Ο πρώτος λόχος της προπαίδευ-σης ήταν ο λόχος των υποψή-φιων εφέδρων και επίκουρων αξιωµατικών. Έφεδροι ονοµα-

ζόµαστε αµέσως µετά την αποφοίτηση µας από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωµατικών (Σ.Ε.Α.) µόνο οι µάχιµοι και µε αποδοχές µόνιµου αξιωµατικού ενώ όλοι οι άλλοι (γιατροί, οικονοµικοί, µηχανικοί, νοµικοί κ.α.) ήταν επίκουροι µε µισθό λίγο πα-ρακάτω απ’ αυτόν του υποκελευστή β εκτός αν υπηρετούσαν πέραν των 24 µη-νών. Μεγάλη αδικία...Για να εισαχθούµε στη Σ.Ε.Α. εκτός από τα επαγγελµατικά προσόντα, τα “κοινω-νικά” φρονήµατα και το ...απαραίτητο µέσον έπρεπε να επιλεγούµε και από τα Κ.Ε.Υ.Α. (Κέντρα Επιλογής Υποψήφιων Αξιωµατικών). Υπηρεσία του στρατού που έδρευε στην Κόρινθο. Ένα πρωί λοιπόν οι υποψήφιοι µάχιµοι ση-µαιοφόροι, µε στολές γυµνασίων επιβι-βαστήκαµε σε φορτηγά για το κέντρο επιλογής. Μόλις αποβιβαστήκαµε ο υπα-ξιωµατικός, στρατεύσιµος υποκελευστής

Έφεδρος Σημαιοφόρος Σ.Ε.Α./ΜΠριν από µισό ...αιώνα, τον Απρίλιο του 1956, δεκαοχτώ συµµαθητές (το ένα τρίτο δηλαδή) της τάξης του 1949 της Σχολής της Ύδρας, παρουσιαστήκαµε στο Κέντρο Εκπαίδευσης Παλάσκας (ΚΕΠΑΛ) για να υπηρετήσουµε τη θητεία µας στο Πολεµικό Ναυτικό (Π.Ν.). Αν κι οι περισσότεροι από τους νεοσύλλεκτους δείχνανε σκεφτικοί για τη νέα τους “καριέρα” εµείς νιώθαµε αρκετά άνετα.Η “φοβερή” σαρανταήµερη κλεισούρα στο στρατόπεδο για µας ήταν ένα ... ταξίδι Λονδίνο – Μελβούρνη µε φορτωµένο λίµπερτυ. (11090 µίλια µε ταχύτητα 12 κόµβων). Τα καψώνια και η πειθαρχία δε µας φοβίζανε γιατί είχαµε βιώσει τα πρώτα στη Σχολή και τη δεύτερη στη Σχολή επίσης, αλλά και στα πλοία. Η υπηρεσία, τώρα, στο Π.Ν. δε θα µας δυσκόλευε και πολύ γιατί δεν θα διέφερε και ίσως ήταν καλύτερη απ’ αυτή του Εµπορικού Ναυτικού (Ε.Ν.). Ιδιαίτερα των τελευταίων χρόνων που πολλά φορτηγά µας ήταν ναυλωµένα να φορτώνουν, σε λιγότερο από 24 ώρες, κάρβουνο από τα λιµάνια του HAPTON ROADS, να διαπλέουν έναν Ατλαντικό που έβγαζε ... φίδια, να ξεφορτώνουν σε µια µιάµιση µέρα στο Ρότερνταµ ή Αµβέρσα και να ξανακροσάρουν, ξεφόρτωτα, τον ωκεανό!

ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΦΡΙΞΟΥ

β διαχειριστής, που µας συνόδευε αγω-νιούσε να µας βάλει στη γραµµή µε πα-ραγγέλµατα του τύπου: “Άντε ρε παι-διά. Κάντε πιο γρήγορα. Θα φάµε κα-µιά καµπάνα”. Οπότε ακούστηκε η αγριο-φωνάρα από κάποιο διερχόµενο λοχαγό: “Λόχος ναυτικού συνταχθείτε. Τροχάδην µέχρι νεωτέρας εµπρός µαρς”. Ευτυχώς που στο δεύτερο γύρο ήρθε η ώρα της γραπτής ψυχοτεχνικής δοκιµασίας και µπήκαµε, λαχανιασµένοι, στο χώρο εξε-τάσεων. Τα θέµατα ήταν δύσκολα, εύκολα και ...ακαταλαβίστικα, αλλά όλοι ...γράψαµε. Μετά µας χωρίσανε σε οµάδες των εννιά ανδρών και µας φορέσανε στο στήθος και στην πλάτη ένα µονοψήφιο αριθµό από το ένα µέχρι το εννιά. Την κάθε οµά-δα την παρέλαβε ένας υπαξιωµατικός του στρατού και της ανέθετε να εκτελέσει συγκεκριµένες ασκήσεις. Όπως π.χ. να κατασκευάσει πρόχειρη γέφυρα, µε ξύλα µικροτέρου µήκους από το πλάτος του ορύγµατος, για να διέλθει η οµάδα. Αξιω-µατικοί - επιτηρητές, του στρατού πάλι,

παρατηρούσαν τις κινήσεις του κάθε “αριθµού” και ...βαθµολογούσαν ανάλογα.Αφού τελείωσε κι αυτό το πρακτικό ψυ-χοτεχνικό τεστ συγκεντρωθήκαµε όλοι έξω από τέσσερα - πέντε αντίσκηνα για προσωπική συνέντευξη από αξιωµατικούς γιατρούς ειδικότητας ψυχιάτρου ή ψυχο-λόγου, τρελογιατρούς δηλαδή, που είχαν µπροστά τους τη βαθµολογία όλων των “δοκιµασιών” και αποφάσιζαν τελεσίδικα ποιοι θα υπηρετήσουν ως αξιωµατικοί και ποιοι όχι. Άκουσα κάποια στιγµή το όνοµά µου και παρουσιάστηκα στον αρµόδιο αξιωµατικό. Ήταν επίατρος ο ... “δικός” µου. Ανέφερα, σε στάση προσοχής βέβαια, τα στοιχεία µου ενώ αυτός µε ένα χαµόγελο µου έκανε νόηµα να καθίσω! Ήταν η πρώτη φορά, από τότε που παρουσιάστηκα στο Ναυτικό, που κάποιος ανώτερός µου δε µου φώναζε, δεν µ’ έβαζε αγγαρεία η ποινολόγιο, παρά µου ζήταγε να κα-θίσω. Μου έκανε µετά την κλασική ερώ-τηση γιατί θέλω να γίνω αξιωµατικός. Του αποκρίθηκα ότι φοίτησα τέσσερα χρόνια στην, µε στρατιωτική πειθαρχία, Σχολή Εµπορικής Ναυτιλίας Ύδρας κι ότι ταξίδεψα 23 µήνες µε δύο λίµπερτυς. Στο υπό παναµαϊκή σηµαία “Ιλλνάο” υπη-ρέτησα ως δόκιµος αξιωµατικός και απο-λύθηκα λόγω ναυαγίου. Στη συνέχεια ναυτολογήθηκα ανθυποπλοίαρχος στο ελ-ληνικό “Μαίανδρος”, δεκαπεντέµιση µή-νες και ταξίδευα συνέχεια στο Βόρειο Ατλαντικό!!! Με τις γνώσεις που απέκτησα στη Σχολή της Ύδρας, τη διετή πείρα του αξιωµατικού Ε.Ν. και µε την ειδική εκπαίδευση από τη Σ.Ε.Α., θα είµαι καθόλα ικανός να εκπληρώσω τα καθήκοντα του σηµαιοφόρου.Αφού µε κοίταξε εξεταστικά µου “πέταξε”: “Πόσους άνδρες είχες στις διαταγές σου;” Του απάντησα ότι στη βάρδια µου είχα δύο. Τον τιµονιέρη και τον σκάπουλο. Συ-νοφρυώθηκε τότε ο γιατρός και κουνώντας αποδοκιµαστικά το κεφάλι του είπε πως ποτέ δε θα συµφωνούσε να γίνει κάποιος, δηλαδή εγώ, αξιωµατικός µε διοικητική πείρα µόνο δύο ανδρών όταν ο κατώτερος βαθµοφόρος στο στρατό, ο δεκανέας, έχει στις διαταγές του εννιά και µε το χέρι του µου ’δωσε να καταλάβω πως έληξε η ... συνεδρία. Προχωρώντας προς την έξοδο συλλογιζόµουνα πως η ... “στρατιωτική” λογική του στρατιωτικού ψυχιάτρου αντι-κατέστησε το κατσαρό γαλόνι του εφέ-δρου σηµαιοφόρου µε τα κόκκινα πατε-ρόλια του σηµατωρού ...Εξάλλου, παρη-γοριόµουνα, πως σαν ναύτης θα απο-λυόµουνα έξι µήνες νωρίτερα από τους σηµαιοφόρους συναδέλφους µου. Αλλά ξανακούστηκε η φωνή του επίατρου: Να’ χες κάνει, τουλάχιστον, πρόσκοπος...” Έκανα αµέσως µεταβολή και µε αναπτε-ρωµένο ηθικό τον διαβεβαίωσα πως πριν µπω στη Σχολή ήµουνα πέντε χρόνια πρόσκοπος. Ενωµοτάρχης µάλιστα των ...κουκουβαγιών στην 8η Αθηνών και η δύναµη της ενωµοτίας µου αριθµούσε σε δώδεκα παιδιά µαζί µε τον υπενωµοτάρχη αδελφό µου, είπα τρεις παραπάνω µην µε κάνει δεκανέα. Ο γιατρός τότε κούνησε το δάκτυλο του απειλητικά προειδοποιώντας µε πως έχει κάνει κι αυτός πρόσκοπος και

Βασιλικό Φρουραρχείο. Τρεις ναύτες ΣΕΑ.Μ (Φ.Δήµου, Μ.Λιγνός)

38 Ðåñßðëïõò

πως αν λέω ψέµατα αλίµονο µου. Εκτός που θα παραµείνω ναύτης θα φάω και τη φυλακή της ζωής µου... Και για να επαληθεύσει τα λεγόµενά του µου ζήτησε να του πω το νόµο των ...προσκόπων.Κι άρχισα : “Άρθρο πρώτο. Ο πρόσκοπος λέγει παντού και πάντοτε την αλήθεια...”“Άρθρο δεύτερο. Υπακούει εις τας διαταγάς των γονέων του και των ανωτέρων του χωρίς...”“Άρθρον τρίτον... Με διέκοψε και µου ζήτησε να... ψάλω τον προσκοπικό ύµνο. Τι να κάνω; Άρχισα µε βραχνή φωνή, από την αγωνία και το τσιγάρο, να σιγο-τραγουδάω: “Υψηλόφρων, γενναίος, ιπ-πότης, στην τιµή του ορκίζεται αυτός ...”Μ’ ένα χαµόγελο που γέµιζε όλο το πρόσω-πό του µου ανακοίνωσε πως γλίτωσα τη φυλακή και τελειώνοντας πρόσθεσε: “Γιατί ρε παιδάκι µου δεν ανέφερες απ’ την αρχή ότι ήσουνα πρόσκοπος και µάλιστα βαθµοφόρος παρά µου αράδιασες για ...σηµαίες, καράβια και κουραφέξαλα;” Φόρεσα τότε τον πηλίσκο µου, τον ευ-χαρίστησα, τον χαιρέτησα πριν φύγω, στρατιωτικά ενώ εκείνος µε αντιχαιρετούσε ...προσκοπικά. Οι υποψήφιοι µάχιµοι σηµαιοφόροι έπρεπε να φοιτήσουν σε όλα τα σχο-λεία που αφορούσαν στον κλάδο τους όπως ναυτιλίας, συνεννόησης, πυροβολι-κού, ραδιοεντοπισµού, υφάλων όπλων, πυρκαγιάς κ.λ.π. Τα ταχύρρυθµα αυτά σχολεία, πολύ χρήσιµα και ενδιαφέροντα για τους αυριανούς εφέδρους αξιωµατι-κούς, ίσως επειδή δίδασκαν υπαξιωµατι-κοί, οι µαθητές τα παρακολουθούσαν ανόρεχτα. Στη σχολή υφάλων όπλων, θυµάµαι, τον κελευστή - καθηγητή να πε-ριγράφει τη λειτουργία της τορπίλης και το “ακροατήριο” όχι µόνο να αδιαφορεί αλλά να του κάνει και τη σχετική πλάκα! Ο υπαξιωµατικός προσπαθούσε να κρύ-ψει τον εκνευρισµό του και όταν σήµανε διάλειµµα όρµησε πρώτος προς την έξοδο. Επειδή είχα κάποια απορία µε τη λειτουργία του εκκρεµούς στην ορι-ζοντίωση της τορπίλης τον πλησίασα και µόλις άρχισα την ερώτησή µου, εξεµάνη και µε τη συνοδεία όχι και τόσο ...ευγε-νικών επιθέτων µ’ έστειλε στον αγύριστο. Πριν προλάβω όµως να εκτελέσω τη ...διαταγή του µε πλησίασε και µε απο-λογητικό ύφος µε ρώτησε αν ενδιαφέρο-µαι πραγµατικά για τις τορπίλες ή κάνω πλάκα γιατί κανένας µέχρι σήµερα απ’ το σινάφι της Σ.Ε.Α. δεν έδειξε το παραµικρό ενδιαφέρον για το µάθηµά του...Την εποχή εκείνη εκτός από τους ευζώ-

νους που φρουρούσαν, κατά τις επίσηµες τελετές, το µνηµείο του αγνώστου στρα-τιώτου η φρούρηση όλον τον άλλο χρόνο είχε ανατεθεί στο στρατό, το ναυτικό, την αεροπορία και τη χωροφυλακή. Η αλλαγή όµως φρουράς, που λάβαινε χώρα κάθε Κυριακή στις δέκα το πρωί γινόταν µε παρέλαση τµήµατος ευζώνων και οπλιτών του κλάδου που αναλάµβανε τη φρούρη-ση του ηρώου. Ο πρώτος ουλαµός όµως του ναυτικού αγήµατος απαρτιζόταν πάν-τοτε από ναύτες Σ.Ε.Α./Μ. Έτσι κάθε τέταρτο Σάββατο χάναµε την εξόδο για την προετοιµασία της παρέλασης.Ένα Σάββατο όµως που έπρεπε να µείνου-µε µέσα µας δώσανε άδεια. Χαρήκαµε φυ-σικά για την αναπάντεχη έξοδο και υπο-θέσαµε πως κάποιο άλλο τµήµα του Ναυ-τικού µας αντικατέστησε... Όταν επιστρέ-ψαµε όµως τη Δευτέρα το στρατόπεδο ήταν ανάστατο γιατί ο αξιωµατικός φυλακής και διευθυντής της Σ.Ε.Α./Μ είχε ξεχάσει να στείλει το άγηµα αλλαγής φρουράς...Στην τελετή απονοµής βραβείων στους ναυταθλητές του Α.Ν.Ε. (Αρχηγείου Ναυ-τικής Εκπαίδευσης), λόγω κακής συνεν-νόησης, οι αθλητές ...απουσίαζαν έτσι αποφασίστηκε να τους αντικαταστήσει η ...Σ.Ε.Α./Μ. Μας ντύσανε λοιπόν µε τα χρώµατα του Α.Ν.Ε., κίτρινα παντε-λονάκια και λευκές φανέλες, και µας ανέ-θεσαν να παραλάβουµε τα µετάλλια και τα διπλώµατα των διακριθέντων. Φώναζε λοιπόν ο υπεύθυνος τα ονόµατα των νι-κητών και πήγαινε κάποιος από µας και τα παραλάµβανε. Κάποια στιγµή φωνάξανε το όνοµα του πρώτου νικητή στα εκατό µέτρα πεταλούδας που είχε και το βαθµό του

σηµαιοφόρου. Επειδή δεν προχωρούσε κανένας άλλος µε παρότρυναν να πάω εγώ. Με παρουσιαστικό τελείως αντιαθλητικό, άσπρος σαν το γάλα και ...αδύνατος σαν πεταλούδα, αλλά µε ύφος πρωταθλητή, προχώρησα, κάτω από τα χειροκροτή-µατα και τα αινιγµατικά µειδιάµατα των παρισταµένων και παρέλαβα το χρυσό µετάλλιο και το τιµητικό δίπλωµα!!Όταν τελειώσαµε τη θεωρητική εκπαίδευση στα διάφορα σχολεία επιβιβαστήκαµε στην κανιοφόρο “Αντιπλοίαρχος Λάσκος” για τετράωρο εκπαιδευτικό ταξίδι. Εκτός από τη βάρδια στη γέφυρα και στο τιµό-νι επανδρώσαµε το πυροβόλο των τριών ιντσών, τα µπόφορς τα έρλικον και εκτελέσαµε πραγµατικά πυρά. Κατά τη διάρκεια των πυρών όµως το δίδυµο µπόφορς ζεστάθηκε κι ο αρχικελευστής - πυράρχης διέταξε το συµµαθητή µου, από τη Σχολή της Ύδρας, µε το σηµαδιακό παρατσούκλι “Τρελός” “Να τσακιστεί να φέρει ένα µπουγέλο νερό για να ψύ-ξουν το κανόνι”. Επειδή όµως λόγω της ολιγόωρης παραµονής του στο πλοίο δεν γνώριζε την πλησιέστερη λήψη νερού κατευθύνθηκε προς την αντίθετη διεύθυν-ση. Νευριασµένος ο αρχικελευστής γιατί φοβόταν να µην κάψει το µπόφορς, τον έσπρωξε φωνάζοντας “Που πας ρε µ...” Με το σπρώξιµο όµως ο συµµαθητής µας γλίστρησε, του’ φυγε το κράνος και χτύπησε ελαφρά στο κεφάλι του. Ίσως από τον πόνο ή και από το “κοσµητικό” επίθετο που του έδωσε ο πυράρχης και που δεν ήταν τότε τόσο της µόδας όπως σήµερα, αλλά και, δικαιολογηµένα λό-γω του... παρατσουκλιού του, έπιασε τον αρχικελευστή από το λαιµό και αποπει-ράθηκε, κατά το θύµα, να τον πνίξει και να τον ρίξει στη θάλασσα!!Αποτέλεσµα; Βγήκε από τη φυλακή µόνο όταν ορκιστήκαµε σηµαιοφόροι. Οι ενα-ποµείναντες 44 “λογικοί” γυρίσαµε στο ΚΕΠΑΛ µε τα επιδοκιµαστικά χειροκροτή-µατα των συναδέλφων, που συναντούσα-µε κατά τη διαδροµή, όταν βλέπανε το σκοπόσηµο κατατρυπηµένο από τις βολές. Που να φανταζόντουσαν όµως πως οι ζη-µιές της λινάτσας οφειλόντουσαν στις κα-τάλληλες ...σουγιαδιές και στα καψίµατα µε αναπτήρα κι όχι στα ...“εύστοχα” πυρά των αυριανών ...“διευθυντών Π”.

Η ΣΕΑ παρελαύνει στη λεωφόρο Β.Σοφίας 14.10.1956.

ΚΕ ΠΑΛΑΣΚΑΣ. Οι συµµαθητές Φ.Δήµου, Δ.Παπανδρέου, Ι.Πίτσιος.

39Ðåñßðëïõò

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ03

04

10

18

22

24

28

36

38

40

46

52

55

56

58

60

62

64

66

67

72

78

Χαιρετισμός Εκδότη

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ - ΜΝΗΜΕΣ ΗΡΩΩΝ• Η απελευθέρωση της Χίου το 1912• Ιστορικό απελευθερώσεως της Χίου κατά το 1912

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΣΤΟ ΝΜΕ

ΧΡΙΣΤΟYΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧHΑπό την επικαιρότητα του Δεκεμβρίου του 1943. Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΑΕΡΑ.

Η ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΥΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΥΣΟμιλία από την Ραδιοτηλεόραση, την 1/01/74,επανέκδοση από το βιβλίο του Ανδρέα Γ. Λαιμού, Ναυτιλιακά Θέματα, Αθήνα 1974.

ΝΑ ΤΑ ΠΟYΜΕ;Της Ιωάννας Μπερμπίλη, Αρχαιολόγου

Η Βύθιση του «Bασ. Όλγα» στις 26 Σεπτεμβρίου 1943

Η μηχανή αίνιγμα και η αποκωδικοποίηση τηςΤου Ιωάννη Κουσούλα

Έφεδρος Σημαιοφόρος Σ.Ε.Α./ΜΤου Δήμου Φρίξου

ΑΝΕΚΔΟΤΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟτου Υφυπουργού Ναυτικών του 1941Υποστράτηγου Ιπποκράτη Παπαβασιλείου

Ο ΤΟΡΠΙΛΙΣΜOΣ ΤΟΥ «ΦΕΤIΧ ΜΠΟΥΛEΝ»ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝIΚΗΤου Ηλία Μεταξά

H ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΥΚΑΛΗΣ Του Υπτγου Ε.Α. Γεωρ.Παρασκευά

ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ City Contact

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ στην Σικελία, Κάτω Ιταλίακαι στα ελληνόφωνα χωριά της ΚαλαβρίαςΤης Δήμητρας Πέτρου

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ:«Μουσεία και Εκπαίδευση - Γενικός απολογισμός,κριτική αποτίμηση και προοπτικές»Του Xάρη Τορτορέλη

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑKAI ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΝΜΕ

11Η ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΕκπαίδευση Νεοελληνική Πολιτιστική Κληρονομιά

Έκθεση Ζωγραφικής της Μαρίνας Ζωγραφάκη

Έκθεση Ζωγραφικής του Γεωργίου Πιπερόπουλου

Λογοτεχνία & Θάλασσα• Διήγημα: «Χριστούγεννα στις τρεις μπούκες», του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη• Βιβλιοπαρουσιάσεις• Δωρεές βιβλίων & περιοδικών

Ημερολόγιο ΜουσείουΕκδηλώσεις - Το Ν.Μ.Ε. ήταν εκείΔωρεές - Νέα Μέλη - Ανακοινώσεις

ΒαρόμετροΓράφει ο Σκάπουλος

ÅîþöõëëïÇ ðáðõñÝëëá, ìáêñéíüò áðüãïíïò

ôùí ðñþôùí ðëùôþí ìÝóùí ðïõ äéÝó÷éóáí ôéò èÜëáóóåò, ìåôáöÝñåé ôá ÷áìüãåëá

ôùí ðáéäéþí ôïõ êüóìïõ.Åëðßäá ãéá ôçí áíèñùðüôçôá.

Tñéìçíéáßá ¸êäïóç ôïõ ÍáõôéêïýÌïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò

Kùä. 2528

ÉäéïêôÞôçò:Íáõôéêüí Ìïõóåßïí ôçò ÅëëÜäïòÌáñßíá ÆÝáò, ÐåéñáéÜò 185 37

Ôçë.: 210 45 16 264Fax: 210 45 12 277

Å-mail: nme@ath.forthnet.gr

Åêäüôçò - ÄéåõèõíôÞò:Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç

Ðñüåäñïò ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ÅëëÜäïò

Äéåýèõíóç Óýíôáîçò:ÃéÜííçò Ðáëïýìðçò

ÅðéìÝëåéá ¸êäïóçò:Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç

ÉùÜííá ÌðåñìðßëçÁñ÷áéïëüãïò Ì.Ä.Å. ÂõæáíôéíÞò

Áñ÷áéïëïãßáò×áñÜëáìðïò ÔïñôïñÝëçò

Ðáéäáãùãüò - Ìïõóåéïëüãïò

Äéáöçìßóåéò:Í. Íéêïëáßäçò

Ôçë./Fax: 210 24 35 075

Ãñáììáôåßá:ÅëÝíç ÃáóôåñÜôïõ

Êáëëéôå÷íéêÞ ÅðéìÝëåéá:ÔÜôóç ÅëÝíç

Åêôýðùóç:É.Í. ÐÁËËÇÓ ÁÅÂÅ

Óôá ìÝëç ôïõ ÌïõóåßïõäéáíÝìåôáé ÄùñåÜí

Ïé áðüøåéò ðïõ åêöñÜæïíôáé óôïí ÐÅÑÉÐËÏÕ åßíáé ðñïóùðéêÝò

ôùí óõããñáöÝùí êáé äå äåóìåýïõí ôï Í.Ì.Å. ïýôå åñìçíåýïõí

ΤΕΥΧΟΣ 61 • ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2007

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΡΙΝΑ ΖΕΑΣ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ 185 37Επιχορηγείται από ΥΠ.ΠΟ. - ΥΕΘΑ/ΓΕΝ-ΝΑΤ

ΤΕΥΧΟΣ 61 • ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2007

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΡΙΝΑ ΖΕΑΣ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ 185 37Επιχορηγείται από ΥΠ.ΠΟ. - ΥΕΘΑ/ΓΕΝ-ΝΑΤ

Ε Υ Ρ Ω Π Α Ϊ Κ Ο Ε Τ Ο Σ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

Mήνυµα της πολυπόθητης ειρήνης από τα παιδιά όλου του κόσµου

64

22

56

60

36

61 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2007