Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

148
  • date post

    03-Feb-2016
  • Category

    Documents

  • view

    98
  • download

    7

Transcript of Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Page 1: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 2: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 3: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Το γ ε ρ μ α ν ι κ ό Σ ώ μ α τ ω ν Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν υ π ή ρ ξ ε

π ρ ω τ ο π ο ρ ι α κ ό σ τ η ν ε φ α ρ μ ο γ ή τ η ς ν έ α ς α υ τ ή ς

μ ο ρ φ ή ς τ ο υ π ο λ έ μ ο υ σ τ ο π ε δ ί ο τ η ς μ ά χ η ς . Μ ε ι θ ύ ­

ν ο ν τ α ν ο υ τ ο ν Σ τ ρ α τ η γ ό Κ ο υ ρ τ Σ τ ο υ ν τ έ ν τ , π ο υ

δ ι α μ ό ρ φ ω σ ε ε κ β ά θ ρ ω ν τ ο δ ό γ μ α τ ω ν α ε ρ ο μ ε τ α ­

φ ε ρ ό μ ε ν ω ν ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ω ν , ο ι Γ ε ρ μ α ν ο ί Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ έ ς ε ίχαν

κ α θ ο ρ ι σ τ ι κ ή σ υ μ μ ε τ ο χ ή σ τ η ν ε π ι τ υ χ ή γ ι α τ η ν Γ ε ρ μ α ν ί α δ ιεξα­

γ ω γ ή τ ο υ π ο λ έ μ ο υ κ α τ ά τ α π ρ ώ τ α έτη τ ο υ Β ' Π α γ κ ο σ μ ί ο υ

Π ο λ έ μ ο υ . Α π ε τ έ λ ε σ α ν ε π ι π λ έ ο ν τ ο π ρ ό τ υ π ο ε π ά ν ω σ τ ο ο π ο ί ο

β α σ ί σ θ η κ α ν ο ι Β ρ ε τ α ν ο ί και Α μ ε ρ ι κ α ν ο ί γ ι α τ η ν δ η μ ι ο υ ρ γ ί α

και α ν ά π τ υ ξ η τ ω ν α ν τ ι σ τ ο ί χ ω ν δ ι κ ώ ν τ ο υ ς Σ ω μ ά τ ω ν . Π α ρ ό τ ι

μετά το 1941 ε ξ έ λ ι π α ν β α θ μ η δ ό ν ο ι ε υ κ α ι ρ ί ε ς γ ι α ε κ τ ε τ α μ έ ν ε ς

ρίψεις ε ν τ ο ύ τ ο ι ς ο ι Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ έ ς μ α χ ό μ ε ν ο ι ω ς ε π ί λ ε κ τ ο

πεζ ικό , α π έ δ ε ι ξ α ν σ ε όλες τις π ε ρ ι π τ ώ σ ε ι ς τ η ν α ν ώ τ ε ρ η π ο ι ό ­

τητα τ ο υ ς ως μ α χ ί μ ω ν μ ο ν ά δ ω ν , π ο υ είχε σ τ η ρ ι χ θ ε ί σε μία

π α ρ ά δ ο σ η τ ο λ μ η ρ ώ ν και ε π ι τ υ χ η μ έ ν ω ν α π ο σ τ ο λ ώ ν . Η ανα­

γ ν ώ ρ ι σ η α υ τ ή δ ε ν π ε ρ ι ο ρ ί σ θ η κ ε σ τ α π λ α ί σ ι α τ η ς γ ε ρ μ α ν ι κ ή ς

η γ ε σ ί α ς μ ο ν ά χ α α λ λ ά ε π ε κ τ ά θ η κ ε κ α ι σ τ ο υ ς σ υ μ μ α χ ι κ ο ύ ς

κ ύ κ λ ο υ ς γ ι α τ ο υ ς ο π ο ί ο υ ς ο ι μ ο ν ά δ ε ς τ ω ν Γ ε ρ μ α ν ώ ν Α λ ε ξ ι π τ ω ­

τ ι σ τ ώ ν σ υ ν ε κ α τ α λ έ γ ο ν τ ο μ ε τ α ξ ύ τ ω ν π λ έ ο ν ε π ί φ ο β ω ν α ν τ ι π ά ­

λ ω ν .

Ο ε λ λ η ν ι κ ό ς γ ε ω γ ρ α φ ι κ ό χ ώ ρ ο ς , π α ρ ' ό λ ο π ο υ δ ε ν ε ίναι ευρέ­

ω ς γ ν ω σ τ ό , σ υ ν δ έ θ η κ ε σ τ ε ν ό τ ε ρ α α π ό κ ά θ ε άλλη π ε ρ ι ο χ ή τ η ς

Ε υ ρ ώ π η ς μ ε τ η ν δ ρ ά σ η τ ω ν Γ ε ρ μ α ν ώ ν Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν . Σ τ η ν

Κ ρ ή τ η το 1941 δ ι ε ξ ή χ θ η η μ ε γ α λ ύ τ ε ρ η σε έ κ τ α σ η ε π ι χ ε ί ρ η σ η

τ ο υ ς μ ε τ η ν σ υ μ μ ε τ ο χ ή μίας μ ε ρ α ρ χ ί α ς κ α ι ε ν ό ς α ν ε ξ ά ρ τ η τ ο υ

σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς κ α ι π ο υ α π ο τ ε λ ε ί έ ω ς σ ή μ ε ρ α τ η ν π λ έ ο ν ε π ι τ υ ­

χ η μ έ ν η τ ο υ ε ίδους . Σ τ η ν Κ ό ρ ι ν θ ο ε π ί σ η ς τ ο 1941 π ρ α γ μ α τ ο ­

π ο ι ή θ η κ ε μία α κ ό μ η ε π ι τ υ χ ή ς ε π ι χ ε ί ρ η σ η δ υ ν ά μ ε ω ς σ υ ν τ ά γ ­

ματος .

Κ α τ ά τ ο φ θ ι ν ό π ω ρ ο τ ο υ 1943) σ τ η ν ι δ ι ό μ ο ρ φ η π ε ρ ι ο χ ή τ ο υ

Α ι γ α ί ο υ , ο ι Γ ε ρ μ α ν ο ί Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ έ ς β ρ ή κ α ν ε κ ν έ ο υ έ ν α

π ε δ ί ο γ ι α έ ν τ ο ν η κ α ι ε π ι τ υ χ ή δ ρ ά σ η .

Σ τ η ν Λ έ ρ ο π ρ ο σ γ ε ι ώ θ η κ ε και π ο λ έ μ η σ ε μ ε επιτυχ ία έ ν α τ ά γ μ α

Page 4: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

8

Page 5: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ

Η ιδιόμορφη έξοδος των Γερμανών αλεξιπτωτιστών όπως αποδόθηκε από τον σχεδιαστή Χ. Λίσκα. (Συλλογή συγγραφέως/ Λίσκα)

Οα λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ μ ό ς σ τ η ν Γ ε ρ μ α ν ί α ε ίχε τις α π α ρ χ έ ς

τ ο υ σ τ η ν τ ε λ ε υ τ α ί α δ ε κ α ε τ ί α τ ο υ 1 9 ο υ α ι ώ ν ο ς

ό τ α ν ο ρ ι σ μ έ ν ο ι π ρ ω τ ο π ό ρ ο ι α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ έ ς

μ ε τ α ξ ύ τ ω ν ο π ο ί ω ν και μ ία γ υ ν α ί κ α , π ρ α γ μ α τ ο ­

π ο ι ο ύ σ α ν ά λ μ α τ α α π ό α ε ρ ό σ τ α τ α π ρ ο ς ψ υ χ α ­

γ ω γ ί α τ ο υ κ ο ι ν ο ύ . Π έ ρ α ν ό μ ω ς τ η ς π ρ ο σ π ο ρ ί σ ε ω ς κ ά π ο ι ω ν

χ ρ η μ ά τ ω ν ο ι ε ρ α σ ι τ έ χ ν ε ς αυτοί , π ο υ α γ α π ο ύ σ α ν π ρ α γ μ α τ ι κ ά

α υ τ ό τ ο ά θ λ η μ α , π ρ ο σ π α θ ο ύ σ α ν δ ι α ρ κ ώ ς να' β ε λ τ ι ώ ν ο υ ν τ α

α λ ε ξ ί π τ ω τ α τ ο υ ς όχι μ ό ν ο δ ι α φ υ λ ά σ σ ο ν τ α ς τ ο ν ε α υ τ ό τ ο υ ς

α π ό κ ά π ο ι ο μ ο ι ρ α ί ο δ υ σ τ ύ χ η μ α α λ λ ά δ ι α ν ο ί γ ο ν τ α ς π α ρ ά λ λ η λ α

ν έ ε ς ο δ ο ύ ς σ τ η ν τ ε χ ν ο γ ν ω σ ί α τ ο υ α ν τ ι κ ε ι μ έ ν ο υ . Έ τ σ ι τ ο 1912,

η π ρ ώ τ η Γ ε ρ μ α ν ί δ α α λ ε ξ ι π τ ω τ ί σ τ ρ ι α , Κ α ί τ ε Π ά ο υ λ ο υ ς , α ν έ λ α ­

β ε τ η ν δ ι ε ύ θ υ ν σ η μ ί α ς β ι ο τ ε χ ν ί α ς α λ ε ξ ι π τ ώ τ ω ν σ τ ο Ρ α ϊ ν ί κ ε ρ -

ν τ ο ρ φ τ ο υ Β ε ρ ο λ ί ν ο υ , π ο υ κ α τ ά τ η ν δ ι ά ρ κ ε ι α τ ο υ Α ' Π α γ κ ο ­

σμίου Π ο λ έ μ ο υ π ρ ο μ ή θ ε υ σ ε μ ε 5 - 0 0 0 π ε ρ ί π ο υ α λ ε ξ ί π τ ω τ α τις

Γ ε ρ μ α ν ι κ έ ς Έ ν ο π λ ε ς Δ υ ν ά μ ε ι ς . Ή δ η μ ε τ ά τ η ν ρ α γ δ α ί α α ν ά ­

πτυξη τ ο υ α ε ρ ο π ο ρ ι κ ο ύ ό π λ ο υ κ α τ ά τ α π ρ ώ τ α σ τ ά δ ι α τ ω ν επι­

χ ε ι ρ ή σ ε ω ν τ ο υ π ο λ έ μ ο υ α υ τ ο ύ , έγ ινε α ν τ ι λ η π τ ή η ε π ώ δ υ ν η

θ έ σ η τ ω ν χ ε ι ρ ι σ τ ώ ν τ ω ν α ε ρ ο σ κ α φ ώ ν ό λ ω ν τ ω ν ε μ π ο λ έ μ ω ν , ο ι

Οι αλεξιπτωτιστές κατά την παρέλαση στις 20 Απριλίου 1939 στο Βερολίνο.

9

Page 6: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 7: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

11

Page 8: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ε π α φ ή τ ω ν Γ ε ρ μ α ν ώ ν μ ε τ η ν α ε ρ ο π ο ρ ί α δ ι α τ η ρ ή θ η κ ε μ έ σ ω

τ ο υ α ε ρ α θ λ η τ ι σ μ ο ύ α λ λ ά μ ε τ ά τ η ν ά ν ο δ ο τ ω ν ε θ ν ι κ ο σ ο σ ι α λ ι -

σ τ ώ ν σ τ η ν ε ξ ο υ σ ί α , ο ι δ ύ ο α υ τ έ ς ο ρ γ α ν ώ σ ε ι ς έ δ ω σ α ν μ ε γ ά λ η

ώ θ η σ η σ τ ο ν χ ώ ρ ο , ε ι δ ι κ ό τ ε ρ α μ ά λ ι σ τ α σ τ η ν α ν ε μ ο π ο ρ ί α , α π '

ό π ο υ κ α ι π ρ ο έ κ υ ψ ε έ ν α ς μ ε γ ά λ ο ς α ρ ι θ μ ό ς ά ρ ι σ τ α κ α τ α ρ τ ι σ μ έ ­

ν ω ν χ ε ι ρ ι σ τ ώ ν α ν ε μ ο π τ έ ρ ω ν .

Τ ο ίδιο α υ τ ό έτος τ έ θ η κ ε κ α ι τ ο θ έ μ α τ η ς σ υ γ κ ρ ο τ ή σ ε ω ς τ ο υ

π ρ ώ τ ο υ τ μ ή μ α τ ο ς α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν . Α φ ο ρ μ ή υ π ή ρ ξ α ν τ α μ ε γ ά ­

λ α σ ο β ι ε τ ι κ ά γ υ μ ν ά σ ι α π ο υ δ ι ε ξ ή χ θ η σ α ν σ τ η ν Ο υ κ ρ α ν ί α και

κ α τ ά τ α ο π ο ί α π ρ α γ μ α τ ο π ο ι ή θ η κ ε ρ ί ψ η μ ε α λ ε ξ ί π τ ω τ α ε ν ό ς

ο λ ο κ λ ή ρ ο υ σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς ε ν ώ π ι ο ν ό λ ω ν τ ω ν ξ έ ν ω ν σ τ ρ α τ ι ω τ ι ­

κ ώ ν α κ ο λ ο ύ θ ω ν . Ο ι Σ ο β ι ε τ ι κ ο ί ή δ η α π ό τ ο 1929 ά ρ χ ι σ α ν ν α

α ν α π τ ύ σ σ ο υ ν τ ο Σ ώ μ α τ ω ν Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν , μ ε α λ μ α τ ώ δ η

μ ά λ ι σ τ α π ρ ό ο δ ο α φ ο ύ μ έ σ α σ τ η ν π ρ ώ τ η π ε ν τ α ε τ ί α τ η ς δ ε κ α ε ­

τ ίας τ ο υ ' 3 0 π έ ρ α σ α ν , α π ό ρίψεις ε π ι π έ δ ο υ λ ό χ ο υ , σ ε ρ ίψεις

ε π ι π έ δ ο υ σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς . Ο ι ε ν τ υ π ώ σ ε ι ς π ο υ α π ο κ ο μ ί σ θ η κ α ν

ή σ α ν ποικ ίλες , α π ό τ η ν π λ ή ρ η α π ό ρ ρ ι ψ η ω ς τ η ν ε ν θ ο υ σ ι ώ δ η

α π ο δ ο χ ή . Ο Β ρ ε τ α ν ό ς Σ υ ν τ α γ μ α τ ά ρ χ η ς Ά ρ τ σ ι μ π α λ ν τ Ο υ α ί η -

βελ, ο ο π ο ί ο ς κ α τ ά τ ο ν π ό λ ε μ ο , ε π ρ ό κ ε ι τ ο ν α α ν α λ ά β ε ι τ η ν

Α ν ω τ ά τ η Δ ι ο ί κ η σ η τ ω ν Δ υ ν ά μ ε ω ν τ η ς Κ ο ι ν ο π ο λ ι τ ε ί α ς σ τ η ν

Μ έ σ η Α ν α τ ο λ ή , σ τ η ν έ κ θ ε σ η τ ο υ δ ι α π ί σ τ ω σ ε ότι τ ο ν έ ο α υ τ ό

Σ ώ μ α α π ο τ ε λ ο ύ σ ε μ ά λ λ ο ν έ ν α μ έ σ ο ν σ τ ρ α τ ι ω τ ι κ ή ς ε π ι δ ε ί ξ ε ω ς

π α ρ ά μ ά χ ι μ ο τ μ ή μ α π ρ α γ μ α τ ι κ ή ς τ α κ τ ι κ ή ς α ξ ί α ς . Έ τ σ ι ο ι Β ρ ε ­

τ α ν ο ί δ ε ν π ρ ο χ ώ ρ η σ α ν σ ε κ α μ μ ί α π ε ρ α ι τ έ ρ ω ε ν έ ρ γ ε ι α .

Ε ν τ ε λ ώ ς δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ή ή τ α ν η ε κ τ ί μ η σ η τ ω ν Γ ε ρ μ α ν ώ ν . Η α ε ρ ο ­

π ο ρ ι κ ή μ ε τ α φ ο ρ ά π ο υ υ π ε ρ π η δ ο ύ σ ε τ ις γ ρ α μ μ έ ς τ ο υ α ν τ ι π ά ­

λ ο υ κ α ι η ά φ ε σ η μ ε α λ ε ξ ί π τ ω τ ο σ τ ρ α τ ε υ μ ά τ ω ν σ τ α μ ε τ ό π ι σ θ ε ν

τ ο υ , η κ ά θ ε τ η υ π ε ρ κ έ ρ α σ η ό π ω ς κ α θ ι ε ρ ώ θ η κ ε έ κ τ ο τ ε ν α λ έ γ ε ­

ται, α ν τ α π ο κ ρ ι ν ό τ α ν π λ ή ρ ω ς στο ν έ ο δ ό γ μ α π ε ρ ί « Α σ τ ρ α π ι α ί ­

ο υ Π ο λ έ μ ο υ » , τ ο ο π ο ί ο ε π ε ξ ε ρ γ α ζ ό τ α ν τ ο Γ ε ρ μ α ν ι κ ό Γ ε ν ι κ ό

Ε π ι τ ε λ ε ί ο . Σ ύ μ φ ω ν α μ ε α υ τ ό , τ α χ υ κ ί ν η τ α χ ε ρ σ α ί α τ μ ή μ α τ α

υ π ό τ η ν δ ι α ρ κ ή υ π ο σ τ ή ρ ι ξ η τ η ς α ε ρ ο π ο ρ ί α ς θ α δ ι α σ π ο ύ σ α ν τ ο

ε χ θ ρ ι κ ό μ έ τ ω π ο κ α ι δ ι ε ξ ά γ ο ν τ α ς π ό λ ε μ ο κ ι ν ή σ ε ω ν θ α κ α τ α τ ε -

Page 9: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η ΣΧΟΛΗ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΣΤΕΝΤΑΛ

Η είσοδοςτης Σχολής. (Συλλογή Χ.Π.)

Μπροστά στους θαλάμους, διακρίνεται τοποθετημένο το μνημείο του Σώματος, με το έμβλημα των αλεξιπτωτιστών επάνω σε βράχο.

Μία άλλη άποψη των συγκροτημάτων της Σχολής.

Ο άγνωστος αλεξιπτωτιστής 1/1 Τάγματος, το προσωπικό άλμπουμ του οποίου περιήλθε πριν λίγα χρόνια στην κατοχή του συλλέκτη Χ.Π. και

χάρις στον οποίο στρατιώτη διασώθηκαν πολυάριθμες εξαιρετικού ενδιαφέροντος

φωτογραφίες.

13

Page 10: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Προσομοίωση εξόδου από τμήμα μεταγωγικού Γιούνκερς 52/3Μ. (Αρχείο συγγραφέως/Kriegsberichter Α. Hoppe)

14

Page 11: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Πριν την συσκευασία των αλεξιπτώτων, προηγείται ο προσεκτικός καθαρισμός τους από διάφορα μικροαντικείμενα που πιθανόν να

είχαν αγκιστρωθεί στους θόλους ύστερα από μία ρίψη. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Α. Hoppe)

Η ε κ π α ί δ ε υ σ η σ υ ν ε χ ί σ θ η κ ε κ α ν ο ν ι κ ά και στις 4 Ο κ τ ω β ρ ί ο υ

π ρ α γ μ α τ ο π ο ι ή θ η κ ε η π ρ ώ τ η επίδε ιξη σ ε α σ κ ή σ ε ι ς σ τ ο Μ π ύ -

κ ε ν μ π ε ρ γ κ κ ο ν τ ά στο Χ ά μ μ ε λ ν . Σ ε α υ τ ή ν , 3 6 α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ έ ς

μ ε ε π ι κ ε φ α λ ή ς τ ο ν Υ π ο λ ο χ α γ ό Κ ρ ο ε ρ ρ ί φ θ η σ α ν α π ό Γ ι ο ύ ν ­

κ ε ρ ς 5 2 .

Α ρ χ έ ς Ι α ν ο υ α ρ ί ο υ 1937 τ ο Ι/Σύν. « Σ τ ρ α τ η γ ό ς Γ κ α ί ρ ι ν γ κ » 4

μ ε τ α κ ι ν ή θ η κ ε α π ό τ ο σ τ ρ α τ ό π ε δ ο τ ο υ στο Β ε ρ ο λ ί ν ο , στις

ε γ κ α τ α σ τ ά σ ε ι ς τ ο υ Σ τ έ ν τ α λ . Κ α τ ά τ ο ν Φ ε β ρ ο υ ά ρ ι ο ο Α ν τ ι σ υ ­

ν τ α γ μ α τ ά ρ χ η ς Μ π ά σ σ ε ν γ κ ε α ν έ λ α β ε δ ι ο ι κ η τ ή ς σ ' α υ τ ό τ ο

Κ έ ν τ ρ ο Ε κ π α ι δ ε ύ σ ε ω ς σ ε α ν τ ι κ α τ ά σ τ α σ η τ ο υ Ί μ μ α ν ς . Έ ν α

μ ή ν α α ρ γ ό τ ε ρ α ά ρ χ ι σ ε κ α ι η σ υ γ κ ρ ό τ η σ η τ η ς Ε κ π α ι δ ε υ τ ι κ ή ς

Μ ο ν ά δ ο ς Α ν ε μ ο π τ έ ρ ω ν σ τ ο Ν τ ά ρ μ σ τ α τ υ π ό τ ο ν Α ν θ υ π ο λ ο χ α ­

γ ό Β ά λ τ ε ρ Κις.

Ό λ η α υ τ ή η δ ρ α σ τ η ρ ι ό τ η τ α τ η ς Λ ο υ φ τ β ά φ φ ε δ ε ν π έ ρ α σ ε

φ υ σ ι κ ά α π α ρ α τ ή ρ η τ η α π ό τ ο ν Σ τ ρ α τ ό Ξ η ρ ά ς . Ή δ η α π ό τ α

τέλη τ ο υ 1936 τ έ θ η κ ε επί τ ά π η τ ο ς τ ο ζ ή τ η μ α δ η μ ι ο υ ρ γ ί α ς αντί­

στο ιχης μ ο ν ά δ ο ς α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν , π ο υ υ λ ο π ο ι ή θ η κ ε μ ε τ η ν

σ υ γ κ ρ ό τ η σ η ε ν ό ς Λ ό χ ο υ Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν - Π ε ζ ι κ ο ύ ( F a l l s -

c h i r m - I n f a n t e r i e K o m p a n i e ) 5 .

Τ ο τ μ ή μ α α υ τ ό σ υ μ π λ ή ρ ω σ ε την δ ύ ν α μ η τ ο υ τ η ν ι η Α π ρ ι λ ί ο υ

1937 και σ τ η σ υ ν έ χ ε ι α , μ ε ε π ι κ ε φ α λ ή ς τ ο ν Υ π ο λ ο χ α γ ό Τ σ α ν ,

μ ε τ α φ έ ρ θ η κ ε κ α ι α υ τ ό σ τ ο Σ τ έ ν τ α λ γ ι α ν α σ υ ν ε χ ί σ ε ι τ η ν

ε κ π α ί δ ε υ σ η τ ο υ .

Ε π ι θ υ μ ώ ν τ α ς ν α α ν α π τ ύ ξ ε ι τ η ν μ ο ν ά δ α τ ο υ σ ' έ ν α ν κ α τ ά τ ο

Κατά τα πρώτα εκπαιδευτικά στάδια δεν είχε χορηγηθεί ακόμη το ειδικό κράνος και αυτοί οι πρώην αστυνομικοί πρόκειται να

εκτελέσουν άλμα χωρίς κάποιο κάλυμμα κεφαλής. (Συλλογή Χ.Π.)

15

Page 12: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

0 Κουρτ Στουντέντ, εδώ σε μεταγενέστερη φωτογραφία, μετά την απονομή του Σταυρού των Ιπποτών για την επιχείρηση της Ολλανδίας

το 1940. (Frentz)

Η εκπαίδευση στον χερσαίο αγώνα εξετελείτο υπό ρεαλιστικές συνθήκες με την χρήση πραγματικών πυρών. Εδώ, οι αλεξιπτωτιστές

προφυλάσσονται όπισθεν αναχώματος από την έκρηξη βλήματος. (Αρχείο συγγραφέως/ Kriegsberichter Β. Wundshammer)

Page 13: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Παρέλαση των αλεξιπτωτιστών στην Πράγα, μετά τη κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας τον Μάρτιο του 1939. (Συλλογή συγγραφέως/ Ganze Manner)

π ο λ ε μ ι κ ό μ έ σ ο τ ο Σ ώ μ α τ ω ν Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν .

Α π ο ρ ρ ί π τ ο ν τ α ς τ ις ι δ έ ε ς π ο υ ε π ι κ ρ α τ ο ύ σ α ν σ τ η ν δ ι ο ί κ η σ η τ η ς

Λ ο υ φ τ β ά φ φ ε γ ι α τ η ν χ ρ η σ ι μ ο π ο ί η σ η τ ω ν α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν σ ε

π ε ρ ι ο ρ ι σ μ έ ν η ς κ λ ί μ α κ ο ς κ α τ α δ ρ ο μ ι κ έ ς ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ι ς , ο Σ τ ο υ ­

ν τ έ ν τ ο ρ α μ α τ ι ζ ό τ α ν μία ι σ χ υ ρ ή α ε ρ ο μ ε τ α φ ε ρ ό μ ε ν η δ ύ ν α μ η

ι κ α ν ή γ ι α ε π ί τ ε υ ξ η όχι α π λ ώ ς τ α κ τ ι κ ώ ν α λ λ ά σ τ ρ α τ η γ ι κ ώ ν

17

Page 14: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η συσκευασία του αλεξιπτώτου πραγματοποιείτο από τον ίδιο τον αλεξιπτωτιστή, καθιστώντας τον αποκλειστικά υπεύθυνο για την δική

του της ασφάλεια. (Συλλογή συγγραφέως/ Game Manner)

νοποίησε απόλυτα όχι μόνο τον Στουντέντ αλλά και τον Γκαί­

ρινγκ που επίσης παρευρισκόταν.

Την χη Ιανουαρίου 1939> to Τάγμα Αλεξιπτωτιστών-Πεζικού,

ύστερα από πιέσεις του Γκαίρινγκ, ενσωματώθηκε στην Λου­

φτβάφφε και μετονομάσθηκε σε II/ι έχοντας ως νέο διοικητή

τον Λοχαγό Φριτς Πράγκερ. Την δύναμη του Συντάγματος

συμπλήρωσε το αερομεταφερόμενο Τάγμα «Στρατηγός Γκαί­

ρινγκ» υπό τον Ταγματάρχη Ζύντωφ, το οποίο μετετράπη σε

ΙΙΙ/ι. Έχοντας πλέον ένα πλήρες Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών, η

7η Αεροπορική Μεραρχία συμμετείχε στις 15 Μαρτίου στην

ολοκλήρωση καταλήψεως της Τσεχοσλοβακίας και την μετα­

τροπή της σε Προτεκτοράτο, με την αερομεταφορά τμήματος

της στο αεροδρόμιο της Πράγας, χωρίς και αυτήν την φορά να

υπάρξουν εχθροπραξίες.

Στις 2θ Απριλίου, επ' ευκαιρία των γενεθλίων του Χίτλερ,

πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο μία εντυπωσιακή στρατιωτι­

κή παρέλαση κατά την οποία οι αλεξιπτωτιστές τιμήθηκαν ιδι­

αιτέρως, τοποθετημένοι επικεφαλής των χερσαίων τμημάτων.

Τον Ιούνιο άρχισε η οργάνωση του 2ου Συντάγματος Αλεξι­

πτωτιστών και με την σημαντική προέλευση εθελοντών από το

πρώην Αερομεταφερόμενο Σύνταγμα των SA «Φελντχερ»χάλ-

λε» έγινε δυνατή κατά τα τέλη Ιουλίου, η συγκρότηση δυο ταγ­

μάτων, του 1/2 (Ταγματάρχης Νοστερ) και του II 2 (Λοχαγός

Πίτσονκα).

Το πρόγραμμα αναπτύξεως της Μεραρχίας σε κανονικό σχη­

ματισμό του είδους, με 3 συντάγματα των 3 τχιγμάτων το καθέ­

να, συνεχίσθηκε παρά το γεγονός της ενάρξεως του Β' Παγκο­

σμίου Πολέμου, την ιη Σεπτεμβρίου 1939, -*του σήμαινε την

18

Page 15: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΕΠΙΓΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ

Εκπαίδευση σε χιονισμένο έδαφος με προσομοίωση ανέμου από ένα

παλαιό αεροσκάφος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου με την χρήση του κινητήρα του που δημιουργεί το

ανάλογο ρεύμα αέρος. Οι αλεξιπ­τωτιστές στο βάθος σέρνονται από τους φουσκωμένους θολούς τους

και θα προσπαθήσουν στην συνέχεια να ανασηκωθούν και να απελευ­

θερωθούν από την εξάρτηση τους. (Συλλογή συγγραφέως/

Kriegsberichter Β. Waske)

Καθώς ο θόλος είναι εντελώς φουσκωμένος από το ρεύμα αέρος, ο αλεξιπτωτιστής προσπαθεί να γυρίσει το σώμα ταυ

και να επαειρήαει να σηκωθεί από w έδαφος. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Β. Waske)

Αφού κατάφερε να σταθεί στα πόδια του, ο εκπαιδευόμενος

θα φέρει κυκλική στροφή γύρω από τον θόλο του

προκειμένου να τον ξεφουσκώσει και στην

συνέχεια να απελευθερωθεί από την εξάρτηση του.

(Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Β. Waske)

Page 16: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η εκπαίδευση Η κατάταξη στο σώμα των Αλεξιπτωτιστών επραγματοποιείτο

επί εθελοντικής και μόνο βάσεως. Ο μελλοντικός αλεξιπτωτι­

στής έπρεπε να διαθέτει την ψυχραιμία για το άλμα στο κενό

αλλά και το κουράγιο, ευθύς μετά την προσεδάφιση του, να

πολεμήσει εάν χρειαζόταν ακόμη και μόνος. Έτσι έπρεπε να

είναι αθλητικός τύπος, μαχητικός στο έπακρο με ανεπτυγμένο

πνεύμα τόλμης και πρωτοβουλίας για όλα τα είδη του αγώνος,

τόσο στην άμυνα όσο και στην επίθεση. Πέρα από αυτές τις

ιδιότητες, που καλλιεργούντο με την συστηματική εκπαίδευση,

ο Στουντέντ φρόντισε να αναπτύξει ιδιαίτερα το πνεύμα μονά­

δος. Πολύ συχνά ερχόταν ο ίδιος σε άμεση επαφή με τους

άνδρες του, ρωτώντας τους για τυχόν προσωπικά τους προβλή­

ματα και συζητώντας μαζί τους θέματα γύρω από την εκπαί­

δευση, ακούγοντας προσεκτικά τις απόψεις τους. Όπως σημεί­

ωσε μεταπολεμικά, αυτή η μέθοδος προσεγγίσεως είχε πολύ

θετικά αποτελέσματα στο ηθικό των ανδρών αφού καταργούσε

τις τυπικότητες της ιεραρχίας, τόσο καθιερωμένες στις συνή­

θεις μονάδες του στρατού και ανέπτυσσε την αίσθηση μίας

«οικογενείας». Αυτό είχε σαν συνέπεια την καλλιέργεια υψη­

λού αισθήματος ευθύνης, κεντρίζοντας το φιλότιμο των ανδρών

για την εκπλήρωση του καθήκοντος έτσι ώστε ενδεχόμενη απο­

μάκρυνση από το Σώμα να αποτελεί ύψιστη καταισχύνη.

Έλεγχος πριν το άλμα. Οι αλεξιπτωτιστές πρηνηδόν στο έδαφος, επιθεωρούνται από τους εκπαιδευτές που εξετάζουν την εξωτερική

συσκευασία του αλεξιπτώτου. (Συλλογή συγγραφέως/Kriegsberichter Α. Hoppe)

Η εκπαίδευση διαρκούσε αρχικά οκτώ εβδομάδες και αργότε­

ρα κατά την διάρκεια του πολέμου μειώθηκε στις έξι. Οι τέσ­

σερις πρώτες αναλώνοντο στην επίγεια εκπαίδευση και ακο­

λουθούσε η εναέρια εκπαίδευση. Πέραν των συνήθων εκπαι­

δευτικών αντικειμένων περιλαμβανόταν και η εκμάθηση

συσκευασίας του αλεξιπτώτου για την οποία κάθε άνδρας ήταν

υπεύθυνος. Αυτό το τελευταίο αντικείμενο προσέδιδε στην

εκπαίδευση μία ολοκληρωμένη μορφή με την πλήρη γνώση του

απαραιτήτου, για την φυσιογνωμία του Σώματος, εργαλείου,

δηλαδή του αλεξιπτώτου. Υπήρχε όμως και η αντίθετη άποψη,

την οποία εξέφραζε για παράδειγμα ο Συνταγματάρχης φον

ντερ Χάϋντε, διοικητής το 1944 του 6ου Συντάγματος Αλεξι­

πτωτιστών στην Νορμανδία, ο οποίος είχε οργανώσει στην

μονάδα του ειδικό τμήμα συσκευαστών αλεξιπτώτων θεωρώ­

ντας ότι το συγκεκριμένο αντικείμενο απορροφούσε πολύτιμο

χρόνο από την εκπαίδευση των αλεξιπτωτιστών.

Τα απαραίτητα άλματα για την απόκτηση του εμβλήματος του

αλεξιπτωτιστού ήσαν έξι. Μετά το 1942 ένα από αυτά μετετρά­

πη σε νυκτερινό άλμα αν και τελικώς μόνο μία φορά εκτελέ­

σθηκε υπό συνθήκες επιχειρήσεως, κατά το 1944 στις Αρδέν-

νες. Η ετήσια συντήρηση του αλεξιπτωτιστή απαιτούσε την

πραγματοποίηση έξι συνολικά αλμάτων. Κατά την εκπαίδευση

αρχικά τα αεροσκάφη που εχρησιμοποιούντο ήταν Ντορνιέ 23

και κατόπιν με την καθιέρωση τους σαν βασικού μεταγωγικού,

τα Γιούνκερς 52 όπως και τα διαρρυθμισμένα αργότερα βομ­

βαρδιστικά Χάϊ\·κελ i l l . Μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας

το 1943 και την απόσπαση του καλυτέρου υλικού των ιταλικών

Ενόπλων Δυνάμεων, χρησιμοποιήθηκαν και τα Σαβόια-Μαρ-

τσέτι S M - 8 2 Canguru (Καγκουρώ), που ήσαν τα μεγαλύτερα

ιταλικά μεταγωγικά, με Ιταλούς χειριστές.

Τα εκπαιδευτικά άλματα επραγματοποιούντο από ύψος 6 θ θ

200 μέτρων ενώ τα επιχειρησιακά από 120-90 μέτρα. Με την

καθιερωμένη για τις ρίψεις ταχύτητα ενός Γιούνκερς 52, που

εκυμαίνετο μεταξύ ι6ο-ι8ο χ.α.ώ. η ομάδα των 12 αλεξιπτωτι­

στών που επέβαινε στο αεροσκάφος εξερχόταν από αυτό σε

διάστημα 7 δευτερολέπτων.

Το αλεξίπτωτο το οποίο χρησιμοποιήθηκε αρχικά ήταν το

R Z i 1 0 με διάμετρο 3,5 μέτρων και εμβαδόν 56 τ.μ. Εφεδρικό

20

Page 17: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ρίψη μονάδος αλεξιπτωτιστών από σχηματισμό μεταγωγικών. (Συλλογή συγγραφέως/ Signal).

αλεξίπτωτο δεν διετίθετο. To R Z i όπως και τα υπόλοιπα που

ακολούθησαν ήσαν στατικού ιμάντος. Η κυριώτερη διαφορά

με αυτά των άλλων εμπολέμων ήταν η απουσία ιμάντων εξαρ­

τήσεως από το ύψος των ώμων, στοιχείο που θα επέτρεπε σε

μεγάλο βαθμό τον έλεγχο της καθόδου. Αντ' αυτού το αλεξί­

πτωτο συνεδέετο με την εξάρτηση με ένα χονδρό κορδόνι στην

μέση περίπου της πλάτης του ανδρός, γεγονός που σήμαινε ότι

ο αλεξιπτωτιστής πολύ λίγο μπορούσε να επηρεάσει την κάθο­

δο του. Η μόνη πρακτική περιορισμένου ελέγχου της καθόδου

του ήταν η ταυτόχρονη εκτίναξη των άνω και κάτω μελών του.

Με δεδομένη αυτήν την εξάρτηση, ανάλογη ήταν και η προ­

σγείωση του που υπό κανονικές συνθήκες επραγματοποιείτο

με κλίση προς τα εμπρός. Αυτό απαιτούσε την εκτέλεση μίας

τούμπας για την απορρόφηση του κραδασμού ενώ για την

αποφυγή προκλήσεως τραυμάτων στην ευαίσθητη κλείδωση

των γονάτων, ετοποθετούντο ειδικές ελαστικές επιγονατίδες.

Η τοποθέτηση αυτή του αλεξιπτώτου σε συνδυασμό με την

μικρή θύρα εξόδου του Γιούνκερς 52 απαιτούσε επίσης την

εκτέλεση μίας χαρακτηριστικού τύπου εξόδου, κατά την οποία

ο αλεξιπτωτιστής εκτινασσόταν σχεδόν οριζοντιωμένος στον

αέρα με τα χέρια τεντωμένα εμπρός. Επακολουθούσε μία σχε­

δόν κάθετη πτώση 30 περίπου μέτρων μέχρι την ανάπτυξη του

θόλου. Η ταχύτητα καθόδου κυμαινόταν μεταξύ 3-5 μέτρων/

δευτερόλεπτο και αναλόγως και του ανέμου, το επιτρεπτό όριο

του οποίου σύμφωνα με τους γερμανικούς κανονισμούς ήταν

14 μίλια/ ώρα, η διασπορά των ανδρών στο έδαφος εξετείνετο

από 2θ-5θ μέτρα μεταξύ τους.

To R Z i χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1940 και στην συνέχεια

αντικαταστάθηκε διαδοχικά από τα RZ ι6 και RZ 2ο, που εξα­

σφάλιζαν καλύτερα χαρακτηριστικά, όπως λιγότερο τράνταγ-

21

Page 18: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Εκπαίδευση στην έξοδο από το Γιούνκερς 52/3Μ. (Signal)

μα κατά την ανάπτυξη τους και μαλακότερες προσγειώσεις. Ο

πλέον ωστόσο βελτιωμένος τύπος ήταν το RZ 36, το οποίο

βασίσθηκε σε σοβιετικό τριγωνικό αλεξίπτωτο και το οποίο

τέθηκε σε παραγωγή μετά το 1943· Το αλεξίπτωτο αυτό παρεί­

χε σαφώς καλύτερο χειρισμό και έλεγχο της καθόδου αλλά

εισήλθε αργά σε χρήση όταν πλέον οι τύχες του πολέμου δεν

επέτρεπαν την πραγματοποίηση εκτεταμένων ρίψεων. Έτσι

πέρα από την βέβαιη χρησιμοποίηση του για ρίψεις πρακτό­

ρων ή μικροομάδων καταδρομέων στα εχθρικά μετόπισθεν, το

αλεξίπτωτο αυτό είναι γνωστό ότι χρησιμοποιήθηκε εν μέρει

κατά το τελευταίο επιχειρησιακό άλμα των Γερμανών στις

Αρδέννες το 1944·

Οι αλεξιπτωτιστές στα πρώτα στάδια του πολέμου έπεφταν

χωρίς τον κύριο οπλισμό τους, έχοντας στις τσέπες του ειδικού

χιτωνίου τους μονάχα ένα πιστόλι Ρο8 «Λούγκερ» ή Ρ38

«Βάλτερ» με δύο γεμιστήρες, και μέχρι 8 χειροβομβίδες. Αυτοί

που διέθεταν αυτόματες αραβίδες τύπου ΜΡ-38, συνήθιζαν να

τις περνούν κάτω από τον περιφερειακό ιμάντα της μέσης είτε

μέσα σε πάνινη θήκη είτε και εντελώς ακάλυπτες. Οι υπόλοι­

ποι άνδρες μετά την προσγείωση τους όφειλαν να σπεύσουν

στα ειδικά μεταλλικά κάνιστρα, που έπεφταν ταυτοχρόνως

από το αεροσκάφος και περιείχαν τον οπλισμό και τα πυρομα­

χικά τους. Τα κάνιστρα αυτά ήσαν τέσσερα ανά αεροσκάφος.

Η μέθοδος αυτή εξέθετε τους άνδρες σε μεγάλο κίνδυνο γιατί

ουσιαστικά σε περιπτώσεις που ερρίπτοντο κοντά στις εχθρι­

κές θέσεις, τους υποχρέωνε να πολεμήσουν σχεδόν άοπλοι. Η

αναζήτηση επίσης των κιβωτίων για την περισυλλογή του

οπλισμού κάτω από τα εχθρικά πυρά προκαλούσε νέες απώ­

λειες και χάσιμο χρόνου, από το οποίο επωφελείτο ο αντίπα­

λος που συνερχόταν από την όποια αίσθηση προκαλούσε η

πρωτόγνωρη τότε εντύπωση μίας μαζικής ρίψεως. Έτσι μετά

την Κρήτη, κατά το 1942, δοκιμάσθηκε και υιοθετήθηκε η

ρίψη των ανδρών, με τον πλήρη ατομικό εξοπλισμό τους.

Μόνο τα βαρύτερα υλικά εξακολουθούσαν να ρίπτονται με τα

μεταλλικά κιβώτια. Το όπλο, τυφέκιο ή πολυβόλο, κρεμόταν με

ένα κορδόνι από την εξάρτηση του αλεξιπτωτιστή, ώστε να

ακουμπήσει πρώτο το έδαφος και να μην προκληθεί κάποιο

τραύμα σ' αυτόν κατά την προσγείωση.

Έως την έναρξη του πολέμου είχαν πραγματοποιηθεί περί τα

ι ο ο . ο ο ο «ανοίγματα» αλεξιπτώτων με έναν πολύ λογικό αριθ­

μό απωλειών, που περιορίσθηκε σε 4 νεκρούς από ατυχήματα.

Κατά την διάρκεια του πολέμου η εκπαίδευση των αλεξιπτωτι­

στών συνεχίσθηκε αμείωτη γεγονός που οδήγησε στην

συγκρότηση ιι μεραρχιών μέχρι τέλους των επιχειρήσεων.

Λόγω όμως ελλείψεως καυσίμων κατά τα τελευταία δύο έτη ο

αριθμός των εκπαιδευμένων για ρίψεις ανδρών έβαινε διαρ­

κώς μειούμενος κι αντιστρόφως ανάλογα με αυτόν των κατα­

τασσόμενων.

Οι μεγάλες ανάγκες στα διάφορα μέτωπα και η αμυντική θέση

της Γερμανίας, που δεν ευνοούσε τις εκτεταμένες αεραποβα-

τικές επιχειρήσεις καθώς επιπλέον είχε χαθεί προ πολλού η

κυριαρχία στον αέρα, μετέτρεψε τις μονάδες αυτές σε επίλε­

κτους σχηματισμούς για χερσαίο αγώνα, όπου η άριστη εκπαί­

δευση και το εμπεδωμένο πνεύμα μονάδος ανταποκρίθηκαν

μέχρι τέλους στην αρχική φήμη του Σώματος.

Σημείωση ίο) Ruckenfallschirm mit Zwangsauslosung (Αλεξίπτωτο πλάτης με αναγκαστι- ,

κό άνοιγμα)

22

Page 19: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Τακτική χρήση Κατά τα πρώτα στάδια της συγκροτήσεως των αλεξιπτωτι­

στών η ηγεσία της Λουφτβάφφε προσανατολιζόταν στην

χρήση τους ως καταδρομέων στα μετόπισθεν του εχθρού με

αποστολή την καταστροφή των εχθρικών σταθμών διοικήσεως

και άλλων παρεμφερών ζωτικών στόχων. Διαφορετική ήταν η

προσέγγιση του Στρατού Ξηράς, ο οποίος απέβλεπε στη δημι­

ουργία μονάδων που θα είχαν ως σκοπό την κάθοδο στα εχθρι­

κά μετόπισθεν και την κατοχή στρατηγικών τοποθεσιών για

την διάνοιξη της οδού προελάσεως στα ταχυκίνητα χερσαία

τμήματα.

Η παράλληλη ύπαρξη του Τάγματος Αλεξιπτωτιστών του

Στρατού Ξηράς επέτρεψε στην πρώτη εκείνη την περίοδο την

διατήρηση αυτών των διαφοροποιημένων απόψεων εφόσον

τα τμήματα αυτά ανήκαν σε ξεχωριστούς Κλάδους. Η ανάλη­

ψη όμως της ηγεσίας των αερομεταφερομένων σχηματισμών

από τον Στουντέντ επέφερε και την παγίωση ενός δόγματος

χρήσεως. Ο Στουντέντ κατά πρώτον απέρριψε την προτεινό­

μενη από την Λουφτβάφφε άποψη, θεωρώντας ως αυτοκτονι­

κή την χρήση των αλεξιπτωτιστών ως απλών καταδρομέων σε

βάθος πίσω από τις εχθρικές γραμμές επειδή κατά την γνώμη

του ακόμη και σε περίπτωση επιτυχούς εκτελέσεως της απο­

στολής τους, ελάχιστες πιθανότητες θα είχαν για να επανέλ­

θουν στις φίλιες γραμμές.

Κατ' αυτόν τον τρόπο επίλεκτο προσωπικό για το οποίο θα είχε

δαπανηθεί πολύς χρόνος και προσπάθεια για την εκπαίδευση

του, θα θυσιαζόταν με συνεπακόλουθο την σχεδόν βέβαιη

αποθάρρυνση τυχόν νέων εθελοντών. Η σκέψη αυτή που ίσως

προς στιγμήν να δημιουργήσει αντιρρήσεις για τον ρόλο των

καταδρομέων, δεν εστερείτο βάσεως δεδομένου ότι εκείνη την

εποχή δεν διετίθετο ένα εναέριο μέσο ταχείας απαγγιστρώσε-

ως όπως είναι το ελικόπτερο σήμερα, οπότε αποκλειόμενης

της προσγειώσεως αεροσκαφών, ακόμη και εάν υπήρχε

κατάλληλο προς τούτο έδαφος, μέσα σε μία ζώνη με κινητο­

ποιημένες τις εχθρικές δυνάμεις δεν απέμενε παρά η προσπά­

θεια διαφυγής πεζή με ό,τι αυτό συνεπαγόταν για τον ίδιο

ακριβώς λόγο.

Ούτε όμως και η θεωρία του Στρατού Ξηράς ικανοποιούσε τον

Στουντέντ που το όραμα του για τα αερομεταφερόμενα τμή­

ματα οδηγούσε σε πολύ ευρύτερους στόχους. Την ιδέα της

χρήσεως των αλεξιπτωτιστών ως προφυλακών, που θα διήνοι-

γαν την οδό προελάσεως στα χερσαία τμήματα μολονότι προ-

σήγγιζε περισσότερο στην σκέψη του εν τούτοις την θεωρούσε

περιορισμένης εμβελείας. ΓΊ' αυτόν οι αερομεταφερόμενοι

σχηματισμοί έπρεπε να διαθέτουν μεγάλο αριθμό προσωπικού

και ικανή ισχύ για ρίψη στα εχθρικά μετόπισθεν, κατάληψη

και διατήρηση του εδάφους και επίτευξη όχι απλώς τακτικών

αλλά στρατηγικών σκοπών.

Όπως θα εκτεθεί στη συνέχεια τα σχέδια, τα οποία κατήρτισε

κατά την διάρκεια του πολέμου, αφορούσαν επιχειρήσεις

καταλήψεως στρατηγικών σημείων του αντιπάλου σε μεγάλες

αποστάσεις καθώς επίσης και την προσβολή μεγάλης οικονο­

μικής σημασίας στόχων που θα παρέλυαν την συνολική του

πολεμική προσπάθεια.

Με αυτό το σκεπτικό και τοποθετώντας τους αλεξιπτωτιστές

ως δύναμη κρούσεως και δημιουργίας προγεφυρωμάτων, επε­

δίωξε από πολύ νωρίς την ενίσχυση των αερομεταφερομένων

δυνάμεων του με την ένταξη σ' αυτές και αεροκινήτων στρα-

23

Page 20: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Παρά την εγγύτητα δασώδους εκτάσεως στην Ζώνη Ρίψεως, η ρίψη πραγματοποιείται κανονικά. Το αλεξίπτωτο πλέον έχει αναπτυχθεί καθ' όλο το μήκος του και αρχίζει το σταδιακό φούσκωμα του θόλου. (Αρχείο συγγραφέως/ Kriegsberichter Β. Wundshammer)

24

Page 21: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

έκταση για την δημιουργία

ευρέως προγεφυρώματος ενώ η

κάθοδος με τα ανεμόπτερα είχε

το πλεονέκτημα της ακριβέστε­

ρης προσεγγίσεως προς τον

αντικειμενικό σκοπό. Φυσικά

και οι δύο μέθοδοι αλληλοσυνε-

πληρώνοντο. Η μεταφορά στρα­

τευμάτων με μεταγωγικά απαι­

τούσε την κατάληψη εκ των

προτέρων αεροδρομίων ή εν

ανάγκη, την εξεύρεση καταλλή­

λων για προσγειώσεις επιπέδων

εκτάσεων. Αρχικά είχε εκπαι­

δευθεί γι' αυτό η 22α Μεραρχία

Πεζικού αλλά αργότερα αποδεί­

χθηκε ότι κάθε καλοεκπαιδευ-

μένη μονάδα όπως για παρά­

δειγμα οι Ορεινοί Κυνηγοί, μπο­

ρούσε να ανταπεξέλθει στις

απαιτήσεις. Βαθμηδόν η μέθο­

δος αυτή εγκαταλείφθηκε παρό­

τι στις πρώτες αεραποβατικές

επιχειρήσεις τέθηκε και αυτή σ' Προσγείωση τμήματος αλεξιπτωτιστών κατά τις πρώτες εκπαιδευτικές σειρές.

25

Page 22: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η τακτοποίηση του οπλισμού και των λοιπών εφοδίων στις ειδικές θήκες του μεταλλικού κιβωτίου που θα απελευθερωθεί από το

μεταγωγικό ταυτόχρονα με την ρίψη των ανδρών. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Wahner)

26

Page 23: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

τα 25 χλστ. στα 300 μέτρα. Όπως όλα τα όπλα της κατηγορίας

του διεθνώς, πολύ σύντομα αποδείχθηκε αναποτελεσματικό

κατά των θωρακίσεων των αρμάτων και αποσύρθηκε. Λόγω

του βάρους και του μεγέθους, που θα είχε ένα μέσο ή βαρύ

αντιαρματικό πυροβόλο και που συνεπακόλουθα θα ήταν αδύ­

νατη η μεταφορά και η ρίψη του από το Γιούνκερς 52, στις

μονάδες των αλεξιπτωτιστών χορηγήθηκε το αντιαρματικό

πυροβόλο ΡΑΚ 35/36 των 37 χλστ. Με βάρος 328 κιλών, το

πυροβόλο αυτό μπορούσε να μεταφερθεί προσδεδεμένο κάτω

από την άτρακτο ενός μεταγωγικού κι ακολούθως να ριφθεί

συγκρατούμενο από 5 αλεξίπτωτα. Κατά τα 1941 στον αντιαρ­

ματικό τομέα προστέθηκε και το sPzB le Fl 41" με διαμέτρημα

28 χλστ, βλήμα από τουνγκστένιο και ταχύτητα εξόδου από

την κάννη 1.400 μέτρα/ δευτερόλεπτο. Το όπλο αυτό ζυγίζο­

ντας 139 κιλά ήταν ιδιαίτερα ελαφρύ και αξιόλογο στα πρώτα

στάδια του πολέμου. Η εμφάνιση όμως βαρύτερων εχθρικών

αρμάτων το κατέστησε αναποτελεσματικό όπως άλλωστε και

το ΡΑΚ 35/36. Καθώς οι μονάδες αλεξιπτωτιστών προοδευτι­

κά μετέπεσαν στον κοινό χερσαίο αγώνα εφοδιάσθηκαν με τα

βαρύτερα αντιαρματικά πυροβόλα ΡΑΚ 38 των 50 χλστ. και

ΡΑΚ 40 των 75 χλστ., όπως όλοι οι σχηματισμοί του Στρατού

Ξηράς.

Ως φορητά αντιαρματικά κατά το τέλος του πολέμου χρησιμο­

ποιήθηκαν εκτενώς τα κοινά Παντσερφάουστ 1 3 και RPZB54 1 4

των 88 χλστ. Από τα πλέον χαρακτηριστικά όπλα των αλεξι­

πτωτιστών ήσαν τα Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρομήσεως L G 4 0

των 75 χλστ. και L G 4 0 / 2 των 105 χλστ. Τα όπλα αυτά μπορού­

σαν να ριφθούν είτε αποσυναρμολογημένα σε κιβώτια οπλι­

σμού και να συναρμολογηθούν εκ νέου στο έδαφος από τους

χειριστές τους είτε να ριφθούν ολόκληρα με την βοήθεια αλε­

ξιπτώτων. Ήταν όπλα για βολές ευθυτενούς τροχιάς αλλά το

μεγάλο ίχνος καπνού που δημιουργούσε η βολή καθώς και η

αδυναμία για πραγματοποίηση βολών καμπύλης τροχιάς,

περιόρισε την χρησιμότητα τους. Κατά τις αρχές του πολέμου

χρησιμοποιήθηκε και το ορεινό πυροβόλο Gebk 15 Skoda των

75 χλστ., βάρους 613 κιλών και βεληνεκούς 8.250 μέτρων, το

οποίο αντικαταστάθηκε από το γερμανικό GebG36 επίσης των

75 χλστ, βάρους 715 κιλών και βεληνεκούς 9-250 μέτρων. Για

την μετακίνηση των αλεξιπτωτιστών στο πεδίο της μάχης

εχρησιμοποιούντο ερπυστριοφόρες μοτοσυκλέτες «Κέττεν-

κραντ».

Ως αντιαεροπορικά όπλα διετίθεντο το πολυβόλο M g i 5 των

7 ,9 2 χλστ. επί τριπόδου βάσεως καθώς και το αντιαεροπορικό

πυροβόλο Flak 30 των 20 χλστ. που μετεφέρετο με μοτοσυ­

κλέτες.

Το πυροβόλο αυτό παρείχε αντιαεροπορική κάλυψη για ιπτα­

μένους στόχους έως το ύψος των 2.οοο περίπου μέτρων αλλά

παράλληλα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για παροχή υποστηρίξεως

στον χερσαίο αγώνα.

Μετά την προσγείωση, η προσεκτική προσέγγιση, με έρπην, του κιβωτίου με τον οπλισμό για την αποφυγή των εχθρικών πυρών.

(Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberlchter Wanner)

Page 24: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 25: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Πολωνία 1939

:-

Page 26: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 27: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

31

Page 28: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Δανία - Νορβηγία 1940 Η στρατηγική σημασία της Νορβηγίας για την Γερμανία είχε διπλό χαρακτήρα. Αφενός από τον λιμένα Νάρβικ στα βόρεια της χώρας μετεφέρετο το πολύτιμο για την γερμανική βιομη­χανία, σουηδικό σιδηρομετάλλευμα και αφετέρου η Νορβηγία σε περίπτωση καταλήψεως της από τους Συμμάχους απειλού­σε άμεσα, από Βορρά, την χώρα. Σχέδια για την κατάληψη της Νορβηγίας από τις γαλλοβρετανικές δυνάμεις είχαν κατα­στρωθεί ήδη από τον Φεβρουάριο του 1940. Ο Χίτλερ έλαβε την ίδια απόφαση αργότερα αλλά υπήρξε πιο ταχύς στους χει­ρισμούς του. Υπό τη κωδική ονομασία «Άσκηση στον Βέζερ» (WeseriJbung) προβλέφθηκε η - υποχρεωτική - κατάληψη της Δανίας με ταυτόχρονη κατάληψη των κυριωτέρων λιμένων και αεροδρομίων της Νορβηγίας σε πρώτη φάση κι ακολούθως ολοκλήρου της χώρας.

Το βάρος διεξαγωγής των επιχειρήσεων με δεδομένες και τις πολύ μεγάλες αποστάσεις αλλά και το υγρό στοιχείο που παρε-νεβάλετο, ανέλαβε το Πολεμικό Ναυτικό και η Αεροπορία. Κάτω από άκρα μυστικότητα στολίσκοι του Ναυτικού θα απο­βίβαζαν χερσαία τμήματα σε μία σειρά νορβηγικών λιμένων ενώ αερομεταφερόμενες μονάδες θα κατελάμβαναν, πρώτα, αεροδρόμια στα νότια της χώρας και κατόπιν στο κέντρο, υπο­βοηθώντας την σταδιακή προέλαση προς Βορράν. Για τον λόγο αυτό επελέγη το Ι/ι Τάγμα υπό τον Λοχαγό Έριχ Βάλτερ. Η μονάδα επρόκειτο να δράσει κεχωρισμένα καθώς έκαστος λόχος της ανέλαβε διαφορετική αποστολή. Συγκεκρι­μένα, η Διοίκηση και ο 2ος Λόχος όφειλαν να καταλάβουν το αεροδρόμιο Φόρνεμπου-Όσλο, ο 3ος Λόχος το αεροδρόμιο

Προσγείωση αλεξιπτωτιστών σε χιονισμένη πεδινή έκταση κοντά στο Νάρβικ. (Συλλογή συγγραφέως/Signal)

32

Page 29: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ρίψη ενισχύσεων στα περικυκλωμένα τμήματα του Στρατηγού Ντιτλ στο Νάρβικ. Ακόμη και από αυτήν την απόσταση είναι εμφανής ο ενισχυμένος ιματισμός των ανδρών που θα προσγειωθούν στο χιόνι. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Bottcher)

Επάνω στο εν μέρει χιονισμένο νορβηγικό έδαφος, η σηματοδότηση της ζώνης ρίψεως (ΖΡ) πραγματοποιήθηκε με την χρήση

σκουρόχρωμων ταινιών για τα προβλεπόμενα σήματα επάνω στο χιόνι. (Συλλογή συγγραφέως/ Signal)

βαση των αλεξιπτωτιστών και όχι ρίψη. Στο ίδιο το αεροδρό­μιο, οι Νορβηγοί φρουροί ήσαν αποφασισμένοι να προβάλ­λουν αντίσταση. Με πυρά προσπαθούσαν να απομακρύνουν τα υπεριπτάμενα καταδιωκτικά Μέσσερμιτ n o , που είχαν αναλάβει την προστασία των μεταγωγικών. Με την ακύρωση της ρίψεως, τα καταδιωκτικά απέμειναν μόνα και τα καύσιμα τους άρχισαν να εξαντλούνται πριν την επιστροφή από την Δανία των Γιούνκερς 52.

Με πρωτοβουλία τότε του επικεφαλής Σμηναγού Ινγκεχόφεν, τα Μέσσερσμιτ no προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο και εξα­πολύοντας μαζικό πυρ με τα πολυβόλα τους κατά των νορβη­γικών εστιών αντιστάσεως, τις υποχρέωσαν σε σιγή. Μ' αυτόν τον τρόπο έγινε δυνατή η κατάληψη του αεροδρομίου καθώς λίγο αργότερα άρχισαν να προσγειώνονται όχι μόνο τα μετα­γωγικά με τους αλεξιπτωτιστές αλλά και εκείνα του δευτέρου κύματος που μετέφεραν απλό πεζικό και το οποίο τελικά κατέ­λαβε το Όσλο. Ο 3ος Λόχος (Υπολοχαγός φον Μπράντις) αντιμετώπισε τις ίδιες δυσκολίες λόγω κακοκαιρίας κατά την προσέγγιση του στο Στάβανγκερ. Την τελευταία στιγμή ωστόσο ο ουρανός εν μέρει καθάρισε και τα πληρώματα των μεταγωγικών κατόρθωσαν να πραγμα­τοποιήσουν μια συγκεντρωμένη ρίψη. Στο έδαφος οι αλεξι­πτωτιστές αντιμετώπισαν τα πυρά των Νορβηγών φρουρών και βρήκαν κάποια δυσκολία στο να συλλέξουν τον οπλισμό τους από τα κιβώτια. Παρόλα αυτά η σύγκρουση διήρκεσε μονάχα μισή ώρα και τελικά με απώλεια 3 μόνο ανδρών, το αεροδρόμιο Σόλα-Στά-βανγκερ περιήλθε στους Γερμανούς.

3 3

Page 30: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ανάμεσα στις ενισχύσεις που ερρίφθησαν στην

Νάρβικ ήσαν και Ορεινοί Κυνηγοί οι οποίοι ύστερα

από ταχύτατη εκπαίδευ­ση κατέφθασαν και αυτοί από αέρος για να βοηθή­

σουν τους μαχόμενους συναδέλφους τους εκεί.

Εδώ οι τελευταίες προετοιμασίες πριν την

επιβίβαση σία μεταγωγικά.

(Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

Page 31: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ρο οργανικό της 3ης Ορεινής Μεραρχίας. Η εκπαίδευση πραγ­ματοποιήθηκε στην Σχολή Αλεξιπτωτιστών στο Βίττστοκ και κράτησε 8 μόλις ημέρες. Δεν υπήρχε διαθέσιμος χρόνος και οι εκπαιδευόμενοι πραγματοποίησαν για εξοικείωση δύο μόνο άλματα από ύψος 250 και 200 μέτρων. Το ηθικό όμως ήταν άριστο καθώς οι άνδρες αποτελούσαν ένα ακόμη επίλεκτο τμήμα του Γερμανικού Στρατού, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι προσωπικό το οποίο έχει περάσει εξειδικευμένη εκπαίδευ­ση έχει την δυνατότητα λόγω ιδιοσυγκρασίας να προσαρμο­σθεί καινά ανταπεξέλθει με χαρακτηριστική ταχύτητα σε ιδιό­μορφες απαιτήσεις, πέραν του βασικού προορισμού. Οι ρίψεις πραγματοποιήθηκαν τμηματικά κατά τα μέσα Μαΐου και ήσαν απολύτως επιτυχείς. Αν και η συνολική δύνα­μη δεν υπερέβη αυτήν του ενός ενισχυμένου λόχου, εν τούτοις ο ψυχολογικός αντίκτυπος υπήρξε ουσιώδης για τους υπερα­σπιστές του Νάρβικ.

Τελευταίες ρίψεις στην Νορβηγία Αφού οι δυνάμεις των αλεξιπτωτιστών ολοκλήρωσαν τις επι­χειρήσεις τους στο Δυτικό Μέτωπο, η προσοχή και πάλι εστράφη στο Νάρβικ όπου η κατάσταση εξακολουθούσε να παραμένει ιδιαίτερα δυσχερής. Στις 14 Μαΐου ο ιος Λόχος του Ι/ι Τάγματος, που είχε ανασυγκροτηθεί μετά τη απελευθέρω­ση των ανδρών του στο Ντόμπας, ερρίφθη στην αμυντική περίμετρο του Νάρβικ. Στις 19 Μαΐου ολόκληρο το Ι/ι Τάγμα, που είχε μεταφερθεί από την Νορβηγία για να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις στην Ολλανδία, επέστρεψε στο Στένταλ για να μετακινηθεί από εκεί και πάλι στην Νορβηγία. Κατά το τελευταίο πενθήμερο του Μαΐου η μονάδα, με συνολική δύνα­μη 25 αξιωματικών και 735 ανδρών, ερρίφθη τμηματικά στο Μπγέρνφελ πολύ κοντά στα σουηδικά σύνορα και από εκεί συνενώθηκε με την δύναμη του Στρατηγού Ντιτλ. Οι μάχες συνεχίσθηκαν έως το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου χωρίς οι Σύμμαχοι να καταφέρουν να καταβάλουν την μικρή γερμανική δύναμη. Στις 28 Μαΐου ο Ντιτλ, κάτω από την δυσβάστακτη αριθμητική υπεροχή του εχθρού, αναγκάσθηκε να εκκενώσει την πόλη και να αποσυρθεί στα γειτονικά υψώ-

Μετά την ρίψη στο Νάρβικ, επακολουθεί η συγκέντρωση του τμήματος ενώ Γιούνκερς 52 εξακολουθούν να υπερίπτανται σε

χαμηλό ύψος. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Seeger)

ματα. Μία όμως εβδομάδα αργότερα, στις 8 Ιουνίου, έχοντας ως προφυλακή το Ι/ι Τάγμα ανακατέλαβε το Νάρβικ αφού οι Σύμμαχοι άρχισαν να εκκενώνουν την Νορβηγία λόγω της καταστρεπτικής γι' αυτούς εξελίξεως, των μαχών στο Δυτικό Μέτωπο. Στις 12 του μηνός οι Νορβηγοί συνθηκολόγησαν και την επομένη κατέφθασαν από το Τροντχάιμ, διανύοντας από­σταση 700 χλμ., τα πρώτα στοιχεία της 2ας Ορεινής Μεραρ­χίας, συναντώντας τους ακατάβλητους υπερασπιστές του Νάρβικ, ένα συνοθύλευμα «πειρατών και λήσταρχων», αποτε­λούμενο ανάκατα από Ορεινούς Κυνηγούς, ναύτες και αλεξι­πτωτιστές.

Μετά την λήξη των μαχών στο Νάρβικ οι αλεξιπτωτιστές επέστρεψαν διά θαλάσσης στην Γζρμανία.

(Συλλογή συγγραφέως/'Kriegsberichter Καρρ)

35

Page 32: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Βέλγιο 1940 Η «Κίτρινη» Επιχείρηση (Operation Gelb), η επίθεση κατά της Γαλλίας, Βελγίου και Ολλανδίας, ύστερα από πολλές αναβολές ορίσθηκε να αρχίσει στις ίο Μαΐου και ώρα 05·30· Σύμφωνα με τα τελικά σχέδια, τα αερομεταφερόμενα τμήματα θα ήσαν τα πρώτα στοιχεία του Γερμανικού Στρατού που θα αναλάμ­βαναν δράση στο εχθρικό έδαφος, καταλαμβάνοντας οχυρές τοποθεσίες και μία σειρά γεφυρών απαραιτήτων για την δια­σφάλιση της προελάσεως των χερσαίων τμημάτων. Οι jr\

Αεροπορική και 22α Αερομεταφερόμενη Μεραρχίες, θα προ-σεγειώνοντο στην Ολλανδία ενώ τις επιχειρήσεις στο Βέλγιο θα ανελάμβανε το Τάγμα Εφόδου Κοχ.

Οι αντικειμενικοί σκοποί του Τάγματος Εφόδου Κοχ καθορί­σθηκαν ως ακολούθως: ι) Κατάληψη του φρουρίου Εμπέν-Εμαέλ από το Απόσπασμα «Γρανίτης» (Granit). Το τμήμα με επικεφαλής τον Υπολοχαγό Βίτσιχ, απετελείτο από 85 άνδρες διαμοιρασμένους σε ίο ανε­μόπτερα DFS-230.

2) Κατάληψη της γέφυρας Καν από το Απόσπασμα «Σίδηρος» (Eisen). Το τμήμα, με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό Σαίχτερ, απετελείτο από 90 άνδρες διαμοιρασμένους σε ίο ανεμόπτερα DFS-230.

3) Κατάληψη της γέφυρας Φρενχόφεν από το Απόσπασμα «Μπετόν» (Beton). Το τμήμα με επικεφαλής τον Υπολοχαγό Σαχτ, απετελείτο από 122 άνδρες διαμοιρασμένους σε ιι ανε­

μόπτερα DFS-230.

4) Κατάληψη της γέφυρας Φελντβέζελτ από το Απόσπασμα «Ατσάλι» (Stahl). Το τμήμα, με επικεφαλής τον Υπολοχαγό Άλτμαν, απετελείτο από 92 άνδρες διαμοιρασμένους σε ίο ανεμόπτερα. Ως επιπλέον ενίσχυση μετά τις αρχικές προσγειώσεις προε-βλέπετο και η ρίψη μίας διμοιρίας πολυβολητών διαμοιρασμέ­νης εξ ημισείας στις γέφυρες Καν και Φρενχόφεν καθώς και του τμήματος διοικήσεως από τον Λοχαγό Κοχ επιπλέον σ' αυτήν την τελευταία. Η σπουδαιότητα αυτών των αντικειμενικών σκοπών που με την κατάληψη τους θα διανοιγόταν η οδός προελάσεως της 6ης Στρατιάς (Ομάδα Στρατιών Α), επισημάνθηκε από το γεγονός ότι οι κινήσεις των χερσαίων τμημάτων στα σύνορα θα άρχιζαν 5 λεπτά μετά την προσγείωση των ανεμοπτέρων, προκειμένου να μην απωλεσθεί το στοιχείο του αιφνιδιασμού για τα αποσπάσματα του Τάγματος Εφόδου Κοχ.

Εμπέν-Εμαέλ

Το φρούριο αυτό είχε περίπου τριγωνικό σχήμα, συνολικής εκτάσεως 669 στρεμμάτων. Ήταν κατά 30 μέτρα υπερυψωμέ­νο εν σχέσει με την γύρω περιοχή και καλυπτόταν από ανατο­λικά και βορειοανατολικά από τον ποταμό Μεύση και την Διώ-

36

Page 33: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

3"

Page 34: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΕΜΠΕΝ-ΕΜΑΕΛ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ

38

Page 35: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

πυροβόλων, καταστρέφοντας μέσα σε 20 λεπτά από την προ­σγείωση τα 14 από τα ι8 πυροβόλα του φρουρίου. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην εξουδετέρωση των πυροβολείων της βορείου πλευράς που κάλυπταν τις γέφυρες. Η βελγική φρουρά προσπάθησε να αντιδράσει σπασμωδικά, αλλά οι αλεξιπτωτιστές αγκιστρωμένοι στα οχυρά και χωρι­σμένοι σε δύο τμήματα, με επικεφαλής τους Ανθυπολοχαγό Ντέλικα και Λοχία Βέντσελ αντίστοιχα, εμπόδιζαν οποιαδήπο­τε έξοδο με τα πυρά τους. Κατά τις ο8 .οο προσγειώθηκε και το ανεμόπτερο του Βίτσιχ, το οποίο είχε παραλάβει ένα Γιούν­κερς 52 από το χωράφι που βρισκόταν και το μετέφερε μέχρι το Εμπέν-Εμαέλ. Το μεσημέρι επίσης, διείσδυσαν στο φρούριο και οι άνδρες του δευτέρου ανεμόπτερου που είχε μείνει στην Γερμανία. Το βελγικό πυροβολικό βομβάρδισε επανειλημμένα το φρούριο ενώ έγιναν και κάποιες αντεπιθέσεις που απο­κρούσθηκαν όλες. Η μάχη συνεχίσθηκε και όλη την νύκτα έως το επόμενο πρωί, όταν διέσχισαν την διώρυγα με λέμβους οι άνδρες του 51ου Τάγματος Μηχανικού. Κατά το μεσημέρι αφί­χθησαν μεγάλα τμήματα πεζικού οπότε και τερματίσθηκε η βελγική αντίσταση. Είκοσι Βέλγοι φονεύθηκαν και 700 περί­που αιχμαλωτίσθηκαν ενώ από γερμανικής πλευράς υπήρξαν 6 νεκροί και 20 τραυματίες.

Η ομάδα του Λοχία Βέντσελ (με το επίδεσμο στο κεφάλι) μετά την λήξη της επιχειρήσεως. (Wenzel)

39

Page 36: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Γέφυρα Φελντβέζελτ Το Απόσπασμα «Ατσάλι» με 92 άνδρες σε ίο ανεμόπτερα υπό τον Υπολοχαγό Γκούσταβ Άλτμαν προσγειώθηκε στις προσβά­σεις της γέφυρας Φελντβέζελτ στις 05.20. Ήταν τόσο απροσ­δόκητη η εμφάνιση των Γερμανών αλεξιπτωτιστών και τόσο βίαιη η έφοδος τους, που οι άνδρες του 6ου Λόχου/ 2ου

Συντάγματος (Βελγική jr\ Μεραρχία) δεν μπόρεσαν να αντι­δράσουν αποτελεσματικά. Μέσα σε ίο λεπτά από την στιγμή της προσγειώσεως ο Άλτμαν ανέφερε στον Κοχ την κατάληψη της γέφυρας. Όμως ο εχθρός συνήλθε και με πυρά πυροβολι­κού άρχισε να ενισχύει την αντίσταση, που μετά την πρώτη έκπληξη σταδιακά αύξανε σε ένταση. Κάτω από συνεχή πυρά ο Επιλοχίας Χέλμουτ Άρπκε με την ομάδα των σκαπανέων του αποσυνέδεσε στα τόξα της γέφυρας όλες τις καλωδιώσεις των εκρηκτικών που την είχαν παγιδεύσει.

Στη συνέχεια βοήθησε στη επέκταση του προγεφυρώματος στην δυτική άκρη της γέφυρας εξουδετερώνοντας ένα πολυ­βολείο με 15 άνδρες. Στις 06.15 προσγειώθηκε στην περιοχή μισή διμοιρία πολυβολητών υπό τον Ανθυπολοχαγό Χέλμουτ Ρίνγκλερ. Η επέμβαση του τμήματος του στις συγκρούσεις ήταν αποφασιστική καθώς το σφοδρό πυρ των πολυβόλων όχι μόνο σίγησε εστίες αντιστάσεως των Βέλγων αλλά και εξα­σφάλισε το προγεφύρωμα από τυχόν αντεπιθέσεις. Κατά τις 21.30 αφίχθησαν στην γέφυρα τα πρώτα τμήματα του 33ου Συντάγματος της 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας, οπότε και

40

Page 37: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

41

Page 38: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ολλανδία • Η διοίκηση του ίου Συντάγματος (Συνταγματάρχης Μπρό-

γερ) και το 1/1 Τάγμα συν έναν λόχο (Λοχαγός Βάλτερ) στο Τβέντε Τολ.

• Το Π/ι Τάγμα (Λοχαγός Πράγκερ) στην γέφυρα Μοερντάϊκ. • Το ΠΙ/ ι Τάγμα (Λοχαγός Σουλτς) στο αεροδρόμιο Βααλχά-

φεν του Ρόττερνταμ. Μετά την κατάληψη του αεροδρομίου θα προσγειωνόταν εκεί η διοίκηση της 7Π9 Αεροπορικής Μεραρχίας, το Π/2 Τάγμα μείον λόχος (Λοχαγός Πίτσονκα), η 71) Πυροβολαρχία Αλεξιπτωτιστών καθώς και το ι6ο Σύνταγμα Πεζικού της 22ας Αερομεταφερόμενης Μεραρ­χίας.

• Ο 3ος Λόχος του Ι/ ι Τάγματος (Λοχαγός φον Μπράντις) στις δύο γέφυρες του Ντόρντρεχτ.

• Το 1/2 Τάγμα μείον τον 3ο Λόχο (Λοχαγός Νόστερ) στο αερο­δρόμιο Ύπενμπουργκ. Μετά την κατάληψη του θα προσγει­ωνόταν το 65ο Σύνταγμα Πεζικού, μείον ένα τάγμα, της 22ας Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας.

Προσγείωση των αλεξιπτωτιστών επί ολλανδικού αεροδρομίου, σε πίνακα του σχεδιαστή ΧανςΛίσκα.

(Συλλογή συγγραφέως/ Η. Liska)

Το σχέδιο επιθέσεως κατά της Ολλανδίας περιελάμβανε την χρήση, για πρώτη φορά ολοκλήρου της 7η? Αεροπορικής Μεραρχίας που αριθμούσε 4-000 αλεξιπτωτιστές, καθώς και της 22ας Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας, που διέθετε δύνα­μη 12.000 περίπου ανδρών. Η βασική σύλληψη του τρόπου ενεργείας ήταν η 7η Αεροπορική Μεραρχία να καταλάβει μία σειρά γεφυρών που οδηγούσαν στο «Φρούριο της Ολλανδίας» καθώς και έναν αριθμό αεροδρομίων μέσα σ' αυτό. Μέσω των γεφυρών θα κατέφθανε, η 91 Τεθωρακισμένη Μεραρχία, υπερπηδώντας τα πολλαπλά υδάτινα κωλύματα της χώρας, προελαύνοντας μέχρι το Ρόττερνταμ και την Χάγη. Μέσω των αεροδρομίων θα αφικνείτο με μεταγωγικά αεροσκάφη η 22α Αερομεταφερόμενη Μεραρχία με αποστολή την κατάληψη της Χάγης και την εξουδετέρωση της ολλανδικής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Για τον σκοπό αυτό διατέθηκαν οι ακόλουθες μονάδες να ριφθούν:

42

Page 39: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ελάχιστο λεπτά μένουν πια για την άφιξη στην Ζώνη Ρίψεως και οι άνδρες έχοντας εγερθεί περιμένουν τον χαρακτηριστικό ηχο ιης

;όρνας για να ριφθούν στο κενό. (Συλλογή συγγραφέως. DerAdler)

Οι αλεξιπτωτιστές κατευθύνονται προς επιβίβαση στα μεταγωγικό

Γ\ούνκερς-52/3Μ που θα τους μεταφέρουν στις Ζώνες Ρίψεως της

Ολλανδίας. (Συλλογή συγγραφέως/ Signal)

Page 40: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 41: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η περιοχή του αεροδρομίου Βααλχάφεν. 1. Οι Ζώνες Ρίψεως των

αλεξιπτωτιστών. 2. Προσγειώσεις μεταγωγικών αεροσκαφών.

3. Υπεριπτάμενα μεταγωγικά. 4. Εχθρικές θέσεις. (Die Wehrmacht)

Έφοδος για την εξουδετέρωση των οχυρώσεων που υπερασπίζουν τις προσβάσεις μίας γέφυρας. (Συλλογή συγγραφέως/ Der Adler)

• Ο 3ος Λόχος του 1/2 Τάγματος (Υπολοχαγός φον Ρόον) στο αεροδρόμιο Όκενμπουργκ. Μετά την κατάληψη του θα αφι-κνείτο το τρίτο τάγμα του 65ου Συντάγματος Πεζικού.

• Ο 6ος Λόχος του Π/2 Τάγματος (Λοχαγός Σίρμερ) στο αερο­δρόμιο Φάλκενμπουργκ και ακολούθως προώθηση στο Κατ-βάϊκ. Μετά την κατάληψη του θα επακολουθούσε η άφιξη του 47ου Συντάγματος της 22ας Αερομεταφερόμενης Με­ραρχίας.

Η έναρξη των προσγειώσεων καθορίσθηκε να γίνει 30 λεπτά μετά την επίθεση του Τάγματος Εφόδου Κοχ στο Βέλγιο, στις ίο Μαΐου. Με τις πολλαπλές αυτές ρίψεις υπήρχε η ελπίδα της αποσαθρώσεως του ολλανδικού αμυντικού συστήματος στην ισχυρότερη αμυντική γραμμή του, που ήταν το «Φρούριο της Ολλανδίας». Σε ορισμένες ωστόσο περιπτώσεις η επιτιθέμενη δύναμη δεν υπερέβαινε αυτήν του λόχου, δεν υπήρχαν σαφείς πληροφορίες για την ισχύ του εχθρού στις επιλεγμένες τοπο­θεσίες ενώ δεν υπήρχε και η δυνατότητα προπαρασκευής των χώρων και εξουδετερώσεως των εχθρικών θέσεων με αεροπο­ρικό βομβαρδισμό. Η επιτυχία στηριζόταν στον αιφνιδιασμό και στην ταχεία άφιξη με αυστηρό χρονοδιάγραμμα σε τρία διαδοχικά κύματα, των αερομεταφερόμενων τμημάτων της 22ας Μεραρχίας. Για την μετακίνηση όλων των μονάδων δια­τέθηκαν συνολικά 430 Γιούνκερς 52.

Η επίθεση -Αεροδρόμιο Βααλχάφεν Το αεροδρόμιο αυτό εθεωρείτο η κλείδα της επιτυχίας για την προσβολή του Ρόττερνταμ και της Χάγης γι' αυτό κι επελέγη από τον Στουντέντ ως έδρα του Σταθμού Διοικήσεως του μετά την προσδοκώμενη κατάληψη του.

45

Page 42: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ομάδα αλεξιπτωτιστών που προσγειώθηκε στην περιοχή του αεροδρομίου Βααλχάφεν σε απόσταση 3,5 χλμ. από το Ρόττερνταμ συναντάται με

απόσπασμα του Στρατού Ξηράς. (Συλλογή συγγραφέως/Signal)

Η επίθεση υπήρξε επιτυχής καθώς οι λόχοι του ΙΠ/ι Τάγματος μετά την προσγείωση τους αναπτύχθηκαν γρήγορα στον χώρο του αεροδρομίου εξουδετερώνοντας τις ολλανδικές εστίες αντιστάσεως. Ο ίδιος ο Λοχαγός Καρλ-Λόταρ Σουλτς αιχμαλώ­τισε τον διοικητή του αεροδρομίου ολοκληρώνοντας, όπως φάνηκε, νωρίς την αποστολή του. Λίγο αργότερα άρχισαν να αφικνούνται και τα μεταγωγικά που μετέφεραν το πρώτο

Τμήμα αλεξιπτωτιστών κινούμενο σε ολλανδικό ουασμό. Σε πρώτο

πλάνο χειριστής φλογοβόλου με το χαρακτηριστικό δοχείο καυσίμων

στην πλάτη του. (Συλλογή συγγραφέως/ Der Adler)

46

Page 43: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 44: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ι

Page 45: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η αποστολή ολοκληρώθηκε. Οι προφυλακές της 9ης Τεθωρακισ­μένης Μεραρχίας κατέφθασαν και ο δρόμος της προελάσεως

ανοίγεται ελεύθερος και ασφαλής επάνω από τον ποταμό.

(Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

Λοχαγού Φριτς Πράγκερ, ο οποίος παρότι ασθενής από καρκί­νο δεν δίστασε να τεθεί κανονικά επικεφαλής των ανδρών του, προσγειώθηκε σύμφωνα με το προβλεπόμενο σχέδιο. Ο Ανθυ­πολοχαγός Κορντ Τίτγεν διέτρεξε με την διμοιρία του την μήκους 1.400 περίπου μέτρων γέφυρα εξουδετερώνοντας ένα ισχυρό οχυρό στο άκρο της. Με την ενέργεια αυτή εξασφαλί­σθηκε η γέφυρα, αποφέροντας στον ανθυπολοχαγό τον Σταυ­ρό των Ιπποτών ενώ άνδρες του Μηχανικού αποσύνδεσαν όλες τις καλωδιώσεις με τις οποίες είχε υπονομευθεί η γέφυρα.

Γέφυρα Ντόρντρεχτ Ο 3ος Λόχος του Ι / ι Τάγματος παρότι προσγειώθηκε κανονι­κά, κατά την προώθηση του προς τις οδική και σιδηροδρομική γέφυρες του Ντόρντρεχτ δέχθηκε σφοδρά πυρά τα οποία προ­κάλεσαν σοβαρές απώλειες, μεταξύ των οποίων και τον θάνα­το του επικεφαλής Λοχαγού φον Μπράντις. Στη συνέχεια το αγώνος ο λόχος περιεπλάκη σε μία σειρά συγκρούσεων και παρασυρόμενος σε καλά προπαρασκευασμένες εχθρικές θέσεις σχεδόν διαλύθηκε1 7. Για την αντιμετώπιση της κατα­στάσεως ο Συνταγματάρχης Μπρόγερ μετέφερε, από το Βααλ-

49

Page 46: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 47: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ομάδα αλεξιπτωτιστών σε αναμνηστική φωτογραφία σε εγκαταλελειμμένο βρετανικό αεροσκάφος στην Ολλανδία. (Συλλογή Χ.Π.)

51

Page 48: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Μετά την λήξη των εχθροπραξιών επίσκεψη σε ένα πρόχειρο νεκροταφείο των πεσόντων συναδέλφων. (ΣυλλογήΧ.Π.)

Page 49: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

53

Page 50: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η μπάντα της Μεραρχίας ξεκινά τους παιάνες...

54

Page 51: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

... και τα τμήματα σε συμπαγείς σχηματισμούς παρελαύνουν στο προαύλιο χώρο αυτού του ατρατώνος.

Όπως και στις επίσημες παρελάσεις, οι άνδρες φέρουν τη εξάρτηση του αλεξιπτωτιστού. (Συλ . ~

Page 52: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Σχέδιο καταλήψεως των βρετανικών νήσων. Περαιτέρω ανάπτυξη του Σώματος των Αλεξιπτωτιστών

Μετά την επιτυχή κατάληξη των επιχειρήσεων στη Δύση που ολοκληρώθηκαν με την συνθηκολόγηση της Γαλλίας, του Βελ­γίου και της Ολλανδίας καθώς και την απομάκρυνση των βρε­τανικών στρατευμάτων από την ηπειρωτική Ευρώπη, άρχισαν οι προετοιμασίες για την εισβολή στην Βρετανία, σε εφαρμο­γή του σχεδίου «Θαλάσσιος Λέων» (Seelowe).

Για τον σκοπό αυτόν συγκεντρώθηκαν στους λιμένες της Μάγ­χης εκατοντάδες σκάφη κάθε μεγέθους προκειμένου να μετα­φέρουν στις βρετανικές ακτές τις υπολογιζόμενες 13 μεραρ­χίες του πρώτου αποβατικού κύματος με το απαραίτητο υλικό. Η κυρία απόβαση σχεδιαζόταν να πραγματοποιηθεί στις νοτιοανατολικές ακτές της Βρετανίας μεταξύ Ραμσγκαίητ και Μπόγκνορ, όπου θα απεβιβάζοντο 6 μεραρχίες της ιης Στρα­τιάς. Μέσα σ' αυτά τα πλαίσια οι 7η Αεροπορική και 22α Αερομετα­φερόμενη Μεραρχίες επρόκειτο να προσγειωθούν στην περιο­χή του Φολκστόουν εξασφαλίζοντας προγεφύρωμα εκτάσεως 20 μιλίων και βάθους 12 μιλίων. Ο Στουντέντ, που τότε ανέρρωνε από τον τραυματισμό του στο Ρόττερνταμ, προτιμούσε μία ρίψη ακόμη βαθύτερα στο βρε­τανικό έδαφος με σκοπό την κατάληψη αεροδρομίων και την αερομεταφορά εκεί στρατευμάτων και υλικού. Όντας δε πάντα τολμηρός και αποφασιστικός έκρινε ως ιδανι­κή χρονική στιγμή της εισβολής στην Βρετανία, την επομένη της εκκενώσεως των στρατευμάτων της από την Δουγκέρκη, όταν η άμυνα θα ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτη όχι μόνο λόγω του χαμηλού ηθικού των Βρετανών αλλά και λόγω της ολοκλη­ρωτικής απώλειας του υλικού τους στην Γαλλία και το Βέλγιο. Βεβαίως, όμως, δεν ήταν δυνατόν να επηρεάσει τις αποφάσεις

της Ανωτάτης Διοικήσεως της Βέρμαχτ. Εξάλλου η τύχη της εισβολής αποφασίσθηκε αλλού. Η αδυναμία της Λουφτβάφφε να καταβάλει την RAF το θέρος του 1940, οδήγησε τον Χίτλερ, στις rj Σεπτεμβρίου, στην επ' αόριστον αναβολή της εισβολής στην Βρετανία. Κατά τον Δεκέμβριο συζητήθηκε ακόμη και η προοπτική εισβολής στην Ιρλανδία, η οποία ωστόσο απορρίφθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό. Τον Ιανουάριο του 1941 ο Στουντέντ, που είχε επανέλθει κανο­νικά στα καθήκοντα του, σε σύσκεψη υπό τον Χίτλερ, εξέθεσε το σχέδιο του για την εισβολή αυτήν την φορά στην Βόρειο Ιρλανδία, με την κατάληψη από αερομεταφερόμενες μονάδες τριών αεροδρομίων μεταξύ του όρους Ντίβις δυτικά του Μπέλφαστ και του Λαφ-Νηφ καθώς και την πραγματοποίηση ρίψεως του Λίσμουρν για τον αποκλεισμό του οδικού και σιδη­ροδρομικού αυτού κόμβου. Την αεροπορική υποστήριξη θα ανελάμβαναν αεροπορικοί σχηματισμοί, που θα μετεφέροντο στα καταληφθέντα αεροδρόμια. Η όλη επιχείρηση αποσκο­πούσε στην δημιουργία αντιπερισπασμού σε περίπτωση εισβολής στην νότια Βρετανία. Σε περίπτωση αποτυχίας τα στρατεύματα θα περνούσαν στην ουδέτερη Ιρλανδία, όπου και θα περιορίζοντο αποφεύγοντας την βρετανική αιχμαλω­σία. Η προοπτική της εισβολής όμως στην Βρετανία είχε πλέον παρέλθει καθώς η προσοχή του Χίτλερ είχε στραφεί στην Σοβιετική Ένωση και η Επιχείρηση «Θαλάσσιος Λέων» ετάφη οριστικά. Εν τω μεταξύ η jr\ Αεροπορική Μεραρχία είχε πλέον διαμορ­φωθεί σε πλήρη μονάδα της κατηγορίας της, έχοντας συγκρο­

τήσει και το 3ο Σύνταγμα Αλεξι­πτωτιστών καθώς επίσης το 7° Τάγμα Κυνηγών Αρμάτων, την 7η Μοίρα Πυροβολικού και το 7ο Τάγμα Υγειονομικού. Παράλλη­λα, το Τάγμα Εφόδου Κοχ ανα­πτύχθηκε σε Σύνταγμα Εφόδου διαθέτοντας 4 τάγματα. Τον χει­μώνα 1940-41 συγκροτήθηκε το ιΐο Αεροπορικό Σώμα (XI Fliegerkorps) με επικεφαλής τον Στρατηγό πια Στουντέντ. Το Σώμα περιελάμβανε τις 7η Αερο­πορική και 2 2 α Αερομεταφερό­μενη Μεραρχίες, το Σύνταγμα Εφόδου Αλεξιπτωτιστών καθώς και 3 πτέρυγες μεταφορικών αεροσκαφών.

Με άριστο ηθικό και εξοπλισμό οι αλεξιπτωτιστές επρόκειτο πολύ σύντομα το νέο αυτό πολε­μικό έτος να αντιμετωπίσουν νέες απαιτητικές αποστολές και να φθάσουν στο απόγειο της φήμης τους. Τάξη σε θέση μάχης στοιχείου πολυβόλου Mg 34 κατά την διάρκεια ασκήσεων. (Συλλογή Χ.Π.)

56

Page 53: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ελλάδα 1941 Μέσα στα πλαίσια της προετοιμαζό­μενης επιχειρήσεως «Μαρίτα», της επιθέσεως δηλαδή κατά της Ελλάδος, κατά τους πρώτους μήνες του 1941 άρχισαν να συγκεντρώνονται στην Χερσόνησο του Αίμου, με τελικό προ­ορισμό την Βουλγαρία, σοβαρές γερ­μανικές δυνάμεις. Μεταξύ αυτών περιελαμβάνετο και το «Συγκρότημα Σύσσμαν» το οποίο απετελείτο από το 20 Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών της 7ης Αεροπορικής Μεραρχίας, καθώς και ορισμένες άλλες μικρότερες μονάδες της ιδίας μεραρχίας. Επικε­φαλής του σχηματισμού τοποθετήθη­κε ο Αντιστράτηγος Σύσσμαν, διοικη­τής της 7ηζ Αεροπορικής Μεραρχίας, σε αντικατάσταση του Στρατηγού Στουντέντ, ο οποίος είχε αναλάβει τώρα πλέον την διοίκηση του ιιου Αεροπορικού Σώματος. Το «Συγκρότημα Σύσσμαν», αρχικά είχε ως αντικειμενικό σκοπό την

κατάληψη της νήσου Λήμνου. Με βάση την πείρα από τα γεγο­νότα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου κατά την διάρκεια του οποί­ου η Λήμνος είχε καταστεί το ορμητήριο του συμμαχικού στό­λου στο Αιγαίο και εφαλτήριο για την απόβαση στην Χερσό­νησο της Καλλιπόλεως το 1915, κρίθηκε ότι αυτή η νήσος με την ιδιάζουσα στρατηγική θέση στην έξοδο των στενών του Ελλησπόντου, έπρεπε να εξασφαλισθεί από ενδεχόμενη αγγλι­κή κατοχή. Επειδή βεβαίως δεν υπήρχαν ναυτικές δυνάμεις για να υποστηρίξουν μια από θαλάσσης απόβαση, αποφασί­σθηκε η ρίψη του «Συγκροτήματος Σύσσμαν», το οποίο συνε­πικουρούμενο από την Λουφτβάφφε διέθετε την αναγκαία ισχύ για την ευχερή εκτέλεση της αποστολής του. Την 19η Μαρτίου το «Συγκρότημα Σύσσμαν» έλαβε την δια­ταγή να μετακινηθεί από το Βερολίνο, όπου στάθμευε, στην Βουλγαρία. Ο σχηματισμός τέθηκε υπό την διοίκηση του Αντι-πτεράρχου φον Ριχτχόφεν, επικεφαλής του 8ου Αεροπορικού Σώματος. Αυτός ο τελευταίος, ήλθε σε απευθείας επαφή με τον βασιλέα της Βουλγαρίας Βόρι και ζήτησε για την εξυπηρέτηση των μονάδων της Λουφτβάφφε τα καινούρια αεροδρόμια της χώρας, Φιλιππούπολη και Πρίγκηψ Ιγκνάτιεφ. Σε αυτά τα δύο μεγάλα αεροδρόμια καθώς και στα μικρότερα, Μάλο Κόναρε και Γκόλεμο Κόναρε, επρόκειτο να καταφθάσουν τα τμήματα της Γερμανικής Αεροπορίας μεταξύ των οποίων και οι αλεξι­πτωτιστές.

Η κατάληψη της Διώρυγος της Κορίνθου Ωστόσο, η πρώτη επέμβαση των γερμανικών αεραγημάτων στον ελληνικό χώρο, δεν επρόκειτο να συμπέσει με την έναρ­ξη των επιχειρήσεων στις αρχές του Απριλίου 1941 αλλά ούτε και να πραγματοποιηθεί στον αρχικώς τεθέντα στόχο. Καθώς μετά τις πρώτες ημέρες των εχθροπραξιών άρχισε η σταδιακή βρετανική οπισθοχώρηση προς την νότια Ελλάδα και δεν διε-

Κόρινθος, 26 Απριλίου 1941. Η ρίψη του 2ου Συντάγματος εκατέρωθεν της διώρυγος αρχίζει.

(Συλλογή συγγραφέως/Die Wehrmacht)

φάνη ουδεμία πρόθεση διατηρήσεων των νήσων του Ανατολι­κού Αιγαίου, η υπόθεση της Λήμνου εγκαταλείφθηκε και η κατάληψη της πραγματοποιήθηκε χωρίς δυσκολία από ελα­φρά τμήματα της 164ης Μεραρχίας Πεζικού, την 25η Απριλί­ου. Από τον Σταθμό Υποκλοπών των Διαβιβάσεων, που είχε εγκατασταθεί εν τω μεταξύ στο ήδη καταληφθέν Βελιγράδι, αποκρυπτογραφήθηκαν σήματα σχετικά με την σχεδιαζόμενη ανατίναξη από τους υποχωρούντες Βρετανούς, της γέφυρας της Διώρυγος της Κορίνθου, μετά την ολοκλήρωση της συμπτύξεως στην Πελοπόννησο και εν όψει της επιβιβάσεως σε πλοία σε διάφορους λιμένες του γεωγραφικού αυτού διαμε­ρίσματος. Έτσι με δεδομένο τις νέες εξελίξεις, ένας καινούριος στόχος τέθηκε επί τάπητος για τους Αλεξιπτωτιστές. Με εισή­γηση του Υποπτεράρχου Κόρτεν, αρχηγού του επιτελείου του 4ου Αεροπορικού Στόλου που είχε αναλάβει την διεξαγωγή των αεροπορικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, σχεδιάσθηκε η κατάληψη της γέφυρας της Διώρυγος της Κορίνθου, προκειμέ­νου αφενός να αποκοπούν τα υποχωρούντα βρετανικά στρα­τεύματα και αφετέρου να παραδοθεί ανέπαφη στα επερχόμε­να γερμανικά ταχυκίνητα τμήματα, τα οποία θα συνέχιζαν την καταδίωξη του εχθρού στην Πελοπόννησο και θα ολοκλήρω­ναν την καταστροφή του. Η επίθεση θα εξαπολυόταν μόνο μετά την κατάληψη της Θήβας, αφού κατ' αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλιζόταν η ταχεία υποστήριξη των αλεξιπτωτιστών από τα προελαύνοντα χερσαία τμήματα. Η όλη ενέργεια επρόκειτο να είναι ένα κλασσικό παράδειγμα αεραποβατικής επιχειρή­σεως. Θα προηγείτο ένα τμήμα Σκαπανέων, το οποίο θα προ­σεδαφιζόταν με ανεμόπτερα DFS-230 δίπλα στην γέφυρα για την εξουδετέρωση των τοποθετημένων εκρηκτικών και θα επακολουθούσε ελάχιστα αργότερα, η ρίψη δύο ταγμάτων αλεξιπτωτιστών εκατέρωθεν της διώρυγος, για την εξασφάλι­ση της, με την δημιουργία περιμετρικής άμυνας. Το προτεινόμενο σχέδιο του Υποπτεράρχου Κόρτεν, έγινε

57

Page 54: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

αποδεκτό από τον Πτέραρχο Λερ, διοικητή του 4ου Αεροπορι­κού Στόλου κι εν συνεχεία σε συνεργασία με τον Στρατηγό Στουντέντ, καθορίσθηκαν οι επί μέρους τεχνικές λεπτομέρει­ες. Είναι αξιοσημείωτο ότι το συγκεκριμένο σχέδιο για την εκτέλεση αεραποβάσεως, είναι και το μοναδικό καθ' όλη την διάρκεια του πολέμου που δεν εκπονήθηκε από τον Στουντέντ. Κατά την 25η Απριλίου, οι Βρετανοί άρχισαν την αποχώρηση τους από την τελευταία γραμμή άμυνας στις Θερμοπύλες, η οποία ανέκοψε προς στιγμήν την γερμανική προέλαση. Χάρις στην πείσμονα αντίσταση εκεί, δόθηκε η ευκαιρία στον όγκο του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος (ΒΕΣ) στην Ελλάδα να κατευθυνθεί ανενόχλητα προς Νότο. Με την εγκατάλειψη της τοποθεσίας των Θερμοπυλών, ουσιαστικά άνοιξε και ο δρόμος για την Αθήνα. Οι γερμανικές μονάδες επανέλαβαν την προώθηση τους και την καταδίωξη των στρατευμάτων του ΒΕΣ, αν και με καθυστερήσεις εξαιτίας των πολλαπλών κατα­στροφών στο οδικό δίκτυο από το συμμαχικό Μηχανικό. Αυτήν την χρονική στιγμή άναψε και το πράσινο φως για την επιχείρηση των αλεξιπτωτιστών.

Η επίθεση Κατά τα μεσάνυκτα της 25ης Απριλίου, υπό την διοίκηση του Συνταγματάρχη Στουρμ, διοικητού του 2ου Συντάγματος Αλε­ξιπτωτιστών, τα ίο και 2ο Τάγματα του συντάγματος αυτού, ενισχυμένα με τον 130 και 140 Λόχους, μια Διμοιρία Μηχανι­κού, μια ελαφρά Πυροβολαρχία και από έναν Λόχο Διαβιβά­σεων και Υγειονομικού της μεραρχίας, επιβιβάσθηκαν στα μεταγωγικά αεροπλάνα Γιούνκερς-52 και από το αεροδρόμιο της Φιλιππουπόλεως, απογειώθηκαν με προορισμό την Λάρι­σα. Μόλις έφθασαν εκεί, τα αεροσκάφη ανεφοδιάσθηκαν με καύσιμα και μεταξύ 05.00 και 05.30 της 26ης Απριλίου, απο-

Μετά την προσγείωση τους αυτοί οι αλεξιπτωτιστές εξοπλίζονται εν τάχει από ένα κιβώτιο οπλισμού. (Συλλογή συγγραφέως)

53

Page 55: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΣΥΛΛΗΨΗ ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ

Μετά την σύλληψη τους, μία ομάδα Βρετανών ελέγχεται από τους αλεξιπτωτιστές. (Συλλογή συγγραφέως)

Συλληφθέντες Ελληνες στρατιώτες υπό την επιτήρηση αλεξιπτωτιστών κοντά στην διώρυγα. (Συλλογή συγγραφέως/ Game Manner)

Page 56: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

"Εχοντας αποσυνδέσει τα εκρηκτικά, μία ομάδα σκαπανέων - αλεξιπτωτιστών κινείται στο οδόστρωμα της γέφυρας της Κορίνθου. Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα η γέφυρα θα ανατιναχθεί και οι

άνδρες αυτοί θα γκρεμισθούν μαζί με τα συντρίμμια μέσα στην διώρυγα.

(Συλλογή συγγραφέως/v.d. Heyden)

περίπου μέτρων πραγματοποίησε μια απότομη προσεδάφιση τραυματίζοντας τους πιο πολλούς επιβαίνοντες. Ο Τώυζεν προσγειώθηκε στο νότιο άκρο της γέφυρας μεταξύ δύο θέσε­ων αντιαεροπορικών, οι οποίες εξουδετερώθηκαν ταχύτατα από τους αλεξιπτωτιστές. Ακολούθως οι Σκαπανείς άρχισαν να αποσυνδέουν γρήγορα τα εκρηκτικά. Πραγματοποίησαν όμως κάποιο λάθος το οποίο αποδείχθηκε μοιραίο: τα συσσώρευσαν στο μέσον της γέφυρας ενώ συνέχιζαν την δουλειά τους. Μέσα

Η Διώρυγα της Κορίνθου, θεώμενη από την πρόχειρη γέφυρα που στήθηκε σε μαούνες στην

ανατολική έξοδο, στα Ίσθμια. (Συλλογή συγγραφέως/Die Wehrmacht)

σε δέκα λεπτά από την προσγείωση τους ήσαν κύριοι του αντικειμενι­κού τους σκοπού, όταν επακολούθη­σε η τρομερή έκρηξη που διέλυσε την γέφυρα. Υπάρχουν δύο εκδοχές για αυτήν την καταστροφή. Σύμφω­να με τους Γερμανούς, ένα αντιαε­ροπορικό πυροβόλο με μια απευθεί­ας βολή ανατίναξε τα συγκεντρωμέ­να εκρηκτικά και τσάκισε έτσι την γέφυρα. Σύμφωνα με τους Βρετα­νούς, δύο αξιωματικοί, ο Λοχαγός Τζ. Φ. Φίλλιπς και ο Ανθυπολοχαγός Τζ. Τ. Τάυσον, σχεδόν ακάλυπτοι, άρχισαν να βάλλουν με τυφέκια κατά των αποσυνδεδεμένων εκρη­κτικών. Κάποια από τις σφαίρες τους τελικά βρήκε τον στόχο της με αποτέλεσμα την ανατίναξη της γέφυρας.

Ωστόσο ο Λοχαγός Φίλλιπς αιχμα­λωτίσθηκε αργότερα στην Κρήτη και κατά την ανάκριση του περιέπε­σε σε αντιφάσεις σχετικά με το περιστατικό. Έτσι σήμερα, ακόμη και οι πιο πολλοί Βρετανοί ιστορικοί

δέχονται την γερμανική άποψη, απορρίπτοντας σιωπηρά τον παλαιό βρετανικό ισχυρισμό που δεν αποκλείεται να είχε προ­ταθεί και για λόγους αποκλειστικά γοήτρου, σε μια δύσκολη για τα συμμαχικά όπλα περίοδο. Πριν ακόμη την καταστροφή της γέφυρας, προσγειώθηκαν και τα δύο τάγμοτα αλεξιπτωτιστών. Στην βόρεια πλευρά της διώρυγος το ίο Τάγμα υπό τον Λοχαγό Κρο δεν συνάντησε παρά ελάχιστη αντίσταση. Συνελήφθησαν πολυάριθμοι αιχμά­

λωτοι, ενώ κάποιοι άλλοι διέφυγαν στα γύρω υψώματα. Όπως θυμά­ται ο αλεξιπτωτιστής του 4°υ Λόχου Χάινριχ Στουρμ: «...Πετού­σαμε πολύ χαμηλά επάνω από τη θάλασσα. Τα αεροπλάνα είχαν πάρει το κατάλληλο ύψος, περίπου ιοο μέτρα. Πήραμε το σήμα να πηδήξουμε και όλα έγιναν ακρι­βώς όπως στις ασκήσεις. Σαν ελα­τήριο πήδηξα μαζί με το αυτόματο μου. Στα δέκα μέτρα από κει που προσγειώθηκα βρισκόταν μια σκηνή. Μέσα δύο άνδρες και δύο γυναίκες κοιμόντουσαν. Δεν είχαν δει την ρίψη μας και ήσαν οι πρώ­τοι μας αιχμάλωτοι. Σε περίπου μια ώρα το τμήμα μου είχε ολοκλη­ρώσει την αποστολή του. Ανάψαμε τσιγάρο στις θέσεις μας. Λίγο αργότερα πήραμε διαταγή να στεί­λουμε αναγνωριστικές περιπόλους προς την κατεύθυνση της Αθήνας. Κοντά στην Διώρυγα η μάχη εξα-

Page 57: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Συνεργεία υποστηριζόμενα από πλωτά μέσα, ανέλαβαν σε σύντομο χρονικό διάστημα τον καθαρισμό της διώρυγος από τα συντρίμμια της

γέφυρας. (Συλλογή συγγραφέως/ Die Wehrmacht)

κολούθησεμέχρι τις ιο.οο. Πιάσαμε πολλούς αιχμαλώτους...». Πράγματι το 2ο Τάγμα στην νότια όχθη της γέφυρας, ενεπλά­κη σε σκληρότερους αγώνες. Ο διοικητής του Ταγματάρχης Πίτσονκα, κατά την πτώση έσπασε το πόδι του. Μη μπορώ­ντας να ασκήσει άλλο τα καθήκοντα του, με διαταγή του Συνταγματάρχη Στουρμ, η διοίκηση του τάγματος πέρασε στον επικεφαλής του 6ου Λόχου, Λοχαγό Γκέρχαρτ Σίρμερ. Η αντίσταση στην αρχή ήταν ασθενής αλλά προοδευτικά ισχυ­ροποιήθηκε. Εξαπολύθηκαν και αντεπιθέσεις από τους Βρετα­νούς, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Σταδιακά όμως οι αλεξιπτωτι­στές πήραν την πρωτοβουλία στα χέρια τους. Ένας λόχος κατέλαβε τον σιδηροδρομικό σταθμό και μια φάλαγγα βρετα­νικών οχημάτων. Ένας άλλος λόχος έφθασε μέχρι την δυτική έξοδο της διώρυγος, στον Κορινθιακό Κόλπο, απωθώντας τα συμμαχικά τμήματα προς την Κόρινθο. Το τοπικό αεροδρόμιο καταλήφθηκε ύστερα από σύντομη μάχη και άνδρες του 6ου Λόχου που τώρα ήταν υπό την διοίκηση του Ανθυπολοχαγού Τώυζεν, κυρίευσαν ένα Μπρεν κάρριερ, με το οποίο κινήθηκαν προς την Κόρινθο. Η πόλη δεν αντιστάθηκε. Ο δήμαρχος και ο τοπικός Έλληνας στρατιωτικός διοικητής παραδόθηκαν και οι αλεξιπτωτιστές ανέλαβαν την τήρηση της τάξεως. Την ίδια ημέρα έφθασαν και από τα δυτικά οι προφυλακές του Μηχα­νοκίνητου Συντάγματος των Βάφφεν Ες-Ες «Λαϊμπσταντάρτε Άντολφ Χίτλερ» που μια ημέρα πριν, την 25η Απριλίου, είχαν διασχίσει τολμηρά με καΐκια τον Κορινθιακό Κόλπο, ξεκινώ­

ντας από την Ναύπακτο. Την επομένη ημέρα, 27η Απριλίου, ο Συνταγματάρχης Στουρμ διέταξε τον Λοχαγό Σίρμερ να καταδιώξει τους υποχωρούντες Βρετανούς στην κατεύθυνση Άργος - Ναύπλιο, που ήταν γνω­στό ότι αποτελούσαν δύο από τα κύρια σημεία επιβιβάσεως των Συμμάχων στα πλοία. Ο Σίρμερ χρησιμοποίησε για την κίνηση των λόχων του τάγματος του, κυριευθέντα βρετανικά οχήματα τοποθετώντας στην εμπροσθοφυλακή τον Ανθυπολο­χαγό Τώυζεν. Η διαταγή ήταν σύντομη και περιεκτική: «Απη­νής καταδίωξη του εχθρού μέχρι τους αιγιαλούς επιβιβάσε­ων». Ο Τώυζεν άρχισε την κίνηση του με πλήρη ταχύτητα. Μέσα από το Χιλιομόδι και το Άργος, μη συναντώντας αντί­σταση, κατευθύνθηκε προς το Ναύπλιο. Έξω από την πόλη έστειλε για αναγνώριση ανιχνευτικά απο­σπάσματα, τα οποία σύντομα του ανέφεραν ότι το Ναύπλιο ήταν ελεύθερο από τον εχθρό. Με αυτά τα δεδομένα ο ανθυ­πολοχαγός αποφάσισε να κινηθεί ανατολικότερα, προς το Τολό, θεωρώντας την τοποθεσία ως πιθανό χώρο εκκενώσεως των Βρετανών. Ειδοποιώντας σχετικά τον Λοχαγό Σίρμερ που ακολουθούσε με τον όγκο του τάγματος, ο Τώυζεν κινήθηκε με την ίδια ταχύτητα προς το Τολό. Πλησιάζοντας σ' αυτό το παραθαλάσσιο χωριό, η γερμανική εμπροσθοφυλακή προσέ­κρουσε σε ένα βρετανικό φράγμα που το υπεράσπιζαν περί­που 100 άνδρες. Ο ανθυπολοχαγός δεν έχασε χρόνο. Επιτέθη­κε αμέσως ορμητικά κυριεύοντας δύο βρετανικά ελαφρά

61

Page 58: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Περισυλλογή κυριευμένου οπλισμού στην πόλη της Κορίνθου. (Συλλογή συγγραφέως/ Ganze Manner)

Ένα αυίμαλωτισμένο νεοζηλανδικό Μπρεν Κάρριερ, όπως δείχνει και

το ζωγραφισμένο φύλλο στον προφυλακτήρα δεξιά, έτοιμο να

χρησιμοποιηθεί για την καταδίωξη των υποχωρούντων βρετανικών

τμημάτων προς το Ναύπλιο. (Συλλογή συγγραφέως)

αντιαεροπορικά και ανέτρεψε τον αντίπαλο που τράπηκε σε φυγή. Σαράντα Βρετανοί αιχμαλωτίσθηκαν και στάλθηκαν προς τα πίσω με την συνοδεία δύο μόνο Γερμανών τραυματιών, γιατί ο Τώυζεν διαισθάνθηκε ότι θα του ήταν απα­ραίτητος και ο τελευταίος άνδρας της μικρής του δυνάμεως. Πράγματι λίγη ώρα αργότερα και ενώ έφθανε έξω από το Τολό, το τμήμα του υποχρεώθηκε και πάλι να σταματήσει καθώς δέχθηκε έντονα πυρά και από τις δύο πλευρές του δρόμου. Αν και η δύναμη του εχθρού φαινόταν από την πυκνότητα των πυρών ότι ήταν κατά πολύ υπέρτερη της δικής του, ο ανθυπολοχαγός δεν παρέμεινε σε παθητική στάση. Ενώ η μισή του δύναμη παρέμεινε επί τόπου ανταλλάσοντας πυρά με τον αντίπαλο, ο ίδιος με τους υπόλοιπους άνδρες του κινήθη­κε κυκλωτικά γύρω από το ύψωμα που ορθω­νόταν στα δεξιά του δρόμου και προσέβαλε τους Βρετανούς εκ των όπισθεν. Κατά την διάρκεια της εφόδου, ο Τώυζεν τραυματί­σθηκε αλλά εξακολούθησε παρ' όλα αυτά να παραμένει μαζί με τους άνδρες του. Καθώς ο αγώνας συνεχιζόταν, έστειλε ένα αγγλομαθή λοχία σαν αγγελιαφόρο στους Άγγλους επι­χειρώντας να τους εξαπατήσει με ένα τέχνα­σμα. Τους ανακοίνωσε ότι αποτελούσε, δήθεν, την προφυλακή μιας ολόκληρης μεραρχίας που ακολουθούσε κατά πόδας, ότι τα Στούκα είχαν ειδοποιηθεί για την παρου­σία των Βρετανών και αναμένοντο από ώρα σε ώρα. Οι Βρετανοί όντας ήδη με πεσμένο ηθικό, δεν χρειάσθηκε να συζητήσουν για πολύ το μήνυμα του ανθυπολοχαγού. Απο­θαρρυμένοι πέταξαν τα όπλα και πολύ σύντομα ηο. αξιωματικοί και 1.200 άνδρες παραδόθηκαν στην διμοιρία του Τώυζεν. Κατ' αυτόν τον τρόπο, ο ανθυπολοχαγός, με χαρακτηριστικά τολμηρό και επιθετικό πνεύμα, κατάφερε με μια δράκα ανδρών να αιχμαλωτίσει μια κατά πολύ υπέρτερη

εχθρική δύναμη, γεγονός που σε συνδυασμό με την εν γένει δράση του κατά την επίθεση στην Διώρυγα της Κορίνθου του απέφερε την 14η Ιουνίου 1941> μετά την Μάχη της Κρήτης δηλαδή, τον Σταυρό των Ιπποτών.

Με την ίδια διάκριση παρασημοφορήθηκε ο Ανθυποσμηναγός Βίλχελμ Φούλντα, χειριστής ανεμοπτέρου που ενσωματώθηκε ως διμοιρίτης στον 6ο Λόχο και επέδειξε ιδιαίτερα επιθετικό πνεύμα και πρωτοβουλία στις συγκρούσεις στο Τολό καθώς και ο Λοχαγός Σίρμερ υπό την διοίκηση του οποίου το 20 Τάγμα προέβη στην καταδίωξη των Βρετανών και σε εκκαθα­ριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή Αργούς - Ναυπλίου. Συνο­λικά ο αριθμός των συλληφθέντων από το 2ο Σύνταγμα Αλεξι­πτωτιστών ανήλθε σε 2.000 Βρετανούς, 5-000 Έλληνες και 3.500 Γιουγκοσλάβους, που όπως αποδείχθηκε είχαν διατρέ­ξει εις μάτην όλην την Ελλάδα. Από όλους αυτούς, οι Έλληνες ύστερα από λίγες ημέρες απελευθερώθηκαν, ενώ οι υπόλοιποι

62

Page 59: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

πήραν τον δρόμο για τα στρατόπεδα αιχμαλώτων. Οι γερμανι­κές απώλειες ανήλθαν σε 8ο νεκρούς και 158 τραυματίες. Ένα αεροσκάφος μόνο χάθηκε όταν παρασύρθηκε από τον δυνατό άνεμο και συνετρίβη σε κάποια πλαγιά της Πίνδου. Αν και η γέφυρα τελικά δεν έγινε δυνατό να διατηρηθεί ακέ­ραιη, εν τούτοις η συγκοινωνία μεταξύ Πελοπονήσσου και Στερεάς Ελλάδος δεν διακόπηκε παρά για ελάχιστο χρονικό διάστημα, αφού οι Σκαπανείς των αλεξιπτωτιστών έφτιαξαν μια νέα πρόχειρη, αλλά αρκετά ανθεκτική γέφυρα στην ανα­τολική εξόδους της διώρυγος, στα Ίσθμια. Έτσι όταν την νύκτα της 2της/28ης Απριλίου κατέφθασαν τα πρώτα στοι­χεία της 5ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας, προωθήθηκαν χωρίς καθυστέρηση στην πελοποννησιακή όχθη. Αργότερα και μέχρι την αποκατάσταση της κανονικής γέφυρας, το γερ­μανικό Μηχανικό έστησε μια βαρύτερη γέφυρα σε αντικατά­σταση της αρχικής των αλεξιπτωτιστών. Η Διώρυγα της Κορίνθου καθαρίσθηκε επιμελώς από τα συντρίμμια που είχαν καταπέσει προκειμένου να καταστεί και πάλι πλόϊμη. Τέλος, ούτε η νέα γέφυρα που στήθηκε επιβίωσε του πολέμου. Ανατινάχθηκε το 1944 από τους Γερμανούς αυτή την φορά, κατά την αποχώρηση τους από την Ελλάδα και είναι από αυτή την ανατίναξη η φωτογραφία με την διπλή έκρηξη στα δύο άκρα της γέφυρας που πολύ συχνά παρουσιάζεται λανθασμένα, ως η έκρηξη κατά την αεραπόβαση του 1941-Η επίθεση κατά της Διώρυγος της Κορίνθου, αποτελεί μια κλασσική επιχείρηση καθέτου υπερκεράσεως, όπου το στοι­χείο του αιφνιδιασμού έπαιζε πρωταρχικό ρόλο. Προτιμήθηκε

επίσης κατ η επιλογή της προσγειώσεως επί του αντικειμενι­κού σκοπού, για άμεση εκμετάλλευση του στοιχείου του αιφνι­διασμού και ολοκλήρωση της αποστολής, παρά η προσγείωση σε πιο μακρινή απόσταση που υπόσχεται μεν μικρές απώλειες, αλλά δίνει στον αντίπαλο το χρονικό περιθώριο για να συνέλ­θει και να αντιδράσει. Τηρουμένων πάντα των αναλογιών, αυτή η δεύτερη περίπτωση, παρουσίασε πεντακάθαρα τις αδυναμίες της στην επιχείρηση της γέφυρας του Άρνεμ το 1944, όταν η ασφαλής αλλά απομακρυσμένη προσγείωση των βρετανικών αεραγημάτων βοήθησε τα γερμανικά αντίμετρα και οδήγησε στην αιματηρή αποτυχία της επιχειρήσεως. Ο αριθμός των συλληφθέντων αιχμαλώτων που υπερέβη συνο­λικά τους ιο.οοο μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται ικανο­ποιητικός αλλά αναλυόμενος περιορίζει το ουσιαστικό όφελος σε 2.οοο μονάχα Βρετανούς αιχμαλώτους ενώ ο προσδοκόμε-νος αριθμός σαφώς ήταν κατά πολύ μεγαλύτερος. Τούτο συνέ­βη διότι όταν εκτελέσθηκε το εγχείρημα, ο όγκος των βρετανι­κών στρατευμάτων είχε ήδη διέλθει την διώρυγα. Για να είχε λοιπόν εντυπωσιακή επιτυχία η επίθεση κατά της Κορίνθου θα έπρεπε, όπως είναι κοινή διαπίστωση, να εκτελε­σθεί δύο ημέρες νωρίτερα, όταν το Βρετανικό Εκστρατευτικό Σώμα βρισκόταν ακόμη βορείως της διώρυγος. Όμως στην συλλογιστική αυτή παρεμβαίνει και ένας άλλος παράγοντας, ο οποίος συνήθως παραμένει ασχολίαστος. Πρόκειται για το θέμα της Διοικητικής Μερίμνης, εν προκειμένω των απαιτου­μένων καυσίμων, τα οποία έπρεπε πρώτα να συγκεντρωθούν στο αεροδρόμιο της Λάρισας για να ανεφοδιασθούν τα μετα-

63

Μία ομάδα Βρετανών που αιχμαλωτίσθηκαν κοντά στο Άργος, κατά τις εκκαθαριστικές επαειρήσεις των αλεξιπτωτιστών στην περιοχή.

(Συλλογή συγγραφέως/ Die Wehrmacht)

Page 60: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΤΑ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΑ ΤΩΝ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ

Page 61: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

γωγικά που θα έφθαναν από την Φιλιππούπολη. Το αεροδρό­μιο της Λάρισας καταλήφθηκε μεν την 19η Απριλίου, αλλά ήταν αναγκαία η παραλαβή ποσοτήτων καυσίμων, που επι­βραδύνθηκε από την κακή κατάσταση των οδών και τις δυσκολίες που παρουσίαζε το φτωχό τότε οδικό δίκτυο της Ελλάδος. Όπως εύστοχα παρατήρησε για αυτήν την επιχείρη­ση ο μετέπειτα Ταγματάρχης Άρνολντ φον Ρόον, «... μια επι­χείρηση αλεξιπτωτιστών δεν είναι κάτι που όπως εσφαλμένα πιστεύουν πολλοί, μπορεί να γίνει αυτόματα, επηρεασμένοι μάλλον από την φύση του Σώματος. Απαιτεί και μελετημένη Διοικητική Μέριμνα με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται...». Έτσι παρά την επιτυχή εκτέλεση της, η επιχείρηση της Κορίν­θου, τόσο στους σχεδιαστές της τότε όσο και στους μελετητές

της σήμερα, αφήνει μια αίσθηση ελλείμματος. Συνδέεται δε άμεσα με την επακολουθήσασα μετά από ένα μήνα Μάχη της Κρήτης, δεδομένου ότι ο όγκος των βρετανικών στρατευμάτων που διέφυγαν, δεν κατέληξε στην Αίγυπτο αλλά στην Κρήτη, την φρουρά της οποίας και ενίσχυσε. Δεν είναι υπερβολικό λοιπόν να ειπωθεί ότι οι βαρείες απώλειες που υπέστησαν οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές στην Κρήτη, οφείλονται στην γενι­κότερη αδυναμία των Γερμανών να παρεμποδίσουν την βρε­τανική αποχώρηση από την Ελλάδα, αδυναμία στην οποία και ασφαλώς περιλαμβάνεται η επιτυχής από τεχνικής και τακτι­κής απόψεως, αλλά ελλειπής όσον αφορά στο στρατηγικό της αποτέλεσμα, αεραποβατική επιχείρηση κατά της Διώρυγος της Κορίνθου.

65

Page 62: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 63: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

βρετανική παρουσία στην Κρήτη χρονολογείται από τις πρώτες ημέρες του Ελληνοϊταλικού πολέ­μου. Εκτιμήθηκε ότι η θέση του νησιού αποτελού­σε ιδανικό εφαλτήριο για την εξαπόλυση αεροπο­ρικών επιθέσεων στην ευρύτερη ζώνη της Χερσο­

νήσου του Αίμου. Παράλληλα με την αεροπορική δραστηριό­τητα, ο Βρετανικός Στόλος Μεσογείου χρησιμοποιώντας ως βάση τον εξαίρετο φυσικό λιμένα της Σούδας ως ορμητήριο, θα απέβαινε αδιαφιλονίκητος κυρίαρχος της Ανατολικής Μεσογείου εξασφαλίζοντας σε μεγάλο βαθμό την ναυσιπλοΐα από το Γιβραλτάρ ως το Σουέζ. Έτσι από την ιη Νοεμβρίου 194° α-ψίχθη τ 0 2 ° Τάγμα/Γιόρκ και Λάνκαστερ ως πρώτο τμήμα της Δυνάμεως Κρήτης (Creforce). Στις 6 Νοεμβρίου έφθασε ο Ταξίαρχος 0. Τίντμπε-ρυ, διοικητής της 14ης Ταξιαρχίας Πεζικού με το επιτελείο του και μονάδες αντιαεροπορικών, μηχανικού και υγειονομικού. Αμέσως άρχισε η τοποθέτηση επάκτιων και αντιαεροπορικών πυροβολείων, η οργάνωση του λιμένος της Σούδας καθώς και των υπαρχόντων αεροδρομίων στο Ηράκλειο και το Ρέθυμνο. Εκτός αυτών ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή των

Το εξώφυλλο της ελληνικής εκδόσεως του περιοδικού Signal (Σύνθημα) με κύριο θέμα από την επιχείρηση των αλεξιπτωτιστών

στην Κρήτη. (Συλλογή συγγραφέως)

αεροδρομίων στο Μάλεμε και στο Καστέλλι Ηρακλείου. Σε αντίθεση όμως με το πρώτο, το δεύτερο αυτό αεροδρόμιο δεν ολοκληρώθηκε λόγω γενικότερων ελλείψεων σε υλικά. Στις 13 Νοεμβρίου 1940 πραγματοποίησε επιθεώρηση στο νησί ο Βρε­τανός Αρχιστράτηγος Μέσης Ανατολής Στρατηγός σερ Άρτσι-μπαλντ Ουαίηβελ. Διαπιστώθηκε ότι οι ανάγκες σε επάκτιο και αντιαεροπορικό πυροβολικό εξακολουθούσαν να είναι μεγάλες ενώ απαραίτητη ήταν και η ύπαρξη ισχυρής αεροπο­ρικής δυνάμεως. Αν και ο Ουαίηβελ ήταν προσανατολισμένος στην αντιμετώπιση των ιταλικών δυνάμεων στην Λιβύη θεω­ρώντας την υπόθεση της Κρήτης αλλά και της Ελλάδας ευρύ­τερα ως μία διασπάθιση των ήδη περιορισμένων δυνάμεων του - άποψη που συνεμερίζοντο στο σύνολο τους οι Βρετανοί στρατιωτικοί - εν τούτοις υπό την συνεχή πίεση του Τσώρτσιλ από το Λονδίνο, προετοίμασε την αποστολή και νέων τμημά­των στην Κρήτη. Υπ' αυτήν την προοπτική δόθηκε η δυνατό­τητα στο ελληνικό Γενικό Επιτελείο να μεταφέρει την V Μεραρχία Πεζικού (Κρήτης) στο ελληνοϊταλικό μέτωπο, μετα­κίνηση που άρχισε στις 16 του μηνός. Τρεις ημέρες αργότερα αποβιβάσθηκε στην Κρήτη το ίο Τάγμα της Μαύρης Φρουράς και στις 26 Νοεμβρίου αφίχθη το 500 Κομμάντο Μέσης Ανα­τολής. Ωστόσο οι εργασίες της αμυντικής προετοιμασίας του νησιού κωλυσιεργούσαν εξαιτίας της συνεχούς εναλλαγής των διοικητών. Ο Ταξίαρχος Τίντμπερυ παρότι είχε ολοκληρώσει

Ένα αντιαεροπορικό πυροβόλο Μπόφορς τω 40 χλατ., πλαισιωμένο από Βρετανούς και Έλληνες στρατιώτες, στην Σούδα, προς χάριν του φακού

λίγο μετά την άφιξη των πρώτων στις αρχές Νοεμβρίου 1940. (Πολεμικό Μουσείο Αθηνών).

Page 64: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Μεταφορά ενός προβολέως στην Σούδα από Έλληνες και Βρετανούς την ίδια περίοδο. (Πολεμικό Μουσείο Αθηνών)

68

Page 65: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Αλεξιπτωτιστές του 2ου Συντάγματος κατά την διάρκεια της μεγάλης στρατιωτικής παρελάσεως στις 3 Μαΐου 1941 στην Αθήνα. Εδώ τα τμήματα

διέρχονται προ του διοικητού της 12ης Στρατιάς, Στρατάρχου φονΛιστ μπροστά στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου.

(Συλλογή συγγραφέως)

στημα 2 5 - 3 0 Απριλίου 1 9 4 1 αποβιβάσθηκαν στην Κρήτη περί τους 1 9 - 9 5 Q άνδρες που προστέθηκαν στους υπάρχοντες 5 - 2 θ θ της Δυνάμεως Κρήτης. Ως διοικητής του νησιού τοποθε­τήθηκε ο Υποστράτηγος Μπέρναρντ Φράϋμπεργκ, επικεφα­λής της Νεοζηλανδικής 2ας Μεραρχίας που είχε διαφύγει απ ' την ηπειρωτική Ελλάδα. Όλοι αυτοί οι φυγάδες όμως δεν διέ­θεταν βαρύ οπλισμό, τον οποίον είχαν εγκαταλείψει πίσω τους ενώ πολλοί άνδρες είχαν απωλέσει ακόμη και τα ατομικά τους όπλα. Για να επανέλθουν τα στρατεύματα αυτά σε μάχιμη κατάσταση ξεκίνησε τις επόμενες ημέρες μία προσπάθεια μεταφοράς ενισχύσεων και εφοδίων από την Αίγυπτο που συνεχίσθηκε έως και την παραμονή της γερμανικής επιθέσε­ως. Στις 14 Μαΐου κατέφθασαν 6 άρματα μάχης Mid i «Ματίλντα» του 7ου Βασιλικού Συντάγματος Αρμάτων και ι6 ελαφρά άρματα Βίκερς MkVIB του 3ου Συντάγματος Ουσσάρων. Στις 16 του μηνός αφίχθη το 2 0 Τάγμα/Λέστερσαϊρ και στις 19 το ίο Τάγμα/Αργκάιλ εντ Σάδερλαντ Χαϊλάντερς. Παραλήφθηκαν ακόμη και ιοο πυροβόλα των 75 κ α - ΐ ιοο χλστ. από ιταλικά και γαλλικά λάφυρα από τα οποία αξιοποιήθηκαν τα 49 ύστερα από κανιβαλισμό των υπολοίπων. Η αντιαεροπορική άμυνα

ενισχύθηκε και αυτή από την άφιξη των κλιμακίων της MNBDO με ι6 βαρέα και 12 ελαφρά πυροβόλα. Σοβαρές τέλος ελλείψεις, που δεν έγινε δυνατό να καλυφθούν μέχρι την έναρ­ξη των επιχειρήσεων, υπήρχαν στις διαβιβάσεις καθώς δεν διετίθετο επαρκής αριθμός ασυρμάτων ενώ και τα τηλεφωνι­κά καλώδια είχαν απλωθεί στη γη εντελώς εκτεθειμένα. Με τις τελευταίες αυτές ενισχύσεις η δύναμη των στρατευμάτων της Κοινοπολιτείας έφθασε τους 3ΐ ·6οο περίπου άνδρες (15.063 Βρετανοί, 6 .45 1 Αυστραλοί, 7 · ΐοο Νεοζηλανδοί, 400 ναύτες, 6οο άνδρες προσωπικό εδάφους της RAF και 2.οοο άνδρες της MNBDO). Κοντά σ' αυτούς προστέθηκαν και 10.300 περίπου Έλληνες, ανεβάζοντας το γενικό σύνολο στους 42.000 άνδρες. Ωστόσο οι ελληνικές μονάδες ήσαν αδύναμες. Παρόλο που στην διά­ταξη μάχης ενεφανίζοντο 8 συντάγματα πεζικού, στην πραγ­ματικότητα ήσαν σχηματισμοί που η δύναμη τους εκυμαίνετο μεταξύ 450-1-3ΟΟ ανδρών. Με αυτά τα αριθμητικά δεδομένα στην καλύτερη των περιπτώσεων εθεωρούντο απλώς ενισχυ­μένα τάγματα. Το ηθικό γενικά ήταν καλό, πλην των μουσουλ­μάνων της Θράκης που αποτελούσαν το 70 Σύνταγμα και που η γενικότερη κατάσταση τους άφηνε αδιάφορους. Όμως, το

69

Page 66: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

προσωπικό απετελείτο από νεοσύλλεκτους με ελλιπή εκπαί­δευση ενώ ακόμη χειρότερη ήταν η κατάσταση του οπλισμού τους καθώς υπήρχε ένα συνοθύλευμα τυφεκίων και λίγων πολυβόλων με ελάχιστα πυρομαχικά. Υπ' αυτές τις συνθήκες οι μονάδες αυτές ήταν αδύνατο να παρουσιασθούν με αξιώσεις στο πεδίο της μάχης. Η βρετανική διοίκηση γνώριζε την κατά­σταση, δεν προχώρησε όμως στην ουσιαστική ενίσχυση τους που θα τις καθιστούσε υπολογίσιμο αρωγό. Πέραν των συνταγμάτων αυτών υπήρχαν 3 ακόμη Τάγματα Εμπέδων (Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Χανίων), η Σχολή Ευελπίδων με 300 άνδρες και τέλος η Σχολή Χωροφυλακής με 900 άνδρες, που εθεωρείτο ως το πλέον αξιόμαχο ελληνικό τμήμα. Δεν έγινε επίσης προσπάθεια να οργανωθούν ένοπλα τμήματα από το διαθέσιμο άρρεν δυναμικό του πληθυσμού. Αν και στις αρχές Ιανουαρίου 1941 η Στρατιωτική Διοίκηση Κρήτης εξέ­δωσε διαταγή για την συγκρότηση Πολιτοφυλακής συνολικής δυνάμεως 3·05° ανδρών παλαιοτέρων κλάσεων, εν τούτοις νέα διαταγή του ΓΕΣ, στις 9 Φεβρουαρίου, ακύρωσε το μέτρο με το αιτιολογικό ότι η Κρήτη δεν διέτρεχε άμεσο κίνδυνο. Ούτε όμως και οι Βρετανοί μερίμνησαν ανάλογα παρόλο που είχαν αναλάβει συμβατικές υποχρεώσεις. Αγνοήθηκε έτσι η πολύχρονη μαχητική παράδοση των κατοίκων της Κρήτης στην αντιμετώπιση οποιουδήποτε εισβολέως, με αποτέλεσμα δυσάρεστα επακόλουθα όταν αργότερα επενέβησαν στην μάχη αυτοβούλως ομάδες ενόπλων πολιτών που ούτε η ελληνι­κή κυρίως, ούτε η βρετανική διοίκηση είχαν φροντίσει να τους προσδώσουν έναν στοιχειώδη στρατιωτικό χαρακτήρα. Μόνη εξαίρεση στην αβελτηρία των αρμοδίων αρχών απετέλεσε η προσπάθεια του πράκτορος της Υπηρεσίας Ειδικών Επιχειρή­σεων (Special Operations Executive/SOE) Βρετανού Λοχαγού Τζων Πέντλμπερυ, ο οποίος υπό το κάλυμμα της ιδιότητος του αρχαιολόγου ήδη από το καλοκαίρι του 1940 είχε οργανώσει τμήματα ενόπλων πολιτών.

Παρά τις αδυναμίες αυτές το σύνολο των διαθεσίμων δυνάμε­ων για την άμυνα της Κρήτης εθεωρείτο επαρκές. Ουσιώδη υποστήριξη παρείχε ο βρετανικός στόλος που υπό την ενεργη­τική διοίκηση του Ναυάρχου Άντριου Κάννινγκχαμ μπορούσε να εγγυηθεί την προστασία της Κρήτης από αμφίβια επίθεση. Την μεγαλύτερη ωστόσο βοήθεια στον Στρατηγό Φράϋμπεργκ προσέφερε το σύστημα αποκρυπτογραφήσεων ULTRA με το οποίο έγινε δυνατό το σπάσιμο των γερμανικών κρυπτογραφι­κών σημάτων. Έως στις 27 Απριλίου είχαν αποκρυπτογραφη­θεί μηνύματα που αφορούσαν αεροπορικές αναγνωρίσεις στην Κρήτη για λογαριασμό των 8ου και ι ΐου Αεροπορικών Σωμάτων, η προετοιμασία επαρκών αποθεμάτων καυσίμων για την «επιχειρησιακή ζώνη» του ι ΐου Αεροπορικού Σώματος, η παραλαβή από το 8ο Αεροπορικό Σώμα φωτογραφιών και χαρτών της Κρήτης και τέλος ο σχεδιασμός επιθέσεως κατά του νησιού με καταδιωκτικά, βομβαρδιστικά και μεταγωγικά αεροσκάφη. Στις 30 Απριλίου νέο γερμανικό σήμα, που ανα­γνωρίσθηκε, απαγόρευε την ναρκοθέτηση του Κόλπου της Σούδας και τον βομβαρδισμό των αεροδρομίων για να μην παρεμποδισθεί η εκτέλεση της επιχειρήσεως. Έτσι δημιουργή­θηκαν και οι πρώτες υποψίες για ενδεχόμενη αμφίβια επιχεί­ρηση. Στις 6 Μαΐου κατέφθασε από το Λονδίνο, μέσω Καΐρου, το σημαντικότερο αποκρυπτογραφημένο σήμα το οποίο και περιέγραφε ολόκληρο το γερμανικό σχέδιο. Σύμφωνα με αυτό θα επραγματοποιούντο αεραποβάσεις της 7η? Αεροπορικής

Όχημα με διπλό πολυβόλο Mg 34 για αντιαεροπορική προστασία σε

τραίνο κατά την μεταφορά προς την Ελλάδα. (Συλλογή Χ.Π.)

Μεραρχίας και οργανικών τμημάτων του ιιου Αεροπορικού Σώματος για την κατάληψη των αεροδρομίων Ηρακλείου, Μάλεμε και Ρεθύμνου. Μετά την κατάληψη των δύο πρώτων, προεβλέπετο η προσγείωση σ' αυτά καταδιωκτικών και «Στού-κα». Εν συνεχεία θα κατέφθαναν τα υπόλοιπα στοιχεία του ιιου Αεροπορικού Σώματος καθώς και το επιτελείο του. Ακο­λούθως, μονάδες αντιαεροπορικών, 3 συντάγματα Ορεινών Κυνηγών, τεθωρακισμένα και τμήματα αντιαρματικών, μοτο-συκλετιστές και εφόδια διά θαλάσσης. Ο Γερμανός Ναύαρχος Νοτιοανατολής έπρεπε να φροντίσει για την συγκέντρωση αποβατικών σκαφών και την προστασία των νηοπομπών χρη­σιμοποιώντας ιταλικά πολεμικά σκάφη. Της επιθέσεως θα προηγείτο βίαιη προσβολή στρατοπέδων, των βάσεων της RAF και αντιαεροπορικών θέσεων. Ως πιθανή ημέρα της επι­θέσεως εθεωρείτο η 17η Μαΐου. Μία ημέρα αργότερα, στις 7 Μαΐου, παραδόθηκε στον Φράϋμπεργκ η εκτίμηση του επικε­φαλής των Πληροφοριών στο Υπουργείο Αεροπορίας, στην οποία αναφερόταν ότι κατά την πρώτη ημέρα της επιθέσεως θα απεβιβάζοντο τα αερομεταφερόμενα τμήματα πιθανώς με την ενίσχυση κάποιων τεθωρακισμένων ενώ την δεύτερη ημέρα θα κατέφθαναν οι ενισχύσεις διά θαλάσσης. Υπολογιζό­ταν ότι ήταν δυνατή η ρίψη 12.000 αλεξιπτωτιστών σε δύο κύματα την πρώτη ημέρα και άφιξη άλλων 4-000 ανδρών την επομένη. Τα συγκεντρωθέντα μεταγωγικά αεροσκάφη εξετι-μώντο σε 450 με προοπτική περαιτέρω αυξήσεως τους ενώ

Φάλαγγα φορτηγών της 7ης Αεροπορικής Μεραρχίας κατά την διάρκεια της καθόδου προς την Ελλάδα. (Συλλογή Χ. Π.)

70

Page 67: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ημερησίως η Λουφτβάφφε μπορούσε να διαθέσει ιοο κατα­διωκτικά και 1 5 0 βομβαρδιστικά. Τις επόμενες ημέρες με νέα σήματα επιβεβαιώθηκε το γερμα­νικό σχέδιο στο σύνολο του ενώ και οι αναβολές της επιθέσε­ως λόγω τεχνικών δυσκολιών, εκοινοποιούντο αμέσως στον Νεοζηλανδό στρατηγό. Ήταν τέτοια η ταχύτητα των αποκρυ­πτογραφήσεων που, σε ορισμένες περιπτώσεις, γερμανικά σήματα παραδόθηκαν αποκρυπτογραφημένα στον Φράϋ­μπεργκ 7 μόλις ώρες μετά την αποστολή τους. Τελικώς στις 19 Μαΐου εκτιμήθηκε ότι η ημέρα Χ ήταν η επόμενη, Τρίτη 2 0 ή Μαΐου. Σπανίως στην στρατιωτική ιστορία έως τότε ένας στρατηγός διέθετε σε αυτόν τον βαθμό πληροφορίες για τις προθέσεις του αντιπάλου του. Ωστόσο η σκέψη του Φράϋμπεργκ αδυνα­τούσε να συλλάβει τις διαστάσεις του αεροκινήτου πολέμου, της νέας μορφής των επιχειρήσεων και παρέμεινε προσκολλη­μένη στην αντιμετώπιση της απειλής των θαλασσίων αποβά­σεων. Διέθεσε έτσι μεγάλα τμήματα των δυνάμεων του στην φύλαξη ακτών αποστερώντας κατ' αυτόν τον τρόπο στρατεύ­ματα από την επαρκή προστασία ζωτικών στόχων, όπως του αεροδρομίου του Μάλεμε. Μεταπολεμικά έγινε προσπάθεια να διασφαλισθεί η υστεροφημία του με το έωλο επιχείρημα ότι τυχόν αναδιάταξη των δυνάμεων του στους επαπειλούμενους τομείς ήταν δυνατόν να αποκαλύψει το μυστικό του ULTRA στους Γερμανούς. Όμως, οι στρατιωτικές πληροφορίες απο­κτώνται για να χρησιμοποιηθούν στο πεδίο της μάχης και όχι για να αρχειοθετούνται. Ο Φράϋμπεργκ απλώς δεν μπόρεσε να τις αξιολογήσει γιατί ανήκε σε άλλη εποχή, αντίθετα με τον αντίπαλο του.

Την παραμονή της γερμανικής επιθέσεως η διάταξη των στρα­τευμάτων του ήταν η ακόλουθη: ο ίδιος και το επιτελείο του στα Χανιά, έχοντας στην άμεση διάθεση του ένα τάγμα πεζι­κού. Στον τομέα Μάλεμε-Γαλατά η Νεοζηλανδική 2α Μεραρχία υπό τον Υποστράτηγο Πούττικ η οποία διέθετε: την Νεοζη­λανδική 5η Ταξιαρχία (Ταξίαρχος Χάργκεστ) στην περιοχή Μάλεμε με 2 άρματα «Ματίλντα», 4 τάγματα πεζικού, ι από­σπασμα Μηχανικού και το Ελληνικό ίο Σύνταγμα στο Καστέλ-λι Κισσάμου. Την Νεοζηλανδική ιοη Ταξιαρχία (Συνταγμα­τάρχης Κιππενμπέργκερ) στην περιοχή του Γαλατά με 2 τάγ­ματα πεζικού, το μεραρχιακό ιππικό και τα Ελληνικά 6ο και 8ο Συντάγματα. Τέλος, την Νεοζηλανδική 4η Ταξιαρχία (Ταξίαρ­χος Ίνγκλις) μεταξύ Γαλατά και ακτής με 2 τάγματα πεζικού και μία ελαφρά πυροβολαρχία. Στην διάθεση της μεραρχίας υπήρχαν και η ελαφρά άρματα Βίκερς MklVB. Στον τομέα Σούδας, υπό τον Υποστράτηγο Ουέστων, διετίθε-ντο 5 τάγματα πεζικού, το Ελληνικό 2ο Σύνταγμα καθώς και μονάδες επάκτιου και αντιαεροπορικού πυροβολικού. Στον τομέα Γεωργιουπόλεως υπήρχε η Αυστραλιανή 1 9 η Ταξιαρχία Πεζικού υπό τον Ταξίαρχο Βάζεϋ, με 2 τάγματα πεζικού. Στο Ρέθυμνο, υπό τον Αντισυνταγματάρχη Κάμπελ, 2 άρματα «Ματίλντα», 2 τάγματα πεζικού Αυστραλών, τα Ελληνικά 40 και 5« Συντάγματα και η Σχολή Χωροφυλακής. Στον τομέα Ηρακλείου η 1 4 η Ταξιαρχία υπό τον Ταξίαρχο Τσάππελ με 2 άρματα «Ματίλντα», 6 ελαφρά Βίκερς MkVIB, 4 τάγματα πεζικού, και τα Ελληνικά 3ο και 7ο Συντάγματα. Τέλος, στο Τυμπάκι υπήρχε ένα μόλις αποβιβασθέν τάγμα πεζικού ενι­σχυμένο με 2 άρματα «Ματίλντα».

Σύσκεψη των επικεφαλής αξιωματικών του Συντάγματος Εφόδου μέσα α' έναν ελαιώνα. Με το δίκωχο διακρίνεται ο διοικητής Υποστράτηγος

Μάίντλ, αριστερά στην άκρη ο Ταγματάρχης Στέντσλερ, ο διοικητής του II Τάγματος και δεξιά με το λευκό πηλίκιο πιθανώς ο Λοχαγός Γκέρικε,

διοικητής του IV Τάγματος. (Συλλογή συγγραφέως/ Sieg derKunsten)

71

Page 68: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Οι γερμανικές προετοιμασίες Το γερμανικό ενδιαφέρον εστιάσθηκε στην Κρήτη αμέσως μετά την άφιξη εκεί των πρώτων βρετανικών τμημάτων στις αρχές Νοεμβρίου 1940. Η βρετανική επέμβαση στην Ελλάδα επανέφερε το φάσμα του «Βαλκανικού Μετώπου» του Α' Παγκοσμίου Πολέμου που ήταν ένας από τους συντελεστές της ήττας της Γερμανίας και των συμμάχων της. Με τις νέες συνθήκες του αεροπορικού πολέμου απειλούντο πλέον άμεσα οι ρουμανικές πετρελαιοπηγές στο Πλοέστι, που αποτελούσαν και τη βασική αρτηρία καυσίμων για την γερμανική πολεμική μηχανή. Στην Κρήτη ειδικότερα εδημιουργούντο όχι μόνο νέα αεροδρόμια αλλά και η Σούδα είχε μετατραπεί σε ένα και­νούργιο, πλέον προωθημένο ορμητήριο του Βρετανικού Στό­λου. Μέσα στα πλαίσια λοιπόν της υπ' αριθμόν 20 Βασικής Οδη­γίας, που εκδόθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1940 και καθόριζε τις γενικές γραμμές της εκστρατείας κατά της Ελλάδος (Επιχεί­ρηση «Μαρίτα») μεταξύ των άλλων αναφερόταν ότι «αποστο­λή της Αεροπορίας θα είναι να ενισχύσει την επίθεση τον Στρατού σε όλες τις φάσεις της εκστρατείας, να καταστρέψει τις εχθρικές αεροπορικές δυνάμεις και εφόσον αυτό είναι δυνατόν, να καταλάβει βρετανικά στηρίγματα επί των ελληνι­κών νησιών με αερομεταφερόμενες επιχειρήσεις...». Την ιη Ιανουαρίου 1941 ο Αντιστράτηγος Στουντέντ, ύστερα από την ανάρρωση του από τον τραυματισμό της Ολλανδίας, ανέλαβε την διοίκηση του ιιου Αεροπορικού Σώματος. Καθώς άρχιζε να ωριμάζει η ιδέα καταλήψεως της Κρήτης, με προ-

Ένα γρήγορο κούρεμα στην ύπαιθρο, επάνω σε ένα πρόχειρο κάθισμα από δύο αντικραδασμικούς προφυλακτήρες των κιβωτίων οπλισμού.

(Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Gronefeld)

Στον καταυλισμό, μέσα στον ελαιώνα, συσκευασία των αλεξιπτώτων. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Gronefeld)

τροπή του Γκαίρινγκ, ο Στουντέντ άρχισε να καταστρώνει το σχέδιο επιθέσεως κατά του νησιού, που ελλείψει επαρκών ναυτικών μέσων, υποχρεωτικά θα βασιζόταν στους αερομετα­φερόμενους σχηματισμούς. Στις 20 Απριλίου 194 1, την ημέρα συνθηκολογήσεως του Ελληνικού Στρατού, πραγματοποιήθη­κε σύσκεψη στο Ζέμμερινγκ στην οποία παρίσταντο ο Χίτλερ, ο Στρατηγός Κάϊτελ, ο Στρατηγός Γιόντλ, ο Πτέραρχος Γιέσο-νεκ, ο Στουντέντ και ο επιτελάρχης του Αντισυνταγματάρχης Τρέττνερ. Κατ' αυτήν παρουσιάσθηκε το σχέδιο καταλήψεως της Κρήτης, το οποίο την προηγούμενη ημέρα είχε τύχει της εγκρίσεως του Γκαίρινγκ. Στην συζήτηση που επακολούθησε προέκυψε το δίλημμα εάν θα έπρεπε να καταληφθεί πρώτα η Μάλτα και κατόπιν η Κρήτη. Οι Κάϊτελ και Γιόντλ, απηχώντας την γνώμη του Στρατού Ξηράς, ευνοούσαν την επίθεση κατά της Μάλτας, κρίνοντας ότι έτσι θα διασφαλιζόταν η ροή των εφοδίων προς τα στρατεύματα του Βορειοαφρικανικού Μετώ­που. Ωστόσο, ο Στουντέντ αντέτεινε ότι η Κρήτη ήταν πολύ σημαντικό έρεισμα για να αφεθεί στους Βρετανούς προσθέτο­ντας και το συζητήσιμο επιχείρημα ότι λόγω του μεγέθους της θα εδημιουργούντο δυσκολίες στον αντίπαλο για άμεση αντί­δραση στις προσγειώσεις των αλεξιπτωτιστών σε αντίθεση με την Μάλτα, όπου οι αποστάσεις ήσαν εξαιρετικά περιορισμέ­νες. Η σκέψη αυτή ήταν αρκετά συζητήσιμη γιατί ένα έτος αργότερα όταν ο Στουντέντ εκπόνησε το σχέδιο «Ηρακλής» κατά της Μάλτας, επίσης με έφοδο από τον αέρα, υπήρξε υπέρμαχος της εκτελέσεως του αφήνοντας κατά μέρος τις επι­φυλάξεις που είχε προβάλει το 194*·

Προφανώς όμως αυτές οι αντιρρήσεις δεν ήσαν παρά ένας

72

Page 69: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Μεταφορά των κιβωτίων εφοδίων που πρόκειται να ριφθούν από τα

μεταγωγικά τις παραμονές της Επιχειρήσεως «Ερμής». (DDF)

73

Page 70: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Την παραμονή της επιθέσεως μέσα σε ελαιώνα των Μεγάρων αυτοί οι τρεις διαβιβαστές της Διοικήσεως του Συντάγματος Εφόδου έχουν ολοκληρώσει την συσκευασία του υλικού τους στο ειδικό κιβώτιο. Διακρίνεται το αλεξίπτωτο του κιβωτίου, στο πλάι το έμβλημα των Διαβιβάσεων και αριστερά το ραβδωτό κυκλικό μεταλλικό έλασμα το οποίο κατά την προσγείωση, συμπιεζόμενο. απορροφούσε τστράνταγμα και προφύλασσε από ζημιές τα υλικά. Δεξιά ο Λοχίας Σύτσε στον οποίο ανήκει και η φωτογραφία. (Συλλογή Schutze)

Τακτοποίηση των υλικών μέσα στα ειδικά κιβώτια οπλισμού. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Gronefeld)

74

Page 71: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Μέγαρα, 19 Μαΐου. Φόρτωση κιβωτίων υλικού στο κάτω μέρος της ατράκτου ενός

Γιούνκερς 52 που θα μεταφέρει την επομένη τμήματα του Συντάγματος Εφόδου.

Στα κιβώτια που περιέχουν τα προσωπικά είδη των ανδρών και θα παραμείνουν στα αεροδρόμια,

αναγράφονται τα στουκεία των κατόχων εν αναμονή της επιστροφής τους.

(Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Gronefeld)

Το απόγευμα της 19ης Μαΐου, οι άνδρες που πρόκειται να μεταφερθούν με τα ανεμόπτερα τακτοποιούν τα υλικά τους. Μπροστά, ένα αντιαρματικό τυφέκιο Pzb 39 rwv 7£2χλστ. (Αρχείο BDF)

75

Αφού έχει γίνει γνωστή πλέον η

αποστολή, οι άνδρες αυτοί

ακουμπισμένοι στην πτέρυγα ενός

μεταγωγικού, ενημερώνονται μ' έναν

χάρτη από τον επικεφαλής.

(Συλλογή συγγραφέως)

Page 72: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Μέσα στο μισόφωτο της αυγής οι άνδρες του Συντάγματος Εφόδου και του 3ου Συντάγματος ετοιμάζονται να επιβιβασθούν στα Γιούνκερς 52.

(Συλλογή συγγραφέως/ Sieg derKiinsten)

Page 73: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Το καλό ηθικό και η αισιοδοξία είναι αποτυπωμένα στα πρόσωπα αυτών των αλεξιπτωτιστών. Οι ελλιπείς πληροφορίες είχαν

διαμορφώσει λανθασμένη εκτίμηση για τον επερχόμενο αγώνα.

(Συλλογή Χ.Π.)

είχε ως προορισμό το Μάλεμε και ο 2ος στολίσκος με το Π/85 Τάγμα Ορεινών Κυνηγών το Ηράκλειο. Στην συνέχεια θα ακο­λουθούσαν βαρύτερα τμήματα, τεθωρακισμένων, αντιαερο­πορικού πυροβολικού κ.λπ. Κατά τις αρχές Μαΐου όλες οι μονάδες αλεξιπτωτιστών πλην του 2ου Συντάγματος που βρισκόταν ήδη στην Ελλάδα, μετα­φέρθηκαν με σιδηρόδρομο και φορτηγά στην Ελλάδα. Έως τις 14 Μαΐου όλα τα τμήματα ευρίσκοντο στις θέσεις τους. Όλα τα

77

Page 74: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 75: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 76: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Τρίτη 20 Μαΐου Τομέας Μάλεμε Τα πρώτα στοιχεία του Συντάγματος Εφόδου, που επρόκειτο να προσγειωθούν με ανεμόπτερα DFS 230 στον τομέα του Μάλεμε, ήσαν οι 3ος και 4ος Λόχοι του I Τάγματος υπό τον Ταγματάρχη Βάλτερ Κοχ. Ο 3ος Λόχος, με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό Φον Πλέσσεν, προσγειούμενος βορείως της γέφυρας του χειμάρρου Ταυρωνίτη έως τις εκβολές του, είχε ως αποστολή την κατάληψη των θέσεων των αντιαεροπορικών στην δυτική πλευρά του αεροδρομίου. Ο 4ος Λόχος, με διοικη­τή τον Ανθυπολοχαγό Ζάρρατσιν, προσγειούμενος νοτίως της γέφυρας όφειλε να καταλάβει το ύψωμα 107, που δεσπόζει του αεροδρομίου, ανερχόμενος από τις δυτικές πλαγιές. Ενδιάμε­σα των 3ου και 4ου Λόχων θα προσγειωνόταν το Απόσπασμα του Ταγματάρχη Φραντς Μπράουν, που περιελάμβανε το επι­τελείο του Συντάγματος και στοιχεία του III Τάγματος. Απο­στολή του ήταν η κατάληψη της γέφυρας και η υποστήριξη των δύο άλλων λόχων.

Ρίψη τμημάτων του Συντάγματος Εφόδου στην περιοχή του Μάλεμε

το πρωί της 20ης Μαΐου. (Συλλογή συγγραφέως)

Θα ακολουθούσαν αμέσως μετά οι ρίψεις των αλεξιπτωτιστών. To II Τάγμα, υπό τον Ταγματάρχη Έντγκαρ Στέντσλερ, ήταν η εφεδρεία του Συντάγματος και θα ερρίπτετο δυτικά του Ταυ­ρωνίτη στην ΖΡ των Ραπανιανών. To III Τάγμα, με διοικητή τον Ταγματάρχη Όττο Σέρμπερ, θα ερρίπτετο ανατολικά του αεροδρομίου με αποστολή να το απομονώσει και κατόπιν να ενωθεί με την Κεντρική Ομάδα. Τέλος το IV Τάγμα, που διέθε­τε τα βαρέα όπλα του Συντάγματος, υπό τον Λοχαγό Βάλτερ Γκέρικε, θα ερρίπτετο επίσης δυτικά του Ταυρωνίτη με 3 λόχους (13ος, 14ος και 15ος) προς υποστήριξη του I Τάγματος ενώ ο τελευταίος λόχος του (ι6ος) θα ερρίπτετο νοτιότερα με αποστολή την πλευρική κάλυψη από αυτήν την κατεύθυνση. Τέλος, μια ενισχυμένη διμοιρία του II Τάγματος, υπό τον Ανθυπολοχαγό Πέτερ Μύρμπε, θα ερρίπτετο δυτικότερα προ­κειμένου να ελέγξει την κατάσταση του εχθρού στην περιοχή του Καστελλίου.

Για την επίτευξη του αντικειμενικού του σκοπού το Σύνταγμα Εφόδου είχε ενισχυθεί με την 3η Πυροβολαρχία του 7ου Τάγ­ματος Αντιαεροπορικών (5 πυροβόλα των 20 χλστ.), μια πυρο­βολαρχία του 7ου Τάγματος Πυροβολικού Αλεξιπτωτιστών και

μια διμοιρία του 7ου Τάγματος Υγειονομικού. Η συνολική δύναμη ανερχόταν στους ι.86ο άνδρες. Των προσγειώσεων προηγήθηκε πολύ έντονος βομβαρδισμός κατά των θέσεων του Νεοζηλανδικού 22ου Τάγματος (Αντισυνταγματάρχης Λ. Άντριου), που υπεράσπιζε το αεροδρόμιο, χωρίς ωστόσο αξιό­λογα αποτελέσματα. Κατά τις 07.15 μέσα από τα πυκνά σύν­νεφα σκόνης από τον βομβαρδισμό που δεν είχαν προλάβει να καταλαγιάσουν, παρουσιάσθηκαν τα ανεμόπτερα με τα προ­πορευόμενα τμήματα, τα οποία μετά την πρώτη έκπληξη έγι­ναν δεκτά με πυκνά πυρά από τους αμυνόμενους. Οι προσγει­ώσεις ήταν γενικά ακριβείς αν και σημειώθηκαν κάποιες απώ­λειες από το ανώμαλο πετρώδες έδαφος της κοίτης του χει­μάρρου. Στις εκβολές του Ταυρωνίτη, ο 3ος Λόχος αναπτύχθηκε ταχύ­τατα και μια διμοιρία του, υπό τον Δεκανέα Ε. Σούστερ, κατέ­λαβε μια αντιαεροπορική πυροβολαρχία. Στην συνέχεια προ­ωθήθηκε προς το εσωτερικό του αεροδρομίου όπου και ενε­πλάκη με δύο διμοιρίες του Λόχου C του Νεοζηλανδικού 22ου Τάγματος, χάνοντας εκεί και τον διοικητή του Ανθυπολοχαγό φον Πλέσσεν. Στην γέφυρα του Ταυρωνίτη τα ανεμόπτερα προσγειώθηκαν εγγύτατα στην γέφυρα, η οποία σύντομα περιήλθε στην κατο­χή των αλεξιπτωτιστών. Ακολούθως τα τμήματα επιχείρησαν να προωθηθούν προς την δυτική πλευρά του αεροδρομίου και το παρακείμενο στρατόπεδο σκηνών του προσωπικού της RAF στις υπώρειες του υψώματος 107, όπου όμως καθηλώθηκαν από το έντονο πυρ των αμυνομένων. Ανάμεσα στις απώλειες που προκλήθηκαν, περιλαμβανόταν και ο Ταγματάρχης Μπράουν αφήνοντας έτσι το Απόσπασμα με μοναδικό αξιω­ματικό τον Ανθυπολοχαγό Χορστ Τρέμπες. Με τα υπολείμμα­τα του τμήματος αυτός ο τελευταίος παρέμεινε ως σφήνα στην αμυντική διάταξη των Νεοζηλανδών, επιδιώκοντας την κατά­ληψη του στρατοπέδου της RAF την οποία και πέτυχε κατά τις 11.00.

Ο 4ος Λόχος νοτιότερα συνάντησε πολύ μεγαλύτερες δυσκο­λίες. Τα ανεμόπτερα κατά την προσγείωση τους αντιμετώπι­σαν το ιδιαίτερα φονικό πυρ του Λόχου D του 22ου Τάγματος με αποτέλεσμα τον βαρύ τραυματισμό του Ταγματάρχη Κοχ, τον θάνατο του Ζάρρατσιν και την εξουδετέρωση περίπου του ημίσεως της δυνάμεως του τμήματος, που αναγκαστικά καθη­λώθηκε. Από τα τάγματα, που στην συνέχεια έπεσαν με αλεξίπτωτα, το III ανατολικά του αεροδρομίου είχε την χειρότερη τύχη. Δια­σκορπισμένο από κακές ρίψεις, προσγειώθηκε στις θέσεις του Νεοζηλανδικού 23ου Τάγματος και του Αποσπάσματος Μηχα­νικού της Νεοζηλανδικής 2ας Μεραρχίας με αποτέλεσμα να διαλυθεί ως μάχιμη δύναμη αφού 400 περίπου άνδρες σκοτώ­θηκαν είτε στον αέρα είτε σε σύντομο διάστημα στο έδαφος, άλλοι 120 αιχμαλωτίσθηκαν και μονάχα περί τους 8ο κατάφε­ραν είτε μεμονωμένα είτε καθ' ομάδες να αναλάβουν δράση. Όλοι οι αξιωματικοί, συμπεριλαμβανομένου και του Ταγμα­τάρχη Σέρμπερ, σκοτώθηκαν πλην του Λοχαγού Ρούντολφ Βίτσιχ, επικεφα/ής του gov Λόχου, που τραυματίσθηκε βαρειά και παρέμεινε αβοήθητος για δύο περίπου ημέρες κοντά στις νεοζηλανδικές θέσεις.

80

Page 77: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 78: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ένα από τα κατεστραμμένα ανεμόπτερα DFS-230 κοντά στην γέφυρα του Ταυρωνίτη. (Συλλογή SchUtze)

Ο πρώτος σταθμός επιδέσεως ίρανματιών του Συντάγματος Εφόδου που εγκαταστάθηκε στο χωριό Ταυρωνίτης, το πρωί της 20ής Μαΐου. Στον δρόμο έχουν απλωθεί σημαίες αναγνωρίσεως για την αεροπορία ενώ έχουν μεταφερθεί και στρώματα απ' τα γειτονικά σπίτια για την περίθαλψη των πληγωμένων. (Συλλογή SchUtze)

82

Page 79: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

83

Page 80: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

περίπτωση ανάγκης, ρίφθηκαν χωρίς να γίνουν αντιληπτές. Οι αγγελιοφόροι που απεστάλησαν στο τάγμα αυτό επίσης δεν έφθασαν ποτέ καθώς έπεσαν θύματα των απομονωμένων αλε­ξιπτωτιστών του III Τάγματος που διεσπαρμένοι στα ανατολι­κά του Μάλεμε μεταξύ των 22ου και 23ου Ταγμάτων εμάχοντο όσο μπορούσαν καλύτερα. Απέμεινε η προβληματική ασύρμα­τη επικοινωνία με την ταξιαρχία αλλά οι επανειλημμένες εκκλήσεις για βοήθεια έμειναν χωρίς αντίκρυσμα με την επι­σήμανση ότι το 2 3 ο Τάγμα δεν μπορούσε να επέμβει καθώς ήταν απασχολημένο σε συμπλοκές με τους αλεξιπτωτιστές. Αυτή ήταν μια ακόμη απόδειξη ότι οι επιζώντες του III Τάγμα­τος εξακολουθούσαν να προκαλούν προβλήματα στο 2 3 0 Τάγμα με τις διάφορες εστίες αντιστάσεως, που είχαν αναπτύ­ξει, καθηλώνοντας το.

Απομένοντας λοιπόν μόνος, ο Άντριου, αποφάσισε κατά τις 1 7 - 0 0 να εξαπολύσει αντεπίθεση με τα 2 άρματα «Ματίλντα» και μια διμοιρία πεζικού, που ήταν και τα τελευταία μέσα που διέθετε. Η μικρή δύναμη κινήθηκε προς την γέφυρα του Ταυ­ρωνίτη αλλά αποδείχθηκε, φυσιολογικά, αδύναμη να επιτύχει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Το ένα άρμα παρουσίασε μηχανική βλάβη και το άλλο αν και προχώρησε μέχρι την κοίτη του χειμάρρου, εγκαταλείφθηκε κι αυτό με την σειρά του από βλάβη, κάτω από τα πυρά ενός γερμανικού αντιαρμα­τικού των 37 χλστ. Η διμοιρία τέλος, δεχόμενη ακάλυπτη το συγκεντρωτικό πυρ των αλεξιπτωτιστών, διαλύθηκε κι ελάχι­στοι επιζώντες κατάφεραν να επιστρέφουν στις νεοζηλανδικές θέσεις. Ύστερα κι απ' αυτήν την αποτυχημένη τελευταία προ­σπάθεια, ο Άντριου κρίνοντας ότι δεν μπορούσε πλέον να δια­τηρήσει το ύψωμα, ζήτησε στις ι8.οο, από τον Ταξίαρχο Χάρ-

γκεστ, την άδεια να το εγκαταλείψει. Η απάντηση ήταν άμεση και καταφατική, επισφραγίζοντας και την τύχη ολόκληρης της μάχης. Ο Άντριου άρχισε την απαγγίστρωσή του μέσα στο σκοτάδι και τα τελευταία τμήματα του ολοκλήρωσαν την απόσυρση τους, από το αεροδρόμιο και το ύψωμα 1 0 7 , τις πρώτες μετα­μεσονύκτιες ώρες. Κατ' αυτόν τον τρόπο, αγνοώντας το ακόμη, οι αλεξιπτωτιστές έστω και αργοπορημένα και με υψηλές απώλειες, κατάφεραν να επιτύχουν τον αντικειμενικό σκοπό τους, τον εκτοπισμό δηλαδή του εχθρού από το αεροδρόμιο του Μάλεμε, γεγονός που θα τους επέτρεπε να μεταφέρουν ενισχύσεις εκεί από την ηπειρωτική Ελλάδα, ανατρέποντας τον συσχετισμό των δυνά­μεων. Μέχρι τις βράδυνες ώρες, ομάδες του 3ου Αόχου είχαν διεισ­δύσει βαθειά στο αεροδρόμιο, αλλά και τμήματα από την περιοχή της γέφυρας του Ταυρωνίτη είχαν προωθηθεί στις πλαγιές του υψώματος 1 0 7 από τα δυτικά ενώ ανάλογη ήταν και η πρόοδος των δύο λόχων του II Τάγματος από τις νότιες πλαγιές. Τις πρώτες πρωινές ώρες, μια αυτοσχέδια ομάδα που συγκρότησε ο Επίατρος Νώυμαν προχώρησε, μέσα από τις εγκαταλελειμένες νεοζηλανδικές θέσεις, μέχρι την κορυφή του υψώματος όπου και συναντήθηκε με περιπόλους του II Τάγ­ματος. Εξαντλημένοι από τον ολοήμερο σκληρό αγώνα που διεξήχθη κάτω από υψηλές θερμοκρασίες για τις οποίες η βαρειά στολή που έφεραν είχε αποβεί αφόρητη, χωρίς νερό και με λίγα πια πυρομαχικά, οι αλεξιπτωτιστές οργανώθηκαν στις νέες τους θέσεις για την περίπτωση εχθρικής αντεπιθέσε-ως, ξεκλέβοντας λίγη ώρα ύπνου και αναπαύσεως.

Page 81: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 82: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Κεντρική Ομάδα Τομέας Χανίων-Σούδας Το πρώτο τμήμα της Κεντρικής Ομάδος, που επρόκειτο να ριφθεί στην κοιλάδα της Αγυιάς - Αλικιανού, ήταν και το ισχυ­ρότερο όλων διαθέτοντας περί τους 2.640 άνδρες. Η αποστο­λή ήταν τριπλή καθώς όφειλε: α) να δεσμεύσει ισχυρές εχθρι­κές δυνάμεις εμποδίζοντας την προώθηση τους στο αεροδρό­μιο του Μάλεμε β) να ενωθεί με την Δυτική Ομάδα και γ) να καταλάβει τα Χανιά. Επικεφαλής ήταν ο ίδιος ο διοικητής της 7ης Αεροπορικής Μεραρχίας, Υποστράτηγος Βίλχελμ Ζύσμαν. Όπως και στο Μάλεμε, η ώρα ρίψεως είχε καθορισθεί στις 07·15· Από την πρώτη στιγμή ωστόσο ένα δυσάρεστο συμβάν έπληξε την δύναμη. Κατά την πτήση επάνω από τον Σαρωνικό Κόλπο απεκόπη το καλώδιο, που συνέδεε το μεταγωγικό με το ανεμόπτερο στο οποίο μεταφερόταν ο Ζύσμαν και τμήμα του επιτελείου του, με αποτέλεσμα το ανεμόπτερο να συντριβεί στην Αίγινα φονεύοντας όλους τους επιβαίνοντες. Η απώλεια του υποστράτηγου δεν έγινε αντιληπτή παρά μετά την προ­σγείωση των στρατευμάτων στην Κρήτη, οπότε και την διοί­κηση ανέλαβε ο διοικητής του 3ου Συντάγματος Αλεξιπτωτι­στών Συνταγματάρχης Ρίχαρντ Χάϋντριχ. Τα πρώτα τμήματα που επιτέθηκαν στην περιοχή ήσαν οι ΐος και 2ος Λόχοι του I Τάγματος του Συντάγματος Εφόδου, που προσγειώθηκαν κατά τις 07-00 με ανεμόπτερα DFS 230. Ο ΐ ο ς

Λόχος, υπό την διοίκηση του Υπολοχαγού Άλφρεντ Γκεντς και με δύναμη 90 ανδρών, είχε ως αποστολή την εξουδετέρωση των νοτίως των Χανίων ευρισκομένων αντιαεροπορικών πυροβολαρχιών και την διατήρηση των θέσεων του μέχρι την άφιξη του 3ου Συντάγματος. Το τμήμα προσγειούμενο με ακρί­βεια στην περιοχή των Μουρνιών κατάφερε να επιτύχει τον αντικειμενικό του σκοπό εξοντώνοντας το προσωπικό μιας βρετανικής πυροβολαρχίας, θέτοντας εκτός μάχης εκτός από τα πυροβόλα της και τα πολυβόλα διπλανών θέσεων. Την ίδια ενεργητικότητα επέδειξε και ο Ανθυπολοχαγός Ρούντολφ Τόσκα επικεφαλής της ιης Διμοιρίας, που αφού προσγειώθη­κε με 3 ανεμόπτερα εν μέσω βρετα\τκών δυνάμεων κατάφερε να εξουδετερώσει αλλεπάλληλες εχθρικές θέσεις και αν και βαρειά τραυματισμένος να συνενωθεί ακολούθως με τον Γκε­ντς. Το τμήμα, στην συνέχεια της ημέρας, υπέστη επανειλημ­μένες επιθέσεις ανθιστάμενο κατά πολλαπλασίου εχθρού. Καθώς όμως οι απώλειες άρχισαλ· να αυξάνουν και μέσω ασυρ­μάτου έγινε γνωστό ότι το 3° Σύλταγμα δεν ήταν δυνατόν να προελάσει, ο Γκεντς αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την τοπο­θεσία και μαζί με τους 34 εναπομείναντες άνδρες του να κινη­θεί μέσα στην νύκτα προς την κατεύθυνση της Κοιλάδας Αγυι­άς - Αλικιανού. Όντας άριστος γνώστης της αγγλικής γλώσσας ο Γκεντς κατάφερε μέσα στο σκοτάδι να παραπλανήσει τις βρετανικές σκοπιές και περιπόλους και κατά τα χαράματα της επομένης ημέρας, 2ΐης Μαΐου, να συναντηθεί με τα τμήματα του 3ου Συντάγματος.

Ο άλλος λόχος δεν είχε την ίδια επιτυχία. Τα 15 ανεμόπτερα που μετέφεραν την δύναμη του Λοχαγού Άλτμαν, ενέπεσαν σε έντονο αντιαεροπορικό πυρ και διασκορπίσθηκαν σε ευρεία ζώνη βορείως του Ακρωτηρίου. Εκτός από τις απώλειες, που υπέστη το τμήμα τόσο στον αέρα όσο και μετά την προσγείω­ση, διαπιστώθηκε ότι ορισμένες από τις θέσεις αντιαεροπορι­κών πυροβόλων που επρόκειτο να προσβληθούν ήσαν παρα-

Ένα λευκό αλεξίπτωτο με το οποίο ερρίφθη κιβώτιο οπλισμού,

φουσκώνει από τον αέρα ενώ ένας αλεξιπτωτιστής

απελευθερωμένος από την εξάρτηση του κινείται στο βάθος.

(Συλλογή συγγραφέως/ Die Wehrmacht)

86

Page 83: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

I

Page 84: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

88

Μετά την κατάληψη τους οι φυλακές της Αγυιάς μετετράπησαν σε φρούριο - έδρα του 3ου Συντάγματος. Από τις καλά οχυρωμένες θέσεις τους

οι άνδρες αυτοί μπορούν να θεωρούνται ασφαλείς πλέον. (Συλλογή συγγραφέως/Sieg der Kiinsten)

παραλιακό υπαίθριο βρετανικό νοσοκομείο αλλά στην προσπάθεια του να επιστρέψει και να ενωθεί με την κυρίως δύναμη, διαλύθηκε από επιθέσεις νεοζηλανδικών τμημάτων. Από τα άλλα τάγματα, το I με διοικητή τον Λοχαγό Φρήντριχ Άουγκουστ φον ντερ Χάϋντε, προσγειώθηκε στην ανατολική πλευρά της κοι-λάδος με ασφάλεια, καταλαμβάνοντας και τις αφύλακτες φυλακές που αμέσως μετετράπησαν σε Σταθμό Διοικήσεως του βου Συντάγματος, παρέχοντας εκτός των άλλων, νερό για τα μαχό­μενα τμήματα, ασφάΛεια για τους τραυματίες και χώρους κρατήσεως για τους αιχμαλώτους. Στοιχεία αυτού του τάγματος προσγειώθηκαν σε κοντινή απόσταση και από την εξοχική έπαυλη που διέμενε ο Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος Β' με τον πρωθυπουργό Εμμανουήλ Τσουδερό και κάποια άλλα σημαίνοντα πρόσωπα. Όλοι αυτοί, υπό την συνοδεία νεοζηλανδικού τμήμα­τος, διέφυγαν ταχύτατα προς τα βουνά απ' όπου και κατέληξαν ύστερα από δύο ημέρες στην νότια ακτή της Κρήτης, αναχωρώντας στην συνέχεια για την Αίγυπτο. Ωστόσο, η ρίψη αυτή ήταν τυχαία και δεν υπάρχουν στοιχεία που να δικαιολογούν τον μύθο που διέδωσε η τότε βασι-

Μέσα στην πυκνή βλάστηση της κοιλάδος Αγυιάς -

Αλικιανού ένας αλεξιπτωτιστής κατά την διάρκεια

ολιγόλεπτης ανάπαυλας.

(Συλλογή συγγραφέως/ Sieg der Kunsten)

Page 85: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

βορείως της ΖΡ του συντάγματος εν τούτοις ο εχθρός κατείχε σταθερά την τοποθεσία εμποδίζοντας οποιαδήποτε προχώρη­ση προς τα Χανιά. Αν και με την εξαίρεση του III Τάγματος, που είχε διασπαρεί και υποστεί μεγάλες απώλειες, τα υπόλοι­πα τρία διατηρούσαν γενικά την δύναμη τους εν τούτοις δεν ήταν εις θέσιν να διασπάσει τον κλοιό που είχε σχηματισθεί από υπέρτερες αριθμητικά εχθρικές δυνάμεις. Ζήτησε τότε, κατά τις πρώτες μεταμεσημβρινές ώρες από την Αθήνα, την ενίσχυση του με το 2ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών που επρό­κειτο να ριφθεί στο Ρέθυμνο. Όμως αυτό το σύνταγμα ήδη ευρίσκετο εν πτήσει για τον προβλεπόμενο προορισμό του και ήταν πλέον αδύνατο να αλλάξει κατεύθυνση. Υποχρεωτικά λοιπόν ο Χάϋντριχ αναγκάσθηκε να περιορισθεί στις διατιθέ­μενες δυνάμεις του. Ούτε όμως και ο αντίπαλος ήταν εις θέσιν να επιτύχει κάποια αποφασιστική κίνηση. Αργά το απόγευμα εξαπολύθηκε αντεπίθεση από την περιοχή του χωριού Γαλα­τάς με την συμμετοχή του Νεοζηλανδικού 19ου Τάγματος και λίγων ελαφρών αρμάτων Βίκερς MkVIB. Η προσπάθεια όμως αυτή που φιλοδοξούσε να εκκαθαρίσει την κοιλάδα, αντιμετώ­πισε έντονη αντίσταση και με την επέλευση του σκότους τερ­ματίσθηκε.

Έτσι ο Συνταγματάρχης Κιππενμπέργκερ, διοικητής της Νεο­ζηλανδικής ιοης Ταξιαρχίας, περιορίσθηκε στην βελτίωση των θέσεων του και την ενίσχυση των καταπονημένων τμημάτων του με σκοπό να ελέγξει οποιαδήποτε γερμανική κίνηση προς την κατεύθυνση των Χανίων. Κατ' αυτόν τον τρόπο, με το τέλος της πρώτης ημέρας της επιθέσεως, η κατάσταση στο μέτωπο των Χανίων παρέμεινε σε στασιμότητα και από τις δύο πλευρές.

89

Ένα στοιχείο πολυβολητών με Mg 34 έρπει προσεκτικά α' αναζήτηση καλύτερης θέσεως μάχης. (Συλλογή συγγραφέως/ Sieg der Kunsten)

Page 86: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Τομέας Ρεθύμνου Β' Κύμα επιθέσεως Η επιστροφή των Γιούνκερς 52, που είχαν συμμετάσχει στις πρωινές ρίψεις, πραγματοποιήθηκε χωρίς μεγάλες απώλειες αφού διαπιστώθηκε η απώλεια η μόνο αεροσκαφών. Η μετα­φορά όμως προς την Κρήτη του δευτέρου κύματος με προορι­σμό το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο καθυστέρησε καθώς ο ανε­φοδιασμός των αεροσκαφών, λόγω ελλείψεως καταλλήλων οχημάτων, πραγματοποιήθηκε αναγκαστικά σε μεγάλο βαθμό από τους ίδιους τους αλεξιπτωτιστές. Οι άνδρες, μέσα στην ζέστη που αύξανε σταθερά κατά την διάρκεια της ημέρας, αφαίρεσαν τις εξαρτήσεις και τον βαρύ ιματισμό τους και με χειροκίνητες αντλίες προχώρησαν στην επανατροφοδοσία των αεροπλάνων. Κατά το μεσημέρι, όταν ολοκληρώθηκε η εργασία, ανασυντάχθηκαν, τακτοποιήθηκαν και μπήκαν στα μεταγωγικά που ύστερα από τόσες ώρες στον ήλιο ήσαν πραγ­ματικοί φούρνοι. Στις 13-30 ξεκίνησε η διαδικασία της απογει-ώσεως που και αυτή συνεχίσθηκε με προβλήματα. Καθώς οι διάδρομοι στα πρόχειρα ελληνικά αεροδρόμια ήσαν χωμάτινοι χωρίς καμμία άλλου είδους υποδομή, σηκώθηκαν στον αέρα σύννεφα από σκόνη που παρεμπόδιζαν την απογείωση των ακολουθούντων αεροσκαφών. Η προσπάθεια να καταβρεχτεί

το έδαφος με επιταγμένες υδροφόρες για να κατακαθίσει ο κουρνιαχτός ελάχιστα απέδωσε γιατί το χώμα στέγνωνε γρή­γορα. Αναγκαστικά οι απογειώσεις πραγματοποιήθηκαν τμη­ματικά και μοιραία, με διασπασμένους τους σχηματισμούς των αεροπλάνων οι μονάδες έχασαν την οργανική τους συνοχή. Το 2ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών ξεκίνησε από το αεροδρόμιο των Μεγάρων. Η μονάδα, υπό την διοίκηση του Συνταγματάρ­χη Άλφρεντ Στουρμ, δεν ήταν πλήρους συνθέσεως καθώς της είχε αφαιρεθεί το 2ο Τάγμα που ενσωματώθηκε στο ίο Σύνταγ­μα Αλεξιπτωτιστών στο Ηράκλειο. Για την επίτευξη ωστόσο του αντικειμενικού του σκοπού, το σύνταγμα είχε ενισχυθεί με τους ίο και 2ο Λόχους Πολυβόλων του jov Τάγματος Πολυβο­λητών, την 2α Πυροβολαρχία της 7ης Μοίρας Πυροβολικού καθώς και 2 διμοιρίες αντιαεροπορικών πολυβόλων του 7ου Τάγματος Αντιαεροπορικών Πολυβόλων. Με αυτές τις μονά­δες η συνολική δύναμη του συντάγματος ανερχόταν σε 1.380 άνδρες. Σύμφωνα με την ίδια γενική αισιοδοξία, που διέπνεε όλο το σχέδιο, η μονάδα είχε χωρισθεί σε 3 τμήματα. Στα ανα­τολικά θα ερρίπτετο το I Τάγμα υπό τον Ταγματάρχη Χανς Κρο με σκοπό να καταλάβει το αεροδρόμιο. Αμέσως δυτικά

Τελευταίες προετοιμασίες των ανδρών πριν την επιβίβαση τουςστα μεταγωγικά. (Συλλογή συγγραφέως/Deutsche Wochenschau)

90

Page 87: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 88: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Το μεσημέρι της 20ής Μαίου, σηκώνοντας σύννεφα σκόνης, τα

μεταγωγικά απογειώνονται μεταφέροντας το Β'κύμα της επιθέσεως

στην Κρήτη. (Συλλογή συγγραφέως/ Deutsche Wochenschau)

τάρχης Στουρμ διέφυγε την καταστροφή από τύχη, μαζί με μια ολιγάριθμη ομάδα και απομονώθηκε από τις υπόλοιπες μονά­δες του συντάγματος του, μαχόμενος για την επιβίωση του με τους λίγους άνδρες που είχε γύρω του. To III Τάγμα εξ αιτίας των λανθασμένων ρίψεων απέμεινε μονάχα με δύο οργανικούς του λόχους ( 9 ο και ι ΐ ο ) καθώς και τους 1 4 ο Λόχο Βαρέων Όπλων και ίο Λόχο Πολυβόλων που θα υποστήριζαν την προσπάθεια του για την κατάληψη του Ρεθύ­μνου. Αφού συγκέντρωσε τα τμήματα του στην ΖΡ Περιβολιών - Πλάτανε ο Λοχαγός Βίντεμαν προχώρησε προς την πόλη, ανατρέποντας ύστερα από βραχύ αγώνα το ελληνικό Εμπεδο Τάγμα Ρεθύμνου. Πολύ σύντομα όμως, στις ιό.οο, δέχθηκε την βίαιη αντεπίθεση της Σχολής Χωροφυλακής που διέθετε δύναμη τάγματος και υποχρεώθηκε να οπισθοχωρήσει στα Περιβόλια και στην υπερκείμενη εκκλησία του Αγίου Γεωργί­ου, την οποία και οχύρωσε περιμετρικά διαμορφώνοντας την σε ισχυρό στήριγμα της άμυνας του. Πέραν των τακτικών τμημάτων του αντιπάλου, οι αλεξιπτωτι­στές ήρθαν και στην περιοχή αυτή αντιμέτωποι με πολυάριθ­μες ομάδες εξοπλισμένων πολιτών που επενέβησαν ενεργά, από τις πρώτες στιγμές, στην μάχη. Οι ομάδες αυτές στην συνέχεια βελτίωσαν τον οπλισμό από όπλα νεκρών ή αιχμαλώ­των αλεξιπτωτιστών καθώς και λανθασμένες ρίψεις από τις οποίες επωφελήθηκαν και οι τακτικές δυνάμεις, ειδικότερα οι ελληνικές, που έπασχαν εξαιρετικά από πλευράς ισχύος. Κατ' αυτόν τον τρόπο ούτε το 2ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών επέτυ­χε την επίτευξη των αντικειμενικών των σκοπών. Στα ανατολι­κά το I Τάγμα είχε αγγιστρωθεί κοντά στο αεροδρόμιο αλλά είχε παράλληλα εξασθενήσει και σοβαρά καθώς ο Ταγματάρ­χης Κρο υπολόγιζε σε 4 0 0 περίπου άνδρες τις συνολικές του απώλειες. Το Απόσπασμα Σουλτς είχε διαλυθεί και ο διοικητής του συντάγματος εθεωρείτο αγνοούμενος. Ύστερα από αυτό ο Ταγματάρχης Σουλτς, που ενώθηκε τις βραδινές ώρες με το III Τάγμα, ανέλαβε ως αρχαιότερος την διοίκηση του συντάγμα­τος. Τέλος, ο Λοχαγός Βίντεμαν δεν κατάφερε να καταλάβει το Ρέθυμνο και είχε οχυρωθεί περιμετρικά, αναμένοντας τις ανα­πόφευκτες επιθέσεις από όλες τις πλευρές.

αυτού θα προσγειωνόταν το Απόσπασμα του Ταγματάρχη Σουλτς, το οποίο περιελάμβανε το επιτελείο του συντάγματος, τον 2ο Λόχο του I Τάγματος καθώς και στοιχεία από τους Λόχους Βαρέων Όπλων και Πολυβόλων. Τέλος ακόμη δυτικό­τερα, στα Περιβόλια, θα ερρίπτετο το III Τάγμα με επικεφα­λής τον Λοχαγό Όσκαρ Βίντεμαν το οποίο θα εκινείτο για την κατάληψη του Ρεθύμνου. Κατά τις 15-00 τα πρώτα μεταγωγικά κατέφθασαν στις κρητι­κές ακτές και παίρνοντας ύψος άρχισαν τις ρίψεις κινούμενα παράλληλα προς την ακτογραμμή με κατεύθυνση από τα ανα­τολικά προς τα δυτικά. Αν και δεν υπήρχε αξία λόγου αντιαε­ροπορική άμυνα εν τούτοις από το έδαφος ξέσπασε έντονο πυρ πολυβόλων και τυφεκίων. Καθώς οι αμυνόμενοι Αυστρα­λοί και Έλληνες είχαν καταλάβει θέσεις στους λόφους κατά μήκος της παραλίας, εκτελούσαν βολή στο ίδιο περίπου ύψος με τα διερχόμενα αεροπλάνα. Το αποτέλεσμα ήταν να προ­κληθούν απώλειες μέσα στα ίδια τα μεταγωγικά και οι σχημα­τισμοί τους να διασπασθούν, διασπείροντας τις μονάδες σε μεγάλη έκταση. Η διοίκηση και ο 3°s Λόχος του I Τάγματος έπεσαν εκτός ΖΡ πολύ ανατολικά, στην περιοχή του Λατζιμά

Page 89: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 90: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του 1/1 Τάγματος περιμένουν την επιστροφή των Γιούνκερς 52 απ' την Κρήτη για την επιβίβαση των τμημάτων τους που θ'αποτελέσουν το δεύτερο κύμα επιθέσεως κατά της Κρήτης.

(Συλλογή Χ.Π.)

Σταδιακά αρχίζουν να αψικνούνται τα

μεταγωγικά...

Ωστόσο υπάρχουν καθυστερήσεις και οι άνδρες κάτω απ' την προοδευτική αύξηση της θερμοκρασίας βγάζουν τις στολές τους, περιμένοντας κοντά στις σκηνές τους.

94

Page 91: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

95

Page 92: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η ρίψη του 1ου Συντάγματος στο Ηράκλειο αντιμετώπισε ιδιαίτερα σφοδρή αντίσταση. Ένα Γιούνκερς 52 φλεγόμενο ετοιμάζεται να συντριβεί στην περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού, ανατολικά της πόλεως ενώ και για τους αλεξιπτωτιστές του 11/1 Τάγματος που πέφτουν, η τύχη στην

καλύτερη περίπτωση ήταν η αιχμαλωσία αφού η μονάδα ουσιαστικά διαλύθηκε. (Πολεμικό Μουσείο Αθηνών)

5ο και 6ο Λόχους του. Ομοίως οι 4 ο ς και 12ος Λόχοι του ίου Συντάγματος δεν έγινε δυνατό να αναχωρήσουν λόγω ελλεί­ψεως χώρου. Τα σύννεφα σκόνης που κάλυψαν τους διαδρό­μους των αεροδρομίων κατά την απογείωση προκάλεσαν επί­σης μεγάλα κενά στους σχηματισμούς. Ακόμη χειρότερα, έχο­ντας υπερβεί τα προγραμματισμένα ωράρια, τα μεταγωγικά ευρίσκοντο καθ' οδόν προς την Κρήτη, την ίδια ώρα που επέ­στρεφαν από εκεί τα βομβαρδιστικά και μαχητικά που είχαν ως αποστολή να προλειάνουν το έδαφος. Το αποτέλεσμα ήταν, κατά τις 17.00, όταν τα Γιούνκερς 52 παρουσιάσθηκαν επάνω από τις ΖΡ να βρεθούν μόνα και αβοήθητα απέναντι σε ένα σφοδρό αντιαεροπορικό πυρ που στοίχισε περί τα 15 αερο­σκάφη. Επιπλέον, έχοντας αποσυντονιστεί από τον ακανόνι­στο ρυθμό των απογειώσεων οι σχηματισμοί κατέφθαναν τμη­ματικά στην περιοχή του Ηρακλείου πραγματοποιώντας επί δίωρο περίπου τις ρίψεις.

Το επιτελείο του συντάγματος και το Ι / ι Τάγμα, με επικεφα­λής τον Ταγματάρχη Έριχ Βάλτερ, προσγειώθηκαν ανατολικά του αεροδρομίου στην ασφαλή ΖΡ των Γουρνών χωρίς απώ­λειες. Αφού κατέλαβαν έναν Σταθμό Ασυρμάτου κινήθηκαν κατόπιν προς τα δυτικά για να συναντήσουν τα υπόλοιπα τμή­ματα. Το Π/ ι Τάγμα, υπό τον Λοχαγό Βάλτερ Μπούρκχαρτ, είχε

επωμισθεί με την κατάληψη του αεροδρομίου. Το τάγμα χωρί­σθηκε σε δύο τμήματα με τους 5ο και 8ο Λόχους να προσγειώ­νονται νοτιοανατολικά του αεροδρομίου και τους 6 ο , 7° και ίο Λόχο Αντιαεροπορικών Πολυβόλων να ρίπτονται δυτικά του αεροδρομίου στην περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού. Οι λόχοι από την πρώτη στιγμή δέχθηκαν έντονα πυρά που προξένησαν βαρύτατες απώλειες. Στα ανατολικά οι δύο λόχοι, προσγειού-μενοι σε χαμηλότερο έδαφος από τις θέσεις των αμυνομένων, αποδεκατίσθηκαν στην προσπάθεια τους να ανασυνταχθούν και να βρουν τα κιβώτια των όπλων με συνέπεια πολλοί άνδρες να πολεμήσουν μόνο με το ατομικό τους πιστόλι και τις λίγες χειροβομβίδες που είχαν στις τσέπες της στολής τους. Από τους διοικητές, ο Υπολοχαγός Πλάτωφ σκοτώθηκε και ο Υπο­λοχαγός Χέρμαν τραυματίσθηκε κατά την πτώση στο κεφάλι χάνοντας την όραση του προσωρινά αλλά παραμένοντας με την βοήθεια των ανδρών του κοντά στον λόχο του, προσπαθώ­ντας να συνεχίσει να ασκεί την διοίκηση. Ο Ταγματάρχης Μπούρκχαρτ, που προσγειώθηκε στην ίδια ΖΡ, δεν μπόρεσε με την έλευση της νύκτας παρά να συγκεντρώσει γύρω στους 70 μονάχα άνδρες. Χειρότερη ήταν η τύχη των τριών άλλων λόχων που ερρίφθησαν μεταξύ του αεροδρομίου και της πόλε­ως καθώς έπεσαν στις θέσεις του Αυστραλιανού 2 4 Τάγματος και των τυφεκιοφόρων του 7ου Συντάγματος Πυροβολικού, με

Page 93: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Άνδρες του 1ου Συντάγματος από αυτούς που προσγειώθηκαν σε απόσταση από τις εχθρικές θέσεις ενώ σπεύδουν να συνενωθούν με το τμήμα

τους. (Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

97

Page 94: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

της επιχειρήσεως. Ωστόσο κυριάρχησε η ψυχραιμία και η λογική και έγινε προσεκτική ανάλυση των αναφορών για να διαπιστωθεί σε ποιον τομέα υπήρχαν κάποιες δυνατότητες ανατροπής της καταστάσεως. Εφ' όσον ήταν δυνατή η κατά­ληψη έστω και ενός αεροδρομίου θα ήταν εφικτή στην συνέ­χεια η αερομεταφορά ενισχύσεων, ώστε να συνεχισθεί με νέα ευνοϊκά δεδομένα η επιχείρηση. Καθώς στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο οι συνθήκες ήσαν απογοητευτικές, απέμεινε μονάχα το Μάλεμε στο οποίο έστω και με κόπο, τα II και IV Τάγματα του Συντάγματος Εφόδου μαζί με τα απομένοντα τμήματα του I Τάγματος πίεζαν τον αντίπαλο σημειώνοντας σταθερά πρόο­δο. Το κλειδί στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν η κατάληψη του υψώματος 107, που δέσποζε του αεροδρομίου και απ' ότι

21η Μαΐου. Το φως της αυγής που διαλύει την πρωινή ομίχλη, βρίσκει τους αλεξιπτωτιστές

εξουθενωμένους αλλά κυρίους του υψώματος 107 που ελέγχει το αεροδρόμιο. Αυτό είναι το

αποφασιστικό σημείο της μάχης καθώς αργότερα την ίδια ημέρα θ' αρχίσει η αδιάκοπη ροή

ενισχύσεων από τα τμήματα της 5ης Ορεινής Μεραρχίας. (Συλλογή Brehde)

γινόταν γνωστό, υστέρα απο την αποκατάσταση των επικοι­νωνιών, ο εχθρός είχε αφήσει την πρωτοβουλία των ενεργειών στα γερμανικά τμήματα. Η πιθανότητα μιας αντεπιθέσεως εξακολουθούσε να αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο διότι οι αλεξιπτωτιστές ήσαν εξαντλημένοι από τον ολοήμερο αγώνα, εξασθενημένοι από τις μεγάλες απώλειες ενώ υπήρχε και έλλειψη πυρομαχικών. Όμως ο Στουντέντ αποφάσισε να ενα­ποθέσει τις τελευταίες δυνατότητες επιτυχίας σ' αυτόν τον τομέα. Το Ηράκλειο έπαυσε να αποτελεί τον κυρίως στόχο της επιχειρήσεως καθώς το ρόλο αυτό ανέλαβε το Μάλεμε. Εκεί θα ερρίπτοντο οι τελευταίες ενισχύσεις των αλεξιπτωτιστών και εκεί θα απεβιβάζοντο τα τμήματα της 5ης Ορεινής Μεραρ­χίας τόσο δι' αέρος όσο και διά θαλάσσης. Οι τομείς των Χανιών (κοιλάδα Αγυιάς - Αλικιανού), Ρεθύμνου και Ηρακλεί­ου θα απέμεναν με τις δυνάμεις που διέθεταν, ανεφοδιαζόμε-νοι από αέρος, με αποστολή την καθήλωση των εχθρικών στρατευμάτων, που σε άλλη περίπτωση θα μετεφέροντο κατά του προγεφυρώματος του Μάλεμε. Σε αντικατάσταση του βαρέως τραχιμαπισθέντος διοικητού του

Συντάγματος Εφόδου Υποστρατήγου Μάϊντλ, θα μετέβαινε στην Κρήτη το πρωί της 2ΐης Μάιου με τις πρώτες ενισχύσεις, ο Συνταγματάρχης Χέρμαν Μπέρναρντ Ράμκε, έως τότε διοι­κητής των Μονάδων Αναπληρώσεων και Σχολών του ιιου Αεροπορικού Σώματος. Ο Ράμκε ήταν παλαίμαχος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου υπηρετώντας στο Δυτικό Μέτωπο με την ιη Μεραρχία Ναυτικού, όπου είχε παρασημοφορηθεί και αργότερα υπήρξε μαχητής των «Φράϊκορπς» έχοντας πολεμή­σει κατά των Πολωνών και στο μέτωπο της Βαλτικής κατά το 1919· Στο πρόσωπο του, αυθεντικό τύπο σκληροτράχηλου πολεμιστή, εμπιστεύθηκε ο Στουντέντ την διοίκηση των τελευ­ταίων δυνάμεων Αλεξιπτωτιστών στο Μάλεμε. Τέλος με το πρώτο φως της 2ΐης Μαΐου, ο Γερμανός διοικητής διέταξε την

πραγματοποίηση αναγνωριστικών προσγειώσεων στο αεροδρόμιο του Μάλεμε για να εξακριβωθεί κατά πόσον ήταν δυνατή η άμεση χρήση του διαδρόμου για την αερομεταφορά των ενισχύσεων.

Με αυτά τα δραστικά μέτρα, που άλλα­ξαν άρδην τον αρχικό σχεδιασμό, ο Στουντέντ επεχείρησε να ανατρέψει την πορεία της μάχης που προφανώς κατέληγε σε καταστροφή, την πρώτη που θα αντιμετώπιζαν τα γερμανικά όπλα από της ενάρξεως του πολέμου. Η πνευματική ευελιξία, η ενεργητικότητα και η θέληση που χαρακτήριζαν τον Στουντέντ και επιβεβαιώθηκαν σε αυτήν την κρίσιμη χρονική στιγμή, μπορεί να γίνουν αντιληπτές στο πραγ­ματικό τους μέγεθος μονάχα εάν ανα­λογισθεί κανείς το δυσβάστακτο ψυχο­λογικό βάρος και την οδύνη που του προκάλεσαν οι αναφορές των μονάδων από την Κρήτη για τις αιματηρές απώ­λειες τις οποίες υπέστησαν τα στρατεύ­ματα του, που επί τόσα χρόνια ο ίδιος είχε μοχθήσει να αναπτύξει εκ του

μηδενός. Απέναντι στην γερμανική δραστηριότητα και προσαρμοστικό­τητα η αντίπαλη πλευρά παρέμεινε σε μια παθητική στάση επηρεασμένη προφανώς από τις κατά τόπους περιπτώσεις όπου οι αλεξιπτωτιστές υπέστησαν βαρείες απώλειες και βγά­ζοντας ένα μάλλον αδικαιολόγητο γενικευμένο συμπέρασμα για την κατάσταση των επιτιθεμένων. Το μήνυμα που έστειλε ο Φράϋμπεργκ στο Κάϊρο αργά το βράδυ της 2 θ ή ς / 2 ΐ η ς Μαΐου, μιλούσε για ισχυρή πίεση των Γερ­μανών αλλά και μεγάλες απώλειες τους καθώς και για την δια-τήρηση των τριών αεροδρομίων. Σωστή ως προς το πρώτο σκέλος, η αναφορά ήταν ανακριβής ως προς το δεύτερο γιατί το αεροδρόμιο του Μάλεμε είχε ήδη εγκαταλειφθεί. Παρά την φαινομενικά αισιόδοξη εικόνα της αναφοράς, έλειψε εκείνο το απαραίτητο στοιχείο για την αξιοποίηση μιας άμυνας που προξένησε μεγάλη φθορά στους επιτιθέμενους: η νυκτερινή αντεπίθεση. Πουθενά, σε κανέναν τομέα και ειδικότερα στο Μάλεμε οι διοικητές των στρατευμάτων της Κοινοπολιτείας δεν προέβησαν σε αντεπίθεση για να διαλύσουν τα γερμανικά

58

Page 95: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Τετάρτη 21 Μαΐου Τομέας Μάλεμε

21 Μαΐου. Πελώριες στήλες καπνού υψώνονται επάνω από το αεροδρόμιο του Μάλεμε καθώς πολλά μεταγωγικά πλήττονται και

καταστρέφονται είτε από τα εχθρικά πυρά είτε από ανώμαλες προσγειώσεις προκειμένου να αποβιβάσουν όπως-όπως τις

ενισχύσεις των Ορεινών Κυνηγών. (Συλλογή SchOtze)

προγεφυρώματα. Μέσα σε άγνωστο περιβάλλον, έχοντας εκτός από την κούρα­ση του αγώνος εξαντληθεί και από τις πρωτόγνωρες γι' αυτούς καιρικές συνθήκες με την υπερβολική ζέστη, βαλλόμενοι πανταχόθεν από τακτικά και άτακτα εχθρικά τμήματα, με ελά­χιστο νερό και πυρομαχικά πια, οι Αλεξιπτωτιστές βρήκαν λίγες ώρες για να ανασυνταχθούν και να αναπαυθούν περιμέ­νοντας το καινούριο πρωινό.

Τις πρώτες πρωινές ώρες το τμήμα του Επίατρου Νώυμαν ενώθηκε με τα τμήματα του II Τάγματος στην κορυφή του υψώματος 107. Η είδηση της καταλήψεως του υψώματος προ­κάλεσε μια ακτίδα αισιοδοξίας τόσο στα μαχόμενα τμήματα όσο και στο επιτελείο του ιιου Αεροπορικού Σώματος στην Αθήνα. Ο Στουντέντ διέταξε κατά τις 04-30 την ολοκλήρωση της καταλήψεως του υψώματος με περαιτέρω προώθηση προς τα ανατολικά ενώ κάλεσε και τον Σμηναγό Κλάϋε, έναν επίλε­κτο χειριστή του ιιου Αεροπορικού Σώματος και τον διέταξε να προσγειωθεί με το πρώτο φως στο δυτικό άκρο του αερο­δρομίου, για να εξακριβώσει εάν ο εχθρός εξακολουθούσε να το ελέγχει με τα πυρά του, απαγορεύοντας τις προσγειώσεις. Η αποστολή αυτή ήταν ζωτικής σημασίας διότι επέκειτο η μεταφορά των μονάδων της 5η? Ορεινής Μεραρχίας, με την επέμβαση των οποίων και μόνο υπήρχε η δυνατότητα ανατρο­πής της δυσμενούς καταστάσεως. Σε περίπτωση όμως που το αεροδρόμιο συνέχιζε να ελέγχεται από τον εχθρό, η επιχείρη­ση πλέον θα ήταν καταδικασμένη. Η αποστολή ωστόσο του Κλάϋε πέτυχε καθώς ο σμηναγός προσγειώθηκε και απογειώ­θηκε εν συνεχεία με ασφάλεια από το Μάλεμε παρά κάποια σποραδικά πυρά. Ο Στουντέντ ειδοποίησε τότε την διοίκηση της 5ης Ορεινής Μεραρχίας για την έναρξη των προετοιμα­σιών του ιοοου Ορεινού Συντάγματος για μεταφορά στην Κρήτη το ίδιο απόγευμα.

Παράλληλα με την πτήση του Κλάϋε, άλλο ένα Γιούνκερς 52

Page 96: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Στις εκβολές του π. Γεροπόταμου ανατολικά του Ρεθύμνου, οι άνδρες του 2ου Συντάγματος με λωρίδες από αλεξίπτωτα, ελλείψει ασυρμάτων,

σχημάτισαν σε συντομογραφία για τα φίλια αεροπλάνα τα πλέον επείγοντα μηνύματα. (π.χ. χρειάζονται όπλα, εφοδιασμός κ.λ.π.).

(Συλλογή συγγραφέως/Signal)

με δύο τολμηρούς αεροπόρους, τον χειριστή Κένιχ και τον ασυρματιστή Στάϊνβεγκ που κινήθηκαν αυτοβούλως, προσγει­ώθηκε τα χαράματα στην παραλία δυτικά του Ταυρωνίτη. Από το αεροπλάνο ξεφορτώθηκαν πυρομαχικά που οι δύο άνδρες είχαν μάθει από ακροάσεις ασυρμάτων ότι εξηντλούντο και παραλήφθηκε ο βαρειά τραυματισμένος Υποστράτηγος Μάϊ-ντλ καθώς και μερικοί άλλοι τραυματίες σε κρίσιμη κατάστα­ση. Κατά τις θ 7 · ΐ 5 > δυτικά του Ταυρωνίτη, πραγματοποιήθηκε ρίψη του ενός τμήματος των εφεδρειών των Αλεξιπτωτιστών που είχαν απομείνει - ελλείψει αεροσκαφών - την προηγουμέ­νη ημέρα πίσω στα αεροδρόμια. Επρόκειτο για τον 4° Λόχο του ίου Συντάγματος καθώς και τους ίο και 3ο Λόχους του 7ου Τάγματος Κυνηγών Αρμάτων.

1 0 0

Page 97: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

κατεύθυνση του υψώματος Α και ύστερα από σκληρή σύγκρουση κατόρθωσε κατά το μεσημέρι να το ανακαταλάβει, ανακτώντας και τα 2 άρματα «Ματίλντα», που είχαν περιπέ­σει την προηγουμένη στα χέρια των αλεξιπτωτιστών. Ύστερα από αυτό, τα τμήματα του 1/2 Τάγματος αποσύρθηκαν στην περιοχή του χωριού Σταυρωμένος και οχυρώθηκαν στο εκεί εργοστάσιο ελαιουργίας, το οποίο και κατέστη το κέντρο της άμυνας τους. Άλλα τμήματα των Ελληνικών 4ου και 5ου Συνταγμάτων σε συντονισμό με το Αυστραλιανό 2 / ι ι Τάγμα προχώρησαν προς την θάλασσα, ξεκαθαρίζοντας την περιοχή από τα διάσπαρτα στοιχεία των αλεξιπτωτιστών. Τότε συνελήφθη και ο διοικητής του 2ου Συντάγματος Συνταγματάρχης Στουρμ μαζί με την ολιγομελή ομάδα του αφού πρώτα εξάντλησαν όσα πυρομαχι­κά τους είχαν απομείνει. Στην περιοχή ωστόσο, του ΠΙ/2 Τάγ­ματος, η αντεπίθεση δεν κατάφερε να εξαλείψει το γερμανικό προγεφύρωμα. Ο Λοχαγός Βίντεμαν ανέπτυξε περιμετρικά τα τμήματα του στην περιοχή των Περιβολιών, από την θάλασσα μέχρι την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που απετέλεσε και το νότιο στήριγμα της άμυνας του και απέκρουσε, κατά το από­γευμα, επανειλημμένες επιθέσεις κατά των θέσεων του. Παρά την μεγάλη φθορά που είχαν υποστεί κατά τον διήμερο αγώνα οι αλεξιπτωτιστές αν και δεν είχαν επιτύχει κανέναν από τους αντικειμενικούς τους σκοπούς, είχαν παρ' όλα αυτά οργανώσει με τα υπολείμματα των δυνάμεων τους δύο ισχυρά σημεία αντιστάσεως, στα ανατολικά του αεροδρομίου με το 1/2 Τάγμα του Ταγματάρχη Κρο και μεταξύ Ρεθύμνου και αεροδρομίου με το ΠΙ/2 Τάγμα του Λοχαγού Βίντεμαν, υπό την γενική διοίκηση του Ταγματάρχη Σουλτς. Η Λουφτβάφφε ανέλαβε τον από αέρος ανεφοδιασμό των τμημάτων που εδυ-σχεραίνετο από το γεγονός ότι δεν υπήρχε ασύρματη επικοι­νωνία λόγω καταστροφής των συσκευών από την προηγουμέ­νη. Έτσι οι Γερμανοί υποχρεώθηκαν να χρησιμοποιήσουν λωρίδες από αλεξίπτωτα και μεγάλες λευκές πέτρες για να γράψουν μηνύματα επάνω στην παραλία των εκβολών του ποταμού Γεροπόταμου, στην περιοχή Λατζιμά ανατολικά του αεροδρομίου, προκειμένου να ειδοποιήσουν σχετικά την αεροπορία για τις άμεσες ανάγκες τους.

Τομέας Ηρακλείου Με την έναρξη του πρωινού οι Βρετανοί με την χρήση ισχυρών περιπόλων υπό την υποστήριξη αρμάτων μάχης προχώρησαν στην εκκαθάριση όσων μικρών γερμανικών θυλάκων 'διετη-ρούντο ακόμη στις παρυφές του αεροδρομίου. Σε μια από αυτές τις συγκρούσεις, ύστερα από παρατεταμένη αντίσταση μέχρι το μεσημέρι, καταστράφηκε και η απομονωμένη διμοι­ρία του Υπολοχαγού Μπλύχερ, που σκοτώθηκε και ο ίδιος. Διαπιστώνοντας την πλήρη αδυναμία των τμημάτων του να καταβάλουν την ισχυρή βρετανική άμυνα, που συνεποσούτο σε 5 τάγματα ενισχυμένα με πυροβολικό και άρματα μάχης, ο Συνταγματάρχης Μπρόγερ αποσύρθηκε τις απογευματινές ώρες με το Ι / ι Τάγμα και τα κατάλοιπα του ΙΙ / ι Τάγματος στο ύψωμα ι82 (Κόπραινα), ανατολικά του αεροδρομίου, παρεμ­βάλλοντας μεταξύ αυτού και των εχθρικών θέσεων τον χεί­μαρρο Καρτερά Εκεί αναδιοργανώθηκε και οχυρώθηκε ενι-σχυόμενος με ρίψεις εφοδίων.

Στην δυτική πλευρά του Ηρακλείου ο αγώνας υπήρξε πολύ πιο έντονος και αμφίρροπος. To III/1 Τάγμα είχε αναπτυχθεί έξω

101

Page 98: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

από τα τείχη της πόλεως, όπου συνεκρατείτο από το Ελληνικό 3ο Σύνταγμα. Έχοντας πληροφορηθεί συμπτωματικά ότι η Λουφτβάφφε θα ενεργούσε βομβαρδισμό κατά της πόλεως μεταξύ 0 9 . 0 0 - 1 0 . 0 0 , ο διοικητής του Ταγματάρχης Καρλ-Λόταρ Σουλτς (καμμία σχέση με τον ομοιόβαθμό του στο Ρέθυμνο) αποφάσισε να επωφεληθεί και να επιτεθεί αμέσως μετά. Πράγματι μετά την διενέργεια της αεροπορικής επιδρο­μής, ο Σουλτς εκμεταλλευόμενος την προσωρινή σύγχυση των αμυνομένων εφόρμησε και πέτυχε να διεισδύσει στην πόλη με δύο τμήματα. Το πρώτο εξ αυτών με επικεφαλής τον Υπολοχα­γό Ράϊνχαρτ Έγγερ, διοικητή του ιοου Λόχου, από την δυτική Πύλη (Χανιόπορτα) και το δεύτερο με επικεφαλής τον Υπολο­χαγό Καρλ-Χάίντς Μπέκερ διοικητή του ιιου Λόχου, από τον δυτικό παραλιακό δρόμο. Ο Μπέκερ σημείωσε σημαντική πρόοδο και ανατρέποντας την αντίσταση που συνάντησε έφθασε στον παλαιό λιμένα όπου δέχθηκε πυρά πολυβόλων από το Βενετικό φρούριο. Ο Έγγερ αντίθετα, ενεπλάκη σε σφοδρές συγκρούσεις με ελληνικά τμή­ματα και ομάδες οπλισμένων πολιτών, που είχαν και το πλεο­νέκτημα της γνώσεως της πόλεως. Παρ' όλα αυτά η προέλαση συνεχίσθηκε μέχρι την κεντρική πλατεία της πόλεως. Τότε εμφανίσθηκε ο Δήμαρχος της πόλεως συνοδευόμενος από έναν Έλληνα ταγματάρχη προσφέροντας την παράδοση του Ηρακλείου. Ο Σουλτς με τον υπασπιστή του Υπολοχαγό Χορστ Κέρφιν συνέταξαν, σε συνεννόηση με τους δύο Έλληνες, λεπτομερές πρακτικό της παραδόσεως το οποίο και υπεγράφη επί τόπου. Ενώ όμως ο Σουλτς θεώρησε ότι επέτυχε την απο­στολή του υπήρξε μια απότομη μετάπτωση της καταστάσεως. Ύστερα από τις συνεχείς εκκλήσεις της ελληνικής διοικήσεως ο Ταξίαρχος Τσάππελ απέστειλε ως ενίσχυση μόλις 2 διμοιρίες Βρετανών. Από κοινού τα ελληνικά και βρετανικά τμήματα αντεπετέθη σαν κατά των αλεξιπτωτιστών, που λόγω ολοσχε­ρούς σχεδόν εξαντλήσεως των πυρομαχικών υποχρεώθηκαν κατά το σούρουπο να αποτραβηχθούν στις πρωινές τους θέσεις, έξω από την πόλη.

Έτσι τερματίσθηκε και η δεύτερη ημέρα της μάχης στο Ηρά­κλειο που διέτρεξε άμεσο κίνδυνο καταλήψεως του και που αποφεύχθηκε τελικά επειδή η έλλειψη των πυρομαχικών ανά­γκασε το III/1 Τάγμα να εγκαταλείψει την πόλη. Ωστόσο όπως και στην ανατολική πλευρά, το ίδιο και στην δυτική οι αλεξι­πτωτιστές αποσύρθηκαν σε ασφαλείς θέσεις, όπου αναδιορ­γανώθηκαν χωρίς να αντιμετωπίσουν καμμία περαιτέρω ουσιαστική παρενόχληση εκ μέρους των Βρετανών. Είναι δε αξιοσημείωτο και συνάμα χαρακτηριστικό της βρετανικής παθητικότητος το γεγονός ότι παρά την ύπαρξη 8 . 0 0 0 ανδρών στην διάθεση του, ο Ταξίαρχος Τσάππελ, πέραν αυστηρά τοπι­κών ενεργειών κατά μεμονωμένων θυλάκων αλεξιπτωτιστών, απέφυγε να πραγματοποιήσει μια γενική αντεπίθεση για την εξάλειψη των προγεφυρωμάτων του ίου Συντάγματος Αλεξι­πτωτιστών, που δεν διέθετε πλέον δύναμη μεγαλύτερη των 1.300 ανδρών και αυτή διαμοιρασμένη σε δύο σημεία με αρκε­τή απόσταση ανάμεσα τους.

Η καταστροφή των νηοπομπών Οι δύο στολίσκοι που μετέφεραν ενισχύσεις για τους τομείς Μάλεμε και Ηρακλείου συγκεντρώθηκαν στην Μήλο στις 21 Μαΐου, ύστερα από μεταβολές της πορείας τους λόγω της παρουσίας βρετανικών ναυτικών μοιρών νοτιότερα και δευτε-

102

Page 99: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Προώθηση ομάδος αλεξιπτωτιστών στην λοφώδη ευρύτερη περιοχή. (Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

λικές παρυφές του αεροδρομίου, αναγκάσθηκαν να υποχωρή­σουν με βαρείες απώλειες και τελικά υπό την πίεση της Λου­φτβάφφε, που επανεμφανίσθηκε πάνω από το πεδίο της μάχης, η αντεπίθεση ανεστάλη και τα τμήματα συμπτύχθηκαν στις γραμμές εξορμήσεώς τους. Έτσι η τελευταία ελπίδα, για τις Δυνάμεις της Κοινοπολιτείας να ανατρέψουν την ροή της μάχης, έσβησε. Οι αλεξιπτωτιστές κατάφεραν να διατηρήσουν τις αμυντικές θέσεις τους ανατο­λικά του Μάλεμε και το αεροδρόμιο, ασφαλές πλέον, άρχισε να δέχεται μαζικά νέες ενισχύσεις. Παρόλο που στην νεοζη­λανδική πλευρά κυκλοφόρησαν ασύστατες φήμες που έφθα­σαν υπό μορφήν αναφορών μέχρι τον Φράϋμπεργκ για εσπευ­σμένη εκκένωση (!) των Γερμανών με πυκνές αφίξεις αερο­σκαφών, η πραγματικότητα ήταν εντελώς διαφορετική. Την ημέρα αυτή αφίχθησαν στο Μάλεμε τα Ι/iOO και 1/85 Τάγμα­τα Ορεινών Κυνηγών, το 95° Τάγμα Ορεινού Μηχανικού και μια ορεινή πυροβολαρχία. Κατά τις ιδ.οο αφίχθη και ο διοικητής της 5ης Ορεινής Μεραρχίας Υποστράτηγος Γιούλιους Ρίνγκελ, ο οποίος ανέλα­βε και την γενική διοίκηση των στρατευμάτων στην Κρήτη. Το σχέδιο ενεργείας αναπροσαρμόσθηκε καθώς το 95ο Τάγμα Ορεινού Μηχανικού ανέλαβε την προστασία του αεροδρομίου από Νότο και Δυσμάς, προωθούμενο προς Παλαιοχώρα και Καστέλλι αντίστοιχα ενώ τα Ι / ιοο, Ι Ι / ιοο και Ι/85 Τάγματα Ορεινών Κυνηγών άρχισαν ευρεία υπερκερωτική κίνηση από τον Νότο προς την κατεύθυνση του 3ου Συντάγματος Αλεξι­πτωτιστών. Τέλος, τα εναπομείναντα τμήματα αλεξιπτωτιστών που απετε-λούντο από το II και IV Τάγματα, και τα υπολείμματα του I και III Ταγμάτων του Συντάγματος Εφόδου μαζί με τις προσθήκες από τις ενισχύσεις που είχαν ριφθεί στις 21 Μαΐου, απετέλε­σαν το Συγκρότημα Ράμκε που θα εκινείτο κατά μήκος της παραλιακής οδού προς τα Χανιά. Αντιμετωπίζοντας αυξανόμενη πίεση από τα ουσιωδώς ενισχυ­μένα γερμανικά στρατεύματα ο Φράϋμπεργκ υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει κάθε άλλη σκέψη για επανάληψη αντεπιθέσεως κατά του Μάλεμε και απέσυρε την καταπονημένη νεοζηλανδι­κή 5η Ταξιαρχία ακόμη ανατολικότερα παραχωρώντας οριστι­κά πλέον την κατοχή του αεροδρομίου στους Γερμανούς.

103

Page 100: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ο ΣυνταγματάρχηςΧάϊντριχ από τις φυλακές Αλικιανού παρατηρεί τις

εχθρικές θέσεις στα υψώματα γύρω από τον Γαλατά. (Συλλογή

συγγραφέως/ Sieg derKunsten)

Τομεάς Χανίων Αφού είχε σταθεροποιήσει τις θέσεις του στην κοιλάδα Αγυιάς - Αλικιανού ο Συνταγματάρχης Χάϊντριχ αποφάσισε να ενερ­γήσει επιθετικά προκειμένου να υποβοηθήσει τα κινούμενα από την περιοχή του Μάλεμε φίλια τμήματα. Έτσι συνεκρότη-σε ισχυρές περιπόλους από το καταπονημένο ΠΙ/3 Τάγμα και το Τάγμα Μηχανικού υπό την διοίκηση του Ταγματάρχη Χάϊλ-μαν και τις εξέπεμψε προς την περιοχή Σταλού - Αγίας Μαρί­νας προκειμένου να αποκόψουν την παραλιακή οδό και να απομονώσουν στα δυτικά την Νεοζηλανδική 5η Ταξιαρχία. Μέχρι το απόγευμα τα τμήματα αυτά είχαν σημειώσει σημα­ντική πρόοδο, προωθούμενα στα υψώματα κοντά στον Σταλό, απειλώντας άμεσα πλέον τα μετόπισθεν της Νεοζηλανδικής 5ης Ταξιαρχίας. Μια αντεπίθεση για την αναχαίτιση αυτών των τμημάτων δεν απέφερε παρά προσωρινά αποτελέσματα καθώς η απειλή εξακολουθούσε να υφίσταται. Μια ακόμη γερ­μανική προσπάθεια για την κατάληψη της Ντάμπιας, υψώμα­τος εγγύτατα του Γαλατά, που εκτελέσθηκε από το ΠΙ/3 Τάγμα, απέτυχε καθώς αντιμετώπισε σφοδρή αντεπίθεση από τα κατάλοιπα του Ελληνικού 6ου Συντάγματος που είχαν ενι­σχυθεί με οπλισμένους πολίτες. Στην άγρια συμπλοκή που ξέσπασε βρήκε τον θάνατο και ο διοικητής του τάγματος Ταγ­ματάρχης Χέλμουτ Ντέρπα.

Αντίθετα μια νεοζηλανδική αντεπίθεση που εκτελέσθηκε με δύναμη τάγματος για την ανακατάληψη του Πύργου Ανίμπαλι

Σταθμός ασυρμάτων δίπλα στην κοίτη χειμάρρου.

(Συλλογή συγγραφέως)

που κρατούσε το 1/3 Τάγμα Αλεξιπτωτιστών, απέτυχε ύστερα από έντονο αγώνα. Το τέλος της ημέρας βρήκε το 3ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών να διατηρεί απροσπέλαστη την αμυντική του περίμετρο και ταυτοχρόνως να κινείται επιθετικά απέναντι σε δυνάμεις που η ισχύς τους άρχισε σταδιακά να εξασθενεί.

Τομέας Ρεθύμνου Κατά την διάρκεια του πρωινού εξαπολύθηκε διπλή επίθεση κατά του ΠΙ/2 Τάγματος του Λοχαγού Βίντεμαν από τμήματα της Κρητικής Χωροφυλακής και του Εμπέδου Τάγματος Ρεθύ­μνου. Ωστόσο η επίθεση αποκρούσθηκε καθώς η διμοιρία που υπεράσπιζε την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, υπό την διοίκη­ση του Ανθυπολοχαγού Κυλ, παρέμεινε ακλόνητη. Παρόμοια αποτυχία γνώρισε και αντεπίθεση εξ Ανατολών αρχικά από ένα και κατόπιν από δύο λόχους του Αυστραλιανού 2 / ι ι Τάγ­ματος κατά των Περιβολιών. Τα τμήματα του Βίντεμαν με σφοδρό πυρ καθήλωσαν τον αντίπαλο αργά το απόγευμα, που παραιτήθηκε από περαιτέρω προσπάθεια. Δεν είχαν επίσης καλύτερη τύχη οι απόπειρες αντεπιθέσεως 2 λόχων Αυστραλών του 2 / ι Τάγματος ενισχυμένων με έναν ελληνικό λόχο κατά των τμημάτων του Ταγματάρχη Κρο στο ελαιουργείο στον Σταυρωμένο. Η ισχυρή αντίσταση, που προ­βλήθηκε, υποχρέωσε τους επιτιθεμένους να επιστρέψουν στις γραμμές τους.

Έτσι τα υπολείμματα του 2ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών αφού διέφυγαν την καταστροφή, κατόρθωσαν και αυτά να σταθεροποιηθούν σε δύο διαφορετικά σημεία αποκόβοντας ταυτόχρονα και την κεντρική οδική αρτηρία Ηρακλείου -Ρεθύμνου - Χανίων.

Τομέας Ηρακλείου Πριν το μεσημέρι της ημέρας αυτής παρουσιάσθηκε στις γραμμές του ΙΠ/ι Τάγματος μια βρετανική αντιπροσωπεία που μετέφερε γραπτό μήνυμα του Ταξιάρχου Τσάππελ προς τον Ταγματάρχη Σουλτς. Το κείμενο που καλούσε προς παρά­δοση τους αλεξιπτωτιστές ανέφερε: «Γερμανοί Αλεξιπτωτι­στές! Πολεμήσατε γενναία. Αλλά τώρα πια κάθε περαιτέρω προσπάθεια δεν έχει νόημα. Είστε το μοναδικό μικρό τμήμα σε ολόκληρο το νησί που δεν έχει καταστραφεί. Η συνέχιση της αντιστάσεως σας δεν έχει λόγο. Εκτιμώντας το κουράγιο σας είμαι υποχρεωμένος να ζητήσω την τιμητική σας παράδοση. Θα έχετε καλή μεταχείριση».

Αφού διάβασε το κείμενο ο Σουλτς έγραψε από κάτω με λακωνι­κό τρόπο την απάντηση του: «Ο Γερμανικός Στρατός διατάχθη­κε να καταλάβει την Κρήτη. Θα εκτεΜσει αυτή την διαταγή». Μην απομένοντας λοιπόν περιθώρια για διαπραγματεύσεις οι εχθροπραξίες επανήρχισαν με ελληνικά τμήματα να επιχει­ρούν να εκκαθαρίσουν την περιοχή έξω από τα τείχη της πόλε­ως από στοιχεία αλεξιπτωτιστών που είχαν παραμείνει. Οι Γερμανοί αποτραβήχθηκαν στις θέσεις τους στο Γάζι και το Τσαλικάκι όπου είχαν οργανωθεί συστηματικά. Στα ανατολικά, τα τμήματα του Συνταγματάρχη Μπρόγερ ενι­σχύθηκαν με όπλα και εφόδια από αέρος και εγκατεστημένα ισχυρά στο ύψωμα 182 (Κόπραινα) παρέμειναν ανενόχλητα από τους Βρετανούς που δεν επιχείρησαν αντεπίθεση. Έτσι η συνε­χιζόμενη παθητική στάση του Τσάππελ επέτρεψε στο καταπο­νημένο ίο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών να αναπνεύσει κατ' αρχάς και εν συνεχεία να αρχίσει να αναλαμβάνει δυνάμεις.

104

Page 101: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ημέρα της μάχης αφού πλην του 3ου Λόχου Υγειονομικού ενσωματώθηκαν ο 4ος Λόχος καθώς και τα υπολείμματα του Αποσπάσματος Χάρτμαν που διέφυγαν την καταστροφή της 2ΐης Μαΐου και ενώθηκαν με τα προελαύνοντα τμήματα. Από κοινού με αιχμαλωτισθέντες Νεοζηλανδούς ιατρούς και την παραλαβή νέων ποσοτήτων ιατροφαρμακευτικού υλικού, οι τραυματίες Γερμανοί, Νεοζηλανδοί και Έλληνες ενοσηλεύο-ντο και ακολούθως απεστέλλοντο με αεροπλάνα στην ηπειρω­τική Ελλάδα. Η άφιξη νέων τμημάτων της 5η? Ορεινής Μεραρχίας συνεχίσθηκε επίσης ακατάπαυστα με την έλευση δύο ακόμη πυροβολαρχιών του 95ου Ορεινού Συντάγματος Πυροβολικού, του 95ου Τάγματος Αντιαρματικών καθώς και στοιχείων του 55ου Τάγματος Μοτοσυκλετιστών, που έχοντας διαφύγει την καταβύθιση στο Κρητικό Πέλαγος, μεταφέρθηκε πρώτα στην ηπειρωτική Ελλάδα και από εκεί με μεταγωγικά στην Κρήτη. Το ίδιο το αεροδρόμιο βομβαρδίσθηκε από επι­δρομή της RAF σε μια απόπειρα διακοπής των αερομεταφο-

Ο χαμηλός τοίχος παρέχει ασφάλεια σ' αυτούς τους αλεξιπτωτιστές κατά την προέλαση προς τον Πλατανιά. (Συλλογή συγγραφέως/ Deutsche Wochenschau)

Page 102: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Αυτοί 01 δύο αλεξιπτωτιστές από ένα ύψωμα ανατολικά του

Μάλεμε παρατηρούν τους καπνούς στο αεροδρόμιο που

προκλήθηκαν από τον βρετανικό αεροπορικό

βομβαρδισμό τις πρώτες απογευματινές ώρες.

(Συλλογή συγγραφέως/Sieg derKunsten)

Κυριευμένο αντιαεροπορικό Μπόφορς των 40 χλοτ. υποστηρίζει την επίθεση των αλεξιπτωτιστών προς την περιοχή του Πλατανιά. (Συλλογή συγγραφέως/ Deutsche Wochenschau)

Ομάδα αλεξιπτωτιστών με έναν γάιδαρο που εκτελεί χρέη μεταφορέα ανατολικά του Μάλεμε. Η καλή διάθεση των ανδρών μαρτυρεί ότι οι κρίσιμες ώρες πέρασαν οριστικά. (Συλλογή Schutze)

106

Page 103: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ομάδα Νεοζηλανδών αιχμαλώτων οδηγείται στις φυλακές της Αγυιάς. (Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

χη Σουλτς επίσης παρέμεινε ακατάβλητο. Μια κοινή ελληνο-αυστραλιανή επίθεση που εκδηλώθηκε αργά το απόγευμα κατά του ακρογωνιαίου λίθου της γερμανικής άμυνας, της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, επίσης αποκρούσθηκε με την βοήθεια της Λουφτβάφφε. Έτσι και η ημέρα αυτή κύλησε χωρίς ουδεμία μεταβολή στην κατάσταση του μετώπου.

Τομέας Ηρακλείου Η τέταρτη ημέρα της μάχης παρήλθε στο Ηράκλειο χωρίς σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο της μάχης. Αψιμαχίες σημειώ­θηκαν στην περιοχή της Κνωσσού όπου είχαν αναπτυχθεί στοιχεία αλεξιπτωτιστών παρεμποδίζοντας την ελεύθερη χρήση της οδού Ηρακλείου - Τυμπακίου. Στο Τυμπάκι είχε αποβιβασθεί το Τάγμα Αργκάϊλ εντ Σάδερλαντς καθώς και 2 άρματα «Ματίλντα», τα οποία εισήλθαν τελικά στην αμυντική περίμετρο του Ηρακλείου. Δεν επρόκειτο όμως να χρησιμο­ποιηθούν σ' αυτόν τον τομέα αλλά απεστάλησαν με φορτηγίδα στη Σούδα. Πολύ πιο έντονη ήταν η αεροπορική σύγκρουση στον αέρα καθώς όχι μόνο βομβαρδίσθηκε σφοδρά το Ηρά­κλειο αλλά κατά το απόγευμα παρουσιάσθηκαν 2 σμήνη Χαρ-ρικαίην, των 6 αεροσκαφών το καθένα, που ενεπλάκησαν σε αερομαχίες με γερμανικά καταδιωκτικά. Απ' αυτά τα αερο­πλάνα, 6 τελικώς κατάφεραν να προσγειωθούν στο αεροδρό­μιο καθώς τα υπόλοιπα είτε καταρρίφθηκαν είτε επέστρεψαν λόγων βλαβών στην Αίγυπτο. Η παρουσία όμως αυτών των καταδιωκτικών, που αναφέρθηκε αμέσως στην διοίκηση του ιιου Αεροπορικού Σώματος, ενέβαλε σε μεγάλη ανησυχία τον Στουντέντ που θεώρησε ότι οι Βρετανοί ενεργοποιούσαν και πάλι το αεροδρόμιο του Ηρακλείου για συστηματικότερη προ­σβολή του Μάλεμε. Εξ αιτίας αυτού του γεγονότος αποφάσισε την ενίσχυση του Μπρόγερ με ρίψη νέων τμημάτων ώστε να επαναληφθεί η επίθεση κατά του αεροδρομίου.

107

τα περιστατικά αποδόθηκαν στην δράση των ενόπλων πολι­τών και καθώς παρόμοιες περιπτώσεις συναντήθηκαν και προς τα ανατολικά, στον χώρο όπου είχε προσγειωθεί το III Τάγμα του Ταγματάρχη Σέρμπερ, συνδυασμένα και με την ενεργό συμμετοχή αμάχων σε όλους τους υπόλοιπους τομείς, οδήγησαν την γερμανική διοίκηση να τυπώσει και να ρίξει από αέρος προειδοποιητικά φυλλάδια προς τον Κρητικό πληθυσμό με την απειλή αυστηρών αντιποίνων. Την κατάληψη του Καστελλίου από τους Ορεινούς Κυνηγούς βοήθησαν κατά την τελική φάση και οι αιχμαλωτισμένοι άνδρες της Διμοιρίας Μύρμπε, οι οποίοι επωφεληθέντες από βομβαρδισμό, που κατεκρήμνισε τμήμα της φυλακής όπου εκρατούντο, διέφυγαν και αφού εξοπλίσθηκαν με όπλα που κυρίευσαν, έβαλαν εκ των όπισθεν κατά του αντιπάλου.

Τομέας Κοιλάδος Αλικιανού - Αγυιάς Συνεχίζοντας την διείσδυση προς την παραλιακή οδό Χανίων -Αγίας Μαρίνας, το τμήμα του Ταγματάρχη Χάϊλμαν κατέλαβε τον Σταλό την κατοχή του οποίου διατήρησε παρά μια πρόσκαι­ρη νεοζηλανδική αντεπίθεση. Την φύλαξη του χωριού ανέλαβε ο ιος Λόχος Μηχανικού που είχε ενταχθεί στο τμήμα του Χάϊλμαν. Κατ' αυτόν τον τρόπο η προεξέχουσα του 3ου Συντάγματος Αλε­ξιπτωτιστών που σχηματίσθηκε μεταξύ των Νεοζηλανδικών 5ης και ιοης Ταξιαρχιών απειλούσε όχι μόνο τον σύνδεσμο μεταξύ τους αλλά και την αποκοπή της πρώτης εξ' αυτών, δημιουργώ­ντας εκ νέου την ανάγκη νέας συμπτύξεως. Το υπόλοιπο μέτω­πο του 3ου Συντάγματος εξακολούθησε να παραμένει αμετά­βλητο καθ' όσον ούτε το Ελληνικό 8ο Σύνταγμα στο Νότο που διατηρούσε τις θέσεις του ούτε η Νεοζηλανδική ιοη Ταξιαρχία στον Βορρά είχαν την αναγκαία ισχύ για αντεπίθεση.

Page 104: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Σάββατο 24 Μαΐου Τομέας Μάλεμε Το πρωί της ημέρας αυτής αφίχθη ο Στουντέντ στην Κρήτη για να κατευθύνει επί τόπου πλέον τις επιχειρήσεις. Συνεχίσθηκε επίσης η άφιξη και νέων ενισχύσεων Ορεινών Κυνηγών με την προσγείωση του ΙΠ/85 Τάγματος καθώς και στοιχείων του 141ου Συντάγματος της 6ης Ορεινής Μεραρχίας. Ήδη με αυτές τις ενισχύσεις η εξέλιξη της μάχης απέβη αποφασιστικά πλέον υπέρ της γερμανικής πλευράς. Αυτή την ίδια ημέρα ανακοινώ­θηκε στο γερμανικό ραδιόφωνο, για πρώτη φορά από τις 2θ Μαΐου, η είδηση ότι αλεξιπτωτιστές και αερομεταφερόμενα τμήματα εμάχοντο κατά των Βρετανών στην Κρήτη καταλαμ­βάνοντας στρατηγικά σημεία του νησιού και συνεχίζοντας τις επιχειρήσεις σύμφωνα με τα καταρτισθέντα σχέδια ενώ παράλληλα η Λουφτβάφφε, κυρίαρχη του αέρος, είχε επιφέρει βαρείες απώλειες στην Βρετανικό Στόλο. Έχοντας λοιπόν ξεπεράσει την αβεβαιότητα αν όχι την επικρεμάμενη κατα­στροφή των δύο πρώτων κυρίως ημερών, τα γερμανικά μέσα μαζικής ενημερώσεως μπορούσαν ελεύθερα πλέον να πληρο­φορήσουν σχετικά το κοινό.

Στο μέτωπο, η προέλαση συνεχίσθηκε με την δράση ισχυρών περιπόλων του Συγκροτήματος Ράμκε που πίεσαν τους συμπτυσσόμενους προς τα ανατολικά Νεοζηλανδούς. To IV Τάγμα του Λοχαγού Γκέρικε προωθήθηκε ταχύτερα καταλαμ­βάνοντας τον Πλατανιά και συνεχίζοντας προς την κατεύθυνση της Αγίας Μαρίνας. Μέχρι το βράδυ το τάγμα είχε υπερβεί και αυτό το χωριό έχοντας εγκαταστήσει τον Σταθμό Διοικήσεως του 500 μέτρα ανατολικότερα. Επετεύχθη επίσης και ο σύνδε-

Παρατήρηση των συμμαχικών θέσεων από τις σταθεροποιημένες πλέον γραμμές του 3ου Συντάγματος. (Συλλογή συγγραφέως/ Sieg

der Kunsten)

σμος με τους άνδρες του ίου Λόχου Μηχανικού του τμήματος Χάϊλμαν στον Σταλό. Νοτιότερα το II Τάγμα του Ταγματάρχη Στέντσλερ συνάντησε μεγαλύτερες δυσκολίες έχοντας να υπερ­νικήσει πολυάριθμες εστίες αντιστάσεως των Νεοζηλανδών σε σαφώς πιο ανώμαλο έδαφος. Μέχρι τις νυχτερινές ώρες όμως κατόρθωσε και αυτό να ευθυγραμμισθεί με το IV Τάγμα. Με την προώθηση του Συγκροτήματος των Ορεινών Κυνηγών Ουτς προς τις γραμμές του 3ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών προετοιμάσθηκε και η τελική επίθεση προς τον Γαλατά που θα άνοιγε την οδό προς τα Χανιά. Παράλληλα με την κίνηση του Συγκροτήματος Μάχης του Συνταγματάρχη Κρακάου με άλλα τμήματα Ορεινών Κυνηγών ακόμη νοτιότερα, σε μια επίπονη υπερκερωτική πορεία μέσω ιδιαιτέρως ανωμάλου εδάφους, επιδιωκόταν η κύκλωση όλων των δυνάμεων που αμύνοντο στην περιοχή Χανίων - Σούδας.

Ο Στουντέντ κατά την πτήση του προς την Κρήτη. Στο πρόσωπο του είναι αποτυπωμένη η περίσκεψη για την εξέλιξη των επυιειρήσεων.

(Συλλογή συγγραφέως/DerAdler)

Τομέας Κοιλάδος Αγυιάς - Αλικιανού Αφού επετεύχθη ο σύνδεσμος με το Συγκρότημα Μάχης Ράμκε στον Σταλό, το έως τότε απομονωμένο 30 Σύνταγμα Αλεξιπτω­τιστών υποδέχθηκε στις γραμμές του το Συγκρότημα Μάχης των Ορεινών Κυνηγών Ουτς, το οποίο αφού τοποθετήθηκε μεταξύ των δυνάμεων του Ράμκε και του Χάϋντριχ, θα ανε­λάμβανε το βάρος της επιθέσεως κατά του Γαλατά. Για τους αλεξιπτωτιστές η άφιξη των Ορεινών Κυνηγών προ­σέφερε ανακούφιση για την άρση της πολιορκίας τους, σημα­τοδοτώντας την άρδην ανατροπή της έως τότε καταστάσεως. Χρειάσθηκε όμως να αντιμετωπισθεί μια ακόμη σφοδρή επί­θεση του αντιπάλου, που αυτήν την φορά εκδηλώθηκε από το Ελληνικό 2ο Σύνταγμα κατά του Ι/ΠΙ Τάγματος του Λοχαγού φον ντερ Χάϋντε στον Πύργο Ανίμπαλι. Επακολούθησε ΐ2ωρος σκληρός αγώνας με εκατέρωθεν βαρείες απώλειες αλλά τελικά η ελληνική επίθεση αποκρούσθηκε και η γερμαλΊ-κή αμυντική περίμετρος παρέμεινε για μια ακόμη φορά αρρα­γής. Αυτή ήταν και η τελευταία απόπειρα διασπάσεως των γραμμών του 3ου Συντάγματος καθόσον η δύναμη της Νεοζη­λανδικής 2ας Μεραρχίας είχε μειωθεί σε 4·400 μόλις άνδρες κατανεμημένους σε 3 - ονομαστικά πια - ταξιαρχίες και ένα ανεξάρτητο τάγμα. Με τέτοια ισχύ και έχοντας να αντιμετωπί­σει νωπές δυνάμεις, είχε εκλείψει πλέον η δυνατότητα επιθε­τικών πρωτοβουλιών.

108

Page 105: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ρίψη εφοδίων από χαμηλά ιπτάμενα Γιούνκερς 52, στις θέσεις του 1ου Συντάγματος

ανατολικά του Ηρακλείου. (Συλλογή συγγραφέως/ Sieg der Kiinsten)

Page 106: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Κυριακή 25 Μαΐου Τομέας Μάλεμε Ο Συνταγματάρχης Ράμκε μετακίνησε τον Σταθμό Διοικήσεως του από την Αγία Μαρίνα στον Σταλό εκδίδοντας παράλληλα και τις διαταγές του για την τελική επίθεση κατά των Χανίων στα πλαίσια του γενικότερου σχεδίου του Υποστρατήγου Ρίν-γκελ. Σύμφωνα με αυτό το Συγκρότημα Ράμκε κάλυπτε το αρι­στερό της γερμανικής παρατάξεως, το ιοοο Σύνταγμα Ορει­νών Κυνηγών υπό τον Συνταγματάρχη Ουτς το κέντρο ανα­λαμβάνοντας και την επίθεση κατά του Γαλατά, του κυρίου στηρίγματος της εχθρικής άμυνας προ των Χανίων και τέλος στο δεξιό πλευρό το 3ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών. Ειδικότερα το Συγκρότημα Ράμκε θα ενεργούσε με τα IV και II Τάγματα, από Βορρά προς Νότο αντίστοιχα, κατά των νεοζηλανδικών θέσεων από τα υψώματα βορείως Γαλατά μέχρι την θάλασσα ενώ το ανασυγκροτημένο σε 2 λόχους I Τάγμα του Συντάγμα­τος Εφόδου υπό τον Υπολοχαγό Στολτς και το Απόσπασμα Σμιτς θα ετηρούντο σε εφεδρεία.

Η επίθεση εκτοξεύθηκε ύστερα από εντατικό προπαρασκευα­στικό βομβαρδισμό των «Στούκα» κατά τις 16.30. Τους σκλη­ρότερους αγώνες έδωσε το II Τάγμα υπό τον Στέντλερ, που επιχειρώντας σε λοφώδες έδαφος χρειάσθηκε να υποστηρίξει από την αριστερή πλευρά την επίθεση των Ορεινών Κυνηγών κατά του Γαλατά. Σε μια από αυτές τις επιθέσεις διακρίθηκε ιδιαίτερα ο Υπολοχαγός Γιόζεφ Μπαρμέτλερ, διοικητής του 7ου Λόχου, ο οποίος εκπλήρωσε την αποστολή του κάμπτο-

Αλεξιπτωτιστές κατά τη διάρκεια συγκρούσεως δυτικά των Χανίων.

(Συλλογή συγγραφέως/ Sieg derKiinsten)

ντας την νεοζηλανδική αντίσταση τραυματιζόμενος και ο ίδιος όμως πολύ βαρειά. Ο Μπαρμέτλερ που παρασημοφορήθηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών για την δράση του δεν μπόρεσε ύστερα από αυτόν τον τραυματισμό του να επανέλθει σε μάχιμη υπηρεσία και τελικά πέθανε από τις συνέπειες των τραυμάτων του τον Φεβρουάριο 1945·

Τομέας Κοιλάδος Αλικιανού - Αγυιάς Το βάρος του αγώνος αυτής της ημέρας το ανέλαβε το ΙΟΟΟ

Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών, που επιτέθηκε κατά του Γαλατά με υποστήριξη από το 3ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών. Ο Γαλα­τάς κυριεύθηκε ύστερα από σκληρότατο αγώνα αφού πρώτα καταλήφθηκαν τα γειτονικά υψώματα. Το βράδυ οι Νεοζηλανδοί εξαπέλυσαν μια ύστατη αντεπίθεση με 2 λόχους και 2 ελαφρά άρματα Βίκερς MkVI και κατόρθω­σαν μετά από σφοδρές οδομαχίες να απωθήσουν προσωρινά τους Γερμανούς από το χωριό. Αυτή όμως ήταν μια εφήμερη επιτυχία με σκοπό απλώς το κέρδος χρόνου για αναδιοργάνω­ση προς την πλευρά των Χανίων. Ο Γαλατάς δεν ήταν δυνατόν να κρατηθεί και το επόμενο πρωινό οι Γερμανοί τον ανακατέ-λαβαν αμαχητί, έχοντας πλέον ανοιχτό τον δρόμο για τα Χανιά.

Τομέας Ρεθύμνου Στα ανατολικά του αεροδρομίου το Συγκρότημα Μάχης Κρο είχε πλέον μειωθεί στους 250 άνδρες. Οι θέσεις στον Σταυρωμένο εκρατού-ντο σταθερά αλλά υπήρχαν προ­βλήματα με τον ανεφοδιασμό. Την μέρα αυτή σφάχθηκε μια περιφε­ρόμενη αγελάδα και σε κάθε άνδρα μοιράσθηκε από μια φέτα ψωμί, 2 πατάτες και λίγο κρέας. Το βράδυ ελήφθη σήμα σύμφωνα με το οποίο το Συγκρότημα Μάχης έπρεπε να κινηθεί ανατολικά προς το Ηρά­κλειο και να ενωθεί με τις δυνάμεις του Συνταγματάρχου Μπρόγερ. 0 Κρο ανασύνταξε τα τμήματα του σε 5 «λόχους» των 50 περίπου ανδρών ο καθένας. Ο ιος περιε­λάμβανε τα υπολείμματα των ίου και 4ου Λόχων, ο 2ος τους διαβι­βαστές και τον 2ο Λόχο Πολυβό­λων, ο 3ος τα κατάλοιπα των 3ου και 13ου Λόχων, ο 4ος τα λείψανα των ιοου, ιιου και 12ου Λόχων και τέλος ο Λόχος Βαρέων Όπλων ι ελαφρό αντιαεροπορικό των 20 χλστ., ι αντιαρματικό των 37 χλστ., ι βαρύ πολυβόλο και 3 όλμους των 8ι χλστ. Πίσω αποφασίσθηκε να

110

Page 107: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 108: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

μείνουν οι τραυματίες υπο την προστασία μερικών νοσοκόμων καθώς και οι λίγοι Αυστραλοί αιχμάλωτοι που είχαν συλλη­φθεί. Ως ώρα εκκινήσεως ορίσθηκε η 02.00 της 26ης Μαΐου. Στο Συγκρότημα Μάχης Σουλτς δεν υπήρξε αξιοσημείωτη δράση και οι απομονωμένοι αλεξιπτωτιστές συνέχισαν να κρατούν καρτερικά τις θέσεις τους.

Τομέας Ηρακλείου Υποτονική ήταν η εξέλιξη των επιχειρήσεων και στο Ηράκλειο. Κατά το σούρουπο άρχισε η μετακίνηση, νοτίως της πόλεως, των ταγμάτων των Σίρμερ, Σουλτς και Φόγκελ από την δυτική πλευρά του Ηρακλείου προς τα ανατολικά, προκειμένου να συνενωθούν με την δύναμη του Μπρόγερ. Αψιμαχίες σημειώ­θηκαν επίσης στην περιοχή της Κνωσσού καθώς τμήματα του Τάγματος Αργκάϊλ εντ Σάδερλαντς κινούμενα από Νότο επι­χείρησαν και επέτυχαν να εισέλθουν στην αμυντική περίμετρο της πόλεως, παρακάμπτοντας τα στοιχεία των αλεξιπτωτιστών που ήσαν ακροβολισμένα στην περιοχή.

Δευτέρα 26 Μαΐου Τομέας Χανίων Μετά την οριστική κατάληψη του Γαλατά τις πρώτες πρωινές ώρες από το 100ό Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών επαναλήφθηκε η πίεση σε όλο το μήκος του μετώπου. Το Συγκρότημα Ράμκε προωθήθηκε σε νέες θέσεις, καταλαμβάνοντας κατά την διάρ­κεια της ημέρας το Ευθύμι και συγκροτούμενο τελικά με πολ­λές θυσίες από τα εξαιρετικά εξασθενημένα τάγματα της Νεο­ζηλανδικής 5ης Ταξιαρχίας. Αυτές οι κινήσεις ωστόσο ήταν απλώς προπαρασκευαστικές για την τελική επίθεση κατά των Χανίων την επομένη ημέρα. To IV Τάγμα θα επιχειρούσε ιππαστί της παραλιακής οδού, το II Τάγμα νοτιότερα εν επαφή με το ιοοό Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών ενώ το Απόσπασμα Σμιτς με τα αντιαρματικά και το μεραρχιακό πυροβολικό υπό τον Λοχαγό Σραμ θα παρείχαν την αναγκαία υποστήριξη πυρός. Τέλος το I Τάγμα θα παρέ­μενε ως εφεδρεία. Στην βόρεια έξοδο της κοιλάδος Αγυιάς - Αλικιανού, το 3ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών έχοντας στα αριστερά του το ιοοό Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών και στα δεξιά του το νεοεισελθόν στον αγώνα 1 4 1 0 Σύνταγ­μα Ορεινών Κυνηγών της 6ης Ορεινής Μεραρχίας, επανέλαβε την επίθεση του επιτυγχάνοντας την διάρρηξη του συνδέσμου του Ελληνικού 2ου Συντάγ­ματος και ενός αυστραλιανού τάγμα­τος, καταλαμβάνοντας κατά το από­γευμα την Γαλάρια και τα Περιβόλια. Το ίδιο αυτό βράδυ ο Φράϋμπεργκ διαπιστώνοντας ότι ήταν αδύνατη πλέον η υπεράσπιση της Κρήτης ζήτη­σε από το Στρατηγείο Μέσης Ανατο­λής την άδεια εκκενώσεως του \ησιού, η οποία και τελικώς του εδόθη την επομένη.

Μέσα απ' τις φυλλωσιές παρατήρηση των εχθρικών θέσεων. (Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

Τομέας Ρεθύμνου Ενώ ήδη το Συγκρότημα Μάχης Κρο βρισκόταν καθ' οδόν προς το Ηράκλειο, ελήφθη νέο μήνυμα το οποίο αναιρούσε την δοθείσα διαταγή εμμένοντας στην διατήρηση των κατεχο­μένων, από το 20 Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών, θέσεων. Καθώς δεν ήταν πλέον δυνατή η επιστροφή στο ελαιρουργείο του Σταυρωμένου ο Κρο οργανώθηκε αμυντικά ανατολικότερα στην περιοχή του Πρίνου, αντιμετωπίζοντας ελαφρά τμήματα του Ελληνικού Στρατού καθώς και ομάδες ενόπλων πολιτών." Το Συγκρότημα Μάχης Σουλτς χωρίς να εμπλακεί σε άξιες λόγου συμπλοκές εξακολούθησε να διατηρεί τις θέσεις του στα Περιβόλια και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

Αναδιάταξη τμημάτων του 1ου Συντάγματος. Εμπρός ένα στοιχείο ολμίσκων.

(Συλλογή συγγραφέως/ Der Adler)

112

Page 109: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Προώθηση ομάδας αλεξιπτωτιστών ενώ στο πλάι του μαντρότοιχου κείτονται τα σώματα φονευθέντων ανδρών των δυνάμεων της

Κοινοπολιτείας που μαυρίζουν σταδιακά κάτω από τον καυτό κρητικό ήλιο. (Gericke)

ληλα, απελευθερώθηκαν περίπου 300 αιχμάλωτοι αλεξιπτωτι­στές. Ο Υποστράτηγος Ρίνγκελ αποφάσισε να συνεχίσει την καταδίωξη των στρατευμάτων της Κοινοπολιτείας βασιζόμε­νος στις μονάδες Ορεινών Κυνηγών που είχε στην διάθεση του, αφήνοντας τους καταπονημένους αλεξιπτωτιστές στην περιοχή των Χανίων για ανάπαυση. Έτσι το Συγκρότημα Μάχης Ράμκε ανέλαβε την φρούρηση της περιοχής Μάλεμε -Χανίων ενώ το 3° Σύνταγμα την εκκαθάριση της Χερσονήσου του Ακρωτηρίου και την φύλαξη των Χανίων και της Σούδας. Οκτώ ημέρες λοιπόν μετά την έναρξη της επιθέσεως κατά της Κρήτης οι αλεξιπτωτιστές, αφού κατάφεραν να δημιουργή­σουν και να κρατήσουν τα προγεφυρώματα τους στο Μάλεμε και την κοιλάδα Αγυιάς - Αλικιανού, με την ουσιαστική ενί­σχυση των συναδέλφων των Ορεινών Κυνηγών που ανέλαβαν και σταδιακά το βάρος του αγώνος, επέτυχαν την κατάληψη της πρωτεύουσας του νησιού. Πλέον ο εχθρός βρισκόταν σε πλήρη υποχώρηση και απέμενε η καταδίωξη για την τελική καταστροφή του καθώς και η ανακούφιση των σκληρά δοκι­μαζόμενων συναδέλφων ακόμη στο Ρέθυμνο και η συνένωση κατόπιν με τα τμήματα στο Ηράκλειο.

Τομέας Ρεθύμνου Κατά τα χαράματα εκπέμφθηκε αυστραλιανή επίθεση με 2 λόχους πεζικού και 2 άρματα μάχης κατά του Συγκροτήματος Μάχης Σουλτς στα Περιβόλια. Τα άρματα καταστράφηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα από τα πυροβόλα άνευ οπισθοδρο­μήσεως της 2ας Πυροβολαρχίας της 7ης Μοίρας Πυροβολικού καθώς και μεμονωμένους αλεξιπτωτιστές που χρησιμοποίη­σαν εκρηκτικά. Το αυστραλιανό πεζικό ακάλυπτο προσπάθη­σε να συνεχίσει την επίθεση εισδύοντας στις γερμανικές θέσεις όπου αναπτύχθηκε αγώνας εκ του συστάδην. Επιστρα­τεύοντας κάθε διαθέσιμο άνδρα ο Ταγματάρχης Σουλτς και ο Λοχαγός Βίντεμαν κατόρθωσαν να αποκρούσουν και αυτήν

113

Page 110: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Τα γερμανικά τμήματα έχουν φθάσει πλέον έξω από τα Χάνια η πτώση των οποίων πλέον επίκειται.

ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΕΠΑΝΩ: Ο Στουντέντ σε επιθεώρηση τωνπρι Ύ τμημάτων.

ΔΕΞΙΑ ΕΠΑΝΩ: Σε συζήτηση με τον Υποστράτηγο Ρίνγκελ και άλλους επιτελείς ενόψει της τελική επιθέσεως.

ΚΕΝΤΡΟ: Χρησιμοποιώντας στρώματα από γειτονικές κατοικίες, οι αλεξιπτωτιστές εξασφάλιζαν κάποια άνεση για την ανάπαυση τους ύστερα από μία εβδομάδα συνεχών μαχών.

114

Page 111: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

τμήματα. Ωστόσο η ένταση του αγώ­νος σ' αυτήν την περιοχή είχε περιορισθεί σημαντικά μετά την ανακατάληψη του εκκενωμένου ελαιουργείου στον Σταυρωμένο από τους Αυστραλούς και το επίκε­ντρο των συγκρούσεων μεταφέρθηκε στα Περιβό­λια και τον Άγιο Γεώργιο καθώς ο Αυστραλός διοικη­τής αποφάσισε να επιχει­ρήσει νέες επιθέσεις για την καταστροφή των εκεί αλεξιπτωτιστών.

Τομέας Ηρακλείου Η ημέρα αυτή κύλησε με την προπαρασκευή των αλεξιπτωτιστών για την τε­λική επίθεση κατά του αε­ροδρομίου του Ηρακλείου. Ωστόσο, ο Μπρόγερ έκρινε

ως ανεπαρκή τον χρόνο προπαρασκευής της επιθέσεως γι' αυτό ζήτησε κι επέτυχε την αναβολή της για τις 29 του μηνός. Τα γεγονότα όμως ήσαν ραγδαία και για την βρετανική πλευ­ρά. Έχοντας παραμείνει σε παθητική στάση επί τόσες ημέρες, ο Ταξίαρχος Τσάππελ είχε απωλέσει την πρωτοβουλία των επιχειρήσεων παρατηρώντας παράλληλα την ολοένα αυξανό­μενη ισχύ του αντιπάλου του σε άνδρες και εφόδια. Πληροφο­ρώντας έτσι τον Φράϋμπεργκ μέσω Καΐρου για την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στο Ηράκλειο, έλαβε μια μονολεκτική απάντηση: εκκένωση. Ενώ λοιπόν ο Γερμανός αντίπαλος του προετοιμαζόταν για μια νέα αποφασιστική σύγκρουση, ο Βρε­τανός διοικητής άρχισε με τους επιτελείς του τις εσπευσμένες διαδικασίες αποχωρήσεως ερήμην των Ελλήνων συμμάχων του.

115

Page 112: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

116

Page 113: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 114: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Μια ομάδα αλεξιπτωτιστών, σε ανάπαυλα της μάχης, βρίσκει λίγη δροσιά από τον ήλιο, στην σκιά ενός μικρού δένδρου.

(Συλλογή συγγραφέως/Der Adler)

Τετάρτη 28 Μαΐου Τομέας Ρεθύμνου Για την απελευθέρωση από τον εχθρικό κλοιό των τμημάτων στο Ρέθυμνο ο Υποστράτηγος Ρίνγκελ σχημάτισε ένα Συγκρό­τημα Μάχης με ταχυκίνητα τμήματα στα οποία περιελαμβά-νοντο οι μοτοσυκλετιστές του 55ου Τάγματος της 5ης Τεθωρα­κισμένης Μεραρχίας, που ενισχύθηκαν αργότερα και με 2 άρματα Mark II τα οποία αποβιβάσθηκαν εκείνη την ημέρα στο Καστέλλι. Διοικητής του Συγκροτήματος Μάχης τοποθε­τήθηκε ο Αντισυνταγματάρχης Βίττμαν διοικητής του 95ου Ορεινού Συντάγματος Πυροβολικού. Η μονάδα κινήθηκε αμέσως προς τα ανατολικά, σύντομα όμως αντιμετώπισε δυσκολίες όχι μόνο από συστηματικές καταστρο­φές στο οδικό δίκτυο αλλά και την αντίσταση βρετανικών και νεοζηλανδικών οπισθοφυλακών που χρειάσθηκε να υπερνικήσει. Στο ίδιο το Ρέθυμνο τις πρώτες ώρες μετά τα μεσάνυκτα, οι Αυστραλοί εξαπέλυσαν νέα επίθεση με 4 λόχους κατά του Συγκροτήματος Μάχης Σουλτς στα Περιβόλια. Αν και οι Αυστραλοί είχαν ήδη υποστεί μεγάλη φθορά κατά τις προηγη­θείσες μάχες εν τούτοις δεν έπαυαν να είναι συντριπτικά ανώ­τεροι αριθμητικά από τους άνδρες του Σουλτς, που η δύναμη τους ισοδυναμούσε πια με λόχο. Η επίθεση σημείωσε επικίνδυνη εξέλιξη καθώς δημιουργήθη­

118

Page 115: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

29 Μαΐου 1941. Το Ιο Σύνταγμα καταλαμβάνει αμαχητί το Ηράκλειο. Εδώ, ο 10οςΛόχος του III/1 Τάγματος, με επικεφαλής τον Υπολοχαγό

Ρά'ίνχαρτ'Εγγερ (πρώτη σειρά μέσον) εισέρχεται τραγουδώντας στην πάλη. (Συλλογή συγγραφέως/Signal)

ματάρχης Σουλτς ήταν πια αβέβαιος για το μέλλον λόγω της εξαιρετικής μειώσεως της δυνάμεως του από τις απώλειες. Ωστόσο ο εχθρός δεν επανέλαβε τις επιθέσεις του και κατά το μεσημέρι ο ήχος από γερμανικά πολυβόλα και τα συνθηματι­κά από φωτοβολίδες στα δυτικά του Ρεθύμνου, που σηματο­δοτούσαν την άφιξη του Συγκροτήματος Μάχης Βίττμαν, προ­ξένησαν ευφορία και αναζωογόνησαν τους κυκλωμένους άνδρες. Κατά τις 14.00 τα πρώτα στοιχεία μοτοσυκλετιστών εισήλθαν στην αμυντική περίμετρο τους τερματίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο την πολιορκία τους. Στα ανατολικά, το Συγκρότημα Μάχης Κρο απασχολήθηκε επίσης ολόκληρη την ημέρα με μικροσυγκρούσεις στην περιοχή Πανόρμου - Πρίνου - Κιμαρίου. Έχοντας βελτιώσει τις θέσεις του, ο Ταγματάρχης Κρο σχεδίασε για την επομένη επίθεση κατά του Σταυρωμένου για να ανακαταλάβει το εργοστάσιο ελαίου ργίας που είχε εγκαταλείψει μερικές ημέρες πριν.

Τομέας Ηρακλείου Ο Συνταγματάρχης Μπρόγερ εξαπέλυσε την τελική του επίθε­ση κατά του Ηρακλείου τις πρώτες πρωινές ώρες. Προς μεγά­λη όμως έκπληξη του ιδίου και των ανδρών του κανείς δεν ανταπέδωσε το πυρ καθώς οι βρετανικές θέσεις βρέθηκαν εγκαταλελειμένες. Έτσι οι αλεξιπτωτιστές κατέλαβαν αμαχητί το αεροδρόμιο και την πόλη και ο αγώνας στην περιοχή έκλει­σε με αυτό το αναπάντεχο τέλος. Την ίδια αυτή ημέρα έγινε επίσης αντιληπτή η υποχώρηση των στρατευμάτων της Κοινοπολιτείας προς τα Σφακιά. Έως τότε υπήρχε η εντύπωση στην γερμανική διοίκηση ότι ο αντίπαλος οπισθοχωρούσε προς τα ανατολικά. Αναπροσαρμόζοντας λοι­πόν την διάταξη του ο Υποστράτηγος Ρίνγκελ κατηύθυνε προς Νότο το ΙΟΟΟ Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών προς καταδίωξη των υποχωρούντων ενώ και η Λουφτβάφφε ενέτεινε τις επιθέ­σεις της κατά μήκος του ορεινού δρομολογίου που οδηγεί στις ακτές του Λιβυκού Πελάγους.

119

Page 116: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Παρασκευή 30 Μαΐου Τομέας Ρεθύμνου Κατά την νύκτα της 2οης/30ης Μαΐου συνεχίσθηκε η εκκαθά­ριση στο Ρέθυμνο όπου δεν προβλήθηκε αντίσταση καθώς τα ελληνικά τμήματα που υπεράσπιζαν την πόλη είτε παραδόθη­καν είτε διασκορπίσθηκαν στις γύρω περιοχές. Το πρωί, το πυροβολικό των Ορεινών Κυνηγών άνοιξε πυρ κατά των θέσε­ων των Αυστραλών στην περιοχή του αεροδρομίου. Ο Συνταγ­ματάρχης Κάμπελ είχε μείνει απληροφόρητος για την πραγ­ματοποιούμενη εκκένωση της Κρήτης επειδή δεν έγινε δυνατό να του αποσταλεί με οποιοδήποτε τρόπο το σχετικό μήνυμα. Η άφιξη έτσι του Συγκροτήματος Μάχης Βίττμαν που ήταν απρόβλεπτη, μοιραία υποχρέωσε τον Αυστραλό διοικητή να τερματίσει τον αγώνα. Άλλα από τα τμήματα του παραδόθη­καν και άλλα έφυγαν προς τα βουνά προκειμένου να διαφύ­γουν από τις νότιες παραλίες προς τη Μέση Ανατολή. Μέχρι το μεσημέρι είχαν συλληφθεί από τους Γερμανούς 700 περίπου Αυστραλοί μεταξύ των οποίων και ο Κάμπελ ενώ απελευθερώ­θηκαν παράλληλα 500 αιχμάλωτοι αλεξιπτωτιστές στους οποί­ους συμπεριλαμβανόταν και ο διοικητής του 2ου Συντάγματος, Συνταγματάρχης Στουρμ. Επετεύχθη επίσης και ο σύνδεσμος με το Συγκρότημα Μάχης Κρο και τα ταχυκίνητα τμήματα του Βίττμαν συνέχισαν προς το Ηράκλειο όπου και συναντήθηκαν αργότερα την ίδια ημέρα με τους αλεξιπτωτιστές του Συνταγ­ματάρχη Μπρόγερ.

Κατ' αυτόν τον τρόπο έληξε και ο αγώνας στο Ρέθυμνο, τελευ­ταίο τομέα στον οποίο οι αλεξιπτωτιστές συνέχισαν να μάχο­νται. Συνηθίζεται να λέγεται ότι στο Ρέθυμνο οι αλεξιπτωτι­στές υπέστησαν καταστροφή επειδή πέραν των απωλειών τους δεν κατάφεραν να επιτύχουν και τους αρχικούς αντικει­μενικούς σκοπούς τους. Αυτή είναι η μια οπτική πλευρά του θέματος. Όντως το 2ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών απώλεσε μέχρι πέρα­τος των μαχών περί τους 550 νεκρούς και, όπως προαναφέρ­θηκε, ισόποσο σχεδόν αριθμό αιχμαλώτων. Η φούχτα όμως των ανδρών που απέμειναν, χωρισμένη μάλιστα και στα δύο απομονωμένα μεταξύ τους Συγκροτήματα Μάχης του Σουλτς και του Κρο αντίστοιχα στα δυτικά και ανατολικά του αερο­δρομίου, κατάφερε επί ένα ολόκληρο δεκαήμερο να αντιστα­θεί ακλόνητη. Εκπλήρωσε μάλιστα κατά γράμμα τη νέα της αποστολή, αφό­του το κέντρο βάρους της γερμανικής επιθέσεως μεταφέρθηκε στο Μάλεμε, κατορθώνοντας να καθηλώσει στο Ρέθυμνο 2 αυστραλιανά τάγματα, 2 ελληνικά συντάγματα, το Σύνταγμα Χωροφυλακής και το 'Εμπεδο Τάγμα Ρεθύμνου, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν μεταφερθεί σε άλλους τομείς της Μάχης. Αποκομμένοι, άϋπνοι, βαλλόμενοι πανταχόθεν και ανεφοδια-ζόμενοι από αέρος όχι πάντα με επιτυχία, οι επιζώντες άνδρες του 2ου Συντάγματος εμφάνισαν με τον πλέον χαρακτηριστι­κό τρόπο το μαχητικό πνεύμα των αλεξιπτωτιστών παρόλο που οι συγκρούσεις στο Ρέθυμνο παρέμειναν έκτοτε, μάλλον αδικαιολόγητα, στο περιθώριο της Μάχης της Κρήτης. Την ίδια ημέρα το πολεμικό ανακοινωθέν της Ανωτάτης Διοικήσε­ως της Βέρμαχτ ανέφερε: «Η εκστρατεία καταλήψεως της βρετανικής βάσεως στην Κρήτη, που άρχισε την 2θή Μαΐου με μια μαζική αερομεταφε­ρόμενη επιχείρηση, πλησιάζει στο τέλος της. Η εχθρική αντί­σταση καταβλήθηκε παντού. Σχηματισμοί Ορεινών Κυνηγών και Αλεξιπτωτιστών επιχειρώντας υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες στην δυτική πλευρά του νησιού νίκησαν και δια­σκόρπισαν τον αντίπαλο. Μια δύναμη Αλεξιπτωτιστών, κυκλωμένη από έναν αριθμητικά υπέρτερο αντίπαλο στο Ρέθυμνο, απελευθερώθηκε πλέον. Αυτοί οι Αλεξιπτωτιστές που πολιορκήθηκαν επί οκτώ ημέρες αντέταξαν μια γενναία αντίσταση υπερβάλλοντες εαυτούς.

Οι δυνάμεις μας τώρα καταδιώκουν τα υπολείμματα της Βρε­τανικής φρουράς που εν διαλύσει κατευθύνονται προς την νότια ακτή του νησιού και όπου οι επιζώντες επιβιβάζονται σε πλοία γα να αποφύγουν την συνέχιση του αγώνος».

Page 117: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Τα τμήματα του 2ου Συντάγματος, εισέρχονται στο Ρέθυμνο αφού κατάφεραν να συγκρατηθούν στις παρυφές του επί δεκαήμερο σκληρών αγώνων. (Αρχείο BDF)

121

Page 118: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Επίλογος Την ιη Ιουνίου οι μάχες στην Κρήτη έληξαν με την παράδοση 5.000 περίπου ανδρών των δυνάμεων της Κοινοπολιτείας στα Σφακιά, που δεν κατάφεραν να επιβιβασθούν στα πλοία και ανέβασαν τον συνολικό αριθμό των αιχμαλώτων στους 12.500 άνδρες. Σε αυτούς προστέθηκαν και περί τους 5-600 Έλληνες. Οι απώλειες ανήλθαν σε 1.751 νεκρούς και 1.737 τραυματίες για τα στρατεύματα της Κοινοπολιτείας, ενώ αδιευκρίνηστος αλλά υψηλός ήταν και ο αριθμός των ελληνικών απωλειών τόσο των τμημάτων του Στρατού όσο και των πολιτών. Το Βρε­τανικό Ναυτικό στις συγκρούσεις γύρω από την Κρήτη έχασε 3 καταδρομικά και 6 αντιτορπιλλικά μαζί με 2.000 περίπου ναύτες και έναν σημαντικό αριθμό από άνδρες της φρουράς κατά την φάση εκκενώσεως του νησιού. Επίσης άλλα πλοία υπέστησαν σοβαρές ζημιές με αποτέλεσμα για μια μικρή περίοδο ο Βρετανικός Στόλος της Μεσογείου να εξασθενήσει σοβαρά.

Από γερμανικής πλευράς μια μελέτη της εποχής παρέδωσε συνολικό αριθμό απωλειών 5-9 2 1 1 9 άνδρες από τους οποίους 3-8θ4 νεκροί και αγνοούμενοι και 2.120 τραυματίες. Από αυτούς 675 και 488 αντίστοιχα ήσαν Ορεινοί Κυνηγοί αφήνο­ντας έτσι ένα υπόλοιπο 3 · 1 2 9 νεκρών-αγνοουμένων και 1.632 τραυματιών (σύνολο 4·76ι άνδρες) που αντιστοιχεί στις απώ­λειες των ανδρών της Λουφτβάφφε. Στους τελευταίους εκτός των αλεξιπτωτιστών περιλαμβάνονται και τα πληρώματα των αεροσκαφών που καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές. Νεώτερες εκτιμήσεις που διαχωρίζουν λεπτομερέστερα τα επιμέρους σύνολα, προσδιορίζουν σε 1.520 νεκρούς 1.502 αγνοούμενους και 1.500+ τραυματίες τις απώλειες των αλεξι­πτωτιστών 2 0. Εάν συνυπολογισθεί το γεγονός ότι στην Μέση Ανατολή μεταφέρθηκαν μονάχα 17 βαθμοφόροι ως αιχμάλω­τοι τότε γίνεται αντιληπτό ότι ο υπόλοιπος αριθμός των αγνο-

Μετά την λήξη των μαχών, επίσκεψη του Στουντέντ σε πρόχειρο νοσοκομείο που είχε στεγασθεί στο κτίριο

των φυλακών της Αγυιάς. (Συλλογή συγγραφέως/ Ganze Manner)

ουμένων ήσαν νεκροί, οι οποίοι δεν έγινε δυνατό να ανακαλυ­φθούν είτε γιατί ετάφησαν με σπουδή από τις μονάδες της Κοινοπολιτείας είτε γιατί παραχώθηκαν χωρίς περαιτέρω ενδείξεις σε διάφορα σημεία από τους αμάχους. Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής υπάρχουν επανειλημμένες αναφορές για τυχαίες ή καθ' υπόδειξη αποκαλύψεις ομαδικών τάφων αλεξιπτωτιστών. Με αυτά τα δεδομένα οι απώλειες των αλεξιπτωτιστών μπορούν να υπολογισθούν με σχετική ακρί­βεια σε 3·θθ5 νεκρούς και 1.500 και πλέον τραυματίες, οπότε η αρχική γερμανική εκτίμηση και οι μεταπολεμικές έρευνες σχεδόν συμπίπτουν. Επηρεασμένος ο Χίτλερ από τον αριθμό των απωλειών και τις

Ώρες αναπαύσεως και αναψυχής για τους

αλεξιπτωτιστές στον λιμένα των Χανίων. Μερικοί άνδρες

έχουν ήδη αλλάξει τις στολές τους με κυριευμένο

βρετανικό ιματισμό, που αποδείχθηκε ιδανικός για τις κλιματολογικές συνθήκες τις

εποχής.

(Συλλογή συγγραφέως)

δυσκολίες που αντιμετώπισε η επιχείρηση ανακοίνωσε στον Στουντέντ σε μεταξύ τους συνάντηση μετά δίμηνο ότι «οι ημέ­ρες των Αλεξιπτωτιστών έχουν παρέλθει γιατί το στοιχείο τον αιφνιδιασμού έχει εκλείψει». Έτσι την επαύριο της θεαματι­κότερης και μοναδικής έως σήμερα επιτυχούς σε αυτήν την κλίμακα αερομεταφερόμενης επιχειρήσεως στα χρονικά, το Σώμα των Γερμανών Αλεξιπτωτιστών υποχρεώθηκε να ανα­

στείλει προσωρινά την διεύ­ρυνση του και τα υπάρχοντα τμήματα του απεστάλησαν στην πρώτη γραμμή ως επίλε­κτες μονάδες πεζικού αναλω-νόμενα σε συμβατικές επιχει­ρήσεις.

Η εκτίμηση αυτή του Χίτλερ ωστόσο ήταν προϊόν καθαρά συναισθηματικής αντιδράσε­ως γιατί οι απώλειες στην Κρήτη υπερέβησαν τον συνο­λικό αριθμό των απωλειών σε ολόκληρη την εκστρατεία στην Χερσόνησο του Αίμου. Έως τότε ο πόλεμος διεξαγό­ταν με γενικά χαμηλό αριθμό απωλειών, οπότε η περίπτωση της Κρήτης εν σχέσει και με την μικρή διάρκεια των συγ­κρούσεων υπήρξε απρόσμενη και οδυνηρή. Όταν όμως λίγο αργότερα ξεκίνησε η εκστρα­τεία κατά της Σοβιετικής Ενώ­σεως και ο αγώνας γιγαντώ-

122

Page 119: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Στο πρόχειρο στρατόπεδο συγκεντρώσεως, αυτός ο αλεξιπτωτιστής ελέγχει Έλληνες αιχμαλώτους, απ' ότι διακρίνεται απ' τις στολές και τα

δίκωχά τους, έχοντας καλύψει το κυρίως σώμα του πολυβόλου του Mg 34 με ύφασμα για προστασία του μηχανισμού από την σκόνη.

(Συλλογή συγγραφέως/ Sieg derKiinsten)

'.22

Page 120: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Είναι πιθανόν να πραγματοποιήθηκαν κάποια μεμονωμένα περιστατικά ακρωτηριασμών αλεξιπτωτιστών διότι οι ιατρικές αυτοψίες μετά το τέλος της μάχης πιστοποίησαν ορισμένες τέτοιες περιπτώσεις. Ήσαν όμως λίγες αριθμητικά και αποτέ­λεσμα κάποιων περιθωριακών στοιχείων, που αναπόφευκτα παρεισφρύουν σε μαζικές και μη ελεγχόμενες λαϊκές κινητο­ποιήσεις. Μεγαλύτερη ωστόσο εντύπωση πρέπει να προκάλε­σε στους Γερμανούς η ανακάλυψη πτωμάτων συναδέλφων τους με πολλαπλά τραύματα τα οποία δεν εδικαιολογούντο από απλά πλήγματα στρατιωτικών όπλων. Σχεδόν σε όλη την ελληνική αλλά και ξένη βιβλιογραφία μνημονεύεται ο πάνδη­μος ξεσηκωμός σε ορισμένες περιοχές όπου οι άμαχοι κάθε ηλικίας και φύλου έσπευσαν καθ' ομάδες στο πεδίο της μάχης οπλισμένοι, ελλείψει όπλων, με παράταιρα οικιακά και αγρο­τικά εργαλεία (μαχαίρια, σκαπάνες, δρέπανα, τσεκούρια κ.λπ.).

Ευνόητο είναι ότι οι στρατιώτες που έπεσαν θύματα τέτοιων επιθέσεων βρήκαν επώδυνο θάνατο και αργότερα ανακαλύ­φθηκαν φέροντας φρικτά τραύματα, που φυσιολογικά προ­κλήθηκαν από την χρήση τέτοιων μέσων. Οι εικόνες αυτές που αναφέρθηκαν πρώτα από το Απόσπασμα Σέττε στην περιοχή Καστελλίου και στην συνέχεια συναντήθηκαν και σε άλλα σημεία, γρήγορα από στόμα σε στόμα διαδόθηκαν σε όλο το στράτευμα. Ο απλός στρατιώτης και αν ακόμη δεν είχε δει

Ανάκριση συλληφθέντων πολιτών. Σε πολλές περιπτώσεις εκτελέσθηκαν πολίτες που δεν είχαν λάβει μέρος στην μάχη αλλά

κατοικούσαν σε τοποθεσίες που συνήφθησαν συγκρούσεις μεταξύ ενόπλων χωρικών και αλεξιπτωτιστών. Οι ερωτήσεις τις πιο πολλές

φορές είχαν τυπικό χαρακτήρα πριν το εκτελεστικό απόσπασμα.

(Συλλογή συγγραφέως/ Sieg der Kunsten)

τέτοιου είδους περιπτώσεις δεν είχε ούτε τις ιατρικές γνώσεις ούτε και την διάθεση να κρίνει τις πραγματικές συνθήκες του θανάτου. Του αρκούσε η γενική εντύπωση. Κάτω δε από την ένταση και την ψυχολογική πίεση μιας πολυαίμακτης μάχης έδωσε μεγαλύτερη βαρύτητα σ' αυτού του είδους τις φήμες, παραμερίζοντας ίσως κάποιες άλλες περιπτώσεις που ο πλη­θυσμός περιέθαλψε αυτοβούλως τραυματίες συναδέλφους του, σώζοντας τους την ζωή. Σωστά έχει επίσης επισημανθεί ότι τα αντίποινα δεν πραγμα­τοποιήθηκαν μονάχα για τον κολασμό των συμμετασχόντων πολιτών στην μάχη αλλά και για την αποθάρρυνση μελλοντι­κών παρομοίων τάσεων. Αυτή η αντίληψη όμως δεν ήταν απο­κλειστικό προνόμιο των Γερμανών. Κάθε στρατός αντιδρά με παρεμφερή τακτική σε ανάλογες καταστάσεις. Όταν κατά το 1945 τα συμμαχικά στρατεύματα εισέβαλαν βαθειά στο γερ­μανικό έδαφος, τόσο από την Ανατολή όσο και την Δύση, ο φόβος για τυχόν δράση του γερμανικού ανταρτικού κινήματος «Βέρβολφ» (Λυκάνθρωπος), οδήγησε σε άμεσα προληπτικά μέτρα. Οι Δυτικοί Σύμμαχοι σε περιπτώσεις που ερρίπτετο έστω και ένας πυροβολισμός από κάποιον οικισμό πραγματο­ποιούσαν αμέσως καταιγιστικό βομβαρδισμό, ισοπεδώνοντας τον με τα ανάλογα, φυσικά, θύματα ανάμεσα στον άμαχο πλη­θυσμό. Για κανέναν λόγο δεν ήσαν διατεθειμένοι να διακινδυ­νεύσουν την ζωή των στρατιωτών τους και φρόντισαν με τον δικό τους τρόπο να αποθαρρύνουν οποιαδήποτε διάθεση αντι­στάσεως υπήρχε στην σκέψη των Γερμανών αμάχων. Ακόμη πιο βίαιη υπήρξε η καταστολή από μέρους των Σοβιετικών. Προκύπτει λοιπόν το καίριο ερώτημα του κατά πόσον ένας στρατιωτικός είναι διατεθειμένος να αποδεχθεί την παρουσία των πολιτών στο πεδίο της μάχης. Πολλοί ήσαν εκείνοι μέσα στους συμμαχικούς κύκλους που επαίνεσαν την συμμετοχή του Κρητικού λαού στην μάχη αλλά ήσαν ταυτοχρόνως εξίσου ικανοί να αποδεχθούν σιωπηλά τις σκληρές συνέπειες μιας τέτοιας συμμετοχής. Μπορεί να μας προβληματίσει έντονα το γεγονός ότι οι Νεοζηλανδοί παλαίμαχοι, αυτοί οι ίδιοι που πολέμησαν στο πλάϊ των Κρητών, ανακήρυξαν τιμητικά το 1962 τον Στρατηγό Στουντέντ ως Αντιπρόεδρο της Ενώσεως τους. Εάν θεωρούσαν πραγματικά ότι ο Στρατηγός και οι αλε­ξιπτωτιστές του είχαν παραβεί τους κανόνες πολέμου θα προ-έβαιναν ποτέ σε αυτήν την ασυνήθιστη γι' αντίπαλο τιμή προς το πρόσωπο του, που είχε σαφώς αντανάκλαση και στους άνδρες που αυτός διοικούσε τότε; Αυτή η χαρακτηριστική περίπτωση αποδεικνύει μάλλον πειστικά ότι είναι πολύ δύσκολο για τον οποιοδήποτε στρατιώτη, ακόμη και τον πρώην σύμμαχο, να δικαιολογήσει και πολύ περισσότερο να δεχθεί την ανάμιξη πολιτών σε μια κλασσική στρατιωτική αναμέτρηση που διέπεται από συγκεκριμένα πλαίσια και κανόνες και στον βαθμό που αυτοί μπορούν να τηρηθούν.

Μετά το τέλος της Μάχης της Κρήτης Μετά το τέλος των μαχών επακολούθησε μία περίοδος ηρε­μίας και αναπαύσεως για τους καταπονημένους αλεξιπτωτι­στές. Οι μονάδες αναδιοργανώθηκαν και καταβλήθηκε μία προσπάθεια να συγκεντρωθούν σε κεντρικά νεκροταφεία οι πολυάριθμοι νεκροί που ευρίσκοντο σε διάσπαρτους τάφους ή ακόμα εκτεθειμένοι στα πεδία των μαχών. Παρότι οργανώθη­καν κοιμητήρια μέχρι επιπέδου τάγματος εν τούτοις η ανεύρε-

Page 121: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 122: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Παρασημοφόρηση ενός αλεξιπτωτιστή, κατά πάσα πιθανότητα στην Σούδα. Ολόκληρο το τμήμα έχει

αλλάξει την στολή του, πλην των αρβύλων, φέροντας βρετανικές κάσκες και ιματισμό.

(Συλλογή συγγραφέως/ DerAdler)

ση των νεκρών συνεχίσθηκε για δύο χρόνια ακόμη καθώς μέχρι και το 1943 ανευρίσκοντο λείψανα μεμονωμένων ή ομαδικά ταφέντων αλεξιπτωτιστών που είχαν ενταφιασθεί εν τάχει είτε από τα συμμαχικά στρατεύματα είτε από τους πολίτες. Κατασκευάσθηκαν επίσης μνημεία με κυριώτερο αυτό του ΙΙ/Συν. Εφόδου στη περιοχή Άπτερα, περί τα 2 χλμ. δυτικά του κέντρου των Χανίων, το οποίο και σώζεται έως σήμερα. Τέλος, οι άνδρες άλλαξαν τις βαρείες στολές τους με κυριευμένο βρε­τανικό θερινό ιματισμό, που αποδείχθηκε ιδεώδης για τις κλη-ματολογικές συνθήκες της Κρήτης. Έτσι, ανάλογα και με την διάθεση των επικεφαλής, οι επιμέρους μονάδες παρουσίασαν μία ποικιλία στην εξωτερική τους εμφάνιση, αφού σε κάποιες περιπτώσεις, μόνο ο χαρακτηριστικός δερμάτινος ζωστήρας με την μεταλλική πόρπη, φανέρωνε την γερμανική ταυτότητα των τμημάτων.

Σταδιακά, μετά τις ίο Ιουνίου, άρχισε η αναχώρηση των μονά­

δων από το νησί, με πλοία και μεταγωγικά αεροσκάφη. Πρώ­τος σταθμός η ηπειρωτική Ελλάδα κι ακολούθως η αντί­στροφη πορεία πάλι με οχήμα­τα, για το μακρύ ταξίδι της επι­στροφής στην Γερμανία. Έως τις 11 Ιουλίου, όλα τα τμήματα των αλεξιπτωτιστών είχαν εγκαταλείψει την Κρήτη. Στην Γερμανία η επάνοδος ήταν θριαμβευτική. Οι στρατώνες στολίσθηκαν για να υποδε­χθούν τους άνδρες αλλά πολύ σπουδαιότερη ήταν η υποδοχή που επιφύλαξε ο πληθυσμός των πόλεων, όπου είχαν την έδρα τους οι μονάδες. Πραγμα­τοποιήθηκαν εκκλησιασμοί για την μνήμη των πεσόντων συνα­δέλφων κι ακολούθως παρελά­σεις ενώ το πλήθος ενθουσια­σμένο έραινε με λουλούδια και στόλιζε με μπουκέτα ανθέων τις εξαρτήσεις των ανδρών σύμ­φωνα με τον παραδοσιακό γερ­μανικό τρόπο. Κατόπιν επακο­λούθησε άδεια τριών εβδομά­

δων.

Με την λήξη της οι άνδρες επέστρεψαν στις μονάδες τους όπου βρήκαν του νέους συναδέλφους τους που θα συμπλήρω­ναν τα κενά. Η εκπαίδευση συνεχίσθηκε με εντατικούς ρυθ­μούς αλλά πριν ακόμη ανακτήσει την αρχική της ισχύ, η 7η Αεροπορική Μεραρχία με νέο διοικητή τον Αντιστράτηγο Έριχ Πέτερσεν, υποχρεώθηκε να μετακινηθεί στο Ανατολικό Μέτωπο. Ήδη, από τις 22 Ιουνίου, είχε ξεσπάσει η Γερμανο-σοβιετική σύρραξη και οι αδηφάγες ανάγκες του νέου αυτού θεάτρου επιχειρήσεων επέβαλαν στην γερμανική ηγεσία την αποστολή εκεί κάθε διαθεσίμου σχηματισμού.

Σημειώσεις lg) Bericht vber der Einsatz Kreta. (National Archives Microfilms)

20) Βλέπε C. Shores, B. Cull, N. Malizia: Air War for Yugoslavia, Greece and

Crete σελ. 403.

126

Page 123: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 124: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Οχημα με το έμβλημα της 7ης Αεροπορικής Μεραρχίας κατά την αποχώρηση από την Ελλάδα. (Συλλογή Χ.Π.)

Φορτωμένα σε τραίνο οχήματα της 7ης Αεροπορικής Μεραρχίας για την επιστροφή στην Γερμανία. (Συλλογή Χ.Π.)

128

Page 125: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ο διοικητής της μονάδος μαζί με πολιτικούς επισήμους επιθεωρεί τα παρατεταγμένα τμήματα.

129

Η μονάδα αναπτυγμένη στην πλατεία.

Page 126: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

1130

Igor
Вычеркивание
Igor
Заменить текст
Page 127: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

1 3 1

Page 128: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΑΠΟ ΚΡΗΤΗ

Υπολοχαγός Βίλχελμ Άουγκουστ Ντέγκενχαρτ (Wilhelm August Degenhardt) Λ ό χ ο ς Μ ε τ α φ ο ρ ώ ν

ι ΐου Α ε ρ ο π ο ρ ι κ ο ύ Σ ώ μ α τ ο ς

132

Page 129: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

"Knuckle" των Βρετανών Κομμάντο Μέσης Ανατο­λής). Μας μετέφεραν σε ένα ορεινό χωριό όπου ήταν η βάση τους. Κάποιοι Κρήτες ήθελαν να μας στήσουν στον τοίχο, να μας σκοτώσουν αλλά αφού μίλησα με τα ελληνικά που ήξερα σε έναν γέρο με άσπρα γένια πον ήταν ο αρχηγός τους, μας άφησαν τελικά στους Βρετανούς. Μας μετέφεραν στα Χανιά, κάτω στο Λιμένα όπου είναι οι κατακόμβες (σ.σ. τα βενετικά νεώρεια). Εκεί μείναμε τέσσερις ημέρες και ζήσαμε τις επιθέσεις των γερμανικών "Στούκα". Τελικά την νύκτα της 26ης/2γης Μαΐου μας επεβί-βασαν σε πλοίο και μεταφερθήκαμε από την Σούδα προς την Αλεξάνδρεια».

(Από συνέντευξη στον συγγραφέα στις 20-5-

2θθΐ στο Μάλεμε) Το αεροδρόμιο του Μάλεμε από το ύψωμα 107. Εμπρός τμήμα του γερμανικού

νεκροταφείου. (Συλλογή συγγραφέως)

133

Page 130: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Αλεξυιτωπστής Καρλ-Χάιντς Σνάιντερ (Karl-Heinz Schneider) 2ο Τ ά γ μ α , ί ο Σ ύ ν τ α γ μ α Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν - Η ρ ά κ λ ε ι ο

134

Page 131: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

135

Page 132: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Ρέθυμνο, κέντρο

άλλοτε της αντιστάσεως των Γερμανών αλεξιπτωτιστών.

Δίπλα διέρχεται σήμερα η Εθνική Οδός Ηρακλείου -

Ρεθύμνου -Χανίων. (Συλλογή συγγραφέως)

«Μεγαλώσαμε στην εθνικοσοσιαλιστική περίοδο και ήμασταν ενθουσιώδεις. Πιστεύαμε ότι κανείς δεν μπορούσε να κάνει κάτι καλύτερο από μας. Λόγω δυσκολιών κατά την απογείωση ήμασταν στο αεροπλάνο ι8 άνδρες αντί για 12 γιατί όλοι ήθελαν να έρθουν. Δεν αντιμετωπίσαμε ελληνικές μονάδες παρά μόνο Αυστραλούς και αντάρτες. Ο πληθυσμός φέρθηκε εντάξει απέναντι μας, μόνο με τους αντάρτες είχα­με προβλήματα. Σε μία περίπτωση οπισθοχωρού­σαμε μέσα από έναν ελαιώνα. Σχεδόν επάνω σε κάθε δένδρο καθόταν και ένας αντάρτης. Μας πυροβολούσαν και εκεί έχασαν πολλοί την ζωή τους.

Όταν έληξαν οι μάχες, ένας στρατιώτης μας, που ήξερε ελληνικά γιατί ήταν μεταφραστής, έκοβε τα μαλλιά του σε έναν κουρέα κοντά στη λέσχη του συντάγματος, στο Ρέθυμνο. Άκουσε τότε έναν Έλληνα να λέει: «Από αυτήν την φάρα, που κάθο­νται εκεί, σκότωσα πέντε». Όταν γύρισε στην μονάδα, κατήγγειλε τα λεχθέντα, οπότε πήγαν 2 υπαξιωματικοί στον κουρέα και συνέλαβαν αυτόν τον άνθρωπο. Τον ανέκριναν, το παραδέχθηκε ότι το είπε και εκτελέσθηκε το ίδιο βράδυ».

(Από συνέντευξη στον συγγραφέα στις 20-5-1998 στο Μάλεμε)

Το μνημείο του 11/Συν. Εφόδου δυτικά των Χανίων όπου διατηρείτο μέχρι

πρότινος. (Συλλογή συγγραφέως)

136

Page 133: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Λοχίας Γκέρχαρτ Κέμπε (Gerhard Kempe) 5ος Λ ό χ ο ς , 2ο Τ ά γ μ α , ίο Σ ύ ν τ α γ μ α Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν - Η ρ ά κ λ ε ι ο

Page 134: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Λοχίας Μπερντ Μποσχάμμερ (Bernd Bosshammer) 5ος Λ ό χ ο ς , 2ο Τ ά γ μ α , ίο Σ ύ ν τ α γ μ α Α λ ε ξ ι π τ ω τ ι σ τ ώ ν - Η ρ ά κ λ ε ι ο

Τα φορτηγά που μετέφεραν τα τμήματα της 7ης Αεροπορικής Μεραρχίας περνούν μέσα σε σύννεφα σκόνης στο μακρύ κι επίπονο ταξίδι προς την Ελλάδα. (Συλλογή Χ.Π.)

138

Page 135: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

139

Page 136: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

πτε ο προβληματισμός εάν μπορούσε να καλύψει την απόσταση το Γιούνκερς 52

χωρίς ενδιάμεσο σταθμό. Η άγνοια μας έκανε να πλάθουμε διάφορα. Μπορούσαμε να γράφουμε επιστολές αλλά προς το παρόν δεν επεστέλοντο. Η ηρεμία πριν την φημολο­γούμενη επίθεση, μας έκανε όλους νευρι­κούς, ανήσυχους, ανασφαλείς. Στις ι8 Μαΐου κλήθηκαν από τον επικεφα­λής του λόχου οι διμοιρίτες και οι ομαδάρχες, διατάχθηκε πλήρης ετοιμότητα, οι μετακινή­σεις προς την Αθήνα έπαυσαν του λοιπού. Ο διοικητής Υπολοχαγός Χάρρυ Χέρμαν μας πληροφόρησε αυτό που περίπου επρόκειτο να γίνει. Περιγράφηκε γενικά ο χώρος δρά­σεως μας χωρίς να αναφερθεί που ακριβώς βρισκόταν.

Ο αντικειμενικός σκοπός μας ήταν ένα αερο­δρόμιο. Το αεροδρόμιο αυτό βρισκόταν δίπλα ακριβώς στην θάλασσα. Η επιχείρηση θα έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί ήδη πριν μερικές ημέρες αλλά είχε αναβληθεί δύο φορές από την ανώτατη ηγεσία. Τώρα όμως θα προχωρούσε. Το βράδυ ξανάρχισαν οι ερωτήσεις. Εμείς που είχαμε παραστεί στην ενημέρωση μπορούσαμε να πούμε μονάχα αυτά που είχα­με ακούσει, όλα ανεπαρκή, μόνο τι περίπου θα γινόταν. Στις ig Μαΐου νέα ενημέρωση λόχου, αρχικά για τους αξιωματικούς και τους υπαξιωματικούς και μετά συγκέντρωση όλων των στρατιωτών. Στην ενημέρωση υπήρχαν τώρα και χάρτες, σημειωμένες αεροφωτογραφίες, λήψεις από μεγάλο ύψος, λίγα πράγ­ματα για να δούμε. Τότε για πρώτη φορά η λέξη "Κρήτη", η νήσος Κρήτη την οποία κανείς έως τότε δεν είχε σκεφθεί, βρέθηκε

Οι σκηνές στήνονται, το στρατόπεδο οργανώνεται. (Συλλογή Χ.Π.)

Μαγειρείο εκστρατείας σε καταυλισμό του 1ου Συντάγματος στα Τοπόλια. (Συλλογή Χ.Π.)

140

Page 137: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 138: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

142

Page 139: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Αλεξιπτωτιστής του 1/1 Τάγματος στην κεντρική αγορά των Αθηνών κατά την διάρκεια ημερήσιας επισκέψεως στην πρωτεύουσα. (Συλλογή Χ.Π.)

Page 140: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Η εφημερίδα «Γερμανικά Νέα για την Ελλάδα» της 27ης Μαΐου 1941 με κεντρική αναφορά για τις μάχες στην Κρήτη. (Συλλογή συγγραφέως)

144

Page 141: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'
Page 142: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

146

Page 143: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΔΕΛΦΩΝ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Βόλφγκανγκ φονΜπλύχερ Λέμπερεχτ φον Μπλύχερ Χανς - Γιόαχιμ φον Μπλύχερ

Οι βαρείες απώλειες των αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη πέραν του πόνου που επέφεραν στα στενά συγγενικά πρόσο>πα των φονευθέντων, σε δύο περιπτώσεις απέβησαν πραγματικά οικογενειακά δράματα, Η πρώτη συνδέεται με την παλαιά αριστοκρατική - στρατιω-ι ικι'ι οικογένεια ίων Μπλύχερ. <) πλέον επιφανής πρόγονος

Ο τάφος των αδελφών Γκεντς.

147

Page 144: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Ανατολικό Μέτωπο 1941 Γύρω από το Λένιγκραντ, οι Γερμανοί από Νότο και οι Φιν-λανδοί από Βορρά είχαν σχηματίσει έναν κλοιό αποκόπτοντας την πόλη από την υπόλοιπη χώρα. Μην επιθυμώντας να εμπλακεί σε αιματηρές οδομαχίες, ο Χίτλερ είχε προκρίνει την λύση της πολιορκίας πιστεύοντας ότι με τις στερήσεις που αυτή συνεπαγόταν, θα επακολουθούσε αργά ή γρήγορα η παράδοση της πόλεως. Από την στιγμή που το κέντρο βάρους του αγώνος στο Ανατολικό Μέτωπο μετατοπίσθηκε προς την περιοχή της Μόσχας, η ι8η Στρατιά που είχε αναλάβει την πολιορκία του Λένινγκραντ απογυμνώθηκε από τους τεθωρα­κισμένους σχηματισμούς της, χάνοντας ουσιαστικό τμήμα της ισχύος της. Από την άλλη πλευρά η σοβιετική ηγεσία διαπιστώνοντας, ότι η κυκλωμένη πόλη δεν έδειχνε σημάδια κάμψεως, αποδύθηκε σε μία έντονη και συνεχή προσπάθεια διασπάσεως του γερμα­νικού κλοιού. Το πλέον αδύνατο σημείο της γερμανικής διατά­ξεως ήταν ένας «διάδρομος» που ακολουθώντας τον ρου του ποταμού Νέβα κατέληγε, μέσω των περιχώρων του Λένιν­

γκραντ και του Σλύσσελμπουργκ, στο νότιο άκρο της λίμνης Λαντόγκα. Αυτήν την λωρίδα που είχε πλάτος περί τα 20 χλμ. και παρενεβάλετο μεταξύ της πόλεως και των σοβιετικών γραμμών στα ανατολικά προσπαθούσε η σοβιετική ηγεσία να διασπάσει με συνεχείς επιθέσεις και από τις δύο πλευρές για να αποκαταστήσει την ελεύθερη επικοινωνία με την πόλη. Σε αυτόν λοιπόν τον κρίσιμο αλλά και εξασθενημένο τομέα η Ανώτατη Διοίκηση της Βέρμαχτ κατηύθυνε κατεπειγόντως τις ελάχιστες μεραρχίες, που μπόρεσε να εξοικονομήσει από αλλού μεταξύ των οποίων και την 7η Αεροπορική Μεραρχία. Κατ' αυτόν τον τρόπο η εκτίμηση του Χίτλερ για τον νέο ρόλο των αλεξιπτωτιστών ως επίλεκτου σχηματισμού του Στρατού Ξηράς, υλοποιήθηκε με τον χειρότερο μάλιστα δυνατό τρόπο καθώς οδηγήθηκαν στο Ανατολικό Μέτωπο όχι ως ενιαίος σχηματισμός αλλά τμηματικά. Μεγάλες αποστάσεις χώριζαν τις υπομονάδες, που δίκην «πυροσβεστικού σώματος», έσπευ­δαν να καταπνίξουν τις κρίσεις που ανεωύοντο σε διάφορα σημεία του μετώπου. Ως εκ τούτου ο διοικητής της Μεραρχίας

Αλεξιπτωτιστές εν πορεία για τηνγραμμή του μετώπου μπροστά από το Λένινγκραντ. (Συλλογή συγραφέως/ Kriegsberichter Hick)

148

Page 145: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

Αντιστράτηγος Πέτερσεν λίγα πράγματα ήταν σε θέση να κάνει αφού αναγκαστικά η άσκηση της ουσιαστικής διοικήσεως μετέπεσε σε χαμηλότερα κλιμάκια. Στις 24 Σεπτεμβρίου ο Στρατηγός Στουντέντ έλαβε την διαταγή να προετοιμάσει αμέσως για αναχώ­ρηση τμήματα της Μεραρχίας. Οι πρώτες μονάδες που ετοιμάσθη­καν ήταν το ίο Σύνταγμα Αλεξι­πτωτιστών, υπό τον Υποστράτηγο πλέον Μπρόγερ, έχοντας στην διάθεση του τα I και III Τάγματα συν το Π/Συν. Εφόδου, σε αντικα­τάσταση του οργανικού II Τάγμα­τος, που διατέθηκε για την συγ­κρότηση του «Εκπαιδευτικού Τάγματος Αλεξιπτωτιστών». Ακό­μη, το 3ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτι­στών υπό τον Συνταγματάρχη Χά-ϊντριχ, με επιπλέον 2 Λόχους Μη­χανικού, 2 πυροβολαρχίες, Λόχο Υγειονομικού, Λόχο Κυνηγών Αρ- Παρά τις συνεχείς επιθέσεις που υπέστησαν, οι γραμμές των αλεξιπτωτιστών παρέμειναν ακλόνητες.

(Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Hick)

Εκτόξευση χειροβομβίδος κατά του επιτιθέμενου εχθρού σε μία από τις αλλεπάλληλες απόπειρες διασπάσεως του κλοιού γύρω από το

Λένινγκραντ. (Συλλογή συγγραφέως/ Kriegsberichter Hick)

150

Page 146: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

151

Page 147: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'

ταγή να μην παραχωρήσει ούτε σπιθαμή εδάφους και ο Σάσ­σεν με τους άνδρες του επί 33 ημέρες απέκρουε ακατάπαυστες σοβιετικές επιθέσεις. Οι γραμμές του μετώπου ήσαν εγγύτατα και συχνά τα χαρακώματα των αντιπάλων δεν απείχαν παρά 20 ή 30 μέτρα. Στις 15 Νοεμβρίου οι Σοβιετικοί κατάφεραν να διεισδύσουν στην αντιαρματική τάφρο που είχαν σκάψει οι Γερμανοί σε απόσταση 4 μέτρων από τις θέσεις της ομάδας του Σάσσεν. Τότε αυτός χωρίς να ανεμένει διαταγές πήρε 5 από τους άνδρες του, εφόρμησε στην τάφρο και με πυρ αυτο­μάτων και χειροβομβίδων αιφνιδίασε τον εχθρό που οπισθο­χώρησε άτακτα αφήνοντας πίσω τους αρκετούς αιχμαλώτους. Την επόμενη προστέθηκαν και άλλοι λιποτάκτες που αποθαρ­ρυμένοι αποφάσισαν να θέσουν μόνοι τους τέλος στον αγώνα. Έτσι σε μία κρίσιμη φάση το μέτωπο του 3ου Συντάγματος παρέμεινε απαραβίαστο και ο Σάσσεν παρασημοφορήθηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών για την συνολική έως τότε επιτυχή δράση του.

Οι απώλειες όμως των αλεξιπτωτιστών ήσαν επίσης βαρείες. Μέχρι την περίοδο των Χριστουγέννων περί τους 3-000 άνδρες είχαν σκοτωθεί ή τραυματισθεί. Οι μονάδες πλέον είχαν αποστεωθεί και ως εκ τούτου δόθηκε διαταγή να επι­στρέψουν στην Γερμανία πριν τις εορτές. Για τους επιζώντες η είδηση αυτή ήταν δικαιολογημένα χαρ­μόσυνη τερματίζοντας, προς το παρόν τουλάχιστον, μία περίο­δο αγώνος τριβής που αν και εκ του αποτελέσματος κρίθηκε

επιτυχής εν τούτοις είχε ως συνέπεια την απώλεια ανδρών άρι­στα εκπαιδευμένων για τελείως διαφορετική μορφή επιχειρή­σεων. Έτσι πολλοί παλαίμαχοι της Κρήτης πλάι σε νέους ενθουσιώδεις εθελοντές βρήκαν ένα μίζερο θάνατο μέσα στο χιόνι, το κρύο και την λάσπη της ρωσικής γης. Τα ίο και 3ο Συντάγματα ύστερα από ένα τελευταίο χαιρετισμό στους πεσόντες συναδέλφους εγκατέλειψαν το μέτωπο για την πατρίδα αλλά το Σώμα συνέχισε να αιμορραγεί σε άλλους τομείς. Το 2ο Σύνταγμα στην περιοχή του Στάλινο, όπου μεταφέρθηκε κατά τα τέλη Νοεμβρίου καθώς και το Σύνταγμα Εφόδου, που τελευταίο κατέφθασε ση Ρωσία κατά το Δεκέμβριο, συνέχισαν τον αγώνα και με την έλευση του νέου έτους.

Σκηνή από τις μάχες στην περιοχή του Λένινγκραντ όπως την απέδωσε ο σχεδιαστής Μπαπς.

Αλεξιπτωτιστές εκκαθαρίζουν σοβιετική φωλεά αντιστάσεως μέσα στο δάσος. (Tmlittfi συγγραφέως/Battz)

152

Page 148: Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές 1936-1945, Τόμος Α'