Επιδόσεις χρηστών (Student's Progress) ........................................13 2.2.6 Οδηγίες (Logomatheia+ Help) ..........................................................13 2.2.7 Κυρίως πρόγραμμα Λογομάθειας+..................................................14

3. Δομή της Νέας Λογομάθειας ..................................................................21 3.1 Προγράμματα Νέας Λογομάθειας ...........................................................21

3.1.1 Πρόγραμμα δημιουργίας μαθημάτων..............................................21 3.1.2 Κυρίως πρόγραμμα «Νέα ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ» ................................22

4. Τεχνικές Προδιαγραφές ............................................................................38 4.1 Αρχιτεκτονική συστήματος .......................................................................38 4.2 Εργαλεία ανάπτυξης λογισμικού .............................................................43 4.3 Προδιαγραφές υπολογιστικού περιβάλλοντος......................................44 4.4 Εγκατάσταση και απεγκατάσταση συστήματος...................................45 4.5 Τεχνικός έλεγχος και εκδόσεις συστήματος .........................................45

2

1. Εισαγωγή Στόχος του παρόντος παραδοτέου είναι να καθοριστούν οι λειτουργικές και

τεχνικές προδιαγραφές του νέου περιβάλλοντος ηλεκτρονικής μάθησης.

Επίσης περιγράφεται η δομή κάθε διδακτικής ενότητας/κεφαλαίου, οι

τρόποι πλοήγησης στο λογισμικό και αντιμετωπίζονται θέματα που

σχετίζονται όχι μόνο με την ανάπτυξη των νέων εργαλείων γλωσσικής

τεχνολογίας, αλλά και με την προσαρμογή και σύνδεση των εργαλείων που

υποστήριζαν το υπάρχον λογισμικό, καθώς και αυτών που έχουν ήδη

αναπτυχθεί από το ΙΕΛ στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων και θα

ενσωματωθούν στο νέο περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης.

2. Λειτουργικές προδιαγραφές υπάρχουσας δομής 2.1 Γενική περιγραφή

H “Λογομάθεια” είναι η πρώτη εκπαιδευτική πλατφόρμα που

κατασκευάστηκε στον ελληνικό χώρο για τη διδασκαλία της Ελληνικής ως

μητρικής γλώσσας και καλύπτει όλο το φάσμα του γλωσσικού συστήματος.

Το διδακτικό υλικό είναι συμβατό με τη σχολική διδακτέα ύλη και

ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες παιδιών που φοιτούν στην Δ΄

Δημοτικού μέχρι και την Γ΄ Γυμνασίου. Προσφέρεται τόσο για

αυτοεκπαίδευση, όσο και για διδασκαλία σε επίπεδο τάξης και έχει

σχεδιασθεί ως προϊόν «ελευθέρας πλοήγησης», με την έννοια ότι πρόκειται

για εργασιακό περιβάλλον που μπορεί να καλύψει ανάγκες μαθητών για

πολλά χρόνια.

Για την υλοποίηση της Λογομάθειας εργάσθηκαν συνολικά 120 άτομα

διαφόρων ειδικοτήτων και απαιτήθηκαν πολλά χρόνια εντατικής

προσπάθειας. Να σημειωθεί ότι για την ανάπτυξη της δεύτερης έκδοσής της

με τίτλο «Λογομάθεια+» απαιτήθηκαν συνολικά 5 χρόνια. Το υπάρχον

λογισμικό έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλά δημόσια και ιδιωτικά σχολεία και

είναι ευρύτερα γνωστό στους εκπαιδευτικούς κύκλους.

Η “Λογομάθεια” στις δύο μορφές της (“Λογομάθεια” και Λογομάθεια+) έχει

κατακυρωθεί ως trade-mark του ΙΕΛ και έχει πιστοποιηθεί από το

3

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (ΠΙ) ως εκπαιδευτικό λογισμικό κατάλληλο για

χρήση σε σχολεία.

Η «Λογομάθεια+» έχει την μορφή σειράς 3 CD-ROMs και αντιμετωπίζει

σφαιρικά όλο το φάσμα του γλωσσικού συστήματος της Ελληνικής στα 4

γλωσσικά επίπεδα: Σύνταξη, Μορφολογία, Ορθογραφία και Παραγωγή και

Σύνθεση Λέξεων. Το γλωσσικό υλικό οργανώνεται σε 12 διδακτικές

ενότητες (εκ των οποίων η πρώτη είναι εισαγωγική και η τελευταία

επαναληπτική) και κάθε διδακτική ενότητα αποτελείται από επιμέρους

κεφάλαια τα οποία αναφέρονται σε συγκεκριμένα γλωσσικά φαινόμενα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει σύνδεση (hypertext) μεταξύ κεφαλαίων

στα οποία αναπτύσσονται συγγενικά και συμπληρωματικά θέματα.

Κάθε κεφάλαιο αποτελείται από δύο μέρη:

(α) το διδακτικό μέρος στο οποίο γίνεται μια σύντομη παρουσίαση του

γλωσσικού φαινομένου, δεδομένου ότι η λεπτομερής προσέγγιση των

φαινομένων πραγματοποιείται στα βιβλία της βιβλιοθήκης.

(β) το ασκησιακό μέρος στο οποίο ο μαθητής εξασκείται λύνοντας ασκήσεις

κλιμακούμενης δυσκολίας. Πολλές από τις ασκήσεις είναι κατασκευασμένες

με παιγνιώδη τρόπο, ώστε να προκαλούν περισσότερο το ενδιαφέρον των

μαθητών. Επιπλέον, το σύστημα ελέγχει τις απαντήσεις των μαθητών

επιτρέποντας παράλληλα και την αξιολόγηση του βαθμού εμπέδωσης της

διδακτέας ύλης από τον μαθητή.

Η προσπάθεια που καταβάλλει ο μαθητής στις ασκήσεις επιβραβεύεται με

ηλεκτρονικά βραβεία πολιτιστικού περιεχομένου τα οποία είναι πλούσια σε

πολυμεσική πληροφορία (εικόνα, ήχο, κίνηση). Τα βραβεία αυτά

καλύπτουν διαφόρους τομείς της τέχνης (μουσική, ζωγραφική, ποίηση),

ξενάγηση στα νησιά της Ελλάδας, παρουσίαση της Αργοναυτικής

Εεκστρατείας κ.ά. Έρευνες έχουν δείξει ότι η επιβράβευση μπορεί να

λειτουργήσει ως κίνητρο για την εντατικοποίηση της προσπάθειας.

Το εργασιακό περιβάλλον της Λογομάθειας πλαισιώνεται από μια

βιβλιοθήκη με τέσσερα βιβλία: 1) Γραμματικής, 2) Συντακτικού, 3)

Ορθογραφίας και 4) Παραγωγής και Σύνθεσης λέξεων, στα οποία τα

γλωσσικά φαινόμενα παρουσιάζονται με κάθε λεπτομέρεια και

συνοδεύονται από πλήθος παραδειγμάτων και κανόνων. Τόσο το διδακτικό

4

όσο και το ασκησιακό μέρος διασυνδέονται με τα βιβλία της βιβλιοθήκης,

προσφέροντας έτσι τη δυνατότητα στον μαθητή με ένα απλό πάτημα του

ποντικιού να καταφεύγει σε αυτά όποτε αυτός το θελήσει.

Τέλος, στο λογισμικό έχει ενσωματωθεί και ένα ηλεκτρονικό λεξικό

πολυμέσων που περιλαμβάνει τις εξής πληροφορίες: λήμμα, τρόπο

συλλαβισμού του λήμματος, γενικά γραμματικά χαρακτηριστικά, ορισμό,

χρηστικά παραδείγματα, συνώνυμα και αντίθετα. Ορισμένες λέξεις

συνοδεύονται από εικόνα (φωτογραφίες, σκίτσα) και άλλες από βίντεο.

Τεχνικά χαρακτηριστικά του υπάρχοντος λογισμικού

Η αρχιτεκτονική του συστήματος είναι αρθρωτή (modular), πράγμα που

επιτρέπει την εύκολη προσθήκη ή αφαίρεση υλικού στα 4 επιμέρους

τμήματα του λογισμικού (διδακτικό μέρος, ασκησιακό μέρος, ηλεκτρονικά

βιβλία και ηλεκτρονικά βραβεία).

Το υπάρχον λογισμικό προσφέρει πρωτότυπες λειτουργίες πληροφορικής,

έξυπνη ανάκτηση στοιχείων από το λεξικό και πρωτότυπη παρουσίαση

ορισμένων ηλεκτρονικών βραβείων (π.χ. ο χρήστης μπορεί να δει σειριακά

όλους τους πίνακες ζωγραφικής, ή να παρακολουθήσει όλα τα επεισόδια

της αργοναυτικής εκστρατείας που έχει κερδίσει). Αξιοποιώντας τις

τεχνολογίες των πολυμέσων και των βάσεων δεδομένων, έχουν

αναπτυχθεί επιμέρους υποσυστήματα σε μορφή βιβλιοθηκών για να

καλύψουν διάφορες ανάγκες του λογισμικού π.χ. χειρισμό εικόνων

(εκτύπωση, μεγέθυνση, σμίκρυνση εικόνων), καθώς και συνέργεια του

λογισμικού με τη βάση δεδομένων. Επίσης, στο λεξικό του προγράμματος

είναι ενσωματωμένος ένας μορφολογικός αναλυτής (αποτέλεσμα έρευνας

του ΙΕΛ) που έχει τη δυνατότητα να δώσει γραμματικές πληροφορίες για

1.200.000 λεκτικούς τύπους, στην μορφή αυτή της «Λογομάθειας».

Το λογισμικό λειτουργεί σε περιβάλλον Windows. Περιλαμβάνει

προγράμματα εγκατάστασης, απεγκατάστασης, εισαγωγής χρηστών

(μαθητών), εργαλείο για την αξιολόγηση του μαθητή, εργαλείο

παρακολούθησης της επίδοσής του (στο οποίο έχει πρόσβαση ο καθηγητής)

και συνοδευτικό πρόγραμμα που απευθύνεται στον μαθητή και στον

καθηγητή με οδηγίες χρήσης.

Πλεονεκτήματα του υπάρχοντος λογισμικού

5

· Κάλυψη όλης της διδακτέας ύλης: το υπάρχον λογισμικό καλύπτει

τις ανάγκες διδασκαλίας του γλωσσικού συστήματος (μορφοσυντακτικά

φαινόμενα, ορθογραφία, λεξιλόγιο, παραγωγή και σύνθεση λέξεων), όπως

αυτές διατυπώνονται αναλυτικά στο Πρόγραμμα Σπουδών για τη Γλωσσική

Διδασκαλία στο Δημοτικό και Γυμνάσιο. Αναλυτικότερα, η “Λογομάθεια”

στη υπάρχουσα μορφή της περιλαμβάνει συνολικά 226 διδακτικά

μέρη/κεφάλαια.

· Γλωσσική αρτιότητα: Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη χρήση της

γλώσσας. Τα κείμενα, οι διάλογοι, καθώς και τα χρηστικά παραδείγματα

που χρησιμοποιήθηκαν στη “λογομάθεια” χαρακτηρίζονται από γλωσσική

αρτιότητα.

· Πλήθος ασκήσεων για κάθε γλωσσικό φαινόμενο και ποικιλία

εργονομιών: Κάθε γλωσσικό φαινόμενο που διδάσκεται στη “Λογομάθεια”

συνοδεύεται από διάφορες κατηγορίες ασκήσεων κλιμακούμενης δυσκολίας

για να διασφαλιστεί η εμπέδωση της παρεχόμενης γνώσης. Αναλυτικότερα,

στο πρόγραμμα υπάρχουν συνολικά 4.200 ασκήσεις με διαφορετικές

εργονομίες (συμπλήρωση κενών, μετασχηματισμοί, σταυρόλεξα,

αντικαταστάσεις, ασκήσεις τύπου drag and drop, ασκήσεις με απλό

animation, αντιστοίχιση κ.ά.).

· Καταγραφή της ατομικής επίδοσης κάθε μαθητή: Ο έλεγχος της

προόδου και της επίδοσης του μαθητή καταγράφεται αυτόματα ανά σταθμό

εργασίας. Η καταγραφή των πληροφοριών αυτών πραγματοποιείται σε

πολλά επίπεδα: υπάρχει ένας δείκτης προόδου για κάθε διδακτική ενότητα,

για κάθε κεφάλαιο και για κάθε άσκηση. Έτσι ο καθηγητής

παρακολουθώντας βήμα προς βήμα τις ενέργειες του μαθητή μπορεί να

εντοπίσει τις αδυναμίες του και να προτείνει στη συνέχεια τις κατάλληλες

διορθωτικές παρεμβάσεις ώστε να βελτιωθεί η επίδοσής του.

· Δυναμική διασύνδεση της πληροφορίας: Οι ισχυρές διασυνδέσεις

μεταξύ των πληροφοριών δίνουν τη δυνατότητα άμεσης και εύκολης

πρόσβασης σε πληροφορίες που σχετίζονται μεταξύ τους, καθώς και

σύνδεσης με το υλικό των παραπομπών.

· Συνδυασμός γλωσσικής διδασκαλίας και πολιτιστικής διάστασης: Το

πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε η γλωσσική διδασκαλία που αποτελεί

6

τον κύριο στόχο του προγράμματος να συνδυάζεται αρμονικά με την

ευαισθητοποίηση του μαθητή σε θέματα τέχνης και πολιτισμού (μουσική,

ζωγραφική, ποίηση, μυθολογία, ξενάγηση στα ελληνικά νησιά,

παραδοσιακά μουσικά όργανα κ.λπ.).

· Εξοικείωση του μαθητή με τη χρήση λεξικού: ο μαθητής έχει ανά

πάσα στιγμή τη δυνατότητα πρόσβασης στο ερμηνευτικό λεξικό του

προγράμματος, το οποίο περιλαμβάνει 3.800 λήμματα. Ο μορφολογικός

αναλυτής που έχει ενσωματωθεί στο λεξικό δίνει την εξής δυνατότητα:

όταν ο μαθητής αναζητήσει μια λέξη που δεν είναι καταχωρισμένη στο

λεξικό, τότε ο μορφολογικός αναλυτής ενεργοποιείται και δίνει τις

γραμματικές πληροφορίες της λέξης (μέρος του λόγου, εφόσον πρόκειται

για ονόματα το γένος, τον αριθμό κα την πτώση, εφόσον πρόκειται για

ρήματα τον χρόνο, το πρόσωπο κ.λπ..)

2.2 Προγράμματα της Λογομάθειας

Στην παρούσα μορφή της η Λογομάθεια αποτελείται από τα ακόλουθα

προγράμματα:

1. Εγκατάσταση προγράμματος

2. Ρυθμίσεις (Settings): πρόγραμμα ρυθμίσεων των παραμέτρων

της Λογομάθειας+.

3. Κατάλογος χρηστών (AddUsers): πρόγραμμα εγγραφής χρηστών

4. Απεγκατάστασn (Uninstall): πρόγραμμα απεγκατάστασης

5. Επιδόσεις χρηστών (Student's Progress): πρόγραμμα

ενημέρωσης επιδόσεων των χρηστών

6. Οδηγίες (Logomatheia+ Help): πρόγραμμα οδηγιών σε

ηλεκτρονική μορφή

7. Λογομάθεια+: το κυρίως πρόγραμμα

2.2.1 Εγκατάσταση προγράμματος Το πρόγραμμα εγκατάστασης χρησιμοποιείται για την εγκατάσταση της

Λογομάθειας, καθώς και των υπολοίπων προγραμμάτων στο σταθμό

7

εργασίας (PC) του χρήστη. Ο χρήστης θα πρέπει να ακολουθήσει τις

οδηγίες εγκατάστασης προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία της

εγκατάστασης. Μετά την εγκατάσταση στο σταθμό εργασίας του χρήστη α)

έχουν εγκατασταθεί τα απαραίτητα αρχεία της βάσης δεδομένων του

προγράμματος (π.χ. αρχεία για τον καθορισμό των κωδικών των χρηστών,

των επιδόσεων των μαθητών κ.ά), τα απαραίτητα αρχεία (π.χ εκτελέσιμα

αρχεία, βιβλιοθήκες του προγράμματος σε μορφή DLL κ.ά και β) έχουν

δημιουργηθεί τα εικονίδια (shortcuts) των προγραμμάτων .

Σημείωση: Στο πρόγραμμα εγκατάστασης δίνεται η επιλογή στον χρήστη

να επιλέξει αν τα ονόματα που θα εμφανισθούν στα εικονίδια (shortcuts)

των προγραμμάτων είναι στα ελληνικά ή στα αγγλικά. Τα αγγλικά

διευκολύνουν πολλές φορές τους χρήστες του εξωτερικού (π.χ. είτε διότι

δεν γνωρίζουν καλά ελληνικά είτε διότι δεν διαθέτουν ελληνικά στον

υπολογιστή τους).

Μετά την εγκατάσταση του προγράμμάτος θα πρέπει να καθορισθούν οι

χρήστες με την βοήθεια του προγράμματος «Κατάλογος χρηστών».

2.2.2 Ρυθμίσεις του προγράμματος Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα για τη ρύθμιση των παραμέτρων του,

έτσι ώστε να προσαρμόζεται καλύτερα στις απαιτήσεις και στις ανάγκες του

χρήστη. Το πρόγραμμα πρέπει να εκτελείται κάθε φορά που θέλουμε να

κάνουμε μια αλλαγή στις παραμέτρους. Στη συνέχεια επεξηγούνται οι

παράμετροι αυτοί.

Τυχαία επιλογή ασκήσεων

Αν σημειώσετε (Χ) στο αντίστοιχο τετραγωνάκι, τότε το πρόγραμμα θα

επιλέγει και θα παρουσιάζει ασκήσεις με τυχαία σειρά. Αν δεν βάλετε (Χ),

τότε το πρόγραμμα θα σας ρωτά ποιον αριθμό άσκησης θέλετε να λύσετε.

Τυχαία επιλογή βραβείων

Αν σημειώσετε (Χ) στο αντίστοιχο τετραγωνάκι, τότε το πρόγραμμα θα

επιλέγει και θα παρουσιάζει τα βραβεία με τυχαία σειρά. Αν δεν βάλετε

(Χ), τότε θα έχετε την δυνατότητα να επιλέξετε εσείς το βραβείο που

θέλετε.

8

Ενεργοποίηση κάρτας ήχου

Το πρόγραμμα ψάχνει αυτόματα να βρει αν υπάρχει κάρτα ήχου. Αν

βρεθεί, τότε μπαίνει (Χ) στο αντίστοιχο τετραγωνάκι.

Αν δεν υπάρχει (Χ) στο τετραγωνάκι, τότε δε θα έχετε ήχο.

Ενεργοποίηση διασυνδέσεων στα υπερβιβλία

Αν σημειώσετε (Χ) στο σχετικό τετραγωνάκι, τότε μπορείτε να

χρησιμοποιήσετε τις διασυνδέσεις στα υπερβιβλία. Αν πατήσετε με το

ποντίκι σας επάνω σε ένα γλωσσικό όρο (π.χ. υποκείμενο), θα εμφανιστεί

ένας πίνακας με τίτλους κεφαλαίων που σχετίζονται με τον όρο που έχετε

επιλέξει. Αρκεί να πατήσετε με το ποντίκι σας επάνω στον τίτλο που σας

ενδιαφέρει και αμέσως θα μεταφερθείτε στο αντίστοιχο κεφάλαιο.

Φωνητική επισήμανση λάθους

Αν σημειώσετε (Χ) στο σχετικό τετραγωνάκι, τότε ο βοηθός του Ομήρου, ο

Αναξίμανδρος, που παρακολουθεί την πρόοδό σας, επισημαίνει τα λάθη

σας. Σε περίπτωση που υπάρχει κάρτα ήχου, η επισήμανση του λάθους

γίνεται προφορικά, διαφορετικά δηλώνεται με την εμφάνιση γραπτού

μηνύματος.

Συχνή επιδοκιμασία επιτυχημένης προσπάθειας

Αν σημειώσετε (Χ) στο σχετικό τετραγωνάκι, τότε ο Αναξίμανδρος

επιδοκιμάζει κάθε σωστή απάντηση στις ασκήσεις με την εμφάνιση

μηνύματος (προφορικού, στην περίπτωση που υπάρχει κάρτα ήχου). Σε

περίπτωση που δεν υπάρχει (Χ) στο τετραγωνάκι αυτό, η επιβράβευση

δίνεται μετά την ολοκλήρωση μιας κατηγορίας ασκήσεων.

Συχνή επιβράβευση

Αν σημειώσετε (Χ) στο σχετικό τετραγωνάκι, τότε ο χρήστης κερδίζει ένα

βραβείο μετά από την ολοκλήρωση μιας κατηγορίας ασκήσεων. Στην

αντίθετη περίπτωση, για να κερδίσει ένα βραβείο ο χρήστης θα πρέπει να

καλύψει ένα ολόκληρο κεφάλαιο. Και στις δύο περιπτώσεις, απαραίτητη

προϋπόθεση είναι ο χρήστης να έχει διαβάσει αρχικά το διδακτικό μέρος

και στη συνέχεια να προχωρήσει στην επίλυση των διαφόρων ασκήσεων.

9

Μονάδα ανάγνωσης οπτικού δίσκου (CD-ROM): π.χ. D:\

Εδώ πρέπει να συμπληρωθεί (είτε πληκτρολογώντας, είτε επιλέγοντας από

τη λίστα που εμφανίζεται πατώντας το βελάκι) το κατάλληλο γράμμα του

λατινικού αλφαβήτου που αντιστοιχεί στον οπτικό δίσκο, ακολουθούμενο

απαραίτητα από : και \. Π.χ. αν ο οδηγός οπτικού δίσκου αντιστοιχεί στο

γράμμα D, τότε γράφουμε στο τετραγωνάκι αυτό D:\

Έξοδος

Πατώντας το κουμπί Έξοδος, οι ρυθμίσεις που έγιναν "σώζονται" και

κλείνει το πρόγραμμα.

2.2.3 Κατάλογος χρηστών Στη Λογομάθεια+ καταχωρίζεται η πρόοδος και η βαθμολογία που έχουν

επιτύχει οι χρήστες της.

Πριν χρησιμοποιηθεί το πρόγραμμα, θα πρέπει αρχικά να καταχωριστούν τα

στοιχεία των χρηστών που θα το χρησιμοποιήσουν. Κάθε χρήστης έχει το

δικό του αριθμό και μια μυστική λέξη - κωδικό που πρέπει να εισαγάγει

όταν χρησιμοποιεί τη Λογομάθεια+. Προκειμένου να τρέξει το λογισμικό,

είναι απαραίτητη η καταχώριση ενός τουλάχιστoν χρήστη.

Γι' αυτή τη διαδικασία καταχώρισης πρέπει να χρησιμοποιηθεί το

πρόγραμμα "Κατάλογος χρηστών" ("AddUsers").

Εικόνα 1: Οθόνη εισαγωγής μυστικής λέξης

Για να μην μπορεί οποιοσδήποτε να προσθέτει και να αφαιρεί χρήστες, το

πρόγραμμα "Κατάλογος χρηστών" προστατεύει τον εαυτό του με μια

10

μυστική λέξη (σύνθημα). Πληκτρολογήστε μια οποιαδήποτε λέξη, με την

προϋπόθεση ότι θα τη θυμάστε την επόμενη φορά που θα χρησιμοποιήσετε

το πρόγραμμα "Κατάλογος χρηστών"

Η μυστική λέξη που προστατεύει το πρόγραμμα "Κατάλογος χρηστών" δεν

πρέπει να συγχέεται με τις μυστικές λέξεις που προστατεύουν τις

βαθμολογίες και την πρόοδο των χρηστών του προγράμματος. Η μυστική

λέξη του προγράμματος "Κατάλογος χρηστών" είναι ίδια για όλους τους

χρήστες, και πρέπει να τη γνωρίζει μόνο αυτός που είναι υπεύθυνος για τις

εγγραφές, διορθώσεις και διαγραφές χρηστών. Η μυστική λέξη αυτή είναι

αναγκαία για τη χρησιμοποίηση του προγράμματος "Κατάλογος χρηστών".

Αντίθετα, οι μυστικές λέξεις που προστατεύουν τις βαθμολογίες και την

πρόοδο των χρηστών είναι διαφορετικές για κάθε χρήστη όπως

διαφορετικός είναι ο αριθμός και το όνομα του κάθε χρήστη. Αποτελεί

μέρος της "ταυτότητας" του χρήστη στη "Λογομάθεια+".

Με το πάτημα του εικονιδίου OΚ γίνεται αποδοχή του κωδικού και

εισαγωγή στο κυρίως πρόγραμμα εγγραφής χρηστών.

Εικόνα 2: Οθόνη προγράμματος καταχώρισης χρηστών

Αριθμός χρήστη

Εδώ παρουσιάζεται ο αριθμός του χρήστη του οποίου τα στοιχεία μπορούν

να τροποποιηθούν ή να διαγραφούν.

11

Ονοματεπώνυμο χρήστη

Εμφανίζεται το ονοματεπώνυμο του χρήστη ο οποίος είναι καταχωρισμένος

στο αρχείο του προγράμματος Λογομάθεια+.

Εισαγωγή νέου χρήστη

Εμφανίζεται παράθυρο για την εισαγωγή των στοιχείων του χρήστη.

Διαγραφή χρήστη

Διαγραφή από τα αρχεία του προγράμματος του χρήστη του οποίου το

ονοματεπώνυμο εμφανίζεται στην οθόνη.

Διόρθωση στοιχείων χρήστη

Εμφανίζεται παράθυρο για την αλλαγή του ονοματεπώνυμου και του

κωδικού του χρήστη.

Δημιουργία αρχείου στοιχείων χρηστών

Δημιουργία αρχείου στο δίσκο του υπολογιστή και στον υποκατάλογο που

έχει εγκατασταθεί η Λογομάθεια+ με τα ονοματεπώνυμα των χρηστών και

τους κωδικούς που έχουν καταχωρισθεί στο πρόγραμμα. Το όνομα του

αρχείου που θα δημιουργηθεί είναι "Students.txt".

12

2.2.4 Απεγκατάστασn (Uninstall) Το πρόγραμμα αυτό απεγκαθιστά το λογισμικό της Λογομάθειας.

2.2.5 Επιδόσεις χρηστών (Student's Progress)

Eικόνα 3: Το πρόγραμμα επιδόσεων μαθητών

Αρχικά επιλέγουμε πατώντας με το ποντίκι το όνομα του χρήστη, καθώς

και την ενότητα που μας ενδιαφέρει. Στη συνέχεια επιλέγουμε το γλωσσικό

επίπεδο (Συντακτικό, Γραμματική, Ορθογραφία, Λεξιλόγιο). Κάτω από τον

τίτλο "Κεφάλαια" εμφανίζονται τα κεφάλαια που καλύπτονται στη

συγκεκριμένη ενότητα και στο συγκεκριμένο γλωσσικό επίπεδο.

Δίπλα από κάθε τίτλο κεφαλαίου δίνονται ο βαθμός και η κάλυψη που έχει

επιτύχει ο χρήστης στο συγκεκριμένο κεφάλαιο.

Πατώντας με το ποντίκι το κουμπί "Γενικές επιδόσεις" εμφανίζονται ο μέσος

όρος βαθμολογίας και κάλυψης στη συγκεκριμένη ενότητα και

παρουσιάζονται γραφικά ο βαθμός και η κάλυψη που έχει επιτύχει ο

χρήστης στην ενότητα ανά γλωσσικό επίπεδο.

2.2.6 Οδηγίες (Logomatheia+ Help) Αν ο χρήστης επιλέξει Οδηγίες από τον κατάλογο των προγραμμάτων, θα

έχει πρόσβαση σε αναλυτικές οδηγίες ηλεκτρονικής μορφής.

13

2.2.7 Κυρίως πρόγραμμα Λογομάθειας+ Στο κεφάλαιο αυτό αναπτύσσεται η δομή του λογισμικού της Λογομάθειας,

στην παρούσα έκδοσή της.

Όταν το πρόγραμμα ξεκινά εμφανίζεται το λογότυπο, ενώ παράλληλα

εναλλάσσονται διάφορες εικόνες από το περιεχόμενό του.

Πατώντας το γκρι κουμπί με το βελάκι που εμφανίζεται σε αυτήν την

οθόνη, ο χρήστης μεταφέρεται στην επόμενη σελίδα. Εδώ πληκτρολογείται

ο αριθμός του μαθητή και η μυστική λέξη όπως αυτά καταχωρίστηκαν στο

πρόγραμμα "Κατάλογος χρηστών" (AddUsers).

Εικόνα 4: Το δάσος της γνώσης

Κάθε δέντρο αντιστοιχεί σε μια από τις 12 ενότητες στις οποίες έχει

κατανεμηθεί η διδακτέα ύλη. Τα δέντρα μεγαλώνουν ανάλογα με την

πρόοδο του μαθητή. Στη ρίζα τους αναφέρεται ο μέσος βαθμός που έχει

επιτύχει ο χρήστης στην αντίστοιχη ενότητα. Για να μελετηθεί κάποια

συγκεκριμένη ενότητα πατάμε επάνω στο αντίστοιχο δένδρο.

Πατώντας επάνω σε ένα από τα 4 επίπεδα γλώσσας της κάθε ενότητας,

εμφανίζεται στο αριστερό μέρος της οθόνης ένας κατάλογος με τα

κεφάλαια που καλύπτει η ενότητα αυτή. Ο αριστερός κύκλος ενημερώνει το

χρήστη για το βαθμό του στο συγκεκριμένο κεφάλαιο, ενώ ο δεξιός δίνει

σχηματικά πληροφορίες για το ποσοστό κάλυψης της ύλης του κεφαλαίου.

14

Όσο πιο γεμάτος είναι ο κύκλος, τόσο περισσότερη ύλη του συγκεκριμένου

κεφαλαίου έχει καλυφθεί.

Πατώντας επάνω στον τίτλο του κεφαλαίου, ο μαθητής έχει δύο βασικές

επιλογές.

α. Το διδακτικό μέρος, το οποίο αποτελεί μια σύντομη εισαγωγή στο

κεφάλαιο.

β. Τις ασκήσεις που αναφέρονται στο συγκεκριμένο κεφάλαιο.

Εικόνα 5. Αρχική οθόνη κεφαλαίου

Δίπλα από κάθε εικονίδιο εμφανίζεται η κάλυψη του θέματος και ο βαθμός

που έχει επιτύχει ο χρήστης σε κάθε κατηγορία ασκήσεων. Μια κατηγορία

ασκήσεων ολοκληρώνεται όταν ο χρήστης φτάσει το 100% στην "Κάλυψη

θέματος". Στο κάτω μέρος της οθόνης, στο εικονίδιο με τον τίτλο

"Συνολικές επιδόσεις", εμφανίζεται το συνολικό ποσοστό κάλυψης και ο

μέσος όρος βαθμολογίας. Όταν ο χρήστης ξεκινά από την αρχή κάποιο

κεφάλαιο τα εικονίδια είναι κίτρινα και η κάλυψη του θέματος καθώς και οι

βαθμοί είναι μηδέν.

15

Διδακτικό μέρος Στο διδακτικό μέρος και τις σελίδες των ασκήσεων (περιγράφονται

παρακάτω) υπάρχει ένα σύνολο από πέντε εικονίδια: Γραμματική,

Ορθογραφία, Συντακτικό, Λεξιλόγιο και Εισαγωγή.

Η επιλογή του ‘ενεργοποιημένου’ (με κόκκινα γράμματα) εικονιδίου

μεταφέρει το χρήστη απευθείας στις σχετικές σελίδες του κεφαλαίου του

ηλεκτρονικού βιβλίου το οποίο μελετά εκείνη τη στιγμή. Η δυνατότητα

άμεσης πρόσβασης στη συγκεκριμένη πληροφορία που δίνεται από αυτά τα

εικονίδια ελαχιστοποιεί το χρόνο αναζήτησης.

Όταν ο χρήστης θελήσει να φύγει από το ηλεκτρονικό βιβλίο και να

επιστρέψει στο διδακτικό μέρος καλεί τον Αναξίμανδρο και επιλέγει το

εικονίδιο "Επιστροφή". Το εικονίδιο αυτό έχει την ιδιότητα να επαναφέρει

το χρήστη ένα βήμα πίσω (η ίδια λειτουργία επιτελείται απευθείας

πατώντας το πλήκτρο "Esc" ).

Αν από το διδακτικό μέρος καλέσουμε πάλι τον Αναξίμανδρο και

επιλέξουμε για άλλη μια φορά το εικονίδιο "Επιστροφή", μεταφερόμαστε

στην αρχική σελίδα του κεφαλαίου.

Ασκήσεις του λογισμικού Από την αρχική οθόνη του κεφαλαίου ο χρήστης επιλέγει την άσκηση που

επιθυμεί. Ο αριθμός των ερωτήσεων που θα πρέπει να απαντήσει ο

χρήστης για να ολοκληρώσει μια άσκηση εξαρτάται αφενός από τη

δυσκολία της και αφετέρου από την επίδοση του μαθητή. Αν η επίδοσή του

είναι καλή, τότε ο αριθμός των ερωτήσεων είναι σχετικά μικρός. Αντιθέτως,

αν σε μια άσκηση ο χρήστης δεν τα πηγαίνει ιδιαίτερα καλά, τότε ο αριθμός

των ερωτήσεων που θα χρειαστεί να απαντήσει για να ολοκληρώσει την

άσκηση αυτή θα είναι αρκετά μεγαλύτερος.

16

Εικόνα 6. Σελίδα άσκησης του λογισμικού

Μια κατηγορία ασκήσεων ολοκληρώνεται όταν ο χρήστης φτάσει στο 100%

της κάλυψης. Αυτό δηλώνεται από το κουτί που υπάρχει δίπλα σε κάθε

άσκηση. Εφόσον γίνει πλήρης κάλυψη της άσκησης (δηλαδή έχει φτάσει το

100%) και κερδίσει το βραβείο, ο χρήστης μπορεί αν το επιθυμεί, να

συνεχίσει με ερωτήσεις, μέχρι να φτάσει το 110%.

Εφόσον ο χρήστης έχει επιλέξει από το πρόγραμμα "Ρυθμίσεις" (Settings)

την τυχαία επιλογή ασκήσεων οι ασκήσεις θα δίνονται με τυχαία σειρά.

Στην περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί η τυχαία επιλογή ασκήσεων ο

χρήστης πρέπει να επιλέξει πατώντας με το ποντίκι τον αριθμό της

ερώτησης που θέλει να δει.

Πατώντας "Ακύρωση" γίνεται επιστροφή στην πρώτη σελίδα του

κεφαλαίου.

Η μη ενεργοποίηση αυτής της παραμέτρου συνιστάται στην περίπτωση της

καθοδηγούμενης διδασκαλίας (μέσα σε τάξη) γιατί διευκολύνεται ο

συντονισμός του μαθήματος από το δάσκαλο, εφόσον όλοι οι μαθητές

ασχολούνται ταυτόχρονα με την ίδια άσκηση.

Οι γραπτές οδηγίες που εμφανίζονται μέσω του Αναξίμανδρου, εξηγούν τι

ακριβώς πρέπει να κάνει ο χρήστης στην κάθε άσκηση και μπορούν να

μετακινηθούν σε οποιοδήποτε σημείο της οθόνης.

Για να γίνει η μετακίνηση του πλαισίου των οδηγιών, αρκεί ο χρήστης να

πατήσει σε οποιοδήποτε σημείο των οδηγιών με το ποντίκι του και -

κρατώντας το πατημένο- να τις μετακινήσει, αφήνοντας το ποντίκι στο

σημείο που θέλει να μείνει το κείμενο των οδηγιών.

17

Το κείμενο των οδηγιών εξαφανίζεται πατώντας επάνω του ενώ υπάρχει

και άλλο εικονίδιο με την ενεργοποίηση του οποίου ο χρήστης μπορεί να

ακούσει προφορικά τις οδηγίες.

Ο χρήστης έχει ανά πάσα στιγμή δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στα

ηλεκτρονικά βιβλία πατώντας επάνω στα αντίστοιχα εικονίδια προκειμένου

να απαντήσει στη συγκεκριμένη ερώτηση κάθε φορά.

Εφόσον ο χρήστης επιθυμεί να συνεχίσει με κάποια άλλη άσκηση, καλεί το

βοηθό και επιλέγει "Επιστροφή", μέχρι να επιστρέψει στην αρχική σελίδα

του κεφαλαίου.

Η κάλυψη του θέματος φτάνει το 100 όταν η συγκεκριμένη κατηγορία

ασκήσεων ολοκληρωθεί. Ο αριθμός που εμφανίζεται μέσα στον κύκλο

δηλώνει το βαθμό επίδοσης που έχει επιτύχει ο χρήστης σε κάθε κατηγορία

ασκήσεων.

Εφόσον ο χρήστης καλύψει τουλάχιστον το 50% του κεφαλαίου, και αυτό

δηλώνεται στο κάτω μέρος της οθόνης κάτω από τον τίτλο "Συνολικές

Επιδόσεις", μπορεί να μηδενίσει την μέχρι τότε επίδοσή του (αν την κρίνει

ως μη ικανοποιητική) και να αρχίσει πάλι από την αρχή. Για να το κάνει

αυτό, καλεί το βοηθό και επιλέγει το εικονίδιο "Ξανά από την αρχή".

Επιβραβεύσεις του λογισμικού Με την ολοκλήρωση των ασκήσεων, ο χρήστης παίρνει κάποιο βραβείο: αν

είχε επιλέξει από το κουμπί "Ρυθμίσεις" (Settings) τη δυνατότητα να

επιλέγει ο ίδιος το βραβείο της αρεσκείας του, τότε με την ολοκλήρωση της

άσκησης θα οδηγηθεί στην οθόνη των βραβείων και θα διαλέξει την

κατηγορία που προτιμά.

18

Εικόνα 7. Σελίδα βραβείων του λογισμικού

Η τυχαία επιλογή βραβείου από τις «Ρυθμίσεις» συνεπάγεται ότι με την

ολοκλήρωση της άσκησης θα εμφανιστεί τυχαία ένα από τα βραβεία τα

οποία περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα. Όταν ο χρήστης θέλει να φύγει

από τη συγκεκριμένη σελίδα και να επιστρέψει στο κεφάλαιο το οποίο

μελετούσε, πατά με το ποντίκι του επάνω στο εικονίδιο "Επιστροφή στο

μάθημα".

Ηλεκτρονικά βιβλία του λογισμικού Τα ηλεκτρονικά βιβλία παρέχουν μια πληρέστερη και αναλυτικότερη -σε

σχέση με τα Διδακτικά μέρη- κάλυψη όλων των κεφαλαίων του

λογισμικού. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να οδηγηθεί στα ηλεκτρονικά

βιβλία του λογισμικού από το διδακτικό μέρος και τις ασκήσεις, αλλά και με

τη βοήθεια του Αναξίμανδρου.

Καλώντας τον Αναξίμανδρο (δηλαδή πατώντας με το ποντίκι πάνω στη

φιγούρα του βοηθού) και πατώντας το κουμπί "Βιβλιοθήκη", θα

εμφανιστούν τα έξι βιβλία της Βιβλιοθήκης. Ο χρήστης μπορεί να "ανοίξει"

οποιοδήποτε βιβλίο με ένα απλό πάτημα με το ποντίκι (στην περίπτωση

αυτή, θα μεταφερθεί στη σελίδα που βρισκόταν την τελευταία φορά που

είχε "ανοίξει" το συγκεκριμένο βιβλίο).

19

Από τον πίνακα «Περιεχομένων», ο χρήστης μπορεί να διαλέξει το

κεφάλαιο που τον ενδιαφέρει, πατώντας με το ποντίκι πάνω στο σχετικό

τίτλο. Ο πίνακας «Περιεχομένων» κλείνει με πάτημα στο εικονίδιο "Άκυρο".

Το κείμενο του ηλεκτρονικού βιβλίου περιέχει λέξεις (γλωσσικούς όρους)

με κόκκινο χρώμα και διακεκομμένη υπογράμμιση. Αν ο χρήστης πατήσει

επάνω στη συγκεκριμένη λέξη, εμφανίζεται ένας πίνακας με τίτλους

κεφαλαίων που σχετίζονται με το συγκεκριμένο όρο. Με ένα απλό πάτημα

στον τίτλο που τον ενδιαφέρει, ο χρήστης μεταφέρεται απευθείας στο

συγκεκριμένο κεφάλαιο.

Λεξικά

Η Λογομάθεια+ έχει δύο λεξικά. Το πρώτο λεξικό είναι ένα γενικό λεξικό,

το οποίο παρέχει τις ακόλουθες πληροφορίες και λειτουργικότητες: λήμμα,

μέρος του λόγου (πληροφορία που παρέχει το ενσωματωμένο μορφολογικό

λεξικό), συλλαβισμό, σημασία/ες, ένα ή περισσότερα παραδείγματα χρήσης

ανά σημασία, πολυμεσικό υλικό (εικόνα ή βίντεο, όχι για όλα τα λήμματα)

ανά σημασία. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να πληκτρολογεί το λήμμα

που επιθυμεί ή να μεταβαίνει σε αυτό με τα βελάκια της οθόνης. Το

ενσωματωμένο μορφολογικό λεξικό επιτρέπει στον χρήστη να

πληκτρολογεί οποιαδήποτε λέξη ή τύπο λέξης (π.χ. γενική πτώση,

πληθυντικό αριθμό) που δεν περιέχεται στο λεξικό της Λογομάθειας+ και

να λαμβάνει πληροφορίες για το μέρος του λόγου στο οποίο ανήκει το

λήμμα.

Το δεύτερο λεξικό είναι ένα λεξικό γραμματικών όρων με τις ακόλουθες

λειτουργικότητες: όλοι οι όροι της γραμματικής και του συντακτικού έχουν

περιληφθεί και συνοδεύονται από έναν σύντομο ορισμό. Υπάρχει επίσης η

δυνατότητα διασύνδεσης με τη σελίδα εκείνη του υπερβιβλίου όπου ο

χρήστης μπορεί να πάρει περισσότερες πληροφορίες για τον όρο που έχει

επιλέξει. Η μετάβαση στον κάθε όρο γίνεται είτε με τα βελάκια είτε με

πληκτρολόγηση στο αντίστοιχο πεδίο.

20

3. Δομή της Νέας Λογομάθειας

3.1 Προγράμματα Νέας Λογομάθειας Το λογισμικό της Νέας Λογομάθειας θα περιλαμβάνει όλα τα προγράμματα

που έχει η Λογομάθεια+, καθώς και μερικά επιπλέον, τα οποία σχετίζονται

με το ανοιχτό κομμάτι του λογισμικού. Τα προγράμματα της Νέας

Λογομάθειας είναι τα ακόλουθα:

1. Εγκατάσταση προγράμματος

2. Κατάλογος χρηστών (AddUsers): πρόγραμμα εγγραφής χρηστών, το

οποίο λειτουργικά δεν παρουσιάζει αλλαγές σε σχέση με το υπάρχον

λογισμικό.

3. Απεγκατάστασn (Uninstall): πρόγραμμα απεγκατάστασης

4. Επιδόσεις χρηστών (Student's Progress): πρόγραμμα ενημέρωσης

επιδόσεων των χρηστών. Το πρόγραμμα αυτό δεν θα διαφέρει

λειτουργικά από το αντίστοιχο πρόγραμμα της Λογομάθειας+

5. Οδηγίες (Logomatheia+ Help): πρόγραμμα οδηγιών σε ηλεκτρονική

μορφή, που θα είναι παρόμοιο σε λειτουργικότητα με το υπάρχον

πρόγραμμα της Λογομάθειας+

6. Πρόγραμμα δημιουργίας μαθημάτων

7. Νέα Λογομάθεια: το κυρίως πρόγραμμα

Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα νέα προγράμματα του λογισμικού Νέα

Λογομάθεια, καθώς και οι αλλαγές/προσθήκες στα προγραμμάτα της

Λογομάθειας+.

Οι αλλαγές/ προσθήκες αφορούν σε νέα τμήματα λογισμικού (π.χ.

υπολογιστικά εργαλεία), καθώς και σε βελτιώσεις στην εργονομία,

λειτουργικότητα και αισθητική σε σύγκριση με την υπάρχουσα έκδοση της

Λογομάθειας.

3.1.1 Πρόγραμμα δημιουργίας μαθημάτων Πρόκειται για ένα ανεξάρτητο πρόγραμμα το οποίο επιτρέπει στον

διδάσκοντα να οργανώνει τα δικά του μαθήματα με μορφή δραστηριοτήτων

21

και το οποίο δεν υπάρχει στην υπάρχουσα μορφή της Λογομάθεια+. Τα

μαθήματα αυτά θα διατίθενται στους μαθητές-χρήστες μέσα από το κυρίως

πρόγραμμα της Νέας Λογομάθειας και, πιο συγκεκριμένα, από το εικονίδιο

συν (+) της μόνιμης μπάρας του λογισμικού.

Πιο συγκεκριμένα, ο διδάσκων θα εισέρχεται στο πρόγραμμα και θα

καθορίζει τον αριθμό του μαθήματος που θέλει να δημιουργήσει και τον

τίτλο που θα δώσει στο μάθημα αυτό. Θα καθορίζει ξεχωριστά καθεμία από

τις δραστηριότητες που θα αναπτύσσει στο πλαίσιο του μαθήματος:

εισαγωγή δικής του άσκησης ή διδακτικού μέρους, παραπομπή σε άσκηση

ή διδακτικό μέρος της Νέας Λογομάθειας. Έτσι, μια δραστηριότητα που

μπορεί να ορίσει είναι η παρακολούθηση ενός βίντεο, το οποίο θα επιλέξει

από μια σειρά αρχείων του υπολογιστή του και θα το καταχωρίσει ως

δραστηριότητα 1. Η επόμενη δραστηριότητα μπορεί να είναι η δημιουργία

ενός δικού του κειμένου. Αυτό θα γίνεται με την ενεργοποίηση ενός

κειμενογράφου και του εργαλείου δημιουργίας υπερκειμένων, του

ορθογραφικού διορθωτή κ.ά. Μπορεί δηλαδή, να γράψει ένα κείμενο ή να

ανακαλέσει από τα αρχεία του υπολογιστή ένα αρχείο.doc το οποίο θα

καταχωρίσει ως δραστηριότητα 2. Στο κείμενο αυτό μπορεί να

πραγματοποιήσει διασυνδέσεις με χρήση του εργαλείου δημιουργίας

υπερκειμένων. Η επόμενη δραστηριότητα μπορεί να είναι η επιλογή ενός

διδακτικού μέρους από τη Νέα Λογομάθεια. Μέσα από τον πίνακα

περιεχομένων θα αναζητά το διδακτικό μέρος που επιθυμεί και, όταν το

βρει θα πατά το εικονίδιο καταχώρισής του σαν δραστηριότητα 3. Η

επόμενη δραστηριότητα μπορεί να είναι η επιλογή μιας άσκησης από τις

υπάρχουσες της Νέας Λογομάθειας, η οποία θα πραγματοποιείται πάλι από

τον πίνακα περιεχομένων, όπως και η επιλογή διδακτικού μέρους. Η χρήση

των εργαλείων δημιουργίας ασκήσεων θα του επιτρέψει καταχώριση δικών

του ασκήσεων στο πρόγραμμα ως ξεχωριστών δραστηριοτήτων.

3.1.2 Κυρίως πρόγραμμα «Νέα ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ» Στο κεφάλαιο αυτό αναπτύσσεται η δομή του λογισμικού της ΝΕΑΣ

ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑΣ, η οποία βασίζεται στην δομή του υπάρχοντος λογισμικού,

ταυτόχρονα όμως έχουν ενσωματωθεί σε αυτή πολλά καινούρια στοιχεία,

22

τόσο όσον αφορά το πολυμεσικό υλικό, όσο και τα εργαλεία γλωσσικής

τεχνολογίας.

Βασική διαφορά του υπάρχοντος λογισμικού από τη ΝΕΑ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ

είναι ότι το λογισμικό θα κυκλοφορεί πλέον σε μορφή DVD-ROM και όχι

CD-ROM, δηλαδή όλο το πρόγραμμα να περιλαμβάνεται σε ένα DVD-ROM

αντί των τριών CD-ROMs που υπήρχαν μέχρι σήμερα.

Κατά την είσοδό του στο λογισμικό ο χρήστης καλείται να πληκτρολογήσει

τον κωδικό του αριθμό και την μυστική του λέξη. Τα στοιχεία αυτά έχουν

καταχωριστεί σε ένα ανεξάρτητο πρόγραμμα, όπου κάθε χρήστης παίρνει

έναν αύξοντα αριθμό, καταγράφεται το όνομά του και μια μυστική κωδική

λέξη, την οποία γνωρίζει αποκλειστικά ο ίδιος και επιτρέπει στο λογισμικό

να κρατά στοιχεία για την πορεία του μέσα σε αυτό και για την επίδοσή του

στις ασκήσεις.

Έτσι η αρχική οθόνη (βλέπε εικόνα 8) του λογισμικού θα επιτρέπει στον

χρήστη την επιλογή μίας από τις δεκατρείς ενότητες (Περί γλώσσας,

εισαγωγή, 10 ενότητες και επαναληπτική) οι οποίες θα αντιστοιχούν σε

δέντρα. Τα δέντρα αυτά θα μεγαλώνουν στην οθόνη ανάλογα με την

πρόοδο του μαθητή. Στη ρίζα τους αναφέρεται ο μέσος βαθμός που έχει

επιτύχει στην αντίστοιχη ενότητα. Για να μελετηθεί κάποια συγκεκριμένη

ενότητα ο χρήστης πατά επάνω στο αντίστοιχο δένδρο. Τότε εμφανίζονται

τα 4 επίπεδα της γλώσσας και οι ενότητες-κεφάλαια που περιλαμβάνει η

ενότητα σε κάθε επίπεδο. Ο χρήστης πατά επάνω στον τίτλο που επιθυμεί

και μεταβαίνει στην αρχική οθόνη της ενότητας.

Γενικά στο λογισμικό θα δίνονται γραπτές και προφορικές οδηγίες με την

ενεργοποίηση του Αναξίμανδρου ο οποίος θα παίζει το ρόλο του βοηθού

του μαθητή.

Στην αρχική οθόνη θα εμφανίζεται επίσης και ένα εικονίδιο που θα δίνει

πληροφορίες για τους συντελεστές του λογισμικού.

23

Εικόνα 8. Αρχική (βασική) οθόνη της Νέας Λογομάθειας 3.1.2.1 Η μπάρα του λογισμικού Στην πρώτη οθόνη του λογισμικού ο χρήστης έρχεται σε επαφή με την

μόνιμη μπάρα του προγράμματος, η οποία περιλαμβάνει εικονίδια

πλοήγησης. Πιο συγκεκριμένα, τα εικονίδια της μπάρας θα επιτελούν τις

ακόλουθες λειτουργίες:

i) Πίσω. Ένα βήμα πίσω από το σημείο στο οποίο βρίσκεται

κάθε φορά ο χρήστης.

ii) Αρχική οθόνη (επιλογή ενότητας - δεντράκια). Όπου και

να βρίσκεται ο χρήστης μέσα στο λογισμικό, θα έχει την δυνατότητα μέσω

αυτού του εικονιδίου να επανέρχεται στην αρχική οθόνη με τις επιλογές

των ενοτήτων.

iii) Περιεχόμενα. Αναλυτικός πίνακας περιεχομένων όλων των

ενοτήτων του λογισμικού. Επιπλέον με την επιλογή του εικονιδίου αυτού ο

χρήστης έχει δυνατότητα να χρησιμοποιήσει ένα σύστημα ανάκτησης –

πρόσβασης στο περιεχόμενο (βλέπε παράγραφο «Περιεχόμενα» του ιδίου

κεφαλαίου).

24

iv) Υπερβιβλία: Εισαγωγή, Γραμματική, Συντακτικό, Λεξιλόγιο,

Ορθογραφία, Περί γλώσσας. Τα πρώτα πέντε Υπερβιβλία υπήρχαν και στην

Λογομάθεια+, στην έκδοση όμως της Νέας Λογομάθειας θα συμπληρωθούν

με υλικό, όπως αυτό ορίζεται στο Παραδοτέο Π1. Το υπερβιβλίο Περί

γλώσσας αποτελείται εξ ολοκλήρου από νέο υλικό

v) Λεξικά. Πρόσβαση στα τρία λεξικά του λογισμικού (γενικό

λεξικό, λεξικό συστημάτων και λεξικό γραμματικών όρων). Το λεξικό

συστημάτων αποτελεί καινούργιο δομικό στοιχείο του λογισμικού

vi) Βραβεία. Τα βραβεία θα αναθεωρηθούν σύμφωνα με τις

προδιαγραφές που έχουν τεθεί στο Π1

vii) +. Με την ενεργοποίηση αυτού του εικονιδίου, οι χρήστες

έχουν πρόσβαση σε μια σειρά από μαθήματα τα οποία οργανώνουν οι

διδάσκοντες με την χρήση ανεξάρτητου προγράμματος.

viii) Ρυθμίσεις. Μέσα από το εικονίδιο αυτό, ο χρήστης μπορεί

να ρυθμίζει μια σειρά από παραμέτρους που θα του επιτρέπουν καλύτερη

πλοήγηση στο λογισμικό της Νέας Λογομάθειας (αντιστοιχεί στο

πρόγραμμα Ρυθμίσεις της υπάρχουσας ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑΣ, το οποίο δεν

μεταβάλλεται λειτουργικά).

ix) Εκτύπωση. Δυνατότητα άμεσης εκτύπωσης της οθόνης

στην οποία βρίσκεται κάθε φορά ο χρήστης και στον εκτυπωτή με τον

οποίο είναι συνδεδεμένος ο υπολογιστή.

x) Σημειωματάριο. Πρόκειται στην πραγματικότητα για έναν

επεξεργαστή κειμένου, ενισχυμένο όμως με αρκετά εργαλεία γλωσσικής

τεχνολογίας. Σε αυτό ο χρήστης θα μπορεί να καταγράφει λέξεις,

προτάσεις και κείμενα, ενώ θα περιέχει ενσωματωμένα και μια σειρά από

εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας (βλέπε παράγραφο «Σημειωματάριο» του

ιδίου κεφαλαίου)

xi) Έξοδος. Έξοδος από το πρόγραμμα από οποιοδήποτε

σημείο του προγράμματος στο οποίο βρίσκεται ο χρήστης.

25

Σε διάφορες σελίδες του λογισμικού εμφανίζονται στην οθόνη και άλλα

εικονίδια, τα οποία επιτελούν επιπλέον λειτουργίες οι οποίες περιγράφονται

στη συνέχεια.

3.1.2.2 Περιεχόμενα Πρόκειται για ένα εργαλείο, στην πραγματικότητα, που περιλαμβάνει

λεπτομερή κατάλογο περιεχομένων όλου του λογισμικού. Τα περιεχόμενα

της κάθε ενότητας θα είναι καταχωρισμένα με τη μορφή τίτλων ανά

επίπεδο (Γραμματική Συντακτικό, Ορθογραφία και Λεξιλόγιο), θα

καταγράφεται η ύπαρξη διδακτικού μέρους και των κατηγοριών ασκήσεων

που περιλαμβάνει η κάθε ενότητα. Ο χρήστης θα πατά επάνω στον τίτλο

που επιθυμεί και θα μεταβαίνει στην ενότητα/διδακτικό μέρος/άσκηση που

επιθυμεί.

Ο χρήστης θα έχει επιπλέον τη δυνατότητα να υποβάλλει ερώτηση προς το

σύστημα (της μορφής «Βρες τα αρσενικά σε –ας). Το σύστημα θα

ανταποκρίνεται με έναν κατάλογο περιεχομένων σχετικών με την ερώτηση

που υποβλήθηκε, ο χρήστης θα επιλέγει έναν τίτλο και θα μεταβαίνει στο

σημείο του λογισμικού που επιθυμεί. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθεί

η τεχνολογία ασαφούς ταιριάσματος (fuzzy matching) του ΙΕΛ για την

ανάκτηση πληροφοριών σε περιβάλλοντα πολυμέσων.

3.1.2.3 Λεξικά Η Νέα Λογομάθεια θα διατηρήσει τα δύο λεξικά της υπάρχουσας

Λογομάθειας+ με την λειτουργικότητά τους, αλλά θα προστεθεί ένα ακόμα

λεξικό, αυτό με τις θεματικές κατηγορίες. Στο λεξικό αυτό θα

καταχωριστούν περίπου 1.300 λήμματα (βλ. Παραδοτέο 1). Ο χρήστης θα

επιλέγει πρώτα θεματική κατηγορία από τις υπάρχουσες και, στη συνέχεια,

το λήμμα που επιθυμεί από τον κατάλογο των λημμάτων κάθε θεματικής

κατηγορίας. Οι πληροφορίες που θα λαμβάνει ανά λήμμα είναι οι

ακόλουθες: λήμμα, μέρος του λόγου (πληροφορία που παρέχει το

ενσωματωμένο μορφολογικό λεξικό), συλλαβισμός, θεματική κατηγορία,

σημασία/ες, παράδειγμα/ατα χρήσης ανά σημασία/ες, πολυμεσικό υλικό

26

(εικόνα ή βίντεο, όχι για όλα τα λήμματα) ανά σημασία/ες. Πιο

συγκεκριμένα το κάθε λήμμα θα συνοδεύεται από τα εξής χαρακτηριστικά:

o Θεματική κατηγορία

o Ετυμολογία

o Μία ή περισσότερες σημασίες

o Παράδειγμα χρήσης για καθεμία από τις σημασίες

o Παραπομπές σε άλλα λήμματα (π.χ. βλ. λ. όμορφος)

o Συνώνυμες και Αντώνυμες σημασίες

o Συλλαβισμός

o Γραφή με κεφαλαία

o Συνοδευτικό αρχείο πολυμέσων

Σχετικά με τον τρόπο πλοήγησης στο λεξικό αναφέρεται ότι θα υπάρχει μια

κεντρική λίστα λημμάτων στην οποία ο χρήστης θα μπορεί να πλοηγηθεί

ελεύθερα (αριστερή μεριά οθόνης) και μια περιοχή όπου θα εμφανίζεται η

πληροφορία του λήμματος που έχει επιλεγεί (δεξιά μεριά οθόνης). Επίσης

θα μπορεί να κάνει αναζήτηση με βάση κάποιο αλφαριθμητικό που θα

πληκτρολογεί και να μεταβαίνει στο πρώτο λήμμα που ταιριάζει σε αυτό

που πληκτρολόγησε. Η αναζήτηση με αλφαριθμητικό θα περιορίζεται από

το γνωστικό τομέα.

Η πληροφορία θα παρουσιάζεται ως εξής:

• Όλα τα λήμματα σε πλαίσιο ολίσθησης (list box) με εικονίδιο

αριστερά τους που τα χαρακτηρίζει αν είναι λήμματα,

σύμπλοκα ή εκφράσεις.

• Όλες οι σημασίες του λήμματος σε list box, κάτω από αυτό

του λήμματος. Ενημερώνεται όταν αλλάζει το επιλεγμένο

λήμμα από την πάνω λίστα.

Η παρακάτω εικόνα δείχνει τις λειτουργικές δυνατότητες που θα

υπάρχουν στην οθόνη του λεξικού της Νέας Λογομάθειας.

27

Εικόνα 9. Οθόνη που δείχνει τις λειτουργικές δυνατότητες του λεξικού

3.1.2.4 Πρόγραμμα παρουσίασης μαθημάτων του Δασκάλου Το εικονίδιο «+» ενεργοποιεί το πρόγραμμα παρουσίασης μαθημάτων που

έχει δημιουργήσει ο δάσκαλος. Τα μαθήματα αυτά σχεδιάζονται από τους

διδάσκοντες και περιλαμβάνουν διδακτικά μέρη και ασκήσεις που έχουν

δημιουργήσει οι ίδιοι, αλλά και διασυνδέσεις με υπάρχοντα διδακτικά μέρη

και ασκήσεις. Αναλυτικότερα, η λειτουργικότητα του προγράμματος αφορά

στα ακόλουθα: Ο χρήστης έρχεται σε επαφή με κατάλογο όλων των

μαθημάτων που έχουν καταχωριστεί από τον διδάσκοντα με τη μορφή:

Μάθημα 1: Τίτλος, Μάθημα 2: Τίτλος, Μάθημα 3: ..... Πατώντας επάνω

στον τίτλο που επιθυμεί, ο χρήστης διαβάζει τις δραστηριότητες που

καλείται να πραγματοποιήσει στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού. Αν

πρόκειται για διδακτικά μέρη ή/και ασκήσεις της Νέας Λογομάθειας, με

πάτημα επάνω στον τίτλο της δραστηριότητας ο χρήστης θα μεταβαίνει στις

αντίστοιχες σελίδες του λογισμικού. Ένα ιδιαίτερο εικονίδιο που θα

28

εμφανίζεται στις οθόνες αυτές θα του επιτρέπει να επιστρέφει πίσω στο

μάθημα. Αν πρόκειται για υλικό καταχωρισμένο από τον διδάσκοντα θα

εμφανίζεται σε παράπλευρο παράθυρο. Ο χρήστης θα έχει συνολική εικόνα

της πορείας του στο κάθε μάθημα, καθώς και της επίδοσής του στις

ασκήσεις, είτε αυτές περιλαμβάνονται στο κυρίως λογισμικό είτε έχουν

καταχωριστεί από τον διδάσκοντα.

3.1.2.5 Το σημειωματάριο Πρόκειται για ένα δομικό στοιχείο που δεν υπήρχε σε καμιά μορφή στη

Λογομάθεια+. Θα επιτρέπει στον χρήστη να κρατά σημειώσεις σε

οποιοδήποτε σημείο βρίσκεται μέσα στο λογισμικό της Νέας Λογομάθειας

με την μορφή που θα το έκανε σε ένα τετράδιο. Όπως έχει ήδη αναφερθεί,

η πρόσβαση στο Σημειωματάριο θα γίνεται μέσω της μόνιμης μπάρας του

λογισμικού. Με το πάτημα του εικονιδίου, θα ενεργοποιείται ο

επεξεργαστής κειμένου και μια σειρά από εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας.

Στο σημειωματάριο ο χρήστης θα μπορεί να καταγράφει λέξεις, προτάσεις

και κείμενα, ενώ θα περιέχει ενσωματωμένα τα ακόλουθα εργαλεία (για την

αναλυτική περιγραφή των λειτουργικών προδιαγραφών των εργαλείων

αυτών βλέπε επόμενη παράγραφο): Εργαλείο δημιουργίας υπερκειμένων,

Εργαλείο γραμματικού χαρακτηρισμού και κλίσης, Ορθογραφική διόρθωση,

Εργαλείο φωνητικής μεταγραφής.

3.1.2.6 Τα εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας Πρόκειται για μια σειρά από εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας, τα οποία είτε

έχουν αναπτυχθεί από το ΙΕΛ και στο παρόν έργο θα βελτιωθούν

προκειμένου να ενταχθούν στο περιβάλλον της Νέας Λογομάθειας, είτε

αναπτύσσονται από την αρχή. Αναλυτικότερα, πρόκειται για τα ακόλουθα

εργαλεία:

Εργαλείο δημιουργίας υπερκειμένων. Με το εργαλείο αυτό ο χρήστης θα

μπορεί να γράφει ένα κείμενο και να δημιουργεί σε αυτό ‘θερμές λέξεις’ με

τις οποίες θα συνδέει κείμενα και άλλο πολυμεσικό υλικό. Επίσης θα

χρησιμοποιηθούν υποσυστήματα γλωσσικής τεχνολογίας που έχουν

αναπτυχθεί από το ΙΕΛ. Ο χρήστης θα μπορεί να επιλέγει λέξεις από τις

29

σημειώσεις του και να τις συνδέει με άλλες πληροφορίες που βρίσκονται σε

άλλα σημεία του λογισμικού ή που θα γράφει ο ίδιος. Θα επιλέγει πρώτα τη

λέξη που επιθυμεί και στην συνέχεια, από έναν κατάλογο θα επιλέγει το

κείμενο, την εικόνα, το βίντεο ή το δικτυακό κόμβο με τον οποίο θα

πραγματοποιήσει τη σύνδεση. Με τον τρόπο αυτό θα εξοικειωθεί στον

εντοπισμό της σημαντικής πληροφορίας και οι σημειώσεις του θα τον

διευκολύνουν σε περίπτωση επανάληψης.

Εργαλείο γραμματικού χαρακτηρισμού και κλίσης: Ο χρήστης θα

πληκτρολογεί οποιαδήποτε λέξη στο σημειωματάριό του (ουσιαστικό,

επίθετο, ρήμα, αντωνυμία) και ενεργοποιώντας το εργαλείο αυτό με το

εικονίδιό του θα παίρνει πληροφορίες για το γραμματικό χαρακτηρισμό και

την κλίση του. Το ίδιο εργαλείο έχει ενσωματωθεί στο λεξικό γενικών όρων

της Λογομάθειας+ (χωρίς να δίνει την κλίση των λέξεων). Το εργαλείο

αυτό έχει ήδη αναπτυχθεί από το ΙΕΛ και βρίσκεται σε συνεχή βελτίωση.

Δίνει με μεγάλο ποσοστό επιτυχίας την σωστή κλίση για ουσιαστικά και

επίθετα, ενώ με μικρότερη επιτυχία την κλίση των ρημάτων.

Ορθογραφική διόρθωση. Θα ενσωματωθεί ο ορθογραφικός διορθωτής που

έχει αναπτυχθεί από το ΙΕΛ και ο οποίος πέρα από διορθώσεις

ορθογραφικών σφαλμάτων, επιτρέπει την διόρθωση και συντακτικών

λαθών, όπως απλά λάθη συμφωνίας μεταξύ άρθρων, επιθέτων και

ουσιαστικών κ.ά.

Εργαλείο φωνητικής μεταγραφής. Ο χρήστης θα μπορεί να πληκτρολογεί

οποιαδήποτε λέξη της ελληνικής και να έχει αυτόματα την μεταγραφή της

στο διεθνές φωνητικό αλφάβητο. Το εργαλείο θα συνοδεύεται από

επεξηγηματικό κείμενο με το διεθνές φωνητικό αλφάβητο στο οποίο θα

φαίνονται ο αντιστοιχίες μεταξύ γραμμάτων και φωνητικών συμβόλων.

Εργαλείο ανάγνωσης κειμένων: πρόκειται για ένα εργαλείο που έχει ήδη

αναπτυχθεί από το ΙΕΛ. Είναι ένα σύστημα σύνθεσης φωνής, το εικονίδιο

του οποίου θα ενεργοποιείται στα διδακτικά μέρη της Νέας Λογομάθειας

επιτρέποντας στο χρήστης να ακούει το κείμενο με συνθετική φωνή.

Εργαλείο δημιουργίας ασκήσεων: το εργαλείο αυτό θα ενσωματωθεί στο

πρόγραμμα δημιουργίας μαθημάτων και θα είναι διαθέσιμο στον

διδάσκοντα προκειμένου να ενσωματώσει δικές του ασκήσεις στα

30

μαθήματα. Οι εργονομίες των ασκήσεων είναι ασκήσεις πολλαπλών

επιλογών και ασκήσεις συμπλήρωσης κενού. Στην πρώτη περίπτωση, ο

διδάσκων καταχωρεί τις πιθανές απαντήσεις, καθώς και τον αριθμό της

σωστής απάντησης. Προκειμένου για τις ασκήσεις συμπλήρωσης κενού, ο

διδάσκων καταχωρεί την ερώτηση με ένα κενό, καθώς και τη/τις σωστή/ές

απάντηση/εις. Ο μαθητές έχουν πρόσβαση στις ασκήσεις αυτές μέσα από το

εικονίδιο (+) των μαθημάτων της μόνιμης μπάρας του λογισμικού. Με

παράλληλη αξιοποίηση του εργαλείου κλίσης των λέξεων, ο διδάσκων

μπορεί να δημιουργεί αυτόματα ασκήσεις του τύπου: Κλίνε το ρήμα Χ στον

αόριστο, γράψε τη γενική ενικού του «τάδε» ουσιαστικού κ.ά.

3.1.2.7 Διδακτικό μέρος και ασκήσεις Από την αρχική σελίδα του λογισμικού, ο χρήστης καλείται να επιλέξει

ενότητα την οποία θέλει να επισκεφθεί. Αυτό θα γίνει πατώντας επάνω στο

δέντρο που αντιπροσωπεύει την κάθε ενότητα. Στην συνέχεια, ανοίγονται

μπροστά του τέσσερις επιλογές που αντιστοιχούν στα 4 επίπεδα στα οποία

διαιρείται κάθε ενότητα: Γραμματική, Συντακτικό, Ορθογραφία, Λεξιλόγιο.

Η επιλογή επιπέδου (θα γίνεται με την μετακίνηση του ποντικιού επάνω σε

κάθε επίπεδο) επιτρέπει μετάβαση σε έναν κατάλογο από τίτλους

κεφαλαίων στα οποία αντιστοιχεί η ύλη κάθε ενότητας.

Η επιλογή ενός τίτλου επιτρέπει τη μετάβαση σε ένα τυπικό κεφάλαιο του

λογισμικού. Εδώ ο χρήστης έχει δύο βασικές επιλογές:

α. Το διδακτικό μέρος, το οποίο αποτελεί μια σύντομη εισαγωγή στο

κεφάλαιο.

β. Τις ασκήσεις που αναφέρονται στο συγκεκριμένο κεφάλαιο.

31

Εικόνα 10. Ενδεικτική οθόνη διδακτικού μέρους

Οι επιλογές αυτές θα αντιπροσωπεύονται από διαφορετικά εικονίδια τα

οποία θα πατά ο χρήστης προκειμένου να μεταβεί στο διδακτικό μέρος ή

στην άσκηση που επιθυμεί. Στην ίδια οθόνη θα υπάρχει ένδειξη σχετικά με

το βαθμό κάλυψης της θεωρίας και των ασκήσεων, αλλά και το βαθμό που

έχει ο χρήστης, λειτουργικότητες που υπήρχαν και στη Λογομάθεια+.

Στο διδακτικό μέρος γίνεται μια σύντομη παρουσίαση του γλωσσικού

φαινομένου, δεδομένου ότι η λεπτομερής προσέγγιση των φαινομένων

πραγματοποιείται στα βιβλία της βιβλιοθήκης. Μία ενδεικτική οθόνη

διδακτικού μέρους φαίνεται στην εικόνα 10.

Πέρα από τα εικονίδια της μπάρας, στο διδακτικό μέρος θα εμφανίζονται

επιπλέον τα ακόλουθα εικονίδια:

«Βελάκια» που θα επιτρέπουν μετάβαση από την μία σελίδα στην επόμενη

του διδακτικού μέρους.

«Εικονίδια πρόσθετων πληροφοριών»: Πρόκειται για εικονίδια που θα

οδηγούν τον χρήστη σε πρόσθετες πληροφορίες, οι οποίες θα εμφανίζονται

32

σε πρόσθετο παράθυρο που θα κλείνει πατώντας επάνω του ή θα

εμφανίζονται με εικονική αναπαράσταση, κινούμενο σχέδιο κ.ά.

«Εικονίδιο του εργαλείου συνθετικής φωνής»: με την ενεργοποίησή του ο

χρήστης μπορεί να ακούσει την απαγγελία του διδακτικού μέρους με

συνθετική φωνή.

«Μετάβαση στο υπερβιβλίο»: Η επιλογή του εικονιδίου μεταφέρει τον

χρήστη απευθείας στις σχετικές σελίδες του κεφαλαίου του ηλεκτρονικού

βιβλίου το οποίο μελετά εκείνη τη στιγμή. Η δυνατότητα άμεσης

πρόσβασης στη συγκεκριμένη πληροφορία που δίνεται από αυτά τα

εικονίδια ελαχιστοποιεί το χρόνο αναζήτησης. Τα ηλεκτρονικά βιβλία

παρέχουν μια πληρέστερη και αναλυτικότερη κάλυψη όλων των κεφαλαίων

του λογισμικού.

Στο ασκησιακό μέρος ο μαθητής εξασκείται λύνοντας ασκήσεις

κλιμακούμενης δυσκολίας. Πολλές από τις ασκήσεις είναι κατασκευασμένες

με παιγνιώδη τρόπο, ώστε να προκαλούν περισσότερο το ενδιαφέρον των

μαθητών.

Ο αριθμός των ερωτήσεων στις οποίες θα πρέπει να απαντήσει ο χρήστης

για να ολοκληρώσει μια άσκηση εξαρτάται αφενός από τη δυσκολία της και

αφετέρου από την επίδοση του μαθητή. Αν η επίδοσή του είναι καλή, τότε

ο αριθμός των ερωτήσεων είναι σχετικά μικρός. Αντιθέτως, αν σε μια

άσκηση ο χρήστης δεν τα πηγαίνει ιδιαίτερα καλά, τότε ο αριθμός των

ερωτήσεων που θα χρειαστεί να απαντήσει για να ολοκληρώσει την άσκηση

αυτή θα είναι αρκετά μεγαλύτερος.

Εφόσον ο χρήστης έχει επιλέξει από το πρόγραμμα "Ρυθμίσεις" (Settings)

την τυχαία επιλογή ασκήσεων οι ασκήσεις θα δίνονται με τυχαία σειρά.

Στην περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί η τυχαία επιλογή ασκήσεων ο

χρήστης πρέπει να επιλέξει πατώντας με το ποντίκι τον αριθμό της

ερώτησης που επιθυμεί.

Πατώντας "Ακύρωση" γίνεται επιστροφή στην πρώτη σελίδα του

κεφαλαίου.

Πατώντας το εικονίδιο των οδηγιών από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού

εμφανίζονται οι γραπτές οδηγίες που εξηγούν τι ακριβώς πρέπει να κάνει ο

33

χρήστης στην κάθε άσκηση και μπορούν να μετακινηθούν σε οποιοδήποτε

σημείο της οθόνης.

Για να γίνει η μετακίνηση του πλαισίου των οδηγιών, αρκεί ο χρήστης να

πατήσει σε οποιοδήποτε σημείο των οδηγιών με το ποντίκι του και -

κρατώντας το πατημένο- να τις μετακινήσει, αφήνοντας το ποντίκι στο

σημείο που θέλει να μείνει το κείμενο των οδηγιών. Ο χρήστης θα έχει

δυνατότητα να ακούσει τις οδηγίες αν πατήσει το σχετικό εικονίδιο που θα

εμφανίζεται αποκλειστικά στην σελίδα των ασκήσεων

Άλλα εικονίδια που εμφανίζονται στις ασκήσεις είναι τα ακόλουθα:

«Μετάβαση στο υπερβιβλίο»: όπως και στο διδακτικό μέρος, έτσι και στις

ασκήσεις ο χρήστης μεταβαίνει στη σελίδα εκείνη του υπερβιβλίου που

πρέπει να συμβουλευτεί για να λύσει σωστά την άσκηση.

«Τελείωσα»: Όταν ο χρήστης λύσει την άσκηση, πρέπει να πατήσει με το

ποντίκι του επάνω στο σχετικό εικονίδιο για να γίνει ο έλεγχος της

ορθότητας αυτού που έγραψε.

«Εικονίδιο επιδοκιμασίας»: Αν ο χρήστης έχει επιλέξει από τις ρυθμίσεις να

μην ακούγεται η φωνή του βοηθού, τότε εμφανίζεται ένα εικονίδιο

επιδοκιμασίας όταν λύνει σωστά μια άσκηση.

Όταν ο χρήστης κάνει μια αποτυχημένη προσπάθεια στην επίλυση της

άσκησης, εμφανίζονται τα ακόλουθα εικονίδια:

«Εικονίδιο αποδοκιμασίας»

«Πάτησε εδώ για να συνεχίσεις»: Πατώντας εδώ ο χρήστης έχει τη

δυνατότητα να προσπαθήσει ξανά να λύσει την άσκηση που έκανε λάθος.

Σβήνονται οι σωστές απαντήσεις που του έχει δώσει το πρόγραμμα και

καλείται να αρχίσει τη διαδικασία επίλυσης από την αρχή.

«Εικονίδιο με τον αριθμό 2, 3 κ.ά.»: Θα εμφανίζεται όταν σε κάποια

άσκηση οι σωστές απαντήσεις είναι παραπάνω από μία. Πατώντας επάνω

του ο χρήστης θα μπορεί να δει όλες τις δυνατές απαντήσεις της

συγκεκριμένης άσκησης.

34

3.1.2.8 Ηλεκτρονικά βιβλία Η πρόσβαση στα ηλεκτρονικά βιβλία γίνεται με δύο τουλάχιστον τρόπους,

είτε μέσω της μόνιμης μπάρας του λογισμικού (το εικονίδιο είναι

ενεργοποιημένο σε όλες σχεδόν τις οθόνες), είτε από το εικονίδιο των

σελίδων του διδακτικού μέρους και των ασκήσεων κάθε ενότητας, οπότε ο

χρήστης μεταφέρεται σε εκείνη την σελίδα του υπερβιβλίου όπου θα

διαβάσει λεπτομερείς πληροφορίες για το θέμα που μελετά. Στην τελευταία

αυτή περίπτωση, όταν ο χρήστης θελήσει να φύγει από το ηλεκτρονικό

βιβλίο και να επιστρέψει στο διδακτικό μέρος (από το οποίο μεταφέρθηκε

στο βιβλίο) ενεργοποιεί ένα πρόσθετο εικονίδιο που εμφανίζεται στο

υπερβιβλίο και τον μεταφέρει ένα επίπεδο πίσω. Στην περίπτωση αυτή, το

εικονίδιο «πίσω» της μόνιμης μπάρας θα μεταφέρει το χρήστη σε

προηγούμενες σελίδες του υπερβιβλίου.

Στα υπερβιβλία υπάρχει ένα εικονίδιο που αντιστοιχεί σε «Περιεχόμενα».

Με την ενεργοποίησή του, εμφανίζεται ο κατάλογος με τα κεφάλαια του

υπερβιβλίου και ο χρήστης μπορεί να διαλέξει το κεφάλαιο που τον

ενδιαφέρει, πατώντας με το ποντίκι πάνω στον τίτλο.

Το κείμενο του ηλεκτρονικού βιβλίου περιέχει λέξεις (γλωσσικούς όρους)

με κόκκινο χρώμα και διακεκομμένη υπογράμμιση. Αν ο χρήστης πατήσει

επάνω σε μια τέτοια λέξη, εμφανίζεται ένας πίνακας με τίτλους κεφαλαίων

που σχετίζονται με το συγκεκριμένο όρο. Με ένα απλό πάτημα στον τίτλο

που τον ενδιαφέρει, ο χρήστης μεταφέρεται απευθείας στο συγκεκριμένο

κεφάλαιο.

Πέρα από τα εικονίδια της μόνιμης μπάρας, στο υπερβιβλίο θα

εμφανίζονται επιπλέον τα ακόλουθα εικονίδια:

«Βελάκια» που θα επιτρέπουν μετάβαση από την μία σελίδα στην επόμενη

του υπερβιβλίου.

«Εικονίδια πρόσθετων πληροφοριών»: Πρόκειται για εικονίδια που θα

οδηγούν τον χρήστη σε πρόσθετες πληροφορίες, οι οποίες θα ανοίγουν σε

πρόσθετο παράθυρο που θα κλείνει πατώντας επάνω του.

35

3.1.2.9 Βραβεία Με την ολοκλήρωση των ασκήσεων, ο χρήστης παίρνει κάποιο βραβείο: αν

είχε επιλέξει από το κουμπί "Ρυθμίσεις" (Settings) τη δυνατότητα να

επιλέγει ο ίδιος το βραβείο της αρεσκείας του, τότε με την ολοκλήρωση της

άσκησης θα οδηγηθεί στην οθόνη των βραβείων και θα διαλέξει την

κατηγορία που προτιμά.

Η τυχαία επιλογή βραβείου από τις «Ρυθμίσεις» συνεπάγεται ότι με την

ολοκλήρωση της άσκησης θα εμφανιστεί τυχαία ένα από τα βραβεία τα

οποία περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα. Όταν ο χρήστης θέλει να φύγει

από τη συγκεκριμένη σελίδα και να επιστρέψει στο κεφάλαιο το οποίο

μελετούσε, πατά με το ποντίκι του επάνω στο εικονίδιο "Επιστροφή στο

μάθημα". Τέλος, στα βραβεία μπορεί να μεταφερθεί ο χρήστης πατώντας

επάνω στο αντίστοιχο εικονίδιο της μόνιμης μπάρας του λογισμικού.

Οι λειτουργίες θα διαφέρουν σε κάθε βραβείο. Για παράδειγμα, στο βραβείο

της ποίησης, ο χρήστης θα επιλέγει το ποίημα που θέλει να δει. Στην

συνέχεια, θα μεταφέρεται σε μια οθόνη, στην οποία θα εμφανίζεται

γραμμένο το ποίημα, ένα ή δύο εικονίδια τα οποία θα ενεργοποιεί για να

ακούσει το ποίημα (με ανδρική ή/και γυναικεία φωνή στην εκφώνηση),

εικονίδιο που θα επεξηγεί τυχόν άγνωστες λέξεις που υπάρχουν στο ποίημα

κ.ά.

Θα υπάρχει αντίστοιχος τρόπος πρόσβασης στους ζωγραφικούς πίνακες.

Επιλέγοντας ο χρήστης τον πίνακα που θέλει να δει, μεταφέρεται στην

αντίστοιχη οθόνη, όπου έχει δυνατότητα να διαβάσει στοιχεία για τον

πίνακα και τον ζωγράφο και, πατώντας επάνω στο πίνακα, να τον

μεγεθύνει. Ο πίνακας ξαναγυρίζει στις αρχικές του διαστάσεις πατώντας

επάνω του.

Αντίστοιχες εργονομίες θα εμφανίζονται σε όλες τις οθόνες των βραβείων

της Νέας Λογομάθειας.

Ένα νέο βραβείο που θα προστεθεί στη Νέα Λογομάθεια είναι αυτό της

αρχιτεκτονικής. Η λειτουργικότητά του περιλαμβάνει τα ακόλουθα: ο

χρήστης επιλέγει τα κτήρια που θέλει να δει με βάση τρεις

κατηγοριοποιήσεις: ρυθμό, χρονολογία και τυπολογία. Στη συνέχεια,

εμφανίζεται για κάθε μια από τις κατηγορίες αυτές επιπλέον

36

κατηγοριοποίηση. Με εισαγωγή του ποντικιού επάνω σε κάθε κατηγορία, ο

χρήστης παίρνει πληροφορίες για αυτήν, ενώ με πάτημα της κατηγορίας με

το ποντίκι, εμφανίζεται ο κατάλογος των αρχιτεκτονικών μνημείων που

μπορεί να δει. Όταν επιλέξει το μνημείο, διαβάζει στοιχεία για αυτό και

βλέπει το φωτογραφικό υλικό (πατώντας με το ποντίκι επάνω στις

φωτογραφίες, αυτές μεγεθύνονται).

37

4. Τεχνικές Προδιαγραφές

4.1 Αρχιτεκτονική συστήματος Η αρχιτεκτονική του συστήματος είναι αρθρωτή (modular), πράγμα που

επιτρέπει την εύκολη προσθήκη ή αφαίρεση υλικού στα επιμέρους τμήματα

του λογισμικού (διδακτικό μέρος, ασκησιακό μέρος, ηλεκτρονικά βιβλία,

ηλεκτρονικά βραβεία, λεξικά). Πέραν από το υλικό που ενσωματώνεται και

παρουσιάζεται στο χρήστη-μαθητή στη ΝΕΑ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ υπάρχουν

κάποια άλλα τμήματα λογισμικού με τη βοήθεια των οποίων ο χρήστης-

δάσκαλος μπορεί να εισαγάγει και να οργανώσει νέο υλικό μαθημάτων με

δραστηριότητες και ασκήσεις.

38

39

~ 5000ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΠΑΦΗΣΥΝΔΕΣΗΣ

ΔΙΕΠΑΦΗΣΥΝΔΕΣΗΣ

ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΝΗΣΙΑ

ΖΩΓΡ

ΑΦΙΚΗ

ΠΟΙΗΣΗ

ΛΑΪΚΑ

ΜΟΥΣΙΚΑ

ΟΡΓ

ΑΝΑ

ΠΑΙΔΙΚΕΣ

ΧΟΡΟ

ΔΙΕΣ

ΑΡΓΟ

ΝΑΥ

ΤΙΚΗ

ΕΞΤ

ΡΑΤΕ

ΙΑ

ΑΡΧΙΤΕ

ΚΤΟΝΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩ

ΓΗ

ΛΕΞΙΚΑ

ΠΕΡ

Ι ΓΛΩΣΣ

ΑΣ

ΓΡΑΜ

ΜΑΤΙΚΗ

ΣΥΝΤΑ

ΚΤΙΚΟ

ΟΡΘ

ΟΓΡ

ΑΦΙΑ

ΛΕΞ

ΙΛΟΓΙΟ

ΒΑΣΗΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΕ

e-ΒΙΒΛΙΑ

ΒΑΣΗΔΕΔΟΜΕ-ΝΩΝ ΜΕΒΡΑΒΕΙΑ

ΔΙΕΠΑΦΗΧΡΗΣΤΗ

226ΔΙΔΑΚΤΙΚΑΜΕΡΗ

ΔΙΕΠΑΦΗΧΡΗΣΤΗ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣΟΡΘΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΔΙΟΡΘΩΤΗΣ

ΚΛΙΣΗ ΛΕΞΕΩΝΦΩΝΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ

ΣΥΝΘΕΣΗ ΦΩΝΗΣ

ΜΟΡΦΟ-ΛΟΓΙΚΟΛΕΞΙΚΟ

ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΑΝΑΚΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΕΛΕΓΧΟΥΠΡΟΟΔΟΥΜΑΘΗΤΗ

ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΝΕΩΝΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

ΝΕΩΝΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ / ΟΡΓΑΝΩΣΗΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Εικόνα 11: Block διάγραμμα του λογισμικού ΝΕΑ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ

Το block διάγραμμα της ΝΕΑΣ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑΣ φαίνεται στην εικόνα 11.

Τα τμήματα (modules) του λογισμικού της Νέας λογομάθειας είναι τα

ακόλουθα:

• Πρόσβαση στο διδακτικό υλικό

• Διδακτικά μέρη : τμήμα για την παρουσίαση του διδακτικού μέρους

ενός κεφαλαίου

• Ασκήσεις: τμήμα του λογισμικού που αναλαμβάνει την παρουσίαση

ασκήσεων στον χρήστη, ελέγχει τις απαντήσεις του μαθητή,

παρουσιάζει τις σωστές απαντήσεις στον μαθητή (μετά από 1-3

προσπάθειες του μαθητή ανάλογα με την δυσκολία της άσκησης) και

επικοινωνεί με το τμήμα επιδόσεων των χρηστών προκειμένου να

καταγραφούν οι επιδόσεις του για την συγκεκριμένη άσκηση.

• Ηλεκτρονικά βιβλία (Λεξικό, Γραμματική, Συντακτικό, Ορθογραφία,

Λεξιλόγιο, Περί γλώσσας)

• Ηλεκτρονικά βραβεία (μουσική, ζωγραφική, ποίηση, μυθολογία,

ξενάγηση στα ελληνικά νησιά, παραδοσιακά μουσικά όργανα,

κλασική μουσική, αρχιτεκτονική)

• Διαχείριση στοιχείων χρηστών

• Επιδόσεις χρηστών

• Δημιουργία και Οργάνωση νέων μαθημάτων (διδακτικά μέρη,

ασκήσεις, δραστηριότητες) από τον δάσκαλο

• Παρουσίαση των νέων μαθημάτων στο μαθητή

• Ρυθμίσεις προγράμματος

• Σημειωματάριο

Επίσης, χρησιμοποιείται μία βάση δεδομένων για την καταχώριση και

γενικότερα διαχείριση των στοιχείων χρηστών, των επιδόσεων των

μαθητών, των ρυθμίσεων του προγράμματος ανά μαθητή, του υλικού των

νέων μαθημάτων (διδακτικά μέρη, ασκήσεις) από τον δάσκαλο και του

περιεχομένου του σημειωματάριου.

40

Το λογισμικό θα περιλαμβάνει επιπλέον τα ακόλουθα υποσυστήματα:

- υποσύστημα αναζήτησης διδακτικού υλικού

- υποσύστημα για την ανάκτηση στοιχείων από το λεξικό

- υποσύστημα σύνθεσης φωνής από κείμενο για την εκφώνηση

των διδακτικών μερών ή κειμένου που πληκτρολογεί ο

χρήστης

- υποσύστημα για την φωνητική μεταγραφή στο διεθνές

φωνητικό αλφάβητο κειμένου που πληκτρολογεί ο χρήστης

- υποσύστημα για τον γραμματικό χαρακτηρισμό λέξεων που

πληκτρολογεί ο χρήστης

- υποσύστημα ορθογραφικής διόρθωσης κειμένου που

πληκτρολογεί ο χρήστης

- υποσύστημα για την αυτόματη κλίση λέξεων που

πληκτρολογεί ο χρήστης

- υποσύστημα για την οργάνωση – δημιουργία νέων

μαθημάτων/επκαιδευτικών σεναρίων

Με το υποσύστημα αναζήτησης διδακτικού υλικού ο χρήστης μπορεί να έχει

πρόσβαση στο διδακτικό υλικό πληκτρολογώντας μία ή περισσότερες

λέξεις. Χρησιμοποιείται η τεχνική του ασαφούς ταιριάσματος (fuzzy

matching) η οποία δίνει την δυνατότητα ανάκτησης της ζητούμενης

πληροφορίας ακόμη και αν οι λέξεις της αναζήτησης είναι ημιτελείς ή

ανορθόγραφες. Το αποτέλεσμα της αναζήτησης είναι μία σειρά (ένας ή

περισσότεροι) τίτλων κεφαλαίων. Με την επιλογή ενός τίτλου από την

λίστα κεφαλαίων που εμφανίζονται στην οθόνη ο χρήστης μεταφέρεται στο

αντίστοιχο κεφάλαιο.

Το υποσύστημα σύνθεσης φωνής χρησιμοποιείται για την εκφώνηση των

κειμένων στα διδακτικά μέρη. Επίσης, ο χρήστης μπορεί να καλέσει το

υποσύστημα αυτό ως ένα εργαλείο μέσα από το σημειωματάριο. Με το

εργαλείο αυτό μπορεί να πληκτρολογήσει ένα κείμενο και να την ακούσει

41

με συνθετική φωνή. Για τον συνθέτη φωνής χρησιμοποιείται η τεχνική στο

πεδίο του χρόνου (time domain technique).

To υποσύστημα της φωνητικής μεταγραφής μπορεί να κληθεί μέσα από το

σημειωματάριο όπου ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να δει στην οθόνη την

φωνητική μεταγραφή οποιασδήποτε λέξης ή φράσης πληκτρολογήσει. Το

υποσύστημα αυτό έχει αναπτυχθεί τα προηγούμενα χρόνια στο ΙΕΛ και

χρησιμοποιεί μία σειρά από κανόνες για την φωνητική μεταγραφή λέξεων.

Ιδιαίτερη είναι η ερευνητική προσπάθεια που έχει γίνει τα προηγούμενα

χρόνια από το ΙΕΛ για την δημιουργία κανόνων για την επίλυση της

φωνητικής μεταγραφής του τριγράμματος σύμφωνο – ι – φωνήεν γνωστό

ως πρόβλημα CIV (consonant – ι – vowel).

To υποσύστημα για τον γραμματικό χαρακτηρισμό λέξεων δίνει τη

δυνατότητα στο χρήστη να πληκτρολογήσει μία λέξη της ελληνικής

γλώσσας και να πάρει πληροφορίες που αφορούν στον γραμματικό

χαρακτηρισμό της (π.χ. ρήμα-αορίστου ή ουσιαστικό-αρσενικό-ενικού

αριθμού κλπ). Το υποσύστημα βασίζεται στο μορφολογικό λεξικό

(τελευταία έκδοση) του ΙΕΛ.

Το υποσύστημα ορθογραφικής διόρθωσης κειμένου θα βασίζεται στην

τελευταία έκδοση του συστήματος ορθογραφικής διόρθωσης του ΙΕΛ. Το

υποσύστημα αυτό βασίζεται α) στο μορφολογικό λεξικό του ΙΕΛ β) σε

αλγορίθμους για το γρήγορο ορθογραφικό έλεγχο λέξεων που

πληκτρολογεί ο χρήστης και γ) σε αλγόριθμους που προτείνουν

ορθογραφημένες λέξεις στο χρήστη στην περίπτωση που ο χρήστης έχει

κάνει ορθογραφικό λάθος.

Το υποσύστημα της αυτόματης κλίσης λέξεων βασίζεται στο μορφολογικό

λεξικό του ΙΕΛ και δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να δει στην οθόνη του

Η/Υ την κλίση μιας λέξης (π.χ ένος ουσιαστικού ή επιθέτου) που ο χρήστης

έχει πληκτρολογήσει.

Το υποσύστημα για την οργάνωση – δημιουργία νέων

μαθημάτων/εκπαιδευτικών σεναρίων χρησιμοποιείται από τον δάσκαλο για

την δημιουργία νέων μαθημάτων. Κάθε μάθημα μπορεί να αποτελείται από

την παρουσίαση ενός ή περισσοτέρων φαινομένων της γλώσσας καθώς και

από μία σειρά ασκήσεων ή δραστηριοτήτων. Το υποσύστημα αυτό

42

αποτελείται από δύο επιμέρους υποσυστήματα: το υποσύστημα διαχείρισης

μαθημάτων και το υποσύστημα παρουσίασης μαθημάτων. Το πρώτο

απευθύνεται σε χρήστες π.χ. δασκάλους που οργανώνουν και δημιουργούν

νέα μαθήματα ενώ το δεύτερο στους μαθητές.

Για την παρουσίαση ενός γλωσσικού φαινομένου με το υποσύστημα

διαχείρισης μαθημάτων θα χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα πρότυπα

παρουσίασης όπου ο δάσκαλος θα έχει τη δυνατότητα να εισαγάγει

κείμενα, εικόνες ή βίντεο. Επίσης, με το υποσύστημα αυτό ο δάσκαλος θα

έχει τη δυνατότητα να φτιάχνει γλωσσικές ασκήσεις. Το υποσύστημα

διαχείρισης μαθημάτων θα δίνει τη δυνατότητα στο δάσκαλο να οργανώνει

τα μαθήματα του (να ορίζει την σειρά μαθημάτων), να δίνει τίτλους ανά

μάθημα. Οι ασκήσεις μπορεί να είναι διαφόρων τύπων: συμπλήρωσης

κενών, πολλαπλής επιλογής και σωστού – λάθους. Οι δύο πρώτοι τύποι θα

επιδέχονται περισσότερες από μία σωστές απαντήσεις (για εκείνες τις

περιπτώσεις ερωτήσεων που απαιτείται).

Με το υποσύστημα παρουσίασης του μαθήματος, ο μαθητής έχει τη

δυνατότητα να επιλέξει το μάθημα που θέλει να παρακολουθήσει, να λύσει

τις ασκήσεις ή να κάνει τις δραστηριότητες που του προτείνονται.

Επίσης, ο δάσκαλος έχει τη δυνατότητα να δει την πρόοδο κάθε μαθητή

(βαθμός κάλυψης των ασκήσεων και επιδόσεις στις ασκήσεις).

4.2 Εργαλεία ανάπτυξης λογισμικού

Η υλοποίηση του λογισμικού θα γίνει με τη χρήση α) εργαλείων

συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών (authoring tools) β) βάσης

δεδομένων γ) βιβλιοθηκών λογισμικού που είναι γραμμένες σε γλώσσες

προγραμματισμού C, Delphi και είναι σε μορφή DLLs.

Το εργαλείο συγγραφής που θα χρησιμοποιηθεί είναι το Toolbook ver. 8.6

της εταιρείας Click2Learn. Η βάση δεδομένων είναι η Microsoft Access. Οι

βιβλιοθήκες λογισμικού περιλαμβάνουν συναρτήσεις που υλοποιούν τα

επιμέρους υποσυστήματα (εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας) καθώς και

συναρτήσεις α) για μεγέθυνση, εκτύπωση και γενικά διαχείριση εικόνων, β)

για ανάκτηση και πρόσβαση στο περιεχόμενο του λογισμικού (βλέπε

υποσύστημα αναζήτησης διδακτικού υλικού) με χρήση της τεχνικής

43

ασαφούς ταιριάσματος (fuzzy matching). Η επικοινωνία του κυρίως

προγράμματος με τα επιμέρους τμήματα (modules) του λογισμικού θα

επιτυγχάνεται σε ορισμένες περιπτώσεις με χρήση μηνυμάτων (user

defined messages) ενώ σε άλλες περιπτώσεις μέσω ανταλλαγής αρχείων ή

cliboard. Για την επικοινωνία με την βάση δεδομένων θα χρησιμοποιηθεί το

πρωτόκολλο ADO.

Πέραν των ανωτέρω για την υλοποίηση των οθονών και γραφικών του

περιβάλλοντος θα χρησιμοποιηθούν εργαλεία επεξεργασίας εικόνων (π.χ.

Photoshop). Για τα τρισδιάστατα γραφικά το λογισμικό Maya. Επίσης, θα

χρησιμοποιηθούν προγράμματα επεξεργασίας βίντεο (π.χ. Adobe Premier)

και ήχου.

4.3 Προδιαγραφές υπολογιστικού περιβάλλοντος Το λογισμικό μπορεί είτε να λειτουργεί τοπικά σε ένα Η/Υ, είτε στο

περιβάλλον ενός τοπικού δικτύου όπου είναι συνδεδεμένος εξυπηρετητής

(server) και σταθμοί εργασίας (PCs).

Οι απαιτήσεις λειτουργίας του λογισμικού είναι:

Λειτουργικό περιβάλλον: Microsoft Windows 2000, XP, 98

Επεξεργαστής κατηγορίας: Pentium III

1. Οι ελάχιστες προδιαγραφές για λειτουργία σε τοπικό δίκτυο (δικτυακή

εγκατάσταση) είναι οι ακόλουθες:

Ελεύθερος χώρος στο σκληρό δίσκο του εξυπηρετητή: Θα καθοριστεί μετά

την υλοποίηση

Ελεύθερος χώρος στο σκληρό δίσκο του σταθμού εργασίας: Θα καθοριστεί

μετά την υλοποίηση

2. Για εγκατάσταση και λειτουργία τοπικά σε ένα υπολογιστή

Οδηγός DVD-ROM

44

Κάρτα ήχου συμβατή με Microsoft Windows

Ανάλυση οθόνης: 1024X768, 24 bits βάθος χρωμάτων (true color)

Ελεύθερος χώρος στο σκληρό δίσκο του σταθμού εργασίας: Θα καθοριστεί

μετά την υλοποίηση

Διαθέσιμη μνήμη RAM: Θα καθοριστεί μετά την υλοποίηση

Επιπλέον εφαρμογές εγκατεστημένες: Microsoft Office 2000, Internet

Explorer

4.4 Εγκατάσταση και απεγκατάσταση συστήματος Για την εγκατάσταση και απεγκατάσταση του συστήματος θα ληφθούν

υπόψη οι οδηγίες της Microsoft.

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως το πρόγραμμα εγκατάστασης θα

υποστηρίζει δύο εναλλακτικούς τρόπους εγκατάστασης. Ο πρώτος τρόπος

αφορά εγκατάσταση για λειτουργία σε ένα Η/Υ ενώ ο δεύτερος αφορά

εγκατάσταση του λογισμικού για λειτουργία σε τοπικό δίκτυο (δικτυακή

εγκατάσταση).

Και στις δύο περιπτώσεις το πρόγραμμα εγκατάστασης θα είναι φιλικό προς

τον χρήστη και εύχρηστο.

4.5 Τεχνικός έλεγχος και εκδόσεις συστήματος Θα πραγματοποιηθεί τεχνικός έλεγχος τόσο στα επιμέρους υποσυστήματα

όσο και στην τελική έκδοση του προγράμματος πριν από την αξιολόγησή

του στο περιβάλλον του σχολείου. Ο τεχνικός έλεγχος αυτός αφορά τον

έλεγχο α (a-testing) που θα γίνει εσωτερικά από την Ένωση. Οι

παρατηρήσεις του τεχνικού ελέγχου θα λαμβάνονται υπόψη για την

βελτίωση του λογισμικού. Για τον σκοπό αυτό θα συσταθεί ειδική ομάδα

ελέγχου ποιότητας που θα αποτελείται από μηχανικούς, τεχνικούς και

γλωσσολόγους.

45