Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

32
Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr/ Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 2 - Κεφάλαιo 4 : ΄΄ Υπόγειες διαδρομές΄΄

Transcript of Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Page 1: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής

http://e-taksh.blogspot.gr/

Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 2 - Κεφάλαιo 4 :

΄΄ Υπόγειες διαδρομές΄΄

Page 2: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

eva-edu

Υπόγειες διαδρομές

Ο υπόγειος σιδηρόδρομος είναι ένα τρένο κάτω από το χώμα που πηγαίνει τους

ανθρώπους από το ένα μέρος σε ένα άλλο μέσα στην πόλη. Τον υπόγειο σιδηρόδρομο

τον λέμε μετρό. Το μετρό έρχεται κάθε 10 λεπτά στην κάθε στάση και δεν αργεί

καθόλου. Το μετρό πηγαίνει πολύ γρήγορα τους ανθρώπους στο μέρος που θέλουν. Το

μετρό στην Αθήνα έγινε το 2000 τη χρονιά που γεννήθηκα και εγώ.

Ποιά χρονιά έγινε το μετρό στην Αθήνα;..................................................................

Εύα

Εύα

Τα επίθετα που δείχνουν αριθμούς τα λέμε

αριθμητικά επίθετα

Απόλυτα είναι αυτά που δείχνουν πόσοι άνθρωποι ή πόσα

πράγματα υπάρχουν δύο

Τακτικά είναι αυτά που δείχνουν σε ποιά σειρά βρίσκεται

κάποιος δεύτερος

Πολλαπλασιαστικά είναι αυτά που δείχνουν από πόσα

μέρη είναι φτιαγμένος κάποιος διπλός

αναλογικά είναι αυτά που δείχνουν πόσες φορές κάτι είναι

μεγαλύτερο από ένα άλλο διπλάσιος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 1

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
Page 3: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

eva-edu

απόλυτα τακτικά πολλαπλασιαστικά αναλογικά

7 επτά έβδομος επταπλός επταπλάσιος

3 10 15

Διάβασε τις προτάσεις και συμπλήρωσε τον πίνακα

Σήμερα στεκόμουν στο ασανσέρ πίσω και ανάποδα στην πόρτα. Μετά γύρισα

μπροστά και στεκόμουν άνετα

πότε πού Πώς (με ποιόν τρόπο)

Το καλοκαίρι μου αρέσει γιατί κάνω μπάνια στη θάλασσα και ανεβαίνω στα

αυτοκινητάκια. Όμως με ενοχλεί όταν κάνει πολύ ζέστη ή έχει κύμα η θάλασσα.

Πλεονεκτήματα του καλοκαιριού....................................................................................................

Μειονεκτήματα του καλοκαιριού ...................................................................................................

Συμπλήρωσε τον πίνακα με τα αριθμητικά επίθετα

Όταν δίνουμε οδηγίες γράφουμε επιρρήματα που

δείχνουν πότε έγινε κάτι, πού έγινε κάτι και πώς

έγινε κάτι (με ποιόν τρόπο έγινε)

Πλεονεκτήματα λέμε τα καλά πράγματα και

μειονεκτήματα τα άσχημα πράγματα

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 2

Page 4: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

122

MÂÙÚÒ, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿

EENNOOTTHHTTAA 99

∆∆·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

ŒÓ· ·ÚÓ¿ÎÈ, ‰‡Ô ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ¤ÍÈ ·ÚÓ¿ÎÈ·,......ÂηÙfi ·ÚÓ¿ÎÈ·,...ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÚÓ¿ÎÈ·, ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ·ÚÓ¿ÎÈ·...O¯, Ë ÒÚ· ‹Á ÔÎÙÒ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËΈıÒ.

«ª·Ú·ıÒÓÈÔ˜ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Á˘Ó·ÈÎÒÓ»¶ÚÒÙË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛÂ Ë ∂ÏÏËÓ›‰· ·ıÏ‹ÙÚÈ·ª·Ú›· ™Ù·ÛÈÓÔ‡, ‰Â‡ÙÂÚË Ë ∫·Ó·‰¤˙· ∫¤ÏË¡Ù¿ÚÂÓ Î·È ÙÚ›ÙË Ë °·ÏÏ›‰· ºÚ·ÓÛÔ˘¿˙∑ÂÚÌfiÓ. ∏ Ó·ڋ Ì·˜ ·ıÏ‹ÙÚÈ· ∞Û·Û›·ª·ÚÈÓ¿ÎË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛ ÂÈÎÔÛÙ‹ ÙÚ›ÙË.

– £¤Ïˆ ¤Ó· ·Ïfi ÂÈÛÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·. ¶fiÙ ·Ó·¯ˆÚ› ÙÔ ÏˆÊÔÚ›Ô;– ™Â Ï›ÁÔ, ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ Ó· ÍÂÎÔ˘Ú·ÛÙ› Ô Ô‰ËÁfi˜. ∫¿ÓÂÈ ‰ÈÏfi ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ Û‹ÌÂÚ·.

∆È ÔÛfiÙËٷ›ӷÈ;

¶ÔÈ· ÛÂÈÚ¿¤¯ÂÈ;

¢ÒÛÙ ÌÔ˘ ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰··˘Á¿ Î·È Î·ÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ÎÈÏ¿ ·Ù¿Ù˜.

ªÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ‹ ÛËÌ·›ÓÔ˘ÓÂÚ›Ô˘

∞fi fiÛ· ̤ÚË·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ;

– √ ÌÈÛıfi˜ ÌÔ˘ ʤÙÔ˜ ›ӷȉÈÏ¿ÛÈÔ˜.– ÃÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ÏÂÊÙ¿ÁÈ· Ó· ¿ÚÂȘ ·˘Ùfi ÙÔ ÎÔÏȤ.

¶fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È Î¿ÙÈ;

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 3

Page 5: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

123

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

∞ƒπ£ª∏∆π∫∞ → ∂›Ó·È ϤÍÂȘ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ·ÚÈıÌËÙÈο ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ÛÂÈÚ¿, ‹ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ·fi fiÛ· ̤ÚË·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ, fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi οÙÈ ¿ÏÏÔ ‹ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÔ‡ÌÂÛ ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ. ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ:∞ÚÈıÌËÙÈο ›ıÂÙ· ∞ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο٤ÛÛÂÚ· È¿Ù· ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰· ·˘Á¿ÙÚ›ÙÔ˜ Á‡ÚÔ˜ ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ¿ÙÔÌ·

∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔ ·ÚÈıÌfi ·fi ÚfiÛˆ·, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù·.∆· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ¯ÚfiÓÔ, ·fiÛÙ·ÛË, ̤ÁÂıÔ˜.

∂Û‡ Â›Û·È ÌÈÛfi ̤ÙÚÔÎ·È ÙÚ›· ÂηÙÔÛÙ¿,ÂÓÒ ÂÁÒ Â›Ì·È ¤Ó·Ì¤ÙÚÔ Î·È ÙÚÈ¿Óٷ٤ÛÛÂÚ· ÂηÙÔÛÙ¿.∞! K·È ÊÔÚ¿ˆ·Ô‡ÙÛÈ ÓÔ‡ÌÂÚÔÙÚÈ¿ÓÙ· ÂÊÙ¿.

ÃÈÏÈÔÌÂÙÚÈΤ˜·ÔÛÙ¿ÛÂȘ fiψӷfi ÙËÓ ∞ı‹Ó·£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË:ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ‰¤Î·¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·¶¿ÙÚ·: ‰È·ÎfiÛÈ· ‰¤Î·¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·µfiÏÔ˜: ÙÚÈ·ÎfiÛȷ›ÎÔÛÈ ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·

™Ô˘ÊϤ Ì ٤ÛÛÂÚ· Ù˘ÚÈ¿ÀÏÈο:¤ÍÈ ·Ù¿Ù˜٤ÛÛÂÚ· ·˘Á¿ÌÈÛfi Ï›ÙÚÔ Á¿Ï·Ù¤ÛÛÂÚȘ ʤÙ˜ ̤ÈÎÔÓÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ·ÚÌÂ˙¿Ó·ÂηÙfiÓ ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ʤٷÂηÙfi ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ηۤÚÈ‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ÁÚ·‚Ȥڷ

99..11 ∞∞fifiÏÏ˘̆ÙÙ·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 4

Page 6: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™™™¯̄̄ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙̇̇̇ˆ̂ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ̃̃

124

∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË Ô˘ ·›ÚÓÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ‹ οÙÈ Û ÌÈ· ÛÂÈÚ¿.

99..22 ∆∆··ÎÎÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

– ∫˘Ú›· ÌÔ˘, ÙÈ Ù· ÊÔÚ¿Ù ٷ Á˘·ÏÈ¿, ·ÊÔ‡ ‰Â ‚ϤÂÙ ԇ¿ÙÂ; ∆ËÓ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ì ·Ù‹Û·ÙÂ, ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿ ¤Û·ÙÂÔÏfiÎÏËÚË Â¿Óˆ ÌÔ˘, ÙËÓ ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿ Ì ÍÂÓ˘¯È¿Û·ÙÂ, ÙËÓ٤ٷÚÙË Î·ı›Û·Ù ¿Óˆ ÛÙÔ Î·¤ÏÔ ÌÔ˘ Î·È ÙÒÚ· ¯‡Û·Ù ¤Ó·ÔÏfiÎÏËÚÔ ÊÏÈÙ˙¿ÓÈ Î·Ê¤ ÛÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÈÔ ÌÔ˘ Ô˘Î¿ÌÈÛÔ.– ø! ªÂ Û˘Á¯ˆÚ›ÙÂ, ηϤ ÌÔ˘ ·ÚÈÂ. ∂›Ó·È Ë ÚÒÙË Ì¤Ú· Ô˘·Ó·Áο˙ÔÌ·È Ó· ÊÔÚ¤Ûˆ Á˘·ÏÈ¿ Î·È ‰ÂÓ Ù· ¤¯ˆ Û˘ÓËı›ÛÂÈ. – ∆fiÙÂ, Ϥˆ Ó· ¿Ù ηχÙÂÚ· ÛÙÔ Û›ÙÈ Û·˜ Î·È Ó· ΢ÎÏÔÊÔÚ‹-ÛÂÙ ¤Íˆ Í·Ó¿ ÙËÓ ÂηÙÔÛÙ‹ Ë̤ڷ...

1 ¤Ó·˜ ÚÒÙÔ˜

2 ‰‡Ô/‰˘Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜

3 ÙÚÂȘ ÙÚ›ÙÔ˜

4 Ù¤ÛÛÂÚȘ ٤ٷÚÙÔ˜

5 ¤ÓÙ ¤ÌÙÔ˜

6 ¤ÍÈ ¤ÎÙÔ˜

7 ÂÙ¿/ÂÊÙ¿ ¤‚‰ÔÌÔ˜

8 ÔÎÙÒ/Ô¯ÙÒ fiÁ‰ÔÔ˜

9 ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ ¤Ó·ÙÔ˜

10 ‰¤Î· ‰¤Î·ÙÔ˜

11 ¤Ó‰Âη/¤ÓÙÂη ÂÓ‰¤Î·ÙÔ˜

12 ‰Ò‰Âη ‰ˆ‰¤Î·ÙÔ˜

13 ‰ÂηÙÚ›˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜

14 ‰Âη٤ÛÛÂÚȘ ‰¤Î·ÙÔ˜ ٤ٷÚÙÔ˜

15 ‰Âη¤ÓÙ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÌÙÔ˜

16 ‰Âη¤ÍÈ/‰ÂοÍÈ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÎÙÔ˜

17 ‰ÂηÂÙ¿/‰ÂηÂÊÙ¿ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤‚‰ÔÌÔ˜

18 ‰ÂηÔÎÙÒ/‰ÂηԯÙÒ ‰¤Î·ÙÔ˜ fiÁ‰ÔÔ˜

19 ‰ÂηÂÓÓ¤·/‰ÂηÂÓÓÈ¿ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤Ó·ÙÔ˜

20 ›ÎÔÛÈ ÂÈÎÔÛÙfi˜

21 ›ÎÔÛÈ ¤Ó·˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜

22 ›ÎÔÛÈ ‰‡Ô ÂÈÎÔÛÙfi˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜

∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο

¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 5

Page 7: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿

125

30 ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÈ·ÎÔÛÙfi˜

40 Û·Ú¿ÓÙ· ÙÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙfi˜

50 ÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÙËÎÔÛÙfi˜

60 ÂÍ‹ÓÙ· ÂÍËÎÔÛÙfi˜

70 ‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ‚‰ÔÌËÎÔÛÙfi˜

80 ÔÁ‰fiÓÙ· ÔÁ‰ÔËÎÔÛÙfi˜

90 ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜

100 ÂηÙfiÓ/ÂηÙfi ÂηÙÔÛÙfi˜

101 ÂηÙfiÓ ¤Ó·˜ ÂηÙÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜

200 ‰È·ÎfiÛÈÔÈ ‰È·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

300 ÙÚÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÚÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

400 ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÂÙÚ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

500 ÂÓÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

600 ÂÍ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÍ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

700 ÂÙ·ÎfiÛÈÔÈ/ÂÊÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

800 ÔÎÙ·ÎfiÛÈÔÈ/Ô¯Ù·ÎfiÛÈÔÈ ÔÎÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

900 ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÓÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜

1.000 ¯›ÏÈÔÈ ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜

2.000 ‰‡Ô ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰ÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜

3.000 ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÚÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜

10.000 ‰¤Î· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰ÂηÎÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜

1.000.000 ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜

1.000.000.000 ¤Ó· ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜

∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο

¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡

¶·Ú·ÙËÚÒ fiÙÈ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ Â›Ó·È ÌÂÏ¿ÁÈ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È!

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 27 °Ú¿Êˆ Ì ϤÍÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜:

6, 16, 26, 36, 56, 106 Î·È 1, 11, 21, 31, 51, 101

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 6

Page 8: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™™™¯̄̄ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙̇̇̇ˆ̂ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ̃̃

126

√Ó. ¤Ó·˜ Ì›·/ÌÈ· ¤Ó·

°ÂÓ. ÂÓfi˜ ÌÈ·˜ ÂÓfi˜

∞ÈÙ. ¤Ó·Ó Ì›·(Ó)/ÌÈ·(Ó) ¤Ó·

∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ

√Ó. ÙÚÂȘ ÙÚÂȘ ÙÚ›·

°ÂÓ. ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ

∞ÈÙ. ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ

∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ

¡· Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ¤Ó·˜, ÙÚÂȘ, Ù¤ÛÛÂÚȘ.

∞˜ ‰Ô‡Ì Ҙ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È ÌÂÚÈο ¿ÏÏ· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο.

∞˘ÙÔ› ÔÈ Ù‡ÔÈ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ôχ Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙÔ˘ ·fiÚÈÛÙÔ˘¿ÚıÚÔ˘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 5.4).

ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 3 (‰ÂηÙÚ›˜, ›ÎÔÛÈ ÙÚÂȘ,ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÂȘ ÎÙÏ.)

ñ ∆Ô ‰È·ÎfiÛÈÔÈ, ‰È·ÎfiÛȘ, ‰È·ÎfiÛÈ· Î·È fiÛ· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·˘Ùfi, ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙËÓ ÎÏ›ÛË ÙˆÓÂÈı¤ÙˆÓ Û -Ô˜ (‚Ϥ ÂÓfiÙËÙ· 7.1) Î·È ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÏËı˘ÓÙÈÎfi. ™ÙË ÁÂÓÈ΋ Û˘¯Ó¿Î·Ù‚¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ ÙfiÓÔ ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·.¶.¯. £· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Ûˆ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÂÙÚ·ÎÔÛ›ˆÓ ̤ÙÚˆÓ.

ñ ∆Ô ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Î·È ÙÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Â›Ó·È Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ÔÔ›· ÎÏ›ÓÔÓÙ·Èfiˆ˜ Ù· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 6.2 °1).¶.¯. ŒÓ· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ¿ÓıÚˆÔÈ ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÂÓ‹ÓÙ· ÙÚ›· ÂηÙÔÌ̇ÚÈ·

¤ÌÂÈÓ·Ó ¿ÛÙÂÁÔÈ. ªÈÏ¿Ì ÁÈ· ¤Ó· ÔÛfi ÙˆÓ Â›ÎÔÛÈ ÂÓfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ¢ÚÒ.

√Ó. Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚ·

°ÂÓ. ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ

∞ÈÙ. Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚ·

∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ

ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 4 (‰Âη٤ÛÛÂÚȘ).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 7

Page 9: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿

127

∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ÎÏ›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô(‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).

∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).

¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ·Ïfi˜, ‰ÈÏfi˜, ÙÚÈÏfi˜, ÙÂÙÚ·Ïfi˜, ÂÓÙ·Ïfi˜,ÂηÙÔÓÙ·Ïfi˜, ÔÏÏ·Ïfi˜ ÎÙÏ.

ªÈÛfi˜, -‹, -fi∆Ô Â›ıÂÙÔ ÌÈÛfi˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È Ì ٷ ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ Ù‡Ô˘˜:

·ÚÛÂÓÈÎfi → ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ¯ÚfiÓÔ˜ıËÏ˘Îfi → ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ·Ô˘‰¤ÙÂÚÔ → ÂÓ¿ÌÈÛÈ Ï›ÙÚÔ

·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi → ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ Ì¤ÚÂ˜Ô˘‰¤ÙÂÚÔ → ÙÚÈ¿ÌÈÛÈ Î·ÚÔ‡˙È·

·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi → ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ·ÈÒÓ˜, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ÒÚÂ˜Ô˘‰¤ÙÂÚÔ → ÙÂÛÛÂÚ¿ÌÈÛÈ ÏÂÙ¿

√È Ù‡ÔÈ ‰˘fiÌÈÛÈ, ÂÓÙ¤ÌÈÛÈ, ÂÍ‹ÌÈÛÈ, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ, Ô¯ÙÒÌÈÛÈ ÎÙÏ. Â›Ó·È ¿ÎÏÈÙÔÈ.

99..33 ¶¶ÔÔÏÏÏÏ··ÏÏ··ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

∆· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ïfi˜.

ªÂ Ù· ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ ÁÏ˘Î¿ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‰ÈÈÏÏÔÔ‡‡˜̃ÌÂ˙¤‰Â˜, Û›ÁÔ˘Ú· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ‰‰ÈÈÏÏ‹‹ fiÚÙ· ηÈ

‰‰ÈÈÏÏfifi ÎÚ‚¿ÙÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÛÔ˘.ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿ Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ ÙÒÚ· ӷηٷ‚¿ÏÂȘ ÔÔÏÏÏÏ··ÏϤ¤˜̃ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó·

·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 8

Page 10: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™™™¯̄̄ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙̇̇̇ˆ̂ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ̃̃

128

99..55 ¶¶ÂÂÚÚÈÈÏÏËËÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

ÃÙ˜ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ ÌÈ· ÙÂÙÚ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ ¤ÛÙÚÂÊ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ‚ڋΠ¤Ó·Óͯ·Ṳ̂ÓÔ ¯·ÚÙÔʇϷη ÛÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Ô‰ÒÓ ∆ÛÈÌÈÛ΋ Î·È ¶·‡ÏÔ˘ ªÂÏ¿. ∞fi ÙÔÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÂÚÓÔ‡Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓÈΛ˜, ·ÏÏ¿ ηÓ›˜ ‰ÂÓ Â›¯ÂÚÔÛ¤ÍÂÈ ÙÔÓ ¯·ÚÙÔʇϷη. Èڛ˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔÓ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÛÙ˘-ÓÔÌÈÎÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â¤ÛÙÚ„·Ó ÙÔ Â‡ÚËÌ· ÛÙÔÓ Î¿ÙÔ¯fi ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜ ¢¯·Ú›ÛÙËÛÂıÂÚÌ¿ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ηıÒ˜ ÂÎÙfi˜ ·fi ·ÚÎÂÙ¤˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¢ÚÒ Ô ¯·ÚÙÔʇϷη˜ ÂÚÈ-›¯Â Î·È Î·ÌÈ¿ ‰ÂηÚÈ¿ ¤ÁÁÚ·Ê· ÌÂÁ¿Ï˘ ÛËÌ·Û›·˜.

∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi Ù· ·fiÏ˘Ù··ÚÈıÌËÙÈο ˆ˜ ÂÍ‹˜:

∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ¤Ó· Ï‹ıÔ˜ ÌÔÓ¿‰ˆÓ Ô˘·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ (-¿‰·) ‹ ¤¯Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÂÚ›Ô˘ (-·ÚÈ¿).

∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).

∞Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÂÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, Âη-ÙÔÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÔÏÏ·Ï¿ÛÈÔ˜ ÎÙÏ.

99..44 ∞∞ÓÓ··ÏÏÔÔÁÁÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

∆· ·Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·ÈοÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ï¿ÛÈÔ˜.

º¤ÙÔ˜ ÙÚˆ˜ ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈȘ̃ ÌÂÚ›‰Â˜ ÁÏ˘ÎfiÎ·È ÙÙÚÚÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈÈÔÔ˘̆˜̃ ÌÂ˙¤‰Â˜ ·fi ¤ÚÛÈ. ™›ÁÔ˘Ú· ı·

¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È Î·È ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈÈÔÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ·ÓÙÂÏfiÓÈ ÁÈ· Ó· Û¯ˆÚ¤ÛÂÈ. ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿, fï˜, Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ

ÙÒÚ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂȘ ÂÂÓÓÙÙ··ÏÏ¿¿ÛÛÈȘ̃ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 9

Page 11: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿

129

·) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -¿‰·: .¯. ‰˘¿‰·, ÙÚÈ¿‰·, ÙÂÙÚ¿‰·, ‰Âο‰·, ÂÈÎÔÛ¿‰· ÎÙÏ.∞ÏÏ¿: ¤Ó·˜ → ÌÔÓ¿‰·

‚) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -·ÚÈ¿: .¯. ‰ÂηÚÈ¿, ‰ˆ‰ÂηÚÈ¿, ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ÎÙÏ.∞˘Ù¿ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Î·ÌÈ¿ (.¯. ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ Ì‹Ï·).

∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘̆ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈ̂

ñ ∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ̤¯ÚÈ ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ Ì›· ϤÍË:‰Âη¤ÍÈ, ‰ÂηÂÊÙ¿. ∞fi ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ¤Ó· Î·È ¿Óˆ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜Í¯ˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: Û·Ú¿ÓÙ· ÔÎÙÒ, Ù¤ÛÛÂÚȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÂÓÙ·ÎfiÛÈ·ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÓ¤·.

ñ ∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ·fi ÙÔ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÁÚ¿ÊÔÓٷȈ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜, ÂÈÎÔÛÙfi˜ ¤ÌÙÔ˜.

ñ °Ú¿ÊÔÓÙ·È Ì ‰‡Ô -ÓÓ- ÙÔ ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ Î·È fiÛ· ·ÚÈıÌËÙÈο·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·˘Ùfi Î·È ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙË Ï¤ÍËÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ (ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ, ÂÓÓÈ·Ï¿ÛÈÔ˜ ·ÏÏ¿ ÂÓÂÓ‹ÓÙ·, ¤Ó·ÙÔ˜,ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜).

ñ ∆· Û‡ÓıÂÙ· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰Â‡ÙÂÚÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙË Ï¤ÍËÌÈÛfi˜ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û· Ì -È. ¢ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔÓ Î·ÓfiÓ·Î·È ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Ì -Ë fiÛ· ¤¯Ô˘Ó ÚÒÙÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi¤Ó·˜ Î·È ÙÔ ıËÏ˘Îfi Ì›·: ÂÓ¿ÌÈÛÈ Â˘ÚÒ, ‰˘fiÌÈÛÈ ÎÈÏ¿, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈÒÚ˜, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ·ÏÏ¿ ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ·, ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ÙfiÓÔ˜.

∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘̆ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙ·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿

∆· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ¤ÓÙ ηÙË-ÁÔڛ˜ ·ÚÈıÌËÙÈÎÒÓ:

1. ∞fiÏ˘Ù· (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÔÛfiÙËÙ·), .¯. ÙÚ›·

2. ∆·ÎÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÛÂÈÚ¿), .¯. ÙÚ›ÙÔ˜

3. ¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏ›ٷÈοÙÈ), .¯. ÙÚÈÏfi˜

4. ∞Ó·ÏÔÁÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fiοÙÈ ¿ÏÏÔ), .¯. ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜

5. ¶ÂÚÈÏËÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡-ÓÔÏÔ), .¯. ÙÚÈ¿‰·

∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Â›ıÂÙ· ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 10

Page 12: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

130

K¿Óˆ οÙÈ, ·ı·›Óˆ οÙÈ ‹ ‚Ú›ÛÎÔÌ·È Û ÌÈ· ηٿÛÙ·ÛË

EENNOOTTHHTTAA 1100

∆∆ÔÔ ÚÚ‹‹ÌÌ··

ƒ∏ª∞ → ∂›Ó·È ÎÏÈÙfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Ô˘ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÔ˘ÌÂÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‹ ηٿÛÙ·ÛË. ∂›Ó·È ÙÔ ÈÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÁÈ·Ù› Á‡Úˆ ÙÔ˘¯Ù›˙Ô˘Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

ÃÙ˜ ›‰·Ì ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ ÌÈ· Ù·ÈÓ›· fiÏÔ ‰Ú¿ÛË. ∫·È ÙȉÂÓ ¤ÁÈÓÂ. √ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜, ¤Ó·˜ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜, ·Ó·˙ËÙÔ‡ÛÂÌÈ· Û˘ÌÌÔÚ›· ·Ú¯·ÈÔη‹ÏˆÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ¤„·¯Ó ÛÙ· ·Ú¯Â›·ÙÔ˘ ÁÈ· ›¯ÓË Ù˘ Û›ڷ˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ‚ڋΠÌÈ· ¿ÎÚË, ¿Ú¯È-Û ӷ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È Ó· ۯ‰ȿ˙ÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ÙÔ˘˜ÍÂÛοÛÂÈ. ∞ÏÏ¿ ÎÈ ÂΛÓÔÈ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó Ì ÛÙ·˘ÚˆÌ¤Ó· ¯¤ÚÈ·.ªfiÏȘ ÙÔÓ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËηÓ, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÙÔÓÍÂÊÔÚÙˆıÔ‡Ó. ª¿ÏÈÛÙ· Ï‹ÚˆÛ·Ó ¤Ó·Ó ·‰›ÛÙ·ÎÙÔ Î·ÎÔÔÈfi ÁÈ·Ó· ÙÔÓ Î˘ÓËÁ‹ÛÂÈ. √ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ Í¤Ê˘Á ÛηÚÊ·ÏÒÓÔÓÙ·˜·fi ÙÔÓ ÊˆÙ·ÁˆÁfi. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‚Ú¤ıËΠÛÙÔ ÂÚ‚¿˙È ÂÓfi˜·Ú·ı‡ÚÔ˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÌÔÚ› Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ·fi ·ÏÏÔ‡. ∞Ó·Áο-ÛÙËΠӷ ‚Ô˘Ù‹ÍÂÈ ÛÙÔ ÎÂÓfi ηÈ, ÁÈ· ηϋ ÙÔ˘ Ù‡¯Ë, ÚÔÛÁÂÈÒ-ıËΠÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÂÓfi˜ ÊÔÚÙËÁÔ‡. AÊÔ‡ ›¯Â È· ÍÂʇÁÂÈ ·fiÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ, Ô ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ ÛÙÔÎÚËÛʇÁÂÙÔ ÙˆÓ Î·ÎÔÔÈÒÓ.

√Ú¤ÛÙË, ‰Â˜ Ù· ÏfiÁÈ· ÛÔ˘! ŸÙ·Ó ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ÂÓ¤ÚÁÂȘ ηÈηٷÛÙ¿ÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ú‹Ì·Ù·.

EENNEEƒƒ°°∂∂ππ∂∂™™Â›‰·ÌÂ

Ó· ۯ‰ȿ˙ÂÈÓ· ‰È·Ê‡ÁÂÈ

¤ÛÙÂÈÏÂÎ.¿.

∫∫∞∞∆∆∞∞™™∆∆∞∞™™∂∂ππ™™‚Ú¤ıËΤÌÂÈÓ·Ó

·ÓÙÈÏ‹ÊıËηÓÎ.¿.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 11

Page 13: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

131

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

1100..11 °°ÂÂÓÓÈÈÎο¿ ¯̄··ÚÚ··ÎÎÙÙËËÚÚÈÈÛÛÙÙÈÈÎο¿

∞∞.. ¶¶ÚÚfifiÛÛˆ̂ÔÔ Îη·ÈÈ ··ÚÚÈÈııÌÌfifi˜̃

µµ.. ¶¶ÔÔÈÈfifiÓÓ ÂÂÓÓÂÂÚÚÁÁ››··˜̃ Îη·ÈÈ ¯̄ÚÚfifiÓÓÔÔÈÈ

ŸÏÔÈ Ì·˜ ÙÙÚÚÔÔÌÌ¿¿ÍÍ··ÌÌ fiÙ·Ó Ô·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ‹‰ËÍ ·fi ÙÔ Ì·ÏÎfiÓÈ

¿Óˆ ÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÙÔ˘ ÊÔÚÙËÁÔ‡. ∆∆ÚÚfifiÌÌ··ÍÍÂÂÔ ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜, ÙÙÚÚfifiÌÌ··Í̃͘ ÂÛ‡, ÙÙÚÚfifiÌÌ··ÍÍ··ÓÓ Î·È

Ù· Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜. ™·˜ ÎÔÚfiȉ„· Ï›ÁÔ Ô˘ÙÙÚÚÔÔÌÌ¿¿ÍÍ··ÙÙÂÂ, ·ÏÏ¿, Ó· ˆ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·,

ÙÙÚÚfifiÌÌ··ÍÍ·· ÎÈ ÂÁÒ ·ÚÎÂÙ¿.

∆Ô Ú‹Ì· ‰¤¯ÂÙ·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÁÈ· ÔÈÔÓ ÌÈÏ¿Ì οı ÊÔÚ¿ (‰ËÏ·-‰‹ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ∞ã, µã, °ã ÚfiÛˆÔ ÂÓÈÎÔ‡ Î·È ÏËı˘ÓÙÈÎÔ‡ ·ÚÈıÌÔ‡):

ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·, ÙÔ Ú‹Ì· ¤¯ÂÈ ÚfiÛˆÔ Î·È ·ÚÈıÌfi.

ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·ÎfiÌ·, Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ ‹ÌfiÚÈ· ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙ ¤ÁÈÓÂ Ë Ú¿ÍË Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ:

∞ã ÚfiÛˆÔ ÂÁÒ ÙÚfiÌ·Í-· fiÏÔÈ Ì·˜ ÙÚÔÌ¿Í-·ÌÂ

µã ÚfiÛˆÔ ÂÛ‡ ÙÚfiÌ·Í-˜ ÂÛ›˜ ÙÚÔÌ¿Í-·ÙÂ

°ã ÚfiÛˆÔ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ÙÚfiÌ·Í- ٷ Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜ ÙÚfiÌ·Í-·Ó

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 12

Page 14: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

162

¢›Óˆ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ÁÈ· ÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ·‹ ηٿÛÙ·ÛË

EENNOOTTHHTTAA 1122

∆∆ÔÔ Â››ÚÚÚÚËËÌÌ··

ªÂ ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜:1. ªÂ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ (ÂÓfiÙËÙ· 16.4)2. M ÚÔıÂÙÈΤ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ – ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ‡˜ (ÂÓfiÙËÙ· 16.2 °)3. ªÂ Ù· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· (¿ÎÏÈÙ˜ ϤÍÂȘ). °È· ‰Â˜:

∏ ∞ÁÁÂϛӷ ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ¯Ù˜.√ Î. µÚ·Û›‰·˜ ͤ¯·Û ٷ Á˘·ÏÈ¿ ÙÔ˘ Î¿Ô˘.√È Ê›ÏÔÈ ÙÔ˘ √Ú¤ÛÙË ¤Ú·Û·Ó ÙÔ ÔÙ¿ÌÈ Â‡ÎÔÏ·.

√ Ê›ÏÔÈ ÙÔ˘ √Ú¤ÛÙË ¤Ú·Û·ÓÙÔ ÔÙ¿ÌÈ.

√ Î. µÚ·Û›‰·˜ ͤ¯·Û ٷÁ˘·ÏÈ¿ ÙÔ˘.

∏ ∞ÁÁÂϛӷ ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙË£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË.

∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ¤˜! ∂ÁÒ ı¤Ïˆ Ó· ͤڈ ÎÈ¿ÏϘ ÏËÚÔÊÔڛ˜. £¤Ïˆ Ó· ͤڈ fiÙ ¤Ê˘ÁÂ Ë ∞ÁÁÂϛӷ, ԇͤ¯·Û ٷ Á˘·ÏÈ¿ ÙÔ˘ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ Î·È Ò˜ ηٿÊÂÚ·Ó ÔÈÊ›ÏÔÈ ÌÔ˘ Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ fi¯ıË ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡. ¶Ò˜ÌÔÚÒ Ó· ÙÔ Î¿Óˆ ·˘Ùfi;

∂¶πƒƒ∏ª∞∆∞ → ∂›Ó·È ¿ÎÏÈÙ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ Û˘ÓÔ‰Â‡Ô˘Ó Ù· Ú‹Ì·Ù· Î·È Ù·ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó ‰›ÓÔÓÙ¿˜ Ì·˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÙfiÔ, ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ, ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ÙËÓÔÛfiÙËÙ·. ∆· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·, ›Û˘, Û˘Ó‰¤Ô˘Ó ÚÔÙ¿ÛÂȘ (¯ˆÚ›˜ Ó· Â›Ó·È Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 13

Page 15: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

163

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

∆· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Ô˘ ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó ÌÈ· ÚfiÙ·ÛË Ï¤ÁÔÓÙ·È ÚÔÙ·Ûȷο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·.∆¤ÙÔÈ· Â›Ó·È Ù·: ·ÏÒ˜, ‚¤‚·È·, ›Ûˆ˜, Ú·ÁÌ·ÙÈο, Û›ÁÔ˘Ú·, ÙÂÏÈο, Ê˘ÛÈο Î.¿.

ªÂ ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ÌÔÚԇ̠ӷ ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ì ÔÏϤ˜ ‰È·ÊÔ-ÚÂÙÈΤ˜ ȉÈfiÙËÙ˜ Ù˘ Ú¿Í˘ Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ ÙÔ Ú‹Ì·. ŒÙÛÈ,¤¯Ô˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÂÈÚÚËÌ¿ÙˆÓ.

∞ÚÎÂÙ¤˜ ÊÔÚ¤˜, Ù· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ÌÔÚ› Ó· Û˘ÓÔ‰Â‡Ô˘Ó Â›ıÂÙ·:√ Î. µÚ·Û›‰·˜ Â›Ó·È ¿Ú· Ôχ ¤Í˘ÓÔ˜.™¯Â‰fiÓ fiÏÔÈ ‹Úı·Ó ÛÙÔ ¿ÚÙÈ ÙÔ˘ √Ú¤ÛÙË.

ÕÏϘ ÊÔÚ¤˜, Ù· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó fi¯È ÙÔ Ú‹Ì· ·ÏÏ¿ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË:

∂˘Ù˘¯Ò˜, ÚÔÏ¿‚·Ì ÙÔ ÏÔ›Ô.∂ÈÏÈÎÚÈÓ¿, ‰ÂÓ Í¤Úˆ Ò˜ Ó· Û·˜ ¢¯·ÚÈÛÙ‹Ûˆ.

fiÛÔ, fiÛÔ, ÙfiÛÔ, ÔÛÔ‰‹ÔÙÂ, οÌÔÛÔ, οˆ˜,ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, Ôχ, ÂÏ¿¯ÈÛÙ·, Ï›ÁÔ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ,ÂÍ›ÛÔ˘, ۯ‰fiÓ, ÏÈÁfiÙÂÚÔ, ¿Óˆ οو, ηıfiÏÔ˘ Î.¿.

¶ÔÛÔÙÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:

Ò˜, fiˆ˜, ¤ÙÛÈ, ·ÏÏÈÒ˜, οˆ˜, ηıfiÏÔ˘,ÔˆÛ‰‹ÔÙÂ, ÌfiÓÔ, Ì·˙› Î.¿.

∆ÚÔÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:

fiÙÂ, ÙÒÚ·, ÙfiÙÂ, ÚÈÓ, ÌÂÙ¿, Û‹ÌÂÚ·, ·‡ÚÈÔ, ¯Ù˜,ÌÂı·‡ÚÈÔ, ¤Ú[˘]ÛÈ, ʤÙÔ˜, ·fi„Â, ·ÚÁ¿, ÓˆÚ›˜,ÔÔÙ‰‹ÔÙÂ, fiÔÙÂ, ¿ÏÏÔÙÂ, οÔÙÂ, ‡ÛÙÂÚ·, ¤ÂÈÙ·,ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜, ÎÈfiÏ·˜, ·Ì¤Ûˆ˜, Û¿ÓÈ·, Û˘¯Ó¿, Ù·ÎÙÈο,fiÙ fiÙ Î.¿.

ÃÚÔÓÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:

Ô‡, ‰Ò, ÂΛ, ¤Ú·, Ì·ÎÚÈ¿, ÎÔÓÙ¿, ÛÈÌ¿, ‰›Ï·,̤۷, ¿Óˆ, οو, ·¤Ó·ÓÙÈ, ·ÓÙÔ‡, Î¿Ô˘, Ô˘ıÂÓ¿,„ËÏ¿, ¯·ÌËÏ¿, ‰ÂÍÈ¿, ·ÚÈÛÙÂÚ¿, Ï¿È, Á‡Úˆ, ¤Íˆ,ÌÂٷ͇, ·Ó·ÌÂٷ͇, ÌÚÔÛÙ¿, ÌÚÔ˜, ›Ûˆ, ‚fiÚÂÈ·,ÓfiÙÈ·, ·Ó·ÙÔÏÈο, ‰˘ÙÈο, ¯¿Ìˆ Î.¿.

∆ÔÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:

¶¶ÔÔ‡‡ ;;

¶¶fifiÙÙÂÂ;;

¶¶ÒÒ˜̃;;

¶¶fifiÛÛÔÔ;;

1122..11 ∂∂››‰‰ËË ÂÂÈÈÚÚÚÚËËÌÌ¿¿ÙÙˆ̂ÓÓ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 14

Page 16: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™™™¯̄̄ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙̇̇̇ˆ̂ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ̃̃

164

¶ÔÏÏ¿ ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Û -· Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ÏËı˘ÓÙÈÎfi ÙÔ˘ Ô˘‰ÂÙ¤ÚÔ˘ ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ.Ù· ˆÚ·›· ·È‰È¿ → ¶ÂÚ¿Û·Ì ˆÚ·›·.Ù· ·Ú¿ÍÂÓ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ· → ™˘ÌÂÚÈÊÂÚfiÙ·Ó ·Ú¿ÍÂÓ·.

ªÂÚÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Î·È Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -ˆ˜:∆· ¯ÂψӿÎÈ· Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙÚÔÌ¿˙Ô˘Ó.∂˘Ù˘¯Ò˜, Û˘Ó‹ıÈÛÂ.

ÃÙ˜ ›¯Â ÁÂÓ¤ıÏÈ· Ô ·‰ÂÏÊfi˜ÌÔ˘. ¶ÂÚ¿Û·Ì Ôχ ˆ̂ÚÚ··››·· ÛÙÔ¿ÚÙÈ ÙÔ˘. ªfiÓÔ ÙÔ ¯ÂψӿÎÈ Ì·˜‹Ù·Ó ·Ó‹Û˘¯Ô Î·È Û˘ÌÂÚÈÊÂÚfiÙ·Ó

··ÚÚ¿¿ÍÍÂÂÓÓ··.

∂∂˘̆ÙÙ˘̆¯̄ÒÒ˜̃, ÌÂÙ¿ ·fi

Ï›ÁÔ Û˘Ó‹ıÈÛÂ.

ªËÓÙÔ ·‰ÈΛ˜. ™™˘̆ÓÓ‹‹ııˆ̂˜̃,

Ù· ¯ÂψӿÎÈ· ÙÚÔÌ¿˙Ô˘ÓÌ ÙÔÓ Ôχ ÎfiÛÌÔ.

∞ÚÎÂÙ¿ ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ¤¯Ô˘Ó Ù‡Ô˘˜ Î·È Û -ˆ˜ Î·È Û -· ¯ˆÚ›˜‰È·ÊÔÚ¿ ÛÙË ÛËÌ·Û›·.

¶ÚÔÛÔ¯‹ fï˜! ∞ÚÎÂÙ¿ ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ¤¯Ô˘Ó Ù‡Ô˘˜ Î·È ÛÂ-ˆ˜ Î·È Û -· Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·!

√È Ù‡ÔÈ Û -ˆ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ Û ›ÛËÌÔ ‡ÊÔ˜.

¶·Ú·ÔÓÈ¤Ù·È ·‰›Îˆ˜ / ¿‰Èη.™·Ó›ˆ˜ / Û¿ÓÈ· ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È.

1122..22 ∂∂ÈÈÚÚÚÚ‹‹ÌÌ··ÙÙ·· ÛÛ --·· Îη·ÈÈ --ˆ̂˜̃

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 15

Page 17: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

∂∂∂∂¡¡¡¡¡√√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞∞ 1111112222222 :::: ¢¢¢¢››››¢›¢›¢›¢›ÓÓÓˆ̂̂ ÂÂÂÚÚÚÚÚÚÈÈÈÈÛÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÙÂÙÂÚÚÚÚ˜̃̃̃ ÏÏÏËËËËÚÚÚÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‹ ηٿÛÙ·ÛË

165

1122..33 ¶¶··ÚÚ··ııÂÂÙÙÈÈÎο¿ ÂÂÈÈÚÚÚÚËËÌÌ¿¿ÙÙˆ̂ÓÓ

√ Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È:

ñ ›Ù ÌÔÓÔÏÂÎÙÈο, Ì ÙȘ ηٷϋÍÂȘ -fiÙÂÚ· Î·È -‡ÙÂÚ·:

ˆÚ·›· – ˆÚ·ÈfiÙÂÚ·‚·ıÈ¿ – ‚·ı‡ÙÂÚ·

ñ ›Ù ÂÚÈÊÚ·ÛÙÈο, Ì ÙË Ï¤ÍË ÈÔ:

ˆÚ·›· – ÈÔ ˆÚ·›·‚·ıÈ¿ – ÈÔ ‚·ıÈ¿

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, fï˜, ı¤Ïˆ Ó· ÂÎÊÚ¿Ûˆ Û‡ÁÎÚÈÛË Î·È ÛÙ· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:

– √Ú¤ÛÙË, ʤÚ ÌÔ˘ Û ·Ú·Î·ÏÒ ÙÔ ‚·˙¿ÎÈ Ì ÙÔ ÁÏ˘Îfi.– ¶Ô‡ ›ӷÈ;– ÷ÌËÏ¿, ÛÙÔ Ú¿ÊÈ Ù˘ ÎÔ˘˙›Ó·˜.– ¢ÂÓ ÙÔ ‚Ú›ÛΈ. ∂›Ó·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÌÔÏ Ì ٷ ÊÚÔ‡Ù·;– Ÿ¯È, ¯·ÌËÏfiÙÂÚ·.– ∂Λ Ô˘ ¤¯ÂȘ ¤Ó· ‚·˙¿ÎÈ Ô˘ ϤÂÈ «˙¿¯·ÚË»;– Ÿ¯È, fi¯È, ·ÎfiÌ· ÈÔ ¯·ÌËÏ¿.– ∞, ÙÔ ‚ڋη. ∂, Ì· ‹Ù·Ó ¿Ú· Ôχ ¯·ÌËÏ¿, ÁÈ’ ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÙÔ ‚ڋη‡ÎÔÏ·.

.¯. ∏ ˘ÚÔÛ‚ÂÛÙÈ΋ ¤ÊÙ·Û ·Ì¤Ûˆ˜ (=Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ·) ÛÙÔÓ ÙfiÔ Ù˘ ˘ÚηÁÈ¿˜.∂Ó fi„ÂÈ ÙˆÓ ÂÎÏÔÁÒÓ, Ô ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ ‰‹Ì·Ú¯Ô˜ η٤‚ËΠÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ Ï·¯·Ó·ÁÔÚ¿ ÁÈ· Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓ‹ÛÂÈ ¿ÌÂÛ· (=¯ˆÚ›˜ ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ¿ÏψÓ) Ì ÙÔ˘˜ ÂÌfiÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜Î·Ù·Ó·ÏˆÙ¤˜.

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 30 ºÙÈ¿¯Óˆ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi ÌÔ˘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÙË ‰È·ÊÔÚÂ-ÙÈ΋ ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÈÚÚËÌ¿ÙˆÓ:

·ÏÒ˜ – ·Ï¿, ÂÎÙ¿ÎÙˆ˜ – ¤ÎÙ·ÎÙ·, ¢¯·Ú›ÛÙˆ˜ – ¢¯¿ÚÈÛÙ·, ÙÂÏ›ˆ˜ – Ù¤ÏÂÈ·

∆· ·Ú·ıÂÙÈο ÙˆÓ ÂÈÚÚËÌ¿ÙˆÓ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ÂΛӷ ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 16

Page 18: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

166

∆· ·Ú·ıÂÙÈο ÙˆÓ ÂÈÚÚËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ‰ÂÓ ÚÔ¤Ú¯Ô-ÓÙ·È ·fi ›ıÂÙ· Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ÌfiÓÔ ÂÚÈÊÚ·ÛÙÈο,‰ËÏ.οو – ÈÔ Î¿Ùˆ, ÌÚÔÛÙ¿ – ÈÔ ÌÚÔÛÙ¿.

√ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È:

ñ ›Ù ÌÔÓÔÏÂÎÙÈο, Ì ÙȘ ηٷϋÍÂȘ -fiٷٷ, -‡Ù·Ù·:

ˆÚ·›· – ˆÚ·Èfiٷٷ‚·ıÈ¿ – ‚·ı‡Ù·Ù·

ñ ›Ù ÂÚÈÊÚ·ÛÙÈο, Ì ٷ ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Ôχ, ¿Ú· Ôχ :

ˆÚ·›· – Ôχ ˆÚ·›·‚·ıÈ¿ – ¿Ú· Ôχ ‚·ıÈ¿

∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘̆ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙ·· ÂÂÈÈÚÚÚÚ‹‹ÌÌ··ÙÙ··

1. ∆· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÙÔÈο, ¯ÚÔÓÈο, ÙÚÔÈο,ÔÛÔÙÈο.

2. ªÂÚÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi ›ıÂÙ· Ì ÙËÓ Î·-Ù¿ÏËÍË -· ‹ -ˆ˜.

3. ∫¿ÔÈ· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ·Ú·ıÂÙÈο.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 17

Page 19: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

167

¢ËÏÒÓˆ Û¯¤ÛÂȘ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ÊÚ¿ÛÂȘ

EENNOOTTHHTTAA 1133

1133..11 AAÏϤ¤˜̃ Îη·ÈÈ ÛÛ‡‡ÓÓııÂÂÙÙ˜̃ ÚÚÔÔıı¤¤ÛÛÂÂÈȘ̃

¶ƒ√£∂™∂π™ → ∂›Ó·È ÌÈÎÚ¤˜ ¿ÎÏÈÙ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ Û˘ÓÔ‰Â‡Ô˘Ó ÌÈ· ÔÓÔÌ·ÙÈ΋ (‹ ÚÔıÂÙÈ΋) ÊÚ¿ÛË (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 16.2) Î·È Ì·˙› Ì ·˘Ù‹ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ȉÈfiÙËÙ˜(ÙfiÔ, ¯ÚfiÓÔ, ÙÚfiÔ, ÚԤϢÛË Î.¿.). ªÂÚÈΤ˜ ÚÔı¤ÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î·È ÛÙËÓ·Ú·ÁˆÁ‹/Û‡ÓıÂÛË Ï¤ÍÂˆÓ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 17.2).

∏∏ ÚÚfifiııÂÂÛÛËË

∞Ó·‚ÔÏ‹ ¶ÚÔ‚ÔÏ‹˜ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈ΋˜Ù·ÈÓ›·˜: ÚÈÓ ÌÂÙ¿·fi ÙÔ Ì¿ıËÌ·Ù˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜ÛÙËÓ ·›ıÔ˘Û·

ÚÔ‚ÔÏÒÓ

¶ÚÔ‚ÔÏ‹ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈ΋˜Ù·ÈÓ›·˜: ÚÈÓ mm·fi ÙÔ Ì¿ıËÌ·Ù˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜ÛÙËÓ ·›ıÔ˘Û·

ÚÔ‚ÔÏÒÓ

¶ÚÔÛ¤¯ˆ ÙË ‰È·ÊÔÚ¿:ÚÈÓ ÌÂÙ¿

·fi ÙÔ Ì¿ıËÌ·}

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 18

Page 20: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

168

√È ÚÔı¤ÛÂȘ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ì·˜ Â›Ó·È ÔÈ:·ÓÙ›, ·fi, ÁÈ·, ‰›¯ˆ˜, ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ, ÂÍ·ÈÙ›·˜, ¤ˆ˜, ›Û·ÌÂ, ηٿ, ÏfiÁˆ,ÌÂ, ÌÂÙ¿, ÌÂٷ͇, ̤¯ÚÈ, ·Ú¿, ÚÈÓ, ÚÔ˜, Û·Ó, ÛÂ, ¯ˆÚ›˜, ˆ˜

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 31 ºÙÈ¿¯Óˆ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi ÌÔ˘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ÙȘ ·Ú·¿Óˆ ÚÔı¤ÛÂȘ.

¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÛÙÔÓ ÏfiÁÔ Ì·˜ ÚÔı¤ÛÂȘ Î·È ÚÔıÂÙÈΤ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ Ô˘ ÚÔ-¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ·ÏÈfiÙÂÚ˜ ÌÔÚʤ˜ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ì·˜. ∞˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÔÈ ÚÔı¤ÛÂȘ:

‰È·, ÂÎ, ›, ÂÓ, ÂÚ›, ÚÔ, ˘¤Ú, ˘fi, ·Ó¿

∞˘Ù¤˜ ÙȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Û ۇÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ ‹ Û ÛÙÂÚÂfiÙ˘Â˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ:ÚÔ ÃÚÈÛÙÔ‡, ÚÔ-‚¿‰ÈÛÌ·, ÂÎ ÁÂÓÂÙ‹˜, ÂÎ-ϤÁˆ

Ì̤¤ÛÛ·· ··fifi ÙÙÔÔ ÛÛ››ÙÙÈÈ

··ÓÓÙÙ›› ÁÁÈÈ·· ÙÙÔÔ˘̆˜̃ ÁÁÔÔÓÓ››˜̃ ÙÙÔÔ˘̆

1133..22 §§fifiÁÁÈȘ̃ ÚÚÔÔıı¤¤ÛÛÂÂÈȘ̃

ŸÙ·Ó Û˘Ó‰˘¿˙Ô˘Ì ¤Ó· ›ÚÚËÌ· ‹ ÌÈ· ÚfiıÂÛË Ì ÌÈ· ¿ÏÏË ÚfiıÂÛË, ÊÙÈ¿¯ÓÔ˘Ì ÌÈ· Û‡ÓıÂÙË ÚfiıÂÛË. ¢ËÏ·‰‹:

̤۷ + ·fi + ÙÔ Û›ÙÈ›ÚÚËÌ· ÚfiıÂÛË

Û‡ÓıÂÙË ÚfiıÂÛË

·ÓÙ› + ÁÈ· + ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘ÚfiıÂÛË ÚfiıÂÛË

Û‡ÓıÂÙË ÚfiıÂÛË

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 32 µÚ›ÛΈ ÙÈ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÔÈ ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ:

1. ∂Î ÂÚÈÙÚÔ‹˜.....................................................................................................................2. ÕÓ¢ ·Ô‰Ô¯ÒÓ...................................................................................................................3. ∂› ›ÛÔȘ fiÚÔȘ ....................................................................................................................4. Àfi ÂͤٷÛË .......................................................................................................................5. ¢È· Ù˘ ‚›·˜ ........................................................................................................................

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 19

Page 21: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

169

¶Ò˜ ÂÓÒÓˆ ϤÍÂȘ, ÊÚ¿ÛÂÈ˜Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

EENNOOTTHHTTAA 1144

1144..11 ™™‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛÌÌÔÔÈÈ

™À¡¢∂™ª√π → ∂›Ó·È ¿ÎÏÈÙ˜ ϤÍÂȘ Ì ÙȘ Ôԛ˜ ÌÔÚÒ Ó· Û˘Ó‰¤Ûˆ: ·) ϤÍÂȘ (·Ô‡ÙÛÈ· Î·È Î·¤ÏÔ) ‚) ÊÚ¿ÛÂȘ (Ù· ¤ÈÏ· Î·È Ù· ÓÙÔ˘Ï¿È· Î·È Ù· ÊÒÙ·)Á) ÚÔÙ¿ÛÂȘ (∂›·Ó Ó· ÎÔÈÌËıÔ‡Ó Ì·˙› ÌÔ˘, ÁÈ·Ù› ÊÔ‚fiÓÙÔ˘Û·Ó Ó· ÎÔÈÌËıÔ‡ÓÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜.)

™™‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛÌÌÔÔÈÈ Îη·ÈÈ ÌÌfifiÚÚÈÈ··

√ √Ú¤ÛÙ˘ ÛÙÂÎfiÙ·Ó ÔÏÏ‹ ÒÚ· Î·È ¯¿˙¢ ÙȘ ‚ÈÙÚ›Ó˜. ¶‹ÁÂ Î·È ÛÙÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ÂÌÔÚÈÎfi ΤÓÙÚÔ, ·ÏÏ¿ Ô˘ıÂÓ¿ ‰Â ‚ڋΠ·˘Ùfi Ô˘ ¤„·¯ÓÂ.ÕÚ¯ÈÛ ÙfiÙ ӷ ·Ó·ÚˆÙÈ¤Ù·È ·Ó ı· ¤Ú ӷ ʇÁÂÈ ‹ Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙÔ „¿ÍÈÌÔ.

¢ÂÓ ¤ÓȈı· ηϿ, ·ÏÏ¿ ›·ÓfiÏÔÈ ˆ˜ Â›Ó·È ·ÚÁ¿ Î·È Ú¤ÂÈÓ· Ì ·Ê‹ÛÔ˘Ó Ó· ÎÔÈÌËıÒ Î·Èˆ˜ ·‡ÚÈÔ ı· Â›Ì·È ÂÚ‰›ÎÈ.∞ÓÙ› Ó· ÎÔÈÌËıÒ, ¿Ú¯ÈÛ· ÎÈÂÁÒ Ó· ÂÙ¿ˆ ·fi ÙÔ ¤Ó·‰ˆÌ¿ÙÈÔ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ ÎÈ ¤‚Ï··fi „ËÏ¿ Ù· ¤ÈÏ· Î·È Ù·ÓÙÔ˘Ï¿È· Î·È Ù· ÊÒÙ·. ¢ÂÓ‹Ú·, fï˜, ηϿ ÙË ÛÙÚÔÊ‹ÛÙËÓ ÎÔ˘˙›Ó·, ¯Ù‡ËÛ· ÛÙÔÌÂÁ¿ÏÔ ÓÙÔ˘Ï¿È ÎÈ ¤ÂÛ· ·fi„ËÏ¿ ÎÈ ¤‚·Ï· ÙȘ ʈӤ˜. ªÔ˘¤‚·Ï·Ó ıÂÚÌfiÌÂÙÚÔ Î·È Â›·Ó

ˆ˜ „‹ÓÔÌ·È ÛÙÔÓ ˘ÚÂÙfi ηÈÌÔ˘ ¤‚·Ï·Ó ÂÙÛ¤Ù˜ Ì ÎÚ‡ÔÓÂÚfi ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Î·È Â›·Ó Ó·ÎÔÈÌËıÔ‡Ó Ì·˙› ÌÔ˘, ÁÈ·Ù› ÊÔ‚fi-ÓÙÔ˘Û·Ó Ó· ÎÔÈÌËıÔ‡Ó ÌfiÓÔÈÙÔ˘˜, Î·È ÙÔ Úˆ› Ô˘ ͇ÓËÛ·,ÛÙÔ ÎÚ‚¿ÙÈ ÌÔ˘ ÎÔÈÌfiÙ·Ó ËÌ·Ì¿ ηıÈÛÙ‹, Ô Ì·Ì¿˜ Ì·ԇÙÛÈ· Î·È Î·¤ÏÔ, Ë ı›·°·˙›· Ì ÙÔ Î¤ÓÙËÌ· ·ÁηÏÈ¿ ÎÈË ¢ˆÚÔı¤· Ì ÙÔ ÍÂÛÎÔÓfi·ÓÔ.

∫˘Ú. ¡ÙÂÏfiÔ˘ÏÔ˜, √ Õ΢ Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ (‰È·Û΢‹)

ªÂÚÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ Û˘Ó‰¤Ô˘ÓfifiÌÌÔÔÈȘ̃ ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ‰ËÏ·‰‹ ·ÚȘ

Ì ·ÚȘ ‹ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ Ì ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜(··ÚÚ··ÙÙ··ÎÎÙÙÈÈÎ΋‹ ÛÛ‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛËË).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 20

Page 22: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

™™™¯̄̄ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙̇̇̇ˆ̂ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ̃̃

170

ÕÏÏÔÈ Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈÛ˘Ó‰¤Ô˘Ó ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙȘ ·ÚȘÚÔÙ¿ÛÂȘ (˘̆ÔÔÙÙ··ÎÎÙÙÈÈÎ΋‹

ÛÛ‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛËË).

°È· ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 16

√ ‰¿ÛηÏÔ˜ › fiÙÈ ı· ÍÂÎÈÓ‹ÛÔ˘Ó ÔÈÛ¯ÔÏÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÛÙ›‚Ô˘.ŸÏÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó̤ÚÔ˜, ÁÈ·Ù› ·Á·Ô‡Û·Ó ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi.√ ‰¿ÛηÏÔ˜, fï˜, ÊÔ‚fiÙ·Ó Ì‹ˆ˜ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ÁÔÓ›˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘ÓÚfi‚ÏËÌ·. ∞Ó ‰ÂÓ ¤‰ÈÓ·Ó ÙËÓ ¤ÁÎÚÈÛ‹ ÙÔ˘˜ fiÏÔÈ ÔÈÁÔÓ›˜, ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ı· ·Ó·‚¿ÏÏÔÓÙ·Ó.ŸÙ·Ó fiÏÔÈ Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó, ÔÈ ·ÁÒÓ˜¿Ú¯ÈÛ·Ó.∆· ·È‰È¿ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó Ì ÙfiÛÔ ˙‹ÏÔ,ÒÛÙ ÛËÌÂÈÒıËÎ·Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ˘„ËϤ˜ÂȉfiÛÂȘ.

∞∞.. ¶¶··ÚÚ··ÙÙ··ÎÎÙÙÈÈÎÎÔÔ›› ÛÛ‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛÌÌÔÔÈÈ

√È ·Ú·Ù·ÎÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· Ó· Û˘Ó‰¤ÛÔ˘ÓϤÍÂȘ, ÊÚ¿ÛÂȘ ‹ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. °ÂÓÈο, ÂÓÒÓÔ˘Ó Î‡ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÂÙ·-͇ ÙÔ˘˜ ‹ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ (·Ú·Ù·ÎÙÈ΋ Û‡Ó‰Â-ÛË). √È ·Ú·Ù·ÎÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ‹˜:

ñ Î·È (ÎÈ)ñ ‹ñ ›Ù ñ Ô‡Ù ñ ·ÏÏ¿, Ì·ñ fï˜

√ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Ôχ Û˘¯Ó¿ Ì ÙË ÛËÌ·Û›·«Â›Û˘» (ÚÈÓ ·fi ÔÓÔÌ·ÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË, ›ıÂÙÔ, ›ÚÚËÌ· ‹ÚÔıÂÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË):

¶.¯. ◊Úı·Ó Î·È Ù· ·È‰È¿. (ÔÓÔÌ·ÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 21

Page 23: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111444 ::: ¶¶¶¶¶¶ÒÒÒÒ˜̃̃̃̃ ÂÂÓÓÒÒÒÓÓˆ̂ ϤÍÂȘ, ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

171

µµ.. ™™‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛÌÌÔÔÈÈ ÔÔ˘̆ ÂÂÈÈÛÛ¿¿ÁÁÔÔ˘̆ÓÓ ÂÂÍÍ··ÚÚÙÙËËÌ̤¤ÓÓ˜̃ // ‰‰Â¢̆ÙÙÂÂÚÚ‡‡ÔÔ˘̆ÛÛ˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

√È Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ ·˘ÙÔ› ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· Ó· Û˘Ó‰¤ÛÔ˘Ó ÌÈ· ÂÍ·ÚÙË̤ÓË ÚfiÙ·ÛË Ì ÌÈ· ·ÚÈ·(˘ÔÙ·ÎÙÈ΋ Û‡Ó‰ÂÛË). √È ÈÔ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔÈ Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ‹˜:

ñ ÂȉÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: fiÙÈ, ˆ˜, Ô˘

ñ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: ·Ó, Ì‹ˆ˜

ñ ÂÓ‰ÔÈ·ÛÙÈÎÔ›/‰ÈÛÙ·ÎÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: Ì‹ˆ˜, ÌË(Ó)

ñ ˘ÔıÂÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: ·Ó, ¿Ó, ¿Ì·, ÂÊfiÛÔÓ, ›ÙÂ… ›ÙÂ, ÂÎÙfi˜ (ÎÈ) ·Ó

ñ ¯ÚÔÓÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: fiÙ·Ó, fiÔÙÂ, ÌfiÏȘ, ÚÈÓ, ·ÊÔ‡, ÌÂÙ¿ Ô˘, ÒÛÔ˘, ̤¯ÚÈ Ô˘/Ó·,ÂÓÒ, ηıÒ˜, fiÛÔ

ñ ·ÈÙÈÔÏÔÁÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: ÁÈ·Ù›, ‰ÈfiÙÈ, ÂÂȉ‹, ·ÊÔ‡, ÌÈ· ηÈ/Ô˘

ñ ÂÓ·ÓÙȈ̷ÙÈÎÔ› – ·Ú·¯ˆÚËÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: ·Ó ηÈ, ÂÓÒ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ, ÎÈ ·˜, Î·È Ó·, Î·È ·Ó

ñ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎÔ› Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ: Ô˘, ÒÛÙÂ

1144..22 ªªfifiÚÚÈÈ··

∏ ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ ‰È·ı¤ÙÂÈ Î·È ÌÂÚÈΤ˜ÌÈÎÚ¤˜ ¿ÎÏÈÙ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·ÈÌfiÚÈ·.

∆· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ÌfiÚÈ· ›ӷÈ:ñ ÙÔ ÌfiÚÈÔ ÙÔ˘ ̤ÏÏÔÓÙ· ı· (.¯. ı·

Áڿʈ, ı· ÁÚ¿„ˆ)ñ Ù· ÌfiÚÈ· Ù˘ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜ Ó· Î·È ·˜

(.¯. Ó· ¤ÚıÔ˘Ó, ·˜ ¤ÚıÔ˘Ó)ñ Ù· ·ÚÓËÙÈο ÌfiÚÈ· ‰Â(Ó) Î·È ÌË(Ó)

(.¯. ‰ÂÓ ‹Úı·Ó, Ó· ÌËÓ ¤ÚıÔ˘Ó)ñ Ù· ÌfiÚÈ· Ó·È Î·È fi¯È (.¯. ¡·È, ı·

·›Íˆ Ì¿Ï·. Ÿ¯È, ‰Â ı· ·›ÍˆÌ¿Ï·.)

ñ ÙÔ ‰ÂÈÎÙÈÎfi ÌfiÚÈÔ Ó· (.¯. ¡· ¤Ó·Ô‰‹Ï·ÙÔ!)

ñ ÙÔ ·Ú·ÎÂÏ¢ÛÙÈÎfi/ÚÔÙÚÂÙÈÎfiÌfiÚÈÔ ÁÈ· (.¯. °È· οÙÛ ӷ ÛÔ˘ ˆ!)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 22

Page 24: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

Παγκαλάκης Γεώργιος

19 Οκτ.

Όνομα : ______________________________

Τα αριθμητικά ( δυο , δέκατος , διπλός , διπλάσιος , μια , τετράδες )

Οι παραπάνω λέξεις φανερώνουν ορισμένη ποσότητα ή εκφράζουν έννοιες

ή σχέσεις . Στην ελληνική γλώσσα οι λέξεις αυτές λέγονται Αριθμητικά

Τα αριθμητικά διακρίνονται σε :

Αριθμητικά επίθετα (π.χ. δέκατος , τρεις , τέσσερις )

Αριθμητικά ουσιαστικά (π.χ. τετράδες , δεκαριά κ.α.)

Τα αριθμητικά επίθετα διακρίνονται σε :

Απόλυτα αριθμητικά ( δείχνουν πόσα είναι κάποια πράγματα)

Τακτικά αριθμητικά (δείχνουν σε ποια σειρά βρίσκεται κάτι)

Πολλαπλασιαστικά αριθμητικά ( δείχνουν από πόσα μέρη

αποτελείται κάτι).

Αναλογικά αριθμητικά ( δείχνουν πόσες φορές είναι μεγαλύτερο ένα

ποσό από κάποιο άλλο).

Απόλυτα αριθμητικά : Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα φανερώνουν ένα

συγκεκριμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα·

π.χ. τρία βιβλία, έξι τσάντες, εννιά θρανία

Τακτικά αριθμητικά : Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη θέση

που παίρνει κάτι σε μια σειρά από όμοια πράγματα.

π.χ. Στην τάξη μου κάθομαι στο δεύτερο θρανίο.

Θα φύγουμε για διακοπές την τρίτη εβδομάδα του Ιουλίου.

Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε -(τ)ος, -(τ)η, -

(τ)ο και κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.

Πολλαπλασιαστικά αριθμητικά : Τα πολλαπλασιαστικά αριθμητικά επίθετα

φανερώνουν από πόσα απλά μέρη αποτελείται κάτι.

π.χ. Η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή. Πήρε τριπλή δόση από το φάρμακο.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 23

Page 25: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

Παγκαλάκης Γεώργιος

19 Οκτ.

Τα πολλαπλασιαστικά αριθμητικά έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε -πλός,

-πλή, -πλό και κλίνονται όπως τα οξύτονα επίθετα σε -ος, -η, -ο.

Αναλογικά αριθμητικά : Τα αναλογικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν

πόσες φορές ένα ποσό είναι μεγαλύτερο από ένα άλλο.

π.χ. Το 6 είναι διπλάσιο του 3.

Ο μισθός του είναι τριπλάσιος από το δικό μου.

Τα αναλογικά αριθμητικά έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε (-πλάσιος,

-πλάσια, -πλάσιο) και κλίνονται όπως τα προπαροξύτονα επίθετα σε -ος, -η, -

ο.

Η ορθογραφία των αριθμητικών επιθέτων 1) Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη. π.χ. δεκατρία, δεκαπέντε, δεκαεφτά.

2) Τα απόλυτα αριθμητικά από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές

λέξεις. π.χ. είκοσι δύο, πενήντα τρία, εκατόν εβδομήντα πέντε.

3) Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. δέκατος τρίτος, τριακοστός όγδοος, εκατοστός εξηκοστός δεύτερος. 4) Γράφονται με δύο (νν )το (εννιά) και όσα γίνονται από αυτό και περιέχουν ολόκληρη τη λέξη εννέα (εννιά)· π.χ. δεκαεννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός. Γράφονται με ένα ( ν ) τα αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός κ.λ.π. 5) Στη σύνθεση με άλλα αριθμητικά (που μένουν πάντα άκλιτα) το επίθετο μισός παίρνει και για τα τρία γένη τον άκλιτο τύπο -ήμισι έπειτα από σύμφωνο και –μισι έπειτα από φωνήεν· π.χ. τρεισήμισι ώρες, δυόμισι χρόνια. 6) Τα σύνθετα με δεύτερο συνθετικό το επίθετο μισός, μισή, μισό γράφονται στη λήγουσα με( ι ). Δεν ακολουθούν τον κανόνα και γράφονται με (η )όσα έχουν ως πρώτο συνθετικό το αρσενικό ένας ή το θηλυκό μία. π.χ. ενάμισι κιλό, τρεισήμισι αιώνες αλλά ενάμισης μήνας, μιάμιση ώρα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 24

Page 26: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

Παγκαλάκης Γεώργιος

19 Οκτ.

Παρατηρήσεις : Το αριθμητικό ένα κλίνεται και στα τρία γένη αλλά μόνο στον ενικό αριθμό, ενώ τα αριθμητικά τρία και τέσσερα κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό και στις πτώσεις ονομαστική, γενική και αιτιατική.

Το αριθμητικό ένα(ν) κρατάει το τελικό ν στην αιτιατική πτώση του

αρσενικού και του θηλυκού όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από φωνήεν ή από

κ, π, τ, ξ, ψ, μπ, ντ ,γκ, τσ, τζ ( π.χ. έναν άνδρα, έναν πιγκουίνο αλλά ένα

σκύλο.)

2)Τα αριθμητικά τρία και τέσσερα χρησιμοποιούν τους ίδιους τύπους

για το αρσενικό και το θηλυκό.

3)Τα απόλυτα αριθμητικά δύο ή δυο και από το πέντε μέχρι το εκατό

δεν κλίνονται, αλλά διατηρούν τον ίδιο τύπο σε όλα τα γένη και σε

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 25

Page 27: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

Παγκαλάκης Γεώργιος

19 Οκτ.

όλες τις πτώσεις·

π.χ. οι εκατό άνδρες, των εκατό γυναικών, τα εκατό παιδιά.

4)Τα απόλυτα αριθμητικά που δηλώνουν εκατοντάδες (π.χ. διακόσια,

τριακόσια κ.λπ.) έχουν τρία γένη και κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό

όπως και τα αντίστοιχα με αυτά επίθετα·

π.χ. διακόσιοι – διακόσιες – διακόσια χίλιοι – χίλιες – χίλια.

5)Τα απόλυτα αριθμητικά ένας, μία (μια), ένα, όταν μπαίνουν ως α′ συν-

θετικό σε σύνθετες λέξεις, γίνονται μονο-.

6)Τα απόλυτα αριθμητικά δύο και τρεις, όταν μπαίνουν ως α′ συνθετικό σε

σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το (υ) και το (ει) αντίστοιχα και το μετατρέπουν

σε( ι)·

π.χ. δύο + θέσεις →διθέσιος

τρεις + ώρες →τρίωρο.

Εξαιρείται το δυόμισι.

7)Τα απόλυτα αριθμητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν μπαίνουν ως

α′ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, γίνονται τετρα-·

π.χ. τέσσερις + πλευρές → τετράγωνο

τέσσερα + μέλη → τετραμελής.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 26

Page 28: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

Παγκαλάκης Γεώργιος

19 Οκτ.

Ασκήσεις : 1. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το

κατάλληλο αριθμητικό επίθετο ή ουσιαστικό. α) Αγόρασα μια δωδεκάδα (12) πιάτα. β) Ο Αύγουστος είναι ο ...................... …….(8) μήνας του χρόνου. γ) Η Αμαλία έχει γενέθλια στις ..................... ……….(18) Ιουνίου. δ) Το ..................... (1.000) είναι το ..................... (10) του ..................... (100). ε) Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν καμιά ............................ (50) άνθρωποι.

στ) Με ποια ..................... (11) θα κατέβει η ομάδα στο γήπεδο;

ζ) Την θεατρική παράσταση την παρακολούθησαν ……………………….(700)

θεατές .

η) Οι θεοί του Ολύμπου ήταν …………………………..(12)

θ) Να αγοράσεις μια ………………………………..(6) πιάτα.

Ι) Διανύουμε τον ……………………… ……………. (21) αιώνα.

2. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη πώς λέγεται… α) μια λέξη με τρεις συλλαβές → τρισύλλαβη β) το ζώο που έχει τέσσερα πόδια →................................... γ) η εκδρομή που διαρκεί πέντε μέρες → ............................. δ) η σημαία που έχει δύο χρώματα → ................................... ε) τα επτά νησιά του Ιουνίου → .............................................

στ) ο αριθμός που έχει έξι ψηφία →.........................................

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 27

Page 29: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές) Ε

Παγκαλάκης Γεώργιος

19 Οκτ.

3. Γράψε δίπλα σε κάθε αριθμό με λέξεις το αριθμητικό και

συμπλήρωσε τον πίνακα .

Απόλυτο Τακτικό πολλαπλασιαστικό αναλογικό

6

7

70

9

90

900

4. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με τα τροπικά επιρρήματα της

παρένθεσης .

( εντελώς , σωστά , εκτάκτως , υπέροχα , ακριβώς )

Η αίθουσα ήταν ……………………………. άδεια .

Περάσαμε ………………………… στις διακοπές φέτος.

Απάντησα …………………………. σ’ όλες τις ερωτήσεις .

Μπήκε ……………………… για εξετάσεις στο νοσοκομείο.

Πιστεύω και εγώ ………………………. Στα ίδια πράγματα.

5. Να σχηματίσεις τροπικά επιρρήματα από τα επίθετα.

Τακτικός : τακτικά γρήγορος : ……………………………

Σοφός : ……………………. Ωραίος : ………………………………

Σκληρός : ……………………. Αργός : ………………………………..

Ήσυχος : ……………………… πραγματικός : …………………………

Εύκολος : ……………………… ευχάριστος : ……………………………

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 28

Page 30: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές 2)

20 Οκτ.

Όνομα : ____________________________________________

1. Συμπληρώνω τα κενά με τα επιρρήματα: (κατευθείαν, τότε,

παντού, άδικα, ευτυχώς, πουθενά, πια, αλλιώς, αμέσως)

Από ……………………….. έχουν περάσει πολλά χρόνια. Τον έψαξα …………………… αλλά δεν τον βρήκα …………………… Θέλω να γυρίσεις ……………………………….. στο σπίτι. Όταν τον φώναξα, έτρεξε ………………………. Ο Μανώλης τιμωρήθηκε ……………….. γιατί δεν έφταιγε.. ……………….. δεν έβρεξε γιατί ……………….. θα μας χαλούσε τη

γιορτή. Δεν τον αντέχω …………………………….. 2. Ξαναγράφω τις παρακάτω οδηγίες χρησιμοποιώντας τους

τύπους της υποτακτικής και τον Αόριστο της προστακτικής στο

΄β πληθυντικό πρόσωπο .

o Προσέχετε τα λυμένα κορδόνια των παπουτσιών. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Παρατηρούμε την κατεύθυνση της σκάλας . ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Γράφουμε όμορφα γράμματα. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

o Ακούμε με προσοχή τη δασκάλα. ……………………………………………………………………………… (υποτακτική)

……………………………………………………………………………… (προστακτική)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 29

Page 31: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Ενότητα 2η – Η ζωή στην πόλη ( Υπόγειες διαδρομές 2)

20 Οκτ.

3. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα με τα αριθμητικά:

ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛ/ΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

9

12

3

5

31

4. Κλίνω τα παρακάτω ουσιαστικά:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική η παιδαγωγός η έφοδος

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Παγκαλάκης Γεώργιος

Ονομαστική

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 30

Page 32: Γλώσσα Ε΄. Ενότητα 2. Κεφάλαιο 4: ΄΄Υπόγειες διαδρομές΄΄

Τόνια

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ

«Η ζωή στην πόλη»

1. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με το αριθμητικό

που ταιριάζει.

Η ηλικία του παππού μου είναι (10) _____________ από

τη δική μου ηλικία.

Γεννήθηκα στις (26) _______________ Ιανουαρίου

του 1998.

Διανύουμε τον (21) _____________ αιώνα.

Τρεις (10) _____________ μας κάνουν (30)

____________ μονάδες.

Εφτά αγόρια σχηματίζουν μια (7) _____________.

2. Μέσα στο κείμενο υπάρχουν πολλά επιρρήματα. Γράψε τα στην

κατάλληλη στήλη ανάλογα με τη σημασία τους.

Κάποτε έμενα στο χωριό. Όλοι μετακινούμασταν με τα πόδια. Αν θέλαμε

να πάμε κάπου μακριά, ανεβαί-

ναμε πάνω στο γάιδαρο. Πότε πότε περνούσε και το λεωφορείο, που

πήγαινε κάτω στην πόλη. Ζούσαμε μονοιασμένα και χωρίς καβγάδες. Μόνο τα

απαραίτητα είχαμε, αλλά οι μέρες κυλούσαν ευτυχισμένα. Όταν ήρθα εδώ

στην πόλη, διαρκώς σκεφτόμουν το χωριό. Ευτυχώς, που έχω εσάς, την

οικογένειά μου, διαφορετικά δεν ξέρω τι θα έκανα. Κυρίως μου λείπει η

ηρεμία του χωριού. Αργά ή γρήγορα όμως θα συνηθίσω. Άλλωστε το χωριό

ερήμωσε πια.

ΤΟΠΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

ΟΝΟΜΑ: _______________________________________________

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 31