Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

30

description

Το συγκεκριμένο βιβλίο, εκδόθηκε από την 6η Αχτίδα της ηρωικής Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ, τον Δεκέμβριο του 1945, προκειμένου να κάνει έναν σύντομο αλλά περιεκτικότατο απολογισμό των γεγονότων του Δεκέμβρη του 1944. Επικεντρώνεται στην δράση του λαού των Ανατολικών Συνοικιών της Αθήνας ενάντια στον ντόπιο και ξένο φασισμό. Επίσης, το βιβλίο ξεσκεπάζει την προβοκάτσια της πτωματολογίας και την όλη μεταδεκεμβριανή προπαγάνδα. Προπαγάνδα που δεν ειναι άσχετη με την αρρωστημένη, ψυχανώμαλη φαντασία της ντόπιας πλουτοκρατικής ολιγαρχίας και των έμμισθων κονδυλοφόρων που την υπηρετούσαν.Επανεκδόθηκε από τις "Ιστορικές ΕΚδόσεις", το 1976, στην Αθήνα. Οι "Ιστορικές Εκδόσεις", ιδεολογικά ανήκαν στον μαρξιστικό λενινιστικό χώρο. Η δραστηριότητά τους ξεκινάει από την δεκαετία του 1960, προδικτατορικά, στα πλαίσια της μ-λ ομάδας που εξέδιδε το περιοδικό "Αναγέννηση". Μορφή και ψυχή αυτής της εκδοτικής προσπάθειας, ήταν ο αξέχαστος Γιάνης Χοτζέας, ο οποίος επιτέλεσε και ένα σημαντικό μεταφραστικό έργο. Συνέχεια των "Ιστορικών Εκδόσεων", ήσαν οι "Μορφωτικές Εκδόσεις" του Μ-Λ ΚΚΕ. Συνέχεια, αλλά οπωσδήποτε όχι ταύτιση, τουλάχιστον ιδεολογική και πολιτική. Τιμή και δόξα στα καλύτερα παιδιά του λαού, τους μαχητές και μαχήτριες του ΕΛΑΣ, που έπεσαν στον Κόκκινο Δεκέμβρη, πολεμωντας για ένα καλύτερο Αύριο.

Transcript of Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Page 1: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944
Page 2: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Αν υπιρχαν μερικζσ αμφιβολίεσ γι' αυτό ςτα μυαλά των απλοϊκϊν πριν το Δεκζμβρθ, ςτο χρόνο που πζραςε παραχϊρθςαν τθ κζςθ τουσ ςτθν απόλυτθ επίγνωςθ και βεβαιότθτα ότι κινθματίεσ και εχκροί του λαοφ ιταν θ «ελλθνικι» δοςίλογθ πλουτοκρατία και οι άγγλοι Τόρθδεσ.

Σ' αυτό βοικθςαν πολφ θ δθμοςίευςθ των εκκζςεων του περίφθμου ταξιάρχου Ζντυ και οι δίκεσ των Κουίςλιγκσ, τθσ Ειδικισ και του Μπουραντά. Ράνω απ' όλα όμωσ βοικθςε το μεταδεκεμβριανό χάοσ, το ζπακλο τθσ "νίκθσ" τουσ.

Θ εξζταςθ όμωσ τθσ πολιτικισ των Τόρθδων και τθσ προδοτικισ ςυνωμοςίασ τθσ ντόπιασ αντίδραςθσ ξεφεφγει από τουσ ςκοποφσ αυτοφ του βιβλίου. Εδϊ κα προςπακιςουμε να δϊςουμε τα περιςτατικά που αποτζλεςαν τθν πικρι και αιματθρι πείρα του λαοφ των Ανατολικϊν Συνοικιϊν, πείρα που τον όπλιςε με τθν πίςτθ και ενζπνευςε τον απαράμιλλο θρωιςμό που ζδειξε ςτισ μζρεσ τθσ Δεκεμβριανισ Αντίςταςθσ.

Το λαό των Συνοικιϊν μασ τον βρικε θ απελευκζρωςθ κουρελιαςμζνο, εξαντλθμζνο, καταματωμζνο, αλλά πιο δυνατό και αποφαςιςτικό παρά ποτζ. Μινεσ πριν από τθν απελευκζρωςθ τθσ Ακινασ θ πάλθ του λαοφ μασ και ο θρωιςμόσ του ΕΛΑΣ είχαν πετφχει το καφμα να υπάρχουν λεφτερεσ ςυνοικίεσ μζςα ςε μια ςκλαβωμζνθ πρωτεφουςα. Τζτοια κατορκϊματα χρειάηονται κακθμερινοφσ αγϊνεσ και ςκλθρζσ μάχεσ. (Μα οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ πάντα ςτάκθκαν ςτθν πρϊτθ γραμμι, ζτοιμεσ να παλζψουν, να κυςιαςτοφν, να χφςουν το αίμα τουσ για τθ Λευτεριά τθσ πατρίδασ μασ, για να γίνει ο λαόσ αφζντθσ ςτον τόπο του). Ζτςι οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ γνϊριςαν τθ Λευτεριά και τθ Λαοκρατία όταν ακόμα Γερμανοί και προδότεσ κυριαρχοφςαν ςτθν Ακινα. Μα αυτό το πζτυχαν πολεμϊντασ νφχτα μζρα.

Σαράντα εννιά μάχεσ ζδωςε ο ΕΛΑΣ μασ. Χίλιουσ νεκροφσ είχαν οι καταχτθτζσ και οι άλλθδεσ. Οκτακόςια παιδιά του λαοφ πζςανε ςτον αγϊνα. Ζξι χιλιάδεσ ςτα γερμανικά κάτεργα κι απ' αυτοφσ γφριςαν διακόςιοι. Μα δεν ιταν μόνο αυτό. Και οι Συνοικίεσ μασ πλιρωςαν το φόρο τουσ ςτο μαυραγοριτιςμό του πλουτοκρατικοφ Μινϊταυρου. Και να τα αποτελζςματα.

Στουσ ενιλικεσ οι φυματικοί και προφυματικοί φτάνουν το 34-40% και απ' αυτοφσ 18-20% χωρίσ ελπίδα γιατρειάσ. Στα παιδιά θ ςτατιςτικι είναι ανατριχιαςτικι. Το 75% είναι παιδιά φυματικά, προφυματικά ι αδενοπακι. Το 15% από αυτά πάςχει από διάφορεσ άλλεσ αρρϊςτιεσ και μόνο το 10% είναι γερό. Κάτι τζτοιεσ ςτατιςτικζσ κα αποτελζςουν το βαςικότερο μζροσ του κατθγορθτθρίου των οικονομικϊν δοςίλογων όταν μεκαφριο θ λαϊκι Δικαιοςφνθ τουσ κάτςει ςτο ςκαμνί.

Ζτςι αντίκριςε ο λαόσ μασ τον ιλιο τθσ απελευκζρωςθσ. Νικθτισ μα και ςακατεμζνοσ, κουρελιαςμζνοσ, καταματωμζνοσ. Για μασ τα ςυνκιματα «Κάνατοσ ςτουσ προδότεσ», «Ψωμί και Λευτεριά ςτο Λαό» δεν ιταν απλϊσ όμορφα λόγια, ιταν οργανικι ανάγκθ, ιταν ςυμπεράςματα από τθν αιματθρι μασ πείρα και ιταν, το ςπουδαιότερο, το ζπακλο τθσ νίκθσ.

Πταν οι ατζλειωτεσ φάλαγγεσ του λαοφ μασ ξεκινοφςαν από τισ ςυνοικίεσ για να πανθγυρίςουν τθν Απελευκζρωςθ, να διεκδικιςουν το δικαίωμα ςτθ ηωι, να υπεραςπίςουν τισ λαϊκζσ ελευκερίεσ, ςτθν κεφαλι τθσ διαδιλωςθσ βρίςκονταν οι

Σε μια από τισ ιςτορικζσ ςυνεδριάςεισ τθσ Βουλισ των Κοινοτιτων το Δεκζμβρθ του '44, ο Τςϊρτςιλ απαντϊντασ ςτισ επικζςεισ των Εργατικϊν βουλευτϊν χαρακτιριςε τθν Αντίςταςθ του λαοφ τθσ Ακινασ και του Ρειραιά ςαν «γκανγκςτερικό κίνθμα λθςτϊν και τροτςκιςτϊν». Τθν καραμζλα αυτι που τθσ προςφζρκθκε τότε εξακολουκεί θ "ελλθνικι" αντίδραςθ να τθν πιπιλάει μζχρι ςιμερα, προςπακϊντασ να παρουςιάςει το καφμα τθσ Δεκεμβριανισ Αντίςταςθσ ςαν "αντεκνικό κίνθμα". Για πρϊτθ φορά κα μασ βρει ςφμφωνουσ, γιατί πραγματικά το Δεκζμβρθ γίνθκε ζνα τζτοιο αντεκνικό κίνθμα. Από ποιουσ όμωσ; Από το λαό που υπεραςπίηοντασ τθν ανεξαρτθςία και τθν τιμι του άρπαξε τα όπλα ι από εκείνουσ που προςπακϊντασ να διαιωνίςουν τα προνόμια τθσ εκμετάλλευςθσ και τθσ αποικιακισ εξάρτθςθσ από καιρό είχαν καταςτρϊςει τα ςατανικά αντιλαϊκά τουσ ςχζδια;

Page 3: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

πεκαμζνοι από τθν πείνα του '41, οι ςκοτωμζνοι υπεραςπιςτζσ τθσ λευτεριάσ μασ, εκείνοι που άφθςαν τθν τελευταία τουσ πνοι μζςα ςτα μπουντροφμια του Ραπαγιϊργθ, τθσ Μζρλιν, τθσ Ελπίδοσ. Θ Λεφτερθ, Ανεξάρτθτθ και Λαοκρατοφμενθ Ελλάδα ιταν θ δικαίωςθ τθσ κυςίασ των νεκρϊν και τθσ κακθμερινισ πάλθσ των ηωντανϊν. Μια τζτοια διαδιλωςθ ξεκίνθςε ςτισ 15 του Οχτϊβρθ από τα αδοφλωτα χϊματα τθσ Καιςαριανισ, του Βφρωνα, του Κατςιποδιοφ για να γιορτάςει τθν απελευκζρωςθ τθσ Ακινασ. Μπροςτά ςτθ χαρά τθσ νίκθσ, μπροςτά ςτο όραμα τθσ Λαϊκισ Δθμοκρατίασ που κα γίνονταν ςε λίγο πραγματικότθτα, ίςωσ να ξεχάςαμε για μια ςτιγμι τθν πραγματικότθτα Δεν αργιςαμε να ξυπνιςουμε, και το ξφπνθμα ιταν ςκλθρό. Μια βροχι από ςφαίρεσ και χειροβομβίδεσ, χαρίηοντασ τον αιϊνιο φπνο ςε εφτά Καιςαριανιϊτεσ και δυο Βυρωνιϊτεσ και τραυματίηοντασ δεκάδεσ, μασ ζκανε να νιϊςουμε πωσ θ πανοφκλα τθσ προδοςίασ μποροφςε να βλάψει ακόμα και πωσ χρειάηονταν ςκλθροί αγϊνεσ για να ξεκακαρίςουμε τθν πατρίδα μασ από το φαςιςτικό άγοσ. Οι δολοφόνοι ςυνεργάτεσ των Γερμανϊν είχαν πυροβολιςει ενάντια ςτον άοπλο λαό από τα ξενοδοχεία τθσ Ομόνοιασ. Οι ηθτωκραυγζσ και οι αλαλαγμοί τθσ χαράσ ανακατεφτθκαν με τα βογκθτά των δολοφονθμζνων. Κάτω από τισ πολφχρωμεσ πανθγυρικζσ αψίδεσ και τισ ςθμαίεσ περνοφν τα πτϊματα των λαϊκϊν αγωνιςτϊν, ο ηωθρόσ χαροφμενοσ ρυκμόσ τθσ «Λαοκρατίασ» ανακατεφεται με το υποβλθτικό κρεςζντο του «Ρζνκιμου Εμβατθρίου».

Τθν άλλθ μζρα ςφςςωμοσ ο λαόσ των Ανατολικϊν Συνοικιϊν κθδεφοντασ τα κφματα τθσ πρϊτθσ δολοφονικισ πρόκλθςθσ δεν ζμοιαηε με τον ξζγνοιαςτο λαό τθσ 15θσ του Οχτϊβρθ. Τα πρόςωπα ιταν ςοβαρά και τα δόντια ςφιγμζνα. Ραρ' όλο που δεν είχανε αρχίςει να πζφτουν τα πρϊτα φφλλα του φκινοπϊρου, είχαμε μπει από εκείνθ τθ ςτιγμι ςτο ΔΕΚΕΜΒΘ.

Οι δολοφόνοι εξακολουκοφςαν να κατζχουν τα ξενοδοχεία και ιταν για όλουσ φανερό πωσ οι Άγγλοι ςτρατιϊτεσ που φρουροφςαν τισ πόρτεσ δεν ιταν δεςμοφφλακεσ αλλά ςωματοφφλακεσ. ωτάμε το χαφιζ Ραπαντρζα και τον «ζνδοξο» ςτρατθγό Σκόμπι πόςουσ από τουσ δολοφόνουσ των ξενοδοχείων ζπιαςαν μζχρι τον Δεκζμβρθ; Και ρωτάμε το μεταδεκεμβριανό κράτοσ, που καταδικάηει τουσ αγωνιςτζσ για φόνουσ Γερμανϊν, πότε κα δικάςει του δολοφόνουσ των Ελλινων; Από τότε ο ορίηοντασ ςκοτείνιαηε κάδε μζρα περιςςότερο. Είχε γίνει πεποίκθςθ πωσ προδότεσ και δοςίλογοι ζχοντασ τθν ανοιχτι υποςτιριξθ των Εγγλζηων προςπακοφςαν να αφοπλίςουν το λαό και εξοπλίηοντασ τα τομάρια τθσ χωροφυλακισ, τουσ τςολιάδεσ, τουσ εδεςίτεσ, χίτεσ και κάδε λογισ φαςιςτικό κάκαρμα τραβοφςαν να εγκακιδρφςουν μια καινοφρια 4θ Αυγοφςτου. Το ςχζδιο ιταν καλά καταςτρωμζνο και περιλάμβανε μια ςειρά από βρωμερζσ προκλιςεισ που κα εξωκοφςαν το λαό ςτθν ζνοπλθ αντίςταςθ για να βρει ο Τςϊρτςιλ ευκαιρία να χτυπιςει.

Απόςπαςμα από το θμερολόγιο του ελαςίτθ Κ.Δ.

7 Νοεμβρίου 1944

«...Είναι θ μζρα που για πρϊτθ φορά οι Άγγλοι ςτρατιϊτεσ προκαλζςανε τον 6ο λόχο του III τάγματοσ. Ήταν 7 μ. μ. και όλοι οι μαχθτζσ του λόχου βρίςκονταν ςτθ γιορτι που γινόταν ςτθν πλατεία τθσ Ν. Ελβετίασ. Ξαφνικά μασ ειδοποιοφν πωσ δφο φορτθγά με Άγγλουσ ςτρατιϊτεσ ςταμάτθςαν κοντά ςτθν πλατεία. Τρζξαμε αμζςωσ ςτθ διοίκθςθ του λόχου ςτθν οδό Ραλαιϊν Ρατρϊν Γερμανοφ. Δεν προφτάςαμε να ηυγϊςουμε και τρεισ Άγγλοι μασ πρότειναν τα αυτόματα όπωσ μασ τα είχανε πολλζσ φορζσ προτείνει οι Γερμανοτςολιάδεσ. Ρροςπάκθςα να τουσ δϊςω να καταλάβουν πωσ δεν είναι τιμθτικό γι' αυτοφσ να χτυπάνε τον ΕΛΑΣ που χρόνια πολεμοφςε τουσ καταχτθτζσ. Άδικα όλα. Μασ αφοπλίηουν και

Page 4: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

μασ ςπρϊχνουν παραπζρα. Η ςυνοικία όμωσ ξεςθκϊνεται κι ο λαόσ πλθςιάηει απειλθτικό. Οι Άγγλοι τα χάνουν, βρίςκουν μια ανόθτθ δικαιολογία και φεφγουν ντροπιαςμζνοι...

...Πλα πια άρχιςαν να δείχνουν πωσ προςπακοφςαν με κάκε τρόπο να βρουν μια δικαιολογία για να μασ χτυπιςουν...».

Στισ 20 του Νοζμβρθ επαναλαμβάνεται θ ίδια απόπειρα ςτθν Καιςαριανι. Τρία αυτοκίνθτα με Εγγλζηουσ ςταματάν κοντά ςτθ διοίκθςθ του προτφπου τάγματοσ και προςπακοφν ν' αφοπλίςουν τον αντάρτθ Λουμπάρ, που αντιςτζκεται και φωνάηει πωσ το όπλο το πιρε πολεμϊντασ τουσ Γερμανοφσ και δεν το παραδίνει ςε κανζνα. Τρζχει ο διοικθτισ του προτφπου, ταγματάρχθσ Ορζςτθσ Βακαλάκθσ, και προςπακεί να τουσ εξθγιςει πωσ θ ςτάςθ τουσ απζναντι ςτο λαό και τον ΕΛΑΣ είναι εχκρικι. Οι Άγγλοι όμωσ είναι αμετάπειςτοι.

Αφοφ εξαντλικθκε κάκε ειρθνικό μζςο ςυνεννόθςθσ, οι ελαςίτεσ αποφαςίηουν να μιλιςουν ςτουσ Εγγλζηουσ τθ γλϊςςα που φαίνεται πωσ καταλαβαίνουν Στινουν τα πολυβόλα και τουσ διατάηουν να ξεκουμπιςτοφν. Οι Άγγλοι παφουν ωσ δια μαγείασ να είναι ανζνδοτοι, μαηεφουν τα βρεμζνα τουσ και φεφγουν ενϊ ολόκλθροσ ο λαόσ τθσ Καιςαριανισ που είχε ςυγκεντρωκεί ςτο μεταξφ τουσ ςφυρίηει και τουσ γιουχαΐηει.

Τζτοια επειςόδια δεν δείχνουν βζβαια ιδεϊδεισ ςυμμαχικζσ ςχζςεισ, αλλά αυτό κα ζπρεπε να βάλει τουσ Άγγλουσ ςτθ ςκζψθ. Ρωσ ο λαόσ αυτόσ που τουσ ζπνιξε ςτισ 12 του Οχτϊβρθ ςτα λουλοφδια και τουσ ςικωςε ςτα χζρια, τουσ πετάει αργότερα με τισ κλωτςιζσ από τισ ςυνοικίεσ του; Θ απάντθςθ ςτο ερϊτθμα είναι πωσ ο λαόσ μασ είναι αγγλόφιλοσ όπωσ είναι φίλοσ όλων των ελεφκερων λαϊν. Του ηιτθςαν όμωσ να γίνει αγγλόδουλοσ, κι αυτό ιταν αντίκετο με τθν εκνικι του τιμι και αξιοπρζπεια. Και οι προκλιςεισ δεν ζχουν τζλοσ... Από τα μζςα του Νοζμβρθ χίτεσ, Ραπαγιϊργθδεσ και Μπουραντάδεσ του I τμιματοσ εγκακιςτοφν μπλόκο ςτο τζρμα Ραγκρατίου και ςτο νοςοκομείο του Συγγροφ κάνουν ζρευνεσ, απειλοφν και βρίηουν τουσ δθμοκρατικοφσ πολίτεσ. Στινουν δολοφονικι ενζδρα ςτθν θρωίδα ελαςίτιςςα Ευτυχία Μορίκθ που ςαπίηει ςιμερα ςτισ φυλακζσ. Από το λόφο του Αράπθ πυροβολοφν το χτίριο τθσ Διοίκθςθσ του προτφπου τάγματοσ. Στισ 25 του Νοζμβρθ Άγγλοι προςπακοφν ν' αφοπλίςουν μια διμοιρία του προτφπου τάγματοσ που πιγαινε ςτο Καςτικοπόδι. Γίνεται ςφγκρουςθ και οι Άγγλοι τρζπονται ςε άτακτθ φυγι κάτω από τουσ γιουχαϊςμοφσ του πλικουσ.

Στισ 27, 28 και 29 Νοζμβρθ θ Ορεινι Ταξιαρχία ακροβολίηεται ανάμεςα ςτθν Καιςαριανι και τα Κουπόνια για να... κάνει γυμνάςια. Στθ διάρκεια των «γυμναςίων» μια ςφαίρα βρίςκει τον μικρό Δουρμοφςθ ςτθν κοιλιά και τον τραυματίηει κανάςιμα. Θ δολοφονία του Δουρμοφςθ ιταν από τα πιο αποτρόπαια εγκλιματα που διαπράχτθκαν τισ παραμονζσ του Δεκζμβρθ, γιατί ο Δουρμοφςθσ δεν ιταν οφτε ελαςίτθσ οφτε καν άντρασ. Ιταν δϊδεκα χρονϊν παιδί και τθν ϊρα που δολοφονικθκε ζπαιηε ςτθν αυλι του με τζςςερισ φίλουσ του. Ο δολοφόνοσ του όμωσ ιξερε ότι όποιον και να ςκοτϊςεισ ςτθν Καιςαριανι «κζρδοσ» είναι, γιατί όλοι τουσ είναι «κουκουζδεσ». Και δε δίςταςε να πυροβολιςει φπουλα ζνα παιδάκι.

Τθν 1θ του Δεκζμβρθ μπροςτά ςτο αςτυνομικό τμιμα Ραγκρατίου, Εγγλζηοι προςπακοφν ν' αφοπλίςουν ζναν ελαςίτθ. Ο διμοιρίτθσ του προτφπου, Βαςίλθσ Σαραντόπουλοσ, προςπακεί να τουσ αποτρζψει και δζχεται από πίςω μια ριπι αυτόματου που τον ςωριάηει νεκρό. Οι προκλιςεισ ενάντια ςτο λαό παίρνουν χαρακτιρα ανοιχτισ και άνανδρθσ δολοφονίασ. Θ ςφγκρουςθ γίνεται μζρα με τθ μζρα αναπόφευχτθ. Στισ δολοφονικζσ προκλιςεισ

Page 5: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

των χαφιζδων και των Εγγλζηων προςτίκεται θ ξετςίπωτθ διλωςθ του χαφιζ και του Σκόμπι ν' αφοπλίςουν το λαό και να εξοπλίςουν τα φαςιςτικά τομάρια. Ο κακζνασ πια το νιϊκει: «Αφοφ τϊρα που είμαςτε οπλιςμζνοι μασ προκαλοφν και μασ δολοφονοφν ζτςι ξετςίπωτα, τι κα γίνει όταν παραδϊςουμε τα όπλα;»

Αγαναχτιςμζνοσ και εξαγριωμζνοσ ο λαόσ, βλζποντασ τθν κατοχι και το φαςιςμό να βρυκολακιάηουν, απαντάει ςαν ζνασ άνκρωποσ ςτο προςκλθτιριο τθσ Κ.Ε. του ΕΑΜ και ςτισ 3 του Δεκζμβρθ πλθμμυράει άλλθ μια φορά το κζντρο τθσ Ακινασ. Τθν ϊρα που θ διαδιλωςθ των Ανατολικϊν Συνοικιϊν περνοφςε τθν οδό Θρϊδου του Αττικοφ δζχεται ομοβροντίεσ από τον κιπο και το ςπίτι του χαφιζ. Εκεί ςκοτϊνοντα οι Σ. Αλεξίου, Μ. Γιανγκτςζ, Ρ. Ραπαδάκθσ από το Βφρωνα, ο Κ. Τριανταφφλλου από τθν Καιςαριανι, ο Κ. Μαυροματόπουλοσ απ' τθ Ν. Ελβετία. Τθν ίδια ςτιγμι οι δολοφόνοι χτυπάνε τθν Καλλικζα μπροςτά ςτον Άγνωςτο Στρατιϊτθ, και ςτισ ατζλειωτεσ ςελίδεσ των γνωςτϊν και άγνωςτων ςτρατιωτϊν τθσ πατρίδασ μασ περνάνε και τα ονόματα 54 λαϊκϊν αγωνιςτϊν που πζφτουν εκείνθ τθ ςτιγμι δολοφονθμζνοι από προδότεσ και ςυμμάχουσ. Ζξαλλοσ και ακάλυπτοσ προχωρεί ο λαόσ κάτω από τθ βροχι του μολυβιοφ. «Εμπρόσ παιδιά, είμαςτε οι πολλοί, είμαςτε περιςςότεροι κι από τισ ςφαίρεσ τουσ!». Ροτζ ο λαόσ μασ δεν ιταν τόςο πολφτιμοσ μα και τόςο Μεγάλοσ.

Τθν άλλθ μζρα ςτθν κθδεία των κυμάτων δεκάδεσ κορμιά ςτρϊνουν πάλι τουσ δρόμουσ τθσ Ακινασ. Θ 3θ και 4θ του Δεκζμβρθ και οι 33 μζρεσ που ακολοφκθςαν είναι γεμάτεσ από εγκλιματα των προδοτϊν και των ςκόμπθδων. Στθ φαςιςτικι τουσ «ανταπόδοςθ» ο λαόσ μασ απάντθςε με το δθμοκρατικό, αντιφαςιςτικό Δεκζμβρθ, το μινα που θ κτθνωδία και ο φαςιςμόσ πζταξαν κάκε χαλινάρι, μα και που ο λαόσ ξεπζραςε τον εαυτό του κι ζκανε τθν αυτοκυςία και τον θρωιςμό παλλαϊκό φαινόμενο. Ο παγωμζνοσ Δεκζμβρθσ είναι ο μινασ που φλόγιςε τα ςτικια όλου του λαοφ μασ και δθμιοφργθςε μια ατζλειωτθ ςειρά από ιρωεσ και θρωίδεσ. Τθ Στρατιά τθσ Λαϊκισ Δθμοκρατίασ.

Page 6: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Εμπρόσ ΕΛΑΣ για τθν Ελλάδα

Από τισ 5 του Δεκζμβρθ αρχίηει θ ζνοπλθ ςφγκρουςθ. Αφοφ κάκε μζςο ςυνδιαλλαγισ απότυχε, αφοφ κάκε προςπάκεια ςυνεννόθςθσ ναυάγθςε, αφοφ οι ριπζσ των αυτόματων γίνθκαν θ ςτερεότυπθ απάντθςθ του χαφιζ και του Σκόμπι ςε κάκε λαϊκι διεκδίκθςθ κι εκδιλωςθ, ο λαόσ, υπεραςπίηοντασ τθ ηωι του και τισ κατακτιςεισ ενόσ τετράχρονου απελευκερωτικοφ αγϊνα, αποφάςιςε να μιλιςει τθν ίδια γλϊςςα. Άρπαξε τα όπλα. Στο εξισ οι προδότεσ και οι Άγγλοι δεν κα κάνανε ςκοποβολι απάνω ςε άοπλουσ. Κα δοκίμαηαν τθ δφναμθ του Λαϊκοφ Στρατοφ. Και τθν αιματθρι αυτι πείρα κα τθ κυμοφνται ςε όλθ τουσ τθ ηωι. Θ αγανάχτθςθ του λαοφ ζχει ξεπεράςει πια κάκε όριο. Καινοφριοι λαϊκοί χείμαρροι ετοιμάηονται να πλθμμυρίςουν το κζντρο τθσ Ακινασ. Ο ΕΛΑΣ ζχει πάρει διαταγι να περιφρουριςει τθ ηωι του λαοφ εμποδίηοντασ τα όργανα του Ραπαντρζα να ςυγκεντρωκοφν ςτο κζντρο τθσ Ακινασ. Μονάδεσ του II ςυντάγματοσ των Ανατολικϊν Συνοικιϊν παίρνουν από πολφ πρωί κζςεισ γφρω από τα αςτυνομικά τμιματα.

Θ επιχείρθςθ αυτι δεν ςυνάντθςε αντίςταςθ πουκενά τόςο γιατί οι Μπουραντάδεσ δεν είχαν το ςκζνοσ να αντιςτακοφν και να δϊςουν μάχθ όςο και γιατί οι δθμοκρατικοί αξιωματικοί και αςτυφφλακεσ αρνικθκαν κατθγορθματικά να χτυπιςουν το λαό. Εξαίρεςθ αποτζλεςε το τμιμα του Ραγκρατίου ςτο οποίο είχαν ςυγκεντρωκεί όλοι οι Μπουραντάδεσ, που αρνικθκαν να ςυμμορφωκοφν και ςτθ πρόςκλθςθ του ΕΛΑΣ να παραμείνουν ςτο τμιμα απάντθςαν με

Page 7: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

πυροβολιςμοφσ. Από τθν πρϊτθ ςτιγμι οι διμιοι είχαν τθν ευκαιρία να διαπιςτϊςουν τθ γενναιότθτα και τθ ςτρατιωτικι τζχνθ του Λόχου του Ραγκρατίου που τουσ κυκλϊνει από παντοφ. Οι μαχθτζσ ακάλυπτοι πυροβολοφν ςτα παράκυρα, ςκαρφαλϊνουν ςτα διπλανά ςπίτια και τουσ ςτζλνουν βροχι τισ χειροβομβίδεσ Στα γφρω ςτενά ο κόςμοσ παρακολουκεί τθ μάχθ. Δεν είναι όμωσ απλόσ κεατισ, είναι ςυμπολεμιςτισ Εμψυχϊνει τουσ ελαςίτεσ με κερμά λόγια, τουσ μοιράηει τςιγάρα, τουσ δίνει νερό. Το κρυλικό χωνί καλεί ακατάπαυςτα τουσ Μπουραντάδεσ να παραδοκοφν. Οι διμιοι τρυπωμζνοι μζςα ςτο χτίριο ακοφν τισ ριπζσ και τισ εκριξεισ των χειροβομβίδων να ανακατεφονται με τα τραγοφδια και τισ ηθτωκραυγζσ του λαοφ. Ακοφν κοριτςίςτικεσ φωνζσ να μπερδεφονται με τα βροντερά προςτάγματα των καπεταναίων. Δεν είναι αυτι θ μάχθ ςυνθκιςμζνθ, είναι λαϊκό πανθγφρι. Στισ 9:30 δζχονται τθ χαριςτικι βολι. Ζνασ χείμαρροσ από διαδθλωτζσ περνάει τουσ δρόμουσ του Ραγκρατίου για να διαδθλϊςει ςτο κζντρο τθσ Ακινασ. Το μουγκρθτό του λαοφ ςκεπάηει το κόρυβο τθσ μάχθσ. «Απάνω τουσ παιδιά! Εμπρόσ ΕΛΑΣ για τθν Ελλάδα... Πτι κζλει ο λαόσ!». Και γίνθκε αυτό που ικελε ο Λαόσ. Τα γόνατα των δθμίων του λυγάνε. Νιϊκουν πωσ ο λαόσ είναι ανίκθτοσ. Ετοιμάηονται να παραδοκοφν. Εκείνθ τθ ςτιγμι όμωσ φτάνουν οι Εγγλζηοι και τουσ παίρνουν. Θ αγανάχτθςθ του λαοφ δεν ζχει όρια. Βλζπει τουσ Μπουραντάδεσ κίτρινουσ από το μίςοσ και τον τρόμο να φορτϊνονται ςτα εγγλζηικα αυτοκίνθτα. Ξζρει πωσ κα χρειαςτεί να τουσ νικιςει άλλθ μια φορά, και αφινει τθν αγανάχτθςι του να ξεςπάςει ςε γιουχαϊςμοφσ και κατάρεσ. Τα αυτοκίνθτα ξεκινοφν για να ξεφορτϊςουν ςτο 3ο αςτυνομικό τμιμα. Εκεί οι «ςφμμαχοι» εξοπλίηουν τουσ δθμίουσ για να τουσ ξαναρίξουν ςτθ μάχθ. Εκεί δολοφονοφν τον υπαςτυνόμο Χαράλαμπο Κοςκινά γιατί αρνικθκε να χτυπιςει το λαό. Οι Ζλλθνεσ δεν ζχουν κζςθ ςτισ τάξεισ των εχκρϊν τθσ Ελλάδασ.

Στο μεταξφ ο λαϊκόσ χείμαρροσ ςυνεχίηει τθν πορεία του. Λίγο πριν από τθν Ομόνοια, δζχεται επίκεςθ από το ξενοδοχείο «Μθτρόπολθ» και τα Κρατικά Λαχεία. Αυτι τθ φορά όμωσ δεν πρόκειται για αςκιςεισ ςκοποβολισ απάνω ςτουσ αόπλουσ. Ο λαόσ απαντάει αμζςωσ με τα ίδια μζςα. Οι διαδθλωτζσ ςτζκονται ακίνθτοι ςτισ κζςεισ τουσ τραγουδϊντασ, ενϊ οι ελαςίτεσ ορμάνε ν' ανζβουν ςτα παράκυρα του πρϊτου πατϊματοσ. Τι κι αν ςφυρίηουν οι ςφαίρεσ, τι κι αν πζφτουνε κορμιά. Αυτι τθ φορά ο λογαριαςμόσ δεν πρζπει να μείνει ανεξόφλθτοσ. Καταφκάνει μια διμοιρία του Α' Σϊματοσ Στρατοφ του ΕΛΑΣ και ενϊνεται αμζςωσ με τουσ πολιορκθτζσ. Οι εδεςίτεσ και τα κάκε λογισ κακάρματα εγκαταλείποντασ τισ οχυρότατεσ κζςεισ τουσ προςπακοφν να γλιτϊςουν πθδϊντασ ςτα διπλανά κτίρια. Ο λαϊκόσ θρωιςμόσ κάνει ακόμα πιο χτυπθτι τθ δειλία τουσ. Τθ ςτιγμι που ο λαόσ επιχειρεί τθν τελικι ζφοδο καταφκάνουν οι «ςφμμαχοι». Για μια ακόμα φορά οι κοκκινοςκοφφθδεσ του Σκόμπι γλιτϊνουν τα κακάρματα. Στθ μάχθ τθσ «Μθτρόπολθσ» οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ πλιρωςαν άλλθ μια φορά το φόρο του αίματοσ ςε νεκροφσ και τραυματίεσ. Ανάμεςα ςτουσ νεκροφσ ο ελαςίτθσ Ρ. Ραπαδάκθσ και ο Δθμιτρθσ Στογιάννθσ από τθ Χαραυγι που γυρίηοντασ από τθ μάχθ ζπεςε ςτα χζρια των χιτϊν και εχτελζςτθκε ςτο Κθςείο.

Το ίδιο βράδυ οι Εγγλζηοι προςπακοφν να εγκαταςτακοφν ςτο Στάδιο που φρουρείται από τον λόχο τθσ Γοφβασ. Ο επικεφαλισ τθσ φρουράσ διμοιρίτθσ Κϊςτασ οφςςοσ ηθτάει τον επικεφαλισ των Εγγλζηων για να διαμαρτυρθκεί. Τθν ϊρα που γφριηε τθν πλάτθ για να πάει ν' αναφζρει ό,τι του είπαν οι Εγγλζηοι, μια ριπι αυτομάτου τον ςωριάηει νεκρό. Θ αναγγελία τθσ αιςχρισ αυτισ δολοφονίασ ξεςθκϊνει ςτο ποδάρι τισ ςυνοικίεσ μασ. Μα, τζλοσ πάντων, υπάρχει ατιμία μπροςτά ςτθν οποία να διςτάηουν οι Σκόμπθδεσ; Πχι, γιατί ο ςκοπόσ ενόσ πολζμου κακορίηει ς' ζνα μεγάλο βακμό και τα μζςα που χρθςιμοποιεί κανζνασ. Πποιοσ πολεμάει για να υποδουλϊςει δεν μπορεί παρά να κάνει αιςχρότθτεσ και ατιμίεσ.

Page 8: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Ο ανκρωπιςμόσ και θ γενναιότθτα είναι γνϊριςμα εκείνων που πολεμοφν για τθ Λευτεριά και τθν πρόοδο. Να πϊσ εξθγείται θ αντίκεςθ ανάμεςα ςτθ ςυμπεριφορά του ΕΛΑΣ και των Σκόμπιδων. Στισ 6 του Δεκζμβρθ, ανιμερα του Αγίου Νικολάου, οι ςυνοικίεσ μασ παρουςιάηουν όψθ πολεμικοφ ςτρατοπζδου. Θ κφελλα δεν ζχει ξεςπάςει ακόμα, αλλά όλα δείχνουν πωσ πλθςιάηει. Ανάμεςα ςτισ λαϊκζσ ςυνοικίεσ και το δοςίλογο κζντρο ζχει ανοίξει ζνα βάρακρο που ςτισ 33 μζρεσ του Δεκζμβρθ γζμιςε με αίμα. Λαόσ και ςτρατόσ περιμζνουν τθν επίκεςθ ψφχραιμα και αποφαςιςτικά. Και δεν αργεί να ζρκει. Στισ 12.30 τρία τάγματα τθσ Ορεινισ Ταξιαρχίασ με τθν προςταςία δζκα τανκσ "Σζρμαν" και πολλϊν κωρακιςμζνων αυτοκινιτων κινοφνται προσ Ηωγράφου- Κουπόνια-Λόφο Αράπθ. Το μζτωπο αυτό κρατοφςαν μικρά τμιματα του 4ου τάγματοσ του ΕΛΑΣ. Ραρά τθν τρομαχτικι υπεροχι του εχκροφ πολεμάνε με λφςςα και θρωιςμό που ξεπερνάει κάκε όριο. Μόλισ ζπειτα από 6 ϊρεσ μάχθ και κατά τισ 5 το απόγευμα κατορκϊνει ο εχκρόσ να καταλάβει τισ ςυνοικίεσ Ηωγράφου και Κουπόνια και να φτάςει ςτο ρζμα τθσ Καιςαριανισ.

Εκεί για πρϊτθ φορά μπαίνουν ςτθ μάχθ τα αεροπλάνα που πολυβολοφν τισ κζςεισ του ΕΛΑΣ, ενϊ οι ιμινίτεσ κάνουν προςπάκειεσ να ειςδφςουν ςτθν Καιςαριανι. Σπάνε τα μοφτρα τουσ και το βράδυ ςταματάνε κάδε προςπάκεια. Ζτςι δθμιουργικθκε το μζτωπο τθσ Καιςαριανισ. Από εκείνθ τθ μζρα θ Καιςαριανι ηοφςε ς' ζναν κατακλυςμό φωτιάσ και ςίδερου. Από κείνθ τθ μζρα και επί 25 ακόμα μζρεσ ο λαόσ τθσ και ο ΕΛΑΣ κράτθςαν, με τα νφχια τουσ κυριολεκτικά, τισ επικζςεισ μιασ ολόκλθρθσ ταξιαρχίασ εξοπλιςμζνθσ μζχρι τα δόντια και ενιςχυμζνθσ με χωροφφλακεσ και ταγματαλιτεσ.

Το βράδυ τθσ 6θσ του Δεκζμβρθ δίνεται το ςφνκθμα τθσ πολεμικισ επιφυλακισ ςε όλουσ τουσ λόχουσ του III τάγματοσ που ςτακμεφει ςτο Βφρωνα. Στισ 3 τα μεςάνυχτα ανακοινϊνεται το ςχζδιο των επιχειριςεων ςτουσ λοχαγοφσ και καπεταναίουσ. Μαηεμζνοι γφρω από το γραφείο του ταγματάρχθ ακοφνε προςεχτικά τθν ανάλυςθ του ςχεδίου. Στα πρόςωπα όλων ηωγραφίηεται θ αποφαςιςτικότθτα Το ςχζδιο προβλζπει τθν κατάλθψθ του τμιματοσ Μεταγωγϊν, του Α' Σϊματοσ Στρατοφ και του Β' αςτυνομικοφ τμιματοσ. Ρρόκειται για ιςχυρό ςυγκρότθμα του εχκροφ που είναι άριςτα οχυρωμζνο και επανδρωμζνο.

Ξθμερϊνει... Στισ 5.30 ακριβϊσ ςφμφωνα με το ςχζδιο ςυγκεντρϊνονται ςτο ςιντριβάνι του Ηαππείου ο 6οσ λόχοσ τθσ Ν. Ελβετίασ με επικεφαλισ το λοχαγό Νικιτα και ο 3οσ τθσ Γοφβασ με τον αείμνθςτο λοχαγό Νάςθ (Γζρο). Το ςφνκθμα τθσ επίκεςθσ κα δινόταν από τθ διμοιρία πολυβόλων του 6ου λόχου που είχε εγκαταςτακεί ςτον Αρδθττό. Στισ 5.50 δίνεται το ςφνκθμα και οι δυο λόχοι αρχίηουν να προελαφνουν... Ρζραςε μιςι ϊρα και θ μάχθ μαίνεται. Το Α' Σϊμα είναι κυκλωμζνο από παντοφ αλλά είναι αδφνατο να πλθςιάςει κανείσ γιατί είναι καλά οχυρωμζνο. Στο μεταξφ το 6οσ λόχοσ πολιορκεί το Β' αςτυνομικό τμιμα που αμφνεται με λφςςα. Ο 1οσ λόχοσ δοκιμάηει να ενιςχφςει τον 3ο και τον 6ο αλλά χτυπιζται από τουσ Εγγλζηουσ ςτο Λαϊκό Γυμναςτιριο και αναγκάηεται ν' αποςυρκεί προςωρινά.

Στο μεταξφ αγγλικά τανκσ ςχθματίηουν κλοιό κατά μικοσ τθσ λεωφόρου Αμαλίασ και Συγγροφ και οι λόχοι που πολιορκοφςαν το εχκρικό ςυγκρότθμα αποκόπτονται από τθ διοίκθςθ του ςυντάγματοσ που βριςκόταν ςτο Μετσ. Απτόθτοι όμωσ εξακολουκοφν τθ μάχθ. Ο λοχαγόσ του 6ου λόχου καλεί τθλεφωνικά το τμιμα να παραδοκεί αλλά παίρνει αρνθτικι απάντθςθ.

Τότε εξορμάει ο λόχοσ απ' όλα τα ςτενά με τισ χειροβομβίδεσ. Το πεδίο τθσ μάχθσ ζχει γίνει ςωςτό θφαίςτειο και οι Μπουραντάδεσ παραδίνονται.

Page 9: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Αφοπλίηονται ςε διάςτθμα δευτερολζπτων και το χτίριο περνάει ςτα χζρια του ΕΛΑΣ. Θ επιχείρθςθ αυτι ιταν ςωςτό ςτρατιωτικό κατόρκωμα γιατί ο ΕΛΑΣ δεν διζκετε κανζνα βαρά όπλο για να ξετρυπϊςει τουσ προδότεσ. Θ ορμι όμωσ του λαϊκοφ αγωνιςτι γκρεμίηει και τα ιςχυρότερα φροφρια. Ζτςι ζπεςε το Β' τμιμα ςτα χζρια του ΕΛΑΣ και μαηί με αυτό και τα εξισ λάφυρα: 15 αυτόματα, 10 αραβίδεσ και 20 πιςτόλια. Με λίγα λόγια, οι αμυνόμενοι είχαν τριπλάςια δφναμθ πυράσ από τουσ επιτικζμενουσ, ιταν άριςτα οχυρωμζνοι και όμωσ νικικθκαν. Ο ΕΛΑΣ είχε ζναν νεκρό και 4 τραυματίεσ και οι προδότεσ 10 τραυματίεσ. Χωρίσ να πάρει ανάςα ο θρωικόσ 6οσ λόχοσ ξεκινάει τροχάδθν για τον επόμενο αντικειμενικό ςκοπό, το τμιμα Μεταγωγϊν. Στο μεταξφ κατορκϊνουν να ζρκουν ςε βοικεια ο 1οσ και 2οσ λόχοσ και θ μάχθ ανάβει. Κατά τισ 3 το απόγευμα το πεδίο μάχθσ ζχει γίνει ςωςτι κόλαςθ. Οι ελαςίτεσ πολεμοφν ςαν να βρίςκονται ςε γυμνάςια, οι χωροφφλακεσ όμωσ ζχουν πανικοβλθκεί Ζνασ ανκυπομοίραρχοσ με 15 χωροφφλακεσ ςθκϊνουν τα χζρια και παραδίνονται. Μζνουν όμωσ άλλοι ογδόντα. Τθ ςτιγμι που ετοιμάηεται θ γενικι επίκεςθ, οι Άγγλοι μάσ χτυπάνε άλλθ μια φορά πιςϊπλατα. Αιχμαλωτίηουν τισ δυνάμεισ που πολιορκοφςαν το Α' Σϊμα και προςπακοφν να απομονϊςουν ολόκλθρο το τάγμα, που μπροςτά ςτον κίνδυνο να εκμθδενιςτεί αναγκάηεται να υποχωριςει ςτθ γραμμι Λλιςςοφ.

Ενϊ ακόμα εξακολουκοφςε θ μάχθ για το τμιμα Μεταγωγϊν, δφναμθ του λόχου του Ραγκρατίου με επικεφαλισ τον καπετάνιο Κ. προχωροφςε κατά μικοσ τθσ οδοφ Νίκθσ για να αποκόψει τον ανεφοδιαςμό. Κοντά ςτο ταχυδρομείο ζνασ Μπουραντάσ ςκοτϊνει πυροβολϊντασ από πίςω ζναν ελαςίτθ. Εκείνθ τθ ςτιγμι πετάγεται από ζνα ςπίτι ζνασ γζροσ εβδομιντα χρονϊν, ςωςτό ερείπιο, αρπάηει το όπλο του ςκοτωμζνου και πριν μπορζςει κανζνασ να καταλάβει τι κάνει αρχίηει να πυροβολεί εναντίον των Μπουραντάδων φωνάηοντασ: «Ραλιοτόμαρα, τόςο καιρό κάνατε μπλόκα ςτισ ςυνοικίεσ. Τϊρα οι ςυνοικίεσ κάνουν μπλόκο ςε ςασ!». Ο θρωικόσ γζροσ κάκθςε και πολζμθςε ςτο πλευρό των νεαρϊν ελαςιτϊν μζχρι τθ ςτιγμι που αντιμετωπίηοντασ τον κίνδυνο τθσ κφκλωςθσ αναγκάςτθκαν να αποςυρκοφν ςτον Αρδθττό. Το απόγευμα τθσ ίδιασ μζρασ γίνεται επίκεςθ για τθν κατάλθψθ τθσ Εφορίασ Υλικοφ Ρολζμου που τθν κρατοφςαν οι χωροφφλακεσ. Στθ μάχθ παίρνουν μζροσ 4 διμοιρίεσ του ΕΛΑΣ. Ζπειτα από λίγεσ ϊρεσ θ Εφορία πζφτει. Θ υπεροχι του ΕΛΑΣ ςε θκικό και πολεμικι τζχνθ είναι πια καταφανισ.

Αυτό κάνει τουσ Σκόμπθδεσ να επζμβουν άλλθ μια φορά ενϊ ακόμα δεν ζχουν εκδθλωκεί επίςθμα. Ο ΕΛΑΣ υποχωρεί ςυναποκομίηοντασ όλο το υλικό που βρικε, με απϊλειεσ 2 τραυματίεσ. Από τισ 5 το πρωί τθσ ίδιασ μζρασ ζχει αρχίςει μια από τισ μεγαλφτερεσ μάχεσ του Δεκζμβρθ. Θ μάχθ του τάγματοσ Χωροφυλακισ του Μακρυγιάννθ. Το τάγμα ιταν το ιςχυρότερο οχυρό τθσ αντίδραςθσ. Εκτόσ από τουσ 1.300 χωροφφλακεσ που αποτελοφςαν τθ φρουρά του και ιταν οπλιςμζνοι με πολυβόλα, αυτόματα και βαρείσ όλμουσ, είχαν οχυρωκεί και 8 γειτονικά χτίρια. Το ςωςτό αυτό φρουριακό ςυγκρότθμα φαινόταν απρόςβλθτο. Ο ΕΛΑΣ όμωσ δεν δίςταςε να το προςβάλει. Στθν επίκεςθ εκτόσ από τισ άλλεσ μονάδεσ των γειτονικϊν ςυνοικιϊν πιραν μζροσ και το II και III τάγμα του II ςυντάγματοσ των Ανατολικϊν Συνοικιϊν. Στισ 6 ακριβϊσ ξζςπαςε θ κφελλα. Μζςα ςε ζνα πανδαιμόνιο από εκριξεισ ο ΕΛΑΣ αρχίηει να εξουδετερϊνει ςυςτθματικά τα οχυρωμζνα κτίρια. Είναι δφςκολο να περιγράφει κανζνασ τθ ςφοδρότθτα τθσ μάχθσ. Οι χαφιζδεσ που διακζτουν τεράςτια δφναμθ πυράσ κερίηουν κυριολεκτικά όλουσ τουσ δρόμουσ. Νομίηει κανζνασ πωσ βράηει θ γθ. Ο ΕΛΑΣ παρά τισ μεγάλεσ απϊλειεσ που ζχει από τθν πρϊτθ ςτιγμι πολεμάει με απερίγραπτθ γενναιότθτα.

Τα καλφτερα παιδιά του λαοφ ορμάνε ακάλυπτα ενάντια ςτο μιςθτό φροφριο του φαςιςμοφ, το χαφιεδικό τάγμα του Μακρυγιάννθ. Μζχρι τισ 10 το πρωί είχαν

Page 10: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

ξεκακαρίςει και τα 8 οχυρωμζνα κτίρια και όλεσ οι δυνάμεισ ςτρζφονται ενάντια ςτο τάγμα. Οι χαφιζδεσ ζντρομοι ηθτάνε βοικεια από τουσ ςκόμπθδεσ, που ςτζλνουν αμζςωσ τανκσ. Αυτι τθ φορά βαράνε αμζςωσ ςτο ψαχνό αλλά ο ΕΛΑΣ δεν πρόκειται να υποχωριςει. Απτόθτοσ ςυνεχίηει τθν πολιορκία. Οι λοχαγοί του 2ου και του 6ου Λόχου του II τάγματοσ ςκαρφαλϊνουν ςτα κεραμίδια ενόσ διπλανοφ χτιρίου και τινάηουν δζςμεσ δυναμίτθ μζςα ςτο τάγμα. Στο μεταξφ από τισ θρωικζσ ςυνοικίεσ μασ ξεκινάει μια άλλθ φάλαγγα, μια φάλαγγα χωρίσ ντουφζκια και αυτόματα, φορτωμζνοι με τςιγάρα, κονιάκ και γλυκά. Είναι ο Λαόσ που πάει να βοθκιςει το μαχόμενο Στρατό του. Κορίτςια 12-15 χρονϊν, γριζσ και γζροι εβδομθντάρθδεσ φτάνουν ςτισ πρϊτεσ γραμμζσ και ζρποντασ πλθςιάηουν τουσ ακροβολιςτζσ και πολυβολθτζσ για να τουσ δϊςουν το δϊρο τουσ οι ίδιοι. Αυτοχειροτονθμζνεσ νοςοκόμεσ 13 χρονϊν φτάνουν τθ νεκρι ηϊνθ και μεταφζρουν τουσ τραυματίεσ. Καμιά φορά δεν γυρίηουν πίςω, μζνουν νεκρζσ κρατϊντασ ςτθν αγκαλιά τουσ τον τραυματία που πιγαν να γλιτϊςουν. Ο ΕΛΑΣ θλεκτριςμζνοσ εξορμάει ςε γενικι επίκεςθ. Το τάγμα ζχει πάρει φωτιά και τμιματα του II τάγματοσ ζχουν γκρεμίςει τθ Β.Δ. πλευρά τθσ μάντρασ. Τθ ςτιγμι που θ νίκθ ζχει ςτζψει τα όπλα του λαοφ, μπαίνουν ςτθ μάχθ τα εγγλζηικα τανκσ και τουσ γλιτϊνουν από τουσ χάρου τα δόντια. Στισ 4 μ.μ. μπαίνουν ςτθ μάχθ και τα αεροπλάνα. Από 50 μζτρα πολυβολοφν όλουσ τουσ δρόμουσ και τα χτίρια. Ζλπιηαν με αυτό να τςακίςουν το θκικό του ΕΛΑΣ που δεν διζκετε κανζνα μζςο άμυνασ, αλλά ζφεραν το αντίκετο αποτζλεςμα. Θ υπεροχι των μζςων που διακζτει ο εχκρόσ ερεκίηει το φιλότιμο των ελαςιτϊν. Οι κάνεσ των πολυβόλων ανάβουν, οι χειροβομβίδεσ πζφτουν βροχι... Από μακριά φτάνει το μουγκρθτό μιασ άλλθσ μάχθσ. Οι ιμινίτεσ ζχουν εξαπολφςει επίκεςθ ενάντια ςτθν Καιςαριανι. Από το πρωί αρχίηει θ γενικι ζφοδοσ ενάντια ςτο Στάλινγκραντ του Αγϊνα. Ππωσ φαίνεται, οι ιμινίτεσ ζχουν διαταγι να τθ καταλάβουν με κάκε κυςία. Τα κανόνια τθσ ξθράσ και των τανκσ ξερνάνε φωτιά και ατςάλι πάνω ςτισ παράγκεσ, τα αεροπλάνα πολυβολοφν και βομβαρδίηουν αδιακρίτωσ. Τα πολυβόλα και οι όλμοι κερίηουν όλουσ τουσ δρόμουσ. Κανείσ δεν μπορεί να πιςτζψει ότι ανκρϊπινα όντα μποροφν ν' αντζξουν ς' αυτι τθν κόλαςθ. Πλθ θ ςυνοικία ζχει ςκεπαςτεί με καπνοφσ και φλόγεσ. Οι ιμινίτεσ πίςω από το προπζταςμα του χάλυβα και τθσ φωτιάσ κατορκϊνουν να ειςχωριςουν μζςα ςτθ ςυνοικία, να φτάςουν μζχρι τθν οδό Βρυοφλων και να καταλάβουν το λόφο του Αράπθ. Θ τελευταία ϊρα τθσ αδοφλωτθσ γειτονιάσ φαίνεται πωσ ζφταςε... Οι κάτοικοι των Κουπονιϊν και του Ηωγράφου παρακολουκοφν με αγωνία τθ μάχθ.

Κανείσ δεν πιςτεφει πωσ θ Καιςαριανι κα μποροφςε να αντζξει τον κατακλυςμό τθσ φωτιάσ. Το βράδυ κοπάηει το μουγκρθτό και πζφτει βαριά θςυχία. «Θ Καιςαριανι μασ ζπεςε...» ςκζφτονται όλοι τουσ. Ξάφνου τθ ςιωπι τθσ νφχτασ τθ ςχίηει μια βουι που ζρχεται από μακριά. Πλοι αψθφϊντασ τουσ ιμινίτεσ πετάγονται ςτισ αυλζσ και τισ εξϊπορτεσ. Από τθν Καιςαριανι φτάνουν κωδωνοκρουςίεσ, ηθτωκραυγζσ, αντάρτικα τραγοφδια. Πλοσ ο λαόσ τθσ ςτουσ δρόμουσ βροντοφωνάηει τθν απόφαςι του να ςυνεχίςει τον αγϊνα. Αμίλθτοι οι ςκλάβοι, με δάκρυα ςτα μάτια, ρουφάνε το αγζρι τθσ λευτεριάσ, τεντϊνουνε τα αυτιά να ακοφςουνε τθ φωνι τθσ αδοφλωτθσ Καιςαριανισ, τθ ςτεντόρεια φωνι του λαοφ τθσ που βγικε νικθτισ από τον κατακλυςμό τθσ φωτιάσ και του ςίδερου. Τα μάτια τρζχουν, οι καρδιζσ ςφίγγονται. Οι ςκλάβοι ςτζλνουν ςτθν Καιςαριανι το βουβό τουσ χαιρετιςμό. Κάποιοσ αρχίηει ν' απαγγζλλει ςιγά: «Γεια ςου, χαρά ςου θρϊιςςα...» Ζνασ κόμποσ ανεβαίνει ςτο λαιμό του και ςταματάει. Το καφμα είχε γίνει. Θ λογικι και οι ςτρατιωτικοί κανόνεσ πιγαν περίπατο και αναμετρικθκαν ςε μια γιγαντιαία μάχθ ο λαόσ με τουσ εχκροφσ του. Εκείνο το ιςτορικό βράδυ και τισ μζρεσ που το ακολοφκθςαν κάκε άντρασ, γζροσ, γριά, παιδάκι ιτανε ελαςίτθσ. Πςοι είχαν ντουφζκι πολζμθςαν με εκείνο. Πςοι δεν είχαν πολζμθςαν με τα νφχια, με τισ πζτρεσ, με τα τραγοφδια. Και να πϊσ ζγινε το καφμα:

Page 11: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Το βράδυ τθσ πρϊτθσ μζρασ τθσ γενικισ επίκεςθσ, ενϊ ο εχκρόσ βριςκόταν ταμπουρωμζνοσ μζςα ςτθ ςυνοικία περιμζνοντασ να ξθμερϊςει για να δϊςει τθ χαριςτικι βολι, ο λαόσ τθσ Καιςαριανισ ςυγκεντρϊκθκε ςτθν εκκλθςιά τθσ Ραναγίτςασ. Ο καπετάνιοσ του Ρροτφπου Τάγματοσ Τάςςοσ με απλά λόγια εξζκεςε ςτο λαό τθν κατάςταςθ χωρίσ να κρφψει τίποτα. Και θ κατάςταςθ ιταν απελπιςτικι. Από τα λόγια του ζνα ςυμπζραςμα ζβγαινε, πωσ μόνο ζνα καφμα κα μποροφςε να ςϊςει τθν Καιςαριανι.

Πταν τελείωςε πιρε το λόγο ο λαόσ. Δεν είπε πολλά. Μοναχά μια φράςθ: «Κα τουσ διϊξουμε ι κα πεκάνουμε όλοι!»

Από κείνθ τθ ςτιγμι το καφμα είχε γίνει. Τθν άλλθ μζρα τα χαράματα άρχιςε θ επίδεςθ. Πχι όμωσ από τουσ ιμινίτεσ. Ζνα πλικοσ από γυναίκεσ, γζρουσ, παιδιά κι ελαςίτεσ ξεκίνθςε τθν ζφοδο. Οι διμοιρίεσ και οι λόχοι προχωροφςαν πλαιςιωμζνοι από τισ οικογζνειεσ των αγωνιςτϊν, τα τραγοφδια ςκζπαηαν τον κεραυνό τθσ μάχθσ. Μπροςτά οδθγοφςε λαό και ςτρατό ςτθν ζφοδο μια ξανκομαλλοφςα επονίτιςςα 17 χρονϊν με τθν αραβίδα ςτο χζρι, θ Τοφλα. Και τότε οι ςφαίρεσ, οι όλμοι, οι οβίδεσ πάψανε να ςωριάηουν ςτο χϊμα νεκροφσ και τραυματίεσ. Νεκροί γαηωμζνοι από ριπι πολυβόλου, τραυματίεσ με κομμζνα τα ποδάρια και χυμζνα τα άντερα προχωροφςαν τραγουδϊντασ και πολεμϊντασ.

Μονάχα ςαν αναποδογυρίςτθκαν οι ιμινίτεσ και πανικόβλθτοι το ζβαλαν ςτα πόδια, μονάχα ςαν κατρακφλθςαν από τον Αράπθ και άδειαςαν και τθν τελευταία καλφβα τθσ Καιςαριανισ, τότε ςωριάςτθκαν οι νεκροί ςτο χϊμα και βόγκθξαν οι τραυματίεσ...

Ζτςι ςϊκθκε κείνθ τθ μζρα θ Καιςαριανι, γιατί ζτςι μονάχα μποροφςε να ςωκεί...

Οι 23 μζρεσ που ακολοφκθςαν είναι γεμάτεσ από θρωικά κατορκϊματα του λαοφ και απίςτευτεσ κθριωδίεσ των Σκόμπθδων και των προδοτϊν. Θ Καιςαριανι είναι υποχρεωμζνθ να αντιμετωπίηει τθν πίεςθ ολόκλθρθσ τθσ Ταξιαρχίασ, ενϊ το πυροβολικό και τα αεροπλάνα τθ ςωριάηουν κάδε μζρα ςε ερείπια. Στισ 10/12 ο ΕΛΑΣ εξορμά προσ το νοςοκομείο Συγγροφ. Το χτίριο του νοςοκομείου είναι άριςτα οχυρωμζνο και το υπεραςπίηονται 400 ιμινίτεσ και χωροφφλακεσ. Ο 3οσ λόχοσ του 4ου τάγματοσ Καιςαριανισ και μικρζσ ενιςχφςεισ από το Βφρωνα και τον Υμθττό τρυπϊντασ τουσ τοίχουσ των γφρω ςπιτιϊν πλθςιάηουν το χτίριο και αρχίηουν τθν επίκεςθ.

Στισ 2,5 ϊρεσ καταφζρνουν να καταλάβουν μια πτζρυγα του νοςοκομείου πιάνοντασ είκοςι αιχμαλϊτουσ. Τθν άλλθ μζρα ζρχονται αγγλικζσ ενιςχφςεισ με τανκσ και αρκετά αεροπλάνα. Ο ΕΛΑΣ κινδυνεφοντασ να καφτεί μζςα ςτα ερείπια αναγκάηεται να εκκενϊςει το νοςοκομείο. Τθν υποχϊρθςθ του λόχου τθν κάλυψαν... δφο διμοιρίτεσ που με τισ χειροβομβίδεσ ςτο χζρι ςυγκρότθςαν τα τανκσ. Θ ςφινα όμωσ του Συγγροφ διατθρικθκε μζχρι το τζλοσ του Δεκζμβρθ, ανακουφίηοντασ τθν Καιςαριανι που ιταν πολιορκθμζνθ αςφυκτικά.

Στισ 12/12 οι ιμινίτεσ με αιφνιδιαςτικι επίδεςθ παίρνουν τον Αράπθ. Τον οχυρϊνουν εςπευςμζνα με πυροβολικό, όλμουσ και πολυβολεία. Το ίδιο βράδυ ξεκινάει για να τον ανακαταλάβει μια διμοιρία από ανταρτοεπονίτεσ. Θ νφχτα είναι ςκοτεινι και βρζχει με το τουλοφμι. Οι ανταρτοεπονίτεσ ζρποντασ ςκαρφαλϊνουν ςτο λόφο. Το εγχείρθμα αυτό είναι ςωςτι τρζλα, γιατί ο εχκρόσ είναι καλά οχυρωμζνοσ και υπερτερεί ςυντριπτικά ςε οπλιςμό. Αλλά και ςε ποια περίπτωςθ μεσ ςτο Δεκζμβρθ δε ςυνζβαινε το ίδιο; Οι ελαςίτεσ πλθςιάηουν ακόρυβα τα πολυβολεία και αιφνιδιαςτικά πζφτουν πάνω ςτουσ ιμινίτεσ. Θ φρουρά του Αράπθ εξοντϊνεται μζςα ςε πζντε λεπτά και όςοι γλίτωςαν κατρακυλοφν ςτθν πλαγιά του αλαφιαςμζνοι. Τότε αρχίηει το πυροβολικό τουσ ζναν αλθκινό καταιγιςμό πυρόσ. Οι αντάρτεσ όμωσ λεσ κι ζχουν κολλιςει πάνω ςτθν κορφι. Με τα νφχια γαντηϊνουν το μουςκεμζνο χϊμα ενϊ οι οβίδεσ ςκάηουν κομματιάηοντασ κάκε μζτρο γθσ. Θ κζςθ αυτι ιταν αδφνατον να κρατθκεί κι εγκαταλείφκθκε τθν άλλθ μζρα, αλλά οι ιμινίτεσ δεν τόλμθςαν να ξανανεβοφν. Ο Αράπθσ γίνθκε «νεκρι ηϊνθ».

Page 12: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Τθν άλλθ μζρα ο καπετάνιοσ του τάγματοσ Καιςαριανισ Ορζςτθσ, με το διοικθτι του 3ου λόχου Βουτυρά και 15 ελαςίτεσ περνάει ςτισ γραμμζσ του εχκροφ και ειςχωρεί ςτα Κουπόνια, όπου είναι ςτρατοπεδευμζνα δυο τάγματα τθσ Ορεινισ Ταξιαρχίασ. Οι ιμινίτεσ αιφνιδιάηονται και τα χάνουν. Βλζποντασ όμωσ πωσ οι ελαςίτεσ είναι λίγοι τουσ κυκλϊνουν και τότε αρχίηει μια από τισ θρωικότερεσ ςυγκροφςεισ του Δεκζμβρθ. Ο ελαςίτεσ αρνοφνται να παραδοκοφν και πολεμάνε λυςςαςμζνα, κερίηοντασ τουσ προδότεσ που είναι εκατονταπλάςιοι. Τα πυρομαχικά όμωσ ςϊνονται και όςοι ζμειναν ηωντανοί πζφτουν ςτα χζρια του εχκροφ. Και τότε φάνθκε θ κθριωδία και θ ανανδρία των ψευτοπαλλθκαράδων του Γλίξμπουργκ. Πρμθςαν ςαν κθρία πάνω ςτουσ αιχμαλϊτουσ και τουσ κομμάτιαςαν με τισ ξιφολόγχεσ και τουσ ςουγιάδεσ. Θ ιατροδικαςτικι ζκκεςθ λζει πωσ μόνο το πτϊμα του καπετάν Ορζςτθ είχε 50 μαχαιριζσ ςτο ςτικοσ και ςτο κεφάλι. Ντρεπόμαςτε πραγματικά γιατί τζτοια χτινθ ζχουν ελλθνικά ονόματα.

Από τότε μζχρι τισ 28 του Δεκζμβρθ το μζτωπο τθσ Καιςαριανισ ςτακεροποιικθκε. Κα 'ταν λάκοσ όμωσ να νομίςει κανείσ πωσ θ «ςτακεροποίθςθ» αυτι ιταν απραξία. Κακθμερινά θ Καιςαριανι δεχόταν χιλιάδεσ οβίδεσ, όλμουσ, ρουκζτεσ και κάκε λογισ βλιμα. Τίποτα δεν είχε μείνει ορκό. Κακθμερινά τα νοςοκομεία γζμιηαν με ελαςίτεσ και αμάχουσ. Μπορεί να πει κανείσ πωσ οι μζρεσ τθσ ςτακεροποίθςθσ ιταν οι ςκλθρότερεσ, γιατί ο εχκρόσ λυςςϊντασ για τθν αποτυχία του ξεςποφςε πάνω ςτουσ αμάχουσ. Και ςτο μζτωπο όμωσ χρειαηόταν κακθμερινι λυςςαςμζνθ μάχθ και άγρυπνθ προςοχι εξαιτίασ τθσ ςυντριπτικισ υπεροχισ του εχκροφ που απειλοφςε ςυνεχϊσ με διάςπαςθ.

Μονάχα με τον θρωιςμό, τθν αυτοκυςία και τθν πρωτοβουλία του λαοφ και του ΕΛΑΣ πραγματοποιικθκε αυτι θ ςτακεροποίθςθ. «Ουδζν νεϊτερον» λζνε ςε τζτοιεσ περιπτϊςεισ τα ανακοινωκζντα, αλλά ο λαόσ μασ ζδινε κακθμερινά καινοφρια κφματα. Ζγραφε με το αίμα του νζεσ λαμπρζσ ςελίδεσ ςτθν ιςτορία του Μεγάλου Δεκζμβρθ. Δθμιουργοφςε ιρωεσ ςαν το διμοιρίτθ Καμπάνταθ, γζρο 55 χρονϊν, που άρπαξε το ντουφζκι για να πολεμιςει τουσ εχκροφσ του λαοφ δίπλα ςτον επονοελαςίτθ Γιάννθ Αυγερινό, 16 χρονϊν, που επικεφαλισ ςτοιχείου τραυματιοφορζων μάηευε τραυματίεσ από τθ νεκρι ηϊνθ αψθφϊντασ τον εχκρό και ζπεςε ςαν ιρωασ ςτισ 9 του Δεκζμβρθ. Σαν τον Μ. Χατηθςτζλιο, 50 χρονϊν, που τραυματίςτθκε βαριά κερίηοντασ με το πολυβόλο τον εχκρό. Σαν το αθτόπουλο, τον αξζχαςτο Τςιμινι, 12 χρονϊν, που ςκοτϊκθκε τθν ϊρα που μετζφερε πολεμοφόδια. Σαν τθν Λδχρονθ ελαςίτιςςα από τθν Κοκκινιά που τραυματίςτθκε βαριά ενϊ μετζφερε φαγθτό ςτουσ μαχθτζσ τθσ πρϊτθσ γραμμισ και ςκοτϊκθκε μπροςτά ςτα πόδια τουσ.

Και ποιοσ μπορεί να ξεχάςει τισ θρωικζσ γυναίκεσ τθσ Καιςαριανισ, που με κίνδυνο τθσ ηωισ τουσ πιγαιναν φαγθτό ςτα ςπίτια τθσ «νεκρισ ηϊνθσ» για να μθν πεκάνουν από τθν πείνα; Τθν Ντίνα Κουϊμουλι, 16 χρονϊν, που πιρε ζγγραφα από το ςτακμό διοίκθςθσ ενόσ λόχου τθσ Ορεινισ και περνϊντασ τθ γραμμι του μετϊπου τα παρζδωςε ςτον ΕΛΑΣ;

Page 13: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Το γερο-Βοφγια που τραυματιςμζνοσ κουβαλοφςε πζτρεσ για οχυρωματικά; Τισ εννιά γυναίκεσ που το δραματικό βράδυ τθσ 7θσ του Δεκζμβρθ μετάφεραν τα πυρομαχικά από τον Αθ Γιάννθ περνϊντασ μπροςτά από τα πολυβόλα του εχκροφ; Τθ Βαλαςία Φωτιάδθ που μάηευε κάδε βράδυ τουσ νεκροφσ από τθν πρϊτθ γραμμι; Τθ μάνα του Γιϊργου Μουςτάκθ που αντικρίηοντασ το πτϊμα του παιδιοφ τθσ είπε:

«Ράει για τον Αγϊνα. Χαλάλι...»

Κα μποροφςε κανείσ να γράψει τόμουσ ολόκλθρουσ εξιςτορϊντασ τουσ θρωιςμοφσ του λαοφ. Εδϊ αναφζρουμε μονάχα μερικά παραδείγματα. Αλλά δα ιταν άδικο να γυρίςουμε αυτι τθ λαμπρι ςελίδα του ζπουσ τθσ Καιςαριανισ χωρίσ ν' αναφζρουμε τον καπετάνιο του 3ου λόχου, τον Κουβά, 50 χρονϊν, που πολζμθςε ςαν ιρωασ και ςιμερα ςαπίηει ςτα φαςιςτικά κάτεργα. Τον Λογοκζτθ Μαφρο του Ρροτφπου, που με λίγα παλικάρια πζραςε τισ γραμμζσ του εχκροφ και κατζλαβε τθ βίλα Βαςιλειάδθ. Τθν θρωίδα Ευτυχία Μορίκθ, τθ «Μάνα του ΕΛΑΣ», που όταν ςκοτϊκθκε ο ςκοπευτισ και ο προμθκευτισ ενόσ πολυβόλου αντικατζςτθςε και τουσ δυο και τςάκιςε κυριολεκτικά τουσ ιμινίτεσ, και μόνο όταν δζχτθκε οχτϊ τραφματα από όλμο μεταφζρκθκε με το ηόρι ςτο νοςοκομείο. Τθ ςφνδεςμο επονίτιςςα Βαγγελίτςα, που ςκοτϊκθκε τθν ϊρα που μετζφερε διαταγζσ. Τθν Τηανετι που χτίηοντασ οχυρωματικά ςτθν πρϊτθ γραμμι τραυματίςτθκε βαριά ςτο λαιμό και προςπακοφςε να κρφψει τον τραυματιςμό τθσ για να μθν εγκαταλείψει τθ μάχθ.

Μα τι γινότανε ςτο ίδιο διάςτθμα ςτουσ άλλουσ τομείσ του μετϊπου των Ανατολικϊν Συνοικιϊν; Στισ 8/12 θ μάχθ ςυνεχίςτθκε ςτου Μακρυγιάννθ με μεγαλφτερθ λφςςα. Το βράδυ τθσ προθγοφμενθσ οι Σκόμπθδεσ δεν δίςταςαν να οχυρϊςουν τθν Ακρόπολθ, κι ζτςι από εκεί κζριςαν τισ κζςεισ του ΕΛΑΣ ςτου Μακρυγιάννθ. Από εκεί χτυποφςαν με λφςςα όλεσ τισ γειτονιζσ τθσ Ακινασ. Ο Σκόμπι με αυτι τθν πράξθ δεν κθλίδωςε μόνο τθ ςτρατιωτικι του τιμι (όςθ του είχε μείνει) αλλά κθλίδωςε τθν τιμι τθσ Αγγλίασ. Ο Ραρκενϊνασ, το μεγαλφτερο μνθμείο ενόσ ακάνατου πολιτιςμοφ, γίνθκε πυροβολείο απ' όπου οι αραπάδεσ δολοφονοφςαν τα γυναικόπαιδα των λαϊκϊν ςυνοικιϊν τθσ Ακινασ. Χρειαηόταν απίςτευτθ φαςιςτικι πϊρωςθ για να διαπράξει κανείσ ζνα τζτοιο ζγκλθμα.

Αλλά αν δε διζκετε ο κ. Σκόμπι αυτό το προςόν, δεν κα τον ζςτελναν οι Τόρθδεσ ςτθν Ακινα. Από το βράδυ τθσ 7θσ προσ τθν 8θ του Δεκζμβρθ είχαν πζςει οι φυλακζσ των παραπθγμάτων ςτθν οδό Βουλιαγμζνθσ. Οι 100 χωροφφλακεσ τθσ φρουράσ είχαν εξοπλίςει και τουσ φυλακιςμζνουσ προδότεσ και θ μάχθ είχε μεγάλθ ςκλθρότθτα.

Αφοφ ζπεςαν τα οχυρωμζνα φυλάκια θ μάχθ εξακολοφκθςε μζςα ςτα παραπιγματα ακόμα και μζςα ςτα κρατθτιρια. Το πρωί όμωσ κάκε αντίςταςθ είχε πάψει και ο ΕΛΑΣ εγκατζςτθςε φρουρά. Οι Σκόμπθδεσ από τθν Ακρόπολθ άρχιςαν να χτυποφν τα παραπιγματα και τθν οδό Βουλιαγμζνθσ με καταιγιςτικά πυρά. Οι ελαςίτεσ καλφφκθκαν όπωσ όπωσ και περίμεναν να πάψει θ μπάρα. Τότε ζφταςε μζςα από τθν κόλαςθ ζνασ ςφνδεςμοσ. Δεν ιρκε ζρποντασ μζςα από τα χωράφια.

Ιρκε καβάλα ςτο ποδιλατο από τθν οδό Βουλιαγμζνθσ και ιταν 13 χρονϊν. «Συναγωνιςτζσ, ςφνδεςμοσ!» φωνάηει ςαν να μθ ςυμβαίνει τίποτα. Οι ελαςίτεσ καμαρϊνουν το αθτόπουλο και το ταράηουν ςτισ ερωτιςεισ. «Μθ με ρωτάτε άλλα γιατί ο λόχοσ μου πολεμάει ςτθ πρϊτθ γραμμι και δε κζλω να χάςω το πανθγφρι!» Κι ζφυγε όπωσ ιρκε. Καβάλα ςτο ποδιλατο ενϊ γφρω του χαλοφςε ο κόςμοσ...

Από τισ 10 του Δεκζμβρθ το μζτωπο ςτακεροποιείται ςχεδόν παντοφ. Θ γραμμι αρχίηει από τον Αθ Σϊςτθ - Δουργοφτι - Μακρυγιάννθ - Αρδθττό και από κει ςυνεχίηει Φορμίωνοσ - Συγγροφ - Καιςαριανι.

Page 14: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Στισ 16/12 οι Σκόμπθδεσ κάνουν επίκεςθ ςτο Δουργοφτι με όλα τα μζςα. Ο ΕΛΑΣ δεν διζκετε παρά λιγοςτζσ αραβίδεσ και χειροβομβίδεσ. Ραρ' όλα αυτά κρατάει με θρωιςμό τουσ Εγγλζηουσ προξενϊντασ μεγάλεσ απϊλειεσ. Σε ζνα οδόφραγμα μπροςτά ςτισ πολυκατοικίεσ οι ελαςίτεσ Γ.Τ., Κ.Τ., Σ.Μ. κι ζνασ επονίτθσ διακζτοντασ 3 αραβίδεσ κι ζνα αυτόματο πολζμθςαν μόνοι τουσ 3 ολόκλθρεσ ϊρεσ. Οι γυναίκεσ και τα παιδιά προχωροφςαν μζςα από τθ βροχι απ' τισ ςφαίρεσ και τουσ πιγαιναν νερό και τςιγάρα. Σε πολλζσ μάλιςτα περιπτϊςεισ τουσ τάιηαν όπωσ ταΐηουν τα μωρά, γιατί τα χζρια των παλικαριϊν ιταν απαςχολθμζνα με τισ αραβίδεσ. Το εργοςτάςιο ΕΚΕΛ το υπεράςπιηαν 4 ελαςίτεσ και το κράτθςαν ϊρεσ ολόκλθρεσ ενάντια ςε εκατονταπλάςιεσ δυνάμεισ.

Μιςι μζρα χρειάςτθκαν οι Σκόμπθδεσ για να λυγίςουν τθν αντίςταςθ αυτισ τθσ χοφφτασ των θρϊων και να καταλάβουν τισ πολυκατοικίεσ τθσ ΕΚΕΛ. Ρροςπάκειεσ όμωσ να ειςδφςουν μζςα ςτθ ςυνοικία ναυάγθςαν οικτρά. Οι ντενεκεδζνιεσ καλφβεσ του Δουργουτιοφ γίνθκαν φροφρια απόρκθτα και κάκε απόπειρα των ςκόμπθδων πλθρωνόταν πανάκριβα. Σε μια από τισ μάχεσ αυτζσ ςκοτϊκθκε ςαν ιρωασ και ο β' καπετάνιοσ του II τάγματοσ, Μιτςοσ Στραλάκοσ από το Κατςιπόδι. Τθν ίδια μζρα ζμεινε ςτα χζρια του ΕΛΑΣ το πτϊμα ενόσ Άγγλου ςτρατιϊτθ και κάφτθκε με όλεσ τισ τιμζσ.

Στον τομζα του Αρδθττοφ οι μάχεσ μαίνονται κακθμερινά. Ο λόχοσ του Ραγκρατίου ζχει εγκαταςτιςει φυλάκια που κακθμερινά δζχονται βροχι από όλμουσ, οβίδεσ κι εκρθκτικζσ ςφαίρεσ. Οι Ραγκρατιϊτεσ όμωσ δεν το κουνάνε από τθ κζςθ τουσ. Θ ευςτοχία τουσ ζχει προξενιςει αλθκινζσ ςυμφορζσ ςτισ τάξεισ των αραπάδων και των Εγγλζηων. Τα νοςοκομειακά αυτοκίνθτα δεν προφταίνουν να πθγαινοζρχονται. Κι όμωσ οφτε ζνασ πυροβολιςμόσ δεν ρίχτθκε από τον ΕΛΑΣ εναντίον τουσ, τθ ςτιγμι που οι Εγγλζηοι εκτελοφςαν τουσ τραυματίεσ μασ και πυρπολοφςαν τα νοςοκομειακά αυτοκίνθτα.

Οι μζρεσ περνάνε και τα φυλάκια του Σταδίου ζχουν γίνει πια κρυλικά. «Πποιοσ ηυγϊςει το φυλάκιο του Κ. πρζπει να κοινωνιςει», ζλεγε ο κόςμοσ. Στισ 17/12 οι αραπάδεσ παίρνουν αιφνιδιαςτικά τον Αρδθττό. Ο Σκόμπι ςπεφδει να βγάλει ανακοινωκζν πανθγυρίηοντασ τθν επιτυχία. Λογάριαηε όμωσ χωρίσ τον ξενοδόχο. Τθν άλλθ μζρα τα ξθμερϊματα ορμάει ο ΕΛΑΣ ςε αντεπίκεςθ. Οφτε προπαραςκευι πυροβολικοφ οφτε τίποτα. Ο Αρδθττόσ πρζπει να α να καταλθφκεί. Αυτό φτάνει. Οι Εγγλζηοι με τουσ αραπάδεσ ζχουν ταμπουρωκεί ςτον οχυρότατο λόφο και διακζτουν όλα τα όπλα. Κανείσ όμωσ δεν τα λογαριάηει. Οι ελαςίτεσ προχωράνε ςαν δαιμονιςμζνοι.

Στο πρϊτο χαράκωμα δυο ελαςίτεσ, ο Κ. Γκίκασ (Μαχαίρασ) και ο Αργυρισ Κ. πιάνουν μόνοι τουσ 11 αιχμαλϊτουσ οπλιςμζνουσ με αυτόματα. Τουσ αφοπλίηουν και προχωράνε για το επόμενο χαράκωμα. Οι Εγγλζηοι που βρίςκονταν μζςα ς' αυτό ςθκϊνουν άςπρθ ςθμαία και δολοφονικά πυροβολοφν και τραυματίηουν τον Γκίκα, που κυλιζται μζςα ςτο χαράκωμα βαριά τραυματιςμζνοσ. Εκεί τα χτινθ τον ξεςκίηουν με τισ ξιφολόγχεσ τουσ. Σε λίγο πζφτουν κι αυτοί αιχμάλωτοι ςτα χζρια του ΕΛΑΣ κι όμωσ δεν εκτελοφνται επί τόπου, όπωσ 8α ιταν φυςικό.

Ο ΕΛΑΣ δεν κατζβθκε ποτζ ςτο δικό τουσ επίπεδο.

Σε λίγο ο Αρδθττόσ βρίςκεται ςτα χζρια του ΕΛΑΣ και το ανακοινωκζν του Σκόμπι πάει χαμζνο. Οι Σκόμπθδεσ υπερτεροφςαν ςυντριπτικά ςε αρικμό και οπλιςμό. Διζκεταν αεροπλάνα, ςτόλο, πυροβολικό και άφκονο αυτόματο οπλιςμό. Οι δυνάμεισ τουσ ιταν τζλεια οργανωμζνεσ και οι ενιςχφςεισ ζφταναν ςυνεχϊσ. Με τι μζςα τουσ αντιμετϊπιςε ο ΕΛΑΣ;

Page 15: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

To II Σφνταγμα των Ανατολικϊν Συνοικιϊν διζκετε τουφζκια, 80 αυτόματα και 12 πολυβόλα. Με αυτά τα αςιμαντα μζςα, που ςε δφναμθ πυράσ αντιςτοιχοφςαν ςε δυο εχκρικοφσ λόχουσ, αντιμετϊπιςε τθν Ορεινι Ταξιαρχία με δφναμθ 3.000 άντρεσ, δφο τάγματα αραπάδων, ζνα τάγμα Εγγλζηων, περίπου 100 τανκσ, μερικζσ δεκάδεσ πυροβόλα και ανάλογο αρικμό αεροπλάνων. Και κράτθςε 26 ολόκλθρεσ μζρεσ. Ροφ οφείλεται αυτό το καφμα; Οφείλεται ςτθν υποςτιριξθ και ςτθν αυτοκυςία ολόκλθρου του λαοφ των ςυνοικιϊν μασ και ςτθν άφκαςτθ παλικαριά και τζχνθ του Λαϊκοφ Στρατοφ. Αυτοί οι δφο παράγοντεσ, που οφείλονται ςτθν απόλυτθ επίγνωςθ που είχαν λαόσ και ςτρατόσ για τθν αναγκαιότθτα και τουσ ςκοποφσ του Αγϊνα, αποτελοφν τθ λφςθ του μυςτθρίου. Το Δεκζμβρθ ανατράπθκε κάκε ςτρατθγικόσ υπολογιςμόσ και κάκε πολεμικόσ νόμοσ.

Το Δεκζμβρθ κριάμβευςε θ ψυχικι δφναμθ και θ αντιφαςιςτικι πίςτθ ενόσ ανυπζρβλθτου λαοφ.

Μετά τα Χριςτοφγεννα θ κατάςταςθ γίνεται αφόρθτθ. Θ υπεροχι του εχκροφ ςε μζςα γίνεται ςυντριπτικι ενϊ τα πυρομαχικά του ΕΛΑΣ εξαντλοφνται Οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ ζχουν μεταβλθκεί ςε θφαίςτειο.

Θ γθ χοροπθδάει και κομματιάηεται κάκε μζρα.

Στισ 20/12 ζςπαςε το μζτωπο ςτθ Ν. Σμφρνθ και θ ανατολικι Ακινα απομονϊνεται Δθμιουργείται ζτςι ζνα καινοφριο μζτωπο που πρζπει να επανδρωκεί με κάδε κυςία ενϊ ο εχκρόσ εξαςκεί τρομαχτικι πίεςθ παντοφ. Και επανδρϊνεται με τα υπολείμματα του τάγματοσ Ν. Σμφρνθσ, τμιματα του II τάγματοσ και από μικρζσ ομάδεσ του Κρόνου. Μζχρι τισ 26/12 οι Σκόμπθδεσ κερίηουν τισ ςυνοικίεσ Αθ Γιάννθ - Κατςιπόδι - Φάρο με πυροβολικό και ρουκζτεσ, αλλά δεν τολμάνε να προχωριςουν παρ' όλο που οι δυνάμεισ που αντιμετωπίηουν είναι αςιμαντεσ. Στισ 26 του Δεκζμβρθ ζνα κωρακιςμζνο αυτοκίνθτο φορτωμζνο με Εγγλζηουσ δοκιμάηει να διαςπάςει τισ γραμμζσ του ΕΛΑΣ.

Οι αντάρτεσ του Κρόνου το καταςτρζφουν εξοντϊνοντασ όλουσ τουσ Σκόμπθδεσ. Τθ νφχτα τθσ 26θσ προσ τθν 27θ οι Εγγλζηοι προςπακοφν να διαςπάςουν τισ γραμμζσ μασ ςτο Φάρο. Καταφζρνουν μάλιςτα να κυκλϊςουν ζνα φυλάκιο. Καλοφν τουσ ελαςίτεσ να παραδοκοφν αλλά αυτοί ξεκαρδίηονται ςτα γζλια. Ροφ ακοφςτθκε να παραδίνεται ο ΕΛΑΣ ςτουσ Σκόμπθδεσ; Οι Σκόμπθδεσ λυςςαςμζνοι τουσ χτυποφν από παντοφ αλλά οι ελαςίτεσ καταφζρνουν να ξεφφγουν μζςα από τα χζρια τουσ. Τα ξθμερϊματα ζνα εγγλζηικο τανκ προςπακεί να περάςει τθ γζφυρα των Καλογιρων, αλλά πυρπολείται από τον αντάρτθ Στ. Νικολάου παρ' όλο που ιταν βαριά τραυματιςμζνοσ

Κατά τισ 10 π.μ. ο εχκρόσ παίρνει το λόφο του Αθ Γιάννθ.

Ο κίνδυνοσ είναι μεγάλοσ. Ξεκινάει ο λόχοσ του Ν. Κόςμου για να τον ανακαταλάβει. Στθ κορφι του λόφου οι Σκόμπθδεσ ζχουν εγκαταςτιςει 4 τανκσ αλλά ποιοσ τα λογαριάηει! Ζνασ ελαςίτθσ χτυπϊντασ ζνα τανκ με... το αυτόματο γυρίηει και λζει ςτον αξιωματικό του: «Δεν τρυπάει το ρθμάδι καπετάνιε!» Κι όμωσ ςε λίγθ ϊρα τα «ρθμάδια» και οι Σκόμπθδεσ κατρακυλοφςαν ςτθν πλαγιά και ο λόφοσ του Αθ Γιάννθ βριςκόταν ξανά ςτα χζρια του ΕΛΑΣ.

Τθν ίδια μζρα γίνθκε ιςχυρότατθ επίδεςθ εναντίον τθσ Καιςαριανισ από τθ μεριά των Κουπονιϊν. Οι ιμινίτεσ ςτθν επίκεςθ χρθςιμοποίθςαν, εκτόσ από τα τανκσ, αεροπλάνα και καπνογόνα. Ζκαναν λυςςαςμζνεσ προςπάκειεσ να διαςπάςουν τισ γραμμζσ του ΕΛΑΣ και να ειςχωριςουν ςτθ ςυνοικία. Οι υπεραςπιςτζσ όμωσ κράτθςαν τισ κζςεισ τουσ καμμζνοι κάτω από τα ερείπια που ςϊριαηαν τα τανκσ και τα αεροπλάνα και κζριςαν τισ τάξεισ του εχκροφ.

Page 16: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Ζτςι ζφταςε θ 28θ του Δεκζμβρθ. Οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ ζχουν μεταβλθκεί πια ςε ςωςτό θφαίςτειο. Θ γθ χοροπθδάει και κομματιάηεται ςε κάκε μζτρο. Τα ςπίτια ςωριάηονται κατά δεκάδεσ. Θ υπεροχι του εχκροφ είναι αδφνατον πια να υπολογιςτεί. Τα ξθμερϊματα εξαπολφεται γενικι επίκεςθ προσ τθ γραμμι Αθ Γιάννθ - Κατςιπόδι - Δουργοφτι - Γοφβα. Τθν επίκεςθ υποςτθρίηουν 80 βαριά τανκσ, δεκάδεσ ρουκετοβόλα και πυροβόλα κάκε διαμετριματοσ. Από τισ οβίδεσ, τισ βόμβεσ και τα καπνογόνα οι ςυνοικίεσ Αθ Γιάννθσ - Γοφβα - Δουργοφτι και ο λόφοσ του Αρδθττοφ φλζγονται ςκευαςμζνα με ζνα αδιαπζραςτο ςφννεφο καπνοφ. Οι κζςεισ του ΕΛΑΣ δζχονται ςωςτό καταιγιςμό πυρόσ και οι δυνάμεισ του δεφτερου ςυγκροτιματοσ αναγκάηονται να πάρουν νζεσ κζςεισ κατά μικοσ τθσ οδοφ Θλιουπόλεωσ. Εκεί ο διμοιρίτθσ Α. Ρ. του λόχου Κατςιποδιοφ παίρνει διαταγι να ανακαταλάβει το λόφο του Αθ Γιάννθ για να ελαφρϊςει θ πίεςθ του εχκροφ, που απειλεί να κυκλϊςει ςοβαρζσ δυνάμεισ. Διαλζγει... δεκαπζντε μαχθτζσ, ανάμεςα ςτουσ οποίουσ και το γιο του, και ξεκινάει αμζςωσ. Το λόφο τον κατζχουν εκατό Σκόμπθδεσ που διακζτουν 6 τανκσ, 3 όλμουσ και άφκονο αυτόματο οπλιςμό. Και αρχίηει τότε μια μάχθ μοναδικι ςτθν ιςτορία των πολζμων. Οι δεκαπζντε ελαςίτεσ επιτίκενται και οι εκατό Εγγλζηοι αμφνονται απεγνωςμζνα. Αρχίηουν μάλιςτα να παραδίνονται ομαδικά. Τα πυρομαχικά όμωσ του ΕΛΑΣ ςϊνονται και θ διμοιρία αναγκάηεται ν' αποςυρκεί. Για να χρθςιμοποιιςουμε τθ φραςεολογία του Τςόρτςιλ, «ποτζ εισ τθν ιςτορίαν τόςοι πολλοί δεν ζπακαν τζτοιο ρεηίλεμα από τόςον ολίγουσ». Κατά το μεςθμζρι ο ΕΛΑΣ αναγκάηεται να αφιςει τθ γραμμι Θλιουπόλεωσ, γιατί τα τανκσ μθ βρίςκοντασ κατοικθμζνεσ περιοχζσ ζχουν προχωριςει μζςα ςτα χωράφια και απειλοφν να κυκλϊςουν ολόκλθρο τα τάγμα. Στθ φάςθ αυτι τθσ μάχθσ ζχουν αποκλειςκεί μζςα ςτο Δουργοφτι - Ν. Κόςμο ο 5οσ και 6οσ λόχοσ του II τάγματοσ κακϊσ και ςτο Στάδιο ο λόχοσ του Ραγκρατίου. Θ κζςθ τουσ είναι κριςιμότατθ. Με θρωικι ζφοδο κατορκϊνουν να διαςπάςουν τον κλοιό του εχκροφ και να ενωκοφν με το κφριο όγκο του τάγματοσ κοντά ςτο ςυνοικιςμό του Υμθττοφ. Θ επιχείρθςθ αυτι ιταν ςωςτό καφμα, που κατορκϊκθκε χάρθ ςτθν ανδρεία του ΕΛΑΣ. Στθ προςπάκεια να ςπάςουν τον κλοιό πολεμάνε ςαν λιοντάρια ο Γιϊργοσ Μουςτάκασ, καπετάνιοσ του II τάγματοσ βαριά τραυματιςμζνοσ, ο X. Κατςίλασ από το Κατςιπόδι που γλιτϊνει μια διμοιρία περνϊντασ μπροςτά από τα τανκσ, κι ο καπετάνιοσ Ραναγιϊτθσ Φ., που περνάει ζνα φορτθγό γεμάτο εκρθκτικζσ φλεσ μζςα από το φραγμό πυροβολικοφ για να μθ πζςει ςτα χζρια του εχκροφ.

Ζτςι, ςτισ 9.30 το βράδυ δίνεται το ςφνκθμα τθσ υποχϊρθςθσ με κατεφκυνςθ τον Υμθττό. Με δάκρυα ςτα μάτια ΕΛΑΣ και λαόσ αφιναν τα άγια χϊματα τθσ Ανατολικισ Ακινασ. Τα χϊματα τα ποτιςμζνα με τόςο αίμα κατ δάκρυα. Οι ςτρατιωτικζσ μονάδεσ υποχωροφν ςε πλιρθ τάξθ, χωρίσ ν' αφινουν ςτα χζρια του εχκροφ οφτε μια ςφαίρα. Θ μια μετά τθν άλλθ εκκενϊνονται οι ςυνοικίεσ μασ. Ζρχεται και θ ςειρά τθσ Καιςαριανισ. Το ζνδοξο Στάλινγκραντ του Αγϊνα κα πζςει ςτα χζρια «ςυμμάχων» και προδοτϊν. Από τουσ δρόμουσ τθσ που γνϊριςαν τόςεσ δόξεσ, ανάμεςα από τισ ερειπωμζνεσ καλφβεσ περνάει ο ςτρατόσ τθσ, ο ακάνατοσ ΕΛΑΣ. Τα μάτια είναι ςτεγνά. Στθν Καιςαριανι δεν αξίηουν κλάματα. Σιγά ςιγά ςτθν αρχι και βροντερά κατόπι ανεβαίνει από τα ςτόματα το τραγοφδι τθσ μάχθσ και τθσ νίκθσ:

«Εμπρόσ ΕΛΑΣ για τθν Ελλάδα».

Καιςαριανι, τα παιδιά ςου ς' αποχαιρετοφν όπωσ ςου αξίηει. Θ ζνδοξθ ςτρατιά των λαϊκϊν αγωνιςτϊν περνϊντασ μπροςτά από τισ μποφκεσ των πολυβόλων και των πυροβόλων του εχκροφ αρχίηει να ανεβαίνει τον Υ μθττό μζςα ςε πυκνι χιονοκφελλα. Μαχθτζσ με το πολυβόλο ςτθν πλάτθ βοθκοφν τουσ γζρουσ και τισ γριζσ να ςκαρφαλϊςουν ςτα κατςάβραχα. Νοςοκόμεσ και γιατροί μεταφζρουν μζςα από τα χιόνια τουσ τραυματίεσ, που ςφίγγουν τα δόντια τουσ για να μθ τουσ ξεφφγει οφτε ζνα βογκθτό. Αθτόπουλα 10-15 χρονϊν φορτϊνονται τισ κάςεσ με τα πυρομαχικά κι αγκομαχάνε μζςα ςτθ χιονοκφελλα. Σε κάδε φωτοβολίδα όλοσ αυτόσ ο λαόσ πζφτει πρθνθδόν πάνω ςτα χιόνια

Page 17: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

και ςτισ λάςπεσ για να μθν τον επιςθμάνει ο εχτρόσ. Ζτςι αδελφωμζνοι, ςφιχτοδεμζνοι λαόσ και ςτρατόσ προχωράνε αφινοντασ πίςω τουσ τα ςπίτια τουσ, τισ αδοφλωτεσ Ανατολικζσ Συνοικίεσ τθσ Ακινασ.

Στθν Καιςαριανι ζχουν μείνει μικρά τμιματα για να καλφψουν τθν υποχϊρθςθ. Ραίρνουν τισ κζςεισ τουσ, ςτινουν τα πολυβόλα και περιμζνουν το κάνατο. Τθν άλλθ μζρα ςτισ 6 το πρωί αρχίηει θ τελικι επίδεςθ. Πλεσ οι δυνάμεισ τθσ προδοςίασ και του Σκόμπι πζφτουν με λφςςα απάνω ςτθν ανταρτομάνα.

Εκατό τανκσ, δεκάδεσ αεροπλάνα, όλμοι και πυροβόλα χτυπάνε τισ μικρζσ δυνάμεισ των υπεραςπιςτϊν τθσ ςυνοικίασ. Χιλιάδεσ ιμινίτεσ, χωροφφλακεσ, αραπάδεσ και Εγγλζηοι εξορμοφν πίςω από αδιαπζραςτο προπζταςμα καπνογόνων. Μεραρχία ολόκλθρθ κα εξοντϊνονταν μζςα ςε μια ϊρα κάτω από το βάροσ μιασ τόςο τρομαχτικισ επίκεςθσ. Κι όμωσ, με μεγάλεσ απϊλειεσ κατορκϊνουν μόνο ςτισ 10 το πρωί να καταλάβουν το λόφο Μαυρομάτθ. Στισ 2 το μεςθμζρι ςι ιμινίτεσ κατορκϊνουν να περάςουν το ρζμα και να καταλάβουν τα πρϊτα ςπίτια τθσ Καιςαριανισ. Μόλισ αργά το απόγευμα κατορκϊνουν να κατανικιςουν τθν αντίςταςθ τθσ χοφφτασ των θρϊων που τουσ αντιμετωπίηει. Και θ Καιςαριανι πζφτει όπωσ ιθσ αξίηει, μζςα ςε μια αποκζωςθ από φλόγεσ, καπνοφσ και εκριξεισ. Οι τελευταίοι υπεραςπιςτζσ τθσ ανταρτομάνασ πολεμάνε μζχρι τθν τελευταία ςφαίρα. Ο αντάρτθσ Λουμπάρ ςκοτϊνεται, ο μαχθτισ Βαγγζλθσ Κυλιςμανισ πζφτει θρωικά υπεραςπίηοντασ τθ γζφυρα του Νοςοκομείου Συγγροφ. Ο Νίκοσ Σταμποφλοσ πιάνεται αιχμάλωτοσ αφοφ εξάντλθςε και τθν τελευταία ςφαίρα. Ζνασ χωροφφλακασ τον εκτελεί επί τόπου... Θ τελευταία μάχθ τθσ Καιςαριανισ χάριςε δυο μορφζσ του Αγϊνα. Τον προαιϊνιο εχκρό του λαοφ μασ, τον αποχτθνωμζνο χωροφφλακα που δολοφονεί ζνα λαϊκό αγωνιςτι. Και τον επονοελαςίτθ Νίκο Σταμποφλο, το νζο τφπο του Ζλλθνα, που δίνει τθ ηωι του αφειδϊλευτα για τθν Ελλάδα, τθ Λευτεριά, το Λαό. Ορκιηόμαςτε να μθν ξεχάςουμε ποτζ. Οφτε τον ζνα οφτε τον άλλο.

Page 18: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ τον Δεκζμβρθ του 1944

Ο Δεκζμβρθσ Ανικει ςε όλο το λαό

Θ παλλαϊκότθτα τθσ δεκεμβριανισ αντίςταςθσ είναι κάτι που κανζνασ τίμιοσ

άνκρωποσ δεν μπορεί να αμφιςβθτιςει. Ο κ. Καφαντάρθσ είχε πει χαρακτθριςτικά: «Αν δεν είχαν μαηί τουσ το λαό, δεν κα μποροφςαν να κρατιςουν οφτε μιςι ϊρα». Οι δεςμοί του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ με το λαό είχαν ςφυρθλατθκεί ςτθ διάρκεια του απελευκερωτικοφ αγϊνα και ςτισ 50 μζρεσ που ακολοφκθςαν τθν απελευκζρωςθ. Το Δεκζμβρθ λαόσ και ςτρατόσ δζκθκαν ςε μια αδιάρρθκτθ ενότθτα. Ο Σκόμπι και ο χαφιζσ αντιμετϊπιηαν παντοφ και πάντα ολόκλθρο το λαό ζτοιμο και αποφαςιςτικό. Γι αυτό και το μεγαλφτερο βάροσ τθσ πολεμικισ μθχανισ των Εγγλζηων ςτράφθκε ενάντια ςτουσ μαχθτζσ τθσ πρϊτθσ γραμμισ αλλά και ενάντια ςτον άοπλο λαό των λαϊκϊν ςυνοικιϊν. Εκεί βρίςκονταν οι ανεξάντλθτεσ εφεδρείεσ, οι εμψυχωτζσ, οι νοςοκόμοι, οι τροφοδότεσ του ΕΛΑΣ. Κι εκεί γφριςαν τισ μποφκεσ τουσ τα πυροβόλα τθσ ξθράσ και των πολεμικϊν. Εκεί ζςπειραν τον κάνατο τα ρουκετοβόλα τθσ ΑΦ. Ο λαόσ ζπρεπε να εξοντωκεί! ΓΛΑΤΛ Ο ΛΑΟΣ ΣΥΣΣΩΜΟΣ ΕΣΤΕΚΕ ΕΜΡΟΔΛΟ ΣΤΑ ΑΝΤΛΛΑΪΚΑ ΤΟΥΣ ΣΧΕΔΛΑ. Ζτςι μονάχα μπορεί να εξθγθκεί θ λφςςα ενάντια ςτουσ αμάχουσ, οι δολοφονίεσ γυναικόπαιδων, οι πολυβολιςμοί των νοςοκομείων, ο βομβαρδιςμόσ των λαϊκϊν ςυνοικιϊν.

Page 19: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Ο Σκόμπι είχε διακρίνει ςωςτά τον εχκρό του, και εχκρόσ του ιταν ολόκλθροσ ο λαόσ. Θ επίκεςθ ενάντια ςτουσ αμάχουσ εχτόσ από τθν ανοιχτι δολοφονία πιρε και τθ μορφι του αποκλειςμοφ. Ο Σκόμπι αυτοχειροτονικθκε ςε αρχθγό τθσ ΕΜ-ΕΛ και καταδίκαςε ςε κάνατο από τθν πείνα το λαό τθσ Ακινασ και του Ρειραιά.

Από τισ πρϊτεσ μζρεσ του δεκεμβριανοφ αγϊνα οι ςυνοικίεσ μασ υποχρεϊκθκαν ν' αντιμετωπίςουν το τεράςτιο ζργο του επιςιτιςμοφ 150.000 ανκρϊπων. Αποκζματα δεν υπιρχαν ςε κανζνα ςπίτι και οι αποκικεσ ιταν ελάχιςτεσ. Κι όμωσ ο λαόσ και ο ςτρατόσ ζπρεπε να ηιςουν για να ςυνεχίςουν τον Αγϊνα. Σ' αυτόν τον τομζα, τον τομζα τθσ επιβίωςθσ, κερδικθκε μια απ' τισ λαμπρότερεσ νίκεσ του Δεκζμβρθ. Τίποτα δεν ζλειψε μζχρι το τζλοσ από το μαχόμενο λαϊκό ςτρατό. Οφτε το ςυςςίτιο οφτε τα τςιγάρα οφτε τα δϊρα. Οι τραυματίεσ ζγιναν αλθκινό προςκφνθμα. Ζνασ υπζροχοσ λαόσ, ο λαόσ των Ανατολικϊν Συνοικιϊν ςτεροφνταν τα πάντα για το ςτρατό, για τουσ τραυματίεσ, για τα παιδιά. Το καφμα τθσ ςυντιρθςθσ του ςτρατοφ, των τραυματιϊν και του λαοφ δεν ιταν κατορκωτό χωρίσ το λαϊκό δθμοκρατικό κεςμό των Λαϊκϊν Επιτροπϊν και χωρίσ τθν αυτοκυςία και τθν οργάνωςθ ολόκλθρου του λαοφ.

Οι λαϊκζσ επιτροπζσ δουλεφοντασ με καυμαςτι πρωτοβουλία και επάρκεια ζδειξαν τι μπορεί να κατορκϊςει ζνασ λαόσ που είναι αφζντθσ ςτον τόπο του ζςτω και κάτω από ςυνκικεσ ολοκλθρωτικοφ αποκλειςμοφ και απάνκρωπου πολζμου. Να το ζργο μερικϊν Λαϊκϊν Επιτροπϊν: Θ Λ. Ε. Θλιουπόλεωσ μοίραςε ςτουσ κατοίκουσ τθσ ςυνοικίασ: 1.500 οκ. δθμθτριακά, 400 οκ. λάδι, 3.000 οκ. Λαχανικά, 1.000 κοφτεσ τςιγάρα, 700 κουτιά ςπίρτα, 1.000 οκ. κραςί προσ 50 δρχ. τθν οκά. Μοίραςε με 60 δρχ. τθν οκά όλα τα αποκζματα των μπακάλικων και διζκεςε για τα νοςοκομεία 1500 αυγά. Οι αρικμοί αυτοί μιλάνε εφγλωττα αλλά δεν τα λζνε όλα. Δεν λζνε, π.χ., πωσ οργανϊκθκαν ςυνεργεία που με δικά τουσ μζςα περιόδευαν ςτα χωριά τθσ Αττικισ και αγόραςαν το λάδι και τα λαχανικά. Δεν λζνε ότι όλα τα τρόφιμα μοιράςτθκαν ς' όλο το λαό χωρίσ διάκριςθ πολιτικϊν φρονθμάτων και χωρίσ να ςθμειωκεί θ παραμικρι ανωμαλία. Δεν μιλάνε για τα ξενφχτια και τθν πείνα των μελϊν τθσ λαϊκισ επιτροπισ.

Στο Κατςιπόδι θ Λ. Ε. οργάνωςε ςυςςίτιο δυο φορζσ τθ βδομάδα για δυο χιλιάδεσ παιδάκια, ςυντιρθςε εκατοντάδεσ άπορεσ οικογζνειεσ, ζςτειλε ειδικά ςυνεργεία που περνοφςαν από τθ γραμμι του μετϊπου και με κίνδυνο τθσ ηωισ τουσ μετζφεραν χιλιάδεσ οκάδεσ λαχανικά και άλλα τρόφιμα που μοιράςτθκαν ςτο λαό. Βρικε κατάλυμα και οργάνωςε ςυςςίτιο για 400 Καιςαριανιϊτεσ που κατζφυγαν ςτο Κατςιπόδι όταν το πυροβολικό και τ' αεροπλάνα του Σκόμπι ιςοπζδωναν τθν Καιςαριανι.

Το Δουργοφτι, θ ςυνοικία που θ ακλιότθτα και θ φτϊχεια ξεπερνάει κάκε όριο, είχε κι αυτό τθ λαϊκι του επιτροπι. Και να το ζργο τθσ: Οργάνωςε ζνα νοςοκομείο με 15 κρεβάτια, ςτζγαςε 150 πρόςφυγεσ τθσ Καιςαριανισ, οργάνωςε κακθμερινό ςυςςίτιο με 300 μερίδεσ, μοίραςε ψωμί, ψάρια, λαχανικά, 1.500 οκ. κάρβουνο, ςπίρτα, τςιγάρα και 15 οκ. ςκόνθ γάλα για τουσ άρρωςτουσ. Τα ςυνεργεία τθσ διζςχιηαν κακθμερινά τθ γραμμι του πυρόσ για να μεταφζρουν τρόφιμα ςτθ ςυνοικία. Τθν τελευταία φορά πιάςτθκαν από τουσ Εγγλζηουσ και ςτάλκθκαν ςτθν Ελ-Ντάμπα. Στο Ραγκράτι θ Λ. Ε. οργάνωςε κακθμερινό ςυςςίτιο για 600 άπορουσ και πρόςφυγεσ, μοίραςε λαχανικά, γάλα, ψωμί ακόμα και κρζασ.

Θ μαφρθ αγορά είχε εξαφανιςτεί από τισ ςυνοικίεσ μασ όλο το Δεκζμβρθ, ενϊ ςτο αμαρτωλό Κολωνάκι το λάδι είχε φτάςει μια λίρα τθν οκά. Ο λαόσ μασ τον ιςτορικό αυτό μινα δεν ζδειξε μονάχα τθν ψυχικι δφναμθ και τθν παλικαριά του αλλά και το θκικό του παράςτθμα, το υψθλό πολιτιςτικό του επίπεδο, τθν αυτοπεικαρχία του και τισ καυμάςιεσ οργανωτικζσ του ικανότθτεσ. Τθ μεγαλφτερθ απόδειξθ για το τεράςτιο ζργο του οργανωμζνου λαοφ δείχνει ο παρακάτω απολογιςμόσ του ζργου του 6ου κλιμακίου τθσ Ρανακθναϊκισ Λαϊκισ Επιτροπισ του κλιμακίου τθσ Ανατολικισ Ακινασ.

Page 20: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Το κλιμάκιο μοίραςε εν όλω μζςα ςτο Δεκζμβρθ: 2.900.000 μερίδεσ ψωμί από 50 δράμια θ κάδε μερίδα, 31.000 κουτιά γάλα, 250 οκ. γάλα ςκόνθ,, 11.500 οκ. μακαρόνια που επιτάχτθκαν ςτισ αποκικεσ του Δ.Ε.Σ. (εργοςτάςια ΕΒΕΣΚ), 6.000 μερίδεσ μπακαλιάρο, 17.200 μερίδεσ κρζασ που αγοράςτθκε από κτθνοτρόφουσ τθσ Αττικισ, 500 οκ. ςταφίδα, 14.0 οκ. όςπρια (από επιτάξεισ και ενίςχυςθ τθσ Ρ.Λ.Ε.). Ηάχαρθ 600 οκ. (μοιράςτθκε ςτουσ αρρϊςτουσ, ςτον ΕΛΑΣ και ςτα νοςοκομεία), ςαποφνι 350 οκ. (από επίταξθ). Σπίρτα 148.000 κουτιά (επίταξθ μονοπωλ. Ραγκρατιοφ). Ρετρζλαιο 100 δοχεία (επίταξθ μονοπωλ. Ν. Κόςμου). Λάδι 1.500 οκ. ξφλα 190.000 οκ. κάρβουνα 12.000 αλάτι 2,1/2 τόνοι (επίταξθ μονοπωλ. Ραγκρατίου). Τςιγάρα 10.000 κοφτεσ, κονιάκ 150 οκ. (επίταξθ), λαχανικά 16.0 οκ. (από κιπου Κολωνοφ - Σφαγείων), ςοφπεσ 6.500 κουτιά (από εράνουσ). Φάρμακα που διατζκθκαν ςτα νοςοκομεία: 2.500 πάκα γάηεσ, 4.000 αςπιρίνεσ, 3.000 επίδεςμοι, 8 κιλά βάμμα ιωδίου και ζνασ μεγάλοσ αρικμόσ από ςπεςιαλιτζ και ενζςεισ. Ο απολογιςμόσ αυτόσ είναι ζνα ράπιςμα για τθ μεταδεκεμβριανι δικαιοςφνθ, που γεμίηει τα κάτεργα από αγωνιςτζσ που κατθγοροφνται για λεθλαςίεσ. Να λοιπόν τι ζγιναν τα «λεθλατθκζντα». Διατζκθκαν για να ηιςει ο λαόσ που αυτοί είχαν καταδικάςει ςε κάνατο.

Αλλά θ δράςθ του κλιμακίου δε ςταματάει εδϊ. Από τθν πρϊτθ μζρα τθσ ςφγκρουςθσ υποχρεϊκθκε ν' αντιμετωπίςει το πρόβλθμα τθσ εκκζνωςθσ τθσ Καιςαριανισ από τον άμαχο πλθκυςμό. Το θράκλειο αυτό ζργο μονάχα ζνα λαϊκό όργανο μποροφςε να το λφςει, και το ζλυςε. Χάρθ ςτισ προςπάκειεσ του κλιμακίου και τθν υπζροχθ αλλθλεγγφθ που ζδειξε ο λαόσ των άλλων ςυνοικιϊν, 13.182 Καιςαριανιϊτεσ και 500 πρόςφυγεσ από άλλεσ ςυνοικίεσ βρικαν ςτζγθ και τροφι.

Το Ραγκράτι φιλοξζνθςε 4.500, ο Βφρωνασ 6.500, θ Γοφβα 800, θ Θλιοφπολθ 137, το Κατςιπόδι 114, θ Ν. Ελβετία 327, ο Κοπανάσ 448, ο Υμθττόσ 728, ο Ν. Κόςμοσ 128. Ακόμα και για τθ μιςκοδοςία των δθμοςίων και δθμοτικϊν υπαλλιλων φρόντιςε το κλιμάκιο. Στισ 20/12 καταβλικθκαν 1.000 δρχ. ςε 316 υπαλλιλουσ. Στισ 26/12 ξανάδωςε από χίλιεσ δρχ. ςε 198 (τόςοι παρουςιάςτθκαν). Από τουσ μιςκοδοτοφμενουσ 150 ιταν αςτυφφλακεσ που δεν ζμειναν οφτε μια μζρα χωρίσ ςυςςίτιο και ψωμί. Αυτό ιταν το μεγάλο ζργο των λαϊκϊν επιτροπϊν. Ο ΕΛΑΣ πολεμοφςε τον κ. Σκόμπι, τον αρχιςτράτθγο, και οι λαϊκζσ επιτροπζσ τον κ. Σκόμπι τον αρχθγό τθσ EM - ΕΛ και ςτρατθγό τθσ πείνασ. Το δεφτερο αυτό μζτωπο δεν υςτεροφςε ςε ςθμαςία και κα ιταν αδφνατον να γράψει κανείσ για τον Δεκζμβρθ χωρίσ να αναφζρει τισ λαϊκζσ επιτροπζσ. Από τθν πρϊτθ μζρα τθσ ςφγκρουςθσ δθμιουργικθκε ζνα άλλο τεράςτιο πρόβλθμα. Το πρόβλθμα τθσ περίκαλψθσ τραυματιϊν και αρρϊςτων. Ο απάνκρωποσ βομβαρδιςμόσ των αμάχων ζκανε το πρόβλθμα αυτό ακόμα οξφτερο. Οι Ανατολικζσ Συνοικίεσ δεν διζκεταν κανζνα νοςοκομείο εχτόσ από το Ρολυιατρείο του Βφρωνα. Ο λαόσ, όμωσ, δεν κα άφθνε ποτζ τουσ τραυματίεσ να πεκάνουν ςτο δρόμο. Τα νοςοκομεία ζπρεπε να γίνουν και ζγιναν μζςα ςε λίγεσ ϊρεσ. Θ δθμιουργία τουσ είναι ζνα ζποσ τθσ λαϊκισ αυτοκυςίασ, αλλθλεγγφθσ και πρωτοβουλίασ. Να πϊσ γίνθκαν τα νοςοκομεία ςτον Υμθττό, όπωσ μασ το διθγείται θ γραμματζασ τθσ Εκνικισ Αλλθλεγγφθσ.

«Στθ ςυνοικία μασ φτιάξαμε 3 νοςοκομεία μζςα ςε μια μζρα. Πλο το υλικό που χρειάςτθκε το πρόςφερε ο κόςμοσ δίνοντασ και τισ προίκεσ των κοριτςιϊν του. Ζξω από τα γραφεία τθσ Κ.Ο.Β. κάνανε ουρζσ φορτωμζνοι με κρεβάτια, ςκεπάςματα και ζπιπλα. Εγκαταςτιςαμε 18 κρεβάτια ςτα γραφεία τθσ Κ.Ο.Β. και 20 ςτο αςτυνομικό τμιμα. Εκτόσ απ' αυτά δθμιουργιςαμε ζνα παράρτθμα ςτθ Χαραυγι με 7 κρεβάτια, κι ζνα ςτθν Ηλιοφπολθ. Αμζςωσ μετά ανοίξαμε ζρανο και ο κόςμοσ δεν μασ αρνικθκε τίποτα. Μαηζψαμε ςε λίγεσ ϊρεσ 100 οκ. μακαρόνια, 50 οκ αλεφρι, πορτοκάλια, κονςζρβεσ. Κακθμερινά οι γυναίκεσ τθσ ςυνοικίασ μασ φζρνανε κότεσ και κουνζλια. Ρολλοί ζδωκαν τα μοναδικά κρεβάτια τουσ και τα ςκεπάςματά τουσ και κοιμόντουςαν με τα ροφχα ςτο πάτωμα...»

Page 21: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Μ' αυτόν τον τρόπο ζγιναν ςτισ Α. Συνοικίεσ 62 νοςοκομεία με 1.300 κρεβάτια. Ανάμεςα ς' αυτά και το νοςοκομείο «Θλζχτρα» που ςτεγάςτθκε ςτο κτίριο Ραπαςτράτου ςτον Υ μθττό. Τα πρϊτα 150 κρεβάτια γζμιςαν ςε 3 μζρεσ. Ζτςι, θ διοίκθςθ του νοςοκομείου αναγκάςτθκε να φζρνει ολοζνα και περιςςότερα για να προφτάςει τον αφθνιαςμζνο ρυκμό των δθμίων του λαοφ. Στα τζλθ του Δεκζμβρθ θ «Θλζχτρα» είχε 300 κρεβάτια, και εχτόσ απ’ αυτά άλλα 100 ςτο αναρρωτιριο. Είναι απερίγραπτθ θ αυτοκυςία του λαοφ, που ςτεροφνταν τα πάντα για να περικάλψει τουσ τραυματίεσ. Εκατοντάδεσ και χιλιάδεσ προςφζρονταν κακθμερινά για νοςοκόμοι, τραυματιοφορείσ και κακαριςτζσ, και θ διεφκυνςθ αναγκαηόταν να τουσ διϊχνει γιατί ιταν πολφ περιςςότεροι απ' ό,τι χρειάηονταν. Θ αυτοκυςία των γιατρϊν και του προςωπικοφ ιταν ανϊτερθ κάδε περιγραφισ. Νθςτικοί, ςακατεμζνοι απ' τθν κοφραςθ και άυπνοι παράςτεκαν ςτα κρεβάτια των πλθγωμζνων. Ππωσ ς' όλεσ τισ εκδθλϊςεισ τθσ ομαδικισ και ατομικισ ηωισ, ζτςι και ςτθν περίκαλψθ και τθ φροντίδα των κυμάτων ο Δεκζμβρθσ ζβαλε τθ ςφραγίδα τθσ ανωτερότθτασ, τθσ παλικαριάσ, τθσ αυταπάρνθςθσ. Στθν «Θλζχτρα» νοςθλεφτθκαν ςυνολικά 486 τραυματίεσ και άρρωςτοι. Απ' αυτοφσ 362 μαχθτζσ, 47 βοθκθτικϊν υπθρεςιϊν και 77 πολίτεσ. Μζςα ς' αυτοφσ 438 ιταν άντρεσ και 48 ιταν γυναίκεσ. Από τισ γυναίκεσ οι 18 ιςαν ελαςίτιςςεσ. Οφτε ζνασ δεν πζκανε από μόλυνςθ, παρ' όλο που τα μζςα ιταν τελείωσ ανεπαρκι. Ζνασ γιατρόσ ζλεγε γελϊντασ πωσ «θ αγάπθ και θ φλόγα του λαοφ ςκοτϊνουν ακόμα και τα μικρόβια». Φροντίηοντασ όμωσ τουσ τραυματίεσ του ο λαόσ οφτε για μια ςτιγμι δεν ξεχνοφςε τισ ανάγκεσ του μετϊπου. Τα τανκσ απειλοφν ςυνεχϊσ να διαςπάςουν τισ γραμμζσ του ΕΛΑΣ. Αντιαρματικά δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όμωσ λικάρια και μπουκάλεσ για εμπρθςτικζσ βόμβεσ. Χιλιάδεσ πειναςμζνου λαοφ ζβγαλαν τα νφχια τουσ ςτινοντασ οδοφράγματα. Από τον Υ μθττό μονάχα κινθτοποιικθκαν διακόςιοι ς' ζνα βράδυ για να φτιάξουν οδοφράγματα. Και δοφλεψαν μζχρι τα ξθμερϊματα. Ρολλζσ φορζσ το χωνί ζριχνε το ςφνκθμα για τα οδοφράγματα τθν ϊρα τθσ διανομισ των τροφίμων. Θ ουρά διαλυότανε αμζςωσ και όλοι τρζχανε να φράξουν το δρόμο ςτο Σκόμπι. Ρόςοι απ' αυτό το πλικοσ δε βρικανε το κάνατο τθν ϊρα που δουλεφανε ςτο οδόφραγμα! Εριζσ εβδομιντα χρονϊν που είχαν το ζνα πόδι μζςα ςτον τάφο ςαν τθ Κατίνα Μαρμαρζλθ, και παιδάκια που άλλαηαν τα δόντια τουσ ςικωναν πελϊρια αγκωνάρια κι ασ ιταν κεονιςτικοι. Ροφ ζβριςκαν αυτι τθ δφναμθ; Στο δίκιο του Αγϊνα τουσ, ςτο μίςοσ ενάντια ςτο φαςιςμό! Ο λαόσ ιταν ανεξάντλθτθ εφεδρεία του μαχόμενου ςτρατοφ. Κακθμερινά είχε απϊλειεσ ο ΕΛΑΣ αλλά τα ντουφζκια ποτζ δεν ςταμάτθςαν να κελαθδοφν. Ρίςω από κάκε μαχθτι παραμόνευε κι ζνασ άμαχοσ για να πάρει τθ κζςθ του. Το ςφνταγμα των Ανατολικϊν Συνοικιϊν, που είχε τισ πρϊτεσ μζρεσ του Δεκζμβρθ 1.300 μαχθτζσ, είχε απϊλειεσ ςε νεκροφσ και τραυματίεσ οκτακόςιουσ! Και τθν τελευταία μζρα του Δεκζμβρθ βρζκθκε με δφναμθ 1.800! Εκείνο που δθμιουργοφςε ζναν τεχνθτό διαχωριςμό ανάμεςα ςτον ΕΛΑΣ και το λαό ιταν θ ζλλειψθ όπλων. Αν υπιρχαν όςα όπλα ηθτοφςε ο λαόσ, τότε το II ςφνταγμα κα μεταβαλλόταν ςε ςτρατιά!

Το χωνί... Πταν πολεμάει ζνασ ολόκλθροσ λαόσ δεν υπάρχει άλλο μζςο διαβιβάςεων. Αυτό είναι θ φωνι τθσ θγεςίασ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ. Μια μζρα το χωνί ηιτθςε από τον κόςμο μπουκάλεσ για αντιαρματικζσ βόμβεσ. Μονάχα ςτον Υ μθττό ςυγκεντρϊκθκαν ςε μιςι ϊρα 300 μπουκάλεσ. Το χωνί διαφϊτιηε κι ενθμζρωνε το λαό, το χωνί καλοφςε τουσ προδότεσ να παραδοκοφν. Πταν το χωνί ζλεγε τισ πολεμικζσ ειδιςεισ τθσ θμζρασ, ςτθν πλατεία κάκε ςυνοικίασ μαηευόταν χιλιάδεσ κόςμου. Τα αεροπλάνα τριγφριηαν απειλθτικά γιατί κυνθγοφςαν κάτι τζτοιεσ ευκαιρίεσ, αλλά ποιοσ τα λογάριαηε.

Ο κακθμερινόσ «ιηοςπάςτθσ», που τυπωνόταν ςε 10.000 φφλλα ςτα τυπογραφεία τθσ Αχτίδασ, γινότανε ανάρπαςτοσ. Πταν απομονϊκθκαν οι Α. Συνοικίεσ θ φλθ δινόταν από τθ ςφνταξθ του "ιηοςπάςτθ" με το μυςτικό πολεμικό τθλζφωνο του ΕΛΑΣ τα μεςάνυχτα. Δεκάδεσ εκελοντζσ τυπογράφοι, χαρτοκζτεσ και εργάτεσ δοφλευαν εκελοντικά και ξενυχτοφςαν για να τυπϊςουν τθν αγαπθμζνθ εφθμερίδα του λαοφ. Ο «ιηοςπάςτθσ» μαηί με χιλιάδεσ προκθρφξεισ και άλλα ζντυπα ζφταναν κακθμερινά ςτθν πρϊτθ γραμμι. Ρόςεσ φορζσ δεν κοκκίνιςε από το αίμα του λαϊκοφ αγωνιςτι! Τίποτα κρυφό απ' το Λαό! Αυτό είναι το ςφνκθμα τθσ Λαϊκισ Διαφϊτιςθσ. Οφτε ψευτιζσ οφτε υπερβολζσ. Ο λαόσ ξζρει καλά τουσ ςκοποφσ και τθν πορεία του Αγϊνα του. Και τον ςυνεχίηει απτόθτοσ, αποφαςιςτικόσ, ενωμζνοσ, ανυπζρβλθτοσ.

Page 22: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Δολοφόνοι και εγκλθματίεσ

Θ αντίςταςθ του Δεκζμβρθ δε φανζρωςε μονάχα το μεγαλείο και τον θρωιςμό τθσ λαϊκισ ψυχισ αλλά ξεςκζπαςε όλθ τθ χτθνωδία και τθν αιμοβοριά του φαςιςμοφ.

Οι αγριότθτεσ που διζπραξαν οι Εγγλζηοι και οι ςφμμαχοί τουσ Μπουραντάδεσ, τςολιάδεσ, ιμινίτεσ, εδεςίτεσ, χίτεσ και όλο το κατακάκι τθσ προδοςίασ ςε βάροσ των ελαςιτϊν και του άμαχου λαοφ ξεπερνοφν κάκε όριο. Δεν μποροφμε ν' αποφφγουμε τθ ςφγκριςθ ανάμεςα ςτθ ςυμπεριφορά των Άγγλων και των Γερμανϊν, γιατί και ςτισ δυο περιπτϊςεισ ο λαόσ μασ αντιμετϊπιςε καταχτθτι. Ντρεπόμαςτε ειλικρινά γιατί από τθ ςφγκριςθ αυτι βγαίνουν ηθμιωμζνοι οι Άγγλοι. Αμφιβάλλουμε αν οι ςφμμαχοί μασ ζδειξαν τόςθ αγριότθτα ενάντια ςτουσ γερμανοφσ αιχμαλϊτουσ όςθ ζδειξαν ενάντια ςτουσ ελαςίτεσ. Αμφιβάλουμε αν βομβάρδιςαν με τόςθ μανία το Βερολίνο με όςθ χτφπθςαν τθν Καιςαριανι και το Ρεριςτζρι.

Από τθ πρϊτθ μζρα τθσ ςφγκρουςθσ φάνθκε πωσ οι Σκόμπθδεσ δεν πολεμοφςαν μονάχα ενάντια ςτον ΕΛΑΣ αλλά ενάντια ς' ολόκλθρο λαό. Σ' όλθ τθ διάρκεια του Δεκζμβρθ δε γίνθκε καμία διάκριςθ ανάμεςα ςε ςτρατό και ςε αμάχουσ.

Αυτό αποτελεί τθ μεγαλφτερθ απόδειξθ πωσ θ αντίςταςθ δεν ιταν "γκανγκςτερικό κίνθμα" αλλά παλλαϊκι αντίςταςθ. Γι' αυτό κι από τθν πρϊτθ μζρα τθσ ςφγκρουςθσ οι μποφκεσ των πυροβόλων τθσ ξθράσ, των τανκσ και των πλοίων, γι' αυτό και οι μπόμπεσ και οι ρουκζτεσ των αεροπλάνων χτυποφςαν αποκλειςτικά τισ λαϊκζσ ςυνοικίεσ γκρεμίηοντασ ςπίτια και ςκοτϊνοντασ γριζσ, γζρουσ και παιδιά. Μοναχά ο πρϊτοσ βομβαρδιςμόσ τθσ Καιςαριανισ ςτισ 6/12 ςτοίχιςε 240 νεκροφσ και τραυματίεσ. Τα ςπίτια που βρίςκονταν ςτθν πρϊτθ γραμμι δεν ζχουν πάκει οφτε το 1/10 από τισ ηθμιζσ που ζπακαν εκείνα που βρίςκονταν ςτα

Page 23: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

μετόπιςκεν. Τα 75% από τα κφματα τθσ Δεκεμβριανισ Αντίςταςθσ είναι άμαχοι. Ασ πάρουμε μια ςυνοικία που δεν χτυπικθκε με τθ λφςςα που χτυπικθκαν οι άλλεσ, το Ραγκράτι. Τα 90% των καταςτροφϊν ζγιναν ςτισ περιοχζσ Βαρνάβα - Βρυςοφλα - Ρλαςτιρα, που απείχαν πάνω από 700 μζτρα από τθ γραμμι του μετϊπου. Από το ςφνολο των καταςτροφϊν μόνο ζνα 8% οφείλεται ςτον ΕΛΑΣ και αυτζσ ςε ςθμεία απ' όπου δα περνοφςαν οι Σκόμπθδεσ και ιταν απαραίτθτθ θ καταςκευι οδοφραγμάτων. Οφτε μια ανατίναξθ δεν ζγινε από τον ΕΛΑΣ που να μθν ιταν ηωτικά απαραίτθτθ για τθν άμυνα του μετϊπου. Να οι καταςτροφζσ που προξζνθςαν τα άδοξα κανόνια και ρουκετοβόλα του Σκόμπι:

Αυτόσ είναι ο κλιβερόσ απολογιςμόσ ενόσ βάρβαρου πολζμου. Κα ζμενε όμωσ ατελείωτοσ αν δεν αναφζραμε και τθν απερίγραπτθ αγριότθτα που δείχτθκε ενάντια ςτουσ ελαςίτεσ αιχμαλϊτουσ και τουσ αμάχουσ. Στο κεφάλαιο αυτό οι "ςφμμαχοι" ςυναγωνίςτθκαν με επιτυχία τουσ αποκτθνωμζνουσ ταγματαςφαλίτεσ, ιμινίτεσ, χωροφφλακεσ. Εμείσ τουλάχιςτον δεν μποροφμε να κάνουμε διάκριςθ ανάμεςα ςτον ελεφκερο ςκοπευτι που δολοφονοφςε φπουλα γυναικόπαιδα που περίμεναν ςτθν ουρά να πάρουν μια χοφφτα μπιηζλια και ςτο "ςφμμαχο" αεροπόρο ι οδθγό τανκ που πυροβολοφςε γυναικοφλεσ και παιδιά τθσ Καιςαριανισ, του Βφρωνα, του Αθ Γιάννθ. Κι οι δυο τουσ είναι κοινοί εγκλθματίεσ. Και οι δυο τουσ αξίηουν εξ' ίςου τον τίτλο του φαςίςτα διμιου. Τα νοςοκομεία μασ γζμιηαν από κομματιαςμζνεσ γριζσ και ακρωτθριαςμζνα παιδάκια. Ροτζ το διεκνζσ δίκαιο δεν κουρελιάςτθκε τόςο πολφ όςο το Δεκζμβρθ. Για τουσ ςκόμπθδεσ και τουσ λακζδεσ τουσ δεν υπιρχε τίποτα το ιερό. Οι πολυβολιςμοί των νοςοκομείων, των τραυματιοφορζων ακόμθ και των κθδειϊν ιταν ςυνθκιςμζνο φαινόμενο. Και θ πιο ολιγάνκρωπθ ςυγκζντρωςθ ς' ζναν δρόμο ιταν κίνδυνοσ κάνατοσ. Οι αιχμάλωτοι τεμαχίηονταν κυριολεκτικά από τουσ Εγγλζηουσ, τουσ χωροφφλακεσ και τουσ ιμινίτεσ. Κα χρειαηόταν τόμοι ολόκλθροι για ν' απαρικμιςει κανείσ ζνα προσ ζνα τα εγκλιματά τουσ. Εδϊ κ' αναφζρουμε μερικά επειςόδια μονάχα από το ατελείωτο θμερολόγιο τθσ φρίκθσ και του εγκλιματοσ.

Στισ 4/12 ο καπετάνιοσ του 6ου λόχου Κατςιποδιοφ πρϊθν υπενωμοτάρχθσ τθσ χωροφυλακισ, Σπφροσ Καρτηισ τραυματίςτθκε ςοβαρά από ελεφκερο ςκοπευτι. Ο

Βαριζσ ηθμιζσ Ολικζσ καταςτροφζσ Νεκροί άμαχοι Τραυματίεσ άμαχοι

Καιςαριανι 413 48 10 580

Βφρωνασ 94 15 20 50

Παγκράτι 28 8 15 50

Γοφβα-Μετσ 45 10 20 65

Αθ Γιάννθσ 28 9 18 70

Νζοσ Κόςμοσ 20 6 15 40

Δουργοφτι 32 12 8 30

Ζωγράφου-Κουπόνια 17 4 5 11

Κατςιπόδι 20 8 16 32

Νζα Ελβετία 12 3 8 19

Υμθττόσ 8 2 5 10

Σφνολο 715 125 440 957

Page 24: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

ςυναγωνιςτισ του Ραναγιϊτθσ Β. με κίνδυνο τθσ ηωισ του τον μεταφζρει ςτο Στακμό Ρρϊτων Βοθκειϊν δίπλα ςτο Μθχανοκίνθτο Τμιμα Αςτυνομίασ Ρόλεων. Εκεί του ζγινε αμζςωσ μετάγγιςθ αίματοσ και επζμβαςθ, και οι γιατροί αποφάνκθκαν πωσ κα ηιςει. Τθ ςτιγμι που ο ς. Ραναγιϊτθσ ετοιμαηόταν να φφγει ειςβάλλουν ςτο νοςοκομείο Μπουραντάδεσ και με τ' αυτόματα ςτα χζρια άρχιςαν να παίρνουν τουσ τραυματίεσ αιμόφυρτουσ και να τουσ οδθγοφν ζξω. Ο ς. Ραναγιϊτθσ για να γλυτϊςει κατεβαίνει ςτο υπόγειο κι εκεί βρζκθκε μπροςτά ς' ζνα αποτρόπαιο κζαμα. Σωριαςμζνα το ζνα πάνω ςτο άλλο κοίτονταν 14 πτϊματα που ζφεραν όλα τραφματα ςτο πίςω μζροσ του κρανίου. Είχαν εκτελεςτεί από τουσ Μπουραντάδεσ! Με χίλια βάςανα κατάφερε να τουσ ξεφφγει χάρθ ςτθ βοικεια του προςωπικοφ του ςτακμοφ. Ο Σπφροσ Καρτηισ εκτελζςτθκε τθν ίδια μζρα από τα χτινθ του μθχανοκίνθτου.

Στισ 20/12 αιχμαλωτίηεται ο κρυλικόσ λοχαγόσ του 4ου λόχου του Ρροτφπου Τάγματοσ Ορζςτθσ, μαηί με 15 μαχθτζσ ςτο άλςοσ των Κουπονιϊν. Οι ιμινίτεσ τουσ κατακομμάτιαςαν με ςουγιάδεσ και ξιφολόγχεσ. Στισ 19/12 χωροφφλακεσ εξετζλεςαν ςτο ςπίτι τθσ οδοφ Σεβαςτείασ 24 (Κουπόνια), αφοφ τουσ βαςάνιςαν απάνκρωπα, τρεισ τραυματίεσ του ΕΛΑΣ. Τθν ίδια μζρα εκτελζςτθκαν ζνασ τραυματιοφορζασ και άλλοσ ζνασ τραυματίασ ελαςίτθσ ςτθ διαςταφρωςθ Σεβαςτείασ - Λλυςςίων. Στο ςπίτι τθσ οδοφ Λλιςίων 11 β εκτελζςτθκαν από τουσ κτθνανκρϊπουσ τθσ χωροφυλακισ άλλοι 4 τραυματίεσ. Οι κάτοικοι των γειτονικϊν ςπιτιϊν υποχρεϊκθκαν να τουσ κάψουν μαηί με άλλα 20 πτϊματα εκτελεςκζντων ςτο προαφλιο του δθμοτικοφ ςχολείου.

Στο άλςοσ των Κουπονιϊν εκτελζςτθκαν άλλοι 5 αιχμάλωτοι και κάφτθκαν εκεί. Το Γενάρθ τουσ ξζκαψαν και τουσ μετζφεραν ςε άγνωςτθ κατεφκυνςθ. Στθν ίδια ςυνοικία ζνασ ενωμοτάρχθσ τθσ χωροφυλακισ δολοφόνθςε τον Δ. Λωαννίδθ (Ραμφυλίασ 9), επειδι βρζκθκε πάνω του μια προκιρυξθ με θμερομθνία 12 Οκτωβρίου. Στισ 17/12 ςτθ μάχθ του Αρδθτοφ οι Σκόμπθδεσ ςικωςαν λευκι ςθμαία και φπουλα τραυμάτιςαν τον ελαςίτθ Γκίκα. Τον κατακρεοφργθςαν ζπειτα με τουσ ςουγιάδεσ. Στισ 25/12 μια ομάδα αντάρτεσ απομονϊκθκε και αιχμαλωτίςτθκε ςτο εργοςτάςιο Φιξ. Οι Εγγλζηοι τουσ ζβγαλαν τα μάτια με τισ ξιφολόγχεσ και ζπειτα τουσ ζςφαξαν ςαν τα τραγιά. Ενόσ ελαςίτθ που παρακολουκοφςε κρυμμζνοσ τθ φριχτι αυτι ςκθνι άςπριςαν τα μαλλιά μζςα ςε λίγα λεπτά. Στισ 29/12 ςτθν τελευταία μάχθ τθσ Καιςαριανισ πιάςτθκε αιχμάλωτοσ ο ανκ/γόσ του αντάρτικου Λάηαροσ Κεφαλίδθσ. Οι χοίροφφλακεσ τον εκτζλεςαν τθν ίδια μζρα ςτθν οδό Κριεηϊτου. Από τουσ αιχμαλϊτουσ που πιάςτθκαν ςτθν τελευταία μάχθ τθσ Καιςαριανισ δεν ζμεινε κανζνασ ηωντανόσ. Οι θτινίτεσ κι οι χοίροφφλακεσ διθγόντουςαν με αφάνταςτθ κτθνωδία ςτουσ κατοίκουσ των Κουπονιϊν πωσ τουσ ξεκοίλιαςαν με τισ ξιφολόγχεσ. Ζνασ επιλοχίασ περθφανευόταν πωσ δολοφόνθςε 12 ελαςίτεσ αιχμαλϊτουσ ανάμεςα ςτουσ οποίουσ κι ζνα κορίτςι!

Ζπειτα από τθν άτιμθ αυτι δολοφονία, που γίνθκε μπροςτά ςτα μάτια των «ςυμμάχων», λεθλάτθςαν όλα τα ςπίτια και κάψανε 3 τετράγωνα παράγκεσ. Μα, όπωσ είπαμε, θ λφςςα τουσ δε ξζςπαςε μονάχα ςτουσ τραυματίεσ και τουσ αιχμαλϊτουσ. Οι όλμοι, το πυροβολικό, τα τανκσ και τα αεροπλάνα ζκαναν κραφςθ ςτουσ αμάχουσ. Οι ςυνοικίεσ μασ ηοφςαν κάτω από καταιγιςμό φωτιάσ και ςίδερου. Με ιδιαίτερθ λφςςα χτυπικθκε θ Καιςαριανι και ςε εκατοντάδεσ ανζρχονται τα κφματα τθσ μαρτυρικισ αυτισ ςυνοικίασ. Στισ 9/12 αγγλικά αεροπλάνα πολυβόλθςαν τον άμαχο πλθκυςμό ςτο Δουργοφτι με αποτζλεςμα 3 νεκροφσ και 8 τραυματίεσ. Τθν ίδια μζρα αγγλικό τανκ από τθν οδό θγίλλθσ τραυμάτιςε δυο γυναίκεσ ςτο Βατραχονιςι. Στισ 10/12 αγγλικά αεροπλάνα βομβάρδιςαν με δζςμεσ βομβϊν τθν Καιςαριανι, τθν ϊρα που ο κόςμοσ ζκανε ουρά ζξω από τουσ φοφρνουσ. Ταυτόχρονα πολυβόλθςαν το Βφρωνα και τθν Ν. Ελβετία. Τα κφματα από τον άμαχο πλθκυςμό ξεπζραςαν τα εκατό.

Page 25: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Στισ 12/12 θ Καιςαριανι είχε άλλα 40 κφματα από όλμουσ, οβίδεσ και πολυβολιςμοφσ. Τθν ίδια μζρα ςτον Υμθττό όλμοι και οβίδεσ καταςτρζφουν τρία ςπίτια κοντά ςτο νοςοκομείο Θλζχτρα και τραυματίηουν δυο γυναίκεσ κι ζνα γζρο. Το Μετσ βάλλεται από το πρωί μζχρι το βράδυ και κανζνα ςπίτι ςχεδόν δεν ζμεινε ανζπαφο. Στισ 15/12 πζφτουν όλμοι ςτο Άλςοσ Ραγκρατίου, ςτθν Ρλατεία Ρλαςτιρα, ςτον Ρροφιτθ Θλία. Τα κφματα ξεπερνοφν τα 25. Στισ 17/12 οι Εγγλζηοι κατζλαβαν τισ πολυκατοικίεσ του Δουργουτιοφ, αφοφ τισ ζκαναν κόςκινο με τα κανόνια και τα πολυβόλα των τανκσ. Τα μεςάνυχτα ζβγαλαν ςτο δρόμο όλουσ τουσ ενοίκουσ, ακόμα και γυναίκεσ με τα νυχτικά τουσ και με τα μωρά ςτθν αγκαλιά. Τουσ ςυγκζντρωςαν με τουσ υποκόπανουσ ςε μια γωνιά ενϊ οι γυναίκεσ οφρλιαηαν, τρελζσ από τον τρόμο τουσ και λιποκυμοφςαν. Αφοφ τισ τυράννθςαν και τισ εξευτζλιςαν με κάδε τρόπο, τισ άφθςαν και κράτθςαν τουσ άντρεσ. Αυτοφσ τουσ οδιγθςαν ςτο γκαράη τθσ Λυϊν όπου τουσ παρζλαβαν οι Μπουραντάδεσ. Ενϊ τα χτινθ του Μπουραντά τουσ κακοποιοφςαν με τον πιο απάνκρωπο τρόπο, οι Εγγλζηοι τουσ ςφράγιςαν ςτο μζτωπο με κόκκινθ ςφραγίδα και ζπειτα τουσ ζςτειλαν ςτο Χαςάνι. Το μπλόκο αυτό, που ξεπζραςε ςε αγριότθτα τισ γερμανικζσ κθριωδίεσ, κράτθςε μζχρι τθν άλλθ μζρα το μεςθμζρι. Το μαρτυρικό Δουργοφτι αφοφ δοκίμαςε τον καταχτθτι δοκίμαηε αυτι τθ νφχτα του Αγίου Βαρκολομαίου και το «ςφμμαχο».

Πταν καταλιφκθκε ολόκλθρθ θ ςυνοικία οι Εγγλζηοι δεν ντράπθκαν να οργανϊςουν και παρζλαςθ νίκθσ. Ραρζλαςαν οι Σκοτςζηοι παίηοντασ τισ πίπιηεσ ενϊ οι Σκόμπθδεσ πετοφςαν ςτα κεφάλια του μιςοπεκαμζνου από τθ πείνα κόςμου κονςζρβεσ και ξεκαρδίηονταν ςτα γζλια. Ο λαόσ μασ δεν είναι αςυνικιςτοσ ςε κτθνωδίεσ, γιατί γνϊριςε το ηυγό των Τοφρκων, των Γερμανϊν, των Λταλϊν, των Βουλγάρων. Θ ελεεινι όμωσ παρζλαςθ τθσ νίκθσ των «ςυμμάχων» είναι κάτι που δεν κα το ξεχάςει ποτζ. Και ςτουσ αγριότερουσ ακόμα πολζμουσ τα νοςοκομεία και θ ςθμαία του Ερυκροφ Σταυροφ γενικότερα κεωροφνται ιερά. Το Δεκζμβρθ όμωσ οι "απελευκερωτζσ" κατάργθςαν αυτζσ τισ πολυτζλειεσ.

Στισ 10/12 χτυπικθκε από όλμο το παιδικό άςυλο τθσ Καιςαριανισ, παρ' όλο που ςτθ ςτζγθ του κυμάτιηε μια ςθμαία του Ερυκροφ Σταυροφ. Τραυματίςτθκε ςοβαρά ο Ε. Διαπαρόσ. Στισ 6/12 βομβαρδίςτθκε με όλμουσ το πολυιατρείο του Βφρωνα. Στισ 7 /I 2 θ επίκεςθ επαναλιφκθκε τθ φορά αυτι από αεροπλάνα.

Στισ 9/12 χτυπικθκε το νοςοκομείο Αθ Γιάννθ. Στισ 14/12 οι Σκόμπθδεσ ςκότωςαν ςτο Μετσ τθ νοςοκόμα Ζφθ Γεωργοποφλου κακϊσ και μια άλλθ. Στισ 15/12 Άγγλοι ζπιαςαν το υπ' αρικ. 2517 νοςοκομειακό αυτοκίνθτο και αιχμαλϊτιςαν τουσ τραυματιοφορείσ Ρ. Αυριλιϊνθ, Θ. Ματςάτςα, Δ. Σωτθριάδθ, Σ. Σαμαρά, Καλογιρου, οφςςο και Μ. Σαμαρά που τουσ οδιγθςαν ςτο Χαςάνι. Το νοςοκομείο «Θλζχτρα» τισ τελευταίεσ μζρεσ βομβαρδιηόταν ςυςτθματικά. Ιταν απερίγραπτεσ οι ςκθνζσ τρόμου που ξετυλίχτθκαν εκεί μζςα. Αδελφζσ φορτωμζνεσ με δυο τραυματίεσ θ κάκε μια κατρακυλοφςαν τισ ςκάλεσ του υπογείου.

Τραυματίεσ με τραφματα τθσ κοιλιάσ και του κϊρακα ςερνόντουςαν και ξερνοφςαν αίμα προςπακϊντασ να κατζβουν ςτο υπόγειο. Εκεί ςτιβαγμζνα το ζνα πάνω ςτο άλλο κοίτονταν τα βαςανιςμζνα ςϊματα των ελαςιτϊν και των αμάχων. Κάτι τζτοια αίςχθ ςτιγματίηουν τον πολιτιςμό και είμαςτε βζβαιοι πωσ όταν θ αλικεια για το Δεκζμβρθ δα λάμψει, ο αγγλικόσ λαόσ δα πρζπει να κρφψει το πρόςωπό του από ντροπι. Το κορφφωμα όμωσ τθσ χτθνωδίασ αποτζλεςε ο πολυβολιςμόσ μιασ κθδείασ. Στισ 14/12, ενϊ γινόταν θ κθδεία 4 κυμάτων από τον άμαχο πλθκυςμό και θ νεκρικι πομπι κατευκυνόταν προσ το νεκροταφείο τθσ Ν. Σμφρνθσ, δζχτθκε επίκεςθ από τρία ςπίτφαϊαρ. Πταν τζλειωςε θ επίκεςθ γφρω από το φζρετρο κοίτονταν 2 τραυματίεσ και ζνασ νεκρόσ, ο παπάσ Ρζτροσ Συνοίκθσ. Ράνω ςτα κφματα μετρικθκαν 30 τραφματα από ςφαίρεσ...

«Αι αγριότθτεσ του Δεκεμβρίου...» φωνάηει θ αντίδραςθ... Τουσ απαντάμε: Δεν ζγιναν απλϊσ αγριότθτεσ, ζγιναν χτθνωδίεσ και εγκλιματα που δεν

Page 26: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

μπορεί κανείσ να τα περιγράφει! Αλλά ζγιναν από εςάσ και τουσ "ςυμμάχουσ" ςασ!

Τα μεταδεκεμβριανά

Το καφμα τθσ Δεκεμβριανισ Αντίςταςθσ που θ λάμψθ του επίςκιαςε κι αυτά

ακόμα τα ιςτορικά γεγονότα του παγκόςμιου αντιφαςιςτικοφ πολζμου, τθν περίοδο εκείνθ προςπάκθςαν να το ςκεπάςουν μ' ζνα βουνό από λάςπθ και αιςχρζσ ςυκοφαντίεσ. Σκοπόσ τουσ ιταν να ςυκοφαντιςουν το μεγάλο αγϊνα του λαοφ ολοκλθρϊνοντασ τθ ςτρατιωτικι "νίκθ" με τθν πολιτικι και από τθν άλλθ μεριά να ςκεπάςουν τα δικά τουσ εγκλιματα. Θ πτωματολογία και θ πατριδοκαπθλεία, οι ακρογωνιαίοι λίκοι του μεταδεκεμβριανοφ χάουσ, αυτοφσ τουσ δυο ςκοποφσ εξυπθρετοφν. Στθν κατθγορία "του αντεκνικοφ κινιματοσ μιασ δυναμικισ μειοψθφίασ" απαντιςαμε ςτα προθγοφμενα κεφάλαια.

Τϊρα μζνει ν' απαντιςουμε ςτθν πτωματολογία και τα θλίκια και αναίςχυντα καταςκευάςματα για ςφαγζσ, λεθλαςίεσ, αναςκολοπιςμοφσ και όλα τα νοςθρά αποκυιματα τθσ εκφυλιςμζνθσ φανταςίασ τθσ πλουτοκρατίασ. Σθμειϊκθκαν λάκθ και υπερβάςεισ ςτθ διάρκεια του Δεκζμβρθ από τθ μεριά του λαοφ; Αναμφιςβιτθτα ςθμειϊκθκαν και δα ιτανε παράξενο αν δεν ςυνζβαιναν ς' ζναν τζτοιο παλλαϊκό ξεςθκωμό, μα ο λαόσ ζκανε και κάνει τθ κριτικι του χωρίσ να ντρζπεται ι να φοβάται κανζναν. Οι αναπόφευκτεσ υπερβάςεισ κι εκείνεσ ακόμα που δεν τιμωρικθκαν ςκλθρά από τον ίδιο το λαό, δεν μποροφν να ςπιλϊςουν το ακάνατο ζποσ του Δεκζμβρθ. Οι περίφθμεσ "εκτελζςεισ εκνικοφρόνων" ιταν δίκαιθ τιμωρία που επιβλικθκε ςτα κακάρματα που ςτον καιρό τθσ Κατοχισ ζγιναν το δεξί χζρι του καταχτθτι και τον ξεπζραςαν ςε κτθνωδία και αιμοβορία. Να μερικά απ' τα κακάρματα που εκτζλεςε ο ΕΛΑΣ και θ Εκνικι Ρολιτοφυλακι ςτισ Ανατολικζσ Συνοικίεσ:

ουμελιϊτθσ, μζλοσ τθσ δολοφονικισ ομάδασ του Ραπαγιϊργθ, βαςανιςτισ και εκτελεςτισ δεκάδων πατριωτϊν. Σκλιρθσ Ράρισ, εκτελεςτισ τθσ ομάδασ Ραπαγιϊργθ. Πταν εκτελζςτθκε ο κτθνάνκρωποσ Ν. Ραπαγεωργίου το Σεπτζμβρθ του 1944, αυτόσ ςε αντίποινα εξετζλεςε δυο πολίτεσ που τουσ κατζβαςε από το τραμ ςτθν πλατεία Ρλαςτιρα. Σκλιρθ Κάλεια, μθτζρα του παραπάνω. Ριάςτθκε το Δεκζμβρθ τθν ϊρα που μετζφερε ςτουσ Εγγλζηουσ πλθροφορίεσ και ςχεδιαγράμματα για τισ κζςεισ του ΕΛΑΣ. Σκάγια Καίτθ, πόρνθ των Γερμανϊν και χαφιζσ των S.S. Υπεφκυνθ για τθ ςφλλθψθ πολλϊν πατριωτϊν. Γ. Μακροκφμιοσ, υποδιοικθτισ του Β' Τμιματοσ. Στο μπλόκο τθσ Καλλικζασ και του Κθςείου το 1944 υποχρζωςε τουσ αςτυφφλακεσ με τθν απειλι περιςτρόφου να πυροβολιςουν το λαό. Ραπά Χαράλαμποσ, από το Νζο Κόςμο, ελεφκεροσ ςκοπευτισ. Διαβόθτοσ χίτθσ και ςυνεργάτθσ τθσ Γκεςτάπο. Ριάςτθκε επ' αυτοφϊρω τθν ϊρα που πυροβολοφςε από το καμπαναριό τθσ εκκλθςίασ Κοίμθςθ τθσ Κεοτόκου. Οικονομόπουλοσ, αςτυφφλακασ από το Μετσ, ελεφκεροσ ςκοπευτισ. Κρυμμζνοσ ςτο ςπίτι του δοςίλογου Βαςιλείου (Τιμολζοντοσ 4) τραυμάτιςε τον ελαςίτθ Κοκκινζλθ, τον Ε. Κωνςταντινίδθ, μια αδελφι νοςοκόμα, και ςκότωςε μια γριά.

Υπάρχει όμωσ κι άλλθ μια κατθγορία εκτελεςκζντων από τον ΕΛΑΣ. Είναι οι πλθρωμζνοι πράκτορεσ του εχκροφ που είχαν ειςχωριςει ςτισ γραμμζσ των οργανϊςεων αντίςταςθσ με ςκοπό να κάνουν χαφιεδιςμό και να εκκζςουν το λαϊκό κίνθμα. Σ' αυτοφσ οφείλονται ςτο μεγαλφτερο ποςοςτό οι αγριότθτεσ και ο λεθλαςίεσ που ςθμειϊκθκαν ςτθ διάρκεια τθσ Δεκεμβριανισ Αντίςταςθσ.

Page 27: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Ζνα τζτοιο κάκαρμα ιταν και ο πολιτοφφλακασ του 10ου τμιματοσ πολιτοφυλακισ Γοφβασ, που είχε διαπράξει ςωρεία από λεθλαςίεσ, εκβιαςμοφσ και εκτελζςεισ, ο διαβόθτοσ Απόλων Ραλαιολογόπουλοσ. Πταν πιάςτθκε βρζκθκε πάνω του ταυτότθτα τθσ Λντζλιτηενσ Σζρβισ και αναγκάςτθκε να ομολογιςει όλα τα εγκλιματά του, προςκζτοντασ ότι μετζδιδε ςυςτθματικά πλθροφορίεσ ςτον εχκρό. Το ςιχαμερό αυτό υποκείμενο βρικε τθ τφχθ που του άξιηε. Εκτελζςτθκε δθμοςία ςτισ 17 του Δεκζμβρθ. Τθν εκτζλεςθ παρακολοφκθςε ςφςςωμοσ ο λαόσ τθσ Γοφβασ, επικυρϊνοντασ ζτςι μια πράξθ δικαιοςφνθσ που δείχνει πόςο ξζνοι ιτανε ο λαόσ και οι οργανϊςεισ του προσ τα εγκλιματα των πραχτόρων του εχκροφ. Με τθν ευκαιρία αυτι δα ζπρεπε να διατυπϊςουμε και μια απορία που βγαίνει από τθν πικρι πείρα των αγϊνων μασ. Δεν είναι δυνατόν να βρεκεί προδότθσ, λθςτισ, κακοποιόσ, εγκλθματίασ και υπάνκρωποσ που να μθν ζχει ταυτότθτα τθσ Λντζλιτηενσ Σζρβισ. Στθν Καιςαριανι εκτελζςτθκαν δθμοςία για λεθλαςίεσ οι κακοποιοί Ντορμοφςθσ, Ψοφνθσ και Κοφλα Λάμπρου. Για τθν ίδια αιτία εκτελζςτθκαν μπροςτά ς' όλο τον κόςμο ςτθν οδό Φορμίων οι πολιτοφφλακεσ Κοηάκθσ και Μαϊνταντόσ. Ο λαόσ που πάλευε ζναν αγϊνα ηωισ και κανάτου ιταν αμείλικτοσ ς' εκείνουσ που τον βρόμιηαν. Δεν υπάρχει οφτε μια περίπτωςθ ςτον Δεκζμβρθ που ο λθςτισ ι ο δολοφόνοσ που ζπεφτε ςτα χζρια του λαοφ να μθν το πλιρωςε με τθ ηωι του. Στο Δεκζμβρθ δεν υπάρχουν υπερβάςεισ και εγκλιματα. Υπάρχουν μονάχα υπερβάςεισ και εγκλιματα που ο λαόσ δεν πρόφταςε να τα τιμωριςει. Να τϊρα ποια ιταν θ ςυμπεριφορά των πραγματικϊν αγωνιςτϊν του λαοφ. Τθν απάντθςθ τθ δίνει ο γνωςτόσ για τα αντιεαμικά του αιςκιματα κ. Λωάννθσ Ταξίαρχοσ.

"Ο κάτωκι υπογεγραμμζνοσ Ταξίαρχοσ Ιωάννθσ, κτθματίασ, κάτοικοσ Ακθνϊν (Κτθςιβίου 3) δθλϊ δια τθσ παροφςθσ ότι κατά τθν διάρκειαν του Δεκεμβρίου 1944 παρζμεινεν εισ τθν οικίαν μου τμιμα τραυματιοφορζων του ΕΛΑΣ περίπου 20 θμζρασ. Κατά το διάςτθμα αυτό όχι μόνον δεν ζβλαψαν τίποτα άλλα, τουναντίον, μου παρζςχον πάςαν δυνατιν βοικειαν κατά τον τυχαΐον τραυματιςμόν μου Ακιναι τθ 10/11/1945 Ο δθλϊν

Σε όλο το διάςτθμα του Δεκζμβρθ ςτο ςπίτι του Μαυροςκϊτθ (Αντινωροσ - Ραγκράτι) ζμενε ο γνωςτόσ μοναρχικόσ ςτρατθγόσ Ραπαδόπουλοσ χωρίσ να υποςτεί τθ παραμικρι ενόχλθςθ. Το ευχαριςτϊ ιταν να καταδϊςει ςτουσ χαφιζδεσ μετά το Δεκζμβρθ όςουσ ελαςίτεσ γνϊριηε. Από το ςπίτι του δοςίλογου διευκυντι τθσ Αςτυνομίασ Ρόλεων Σαμπάνθ, ςτον Αθ Γιάννθ, δεν πειράχτθκε οφτε μια καρφίτςα. Χρειάηεται πραγματικά φαςιςτικό κράςοσ και αναιςχυντία για να μιλάνε για λεθλαςίεσ οι λθςτζσ και κακοποιοί τθσ χωροφυλακισ, τθσ ταξιαρχίασ, τθσ εκνοφυλακισ και οι Σκόμπθδεσ που ριμαξαν κυριολεκτικά ό,τι νοικοκυριό είχε περιςωκεί από τουσ βομβαρδιςμοφσ και τισ καταςτροφζσ του Δεκζμβρθ. Πταν ζπεςε θ Καιςαριανι όλα αυτά τα φαςιςτικά κακάρματα καταλιςτεψαν τα φτωχόςπιτά τθσ. Κραςφτατοι μετζφεραν και αποκικευαν τα κλοπιμαία ςτισ ςυνοικίεσ Ηωγράφου και Κουπόνια. Ο τρομοκράτθσ αςτυφφλακασ του τμιματοσ Καιςαριανισ Κοράκθσ πιρε 3 ραπτομθχανζσ και πολλά ροφχα από το ςπίτι του Τριανταφυλλίδθ και από τρία άλλα. Και ς' αυτόν το κακοποιό ζχει ανακζςει το μεταδεκεμβριανό κράτοσ τθ δίωξθ των πατριωτϊν για "λεθλαςίεσ και εκτελζςεισ". Οι ίδιοι λωποδφτεσ λεθλάτθςαν τα ςπίτια του αντιςυνταγματάρχθ Μανουθλίδθ και του ειςαγγελζα Φυςζκθ. Κανζνα ςπίτι τθσ Καιςαριανισ δεν ζμεινε απείραχτο. ιμινίτεσ λεθλάτθςαν και κατζςτρεψαν το ςπίτι του Ρολυδωρόπουλου ςτου Ηωγράφου. Οι ίδιοι λεθλάτθςαν τα ςπίτια τθσ Ε. Ρανοποφλου και Χαλκιαδάκθ. Εκνοφφλακεσ με το πρόςχθμα τθσ ζρευνασ ζκλεψαν από το ςπίτι του Δ. Φωτίου (Σινϊπθσ 17) χρυςαφικά αξίασ 2.000.000 δρχ.

Page 28: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Πταν ζπεςε το Κατςιπόδι χωροφφλακεσ και εκνοφφλακεσ λιςτεψαν το ςπίτια των: Ν. Κωνςταντζλια (Κζμιδοσ 10), X. Οικονομόπουλου (Λυςίππου 1), Λ. ατηι (Αίνου 15), Μ. Βάρδθ (Αγ. Βαρβάρασ 110), Κοκονζηου (Ανκίππου 7), Ν. Τριανταφφλλου (Ανκίππου 9).

Στον Αθ Γιάννθ οι ςκόμπθδεσ λεθλάτθςαν τα ςπίτια των: Σπ. Βουηουναρά (Γραβιάσ 7), Δθμ. Ρορφφρθ (Χερςίφρονοσ 61), Ν. Μθτρόπουλου (Αγ. Βαρβάρασ), Ν. Λάρδα (Μενεκράτουσ 51), Γ. Καλομενόπουλου (Τιμάνδου 11). Στο ςπίτι του Δ. Τςολάκθ (Σελεφκου 9) λθςτεφτθκαν από τον χωροφφλακα Δ. Κρθτικό όλα τα γυαλικά, 12 μαξιλαροκικεσ, όλα τα εςϊρουχα, 1 χαλί, 2 φορζματα, 1 γραμμόφωνο, 70 πλάκεσ, 1 γκαηιζρα, 1 ηεφγοσ παποφτςια, 1 παλτό, 2 ηεφγθ μεταξωτζσ κάλτςεσ, 2 ρολόγια, 3 ςεντόνια, 1 κικάρα, 1.500 δραχμζσ και μια ξυριςτικι μθχανι.

Αλλά και οι "τηζντλεμαν" του Σκόμπι δεν ζμειναν πίςω. Στισ 28/12 πιάςτθκε από τουσ Άγγλουσ ο X. Ζξαρχοσ από τθν Ν. Ελβετία. Ρριν τον ςτείλουν ςτθν Ελ Ντάμπα του ζκλεψαν το πορτοφόλι του, μια ταμπακζρα, 1 αναπτιρα. Από τον Κ. Καρακϊτςογλου (Ν. Ελβετία) ζκλεψαν ζνα ηευγάρι γάντια, ζνα καςκόλ, μια γραβάτα, μια τςατςάρα και 500 δραχμζσ.

Από τον Δ. Αγγελίδθ, πριν τον ςτείλουν ςτθν Αφρικι, πιραν το μολφβι, τον αναπτιρα και 1.200 δραχμζσ. Από τον Α. Κουκουμπρι λιςτεψαν το ρολόι, τα τςιγάρα και διακόςιεσ δραχμζσ, κι ζπειτα τον ζςτειλαν ςτθν Ελ Ντάμπα. Το ίδιο ξάφριςμα ζκαναν ςτουσ Β. Αςθμζνιο, Κ. Μαςτοράκθ και ςε εκατοντάδεσ άλλουσ που ζπεςαν ςτα χζρια τουσ. Χωρίσ να είμαςτε άδικοι, κα μποροφςαμε να πιςτζψουμε πωσ θ λωποδυςία κεωρείται εκνικι αρετι των ςυμμάχων μασ. Σε 1.600 φτάνουν τα ςπίτια που λεθλατικθκαν από τουσ προδότεσ και τουσ ςκόμπθδεσ. Και αμζτρθτοι είναι οι πολίτεσ και οι ελαςίτεσ που γυμνϊκθκαν από τουσ ίδιουσ. Σωςτι λθςτρικι επιχείρθςθ! Αλλά το μεγάλο «κόλπο» ιτανε θ πτωματολογία. Εκεί οι πλουτοκράτεσ και οι Τόρθδεσ ξεπζραςαν και τον Γκζμπελσ. Το πολωνικό Κατίν δεν πιάνει μπάηα μπροςτά ςτο ελλθνικό Ρεριςτζρι. Εκεί ςυγκεντρϊκθκαν όλοι οι νεκροί του Δεκζμβρθ από τισ τζςςερισ γωνιζσ τθσ Ακινασ, του Ρειραιά και των χωριϊν τθσ Αττικισ, αφοφ πζραςαν από μια οριςμζνθ επεξεργαςία. Θ επεξεργαςία ιταν ο τεμαχιςμόσ των πτωμάτων για να καταςκευαςτοφν οι ανφπαρκτεσ αγριότθτεσ. Ζτςι δθμιουργικθκε ο κρφλοσ των κουβάδων με τα μάτια και των ακρωτθριαςμϊν.

Εκλικθ τότε ο ειδικόσ πτωματολόγοσ Σερ Γουόλτερ Σιτρίν και άρχιςε να τραβάει τα μαλλιά του. Κανείσ ςτον κόςμο δεν μπορεί να μασ κάνει να πιςτζψουμε πωσ ο κ. Σιτρίν αγνοοφςε ότι ςτουσ ομαδικοφσ τάφουσ του Ρεριςτεριοφ βρίςκονταν περιςςότερα πτϊματα ςκοτωμζνων ελαςιτϊν και αμάχων παρά εκτελεςκζντων δοςίλογων. Τα κομματιαςμζνα από τουσ όλμουσ και τισ ρουκζτεσ πτϊματα των γυναικόπαιδων τθσ Καιςαριανισ και του Ρεριςτεριοφ βρζκθκαν ανακατεμζνα με τα πτϊματα των δοςίλογων. Τα πτϊματα των ελαςιτϊν που ζπεςαν για τθν πατρίδα τουσ βρζκθκαν ςτθν ίδια τρφπα με πτϊματα των διμιων του Ραπαγιϊργθ και τθσ Γκεςτάπο. Μεγαλφτερθ βριςιά για τουσ νεκροφσ μασ δεν γινόταν!

Να μερικά παραδείγματα που ξεςκεπάηουν τθν απαίςια βιομθχανία των «εκτελεςκζντων»: Ο Γ. Ρατιςτισ αςτυφφλακασ του ΚΓ' και μζλοσ τθσ πολιτοφυλακισ Υμθττοφ τραυματίςτθκε ςτισ 27/12 από όλμο ςτθν πλατεία Υμθττοφ και τθν επομζνθ πζκανε. Τον κάψανε ςτο λοφίςκο τθσ εκκλθςίασ Ρζτρου και Ραφλου. Το Γενάρθ θ οικογζνειά του βρικε το πτϊμα του ςτθν Καιςαριανι μαηί με άλλα πτϊματα «ςφαγιαςκζντων».

Ο Κ. Μπάμπουλθσ τραυματίςτθκε από όλμο ςτο Ραγκράτι και μεταφζρκθκε ςτο νοςοκομείο του ΕΛΑΣ. Μετά τθν εγχείριςθ πζκανε. Στο μεταξφ μεςολάβθςε θ υποχϊρθςθ και το πτϊμα του βρζκθκε ςτο Ρεριςτζρι.

Page 29: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Οι Ρ. Σωτθριάδθσ, Δ. Σακελλαριάδθσ και θ αδελφι του, ο Ρετράτοσ, I. Ηιςθσ, ο Γιαννιςαφάκοσ και θ αδερφι του, όλοι άμαχοι που ςκοτϊκθκαν ςτο Ραγκράτι από όλμουσ παρουςιάςτθκαν από τθν κυβζρνθςθ Ρλαςτιρα ςαν «εκτελεςκζντεσ». Τουσ τράβθξαν μάλιςτα και φωτογραφίεσ! Ο Σ. Αλεξίου, δικθγόροσ, ςτζλεχοσ του κόμματοσ δολοφονικθκε ςτισ 5/12 από χαφιζδεσ ςτθν οδό Σταδίου. Οι μάχεσ που μεςολάβθςαν δεν επζτρεψαν ςτθν οικογζνειά του να πάρει το πτϊμα του. Το Φλεβάρθ βρζκθκε ςτο Ρεριςτζρι το πτϊμα του με κομμζνθ τθ μφτθ και τα αυτιά και με τθν επιγραφι: «ςφαγιαςκείσ υπό ελαςιτϊν». Ο ταγματάρχθσ Κανζλθσ ςκοτϊκθκε από αδζςποτθ ςφαίρα ςτθ μάχθ τθσ Εφορίασ Υλικοφ Ρολζμου. Το πτϊμα του το πιραν οι ιμινίτεσ από τουσ ςυγγενείσ του δικεν για να το κάψουν και το Γενάρθ το ξζκαψαν και το ζςτειλαν ςτο Ρεριςτζρι. Ο Στάκθσ Ραπαδάκθσ 18 ετϊν από τον Υ μθττό (Εραςινίδου 34) τραυματίςτθκε το Δεκζμβρθ και πζκανε. Οι δικοί του τον ζκαψαν ςτον Άγιο Αρτζμθ. Στισ 22 του Φλεβάρθ θ αςτυνομία υποχρζωςε τθ μάνα του να ξεκάψει το πτϊμα του και να το αφιςει εκτεκειμζνο για πολλζσ μζρεσ ςτθ Ηωοδόχο Ρθγι τθσ Καιςαριανισ.

Στισ 22 του Δεκζμβρθ ο Μωχςισ Τςανακαλιϊτθσ ετϊν 32, (Χρυςοςτόμου Σμφρνθσ 11 Ν. Ελβετία) ςκοτϊκθκε από όλμο τθν ϊρα που πιγαινε ςτον μπακάλθ κοντά ςτου Σαπόρτα που είναι μια γεφυροφλα. Μαηί με τον Τςανακαλιϊτθ ςκοτϊκθκαν και δυο γριζσ. Τον παρουςίαςαν ςαν δολοφονθμζνο από τον ΕΛΑΣ και ςτο μνθμόςυνο που ζγινε φςτερα από 40 μζρεσ ο παπάσ του Αγ. Δθμθτρίου Βαςίλειοσ βρικε τθν ευκαιρία να κατακεραυνϊςει από τον άμβονα «τουσ μιςεροφσ κουκουζδεσ δολοφόνουσ».

Τρεισ μζρεσ φςτερα από τθν αποχϊρθςθ του ΕΛΑΣ από τθν Ακινα ζνασ τθσ Αςφάλειασ και τρεισ με πολιτικά πιγαν ςτθν οδό Δικαιάρχου ςτο Ραγκράτι και πιάςαν το αντρόγυνο Τςιλιπονίδθ. Τθν άλλθ μζρα βρζκθκαν κι οι δυο ςκοτωμζνοι ςτο Ηάππειο. Είναι φανερό ποιοσ τουσ δολοφόνθςε. Οι εφθμερίδεσ όμωσ γράψαν πωσ εκτελζςτθκαν από τον ΕΛΑΣ!

Θ αδελφι νοςοκόμα Μαρία Ρανά υπθρετοφςε ςτο Αςκλθπιείο νοςοκομείο Βοφλασ του Ελλθνικοφ Ερυκροφ Σταυροφ. Από εκεί ιρκε εκελοντικά ςτο νοςοκομείο του ΕΛΑΣ Ν. Σμφρνθσ, όπου προςζφερε ανεκτίμθτεσ υπθρεςίεσ. Από τισ 20 μζχρι 28 του Δεκζμβρθ υπθρζτθςε ςτο ςυνεργείο του ΕΛΑΣ Υμθττοφ.

Στισ 28 του Δεκζμβρθ ολόκλθρο το προςωπικό του χειρουργείου ξεκίνθςε μζςα ςε άγρια χιονοκφελλα για το Κορωπί. Ράνω ςτον Υμθττό το προςωπικό κινδφνεψε να ταφεί από τα χιόνια. Θ θρωίδα Μαρία Ρανά δε μπόρεςε ν' αντζξει και ξεψφχθςε εκεί. Στισ 26/2/45 οι εφθμερίδεσ «Βραδυνι» και «Αςφρματοσ» δθμοςίευαν τθν εξισ είδθςθ; «Ο ιατροδικαςτισ κ. Ψθμάρασ ανεφρεν εισ τον Υμθττόν το πτϊμα τθσ νοςοκόμου Μαρίασ Ρανά, ιτισ ςυλλθφκείςα υπό των ελαςιτϊν αφοφ εκακοποιικθ και εβιάςκθ, εξετελζςκθ...» Εφγε κ. Ψθμάρα! «Επιςτιμονεσ» ςαν κι εςάσ τιμοφν τθ μεταδεκεμβριανι κακοικεια!

Υπάρχουν όμωσ και εκατοντάδεσ πτϊματα αγνϊςτων που ξεκάφτθκαν και φορτϊκθκαν ςε φορτθγά για να πάρουν το δρόμο για το Κατίν. Πλοι οι τάφοι των ελαςιτϊν και των αμάχων αναςκάφτθκαν και τα πτϊματα εξαφανίςτθκαν. Στισ 6/1/45 ςυνεργεία του Διμου Βφρωνα ξζκαψαν 50 πτϊματα ελαςιτϊν από το αλςφλλιο τθσ Αγ. Τριάδασ. Στισ 10 του Γενάρθ ξεκάφτθκαν τα πτϊματα 60 ελαςιτϊν και αμάχων που είχαν ταφεί ςτθ μάντρα του 1ου Νεκροταφείου. Το Γενάρθ ξεκάφτθκαν και από τα Κουπόνια ςυνολικά 38 πτϊματα αιχμαλϊτων ελαςιτϊν που είχαν εκτελεςτεί από τουσ ριμινίτεσ.

Μετά τθν αποχϊρθςθ του ΕΑΑΣ όλθ θ λφςςα των μοναρχοφαςιςτικϊν κακαρμάτων ξζςπαςε πάνω ςτισ αδοφλωτεσ Ανατολικζσ Συνοικίεσ. Θ ομθρία, οι ςυλλιψεισ, τα βαςανιςτιρια, οι λεθλαςίεσ ξεπζραςαν κάκε όριο. Καμία εξακρίβωςθ και καμία ανάκριςθ.

Page 30: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

Πλοι οι κάτοικοι τθσ Ανατολικισ Ακινασ κεωρικθκαν εαμοκομμουνιςτζσ και καταδιϊχκθκαν ςαν τα άγρια κθρία. Χίλιοι πενιντα πιάςτθκαν και ςτάλκθκαν ςτθν Ελ Ντάμπα, δυο χιλιάδεσ περίπου πετάχτθκαν ςτα μπουντροφμια του μεταδεκεμβριανοφ κράτουσ και βαςανίςτθκαν με τον αγριότερο τρόπο. Ανάμεςα ς' αυτοφσ και θ θρωίδα Ευτυχία Μορίκθ απ' τθν Καιςαριανι, που οι χτθνάνκρωποι του ΚΑ' τμιματοσ Κοράκθσ και ςία, αφοφ αποπειράκθκαν να τθ βιάςουν, τθν πζταξαν φυματικι απ' τα βαςανιςτιρια ςτισ γυναικείεσ φυλακζσ! Εξακολουκοφν να κρατοφνται με φανταςτικζσ κατθγορίεσ εκατοντάδεσ αγωνιςτζσ. Καταδιϊκονται πολλζσ εκατοντάδεσ. Στο μεταξφ θ εξακλίωςθ, θ πείνα και θ ανεργία μαςτίηουν τισ ςυνοικίεσ μασ. Οι χίτεσ με τθν ενίςχυςθ τθσ αςτυνομίασ οργιάηουν κακθμερινά, και να ο απολογιςμόσ τθσ δράςθσ τουσ από τισ 3 του Λοφλθ μζχρι τισ 15 του Νοζμβρθ: Δολοφονίεσ, 4 δολοφονικζσ απόπειρεσ, τραυματιςμοί 169. Ραράνομεσ ςυλλιψεισ 69, μπλόκα 13, κουρζματα 4, λθςτείεσ 2, καταςτροφζσ γραφείων οργανϊςεων 7. Συμμορίεσ από πλθρωμζνα κακάρματα προςπακοφν να δαμάςουν τισ θρωικζσ ςυνοικίεσ μασ. Κα καταφζρει το μεταδεκεμβριανό κράτοσ να υποτάξει το λαό μασ; Πποιοσ το πιςτεφει είναι τουλάχιςτον θλίκιοσ.

Λαόσ που ζχει ςτο ενεργθτικό του τθν Εκνικι Αντίςταςθ και το μεγάλο Δεκζμβρθ είναι ανίκθτοσ!

77