Γλώσσα Ε΄. Επανάληψη 2ης ενότητας:΄΄Η ζωή στην πόλη΄΄

105
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής Γλώσσα Ε΄: Επανάληψη 2 ης Ενότητας ΄΄Η ζωή στην πόλη΄΄ Θεωρία – ασκήσεις – επαναληπτικά Βασικές πηγές επανάληψης: e-selides, eva-edu Αναφέρονται όλα τα ονόματα των δημιουργών HTTP://E-TAKSH.BLOGSPOT.GR/
  • Upload

    -
  • Category

    Education

  • view

    12.090
  • download

    16

Transcript of Γλώσσα Ε΄. Επανάληψη 2ης ενότητας:΄΄Η ζωή στην πόλη΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Γλώσσα Ε΄: Επανάληψη 2ης Ενότητας

΄΄Η ζωή στην πόλη΄΄

Θεωρία – ασκήσεις – επαναληπτικά

Βασικές πηγές επανάληψης: e-selides, eva-edu

Αναφέρονται όλα τα ονόματα των δημιουργών

HTTP://E-TAKSH.BLOGSPOT.GR/

Παλάνης Αθανάσιος

Να ξεχωρίζουμε τις εγκλίσεις του ρήματος

Οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να φανερώσει πώς θέλουμε να

παρουσιάσουμε αυτό που σημαίνει (το ρήμα) λέγονται εγκλίσεις. Με άλλα

λόγια υπάρχουν περισσότεροι από ένας τρόποι για να πούμε το ίδιο πράγμα

ανάλογα με το πώς θέλουμε να το παρουσιάσουμε κάθε φορά. Οι τρόποι

αυτοί, οι εγκλίσεις, είναι τρεις: η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική.

Η οριστική φανερώνει αυτό που σημαίνει το ρήμα σαν κάτι βέβαιο και

πραγματικό. Παίρνει άρνηση δε(ν).

π.χ. Το Σάββατο θα πάω μια εκδρομή.

Η υποτακτική φανερώνει αυτό που σημαίνει το ρήμα σαν κάτι που

θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει. Παίρνει άρνηση μη(ν).

π.χ. Ας ξεκουραστούμε λίγο.

Η προστακτική φανερώνει αυτό που σημαίνει το ρήμα σαν προσταγή,

επιθυμία, ευχή. Έχει μόνο β΄ενικό και β΄πληθυντικό πρόσωπο.

π.χ. Κοίταξέ με. Βοήθησέ με σε παρακαλώ.

Να χρησιμοποιούμε και να κλίνουμε επίθετα σε –ης, -ης,

-ες και θηλυκά ουσιαστικά σε –ος Επίθετα σε –ης, -ης, -ες

Το αρσενικό και το θηλυκό κλίνονται με το ίδιο τρόπο.

Η γενική του ενικού και του πληθυντικού έχουν το ίδιο τύπο και στα τρία

γένη.

γεν. ενικού -ους γεν. πληθυντικού -ων

Στα επίθετα σε –ης, -ης, -ες δεν είναι εύχρηστη η κλητική.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 1

Παλάνης Αθανάσιος

Θηλυκά ουσιαστικά σε – ος

Τα θηλυκά ουσιαστικά σε –ος έχουν τις ίδιες καταλήξεις με τα αρσενικά σε

–ος:

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική - ος - οι

Γενική - ου - ων

Αιτιατική - ο - ους

Τα προπαροξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε –ος κατεβάζουν τον τόνο στην

παραλήγουσα, στη γενική ενικού και στη γενική και αιτιατική πληθυντικού.

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική η είσοδος οι είσοδοι

Γενική της εισόδου των εισόδων

Αιτιατική την είσοδο τις εισόδους

Να αναγνωρίζουμε τα αριθμητικά επίθετα

Τα αριθμητικά επίθετα διακρίνονται σε απόλυτα, τακτικά, αναλογικά και

πολλαπλασιαστικά.

ΕΙΔΟΣ ΦΑΝΕΡΩΝΟΥΝ

απόλυτα ορισμένο πλήθος

τακτικά τη θέση που παίρνει κάτι σε μια σειρά

πολλαπλασιαστικά από πόσα μέρη αποτελείται κάτι

και έχουν κατάληξη –πλός, -πλή, -πλό

αναλογικά πόσες φορές είναι μεγαλύτερο κάτι από κάποιο

άλλο, έχουν κατάληξη –πλάσιος, -πλάσια, -πλάσιο

Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μια λέξη

Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και μετά γράφονται με δύο λέξεις.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 2

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 7/10/2009

ΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ Θοδωρής Βούγας ~ 1 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2

ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

Τα αριθμητικά επίθετα, είναι τα επίθετα που φανερώνουν ποσοτική ή αριθμητική σχέση ή

έννοια του ουσιαστικού στο οποίο αναφέρονται. Π.χ. ένας –δύο- τρεις μαθητές, πρώτος –

τρίτος –δέκατος –εικοστός στη σειρά, διπλάσιος –πενταπλάσιος –δεκαπλάσιος κόπος, κ.λ.π.

Ανάλογα με τη σημασία τους, χωρίζονται σε: απόλυτα, τακτικά, πολλαπλασιαστικά και

αναλογικά.

α) Απόλυτα αριθμητικά είναι τα επίθετα που μας φανερώνουν ένα συγκεκριμένο αριθμό.

Π.χ. Είδα ένα σπίτι, μία φίλη μου, ένα φίλο, κ.λ.π. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα δύο-δυο

και από το πέντε ως το εκατό δεν κλίνονται, ενώ από το διακόσια και πάνω έχουν μόνο

Πληθυντικό αριθμό. Επίσης τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία

λέξη, ενώ από το 21 και πάνω με δύο, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10, που γράφονται με

μία..

β) Τακτικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη των

ουσιαστικών. Π.χ. Ο πρώτος μαθητής, η δεύτερη μέρα, η έκτη τάξη, ο δωδέκατος μήνας, ο

δέκατος πέμπτος όροφος, ο εικοστός αιώνας, κ.λ.π. Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και

πάνω γράφονται με δύο λέξεις, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10 που γράφονται με μία. Οι

καταλήξεις τους είναι: -ος, -η, -ο.

γ) Πολλαπλασιαστικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν από πόσα απλά

μέρη αποτελείται κάτι. Π.χ. απλός κόμπος, διπλός κόπος, τριπλή προσπάθεια, κ.λ.π.

Παίρνουν τις καταλήξεις –πλός, -πλη, -πλό

δ) Αναλογικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν πόσες φορές ένα ποσό είναι

μεγαλύτερο από ένα άλλο. Π.χ. αυτός είναι διπλάσιος σε ύψος από τον άλλο, οι 50 δρχ.

είναι πενταπλάσιες από τις 10, το καινούριο σπίτι μας είναι Διπλάσιο από το παλιό, κ.λ.π.

Ορθογραφία του εννέα - εννιά: Γράφονται με δύο ν μόνο όσα επίθετα γίνονται από το 9 και

έχουν μέσα ολόκληρες τις λέξεις εννέα ή εννιά. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις γράφονται με

ένα ν. Π.χ.(εννιακόσιοι, εννεαπλάσιος, ενενηνταπλάσιος, ενενηκοστός, ένατος, κ.λ.π.).

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ

1. Να γράψεις τα αριθμητικά επίθετα των παρακάτω αριθμών, όπως στο παράδειγμα.

Αριθμός Απόλυτο Τακτικό Πολλαπλασιαστικό Αναλογικό

2 δύο δεύτερο διπλό διπλάσιο

6

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 3

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 7/10/2009

ΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ Θοδωρής Βούγας ~ 2 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2

8

9

90

10

20

12

19

25

30

2. Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων με το κατάλληλο αριθμητικό ουσιαστικό, όπως

στο παράδειγμα.

Αγόρασα μια (6) εξάδα ποτήρια.

Να μου πάρεις μία (12) ………………………….μανταλάκια.

Ο Νίκος τερμάτισε στην πρώτη (3) ………………………….

Για να παίξουμε μπάσκετ χρειαζόμαστε δύο (5) ……………………..…..

Για να παίξουμε ποδόσφαιρο χρειαζόμαστε δύο (11) …………….…………

Έξι μαθητές σχηματίζουν μία ………………………………...

Δέκα μαθητές σχηματίζουν μία ……………………………….

Επτά ημέρες μας κάνουν μία ……………………………….….

Κάθε ζευγάρι αποτελείται από μία (2) ……………………………….

Να χωρίσεις τα βιβλία σε (3) ………………………………………

Αυτοί είναι μία (20) ……………………………….ανθρώπων.

Οι επιβάτες του αυτοκινήτου ήταν μια (4) …………………………..

Χώρισε τις μέρες του μήνα σε δυο (15)…………………………………

3. Να γράψετε με λέξεις ( απόλυτα αριθμητικά)τους παρακάτω αριθμούς.

235 Διακόσια τριάντα πέντε

1298

1800

2977

300

58

127

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 4

3/3/2008

ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Τα ρήματα παίρνουν διάφορες μορφές και μας βοηθούν άλλες φορές να εκφράσουμε μια ευχή

και άλλες φορές να δώσουμε μια εντολή, μια προσταγή.

π.χ.: Ο πατέρας πηγαίνει στη δουλειά. (είναι κάτι πραγματικό)

Θα ήθελα να πήγαινα εκδρομή. (είναι μια επιθυμία) Πήγαινε. (είναι μια προσταγή)

Οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα λέγονται εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις είναι οι παρακάτω:

α. Η οριστική: φανερώνει το βέβαιο, το πραγματικό.

π.χ.: Ο μαθητής διαβάζει.

β. Η υποτακτική: φανερώνει κάτι που θέλουμε ή που περιμένουμε να γίνει. Σχηματίζεται

παίρνοντας μπροστά ένα από τα μόρια ας, να ή έναν από τους συνδέσμους για να, αν, εάν,

όταν, άμα, ή το απαγορευτικό μη(ν), ανάλογα με το τι θέλουμε να εκφράσουμε.

π.χ. Ας παίξουμε. (κάτι που θέλουμε) 'Όταν τελειώσω θα παίξουμε. (κάτι που περιμένουμε).

Υποτακτική έγκλιση έχουν ο ενεστώτας, ο αόριστος κι ο παρακείμενος.

γ. Η προστακτική: φανερώνει προσταγή, επιθυμία ή ευχή. Έχει μόνο δύο πρόσωπα, το δεύτερο

και το τρίτο. Το τρίτο πρόσωπο δεν έχει ξεχωριστό τύπο και συμπληρώνεται από την υποτακτική

που παίρνει τότε τα μόρια ας, να (ας γράφει, να γράφει)

π.χ. Κάθισε κάτω. (προσταγή)

Δώσε μου το βιβλίο, σε παρακαλώ. (επιθυμία)

Προστακτική έχουν ο ενεστώτας, και ο αόριστος.

Εγκλίσεις θεωρούνται και το απαρέμφατο και η μετοχή.

Απαρέμφατο: είναι άκλιτο και μας χρησιμεύει να σχηματίζουμε τους συντελεσμένους χρόνους

των ρημάτων (παρακείμενος, υπερσυντέλικος, συντελεσμένος μέλλοντας). Π. χ. Έχω λύσει τις

ασκήσεις.

Το απαρέμφατο σχηματίζεται μόνο στον Αόριστο.

Η Μετοχή είναι ρηματικός τύπος, άκλιτος στην Ενεργητική φωνή (λύνοντας, αγαπώντας), και

κλιτός στην παθητική ( λυμένος-αγαπημένος ).

Π.χ. Ήρθα τρέχοντας και έφτασα κουρασμένος.

Ασκήσεις

Να υπογραμμίσεις τα ρήματα και να γράψεις μέσα στην παρένθεση την έγκλιση των

ρημάτων των παρακάτω προτάσεων.

Κλείσε το παράθυρο. (……………………….)

Να διαβάσεις το μάθημα.(………………………)

Μακάρι να πάμε εκδρομή. (………………………)

Βοήθησέ με.(…………………………….)

Άμα βρέξει, πάρε ομπρέλα.(…………………………..) (………………………………….)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 5

3/3/2008

Αυξήθηκε η τιμή της βενζίνης. (……………………………)

Φρόντισε να μην αργήσεις. (……………………………) (…………………………)

Να σχηματίσεις την υποτακτική και την προστακτική των παρακάτω ρημάτων στο χρόνο

που βρίσκονται:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

έγραψες

θυμηθήκατε

διαβάσατε

δεν πρόσεχες

ανέλαβες

δεν μοιράσατε

πλένει

Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΏΤΑ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ

απαντάτε

μιλάς

βλέπετε

πίνεις

διώχνεις

παίρνετε

περνάς

φεύγετε

αναβάλλεις

Όνομα…………………………………………………………. Παπατσάνη Κατερίνα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 6

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 29/09/2009

ΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝI Θοδωρής Βούγας ~ 1 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2

ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Τα ρήματα παίρνουν διάφορες μορφές και μας βοηθούν άλλες φορές να εκφράσουμε μια

ευχή και άλλες φορές να δώσουμε μια εντολή, μια προσταγή.

π.χ.: Ο πατέρας πηγαίνει στη δουλειά. (είναι κάτι πραγματικό)

Θα ήθελα να πήγαινα εκδρομή. (είναι μια επιθυμία) Πήγαινε. (είναι μια προσταγή)

Οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα λέγονται εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις είναι οι παρακάτω:

α. Η οριστική: φανερώνει το βέβαιο, το πραγματικό.

π.χ.: Ο μαθητής διαβάζει.

β. Η υποτακτική: φανερώνει κάτι που θέλουμε ή που περιμένουμε να γίνει.

Σχηματίζεται παίρνοντας μπροστά ένα από τα μόρια ας, να ή έναν από τους συνδέσμους

για να, αν, εάν, όταν, άμα, ή το απαγορευτικό μη(ν), ανάλογα με το τι θέλουμε να

εκφράσουμε.

π.χ. Ας παίξουμε. (κάτι που θέλουμε) 'Όταν τελειώσω θα παίξουμε. (κάτι που

περιμένουμε).

Υποτακτική έγκλιση έχουν ο ενεστώτας, ο αόριστος κι ο παρακείμενος.

γ. Η προστακτική: φανερώνει προσταγή, επιθυμία ή ευχή. Έχει μόνο δύο πρόσωπα, το

δεύτερο και το τρίτο. Το τρίτο πρόσωπο δεν έχει ξεχωριστό τύπο και συμπληρώνεται από

την υποτακτική που παίρνει τότε τα μόρια ας, να (ας γράφει, να γράφει)

π.χ. Κάθισε κάτω. (προσταγή)

Δώσε μου το βιβλίο, σε παρακαλώ. (επιθυμία)

Προστακτική έχουν ο ενεστώτας, και ο αόριστος.

Εγκλίσεις θεωρούνται και το απαρέμφατο και η μετοχή.

Απαρέμφατο: είναι άκλιτο και μας χρησιμεύει να σχηματίζουμε τους συντελεσμένους

χρόνους των ρημάτων (παρακείμενος, υπερσυντέλικος, συντελεσμένος μέλλοντας). Π. χ.

Έχω λύσει τις ασκήσεις. Το απαρέμφατο σχηματίζεται μόνο στον Αόριστο.

Μετοχή είναι ρηματικός τύπος, άκλιτος στην Ενεργητική φωνή (λύνοντας, αγαπώντας),

και κλιτός στην παθητική ( λυμένος-αγαπημένος ).

Π.χ. Ήρθα τρέχοντας και έφτασα κουρασμένος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 7

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 29/09/2009

ΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝI Θοδωρής Βούγας ~ 2 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2

1. Να υπογραμμίσεις τα ρήματα και να γράψεις μέσα στην παρένθεση την έγκλιση των

ρημάτων των παρακάτω προτάσεων.

Κλείσε το παράθυρο. (……………………….)

Να διαβάσεις το μάθημα.(………………………)

Μακάρι να πάμε εκδρομή. (………………………)

Βοήθησέ με.(…………………………….)

Άμα βρέξει, πάρε ομπρέλα.(…………………………..) (………………………………….)

Αυξήθηκε η τιμή της βενζίνης. (……………………………)

Φρόντισε να μην αργήσεις. (……………………………) (…………………………)

2. Να σχηματίσεις την υποτακτική και την προστακτική των παρακάτω ρημάτων στο

χρόνο που βρίσκονται.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

έγραψες

θυμηθήκατε

διαβάσατε

δεν πρόσεχες

ανέλαβες

δεν μοιράσατε

πλένει

3. Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΕΝΕΣΤΏΤΑ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΟΡΙΣΤΟΥ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΟΡΙΣΤΟΥ

απαντάτε

μιλάς

βλέπετε

πίνεις

διώχνεις

παίρνετε

περνάς

φεύγετε

αναβάλλεις

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 8

1

Πιο αναλυτικά.

1. Τα τοπικά επιρρήματα φανερώνουν τόπο. Απαντούν στη ερώτηση «που;»

ΠΟΥ;

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

Ανήκουν στα

άκλιτα

μέρη του

λόγου, δηλαδή

είναι λέξεις

που δεν

κλίνονται.

Ανάλογα με τη

σημασία τους τα

επιρρήματα

χωρίζονται σε

διάφορες

κατηγορίες, τις

εξής:1)τοπικά

2)χρονικά

3)τροπικά

4) ποσοτικά

5) βεβαιωτικά

6) αρνητικά

τα επιρρήματα

προσδιορίζουν:

α) ρήματα:

έφυγε χθες(χρονικό)

μένει εκεί (τοπικό)

β) άλλα επιρρήματα:

έφτασε πολύ

γρήγορα.

γ) επίθετα:

είναι εξαιρετικά

όμορφος.

δ) ουσιαστικά:

Στο απέναντι

πεζοδρόμιο

β

)

ά

λ

λ

α

ε

π

ι

ρ

ρ

ή

μ

α

τ

α

Εδώ, εκεί, (ε)πάνω, κάτω, έξω,

μέσα, πίσω, αλλού, ψηλά,

χαμηλά , πουθενά, μπροστά,

δίπλα, βόρεια, νότια, μεταξύκ.λπ.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 9

2

2. Τα χρονικά επιρρήματα φανερώνουν χρόνο. Απαντούν στην ερώτηση

«πότε;»

ΠΟΤΕ;

3. Τα τροπικά επιρρήματα φανερώνουν τρόπο και απαντούν στην ερώτηση

«πως;»

ΠΩΣ;

4. Τα ποσοτικά επιρρήματα φανερώνουν ποσό και απαντούν στην ερώτηση

«πόσο;»

ΠΟΣΟ;

5. Τα βεβαιωτικά επιρρήματα φανερώνουν επιβεβαίωση.

Π.χ.

6. Τα αρνητικά επιρρήματα φανερώνουν άρνηση.

Π.χ.

ntinakidou

Τώρα, πριν, χτες, αύριο, πέρ(υ)σι,

ποτέ, κάποτε, σήμερα, νωρίς, αργά,

φέτος, κάπου κάπου, πρώτα,

ύστερα, αμέσως κ.λπ.

Έτσι, κάπως, αλλιώς, όπως,

αλλιώτικα, μαζί, καθώς, άσχημα,

επίσης, ωραία, ακριβώς, εντελώς,

μόνο, χωριστά, ξαφνικά, σιγά κ.λπ.

Τόσο, πολύ, λίγο, όσο,

περισσότερο, πιο, αρκετά,

κάμποσο, καθόλου κ.λπ.

ναι, μάλιστα, βέβαια,

σίγουρα, σωστά, βεβαίως

κ.λπ.

Όχι, δε(ν), μη(ν), όχι βέβαια

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 10

eva-edu

Διαδρομές στην πόλη

Σε ποιά οδό μένεις;....................................................................................................

..............................................................................................................................

Σε ποιά οδό είναι το γραφείο της Όλγας;.................................................................

..................................................................................................................................

Δώσε οδηγίες για το πώς πηγαίνουμε στο γραφείο της Όλγας ...............................

...................................................................................................................................

...................................................................................................................................

..................................................................................................................................

...................................................................................................................................

Απάντησε στις ερωτήσεις

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 11

eva-edu

Η λέξη οδός μπορεί να είναι α΄ συνθετικό (πρώτη λέξη) οδοποιία

ή να είναι β΄ συνθετικό (δεύτερη λέξη) αδιέξοδο

Βάλε v στο σωστό κουτάκι. Η λέξη οδός είναι ά ή β΄ συνθετικό;

α΄ συνθετικό ΄β συνθετικό

οδόστρωμα

έξοδος

οδοκαθαριστής

άνοδος

ενικός αριθμός πληθυντικός αριθμός

θηλυκό θηλυκό

η οδός οι οδοί

της οδού των οδών

την οδό τις οδούς

- οδέ - οδοί

Κλίνε το ουσιαστικά η κάθοδος

ενικός αριθμός πληθυντικός αριθμός

θηλυκό θηλυκό

η κάθοδος οι κάθοδοι

Στις σύνθετες λέξεις η πρώτη λέξη είναι το ά συνθετικό

και η δεύτερη λέξη είναι το β΄ συνθετικό

Μάθε πώς κλίνονται τα θηλυκά ουσιαστικά που τελειώνουν σε -ος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 12

eva-edu

Υπόγειες διαδρομές

Ο υπόγειος σιδηρόδρομος είναι ένα τρένο κάτω από το χώμα που πηγαίνει τους

ανθρώπους από το ένα μέρος σε ένα άλλο μέσα στην πόλη. Τον υπόγειο σιδηρόδρομο

τον λέμε μετρό. Το μετρό έρχεται κάθε 10 λεπτά στην κάθε στάση και δεν αργεί

καθόλου. Το μετρό πηγαίνει πολύ γρήγορα τους ανθρώπους στο μέρος που θέλουν. Το

μετρό στην Αθήνα έγινε το 2000 τη χρονιά που γεννήθηκα και εγώ.

Ποιά χρονιά έγινε το μετρό στην Αθήνα;..................................................................

Εύα

Εύα

Τα επίθετα που δείχνουν αριθμούς τα λέμε

αριθμητικά επίθετα

Απόλυτα είναι αυτά που δείχνουν πόσοι άνθρωποι ή πόσα

πράγματα υπάρχουν δύο

Τακτικά είναι αυτά που δείχνουν σε ποιά σειρά βρίσκεται

κάποιος δεύτερος

Πολλαπλασιαστικά είναι αυτά που δείχνουν από πόσα

μέρη είναι φτιαγμένος κάποιος διπλός

αναλογικά είναι αυτά που δείχνουν πόσες φορές κάτι είναι

μεγαλύτερο από ένα άλλο διπλάσιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 13

eva-edu

απόλυτα τακτικά πολλαπλασιαστικά αναλογικά

7 επτά έβδομος επταπλός επταπλάσιος

3 10 15

Διάβασε τις προτάσεις και συμπλήρωσε τον πίνακα

Σήμερα στεκόμουν στο ασανσέρ πίσω και ανάποδα στην πόρτα. Μετά γύρισα

μπροστά και στεκόμουν άνετα

πότε πού Πώς (με ποιόν τρόπο)

Το καλοκαίρι μου αρέσει γιατί κάνω μπάνια στη θάλασσα και ανεβαίνω στα

αυτοκινητάκια. Όμως με ενοχλεί όταν κάνει πολύ ζέστη ή έχει κύμα η θάλασσα.

Πλεονεκτήματα του καλοκαιριού....................................................................................................

Μειονεκτήματα του καλοκαιριού ...................................................................................................

Συμπλήρωσε τον πίνακα με τα αριθμητικά επίθετα

Όταν δίνουμε οδηγίες γράφουμε επιρρήματα που

δείχνουν πότε έγινε κάτι, πού έγινε κάτι και πώς

έγινε κάτι (με ποιόν τρόπο έγινε)

Πλεονεκτήματα λέμε τα καλά πράγματα και

μειονεκτήματα τα άσχημα πράγματα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 14

Επανάληψη Γραμματικής

Χρόνοι

α) Παρελθοντικοί (χθες): Παρατατικός, Αόριστος, Υπερσυντέλικος.

β) Παροντικοί (σήμερα): Ενεστώτας, Παρακείμενος

γ) Μελλοντικοί (αύριο): Εξακολουθητικός Μέλλοντας, Στιγμιαίος / Συνοπτικός

Μέλλοντας, Συντελεσμένος

Μέλλοντας

Οι 3 Εγκλίσεις

Η Οριστική σχηματίζει όλους τους χρόνους και η άρνηση της είναι: δε(ν), π.χ.: δεν

προσέχεις, δε φεύγουμε, δεν ήρθαν, δε θα πάτε

Η Υποτακτική σχηματίζει τον Ενεστώτα, τον Αόριστο, τον Παρακείμενο και η

άρνηση της είναι: να μη(ν), π.χ.: να μην τρέχεις, να μη συνεχίσεις, να μην πας

Η Προστακτική σχηματίζει μόνο τον Ενεστώτα και τον Αόριστο και η άρνηση της

είναι: μη(ν), π.χ.: μη φωνάζεις, μην αργοπορήσετε, μη ρίξεις, μη μιλάτε

Επιρρήματα

1.Χρονικά (πότε;): νωρίς ,αργά, ύστερα, τώρα, χθες, αύριο, φέτος, πέρσι, κάποτε

Χρονικές φράσεις με προθέσεις: σε λίγο, κατά το απόγευμα, πριν το μεσημέρι

2.Τοπικά (πού;): εδώ, εκεί, πάνω, κάτω, μέσα, έξω, πίσω, αλλού, ψηλά, χαμηλά

Τοπικές φράσεις με προθέσεις:στο σπίτι, ως τη γειτονιά, από το χωρίο, προς την πόλη

3.Τροπικά (πώς): έτσι, αλλιώς, καλά, γρήγορα, μαζί, καθώς, ήσυχα

Τροπικές φράσεις με προθέσεις: με τα χέρια, προς το καλύτερο, χωρίς αυτοκίνητο

4.Ποσοτικά (πόσο;): τόσο, πολύ, περισσότερο, λίγο, αρκετά, πιο

Ποσοτικές φράσεις με προθέσεις: κατά πολύ, ίσαμε με 10 λεπτά,

5. Βεβαιωτικά: ναι, μάλιστα, βέβαια, σωστά

6. Αρνητικά: όχι, όχι βέβαια, δε(ν), μη(ν)

Επίθετα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 15

-ής, -ής, -ές

Ενικός αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

ο διεθνής η διεθνής το διεθνές

του διεθνούς της διεθνούς του διεθνούς

το διεθνή τη διεθνή το διεθνές

--------- ----------- ------------

Πληθυντικός αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

οι διεθνείς οι διεθνείς τα διεθνή

των διεθνών των διεθνών των διεθνών

τους διεθνείς τις διεθνείς τα διεθνή

--------- ----------- ------------

Το αρσενικό και το θηλυκό κλίνονται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο

Η κλητική δε σχηματίζεται

Άλλα επίθετα: ευγενής, δημοφιλής, εκτενής, διαρκής, συνεχής, επιμελής,

συνεπής, πολυτελής, ειλικρινής, ευγενής, ευτυχής, επαρκής, ευτελής

-ής, -ιά -ί

(δηλώνουν χρώμα)

Ενικός αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

ο σταχτής η σταχτιά το σταχτί

του σταχτιού / σταχτή της σταχτιάς του σταχτιού

το σταχτή τη σταχτιά το σταχτί

σταχτή σταχτιά σταχτί

Πληθυντικός αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

οι σταχτιοί οι σταχτιές τα σταχτιά

των σταχτιών των σταχτιών των σταχτιών

τους σταχτιούς τις σταχτιές τα σταχτιά

σταχτιοί σταχτιές σταχτιά

Άλλα επίθετα: θαλασσής, καφετής, βυσσινής, χρυσαφής, ροδακινής, ασημής,

μενεξεδής, πορτοκαλής

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 16

Αριθμητικά επίθετα

Αριθ. Απόλυτα Τακτικά Πολλ/στικά Αναλογικά

2 δύο δεύτερος διπλός διπλάσιος

5 πέντε πέμπτος πενταπλός πενταπλάσιος

14 δεκατέσσερα δέκατος τέταρτος δεκατετραπλός δεκατετραπλάσιος

25 εικοσιπέντε εικοστός πέμπτος εικοσιπενταπλός εικοσιπενταπάσιος

Τα απόλυτα τα σημειώνουμε όπως ακριβώς τα ακούμε

Τα τακτικά δηλώνουν σειρά

Τα πολλαπλασιαστικά καταλήγουν σε –πλός

Τα αναλογικά καταλήγουν σε -πλάσιος

ΑΛΕΞΙΟΣ ΤΣΙΟΥΛΗΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 17

Fotini dimopoulou

Διηγούμαι μια ιστορία

Για κάθε μεγάλο σύννεφο κάνω παράγραφο!!!!!!

3η 2η

α β γ δ

δ)

Φανταστικό ταξίδι

Πότε

έγινε;

Πού έγινε; Τι έγινε; (απλή

αναφορά)

Ποιοι πήραν μέρος;

β γ α

Πώς έγινε;

(σειρά

γεγονότων) Γιατί

έγινε;

(αιτία)

Τι έγινε μετά;

(συνέπειες)

Σκέψεις και

Συναισθήματα

δικά σου

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 18

Φύλλο 2

Γραμματική: Εγκλίσεις, αριθμητικά επίθετα, τοπικά και τροπικά επιρρήματα, επίθετα σε

–ης,-ης,-ες, θηλυκά ουσιαστικά σε -ος

ΒΑΣΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΣΤΗΝ

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

πάγος - παγοπώλης, υπέροχος-η-ο, ισορροπώ-ισορροπία,

σούρουπο, περιβάλλον

ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ

πρωτεύουσα – συμπρωτεύουσα, δημιουργώ-δημιούργησα,

σύλλογος, ευρύς-εία-υ, ευρύχωρος-η-ο, καλλιτέχνης

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

αφετηρία, προάστιο, οδός, οδοποιία, οδόστρωμα, οδηγώ-

οδηγία, συγκοινωνία, δρομολόγιο

ΥΠΟΓΕΙΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

εγκαίνια, μειώνω – μείωση, ιδιαίτερος-η-ο, μεταφέρω,

κατεύθυνση

ΟΡΟΒΙΛ: Η ΦΑΝΤΑΣΜΑΓΟΡΙΚΗ ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΠΟΛΗ (Τετράδιο Εργασιών)

κυβερνώ – κυβέρνηση, κτίριο, όψη, ανακαλύπτω- ανακάλυψη,

απομακρύνω-ομαι

ΝΤΙΣΝΕΫΛΑΝΤ (Τετράδιο Εργασιών)

διάστημα, διαστημόπλοιο, χώρα, θέμα, τρομερός-ή-ό,

συμπληρώνω-ομαι ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΜ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ! (Τετράδιο Εργασιών)

ισχυρός-ή-ό, ισχυρίζομαι, συγχρόνως, κυκλοφορία-

κυκλοφοριακός-ή-ό, φοβερός-ή-ό - φοβερίζω

ΔΡΑΚΟΠΑΡΑΜΥΘΙ (Ανθολόγιο)

εξαφανίζομαι – εξαφάνιση, παρουσιάζω-ομαι, μετανιώνω –

μετάνοια, θυμός, ιδέα ΕΙΡΗΝΗ ΞΑΓΟΡΑΡΗ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 19

ONOMAΤΕΠΩΝΥΜΟ: …………………………

1. Να συμπληρώσεις τα κενά στο παρακάτω κείμενο, βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων στο σωστό τύπο.

Οι οδοιπόροι και το τσεκούρι

Κάποτε, δυο φίλοι …………… (ξεκινάω, αόριστος οριστικής) για κάποια δουλειά τους και …………… (περπατάω, παρατατικός οριστικής) συζητώντας.

Εκεί που ……………(βαδίζω, παρατατικός οριστικής, γ΄πληθυντικό), μέσα σ' ένα δάσος, ο ένας απ' αυτούς …………… (προσέχω, αόριστος οριστικής) πως κάτι …………… (γυαλίζω , παρατατικός οριστικής) ανάμεσα στα χόρτα. …………… (σκύβω, αόριστος οριστικής, γ΄ενικό) …………… (βλέπω, αόριστος υποτακτικής) τι ήταν και σήκωσε ένα τσεκούρι ολοκαίνουργιο.

…………… (βρίσκω, αόριστος οριστικής, α΄πληθυντικό) ένα τσεκούρι! φώναξε χαρούμενος ο σύντροφός του.

Εκείνος, όμως, που …………… (βρίσκω, υπερσυντέλικος οριστικής) το τσεκούρι …………… (ταράσσομαι, αόριστος οριστικής, γ΄ενικό) και λέει:

…………… (λέω, ενεστώ τας υποτακτικής, με άρνηση, β΄ενικό) βρήκαμε ένα τσεκούρι, μόνο να λες: βρήκες ένα τσεκούρι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 20

Αλλά, καθώς …………… (προχωρώ, παρατατικός οριστικής, γ΄πληθυντικό), …………… (ανταμώνω, αόριστος οριστικής, γ΄πληθυντικό) τρεις ξυλοκόπους, που …………… (χάνω, υπερσυντέλικος οριστικής) το καινούργιο τους τσεκούρι κι έψαχναν να το βρουν. Όταν …………… (βλέπω, αόριστος οριστικής, γ΄πληθυντικό) τους δυο οδοιπόρους, που ο ένας τους κρατούσε το τσεκούρι, …………… (πέφτω, αόριστος οριστικής, γ΄πληθυντικό) πάνω τους θυμωμένοι.

…………… (χάνομαι, αόριστος οριστικής, α΄πληθυντικό)! φώναξε εκείνος που είχε βρει το κρατούσε στα χέρια του.

Γυρίζει τότε ο φίλος του και του λέει:

Να μη λες: χαθήκαμε, να λες: χάθηκα! Ούτε όταν βρήκες το τσεκούρι, με ήθελες για σύντροφό σου, ούτε τώρα που θα σου το πάρουν και θα φας και ξύλο θέλω να μ' έχεις σύντροφό σου!

Αισώπου μύθος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 21

2. Να ξαναγράψεις τις παρακάτω προτάσεις, μεταφέροντας τα ρήματα πρώτα στην υποτακτική κι έπειτα στην προστακτική. Μπορείς να κάνεις όποιες αλλαγές θεωρείς απαραίτητες.

Πλένω το πρόσωπό μου. ………………………………………… …………………………………………

Σβήνω το φως. ………………………………………… …………………………………………

Ντύνομαι κομψά. ………………………………………… …………………………………………

Διαβάζω συγκεντρωμένα. ………………………………………… …………………………………………

3. Προσπάθησε να μεταφέρεις το ρήμα ανεβαίνω σ’ όλα τα πρόσωπα του ενεστώτα υποτακτικής και προστακτικής.

ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ Υποτακτική Προστακτική α΄πρόσω πο

ενικού β΄πρόσω πο

ενικού γ΄πρόσωπο

ενικού α΄πρόσω πο

πληθυντικού β΄πρόσω πο

πληθυντικού γ΄πρόσωπο

πληθυντικού

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 22

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
http://dimotikoonline.gr/

« Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου » 2. Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

Οδ. Ελύτης

ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ

Γραπτή δοκιμασία τ….. μαθητ……. ………………………………………….

Α. Ακούω και γράφω: ………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

Β. Κλίνω το παρακάτω επίθετο:

Ε Ν Ι Κ Ο Σ Α Ρ Ι Θ Μ Ο Σ

ΟΝ.

ΓΕΝ.

ΑΙΤ.

ΚΛΗΤ.

ο υγιής

……………………...

………………………

………………………

η υγιής

……………………...

………………………

………………………

το υγιές

……………………...

………………………

………………………

Π Λ Η Θ Υ Ν Τ Ι Κ Ο Σ Α Ρ Ι Θ Μ Ο Σ

ΟΝ.

ΓΕΝ.

ΑΙΤ.

ΚΛΗΤ.

……………...............

……………………...

………………………

………………………

……………...............

……………………...

………………………

………………………

……………...............

……………………...

………………………

………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 23

Γ. Η οδός: Συμπληρώνω με την κατάλληλη πτώση τα κενά:

Μένω στη Λάρισα στην …………. Νικηταρά. Είναι μια μεγάλη ………… με αρκετή κίνηση.

Το σπίτι μου είναι σχεδόν στο τέλος της ………… εκεί που υπάρχει η διασταύρωση με την

…………Καραϊσκάκη. Όλες οι …………της γειτονιάς μου έχουν ονόματα ηρώων του 1821.

Τα ονόματα των ………… διευκολύνουν την κυκλοφορία πεζών και οχημάτων.

Δ. Μετατρέπω το παρακάτω κείμενο σε οριστική ενεστώτα: Ο κυρ Νίκος, ο ψαράς, ξύπνησε πολύ πρωί, ετοιμάστηκε και κατέβηκε στο λιμάνι. Έλεγξε τη βάρκα

του, τακτοποίησε τα σύνεργα της ψαρικής, έλυσε τα σκοινιά, έβαλε μπροστά τη μηχανή κι ανοίχτηκε στο

πέλαγος. Μετά από λίγη ώρα έφτασε στον ψαρότοπο και άρχισε το ψάρεμα.

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

Ε. Γράφω τα ρήματα του κειμένου στο β΄ πρόσωπο της προστακτικής αορίστου: ……………………(φτιάχνω) κι εσύ το δικό σου ψωμί! …………………(Προσέχω) τι πρέπει να κάνεις.

Πρώτα …………………..(διαλύω) τη μαγιά σε λίγο νερό, ……………………….(προσθέτω) αλεύρι και

………………………….(ανακατεύω), ώστε να γίνει χυλός. ………………………..(Αφήνω) το χυλό να

φουσκώσει λίγη ώρα. Μετά σε μια λεκάνη ………………………..(κοσκινίζω) το αλεύρι με το αλάτι και

………………….(ρίχνω) μέσα νερό και τη φουσκωμένη μαγιά και …………………………(αρχίζω) το

ζύμωμα. ………………(Βάζω) τη ζύμη σε ένα ταψί και ………………………(σκεπάζω) για αρκετή ώρα

μέχρι να φουσκώσει καλά. Στη συνέχεια …………………………(ψήνω) στο φούρνο το ψωμί.

ΣΤ. Συμπληρώνω τον πίνακα με τα αριθμητικά:

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

3

7

20

Ζ. Βάζω Χ για τα χρονικά, Τ για τα τοπικά, ΤΡ για τα τροπικά επιρρήματα: ήσυχα ( ___ ) επάνω ( ___ ) έξω ( ___) αλλιώς ( ___ ) αύριο ( ___ ) μέσα ( ___ )

χτες ( __ ) καλά ( ___ ) μαζί ( ___ ) πριν ( ___) έτσι ( ___ ) εκεί ( ___ ) ΦΡΥΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 24

ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ –ΗΣ, -ΗΣ, -ΕΣ. (προσέχω πολύ!)

Σχηματίζω την ονομαστική ενικού και πληθυντικού των επιθέτων:

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

αρσενικό – θηλυκό ουδέτερο αρσενικό – θηλυκό ουδέτερο

ο, η ευγενής το ευγενές οι, οι ευγενείς τα ευγενή

ο, η επιμελής __________________________________________________________

ο, η ευσεβής __________________________________________________________

ο, η συνεχής __________________________________________________________

ο, η υγιής __________________________________________________________

ο, η διμερής __________________________________________________________

Να μεταφέρεις τις παρακάτω φράσεις στον πληθυντικό αριθμό:

α. ο ασφαλής δρόμος: ..................................................................................

β. ο υγιής άνθρωπος: ..................................................................................

γ. η διαρκής προσπάθεια: ..................................................................................

δ. το διαυγές υγρό: ..................................................................................

ε. το ακριβές ποσό: ..................................................................................

Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το σωστό τύπο των επιθέτων

που βρίσκονται στις παρενθέσεις:

Στο συνέδριο συζητήθηκαν οι (διεθνής) _____________________ σχέσεις της χώρας.

Είναι ένα εξαιρετικά (ευφυής) _______________ άτομο. Τα επίθετα αυτά είναι

(τριγενής) ________________ και δικατάληκτα. Οι επιτυχίες της (τριμελής )

____________________ επιτροπής ήταν αποτέλεσμα (συνεχής) ______________

προσπαθειών. Αφιέρωσε τη ζωή του στο (διαρκής) _______________ αγώνα για την

προστασία της φύσης. Η Μαριώ και η Θάλεια είναι (επιμελής) ____________________

μαθήτριες. Ο Θοδωρής είναι (αμελής) _____________________ μαθητής. Ο

πλάτανος δεν είναι (αειθαλής) _____________________ δέντρο, είναι φυλλοβόλο. Οι

(διεθνής) _____________________ ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις είναι συνηθισμένο

φαινόμενο. Πολλοί υποστηρίζουν το (συνεχής) _____________________ ωράριο. Οι

συνθήκες εργασίας πρέπει να είναι (υγιής) _____________________ Το σύστημα των

(διμερής) _____________________ σχέσεων είναι πολύ συνηθισμένο ανάμεσα σε

κράτη.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 25

ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ

Να γράψεις τις εγκλίσεις των παρακάτω ρημάτων, όπως στο παράδειγμα:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

διαβάζω να διαβάζω διάβαζε - διαβάζετε

ζωγραφίζω

γράφω

πίνω

τρέχω

κατεβάζω

ανεβάζω

χτυπώ

χτίζω

Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τα ρήματα και να σημειώσετε σε ποια

έγκλιση βρίσκεται το καθένα:

Οριστική Υποτακτική

Θέλει να μαθαίνει συνεχώς καινούρια πράγματα. θέλει να μαθαίνει

Ήθελε να ικανοποιήσει την περιέργεια του. ___________________________

Περίμενα να ξέρεις τη διαδρομή. ___________________________

Να σκέφτεσαι πριν να απαντήσεις. ________________

________________

Περιμένω να τελειώσει για να σε ρωτήσω κάτι ακόμα. ________________

________________

Εύχομαι πάντα να αριστεύεις. ____________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 26

Η ΛΕΞΗ ΟΔΟΣ

Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με την κατάλληλη πτώση του

ουσιαστικού η οδός:

Θα συναντηθούμε στη γωνία των …………………… Σόλωνος και Ασκληπιού. Μένει στην

…………………… Ηρακλείτου. Το αυτοκίνητο σταμάτησε στη μέση της ………………… Σύμφωνα με

ανακοίνωση της τροχαίας θα κλείσουν οι παρακάτω …………………… Τα έργα στις παρακάτω

…………………… θα ολοκληρωθούν σε δύο φάσεις.

Μένω στην ……………… Παπαδοπούλου 7-9 στα Ιλίσια. Η ……………… αυτή είναι κάθετος της

………………… Μιχαλακοπούλου. Παράλληλοι σ' αυτή είναι οι ………………… Αλκμάνος και

Ηριδανού. Επί των ………………… αυτών υπάρχουν διάφορα καταστήματα, θέατρα και

ξενοδοχεία. Στις ………………… πριν τις διαβούμε, προσέχουμε τα σήματα και το φανάρια.

Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τις λέξεις της οικογένειας της λέξης

οδός στην κατάλληλη πτώση: (οδοιπορικό, αδιέξοδο, οδοκαθαριστής, οδοστρωτήρας,

άνοδος, κάθοδος, πάροδος, οδόφραγμα, συνοδηγός).

Οι διαδηλωτές έστησαν ……………………………………… στους δρόμους. Ο δήμος προσέλαβε

μεγάλο αριθμό …………………………………… για την καθαριότητα των δρόμων της πόλης. Ο

δρόμος αυτός βγάζει σε …………………………… Πέρασε από πάνω τους σαν ……………………………… Τα

αυτοκίνητα στην …………………… της Ελευθερίου Βενιζέλου κινούνται με άνεση το πρωί,

ενώ στην …………………… προχωρούν σημειωτόν. Όταν στρίψαμε στη γωνία, βρεθήκαμε σε

μια μικρή ……………………… Τα παιδιά απαγορεύεται να κάθονται στη θέση του

……………………………… Η εταιρεία καλύπτει τα ………………………………… των υπαλλήλων της.

Να γράψεις τη γενική ενικού και τη γενική και αιτιατική πληθυντικού των παρακάτω

ουσιαστικών: (πρόσεχε! ο τόνος κατεβαίνει)

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική Γενική Γενική Αιτιατική

περίμετρος της περιμέτρου των περιμέτρων τις περιμέτρους

παράγραφος ____________________________________________________

(η) πρόεδρος ____________________________________________________

(η) σύμβουλος ____________________________________________________

είσοδος ____________________________________________________

(η) διάδοχος ____________________________________________________

κάθοδος ____________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 27

…Ξεκινήστε γνωρίζοντας την αχαϊκή πρωτεύουσα, την Πάτρα. Περπατήστε στους

δρόμους της πόλης και γνωρίστε τις ομορφιές της. Μπορείτε να δείτε σημαντικά

ιστορικά μνημεία που μαρτυρούν τη λαμπρή της πορεία στο χρόνο. Επισκεφθείτε το

Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, για να δείτε ευρήματα της μυκηναϊκής περιόδου και

αγάλματα των ρωμαϊκών χρόνων. Επισκεφθείτε το ναό του Αγίου Ανδρέα και

προσκυνήστε τον προστάτη της πόλης. Ανεβείτε στο Κάστρο της Πάτρας στην Άνω

Πόλη. Η θέα αποκεί είναι καταπληκτική…

Ξαναγράψτε το παραπάνω κείμενο βάζοντας τα ρήματα σε ενεστώτα και σε α'

πρόσωπο. Κάντε και όποιες άλλες αλλαγές χρειάζονται.

Ξεκινάμε γνωρίζοντας ......................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Συμπληρώστε το παρακάτω κείμενο με τις λέξεις:

(αφετηρία, αστικό, στάση, γραμμή, τέρμα).

Ένα κυριακάτικο πρωινό αποφασίσαμε με τη Σοφία να ανεβούμε στο βράχο της

Ακρόπολης για να θαυμάσουμε το μεγαλείο της κλασικής Ελλάδας. Για να φτάσουμε

ως εκεί, έπρεπε να πάρουμε το …………………… λεωφορείο που εκτελούσε το δρομολόγιο

της ………………………… 635 Γαλάτσι-Αθήνα.

Κατεβήκαμε στο δρόμο και πήγαμε στη …………………………… απ' όπου θα περνούσε το

λεωφορείο. Το λεωφορείο άργησε να έρθει, γιατί, όπως μάθαμε αργότερα από τους

άλλους επιβάτες, άργησε να ξεκινήσει από την …………………………… Έπειτα από διαδρομή

είκοσι λεπτών περίπου φτάσαμε στο …………………………… και κατεβήκαμε. Αποκεί έπρεπε να

χρησιμοποιήσουμε άλλο μέσο ή να περπατήσουμε.

Να σχηματίσεις προτάσεις χρησιμοποιώντας τις λέξεις:

συμβούλιο: __________________________________________________________

σχέδιο: __________________________________________________________

προτείνω: __________________________________________________________

πρόκειται: __________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 28

Αφού υπογραμμίσετε τις επιρρηματικές φράσεις και τα επιρρήματα στο παρακάτω

κείμενο, τοποθετήστε τα στον πίνακα ανάλογα με τη σημασία τους:

Το ξυπνητήρι είχε χτυπήσει από ώρα, αλλά ο Δημήτρης κοιμόταν ακόμα.

Ξαφνικά, πετάχτηκε από το κρεβάτι και κοίταξε κατευθείαν το ρολόι. Πω πω! Είναι

κιόλας οκτώ και μισή και εγώ είμαι ακόμα εδώ!

Ντύθηκε όπως όπως άρπαξε την τσάντα του και έτρεξε για το σχολείο. Ούτε

που το κατάλαβε για πότε έφτασε. Τα παιδιά είχαν μπει μέσα στην τάξη. Χτύπησε

διστακτικά την πόρτα. Η δασκάλα που στεκόταν μπροστά στον πίνακα, πριν προλάβει

εκείνος να μιλήσει, του είπε χαμογελαστά:

- Εντάξει, Δημήτρη. Μπορείς να καθίσεις. Δε χάθηκε ο κόσμος για μία φορά

που άργησες.

φανερώνουν τόπο (3) φανερώνουν τρόπο (6) φανερώνουν χρόνο (5)

Να κλίνετε μαζί τα εξής: ο συνεχής θόρυβος, η διεθνής γλώσσα, το αειθαλές δέντρο.

Ον.

Γεν.

Αιτ.

Ον.

Γεν.

Αιτ.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 29

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ

Στο παρακάτω κείμενο βρείτε και υπογραμμίστε τα αριθμητικά. Μετά γράψτε το

καθένα από αυτά με λέξεις στη σωστή στήλη και τέλος συμπληρώστε για το καθένα

και την άλλη στήλη.

«Το 1958 δεκαέξι νέοι δίδυμοι γερμανικοί συρμοί κυκλοφόρησαν στο δίκτυο του

Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου στην Αθήνα. Ήταν η 6η παραλαβή, όπως λέγεται! Αφού

εξυπηρέτησαν με αξιοπιστία και κέφι τους επιβάτες, τώρα, στις αρχές του 21ου

αιώνα, ήρθε η ώρα της συνταξιοδότησής τους έπειτα από 42 ολόκληρα χρόνια

υπηρεσίας. Ίσως κάποια βαγόνια να εκτεθούν μόνιμα σε πλατείες της πόλης, ίσως

κάποια άλλα διαλυθούν, μπορεί ακόμα μερικά να γίνουν μουσειακά κομμάτια, σίγουρα

όμως όλα ήταν ακούραστοι εργαζόμενοι σε μια δυσκίνητη κυκλοφοριακά Αθήνα. Ήταν

καλοί πολίτες!»

Απόλυτα Τακτικά

2. Γράψε δίπλα από τα τακτικά αριθμητικά την ονομασία τους:

α. π.χ. 257ος: διακοσιοστός πεντηκοστός έβδομος

35η: __________________________________________________

129ος: ____________________________________________________

93ο: ____________________________________________________

970ή: ____________________________________________________

891ος: ____________________________________________________

1.000ός: ____________________________________________________

β. π.χ. τριακοσιοστός εξηκοστός ένατος: 369ος

τεσσαρακοστός όγδοος: _______________________

διακοσιοστός δέκατος ένατος: _______________________

εκατοστός ενενηκοστός πέμπτος: _______________________

πεντακοσιοστός εικοστός τρίτος: _______________________

εννιακοσιοστός ενενηκοστός πρώτος: _______________________

Πλασσαράς Παναγιώτης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 30

Κριτήριο Αξιολόγησης

Τάξη: Ε΄

Ενότητα: 2η Η ζωή στην πόλη

Ονοματεπώνυμο:

Ημερομηνία:

Α. Ακούω και γράφω

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Να γράψεις τις φράσεις στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού.

Το συνεχές ωράριο ..........................................................................................

Οι θεμελιώδεις νόμοι ..........................................................................................

Τις δασώδεις περιοχές ..........................................................................................

Η αξιοπρεπής εμφάνιση ..........................................................................................

Τα υγιή σώματα ..........................................................................................

Τους διεθνείς αγώνες ..........................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 31

2. Να ξαναγράψεις τις παρακάτω προτάσεις

μεταφέροντας τα ρήματα πρώτα σε Υποτακτική

και μετά στην Προστακτική.

Πλένω τα χέρια μου.

(Υ) ...................................................................................................................................

(Π) ..................................................................................................................................

Κοιμάμαι νωρίς.

(Υ) ...................................................................................................................................

(Π) ..................................................................................................................................

Κατεβαίνω με προσοχή τις σκάλες.

(Υ) ...................................................................................................................................

(Π) ..................................................................................................................................

Ντύνομαι όμορφα.

(Υ) ...................................................................................................................................

(Π) ..................................................................................................................................

Προσέχω στο δρόμο.

(Υ) ...................................................................................................................................

(Π) ..................................................................................................................................

3. Σχημάτισε φράσεις μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στη γενική ενικού και

πληθυντικού αριθμού.

α) Το συνέδριο – η δήμαρχος .................................................................................

Το μήκος – η λεωφόρος .................................................................................

Ο εορτασμός – η επέτειος .................................................................................

β) ο χορός – η υπάλληλος .................................................................................

η αγάπη – η σύντροφος .................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 32

η αμοιβή – η οδοντίατρος .................................................................................

4. Να συμπληρώσεις τον πίνακα:

Ο επιμελής οι το τα

Ο θυελλώδης

Η διαρκής

Η πολυμελής Ο ειλικρινής

5. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες.

απόλυτα τακτικά Πολλ/στικά αναλογικά

2 3

5

8

10 20

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ

Τσαφ τσουφ! Τσαφ τσουφ! Ο οδοντωτός, το γραφικό τρενάκι που εκτελεί τη

διαδρομή από το Διακοφτό στα Καλάβρυτα, ξεκίνησε.

Σε λίγο ο οδοντωτός ανεβαίνει πάνω από το φαράγγι του Βουραϊκού.

Σκαρφαλώνει στην απότομη πλαγιά του βουνού, περνάει μέσα από διάφορα τούνελ

και χαράδρες. Στην περιοχή δεσπόζουν βράχια, ρυάκια και ψηλά πεύκα. Θα δεις

ακόμα και μικρές κατσίκες που βόσκουν τους πυκνούς θάμνους.

Μα, να και ο Βουραϊκός ποταμός. Σε μερικά

σημεία τα νερά του ποταμού να αλλάζουν κατεύθυνση και

να σχηματίζουν έναν καταρράκτη. Στις απόκρημνες όχθες

του υπάρχουν πλατάνια, που ρίχνουν τη σκιά τους πάνω

στα γαλαζοπράσινα νερά του Βουραϊκού.

Τι απίθανη διαδρομή! Το θέαμα σου κόβει την

ανάσα!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 33

Δ. ΑΣΚΉΣΕΙΣ

1. Βάλε έναν τίτλο στο παρακάτω κείμενο.

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

2. Ποια διαδρομή εκτελεί ο οδοντωτός; Από πού περνάει;

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

3. Να υπογραμμίσεις και να γράψεις τα επιρρήματα του κειμένου:

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΡΕΝΤΖΑΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 34

4ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΩ 2008-2009

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:………………………………………………………………. ΤΑΞΗ: Ε ΄

1. Συμπληρώνω την κατάλληλη λέξη προσέχοντας την ορθογραφία:

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (Πόλη)

Λέγεται και έτσι η πόλη _ _ _ _ _ _ _ _

Βάζω υποψηφιότητα για βουλευτής _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Ο επιστημονικός κλάδος που ασχολείται με το σχεδιασμό των πόλεων _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία είναι το ……της Ελλάδας _ _ _ _ _ _ _ _ _

Ονομάστηκε «Ελληνορωμαϊκός …..» _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ « Οδός» με τη βοήθεια της σύνθεσης:

Καθαρίζει τους δρόμους _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Μηχάνημα που στρώνει τους δρόμους _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Συγκρούσεις στους δρόμους _ _ _ _ _ _ _ _ _

Εμπόδια στη μέση του δρόμου _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Πινακίδες στο δρόμο που μας οδηγούν _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

2. Α) Συμπληρώνω τον κατάλληλο τύπο των θηλυκών ουσιαστικών σε -ος

Τα δέντρα της ____________( οδός) Μανδηλαρά θέλουν κλάδεμα .Όλες οι ____________

(είσοδος) του γηπέδου «Ανταγόρας» φρουρούνται από φύλακες. Οι επιστήμονες εξήγησαν τις

___________ (μέθοδος) που χρησιμοποίησαν για το πείραμα του αιώνα. Πρέπει να αυξήσουμε το

πλάτος των ______________(λεωφόρος).Πρέπει να ανοίξουμε τις ____________ (είσοδος).

Β) Συμπληρώνω τον κατάλληλο τύπο των αριθμητικών Είδα τις εργασίες( 3)………….. μαθητών. Και οι (3)…………….. είχαν γράψεις πολύ καλά όπως επίσης

είδα και τις εργασίες (4) ………………. μαθητριών. Όλες είχαν γράψει πολύ καλά. Η πτήση για

Αυστραλία είναι διαρκείας (24)……………………ωρών. Έμαθα τα ονόματα (21)……………………. νομών και

(21)……………….πρωτευουσών. Μου χρωστά (199)……………….€

3. Συμπληρώνω τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων σε –ης –ης -ες

Όλοι οι _______________(συγγενής) ήρθαν στο πάρτι για τα γενέθλιά μου. Ο γείτονάς μου έχει

ένα μεγάλο και _______________ (πολυτελής)σπίτι. Στον κήπο μας υπάρχουν

_______________ (πολυετής)φυτά. Το ενδιαφέρον του ήταν _______________(ειλικρινής)

και με συγκίνησε. Η τήρηση των _______________ (διεθνής)συνθηκών είναι υποχρεωτική για

όλα τα κράτη. Τα εισιτήρια για τη συναυλία του _______________(δημοφιλής) καλλιτέχνη είχαν

εξαντληθεί. Κινούμαστε στο πεζοδρόμιο για να είμαστε _______________ ασφαλής).Έμαθα για

τα ______________(ευτυχή)γεγονότα. Νομίζω ότι δεν έχει________(επαρκής)καλλιτεχνική

παιδεία. Μου προκαλεί ευχάριστα και _______________( ευγενής) συναισθήματα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 35

4. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα των αριθμητικών επιθέτων:

5. Γράφω τον Αόριστο στην Προστακτική στο Β΄Πληθυντικό :

6. Στο κείμενο που ακολουθεί βρίσκω τα επιρρήματα και τα βάζω στην κατάλληλη στήλη

Μπροστά πήγαινε η Μαρία και δεξιά της η γιαγιά. Ήρθε χθες βιαστικά και δεν έκατσε

καθόλου. Είπε ότι αγαπά πολύ την Κω και την έχει μέσα στην καρδιά του. Κινηθείτε αργά και

αντίθετα από τους άλλους. Πρώτα φεύγουν αυτοί και κατόπιν εσείς. Πάλευε ολημερίς να σε

βρει.

4 ΧΡΟΝΙΚΑ 2 ΠΟΣΟΤΙΚΑ 3 ΤΟΠΙΚΑ 3 ΤΡΟΠΙΚΑ

……………………… …………………………. ……………………….. ………………………

……………………… …………………………. ……………………….. ………………………

……………………… ……………………….. ……………………… ………………………

ΠΡΟΥΝΤΖΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ

Αριθ. Απόλυτα Τακτικά Πολλαπλασιαστικά Αναλογικά

8

6

9

20

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

κρατιέμαι

ποτίζω

δημιουργώ

δανείζω

προχωρώ

σταματώ

προσέχω

κατευθύνομαι

συμπληρώνω

δίνω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 36

2ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΟΝΟΜΑ: …………………………….. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ………………..

1.Να μεταφέρεις τις παρακάτω φράσεις στον άλλο αριθμο:

η ακριβής μέτρηση οι ακριβείς μετρήσεις

τους διεθνείς αγώνες ………………………………………

το πολυτελές αυτοκίνητο ……………………………………..

τα διεθνή συνέδρια ……………………………………..

2.Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες:

ο επιμελής οι επιμελείς το επιμελές τα επιμελή

ο διαρκής ………………. ……………… ………………

ο συνεχής ……………… ……………… ………………

3.Να συμπληρώσεις τα κενά με τις παρακάτω λέξεις στο σωστό τύπο:

(είσοδος, ήπειρος, παράγραφος, νηπιαγωγός, πρόοδος, έρημος )

Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για κάθε ………………………….

Η καμήλα ονομάζεται και «πλοίο της …………………»

Όλες οι …………………… ήταν κλειστές.

Η Ελένη έχει σημειώσει μεγάλη ……………………… στα μαθηματικά.

Η δουλειά της …………………. είναι αρκετά δύσκολη.

Η Ασία είναι η μεγαλύτερη …………………… του πλανήτη.

4.Να συμπληρώσεις τα κενά με τα επιρρήματα:

(κατευθείαν, τότε, παντού, άδικα, ευτυχώς, πουθενά, πια, αλλιώς )

Από ……………. έχουν περάσει πολλά χρόνια.

Τον έψαξα ……………… αλλά δεν τον βρήκα ……………………

Θέλω να γυρίσεις ………………….. στο σπίτι.

Ο Μιχάλης τιμωρήθηκε ……………….. γιατί δεν έφταιγε..

……………….. δεν έβρεξε γιατί ……………….. θα μας χαλούσε τη γιορτή.

Δεν τον αντέχω ………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 37

5.

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

…..

Λαμπριάδου Μαρία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 38

Επαναληπτικές ασκήσεις 9/10/2014

Η ζωή στην πόλη Παπούλιας Νικόλαος Α΄ Τρίμηνο 1

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________ ΟΝΟΜΑ:_____________

1) Άγνωστη ορθογραφία:____________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

2) Συμπληρώνω τις προτάσεις με τα επίθετα τις παρενθέσεις,

στην πτώση, στο γένος και στον αριθμό που ταιριάζει: Κάνω παρέα μόνο με ________________ (ειλικρινής) ανθρώπους.

Στην οικογένειά μας γιορτάζουμε πάντα τα

_____________ (ευτυχής) γεγονότα.

Θα βραβεύσουμε μόνο τους ___________

(επιμελής) μαθητές.

Τα ____________ (διεθνής) μέσα ενημέρωσης

μετέδωσαν το γεγονός.

Το ___________ (διαρκή) ύπνο δεν τον αντέχω.

3) Αφού διαβάσω το παρακάτω κείμενο, το ξαναγράφω με τα

ρήματα στην προστακτική αορίστου όπου χρειάζεται: Ανακατεύεις το αλεύρι κοσκινισμένο, τ’ αυγά, το νερό και το γάλα, 1

κουταλιά σούπας λάδι και μια κουταλιά αλάτι ώσπου να γίνουν χυλός. Τον αφήνεις στην άκρη για μια ώρα. Κόβεις τις καρδιές της αγκινάρας στα τέσσερα. Βάζεις ένα ποτήρι λάδι να κάψει στο τηγάνι, βυθίζεις κάθε κομμάτι αγκινάρας στο χυλό και τηγανίζεις την κάθε πλευρά για 1 λεπτό. Αφήνεις τις τηγανίτες να στραγγίξουν σε απορροφητικό χαρτί για 2-3 λεπτά. Μετά τις αλατίζεις πριν τις σερβίρεις.

( Ισπανική συνταγή: Τηγανίτες με αγκινάρες)

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

Επανάληψη Διδακτικής Ενότητας “Η ζωή στην πόλη”

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 39

Επαναληπτικές ασκήσεις 9/10/2014

Η ζωή στην πόλη Παπούλιας Νικόλαος Α΄ Τρίμηνο 2

4) Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα των αριθμητικών

επιθέτων:

Αριθ. Απόλυτα Τακτικά Πολλ/στικά Αναλογικά 8 6 11 12

5) Γράφω 10 λέξεις που να ανήκουν στην οικογένεια της λέξης:

«οδός». οδός

=__________________________________________________________

___________________________________________________________

6) Συμπληρώνω τις προτάσεις με τα

ουσιαστικά της παρένθεσης στην πτώση και

στον αριθμό που ταιριάζει:

Γράψε μια επικεφαλίδα για κάθε

_____________________ (παράγραφος). Όλες οι ______________ (είσοδος) του γηπέδου φρουρούνται από

φύλακες.

Οι επιστήμονες εξήγησαν τις ______________ (μέθοδος) που

χρησιμοποίησαν για την έρευνά τους.

Η καμήλα ονομάζεται και «πλοίο της ____________». ( ερήμος)

Πρέπει να αυξήσουμε το πλάτος των ______________. (λεωφόρος)

Η δουλειά της ________________ (νηπιαγωγός) είναι ευχάριστη.

7) Γράφω τους παρακάτω αριθμούς με λέξεις (απόλυτα

αριθμητικά):

1999 =_____________________________________________________

4012= _____________________________________________________

3004=_____________________________________________________

560=______________________________________________________

2003=_____________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 40

Επαναληπτικές ασκήσεις 9/10/2014

Η ζωή στην πόλη Παπούλιας Νικόλαος Α΄ Τρίμηνο 3

8) Κλίνω τα ουσιαστικά η πάροδος, η μέθοδος, η έξοδος σε

ενικό και πληθυντικό αριθμό. Συμπληρώνω στον πίνακά μου

τους αριθμούς των ουσιαστικών και τις πτώσεις:

9) Κλίνω το επίθετα ο πολυτελής, η πολυτελής, το πολυτελές σε ενικό και

πληθυντικό αριθμό. Συμπληρώνω στον

πίνακά μου τους αριθμούς του επιθέτου

και τις πτώσεις:

καλή επιτυχία !!!!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 41

1

Τάξη Ε΄ 30- 10- 2007

Μάθημα: Γλώσσα

2ο Επαναληπτικό μάθημα Ονοματεπώνυμο:……………………………………………………………

Η μάνα μου

Η μάνα μου φοράει τσεμπέρι* Κι όταν γυρνάνε κούτσα κούτσα

σαν τις μανάδες τις παλιές. σαν δυο σκιές μες στη βραδιά

Παίρνει την Παναγιά απ' το χέρι με τα φτωχόρουχά τους λούτσα

και τρέχουνε στις γειτονιές από βροχή και λασπουριά

και σμίγουνε με τον κοσμάκη δεν ξέρω να τις ξεχωρίσω

που λέει το ψωμί ψωμάκι. ποιανής το χέρι να φιλήσω.

Λευτέρης Παπαδόπουλος , Η μάνα μου. {Ανθολόγιο, σελ. 81}

Ασκήσεις 1. Να βρεις στο ποίημα ένα τοπικό, ένα τροπικό επίρρημα και ένα αριθμητικό

επίθετο και να τα γράψεις παρακάτω.

Τοπικό επίρρημα: ……………..

Τροπικό επίρρημα:…………………....................

Αριθμητικό επίθετο: ……………

2. Ξαναγράφω τις παρακάτω προτάσεις, χρησιμοποιώντας τους τύπους των

εγκλίσεων που λέει η παρένθεση.

α) Προσέχουμε στο μάθημα. (οριστική ενεστώτα)

………………………………………………. . ………….. (υποτακτική ενεστώτα)

…………………………………………………………… .(προστακτική ενεστώτα)

β) ………………………………………………… ………. …(οριστική ενεστώτα)

Να ακολουθήσετε τις οδηγίες χρήσεως. (υποτακτική αορίστου)

…………………………………………………………… (προστακτική αορίστου)

γ) Ποτίζουμε τον κήπο. (οριστική ενεστώτα)

………………………………………………………... (υποτακτική αορίστου)

………………………………………………………… (προστακτική αορίστου)

3. Να μεταφέρεις τις παρακάτω φράσεις στον άλλο αριθμό και στην πτώση που

βρίσκονται.

η πολυμελής οικογένεια ……………………………………………..

τους διεθνείς ποδοσφαιριστές …………………………………………….

το ειλικρινές συναίσθημα …………………………………………….

τη συνεχή προσπάθεια …………………………………………….

ο επιεικής διαιτητής …………………………………………….

4. Να κλίνεις το ουσιαστικό « η συνοδός »:

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ον. .…………………………… ……………………………

Γεν. ……………………………. …………………………….

Αιτ. ……………………………. ……………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 42

2

5. Να γράψεις 4 σύνθετες λέξεις που να έχουν τη λέξη «οδός» ως πρώτο

συνθετικό και 4 που να την έχουν ως δεύτερο συνθετικό.

οδός

.α΄ συνθετικό β΄ συνθετικό

………………………... ………………………….

……………………….. …………………………..

……………………….. …………………………..

……………………….. …………………………..

Ερωτήσεις

1. Από ποιες φράσεις του ποιήματος φαίνεται η ταύτιση της μάνας με

τη Παναγιά;

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

2.Ποιος στίχος του ποιήματος δείχνει ότι υπάρχει κόσμος που

υποφέρει από τη φτώχεια; ……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

3.Ποιες είναι οι ομοιότητες της μάνας και της Παναγιάς στο ποίημα; ……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

4. Να περιγράψεις σ’ ένα σύντομο κείμενο τη μάνα σου.(όνομα,

εμφάνιση, ζωή, ασχολίες κτλ. έως 15 σειρές) ……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

…………………………………………………………………................ Αναγνώστου Χρήστος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 43

55

Õðüãåéåò äéáäñïìÝò

ÊñéôÞñéï áîéïëüãçóçò

Íá ãñÜøåéò óýíèåôåò ëÝîåéò ìå â΄ óõíèåôéêü ôç ëÝîç -ðïëç

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Íá áíáãíùñßóåéò óå ðïéá Ýãêëéóç êáé óå ðïéï ÷ñüíï âñßóêïíôáé ôá ðáñáêÜôù ñÞìáôá:

Íá ðåéò: __________________________________________________________

Êïßôá: ___________________________________________________________

Óêïýðéæá: ________________________________________________________

Ìçí ôñÝ÷åéò:______________________________________________________

ÁíÝâá:___________________________________________________________

Èá öùíÜîù: _____________________________________________________

11111

22222

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 44

56

Íá êëßíåéò ôç öñÜóç ç áêñéâÞò ìÝèïäïò êáé óôïõò äýï áñéèìïýò33333

Åíéêüò Áñéèìüò

___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

Ðëçèõíôéêüò Áñéèìüò

___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

Íá ãñÜøåéò ôá áðüëõôá áñéèìçôéêÜ ôùí áñéèìþí.

99: __________________________________________________________________________

12: ______________________________________________________________

520: _____________________________________________________________

215: _____________________________________________________________

44444

Õðüãåéåò äéáäñïìÝò

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 45

57

Íá êëßíåéò ôçí ÐñïóôáêôéêÞ Áïñßóôïõ ôùí ñçìÜôùí:

ôñÝ÷ù, äéáâÜæù, êïéìÜìáé

55555

Íá ãñÜøåéò ôá ðáñáðÜíù ñÞìáôá óôçí ÕðïôáêôéêÞ Ýãêëéóç.66666

Õðüãåéåò äéáäñïìÝò

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 46

Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με τα ρήματα που σας δίνονται όπως στο παράδειγμα:

Διόρθωσε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις, εφόσον υπάρχουν:

λαιοφωρίο: ___________, νοιώθω:___________, επείσις:__________,

σηνήθος:___________, εντυποσιάζομε:_____________, κατευένω:_____________,

χρησιμοποιείς:___________, ειπάρχω:__________, λυπάμε:___________,

γιρίζω:__________, αμμέσως:__________.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΙΤΩΡΑΤΟΥ

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

Οριστική Υποτακτική Προστακτική Υποτακτική Προστακτική

πλέκω

σκάβω

ποτίζω

κολλώ

δίνω

λέ(γ)ω

βλέπω

ζητώ

φτιάχνω

ανακατεύω

ψάχνω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 47

1

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ( Ε΄τάξη από την ενότητα 2 «η ζωή στην πόλη») ‘Ονομα ----------------------------------------------------

1. Γράφουμε τις προτάσεις αλλάζοντας το επίθετο από τον ενικό

αριθμό και αντίστροφα, καθώς και όποιους άλλους όρους χρειάζεται:

◊ Ο συνεπής άνθρωπος δεν αργεί στα ραντεβού του.

◊ Χαρακτηριστικό των επιμελών μαθητών είναι να μην ξεχνούν τις εργασίες τους.

◊ Λίγοι μπορούν να αγοράσουν πολυτελείς κατοικίες.

◊ Τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος θα διευκρινιστούν στην ανάκριση.

2. Συμπληρώνω με τον κατάλληλο τύπο του επιθέτου στην

παρένθεση.

Ο δάσκαλος μας έδωσε ………….. οδηγίες. ( σαφής) Η σωστή διατροφή βοηθάει το παιδί να είναι ………… ( υγιής )

Οι διαφορές ανάμεσά τους είναι ……………. ( εμφανής)

Δε μένω άλλο στην ………….. περιοχή (ελώδης)

Ο πρόεδρος μίλησε για …………… έργα ( μνημιώδης)

3. Βρίσκω την οικογένεια της «ΟΔΟΥ»

Οδός , δίοδος,

Οδοστρωτήρας,

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 48

2

4. Ξαναγράφω τις παρακάτω οδηγίες χρησιμοποιώντας τους τύπους της υποτακτικής και της προστακτικής που ταιριάζουν:

(κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές στα πρόσωπα)

Κατεβαίνουμε τις σκάλες με προσοχή Να (Υποτακτική)

(Προστακτική)

Συνεχίζουμε το παιχνίδι (Υποτακτική)

(Προστακτική)

Περιμένουμε τη σειρά μας στο κυλικείο (Υποτακτική)

(Προστακτική)

Μαζεύουμε τα σκουπίδια από το προαύλιο

(Υποτακτική)

(Προστακτική)

5. Συμπλήρωσε τα αριθμητικά επίθετα που αντιστοιχούν στους

παρακάτω αριθμούς και στα 3 γένη:

ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛ/ΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

2 δύο Δεύτερος,η,ο Διπλός,η,ο Διπλάσιος,α,ο

4

5

9

8

6. Συμπλήρωσε την οδό που λείπει:

Στόχος μου ήταν η …………. Παπάγου. Έστριψα αριστερά προς την ………… Ασκληπιού. Πολύ γρήγορα χάθηκα γιατί όλες οι ………

φαίνονταν ίδιες. Τα ονόματα πολλών ………… έλειπαν και άρχισα

να ξαναπερνάω από τις ίδιες ………………… ξανά και ξανά.

Άννα Μπικάκη

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 49

Διαγώνισμα στη Γλώσσα (ενότητα 2

η ) Ονοματεπώνυμο: ______________________________ 1. Ακούω και γράφω: ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 2. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα:

Οριστ.Ενεστ Υποτ.Ενεστ Προστ.Εν. Υποτ. Αορ. Προστ.Αορ

γράφεις σταματάς τραγουδάς φροντίζεις ξεκινάς

3. Κλίνω το επίθετο : ο διεθνής , η διεθνής, το διεθνές

Ενικός Αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Ον.

Γεν.

Αιτ.

Κλ.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 50

Πληθυντικός Αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Ον.

Γεν.

Αιτ.

Κλ.

4. Κλίνω τα παρακάτω ουσιαστικά σε ενικό και πληθυντικό αριθμό: Ενικός Πληθυντικός Ενικός Πληθυντικός Ον η οδός η κάθοδος Γεν. Αιτ. Κλ. 5. Συμπληρώνω τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του επιθέτου που

βρίσκεται στην παρένθεση: Οι _____________ (συνεχής) αγώνες σίγουρα θα βγουν σε καλό. Στη διάρκεια του ____________ (διεθνής) συνεδρίου οι ομιλητές είχαν μια ____________ (εμφανής) διαφορά απόψεων. Τα τρόφιμα στο ψυγείο δεν είναι ___________ (επαρκής) για να περάσω το Σαββατοκύριακο. Του ___________ (δυστυχής) αυτού ανθρώπου, του έχουν συμβεί πολλές περιπέτειες στη ζωή του. Η βάφτιση ενός παιδιού είναι ένα ___________ (ευτυχής) γεγονός. Οι __________ (διαρκής) καυγάδες οδήγησαν τους δυο φίλους στο να μη μιλάνε πια μεταξύ τους. Τα τετράδια των ___________ (επιμελής) μαθητών είναι πάντα καθαρά και περιποιημένα. Είναι __________ (ασεβής) πράγμα να συνομιλούμε δυνατά μέσα στην εκκλησία. 6. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα:

Αριθμός Απόλυτα Τακτικά Πολλ/κα Αναλογικά 3 4 9 15

7. Υπογραμμίζω τα χρονικά επιρρήματα στις παρακάτω προτάσεις:

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 51

Χτες, μου πήρε όλη τη μέρα να τελειώσω τις ασκήσεις. Ποτέ δεν είχα ξανακούσει αυτή την παράξενη ιστορία, μέχρι σήμερα. Μου είπαν ότι κάποτε θα θυμηθώ τα λόγια τους. 8. Υπογραμμίζω τα τοπικά επιρρήματα στις παρακάτω προτάσεις; Κάτω από το χαλί, έχω φυλάξει το κλειδί της επάνω πόρτας. Το σπίτι της βρίσκεται πολύ μακριά από δω. Στρίψε δεξιά και στο επόμενο στενό στρίψε αριστερά και μετά ευθεία. 9. Υπογραμμίζω τα τροπικά επιρρήματα στις παρακάτω προτάσεις: Δεν κατάλαβα πώς έκανε μια τόσο εμφανώς λανθασμένη κίνηση. Όλη η άσκηση ήταν εντελώς λάθος, και ο βαθμός μου χαμηλός. Τα πήγαιναν καλά μέχρι τώρα, αλλά οι σχέση τους άλλαξε ξαφνικά. 10. Γράφω δίπλα από κάθε λέξη τη σημασία της: πλανόδιος: _________________________________________________ προάστιο: __________________________________________________ πλεονέκτημα: ________________________________________________ επίπονος: ___________________________________________________ αποπνικτικός: ________________________________________________ αναπλάθω: __________________________________________________ μυούμαι: ____________________________________________________

Κορτσαλιουδάκη Κατερίνα

Ώρες ώρες

απορώ.... πώς

χωράνε τόσες

γνώσεις μέσα σ’

αυτή την τσάντα;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 52

Ε΄Δημοτικού / Γλώσσα / Ενότητα 2 Βιβή Παπακώστα / 2012-2013

2

Α. Πώς δίνουμε οδηγίες

Η συνταγή της γιαγιάς: Μωσαϊκό

Σπάμε τα μπισκότα σε μικρά κομμάτια και τα βάζουμε

σ' ένα μπολ. Ρίχνουμε το βούτυρο με τη ζάχαρη, το κακάο

και το ρούμι. Προσθέτουμε τους κρόκους και ανακατεύμε

αρκετά καλά. Αδειάζουμε το μίγμα στο μπολ με τα

μπισκότα και φροντίζουμε να πάει ανάμεσά τους.

Μεταφέρουμε το μίγμα σε μια λαδόκολλα και το

τυλίγουμε σφιχτά σε σχήμα σαλαμιού. Το τοποθετούμε

στο ψυγείο για 3-4 ώρες έως ότου παγώσει. Κόβουμε σε

λεπτές φέτες ή σε μπουκιές και σερβίρουμε.

Γράψε την ίδια συνταγή σε υποτακτική αορίστου

Να σπάσετε τα μπισκότα ______________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Τώρα γράψε την ίδια συνταγή σε προστακτική αορίστου

Σπάστε τα μπισκότα _________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

1ο Δημοτικό Σχολείο Βάρης

Τάξη: Ε΄2

23/10/2012

Ονοματεπώνυμο: ________________________________________________

Φύλλο Εργασίας Γλώσσας

Ενότητα 2

Οδηγίες / Επίθετα σε –ης,-

ης,-ες / Θηλυκά σε -ος

Υλικά 350 γρ. μπισκότα

250 γρ. βούτυρο

(λιωμένο)

400 γρ. ζάχαρη άχνη

3 κρόκοι αβγού

70 γρ. μαύρο ρούμι

50 γρ. κακάο

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 53

Ε΄Δημοτικού / Γλώσσα / Ενότητα 2 Βιβή Παπακώστα / 2012-2013

2

Β. Επίθετα σε –ης,-ης,-ες

Να γράψεις τις παρακάτω προτάσεις στον άλλο αριθμό

α) Ο συμμαθητής μου είναι επιμελής και προσεχτικός.

________________________________________________________________________

β) Την προσεχή εβδομάδα θα κάνω πείραμα στη θερμότητα.

________________________________________________________________________

γ) Ο νομοταγής πολίτης τηρεί τους νόμους.

________________________________________________________________________

δ) Το μεγαλοπρεπές ανάκτορο είχε μετατραπεί σε ερείπιο.

________________________________________________________________________

ε) Η συνέχιση των θυελλωδών ανέμων θα εντείνει τα προβλήματα.

________________________________________________________________________

Να εντοπίσεις τα λάθη στις παρακάτω προτάσεις και να τα διορθώσεις

(Στην παρένθεση αναγράφεται ο αριθμός των λαθών κάθε πρότασης)

α) Ο πρόοδος του ανθρώπου στην τεχνολογία ήταν αλματώδες. (2)

β) Οι ευγενοί άνθρωποι είναι αγαπητοί σε όλους. (1)

γ) Το αυτοκίνητο πέρασε από ακριβούς ελέγχους πριν ξεκινήσει τον αγώνα. (1)

δ) Χρησιμοποίησα ένα πορώδη υλικό στην κατασκευή της πολυτελής πισίνας μου. (2)

Γ. Θηλυκά ουσιαστικά σε –ος

Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με το ουσιαστικό της παρένθεσης στην κατάλληλη

πτώση και αριθμό και μετά, να μεταφέρεις την πρόταση στον πληθυντικό.

α) Επιτηρώ την ____________ (είσοδος) του σχολείου.

_______________________________________________________________________

β) Τράβηξα τη _______________ (διαγώνιος) του τετραγώνου με το χάρακα.

_______________________________________________________________________

γ) Οι _____________ (χερσόνησος) είναι μεγάλα κομμάτια ξηράς που εισχωρούν στη

θάλασσα.

_______________________________________________________________________

δ) Η περιγραφή της __________ (μέθοδος) του ήταν πολύ ακριβής.

_______________________________________________________________________

ε) Η πρώτη ________________ (παράγραφος) του κειμένου σου είναι λεπτομερής.

_______________________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 54

ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗ 2 (1)

ΟΝΟΜΑ:_______________________________________

1. Να γράψεις το ρήμα λύνω – λύνομαι μόνο στο εσύ (β΄πρόσωπο ενικού) στους

παρακάτω χρόνους.

Οριστική (ενεργητική φωνή) Οριστική (παθητική φωνή)

Ενεστώτας: εσύ _______________________ ________________________

Παρατατικός: εσύ ______________________ _______________________

Αόριστος: εσύ _________________________ _______________________

Συνοπτικός μέλλοντας: εσύ ________________ _______________________

Εξακολουθητικός μέλλοντας: εσύ ____________ _______________________

Παρακείμενος: εσύ ______________________ _______________________

Υπερσυντέλικος: εσύ _____________________ _______________________

Συντελεσμένος μέλλοντας: εσύ ______________ _______________________

Υποτακτική (ενεργητική φωνή) Υποτακτική (παθητική φωνή)

Ενεστώτας: εσύ _________________________ _______________________

Αόριστος: εσύ __________________________ _______________________

Παρακείμενος: εσύ ______________________ _______________________

Προστακτική (ενεργητική φωνή) Προστακτική (παθητική φωνή)

Ενεστώτας: εσύ _________________ Αόριστος: εσύ____________________

Εσείς ________________ εσείς ___________________

Αόριστος: εσύ __________________

εσείς _________________

2. Να συμπληρώσεις (ι,η) στις παρακάτω προστακτικές:

Περπάτ__σε, κράτ__σε, ζωγράφ__σε, μίλ__σε, πότ__σε, σκάλ__σε, κίν__σε.

3. Μετάφερε στον άλλο αριθμό τις παρακάτω φράσεις, χωρίς να αλλάξεις την πτώση.

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

ο επιμελής μαθητής _____________________________

η ευγενής κοπέλα _____________________________

του δημοφιλούς ηθοποιού _____________________________

το πετρώδες χωράφι _____________________________

της καταρρακτώδους βροχής _____________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 55

(2)

4. Να βάλεις στην κατάλληλη θέση τα επιρρήματα:

(Εδώ, τώρα, μακριά, εκεί, μετά, κοντά, ανά, μέσα, συνεχώς, διαρκώς, ναι, όχι, βέβαια,

πολύ, λίγο, μάλιστα).

Χρονικά (πότε): __________________ Τοπικά (πού): ____________________

Τροπικά (πώς): __________________ Ποσοτικά (πόσο): __________________

Βεβαιωτικά: ____________________ Αρνητικά: _______________________

5. Να υπογραμμίσεις τα επιρρήματα και να σημειώσεις το είδος τους.

Έτρεξα αμέσως να τον βοηθήσω. ___________________

Έφυγε αργά το βράδυ. ____________________

Το μολύβι σου είναι πάνω στο θρανίο. ______________________

Ξύπνησαν νωρίς για να φύγουν. _____________________

Μένει μακριά απ΄το κέντρο. ____________________

Έφαγα πολύ το μεσημέρι. ___________________

4. Συμπλήρωσε τον πίνακα των αριθμητικών (δύο, πρώτος, τετραπλάσιος,

δεκαπενταπλός, οχτώ, τρίτος, εννιαπλάσιος, διπλός).

Απόλυτα Τακτικά Πολλαπλασιαστικά Αναλογικά

___________ _______________ __________________ ______________

___________ _______________ __________________ ______________

Ιωαννίδης Νικόλαος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 56

1ο Δημοτικό Σχολείο Βάρης Γλώσσα Ε΄2 2

ο Κριτήριο Αξιολόγησης

-1-

Ονοματεπώνυμο: ..................................................................

Ημερομηνία: ..../..../2012

ΓΛΩΣΣΑ E΄

2o ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

1. ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ. Να διαβάσετε το παρακάτω κείμενο και να απαντήσετε στις ερωτήσεις

που ακολουθούν: "-Μαρίνα, άδειασε τη σακούλα με τα ψώνια, τακτοποίησέ τα και πήγαινε για διάβασμα", ακούστηκε η φωνή της

μητέρας.

Η Μαρίνα είχε ήδη τελειώσει την τακτοποίηση και ετοιμαζόταν να ρίξει τη σακούλα στο σκουπιδοτενεκέ, όταν

από μέσα ακούστηκε ένα αδύναμο κουδούνισμα.Έβαλε το χέρι της μέσα και ψαχούλεψε τις γωνίες της σακούλας.

Τα δάχτυλά της συνάντησαν κάτι κρύο και σκληρό. Για μια στιγμή έκανε πίσω. Η περιέργεια όμως νίκησε. Πήρε τη

σακούλα και την αναποδογύρισε στο τραπέζι της κουζίνας.

Μπροστά της γυάλιζε αμυδρά, ένας μικρός μεταλλικός δίσκος. Η Μαρίνα τον έπιασε για να δει καλύτερα. Το

στρογγυλό σαν κέρμα μέταλλο ήταν βαθουλωμένο και γκριζωπό, φθαρμένο από τη χρήση, αλλά μπορούσες ακόμα

να ξεχωρίσεις αρκετά καλά τις παραστάσεις και στις δύο πλευρές του. Από τη μια ήταν σίγουρα η Παναγία. Από

την άλλη τα πρόσωπα ήταν δύο. Ο ένας είχε γένεια και φωτοστέφανο και ο άλλος φορούσε κάτι σαν στέμμα στο

κεφάλι του.

Ο δίσκος ήταν στερεωμένος μέσα σ' ένα χοντρό δαχτυλίδι κι είχε έναν κρίκο απ' όπου μπορούσες να περάσεις

μια αλυσίδα. "Μπα", έκανε ξαφνιασμένη από μέσα της η Μαρίνα, "τούτο δω πρέπει να είναι νόμισμα, και μάλιστα

πολύ παλιό. Αν θυμάμαι καλά από μια φωτογραφία στο βιβλίο της ιστορίας , μοιάζει με βυζαντινό, και το δέσανε

για να το κάνουν μενταγιόν. Πώς βρέθηκε άραγε στη σακούλα; Κάποιος θα το κλαίει στα σίγουρα γιατί πρέπει να

κάνει ένα σωρό λεφτά". Το ασημένιο μενταγιόν, Κίρα Σίνου

Ερωτήσεις κατανόησης

α. Τι βρήκε μέσα στη σακούλα η Μαρίνα;

________________________________________________________________________________________ 2

β.Πώς κατάλαβε η Μαρίνα ότι το εύρημά της ήταν βυζαντινό;

__________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________ 2

γ. Πώς βρέθηκε, κατά τη γνώμη σου, αυτό το αντικείμενο στη σακούλα της Μαρίνας;

__________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________ 3

Υπογραφή Κηδεμόνα:

….…….......

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 57

1ο Δημοτικό Σχολείο Βάρης Γλώσσα Ε΄2 2

ο Κριτήριο Αξιολόγησης

-2-

2. ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ. Να τοποθετήσεις τα υπογραμμισμένα ρήματα του κειμένου στη

σωστή στήλη:

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

9 x 1 = 9

3. ΧΡΗΣΗ ΕΓΚΛΙΣΕΩΝ ΣΕ ΟΔΗΓΙΕΣ. Να διαβάσετε τις οδηγίες προστασίας του μαθητή από τους

σεισμούς.

α. Σκύβουμε γρήγορα κάτω από το θρανίο.

β. Πέφτουμε στα γόνατα και καλύπτουμε το κεφάλι μας με τα χέρια μας.

γ.Απομακρυνόμαστε από τα παράθυρα.

δ. Μένουμε στη θέση σας μέχρι να μας δοθούν περισσότερες οδηγίες από τους δασκάλους μας.

ε. Δε φωνάζουμε και δεν τρέχουμε πανικόβλητοι.

Να γράψεις τις οδηγίες σε υποτακτική Αορίστου

α. _________________________________________________________________________

β._________________________________________________________________________

γ._________________________________________________________________________

δ. _________________________________________________________________________

ε. _________________________________________________________________________

6 x 2 = 12

Να γράψεις τις οδηγίες σε προστακτική Αορίστου

α. _________________________________________________________________________

β._________________________________________________________________________

γ._________________________________________________________________________

δ. _________________________________________________________________________

ε. _________________________________________________________________________

6 x 2 = 12

4. ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ –ΗΣ, -ΗΣ, -ΕΣ. Να συμπληρώσετε τα κενά με το σωστό τύπο των επιθέτων στην

παρένθεση

α) Παρόλο το φόβο του, άνοιξε την πόρτα του _________________ (μυστηριώδες) κάστρου.

β) Τα _________________ (πετρώδες) εδάφη δεν καλλιεργούνται εύκολα.

γ) Είχε ένα βαθύ και __________________ (ειλικρινής) ενδιαφέρον για το θέατρο.

δ) Οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις είναι γεμάτες ________________ (τερατώδης) πολυκατοικίες.

ε) Μετά τους ______________ (διαρκής) αγώνες του, κατάφερε να βρει το δίκιο του.

στ) Οι ________________ (συνεχής) ανακρίσεις της αστυνομίας έφεραν αποτέλεσμα.

ζ) Το αεροπλάνο είναι το πιο _______________ (ασφαλής) μεταφορικό μέσο. 7 x 2 = 14

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 58

1ο Δημοτικό Σχολείο Βάρης Γλώσσα Ε΄2 2

ο Κριτήριο Αξιολόγησης

-3-

5. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ. Να υπογραμμίσετε τα επιρρήματα στις παρακάτω προτάσεις και να τα τοποθετήσετε

στην κατάλληλη στήλη:

α) Κάποτε υπήρχε ένα ερειπωμένο σπίτι βαθιά στο δάσος. (2)

β) Άπλωσε τα χέρια του αργά και σήκωσε προσεχτικά την άψυχη κούκλα. (2)

γ) "Άφησε τα έγγραφα εκεί και είπε ότι θα τα πάρει αργότερα" (2)

δ) Κρατούσα τους φακέλους μπροστά μου και τους κοιτούσα αμήχανα. (2)

ε) Νωρίτερα, η μητέρα τακτοποίησε γρήγορα τα ψώνια και έβγαλε έξω το σκύλο. (3)

Χρόνος (πότε;) Τόπος (πού;) Τρόπος (πώς;)

11 x 2 =22

6. ΘΗΛΥΚΑ ΣΕ –ΟΣ. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με το ουσιαστικό της παρένθεσης

στον κατάλληλο τύπο:

α) Για να έρθεις στο σπίτι μου, στρίψε στην _________ (οδός) Σόλωνος.

β) Η αιτία του ατυχήματος ήταν η κακή κατάσταση της _______________ (άσφαλτος).

γ) Οι τελευταίες ________________ (παράγραφος) του βιβλίου είναι αποκαλυπτικές.

δ) Τιμούμε τις εθνικές μας ________________ (επέτειος) με σχολικές γιορτές και παρελάσεις.

ε) Οι έλεγχοι της ______________ (πρόοδος) των μαθητών θα δοθούν σε λίγες μέρες.

5 x 2 = 10

7. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ. Να συμπληρώσετε τα κενά με το κατάλληλο αριθμητικό επίθετο:

α) Το ακόντιό του έφτασε στα _______________________ (76) μέτρα και έτσι, κατέλαβε

τη ______________ (2) θέση.

β) Για να φτιάξω δύο τέτοια κέικ, πρέπει να βάλω όλα τα υλικά σε __________________ (2) ποσότητα.

γ) Η γιαγιά μου έχει τα ______________ (3) χρόνια από μένα

αλλά τα "έχει _________________ (400)".

δ) Μετά το ________________ (12) γύρο, ο κουρασμένος

αθλητής άρχισε να "τα βλέπει όλα ___________ (2)".

7 x 2 = 14

Βιβή Παπακώστα Καλή επιτυχία!!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 59

Να σχηματίσεις την προστακτική ενεστώτα και αορίστου (β΄ενικό και

πληθυντικό πρόσωπο) των παρακάτω ρημάτων

Προστακτική ενεστώτα Προστακτική αορίστου

δένεσαι …………….. ……………..

δένεστε …………….. ……………..

παρουσιάζεσαι …………….. ……………..

παρουσιάζεστε …………….. ……………..

σηκώνεσαι …………….. ……………..

σηκώνεστε …………….. ……………..

ζεσταίνεσαι …………….. ……………..

ζεσταίνεστε …………….. ……………..

συναντιέσαι …………….. ……………..

συναντιέστε …………….. ……………..

πληρώνεσε …………….. ……………..

πληρώνεστε …………….. ……………..

βασανίζεσαι …………….. ……………..

βασανίζεστε …………….. ……………..

κοιτάζεσαι …………….. ……………..

κοιτάζεστε …………….. ……………..

αναπαύεσαι …………….. ……………..

αναπαύεστε …………….. ……………..

κυβερνιέσαι …………….. ……………..

κυβερνιέστε …………….. ……………..

ΜΜ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 60

Να σχηματίσεις την προστακτική ενεστώτα και αορίστου (β΄ενικό και

πληθυντικό πρόσωπο) των παρακάτω ρημάτων

Προστακτική ενεστώτα Προστακτική αορίστου

ντύνεις …………….. ……………..

ντύνετε …………….. ……………..

παρουσιάζεις …………….. ……………..

παρουσιάζετε …………….. ……………..

πέφτεις …………….. ……………..

πέφτετε …………….. ……………..

σώνεις …………….. ……………..

σώνετε …………….. ……………..

μένεις …………….. ……………..

μένετε …………….. ……………..

μπαίνεις …………….. ……………..

μπαίνετε …………….. ……………..

βγαίνεις …………….. ……………..

βγαίνετε …………….. ……………..

βλέπεις …………….. ……………..

βλέπετε …………….. ……………..

τρώς …………….. ……………..

τρώτε …………….. ……………..

πίνεις …………….. ……………..

πίνετε …………….. ……………..

ΜΜ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 61

Ενότητα 2η – Διαδρομές στην πόλη

14 Οκτ.

Όνομα : _____________________________________

Το γραμματικό φαινόμενο

( Θηλυκά ιδιόκλιτα ουσιαστικά σε – ος ) «παράδειγμα κλίσης»

Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός

Ον. Η οδός Ον. Οι οδοί

Γεν. της οδού Γεν. των οδών

Αιτ. την οδό Αιτ. τις οδούς

Κλητ. ----------- Κλητ. ----------

Παρατηρήσεις

Τα οξύτονα και τα παροξύτονα τονίζονται σε όλες τις πτώσεις

όπως και στην ονομαστική ( η θαλαμηγός – της θαλαμηγού) .

Τα πρόπαροξύτονα στην γενική ενικού και πληθυντικού και

στην αιτιατική πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στην

παραλήγουσα. ( η είσοδος – της εισόδου – των εισόδων – τις

εισόδους ).

Ασκήσεις :

1. Σχημάτισε φράσεις μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στην

γενική ενικού όπως στο παράδειγμα.:

Το συνέδριο – η δήμαρχος = το συνέδριο της δημάρχου

Το θέατρο – η Επίδαυρος = ………………………………………..

Ο εορτασμός – η επέτειος = ……………………………………………..

Ο πολιτισμός – η Αίγυπτος = …………………………………………….

Η πανίδα – η Ήπειρος = ……………………………………………..

Το μήκος – η διάμετρος = ……………………………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 62

Ενότητα 2η – Διαδρομές στην πόλη

14 Οκτ.

2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω φράσεις με το κατάλληλο θηλυκό

ουσιαστικό της παρένθεσης στην πτώση και τον αριθμό που

πρέπει.

( Αιδηψός , έξοδος , περίμετρος , κάθοδος , ψήφος , εγκύκλιος ,

λεωφόρος )

Πρέπει όλοι να μελετούν τις ……………………………… του

Υπουργείου.

Τράκαρα στα φανάρια της κεντρικής ………………………………… .

Φοβήθηκα πάρα πολύ με την απότομη ……………………………. του

αεροσκάφους .

Δε νομίζω ότι η λευκή ………………………… φανερώνει τη

διαμαρτυρία σου.

Θα πρέπει να μάθετε όλοι τον τύπο υπολογισμού της

……………………….. του σχήματος.

Το συνεδριακό κέντρο έχει πολλές …………………………… .

Τα ιαματικά λουτρά της …………………………… φημίζονται στην

Ελλάδα.

3. Προσπάθησε να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα.

Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός

Ονομαστική Γενική Ονομαστική Γενική

Η είσοδος Της εισόδου Οι είσοδοι Των εισόδων

Η άτρακτος

Η έφοδος

Η χερσόνησος

Η αεροσυνοδός

Η σύντροφος

Η πρόοδος

Παγκαλάκης Γεώργιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 63

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές 2)

20 Οκτ.

Όνομα : ____________________________________________

1. Συμπληρώνω τα κενά με τα επιρρήματα: (κατευθείαν, τότε,

παντού, άδικα, ευτυχώς, πουθενά, πια, αλλιώς, αμέσως)

Από ……………………….. έχουν περάσει πολλά χρόνια. Τον έψαξα …………………… αλλά δεν τον βρήκα …………………… Θέλω να γυρίσεις ……………………………….. στο σπίτι. Όταν τον φώναξα, έτρεξε ………………………. Ο Μανώλης τιμωρήθηκε ……………….. γιατί δεν έφταιγε.. ……………….. δεν έβρεξε γιατί ……………….. θα μας χαλούσε τη

γιορτή. Δεν τον αντέχω …………………………….. 2. Ξαναγράφω τις παρακάτω οδηγίες χρησιμοποιώντας τους

τύπους της υποτακτικής και τον Αόριστο της προστακτικής στο

΄β πληθυντικό πρόσωπο .

o Προσέχετε τα λυμένα κορδόνια των παπουτσιών. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Παρατηρούμε την κατεύθυνση της σκάλας . ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Γράφουμε όμορφα γράμματα. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Ακούμε με προσοχή τη δασκάλα. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 64

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές 2)

20 Οκτ.

3. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα με τα αριθμητικά:

ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛ/ΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

9

12

3

5

31

4. Κλίνω τα παρακάτω ουσιαστικά:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική η παιδαγωγός η έφοδος

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Παγκαλάκης Γεώργιος

Ονομαστική

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 65

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

19 Οκτ.

Όνομα : ______________________________

Τα αριθμητικά ( δυο , δέκατος , διπλός , διπλάσιος , μια , τετράδες )

Οι παραπάνω λέξεις φανερώνουν ορισμένη ποσότητα ή εκφράζουν έννοιες

ή σχέσεις . Στην ελληνική γλώσσα οι λέξεις αυτές λέγονται Αριθμητικά

Τα αριθμητικά διακρίνονται σε :

Αριθμητικά επίθετα (π.χ. δέκατος , τρεις , τέσσερις )

Αριθμητικά ουσιαστικά (π.χ. τετράδες , δεκαριά κ.α.)

Τα αριθμητικά επίθετα διακρίνονται σε :

Απόλυτα αριθμητικά ( δείχνουν πόσα είναι κάποια πράγματα)

Τακτικά αριθμητικά (δείχνουν σε ποια σειρά βρίσκεται κάτι)

Πολλαπλασιαστικά αριθμητικά ( δείχνουν από πόσα μέρη

αποτελείται κάτι).

Αναλογικά αριθμητικά ( δείχνουν πόσες φορές είναι μεγαλύτερο ένα

ποσό από κάποιο άλλο).

Απόλυτα αριθμητικά : Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα φανερώνουν ένα

συγκεκριμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα·

π.χ. τρία βιβλία, έξι τσάντες, εννιά θρανία

Τακτικά αριθμητικά : Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη θέση

που παίρνει κάτι σε μια σειρά από όμοια πράγματα.

π.χ. Στην τάξη μου κάθομαι στο δεύτερο θρανίο.

Θα φύγουμε για διακοπές την τρίτη εβδομάδα του Ιουλίου.

Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε -(τ)ος, -(τ)η, -

(τ)ο και κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.

Πολλαπλασιαστικά αριθμητικά : Τα πολλαπλασιαστικά αριθμητικά επίθετα

φανερώνουν από πόσα απλά μέρη αποτελείται κάτι.

π.χ. Η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή. Πήρε τριπλή δόση από το φάρμακο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 66

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

19 Οκτ.

Τα πολλαπλασιαστικά αριθμητικά έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε -πλός,

-πλή, -πλό και κλίνονται όπως τα οξύτονα επίθετα σε -ος, -η, -ο.

Αναλογικά αριθμητικά : Τα αναλογικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν

πόσες φορές ένα ποσό είναι μεγαλύτερο από ένα άλλο.

π.χ. Το 6 είναι διπλάσιο του 3.

Ο μισθός του είναι τριπλάσιος από το δικό μου.

Τα αναλογικά αριθμητικά έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε (-πλάσιος,

-πλάσια, -πλάσιο) και κλίνονται όπως τα προπαροξύτονα επίθετα σε -ος, -η, -

ο.

Η ορθογραφία των αριθμητικών επιθέτων 1) Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη. π.χ. δεκατρία, δεκαπέντε, δεκαεφτά.

2) Τα απόλυτα αριθμητικά από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές

λέξεις. π.χ. είκοσι δύο, πενήντα τρία, εκατόν εβδομήντα πέντε.

3) Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. δέκατος τρίτος, τριακοστός όγδοος, εκατοστός εξηκοστός δεύτερος. 4) Γράφονται με δύο (νν )το (εννιά) και όσα γίνονται από αυτό και περιέχουν ολόκληρη τη λέξη εννέα (εννιά)· π.χ. δεκαεννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός. Γράφονται με ένα ( ν ) τα αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός κ.λ.π. 5) Στη σύνθεση με άλλα αριθμητικά (που μένουν πάντα άκλιτα) το επίθετο μισός παίρνει και για τα τρία γένη τον άκλιτο τύπο -ήμισι έπειτα από σύμφωνο και –μισι έπειτα από φωνήεν· π.χ. τρεισήμισι ώρες, δυόμισι χρόνια. 6) Τα σύνθετα με δεύτερο συνθετικό το επίθετο μισός, μισή, μισό γράφονται στη λήγουσα με( ι ). Δεν ακολουθούν τον κανόνα και γράφονται με (η )όσα έχουν ως πρώτο συνθετικό το αρσενικό ένας ή το θηλυκό μία. π.χ. ενάμισι κιλό, τρεισήμισι αιώνες αλλά ενάμισης μήνας, μιάμιση ώρα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 67

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

19 Οκτ.

Παρατηρήσεις : Το αριθμητικό ένα κλίνεται και στα τρία γένη αλλά μόνο στον ενικό αριθμό, ενώ τα αριθμητικά τρία και τέσσερα κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό και στις πτώσεις ονομαστική, γενική και αιτιατική.

Το αριθμητικό ένα(ν) κρατάει το τελικό ν στην αιτιατική πτώση του

αρσενικού και του θηλυκού όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από φωνήεν ή από

κ, π, τ, ξ, ψ, μπ, ντ ,γκ, τσ, τζ ( π.χ. έναν άνδρα, έναν πιγκουίνο αλλά ένα

σκύλο.)

2)Τα αριθμητικά τρία και τέσσερα χρησιμοποιούν τους ίδιους τύπους

για το αρσενικό και το θηλυκό.

3)Τα απόλυτα αριθμητικά δύο ή δυο και από το πέντε μέχρι το εκατό

δεν κλίνονται, αλλά διατηρούν τον ίδιο τύπο σε όλα τα γένη και σε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 68

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

19 Οκτ.

όλες τις πτώσεις·

π.χ. οι εκατό άνδρες, των εκατό γυναικών, τα εκατό παιδιά.

4)Τα απόλυτα αριθμητικά που δηλώνουν εκατοντάδες (π.χ. διακόσια,

τριακόσια κ.λπ.) έχουν τρία γένη και κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό

όπως και τα αντίστοιχα με αυτά επίθετα·

π.χ. διακόσιοι – διακόσιες – διακόσια χίλιοι – χίλιες – χίλια.

5)Τα απόλυτα αριθμητικά ένας, μία (μια), ένα, όταν μπαίνουν ως α′ συν-

θετικό σε σύνθετες λέξεις, γίνονται μονο-.

6)Τα απόλυτα αριθμητικά δύο και τρεις, όταν μπαίνουν ως α′ συνθετικό σε

σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το (υ) και το (ει) αντίστοιχα και το μετατρέπουν

σε( ι)·

π.χ. δύο + θέσεις →διθέσιος

τρεις + ώρες →τρίωρο.

Εξαιρείται το δυόμισι.

7)Τα απόλυτα αριθμητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν μπαίνουν ως

α′ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, γίνονται τετρα-·

π.χ. τέσσερις + πλευρές → τετράγωνο

τέσσερα + μέλη → τετραμελής.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 69

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

19 Οκτ.

Ασκήσεις : 1. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το

κατάλληλο αριθμητικό επίθετο ή ουσιαστικό. α) Αγόρασα μια δωδεκάδα (12) πιάτα. β) Ο Αύγουστος είναι ο ...................... …….(8) μήνας του χρόνου. γ) Η Αμαλία έχει γενέθλια στις ..................... ……….(18) Ιουνίου. δ) Το ..................... (1.000) είναι το ..................... (10) του ..................... (100). ε) Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν καμιά ............................ (50) άνθρωποι.

στ) Με ποια ..................... (11) θα κατέβει η ομάδα στο γήπεδο;

ζ) Την θεατρική παράσταση την παρακολούθησαν ……………………….(700)

θεατές .

η) Οι θεοί του Ολύμπου ήταν …………………………..(12)

θ) Να αγοράσεις μια ………………………………..(6) πιάτα.

Ι) Διανύουμε τον ……………………… ……………. (21) αιώνα.

2. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη πώς λέγεται… α) μια λέξη με τρεις συλλαβές → τρισύλλαβη β) το ζώο που έχει τέσσερα πόδια →................................... γ) η εκδρομή που διαρκεί πέντε μέρες → ............................. δ) η σημαία που έχει δύο χρώματα → ................................... ε) τα επτά νησιά του Ιουνίου → .............................................

στ) ο αριθμός που έχει έξι ψηφία →.........................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 70

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

19 Οκτ.

3. Γράψε δίπλα σε κάθε αριθμό με λέξεις το αριθμητικό και

συμπλήρωσε τον πίνακα .

Απόλυτο Τακτικό πολλαπλασιαστικό αναλογικό

6

7

70

9

90

900

4. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με τα τροπικά επιρρήματα της

παρένθεσης .

( εντελώς , σωστά , εκτάκτως , υπέροχα , ακριβώς )

Η αίθουσα ήταν ……………………………. άδεια .

Περάσαμε ………………………… στις διακοπές φέτος.

Απάντησα …………………………. σ’ όλες τις ερωτήσεις .

Μπήκε ……………………… για εξετάσεις στο νοσοκομείο.

Πιστεύω και εγώ ………………………. Στα ίδια πράγματα.

5. Να σχηματίσεις τροπικά επιρρήματα από τα επίθετα.

Τακτικός : τακτικά γρήγορος : ……………………………

Σοφός : ……………………. Ωραίος : ………………………………

Σκληρός : ……………………. Αργός : ………………………………..

Ήσυχος : ……………………… πραγματικός : …………………………

Εύκολος : ……………………… ευχάριστος : ……………………………

Παγκαλάκης Γεώργιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 71

Ενότητα 2η- Η ζωή στην πόλη (Πόλη και πολιτισμός)

13 Οκτ.

Όνομα :___________________________________________

1. Να γράψεις τα τρία γένη στα παρακάτω επίθετα :

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Ο ασθενής Η ασθενής Το ασθενές

Ο ευγενής

Ο επιμελής

Ο ακριβής

Ο επιεικής

Ο δασώδης

Ο λοιμώδης

2. Να συμπληρώσεις τα κενά με το σωστό τύπο των επιθέτων :

Τα …………………………. (πετρώδης) εδάφη δεν μπορούν να

καλλιεργηθούν.

Η αποτυχία της ομάδας ήταν …………………………………. (παταγώδης)

Τα …………………………..(λοιμώδης) νοσήματα είναι επικίνδυνα.

Οι μαθητές του δημοτικού σχολείου φοιτούν στη ………………………

(στοιχειώδης) εκπαίδευση.

Είμαι το τελευταίο παιδί μιας …………………………..(εξαμελής)

οικογένειας.

3. Στις παρακάτω προτάσεις λείπουν οι καταλήξεις των επιθέτων.

Προσπάθησε να τις συμπληρώσεις.

Οι δικαστές δεν ήταν καθόλου επιεικ_____ με τον

κατηγορούμενο.

Ο διεθν_____ αερολιμένας του Ηρακλείου ονομάζεται « Νίκος

Καζαντζάκης» ενώ το όνομα του διεθν______ αερολιμένα

Αθηνών είναι « Ελευθέριος Βενιζέλος».

Αυτή η συμπεριφορά είναι αυθάδ_______.

Οι εξηγήσεις του κρίθηκαν επαρκ________.

Λόγω της σημερινής οικονομικής κρίσης οι οικονομίες των

ευρωπαϊκών χωρών είναι ασταθ______.

Στη πολυκατοικία που μένω μένουν και τρεις πολυμελ_____

οικογένειες .

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 72

Ενότητα 2η- Η ζωή στην πόλη (Πόλη και πολιτισμός)

13 Οκτ.

Μαθαίνω καλά να κλίνω

τα επίθετα δίνοντας την

απαραίτητη προσοχή στις

παρατηρήσεις

4. Να κλιθεί το επίθετο ( ο διμερής) και στα τρία γένη και να

συμπληρωθεί ο πίνακας.

Ενικός αριθμός

Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Ο διμερής

Πληθυντικός Αριθμός

Αρσενικό θηλυκό Ουδέτερο

Οι διμερείς

Παρατηρήσεις στην κλίση των επιθέτων

Τα επίθετα που τελειώνουν σε ( -ης ,

-ής , -ες ) έχουν τους ίδιους τύπους στο αρσε-

-νικό και το θηλυκό.

Όσα επίθετα σε ( -ης , -ης , -ες ) είναι παροξύτονα δηλαδή

τονίζονται στην παραλήγουσα (π.χ. ο , η στοιχειώδης , το

στοιχειώδες ) κατεβάζουν τον τόνο στη γενική πληθυντικού στη

λήγουσα.

Τα επίθετα που τελειώνουν σε (- ώδης ) γράφονται με ωμέγα.

Παγκαλάκης Γεώργιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 73

Επώνυμο:………………………………

Όνομα:…………………………………

(1) Άγνωστη ορθογραφία

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

(2) Να γράψεις το α’ πρόσωπο των παρακάτω ρημάτων στις εγκλίσεις του Ενεστώτα και Αορίστου (στην Προστακτική β’ πρόσωπο ενικού-πληθυντικού) Γράφω, πίνω, ανοίγω, μιλάω, ακούω

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

Οριστική Υποτακτική Προστακτική Οριστική Υποτακτική Προστακτική

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

(3) Από το παρακάτω κείμενο, να ανακαλύψεις και να γράψεις τα επιρρήματα του τόπου(που;), του χρόνου(πότε;) και του τρόπου(πώς;) Σήμερα πήγαμε όλοι μαζί στον κινηματογράφο. Στρίψαμε δεξιά στον κεντρικό

δρόμο και αργότερα μπήκαμε μέσα στην αίθουσα. Όταν τελείωσε η ταινία και

βγήκαμε έξω, ξέσπασε απότομα δυνατή βροχή. Νιώσαμε άσχημα και

αρχίσαμε να επιστρέφουμε προσεχτικά. Έπειτα από μια ώρα φτάσαμε στα

σπίτια μας το μόνο που σκεφτόμασταν ήταν η ταινία που είδαμε απόψε.

Τόπος Χρόνος Τρόπος

ΒΑΘΜΟΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 74

(4) Να κλίνεις το επίθετο ασφαλής στα τρία γένη

Ενικός Αριθμός

αρσενικό θηλυκό ουδέτερο

Πληθυντικός Αριθμός

(5) Να κλίνεις το ουσιαστικό η λεωφόρος

Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός

(6) Να συμπληρώσεις τον πίνακα των αριθμητικών

απόλυτα τακτικά πολλ/στικά αναλογικά

9

21

70

50

(7) Από τη λέξη οδός να γράψεις τις σύνθετές της

α’ συνθετικό β’ συνθετικό

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

Σούμπασης Νίκος

ΟΔΟΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 75

Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 1η-2η Ενότητα

30 Οκτ.

Όνομα : ___________________________________________

1. Να συμπληρώσεις τα κενά με το σωστό τύπο των λέξεων

(είσοδος , ήπειρος , παράγραφος , νηπιαγωγός , διαγώνιος ,

πρόοδος , έρημος).

Η καμήλα ονομάζεται και πλοίο της _________________.

Οι φοιτητές του πολυτεχνείου χάραξαν όλες τις _____________

του σχήματος.

Όλες οι ______________ του κάστρου φρουρούνται από

στρατιώτες.

Οι μαθητές έχουν σημειώσει μεγάλη ______________ στα

μαθηματικά.

Η δουλειά της _________________ είναι δύσκολη γιατί έχει να

κάνει με παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Η Ασία είναι η μεγαλύτερη _________________ της γης .

Να γράψετε τον πλαγιότιτλο κάθε ____________________.

2. Να γράψεις ποιο είναι :

Το αναλογικό αριθμητικό του 4 : _______________________

Το πολλαπλασιαστικό του 2 : __________________________

Το απόλυτο του 109 : _______________________________

Το τακτικό του 16 : __________________________________

Το αναλογικό του 10 : _________________________________

3. Να γράψεις το αντίθετο για τα παρακάτω επιρρήματα.

Ευτυχώς : _________________ σπάνια : _____________________

Έξω : _________________ αριστερά : ___________________

Παντού : __________________ κοντά : ___________________

Χωριστά : __________________ άσχημα : ____________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 76

Επαναληπτικές Ασκήσεις Γλώσσας 1η-2η Ενότητα

30 Οκτ.

4. Να συμπληρώσεις τα κενά αντικαθιστώντας τις φράσεις των

παρενθέσεων με ένα επίρρημα .

Να διαβάσεις ______________ το μάθημα. (με προσοχή)

Η δασκάλα μίλησε ______________ στους μαθητές.(με ευγένεια)

Προσπάθησε να δεις τα πράγματα ______________. ( με

διαφορετικό τρόπο)

Άνοιξε τα χέρια του και την αγκάλιασε _______________ (με

στοργή)

5. Να γράψεις τις σύνθετες λέξεις .

Συν + κινώ = ______________ συν + γράφω = ________________

Συν + πάσχω = ______________ συν + φορά = __________________

Συν + λήψη = ________________ συν+ στεγάζω = ________________

Συν + σωρεύω = ______________ συν + γνώμη = _________________

6. Να γράψεις μέσα στην παρένθεση την έγκλιση των ρημάτων

των προτάσεων.

A. Ο Νίκος χτύπησε το πόδι του . ( __________________)

B. Ανακατέψτε το φαγητό. ( _____________________)

C. Μακάρι να ερχόσουν μαζί μας. ( _____________________)

D. Ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του . ( _______________)

7. Να συμπληρώσετε με τις καταλήξεις (-είτε , - είται ,- ήστε ,

-είστε)

Αφ_____ τα αυτοκίνητά σας και μετακινηθ______ με τα μέσα

μαζικής μεταφοράς όσο περισσότερο μπορ_____.

Διατηρ____ τις παραλίες καθαρές.

Εξοικονομ______ χρήματα και ενέργεια συμμετέχοντας στην

διαδικασία της ανακύκλωσης.

Σεβαστ____ τη φύση και το περιβάλλον.

Αν πρέπει να μεταβ_______ σε κάποιο μέρος χρησιμοποι_____

ποδήλατο.

Παγκαλάκης Γεώργιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 77

Ε΄Δημοτικού / Γλώσσα / Ενότητα 2 Βιβή Παπακώστα / 2012-2013

1

Α. Ρήματα – Αναγνώριση εγκλίσεων

"Έμεινα εκεί αρκετή ώρα. Τελικά, τα υπόλοιπα παιδιά μπήκαν στην

πισίνα και άρχισαν να πλατσουρίζουν.

- "Έλα, Έμιλι, βούτα κι εσύ!" μου φώναξε η Μάντι.

Εγώ όμως δεν ήθελα ούτε να καθίσω πολύ κοντά, μήπως βρεχόμουν και

συνέβαινε ξανά. Ένιωθα ακόμη νευρική όταν γύρισα από το σχολείο στο σπίτι.

Έφτασα στην προβλήτα. Δεν είχα το κουράγιο να περάσω τη σανίδα που

οδηγεί στο σκάφος-σπίτι μας. Φώναξα τη μητέρα μου.

- "Βοήθησέ με να περάσω!" της είπα. (απόσπασμα – διασκευή από το βιβλίο "Η ουρά της Έμιλι Γ." , της Λιζ Κέσλερ)

Υπογράμμισε τα ρήματα στο παραπάνω κείμενο και τοποθέτησέ τα στην κατάλληλη στήλη στον πίνακα που

ακολουθεί

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

Β. Ρήματα – Χρήση των εγκλίσεων σε οδηγίες

Στην τάξη, προσέχουμε τη δασκάλα και δε μιλάμε μεταξύ μας. Δεν τρώμε και δεν πετάμε

σκουπίδια. Δε γράφουμε στα θρανία μας και τα διατηρούμε καθαρά. Συνεργαζόμαστε και

ενδιαφερόμαστε για τους συμμαθητές μας.

Σε ποια έγκλιση είναι τα ρήματα των οδηγιών; _______________________________________

Μπορείς να ξαναγράψεις τις οδηγίες στην υποτακτική;

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

1ο Δημοτικό Σχολείο Βάρης Τάξη: Ε΄2

30/10/2012

Ονοματεπώνυμο: ________________________________________________

Φύλλο Εργασίας Γλώσσας

Ενότητα 2 Εγκλίσεις / Οδηγίες / Επίθετα σε

–ης,-ης,-ες / Θηλυκά σε –ος /

Επιρρήματα / Αριθμητικά επίθετα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 78

Ε΄Δημοτικού / Γλώσσα / Ενότητα 2 Βιβή Παπακώστα / 2012-2013

2

Και τώρα, στην προστακτική;

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

Γ. Επίθετα σε –ής,-ες Να συμπληρώσεις τα κενά και να γράψεις τη φράση στον άλλο αριθμό

α) τον ......................... (επιεικής) δικαστής ____________________________________________

β) την ............................. (πολυτελής) οικία ____________________________________________

γ) το ............................ (διαφανές) υλικό ____________________________________________

δ) οι .............................. (ευτυχής) συμπτώσεις ____________________________________________

ε) των ............................(συνεχής) ελέγχων ____________________________________________

στ) τα .............................. (ακριβές) ωράρια ____________________________________________

Δ. Θηλυκά ουσιαστικά σε –ός Να συμπληρώσεις τα κενά στον παρακάτω πίνακα

ονομ. ενικού γενική ενικού αιτιατ. ενικού ονομ. πληθυν. γενική πληθυν. αιτιατ.πληθυν.

η οδός

της προόδου

την είσοδο

οι ήπειροι

τις παραγράφους

Ε. Επιρρήματα Να υπογραμμίσεις τα επιρρήματα σε κάθε πρόταση και να συμπληρώσεις τον πίνακα.

α) Αμέσως ο Δήμος άρπαξε το ξύλο και το κούνησε απειλητικά προς το σκύλο. (2)

β) Ακούμπησε την τσάντα του κάτω και πήγε γρήγορα στην κουζίνα. (2)

γ) Αργότερα, διάβασε τα μαθήματά του βιαστικά. (2)

δ) παλιότερα, οι κάτοικοι του χωριού ζούσαν μονιασμένα και ήσυχα. (2)

ε) Ο γείτονάς μας διαρκώς παρκάρει το αυτοκίνητό του μπροστά στην είσοδό μας. (2)

Χρόνος (πότε;) Τόπος (πού;) Τρόπος (πώς;)

ΣΤ. Αριθμητικά επίθετα Να συμπληρώσεις τα κενά με το κατάλληλο αριθμητικό επίθετο

α) Στην κολύμβηση, η αθλήτρια μας βγήκε ________ (3) ενώ την________ (1) θέση κατέκτησε η Ρωσίδα.

β) Στην εκδρομή, πήραν μέρος _____________________ (64) μαθητές και ____________ (9) δάσκαλοι.

γ) Ζαλίστηκε τόσο πολύ που έβλεπε τα πάντα ____________ (2)!

δ) Σε λίγο θα καταργηθεί ο _______________________ (13) μισθός των υπαλλήλων.

ε) Δουλεύω _____________ (2) ώρες από το Νικήτα αλλά παίρνω τα __________ (1/2) χρήματα απ' αυτόν.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 79

Ονοματεπώνυμο: ______________________________________________

Ημερομηνία: __________________________________________________

Μάθημα: Γλώσσα – Επαναληπτικό τεστ

1. Συμπληρώστε σωστά τα κενά των λέξεων και τονίστε όπου χρειάζεται.

Βγ__ν__ντας κάθ__ πρ__ από τα σ__τια τους, έρ__ναν α__όρμ__τα τ__ν

πρ__τ__ ματ__ά στη θά__α__α και τ__ δ__τερ__ στους αν__μ__μ__λους:

«Αλ__ουν __ μ__λ__; Όλα καλά» σκ__τ__νταν.

2. Να μεταφέρετε όλη την άσκηση 1 στο παρόν (με έναν τρόπο).

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

_____________________________________________________________

3. Υπογραμμίστε τα επιρρήματα στις προτάσεις που ακολουθούν.

Το σχολείο μας βρίσκεται μέσα στο χωριό.

Έφυγα αργά από το σπίτι του φίλου μου.

Η Ματίνα κρύφτηκε πίσω από το δέντρο.

Ο Κυριάκος πήγε χθες στο γήπεδο.

Η Γεωργία διάβασε πολύ για το τεστ.

Πάνω από το κρεβάτι μου είναι το κρεβάτι του αδερφού μου.

4. Προσπαθήστε να συμπληρώσετε την παρακάτω συνταγή για παγωτό με τα

ρήματα στην Προστακτική Αορίστου στο β’ πληθυντικό!

1. ……………………. (χτυπώ) στο μίξερ (ξεκινώντας από το 1 και σταδιακά

φτάνοντας στο 3) το garni με 3 φλ. γάλα, για 10' περίπου. ……………….

(βάζω) το μπολ στην ψύξη για 30'.

2. …………………… (βγάζω) το από την ψύξη, ……………………….. (προσθέτω)

το ζαχαρούχο γάλα. ……………………….. (γεμίζω) το άδειο κουτί από το

ζαχαρούχο με γάλα και ……………………….….. (συμπληρώνω) κι αυτό.

…………………….….. (ανακατεύω) με το μίξερ σε μικρή ταχύτητα για 10'.

3. ……………………….….. (τοποθετώ) το στην ψύξη για άλλα 10'. ………………..

(βγάζω) και …………………. (ρίχνω) ό,τι θέλετε μέσα (σιρόπι, ξηρούς καρπούς,

κομματάκια σοκολάτας ή μπισκότου, φρούτα κλπ).

4. …………………….….. (ξαναβάζω) το στην κατάψυξη και ………………….…..

(δοκιμάζω) το την επόμενη μέρα. Θα… ξετρελαθείτε!!! Κωστόπουλος Αντώνης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 80

2η Ενότητα

Ασκήσεις με επίθετα σε -ής,-ής.-ές/-ης,-ης,-ες

1. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας στην κατάλληλη πτώση το επίθετο της

παρένθεσης.

Στις υπηρεσίες πρέπει να υπάρχουν....................................................................(διαφανής) διαδικασίες.

Το τρένο θεωρείται πολύ ........................................................(ασφαλής) συγκοινωνιακό μέσο.

Η φυσική και τα μαθηματικά είναι ..................................................... (συγγενής) επιστήμες.

Η εξέλιξη στηρίζεται στη ...............................................(διαρκής) αναζήτηση.

Η σαμπάνια είναι ................................................(αφρώδης) οίνος.

Τα ...................................................(ογκώδης) κιβώτια μεταφέρονται δύσκολα.

Οι ..........................................................(συνεπής) επαγγελματίες έχουν πάντα δουλειά.

Το .............................................(συνεχής) ωράριο κουράζει τους καταστηματάρχες.

2. Να μεταφέρεις τα επίθετα από τον ενικό στον πληθυντικό αριθμό ή αντίστροφα

κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές στις προτάσεις.

Το θηριώδες οικοδόμημα ασχημίζει την πόλη.

........................................................................................................................................................................................

Τα συμβούλια των μαθητών είναι πενταμελή.

........................................................................................................................................................................................

Η προσφορά προϊόντων κρίνεται ανεπαρκής.

........................................................................................................................................................................................

Η ειλικρινής σχέση των κρατών εξασφαλίζει την ειρήνη.

........................................................................................................................................................................................

Το υπουργείο καθόρισε τον ακριβή όρο διεξαγωγής του διαγωνισμού.

........................................................................................................................................................................................

Ο αθλητής νιώθει ευτυχής μετά τη νίκη.

........................................................................................................................................................................................

Η πτώση δέντρων ήταν αποτέλεσμα των θυελλωδών ανέμων.

........................................................................................................................................................................................

Οι παραστάσεις τραγωδίας στην Επίδαυρο είναι δημοφιλείς εκδηλώσεις.

........................................................................................................................................................................................

3. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας στην κατάλληλη πτώση το επίθετο της

παρένθεσης.

Αποτέλεσμα της .................................................. (συνεχής) κίνησης των αυτοκινήτων στις πόλεις είναι τα

............................................(διαρκής) προβλήματα. Η κυκλοφορία των οχημάτων δεν είναι

.......................................(ασφαλής) , καθώς και η αστυνόμευση δεν μπορεί να είναι ............................................

(επαρκής) και η σήμανση είναι .....................................................(ελλιπής). Κάποιοι οδηγοί έχουν

.........................................(εμφανής) αδυναμίες στην οδήγησή τους κι επιπλέον είναι ...............................................

(αγενής) προς τους πεζούς. Λύση μπορεί να προκύψει από την ................................................ (ακριβής)

τήρηση των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Glikoulini

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 81

Επιρρήματα

Επιρρήματα είναι οι άκλιτες λέξεις που προσδιορίζουν ένα ρήμα και

φανερώνουν τόπο , χρόνο , ποσό , βεβαίωση, δισταγμό , άρνηση

π.χ. Έλα εδώ

Βλέπει καλά

Θέλω πολύ

Φεύγει σήμερα

Τα επιρρήματα προσδιορίζουν επίσης και επίθετα ή άλλα επιρρήματα

π.χ. Ο καιρός είναι πολύ άσχημος

Ο Νίκος ήρθε κάπως αργά.

Τα επιρρήματα είναι 5 ειδών. Παρακάτω υπάρχει συγκεντρωτικός πίνακας

με τα επιρρήματα.

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ

Τοπικά (πού;) Χρονικά(πότε;) Τροπικά(πώς;) Ποσοτικά(πόσο;) Ερωτηματικά πού; πότε; πώς; πόσο;

Αόριστα κάπου αλλού πουθενά

κάποτε άλλοτε πότε πότε κάπου κάπου

αλλιώς αλλιώτικα κάπως

κάμποσο

Δεικτικά εδώ εκεί παντού

τότε ποτέ τώρα

μαζί έτσι

τόσο

Αναφορικά όπου οπουδήποτε

όποτε οποτεδήποτε

όπως ως καθώς σαν

όσο οσοδήποτε

Διάφορα πάνω κάτω χάμω καταγής δεξιά αριστερά έξω εμπρός δίπλα απέναντι ψηλά χαμηλά κοντά μακριά

ξανά πάλι ήδη συνήθως ύστερα μόλις ακόμη πια κατόπιν έπειτα συχνά πρώτα πρωτύτερα εξαρχής

καλά καλώς κακά κακώς σιγά άξαφνα ίσια ωραία χωριστά ακουστά ίσια μπρούμυτα μεμιάς μονομιάς

μόνο πολύ περισσότερο λιγάκι σχεδόν αρκετά τουλάχιστον περίπου μάλλον καθόλου διόλου πάνω κάτω εξίσου διόλου

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 82

μέσα έξω πέρα αντίπερα γύρω ολόγυρα νότια βόρεια δυτικά ανατολικά αντίκρυ ολόγυρα κ.ά

νωρίς αργά εγκαίρως αδιάκοπα χθες προχθές απόψε ανήμερα αύριο πέρσι πρόπερσι φέτος σύντομα αυθημερόν παλιά του χρόνου κ.ά

ανάσκελα επίσης ιδίως κυρίως προπάντων εξάλλου ελληνικά γαλλικά φράγκικα χωριάτικα συνεχώς ευτυχώς δυστυχώς περίφημα επικεφαλής ειδεμή τυχόν του κάκου αγενώς ευγενώς οκλαδόν σταυροπόδι μονορούφι κ.ά

ολωσδιόλου ολότελα ακριβά φθηνά τζάμπα δωρεάν

Βεβαιωτικά Αρνητικά Διστακτικά ναι

βέβαια βεβαιότατα μάλιστα σωστά ορισμένως αλήθεια οπωσδήποτε

όχι δεν μην όχι βέβαια

ίσως τάχα άραγε δήθεν πιθανόν

Σχηματισμός επιρρημάτων σε –ως και –α από επίθετα

Επίθετα Επιρρήματα

ευχάριστος, -η , -ο καλός , -ή ,-ό κακός , -ιά , -ό βέβαιος , -α , -ο σπάνιος , -α , -ο νότιος , -α , -ο

ευχάριστα καλά κακά βέβαια σπάνια νότια

ευχαρίστως καλώς κακώς βεβαίως σπανίως νοτίως

συνεχής , -ής , -ές σαφής , -ής , -ές διεθνής , -ής , -ές

συνέχεια συνεχώς σαφώς διεθνώς

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 83

Παρατηρήσεις:

1. Από επίθετα με καταλήξεις: -ος -η -ο ,-α -ο -ος , -ος –ια –ιό , -ος –

ια –ο παράγονται επιρρήματα που έχουν καταλήξεις : -α και –ως

2. Από επίθετα με καταλήξεις : -ης –ης –ες παράγονται επιρρήματα

κυρίως με κατάληξη –ως

3. Τα επιρρήματα με κατάληξη –α παράγονται από τον πληθυντικό του

ουδετέρου των επιθέτων

π.χ. στραβός – στραβή – στραβό

τα στραβά (πληθυντικός)

στραβά (επίρρημα)

καλός – καλή – καλό

τα καλά (πληθυντικός)

καλά (επίρρημα)

4. Τα επιρρήματα που σχηματίζονται συγχρόνως με καταλήξεις –α και

–ως δεν έχουν την ίδια σημασία

π.χ. Το δέχτηκε ευχάριστα (το δέχτηκε με ευχάριστο τρόπο)

Δέχτηκε ευχαρίστως (δέχτηκε με ευχαρίστηση)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να συμπληρώσεις με τα αντίθετα επιρρήματα τις προτάσεις

Ο Νίκος κάθεται (μπροστά) …………………. από το Βαγγέλη

Το σπίτι βρίσκεται (πίσω) ………………….. από το υδραγωγείο

Δεν βλέπω (κοντά) ……………….. χωρίς τα γυαλιά

Θα έρθω (χθες) ………………….

Το άλλο αυτοκίνητο μας προσπέρασε (αργά) …………………..

Πολύ (φθηνά) …………………. αγόρασες το παντελόνι.

(αδίκως) …………………. τον τιμώρησες

(Δυστυχώς) …………………… κερδίσαμε

Θα πάμε (χώρια) …………………..

Λυπάμαι τόσο (λίγο) ……………….. που θα φύγεις!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 84

2. Να σχηματίσεις επιρρήματα με δύο τρόπους (σε –ως και –α) από τα

παρακάτω επίθετα:

-ως -α

βόρειος ακριβής άμεσος δύστυχος ευχάριστος καλός κακός

………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………….

………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………….

3 Αναγνώρισε τα επιρρήματα και γράψε δίπλα στο καθένα τι είδους

είναι, όπως στο παράδειγμα:

τώρα χρονικό αμέσως ………………

πάνω …………….. απέναντι ………………

καλώς …………….. αλήθεια ………………

αρκετά …………….. νωρίς ………………

καταγής …………….. πρόπερσι ………………

βόρεια …………….. κάμποσο ………………

ίσως …………….. μονομιάς ………………

χθες …………….. πέρα ………………

4 Ξαναγράψε δίπλα σε κάθε πρόταση , αντικαθιστώντας τη λέξη με και

το ουσιαστικό με ένα τροπικό επίρρημα

Μας μίλησε με ευγένεια ……………………………………..

Τον αγκάλιασε με στοργή ……………………………………..

Τον κοίταξε με προσοχή ……………………………………..

Τον κτύπησε με ακρίβεια ……………………………………..

Τον κοίταξε με συμπάθεια ……………………………………..

Μπήκε με βιασύνη ……………………………………..

Κατσιούλας Ζήσης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 85

Τόνια

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ

«Η ζωή στην πόλη»

1. Στις παρακάτω προτάσεις να βάλεις στο σωστό τύπο τα

ρήματα που είναι στην παρένθεση:

_________________ (κοιτάζω – παρατατικός) και δε χόρταινε το

μάτι σου.

_________________ (ακούω – παρακείμενος) πολλά και χρήσιμα πράγματα για τον

τόπο σου.

Πέρσι τέτοιον καιρό ______________ (μετακομίζω – υπερσυντέλικος) στο καινούριο

μας σπίτι.

Τι ώρα ______________ (γυρίζω – αόριστος) χθες το βράδυ;

Μαίρη, τι ________________ (μαγειρεύω – στιγμιαίος μέλλοντας) την Κυριακή;

2. Να γράψεις τα τρία γένη στα παρακάτω επίθετα:

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ

ο ασθενής

ο ευγενής

ο διεθνής

ο επιμελής

ο ακριβής

ο επιεικής

ο δασώδης

3. Σχημάτισε φράσεις μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στη γενική πληθυντικού.

η αμοιβή – η οδοντίατρος: ____________________________________________

ο χορός - η υπάλληλος: _____________________________________________

ο μισθός - η φιλόλογος: ______________________________________________

το μήκος – η διάμετρος: ______________________________________________

η αγάπη – η σύντροφος: ______________________________________________

η έκταση – η έρημος: ________________________________________________

ΟΝΟΜΑ: _______________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 86

Τόνια

4. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με το αριθμητικό που ταιριάζει.

Η ηλικία του παππού μου είναι (10) _____________ από τη δική μου ηλικία.

Γεννήθηκα στις (26) _______________ Ιανουαρίου του 1998.

Διανύουμε τον (21) _____________ αιώνα.

Τρεις (10) _____________ μας κάνουν (30) ____________

μονάδες.

Εφτά αγόρια σχηματίζουν μια (7) _____________.

5. Μέσα στο κείμενο υπάρχουν πολλά επιρρήματα. Γράψε τα στην κατάλληλη

στήλη ανάλογα με τη σημασία τους.

Κάποτε έμενα στο χωριό. Όλοι μετακινούμασταν με τα πόδια. Αν θέλαμε να πάμε κάπου μακριά, ανεβαί-

ναμε πάνω στο γάιδαρο. Πότε πότε περνούσε και το λεωφορείο, που πήγαινε κάτω στην πόλη. Ζούσαμε

μονοιασμένα και χωρίς καβγάδες. Μόνο τα απαραίτητα είχαμε, αλλά οι μέρες κυλούσαν ευτυχισμένα. Όταν

ήρθα εδώ στην πόλη, διαρκώς σκεφτόμουν το χωριό. Ευτυχώς, που έχω εσάς, την οικογένειά μου,

διαφορετικά δεν ξέρω τι θα έκανα. Κυρίως μου λείπει η ηρεμία του χωριού. Αργά ή γρήγορα όμως θα

συνηθίσω. Άλλωστε το χωριό ερήμωσε πια.

ΤΟΠΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

6. Να γράψεις τις παρακάτω προτάσεις στην υποτακτική και προστακτική:

Όταν συγκεντρώσεις τα υλικά, παίρνεις ένα μεγάλο μπολ.

Υποτ.: ________________________________________________________________

Προστ.:_______________________________________________________________

Βάζεις το μίξερ στην πρίζα.

Υποτ.: ________________________________________________________________

Προστ.: _______________________________________________________________

Προσθέτεις ένα ποτήρι ζάχαρη.

Υποτ.: ________________________________________________________________

Προστ.: _______________________________________________________________

Ανακατεύεις μέχρι να γίνει ομοιόμορφο το μείγμα.

Υποτ.: ________________________________________________________________

Προστ.: _______________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 87

Τμήμα Ε

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:……………………………………………………………

Το παρακάτω κείμενο μιλάει για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Αθήνα. Του

λείπουν όμως τα ρήματα, συμπλήρωσε τα κενά επιλέγοντας ρήματα μέσα από

την παρένθεση και τοποθετώντας τα στο σωστό χρόνο και τη σωστή έγκλιση.

(παρέχω, βλέπω, υπάρχω, χάνω, συνδυάζω, θεωρώ, επισκέπτομαι, αγοράζω,

συγκεντρώνω, προτρέπω, ψυχαγωγούμαι, δίνω, θαυμάζω, παρακολουθώ)

Η Αθήνα υπήρξε ανέκαθεν η κοιτίδα του πολιτισμού. Οι αρχαίοι Έλληνες

………………….. το θέατρο «σχολείο» του λαού. Γι΄ αυτό το ίδιο το κράτος

………………………. στους φτωχούς πολίτες τη δυνατότητα να ………………….…….. μια

παράσταση δωρεάν. Δεν έπρεπε κανείς να …………………………….. τις θεατρικές

παραστάσεις.

Στις μέρες μας η Αθήνα μάς …………..………… πολλές εναλλακτικές λύσεις, για να

………………………………: « ……………………….. θέατρο, …………………………… μια πινακοθήκη,

…………………………………. την πολιτιστική μας κληρονομιά στα μουσεία,

………………………….. εισιτήρια για συναυλίες», μας …………….. οι διαφημίσεις. Καλό είναι

να ………………………. διαφορετικές εμπειρίες και να ………………………….. τη μάθηση με τη

διασκέδαση.

Να βρείτε στο κείμενο που ακολουθεί όλα τα επίθετα σε –ης, -ης, -ες κα αφού αναγνωρίσετε το γένος, τον αριθμό και την πτώση τους, να τα γράψετε

στον άλλο αριθμό (στο ίδιο γένος, στον ίδιο αριθμό και στην ίδια πτώση.

Ακολουθώντας τις σαφείς οδηγίες κατοίκων της περιοχής, οι ειδικοί επιστήμονες

έφτασαν στη αμμώδη παραλία που απλωνόταν πίσω από το βουνό. Παρ’ ότι δεν

υπήρχε ασφαλτοστρωμένος δρόμος που να οδηγεί εκεί, ευτυχώς το έδαφος στην

περιοχή είναι πετρώδες, κι έτσι κατάφεραν με τα μεγάλα τζιπ να φτάσουν σώοι και

αβλαβείς. Όμως οι θυελλώδεις άνεμοι που έπνεαν τότε τους εμπόδισαν να πιάσουν

αμέσως δουλειά. Στη συνέχεια, πάντως, και ύστερα από τους διαρκείς ελέγχους

που έκαναν κατάφεραν να συγκεντρώσουν και να παρουσιάσουν ακριβή στοιχεία για

την επιβάρυνση του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τα γύρω εργοστάσια. Έτσι , στο

πλαίσιο των διμερών συμφωνιών των χωρών μας για την προστασία του

περιβάλλοντος, είναι πλέον δυνατόν να ληφθούν επαρκή μέτρα για τη διάσωση του

θαλάσσιου πάρκου.

Π.χ: σαφείς: επίθετο γένους θηλυκού, αριθμού πληθυντικού, πτώσης

αιτιατικής/(τη) σαφή (στο τετράδιο εργασιών)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 88

Αναζήτησε στο κείμενο τα αριθμητικά, γράψε τα στη σωστή στήλη και μετά

συμπλήρωσε τις υπόλοιπες.

Πέρσι ήρθα τρίτος στον αγώνα δρόμου του σχολείου μου. Φέτος ελπίζω να πάρω τη

πρώτη θέση. Άλλωστε, ασχολούμαι τέσσερα χρόνια με τον αθλητισμό. Ο γυμναστής

του σχολείου μας είχε βγει κάποτε δεύτερος στο πανελλήνιο πρωτάθλημα. Μας

είπε ότι χρειάστηκε πέντε χρόνια σκληρής προπόνησης, για να πάρει αυτή τη θέση.

Η προσπάθεια όμως άξιζε, γιατί η χαρά από το αποτέλεσμα ήταν δεκαπλάσια.

ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛ/ΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

τρία τρίτος τριπλός τριπλάσιος

πρώτη ____

Εύα Μαραγκάκη

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 89

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ

Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία:

1) Συμπληρώνω τις προτάσεις, βάζοντας τα επίθετα στο κατάλληλο γένος

και αριθμό και στην κατάλληλη πτώση (όπου χρειάζεται, συμπληρώνω

και το άρθρο):

Μόλις άκουσε …………………………… (μυθώδης) ποσό, τρόμαξε.

Περνάτε …………………………… (δασώδης) περιοχή και φτάνετε στο χωριό με

…………………………… (θυελλώδης) ανέμους.

Θεωρώ ότι η δασκάλα μας είναι πολύ …………………………… (επιεικής).

Το πλεονέκτημα αυτής …………………………… (αμμώδης) παραλίας είναι ότι έχει

χοντρή άμμο.

Πείτε μου κάποιες …………………………… (παροιμιώδης) φράσεις που

γνωρίζετε.

Η συγκέντρωση τελικά ήταν πολύ …………………………… (θορυβώδης).

Θεωρείται από τους πιο …………………………… (ενθουσιώδης) ανθρώπους.

2) Κλίνω: «ο συμμιγής αριθμός, η διμερής συνάντηση, το ακριβές ποσό»:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ.

Γενική

Αιτιατ.

Κλητ.

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ.

Γενική

Αιτιατ.

Κλητ.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 90

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ

3) Ξαναγράφω τις προτάσεις στην Υποτακτική και την Προστακτική:

Αγοράζεις ένα καινούριο βιβλίο και το διαβάζεις.

_____________________________________________________

_____________________________________________________

Έχτισες την Αγία Σοφία και έμεινες στην ιστορία.

_____________________________________________________

_____________________________________________________

Δανειστήκατε χρήματα και αγοράσατε αυτοκίνητο.

_____________________________________________________

_____________________________________________________

Έβλεπες ταινία και αποκοιμήθηκες.

_____________________________________________________

_____________________________________________________

4) Κάνω σύνταξη:

Αν είχαμε χάρτη, θα βλέπαμε την Ευρώπη.

Οι χάρτες απεικονίζουν την Ελλάδα και ο καθένας μάς δίνει πληροφορίες.

Όταν βλέπω την πυξίδα, η βελόνα δείχνει το Βορρά.

Η Ελλάδα έχει νησιά και βραχονησίδες.

Ξέρω ότι ο Ισθμός ενώνει δύο στεριές.

Καλογερά Ευτυχία

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 91

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ

Να συμπληρώσετε το κείμενο με τα σωστά γράμματα:

Αρκετοί πολ_τες του Παλαιού Φαλήρου, της Νέας Σμύρνης

και της Γλυφάδας ισχ_ρίζονται ότι το τραμ θα κάνει δύσκολη

την πρόσβαση στην παραλία, θα μ_ώσει κατά πολύ τον

πεζόδρομο στην παραλιακ_ οδό και θα προκαλέσει

κ_κλοφοριακή συμφόρ_ση. Φόβους εκφράζουν και για το

θόρυβο που θα δημιουργείτ_ από τη διέλευση των συρμών, ο

οποίος με την πάροδο του χρόνου θα αυξάν_ται εξαιτίας της

φ_σιολογικής φθοράς των βαγονιών και της γραμμής.

Οι αρμόδιοι όμως, ισχυρίζοντ_ ότι το σύγχρονο τραμ δεν έχει

καμία σχέση με αυτά του παρελθόντος. Είναι υπερσ_γχρονο,

αθόρ_βο και οι ράγες του διαθέτουν ειδ_κό ελαστικό περίβλημα

για να απο__οφά τους κραδασμούς. Επίσης, ισχυρίζονται ότι

μει_νει το χρόνο μετακίνησης, μπορεί να μεταφέρει πολλούς

επιβάτες (σε σύγκριση με τα λε_φορεία και τα τρόλεϊ), είναι

φιλ_κό προς το περιβά__ον (αθόρυβο και μη ρ_πογόνο) και

αντιμετ_πίζει αποτελεσματικά το κ_κλοφοριακό πρόβλημα.

ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΠΑΓΩΝΑ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 92

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ

Να συμπληρώσετε τα γράμματα που λείπουν στις παρακάτω οικογένειες

λέξεων:

1. ον_ ρεύομαι 2. οδ_γός

όν_ ρο οδ_γία

ον_ροκρίτης οδ_γηση

ον_ροπόλος καθοδ_γητής

3. γν_ρίζω 4. ήρ_ας

γν_ριμος ηρ_ικός

γν_στός ηρ_ίδα

γν_ριμία ηρ_ισμός

5. σ_δηρος 6. σ_νεχίζω

σ_δηροδρομικός σ_νέχεια

σ_δηρόδρομος σ_νεχόμενος

σ_δηρογροθιά σ_ν

7. διαστ_μόπλ__ο 8. όμ__ος

διάστ_μα παρόμ__ος

διαστ_μικός παρ__μία

διαστ_μάνθρ_πος ανόμ__ος

9. χ__ροκρότ_μα 10. ανεβ__νω

χ__ραψία κατεβ__νω

χ__ροπιαστός διαβ__νω

χ__ροποίητος υπερβ__νω

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΠΑΓΩΝΑ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 93

Να σχηματίσετε την προστακτική του αορίστου (στο β΄ενικό και β΄πληθυντικό

πρόσωπο) για τα παρακάτω ρήματα

Οριστική (β΄ενικό και πληθ.) Προστακτική

(κρύβω) έκρυψες ………………….

κρύψατε ………………….

(ποτίζω) πότισες ………………….

ποτίσατε ………………….

(ανοίγω) άνοιξες ………………….

ανοίξατε ………………….

(γυρίζω) γύρισες ………………….

γυρίσατε ………………….

(αρπάζω) άρπαξες ………………….

αρπάξατε ………………….

(δουλεύω) δούλεψες ………………….

δουλέψατε ………………….

(λιώνω) έλιωσες ………………….

λιώσατε ………………….

(δοξάζω) δόξασες ………………….

δοξάσατε ………………….

(βάφω) έβαψες ………………….

βάψατε ………………….

(λύνω) έλυσες ………………….

λύσατε ………………….

(ορμώ) όρμησες ………………….

ορμήσατε ………………….

(ρωτώ) ρώτησες ………………….

ρωτήσατε ………………….

(ωφελώ) ωφέλησες ………………….

ωφελήσατε ………………….

(κόβω) έκοψες ………………….

κόματε ………………….

(θέτω) έθεσα ………………….

θέσατε ………………….

ΜΜ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 94

ΜΜ

Να σχηματίσετε την προστακτική του ενεστώτα (στο β΄ενικό και β΄πληθυντικό

πρόσωπο) για τα παρακάτω ρήματα

Οριστική (β΄ενικό και πληθ.) Προστακτική

(κρύβω) κρύβεις ………………….

κρύβετε ………………….

(ντύνω) ντύνεις ………………….

ντύνετε ………………….

(γράφω) γράφεις ………………….

γράφετε ………………….

(έχω) έχεις ………………….

έχετε ………………….

(σκάβω) σκάβεις ………………….

σκάβετε ………………….

(μαντεύω) μαντεύεις ………………….

μαντεύετε ………………….

(αγαπώ) αγαπάς ………………….

αγαπάτε ………………….

(μασώ) μασάς ………………….

μασάτε ………………….

(κάνω) κάνεις ………………….

κάνετε ………………….

(προστατεύω) προστατεύεις ………………….

προστατεύετε ………………….

(τρέχε) τρέχεις ………………….

τρέχετε ………………….

(αρχίζω) αρχίζεις ………………….

αρχίζετε ………………….

(νιώθω) νιώθεις ………………….

νιώθετε ………………….

(γράφω) γράφεις ………………….

γράφετε ………………….

(διασκεδάζω) διασκεδάζεις ………………….

διασκεδάζετε ………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 95

Να ξαναγράψετε την κάθε πρόταση στις άλλες δύο εγκλίσεις του ίδιου χρόνου και

στο ίδιο πρόσωπο με την αρχική

(Οριστική) Βάζεις τις μπίλιες στο κουτί.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Μαγειρεύεις το φαγητό προσεκτικά.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Κολλάτε τις πούλιες στο χαρτόνι.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Χρωματίζετε πράσινα τα φύλλα.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Κόψατε εικόνες από περιοδικά.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Ακούμπησε το παλτό σου στην καρέκλα.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Έσβησες τα φώτα.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Μίλησες πολύ όμορφα.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Ντυθήκατε με ζεστά ρούχα.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

(Οριστική) Γνωριστήκατε στο πάρτυ.

(Υποτακτική) …………………………………………………….

(Προστακτική) …………………………………………………….

ΜΜ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 96

eva-edu

Διαδρομές στην πόλη

Σε ποιά οδό μένεις;....................................................................................................

..............................................................................................................................

Σε ποιά οδό είναι το γραφείο της Όλγας;.................................................................

..................................................................................................................................

Δώσε οδηγίες για το πώς πηγαίνουμε στο γραφείο της Όλγας ...............................

...................................................................................................................................

...................................................................................................................................

..................................................................................................................................

...................................................................................................................................

Απάντησε στις ερωτήσεις

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 97

eva-edu

Η λέξη οδός μπορεί να είναι α΄ συνθετικό (πρώτη λέξη) οδοποιία

ή να είναι β΄ συνθετικό (δεύτερη λέξη) αδιέξοδο

Βάλε v στο σωστό κουτάκι. Η λέξη οδός είναι ά ή β΄ συνθετικό;

α΄ συνθετικό ΄β συνθετικό

οδόστρωμα

έξοδος

οδοκαθαριστής

άνοδος

ενικός αριθμός πληθυντικός αριθμός

θηλυκό θηλυκό

η οδός οι οδοί

της οδού των οδών

την οδό τις οδούς

- οδέ - οδοί

Κλίνε το ουσιαστικά η κάθοδος

ενικός αριθμός πληθυντικός αριθμός

θηλυκό θηλυκό

η κάθοδος οι κάθοδοι

Στις σύνθετες λέξεις η πρώτη λέξη είναι το ά συνθετικό

και η δεύτερη λέξη είναι το β΄ συνθετικό

Μάθε πώς κλίνονται τα θηλυκά ουσιαστικά που τελειώνουν σε -ος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 98

eva-edu

Υπόγειες διαδρομές

Ο υπόγειος σιδηρόδρομος είναι ένα τρένο κάτω από το χώμα που πηγαίνει τους

ανθρώπους από το ένα μέρος σε ένα άλλο μέσα στην πόλη. Τον υπόγειο σιδηρόδρομο

τον λέμε μετρό. Το μετρό έρχεται κάθε 10 λεπτά στην κάθε στάση και δεν αργεί

καθόλου. Το μετρό πηγαίνει πολύ γρήγορα τους ανθρώπους στο μέρος που θέλουν. Το

μετρό στην Αθήνα έγινε το 2000 τη χρονιά που γεννήθηκα και εγώ.

Ποιά χρονιά έγινε το μετρό στην Αθήνα;..................................................................

Εύα

Εύα

Τα επίθετα που δείχνουν αριθμούς τα λέμε

αριθμητικά επίθετα

Απόλυτα είναι αυτά που δείχνουν πόσοι άνθρωποι ή πόσα

πράγματα υπάρχουν δύο

Τακτικά είναι αυτά που δείχνουν σε ποιά σειρά βρίσκεται

κάποιος δεύτερος

Πολλαπλασιαστικά είναι αυτά που δείχνουν από πόσα

μέρη είναι φτιαγμένος κάποιος διπλός

αναλογικά είναι αυτά που δείχνουν πόσες φορές κάτι είναι

μεγαλύτερο από ένα άλλο διπλάσιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 99

eva-edu

απόλυτα τακτικά πολλαπλασιαστικά αναλογικά

7 επτά έβδομος επταπλός επταπλάσιος

3 10 15

Διάβασε τις προτάσεις και συμπλήρωσε τον πίνακα

Σήμερα στεκόμουν στο ασανσέρ πίσω και ανάποδα στην πόρτα. Μετά γύρισα

μπροστά και στεκόμουν άνετα

πότε πού Πώς (με ποιόν τρόπο)

Το καλοκαίρι μου αρέσει γιατί κάνω μπάνια στη θάλασσα και ανεβαίνω στα

αυτοκινητάκια. Όμως με ενοχλεί όταν κάνει πολύ ζέστη ή έχει κύμα η θάλασσα.

Πλεονεκτήματα του καλοκαιριού....................................................................................................

Μειονεκτήματα του καλοκαιριού ...................................................................................................

Συμπλήρωσε τον πίνακα με τα αριθμητικά επίθετα

Όταν δίνουμε οδηγίες γράφουμε επιρρήματα που

δείχνουν πότε έγινε κάτι, πού έγινε κάτι και πώς

έγινε κάτι (με ποιόν τρόπο έγινε)

Πλεονεκτήματα λέμε τα καλά πράγματα και

μειονεκτήματα τα άσχημα πράγματα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 100

Δραβίλας Θεόδωρος

Τα επίθετα σε -ης -ης -ες

( ο διεθνής η διεθνής το διεθνές)

1.Συμπληρώνω τον αριθμό που λείπει στην ίδια πτώση:

Ο διεθνής αερολιμένας ………………………………………………….

…………………………….. .... οι διεθνείς συμφωνίες

………………………………….. τα διεθνή συνέδρια

Της πολυμελούς επιτροπής ………………………………………………….

Το δηλητηριώδες φίδι …………………………………………………

Τον υγιή άνθρωπο ………………………………………………..

…………………………………………. Τα οινοπνευματώδη ποτά

…………………………………………. Των επιμελών μαθητριών

Ο συμμιγής αριθμός ………………………………………………..

…………………………………………. Τα ολιγομελή τμήματα

2.Ενώνω όπως στο παράδειγμα:

Ο επιεικής κριτής τα αμμώδη εδάφη

Το αμμώδες έδαφος οι διμερείς σχέσεις

Η διμερής σχέση οι επιεικείς κριτές

Την ολιγομελή ομάδα τους σαφείς λόγους

Τον σαφή λόγο τις ολιγομελείς ομάδες

Ονοματεπώνυμο……………………………………………………………………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 101

Όνομα: ………………………. 23 / 10 / 2007

1. Ακούω και γράφω: (βαθμοί: 15)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

2. Ξαναγράφω τις παρακάτω προτάσεις στον άλλο αριθμό: (βαθμοί: 10)

o Η προσπάθειά του ήταν συνεχής.

…………………………………………………………………………………………………… o Είμαστε τα τελευταία παιδιά των πολυμελών οικογενειών.

……………………………………………………………………………………………………

o Αυτό το νόσημα είναι διαρκές. ……………………………………………………………………………………………………

o Η ομορφιά του πολυτελούς κτιρίου. ……………………………………………………………………………………………………

o Ο δάσκαλος χαίρεται τον επιμελή μαθητή.

……………………………………………………………………………………………………

3. Κλίνω τα παρακάτω ουσιαστικά: (βαθμοί: 20)

Ε Ν Ι Κ Ο Σ Α Ρ Ι Θ Μ Ο Σ Π Λ Η Θ Υ Ν Τ Ι Κ Ο Σ Α Ρ Ι Θ Μ Ο Σ

Ονομαστική η παιδαγωγός η επέτειος

Γενική ……………... ……………...

Αιτιατική ……………... ……………...

Κλητική ……………... ……………...

4. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα με τα αριθμητικά: (βαθμοί: 10)

ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛ/ΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

19

11

3

5

21

Ονομαστική ……………... ……………...

Γενική ……………... ……………...

Αιτιατική ……………... ……………...

Κλητική ……………... ……………...

Βαθμός:

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 102

5. Ξαναγράφω τις παρακάτω οδηγίες χρησιμοποιώντας τους τύπους της υποτακτικής και της

προστακτικής που ταιριάζουν: (κάνω και τις απαραίτητες αλλαγές στα πρόσωπα, όπου

πρέπει) (βαθμοί: 16)

o Περνάμε με προσοχή το δρόμο.

……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Φοράμε καθαρά ρούχα. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Γράφουμε όμορφα γράμματα.

……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Ακούμε με προσοχή τη δασκάλα. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

6. Συμπληρώνω τα κενά με τα επιρρήματα: (βαθμοί: 19)

(κατευθείαν, τότε, παντού, άδικα, ευτυχώς, πουθενά, πια, αλλιώς, αμέσως)

Από ……………. έχουν περάσει πολλά χρόνια.

Τον έψαξα ……………… αλλά δεν τον βρήκα …………………… Θέλω να γυρίσεις ………………….. στο σπίτι.

Όταν τον φώναξα, έτρεξε ……………

Ο Μιχάλης τιμωρήθηκε ……………….. γιατί δεν έφταιγε.. ……………….. δεν έβρεξε γιατί ……………….. θα μας χαλούσε τη γιορτή.

Δεν τον αντέχω …………

7. Βρίσκω 10 σύνθετες λέξεις της λέξης ΓΡΑΦΩ: (βαθμοί: 10)

…………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………

ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΗΔΕΜΟΝΑ: Σκουλλή Νατάσα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 103

Γιώργος Αγγελόπουλος

Εκπαιδευτικός

ONOMATEΠΩΝΥΜΟ: 28/09/2006

ΤΕΣΤ ΣΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ –ης, -ης, -ες

ΚΑΙ

ΣΤΑ ΘΗΛΥΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΕ -ος

1) Να κλιθούν τα παρακάτω επίθετα (σε όλες τις πτώσεις και τους δύο

αριθμούς): δημοφιλής, συνεχής, πολυτελής, ευγενής.

Πτώσεις Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός

Ονομαστική (ο/η) (οι)

Γενική (του/της) (των)

Αιτιατική (το/τη) (τους/τις)

Κλητική -- --

Πτώσεις Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός

Ονομαστική (το) (τα)

Γενική (του) (των)

Αιτιατική (το) (τα)

Κλητική -- --

2) Να κλιθούν τα ουσιαστικά: η οδός, η λεωφόρος, η είσοδος, η έξοδος.

Πτώσεις Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός

Ονομαστική (η) (οι)

Γενική (της) (των)

Αιτιατική (την) (τις)

Κλητική -- --

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής σελ. 104