Ιατρικός Κόσμος Τεύχος 16

ΤΕΥ

ΧΟ

Σ 1

6ΙΑ

ΤΡΙΚ

ΟΣ

ΚΟ

ΣΜΟ

Σ

ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 // ΤΕΥΧΟΣ 10ΜΑΪΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013 // ΤΕΥΧΟΣ 14

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014 | ΤΕΥΧΟΣ 16

ww

w.ia

trik

osko

smos

.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Ιατρικού Αθηνών «Στην κρίση απαντήσαμε με εξωστρέφεια και επενδύσεις στην τεχνολογία και τον ιατρικό τουρισμό»

editorial

Στην κρίση απαντούμε με εξωστρέφεια και νέες επενδύσεις

Το τοπίο στο χώρο της ιδιωτικής υγείας τους τελευταίους μήνες παραμένει δραματικό. Παρά ταύτα, το βάθος της εταιρίας μας, η μακροχρόνια στρατηγική μας και η μέχρι σήμερα ηγεσία (leadership), μας βοήθησαν να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς τη μεγάλη κρίση της

χώρας, της οικονομίας αλλά και του κλάδου.

Βασικοί πυλώνες της στρατηγικής μας ήταν η ανάπτυξη, η εξωστρέφεια και η αναβάθμιση των προσφερομένων υπηρεσιών. Στην κρίση απαντήσαμε με νέες επενδύσεις σε υποδομές, τεχνολογίες αιχμής και νέα τμήματα που τη διετία ξεπέρασαν τα 15 εκατομμύρια ευρώ. Στο διάστημα αυτό, προχωρήσαμε στην αναδιάρθρωση της διοικητικής ομάδας και σε σύναψη συνεργασιών με νέους καταξιωμένους γιατρούς, με παράλληλη διατήρηση των 3.000 θέσεων εργασίας.

Η αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών μας επισφραγίστηκε με την ολοκλήρωση της απόκτησης των πιστοποιητικών ISO 9001-2008, TEMOS Quality in International Patient Care, TEMOS Excellence in Medical Tourism, Diplomatic Council ως «Best Hospitals Worldwide 2014».

Βασική μας επιδίωξη ήταν η εξασφάλιση της προσβασιμότητας στις κορυφαίες υπηρεσίες μας σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες, μέσω σύναψης νέων συμφωνιών με ασφαλιστικές εταιρίες, ταμεία, φορείς και οργανισμούς.

Επιστέγασμα στην εξωστρέφεια που επιδείξαμε το τελευταίο διάστημα είναι η σύναψη νέων στρατηγικών συνεργασιών στο πεδίο του Ιατρικού Τουρισμού, στο οποίο ο Όμιλός μας είναι πρωτοπόρος.

Δυστυχώς, μέχρι και σήμερα, δε διαφαίνεται ουδεμία διάθεση του ΕΟΠΥΥ να προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα εξυγίανσης των όρων συνεργασίας με τις ιδιωτικές κλινικές και συνεχίζεται η ισοπεδωτική προσέγγιση τύπου rebate και clawback προς το σύνολο του κλάδου, που επί της ουσίας οδηγεί σταθερά τους έντιμους παρόχους σε ασφυξία, ενώ δίνει άφεση αμαρτιών σε εκεί-νους που έκαναν μεγάλες υπερχρεώσεις και υπερβάσεις. Παράλληλα, η ασυνέπεια του κράτους στην αποπληρωμή των παλαιών ληξιπροθέσμων (περίοδος 2007-2001), ύψους πάνω από 500 εκατομμύρια ευρώ, δημιουργεί στον κλάδο συνθήκες ασφυξίας.

Oι χαράσσοντες την πολιτική υγείας της χώρας θα πρέπει να αντιληφθούν ότι πιθανή κατάρ-ρευση του υγιούς τμήματος της ιδιωτικής υγείας θα συμπαρασύρει και τη δημόσια, η οποία δε θα μπορέσει να καλύψει μέρος των εξειδικευμένων υπηρεσιών (ΜΕΘ, καρδιοχειρουργικά, κλπ.), που σήμερα παρέχει ο ιδιωτικός τομέας, με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες αυτές να αναζητηθούν στο εξωτερικό με πολλαπλό κόστος.

Ωστόσο, παρά τις όποιες αρνητικές συγκυρίες και δυσκολίες στον κλάδο, ο Όμιλός μας ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία, μία αισιοδοξία που πηγάζει από τη σχέση εμπιστοσύνης που έχουμε χτίσει με εσάς, που όλα αυτά τα χρόνια έχετε δώσει στον Όμιλο του Ιατρικού Αθηνών την πρώτη θέση στο χώρο της ιδιωτικής υγείας!

Δρ. Βασίλης Γ. ΑποστολόπουλοςΔιευθύνων Σύμβουλος

Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

4 www.iatrikoskosmos.gr

περιεχόµενα3. Editorial

6. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΑΡΘΡΑ 8. Ισχαιμικό εγκεφαλικό: Υπερταχεία απεικόνιση

του βιώσιμου εγκεφάλου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών «O χρόνος είναι εγκέφαλος»

10. Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο: Πρώτη Αιτία Μακροχρόνιας Αναπηρίας. Τι γνωρίζουμε σήμερα

14. Ρομποτική Κυστεκτομή: Αντιμετωπίζοντας το διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης με την πλέον σύγχρονη, πλήρως ενδοσωματική και ελάχιστα επεμβατική θεραπεία

18. «Ένοχο» και για διαβήτη το τσιγάρο

20. Η TΕΧΝΙΚΗ ASI: Η εξέλιξη στην ολική αρθρο-πλαστική ισχίου

24. Νέα επαναστατική μέθοδος αρθροπλαστικής γόνατος μικρής επεμβατικότητας και μεγάλης ακρίβειας με εξατομικευμένο έτοιμο προεγχει-ρητικό εκμαγείο, στο Ιατρικό Ψυχικού

26. Ενδαρτηριακή Θεραπεία στο Οξύ Ισχαιμικό Εγκεφαλικό Επεισόδιο

28. Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ανευρυσμάτων του Kεντρικού Nευρικού Συστήματος

30. Κήλη: H επιλογή του να μην κάνεις τίποτα

32. Bypass με πάλλουσα καρδιά ή με την κλασική μέθοδο;

34. Ελάχιστα Επεμβατική Ορθοπαιδική Χειρουργι-κή: Αρθροσκόπηση Ώμου

36. Νοσογόνος Παχυσαρκία

40. Ενδαγγειακή θεραπεία στένωσης της καρω-τίδας

44. Σύγχρονη Ακτινοθεραπεία: Βήματα Μπροστά!

48. Ο ρόλος της νευροαπεικόνισης στην πολλαπλή σκλήρυνση

50. Προωθημένες LASER ενδοσκοπικές εφαρμο-γές στην Ωτορινολαρυγγολογία

52. Λαπαροσκοπική ΗΙPEC

54. Ρομποτική Μερική Νεφρεκτομή: Η ακρίβεια στην αφαίρεση του καρκίνου μεγιστοποιεί τη λειτουργικότητα του νεφρού

8

28

54

34

18

36

5www.iatriko.gr 5

58. Διουρηθρική προστατεκτομή με διπολική τεχνική (T.U.R.i.s) σε καλοήθη υπερπλασία προστάτου

60. AspireAssist: Απώλεια Βάρους χωρίς Χει-ρουργική Επέμβαση

ΓΥΝΑΙΚΑ62. Καρκίνος του μαστού: Aπλές απαντήσεις σε

βασικές ερωτήσεις

64. Προεμφυτευτική γενετική διάγνωση

68. Λαπαροσκόπηση και γυναικολογικά χειρουρ-γεία

70. Εξωσωματική γονιμοποίηση και κακοήθεις παθήσεις: Μύθος ή πραγματικότητα; Νεότερα δεδομένα

72. Καρκίνος της μήτρας ή του ενδομητρίου

74. Επανορθωτική πλαστική αποκατάσταση της εισολκής των θηλών

ΠΑΙΔΙ76. Νοσηλεία στο νοσοκομείο στην παιδική

ηλικία

78. Ξένα σώματα αναπνευστικής οδού στα παιδιά

82. Υποσπαδίας: Απαντήσεις σε όλα όσα ρωτούν οι γονείς.

86. Επιληψία στα παιδιά: Χειρουργική Επιληψίας

ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΥΓΕΙΑ88. Διαχείριση του βάρους κατά τη διάρκεια του

καλοκαιριού

90. ΕΙΔΗΣΕΙΣ

106. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

110. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ

116. PrESS rooM

118. ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Οι απόψεις των συντακτών δεν αποτελούν απαραίτητα απόψεις του εκδότη και ιδιοκτήτη του περιοδικού. Απαγορεύεται η ανα-δημοσίευση, η αναπαραγωγή, ή η μετάδοση όλου ή μέρους του περιοδικού, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

62

8276

86

70

ΤΕΥΧΟΣ 16 ΙΟΥΝΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014

www.iatrikoskosmos.gr

Περιοδική έκδοσηΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

Λ. Κηφισίας 58, 151 25 ΜαρούσιΤ 210 6862766, F 210 6862765,

Ε [email protected], www.iatriko.gr

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣΝίκος Μόσχος, Δ/ντής Επιχειρησιακής Ανάπτυξης


ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣΝάνσυ Χριστοπούλου, Product Manager


ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝPRESTIGE ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΠΕ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΚΔΟΣΗΣΚωνσταντίνος Κωνσταντινίδης

Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Αμαρουσίου

Χάρης ΠίτταροςΔ/ντής Ιατρικών Υπηρεσιών, Ιατρικό Αμαρουσίου

Εμμανουήλ ΣαλαμαλέκηςΕπιστημονικός Δ/ντής, ΓΑΙΑ

Φανή ΑθανασιάδουΕπιστημονική Δ/ντρια,

Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης

Μενέλαος ΚαλογερήςΕπιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Π. Φαλήρου

Διονύσιος ΠαπαντωνάτοςΕπιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Ψυχικού

Παναγιώτης ΚατωπόδηςΕπιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Περιστερίου

CREATIVE DIRECTORNόρα Αθανασίου

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΝάνσυ Χριστοπούλου

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣΑ. Μπαξεβάνη, Δημοσιογράφος,

Σ. Αμπατζής, Δημοσιογράφος

Οι ιατρικοί συνεργάτες του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, οι οποίοι επιθυμούν να δημοσιεύσουν άρθρα ιατρικού

περιεχομένου στο περιοδικό «ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», παρακαλούνται να επικοινωνούν με την κα Νάνσυ Χριστοπούλου,

στην ηλεκτρονική διεύθυνση, [email protected], με την ένδειξη «για το περιοδικό ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ».

Τ Ο Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο Δ Ι Α Τ Ι Θ Ε Τ Α Ι Δ Ω Ρ Ε Α Ν

7www.iatriko.gr

"Αναδημοσίευση από την εφημερίδα: "Πρώτο Θέμα", στις 27/7/14"

Συνέντευξη

98 www.iatriko.gr www.iatrikoskosmos.gr 210 6862766 Για πληροφορίες: [email protected]

Α πό το σύνολο των εγκεφαλικών επει-σοδίων, το ισχαιμικό εγκεφαλικό είναι το συχνότερο, οφείλεται σε απόφραξη της αρτηρίας από θρόμβο, προκαλεί ταχύτατα νέκρωση του εγκεφάλου και

θεωρείται από τις κύριες αίτιες θανάτου και αναπη-ρίας με μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό κόστος. Η ιατρική αντιμετώπισή του παραδοσιακά ήταν παρη-γορητική - υποστηρικτική, χωρίς να υπάρχει η δυ-νατότητα αποτελεσματικής θεραπείας και διάσωσης του εγκεφαλικού ιστού που ισχαιμεί, δηλαδή δεν αιματώνεται σωστά.

Πριν από περίπου 10 χρόνια εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά στα ισχαιμικά εγκεφαλικά ενδοφλέβια θρομβόλυση σε επείγουσα βάση με ωφέλιμα απο-τελέσματα. Σε πολλές περιπτώσεις υπήρξε διάλυση

Ισχαιμικό εγκεφαλικό: Υπερταχεία απεικόνιση του βιώσιμου εγκεφάλου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών«Ο χρόνος είναι εγκέφαλος»

Δρ. Νικόλαος Μποντόζογλου, Διευθυντής Τμήματος Αξονικού & Μαγνητικού ΤομογράφουΙατρικού Κέντρου Αθηνών

Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 30.000 νέα περιστατικά με οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο εμφανίζονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, από τα οποία περίπου 12.000 άνθρωποι χάνουντη ζωή τους επειδή δεν έχουν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά


του θρόμβου και επαναιμάτωση του εγκεφάλου. Το πρόβλημα όμως της ενδοφλέβιας θρομβόλυσης είναι ότι πρέπει να χορηγηθεί πάρα πολύ σύντομα, δηλαδή μέσα σε 3 – 4,5 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Διαφορετικά, μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική αιμορραγία επιδεινώνοντας την ήδη σοβαρή κλινική κατάσταση. Ο περιορισμός του χρόνου έχει ως αποτέλεσμα μικρός μόνο αριθμός αρρώστων να επωφελούνται. Στο πρόβλημα του χρόνου έρχεται να δώσει λύση μία νέα μέθοδος που ονομάζεται ενδαρτηριακή θρομβεκτομή, η οποία δίνει τη δυνατότητα για έγκαιρη αντιμετώπιση έως και 8 ώρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Δυ-στυχώς όμως δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι για αυτήν την τεχνική.

Με την έγκαιρη και αποτελεσματική απεικό-νιση οι γιατροί καταλαβαίνουν σε ποιους ασθενείς με οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό η παρέμβαση θα ανα-στρέψει την ισχαιμία και θα διασώσει τον εγκέφαλο από αυτούς τους οποίους ο εγκέφαλος έχει ήδη νεκρωθεί και η παρέμβαση μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία. Η απεικόνιση πρέπει να γίνει πάρα πολύ γρήγορα, μέσα σε λίγα λεπτά, και δεν πρέπει να κα-θυστερήσει την έναρξη της θεραπείας. Υπολογίζεται ότι κατά το οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο ο εγκέφαλος χάνει περίπου 2.000.000 εγκεφαλικά κύτταρα ανά λεπτό: «ο χρόνος είναι εγκέφαλος».

Η ακτινολογική μέθοδος που χρησιμοποιείται παγκοσμίως για το σκοπό αυτό είναι συνήθως η αξονική τομογραφία. Τα πλεονεκτήματά της είναι ο σίγουρος αποκλεισμός της αιμορραγίας, ο οποίος είναι απαραίτητη προϋπόθεση πριν από την παρέμ-βαση, και κυρίως η μεγάλη διαθεσιμότητά της. Όλα σχεδόν τα νοσοκομεία διαθέτουν αξονικό τομογρά-φο, ο οποίος λειτουργεί κατά την εφημερία. Επίσης, η αξονική τομογραφία θεωρείται παραδοσιακά πιο γρήγορη εξέταση σε σχέση με τη μαγνητική τομο-γραφία. Το μειονέκτημα της αξονικής τομογραφίας είναι ότι δε δίνει όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για τη σωστή επιλογή των ασθενών με οξύ ισχαιμι-κό εγκεφαλικό, για επείγουσα αντιμετώπιση.

Η μαγνητική τομογραφία εμφανίζει σημαντικά πλεονεκτήματα στην αξιόπιστη απεικόνιση του ισχαι-μικού εγκεφαλικού. Αναδεικνύει όλες τις περιοχές του εγκεφάλου, οι οποίες, ενώ δεν αιματώνονται επαρκώς (υποαιματώνονται), είναι ακόμα ζωντανές και μπορούν να διασωθούν, αν επαναιματωθούν. Ο αριθμός όμως των διαθέσιμων μαγνητικών τομο-γράφων κατά την εφημερία είναι σχετικά μικρός. Επίσης, η διαθεσιμότητα των ειδικών λογισμικών που χρειάζονται για την ανάλυση της εξέτασης είναι σχετικά περιορισμένη.

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, την τελευταία διετία, εφαρμόζουμε το συνδυασμό των τε-χνικών αξονικής και μαγνητικής τομογραφίας στους ασθενείς με οξύ εγκεφαλικό. Ο ασθενής εξετάζεται με αξονική τομογραφία – αξονική αγγει-ογραφία εγκεφάλου και εφόσον δεν έχει αιμορρα-γία μεταφέρεται στον μαγνητικό τομογράφο, ενώ παράλληλα ξεκινάει η θεραπευτική αγωγή. Εκεί λαμβάνονται οι ειδικές ακολουθίες ανάδειξης του βιώσιμου εγκεφαλικού ιστού. Ο χρόνος εξέτασης

στον αξονικό τομογράφο είναι περίπου 5 λεπτά και στον μαγνητικό τομογράφο περίπου 7 λεπτά. Για να επιτευχθούν αυτές οι ταχύτητες, ειδικά για τους ασθενείς με εγκεφαλικό, τα μηχανήματα έχουν τοποθετηθεί το ένα δίπλα στο άλλο και φυσικά υπάρχει άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό, το οποίο μπορεί να χειριστεί άμεσα την όλη συντονισμένη προσπάθεια. Ο εφημερεύων τεχνολόγος έχει ειδική εμπειρία στην εκτέλεση αμφότερων των εξετάσεων. Οι εφημερεύοντες ιατροί έχουν εμπειρία τουλάχι-στον 10 ετών σε αμφότερες τις μεθόδους.

Οι ασθενείς, οι οποίοι προσήλθαν στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών με οξύ εγκεφαλικό και επιλέ-χθηκαν με βάση το συνδυαστικό αυτό πρωτό-κολλο για επείγουσα θεραπεία, είχαν πολύ καλή κλινική πορεία με εξάλειψη της ισχαιμικής, μη νεκρωμένης περιοχής του εγκεφάλου.

ΕΙΚΟΝΑ 1: Ασθενής 60 ετών με οξύ εγκεφαλικό προσέρχεται στο Ιατρικό Αθηνών 4 ώρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Η αξονική τομογραφία αποκλείει την αιμορραγία, αλλά δεν αποκαλύπτει το έμφρακτο.

ΕΙΚΟΝΑ 2: Η μαγνητική τομογραφία δείχνει μικρό σχετικά τμήμα του εγκεφάλου, το οποίο έχει νεκρωθεί (κόκκινο βέλος).

ΕΙΚΟΝΑ 3: Η μαγνητική τομογραφία αιμάτωσης δείχνει το μεγαλύτερο τμήμα του εγκεφάλου που ισχαιμεί, αλλά είναι βιώσιμο (μπλέ βέλη).Σύντομα θα νεκρωθεί εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Το Φεβρουάριο του 2014 δημοσιεύ-θηκε στην επιστημονική επιθεώρηση STROKE μελέτη της Cleveland Clinic των ΗΠΑ, στην οποία εφαρμόστηκε το συνδυαστικό πρωτόκολλο Αξονικής - Μαγνητικής τομογραφίας σε ασθενείς με οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό.

Η μέθοδος αυτή συγκρίθηκε με τη μέχρι τώρα καθιερωμένη απεικόνιση.

Η μελέτη αποκάλυψε ότι σχεδόν τρι-πλάσιοι ασθενείς είχαν καλύτερη κλι-νική πορεία 30 ημέρες μετά την επεί-γουσα αντιμετώπιση σε σύγκριση με αυτούς που μελετήθηκαν με την καθιε-ρωμένη μέθοδο και η θνησιμότητά τους έπεσε στο μισό. Επίσης, απέδειξαν ότι το συνδυαστικό πρωτόκολλο δεν κα-θυστερεί την έναρξη της θεραπείας σε σχέση με το καθιερωμένο έως τώρα. Περίπου 50% των ασθενών, οι οποίοι με βάση το παλαιό πρωτόκολλο ήταν υποψήφιοι για επείγουσα θεραπεία, το νέο πρωτόκολλο έδειξε ότι δεν ήταν, αντίθετα, εάν ακολουθείτο επείγουσα θρομβόλυση, ήταν υποψήφιοι για επι-πλοκές. Η μελέτη αυτή επιβεβαιώνει το πρωτοποριακό πρωτόκολλο που εφαρ-μόζει το τμήμα Αξονικής - Μαγνητικής Τομογραφίας στο Ιατρικό Κέντρο Αθη-νών εδώ και δύο χρόνια.

Δημοσίευση

ΕΙΚΟΝΑ 4: Μαγνητική τομογραφία 9 ημέρες μετά την ενδαρτηριακή θεραπεία. Το νεκρωμένο τμήμα του εγκεφάλου δεν επεκτάθηκε σε σχέση με την εικ. 2. Το λοιπό τμήμα που ισχαιμούσε έχει διασωθεί. Ο ασθενής βελτιώθηκε σημαντικά και παρέμειναν ήπια συμπτώματα.

Άρθρα


Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο:Πρώτη Αιτία Μακροχρόνιας Αναπηρίας. Τι γνωρίζουμε σήμερα


Δρ. Κλημεντίνη Ε. Καραγεωργίου,MD, PhD Διευθύντρια Νευρολόγος - ΨυχίατροςΙατρικού Κέντρου Αθηνών

Τι ορίζεται ως Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο;

Ω ς Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) περιγράφεται μία ετερογενής ομάδα διαταραχών με κυρίαρχο γνώ-ρισμα την παρουσία σημείων & συ-μπτωμάτων από το Κεντρικό Νευρικό

Σύστημα είτε συνεπεία ισχαιμίας είτε αιμορραγί-ας. Με τον όρο αυτό υπογραμμίζεται η αιφνίδια εμφάνιση των συμπτωμάτων, τα οποία αφήνουν τις περισσότερες φορές μία διαρκή σωματική & γνωσιακή αναπηρία. Πρόκειται για αιφνίδια δια-κοπή της αιμάτωσης του εγκεφάλου με αποτέλε-σμα τη βλάβη του εγκεφάλου και τη διακοπή της λειτουργίας του.

Το ΑΕΕ αποτελεί την 3η αιτία θανάτου μετά το καρδιογενές επεισόδιο και τον καρκίνο, ενώ αποτελεί παράλληλα την κύρια αιτία μακροχρόνι-ας αναπηρίας, καθώς επίσης ένα σημαντικό αίτιο χρόνιας αναπηρίας και τη συνηθέστερη νευρολο-γική κατάσταση που απαιτεί νοσηλεία.

Υπάρχουν δύο τύποι ΑΕΕ: το Ισχαιμικό και το Αιμορραγικό.

Το 80%-85% των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι ισχαιμικά. Από τα 750.000 νέα ΑΕΕ που συμβαίνουν κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, το 85% οφεί-λεται σε Έμφρακτο Εγκεφάλου.

Το Ισχαιμικό ΑΕΕ συμβαίνει όταν διακόπτεται η αρτηριακή παροχή αίματος σε ένα τμήμα του εγκεφάλου. Αυτό οφείλεται σε απόφραξη των με-γάλων αγγείων προς τον εγκέφαλο, ή των μικρών αγγείων εντός του εγκεφάλου.

Η απόφραξη προκαλείται είτε από δημιουργία θρόμβου σε μία στενωμένη αρτηρία (θρόμβω-ση) είτε από θρόμβο που σχηματίσθηκε σε άλλο σημείο του σώματος, συνήθως στην καρδιά, και μετακινήθηκε στις αρτηρίες του εγκεφάλου με την αιματική ροή (εμβολή).

Αιμορραγικό επεισόδιο συμβαίνει μετά από αιμορραγία μέσα (Αιμάτωμα), ή γύρω από τον εγκέφαλο (Υπαραχνοειδής Αιμορραγία). Υπάρ-χουν πολλά πιθανά αίτια αιμορραγίας. Τα συνη-θέστερα είναι:

• Ρήξη Ανευρύσματος ή Δυσπλασίας αγγείου του εγκεφάλου

• Ρήξη μικρών αγγείων εντός του εγκεφάλου.

Με ποιό μηχανισμό γίνεται το ΑΕΕ;Στο ΑΕΕ σταματά αιφνίδια η αιμάτωση μίας περι-οχής του εγκεφάλου, άλλοτε άλλης έκτασης, είτε διότι εμποδίζεται η ροή αίματος εντός του αγγεί-ου, (θρομβωτικό επεισόδιο), είτε διότι υπάρχει ρήξη αγγείου & το αίμα διασκορπίζεται μέσα ή γύρω από τον εγκέφαλο (Αιμορραγικό επεισόδιο). Αποτέλεσμα είναι είτε να σταματήσει η λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων που βλάπτονται, είτε αυτά να πεθάνουν. Όταν αυτό συμβεί, η λειτουρ-γία τμημάτων του σώματος που ρυθμίζονται από τα κύτταρα αυτά διαταράσσεται ή διακόπτεται.

Ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που προσβάλλεται είναι δυνατόν οι ασθενείς να χά-σουν την ομιλία, την αίσθηση, τη μυϊκή δύναμη, την κίνηση, την όραση και τη μνήμη. Τα συμπτώ-ματα αυτά σε ορισμένους ασθενείς υποχωρούν και θεραπεύονται, σε άλλους όμως παραμένουν υπολείμματα που προκαλούν αναπηρία μόνιμη, και ορισμένοι ασθενείς θα καταλήξουν.

Στα ισχαιμικά επεισόδια, η άμεση θεραπεία εί-ναι απαραίτητη για να προληφθεί η επέκταση της βλάβης σε μεγαλύτερη περιοχή του εγκεφάλου, όπου η ροή του αίματος έχει μειωθεί, αλλά δεν έχει σταματήσει.

Στα αιμορραγικά επεισόδια, η άμεση θεραπεία, όταν είναι απαραίτητη, προλαμβάνει μία δεύτερη αιμορραγία.

Τι είναι το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο;Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο ονομάζεται η προ-σωρινή διακοπή της αιματικής ροής σε ένα σημείο του εγκεφάλου. Μπορεί να έχει διάρκεια μερικών δευτερολέπτων, ή μερικών ωρών, συνήθως όμως διαρκεί λιγότερο από 24 ώρες. Αποτελεί ένα ση-μαντικό προειδοποιητικό σημείο ενός μελλοντι-κού εγκεφαλικού επεισοδίου στις επόμενες ώρες, ή μέρες. Είναι ένδειξη ότι η αιματική ροή προς τον εγκέφαλο είναι διαταραγμένη και πρέπει να αξιο-λογείται με τον ίδιο επείγοντα χαρακτήρα, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ποια είναι τα συμπτώματα;Τα συμπτώματα του ΑΕΕ μπορεί να ποικίλουν. Αρχίζουν άλλοτε αργά και άλλοτε πολύ γρήγορα. Είναι πιθανό ακόμα και να ξυπνήσει κάποιος με τα συμπτώματα.

Πρέπει να αναζητηθεί άμεση ιατρική βοή-θεια, εάν ξαφνικά ένα από τα ακόλουθα συ-μπτώματα εμφανιστεί:

• Μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο, χέρι, πόδι, κυρίως στη μία πλευρά του σώματος.

• Σύγχυση, ή διαταραχή ομιλίας, ή αντίληψης.• Διαταραχή όρασης στον ένα, ή και στους δύο

οφθαλμούς.• Διαταραχή βάδισης και συντονισμού των κι-

νήσεων, ίλιγγος, αστάθεια.• Δυνατός πονοκέφαλος.Δυστυχώς, από τη στιγμή έναρξης των συμπτω-

μάτων υπάρχει ένα πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά θεραπεία. Σε περίπτωση καθυ-στερήσεων η δυνατότητα παρέμβασης έχει χαθεί.

Το ΑΕΕ εξελίσσεται γρήγορα, κάτι το οποίο ση-μαίνει πως θα πρέπει ο ασθενής να έχει τη φρο-ντίδα των ιατρών το συντομότερο δυνατόν.

Το ΑΕΕ αποτελεί την 3η αιτία θανάτου μετά το καρδιογενές

επεισόδιο & τον καρκίνο.

Άρθρα


Πώς διαγιγνώσκεται το ΑΕΕ;Η αξιολόγηση του Νευρολόγου ή ενός άλλου ιατρού θα βοηθήσει στη διάγνωση του ΑΕΕ και θα δώσει πληροφόρηση για την κατανόηση της αιτίας.Η αξιολόγηση περιλαμβάνει:

• Φυσική εξέταση• Νευρολογική εξέταση• Αιματολογικές εξετάσεις• Εξετάσεις απεικόνισης του εγκεφάλου (Αξονι-

κή Τομογραφία, Μαγνητική Τομογραφία)• Απεικόνιση Αγγείων Εγκεφάλου (Αγγειογρα-

φία)• Δοκιμασίες καρδιακής λειτουργίας

Α) Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) Β) Υπερηχοκαρδιογράφημα Γ) Καταγραφή καρδιακού ρυθμού

Ποιος γιατρός μπορεί να διαγνώσει το ΑΕΕ;Ο οικογενειακός γιατρός (Παθολόγος, Γενικός Για-τρός) μπορεί να βγάλει την πρώτη διάγνωση πιθα-νού ΑΕΕ, όμως οι Νευρολόγοι είναι οι ιατροί που ειδικεύονται σε διαταραχές του εγκεφάλου και των νεύρων και ασχολούνται με τη διάγνωση του ΑΕΕ.

Ο Νευρολόγος, για να μπορέσει να προσφέρει την καλύτερη φροντίδα, πρέπει να γνωρίζει όλα τα συμπτώματά σας και το ιατρικό ιστορικό.

Χρειάζεστε απαντήσεις στα ερωτήματά σας. Θα βοηθήσει πολύ αν υπάρχουν σημειώσεις σχετικά με την κατάσταση του ασθενούς και λίγες, καλά δομη-μένες, ερωτήσεις του ασθενούς σε κάθε συνάντηση με το γιατρό.

Ποιες θεραπευτικές δυνατότητες υπάρχουν;Έχει μεγάλη σημασία η άμεση ιατρική φροντίδα.

Για ασθενείς με ισχαιμικό ΑΕΕ που πληρούν ορι-σμένα κριτήρια, ένα φάρμακο που διαλύει το θρόμ-

βο, ο ενεργοποιητής ιστικού πλασμινογό-νου (tPA), δύναται να βελτιώσει την εξέλιξη όταν δίδεται εντός 4 ½ ωρών από την εμφάνι-ση των συμπτωμάτων. Όσο νωρίτερα δοθεί η θεραπεία, τόσο με-γαλύτερη πιθανότητα υπάρχει να βοηθήσει.

Σε ορισμένες πε-ριπτώσεις υπάρχουν και άλλοι τρόποι απομάκρυνσης των θρόμβων του αίματος από τα αγγεία του εγκεφάλου.

Η ανάγκη διεύρυν-σης του χρονικού, θεραπευτικού παρά-θυρου και αντιμετώ-πισης ασθενών με

απόφραξη μεγάλου αγγείου οδήγησε στην ανάπτυξη ενδαρτηριακών θεραπειών. Αυτές είναι η ενδαρτη-ριακή θρομβόλυση και η ενδαρτηριακή θρομβε-κτομή, ή μηχανική θρομβόλυση. Οι ενδαρτηριακές θεραπείες μπορούν να εφαρμοστούν εντός 6 ωρών από την εμφάνιση συμπτωμάτων. Μετά από παρακέ-ντηση της μηριαίας αρτηρίας (αρτηρία του ποδιού), ένας μικροκαθετήρας προωθείται μέχρι την αρτηρία που έχει το θρόμβο και μέσω αυτού εγχέεται θρομ-βολυτική ουσία (tPA) κατευθείαν στο θρόμβο, ή με ειδικές συσκευές αφαιρείται μηχανικά ο θρόμβος.

Η θεραπεία, τα πρώτα 24ωρα, στοχεύει στην πρό-ληψη και αντιμετώπιση των πιθανών άμεσων επιπλο-κών του επεισοδίου βελτιώνοντας την ανάρρωση και προλαμβάνοντας μελλοντικά ΑΕΕ. Περιλαμβάνει φάρ-μακα, τα οποία ρευστοποιούν το αίμα, μειώνουν την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερίνη, και σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται επεμβατικές μέθοδοι για την αποκατάσταση αρτηριακών στενώσεων.

Άλλοι τρόποι θεραπείας είναι η μείωση αμέσως των κινδύνων επιπλοκών βελτιστοποιώντας την ανάρρωση και προλαμβάνοντας μελλοντικά ΑΕΕ. Περιλαμβάνουν φάρμακα, τα οποία ρευστοποιούν το αίμα, και φάρμακα που μειώνουν την αρτηρια-κή πίεση και τη χοληστερίνη. Σε ορισμένες περι-πτώσεις χρησιμοποιούνται επεμβατικά βοηθήματα (stents), τα οποία ανοίγουν το εσωτερικό των στε-νομένων αιμοφόρων αγγείων στον αυχένα.Για τα αιμορραγικό ΑΕΕ η θεραπεία είναι:

• Φάρμακα που μειώνουν την αρτηριακή πίεση• Χειρουργική αντιμετώπιση για παροχέτευση

του αίματος από εγκέφαλο, ή μείωση της εν-δοεγκεφαλικής πίεσης

• Χειρουργείο αποκατάστασης των διατριθέ-ντων αιμοφόρων αγγείων

• Εισαγωγή ενός βοηθήματος (coil) να εμποδί-σει την αιμορραγία των αγγείων

• Αποιδηματικά φάρμακα του εγκεφάλου• Εισαγωγή σωλήνα παροχέτευσης για να μειώ-

σει την ενδοεγκεφαλική πίεση

Η ζωή μετά το ΑΕΕΑν και μερικοί ασθενείς αποκαθίστανται μετά το ΑΕΕ, άλλοι συνεχίζουν να έχουν προβλήματα ανά-λογα με τη θέση και το μέγεθος του ΑΕΕ όπως:

• Προβλήματα μνήμης, συγκέντρωσης και προ-σοχής

• Δυσκολία ομιλίας ή αντίληψης του προφορι-κού λόγου

• Δυσκαταποσία• Συγκινησιακά προβλήματα, όπως κατάθλιψη• Συχνά, απώλεια όρασης από τη μία πλευρά• Απώλεια της ισχύος, ή της αίσθησης της μίας

πλευράς του σώματος• Απώλεια ισορροπίας, ή ικανότητας βάδισηςΗ περαιτέρω φυσικοθεραπεία βοηθά να απο-

κτήσει κανείς τη χαμένη του λειτουργία έπειτα από βλάβη λόγω του ΑΕΕ, σε συνδυασμό με εργοθερα-πεία και λογοθεραπεία εφ’ όσον απαιτείται.

Κατά την αποκατάσταση, οι περισσότεροι θα βελτιωθούν, μερικοί όχι τελείως.

Ο εγκέφαλος μπορεί να μάθει νέους τρόπους λειτουργίας χρησιμοποιώντας τα ανέπαφα κύτταρα του εγκεφάλου.

Προλαμβάνοντας ένα δεύτερο ΑΕΕΆνθρωποι που έχουν εμφανίσει ένα ΑΕΕ έχουν με-γαλύτερο κίνδυνο για ένα άλλο ΑΕΕ από αυτούς που δεν είχαν ποτέ επεισόδιο.

Ο ασθενής θα πρέπει να κουβεντιάσει με το Νευ-ρολόγο του για τους τρόπους που μπορεί να προλά-βει ένα δεύτερο ΑΕΕ και περιλαμβάνονται φάρμακα και αλλαγές στον τρόπο διαβίωσης όπως:

• Διατροφή πτωχή σε αλάτι, λίπος, χοληστερό-λη, ζάχαρη

• Ρύθμιση υψηλής αρτηριακής πίεσης• Ρύθμιση σακχάρου αίματος• Διακοπή καπνίσματος• Ρύθμιση φαρμάκων για τη χοληστερόλη• Φάρμακα αντιαιμοπεταλιακά

Για την οικογένεια και τους φίλουςΗ αποκατάσταση μετά το ΑΕΕ είναι συχνά μεγάλο πρόβλημα τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους φροντιστές τους. Απαιτείται συνεχής στήριξη τόσο του ασθενούς, όσο και των φροντιστών, με βοήθεια, όχι μόνο σωματική, αλλά και ψυχική υποστήριξη, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το μεγάλο έλλειμμα στην ποιότητα της καθημερινής διαβίωσης που δημιουρ-γεί η αναπηρία.

Για την επιτυχή επίτευξη αυτού του στόχου απαι-τείται παράλληλη υποστήριξη της οικογένειας και των φροντιστών, με υποστηρικτική ψυχοθεραπεία των φροντιστών και της οικογένειας, την καθοδή-γηση συμμετοχής σε προγράμματα και ομάδες για άτομα με ΑΕΕ, την υποστήριξη από κοινωνικό λει-τουργό, θεμάτων κοινωνικών, νομικών και γραφει-οκρατικών που αφορούν τα άτομα με ΑΕΕ.


Μάθετε περισσότερα στοwww.hypertension-corner.gr

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ

Η μέτρηση της πίεσης είναι σημαντική!Εμπιστευτείτε την τεχνολογία MICROLIFE για να ελέγχετε καθημερινά την πίεσή σας με αξιόπιστες και ακριβείς μετρήσεις.

Kάθε χτύπος της καρδιάς σας αξίζει την προσοχή μας!

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ

Λ. Λαυρίου 151, Παιανία 19002 Τ: 210 6645751 F: 210 6646000 E: [email protected] www.karabinismedical.gr www.facebook.com/KarabinisMedical

Kάθε χτύπος της καρδιάς σας

BP Α2 BP Α3

BP Α6

BP Α1

microlife_21x28cm.indd 1 2/19/14 10:40 AM


Ρομποτική Κυστεκτομή:Αντιμετωπίζοντας το διηθητικό καρκίνοτης ουροδόχου κύστης με την πλέον σύγχρονη, πλήρως ενδοσωματική και ελάχιστα επεμβατική θεραπεία


Ο Ρόλος της ουροδόχουκύστηςΗ ουροδόχος κύστη είναι ένα κοίλο μυώδες όργανο, που πολλοί παρομοιάζουν με ασκό. Η βασική της λει-τουργία είναι η συλλογή και αποθήκευση των ούρων που παράγονται από τους νεφρούς (και μεταφέρονται σε αυτήν μέσω δύο μικρών σωληναρίων που ονο-μάζονται ουρητήρες) καθώς και η αποβολή τους με την ούρηση. Οι διαστάσεις της ουροδόχου κύστης αλλάζουν συνεχώς και εξαρτώνται από την πλήρωση των ούρων. Έτσι, ενώ όταν είναι άδεια ανατομικά βρί-σκεται πίσω από την ηβική σύμφυση (ακριβώς πάνω από τα γεννητικά όργανα), κατά την πλήρωση εκτεί-νεται οπισθίως του κατώτερου κοιλιακού τοιχώματος. Αποτελείται δε από τρεις χιτώνες: το βλεννογόνιο, το μυϊκό και τον ορογόνο.

Επιδημιολογία του καρκίνου της ουροδόχου κύστηςΟ καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος του ουροποιητικού και αποτελεί το 3% όλων των κακοηθειών. Αποτελεί τον 4ο σε συ-χνότητα καρκίνο στον άνδρα και τον 8ο στη γυναίκα. Παρόλο που η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι σημαντικά μεγαλύτερη στους άνδρες, είναι ο πιο θανατηφόρος όταν εμφανίζεται σε γυναίκες. Κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο διαγιγνώσκο-νται 250.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου της ουροδό-χου κύστεως, ενώ πεθαίνουν από τη νόσο 120.000.

Αίτια εμφάνισης Μέχρι σήμερα, οι ερευνητές δεν έχουν ορίσει επακρι-βώς όλες τις αιτίες που ευθύνονται για την εμφάνιση του καρκίνου στην ουροδόχο κύστη, ωστόσο είναι αρκετοί οι γνωστοί παράγοντες που ενοχοποιούνται για την πρόκληση της νόσου, με επικρατέστερο το κάπνισμα. Η εξήγηση για την ενοχοποίηση του καπνί-σματος είναι ότι τα βλαβερά συστατικά του καπνού, που εισπνέει ο καπνιστής και τα οποία αποβάλλονται μέσω των ούρων, παραμένουν για αρκετές ώρες μέσα στην κύστη (μέχρις ότου αποβληθούν με την

ούρηση) βλάπτοντας τα επιφανειακά (βλεννογονικά) κύτταρα αυτής. Σύμ-φωνα με μελέτες, η πιθανότητα που έχουν οι καπνιστές να εμφανίσουν το συγκεκριμένο καρκίνο είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από εκείνη των μη καπνιστών.

Η δεύτερη επικρατέστερη αιτία που αναφέρεται, είναι η έκθεση για μεγάλο διάστημα σε διάφορες χημικές ουσίες (αρωματικές αμίνες, βαφές ανι-λίνης, αλδεΰδες κλπ.). Χαρακτηριστικό είναι ότι έχει συσχετιστεί με ορισμένα επαγγέλματα όπως η εργασία σε αυ-τοκινητοβιομηχανίες, σε καθαριστήρια ρούχων, σε εργοστάσια χάρτου, σε βα-φεία, σε βυρσοδεψία καθώς και άλλες κατηγορίες επαγγελμάτων που ο εργα-ζόμενος εκτίθεται σε οργανικά χημικά.

Τέλος, η παρατεταμένη και χρόνια λήψη αναλγητικών φαρμάκων, η κα-τανάλωση συνθετικών γλυκαντικών, κάποιες παρασιτικές λοιμώξεις, η χρόνια χρήση ουροκαθετήρα, οι χρό-νιες φλεγμονές, οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις και η ακτινοβολία έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου στην ου-ροδόχο κύστη αυξάνεται με την ηλικία. Χαρακτηριστι-κά, καταγράφεται ότι το 70% των ασθενών είναι άνω των 65 ετών, χωρίς όμως να αποκλείεται η εμφάνισή του και σε μικρότερες ηλικίες.

ΣυμπτώματαΗ συγκεκριμένη νόσος καταγράφεται ως «ύπουλη», καθώς τα συμπτώματά της δεν προκαλούν πόνο, ή ιδιαίτερη ενόχληση, μάλιστα χαρακτηριστικό της νόσου, σε πολλές περιπτώσεις, είναι η παντε-λής απουσία συμπτωμάτων. Γιαυτό και χρειάζεται παρατηρητικότητα αλλά και συνέπεια στις επισκέψεις μας στον ουρολόγο. Ιδιαίτερα τα άτομα που ανή-κουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, όπως είναι οι καπνιστές, θα πρέπει να προβαίνουν σε προλη-πτικό έλεγχο με απεικονιστικές και κυτταρολογικές εξετάσεις καθώς και επίσκεψη στον ουρολόγο. Στην περίπτωση αυτή, η πρόληψη μπορεί να προλάβει τη θεραπεία με ριζική κυστεκτομή.

Από τα πρώτα πιθανά συμπτώματα που παρουσι-άζονται με την πάθηση είναι η αιματουρία, δηλαδή η παρουσία αίματος στα ούρα, με αποτέλεσμα αυτά να έχουν πιο σκούρο ερυθρό χρώμα. Όμως, η απουσία πόνου αλλά και η διακοπή της αιματουρίας είναι δύο παράγοντες που «κρύβουν» την ασθένεια και συντε-λούν στην καθυστέρηση του πάσχοντος να επισκε-φθεί το γιατρό και να γίνει η έγκαιρη διάγνωση. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό ασθενείς με αιματου-ρία και ιστορικό καπνίσματος να επισκέπτονται τον ουρολόγο για τον αποκλεισμό πιθανής κα-κοήθειας. Μερικές φορές μπορεί να παρατηρηθούν αίσθημα καύσου στον ασθενή, δυσουρία, συχνουρία ακόμη και επιτακτικότατα. Αν ο όγκος επεκταθεί προς τους ουρητήρες, μπορεί να καταγραφεί πόνος στη μέση, ή να μειωθεί η ακτίνα της ούρησης αν ο όγκος αναπτυχθεί στον αυχένα της κύστεως.

ΔιάγνωσηΗ διάγνωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης γίνεται με την κυστεοσκόπηση (εύκαμπτη ή άκαμπτη) και η επιβεβαίωση γίνεται με βιοψία του βλεννογόνου αυτής. Ωστόσο, σημαντικά διαγνωστικά εργαλεία για τον ουρολόγο είναι ο υπέρηχος, η κυτταρολογική εξέ-ταση των ούρων καθώς και η αξονική ουρογραφία.

Κατηγορίες Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως χωρίζεται σε δύο σημαντικές κατηγορίες. Η πρώτη αφορά στο Μη-δι-ηθητικό ή Επιφανειακό, που είναι ο καρκίνος που εντοπίζεται στο βλεννογόνο και στην υποβλεννογόνια στοιβάδα, και η δεύτερη είναι ο Διηθητικός, δηλαδή ο καρκίνος που εισχωρεί στο μυϊκό τοίχωμα και είναι πιθανό να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές. Η κατη-

Αντώνιος Πλουμίδης, MD, PhD, FEBU, FHCSΧειρουργός Ουρολόγος – ΑνδρολόγοςΔιευθυντής Κέντρου Ρομποτικής & ΛαπαροενδοσκοπικήςΧειρουργικής Ουρολογίας – ΑνδρολογίαςΙατρικού Κέντρου Αθηνών

Η θεραπεία εκλογής για το διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης,

ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς και την έκταση της νόσου, είναι η ριζική

κυστεκτομή.

Άρθρα


γοριοποίηση αυτή είναι σημαντική καθώς διαφέρει ουσιαστικά και ο τρόπος αντιμετώπισης και η θερα-πεία τους.

Θεραπεία του διηθητικού καρ-κίνου της ουροδόχου κύστης Η θεραπεία εκλογής για το διηθητικό καρκίνο της ου-ροδόχου κύστης, ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς και την έκταση της νόσου, είναι η ριζική κυστεκτο-μή. Η επέμβαση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί με τρεις τρόπους: παραδοσιακά με την ανοικτή μέθο-δο, λαπαροσκοπικά και τέλος ρομποτικά.

Τελευταία, η ρομποτική χειρουργική κερδίζει συ-νεχώς έδαφος, καθώς τα πλεονεκτήματά της είναι πολλά και ποικίλα για τον ασθενή και τη θετική έκ-βαση της νόσου.

Λόγω της εξέλιξης της χειρουργικής και των και-νούργιων τεχνολογιών που εφαρμόζονται, έχουμε οδηγηθεί στην εποχή της «ελάχιστα επεμβατικής χει-ρουργικής», μέσω της οποίας αποφεύγονται οι μεγά-λες τομές, οι τραυματισμοί των ιστών και οι χειρουρ-γοί περιορίζονται σε «μικρές οπές» επιτυγχάνοντας πολύ καλύτερο ογκολογικό και λειτουργικό αποτέλε-σμα (Εικόνα 1). Το θετικό αποτέλεσμα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής δεν είναι

μόνο αισθητικό, αλλά έχει αποδειχθεί ότι ελαχι-στοποιείται το μετεγχειρητικό stress του οργα-νισμού του ασθενούς και έτσι η ανάρρωσή του είναι ταχύτερη. Για αυτούς τους λόγους, άλλωστε, σε όλα τα σύγχρονα κέντρα του εξωτερικού οι γιατροί επιλέγουν τη ρομποτική χειρουργική, αφού με αυτή τη μέθοδο οι ασθενείς απολαμβάνουν περισσότερα πλεονεκτήματα.

Η χρήση του ρομπότ «da Vinci» γίνεται από το χειρουργό, ο οποίος δεν έρχεται σε άμεση επαφή με το σώμα του ασθενούς που χειρουργεί (Εικόνα 2). Το ρομπότ δέχεται τις εντολές του χειρουργού και μέσω των ειδικών βραχιόνων του ρομπότ, που αποτελούν την προέκταση των χεριών του ιατρού, τις εκτελεί άμεσα και με απόλυτη ακρίβεια, παρέχοντας ως απο-τέλεσμα τον ελάχιστο τραυματισμό των ευαίσθητων οργάνων σε σύγκριση με το ανοιχτό χειρουργείο. Πιο αναλυτικά, η εγχείρηση τελείται σε απόλυτο τεχνο-λογικό περιβάλλον, με τρισδιάστατη εικόνα υψηλής

ευκρίνειας, πραγματικό βάθος πεδίου και μεγεθυμέ-νη έως και 15 φορές, δίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στο χειρουργό τη δυνατότητα να εκτελέσει τη ριζική κυστεκτομή μέσω 4-6 μικρών οπών.

Η επέμβασηΗ χειρουργική θεραπεία του διηθητικού καρκίνου της ουροδόχου κύστης αποτε-λείται από τρία μέρη: α) την ίδια την κυ-στεκτομή, β) τον πυελικό λεμφαδενικό καθαρισμό, και γ) την εκτροπή των ούρων.

Όσον αφορά στη ριζική κυστεκτομή, δηλαδή στην ολική αφαίρεση της ουροδόχου κύστης, ανάλογα με την επέκταση της νόσου, μερικές φορές η διαδικασία αυτή απαιτεί και την αφαίρεση γειτονικών οργάνων. Στις γυναίκες, αφορά στην αφαίρεση του τραχήλου της μήτρας, σαλπίγγων, ωοθηκών, μήτρας και μέρους του κόλπου. Στους άνδρες, αφορά στην αφαίρεση του προστάτη, μέρους του σπερματικού πόρου, των σπερματοδόχων κύστεων καθώς και των νεύρων που ελέγχουν τη στύση. Σήμερα, ωστόσο, με τη μέθοδο της ρομποτικής κυστεκτομής, η οποία παρέχει στον εξειδικευμένο χειρουργό, μεταξύ άλλων, τρισδιάστατη μεγεθυμένη εικόνα και αξι-

οθαύμαστη ακρίβεια κινήσεων, δηλαδή, πλεονε-κτήματα που δεν υπάρχουν στις παραδοσιακές μεθόδους, μπορεί να επιτευχθεί η διατήρηση της σεξουαλικής λειτουργίας και στα δύο φύλα, ενώ μεγιστοποιούνται οι πιθανότητες να διατηρηθεί ακόμα και η μήτρα με τα εξαρτήματα της καθώς και σημαντικό μέρος του πρόσθιου κολπικού τοι-χώματος.

Στη συνέχεια πραγματοποιείται ο πυελικός λεμφαδενικός καθαρισμός. Η αφαίρεση των λεμ-φαδένων χρησιμεύει στη διάγνωση και στον καθο-ρισμό του σταδίου του καρκίνου, ενώ ο αριθμός των αφαιρούμενων λεμφαδένων είναι προγνω-στικής σημασίας στη θεραπεία της νόσου. Αυτό γιατί μαζί με τους λεμφαδένες αφαιρούνται και τυ-χόν μικρό-μεταστάσεις σε αυτούς πετυχαίνοντας δυνητικά την εκρίζωση του καρκίνου. Η ρομποτική χειρουργική θεωρείται ιδανική μέθοδος για αυτή τη διαδικασία καθώς επιτρέπει με υψηλή ακρίβεια

τη λεπτή παρασκευή των λεμφαδένων από τα ση-μαντικά νεύρα και μεγάλα (λαγόνια) αγγεία του οργανισμού, εξασφαλίζοντας ελάχιστη απώλεια αίματος και το πιο σημαντικό, την ασφάλεια του ασθενούς. Πρόσφατες μάλιστα επιστημο-νικές δημοσιεύσεις αναφέρουν ότι με τη ρομπο-τική χειρουργική μπορεί να επιτευχθεί αφαίρεση μεγαλύτερου αριθμού λεμφαδένων από ότι στην ανοικτή μέθοδο.

Σημαντικό μέρος της επέμβασης είναι το κομ-μάτι της εκτροπής των ούρων. Από τη στιγμή που τα ούρα, που παράγονται από τους νεφρούς και μεταφέρονται από τους ουρητήρες, δεν κα-ταλήγουν στην ουροδόχο κύστη, ο χειρουργός πρέπει να ανακατασκευάσει τρόπο αποβολής των ούρων. Αυτή η ανακατασκευή επιτυγχάνε-ται με τη βοήθεια τμήματος λεπτού εντέρου, το οποίο είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δη-μιουργία ενός νέου αποθηκευτικού χώρου των ούρων, δηλαδή μίας νεο-κύστης, είτε μπορούν οι ουρητήρες να αναστομωθούν με τμήμα λε-πτού εντέρου και τα ούρα να αποβληθούν μέσω ουρητηρο-δερμο-στομίας (Εικόνα 3).

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι πολλοί χει-ρουργοί κατά τη διαδικασία της ανακατασκευής (τελευταίο μέρος της επέμβασης) προτιμούν να μετατρέψουν την επέμβαση από ρομποτική σε κλασική ανοιχτή, πραγματοποιώντας ουσιαστικά μία «υβριδική» επέμβαση που, ενώ αρχίζει ρο-μποτικά, καταλήγει ο ασθενής με μεγάλη τομή στο δέρμα. Με τον τρόπο αυτό όμως, ο ασθε-νής δεν επωφελείται από τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής επέμβασης που γίνεται με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο. Η κλινική μας, μετά από πο-λύμηνη εκπαίδευση σε κορυφαία κέντρα του εξωτερικού (Karolinska Institutet στη Στοκχόλ-μη, – OLV Robotic Surgery Institute στο Βέλγιο), έχει πλέον πολυετή εμπειρία στην πλήρως εν-δοσωματική εκτροπή των ούρων. Αυτό σημαίνει ότι o ασθενής δεν «ανοίγεται» και η επέμβαση πραγματοποιείται εξολοκλήρου ρομποτικά. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ταχύτερη ανάρρω-ση και λιγότερο χειρουργικό stress στον ασθενή.

ΕΙΚΟΝΑ 1: Με τη ρομποτική χειρουργική οι μεγάλες τομές της κλασικής ανοιχτής χειρουργικής αντικαθίστανται από 5-6 μικρές οπές στο κοιλιακό τοίχωμα


ΕΙΚΟΝΑ 2: Διάταξη της ρομποτικής χειρουργικής αίθουσας κατά τη διάρκεια της κυστεκτομής. Ο Χειρουργός κάθεται στην κονσόλα και οι κινήσεις του μέσω των χειριστηρίων (Α) μεταφέρονται στα μικροσκοπικά ρομποτικά εργαλεία (Β) τα οποία έχουν μάλιστα δυνατότητα να κινούνται όπως ένα ανθρώπινο χέρι (Γ). Οι ρομποτικοί βραχίονες βρίσκονται ανάμεσα στα πόδια του ασθενούς (Δ). Στο σύνολό του, η ρομποτική πλατφόρμα (Δ) δίνει στο Χειρουργό τρισδιάστατη απεικόνιση των οργάνων της κοιλίας, ενώ μπορεί να αποδώσει την ευκινησία του ανθρώπινου χεριού με μεγαλύτερη ακρίβεια, λόγω της υπό κλίμακα (5:1) λειτουργίας των εργαλείων.

ΕΙΚΟΝΑ 3: Σχηματική απεικόνιση της εκτροπής των ούρων μετά την κυστεκτομή. Βλέπουμε τη φυσιολογική ανατομία του ουροποιητικού με τους δύο νεφρούς (αριστερός, δεξιός) που παράγουν τα ούρα, τους ουρητήρες που μεταφέρουν τα ούρα και την ουροδόχο κύστη, που έχει αναλάβει το ρόλο της αποθήκευσής τους (πάνω). Κατά τη δημιουργία της νέο-κύστης (δεξιά κάτω) χρησιμοποιείται τμήμα του λεπτού εντέρου το οποίο αναδιπλώνεται με κατάλληλο τρόπο ώστε να αυξηθεί η χωρητικότητά του. Οι ουρητήρες αναστομώνονται με τη νέο-κύστη, η οποία ανατομικά βρίσκεται στην ελάσσονα πύελο και αποθηκεύει τα ούρα. Ετσι, ο ασθενής ελέγχει πλήρως την ούρηση του. Στην περίπτωση που δε γίνει νέο-κύστη, οι ουρητήρες αναστομώνονται με τμήμα λεπτού εντέρου, το οποίο εξτομώνεται στο δέρμα (κάτω αριστερά).

Πλεονεκτήματα της ρομποτι-κής ριζικής κυστεκτομήςΣε κάθε ριζική κυστεκτομή, τρεις είναι οι βασικοί στόχοι του χειρουργού:

• Το ογκολογικό αποτέλεσμα: H ριζική αφαί-ρεση της ουροδόχου κύστης και του καρκίνου καθώς και των επιχώριων λεμφαδένων της πυέλου.

• Το λειτουργικό αποτέλεσμα: Η διατήρηση της λειτουργίας του υπόλοιπου ουροποιητικού συστήματος προσφέροντας στον ασθενή την κατάλληλη εκτροπή των ουρών, διατηρώντας έτσι την ποιότητα ζωής.

• Η ελαχιστοποίηση των περιεγχειρητικών επιπλοκώνΗ επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων και στα τρία επίπεδα παρέχεται μέσω:- των ρομποτικών εργαλείων, τα οποία διαθέτουν

επιπλέον καρπιαία άρθρωση παρέχοντας τη δυνατότητα για κινήσεις άνω των 360 μοι-ρών στο τελικό άκρο αυτών (EndoWrist® Instruments, Intuitive Surgical Inc.). Έτσι, ο χειρουργός μπορεί να προσεγγίσει ακόμα και δύσκολες περιπτώσεις, όπου η ανα-τομία της πυέλου συχνά δεν επιτρέπει την άμεση όραση και πρόσβαση όπως μπορεί να συμβεί με την κλασική ανοιχτή χειρουργική,

- της απόλυτης τρισδιάστατης απεικόνισης,- της εργονομίας που δίνει η ρομποτική πλατ-

φόρμα, καθώς ο χειρουργός εργάζεται με τα χέρια του να στηρίζονται και σε καθιστή θέση.

Οι συγκεκριμένες διευκολύνσεις που παρέχονται στο χειρουργό έχουν ως αποτέλεσμα τη δυνατό-τητα μίας πλήρους ενδοσωματικής επέμβασης, χωρίς την ανάγκη να ανοιχτεί ο ασθενής. Έτσι, τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η ρομποτική ριζική κυστεκτομή, και λειτουργούν υπέρ του ασθενούς, είναι πολλά και ποικίλα σε σύγκριση με αυτά της ανοιχτής και της λαπαροσκοπικής χειρουργικής.

Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά από αυτά:

• Μέγιστο ογκολογικό και λειτουργικό αποτέ-λεσμα

• Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές (ανά-λογα και με την εμπειρία του χειρουργού)

• Διατήρηση της στυτικής λειτουργίας (ανάλογα με το στάδιο της νόσου)

• Λιγότερη απώλεια αίματος άρα και μικρότερη ανάγκη για μετάγγιση αίματος

• Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος και συνεπώς λιγότερη χορήγηση αναλγητικών φαρμάκων

• Ταχύτερη ανάρρωση. Η νοσηλεία συνήθως διαρκεί 4-5 ημέρες, ενώ η επιστροφή στις κα-θημερινές δραστηριότητες είναι ταχύτατη. Αυτό συμβαίνει διότι ο συνήθης περιοριστικός μυϊ-κός πόνος από τις μεγάλες τομές (της ανοιχτής χειρουργικής) είναι ελαχιστοποιημένος

• Ελαχιστοποίηση της πιθανότητας λοιμώξεων• Μικρότερη πιθανότητα μετεγχειρητικής κήλης• Βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα, 5-6 μικρές

ουλές - ενώ στην ανοιχτή ριζική κυστεκτομή απαιτείται τομή στην κοιλιά περίπου 20 και πλέον εκατοστών

• Ταχύτερη κινητοποίηση του εντέρου, με απο-τέλεσμα ο ασθενής να μπορεί να επανέρθει γρηγορότερα στη φυσιολογική σίτιση

Άρθρα


Ήταν γνωστό ότι το κάπνισμα συμβάλει σημαντικά στην πρόκληση διαβήτη, ει-δικά στις περιπτώσεις που υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως καθιστική ζωή, περισσότερα κιλά κ.ά. Ωστόσο,

πρόσφατα ο αμερικανός Επίτροπος για θέματα Δη-μόσιας Υγείας, Boris Lushniak, ξεκαθάρισε, μιλώ-ντας στον Λευκό Οίκο, πως το κάπνισμα όχι απλώς συμβάλει στην εκδήλωση της νόσου, αλλά ότι οι καπνιστές έχουν από 30% έως 40% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, συγκριτικά με τους μη καπνιστές. Στις μελέτες που αναφέρθηκε υπήρχαν συσχετίσεις του καπνί-σματος με τη διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης, έναν «προθάλαμο» του διαβήτη. Αυτά τα άτομα, που παρουσιάζουν τις εν λόγω διαταραχές, θεωρητικά έχουν προδιαβήτη, δηλαδή μία κατάσταση που αν την αφήσεις θα εξελιχθεί σε διαβήτη, εάν όμως λά-βεις τα απαραίτητα μέτρα μπορείς να τον αποφύγεις.

Σήμερα, μέσα από νεότερα δεδομένα, φαίνεται πια ξεκάθαρα ότι υπάρχει άμεση σχέση του διαβήτη με το κάπνισμα. Μάλιστα, η σχέση είναι τόσο «στε-νή», που έχει αποδειχθεί πως όσα περισσότερα τσιγάρα καπνίζει κάποιος, τόσες περισσότερες πι-θανότητες έχει να εκδηλώσει διαβήτη. Το ποιο ακρι-βώς είναι το όριο που κάνει τη διαφορά δεν είναι γνωστό. Σίγουρα όμως θέλει συζήτηση του ασθενή με το θεράποντα ιατρό, τη στιγμή μάλιστα που είναι καλά τεκμηριωμένη και η αύξηση του σωματικού βάρους με τη διακοπή του καπνίσματος. Πρέπει δη-λαδή να προσπαθήσουμε να κάνουμε καλό (διακοπή

Σωτήρης Αδαμίδης, MD, PhD ΠαθολόγοςΔιευθυντής Παθολογικής Κλινικής Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

«Ένοχο» και για διαβήτητο τσιγάρο


καπνίσματος), χωρίς να προκαλέσουμε άλλο κακό (αύξηση σωματικού βάρους).

Και τότε τι κάνουμε; Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός της σύνδεσης του καπνίσματος με πολλές άλλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Έτσι, αν βοηθήσουμε αυτόν που προσπαθεί να διακόψει το κάπνισμα να μην πάρει βάρος εξαιτίας της διακο-πής του, αλλάζοντας το πρότυπο διατροφής αλλά και άσκησης, μειώνεται ο κίνδυνος να πέσει στο κενό η προσπάθεια αποφυγής του διαβήτη.

Σχολιάζοντας τη σχέση καπνίσματος και προδια-βήτη, η καθηγήτρια Serena Tonstad από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Loma Linda της California (στην Αμερική τα άτομα με προδιαβή-

τη είναι περίπου 80 εκατομμύρια), εξηγεί πώς είναι σημαντικό «όταν ασχολούμαστε με το διαβητικό, να μην εστιάζουμε μόνο στη ρύθμιση του σακχάρου και στα φάρμακα». Κάτι βεβαίως που στην Ελλάδα το κάνουμε, όσοι ασχολούμαστε με το διαβήτη από ετών και όχι μόνο τώρα, που οι από κοινού οδηγίες της ADA/EASD 2013 (Αμερικανική και Ευρωπαϊκή Εταιρεία Διαβήτη) το συστήνουν, αναφέροντας την κλασική πλέον διαπίστωση «one size does not fit all».

Τα στοιχεία, πάνω στα οποία στηρίχθηκε αυτή η επισήμανση, προέρχονται από μία μετά –ανάλυση πολλών μελετών, οι οποίες ήταν προοπτικές με-

λέτες (πιο αξιόπιστες δηλαδή) και περιελάμβαναν σχεδόν 4 εκατομμύρια άτομα, τα οποία όμως δεν έπασχαν από διαβήτη στην αρχή της έρευνας. Από αυτά, ανέπτυξαν διαβήτη περίπου 140.000. Οι κα-πνιστές, συγκρινόμενοι με τους μη καπνιστές, είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη, που όταν αυξάνονταν ο αριθμός των τσιγάρων (μέτριοι καπνιστές μέχρι 15 τσιγάρα την ημέρα, βαρείς πάνω από 15) αυξανόταν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό και ο κίνδυνος.

Από μία άλλη σκοπιά τώρα, η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι ο βασικός παράγοντας πάνω στον οποίο σήμερα στηρίζεται η παθοφυσιολογία του διαβήτη. Αυτός ο όρος σημαίνει, με απλά λόγια, ότι

για να πάρεις την ίδια ρύθμιση στο σάκχαρο ενός διαβητικού χρειάζεσαι περισσότερη ινσουλίνη από ότι σε ένα μη διαβητικό. Βρέθηκε λοιπόν ότι με τη διακοπή, ή τον περιορισμό του καπνίσματος, αυτή η αντίσταση στην ινσουλίνη μειώνεται παρά την αύ-ξηση του βάρους (η οποία πιθανώς συμβαίνει λόγω αύξησης της κορτιζόλης) και φθάνει στο επίπεδο των μη καπνιστών σε μερικά χρόνια (5 έτη για τις γυναίκες και 10 έτη για τους άνδρες), κάτι νομίζω πολύ σημαντικό.

Το κάπνισμα αυξάνει από μία άλλη πλευρά την ιν-σουλινοαντίσταση και το σάκχαρο μέσα από αύξηση του λεγόμενου οξειδωτικού stress και των δεικτών

φλεγμονής. Υποδοχείς για τη νικοτίνη έχουν επίσης βρεθεί στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος και έτσι θα μπορούσε το κάπνισμα να μειώσει την παραγωγή ινσουλίνης από αυτά. Μάλιστα έχει βρεθεί πώς όταν η έγκυος καπνίζει, τα βήτα κύτταρα του βρέφους βλάπτονται από το κάπνισμα της μητέρας.

Τη σημασία των ανωτέρω τονίζει και ο συνάδελ-φος Dr. Tonstad από το Oslo University Hospital της Νορβηγίας, υπεύθυνος Προληπτικής Ιατρικής σε θέματα παχυσαρκίας. Ο ίδιος συστήνει, για την απομάκρυνση του κινδύνου αύξησης του βά-ρους εξ αιτίας της διακοπής του καπνίσματος, την άσκηση, τη δίαιτα αλλά και, αν χρειαστεί, τη χρήση των φαρμάκων για τη διακοπή του κα-

πνίσματος (buproprion, varenicline patch νικοτίνης κλπ.). Τα εν λόγω φάρμακα κυκλοφορούν και στη χώρα μας και η varenicline έχει δώσει, με βάση την εμπειρία μας, πολύ καλά αποτελέσματα.

Από την άλλη μεριά, έχουμε καταιγιστικές εξελί-ξεις στο θέμα της θεραπείας του διαβήτη με φάρμα-κα που κάνουν απλούστερη τη ζωή των διαβητικών και υπόσχονται την υγεία των βήτα κυττάρων του παγκρέατος σε αντίθεση με τα πιο παλαιά.

Δεν είμαστε λοιπόν άοπλοι απέναντι στις μάστι-γες του διαβήτη, της παχυσαρκίας και του μεταβο-λικού συνδρόμου. Και αυτό μόνο αισιοδοξία μπορεί να προσφέρει.

Όσα περισσότερα τσιγάρα καπνίζει κάποιος,

τόσες περισσότερες πιθανότητες έχει

να εκδηλώσει διαβήτη.

Άρθρα


Η TΕΧΝΙΚΗ ASI: Η εξέλιξη στην ολική αρθροπλαστική ισχίουΗ σωστή λειτουργία των αρθρώσεων, ανεξάρτητα πολλές φορές και από την ηλικία, είναι βασική προϋπόθεση για μία ποιοτική ζωή, δίνοντας τη δυνατότητα στον άνθρωπο να απολαμβάνει όλες τις δραστηριότητες της καθημερινότητας.


Ειδικότερα, η άρθρωση του ισχίου θε-ωρείται από τις σημαντικότερες, διότι συνδέει τα κάτω άκρα με τον κορμό και είναι απαραίτητη για όλες τις κι-νήσεις, από τις πιο απλές έως και τις

πιο πολύπλοκες. Έτσι λοιπόν, η προβληματική άρθρωση ενός ισχίου επηρεάζει σημαντικά την κίνηση και την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου και χαρακτηρίζεται από έντονους πόνους.

Ανατομία της άρθρωσης του ισχίουΤο ισχίο αποτελείται από δύο τμήματα:

• ένα σφαιρικό, την κεφαλή του μηριαίου οστού και

• μία κοίλη υποδοχή, την κοτύλη της πυέλου (λεκάνης).

Η σφαιρική κεφαλή του μηριαίου οστού περι-στρέφεται ελεύθερα μέσα στην κοίλη επιφάνεια της κοτύλης. Η περιοχή αυτή καλύπτεται από έναν ιστό, λείο και γυαλιστερό, «πλασμένο» έτσι ώστε να μη δημιουργούνται τριβές, που ονομάζεται αρθρικός χόνδρος, καθώς και από μία μικρή ποσότητα αρθρικού υγρού, το οποίο δρα ως λιπαντικό στην κίνηση της άρθρωσης. Η ανατομία του ισχίου επιτρέπει λοιπόν, την κίνη-ση χωρίς τριβή και χωρίς φθορά, υπό φυσιολο-γικές συνθήκες. Την άρθρωση σταθεροποιούν ισχυροί σύνδεσμοι, ενώ κινείται λόγω των ισχυ-ρών μυών της περιοχής.

Τι είναι οστεοαρθρίτιδα;Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου, είναι μία χρόνια εκφυλιστική νόσος, η οποία εκδηλώνεται εξαι-τίας της φθοράς του χόνδρου. Ως αποτέλεσμα, προκαλείται δυσλειτουργία και σημαντικού βαθ-μού αναπηρία.

Με το πέρασμα του χρόνου, ο ασθενής αρχίζει να αισθάνεται πόνο, ο οποίος παρατηρείται στη βουβωνική περιοχή, ή στην πρόσθια περιοχή του μηρού και αντανακλά μερικές φορές στο γόνατο.

Πώς προκαλείται; Πόσο συχνή είναι;Είναι πολλές οι αιτίες που μπορούν να οδηγή-σουν σε προοδευτική βλάβη της άρθρωσης. Μπορεί να προκληθεί:

• από κληρονομικούς παράγοντες, συγγενής δυ-σπλασία («συγγενές εξάρθρημα») του ισχίου,

• από κάποια χρόνια νόσο, όπως είναι η ρευμα-τοειδής αρθρίτιδα,

• από ένα προγενέστερο τραύμα, όπως κατάγ-ματα του ισχίου (μετατραυματική αρθρίτιδα),

• από την άσηπτη νέκρωση της κεφαλής του ισχίου.

Παγκόσμιες μελέτες δείχνουν ότι το 10% του πληθυσμού υποφέρει από οστεοαρθρί-τιδα.

ΣυμπτώματαΚύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος και η δυσλει-τουργία της άρθρωσης. Λέγοντας δυσλειτουρ-γία εννοούμε ότι το άτομο δεν μπορεί να περ-πατήσει άνετα (έντονη δυσκαμψία και χωλότητα κατά τη βάδιση), γεγονός που έχει ως αποτέλε-σμα περιορισμό στην καθημερινή δραστηριότητα και στην εργασία του ασθενούς.

Πώς αντιμετωπίζεται;Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθε-νούς, ο γιατρός συστήνει την κατάλληλη φαρ-μακευτική αγωγή. Όταν, όμως, η φαρμακευτική αγωγή δεν επαρκεί, τότε, η χειρουργική αντι-μετώπιση της νόσου είναι η καλύτερη λύση. Η δυνατότητα αντικατάστασης της κατεστραμμένης άρθρωσης από μία τεχνητή είναι από τα σημα-

ντικότερα επιτεύγματα της ορθοπαιδικής επι-στήμης, γιατί δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο που πάσχει από οστεοαρθρίτιδα να αποκτήσει πάλι μία φυσιολογική ζωή.

Η κύρια μέθοδος αντιμετώπισης της οστεο-αρθρίτιδας είναι η ολική αρθροπλαστική του ισχίου. Η σημαντική διαφοροποίηση, τα τε-λευταία χρόνια, στον τρόπο αντιμετώπισης της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου είναι ο τρό-πος προσπέλασης (πρόσθια προσπέλαση), η οποία έχει θεαματικά αποτελέσματα.

Με την ολική αρθροπλαστική ισχίου γίνεται η αντικατάσταση του κατεστραμμένου οστού και του χόνδρου της άρθρωσης. Ουσιαστικά, αποτε-λεί μία τεχνητή άρθρωση.

Μέθοδοι αποκατάστασης ισχίου• Κλασικές Μέθοδοι:

Πλάγια και Οπίσθια ΠροσπέλασηΟι κλασικές μέθοδοι προσπέλασης, οι οποίες χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια, είναι η πλάγια και η οπίσθια. Τα μειονεκτήματα των κλασικών προσπελάσεων (πλάγια και οπίσθια) είναι τα ακόλουθα. Σε αυτές τις επεμβάσεις απαιτούνται μεγαλύτερες χειρουργικές το-μές, με σημαντικού βαθμού τραυματισμό των μαλακών μορίων (μυών και τενόντων), γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα, διεγχειρητικά, τη με-γαλύτερη απώλεια αίματος. Μετεγχειρητικά, ο ασθενής έχει πιο έντονα ενοχλήματα (πόνο) και η επούλωση του τραυματισμού των μα-λακών μορίων απαιτεί περίπου έξι εβδομά-δες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ασθενής να πρέπει όλο αυτό το χρονικό διάστημα να κινείται με επιφύλαξη και με βοήθημα (μπαστούνι ή«Π»), χωρίς να μπορεί άμεσα μετεγχειρητικά να περπα-τήσει κανονικά χωρίς κάποιο βοήθημα. Εξαιτίας των προαναφερθέντων, η διάρκεια νοσηλείας είναι σημαντικά μεγαλύτερη. Με τις κλασικές προσπελάσεις πραγματοποιείται, επίσης, και η ολική αρθροπλαστική επιφανείας του ισχί-ου. Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι η ελάχιστη οστική απώλεια κατά την επέμβαση. Έχει βέβαια τα μειονεκτήματα των προηγουμέ-νων προσπελάσε-ων, τον τραυματι-σμό των μαλακών μορίων (μυών και τενόντων) και τη μεγαλύτερη απώ-λεια αίματος.

• Καινοτόμα Μέ-θοδος: Πρόσθια Προσπέλαση - ASI

Σήμερα αποτελεί την πλέον κατάλληλη χειρουρ-γική μέθοδο. Το μεγάλο πλεονέκτημά της εί-ναι ο ελάχιστος τραυματισμός των μαλακών μορίων (δε γίνεται καθόλου καταστροφή μυ-

Ιωάννης Τσαρούχας, MD Ορθοπαιδικός Χειρουργός Διδάκτωρ Πανεπιστημίου ΑθηνώνΔιευθυντής Κλινικής Μεγάλων Αρθρώσεων Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Παγκόσμιες μελέτες δείχνουν ότι το

10% του πληθυσμού υποφέρει από

οστεοαρθρίτιδα.

Υγιής άρθρωσητου ισχίου Οστεοαρθρίτιδα

Άρθρα


ϊκών ομάδων). Γιαυτό το λόγο, ο ασθενής έχει ελάχιστα ενοχλήματα μετά την επέμβαση. Ανα-λυτικότερα, η ASI (Anterior Supine Intramuscular) είναι μία ανώδυνη και ατραυματική μέθοδος. Η πρόσθια προσπέλαση ελάχιστης επεμβατικότητας για Ολική Αρθροπλαστική Ισχίου με τη μέθοδο ASI έχει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες μεθόδους.

Η μικρή παρεμβατικότητα στα μαλακά μόρια (μικρές τομές 6-7 εκατοστών και απο-φυγή διατομής μυών και τενόντων) έχει ως αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση του πόνου,

καθώς επίσης και την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς. Η άμεση κινητοποίησή του εί-ναι πολύ σημαντική, διότι έτσι επιτυγχάνεται γρηγορότερη επανένταξη στις καθημερινές δραστηριότητες, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών, όπως η θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή. Επιτυγχάνεται, λοιπόν, ταχύτερη μετεγχει-ρητική αποκατάσταση.

Επιπρόσθετα πλεονεκτήματα της τεχνικής ASI, σε σχέση με τις συμβατικές τεχνικές, είναι η ελάχιστη απώλεια αίματος (σε ποσοστό 80-90%, όταν ο ασθενής έχει φυσιολογικό αιμα-τοκρίτη, δε χρειάζεται μετάγγιση), ο μικρότερος χρόνος νοσηλείας (μέσος όρος 3-4 ημέρες), ο μικρότερος κίνδυνος φλεγμονών και ο απειρο-

ελάχιστος κίνδυνος εξαρθρήματος (εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν τραυματίζονται τα μαλακά μό-ρια). Πολύ σημαντικό δε, είναι το γεγονός πως η τεχνική ASI ενδείκνυται ιδιαίτερα για υπέρ-βαρους ασθενείς, οι οποίοι δεν αποτελούν πλέον προβληματικούς υποψήφιους για Ολική Αρθροπλαστική Ισχίου. Η διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης διαρκεί 1 ώρα και 30’.

Εκτός όμως από τα προφανή πλεονεκτήματα της τεχνικής ASI σε σχέση με τις συμβατικές τεχνικές, έχει σημαντικά πλεονεκτήματα και σε σχέση με τις άλλες μεθόδους ελάχιστης επεμβατικότητας, όπως η μέθοδος AMIS. Κατά την εφαρμογή της εν λόγω μεθόδου ο χειρουρ-γός μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με μία σειρά προβλημάτων διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά.

Συνοψίζοντας, η μέθοδος ASI αποτελεί τη λύση στα προβλήματα που παρουσιάζονται με τη μέθοδο AMIS. Eξασφαλίζεται ο διεγχειρητικός έλεγχος του ισoσκελισμού των κάτω άκρων, ενώ επίσης αποφεύγονται διεγχειρητικά κατάγματα ή άλλες πιθανές επιπλοκές από τα μαλακά μόρια. Τέλος, οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί πριν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος, δε διατρέχουν κανένα κίνδυνο σε αντίθεση με τους κινδύνους της μεθόδου AMIS.

Η ASI (Anterior Supine Intramuscular)

είναι μία ανώδυνη και ατραυματική μέθοδος.


Οι ενσωματούμενες στα εκμαγεία ενδείξεις για την αρθροπλαστική έχουν ετοιμαστεί, λίγες ημέρες πριν την επέμβαση, στο εργοστάσιο εμφυτευμάτων, στο οποίο έχουν σταλεί η μαγνητική τομογραφία ή η τρισδιάστατη αξονική τομογραφία του γόνατος του ασθενούς και είναι έτοιμες την ώρα της επέμβασης.

Έχει αποσταλεί επίσης στο χειρουργό, πριν την επέμβαση, το ακριβές τρισδιάστατο αντίγραφο των οστικών αρθρικών επιφανειών με τις παραμορφώ-σεις, τα οστεόφυτα κλπ., ώστε όλα να έχουν μελετη-θεί και προγραμματισθεί με απόλυτη ακρίβεια.

Με τη νέα και επαναστατική μέθοδο αρθροπλα-στικής γόνατος εκτός από την άριστη τοποθέτηση και το ακριβές μέγεθος των εμφυτευμάτων, επιτυγ-χάνεται επίσης σχεδόν με απόλυτη ακρίβεια και η διόρθωση του μηχανικού άξονα του σκέλους καθώς και το μέγιστο για τον κάθε ασθενή εύρος κίνησης στην άρθρωση, ώστε να μπορέσει να επανέλθει σε όλες του τις πρότερες δραστηριότητες, ακόμη και στον αθλητισμό.

Παρόμοιο σύστημα προεγχειρητικού εκμαγεί-ου είναι ήδη έτοιμο για να χρησιμοποιηθεί στον Όμιλο του Ιατρικού Αθηνών και στις ημιαρθοπλα-στικές ή μερικές αρθροπλαστικές του γόνατος, με χρήση τεχνητής κινούμενης αρθρικής επιφάνειας ή τεχνητού κινούμενου «μηνίσκου» καθώς και στις αρθροπλαστικές ισχίου, ιδιαίτερα για την τοποθέτηση της κοτυλιαίας πρόθεσης σε ειδικές περιπτώσεις.

Αυτό είναι το μέλλον των αρθροπλαστικών. Με προεγχειρητικά έτοιμα εξατομικευμένα εκμαγεία και σχεδιασμό, μικρή τομή και επεμβατικότητα, ελάχι-στη διεγχειρητική διαδικασία, μικρό χρόνο αναι-σθησίας και νάρκωσης, χωρίς ενδοαυλική κάκωση και αιμορραγία στα οστά, και με άψογη τοποθέτηση των εμφυτευμάτων. Το αποτέλεσμα σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις είναι το ιδανικό μετεγχειρητικό εύρος κίνησης, η ιδανική διόρθωση του σκέλους, η σημαντική μείωση του μετεγχειρητικού πόνου, η άμεση και ανεξάρτητη βάδιση με πλήρη φόρτιση και το άριστο και μόνιμο λειτουργικό αποτέλεσμα! Όλα σχεδιασμένα και προγραμματισμένα από τους υπο-λογιστές και τα «ρομπότ» του εργοστασίου πριν και όχι την ώρα της επέμβασης!

Σ τον όμιλο του Ιατρικού Αθηνών και κυ-ρίως στο Ιατρικό Ψυχικού, άρχισε να εφαρμόζεται με άριστα αποτελέσματα εδώ και ένα χρόνο περίπου, από πολύ εξειδικευμένους ορθοπαιδικούς χειρουρ-

γούς, η πλέον σύγχρονη διεθνώς αρθροπλαστική γόνατος. Η νέα μέθοδος περιλαμβάνει, πριν από την επέμβαση, το σχεδιασμό ενός εκμαγείου γόνατος, από ηλεκτρονικό υπολογιστή και την κατασκευή του από ένα ειδικό ρομπότ (Custom Knee Arthroplasty). Η υπερσύγχρονη αυτή μέθοδος αρθροπλαστικής γό-νατος, με το έτοιμο εξατομικευμένο εκμαγείο, εφαρ-μόζεται τώρα στον Όμιλο του Ιατρικού Αθηνών και από άλλους εξαίρετους ορθοπαιδικούς, συνεχώς δε εκπαιδεύονται και άλλοι κυρίως νέοι ορθοπαιδικοί, μιας και η μέθοδος έχει πολύ ενδιαφέρον και άριστα αποτελέσματα.

Έτσι, αντί στον αναισθητοποιημένο ασθενή, την ώρα της επέμβασης, να ψάχνει ο χειρουργός με πολλά εργαλεία και οδηγούς ή με τη βοήθεια ειδικών Computers - «ρομπότ», πώς να τοποθετήσει την πρό-θεση ή ποιο μέγεθος πρόθεσης να χρησιμοποιήσει, με πολύ μικρότερη τομή, με ελάχιστη επεμβατικότη-τα, σε πολύ λιγότερο χρόνο και χωρίς να τραυματίσει τους αυλούς του μηριαίου και κνημιαίου οστού, το-ποθετεί την ανάλογη πρόθεση με ακρίβεια χιλιοστού στην ιδανικότερη για τον κάθε ασθενή θέση.

Νέα επαναστατική μέθοδος αρθροπλαστικής γόνατος μικρής επεμβατικότητας και μεγάλης ακρίβειας με εξατομικευμένο έτοιμο προεγχειρητικό εκμαγείο, στο Ιατρικό Ψυχικού

Νικόλαος A. Χριστοδούλου, MD, PhDΧειρουργός ΟρθοπαιδικόςΔιευθυντής Ορθοπαιδικού Τμήματος Ιατρικού Ψυχικού

Εξατομικευμένη Φροντίδα

Εξατομικευμένη Ολική Αρθροπλαστική Γονάτου

Το εξατομικευμένο σύστημα ολικής ή μερικής αρ-θροπλαστικής γονάτου είναι η τελευταία λέξη της τεχνολογίας πλοήγησης, όπου δημιουργούνται εξατομικευμένα εκμαγεία βασισμένα σε μοντέλο κατασκευασμένο από ειδική αξονική ή μαγνητι-κή τομογραφία του ισχίου, του γόνατος και του αστραγάλου. Αυτό επιτρέπει στο χειρουργό να τοποθετεί την πρόθεση στη σωστή, για κάθε ασθενή ξεχωριστά, θέση. Η αρθροπλαστική γό-νατος επιτρέπει στο να προσφέρουμε στον κάθε ασθενή την καλύτερη δυνατή προσαρμογή.

Εξατομικευμένη προσέγγιση στη Μερική Αρθροπλαστική Γονάτου


ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

www.iatriko.gr www.iatrikoskosmos.gr

Επιθυμείτε να λαμβάνετε το περιοδικό μας ηλεκτρονικά;

Για να γίνετε συνδρομητές επικοινωνήστε μαζί μας.Τ 210 6862521, Ε [email protected]


Εισαγωγή

Τ ην τελευταία 5ετία, παγκοσμίως ορ-γανώνονται ειδικά κέντρα και ιατρικές μονάδες για την αντιμετώπιση ασθενών με οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Και αυτό διότι η συμβολή των ενδαρτηρια-

κών επεμβάσεων στην αντιμετώπιση αυτών των ασθενών συνεχώς ενισχύεται και εξελίσσεται. Το τμήμα Επεμβατικής Νευροακτινολογίας του Ιατρι-κού Αθηνών έχει πραγματοποιήσει το μεγαλύτερο αριθμό επεμβάσεων στην Ελλάδα, με αποτελέσματα ανάλογα των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών κέντρων.

Tα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν τη σημαντι-κότερη αιτία αναπηρίας στους ενήλικες και μία από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο συμβαίνουν 30 έως 35 χιλιάδες πρωτοεμφανιζόμενα εγκεφαλικά επεισόδια, ενώ το σύνολο των εισαγωγών στα νοσο-κομεία ξεπερνά τις 40 χιλιάδες ετησίως. Τα εγκεφα-λικά, πέρα από το επείγον της κατάστασης που πρέπει να αντιμετωπιστεί, έχουν σοβαρές σωματικές, ψυχι-κές, κοινωνικές αλλά και οικονομικές επιπτώσεις όχι μόνο στους ασθενείς, αλλά και στις οικογένειές τους.

Τα εγκεφαλικά επεισόδια διακρίνονται σε ισχαιμι-

Ενδαρτηριακή Θεραπεία στο Οξύ Ισχαιμικό Εγκεφαλικό ΕπεισόδιοΤο τμήμα Επεμβατικής Νευροακτινολογίας του Ιατρικού Αθηνών πρωτοπορεί στην Ελλάδα, εφαρμόζοντας με επιτυχία σύγχρονες ενδαγγειακές τεχνικές

Μιχάλης Καρύγιαννης, Επεμβατικός Ακτινολόγος - Νευροακτινολόγος Επιστ. Υπεύθυνος Τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Copyright © 1997-2014. The Internet Stroke Center. All rights reserved.


κά, που είναι πιο συχνά και αποτελούν το 85% του συ-νόλου των εγκεφαλικών, και σε αιμορραγικά (15%).

Ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΙΑΕΕ) συμβαίνει όταν διακόπτεται η αρτηριακή παροχή αίματος σε ένα τμήμα του εγκεφάλου. Αυτό οφείλεται σε απόφραξη των μεγάλων αρτηριών προς τον εγκέφαλο ή των μικρών αρτηριών εντός του εγκεφάλου. Η απόφραξη προκαλείται είτε από τη δημιουργία θρόμβου σε μία αρτηρία με στένωση (θρόμβωση), είτε από θρόμβο που σχηματίστηκε συνήθως στην καρδιά και μετακινήθηκε στις αρτη-ρίες του εγκεφάλου με την αιματική ροή (εμβολή).

Όμως, η λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων απαιτεί συνεχή παροχή οξυγόνου και γλυκόζης μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Όταν η παροχή αίματος σε τμήμα του εγκεφάλου διακόπτεται, προκαλείται δι-αταραχή στη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων και στη συνέχεια τα κύτταρα αυτά πεθαίνουν.

Στα οξέα ισχαιμικά επεισόδια, η άμεση θερα-πεία είναι απαραίτητη ώστε να προληφθεί η επέκταση της βλάβης σε μεγαλύτερη περιοχή του εγκεφάλου, όπου η παροχή αίματος έχει μειωθεί αλλά δεν έχει σταματήσει.

Τα συμπτώματα του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίουΌταν τα εγκεφαλικά κύτταρα δεν έχουν επαρκές οξυγόνο, παύουν να εκτελούν τα συνήθη «καθήκο-ντά τους», δηλαδή τις λειτουργίες τους. Τα συμπτώ-ματα που ακολουθούν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο εξαρτώνται από την περιοχή του εγκεφάλου, που έχει επηρεαστεί, και την έκταση της βλάβης. Όταν κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα εμφανιστεί ξαφνικά, πρέπει άμεσα να ζητηθεί ιατρική βοήθεια.

• Ξαφνικό μούδιασμα ή αδυναμία του προσώ-που, του χεριού ή του ποδιού, ιδιαίτερα από τη μία πλευρά του σώματος

• Ξαφνική σύγχυση ή δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση

• Ξαφνική δυσκολία στην όραση από το ένα ή και τα δύο μάτια

• Ξαφνικό πρόβλημα ζάλης, απώλεια της ισορ-ροπίας ή συντονισμού των κινήσεων

Είναι σημαντικό εάν κάποιο από αυτά τα συμπτώ-ματα εμφανιστεί, να επισκεφτούμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα γιατρό. Και αυτό επειδή η δυνατότη-τα θεραπευτικής παρέμβασης σε ασθενείς με οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εξαρτάται άμεσα από το χρονικό διάστημα μεταξύ της εμφάνισης των συμπτωμάτων και της εφαρμογής της θεραπείας.

ΘεραπείαΗ αποκατάσταση της ροής του αίματος στην απο-φραγμένη εγκεφαλική αρτηρία, ειδικά τις πρώτες 6 ώρες, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση (4-5 φορές) της λειτουργικής αποκατάστασης και τη μείωση του κινδύνου θανάτου (έως 5 φορές).

Ασθενείς που προλαβαίνουν να μεταφερθούν σε οργανωμένο κέντρο αντιμετώπισης εγκεφαλικών και να υποβληθούν στον αναγκαίο εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο έως και 4,5 ώρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων, έχουν τη δυνατότητα να δεχθούν ενδοφλέβια θρομβολυτική θεραπεία (χο-ρήγηση ουσίας η οποία διαλύει τον θρόμβο).Το χρονικό παράθυρο των 4,5 ωρών είναι πολύ πε-ριορισμένο και τις περισσότερες φορές οι ασθενείς δε φτάνουν έγκαιρα στο νοσοκομείο ή έχουν αντεν-δείξεις για τη χορήγηση αυτού του φαρμάκου.

Το 40% των ισχαιμικών εγκεφαλικών αφορούν απόφραξη μεγάλου μεγέθους εγκεφαλικού αγγείου (όπως είναι η έσω καρωτίδα, η βασική αρτηρία, η μέση εγκεφαλική αρτηρία) με ποσοστά θνητότητας από 30% έως 90%. Σε αυτούς τους ασθενείς η ανταπόκριση στην ενδοφλέβια χορήγηση θρομβο-λυτικών δυστυχώς είναι πολύ μικρή.

Η ανάγκη διεύρυνσης του χρονικού θεραπευτικού παράθυρου και αντιμετώπισης ασθενών με απόφρα-ξη μεγάλου αγγείου, οδήγησε στην ανάπτυξη της εν-δαρτηριακής θεραπείας, η οποία περιλαμβάνει την ενδαρτηριακή θρομβόλυση και την ενδαρτηριακή θρομβεκτομή ή μηχανική θρομβόλυση.

Η ενδαρτηριακή θρομβόλυση (έγχυση θρομ-βολυτικής ουσίας απευθείας στην αποφραγμένη αρ-τηρία) μπορεί να εφαρμοστεί έως και 6 ώρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων, προσφέροντας 60% πιθανότητα επανασηραγγοποίησης (διάνοιξης) της αποφραγμένης αρτηρίας.

Η ενδαρτηριακή θρομβεκτομή ή μηχανική θρομβόλυση (αφαίρεση του θρόμβου) μπορεί να εφαρμοστεί έως και 8 ώρες (έως και 12 ώρες στην οπίσθια κυκλοφορία) μετά την έναρξη των συμπτω-μάτων, προσφέροντας 80% πιθανότητα διάνοιξης της αποφραγμένης αρτηρίας.

Ενδαρτηριακή θεραπείαΕνδείξεις

• Ασθενείς που ολοκλήρωσαν τον κλινικοεργα-στηριακό τους έλεγχο (νευρολογική εκτίμηση, αιματολογικές εξετάσεις και απεικονιστικό έλεγχο) μετά τις 4,5 και πριν τις 8 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων

• Ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε ενδο-φλέβια θρομβολυτική ουσία εντός των 4,5 ωρών και δεν παρουσίασαν βελτίωση

• Ασθενείς με αντένδειξη χορήγησης θρομβολυ-τικής ουσίας

• Ασθενείς με απόφραξη μεγάλης αρτηρίας και απεικονιστική ανάδειξη περιοχής του εγκεφά-λου που δεν έχει νεκρωθεί, αλλά κινδυνεύει

ΤεχνικήΗ ενδαρτηριακή θρομβόλυση διενεργείται υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο (ψηφιακός αγγειογράφος) μετά από παρακέντηση της μηριαίας αρτηρίας, όπως και η διαγνωστική ψηφιακή αγγειογραφία. Στη συ-νέχεια, ένας οδηγός καθετήρας (λεπτός σωλήνας διαμέτρου 2 χιλιοστών) προωθείται στην καρωτίδα αρτηρία ή στη σπονδυλική αρτηρία (κεντρικές αρτη-ρίες του εγκεφάλου που βρίσκονται στο λαιμό) που τροφοδοτεί την αποφραγμένη εγκεφαλική αρτηρία. Μέσα από τον οδηγό καθετήρα, ένας μικροκαθετή-ρας προωθείται μέχρι την αρτηρία που έχει το θρόμ-βο και μέσω αυτού εγχέεται θρομβολυτική ουσία (r-tPA) κατευθείαν στο θρόμβο.

Στην ενδαρτηριακή θρομβεκτομή, η διαδικασία τοποθέτησης του οδηγού καθετήρα είναι ίδια με αυτή που περιγράφηκε παραπάνω, αλλά, μέσα από τον οδηγό καθετήρα προωθείται μία συσκευή, η οποία παγιδεύει το θρόμβο, και στη συνέχεια συσκευή και θρόμβος απομακρύνονται από την αρτηρία.

Η επέμβαση συνήθως διενεργείται με γενική αναι-σθησία. Πολλές φορές γίνεται συνδυασμός της εν-δαρτηριακής θρομβόλυσης και θρομβεκτομής. Έτσι, ανάλογα με την αρτηρία που έχει αποφραχθεί, η προ-σπάθεια θρομβεκτομής εφαρμόζεται όταν η θρομβό-λυση δεν απέδωσε ή η θρομβόλυση εφαρμόζεται μετά τη θρομβεκτομή ώστε να διαλυθούν μικροί θρόμβοι σε λεπτούς περιφερικούς αρτηριακούς κλάδους.

Το τμήμα επεμβατικής νευροακτινολογίας του Ια-τρικού Κέντρου Αθηνών λειτουργεί από το 2001, έχοντας πραγματοποιήσει περισσότερες από 1.500 επεμβάσεις. Διαθέτει ψηφιακό αγγειογράφο σύγχρο-νης τεχνολογίας, στελεχώνεται από εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό (ιατροί, τεχνολόγοι ακτινολόγοι, νοσηλευτές) και καλύπτει επείγοντα περιστατικά ολό-κληρο το 24ωρο.

Είναι σημαντικό να επισκεφτούμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα

γιατρό.

Άρθρα


Ιστορική αναδρομή

Α ντικείμενο της μικροχειρουργικής των ανευρυσμάτων του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) αποτελούν τα ραγέντα καθώς και τα μη ραγέντα ανευρύσματα. Ήδη στην Αρχαία Αιγυπτιακή γραμματεία

(2000 πΧ The Ebers Papyrus) και αργότερα στην Αρ-χαία Ελλάδα (400 πΧ Ιπποκράτης, 160 μΧ Γαληνός) γίνεται μία προσπάθεια συμπτωματικής αντιμετώπι-σης παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος. Το 1664 μΧ, ο Thomas Willis περιγράφει την ανατο-μία των αγγείων του εγκεφάλου και γύρω στο 1812 γίνεται η πρώτη αναγνώριση των ραγέντων ενδο-κράνιων αγγείων και συσχετίζονται τα ευρήματα πα-θολογοανατομικά από τους Cheyne και William Cull. Πρώτος ο Victor Horsley, το 1885, απολινώντας χει-ρουργικά την έσω καρωτίδα θα καταφέρει να αντιμε-τωπίσει ραγέν ανεύρυσμα και αυτό θα αποτελέσει τη μόνη εφικτή χειρουργική παρέμβαση για τη θεραπεία

Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ανευρυσμάτων του Kεντρικού Nευρικού Συστήματος

Γεώργιος Ορφανίδης, Διευθυντής Νευροχειρουργικής Κλινικής Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Αν και σήμερα υπάρχει κλινική εμπειρία πολλών ετών και έχουν γίνει πολλές επιστημονικές μελέτες, η ακριβής αιτιολογία και η παθογένεση των ενδοκράνιων ανευρυσμάτων παραμένουν ασαφείς. Πολλές μελέτες αποδεικνύουν την άμεση σχέση καπνίσματος και υπέρτασης, ενώ υπάρχουν και εργασίες που συμπεριλαμβάνουν το ρόλο των γενετικών παραγόντων, όπως συμβαίνει στο σύνδρομο των πολυκυστικών νεφρών, το σύνδρομο Ehlers-Danlos τύπου IV, το σύνδρομο Marfan και τη νευρινωμάτωση τύπου 1.


των ενδοκράνιων ανευρυσμάτων μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Μεγάλο σταθμό στη θεραπεία των ανευρυσμάτων αποτέλεσε η εφαρμογή της οσφυο-νωτιαίας παρακέντησης, το 1891, από τον Heinrich Quincke καθώς και η σύλληψη της ιδέας της αγγειο-γραφίας των αγγείων του εγκεφάλου από τον Edgar Moniz, το 1920. Στις 2 Απριλίου 1931, ο Norman Dott πραγματοποιεί την πρώτη ενδοκράνια επέμβαση για ανεύρυσμα με την τεχνική του wrapping, ενώ στις 3 Μαρτίου 1937 ο Walter Dandy εκτελεί τον πρώτο εκλεκτικό αποκλεισμό ανευρύσματος με silver clip.

Ιστορία των clipsΑκρογωνιαίο λίθο της μικροχειρουργικής των ανευ-ρυσμάτων αποτελεί η τοποθέτηση clips για την αναδι-αμόρφωση του αυλού του αγγείου και του θόλου του ανευρύσματος. Από τα μέσα του ’70 το clipping φαίνε-ται να καθιερώνεται ως η καλύτερη μέθοδος. Τεχνικά προβλήματα λύθηκαν από τους Yasargil και Sugita, οι οποίοι στο διάστημα 1980 – 1990 ανέπτυξαν 50 – 100 διαφορετικά σχήματα clips.

Ιστορία του μικροσκοπίου στη ΝευροχειρουργικήΗ χρήση του χειρουργικού μικροσκοπίου ξεκίνησε το 1923 από ωτορινολαρυγγολόγους (Holmgren, Shambaugh, Simpson-Hall), ενώ η εφαρμογή του στη Νευροχειρουργική οφείλεται στους Jacobson, Donaghy, Kurze, Doyle 1962, Pool, Colton 1965, Rand, Janetta 1967. Τον ίδιο χρόνο, η μονογραφία του Yasargil σηματοδότησε την εμφάνιση ολόκληρου του φάσματος της μικρονευροχειρουργικής για τη νευροχειρουργική. Μέχρι το 1958, είχαν αντιμετω-πιστεί περίπου 600 ανευρύσματα. Σήμερα, αντιμετω-πίζονται 60.000 – 70.000 αγγειακές ανωμαλίες ανά έτος, παγκοσμίως.

Σύγχρονη εποχήΣτις ημέρες μας, η διάγνωση των ενδοκράνιων ανευ-ρυσμάτων γίνεται με τη βοήθεια της Αξονικής τομο-γραφίας, της τρισδιάστατης Αξονικής αγγειογραφίας, της Μαγνητικής τομογραφίας, της Μαγνητικής αγγει-ογραφίας, της Ψηφιακής αφαιρετικής αγγειογραφίας καθώς και το συνδυασμό αυτών.

Η χειρουργική αντιμετώπιση του σήμερα - στόχοιΜε τη διάδοση της σύγχρονης τεχνολογίας ετέθησαν παράλληλα και νέοι στόχοι, οι οποίοι, πέρα από την απομόνωση από την κυκλοφορία του ανευρύσματος, έχουν ως σκοπό τη διατήρηση της βατότητας των αγγείων (προσαγωγού – απαγωγού διατιτραινόντων) καθώς και τη διατήρηση της ακεραιότητας του εγκε-φάλου (ανατομικά – λειτουργικά). Για την εφαρμογή αυτών των αξιώσεων, ο αποκλεισμός του ανευρύ-σματος από την κυκλοφορία επιτυγχάνεται με 2 τρό-πους και τους συνδυασμούς τους:1. ανοιχτό χειρουργείο (clipping)2. εμβολισμός (coiling)3. συνδυασμός (χειρουργείο ήδη εμβολισθέντος

ανευρύσματος)

4. συνδυασμός (εμβολισμός ήδη χειρουργηθέντος ανευρύσματος)

Η χειρουργική αντιμετώπιση των ανευρυσμάτωνΥπάρχει διαφορά ανάμεσα στην επείγουσα χειρουρ-γική των ραγέντων ανευρυσμάτων, των μη ραγέντων καθώς και εκείνων που έχουν ήδη εμβολισθεί. Στην περίπτω-ση των ασθενών μετά από αιφνίδια ρήξη, η χειρουργι-κή παρέμβαση δεν ακολουθεί τους τυπικούς κανόνες αντιμετώπισης των εγκεφαλικών ανευ-ρυσμάτων. Λόγω της υψηλής συχνό-τητας επαναιμορρα-γίας (22%), επιβάλ-λεται η ανακούφιση της ενδοκρανίου υπερτάσεως δια της μερικής ή πλήρους αφαιρέσεως του αιματώματος και οπωσδήποτε η επι-τυχής απολίνωση του ανευρύσματος. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα αντιμετωπίσεως αγγειόσπασμου με την τοπική χορή-γηση αγγειοδιασταλτικών, ενώ επί οξείας υδροκεφα-λίας ή μεγάλης ενδοκοιλιακής αιμορραγίας, τοποθε-τείται αρχικά εξωτερική κοιλιακή παροχέτευση.

Στην περίπτωση των μη ραγέντων, η αντιμετώπιση δεν είναι υποχρεωτική και η απόφαση εξαρτάται από:1. Το μέγεθος και το σχήμα τους2. Την ηλικία του ασθενούς3. Την εντόπιση τους (πρόσθια / οπίσθια εγκεφαλική

κυκλοφορία, υπερσκηνίδια / υποσκηνίδια)Γενικά, η άποψη που επικρατεί είναι ότι:

• Ανεύρυσμα > 4 mm και ηλικία κάτω των 50 ετών, χρήζει αντιμετώπισης.

• Aνεύρυσμα > 4 mm και ηλικία 50 – 60 ετών, συντηρητικά ή αντιμετώπιση.

• Ανεύρυσμα > 6 mm και ηλικία άνω των 60 ετών και μικρότερη των 80 ετών, συντηρητι-κά ή αντιμετώπιση.

• Ανεύρυσμα < 6 mm και ηλικία 70 – 80 ετών, γίνεται εξατομίκευση.

Η απόφαση πρέπει να λαμβάνεται ανάλογα με την πιθανότητα ρήξης του ανευρύσματος. Ο χειρουργός θα πρέπει να έχει την ικανότητα και την εμπειρία να προσφέρει στον ασθενή μικρότερο ποσοστό επιπλο-κών από την πιθανότητα της ρήξης που έχει η φυσική πορεία της νόσου.

Τέλος, στην περίπτωση χειρουργικής απολίνωσης ατελώς εμβολισθέντων ανευρυσμάτων η τεχνική είναι πιο απαιτητική λόγω της ύπαρξης των υλικών του εμ-βολισμού που τροποποιούν τον υπολειπόμενο αυχένα. Η ολοκληρωτική ή μερική αφαίρεση τέτοιων υλικών

(π.χ. coils) είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, λόγω συμφύ-σεων και κινδύνου αιμορραγίας λόγω εξελκυσμού.

Η τεχνικήΗ πιο διαδεδομένη προσπέλαση για την αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων είναι η πτεριονική ή αλλιώς με-τωπο-κροταφο-βρεγματική κρανιοτομία.

Με σύμμαχο την τεχνολογία, επιτρέπεται ο ακόμη

ασφαλέστερος έλεγχος πλήρους αποκλεισμού με τη διεγχειρητική DSA, το διεγχειρητικό Doppler όπως και τη χρήση Indocyanine Green Videography (ICG). Οπωσδήποτε, η τεχνική της παρακέντησης με λεπτή βελόνα εφαρμόζεται έτσι ώστε το ανεύρυσμα να συρρικνώνεται, επιτρέποντας έτσι την επισκόπηση των τυφλών σημείων.

Ο ασθενής αφυπνίζεται και μεταφέρεται σε Μονά-δα Αυξημένης Φροντίδας ώστε να παρακολουθούνται συστηματικά οι ζωτικές του λειτουργίες, τα πρώτα 24ώρα. Μετά τον μετεγχειρητικό έλεγχο, με αξονική τομογραφία, ο ασθενής επιστρέφει στο θάλαμό του εντός της κλινικής και την 7η μετεγχειρητική ημέρα, μετά την κοπή των ραμμάτων, λαμβάνει εξιτήριο.

Έλεγχος στο γενικό πληθυσμόΤα πιθανά οφέλη από τον έλεγχο του γενικού πληθυ-σμού για ασυμπτωματικά ανευρύσματα ενδοκράνιας κυκλοφορίας δεν έχουν ακόμη ποσοτικοποιηθεί. Το μόνο δικαιολογημένο screening που προτείνεται εί-ναι αυτό στους συγγενείς πρώτου βαθμού, σε οικο-γένειες με δύο ή περισσότερα περιστατικά σε ηλικία 20-50 ετών.

ΠληθυσμόςΓενικός πληθυσμόςΠρώτου βαθμού συγγενείς με ένα πάσχον μέλοςΝόσος πολυκυστικών νεφρώνΝόσος πολυκυστικών νεφρών και οικογενειακό ιστορικό ενδοκρ. ανευρύσματος

(%)0.5-2.0

2-45-10

10-25

Πίνακας 1Ποσοστό εντοπισμού των ασυμπτωματικών ανευρισμάτων ενδοκράνιας κυκλοφορίας

Άρθρα


Κήλη: H επιλογή του να μην κάνεις τίποταΚάτι πολύ αρνητικό με τις κήλες είναι ότι ο ασθενής έχει πάντα την επιλογή να μην κάνει τίποτα. Αφήνει τα πράγματα όπως είναι και αποφεύγει οποιαδήποτε χειρουργική θεραπεία.


Αυτό συνήθως συμβαίνει στις περιπτώσεις που η κήλη δε μας ενοχλεί. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι αυτό είναι λάθος, διότι:

1. Από τη στιγμή που θα παρουσιαστεί, μία κήλη δε θεραπεύεται αυτόματα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διευρύνεται με το πέρασμα του χρόνου, όλο και περισσότερο.

2. Οποιαδήποτε συμπτώματα, όπως ο πόνος και η δυσφορία, θα επιδεινωθούν, επηρεάζοντας την ποιότητα της ζωής και τη δυνατότητα προς εργασία.

3. Καθυστερώντας τη χειρουργική αποκατάσταση και επιτρέποντας στην κήλη να διευρύνεται σημα-ντικά, είναι πιθανό να οδηγηθούμε σε περίπλοκη χειρουργική επέμβαση.

4. Υπάρχει πάντα 5% πιθανότητα περίσφιξης (στραγγαλισμός του έντερου) που απαιτεί επεί-γουσα χειρουργική επέμβαση.

Τι είναι οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος;Μία κήλη του κοιλιακού τοιχώματος είναι ένα άνοιγ-μα ή αδυναμία στη μυϊκή δομή του τοιχώματος της κοιλίας. Το περιτόναιο προεξέχει μέσα από αυτό το άνοιγμα και προκαλεί διόγκωση του κοιλιακού τοιχώματος. Αυτή η διόγκωση είναι συνήθως πιο αισθητή όταν οι κοιλιακοί μύες σφίγγονται, αυξάνο-ντας έτσι την πίεση στην κοιλία.• Περίπου 10% του πληθυσμού θα αποκτήσουν

κήλη στη διάρκεια της ζωής τους. Οι κήλες μπορεί να συμβούν σε βρέφη, παιδιά και ενήλικες – τόσο σε άντρες όσο και σε γυναίκες. Ωστόσο, η πλειοψηφία των κοιλιακών κηλών εμφανίζονται στους άρρενες.

• Η πιο κοινή θέση για κήλη είναι η βουβωνική χώρα (βουβωνοκήλη).

• Άλλες μορφές κήλης είναι η μηροκήλη, η κοιλιο-κήλη, η ομφαλοκήλη και οι μετεγχειρητικές κήλες.

Οι δραστηριότητες που αυξάνουν την ενδοκοι-λιακή πίεση μπορούν να επιδεινώσουν μία κήλη;Ναι. Παραδείγματα τέτοιων δραστηριοτήτων είναι η ανύψωση βάρους, ο βήχας, η αύξηση του σωματι-κού βάρους, η δυσκοιλιότητα, η εγκυμοσύνη.

Μπορεί να γίνει αυτό επικίνδυνο;Όταν η επένδυση της κοιλίας (περιτόναιο) προεξέχει εντός της κήλης, μπορεί να περιέχει ενδο-κοιλιακό περιεχόμενο, όπως έντερο ή και επίπλουν. Σοβα-ρές επιπλοκές μπορεί να προκύψουν από την παγίδευση αυτών των ιστών στην κήλη – μία διαδικασία που ονομάζεται περίσφιξη. Ο παγι-δευμένος ιστός μπορεί να ισχαιμίσει με αποτέλεσμα σοβαρή βλάβη ή θάνατο του ιστού. Η Παθολογία της περιεσφιγμένης κήλης συνήθως εμπλέκει τη χει-ρουργική επέμβαση, λόγω και του συνυπάρχοντος ειλεού.

Ποια είναι τα συμπτώματα και τα σημάδια των κηλών;Τα συμπτώματα της κήλης περιλαμβάνουν πόνο ή δυσφορία και μία εντοπισμένη διόγκωση στην επιφάνεια της κοιλίας ή στη βουβωνική χώρα. Μία κήλη μπορεί επίσης να είναι ανώδυνη και να εμφανίζεται μόνο ως μία διόγκωση. Ο πόνος μπορεί να είναι διαλείπων ή σταθερός και η διόγκωση μπο-ρεί να μειωθεί ή να απουσιάζει. Ο συνεχής, έντονος πόνος σε μία πρησμένη περιοχή μπορεί να απαιτεί επείγουσα ιατρική παρέμβαση και πρέπει να αξιολο-γείται αμέσως από γιατρό.

Τι μπορεί να γίνει για να αποφευχθεί μία κήλη;Οι περισσότεροι από τους παράγοντες που οδη-γούν στην ανάπτυξη των κηλών είναι πέρα από τον έλεγχο του ατόμου. Μερικοί από αυτούς τους παρά-γοντες είναι κληρονομικοί. Άλλοι, όπως η διάταξη των τοπικών ιστών το πάχος και η αντοχή μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά το σχετικό κίνδυνο ανάπτυξης μίας κήλης κατά τη διάρκεια της ζωής. Ωστόσο, ο κίνδυνος αυτός μπορεί να αυξηθεί από την κακή στάση του σώματος κατά την άρση βάρους, το χρόνιο βήχα, τη μεταβολή του βάρους του ατόμου (παχυσαρκία).

Πως θεραπεύεται μία κήλη;Μία κήλη απαιτεί αποκλειστικά χειρουργική επέμβα-ση. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές διαδικασίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία κάθε συγκεκριμένου τύπου κήλης.

Στην ανοικτή χειρουργική προσέγγιση, μετά από κατάλληλη αναισθησία, γίνεται μία τομή πάνω από την περιοχή της κήλης και μεταφέρονται προσεκτι-κά, μέσα από τα διαδοχικά στρώματα ιστού εντός της κοιλίας, οι ιστοί που προεξέχουν. Μόλις αυτό επιτευχθεί, η οπή κλείνεται με πλέγμα. Το πλέγμα είναι ένα μόνιμο υλικό, ραμμένο στα περιθώρια του ελλείμματος επιτρέποντας μία φυσιολογική διαδικα-σία επούλωσης και ενσωμάτωσής του. Η αποκατά-σταση της κήλης με πλέγμα έχει αποδειχθεί ως ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο για τη θεραπεία της. Σήμερα, ολοένα συχνότερα, η θεραπεία της κήλης γίνεται με τη χρήση λαπαροσκοπικών τεχνικών.

Τι είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση της κήλης;Ένας αριθμός παραγόντων έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη μίας νέας μεθόδου, που ονομάζεται λαπα-ροσκοπική αποκατάσταση της κήλης. Αυτή αποτελεί μία επέκταση της παραδοσιακής μεθόδου. Με την προοδευτική ανάπτυξη των μέσων και των τεχνικών για τη λαπαροσκοπική χειρουργική, η ίδια διαδικα-σία μπορεί τώρα να πραγματοποιηθεί με εξαιρετικά μικρές τομές. Αυτό επιτρέπει στο χειρουργό να ει-σέλθει στο χώρο πίσω από την κήλη και να τοποθε-τήσει το πλέγμα με ελάχιστη βλάβη στην επιφάνεια της κοιλίας. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου περιλαμβάνουν την κάλυψη όλων των πιθανών θέ-σεων της κήλης στους βουβώνες, πράγμα που μει-ώνει τους κινδύνους της υποτροπής, ενώ μειώνεται επίσης αισθητά ο μετεγχειρητικός πόνος.

Τι είδους αναισθησία χρησιμοποιείται στη χειρουργική επέμβαση της κήλης;Με τις σύγχρονες τεχνικές αναισθησίας και την ηλεκτρονική παρακολούθηση (monitoring), η γενι-κή αναισθησία είναι ίσως η πιο ασφαλής. Ωστόσο, η χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να γίνει με τοπική αναισθησία ή περιοχικές αναισθησίες, ταυ-τόχρονα με τη χρήση φαρμάκων καταστολής που βοηθούν τον ασθενή να χαλαρώσει. Ο ειδικός τύπος αναισθησίας για ένα μεμονωμένο ασθενή επιλέγεται μετά από προσεκτική εκτίμηση της γενικής υγείας του ασθενούς και το συγκεκριμένο είδος επέμβασης.

Αναστάσιος Ξιάρχος,ΜD, PhD Γενικός ΧειρουργόςΔιευθυντής Χειρουργικής ΚλινικήςΙατρικού Περιστερίου Καθυστερώντας τη

χειρουργική αποκατάσταση και επιτρέποντας

στην κήλη να διευρύνεται σημαντικά, είναι πιθανό

να οδηγηθούμε σε περίπλοκη χειρουργική

επέμβαση.

Άρθρα


Bypass με πάλλουσα καρδιά ή με την κλασική μέθοδο;Η Χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά είναι μία πρωτοποριακή και διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδος, με την οποία η στεφανιαία παράκαμψη (το γνωστό σε όλους Bypass) πραγματοποιείται με την καρδιά να πάλλεται και να λειτουργεί κανονικά.


ρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά, όπως λέγεται, αυξάνει το stress στο γιατρό, ενώ μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών του ασθενούς, σε αντίθεση με την κλασική καρδιοχειρουργική που μειώνει το stress του γιατρού, αλλά αυξάνει τον κίν-δυνο επιπλοκών του ασθενούς.

Μία καρδιοχειρουργική κοινότητα στην οποία οι περισσότεροι καρδιοχειρουργοί, ακόμα και σήμερα, χειρουργούν με την κλασική μέθοδο, είναι σχεδόν αδύνατο να αποδεχθεί εύκολα μία εναλλακτική μέθοδο. Και ενώ σε καρδιοχειρουργούς, όπως ο υπογράφων, έχει αποδειχθεί στην καθημερινή πράξη η υπεροχή της μεθόδου της χειρουργικής της πάλλουσας καρδιάς, οφείλουμε να σεβόμαστε τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας. Αντί να χρησιμοποιηθούν πηγές που πιθανά να θεωρηθούν ότι μεροληπτούν υπέρ της μεθόδου, βασίσαμε το άρθρο αυτό σε μία ανεξάρτητη τυχαιοποιημένη με-λέτη που συγκρίνει τις δύο μεθόδους.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε το 2012 στην επιστη-μονική επιθεώρηση “The New England Journal of Medicine”. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τυχαιοποι-ημένη μελέτη, όχι μόνο στην καρδιοχειρουργική, αλλά, σε όλη τη χειρουργική βιβλιογραφία από τον Dr. A. Lamy και τους συνεργάτες, με την ονομασία CORONARY. Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν 4.752 ασθενείς από 79 κέντρα 19 χωρών. Σκοπός ήταν η σύγκριση των δύο μεθόδων. Οι καρδιοχειρουργοί των κέντρων αυτών, σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες, ήταν έμπειροι και στις δύο τεχνικές και όχι ειδικευόμενοι.

Σε σύνοψη η μελέτη CORONARY δε βρήκε δια-φορές στις δύο μεθόδους, στις 30 πρώτες ημέρες, όσον αφορά συγκεκριμένα το θάνατο, το εγκεφαλι-κό αγγειακό επεισόδιο, το έμφραγμα του μυοκαρ-δίου ή τη νεφρική ανεπάρκεια που απαιτεί αιμοκά-θαρση, μεταξύ των ασθενών που υποβλήθηκαν σε στεφανιαία παράκαμψη με πάλλουσα καρδιά και την

Στην κλασική Καρδιοχειρουργική, το Bypass πραγματοποιείται με τη χρήση του μηχα-νήματος της εξωσωματικής κυκλοφορίας, που υποκαθιστά, κατά τη διάρκεια της επέμβασης, την καρδιά και τους πνεύμο-

νες, διακόπτοντας τη λειτουργία τους καθώς και τη ροή του αίματος σε αυτά. Με τον τρόπο αυτό, ο χει-ρουργός μπορεί να προχωρήσει σε μία επέμβαση με καθαρό πεδίο, δίχως καθόλου αίμα, σε μία ακίνητη καρδιά. Η επανεκκίνηση της καρδιάς πραγματοποι-είται με την ολοκλήρωση της επέμβασης. Η νοση-ρότητα μίας τέτοιας επέμβασης φθάνει το 6-8% και κυρίως οφείλεται στη χρήση της μηχανής εξωσωμα-τικής κυκλοφορίας.

Στη χειρουργική των στεφανιαίων αγγείων με πάλλουσα καρδιά, η χρήση εξελιγμένων χειρουργι-κών εργαλείων, που ονομάζονται σταθεροποιητές, επιτρέπει τη διατήρηση ακινήτων τμημάτων της επι-φάνειας της καρδιάς. Με αυτόν τον τρόπο είναι ασφαλής η διενέργεια αναστόμωσης και παράκαμψης μπλοκαρισμένου αγγείου, τη στιγμή που η υπόλοιπη καρδιά συσπά-ται κανονικά. Η κυκλοφορία του αίματος διατηρείται φυσιολογική (χωρίς να περνά από σωλήνες) και έτσι η επέμβαση απλο-ποιείται και προσομοιάζει σε κάθε άλλη μη καρδιοχειρουργική επέμβαση στο ανθρώ-πινο σώμα.

Η διενέργεια μίας επέμβασης σε πάλ-λουσα καρδιά είναι αποτέλεσμα πολυε-τούς εκπαίδευσης και αφοσίωσης. Όλοι οι καρδιοχειρουργοί αρχικά εκπαιδεύονται στην κλασική καρδιοχειρουργική. Είναι ο φυσικός τρόπος σκέψης κάθε χειρουργού, δηλαδή να σταματήσει την καρδιά και να επιτελέσει το έργο του με ασφάλεια. Την τελευταία δεκαπενταετία πολλοί καρδι-οχειρουργοί, με σκοπό να μειώσουν τις επιπλοκές που οφείλονται στη χρήση της μηχανής της εξωσωματικής κυκλοφορίας, παίρνουν το ρίσκο να χειρουργούν πάνω σε ένα ζωντανό κινούμενο στόχο. Η χει-

Βασίλειος Ν. Κωτσής, MD ΚαρδιοχειρουργόςΔιευθυντής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής και Κέντρου Χειρουργικής Πάλλουσας ΚαρδιάςΙατρικού Κέντρου Αθηνών

κλασική καρδιοχειρουργική μέθοδο με τη χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας.

Υπήρχαν όμως διαφορές στην ανάγκη για με-τάγγιση αίματος, επαναδιάνοιξη για μετεγχειρητική αιμορραγία, μικρότερη οξεία βλάβη των νεφρών και λιγότερες λοιμώξεις αναπνευστικού υπέρ των πε-ριστατικών που υπεβλήθησαν σε χειρουργική των στεφανιαίων με πάλλουσα καρδιά, αλλά και ανάγκη για κάποιου είδους επανεπέμβαση (αγγειοπλαστική ή χειρουργείο) στους ίδιους ασθενείς.

Δεν παρατηρήθηκε διαφορά, όπως αναμενόταν, σε νευρολογικές διαταραχές, κάτι που εξηγείται όμως, γιατί οι ασθενείς με αθηρωματική αορτή έγιναν όλοι με πάλλουσα καρδιά (102 ασθενείς). Έτσι, για πρώ-τη φορά βρέθηκε η τάση ασθενείς με χαμηλό ρίσκο (EUROSCORE<3) να έχουν χειρότερα αποτελέσματα με τη χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας και ασθενείς με μεσαίο ή υψηλό ρίσκο (EUROSCORE>3) να έχουν καλύτερα αποτελέσματα με πάλλουσα καρδιά.

Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι είναι εφικτό να προτιμάται η χειρουργική της πάλλουσας καρ-δίας σε υψηλού και μέσου κινδύνου ασθενείς και η κλασική χειρουργική στους ασθενείς με χαμηλό κίνδυνο.

Είναι πλέον κοινά αποδεκτό και αυτονόητο ότι τα αποτελέσματα μετά τις τριάντα πρώτες ημέρες είναι εφάμιλλα. Η διαφορά έγκειται στην άμεση μετεγχει-ρητική περίοδο, που καθορίζει όμως τη συνολική εξέλιξη της ανάρρωσης, ειδικά σε ηλικίες υψηλού κινδύνου (>80 ετών), με χαμηλή καρδιακή παροχή, σακχαροδιαβητικούς, χρόνιους αναπνευστικούς, νεφροπαθείς και ειδικά αυτούς με αθηρωματική αορτή. Επιπρόσθετα, μεγάλη σημασία στα μακρο-χρόνια αποτελέσματα έχει και το είδος των μοσχευ-μάτων που χρησιμοποιούνται. Στην κλινική μας, η επιλογή μοσχευμάτων έχει ως βασικό στόχο τη χρησιμοποίηση αρτηριακών μοσχευμάτων στο αρι-

στερό στεφανιαίο δίκτυο και φλεβικών στο δεξιό. Έχουμε εμπλουτίσει τη μέθοδο με τη χρήση σύνθετων μοσχευμάτων που παρα-σκευάζονται από τα αρτηριακά και το κυριό-τερο με αποφυγή χειρισμών στην αορτή που, όταν είναι αθηρωματική, μπορεί να είναι η αιτία ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Συμπεραματικά, και με βάση τη μακρό-χρονη εμπειρία και τις δημοσιευμένες ανακοινώσεις, τα βασικά οφέλη από τη χει-ρουργική των στεφανιαίων αγγείων μπορεί να συνοψισθούν ως εξής:• Μειωμένη ανάγκη μετάγγισης αίματος.• Μικρότερος χρόνος χειρουργείου

και παραμονής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.• Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλο-

κές στο αναπνευστικό σύστημα και τους νεφρούς.• Σχεδόν εξάλειψη του κινδύνου

εγκεφαλικού επεισοδίου και λοι-πών νευρολογικών διαταραχών.

Άρθρα


Ελάχιστα Επεμβατική Ορθοπαιδική Χειρουργική: Αρθροσκόπηση Ώμου Η αρθροσκόπηση είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που αποτελεί την πιο σύγχρονη λύση στη διάγνωση και αντιμετώπιση των ορθοπαιδικών παθήσεων.


Α ν και ξεκίνησε να εφαρμόζεται σε επαγγελματίες αθλητές, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι της καθημε-ρινότητας υποβάλλονται σε αρθροσκό-πηση για την αντιμετώπιση των προ-

βλημάτων που τους ταλαιπωρούν. Ο ρόλος της είναι διττός, μιας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για διαγνωστικούς όσο και για θεραπευτικούς σκοπούς. Πρακτικά έχει εφαρμογή σε όλες τις αρθρώσεις (γό-νατο, ώμος, ποδοκνημική, καρπός, ισχίο, αγκώνας), αλλά αυτές στις οποίες πραγματοποιείται συχνότερα είναι το γόνατο και ο ώμος, λόγω της μεγαλύτερης συχνότητας που αυτές οι αρθρώσεις πάσχουν, τόσο στον αθλητικό όσο και στο γενικό πληθυσμό.

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η ασφάλεια, το μικρότερο χειρουργικό τραύμα, το άψογο αισθητικό αποτέλεσμα, η υψηλή διαγνωστική ευαισθησία και το μικρότερο ποσοστό επιπλοκών σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική που εφαρμόζονταν παλαιότερα. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της μεθόδου είναι η μεγάλη αποτελε-σματικότητά της, η οποία συνδυά-ζεται με πολύ μικρή ταλαιπωρία για τον ασθενή. Ο έλεγχος, υπό «άμεση όραση», επιτυγχάνεται με την εισαγωγή στην άρθρωση μίας μικρής κάμερας, που ονομάζεται αρθροσκό-πιο και μεταφέρει την εικόνα από το εσωτερικό της άρθρωσης σε μία οθόνη με μεγέθυνση 20 φορές περίπου. Έτσι ελέγχονται ενδελεχώς όλες οι ανα-τομικές δομές της άρθρωσης και είναι δυνατό να επιδιορθωθούν με ακρίβεια ακόμη και πολύ μικρές βλάβες. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται ειδικά σχεδιασμένα λεπτά εργαλεία και εμφυτεύσιμα αδρα-νή υλικά, όπως ράμματα και άγκυρες. Με τη βοήθεια ειδικής αντλίας επιτυγχάνεται συνεχής ροή φυσιο-λογικού ορού προς και από την άρθρωση, κάτι που διευκολύνει την επέμβαση τόσο με την έκπλυση της άρθρωσης όσο και με την αύξηση του όγκου της. Το αρθροσκόπιο, τα εργαλεία και τα υλικά, που χρησιμο-

ποιούνται, εισάγονται μέσα στην άρθρωση μέσα από μικρές τομές μήκους 5-7mm περίπου. Έτσι, ο τραυμα-τισμός στο δέρμα και στους υπόλοιπους υγιείς γειτονι-κούς ιστούς είναι ελάχιστος. Αυτό σημαίνει καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, μίας και τα σημάδια από τις το-μές πρακτικά εξαφανίζονται μετά από μερικούς μήνες, αλλά κυρίως πολύ μικρότερο μετεγχειρητικό πόνο. Το αποτέλεσμα είναι να γίνεται περιορισμένη χρήση τόσο παυσίπονων όσο και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.

Στον περιορισμό της χρήσης φαρμάκων συμβάλλει και η αναισθησία που χρησιμοποιείται. Για τις επεμβά-σεις του ώμου είναι απαραίτητος ο συνδυασμός πε-ριοχικής αναισθησίας και ελαφριάς γενικής αναισθη-σίας με εφαρμογή λαρυγγικής μάσκας (μέθη), χωρίς την ανάγκη για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής του ασθενούς. Αυτό το είδος της αναισθησίας εξα-σφαλίζει απόλυτη αναλγησία, χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν ισχυρά ναρκωτικά κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Επίσης, προσφέρει ηπιότερη, γρη-γορότερη και ασφαλέστερη ανάνηψη χωρίς πολλές παρενέργειες. Έτσι, επιτρέπει στον ασθενή να φύγει μερικές ώρες μετά την επέμβαση.

Η αρθροσκόπηση, ως επεμβατική πράξη, δε στε-ρείται επιπλοκών. Όμως, η μικρή επεμβατικότητα της μεθόδου περιορίζει τόσο το ποσοστό εμφάνισης ανεπιθύμητων επιπλοκών, σε λιγότερο από 1 στις 100 επεμβάσεις, όσο και τη σοβαρότητά τους, μιας και είναι πλήρως αντιμετωπίσιμες. Πάντως, πριν τον προγραμματισμό κάθε χειρουργείου πρέπει να γίνεται

συζήτηση μεταξύ του ορθοπαιδικού και του ασθενή με σκοπό την ενημέρωση του δεύτερου για την πορεία της πάθησης, το είδος της επέμβασης που πρέπει να πραγματοποιηθεί, τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρ-χουν, τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να εμφανι-στούν και την αντιμετώπισή τους.

Ο ώμος είναι σύνθετη άρθρωση και μπορεί να κι-νείται σε πολλαπλά επίπεδα, περισσότερα από κάθε άλλη άρθρωση στο σώμα. Αυτή η ελευθερία κινήσε-ων επιτυγχάνεται σε βάρος της σταθερότητας της άρ-θρωσης. Το σύνολο σχεδόν των παθήσεων του ώμου μπορεί πλέον να αντιμετωπιστεί αρθροσκοπικά. Έτσι, παθήσεις που ταλαιπωρούν μεγάλο τμήμα του πληθυ-σμού, τόσο στην καθημερινή του ζωή όσο και στην εργασία του, μπορούν να αποκατασταθούν πλήρως.

Μετεγχειρητικά, ο ασθενής, μετά τις πρώτες

ημέρες, μπορεί και ανταποκρίνεται χωρίς πόνο στις καθημερινές ασχολίες του (π.χ. οδήγηση, πληκτρολόγηση, γράψιμο). Συνήθως, δεν ακινη-τοποιείται το άκρο περισσότερο από μερικές ημέ-

ρες. Η σοβαρότητα της βλάβης, η ποιότητα της χειρουργικής διόρθωσης αλλά και η ανταπόκριση του ασθενούς στο πρόγραμμα αποκατάστασης εί-ναι οι παράμετροι που καθορίζουν το χρόνο της επιστροφής του ασθενούς σε βαριά χειρωνακτική εργασία καθώς και σε αθλητικές δραστηριότητες (επαγγελματικές ή για αναψυχή). Ακόμη όμως και στις περιπτώσεις που η αποκατάσταση είναι λίγο πιο αργή, επιτυγχάνεται με λιγότερους περιορι-σμούς σε σύγκριση με αυτούς που απαιτούσαν οι παλαιότερες τεχνικές. Τέλος, τα μακροχρόνια αποτελέσματα της μεθόδου είναι πολύ καλά, αφήνοντας τη συντριπτική πλειοψηφία των ασθε-νών ικανοποιημένους, χωρίς πόνο και με πλήρη επιστροφή σε καθημερινές και αθλητικές δρα-στηριότητες.

Εμμανουήλ Αντωνογιαννάκης,MDΧειρουργός ΟρθοπαιδικόςΔιευθυντής Τμήματος Αρθροσκόπησης και Χειρουργικής Ώμου Ιατρικού Ψυχικού

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η ασφάλεια, το μικρότερο χειρουργικό

τραύμα, το άψογο αισθητικό αποτέλεσμα, η υψηλή

διαγνωστική ευαισθησία και το μικρότερο ποσοστό

επιπλοκών.

Οι πιο συνηθισμένες παθήσεις:

• Ρήξη του τενοντίου πετάλου των στροφέων του ώμου (υπερακάνθιος, υπακάνθιος,

υποπλάτιος) • Σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης • Ασβεστοποιός τενοντίτιδα• Συμφυτική θυλακίτιδα ή παγωμένος ώμος• Βλάβη, εξάρθρημα ή ρήξη του τένοντα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου βραχιονίου • Ρήξη του επιχείλιου χόνδρου της ωμογλήνης

(κυρίως βλάβες SLAP) • Οστεοαρθρίτιδα, υμενίτιδα, ρήξη ενδαρθρικού μηνίσκου της ακρωμιοκλειδικής

άρθρωσης• Πίεση υπερπλάτιου νεύρου• Εξαρθρήματα του ώμου • Μη τραυματική αστάθεια ώμου• Ορισμένα ενδαρθρικά κατάγματα• Βλάβες, κακώσεις του αρθρικού χόνδρου• Ύπαρξη ξένων σωμάτων ενδαρθρικά

Άρθρα


Νοσογόνος ΠαχυσαρκίαΗ νοσογόνος παχυσαρκία ορίζεται από τη σχέση ύψους και βάρους, η οποία καλείται Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ή αλλιώς BMI (Body Mass Index) και προκύπτει από τη διαίρεση του βάρους (σε κιλά ), με το ύψος (σε μέτρα στο τετράγωνο), π.χ. ένας ενήλικας με βάρος 100 κιλά και ύψος 1,80 θα έχει ΔΜΣ (BMI)100/(1,80x1,80) =30,86

ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΒΑΡΟΣ - BMI ΜΕΤΑΞΥ 18-25ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟ ΒΑΡΟΣ - BMI ΜΕΤΑΞΥ 25-30ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ - BMI 30-35ΝΟΣΟΓΟΝΟΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ - BMI >35 (ΜΕ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 2 ΣΥΝΟΔΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ) - ΒΜΙ >40 (ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ ΣΥΝΟΔΟ ΝΟΣΗΜΑ)


Σ ύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η παχυσαρκία είναι μία πραγματική νόσος με τρομακτικές επι-πτώσεις στην υγεία, στην ικανότητα προς εργασία, στην κοινωνικότητα καθώς και

στην ποιότητα και διάρκεια ζωής.Παγκόσμια, ο αριθμός των ενηλίκων με πρόβλη-

μα παχυσαρκίας ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια, ενώ οι υπέρβαροι ανέρχονται σε 1,4 δισεκατομμύρια. Χαρακτηριστικά, το 69% του πληθυσμού των ΗΠΑ αποτελείται από υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα. Τα τελευταία δημογραφικά στοιχεία δείχνουν μία αύ-ξηση των παχύσαρκων, που αφορά όλες τις ηλικίες αλλά κυρίως νεαρά άτομα.

Η χειρουργική της παχυσαρκίας κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια λόγω των μετρίων αποτελεσμά-των που έχουν οι φαρμακευτικές λύσεις, αλλά και οι δίαιτες. Οι προσπάθειες χειρουργικής αντιμετώ-πισης της παχυσαρκίας ξεκίνησαν τη δεκαετία του ‘50. Μόνο όμως τα τελευταία 15 χρόνια, με την καθιέρωση της λαπαροσκόπησης στην καθημερινή χειρουργική πρακτική, επετράπη μία πραγματική αύξηση των βαριατρικών επεμβάσεων, οι οποίες γρήγορα έγιναν ανώδυνες και εξαιρετικά αποτελε-σματικές.

Η εκδήλωση της παχυσαρκίας εξαρτάται από τον τρόπο ζωής και συγκεκριμένα από την καθιστική εργασία, την αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, χωρίς όμως να αγνοούμε τους γενετικούς, ψυχολο-γικούς και κοινωνικούς παράγοντες.

Η χειρουργική της αντιμετώπιση έχει 3 κύριους στόχους:1. Την άμεση απώλεια βάρους και την ίαση των συ-

νοδών νοσημάτων2. Τη διατήρηση του αποτελέσματος σε βάθος χρόνου3. Την καλή ποιότητα ζωής

Η παχυσαρκία ευθύνεται για μία πληθώρα νοσημά-των, όπως: • Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2:

Το υπερβολικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλω-σης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, που οφείλεται κυρίως στην αντοχή στην ινσουλίνη. Χωρίς αγωγή είναι μαθηματικά βέβαιες οι επιπλοκές του διαβήτη που αφορούν τα αγγεία, τους νεφρούς και τα μάτια.

• Η αρτηριακή υπέρταση και καρδιοαγγειακά προβλήματα:

Η υπέρταση προκαλεί βλάβες στην καρδιά και τα αγγεία, κυρίως του εγκεφάλου και των νεφρών.

• Προβλήματα στις αρθρώσεις: Οι αρθρώσεις, οι οποίες δεν μπορούν να αντέ-ξουν για μεγάλο χρονικό διάστημα τα υπερβολικά κιλά, καταστρέφονται προοδευτικά. Το αποτέ-λεσμα είναι η εμφάνιση αρθρίτιδας, κυρίως στα ισχία και τα γόνατα.

• Αναπνευστικές διαταραχές:Το άσθμα και η δύσπνοια στην κόπωση, είναι πολύ συχνές διαταραχές των παχύσαρκων. Το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας είναι μία πολύ

Γιώργος Α. Σπηλιόπουλος, Γενικός ΧειρουργόςΔιευθυντής Χειρουργικής Κλινικής και Μονάδας Βαριατρικής Χειρουργικής Ιατρικού Περιστερίου

σοβαρή επιπλοκή της παχυσαρκίας, διότι κατά τη διάρκεια του ύπνου σταματά η αναπνοή και μειώ-νεται η παροχή οξυγόνου στον οργανισμό.

• Η χολολιθίαση:Η χολή, υπερκορεσμένη σε χοληστερόλη, γίνεται λιθογόνος με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επι-πλοκών, όπως η χολοκυστίτιδα ή η παγκρεατίτιδα.

• Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση:Ευνοείται από τη διάταση του διαφράγματος και την ενδοκοιλιακή αύξηση της πίεσης, λόγω του πάχους. Αποτέλεσμα της παλινδρόμησης είναι η οισοφαγίτιδα, δηλαδή χημικό έγκαυμα του οισο-φάγου, η οποία απαιτεί συγκεκριμένη αγωγή.

• Η δυσλιπιδαιμία:Διαταραχές του μεταβολισμού των λιπιδίων.

• Η υπογονιμότητα και διαταραχές της περιόδου:Η υπερβολική αύξηση του λίπους αυξάνει το επί-πεδο των οιστρογόνων και προκαλεί διαταραχές της περιόδου και υπογονιμότητα.

• Η ακράτεια ούρων:Ακράτεια ούρων, η οποία οφείλεται στην αυξη-μένη ενδοκοιλιακή πίεση και τις διαταραχές της στατικής της πυέλου που προκαλεί.

• Η κατάθλιψη:Είναι αποτέλεσμα των χρόνιων ενοχλημάτων, της αποτυχίας της δίαιτας και της κακής εικόνας που αποκτά για τον εαυτό του το άτομο.

Επιπλέον, η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου:

Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος του νεφρού για άντρες και γυναίκες, καθώς επίσης κίνδυνος καρ-κίνου του μαστού και της μήτρας στις γυναίκες.

Βεβαίως, δεν πρέπει να αγνοούμε τον κοινωνι-κό-οικογενειακό αποκλεισμό, ο οποίος συνδέεται με δυσκολία στην αναζήτηση εργασίας στην επαγγελ-ματική εξέλιξη, στις ενδυματολογικές επιλογές, κλπ.Η πολιτεία, σήμερα, μέσω των δημόσιων ταμεί-ων, στηρίζει την προσπάθεια απώλειας βάρους με χειρουργική επέμβαση. Μετά από ιατρική αξι-ολόγηση, οι περισσότεροι ασθενείς μπορεί να είναι υποψήφιοι για βαριατρική επέμβαση.

Δεν μπορούν να χειρουργηθούν για ιατρικούς λόγους οι χρήστες ουσιών, οι ασθενείς με μη ρυθμι-σμένα ψυχιατρικά νοσήματα, οι μη συμμορφούμενοι ασθενείς, οι ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο, HIV λοίμωξη, φυματίωση ή έλκος στομάχου, με υψηλό αναι-σθησιολογικό κίνδυνο - λόγω αναπνευστικών καρδιο-λογικών ή άλλων προβλημάτων – και οι εγκυμονούσες.

Η εκδήλωση της παχυσαρκίας εξαρτάται από τον τρόπο ζωής και συγκεκριμένα από την καθιστική εργασία, την

αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, χωρίς όμως

να αγνοούμε τους γενετικούς, ψυχολογικούς

και κοινωνικούς παράγοντες.

Άρθρα


Πώς γίνεται η εκτίμηση του ασθενή

Για να ξεκινήσει η διαδικασία απαιτείται η συνάντη-ση μεταξύ γιατρού και ασθενούς, κατά την οποία θα εκτιμηθεί η κατάσταση της υγείας του ενδιαφε-ρόμενου των διατροφικών του συνηθειών και του ψυχισμού, ούτως ώστε να δρομολογηθεί ο προεγ-χειρητικός έλεγχος.

Αυτός περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, καρδιολογική, πνευμονολογική και βεβαίως αναισθησιολογική αξιολόγηση.

Το χειρουργείο προγραμματίζεται είτε άμεσα, είτε αργότερα, εάν πρέπει να μεσολαβήσει η προετοιμα-σία του ασθενούς και η ρύθμιση των προβλημάτων υγείας του.

Τα βαριατρικά χειρουργεία, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, γίνονται λαπαροσκοπικά και πάντο-τε υπό γενική αναισθησία. Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο ποικίλει από 1 έως 5 ημέρες.

Υπάρχουν δυο τύποι χειρουργικών επεμβάσεων:1. Οι περιοριστικές (γαστρικός δακτύλιος, γαστρι-

κό μανίκι)2. Οι δυσαπορροφητικές (π.χ. Duodenal switch,

γαστρικό bypass-mini bypass)Ο γαστρικός δακτύλιος, είναι ένα εμφυτεύσιμο, απολύτως βιοσυμβατό υλικό, κατασκευασμένο από καθαρή ιατρική σιλικόνη, το οποίο αποτελείται από 3 μέρη.1. το δακτύλιο της σιλικόνης, που στην εσωτερική

πλευρά του έχει τον υδροθάλαμο 2. το «port», το οποίο είναι ένα μικρό αντικείμενο

από τιτάνιο το οποίο τοποθετείται κάτω από το δέρμα και στο οποίο γίνονται οι ενέσεις για τη ρύθμιση

3. ένα λεπτό σωλήνα σιλικόνης, ο οποίος συνδέει τα 2 προηγούμενα.

Η ένεση ενός ειδικού υγρού στο port επιτρέπει το φούσκωμα του δακτυλίου, με αποτέλεσμα όσο πε-ρισσότερο μικραίνει η διάμετρός του, τόσο περισσό-τερο να σφίγγει το στομάχι.

Ο γαστρικός δακτύλιος εφαρμόστηκε πρώτη φορά το 1986 από τον Lubomir Kusmac και τοπο-θετήθηκε για πρώτη φορά λαπαροσκοπικά το 1992 από τον Dr Mitiku Belachew. Από το 2000 μέχρι και τις μέρες μας, έχει παρατηρηθεί διεθνώς μία μαζική τοποθέτηση δακτυλίων σε υπέρβαρους ασθενείς.

Είναι μία επέμβαση, η οποία αλλάζει εντελώς τις διατροφικές συνήθειες του ατόμου που πρέπει πλέ-ον να καταργήσει ορισμένες τρο-φές από το διαιτολόγιό του και να αφιερώσει χρόνο στα γεύματά του, να μασά πολύ περισ-σότερο χρόνο την τροφή του, ήρεμα και αργά και να σταματά το φαγητό με το πρώτο αίσθημα κο-ρεσμού.

Σε περίπτωση που δεν τηρηθούν οι διατροφικές οδηγίες, που πρέπει να γίνουν κανόνας ζωής, εμ-φανίζονται έμετοι, οι οποίοι μπορούν να βάλουν σε κίνδυνο το καλό αποτέλεσμα της επέμβασης.

Η μικρή «τσέπη», που δημιουργείται στην αρχή, γεμίζει με το ισοδύναμο 3 κουταλιών της σούπας στερεών τροφών. Ο ασθενής δεν πρέπει να πίνει κατά τη διάρκεια του φαγητού.

Χρειάζεται πάντα προσοχή στη διατροφή, διότι πί-νοντας αναψυκτικά ή καταναλώνοντας παγωτό ή τρο-φές με πολύ ζάχαρη το βάρος αυξάνεται λόγω πρό-σληψης υπερβολικών θερμίδων, παρά την επέμβαση.

Οι ασθενείς με γαστρικό δακτύλιο πρέπει να πα-ρακολουθούνται τακτικά μέχρι να σταθεροποιηθεί το βάρος τους. Η μέση απώλεια βάρους με το γα-στρικό δακτύλιο είναι 4 κιλά το μήνα και το οριστικό αποτέλεσμα επιτυγχάνεται σε περίπου 18 μήνες.

Η εγκυμοσύνη συνιστάται μετά το πρώτο τρίμη-

νο από την τοποθέτηση του δακτυλίου. Ελλείμματα σε σίδηρο συνήθως διορθώνονται πολύ εύκολα με συμπλήρωμα σιδήρου για μικρό χρονικό διάστημα.

Τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής είναι πολλά:

• Ο δακτύλιος τοποθετείται λαπαροσκοπικά, δηλαδή χωρίς αντιαισθητικές και επώδυνες τομές.

• Η διάρκεια του χειρουργείου είναι σύντομη, περίπου 1 ώρα.

• Είναι μία επέμβαση ανώδυνη.• Η διάρκεια νοσηλείας είναι 24ων ωρών.• Ο δακτύλιος τοποθετείται γύρω από το

στομάχι, το οποίο παραμένει ανέπαφο, με αποτέλεσμα σε περίπτωση αφαίρεσής του, το στομάχι να είναι σα να μην έχει χειρουργηθεί ποτέ.

• Η ρύθμιση του δακτυλίου είναι εύκολη και ειδικά υπολογισμένη για κάθε ασθενή, ώστε η απώλεια βάρους να είναι προοδευτική.

Οι ασθενείς μπορούν να χάσουν έως και το 70% του παραπανίσιου βάρους τους, δηλαδή αν ένας ασθενής ζυγίζει 100 κιλά πάνω από το φυσιολο-γικό, με το δακτύλιο θα χάσει έως και τα 70, σε περίπου 18 μήνες.

Τα προβλήματα του δακτυλίου οφείλονται στη μη τήρηση των διατροφικών οδηγιών, και είναι:1. Διάταση της «τσέπης» που δημιουργείται πάνω

από το δακτύλιο, κυρίως λόγω λήψης υπερβολής ποσότητας φαγητού.

2. Το «γλίστρημα» του δακτυλίου, το οποίο είναι στην πραγματικότητα γλίστρημα του στομάχου και όχι του δακτυλίου και το οποίο οφείλεται στους συχνούς εμέτους.

3. Η διάβρωση του στομάχου, η οποία είναι σπάνια (λιγότερο από 2% στα 5 χρόνια), κατά την οποία ένα μέρος του δακτυλίου περνά μέσα στο στομά-χι. Αυτό είναι ανώδυνο, πλην όμως ο δακτύλιος χάνει την αποτελεσματικότητά του και πρέπει να αφαιρεθεί.

Το «γαστρικό μανίκι» (sleeve gastrectomy) εί-ναι η επέμβαση που εφαρμόζεται όλο και πιο συχνά παγκοσμίως και τείνει να αποτελέσει τη χειρουργική λύση πρώτης επιλογής για τη νοσογόνο παχυσαρ-κία. Η μέθοδος έκανε το «ντεμπούτο» της στις αρχές του 2000 ως εναλλακτική πρακτική στο γαστρικό δακτύλιο. Πρόκειται για λαπαροσκοπική αφαίρεση τμήματος του στομάχου, η οποία δίδει στο στομάχι σχήμα σωλήνα (μανίκι) περιορίζοντας τη χωρητι-κότητα και εξαφανίζοντας το αίσθημα της πείνας με ορμονικό μηχανισμό, διότι στο τμήμα του στομάχου που αφαιρείται εκκρίνεται η γρελίνη, η ορμόνη της «πείνας», με αποτέλεσμα μετά την επέμβαση οι ασθενείς να μην πεινούν καθόλου.

Το χειρουργείο πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία, διαρκεί περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά και ο ασθενής επιστρέφει στο δωμάτιό του. Η νο-σηλεία διαρκεί 3-4 ημέρες, επειδή τις πρώτες δεν επιτρέπεται ο ασθενής να σιτιστεί και πρέπει να προσλαμβάνει τα απαραίτητα διατροφικά του στοι-

Είναι αναγκαίο ο ασθενής να αισθάνεται

ότι η πόρτα του γιατρού του είναι πάντα ανοικτή

και η ομάδα του έμπειρη και ευγενική.



χεία με ορό. Δεν υπάρχει μετεγχειρητικός πόνος και ο ασθενής κινητοποιείται το ίδιο απόγευμα.

Ύστερα από ένα μήνα διατροφικής προσαρμογής, οι ασθενείς μπορούν να καταναλώσουν σχεδόν κάθε είδους τροφή, της οποίας όμως η ποσότητα θα είναι εντυπωσιακά μικρή. Το στομάχι θα αυξήσει προοδευτικά τη χωρητικότητά του για να φθάσει σε ποσότητες φαγητού ισοδύναμες με μία μικρή μερίδα εστιατορίου 6 μήνες μετά την επέμβαση. Εκεί, η χω-ρητικότητα θα σταθεροποιηθεί και το στομάχι δε θα αποκτήσει ποτέ την παλιά του χωρητικότητα.

Ο ασθενής θα βιώσει ένα αίσθημα ελευθερίας με σημαντική και γρήγορη απώλεια βάρους, χωρίς πείνα και δίχως «εξάρτηση» από έντονη ιατρική πα-ρακολούθηση.

Η δεύτερη μεγάλη κατηγορία επεμβάσεων περι-λαμβάνει τις λεγόμενες «δυσαπορροφητικές», όπου στον περιοριστικό παράγοντα του στομάχου προ-σθέτουμε και ένα «δυσαπορροφητικό» παράγοντα. H δυσαπορροφητική επέμβαση έχει καλύτερα απο-τελέσματα, κυρίως σε πολύ υπέρβαρους ασθενείς ή σε ασθενείς με ανεξέλεγκτες βουλιμικές κρίσεις.

Η εκτροπή του δωδεκαδακτύλου, ή αλλιώς χο-λοπαγκρεατική εκτροπή (Switch), είναι η επέμβαση, η οποία προσθέτει στο γαστρικό μανίκι (Sleeve) τη μείωση της ικανότητας απορρόφησης του λεπτού εντέρου. Αυτό επιτυγχάνεται μειώνοντας τη δια-δρομή των τροφών στο λεπτό έντερο, μέσω μίας εντερικής παράκαμψης. Με αυτό τον τρόπο, επιτυγ-χάνεται η μείωση της απορροφητικής επιφάνειας του εντέρου και η πρόκληση σημαντικών ορμονικών και μεταβολικών αλλαγών.

Η χολοπαγκρεατική παράκαμψη είναι αυτή που δίνει τα καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την απώλεια βάρους, τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2, τη θεραπεία τη υπέρτασης και της άπνοιας του ύπνου. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι η απώλεια βά-ρους παραμένει σταθερή σε μεγάλο βάθος χρόνου, με εξαιρετική ποιότητα ζωής. Είναι εντυπωσιακό,

καθώς οι ασθενείς που κάνουν θεραπεία με ινσου-λίνη, σε λίγο χρονικό διάστημα μετά την επέμβαση, δε χρειάζονται πλέον θεραπεία και η εναπόθεση λίπους στο ήπαρ μειώνεται.

To Switch, απευθύνεται ως συμπλήρωμα του Sleeve σε υπερπαχύσαρκους ασθενείς, σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 ή υπερλιπιδαιμία, σε ειδικές ομά-δες ασθενών (όπως βουλιμικούς), και ως επιλογή, όταν οι άλλες χειρουργικές επεμβάσεις απώλειας βά-ρους αποτύχουν. Όμως, αυτού του είδους οι επεμβά-σεις πρέπει να πραγματοποιούνται από χειρουργούς με μεγάλη εμπειρία στη χειρουργική του πεπτικού συστήματος, με έμπειρη χειρουργική ομάδα, που χει-ρουργούν σε εγκαταστάσεις με πολύ καλή τεχνολογι-κή υποδομή και διαθέτουν όλες τις προϋποθέσεις για τη μακρόχρονη παρακολούθηση των ασθενών.

Σε γενικές γραμμές θα πρέπει να τονίσουμε ότι η χειρουργική της παχυσαρκίας πρέπει να εφαρμό-ζεται μόνον εάν είναι αποτελεσματική, σίγουρη και ασφαλής.

Με την πάροδο των χρόνων και την πρόοδο της ιατρικής, σήμερα, χειρουργούνται λαπαροσκοπικά και ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας. Η λαπαροσκόπηση επιτυγχάνει ακριβώς τους ίδιους χειρουργικούς στό-

χους, όπως ακριβώς και η ανοιχτή χειρουργική, αλλά με ελάχιστο τραυματισμό για το σώμα. Η ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση είναι ο λόγος που η λαπαρο-σκόπηση είναι τόσο καλά αποδεκτή, καθιερωμένη και δημοφιλής. Πιο συνοπτικά, τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης είναι:

• Μικρότερο τραύμα• Λιγότερες ουλές (αισθητικοί λόγοι)• Λιγότερος πόνος• Λιγότερο άγχος• Μειωμένη παραμονή στο νοσοκομείο / ταχύτερη ανάρρωση • Επιστροφή στην εργασία σε σύντομο χρονικό διάστημαΜε βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι η φιλοσο-

φία ενός χειρουργού απέναντι στον πάσχοντα από νοσογόνο παχυσαρκία είναι ότι ο κάθε ασθενής είναι μοναδικός και γιαυτό το λόγο δεν υπάρχει συνταγή στις επεμβάσεις. Η επιλογή της επέμβασης

και του χρόνου πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις βιολογικές του απαιτήσεις.

Προηγουμένως, ο ασθενής πρέπει να ενημερω-θεί σωστά και με λεπτομέρειες ώστε να κατανοήσει το μηχανισμό, με τον οποίο λειτουργεί η επέμβαση, και να γίνει σωστή προεγχειρητική εκτίμηση.

Είναι εξαιρετικά σημαντική και η μετεγχειρη-τική παρακολούθηση των ασθενών, οι οποίοι, για τουλάχιστον δύο χρόνια, πρέπει να βλέπουν το γιατρό τους για παρακολούθηση της κατάστα-σης της υγείας τους, διατροφικές συμβουλές και αντιμετώπιση όλων των ερωτημάτων που συνά-δουν με την καινούργια κατάσταση του σώματος και της υγείας τους.

Μία πολύ συχνή ερώτηση είναι εάν ο ασθενής θα χρειαστεί επεμβάσεις αποκατάστασης, όπως π.χ. κοιλιοπλαστική μετά την απώλεια βάρους. Αυτό δεν είναι προβλέψιμο με βεβαιότητα και θα διαπιστωθεί μετά από τουλάχιστον δύο χρόνια, όταν δηλαδή ο ασθενής θα έχει χάσει όλο του το περιττό βάρος. Αυτή η χειρουργική πράξη απαιτεί εξειδικευμένο πλαστικό χειρουργό, ο οποίος θα ξαναδώσει στο σώμα την αρμονία του.

Είναι αναγκαίο ο ασθενής να αισθάνεται ότι η πόρτα του γιατρού του είναι πάντα ανοικτή και η ομάδα του έμπειρη και ευγενική. Με αυτόν τον τρόπο απαλλάσσεται από το άγχος των μικρο-προβλημάτων, έχοντας πάντα μία υπεύθυνη απάντηση σε όλα του τα ερωτήματα και μία καλή συμβουλή για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του.

Είναι εξαιρετικά σημαντική και η μετεγχειρητική

παρακολούθηση των ασθενών, οι οποίοι

για τουλάχιστον δύο χρόνια πρέπει να βλέπουν

το γιατρό τους για παρακολούθηση

της κατάστασης της υγείας τους.

Άρθρα


Ενδαγγειακή θεραπεία στένωσης της καρωτίδαςΟι καρωτίδες είναι αρτηρίες που βρίσκονται στη δεξιά και στην αριστερή πλευρά του λαιμού και «δουλειά» τους είναι να αντλούν αίμα από την καρδιά και να τροφοδοτούν τον εγκέφαλο.


Οι αρτηρίες αυτές φυσιολογικά είναι λείες εσωτερικά, αλλά με την πρόοδο της ηλικίας το εσωτερικό τους τοίχω-μα μπορεί να γίνει παχύ και ανώμαλο από εναποθέσεις υλικών, όπως είναι

η χοληστερόλη, το ασβέστιο, τα κατεστραμμένα κύτταρα, κ.ά. Οι εναποθέσεις αυτές αποτελούν τη λεγόμενη αθηρωματική πλάκα, που είναι κάτι πα-ρόμοιο με το «πουρί» των σωλήνων νερού.

Μία πλάκα μπορεί να επιπλακεί από αιμορραγία στο εσωτερικό της, τεμαχισμό της και επικόλληση θρόμβων αίματος. Η επιπλεγμένη αθηροσκλήρυν-ση μπορεί να στενέψει μία αρτηρία (οπότε μιλάμε για στένωση) ή να την κλείσει εντελώς (οπότε μι-λάμε για απόφραξη).

Όταν συσσωρευτεί αρκετή πλάκα, σε βαθμό τέτοιο που να μειώσει ή να διαταράξει τη ροή του αίματος διαμέσου της καρωτίδας, η κατάσταση ονομάζεται αποφρακτική νόσος της καρωτίδας αρτηρίας.

Η μέθοδος που χρησιμοποιείται για την αντι-μετώπισή της λέγεται ενδαγγειακή θεραπεία της καρωτιδικής στένωσης με αγγειοπλαστική και τοποθέτηση ενδονάρθηκα, και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πειραματικά σε σκύλους το 1977. Αρχικά, θεωρήθηκε μία εναλλακτική επιλογή μόνο για ασθενείς υψηλού κινδύνου. Εντούτοις, λίγα χρόνια κλινικής εμπειρίας αργότερα, η κα-ρωτιδική αγγειοπλαστική με τοποθέτηση ενδο-νάρθηκα αποτέλεσε μία τεχνική, η οποία σταδιακά κέρδισε έδαφος έναντι της ενδαρτηρεκτομής και σήμερα χρησιμοποιείται ευρέως στην αντιμετώπι-ση της αποφρακτικής νόσου των καρωτίδων.

Τα βασικά της πλεονεκτήματα, σε σύγκριση με την ενδαρτηρεκτομή, είναι ότι η τοποθέτηση εν-δονάρθηκα δεν απαιτεί γενική αναισθησία, δεν προκαλεί κάκωση κρανιακών νεύρων και πιθανόν να συνδέεται με μικρότερη νοσηρότητα και θνη-τότητα, ειδικά σε ασθενείς με σοβαρές συνυπάρ-χουσες νόσους.

Η σημαντικότερη επιπλοκή της καρωτιδικής αγγειοπλαστικής είναι η μετακίνηση μικροεμβό-λων προς την εγκεφαλική κυκλοφορία. Με σκοπό την πρόληψη των νευρολογικών επιπλοκών λόγω

των μικροεμβολών, έχουν εφευρεθεί διάφοροι τύποι συσκευών εγκεφαλικής προστασίας. Η ιδέα της εγκεφαλικής προστασίας κατά τη διάρκεια της καρωτιδικής αγγειοπλαστικής προτάθηκε για πρώτη φορά το 1980 από τους Theron και συνερ-γάτες. Σήμερα, οι συχνότερα χρησιμοποιούμενες συσκευές εγκεφαλικής προστασίας είναι τα μπα-λόνια περιφερικού αποκλεισμού, τα οποία προέρ-χονται από την τεχνική των Theron και συν., και τα φίλτρα και τα συστήματα κεντρικής απόφραξης, που προκαλούν αναστροφή της ροής και τα οποία προέρχονται από την τεχνική του Krachel.

Η ενδαγγειακή αντιμετώπιση της καρωτιδικής στένωσης συνδέεται με έναν κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, λόγω εμβολισμού κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η συχνότητα των επιπλοκών της καρωτιδικής αγγειοπλαστικής με τη χρήση συ-σκευών εγκεφαλικής προστασίας δεν είναι μεγαλύτερη από εκεί-νη της παραδοσιακής ανοικτής ενδαρτηρε-κτομής. Θα πρέπει επί-σης να σημειωθεί ότι τα καρωτιδικά stents και τα συστήματα εγκε-φαλικής προστασίας αποτελούν μία τεχνο-λογία που εξελίσσεται ταχύτατα και τα αποτε-λέσματά της αναμένεται να βελτιωθούν ακόμη

περισσότερο στο μέλλον.Τα μπαλόνια περιφερικού αποκλεισμού βασίζο-

νται στον προσωρινό αποκλεισμό της έσω καρω-τίδας, περιφερικά της στένωσης, με την πλήρωση ενός μπαλονιού, την κατεύθυνση της ροής προς την έξω καρωτίδα και την αναρρόφηση πιθανών μικροεμβόλων. Η προσωρινή όμως διακοπή της ροής στην έσω καρωτίδα μπορεί να προκαλέσει παροδική εγκεφαλική ισχαιμία.

Τα φίλτρα βασίζονται στην έκπτυξη μίας συ-σκευής που μοιάζει με ομπρέλα εντός της έσω καρωτίδας, περιφερικά της στένωσης, η οποία συσκευή εμποδίζει τη δίοδο πιθανών μικροεμ-βόλων. Αν και έχουν μεγαλύτερη διάμετρο όταν είναι λιγότερο εύκαμπτα, έχουν το πλεονέκτημα ότι επιτρέπουν τη ροή του αίματος μέσω μικρών πόρων, γεγονός το οποίο είναι σημαντικό σε πε-ριπτώσεις φτωχού παράπλευρου δικτύου, λόγω

Κωνσταντίνος Καρκαλέτσης,M.Sc, M.D.Αγγειοχειρουργός Συνεργάτης Ιατρικού Π. Φαλήρου

Άρθρα


μεγάλου βαθμού στένωσης της ετερόπλευρης καρωτίδας ή ατελούς κύκλου του Willis.

Στην μελέτη μας, η οποία συμπεριλαμβάνει 227 ασθενείς, δε διαπιστώθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά είτε στο ποσοστό των επιπλο-κών, είτε στη θνητότητα μεταξύ των δύο τύπων εγκεφαλικής προστασίας.

Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια λόγω εμ-βόλων αποτελούν μία από τις πιο σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές. Η δημιουργία εμβόλων είναι δυνατή σχεδόν σε όλες τις φά-σεις της αγγειοπλαστικής. Στη δική μας μελέτη, ο συνολικός κίνδυνος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ήταν 0,44% (0,9% στους ασθενείς στους οποίους χρησιμοποιήθηκαν φίλτρα και 0% στους ασθενείς στους οποίους χρησιμοποιήθηκαν μπαλόνια περιφερικού αποκλεισμού), αν και πρό-σφατες μελέτες υπολογίζουν τον περιεπεμβατικό κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στο 1,8-3,3%. Η διαφορά στο ποσοστό αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων ανάμεσα στους δύο τύπους εγκεφαλικής προστασίας δεν ήταν στατι-στικώς σημαντική.

Το σύνδρομο υπεραιμάτωσης εμφανίστηκε επίσης και στις δύο ομάδες ασθενών, χωρίς στατιστικώς σημαντική διαφορά ανάμεσά τους. Οι ασθενείς παρουσίασαν κεφαλαλγία, εστια-

κά νευρολογικά συμπτώματα και μεταβολές του επιπέδου συνείδησης. Τα συμπτώματα αυτά υπο-χώρησαν πλήρως μετά από μερικές ημέρες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επιπλοκή αυτή μπορεί να εμφανιστεί και μετά από ενδαρτηρεκτομή, με παρόμοια συμπτώματα. Η ερμηνεία του συνδρό-μου έγκειται στο γεγονός ότι η παρουσία υψηλού βαθμού στένωσης στην έσω καρωτίδα οδηγεί σε μέγιστη αγγειοδιαστολή, ώστε να διατηρη-θεί σταθερή η αιμάτωση του εγκεφάλου. Όταν η στένωση αντιμετωπιστεί με την τοποθέτηση του ενδονάρθηκα, η ροή του αίματος αυξάνεται στις

ήδη διεσταλμένες αρτηρίες. Αν δεν επιτευχθεί άμεσα αυτορρύθμιση, η αιμάτωση του εγκεφάλου θα αυξηθεί με αποτέλεσμα το οίδημα ή ακόμη και εγκεφαλική αιμορραγία.

Άλλη, συνήθης, επιπλοκή της αγγειοπλαστικής των καρωτίδων είναι η υπόταση και η βραδυκαρ-δία, που οφείλονται στη διέγερση των τασεοϋπο-δοχέων που έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη δραστηριότητα του παρασυμπαθητικού και τη μειωμένη δραστηριότητα του συμπαθητικού. Η επιπλοκή αυτή μπορεί να διαρκέσει 1-10 ημέρες χωρίς να αυξάνει ο κίνδυνος νευρολογικών επι-πλοκών.

Συμπερασματικά, η εμπειρία μας δείχνει ότι η ευρεία χρήση συσκευών εγκεφαλικής προστασίας, κατά τη διάρκεια της ενδαγγειακής αντιμετώπισης της καρωτιδικής στένωσης, είναι ασφαλής και αποτελεσματική στην πρόληψη των μικροεμβολών στην εγκεφαλική κυκλοφορία, με συνακόλουθη μείωση του κινδύνου αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Η επιλογή συσκευής εγκεφαλικής προστασίας δεν ήταν καθοριστική για την έκβαση της επέμβασης. Πιθανόν, αυτό που έχει μεγαλύ-τερη σημασία είναι η εμπειρία και η εξοικίωση του χειρουργού με τη συγκεκριμένη συσκευή και γενικότερα με την ενδαγγειακή αποκατάσταση της καρωτιδικής στένωσης.

Oι αρτηρίες αυτές φυσιολογικά είναι λείες

εσωτερικά, αλλά με την πρόοδο της ηλικίας

το εσωτερικό τους τοίχωμα μπορεί να γίνει παχύ

και ανώμαλο.


Σύγχρονη Ακτινοθεραπεία: Βήματα Μπροστά!


Τ ι είναι η Ακτινοθεραπεία;Ακτινοθεραπεία είναι η μέθοδος αποτε-λεσματικής και ασφαλούς αντιμετώπι-σης νεοπλασιών, μέσω της εξωτερικής χορήγησης Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Η

μέθοδος μπορεί να εφαρμοσθεί:1. ως μονοθεραπεία (σε αρχόμενους όγκους), 2. σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία (σε ανεγχεί-

ρητους όγκους), ή 3. σε συνδυασμό με χειρουργική επέμβαση (προεγ-

χειρητική, ενδοεγχειρητική, μετεγχειρητική).Διακρίνεται σε Ριζική, με σκοπό την ίαση (πρω-

τοπαθείς όγκοι) και Παρηγορική-Ανακουφιστική (Εγκεφαλικές – Οστικές Μεταστάσεις, Σύνδρομο Άνω Κοίλης Φλέβας, Πίεση Νωτιαίου Μυελού, Αι-μορραγία).

Συνίσταται στη χρήση υψηλής ενέργειας Ακτίνων - Χ (φωτονίων), οι οποίες παράγονται από ιατρικά μηχανήματα σύγχρονης τεχνολογίας, που ονομάζο-νται Γραμμικοί Επιταχυντές.

Η ακτινοβολία κατευθύνεται από το γραμμικό επιταχυντή στην πάσχουσα περιοχή καταστρέφο-ντας τα ακτινοευαίσθητα νεοπλασματικά κύτταρα, προστατεύοντας ταυτόχρονα τους παρακείμενους υγιείς ιστούς.

Η Ακτινοθεραπεία πραγματοποιείται από μία ομάδα ειδικών επιστημόνων, που περιλαμβάνει τον Ιατρό Ογκολόγο Ακτινοθεραπευτή, τον Ακτι-νοφυσικό και τον Τεχνολόγο Ακτινοθεραπείας.

Πόσο συχνά γίνεται η Ακτινοθεραπεία;Η Ακτινοθεραπεία γίνεται συνήθως σε πολλαπλές συνεδρίες, τις περισσότερες φορές καθημερινά, μία συνεδρία ανά ημέρα, από Δευτέρα έως και Παρα-σκευή. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εφαρ-

μοσθεί λιγότερες ημέρες ανά εβδομάδα (υψηλότερη ημερήσια δόση - υποκλασματοποίηση) ή και δύο φορές την ίδια μέρα (χαμηλότερη ημερήσια δόση - υπερκλασματοποίηση).

Η διάρκεια της κάθε συνεδρίας είναι πολύ σύ-ντομη, της τάξεως των 10-15 λεπτών, και ποικίλει ανάλογα με το σχεδιασμό της θεραπείας σε κάθε περίπτωση.

Η Ακτινοθεραπεία μπορεί να πραγματοποιηθεί εφάπαξ ή να κατατμηθεί σε 5 έως και 40 συνεδρίες. Είναι σημαντικό ο ασθενής να ολοκληρώσει τη θε-ραπεία χωρίς ενδιάμεσες διακοπές, ανάλογα πάντα με τις υποδείξεις του θεράποντος ιατρού.

Τι νιώθει ο ασθενής κατά τη διάρκεια της θεραπείας;Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, ο ασθενής δε νιώ-θει τίποτα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην περί-πτωση μίας απλής ακτινογραφίας.

Ύστερα από μερικές συνεδρίες ενδέχεται να επέλθουν κάποιες ανεπιθύμητες μεν, αναμενόμενες δε, αντιδράσεις - παρενέργειες, για τις οποίες ενη-μερώνεται ο ασθενής πριν ξεκινήσει η θεραπεία, οι οποίες συνήθως αντιμετωπίζονται υποστηρικτικά.

Οι αντιδράσεις αυτές σχετίζονται με την περιοχή της θεραπείας (τοπικές) και τη δόση της ακτινοβολί-ας που διανέμεται, ποικίλουν δε από άτομο σε άτομο και εξατομικεύονται.

Σκοπός της ΣύγχρονηςΑκτινοθεραπείαςΠροκειμένου η Ακτινοθεραπεία να επιφέρει τα βέλτιστα θεραπευτικά αποτελέσματα θα πρέ-πει να:

Γεώργιος Δ. Κριτσέλης, Ογκολόγος – ΑκτινοθεραπευτήςΣυνεργάτης Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Θεόδωρος Β. Πασχάλης, Ακτινοφυσικός Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

1. Διανεμηθεί η μέγιστη δυνατή δόση στον όγκο στόχο

2. Υπάρξει καλή ανοχή από τον ασθενή 3. Διανεμηθεί η ελάχιστη (κατά το δυνατόν) δόση

στους παρακείμενους υγιείς ιστούς 4. Μειωθεί ο χρόνος θεραπείας5. Κλιμακωθεί η χορηγούμενη δόση, χωρίς να αυ-

ξηθούν οι παρενέργειες, ώστε να επιτευχθεί:1. Η βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς2. Η ακριβέστερη και πιο στοχευμένη θεραπεία3. Η αύξηση του τοπικού-περιοχικού ελέγχου της

νόσου.

Πώς εφαρμόζεται μία σύγχρονη Ακτινοθεραπεία;Τα βήματα που ακολουθούμε για την πραγματοποί-ηση της σύγχρονης Ακτινοθεραπείας συνοψίζονται στα εξής:1. Πραγματοποιούμε αξονική τομογραφία σχεδια-

σμού θεραπείας με τοποθέτηση του ασθενούς σε θέση θεραπείας, χρησιμοποιώντας κατάλλη-λα συστήματα ακινητοποίησης (θερμοπλαστικές μάσκες κεφαλής και τραχήλου – εικόνα 1, συ-στήματα ακινητοποίησης χεριών, ποδιών, κλπ.), ώστε να εξασφαλιστεί η επαναληψιμότητα στην τοποθέτηση του ασθενούς κατά τη θεραπεία.

2. Χρησιμοποιούμε τεχνικές σύντηξης – υπέρθεσης εικόνας καθώς έχουμε τη δυνατότητα να προβάλ-λουμε τη διαγνωστική πληροφορία από σύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους (Μαγνητική Τομογραφία, Μαγνητική Αγγειογραφία – Φασματοσκοπία, PET/CT) πάνω στην ανατομική εικόνα της αξονικής το-μογραφίας σχεδιασμού θεραπείας (εικόνες 2, 3).

3. Χρησιμοποιούμε εξελιγμένες μεθόδους σχεδια-σμού θεραπείας (3DCRT, IMRT) σε τελευταίας τε-χνολογίας software σχεδιασμού θεραπείας, ώστε να επιτευχθεί η στόχευση της περιοχής ακτινο-βόλησης με πολλαπλά πεδία – υποπεδία, για την αποτελεσματικότερη ακτινοβόληση του όγκου – στόχου και την ταυτόχρονη Ακτινοπροστασία των παρακείμενων υγιών ιστών (εικόνα 4).

4. Εκτελούμε τη θεραπεία σε υπερσύγχρονους ψη-φιακούς – ρομποτικούς Γραμμικούς Επιταχυντές, εξοπλισμένους με απεικονιστικά συστήματα IGRT, για την επιβεβαίωση της σωστής θέσης θερα-πείας του ασθενούς που εξασφαλίζει τη διανομή δόσης με ακρίβεια χιλιοστού (εικόνα 5).

Πότε χρειάζεται Βραχυθεραπεία;Βραχυθεραπεία είναι η εσωτερική ακτινοβόληση

του ασθενούς που επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση ραδιενεργού πηγής εντός του πάσχοντος οργάνου,

1 2 3 4 5

ΕΙΚΟΝΑ 1: Ακινητοποίηση κεφαλής με θερμοπλαστική μάσκα, ΕΙΚΟΝΑ 2: Σύντηξη εικόνας Αξονικής με Μαγνητική Τομογραφία, ΕΙΚΟΝΑ 3: Σύντηξη εικόνας Αξονικής με PET/CTΕΙΚΟΝΑ 4: Πλάνο θεραπείας πολλαπλών πεδίων, ΕΙΚΟΝΑ 5: Θεραπεία σε υπερσύγχρονο Γραμμικό Επιταχυντή

Άρθρα


μέσα στον όγκο, προκειμένου να χορηγηθεί υψηλή δόση αποκλειστικά στην περιοχή του όγκου, με ελάχιστη επιβάρυνση των γειτονικών υγιών οργάνων.

Η Βραχυθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως μονοθεραπεία, είτε ως συμπληρωματική θεραπεία, μετά ή πριν την εξωτερική Ακτινοθε-ραπεία.

Η τοποθέτηση των εφαρμογέων γίνεται, ανα-λόγως με τις ενδείξεις και την περιοχή του σώ-ματος, με τη χορήγηση ελαφράς ναρκώσεως ή τοπικής αναισθησίας σε ειδικό χώρο του ακτινο-θεραπευτικού τμήματος ή στο χειρουργείο.

Η τοποθέτηση των εφαρμογέων μπορεί να γίνει μέσα στην κοιλότητα του πάσχοντος οργά-νου, π.χ. τράχηλος μήτρας, βρόγχοι, οισοφάγος (ενδοκοιλοτική Βραχυθεραπεία), ή με τη μορφή λεπτών πλαστικών καθετήρων ή μεταλλικών βε-λονών υπό την καθοδήγηση αξονικού τομογρά-φου ή υπερήχων εντός του όγκου (ενδοϊστική Βραχυθεραπεία).

Το Τμήμα Ακτινοθεραπείας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών έχει τη δυνατότητα να κα-λύψει πλήρως τις ανάγκες των ογκολογικών ασθενών.

Διαθέτει 2 σύγχρονους Γραμμικούς Επιτα-χυντές με ενέργειες φωτονίων 6,15,18MV και ενέργειες ηλεκτρονίων 6,9,12,15,18,21MeV. O τελευταίος από αυτούς εγκαταστάθηκε τον Ια-νουάριο του 2014 και είναι ο ELEKTA SYNERGY PLATFORM. Αποτελεί σήμερα τον πιο σύγχρο-νο τεχνολογικά Γραμμικό Επιταχυντή, που έχει εγκατασταθεί στην Ελλάδα, και διαθέτει σύ-στημα Ακτινοθεραπείας Μεταβλητής Έντασης (IMRT), σύστημα Ακτινολογικής Καθοδήγησης Εικόνας (IGRT), και πολύ υψηλό ρυθμό δόσης, γεγονός που ελαχιστοποιεί το χρόνο θεραπείας. Έτσι, μπορούμε να πετύχουμε κλιμάκωση δόσης (dose escalation) που συντελεί στο βέλτιστο θε-ραπευτικό αποτέλεσμα.

Επίσης, το Τμήμα Ακτινοθεραπείας διαθέ-τει σύστημα τηλεμεταφόρτισης ενδοκοιλοτι-κής και ενδοϊστικής Βραχυθεραπείας, ELEKTA MicroSelectron HDR, σύστημα Αξονικού Τομο-γράφου – Εξομοιωτή Siemens Somatom Balance (CT–simulator), και 3 σταθμούς σχεδιασμού θεραπείας Oncentra Masterplan (εξοπλισμένους με την πιο σύγχρονη έκδοση λογισμικού). Στους σταθμούς σχεδιασμού υπάρχει η δυνατότητα για σύντηξη – υπέρθεση εικόνας με MRI, SPECT, PET/CT, ενώ πραγματοποιούνται πλάνα εξωτε-ρικής Ακτινοθεραπείας 3DCRT (τρισδιάστατης σύμμορφης Ακτινοθεραπείας), IMRT (Ακτινοθε-ραπείας μεταβλητής έντασης) και 3DBT (τρισδιά-στατης Βραχυθεραπείας).

Το επιστημονικό προσωπικό του τμήματος αποτελείται από έμπειρους και καταξιωμέ-νους Ιατρούς Ακτινοθεραπευτές Ογκολό-γους, εξειδικευμένους Ακτινοφυσικούς Ια-τρικής, άρτια εκπαιδευμένους Τεχνολόγους Ακτινοθεραπείας και Νοσηλεύτριες.

θεραπείας και αντιμετώπισης του παιδιατρικού ασθενούς, ώστε να ολοκληρώσει τη θεραπεία του χωρίς ιδιαίτερες παρενέργειες.

Το πρωτόκολλο που εφαρμόζουμε περιλαμβά-νει λήψη λεπτομερούς ιστορικού, πραγματοποίηση κλινικοεργαστηριακού ελέγχου καθώς και αναι-σθησιολογική εκτίμηση για την ομαλή διαδικασία της καταστολής.

Το σύνολο των παιδιών ολοκληρώνει τη θερα-πεία με καλή ανοχή, συνδυάζοντας κλιμάκωση της χορηγούμενης δόσης χωρίς αύξηση των παρενερ-γειών, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής τους και μειώνοντας μελλοντικές ανωμαλίες ανά-πτυξης του παιδιού, που οφείλονται στην απώτερη τοξικότητα της Ακτινοθεραπείας.

Η καθημερινή καταστολή και ανάνηψη των παιδιών είναι απόλυτα ασφαλής, χωρίς καμία άμεση ή απώτερη παρενέργεια, τηρώντας το επι-λεγμένο πρωτόκολλο αναισθησίας, με χρήση κατάλ-ληλου υλικοτεχνικού εξοπλισμού από απόλυτα εξει-δικευμένο προσωπικό, διευκολύνοντας σημαντικά το έργο των Ογκολόγων – Ακτινοθεραπευτών.

Σύγχρονη Ακτινοθεραπεία. Εφαρμογή και σε παιδιά.

Στo Ιατρικό Κέντρο Αθηνών έχουμε τη δυνα-τότητα να προσφέρουμε μία ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του ογκολογικού παιδιατρικού ασθενούς, με σύγχρονες τεχνικές Ακτινοθε-ραπείας, τις περισσότερες φορές υπό νάρκωση (καταστολή), παρέχοντας επίσης σειρά απεικονι-στικών – εργαστηριακών εξετάσεων πριν, κατά τη διάρκεια, και με το πέρας των συνεδριών της Ακτινοθεραπείας.

Μπορούν να υποβληθούν σε Ακτινοθεραπεία παιδιά άνω των 2 ετών, τα οποία κυρίως νοσούν από μυελοβλάστωμα, νεφροβλάστωμα, νόσο Hodgkin, συμπαγείς όγκους κεφαλής-τραχήλου, σαρκώματα, δεσμοειδείς όγκους, λευχαιμίες, με-λανώματα. Σκοπός της Ακτινοθεραπείας είναι η ίαση, αλλά και η μη επιβάρυνση της ποιότητας ζωής των παιδιών.

Για την αντιμετώπιση των παραπάνω παιδιατρι-κών όγκων εφαρμόζονται αυστηρά πρωτόκολλα


Όλα τα νεύρα στο ανθρώπινο σώμα δι-αθέτουν ένα προστατευτικό περίβλημα, όπως ακριβώς τα καλώδια του ηλεκτρι-κού ρεύματος περιβάλλονται από το μονωτικό πλαστικό. Το περίβλημα αυτό

ονομάζεται μυελίνη. Όταν, για άγνωστους λόγους, το περίβλημα αυτό καταστρέφεται τοπικά σε διάφο-ρα σημεία, η κατάσταση ονομάζεται απομυελίνωση. Αποτέλεσμα της εκφυλιστικής διαδικασίας είναι να επιβραδύνεται ή να καταργείται η αγωγή των νευρι-κών ερεθισμάτων, άρα να μην έχουμε καίριες αντι-δράσεις, είτε σε κινήσεις που θέλουμε να κάνουμε, είτε σε ερεθίσματα που δεχόμαστε. Οι νευρολογικές παθήσεις που σχετίζονται με την απομυελίνωση ονο-μάζονται απομυελινωτικές και η πιο χαρακτηριστική της κατηγορίας είναι η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ).

Σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες, αλλά και μελέτες μοριακής γενετικής, η πιθανότητα εμφάνι-σης της νόσου εξαρτάται από γενετικούς και περι-βαλλοντικούς παράγοντες.

Η κλινική εικόνα της πολλαπλής σκλήρυνσης παρουσιάζει διάφορα συμπτώματα. Επιπλέον, στο 80% των ασθενών, η πολλαπλή σκλήρυνση κάνει την εμφάνισή της με υποτροπές νευρολογικών ση-μείων και συμπτωμάτων (ώσεων) (υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση). Οι ασθενείς που δεν αντιμε-τωπίζουν σωστά την κατάσταση, μετά από 10 έως

Ο ρόλος της νευροαπεικόνισης στην πολλαπλή σκλήρυνση

Δημήτρης Παπαδόπουλος, MD, DIC(pathol), PhD, FEBNΝευρολόγος-ΝευροανοσολόγοςΥπεύθυνος Ιατρείου Πολλαπλής Σκλήρυνσης Ιατρικού Π. Φαλήρου


25 χρόνια από τη διάγνωση (ο χρόνος της διάγνω-σης μπορεί να είναι από ένα μήνα αφότου ξεκίνησε η νόσος, έως μερικά χρόνια σε ασθενείς που δε δίνουν σημασία στα συμπτώματα) στο 80% των ασθενών με υποτροπιάζουσα μορφή, η κατάσταση θα επιδεινωθεί και οι ασθενείς οδηγούνται προς μό-νιμη κατάκλιση. Επιδημιολογικά, μόνο το 10% των ασθενών παρουσιάζουν προοδευτική πορεία ευθύς εξ αρχής από την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Επί του παρόντος, όλες οι μορφές της νόσου θεωρού-νται ανίατες, καθώς δεν έχουμε τη δυνατότητα να αναστείλουμε οριστικά τη δραστηριότητά τους με τα υπάρχοντα φάρμακα. Ωστόσο, υπάρχουν πλέον δραστικές ουσίες οι οποίες μας επιτρέπουν να αντι-μετωπίσουμε συχνά αποτελεσματικά την υποτροπιά-ζουσα μορφή, η οποία είναι και η συχνότερη.

Ο ρόλος της συμβατικής Mri στη διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσηςΗ συμβολή της νευροαπεικόνισης στην κατανόηση της εξέλιξης των βλαβών, αλλά και των παθογενε-τικών μηχανισμών της νόσου, υπήρξε αποφασιστική και έδωσε μεγάλη ώθηση στην έρευνα της πολλα-πλής σκλήρυνσης. Σήμερα, η συμβατική νευροαπει-κόνιση έχει σημαντικό ρόλο στη διάγνωση, την πα-ρακολούθηση των ασθενών και την αξιολόγηση των νέων θεραπειών. Νεότερες απεικονιστικές μέθοδοι, οι οποίες σήμερα έχουν ρόλο μόνο στην έρευνα, υπόσχονται ότι θα μπορούσαν να εξελιχθούν περαιτέ-ρω ώστε να είναι δυνατόν να αναδείξουν με μεγαλύ-τερη ειδικότητα τις ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις της πολλαπλής σκλήρυνσης (φλεγμονή, απομυελίνωση, απώλεια νευρικών κυττάρων και νευρικών ινών κλπ.) σε σχέση με τη συμβατική μαγνητική τομογραφία.

Η συμβατική MRI είναι η σημαντικότερη εξέταση η οποία μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της πολλα-πλής σκλήρυνσης. Οι απομυελινωτικές βλάβες έχουν τυπικές μορφολογίες και περιοχές του εγκεφάλου τις οποίες προσβάλλουν κατά προτίμηση, τις οποίες αναζητούν και αξιολογούν οι νευροακτινολόγοι. Επί-σης, η MRI συχνά βοηθάει στο να αποκλειστούν ή να επιβεβαιωθούν άλλες παθήσεις, οι οποίες μπορεί να μιμούνται τις εκδηλώσεις της πολλαπλής σκλήρυν-σης. Εκτός από τη μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, σημαντικό ρόλο στη διάγνωση της πολλαπλής σκλή-ρυνσης έχει και η απεικόνιση του νωτιαίου μυελού, ο οποίος προσβάλλεται σε άνω του 80% των ασθενών με πρόσφατα διαγνωσμένη νόσο.

Ο ρόλος της συμβατικής Mri στην παρακολούθηση των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση (follow-up)Η τακτική παρακολούθηση της δραστηριότητας της νόσου (follow-up) βασίζεται στο ιστορικό, στην κλι-νική νευρολογική εξέταση και στη μαγνητική τομο-γραφία. Στόχος του follow-up είναι να διασφαλιστεί ο ασθενής από πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες και να εξασφαλιστεί η θεραπευτική του ανταπόκριση στο φάρμακο. Η μαγνητική τομογραφία φαίνεται να είναι

αποτελεσματικότερη στην ανίχνευση της δραστη-ριότητας της νόσου. Τα στοιχεία που αναζητούνται στη μαγνητική τομογραφία, κατά το follow-up, περι-λαμβάνουν κυρίως την παρουσία ενεργών βλαβών και την εμφάνιση νέων βλαβών. Η προτεινόμενη συχνότητα του τακτικού ελέγχου με μαγνητική τομο-γραφία δεν είναι η ίδια για όλους τους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση αλλά εξαρτάται από τη φαρμα-κευτική αγωγή που ακολουθείται, την επιθετικότητα της νόσου και τη φάση της νόσου.

Ο ρόλος της συμβατικής μαγνητικής τομογραφίας (Mri) στις κλινικές μελέτες αποτελεσματικότητας φαρμάκωνΗ δυνατότητά της να ανιχνεύει τις αλλοιώσεις, που χαρακτηρίζουν την πολλαπλή σκλήρυνση στο νευ-ρικό σύστημα, καθιστά τη μαγνητική τομογραφία ιδανικό εργαλείο ελέγχου της αποτελεσματικότητας των υπό εξέλιξη φαρμάκων. Τα βασικά απεικονι-στικά κριτήρια αποτελεσματικότητας στις κλινικές μελέτες αφορούν το σχηματισμό νέων βλαβών ή το συνολικό φορτίο βλαβών, κριτήριο το οποίο είναι ενδεικτικό φλεγμονώδους δραστηριότητας, αλλά και η εγκεφαλική ατροφία, η οποία αποτελεί απεικο-νιστικό δείκτη σχετιζόμενο με τη μόνιμη αναπηρία.

Η απεικόνιση της προσβολής της φαιάς ουσίας στην πολλαπλή σκλήρυνσηΑν και η πολλαπλή σκλήρυνση είναι γνωστό από παλιά ότι προσβάλλει εκτός από τη λευκή ουσία και τη φαιά ουσία του εγκεφάλου, η σημασία αυτής της παρατήρησης είχε παραβλεφθεί. Σύμφωνα με σύγ-χρονες μελέτες, απομυελινωτικές πλάκες ίσως να προσβάλλουν συχνότερα τη φαιά παρά τη λευκή ου-σία, και η κινητική και γνωσιακή έκπτωση, που συχνά παρουσιάζουν οι ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση,

σχετίζονται καλύτερα με την προσβολή της φαιάς ου-σίας παρά της λευκής. Δυστυχώς, η συμβατική MRI σπάνια μόνο μπορεί να απεικονίσει κάποιες από τις απομυελινωτικές πλάκες του φλοιού. Μεγαλύτερο ποσοστό των υπαρχουσών απομυελινωτικών βλα-βών μπορεί να απεικονιστεί με ειδικές τεχνικές μα-γνητικής τομογραφίας όπως η DIR-MRI, PSIR-MRI και MTR αλλά και με τις συμβατικές ακολουθίες μαγνητι-κής τομογραφίας σε μαγνητικούς τομογράφους πολύ υψηλότερης έντασης μαγνητικού πεδίου από αυτούς που χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη σήμερα.

Λειτουργική μαγνητική τομογραφία (Functional Mri-fMri)Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο σχηματισμός απο-μυελινωτικών βλαβών στο νευρικό σύστημα των ασθενών ακολουθείται άλλοτε από αναγεννητικές και διορθωτικές διεργασίες στο επίπεδο των κυττά-ρων και των ιστών, οι οποίες έχουν ως στόχο τους τη διατήρηση της λειτουργικότητας του νευρικού συ-στήματος. Η ενδογενής ικανότητα του νευρικού συ-στήματος να «επιδιορθώνει» τις βλάβες που έχουν προκληθεί ονομάζεται πλαστικότητα. Μεγάλος, σύγ-χρονος θεραπευτικός στόχος των νευροεπιστημών είναι να μπορέσουμε με φάρμακα να ενισχύσουμε την ενδογενή πλαστικότητα του εγκεφάλου, προκει-μένου να επιδιορθώνονται καλύτερα οι βλάβες που προκαλούν στο νευρικό σύστημα παθήσεις όπως η πολλαπλή σκλήρυνση. Η λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) είναι μία ειδική τεχνική, η οποία βασίζεται στη μαγνητική τομογραφία και μπορεί να αναδείξει τις διορθωτικές «πλαστικές» διεργασίες στον εγκέφαλο των ασθενών. Μέχρι σήμερα, η fMRI έχει δείξει ότι, στους ασθενείς με πολλαπλή σκλή-ρυνση, η ικανότητα του νευρικού συστήματος για επιδιορθωτικές πλαστικές αλλαγές, ενώ μπορεί να είναι σημαντική στα αρχικά στάδια της νόσου, μειώ-νεται σταδιακά κατά την πορεία της.

Συμπερασματικά, σήμερα η νευροαπεικόνιση αποτελεί ισχυρό σύμμαχο στην προσπάθεια να κα-τανοήσουμε καλύτερα την πολλαπλή σκλήρυνση σε ερευνητικό επίπεδο. Στην κλινική πράξη, η νευροα-πεικόνιση είναι απαραίτητη για τη γρήγορη διάγνω-ση και την ασφαλή παρακολούθηση των ασθενών. Η εισαγωγή των νεότερων απεικονιστικών τεχνικών στην κλινική πράξη αναμένεται να βελτιώσει την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε τη νόσο επιλέγο-ντας θεραπευτική αγωγή ανάλογα με τα απεικονιστι-κά ευρήματα.

Άρθρα


Προωθημένες LASER ενδοσκοπικές εφαρμογές στην ΩτορινολαρυγγολογίαΤα LASER έχουν καθιερωθεί σε χειρουργικές τεχνικές τα τελευταία 30 χρόνια. Με την πρόοδο της τεχνολογίας και των ενδοσκοπικών επεμβάσεων, οι διάφοροι τύποι LASER προσαρμόζονται και εξελίσσονται αναλόγως.


Χάρης Βοντετσιάνος, Χειρουργός ΩτορινολαρυγγολόγοςΣυνεργάτης Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Νίκος Σωτηρόπουλος, Χειρουργός ΩτορινολαρυγγολόγοςΣυνεργάτης Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

σης (πολύ σημαντικό στους ηλικιωμένους ασθε-νείς, τους οποίους συνήθως αφορά η απόφραξη της ρινοδακρυϊκής συσκευής), ελαττώνει τις με-τεγχειρητικές επιπλοκές και μειώνει σημαντικά το κόστος.

Στο στόμα και το στοματοφάρυγγα Πλήθος εφαρμογών όπως αμυγδαλεκτομή, γλωσ-σεκτομή, αφαίρεση μικρών βλαβών, διατομή χαλινού, κρυπτόλυση, θεραπεία ροχαλητού, συρ-ρίκνωση βάσης γλώσσας σε ροχαλητό, άφθες, θηλώματα, κλπ.

Στο λάρυγγαΣτην περίπτωση αυτή, όπως και στις ωτικές εφαρμογές, η ακρίβεια της παρέμβασης είναι θεμελιώδους σημασίας, γιαυτό και η χρήση του laser αποτελεί μονόδρομο για συγκεκριμένες επεμβάσεις. Επιλέγουμε το laser Co2 διότι προ-σαρμόζεται στο χειρουργικό μικροσκόπιο και, με μεγάλη ακρίβεια και ελάχιστη θερμική βλάβη, χρησιμοποιείται σε επεμβάσεις όπως χορδεκτομή σε πρώιμους λαρυγγικούς καρκίνους, θηλώμα-τα λάρυγγος, οπίσθια χορδεκτομή σε παράλυση φωνητικών χορδών, λαρυγγοκήλη, ενδοσκοπική τμηματική λαρυγγεκτομή (υπεργλωττιδική ή κάθε-τη λαρυγγεκτομή), κύστεις επιγλωττίδος, αιμορ-ραγικοί πολύποδες λάρυγγος, κιρσοί φωνητικών χορδών, κλπ.

Πρέπει να τονιστεί ότι το διοδικό laser, λόγω της εξαιρετικά λεπτής οπτικής του ίνας, παρέχει τη δυνατότητα για χειρουργική παρέμβαση με τοπική αναισθησία, μέσω καναλιού εργασίας σε εύκα-μπτο ενδοσκόπιο, π.χ. αφαίρεση κύστης επιγλωτ-τίδας, συρρίκνωση υπολειμμάτων αδενοειδών εκβλαστήσεων, κ.ά., δυνατότητα πολύ σημαντική σε ασθενείς με επιβαρυμένη κατάσταση υγείας (π.χ. Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια) όπου καλό είναι να αποφεύγεται η χορήγηση γενικής αναισθησίας.

1

Στην ρινοδακρυϊκή συσκευή Λόγω της μεταφοράς του διοδικού laser, μέσω λεπτής ίνας, έχει καταπληκτική εφαρμογή στην ασκορρινοστομία, όπου σε συνδυασμό με ενδο-σκοπική προσπέλαση, βελτιώνει τη χειρουργική τεχνική, μειώνει δραματικά το χρόνο της επέμβα-

Σ την Ωτορινολαρυγγολογία, λόγω του ιδιαίτερα μικρού χειρουργικού πεδίου, οι χειρουργικές απαιτήσεις είναι μεγά-λες. Έτσι, ανάλογα με την περιοχή, η εφαρμογή και ο τύπος του LASER μπο-

ρεί να διαφέρουν. Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών χρησιμοποιείται το laser Co2 (10.6μm) και ένα διοδικό laser (980nm), όπου το φως μεταφέρε-ται μέσω μίας πολύ λεπτής οπτικής ίνας πάχους 200μm, 300μm, ή 600μm.

Αναλυτικότερα: Στο αυτίΜπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα δύο. Προ-σαρμοσμένο στο χειρουργικό μικροσκόπιο το laser Co2 παρουσιάζει το ιδιαίτερα σημαντικό πλεονέκτημα της τεχνικής χωρίς επαφή (non-touch technique). Επίσης λόγω του μεγάλου μήκους κύματος, και της ιδιότητας να απορρο-φάται από το νερό, έχει άριστη εφαρμογή στην αναβολοτομή (χειρουργική αποκατάσταση της βαρηκοϊας λόγω ωτοσκλήρυνσης). Το διοδικό laser, λόγω της μεταφοράς του από ιδιαίτερα λεπτή ίνα και των διαφορετικών εργαλείων υπό γωνία καθώς και του μήκους κύματός του, είναι καταλληλότερο για αιμόσταση σε αιμορραγικές καταστάσεις όπως αιμαγγείωμα, glomus, κοκκι-ώδης ιστός, χολοστεάτωμα, συμφύσεις, κλπ.

Στη μύτηΤο διοδικό laser υπερέχει, έτσι χρησιμοποιείται στη συρρίκνωση των κάτω ρινικών κογχών, σε διάφορες ρινίτιδες (υπερτροφική επί εδάφους αλλεργικής, φαρμακευτική, αγγειοκινητική), στην αφαίρεση ρινικών ακανθών του ρινικού δι-αφράγματος, με τοπική ή γενική αναισθησία, σε ρινορραγίες, στην κληρονομική τηλαγγειεκτασία (νόσος Weber-Rendu-Osler) με πολύ καλά απο-τελέσματα, σε αφαίρεση μικρών πολυπόδων, στη λύση συμφύσεων, στη διάνοιξη ατρησίας ρινικών χοανών, σε αιμορραγικούς όγκους όπως το ρινοΐνωμα ή τα ανεστραμμένα θηλώματα, σε διάφορες μικρές βλάβες στο ρώθωνα, στο ρινο-φάρυγγα, κλπ.

Στην Ωτορινολαρυγγολογίαλόγω του ιδιαίτερα

μικρού χειρουργικού πεδίου, οι χειρουργικές

απαιτήσεις είναι μεγάλες. Aνάλογα με την περιοχή,

η εφαρμογή και ο τύπος του LASER

μπορεί να διαφέρουν.

Άρθρα


Λαπαροσκοπική ΗΙPEC (Υπερθερμική Ενδοπεριτοναϊκή Χημειοθεραπεία)

Η Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερθερμική Χημειοθεραπεία θεωρείται μία από τις πιο επαναστατικές μεθόδους για την αντιμετώπιση προχωρημένου καρκίνου ωοθηκών, εντέρου, στομάχου και παγκρέατος.


πάσχον όργανο και να δράσει απευθείας, παρακά-μπτοντας τη συστηματική κυκλοφορία.

Επίσης, η παράκαμψη της συστηματικής κυκλοφο-ρίας είναι πολύ σημαντική, αφού με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η κυτταροτοξικότητα που δημιουργεί η συστηματική χημειοθεραπεία, γιατί οι χημειοθερα-πευτικοί παράγοντες δεν κυκλοφορούν σε όλο τον οργανισμό, όπως γίνεται στη συστηματική χημειοθε-ραπεία, αλλά κατ’ εξοχήν στην περιτοναϊκή κοιλότητα.

Επιπλέον, με τη βοήθεια της θερμότητας, σε επί-πεδο μικρομοριακής ιατρικής, εκλύονται οι λεγόμενες shock proteins, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την ενεργοποίηση των εκφραστών του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως T–cells, Lac–cells κλπ., δηλαδή κυτταρικοί εκφραστές του ανοσοποιητικού συστήμα-τος που βρίσκονται στην περιτοναϊκή κοιλότητα.

Ένα ακόμα πολύ βασικό και σημαντικό πλεονέκτη-μα της Λαπαροσκοπικής Ενδοπεριτοναϊκής Υπερθερ-μικής Χημειοθεραπείας, που πρέπει να σημειωθεί, είναι το γεγονός ότι ο συνδυασμός υπερθερμίας και χημειοθεραπείας αυξάνει σε πολύ σημαντικό βαθμό τη διεισδυτικότητα των χημειοθεραπευ-τικών φαρμάκων στην περιοχή του πάσχοντος οργάνου. Επιπλέον, η απορρόφηση των χημειοθε-ραπευτικών φαρμάκων είναι καλύτερη όταν έρχονται σε απευθείας επαφή με τα καρκινικά κύτταρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με ιστοχημικές μελέτες, η πυκνότητα των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων στον καρκινικό ιστό είναι έως και 400 φορές μεγαλύτερη από την πυκνότητα στον υγιή ιστό, κάτι που δεν ισχύει με την κλασική χημειοθεραπεία.

Τέλος, η Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερ-θερμική Χημειοθεραπεία έχει λιγότερες παρενέρ-γειες από τη συστηματική θεραπεία, όσον αφορά τη σωματική και ψυχολογική κατάσταση του ασθε-νούς, αφού απαιτεί λιγότερες μέρες νοσηλείας (2 μέρες μόνο), επαναλαμβάνονται λιγότεροι κύκλοι χημειοθεραπείας και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι σε θέση να αντικαταστήσει την ακτινοβολία – ακτινοθεραπεία.

Όσο θεαματικά ακούγονται τα πλεονεκτήματα της Λαπαροσκοπικής Ενδοπεριτοναϊκής Υπερθερμικής Χημειοθεραπείας έναντι της συστηματικής χημειοθε-ραπείας, ακόμα πιο θεαματικά είναι τα αποτελέσματα αυτής. Αναλυτικά, στα πρώιμα στάδια 1 και 2, πα-ράλληλα με τη χειρουργική εξαίρεση του όγκου και τη Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερθερμική Χημειοθεραπεία, είμαστε σε θέση να μιλήσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα επιβίωσης του ασθενούς αλλά και σαφή αύξηση του χρονικού διαστήματος που ο ασθενής είναι ελεύθερος νόσου, πράγμα πολύ σημαντικό και ουσιαστικό για τον ασθενή και την οι-κογένειά του.

Ω ς μέθοδος χημειοθεραπείας υπερτερεί της συστηματικής χημειοθεραπείας και τα οφέλη της Λαπαροσκοπικής Ενδοπεριτοναϊκής Υπερθερμικής Χημειοθεραπείας είναι ποικίλα τόσο

για τον καρκινοπαθή ασθενή και το συγγενικό του και κοινωνικό του περιβάλλον, όσο και για το νοσηλευ-τικό φορέα και κατ’ επέκταση για το σύστημα υγείας γενικότερα. Όπως διαπιστώνεται βάσει δημοσιευμέ-νων μελετών από 10 ογκολογικά κέντρα του εξωτερι-κού, η συγκριτική αξιολόγηση μέσης επιβίωσης μετά από Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερθερμική Χημειοθεραπεία και μετά από συστηματική χημειο-θεραπεία αποδεικνύει σε όλες τις μελέτες ότι η Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερθερμική Χημειοθεραπεία προσφέρει διπλάσιο μέσο όρο επιβίωσης από τη συστηματική χημειοθεραπεία.

Τα πλεονεκτήματα

Η Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερθερμική Χη-μειοθεραπεία αφορά όλους του ασθενείς με όλα τα είδη ενδοπεριτοναϊκής κακοήθειας, όπως δηλαδή τον καρκίνο παχέος εντέρου, των ωοθηκών, του στομάχου και του παγκρέατος. Η μέθοδος είναι απλή από τη στιγμή που γίνεται από έμπειρο χειρουργό, εξοι-κειωμένο με τη μέθοδο της λαπαροσκοπικής χειρουρ-γικής, καθώς και από εξειδικευμένο προσωπικό, προ-κειμένου να μπορεί να χειριστεί το ειδικό μηχάνημα.

Το χημειοθεραπευτικό μίγμα παρασκευάζεται ως εξής: αναμιγνύονται 4 λίτρα φυσιολογικού ορού με τα χημειοθεραπευτικά σκευάσματα, αναλόγως του είδους καρκίνου του κάθε ασθενή. Με τη βοήθεια ειδικών κυκλικών κυλίνδρων, μέσω του ειδικού μη-χανήματος της Λαπαροσκοπικής Ενδοπεριτοναϊκής Υπερθερμικής Χημειοθεραπείας, χορηγείται στην εν-δοπεριτοναϊκή κοιλότητα απευθείας και όχι στη φλέ-βα. Αυτή η διαδικασία, κατά την οποία η περιτοναϊκή κοιλότητα εκπλένεται με το μίγμα του χημειοθεραπευ-τικού διαλύματος, διαρκεί 90 λεπτά.

Η Λαπαροσκοπική Ενδοπεριτοναϊκή Υπερθερμική Χημειοθεραπεία επαναλαμβάνεται μετά από 3 εβδο-μάδες για 3 κύκλους ανάλογα με την εξέλιξη του ασθενούς.

Ένα ακόμη πλεονέκτημα της μεθόδου, εάν όχι το κυριότερο, είναι ότι δίνει τη δυνατότητα το χημειο-θεραπευτικό μίγμα να χορηγηθεί στοχευμένα στο

Νικόλαος Ι. Λυγιδάκης, Καθηγητής Χειρουργικής Διευθυντής Τμήματος Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας Ιατρικού Ψυχικού

Ο κος Λυγιδάκης έχει παρασημοφορηθεί με:

• Το Χρυσό Μετάλλιο από τον Κοσμήτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, Ιταλία, το 1988.

• Το Χρυσό Μετάλλιο από το Δήμαρχο του Μιλάνου, Ιταλία, το 1990.

• Τιμητική διάκριση από το Βασιλιά της Ταϊλάνδης, Ιούλιος 2001.

• Το Χρυσό Μετάλλιο από το Βασιλιά της Ισπανίας Juan Carlos εν ονόματι της Ακαδημίας της Ισπανίας για τη συμβολή του στην αντιμετώπιση του καρκίνου Πα-γκρέατος, Μάρτιος 2005.

• Το Χρυσό Μετάλλιο για την προσφορά του στη Διεθνή Χειρουργική από την Αυ-τού Εξοχότητα, τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας, Μάρτιος 2011.

• Ιππότης Λεγεώνας της Τιμής με διάταγμα του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατί-ας, Ιούνιος 2012.

και κατέχει επιστημονικές θέσεις: • Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Ένω-

σης Χειρούργων, Γαστρεντερολόγων και Ογκολόγων (IASGO).

• Επίτιμο μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Χειρουργικής

Έχει δημοσιεύσει πάνω από 600 εργασίες και έχει συγκεντρώσει στις ιστοσελίδες πε-ριήγησης Google, Yahoo & PubMed πάνω από 25.000 βιβλιογραφικές αναφορές.

Η συμβολή του Καθηγητού Ν. Λυγιδάκη στον τομέα της Χειρουργικής Ογκολογίας περιλαμβάνει σημαντικές προσφορές στην καταπολέμηση του καρκίνου παγκρέατος, ήπατος – χοληφόρων, ωοθηκών, παχέος εντέρου, οισοφάγου, οπισθοπεριτοναϊκών όγκων και καρκινωματώδους περιτονίτιδας.

Διεθνείς Διακρίσεις

Άρθρα


Ρομποτική Μερική Νεφρεκτομή: Η ακρίβεια στην αφαίρεση του καρκίνου μεγιστοποιεί τη λειτουργικότητα του νεφρούΟι νεφροί είναι τα όργανα του ανθρώπου που λειτουργούν ως φυσικό φίλτρο του οργανισμού, καθώς καθαρίζουν καθημερινά 200 λίτρα αίματος και απαλλάσσουν τον οργανισμό από κάθε περιττή και επικίνδυνη ουσία, αποβάλλοντάς τη με την ούρηση. Επίσης, ρυθμίζουν την ισορροπία των μεταλλικών στοιχείων και του νερού, βοηθούν στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, ενεργοποιούν τη βιταμίνη D και παράγουν ουσίες που ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση. Οι δύο νεφροί στο σώμα μας βρίσκονται εκατέρωθεν της σπονδυλικής στήλης και συγκεκριμένα στην οσφυϊκή μοίρα ακριβώς κάτω από το διάφραγμα.


Αχιλλέας Πλουμίδης, MD, BSc, MSc, PhD, FEBUΧειρουργός Ουρολόγος – ΑνδρολόγοςΚέντρου Ρομποτικής & Λαπαροενδοσκοπικής Χειρουργικής Ουρολογίας – ΑνδρολογίαςΙατρικού Κέντρου Αθηνών

Τομή ΑνοικτήςΕγχείρησης Νεφρού

Τομή ΡομποτικήςΕγχείρησης

όμως να τονιστεί ότι, στις περισσότερες περι-πτώσεις, ο ασθενής δεν έχει κανένα σύμπτωμα και η ανεύρεσή του αποτελεί τυχαίο εύρημα σε απεικονιστικές εξετάσεις.

Επίσης, θα πρέπει να καταγραφεί ότι ο καρκί-νος του νεφρού μπορεί να θεραπευτεί αν διαγνω-στεί έγκαιρα. Συγκεκριμένα, πρόσφατες έρευνες ανεβάζουν το ποσοστό θεραπείας των ασθενών που διέγνωσαν γρήγορα την ύπαρξη καρκίνου στο νεφρό τους από το 80% στο 100%!

Διάγνωση Η διάγνωση του καρκίνου του νεφρού δεν μπορεί να γίνει με μία απλή εξέταση αίματος ή ούρων αλλά χρειάζονται απεικονιστικές εξε-τάσεις -υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία, ενδοφλέβια ουρογραφία ή συνδυα-

Καρκίνος του Νεφρού

Ο καρκίνος του νεφρού, δηλαδή ο σχηματισμός όγκου, είναι σε εμφά-νιση η όγδοη πιο συχνή κακοήθεια στους άνδρες και η τρίτη συχνότε-ρη κακοήθεια του ουροποιητικού

συστήματος. Στατιστικά, κάνει την εμφάνιση του μετά την ηλικία των 60 ετών και οι άνδρες προσβάλλονται δύο φορές συχνότερα από τις γυναίκες.

Ο πιο συνήθης τύπος καρκίνου του νεφρού, που αφορά περίπου στο 85%, είναι ο νεφρο-κυτταρικός καρκίνος (renal cell carcinoma-RCC). Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται με το συ-γκεκριμένο τύπο καρκίνου περίπου 30.000 Ευρωπαίοι, ενώ τα αποτελέσματα ερευνών που πραγματοποιήθηκαν στην Αμερική, καταδεικνύουν ότι το 2% όλων των καρκίνων στις ΗΠΑ αφο-ρούν στον καρκίνο του νεφρού και σε πραγματικά νούμερα αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερους από 65.000 Αμερικανούς.

Παράγοντες που αυξάνουν τον ΚίνδυνοΣύμφωνα με αποτελέσματα πρόσφατων μελετών, προκύπτει ότι παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανό-τητες να δημιουργηθεί ο καρκίνος του νεφρού, με-ταξύ άλλων είναι: το κάπνισμα, η απορρυθμισμέ-νη αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης, η έκθεση στον αμίαντο και το κάδμιο, η ποιότητα διατροφής, η παχυσαρκία, η κληρονομικότητα και η νεφρική ανεπάρκεια.

ΣυμπτώματαΤα πιθανά συμπτώματα του καρκίνου του νεφρού μπορεί είναι: το αίμα στα ούρα (αιματουρία), ο πόνος ή το αίσθημα βάρους στην οσφύ, η ψη-λαφητή μάζα στην κοιλιά, η απότομη απώλεια βάρους, ο πυρετός, η αδυναμία, η υψηλή αρτη-ριακή πίεση ακόμη και η αναιμία. Είναι σημαντικό

σμός εξετάσεων- προκειμένου να σιγουρευτεί ο γιατρός για την ύπαρξη όγκου. Στην περίπτωση ευρήματος, ο ασθενής πρέπει να αξιολογηθεί για τον τύπο του καρκίνου και για το αν έχουν γίνει μεταστάσεις σε άλλα σημεία του σώματος (σταδιοποίηση) προκειμένου να αποφασιστεί η σωστή αντιμετώπιση της πάθησης.

Θεραπεία Στην περίπτωση που ο όγκος είναι περιορισμέ-νος μόνο στο νεφρό και δύναται λόγω θέσης και μεγέθους να εξαιρεθεί ολόκληρος και με ασφά-λεια, συνιστάται η μερική νεφρεκτομή. Δηλα-δή η χειρουργική αφαίρεση της νεοπλασίας και όχι ολόκληρου του νεφρού, όπως παλαιότερα, προκειμένου να σωθεί όσο το δυνατόν περισ-σότερος νεφρικός ιστός. Στόχος της «λεπτής» αυτής χειρουργικής επέμβασης είναι να διατη-ρηθεί όσο περισσότερο λειτουργικό τμήμα του οργάνου, ώστε να αποφευχθεί τυχόν μελλοντική αιμοκάθαρση (εξωνεφρική κάθαρση).

Μερική ΝεφρεκτομήΗ μερική νεφρεκτομή μπορεί να επιτευχθεί χει-ρουργικά με τρεις τρόπους:

Ο πρώτος είναι με την ανοιχτή (κλασική) τεχνική, ο δεύτερος λαπαροσκοπικά και ο τρί-τος ρομποτικά. Την τελευταία δεκαετία με την εξέλιξη της χειρουργικής, σε συνδυασμό με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών, έχουμε οδηγηθεί στη λεγόμενη εποχή της «ελάχιστα επεμβα-τικής χειρουργικής», δηλαδή οι επεμβάσεις γίνονται από όσο το δυνατόν μικρότερες τομές. Ο λόγος που η σύγχρονη χειρουργική αποφεύ-γει μεγάλες τομές είναι γιατί συνοδεύονται από σημαντικό τραυματισμό των ιστών με αντίστοιχη δημιουργία φλεγμονής. Με τις μικρές τομές, που γίνονται είτε λαπαροσκοπικά, είτε ρομποτικά, ο ασθενής περιορίζεται σε «μικρές οπές», μέσα από τις οποίες επιτυγχάνεται το ίδιο (αν όχι και καλύτερο) ογκολογικό και λειτουργικό αποτέλε-

Η ρομποτική χειρουργική αποτελεί την εξέλιξη της λαπαροσκοπικής

χειρουργικής και παρόλο που και οι δύο τεχνικές θεωρούνται

«ελάχιστα επεμβατικές», η ρομποτική μέθοδος

διαθέτει αναμφισβήτητα περισσότερα

πλεονεκτήματα τόσο για το χειρουργό όσο και για τον ασθενή.

ΕΙΚΟΝΑ 1: Με τη ρομποτική χειρουργική οι μεγάλες τομές της κλασικής ανοιχτής χειρουργικής αντικαθίστανται από 4 μικρές οπές στο κοιλιακό τοίχωμα

Άρθρα


εκτελούν τις κινήσεις με τεράστια επιδεξιότητα. Συγκεκριμένα, το τεχνολογικό περιβάλλον, στο οποίο πραγματοποιείται η εγχείρηση είναι τρισδιά-στατο, με απόλυτη ευκρίνεια, μεγεθυμένο έως και 15 φορές, και η κάμερα που βρίσκεται στην κοιλι-ακή χώρα δίνει στο χειρουργό τη δυνατότητα να βλέπει λεπτομερώς και σε αληθινό βάθος πεδίου.

Μάλιστα, επειδή υπάρχει εξαιρετική ακρίβεια, που δεν επιτυγχάνεται απλώς με το ανθρώπινο χέρι, δεν υπάρχει καθόλου απώλεια αίματος και έτσι ο χειρουργός βλέπει ακριβώς τις δομές που πρέπει να παρασκευάσει. Έτσι, ο χειρουργός μπορεί να επέμβει στο νεφρό μέσω τεσσάρων μικρών οπών, να αφαιρέσει τον όγκο και να συρράψει με ακρίβεια τον υπόλοιπο υγιή νεφρό.

Πώς γίνεται η ρομποτική μερική νεφρεκτομή Το χειρουργείο γίνεται με ολική αναισθησία. Αφού η κοιλιακή χώρα γεμίσει με αέρα (πνευ-μοπεριτόναιο), εισέρχονται στο σώμα του ασθε-νούς η κάμερα και τα μικροσκοπικά ρομποτικά εργαλεία μέσω των 4-5 οπών. Η επέμβαση αρ-χίζει με κινητοποίηση των ιστών, προκειμένου να προσεγγίσει ο χειρουργός το νεφρό. Κατόπιν, γίνεται αποκλεισμός των αγγείων του νεφρού (εικόνα 3). Αυτό το στάδιο είναι απαραίτητο προ-κειμένου να γίνει όσο το δυνατόν πιο αναίμακτα η αφαίρεση του όγκου και με όσο το δυνατόν

μεγαλύτερη ασφάλεια και ακρίβεια. Στη συνέ-χεια, αφαιρείται ο όγκος και ολοκληρώνεται η επέμβαση με την ανακατασκευή και συρραφή του υγιούς νεφρού. Διακόπτεται ο αγγειακός απο-κλεισμός και έτσι επαναιματώνεται ο νεφρός. Έπειτα, ο χειρουργός απομακρύνει τον όγκο μέσω ειδικού στεγανού σάκου -προκειμένου να αποφύγει τη διασπορά καρκινικών κυττάρων- χρησιμοποιώντας μία από τις υπάρχουσες τομές, την οποία επεκτείνει, αν χρειαστεί, ανάλογα με το μέγεθος του όγκου.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ο χειρουργός, κατά τη διάρκεια της επέμβασης, παραμένοντας στην κονσόλα και χειρουργώντας, μπορεί να βλέπει ταυτόχρονα στην οθόνη του την αξονική τομογραφία του ασθενούς με την τρισδιάστατη ανασύνθεση του όγκου. Αυτή η δυνατότητα (TilePro™, Intuitive Surgical Inc.) οφείλεται στην τελευταίας τεχνολογίας ρομποτική πλατ-φόρμα (daVinci Si HD, Intuitive Surgical Inc.) που διαθέτει το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, κα-θώς επίσης και στη δυνατότητα ανασύνθεσης εικόνων, με κατάλληλο software, που επιτε-λείται από το Τμήμα Αξονικού του νοσοκομεί-ου. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να συνδυαστεί η ακρίβεια στον εντοπισμό του όγκου (διάγνω-ση), μέσω της τρισδιάστατης ανασύνθεσης της αξονικής τομογραφίας, με την ακρίβεια στην αφαίρεση του όγκου (επέμβαση-θεραπεία) με τη χρήση των ρομποτικών εργαλείων.

ΕΙΚΟΝΑ 2: Η χειρουργική αίθουσα της ρομποτικής επέμβασης. Ο χειρουργός κάθεται στην κονσόλα από όπου χειρίζεται τα χειριστήρια (Α) τα οποία μεταφράζουν τις κινήσεις του και μάλιστα υπό κλίμακα στα ρομποτικά εργαλεία (Β) μέσω των ρομποτικών βραχιόνων (Γ) που εφάπτονται στον ασθενή. Ο βοηθός χειρουργός, ο αναισθησιολόγος και η εργαλειοδότρια είναι δίπλα στον ασθενή.

σμα (εικόνα 1). Η διαφορά δεν είναι μόνο στο αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά έχει αποδειχθεί ότι με την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική το μετεγχειρητικό στρες των ιστών και συ-νολικά του οργανισμού είναι λιγότερο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη γρηγορότερη επούλωση των ιστών και ανάρρωση του οργανισμού καθώς και την ταχύτερη πλή-ρη αποκατάσταση. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι σε όλα τα σύγχρονα κέ-ντρα της Αμερικής και της Ευρώπης οι επεμβάσεις γίνονται (με ελάχιστες εξαιρέσεις) με τη μέθοδο αυτή.

Η ρομποτική χειρουργική απο-τελεί την εξέλιξη της λαπαρο-σκοπικής χειρουργικής και παρόλο που και οι δυο τεχνικές θεωρούνται «ελάχιστα επεμβατικές», η ρομποτική μέθοδος διαθέτει αναμφισβήτητα πε-ρισσότερα πλεονεκτήματα τόσο για το χειρουργό όσο και για τον ασθενή. Ο χειρουργός, με τη χρήση του ρομπότ, γνωστού και ως da Vinci, βρίσκεται μπροστά σε μία χειρουργική κονσόλα, όπου μέσω αυτής πραγματοποιεί την εγχείρηση χωρίς να έρχεται σε επαφή με τον ασθενή (εικόνα 2). Το ρομπότ, ωστόσο, δε λειτουργεί από μόνο του. Οι ρομποτικοί βραχίονες είναι η προ-έκταση των χεριών του χειρουργού και το ρομπότ εκτελεί τις εντολές, δίνοντας στο γιατρό τη δυνατότητα να χειρουργήσει με μεγαλύτερη ακρίβεια και με ελάχιστο τραυματισμό των ευαί-σθητων οργάνων σε σχέση με το ανοι-χτό χειρουργείο. Οι εντολές που δίνει ο χειρουργός, μέσω τον μοχλών, με-ταφέρονται ψηφιακά, σε απόλυτο χρό-νο και αξιοθαύμαστη ακρίβεια, στους χειρουργικούς βραχίονες, οι οποίοι


Τα πλεονεκτήματα της Ρομποτικής Μερικής Νεφρεκτομής

Σε κάθε μερική νεφρεκτομή, τρείς είναι οι βασικοί στόχοι του χειρουργού:

1. H ριζική αφαίρεση του όγκου (ογκολογικό αποτέλεσμα),

2. Η διατήρηση όσο περισσότερο υγιούς νεφρικού παρεγχύ-ματος (λειτουργικό αποτέλεσμα),

3. Η ελαχιστοποίηση του χρόνου αγγειακού αποκλεισμού του οργάνου (χρόνος ισχαιμίας).

Η επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων και το μέγιστο απο-τέλεσμα και στα τρία επίπεδα δίδεται μέσω: της τρισδιάστα-της απεικόνισης με την οποία εργάζεται ο χειρουργός, των ρομποτικών εργαλείων με την επιπλέον καρπιαία άρθρωση (EndoWrist® Instruments, Intuitive Surgical Inc.), καθώς και της εργονομίας που προσφέρει η ρομποτική πλατφόρμα, αφού ο χειρουργός εργάζεται σε καθιστή θέση, με τα χέρια του να στηρίζονται.

Αναλυτικότερα, με τους επιπλέον βαθμούς ελευθερίας που δίνουν οι καρπιαίες αρθρώσεις των ρομποτικών εργαλείων, ο χειρουργός μπορεί να προσεγγίσει ακόμα και δύσκολους όγκους (αυξάνοντας έτσι τις ενδείξεις για μερική νεφρεκτο-μή), να αφαιρέσει μόνο τον όγκο και όχι επιπλέον υγιή ιστό, ενώ η συρραφή μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό όλες τις απαραίτητες γωνίες στον παραμένοντα λειτουργικό νε-φρό, ώστε να μην αιμορραγεί. Οι συγκεκριμένες διευκολύν-σεις, που παρέχονται στο χειρουργό, έχουν ως αποτέλεσμα την αισθητή μείωση του χρόνου ισχαιμίας (χρόνος αγγειακού αποκλεισμού).

Τα οφέλη της ρομποτικής μερικής νεφρεκτομής εί-ναι πάρα πολλά και λειτουργούν υπέρ του ασθενούς, συγκριτικά με αυτά της ανοιχτής και της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Μερικά από τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής νεφρεκτομής είναι:

• Μέγιστο ογκολογικό και λειτουργικό αποτέλεσμα, με όσο το δυνατόν ελάχιστο χρόνο ισχαιμίας

• Λιγότερη απώλεια αίματος, άρα και μικρότερη ανάγκη για μετάγγιση αίματος

• Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος και συνεπώς λιγότερη χορήγηση αναλγητικών φαρμάκων

• Ταχύτερη ανάρρωση. Η νοσηλεία συνήθως διαρκεί 2-3 ημέρες, ενώ η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι ταχύτατη. Αυτό συμβαίνει διότι ο συνήθης περιορι-στικός μυϊκός πόνος από τις μεγάλες τομές (της ανοιχτής χειρουργικής) είναι ελαχιστοποιημένος

• Βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα. 4-5 μικρές ουλές - ενώ στην ανοιχτή μερική νεφρεκτομή απαιτείται τομή στην κοι-λιά περίπου 20 και πλέον εκατοστών

• Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές (ανάλογα και με την εμπειρία του χειρουργού)

ΕΙΚΟΝΑ 3: Οι σημαντικοί χειρουργικοί χρόνοι. Α. Παρασκευή του όγκου και προετοιμασία του νεφρού για την μερική νεφρεκτομή. Β. Αγγειακός αποκλει-σμός του νεφρού Γ. Εκτομή του όγκου με διατήρηση του υγιούς παρεγχύματος Δ. Συρραφή του ελλείμματος και αιμόσταση.

Άρθρα


Διουρηθρική προστατεκτομή με διπολική τεχνική (T.U.R.i.s) σε καλοήθη υπερπλασία προστάτουΗ διουρηθρική προστατεκτομή (T.U.R.P) παραμένει ο «χρυσός κανόνας» στη χειρουργική θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη (Β.P.H.)

«Eξάχνωση» με ειδικό ηλεκτρόδιο

Από τον Ιανουάριο του 2008, η εξάχνω-ση του προστάτη με πλάσμα T.U.R.i.s (Trans Urethral Resection In Saline) προσφέρει μία ελάχιστα επεμβατική λύση στην κλασική διουρηθρική προ-

στατεκτομή.Η μέθοδος χρησιμοποιεί ένα ειδικό ηλεκτρόδιο

που κόβει και εξαχνώνει τον ιστό ανάλογα με την επιλογή του χειρουργού.

Η θεραπεία της εξάχνωσης αφαιρεί τον προστάτη με ελάχιστη παραγωγή θερμότητας γιαυτό και λέγεται «ψυχρή εξάχνωση». Αυτό επιτυγχάνεται, διότι μετα-ξύ του ηλεκτροδίου και του προστάτη δημιουργείται ένα λεπτό στρώμα αερίου πλάσματος γύρω από το ηλεκτρόδιο, το οποίο «γλυστρά» επάνω στον ιστό.

Η ενέργεια αυτή επιδρά στο πρώτο στρώμα των κυττάρων του προστάτη με αποτέλεσμα η εξαέρωση ή η εξάχνωση να γίνεται ελεγχόμενα.

Γιαυτό η πλάσμα εξάχνωση μπορεί να χρησιμο-ποιηθεί και σε ασθενείς υψηλού κινδύνου που παίρ-νουν αντιπηκτικά φάρμακα και οι ασθενείς αυτοί μπορούν να συνεχίζουν την αντιπηκτική αγωγή. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι δεν εμφανίσθηκε καμία αιμορραγία κατά τη διάρκεια της

Νικόλαος Μπάγιας, Νικόλαος Κολέτσας, Σπυρίδων Χοϊδάς, Ουρολογικός Τομέας και Τμήμα Λιθοτριψίας Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

επέμβασης, ούτε μετεγχειρητική αιμορραγία.Η μέθοδος αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στους

ασθενείς που υπάρχει κίνδυνος θρομβοεμβολικής επιπλοκής και είναι απαραίτητη η συνέχιση της αντι-πηκτικής αγωγής.

Επίσης, λόγω της ασφαλούς και αποτελεσματικής εκτομής του προστάτη, η παραμονή του καθετήρα και η διάρκεια νοσηλείας είναι μόνο μία ημέρα.

Τα πλεονεκτήματα της εξάχνωσης είναι:

• Η μείωση της ηλεκτρικής ενέργειας που εκλύεται και είναι μέχρι και 70% μειωμένη

• Η χρήση φυσιολογικού όρου κατά τη διάρ-κεια της επέμβασης, η οποία εξαλείφει τον κίνδυνο υδατικής δηλητηρίασης – σύνδρομο Τ.U.R.- μία σοβαρή επιπλοκή κατά τη διάρ-κεια των διουρηθρικών επεμβάσεων

• Το γεγονός ότι αν εμφανιστεί αιμορραγία, μπορεί να σταματήσει γρήγορα χάρη στο ει-δικό ηλεκτρόδιο


AspireAssist: Απώλεια Βάρους χωρίς Χειρουργική ΕπέμβασηΗ παχυσαρκία είναι μία πολυπαραγοντική νόσος, καθώς δεν οφείλεται μόνο στην υπερβολική πρόσληψη τροφής, αλλά και σε νοσολογικούς, γενετικούς, ψυχολογικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς και προσωπικούς παράγοντες.


Μ ε τόσο πολύπλοκη αιτιολογική δομή, η μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους, αλλά και η διατήρησή της, δεν οφείλονται απλώς στην «έλλει-ψη θέλησης», αλλά αποτελούν μία

πολύ μεγαλύτερη πρόκληση. Οι πρόσφατες επιστημονικές μελέτες έχουν

καταδείξει πώς η μέτρια απώλεια βάρους (έως και 20%, δηλαδή κάποιος που είναι 100 κιλά να γίνει 80) βελτιώνει σημαντικά τις επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει η παχυσαρκία. Οι πιο συχνές από αυτές είναι ο διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση, η αποφρακτική άπνοια ύπνου, ο πό-νος στις αρθρώσεις (οι αρθραλγίες). Επίσης, η μέτρια απώλεια βάρους βελτιώνει σημαντικά την ψυχολογία των υπέρβαρων που αρχίζουν να σκέ-φτονται θετικά και να καταπολεμούν την αρνητική εικόνα που πολλές φορές έχουν σχηματίσει για τον εαυτό τους.

H AspireAssist τεχνική αναπτύχθηκε από τρεις γιατρούς τον Dr. Sam Klein, τον Dr. Moshe Shike και τον Dr. Steve Solomon, οι οποίοι στόχευσαν σε μία μέθοδο με αποτελεσματική απώλεια βάρους χωρίς χειρουργική επέμβαση. Οι τρεις γιατροί έχουν 30ετή πείρα στους λεγό-μενους σωλήνες σίτισης και από το 2005 που η τεχνική εφαρμόσθηκε στις ΗΠΑ βελτιώνεται συνε-χώς. Η μέθοδος βασίζεται στην τοποθέτηση μίας μικροσκοπικής συσκευής (λίγο μεγαλύτερη από ένα νόμισμα του ενός ευρώ) δίπλα στο στομάχι και μέσω ενός ενδογαστρικού σωλήνα απομακρύ-νεται το 30% της τροφής, προτού ξεκινήσει η δια-δικασία της πέψης και απορροφηθούν οι θερμίδες από τον οργανισμό.

Η διαδικασία γίνεται με απλή ενδοσκόπηση που διαρκεί 15-20’, δεν αλλάζει τη γαστρεντερική ανατομία, δεν απαιτεί νάρκωση και παραμονή στο νοσοκομείο, δεν εμφανίζει εμέτους και είναι απο-λύτως αναστρέψιμη, εάν ο ασθενής αποφασίσει να διακόψει την προσπάθεια. Σύμφωνα με κλινικές μελέτες που διεξάγονται σε μεγάλα κέντρα των ΗΠΑ και της Ευρώπης, με τη μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται απώλεια 3-4 κιλών το μήνα, εφόσον εφαρμόζονται σωστά οι αναρ-

ροφήσεις και με τον καιρό υιοθετείται από τον ασθενή ένας υγιεινός τρόπος διατροφής.

Ένα από τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η δυνατότητα παραμονής της αντλίας πάνω στην κοιλιά για μεγάλο χρονικό διάστημα (έως και 3 χρόνια), γεγονός που επιτρέπει στον ασθενή να τρώει και να πίνει φυσιολογικές ποσότητες τρο-φίμων, αλλά ταυτόχρονα να «εκπαιδεύεται» στην επιλογή πιο υγιεινής διατροφής, να μειώνει το μέγεθος των μερίδων τροφής και να ενσωματώ-νει στη ζωή του την άσκηση ενώ παράλληλα χάνει βάρος.

Ασθενείς που έχουν Δείκτη Μάζας Σώματος 35 – 55, χωρίς σοβαρά νοσήματα, που δε λαμ-βάνουν αγωγή για απώλεια βάρους, που είναι διατεθειμένοι να ακολουθήσουν ένα πρόγραμμα περιοδικών επισκέψεων, που θέλουν να δεσμευ-τούν και να συνεργασθούν, αλλά δεν επιθυμούν χειρουργική επέμβαση, ενδεχομένως να βρουν στο AspireAssist μία αξιόλογη λύση.

Στο Γαστρεντερολογικό Τμήμα του Ιατρικού Π. Φαλήρου, το Μάρτιο του 2014, εφαρμόσθηκε η μέθοδος από τη Γαστρεντερολόγο Δρ. Φωτεινή Λαούδη σε δύο ασθενείς, υπό την εποπτεία του καθηγητού κ. Evzen Machytka του Πανεπιστήμιου της Ostrava, μέλους της ερευνητικής ομάδας του Boston University (ΗΠΑ). Οι δύο ασθενείς δεν παρουσίασαν επιπλοκές και εύκολα προσαρμό-σθηκαν στις οδηγίες, τις οποίες και ακολουθούν. Δύο εβδομάδες μετά, εφαρμόσθηκε στο δέρμα η μικροσυσκευή και οι νοσηλεύτριες εκπαίδευσαν τις ασθενείς στη διαδικασία της αναρρόφησης.

Η τεχνική της αναρρόφησης είναι απλή και πρέπει να γίνεται 20-30 λεπτά μετά το γεύμα. Δε δυσκολεύει καθόλου τις δραστηριότητες του ασθενούς ή τις κοινωνικές του εκδηλώσεις, αφού δεν είναι εύκολα ορατή και μπορεί να τη μεταφέ-ρει μαζί του.

Η φυσική άσκηση επιτρέπεται και επιβάλλεται, αφού αποτελεί σημαντικό στόχο στην απώλεια βάρους.

Οι ασθενείς συναντιούνται περιοδικά με την ιατρική και νοσηλευτική ομάδα, ενώ η τηλεφωνι-κή επικοινωνία φαίνεται να δημιουργεί μία ομαλή δέσμευση στην επαφή μαζί τους. Γίνονται ενεργοί και σταδιακά συνεργάζονται με την ομάδα σε όλη τη διάρκεια της «μεταμόρφωσης».

Η μέθοδος εφαρμόζεται με παγκόσμια κριτήρια και τα αποτελέσματα θα συγκρίνονται με εκείνα της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Μερικά από τα κέ-ντρα των ΗΠΑ που εφαρμόζουν τη μέθοδο είναι: Washington University School of Medicine (St Louis Missouri), η Mayo Clinic (Minnesota), Weill Cornell Medical College (New York) ενώ στην Ευ-ρώπη γνωστά Πανεπιστήμια όπως της Σουηδίας, της Τσεχίας, της Ισπανίας, της Ολλανδίας, κλπ. εφαρμόζουν τη μέθοδο με ικανοποιητικά αποτε-λέσματα.

Το Ιατρικό Π. Φαλήρου, με κεντρικό πυρήνα το Γαστρεντερολογικό Τμήμα, δημιουργεί έναν πρω-τοποριακό χώρο αντιμετώπισης της παχυσαρκίας.

Η προσπάθεια αυτή στηρίζεται από γιατρούς

που έχουν μεγάλη εμπειρία στη χειρουργική της παχυσαρκίας, στις ενδοσκοπικές τεχνικές, στην ενδοκρινολογία, την ψυχιατρική, την ψυχολογία, τη διατροφολογία, την κινησιοθεραπεία, ενώ ένα ηλεκτρονικό φόρουμ κοινότητας συμπληρώνει το σχήμα.

Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα μέσω του Ιατρικού Π. Φαλήρου συμμετέχει σε ένα διεθνές πρόγραμμα αντιμετώπισης της παχυσαρκίας. Εάν αναλογι-στούμε τις επιπλοκές που προκαλεί, αργά ή γρή-γορα, η παχυσαρκία, εάν κρίνουμε το κόστος με το οποίο βαρύνει την οικονομία της χώρας ένας παχύσαρκος, την απομόνωσή του, τη μη αποδο-χή της εμφάνισής του, θα πρέπει να προτείνουμε στους ενδιαφερόμενους λύσεις και να επιλέγουμε μαζί τους την καλύτερη γιαυτούς.

Ας πληροφορήσουμε σωστά τους παχύσαρκους ασθενείς και ας αποφασίσουν μόνοι τους για τους ιδίους και τις οικογένειές τους.

Δρ. Φωτεινή Λαούδη,ΓαστρεντερολόγοςΔιευθύντρια Γαστρεντερολογικού Τμήματος Ιατρικού Π. Φαλήρου

ΕΙΚΟΝΑ 1: Η λειτουργία της μεθόδου AspireAssist

Άρθρα


Καρκίνος του μαστού:Απλές απαντήσεις σε βασικές ερωτήσεις


Τι είναι ο καρκίνος του μαστού και πως αναπτύσσεται;Ο Καρκίνος του μαστού είναι μία ανεξέ-λεγκτη -όχι φυσιολογική ανάπτυξη- των κυττάρων του μαζικού αδένα. Με την

πάροδο του χρόνου, καρκινικά κύτταρα διηθούν τον υγιή μαστό και στη συνέχεια, μετακινούνται προς τους μασχαλιαίους λεμφαδένες. Ακολούθως, σταδιακά μεταφέρονται σε άλλα μέρη του σώμα-τος, όπου εγκαθίστανται και αναπτύσσουν αυτό που ονομάζεται «μετάσταση».

Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του μαστού;Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος που εκδηλώνεται στις γυναίκες και αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% από όλους τους κακοήθεις όγκους. Περίπου μισό εκατομμύριο γυναίκες παθαίνουν κάθε χρόνο καρκίνο του μαστού στην Ευρώπη και από αυτές περίπου 5.000 είναι Ελληνίδες.

Οι άνδρες μπορεί να πάθουν καρκίνο μαστού;Καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί και στους άνδρες, η πιθανότητα όμως είναι πολύ μι-κρή. Σε κάθε 100 γυναίκες με καρκίνο του μαστού αντιστοιχεί 1 άνδρας. Γιαυτό και δε συστήνεται προληπτικός έλεγχος στους άνδρες, όταν όμως παρατηρήσουν κάποιο ογκίδιο ή σκληρία στην πε-ριοχή του μαστού, θα πρέπει να εξεταστούν από χειρουργό μαστού.

Υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και πώς μπορεί να προφυλαχθεί από αυτούς μία γυναίκα; Πράγματι, υπάρχουν παράγοντες που συνδέονται με τον καρκίνο του μαστού. Ορισμένοι από αυτούς, όπως είναι το φύλο (γυναίκα), η ηλικία, το θετικό οικογενειακό ιστορικό (κυρίως μητέρα ή αδελφή με καρκίνο μαστού) και το κληρονομικό ιστορικό δεν μπορούν να αλλάξουν. Ωστόσο, κάποιοι άλ-λοι, όπως είναι η έλλειψη άσκησης, το υπερβολικό

βάρος, το κάπνισμα, η υπερβολική χρήση αλκοόλ και η μακροχρόνια χρήση ορμονών μετά την εμ-μηνόπαυση, μπορούν να τροποποιηθούν και να μειώσουν τον κίνδυνο μίας γυναίκας να αναπτύξει καρκίνο στο μαστό της.

Τι εννοούμε όταν λέμε «κληρονομικός» καρκίνος του μαστού;Στον κληρονομικό καρκίνο του μαστού, έχουμε εντοπίσει γονίδια (BRCA1&2), τα οποία ευθύνονται για την εμφάνισή του. Η ύπαρξη μίας βλάβης (με-τάλλαξη) σε ένα τέτοιο γονίδιο, αυξάνει πάρα πολύ την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου που φθάνει περίπου στο 75-80% κατά τη διάρκεια της ζωής της γυναίκας, ενώ συγχρόνως συνοδεύεται από υψηλή πιθανότητα, περίπου 50-60%, εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών. Ο κληρονομικός, όμως, καρκίνος, αποτελεί μικρό ποσοστό των καρκίνων του μαστού. Σε 100 γυναίκες με καρκίνο του μα-στού, ο κληρονομικός καρκίνος ευθύνεται για την προσβολή 5-7 γυναικών.

Ο έλεγχος για κληρονομικότητα δε συστήνεται γενικά, παρά μόνο σε γυναίκες με ισχυρό ιστορι-κό καρκίνου μαστού στην οικογένειά τους και συ-νεπώς υψηλή πιθανότητα κληρονομικότητας (π.χ. εμφάνιση σε τουλάχιστον δύο ή περισσότερες συγγενείς, εμφάνιση καρκίνου σε νεαρή ηλικία ή εμφάνιση στην ίδια οικογένεια καρκίνου μαστού και ωοθηκών). Είναι όμως σημαντικό να ξέρουμε ότι, ακόμη και αν τα γενετικά τεστ αποδειχθούν αρνητικά, η γυναίκα θα πρέπει να συνεχίζει τους προληπτικούς ελέγχους κανονικά. Απλώς, έχει αποκλείσει το μικρό ποσοστό του «κληρονομικού

καρκίνου», ενώ εξακολουθεί να κινδυνεύει από τον «τυχαίο» καρκίνο του μαστού. Άρα, θα πρέπει να συνεχίσει κανονικά το προληπτικό έλεγχο των μαστών της.

Οι ηλικιωμένες γυναίκες κινδυνεύουν να πάθουν καρκίνο του μαστού;Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η πιθανότητα εμφάνισής του σε νέες γυναίκες ηλικίας κάτω των 40 ετών είναι μικρή, ενώ αυξάνεται όσο αυξάνεται και η ηλικία της γυναίκας. Μία γυναίκα 80 ετών παρουσιάζει πενταπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου συγκρι-τικά με μία γυναίκα 50 ετών.

Χρήστος Μαρκόπουλος,MD, PhD, FEBSΚαθηγητής ΧειρουργικήςΙατρικής Σχολής ΑθηνώνΠρόεδρος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας ΜαστούΔιευθυντής Κλινικής Μαστού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Ποια είναι τα «εργαλεία» για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού;Η Μαστογραφία είναι το πιο σημαντικό εργαλείο για την ανίχνευση του καρκίνου του μαστού. Κάθε γυναί-κα, που έχει ένα μέσο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, θα πρέπει να κάνει ετήσια μαστογραφία αρχίζοντας στην ηλικία των 40 ετών. Γυναίκες «υψηλού κινδύ-νου» μπορεί να ενημερωθούν από το γιατρό τους για πιο εντατική παρακολούθηση, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει επιπρόσθετα και υπερηχογράφημα ή MRI (μαγνητική μαστογραφία). Η κλινική εξέταση των μαστών από έναν ειδικό του μαστού είναι επίσης πολύ σημαντική και θα πρέπει πάντοτε να γίνεται μαζί με τις μαστογραφίες. Όσον αφορά τις νεότερες γυναί-κες, οι οποίες διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο λόγω ηλικίας, θα πρέπει να κάνουν τη κλινική εξέταση των μαστών τους μέσα στους περιοδικούς ελέγχους της υγείας τους (check up), κατά προτίμηση κάθε 2-3 χρόνια.

Ποια είναι τα «πρώτα σημάδια» στον καρκίνο του μαστού;Στα αρχικά στάδια, ο καρκίνος του μαστού δεν παρου-σιάζει σημάδια ή συμπτώματα και ανιχνεύεται μόνο με τη μαστογραφία. Αργότερα, μπορεί να εμφανιστεί ένα ψηλαφητό μόρφωμα στο μαστό (όγκος), καθή-λωση (τράβηγμα) του δέρματος ή της θηλής του μαστού (εισολκή θηλής). Αν η γυναίκα δε δώσει ση-μασία στα παραπάνω, τότε μπορεί να εμφανισθούν σημάδια προχωρημένης νόσου, όπως θερμός και ερυθρός μαστός (φλεγμονώδης καρκίνος), πόνοι στα οστά, μεγάλη διόγκωση (block) των λεμφαδέ-νων στη μασχάλη.

Ποιο είναι το όφελος της «πρώιμης» ανίχνευσης του καρκίνου του μαστού;Η εύρεση ενός καρκίνου του μαστού μικρού μεγέθους (π.χ. < 1 εκ.) κατά τη διάρκεια μίας μαστογραφίας, θα μπορούσε να έχει πολλά πλεονεκτήματα. Η χειρουρ-γική θεραπεία ενός μικρού μεγέθους όγκου συνήθως δεν απαιτεί μαστεκτομή και η αφαίρεση των λεμφαδέ-νων της μασχάλης μπορεί να αποφευχθεί με την εκτέ-λεση μόνον της τεχνικής της βιοψίας του φρουρού λεμφαδένα, που δεν έχει επιπτώσεις στο χέρι. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η πρόγνωση της ασθενούς είναι εξαιρετική (πολύ χαμηλός κίνδυνος μετάστασης) και μερικές φορές η θεραπεία είναι 100% (περιπτώ-σεις DCIS – μη διηθητικού καρκίνου).

Περίπου μισό εκατομμύριο γυναίκες παθαίνουν κάθε χρόνο

καρκίνο του μαστού στην Ευρώπη

και από αυτές περίπου 5.000 είναι Ελληνίδες.

Γυναίκα


Προεμφυτευτική γενετική διάγνωσηΗ εξωσωματική γονιμοποίηση με όχημα την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση «ανοίγεται» και προς τα γόνιμα ζευγάρια. Αρκετοί είναι πλέον οι υποψήφιοι γονείς που από επιλογή προχωρούν σε IVF και προεμφυτευτικό γενετικό έλεγχο για να διασφαλίσουν ότι το μωράκι που θα γεννηθεί θα είναι υγιές.


Τ ι είναι η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση; Σε ζευγάρια που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της απόκτησης παιδιού με σοβαρό γενετικό νόσημα, η προεμφυ-

τευτική γενετική διάγνωση εκμηδενίζει την πιθα-νότητα η γυναίκα να κυοφορήσει πάσχον έμβρυο και να χρειασθεί να διακόψει την εγκυμοσύνη της.

Η προεμφυτευτική διάγνωση είναι το σύνολο των τεχνικών που εφαρμόζονται (δηλαδή βιοψία εμβρύων και μοριακή ανάλυση), προκειμένου να ελεγχθούν τα έμβρυα για γενετικές διαταραχές, πριν από τη μεταφορά τους στη μήτρα. Αφού ολοκληρωθεί ο γενετικός έλεγχος, μόνο τα φυ-σιολογικά γονιμοποιημένα ωάρια μεταφέρονται στη μήτρα, ώστε η εγκυμοσύνη να ξεκινήσει με ασφάλεια.

Είναι απαραίτητο να γίνει εξωσωματική γονι-μοποίηση προκειμένου να εφαρμοστεί η προ-εμφυτευτική γενετική διάγνωση;

Για να εφαρμοστεί η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση είναι απαραίτητη η δημιουργία των γονι-μοποιημένων ωαρίων στο εργαστήριο, διαδικασία που επιτυγχάνεται με την εξωσωματική γονιμοποί-ηση.

Κατά την προσπάθεια εξωσωματικής γονιμο-ποίησης λοιπόν, η βιοψία των γονιμοποιημένων ωαρίων και η διάγνωσή τους γίνονται στο διάστη-μα που μεσολαβεί ανάμεσα στην ωοληψία και την εμβρυομεταφορά. Η γενετική ανάλυση γίνεται στα κύτταρα που λαμβάνονται με βιοψία και με βάση το αποτέλεσμα του ελέγχου διαχωρίζονται τα έμβρυα που είναι «υγιή» ως προς το νόσημα που αναζη-τούμε ή πάσχοντα. Τα υγιή έμβρυα επιλέγονται στη συνέχεια για τη μεταφορά στη μήτρα.

Τι είναι η βιοψία εμβρύων και πότε γίνεται;Για να γίνει ο προεμφυτευτικός έλεγχος, είναι

απαραίτητο να έχει προηγηθεί η λήψη κυττάρων (βιοψία) από τα έμβρυα. Η βιοψία μπορεί να γίνει σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης του εμβρύου στο εργαστήριο.

Κωνσταντίνος Πάντος ΓυναικολόγοςΔιευθυντής Τμήματος Υπογονιμότητας, Γαία, Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Οι πρώτες κλινικές εφαρμογές στην προεμφυ-τευτική γενετική διάγνωση, που έγιναν στο νο-σοκομείο Hammersmith του Λονδίνου πριν από 10 περίπου χρόνια, προέκυψαν από βιοψία στο στάδιο αυλάκωσης, δηλαδή αφαίρεση ενός, ή δύο κυττάρων του έμβρυου, την τρίτη μέρα μετά την γονιμοποίηση, και από τότε είναι η πιο δη-μοφιλής μέθοδος σε όλα τα κέντρα στον κόσμο.

Στο κέντρο μας, εφαρμόζεται πρωτοποριακά από το 2004 και η μέθοδος βιοψίας βλαστοκύ-στεων δηλαδή αφαίρεση 5-10 κυττάρων από το εξωτερικό περίβλημα της βλαστοκύστης την 5η

μέρα της ζωής του εμβρύου (Βλαστοκύστη λέγε-ται το έμβρυο κατά την 5η μέρα ανάπτυξης μετά τη γονιμοποίηση και αποτελείται από 100-150 κύτταρα).

Ποιες είναι οι ενδείξεις για την προεμφυ-τευτική γενετική διάγνωση, δηλαδή για ποια νοσήματα εφαρμόζεται;

Πρακτικά μπορεί να πει κανείς ότι η προεμ-φυτευτική διάγνωση μπορεί να γίνει σε όλα τα γενετικά νοσήματα, εφόσον γνωρίζουμε τη γε-νετική διαταραχή.

Εκτός από τη διάγνωση γενετικών νοσημά-των, έχει εφαρμοστεί σε άλλες περιπτώσεις;

Για παράδειγμα, προ ετών ανακοινώθηκε από το κέντρο μας οτι ήρθε στη ζωή στην Ελλάδα το πρώτο παιδί με σκοπό να σώσει το αδερφάκι του που πάσχει από μεσογειακή αναιμία.

Το συγκεκριμένο ζευγάρι (και οι δύο είναι φορείς μεταλλάξεων β μεσογειακής αναιμίας), είχαν το αίτημα να αποκτήσουν πρωταρχικά ένα δεύτερο υγιές παιδί ώστε να ολοκληρώσουν την οικογένειά τους και παράλληλα να βοηθήσουν το πρώτο τους παιδί που νοσεί. Ακολουθήθη-κε πρωτόκολλο ήπιας διέγερσης ωοθηκών στη γυναίκα και εν συνεχεία οι μέδοδοι της εξωσω-

Για να γίνει ο προεμφυτευτικός

έλεγχος, είναι απαραίτητο να έχει προηγηθεί η λήψη κυττάρων (βιοψία)

από τα έμβρυα

Γυναίκα


Ποια διαδικασία χρησιμοποιήθηκε; Εφαρμόζεται στη χώρα μας;

Η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση εφαρ-μόζεται ευρέως για τον αποκλεισμό γονιδίων, τα οποία είναι σίγουρο ότι θα προκαλέσουν κάποιο κληρονομικό νόσημα, όπως η μεσογει-ακή αναιμία. Στη Βρετανία έγινε εφαρμογή της προεμφυτευτικής διάγνωσης για τον αποκλεισμό

ματικής γονιμοποίησης και βιοψίας των γονι-μοποιημένων ωαρίων. Σε δείγμα κυττάρου από κάθε γονιμοποιημένο ωάριο πραγματοποιήθηκε ο έλεγχος των μεταλλάξεων για τη μεσογειακή αναιμία και παράλληλα έλεγχος ιστοσυμβατότη-τας με το υπάρχον παιδί της οικογένειας. Βρέ-θηκε ένα μόνο γονιμοποιημένο ωάριο υγιές και ιστοσυμβατό με το αδερφάκι του, το οποίο μετα-φέρθηκε στη μήτρα της γυναίκας και γεννήθηκε ένα υγιές παιδί. Κατά τον τοκετό συλλέχτηκε αίμα από τον ομφάλιο λώρο, από όπου απομο-νώθηκαν και καταψύχθηκαν βλαστοκύτταρα με σκοπό να μεταμοσχευθούν μελλοντικά για τη θεραπεία του πρώτου παιδιού.

Με τη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων και αιμοποιητικού ιστού θεραπεύτηκε το μεγαλύτερο παιδί απο τη μεσογειακή αναιμία. Ήδη, με την ανάλογη διαδικασία σε δύο οικογένειες με άρ-ρωστα παιδιά από χρονία κοκκιωματώδη νόσο, όπου εφαρμόστηκε η μέθοδος της προεμφυτευ-τικής γενετικής διάγνωσης και ιστοσυμβατότη-τας, τα παιδιά θεραπεύτηκαν μετά από παρόμοια μεταμόσχευση. Σημειωτέον ότι αυτά τα παιδιά έχουν συνήθως προσδόκιμο χρόνο ζωής μέχρι την εφηβεία και καταλήγουν συνήθως από κοι-νές λοιμώξεις και ιώσεις.

Ταυτόχρονα γεννήθηκε στη Βρετανία το πρώ-το παιδί που ελέγχθηκε πριν εμφυτευτεί στη μή-τρα για το αν φέρει τα γονίδια που ευθύνονται για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού.

γονιδίων, τα οποία επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής τους, ή το προσδόκιμο της επιβίωσής τους. Γονίδια, δηλαδή, που έχουν σχέση με καρκίνο, στη συγκεκριμένη περίπτωση καρκίνο του μα-στού, ή σε άλλες περιπτώσεις των ωοθηκών, ή του παχέος εντέρου, ή συνδυασμούς γονιδίων που σχετίζονται με άλλα νοσήματα, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης.

Παγκόσμιες Πρωτιές και μεγάλες επιτυχίες της επιστημονικής ομάδας του κου Πάντου

• Το επιστημονικό έργο συμπεριλαμβάνεται στην παγκόσμια ιστορία του IVF (www.IVF-Worldwide.com), δηλαδή της ιστορίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης

• Το 2007, η ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ προσέλκυσε το ενδιαφέρον του διεθνούς ειδησεογραφικού δικτύου CNN για τη γέννηση υγιούς παιδιού από μία οικογένεια φορέων του συνδρόμου LEBER που μέχρι τότε είχαν γεννήσει δύο τυφλά παιδιά. Η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου μέσα από τις οθόνες για αρκετές ημέρες

Aπό την Επιστημονική ομάδα του κου Πάντου:

• Γεννήθηκε το πρώτο παιδί στον κόσμο με βιοψία βλαστοκύστεων απαλλαγμένο από μεσογειακή αναιμία το 2004

• Γεννήθηκε το πρώτο παιδί στον κόσμο, απαλλαγμένο από χρόνια κοκκιωματώδη νόσο, το οποίο έσωσε το αδερφάκι του, δίνοντάς του βλαστικά κύτταρα για μεταμόσχευση το 2005

• Έγιναν οι πρώτες γεννήσεις στο κόσμο υγιών παιδιών, τα οποία σύμφωνα με τα γονίδιά τους, και χωρίς την παρέμβασή μας, ήταν πιθανό να πάσχουν από σπάνια γενετικά νοσήματα όπως η νόσος Cadasil (2006), η συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων (2006), το σύνδρομο γναθο-προσωπικής δυσόστωσης FSHD (2007)

• Επετεύχθη η πρώτη εγκυμοσύνη στην Ελλάδα μετά από προεμφυτευτική γενετική διάγνωση όλων των χρωμοσωμάτων με τη μέθοδο Αrray-CGH το 2010


Λαπαροσκόπηση και γυναικολογικά χειρουργείαΗ λαπαροσκόπηση είναι μία χειρουργική κατά την οποία δε γίνονται μεγάλες τομές, όπως στα κλασικά χειρουργεία, αλλά πολύ μικρές τομές μόλις 5 χιλιοστών. Ακολούθως, και με τη χρήση μικρών ειδικών εργαλείων, οι εξειδικευμένοι χειρουργοί εκτελούν την επέμβαση. Για το λόγο αυτό, η λαπαροσκόπηση θεωρείται μία τεχνική λιγότερο επεμβατική από την παραδοσιακή χειρουργική.


Ενδείξεις

Υ πογονιμότητα: Η λαπαροσκόπηση είναι συχνά απαραίτητη για τη διαγνωστική προσέγγιση της υπογονιμότητας. Διαγι-γνώσκονται συμφύσεις που αλλοιώνουν τις σχέσεις των ωοθηκών με τη μήτρα

και τις σάλπιγγες και που αρκετά συχνά οφείλονται σε διάφορες λοιμώξεις κυρίως από χλαμύδια. Δια-πιστώνεται η ύπαρξη ενδομητρίωσης. Διενεργείται σαλπιγγογραφία με την τεχνική blue de methylene, διαδικασία που είναι σε θέση να εκτιμήσει με μεγάλη ακρίβεια και ευαισθησία το πέρασμα του χρώμα-τος διαμέσου των σαλπίγγων και κατά συνέπεια τη φυσιολογική διαβατότητά τους. Σε όλες αυτές τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, η λαπαροσκόπηση δεν μας επιτρέπει μόνο την ακριβή διάγνωση, αλλά συγχρόνως μας δίνει τη δυνατότητα της χειρουργι-κής αποκατάστασης των παθολογιών.

Πυελικές συμφύσεις: Πρόκειται για ινώδη ιστό, που δημιουργείται ανάμεσα στα κοιλιακά όργανα (μήτρα, ωοθήκες, σάλπιγγες, έντερο), τα συνδέει μεταξύ τους και με τα κοιλιακά τοιχώματα, επηρεά-ζοντας άμεσα την κινητικότητα και τη λειτουργικότητά τους. Τα αποτελέσματα της λαπαροσκόπησης στη λύση των πυελικών συμφύσεων είναι εξαιρετικά.

Κύστες ωοθηκών: Με τη λαπαροσκόπηση, μπο-ρούν να εξαιρεθούν κύστες οποιωνδήποτε διαστά-σεων και υφής, άρρηκτες ή αναρροφούμενες, απο-φλοιώνοντας το τοίχωμα της κύστης και αφήνοντας άθικτο τον υγιή, ωοθηκικό ιστό.

Ενδομητρίωση: Η ενδομητρίωση είναι από τις πιο συχνές επεμβάσεις που γίνονται σήμερα με τη μέθοδο της λαπαροσκόπησης. Συχνά διαγιγνώσκε-ται για πρώτη φορά με τη διενέργεια λαπαροσκό-πησης. Η χειρουργική της αντιμετώπιση είναι στις ήπιες μορφές, καυτηριασμός των ενδομητριωσικών εστιών με διαθερμία ή Laser και στις πιο σοβαρές περιπτώσεις λύση ενδομητριωσικών συμφύσεων, αφαίρεση κύστεων ή και εκτομή ολόκληρης της ωοθήκης.

Εξωμήτριος κύηση: Στις περιπτώσεις αυτές, γίνε-ται αφαίρεση της σάλπιγγας (σαλπιγγεκτομή) μετά

του εξωμητρίου κυήματος. Σε σπάνιες περιπτώσεις, εάν γίνει μεταξύ 8ης και 9ης εβδομάδας της εγκυμο-σύνης, μπορεί να διατηρηθεί η σάλπιγγα και μερικές φορές να αποκατασταθεί και η λειτουργικότητά της.

Ινομυωματεκτομές: Σήμερα, μπορούν πλέον να πραγματοποιηθούν λαπαροσκοπικά, εκτομές ινο-μυωμάτων διαμέτρου 15cm ή και μεγαλύτερων. Η αφαίρεσή τους από την κοιλιά γίνεται με ειδικό εργαλείο, που τεμαχίζει και συγχρόνως αναρροφά το ινομύωμα.

Υστερεκτομές: Μπορεί να γίνει ολική αφαίρεση της μήτρας με ή χωρίς τα εξαρτήματα. Σε νέες γυναίκες, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αφαιρεθεί μόνο το σώμα της μήτρας διατηρώντας τον τράχηλο (υφολι-κή υστερεκτομή).

Χρόνιο πυελικό άλγος: Και σε αυτήν την περίπτω-ση, η λαπαροσκόπηση συμβάλλει στην ανεύρεση της αιτίας του χρόνιου πυελικού πόνου και με την αποκατάσταση των βλαβών, εάν και εφόσον αυτές υπάρχουν, στην εξάλειψή του.

Πρόπτωση μήτρας και πρόπτωση κολπικού κο-λοβώματος: Είναι περιπτώσεις που, και πάλι με τη λαπαροσκόπηση, μπορεί να γίνει ανάρτηση της μήτρας, ή του κολπικού κολοβώματος, χρησιμοποιώντας αξιό-πιστες τεχνικές και ειδικές συνθετικές ταινίες.

Γυναικολογικοί καρκίνοι: Ο καρκίνος του τρα-χήλου, του ενδομητρίου και των ωοθηκών, σήμερα αντιμετωπίζο-νται λαπαροσκοπικά. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως, είναι, η μεγάλη χειρουργική εμπειρία του λαπαρο-σκόπου, άρτια εξοπλισμένα χει-ρουργεία και εξειδικευμένη τεχνική και επιστημονική υποστήριξη από τα αναγκαία τμήματα του νοσοκομείου.

Πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησηςΗ λαπαροσκόπηση, εάν συγκριθεί με την παραδοσιακή χειρουργική, παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτή-ματα. Αρχικά, το χειρουργικό τραύ-μα στο κοιλιακό τοίχωμα είναι πολύ μικρότερο (τρεις τομές των 5-10 χιλιοστών) με εξαιρετικά αισθητικά αποτελέσματα. Η λεπτομερής πα-ρατήρηση των κοιλιακών οργάνων διαμέσου του λαπαροσκοπίου και η μεγέθυνση που επιτυγχάνεται, δε συγκρίνονται με το ανοιχτό χει-ρουργείο. Εξάλλου, το γεγονός ότι δεν ανοίγεται η κοιλιά συνεπάγεται μικρότερο τραύμα στα κοιλιακά όρ-γανα, ακριβείς χειρισμούς, απουσία συμφύσεων και, συνήθως, μηδα-μινή ή καθόλου αιμορραγία. Αυτό επιφέρει μικρή παραμονή στο νο-

Θωμάς Τσούμπης, Διευθυντής Λαπαροσκοπικού ΤμήματοςΓαία, Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

σοκομείο (24 ώρες), γρήγορη αποκατάσταση των κοινωνικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων και, κατά συνέπεια, μικρότερο ασφαλιστικό κόστος.

ΕπιπλοκέςΌπως κάθε χειρουργική πράξη, έτσι και η λαπαρο-σκόπηση, παρουσιάζει διάφορες επιπλοκές. Αυτές είναι συνήθως η αιμορραγία ή ο τραυματισμός κά-ποιου κοιλιακού οργάνου, πιο συχνά του εντέρου. Εδώ πρέπει να διευκρινιστεί ότι η πιθανότητα των επιπλοκών έχει σχέση και με τη βαρύτητα του χει-ρουργείου (βαριές ενδομητριώσεις, προηγηθέντα χειρουργεία αυξάνουν την πιθανότητα επιπλοκών), αλλά και με την εμπειρία των χειρουργών. Η πιθα-νότητα επιπλοκών στη λαπαροσκόπηση είναι περί-που 0,65%. Από αυτό, ένα 2,3% αφορά το στομά-χι, 7% τραυματισμούς αγγείων, 12% ουρητήρων, 23% εντέρων και 54% ουροδόχου κύστεως.

Τελειώνοντας, να σημειώσω ότι η καμπύλη εκ-μάθησης της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι πολύ μεγάλη και το ρίσκο των επιπλοκών είναι πολύ μεγαλύτερο στα αρχικά στάδια της καμπύλης αυτής. Θα πρέπει να γνωρίζουμε, πως ο απαιτούμενος χρό-νος για να αποκτηθεί αρκετή εμπειρία δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την ικανότητα του χειρουργού, αλλά και από τον αριθμό των χειρουργείων που αυ-τός πραγματοποιεί σε ετήσια βάση. Σε επιστημονική εργασία, δημοσιευμένη από τον Brosens, υπογραμ-μίζεται ότι τα ποσοστά των επιπλοκών μειώνονται δραματικά στους χειρουργούς που διεξάγουν περισ-σότερες από 100 λαπαροσκοπήσεις το χρόνο.

Γυναίκα


Εξωσωματική γονιμοποίηση και κακοήθεις παθήσεις: Μύθος ή πραγματικότητα; Νεότερα δεδομέναΗ Αναπαραγωγή, αποτελεί αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα. Σύμφωνα με τον Καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων: «Όλοι, άνδρες και γυναίκες, χωρίς εθνική ή φυλετική υπόσταση, διατηρούν το δικαίωμα στην αναπαραγωγή και στη δημιουργία οικογένειας».


Η ανεπιθύμητη ατεκνία εμφανίζει τις τελευταίες δεκαετίες αυξητική τάση, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθ-μό στην επαγγελματική καταξίωση που διεκδικούν πλέον οι γυναίκες, με απο-

τέλεσμα να αναβάλουν τη δημιουργία οικογένειας. Οι νέες μέθοδοι Υποβοηθούμενης Αναπαραγω-

γής, κατά παράδοξο τρόπο, συμβάλλουν επίσης προς την κατεύθυνση αυτή δημιουργώντας συχνά υπέρμετρες προσδοκίες, οι οποίες σε σημαντικό βαθμό είναι αποτέλεσμα υπερβολικής διαφήμισης. Ο εφησυχασμός συνεπάγεται περαιτέρω αναβολή της προσπάθειας για τεκνοποιΐα, παραβλέποντας το γε-γονός ότι η αναπαραγωγική ικανότητα μειώνεται όσο προσεγγίζει κανείς τις ηλικίες της εμμηνόπαυσης.

Περισσότερα από 3.000 παιδιά γεννιούνται στην Ελλάδα, κάθε χρόνο, με τη μέθοδο της Εξωσωματι-κής Γονιμοποίησης.

Φάρμακα Υπογονιμότητας, Ενδομητρίωση, Πολυκυστικές ωοθήκες και κακοήθεις παθήσειςΌπως συμβαίνει με κάθε νέα μέθοδο, η Εξωσωμα-τική Γονιμοποίηση δεν υπήρξε άμοιρη προβληματι-σμών και αντιρρήσεων. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 υπήρξε ένας «συναγερμός«» μετά την ανακοίνωση της Η. Wittmore, το 1999 ότι: «άτε-κνες γυναίκες που κάνουν χρήση φαρμάκων υπογο-νιμότητας έχουν πολλαπλάσιο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου των ωοθηκών». Οι μακροχρόνιες όμως μελέτες, που όπως ήταν φυσικό επακολούθησαν, δεν επιβεβαίωσαν αυτήν την ανησυχία. Η μελέτη OMEGA λ.χ., η οποία περιελάμβανε 9.600 γυναίκες, που υποβλήθηκαν σε Εξωσωματική Γονιμοποίηση και παρακολουθήθηκαν για 12 περίπου χρόνια σε ότι αφορά τα ποσοστά καρκίνου ωοθηκών, μαστού, ενδομητρίου και άλλων ορμονοεξαρτώμενων μορ-φών καρκίνου, κατέδειξε ότι οι θεραπείες υπογο-

νιμότητας δεν αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Ο κίνδυνος καρκίνου του ενδομητρίου σε γυναίκες με υπογονιμότητα αυξάνει με την πάροδο του χρόνου τόσο στην ομάδα που υποβάλλεται σε Εξωσωματι-κή γονιμοποίηση, όσο και στο γενικό πληθυσμό. Η παρουσία ενδομητρίωσης σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών, όχι όμως η Εξω-σωματική Γονιμοποίηση, στην οποία συχνα υποβά-λονται τα άτομα αυτά. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τις γυναίκες με Πολυκυστικές ωοθήκες, οι οποίες εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μα-στού και του ενδομητρίου.

Μειωμένος ο κίνδυνος κακοήθων παθήσεων σε γυναίκες που υποβάλονται σε Εξωσωματική Γονιμοποίηση;Σύμφωνα με το Εθνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο του Maryland των Ηνωμένων Πολιτειών, το 2012, επί 67.000 γυναικών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με Εξωσωματική Γονιμοποίηση, η θεραπεία αυτή δεν αύξησε τα ποσοστά καρκίνου μαστού, τραχήλου και ενδομητρίου της μήτρας. Ο καρκίνος των ωο-θηκών τελεί ακόμα υπό διερεύνηση λόγω μικρού αριθμού ασθενών. Ενδιαφέρουσα είναι η ανακοί-νωση των Εθνικών Ιδρυμάτων Υγείας των Ηνω-μένων Πολιτειών, τον Ιούλιο του 2012, σύμφωνα με την οποία η «θεραπεία γονιμότητας μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού μέχρι τα 50 όταν δε συνοδευτεί από εγκυμοσύνη», Θερα-πεία γονιμότητας που συνοδεύεται από εγκυμοσύ-νη δεν εμφανίζει αυτό το πλεονέκτημα, δηλαδή οι γυναίκες αυτές εμφανίζουν τα ίδια ποσοστά με το γενικό πληθυσμό.

Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος κακοήθειας σε παιδιά μετά από Εξωσωματική Γονιμοποίηση;Σε ό,τι αφορά το εύλογο αυτό ερώτημα στα παιδιά, δεν επιβεβαιώθηκε αυξημένος κίνδυνος κακοήθων παθήσεων όπως λευχαιμία, λέμφωμα, όγκοι του κε-ντρικού νευρικού συστήματος, νευροβλάστωμα κλπ.

Εξωσωματική Γονιμοποίηση και Επιγενετικά νοσήματαΠερισσότερα από 50 επιγενετικά κληρονομικά νο-σήματα είναι γνωστά σήμερα, όπως το εύθραυστο Χ χρωμόσωμα, τα σύνδρομα Prader-Willi, Angelman’s, Beckwith-Wiedemann, κ.ά., η αιτιολογική σχέση των οποίων με την Εξωσωματική Γονιμοποίηση έχει δι-ερευνηθεί.

Αυξημένος κίνδυνος επιγενετικών παθήσεων, κακοήθων ή μη, στην παιδική ηλικία, μετά από Εξω-σωματική Γονιμοποίηση και άλλες μεθόδους Υπο-βοηθούμενης Αναπαραγωγής, δεν έχει επιβεβαιω-θεί. Με το διαρκώς αυξανόμενο αριθμό γυναικών, ωστόσο, που καταφεύγουν στις μεθόδους αυτές, θα πρέπει να προσφέρονται, ιδιαίτερα σε ζευγάρια που έχουν πρόβλημα με το σπέρμα, ειδικές συμβουλευ-τικές υπηρεσίες. Η ανάγκη για περαιτέρω κλινική έρευνα και μακροχρόνιες μελέτες στον εν λόγω τομέα είναι προφανής.

Ιωάννης Μ. Τζαφέττας, MD, PhD, FRCOG Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας ΑΠΘΠρόεδρος της Hellenic Representative Committee του Royal College of Obstetricians and GynaecologistsΚέντρο Γονιμότητας και Εξωσωματικής Γονιμοποίησης Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

Προεμφυτευτική Γενετική ΔιάγνωσηΟ «Iπποκράτης της Κινέζικης Ιατρικής» Huang T, το 2600 π.Χ. ανέφερε ότι «καλός είναι ο γιατρός που προλαμβάνει την πάθηση πριν αυτή ενοφθαλμισθεί». Την άποψη αυτή έρχεται ύστερα από 4500 χρόνια πε-ρίπου να επιβεβαιώσει και να υλοποιήσει η γνωστή ως Προεμφυτευτική Γενετική Διάγνωση, που απο-τελεί προέκταση της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης.

Με την καταλυτικής σημασίας νέα αυτή μέθοδο καθίσταται δυνατό να εντοπισθούν διάφορα κλη-ρονομικά και άλλα νοσήματα, δυνητικά κακοήθη, επιλέγοντας ύστερα από βιοψία τα υγιή έμβρυα πριν αυτά μεταφερθούν στη μήτρα.

Διατήρηση της γονιμότητας σε ασθενείς με κακοήθη νοσήματα.Παρά τους υφιστάμενους προβληματισμούς, η Εξωσωματική Γονιμοποίηση και οι άλλες μέθοδοι Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής μπορούν να προ-σφέρουν λύσεις σε άτομα που προσβάλονται από κακοήθεις παθήσεις, εξασφαλίζοντας τη μελλοντική τους γονιμότητα. Δυστυχώς, ριζικές χειρουργικές επεμβάσεις και επιθετική ακτινο- και χημειοθερα-πεία συχνά οδηγούν σε απώλεια της γονιμότητας, η οποία μπορεί να διατηρηθεί προτού οι ασθενείς αυτοί υποβληθούν στις παραπάνω θεραπείες. Αυτό επιτυγχάνεται σήμερα με τη μέθοδο της κρυοσυντή-ρησης εμβρύων, ή ωαρίων, και σπερματοζωαρίων με σκοπό την επίτευξη εγκυμοσύνης μετά την απο-θεραπεία. Εναλλακτική μέθοδο αποτελεί η κρυοσυ-ντήρηση ωοθηκικού ιστού και η εκ των υστέρων επανατοποθέτησή του (ομόλογη μεταμόσχευση). Βέβαια, όλα αυτά δεν πρέπει να αποβούν σε βάρος της ασθενούς, λόγω καθυστέρησης εφαρμογής της αντικαρκινικής θεραπείας, λ.χ., ή με την επανει-σαγωγή υπολειματικών καρκινικών κυττάρων αρ-γότερα. Πιθανώς, η μεταμόσχευση μεμονωμένων ωοθυλακίων να αποτελεί τη μελλοντική εξέλιξη σε πλαίσια μεγαλύτερης ασφάλειας. Η προσήλωση και εδώ στην εντολή του Ιπποκράτη «οφελέειν ή μη βλάπτειν» είναι επιτακτική.

Γυναίκα


Καρκίνος της μήτραςή του ενδομητρίουΗ μήτρα αποτελεί μέρος του θηλυκού αναπαραγωγικού συστήματος και είναι ένα από τα εσωτερικά γεννητικά όργανα της γυναίκας. Έχει σχήμα και μέγεθος αχλαδιού και στο φαρδύ της μέρος αναπτύσσεται το έμβρυο. Ενδομήτριο είναι ο ιστός στο εσωτερικό τοίχωμα του σώματος της μήτρας.


Με τον όρο καρκίνος της μήτρας περιγράφουμε την παθολογική εκεί-νη κατάσταση, κατά την οποία τα κύτταρα του ενδομητρίου γίνονται κακοήθη (καρκινικά) και αυξάνονται

ανεξέλεγκτα, σχηματίζοντας όγκο. Διάφοροι τύποι καρκίνου μπορούν να αναπτυχθούν στη μήτρα. Ο πλέον συνήθης τύπος ονομάζεται αδενοκαρκίνωμα. Οι άλλοι τύποι καρκίνου της μήτρας εμφανίζονται με πολύ μικρότερη συχνότητα. Ωστόσο, ορισμένα είδη καρκίνου της μήτρας είναι πιο επιθετικά και μπορούν να εξαπλωθούν ταχύτερα, εάν η ασθενής δε λάβει την κατάλληλη θεραπεία.

Αν και ο καρκίνος του σώματος της μήτρας είναι ο τέταρτος, κατά σειράν, πλέον συνήθης καρκίνος μεταξύ των γυναικών, εντούτοις υπάρχει άγνοια σχετικά με αυτήν τη νόσο. Περίπου το 70% των πε-ριπτώσεων καρκινώματος του ενδομητρίου εμφα-νίζεται στις γυναίκες που έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 50 χρόνων.

Πού οφείλεται το καρκίνωμα του ενδομητρίου;Αν και ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του ενδομη-τρίου αυξάνει όσο παρέρχεται η ηλικία, εντούτοις η πραγματική αιτία που οδηγεί στην ανάπτυξη του καρκινώματος στο ενδομήτριο είναι άγνωστη. Ωστό-σο, βασικοί παράγοντες που προδιαθέτουν στην καρκινογένεση του ενδομητρίου συνδέονται με την αυξημένη και μονομερή οιστρογονική επίδραση στο ενδομήτριο. Έτσι, αυξημένος κίνδυνος παρατηρείται σε γυναίκες:

• παχύσαρκες• που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη• με υπέρταση• με καθυστερημένη εμμηνόπαυση• που κάνουν χρήση οιστρογόνων σε διάφο-

ρα θεραπευτικά σχήματα (θεραπεία με μικτά σχήματα οιστρογόνων-προγεστερόνης εμ-φανίζει ελαττωμένο κίνδυνο)

• που λαμβάνουν θεραπεία με αντιοιστρογόνα και κυρίως με ταμοξιφένη

• με θετικό οικογενειακό ιστορικό (οικογενής γενετική προδιάθεση)

• που έχουν το σύνδρομο Stein-Leventhal

ΠρόληψηΗ εγκυμοσύνη και η μακροχρόνια χρήση αντισυλ-ληπτικών δισκίων ελαττώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.

Επίσης, κάθε γυναίκα που βρίσκε-ται γύρω από την εμμηνόπαυση ή στην μετεμμηνοπαυσιακή ηλικία και της παρουσιάζονται διαταραχές στην περίοδο του τύπου μηνορραγιών ή μητρορραγιών (μεγάλη διάρκεια, αύ-ξηση της ποσότητας του αίματος και συ-χνότερη εμφάνιση της περιόδου σε σχέση με πριν) οφείλει να συμβουλευτεί τον γυναικολόγο της.

Πώς εκδηλώνεται η νόσος (συμπτώματα);Η αιμορραγία στην εμμηνόπαυση πρέπει να θεωρείται ως κλινική εκδήλωση καρκίνου, μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο. Επίσης, η εμφάνιση ανώμαλης αιμορρα-γίας ή υπερέκκριση κολπικών υγρών, είτε με αίμα είτε δύσοσμα (χρώματος καφέ, μπεζ, έντονο κίτρινο), θα πρέπει πάντα να ελέγχονται, ώστε να αποκλεισθεί η κακοήθεια. Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι: κοιλιακό άλγος, ξαφνική και γρήγορη διόγκωση της κοιλιακής χώρας, θρομβώσεις, απώλεια σωματικού βάρους (καχεξία), αδυναμία-καταβολή δυνάμεων.

Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου (εξετάσεις);Το λεπτομερές ιστορικό και η κλινική εξέταση, με υπερηχογράφημα των έσω γεννητικών οργάνων, καθοδηγούν σε μεγάλο βαθμό τις περαιτέρω κινή-σεις για την τελική διάγνωση της νόσου. Βασικό όπλο σε αυτήν την κατεύθυνση είναι η βιοψία του εν-δομητρίου (με ενδομήτρια αναρρόφηση ή με διαγνω-στική απόξεση ή με υστεροσκόπηση). Επίσης, πρέπει να αναφέρουμε ότι ο έλεγχος κατά Παπανικολάου (pap test) δε διαγιγνώσκει ενδομήτριο καρκίνο.

Από τη στιγμή της διάγνωσης του καρκίνου της

Δρ. Άγγελος Σιούτας,MD, PhDΜαιευτήρας-Χειρουργός ΓυναικολόγοςΔιπλωματούχος Γυναικολογικής ΟγκοχειρουργικήςΔιευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής Πανεπ. Νοσοκ. KAROLINSKA Στοκχόλμης, ΣουηδίαΣυνεργάτης του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

μήτρας, είναι αναγκαίος ο πλήρης απεικονιστικός έλεγχος μέσω αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας για τον αποκλεισμό μεταστάσεων σε άλλα όργανα.

Υπάρχει θεραπεία (μέθοδοι αντιμετώπισης);Όπως και με τα περισσότερα είδη καρκίνου, η πρό-γνωση της νόσου ποικίλει ευρέως και, αν η διάγνω-ση γίνει χωρίς καθυστέρηση, τα ποσοστά ίασης εί-

ναι υψηλά: οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την ανάρρω-

ση όχι μόνο πιθανές αλλά και δυνατές.Αν και η θεραπεία αποφασίζεται

βάσει του σταδίου, στο οποίο βρί-σκεται ο όγκος, εντούτοις η επιλογή της καλύτερης θεραπευτικής αγωγής

παραμένει μέχρι και σήμερα αμφιλε-γόμενη, ακόμη και για το στάδιο Ι. Η επι-

κρατέστερη σταδιοποίηση είναι κατά FIGO: Στάδιο Ι: Ο όγκος περιορίζεται στο σώμα της μήτρας Στάδιο ΙΙ: Ο όγκος έχει επεκταθεί στον τράχηλο της μήτρας Σταδιο ΙΙΙ: Ο όγκος έχει μεν επεκταθεί πέρα από τη μήτρα, με ή χωρίς μεταστάσεις στους πυελικούς ή παρααορτικούς λεμφαδένες, αλλά περιορίζεται στη μικρή πύελο Στάδιο ΙV: Ο όγκος έχει προσβάλλει την ουροδόχο κύστη ή το ορθό ή έχει επεκταθεί και σε όργανα εκτός των ορίων της πυέλου.

Στις περιπτώσεις που ο όγκος βρίσκεται στο στάδιο Ι και ιστολογικά είναι χαμηλού κινδύνου, η θεραπεία είναι κατά βάση η χειρουργική αφαίρεση του όγκου, είτε με ανοιχτή τομή είτε με λαπαροσκοπική ή ρο-μποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκοπική επέμβαση, και αφορά στην ολική αφαίρεση της μήτρας με τα εξαρτήματά της (σάλπιγγες και ωοθήκες). Στις περι-πτώσεις υψηλού κινδύνου, συνιστάται εξατομίκευση της θεραπείας, η οποία εξαρτάται από πολλούς παρά-γοντες, όπως είναι η ιστολογική εικόνα του καρκίνου, το βάθος της διείσδυσης στο μυομήτριο, η ηλικία της ασθενούς καθώς και η γενική κατάσταση και το ιατρι-κό ιστορικό αυτής. Έτσι, στις περιπτώσεις που ο καρ-κίνος είναι υψηλού κινδύνου, υπάρχει δυνατότητα για πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση με αφαίρεση πυελικών και παρααορτικών λεμφαδένων, προκειμέ-νου να προσδιοριστεί με απόλυτη ακρίβεια το στάδιο του καρκινώματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, για να επιτευχθεί η ίαση, είναι απαραίτητο να χορηγηθεί ακτινοβολία, είτε εξωτερική, είτε ενδοκοιλοτική, ή χημειοθεραπεία ή συνδυασμός τους. Οι πιθανότητες ίασης επηρεάζονται σημαντικά, όταν η ολική αφαί-ρεση του όγκου χειρουργικά προηγείται της ακτι-νοθεραπείας και χημειοθεραπείας. Επίσης, για την αντιμετώπιση του καρκινώματος μπορούν να δοθούν και ορμονικά (προγεσταγόνα) σκευάσματα, ανάλογα με τους ορμονοεξαρτόμενους υποδοχείς του όγκου.

Σε μερικές περιπτώσεις, στις οποίες ο όγκος εμφανίζει διασπορά σε απομακρυσμένες θέσεις, η ίαση συνήθως δεν είναι εφικτή και η αντιμετώπιση του καρκίνου είναι συνήθως παρηγορητική και συ-μπτωματική, αποσκοπώντας στην ανακούφιση της ασθενούς από τα συμπτώματα.

Γυναίκα


Η εν λόγω κατάσταση αποτελεί μορφο-λογική διαταραχή του συμπλέγματος θηλής-θηλαίας άλω (περιοχή δέρματος σκουρότερου χρώματος πέριξ της θη-λής του μαστού). Σε μερικές περιπτώ-

σεις μπορεί να προβάλλει, αν ερεθιστεί, ενώ σε άλλες παραμένει μόνιμα και σταθερά προς τα μέσα, ανεξάρτητα ερεθισμού, οπότε και χαρακτηρίζεται ως ομφαλοποίηση της θηλής. Περίπου το 10-20% των γυναικών γεννιούνται με αυτήν την κατάσταση. Αυτό συνήθως οφείλεται σε κληρονομικούς, ανατομικούς παράγοντες του σώματος και πιο σπάνια σε κάποια δυσπλασία μετά τη γέννηση ή σε ασθένεια. Ανατομι-κά, χαρακτηρίζεται από βραχύτητα των γαλακτοφό-ρων πόρων, υπερτροφία του σφιγκτήρα της θηλαίας

Δρ Ιωάννης Λύρας,Αισθητικός, Επανορθωτικός & Laser Πλαστικός ΧειρουργόςΕπίτιμος Πρόξενος της Βραζιλίας στην ΕλλάδαΔιευθυντής Κλινικής Πλαστικής Χειρουργικής Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Επανορθωτική πλαστική αποκατάσταση της εισολκής των θηλώνΩς εισολκή θηλών, ονομάζουμε εκείνη την κατάσταση, κατά την οποία η θηλή, αντί να προβάλλει προς τα έξω, όπως είναι το φυσιολογικό, είναι στραμμένη προς τα μέσα, «χάνεται» δηλαδή μέσα στο μαστό.


άλω, ατροφία του υποθηλαίου συνδετικού ιστού, καθώς και σε συνδυασμούς όλων των παραπάνω. Η εισολκή θηλών εμφανίζεται και στα δύο φύλα.

Οι κυριότερες αιτίες• Εκ γενετής (αληθής εισολκή, ομφαλοποίηση)• Μετά από το θηλασμό• Μετά από πολλαπλές κυήσεις• Πτώση μαστών• Αιφνίδια και μεγάλη απώλεια βάρους• Αποτέλεσμα τραύματος ή χειρουργικής των

μαστών• Φυματίωση• Διάφορα είδη κακοήθειας του μαστού• Φλεγμονώδεις παθήσεις των μαστών• Φλεγμονές των μαστών (μαστίτιδα, εκτασία)• Γυναικομαστία στους άνδρες

Τη βαρύτητα της εισολκής των θηλών την κατατάσ-σουμε συνήθως σε 3 βαθμούς ανάλογα με το πόσο μία θηλή είναι καθηλωμένη, το ποσοστό της βλάβης των γαλακτοφόρων πόρων και το βαθμό της ίνω-σης. Η ταξινόμηση είναι η εξής:

1ος ΒαθμόςΕίναι η περίπτωση κατά την οποία οι θηλές βγαί-νουν χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία προς τα έξω με τη χρήση των δακτύλων των χεριών, με πίεση γύρω από τη θηλαία άλω. Συχνά προβάλλουν απλώς με τον ερεθισμό τους και χωρίς να ασκηθεί πίεση. Οι συγκεκριμένες θηλές έχουν ελάχιστη ίνωση, ενώ οι γαλακτοφόροι συνήθως δεν επηρεάζονται και ο θη-λασμός μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα.

2ος ΒαθμόςΑναφέρεται στην περίπτωση εκείνη όπου μία θηλή προβάλλει προς τα έξω μόνο όταν την πιέσουμε και ανατάσσεται αυτόματα, πάλι προς τα μέσα, όταν στα-ματήσει η πίεση. Η προσπάθεια για αποκάλυψη της θηλής είναι μεγαλύτερη από αυτήν του 1ου βαθμού. Η γυναίκα μπορεί να θηλάσει με πολύ δυσκολία, αν και στην πλειονότητα των περιπτώσεων κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Η ίνωση στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι μετρίου βαθμού. Οι γαλακτοφόροι πόροι δεν απαιτείται να κοπούν. Αυτή η κατηγορία των θηλών έχουν ιδιαιτέρως πλούσιο υπόστρωμα κολλαγόνου.

3ος ΒαθμόςΑφορά στη βαρύτερη περίπτωση εισολκής των θη-λών, κατά την οποία η θηλή σπάνια βγαίνει προς τα έξω, ακόμη και με άσκηση έντονης πίεσης, και απαιτείται επέμβαση για να μπορέσει να βγει προς τα έξω. Οι γυναίκες σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορούν να θηλάσουν, ενώ παράλληλα είναι ιδιαι-τέρως επιρρεπείς σε τοπικές λοιμώξεις, δερματικές παθήσεις, όπως είναι τα εξανθήματα, καθώς και προβλήματα τοπικής υγιεινής. Η ίνωση είναι μεγά-λη, με τους γαλακτοφόρους πόρους να είναι κοντοί και με έντονη εισολκή.

Εγκυμοσύνη και θηλασμόςΆτομα με εισολκή θηλών κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, ή του θηλασμού, βλέπουν ότι οι θηλές τους προσωρινά ή και μόνιμα προβάλλουν προς τα έξω. Ανάλογα με την περίπτωση, υπάρχουν γυναίκες, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να θηλάσουν και το κάνουν χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα, ενώ κάποιες άλλες έχουν δυσκολία και επί-σης εμφανίζουν έντονο πόνο στην περιοχή. Σε ανάλογες περιπτώσεις, η χρήση αντλί-ας μαστού ή διαφορετικής συσκευής άντλησης γάλατος ενδέχεται να βοηθήσει στο να προβάλουν οι θηλές προσωρινά προς τα έξω.

Πλαστική ΧειρουργικήΗ εισολκή της θηλής, ανεξάρτητα από την προέ-λευσή της, μπορεί να αντιμετωπιστεί από την πλα-στική χειρουργική, η οποία βοηθά στην εξάλειψη της συγκεκριμένης λειτουργικής και αισθητικής, φυσιολογικής διαταραχής της αρχιτεκτονικής του

μαστού. Οι τεχνικές που χρησι-μοποιούνται έχουν ως σκοπό τη χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματος, με στόχο

τη διατήρηση του μέγιστου δυ-νατού αριθμού γαλακτοφόρων

πόρων, ώστε να επηρεαστεί κατά το ελάχιστο δυνατό ο θηλασμός, σε μία γυναίκα που ενδιαφέρεται να τεκνοποι-

ήσει και να θηλάσει.Η όλη διαδικασία λαμβάνει

χώρα πολύ εύκολα, είτε στο χώρο του χειρουργείου υπό μέθη και τοπική αναισθησία, είτε ακόμη και στο εξωτερικό ιατρείο, με την προϋπόθεση

πως η γενική κατάσταση του ενδιαφερομένου το επιτρέπει,

απλώς υπό τοπική αναισθησία. Η επιστροφή στην εργασία καθώς και στην

κοινωνική ζωή είναι άμεση, με τη δέουσα βεβαί-ως προσοχή από τον ενδιαφερόμενο τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες. Η παρακολούθηση από τον πεπειραμένο πλαστικό χειρουργό γίνεται με τυπικές επισκέψεις στο ιατρείο τις επόμενες εβδομάδες για τη βεβαίωση της ομαλής μετεγχει-ρητικής πορείας.

Γυναίκα

7776 www.iatriko.gr www.iatrikoskosmos.gr 210 6862766

Νοσηλεία στο νοσοκομείο στην παιδική ηλικίαΤα παιδιά αρρωσταίνουν πολύ πιο συχνά από τους ενήλικες. Έχει διαπιστωθεί μάλιστα ότι ένα φυσιολογικό παιδί μπορεί να νοσήσει περισσότερο από 90 φορές μέχρι να φτάσει στην ηλικία των 10 ετών, χωρίς να έχει απολύτως κανένα πρόβλημα υγείας. Κι αυτό διότι το παιδί είναι πιο ευαίσθητο από έναν ενήλικα, έχει ανώριμο ανοσοποιητικό σύστημα και θα εκτεθεί σε διάφορους λοιμογόνους παράγοντες μέχρι να καταφέρει να αναπτύξει φυσική ανοσία, δηλαδή καλό αμυντικό (ανοσοποιητικό) σύστημα.


Ι διαίτερα τον πρώτο χρόνο ζωής, η άμυνα του βρέφους είναι τόσο ελλειμματική που οι μικροβιακές λοιμώξεις γίνονται εύκολα επικίνδυνες. Στη νηπιακή ηλικία, τα παιδιά αρρωσταίνουν συχνότατα από ιογενείς λοι-

μώξεις. Επειδή συγχρωτίζονται σε παιδικούς σταθ-μούς, οι λοιμώξεις αυτές είναι επαναλαμβανόμενες, με αποτέλεσμα να εξασθενούν το παιδί και να οδη-γούν σε επιπλοκές. Τα νήπια σταματούν τη σίτιση όταν αρρωσταίνουν, αφυδατώνονται πολύ ευκολότερα από έναν ενήλικα και συνεργάζονται πολύ δυσκολότερα στις θεραπείες με φάρμακα από το στόμα. Σα να μην έφταναν όλα αυτά, στην ηλικία αυτή αποκαλύπτονται όλες οι ευαισθησίες του παιδιού, οι οποίες ευτυχώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων θα ξεπεραστούν στην ενήλικη ζωή. Τα μεγαλύτερα παιδιά έχουν πολύ μικρότερη ευαισθησία. Πλησιάζοντας στην ηλικία των 10 ετών, τα περισσότερα παιδιά αρρωσταίνουν μία με δύο φορές το χρόνο, με την ίδια βαρύτητα και την ίδια συχνότητα που αρρωσταίνουν και οι ενήλικες.

Τα παιδιά είναι πολύ πιο ευαίσθητα από τους ενήλικες. Όμως, πλέον δεν έχουμε θνητότητα. Πα-λαιότερα, οι Έλληνες λέγανε «να σου ζήσει» και το εννοούσαν, γιατί το να γεννηθεί τότε ένα παιδί δεν ήταν εγγύηση ότι θα ζήσει! Σήμερα, είναι πασιφανές ότι δεν έχουμε πια θανάτους παιδιών.

Στην Ελλάδα, είμαστε πραγματικά πολύ προσε-κτικοί με την υγεία των παιδιών μας. Όλα τα παιδιά έχουν τον παιδίατρό τους, που τα αναλαμβάνει από την γέννησή τους, και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει άριστα όλες τις καταστάσεις που απειλούν το παιδί. Ο γιατρός του παιδιού αποκτά στενή σχέση με την οικογένεια και γνωρίζει λεπτομερώς το ιστορικό του παιδιού και τις ευαισθησίες του. Έχει την εμπιστοσύ-νη των γονέων και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία μαζί τους. Έτσι, αρκεί η χορήγηση των κατάλληλων φαρμάκων και η τακτική παρακολούθηση του παιδιού από αυτόν, ώστε η πλειοψηφία των νοσημάτων που αφορούν την παιδική ηλικία να αντιμετωπιστούν με απόλυτη επιτυχία, χωρίς να χρειαστεί εισαγωγή σε νοσοκομείο.

Στις λίγες περιπτώσεις που το παιδί χρειάζεται νο-σηλεία, ο παιδίατρος που το παρακολουθεί θα το πα-ραπέμψει. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια έχει παρα-τηρηθεί το φαινόμενο οι γονείς να απευθύνονται στα

εξωτερικά ιατρεία των παιδιατρικών νοσοκομείων για εξέταση, χωρίς παραπομπή από το γιατρό του παι-διού. Αυτό δεν είναι σωστό και οδηγεί πολλές φορές σε άσκοπη ταλαιπωρία του μικρού ασθενή. Ο παιδία-τρος, στα εξωτερικά ιατρεία, εξετάζει για πρώτη φορά ένα παιδί, για το οποίο δε γνωρίζει τόσο το ιστορικό του, όσο και τις ειδικές ευαισθησίες του. Προκειμέ-νου να καλύψει το έλλειμμα πληροφόρησης, ζητά με μεγαλύτερη ευκολία εργαστηριακές εξετάσεις.

Όμως υπάρχουν επείγουσες καταστάσεις, όπως η αλλεργική αντίδραση, οι σπασμοί, η λήψη επικίνδυ-νων ουσιών, οι οποίες χρήζουν άμεσης νοσοκομεια-κής περίθαλψης. Επίσης, υπάρχουν χειρουργικά πε-ριστατικά, όπως τραύματα που χρειάζονται ράμματα, κακώσεις που αφορούν το κεφάλι είτε άλλα σημεία

του σώματος, επίμονος κοιλιακός πόνος που μπορεί να οφείλεται σε χειρουργικά αίτια. Οι καταστάσεις αυτές αν αφεθούν χωρίς αντιμετώπιση, μπορούν να αποβούν μοιραίες για τη ζωή και την αρτιμέλεια του παιδιού και πρέπει να εκτιμηθούν σε επίπεδο εξωτε-ρικού ιατρείου νοσοκομείου. Ακόμα και σε αυτές τις καταστάσεις όμως, οι γονείς πρέπει να επικοινωνούν πρώτα με το γιατρό του παιδιού, ο οποίος θα τους παραπέμψει στο κατάλληλο νοσοκομείο, με το οποίο συνεργάζεται. Ο γιατρός του παιδιού θα ενημερώσει τους συναδέλφους στα εξωτερικά ιατρεία και έτσι θα κερδηθεί ουσιαστικός χρόνος στην αντιμετώπιση του προβλήματος.

Διαγόρας Ζαργάνης, Διευθυντής Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών,Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Οι γονείς που βρίσκονται στα εξωτερικά ιατρεία ενός παιδιατρικού νοσοκομείου με το άρρωστο παιδί τους είναι γεμάτοι φόβο και άγχος. Αρχικά, αισθάνο-νται ότι το παιδί τους έχει κάτι σοβαρότερο από ότι είχαν αντιμετωπίσει μέχρι τώρα, ότι μπορεί να μην είναι δυνατή η θεραπεία στο σπίτι τους και να χρει-αστεί να κάνουν εισαγωγή στο νοσοκομείο. Ανησυ-χούν για την αντίδραση του παιδιού σε ένα άγνωστο περιβάλλον, όπου άγνωστοι άνθρωποι θα κάνουν δι-άφορους χειρισμούς που μπορούν να προκαλέσουν πόνο στο παιδί τους. Φοβούνται για την έκταση του χρονικού διαστήματος που μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτούν και την αναστάτωση στην οικογενειακή ζωή τους – ιδιαίτερα αν έχουν και άλλο παιδί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η νοσηλεία ενός παιδιού είναι ισοδύναμη πρακτικά με τη νοσηλεία ολόκληρης της οικογένειάς του.

Όλους αυτούς του φόβους θα πρέπει να τους γνωρίζει ο θεράπων παιδίατρος, που αναλαμβάνει το παιδί, όπως επίσης και το νοσηλευτικό προσωπικό που θα ασχοληθεί με τη φροντίδα του. Όμως ο θερά-πων παιδίατρος, εκτός από τη συνεχή και λεπτομερή ενημέρωση των γονιών, θα πρέπει να βρίσκεται σε διαρκή επαφή και συνεργασία με τον παιδίατρο του παιδιού, προκειμένου να προσφέρει την καλύτερη δυνατή φροντίδα στον ασθενή του.

Στο νοσοκομείο, οι γονείς έρχονται σε επαφή με έναν άγνωστο παιδίατρο, τον οποίον συναντούν για πρώτη φορά και για περιορισμένο χρονικό διάστημα, σε μία φορτισμένη ψυχικά στιγμή της ζωής τους. Είναι δύσκολο να αναπτύξουν μία καλή σχέση εμπιστοσύ-νης μαζί του. Αν όμως ο θεράπων παιδίατρος είναι σε επικοινωνία με το γιατρό του παιδιού, εκθέτει, συζητά και καταλήγει από κοινού μαζί του στο διαγνωστικό και θεραπευτικό πλάνο, τότε κερδίζει γρήγορα την εμπι-στοσύνη των γονέων. Η εμπιστοσύνη αυτή είναι το ση-μαντικότερο θεραπευτικό εργαλείο που μπορεί να έχει ένας νοσοκομειακός γιατρός. Επιπρόσθετα, ο γιατρός του παιδιού μπορεί να προσφέρει λεπτομέρειες για το ιατρικό ιστορικό του ασθενή, που να διαφεύγουν ή να μην αξιολογούνται από τους γονείς κατά τη λήψη του ιστορικού του παιδιού, προσφέροντας έτσι σημαντικές πληροφορίες για τη σωστή θεραπεία. Στο τέλος, ο για-τρός του παιδιού είναι αυτός που θα ολοκληρώσει τη θεραπεία του μικρού ασθενή, όταν τελειώσει η νοση-λεία του και αξιολογήσει το αποτέλεσμά της.

Συμπερασματικά, για το καλό των παιδιών, οι γονείς θα πρέπει να συμβουλεύονται τον παιδίατρο που παρακολουθεί το παιδί, πριν απευθυνθούν στα εξωτερικά ιατρεία ενός νοσοκομείου. Τα νοσοκομεία είναι φτιαγμένα για να υποδέχονται ασθενείς κατόπιν παραπομπής και για βαρύτερα από το συνηθισμένο περιστατικά. Ιδανικά, ο παιδίατρος του παιδιού και όχι ο γονιός πρέπει να αποφασίζει για το αν θα φτά-σει το παιδί στο νοσοκομείο. Η συνεργασία μεταξύ του προσωπικού και του θεράποντος παιδιάτρου δίνει πάντα καλύτερο αποτέλεσμα. Αν μάλιστα συν-δυαστεί με την εξατομικευμένη και ολοκληρωμένη νοσηλευτική φροντίδα μίας καλής παιδιατρικής κλι-νικής, η νοσηλεία του παιδιού θα έχει τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα, με την όσο το δυνατόν λιγότερη ψυχική επιβάρυνση.

Η νοσηλεία ενός παιδιού είναι ισοδύναμη

πρακτικά με τη νοσηλεία ολόκληρης της οικογένειάς του.

Παιδί


Ξένα σώματα αναπνευστικής οδού στα παιδιά Τα παιδιά μπορούν να καταπιούν πράγματα που ούτε μπορούν να φανταστούν οι ενήλικες: από κλειδιά και συνδετήρες, μέχρι χαρτί και καπάκι από στυλό. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά παιχνίδια που αποτελούνται από μικρότερα κομμάτια, ή τεμάχια, είναι απαγορευμένα για τις ηλικίες έως 3ων ετών. Και αυτό διότι η είσοδος ενός αντικειμένου (ξένου σώματος) στην αναπνευστική οδό, μπορεί να σταθεί μοιραία.


Πιο συχνά το φαινόμενο εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας 14ων μηνών έως 3ων ετών. Οι πιθανότερες εξηγή-σεις είναι η αυξημένη κινητικότητα του μικρού παιδιού και η εξοικείωσή

του με τα νέα αντικείμενα που καθημερινά χρη-σιμοποιεί. Επιπλέον, είναι ευκολότερο να συμβεί σε ένα παιδί το οποίο έχει μειωμένα νευρομυ-ϊκά αντανακλαστικά, πρόβλημα στην κατάποση (ασυνέργεια μυών κατάποσης) και έλλειψη των τελευταίων γομφίων οδόντων.

Τα ξένα σώματα οργανικής φύσεως, όπως φιστίκια, αμύγδαλα, καρύδια, ηλιόσποροι, καρότα, κουκούτσια από καρπούζι ή πεπόνι, αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό εισροφηθέ-ντων ξένων σωμάτων σε αυτές τις ηλικίες.

Στις μικρότερες ηλικίες, δηλαδή κάτω των 12 μηνών, ανακαλύπτονται ξένα σώματα, που ενσφηνώνονται στο χώρο μεταξύ των φωνητι-κών χορδών (γλωττιδικό χώρο) ή στο μεσαρυ-ταινοειδές διάστημα και είναι συνήθως τσόφλια από αυγό, φύλλα δένδρων, μικρά πλαστικά ή μεταλλικά αντικείμενα, οστά από κρέας, αγκά-θια από ψάρι, φυλακτά, κ.ά. Στην προσχολική και σχολική ηλικία, υπερτερούν τα ξένα σώματα ανόργανης προέλευσης, όπως πλαστικά αντι-κείμενα από παιδικά παιχνίδια, κομμάτια από γυαλιά, καρφίτσες, πινέζες, βελάκια, καπάκια από στυλό, κ.ά.

Αυτά τα αντικείμενα «στέκονται» σε οποιο-δήποτε ύψος του αναπνευστικού συστήματος, από το λάρυγγα μέχρι τα βρογχιόλια, δηλαδή τα τελευταία σημεία του πνεύμονα. Επίσης, δεν εί-ναι πάντα σταθερά σε ένα σημείο, αλλά μπορεί να μετακινούνται ακολουθώντας το ρεύμα αέρος της εισπνοής και της εκπνοής, να αποφράσσουν πλήρως, ή μερικώς, τον αυλό του βρόγχου, να εντοπίζονται ταυτόχρονα και στους δύο βρόγ-χους, ή να διασπείρονται μακράν στην περιφέρεια με τέτοια δίνη, ώστε να μην γίνονται ορατά καμιά φορά, ούτε και από τα πιο σύγχρονα ενδοσκόπια.

Τα ατυχήματα των εισροφήσεων είναι συχνότερα στα αγόρια, με αναλογία 1,5 αγόρι προς 1 κορίτσι.

Τι αισθάνεται το παιδί

Τα κύρια συμπτώματα είναι: η αναπνευστική δυ-σχέρεια και ο ερεθιστικός βήχας. Σε πολλές περι-πτώσεις συνυπάρχει βράγχος φωνής, συρίττουσα αναπνοή, πόνος, αιμοπτύσεις και άλλα μικρότερης σημασίας συμπτώματα.Λαρυγγική εντόπιση: Ένα αντικείμενο σχετικά με-γάλο, που αποφράσσει πλήρως τη γλωττίδα και δεν απομακρύνεται με το βήχα, θα προκαλέσει ασφυξία και θάνατο.

Τέτοια αντικείμενα μπορεί να είναι όσπρια, ξηροί καρποί, μικροί καρποί φρούτων, φυλαχτά, μικροε-ξαρτήματα παιδικών παιχνιδιών, κ.ά. Αντικείμενα μικρά, όπως καρφίτσες, τσόφλια αυγού, φύλλα από δένδρα, οστά από κρέας ή ψάρι, προκαλούν βράγ-χος φωνής ή αφωνία, εισπνευστικό συριγμό και ποικίλου βαθμού δύσπνοια.Τραχειακή εντόπιση: Η εντόπιση του ξένου σώμα-τος, σε οποιοδήποτε ύψος της τραχείας, ενδέχεται να μη δώσει χαρακτηριστικά συμπτώματα, ειδικά όταν το παιδί έχει μεγάλη ηλικία ή όταν το ξένο σώμα μετακινείται.

Αμέσως μετά το επεισόδιο της πνιγμονής, εγκα-θίσταται ερεθιστικός βήχας και συρίττουσα αναπνοή που μιμείται την ασθματική βρογχίτιδα. Σε άλλες

Μιχαήλ Χουλάκης, τ. Διευθυντής της ΩΡΛ νοσ. Παίδων «Η Αγία Σοφία» Διευθυντής ΠαιδοΩΡΛ Κλινικής Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών,Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Ιωάννης Βλαστός, αξιωματικός ΕΛ.ΑΣ. Συνεργάτης παιδοΩΡΛ Κλινικής Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών,Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

περιπτώσεις ανακαλύπτεται «ψηλαφητός γδού-πος», που αιτιολογείται ως ήχος που παράγεται από την πρόσκρουση του μετακινούμενου ξένου σώματος στο τοίχωμα της τραχείας, στη φάση της βαθιάς αναπνοής ή στη διάρκεια του βήχα.Βρογχική εντόπιση: Τα ξένα σώματα των βρόγχων προκαλούν κλινική εικόνα που μπορεί να διακριθεί σε τρία στάδια:Το πρώιμο στάδιο (1-2 μέρες): χαρακτηρίζεται από επίμονο ερεθιστικό βήχα, συρίττουσα αναπνοή, εκ-πνευστικό συριγμό και δύσπνοια. Το λανθάνον στάδιο: Η διάρκεια αυτού του σταδίου εξαρτάται από τη φύση του ξένου σώματος και χα-ρακτηρίζεται από έλλειψη συμπτωμάτων ή, εν πάση περιπτώσει, τα συμπτώματα που δημιουργεί είναι τόσο ήπια, ώστε είναι δύσκολο να αποκαλυφθούν.Το μεταγενέστερο στάδιο: Η απουσία αέρα ή ο πλημμελής αερισμός, λόγω της απόφραξης, στο σύ-στοιχο λοβό ή πνεύμονα, θα προκαλέσουν αποφρα-κτικό εμφύσημα, ατελεκτασία, πνευμονική πύκνωση ή ακόμη και πνευμοθώρακα, ενώ πολλές φορές υπάρχει αιμόπτυση.

ΔιάγνωσηΗ εκτίμηση και σωστή διάγνωση του ξένου σώματος, τις περισσότερες φορές, είναι ευθύνη του παιδιά-τρου, ο οποίος πρώτος θα εξετάσει το παιδί.

Ο παιδίατρος θα πρέπει να είναι πολύ προσε-κτικός στην εξέταση, επίμονος στις ερωτήσεις και καχύποπτος στις απαντήσεις που λαμβάνει από τους οικείους του παιδιού.

Θα πρέπει από την ανάλυση του ιστορικού να ανα-καλύψει, αν υπάρχουν, επεισόδια βρογχικού άσθμα-τος, αν το παιδί συνηθίζει να βάζει αντικείμενα στο στόμα του, αν έχει μικρότερα ή μεγαλύτερα αδέλφια, με τα οποία παίζει συχνά ή εάν η οικογενειακή μέρι-μνα και φροντίδα είναι η σωστή.

Η προσθιοπίσθια και πλαγία ακτινογραφία θώρα-κος σε βαθιά εισπνοή αποτελούν γνώμονα και πολύ-τιμο βοήθημα για την εκτίμηση του ξένου σώματος στην αναπνευστική οδό.

Η φλουοροσκόπηση, παρότι μπορεί να δώσει πλη-ροφορίες σε σχέση με τη συμβατική ακτινογραφία, πολύ σπάνια χρησιμοποιείται σήμερα, ακόμη και από μεγάλα ακτινολογικά κέντρα.

Η βρογχογραφία, μολονότι χρησιμοποιείται σε επι-λεγμένες περιπτώσεις, εξακολουθεί να είναι χρήσιμη, γιατί μπορεί να εντοπίσει ξένο σώμα, που βρίσκεται στα περιφερικά τμήματα του βρογχικού δέντρου και έχει αποφράξει στόμιο βρογχοπνευμονικού τμήματος.Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι, (C.T.) και (M.R.I.), έχουν περιορισμένη χρήση και μόνο στις περιπτώσεις εκείνες, όπου τόσο η συμβατική ακτινογραφία, όσο και η διαγνωστική βρογχοσκό-πηση απέτυχαν να δώσουν λύση στο πρόβλημα.

Θεραπευτική αντιμετώπιση Η θεραπεία της εισρόφησης του ξένου σώματος εί-ναι κατά κανόνα η αφαίρεση του, χωρίς φυσικά να αποκλείεται η αυτόματη αποβολή του με το βήχα σε ποσοστό 2%.

Παιδί


Τούτο δε σημαίνει κατά κανένα τρόπο χρονοτρι-βή στον τρόπο δράσης μας, διότι κάθε μετακίνηση ξένου σώματος για αυτόματη αποβολή συνοδεύε-ται από αυξημένο κίνδυνο τέλειας απόφραξης της γλωττίδας.

Η αφαίρεση του ξένου σώματος, όταν βρίσκεται στην είσοδο του λάρυγγα, γίνεται με αμεσοσκό-πηση ή βρογχοσκόπηση. Σπάνια, η θωρακοτομή αποτελεί μέθοδο αφαίρεσης και γίνεται κυρίως σε ιδιόμορφα ξένα σώματα (στάχια, μπίλιες, αγκί-στρια κ.ά.), όπου η ενδοσκοπική αφαίρεση είναι αδύνατη ή προβληματική.

Η επέμβαση στα παιδιά γίνεται με γενική αναι-σθησία και πρέπει ο αναισθησιολόγος, ο ενδοσκό-πος και το νοσηλευτικό προσωπικό, που συμμετέ-χουν να είναι έμπειροι.

Ο παραδοσιακός τρόπος δράσης, με την εισα-γωγή του δακτύλου ή την αναστροφή του παιδιού, και τα κτυπήματα ανάμεσα στις ωμοπλάτες επι-δεινώνουν την κατάσταση και είναι δυνατόν να προκαλέσουν το θάνατο, μετατρέποντας μία ατελή απόφραξη σε τέλεια. Ο χειρισμός του Heimlich εφαρμόζεται σε καταστάσεις όπου ο ασθενής ευρίσκεται στο τελευταίο στάδιο αναπνευστικής ανεπάρκειας ή δεν υπάρχει άλλη καλύτερη λύση.

ΒρογχοσκόπησηΗ αφαίρεση του ξένου σώματος από την αναπνευ-

στική οδό εμφανίζει εξαιρετικές δυσκολίες, που απορρέουν κατά κανόνα από το μικρό μέγεθος των οργάνων του παιδιού, όσο και από την αναπνευ-στική επιβάρυνση, που εμφανίζεται στη διάρκεια της βρογχοσκόπησης.

Σήμερα, η εφαρμογή σύγχρονων ενδοσκοπίων κρυσταλλικής ράβδου, σε συνδυασμό με τη χρή-ση εξελιγμένων πηγών ψυχρού φωτισμού και τη διάθεση κατάλληλων λαβίδων σύλληψης για κάθε περίπτωση, βελτίωσε τις συνθήκες αυτής της χει-ρουργικής προσπάθειας, όπλισε τους ειδικούς με αισιοδοξία, έδιωξε το φόβο και το άγχος για μία ανεπιτυχή προσπάθεια και οδήγησε την ενδοσκο-πική διαδικασία σε υψηλά επίπεδα ασφάλειας και αξιοπιστίας.

Η βρογχοσκόπηση επιχειρείται υπό γενική αναι-σθησία. Μετά την επιλογή του κατάλληλου βρογχο-σκοπίου και την είσοδό του μέσω των φωνητικών χορδών, ο ενδοσκόπος επιθεωρεί με προσοχή την υπογλωττιδική μοίρα του λάρυγγα, όλο το μήκος της τραχείας, μέχρις ότου φθάσει και αναγνωρίσει την τρόπιδα. Με την εντόπιση του ξένου σώματος, επιλέγεται η κατάλληλη λαβίδα και αρχίζει η δια-δικασία της αφαίρεσης - δεν είναι πάντα εύκολη.

ΕπιπλοκέςΟι παρατηρούμενες επιπλοκές στην προσπάθεια αφαίρεσης ξένου σώματος σχετίζονται όχι μόνο

με την εμπειρία του ενδοσκόπου και την ικανότη-τα του αναισθησιολόγου, αλλά και με ένα μεγάλο αριθμό παραγόντων μικρότερης ή μεγαλύτερης βαρύτητας.Διακρίνουμε άμεσες επιπλοκές, που παρατηρού-νται στη διάρκεια της βρογχοσκόπησης, και απώ-τερες, που εμφανίζονται μετά παρέλευση χρόνου από την ενδοσκόπηση.Άμεσες επιπλοκές: καρδιακή ανακοπή, αιμορ-ραγία τραχείας και βρόγχων, ρήξη τραχείας και περιφερικών κυψελίδων, τραυματική λαρυγγίτιδα, υπογλωττιδικό οίδημα.Απώτερες επιπλοκές: πνευμονία, ατελεκτασία, κοκκιώδης ιστός στο σημείο της ενσφήνωσης, στένωση τμήματος βρόγχου.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι σε αυτήν την προσπάθεια, μπροστά στους γονείς, δε δικαι-ούμαστε να είμαστε υπεραισιόδοξοι. Θα πρέπει να τους ενημερώσουμε για τις δυσκολίες που ενδέχεται να συναντήσουμε, για το ενδεχόμενο να μην είμαστε αποτελεσματικοί με την πρώτη προσπάθεια και ότι ίσως χρειαστεί να ξαναεπι-χειρήσουμε.

Επίσης, να τονίσουμε στους γονείς ότι είναι ενδεχόμενο να προκύψει κάποια επιπλοκή κατά τη βρογχοσκόπηση και μόνο όταν πάρουμε τη συ-γκατάθεσή τους, να προχωρήσουμε.

ENJO

Y A

LL N

EW IT

EMS

!


STYLEINSPIRATIONS

SPRING - SUMMER2014COLLECTION

DISCOVER THE NEW!

ENJO

Y A

LL N

EW IT

EMS

!

Στο 08 DRESS CODE αγαπάμε τα παιδιά. Είμαστε απόλυτα εμπνευσμένοι από αυτά. Το περιπετειώδες και αστείο πνεύμα τους,

η πρωτοτυπία και αυθεντικότητά τους καθώς και η παιχνιδιάρικη διάθεσή τους γεμάτη φαντασία, μας οδηγεί σε μεγάλες ανακαλύψεις

που ξεχωρίζουν από το πλήθος και απευθύνονται σε παιδιάμε το δικό τους μοναδικό στυλ!

Όποιο και αν είναι το Dress Code...: Urban cool, ιδιαίτερο και ενημερωμένο, μοντέρνο, εκκεντρικό ή ακραίο, σπορ, smart casual,

οργανικής προέλευσης, κλασσικά βασικά κομμάτιαγια κάθε παιδική γκαρνταρόμπα, σε κάτι πιο μποέμ, κομψό και σικ...δεν χρειάζεται να ψάξετε παραπέρα για ρούχα που θα λατρέψουν οι

μαμάδες και τα παιδιά θα χαίρονται να φορούν!

Υπάρχει τίποτα πιο διασκεδαστικό από τα μοδάτα

χαρούμενα παιδιά;

08 dresscode ShowroomΕλαιών 31 (1ος όρ.), 145 64 Νέα Κηφισιά, Τ. 210 6228333www.08dresscode.com


Υποσπαδίας:Απαντήσεις σε όλα όσα ρωτούν οι γονείς

Οι γονείς των παιδιών με υποσπαδία έρχονται στο γιατρό, στην συντριπτική τους πλειοψηφία «διαβασμένοι». Έχουν αναστατώσει το διαδίκτυο αποκομίζοντας πλήθος πληροφοριών. Παρόλα αυτά, η εικόνα που έχουν για τον υποσπαδία είναι θολή και συγκεχυμένη, είτε λόγω της ποικιλίας των πληροφοριών που βρήκαν, είτε λόγω αδυναμίας να τις ερμηνεύσουν και να τις αξιολογήσουν.


Δείτε ποιες είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις των γονιών στο γιατρό και τις απαντή-σεις που θα πρέπει να έχουν, ώστε να καταλάβουν τι πρόκειται να γίνει με τα γεννητικά όργανα του παιδιού τους

Τι σημαίνει ο όρος «υποσπαδίας»;Ο όρος υποσπαδίας χρησιμοποιείται για να περι-γράψει τη συγγενή ανωμαλία του πέους, κατά την οποία το στόμιο της ουρήθρας, δηλαδή το σημείο από όπου ουρεί το παιδί, δε βρίσκεται στην κορυφή της βαλάνου, αλλά σε οποιοδήποτε άλλο σημείο της κάτω επιφάνειας της βαλάνου και του πέους ή ακόμη στο όσχεο ή στο περίνεο.

Στην παρακάτω εικόνα απεικονίζονται διάφορες περιπτώσεις υποσπαδία. Ο υποσπαδίας μπορεί να συνοδεύεται απο γωνιώδη κάμψη του πέους. Αλ-λοτε πάλι, μπορεί να συνυπάρχουν κήλες, ατελής κάθοδος των όρχεων, ή παθήσεις απο το ουροποι-ητικό.

Η πλειονότητα των περιπτώσεων υποσπαδία είναι βαλανικοί, υποβαλανικοί, ή πρόσθιοι πεϊκοί. Οι υπόλοιπες περιπτώσεις είναι λιγότερο συχνές. Εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε και μία τελευταία κατηγορία, τους υποσπαδίες μετά από μία αποτυχη-μένη απόπειρα χειρουργικής αποκατάστασης.

Στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, οι επεμβάσεις για χειρουργική αποκατάσταση του υποσπαδία κάθε κατηγορίας είναι συχνές σε σχέση με τη συχνότητα εμφάνισης της πάθησης στα αγόρια.

Γιατί το παιδί μας γεννήθηκε με υποσπαδία; Έγινε κάποιο λάθος κατά την εγκυμοσύνη;Δεν έγινε κανένα λάθος, ούτε μπορεί κανείς να εξακριβώσει την αίτια για κάθε περίπτωση χωρι-στά. Η πιθανότητα να γεννηθεί ένα αγόρι με υπο-σπαδία είναι 1 στις 300 γεννήσεις αγοριών, ενώ, αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, η πιθανότητα αυξάνεται στο 1 στις 100 ή 80 γεννήσεις.

Έχουν ενοχοποιηθεί ενδοκρινικοί, γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες (π.χ. παρουσία οιστρο-γόνων ή παρόμοιων ουσιών στο πόσιμο νερό), όπως επίσης και ενζυμικοί παράγοντες που έχουν σχέση με τη σύνθεση της τεστοστερόνης. Τέλος, έχει διαπι-στωθεί ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης του υποσπαδία. Τα τελευταία χρόνια η συχνότητα εμφάνισης περιπτώσεων υπο-σπαδία έχει σχεδόν διπλασιασθεί.

Ποιά είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση και πότε πρέπει να γίνει;Η αντιμετώπιση του υποσπαδία είναι πάντα χειρουρ-γική. Όσον αφορά στο πότε, επικρατεί πλέον ομοφω-νία ότι αυτή πρέπει να γίνεται μετά τον 6ο μήνα της ζωής και πριν από τα πρώτα γενέθλια του παιδιού. Η ηλικία αυτή είναι η καταλληλότερη για τα παιδιά, γιατί θυμούνται λιγότερα, αλλά, και για τους γονείς που αναλαμβάνουν τη μετεγχειρητική φροντίδα.

Τι πρέπει να γίνεται κατά τη χειρουργική αποκαταστάση του υποσπαδία;Η χειρουργική αποκατάσταση του υποσπαδία περι-λαμβάνει την ουρηθροπλαστική, τον ευθειασμό του πέους, αν υπάρχει γωνίωση, και την πλαστική της ακροποσθίας.

Λέγοντας ουρηθροπλαστική εννοούμε την κατα-σκευή ουρήθρας από το σημείο του υποσπαδιακού

Παναγιώτης Αυτζόγλου, Διδάκτωρ ΑριστοτελείουΠανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Παιδοχειρουργός ΙατρικούΔιαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

στομίου μέχρι την κορυφή της βαλάνου. Με άλλα λόγια αποκατάσταση της ουρήθρας στο φυσιολογικό.

Ο ευθειασμός του πέους γίνεται όταν υπάρχει σαφής γωνίωση που μελλοντικά θα δημιουργεί λει-τουργικά προβλήματα.

Η πλαστική της ακροποσθίας σημαίνει την απο-κατάσταση της ακροποσθίας έτσι ώστε να περιβάλ-λει τη βάλανο και να τη σκεπάζει. Όμως αυτό δεν είναι απαραίτητο. Δεν είναι λάθος να κάνει κανείς ταυτόχρονα περιτομή.

Η διαφωνία που υπάρχει μεταξύ των παιδοχει-ρουργών που ασχολούνται με τον υποσπαδία εί-ναι ότι αυτό το δέρμα της ακροποσθίας πρέπει να διατηρείται, γιατί σε περίπτωση μετεγχειρητικής επιπλοκής θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη διόρθωσή της.

Είναι απαραίτητο να χορηγούνται στο παιδί ορμόνες πριν από την εγχείρηση;Σε πολύ λίγες και επιλεγμένες περιπτώσεις ναι. Αφή-στε να το κρίνει και να το αποφασίσει ο γιατρός σας.

Υπάρχουν πολλές τεχνικές διόρθωσης του υποσπαδία; Ποια είναι η καταλληλότερη;Η εποχή των πολλών τεχνικών, των πολλαπλών επεμβάσεων και της μακράς μετεγχειρητικής νο-σηλείας των παιδιών με υποσπαδία είναι πλέον παρελθόν.

Σήμερα, οι περισσότεροι παιδοχειρουργοί, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, με ή χωρίς γωνιώ-δη κάμψη, προτιμούμε τη διόρθωση του υποσπαδία με μία επέμβαση.

Λιγότερο συχνά, προκύπτει η ανάγκη να εφαρ-μόσουμε τεχνικές που απαιτούν χρήση κρημνών από το δέρμα της ακροποσθίας (όπως είναι η τε-χνική του αγγειούμενου επικαλυπτικού κρημνού). Ακόμη πιο σπάνια, χρησιμοποιούμε ελεύθερους κρημνούς (έσω επιφάνεια δέρματος ακροποσθίας ή στοματικός βλεννογόνος). Εδώ πρόκειται για επι-πλεγμένους υποσπαδίες (αποτυχία προηγούμενων επεμβάσεων).

Πόση ώρα διαρκεί η επέμβαση και πόσο επικίνδυνη είναι; Ανησυχούμε πιο πολύ για την αναισθησία.Η επέμβαση θα κρατήσει τόσο ώστε να γίνουν όλα τέλεια και με ασφάλεια. Η οδήγηση με το αυτοκί-νητο είναι πολύ πιο επικίνδυνη από την εγχείρηση.

Η επέμβαση εκτελείται υπό γενική αναισθησία. Ποτέ σχεδόν δε διαρκεί λιγότερο από μιάμιση ώρα και μπορεί να φτάσει ως και τρεισήμισι ώρες περί-που, ανάλογα με τη βαρύτητα της κάθε περίπτωσης.

Πρακτικά, είναι μία ακίνδυνη επέμβαση. Στην πραγματικότητα, οι χειρουργικές επεμβάσεις στα παιδιά είναι ασφαλείς, όταν γίνονται σε ένα οργα-νωμένο κέντρο. Ο χειρουργός, ο αναισθησιολόγος και το νοσηλευτικό προσωπικό του νοσοκομεί-ου κάνουν όλες τις απαραίτητες ενέργειες και παίρνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να «δι-πλοκλειδώσουν» τις πόρτες της κλινικής και του χειρουργείου σε όλους τους μέχρι αυτή τη στιγμή θεωρητικούς κινδύνους.

Τύποι ΥποσπαδίαΔείχνει από που εκρέουν τα ούρα

Για πληροφορίες: [email protected]

Παιδί


Πόσες μέρες θα μείνει το παιδί μου στο νοσοκομείο; Θα πονάει;Στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης χειρουρ-γούμε κάθε χρόνο πολλά παιδιά με υποσπαδία ποι-κίλης βαρύτητας. Τα παιδιά εισέρχονται το πρωί της ημέρας που θα γίνει η επέμβαση. Έχουν κάνει ήδη τον απαραίτητο προεγχειρητικό έλεγχο (κλινική εξέταση, αιμοληψία για εξετάσεις αίματος, υπερηχογράφημα νεφρών και ουροδόχου κύστεως και σε μερικές περι-πτώσεις καρυότυπο). Εξετάζονται από τον αναισθησι-ολόγο και παίρνουν την προνάρκωση για να κατέβουν στο χειρουργείο ήρεμα, συνοδευόμενα από τους γονείς. Χειρουργούνται και επανέρχονται στο κρε-βάτι τους, πάλι συνοδεία των γονέων. Μένουν στην κλινική ένα βράδυ, δηλαδή τόσο όσο χρειάζεται να εξοικειωθούν οι γονείς και να εκπαιδευτούν στο θέμα της μετεγχειρητικής φροντίδας. Στο διάστημα αυτό, τα παιδιά λαμβάνουν ορό μόνο για λίγες ώρες, συστη-ματικά παυσίπονο, για να μην πονούν, και αντιβίωση.

Πώς θα είναι το παιδί μας όταν γυρίσει από το χειρουργείο; Πότε θα φάει; Μπορούμε να το πάρουμε αγκαλιά;Θα είναι πολύ καλά. Θα έχει ορό για λίγες ώρες μόνο. Σε 3-4 ώρες θα πάρει το πρώτο του γεύμα (τσάϊ, χα-μομήλι ή νερό) και πάλι 3 ώρες μετά το 2ο, κ.ο.κ.. Ο ορός θα διακοπεί μετά την έναρξη της σίτισης. Κρα-τάμε όμως το φλεβοκαθετήρα στο χεράκι του για τη χορήγηση παυσίπονου και αντιβίωσης. Μερικά παιδιά είναι ανήσυχα ή κλαίνε για τα πρώτα είκοσι με τριάντα λεπτά. Μετά ησυχάζουν και κοιμούνται. Μπορείτε να το πάρετε αγκαλιά από την πρώτη στιγμή.

Θα μπορούμε να το φροντίζουμε μόνοι μας στο σπίτι; Θα χρειασθούν αλλαγές;Η απάντηση στην πρώτη ερώτηση είναι κατηγορημα-τικά ΝΑΙ! Είναι απλό πράγμα να δίνετε στο παιδί σας το σιροπάκι με το αντιβιοτικό και το παυσίπο-

νο και να τακτοποιείτε τον καθετήρα στις πάνες του παιδιού σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού.

Αλλαγές ίσως να χρειαστούν μία έως δύο, που θα τις κάνει ο γιατρός. Είναι απλές και ανώδυνες. Ο καθετήρας μένει συνήθως για 7 μέρες (το πιο συχνό) έως 10 μέρες (λιγότερο συχνό). Σπανιό-τερα, κρατούμε τον καθετήρα για 12-14 ημέρες. Στο διάστημα αυτό καθαρίζουμε και πλένουμε το παιδί τοπικά.

Τι επιπλοκές πρέπει να περιμένουμε;Έχουν περιγραφεί διάφορες επιπλοκές στη χει-ρουργική του υποσπαδία, οι οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν περιορισθεί κατά πολύ. Πρακτικά, αυτές που απασχολούν τον παιδοχειρουργό είναι τρείς: το συρίγγιο, η στένωση της ουρήθρας και το αισθητικό αποτέλεσμα. Όταν λέμε συρίγγιο εν-νοούμε τη διαφυγή ούρων από κάποιο σημείο της ουρηθροπλαστικής. Πρακτικά βλέπουμε να «στά-ζει» ούρα από την κάτω επιφάνεια του πέους ή ακόμη να σχηματίζεται ένα κανονικό ρεύμα ού-ρων. Το ποσοστό εμφάνισης της επιπλοκής αυτής κυμαίνεται και είναι γύρω στο 4%.

Η στένωση της ουρήθρας είναι ακόμα πιο σπά-

Στις φωτογραφίες μπορείτε να δείτε την επίδεση που κάνουμε καθώς και το πώς τακτοποιούμε τον καθετήρα στις πάνες του παιδιού. Έτσι θα φύγετε στο σπίτι την επόμενη ημέρα.

νια και αντιμετωπίζεται με διαστολείς. Το αισθητικό πρόβλημα όταν υπάρχει αντιμε-

τωπίζεται και αυτό χειρουργικά. Όλα αυτά δεν αποτελούν «αποτυχία» της επέμ-

βασης. Αποτυχία ονομάζουμε την πλήρη ή σε με-γάλη έκταση, διάσπαση ή διάνοιξη της ουρηθρο-πλαστικής και της βαλάνου. Αυτό αντιμετωπίζεται 6 μήνες μετά από την αρχική επέμβαση, με πλήρη αναθεώρηση της εγχείρησης και νέα πλαστική.

Παρόλα αυτά, είμαστε ακόμη αναποφάσιστοι τι πρέπει να κάνουμε; Σωστό. Έτσι συμβαίνει με τους περισσότερους γονείς. Η γνώμη μου είναι να ρωτήσετε, να δείτε, να μιλήσετε με το γιατρό ή τους γιατρούς για ότι σας απασχολεί και να επιλέξετε ψύχραιμα αυτό που τελικά θα βεβαιωθείτε ότι είναι σωστό για το παιδί και για σας.

Όποια επιλογή γιατρού ή νοσηλευτικού ιδρύ-ματος και αν κάνετε, πρέπει να ξέρετε ότι έχει μεγάλη σημασία και η δική σας συνεργασία με το γιατρό και το νοσηλευτικό προσωπικό. Γιατί μέσα από την καλή συνεργασία προκύπτει και το καλό αποτέλεσμα για το παιδί σας.


Επαγγελματικό Check-up Εργαζομένων

AD EPAGELMATIKO CHECK UP_FINAL.indd 11 2/8/14 2:56 π.μ.


ΜεσολοβιοτομίαΤο μεσολόβιο είναι μία δέσμη νευρικών ινών που συνδέουν τα δύο ημισφαίρια. Μέσω ολικής ή μερικής διατομής των ινών του μεσολοβίου δυσκολεύεται η επικοινωνία μεταξύ των δύο ημισφαιρίων και, ακολού-θως, η επέκταση των κρίσεων από το ένα ημισφαίριο στο άλλο. Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται σε ιδιαίτερα σο-βαρές και εξαιρετικά δύσκολες περιπτώσεις επιληψίας γενικευμένης μορφής, σε ασθενείς που πέφτουν και κινδυνεύουν από τραύματα και σοβαρές κακώσεις.

Λειτουργική ημισφαιρεκτομίαΕίναι ένα είδος ημισφαιρεκτομίας, όπου ένα μέρος του εγκεφάλου αφαιρείται, ή ολόκληρο το ημισφαίριο αποσυνδέεται από τον υπόλοιπο εγκέφαλο, σε βαριάς μορφής επιληψία και περιορίζεται σε μικρά παιδιά, 5-6 ετών, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις έως και την αρχή της εφηβίας, 12-13 ετών, των οποίων παιδιών το ένα ημισφαίριο δεν είναι λειτουργικό.

Πολλαπλή υποφλοιική διατομήΤεχνική που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των κρίσεων από περιοχές εγκεφάλου που δεν είναι δυνατόν να αφαι-ρεθούν με ασφάλεια. Με τις πολλαπλές μικροχειρουργι-κές διατομές εμποδίζεται η διασπορά κρίσεων χωρίς να επηρεάζεται η φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου.

Διεγέρτης Πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS)Πρόκειται για μία «απλή» και ιδιαίτερα διαδεδομένη τεχνική της τελευταίας 20-ετίας, όπου εμφυτεύσιμος μηχανισμός (ηλεκτρόδιο-μπαταρία) ερεθίζει μονόπλευ-ρα το πνευμονογαστρικό νεύρο και ελέγχει το 50% των κρίσεων, ενώ βελτιώνονται συγχρόνως οι υπόλοιπες και η ποιότητα ζωής του ασθενούς. Αν και συνήθως προτείνεται για παιδιά άνω των 12 ετών, έχει χρησιμο-ποιηθεί επιτυχώς και σε μικρά παιδιά (>4-5 ετών)

Νευροδιεγέρτης εγκεφάλουΠρόκειται για εμφύτευση εξωκρανιακού διεγέρτη που συνδέεται με ενδοεγκεφαλικά ηλεκτρόδια επιφανειακά ή μέσα στον εγκέφαλο για τον έλεγχο κρίσεων από συγκε-κριμένη περιοχή του εγκεφάλου.

γράφημα διερευνάται αρχικά η αιτία, όπως π.χ. φλοιική δυσπλασία, αγγειακή ή αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία, τραύμα, όγκος, εγκεφαλικό ή άλλες σπάνιες παθολογι-κές καταστάσεις.

Ο παιδίατρος-νευροψυχολόγος εκτιμά τη διανοητική λειτουργία και το επικρατούν ημισφαίριο και, με δεδο-μένο ότι ο ασθενής έχει σταματήσει να ανταποκρίνεται στα φάρμακα, γίνεται περαιτέρω διερεύνηση για το αν ο ασθενής μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά, με συνε-χή και ειδική καταγραφή ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος.

Υπάρχουν τρείς βασικές μορφές χειρουργικής επιληψίας

1. χειρουργική αφαίρεση περιοχής εγκεφάλου που προκαλεί κρίσεις (συμπεριλαμβανομένων άλλων αιτιών όπως όγκοι ή δυσπλασίες)

2. χειρουργική που διακόπτει τις νευρικές οδούς μέσω των οποίων μία επιληπτική κρίση διαχέεται στον εγκέφαλο

3. χειρουργική εμφύτευσης διεγερτών-ηλεκτροδίων για τον έλεγχο ή μείωση των κρίσεων

Ποιες είναι οι διάφορες χειρουργικές επιληψίας;ΛοβεκτομίαΟ εγκέφαλος, εκτός της παρεγκεφαλίδος και του στελέ-χους, αποτελείται από το μετωπιαίο, βρεγματικό, κροτα-φικό και ινιακό λοβό. Ο λοβός, στον οποίον εμφανίζεται συχνότερα η επιληψία, είναι ο κροταφικός λοβός. Κατά τη λοβεκτομία του κροταφικού λοβού, αφαιρείται εγκε-φαλικός ιστός, που είναι υπεύθυνος για την πρόκληση κρίσεων, συχνότερα το πρόσθιο τμήμα και το βαθύ μέσο του κροταφικού λοβού. Συνήθως, οι κρίσεις εξαλείφο-νται πλήρως μετά την αφαίρεση του παθολογικού ιστού.

Ε ντούτοις, το 70% των επιληπτικών κρίσεων στα παιδιά υποχωρούν μετά ή κατά τη διάρ-κεια της εφηβείας, ενώ κάποιες επιληπτικές κρίσεις, π.χ. μετά από υψηλό πυρετό, είναι περιστασιακές και δεν καταλήγουν ποτέ σε

μόνιμη επιληψία.Τα περισσότερα παιδιά με επιληψία εμφανίζουν

φυσιολογική διανοητική λειτουργία και κατά κανόνα δεν υπολείπονται των παιδιών που δεν έχουν τη νόσο. Η αι-τία της εμφάνισης επιληψίας στα παιδιά είναι κατά τα 2/3 αγνώστου αιτιολογίας ενώ στο υπόλοιπο 1/3 οφείλεται σε εκ γενετής παθολογικές καταστάσεις (~20%), τραύμα (~5%), λοιμώξεις (~4%), όγκους (~1,5%), ισχαιμικά (~1,5%) και άλλες επίκτητες παθολογικές καταστάσεις.

Το 70% των παιδιών με επιληψία ανταποκρίνονται σε φαρμακευτική θεραπεία και ενδεχομένως και σε δι-ατροφική θεραπεία ενώ ~20% πρέπει και μπορούν να αντιμετωπιστούν χειρουργικά.

Χειρουργική ΕπιληψίαςΗ χειρουργική επιληψίας συνίσταται στη χειρουργική εγκεφάλου, για τον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων και τη βελτίωση ποιότητας ζωής του ασθενούς. Ο ασθενής πρέπει να εκτιμηθεί από ειδική ομάδα ιατρών παιδιάτρων και νευροχειρουργών.

Ο παιδίατρος-επιληπτολόγος διερευνά τη συχνότητα, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια των κρίσεων. Με μα-γνητική τομογραφία εγκεφάλου και ηλεκτροεγκεφαλο-

Χάρης Κουρτόπουλος, MD, PhDΚαθηγητής ΝευροχειρουργικήςΝευροχειρουργόςΣυνεργάτης Ιατρικού Παιδιατρικού Κέντρου,Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Η χειρουργική επιληψίας μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε εξειδικευμένες παιδιατρικές μονάδες με τη συνεργασία παιδονευρολόγων, νευροφυ-σιολόγων, παιδοψυχολόγων, νευροακτινολό-γων και νευροχειρουργών.

Επιληψία στα παιδιά: Χειρουργική ΕπιληψίαςΗ επιληψία εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες. Κάποια είδη επιληψίας εμφανίζονται σε μικρά παιδιά και εφήβους, και εκτιμάται ότι 3-5% όλων των παιδιών θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή μία επιληπτική κρίση.

88 www.iatrikoskosmos.gr 210 6862766

Διαχείριση του βάρους κατάτη διάρκεια του καλοκαιριούΚατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού μεταβάλλονται. Η θερμοκρασία ανεβαίνει, οι δραστηριότητες εκτός σπιτιού και οι έξοδοι πληθαίνουν, η ώρα των διακοπών πλησιάζει!Είτε επιθυμείτε να πάρετε βάρος, είτε να χάσετε, το καλοκαίρι είναι η κατάλληλη εποχή. Ακολουθούν κάποιες πρακτικές συμβουλές, οι οποίες μπορούν να δώσουν λύσεις σε καθημερινά, πρακτικά ερωτήματα.

89www.iatriko.gr Για πληροφορίες: [email protected]

Θεόδωρος Κουτράκος,MmedSciΚλινικός Διαιτολόγος ΔιατροφολόγοςΙατρικού Κέντρου Αθηνών

Η ποικιλία των καλοκαιρινών τροφίμων και η πληθώρα των υγιεινών συνταγών της ελληνικής κουζίνας δημιουργούν ένα όχη-μα, το οποίο μπορούμε να οδηγήσουμε προς όποια κατεύθυνση επιθυμούμε. Με ισορρο-πημένους συνδυασμούς και λίγη φαντασία, μπορούμε να βοηθηθούμε να ελέγξουμε το βάρος μας, είτε θέλουμε να το αυξήσουμε, είτε να το μειώσουμε.


Δρ. Β. ΑποστολόπουλοςΝέα εποχή για τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών

Σ τις δράσεις και το έργο του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών αναφέρθηκε ο Διευθύνων Σύμβου-λος του Ομίλου Δρ. Β. Αποστολόπουλος, στο

πλαίσιο συνάντησης γνωριμίας της ηγετικής ομάδας του Ομίλου με τους δημοσιογράφους του ιατρικού ρε-πορτάζ που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014.

Σε μία εφ’ όλης της ύλης ομιλία, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών αναφέρθηκε στην απειλή της βιωσιμότητας του ιδιωτικού κλάδου υγείας υπό τα σημερινά δεδομένα, στις εξωστρεφείς δράσεις του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών ως μέσο αντι-μετώπισης της κρίσης, ενώ παράλληλα έδωσε μία νότα αισιοδοξίας αναφερόμενος στις ευκαιρίες που προκύπτουν σε περιόδους κρίσης.

Ειδικότερα, ο κ. Αποστολόπουλος τόνισε την ανά-γκη άμεσης εξυγίανσης και διαφάνειας του χώρου της υγείας και τη διαμόρφωση σαφών κανόνων και πλαισίου λειτουργίας, αφού η καθυστέρηση των ληξι-προθέσμων, τα άδικα και οριζόντια μέτρα των rebate και clawback, χωρίς μάλιστα αυτά να συνοδεύονται από αντίστοιχους ελέγχους, καθώς και η συνέχιση του καθεστώτος αδιαφάνειας στον ΕΟΠΥΥ συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα.

Επίσης, αναλύθηκε η στρατηγική αντιμετώπισης της κρίσης από τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, η οποία συνοψίζεται στους εξής άξονες:

• Νέες επενδύσεις σε υποδομές, τεχνολο-γίες αιχμής και νέα τμήματα, οι οποίες ξεπέρασαν την τελευταία διετία τα 15εκ Ευρώ

• Αναδιάρθρωση διοικητικής ομάδας• Αναβάθμιση ποιότητας υπηρεσιών,

η οποία επισφραγίστηκε με την ολο-κλήρωση της απόκτησης των πιστο-ποιητικών ISO 9001-2008, TEMOS Quality in International Patient Care, TEMOS Excellence in Medical Tourism, Diplomatic Council ως “Best Hospitals Worldwide 2014”

• Διατήρηση των θέσεων εργασίας• Εξασφάλιση μεγαλύτερης προσβασιμό-

τητας στις υπηρεσίες του Ομίλου (σύνα-ψη συμφωνιών με ασφαλιστικές εταιρί-ες, φορείς κλπ.)

• Ενδυνάμωση της παρουσίας του Ομίλου διεθνώς, στο χώρο του Ιατρικού Τουρι-σμού, με αποτέλεσμα το 11% του κύ-κλου εργασιών του να προέρχεται από αλλοδαπούς ασθενείς. Επίσης, μέσω πρόσφατης συνεργασίας με τον Όμιλο Μουζενίδη, ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών απέκτησε πάνω από 70 σημεία πώλησης

για την προσέλκυση ασθενών στις πρώ-ην Σοβιετικές Δημοκρατίες

• Κλιμάκωση δράσεων Εταιρικής Κοινωνι-κής Ευθύνης, όπως το πρόγραμμα τηλε-ϊατρικής σε συνεργασία με τη Vodafone και η παροχή προνομίων σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες

Τέλος, ο κος Αποστολόπουλος αναφέρθηκε στις τάσεις συγκέντρωσης που θα παρουσιαστούν στην ελληνική αγορά το επόμενο διάστημα και ενδεχόμε-νων συμπράξεων ιδιωτικού και δημοσίου τομέα όπου φιλοδοξία του Ομίλου αποτελεί να αναλάβει πρωτα-γωνιστικό ρόλο.

06.2014

Από αριστερά: οι κ.κ. Δέσποινα Παπαχρήστου, Γενική Διευ-θύντρια Ιατρικού Περιστερίου, Ιωάννης Πυρνοκόκης, Γενικός Διευθυντής Ιατρικού Π. Φαλήρου, Βασίλης Μπαρδής, Γενικός Επιχειρησιακός και Διοικητικός Διευθυντής Ομίλου, Μανώλης Μαρκόπουλος, Γενικός Οικονομικός Διευθυντής Ομίλου, Πόλυ Ζησοπούλου, Σύμβουλος Διοίκησης Ομίλου, Λένα Σπάχου, Personal Assistant του Δρ. Βασίλη Αποστολόπουλου, Θοδω-ρής Χακαμιώτης, Γενικός Διευθυντής Ιατρικού Ψυχικού

Από αριστερά: οι κ.κ. Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Πόλυ Ζησοπούλου, Σύμβουλος Διοίκησης Ομίλου, Κωστής Χατζηγιαννάκης, Διευθυντής Εταιρικών & Διεθνών Σχέσεων του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Άποψη της αίθουσας

Από αριστερά: oι κύριοι Χρήστος Αποστολόπουλος, Αντιπρόεδρος Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ. Κωνσταντίνος Μ. Κωνσταντινίδης, MD, PhD, FACS, Επιστημονικός Διευθυντής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και Πρόεδρος της Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης,Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Από αριστερά: οι κύριοι Νίκος Μόσχος, Διευθυντής Επιχειρησιακής Ανάπτυξης Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Χρήστος Αποστολόπουλος, Αντιπρόεδρος Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Ιωάννης Πυρνοκόκης, Γενικός Διευθυντής Ιατρικού Π. Φαλήρου, Μανώλης Μαρκόπουλος, Γενικός Οικονομικός Δι-ευθυντής Ομίλου, Θοδωρής Χακαμιώτης, Γενικός Διευθυντής Ιατρικού Ψυχικού

Από αριστερά: οι κυρίες Βαρβάρα Πλιάτσικα, Γενική Διευθύ-ντρια Ιατρικού Δάφνης, Νικολέτα Ντάμπου, Δημοσιογράφος, Ευθυμία Βλαχοκώστα, Διευθύντρια Μαιευτικής Γυναικολογι-κής Κλινικής Γαία και Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

www.twitter.com/diavalkaniko

www.youtube.com/IatrikoDiavalkaniko

www.facebook.com/Interbalkan

AD ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ 21Χ28,5 cm_ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.indd 1 1/8/14 7:30 μ.μ.


Μ ε ιδιαίτερη επιτυχία ολοκληρώθηκε το πολυθεματικό συνέδριο για τις «νέες τεχνολογίες στην Ιατρική και τον

Ιατρικό Τουρισμό», που πραγματοποιήθηκε στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, στο οποίο μίλησαν διεθνούς φήμης Έλληνες και ξέ-νοι ομιλητές και παρέστησαν περισσότεροι από 300 ιατροί και επαγγελματίες υγείας. Τις εργα-σίες του συνεδρίου τίμησαν με την παρουσία τους, οι υπουργοί Υγείας, Μάκης Βορίδης και Μακεδονίας – Θράκης, Γεώργιος Ορφανός.

Η ανάπτυξη και χρήση στην Ελλάδα των νέων τεχνολογιών στην ιατρική και η υψηλού επιπέ-δου εξειδίκευση των Ελλήνων ιατρών έθεσαν τις βάσεις για τη δημιουργία ρεύματος ιατρικού τουρισμού στη χώρα, με την τόνωση της Εθνι-κής οικονομίας, τόνισαν στο σύνολό τους οι ομιλητές.

Γ. Αποστολόπουλος: Είμαστε πρωτοπόροι «Ο Όμιλος του Ιατρικού Αθηνών, στα νοσο-κομεία του οποίου εντάσσεται και το Ιατρικό Διαβαλκανικό, είναι ο πρωτοπόρος τόσο στην απόκτηση και χρήση νέων τεχνολογιών όσο και στον τομέα ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού στην Ελλάδα», τόνισε ο πρόεδρός του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ Αποστολόπουλος, ο οποίος επισήμανε ότι παρά την οικονομική κρίση στη χώρα μας, ο Όμιλος του Ιατρικού Αθηνών θα συνεχίσει να πρωτοπορεί, ώστε οι Έλληνες να μην χρειάζεται να πηγαίνουν σε άλλες χώρες για να τους παρασχεθούν οι οποιεσδήποτε ια-τρονοσηλευτικές υπηρεσίες.

Ο κ. Αποστολόπουλος υπογράμμισε ότι τα νο-σοκομεία του Ομίλου αποτελούν κέντρο αναφο-ράς σε όλη την Ευρώπη στη ρομποτική χειρουρ-γική. Υπενθύμισε ότι, επειδή τα νοσοκομεία του Ομίλου υποδέχθηκαν και θεράπευσαν χιλιάδες Λίβυους πολυτραυματίες με άριστα αποτελέσμα-τα, το υπουργείο Υγείας της Λιβύης τα επέλεξε

Δρ. Γ. Αποστολόπουλος σε συνέδριο στο Ιατρικό Διαβαλκανικό «Είμαστε πρωτοπόροι στον Ιατρικό Τουρισμό»

για νέα σύμβαση υγειονομικής συνεργασίας. Επίσης, ο Όμιλος συνεχίζει με ειδικά προ-γράμματα ιατρικού τουρισμού στη Ρωσία και στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, καθώς και στις όμορες χώρες, ενώ έχει συστήσει Γραφείο Ιατρικού Τουρισμού και έλαβε διεθνείς πιστο-ποιήσεις ISO, TEMOS International και TEMOS Excellence.

Μ. Βορίδης: Αντιμετωπίζουμε τις «αγκυλώ-σεις»Ο υπουργός Υγείας, Μάκης Βορίδης, χαι-ρετίζοντας τις εργασίες του συνεδρίου, υπο-γράμμισε ότι η ενθάρρυνση του ιατρικού τουρισμού, αποτελεί στόχο του υπουργείου. Εξήγγειλε, ότι προωθούνται προς ψήφιση, μέχρι το Σεπτέμβριο, διατάξεις με τις οποίες αντιμετωπίζονται γραφειοκρατικές αγκυλώσεις για την προσέλκυση ξένων ασθενών. Τόνισε ότι «ο τομέας της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι ο κατ΄ εξοχήν τομέας που ενδείκνυται για ιατρικό τουρισμό» στην Ελλάδα, διότι «το θεσμικό μας πλαίσιο είναι πληρέστερο και πιο προοδευτικό από το αντίστοιχο άλλων χωρών της Ευρώπης».

Κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, ο υπουργός Μακεδονίας – Θρά-κης, Γεώργιος Ορφανός, υπογράμμισε το υψηλό κύρος των Ελλήνων ιατρών, το οποίο αναγνωρίζεται διεθνώς και το οποίο μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη του ιατρικού τουρι-σμού.

Επίσης, ο Νομικός Σύμβουλος του Υπουργού Υγείας, Θανάσης Πλεύρης, ως ομιλητής του συνεδρίου, αναφέρθηκε σε όλα τα θέματα που αφορούν τη νομική κάλυψη των συγκαταθέσε-ων για τις παρεχόμενες ιατρικές πράξεις, που επεξεργάστηκε για λογαριασμό του υπουργεί-ου.

Στο συνέδριο συμμετείχε και εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, S. Vanderspoel, η οποία επισήμανε τη σημαντική μείωση της ανδρικής και γυναικείας γονιμότη-τας, την πρώιμη εμφάνιση της εμμήνου ρήσεως αλλά και της κλιμακτηρίου στις γυναίκες και τα απέδωσε στη μόλυνση του περιβάλλοντος και στον τρόπο ζωής. Τόνισε ότι στην Ελλάδα το 16% των ζευγαριών είναι υπογόνιμα, ενώ τα πρωτεία στην υπογονιμότητα κατέχουν οι χώρες της πρώην ΕΣΣΔ.

Τελετή αδελφοποίησης και e-learningΚατά τη διάρκεια του συνεδρίου, πραγματοποι-ήθηκε τελετή αδελφοποίησης της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής και της αντίστοιχης της Ρουμανίας. Από ελληνικής πλευράς το πρωτόκολλο αδελφοποίησης υπέ-γραψαν ο πρόεδρος και ο Γ.Γ της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής, καθηγ. Ευγ. Κουμαντάκης και Κ. Πάντος, καθώς και ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Βουκουρεστί-ου, καθηγ. R. Vladareanu.

Το e-learning πρόγραμμα μεταξύ των πανε-πιστημίων Αθηνών και Βουκουρεστίου για την εκπαίδευση Ρουμάνων ιατρών, βιολόγων και τεχνικών στην υποβοηθούμενη αναπαραγω-γή από Έλληνες συναδέλφους τους, παρουσία-σαν ο καθηγητής και εκπρόσωπος του Πανεπι-στημίου Αθηνών Π. Πετράκης και ο υπεύθυνος του προγράμματος, καθηγητής Μ. Κουτσουλι-έρης, υπογραμμίζοντας τη θετική συμβολή των νέων τεχνολογιών στην επιστημονική γνώση και εξειδίκευση.

06.2014

Ο Πρόεδρος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Γ. Αποστολόπουλος

Ο Υπουργός Υγείας, Μ. Βορίδης

Η εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, S. Vanderspoel

93www.iatriko.gr

Δρ. Κωνσταντίνος Μ. Κωνσταντινίδης, MD, PhD, FACS, Διευθυντής Γενικής, Βαριατρικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και Πρόεδρος της Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικήςτης Νοτιοανατολικής Ευρώπης,

Στιγμιότυπο από τη συνέντευξη τύπου

Ο Υπουργός Μακεδονίας - Θράκης, Γ. Ορφανός

Ο Πρόεδρος του συνεδρίου, καθ. Γ. Μπασδάνης

Ρομποτική Χειρουργική Πρωτοπόρος είναι η χώρα μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στη ρομποτική χειρουργική, που εφαρμόζεται με εξαιρετική επιτυχία, όπως υπο-γράμμισε ο κορυφαίος σε θέματα ρομποτικής χειρουργικής, καθηγητής Κ. Κωνσταντινίδης. Ο διευθυντής του Τμήματος Ρομποτικής του Ιατρικού Αθηνών, ανέλυσε τα σημαντικά πλε-ονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής ως προς το καλύτερο χειρουργικό αποτέλεσμα, την ταχύτατη ανάρρωση και την αντιμετώπιση εξαιρετικά σύνθετων περιστατικών, στους πε-ρισσότερους τομείς της χειρουργικής.

Ιδιαίτερα στην ουρολογία, και ακόμη ει-δικότερα σε περιπτώσεις όπως ο καρκίνος του προστάτη και της ουροδόχου κύστης, η ρομποτική χειρουργική έχει θεαματικά απο-τελέσματα έναντι των άλλων χειρουργικών μεθόδων, τόνισαν οι πιστοποιημένοι στη ρομποτική, ουρολόγοι του Ιατρικού Διαβαλ-κανικού, Α. Ανδρέου και Αθ. Μπέκος, ενώ για τα αντίστοιχα αποτελέσματα σε περιπτώ-σεις καρκίνου του ορθού, λαπαροσκοπικά και ρομποτικά παρουσίασαν εντυπωσιακά συγκριτικά αποτελέσματα, οι χειρουργοί Χρ. Ευθυμιάδης και Χρ. Κοσμίδης.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ΕΕΑΙ) σε συνεργασία με το Ιατρικό Διαβαλ-κανικό Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας, του Πανελλήνιου Ια-τρικού Συλλόγου & του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Σε συνέντευξη Τύπου που προηγήθηκε του συνεδρίου, μίλησαν για τις νέες τεχνολογίες και τον Ιατρικό Τουρισμό, ο πρόεδρος του Συνεδρίου, καθηγητής Γιώρ-γος Μπασδάνης, και ο Γενικός Επιχειρησι-ακός και Διοικητικός Διευθυντής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Βασίλης Μπαρδής, ο πρό-εδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγι-κής Ιατρικής, καθηγητής Ευγένιος Κουμα-ντάκης και ο Γ.Γ της Εταιρείας, ειδικός στην εξωσωματική, Κώστας Πάντος. Παρέστησαν ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Βουκουρεστί-ου R. Vladareanu και 25 δημοσιογράφοι από τα μεγαλύτερα ΜΜΕ της Ρουμανίας και από την Ελλάδα.

Ειδήσεις - Iατρικός Τουρισμός


To Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, η Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική Γαία, το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών και το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης συγκαταλέγονται στα καλύτερα νοσοκομεία διεθνώς “Best Hospitals Worldwide 2014”

Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, η Μαιευτική Γυναι-κολογική Κλινική ΓΑΙΑ, το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών καθώς και το Ιατρικό Διαβαλκανικό

Θεσσαλονίκης έχοντας ήδη στο ενεργητικό τους την πιστοποίηση από το διεθνή οργανισμό TEMOS International, για τη δυνατότητά τους να παρέχουν αξιόπιστες υπηρεσίες ιατρικού τουρισμού και από την TUV Hellas για την υψηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους (κατά ISO 9001:2008), αναγνωρίστη-καν από το Diplomatic Council ως εκ των καλυτέρων νοσοκομείων διεθνώς.

Η νέα αυτή ανώτατη πιστοποίηση έρχεται από το διεθνή οργανισμό Diplomatic Council (DC), που λει-τουργεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και αναγνωρίζει τη δυνατότητα των ανωτέρω Κλινικών του Ομίλου Ιατρι-κού Αθηνών να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις

ανάγκες ξένων ασθενών.Τη διάκριση αυτή, το Diplomatic Council την επι-

κοινωνεί, μέσω του σχετικού καταλόγου του, στις Πρεσβείες και τα Προξενεία όλου του κόσμου, συστή-νοντας το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και το Ιατρικό Δια-βαλκανικό Θεσσαλονίκης παγκοσμίως.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθη-νών, Δρ Βασίλης Αποστολόπουλος, δήλωσε σχετικά: «Στα 30 χρόνια επιτυχούς πορείας, που συμπληρώνει φέτος ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, έχουμε επανειλλη-μένα αποδείξει πως το κύρος των Κλινικών μας ξεπερ-νά τα εθνικά σύνορα. Χιλιάδες ασθενείς από το εξωτε-ρικό μας έχουν εμπιστευτεί για την αποκατάσταση της υγείας τους, αλλά και πληθώρα επιστημόνων διεθνούς κύρους και παγκόσμιας εμβέλειας οργανισμοί υγείας έχουν επιδιώξει τη συνεργασία μας.

Στόχος μας για τη συνέχεια είναι η περαιτέρω ανά-πτυξη του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών σε όλα τα επίπεδα και η προσέλκυση ακόμα περισσοτέρων ασθενών από το εξωτερικό.».

Όμιλος Ιατρικού Αθηνών«Αριστεία στον Ιατρικό Τουρισμό» από την Temos International

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών έλαβε την επίση-μη αναβάθμιση των διεθνών πιστοποιήσε-ων ποιότητας, στο επίπεδο “Excellence in

Medical Tourism” («Αριστεία στον Ιατρικό Τουρι-σμό»), από τον Οργανισμό Temos International. Η αναβάθμιση αφορά τις δύο υπερσύγχρονες υγειονομικές του μονάδες, το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλο-νίκης.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου, Δρ. Β. Αποστολόπουλος, με αφορμή την αναβάθμιση της πιστοποίησης από το επίπεδο «Ποιότητα στη Διεθνή Φροντίδα Ασθενών» στο επίπεδο «Αρι-στεία στον Ιατρικό Τουρισμό», δήλωσε σχετικά: «Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών συνεχίζει δυναμι-κά την υλοποίηση του σχεδιασμού του για την ανάπτυξη του Ιατρικού Τουρισμού στην Ελλάδα, παρέχοντας ασθενοκεντρικές και στοχευμένες υπηρεσίες υγείας και εφαρμόζοντας τις βέλτιστες δυνατές πρακτικές προς όφελος των ασθενών. Η αναβάθμιση από την Temos International επι-

βραβεύει ουσιαστικά την προσπάθεια αυτή και αποτελεί ένα ισχυρό πλεονέκτημα απέναντι στο διεθνή ανταγωνισμό».

Η ομάδα διαχείρισης των Διεθνών Ασθενών σε συνεργασία με τις επιστημονικές ομάδες των δύο νοσοκομείων, ανέπτυξε με μεθοδικότητα και διεθνείς αναφορές, μία ολοκληρωμένη και ολιστική προσέγγιση για την πρόληψη, προαγω-γή και αποκατάσταση της υγείας των διεθνών ασθενών, τη διαγνωστική και κλινική διαχείρισή τους καθώς και τη συνεχιζόμενη παρακολούθηση των διεθνών περιστατικών, δημιουργώντας δύο τμήματα διεθνών ασθενών σε Αθήνα και Θεσσα-λονίκη.

Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της μεθοδολο-γίας είναι:• η εξατομικευμένη παροχή πρωτοβάθμιας

φροντίδας υγείας μέσω προληπτικών ελέγ-χων που βασίζονται πάντα στο ατομικό ανα-μνηστικό των διεθνών ασθενών

• η ανάπτυξη περισσότερων από εκατό πλάνων κλινικής διαχείρισης (clinical pathways)

• η ανάπτυξη αντίστοιχων πλάνων κλινικής διαχείρισης μετά την έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο

• η πλήρης εναρμόνιση με τη διεθνή νομοθε-σία ενημέρωσης και λήψης πληροφορημέ-νης συναίνεσης από τους διεθνείς ασθενείς

Η εμπειρία του Ομίλου αποτελεί το θεμέλιο λίθο ενός τέτοιου εγχειρήματος και ταυτόχρονα καταγράφεται ως στρατηγική επιλογή για την ανάπτυξη και τη διάκριση του Ομίλου σε διεθνές επίπεδο.

Για το Σύστημα Πιστοποίησης Temos:Το Σύστημα Πιστοποίησης Temos αποτελεί το μοναδικό σύστημα πιστοποίησης υγειονομικών υπηρεσιών που εστιάζει στη διαχείριση των διεθνών ασθενών και τον ιατρικό τουρισμό.

06.2014

Η ενδοσκοπική χειρουργική στη Γυναικολογία

02.2014

95www.iatriko.gr

Όμιλος Ιατρικού Αθηνών - Grekomed Ομίλου Μουζενίδη Δυναμικό παρόν της Ελλάδας στον Ιατρικό Τουρισμό μέσω της συμμετοχής ως πλατινένιου χορηγού στην 21η Διεθνή Έκθεση Τουρισμού στη Μόσχα (MITT 2014, 5η Διεθνή Έκθεση Υγείας)

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών σε συνεργασία με την Grekomed του Ομίλου Μουζενίδη συμ-μετείχε ως πλατινένιος χορηγός στην 21η

Διεθνή Έκθεση Τουρισμού (5η Διεθνής Έκθεση Τουρισμού Υγείας), η οποία πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα, το διάστημα 19-22 Μαρτίου 2014.

Η ηγετική παρουσία των δύο ελληνικών Ομίλων, σε μία από τις πλέον σημαντικές εκθέσεις στο χώρο του Τουρισμού, εντάσσεται στο πλαίσιο της στρα-τηγικής τους εξωστρέφειας και της δυναμικής που παρουσιάζει η Ρωσική αγορά υπηρεσιών Υγείας.

Ανάμεσα στους κεντρικούς ομιλητές της Έκθεσης ήταν ο Επιστημονικός Διευθυντής και Διευθυντής Γενικής, Βαριατρικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομπο-τικής Χειρουργικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Δρ. Κων. Κωνσταντινίδης, ο οποίος έδωσε ομιλία με θέμα: «Ρομποτική Χειρουργική: Διαστη-μική τεχνολογία στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών - Η εμπειρία μας»)

Ο Δρ. Βασίλειος Αποστολόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών δήλωσε με αφορμή τη συμμετοχή αυτή: «Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών προχωρά στην υλοποίηση του σχεδιασμού του για τον Ιατρικό Τουρισμό στην Ελλάδα, χτίζοντας στρατηγικές συμμαχίες για την περαιτέρω διείσδυ-σή του σε μεγάλες αγορές του εξωτερικού. Η αξι-οποίηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει η Ελλάδα αλλά και εμείς ως Όμιλος, μας δίνουν την πεποίθηση ότι θα ενταχθούμε δυναμικά στο χάρτη του Ιατρικού Τουρισμού, με πολλαπλά οφέλη για τους ξένους ασθενείς, τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο αλλά και την ελ-ληνική οικονομία.»

Την έκθεση ΜΙΤΤ 2014, επισκέφτηκαν 70.000 ενδιαφερόμενοι, ενώ συμμετείχαν περισσότεροι από 1.800 εκθέτες και κορυφαίοι πάροχοι υπηρε-σιών υγείας – μεταξύ άλλων από τη Γερμανία, την Ελβετία, την Τουρκία και το Ισραήλ.

03.2014

Ο Δρ. Κων. Κωνσταντινίδης, Επιστημονικός Διευθυντής και Διευθυντής Γενικής, Βαριατρικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών κατά τη διάρκεια της ομιλίας του

Η παρουσία του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών στην Έκθεση

Ειδήσεις - Iατρικός Τουρισμός


Επίσκεψη της Εθνικής Ασφαλιστικής στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης

02.2014

Mε αφορμή την επέκταση της συνεργασίας των δύο Ομίλων με την έκδοση του νέου αποκλειστικού προγράμματος δευτερο-

βάθμιας περίθαλψης «Προνομιακή Προστασία», η Διοίκηση του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσα-λονίκης και η Διεύθυνση Επιχειρησιακής Ανάπτυ-ξης Ομίλου υποδέχθηκαν τις δύο επιθεωρήσεις της Εθνικής Ασφαλιστικής της Β. Ελλάδας, των Δ. Αναστασίου και Β. Καραθάνου, το ανεξάρτητο γραφείο της κυρίας Ανθής Ξηρού με τους συνερ-γάτες τους και υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη της Εθνικής Ασφαλιστικής.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, πραγματοποι-ήθηκε, στο αμφιθέατρο της κλινικής, παρουσίαση του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και των εξειδικευ-μένων υπηρεσιών του Ιατρικού Διαβαλκανικού

Θεσσαλονίκης καθώς και του προγράμματος «Προ-νομιακή Προστασία».

Ακολούθησε ξενάγηση στις υπερσύγχρονες εγκα-ταστάσεις του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλο-νίκης και ανοιχτή εποικο-δομητική συζήτηση όπου οι 80 συνεργάτες της Εθνικής Ασφαλιστικής είχαν την ευκαιρία να να λύσουν τις απορίες τους, να ανταλλά-ξουν απόψεις και να γνω-ριστούν καλύτερα με τα στελέχη του Ιατρικού.

Από αριστερά: οι κ.κ. Νίκος Μόσχος, Διευθυντής Επιχειρησιακής Ανάπτυξης Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Ξένια Μάλλιου, Προϊσταμένη Εμπορικού Τομέα και Εξυπηρέτησης Πελατών Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

12.2013

Συνεργασία Ομίλου Ιατρικού Αθηνών με την ING για απευθείας κάλυψη ασφαλισμένων

Η ING Ελλάδος υπέγραψε συμφωνία συνεργα-σίας με τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, η οποία θα αποφέρει σημαντικά οφέλη στους ασφαλι-

σμένους της, αλλά και στους δύο κορυφαίους οργα-νισμούς.

Σύμφωνα με τη νέα αυτή συνεργασία, οι ασφαλι-σμένοι σε προγράμματα ασφάλισης υγείας της ING, με ελεύθερη επιλογή νοσοκομειακού παρόχου, θα μπορούν να έχουν πρόσβαση και στις υπηρεσίες υγείας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών στο Μαρούσι και στο Παιδιατρικό Κέντρο, με απευθείας κάλυψη από την ING.

«Στην ΙΝG επιβραβεύουμε τη μακροχρόνια εμπι-στοσύνη που μας δείχνουν οι πελάτες μας για την προστασία της υγείας τους, συνεχίζοντας τη σύναψη συνεργασιών με τους κορυφαίους παρόχους υπηρεσι-ών υγείας στην Ελλάδα. Τέτοιου είδους συνεργασίες ενδυναμώνουν και εδραιώνουν ακόμη περισσότερο τη θέση της ING στην ελληνική αγορά» σχολίασε σχε-τικά ο CEO της ING Ελλάδας, κ. Luis Miguel Gomez.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθη-νών, Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος αναφερόμενος στη συμφωνία δήλωσε: «Σε μία ιδιαίτερα δύσκολη οικονο-μική συγκυρία, η επέκταση της συνεργασία μας με την ING στοχεύει στο να δώσουμε τη δυνατότητα σε πε-ρισσότερους πολίτες να έχουν πρόσβαση στις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Οι

κορυφαίοι ιατροί - συνεργάτες μας, το άρτια εκπαιδευ-μένο νοσηλευτικό προσωπικό, ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός τελευταίας γενιάς που διαθέτουμε, καθώς και οι υπερσύγχρονες και πιστοποιημένες για τη λει-τουργία τους νοσοκομειακές μας μονάδες είναι πλέον στην υπηρεσία όλων των ασφαλισμένων της ING».

Υπενθυμίζεται ότι η ING έχει ήδη συνεργασία απευθείας κάλυψης των ασφαλισμένων της στις νο-σηλευτικές μονάδες του Ομίλου: Ιατρικό Διαβαλκανι-κό Θεσσαλονίκης και Ιατρικό Ψυχικού.

97www.iatriko.gr

01.2014

Πρωτοποριακό Πρόγραμμα για Ναυτικούς από τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών και την Επιθεώρηση Γ. Φουφόπουλου της Εθνικής Ασφαλιστικής

O λοκληρώθηκε η συμφωνία μεταξύ της επιθε-ώρησης Γ. Φουφόπουλου της Εθνικής Ασφα-λιστικής, του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και της

Ένωσης Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων (ΕΕΝΜΑ) για τη δημιουργία πρωτοποριακού ασφαλι-στικού προγράμματος προσαρμοσμένου πλήρως στις ανάγκες των ναυτιλιακών εταιρειών για τους ναυτικούς τους, με παγκόσμια κάλυψη.

Το ειδικά επεξεργασμένο ασφαλιστήριο καλύ-πτει τους ναυτικούς των μελών της Ένωσης, ου-σιαστικά με ατομικά συμβόλαια, σε ετήσια βάση, με το κόστος για τον πλοιοκτήτη να είναι λιγότερο από την πληρωμή μίας και μόνο απαλλαγής για ένα μεμονωμένο συμβάν.

Πιο αναλυτικά, το πρόγραμμα προσαρμόστηκε έτσι ώστε με κόστος ενδεικτικά για κάθε ναυτικό ηλικίας 40 ετών, το ποσό των 350,00 ευρώ, το οποίο επιβαρύνει τον πλοιοκτήτη, ο ναυτικός να αποκτά ατομικό ασφαλιστικό συμβόλαιο, το οποίο, όσο είναι ναυτολογημένος σε πλοίο, καλύπτει μέ-χρι 10.000,00 ευρώ ανά περίπτωση, δηλαδή την απαλλαγή του πλοιοκτήτη (δεδομένου ότι πέραν αυτού του ποσού είναι ασφαλισμένος έτσι και αλλιώς από το P+I Club), ενώ μετά την αποναυ-τολόγησή του είναι καλυμμένος κατευθείαν για ολόκληρο το ποσό μέχρι 1 εκατ. ευρώ.

Έτσι έχει τη δυνατότητα να διατηρήσει το συμ-

βόλαιο για όλο το υπόλοιπο έως ένα έτος μετά την αποναυτολόγησή του από το πλοίο, έχει επίσης τη δυνατότητα να το ανανεώσει πέραν του έτους, πληρώνοντας ο ίδιος το κόστος των ενδεικτικά 1 εκατ. ευρώ ή εάν ναυτολογηθεί εκ νέου να το πλη-ρώσει η νέα του εταιρεία.

Παράλληλα, και από την πρώτη στιγμή, έχει τη δυνατότητα να εγγράψει με έκπτωση τα μέλη της οικογένειάς του με τις ίδιες παροχές, κάλυψη δη-λαδή μέχρι 1 εκατ. ευρώ, από την πρώτη στιγμή για κάθε μέλος της οικογένειας.

Εξυπακούεται ότι όσο ο ναυτικός είναι ναυτολο-γημένος επί του πλοίου συμβαλλόμενα μέρη είναι η πλοιοκτήτρια εταιρεία και η Εθνική Ασφαλιστική ενώ, μετά την αποναυτολόγηση, ο ναυτικός.

Τη συμφωνία επικύρωσε ο Όμιλος του Ιατρικού Αθηνών, γεγονός που καταδεικνύει την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών προς τη ναυτική οικογένεια, ενώ η συμφωνία περιλαμβάνει και δωρεάν μεταφορά από οπουδήποτε στον κόσμο, στην Ελλάδα σε νοσοκομείο του Ιατρικού Αθηνών, με δικά του έξοδα, εφόσον ζητηθεί.

Είναι πολύ σημαντικός παράγοντας, τόσο για την Ένωση όσο και για την Εθνική, οι οικογένειες των ναυτικών που μένουν πίσω να τυγχάνουν τέτοιας ευρείας ασφάλισης σε ποιοτικά νοσηλευτήρια.

Το συγκεκριμένο προϊόν καλύπτει τα Ελληνικά

πληρώματα μόνο, και πληρώνει από το πρώτο ευρώ, ακόμα και αν ο ναυτικός είναι ναυτολογημέ-νος (ασχέτως του ΝΑΤ), ενώ παράλληλα υπάρχει αντίστοιχο προϊόν για την κάλυψη της απαλλαγής για τα πλοία που έχουν ναυτολογημένους αλλοδα-πούς ναυτικούς, με σειρά πλεονεκτημάτων όπως ειδική τιμολογιακή πολιτική, για τα μέλη της Ένω-σης.

Ο κ. Φουφόπουλος, μεταξύ άλλων, δήλωσε το εξής χαρακτηριστικό της όλης προσπάθειας: «Όταν ο ναυτικός φεύγει ταξίδι, θέλουμε να αισθάνεται ότι αφήνει πίσω του μία Εθνική και ένα Ιατρικό, που θα είναι εκεί να βοηθήσουν την οικογένεια του αν o μη γένοιτο συμβεί κάτι κακό».

Στην υπογραφή της συμφωνίας, εκτός των με-λών και ναυτιλιακών παραγόντων, παρέστησαν από την Εθνική Ασφαλιστική, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, κ. Ηρακλής Δασκαλόπουλος, ο Διευθυντής Πωλήσεων, κ. Κώστας Κουγιου-μουτζής, η Διευθύντρια Κλάδου Ζωής, κα Ελένη Αβρανά, ο κ. Γιώργος Φουφόπουλος, του οποίου η Επιθεώρηση συνεργάστηκε και έχει αναλάβει όλο το πρόγραμμα, επίσης, η Σύμβουλος Διοίκησης του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, κ. Πόλυ Ζησοπούλου, ο Διευθυντής Επιχειρησιακής Ανάπτυξης του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, κ. Νίκος Μόσχος, καθώς και άλλα στελέχη της Εθνικής Ασφαλιστικής.

Aπό αριστερά: oι κ.κ. Β.Τερζής-Αντιπρόεδρος ΕΕΝΜΑ, Κ.Κουγιουμτζής-Διευθυντής Πωλήσεων Ε.Α, Γ.Αλεξανδράτος-Γ.Γ. ΕΕΝΜΑ, Ελ.Αβρανά-Διευθ. Κλάδου Ζωής Ε.Α., Ηρ.Δασκαλόπουλος-Αν. Γεν. Διευθυντής Ε.Α, Χ.Σημαντώνης-Πρόεδρος ΕΕΝΜΑ, Π.Ζησοπούλου-Σύμβ. Διοίκησης Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Γ.Φουφόπουλος-Επιθεωρητής, Ν.Μόσχος-Διευθυντής Επιχειρησιακής Ανάπτυ-ξης του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Β.Μαρκάτου-Σύμβουλος Ε.Α, Καλατζής-Σύμβουλος E.A.

Ειδήσεις - Ασφαλιστικές


Παγκόσμια ελληνική επιτυχία στη ρομποτική χειρουργική από το Δρ. Κ. Κωνσταντινίδη του Ιατρικού Κέντρου ΑθηνώνΠραγματοποιήθηκε η 1η διεθνώς ρομποτική δεξιά κολεκτομή και αφαίρεση επιπλόου μέσω μίας μικροτομής

Η1η διεθνώς ρομποτική δεξιά κολεκτομή και αφαίρεση επιπλόου μέσω μίας μικροτομής (2,5 εκατοστών) επέμβαση πραγματοποιή-

θηκε στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών χρησιμοποιώντας το πλέον σύγχρονο ρομποτικό σύστημα και την παρα-κολούθησαν ζωντανά χειρουργοί από όλον τον κόσμο μέσω του διαδικτύου. Στον ασθενή ηλικίας 56 ετών είχε ανευρεθεί ύποπτη μάζα στο δεξιό παχύ έντερο και απο-φασίσθηκε άμεσα δεξιά κολεκτομή και επιπλοεκτομή με χρήση του συστήματος Single Site, της ρομποτικής τε-χνολογίας που διαθέτει μόνο το Ιατρικό Κέντρο στην Ελλάδα και χρησιμοποιείται από το Δρ. Κωνσταντινίδη από το 2011. Η επέμβαση ήταν αναίμακτη, η ανάρρωση ανώδυνη και ταχύτατη, με εξαιρετικό αισθητικό αποτέ-λεσμα, και ο ασθενής έλαβε εξιτήριο ήδη από την 4η ημέρα, εντυπωσιασμένος!

Τη μέθοδο αυτή παρουσίασε ο Δρ. Κωνσταντινίδης μετά από πρόσκληση της Οργανωτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Εταιρείας Λαπαροενδοσκοπι-κής Χειρουργικής, στο 14ο Παγκόσμιο Συνέδριο της Ευ-ρωπαϊκής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής - EAES, που διεξήχθη στο Παρίσι το διάστημα 25-28 Ιουνίου.

«Η αεροδιαστημική ρομποτική τεχνολογία έχει αλ-λάξει άρδην τα έως τώρα δεδομένα» δήλωσε αναφο-

ρικά ο διαπρεπής χειρουργός Δρ. Κωνσταντίνος Μ. Κωνσταντινίδης, MD, PhD, FACS, Διευθυντής Γενι-κής, Βαριατρικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και Πρόεδρος της Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, «Είναι μεγίστη τιμή για μένα και τους συνεργάτες μου να ανακοινώνου-με σε διεθνή συνέδρια πρωτοποριακές, επιτυχημέ-νες επεμβάσεις που ταλαιπωρούν ελάχιστα τους ασθενείς και τους επιτρέπουν να επιστρέφουν στα σπίτια τους γρήγορα και υγιείς. Η αεροδιαστημική ρομποτική τεχνολογία έχει αλλάξει τα δεδομένα της χειρουργικής της κοιλιάς και κάνει εμάς τους χει-ρουργούς πιο προσεκτικούς αφού χειρουργούμε με μεγάλη μεγέθυνση και τρισδιάστατη εικόνα».Διάκριση για την ομάδα του Δρ. Κωνσταντινίδη

Οι συνεργάτες του Δρ. Κ. Κωνσταντινίδη, Σ Χει-ρίδης, Π. Χρυσοχέρης, Π. Χειρίδης και Φ. Αντωνα-κόπουλος, παρουσίασαν ακόμα δυο επιστημονικές εργασίες στο συνέδριο EAES στο Παρίσι, με τη μορφή βίντεο και αναρτημένης ανακοίνωσης αντίστοιχα, με τίτλους: «Ρομποτική χολοκυστεκτομή μίας Τομής. Εμπειρία 177 επεμβάσεων» και «Ρομποτική στη Γε-νική Χειρουργική: εμπειρία 8 ετών».

Επιπλέον, έγινε η παρουσίαση της εμπειρίας των 1.000 ρομποτικών επεμβάσεων από το 2006 έως σήμερα που αποτελεί ρεκόρ διεθνώς για τον αριθμό και τα άριστα αποτελέσματα. Οι επεμβάσεις περιλαμ-βάνουν αποκατάσταση διαφραγματοκήλης και αχαλα-σίας οισοφάγου, γαστρεκτομή για καρκίνο, αφαίρεση δακτυλίου, γαστρικό μανίκι και γαστρικό bypass για παχυσαρκία, χολοκυστεκτομή, σπληνεκτομή, παγκρε-ατεκτομή, επενεφριδεκτομή, κολεκτομή, αποκατάστα-ση κοιλιοκήλης, κ.α.

07.2014

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Μ. Κωνσταντινίδης, MD, PhD, FACS, Διευθυντής Γενικής, Βαριατρικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και Πρόεδρος της Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικήςτης Νοτιοανατολικής Ευρώπης

Πρώτη διαδερμική αντικατάσταση αορτικής βαλβίδος (TAVR) σε ενήλικα στο Ιατρικό Αθηνών από την επεμβατική ομάδα Αλτσιτζόγλου

02.2014

Βασική αρχή στον τρόπο λειτουργίας του Ιατρι-κού Κέντρου Αθηνών είναι η χρήση της σύγ-χρονης τεχνολογίας και εξελιγμένων μεθόδων

για αποτελεσματική θεραπεία.Έτσι και στον τομέα της καρδιολογίας, μετά από την

κατάλυση αρρυθμιών (ablation) και τη διενέργεια αγ-γειοπλαστικών σε εξαιρετικά σύμπλοκες βλάβες των στεφανιαίων αρτηριών, έγινε και η πρώτη αντικατά-σταση αορτικής βαλβίδος διαδερμικά, δηλαδή χωρίς καρδιοχειρουργική στερνοτομή.

Στις 10 Φεβρουαρίου 2014 από την ομάδα του επεμβατικού καρδιολόγου Πέτρου Αλτσιτζόγλου εμφυτεύθηκε επιτυχώς από τη αριστερή υποκλείδιο αρτηρία, βαλβίδα Corvalve σε ασθενή 74 ετών με ανεγχείρητη αορτική στένωση.

Πρέπει να σημειωθεί ότι προ εξαμήνου, και κάτω από ευνοϊκότερες συνθήκες, είχε γίνει προσπάθεια δια-δερμικής αντικατάστασης της ίδιας βαλβίδος σε άλλο

ιδιωτικό κέντρο των Αθηνών χωρίς αίσιο αποτέλεσμα.

Στο κέντρο μας, σημαντικό ρόλο για την επιτυχή έκβαση της επέμβα-σης έπαιξε η απολύτως συντονισμένη συνεργασία της νεοσύστατης ομάδας (heart team) ιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων αποτελούμενη από τον αναισθησιολόγο Ε. Παπαγεωργίου, τους αγγειοχειρούργους Α. Χρονό-πουλο και Λ. Κανελλόπουλο, τον επεμβατικό ακτινολόγο Θ. Αλεξίου τον επεμβατικό καρδιολόγο Ε. Σιάντο και το έμπειρο νοσηλευτικό και τεχνολογικό προσωπικό του αιμοδυναμικού εργαστηρίου.

Όλα έγιναν με την ασφάλεια της καρδιοχειρουργικής κάλυψης από την oμάδα του καρδιοχειρουργού Δ. Νίκα.

Με σεβασμό στην αντίξοη οικονομική κατάσταση

της χώρας μας, για όλους εμάς η επέμβαση αυτή σημα-τοδοτεί την αφετηρία για την προσπάθεια διενέργειας μεγάλης γκάμας διαδερμικών επεμβάσεων που αφο-ρούν σε δομικές καρδιακές παθήσεις, προκειμένου ο ασθενής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών να χαίρει πάντα υπηρεσιών υγείας υψηλού επίπεδου.

Από αριστερά: οι κ.κ. Θεοδώρα Σκούτα, Προϊσταμένη Τμήματος Αιμοδυναμικού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Ευθυμία Νημά, Νοσηλεύτρια Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Γιώργος Σιδέρης, Νοσηλευτής Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Βάιος Τζίφος, Επεμβατικός Καρδιολόγος, Βασίλειος Μαρτζακλής, Senior Therapy Development Specialist Transcatheter Valves Medtronic, Πέτρος Αλτσιτζόγλου, Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

99www.iatriko.gr

Πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία το 8ο Σεμινάριο Εφαρμοσμένης Χειρουρ-γικής του Άνω Άκρου, στις 11 & 12

Απριλίου 2014 στο Αμφιθέατρο του Ομίλου Ια-τρικού Αθηνών, με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων - ομιλητών και νέων χειρουργών από όλη τη χώρα. Το σεμινάριο, το οποίο οργα-νώνεται σε ετήσια βάση από το Τμήμα Χειρουρ-γικής Χεριού και Άνω Άκρου - Ορθοπαιδικής Επανορθωτικής Μικροχειρουργικής του Ια-τρικού Κέντρου Αθηνών, έχει ως στόχο την εκπαίδευση των νέων χειρουργών στη Χειρουρ-γική του Άνω Άκρου και στις πλέον καινοτόμες τεχνικές που εφαρμόζονται παγκοσμίως.

Το πρόγραμμα, το οποίο εισηγήθηκαν οι κύριοι Παναγιώτης Γιαννακόπουλος και Διαμαντής Μισι-τζής, Χειρουργοί του Άνω Άκρου του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, διαρθρώθηκε σε τρεις βασικές ενότητες:

• Η πρώτη περιελάμβανε την επίδειξη χει-ρουργείων σε πραγματικό χρόνο (Live Surgery), κατά τη διάρκεια των οποίων

οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να παρέμβουν και να απευθύνουν ερωτήσεις προς το χειρουργό.

• Η δεύτερη ενότητα, η οποία και αποτέλεσε τη βασικότερη εκπαιδευτική δραστηριότητα του σεμιναρίου, περιελάμβανε την άσκηση σε πτωματικά χέρια (Workshop on Cadavers), δί-νοντας την ευκαιρία στους εκπαιδευόμενους να εφαρμόσουν τις χειρουργικές τεχνικές που είχαν παρακολουθήσει νωρίτερα ζωντανά.

• Η τρίτη ενότητα περιλάμβανε παρουσιάσεις ελλήνων και ξένων ομιλητών, στο πλαίσιο των οποίων αναλύθηκαν η εξωτερική οστε-οσύνθεση σε κατάγματα άκρας χειρός, οι νέες μέθοδοι αντιμετώπισης της επικονδυ-λίτιδας, η αρθροσκόπηση ώμου, η θεραπεία της αρθρίτιδας καρπού κ.λπ.

Η διοργάνωση, τέλεσε υπό την αιγίδα του Κολλεγίου Ελλήνων Ορθοπαιδικών Χειρουργών, της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Χεριού, της Ελληνικής Εταιρείας Επανορθωτικής Χεριού και της Επιστημονικής Εταιρείας του Ιατρικού Αθηνών.

8ο Ετήσιο Σεμινάριο Εφαρμοσμένης Χειρουργικής του Άνω Άκρου από τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών

11-12 APRIL 2014

8th HAND SURGERY COURSE

MITEK SPORTS MEDICINE

MITEK SPORTS MEDICINE

N. PapadopoulosProfessor of Plastic Department,Democritus University of Thrace

A. Vasiliadis

C. XarchasOrthopaedic Surgeon,General Hospital of Athens G. GennimatasAthens

P. KaldisOrthopaedic SurgeonHand, Upper Extremity and Microsurgery Unit Athens Medical Center, Athens

Metropolitan Hospital, Athens

Metropolitan Hospital, Athens

Athens Medical Group, Athens

Korobilias Anastasios

04.2014

Οι εκπαιδευόμενοι κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης

1ο Σεμινάριο Νευρολογικών Τμημάτων Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Τα Νευρολογικά τμήματα του Oμίλου Ια-τρικού Αθηνών πραγματοποίησαν με ιδι-αίτερα μεγάλη επιτυχία, στην Αθήνα, το

1ο Σεμινάριο με διεθνή συμμετοχή, με θέμα: «Αντιμέτωποι με τις νέες θεραπευτικές προ-κλήσεις μέσα από τα ειδικά ιατρεία στα χρόνια της κρίσης», στις 16 Ιανουαρίου 2014 στο Εκ-παιδευτικό Κέντρο Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και στις 17 και 18 Ιανουαρίου 2014 στο Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου.

Η θεματολογία που ανέπτυξαν εξειδικευμένοι στο είδος τους ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό αφορούσε στην Κεφαλαλγία, τα Αγγει-ακά Εγκεφαλικά Επεισόδια, την Πολλαπλή Σκλή-ρυνση και το Άλγος της Σπονδυλικής Στήλης.

Ειδικότερα παρευρέθηκαν από το εξωτε-ρικό οι G. Ebers, Prof Emeritus, University Of Oxford U.K., H.-P. Hartung, MD, FRCP, Professor and Chairman Department Of Neurology Heinrich-Heine-University Dusseldorf, Germany, X. Montalban, Chair Of Neurology/Neuroimmunology, Director Of Ms Centre Of Catalonia (Cemcat) Hospital UNiversitari and Research Institute Vall D’ Hebron Barcelona, Λ. Κάππος, Chair Neurology University Hospital Basel, Α. Παπαδοπούλου, DR. Med, Neurology Dept. University Hospital Basel, Swiss, Δ. Γε-ωργιάδης, Professor Dr. Med.

Επίσης, συμμετείχαν διακεκριμένοι Καθη-γητές Νευρολογίας από όλη την Ελλάδα.

01.2014

Ειδήσεις - Επιστήμη


ΓΑΙΑ Μαιευτική – Γυναικολογική: Ιατρικό Συμπόσιο προγεννητικού ελέγχου «Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος με τη μέθοδο cell free DNA. Το παρόν και το μέλλον»

Σ τοχεύοντας στην ενημέρωση της ιατρικής κοινότητας για τις επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα του προγεννητικού ελέγχου, η

μονάδα Ιατρικής Εμβρύου της ΓΑΙΑ, του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, σε συνεργασία με την Ariosa Diagnostics, διοργάνωσε Επιστημονικό Συμπό-σιο με θέμα «Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος με τη μέθοδο cell free DNA. Το παρόν και το μέλλον». Η επιστημονική εκδήλωση απευθυνόταν σε ειδικούς μαιευτήρες - γυναικο-λόγους, γενετιστές και στο σύνολο των ειδικο-τήτων που αφορά ο προγεννητικός έλεγχος του εμβρύου.

Μεταξύ των καλεσμένων ομιλητών ήταν ο καθηγητής του Kings College του Λονδίνου Δρ. Κύπρος Νικολαΐδης, ο οποίος καθιέρωσε στην Ευρώπη την εξέταση της αυχενικής διαφάνειας, και ο Δρ. Maximilian Schmid, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης.

O κος Schmid παρουσίασε τα πιο πρόσφατα βιβλιογραφικά δεδομένα γύρω από το θέμα και πιθανές νεότερες εφαρμογές του στην ανίχνευ-ση γονιδιακών ανωμαλιών, ενώ ο κ. Νικολαΐδης από την πλευρά του, ανέλυσε τα δεδομένα και τις εξελίξεις της υπερηχογραφίας και της Ιατρικής Εμβρύου τα τελευταία 30 χρόνια και επικεντρώ-θηκε στην πιο πρόσφατη μη επεμβατική εξέταση προγεννητικού ελέγχου με έλεγχο εμβρυακού

γενετικού υλικού (cfDNA). Σε ζωντανή σύνδεση με το συνέδριο των Γάλλων Εμβρυομητρικών Ιατρών, ο Καθηγητής παρουσίασε τα εξαιρετικά αποτελέσματα που είχε η εφαρμογή του τεστ στο γενικό πληθυσμό στο Λονδίνο.

Επιπρόσθετα, ο κος Παπαϊωάννου, Υπεύθυ-νος Μονάδας Ιατρικής Εμβρύου της Γαία μίλησε για τις ενδείξεις της εξέτασης, την απαιτούμενη συμβουλευτική και παρέθεσε τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας που εκπονήθηκε από την Ια-τρική Εμβρύου του Γαία, όπου η μέθοδος εφαρ-μόζεται ήδη εδώ και ένα χρόνο με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Το Συμπόσιο πραγματοποιήθηκε την Παρα-σκευή 30 Μαΐου 2014 στο αμφιθέατρο του Ομί-λου Ιατρικού Αθηνών.

Για τη ΓΑΙΑ Μαιευτική - ΓυναικολογικήΣτη ΓΑΙΑ εφαρμόζουμε πρώτοι στην Ελλάδα τις πιστοποιημένες παγκόσμιες επιστημονικές εξελίξεις σε συνεργασία με τους μεγαλύτερους επιστήμονες του πλανήτη. Στόχος μας είναι ο συνδυασμός της εξελιγμένης επιστήμης και σύγχρονης τεχνολογίας με την ευαισθησία, προκειμένου να προσφέρουμε σε κάθε γυναίκα και σε κάθε οικογένεια αυτό που δικαιούται να έχει: πρότυπη ιατρική φροντίδα με ανθρώπινο πρόσωπο.

05.2014

Από αριστερά: οι κύριοι Δρ. Maximilian Schmid, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης, Basil Ayish, Global Strategy Manager, Ariosa Diagnostics, Aποστόλης Οικονόμου, Προϊστάμενος Επιχειρησιακού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Νίκος Μόσχος, Διευθυντής Επιχειρησιακής Ανάπτυξης Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Από αριστερά: οι κύριοι Δρ. Maximilian Schmid, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης, Γιώργος Παπαϊωάννου, Υπεύθυνος Μονάδας Ιατρικής Εμβρύου, Γαία

Άποψη της αίθουσας

101www.iatriko.gr

Ογκολογικό συνέδριο στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης Το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα προκύπτει μόνο με τη συνεργασία ογκολόγων όλων των ειδικοτήτων

Η έγκαιρη, σωστή και αποτελεσματική αντι-μετώπιση των όγκων κάθε μορφής και σε οποιοδήποτε στάδιο, γίνεται δυνατή

μόνο με την άριστη συνεργασία των ογκολό-γων παθολόγων, ακτινοθεραπευτών και των χειρουργών. Η διεπιστημονική αντιμετώπιση των ογκολογικών ασθενών είναι το αίτημα της εποχής, που εκφράζεται με τη δημιουργία του θε-σμού του Ογκολογικού Συμβουλίου, με τη συμμε-τοχή ογκολόγων ιατρών όλων των ειδικοτήτων, σε κάθε Ογκολογικό Κέντρο του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Αυτό είναι το συμπέρασμα που προέκυψε από τις εργασίες του 1ου εξειδικευμένου συνεδρίου με θέμα «Προεγχειρητική Χημειοθεραπεία/Ακτινοθεραπεία στην Ογκολογία», που πραγ-ματοποιήθηκε με συντονιστές και ομιλητές, ογκολόγους ιατρούς του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης και Νοσοκομείων Θεσσαλονίκης, Αθήνας, Ηρακλείου και Λάρισας.

Όπως τόνισε ο πρόεδρος του Συνεδρίου, Ογκολόγος – Παθολόγος του Ιατρικού Διαβαλ-κανικού, Χρήστος Εμμανουηλίδης, στόχος των εργασιών του συνεδρίου ήταν «η διαρκής επιστημονική ενημέρωση όχι μόνο σχετικά με τα νεότερα φάρμακα, αλλά και με τις μεθόδους βελ-τιστοποίησης των χειρουργικών αποτελεσμάτων που προσφέρουν η προεγχειρητική χημειοθερα-πεία και ακτινοθεραπεία».

Στο Συνέδριο πραγματοποιήθηκαν 8 Στρογγύ-λες Τράπεζες και μία διάλεξη από καταξιωμένους ογκολόγους, χειρουργούς και ακτινοθεραπευτές, από όλη την Ελλάδα. Τα θέματα που αναλύθηκαν, αφορούσαν στην Προεγχειρητική θεραπεία και συ-νεργασία, προεγχειρητική θεραπεία στον καρκίνο του μαστού, προεγχειρητική θεραπεία στο γυναι-κολογικό και ουρολογικό καρκίνο, προεγχειρητι-κή χημειοθεραπεία σαρκωμάτων, νεοεπικουρική προσέγγιση περιτοναϊκής καρκινωμάτωσης, καρ-κίνος του πνεύμονος, καρκίνος του παγκρέατος, ορθοκολικός καρκίνος και προεγχειρητική χημειο-θεραπεία, καρκίνου οισοφάγου – στομάχου.

Το συνέδριο τέλεσε υπό την αιγίδα του Ια-τρικού Διαβαλκανικού, της Εταιρεία Ογκολόγων – Παθολόγων Ελλάδος, της Ελληνικής Εταιρείας Παχέος Εντέρου και Πρωκτού και της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας. Τις εργασίες του παρακολούθησε πλήθος ιατρών και εργαζομένων στον τομέα υγείας.

06.2014

Στιγμιότυπο από το συνέδριο: Στο προεδρείο ο κος Χρήστος Εμμανουηλίδης, Ογκολόγος – Παθολόγος, Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης. Στο βήμα, η κα Ηρώ Ντιούδη, Ψυχολόγος, Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης αναλύει τη συμπτωματολογία του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης ογκονοσηλευτών και ογκολόγων.



Κέντρο Υπερθερμίας του Ιατρικού Διαβαλκανικού Διεθνές φόρουμ για την Υπερθερμία στην Ογκολογία

Η θεραπευτική υπεροχή κατά 20%-30% του συνδυασμού υπερθερμίας και ακτινοθε-ραπείας ή χημειοθεραπείας σε κατηγο-

ρίες ογκολογικών ασθενών, έναντι μόνο της ακτι-νοθεραπείας ή της χημειοθεραπείας, προκύπτει από διεθνείς μελέτες. Οι μελέτες αυτές παρουσιά-στηκαν σε διεθνές Φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στο Ιατρικό Διαβαλκανικό, με θέμα την εφαρμο-σμένη υπερθερμία στην ογκολογία και τη συμμετο-χή διακεκριμένων Ελλήνων και ξένων ομιλητών.

Όπως επισήμανε στο χαιρετισμό του ο επιστη-μονικός υπεύθυνος του Κέντρου Υπερθερμίας του Διαβαλκανικού, χειρουργός Αχιλλέας Πιστοφίδης, η υπερθερμία είναι ο τέταρτος πυ-λώνας στην αντιμετώπιση του καρκίνου, μαζί με τη χημειοθεραπεία, την ακτινοβολία και τη χειρουργι-κή. Η μέθοδος έχει εγκριθεί πλέον και από το Κε-ντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) και εφαρμόζε-ται στα μεγαλύτερα Ογκολογικά Κέντρα διεθνώς.

Οι ομιλητέςΟ πρόεδρος της Γερμανικής Εταιρείας Υπερθερ-μίας, καθηγητής Χόλκερ Βένερ, ανέπτυξε τα οφέλη τα οποία μπορεί να αναμένει ένας καρκινο-παθής συνδυάζοντας την ολοσωματική υπερθερ-μία με τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία.

Ο αντιπρόεδρος της Γερμανικής Εταιρείας Υπερθερμίας, Χιουσέιν Σαχίνπας, τεκμηρίωσε με μελέτες την αποτελεσματικότητα της τοπικής περιοχικής υπερθερμίας επιβεβαιώνοντας με αυ-τόν τον τρόπο τη συνεργική δράση της τοπικής υπερθερμίας με τις κλασικές ογκολογικές θερα-πευτικές αγωγές.

Η καθηγήτρια Ακτινοθεραπείας, Νατάλια Ντε-γκίνα, παρουσίασε μελέτη για την πολύ καλή δράση της τοπικής υπερθερμίας και την απουσία παρενεργειών από τη θεραπεία. Σημειώνεται ότι στη Ρωσία η Υπερθερμία αποτελεί μέθοδο που καλύπτεται ως δαπάνη από το Υπουργείο Υγείας για τους ογκολογικούς ασθενείς, γεγονός που την καθιστά μέθοδο ευρείας επιλογής και επιτρέ-πει στους ιατρούς υπερθερμίας να έχουν στη διάθεσή τους μεγάλο δείγμα ασθενών για τη διενέργεια μελετών.

Ο επεμβατικός ακτινολόγος, Ιω-άννης Δέδες, αναφέρθηκε στο συνδυ-ασμό χημειοεμβολισμού με υπερθερμία για την αντιμετώπιση των ηπατικών μετα-στάσεων και παρουσίασε τη θετική έκβαση περιστατικών που αντιμετώπισε στο Ιατρικό

Διαβαλκανικό, σε συνεργασία με τον κ. Πιστοφίδη στο Κέντρο Υπερθερμίας του νοσοκομείου.

Στο προεδρείο των εργασιών του φόρουμ, συμ-μετείχαν οι ογκολόγοι – παθολόγοι του Ιατρικού Διαβαλκανικού, Χρήστος Εμμανουηλίδης και Σοφία Μπάκα.

Ενδεικτικά αποτελέσματαΣύμφωνα με ενδεικτικά στοιχεία που παρουσιά-στηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου:Για τον Καρκίνο του ΜαστούΣε μελέτη Φάσης ΙΙΙ, της Jones et al, από το Duke University, Βόρεια Καρολίνα, ΗΠΑ, σε 109 ασθε-νείς με καρκίνο του μαστού, έδειξε την υπεροχή του συνδυασμού της Υπερθερμίας + Ακτινοθεραπεία για ένα συνολικό ποσοστό ανταπόκρισης 68,1% σε σύγκριση με 42,3% για την Ακτινοθεραπεία μόνο. Εντυπωσιακή, δε, ήταν η διαφορά σε ασθε-νείς που είχαν ήδη κάνει έναν κύκλο ακτινοβολιών με ανταπόκριση 68,2% με Υπερθερμία + Ακτινο-

θεραπεία, σε σύγκριση με το 23,5% για Ακτινο-θεραπεία μόνο. (Jones et Al., Journal of Clinical Oncology Vol 23, αριθ. 13, 1η Μαΐου, 2005.) Για τον καρκίνο παγκρέατοςΤρεις αρχικές μελέτες, οι οποίες παρουσιάστηκαν στην ICHO 2008 από Βερόνα, Μόναχο και Κιότο Ιαπωνία, έδειξαν τη σημαντική υπεροχή του συν-δυασμού της χημειοθεραπείας μαζί με υπερθερ-μία. Αναλυτικότερα:

Σύμφωνα με τη μελέτη Takagi et al, Kyoto, μετά από Gemcitabine & Υπερθερμία προέκυψε 57,1% έλεγχος του όγκου (CR+PR+SD) έναντι 14,3% μόνο Gemcitabine. Επιτεύχθηκε στο 49% ένα έτος επιβίωσης, έναντί 30% χωρίς υπερθερ-μία.

Στη μελέτη Maluto et al, Verona, τα αποτελέ-σματα από το συνδυασμό Χημειο/ Ραδιοθερα-πείας και Υπερθερμίας ήταν 68% ενός έτους επιβίωσης (ενώ καμία αυξημένη παρενέργεια δεν

παρατηρήθηκε στην ομάδα ελέγχου), έναντί 47% της ίδιας θεραπείας χωρίς Υπερθερμία.

Σύμφωνα με τη μελέτη Tschoep et al, München, ο μέσος όρος επι-

βίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου μετά την έναρξη της δεύτερης γραμμής

θεραπείας με χημειοθεραπεία και υπερθερμία αυξήθηκε σε 16,9 μήνες έναντι 4,2 μηνών μόνο με χημειοθεραπεία.

06.2014

Ο κος Αχιλλέας Πιστοφίδης, Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Υπερθερμίας, Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

103www.iatriko.gr

Συνεργασία με καταξιωμένα Πανεπιστημιακά Κέντρα της Γαλλίας στη ρομποτική λαπαροσκοπική ουρολογία

Μ ία πολύ σημαντική συνεργασία, στον το-μέα της Ρομποτικής και Λαπαροσκοπικής Ουρολογικής Χειρουργικής, με δύο εξέ-

χοντα πανεπιστημιακά κέντρα του εξωτερικού, έκλεισε το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Το Κέντρο της Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας του Ιατρι-κού Κέντρου Αθηνών, το οποίο διευθύνει ο Χει-ρουργός κ. Γεώργιος Ν. Κυριάκου, εξασφάλισε προσφάτως συνεργασία με τη Λαπαροσκοπική Ουρολογική Κλινική του IRCAD/EITS (Research Institute against Digestive Cancer / European Institute of Tele-Surgery) της Ιατρικής Σχολής του Στρασβούργου και το Ρομποτικό και Λαπα-ροσκοπικό Κέντρο Saint Augustin που λειτουργεί στο Μπορντό της Γαλλίας. Διευθυντής και των δύο κορυφαίων Ιατρικών Κέντρων της Γαλλίας, είναι ο Καθηγητής κ. Thierry Piechaud, γνω-στός διεθνώς για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Ουρολογίας.

Στόχοι της συνεργασίας αποτελούν:

• Η ανταλλαγή επιστημονικών απόψεων σε δύ-σκολα περιστατικά, καθώς και το φιλτράρισμα του ιστορικού των ασθενών με ογκολογικά προβλήματα από ελληνογαλλικό συμβούλιο επιστημόνων, προκειμένου να διασφαλίζεται η τελική αποθεραπεία τους σύμφωνα με τις πιο προηγμένες, τρέχουσες πανευρωπαϊκές απόψεις στη σύγχρονη ουρολογία.

• Η διαβεβαίωση των ασθενών πως η πορεία της θεραπείας τους ακολουθεί ένα σύγχρονο πανευρωπαϊκό μοντέλο μίας ευρύτερης ομά-δας (πχ σε ότι αφορά ογκολογικούς ασθενείς περιλαμβάνει επίσης ουρολόγους, ογκολό-γους, ακτινοθεραπευτές, κλπ.).

• Το “challenging” σε περιστατικά, όπως δύσκο-λοι όγκοι, πολύ βαρύ ιστορικό κλπ. Η συγκρό-τηση ελληνογαλλικής χειρουργικής ομάδας θα αποδώσει στο μέγιστο το επιθυμητό απο-τέλεσμα της ασφάλειας και καλής έκβασης των ασθενών.

Από το ξεκίνημα της λειτουργίας του, τον Ιού-νιο του 1994, ως τμήμα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Στρασβούργου, το IRCAD κέρ-δισε παγκόσμια αναγνώριση, για την υψηλού επι-πέδου χειρουργική έρευνα που πραγματοποιεί, γεγονός που έχει πιστοποιηθεί από 2.746 διε-θνείς δημοσιεύσεις, καθώς και πολλά εξαιρετικά διεθνή βραβεία, ανάμεσα στα οποία τα εξής:

• Computer world Smithsonian Award (Washington - 1999)

• Computer world Honors Award (Washington - 2002)

• Excel Award et World Summit Award (Genève - 2003)

• Robotics Award (Osaka - 2004)

• MICCAI 1st Prize (New York - 2008)

• Prix Antoni de Gimbernat (Barcelone - 2008)

• MICCAI 1st Prize (London - 2009)

• George Berci Lifetime Achievement Award (Washington- 2010)

Προγράμματα (“Therapeutic Innovations”) όπως το ANUBIS project 2004 (νέα σύλληψη διακαναλικής χειρουργικής διαμέσου φυσικών οπών, αποφεύγοντας δερματικές και μυϊκές ου-λές), και κυρίως αυτά της Ρομποτικής Χειρουρ-γικής, εισήγαγαν την παράλληλη ανάπτυξη μίας άλλης εκπαιδευτικής δομής, την έναρξη του EITS (European Institute of Tele-Surgery) μέσα στο Ινστιτούτο του IRCAD. Κάθε χρόνο 3.700 χει-ρουργοί από όλο τον κόσμο εκπαιδεύονται χάρη στη διαθεσιμότητα και επιδεξιότητα μίας ομάδας 800 εξειδικευμένων επιστημόνων.

Όλες αυτές οι επεμβατικές «εφευρέσεις» και η ανάπτυξη προς νέες χειρουργικές τεχνολογίες περιλαμβάνονται και στο πρόγραμμα των IRCAD/EITS Ουρολογικών Courses.

Η Ουρολογική Σχολή του IRCAD θεωρείται το καλύτερο Λαπαροσκοπικό Ουρολογικό Σχο-λείο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με συμμετοχή στα courses τελειόφοιτων ειδικευόμενων και ειδικευμένων ουρολόγων από όλον τον κόσμο. Πρόκειται για “University post-graduate courses in Laparoscopic Surgery”. Η παγκόσμια φήμη του IRCAD οδήγησε στη δημιουργία ενός δίδυμου Ιν-στιτούτου στην Ασία (Ταϊβάν) (Asia IRCAD– AITS) από το Μάιο του 2008. Ακολούθως, το IRCAD Brazil ξεκίνησε τη λειτουργία του στο Sao Paulo στις 9 Ιουλίου 2011.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κατόπιν εισήγησης του Χειρουργού κ. Γ. Κυριάκου – ο οποίος απο-τελεί επίσης Διδακτικό Μέλος του IRCAD / EITS της Ιατρικής Σχολής του Στρασβούργου – στην Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία και υποβολής αιτήματος προς τον Καθηγητή Τ. Piechaud, απο-φασίστηκε η χορήγηση υποτροφιών, σε ετήσια βάση, σε νέους έλληνες ουρολόγους, για την παρακολούθηση των Intensive Courses και την απόκτηση του Ακαδημαϊκού Διπλώματος Λαπα-ροσκοπικής Ουρολογίας.

11.2013



Νέα πρωτιά για τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών: Απόκτηση ειδικότητας από ιατρό του Πανεπιστήμιου του Μπάρι σε κλινική του Ομίλου

Το Business School of Wharton University στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών

Μ ία ομάδα 22 φοιτητών από το Business School of Wharton University της Πεν-συλβάνιας επισκέφτηκαν τις εγκαταστά-

σεις του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών στις 27 Μα-ΐου 2014 προκειμένου να ενημερωθούν για τις δραστηριότητες του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και να περιηγηθούν στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Ο κος Κωστής Χατζηγιαννάκης, Διευθυντής Εταιρικών & Διεθνών Σχέσεων του Ομίλου πα-ρουσίασε την πλήρη γκάμα των δραστηριοτήτων του Ομίλου και των νοσοκομείων και απάντησε σε μία σειρά ερωτήσεων των φοιτητών και των συνοδών τους.

Ά λλη μία πρωτιά για τον Όμιλο Ιατρικού Αθη-νών ανακοινώθηκε στο πλαίσιο της νέας συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο του Μπάρι

στην Ιταλία. Συγκεκριμένα, το τριτοβάθμιο ίδρυμα εμπιστεύτηκε σε κλινική του Ομίλου μέρος της ειδι-κότητας χειρουργού.

Τη συνεργασία «εγκαινίασε» η ιατρός Marialessia Milella, ειδικευόμενη του 6ου έτους της χειρουργι-κής ειδικότητος της Γενικής Χειρουργικής στο Πανε-πιστήμιο του Μπάρι, η οποία υπό την καθοδήγηση του γενικού χειρουργού Δρ. Γεώργιου Α. Σπηλιό-πουλου, Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής και της Μονάδας Χειρουργικής της Παχυσαρκίας στο Ιατρικό Περιστερίου, συμπλήρωσε τη δίμηνη περίοδο εκπαί-δευσής της στη νοσηλευτική μονάδα του Ομίλου.

Η διαδικασία της ειδικότητας της Marialessia Milella ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο και ο υπεύθυνος καθηγητής της, Prof. Nicola Palasciano, καθώς και ο υπεύθυνος επιτροπής ειδικότητος Prof. Vincenzo Memeo, μετά από αξιολόγηση του επιστημονικού έργου του Δρ Γ. Σπηλιόπουλου, ενέκριναν αυτή τη περίοδο εκπαίδευσης, η οποία προσμετράται στον κύκλο εκπαίδευσης για τη Γενική Χειρουργική στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι.

05.2014

07.2014

Φοιτητές από το Business School of Wharton University της Πενσυλβάνιας με τον Κωστή Χατζηγιαννάκη, Διευθυντή Εταιρικών & Διεθνών Σχέσεων του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Με τον τρόπο αυτό, εγκαινιάζεται μία περίοδος επιστημονικής συνεργασίας μεταξύ του Ομίλου Ια-τρικού Αθηνών και του Πανεπιστημίου του Μπάρι, η οποία πληροί όλες τις προϋποθέσεις επιστημονικής αξιοπιστίας και διάρκειας σε βάθος χρόνου.

«Είναι η πρώτη φορά που μία πανεπιστημιακή Ια-τρική Σχολή δυτικοευρωπαϊκής χώρας εγκρίνει την εκπαίδευση στη Γενική Χειρουργική σε νοσηλευτι-κό ίδρυμα της Ελλάδος, το οποίο ανήκει στον ιδι-ωτικό τομέα. Αυτό καταδεικνύει την αρτιότητα των υποδομών στα νοσηλευτικά ιδρύματα του Ομίλου, τη ροή ενδιαφερόντων περιστατικών και βεβαίως την εξαιρετικά υψηλή ποιότητα της χειρουργικής πρακτικής που ασκούμε» δήλωσε με αφορμή αυτή τη συνεργασία ο Δρ. Γ. Σπηλιόπουλος.

Από αριστερά: οι κ.κ. Δρ. Γ. Σπηλιόπουλος, Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής και της Μονάδας Χειρουργικής της Παχυσαρκίας Ιατρικού Περιστερίου, Marialessia Milella, ειδικευόμενη Γενικής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι


Νέο Επιστημονικό Συμβούλιο και Επιστημονικός Διευθυντής στο Διαβαλκανικό

Νέο Επιστημονικό Συμβούλιο και Επιστη-μονικός Διευθυντής ανέλαβαν καθήκοντα στο Ιατρικό Διαβαλκανικό, παραλαμβάνο-

ντας τη σκυτάλη από εξέχοντες καθηγητές του απερ-χόμενου Συμβουλίου.Οι συμμετέχοντες στα δύο κορυφαία επιστημονικά όργανα του νοσοκομείου, είναι:

Επιστημονική Διευθύντρια του Ιατρικού Δια-βαλκανικού Κέντρου, ανέλαβε η Ομότιμος Καθηγή-τρια Παιδιατρικής, Φανή Αθανασιάδου.

Πρόεδρος του νέου Επιστημονικού Συμβου-λίου, ανέλαβε ο Καθηγητής Ακτινολογίας Αντώνι-ος Δρεβελέγκας.

Η Διοίκηση του Ομίλου, απευθυνόμενη προς τον απερχόμενο Επιστημονικό Διευθυντή, Μενέλαο Παπαδημητρίου Ομ. Καθηγητή Παθολογίας-Νεφρο-λογίας, εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της για την πολύτιμη προσφορά του και τη συμβολή του στην παρακολούθηση και προώθηση του συντε-λούμενου υψηλοτάτου επιπέδου επιστημονικού έρ-γου. Ομοίως, ευχαριστίες απευθύνιε και στα μέλη του απερχόμενου Επιστημονικού Συμβουλίου κ.κ. Αντώνη Αντωνιάδη, Ομ. Καθηγητή Χειρουργικής, Παναγιώτη Λαμπανάρη, Διευθυντή Ουρολογικού ΙΔΘ και Χρήστο Σέμογλου, Ομ. Καθηγητή Χειρουργι-κής, που «με την υπευθυνότητα και το υψηλό επι-

03.2014

στημονικό τους κύρος παρείχαν στο Νοσοκομείο την ασφάλεια της προσφοράς των αρίστων ιατρικών υπηρεσιών σε συνδυασμό με την επίλυση οποιου-δήποτε προβλήματος, παρέχοντας συμβουλές και εξειδικευμένες γνώσεις τόσο για επιστημονικά θέ-ματα, όσο και για θέματα ηθικής και δεοντολογίας».

06.2014

Ν έους ορίζοντες στη γυναικολογία προσφέρει σήμερα η ενδοσκοπική χειρουργική, που γνωρίζει θεαματική εξάπλωση στη χώρα

μας τα τελευταία χρόνια, προσφέροντας ελαχιστο-ποίηση του τραύματος και του μετεγχειρητικού πό-νου, μείωση της απώλειας αίματος και του χρόνου νοσηλείας, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, ενώ η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει πολύ σύντομα στις δραστηριότητές της. «Σε αντίθετη με τις επεμβάσεις ανοιχτής κοιλιάς, η Ενδοσκοπική Χειρουργική προσφέρει καλύτερο αποτέλεσμα με ελάχιστες επιπλοκές, αρκεί η επέμ-βαση να γίνεται σε οργανωμένο κέντρο με εξειδι-κευμένη ιατρική ομάδα, η οποία θα πρέπει να κάνει συνεχή εκπαίδευση στα σύγχρονα ενδοσκοπικά ιατρικά όργανα». Τα παραπάνω τόνισε σε συνέδριο

Η ενδοσκοπική χειρουργική στη Γυναικολογία

ο Γεώργιος Πάντος, αναπλ. καθηγητής Γυναικο-λογίας του ΑΠΘ και Διευθυντής του Ενδοσκοπι-κού Τμήματος του Ιατρικού Διαβαλκανικού, στο οποίο διενεργείται με απόλυτη επιτυχία, από ετών, όλο το φάσμα των Γυναικολογικών ενδοσκοπικών επεμβάσεων από εξειδικευμένη ομάδα υπό την κα-θοδήγησή του.

Ινομυώματα και υπογονιμότηταΣύμφωνα με τον καθ. Γ. Πάντο, κάθε χρόνο στη χώρα μας χιλιάδες γυναίκες μπαίνουν στο χει-ρουργείο προκειμένου να αντιμετωπίσουν διάφορα γυναικολογικά προβλήματα. Το κυριότερο, είναι η αφαίρεση ινομυωμάτων, τα οποία εμφανίζονται σε ποσοστό 30% σε γυναίκες άνω των 40 χρόνων, από τις οποίες το 30% με 40% αντιμετωπίζουν

πρόβλημα υπογονιμότη-τας. Μάλιστα, όπως τόνισε, ο πιο συχνός λόγος για την αφαίρεση της μήτρας είναι τα ινομυώματα.

Μερικές από τις ενδείξεις της διαγνωστικής λαπαρα-σκόπησης είναι η υπογο-νιμότητα, το χρόνιο ή οξύ κοιλιακό άλγος, ο έλεγχος των συγγενών ή επίκτητων ανωμαλιών της μήτρας, των σαλπίγγων ή των ωοθηκών, η υποψία ενδομητρίωσης ή εξωμητρίου κυήσεως,

καθώς και ο έλεγχος πριν από επεμβάσεις απο-κατάστασης της λειτουργικότητας των σαλπίγγων.

Οι κυριότερες εξάλλου γυναι-κολογικές παθή-σεις, που αντιμε-τωπίζονται με τη χειρουργική λα-παροσκόπηση ή υστεροσκόπηση, είναι η εξωμήτρι-ος εγκυμοσύνη, κύστεις ωοθη-κών, ενδομητρίωση, ενδοπυελικές συμφύσεις, πολυκυστικές ωοθήκες, ινομυώματα της μήτρας, στειροποίηση των σαλπίγγων, ολική υστερεκτομία, ανωμαλίες διάπλασης της μήτρας, ενδομητρικοί πο-λύποδες και συμφύσεις.

Τα μέγιστα συνέβαλαν η συνεχής βελτίωση των οπτικών ινών και ιδίως η δυνατότητα εφαρμογής των λέιζερ και της ηλεκτροχειρουργικής μέσω του λαπαροσκοπίου. Επίσης, οι ραγδαία εξελισσόμενες τεχνικές παρουσίασης και τεκμηρίωσης των δεδο-μένων μίας επέμβασης, έκαναν δυνατή την εκτέλε-ση λαπαροσκοπικά ή υστεροσκοπικά πολλών από τις επεμβάσεις, που διενεργούνταν μέσω κλασικών τομών ή διατομής της μήτρας.

Ο Γεώργιος Πάντος, καθηγ. Μαιευ-τικής - Γυναικολογίας, Διευθυντής Ενδοσκοπικού Τμήματος Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

107www.iatriko.gr

Διπλή βράβευση με Ευρωπαϊκή διάκριση για το Δρ. Σταύρο Ι. Τυριτζή του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Δ ιακεκριμένος δις, ο Έλληνας Χειρουργός - Ουρολόγος του Ιατρικού Κέντρου Αθη-νών Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής, Συνεργάτης

του Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργι-κής Ουρολογίας, καθώς του απονεμήθηκε το 1ο Βραβείο του Διαγωνισμού Ουρολογίας Νοτιο-ανατολικής Ευρώπης (SouthEastern European Meeting-SEEM) και το Βραβείο Αριστείας Νέου Ουρολόγου (Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων - ΙΜΟΠ).

Ο Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής, έλαβε την Ευρω-παϊκή διάκριση, η οποία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες, παγκόσμιες διακρίσεις που μπορεί να λάβει ένας νέος ουρολόγος, στον ετήσιο διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ουρολογι-κής Εταιρείας (ΕΑU) που διεξήχθη στο πλαίσιο του Συνεδρίου Ουρολογίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SouthEastern European Meeting-SEEM). Ο Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής, κλήθηκε να παρουσιάσει σε ειδική επιτροπή διακεκριμένων επιστημόνων, τόσο το βιογραφικό του, όσο και το επιστημονικό του έργο.

Με την ομιλία του με θέμα «Robotics in Urology: Fact, NOT Fiction» (Ρομποτική Χει-ρουργική στην Ουρολογία. Πραγματικότητα, ΟΧΙ Μύθος) και τις καίριες απαντήσεις που έδωσε ο Δρ. Τυριτζής στην επιτροπή, η Ελλάδα κέρδισε το πρώτο βραβείο για τα επιστημονικά δεδομέ-να της ρομποτικής χειρουργικής. Ο Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής αξιολογήθηκε και έλαβε την υψηλό-τερη βαθμολογία ανάμεσα σε 10 υποψήφιους, από 15 παγκοσμίου φήμης Ουρολόγους Καθη-γητές (όπως οι Jens Rassweiler, H. Abol-Enein, Bob Djavan, Chris Chapple, J. Palou, V. Mirone κ.ά.) για τη συνολική παρουσίαση και την αντα-πόκρισή του στις ερωτήσεις τους.

Το Βραβείο Αριστείας Νέου Ουρολόγου με το οποίο επί-σης τιμήθηκε ο Δρ. Τυριτζής, απονεμήθηκε στον ίδιο στο πλαίσιο του νέου θεσμού του Ινστιτούτου Μελέτης Ουρο-λογικών Παθήσεων (ΙΜΟΠ), το οποίο έχει στόχο την ανα-γνώριση της επιστημονικής κατάρτισης των νέων Ελλήνων Ουρολόγων.

Στο πλαίσιο του θεσμού, τριμελής επιτροπή εξετάζει τις υποψηφιότητες όλων των

επιστημόνων που αρίστευσαν στη διαδικασία διάκρισης για τη λήψη του τίτλου FEBU “Fellow of European Board of Urology”. Οι κ.κ. Γ. Μου-τζούρης (Πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, εκπρόσωπος της ΕΟΕ), Ι. Βακαλόπου-λος (Αντιπρόεδρος της Ουρολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, εκπρόσωπος της ΟΥEΒΕ) και Κ. Χατζημουρατίδης (εκπρόσωπος του ΙΜΟΠ) που αποτέλεσαν τα μέλη της επιτροπής, μετά από αξιολόγηση 9 αριστούχων, αποφάνθηκαν να απονείμουν το βραβείο στον Δρ. Σταύρο I. Τυριτζή.

Το βραβείο, το οποίο απονεμήθηκε στο πλαί-σιο επίσημου δείπνου Συνεδρίου της Ουρολο-γικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, συνοδεύτηκε από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ, προκειμέ-νου ο Δρ. Τυριτζής να καλύψει τα έξοδα μετεκ-παίδευσής του σε κέντρο επιλογής του.

11.2013

Ο Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής, Χειρουργός - Ουρολόγος, Συνεργάτης του Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Ουρολογίας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Ο Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής, Χειρουργός - Ουρολόγος, Συνεργάτης του Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Ουρολογίας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών,κατά την απονομή του βραβείου του.

EAU 9th SouthEastern EuropeanMeeting (SEEM)

1-3 November 2013Thessaloniki, Greece



Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών στηρίζει τους Νικητές!• Κατάκτηση του νταμπλ από την ομάδα βόλεϊ

ανδρών του ΟλυμπιακούΘερμά συγχαρητήρια στον Δημήτρη Καζάζη και σε ολόκληρη την ομάδα για την αξιέπαινη προ-σπάθειά τους! • Κατάκτηση του νταμπλ από τη γυναικεία

ομάδα βόλεϊ του ΟλυμπιακούΘερμά συγχαρητήρια στον Γιάννη Νικολάκη και σε ολόκληρη την ομάδα για την κατάκτηση του νταμπλ για δεύτερη, συνεχόμενη χρονιά! • Κατάκτηση του πρωταθλήματος για 28η

φορά από την ομάδα πόλο ανδρών του Ολυ-μπιακού

Θερμά συγχαρητήρια στον Θεόδωρο Βλάχο, και

σε ολόκληρη την ομάδα για την αξιέπαινη προ-σπάθεια τους, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την κατάκτηση του Πρωταθλήματος χωρίς καμία βαθ-μολογική απώλεια με 27 νίκες σε 27 ματς!

• Κατάκτηση του πρωταθλήματος της Football League από την ΑΕΚ

Θερμά συγχαρητήρια στον Τραϊανό Δέλλα και σε όλους τους παίκτες, καθώς και στην τεχνική ηγε-σία και το ιατρικό επιτελείο για μία άκρως επιτυ-χημένη αγωνιστική χρονιά!

• 3η θέση στους τελικούς των play offs για την ΚΑΕ ΠΑΟΚ

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών συγχαίρει την ΚΑΕ ΠΑΟΚ για την κατάκτηση της 3ης θέσης

στους τελικούς των play offs, ολοκληρώνο-ντας με αυτό τρόπο μία εξαιρετική σεζόν

Στη συνεχή και αμείωτη προσπάθειά των ομάδων για τα βέλτιστα αποτελέσματα, ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών επιβεβαιώνει το ρόλο του ως αρωγός, φρο-ντίζοντας, μέσα από τη διακεκριμένη ιατρική ομάδα και τα εξειδικευμένα κέντρα μας, την υγεία και καλή αγωνιστική κατάσταση των παικτών με τον πιο άρτιο και επιστημονικό τρόπο.

Και πάλι συγχαρητήρια και καλή επιτυχία για την επόμενη αγωνιστική σεζόν!

109www.iatriko.gr

Ι διαίτερα σημαντική ήταν η συμβολή του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών με την προσφορά της υπηρεσίας Emergency Medical Services

για την υλοποίηση του πρώτου Moraitis Run της Σχολής Μωραΐτη. Ο αγώνας πραγματοποιήθη-κε στις 6 Απριλίου 2014 στην περιοχή Ψυχικού – Φιλοθέης υπό την αιγίδα της ΕΑΣ ΣΕΓΑΣ Ανα-τολικής Αττικής και του Δήμου Φιλοθέης - Ψυ-χικού, περιελάμβανε 5k, 10k, παιδικό αγώνα 400μ. και 600μ. στους μοναδικούς πευκόφυ-τους δρόμους του Δήμου Ψυχικού.

Τα έσοδα διατέθηκαν για τους σκοπούς φι-λανθρωπικών φορέων που υλοποιούν έργο για το παιδί.

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών στο Moraitis Run 04.2014

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών επίσημος χορηγός ΣΕΓΑΣστον 3ο Ημιμαραθώνιο Αθηνών

Ο αγώνας, ο οποίος διοργανώνεται από το 2012 έχει καθιερωθεί ως ένας από τους ση-μαντικότερους αθλητικούς θεσμούς μαζικής και λαϊκής συμμετοχής στη χώρα μας, ενώ αποτελεί τον πλέον κατάλληλο τρόπο ανάδειξης ιστορικών και τουριστικών σημείων της Αθήνας.

Η υπηρεσία ασθενοφόρων του Ομίλου Ια-τρικού Αθηνών – Emergency Medical Services – βρέθηκε κοντά στους συμμετέχοντες και πα-ρείχε επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα από εξειδικευμένους ιατρούς και άρτια εκπαι-δευμένο πλήρωμα.

Ε πίσημος χορηγός ήταν ο Όμιλος Ιατρι-κού Αθηνών στον 3ο Ημιμαραθώνιο της Αθήνας, ο οποίος πραγματοποιήθηκε την

Κυριακή 4 Μαΐου 2014, από το δήμο Αθηναίων και τον Σύνδεσμο Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων (Σ.Ε.Γ.Α.Σ.).

05.2014

Αθλητισμός


10.2013

Κάλυψη των MadWalk και το Mad Video Music Awards από τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών

Μέγας Χορηγός ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών στην 4η διαδρομή ιστορικών οχημάτων

ΟΌμιλος Ιατρικού Αθηνών παρείχε επεί-γουσα ιατρική φροντίδα με την υπηρεσία Emergency Medical Services στις εκδη-

λώσεις του Mad. Συγκεκριμένα, το ασθενοφόρο επανδρωμένο από συνοδούς ιατρούς, εξειδι-κευμένους στην παροχή επείγουσας προνοσο-κομειακής φροντίδας και άρτια εκπαιδευμένα πληρώματα κάλυψε τις πρόβες generale και την

ΟΌμιλος Ιατρικού Αθηνών ήταν μέγας χορη-γός στην 4η διαδρομή ιστορικών οχημάτων που πραγματοποιήθηκε στις 13 Οκτωβρίου

2013 και διοργανώθηκε από το Σύλλογο Φίλων Παλαιού Αυτοκινήτου Μοτοσυκλέτας Ωρωπού (Σ.Α.Μ.Π.Φ.Ω.). Συμμετείχαν 16 αυτοκίνητα μεταξύ του 1950 και 1976 όπου έκαναν το γύρο της Ανα-τολικής Αττικής με τους παρακάτω σταθμούς: Ωρο-πός – Κάλαμος – Καπανδρίτι – Γραμματικό – Αρχαία Ραμνούς – Αγ. Μαρίνα – Αμφιαράειο – Μαρκόπουλο –Ωροπός.

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών παρείχε τον απαραί-τητο εξοπλισμό για την κάλυψη ενδεχόμενης ιατρι-κής ανάγκης κατά τη διάρκεια της διαδρομής, ενώ

εκδήλωση του MadWalk στις 2 & 3 Απριλίου 2014, στο Metropolitan Expo – Διεθνής Αερο-λιμένας Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος». Επιπρόσθετα, δύο κινητές μονάδες επιστρατεύτηκαν προκειμέ-νου να καλύψουν τα Mad Video Music Awards, που πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα 23 Ιουνίου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας

παράλληλα παρείχε στο σύλλογο αναλώσιμα υλικά που ήταν απαραίτητα για την ασφαλή κίνηση των συγκεκριμένων οχημάτων.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Κωνσταντίνος Μενεμενής σε μία σύντομη ομιλία του ευχαρίστησε το Διευθύ-νοντα Σύμβουλο του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ. Βασίλη Αποστολόπουλο, για το ενδιαφέρον, την εν-θάρρυνση και τη στήριξή του στην προσπάθεια του συλλόγου.

04.2014

Ένα παιδί της «οικογένειας» του Διαβαλκανικούβραβεύτηκε με μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό

Η οικογένεια του Ιατρικού Διαβαλκανικού αισθάνεται υπερήφανη για τη διάκριση της Κυριακής Παπαδοπούλου.

Η 22χρονη κόρη του εργαζόμενου του νοσο-κομείου, Γιώργου Παπαδόπουλου, τίμησε από το βάθρο της δεύτερης θέσης τα χρώματα της Ελλά-δας στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα TAE KWON DO στο Μίνσκ της Λευκορωσίας στην κατηγορία των -45 kg.

Η Ελληνίδα πρωταθλήτρια, τελειόφοιτη των ΤΕΦΦΑ, κάτοχος της μαύρης ζώνης και 2 Dan, Στιγμιότυπο από την τελετή βράβευσης της Κυριακής Γ. Παπαδοπούλου

ξεκίνησε το TAE KWON DO το έτος 2000. Το 2013 κατέκτησε την 1η θέση στην κατηγορία -45kg, στην πρόκριση για την εθνική ανδρών –γυναικών και τη συμμετοχή της στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα στη Σόφια της Βουλγαρίας.

Το 2014 κατέκτησε την 1η θέση στην κατηγο-ρία -45 kg στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα ανδρών –γυναικών και την πρόκριση στην εθνική για το Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα από όπου επέστρε-ψε νικήτρια με το μετάλλιο της 2ης θέσης. Καλή συνέχεια…


Σ το πλαίσιο εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Άσθματος, την Τετάρτη 7 Μαΐου, το Ιατρικό Π. Φαλήρου του Ομίλου Ιατρικού Αθη-

νών διοργάνωσε στις εγκαταστάσεις του, εκδήλωση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τους πολίτες των Νοτίων Προαστίων.

Το «παρών» στην πρόληψη για τις αναπνευστι-κές παθήσεις, έδωσε ο Δήμαρχος Π. Φαλήρου, κ. Διονύσης Χατζηδάκης, ο οποίος συμμετείχε και στις εξετάσεις που διενεργήθηκαν από τους εξειδικευμέ-νους ιατρούς του Ιατρικό Π. Φαλήρου. Με αφορμή την πρωτοβουλία αυτή, δήλωσε: «Σε μία περίοδο

οικονομικών δυσκολιών στην πατρίδα μας, ο Όμι-λος Ιατρικού Αθηνών για ακόμη μία φορά έδειξε το κοινωνικό του πρόσωπο με τη διενέργεια δωρεάν εξετάσεων για τους δημότες μας και την ενημέρωσή τους για τη σημασία της πρόληψης στις αναπνευστι-κές παθήσεις. Ευχαριστούμε, εκ μέρους της τοπικής αυτοδιοίκησης, τόσο τον Πρόεδρο του Ομίλου Δρ. Γ. Αποστολόπουλο για την κοινωνική του προσφορά, όσο και τα στελέχη του Ιατρικού Π. Φαλήρου - με τα οποία υπάρχει αγαστή συνεργασία - για τη συμπαρά-στασή τους όλα τα χρόνια στους συμπολίτες μας».

Ο κ. Ιωάννης Πυρνοκόκης, Διευθυντής του Ια-τρικού Π. Φαλήρου, δήλωσε: «Η σημερινή προσέ-λευση του κόσμου που ξεπερνά κατά πέντε φορές τη μέση ημερήσια επισκεψιμότητα της μονάδας μας, μάς επιβεβαιώνει και μάς ενθαρρύνει να συνεχίσου-με να λειτουργούμε, έχοντας ως σκοπό τη διατήρη-ση υψηλού επιπέδου υγείας στους κατοίκους των Ν. Προαστίων. Τόσο μέσα από την παροχή κορυφαίων υπηρεσιών υγείας, από τη διακεκριμένη επιστημο-νική μας ομάδα, όσο και με τη διενέργεια δράσεων που υπογραμμίζουν τη σημασία της ενημέρωσης στην πρόληψη της υγείας».

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της νοσηλευτι-κής μονάδας Ιατρικού Π. Φαλήρου, διενεργήθηκαν προληπτικές εξετάσεις αναπνοής με σπιρομέτρηση και ροομετρία, ενώ οι διακεκριμένοι ιατροί κ.κ. Νίκη Γεωργάτου-Παπαγεωργίου, Διευθύντρια Πνευμο-

νολόγος, Δημήτρης Χωριανόπουλος, Διδάκτωρ Ια-τρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πνευμονο-λόγος-Φυματιολόγος, και Χρυσή Αγγελετοπούλου, Πνευμονολόγος, ενημέρωσαν τους ενδιαφερόμε-νους για τις αναπνευστικές παθήσεις – βρογχικό άσθμα, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ανα-πνευστική ανεπάρκεια, καρκίνος πνεύμονα, σύν-δρομο απνοιών, υποπνοών στον ύπνο κ.α. – και τη σημασία της πρόληψης για τη διατήρηση της καλής υγείας.

Από αριστερά: οι κ.κ. Ιωάννης Πυρνοκόκης, Γενικός Διευθυντής Ιατρικού Π. Φαλήρου, Ελένη Αντωνάκου, Διευθύντρια Επικοινωνίας Ιατρικού Π. Φαλήρου, Διονύσης Χατζηδάκης, Δήμαρχος Π. Φαλήρου, Δημήτρης Χωριανό-πουλος, Πνευμονολόγος, Ιατρικό Π. Φαλήρου

Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Άσθματος Δράση με οφέλη για τους πολίτες των Νοτίων Προαστίων με την παρουσία του Δημάρχου Π. Φαλήρου 05.2014

Ιατρικό Παλαιού Φαλήρου: Δωρεάν Επισκέψεις όλο το χρόνο, στους δημότες των Ν. Προαστίων

T ο Ιατρικό Παλαιού Φαλήρου του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, έχοντας ως σκοπό τη διατήρηση υψηλού επιπέδου υγείας

στους κατοίκους των Νοτίων Προαστίων, πα-ρέχει στους δημότες των Δήμων Π. Φαλήρου, Βάρης, Βούλας και Βουλιαγμένης, τη δυνατό-τητα δωρεάν απεριόριστων ιατρικών επισκέψε-ων στο τμήμα Επειγόντων της κλινικής.

Οι κάτοικοι - δημότες αυτών των περιοχών, έχουν πρόσβαση 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο, στις βασικές ειδικότητες του Παθολόγου, Καρδιολόγου, Ορθοπαιδικού και Γενικού Χειρουργού.

Η ανωτέρω δράση, εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Υπευ-θυνότητας του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, ο οποί-ος συμμετέχει, μέσα από την παροχή κορυφαίων υπηρεσιών υγείας, στην υλοποίηση δράσεων προς όφελος των πολιτών στις περιοχές που δραστηριοποιείται.

Στο διάστημα από 1/1/2014 έως 30/6/2014 το τμήμα Επειγόντων Ιατρικού Παλαιού Φαλήρου δέχθηκε 1500 δημότες, γεγονός που καταδει-κνύει την επιτυχία της πρωτοβουλίας αυτής και μας κάνει υπερήφανους.

113www.iatriko.gr

Μ ε ομιλίες σε ιατρικά θέματα και εξε-τάσεις κατοίκων του ακριτικού Αγίου Ευστρατίου, συμμετείχαν οι Ιατροί του

Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης στην αποστολή υγείας και αλληλεγγύης που οργάνω-σε και φέτος ο Μακεδονικός Όμιλος Φουσκω-τών Σκαφών. Η αποστολή έγινε με ενθουσιασμό αποδεκτή από τους κατοίκους του νησιού.

Την αποστολή στήριξε και ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, καθώς, για λόγους εθνικούς, από το έτος 2000 έχει «υιοθετήσει» υγειονομικά τα παιδιά και τις επίτοκες μητέρες του μικρού νη-σιού στην εσχατιά του Αιγαίου, όταν προσέρχο-νται για νοσηλεία στο Ιατρικό Διαβαλκανικό.

Στην ιατρική αποστολή, εκ μέρους του νοσο-κομείου συμμετείχαν οι ιατροί: Λ. Καραγκούνης, Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος, Β. Καπι-τζόγλου, Νευρολόγος και Τ. Ράλη, Δερματολό-γος.

Οι ιατροί μας σε αποστολή υγείας και αλληλεγγύης στον Άϊ Στράτη

Η αποστολή εξέτασε περίπου 100 κατοίκους του νησιού. Επίσης, πραγματοποιήθηκε εκδήλω-ση για την ενημέρωση των κατοίκων, στην οποία ο ιατρός κ. Λάμπρος Καραγκούνης μίλησε με θέμα «Η υγιεινή της καρδιάς», η Δερματολόγος κα. Τίνα Ράλη ανέπτυξε το θέμα «Σπίλοι –μελα-νώματα» και ο ιατρός του «Θεαγενείου» νοσοκο-μείου κ. Κωνσταντινίδης, εξήγησε πώς γίνεται η αυτοεξέταση μαστού και μίλησε για την αναγκαι-ότητα επαγρύπνησης των γυναικών.

2

ΕΙΚΟΝΑ 1: Η σημαία του Διαβαλκα-νικού, κυματίζει για μία ακόμη φορά στον ακριτικό Αϊ Στράτη

ΕΙΚΟΝΑ 2: Ομιλία του διευθυντή του Αιμοδυναμικού Λ. Καραγκούνη σε ενημερωτική εκδήλωση

06.2014

1

Όμιλος Ιατρικού Αθηνών: Προληπτικός έλεγχος υγείας σε εξαιρετικά προνομιακές τιμές κατά τις Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας

OΌμιλος Ιατρικού Αθηνών ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2014 ένα οργανωμένο πρό-γραμμα προληπτικού ελέγχου σε ιδιαίτε-

ρα προνομιακές τιμές.Με αφορμή Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας όπως

για το Μελάνωμα, το Άσθμα, την Υπέρταση, πληθώρα συμπολιτών πραγματοποίησαν στις Κλινικές του Ομίλου τον έλεγχό τους, σε τιμές έως και 90% χαμηλότερες σε σχέση με τις τιμές

World Health Day

ιδιωτικού τιμοκαταλόγου.Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, μέσα από την

πρωτοβουλία αυτή, η οποία θα συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, στοχεύει στην προ-ώθηση και την ανάδειξη της σημασίας του προ-ληπτικού ελέγχου για τη διατήρηση ενός καλού επιπέδου υγείας, επεκτείνοντας παράλληλα τη δυνατότητα πρόσβασης σε ιατρικές υπηρεσίες κορυφαίων προδιαγραφών, σε όλους.

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών κοντά στα παιδιά

O Όμιλος Ιατρικού Αθηνών στο πλαίσιο της ευαισθητοποίησής του για κοινωνικές ομάδες

που χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας, έχει υλοποιήσει από την αρχή του έτους, μία σειρά δράσεων με επίκε-ντρο τη σημασία της πρόληψης στην Υγεία των Παιδιών.

Σε συνεργασία με Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς και Φορείς για το Παιδί, παρείχε δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, ανάμεσα σε άλλους, στα μέλη του Συνδέσμου «Πνοή Ζωής για τα Παιδιά

Ελλάδος», ενός εθελοντικού ορ-γανισμού, που μέσα από το έργο του συμπαραστέκεται στα παιδιά που έχουν ανάγκη. Ακόμη, δω-ρεάν εξετάσεις δόθηκαν στον «Πανελλήνιο Σύλλογο Πρόληψης

Τροχαίων Ατυχημάτων Ανηλίκων», ένα οργανισμό του οποίου οι δράσεις

επικεντρώνονται κυρίως στην μάθηση και κατανόηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας

(Κ.Ο.Κ.), τη σωστή κυκλοφοριακή αγωγή και την πρό-ληψη των τροχαίων ατυχημάτων, κυρίως σε παιδιά

της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Παράλληλα, σημαντική ήταν η προσφορά του Ομί-

λου με προληπτικά πακέτα εξετάσεων σε λαχειοφό-ρους σχολείων καθώς και η κάλυψη εκδηλώσεων με την Υπηρεσία Επείγουσας Προνοσοκομειακής Φροντί-δας, π.χ. στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος «Η ΠΑΜ-ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ» όπου πραγματοποιήθηκαν αγώνες πο-δοσφαίρου 5 Χ 5 και μπάσκετ 3 Χ 3 μεταξύ Ιδρυμάτων.

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, μέσα από τις ανω-τέρω δράσεις του, δηλώνει έμπρακτα τη δέσμευ-σή του να «βρίσκεται κοντά στο παιδί σε κάθε του βήμα»!

Κοινωνική Προσφορά


Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών κοντά στους δημότες της Αλεξάνδρειας μέσω του προγράμματος τηλεϊατρικής της Vodafone

Καλύπτοντας πραγματικές ανάγκες με το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone

11.2013

Ο Δήμος Αλεξάνδρειας συμμετέχει στο Πρό-γραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέ-

ντρο Αθηνών, με στόχο την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας. Καλύπτει κατά κύριο λόγο ασθενείς με χρόνι-ες παθήσεις, αλλά και όλους όσους επιθυμούν να ελέγ-ξουν άμεσα και εύκολα την κατάσταση της υγείας τους.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος Τηλεϊατρικής για τους δημότες της Αλεξάνδρειας πραγματοποιήθηκαν δωρεάν εξετάσεις από τη νοσηλεύτρια του «Κέντρου Στήριξης Ρομά κι Ευπαθών Ομάδων» της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου (Κ.Ε.Δ.Α.), οι οποίες περιλάμβα-ναν ηλεκτροκαρδιογραφήματα, έλεγχο της αναπνευστι-κής λειτουργίας για την πιθανότητα άσθματος, μέτρηση

Η επέκταση του Προγράμματος Τηλεϊατρικής της Vodafone το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, σε 100 απομα-

κρυσμένες και ακριτικές περιοχές της χώρας, έδωσε δωρεάν πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου ειδικευμένες υπηρεσίες υγείας σε περισσότερους από 500.000 κα-τοίκους των περιοχών αυτών. Η αύξηση του αριθμού των εξετάσεων, που αγγίζει το 400% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, αποδεικνύει ότι το Πρό-γραμμα Τηλεϊατρικής, καλύπτει πραγματικές ανάγκες των κατοίκων των περιοχών, όπου εφαρμόζεται.

Συνολικά, μέσα από το Πρόγραμμα, το οποίο υλο-ποιείται για 9η συνεχή χρονιά, έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες από 21.500 εξετάσεις στις περιοχές που έχουν συμμετάσχει στο Πρόγραμμα. Ως αποτέλεσμα αυτών των εξετάσεων, περίπου στο 10% των περι-πτώσεων ο ειδικευμένος Ιατρός του Ιατρικού Κέντρου πρότεινε να τεθεί ο ασθενής υπό παρακολούθηση, ενώ στο 8% βρέθηκαν ασθενείς οι οποίοι χρειαζόταν να

των επιπέδων γλυκόζης, μέτρηση πίεσης, καθώς και μέτρηση του κορεσμού του αίματος σε οξυγόνο.

Οι εξετάσεις απεστάλησαν στους ειδικευμένους Ια-τρούς του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, οι οποίοι έλεγξαν τις εξετάσεις όλων των ασθενών και απέστειλαν τη συμβουλευτική τους γνωμάτευση με τον ίδιο αυτομα-τοποιημένο τρόπο.

Το συντονισμό για την υλοποίηση του Προγράμματος Τηλεϊατρικής από πλευράς Δήμου είχε ο αρμόδιος σε θέματα υγείας και κοινωνικής πολιτικής, Αντιδήμαρχος κος Βασιλόπουλος Δημήτριος. Την ιατρική παρακολού-θηση του προγράμματος είχαν οι γιατροί του Κέντρου Υγείας Αλεξάνδρειας κος Ρούσος Κωνσταντίνος, Ειδι-κός Παθολόγος και η κα Τζιάρα Ελένη, Γενικός Ιατρός.

προχωρήσουν άμεσα σε περαιτέρω εξετάσεις. Επιπλέ-ον, σε 138 περιπτώσεις η υγεία του ασθενή βρισκόταν σε κίνδυνο και απαιτούσε άμεση ιατρική επέμβαση.

«Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής αξιοποιεί τις απεριόρι-στες δυνατότητες που παρέχει το αξιόπιστο δίκτυo της Vodafone και η τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας. Παρέχεται δωρεάν και έχει στόχο να βελτιώνει την ποι-ότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν σε απομακρυσμέ-νες περιοχές της χώρας μας, στον τομέα της υγείας», δήλωσε σχετικά η κ. Αγγελική Μπούρα, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων της Vodafone Ελλάδας.

Με το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone οι κάτοικοι των απομακρυσμένων περιοχών μπορούν να επισκέπτονται το περιφερειακό ιατρείο και να πραγματοποιούν τις ιατρικές τους εξετάσεις, όπως για παράδειγμα ένα καρδιογράφημα ή μία σπιρομέτρηση, οι οποίες με τη σειρά τους αποστέλλονται, μέσω του δικτύου της Vodafone, σε ειδικευμένους Ιατρούς στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Οι ειδικευμένοι Ιατροί παρέ-

Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone, τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και συμμετέχουν επιπλέον σε αυτό το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγειών Πόλεων – Προαγωγής της Υγείας και η εταιρεία Vidavo.

χουν τη συμβουλευτική τους γνωμάτευση άμεσα και γρήγορα, με τον ίδιο τρόπο. Το Πρόγραμμα στηρίζει τους γενικούς και αγροτικούς ιατρούς, ενώ προάγει την προληπτική ιατρική. Συμβάλλει στην πρόληψη ασθενει-ών μέσα από την έγκαιρη διάγνωσή τους και παράλ-ληλα καλύπτει τους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, κα-θώς παρέχει τη δυνατότητα συστηματικού ελέγχου της κατάστασης της υγείας τους, στον τόπο κατοικίας τους, καταργώντας γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς.

Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου. Για την υλοποίησή του συμμετέ-χουν επίσης το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πό-λεων-Προαγωγής της Υγείας και η εταιρεία Vidavo και φυσικά υλοποιείται χάρη στην υποστήριξη του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Ετήσια εθελοντική αιμοδοσία εργαζομένων Ιατρικού Διαβαλκανικού

Σε πρόσκληση εθελοντικής αιμοδοσίας αντα-ποκρίθηκαν και φέτος με μεγάλη συμμετοχή, οι εργαζόμενοι του Ιατρικού Διαβαλκανικού

προσφέροντας άνω των 100 φιαλών αίματος για τις ανάγκες των πασχόντων συνανθρώπων.

Σημειώνεται, ότι για την επαναλαμβανόμενη ετη-

06.2014

σίως προσφορά αίματος, οι εργαζόμενοι του νοσο-κομείου έχουν βραβευθεί.

Την αιμοληψία διενήργησε κινητό συνεργείο του Κέντρου Αιμοδοσίας του Ιπποκράτειου νοσοκομείου σε συνεργασία με τα Κεντρικά Εργαστήρια του Ιατρι-κού Διαβαλκανικού.

115www.iatriko.gr

Δωρεάν νοσηλεία ασθενούς στο Ιατρικό Ψυχικού

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, ανταποκρινό-μενος με ευαισθησία στο κάλεσμα της οικογένειας ανήλικου ασθενούς που χει-

ρουργήθηκε στο Ιατρικό Ψυχικού, κάλυψε το σύ-νολο των εξόδων νοσηλείας για το διάστημα που κρίθηκε απαραίτητη η παραμονή του στην κλινική του Ομίλου.Το νεαρό ασθενή, ο οποίος πάσχει από «Αδενω-ματώδη πολυποδίαση του παχέος εντέρου» προ-

Emergency Medical Services: η υπηρεσία ασθενοφόρων του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, κοντά στην κοινωνία

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, στο πλαίσιο πα-ροχής επείγουσας ιατρικής φροντίδας και ανθρωπιστικής βοήθειας όπου χρειαστεί,

έδωσε το «παρών» σε μία σειρά αθλητικών εκ-δηλώσεων, προσφέροντας την κινητή του Υπη-ρεσία Επείγουσας Προνοσοκομειακής Φροντίδας (Emergency Medical Services - EMS).

Η μοναδική πιστοποιημένη υπηρεσία ασθενοφό-ρων στην Ελλάδα EMS, πλήρως στελεχωμένη σε ιατρικό προσωπικό για την άμεση αντιμετώπιση των περιστατικών, παρευρέθηκε:

• 22 & 23 Μαρτίου, στο φεστιβάλ Σκακιού «Chessnale Athens 2014»

• 6 Απριλίου 2014, στο πρώτο Moraitis Run• 9 & 10 Μαΐου 2014, στους Δελφούς, στο πλαί-

σιο του 15ου Ευχίδειου Άθλου. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Ελληνικό Όμιλο Τριά-θλου και αθλημάτων μεγάλης διάρκειας «Ο ΕΥΧΙΔΑΣ» και τέλεσε υπό την Αιγίδα της Περι-φέρειας Στερεάς Ελλάδας, του Δήμου Αράχω-βας - Διστόμου – Αντίκυρας και τη στήριξη των Δήμων Δελφών, Θηβαίων και Λιβαδειάς

• 10 Μαΐου 2014, στη Μαρίνα Φλοίσβου – τόπο διεξαγωγής της δεύτερης διεθνούς συνάντη-σης «ATHENS STREET POLE VAULT 2014» που διοργάνωσε ο ΣΕΓΑΣ, με τη συμμετοχή των

EMS 1012

03 - 05.2014

Aπό αριστερά: oι κύριοι Δημήτρης Χαρίτος, Αναισθησιολόγος, Νικόλαος Καντιώτης, Νοσηλευτής και Κυριάκος Σπασιάς, Διασώστης.

σφέρθηκε και χειρούργησε δωρεάν ο ιατρός κ. Γε-ώργιος Αλεξίου, Χειρουργός στο Ιατρικό Ψυχικού.Η ευαισθητοποίηση της διοίκησης του Ομίλου Ια-τρικού Αθηνών, η εμπειρία και εξειδίκευση του κ. Αλεξίου και της ομάδας του και η αφιλοκερδής προσφορά τους, και, ακόμη περισσότερο, η θέλη-ση του νεαρού ασθενούς για γρήγορη ανάρρωση, αποτέλεσαν τα εχέγγυα για ακόμη μία επιτυχή αντι-μετώπιση περιστατικού στις μονάδες του Ομίλου.

καλυτέρων αθλητών του αγωνίσματος• 13-14 Μαΐου 2014, στις εγκαταστάσεις του

Ιδρύματος «Η ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ» όπου πραγ-ματοποιήθηκαν αγώνες ποδοσφαίρου 5 Χ 5 και μπάσκετ 3 Χ 3 μεταξύ Ιδρυμάτων.

Κοινωνική Προσφορά

116 www.iatrikoskosmos.gr 116 ΙατρΙκός κόςμός

press room

117www.iatriko.gr


Ευχαριστήριες επιστολέςπρος τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών

119www.iatriko.gr

Επιστολές

121www.iatriko.gr

Επιστολές

ΤΕΥ

ΧΟ

Σ 1

6ΙΑ

ΤΡΙΚ

ΟΣ

ΚΟ

ΣΜΟ

Σ

ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 // ΤΕΥΧΟΣ 10ΜΑΪΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013 // ΤΕΥΧΟΣ 14

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014 | ΤΕΥΧΟΣ 16

ww

w.ia

trik

osko

smos

.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Ιατρικού Αθηνών «Στην κρίση απαντήσαμε με εξωστρέφεια και επενδύσεις στην τεχνολογία και τον ιατρικό τουρισμό»

Ιατρικός Κόσμος Τεύχος 16

Documents

Transcript of Ιατρικός Κόσμος Τεύχος 16