ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ 13

ΕυρυτανίαΕυρυτανίαΔιμηνιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης • Τεύχος 13 • Οκτώβριος - Νοέμβριος 2012

Μ. Μαυρογένους 31 • 172 36

ΚρίκελλοΣτις πηγές του Κρικελλοπόταμου

«Έκθεσις ειδική«Έκθεσις ειδική

περί του χωρίου...»περί του χωρίου...»Τι έγραφαν οι ιερείς των Τι έγραφαν οι ιερείς των ευρυτανικών χωριών ευρυτανικών χωριών 62 χρόνια πριν62 χρόνια πριν

Πλούσια αρθρογραφίαΠλούσια αρθρογραφία

ΌΌλληη ηη εεππιικκααιιρρόόττηητταα

ττηηςς ΕΕυυρρυυτταανν ίίααςς

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο13:Σχέδιο 1 5/1/2013 3:40 μμ

Περιεχόμενα

Στο εξώφυλλο:

Το φαράγγι του Πανταβρέχει

παγωμένο στην καρδιά του

χειμώνα

Διμηνιαίο περιοδικό

ποικίλης ύλης

•••

Ετήσιες ΣυνδρομέςIδιωτών: 15 € •

Δήμων, Kοινοτήτων: 50 € • Σωματείων, Eνώσεων, Συλλόγων: 35 € •

Oργανισμών, Tραπεζών, Iδρυμάτων: 65 € •Eξωτερικού: 50 $ H.Π.A. •

•••Aριθμός Λογαριασμού Τράπεζας Πειραιώς:5145-053120-594

•••Tα ενυπόγραφα κείμενα

δεν εκφράζουν οπωσδήποτε την «Ε», ούτε τη δεσμεύουν.

•••

Περιοδικό «Ευρυτανία»:Ενημέρωση χωρίς ακρότητες

Iδιοκτήτης - Eκδότης- Διευθυντής:

Νικόλαος Δ. Zαγανιάρης

•••Σύμβουλος Έκδοσης:

Eλένη Δ. Zαγανιάρη

•••

Πρώτη Έκδοση:Δημήτρης Ν. Ζαγανιάρης

•••M. Mαυρογένους 31

172 36 YμηττόςΤηλ.-Fax : 210 97 35 297

Κινητό: 6936 194 623 / 6936 555 272•••

email: [email protected]@nzpublications.gr

Editorial 3Γεγονότα 7

Αρθρογραφίες 16Από το αρχείο μας 23

Εξώφυλλα ευρυτανικού τύπου 15

ΕυρυτανίαΕυρυτανία

Οδοιπορικό στο Κρίκελλο 27Διαδίκτυο 30


33EυρυτανίαEυρυτανία

Όταν ο πίνακας του ιστορικού και των προ-

βλέψεων της Ευρωπαικής Ένωσης σχετικά με

το μέλλον του ακαθάριστου εγχώριου προϊόν-

τος της χώρας μας σχηματίζει ένα μπούμε-

ρανγκ (εδώ και καιρό βρισκόμαστε κολλημένοι

στην καμπύλη μεταξύ του παρελθόντος και του

θεωρητικού μέλλοντος) που η μια πλευρά του

διασχίζει χαρούμενα την ανηφόρα -μια ανηφό-

ρα που σημαίνει άυξηση του Α.Ε.Π. μας κατά

4,5% κάθε χρόνο για τα επόμενα δέκα χρόνια,

τη στιγμή που το 2011 η Κίνα με τον πρώτο

παγκοσμίως ρυθμό ανάπτυξης και το γιγάντιο

και φθηνό εργατικό δυναμικό έφτασε το 9,5%-

τότε οι αποφάσεις του eurogroup στις οποίες

βασίστηκε η οικονομική διάσωση της χώρας

μας είναι είτε υπερβολικά αισιόδοξες είτε βα-

σίζονται σε ευχολόγια αφού κανείς πολιτικός

και οικονομολόγοςδεν μπορεί να προβλεψει

υπεύθυνα το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.

Φαίνεται πως το μοναδικό που μπορεί να κά-

νει οποιοσδήποτε κατέχει κάποιου είδους

εξουσία και γνώμη που επηρεάζει τις εξελιξεις

είναι να αντιδράσει γρήγορα και σωστά στα γε-

γονότα. Γεγονότα που δεν καθορίζονται από

εμάς αλλά καθοδηγούνται από προτάσεις,

αξιολογήσεις και συμβουλές που διαχωρίζον-

ται από μια λεπτή γραμμή η οποία κάνει δύ-

σκολο να ξεχωρίσει κάποιος αν κρύβουν από

πίσω τους κρυφή ατζέντα κερδοσκοπίας ή αν

όντως ενδιαφέρονται για τη συνέχιση της ιδέας

μιας ενωμένης Ευρώπης.

Αυτή τη στιγμή οι περισσότεροι οίκοι αξιολό-

γησης, που πολλές φορές έχουν πρωτοστατή-

σει σε προσπάθειες οικονομικής αποσταθερο-

ποιήσης κρατών, μας φέρονται ως ένα «σωμέ-

νο» κράτος που αν ακολουθήσει όσα αποφασί-

στηκαν δεν θα κινδυνέψει εκ νέου με χρεωκο-

πία. Κάτι που σημαίνει ότι θα σταματήσουν να

ασχολούνται τόσο εντατικά μαζί μας, κάτι που

με τη σειρά του μεταφράζεται σε οικονομική

νηνεμία που αποτελεί τη βάση για μελλοντικές

επενδύσεις.

Η ιστορία όμως έχει επαναληφθεί τουλάχι-

στον τρεις φορές τα τελευταία τρία χρόνια. Πό-

σες φορές «σωθήκαμε» και πόσες φορές, όταν

έφτασε η ώρα οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να δια-

πιστώσουν την θεαματική πρόοδο που αναμέ-

νουν, απογοητεύθηκαν γιατί τα ευχολόγια και

τα καλύτερα δυνατά σενάρια δεν επαληθεύτη-

καν. Και έτσι ξεκινά το γαϊτανάκι της τρομοκρα-

τίας και του κινδύνου της χρεωκοπίας οπότε

και πρέπει να επιβληθούν ακόμα σκληρότερα

μέτρα από πριν.

Ακόμα κι έτσι, σε μια τόσο ρευστή κατάστα-

ση, θα ήταν αφελές να είχε κάποιος παγιωμένη

άποψη για τους υπεύθυνους αυτού του φαύ-

λου κύκλου. Υπάρχουν κάποιες ξεκάθαρες πε-

ριπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι πλουτίζουν σε


αυτές τις συνθήκες καθώς ποντάρουν στις χρε-

ωκοπίες κρατών αλλά στη χώρα μας ποτέ δεν

πρέπει να υποτιμούμε την ανικανότητα ή/ και

την άρνηση για γενναίες και καθοριστικές απο-

φάσεις που χαρακτηρίζουν τους πολιτικούς μας.

Βασισμένοι και οι ίδιοι στην αναβλητικότητα

και στην ελπίδα τους τα πράγματα να ωριμά-

σουν και να εξελιχθούν από μόνα τους, απλά

προσπαθούν να διασώσουν την πολιτική τους

καριέρα.

Αυτή είναι μια βασική αιτία της έλλειψης πί-

στεως των πολιτών στην ιδέα της μνημονιακής

διάσωσης. Κάποιος θα το ερμήνευε ως την πα-

τροπαράδοτη ροπή μας προς την ανυπακοή. Με

τα σημερινά δεδομένα κάτι τέτοιο είναι πιθανό-

τατα το λιγότερο. Ετσι κι αλλιώς αυτές οι εθνι-

κές ταυτότητες ξεθωριάζουν με τα χρόνια. Τη

στιγμή μάλιστα που η μοναδική ταυτότητα που

ζητήσαμε και επιθυμήσαμε ως Έλληνες τις τε-

λευταίες δεκαετίες ήταν ο προσδιορισμός μας

ως «Ευρωπαίοι».

Το πρόβλημα των κοινωνικών αναταραχών, οι

οποίες θα πρέπει πανω κάτω να εξαφανιστούν

τα επόμενα χρόνια για να πετύχει το πρόγραμ-

μα σκληρής οικονομικής πολιτικής, ξεκινά από

τη γενικότερη αίσθηση αδικίας από τα υπάρ-

χοντα αλλά και τα επερχόμενα μέτρα, συνεχίζε-

ται στην χαρακτηριστική κωλυσιεργία της δι-

καιοσύνης απέναντι στους εκατοντάδες χιλιά-

δες φοροφυγάδες, καθώς και την εξαίρεση από

τα επίπονα μέτρα διαφόρων κοινωνικών ομά-

δων που χωρίς επαρκή εξήγηση θεωρούνται

προνομιούχες, και ολοκληρώνεται στην έλλειψη

δημιουργίας κάποιου οράματος ώστε πίσω από

τις θυσίες να υπάρχει η προοπτική ενός ελπιδο-

φόρου ορίζοντα. Κάθε ένα από αυτά τα προβλή-

ματα είναι μεγάλες ιστορίες από μόνα τους και

κάθε ένα από αυτά τα θέματα αποτελεί δυστυ-

χώς ρεαλιστικό κομμάτι της καθημερινότητάς

μας.

Η σειρά με την οποία πρέπει να λυθεί ένα με-

γάλο μέρος αυτών των προβλημάτων διαβάζε-

ται από κάτω προς τα πάνω. Θα πρέπει γι’αυτό

το σχέδιο 10 χρόνων που θεωρητικά θα μας

οδηγήσει στην ανάπτυξη και την οικονομική

επαγγελία, και που περνά από την κόλαση της

απότομης και συνεχούς εξαθλίωσης των μεσαί-

ων και κατώτερων οικονομικών στρωμάτων, να

έχουν πειστεί οι ίδιοι που χειρίζονται τα οικονο-

μικά θέματα της χώρας μας ότι ξέρουν τι κά-

νουν και στη συνέχεια οι εγχώριοι που «χειρί-

ζονται» τα οικονομικά θέματα της χώρας μας να

έχουν ρίξει μια ματιά στο τέλος του τούνελ

ώστε να μπορέσουν να κανουν τη δουλειά τους,

δηλαδή να υποσχεθούν καλύτερες μέρες. Έτσι,

με μια σταθερή ιδέα για το μέλλον, μπορεί ο

κάθε πολιτικός που ενδιαφέρεται για το μέλλον

της χώρας και για την κληρονομιά που θα αφή-

σει να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις προνομι-

ούχες κοινωνικές κάστες που έχουν βολευτεί

και δεν είναι διατεθειμένες να παραχωρήσουν

ούτε εκατοστό από τα κεκτημένα τους. Έπειτα

με σιγουριά και αποφασιστικότητα θα γίνει πιο

εύκολο να υποστούν τις συνέπειες όσοι φορο-

διαφεύγουν ανεξαρτήτως χώρου, καταγωγής

και επαγγέλματος. Σε αυτή την περίπτωση η λο-

γική λέει πως τα διάφορα εξωφρενικά έκτακτα

φορολογικά χαράτσια θα ήταν πλέον αχρείαστα

και πως μόνο κάποιος διεφθαρμένος θα τα επέ-

βαλλε.

Αν πραγματοποιούνταν αυτές οι ευχές για τη

νέα χρονιά θα μειώνονταν οι κοινωνικές αντι-

δράσεις και οι πολίτες θα αποδέχονταν ευκολό-

τερα την προσαρμογή σε ένα σοβαρά δομημένο

44 EυρυτανίαEυρυτανία



Η “ Ε υ ρ υ τ α ν ί α ” Η “ Ε υ ρ υ τ α ν ί α ” σ τ η ν π ό ρ τ α σ α ς !σ τ η ν π ό ρ τ α σ α ς !

Αν θέλετε το περιοδικό μας να φτάνε ι στο σπίτ ι

σας κάθε δύο μήνες, μπορείτε να γραφτείτε συν-

δρομητές .

Ενημερώστε μας ή καταθέστε τη συνδρομή σας

στην Τράπεζα Πειραιώς στο λογαριασμό 5145-

053120-594 .

Αναλυτικά οι τ ιμές και ο ι τρόποι επικοινωνίας με

το περιοδικό μας στη σελίδα 2.

Μ η ν ξ ε χ ν ά τ ε ότ ι η « Ε υ ρ υ τα ν ί α » Μ η ν ξ ε χ ν ά τ ε ότ ι η « Ε υ ρ υ τα ν ί α » χ ρ ε ιχ ρ ε ι ά ζ ε τα ι τ η σ υ ν δ ρ ο μ ή σ α ς .ά ζ ε τα ι τ η σ υ ν δ ρ ο μ ή σ α ς .

σχέδιο. Όταν, και μόνο τότε, φύγει το δυσβά-

σταχτο και άδικο βάρος που έχει πέσει στους

ώμους των μη προνομιούχων θα μπορούμε να

μιλάμε αισιόδοξα για το μέλλον και τις προοπτι-

κές αναπτυξης. Και τότε θα μπορούμε να φερ-

θούμε και ως ένα «σωμένο» κράτος.

Αυτό το βάρος όμως υπάρχει κανείς που

ασχολείται σοβαρά με το να το ελαφρύνει;

Υπάρχει κάποιος που ενδιαφέρεται για την κοι-

νωνική δικαιοσύνη και τους κρίκους που κρατά-

νε την κοινωνική αλυσίδα και είναι έτοιμοι εδώ

και καιρό να σπάσουν; Ή μήπως τελικά έχουμε

μια εξουσία που βολεύεται με το «διαίρει και

βασίλευε» γιατί δεν είναι αρκετά δημιουργική

και ικανή να ελιχθεί και να σχεδιάσει το μέλλον;



Στις 16 Δεκεμβρίου πραγμα-τοποιήθηκε στο ιστορικό κέ-ντρο της Αθήνας η καθιερωμέ-νη πλέον, εδώ και μια πενταε-τία, από την ΠανευρυτανικήΈνωση, εκδήλωση σεβασμούκαι τιμής προς τους ΑγίουςΝεομάρτυρες και Οσίους Ευ-ρυτάνες. Συγκεκριμένα, εφέ-τος, ο εκκλησιασμός πραγμα-τοποιήθηκε στον Ιερό ΝαόΖωοδόχου Πηγής.

Πολλοί Ευρυτάνες παραβρέ-θηκαν στον ιστορικό αυτό Ιε-ρό Ναό, στον οποίον κατά τιςαρχές του περασμένου αιώνα

λάμπρυνε με την παρουσίατου στο δεξιό ψαλτήρι ο αεί-μνηστος Παπα – Μπάζας, ωςλαϊκός, ενώ κατά τη δεκαετίατου 1930 υπηρέτησε εκεί ωςεκκλησιαστικός επίτροπος καιο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Οπροϊστάμενος του Ναού π.Ηλίας Δροσινός στο τέλος τηςΘείας Λειτουργίας ευχαρίστη-σε τους συμπατριώτες μας γιατην πολυπληθή παρουσίατους, ενώ νωρίτερα, κατά τηΜεγάλη Είσοδο ευχήθηκε«Υπέρ υγείας των μελών τηςΠανευρυτανικής Ένωσης καιτων πολιτιστικών ΣυλλόγωνΚλειτσού, Βράχας και Φουρνά,έτι δε και υπέρ των Απαντα-χού Ευρυτάνων».

Εφέτος τιμώμενος άγιοςήταν ο Ιερομάρτυρας ΆγιοςΚυπριανός «ο εκ Κλειτζού τωνΑγράφων», η όλη δε εκδήλω-ση χαρακτηρίστηκε ως συνέ-χεια του 3ήμερου Επιστημονι-κού Συνεδρίου που πραγματο-ποιήθηκε με μεγάλη επιτυχίαστην Δημοτική Ενότητα Φουρ-νά (Φουρνάς, Κλειτσός και

Βράχα), κατά τον παρελθόνταΙούλιο του 2012.

Μετά το πέρας της ΘείαςΛειτουργίας όλοι οι Ευρυτά-νες κατευθύνθηκαν προς τηνπαρακείμενη αίθουσα εκδη-λώσεων του βιβλιοκαφέ «Ένα-στρον», επί της οδού Σόλωνοςαριθ. 101, όπου πραγματοποι-ήθηκε το β΄ μέρος του προ-γράμματος. Η ζεστή και φιλό-ξενη αίθουσα κατακλύστηκεσύντομα από τους παρισταμέ-νους συμπατριώτες μας. Στηναρχή έγινε η καθιερωμένηπροσφώνηση από τον κ. Κώ-στα Αντ. Παπαδόπουλο εκ μέ-ρους της ΠανευρυτανικήςΈνωσης και των συνδιοργανω-τών Συλλόγων Φουρνά, Βρά-χας και Κλειτσού και στη συ-νέχεια αποδόθηκαν εκκλησια-στικοί ύμνοι (απολυτίκιο – με-γαλυνάριο Αγίου Κυπριανού,απολυτίκια Παναγίας Προ-υσιωτίσσης, Παναγίας Τατάρ-νας και Ευρυτάνων Αγίων, επί-καιροι χριστουγεννιάτικοιύμνοι) από τον θεολόγο και

Τιμήθηκε στην Αθήνα ο Άγιος

Οσιοϊερομάρτυρας Κυπριανός

«ο Εκ Κλειτσού των Αγράφων»ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ

ΚΛΕΙΤΣΟΥ, ΦΟΥΡΝΑ ΚΑΙ ΒΡΑΧΑΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ

ΤΩΝ ΕΟΡΤΑΣΜΩΝ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΩΝ ΕΥΡΥΤΑΝΩΝ ΑΓΙΩΝ


ιεροψάλτη κ. Στέφανο Κόπα-νο, βοηθούμενο από τους κ.κ.Παύλο Νταλλή και Γ. Μουρ-ζιάπη. Ακολούθησε ομιλία τηςδιακεκριμένης φιλολόγου καιδημοσιογράφου κ. Λίτσας Χα-τζηφώτη με θέμα «Ο Αγιος έν-

δοξος ιερομάρτυρας Κυπρια-νός ο Νέος, ο εκ Κλειτσού τωνΑγράφων», η οποία αναφέρ-θηκε και στον ρόλο των νεο-μαρτύρων της πίστης και τηςπατρίδας μας. Στη συνέχειαέγιναν παρεμβάσεις – χαιρετι-σμοί από τον κ. Παναγιώτη Κ.Βλάχο, τ. Γεν. ΕπιθεωρητήΜ.Ε., τον Πρωτοπρεσβύτεροπ. Δημήτριο Σκόνδρα και τον

κ. Φώτιο Κουλαρμάνη, Πρό-εδρο του Συλλόγου των Απαν-ταχού Κλειτσιωτών (Κλειτσός= γενέτειρα του ΙερομάρτυραΚυπριανού), ενώ κατόπιν δια-βάστηκε από τον Γραμματέατου Δ.Σ. της ΠανευρυτανικήςΈνωσης κ. Ηλία Λιάσκο μήνυ-μα του Καθηγητή κ. ΑνδρέαΚαμπιζιώνη, εκπροσώπου τηςΈνωσης στις Η.Π.Α., με τοοποίο – εκτός των άλλων -γνωστοποιείται και η αποδοχήεκ μέρους του ΜητροπολίτηΑτλάντας κ. Αλεξίου πρότασήςτου για την καθιέρωση εορτήςτων Ευρυτάνων Αγίων σε όλεςτις ευρυτανικές κοινότητεςτων ομογενών μας στις Η.Π.Α.,στις 27 Αυγούστου κάθε χρό-νο.

Στη συνέχεια, και εκτός προ-γράμματος, απαγγέλθηκε ποί-ημα – ύμνος για τον τιμώμενο


Ο χορός των ιεροψαλτών εν δρά-σει (κ.κ. Στέφανος Κόπανος καιΠαύλος Νταλλής. πισω ο κ. ΗλίαςΛιάσκος)

Η κ. Λίτσα Χατζηφώτη στο βήμα



ιερομάρτυρα Κυπριανό απότον Πολιτικό Μηχανικό καιΠοιητή κ. Γιάννη Μάγκα, τοοποίο και εντυπωσίασε τοακροατήριο. Η εκδήλωση ολο-κληρώθηκε με την προβολήεικόνων και ιστορικών εγγρά-φων, σχετικών με την περιοχήΚλειτσού, μερίμνη του μέλουςτου Δ.Σ. της ΠανευρυτανικήςΈνωσης και Προέδρου τουΣυλλόγου Βραγγιανιτών «ΟΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΟΡΔΙΟΣ» κ.Κωνσταντίνου Σπ. Τσιώλη.

Σημειώνεται ότι κατά τηδιάρκεια της εκδήλωσης, ηοποία συντονίστηκε αρτιότα-τα από τον Αντιπρόεδρο κ.Αθανάσιο Δ. Σταμάτη, προ-σφέρθηκαν καφέδες και ανα-ψυκτικά «δαπάναις» του ζεύ

γους Ηλία και Νάνσυς Ντζιώ-ρα.

Τέλος, στην εκδήλωση αυτήτο παρών έδωσαν, εκτός τωνάλλων, ο Αιδεσιμολογιότατοςπρωτοπρεσβύτερος π. Κων-σταντίνος Βαστάκης, ο Πρωτο-πρεσβύτερος π. ΔημήτριοςΣκόνδρας, ο π. Λάμπρος Νιά-φας, ο τ. βουλευτής του νο-μού μας κ. Ηλίας Καρανίκας, οΠεριφερειακός Σύμβουλος Ευ-ρυτανίας κ. Λάμπρος Τσιτσά-νης, οι Πανεπιστημιακοί καθη-γητές κ. Ηλίας Ντζιώρας τουΕ.Μ.Π. και κ. Γεώργιος Παπα-δόπουλος του ΓεωπονικούΠανεπιστημίου Αθηνών, ο Αν-τιπρόεδρος του Ταμείου Πα-ρακαταθηκών και Δανείων κ.Ιωάννης Παπανίκος, ο τ. Γενι

κός Δ/ντής του Γενικού Λογι-στηρίου του Κράτους κ. Ελευ-θέριος Φούκας, ο τ. ΓενικόςΔ/ντής του Υπουργείου Πολι-τισμού κ. Νίκος Ζωρογιαννί-δης, η ηθοποιός κ. Άννα Πολυ-τίμου – Παπακωνσταντίνου, οηθοποιός και τ. πολιτευτής κ.Νίκος Μπακογιάννης, ο Δημο-σιογράφος κ. Ηλίας Προβό-πουλος, εκπρόσωποι πολιτι-στικών συλλόγων και φορέωντου Νομού μας κ.ά..

Ο πρόεδρος της Πανευρυτανικής κ. Παπαδόπουλος κατά την προσφώνησή του



Πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου2012 η καθιερωμένη θρησκευτική γιορτή τουΣυλλόγου Ευρυτάνων «Η Καλλιακούδα» στημνήμη της προστάτιδάς του Αγίας Βαρβάρας.Μέλη και φίλοι του συλλόγου παρακολούθη-σαν την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και τηναρτοκλασία του Συλλόγου στον Άγιο ΓεώργιοΚυψέλης που τελέσθηκε από τον ΕπίσκοποΑχελώου κ.κ. Ευθύμιο με την συμμετοχή τωνιερέων του ναού και τον Πρωτοπρεσβύτερο

π.Κων/νο Βαστάκη. Στη συνέχεια στην αίθουσα του Ενοριακού Κέ-ντρου του Ναού του Αγίου Γεωργίου μοιρά-σθηκαν οι άρτοι, κονιάκ και καφές, και δόθηκεη ευκαιρία στα μέλη και τους παραβρισκόμε-νους να συζητήσουν και να ανταλλάξουν ευχέςγια την επερχόμενη εορταστική περίοδο δί-νοντας ραντεβού στην κοπή της πίτας του συλ-λόγου, τον Φλεβάρη του 2013.

Ο Σύλλογος Ευρυτάνων

«Η Καλλιακούδα» τίμησε την

προστάτιδά του

Αγία Βαρβάρα

Ο π. Κωνσταντίνος Βαστάκης με τον Πρόεδρο του Συλλόγου «Καλλιακούδα» κ. Γιαννακόπουλο



Με λαμπρότητα - και παρά τις

αντίξοες καιρικές συνθήκες

που επικρατούσαν - γιορτά-

στηκε κι εφέτος η Εθνική Επέ-

τειος του ΟΧΙ των Ελλήνων του

1940 στη σημαιοστολισμένη

πλατεία της Δομνίστας την Κυ-

ριακή 28 Οκτωβρίου και κάτω

από μεγάλο σκέπαστρο που εί-

χε τοποθετήσει ο Φιλοπρό-

οδος Σύλλογος Δομνίστας Ευ-

ρυτανίας.

Μετά την τέλεση της Θείας

Λειτουργίας από τον π. Ματ-

θαίο Καλαμπαλίκη έγινε ενώ-

πιον του πολυπληθούς εκκλη-

σιάσματος η καθιερωμένη Δο-

ξολογία στον Ιερό Ναό του Αγί-

ου Αθανασίου Δομνίστας και

στη συνέχεια μπροστά στο

Μνημείο των ηρωικώς πεσό-

ντων αγωνιστών της Δομνίστας

πραγματοποιήθηκε επιμνημό-

συνη δέηση, προσκλητήριο

των δέκα Δομνιστιάνων νε-

κρών ηρώων του Έπους του

’40, καθώς και των επτά ηρωι-

κώς πεσόντων Δομνιστιανών

κατά τους Βαλκανικούς Πολέ-

μους 1912-13, με την ευκαιρία

της συμπλήρωσης εκατό χρό-

νων από τότε, ακολούθησαν ο

πανηγυρικός της ημέρας από

τον Φιλόλογο Καθηγητή κ.

Αθανάσιο Σταμάτη, κατάθεση

στεφάνων από τον Πρόεδρο

Ο εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου

στη Δομνίστα

Από την επιμνημόσυνη δέηση στην πλατεία. Στην πρώτη σειρά διακρίνονται οι: Αθαν. Αναγνωστόπουλος

(Πρόεδρος Τ.Κ.), Σπύρος Βάρρας, ο στρατηγός Κ. Καρακώστας, ο π. Ματθαίος κ.ά.



της Τοπικής Κοινότητας κ. Αθα-

νάσιο Αναγνωστόπουλο, τον

Αντιπρόεδρο της Πανευρυτα-

νικής Ένωσης κ. Αθανάσιο Στα-

μάτη και την εκπρόσωπο του

Συλλόγου κ. Βιβή Σιακαβέλλα,

τήρηση ενός (1΄) λεπτού σιγής

ενώ η όλη εκδήλωση έκλεισε

με τον Εθνικό μας Ύμνο.

Στο τέλος προσφέρθηκαν από

το Σύλλογό Δομνίστας παρα-

δοσιακά γλυκίσματα (τηγανί-

τες και άλλα εδέσματα) και κα-

τόπιν συνεχίστηκε η γιορτή του

τσίπουρου με γλέντι μέχρι αρ-

γά το βράδυ.

Στην εκδήλωση, συντονιστής

της οποίας ήταν ο κ. Κώστας

Παπαδόπουλος, εκτός του

Προέδρου της Τοπικής Κοινό-

τητας ήταν παρόντες και ο

στρατηγός ε.α. κ. Κωνσταντί-

νος Καρακώστας (από Ανιάδα,

απόφοιτος του Γυμνασίου Δο-

μνίστας), γιοι και συγγενείς

των νεκρών του ‘40 (Ευάγγε-

λος Ι. Σιακαβέλλας, Κων/νος Ι.

Παπαδόπουλος κ.ά.), ο Πρό-

εδρος και Αντιπρόεδρος της

Πανευρυτανικής Ένωσης κ.ά..



Την 28η Οκτωβρίου 2012 γιορτάστηκε από τηνΠεριφερειακη Ενότητα Ευρυτανίας η ιστορικήεπέτειος του «ΟΧΙ». Στα πλαισια αυτά την Πα-ρασκευή 26 Οκτωβρίου μέχρι την Κυριακή 28πραγματοποιήθηκε γενικός σημαιοστολισμόςαπό το πρωϊνό μέχρι τη δύση του ηλίου. Την Πα-ρασκευή έγιναν οι εορτασμοί στα σχολεία μεομιλίες, εορταστικό πρόγραμμα και απότισηφόρου τιμής από τους μαθητές στα μνημεία τωνηρώων. Το Σάββατο και την Κυριακή φωταγω-γήθηκαν όλα τα καταστήματα του δημοσίου καιτων τραπεζών κατά τις βραδινές ώρες ενώ τηνΚυριακή, ανήμερα της επετείου, το πρόγραμμαείχε ως εξής:

• Ώρα 07.30: Χαιρετισμός της ημέρας με κωδω-νοκρουσίες.• Ώρα 08.00: Έπαρση της Σημαίας στην κεντρικήπλατεία από την υπηρεσία του Δήμου Καρπε-νησίου.• Ώρα 10.00: Μετά το πέρας της Θείας Λειτουρ-γίας, Δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναό τηςΑγίας Τριάδας από τον Ιερό κλήρο της πόλης,προεξάρχοντος του Σεβασμιότατου Μητροπο-λίτη Καρπενησίου κ. Νικολάου.• Ώρα 10.30: Επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείοτου Ηρώου των πεσόντων της πόλης.• Ώρα 10.40: Εκφώνηση του Πανηγυρικού τηςημέρας από τον Γενικό Αρχιερατικό ΕπίτροποΚαρπενησίου, πατέρα Ιωάννη Λιάπη.• Ώρα 11.00: Κατάθεση στεφάνων από:- Γενικό Γραμματέα Στρατηγικών και ΙδιωτικώνΕπενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης, Αντα-γωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δι-κτύων, κ. Πέτρο Σελέκο, ως εκπρόσωπο της Κυ-βέρνησης- Βουλευτή Ευρυτανίας- Αντιπεριφερειάρχη Ευρυτανίας- Δήμαρχο Καρπενησίου- Αστυνομικό Διευθυντή Ευρυτανίας- Διοικητή Διοίκησης Πυροσβεστικών Υπηρε-σιών Νομού Ευρυτανίας

- Πρόεδρο Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικώνκαι Ανθυπασπιστών- Εκπροσώπους όλων των παραρτημάτων τωναναγνωρισμένων αντιστασιακών οργανώσεωνγια την Εθνική Αντίσταση- Τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των πε-σόντων- Ανάκρουση του Εθνικού ύμνου

• Ώρα 11.30: Παρέλαση στο χώρο μπροστά απότο Κατάστημα της Περιφερειακής Ενότητας Ευ-ρυτανίας μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτερο-βάθμιας Εκπαίδευσης και μελών του ΕλληνικούΟρειβατικού Συλλόγου Καρπενησίου και τουΠολιτιστικού Συλλόγου Καρπενησίου.Μετά την παρέλαση ακολούθησε δεξίωση απότον Αντιπεριφερειάρχη Ευρυτανίας στο Κατά-στημα της Περιφερειακής Ενότητας Ευρυτανίας.

• Ώρα 17.30: Υποστολή Σημαίας από την Υπη-ρεσία του Δήμου Καρπενησίου.Εξάλλου ανακοινώθηκε και το πρόγραμμα τωνεορτασμών της Περιφερειακής Ενότητας για τηνΠρωτοχρονιά του 2013.1. Την 1η Ιανουαρίου 2013, ημέρα Τρίτη, στηνέδρα της Περιφερειακής Ενότητας Ευρυτανίαςθα πραγματοποιηθούν για την πρώτη ημέρατου Νέου Έτους οι παρακάτω εορταστικές εκ-δηλώσεις:α. Ώρα 10:30 π.μ.: Επίσημη δοξολογία, έπειτααπό το πέρας της Θείας Λειτουργίας, στον Μη-τροπολιτικό Ναό της Αγίας Τριάδας από τον Ιε-ρό κλήρο της πόλης, προεξάρχοντος του Σεβα-σμιότατου Μητροπολίτη Καρπενησίου κ. Νικο-λάου.β. Έπειτα από το πέρας της Δοξολογίας, ο Αντι-περιφερειάρχης θα δεχθεί και θα ανταλλάξειευχές με τους εκπροσώπους των αρχών και τουςπολίτες του Νομού Ευρυτανίας, στο Κατάστηματης Περιφερειακής Ενότητας Ευρυτανίας.

Πρόγραμμα εορτασμών της Περιφερειακής

Ενότητας Ευρυτανίας



Ψ ή φ ι σ μ α τ η ς Π α ν ε υ ρ υ τ α ν ι κ ή ς

γ ι α τ η δ ι α τ ή ρ η σ η τ ο υ

α υ τ ο δ ι ο ί κ η τ ο υ τ ο υ

Θ ε ρ α π ε υ τ η ρ ί ο υ Χ ρ ο ν ί ω ν

Π α θ ή σ ε ω ν Ν . Ε υ ρ υ τ α ν ί α ς

Ψήφισμα με το οποίο εκ-φράζει την αντίθεσή της στησυγχώνευση του ΓηροκομείουΚαρπενησίου εξέδωσε η Πα-νευρυτανική Ένωση σε ανα-κοινωσή της με αποδέκτες με-ταξύ άλλων το Υπουργείο Ερ-γασίας Κοινωνικής Ασφάλισηςκαι Πρόνοιας καθώς και τουςΔήμους Καρπενησίου καιΑγράφων.«Το Διοικητικό Συμβούλιο τηςιστορικής ΠανευρυτανικήςΈνωσης, σε έκτακτη συνεδρία-σή του στις 31 Οκτωβρίου2012, μόλις πληροφορήθηκεαπό τον τοπικό τύπο τις προ-τάσεις που αφορούν στο Θε-ραπευτήριο Χρονίων Παθήσε-ων του Νομού Ευρυτανίας(Γηροκομείο) στα πλαίσια τηςδιαβούλευσης για τη συγχώ-νευσή του με άλλες ΜονάδεςΚοινωνικής Φροντίδας σε συ-νιστώμενα ανά ΠεριφέρειαΝομικά Πρόσωπα ΔημοσίουΔικαίου, εκφράζει ομόφωνατην αντίθεσή του σε οποιαδή-ποτε μορφή κατάργησης τουαυτοδιοίκητου του παραπά-νω Θεραπευτηρίου, καθότι: α.- Το Θεραπευτήριο ΧρονίωνΠαθήσεων Ευρυτανίας (γνω-στό ως Γηροκομείο Καρπενη-σίου) με τη σημερινή μορφή

διοίκησης λειτουργεί, κατάκοινή ομολογία, εύρυθμα καιυποδειγματικά. Κάθε μορφήσυγχώνευσής του με άλλεςΜονάδες Κοινωνικής Φροντί-δας της Περιφέρειας ΣτερεάςΕλλάδας σίγουρα θα δημιουρ-γήσει σοβαρότατα προβλήμα-τα στη λειτουργία του.β.-Το παραπάνω Θεραπευτή-ριο αποτελεί δημιούργημα,κυρίως, της ιδιωτικής πρωτο-βουλίας. Ήταν ένα όνειρο τωνΕυρυτάνων όπου γης από τιςαρχές της δεκαετίας του 1960,οπότε και έγιναν σχετικέςενέργειες από τον, τότε Πρό-εδρο της ΠανευρυτανικήςΈνωσης, αείμνηστο ΑνδρέαΠουρνάρα. Οι εργασίες του,τελικά, ξεκίνησαν κατά τις αρ-χές της δεκαετίας του 1980 μεενέργειες του Φιλεκπαιδευτι-κού Συλλόγου Καρπενησίουκαι σε οικόπεδο που παραχω-ρήθηκε από τον Δήμο Καρπε-νησίου. Το τότε ΔιοικητικόΣυμβούλιο της Πανευρυτανι-κής Ένωσης, σε αγαστή συ-νεργασία με το παραπάνωΣωματείο, συμμετείχε ενεργάκαι έπαιξε πρωταγωνιστικόρόλο για την ίδρυση και λει-τουργία του «ΓηροκομείουΚαρπενησίου», ενώ η συνει-

σφορά της Ένωσης Ευρυτά-νων Αμερικής «ΤΟ ΒΕΛΟΥΧΙ»,καθώς και άλλων Ευρυτάνωντης διασποράς, υπήρξε λίανκαθοριστική. γ.-Σημειώνεται, ιδιαίτερα, ότικαι σήμερα ακόμη η συνει-σφορά των απανταχού Ευρυ-τάνων για την εύρυθμηκαι υποδειγματική λειτουρ-γία του Ιδρύματος αυτούσυνεχίζεται, και το ενδιαφέ-ρον τους για τους ογδόντα καιπλέον συμπατριώτες μας τρο-φίμους του εξακολουθεί ναείναι αμείωτο. δ.- Τέλος, εκφράζουμε την πε-ποίθηση ότι η Πολιτεία τελικάδεν θα καταργήσει το αυτοδι-οίκητο του ΘεραπευτηρίουΧρονίων Παθήσεων της Ευρυ-τανίας, το γνωστό «Γηροκο-μείο μας», σε αντίθετη όμωςπερίπτωση οι κοινές, με άλ-λους φορείς, αντιδράσεις μαςθα είναι δυναμικές».

Για το Διοικητικό ΣυμβούλιοΟ ΠρόεδροςΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤ.

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣΟ Γεν. Γραμματέας

ΗΛΙΑΣ Γ. ΛΙΑΣΚΟΣ



-«ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΟΜΗΤΟΡΑ»

ΓΡΑΦΕΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΙ-

ΤΣΟΥ- ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕ-

ΔΡΙΟ ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΟΥΡΝΑ ΕΥΡΥ-

ΤΑΝΙΑΣ

-«Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΔΟΜΙΑΝΙΤΙΣΑ» ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ

ΓΙΑΝΝΗ Α. ΣΑΝΤΑΡΜΗ

-«ΠΡΩΤΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ» ΓΡΑΦΕΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ

ΚΙΤΣΟΥ- ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

-ΝΟΣΤΑΛΓΙΕΣ 1958

-Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΠΟΥΡΟΥ

ΣΤΗ ΓΡΑΝΙΤΣΑ

-ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗ ΠΙΤ-

ΤΑ

-ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚ-

ΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ ΑΠΟΠΕΡΑ-

ΤΩΘΗΚΑΝ

-Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ 12 ΕΥΡΥ-

ΤΑΝΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΤΗΝ

ΑΘΗΝΑ

-«ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ- ΕΝΑΣ ΠΟΙΗΤΗΣ

ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΜΑΣ» ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΑΦΥ-

ΛΑΣ

-ΕΛΛΕΙΨΗ ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΣΤΗ ΓΡΑΝΙΤΣΑ

-ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΣΤΑΦΥΛΑ ΣΤΗ ΜΝΗ-

ΜΗ ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ-ΝΙΚΟΛΗ ΤΖΕΛΕΠΗ

-ΠΑΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ

ΟΙ ΠΑΛΙΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΙ

ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

ΕΝ ΓΡΑΝΙΤΣΗ ΔΟΜΙΑΝΙΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΚΛΕΙΤΣΟΥΚΟΡΥΣΧΑΔΕΣ

-Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ –

ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ

-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΕΡΙ-

ΠΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ

ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΓΟΡΑ

-ΤΟ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ

ΠΕΤΡΟΥ ΓΙΑΤΑΓΑΝΑ

-Η ΜΑΧΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΡΠΕ-

ΝΗΣΙ (1949)

-ΥΔΡΟΜΥΛΟΙ

-«Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΚΟΡΥΣΧΑΔΕΣ» ΓΡΑ-

ΦΕΙ Ο ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΙΤΟΥΡΗΣ

-ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ

-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΒΑΛ-ΚΑΝΙΚΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣΤΟΥ 1912 ΜΕ ΑΦΟΡΜΗΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ 100ΕΤΩΝ, ΝΑ ΠΟΙΟΙ ΕΠΕΣΑΝΣΤΑ ΠΕΔΙΑ ΤΩΝ ΜΑΧΩΝΚΑΙ ΔΙΠΛΑΣΙΑΣΑΝ ΤΗΝΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ-ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑΑΠΟΔΗΜΩΝ ΚΛΕΙΤΣΟΥ-«Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΛΟΥ-ΚΑΣ ΣΩΖΕΙ ΤΗΝ ΚΟΡΙΤΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΟΜΗΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΤΟ ΕΤΟΣ 1941» ΓΡΑΦΕΙ Ο ΛΟΥ-ΚΑΣ ΠΑΥΛΕΤΣΗΣ-«ΘΕΡΙΖΟΥΝ Ο,ΤΙ ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΠΕΙΡΑΝΕ»ΓΡΑΦΕΙ Ο ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ -«ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ι. ΜΕΡΕΝΤΙΝΗΣ ΜΙΑ ΜΕΓΑ-ΛΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗΣ ΓΗΣ»ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΚΚΑΣ



Παιδεία: Πότε θα ενηλικιωθεί;Παιδεία: Πότε θα ενηλικιωθεί;

Γράφει ο Γιώργος Σταυράκης

Ο Μπέρτραντ Ράσσελ, Βρετα-νός φιλόσοφος, σε μια ομιλίατου στην καρδιά του Λονδίνουείχε πει «κοινωνίες που δεντολμούν να φέρουν αλλαγέςμιλούν πολύ για αυτές» ή αλ-λιώς αν δε θέλεις να πετύχειςτο στόχο σου μίλα πολύ γιααυτόν.Σε αυτήν την οξύμωρη νοοτρο-πία, εδώ και χρόνια, έχει πε-ριέλθει η νεοελληνική κοινω-νία και το σύστημα. Όλοι μι-λούν για όλα χωρίς να γίνεταιτίποτα. Με έναν ατέρμονοβερμπαλισμό από μια πλειάδαειδικών, και μη, που επιδίδον-ται σε έναν τριαντάχρονο διά-λογο για να λύσουν ζωτικάεθνικά θέματα, με κυρίαρχοεκείνο της παιδείας, χωρίς καιπάλι να γίνεται τίποτα ουσια-στικό.Επί τριάντα, και πλέον, συνεχήχρόνια, τόνοι μελάνι έχουν χυ-θεί, χιλιάδες απόψεις και προ-τάσεις έχουν ακουστεί, αλλάκατά κοινή ομολογία, το μεγά-λο εθνικό ζήτημα μεταρρύθμι-σης στην παιδεία παραμένειβαλτωμένο. Μοιάζει κάποιοιλαοί χωρίς καλά καλά να συ-νειδητοποιούν το λάθος δρόμοπου παίρνουν να μετατρέπουναντιμετωπίσιμα ζητήματα σεφαραωνικές πληγές. Ομφαλο-σκοπούντες συνδικαλιζόμενοιπου «καίγονται» για την έξοδο

της παιδείας από τη σημερινήκατάντια της, θυσιάζουν τομέλλον με την άρνηση σε όλα.Από πολλές δεκαετίες ακούμετους καθ’ ύλη αρμόδιουςυπουργούς να μας λένε ότι ηπαιδεία είναι εθνικό ζήτημακαι δεν επιδέχεται κομματικέςσκοπιμότητες και βολέματαημετέρων. Η πραγματικότητα,ωστόσο, είναι τελείως διαφο-ρετική. Όσοι γνωρίζουν την κα-τάσταση της παιδείας, σε όλεςτις βαθμίδες της, τα τελευταίαχρόνια διαπιστώνουν ότι πά-σχει, και πάσχει σοβαρά.Η παιδεία στον τόπο μας θαμπορούσε να πει κανείς πωςόχι μόνο δεν ενηλικιώθηκε, αλ-λά είναι ημιανάπηρη ακριβώςστον ίδιο γεωγραφικό χώροπου γεννήθηκε. Είναι ημιανά-πηρη γιατί πέρα από τις όποιεςεγκυκλοπαιδικές (τοπικές)γνώσεις, δεν κατόρθωσε μέχρισήμερα να διαμορφώσει σεκανένα ικανοποιητικό βαθμόαυτό που λέγεται ολοκληρω-μένες προσωπικότητες και κοι-νωνικοποιημένα άτομα. Ο με-γάλος παιδαγωγός Eric Frommμας λέει: Εκπαιδευτικό σύστη-μα που δεν έχει ως πρωταρχι-κό στόχο την διαμόρφωση χα-ρακτήρα, την κοινωνικοποί-ηση, και την αρμονική ένταξητων νέων παιδιών στο κοινωνι-κό σώμα είναι αποτυχημένο.

Στην αντίθετη περίπτωση πα-ράγονται χιλιάδες άτομα κοι-νωνικά ανενεργά και αποστα-σιοποιημένα από το σύστημαπου βγαίνουν να ζήσουν. Πα-ρακρατούν, ωστόσο, το δι-καίωμα για ασύμμετρες απαι-τήσεις και διεκδικήσεις χωρίςνα νιώθουν την παραμικρήυποχρέωση να ανταποδώ-σουν.Από την ανασύσταση του Ελ-ληνικού κράτους η παιδείαακολουθεί - λίγο ως πολύ - μιααντιφατική και αναντίστοιχηπορεία που δεν βρίσκεται σεεναρμόνιση με τη γενικότερηκοινωνική πραγματικότητα.Εξιδανικεύεται η ιστορία μαςως ανεπανάληπτη και μοναδι-κή, ωραιοποιείται η σπουδαίαμας καταγωγή και οι ηθικέςαρχές.Για τα νέα παιδιά δημιουργεί-ται μια εικόνα περίπου ιδανι-κή για τη χώρα των γονέων καιπρογόνων τους. Διδάσκεται οΣωκράτης, η πολιτεία του Πλά-τωνα και οι μεγάλες αξίες τηςφιλοπατρίας, της αρετής καιτης υπακοής στους νόμους καιτην κοινωνική δικαιοσύνη.Η μεγάλη έκπληξη - αντίφασηέρχεται αργότερα όταν αυτάτα παιδιά βγαίνουν στην κοι-νωνία και το επάγγελμα. Τότεδιαπιστώνουν στην πράξη ότιάλλες αξίες διδάχθηκαν και



άλλες υπερισχύουν στη ζωή.Τότε βλέπουν μια κοινωνίαπου παραπαίει ανάμεσα στηνυποκρισία, το έλλειμμα αληθι-νών αξιών, και την ξέφρενηιδιοτέλεια. Ο έγκριτος φιλόλο-γος καθηγητής, βραβευμένοςαπό την Ακαδημία Αθηνών,Παναγιώτης Βλάχος πολύ εύ-στοχα προσεγγίζει τη σημερινήπραγματικότητα με τα παρα-κάτω λόγια: «Ποικίλα πνευμα-τικά ρεύματα κινούνται με κα-

ταπληκτική ταχύτητα και επη-ρεάζουν ευρύτατα λαϊκάστρώματα παραλλήλως, ιδεο-λογική σύγχυση, θρησκευτικόςσυγκρητισμός και ηθική απο-χαλίνωση διασείουν τα θεμέ-λια των πνευματικών και ηθι-κών αξιών». Πολλοί από το χώ-ρο της παιδείας υποβάλλουνπροτάσεις, δείχνουν διακαέςενδιαφέρον για την παιδεία,και καλά κάνουν.Όμως δεν αρκεί να εντοπίζου-

με το πρόβλημα από τη μια ήτην άλλη πλευρά σε θεωρητι-κό επίπεδο. Δεν αρκεί να λέμεπως η παιδεία είναι το μέλλοντου Έθνους και να μένουμεεκεί, όπως δεν ήταν αρκετό γιατη γυναίκα του Καίσαρα απλάνα είναι τίμια. Έπρεπε να τοδείχνει κιόλας.

Ο κ. Σταυράκης είναι

Κοινωνιολόγος

και Συγγραφέας

Μπίρ παρά

Μία λίρα (μετζίτε) =100 γρό-σια. 1 γρόσι = 40 παράδες(χάλκινα κερμάτια, το μικρότε-ρης αξίας νόμισμα). Η έκφρα-ση παράδες ή άσπρα σήμαινεχρήματα. Ο τόκος δανείου(Μπόρτζι) ήταν ένας παράς γιακάθε γρόσι το μήνα δηλαδή30% το χρόνο. Η έκφραση«Μπίρ παρά»: Μπιρ, σταΤούρκικα, είναι ο αριθμός ένα(δηλαδή η έκφραση δηλώνειευτελές ποσόν).

Σε χρόνο Ντε Τε

Το dt (ντε τε) είναι μαθηματι-κό σύμβολο διαφορικού λογι-σμού που σημαίνει χρόνο πο-λύ μικρό, απείρως μικρό.

IQ

Το 4% των ανθρώπων έχει iq150 (ευφυΐα, τεστ νοημοσύ-νης). Ο βαθμός νοημοσύνηςτου μέσου ανθρώπου είναι100. Επιστημονικά αναπτύχτη-κε λογισμικό τεχνητής νοημο-σύνης 150.

10 λεπτά

Η διαίρεση της ώρας σε 60 λε-πτά άρχισε πρίν 5.000 χρόνιαστην πόλη Ουρούκ από τουςαρχαίους Σουμέρίους. Διότι το60 έχει 7 διαιρέτες ενώ το 10μόνο δύο.Απορία και θαυμασμό: Πως σεένα αρχικό κύτταρο περιέχον-ται όλες οι πληροφορίες καιοδηγίες για το σχηματισμόολόκληρου οργανισμού π.χ. τηλεπτομερειακή κατασκευή τηςβαλβίδας της καρδιάς, την το-ποθέτηση με ακρίβεια τωνκυττάρων του προσώπου ώστενα μοιάζουν στους γονείς

DΝΑ

Περιληπτικά για να μάθουμεγια το θαύμα της φύσεως πουείναι το DΝΑ (Ντί-Εν-Έη,δε(σ)οξυριβο(ζο)νουκλεϊ(νι)κόοξύ). Βρίσκεται-είναι το συ-στατικό των χρωματοσωμάτωντα οποία είναι πάντα στον πυ-ρήνα των κυττάρων. Τα χρω-μοσώματα είναι μικροσκοπικάλεπτά και μακριά νημάτιααποτελούμενα από χιλιάδες

διαφορετικών γονιδίων (βασι-κή βιολογική κληρονομική μο-νάδα) ενωμένων μεταξύ τουςσε σειρά κατά καθορισμένητάξη 3000 εκατομμυρίων βά-σεων). Ο άνθρωπος έχει 23ζεύγη χρωματοσωμάτων (τοένα είναι του φύλου). Προέρ-χονται από τον πατέρα και τημητέρα, που καταθέτονται στοπρώτο κύτταρο του νέου ορ-γανισμού.Το DΝΑ αποτελείται από δύοσπείρες σαν δύο ελικοειδείςσκάλες που πλέκονται μεταξύτους, μια μικρή δεξιόστροφηέλικα. Το DΝΑ παράγει ακριβή(αναδιπλασιασμό) αντιγραφήτου ώστε η γενετική πληροφο-ρία να μεταδίδεται αναλλοί-ωτη από κύτταρο σε κύτταρο,από γενιά σε γενιά. Η ολοκλή-ρωση της χαρτογράφησης τουανθρώπινου γονιδιόματος(DΝΑ) έγινε στα τέλη του 1990.Όπως με τα σύμβολα-αριθ-μούς 0-9 μπορεί να σχηματι-σθεί οποιοσδήποτε αριθμός.Όπως με τα 24 γράμματα αλ-φαβήτου παράγονται όλες οι

Γράφει ο Κώστας Σαρρής

Ξέρετε ότι:Ξέρετε ότι:



λέξεις (ολόκληρες βιβλιοθή-κες), όπως με τα 1 και 0 σχη-ματίζονται όλες οι πληροφο-ρίες στον Η/Υ, έτσι και το DΝΑσχηματίζεται από μόνον 4 βα-σικά συστατικά (βάσεις, χημι-κές ενώσεις) Α (Αδενίνη), C(Κητοσίνη), G (γουανίνη), και Τ(θυμίνη). Με την κατάλληληαλληλουχία τους γίνονται όλεςοι πληροφορίες - οδηγίες, κω-δικοποιείται το μήνυμα. ΤοDΝΑ μεταγράφεται σε RΝΑπου με τη σειρά του μεταφρά-ζεται σε πρωτεΐνες που είναιτα εκτελεστικά όργανα του σώ-ματός μας. Οι πρωτεΐνες, εκα-τομμύρια (στον άνθρωπο) αμι-νοξέων. Κάθε πρωτεΐνη γίνεταιαπό συνδυασμό περίπου 100αμινοξέων.Οι μεταλλάξεις (αλλαγή στησύσταση και δομή του γενετι-κού υλικού) προκαλούνταιαπό ακτινοβολίες, χημικά, κ.ά.Αν γίνουν σε γεννητικά κύττα-ρα (ωάριο, σπερματοζωάριο)

μπορούν να κληρονομηθούνστην επόμενη γενιά. Απόαπλές μεταλλάξεις προκύ-πτουν αρρώστιες (π.χ. στο γο-νίδιο DICER προκαλούν καρκί-νους), διαφορετικές στο αν-θρωπινό σώμα, προκύπτουναπό συνδυασμό - διαφορετικήαλληλουχία κάθε φορά. Εκα-τομμύρια χημικές αντιδράσειςανά δευτερόλεπτο γίνονταιστον οργανισμό μας με ελάχι-στα σφάλματα.

Σεισμός

Στην Ευρυτανία έχει σημειωθείη πιο χαρακτηριστική περίπτω-ση συσχέτισης φόρτισης τε-χνητής λίμνης με σεισμικήδραστηριότητα. Πρόκειται γιατην δημιουργία της Τεχνητήςλίμνης των Κρεμαστών πουπροκάλεσε απώλειες σε αν-θρώπινες ζωές μετά από ισχυ-ρό σεισμό. Η Ευρυτανία ΕΧΕΙΑΛΛΑΞΕΙ ΖΩΝΗ ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗ-ΤΑΣ από ζώνη 0.16 σε ζώνη

0.24, γεγονός που επίσης αυ-ξάνει τον κίνδυνο μεγάλων κα-ταστροφών, απώλειες σε αν-θρώπινες ζωές, μετά από ισχυ-ρό σεισμό μεγέθους 6.2R τοΦεβρουάριο του 1966. Ο σει-σμός αυτός προκάλεσε σημαν-τικές καταστροφές σε πολλάχωριά της Ευρυτανίας και η κυ-βέρνηση προκειμένου να στε-γάσει τους κατοίκους των χω-ριών και των οικισμών πουεπλήγησαν δημιούργησε το1969 στην περιοχή του Καρπε-νησίου τον οικισμό του Προ-φήτη Ηλία.

Ο κ. Σαρρής

είναι συνταξιούχος

εκπαιδευτικός και

συγγραφέας

Κριτική του Νικολάου Ι . Ζαγανιάρη

Ἀπό τή Μετάφραση στό Πρωτότυπο: Συμβολή στήν ἀνανέωση

τῆς διδασκαλίας τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν στή μέση ἐκπαίδευση

Ἀνδρεάς Βοσκός, Θεόδωρος Παπακωνσταντίνου, σέ συνεργασία μέ

Ἐρευνητική Ὁμάδα (Εκδόσεις Καρδαμίτσα Αθήνα 1992)

Σε συνέχεια του δέκατου τεύ-χους δημοσιεύουμε το δεύτε-ρο, και τελευταίο, μέρος τηςκριτικής του, προσφάτως με-ταστάντα και σπουδαίου φιλο-λόγου και καθηγητή, ΝικολάουΙωάννη Ζαγανιάρη στο βιβλίοτων Ανδρέα Βοσκού και Θεό-δωρου Παπακωνσταντίνου. Θα ακολουθήσουν και σε επό-μενα τεύχη κείμενα από το

πλούσιο συγγραφικό και ερευ-νητικό έργο του Νικολάου Ι.Ζαγανιάρη τα οποία δημοσιεύ-τηκαν στη μακρά διάρκεια τηςπορείας που διήνυσε ως υπη-ρέτης των γραμμάτων.

Μέρος Β’

Τό 6ον κεφάλαιον ἐπιγράφεται«Τά κλασσικά γράμματα καί οἱξένοι». Συντάκται τοῦ παρόν-

τος κεφαλαίου Εὖ. Καλούδη,Γῶ. Παπανδρέου, Αἴκ. Θεοδω-ροπούλου, Χαρά Κεχαγιᾶν.Ἐξετάζονται τά προγράμματακλασσικῶν σπουδῶν εἰς ταςκυριωτέρας εὐρωπαϊκᾶς χώ-ρας καί δή εἰς τήν Ἀγγλίαν,Γαλλίαν, Ἰταλίαν, Γερμανίαν.Γενική εἶναι ἡ διαπίστωσις τῆςπαραγνωρίσεως τῆς ἀξίας τῶνκλασσικῶν γραμμάτων κατά



τούς τελευταίους χρόνους. Εἰςτήν Γαλλίαν ἡ μελέτη τῶν Ἀρ-χαίων Ἑλληνικῶν καί τῶν Λατι-νικῶν εἶναι προαιρετική εἰς τόΓυμνάσιον, ἐνὤ εἰς τό Λύκειονεἶναι ὑποχρεωτική δί ὠρισμέ-νας κατευθύνσεις σπουδῶνκαί ἐξακολουθεῖ νά εἶναι προ-αιρετική διά τας λοιπᾶς κατευ-θύνσεις. Ἀξιοσημείωτος ἡ ση-μασία ἡ διδομένη εἰς τήν διδα-σκαλίαν τοῦ Λεξιλογίου, τῆςΓραμματικῆς καί τοῦ Συντακτι-κοῦ.Εἰς τήν Ἰταλίαν δίδεται ἰδιαιτέ-ρα σημασία εἰς τήν σπουδήντῆς Λατινικῆς γλώσσης καίγραμματείας εὐλόγως, ἐφ’ὅσον ἡ Λατινική εἶναι ἡ μήτηρκαί τροφός τῆς ἰταλικῆς γλώσ-σης.Εἰς τάς δύο τάξεις τοῦ Γυμνα-σίου, εἰς τάς ὁποίας διδάσκε-ται ἡ Λατινική, δίδεται ἔμφα-σις εἰς τήν μελέτην τῆς γλώσ-σης καί τήν βαθμιαίαν γνωρι-μίαν αὐτῆς ἐκ τῆς ἀναλύσεωςκαταλλήλων ἐπιλεγμένων κει-μένων. Τά κείμενα, συμφώνωςπρός τό ἐπίπεδόν των μαθη-τῶν, εἶναι κυρίως ἱστορικά.Ἡ διδασκαλία εἰς τό Λύκειονἀποβλέπει εἰς τήν ἱστορικήνπαρουσίαν τήν ΛατινικῆςΓραμματείας διά τῆς ἐπιλογῆςκειμένων τῶν ἀριστέων τοῦρωμαϊκοῦ πνεύματος, ὡς εἶναιὁ Βεργίλιος, ὁ Καίσαρ, ὁ Κικέ-ρων, ὁ Λουκρήτιος, ὁ Κατουλ-λος, οἱ κωμικοί Πλαῦτος καίΤερέντιος, ὡς καί ὁ ἱερός Αὐ-γουστίνος. Ἡ διδασκαλία τῆςλατινικῆς γραμματείας γίνεταιμετά παραλλλήλου ἀναφορᾶςεἰς τήν ἐξέλιξιν τῆς ἑλληνικῆςλογοτεχνίας. Ἀξιοσημείωτοςεἶναι ἡ προσοχή, ἡ ὁποία δίδε-

ται εἰς τήν λατινικήν μητρικήν.Τά ἀρχαῖα ἑλληνικά διδάσκον-ται ἐπιμελῶς εἰς τό ΚλασσικόνΛύκειον. Ἡ ἀρχαία ἑλληνικήπαιδία θεωρεῖται ἀπαραιτή-τως διά τόν ἰταλικόν πολιτι-σμόν. Ὅπως συμβαίνει εἰς τάλατινικά, εἰς τάς δύο τάξεις τοῦΓυμνασίου διδάσκονται ἁπλάκείμενα, διά τῶν ὁποίων οἱ μα-θηταί εἰσάγονται εἰς τήν γνω-ριμίαν τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης.Εἰς τό λύκειον διδάσκονται οἱκυριώτεροι Ἕλληνες συγγρα-φεῖς, ὡς ὁ Ὅμηρος, ὁ Πίνδα-ρος, οἱ Λυρικοί ποιηταί, ἡ Σαπ-φώ, οἱ μεγάλοι τραγικοί ποι-ηταί, ὁ Δημοσθένης, ὁ Ἰσοκρά-της, ὁ Πλάτων (οὐχί Πλάτωναςὡς γράφεται), ὁ Ἀριστοτέλης,συγγραφεῖς τῶν ἑλληνιστικῶνχρόνων μετά μεγαλειτέρας ἐμ-φάσεως εἰς τήν ἑλληνορρω-μαϊκήν ἐποχήν. Καί ἐνταύθαἀξιοσημείωτος εἶναι ἡ ἐξέτα-σις βασικῶν στοιχείων τῆς ἑλ-ληνικῆς μητρικῆς, ἥτις θά εἶχενά διδάξη ἠμᾶς τούς παραμε-λοῦντας ταύτην.Ἡ λατινική γλώσσα καί γραμ-ματεία διδάσκεται καί εἰς τόἘπιστημονικόν Λύκειον (LiceoSoiontifico) ἐπί τρεῖς ἕως πέν-τε ὥρας ἐβδομαδιαίως, ἀνα-λόγως τῆς τάξεως. Καί ἐνταύ-θα εἰς τας κατωτέρας τάξεις δι-δάσκεται κυρίως ἡ γλώσσαμετ’ ἐπιλογῆς ἁπλῶν κειμένων,ἐν ὤ εἰς τάς ἀνωτέρας τάξειςδιδάσκονται συστηματικώτε-ρον οἱ κυριώτεροι Λατίνοι συγ-γραφεῖς τῶν κλασσικῶν, ἀλλάκαί τῶν χριστιανικῶν χρόνων.Τά σχολικά προγράμματα τῆςΓερμανίας, χώρας μετά μακρᾶςκαί εὐδοκίμου θητείας εἰς τήνθεραπείαν τῆς Κλασσικῆς Φι-

λολογίας, ἀλλά καί τῆς ἐπιστή-μης γενικώτερον, παρουσιά-ζουν ἰδιαίτερον ἐνδιαφέρον.Εἰς τό παρόν σύγγραμμα ἐξε-τάζεται ἡ διδασκαλία τῶν Λα-τινικῶν εἰς τήν Βαυαρίαν. Ἡγερμανική αὐτή χώρα μέ τήνμακράν πολιτιστικήν παράδο-σιν εἶναι πάντοτε ἀξιόλογονκέντρον κλασσικῶν σπουδῶν.Κατά τό πρόγραμμα τῶν βαυα-ρικῶν ἐκπαιδευτικῶν ἀρχῶν ἡἐνασχόλησις μέ τόν κόσμοςτῶν ἀρχαίων πρέπει νά προ-σφέρεται μέ τρόπον ἐνδιαφέ-ρονται καί φιλικόν, προκειμέ-νου νά διευρύνουν οἱ μαθηταίτάς γνώσεις αὐτῶν καί νά πα-ρακινηθοῦν εἰς τήν διαμόρφω-σιν προσωπικῆς ἀπόψεως. Ἔρ-χονται εἰς ἐπαφήν μέ σημαντι-κά κείμενα κλασσικῶν συγγρα-φέων καί εἰσάγονται εἰς τήνσπουδήν τῆς συνεχείας τῆς ἀρ-χαίας ἐπιστήμης διά μέσουτων αἰώνων. Ἀναγνωρίζουν τάἴχνη τοῦ ρωμαϊκοῦ πολιτισμοῦεἰς τήν Βαυαρίαν, ἐν ὤ εἰς τάκείμενα τοῦ Μεσαίωνος, τῆςἈναγεννήσεως καί τῶν νεωτέ-ρων χρόνων διαγινώσκουν τήνἀθανασίαν τῶν Λατινικῶν. Γε-νικῶς εἰς τήν γερμανικῆς ἐκ-παίδευσιν λαμβάνεται ἰδιατέ-ρα φροντίς διά τήν ὀρθήν ἐκ-μάθησιν τῆς Λατινικῆς ὡς βά-σεως τῶν εὐρωπαϊκῶν γλωσ-σῶν καί ὡς ὀργάνου τοῦ ρω-μαϊκοῦ πολιτισμοῦ.Μετά τήν περιεκτικήν ἐπισκό-πησιν τῆς διδασκαλίας τῶνκλασσικῶν μαθημάτων εἰς τάςπερισσοτέρας εὐρωπαϊκᾶς χώ-ρας οἱ συντάκται προβάινουνεἰς ὠρισμένα συμπεράσματα.Παρατηρεῖται εἰς τάς περισσο-τέρας χώρας ὑποβάθμισις τῶν



κλασσικῶν σπουδῶν ὀφειλο-μένη εἰς τόν τεχνολογικόν χα-ρακτήρα ὀργανώσεως τῆς παι-δείας ἀπό τοῦ 1960 καί ἐντεῦ-θεν. Ἡ κατάπτωσις αὐτήν τῶνσπουδῶν δέν ἐβράδυνε νά ἔλ-θη καί εἰς τήν Ἑλλάδα, χωρίς ἐντοσούτω ἡ χώρα ἠμῶν νά ἔχηἐπιδείξη ἀνάλογον πρός τάςεὐρωπαικᾶς χώρας πρόοδονεἰς τάς θετικᾶς ἐπιστήμας καίτήν τεχνολογίαν. Ἀτυχῶς εἰςτήν Ἑλλάδα τά κλασσικά γράμ-ματα ἔχουν ὑποβαθμισθῆ εἰςμεγαλειτέρον βαθμόν ἤ εἰς τάςχώρας τῆς Εὐρώπης. Ἐκεῖ ἔχειγίνη ἀντιληπτόν το κενόν τοπροερχόμενον ἐκ τῆς παραμε-λήσεως τῶν κλασσικῶν γραμ-μάτων καί καταβάλλονται σύν-τονοι προσπάθειαι πρός ἐπα-νόρθωσιν. Βεβαίως δίδεται ἔμ-φασις εἰς τήν διδασκαλίαν τῶνΛατινικῶν λόγω τῶν ἰδιαιτέ-ρων δεσμῶν τῶν Εὐρωπαίωνπρός αὐτά. Τά Ἀρχαῖα Ἑλληνι-κά δέν παραμερίζονται εἰς τήνπροσπάθειαν αὐτήν ἀναστη-λώσεως τῶν ἀνθρωπιστικῶνγραμμάτων, ἀλλά θεωροῦνταιβ’ μάθημα, ὡς παρ’ ἠμίν τάΛατινικά, τά ὁποῖα ἀτυχῶςἔχουν ὑποβαθμισθῆ εἰς πολύμεγαλείτερον βαθμόν ἤ τά Ἑλ-ληνικά ἐν Εὐρώπη. Ὡς ὀρθῶςἐπισημαίνουν οἱ συγγραφεῖς,ἡ διδασκαλία τῆς Ἀρχαίας Ἐλλ-ληνικῆς εἰς τάς νεολατινικᾶςχώρας πρέπει νά ἀποτελῆ δίἠμᾶς μέτρον συγκρίσεως καίἀναλογικόν πρότυπον διά τήνδιδασκαλίαν τῶν Λατινικῶνπαρ’ ἠμίν. Ὅσον ἀφορᾶ εἰς τάἈρχαῖα Ἑλληνικά, πρέπει νά γί-νη ἀντιληπτόν ὅτι δέν εἶναι δί’ἠμᾶς ξένη γλώσσα, ἀλλ’ ἡ γε-νέτειρα, ἡ γνῶσις τῆς ὁποίας

κρίνεται ἀπαραίτητος, πλήντῶν ἄλλων δερεῶν καί διά τήνπληρεστέραν ἐκμάθησιν καίκατανόησιν τῆς Νέας Ἑλληνι-κῆς.Εἰς τό ζ’ κεφάλαιον ἐξετάζονταιαἵ θεωρίαι ἀναλυτικῶν προ-γραμμάτων καί ἡ δόμισις τοῦcurriculus. Μετά προσεκτικήνἐξέτασιν τῶν διαφόρων θεω-ριῶν ὑποστηρίζεται ὅτι τό ΑΠπρέπει νά ἐμπνέεται ἀπό τήνἀρχήν τῆς εὐκαμψίας ὅσονἀφορᾶ εἰς τήν ἀνανέωσιν τῆςὕλης καί εἰς τήν πρωτοβουλίανδιδασκόντων καί διδασκομέ-νων. Συντάκται τοῦ παρόντοςκεφαλαίουν Ἰω. Παπανδρέουκαί Αἴκ. Θεοδωροπούλου. ΤόCurriculum εἶναι μιά νέα μορ-φή ΑΠ, διαφορετικοῦ ἀπόἐκεῖνα, τά ὁποῖα μέχρι πρό τι-νός ἴσχυουν εἰς ἀρκετᾶς εὐρω-παϊκᾶς χώρας καί εἰς τήν ἡμε-τέραν χῶραν. Κατά τόν εὔστο-χον ὁρισμόν τοῦ K. West-phalen τό Curriculum δέν ἀντι-προσωπεύει ἁπλῶς ἐν νέον εἶ-δος, ἀλλ’ ἐν πρωτογενές πρό-τυπον διδασκαλίας, τό ὁποῖονπεριλαμβάνει τούς γενικούςσκοπούς ἑκάστου μαθήματος,ὡς καί τήν μέθοδον καί μέσαδιδασκαλίας. Συμφώνως πρόςτήν ψυχολογίαν τῆς μαθήσεωςἡ νέα μάθησις πρέπει νά ἱκα-νοποιῆ τά ἐνδιαφέρονται καίνά ἀνταπροκρίνεται εἰς τάςἀπαιτήσεις τῆς ἡλικίας τοῦ μα-θητοῦ καί τῆς ἐποχῆς.Μετά τήν μεθοδικήν ἐξέτασιντῆς δομήσεως καί ἐφαρμογῆςτοῦ curriculum εἰς ξένας χώραςμέ μακράν ἐκπαιδευτικήν πα-ράδοσιν οἱ συγγραφεῖς ἐξετά-ζουν τήν πρότασιν διά τόν σχε-διασμόν ἑνός ἑλληνικοῦ cur-

riculum μέ ἔμφασιν εἰς τήν δι-δασκαλίαν τῶν Ἀρχαίων Ἑλλή-νων, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ καί τόβασικόν θέμα τοῦ παρόντοςσυγγράμματος. Ἐν τῇ μερίμνηαὐτῶν διά τήν ἀνόρθωσιν τῆςδιδασκαλάιας τῶν ΑΕ εἰς τήνΜέσην Ἐκπαίδευσιν οἱ συγ-γραφεῖς προβαίνουν εἰς ἐρευ-νητικόν σχεδίασμα διά τήνἐφαρμογήν νέων διδακτικῶνμεθόδων ἀρχαίας γλώσσης καίγραμματείας. Ὀρθῶς τονίζεταιὅτι «γιά τή χώρα μᾶς ὑπάρχειμοναδικότητα ὡς πρός τά χα-ρακτηριστικά της γλώσσας, τῆςἀρχαίας ἑλληνικῆς γραμματεί-ας, ἀφοῦ ἡ σημερινή γλώσσαμᾶς εἶναι ἱστορική συνέχειακαί ἐξέλιξη τῆς Ἀρχαίας Ἑλλη-νικῆς Γλώσσας». Πάντως, συμ-φώνως πρός τήν διαπίστωσινταύτην, καλόν εἶναι νά τηρῆταιἡ ὀρθογραφία τῆς ἑνιαίας ἑλ-ληνικῆς γλώσσης καί ἡ ὀρθήγραφή τῶν προθέσεων. Οὕτωσέλ. 233 ἀντί ἐπιμέρους γρα-πτέον ἐπί μέρους, σέλ. 229,232ἀντί ὑπόψη γραπτέον ὑπ’ὄψιν, σέλ. 260 ἀντί ἐξάλλου γρ.ἐξ ἄλλου, ἀντί ἐνόψει γρ. ἐνὄψει. Ὀρθῶς ἐπισημάνεται ὅτιἐν τῷ πλαισίω τῶν ἐποπτικῶνμέσων ἐπιβάλλεται ἡ διδασκα-λία εἰς τόν ἀρχαῖον ναόν, τόμουσεῖον, τό ἀρχαῖον θέατρονκαί ἄλλους ἀρχαιολογικούςχώρους.Εἰς τό 9ον κεφάλαιον, τόὁποῖον πραγματεύεται ὁ Να-πολέων Μήτσης, γίνεται λόγοςδιά τήν διδασκαλίαν τοῦ ἀρ-χαίου ἑλληνικοῦ λόγου εἷς τοΓυμνάσιον, ἐπιχειρεῖται δέγλωσσολογική προσέγγισιςτοῦ προβλήματος. Δεόντωςἐπισημαίνεται ὅτι ἐπιβάλλεται



ἤ μόνιμος, δημιουργική καίδιαλεκτική ἐπαφή τῶν Νεοελ-ληνῶν μέ τόν ἀπέραντον γλωσ-σικόν πλοῦτον τοῦ ἑλληνικοῦπαρελθόντος. Πάντως ὀρθήτυγχάνει ἡ διαπίστωσις ὅτι τόπρόβλημα δέν εἶναι πλέον ἄνπρέπει νά διδάξωμεν τά ΑΕ,ἀλλά πώς πρέπει νά διδάξω-μεν αὐτά ὀρθῶς.Εἰς τό 10ον κεφάλαιον, τόὁποῖον συντάσσουν οἱ δύοσυγγραφεῖς καθηγηταί τή συ-νεργασία τῆς Αἴκ. Θεοδωρο-πούλου καί τοῦ Β. Χαραλαμ-πάκου, ἐπιχειρεῖται σχεδια-σμός προγράμματος ἀρχαίαςἑλληνικῆς γραμματείας καίγλώσσης διά τό γυμνάσιον.Ἀξιοσημείωτα ὅσα γράφονταιδιά τήν σκοποθεσίαν τοῦ μα-θήματος. Οἱ μαθηταί πρέπεινά γνωρίσουν ἐκ τῆς ἱστορίας,ἀλλά καί ἐκ τῆς διδασκαλίαςτῶν ἀρχαίων κειμένων τήνἀξίαν τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦπολιτισμοῦ.Ἅς ἐπιτραπῆ νά ἐκφράσωμενἐνταύθα ἐπιφυλάξεις διά τήνδιδασκαλίαν τῶν ΑΕ ἐκ μετα-φράσεων κυρίως καί κατά δεύ-τερον λόγον ἐκ τοῦ πρωτοτύ-που. Νομίζομεν ὅτι πρέπει νάἰσχύει τό ἀντίθετον: τά περισ-σότερα κείμενα πρέπει νά δι-δάσκωνται ἐκ τοῦ πρωτοτύ-που, τά ὀλιγοτέρα δέ ἐκ μετα-φράσεως (ἄν τοῦτο κρίνεταιἀναγκαῖον). Ἀντιθέτως συμ-φωνοῦμεν ὅτι ἡ ἐπιλογή τῶνκειμένων πρέπει νά γίνηται ἐκτῆς κλασσικῆς ἀρχαιότητος κα-τά κυρίον λόγον, ἀλλά καί ἐξἄλλων περιόδων τοῦ ἑλληνι-σμοῦ, τῶν μετακλασσικῶν, χρι-στιανικῶν καί βυζαντινῶν χρό-νων.

Ἀπό τή μετάφραση τοῦ πρωτο-τύπου, ὅρος πού ἔδωκε τόν τίτ-λον τοῦ παρόντος συγγράμα-τος, εἶναι τό θέμα τό ὁποῖον εἰ-σηγήθη ὁ ἐκ τῶν συγγραφέωνἈνδρεάς Βοσκός εἰς Συμπόσιονδιά τήν Διδασκαλίαν τῆς Ἀρ-χαίας Ἑλληνικῆς Γλώσσης καίΠολιτισμοῦ. Ἐπιλέγεται τόπροοίμιον τῆς Ἰλιάδος ἐν τῷπρωτοτύπω κειμένω καί ἐν με-ταφράσει διά τήν γλωσσικήνκυρίως διδασκαλίαν.Ἰδιαιτέρα ἔμφασις δίδεται εἰςτήν ἐτυμολογίαν οὐ μόνον εἰςτά ὅρια τῆς ἑλληνικῆς γλώσ-σης, ἀλλ’ ἐν συγκρίσει μετά τῆςλατινικῆς γλώσσης καί τῶν νε-ωτέρων εὐρωπαϊκῶν γλωσ-σῶν. Ἡ ἐτυμολογική αὐτή σύγ-κρισις φαίνεται ἰδιαιτέρως ἑλ-κυστική καί ἀποδοτική.Εἰς τήν παράγραφον «Κατανο-μή καί ἀνάλυση διδακτέαςὕλης» ἅς ἐπιτραπῆ νά ἐκφρά-σωμεν τήν ἔντονον ἀντίθεσινδιά τόν χαρακτηρισμόν τοῦ πο-λυτονικοῦ συστήματος ὡς νε-κροῦ καί δυσνόητου πλέον.Νεκροί πνευματικῶς εἶναι οἱβιαίως ἐπιβάλοντες ὡς κλέπταιἐν νυκτί τό διαβόητον πνευμα-τοκτόνον μονοτονικόν σύστη-μα καί οἱ ἀκολουθοῦντες τοῖςἴχνεσι τούτων, ἀρνούμενοι τήνπολιτιστικήν παράδοσιν τοῦἔθνους ἤμων. Πολλοί λόγιοιγράφουν πάντοτε εἰς τό κατάπαράδοσιν πολυτονικόν σύ-στημα, νομίζομεν δέ ὅτι τό πα-ράδειγμα αὔτων ἔπρεπε νάἀκολουθήσουν οἱ ἐκπαιδευτι-κοί, ἀρνούμενοι νά ἐφαρμό-σουν τόν τυραννικόν νόμον.Εἰς τό παρόν σύγγραμμα ἐπι-τάσσεται Παράρτημα περιλαμ-βάνων ἐν περιλήψει τά πορί-

σματα σεμιναρίου διά τήν δι-δασκαλίαν τῆς ἀρχαίας ἑλληνι-κῆς γλώσσης καί τοῦ ἀρχαίουἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ, τοῦ συ-νελθόντος εἰς Λεμεσόν ἀπό 28-31 Μαΐου 1991. Τό σεμινάριονὠργανωθῆ ὑπό τοῦ Παιδαγω-γικοῦ ἰνστιτούτου Κύπρου καίτῆς Διευθύνσεως Μέσης Ἐκ-παιδεύσεως τοῦ ὙπουργείουΠαιδείας τῆς Κύπρου ἐν συ-νεργασία μετά τοῦ Συμβουλί-ου τῆς Εὐρώπης. Ἔλαβον μέ-ρος τεσσαράκοντας περίπουΚύπριοι ἐκπαιδευτικοί καίτινεςΕὐρωπαῖοι ἐκπαιδευτικοί. ἘξἙλλάδος συμμετέσχον οἱ καθη-γηταί τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθη-νῶν Γεώργιος Μπαμπινιώτηςκαί οἱ συγγραφεῖς τοῦ παρόν-τος ἔργου Ἀνδρέας Βοσκός καίΘεόδωρος Παπακωνσταντί-νου.Μεταξύ των ἰδιαιτέρων στό-χων τοῦ συνερδρίου ἦτο νάδώση εἰς τούς φιλολόγους τῆςΚύπρου τήν εὐκαιρίαν νά ἀν-ταλλάξουν ἰδέας καί ἀπόψειςμετ’ ἄλλων καθηγητῶν ἐξ ἄλ-λων χωρῶν τήν Εὐρώπης σχε-τικῶς πρός τούς ἀποτελεσματ-κωτέρους τρόπους διδασκα-λίας τῆς ΑΕ γλώσσης καί τοῦΑΕ πολιτισμοῦ. Ἄλλος στόχοςτοῦ συνεδρίου ἦτο νά ἐνθαρ-ρύνη τήν χρησιμοποήισιν τῶνπρωτογενῶν πηγῶν, ἤτοι μου-σείων καί ἀρχαιολογικῶν χώ-ρων εἰς τήν διδασκαλίαν τοῦΑΕ πολιτισμοῦ.Ἐπί τῇ βάσει τῶν στόχων τοῦσυνεδρίου ὑπεστηρίχθη ὅτιπρέπει νά γίνηται διαχρονικήδιδασκαλία τῆς ἑλληνικῆςγλώσσης εἰς τό Γυμνάσιον.Συμφώνως πρός τήν προσέγγι-σιν αὐτήν ἐπιχειρεῖται ἡ ἐξοι-



κείωσις τῶν μαθητῶν μέ κεί-μενα ὅλων των μορφῶν τῆς ἑλ-ληνικῆς γλώσσης, ἤτοι ΑΕ, Βυ-ζαντινῆς, Λόγιας. Ἡ ἐπικρατή-σασα ἄποψις διά τήν σπουδήντῆς ΑΕ εἶναι ὅτι αὐτή δέον νάἐπιχειρῆται διά τῆς συνεξετά-σεως πρωτοτύπων κειμένωνκαί τῆς μεταφράσεως αὐτῶνκαί μέ ἀφετηρίαν τήν μετά-φρασιν. Ἀπό τή μετάφρασηστό πρωτότυπο εἶναι ἡ συναι-νετική, ὡς ὑπό τῶν εἰσηγητῶντοῦ συνεδρίου ἀχαρακτηρί-σθη, πρότασις, ἥτις ἔδωκε τόντίτλον εἰς τά παρόν συνγράμ-μα. Ἀσφαλῶς διεγείρεται τόδιαφέρον τῶν μαθητῶν, ὅτανδιδάσκωνται κείμενα τῆς ΑΕσχετικά πρός τήν παλαίφατοντῆς νήσου ἱστορίαν, τά ἀρχαι-ολογικά μνημεῖα, τά χαλκουρ-γεῖα τῆς ἀρχαιότητος, τήν χλω-ρίδα καί πανίδα τῆς νήσου κ. λ.Συνιστᾶται ἡ τακτική ἐπίσκε-ψις εἰς ἀρχαιολογικούς χώ-ρους, μουσεῖα, ἐργαστήριαπρός γενικωτέραν μόρφωσιν,ἀλλά καί πρός διασάφησιν τῶνἀρχαίων κειμένων τῶν πραγ-ματευομένων τοιαῦτα θέματα.Δεόντως ὑπογραμμίζεται ἡπαιδευτική ἀξία τῶν τακτικῶνἐπισκέψεων τῶν μαθητῶν εἰςμουσεῖαι καί ἀρχαιολογικούςχώρους, τῶν ἀψευδῶν τούτων

μαρτύρων τῆς ἑλληνικότητοςτῆς νήσου, τήν ὁποίαν ἐθελο-τυφλοῦντες λησμονοῦν οἱἰσχυροί της γῆς.Γενικῶς τό συλλογικῶν τοῦτοἔργον ὑπό τήν κατεύθυνσιντῶν ἐπιλέκτων καθηγητῶν δια-κριθέντα διά τήν ἐπιμέλειαντῆς ἐκδόσεως, τήν μεθοδικό-τητα εἰς τήν ἐπιλογήν τῶν θε-μάτων, τήν ὁμαλήν μετάβασινἀπό τῶν παλαιοτέρων εἰς τούςνεωτέρους χρόνους. Ἡ βιβλιο-γραφία ἐκτενής καί ἀρκούντωςἐνημερωμένη. Θά ἦτο, νομίζο-μεν, πληρεστέρα, ἄν συμπε-ριελάμβανε τό περιώνυμον πε-ριοδικόν «Πλάτων» τῆς Ἑται-ρείας Ἑλλήνων Φιλολόγων, εἰςτό ὁποιόν παρατίθενται ση-μαντικά ἄρθρα φιλολογικοῦκαί παιδαγωγικοῦ περιεχομέ-νου, ὡς καί τά ἐκπαιδευτικάσημειώματα, τά ὁποῖα συνέ-γραψε κατά τό πλέιστον ὁ ἀεί-μνηστος πρόεδρος τῆς Ἑταιρεί-ας Ἑλλήνων Φιλολόγων Πανα-γιώτης Γεωργοῦντζος. Η Εται-ρεία Ἑλλήνων Φιλολόγων ἀγω-νίζεται πάντοτε μετά προση-λώσεως καί ἀγάπης πρός τάἀνθρωπιστικά γράμματα καίτῶν κλασσικόν πολιτισμόν καίἀσφαλῶς συντελεῖ σπουδαίωςεἰς τήν ἀναγνώρισιν ὑπό τῆςπολιτείας, ἔστω τήν ἑνδεκάτην

ὥραν, τῆς σπουδαιότητος τῶνἀρχαίων ἐλλληνικῶν εἰς τήνἐκπαίδευσιν. Διοργάνωσε ὀλί-γον παλιότερον, ἀλλά καί προ-σφάτως, συνέδρια διά τήν δι-δασκαλίαν τῶν ἀρχαίων ἑλλη-νικῶν εἰς τήν ἐκπαίδευσιν καίπεριβάλλει μετά στοργῆς καίἀγάπης πάσαν κίνησιν ἀπο-βλέπουσαν εἰς τήν βελτίωσιντῆς διδασκαλίας καί τήν χρησι-μότητα αὐτῆς εἰς τό σχολεῖον.Ἡ συμβολή τῆς ἐρευνητικῆςὁμάδος τῶν καθηγητῶν Ἀν-δρέου Βοσκοῦ καί ΘεοδώρουΠαπακωνσταντίνου εἰς τήνἀνανέωσιν τῆς διδασκαλίαςτῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν εἰς τήνΜέσην Ἐκπαίδευσιν εἶναι ση-μαντική. Θά ἦτο ἀξιολογώτε-ρον τό πάντοτε ἐπικάιρον τοῦ-το ἔργον, ἄν ἐγράφετον εἰς τήνἀπό αἰώνων καθιερωμένηνπολυτονικήν γραφήν καί ἄνἐφηρμόζοντο οἱ κανόνες τῆςγραμματικῆς της ἑνιαίας ἑλλη-νικῆς γλώσσης, ἥτις ἁρμονικήνπαρουσιάζει ἑνότητα ἀπό τῶνὁμηρικῶν μέχρι τῶν καθ’ ἠμᾶςχρόνων.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ι. ΖΑΓΑΝΙΑΡΗΣ



Νέα στήλη

Σε αυτή τη νέα μας στήλη «βουτάμε» στο αρχείο της «Ευρυτανίας», της προγόνου εφημερίδαςτου περιοδικού που κρατάτε στα χέρια σας, και αναδημοσιεύουμε πολύτιμο αρχειακό υλικό, ση-μαντικής ιστορικής σημασίας, από την 20ετή πορεία της. Πραγματικά ντοκουμέντα που δεν εί-χαν δημοσιευθεί πουθενά αλλού και μαρτυρίες που δεν είχαν δει το φως της ημέρας μέχρι τότεκαι που έχουν ξεχαστεί σήμερα. Είναι καιρός αυτές οι πληροφορίες να «απαθανατιστούν» μέσω της ψηφιακής εποχής που δια-νύουμε και να επανεξεταστούν μέσα από το πρίσμα δεκαετιών. Σε αυτό το τέυχος διαβάζουμε τι έγραφαν πριν εξήντα δυο περίπου χρόνια, το 1950, οι ιερείςτων χωριών και οικισμών της Ευρυτανίας Λεπιανά, Νέο Αργύρι, Λιθοχώρι, Νεράιδα, Δυτική Φραγ-κίστα και Κορίτσα Κλειτσού, για την ιστορία της κάθε Κοινότητας.Στα κείμενα περιέχονται πληροφορίες για τη Γεωγραφική τοποθέτηση, την οικονομική και κοι-νωνική ζωή, τον πληθυσμό, την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα και πάρα πολλά άλλα σημαντικάστοιχεία που αφορούν στις Κοινότητες, τους συνοικισμούς και οικισμούς της Ευρυτανίας μέσααπό την ματιά των ιερομένων της δεκαετίας του 1950.Εκείνη την εποχή ο τότε Μητροπολίτης Ναυπακτίας και Ευρυτανίας, στην προσπάθειά του νασυγκεντρώσει ιστορικά στοιχεία για τις Κοινότητες που υπάγονταν στη Μητρόπολή του, έστειλεπρος όλους τους κληρικούς έγγραφο με το οποίο ζητούσε να του γνωστοποιήσουν κάθε στοιχείοπου αφορούσε στα χωριά τα οποία υπηρετούσαν.Οι ιερείς απάντησαν εγγράφως, αφού πιο πριν συγκέντρωσαν οποιοδήποτε στοιχείο έκριναν ση-μαντικό και το οποίο προέρχονταν είτε από την παράδοση, είτε από τις αφηγήσεις των γεροντό-τερων κατοίκων των ενοριών τους.Οι απαντήσεις αυτές περιέχουν, πέρα από στοιχεία για τις κοινότητες, όπως είναι τα ήθη, τα έθι-μα και η ζωή των κατοίκων τους, και αρκετά στοιχεία που άπτονται της φαντασίας των συντακτώντους ή αυτών που τα διηγήθηκαν (νεράιδες κ.λ.π.). Όμως, παρ' όλα αυτά, δεν παύουν να αποτε-λούν σημαντικά στοιχεία.Η «Ε», δεν έκανε καμιά επέμβαση στα κείμενα, παρά μόνο όπου υπήρχαν σοβαρά ορθογραφι-κά λάθη.

«Έκθεσις ειδική περί του χωρίου...»

Τα ΛεπιανάΚατ' άγραφους παραδόσεις τοχωρίον τούτο ευρίσκετο ειςτους πρόποδας του νυν χωρί-ου και ωνομάζετο Αγνάντια έν-θα τώρα είναι αγροί οίτινεςκαλλιεργούμενοι φανερώ-νουν, ότι ήσαν εις την τοποθε-σίαν ταύτην κτίρια οικιών καιυπάρχει άγραφος παράδοσιςότι κρύβονται εκεί αρχαία αν-τικείμενα. Το χωρίον τούτο, ηκατ' άλλους η πόλις, επροστα-

τεύετο από ανατολάς μεν, μεμικρόν πύργον του οποίου σώ-ζονται μερικά τείχη. Από νότονδε από κάστρον του οποίουτην αρχαίαν υπάρξιν μαρτυ-ρούν τα σημερινά ερείπια. Οχώρος τούτος σήμερον καλ-λιεργείται. Πως όμως μετεφέρ-θη εις την τωρινήν τοποθεσίανήτις ευρίσκεται εις τους πρό-ποδας του βουνού Τσούκα καιεις απόστασιν ημισείας ώραςαπό της παλαιάς τοποθεσίας

και πόθεν έλαβε την ονομα-σίαν Λεπιανό δεν υπάρχει σα-φής παράδοσις.Θρύλοι και δημοτικά τραγού-δια δεν υπάρχουν.Ενδυμασίαι: Μέχρι προ ολίγωνετών ήτο η Ελληνική φουστα-νέλλα.Ήθη και έθιμα: τα συνήθη. Πα-νήγυρις γίνεται κατ' έτος Θρη-σκευτική και εμπορική, την 1ηνΝοεμβρίου. Άγραφος παράδο-σις υπάρχει ότι, προ πολλών



ετών κατά την ημέραν αυτήν,εορτήν «των Αγίων Αναργύ-ρων» ήρχετο μια έλαφος τηνοποίαν εθυσίαζον οι προσκυ-νηταί και την ελάμβανον εις μι-κρά τεμάχια (ως φυλακτό).Κατά το έτος 1900 περίπου οαείμνηστος δημοδιδόσκαλοςΔημήτριος Οικονόμου έγραψετην λαογραφίαν τόσον για τηνΚοινότητα όσον και δι’ ολό-κληρον τον δήμον Απεραντίωνεις τον αείμνηστον ΚαθηγητήΠανεπιστημίου Αθηνών κ. Πο-λίτην.

Νέο ΑργυριΤο χωρίον μας Νέον Αργύριονπαλαιότερον ονομάζετο Τσα-πίσματα και η ονομασία αυτήτσαπίσματα προήλθεν ωςεξής: Γενέτειρα των κατοίκωνήτο το χωρίον Αργύριον ΔήμουΑργιθέας, Νομού Καρδίτσης.Επειδή όμως επί Τουρκοκρα-τίας, μέχρι και του χωρίον Αρ-γυρίου συμπεριλαμβανομένουεξουσίαζαν και κατείχον οιΤούρκοι και πολλά δεινά παρ’αυτών υπέφεραν οι κάτοικοι,ηναγκάσθηκαν πολλοί εξ' αυ-τών να εγκαταλείψουν την γε-νέτειράν των (χωρίον Αργύ-ριον) και να εγκατασταθούνεις τον απέναντι ακατοίκητονκαι απόμερον γήλοφον, με μι-κρόν οροπέδιον, και παρά ταςόχθος του ποταμού Αχελώουτης περιφερείας Ευρυτανίας,Δήμου Απεραντίων, Νομούπρώην Αιτωλοακαρνανίας, τοοποίον παρέμεινεν Ελληνικόν.Δια να έχουν δε το δικαίωμακατοχής έπρεπε να καλλιεργή-σουν το μέρος προσωρινής εγ-καταστάσεως των.Μη υπάρχοντος δε άλλου τινόςμέσου προς καλλιέργειαν ειμήμόνον τσαπών (αξινών), τοεκαλλιέργησαν με αυτός, καιως εκ των τσαπισμάτων ταοποία επέφεραν δι’ αυτών,

έλαβε η τοποθεσία αυτή τηνονομασίαν τσαπίσματα. Μετα-γενεστέρως δε αφ' ότου εγκα-ταστόθησαν μονίμως οι κάτοι-κοι πλέον, εθεώρησαν καλόννα αλλάξουν την ονομασίαναυτήν τσαπίσματα, και να θέ-σουν το όνομα του χωρίου εκτου οποίου προήρχοντο δηλα-δή Αργυρίου Καρδίτσης καιπρος διάκρισιν έθεσαν το όνο-μα Νέον Αργύριον Ευρυτανίας.Τας ως άνω αναγραφείσαςπληροφορίες ελάβομεν εκ τωνηλικιωμένων γερόντων και κα-τοίκων του χωρίου μας οίτινεςεπί πλέον μας επληροφόρησανότι επί τυραννίας του ΤούρκουΑλή Πασά κατέφυγαν εδώ καιτίνες οικογένειες προερχόμε-νοι εξ’ Ηπείρου.

ΛιθοχώριΕις την ενορίαν μου, Λιθοχωρί-ου, εις το προαύλιον του κεν-τρικού Ιερού Ναού Αγίου Δη-μητρίου, ευρίσκεται μνημείοντου Επισκόπου Λινζών καιΑγράφων Γρηγορίου, θανόντοςεν Λιθοχωρίω το έτος 1828. Ωςδε επιμελώς εξακρίβωσα απότους γεροντότερους της ενο-ρίας μου, και εκ παραδόσεωςέχω τας εξής πληροφορίας.Τα παλαιά έτη ήταν Μητρόπο-λης Λινζών και Αγράφων μεέδραν την μεν χειμερινήν πε-ρίοδον εις την σημερινήν Μο-νήν Κορώνας Θεσσαλίας, τηνδε θερινήν περίοδον εις Βραγ-γιανά Αγράφων. Επί δε Τουρ-κοκρατίας και όταν τα μέρηαυτό κατελήφθησαν παρά τωνΤούρκων, ο Επίσκοπος Γρηγό-ριος Λινζών και Αγράφων έλα-βεν μαζί του ένα δισάκιον γε-μάτο εκ χρυσόν και έφυγεν ειςΒελτσίσταν, σημερινόν Λιθο-χώριον, το έτος 1828 όπου ήτοελεύθερον από τους Τούρκουςκαι είχεν και συγγενείς ως λέ-γεται τον Χαρδαλιάν και Σπυ-

ριλιώτη.Όταν δε ήλθεν εις Βελτσίστανέμεινεν εις την οικίαν του εξα-δέλφου του Χαρδαλιό. Ήλθενδε με τον σκοπόν να κάνει τηνέδραν της Ιεράς ΜητροπόλεωςΛινζών και Αγράφων εις τοΒελτσίστου.Μαζί του δεν είχεν τίποτε άλ-λο από ένα άλογο και το δισά-κιον με τα χρήματα και τοοποίον δισάκιον το είχε πάντακοντό του.Μετά δε από ολίγας ημέρας, οΕπίσκοπος είχεν αδιαθετήσεικαι ήταν ξαπλωμένος. Ο δεΧαρδαλιός εις το άλλο δωμά-τιον κάθε βράδυ, όταν επέ-στρεφεν από την δουλειά του,έπαιζεν μπουζούκι.Εκείνην την νύκτα, όπου ο Επί-σκοπος Γρηγόριος ήταν αδιά-θετος, εφώναξεν εις τον εξά-δελφο του Χαρδαλιάν και τονπαρακάλεσε επειδή ήτο αδιά-θετος την νύκτα εκείνην ναμην παίξει το μπουζούκι του. Οδε Χαρδαλιός του απήντησενεις το σπίτι του να διατάζει. Τό-τε εθύμωσε ο Γρηγόριος καιαφού έλαβεν μαζί του το δισά-κιον, έφυγεν από το σπίτι τουΧαρδαλιά και επήγεν εις τηνοικίαν του Σπυριλιώτη όπουκαι αυτού, ως λέγεται, είχενσυγγενείς. Ο δε Σπυριλιώτηςήτο από το Σπυρέλου Θεσσα-λίας από όπου και αυτός επίΤουρκοκρατίας είχεν έλθει ειςΒελτσίσταν.Όταν επήγεν εις την οικίαν τουΣπυριλιώτη ο Επίσκοπος Γρη-γόριος, έστειλεν ανθρώπουςνα εύρουν κτίστας για να κτί-σει την Μητρόπολιν εις Βελτσί-σταν.Πριν όμως επιστρέψουν οιαπεσταλμένοι προς ανεύρεσινκτιστών, ο Επίσκοπος Λινζώνκαι Αγράφων απέθανεν. Καιευρίσκεται το Ιερόν Μνημείοτου σήμερον εις την αυλήν του



Ιερού Ναού Αγίου ΔημητρίουΛιθοχωρίου. Έχει δε κτιστείαπό τους κατοίκους Λιθοχωρί-ου κοιμητήριον εις Μνήμηντου με την χρονολογίαν όπουαπέθανεν εις Βελτσίσταν. Ο δεΣπυριλιώτης μετά τον θάνατοντου Επισκόπου Γρηγορίου,εξηφανίσθη. Έλαβεν δε μαζίτου, ως λέγεται, και το δισά-κιον που είχεν ο Επίσκοπος.Λέγεται ότι ο Σπυριλιώτης εί-χεν δηλητηριάσει τον Επίσκο-πον δια να του πάρει τα χρή-ματα ως και έγινεν.Ο δε Χαρδαλιός είχε τελείωςξεκληρίσει. Χειρόγραφον δεδεν υπάρχει ούτε άφησεν με-τά τον θάνατο του ο ΕπίσκοποςΓρηγόριος.

ΝεράιδαΤο χωρίον τούτο, του οποίουτυγχάνω προσωρινός εφημέ-ριος αριθμεί ζωήν κατά τηνομολογίαν γερόντων πλέοντων 300 ετών, ονοζόμενον απόαρχαιοτάτων χρόνων «Σπινό-σα» και μετονωμασθέν εις«Νεράιδα» μετά το έτος 1920.Εις την αυτή έκτασιν διακρί-νονται ερείπια αρχαίων οικιώνκαταστραφέντων εξ αγνώστουαιτίας. Εάν όμως κρίνομεν εκτων υπαρχόντων ερειπίων τωναρχαίων χωριών «Κίφου» και«Κέσσιας» ότινα ευρίσκονταιεις απόστασιν 1 ώρας και 30'δέον να αποφανθώμεν μετάπεποιθήσεως ότι τόσον τα χω-ρία εκείνα όσον και το τοιού-τον της αρχαίας «Σπινάσας»κατεστράφησαν μετά Χριστόνκαι δη κατά τα έτη του 12ουκαι 13ου αιώνος συνεπεία τρο-μερός νόσου εξ ης απέθανονάπαντες οι κάτοικοι πλην τι-νών 2-3 οίτινες διεσώθησαν,ως υπάρχει παρόδοσις, ειςΚωνσταντινούπολιν.Τούτο διότι διακρίνονται ευ-κρινώς τα ερείπια Ναού Χρι-

στιανικού προ παντός εις«Κέσσια».Εις την θέσιν «Μοναστηράκι»περιφερείας του χωρίου Νε-ράιδας περί ου η παρούσα,υπάρχει αρχαίον μοναστήριονεις τιμήν των γενεθλίων τηςΘεοτόκου όπερ ήτο εικονο-γραφημένον εσωτερικώς καιεξωτερικώς μέχρι προ 25-30ετών. Ήδη όμως λόγω της μηκαλής διατηρήσεως του κατε-στράφησαν αι εξωτερικαί εικο-νογραφίαι παραμένουν όμωςαι εσωτερικαί εικονογραφίαιμε γράμματα της Αρχαίας Ελ-ληνικής και με ημερομηνίανκαι χρονολογίαν άνωθεν τηςκυρίας εισόδου ην όμως ου-δείς ηδυνήθη να ανάγνωσηώστε να διαπιστωθη το έτοςιδρύσεως της Μονής ταύτης.Πολλά ανέκδοτα υπάρχουναπό την ζωήν των καλογήρωντης Μονής αυτής διότι άλλοτεείχε μεγάλην περιουσίαν καιπροσωπικόν ενώ σήμερον όληη περιουσία αυτή απολλο-τριώθη. Εν ολίγοις αύτη έχειαρχαιολογική αξίαν και κοσμείτην ενορίαν Νεράιδας.Ώς προς το χωρίον τούτο έχει700 κατοίκους και 130 οικογέ-νειας και θεωρείται ως εν εκτων ευπορότερων χωρίων τηςΕυρυτανίας.Τα ήθη και έθιμα των κατοίκωνείναι τα αυτά με τα των άλλωνχωρίων όπως και τα τραγούδιαπου είναι κατά κανόνα Δημοτι-κό ή Κλέφτικα. Οπόσον ενθου-σιασμόν εμπνέει το τραγούδι:«Βελούχι μου πανέμορφο καιοξυό ζωγραφισμένηλυώστε τα χιόνια γρήγορα ναχορταριάσει ο τόπος να βγουνοι βλάχοι στα βουνά να βγουνκι οι βλαχοπούλες».το οποίον χορεύουν εις τσάμι-κον χορόν οι κάτοικοι.Επίσης υπάρχουν ακόμη πι-στευταί διάφοραι ιστορίαι πε-

ρί βρυκολάκων και νεραϊδιώνπου άλλοτε χόρευαν τη συνο-δεία οργάνων στα αλώνια καιπου άρπαζαν κάποτε και κανέ-να όμορφο αγοράκι. Αφήνο-μεν τώρα τας ιστορίας πουδιηγούνται οι γεροντότεροι πε-ρί εμφανίσεως φαντασμάτωνστη βρύση στο ρέμα του χωρι-ού και γύρω από το νεκροτα-φείο.

Δυτική ΦραγκίσταΠαραδόσεις. Η Κοινότης καιενορία Δυτικής Φραγκίσταςδεν παρουσιάζει ανά τους αι-ώνας παραδόσεις, και αν τοι-αύται υπήρχον δεν διαιωνί-στησαν όχι μόνο γραπτώς, αλλ'ούτε και προφορικώς.Ιστορία. Η Δυτική Φραγκίστα(ως και η προς ανατολάς απέ-ναντι αυτής Ανατολική) φέρειτ’ όνομα της έκτης επί Τουρκο-κρατίας Κοτσαμπασικής οικο-γενείας των Φραγκισταίων, τηςοποίας απόγονος τυγχάνει ονυν Καθηγητής του Πανεπιστη-μίου Θεσσαλονίκης, διατελέ-σας και Υπουργός της Παιδεί-ας προσφάτου ΥπηρεσιακήςΚυβερνήσεως κ. Φραγκίστας,της οποίας οικογενείας ετύγ-χανε «τσιφλίκι» η περιφέρειατης Ανατολικής και ΔυτικήςΦραγκιστής. Ένθεν και ένθεντου Κερασοβίτη (Μικροξερο-ποτάμου) και εις μικράν προςβορράν απόστασιν από της ση-μερινής Φραγκίστης ήτο κτι-σμένο το χωριό, σημερινή το-ποθεσία «Παλαιοχωράκι» και«Κοσκινόραχα». Σώζονται καισήμερον ακόμη μνημεία μαρ-τυρούντα την ύπαρξιν εις πά-λαιαν εποχήν κατοικημένουχώρου, ως κέραμοι, συντρίμ-ματα πήλινων δοχείων, ακρο-γωνιαίοι λίθοι, κ.λ.π.Λέγεται δε ότι καθ' ην εποχήν,πριν της Ελληνικής Επαναστά-σεως επί Αλή Πασά, ότε Τουρ-



κικά αποσπάσματα επεχεί-ρουν επιδρομάς εναντίον των«κλεφτών», οι κάτοικοι μετοί-κησαν και έκτισαν καλύβας εντη σημερινή θέση του χωρίουεπί τω λόγω ότι υπήρχε καιυπάρχει δάσος νοτιοδυτικώςτου χωρίου εντός του οποίουκαι εκρύπτοντο, επί τας πλα-γιάς του Τρικόρφου και Αϊ-Λιά.Ούτω ετέθησαν αι βάσεις τουχωρίου, μεταπελευθερωτικώςδε η Δυτική Φραγκίστα απετέ-λει συνοικισμόν της Μεγά¬λης- τότε - Φραγκίστας (ήδη Ανα-τολικής), όστις και ελέγετο Μι-κρή Φραγκίστα.Με την πάροδον του χρόνουπροσετέθησαν και άλλοι κά-τοικοι, ότε και περί τα μέσατου 19ου αιώνος αποτέλεσανιδίαν Κοινότητα με την ονομα-σίαν πλέον Δυτική Φραγκίστα,ήτις και ηυτύχησε να ίδη καιτους πρώτους Βασιλείς της Ελ-λάδος Όθωνα και Αμαλίαν, οί-τινες περιώδευσαν την Ευρυ-τανίαν. Έκτοτε και μέχρι το1940 η Δυτική Φραγκίστα, είδεκαλός ημέρας, καθ' όσον πολ-λοί των κατοίκων της μετανά-στευσαν εν τη αλλοδαπή καιόφθονον έρρεεν το χρήμα.Κατά την περίοδον της Ιταλο-γερμανικής κατοχής υπέστη ταπάνδεινα και τέλος ολόκληροντο χωρίον παρεδόθη εις ταςφλόγας υπό των Γερμανών(11-12 Αυγούστου 1944). Οικάτοικοι επαναπατρισθέντεςτο 1950, επανήρχισαντας ερ-γασίας των με σκοπών να ξα-ναφτιάξουν ότι έχασαν. Τώραπια, υπάρχει αμαξόδρομος στοχωριό και έδωσεν νέαν ζωήνκαι νέαν δύναμιν στους κατοί-κους.Ιστορικά πρόσωπα. Εν τη ιστο-ρία του χωρίου, ουδέν πρόσω-πον αναφέρεται ότι έδρασενκ.λ.π. εκτός από τον εξ αυτούκαταγόμενου Μπίκαν Θεοφά-

νην, Ιερέαν, Εφημέριον Ενο-ρίας Μαραθιά Ευρυτανίας.Μόνον εξ άλλων περιφερειώνέδρασαν επί Τουρκοκρτίας καιυπέρ της απελευθερώσεως,σχεδόν εις όλην την περιοχήτων Αγράφων πολλοί, η αθά-νατος δε Ελληνική Μούσααπεθανάτισε δυο εξ αυτών(Κατσαντώνην και Κιτσομή-τσιον).Ενδυμασία: Το πάλαι εις μετους άνδρας ήτο εν ακμή ηφουστανέλλα συγκειμένη α)από 50 μεγάλες δίπλες άσπροπανί (μάνες λεγόμενες), εκά-στη δε διπλή είχε 1/8 του πήχυύφασμα. Κάθε μάνα (διπλή) εί-χεν δέκα μικρές δίπλες καιονομάζοντο λαγιόλια. β) Ταπισλιό είδος κάλτσας - άσπρεςκατά το χρώμα φθονούσα πο-λύ άνω του γόνατος μετά τωνμελανών χρώματος καλτσοδε-τών και φούντας κάτωθεν τηςεπιγονατίδας, γ) Την σκούφιατην φορούσαν επίσης άπαντεςοι φορούντες την φουστανέλ-λα την εποχήν εκείνη εξακο-λουθούν όμως να την φορούνακόμη και σήμερον πολλοί,ιδία οι τσοπάνηδες και οι ποι-μένες, δ) Το κόκκινο φέσι μεφούντα κόκκινη φθονούσα μέ-χρι τους ώμους.Άλλο είδος ενδυμασίας τωνανδρών κατά την πάλαιαν επο-χή ήτο ο ντουλαμάς (το λεγό-μενον μαντύα κατασκευαζόμε-νο από τσόχα, παράλληλονπρος την φουστανέλλαν).Ως υποδήματα φορούσαν τατσαρούχια με τις χρωματιστέςφούντες, πολλοί δε φορούσανκαι πέδιλα κατασκευασμένααπό δέρμα χοίρου, αγριόχοι-ρου, αγελάδος ή ίππου.Επίσης ως άρματα φορούσαντα ασημένια κουμπούρια διατον πυροβολισμόν των οποίωνχρησιμοποποιούσαν τα στουρ-νάρια για θήκη των δε είχον τα

περί την μέση των σιλάχια - σι-κλίκια - για μεγαλύτερο δε τωνκουμπουριών όπλο είχον τακαρυοφίλια.Αι γυναίκες είχον τα λεγόμενακουζουκιά για σακκάκι, φθά-νοντα μέχρι την οσφύν. Έτερονεξωτερικόν ένδυμα είχον τοσυγκούνι από τσόχα πολλέςφορές, πολύ μακρύ καταβαί-νον και μέχρι πτέρνας, γαϊτα-νωμένο ολόγυρα με κόκκιναχόρσια ή κόκκινη ούτρα ή ρού-χο κόκκινο. Ως κάλυμα της κε-φαλής κατασκεύαζαν εκ μαλ-λιών προβάτων τα λεγόμενακαπεσόνια, για υποδήματα δεφορούσαν σχεδόν τα ίδια μετους άνδρες. Ή δη εξέλειπονπάντα ταύτα και από πολλούτώρα χρησιμοποιούνται παρ'όλων και παρ' αμφοτέρων τωνφύλων αι συνήθεις νέαι Ελλη-νικοί στολαί και ενδυμασίαι.Ήθη και έθιμα: Έθιμον φιλοξε-νίας. Πας ξενιζόμενος απολαύ-νει τιμής και προστασίας, φι-λοξενείται δε από τον πρώτονσυναντήσαντα αυτόν ή υφ'ετέρου τινός γνωστού όντος,όστις άμα τη αφίξει του προ-σέρχεται και τον παραλαμβά-νει και τον οδηγεί στον σπίτιτου κ.λ.π.'Εθιμον κατά την αποδημία.Τους αποδημούντας συνό-δευον άπειροι ευχαί και διά-φορα δώρα παρά των οικείωντων, των συγγενών των και άλ-λων ομοχωρίων και φίλων των.Επίσης τους επιστρέφοντας ξε-νιτεμένους τους περιμένουνέξω από το χωριό, άμα τη αφί-ξει των επακολουθούν τα κα-λωσορίσματα και πάμπολεςευχές και πηγαίνοντας εις τοσπίτι, σιγά - σιγά από τη χαράτους το βάζουν και στο γλέντι.

Συνέχεια στο επόμενο τεύχος



ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ

Κρίκελλο

Ένα από τα πιο όμορφα αλλά καιπιο χαρακτηριστικά χωριά τηςΕυρυτανίας είναι το Κρίκελλο. Το χωριό βρίσκεται σε «στρατη-γική» τοποθεσία, γι’αυτό και είχεεπιλεγεί ως έδρα του τέως δήμουΕυρυτάνων από το 1833 αλλά καιαργότερα ως έδρα του Καποδι-στριακού δήμου Δομνίστας. Ηθέση του χωριού μάλιστα ήταναφορμή να πρωταγωνιστήσει σεορισμένες καθοριστικές πολεμι-κές συγκρούσεις στο πέρασματων αιώνων.

Τοποθεσία

Το Κρίκελλο είναι χτισμένο σευψόμετρο 1.120 μέτρων στηνανατολική πλευρά του όρουςΚαλλιακούδα πολύ κοντά στιςπηγές του Κρικελλοπόταμουαποτελώντας το στενότερο τουτμήμα. Βρίσκεται στην Νοτιοα-νατολική Ευρυτανία και απέχει30 περίπου χιλιόμετρα από τοΚαρπενήσι και 17 χιλιόμετρααπό τη Ράχη Τυμφρηστού καιανάμεσα στα βουνά Καλλια-κούδα (υψομ. 2.101 μ.) καιΠλατανάκι (υψομ. 1.777 μ.).Από το 1833 υπήρξε έδρα τουτέως δήμου Ευρυτάνων μέχρινα αναγνωριστεί ως κοινότητατο 1912. Μέχρι το 2010 αποτε-λούσε την έδρα του καποδι-στριακού δήμου Δομνίσταςενώ σήμερα ανήκει στον καλ-λικρατικό δήμο Καρπενησίου.Σύμφωνα με την απογραφήτου 2001 διαμένουν μόνιμα513 κάτοικοι.Η ορεινή τοποθεσία του χωρι-ού (ένα από τα ορεινότερα τηςχώρας), σε συνδυασμό με τονΚρικελλοπόταμο, τη βαριά

σκιά των δύο βουνών που στέ-κονται επιβλητικά από πάνωτου καθώς και το μοναδικήςομορφιάς κάλλος του γειτονι-κού Πανταβρέχει, μετατρέ-πουν το Κρίκελλο σε έναν του-ριστικό προορισμό για όλουςτους λάτρεις της φύσης πουθέλουν να νιώσουν κομμάτιτης πιο καθαρής και αμόλυν-της έκφρασής της.

Ιστορία

Το Κρίκελλο βρέθηκε στο επί-κεντρο ιστορικών συγκρούσε-ων δύο φορές. Η πρώτη φορά ήταν το 279 π.χ.όταν στη θέση Κοκκάλια, πουβρίσκεται στη διαδρομή για τοΚρίκελλο, συγκρούστηκαν οιΑιτωλοί και οι Ευρυτάνες εναν-τίων των Γαλατών εισβολέωνκαταφέρνοντας να ανακόψουντην πορεία του πολύ σκληρούστρατού του Βρέννου. Ο στρατός των Γαλατών απα-ριθμούσε 40.000 άτομα οιοποιοι εστάλησαν από τονΒρέννο για να λεηλατήσουνκαι να προκαλέσουν αντιπερι-

σπασμό από την βασική μάχηπου γινόταν στις Θερμοπύλες.Οι κάτοικοι που αντιστάθηκαναποτελούνταν μεταξύ άλλωνκαι από γυναίκες, γέρους καιπαιδιά που ανέκοψαν την βαρ-βαρική επιδρομή χρησιμοποι-ώντας ακόμα και γεωργικά ερ-γαλεία.Σήμερα στο σημείο υπάρχει τομνημείο που ανέγειρε ο Σύλ-λογος των εν Αθήναις καιαπανταχού Κρικελλιωτών «οΆγιος Νικόλαος σε ανάμνησητης μεγάλης νίκης των Αιτω-λών και Ευρυτάνων κατά τωνεισβολέων Γαλατών. Μια άλλη σημαντική μάχη, καιπάλι νικηφόρα, που διεξήχθηστο Κρίκελλο ήταν στις 28Οκτωβρίου του 1942 στη θέσηΚουφόβρυση όταν ο ΕΛΑΣσυγκρούστηκε για πρώτη φο-ρά με τις δυνάμεις των Ιταλώνκατακτητών.Η σφοδρή μάχη διήρκεσε γιαμισή ώρα και είχε ως αποτέλε-σμα οι δυνάμεις του Άρη Βε-λουχιώτη να συντρίψουν τοιταλικό σώμα προκαλώντας



του μεγάλες φθορές και σε έμ-ψυχο υλικό αλλά και σε λάφυ-ρα και πυρομαχικά. Επτά μεοχτώ οι ιταλοί νεκροί, δεκαο-χτώ οι αιχμάλωτοι ενώ μόλις

ένας αντάρτης νεκρός. Ο Δη-μήτρης Σαξώνης «Δασκαλά-κης» από τη Σέλιανη Φθιώτι-δας κηδεύτηκε από τους Κρι-κελλιώτες ως ήρωας και με κά-

θε επισημότητα.Πολλές απόψεις συνηγορούνστο ότι το Κρίκελλο κατοικείταιαπό τους βυζαντινούς χρό-νους. Σύμφωνα με ευρήματααπό τουρκικά κατάστιχα του1454 και αφηγήσεις το χωριόπροήλθε από τη συνένωσηεπτά οικισμών της περιοχής.Όπως αναφέραμε και νωρίτε-ρα, το Κρίκελλο ήταν σε σπου-δαία στρατηγική θέση πουεξασφάλιζε ασφάλεια και πλε-ονέκτημα εναντίον των επι-δρομών και των ληστών. Πολε-οδομικά το χωριό συγκροτή-θηκε γύρω στο 1650 μ.χ., αλλάτα χωράφια των κατοίκων πα-ρέμειναν ο βασικός τρόποςεξασφάλισης της επιβίωσήςτους.

Αξιοθέατα

Τα φυσικά αξιοθέατα του μέ-ρους είναι απαράμιλλης ομορ-φιάς. Συνεχίζοντας ο επισκέ-πτης την πορεία του Κρικελλο-πόταμου, περνώντας το ση-μείο που ενώνεται με τον πο-ταμό Καρπενησιώτη, θα κατα-λήξει στο μαγευτικό Παντα-βρέχει.Στο ίδιο το Κρίκελλο όταν οεπισκέπτης μπει στο χωριό θαδει 7 βρύσες, τα «σωληνάρια», από τις οποίες ρέει γάργαρο τοκρυστάλλινο νερό των γύρω βουνών. Η πανέμορφη εκκλη-σία του χωριού ονομάζεταιΆγιος Νικόλαος και βρίσκεταικαλυμμένη με πυκνά πλατάνια στην κεντρική πλατεία του χω-ριού.Κοντά στο χωριό και στο δρό-μο προς τη Δομνίστα υπάρχει ένα καταπράσινο σημείο πουονομάζεται Καλλιθέα και είναι

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, προστάτη του χωριού



γεμάτο με λεύκες και πλατάνια. Εκεί, στηνόμορφη ύπαιθρο, κάνουν τις βόλτες τους οι κά-τοικοι και οι επισκέπτες. Τα παιδιά μπορούν ναπαίξουν στην εξοχή αλλά και με τις κουνιες πουτοποθέτησε ο Δήμος ενώ οι μεγαλύτεροι απο-λαμβάνουν την θέα που βλέπεια τα απέναντιβουνά, τους ποταμούς, τις εκκλησίες, τον ου-ρανό και γενικότερα τη φύση σε όλη της τη με-γαλοπρέπεια

Πηγές:

http://www.krikello.gr/

http://evrytania.eu

Φωτογραφίες:

www.krikello.gr

Εκεί όπου ο Κρικελλοπόταμος συναντά τον Καρπενησιώτη

Η εκκλησία του Αη Γιάννη



Το επίσημο site του Δήμου Καρπενησίουwww.karpenissi.gr

Με το σλόγκαν «αυθεντικόςτόπος ζωής» μας καλοσωρίζειτο ολοκαίνουργιο και πλήρωςανανεωμένο σε σχέση με τοπαρελθόν επίσημο site του Δή-μου Καρπενησίου. Σε περίοπτηθέση βρίσκεται το πανέξυπνοκαι καλαίσθητο καινούργιο σή-μα του Δήμου που επιβεβαι-ώνει ότι οι φρέσκιες ιδέες καιτα δημιουργικά μυαλά δενεπηρεάζονται από την οικονο-μική κρίση.Σχεδιαστικά πρόκειται γα έναμοντέρνο site που χρησιμοποι-εί τις τελευταίες τεχνολογίεςσχετικά με τον σχεδιασμό τωνιστοτόπων. Πρακτική κατανο-μή των κατηγοριών και οπτικάευχάριστο με εικόνες flash ναδημιουργούν την αίσθηση τηςσυνεχούς κίνησης και της συ-χνής ανανέωσης καθιστώνταςέτσι το site έναν ζωντανό ορ-γανισμό που καλοσωρίζει τονεπισκέπτη στο ψηφιακό τουπεριβάλλον.Στην αρχική σελίδα υπάρχειενημέρωση σχετικά με τις δρα-στηριότητες του Δημάρχου κ.Μπακογιάννη αλλά και νέαπου αφορούν τον Δήμο. Οι ει-δήσεις συνοδεύονται από φω-τογραφικό υλικό ενώ υπάρχεικαι ένα ημερολόγιο που ενη-μερώνει για τις μελλοντικές εκ-δηλώσεις. Ακόμα, σε μια πρω-τοποριακή κίνηση, ο επισκέ-πτης έχει την δυνατότητα ναπαρακολουθήσει σε ζωντανήμετάδοση, μέσω του streamπου διατίθεται, το δημοτικόσυμβούλιο.Τα περιεχόμενα του site είναιχωρισμένα σε έξι κατηγορίες.Στην ενότητα Καρπενήσι ο κ.Μπακογιάννης καλοσωρίζει

τον επισκέπτη με ένασύντομο μήνυμα.Στην ίδια ενότηταυπάρχουν πληροφο-ρίες σχετικά με τον Δή-μο Καρπενησίου, χάρ-τες της περιοχής, φω-τογραφίες αλλά καιvideos από τις ομορ-φιές του τόπου, την καθημερι-νότητα των κατοίκων και τιςεκδηλώσεις που λαμβάνουνχώρα.Στην κατηγορία Για Τον Επι-σκέπτη μπορεί να βρεί κάποι-ος πληροφορίες για το Χιονο-δρομικό Κέντρο, την ιστορίακαι τον πολιτισμό του Δήμου,τα θρησκευτικά του μνημεία,τις υπαίθριες δραστηριότητεςστις οποίες μπορεί να επιδοθείκανείς στον Δήμο Καρπενησί-ου και τις τοπικές γευστικέςνοστιμιές, Ακόμα, δίνονται πληροφορίεςγια τα δύο Κέντρα του Δήμουτο Αθλητικό και το Συνεδριακόαλλά και, σε ακόμα μία πρω-τότυπη κίνηση για τα ελληνικάδεδομένα, για όσους θέλουννα περάσουν ένα ρομαντικόδιήμερο στο Καρπενήσι ή ακό-μα καλύτερα να παντρευτούνσε όποια από τις παρακάτωμαγευτικές τοποθεσίες επιλέ-ξουν: «Ο Δήμαρχος και οι Αντιδή-μαρχοι είναι πρόθυμοι να σαςπαντρέψουν στις όχθες τωνποταμών μας, κάτω από τουςκαταρράκτες του φαραγγιούΠανταβρέχει, στην Ψηλή Κο-ρυφή του Βελουχιού και γιατίόχι… κάνοντας καταρρίχησηαπό τη Γέφυρα στα Διπόταμα.Μπορείτε επίσης να επιλέξετεένα από τα αμέτρητα εκκλησά-

κια στα γραφικά χωριά καιτους παραδοσιακούς οικι-σμούς μας, μετατρέποντας τογάμο σας σε μια αξέχαστη εμ-πειρία ζωής.»Η επόμενη στήλη ονόμαζεταιΕκδηλώσεις και είναι αυτοεπε-ξηγηματική. Πληροφορίες γιαόλες τις εκδηλώσεις (πολιτιστι-κές, μνήμης), γιορτές (Γαστρο-νομίας, Δάσους, Χειμώνα) καιτο μουσικό Φεστιβάλ «Εν’Όρεσι».Υπάρχει ειδική ενότητα για τονδημότη που αφορά τα όργανατου Δήμου, τη Γραμμή του Δή-μου, τις υπηρεσίες καθώς καιτα προγράμματα κοινωνικήςαλληλεγγύης. Τέλος, υπάρ-χουν τουριστικές πληροφορίεςσχετικές με την διαμονή, πα-ρουσιάζεται αναλυτικός κατά-λογος με τα διαθέσιμα ξενοδο-χεία και ενοικιαζόμενα δωμά-τια, φόρμα παραπόνων προςτον Δήμαρχο αλλά και οι τρό-ποι επικονωνίας (διαδικτυακάκαι τηλεφωνικά) του κάθε πο-λίτη με τον Δήμο.Πρόκειται για ένα υπερπλήρεςsite και μία ολοκληρωμένηπροσπάθεια για την οποία έγι-νε και γίνεται ακόμα αρκετήδουλειά. Ας ελπίσουμε να συ-νεχίσει με αυτόν το ρυθμόώστε να διατηρήσουν και οιδύο Ευρυτανικοί Δήμοι τιςιστοσελίδες που τους αξίζουν.


Στο επόμενο τεύχος της

«Ευρυτανίας» που θα

κυκλοφορήσει

τον Ιανουάριο:

♦ Οδοιπορικό στη Μαυρομάτα

♦ Ακόμα: Αφιερώματα,

αρθρογραφίες, καθώς και όλη

η επικαιρότητα της Ευρυτανίας

Κάθε δύο μήνες

η «Ευρυτανία» θα βρίσκεται

κοντά σας!


ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ 13

Documents

Transcript of ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ 13