Πύλη Ανάπτυξης 16

322922168ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΑρχοντικόBella Toumpa

ΑΠΟΨΕΙΣΕΕΚΔΜ-Άνθρακες ο θησαυρός

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΚαλοκαιρινέςδιακοπές στο διαδίκτυο

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΚλιματικές αλλαγέςκαι υγεία

ANAΠΤΥΞΗΠράσινηΑνάπτυξη

12

EΝΙΣΧΥΣΗΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΝΕΩΝ & ΓΥΝΑΙΚΩΝ

2 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Οι Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2009 αποτελούν πλέον παρελθόν. Οι Έλ-ληνες έπραξαν το

καθήκον τους, όσοι τέλος πάντων το έπραξαν, για μία ακόμη φορά. Και όπως γίνεται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση οι ψηφοφόροι έστει-λαν το δικό τους μήνυμα το οποίο, θεωρητικά, έλαβαν, η αγωνίζονται να λάβουν, τα εκλογικά επιτελεία των κομμάτων.

Από τα όσα ελέχθησαν μετά τις εκλογές, από τους κομματικούς ει-δήμονες, συμπεραίνεται ότι το μή-νυμα ελήφθη. Αλλά η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι το μήνυ-μα στέλνεται και λαμβάνεται κάθε φορά και κατά κωμικοτραγικό τρό-πο πρόκειται, σχεδόν πάντα, για το ίδιο και απαράλλαχτο μήνυμα και επομένως το ερώτημα δεν είναι αν ελήφθη ή όχι, αλλά τι απέγινε.

Αφού λοιπόν το μήνυμα στέλνε-ται κάθε φορά και λίγο-πολύ, τί-ποτε δεν γίνεται ποιος ο λόγος να συνεχίσει να στέλνεται, θα πρέπει να αναρωτήθηκε το 45% του εκλο-γικού σώματος το οποίο έσπευσε να εκμεταλλευτεί το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος απέχοντας από την ψηφοφορία ως ένδειξη δια-μαρτυρίας. Η αντίδραση αυτή που υποδηλώνει την απογοήτευση των Ελλήνων προς την υφιστάμενη κα-τάσταση φαίνεται να λαμβάνει εφι-αλτικές διαστάσεις μπροστά στο

αδιέξοδο της εναλλακτικής πρό-τασης και επιλογής.

Ποια θα μπορούσε, λοιπόν, να ήταν η εναλλακτική πρόταση η οποία θα τόνωνε το ηθικό των Ελ-λήνων ψηφοφόρων δίνοντας τους νέες ελπίδες; Τόσο προεκλογικά όσο και μετεκλογικά τέτοια πρότα-ση δεν παρουσιάστηκε. Αναλώθη-καν, σχεδόν όλοι, ένθεν-κακείθεν, στην πόλωση του εκλογικού σώμα-τος προτάσσοντας τη σκανδαλολο-γία ως το κυρίαρχο προεκλογικό θέμα αντί των συζητήσεων που θα αφορούσαν, όχι μόνο την αντιμετώ-πιση των εσωτερικών προβλημάτων αλλά και τις πολιτικές που θα πρέ-πει να αναπτυχθούν στους κόλπους της Ε.Ε., μια που επρόκειτο για ευ-ρωεκλογές. Οι Έλληνες δεν έγιναν σοφότεροι από τα όσα άκουσαν και αυτό διότι τόσο οι μεν όσο και οι δε φοβήθηκαν το πολιτικό κόστος των προτάσεων τους. Όλοι γνωρίζουν το τι πρέπει να γίνει, αλλά το πώς θα γίνει και πότε είναι το ζητούμενο και οι εκλογές αυτές μπόρεσαν να δείξουν τον τρόπο.

Είναι γνωστό, πια, ότι θα πρέ-πει να παρθούν επώδυνα μέτρα, να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές, να παταχθεί η διαφθο-ρά, η φαυλότητα, η ασυνέπεια και η αδράνεια της κρατικής μηχανής. Είναι γνωστό ότι θα πρέπει να δο-θεί βαρύτητα στην καθημερινότητα του πολίτη, να ειδωθεί ξανά το θέ-μα της Παιδείας, της Υγείας και της

Πρόνοιας. Είναι γνωστό ότι ήρθε η ώρα να παρθούν αποφάσεις οι οποί-ες μπορεί να μην είναι ευχάριστες είναι όμως ωφέλιμες και χρήσιμες. Και για όλα αυτά δεν χρειάζονται εναλλακτικές προτάσεις αλλά πολι-τικό θάρρος από όλες τις πτέρυγες του ελληνικού κοινοβουλίου.

Τα σκάνδαλα και η σκανδαλολο-γία δηλητηριάζουν την ελληνική πολιτική και κοινωνική ζωή. Απο-τελούν τροχοπέδη για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν και που τα πο-λιτικά κόμματα δεν είναι σε θέση να δρομολογήσουν. Ο στρουθοκαμηλι-σμός δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Ούτε η πολιτική επιβίωση μπορεί να ακυρώνει ή να καθυστερεί την ανά-ληψη πρωτοβουλιών προς την μία και μοναδική κατεύθυνση που όλοι πια γνωρίζουν και ενδόμυχα αποδέ-χονται. Ήρθε η ώρα όλοι μας να αρ-θούμε στο ύψος των περιστάσεων. Αυτή την ώρα λοιπόν δεν χωρούν κομματισμοί, μικροψυχίες και πισω-γυρίσματα. Είναι η ώρα στην οποία θα αναδειχθούν οι όχι οι ηγέτες.

Το αν ελήφθη πραγματικά το μή-νυμα των ψηφοφόρων θα φανεί πο-λύ σύντομα. Όπως επίσης θα φανεί αν το μήνυμα αυτό θα κοπεί και θα ραφτεί στα μέτρα όλων αυτών που νοιάζονται για την πολιτική τους επιβίωση μόνο ή θα είναι ένα μή-νυμα το οποίο θα δρομολογήσει εξελίξεις για το κοινό καλό και το συμφέρον της χώρας μας. Ίδωμεν, οσονούπω.

Το μήνυμα ελήφθη…. over!

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ26η Ιουνίου, παγκό-σμια ημέρα κατά των ναρκωτικών >4

Διαδίκτυο και ναρκωτικά >7

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΞενοδοχείοBella Toumpa >8

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΕπιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στην υγεία >22

Η αισθητική ρύπανση των ελληνικών πόλεων >24

ΑΝΑΠΤΥΞΗAναμενόμενα προγράμματα από το ΕΣΠΑ >10

Πράσινη ανάπτυξη >16

ΑΠΟΨΕΙΣΠεντηκοστή >30

Τροχαία ατυχήματακαι διαφημιστικέςκαμπάνιες >32Οι ΝΕΟΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ! Πάνε να κλέψουνε

…και αμέσως τους πιάνουνε! Πάνε να ξενοπηδήσουν …και ή τους σκοτώνουνε ή τους εκβιάζουν! Άρχισα να νοσταλγώ τον ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ. (του ΚΥΡ.)

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Ι.Π.Α.Δ.Μ.Π. Χαρίση 36, 50100, ΚοζάνηΤηλ.: 2461026622Fax: 2461026625e-mail: [email protected]

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Βίκας Κωνσταντίνος[email protected]

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣΒίκας Κωνσταντίνος[email protected]

DESIGN & ART DIRECTORΟσταδάκης ΑλέξανδροςΤηλ.: [email protected]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑΒίκας ΚωνσταντίνοςΚαραγιάννης ΓιώργοςΚώστας Μετίσογλου

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗΚαραγιάννης Γιώργος[email protected]

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΧατζηπαύλου Βούλα[email protected]

ΝΟΜΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗΦίλιος Νίκος[email protected]

ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΦΙΛΙΠΠΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.

© Όλα τα δικαιώματα του παρόντος εντύπου ανήκουν στο Ι.Π.Α.Δ.Μ. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του υλικού με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο χωρίς την έγκριση του εκδότη ή την αναφορά στην πηγή. Τέτοιες ενέργειες διώκονται από το νόμο ν. 2121/93 περί πνευματικών δικαιωμάτων και τους κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

καλό καλοκαίρι!

3

Την δυναμική του ως μία διοργάνωση με Πανελ-λήνιο χαρακτήρα και προοπτική για ακόμη

μεγαλύτερη εμβέλεια επιβεβαίω-σε ο 4ος Πανελλήνιος Ποδηλατικός Γύρος της λίμνης.

Τo κορυφαίο γεγονός των διήμε-ρων εκδηλώσεων που διοργάνωσαν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Εθελοντή Αιμοδότη ο Δήμος Σερβίων και ο Σύλλογος Εθελο-ντών Αιμοδοτών Περιφέρειας Σερ-βίων με τη στήριξη της Νομαρχια-κής Αυτοδιοίκησης αποτελεί πλέον ένα θεσμό ξεπερνώντας φέτος κά-θε προσδοκία καθώς συμμετείχαν περισσότεροι από 350 ποδηλάτες (είτε μεμονωμένα είτε με σωματεία ποδηλασίας από Μακεδονία, Θρά-κη, Ήπειρο, Θεσσαλία) οι οποίοι έστειλαν το μήνυμα της εθελοντι-κής αιμοδοσίας και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Η Υψηλή Γέφυρα Σερβίων τα Δη-μοτικά Διαμερίσματα Ιμέρων, Πλα-τανορεύματος, ο οικισμός Λάβας, το Βελβεντό, η πόλη των Σερβίων αποτέλεσαν κομμάτια μιας διαδρο-μής με ξεχωριστό φυσικό κάλλος περιμετρικά της λίμνης αφήνοντας

τις καλύτερες εντυπώσεις στους συμμετέχοντες. Για «μία διοργά-νωση που έχει όλα τα στοιχεία να ενταχθεί στο επίσημο αγωνιστικό πρόγραμμα» έκανε λόγο ο κ. Πέ-τρος Παρμακλής εκπρόσωπος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ποδηλα-σίας που βρέθηκε στα Σέρβια ενώ ανάλογα θετικά ήταν τα σχόλια του Ομοσπονδιακού προπονητή της Ολυμπιακής ομάδας που συμ-μετείχε στο Πεκίνο Κώστα Γεωργι-άδη ο οποίος και κάλυψε τα 50 χλμ της διαδρομής.

Στη διάσταση και τον χαρακτήρα της όλης διοργάνωσης αναφέρθηκε ο δήμαρχος Σερβίων Δημοσθένης Κοκολιός επισημαίνοντας τα στοι-χεία που αναδεικνύονται καθώς με τον Ποδηλατικό Γύρο τιμάται η Πα-γκόσμια Ημέρα του Εθελοντή Αι-μοδότη στέλνεται το μήνυμα του εθελοντισμού, του αθλητισμού και ταυτόχρονα προβάλλονται οι ομορ-φιές του τόπου. Στην σημασία της εθελοντικής αιμοδοσίας αναφέρ-θηκε ο πρόεδρος του Συλλόγου Εθελοντών Αιμοδοτών Περιφέρει-ας Σερβίων Γιάννης Βέκιος ενώ τη μεγάλη συμμετοχή και το χαρακτή-ρα που έχει πάρει πλέον η διοργά-

νωση επεσήμανε ο αντινομάρχης Κοζάνης Γιώργος Μαργαρίτης

Ουσιαστικά η φετινή διοργάνω-ση περιελάβανε τρεις διαδρομές. Για τα μικρά παιδιά από την πόλη των Σερβίων έως της παράκαμψη της Εθνικής Οδού, τη διαδρομή από την Γέφυρα Σερβίων μέχρι το Δ. Δ.. Ιμέρων και τον Πανελλήνιο Ποδη-λατικό Γύρο.

Σημαντική η συνεισφορά στη διοργάνωση της Ελληνικής Αστυ-νομίας, του Εμπορικού Συλλόγου Σερβίων, της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης, του Συλλόγου Γυναικών Διευρυμένου Δήμου Σερβίων, του ΕΚΑΒ, της Πυροσβεστικής Υπηρε-σίας, των απλών εθελοντών - πολι-τών και των χορηγών της εκδήλω-σης. Το διήμερο των εκδηλώσεων άνοιξε μία ημέρα νωρίτερα με την μουσική συναυλία στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Σερβίων όπου συμμετείχε το συγκρότημα Carpe Diem, το κομ-μάτι της παραδοσιακής μουσικής κάλυψαν οι Βασίλης και Σάκη Τζί-τσας δύο νεαροί καλλιτέχνες από το Πλατανόρευμα. ενώ πραγματο-ποιήθηκε και εθελοντική αιμοδο-σία στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημαρχείου Σερβίων.

4ος Πανελλήνιος Ποδηλατικός Γύρος της λίμνης Σερβίων


Είναι γεγονός πως οι Έλληνες ευαι-σθητοποιούνται συνήθως εκ΄ των υστέρων. Η λογική που υποκρύπτε-ται σε αυτή τη στάση είναι ότι δεν

αφορά εμάς αλλά τους άλλους και όταν συμ-βαίνει το κακό όλοι ενεργοποιούνται εκείνη τη στιγμή μέχρι να καθίσει ο κουρνιαχτός, να ξεχαστεί το θέμα και να πάψει να βρίσκεται στη δημοσιότητα. Ένα τέτοιο θέμα είναι αυτό των ναρκωτικών. Όλοι μας θυμόμαστε το πε-ριστατικό της Πτολεμαϊδας που για μία εβδο-

μάδα περίπου είχε ξεσηκωθεί ο κόσμος αι-σθανόμενος ότι απειλείται από έναν αόρατο εχθρό λες και δεν το ήξερε εκ’ των προτέρων. Πάντα ενεργούμε εκ΄ των υστέρων και πάντα ενεργούμε υποκριτικά, χωρίς αυτή η αντίδρα-ση να μετουσιώνεται σε σταθερή και συνεχής δράση καταπολέμησης του φαινομένου.

Όταν συμβεί πάλι κάποιο τρανταχτό γεγονός θα ευαισθητοποιηθούμε όλοι μας ως πολίτες και θα αντιδράσουμε προς στιγμή, δυναμικά, για να ηρεμήσουμε μετά από λίγες ημέρες και να βολευτούμε στον καναπέ μας αισθανόμε-νοι ότι κάναμε το χρέος μας πειθόμενοι ότι αυτό μόνο μπορούσαμε και έπρεπε να κάνου-με αφού όλα τα άλλα είναι αρμοδιότητα(:) της Πολιτείας ή των τοπικών Φορέων.

Ο λόγος για τον οποίο γράφεται αυτό το άρ-θρο είναι για να θυμηθούμε όλοι μας ότι η 26η Ιουνίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών το 1987 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, προκειμένου να ευαι-σθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για τις επιπτώσεις από τη χρήση των ναρκωτικών και την παράνομη διακίνησή τους.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ τους τελευταίους 12 μή-νες 200 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 15 – 64 ετών ή το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, έκανε, τουλάχιστον μία φορά, χρήση παράνο-μων ναρκωτικών ουσιών. Το παράνομο εμπό-ριο ναρκωτικών στο ίδιο διάστημα έφτασε στα 321 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στην Ελλάδα από το 1995 έως το 2004 έχα-σαν τη ζωή τους από τα ναρκωτικά 2.479 άν-θρωποι, ενώ ακόμη ερευνώνται τα αίτια του θανάτου άλλων 13. Η κάνναβη εμφανίζεται ως κύρια ουσία έναρξης για το 83,6%. Σε ηλι-κία 19 ετών περίπου σημειώνεται το πέρασμα στην ηρωίνη για την οποία συστηματική χρή-ση κάνει το 84,6%. Το 69,1% τη χρησιμοποι-εί ενέσιμες ναρκωτικές μορφές, ενώ συστη-ματική ενέσιμη χρήση κάνει το 54,2%, ενώ το 37,7% μοιράζεται τη σύριγγα με άλλους χρήστες.

Αλλά τα στατιστικά στοιχεία παρουσιάζουν

μέρος της τραγικής κατάστασης του προβλή-ματος των ναρκωτικών. Μόνο όσοι βιώνουν από κοντά ένα τέτοιο περιστατικό μπορούν να αντιληφθούν το μέγεθος της καταρράκω-σης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του εξευ-τελισμού και της κοινωνικής αναισθησίας που βιώνουν οι ίδιοι οι χρήστες αλλά και το στενό συγγενικό τους περιβάλλον.

Το κοινωνικό πρόβλημα είναι ότι οι χρήστες αυτών των εξαρτησιογόνων ουσιών δεν αντι-μετωπίζονται ως άρρωστοι οι οποίοι χρήζουν βοήθειας αλλά ως εγκληματικά στοιχεία τα οποία θα πρέπει να απομονωθούν και να πε-ριθωροποιηθούν για να μην αποτελούν κίνδυ-νο. Έτσι όμως δυναμιτίζονται τα θεμέλια της ίδιας της κοινωνίας η οποία δεν μπορεί ή δεν θέλει να δει το πραγματικό πρόβλημα λόγω έλλειψης ενημέρωσης και ευαισθησίας. Όταν όμως το πρόβλημα χτυπήσει την πόρτα μας τότε θα νιώσουμε αδύναμοι να το αντιμετω-πίσουμε. Καλά είναι να περιμένουμε από την Πολιτεία να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αλ-λά είναι βέβαιο ότι όταν το πρόβλημα συμ-βεί σε μας τότε μόνοι μας θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε, με ή χωρίς τη συνδρομή της Πολιτείας.

Μόνο ως ενεργοί και ευαισθητοποιημένοι πο-λίτες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το φαι-νόμενο των ναρκωτικών. Είναι πρωτίστως θέμα ενημέρωσης, δηλ. πρόληψης. Καλό καλοκαίρι.

Η ώρα ήταν γύρω στις 9.30μμ και η Δάφνη, αφού είχε απολαύσει ένα υπέροχο δείπνο με τους φίλους

της στο κέντρο της πόλης, αποφάσισε να πάρει τον δρόμο της επιστροφής για το σπίτι της καθώς αύριο, νωρίς, το πρωί έπρεπε να πάει στην δουλειά της. Η βραδιά ήταν υπέ-ροχη και αντί να πάρει ταξί σκέφτηκε να περ-πατήσει τα 20 περίπου λεπτά που την χώρι-ζαν από το διαμέρισμά της. Εξάλλου, όλα φαίνονταν να είναι τόσο ήσυχα και «ακίνδυ-να» εκείνη την ώρα και η αλήθεια είναι ότι τα πολλά φώτα στην διαδρομή της, μάλλον απόγευμα θύμιζαν παρά βράδυ.

5 περίπου λεπτά πριν φθάσει στο σπίτι της η Δάφνη κοντοστάθηκε στην γειτονιά κα-θώς την προσοχή της είχε αποσπάσει ένας θόρυβος που δεν μπορούσε να εξακριβώ-σει τι είναι.

Κλάμα, χαχανητό, ασυνάρτητη ομιλία….ίσως κάποια φάρσα των φίλων της; Τα λίγα βήμα-τα που αποφάσισε να κάνει προς τα δεξιά του δρόμου, όμως, την έφεραν αντιμέτωπη με μία φρικτή εικόνα που δε θα ξεχάσει πο-τέ στη ζωή της.

Ένα παιδάκι, όχι πάνω από τα 15, μισοτυ-

λιγμένο σε κάτι που έμοιαζε με κουβέρτα, σπαρταρούσε από φρικτούς πόνους που έπρεπε να ένοιωθε χωρίς όμως να φαίνε-ται ότι είναι κάπου πληγωμένο. Οι λυγμοί που άφηνε σου σπάραζαν την ψυχή και τα μάτια του –που μόνο αυτά ήταν ικανά να σου μιλήσουν την ύστατη εκείνη στιγμή- δεν κα-λούσαν σε βοήθεια.

Απλά έδειχναν την ανάγκη για λίγη φρο-ντίδα, τρυφερότητα, αγάπη. Κάθε βοήθεια –εκείνη τη στιγμή- ήταν περιττή. Ο δρόμος δε γύριζε πίσω. Ίσως λίγο καιρό νωρίτερα, αν κάποιος είχε σταθεί στο πλάι του παιδι-

ού, αν κάποιος είχε καταλάβει κάτι , αν, αν, αν… κάτι μπορεί να είχε γίνει.

Η Δάφνη κάλεσε σε βοήθεια και το παιδί με-ταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Μα πως είναι δυνατόν να είχε συμβεί αυτό; Πως ένα μικρό παιδί να παραδίδει το σώμα και την ψυχή του στα ναρκωτικά και να πεθαίνει προτού ακό-μα προλάβει να ζήσει. Αυτό το παιδί, ο Αν-δρέας και τόσα, τόσα άλλα. Τόσοι και τόσοι άλλοι. Παιδιά… έφηβοι… νέοι κλπ, κλπ.

Από την ανακοίνωση του ΣΠΑΡΤΑΚΟΥ για την παγκόσμια ημέρα κατά των ναρκωτικών.

26η Ιουνίου, παγκόσμια ημέρα κατά των ναρκωτικών

ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα ναρκωτικά σκοτώνουν

*200.000 άνθρωποι έκαναν χρήση ναρκωτικών πέρυσι*321 δις. Δολάρια ο τζίρος από τα ναρκωτικά*2.500 περίπου έλληνες έχασαν τη ζωή τους τη τελευταία δεκαετία από τα ναρκωτικά.

Μόνο ως ενεργοί και ευαισθητοποιημένοι πολίτες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο των ναρκωτικών

5

Ο ι εκτιμήσεις που παρουσιάζονται εδώ αφορούν τον ενήλικο πληθυσμό (15–64 ετών) και βασίζο-νται στα πλέον πρόσφατα δεδομένα που έχουμε

στη διάθεσή μας.

ΚάνναβηΕπικράτηση της χρήσης σε ολόκληρη τη ζωή: τουλάχιστον 71 εκατομμύρια (22% των ευρωπαίων ενηλίκων). Χρήση κατά το τελευταίο έτος: περίπου 23 εκατομμύρια ευρωπαίοι ενήλικες ή ένα τρίτο των ατόμων που έχουν κάνει χρήση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Χρήση κατά τον τελευταίο μήνα: Πε-ρισσότεροι από 12 εκατομμύρια Ευρωπαίοι. Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα κατά το τελευταίο έτος: Συνολική διακύ-μανση από 0,8 % έως 11,2 %

ΚοκαΐνηΕπικράτηση της χρήσης σε ολόκληρη τη ζωή: τουλάχιστον 12 εκατομμύρια (3,6% των ευρωπαίων ενηλίκων). Χρήση

κατά το τελευταίο έτος: 4 εκατομμύρια ευρωπαίοι ενήλικες ή ένα τρίτο των ατόμων που έχουν κάνει χρήση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Χρήση κατά τον τελευταίο μήνα: πε-ρίπου 2 εκατομμύριαΔιαφοροποίηση από χώρα σε χώρα κατά το τελευταίο έτος: Συνολική διακύμανση από 0,1% έως 3,0%

ΈκστασηΕπικράτηση της χρήσης σε ολόκληρη τη ζωή: περίπου 9,5 εκατομμύρια (2,8% των ευρωπαίων ενηλίκων). Χρήση κατά το τελευταίο έτος: πάνω από 2,6 εκατομμύρια ή ένα τρίτο των ατόμων που έχουν κάνει χρήση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Χρήση κατά τον τελευταίο μήνα: άνω του 1 εκατομ-μυρίου. Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα κατά το τελευταίο έτος: Συνολική διακύμανση από 0,2% έως 3,5%

ΑμφεταμίνεςΕπικράτηση της χρήσης σε ολόκληρη τη ζωή: περίπου 11

εκατομμύρια (3,3 % των ευρωπαίων ενηλίκων). Χρήση κατά το τελευταίο έτος: περίπου 2 εκατομμύρια ή ένα πέμπτο των ατόμων που έχουν κάνει χρήση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Χρήση κατά τον τελευταίο μήνα: κάτω του 1 εκατομ-μυρίου. Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα κατά το τελευταίο έτος: Συνολική διακύμανση από 0,0% έως 1,3%

ΟπιοειδήΠροβληματική χρήση οπιοειδών: 1-6 περιπτώσεις ανά 1.000 ενήλικες. Κατά το διάστημα 2005–06, οι θάνατοι που συν-δέονταν με τα ναρκωτικά αντιπροσώπευαν το 3,5 % του συ-νόλου των θανάτων των Ευρωπαίων ηλικίας 15–39 ετών, με τα οπιοειδή να ευθύνονται για το 70 % περίπου των περιπτώ-σεων. Είναι το κύριο ναρκωτικό σε περίπου 50 % του συνό-λου των αιτήσεων για θεραπεία απεξάρτησης. Περισσότεροι από 600 000 χρήστες οπιοειδών έλαβαν θεραπεία υποκατά-στασης το 2006

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Το Διαδίκτυο προσφέρει μια δίοδο προς τον κόσμο του χρήστη ναρ-κωτικών μέσω των ηλεκτρονικών φόρουμ και δωματίων συζήτησης,

καθώς και μέσω των διαδικτυακών τόπων ηλε-κτρονικών καταστημάτων που πωλούν ψυχο-τρόπους ουσίες ως εναλλακτικές των ελεγχό-μενων. Οι διαθέσιμες πληροφορίες μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση των διαφόρων πτυχών της ηλεκτρονικής αγοράς ναρκωτικών, π.χ. σε σχέση με τις μεθόδους εργασίας των ηλεκτρονικών καταστημάτων, τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των χρηστών και τις νέες τάσεις μεταξύ των νέων. Για τον εντοπισμό των τρεχουσών εξε-λίξεων στην ηλεκτρονική αγορά ναρκωτικών, το ΕΚΠΝΤ πραγματοποίησε μια μελέτη «απο-τύπωσης» στις αρχές του 2008, με αντικείμε-νο 25 ηλεκτρονικά καταστήματα. Στη συνέ-χεια εκτίθενται τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης.

Ηλεκτρονικά καταστήματαΣύμφωνα με αναφορές, όλο και περισσότερα ηλεκτρονικά καταστήματα διαθέτουν ψυχο-τρόπους ουσίες ως εναλλακτικές των ελεγ-χόμενων ναρκωτικών όπως το LSD, η έκστα-ση, η κάνναβη και τα οπιοειδή. Παρόλο που οι ουσίες που διατίθενται προς πώληση από τα ηλεκτρονικά καταστήματα αναφέρονται συχνά ως «νόμιμα» ή «φυτικά» ναρκωτικά, σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες οι ουσίες αυτές διέπονται από τις ίδιες διατάξεις όπως και τα ελεγχόμενα ναρκωτικά, και μπορεί να επισύ-ρουν τις ίδιες ποινές.

Εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πλειονότητα των ηλεκτρονικών καταστημάτων που προσ-διορίζονται στην έρευνα αποτύπωσης εδρεύ-ουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Κάτω Χώρες και σε μικρότερο βαθμό στη Γερμανία και την Αυστρία. Τα ηλεκτρονικά καταστήματα συχνά εξειδικεύονται σε συγκεκριμένους τύπους

προϊόντων που συνδέονται με τα ναρκωτικά, π.χ. ορισμένα πωλούν κυρίως σύνεργα που αφορούν τα ναρκωτικά, άλλα ειδικεύονται στα παραισθησιογόνα μανιτάρια ή τα χάπια διασκέδασης (party pills), ενώ άλλα εμπορεύ-ονται μια ευρεία γκάμα από φυτικές, ημισυν-θετικές και συνθετικές ουσίες.

Μεθοδολογία μελετών μέσω ΔιαδικτύουΓια τη λήψη μιας αποτύπωσης της κατάστα-σης, πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακές ανα-ζητήσεις τον Ιανουάριο του 2008, χρησιμο-ποιώντας λέξεις κλειδιά σε πολλές γλώσσες στη μηχανή αναζήτησης Google. Συνολικά εντοπίστηκαν 68 ηλεκτρονικά καταστήμα-τα με έδρα στην ΕΕ, τα οποία πωλούσαν δι-άφορους τύπους «νόμιμων» ναρκωτικών. Η στρωματοποίηση έγινε βάσει της χώρας προ-έλευσής τους. Για τον προσδιορισμό της χώ-ρας προέλευσης χρησιμοποιήθηκαν οι τομείς με τους κωδικούς χώρας της ΕΕ (π.χ. ES, FR, DE) ή άλλες ενδείξεις ότι η έδρα τους είναι στην ΕΕ (π.χ. διεύθυνση επικοινωνίας). Πάνω από τα μισά καταστήματα (52%) βρίσκονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, 37% στις Κάτω Χώρες, 6% στη Γερμανία, 4% στην Αυστρία και 1% σε άλλες χώρες (π.χ. Ιρλανδία, Πολωνία). Ένα τυ-χαίο δείγμα 25 ηλεκτρονικών καταστημάτων επιλέχθηκε για λεπτομερή ανάλυση. Τα κλά-σματα δειγματοληψίας σε κάθε στρώμα (χώ-ρα προέλευσης) ήταν ανάλογα με εκείνα του συνολικού δείγματος των ηλεκτρονικών κατα-στημάτων. Τα ηλεκτρονικά καταστήματα που πωλούσαν αποκλειστικά προς εμπόρους και όχι προς καταναλωτές αποκλείστηκαν, όπως και εκείνα που πωλούσαν μόνο παραισθησιο-γόνα μανιτάρια.

Τα ηλεκτρονικά καταστήματα που εδρεύουν στην Ευρώπη διαφημίζουν πάνω από 200 ψυ-χοτρόπα προϊόντα. Τα συνηθέστερα «νόμιμα» ναρκωτικά είναι η Salvia divinorum, το kratom (Mitragyna speciosa), η Argyreia nervosa, τα

παραισθησιογόνα μανιτάρια, και διάφορα χά-πια διασκέδασης.

Οι ουσίες που διατίθενται προς πώληση δια-φημίζονται να έχουν επίδραση παρόμοια με αυτή των ελεγχόμενων ναρκωτικών ουσιών. Τόσο η Salvia divinorum όσο και η Argyreia nervosa, καθώς και η σπανιότερα διατιθέμε-νη Ipomoea violacea περιγράφονται ως ουσί-ες που παράγουν παραισθησιογόνα αποτελέ-σματα παρόμοια με του LSD. Το kratom συχνά προωθείται στην αγορά ως υποκατάστατο των οπιοειδών, διάφορα σκευάσματα προσφέρο-

νται ως εναλλακτικές στην κάνναβη και χά-πια διασκέδασης πωλούνται ως εναλλακτικές στην MDMA. Τα χάπια διασκέδασης που δια-τίθενται μπορεί να περιέχουν φυτικά υλικά, ημισυνθετικές ή συνθετικές ουσίες. Συχνά, το κύριο συστατικό των χαπιών διασκέδασης είναι η βενζυλοπιπεραζίνη (BZP), αν και τα ηλεκτρονικά καταστήματα φαίνεται να έχουν έτοιμες ουσίες υποκατάστασης για όταν η BZP υπαχθεί σε μέτρα ελέγχου στα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι διαφημιζόμενες τιμές των διατιθέμενων ουσιών κυμαίνονται από ένα έως έντεκα ευρώ για το ισοδύναμο μίας δόσης.

Διαδίκτυο & Ναρκωτικά

Με μια ματιά — εκτιμήσεις της χρήσης ναρκωτικών στην Ευρώπη


Την 27η Αυγούστου 2009, 30 λεπτά μετά τα μεσάνυκτα, κοιτάξτε στον ουρανό.

Ο πλανήτης Άρης θα είναι πολύ λαμπερός μέσα στον ουρανό

Θα είναι το ίδιο μεγάλος όπως και το φεγγάρι παρόλο που ο πλανήτης Άρης θα είναι 34,65 εκατομμύρια μίλια μακριά από την Γη. Προσπα-θήστε λοιπόν να μην χάσετε αυτό το γεγονός. Θα το βλέπουμε με γυμνό μάτι σαν να πρόκειται η γη έχει δύο φεγγάρια !!!.. Η επόμενη φορά που θα λάβει χώρα αυτό το γεγονός θα είναι το έτος 2.287.

Πρόκειται για μία αξιόλογη ιστο-σελίδα η οποία δεν δημιουργήθη-κε από κάποιον φορέα αλλά αποτε-λεί ιδιωτική πρωτοβουλία, ιδιαίτερα αξιόλογη θα λέγαμε λαμβάνοντας υπόψη το πλήθος των θεμάτων και των στοιχείων που περιέχει. Η ιστο-σελίδα: www.energeiakozani.gr του Δημήτρη Μαυροματίδη δεν είναι portal, ούτε blog, ούτε απλή ιστο-σελίδα. Είναι και τα τρία μαζί και ίσως ο μοναδικός ηλεκτρονικός τό-πος ο οποίος περιέχει τόσες πολλές πληροφορίες για την ενέργεια.

Τελικά όλα ξεκινούν από το με-ράκι. Όταν κάποιος έχει όρεξη να κάνει κάτι θα το κάνει χωρίς να υπο-λογίσει ξενύχτια και χαμένες ώρες τις οποίες μπορεί να στερείται ολό-κληρη η οικογένεια. Το μεράκι είναι μεράκι. Στην εν’ λόγω ιστοσελίδα θα βρείτε επιλεγμένη ειδησιογρα-φία γύρω από την ενέργεια, θέματα ενέργειας ανά κατηγορίες, εισηγη-τικές εκθέσεις και άλλες ιστοσελί-δες που αφορούν την ενεργεία και νομοθεσία γύρω από τα ενεργεια-κά θέματα. Αξίζει να την επισκε-φθείτε.

Με το έργο «Καυγάδες στην Κιότζα», του Ιταλού Κάρλο Γκολντόνι, κάνει την εμφάνισή της φέτος το καλοκαίρι η ερασιτεχνική θεατρική ομάδα του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Αιανής «Η ΠΡΟΟΔΟΣ», που από το Νοέμβριο του 2008 προ-ετοιμάζεται πυρετωδώς υπό τις οδηγίες του Γιώ-τη Βασιλειάδη.

Η πρεμιέρα της παράστασης πραγματοποιή-θηκε την Κυριακή 21 Ιουνίου στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου Αιανής στις 9μ.μ., με τους συντελεστές να επιτυγχάνουν ένα λαμπρό απο-τέλεσμα.

Τους ρόλους ερμήνευσαν ερασιτέχνες ηθο-ποιοί, όλοι καταγόμενοι από την Αιανή που φέ-τος βάζουν τις βάσεις ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο ρεύμα θεατρικής κουλτούρας στην περιοχή υπό την σκέπη του Πολιτιστικού Συλλόγου. Ήδη γίνονται οι πρόβες και σε παιδιά του Δημοτικού και του Γυμνασίου Αιανής που το επόμενο διά-στημα θα ανεβάσουν την κωμωδία του Αριστο-φάνη «Τα πουλιά».

Η θεατρική ομάδα του ΠΜΣ Αιανής αναμένεται να περιοδεύσει σε Δήμους του Νομού Κοζάνης και της ευρύτερης περιοχής.

Σκηνοθεσία- Σκηνικά- Κοστούμια: Γιώτης Βα-σιλειάδης

Μουσική: Δημήτρης ΔημόπουλοςΧορογραφία: Τατιάνα ΜύρκουΦωτισμοί: Σάκης ΠαπαδόπουλοςΗθοποιοί: Δέσποινα Παρτάλα, Κατερίνα Βαβλι-

άρα, Γιώτα Πελέκα, Γιώτα Φούτσιου, Ανθή Χον-δρογιάννη, Στέλιος Μπούκος, Ζήσης Κοντός, Σπύρος Μητσιάκος, Γιώργος Μητσιάκος, Ηλίας Μπουρνιώτης, Γιώργος Κακαβέλης, Τόλης Καρα-γιάννης.

Ο Σύλλογος Μηχανοκίνητου Αθλητισμού Κοζά-νης για μία ακόμη φορά διοργάνωσε με επιτυχία το 13ο Ράλλυ Σπριντ Ασφάλτου το οποίο όπως κάθε χρόνο διαξήχθη στο Βελβεντό στις 20-21 Ιουνίου 2009. Ο προσμετράται στο Κύπελλο Ράλ-λυ Ασφάλτου Βορείου Ελλάδος και στο Κύπελ-λο του Συνδέσμου Οδηγών Αγώνων Βορείου Ελ-λάδος. Ο αγώνας διεξήχθη και φέτος στη γνωστή δια-δρομή Βελβενδό – Καταφύγι μήκους 12 χλμ με την υποστήριξη του Δήμου Βελβενδού και είναι εγκεκριμένος από την Εθνική Επιτροπή Αγώνων (ΕΘ.Ε.Α.) και το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Η εκκίνηση του αγώνα έγινε το πρωί της Κυριακής 21 Ιουνίου στις 10:30πμ, στην αφετηρία της ειδι-κής διαδρομής στο Μετόχι Βελβενδού. Το δεύ-τερο σκέλος πραγματοποιήθηκε στις 13:30 και αφού πρώτα τα αυτοκίνητα επέστρεψαν με ανά-ποδη φορά στην αφετηρία. Η διαδρομή έκλεισε μια ώρα νωρίτερα για την κυκλοφορία και οι θε-ατές απόλαυσαν τα αυτοκίνητα και τους οδηγούς τους. Η απονομή έγινε στο Μετόχι στις 16:00 και ακολούθησε γεύμα στο Εστιατόριο «Μετόχι» που βρίσκεται στο χώρο απονομής. Στον αγώνα δήλωσαν συμμετοχή και συμμετεί-χαν 37 πληρώματα, αριθμός μικρότερος από τις

προηγούμενες χρονιές εξαιτίας του γεγονότος ότι την ίδια ημερομηνία διεξάγονταν άλλοι δύο αγώνες.

Η σημασία του Ράλλυ Σπρίντ Ασφάλτου που δι-εξάγεται πλέον κάθε χρόνο στο Βελβεντό για την περιοχή είναι μεγάλη διότι πλήθος κόσμου, πάνω από 5.000, κάθε φορά συρρέει για να πα-ρακολουθήσει τον αγώνα. Τα πληρώματα που έρ-χονται από άλλες περιοχές της Ελλάδας μαγεύο-νται κάθε φορά από την αξέχαστη διαδρομή και γίνονται οι καλύτεροι πρεσβευτές.

Είναι καιρός πια να αποφασιστεί η διοργάνωση 4-5 τέτοιων εκδηλώσεων σε ολόκληρο το Ν. Κο-ζάνης ώστε να δημιουργηθούν περαιτέρω προ-ϋποθέσεις ανάπτυξης του εναλλακτικού του-ρισμού. Οπωσδήποτε είναι καλά τα πανηγύρια αλλά χρειάζεται άλλου τύπου σχεδιασμός για την προσέλκυση επισκεπτών στην περιοχή από την απλή διαφημιστική καταχώρηση στα ΜΜΕ. Ανοίγεται λοιπόν για τη Ν.Α. Κοζάνης δρόμος λα-μπρός προς αυτή την κατεύθυνση. Το παράδειγ-μα αυτό μπορούν να το ακολουθήσουν και άλλοι Δήμοι και Νομαρχίες της Δυτικής Μακεδονίας.

Σημ.: Για τα αποτελέσματα του αγώνα δείτε στο: http://www.smakracing.gr/

Δύο Φεγγάρια ταυτόχρονα στον Ουρανό

Ιστοχώρος για την ενέργεια και όχι μόνο

Οι «καυγάδες στην Κιότζα» στην Αιανή

13o Ράλλυ Σπριντ Ασφάλτου στο Βελβεντό

7

Την Τετάρτη, 3 Ιουνίου 2009 η αίθουσα Τέχνης του Δήμου Κοζάνης γέ-μισε ασφυκτικά από

μεγάλους και μικρούς οι οποίοι θέ-λησαν να παρακολουθήσουν τη θε-ατρική παράσταση που ανέβασαν οι μαθητές της Ε΄ Τάξης του 11ου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης με θέ-μα «Μία φορά και ένα …νερό» των Ράινερ Λύκερ & Στέφαν Ράισνερ στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.

Η υπόθεση του έργου αναφέρο-νταν σε ένα πατέρα ο οποίος μαζί με τον γιο του αποφασίζουν να κά-νουν διακοπές στην ύπαιθρο. Φτά-νοντας λοιπόν εκεί διαπιστώνουν ότι τα πράγματα δεν είναι όπως θα το ήθελαν. Το ποτάμι διαμαρτύρεται για τη ρύπανση και τη μόλυνση μιας παρακείμενης βιομηχανίας χαρτιού η οποία ρίχνει τα απόβλητα σε αυ-τό, το δάσος κλαίει διότι οι άνθρω-ποι το ξυλεύουν, ολόκληρη η φύ-ση παραπονιέται για το κακό που προκαλούν οι άνθρωποι απέναντί της. Πρόκειται για ένα έργο το έργο

περνάει περιβαλλοντικά μηνύματα και προσπαθεί να ευαισθητοποιή-σει μικρούς και μεγάλους αναφορι-κά με την προστασία του περιβάλ-λοντος.

Οι 22 μαθητές της Ε’ Τάξης του 11ου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης υπό την καθοδήγηση του σκηνοθέτη κ. Γιώτη Βασιλειάδη κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η παρά-σταση να μην ξεχωρίζει από οποι-αδήποτε άλλη επαγγελματική θε-ατρική παράσταση. Η επιτυχία του έργου ήταν μεγάλη.

Η πρωτοβουλία ανήκε στην υπεύ-θυνη του Γραφείου Περιβαλλοντι-κής Εκπαίδευσης της Α/θμιας Εκπ/σης Ν. Κοζάνης κ. Μήλιου Ζωή και υποστηρίχθηκε οικονομικά από το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυ-ξης (Ι.Π.Α.Δ.Μ.). Την καλλιτεχνική επιμέλεια της παράτασης ανέλαβε το Θεατροδρόμιο και συγκεκριμέ-να ο σκηνοθέτης κ. Γιώτης Βασιλει-άδης. Άλλοι καταξιωμένοι συντελε-στές της παράτασης ήταν: ο Κώστας Δημητριάδης σκηνογράφος, η Έμυ

Τσιούρα μουσικός και ο Σάκης Πα-παδόπουλος στους φωτισμούς. Το έργο αυτό αποφασίστηκε, με τη νέα σχολική χρονιά, να παιχθεί σε όλες τις πρωτεύουσες των νο-μών της Δυτικής Μακεδονίας σε μία προσπάθεια περαιτέρω ευαισθη-τοποίησης των πολιτών σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.

Με το έργο αυτό κλείνει μία τρι-λογία δράσεων που προγραμμά-τισε, χρηματοδότησε και υλοποί-ησε το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης και που περιελάμβανε, εκτός από τη θεατρική παράστα-ση, την πραγματοποίηση συνεδρί-ου με θέμα «Ο Υδάτινος Πλούτος της Δυτικής Μακεδονίας, Διαχεί-ριση – Αξιοποίηση – Προοπτικές» το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 8,9,10 Μαΐου 2009 στο Εκθεσιακό Κέντρο Δυτικής Μακεδονία στα Κοί-λα Κοζάνης, καθώς και την έκδοση Λευκώματος με ζωγραφιές μαθη-τών των Δημοτικών Σχολείων της πόλης της Κοζάνης με θέμα το πε-ριβάλλον και τη ρύπανση.

Μία φορά και ένα …νερόΘεατρική παράσταση για το περιβάλλον

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

8

Το ξενοδοχείο Bella Toumpa βρίσκεται στον Άγιο Παντελεήμονα Φλώρινας, στους πρόποδες του όρους Καιμακτσαλάν, ανάμεσα στις λίμνες Βεγο-ρίτιδα και Πετρών.

Χάρη στην προνομιακή του τοποθεσία χαρίζει στον επισκέ-πτη εξαιρετική θέα προς τις δύο λίμνες, τον οικισμό και τα βουνά.

Ένα αρχοντικό από πέτρα και ξύλο, σύμφωνα με την τοπική παραδοσιακή αρχιτεκτονική, σας προσφέρει φιλοξενία και θαλπωρή.

Με σεβασμό στην παράδοση και με έμφαση στην ποιότητα, ένα ιδανικό καταφύγιο για εξορμήσεις σε αξιόλογους κοντι-νούς προορισμούς.

Στο αρ-χοντικό μας διαθέτου-

με τοπικά παραδοσιακά προϊόντα εξαιρετικής ποι-ότητας, από τη Φλώρινα και τη Δυτική Μακεδονία, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο από πέτρα και ξύλο, που σέβεται την παράδοση και αναδεικνύει τον πλούτο της περιοχής.

Τα τοπικά κρασιά Αμύνταιου ανωτέρας ποιότητας και οι μο-ναδικοί Αφρώδεις οίνοι που παράγονται στην περιοχή, χαρα-κτηρίζονται για τη κορυφαία ποιότητα τους, ικανοποιούν τις αισθήσεις και προσφέρουν στιγμές γευσιγνωσίας.

Τα εκλεκτά κρασιά της περιοχής παράγονται από τα οινοποι-εία Κτήμα ΑΛΦΑ, Κτήμα Κυρ Γιάννη, Κτήμα Παύλου, Κτήμα Χατζή, ΕΑΣ Αμυνταίου και από το Κτήμα Πάντου με κρασιά Βιολογικής Καλλιέργειας Φλώρινας.

Χειροποίητα ζυμαρικά Δούμκου Φλώρινας, ζυμαρικά με μανι-τάρια και λοιπές γεύσεις, προϊόντα πιπεριάς Ναουμίδη, μέλι Φλώρινας Κτήμα Χρόνη, μέλι Φλώρινας Κτήμα Αναγνωστό-

πουλου, μανιτάρια σε

λάδι ή αφυδατωμέ-να, φασόλια Πρεσπών, γλυ-

κά κουταλιού Φλώρινας, λικέρ σε διά-φορες γεύσεις, τα οποία μπορείτε να δοκιμάσετε σε

παραδοσιακά πιάτα στο εστιατόριο μας ή να τα αγοράσετε από το κατάστημα μας.

Στο κατάστημα μας θα βρείτε επίσης, παραδοσιακά έργα Λα-ϊκής Τέχνης, θαυμάσια χειροτεχνήματα από εργαστήρια της Φλώρινας, που μπορείτε να πάρετε ως αναμνηστικά και να στολίσετε το σπίτι σας με υπέροχα αντικείμενα όπως ξυλό-γλυπτα, υφαντά, είδη οικιακής χρήσης και αναμνηστικά της περιοχής.

Και για τους ΄΄βιβλιοφάγους΄ ,́ υπάρχει μία σειρά από βιβλία συγγραφέων του Αγίου Παντελεήμονα, όπου μπορούν να εμπλουτίσουν τη βιβλιοθήκη τους και γιατί όχι να τα απολαύ-σουν κατά τη διαμονή τους στο αρχοντικό.

Στο αρχοντικό Bella Toumpa, ο επισκέπτης βρίσκει ξεχω-ριστά παραδοσιακά προϊόντα της Δυτικομακεδονικής γης , απολαμβάνοντας έτσι, τη διαμονή του και ΄΄καλομαθαίνο-ντας΄΄ τον εαυτό του με γαστρονομικές προτάσεις υψηλών απαιτήσεων.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

...με οδηγό τις λίμνες…στους πρόποδες του Καιμακτσαλάν

9

Δραστηριότητες στο βουνό & στη λίμνη:• Ski• Snowboard• Mountain bike• Διαδρομές 4x4• Ορειβασία • Πεζοπορία • Ιππασία • Κανό• Ιστιοπλοΐα• Jet ski• Wind serf• Kite serf• Βαρκάδα• Ψάρεμα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Πολυτέλεια & άνεσηΤα υπέροχα δωμάτια και οι πολυτελείς σουίτες έχουν όλα ασύλληπτη θέα στη λίμνη Βεγορίτιδα, τον Αγ. Πα-ντελεήμονα και τα γύρω βουνά. Χαρακτηρίζονται από τις πρωτότυπες περίτεχνες οροφές, τις συλλεκτικές λάμπες-φωτιστικά και τις τοιχογραφίες που σίγουρα θα σας αφήσουν άφωνους.

Παροχές δωματίων• Tv • Μπάνιο• Mini Bar• Ζυγαριά Μπάνιου• Σεσουάρ• Τηλέφωνο• Internet• Τζάκι(σουίτες)• Ενδοδαπέδια θέρμανση

Άγιος Παντελεήμονας, ΑμύνταιοΤηλ. 2386061270, fax: 2386061325e-mail: [email protected]

Διασκέδαση & ψυχαγωγίαΣτο εστιατόριο μας με την υπέροχη θέα μπροστά σε μεγάλα ανοίγματα ή δίπλα στο τζάκι, δοκιμάστε νοστιμότατα εδέσματα με αυθεντικές γεύσεις από παραδοσιακές συνταγές, έχοντας σαν βασική αρχή ότι οι πρώτες ύλες είναι αγνά και φρέσκα τοπικά προιόντα, ενώ παράλληλα τηρούνται όλοι οι σύγχρονοι κανόνες υγιεινής. Στην αίθουσα πρωινού μπορείτε να απολαύσετε πλούσιο μπουφέ με σπι-τικές λιχουδιές και τοπικά αφεψήματα, όλα σερβιρισμένα με μεράκι και φροντίδα.

Παροχές ξενοδοχείου• Reception• Café Bar• Εστιατόριο• Αίθουσα πρωινού• Τζάκι• Αίθουσα TV• Κελάρι τοπικών οίνων• Κατάστημα πώλησης τοπικών προϊόντων • Αίθουσα μπιλιάρδου• Αίθουσα επιτραπέζιων παιχνιδιών• Εκθετήριο παραδοσιακών ζωνών• Βιβλιοθήκη• Άνετο parking• Παιδότοπος

10 ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην τελική διαμόρφωση βρίσκο-νται μία σειρά από προγράμματα ενίσχυσης των μικρομεσαίων επι-χειρήσεων στα πλαίσια του ΕΣΠΑ

2007-2013. Παρακάτω παρατίθενται μία σει-ρά από προγράμματα τα οποία αναμένονται να προκηρυχθούν εντός του προσεχούς χρο-νικού διαστήματος και οπωσδήποτε εντός του 2009. Για περισσότερες πληροφορίες καλό εί-ναι να επισκέπτεστε την ιστοσελίδα του ΕΣΠΑ (http://www.espa.gr) ή την ιστοσελίδα του Ι.Π.Α.Δ.Μ. (http://www.ipadm.gr). Οι προκη-ρύξεις που αναμένονται είναι οι:

Εξελίσσομαι 2009Θα αφορά υφιστάμενες μεταποιητικές μι-κρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Θα απο-σκοπεί στον εκσυγχρονισμό, την αναβάθμισή τους και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους. Το ποσοστό επιχορήγησης θα ανέρχε-ται κατά μέσο όρο σε 50% του ενισχυόμενου προϋπολογισμού της επένδυσης. Προϋπολο-γισμός 70 εκ. Ευρώ. Στόχος είναι ο εκσυγχρο-νισμός του εξοπλισμού και μεταφορά τεχνο-γνωσίας. Επιλέξιμος προϋπολογισμός από 80.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ. Έναρξη εντός του 2009.

Στηρίζω 2009Θα αφορά υφιστάμενες μεταποιητικές μι-κρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Αφορά την κάλυψη άμεσων, μικρών, αλλά στρατηγι-κής σημασίας αναγκών υφιστάμενων μικρών και πολύ μικρών κυρίως μεταποιητικών επι-χειρήσεων. Το ποσοστό επιχορήγησης θα ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 50% του ενι-σχυόμενου προϋπολογισμού της επένδυσης. Προϋπολογισμός 35 εκ. Ευρώ. Στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού και μετα-φορά τεχνογνωσίας. Επιλέξιμος προϋπολο-γισμός από 10.000 ευρώ έως 60.000 ευρώ. Έναρξη εντός του 2009.

Ενίσχυση των επιχειρήσεων του εμπορικού τομέα και των υπηρεσιώνΣτα πλαίσια της δράσης αυτής προτείνεται να επιχορηγηθούν ΜΜΕ κυρίως χονδρικού εμπορίου και υπηρεσιών. Θα δίνει έμφαση στην ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων, με στό-χο την ενίσχυση της παρουσίας των ελληνι-κών επιχειρήσεων στην εγχώρια και στις διε-θνείς αγορές. Προϋπολογισμός 22 εκ. Ευρώ. Έναρξη εντός του 2009.

Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των τουρι-στικών επιχειρήσεων - εκσυγχρονισμός και ανάπτυξη των υποδομών εστίασης και του γαστρονομικού τουρισμού.Θα αφορά στην ενίσχυση επιχειρηματικών σχεδίων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα περιλαμβάνουν δράσεις όπως συνενώσεις και συνεργασίες, επιχειρηματικά πλάνα κλπ. για εκσυγχρονισμό και αναβαθμισμένη παρου-σία στις τουριστικές αγορές και ειδικότερα στις αγορές θεματικών μορφών τουρισμού. Επίσης θα αφορά στην ενίσχυση επιχειρη-ματικών σχεδίων για τον εκσυγχρονισμό και

την αναβάθμιση των επιχειρήσεων εστίασης, γαστρονομικού τουρισμού και παραδοσιακών καφενείων. Προϋπολογισμός 39 εκ. Ευρώ. Έναρξη εντός του 2009.

Ποιοτικός εκσυγχρονισμός τουριστικών κα-ταλυμάτων, που δεν εντάσσονται στον Ανα-πτυξιακό Νόμο.Αφορά τον ποιοτικό εκσυγχρονισμός κατα-λυμάτων, που δεν εντάσσονται στον Ανα-πτυξιακό Νόμο (ξενοδοχείων, ξενοδοχείων boutique και τουριστικών οργανωμένων κα-τασκηνώσεων (campings) χαμηλών τάξεων, ενοικιαζομένων επιπλωμένων δωματίων και διαμερισμάτων όλων των κατηγοριών κλειδι-ών, καθώς και πολύ μικρών ξενοδοχείων όλων των τάξεων). Προϋπολογισμός 51 εκ. Ευρώ. Έναρξη εντός του 2009.

Πράσινη Επιχείρηση 2009.Απευθύνεται σε υφιστάμενες μικρο-μεσαίες (ΜΜΕ) μεταποιητικές, κατά κύριο λόγο επι-χειρήσεις και έχει ως στόχο τη δημιουργία πε-ριβαλλοντικής κουλτούρας και την ενίσχυση των προσπαθειών τους για μείωση του ενερ-γειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους. Διευκρινίζεται ότι σχετικά με το ενερ-γειακό αποτύπωμα, το πρόγραμμα θα εστι-άζει κυρίως σε θέματα εξοικονόμησης και όχι σε θέματα παραγωγής ενέργειας με τη χρήση Α.Π.Ε. Απευθύνεται επίσης σε επιχει-ρήσεις που ταυτόχρονα με την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους επιδι-ώκουν και την ανάπτυξη «πράσινων» προϊό-ντων / υπηρεσιών. Οι επενδύσεις που θα εί-ναι επιλέξιμες θα κυμαίνονται από 30.000 έως 200.0000 ευρώ. Ποσοστό χρηματοδό-τησης 50%. • Προϋπολογισμός 30 εκ. Ευρώ. Έναρξη κα-λοκαίρι 2009

Πράσινες Υποδομές 2009.Το πρόγραμμα έχει ως στόχο την επιχειρη-ματική αξιοποίηση του ζητήματος της προ-στασίας του περιβάλλοντος, με παρεμβάσεις σε τομείς όπως η διαχείριση ή/και αξιοποίη-ση αποβλήτων, η ανακύκλωση κ.λ.π. Το πρό-γραμμα αφορά νέες επιχειρήσεις που θα δρα-στηριοποιηθούν στους ανωτέρω τομείς ή/ και υφιστάμενες μικρο-μεσαίες (ΜΜΕ) που επι-θυμούν να δραστηριοποιηθούν στο χώρο. Αφορά την επιχειρηματική αξιοποίηση του ζητήματος της προστασίας του περιβάλλο-ντος, με παρεμβάσεις σε τομείς όπως διαχεί-ρισης ή/και αξιοποίησης αποβλήτων, ανακύ-κλωσης κλπ. Ποσοστό χρηματοδότησης 50%. Οι επενδύσεις θα κυμαίνονται από 200.000 έως 3 εκατ. ευρώ. Προϋπολογισμός 30 εκ. Ευρώ. Έναρξη καλοκαίρι 2009.

Σύγχρονη ΕπιχείρησηΤο πρόγραμμα έχει ως στόχο να βοηθήσει στην ανάπτυξη και πιστοποίηση διαχειριστικών συ-στημάτων διασφάλισης ποιότητας, περιβαλ-λοντικής διαχείρισης (ISO, HACCP, ELOT). Το πρόγραμμα αφορά νέες μικρο-μεσαίες (ΜΜΕ) και στηρίζει τη δημιουργία υποδομών που εί-

ναι αναγκαίες για την πιστοποίηση επιχειρή-σεων. Ποσοστό χρηματοδότησης 50%. Οι επενδύσεις θα κυμαίνονται από 20.000 έως 100.000 ευρώ. Προϋπολογισμός 100 εκ. Ευ-ρώ. Έναρξη εντός του 2009.

Ολοκληρωμένα Προγράμματα Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας.Αφορούν στην ίδρυση νέων επιχειρήσεων από ειδικές ομάδες πληθυσμού, από ομάδες πληθυσμού με περιορισμένη σήμερα επιχει-ρηματικότητα και σε περιοχές που πλήττονται από αποβιομηχάνιση και ανεργία, καθώς και στην ενίσχυση πρωτοβουλιών της ευρύτερης κοινωνικής οικονομίας. Προϋπολογισμός 40 εκ. Ευρώ.

Έναρξη εντός του 2009. Υποστήριξη νέων καινοτόμων επιχειρήσεων, κυρίως υψηλής έντασης γνώσης (Spin-off, spin-out). Προϋ-πολογισμός 34 εκατ. ευρώ. Η κατηγορία πρά-ξης αποσκοπεί στην ενίσχυση του ελληνικού συστήματος καινοτομίας μέσω της ανάπτυ-ξης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που βασίζονται στην αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Ειδικότερα προβλέπεται η ενίσχυση της δημιουργίας spin off και spin out επιχειρήσεων. Ο μέγιστος ενισχυόμενος προϋπολογισμός του κάθε έργου αναμένεται να είναι 1.500.000 ευρώ με ποσοστό ενίσχυ-σης έως 70%. Η διαβούλευση του προγράμ-ματος ολοκληρώθηκε την 30/4/2009.

Χρηματοδότηση συνεργατικών ερευνητικών δραστηριοτήτων Δράση «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ»Προϋπολογισμός 95 εκ ευρώ. Αφορά σε συ-νεργασίες μεταξύ παραγωγικών και ερευνη-τικών φορέων για εκτέλεση έργων έρευνας (βιομηχανική έρευνα ή/και πειραματική ανά-πτυξη ή/και βασική έρευνα), καινοτομιών δι-εργασιών και διάχυσης με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της ποιότητας ζωής, την ενίσχυση της σύνδεσης έρευνας και παραγωγής, την πο-λυ-επιστημονική προσέγγιση και την προώ-θηση της εξωστρέφειας (μέσω της διεθνούς Ε&Τ συνεργασίας).

Περιλαμβάνει μικρές και μεγαλύτερες επιχειρήσεις αλλά και φορείς (πανεπιστή-μια, ερευνητικά κέντρα κλπ). Ο ενισχυόμε-νος προϋπολογισμός του κάθε έργου ανέρ-χεται από 300.000 έως 3.000.000 ευρώ με ποσοστό χρηματοδότησης έως 80%. Κατα-ληκτική ημερομηνία υποβολής προτάσεων είναι η 20/7/2009.

Υποστήριξη ομάδων μικρομεσαίων επιχειρή-σεων για δραστηριότητες έρευνας και τεχνο-λογικής ανάπτυξηςΠροϋπολογισμός 43 εκ ευρώ. Βασικός στό-χος του Προγράμματος είναι η υποστήριξη των αναγκών των ΜΜΕ και των νέων επιχει-ρήσεων, καθώς και η παρακίνηση εκτέλεσης έργων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, ή από άλλους εξειδικευμένους φορείς για λογαριασμό και προς όφελος των επιχειρήσεων. Περιλαμβά-νει Ομάδες Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσε-

ων (ΜΜΕ) με κοινά προβλήματα, ανάγκες και στόχους. Η πρόταση υποβάλλεται από τρεις ή περισσότερες ΜΜΕ με τη συμμετοχή ενός τουλάχιστον φορέα Έρευνας και Τεχνολογι-κής Ανάπτυξης, με προαιρετική συμμετοχή συνδέσμων ή ενώσεων ΜΜΕ. Ο μέγιστος προ-ϋπολογισμός ανά έργο ανέρχεται σε 500.000 € και η μέγιστη ένταση ενίσχυσης στο 75% των συνολικών δαπανών. Έναρξη τον Μάιο του 2009.

Ενίσχυση Νέων και Μικρομεσαίων Επιχειρή-σεωνΠροϋπολογισμός 32 εκ ευρώ. Αποσκοπεί στην υποστήριξη της προώθησης δραστηριοτήτων ΕΤΑ στις μικρομεσαίες ή και νέες επιχειρή-σεις περιλαμβανομένων στην έννοια νέων και όσων δεν έχουν προηγούμενη συμμετοχή σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα ΕΤΑΚ. Αφορά στην εκτέλεση από τις επιχειρήσεις έργων ΕΤΑ στα οποία περιλαμβάνονται βιο-μηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη ή/και καινοτομίες διεργασιών και διάχυσης. Πε-ριλαμβάνει μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Έναρξη εντός του 2009.

Επιδότηση τουριστικών επιχειρήσεωνΘα αφορά τη δημιουργία πολυγλωσσικών δι-κτυακών τόπων προβολής με ηλεκτρονικές κρατήσεις (συμπεριλαμβανομένων πληρω-μών) με ταυτόχρονη ανάπτυξη διαδραστικού περιεχομένου προβολής της ευρύτερης πε-ριοχής σε γεωγραφικές πλατφόρμες, δημι-ουργία χώρων WiFi κλπ. Δικαιούχοι: 9.000 ξενοδοχεία και περίπου 20.000 καταλύματα. Ενδεικτικός Προϋπολογισμός: € 80 εκατ. ευ-ρώ. Επιδότηση 60%. Έναρξη: Ιούνιος 2009

Επιδότηση ελληνικών εξαγωγικών επιχει-ρήσεωνΘα αφορά τη βελτίωση της προβολής και της προώθησης των προϊόντων τους, αξιοποιώ-ντας τεχνολογίες πληροφορικής και ηλε-κτρονικών επικοινωνιών και πολυγλωσσικές πλατφόρμες. Δικαιούχοι: Οι Ελληνικές επι-χειρήσεις που έχουν κύκλο εργασιών τουλά-χιστον 20% από εξαγωγές. Ενδεικτικός Προ-ϋπολογισμός: € 60 εκατ. ευρώ. Επιδότηση: 50%. Έναρξη: Ιούλιος 2009.

Χρηματοδότηση δημιουργίας ψηφιακών κα-ταστημάτωνΘα αφορά τη χρηματοδότηση δημιουργίας ψηφιακών καταστημάτων με πλήρως ηλε-κτρονικές συναλλαγές και δημιουργία ενι-αίων ηλεκτρονικών χώρων παρουσίασης/προβολής τους με τη μορφή «εικονικών ηλε-κτρονικών πολυκαταστημάτων». Ενδεικτικός Προϋπολογισμός: € 60 εκατ. ευρώ. Επιδότη-ση: 50%. Έναρξη: Οκτώβριος 2009.

Νέα Προγράμματα Επιχορηγήσεων από το ΕΣΠΑΕνίσχυση επιχειρήσεων

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης στο τηλ.: 24610-26622 κ. Δώρα Πατσώνα.

11

Νέα Προγράμματαστα μέτρα σου!

Πρόκειται για μία νέα δράση που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερεια-κής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από

Εθνικούς Πόρους. Yλοποιείται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, μέσω του Επιχειρησια-κού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ ΙΙ)» και των Περι-φερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων που περιλαμβάνουν Περιφέρειες Μεταβατι-κής Στήριξης. Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται στα 15.000.000 €.

Η δράση απευθύνεται σε όλους τους πολί-τες/καταναλωτές που διαθέτουν παλαιές οι-κιακές συσκευές κλιματισμού εν λειτουργία και επιθυμούν να τις αντικαταστήσουν. Στις συσκευές που δύναται να αντικατασταθούν περιλαμβάνονται όλοι οι τύποι παλαιών συ-σκευών κλιματισμού (ανεξαρτήτως έτους κατασκευής). Κάθε καταναλωτής μπορεί να αποσύρει έως και δύο (2) συσκευές, αγορά-ζοντας νέες, τεχνολογίας inverter και υψη-λής ενεργειακής κλάσης, από οποιοδήποτε κατάστημα πώλησης κλιματιστικών συμμε-τέχει στη δράση.

Η επιδότηση ανέρχεται στο 35% της λιανι-κής τιμής πώλησης κάθε νέας συσκευής, με ανώτατο όριο επιδότησης τα 500€. Ο κατανα-λωτής, κατά την αγορά του νέου κλιματιστι-κού, καταβάλλει μόνο τη δική του συμμετοχή. Το ποσό της επιδότησης του καταναλωτή θα αποδοθεί στο κατάστημα που προμήθευσε τη νέα συσκευή, μετά την υποβολή των απαραί-τητων δικαιολογητικών και μετά τις σχετικές διαδικασίες ελέγχου. Το σύνολο των αποσυ-ρόμενων συσκευών θα προωθείται από τα κα-ταστήματα στην ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΕ,

για ανακύκλωση.

Για τους πολίτες/καταναλωτές, η αγορά των κλιματιστικών θα ξεκινήσει στις 10 Ιουνίου 2009. Η δράση θα έχει μέγιστη διάρκεια έξι (6) μήνες (έως 9 Δεκεμβρίου 2009). Πεδίο εφαρμογής είναι όλη η Ελλάδα. Υπάρχει πρό-βλεψη συγκεκριμένου ποσού για τις Περιφέ-ρειες της χώρας. Σε περίπτωση που σε κάποια Περιφέρεια το ποσό εξαντληθεί, η δράση θα ολοκληρωθεί για τη συγκεκριμένη Περιφέ-ρεια πριν την λήξη του εξαμήνου.

Συσκευές προς αγοράΟ καταναλωτής μπορεί να επιλέξει και να αγοράσει νέα συσκευή κλιματισμού, αρκεί να είναι: • DC Inverter Ενεργειακής Κλάσης Α/Α, για συσκευές μέχρι και 16000 BTU • DC Inverter Ενεργειακής Κλάσης Α/Α, Α/Β, Β/Α, Β/Β, για συσκευές πάνω από 16000 BTU Σε κάθε περίπτωση, η συσκευή πρέπει να εί-ναι τοίχου ή δαπέδου οροφής.

Κάθε καταναλωτής, για να αγοράσει το κλι-ματιστικό που επιθυμεί, μπορεί να επιλέξει οποιοδήποτε κατάστημα πώλησης συσκευών κλιματισμού συμμετέχει στη δράση.

ΔικαιολογητικάΚάθε καταναλωτής που επιθυμεί να συμμετά-σχει στη δράση μπορεί να απευθύνεται στο κατάστημα πώλησης κλιματιστικών συσκευ-ών της επιλογής του, έχοντας μαζί του: • Την Αστυνομική του Ταυτότητα και ένα απλό φωτοαντίγραφο αυτής, ή Διαβατήριο σε περίπτωση ξένης υπηκοότητας του κατα-ναλωτή. Στην ειδική περίπτωση απώλειας της

Αστυνομικής Ταυτότητας, προσκομίζει τη βε-βαίωση απώλειας και το Διαβατήριό του. • Πρόσφατο λογαριασμό της ΔΕΗ της οικίας που θα γίνει η αντικατάσταση του κλιματιστι-κού, με τον οποίο πιστοποιείται ότι η δηλού-μενη διεύθυνση αντιστοιχεί σε κατοικία και όχι σε επαγγελματικό χώρο. Ο καταναλωτής, για κάθε κλιματιστικό που θα επιλέξει και θα αγοράσει (έως 2 συσκευές), θα πρέπει να αναφέρει τα ακόλουθα στοι-χεία: • αριθμό Δελτίου Ταυτότητας (ή Διαβατη-ρίου) και ονοματεπώνυμο, • τηλέφωνα επικοινωνίας • τη διεύθυνση στην οποία πρόκειται να απεγκατασταθεί το παλαιό κλιματιστικό και να εγκατασταθεί το νέο (πρέπει να είναι η ίδια). Τα στοιχεία αυτά συμπληρώνονται από το κα-τάστημα στο «Έντυπο Αγοράς Συσκευής», κα-τά την αγορά του νέου κλιματιστικού.

Όροι Συμμετοχής Πολίτη/ΚαταναλωτήΓια τη συμμετοχή του στη δράση, ο κατανα-λωτής οφείλει να αποδεχτεί τους ακόλουθους όρους: • να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιο-λογητικά • να βεβαιώσει ότι τα στοιχεία που έχει αναφέρει και έχουν καταγραφεί στο «Έντυ-πο Αγοράς Συσκευής» είναι αληθή • να έχει στη διάθεσή του ένα παλιό κλιμα-τιστικό εν λειτουργία, και να μην έχει λάβει καμία άλλη επιδότηση για αντικατάσταση του συγκεκριμένου κλιματιστικού • να δηλώσει διεύθυνση οικίας στην οποία θα γίνει η απεγκατάσταση του παλιού κλιμα-τιστικού και η εγκατάσταση του νέου • να παραδώσει στην οικία του το παλιό

κλιματιστικό σε εκπρόσωπο του καταστήμα-τος από το οποίο αγοράστηκε η καινούρια συ-σκευή • να μην προμηθευτεί πάνω από δύο (2) συ-σκευές • να επικολλήσει το σχετικό αυτοκόλλητο της δράσης στο κλιματιστικό που αγόρασε μέσω αυτής • να δηλώσει ότι το κλιματιστικό που αγό-ρασε μέσω της δράσης θα το διατηρήσει σε οικία του και δε θα το μεταπωλήσει τουλάχι-στον για 5 χρόνια από την ημερομηνία αγο-ράς του • να μην αιτηθεί τροποποίηση ή ακύρωση αγοράς μέσω της δράσης πέραν των επτά (7) ημερών από τη συμπλήρωση του «Εντύπου Αγοράς Συσκευής» • να έχει εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη της οικίας, σε περίπτωση που το παλιό κλιματιστικό ανήκει στον ιδιοκτήτη και επιθυμεί να το αντικαταστήσει ο ενοικια-στής • να εξουσιοδοτήσει το κατάστημα να ει-σπράξει αντ’ αυτού το ποσό της επιδότησης από το Υπ. Ανάπτυξης • να δεχθεί να υπαχθεί σε πιθανό προγραμ-ματισμένο επιτόπιο έλεγχο από αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ή φορείς, μετά από πρότε-ρη συνεννόηση.

Οι όροι συμμετοχής περιλαμβάνονται στο «Έντυπο Αγοράς Συσκευής».Το έντυπο αυτό συμπληρώνεται τη στιγμή της αγοράς κάθε νέας συσκευής κλιματισμού, και, με την υπογραφή του, ο καταναλωτής αποδέχεται τους όρους.Μετά και την υπογραφή/σφραγίδα του κατα-στήματος, ο καταναλωτής παραλαμβάνει το πρωτότυπο υπογεγραμμένο έντυπο.

Αλλάζω ΚΛΙΜΑτιστικό

Πρόγραμμα απόσυρσης των παλαιών κλιματιστικών

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ενημέρωση και υποστήριξη επενδυτικών σχεδίων

12

Προκηρύχθηκαν τα δύο προγράμ-ματα «Ενίσχυση Επιχειρηματι-κότητας Νέων» και «Ενίσχυση Επιχειρηματικότητας Γυναικών»

του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματι-κότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης. Ενδιάμε-σος Φορέας Διαχείρισης (ΕΦΔ) για την αξιο-λόγηση, ένταξη , χρηματοδότηση, διαχείριση και την παρακολούθηση υλοποίησής του προ-γράμματος είναι ο ΕΟΜΜΕΧ.

Προϋποθέσεις ΣυμμετοχήςΔικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν: α) οι Νέοι, οι οποίοι γεννήθηκαν από το 1970 έως το 1991 και οι Νέες οι οποίες γεννήθη-καν από το 1954 έως 1991, β) Είναι άνεργοι, μισθωτοί, ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν ασκούσαν επιχειρηματική δραστηριότητα από 1.1.2008 μέχρι και την προδημοσίευση του προγράμματος (4/3/2009). Ως έναρξη άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας νοείται η ημερομηνία έναρξης επιτηδεύμα-τος ατομικής επιχείρησης ή η συμμετοχή σε επιχείρηση ως εταίρος.

Δεν θεωρείται ότι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, για τις ανάγκες του προγράμ-ματος, οι επιτηδευματίες που ασκούν ελεύθε-ρο επάγγελμα και δηλώνουν τα εισοδήματα τους στην κατηγορία ελεύθερα επαγγέλμα-τα (έντυπο φορολογίας Ε3), καθώς επίσης και όσοι δηλώνουν εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες που φορολογούνται απο-κλειστικά με βάση το αντικειμενικό σύστη-μα. Στις περιπτώσεις αυτές, το επενδυτικό σχέδιο των ελευθέρων επαγγελματιών, δεν πρέπει να αποτελεί συνέχεια, εκσυγχρονι-σμό ή επέκταση της υφιστάμενης δραστη-ριότητας τους.

Στο πρόγραμμα εντάσσονται επιχειρηματικές δραστηριότητες του τομέα της μεταποίησης, του εμπορίου, των υπηρεσιών, του τουρισμού και της ανακύκλωσης – περιορισμού της ρύ-πανσης, όπως αυτές αναφέρονται στα Πα-ραρτήματα του προγράμματος. Εξαιρούνται συνεπώς είναι μη επιλέξιμες, επιχειρήσεις που αναπτύσσονται ή δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο σύμβασης franchising (δικαιό-χρησης). Στο πρόγραμμα εντάσσονται επι-χειρήσεις με νομική μορφή που θα πρέπει να είναι ατομική επιχείρηση ή εταιρεία (Ομόρ-ρυθμη, Ετερόρρυθμη, ΕΠΕ ή Ανώνυμη ή Συ-νεταιρισμός), η οποία θα συσταθεί μετά την ημερομηνία προδημοσίευσης του προγράμ-ματος.

Επιλέξιμα εταιρικά σχήματα είναι εκείνα στα οποία: α) Στα κεφάλαια τους συμμετέχουν Νέ-οι / Νέες με ποσοστό τουλάχιστον 75%, β) Η διαχείριση της εταιρείας ασκείται αποκλει-στικά από τους Νέους-Νέες κατά τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού. Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή νομικών προσώπων ως μετόχων / εταίρων.

Κλειδιά της ΠρότασηςΜε στόχο την επίτευξη αυτής της αναπτυξια-

κής στροφής, το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να ενθαρρύνει ιδιαίτερα επιχειρη-ματικές προτάσεις με τα εξής χαρακτηριστι-κά: α) Καινοτομία, β) Υψηλή ποιότητα επιχει-ρηματικής ομάδας, γ) Είσοδο σε νέες αγορές ή σε αναπτυσσόμενες αγορές ανοικτού αντα-γωνισμού και θετικών προοπτικών, δ) Ανάπτυ-ξη προϊόντων, υπηρεσιών ή/και διαδικασιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, ε) Δημιουργία απασχόλησης.

Όρια Προϋπολογισμών & Ποσοστά Χρηματο-δότησηςΟ παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα όρια του προϋπολογισμού των προτάσεων σε ΕΥΡΩ (μη περιλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), καθώς επί-σης και το ποσοστό της Δημόσιας Χρηματο-δότησης.

Το υπόλοιπο ποσό πέραν της Δημόσιας Χρη-ματοδότησης για την κάλυψη του συνολικού προϋπολογισμού θεωρείται ιδιωτική συμμε-τοχή για την υλοποίηση του έργου. Ο Τρα-πεζικός δανεισμός για την κάλυψη της ιδίας συμμετοχής μπορεί να ανέρχεται μέχρι πο-σοστού 30% του συνολικού προτεινόμενου προϋπολογισμού του έργου.

Δικαιολογητικά Υποβολής• Αίτηση συμμετοχής (επιχειρηματικό σχέ-διο)• Αντίγραφο Ε1 ή αντίστοιχο εκκαθαριστι-κό οικονομικού έτους 2009 ή Υπευθ. Δήλωση του Ν. 1599/86 ότι δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης ή αντίστοι-χη βεβαίωση της αρμόδιας Οικονομικής Υπη-ρεσίας (ΔΟΥ).• Φωτοαντίγραφο και των δύο όψεων της Αστυνομικής Ταυτότητας για κάθε συμμετέ-χοντα στην πρόταση.• Βεβαίωσεις για τα προσόντα των υποψη-φίων επιχειρηματιών (π.χ. ένσημα, πτυχία σπουδών, βεβαιώσεις επιμόρφωσης κλπ).• Υπεύθυνη Δήλωση του Ν.1599/86 (μία για κάθε ένα φυσικό πρόσωπο που συμμετέ-χει στην πρόταση.

Επιλέξιμες δαπάνεςΟι επιλέξιμες δαπάνες κάθε πρότασης που υποβάλλεται ομαδοποιούνται σε 4 κατηγορί-ες και περιγράφονται αναλυτικά πιο κάτω:

1. Πάγια (Εξοπλισμός, Ειδικές Εγκαταστά-σεις κ.α.)Ι. Εξοπλισμός:

Παραγωγής & διάθεσης προϊόντων, υπηρε-σιών & εμπορευμάτων. Μηχανογράφησης & Αυτοματοποίησης της παραγωγικής διαδικα-σίας. Ποιοτικού Ελέγχου. Διακίνησης υλικών & προϊόντων εντός της επιχείρησης. Μετα-φορικά μέσα. Εξοπλισμός περιορισμού της ρύπανσης & εξοικονόμησης πρώτων υλών. Έπιπλα & σκεύη. Υπολογιστές - Ηλεκτρονικός εξοπλισμός & Λογισμικό. Εκθετήρια Προϊό-ντων – Βιτρίνες. Εξοπλισμός Αποθήκης. Δα-πάνες μεταφοράς, εγκατάστασης & λειτουρ-γίας του παραπάνω εξοπλισμού.

ΙΙ. Ειδικές Εγκαταστάσεις:Πεπιεσμένου αέρα & Αποθηκευτικών χώρων. Εξοικονόμησης ενέργειας. Συμπαραγωγής ενέργειας & Παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Ειδικές εγκαταστάσεις που είναι αναγκαίες

για τη λειτουργία της επιχείρησης.

2. Κτιριακά - διαμόρφωση ΧώρωνΔιαμόρφωση - διαρύθμιση χώρων εργασίας (χωρίσματα, επιχρίσματα, βαψίματα και γε-νικά βελτιώσεις υπαρχουσών εγκαταστάσε-ων. Ηλεκτρικές & Υδραυλικές εγκαταστάσεις.

Εγκαταστάσεις πυρασφάλειας - κλιματισμού - εξαερισμού & συστημάτων ασφαλείας. Μι-κρής έκτασης βοηθητικές εγκαταστάσεις (στέγαστρα, χώροι υγιεινής κλπ.). Δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας ή/και περιορισμού της ρύπανσης. Μεταφορά & εγκατάσταση των παραπάνω. Υποχρεωτικά περιλαμβάνονται δαπάνες για προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ.

3. Προβολή - Προώθηση - Άλλες ΔαπάνεςΙ. Προβολή - Προώθηση:Συμμετοχή σε εκθέσεις (κόστος ενοικίασης & διαμόρφωσης περιπτέρων, δαπάνες ταξι-δίων). Διαφημιστικές καταχωρή-σεις σε έντυ-πα. Δημιουργία Λογότυπου, Σχεδιασμός & Εκτύπωση διαφημιστικών εντύπων ® Σχεδι-

ασμός ιστοσελίδων. Δημιουργία εφαρμογών πολυμέσων. Επιγραφές στην πρόσοψη του κτιρίου της επιχείρησης.

ΙΙ. Άλλες Δαπάνες:Μεταφορά τεχνογνωσίας/τεχνολογίας. Δα-πάνες για την απόκτηση πατέντας ή και πι-στοποιητικών βιομηχανικής ή πνευματικής ιδιοκτησίας. Πιστοποίηση προϊόντων ή/και υπηρεσιών.

4. Υπηρεσίες ΣυμβούλωνΤεχνική βοήθεια (επίβλεψη υλοποίησης του έργου, σύνταξη φακέλου υποβολής, έκδοση άδειας εγκατάστασης & λειτουργίας. Δαπά-νες ίδρυσης & αρχικής οργάνωσης της επι-χείρησης (νομικού, φοροτεχνικού & τεχνικού περιεχομένου).

ΣΗΜ-1: Ο Φ.Π.Α. Δεν θεωρείται επιλέξιμη δαπάνη εκτός των δραστηριοτήτων που δεν εμπίπτουν σε καθεστώς Φ.Π.Α.ΣΗΜ-2: Ο εξοπλισμός πρέπει να είναι καινούρ-γιος. Αυτό αποδεικνύεται με αντίστοιχες βε-βαιώσεις από τους προμηθευτές.ΣΗΜ-3: Τα παραστατικά πρέπει να είναι πρωτότυπα και να έχουν εκδοθεί μετά τις 4/03/2009.ΣΗΜ-4: Στην κατηγορία «Εξοπλισμός» μπο-ρεί περιλαμβάνονται Επαγγελματικά ή Μι-κτής Χρήσης μεταφορικά μέσα μέχρι το πο-σό των 20.000€

Όρια ΔαπανώνΟ πίνακας παρακάτω αποτυπώνει τα ανώτα-τα όρια των επιχορηγούμενων δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης. Αυτά τα όρια δεν επι-τρέπεται να ξεπεραστούν κατά την σύνταξη της πρότασης.

Κριτήρια ΕπιλεξιμότηταςΗ επιλεξιμότητα των προτάσεων θα πραγμα-τοποιηθεί με βάση τα παρακάτω κριτήρια: α) Τεκμηρίωση Σχεδίου Χρηματοδότησης (πρό-τασης), β) Κάλυψη ιδιωτικής συμμετοχής, γ) Καταλληλότητας έδρας επιχειρηματικής δρα-στηριότητας, δ) Βιωσιμότητα επιχείρησης

Ενίσχυση Επιχειρηματικότητας Νέων & Γυναικών

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

!λά$ος Ανώτατο ,ριο (€)

!ατώτατο ,ριο (€)

Ποσοστό 3ρηµατο$ότησης

Μεταποίηση 200.000

Ανακύκλωσης & Περιορισµού της Ρύπανσης

200.000

Παροχής Υπηρεσιών 100.000

Τουρισµού 100.000

Εµπορίου 80.000

30.000

1. 50% γενικά 2. 60% σε νησιά κάτω

των 5.000 κατοίκων (απογραφή 2001) & σε πυρόπληκτες περιοχές *

(*) Πυρόπληκτες περιοχές ορίζονται οι νοµοί: Gλείας, Μεσσηνίας, Hακωνίας, Αρκα$ίας, ΕύIοιας, η περιοχή Αιγιαλείας Αρκα$ίας & επιλεγµένες περιοχές των νοµών !εφαλληνίας και Μαγνησίας .

Α/Α Κατηγορία Δαπάνης Ανώτατα όρια επιχορηγούµενων Δαπανών

1 Πάγια (Εξοπλισµός, Ειδικές Εγκαταστάσεις κ.α.)

Μέχρι 100% του υποβαλλόµενου Προϋπολογισµού

2 Κτιριακά – Διαµόρφωση Χώρων Μέχρι 30% του υποβαλλόµενου Προϋπολογισµού

3.1 Προβολή – Προώθηση Άλλες Δαπάνες

Μέχρι 10% του υποβαλλόµενου Προϋπολογισµού

3.2 Σύνταξη Πρόταση & Υποβολή Φακέλου

Μέχρι 1% του επιλέξιµου Προϋπολογισµού

3.3 Επίβλεψη Υλοποίησης Έργου Μέχρι 1% του επιλέξιµου Προϋπολογισµού

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης στο τηλ.: 24610-26622 κ. Δώρα Πατσώνα.

13

Πράσινες Υποδομές 2009

Αποδέκτες:Υφιστάμενες ή νέες (υπό σύσταση) πολύ μικρές, μικρές ή με-

σαίες επιχειρήσεις του τομέα δια-χείρισης ή εναλλακτικής διαχείρι-σης αποβλήτων.Προθεσμία υποβολής αιτήσεων:20/7/2009-... Μέχρι εξαντλήσεως του προϋπολογισμού, εκτός των πε-ριόδων που διαρκεί η αξιολόγηση και η υπαγωγή των προτάσεων που έχουν ήδη υποβληθεί.Οι αξιολογήσεις των προτάσεων και οι αντίστοιχες υπαγωγές θα πραγ-ματοποιούνται δύο φορές το έτος : από 02/05 έως 30/06 και από 23/09 έως 20/11 κάθε έτους. Περιοχή εφαρμογής: ΟΛΗ Η ΕΛΛΑ-ΔΑ

Όροι και προϋποθέσεις: Επιλέξιμες επιχειρήσεις θεωρού-νται οι εταιρικές επιχειρήσεις (Ανώ-νυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμέ-νης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία) με δραστηρι-ότητα που αντιστοιχεί τουλάχιστον σε έναν από τους κάτωθι κωδικούς ΣΤΑΚΟΔ 2008 (ή τους αντίστοιχους Κ.Α.Δ), όπως αυτοί οι κωδικοί ανα-

γράφονται στην άδεια λειτουργίας της μονάδας ή τη βεβαίωση έναρ-ξης επιτηδεύματος:• 37: Επεξεργασία λυμάτων • 38: Συλλογή, επεξεργασία και δι-άθεση αποβλήτων, ανάκτηση υλι-κών • 39: Δραστηριότητες εξυγίανσης και άλλες υπηρεσίες για τη διαχεί-ριση αποβλήτων Επιλέξιμες θεωρούνται πολύ μι-κρές, μικρές ή μεσαίες επιχειρή-σεις όπως αυτές ορίζονται στο Πα-ράρτημα I του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 800/2008 της Επιτροπής (L214/3/9-8-200) που ικανοποιούν το σύνολο των ακολούθων προϋπο-θέσεων:1. Έχουν υποβάλλει μια μόνο πρόταση έργου σύμφωνα με τη δι-άρθρωση που παρουσιάζεται στο Έντυπο Υποβολής Πρότασης και έχουν καταθέσει το σύνολο των δι-καιολογητικών που παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 92. Έχουν υποβάλλει βεβαίωση του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρη-σης που να βεβαιώνει ότι:o α) Οι δαπάνες του προτεινόμε-νου έργου δεν έχουν χρηματοδο-τηθεί και δεν έχουν ενταχθεί σε

άλλο πρόγραμμα που χρηματοδο-τείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. Η προϋπόθεση αυτή αφο-ρά τόσο το σύνολο του έργου όσο και τις επιμέρους ενέργειες,\o β) Δεν έγινε έναρξη του έργου πρίν από την ημερομηνία υποβολής της πρότασης. Ως έναρξη θεωρείται και η ανάληψη νομικής δέσμευσης για οποιαδήποτε από τις επιλέξιμες κατηγορίες δαπανώνo γ) Αναλαμβάνει τη δέσμευση για την κάλυψη της ιδίας συμμετο-χής εφόσον η πρόταση εγκριθεί.

Τι χρηματοδοτείται:Οι κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών είναι οι εξής:1. Ανέγερση/ επέκταση/διαμόρ-

φωση κτιρίων 2. Προμήθεια μηχανημάτων και εξοπλισμού 3. Μεταφορικά μέσα (πλήν επιβα-τηγών) 4. Προμήθεια λογισμικού 5. Δαπάνες Πιστοποίησης 6. Αμοιβές συμβούλων 7. Αγορά τεχνογνωσίας (άϋλες δα-πάνες)

Ύψος και είδος ενίσχυσης: Στο πλαίσιο του Προγράμματος ‘Πράσινες Υποδομές 2009’ ενισχύ-ονται έργα ύψους επένδυσης από 300.000€ - 3.000.000 €Το ποσοστό δημόσιας χρηματοδό-τησης ανέρχεται στο 30%-60% ανάλογα με την περιφέρεια και το νομό που είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση:• Σε 60% ανέρχεται σε νησιά κά-τω των 5.000 κατοίκων (απογραφή 2001), πυρόπληκτες και σεισμό-πληκτες περιοχές.• Για τις υπόλοιπες περιοχές, ανα-λυτικές πληροφορίες υπάρχουν στον οδηγό του προγράμματος

Προϋπολογισμός:Διαθέσιμος προϋπολογισμός για

την δράση: 30.000.000,00 €- 11.287.378 € από το Επιχειρησια-κό Πρόγραμμα ‘Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα’- 10.244.337€ από το Περιφερεια-κό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ατ-τικής- 3.057.156 από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρι-κής Μακεδονίας- 385.253 € από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δυτικής Μακεδονίας- 4.865.714€ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Στερε-άς Ελλάδας- 160.162€ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Νοτίου ΑιγαίουΗ δράση συγχρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ

Αρμόδιος Φορέας ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙ-ΑΣ Υπουργείου Ανάπτυξης, Γενική Διεύθυνση Στήριξης Βιομηχανίας, Διεύθυνση Βιομηχανικής Χωροθε-σίας και ΠεριβάλλοντοςΛεωφ. Μεσογείων 117 - 119,101 92 Αθήναhttp://www.ggb.gr/

Σκοπός του προγράμμα-τος είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότη-τας μέσα από τη δημι-

ουργία Οικονομιών Κλίμακας, για τις επιχειρήσεις που θα μετεγκα-τασταθούν δεδομένου ότι θα λει-τουργούν σε οργανωμένους χώ-ρους καθώς και η αντιμετώπιση των οχλήσεων που δημιουργούν και των προβλημάτων που αντιμε-τωπίζουν οι εγκατεστημένες εντός αστικού ιστού ή σε άλλες ακατάλ-ληλες περιοχές μεταποιητικές επι-χειρήσεις.

Πρόγραμμα: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 2007-2013 ΚΑΙ 4 ΠΕΠ

Αποδέκτες: Υφιστάμενες κερδοφό-ρες μικρές και πολύ μικρές μετα-ποιητικές επιχειρήσεις.Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: 20/7/2009-... Ανοιχτή προκήρυξη από την άνω ημερομηνία μέχρι εξαντλήσεως προϋπολογισμού, αλλά όχι αργό-τερα από την 31/12/2013.

Οι αξιολογήσεις των προτάσεων και οι αντίστοιχες υπαγωγές θα πραγματοποιούνται δύο φορές κά-θε έτος:• από 02/05 έως 30/06 και • από 23/09 έως 20/11 Περιοχή εφαρμογής: ΟΛΗ Η ΕΛΛΑ-ΔΑ

Όροι και προϋποθέσεις:Στο πρόγραμμα μπορούν να υποβά-λουν από μια πρόταση• υφιστάμενες κερδοφόρες μικρές και πολύ μικρές μεταποιητικές επι-χειρήσεις (θετικός μέσος όρος κερ-δών προ αποσβέσεων και φόρων τριετίας)• που έχουν τουλάχιστον 3 χρόνια λειτουργίας και 3 δημοσιευμένους ισολογισμούς (όσοι δεν υποχρεού-νται να δημοσιεύουν ισολογισμούς θα πρέπει αντίστοιχα να έχουν υπο-βάλλει 3 φορολογικές δηλώσεις),• δραστηριοποιούνται στον ελλη-νικό χώρο καθώς και επιχειρήσεις οι οποίες είναι υποστηρικτικές των μεταποιητικών και προσδιορίζονται σε σχετικό πίνακα του οδηγού του προγράμματος. Βασική προϋπόθε-ση για την ενίσχυση των πιο πάνω

επιχειρήσεων είναι η μετεγκατά-στασή τους στις περιοχές του ΠΑ-ΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Γ’. Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Δ’ παρουσιάζεται ο ορισμός των μικρών και πολύ μικρών επιχειρή-σεων σύμφωνα με τον κανονισμό 800/2008 της επιτροπής.Οι επιχειρήσεις που θα υποβάλουν πρόταση πρέπει επίσης να ικανο-ποιούν το σύνολο των ακολούθων προϋποθέσεων:• Να υποβάλουν μια μόνο πρότα-ση έργου σύμφωνα με τη συγκε-κριμένη διάρθρωση που παρου-σιάζεται στο «Έντυπο Υποβολής Πρότασης»,• Να καταθέσουν τα δικαιολογητι-κά που παρουσιάζονται στην Ενό-τητα 7 και οι δραστηριότητές τους να εμπίπτουν στους κλάδους του σχετικού Πίνακα.• Οι δαπάνες του προτεινόμενου έργου να μην έχουν χρηματοδοτη-θεί και ενταχθεί σε άλλο πρόγραμ-μα που χρηματοδοτείται από εθνι-κούς ή κοινοτικούς πόρους.• Δεν έχουν λάβει αθροιστικά σε μια τριετία, επιχορηγήσεις με τον κανόνα De minimis που υπερβαί-νουν τα 200.000€.

• Έχουν κέντρο άσκησης της δρα-στηριότητάς τους και μεταποιητική μονάδα μέσα στα όρια της ελληνι-κής επικράτειας.

Τι χρηματοδοτείται:Οι κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών είναι οι εξής:1. Επενδύσεις σε πάγια2. Αυλες επενδύσειςΎψος και είδος ενίσχυσης:Στα πλαίσια του Προγράμματος ενι-σχύονται έργα ύψους επένδυσης από 30.000€ -300.000. €Το ποσοστό δημόσιας χρηματοδό-τησης ανέρχεται σε• 50% για όλη την επικράτεια και • 60% σε νησιά κάτω των 5.000 κα-τοίκων (απογραφή 2001), πυρόπλη-κτες και σεισμόπληκτες περιοχές

Προϋπολογισμός:Διαθέσιμος προϋπολογισμός για την δράση: 8.000.000,00 €- 4.560.000 € από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ‘Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα’- 720.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Aττι-κής

- 960.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρι-κής Μακεδονίας- 480.000 € από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δυτικής Μακεδονίας- 720.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Στερε-άς Ελλάδας- 560.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Νοτίου ΑιγαίουΗ δράση συγχρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ

Αρμόδιος ΦορέαςΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙ-ΑΣ Υπουργείου Ανάπτυξης, Γενική Διεύθυνση Στήριξης Βιομηχανίας, Διεύθυνση Βιομηχανικής Χωροθε-σίας και ΠεριβάλλοντοςΔιεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 117 - 119101 92 ΑθήναΙστοσελίδα: http://www.ggb.gr/

*Τα παραπάνω στοιχεία έχουν προ-κύψει από την προδημοσίευση του προγράμματος και ενδέχεται να προκύψουν τροποποιήσεις.

Μετεγκατάσταση 2009

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

14 ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ : ΑΝΤΑ-ΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ-ΤΗΤΑ 2007-2013

ΚΑΙ 4 ΠΕΠΑποδέκτες: Υφιστάμενες πολύ μικρές, μικρές ή μεσαίες μετα-ποιητικές επιχειρήσεις.Προθεσμία υποβολής αιτήσεων: 20/7/2009-... Μέχρι εξαντλήσε-ως του προϋπολογισμού, εκτός των περιόδων που διαρκεί η αξι-ολόγηση και η υπαγωγή των προ-τάσεων που έχουν ήδη υποβλη-θεί.• Οι αξιολογήσεις των προτά-σεων και οι αντίστοιχες υπαγωγές θα πραγ-ματοποιούνται δύο φορές το έτος : από 02/05 έως 30/06 και από 23/09 έως 20/11 κάθε έτους. Περιοχή εφαρμογής: ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑΌροι και προϋποθέσεις:Επιλέξιμες επιχειρήσεις θεωρούνται οι εται-ρικές επιχειρήσεις (Ανώνυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εται-ρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία) με δραστηριότη-τα που αντιστοιχεί τουλάχιστον σε έναν από τους κωδικούς Κ.Α.Δ 2008 (NACE -αναθεώ-ρηση 2) που αντιστοιχούν σε μεταποιητικές επιχειρήσεις (Κωδικοί 10-33), όπως επίσης και οι κωδικοί 82.92 και 96-01 του τομέα υπη-ρεσιών, όπως αυτοί οι κωδικοί αναγράφονται στην άδεια λειτουργίας της μονάδας ή τη βε-βαίωση έναρξης επιτηδεύματος, εκτός από τις επιχειρήσεις με δραστηριότητες που εξαι-ρούνται από τον κανονισμό De Minimis (Πα-ράρτημα ΙΙ του παρόντος οδηγού)Επιλέξιμες θεωρούνται πολύ μικρές, μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις όπως αυτές ορίζονται στο Παράρτημα I του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 800/2008 της Επιτροπής (L214/3/9-8-200).Επιλέξιμες θεωρούνται οι επιχειρήσεις που ικανοποιούν το σύνολο των ακολούθων προ-ϋποθέσεων:• Έχουν υποβάλλει μια μόνο πρόταση έρ-γου σύμφωνα με τη διάρθρωση που παρου-σιάζεται στο Έντυπο Υποβολής Πρότασης και έχουν καταθέσει το σύνολο των δικαιολογη-τικών που παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 9• Έχουν υποβάλλει βεβαίωση του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης που να βεβαι-ώνει ότι:o α) Οι δαπάνες του προτεινόμενου έργου δεν έχουν χρηματοδοτηθεί και δεν έχουν ενταχθεί σε άλλο πρόγραμμα που χρηματο-δοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. Η προϋπόθεση αυτή αφορά τόσο το σύνολο του έργου όσο και τις επιμέρους ενέργειεςo β) Δεν έγινε έναρξη του έργου πρίν από την ημερομηνία προδημοσίευσης του προ-γράμματος. Ως έναρξη θεωρείται και η ανά-ληψη νομικής δέσμευσης για οποιαδήποτε από τις επιλέξιμες κατηγορίες δαπανώνo γ) Αναλαμβάνει τη δέσμευση για την κά-λυψη της ιδίας συμμετοχής εφόσον η πρότα-ση εγκριθεί.Τι χρηματοδοτείται:Οι κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών είναι οι

εξής:• 1. Διαμόρφωση κτιρίων και χώρων• 2. Προμήθεια μηχανημάτων και εξοπλι-σμού• 3. Μεταφορικά μέσα (πλήν επιβατηγών)• 4. Προμήθεια λογισμικού• 5. Δαπάνες πιστοποίησης, επαλήθευσης, επικύρωσης συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης. Δαπάνες δοκιμών και επαληθεύ-σεις από εργαστήρια• 6. Αμοιβές συμβούλων• 7. Αγορά τεχνογνωσίας (άϋλες επενδύ-σεις)Ύψος και είδος ενίσχυσης:Στο πλαίσιο του Προγράμματος ‘Πράσινη Επι-χείρηση 2009’ ενισχύονται έργα ύψους επέν-δυσης από 30.000€ - 200.000 €Το ποσοστό δημόσιας χρηματοδότησης ανέρ-χεται στο 50% του επιλέξιμου προϋπολογι-σμού και σε 60% ανέρχεται σε νησιά κάτω των 5.000 κατοίκων (απογραφή 2001), πυρό-πληκτες σεισμόπληκτες περιοχές.Προϋπολογισμός:Διαθέσιμος προϋπολογισμός για την δράση: 30.000.000,00 €- 21.180.000 € από το Επιχειρησιακό Πρό-γραμμα ‘Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρημα-τικότητα’- 3.300.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρη-σιακό Πρόγραμμα Αττικής- 1.500.000 από το Περιφερειακό Επιχειρησι-ακό Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας- 900.000 € από το Περιφερειακό Επιχειρησι-ακό Πρόγραμμα Δυτικής Μακεδονίας- 2.820.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρη-σιακό Πρόγραμμα Στερεάς Ελλάδας- 300.000€ από το Περιφερειακό Επιχειρησι-ακό Πρόγραμμα Νοτίου ΑιγαίουΗ δράση συγχρηματοδοτείται από το ΕΠΤΑ.Αρμόδιος ΦορέαςΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Υπουρ-γείου Ανάπτυξης, Γενική Διεύθυνση Στήριξης Βιομηχανίας, Διεύθυνση Βιομηχανικής Χωρο-θεσίας και ΠεριβάλλοντοςΛεωφ. Μεσογείων 117 - 119, 101 92 Αθήνα, Τηλ. 210 6969247 Οι προτάσεις θα υποβάλλονται στον ΕΦΔ Υλο-ποίησης (ΕΦΕΠΑΕ) μέσω των υπεργολάβων (των οποίων τα στοιχεία επικοινωνίας ανα-γράφονται αναλυτικά στον οδηγό της προδη-μοσίευσης), καθώς και στα συνεργαζόμενα με τον ΕΦΕΠΑΕ Τραπεζικά Ιδρύματα.

Ολα άρχισαν στην Ιταλία το 1994 από 22 μη κερδοσκοπικούς ορ-γανισμούς (περιβαλλοντικές οργανώσεις, κοινωνικοπολιτι-

στικούς συλλόγους, δήμους και νομαρχίες), που συνενώθηκαν και το 1998 συγκέντρωσαν το απαιτούμενο κεφάλαιο για την ίδρυση της «Ηθικής Τράπεζας». Το πρώτο υποκατάστημα άνοιξε στην Πάντοβα και μέσα σ’ ένα χρόνο -λόγω της θερμής ανταπόκρισης- η τράπεζα απέκτησε υποκαταστήματα σε Μιλάνο, Ρώμη, Τρεβίζο, Φλωρεντία, Βιντσέντζα, Μπρέσια».

Στόχος της δεν είναι η μεγιστοποίηση του κέρ-δους της, αλλά η ανάπτυξη υγιών επενδύσε-ων, με γνώμονα την κοινωνική ευθύνη, την αλληλεγγύη, την προστασία του περιβάλλο-ντος (λέγεται, άλλωστε, και «Πράσινη Τρά-πεζα»). Το συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα όχι μόνο βγαίνει αλώβητο από τη σο-βαρή παγκόσμια οικονομική κρίση, αλλά εί-ναι και ενισχυμένο, μιας και τους τελευταί-ους μήνες οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 100% σε σύγκριση με πέρυσι και, βέβαια, δεν αντιμετωπίζει το παραμικρό πρόβλημα ρευστότητας!

Βασική αρχή της είναι ότι η πίστωση αποτελεί δικαίωμα όλων και ιδίως των ασθενέστερων ομάδων, που τη χρειάζονται για την άμεση επιβίωσή τους. Δεν είναι τυχαίο ότι χορηγεί δάνεια σε άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε άλλα πιστωτικά ιδρύματα, όπως σε μετα-νάστες, άστεγους και ανέργους. Είναι χαρα-κτηριστικό ότι με το πρόγραμμα «Τα πάντα ρει», που χρηματοδοτήθηκε από την «Ηθική Τράπεζα», δημιουργήθηκαν συνεταιρισμοί, που έχτισαν κατοικίες για την προσωρινή φι-λοξενία πρώην κρατουμένων!

Η νομική μορφή που επελέγη ήταν της λαϊ-κής τράπεζας, ένα σχήμα που της επιτρέπει να λειτουργεί σε εθνικό επίπεδο και ταυτο-χρόνως να μπορεί να τηρεί τις βασικές ιδρυ-τικές της αρχές της συνεργασίας και της αλ-ληλεγγύης. Λειτουργεί με τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια, με συμμετοχικές διαδικασίες και δημοκρατία. Οι αποφάσεις λαμβάνονται κατά κεφαλήν, «ένα κεφάλι, μία ψήφος», ανεξάρ-τητα από τον αριθμό των μετοχών που ενδε-χομένως διαθέτει ο καθένας, προκειμένου να δοθεί έμφαση στην προτεραιότητα των ανθρώπων έναντι του κεφαλαίου.

Οι μέτοχοι της τράπεζας είναι οργανωμένοι σε συλλόγους κατά γεωγραφικές περιοχές, ώστε να υπάρχει καλύτερη επαφή με την το-πική πραγματικότητα και να αναδεικνύονται οι τοπικές ανάγκες. Οι σύλλογοι αυτοί εργά-ζονται περισσότερο για τη διάδοση των αρχών και των αντιλήψεων που διέπουν την τράπεζα,

παρά για τη διασφάλιση των στενά εννοουμέ-νων συμφερόντων τους. Επιλέγει κανείς την «Ηθική Τράπεζα» όχι μόνο γι’ αυτά που του παρέχει, αλλά και για την ευρύτερη προσφο-ρά της. Κάθε σύλλογος εκλέγει ένα συντονι-στή και οι συντονιστές όλων των συλλόγων απαρτίζουν το συμβούλιο των συντονιστών.

Η τράπεζα διοικείται από διοικητικό συμβού-λιο, το οποίο αποτελείται αποκλειστικά από μετόχους. Οι σχετικές πρωτοβουλίες ίδρυ-σης «Ηθικής Τράπεζας» στην Ελλάδα έχουν ξεκινήσει από μη κυβερνητικές οργανώσεις και στελέχη, που γνωρίζουν το αντικείμενο των χρηματοοικονομικών και μπορούν να το προσαρμόσουν στη φιλοσοφία της κοινωνι-κής αλληλέγγυας οικονομίας.

Σύμφωνα με το άρθρο της ΤΕΡΕΖΑ ΚΟΡΒΙΝΟ, που δημοσιεύθηκε στο ένθετο Global (εφη-μερίδα ΠΟΝΤΙΚΙ): «Τα δάνεια χορηγούνται κυρίως με κοινωνικά κριτήρια σε άτομα που δύσκολα θα μπορούσαν να δανειστούν από άλλες τράπεζες, όπως σε μετανάστες, άστε-γους ή σε μικρές επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητες σε τομείς που πλήττονται από την οικονομική κρίση.

Το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας της τράπεζας συνίσταται στη χρηματοδότηση προγραμμάτων που εκπονούνται σε συνεργα-σία με την τοπική αυτοδιοίκηση ή με άλλους κοινωνικούς φορείς και στοχεύουν στην ανα-θέρμανση των τοπικών οικονομιών, στην αντι-μετώπιση άμεσων προβλημάτων κοινωνικών ομάδων, στην ενθάρρυνση συνεταιριστικών μορφών δράσης, στην τόνωση του κοινωνικού ιστού. Τέτοιο παράδειγμα είναι το πρόγραμ-μα «Μια στέγη για όλους», στη Βερόνα, που οργανώθηκε σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση». Τα οικονομικά στοιχεία της «Ηθικής Τράπε-ζας» στο τέλος του 2006 είχαν ως εξής:• Εταιρικό κεφάλαιο: 19.517.000 ευρώ (για το 2007 προβλέπονταν αύξηση του κεφαλαί-ου, ώστε να φθάσει τα 25.000.000 ευρώ).• Αριθμός μετόχων 27.843, εκ των οποίων 23.865 φυσικά πρόσωπα και 3.979 νομικά πρόσωπα. Για να θεωρηθεί κανείς μέτοχος πρέπει να είναι κάτοχος 5 τουλάχιστον μετο-χών, εφόσον είναι φυσικό πρόσωπο, 10 εφό-σον είναι μη κερδοσκοπική οργάνωση και 30 εφόσον είναι κρατικός οργανισμός ή οργανι-σμός τοπικής αυτοδιοίκησης. Η αξία της κάθε μετοχής είναι 51,64 ευρώ.• Οι καταθέσεις ανέρχονταν σε 437.946.000, ενώ οι επενδύσεις που είχαν εγκριθεί ανέρχονταν σε 334.831.000.

Ανάλογες τράπεζες με κοινωνική προσφορά λειτουργούν ήδη σε Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Νορβηγία, Ελβε-τία και Σουηδία, ενώ τώρα ετοιμάζεται η πα-νευρωπαϊκή «Ηθική Τράπεζα». Προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ηθικών Τραπεζών αναζητά συνεργάτη στην Ελλάδα, προκειμέ-νου να αποκτήσει και η χώρα μας τη δική της «Ηθική Τράπεζα»...

Πράσινη Επιχείρηση 2009 Η «Ηθική Τράπεζα» στην Ιταλία

τουΧΡΗΣΤΟΥ ΤΡΑΝΤΗ

Προέδρου Ι.Π.Α.Δ.Μ.

15

Πρόκειται για μία έννοια την οποία θα συναντάμε όλο και περισσότερο τα επόμενα χρόνια. Η κοινωνική οι-κονομία, αναπτύσσεται στο πλαίσιο της τοπικής ταυτότητας των κοινω-νιών και συνδέεται με τα βαθύτε-ρα ενδιαφέροντα και τις βαθύτερες ανάγκες τους. Το θεμέλιο της κοι-νωνικής οικονομίας, είναι οι ανθρώ-πινοι πόροι, το ανθρώπινο κεφά-λαιο και ο κοινωνικός χαρακτήρας της ανάπτυξης, η κοινωνική ζήτηση και η κοινωνική προσφορά.

Σενάρια ανάπτυξης της Κοινωνικής ΟικονομίαςΠέντε είναι τα βασικά σενάρια για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικο-νομίας και την δημιουργία των κοι-νωνικών επιχειρήσεων. Μερικά από τα σενάρια αυτά είναι πιο ισχυρά και άλλα πιο ασθενή. Θα προτάξου-με εδώ, τα πιο ισχυρά σενάρια με βάση την εμπειρία στον Ελληνικό χώρο.

1ο). Το ισχυρότερο σενάριο για την ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρη-ματικότητας και της κοινωνικής οι-κονομίας, προβλέπει έναν ισχυρό ρόλο στην αυτοδιοίκηση μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα, ή προ-γράμματα Εθνικά μερικώς ή ολικώς χρηματοδοτούμενα, συνυφασμέ-να με τα πεδία ευθύνης της αυτο-διοίκησης. Στο σενάριο αυτό προ-βλέπεται βέβαια και η δυνατότητα ένταξης οργάνωσης εθελοντών, σε δράσεις δημοτικής μορφής κοινωνι-κής επιχείρησης. Το σενάριο αυτό δεν αποκλείει την δυνατότητα να διαμορφωθούν ιδιαίτερες προοπτι-κές αν οι αυτοδιοικητικοί σχεδια-σμοί αποτελέσουν ένα επιτυχημένο πείραμα. Η αυτοδιοίκηση, εμπλέ-κεται επίσης και με την περιβαλλο-ντική επιχειρηματικότητα η οποία λειτουργεί σαν ένα πεδίο δυναμι-κής για την τοπική ανάπτυξη. Στην περιβαλλοντική αυτή επιχειρημα-τικότητα, συμπεριλαμβάνεται βέ-βαια και ο τομέας του πολιτισμού και της διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

2ο). Το δεύτερο ισχυρό σενάριο της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονο-μίας και της κοινωνικής επιχειρη-ματικότητας, έχει ως επίκεντρο τα συλλογικά νομικά πρόσωπα του ιδι-ωτικού τομέα όπως ο ΣΕΒ, διάφο-ρες κλαδικές ενώσεις κλπ. Σε αυτή την περίπτωση πολλά εξαρτώνται από την ανάπτυξη του ενδιαφέρο-ντος και της ευθύνης σε αυτά τα συλλογικά νομικά πρόσωπα που εκπροσωπούν συλλογικά, ομάδες του ιδιωτικού τομέα. Σε αυτή την

περίπτωση είναι ιδιαίτερη η εμπλο-κή του περιβαλλοντικού τομέα της κοινωνικής οικονομίας, καθώς τα μοντέλα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, συνδέονται όχι μόνο με την κοινωνική συνοχή αλλά και με την περιβαλλοντική συνέπεια και πολιτική των επιχειρήσεων, τόσο σε σχέση με τα συστήματα περιβαλ-λοντικής διαχείρισης όπως επίσης και με πολιτικές που συνδέονται με τους καταναλωτές και την ανάπτυ-ξη συστημάτων κοινωνικής συνο-χής σε τομείς και κλάδους επιχει-ρήσεων.

3ο). Το τρίτο ισχυρό σενάριο βρί-σκεται στην δημιουργία συνεταιρι-σμών βιοτεχνικών και εμπορικών, κοινωνικών ομάδων, που μπορεί να βρίσκονται σε συνθήκες απο-κλεισμού ή που έχουν ειδικά εν-διαφέροντα. Αυτή η μορφή είναι ιδιαίτερα πετυχημένη σε κάποιες περιπτώσεις, όταν μάλιστα έχει λει-τουργήσει σε ένα βάθος χρόνου η κοινωνική επιχείρηση και καταξι-ωθεί έτσι μέσα στον ιστό της ανά-πτυξης και της κοινωνίας. Αυτά εί-ναι τα ισχυρά σενάρια ανάπτυξης της κοινωνικής επιχείρησης και της κοινωνικής οικονομίας, καθώς δι-αρθρώνεται γύρω από ένα κέντρο λήψης αποφάσεων και το κέντρο αυτό δεν διαχωρίζεται, δεν διαφο-ροποιείται από το κέντρο διοικητι-κής ευθύνης.

4ο). Αυτό δεν συμβαίνει στην τέ-ταρτη περίπτωση που αποτελεί ένα ασθενές σενάριο, αν και θα μπορού-σε να είναι το ισχυρότερο, στην πε-ρίπτωση δηλαδή του μικτού σχήμα-τος όπου μπορεί η αυτοδιοίκηση, ο συλλογικός φορέας ή εταιρεία που λειτουργεί με όρους ιδιωτικής επι-χείρησης ή ο συνεταιρισμός ή ένα επιστημονικό ίδρυμα όπως και μια ΜΚΟ, να συμπράξουν και να διαμορ-φώσουν έτσι ένα ευρύτερης δυνα-μικής και εμβέλειας σχήμα. Σε αυ-τή την περίπτωση όμως θα πρέπει να υπάρχει η κουλτούρα της ομα-δικότητας, της συνεργασίας και της αμοιβαιότητας μέσα στην ανά-πτυξη της κοινωνικής επιχειρημα-τικότητας ώστε να ξεπεραστούν οι διοικητικές αδυναμίες ενός πολυ-μερούς και πολυποίκιλου εταιρικού σχήματος.

5ο). Το πέμπτο σενάριο, παρότι έχει χαρακτήρα διοικητικά ομοιο-γενή, είναι επίσης ασθενές για δι-αφορετικούς λόγους. Είναι το σε-νάριο όπου η κοινωνική οικονομία και η κοινωνική επιχειρηματικότη-τα, αναπτύσσεται με επίκεντρο τις

ΜΚΟ. Σε κάθε περίπτωση όπως και σε αυτή, μπορούν να συμπράξουν πολλοί ομοειδείς φορείς. Το πρό-βλημα που αντιμετωπίζεται με τις ΜΚΟ είναι συνυφασμένο με τον μι-κρό κύκλο εργασιών τους την μειω-μένη δυνατότητα άντλησης πόρων και την έλλειψη υποδομών, ειδικά μιλώντας για τον ελλαδικό χώρο. Ο ερασιτεχνισμός αποτελεί επί-σης ένα πρόβλημα και η έλλειψη οργάνωσης του εθελοντισμού. Ο εθελοντισμός, πρέπει να είναι ένα πεδίο συμμετοχής πολλών ανθρώ-πων ώστε να επιμερίζεται το φορ-τίο λειτουργικής ανάπτυξης της μη κυβερνητικής εθελοντικής δράσης ευρύτερα μέσα στο σύνολο.

Τα βασικά προβλήματα της κοινω-νικής οικονομίας1ο). Το πρώτο βασικό πρόβλημα για την κοινωνική οικονομία και την κοι-νωνική επιχειρηματικότητα, είναι η απουσία υποδομών και πόρων, η ανεπάρκεια καλύτερα, καθώς απο-τελεί έναν αποθαρρυντικό παρά-γοντα για την περαιτέρω ανάπτυξη του εθελοντισμού των δράσεων των ΜΚΟ, αλλά και της κοινωνικής επι-χειρηματικότητας όλων των πιθα-νών εταίρων στις δράσεις της κοι-νωνικής οικονομίας.

2ο). Το δεύτερο ζήτημα ή πρόβλημα εντοπίζεται στην ανεπάρκεια των δικτυώσεων. Η ανεπάρκεια αυτή λειτουργεί και στην κοινωνία της πληροφορίας, αλλά είναι ακόμη πιο εμφανής στην λειτουργία μέ-σα στην κοινωνία από πλευράς της κοινωνικής οικονομίας και των φο-ρέων της.

3ο). Τέλος το τρίτο μεγάλο πρόβλη-μα για την ανάπτυξη της κοινωνι-κής οικονομίας, είναι εστιασμένο στην απουσία της επιχειρησιακής δυναμικής και στην αναντιστοιχία λειτουργικού κόστους των κοινω-νικών ομάδων σε σχέση με το πα-ραγόμενο έργο.

Ένα μέρος από τα προβλήματα αυ-τά είναι εξωγενή, προέρχονται από το οικονομικό και το θεσμικό περι-βάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί η κοινωνική οικονομία. Τα προβλή-ματα αυτά απογοητεύουν κάθε ρε-αλιστική απόπειρα αντιμετώπισής τους. Παράλληλα ένα άλλο μέρος των προβλημάτων είναι ενδογενή, δημιουργούνται δηλαδή μέσα από τις ίδιες τις δομές και το δυναμικό της κοινωνικής οικονομίας και επι-χειρηματικότητας, που παραμένει σε ένα μεγάλο βαθμό καθηλωμένη

και υπανάπτυκτη μέσα από την αδυ-ναμία διαμόρφωσης ενός ομαδικού πνεύματος εθελοντικής προσφο-ράς και οργάνωσης και μέσα από την έλλειψη δεξιοτήτων για την πραγματοποίηση κοινωνικών απο-στολών για την διαχείριση του πε-ριβάλλοντος και την ποιότητά του, για την κοινωνική συνοχή και τον πολιτισμό.

Ο ρόλος των Μ.Κ.Ο.Ο ρόλος των ΜΚΟ, είναι ιδιαίτερα καθοριστικός παρά το μικρό πο-σοστό συμμετοχής τους στον οι-κονομικό κύκλο εργασιών της κοι-νωνικής οικονομίας, καθώς αυτές αποτελούν πηγές ιδεών και εισαγω-γής καινοτομίας μαζί με την ένταση του εθελοντισμού, του ενδιαφέρο-ντος και της ευαισθησίας, που δι-αμορφώνουν ευρύτερους κοινωνι-κούς όρους για την ανάπτυξη του κοινωνικού τομέα.

Κοινωνικοί ΠόροιΗ δημιουργία ενός συστήματος ανάπτυξης κοινωνικών πόρων για την κοινωνική οικονομία, είναι ιδι-αίτερα σημαντική για την ενθάρ-ρυνση του εθελοντισμού και των κοινωνικών επιχειρηματικών δρά-σεων. Αυτοί οι κοινωνικοί πόροι μπορούν να βοηθήσουν στην ίδρυ-ση νέων κοινωνικών επιχειρηματι-κών μονάδων και στην διεύρυνση των δράσεων των εθελοντών. Ο το-μέας του περιβάλλοντος μέσα από μια διαδικασία τοπικής και πολυμε-ρούς συναίνεσης στη λήψη των απο-φάσεων μπορεί να προσφέρει την αφετηρία για την δημιουργία ενός ταμείου κοινωνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας, μέσα από το υφιστάμενο νομικό καθεστώς. Σε αυτό μπορούν να αποφασίσουν οι οργανισμοί της τοπικής αυτοδιοί-κησης, συλλογικά νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα που εκπροσω-πούν τομείς επιχειρήσεων και άλ-λοι παράγοντες που δραστηριοποι-ούνται στην κοινωνική οικονομία. Μπορούν να συμμετάσχουν στην δημιουργία αυτού του ταμείου, μέ-σα από τους ρυθμιστικούς και αντα-ποδοτικούς πόρους της διακυβέρ-νησης, έτσι ώστε να αναπτυχθούν αποδοτικότερες ενέργειες και ισχυ-ρή δυναμική μεταξύ των πολιτικών παραγόντων, των επιχειρηματικών και των κοινωνικών εταίρων.

Συμπερασματικά μπορούμε να πού-με ότι η κοινωνική οικονομία μπο-ρεί να αποτελέσει την εναλλακτι-κή και βιώσιμη πρόταση ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας με κοινω-νικό πρόσωπο.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Κοινωνική Οικονομία & Ανάπτυξη

τηςΒΟΥΛΑΣ ΧΑΤΖΗΠΑΥΛΟΥ

Στελέχους Ι.Π.Α.Δ.Μ.

16 ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η πράσινη ανάπτυξη αναμένεται να αποφέρει 256.000-403.500 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα ως το 2020 αν σήμερα αποφασίσου-

με να κάνουμε τη δέουσα στροφή και βέβαια τις επιβαλλόμενες επενδύσεις. Από τις πα-ραπάνω θέσεις εργασίας, 98.500-155.000 αφορούν σε “πράσινες” θέσεις πλήρους απα-σχόλησης στους τομείς της ενέργειας, των κατασκευών, της ανακύκλωσης και της γε-ωργίας, ενώ οι υπόλοιπες είναι έμμεσες θέ-σεις απασχόλησης, που πυροδοτούνται από τη στροφή στην πράσινη ανάπτυξη σε ευρύ-τερους τομείς της οικονομίας, λόγω τόνωσης της κατανάλωσης.

Μια πειστική απάντηση στην κρίσηΟλοένα και περισσότεροι άρχισαν πλέον να

ψελλίζουν τις φράσεις “πράσινη ανάπτυξη”, “πράσινη οικονομία”, “πράσινη επιχειρημα-τικότητα” ως μία διέξοδο στα σημερινά οικο-νομικά αδιέξοδα. Αν δει κανείς τα προγράμ-ματα ανόρθωσης της οικονομίας που έχουν εξαγγείλει διάφορες χώρες, θα διαπιστώσει ότι σε αρκετές απ’ αυτές, ένα μεγάλο μέρος των δημοσίων ενισχύσεων δίνεται σε αυτό που αποκαλούμε πράσινη οικονομία, με έμ-φαση μάλιστα στις καθαρές ενεργειακές τε-χνολογίες. Μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2009, οι ΗΠΑ διέθεσαν 112,3 δις $ (12% του πακέ-του σταθεροποίησης), η Ν. Κορέα 30,7 δις $ (81%), η Γερμανία 13,8 δις $ (13%), η Γαλλία 7,1 δις $ (21%) και η Βρετανία 2,1 δις $ (7%). Σύμφωνα με το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, μέσα στο 2009 θα τρέξουν προγράμματα συνολικού προϋπολο-γισμού 90 εκατ. ευρώ με στόχο την επιδό-τηση θέσεων εργασίας σε καινοτόμες δρά-σεις οικολογικής κατεύθυνσης, ενώ το ΕΣΠΑ θα διοχετεύσει περί τα 5,5 δις € σε πράσινες επενδύσεις ως το 2013. Όπως έδειξε σχετική μελέτη στις ΗΠΑ, η τόνωση της οικονομίας μέ-σω της διοχέτευσης δημόσιων πόρων σε πρά-σινες επενδύσεις, δημιουργεί περισσότερες θέσεις εργασίας απ’ ότι αν τα χρήματα αυτά διοχετευτούν στην ιδιωτική κατανάλωση ή ακόμη χειρότερα σε παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας, όπως π.χ. η πετρελαϊκή βι-ομηχανία.

Η πράσινη ανάπτυξη προβάλλει λοιπόν ως μία ασφαλιστική δικλείδα στη διασφάλιση των θέσεων εργασίας που απειλούνται ή και στη δημιουργία νέων ώστε να ξανακερδηθεί η αναπτυξιακή ορμή που απαιτείται για το ξε-πέρασμα της κρίσης. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), οι τεχνολογίες εξοικονόμη-σης ενέργειας, η οικολογική δόμηση και οι

πράσινες μεταφορές φαντάζουν πια ως το μαγικό ραβδί που μπορεί να δώσει ελπίδα σε ένα κόσμο φοβισμένο και απαισιόδοξο. Πολ-λά υποσχόμενες είναι και οι συναφείς δρα-στηριότητες που αφορούν την εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων, τη βιολογική γεωργία, τα προϊόντα πράσινης χημείας, τον οικοτουρισμό και την προστασία της βιοποι-κιλότητας. Το πρόθεμα “πράσινο” μοιάζει να λειτουργεί ως θεραπεία στο καρκίνωμα που κατατρώει τις σάρκες της οικονομίας. Η έκ-θεση αυτή εξετάζει το κατά πόσο οι ελπίδες που έχουν εναποθέσει τόσοι άνθρωποι στην πράσινη ανάπτυξη έχουν βάση ή όχι. Μπο-ρεί η στροφή στις πράσινες τεχνολογίες να δημιουργήσει ένα θετικό ισοζύγιο στην απα-σχόληση; Αν ναι, σε τι μεταφράζεται αυτό για την περίπτωση της Ελλάδας; Η έκθεση τεκμηριώνει με αριθμούς και επιχειρήματα ότι η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα εί-ναι καταφατική. Ναι, η πράσινη ανάπτυξη ση-μαίνει και μείωση της ανεργίας. Ναι, η στρο-φή στην πράσινη επιχειρηματικότητα μπορεί να εγγυηθεί μια διέξοδο από την κρίση. Ναι, μπορούμε να τα καταφέρουμε και μάλιστα σύντομα, αρκεί να υπάρχει η απαραίτητη πο-λιτική βούληση για μια τέτοια προοπτική (Δι-άγραμμα – 1).

Τι σημαίνει πράσινη απασχόληση;Είναι σημαντικό να ορίσουμε ευθύς εξ αρ-

χής τι εννοούμε με τον όρο πράσινη απα-σχόληση. Ένας πρόσφατος ορισμός από το Worldwatch Institute θεωρεί ως πράσινη απα-σχόληση τις δραστηριότητες εκείνες στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή το-μέα οι οποίες συμβάλλουν στη διατήρηση ή και αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Πρά-σινες θέσεις εργασίας είναι λοιπόν εκείνες που προστατεύουν τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα, που συμβάλλουν στην ορθο-λογική χρήση της ενέργειας και των φυσικών πόρων, που μειώνουν την κατανάλωση νερού, που οδηγούν σε μια οικονομία χαμηλής έντα-σης άνθρακα και περιορίζουν την παραγωγή αποβλήτων και ρύπων.

Κάποιοι άλλοι προσθέτουν και μια πιο “πα-ραδοσιακή” παράμετρο στα παραπάνω. Θεω-ρούν ως πράσινες εκείνες τις θέσεις εργασίας που “έχουν μακρόχρονη προοπτική, είναι κα-λοπληρωμένες και συμβάλλουν άμεσα στην προστασία του περιβάλλοντος”. Σε μια εποχή που η οικονομική στενότητα οδηγεί σε απώ-λεια θέσεων εργασίας ή σε “ελαστικοποίηση” των εργασιακών σχέσεων, είναι σημαντικό να επιμείνει κανείς στην ποιοτική διάσταση των παρεχόμενων θέσεων εργασίας. Δεν αρκεί να έχει απλώς κανείς δουλειά, όσο σημαντικό κι αν είναι αυτό. Πρέπει η δουλειά αυτή να είναι και αξιοπρεπής (Διάγραμμα – 2).

Η διεθνής διάσταση της πράσινης απασχό-λησης

Η αλήθεια είναι ότι είναι εξαιρετικά δύσκο-λο να προσδιορίσει κανείς πόσες πράσινες θέ-σεις εργασίας παρέχονται διεθνώς σήμερα. Οι μεθοδολογίες, οι ορισμοί και τα διαθέσιμα στοιχεία διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Σε

κάθε περίπτωση πάντως, η πράσινη απασχό-ληση αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς εργασίας. Εκτιμάται, για παρά-δειγμα, ότι στους κλάδους των τεχνολογιών πράσινης ενέργειας απασχολούνται διεθνώς περί τα 2,5 εκατ. άτομα (440.000 στα αιολι-κά, 190.000 στα φωτοβολταϊκά, 625.000 στα ηλιοθερμικά και πάνω από ένα εκατομμύριο στα βιοκαύσιμα και τη βιομάζα).

Οι τάσεις μάλιστα στους τομείς αυτούς εί-ναι εντόνως αυξητικές. Ενδιαφέρον παρου-σιάζει και μία ανάλυση για το πόσες θέσεις εργασίας θα δημιουργούνταν ως το 2020 στη δοκιμαζόμενη αμερικανική αυτοκινητοβιομη-χανία από τη στροφή στην παραγωγή αυτο-κινήτων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης με δυνατότητα καύσης εναλλακτικών καυ-σίμων. Οι νέες θέσεις εργασίας ανέρχονται σε 269.400 και, αν αφαιρέσει κανείς 28.400 θέσεις που θα χαθούν από τη στροφή αυτή, απομένει ένα θετικό ισοζύγιο 241.000 θέσε-ων εργασίας.

Ο κλάδος των κατασκευώνΈνας από τους κλάδους που αντιμετωπίζει

σήμερα σοβαρή κρίση, είναι ο κλάδος των κα-τασκευών. Εκτιμάται ότι ο κλάδος αυτός κα-ταναλώνει το 40-50% περίπου των φυσικών πρώτων υλών που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος (περί τα 3 δις τόνους υλικών ετησίως), περισ-σότερο δηλαδή από κάθε άλλο βιομηχανικό κλάδο. Ταυτόχρονα, ευθύνεται για το 30-50% των συνολικών αποβλήτων των βιομηχανικά αναπτυγμένων χωρών. Την ίδια στιγμή, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κτιριακός τομέας καταναλώνει κατά μέσο όρο το 40% περίπου της ενέργειας, συμβάλλοντας με ένα αντίστοιχο ποσοστό στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Εκτιμάται ότι μία μείωση κατά 75% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με κατάλληλα μέτρα εξοικονόμησης σε κτί-ρια του οικιακού τομέα στην ΕΕ, θα δημιουρ-γούσε 2,6 εκατομμύρια νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης ως το 2030 [17].

Αν λοιπόν, αντί να χτίζαμε απλώς νέα ενερ-γοβόρα κτίρια που δεν τα αγοράζει πια κα-νείς, στρέφαμε την προσοχή μας στην ενερ-γειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση των υπαρχόντων κτιρίων, θα σώζαμε χιλιάδες θέ-σεις εργασίας στον αιμορραγούντα σήμερα κλάδο των κατασκευών. Η γερμανική εμπει-ρία στον τομέα αυτό είναι χαρακτηριστική. Για

την περίοδο 2001-2006 δόθηκαν ως δημόσιες ενισχύσεις 3,8 δις € (σε σύνολο επενδύσεων 15,2 δις €) με στόχο την ενεργειακή αναβάθ-μιση 342.000 διαμερισμάτων στη χώρα αυτή. Ως το 2006 εκτιμάται ότι δημιουργήθηκαν συ-νολικά 145.000 θέσεις εργασίας.

Ένας τομέας που παρουσιάζει διαχρονικά πτώση στην απασχόληση είναι ο αγροτικός. Κι εδώ η στροφή σε ένα πράσινο μοντέλο ανά-πτυξης μπορεί να περιορίσει τις απώλειες δί-νοντας πνοή στην ύπαιθρο. Μία μελέτη που έγινε σε 1.144 βιολογικές φάρμες στη Βρετα-νία και την Ιρλανδία έδειξε ότι κατά μέσο όρο οι βιοκαλλιέργειες δημιουργούν 33% περισ-σότερες ισοδύναμες θέσεις αποκλειστικής απασχόλησης απ’ ότι οι αντίστοιχες συμβα-τικές. Αν το 20% των καλλιεργειών στις χώ-ρες αυτές μετατρέπονταν σε βιολογικές, θα δημιουργούνταν 73.200 νέες θέσεις εργα-σίας στη Βρετανία και 9.200 στην Ιρλανδία. Τα αποτελέσματα αυτά στηρίζονται και από αντίστοιχες έρευνες στις ΗΠΑ όπου βρέθηκε ότι για κάθε 1 εκατ. $ πωλήσεων από μηλοπα-ραγωγούς, τα βιολογικά καλλιεργημένα μήλα δημιούργησαν 29,4 ισοδύναμες θέσεις πλή-ρους απασχόλησης έναντι 25,9 των συμβατι-κών (+13,5%). Τέλος, στον τομέα της διαχεί-ρισης των απορριμμάτων, η εμπειρία δείχνει ότι τα προγράμματα ανακύκλωσης-κομποστο-ποίησης δημιουργούν πολλαπλάσιες θέσεις εργασίας ανά τόνο διαχειριζόμενων απορ-ριμμάτων απ’ ότι η ταφή και η καύση (Διά-γραμμα – 3).

Το μέλλον της πράσινης απασχόλησης στην Ελλάδα

Εξετάζουμε παρακάτω τις προοπτικές της πράσινης απασχόλησης στην Ελλάδα μέσα στην ερχόμενη δεκαετία. Οι τομείς στους οποίους επικεντρώνουμε αφορούν τις ανα-νεώσιμες πηγές ενέργειας, την εξοικονόμη-ση ενέργειας στον κτιριακό τομέα, την ανακύ-κλωση-κομποστοποίηση των απορριμμάτων και τη βιολογική γεωργία.

Πράσινες θέσεις εργασίας στον ενεργειακό τομέα

Η έννοια “θέση εργασίας” δεν αποδίδεται με τον ίδιο τρόπο απ’ όλους. Αναφερόμαστε σε θέση εργασίας σταθερής απασχόλησης και αν ναι, τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Από την άλλη, κάποιες θέσεις εργασίας είναι βραχυ-χρόνιες και αφορούν μόνο στο στάδιο της κα-τασκευής ή εγκατάστασης μιας μονάδας, ενώ άλλες θέσεις έχουν πιο σταθερό και μακρο-χρόνιο χαρακτήρα. Μία προσέγγιση είναι να αναφερόμαστε σε “εργατοέτη” που δημιουρ-γούνται από μία επένδυση, παρά σε θέσεις εργασίας γενικώς. Ως “εργατοέτος” θεωρού-με την απασχόληση ενός ατόμου για 8 ώρες ημερησίως, πέντε ημέρες εβδομαδιαίως για 46 εβδομάδες το χρόνο (1.840 ώρες ετησίως) ή ακόμη και την ισοδύναμη απασχόληση πε-ρισσότερων ατόμων για λιγότερες ώρες ετη-σίως (π.χ. 4 άτομα που απασχολούνται από 460 ώρες ετησίως). Στην παρούσα έκθεση και για να υπάρχει ένα κοινό μέτρο σύγκρι-σης όλων των τεχνολογιών και όλων των σε-

Πράσινη Ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίαςΈκθεση του ελληνικού γραφείου της GREENPEACEΔείτε όλη την έκθεση στην ηλεκτρονική Πύλη (http://www.e-pili.gr)

η πράσινη απασχόληση θα αρχίσει συν τω χρόνω να καταλαμβάνει ολοένα και αυξανόμενο μερίδιο και σε άλλους παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας

17ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ναρίων, οι θέσεις εργασίας που αναφέρονται παρακάτω νοούνται ως ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης (full-time equivalent – FTE) (Διάγραμμα – 4).

Πράσινες θέσεις εργασίας στον κτιριακό-κα-τασκευαστικό τομέα

Ο τομέας των κατασκευών απασχολεί στην Ελλάδα περί τα 385.000-400.000 άτομα και είναι από τους τομείς εκείνους που επλήγη-σαν περισσότερο από την οικονομική κρίση. Είναι ταυτόχρονα ένας τομέας με εξαιρετικές προοπτικές σε ότι αφορά στην απασχόληση αρκεί η έμφαση να δοθεί όχι τόσο στην ανέ-γερση νέων κτιρίων όσο στην αναβάθμιση (ενεργειακή και περιβαλλοντική) του υπάρ-χοντος αποθέματος. Κατ’ εφαρμογή των Κοι-νοτικών Οδηγιών, δρομολογούνται ήδη προ-γράμματα ενεργειακής αναβάθμισης του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος της χώ-ρας. Βάση για τους υπολογισμούς αποτέλε-σε σχετική μελέτη για λογαριασμό του ΥΠΑΝ που προβλέπει την ενεργειακή αναβάθμιση περίπου 800.000 κτιρίων ως το 2020, με εκτι-μώμενο προϋπολογισμό περί τα 22,5 δις € (ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις). Δεδομέ-νου ότι οι παρεμβάσεις ανά κτίριο διαφέρουν και φυσικά κάθε παρέμβαση έχει διαφορε-τικό αντίκτυπο στην απασχόληση, οι όποιες εκτιμήσεις δεν μπορεί παρά να βασίζονται σε μέσους όρους προγραμμάτων ευρείας κλίμα-κας που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες χώ-ρες. Σύμφωνα με στοιχεία του Προγράμματος Apollo στις ΗΠΑ (2008), η δημιουργία ενός εργατοέτους απαιτεί επενδύσεις εξοικονό-μησης σε κτίρια ύψους 65.000-90.000€. Το Γερμανικό Υπουργείο Περιβάλλοντος (2006) δίνει ένα κατά τι μικρότερο νούμερο και συ-γκεκριμένα 40.000 € ανά εργατοέτος.

Πράσινες θέσεις εργασίας στη διαχείριση απορριμμάτων

Η εναλλακτική διαχείριση των απορριμμά-των επιβάλλεται πλέον, όχι μόνο για λόγους κοινής λογικής, αλλά και γιατί αποτελεί βασι-κή προτεραιότητα της Κοινοτικής περιβαλλο-ντικής πολιτικής. Η εναλλακτική διαχείριση περιλαμβάνει μέτρα και υποδομές σε όλη τη χώρα για τη διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή, την οικιακή και δημοτική κομποστοποί-ηση, την ανακύκλωση των συσκευασιών και ειδικών απορριμμάτων και αποβλήτων (π.χ. μπάζα, ηλεκτρικές-ηλεκτρονικές συσκευές, οχήματα, ελαστικά, κ.λπ). Οι εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις στην απασχόληση από μία τέ-τοια προοπτική προέρχονται από σχετική με-λέτη που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης, της Greenpeace, του WWF και του Δικτύου Μεσό-γειος SOS. Η μελέτη αυτή εκτιμά ότι τα επό-μενα χρόνια θα απαιτηθούν επενδύσεις της τάξης των 1,4 δις € για την εναλλακτική δια-χείριση των απορριμμάτων και ότι οι επενδύ-σεις αυτές θα δημιουργήσουν 9.600 νέες θέ-σεις εργασίας, απασχολώντας εν τέλει 11.225 εργαζομένους με την ολοκλήρωση των απα-ραίτητων υποδομών.

Πράσινες θέσεις εργασίας στη γεωργίαΟι αγροτικές δραστηριότητες στην Ελλά-

δα απασχολούν περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους, με τάσεις μείωσης του ποσο-

στού απασχολούμενων στη γεωργία. Η γε-ωργία αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια κρίση, η υπέρβαση της οποίας απαιτεί ουσιαστικές διαρθρωτικές αλλαγές και βαθιές τομές. Ταυ-τόχρονα, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος από τη χρήση αγροχημικών και η απαίτηση των καταναλωτών για πιο ασφαλή και υγιεινά προϊόντα, επιτάσσουν τη στροφή σε γεωργία χαμηλών εισροών, στις βιοκαλλιέργειες και τη βιολογική κτηνοτροφία. Όπως προείπαμε, η στροφή στη βιολογική γεωργία δημιουρ-γεί 10-30% περισσότερες θέσεις εργασίας σε σχέση με τα συμβατικά αγροκτήματα. Αν το 20% των καλλιεργειών μετατραπεί σε βιο-λογικές την ερχόμενη δεκαετία, θα δημιουρ-γούνταν 10.000-30.000 νέες θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα (ή θα διασώζονταν αντί-στοιχος αριθμός θέσεων εργασίας). Σημαντι-κή συμβολή στη διάσωση θέσεων εργασίας αναμένεται να έχει και η στροφή σε ενεργει-ακές καλλιέργειες που μπορούν να υποκατα-στήσουν άλλες καλλιέργειες (κυρίως σε μη βρώσιμα προϊόντα), οι οποίες είναι σήμερα προβληματικές και οικονομικά μη βιώσιμες.

ΣυνοψίζονταςΕίναι σαφές ότι πέραν των θέσεων εργα-

σίας που περιγράψαμε παραπάνω, η πράσι-νη απασχόληση θα αρχίσει συν τω χρόνω να καταλαμβάνει ολοένα και αυξανόμενο μερί-διο και σε άλλους παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας. Στη βιομηχανία, για παράδειγ-μα, η προώθηση καθαρότερων τεχνολογιών παραγωγής και ο σχεδιασμός φιλικότερων προς το περιβάλλον προϊόντων θα απαιτή-σουν εξειδικευμένο προσωπικό προς την κα-τεύθυνση αυτή.

Είτε λοιπόν θα υπάρξει εκπαίδευση του υπάρχοντος προσωπικού για να ανταποκρι-θεί στα νέα δεδομένα, είτε η πρόσληψη νέ-ου προσωπικού θα γίνει με προαπαιτούμενα τα νέα προσόντα και τη νέα τεχνογνωσία. Οι θέσεις εργασίας που περιγράψαμε στα προ-ηγούμενα κεφάλαια είναι πρόσθετες, με την έννοια ότι είτε είναι νέες (περίπτωση ΑΠΕ) εί-τε σώζουν θέσεις απασχόλησης που θα εξέ-λειπαν χωρίς τις πράσινες δραστηριότητες (π.χ. πολλές από τις θέσεις εργασίας στον το-μέα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια). Σημειωτέον ότι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στους εν λόγω τομείς θα έχει έμ-μεσες θετικές επιπτώσεις και στο σύνολο της οικονομίας.

Σύμφωνα με το μοντέλο REMI το οποίο εφαρμόζεται ευρέως στις ΗΠΑ για αντίστοι-χους υπολογισμούς, για κάθε θέση απασχό-λησης που δημιουργείται άμεσα στους τομείς της πράσινης οικονομίας, δημιουργούνται εμ-μέσως και 1,6 επιπλέον θέσεις εργασίας σε ευρύτερους κλάδους της οικονομίας λόγω τόνωσης της κατανάλωσης. Η πράσινη ανά-πτυξη αναμένεται να αποφέρει συνολικά 98.500-155.000 θέσεις πλήρους απασχόλη-σης ως το 2020 στους τέσσερις τομείς που περιγράψαμε, όπως φαίνεται και στο παρα-κάτω διάγραμμα. Συνυπολογίζοντας και τις έμμεσες θέσεις απασχόλησης που πυροδο-τούνται από τη στροφή στην πράσινη οικο-νομία (λόγω τόνωσης της κατανάλωσης), η συνολική απασχόληση (άμεση και έμμεση) ως το 2020 υπολογίζεται σε 256.000-403.500 θέσεις εργασίας.

1

2

3

4

18 ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η πρόσβαση σε φθηνή και άφθονη τροφή είναι από τις βασικές κατα-κτήσεις του ανεπτυγμένου κόσμου. Η ανάγκη για κάλυψη των συνεχώς

αυξανόμενων διατροφικών αναγκών, οδήγησε σε εξεύρεση νέων μεθόδων παραγωγής τρο-φίμων, με συνέπεια, αφενός μεν μεγαλύτερη παραγωγικότητα, αφετέρου δε – σε πολλές πε-ριπτώσεις – υποβαθμισμένη ποιότητα. Οι σύγ-χρονες συνθήκες παραγωγής τροφίμων, η χρήση φυτοφαρμάκων και ορμονών, και η επικράτη-ση της λογικής του κέρδους έναντι της ποιότη-τας, δημιουργούν ένα πλήθος νέων διατροφικών κινδύνων. Τρόφιμα κάθε λογής διατίθενται στην αγορά χωρίς να είναι σίγουρο ότι είναι ασφαλή και υγιεινά.

Διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμωνΟι επιχειρήσεις τροφίμων είναι υπεύθυνες ώστε να εξασφαλίζουν την ποιότητα και την υγιεινή των προϊόντων που παράγουν. Η αδυναμία πα-ραγωγής και διάθεσης ενός ασφαλούς τροφίμου μπορεί να έχει ολέθριες οικονομικές συνέπειες για την εταιρεία αλλά και την υγεία του κατανα-λωτή. Μπορεί να οδηγήσει σε νομικές κυρώσεις είτε από τις Κρατικές Υπηρεσίες είτε από τον ίδιο τον καταναλωτή που κατανάλωσε ένα μη ασφα-λές τρόφιμο. Λύση σε αυτό το αδιέξοδο αποτελεί η ολοκληρωμένη προσέγγιση του ζητήματος της διατροφής, δηλαδή της παραγωγής ασφαλών και υγιεινών τροφίμων σε όλο το κύκλωμα του τροφί-μου, από το χωράφι το στάβλο και το εργοστάσιο μεταποίησης μέχρι το πιάτο του καταναλωτή.

Πολιτική ασφάλειας τροφίμωνΓια να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω απαιτεί-ται ανάπτυξη συστημάτων ελέγχου σε όλο αυ-τό το κύκλωμα που να εγγυώνται την απουσία κινδύνων, ενώ είναι αναγκαίος ο έλεγχος στην εφαρμογή τους. Εάν τηρηθούν αυτοί οι όροι θα μπορούμε να γνωρίζουμε από πού προέρχεται κάθε τρόφιμο και σε περίπτωση προβλήματος ή διατροφικής κρίσης θα είναι δυνατός ο εντο-πισμός της αιτίας. Με λίγα λόγια θα μιλάμε για ασφαλή προϊόντα. Με τον όρο ασφάλεια τρο-φίμων νοείται η κατάσταση του τροφίμου που δεν προκαλεί βλάβη στην υγεία του καταναλωτή όταν το τρόφιμο παρασκευάζεται ή/και κατανα-λώνεται σύμφωνα με την προβλεπόμενη χρήση. Συνεπώς πρέπει να δημιουργηθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις σε όλα τα στάδια της παραγωγι-κής διαδικασίας, ώστε το τελικό προϊόν να είναι ποιοτικό, ασφαλές και υγιεινό. Πολιτική ασφά-λειας τροφίμων είναι οι συνολικές προθέσεις και κατευθύνσεις της επιχείρησης σχετικά με την ασφάλεια τροφίμων όπως εκφράζεται επίσημα από την ανώτατη διοίκηση.

Λόγω της ιδιομορφίας που παρουσιάζουν τα τρό-φιμα και τα ποτά και την άμεση σχέση τους με την υγεία των καταναλωτών δεν μπορεί να νο-ηθεί ποιότητα χωρίς να έχουν μηδενιστεί προ-ηγουμένως όλοι σχεδόν οι μικροβιολογικοί, χη-μικοί και φυσικοί κίνδυνοι που ενδεχομένως να επηρεάζουν το προϊόν. Αυτοί οι κίνδυνοι μπορεί να είναι:1. Βιολογικοί. Αυτοί οι κίνδυνοι προέρχονται από την ύπαρξη μικροβίων στα τρόφιμα ή την

επιμόλυνσή τους από άλλους οργανισμούς όπως τα έντομα και τα ποντίκια. Αποτελούν τους πλέον σοβαρούς κινδύνους που συναντώνται στα τρό-φιμα και μπορεί να προκαλέσουν τροφική δηλη-τηρίαση. 2. Χημικοί. Αναφέρονται στην μόλυνση των τρο-φίμων με χημικές ουσίες που μπορεί να προέλ-θουν σε οποιοδήποτε στάδιο της παραγωγής του τροφίμου. Η ύπαρξή ορισμένων τέτοιων ουσιών δεν είναι επιτρεπτή ενώ για ορισμένες άλλες έχουν οριστεί ανώτατα επιτρεπτά όρια. Σε περι-πτώσεις χρόνιας λήψης μη επιτρεπτών ουσιών ή ουσιών που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο οδη-γούν στην εμφάνιση εκφυλιστικών τοξιμάτων ή μεταλλάξεων(καρκίνος).3. Φυσικοί. Προκύπτουν από υλικά ξένα ως προς τα τρόφιμα: μέταλλα, πέτρες, ξύλα, πλα-στικά, έντομα, κ.α.

Το πιστοποιητικό HACCPΈνα σημαντικό εργαλείο το οποίο βοηθά στην εκπλήρωση του στόχου της ασφάλειας είναι το σύστημα HACCP. Ο όρος HACCP όπως προκύπτει από τα αρχικά Hazard Analysis Critical Control Points, σημαίνει «Σύστημα Ανάλυσης Κρίσιμων Σημείων Ελέγχου». Είναι ένα Σύστημα Διαχείρι-σης Ποιότητας, το οποίο απεικονίζει τον τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης, τηρώντας τις δι-εθνείς προδιαγραφές και την απαιτούμενη νομο-θεσία, που διέπει την κάθε δραστηριότητά της, με απώτερο στόχο τη συνεχή βελτίωση.

Είναι παγκοσμίως γνωστό ότι το σύστημα HACCP παρέχει ξεκάθαρα οφέλη για τις επιχειρήσεις τροφίμων. Πρόκειται για ένα προληπτικό σύστη-μα, το οποίο εφαρμόζεται στη διαδικασία παρα-γωγής κάθε τροφίμου και καλύπτει όλα τα στά-δια παραγωγής, από την παραλαβή των α΄ υλών μέχρι και την τελική χρήση των προϊόντων από τους καταναλωτές. Σε κάθε περίπτωση οι απαιτή-σεις για ασφάλεια, που διέπουν κάθε τρόφιμο ή ποτό, είναι προσδιορισμένες και συμφωνημένες σε διεθνή βάση και δεν πρέπει να συγχέονται με την επί μέρους διαφοροποίηση των προϊόντων κάθε εταιρίας παραγωγής.

Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται το γεγονός ότι αυτό το σύστημα διασφάλισης της ασφάλειας των τροφίμων μπορεί να εφαρμοστεί π.χ. από μια μεγάλη βιομηχανία τροφίμων με ένα εξελιγμένο σύστημα ποιότητας έως και ένα μικρό παραγω-γό. Σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία αυ-τού του συστήματος είναι η υποστήριξη από την διοίκηση και το ανθρώπινο δυναμικό της επιχεί-ρησης. Ο τρόπος που επιλέγει κάθε επιχείρηση να «στήσει» το HACCP είναι συνήθως συνάρτηση των διαθέσιμων πόρων που διαθέτει, ανθρώπι-νων και μη, της γενικότερης κουλτούρας σε θέ-ματα ποιότητας, χρόνου, όπως επίσης και των επιλογών της διοίκησης.

Νομοθεσία για το HACCP ;Από τις αρχές του 2006, όπως σε όλες τις χώρες της ΕΕ έτσι και στην Ελλάδα ισχύει η νέα Ευρωπα-ϊκή Νομοθεσία η οποία περιλαμβάνει τους εξής κανονισμούς:• Το Γενικό Κανονισμό 178/2002/ΕΚ, • Τον Κανονισμό 852/2004/ΕΚ για την Υγιεινή

των Τροφίμων, • Τον Κανονισμό 853/2004/ΕΚ για την Υγιεινή των Τροφίμων ζωικής προέλευσης, • Τον Κανονισμό 854/2004/ΕΚ για την οργάνω-ση επισήμων ελέγχων για τρόφιμα ζωικής προέ-λευσης (του κανονισμού 853/2004), • Τον Κανονισμό 882/2004/ΕΚ για τον Επίσημο Έλεγχο των Τροφίμων & Ζωοτροφών.Βάσει του ισχύοντος, πλέον, Κανονισμού 852/2004 (για την Υγιεινή των Τροφίμων) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, απαι-τείται η εφαρμογή, η διατήρηση και η αναθεώ-ρηση ενός Συστήματος Διαχείρισης της Ασφά-λειας Τροφίμων, στο οποίο περιλαμβάνεται η Ανάλυση Κινδύνων και Κρίσιμων Σημείων Ελέγ-χου (HACCP) για τις επιχειρήσεις που : Παρα-σκευάζουν, Μεταποιούν, Παράγουν, Συσκευά-ζουν, Αποθηκεύουν, Μεταφέρουν, Διανέμουν, Διακινούν, Προσφέρουν προς πώληση τρόφιμα. Περιλαμβάνονται δηλαδή συσκευαστήρια, βι-ομηχανίες τροφίμων, εστιατόρια, υπεραγορές catering, ξενοδοχεία που διαθέτουν χώρους μα-ζικής εστίασης κ.λ.π.

Οφέλη του HACCPA. Για την επιχείρηση:• Ενισχύεται η φήμη της εταιρείας ως προς τη δυνατότητα της να προστατεύσει την υγεία του καταναλωτή • Με την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, μει-ώνεται το κόστος παραγωγής λόγω της μείωσης απορρίψεων παρτίδων προϊόντων • Αποκτά η επιχείρηση σοβαρό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών στις εξαγωγικές δρα-στηριότητες καθώς ανοίγονται ευκαιρίες για δι-είσδυση σε διεθνείς αγορές. • Παρέχονται αποδείξεις στις αρμόδιες αρχές συμμόρφωσης με τη νομοθεσία. • Αποδεικνύεται η ευαισθησία της επιχείρη-σης για την προστασία της δημόσιας υγείας και η ικανότητα της να παράγει ασφαλή τρόφιμα. • Επιτυγχάνεται η βέλτιστη κατανομή των πό-ρων εντός της επιχείρησης και της αλυσίδας τρο-φίμων που οδηγεί σε - οικονομοτεχνικά οφέλη, - μείωση των ελαττωματικών προϊόντων και - εξάλειψη των περιπτώσεων βλάβης του κατα-ναλωτή

Β. Για τους Εργαζόμενους: • Δημιουργεί ικανοποίηση για το αποτέλεσμα της εργασίας τους• Παρέχει αίσθημα εργασιακής ασφάλειας• Συνεισφέρει σε αλλαγή στην κουλτούρα τους και σε δημιουργία κλίματος οργάνωσης• Αξιοποιείται στο μέγιστο βαθμό το ανθρώπι-νο δυναμικό

Γ. Για τους καταναλωτές: • Δημιουργεί εμπιστοσύνη στους καταναλωτές και τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη για την ασφά-λεια των τροφίμων που διατίθενται προς κατα-νάλωση• Εξασφαλίζει πλήρη ανταπόκριση στις ανά-γκες και τις προσδοκίες τους• Επιτρέπει τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων τους

Διασφάλιση Ποιότητας Τροφίμων H.A.C.C.P.

της ΔΩΡΑΣ ΠΑΤΣΩΝΑ

Στέλεχος Ι.Π.Α.Δ.Μ.

19Υπεύθυνος για τον έλεγχο υγιεινής των τρο-φίμων αλλά και της σωστής εφαρμογής του Κανονισμού στις ελληνικές εταιρείες, είναι ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ). Ο έλεγχος από την αρμόδια αρχή διεξάγεται υποχρεωτικά και χωρίς προειδοποίηση. Σε πε-ρίπτωση που ο Ε.Φ.Ε.Τ. διαπιστώσει μη εφαρ-μογή του HACCP, των κανόνων υγιεινής και των κριτηρίων που επιβάλλει ο Κανονισμός, προτείνει λήψη αναγκαίων μέτρων που περι-λαμβάνουν απόσυρση ή/και καταστροφή των τροφίμων, επιβολή οικονομικών προστίμων, αναστολή λειτουργίας, μέρους ή ολόκληρης της επιχείρησης.

Το σύστημα HACCP επιβάλλεται να εφαρμό-ζεται, χωρίς να είναι υποχρεωτική η πιστοποί-ησή του. Σε περίπτωση, όμως, που η επιχεί-ρηση επιθυμεί να πιστοποιήσει το σύστημα HACCP πρέπει να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του προτύπου ISO- 22000:2005, εξασφαλί-ζοντας, έτσι, την αποτελεσματικότερη και πιο ολοκληρωμένη εφαρμογή του προτύπου. Μέ-σω της εφαρμογής του ISO 22000:2005 πι-στοποιείται, από τρίτο μέρος, η παροχή ασφα-λών τροφίμων. Παράλληλα, τεκμηριώνεται προς τις αρχές ελέγχου η συμμόρφωση της επιχείρησης με τη σχετική νομοθεσία και της δίνεται η ευκαιρία να συμμετέχει σε διαγω-νισμούς και προγράμματα επιδότησης όπου είναι απαραίτητη προϋπόθεση η ύπαρξη πι-στοποιημένου HACCP.

Παρακάτω αναφέρονται οι 7 αρχές στις οποί-ες βασίζεται το σύστημα HACCP και η Διαδικα-σία Σχεδιασμού & Εφαρμογής Συστήματος.

Αρχή 1η. Προσδιορισμός των πιθανών κινδύ-νων που σχετίζονται με την παραγωγή τροφί-μων σε όλα τα στάδια, από την ανάπτυξη, την συγκομιδή των πρώτων υλών, την παραγωγική διαδικασία, την επεξεργασία και την διανομή των προϊόντων, μέχρι την τελική επεξεργασία και την κατανάλωσή τους.• Αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων, • της πιθανότητας εμφάνισής τους, • της σοβαρότητάς τους και • προσδιορισμός προληπτικών μέτρων για τον έλεγχό τους Αρχή 2η. Προσδιορισμός των σημείων, διερ-γασιών, φάσεων λειτουργίας που μπορούν να ελεγχθούν, ώστε να εξαφανίσουν έναν κίν-δυνο ή να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα εμφάνισής του. • Κρίσιμο Σημείο Ελέγχου

Αρχή 3η. Καθορισμός των κρίσιμων ορίων, τα οποία πρέπει να ικανοποιούνται, ώστε να εξα-σφαλίζεται ότι κάθε κρίσιμο σημείο ελέγχου βρίσκεται υπό έλεγχο. Καθορισμός λειτουργι-ών που μπορούν να ελεγχθούν, ώστε να εξα-λείψουν έναν κίνδυνο ή να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα εμφάνισής του. • Όρια κρισιμότητας

Αρχή 4η. Δημιουργία και εγκατάσταση συ-στήματος παρακολούθησης των κρίσιμων ση-μείων ελέγχου και των κρίσιμων ορίων τους. Καθιέρωση των διαδικασιών συλλογής και

επεξεργασίας των στοιχείων, με σκοπό την ρύθμιση της παραγωγής και την διατήρησή της υπό έλεγχο. • Σχέδιο παρακολούθησης κρίσιμων σημεί-ων

Αρχή 5η. Καθορισμός συστήματος διορθωτι-κών ενεργειών, που θα πραγματοποιούνται σε περιπτώσεις που κάποιο κρίσιμο σημείο βρίσκεται εκτός ελέγχου ή / και εμφανίζει απόκλιση από τα προκαθορισμένα κρίσιμα όρια. • Σχέδιο διορθωτικών ενεργειών

Αρχή 6η. Σχεδιασμός και εγκατάσταση συ-στήματος τεκμηρίωσης και αρχειοθέτησης του HACCP, ώστε να διασφαλίζεται η ανιχνευ-σιμότητα των προϊόντων ως προς τα κρίσιμα συστατικά τους και του παράγοντες παραγω-γής και κατά συνέπεια, να διασφαλίζεται η δυνατότητα ανάκλησής τους. Τα αρχεία χρησιμοποιούνται / απαιτούνται και για πιστοποιήσεις από τις αρμόδιες υπη-ρεσίες υγιεινής κατά τις επιθεωρήσεις που διεξάγουν.• Αρχεία - ανιχνευσιμότητα

Αρχή 7η. Προσδιορισμός των διαδικασιών επαλήθευσης της αποτελεσματικής και ορ-θής λειτουργίας του συστήματος. Οι διαδικα-σίες επαλήθευσης διεξάγονται είτε εσωτερι-κά από την επιχείρηση, είτε και από τρίτους αρμόδιους φορείς και περιλαμβάνουν έλεγ-χο αρχείων, αλλά και επιτόπιο εργαστηρια-κό έλεγχο. • Επαλήθευση

Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός συστήμα-τος για την ποιότητα επηρεάζεται από τις διά-

φορες ανάγκες της επιχείρησης, των ιδιαίτε-ρων αντικειμένων του, των προμηθευόμενων από αυτόν προϊόντων και υπηρεσιών καθώς και των εφαρμοζόμενων διεργασιών και ειδι-κών πρακτικών. Έτσι, η γενικά προβλεπόμενη ροή σχεδιασμού και εφαρμογής HACCP που ακολουθεί, μπορεί να προσαρμοστεί ανάλο-γα με το μέγεθος και τις δυνατότητες της επι-χείρησης, ώστε να είναι αποτελεσματική και λειτουργικά σωστή.

Φάση 1η Προσδιορισμός του στόχου του σχε-δίου: Καθορισμός του εύρους της μελέτης που θα εκπονηθεί, τα προϊόντα και τις διεργασίες που αφορά, του είδους των κινδύνων που διαφαί-νονται, της φάσης της παραγωγικής αλυσίδας

που θα μελετηθεί.Φάση 2η Επιλογή της ομάδας HACCPΕνημέρωση του προσωπικού από την διοί-κηση για την δημιουργία και λειτουργία του συστήματος HACCP και επιλογή των ειδικών στελεχών που θα ασχοληθούν με την εκπό-νηση του σχεδίου. Καθορισμός αρμόδιου συ-ντονιστή, επιλογή εξωτερικών συνεργατών, εφόσον απαιτείται, καθορισμός των όρων λει-τουργίας της ομάδας και εκπαίδευση.

Φάση 3η Συγκέντρωση - καταγραφή των δε-δομένων του προϊόντοςΣυλλογή και ανάλυση των πληροφοριών και κανονισμών που διέπουν το προϊόν, των συν-θηκών παραγωγής, των χαρακτηριστικών του τελικού προϊόντος, των χρησιμοποιούμενων πρώτων υλών, των απαιτούμενων συνθηκών αποθήκευσης πρώτων υλών, ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων.

Φάση 4η Προσδιορισμός της χρήσης του προ-ϊόντος Στην φάση αυτή «κατονομάζεται» η αγορά στην οποία απευθύνεται προϊόν, οι ομάδες καταναλωτών, καθώς και η καταλληλότητα για χρήση από ευαίσθητες ομάδες πληθυ-σμού.

Φάση 5η Δημιουργία διαγράμματος ροής της διαδικασίας παραγωγήςΓίνεται αναλυτική -στον βαθμό που απαιτεί-ται- περιγραφή της παραγωγικής ροής, από την επιλογή και εισαγωγή α΄υλών, έως την τελική διάθεση στα σημεία πώλησης του προ-ϊόντος, με αναφορά στους επί μέρους παρά-γοντες (κύριους και δευτερεύοντες) που συμ-μετέχουν στην διαδικασία.

Φάση 6η Επιβεβαίωση του διαγράμματος ρο-ήςΠρακτική παρακολούθηση των βημάτων του διαγράμματος και διορθώσεις.

Φάση 7η Καταγραφή κινδύνων και προληπτι-

κών μέτρωνΠροσδιορισμός των επί μέρους κινδύνων για κάθε βήμα του διαγράμματος ροής και των προληπτικών μέτρων για τον περιορισμό τους.

Φάση 8η Προσδιορισμός των κρίσιμων ση-μείων ελέγχουΕντοπισμός των σημείων εκείνων στην πα-ραγωγική διαδικασία, όπου θα μπορέσει να εφαρμοστεί σύστημα ελέγχου των κινδύνων που έχουν καταγραφεί και όπου η εφαρμο-γή του ελέγχου θα έχει σαν αποτέλεσμα την λήψη μέτρων πρόληψης ή και έγκαιρης αντι-μετώπισής τους.

Φάση 9η Καθορισμός των κρίσιμων ορίων Για κάθε κρίσιμο σημείο ελέγχου και για κά-θε επί μέρους διαφαινόμενο κίνδυνο γίνεται καταγραφή των παραμέτρων που τα επηρε-άζουν και ορισμός των αποδεκτών κρίσιμων ορίων, άμεσα σχετιζόμενων και με την νομο-θεσία που διέπει το προϊόν.

Φάση 10η Καθιέρωση συστήματος παρακο-λούθησης των κρίσιμων σημείωνΚαθορισμός των απαιτούμενων μετρήσεων, παρατηρήσεων και δοκιμών, της συχνότητάς τους, των αρμοδίων ελεγκτών και του απαι-τούμενου εξοπλισμού ελέγχου.

Φάση 11η Σχέδιο διορθωτικών ενεργειώνΚαθορισμός των ενεργειών που θα λαμβάνο-νται σε κάθε περίπτωση εμφάνισης μετρήσε-ων εκτός κρίσιμων ορίων, των αρμόδιων να διενεργούν την διορθωτική ενέργεια και την πιστοποίησή της καθώς και τον χειρισμό των μη συμμορφούμενων ενδιάμεσων ή τελικών προϊόντων.

Φάση 12η Τεκμηρίωση του σχεδίου HACCP Τόσο η διαδικασία σχεδιασμού του συστήμα-τος, όσο και η λειτουργία του τεκμηριώνονται και αρχειοθετούνται, με τρόπο ώστε να δια-σφαλίζεται η πρόσβαση και ανιχνευσιμότητα, τόσο των ελέγχων, όσο και των διορθωτικών ενεργειών, εφόσον έχουν υπάρξει.

Φάση 13η Πιστοποίηση του σχεδίου HACCPΕλέγχεται η ορθότητα και πληρότητα του σχεδίου HACCP, καθώς και η ορθή, πιστή και απόλυτη τήρησή του στην πράξη. Η πιστο-ποίηση μπορεί να γίνεται εσωτερικά, με επι-θεωρήσεις, είτε από εξωτερικό φορέα, εφό-σον προβλέπεται.Οι περισσότεροι οργανισμοί πιστοποίησης, όταν καλούνται από εταιρίες παραγωγής τροφίμων, προκειμένου να πιστο-ποιήσουν ένα σύστημα Διασφάλισης Ποιότη-τας κατά ISO9000, απαιτούν την ύπαρξη και λειτουργία συστήματος HACCP.Οι επιθεωρήσεις πρέπει να είναι επαναλαμ-βανόμενες, τα ευρήματα να είναι γραπτά και να έχουν ως αποτέλεσμα την επιβεβαίωση ή αναθεώρηση του συστήματος.

Φάση 14η Επανεξέταση του σχεδίου HACCPΣε περιπτώσεις αλλαγής προϊόντος, κάποιων χαρακτηριστικών του ή της παραγωγικής δι-αδικασίας, απαιτείται επαναπροσδιορισμός του σχεδίου HACCP, ο οποίος μπορεί να προ-κύψει και ως αποτέλεσμα του εσωτερικού ή εξωτερικού ελέγχου.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Το HACCP είναι υποχρεωτικό για όλες τις επιχειρήσεις που παρασκευάζουν, μεταποιούν, παράγουν, συσκευάζουν, αποθηκεύουν, μεταφέρουν, διανέμουν, διακινούν και προσφέρουν προς πώληση τρόφιμα

Βασικές Αρχές HACCP:

Διαδικασία Σχεδιασμού & Εφαρμογής Συστήματος

HACCP:

20

Από την 1η Ιουλίου οι ενδιαφερό-μενοι θα μπορούν να τοποθετούν φωτοβολταϊκά συστήματα έως 10 kw σε κτιριακές εγκαταστά-

σεις κατοικιών και πολύ μικρών επιχειρήσε-ων στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα διασυν-δεδεμένα νησιά.Το Πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες» δίνει τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να αξιο-ποιήσει την πράσινη ενέργεια τοποθετώντας φωτοβολταϊκά στη στέγη του για παραγωγή ηλεκτρισμού, με ευνοϊκά κίνητρα και απλές διαδικασίες, ως εξής:

• Παρέχεται σταθερή τιμή της παραγόμενης ενέργειας 0,55 €/kwh για 25ετια ανά εγκα-τάσταση (αναπροσαρμοζόμενη στο 25% του δείκτη τιμών καταναλωτή ή στο 140% της μέ-σης οριακής τιμής του συστήματος). Από 2012 προβλέπεται μείωση της τιμής για τις νέες εγκαταστάσεις, σταθερή επίσης για 25ετία.• Για την ηλεκτρική ενέργεια που διοχετεύ-εται στο Δίκτυο γίνεται λογιστικός συμψηφι-σμός από τη ΔΕΗ με το κόστος της ενέργειας που καταναλώνεται για τις ανάγκες του κυρί-ου του φωτοβολταϊκού.• Οι διαδικασίες για τον πολίτη - παραγωγό - καταναλωτή είναι απλές και γρήγορες μέσω των τοπικών υπηρεσιών ΔΕΗ και του λογαρι-

ασμού ηλεκτρικής ρεύματος.• Δεν απαιτείται καμία αδειοδότηση υπουρ-γείου Ανάπτυξης - ΥΠΕΧΩΔΕ, παρά μόνο έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας.• Δεν υπάρχει καμία φορολογική ή ασφαλι-στική υποχρέωση (άνοιγμα βιβλίων έναρξης εργασιών, έκδοση τιμολογίων, ασφάλιση, ΚΒΣ, ΦΠΑ, φορολογία εισοδήματος).

Όπως υπογράμμισε ο υπουργός Ανάπτυξης η εγκατάσταση τους θα γίνεται χωρίς γρα-φειοκρατικές διαδικασίες στις πολεοδομίες, χωρίς υποχρέωση ανοίγματος βιβλίων στην Εφορία, φορολόγηση ή αδειοδότηση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το υπουργείο Ανάπτυξης. Στις πολυκατοικίες η εγκατάστα-ση θα γίνεται με απόφαση της γενικής συνέ-λευσης των συνιδιοκτητών και με την πλειο-ψηφία που προβλέπει ο κανονισμός.

Η ΔΕΗ θα αγοράζει την ενέργεια, που θα πα-

ράγουν τα φωτοβολταϊκά, προς 55 λεπτά την κιλοβατώρα, τιμή που ισχύει για όσες συμβά-σεις υπογραφούν το 2009, 2010 και 2011 και θα είναι εγγυημένη για 25 χρόνια με τιμαριθ-μική αναπροσαρμογή. Με τα δεδομένα αυτά η απόσβεση της επένδυσης θα γίνεται σε δι-άστημα περίπου πέντε ετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία, που έδωσε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Κ. Μουσουρούλης: α) Ένα μέσο νοικοκυριό καταναλώνει 5.000 - 7.000 κιλοβατώρες το χρόνο, β) -Ένας φωτοβολτα-ϊκός σταθμός ισχύος 1 κιλοβάτ παράγει κατά μέσο όρο 1300 κιλοβατώρες το χρόνο.

Συνεπώς, οι ανάγκες του νοικοκυριού καλύ-πτονται με φωτοβολταϊκό ισχύος 5 κιλοβάτ, που κοστίζει περί τις 25.000 ευρώ και για την εγκατάστασή του απαιτείται επιφάνεια 80 τ.μ. Η ΔΕΗ θα συμψηφίζει το λογαριασμό με την αξία του ρεύματος, που θα αγοράζει από το νοικοκυριό. Αν η αξία της παραγωγής είναι μεγαλύτερη από τις χρεώσεις της ΔΕΗ, ο λογαριασμός θα είναι πιστωτικός.

Εκτός από τους ιδιώτες, δυνατότητα εγκα-τάστασης φωτοβολταϊκών, με τις συγκεκρι-μένες προϋποθέσεις και κίνητρα, θα έχουν και μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις, που απασχολούν έως δέκα εργαζόμενους και κά-

νουν τζίρο μέχρι 2 εκατ. ευρώ. Η διαδικασία για την εγκατάσταση και λειτουργία του φω-τοβολταϊκού, θα κοστίζει 300 - 500 ευρώ, θα ολοκληρώνεται το πολύ σε 70 ημέρες και θα περιλαμβάνει πέντε βήματα: κατάθεση αίτησης για προσφορά σύνδεσης στη ΔΕΗ, έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας από την Πολεοδομία, υπογραφή συμβάσεων σύνδε-σης και πώλησης της ενέργειας με τη ΔΕΗ και ενεργοποίηση της σύνδεσης. Όλες οι λεπτο-μέρειες της διαδικασίας θα καθοριστούν με την υπουργική απόφαση, ενώ θα υπάρξει και εγκύκλιος από το ΥΠΕΧΩΔΕ για τεχνικές - αι-σθητικές παραμέτρους.

Ο κ. Χατζηδάκης και ο υφυπουργός Ανάπτυ-ξης, Γ.Μπούγας, ανακοίνωσαν, επίσης, μέτρα για διευκόλυνση της εγκατάστασης φωτοβολ-ταϊκών στο έδαφος, σύμφωνα με τα οποία, τα πάνελ θα μπορούν να εγκαθίστανται και σε μη άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα, ενώ κα-ταργείται η υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας. Επιπλέον, απλοποιείται η διαδικασία για την αξιοποίηση γεωθερμικών πεδίων. Σύμ-φωνα με τον κ. Χατζηδάκη, με τα μέτρα αυτά θα υπάρξει οικονομικό όφελος για τους πο-λίτες, τονώνεται η αγορά και ανακουφίζεται το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, ειδικά τις ώρες αιχμής του καλοκαιριού.

1. Που μπορεί να εγκατασταθεί ΦΒ σύστη-μα; Το Πρόγραμμα αφορά συστήματα μέχρι 10 kWp, στο δώμα ή τη στέγη (συμπεριλαμβα-νόμενων των στεγάστρων βεραντών) κτιρίου που χρησιμοποιείται για κατοικία ή στέγαση πολύ μικρών επιχειρήσεων. Το Πρόγραμμα καλύπτει όλη την Επικράτεια με εξαίρεση τα μη Διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό Σύστη-μα της χώρας νησιά.

2. Ποιος μπορεί να εγκαταστήσει ΦΒ σύστη-μα; Προϋποθέσεις.Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα έχουν φυ-σικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες και φυσικά ή νομικά πρόσωπα επιτηδευματίες που κα-τατάσσονται στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, τα οποία έχουν στην κατοχή τους το χώρο στον οποίο εγκαθίσταται το φωτοβολταϊκό σύστημα. Για την περίπτωση φωτοβολταϊκού συστήματος σε κοινόχρηστο χώρο του κτιρί-ου, επιτρέπεται η εγκατάσταση ενός και μόνο συστήματος. Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμ-μα έχουν οι κύριοι των οριζόντιων ιδιοκτη-σιών εκπροσωπούμενοι από το διαχειριστή μετά από συμφωνία του συνόλου των ιδιο-κτητών ή ένας εκ των κυρίων των οριζόντιων ιδιοκτησιών μετά από παραχώρηση χρήσης του κοινόχρηστου χώρου από τους υπόλοι-πους, με ευθύνη των ενδιαφερομένων. Απα-ραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη ΦΒΣ στο Πρόγραμμα είναι η ύπαρξη σύνδεσης κατανά-λωσης ηλεκτρικού ρεύματος στο ακίνητο στο οποίο το σύστημα εγκαθίσταται.

Επιπλέον, όταν το ακίνητο στο οποίο εγκαθί-σταται το ΦΒΣ χρησιμοποιείται για κατοικία, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί μέρος των θερμικών αναγκών του ακινήτου για ζεστό νερό χρήσης να καλύπτεται με χρήση ανανε-ώσιμων πηγών ενέργειας (πχ. ηλιοθερμικά, ηλιακοί θερμοσίφωνες). Η ικανοποίηση των θερμικών αναγκών του κτιρίου (θέρμανση - ψύξη και ζεστό νερό χρήσης) είναι εξίσου σημαντικές και θα πρέπει ο καθένας να το συνυπολογίσει στο πλαίσιο και της ενεργεια-κής κατάταξης του κτιρίου που θα επηρεάσει την αξία του. Σε κάθε περίπτωση, το σύστημα του θερμοσίφωνα για μετατροπή της ηλιακής ακτινοβολίας σε χρήσιμη θερμότητα αποτε-λεί απαραίτητη συνιστώσα στο πλαίσιο της βελτίωσης της ενεργειακής κατάστασης του κτιρίου και για αυτό η ύπαρξή του θα αποτε-λεί προαπαιτούμενο για την ένταξη της ΦΒ εγκατάστασης στο Πρόγραμμα.

3. Πως υλοποιείται η συμφωνία του συνόλου των συνιδιοκτητών ή η παραχώρηση του χώ-ρου σε ένα συνιδιοκτήτη;Με πρακτικό ομόφωνης απόφασης της γε-νικής συνέλευσης ή με έγγραφη συμφωνία όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου.

4. Σε παλιά πολυκατοικία χωρίς κανονισμό πως μπορεί να εγκατασταθεί φωτοβολται-κό;Και πάλι με πρακτικό ομόφωνης απόφασης της γενικής συνέλευσης ή έγγραφη συμφω-νία όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου.

5. Αν κάποιος είναι κύριος του δικαιώματος ανοικοδόμησης επί του δώματος (υψούν) μπο-ρεί να εγκαταστήσει μόνος του φωτοβολται-κό σύστημα;Όχι, γιατί το δικαίωμα αυτό δεν εμπεριέχει και δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης της τα-ράτσας, η οποία μέχρις ότου ανοικοδομηθεί ο υπεράνω όροφος, παραμένει κοινόκτητη και κοινόχρηστη. 6. Κάποιος έχει το δικαίωμα της αποκλειστι-κής χρήσης της ταράτσας. Μπορεί να εγκα-ταστήσει μόνος του το σύστημα;Ναι, αν δεν απαγορεύεται από ρητή διάταξη του κανονισμού. Στην περίπτωση αυτή το σύ-στημα θα συνδέεται με τον μετρητή (ρολόι) της ΔΕΗ της κατοικίας του και τα έσοδα θα ει-σπράττονται από τον ίδιο.

7. Διαδικαστικά θέματα : Συμβάσεις, φορο-λογικά (εκπτώσεις, δήλωση φόρου εισοδή-

ματος κλπ).Η όλη διαδικασία είναι πολύ απλή. Δεν απαι-τείται καμία ενεργειακή άδεια που έχουμε για τους μεγαλύτερους σταθμούς. Για τη σύν-δεση του ΦΒ και την πώληση της ενέργειας ο παραγωγός απευθύνεται στις τοπικές υπη-ρεσίες της ΔΕΗ υπογράφοντας 2 αντίστοι-χες συμβάσεις μία για την τοποθέτηση ουσι-αστικά του μετρητή και μία για την πώληση της ενέργειας.

8. Φορολογικά θέματα.H μικρή ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημά-των εξασφαλίζει ότι η παραγόμενη ενέργεια αντιστοιχεί σε αυτήν που απαιτείται για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του κυ-ρίου του φωτοβολταϊκού συστήματος. Κατά συνέπεια δεν υφίστανται, για τον κύριο του φωτοβολταϊκού συστήματος, φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της ενέργειας αυτής στο Δίκτυο. Ο πολίτης παραγωγός - κα-ταναλωτής δεν θα έχει καμία φορολογική ή ασφαλιστική υποχρέωση (άνοιγμα βιβλίων, έκδοση τιμολογίων, ασφάλιση κλπ) είτε είναι επιτηδευματίας, είτε όχι.

9. Πολεοδομικά : τι σημαίνει έγκριση εργα-σιών μικρής κλίμακας;Για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστή-ματος απαιτείται έγκριση εκτέλεσης εργασι-ών μικρής κλίμακας κατά την έννοια του άρ-θρου 7 παρ. 1 του Ν. 3212/2003 (ΦΕΚ Α’ 308) όπως κάθε φορά ισχύει και τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Κίνητρα για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες των σπιτιώνΥ.Α: 12323/ΓΓ:175/4.6.2009 Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις και ιδίως σε δώματα και στέγες κτιρίων.

Ερωτήσεις – Απαντήσεις για τα Φωτοβολταϊκά στις στέγες

τουΚΩΣΤΑ ΜΕΤΙΣΟΓΛΟΥ

ΟικονομολόγουΙδρυτικού μέλους Ι.Π.Α.Δ.Μ.

21του. Οι όροι εγκατάστασης θα ορισθούν με εγκύκλιο του Υπουργού Περιβάλλοντος Χω-ροταξίας και Δημοσίων Έργων.

10. Κόστη.Όλα τα κόστη συμπεριλαμβάνονται στο λε-γόμενο κόστος ανά εγκατεστημένο kW που είναι περίπου τα 5.000 € ανά kW (και με κα-λή έρευνα αγοράς μπορεί να περιοριστεί στα 4.000 € ανά kW). Το μόνο κόστος που δεν περιλαμβάνεται στο εν λόγω κόστος είναι το πιθανό κόστος για την ασφάλιση του εξοπλι-σμού από δολιοφθορά κλπ. Πρέπει να σημει-ώσουμε ότι στις πλείστες των περιπτώσεων ο εξοπλισμός καλύπτεται με εγγύηση μεγαλύ-τερη των 10 ετών.

11. Ρολόγια ΔΕΗ : Πόσα, σχέση ΔΕΗ-ΔΕΣΜΗΕ, ποιος πληρώνει το ρολόι;Θα τοποθετηθεί ένα νέο ρολόι με διπλό με-τρητή για μέτρηση της παραγόμενης από τη Φ/Β εγκατάσταση ενέργειας και της μικρής απορροφούμενης ενέργειας από τον inverter τη νύχτα και τυχόν συνοδευτικό εξοπλισμό (π.χ. κάμερα, συναγερμός). Το κόστος για το ρολόι βαρύνει τον παραγωγό όπως συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις σύνδεσης με το δί-κτυο της ΔΕΗ η οποία να θυμίσουμε ότι είναι μια Α.Ε. Άλλωστε το κόστος σύνδεσης στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ξεπερνά τα 500 € και άρα είναι πολύ μικρό σε σχέση με το κόστος εγκατάστασης του Φ/Β.

12. Πως θα γίνεται ο λογιστικός συμψηφι-σμός της αξίας του πωλούμενου ρεύματος με τον λογαριασμό κατανάλωσης της ΔΕΗ;Το αντίτιμο πώλησης του συνόλου της παρα-γόμενης ενέργειας στο Δίκτυο, μειούμενο κα-τά το ποσό του συνολικού λογαριασμού της ΔΕΗ, θα παρουσιάζεται σε πιστωτικό λογα-ριασμό της ΔΕΗ και θα εισπράττεται από τον κύριο του ΦΒ συστήματος. Αν κύριος του συ-στήματος είναι η διαχείριση της πολυκατοι-κίας, τότε το σύστημα θα συνδέεται με τον κοινόχρηστο μετρητή (ρολόι) της ΔΕΗ και τα έσοδα θα εισπράττονται από το διαχειριστή και θα κατανέμονται ανάλογα στους συνιδι-οκτήτες.

13. Νησιά.Βούληση της κυβέρνησης είναι να επεκτα-θεί το πρόγραμμα και στα μη διασυνδεδε-μένα νησιά. Αυτό είναι τεχνικά πιο δύσκολο καθώς απαιτεί ειδική προετοιμασία σε κάθε νησί. Επιπλέον το θέμα σχετίζεται και με τη δυνατότητα απορρόφησης της ισχύος από το δίκτυο σύμφωνα με σχετικές αποφάσεις της ΡΑΕ. Σε κάθε περίπτωση, θα η αντιμετώπιση του θέματος το συντομότερο δυνατό.

14. Εγκαταστάτες φωτοβολταϊκών συστημά-των.Στο Υπουργείο θα υπάρχει βάση με τα στοι-χεία του τεχνικού κόσμου που ασχολείται με τα ΦΒ. Η ένταξη στη βάση θα γίνεται με απλή αίτηση του ενδιαφερομένου, σε κάθε όμως περίπτωση η πιστοποίηση αποτελεί σημαντι-κό πλεονέκτημα στην ελεύθερη αγορά.

15. Είναι έτοιμη η ΔΕΗ;Η ΔΕΗ θα αναλάβει όλο το βάρος της υλοποί-ησης του προγράμματος το μηχανογραφικό

της σύστημα προσαρμόζεται στις νέες απαι-τήσεις και με την έκδοση της ΚΥΑ θα είναι καθ’ όλα έτοιμη.

16. Υπάρχει περιορισμός ισχύος;Μιλάμε για μικρές εγκαταστάσεις έως 10 kW και σε πρώτη φάση δεν θα υπάρχει άνω όριο για το σύνολο της ισχύος που θα εγκαταστα-θεί στη επικράτεια. Είναι πιθανό να υπάρξει μελλοντικά απόφαση για να τεθεί κάποιο άνω όριο συνυπολογίζοντας και η συνολική ισχύ των σταθμών μεγαλύτερου μεγέθους.

17. Υπάρχει επάρκεια ΦΒ στην αγορά;Δραστηριοποιούνται γύρω στις 200 εταιρεί-ες. Σημαντικό είναι ότι υλοποιούνται και 5 ελ-ληνικές παραγωγικές μονάδες με δυναμικό-τητα παραγωγής πανέλων 200MW.

18. Υπάρχει επιχορήγηση;Όχι. Η τιμή που πωλείται το ηλεκτρικό ρεύμα στο Δίκτυο είναι πολύ ευνοϊκή και δεν απαιτεί επιχορήγηση. Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο ο πολίτης δεν μπαίνει στη διαδικασία προε-τοιμασία φακέλου, αξιολόγησης, έγκρισης, ελέγχου, κτλ.

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ:Σε έναν συνηθισμένο τύπο ταράτσας 100 τ.μ. μπορεί να εγκατασταθεί άνετα ένα σύστημα 5-7 kW τεχνολογίας π.χ. πολυκρυσταλλικού πυριτίου ή λιγότερο άνετα ένα ίδιας ισχύος τεχνολογίας thin film. Το κόστος μπορεί να περιοριστεί κάτω από τα 25.000 - 35.000€ (5.000€/kw) και η απόσβεση συναρτάται με την τιμή αποζημίωσης της παραγόμενης μο-νάδας ενέργειας (0,55€/kWh) και την παρα-γόμενη ενέργεια (1 kW παράγει κατά μ.ο. 1.300kWh/ ετησίως). Παράλληλα, η απαι-τούμενη ενέργεια για την κατανάλωση ενός νοικοκυριού είναι 5.000- 7.000 kwh/ ετησίως που κοστίζει 0,12€/ kwh και αντιστοιχεί σε παραγόμενη ενέργεια 5-7 kw από ΦΒ σύστη-μα. Η καταμέτρηση της παραγόμενης ενέρ-γειας γίνεται ταυτόχρονα με αυτή της κατα-ναλισκόμενης. Η εκκαθάριση γίνεται από τη ΔΕΗ ΑΕ ή άλλο κάτοχο άδειας προμήθειας, ο οποίος για το σκοπό αυτό ενεργεί στο λογα-ριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου σχετική πιστωτική εγγραφή. Με τον λογιστικό συμψηφισμό των εσόδων από την παραγόμενη ενέργεια και του κόστους της καταναλισκόμενης ενέργειας, ο λογαρι-ασμός της ΔΕΗ θα είναι πιστωτικός.

ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:Περίπτωση που κάποιος εγκαταστήσει σε 80τμ. 5 kw που κοστίζουν 25.000€, πάρει δάνειο για το μισό κόστος (12.500€) με ευ-νοϊκούς όρους δεδομένης της 25ετης σύμβα-σης και εγκαταστήσει το ΦΒ σύστημα: 5 Kw * 1300 kwh* 0,55€/kwh = 3.575€ έσοδα/ετη-σίως. Από αυτά αφαιρούνται περί τα 1.500€ αποπληρωμή δάνειου και συντήρηση του εξο-πλισμού. Οπότε, καθαρά έσοδα 2.100€/ ετη-σίως, που σημαίνει απόσβεση των δικών του χρημάτων σε 5-6 χρόνια.Από την άλλη ένα μέσο νοικοκυριό (με ηλε-κτρικές συσκευές και φωτισμό) καταναλώνει μ.ο. 5.000 kWh/ετησίως. 5.000 kwh* 0,12 €/kwh= 600€ κόστος/ετησίως.

ΕΝΘΕΤΟ

To διαδικτυακό Portalγια την ενημέρωση

Όλα όσα πάντοτε θέλατε να ξέρετεγια τη Δυτική Μακεδονία

22

Η Eυρώπη βρίσκεται αντι-μέτωπη με μια έκρηξη επιδημιών και ασθενει-ών, που μεταδίδονται από έντομα και τρωκτι-κά, εξαιτίας των κλιματι-

κών αλλαγών, καθώς η Γηραιά Ήπειρος γίνε-ται όλο πιο ζεστή και υγρή. Αυτά αναφέρει η περιληπτική ανακοίνωση του διήμερου συνε-δρίου του Eυρωπαϊκού Kέντρου Πρόληψης και Eλέγχου των Eπιδημιών (ECDC), το οποίο είχε ως αντικείμενο την αυξανόμένη απειλή από ασθένειες, που μεταδίδονται από κουνούπια, τσιμπούρια, μύγες και τρωκτικά.

Oι κλιματικές αλλαγές αναμένεται να επιφέ-ρουν τη διάδοση ασθενειών, όπως εγκεφαλί-τιδα ή τσικουνγκούνια (τροπικός πυρετός). Tα σενάρια για τις κλιματικές αλλαγές προ-βλέπουν ότι πολλές περιοχές της Eυρώπης θα γίνουν πιο ζεστές και υγρές. Oι αλλαγές αυτές θα έχουν άμεσο αντίκτυπο σε αυτές τις ασθένειες, που μεταδίδονται μέσω εντό-μων, προκαλώντας ενδεχομένως επιδημίες δάγκειου πυρετού, τσικουνγκούνια ή πυρε-τού του Δυτικού Nείλου.

Ιδιαίτερη ανησυχία παρατηρείται για την εγκεφαλίτιδα, που θεωρείται μία από τις πλέ-ον επικίνδυνες ασθένειες, αφού πλήττει το κεντρικό νευρικό σύστημα, η οποία απλώνε-ται ταχύτατα στην Eυρώπη. O αριθμός κρου-σμάτων σε όλες τις ενδημικές περιοχές της Eυρώπης έχει αυξηθεί κατά 400% τα τελευ-ταία 30 χρόνια. Πρέπει να ετοιμαστούμε για τα χειρότερα!

Πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα ταχείας αντί-δρασης μόλις εμφανιστούν οι ασθένειες. Τε-χνικοί των εργαστηρίων και εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας θα πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και να ενημερωθούν για τα συμπτώματα των ασθενειών αυτών, ώστε να μπορούν να τις αναγνωρίσουν και να τις δια-γνώσουν εγκαίρως. Εκτός από τις κλιματικές αλλαγές, η απειλή των επιδημιών αυτών έχει αυξηθεί λόγω της παγκοσμιοποίησης και των επακόλουθων μετακινήσεων και εμπορικών σχέσεων. Xαρακτηριστικό παράδειγμα αποτε-λεί η περσινή περίπτωση ταξιδιώτη, που είχε προσβληθεί από τσικουνγκούνια στην Iνδία και ο οποίος δέχθηκε τσίμπημα του ασιατικού κουνουπιού «τίγρης» στην περιοχή της Pαβέ-νας στην Iταλία.

Τροπικός πυρετόςTο συγκεκριμένο έντομο έχει τη δυνατότητα μετάδοσης του τροπικού πυρετού, με απο-τέλεσμα να προσβληθούν από τη νόσο πάνω από 250 άνθρωποι. Eπρόκειτο για την πρώτη επιδημία τσικουνγκούνια εκτός των τροπι-κών περιοχών. Έχει αποδειχθεί ότι το ασιατι-κό κουνούπι «τίγρης» εισήχθη στην Eυρώπη από τη βιομηχανία μεταχειρισμένων ελαστι-κών αυτοκινήτων, δεδομένου ότι αποτελούν άριστες περιοχές αναπαραγωγής για τα κου-νούπια.

Oμοίως, οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν μέσω του ίδιου είδους κουνουπιών με τον ιό του δάγκειου πυρετού, που αν και στους πε-ρισσότερους ανθρώπους εκδηλώνεται ως μια

ήπια γρίπη, σε κάποιους εξελίσσεται σε αι-μορραγικό πυρετό. Tο τελευταίο τεκμηριω-μένο ξέσπασμα του δάγκειου πυρετού στην Eυρώπη εκδηλώθηκε στη χώρα μας την πε-ρίοδο 1927 - 1928 και προσέβαλε περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους, ενώ προκάλεσε 1.000 θανάτους.

Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Oργανι-σμού Yγείας (Π.Ο.Υ.) για την «Προστασία της Yγείας στην Eυρώπη από τις Kλιματικές Aλ-λαγές», υπολογίζεται ότι ο κίνδυνος μετάδο-σης ελονοσίας στη Bρετανία θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 8% έως 15% μέχρι το 2050. Oι κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι στις χώρες όπου η εισαγωγή της ελονοσίας συμπίπτει με την κοινωνικοοικονομική υποβάθμιση, την απο-δυνάμωση των συστημάτων υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών, την ανεξέλεγκτη δι-ασυνοριακή μετανάστευση και την έλλειψη περιβαλλοντικής διαχείρισης για τον έλεγχο των κουνουπιών.

Στην ευρωπαϊκή περιοχή του Π.O.Y. όλες οι χώρες που μπορεί να πληγούν από τη μετά-δοση της ελονοσίας έχουν επικυρώσει τη Δι-

ακήρυξη της Tασκένδης, η οποία στοχεύει να περιορίσει τη γηγενή μετάδοση της ελονοσί-ας μέχρι το 2015. Aυτή τη στιγμή, σε 6 από τα 53 κράτη μέλη στην ευρωπαϊκή περιοχή του Π.O.Y. (Aζερμπαϊτζάν, Γεωργία, Kιργιστάν, Tα-τζικιστάν, Tουρκία και Oυζμπεκιστάν) εκθέ-τουν γηγενή μετάδοση της ελονοσίας.

Σήμα κινδύνου από τον Π.O.Y.O Παγκόσμιος Oργανισμός Yγείας τονίζει ότι οι κίνδυνοι για την Yγεία που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή μπορεί να είναι σημα-ντικοί και διαφορετικοί ανάλογα με τη γεω-γραφική περιοχή και συχνά μη αναστρέψι-μοι.

Oι παράγοντες επικινδυνότητας που σχε-τίζονται με την αλλαγή του κλίματος και οι ασθένειες είναι από τους σημαντικότερους συντελεστές της παγκόσμιας επιβάρυνσης της υγείας, όπου συμπεριλαμβάνεται ο υπο-σιτισμός, (υπολογίζεται ότι σκοτώνει 3,7 εκα-τομμύρια ανθρώπους το χρόνο), η διάρροια (1,9 εκατομμύρια), η ελονοσία (0,9 εκατομ-μύρια).

Οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στην υγεία

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

τουΘΕOΔΩΡΟΥ ΤΣΙAΚΟΥ

Ειδικού ΠαθολόγουΕιδικού Τροπικής Λοιμωξιολογίας

23ΕΝΘΕΤΟ

Οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στην υγεία (συνέχεια)

Tέτοιες καταστάσεις και άλλες επιπτώσεις στην υγεία θα επηρεάζονται διαρκώς όσο επι-ταχύνονται οι κλιματικές αλλαγές, λόγω των αρνητικών τους επιπτώσεων στην παραγωγή τροφίμων, στα αποθέματα νερού και στην αν-θρώπινη ανθεκτικότητα σε ξενιστές και παθο-γόνα μικρόβια. H υπερθέρμανση του πλανή-τη, σύμφωνα με τον Π.O.Y., προβλέπεται να προκαλέσει σοβαρές απειλές για την υγεία, όπως μέσα από καταιγίδες, πλημμύρες, κύ-ματα ξηρασίας και φωτιές, με συνέπειες στον περιορισμό των αποθεμάτων νερού, στη δι-άθεση τροφίμων και στην παροχή υγειονο-μικών υπηρεσιών. Oι υψηλές θερμοκρασίες θα αλλάξουν την κατανομή και θα αυξήσουν τη συνολική επιβάρυνση για ορισμένες ασθέ-νειες που προέρχονται από ξενιστές, τρόφι-μα και νερά.

Αύξηση θνησιμότηταςH χειροτέρευση της ποιότητας του αέρα, ιδι-αίτερα λόγω της ρύπανσης με όζον, θα αυξή-σει την προδιάθεση για άσθμα και αναπνευ-στικές μολύνσεις, τον αριθμό των εισαγωγών σε νοσοκομεία, και τις ημέρες απουσίας από την εργασία και το σχολείο. Στην προσπάθεια εξεύρεσης περισσότερων πηγών ενέργειας θα αυξηθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση και μαζί της θα αυξηθούν και οι ασθένειες που σχετίζονται με αυτή, καθώς και ο αριθμός των πρόωρων θανάτων που προέρχονται από ποικίλες αιτίες και συμβαίνουν σε ποικίλες ηλικίες. Tέλος, η μεγαλύτερη συχνότητα και σοβαρότητα των κυμάτων του καύσωνα θα οδηγήσει σε αύξη-ση της θνησιμότητας και του θερμικού στρες

και θερμοπληξίας, αναφέρεται.

Θανατηφόροι καύσωνεςΟ αυξανόμενος αριθμός των καυσώνων, που αναμένεται στο μέλλον να αυξηθεί περαιτέρω εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών, έχει σημα-ντικές επιπτώσεις στην υγεία. Για παράδειγμα, το καλοκαίρι του 2003, ένα έντονο κύμα καύ-σωνα χτύπησε ένα μεγάλο τμήμα της δυτικής Eυρώπης. Δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες ανέφε-ραν περισσότερους από 70.000 επιπλέον θα-νάτους έναντι του μέσου όρου σε σχέση με μια πενταετία πριν. Σε ό,τι αφορά τους πλη-θυσμούς στην Eυρωπαϊκή Ένωση, έχει υπο-λογιστεί ότι η θνησιμότητα θα αυξάνεται κα-τά 1% έως 4% για κάθε αύξηση ενός βαθμού της θερμοκρασίας.

Στα επεισόδια καύσωνα οι ηλικιωμένοι άνθρω-ποι αποτελούν την ομάδα υψηλού κινδύνου επειδή η γήρανση εξασθενίζει τη φυσιολο-γική ικανότητα του σώματος να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του. Στην ίδια έκθεση αναφέρε-ται ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς, αναμένο-νται 86.000 πρόσθετοι θάνατοι τον χρόνο στις χώρες της E.Ε. εάν σημειωθεί μια μέση αύξη-ση στην παγκόσμια θερμοκρασία 3 βαθμών Kελσίου την περίοδο 2071-2100 σε σχέση με την περίοδο 1961-1990. Σημειώνεται δε ότι η αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων θα αυ-ξήσει το ποσοστό του πληθυσμού που θα βρί-σκεται σε κίνδυνο.

Πάντως, η άνοδος της θερμοκρασίας, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών θα μπορούσε να έχει

και μερικά βραχυπρόθεσμα οφέλη σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, όπως τη μειωμένη χειμερι-νή θνησιμότητα. Kι αυτό διότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας κατά 5% έως 30% τον χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Πιο ευάλωτοι πα-ρουσιάζονται οι πάσχοντας από καρδιαγγεια-κές παθήσεις, επειδή το κρύο ευνοεί τη δημι-ουργία θρόμβων στα αίμα.

Σήμα κινδύνου για τις ευπαθείς ομάδες πλη-θυσμούΧώρες που κατοικούνται από ανθρώπους χα-μηλού εισοδήματος, θα αντιμετωπίσουν τα σοβαρότερα προβλήματα. Oι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι δυσανάλογα σοβαρότερες στις ευαίσθητες ομάδες πλη-θυσμού. Σε όλο τον πλανήτη, στις πιο ευάλω-τες ομάδες ανήκουν οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και οι άνθρωποι υπό ιατρική παρακολούθηση. Χώρες που κατοικούνται από ανθρώπους χα-μηλού εισοδήματος, περιοχές όπου επικρα-τεί υποσιτισμός, χώρες με κακές υποδομές, θα αντιμετωπίσουν τα σοβαρότερα προβλή-ματα προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές και αντιμετώπισης των κινδύνων που σχετί-ζονται με αυτές.

Tο πόσο ευάλωτη είναι μια ομάδα πληθυσμού σχετίζεται με τον γεωγραφικό χώρο και κα-τά πόσο στη συγκεκριμένη περιοχή είναι δι-αδεδομένες ασθένειες που σχετίζονται με κλιματικές αλλαγές, αν υπάρχει ανέκαθεν πρόβλημα λειψυδρίας και περιορισμένης δυ-νατότητας για εξεύρεση τροφής και αν οι πλη-

θυσμοί είναι απομονωμένοι. Tέτοιοι πληθυ-σμοί είναι εκείνοι που κατοικούν σε νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη, ορεινές περιοχές, πε-ριοχές με μόνιμη λειψυδρία, γιγαντουπόλεις και παράκτιες περιοχές σε αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς επίσης και φτωχοί όπως και άν-θρωποι απροστάτευτοι από τα τοπικά συστή-ματα υγείας.

Ανησυχητικές ενδείξεις και εφιαλτικές προ-βλέψεις• 400% έχει αυξηθεί o αριθμός των κρου-σμάτων εγκεφαλίτιδας σε όλες τις ενδημικές περιοχές της Eυρώπης κατά τα τελευταία 30 χρόνια. • 8% έως 15% θα μπορούσε να αυξηθεί ο κίν-δυνος μετάδοσης ελονοσίας στη Bρετανία μέ-χρι το 2050. • 1% έως 4% θα αυξάνεται η θνησιμότητα στην Eυρωπαϊκή Ένωση για κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά ένα βαθμό. • 86.000 πρόσθετοι θάνατοι τον χρόνο ανα-μένονται στις χώρες της Eυρωπαϊκής Ένωσης, εάν σημειωθεί μια μέση αύξηση στην παγκό-σμια θερμοκρασία 3 βαθμών Kελσίου την πε-ρίοδο 2071-2100• 70 χιλ. επιπλέον θανάτους ανέφεραν 12 ευ-ρωπαϊκές χώρες μετά από το έντονο κύμα καύ-σωνα που χτύπησε το καλοκαίρι του 2003 ένα μεγάλο τμήμα της δυτικής Eυρώπης.

‘Oλες οι παραπάνω διαπιστώσεις κάνουν επι-τακτική την ανάγκη παρέμβασης με σκοπό την ανακοπή της καταστροφικής αλλαγής του οι-κοσυστήματος μας.

24

Είναι γνωστό ότι η σχέση της με-ταπολεμικής ελ-ληνικής κοινωνί-ας με τον κόσμο των οικοδομών εμφανίζεται ως

αντιφατική. Από τη μια, ο κόσμος αυτός κυριαρχεί, αναπαράγεται διαρκώς και επεκτείνεται παράγο-ντας μεγάλο μέρος από τις υλικές απολαβές της ελληνικής κοινωνί-ας. Από την άλλη , φαίνεται πως κυρίαρχη είναι και η δυσφορία της κοινωνίας για το ποιοτικό επίπεδο του χτισμένου περιβάλλοντος, κα-θώς σχεδόν οποιαδήποτε δημόσια αναφορά σ’ αυτό το περιβάλλον συνοδεύεται από βαρύτατα απα-ξιωτικούς χαρακτηρισμούς για την ασχήμια, δηλαδή την ρυπογόνο αι-σθητική , των σύγχρονων ελληνι-κών πόλεων.

Αλλά γιατί η ελληνική κοινωνία παραμένει απαθής έναντι της οικι-στικής ασχήμιας και δεν προχωράει από τις συνεχώς επαναλαμβανόμε-νες ομόθυμες καταδικαστικές ρητο-ρείες σε μια πάνδημη ενεργό στάση ώστε να γυρίσει επιτέλους σελίδα σ’ αυτόν τον τομέα;

Το ερώτημα αυτό σχετίζεται με την ουσία της πολιτικής και αφορά βε-βαίως εκτός από τις κατασκευές, την παιδεία, τη Δημόσια Διοίκηση και όσους τομείς θεωρούνται προ-βληματικοί από την κοινωνία. Όσο τέτοια ερωτήματα δεν εξετάζονται ή δεν απαντώνται, η κατάσταση δεν είναι «διαυγής», δεν παραπέμπει δηλαδή σε μια «καθαρή και εξηγη-μένη» σχέση πολιτικής και κοινω-νίας και αυτό δεν μπορεί παρά να είναι σύμπτωμα νοσηρότητας.

Αισθητική ρύπανση ζήτημα πολιτι-σμού ή ηθικής;Μήπως το πρόβλημα είναι πολιτι-σμικό, οφείλεται δηλαδή στο ότι δεν έχουμε ακόμα απορροφήσει επαρκώς τον ευρωπαϊκό πολιτι-σμό, όπως συχνά μας λένε; κάποι-οι υποστηρίζουν κακοπροαίρετα ότι με αυτή την έννοια το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί με μία σειρά δι-αλέξεων – ζωντανών ή τηλεοπτι-κών, σε συνδυασμό με μια μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία με σύν-θημα «Ελατέ να κάνουμε τις πόλεις μας όμορφες».Αλλά ο πολιτισμός δεν μπορεί να

λειτουργήσει ως εμφύτευμα. Ο πολιτισμός κάθε κοινωνίας είναι σε άμεση συνάφεια με τον τρόπο που είναι οργανωμένη η εν γένει ζωή της, οπωσδήποτε δε με τον τρό-πο που γίνονται οι δουλειές της. Αν δεν αγγιχτούν αυτά τα ζητήματα, οι προαναφερθείσες «πολιτιστικές εκστρατείες» μπορούν να λειτουρ-γήσουν μόνον ως φάρσες ή το πολύ ως ευκαιρίες για νέου είδους «αρ-παχτές».

Οπότε; μήπως είναι ζήτημα προσω-πικής ηθικής; ότι δηλαδή «όσο ο κα-θένας από μας δεν κάνει το σωστό , τόσο διαιωνίζεται το πρόβλημα», όπως μας λένε πάλι καλοπροαίρε-τα κάποιοι άλλοι. Πόσο εφικτή είναι όμως μια γενική αλλαγή με βάση αυτή την παραίνεση; Η αλήθεια εί-ναι ότι αν δεν ασχοληθούμε με την ρίζα του προβλήματος, δηλαδή με τον τρόπο με τον οποιο γίνονται οι δουλειές στην Ελλάδα σήμερα, οι προτροπές που σχετίζονται με την

προσωπική ηθική προσομοιάζουν με παραινέσεις του κατηχητικού και έχουν την ανάλογη δραστικότητα.

«Το πανηγύρι των εικόνων»Σε σχέση με το θέμα που διαπραγ-ματευόμαστε, πίσω από τη λεγό-μενη «άναρχη δόμηση» βρίσκεται ένα κανονικό σύστημα παραγωγής που διαθέτει πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και πολύ προβλέ-ψιμα αποτελέσματα. Παρά το «πα-νηγύρι των εικόνων» του χτισμένο περιβάλλοντος, το οποίο μπορεί να παραπέμπει σε μια παραπλανητική αίσθηση σχεδόν ελευθεριότητας, το σύστημα παραγωγής των κατα-σκευών αποδεικνύεται συχνά εξαι-ρετικά άκαμπτο και μονότροπο και αυτό έχει αναπόφευκτα επίπτωση στο τελικό αποτέλεσμα.

Ένα από τα δομικά χαρακτηριστικά του συστήματα στο οποιο η οικο-δομή λειτουργεί ως όχημα πολλα-πλασιασμού της υπεραξίας της γης,

είναι αυτό που στη σύγχρονη οικο-νομική θεωρία ονομάζεται «εξω-τερίκευση του κόστους», δηλαδή αποκόμιση κερδών με το φόρτωμα εξόδων από τους επιχειρηματίες στην ευρύτερη κοινωνία. Στις οι-κονομικά αναπτυγμένες χώρες της Δύσης, αυτή η «εξωτερίκευση του κόστους» μπορεί να μετακυλύεται σε άλλες ασθενέστερες, χώρες ή να περιχαρακώνεται σε συγκεκρι-μένα περιοχές, με μεγάλη ένταση, είναι η αλήθεια (βιομηχανικά από-βλητα, μόλυνση του περιβάλλοντος κ.λ.π.). Στα καθ’ ημάς, η «εξωτερί-κευση» είναι διάχυτη, αφορά τους πάντες και τα πάντα. Όπως τα σού-περ μάρκετ που έχουν μεγαλύτερο κέρδος όταν ξεφόρτωναν τα προϊό-ντα τους το μεσημέρι προκαλώντας ασφυξία στο κυκλοφοριακό , αντί να κάνουν τη δουλειά το βράδυ με υψηλότερο κόστος ή δεν κάνουν έξοδα για χώρους στάθμευσης οπότε τα αυτοκίνητα των πελατών τους σκαρφαλώνουν στα πεζοδρο-

τηςΔΗΜΗΤΡΑΣ ΚΟΨΑΧΕΙΛΗ

Αρχιτέκτων – ΜηχανικόςΜΒΑ στο Liverpool Hope

Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ


25ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

μία ή είναι αφημένα στη μέση του δρόμου , έτσι και ο ιδιοκτήτης ενός οικοπέδου που «το δίνει για πολυ-κατοικία» επωφελείται από τη στε-νότητα των πεζοδρομιών αλλά και από τη δυνατότητα κατασκευής πολλών ορόφων («δώστε στο λαό τον αέρα για χτίσιμο» στην εποχή 1960-1970 ) για να πουλήσει περισ-σότερα τετραγωνικά μέτρα κτιρια-κού χώρου.

Πρέπει να επισημανθεί πως ανά-λογοι μηχανισμοί λειτουργούν σε όλα σχεδόν τα πεδία της οικονο-μίας της χώρας – η οικοδομή είναι απλώς ένα από αυτά. Όλα αυτά συ-νιστούν ένα σύστημα παραγωγής και σχέσεων στο οποίο μπορούμε να δούμε σχηματικά το όνομα «λα-ϊκός καπιταλισμός» ή «πρώιμος νε-οφιλελευθερισμός των μικρομε-σαίων» σε αντιδιαστολή με τον κυρίαρχο σήμερα νεοφιλελευθε-ρισμό των μεγάλων.

Το κλειδί της γέννησης αυτού του συστήματος βρίσκεται στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Στο πλαί-σιο γενικότερων διεθνών εξελίξε-ων , όπως ο ψυχρός πόλεμος, αλλά και της ριζοσπαστικοποίησης του πληθυσμού μετά τον πόλεμο και τον Εμφύλιο, που κατέστησαν πρακτικά

αδύνατη την επαναφορά στο μεσο-πολεμικό κοινωνικό και οικονομικό καθεστώς, ο «λαϊκός καπιταλισμός» είναι ένα πολύ δυναμικό σύστημα που προσφέρει γρήγορα κάποιου είδους λύσεις. Βασικό του προσόν για τις περιστάσεις εφαρμογής του υπήρξε ότι το «επιχειρεί» δεν αφο-ρά μόνο μια μικρή μειοψηφία, αλλά ένα ευάριθμο τμήμα του ενήλικου πληθυσμού. Οι εκφάνσεις αυτού του συστήματος πήραν πολλές μορ-φές: από τη δημιουργία της «τάξης των λεωφορειούχων» μέχρι τους ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμά-των αργότερα. Κεντρική αρτηρία όμως του συστήματος υπήρξε η οι-κοδομή , με κινητήρα των αντιπα-ροχή.

Αισθητική ρύπανση και λαϊκός κα-πιταλισμόςΠαρά τα αναμφισβήτητα πλεονε-κτήματα του συστήματος που ονο-μάσαμε σχηματικά «πρώιμο νεοφι-λελευθερισμό των μικρομεσαίων», αναφορικά με την παραγωγή κάποι-ου είδους πλούτου δεν πρόκειται βέβαια παρά για το φθηνό ή ακόμα και φτηνιάρικο τρόπο ανάπτυξης, ένα από τα βασικά γνωρίσματα του οποίου είναι ότι από την ασχήμια, δηλαδή από την ρυπογόνο αισθη-τική, «βγαίνουν λεφτά».

Το σύστημα αυτό δεν ευνοεί την ουσιαστική δημοκρατία, την κοι-νωνία των πολιτών, τον επί της ου-σίας δημόσιο διάλογο, τις κοινωνι-κές υποδομές ως δημόσια αγαθά υψηλής ποιότητας. Αντίθετα, ευνο-εί τα «θολά νερά» και τις «γκρίζες ζώνες» - ώστε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού να ελπίζουν ότι «έχο-ντας καλές σχέσεις» με τον κρατι-κό μηχανισμό μπορεί να ψαρέψουν έκτακτα – έστω και έκνομα – κέρ-δη. Εννοείται πως η Παιδεία και ο Πολιτισμός αναγκαστικά συναρτώ-νται με αυτό το σύστημα και υφί-στανται τις στρεβλώσεις του.

Έχει, βεβαίως, σημασία πως παρά το ότι από τις σύστημα αυτό «βγαί-νουνε λεφτά», το πραγματικό επί-πεδο ευημερίας προκύπτει μετά την αφαίρεση των ελλειπόντων ποιοτικών χαρακτηριστικών. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία , εί-ναι ότι αυτό το σύστημα παραγω-γής περνάει σοβαρή κρίση εδώ και μερικά χρόνια. Ο ένας λόγος είναι εσωτερικός: το σύστημα έχει «χτυ-πήσει στο ταβάνι» αφού έχουν εξα-ντληθεί οι πόροι αυτού του είδους ανάπτυξης.

Ο άλλος είναι εξωτερικός: όχι μόνο δεν υπάρχουν οι διεθνείς σκοπιμό-

τητα της ψυχροπολεμικής εποχής ώστε να ευνοούνται τέτοιου είδους συστήματα άμβλυνσης των ανισο-τήτων, αλλά γενικά στον κόσμο του «νεοφιλελευθερισμού των με-γάλων» η κατάσταση των μικρομε-σαίων διαρκώς επιδεινώνεται.

Η χειρότερη προοπτική είναι και ο λαϊκός καπιταλισμός να καταρρεύ-σει και να μας αφήσει κληρονομιά τα ξεχαρβαλωμένα δημιουργήμα-τα του: το δομημένο περιβάλλον, το σύστημα Υγείας, τη Δημόσια Δι-οίκηση και την Παιδεία. Μπορού-με όμως, να συνεχίσουμε να παρα-κολουθούμε τις εξελίξεις απαθείς; εδώ κρίσιμος είναι ο ρόλος της πο-λιτικής. Αλλά, μπορεί να υπάρξει σοβαρή πολιτική δραστηριότητα χωρίς στιβαρή θεωρία; στον τομέα της θεωρίας στην Ελλάδα είμαστε απελπιστικά γυμνοί. Υστερούμε στη συστηματική και επί της ουσί-ας μελέτη των διεθνών θεωρητικών ρευμάτων και τάσεων, αλλά πρακτι-κά και στη λειτουργική θεωρητική αποτίμηση των ειδικών χαρακτηρι-στικών της ελληνικής κοινωνίας και σε σχέση με τις δυνατές προοπτικές εξέλιξης της.

Συμπερασματικά Οι άνθρωποι στην Ελλάδα δεν

αστειεύονται ούτε υποκρίνονται όταν καταφέρονται κατά της ασχή-μιας του χτισμένου τοπίου, δηλαδή κατά της αισθητικής ρύπανσης. Αλ-λά συχνά ο προφορικός λόγος εί-ναι και το όριο τους. Είναι καταρχήν δύσκολο να προχωρήσουν σε δρά-σεις για ουσιαστική αλλαγή, επει-δή, όπως ήρθαν τα πράγματα, αυτή είναι η δουλειά τους, έτσι βγάζουν το ψωμί τους, αλλά και επειδή αυτό το σύστημα φαίνεται να κυριαρχεί απόλυτα, όπως οι όψεις των πολυ-κατοικιών στο τοπίο.

Τι θα γίνει τώρα, όμως που υπάρ-χει σοβαρή πιθανότητα ο «ελληνι-κός τρόπος παραγωγής» να σκά-σει στα χέρια μας με κίνδυνο και η οπερέτα της μεταπολεμικής ανά-πτυξης να μετεξελιχθεί σε τραγω-δία; Σε οποιαδήποτε περίπτωση αν αυτό που επιθυμούμε είναι μια ποι-οτική και δημιουργική ζωή για μας και τα παιδιά μας , είναι κατεπεί-γον να αποκτήσουμε θεωρία και πολιτική. Χωρίς θεωρία και χωρίς πολιτική που να δίνουν αποδοτικό άξονα στις δράσεις μας , είναι ατε-λέσφορα απλώς να γκρινιάζουμε. Δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα έτσι. Και είναι ζήτημα τύχης το τι θα μας κάνουν.

Η Αισθητική Ρύπανση των Ελληνικών Πόλεων

26 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Το ποσοστό του σωματικού βάρους που οφείλεται στην ύπαρξη νερού είναι μικρότε-ρο στα άτομα με υψηλότερα

επίπεδα λίπους - π.χ. 50% για τις γυναί-κες και 40% για τους παχύσαρκους - και μεγαλύτερο σε άτομα με αυξημένη μυϊκή μάζα (π.χ. 70% για τους αθλητές). Ως πόσιμο υγρό είναι άοσμο και άγευστο. Δεν έχει θρεπτική αξία, δηλαδή δεν προ-σφέρει ενέργεια και επομένως ούτε δίνει θερμίδες. Παρ’ όλα αυτά, ο άνθρωπος δεν μπορεί να επιζήσει παραπάνω από 10 μέ-ρες χωρίς αυτό - και το χρονικό διάστημα περιορίζεται στις 5 μέρες για τα παιδιά. Τι είναι αυτό που καθιστά το νερό τόσο σημαντικό για το ανθρώπινο σώμα; Γιατί χρειάζεται να καταναλώνουμε τα 6-8 πο-τήρια ημερησίως που λένε οι ειδικοί;

Το νερό μπορεί να μην προσδίδει από μόνο του θρεπτικά συστατικά, όμως τα συστατικά των τροφίμων που είναι απα-ραίτητα για τη ζωή μπορούν να χρησιμο-ποιηθούν από τον οργανισμό μας μόνο με τη βοήθεια του νερού. Πιο συγκεκριμένα, το νερό αποτελεί το 93% του αίματος, το οποίο με τη σειρά του αποτελεί το μέσο μεταφοράς οξυγόνου, ορμονών και θρε-πτικών συστατικών προς τα κύτταρα. Αυ-τό σημαίνει ότι αυξημένες απώλειες νε-ρού μπορούν να εμποδίσουν τη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών σε ιστούς μείζονός σημασίας, όπως ο εγκέ-φαλος, οι οποίοι ως εκ τούτου θα υπολει-τουργούν. Από την άλλη, άχρηστες ουσίες όπως η ουρία, το ουρικό οξύ κ.α. μεταφέ-ρονται, μέσω του αίματος, από τα διάφο-ρα κύτταρα προς τα νεφρά για απέκκρι-ση. Έτσι π.χ. αρκετά σημαντική βελτίωση των επιπέδων του ουρικού οξέος μπορεί να παρατηρηθεί με επαρκή κατανάλωση νερού, σε συνδυασμό πάντα με την κα-τάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Ο κυριότερος λόγος όμως για τον οποίο τονίζεται η ανάγκη επαρκούς πρόσληψης νερού, ειδικά για τους καλοκαιρινούς μή-νες και κυρίως για τα άτομα που αθλού-νται, είναι η συμβολή του στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Το νερό δια-τηρεί σταθερή τη θερμοκρασία στο σώμα μας, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές περι-βαλλοντικές συνθήκες, διότι συμβάλλει στην αποβολή θερμότητας με 2 μηχανι-σμούς: με την παραγωγή ιδρώτα και με την εξάτμισή του από το δέρμα.

Συνοψίζοντας, το νερό, αυτή η μάλλον απλή ένωση που αποτελείται από 2 άτο-μα υδρογόνου και ένα άτομο οξυγόνου, είναι απαραίτητη για την επιβίωσή μας. Ας έχουμε λοιπόν υπόψη μας και τα παρα-κάτω, αν θέλουμε να συμβάλλουμε με τη

στάση μας στην επάρκειά του, αν θέλου-με να επιβιώσουμε ως είδος.

• Στο μπάνιο χρησιμοποιούμε το περισ-σότερο νερό και μάλιστα το 40% το «πε-τάμε» στην τουαλέτα. Στο μπάνιο κατανα-λώνουμε περίπου 15 λίτρα το λεπτό, δηλ. 10 μεγάλα μπουκάλια νερό το λεπτό. Κά-θε φορά που τραβάμε το καζανάκι, χρη-σιμοποιούμε 9 -16 λίτρα καθαρού πόσι-μου νερού, δηλ. περίπου 6 – 10 μεγάλα μπουκάλια νερό. • Όταν πλένουμε τα δόντια μας ή τα χέρια μας αφήνοντας συνεχώς τη βρύση ανοιχτή, σπαταλάμε μέσα σε ένα λεπτό, νερό που θα γέμιζε 10 μεγάλα μπουκά-λια. • Μία βρύση που στάζει σταγόνα-στα-γόνα μέσα σε ένα χρόνο μπορεί να αδει-άσει νερό που θα επαρκούσε για να γεμί-σουμε 35 φόρες μία μπανιέρα. • Ένα καζανάκι που τρέχει, μπορεί να αδειάσει σε μία μέρα νερό που θα πίναμε σε 50 μέρες.• Όταν πλένουμε τα δόντια μας ή τα χέρια μας αφήνοντας συνεχώς τη βρύση ανοικτή, σπαταλάμε μέσα σε ένα λεπτό νερό που θα γέμιζε 10 μεγάλα μπουκά-λια. • Η παραγωγή μισού κιλού κρέατος απαιτεί 100 φορές περισσότερο νερό από την παραγωγή μισού κιλού σιταριού!• Πλένοντας τα λαχανικά, για να φτι-άξουμε μία σαλάτα κάτω από τη βρύση για τρία λεπτά, καταναλώνουμε 45 λίτρα νερό, δηλ. 30 μεγάλα μπουκάλια. Χρειά-ζονται 2,27 λίτρα νερού για να μαγειρέ-ψουμε μία κατσαρόλα μακαρόνια και δι-πλάσια ποσότητα νερού για να πλύνουμε την κατσαρόλα.

Για να μην μας λείψει λοιπόν, προσέχουμε για να έχουμε.

Τα νερά των περισσοτέρων ποτα-μών κοντά στις πηγές τους είναι καθαρά. Από τον μέσο ρου έως τις εκβολές τους δέχονται ανεξέλε-

γκτα αστικά, βιομηχανικά και γεωργοκτηνο-τροφικά απόβλητα.

Γνωρίζετε ότι οι τηγανητές πατάτες που έφα-γε το παιδί σας χθες το βράδυ ίσως να καλ-λιεργήθηκαν στον Aσωπό; Γνωρίζετε ότι ο υδροφόρος ορίζοντας της περιοχής πέριξ του Aσωπού έχει καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο; Γνωρίζετε ότι οι πατάτες βιοσυσσωρεύουν το χρώμιο; O Aσωπός, το μεγαλύτερο οικολογικό έγκλημα της Eυρώπης, κατά την ίδια την Kο-μισιόν, είναι μόνο μια πτυχή του πολύ σοβα-

ρού προβλήματος που οι κυβερνώντες άλλα δυστυχώς και η πλειονότητα των πολιτών δεν κατανοούν. Στην Eλλάδα του 2009 η πραγμα-τικότητα θέλει τα ποτάμια να λειτουργούν ως χωματερές έως και πολύ επικίνδυνων απο-βλήτων. Ποτάμια που υδρεύουν πόλεις και αρδεύουν χωράφια, τα προϊόντα των οποίων θα φτάσουν στο τραπέζι μας.

Oι μελέτες επιστημόνων του Aριστοτελεί-ου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πα-νεπιστημίου Iωαννίνων και του Δημοκρίτει-ου Πανεπιστημίου Θράκης συγκλίνουν: Tα νερά των περισσοτέρων ποταμών κοντά στις

Νερό…πηγή ζωής

Πώς τα ποτάμια της Ελλάδας έγιναν χωματερές

27ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΠαύλου Μελά 4Αμύνταιο 53200tel 2386 0 23147mob 6974 068812

[email protected]

πηγές τους είναι καθαρά. Aπό τον μέσο ρου έως τις εκβολές τους, όμως, θολώνουν, αλλάζουν χρώ-μα και σύσταση καθώς δέχονται ανεξέλεγκτα αστικά, βιομηχανικά και γεωργοκτηνοτροφικά απόβλη-τα - O ανθρώπινος παράγοντας δρα ανεξέλεγκτα. Σχεδόν δεν υπάρχει μεγάλο ποτάμι στην Eλλάδα χω-ρίς πρόβλημα. Eιδικά οι ποταμοί που πηγάζουν από γειτονικές χώ-ρες όπως ο Έβρος και ο Aξιός. Aλλά και στον Aλιάκμονα και τον Λουδία έχουν εντοπιστεί βαρέα μέταλλα και νιτρικά. Πρόβλημα εντόπισαν οι επιστήμονες και σε ποτάμια της Hπείρου, τον Θύαμη (Kαλαμάς) και τον Λούρο, παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη περιφέρεια δεν εί-ναι ούτε πυκνοκατοικημένη ούτε έχει τη βιομηχανική ανάπτυξη άλ-λων περιοχών. Δραματική η κατά-σταση στον Πηνειό, όπως και στον Σπερχειό. Ποτάμια που υδροδοτούν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες αλ-λά και ζώα που θα σφαγιαστούν και

θα καταλήξουν στο τραπέζι μας. Ποτάμια με το νερό των οποίων θα εμφιαλωθούν αναψυκτικά και θα ποτιστούν χωράφια με λαχανικά και άλλα προϊόντα που θα καταναλω-θούν έπειτα από όλους μας.

Έβρος: φώσφορος και άζωτοTο μεγαλύτερο ποτάμι της χώρας ρυπαίνεται από τρεις χώρες: Eλλά-δα, Bουλγαρία, Tουρκία. Oι Tούρ-κοι ρίχνουν στον Έβρο τα απόβλητα βυρσοδεψείων, οι Bούλγαροι ρί-χνουν σε αυτόν και στον παραπότα-μο του Άρδα βιομηχανικά απόβλητα και οι Eλληνες νιτρικά και φυτοφάρ-μακα. O Eβρος εμφανίζει τιμές φω-σφόρου και αζώτου που υπερβαί-νουν κατά πολύ τα όρια. Σύμφωνα με μετρήσεις, η μέση τιμή των φω-σφορικών φτάνει στα 0,265 mg/λί-τρο, όταν οι φυσιολογικές τιμές εί-ναι έως 0,07 mg/λίτρο. Aπό αυτό το νερό πίνουν οι κάτοικοι της Aλε-ξανδρούπολης και όλου του νομού Έβρου. Aπό τον Έβρο αρδεύεται ο κάμπος του νομού, όπου καλλιερ-γείται κυρίως ρύζι και σιτάρι, ενώ το ίδιο νερό πίνουν και τα βοοειδή που εκτρέφονται κατά κύριο λόγο στην περιοχή.

«Tάφρος 66» - Λουδίας: τί έπαθαν οι βάτραχοιEπιστήμονες του AΠΘ παρατήρη-σαν ότι οι βάτραχοι στην «Tάφρο

66» (τεχνητό αρδευτικό κανάλι μή-κους 39 χλμ. που δημιουργήθηκε μετά την αποξήρανση της λίμνης Γιαννιτσών) και στον Λουδία εμφά-νισαν ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις στο ήπαρ και στους νεφρούς, ενώ παρατηρήθηκαν και «πιθανές προ-καρκινικές αλλοιώσεις». Για τις αλ-λοιώσεις στα νεφρά κατά κανόνα ευθύνονται τα βαρέα μέταλλα που υπάρχουν στα νερά. Στα νερά αυ-τά ανιχνεύτηκαν υψηλές συγκε-ντρώσεις χαλκού και χρωμίου. Kύ-ρια πηγή ρύπανσης θεωρούνται τα κονσερβοποιεία κομπόστας της περιοχής. Oι βιολογικοί καθαρισμοί των εργοστασίων δεν λειτουργούν. Tο AΠΘ έστειλε προειδοποιήσεις σε YΠEXΩΔE και νομαρχία Hμαθίας, άλλα δεν έχουν ληφθεί υπόψη.

Nέστος: εισαγωγή λυμάτωνO ποταμός δέχεται «εισβολή» απορριμμάτων από χωματερές πα-ραμεθόριων αστικών περιοχών της Bουλγαρίας. Σε περιόδους βροχών και κυρίως τους χειμερινούς μήνες η ρύπανση παρουσιάζει έξαρση.

Λούρος: γεμάτος απόβληταΣύμφωνα με το IΓME ο ποταμός εί-ναι γεμάτος από τα απόβλητα χοιρο-στασίων, πτηνοτροφείων και σφα-γείων, αλλά και αστικών αποβλήτων των γειτονικών πόλεων που δεν δι-αθέτουν βιολογικό καθαρισμό. Oι

νομοί Aρτας και Πρέβεζας πίνουν νερό από το ποτάμι που εκβάλλει στον κλειστό Aμβρακικό Kόλπο, που θεωρείται ως μια διαρκώς αυ-ξανόμενη ρυπασμένη θάλασσα.

Kαλαμάς (Θύαμις): χώρος απόρρι-ψης... ή αλλιώς η «χωματερή» των Iω-αννίνων. Bιομηχανικά, οικιακά και νοσοκομειακά απόβλητα. Aκόμα, απόβλητα σφαγείων και τυροκο-μείων, φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτό-να και λιπάσματα.

Aσωπός: έγκλημα με εξασθενές χρώμιοTο μεγαλύτερο έγκλημα όλων! Eντοπίστηκε εξασθενές χρώμιο. Oι υδρόβιοι οργανισμοί εξαφανί-στηκαν, η ρύπανση με καρκινογό-νο εξασθενές χρώμιο πέρασε από τον ποταμό στον υδροφόρο ορί-ζοντα. Δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι πίνουν για δεκαετίες ακατάλληλο νερό. Mε το ίδιο νερό εμφιαλώνο-νται αναψυκτικά στην περιοχή και καλλιεργούνται πατάτες και καρό-τα που από τη φύση τους βιοσυσ-σωρεύουν το χρώμιο.

Aξιός: ρεκόρ ρύπανσηςEδώ η κατάσταση είναι δραματική. Tα αστικά απόβλητα 14 πόλεων της ΠΓΔM που δεν διαθέτουν βιολογικό καθαρισμό και φυσικά ούτε XYTA

καταλήγουν στον Aξιό. Tο ίδιο και όλα τα βιομηχανικά απόβλητα της γειτονικής χώρας. Aλλά και οι Eλλη-νες έχουν βάλει το... χεράκι τους. Λιπάσματα, φυτοφάρμακα και από-βλητα κτηνοτροφίας καθιστούν τον Aξιό ένα από τα ρυπαρότερα ποτά-μια. Σε τελευταίες μετρήσεις εντο-πίστηκε και το μικρόβιο του στρε-πτόκοκκου. Δεν είναι τυχαίο ότι το θέμα της διασυνοριακής ρύπανσης του Aξιού έχει φτάσει και στην E.E. Kαλαμπόκι, σιτάρι και αιγοπρόβα-τα «παράγει» το μολυσμένο νερό του Aξιού που τροφοδοτεί με νερό τη Θεσσαλονίκη, το Kιλκίς και δε-κάδες χιλιάδες κατοίκων που ζουν στην κοιλάδα του.

Aλιάκμονας: Τεράστια μόλυνσηO κύριος τροφοδότης νερού της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με το AΠΘ, δέχεται μεγάλες ποσότητες κτηνοτροφικών και αστικών απο-βλήτων. Σε αυτόν καταλήγουν και τα μολυσμένα νερά της Tάφρου 66 και του Λουδία.

Πηνειός: Νεκρά ψάρια και δυσο-σμίαΔέχεται αστικά, βιομηχανικά, αγρο-τικά και κτηνοτροφικά απόβλητα. Συχνότατο το θέαμα των νεκρών ψαριών να επιπλέον και μόνιμη δυσοσμία. H ξηρασία το καλοκαίρι επιτείνει τη μόλυνση

τουΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΤΖΕΛΗ

Εφημερίδα «Ημερησία»

28

Δεκαετίες πριν, η αποστολή μιας τελείας(.) από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή σε έναν απομακρυ-σμένο, θεωρήθηκε ως τεράστιο

επίτευγμα για την εποχή εκείνη. Σηματοδό-τησε την απαρχή μιας νέας τεχνολογικής επα-νάστασης. Εν αγνοία μας, εγκλωβισμένοι στη ρουτίνα της καθημερινότητας και το μικρόκο-σμο του εγώ, δεν διαβλέπουμε την ανάδυση ενός νέου πολυπολικού κόσμου, χωρίς ουσι-αστικά σύνορα, με ενιαία πλανητική νομοθε-σία και διακυβέρνηση, εναλλακτικές μορφές ενέργειας και νέα άυλα διαδικτυακά προϊόντα και υπηρεσίες.

Το τεράστιο τεχνολογικό άλμα προκάλεσε με τη σειρά του και την αναπόφευκτη κοινωνική επανάσταση που βιώνουμε σήμερα με το δια-δίκτυο. Τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, εταιρείες λογισμικού ή/και υλισμικού κατέλαβαν πρό-σφατα τα ηνία της παγκόσμιας αγοράς. Με την αρωγή τους διατηρείται σήμερα το διαδί-κτυο, ως ένα βαθμό, ανεξάρτητο, ουδέτερο και ελεύθερο μεταμέσο στη ροή και διάχυ-ση της γνώσης. Τα νέα και απόλυτα εργαλεία της αμφίδρομης επικοινωνίας που κατέχουμε, προκαλούν τη «διαρροή» και διαχείριση της γνώσης σε νέες μυημένες ομάδες, ανεξέ-λεγκτες από παραδοσιακά μοντέλα εξουσί-ας, που στηρίζονται στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, το διεθνές εμπόριο προϊό-ντων μέσω αντιπροσώπων - μεσαζόντων, την υπεραξία και το δανεισμό, δημιούργημα των ελάχιστων τραπεζικών κολοσσών.

Ας ξεκαθαρίσουμε τους βασικούς όρους:

Ανοιχτά πρότυπα. Τεχνολογίες υπηρεσιών και πρωτόκολλα για την επίτευξη της διαλειτουρ-γικότητας μεταξύ συσκευών-υπολογιστών. Ανοιχτά διότι δεν περιορίζεται η χρήση τους από μεμονωμένες εταιρίες ή πατέντες, εί-ναι ελεύθερα προς χρήση και μελέτη από τον καθένα και επιδέχονται βελτιώσεων. Το δια-δίκτυο και ο παγκόσμιος ιστός λειτουργούν με αυτά.

Ευρυζωνικότητα. Η σύνδεση υψηλών ταχυτή-των του χρήστη με το δίκτυο κορμού, σε φυσι-κό επίπεδο (χαλκός, ασύρματη ζεύξη, οπτική ίνα). Είναι προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοι-νωνιών (ΤΠΕ). Τα επόμενα χρόνια δεν θα μας ενδιαφέρει η ταχύτητα πρόσβασης, θα είναι υπεραρκετή. Όλες οι -παραδοσιακές και μη- μορφές επικοινωνίας θα ενσωματωθούν στην «υπερταχεία λεωφόρο» δεδομένων.

Διαδίκτυο και παγκόσμιος ιστός. Πρόκειται ουσιαστικά για τις υπηρεσίες των ανοιχτών προτύπων που επιτρέπουν την ανταλλαγή δε-δομένων (κείμενο, εικόνα, ήχος) μεταξύ ηλε-κτρονικών υπολογιστών. Δύο είναι τα κυρίαρ-χα μοντέλα εδώ: (1) Εξυπηρετητής - πελάτης (server-client): Κεντρικοί και πανίσχυροι εξυ-πηρετητές «σερβίρουν» το περιεχόμενό τους ταυτόχρονα σε πολλούς υπολογιστές - πελά-τες. (2) Ομότιμα δίκτυα (Peer to Peer - P2P): Οι υπολογιστές - πελάτες είναι παράλληλα εξυπηρετητές και ανταλλάσσουν δεδομένα μεταξύ τους χωρίς διαμεσολάβηση.

Όλες σχεδόν οι χώρες, με διαφορετικούς βέ-βαια ρυθμούς και αφετηρίες, οδεύουν προς μια ψηφιακή κοινωνία που ενθαρρύνει την αποτελεσματική συμμετοχή του πολίτη στα κοινά, την άμεση πρόσβασή του στις δημόσι-ες υπηρεσίες, στις τέχνες και τον πολιτισμό, στην ακαδημαϊκή γνώση και την εκπαίδευση. Η κάθε μορφής οικονομική και επιχειρηματι-κή δραστηριότητα θα μεταλλαχθεί και προ-σαρμοστεί επίσης με τη σειρά της στην ψη-φιακή κοινωνία.

Το βάθος και το εύρος αυτών των αλλαγών δεν έγινε αντιληπτό έγκαιρα, με αποτέλε-σμα να δημιουργηθεί διεθνώς ένα πλέγμα μονοπωλιακών και ολιγοπωλιακών δομών, ιδιαίτερα στο λογισμικό προσωπικών υπο-λογιστών. Οι δομές αυτές, με έμφαση στην επιβολή κλειστών ιδιόκτητων προτύπων που

αποτρέπουν τη διαλειτουργικότητα και τον επί ίσοις όροις επιχειρηματικό ανταγωνισμό, έχουν καταδικαστεί πολλάκις από την ΕΕ και άλλους φορείς. Η δεσπόζουσα μονοπωλια-κή θέση ορισμένων εξ αυτών των εταιριών στην αγορά ουσιαστικά επιβάλει στο δημό-σιο τομέα, αλλά και τον πολίτη, το ρυθμό και το ύψος των προμηθειών τους σε λογισμικό και υπηρεσίες ΤΠΕ.

Γίνεται αντιληπτό λοιπόν ότι είναι έκδηλη η ανάγκη για ανοιχτά, διάφανα πρότυπα επι-κοινωνίας, ελεύθερο περιεχόμενο και ελεύ-θερο λογισμικό/λογισμικό ανοιχτού κώδικα (ΕΛΛΑΚ), ώστε να διασφαλιστεί η δημοκρα-τικότητα του συστήματος και οι ίσες ευκαι-ρίες, ειδάλλως ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός παγκόσμιου ολοκληρωτισμού με απρόβλε-πτες συνέπειες. Η ανάγκη αυτή στηρίζεται σε ορισμένες παραδοχές και θα τις χαρακτη-ρίσω ως τις θεμελιώδεις ελευθερίες στην ψη-φιακή κοινωνία:

• Στην ελευθερία χρήσης και απόλαυσης από τα οφέλη χρήσης.• Στην ελευθερία μελέτης και εφαρμογής της γνώσης που προήλθε.• Στην ελευθερία της δημιουργίας και ανα-διανομής αντιγράφων, του συνόλου ή ενός μέρους της πληροφορίας ή της αναπαράστα-σης.• Στην ελευθερία πραγματοποίησης αλλα-γών και βελτιώσεων, και στη διανομή παρά-γωγων έργων.

Μουσική, ταινίες, εικόνες, γραπτά, λογι-σμικό, όλα ελεύθερα υπό άδεια χρήσης CC (Creative Commons) ή GPL (General Public License) κυρίως. Και οι δύο some rights reserved/copyleft! Παραμένει η μνεία στον αρχικό δημιουργό και αναπαράγονται, με τον όρο της διατήρησης της αρχικής άδειας χρή-

σης. Τα ψηφιακά αγαθά έχουν την ιδιότητα ότι είναι άυλα και έτσι όταν μοιραζόμαστε ένα αντίγραφο δεν στερούμαστε το πρωτό-τυπο. Όλα αυτά είναι διαθέσιμα στο internet ή τα διαμοιράζονται οι χρήστες μεταξύ τους. Συστήνονται κοινότητες, ομάδες δηλαδή, στο διαδίκτυο, αποκτούν υψηλά ποσοστά πληθυ-σμιακά, βρίσκονται online και μορφώνονται, εργάζονται, διασκεδάζουν. Είναι προπύργια δημοκρατίας και λήψης άμεσων αποφάσεων, οι οργανωμένες κοινότητες σε φόρουμ και λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Καθορί-ζουν και πολιτικές μάλιστα, όπως για παρά-δειγμα η πρόσφατη πανευρωπαϊκή κινητο-ποίηση για τη μη κατάργηση της τροπολογίας 138, που προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώ-ματα του πολίτη της ΕΕ στον ψηφιακό κόσμο (Συζήτηση στην ευρωβουλή για το «πακέτο τηλεπικοινωνίων» στις 5 Μαΐου 2009).

Είναι η «κρίσιμη μάζα». Οι αποφάσεις λαμβά-νονται από τη βάση. Ερασιτέχνες και επαγ-γελματίες συναντιούνται. Οι ιδέες γεννιού-νται και καλλιεργούνται επίσης από τη βάση. Οι περισσότεροι εξ αυτών δρουν από τα σπί-τια τους φορώντας πιτζάμες. Αναδεικνύονται νέα επιχειρηματικά μοντέλα βασισμένα σε συνεργατική μάθηση, απομακρυσμένα, απο-κεντρωμένα και χωρίς ωράριο. Ασύγχρονη δι-κτύωση. Για Μόρφωση, Εργασία, Διασκέδαση. Αλλαγή παραδείγματος μήπως; Είναι μονό-δρομος το διαδίκτυο; Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ευρύτερη κοινωνική αναδόμηση; Ναι, γιατί απλά σήμερα μπορείς με μια διασυνδε-δεμένη συσκευή να κάνεις τα πάντα.

Το λογισμικό είναι η σύγχρονη γραφή, οφεί-λει να διατίθεται χωρίς περιορισμούς χρήσης. Δεν είναι το ίδιο εμπορεύσιμο, αλλά δημιουρ-γεί, παράγει ψηφιακά προϊόντα. Εκεί εντοπί-ζεται η οικονομική διάσταση. Η υποστήριξη του και η παροχή υπηρεσιών γύρω από αυτό είναι επίσης εμπορεύσιμη. Η υιοθέτησή μάλι-στα του ανοιχτού λογισμικού θα εκσυγχρονί-σει την κρατική μηχανή και τους διοικητικούς μηχανισμούς, θα διευκολύνει και μορφώσει τον πολίτη στην καθημερινότητά του, θα βελ-τιστοποιήσει την εκπαιδευτική διεργασία. Πα-ράλληλα, η περιφέρεια θα τονωθεί λόγω της αποκεντρωτικής φύσης του μέσου, κατακερ-ματίζοντας τις συγκεντρωτικές δομές των πα-ραγωγικών μέσων και μεταφέροντας τεχνο-γνωσία στα πιο απομακρυσμένα σημεία. Θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και εταιρικά σχήματα έντασης γνώσης, ευέλικτα, χαμηλού κόστους και παρομοίως άυλα. Το σημαντικό-τερο όλων είναι η μείωση των κρατικών δα-πανών, με διαφάνεια στην ανάθεση/διαχεί-ριση έργων και η υψηλή τεχνογνωσία, μιας και ο πηγαίος κώδικας είναι διαθέσιμος προς πάσα χρήση.

Πηγές:[1] www.google.com/ (αναζήτηση για ΕΛ-ΛΑΚ)[2] Άδεια χρήσης CC: http://creativecommons.org/international/gr/[3] Άδεια χρήσης GPL: http://www.eexi.gr/?q=node/16[4] http://el.wikipedia.org/wiki/ (αναζήτηση για ελεύθερο λογισμικό)

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

τουΣΤΕΦΑΝΙΔΗ ΦΩΤΙΟΥ

Πρόεδρος της ΛΕΣΧΗΣ ΦΙΛΩΝ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

www.klug.gr - [email protected]

ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΟΤΗΤΑ, ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΛΛΑΔΑ

29

Εν όψει των καλοκαιρινών διακο-πών, οι διαδικτυακές αναζητήσεις των Ελλήνων και όχι μόνο χρηστών όσον αφορά την εξεύρεση του ιδα-

νικού τουριστικού προορισμού έχουν πάρει φωτιά. Ολοένα και περισσότεροι Έλληνες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως μέσο εύρε-σης πληροφοριών και κρατήσεων των εισιτη-ρίων τους με σκοπό τις καλύτερες τιμές που πάντα πετυχαίνουν χωρίς διαμεσολαβητές. Υπάρχουν διαφορετικές μηχανές αναζήτησης και ιστοσελίδες που αναλαμβάνουν να καλύ-ψουν όλες τις ανάγκες ενος ταξιδιώτη. Αερο-πορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια, ενοικίαση ξενοδοχείου και αυτοκινήτου, ταξιδιωτικοί οδηγοί για προορισμούς στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο, και πολλά άλλα είναι διαθέσιμα προς τον χρήστη του Internet, σε πολύ προσιτές τιμές.

Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί αναλυτικά για τον προορισμό που θα επιλέ-ξει, διαβάζοντας αφιερώματα, τουριστικούς οδηγούς, μέρη διασκέδασης, ταβέρνες και αξιοθέατα , έτσι ώστε να πάει οργανωμένα και χωρίς άγχος τις διακοπές του. Υπάρχει επί-σης και η δυνατότητα εκτύπωσης όλων των οδηγών και πληροφοριών για εύκολη προσπέ-λαση τους στο τόπο των διακοπών.

Όλες οι ιστοσελίδες είναι πολύ εύκολες στη χρήση με πλούσιο περιεχόμενο που αφήνει ικανοποιημένο και τον πιο απαιτητικό επισκέ-πτη. Το μόνο που χρειάζεστε είναι η πιστωτι-κή σας κάρτα για τις αγορές σας και το μερά-κι σας να ανακαλύψετε μόνοι σας τον ιδανικό προορισμό για τις καλοκαιρινές σας διακοπές μέσω του διαδικτύου.

Παρακάτω προτείνω μερικές ιστοσελίδες που μπορείτε να επισκεφθείτε..

http://www.pamediakopes.gr/http://www.touristorama.com/ http://www.airtickets.gr/

Η Google και στις καλοκαιρινές μας διακοπέςΗ δημοφιλέστερη μηχανή αναζήτησης στον πλανήτη κάνει πλέον δυναμική είσοδο και στον τομέα των διακοπών. Σύμφωνα με το δωρεάν διαδικτυακό εργαλείο της Google, Google Insights, ανάμεσα στους πιο δημοφι-λείς τουριστικούς προορισμούς όσον αφο-ρά στις προτιμήσεις των Ελλήνων χρηστών του διαδικτύου βρίσκουμε τα Χανιά, τη Ρό-δο, τη Σαντορίνη, τη Μύκονο, τη Κεφαλονιά και την Πάρο.

Ανάμεσα στους πιο δημοφιλείς όρους ανα-ζήτησης, όσον αφορά στις καλοκαιρινές δι-ακοπές στο διάστημα των τριών τελευταίων μηνών, είναι με σειρά προτεραιότητας οι: «ξε-νοδοχεία», «εισιτήρια», «διακοπές», «προο-ρισμοί» και «πτήσεις».

Σε παγκόσμιο τώρα επίπεδο, οι χώρες που

πραγματοποιούν περισσότερες διαδικτυα-κές αναζητήσεις όσον αφορά στον όρο «δια-κοπές» (holidays), για το τελευταίο τρίμηνο που διανύουμε, σύμφωνα πάντα με τα απο-τελέσματα του Google Insights, είναι με σει-ρά προτεραιότητας οι ακόλουθες: Μεγάλη Βρετανία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Νότια Αφρική, Σιγκαπούρη, Χόνγκ Κόνγκ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ινδία και Καναδάς. Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι όροι «ελληνικές διακοπές» και «τουρκικές διακοπές» βρίσκονται στους 5 πιο γρήγορα αυξανόμενους όρους αναζή-τησης παγκοσμίως.

Παράλληλα, όσον αφορά στις διαδικτυακές αναζητήσεις του όρου «διακοπές» σε σχέ-ση με την Ελλάδα «greek holidays», παγκο-σμίως, οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά διαδικτυακής αναζήτησης είναι οι ακόλου-θες: Μεγ. Βρετανία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Αυ-στραλία, Καναδάς, ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία, Νότια Αφρική και Τουρκία. Επιπλέον, η Κε-φαλονιά, η Σαντορίνη και η Ρόδος φαίνεται να αποτελούν τους πιο δημοφιλείς τουρι-στικούς προορισμούς παγκοσμίως, με τους όρους «kefalonia», «santorinι» και «rhodos» να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των δημο-φιλέστερων όρων αναζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιπλέον, χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι όλες οι αναζητήσεις που αφο-ρούν στις διακοπές βρίσκονται σε σταθερά υψηλό επίπεδο καθ’ όλη τη διάρκεια του τε-λευταίου τριμήνου με τη κορύφωση, όπως είναι λογικό, να συντελείται στο τέλος Μα-ΐου. Τέλος, συγκρίνοντας τον ίδιο όρο πριν από ένα χρόνο, διαπιστώνουμε ότι και πάλι η Μεγ. Βρετανία, η Ελλάδα και η Ιρλανδία βρί-σκονται ανάμεσα στις τρεις πρώτες χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά αναζήτησης, όσον αφορά στις διακοπές στην Ελλάδα.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ2

Έχουµε το µεγαλύτερο αναγνωστικό κοινό στη ∆υτική Μακεδονία.

∆ιαφηµιστείτε στην ΠΥΛΗ.

10.000 τακτικοί αναγνώστες περιµένουν να τους συστηθείτε. Και δε µετράµε τους κρυφούς...

tel 2461 0 26622 | fax 2461 0 26625 | email [email protected]

Και τοευρύτερο.

Γεώργιος Σούρλας

> Α’ Αντιπρόεδρος της Βου-

λής

Από την έκθεση του ΙΟΒΕ

προκύπτει ότι περισσότε-

ρα από 1,3 εκατ. άτομα

αναπτύσσουν σήμερα επι-

χειρηματική δραστηριότη-

τα στη χώρα μας ενώ περί-

που 900 χιλιάδες σχεδιάζουν να ξεκινήσουν

επιχειρηματικές δραστηριότητες εντός της

επόμενης τριετίας.

Σημειώνεται ότι η έκθεση για την Επιχει-

ρηματικότητα στην Ελλάδα αποτελεί την

πέμπτη περιοδική έκδοση του ΙΟΒΕ στο

πλαίσιο της συμμετοχής του στο ερευνητι-

κό πρόγραμμα του Παγκοσμίου Παρατηρη-

τηρίου για την Επιχειρηματικότητα - Global

Entrepreneurship Monitor (GEM).

Από την έκθεση του ΙΟΒΕ προκύπτει ότι ο

βασικότερος δείκτης του GEM, η επιχειρη-

ματικότητα αρχικών σταδίων, καταγράφει

το 2007 σημαντική πτώση και συνιστά τη

χαμηλότερη επίδοση του δείκτη διαχρονι-

κά. Η μείωση αγγίζει τόσο τους επίδοξους

επιχειρηματίες όσο και τους νέους επιχειρη-

ματίες. Στην Ελλάδα το 2007 ένα 5,71% του

πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών - δηλαδή πε-

ρίπου 388.000 άτομα - βρισκόταν στα αρχικά

AπόκριεςΈνθετο

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

∆άνεια

για τις ΜµΕ


Η φύση

και ο άνθρωπος ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Συνεδριακός

ΤουρισµόςΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κοινότητα

ΒλάστηςΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ευεργέτες

της Κοζάνης

Η Επιχειρηµατικότητα

στην Ελλάδα 2007 - 2008

Καλοκαιρινές διακοπές και διάσημοι τουριστικοί προορισμοί στο διαδίκτυο

τουΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ

M.Sc. Web DevelopmentΣυνεργάτης Ι.Π.Α.Δ.Μ.

30

Με μεγάλη χαρά μοιράζομαι μαζί σας τον εκπληκτικό πα-πα Φιλόθεο! Είμαι πολύ μικρός για να τον «σχολιάσω» αλλά

το βιβλίο αυτό με έκανε να ΧΑΡΩ τόσο πολύ και τον ευχαριστώ γι’ αυτό. Επίσης, του ζη-τώ συγγνώμη! Ταπεινά. Ξέρει αυτός…. απο-λαύστε τον!

Την Πεντηκοστή γιορτάζουμε το γεγονός της Εκκλησίας, αλλά η εποχή μας δεν μπορεί εύ-κολα να γιορτάσει το γεγονός της Εκκλησί-ας, γιατί είναι μια έντονα αντιεκκλησιαστική εποχή, όχι γιατί επικρίνονται, διαβάλλονται, διασύρονται ή συκοφαντούνται συχνά εκπρό-σωποι της εκκλησιαστικής διοι¬κήσεως, αλλά επειδή η φύση του πολιτισμού που κυριαρχεί σήμερα είναι αντιεκκλησιαστική. Η εποχή μας είναι μια εποχή ατομιστική και ανταγω-νιστική, είναι μια εποχή που ενθαρρύνει τον ανθρώπινο ναρκισσισμό και σαν συνέπεια καλλιεργεί τις προϋποθέσεις για την αποκο-πή του ανθρώπου από τους άλλους και την απομόνωσή του.

Η εκκλησιαστικότητα αντίθετα είναι αντανά-κλαση της τριαδικότητας του Θεού, που σαν

Θεός αγάπης δεν μπορούσε αν και είναι ένας να είναι μοναδικός, γιατί έπρεπε οπωσδήποτε να αγαπάει κάποιον άλλο. Έτσι ο Θεός ήταν απαραίτητο να είναι μια κοινότητα, μια κοινω-νία που τα πρόσωπα που την αποτελούν να τα μοιράζονται όλα, να τα έχουν όλα κοινά εκτός από την ταυτότητά τους, την υποστατικότητά τους. Γιατί αν είχαν και την ταυτότητα ή την υποστατικότητά κοινή δεν θα ήταν κοινότητα, αλλά μοναδικότητα και επομένως ο Θεός δεν θα μπορούσε να είναι Θεός αγάπης.

Στον άνθρωπο ο Θεός που τον έπλασε κατ’ εικόνα και ομοίωση δική του, έδωσε την εκ-κλησιαστικότητα που είναι για τον άνθρωπο ότι είναι για τον Θεό η τριαδικότητα. Αλλά με την απομάκρυνσή του από τον Θεό ο άνθρω-πος αλλοιώνει την θεία εικόνα και υποκαθι-στά την εκκλησιαστικότητά του, δηλαδή το βασικό στοιχείο της φύσεώς του που απαιτεί την ένωσή του με τους άλλους ανθρώπους, με τον ατομικισμό και τον ναρκισσισμό που τον οδηγεί στον θάνατο.

Ο Χριστός με την ενσάρκωση του, την εναν-θρώπισή του αποκαθιστά την ανθρώπινη φύ-ση, στην παλιά της κατάσταση και έτσι ξα-

ναζωντανεύει, την εκκλησιαστικότητα του ανθρώπου και την πραγματώνει με την σύ-σταση της Εκκλησίας.

Επομένως η Εκκλησία δεν είναι διοίκηση, δεν είναι οργάνωση, δεν είναι εξουσία, αλλά εί-ναι κοινωνία, συνομιλία, συνύπαρξη, συμβί-ωση, συνοδοιπορία, συμμετοχή, συνεύρεση, σύνοδος. Ούτε είναι αναγκαστικά Εκκλησία η χωρίς καμιά συνοχή συγκέντρωση ατόμων στο Ναό. Η συγκέντρωση ατόμων στο ναό, μπορεί μάλιστα συχνά να είναι κάθε άλλο παρά Εκκλησία. Στην Εκκλησία οι άνθρω-ποι μοιράζονται με τους άλλους τον εαυτό τους, το βιo τους, τον χρόνο τους, τις ανησυ-χίες τους, την δημιουργικότητά τους, τη χα-ρά τους, την λύπη τους, την πίκρα τους, την απόγνωσή τους, την ελπίδα τους, την πίστη τους. Στην Εκκλησία, ούτε υπακούουν πολλοί σε ένα ούτε δεν υπακούει κανένας σε κανένα, αλλά υπακούουν όλοι σε όλους. Δεν υπάρχει Εκκλησία εκεί που oι άνθρωποι φροντίζουν ο καθένας τον εαυτό τους, εκεί που ο καθένας κρατάει τα αγαθά του, την χαρά του, την δύ-ναμή του, την ελπίδα του, την πίστη του, την αρετή του για τον εαυτό του και δεν την μοι-ράζεται με τους άλλους.

Η Εκκλησία όμως πραγματώνεται διαρκώς πάνω στη γη, αποκαθιστά διαρκώς την εκ-κλησιαστικότητα της ανθρωπινής φύσεως, μεταβάλλει διαρκώς τον κόσμο σε βασιλεία του Θεού, δεν είναι στατική, δεν φτάνει ποτέ στο τέρμα, μπορεί πάντα να γίνεται όλο και περισσότερο η βασιλεία του Θεού. Επομένως η Εκκλησία δεν είναι μια κοινωνία καθαρών, που έχουν φθάσει στο τέρμα και που δεν μπο-ρούν να προχωρήσουν πιο πέρα.

Μέσα στην Εκκλησία, τα μέλη της Εκκλησί-ας αγωνίζονται διαρκώς να μετακινηθούν από τον δαιμονικό ναρκισσισμό στην εκκλησιαστι-κότητα, που είναι η αντανάκλαση της τριαδι-κότητας του Θεού. Αν στην εποχή μας πολλοί άνθρωποι πολεμούν την Εκκλησία σαν οργά-νωση, είναι προ παντός και κυρίως επειδή ο σημερινός άνθρωπος κυριαρχημένος από τον δαιμονικό ναρκισσισμό τρέμει την εκκλησι-αστικότητα και μπορεί να μιλάει συχνά για δίκαιη κατανομή των υλικών αγαθών, αλλά δεν κάνει ποτέ λόγο για δίκαιη κατανομή των συναισθηματι¬κών και των πνευματικών αγα-θών, δεν κάνει λόγο για αγάπη.

Ο παπα-Φιλόθεος Φάρος για την Πεντηκοστή

ΑΠΟΨΕΙΣ

31

Πέμπτη 7 ΜαΐουΚαταμεσήμερο, ζέστη έντονη. Τροία! Πρώτη στάση, ξεμούδιασμα. Μυρωδι-ές, πράσινο, λουλούδια, ζουζούνια ίδια απα-ράλλαχτα, Ελληνικό νησί. Προσπεράσαμε την κακόγουστη καρικατούρα του Δούρειου Ίπ-που και ξεχυθήκαμε στα μονοπάτια της Τροί-ας ανάμεσα σε μάρμαρα πεσμένα και παλιά τείχη, στη φαντασία και στην πραγματικότη-τα, στο Μύθο και την Ιστορία. Κατηφορίζουμε στα Παράλια της Ιωνίας. Καραγάτς, Κυδωνίες, Αϊβαλί, Μοσχονήσια, Δι-κελή, Μύρινα, Αληάγα, Μενεμένη, Μπαγιου-κλί, Κορδελιό, Μπουρνόβα, Σμύρνη. Μερικά απ’ τα ονόματα που αρπάζουμε απ’ τις πινακί-δες. Ονόματα τσιμπήματα στην καρδιά και το νου. Κατεβάζουμε τα μάτια. Προχωρούμε.

Σμύρνη! Μοντέρνα μεγαλούπολη, μεγαλύ-τερη απ’ την Αθήνα, προοδευτική, αριστε-ράς απόκλισης στην πλειοψηφία, με υψηλού επιπέδου κρατικά και ιδιωτικά Πανεπιστήμια, ελάχιστα θυμίζει το «βαθύ κράτος» και την ανατολική Τουρκία. Ελάχιστες μαντήλες. Απίστευτα φιλικοί όλοι, πολύ κοντά μας σε όλα, ευγενέστατοι, επαγγελματίες.

Στην επίσημη έναρξη του 7ου Ελληνο-Τουρ-κικού Διαπανεπιστημιακού Συνεδρίου στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου στη Σμύρνη, στο σύντομο χαιρετισμό μου τους έδειξα 5 – 6 διαφάνειες με φωτογραφίες της Θεσσαλονί-κης και της Σμύρνης δίπλα-δίπλα. Και οι Θεσ-σαλονικείς και οι Σμυρνιοί δυσκολευτήκαμε πολύ να ξεχωρίσουμε ποια πόλη είναι η δική μας. Μας χαιρέτισε κι ο Καθηγητής της Ια-τροδικαστικής στο Ege University, Έλληνας απ’ τη Ρόδο!

Παρασκευή 8 ΜαΐουΓλυκό ανοιξιάτικο απόγευμα. Στέκομαι ακί-νητος μαρμαρωμένος, ψυχή τε και σώματι, μπροστά στην παλιά παραλία της Σμύρνης και κοιτάζω αριστερά ψυχή τε και σώματι τον πορφυρό ήλιο να βουτάει πίσω απ’ τις βου-νοκορφές της Χίου βάφοντας κατακόκκινο το Αιγαίο, ίσια μπροστά μου στο βάθος τα παλιά και τα καινούργια σπίτια του Μπουρνόβα και τα καραβάκια να πηγαινοέρχονται ασταμά-τητα και δεξιά μου τα παλιά σπίτια της πα-

νέμορφης Ελληνικής Συνοικίας ακατοίκητα, διατηρητέα, βουβά. Στο κέντρο το Ελληνικό Προξενείο με την κυανόλευκη να χορεύει στο απαλό αεράκι.

Ανυποψίαστος ο κόσμος που πηγαινοέρχεται δίπλα μου, οικογένειες με τα μικρά τους στα καροτσάκια, τα νέα παιδιά τα ζευγάρια που αγαπιώνται στο γκαζόν, ο κουλουράς με τον ταβά, οι μικροπωλητές με τα παγωμένα αμύ-γδαλα και τα καλαμπόκια. Κανείς τους δεν ακούει τις οιμωγές, τις φωνές, το κλάμα, την απόγνωση κανείς δεν βλέπει τις φωτιές, τις οικογένειες, τα ποδοβολητά, τη γιαγιά μου να κουβαλάει στην αγκαλιά της το καλάθι με τη νεογέννητη μάνα μου ψάχνοντας απελπι-σμένα το καραβάκι για απέναντι. Τα μάτια βουρκώνουν. Σκύβω το κεφάλι, γυρνώ στο ξενοδοχείο. Γιατί Θεέ μου; Γιατί οι άνθρωποι να είμαστε πάντα τόσο ανόητοι, τόσο αδιόρ-θωτοι;

Σάββατο 9 ΜαΐουΜια απ’ τις ελάχιστες στιγμές που ελευθερώ-θηκα απ’ το Συνέδριο. Σάββατο απόγευμα με τη Λία, το Γιάννη και τη Νέλλη, χωθήκαμε στο λαβύρινθο του Παζαριού χαζεύοντας τους αν-θρώπους, τα χρώματα, τους ήχους, τις μυρω-διές. Η μύτη του Γιάννη μας οδήγησε σ’ ένα μεγάλο σκοτεινό μαγαζί με όλα τα χόρτα και τις μυρωδιές της Ανατολής. Σταθήκαμε για λίγο εκεί ρουφώντας τις μυρωδιές και ανα-κατεύοντας με τα ακροδάκτυλά μας όλα τα βοτάνια της φύσης με συνειρμούς απ’ την Πο-λίτικη Κουζίνα και το Λυχνάρι του Αλαντίν.

Στο τέλος του επίσημου δείπνου, πριν φύγου-με, ο Αχμέτ, Έλληνας πολίτης (ο πατέρας του απ’ την Κω), μουσουλμάνος, νεαρός Ορθοπαι-δικός, μαζί με άλλους τέσσερις νέους Ορθο-παιδικούς, χόρεψε λεβέντικα, αρχοντικά ένα αργό ζεϊμπέκικο. Μυσταγωγία. Κάτι ανάμεσα στην έκσταση των Δερβίσηδων, το πάθος των Ποντίων, τη λεβεντιά των Κρητικών. Ξεχωρι-στή εμπειρία.

Κυριακή 10 Μαΐου Μόλις το λεωφορείο μας έφθασε στην κορ-φή του Λόφου απλώθηκε μπροστά μας μικρό, γλυκό, πανέμορφο το Αϊβαλί με τα Μοσχονή-σια και φόντο μια ανάσα απέναντι τη Λέσβο. Ο Τούρκος ξεναγός, με επαγγελματική συνεί-δηση και γνώση των Ελληνικών ευαισθησιών και βιωμάτων, να μιλά ακατάπαυστα ακου-μπώντας τις λεπτές μας εσωτερικές χορδές. Το στενάκι των σπιτιών του Ηλία Βενέζη και του Φώτη Κόντογλου, μ’ ένα καμπαναριό και ένα μιναρέ δίπλα-δίπλα μας κράτησαν για λί-γα λεπτά της ώρας σιωπηλούς. Επιστροφή. Περάσαμε γρήγορα τα Δαρδανέλλια. Ο κα-λός μας φίλος ο Χουσεΐν, συνάδελφος Ορθο-παιδικός, φρόντισε, για μια ακόμη φορά για όλα, στα σύνορα. Αφήσαμε το συνάδελφο στις Σάππες και με ανακούφιση και καμάρι μπήκαμε στην Εγνατία. Τούτο το ταξίδι δεν ξαναγίνεται εύκολα, είναι μακρύ, κουραστι-κό και κυρίως τραυματικό και ψυχικά επώδυ-νο για όλους μας.

τουΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝΟΥ

Καθ. Ιατρικής του Α.Π.Θ.Επίτιμο Μέλος Ι.Π.Α.Δ.Μ.

AΠΟΨΕΙΣ

Με την μάσκα της υλιστικής ισότητας, κρύβει τον τρόμο που αισθάνεται στο ενδεχόμενο να μοιραστεί τον εαυτό του με κάποιον άλλο. Γι’ αυτό προσπαθεί να μεταβάλει σε εμπορική συναλλαγή και τις πιο προσωπικές σχέσεις όπως ο γάμος, τον οποίο θέλει να απογυμνώ-σει από κάθε προσωπικό στοιχείο, από κάθε συναίσθημα και να τον κάνει συνδικαλισμό με ωράρια, με δικαιώματα, έντονα ανταγω-νιστικό, μια σφοδρή μάχη ανάμεσα σε δύο στρατόπεδα, για να προστατευθεί έτσι από το ενδεχόμενο της προσωπικής προσφοράς. Την υλιστική ισότητα την θέλει υποχρεωτική, κυριαρχική, επιβεβλημένη από κάποια απρό-σωπη εξουσία για να αποκλείε¬ται το στοιχείο της προσωπικής προσφοράς, για την οποία αι-σθάνεται έντονα ο σημερινός άνθρωπος την τραγική του αναπηρία.

Αλλά δεν μπορούν οι άνθρωποι να έχουν με-ταξύ τους κοινότητα, κοινωνία, ενότητα, χω-ρίς να είναι ενωμένοι με Εκείνον που είναι η Κοινότητα, η Κοινωνία, η Ενότητα. Δεν μπο-ρεί να υπάρξει πραγματική κοινότητα χωρίς να είναι Εκκλησία και χωρίς να έχει αυτή η κοινότητα κι αυτή η κοινωνία σαν ψυχή της το πνεύμα του Θεού. Χωρίς το πνεύμα του Θεού, δεν μπορεί να υπάρξει Εκκλησία. Έτσι εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία. Δεν υπάρχει σωτηρία για τον άνθρωπο που δεν μετέχει στο μυστήριο της Εκκλησίας, που είναι η ενεργοποίηση στη ζωή του στοιχείου της εκκλησιαστικότητας.

Επειδή οι διάφορες ανθρώπινες ομάδες πο-λύ συχνά δεν είναι Εκκλησία και επομένως δεν έχουν το πνεύμα του Θεού, δεν υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους, και η έλλειψη εμπιστοσύνης αναγκάζει τον άν-θρωπο να κρυπτογρα¬φεί τα μηνύματα που στέλνει στον συνάνθρωπό του, για να είναι έτσι καλυμμένος και να μπορεί να υπαναχω-ρεί όταν διαπιστώνει ότι ο άλλος απορρίπτει αυτά τα μηνύματα.

Τέτοια είναι η επικοινωνία ακόμη και μεταξύ συζύγων και μελών μιας οικογένειας. Είναι πασίγνωστη η λαϊκιστική συμ¬βουλή «μη λες στον άνδρα σου ότι τον αγαπάς γιατί μπορεί να το εκμεταλλευθεί», και πραγματικά και στα υγιέστερα ζευγάρια ένα μεγάλο μέρος της συζυγικής επικοινωνίας γίνεται με τέτοι-ες προφυλάξεις και κρυπτογραφήσεις. Πα-ρόμοια συμβαίνουν και στις σχέσεις παιδιών και γονέων. Οι γονείς πολύ συχνά κάτω από το επιφανειακό μήνυμα «μην απομακρυνθείς από μας δεν θα τα καταφέρεις χωρίς εμάς», κρύβουν το πραγματικό μήνυμα «μην απο-μακρυνθείς από μας δεν θα τα καταφέρουμε εμείς χωρίς εσένα». Ενώ τα παιδιά κάτω από μια επιφανειακή επαναστατικότητα κρύβουν μια πραγματική επιθυμία να συνεχίσουν την βολική εξάρτηση από τους γονείς.

Είναι τραγική η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των νέων, που από τρομερή έλλειψη εμπιστο-σύνης ακόμη και για τους συνομήλικους τους καλύπτουν την έντονη ανάγκη που έχουν για την αποδοχή και την συμπαράσταση τους με την επίδειξη μιας αγέρωχης σκληρότητας.

Το γεγονός της Πεντηκοστής μεταξύ άλλων

φανερώνει ότι ένα από τα πρώτα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος είναι η δυνατότητα της επικοινωνίας. Ο άνθρωπος, που έχει το πνεύ-μα του Θεού, μπορεί να μιλάει και να καταλα-βαίνει τη γλώσσα του συνανθρώπου του ξε-περνώντας οποιοδήποτε σχετικό εμπόδιο.

Το περιστατικό του Πύργου της Βαβέλ είναι ως προς αυτό το σημείο το αντίθετο με την Πεντηκοστή στην θεία αποκάλυψη. Στο πε-ριστατικό αυτό φαίνεται, πως ακριβώς ο άν-θρωπος που ειδωλοποίησε τον εαυτό του και έτσι έχασε το πνεύμα του Θεού, έχασε ταυ-τόχρονα και την δυνατότητα να μιλάει και να καταλαβαίνει τη γλώσσα του συνανθρώπου του. Η σύγχυση, που επικρατεί συχνά στην ανθρώπινη επικοινω¬νία είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης αμαρτίας. Ο Θεός δεν έκα-νε τους ανθρώπους «αλλόγλωσσους». Αν ο άνθρωπος δεν είχε αμαρτήσει και δεν είχε στερηθεί της Χάριτος, τώρα «πάσα η γη χεί-λος ην, και φωνή μία πάσι».

Η δυσκολία στην ανθρώπινη επικοινωνία είναι αποτέλεσμα του ανθρωπίνου εγωκε-ντρισμού, που κάνει τον άνθρωπο να βλέπει όλους τους συνανθρώπους του, ακόμη κι αυ-τούς που είναι πολύ κοντά του, σαν εχθρούς ή σαν ανταγωνιστές, που έχουν αυτό που θέλει να έχει εκείνος ή που μπορούν να του πάρουν αυτό που εκείνος έχει. Αυτό το κλίμα του κρυ-φού πολέμου κάνει αδύνατη την ανάπτυξη εμπιστοσύνης.

Αυτή η τραγική ανθρώπινη πραγματικότη-τα είναι η αιτία της πιο βασανιστικής μονα-ξιάς, που τελικά είναι το πιο αφόρητο μαρ-τύριο του σύγχρονου ανθρώπου. Το πνεύμα του Θεού αποκαθιστά την εμπιστοσύνη και την επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους, γιατί δεν είναι πνεύμα ανταγωνισμού αλλά πνεύμα προσφοράς. Ο άνθρωπος που έχει το πνεύμα του Θεού δεν σκέπτεται τι θα πά-ρει από τον άλλο, αλλά τι θα του δώσει. Δεν βλέπει τον συνάνθρωπό του σαν ανταγωνιστή αλλά σαν συναγωνιστή, δεν προσπαθεί να εξασφαλίσει για τον εαυτό του την καλλίτε-ρη θέση αλλά να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του να την πάρει.

Ένα τέτοιο κλίμα, είναι κλίμα απόλυτης εμπι-στοσύνης που δεν έχει ανάγκη από επιφυ-λάξεις και από κρυπτογραφημένα μηνύματα. Αυτό ήταν το κλίμα της Πεντηκοστής και γι’ αυτό έδωσε την δυνατότητα σε όλους να μι-λούν και να καταλαβαί¬νουν όλων τις γλώσ-σες. Η δυνατότητα της επικοινωνίας είναι ένα χάρισμα του πνεύματος του Θεού που δεν μπορεί να την έχει όποιος δεν έχει αυ-τό το πνεύμα.Ο Χριστός ετήρησε την υπόσχεση που έδωσε και την ημέρα της Πεντηκοστής έστειλε στους μαθητές το Πανάγιο Πνεύμα. Το Άγιο Πνεύμα επεδήμησε στους Αποστόλους, στην Εκκλη-σία και δι’αυτών σ’ όλους όσοι ανοίγουν σ’ αυτό την πόρτα της ψυχής τους.

Παπα Φιλόθεος ΦάροςΑπό το βιβλίο «ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ: Από την Ανά-σταση στην Εκκλησία», Έκδοση Α’, Απρίλιος 1983, ΑΚΡΙΤΑΣ

Ταξιδεύοντας… Θεσσαλονίκη – ΣμύρνηΣτιγμές και Εικόνες

32

Σ τις 18 Ιουλίου 2007 ο τό-τε Υπουργός ανάπτυξης, κ. Δημήτρης Σιούφας, ανα-

κοίνωσε την ίδρυση του Ενεργεια-κού Ερευνητικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (ΕΕΚΕΔΜ). Το Κέντρο αυτό θα συγκέντρωνε σε ένα φο-ρέα, εποπτευόμενο από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολο-γίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, όλες τις δραστηριότητες που σχε-τίζονται με τη χρήση του λιγνίτη και των λοιπών στερεών καυσίμων, συ-μπεριλαμβανόμενης της έρευνας και ανάπτυξης καθαρότερων τεχνο-λογιών χρήσης του λιγνίτη και των στερεών καυσίμων γενικότερα, αλ-λά και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Στις 3 Ιουνίου 2009, ο νυν Υπουρ-γός ανάπτυξης αναιρεί την προα-ναφερόμενη δέσμευση και ανακοι-νώνει τη συγχώνευση όλων σχεδόν των περιφερειακών ερευνητικών κέντρων με στόχο τη «…γνωστική και χωροταξική αναδιάταξη του ερευνητικού ιστού της Χώρας και την αποφυγή των επικαλύψεων». Οι αποφάσεις αυτές πάρθηκαν χω-ρίς να προηγηθεί εισήγηση από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Τε-χνολογίας, χωρίς τα εμπλεκόμενα Ερευνητικά Κέντρα να έχουν ενη-μέρωση, χωρίς καμία μελέτη σκοπι-μότητας, οικονομοτεχνική μελέτη, ή χρονοδιάγραμμα. Δεν θα ανα-φερθώ στις συνέπειες των προα-ναφερόμενων εξαγγελιών σε εθνι-κό επίπεδο αλλά θα παραμείνω στα

όρια της Δυτικής Μακεδονίας.Σύμφωνα λοιπόν με τις προαναφε-ρόμενες εξαγγελίες, το υπάρχον Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρ-μογών Στερεών Καυσίμων (ΙΤΕΣΚ) καθώς και το υπό ίδρυση (?) Ινστι-τούτο Περιβάλλοντος, θα ανήκουν διοικητικά σε ένα φορέα ο οποίος θα περιλαμβάνει τα ερευνητικά κέ-ντρα ολόκληρης σχεδόν της Μακε-δονίας και της Θεσσαλίας.

Μετά λοιπόν από 50 χρόνια καθορι-στικής προσφοράς της Δυτικής Μα-κεδονίας στην ενεργειακή οικονο-μία της Χώρας, η κεντρική εξουσία θεωρεί περιττή, επικαλυπτόμενη, αναποτελεσματική και προφανώς μη ανταποδοτική την ίδρυση και λειτουργία αυτόνομου Ερευνητικού Κέντρου στην περιοχή μας. Υπάρ-χουν σημαντικοί και προφανείς λόγοι για τους οποίους η Δ. Μακε-δονία δικαιούται υποδομές ερευνη-τικής αυτοτέλειας:• Η ίδια η λιγνιτική δραστηριότη-τα περιλαμβάνει όλο σχεδόν το φάσμα των ερευνητικών προτε-ραιοτήτων που σχετίζονται με τις τεχνολογίες αιχμής. Δεν υπάρχει ερευνητικός τομέας που να μην αφορά άμεσα ή έμμεσα στη λιγνιτι-κή βιομηχανία: Ενέργεια, περιβάλ-λον, πληροφορική, προηγμένα υλι-κά, μεταφορές, βιώσιμη ανάπτυξη, εναλλακτική επιχειρηματικότητα, κοινωνική και οικονομική διάσταση της ανάπτυξης. • Όταν παρεμβαίνεις περιβαλλοντι-κά βίαια και αναπτυξιακά άναρχα

σε έναν τόπο, οφείλεις ως Κεντρι-κή Εξουσία να παρέχεις κάθε μέ-σο ουσιαστικής και αποτελεσμα-τικής αποκατάστασης και κυρίως, μακροπρόθεσμη προοπτική. Ιδι-αίτερα στην περίπτωσή μας ισχύ-ει η Αρχή της Επικουρικότητας. Αυτοί που βιώνουν τα προβλήμα-τα πρέπει να έχουν και τα μέσα και τη διαχειριστική δυνατότητα της προσέγγισης και της επίλυσης. Η περιοχή του Ruhr της Γερμανίας, με σχεδόν 12.000 MW λιγνιτικής παραγωγής, διαθέτει 35 Πανεπι-στήμια και Ερευνητικά Κέντρα. Σα-φώς τα μεγέθη δεν είναι ποσοτικά συγκρίσιμα αλλά τουλάχιστον, ας «αντιγράψουμε» μια ομόλογη και αποτελεσματική αναπτυξιακή φι-λοσοφία.• Οι επενδύσεις στον τομέα της έρευνας, της τεχνολογικής ανά-πτυξης και της γνώσης, αποτε-λούν αναπτυξιακό μονόδρομο για τη Δυτική Μακεδονία. Δεν διαθέ-τουμε την εθνική πολυτέλεια του “Rooms to let”, δεν είμαστε ούτε η Μύκονος ούτε η Αράχωβα. Κά-θε τόνος λιγνίτη που εξορύσσεται, διακινείται και καίγεται καθημερι-νά, πιστώνει αρνητικά την περιο-χή μας αλλά πιστώνεται θετικά σε γνώση και τεχνογνωσία. Η οροσει-ρά της Πίνδου, το οικοσύστημα των Πρεσπών, οι αρχαιότητες της Αια-νής, μεταξύ άλλων, αποτελούν σα-φέστατα σημαντικό Εθνικό Κεφά-λαιο. Όμως, η τεχνογνωσία και η εμπειρία που παράγονται καθημε-ρινά εδώ και 50 χρόνια στον άξονα

Αμυνταίου-Πτολεμαΐδας-Κοζάνης είναι η τοπική μας Περιουσία. Τη δημιουργήσαμε εμείς οι ίδιοι και δεν μας χαρίσθηκε από προγονικά μεγαλεία ή τυχαίες παραξενιές της φύσης. Κατά συνέπεια, έχουμε το δικαίωμα και την ευθύνη να τη δια-χειριστούμε με σχετική αυτονομία και μακριά από «αποικιοκρατικές» αντιλήψεις και πρακτικές. • Η λειτουργία ενός αυτόνομου ερευνητικού κέντρου θα έδινε τη δυνατότητα ανάδειξης τοπι-κών στελεχών σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων πέραν της αυστη-ρά ερευνητικής δουλειάς. Προβο-λή, τεκμηρίωση, υποστήριξη, αυ-τοτελή διαχείριση προγραμμάτων, διασύνδεση κλπ. Επιπλέον, είναι προφανώς διαφορετικό να εκπρο-σωπείται η εφαρμοσμένη έρευνα της Δ. Μακεδονίας σε επίπεδο Δι-ευθυντή μέσα σε ένα «απρόσωπο» Διοικητικό Συμβούλιο, με έδρα τη Λάρισα ή τη Θεσσαλονίκη, σε σχέ-ση με την ύπαρξη τοπικού Διοικητι-κού Συμβουλίου που θα γνώριζε τα πραγματικά προβλήματα και τις ει-δικές ανάγκες της περιοχής μας.

Εν κατακλείδι, είναι τόσο προφα-νής η αναγκαιότητα λειτουργίας ενός ερευνητικού κέντρου στην περιοχή μας, όσο η λειτουργία Λι-μεναρχείου στον Πειραιά ή τμήμα τουριστικής αστυνομίας στην Κέρ-κυρα και τη Ρόδο.

Η περιοχή μας βιώνει ιδιαίτερα προ-βλήματα για τα οποία δεν υπάρχει

δυνατότητα επίλυσης ή αντιμετώπι-σης με βάση την εθνική, ακόμη και τη διεθνή εμπειρία. Η Κέρκυρα, η Ρόδος ή η Κρήτη, υποδέχονται εκα-τομμύρια τουρίστες αλλά η κάθε περιοχή μπορεί να αντλήσει από την άλλη και εμπειρίες και καλές πρακτικές όσον αφορά στη βέλτι-στη τουριστική διαχείριση. Το ίδιο ισχύει για τη γεωργία, την κτηνο-τροφία, την ποιότητα των πόσιμων υδάτων, τη σεισμική δραστηριότη-τα κλπ.

Όμως, για παράδειγμα, η διαχείρι-ση δέκα εκατομμύριων τόνων τέ-φρας ετησίως είναι ένα πρόβλημα που αφορά αποκλειστικά την περι-οχή μας. Ποια περιοχή της Χώρας μας βιώνει παρόμοια προβλήμα-τα ώστε να αντλήσουμε εμπειρίες και καλές πρακτικές; Ποια περιφέ-ρεια της Χώρας βίωσε μιας τέτοιας κλίμακας μονοδιάστατη ανάπτυξη ώστε να υπάρχουν δοκιμασμένες λύσεις και επεξεργασμένα μοντέ-λα ήπιας προσαρμογής;

Τα μοναδικά και ιδιαίτερα προβλή-ματα της περιοχής μας απαιτούν μοναδικές, καινοτόμες και εξειδι-κευμένες πρακτικές αντιμετώπι-σης. Δυστυχώς, οι πρακτικές αυ-τές δεν βρίσκονται εν αφθονία στα υπουργικά γραφεία αλλά προ-κύπτουν μέσα από την μετατροπή της Γνώσης και της Τεχνογνωσίας σε αναπτυξιακή προοπτική. Αυτό που σε απλά ελληνικά ονομάζεται ΕΡΕΥΝΑ και ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ.

Αυτά είναι τηλεοπτικά σποτ ικανά να σοκάρουν και να προβληματί-σουν τον τηλεθεατή, όχι τα πουλά-κια και τα δεντράκια που βάζουν οι δικοί μας!..... (δείτε τα βίντεο στην ηλεκτρονική ιστοσελίδα της Πύλης (http://www.e-pili.gr)

Στη Λετονία, μια δημιουργική, τολ-μηρή αλλά και αρκετά αμφιλεγόμε-νη διαφημιστική εκστρατεία κατά-φερε, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, να πετύχει αυτό που όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να γίνει, αλλά και όλοι ξέρουν πόσο δύσκολο είναι: Να αλλάξουμε νοοτροπία. Ή, πιο ωμά ακόμα: Νά αλλάξουμε μυαλά!

Η διαφημιστική εταιρεία Mooz!, έπεισε με την δική της τολμηρή προσέγγιση στο θέμα των τροχαί-ων, την κυβέρνηση, να της ανα-

θέσει τη συγκεκριμένη καμπάνια. Βασικός «στόχος», ήταν οι οδηγοί, κυρίως άνδρες, ηλικίας 20-35 ετών, που ανήκουν, σύμφωνα με έρευνες, στην ομάδα «άμεσου κινδύνου», με τις υπερβολικές ταχύτητες που ανα-πτύσσουν, την επιθετική συμπερι-φορά που αναπτύσσουν στο οδήγη-μα, και την αλαζονεία που έχουν για τις ικανότητές τους, αφού τα περισ-σότερα θανατηφόρα τροχαία προ-καλούνται με ευθύνη ανθρώπων που πίστευαν ότι είναι οι καλύτε-ροι οδηγοί στον κόσμο, εννοώντας με αυτό, ότι ήταν ... περίπου Σου-μάχερ.

Η διαφήμιση που βγήκε τελικά, και που προκάλεσε αρκετές συζη-τήσεις, δεν ήταν από αυτές τις «δι-δασκαλικού τύπου», όπου πάντα κάποιος σου κουνάει επιδεικτικά

το δάχτυλο και σου λέει «μη τρέ-χεις». Η Mooz!, εκτός από την υπερ-βολική ταχύτητα, επικέντρωσε την προσοχή της και σε ένα άλλο θέ-μα: την σοβαρή έλλειψη οργάνων για μεταμοσχεύσεις. Και τι έκανε, λοιπόν; Αντί κάποιου ενημερωτι-κού εντύπου, δημιουργήθηκε ένα Πιστοποιητικό Δωρεάς Οργάνων το οποίο λάμβαναν οι οδηγοί κατευ-θείαν από την αστυνομία.

Συγκεκριμένα, όσοι υπερέβαιναν το όριο ταχύτητας (και κανονικά θα έπρεπε να λάβουν κλήση), ανα-γκάζονταν από την αστυνομία να υπογράψουν το πιστοποιητικό με το οποίο δήλωναν διατεθειμένοι να γίνουν δωρητές οργάνων! Το αποτέ-λεσμα ήταν ο αριθμός των θυμάτων από τροχαία, μέσα σε έναν χρόνο, να μειωθεί κατά 29%, και ταυτό-

χρονα να σημειωθεί και σημαντική αύξηση, κατά 39% στην, έστω και δι’ αυτού του τρόπου, δωρεά οργά-νων. Μπορεί, λοιπόν, οι οδηγοί να μην θυμόταν ένα οποιοδήποτε δι-αφημιστικό, όμως δεν θα μπορού-σαν να ξεχάσουν ποτέ την ημέρα που, άθελά τους, έγιναν δωρητές οργάνων.....

Η ΗΜΕΡΑ εκείνη, είναι όταν, έπει-τα από κάποια σοβαρή παράβασή τους, υποχρεούνται να υπογρά-ψουν το παρακάτω Πιστοποιητικό Δωρητή Οργάνων: «Υπάρχουν άνθρωποι που θα έδι-ναν τα πάντα για να βρίσκονται στη θέση μου, και εάν βρίσκονταν, δεν θα έπαιζαν ποτέ με τη ζωή τους.

Εγώ ο/η , ____ _______________,

εφόσον έχω την τάση να υπερβαίνω το όριο ταχύτητας στο δρόμο και/ή να οδηγώ επιθετικά, με το παρόν δηλώνω ότι η ζωή μου δεν είναι πρώτης προτεραιότητας για μένα και ευχαρίστως θα την αποχωριζό-μουν. Έχοντας σώας τας φρένας, κατανοώ ότι αργά ή γρήγορα θα εμπλακώ σε ατύχημα και αφού αυ-τό συμβεί, αφήνω την καρδιά μου, τα νεφρά μου και όποια άλλα όργα-να του σώματός μου δεν καταστρα-φούν από το ατύχημα, σε εκείνους που τα χρειάζονται πραγματικά.Επίσης, ζητώ εκ των προτέρων να με συγχωρέσουν οι άνθρωποι και τα αγαπημένα πρόσωπα εκείνων για τους οποίους θα είμαι εγώ υπεύ-θυνος για το θάνατο ή την αναπηρία τους, εξαιτίας ατυχήματος

__, _____, 200_ Υπογραφή

Ενεργειακό Ερευνητικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (ΕΕΚΕΔΜ):

Δυστυχώς, άνθρακες ο θησαυρός !

Τροχαία ατυχήματα και διαφημιστικές Καμπάνιες

ΑΠΟΨΕΙΣ

τουΕΥΑΓΓΕΛΟΥ

ΚΑΡΛΟΠΟΥΛΟΥM.Sc. Χημικός Μηχανικός

Συνεργάτης Ι.Π.Α.Δ.Μ.

33

Η έρευνα για την από-κτηση γνώσης, η δι-αρκής αναζήτηση της Αλήθειας, η τεκμηρί-

ωση των στοιχείων στήριξης αυτής, αλλά και η προσπάθεια δημιουρ-γίας προβληματισμού –πάντα σε σχέση με τη σημερινή πραγματικό-τητα- απετέλεσαν τα βασικότερα αίτια, της εμφάνισης και δραστη-ριοποίησης της μη κερδοσκοπικής Εταιρείας «Ηριδανός».

Η ονομασία «Ηριδανός» δόθηκε κατόπιν έρευνας σημαντικών και εύηχων ονομάτων. Φυσικά δε σχε-τίζεται με τον παραπόταμο του Ιλι-σού στον Κεραμεικό, που κάποτε έβγαζε την καλύτερη λάσπη για την κατασκευή αγγείων. «Ηριδανός» εί-ναι και ο μεγάλος αστερισμός που αρχίζει από τον Ισημερινό και φτά-νει μέχρι την Ανταρκτική. Έτσι ονο-μάζεται (πιθανότερη εκδοχή) και ο ποταμός που έπεσε ο Φαέθων με το φλεγόμενο άρμα του.

Εμείς πήραμε το όνομα, από τον Απολλώνιο τον Ρόδιο (Αργοναυτι-κά). Όταν οι Έλληνες (πριν χιλιάδες χρόνια), έχοντας την Μεγάλη Άρκτο δεξιά τους, έπλεαν στον Ωκεανό, μέσα σ’ αυτόν, συνάντησαν έναν (ζεστό) ποταμό, που τον ονόμασαν «Ηριδανό». Το θαλάσσιο ρεύμα που κρατά στη ζωή -εδώ και χιλιά-δες χρόνια- τη χλωρίδα και πανίδα της Βόρειας Ευρώπης..1

Οι παρακάτω απόψεις-θέσεις μας, σχετίζονται άμεσα τόσο με τον κοινωνικό τομέα, όσο και με τον πο-λιτιστικό. Ζούμε σε μια εποχή που η χρησιμοποίηση των γνώσεων των ιδιοτήτων, που απορρέουν από την ύλη, τείνει να λάβει τεράστιες (ίσως και ανεξέλεγκτες) διαστάσεις. Στην προκειμένη περίπτωση, κανείς δεν αμφισβητεί τις υπηρεσίες που προ-σφέρουν οι γνώσεις αυτές στον άν-θρωπο, με την πραγμάτωσή τους στη σύγχρονη τεχνολογία.

Πιστεύουμε όμως, ότι οι ευεργε-τικές συνέπειες από τα επιτεύγμα-τα του σημερινού τεχνικού πολιτι-σμού, θα είναι μεσοπρόθεσμες, ή ακόμη και βραχυπρόθεσμες. Αρ-γά ή γρήγορα θα έχουμε μια αντι-στροφή, που σταδιακά θα οδηγήσει στην εκμηδένιση της ανθρώπινης προσωπικότητας και στην εξαφάνι-ση όλων σχεδόν των ηθικών αξιών -όπως Ελευθερία, Ισονομία, Δικαιο-σύνη, Αλληλεγγύη, Ήθος κ.λπ.- που είναι το Α και το Ω της ανθρώπινης Αρετής.

Σήμερα αυτό που μας λείπει εί-ναι η τόσο αναγκαία, αληθινή γνώ-ση. Τόσο για τη Φύση, όσο και για

πολλά επιτεύγματα της ανθρώπι-νης γνώσης. Σχετικά μ’ αυτά, αν συνεχίσουμε να μένουμε αδαείς και αδιάφοροι, σίγουρα δεν θα αποφύγουμε τη νευροπληξία «Σοκ του μέλλοντος», (δεν είναι μόνον «η πρόκληση του αιώνα») και μάλι-στα σύντομα.

Σαν παράδειγμα, αναφέρου-με τις επαναστατικές ανακαλύ-ψεις της σύγχρονης Κοσμολογίας και Αστροφυσικής, μια που κανείς από μας δεν αξιώθηκε να ασχολη-θεί εμπεριστατωμένα, με τις από-ψεις των Ελλήνων Φιλοσόφων και Φυσικών -απόλυτα αποδεκτών σή-μερα- που αναφέρονται σ’ αυτόν τον τομέα (Δημόκριτου, Ηράκλει-του, Επίκουρου και τόσων άλλων). Σε λίγο αυτές οι ανακαλύψεις θα γίνουν γνωστές, έστω κι αν ακόμα κάποιοι δεν επιτρέπουν να γίνουν κτήμα του συνόλου. Η Γενετική, βρί-σκεται στο επίπεδο αναπαραγωγής ζωής με μη κλασσικούς τρόπους. Η δέσμευση και η επιβράδυνση των αποτελεσμάτων αυτής, μέχρι πότε θα κρατήσει; Δε θα αναφερθούμε σε άλλα…

Είμαστε υποχρεωμένοι να στα-θούμε για λίγο στην έννοια «Πολι-τισμός». Φρονούμε, ότι κάθε καλλι-τεχνική παράσταση και ειδικότερα εκδήλωση, δεν πρέπει να εκλαμβά-νεται σαν πολιτιστική. Αυτές μπο-ρεί να προέρχονται από τον πολι-τισμό, αλλά από μόνες τους δεν παράγουν πολιτισμό. Το ίδιο ισχύει και για όλες τις άλλες μορφές εκδη-λώσεων. Για μας ο πολιτισμός σχετί-ζεται άμεσα, με την προαγωγή της Γνώσης που καθοδηγείται από την Αλήθεια. Η έρευνα και ενασχόλη-σή μας, δεν έχει καμιά σχέση με μεταφυσικούς διαλογισμούς. Μας απασχολεί μόνον η απόκτηση της Ηθικής της Γνώσης, μέσα από μια σωστή Παιδεία. Μιας Γνώσης που οδηγεί στο δρόμο της Αλήθειας. Μι-

ας Αλήθειας που προέρχεται από το Λόγο της Φύσης, σε αναλογία με τις λειτουργίες του Σύμπαντος, που ο άνθρωπος πρέπει να τη μετουσιώ-νει σε Γνώση, Επιστήμη, Τεχνολο-γία, Ιατρική, Τέχνη κ.λπ. και ταυτό-χρονα να σκύβει πάνω στον εαυτό του και στις ανάγκες του και να δι-αμορφώνει την Αυτογνωσία του (Γνώθι σαυτόν).

Η Γνώση, η Πνευματική Ελευθε-ρία και η Ηθική -βασικές προϋπο-θέσεις του ανθρώπινου προορι-σμού και της υπόστασής του- πάνε πάντα μαζί. Κι αν σήμερα θέλου-με να τις πλησιάσουμε, πρέπει να βρούμε μόνοι μας το δρόμο που οδηγεί σ’ αυτές. Κι αυτός ο δρό-μος, είναι η μοναδική οδός του Ορ-θολογισμού.

Σήμερα όλοι μιλούν για μια «στυ-γνή παγκοσμιοποίηση». Τι όμως θα αντιπαρατάξουμε απέναντί της; Τα παρακάτω δεν είναι δικά μας, αλλά απόψεις-θέσεις πάρα πολλών συγ-χρόνων διανοητών της επιστήμης, των παντοειδών τεχνών και του φι-λοσοφικού στοχασμού απ’ όλο τον κόσμο, (ακόμα και Τούρκων), που έχουν ευαισθητοποιηθεί για το δυ-σοίωνο μέλλον της ανθρωπότη-τας.

«Ο ένας και μοναδικός αντίπα-λος της παγκοσμιοποίησης είναι ο Ελληνικός Λόγος. Αυτός μόνο μπο-ρεί να φωτίσει την ανθρωπότητα και να την οδηγήσει -σαν τηλαυγής φάρος- στην πνευματική, ηθική, πολιτική και κοινωνική ανύψωση στη σημερινή και μελλοντική πο-ρεία της».

Ας αντιμετωπίσουμε λοιπόν την «εξουσιαστική παγκοσμιοποίη-ση», με την «Ελληνική Παγκοσμιό-τητα». Απόψεις-θέσεις που όχι μόνο επικροτούμε απόλυτα, αλλά προ-σπαθούμε να τις προβάλλουμε και εμείς. Επιδιώκουμε να ξαναγυρίσει η Αρετή, μ’ όλες τις εκφάνσεις της, στον Τόπο που γεννήθηκε…

Όλα όσα αναφέραμε παραπάνω, με αποκορύφωμα το τελευταίο, έχουν άμεση σχέση με τις προσπά-θειες και δραστηριότητές μας. ΥΓ: Το έμβλημά μας -δημιουργία πο-ταμού μέσα στη θάλασσα- είναι ένα εικαστικό έργο του διαπρεπούς ζω-γράφου Κώστα Ντιό.

1. Αυτό και για δυο-τρεις, που στο εσωτερικό της κεφαλής τους η βλα-κεία ανταγωνίζεται την ηλιθιότητα, διεκδικώντας τα πρωτεία των εσω-τερικών ψυχώσεων, με εμφανή τα σημάδια -της επίπονης αυτής προ-σπάθειας- στο πρόσωπό τους.

Πάνε και οι εκλογές, τελείωσε το πανηγύρι των υποσχέσεων και των λεονταρισμών, όπου ο «υπέρτατος ηγέτης» τραβάει μπροστά, κόντρα στις αντιξοότητες αναλαμβάνοντας δια λεκτικού συμβολαίου να μας σώσει (θέλουμε δε θέλουμε).

Δεν έχει σημασία σε ποια κόμμα-τα αναφέρομαι, είμαι σίγουρος ότι όσοι διαβάζουν τούτες τις σειρές ξέρουν πάρα πολύ καλά. Όλα έγι-ναν με τον συνήθη ανιαρό τρόπο (ηπιότερα στην αρχή, με κρεσέ-ντα προς το τέλος) για να επιτευ-χθεί η μέγιστη δυνατή συσπείρωση του κόμματος (βλέπε: δούλεμα των ψηφοφόρων).

Όμως είναι αλήθεια ότι καθ΄ όλη την διάρκεια της προεκλογικής πε-ριόδου μάθαμε αρκετά πράγματα. Άλλα χρήσιμα, άλλα όχι και τόσο. Αυτά που σίγουρα δεν μάθαμε είναι τα ουσιαστικότερα όπως: Εκτός από τα πρωτοκλασάτα ονόματα στις λί-στες, οι άλλοι ποιοι ήταν; Με ποια κριτήρια επιλέχτηκαν; Πόσοι απ΄ τους Έλληνες πολίτες γνωρίζουν ότι οι Ευρωπαϊκές οδηγίες κατι-σχύουν των εθνικών συνταγμάτων των χωρών μελών, άρα τα πρόσω-πα που επιλέγονται για την Ευρω-βουλή πρέπει να είναι η αφρόκρε-μα του πολιτικού μας κόσμου; Σε ποια Ευρωπαϊκά κόμματα ανήκουν τα Ελληνικά κόμματα; Ποιος ο προ-σανατολισμός τους και ποιες οι θέ-σεις τους που αφορούν την χώρα μας; Αν υπάρχουν κάποιες θέσεις που είναι δυσμενείς για την χώρα μας, τι προτίθενται να κάνουν για να τις ανατρέψουν; Σε ποια απ΄ αυ-τά ανήκουν οι διάφοροι επίτροποι που μας έχουν κάνει την ζωή μαύ-ρη; Με προϊούσα την χειρότερη κρί-ση που υπήρξε εδώ και πολλές δε-καετίες, ποιες λύσεις προτείνουν και πόσο αυτές συμφέρουν την χώ-ρα μας; Ποια απ΄ αυτά θέλουν να ενισχύσουν τα λαϊκά εισοδήματα προβαίνοντας σε πλατύτερη κα-τανομή του πλούτου και ποια επι-μένουν στην περαιτέρω διόγκωση των ήδη γιγαντωμένων βιομηχανι-κών κολοσσών, που φέρουν την ευ-θύνη για την έκρηξη της ανεργίας; Ας μην ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο έσοδο της χώρας μας προέρχεται απ΄ τον τουρισμό του οποίου η άν-θιση είναι ευθέως ανάλογη με το ανθηρό εισόδημα του Ευρωπαίου εργαζομένου. Τέλος ποια απ΄ αυ-

τά τα κόμματα τρέφουν μεγάλες υπερατλαντικές συμπάθειες; Ερω-τήματα πολλά και φευ αναπάντη-τα. Γιατί τον ίδιο καιρό εμείς άλλα μαθαίναμε εντρυφώντας σε θολά νερά σκανδάλων που συνοδεύο-νταν από μια ακατάσχετη υποσχε-σιολογία. Απίστευτος τηλεοπτικός χρόνος καταναλώθηκε για να μά-θουμε τα παγκοίνως γνωστά: Ότι οι πολιτικοί μας τελούν λαθροχειρίες. Μπρε σιγά τη γνώση! Θα ‘λεγε κα-νείς ότι προσπαθούν να μας σκοτώ-σουν από ανία. Εν όψη δε εκλογών βγήκαν όλα τα άπλυτα στη φόρα σε μορφή απογραφής της αθλιότη-τας. Και σαν επιστέγασμα να ανα-κοινώνει ο Υπουργός Οικονομικών ότι πρέπει να παρθούν πρόσθετα μέτρα γιατί υπάρχει υστέρηση εσό-δων με συνέπεια να μεγαλώνει η μαύρη τρύπα.

Περίεργη τρύπα αυτή. Ό,τι κι αν της ρίξεις μέσα δεν στομώνει. Πως να στομώσει αφού το δημόσιο χρήμα διασπαθίζεται (χώρια οι φριχτές υποψίες για λαθροκαταδύσεις στον κοινό κορβανά). Ύστερα από αυτά με τι καρδιά να πας στο ταμείο της εφορίας χωρίς (έτσι ασυναίσθητα) να σου ρ́χεται μια σκέψη «βρε τι κορόιδο που είμαι!». Έτσι είναι όταν κάποιοι πάμπλουτοι ποτέ δεν πλη-ρώνουν φόρους και κάποιοι πολιτι-κοί θεωρούν νόμιμο και άρα ηθικό να έχουν από δυο τρεις εταιρείες σε φορολογικούς παραδείσους (ελ-ληνιστί off-shore) για να τις παρα-γεμίζουν με τα προϊόντα των παρά-πλευρων ενασχολήσεών τους (οι φριχτές υποψίες που λέγαμε). Εί-ναι πράγματι θλιβερό ένας ολόκλη-ρος λαός να στέκεται μπροστά σε τόσο μεγάλα θέματα που αφορούν το Ευρωπαϊκό του μέλλον, οι λύσεις να βρίσκονται στην εκλογική του δυνατότητα κι αυτός να ασχολείται με τον ...ομφαλό του.

τουΓΙΩΡΓΟΥ ΧΑΤΖΗΚΥΠΡΑΙΟΥ

Πρόεδρου Σωματείου ΥγρώνΚαυσίμων Ν. Κοζάνης

Πάνε και οι εκλογές!!

Ελληνότροπος Ερευνητική ΕταιρείαΑρχαία Ελλάδα – Πολιτισμός – Πολιτική – Κοινωνία

τουΓΙΩΡΓΟΥ ΔΑΔΑΜΟΓΙΑ

για τον «Ηριδανό»

AΠΟΨΕΙΣ

34

Σύμφωνα με τη νέα έκθε-ση του ΟΟΣΑ, που εκπο-νήθηκε με την υποστή-ριξη της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής, τρεις στους τέσσερις εκπαιδευτικούς αισθάνονται ότι δεν έχουν κίνητρα για να βελτιώ-σουν την ποιότητα της διδασκαλίας τους, και σε τρία από τα πέντε σχο-λεία η κακή συμπεριφορά των μα-θητών στην αίθουσα διδασκαλίας διαταράσσει την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων.

Η έκθεση βασίζεται στη νέα διε-θνή μελέτη για τη διδασκαλία και τη μάθηση (TALIS) δηλαδή «Teaching and Learning International Survey» και παρέχει, για πρώτη φορά, διε-θνώς συγκρίσιμα στοιχεία σχετικά με τις συνθήκες στα σχολεία που επηρεάζουν τους εκπαιδευτικούς, βάσει των αποτελεσμάτων της με-λέτης σε 23 συμμετέχουσες χώ-ρες.

Κατά την παρουσίαση της έκθε-σης ο γενικός γραμματέας του ΟΟ-ΣΑ κ. Angel Gurría τόνισε την ανά-γκη να προωθηθεί η βελτίωση της απόδοσης των εκπαιδευτικών. Δή-λωσε ότι οι «Εκπαιδευτικοί υψηλού επιπέδου είναι το κλειδί για την επι-τυχή υλοποίηση των εκπαιδευτικών πολιτικών». «Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι η ποιότητα ενός εκπαιδευ-τικού συστήματος δεν μπορεί να είναι υψηλότερη από την ποιότη-τα των εκπαιδευτικών του και του έργου τους.»

Ο Jín Figel’, ευρωπαίος Επίτρο-πος αρμόδιος για θέματα εκπαίδευ-σης, κατάρτισης και πολιτισμού,

πρόσθεσε: «Εκτιμάται ότι υπάρ-χουν 6,25 εκατομμύρια εκπαιδευ-τικοί στην ΕΕ και χρειάζονται όλη τη βοήθεια την οποία οι εκπαιδευ-τικές αρχές μπορούν να τους δώ-σουν ώστε η μέθοδος διδασκαλί-ας τους να είναι η κατάλληλη για το ταχέως μεταβαλλόμενο σχολικό περιβάλλον. Αυτό απαιτεί αποφασι-στικότητα και δέσμευση εκ μέρους των υπευθύνων για τη χάραξη πο-λιτικής ώστε να υποστηριχθούν οι εκπαιδευτικοί μας, όχι μόνο με την προώθηση της επιμόρφωσής τους, αλλά και με τη βελτίωση των συν-θηκών εργασίας τους.»

Από την έκθεση, με τίτλο «Creating effective teaching and learning environments» (δημιουρ-γία αποτελεσματικού περιβάλλο-ντος διδασκαλίας και μάθησης), που βασίζεται στα συμπεράσματα της μελέτης TALIS, προκύπτουν τα ακόλουθα:

• Στην Αυστραλία, το Βέλγιο (Φλάνδρα), τη Δανία, την Ιρλανδία και τη Νορβηγία πάνω από το 90% των εκπαιδευτικών δηλώνουν ότι δεν προσδοκούν επιβράβευση για τη βελτίωση της ποιότητας της δι-δασκαλίας τους.

• Οι εκπαιδευτικοί είναι λιγότε-ρο απαισιόδοξοι στη Βουλγαρία και την Πολωνία, παρ’ όλα αυτά περί-που οι μισοί δεν διακρίνουν κανένα κίνητρο για βελτίωση.

• Στην Εσθονία, την Ιταλία, τη Σλο-βακική Δημοκρατία και την Ισπανία πάνω από το 70% των εκπαιδευτι-κών στην κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εργάζονται σε σχολεία

στα οποία διαπιστώθηκε ότι η δια-τάραξη της ομαλής διεξαγωγής των μαθημάτων εμποδίζει τη διδακτική διαδικασία «σε ορισμένο βαθμό» ή «σε μεγάλο βαθμό».

• Κατά μέσο όρο, το 38% των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών εργά-ζονται σε σχολεία στα οποία υπάρ-χει έλλειψη ειδικευμένου προσω-πικού. Στην Πολωνία το πρόβλημα αφορά μόνο το 12% των σχολείων. Αντιθέτως, στην Τουρκία αυτές οι ελλείψεις υπάρχουν στο 78% των σχολείων.

• Οι εκπαιδευτικοί δαπανούν, κατά μέσο όρο, το 13% του χρόνου του μαθήματος για την τήρηση της τάξης. Στην Βουλγαρία, την Εσθο-νία, την Λιθουανία και την Πολωνία χάνεται λιγότερο από το 10% της ώρας του μαθήματος για τον ίδιο σκοπό.

• Εκτός από τη διατάραξη της ομαλής διεξαγωγής των μαθημά-των, άλλοι παράγοντες που παρε-μποδίζουν τη διδακτική διαδικα-σία περιλαμβάνουν τις απουσίες των μαθητών (46%), την καθυστε-ρημένη προσέλευση των μαθητών

(39%), την αισχρολογία και τις βω-μολοχίες (37%), τον εκφοβισμό ή τη λεκτική βία προς άλλους μαθη-τές (35%).

• Εκτός από την έλλειψη κινή-τρων για βελτίωση, σε ορισμένες χώρες δεν υπάρχει συστηματική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ούτε λαμβάνεται ανατροφοδότηση για το έργο τους. Αυτό συμβαίνει σε πάνω από 25% των εκπαιδευτι-κών στην Ιρλανδία και την Πορτο-γαλία, 45% στην Ισπανία και 55% στην Ιταλία.

Το κύριο δίδαγμα πολιτικής είναι ότι οι εκπαιδευτικές αρχές πρέπει να παράσχουν πιο αποτελεσματικά κίνητρα για τους εκπαιδευτικούς. Πολλές χώρες δεν συνδέουν την αξιολόγηση της απόδοσης των εκ-παιδευτικών με την επιβράβευση και την αναγνώρισή τους. Ακόμη και στις περιπτώσεις που υπάρχει η σύνδεση αυτή, είναι χαλαρή.

Συνολικά, από τη μελέτη προκύ-πτει ότι οι υπεύθυνοι εκπαιδευτι-κού σχεδιασμού θα μπορούσαν να υποστηρίξουν περισσότερο τους εκπαιδευτικούς και να βελτιώσουν τις επιδόσεις των σπουδαστών εάν το κοινό και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επικεντρωθούν λιγότε-ρο στον έλεγχο των πόρων και το περιεχόμενο της εκπαίδευσης και περισσότερο στα μαθησιακά απο-τελέσματα.

ΙστορικόΗ μελέτη TALIS είναι η νέα διε-

θνής μελέτη για τη διδασκαλία και τη μάθηση του ΟΟΣΑ. Πρόκειται για

την πρώτη διεθνή μελέτη η οποία έχει κεντρικό θέμα το περιβάλλον μάθησης και τις συνθήκες εργασί-ας των εκπαιδευτικών στα σχολεία. Εξετάζει θέματα που αφορούν τους εκπαιδευτικούς και την απόδοσή τους, από την άποψη των διευθυ-ντών σχολείων και των ίδιων των εκ-παιδευτικών. Κατά τον τρόπο αυτό αποσκοπεί να καλύψει σημαντικά κενά στις πληροφορίες για τις δι-εθνείς συγκρίσεις εκπαιδευτικών συστημάτων.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και καλύπτει 23 συμμε-τέχουσες χώρες: Αυστραλία, Αυ-στρία, Βέλγιο (φλαμανδική κοινό-τητα), Βραζιλία, Βουλγαρία, Δανία, Εσθονία, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρ-λανδία, Ιταλία, Κορέα, Λιθουανία, Μαλαισία, Μάλτα, Μεξικό, Νορβη-γία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβα-κική Δημοκρατία, Σλοβενία, Ισπα-νία και Τουρκία.

Σε κάθε χώρα επελέγησαν δειγ-ματοληπτικά περίπου 200 σχολεία και ο διευθυντής του κάθε σχολείου συμπλήρωσε ένα ερωτηματολόγιο. Ένα άλλο ερωτηματολόγιο συμπλη-ρώθηκε από 20 εκπαιδευτικούς που επελέγησαν δειγματοληπτικά. Οι ερωτήσεις αφορούσαν θέματα όπως η προετοιμασία του εκπαιδευ-τικού, οι μέθοδοι διδασκαλίας που εφαρμόζει και η αναγνώριση και η επιβράβευση των εκπαιδευτικών. Περισσότερα στοιχεία στην ιστο-σελίδα www.oecd.org/edu/talis/firstresults

ΑΠΟΨΕΙΣ

Μείωση της αποτελεσματικότητας της διδασκαλίας λόγω έλλειψης κινήτρων και κακής συμπεριφοράς στην τάξη

Νέα φιρμάνια μας έβγαλε ο υπουργός ανάπτυξης. Πρέπει, λέ-ει, όλα τα πρατήρια να προμηθευ-τούν ένα σύστημα ηλεκτρονικής διαχείρισης του πρατηρίου για να γίνεται ο έλεγχος του μέσω εισρο-ών-εκροών.

Μακροσκοπικά η απόφασή του φαίνεται να έχει ενδιαφέρον. Από κοντά όμως και με την γνώση της κατάστασης που επικρατεί στο χώ-ρο της Ελληνικής λιανικής αγοράς καυσίμων τα πράγματα δείχνουν τελείως διαφορετικά. Το πρατή-ριο στην Ελλάδα είναι μια πολύ μι-κρή επιχείρηση που απ΄ το κύριο προϊόν που διαθέτει (περίπου το 90% των πωλήσεων) δεν μπορεί να βγάλει ούτε τις μισές του δαπά-νες! Συνεπώς το μεροκάματο αυτής

της επιχείρησης βγαίνει από άλλα προϊόντα που ούτε λίγο ούτε πολύ μετατρέπουν το πρατήριο σε περί-πτερο, μπακάλικο, ψιλικατζίδικο και πάει λέγοντας.

Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα περισσότερα πρατήρια δεν διαθέ-τουν δικό τους εξοπλισμό για την δι-αχείριση των καυσίμων. Αυτόν τους τον έχει παραχωρήσει κάποια εται-ρεία εμπορίας με χρησιδάνειο και τον αποσβένει επιβαρύνοντας την τιμή αγοράς τους. Όλο το υπόλοι-πο μαγαζί φτάνει δε φτάνει τις εί-κοσι χιλιάδες?! Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς πως ένιωσαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι όταν τους ανα-κοινώθηκε ότι πρέπει να υποστούν δαπάνες αξίας ισόποσης της επιχεί-ρησής τους. Πράγματι αυτό που μας

ανακοίνωσε ο κύριος Υπουργός εί-ναι ότι πρέπει να προμηθευτούμε το πάρα πάνω σύστημα το οποίο θα μας κοστίσει είκοσι χιλιάδες? και μάλιστα (για να μας αποτελειώσει) μας τόνισε ότι τούτο κοστίζει σαρά-ντα χιλιάδες αλλά το μισό ποσό θα μας το χρηματοδοτήσει το ΕΣΠΑ.

Χαράς ευαγγέλια δηλαδή, ..τζά-μπα θα μας έρθει!! Ωστόσο κά-ποια πρατήρια διαθέτουν αυτό το σύστημα για λόγους αυτοματοποίη-σης της επιχείρησής τους, συμπερι-λαμβανομένου και του γράφοντος, πράγμα που μας καθιστά γνώστες της αξίας του η οποία απέχει παρα-σάγγες από τις τιμές που μας ανα-

κοίνωσε ο κος Χατζηδάκης. Για την ακρίβεια η αξία του συστήματος εί-ναι μικρότερη από το μισό ποσόν που ανακοίνωσε ο κος Υπουργός, αυτό δε που γράφω το έχω διασταυ-ρώσει με αρκετά παρεμφερή συ-στήματα που διατίθενται στην αγο-ρά. Χωρίς άλλα σχόλια, οι κρίσεις δικές σας.

Εγώ θα ήθελα να μείνω στις συ-νέπειες που θα έχει όλη αυτή η υπόθεση που είναι οι παρακάτω: Πολλά πρατήρια μη καταφέρνο-ντας να αντιμετωπίσουν την δαπά-νη θα κλείσουν (ας μην ξεχνάμε ότι θα χρειαστούν και πρόσθετα έξο-δα εγκαταστάσεως, σκαψίματα-αυλακώσεις κλπ.) Όσοι αποφασί-σουν να πάρουν δάνειο θα πρέπει να σταθμίσουν καλά τα πράγματα γιατί δεν είναι δυνατόν να πληρώ-νεις τόκους 8% για να εξυπηρετείς ένα προϊόν το οποίο δεν σου απο-

φέρει πάνω από 5-6%. Βέβαια κά-ποιες τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει και αποστέλλουν έντυπα στα μα-γαζιά μας προβάλλοντας την προ-θυμία τους να μας συνδράμουν στη δύσκολη ώρα μας (οι ύαινες οσμί-στηκαν ψοφίμι).

Δεν θα ήθελα να επεκταθώ πολύ στο θέμα γιατί όσο προβάλλεται τό-σο πιο θλιβερό γίνεται, απλά θα πα-ραπέμψω σε άλλα δημοσιεύματα στα οποία έχω τονίσει πως το ύψος της τιμής των καυσίμων στην χώρα μας εξαρτάται από τον αριθμό των εταιρειών εμπορίας και των πρατη-ρίων που προφυλάσσουν την τσέπη του Έλληνα καταναλωτή. Κάθε μεί-ωση αυτών των αριθμών προϋπο-θέτει δεινά. Δεινά στα οποία μας οδηγεί ο κος Χατζηδάκης χωρίς να πολυσκέπτεται τις συνέπειες των πράξεών του.

τηςΛΙΑΝΑΣ

ΤΣΑΤΑΛΜΠΑΣΙΔΟΥ – ΠΑΠΑΤΕΡΠΟΥ

ΟικονομολόγοςΥπεύθυνη Τμήματος Ανάπτυξης

Επιχειρηματικότητας & Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιχειρηματικής

Υποστήριξης «Enterprise Europe Network- Hellas” στην ΑΝΚΟ Α.Ε.

Μα ποιοι είμαστε τέλος πάντων!! τουΓΙΩΡΓΟΥ ΧΑΤΖΗΚΥΠΡΑΙΟΥ

Πρόεδρου Σωματείου ΥγρώνΚαυσίμων Ν. Κοζάνης

35ΑΠΟΨΕΙΣ

Γολγοθάς οι πανελλήνιες εξετάσεις. Μια εμπειρία που έχει χαραχτεί στην μνήμη όλων όσων πέρα-

σαν αυτή την βάσανο τόσο έντονα τόσο αγχωτικά, τόσο κουραστικά, τόσο, τόσο, τόσο….

Γυρνώντας πίσω σε εκείνη την πε-ρίοδο το μόνο που μπορώ να θυμη-θώ είναι μόνο αγωνία και άγχος…Πολύ άγχος… Όλο αυτό το γεγονός είχε ως αποτέλεσμα να απομονω-θούμε στο βιβλίο και στο «όνειρο». Αφορμή να γράψω για το πολυσυ-ζητημένο θέμα των πανελληνίων εξετάσεων, είναι αυτό που ακούω χρόνια τώρα ότι το «σύστημα» θα αλλάξει. Η αλλαγή αυτή θα αφο-ρά την κατάργηση ουσιαστικά των πανελληνίων εξετάσεων. Τώρα σε πόσα χρόνια θα γίνει αυτό δεν γνω-ρίζω…Γιατί από τότε που άρχισα να αποκτώ κριτική άποψη για τα πράγ-ματα γύρω μου, ακούω συνεχώς για αλλαγές, σε πρωταρχικούς για την κοινωνία μας τομείς, αλλά αλλαγές δεν βλέπω «έγκαιρα»…

Αυτό το σύστημα λοιπόν, που εφαρ-μόζεται εδώ και αρκετά χρόνια, δεν είναι τελείως αξιοκρατικό. Κατά πό-σο όμως αυτό μπορεί κάποιος να μας το εγγυηθεί; Διότι κι εγώ, μέ-χρι να έρθει η ώρα να δώσω εξε-τάσεις, αυτό πίστευα ακράδαντα. Και εκεί που κάποιος όλη τη χρονιά δίνει τον καλύτερό του εαυτό, βλέ-πεις μαθητές που με ένα σκονάκι καλά κρυμμένο και με πρόφαση να πάνε στο μπάνιο εάν είναι και αρ-κετά τυχεροί, καταφέρνουν ειδικά στα θεωρητικά μαθήματα, να γρά-ψουν καλά.

Καυστική η άποψή μου; Ίσως. Πά-ντως σίγουρα αμερόληπτη, καθώς βλέπω τα πράγματα από την αντι-κειμενική τους σκοπιά, όντας απο-στασιοποιημένη πια από το βραχνά των πανελληνίων. Είναι λάθος να κρίνεται η εισαγωγή στα ανώτα-τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και η «επαγγελματική αποκατάσταση» ενός 18χρονου παιδιού, από το τι θα γράψει σε μία κόλλα χαρτί μέσα σε τρεις διαθέσιμες ώρες εντατικής ψύχωσης. Δεν γίνεται τρεις ώρες να αναδείξουν τις γνώσεις των μαθη-τών, καθώς υπάρχουν πάρα πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχολογία και κατά συνέπεια και την απόδοση των παιδιών.

Είναι άδικο η επιφανειακή και ξερή γνώση, η παπαγαλία και η αποστή-θιση να κατευθύνουν την μετέπειτα πορεία στη ζωή ενός ανθρώπου.

Δυστυχώς ιδιαίτερα στην Ελλάδα εδώ και κάποιες δεκαετίες προω-θείται από το δημοτικό ακόμη ως και το τέλος της σχολικής ζωής η ημιμάθεια. Άκαρπη η προσπάθεια για μετάδοση ουσιαστικής και βα-θιάς γνώσης μέσω της δημόσιας εκ-παίδευσης. Το επίπεδο των απαι-τήσεων χαμηλό και οι πολίτες που ενδιαφέρονται αληθινά και έχουν ελπίδες και οράματα για την βελτί-ωση στην παιδεία μας λίγοι. Συνει-σφορά από την πολιτεία λίγη ως και ανύπαρκτη.

Πώς όμως θα επιτευχθεί πρόοδος και ανάπτυξη αν δεν υπάρξει αλ-λαγή; Πώς θα συζητήσουμε για τις συνθήκες των πανελληνίων όταν έχουμε δημιουργήσει μια «χωματε-ρή» γνώσης και το μόνο που ενδια-φέρει πλέον τα περισσότερα παιδιά είναι πώς θα εισαχθούν σε ένα πα-νεπιστήμιο για να έχουν ένα «χαρ-τί»; Πώς θα συζητήσουμε για προ-τεινόμενες βελτιώσεις πάνω σε ένα πρόβλημα εάν δεν εντρυφήσουμε σε αυτό και δεν το αντιμετωπίσου-με από τη ρίζα του; Ενήλικας πλέον, έχοντας και κάποια εμπειρία, προ-βλέπω το ζήτημα των πανελληνί-ων ότι θα προκαλεί για πολλά χρό-

νια ακόμη άγχος για τους γονείς και τους μαθητές. Θα θεωρείται το «ει-σιτήριο» για την εξασφάλιση που εν τέλει δεν προσφέρει σε όλους και ο βραχνάς της κυβέρνησης της κά-θε κυβέρνησης, που ότι μέτρα κι αν πάρει εφόσον οι προσπάθειες δεν τελεσφορήσουν, η «σωτηρία» θα αργήσει να φανεί. Για αυτό κρίνε-ται αναγκαία μία καθοριστική και ριζική αλλαγή.

Ένα μείζον θέμα που επιβαρύνει την ψυχολογία των παιδιών που δίνουν πανελλήνιες είναι η πίεση των γο-νέων. Όλη η χρονιά κυλάει με τους γονείς να είναι συνεχώς πάνω από τα παιδιά τους και να αγωνιούν για την απόδοσή τους. Αυτή η συμπερι-φορά δημιουργεί ένα επιπλέον άγ-χος για τα παιδιά, ότι πρέπει να τα καταφέρουν όχι μόνο για τον εαυ-τό τους, αλλά και για τους γονείς τους. Συναίσθημα αδιαμφισβήτη-τα βασανιστικό για τους μαθητές. Έστω όμως και στην περίπτωση που οι γονείς δε δείχνουν φανερά την ανησυχία τους το παιδί τη νιώθει και την αισθάνεται νοερά. Και εδώ έρ-χεται και το θέμα των φροντιστηρί-ων να συμπληρώσει το παζλ.

Η άνιση κατανομή μεταξύ της δι-

δακτέας ύλης και των διδακτικών ωρών, η έλλειψη εκπαιδευτικού προσωπικού, η προχειρότητα στην οργάνωση των σχολείων και ο περι-ορισμένος για την υπάρχουσα ύλη και τον αριθμό των βασικών μαθη-μάτων για τις πανελλήνιες διδακτι-κός χρόνος, είναι μερικοί σοβαρό-τατοι λόγοι που αντιτίθενται στην αξιοπιστία των εξετάσεων. Επακό-λουθο όλων αυτών είναι η όλο και μεγαλύτερη αύξηση των φροντι-στηριακών μονάδων, με ιδιοκτήτες αδιόριστους καθηγητές. Καθιερώ-θηκαν με την πάροδο των χρόνων γιατί παρείχαν και ακόμη παρέχουν μια σιγουριά στους μαθητές και στους γονείς. Έτσι έγιναν απαραί-τητα τα φροντιστήρια για την εξα-σφάλιση της επιτυχίας κάτι για το οποίο κανονικά αρμόδια ήταν και είναι η δημόσια παιδεία.

Καταλήγω εκ πείρας λοιπόν στο συ-μπέρασμα, πως όσο η πολιτεία δεν θεωρεί την εκπαίδευση το μέσω για την ευρύτερη γνώση, τόσο περισ-σότερη αναρχία θα επικρατεί στα σχολεία, στα πανεπιστήμια και στο νου μας. Οι αρχές μας και τα θέλω μας ισοπεδώνονται. Μαθητές και φοιτητές πλήττονται άμεσα από το «σύστημα». Οι «άλλοι» βολεύονται. Πιστεύω ότι η αντίδραση πρέπει να είναι δυναμική και ουσιαστική.

Είναι ένας τρόπος να αποσπάσουμε την προσοχή των υπευθύνων αλλά μόνο με οργανωμένη μαζική προ-σπάθεια θα σπάσουμε τα δεσμά της ημιμάθειας. Οι καιροί και οι κατα-στάσεις επιτάσσουν να επεξεργα-στούμε τα δεδομένα που έχουμε, για να υπάρξει σε βάθος ανάπτυξη στα πλαίσια της εκσυγχρονιστικής πράξεως και όχι της άχρονης θεωρί-ας. Αυτό που χρειαζόμαστε δηλαδή είναι έργα και δράση και όχι φρού-δες ελπίδες, στρεβλά οράματα και αερολογίες.

Η αλλαγή θα φέρει την ανάπτυξη και όχι οι κενές υποσχέσεις. Δυστυ-χώς η κοινωνία μας έχει αποσυντε-θεί πλήρως σε όλα τα επίπεδα και το γεγονός αυτό οδηγεί θεσμικά και την παιδεία σε δραματική έκ-πτωση. Και επειδή καμία κοινωνία δεν επιβιώνει χωρίς αξιοπρέπεια πρέπει να ξαναβρεί και η δική μας, την χαμένη της ευημερία σε όλους τους τομείς, και με τη σειρά της και η παιδεία θα ξανανθίσει. Ένα μήνυ-μα λοιπόν προς όλους τους ενδια-φερόμενους: πρέπει να φτάσουμε εκεί που δεν μπορούμε. Αν δεν τολ-μήσουμε δεν θα επέλθει η επανα-στύλωση της παιδείας.

Πανελλήνιες ή αδιέξοδο στρες;

τηςΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΒΑΒΛΟΥΚΗ

Φοιτήτρια στο Παιδαγωγικό Ιωαννίνων

36 ΑΠΟΨΕΙΣ

Πρώτη διαπίστωση σ’ αυτές τις ευ-ρωεκλογές είναι ότι επικράτησαν τα δεξιά κόμματα στην Ευρώπη. Δεύτερη διαπίστωση η τεράστια αποχή σ’ όλα τα κράτη της Ε.Ε. Τρίτη διαπίστωση είναι η τεράστια απο-χή στην Ελλάδα η οποία έσπασε ρεκόρ για τα Ελληνικά δεδομένα. Το δίλημμα κάλπη η παραλία είχε μια δόση «ΑΠΟ ΟΛΙΓΗ» στο μήνυ-μα «ΟΛΟΙ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ» που φώ-ναζαν οι πολιτικοί αρχηγοί. Το ερώ-τημα γιατί οι Έλληνες ψηφοφόροι προτίμησαν την παραλία και όχι την κάλπη αναλύθηκε διεξοδικά από σοβαρούς αναλυτές στον τύ-πο και στην τηλεόραση. Εμείς χρη-σιμοποιώντας στοίχους σατυρικών ποιητών θα προσπαθήσουμε να δώ-σουμε μια άλλη νότα στην αποχή και ο νοών νοήτο.

Οι ευρωβουλευτές είπαν για την αποχή (από την ελευθεροτυπία)Από τη Ν. Δ. η Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ είπε: «…Η αποχή να τεθεί σε επίπεδο συμβουλίου κορυφής και Ευρωκοι-νοβουλίου καθώς αποτελεί πανευ-ρωπαϊκό φαινόμενο…». Εμείς απα-ντάμε έμμετρα με τους παρακάτω στίχους:……Στον καφενέ απ’ ἔξω σὰν μπέης ξα-πλωμένος, τοῦ ἥλιου τὶς ἀκτῖνες ἀχόρταγα ρουφῶ, καὶ στῶν ἐφημερίδων τὰ νέα βυθι-σμένος, κανέναν δὲν κοιτάζω, κανέναν δὲν ψηφῶ.(1)……Από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ο Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑ-ΝΤΙΝΟΥ είπε: «…Το ζήτημα της απο-χής θα λυθεί με σοβαρή δουλειά και άνοιγμα των κομμάτων προς τους

πολίτες…» και εμείς λέμε με στί-χους:……Σὲ μία καρέκλα τὅνα ποδάρι μου τε-ντώνω, τὸ ἄλλο σὲ μίαν ἄλλη, κι ὀλίγο παρεκεῖἀφήνω τὸ καπέλο, καὶ ἀρχινῶ μὲ τόνοτοὺς ὑπουργοὺς νὰ βρίζω καὶ τὴν πολιτική. (2)……Από το Κ.Κ.Ε. ο Γ. ΤΟΥΣΣΑΣ είπε: «…Η αποχή αποτέλεσμα κυρίως της απογοήτευσης και διαμαρτυρί-ας των πολιτών ενάντια στην αντι-λαϊκή πολιτική της Ε.Ε…» και εμείς λέμε:……Τὴν φίλη μας Εὐρώπη μὲ πέντε φα-σκελώνω, ἀπάνω στὸ τραπέζι τὸν γρόθο μου κτυπῶ...Ἐχύθη ὁ καφές μου, τὰ ροῦχα μου λερώνω, κι ὅσες βλαστήμιες ξέρω ἀρχίζω νὰ τὶς πῶ. (3)……Από τον ΛΑ.Ο.Σ. ο Θ. ΠΛΕΥΡΗΣ είπε: «…Διαφορετική η συνειδητή αποχή και η αποχή του τριημέρου και της Μυκόνου…» και εμείς απαντάμε:……««Γκουάρντα ε πάσα» έγραψε ο Δά-ντης μια φορά,σαν είδε μεσ’ στην Κόλαση τα τό-σα τρομερά.«Γκουάρντα ε πάσα», δηλαδήκοίτα και πέρνα, με σπουδή... (4)…….Από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α ο Ν. ΧΟΥΝΤΗΣ είπε: «…Η αποχή οφείλεται στην άγνοια αλλά και στη δυσαρέσκεια των πο-λιτών από την Ευρώπη…» για να πούμε εμείς:

…….Κουλτούρα κι άγιος ο Θεός, θέατρα, παραστάσειςμε σέρνεις και με κουβαλάς σε κάτι εκδηλώσειςτο πνεύμα σου και το μυαλό γυρεύ-εις να χορτάσειςσκέψου και μένα μια φορά, θα με υποχρεώσεις (5)……..Από τους Οικολόγους - Πράσινους ο Μ. ΤΡΕΜΟΠΟΥΛΟΣ είπε: «…Η αποχή οφείλεται σε λανθασμένη πληρο-φόρηση των πολιτών…» και πάντα με στοίχους, δεν μπορούμε αλλι-ώς:………ΙΟΚΑΣΤΗ…Απλώς μια μέρα επήγαμ’ εκδρομή εις το βουνό - ετοιμαστήκαμε κι εφύγαμε νωρίς πουρνό πουρνό –και ανεβήκαμε ψηλά, βαθιά μέσα στα δάση- είχαμε άρτον, όσπρια, ντολμάδες που ΄χα βράσει…Κι ήτο μια μέρα ηλιόλουστος, που-λάκια κελαηδούσανκαι γύρω μας οι ρύακες κελαριστά κυλούσαν.Εγώ έτρεχα χαρούμενη, ο Λάιος μα-σουλούσεκαι το μωρό στα τέσσερα συνέχεια μπουσουλούσε.Τι ευτυχείς που ήμασταν! Κι ο Λάι-ος, παρακάτου,εις έναν θάμνον κρύφτηκε κι έκαμε τα κακά του…(6)

Τα κόμματα που μέχρι σήμερα κυ-βέρνησαν την Ελλάδα έχουν κάνει σαφέστατες τις πολιτικές των εδώ και 30 χρόνια και με αυτές πολιτεύ-ονται. Οι πολιτικές επιλογές παρά-γουν συμπτώματα και προκαθο-

ρισμό πεποιθήσεων. Δυστυχώς οι πολίτες δεν ακούνε τις κριτικές αλ-λά κρίνουν τις επιπτώσεις των πο-λιτικών επιλογών. Πολιτική επιλο-γή λοιπόν η «ΕΤΣΙ» λειτουργία του Κράτους και δραματική η επιλογή των προδιαγραφών της ποιότητας στην αξιολόγηση της ικανότητας, της εργατικότητας και της δημι-ουργικής φαντασίας. Η αποχή μας έδειξε ότι το κράτος διαλύεται και απαξιώνεται και κάθε ενδεχόμενο «επιτυχίας» προσχωρεί αυτόματα στο μυαλό των πολιτών σαν ευκαι-ρία που ταυτίζεται απόλυτα με τυ-χαίο σύμπτωμα.

Η ελπίδα φυσικά πεθαίνει τελευ-ταία και οι γενιές που διαδέχονται η μία την άλλη περιμένουν να «δι-ορθωθεί» το κράτος και να «βελτι-ώσει» τις υπηρεσίες του. Ελπίζουμε ανεδαφικά γι’ αυτό και αδιαφορού-με χωρίς να αφήνουμε περιθώρια στην καταξίωση της μετριότητας. Η εικόνα μεταγγίζει την αστραφτερά-δα των ρητόρων – ηγετών που δεν πείθουν με την κραυγαλέα ανεπάρ-κειά τους. Έτσι ο φορέας «δεν ψη-φίζω» έχει αναρριχηθεί σε πρώτο κόμμα δίδοντας την εντύπωση της απρόσωπης καταγωγής της εξουσί-ας που προάγει ανταλλακτική «συ-νέπεια» στο οφειλόμενο ένδυμα της «δημοκρατικής έκφρασης».

(1) , (2), (3) Γεώργιος Σουρής από το

ποίημα «Ρωμηός»

(4) Ασημάκης Γιαλαμάς από το ποίημα

«Γκουάρντα ε πάσα»

(5) Από το ποίημα του Γ. Μίχα «Κουλτού-

ρα να φύγουμε»

(6) απόσπασμα από το blog θέσπης.

Οιδίπους Τύραννος του Γιώργου Φω-

τεινού

…Κανέναν δεν κοιτάζω, κανέναν δεν ψηφώ… (Γ.Σουρής)

τουΚΩΣΤΑ ΒΙΚΑ

Αντιπρόεδρος Ι.Π.Α.Δ.Μ.

Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου και ώρα 8:30 μμ στο Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας, Βιτσίου 29. Κείμενα: Γιώργος Δαδαμόγιας. Οι ενότητες θα συνδεθούν με απαγγελίες και μουσικές παρεμβάσεις.

Είσοδος Ελεύθερη

Άγγελος Σικελιανός Ο ποιητής της Αντίστασης

37ΑΠΟΨΕΙΣ 1ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Έχουμε το μεγαλύτερο αναγνωστικό κοινό στη Δυτική Μακεδονία.

Διαφημιστείτε στην ΠΥΛΗ. 10.000 τακτικοί αναγνώστες περιμένουν να τους συστηθείτε. Και δε μετράμε τους κρυφούς...

te l 24 61 0 26 62 2 | fa x 24 61 0 26 62 5 | e m a i l i n fo @ e -p i l i . g r

Μας διαβάζουν. Παντού.

38 ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Βίβιαν Μπουζάλη (Β.Μ.): «….Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα, θριαμβολογίες και πανηγυρισμοί είναι εκτός κλίματος και σε πλή-ρη δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα».

Παραπολιτικός (Παρ.) : Τι λέτε καλέ. Εσείς χάσατε οι άλλοι γιατί.

Β.Μ.: «…Εμάς στη Νέα Δημοκρατία, το υψη-λό ποσοστό αποχής μας προβληματίζει έντο-να».

Παρ.: Φαίνεται. Κόψατε και την πρωινή τυ-ρόπιτα.

Β.Μ. :…. Για να διαπιστώσουν έμπρακτα οι πολίτες ότι λαμβάνουμε τα μηνύματά τους. Αλλάζουμε ότι τους ενοχλεί. Εντείνουμε την παραγωγή κυβερνητικού έργου.

Παρ.: Τάκα τάκα τα τακουνάκια στου γιαλού στου γιαλού τα βοτσαλάκια.

Β.Μ.: «…Η πλειοψηφία των πολιτών εξακο-λουθεί να προσμένει πολλά από τη Νέα Δημο-κρατία και τον Κώστα Καραμανλή. Δεν εμπι-στεύεται άλλες πολιτικές δυνάμεις».

Παρ.: Γι’ αυτό βγήκατε πρώτοι, γιατί η πλει-οψηφία εμπιστεύεται τον Καραμανλή.

Β.Μ.: «…Παρά όμως, τη δυσαρέσκεια τους, δεν μετακινήθηκαν σε άλλους πολιτικούς χώ-ρους. Δεν τους εμπνέει εμπιστοσύνη κάποιος άλλος πολιτικός αρχηγός».

Παρ.: Σ’ αυτό το πλευρό να κοιμάστε και να βλέπεται όνειρο τον Καρατζαφέρη.

Β.Μ.: «…Με την επιλογή της αποχής στέκο-νται κριτικά απέναντί μας, δεν τιμωρούν και δεν εγκαταλείπουν οριστικά τη Νέα Δημοκρα-τία και περιμένουν από εμάς πρωτοβουλίες που θα φέρουν νέα δυναμική στο κόμμα, στην κυβέρνηση, στο πολιτικό σύστημα».

Παρ.: Μπράβο αισιοδοξία; Δεν βλέπεις; Δεν ρωτάς;

Β.Μ.: «…Είναι αδιαμφισβήτητο πλέον ότι το

ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν έπεισε και δεν δημιουργεί ρεύ-μα νίκης».

Παρ.: Γι’ αυτό έχασε τις εκλογές επειδή αδι-αμφισβήτητα έχασε. Ω! ρε έρμη Καστοριά. Τι θα ακούσουμε ακόμη.

Β.Μ.: «…Αδιαπραγμάτευτο όπως επίσης εί-ναι ότι οι εκλογικές μας επιδόσεις και στο Νο-μό Καστοριάς αποτελούν αφορμή και αφετη-ρία για νέο ξεκίνημα».

Παρ.: Από Καστοριά με Βίβιαν ο Αγώνας όπως λέμε. Τι να λέμε.

ΥΣ: Όλο το κείμενο της κ. Μπουζάλη θα το βρείτε στην ηλεκτρονική έκδοση της «ΠΥΛΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» www.e-pili.gr

Άννα Νανοπούλου της 29/05/2009 στον Πρωινό Λόγο: «….Θεωρώ μ αυτές τις σκέ-ψεις ότι παρά τα προβλήματα της ελλη-νικής πολιτικής σκηνής, τα ελληνικά κόμματα πρέπει να κριθούν στις ευρω-εκλογές με βάση το χθες, το σήμερα και το αύριο των πολιτικών τους σε σχέση με την Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.…».Παραπολιτικός (παρ.): Ναι Άννα έχεις δίκιο.

Άννα Νανοπούλου της 16/06/20009 στον Πρωινό Λόγο: «…Τα αποτελέσμα-τα των Ευρωεκλογών της 7ης Ιουνίου θα τα χαρακτήριζα πάνω κάτω αναμε-νόμενα…»Παρ.: Μπράβο Άννα κάτι ήξερες εσύ, που είχες δίκαιο.

Νίκος Τσιαρτσιώνης της 29/06/2009 στον Πρωινό Λόγο: «…Οι Ευρωεκλογές αποτελούν το κατεξοχήν προνομιακό πε-δίο για έκφραση διαμαρτυρίας, διαμαρ-τυρία που απευθύνεται κυρίως προς την Κυβέρνηση. ….Κατέγραψε αυτό το απο-

τέλεσμα διότι ευρισκόμενη στα μισά της δεύτερης θητείας της και διαχειριζόμε-νη μια πρωτοφανή διεθνή οικονομική κρίση είχε απλώσει για την αντιμετώπι-σή της, όλες εκείνες τις αναγκαίες αλλά όχι πάντοτε ευχάριστες πολιτικές».Παρ. : Γιατί Νίκο διεθνή είναι η κρίση; Αν δεν υπήρχε η διεθνής κρίση, δεν θα υπήρχε οικονομική κρίση στην Ελλά-δα;

Ρούλης Κοκελίδης την 16/05/2009 στο Πρωινό λόγο: «…Η εκλογική νίκη του ΠΑ-ΣΟΚ της 7ης Ιουνίου είναι μεγάλη και ου-σιαστική».Παρ.: Ναι Ρούλη. Καληνύχτα και όνει-ρα γλυκά.

και συνεχίζει… «…Νίκησε το ΠΑΣΟΚ που έχει κάνει τη δική του νέα αρχή, το ΠΑΣΟΚ που έχει αφήσει όλες τις κακές πλευρές του παρελθόντος».Παρ.: Για σου ρε φίλε γι’ αυτό σ’ αγα-πώ. Θυμάσαι τι σου έλεγα για το πρά-σινο Κασκόλ;

«Τα επιμελητήρια με τον Νόμο 3419/2005 είναι αντιπροσωπευτικά όργανα εκπρο-σώπησης του επιχειρηματικού κόσμου. Οι προτάσεις και οι θέσεις τους θεωρού-νται σημαντικές σε κάθε «βήμα» όπου συμμετέχουν.

…Γιατί ο Εμπορικός σύλλογος Πτολεμα-ΐδας έγραψε εις «τας καλοκαιρινάς πα-ντόφλας» το επιμελητήριο Κοζάνης;…Γιατί ο Εμπορικός σύλλογος Πτολεμα-ΐδας δεν επιτρέπει τα μέλη του να λά-βουν μέρος στην 25η Γενική Έκθεση στα Κοίλα Κοζάνης; (Αν και το απαγορεύω δεν μετράει στις συνδικαλιστικές οργα-νώσεις).

…Γιατί ο Εμπορικός σύλλογος προχώρη-σε σε τοπική έκθεση;

…Γιατί όπως λέει το επιμελητήριο Ν. Κο-ζάνης, ο πρόεδρος του Εμπορικού συλ-λόγου Πτολεμαΐδος ακολουθεί επικίνδυ-να μονοπάτια φτηνού λαϊκισμού.

…Εμείς ρωτάμε έτσι για την Ιστορία.…Μήπως το επιμελητήριο Ν. Κοζάνης χαρακτηρίζεται από μία αφύσικη αδρά-νεια;

…Μήπως το επιμελητήριο Κοζάνης λέει για να λέει;…Μήπως το εκθεσιακό κέντρο Κοζάνης έπεσε κατηγορία και το γράφουν και αυ-τό «στας καλοκαιρινάς παντόφλας»;…Τα γράφαμε και παλαιότερα. Ποιος εί-ναι ο εσωστρεφής και ποιος ο εξωστρε-φής; Εμείς θα απαντήσουμε με ολοκλη-ρωμένο άρθρο στο επόμενο φύλλο.

Ευρωεκλογές

2009Ότι να ‘ναι και ο Θεός βοηθός

Ένα βράδυ ένας γέρος (ινδιάνος) της φυλής Τσερόκι, μίλησε στον εγγονότου για τη μάχη που γίνεται μέσα στην ψυχή των ανθρώπων. Είπε:

«Γιέ μου, η μάχη γίνεται μεταξύ δυο ‘λύκων’ που υπάρχουν μέσα σε όλους μας»Ο ένας είναι το Αρνητικό. - Είναι ο θυμός, η ζήλια, η θλίψη, η απογοήτευση, η απληστία, η αλαζονία, η αυτολύπηση, η ενοχή,η προ-σβολή, η κατωτερότητα, τα ψέματα, η μαται-οδοξία, η υπεροψία, και το εγώ.

Ο άλλος είναι το Θετικό. - Είναι η χαρά, η ει-ρήνη, η αγάπη, η ελπίδα,η ηρεμία, η ταπει-νοφροσύνη, η ευγένεια, η φιλανθρωπία, η συμπόνια, η γενναιοδωρία, η αλήθεια, η ευ-σπλαχνία και η πίστη στο Θεό.’

Ο εγγονός το σκέφτηκε για ένα λεπτό και με-τά ρώτησε τον παππού του:«Ποιος λύκος νικάει;»

Ο γέρος απάντησε απλά ...............«Αυτός που ταΐζεις.»

ΟΙ ΔΥΟ ΛΥΚΟΙ

Ο Ε.Σ. Πτολεμαϊδας και το Ε.Β.Ε.

Κοζάνης

39ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Περί Προσευχής

Επειδή γράφτηκαν στον τοπικό τύπο κάποια πράγματα για την προσευχή, εμείς μεταφέρουμε απλά τα λόγια του γέροντα Παϊσιου:

Λέγει ο Γέρων Παΐσιος για την προ-σευχή.- Στο Άγιο Όρος έκαναν κάπου Λιτα-νεία για την ανομβρία και αντί να βρέξει, έπιασε πυρκαγιά. Δεν γίνε-ται Λιτανεία σαν να κάνουμε περίπα-το. Θέλει να πονέσουμε.

- Η προσευχή πρέπει να είναι καρ-διακή, να γίνεται με πόνο. Για το Θεό δεν μετράει η ποσότητα της προσευ-χής, όσο η ποιότητα.

«….Η ήττα δημιούργησε προβληματι-σμό αλλά ταυτόχρονα, έδωσε τη δύναμη στη Ν.Δ. να ανανεωθεί και να δώσει νέα πνοή στην πολιτική της».Παραπολιτικός (Παρ..): Νικολάκη αν εν-νοείς την παραίτηση του Βουλευτή Μα-νώλη έχεις δίκιο. Θα υπάρξει ανανέωση και θα δώσει νέα πνοή με την πώληση του άλλου 5% του ΟΤΕ .

«….Η Νέα Δημοκρατία συγκρούεται με τα μεγάλα συμφέροντα, με τη διαφθορά και τα κακώς κείμενα».Παρ.: Απ’ την πολύ σύγκρουση έχουμε αστάθεια έτσι ώστε να μην καταλαβαί-νουμε την σύγκρουση.

«….Η σύγκρουση έχει και απώλειες. Όμως στο τέλος η σωστή πολιτική θα λάμψει και θα φανεί παντού το φως της αλήθειας και της σωστής διακυβέρνησης της Ν. Δημοκρατίας».Παρ.: Μαύρη είναι νύχτα στα βουνά στους κάμπους πέφτει χιόνι (αν και κα-λοκαίρι). Να δούμε τι θα γίνει το χειμώ-να.

«….Πολλοί θεωρούν ότι έγιναν λάθη …Η απάντηση είναι ότι, ναι έγιναν λάθη, υπήρξαν παραλείψεις….

Παρ.: Νικολάκη μη με το αλλάζεις, θα σκάσω, Δημ. Σχέσεις κάνεις.

«…δεν θα δώσει το δικαίωμα (την Ν.Δ. εννοεί) σε κανένα να αμφισβητήσει τα σύνορά μας, δεν θα πικράνει κανέναν από τους πολίτες της με αδικία και πα-ραλείψεις».Παρ.: Έτσι να ξαναμπούμε στο καλό πνεύμα των Δημ. Σχέσεων μην πικρα-θούμε κιόλας.

Οι Ευρωεκλογές μάς έδωσαν ένα σπου-δαίο μάθημα, ώστε να πετύχουμε στις τελικές εξετάσεις…..Παρ.: Νικολάκη άλλαξε το σύστημα στις πανελλήνιες. Με 10 και πάνω περνάς πλέον.

Όλο το Δελτίο Τύπου στην καλή εφημερίδα «ΔΥΤΙΚΗ»

Κάποτε ο Βολτέρος (Voltaire) ρωτήθη-κε εάν πιστεύει στην ύπαρξη του Θεού και, ο σημαντικότερος ίσως εκπρόσωπος του γαλλικού Διαφωτισμού, απάντησε: «Προσωπικά όχι. Θα ήθελα όμως να πι-στεύουν η γυναίκα και ο υπηρέτης μου. Τούτο μου εξασφαλίζει λιγότερα κέρα-τα στο κεφάλι και περισσότερα χρήματα στο πορτοφόλι μου».

Το ερώτημα είναι αν πιστεύουν στη ύπαρ-ξη του Θεού όλα τα κατά καιρούς μικρά ή μεγάλα, εθνικά ή τοπικά λαμόγια τα οποία λυμαίνονται το δημόσιο χρήμα και παρασιτούν σε βάρος των πολλών. Γιατί τα πάντα πρωτίστως είναι ζήτημα εμπι-στοσύνης. Υπάρχει όμως;

…..Ήρθε η ώρα του Δημάρχου Κοζάνης σύμφω-να με δημοσιεύματα σε εφημερίδες του τοπι-κό τύπου και φάνηκαν ονόματα με επίδοξους μνηστήρες.

Κούνια που τους κούναγε. …..Αν δεν πει ο Πάρις ΝΑΙ η ΟΧΙ. …..Από εδώ παν και οι άλλοι. Στους επίδοξους μνηστήρες (όσο υπάρχει Πάρις) αφι-ερώνω το παρακάτω ποίημα του Γεωργίου Σουρή με τίτλο. «Στον ίσκιο μου».

Βρὲ ἴσκιε μου γιατί μ’ ἀκολουθεῖς;Δὲ μ’ ἀφήνεις μόνο μου νὰ τρέχω;Βρὲ ἴσκιε μου, δὲ πᾶς νὰ μοῦ χαθεῖς,πρέπει κι ἐσένα σύντροφο νὰ ἔχω;

Πότε στραβὸ σὲ βλέπω πότε ἴσο,πότε μακρὺ σὰ σούβλα, πότε νᾶνο,τὴ μιὰ πηγαίνεις μπρός, τὴν ἄλλη πίσωσὲ ἀπαντῶ ἐδῶ, ἐκεῖ σὲ χάνω.

Χωρὶς νὰ βλέπεις, πιάνεις ὅτι πιάνω,μὲ ὁδηγεῖς ἀλλὰ καὶ σ’ ὁδηγῶ.Καὶ τέλος πάντων κάνεις ὅτι κάνωκαὶ εἶσαι ἄλλος, δεύτερος, ἐγώ.

Βρὲ ἴσκιε μου, γιατί μ’ ἀκολουθεῖς;Βρὲ ἴσκιε μου δὲ πᾶς νὰ μοῦ χαθεῖς...Σὲ ἀπαντῶ στὸ σπίτι καὶ στὸ δρόμοκαὶ μοῦ γεννᾷς πολλὲς φορὲς τὸν τρόμο.

Ο Νίκος Ζηκόπουλος, Υπεύθ. Δημ. Σχέσεων ΝΟ.Δ.Ε.

ΚΟΖΑΝΗΣ, στην εφημερίδα ΔΥΤΙΚΗ της 18/06/09

Ήρθε η ώρα του Δημάρχου

Κοζάνης;

Εμπιστοσύνη & Κοινωνική Συμβίωση

Πύλη Ανάπτυξης 16

Documents

Transcript of Πύλη Ανάπτυξης 16