«Προσπαθούσα να γυμνώσω την καρδιά μου όσο μπορούσα. Να πάω πιο

βαθιά, ακόμη πιο βαθιά… Ξέρεις ποιος ήταν ο Νάρκισσος; Ένας άνθρωπος

που έβλεπε τον εαυτό του να πνίγεται χωρίς να μπορεί να κινηθεί για να

τον σώσει». Στράτης Θαλασσινός

σχέδιο βιογραφικού σημειώματος Γ. Σεφέρη

1900 (29 Φεβρουαρίου)

σελίδες ημερολογίων

Δε θέλω να γίνω μήτε δικηγόρος, μήτε δημοσιογράφος, μήτε μποέμ.

Η μόνη κλίση που έχω είναι να θέλω να φτιάξω ποιήματα,

υπομονετικά, πεισματάρικα δουλεύοντας μήνες και χρόνους

σαν Κινέζος ή μανιακός χειροτέχνης.

Μέρες Α΄, Τρίτη 1 Μάρτη 1927, Ίκαρος, Αθήνα 1975, σελ. 87

••••••••••••••••••••

Το ποιητικό του έργο

α) πρώτες εκδόσεις 1931-1971

β) μεταθανάτιες εκδόσεις

1930 1936 1942 1948 1954 1960 1966 1972 1978 1984 1990

Μαθιός Πασχάλης(=Γιώργος Σεφέρης), Τα Εντεψίζικα, Φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Ευτυχίδης (=Γ. Π. Σαββίδης), Λέσχη, Αθήνα 1989

Τετράδιο Γυμνασμάτων, Β΄, Φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα 1976

Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά, Ερμής, Αθήνα 1975

Σεπτέμβριος 1971

θάνατος του ποιητή

Τρία κρυφά ποιήματα, Ίκαρος, Αθήνα 1966

... Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν ..., Ίκαρος, Αθήνα 1955

Κίχλη, Ίκαρος, Αθήνα 1947

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, β΄, Ίκαρος, Αθήνα 1945

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, Αθήνα 1940, τυπογραφείο Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου

Τετράδιο Γυμνασμάτων, Αθήνα 1940, τυπογραφείο Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου

Γυμνοπαιδία, Αθήνα 1936

Μυθιστόρημα, Αθήνα 1935, τυπογραφείο της Εστίας

Η Στέρνα, Αθήνα 1932, τυπογραφείο της Εστίας

Στροφή, Αθήνα 1931, τυπογραφείο της Εστίας

α) πρώτες εκδόσεις 1931-1971

β

πίσω

α΄ εκδ., Αθήνα 1931, τυπογραφείο της Εστίας

Το Μάιο του 1931, κυκλοφόρησε η πρώτη

ποιητική συλλογή του Σεφέρη, η Στροφή, σε 200

αριθμημένα αντίτυπα, με την αφιέρωση «Σὴν

χάριν» και έμβλημα τη δίκλωνη γοργόνα, που

αποτελεί κορυφαίο λαϊκό σύμβολο της ποιητικής

του Σεφέρη. Συμβολίζει την αναζήτηση ενός

αναβαθμισμένου πνευματικά ελληνισμού. Αυτό

μπορεί να γίνει, κατά τον Σεφέρη, με τον

εμπλουτισμό του με όλα τα αυθεντικά,

διαχρονικά, παραδοσιακά στοιχεία, όπου κι αν

δημιουργήθηκαν. Τέτοια στοιχεία θεωρεί κυρίως

όσα ανήκουν στη λαϊκή παράδοση του

ελληνισμού της Ανατολής.

Στροφή

Εξώφυλλο της «Στροφής» (1931),

το οποίο περιλαμβάνει την πρώτη εμφάνιση της εμβληματικής γοργόνας

α΄ εκδ., Αθήνα 1931, τυπογραφείο της Εστίας

Το ποίημα διχάζει την κριτική. Το Σεπτέμβριο του

ίδιου έτους δημοσιεύεται στη Νέα Εστία (τχ. 114,

σ. 996-997), «Ένα γράμμα του Κωστή Παλαμά»

για τη Στροφή. Μεταξύ άλλων, ο Παλαμάς

σημειώνει: «Τα ποιήματα της Στροφής είναι

κρυπτογραφικά. Χρειάζονται και κάποιο κλειδί.

Δεν το βλέπω. Ανήκω σ` εκείνους που το κλειδί

τους χρειάζεται».

Στροφή

β

πίσω στη χρονογραμμή

χειρόγραφο του Σεφέρη από τη Στροφή για το ποίημα Άρνηση

σελίδες ημερολογίων ••••••••••••••••••••

Δε θέλω να γίνω μήτε δικηγόρος, μήτε

δημοσιογράφος, μήτε μποέμ. Η μόνη κλίση

που έχω είναι να θέλω να φτιάξω ποιήματα,

υπομονετικά, πεισματάρικα δουλεύοντας

μήνες και χρόνους σαν Κινέζος ή μανιακός

χειροτέχνης.

Μέρες Α΄, Τρίτη 1 Μάρτη 1927, Ίκαρος, Αθήνα 1975, σελ. 87

Η Στέρνα δημοσιεύτηκε στις 20 Οκτωβρίου 1932, σε

μόλις 50 αριθμημένα αντίτυπα «εκτός εμπορίου» και

χωρίς όνομα ποιητή, αλλά με την υπογραφή του.

Αφιερώνεται στον Γ. Α. (=Γιώργο Αποστολίδη), με τον

οποίο ο Σεφέρης είχε συνδεθεί με στενή φιλία, που

κράτησε σε όλη τους τη ζωή.

α΄ εκδ., Αθήνα 1932, τυπογραφείο της Εστίας

Θα την αφιερώσω στον καλύτερό μου φίλο. Γιατί

του αξίζει. Είναι ο μόνος που την κατάλαβε. και

κυρίως ο μόνος που θα δοκίμαζε χαρά και θα

εκτιμούσε την πράξη μου. […] Δεν είναι για να κάνω

τον Μεφιστοφελή, αλλά συλλογίζομαι πως δε θα

ήταν άσκημο αν η Στέρνα, «τυπωμένη», μπορούσε

να ενώσει ανθρώπους.

Μέρες Β΄, 3 Ιουλίου 1932, Ίκαρος, Αθήνα 1975, σελ. 78

Η Στέρνα

β

πίσω στη χρονογραμμή

σελίδες ημερολογίων ••••••••••••••••••••

σκίτσο του Σεφέρη για τη Στέρνα

χειρόγραφο του Σεφέρη για τη Στέρνα

[Για τη «Στέρνα» προβλέπω

μεγάλο ενθουσιασμό των

κριτικών που θα βρουν έδαφος

να σπείρουν και να θερίσουν,

και, προβλέπω μεγάλη σιωπή και

δισταγμό εκ μέρους των φιλικώς

διακειμένων. Προτιμώ όμως

έτσι. Θα λυθεί μια παρεξήγηση

που είχε αρχίσει να με βαραίνει.]

Μέρες Β΄, 3 Οκτώβρη 1932, Ίκαρος, Αθήνα 1975, σελ. 90

α΄ εκδ., Αθήνα 1935, τυπογραφείο της Εστίας

Η τρίτη στη σειρά ποιητική συλλογή με τον τίτλο

Μυθιστόρημα, κυκλοφόρησε το Μάρτιο του

1935, σε 150 αριθμημένα αντίτυπα, με έμβλημα

τη δίκλωνη γοργόνα. Το Μυθιστόρημα θα

θεωρηθεί από πολλούς κριτικούς ως η

ελληνική Έρημη Χώρα.

χειρόγραφα του Σεφέρη από το Μυθιστόρημα

Μυθιστόρημα

β

πίσω στη χρονογραμμή

σελίδες ημερολογίων ••••••••••••••••••••

Την περασμένη άνοιξη, αμυδρά στην αρχή, φάνηκε κάτι καλύτερο: αυτό που ονομάζω τώρα

Μυθιστόρημα. Έπειτα χάθηκε, έπειτα, τις λίγες μέρες που έμεινα στις Σπέτσες, ξαναφάνηκε πιο

καθαρά. Έπειτα προχώρησε σκοντάφτοντας σε χάσματα σιγής και προπετάσματα ύπνου. Τώρα που έχω

φτάσει στα μισά, καθώς προβλέπω, πάλι ο λάκκος.

Μέρες Γ΄, 16 Δεκέμβρη 1934, Ίκαρος, Αθήνα 1977, σελ. 10-11

Μην ξεχνάς πως η στιγμή της δημιουργίας συνδέεται με την κάθε στιγμή της ζωής.

Δημιουργός είναι ο δημιουργός κάθε στιγμή.

Το Μυθιστόρημα είχε τελειώσει το Δεκέμβρη. Τότες, ένα βράδυ καθώς περνούσα από την

οδό Σταδίου στο Σύνταγμα, μπροστά στο βιβλιοπωλείο του Ελευθερουδάκη, συλλογίστηκα τον τίτλο.

Κανείς απ` όσους είδαν το χειρόγραφο δεν ένιωσε τίποτε, φυσικά. Τούτες τις μέρες τυπώθηκε σε 150

αντίτυπα. Η Στροφή είχε 200. Πρόοδος. Προτίμησα να βάλω για επιγραφή τους στίχους του

Rimbaud, παρά τους στίχους του Αισχύλου που είχα διαλέξει, τους ακόλουθους:

Τὸν δ` ἄνευ λύρας ὃμως ὑμνῳδεῖ / θρῆνον Ἐρινύος / αὐτοδίδακτος ἔσωθεν / θυμός, οὐ τὸ πᾶν ἔχων /

ἐλπίδος φίλον θράσος. (Ἀγαμέμνων, 990 ἑπ.)

Μέρες Γ΄, 1 Απρίλη 1935, Ίκαρος, Αθήνα 1977, σελ. 13

α΄ εκδ., Αθήνα 1936

Η Γυμνοπαιδία πρωτοδημοσιεύτηκε στο

περιοδικό «Τα Νέα Γράμματα», το

Φεβρουάριο του 1936 (σελ. 89-92).

Περιλαμβάνει μόνο δύο ποιήματα, τα:

Σαντορίνη και Μυκήνες. Τα δύο ποιήματα

ανατυπώθηκαν και αυτόνομα, «σε δύο

φύλλα λυτά, χωρίς αρίθμηση σελίδων», για

ιδιωτική αποκλειστικά χρήση, που

διευκόλυνε «την προσφορά και επικοινωνία

με φίλους».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στα 1932 (ο

Σεφέρης) έχει στη διάθεσή του το μουσικό

δίσκο Γυμνοπαιδία του Ερίκ Σατί (1886-

1925) και τον ακούει «διπλοκλειδωμένος»

στο δωμάτιό του, μια και δεν συμβαδίζουν

οι μουσικές προτιμήσεις του με τα γούστα

των αγγλίδων σπιτονοικοκυράδων του (βλ.

Μέρες, Β΄, σελ. 58). Αν λάβουμε υπόψη τη

μουσική που προϋποθέτουν οι «λυρικοί

χοροί αυστηρού και βαρέος ρυθμού»,

πρέπει να συμφωνήσουμε με τον Γ. Π.

Σαββίδη ότι ο ποιητής εμπνεύστηκε από τον

Ερίκ Σατί.

Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Εργογραφία

Σεφέρη (1931-1979), εκδ. Ελληνικό

Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1979,

σελ. 38.

β

πίσω στη χρονογραμμή

Γυμνοπαιδία

α΄ εκδ., Αθήνα 1940, τυπογραφείο

Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου

Στο Τετράδιο Γυμνασμάτων περιέχονται

ποιήματα που γράφτηκαν στο διάστημα 1928-

1937. Κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 1940 σε

356 αντίτυπα, με έμβλημα τη δίκλωνη γοργόνα.

Η έκδοση του «Τετραδίου Γυμνασμάτων» έγινε

από τον συγγραφέα και τυπώθηκε στο

τυπογραφείο Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου, στο

Νέο Φάληρο.

χειρόγραφα του Σεφέρη:

τα ποιήματα Γ΄. Όλα περνούν και Β΄. Ψυχολογία,

από την ενότητα Ο κ. Στρατής Θαλασσινός, Πέντε

ποιήματα του κ. Σ. ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΥ

Τετράδιο Γυμνασμάτων

β

πίσω στη χρονογραμμή

σελίδες ημερολογίων ••••••••••••••••••••

Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει.

Εδώ με βασανίζει το πουκάμισο του Νέσσου.

Κάτω απ` τα πλατάνια της πλατείας

πίνοντας τσίπουρο, κουβεντιάζοντας

αδιαφόρετα για πολιτικά, ακούγοντας

για τρίτη φορά την ίδιαν ιστορία

καθώς η θάλασσα υψώνεται ως τα μάτια μας

σαν το βαρόμετρο: ύψος 501,72 μ.

ο ματωμένος χιτώνας ως την τελευταία φλόγα…

Μέρες Γ΄, 12 Αυγούστου, Ζαγορά 1935, Ίκαρος,

Αθήνα 1977, σελ. 19-20

Το Ημερολόγιο καταστρώματος, που

αργότερα χαρακτηρίστηκε και αριθμήθηκε

με το στοιχείο Α΄, τυπώθηκε στο

τυπογραφείο του Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου,

στο Νέο Φάληρο, τον Απρίλη του 1940, με

έμβλημα τη δίκλωνη γοργόνα. Η έκδοση

έγινε από τον συγγραφέα σε 317

αριθμημένα αντίτυπα.

χειρόγραφο του ποιήματος Ο βασιλιάς της

Ασίνης.

Η σύνθεση του ποιήματος ξεκινάει το καλοκαίρι του `38 και ολοκληρώνεται το Γενάρη του `40.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος α΄ εκδ., Αθήνα 1940, τυπογραφείο

Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος

Σ` αυτή την πρώτη έκδοση δεν περιέχεται το

πολύ γνωστό ποίημα «Η τελευταία μέρα».

Υπάρχει όμως στα εφτά αντίτυπα εκτός

εμπορίου αυτής της έκδοσης και μάλιστα σε

αυτόγραφο του ποιητή. Η παράλειψη του «Η

τελευταία μέρα» από την κανονική έκδοση

της ποιητικής συλλογής «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

καταστρώματος» θα πρέπει να αποδοθεί σε

ένα είδος προσωπικής «λογοκρισίας» που

επέβαλε ο ποιητής στον εαυτό του.

Νικήτας Παρίσης, γιώργος σεφέρης: Ο

ποιητής και το ποιητικό του έργο, εκδ. Πατάκη,

Αθήνα 2008, σελ. 30.

α΄ εκδ., Αθήνα 1940, τυπογραφείο

Στέφ. Ν. Ταρουσόπουλου

αριστερά: χειρόγραφη αφιέρωση του Γιώργου

Σεφέρη στον Στέλιο Ξεφλούδα

δεξιά: τα δύο motto της συλλογής

Οι εικόνες προέρχονται από την κλειστή συλλογή της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

β

πίσω στη χρονογραμμή

α΄ εκδ., Ίκαρος, Αθήνα 1945

Το ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, β΄ τυπώθηκε από

τις εκδόσεις «Ίκαρος», το Δεκέμβριο του 1945, σε 313

αντίτυπα. Στο βιβλίο περιλαμβάνεται σε επίμετρο το

ποίημα Η τελευταία μέρα, που, σύμφωνα με

σημείωση του ίδιου του Σεφέρη «ανήκει στο

Ημερολόγιο καταστρώματος Α΄, όπου δεν μπόρεσε

να δημοσιευτεί».

Στο «Ημερολόγιο καταστρώματος, β΄» συναντάμε ένα

ηθελημένο και μοναδικό φαινόμενο στη σεφερική

ποίηση: όλα τα ποιήματα, χωρίς εξαίρεση, φέρουν

ημερομηνίες γραφής. Αυτές οι ενδείξεις, […]

υποβάλλουν το κλίμα μιας εποχής, οδηγούν τον

αναγνώστη να τοποθετήσει το ποίημα μέσα στο

συγκεκριμένο χρονολογικό πλαίσιο, για να λειτουργήσει

αποτελεσματικότερα η ποιητική εμπειρία».

Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Εργογραφία Σεφέρη (1931-1979), εκδ.

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1979, σελ. 68.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, β΄

Από την έκδοση αυτή απουσιάζει το

καταληκτικό ποίημα της συλλογής Τελευταίος

σταθμός, το οποίο πρωτοδημοσιεύεται στο

περιοδικό Τετράδιο, τεύχος 2, Μάρτιος 1947, με

την ένδειξη: «Συμπλήρωμα στο Ημερολόγιο

καταστρώματος, Β΄».

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, β΄ α΄ εκδ., Ίκαρος, Αθήνα 1945

Το «callligrame» με το οποίο ξεκινά το

«ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, β΄»

στην πρώτη καλλιγραφική έκδοση του 1944

β

πίσω στη χρονογραμμή

Το ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ καταστρώματος, β΄ πρωτοκυ-

κλοφόρησε ως αποκλειστικά ιδιωτική έκδοση το

καλοκαίρι του 1944 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, σε 75 αριθμημένα και υπογραμμένα από τον ίδιο τον

ποιητή αντίτυπα. Η έκδοση αυτή, γνωστή ως

Αλεξανδρινή έκδοση, κοσμείται με σχέδια του

Σεφέρη, που αποτελούν ζωγραφικά σχόλια στο

τέλος κάθε ποιήματος, «πλουμίδια» κατά τον ποιητή.

Η έκδοση φέρει την αφιέρωση, «Της Μαρώς».

Η γοργόνα που κοσμεί το εξώφυλλο αυτής της

έκδοσης διαφέρει από τις άλλες. Έχει ακρωτηριασμένα

τα χέρια, πράγμα που συμβολίζει την καταστολή της

ελευθερίας στην κατοχική Ελλάδα.

α΄ εκδ., Ίκαρος, Αθήνα 1947

Η Κίχλη τυπώθηκε από τις εκδόσεις «Ίκαρος», το Μάρτιο

του 1947, σε 300 αριθμημένα αντίτυπα και κόσμημα,

κοχύλι. Πρόκειται για εκτενές ποίημα, σε τρία μέρη, όπου

ακούγονται καθαρά οι εμπειρίες του πολέμου, αλλά και

του εμφυλίου πολέμου που έχει αρχίσει στην Ελλάδα.

Ουσιαστικά, η Κίχλη είναι η πρώτη μεταπολεμική

συλλογή του Σεφέρη.

χειρόγραφο από το «εργαστήρι» του ποιητή

Κίχλη

χειρόγραφο του Σεφέρη από την Κίχλη

β

πίσω στη χρονογραμμή β

πίσω στη χρονογραμμή

α΄ εκδ., Ίκαρος, Αθήνα 1955

Η συλλογή … Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν… (=στην

Κύπρο, όπου μ` έταξε) είναι η δεύτερη μεταπολεμική

συλλογή του Σεφέρη. Τυπώθηκε από τον «Ίκαρο»,

το Δεκέμβρη του 1955, σε 1030 αντίτυπα.

Αφιερώνεται: Στον Κόσμο της Κύπρου / Μνήμη και

Αγάπη / Γ. Σ.

β

πίσω στη χρονογραμμή

«Η ποιητική συλλογή … Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν…,

στην τρίτη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων

του Σεφέρη, που κυκλοφόρησε το 1962,

αναφέρεται για πρώτη φορά με τον επικρατήσαντα

τελικά τίτλο: «Ημερολόγιο καταστρώματος, Γ΄».

Νικήτας Παρίσης, γιώργος σεφέρης: Ο ποιητής και το

ποιητικό του έργο, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2008, σελ. 32.

... Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν ...

πίσω στη χρονογραμμή

η τελετή της απονομής

πίσ

ω σ

τη χ

ρο

νο

γρ

αμ

μή

α΄ εκδ., Ίκαρος, Αθήνα 1966

Τα Τρία κρυφά ποιήματα τυπώθηκαν το Δεκέμβρη του

1966, σε 2050 αντίτυπα, χωρίς ένδειξη εκδότη. Η

ενότητα Θερινό ηλιοστάσι προδημοσιεύεται στον

Ταχυδρόμο στις 10 Δεκέμβρη 1966, σελ. 50-51. Είναι η

πρώτη και η τελευταία μετανομπελική συλλογή του

Σεφέρη. Μέχρι το θάνατό του (20 Σεπτεμβρίου 1971) ο

ποιητής δε θα εκδώσει άλλη ποιητική συλλογή.

Τρία κρυφά ποιήματα

Τα «Τρία Κρυφά Ποιήματα», κρυφά και κλειστά, κατά

τον εύστοχο χαρακτηρισμό του Τάκη Σινόπουλου, δεν

περιλαμβάνουν ούτε μια ένδειξη χρόνου ή τόπου

γραφής. Απεναντίας, τα δύο τελευταία του ποιήματα,

«Οι γάτες τ` Αϊ-Νικόλα» και το «Επί ασπαλάθων…»

διατηρούν, σαν ομφάλιο λώρο, το δεσμό τους με την

εποχή της σχιζοφρενικής απριλιανής δικτατορίας και

χρονολογούνται, 5/2/69 και 31/3/71, αντίστοιχα.

Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Εργογραφία Σεφέρη (1931-1979), εκδ.

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1979, σελ. 68.

«Στο μεταξύ έχει ξεσπάσει το πραξικόπημα της 21ης

Απριλίου 1967 και ο ποιητής αρνιέται να δημοσιεύσει

οτιδήποτε στην Ελλάδα. Βέβαια, έγραψε στα δίσεχτα χρόνια

της απριλιανής δικτατορίας τα δύο στερνά του ποιήματα:

«Οι γάτες τ` Αϊ-Νικόλα», είναι το ένα και το «Επί

ασπαλάθων…» το δεύτερο. Και τα δύο ποιήματα

δημοσιεύτηκαν πρώτα στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα «Οι

γάτες τ` Αϊ-Νικόλα» πρωτοδημοσιεύτηκαν στα Δεκαοχτώ

κείμενα (Κέδρος, Ιούλιος 1970), ενώ το «Επί ασπαλάθων…»

δημοσιεύτηκε μεταθανάτια στις εφημερίδες το Βήμα και Τα

Νέα. […] Το ποίημα το «Επί ασπαλάθων…»

συμπεριλαμβάνεται στη μεταθανάτια έκδοση Γιώργος

Σεφέρης, Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄, Ίκαρος 1976».

Νικήτας Παρίσης, γιώργος σεφέρης: Ο ποιητής και το ποιητικό

του έργο, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2008, σελ. 32 και 182.

Οι γάτες τ` Αϊ-Νικόλα και Επί ασπαλάθων…

β

πίσω στη χρονογραμμή

Η «Δήλωση» του Σεφέρη εναντίον της δικτατορίας. Διανεμήθηκε στον ελληνικό και ξένο τύπο για δημοσίευση.

β πίσω στη χρονογραμμή

20 Σεπτεμβρίου 1971, θάνατος του ποιητή

«…ένα τέλος απαρηγόρητο, μαρμαρωμένο βασίλεμα κάποιου Σεπτεμβρίου…»

πλήθος λαού ακολούθησε

την κηδεία του, που

αποτέλεσε διαμαρτυρία

κατά του ανελεύθερου δικτατορικού καθεστώτος

η κηδεία του Γ. Σεφέρη στον ιστορικό χρόνο

β

πίσω στη χρονογραμμή

β) μεταθανάτιες εκδόσεις

β

πίσω

α΄ εκδ., Ερμής, Αθήνα 1975

Τα Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά

τυπώθηκαν τον Οκτώβρη του 1975, σε 5000

αντίτυπα, για τις εκδόσεις Ερμής.

Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά

Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά

Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά

Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά

β

πίσω στη χρονογραμμή

α΄ εκδ., Ίκαρος, Αθήνα 1976

Η πρώτη έκδοση του Τετραδίου Γυμνασμάτων,

Β΄ έγινε με φιλολογική επιμέλεια του Γ. Π.

Σαββίδη. Τυπώθηκε σε 5.000 αντίτυπα, τον

Μάϊο του 1976 από τον Ίκαρο.

β

πίσω στη χρονογραμμή

Τετράδιο Γυμνασμάτων, Β΄

α΄ εκδ., Λέσχη, Αθήνα 1989

Μαθιός Πασχάλης(=Γιώργος Σεφέρης), Τα

Εντεψίζικα

Φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Ευτυχίδης (=Γ. Π.

Σαββίδης).

β

πίσω στη χρονογραμμή

Μαθιός Πασχάλης(=Γιώργος Σεφέρης), Τα Εντεψίζικα

Από τη Στροφή

Μελοποιημένα

Στροφή/Κοχύλια, Σύννεφα

1. Άρνηση (Στο περιγιάλι) (3:41) ποίηση:

Γιώργου Σεφέρη

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

Από το Τετράδιο Γυμνασμάτων

Τετράδιο Γυμνασμάτων/Σχέδια για ένα Καλοκαίρι

1. Κράτησα τη ζωή μου ποίηση: Γιώργου Σεφέρη από το «Επιφάνια, 1937»

α) ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά (3:04) Download

β) ερμηνεία: Α. Καλογιάννης (13:17)

από το «Επιφάνια Αβέρωφ»

Σύνθεση: 1968 στις φυλακές Αβέρωφ.

Ολοκληρώθηκε το 1969 όταν ο συνθέτης

βρισκόταν εξορισμένος στη Ζάτουνα.

Download

2. Άνθη της πέτρας (3:41) ποίηση: Γιώργου Σεφέρη

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

3. Μέσα στις θαλασσινές σπηλιές (2:12) ποίηση:

Γιώργου Σεφέρη

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

Από το Μυθιστόρημα

Περιλαμβάνεται στον δίσκο:

"Θεοδωράκης διευθύνει

Θεοδωράκη Vo.2"

1. Τώρα που θα φύγεις (4:10) ποίηση: Γιώργου Σεφέρη, (ΙΖ΄. Αστυάναξ),

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

2. Στο στήθος μου η πληγή (2:42)

ποίηση: Γιώργου Σεφέρη, (Κ΄. [Ανδρομέδα])

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

3. Ο ύπνος σε τύλιξε (3:17) ποίηση: Γιώργου Σεφέρη, (ΙΕ΄)

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

4. Λίγο ακόμα (2:15) ποίηση: Γιώργου Σεφέρη, (ΚΓ΄)

ερμηνεία: Μ. Ζορμπαλά

Download

Σύνθεση: Ιανουάριος του 1968

στις Φυλακές Αβέρωφ

Μελοποιημένα

Άλλες εκδόσεις από τον Ίκαρο

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία

1. Δασκαλόπουλος, Δ., Εργογραφία Σεφέρη (1931-1979), εκδ. Ελληνικό Λογοτεχνικό

και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1979

2. Έκθεση Πολυμέσων: Γιώργος Σεφέρης, Ποιητής και Πολίτης, 16 Νοεμβρίου - 20

Δεκεμβρίου 2000

3. Νέα Εστία, τχ. 114 (ψηφιοποιημένα λογοτεχνικά περιοδικά του Εθνικού Κέντρου

Βιβλίου)

4. Παρίσης, Ν., γιώργος σεφέρης: ο ποιητής και το ποιητικό του έργο, εκδ. Πατάκη,

Αθήνα 2008

5. Σεφέρης, Γ.: Μέρες Α', 1925 -1931, Μέρες Β΄, 1931-1934, Μέρες Γ΄, 1934-1940

6. Σεφέρης, Γ., Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά, Αθήνα 1975

7. Σεφέρης, Γ., Το ποιητικό του έργο, Ανεμόσκαλα

Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για Μείζονες Νεοέλληνες Ποιητές

8. Στασινοπούλου, Μ., Χρονολόγιο , εργογραφία Γιώργου Σεφέρη [1900-1971],

Μεταίχμιο 2000

9. Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα: ψηφιακοί πόροι για τη Νεοελληνική Λογοτεχνία

από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

«Heureux qui, comme Ulysse, a fait un beau voyage»

(= Ευτυχισμένος όποιος, σαν τον Οδυσσέα, έκανε ένα όμορφο ταξίδι)

Joachim du Bellay [Les Regrets, 1558]

Ιανουάριος 2014

Επιμέλεια παρουσίασης: Στάμου Ευαγγελία, φιλόλογος

ιστολόγιο: αρισμαρί (estamou.blogspot.gr)