1717--66-2013-2013

Ποινική ευθύνη των Ποινική ευθύνη των εκπαιδευτικών από παραβίαση εκπαιδευτικών από παραβίαση υποχρεώσεων εποπτείας των υποχρεώσεων εποπτείας των μαθητών εκτός του σχολικού μαθητών εκτός του σχολικού χώρουχώρου

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΕ13 Νομικός Dr, Msc, Διευθύντρια ΓΕΛ Ν. Αγιονερίου

117-7-66-2013-2013

Το θεσμικό πλαίσιοΤο θεσμικό πλαίσιο

Π.Δ. 201/1998 καθορίζει το γενικό πλαίσιο Π.Δ. 201/1998 καθορίζει το γενικό πλαίσιο

Λεπτομέρειες για τις εκδρομές, τις επισκέψεις Λεπτομέρειες για τις εκδρομές, τις επισκέψεις

και τις λοιπές δραστηριότητες ρυθμίζουν και τις λοιπές δραστηριότητες ρυθμίζουν

υπουργικές αποφάσεις και εγκύκλιοιυπουργικές αποφάσεις και εγκύκλιοι (βλ. υπ’ αριθμ. (βλ. υπ’ αριθμ.

129287/Γ2129287/Γ2//2 /12/ 2011 ΥΑ)2 /12/ 2011 ΥΑ)

17-6-2013

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΔΡΟΜΩΝΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΔΡΟΜΩΝ

11. Ν. Να α αποκλείονταιαποκλείονται τα ταξιδιωτικά εκείνα τα ταξιδιωτικά εκείνα

γραφεία τα οποία κατ’ επανάληψη έχουν γραφεία τα οποία κατ’ επανάληψη έχουν

υποπέσει σε παραβάσειςυποπέσει σε παραβάσεις

117-7-66-2013-2013

2.2.Πριν από την αναχώρηση να τονίζεται Πριν από την αναχώρηση να τονίζεται

στους μαθητές η ανάγκη για τη σχολαστικήστους μαθητές η ανάγκη για τη σχολαστική

τήρηση του προγράμματοςτήρηση του προγράμματος της εκδρομής της εκδρομής

(κανονισμός)(κανονισμός)

117-7-66-2013-2013

3.3.Ο αρχηγός της εκδρομής να φροντίζει να Ο αρχηγός της εκδρομής να φροντίζει να

αναρτηθεί ευανάγνωστη πινακίδα με την αναρτηθεί ευανάγνωστη πινακίδα με την

ένδειξη ένδειξη ««Σχολική ΕκδρομήΣχολική Εκδρομή – (όνομα – (όνομα

σχολείου)»σχολείου)»

117-7-66-2013-2013

ΣΥΝΕΠΕΙΑΣΥΝΕΠΕΙΑ

ΌτανΌταν ο αρχηγός της εκδρομής παραλείψει από ο αρχηγός της εκδρομής παραλείψει από

αμέλεια να αναρτήσει την πινακίδα και συμβεί αμέλεια να αναρτήσει την πινακίδα και συμβεί

τροχαίο με αποτέλεσμα τον τραυματισμό κάποιου τροχαίο με αποτέλεσμα τον τραυματισμό κάποιου

παιδιού, δεν μπορεί να του αποδοθεί ποινική παιδιού, δεν μπορεί να του αποδοθεί ποινική

ευθύνη για φυσική αυτουργία με παράλειψηευθύνη για φυσική αυτουργία με παράλειψη

117-7-66-2013-2013

4.4. Η Η εκκίνησηεκκίνηση των εκδρομών γίνεται από το χώρο των εκδρομών γίνεται από το χώρο

του σχολείου όχι πριν του σχολείου όχι πριν από τις από τις 6 π.μ.6 π.μ.

Η Η άφιξηάφιξη στον τόπο προορισμού ή η επιστροφή στο στον τόπο προορισμού ή η επιστροφή στο

σχολείο πραγματοποιείται το αργότερο μέχρι τις σχολείο πραγματοποιείται το αργότερο μέχρι τις

10 μ.μ.10 μ.μ.,, όταν η εκδρομή πραγματοποιείται οδικώς όταν η εκδρομή πραγματοποιείται οδικώς

117-7-66-2013-2013

ΣΥΝΕΠΕΙΑΣΥΝΕΠΕΙΑ

Αν γυρίσουν στις 11 μ.μ. και συμβεί τροχαίο Αν γυρίσουν στις 11 μ.μ. και συμβεί τροχαίο

με αποτέλεσμα την πρόκληση σωματικής με αποτέλεσμα την πρόκληση σωματικής

βλάβης σε μαθητή ποινικά υπεύθυνος είναι βλάβης σε μαθητή ποινικά υπεύθυνος είναι

μόνο ο οδηγός του οποίου η πράξη συνδέεται μόνο ο οδηγός του οποίου η πράξη συνδέεται

αιτιακά με το αποτέλεσμα. αιτιακά με το αποτέλεσμα.

117-7-66-2013-2013

5.5. ΑναχώρησηΑναχώρηση για την εκδρομή τωνγια την εκδρομή των μαθητώνμαθητών

από το σχολείοαπό το σχολείο και και επιστροφήεπιστροφή στο χώρο του στο χώρο του

σχολείου σχολείου

((Γ2/13324/. 07/02/2006 ΥΠ.Ε.Π.Θ. Φ.Ε.Κ. 206/13-2-2006)Γ2/13324/. 07/02/2006 ΥΠ.Ε.Π.Θ. Φ.Ε.Κ. 206/13-2-2006)

117-7-66-2013-2013

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Κατά την επιστροφή μαθητών επαρχιακής πόλης Κατά την επιστροφή μαθητών επαρχιακής πόλης

από εκδρομή επετράπη σε κάποιους από αυτούς να από εκδρομή επετράπη σε κάποιους από αυτούς να

αποβιβαστούν νωρίτερα, στη διασταύρωση του αποβιβαστούν νωρίτερα, στη διασταύρωση του

χωριού που κατοικούσαν. Διερχόμενο αυτοκίνητο χωριού που κατοικούσαν. Διερχόμενο αυτοκίνητο

παρέσυρε τους μαθητές και προκάλεσε το θάνατό παρέσυρε τους μαθητές και προκάλεσε το θάνατό

τουςτους

117-7-66-2013-2013

ΣΥΝΕΠΕΙΑΣΥΝΕΠΕΙΑ

Στην περίπτωση αυτή ευθύνεται ο οδηγός του αυτοκινήτου Στην περίπτωση αυτή ευθύνεται ο οδηγός του αυτοκινήτου

που με την πράξη του προκάλεσε τον θάνατο των μαθητών. που με την πράξη του προκάλεσε τον θάνατο των μαθητών.

Οι συνοδοί καθηγητές θα ευθύνονται για ανθρωποκτονία Οι συνοδοί καθηγητές θα ευθύνονται για ανθρωποκτονία

από αμέλεια με παράλειψη μόνο στην περίπτωση που το από αμέλεια με παράλειψη μόνο στην περίπτωση που το

σημείο αποβίβασης των μαθητών ήταν ακατάλληλο, δηλαδή σημείο αποβίβασης των μαθητών ήταν ακατάλληλο, δηλαδή

επικίνδυνοεπικίνδυνο

117-7-66-2013-2013

Καταγραφή παραβάσεων από την Καταγραφή παραβάσεων από την

τροχαία τροχαία

Χρονικό διάστημα από 1-4-2004 Χρονικό διάστημα από 1-4-2004

μέχρι 25-5-2004 μέχρι 25-5-2004

796 λεωφορεία (ΚΤΕΛ – Τουριστικά) 796 λεωφορεία (ΚΤΕΛ – Τουριστικά)

Αποτέλεσμα Αποτέλεσμα 242242 παραβάσεις παραβάσεις

117-7-66-2013-2013

Ανυπαρξία δελτίου Τεχνικού ελέγχου…………………………….4Ανυπαρξία δελτίου Τεχνικού ελέγχου…………………………….4

Ύπαρξη φθαρμένων ελαστικών……………...............................3Ύπαρξη φθαρμένων ελαστικών……………...............................3

Ανυπαρξία βιβλίου δρομολογίων …………………………….…86Ανυπαρξία βιβλίου δρομολογίων …………………………….…86

Παραβάσεις σχετικά με τον ταχογράφο………………………...Παραβάσεις σχετικά με τον ταχογράφο………………………...3838

Μη χρήση ζωνών ασφαλείας……………………………………...9Μη χρήση ζωνών ασφαλείας……………………………………...9

Ανυπαρξία απαιτούμενης άδειας ικανότητας οδηγού…………..3Ανυπαρξία απαιτούμενης άδειας ικανότητας οδηγού…………..3

Υπέρβαση ορίου ταχύτητας………………………………………Υπέρβαση ορίου ταχύτητας………………………………………2424

Παράβαση ωραρίου οδήγησης…………………………………..Παράβαση ωραρίου οδήγησης…………………………………..2121

Λοιπές παραβάσεις………………………………………………..54Λοιπές παραβάσεις………………………………………………..54

ΣΥΝΟΛΟ………………………………………………………….ΣΥΝΟΛΟ………………………………………………………….242242

117-7-66-2013-2013

Θέματα ευθύνης των εκπαιδευτικώνΘέματα ευθύνης των εκπαιδευτικών

Ένας εκπαιδευτικός θα μπορούσε να Ένας εκπαιδευτικός θα μπορούσε να

θεωρηθεί ότι πραγματώνει την θεωρηθεί ότι πραγματώνει την

αντικειμενική υπόσταση της σωματικής αντικειμενική υπόσταση της σωματικής

βλάβης ή της ανθρωποκτονίας με βλάβης ή της ανθρωποκτονίας με

παράλειψη στις παρακάτω παράλειψη στις παρακάτω

περιπτώσεις: περιπτώσεις:

117-7-66-2013-2013

11ηη ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Αν ως συνοδός της εκδρομής Αν ως συνοδός της εκδρομής δεν κάθεται στην τελευταία δεν κάθεται στην τελευταία

θέσηθέση στο λεωφορείο και δεν έχει τον πλήρη έλεγχο των στο λεωφορείο και δεν έχει τον πλήρη έλεγχο των

μαθητών. Κάποιος μαθητής βγάζει τη ζώνη ασφαλείας και σε μαθητών. Κάποιος μαθητής βγάζει τη ζώνη ασφαλείας και σε

κάποιο φρενάρισμα που πραγματοποιεί ο οδηγός του κάποιο φρενάρισμα που πραγματοποιεί ο οδηγός του

λεωφορείου, ο μαθητής τραυματίζεται ή σκοτώνεται. Η λεωφορείου, ο μαθητής τραυματίζεται ή σκοτώνεται. Η

οφειλόμενη ενέργεια του εκπ/κού μπορεί η ίδια να οφειλόμενη ενέργεια του εκπ/κού μπορεί η ίδια να

αποτρέψει το αποτέλεσμααποτρέψει το αποτέλεσμα

117-7-66-2013-2013

22ηη ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Θέμα αυτουργικής ευθύνης για έναν εκπ/κό τίθεται Θέμα αυτουργικής ευθύνης για έναν εκπ/κό τίθεται

όταν, ενώ βλέπει ότι η οδήγηση του οχήματος όταν, ενώ βλέπει ότι η οδήγηση του οχήματος

γίνεται επικίνδυνη ή παραβιάζεται το όριο γίνεται επικίνδυνη ή παραβιάζεται το όριο

ταχύτητας, ταχύτητας, δεν ειδοποιεί τις αστυνομικές αρχές της δεν ειδοποιεί τις αστυνομικές αρχές της

περιοχήςπεριοχής και από την επικίνδυνη οδήγηση και από την επικίνδυνη οδήγηση

προκληθεί τροχαίο ατύχημα και τραυματιστεί προκληθεί τροχαίο ατύχημα και τραυματιστεί

κάποιος μαθητήςκάποιος μαθητής

117-7-66-2013-2013

ΣΥΝΕΠΕΙΑΣΥΝΕΠΕΙΑ

Καθώς περιεχόμενο της ιδιαίτερης νομικής Καθώς περιεχόμενο της ιδιαίτερης νομικής

υποχρέωσης δεν είναι η ανακοπή της υποχρέωσης δεν είναι η ανακοπή της

προσβλητικής ενέργειας του οδηγού, ο προσβλητικής ενέργειας του οδηγού, ο

εκπ/κός δεν μπορεί να θεωρηθεί φυσικός εκπ/κός δεν μπορεί να θεωρηθεί φυσικός

αυτουργός σωματικής βλάβης του μαθητή με αυτουργός σωματικής βλάβης του μαθητή με

παράλειψη. παράλειψη.

117-7-66-2013-2013

Ιδιαίτερη αναφορά στο υπ’ αριθ. 41/1972 βούλευμα Ιδιαίτερη αναφορά στο υπ’ αριθ. 41/1972 βούλευμα

του Εφετείου Κρήτης, με το οποίο έγινε δεκτή η του Εφετείου Κρήτης, με το οποίο έγινε δεκτή η

πρόταση του Εισαγγελέα Εφετών Λ. Παπακαρυά και πρόταση του Εισαγγελέα Εφετών Λ. Παπακαρυά και

αφορούσε στην παράλειψη εκπαιδευτικών από αφορούσε στην παράλειψη εκπαιδευτικών από

αμέλεια, με αποτέλεσμα την ανθρωποκτονία αμέλεια, με αποτέλεσμα την ανθρωποκτονία

μαθητριών με πνιγμό, κατά τη διάρκεια εκδρομής μαθητριών με πνιγμό, κατά τη διάρκεια εκδρομής

117-7-66-2013-2013

ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΠαρέλειψανΠαρέλειψαν να ασκήσουν την απαραίτητη να ασκήσουν την απαραίτητη εποπτείαεποπτεία

ώστε να αποφευχθεί ο στοίβασμα των μαθητριών ώστε να αποφευχθεί ο στοίβασμα των μαθητριών στο κατάστρωμα στο κατάστρωμα

Δεν συνόδεψανΔεν συνόδεψαν τις μαθήτριες στην θαλάσσια αυτή τις μαθήτριες στην θαλάσσια αυτή εκδρομή αναψυχής όπως όφειλανεκδρομή αναψυχής όπως όφειλαν

Δεν έλεγξανΔεν έλεγξαν αν το σκάφος διέθετε τα απαραίτητα αν το σκάφος διέθετε τα απαραίτητα σωστικά μέσασωστικά μέσα

Δεν έλεγξανΔεν έλεγξαν την την καταλληλότητακαταλληλότητα του σκάφους, το του σκάφους, το οποίο ήταν μια αλιευτική λέμβος ακατάλληλη να οποίο ήταν μια αλιευτική λέμβος ακατάλληλη να πραγματοποιεί θαλάσσιες εκδρομέςπραγματοποιεί θαλάσσιες εκδρομές

Δεν έλεγξανΔεν έλεγξαν αν ο κυβερνήτης της λέμβου διέθετε αν ο κυβερνήτης της λέμβου διέθετε άδεια ικανότηταςάδεια ικανότητας πραγματοποίησης τέτοιων πραγματοποίησης τέτοιων εκδρομών εκδρομών

117-7-66-2013-2013

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπ’ αριθμ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπ’ αριθμ.

1243/1987 απόφαση του Αρείου Πάγου, που 1243/1987 απόφαση του Αρείου Πάγου, που

αναίρεσε καταδικαστική απόφαση σε βάρος αναίρεσε καταδικαστική απόφαση σε βάρος

καθηγήτριας γυμναστικής για την καθηγήτριας γυμναστικής για την

ανθρωποκτονία από αμέλεια μαθήτριας με ανθρωποκτονία από αμέλεια μαθήτριας με

πράξεις και παραλείψεις πράξεις και παραλείψεις

117-7-66-2013-2013

ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑΣΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑΣ

Η καθηγήτρια δεν έλαβε τα ιδιαίτερα μέτρα Η καθηγήτρια δεν έλαβε τα ιδιαίτερα μέτρα που απαιτούνται για την αποφυγή που απαιτούνται για την αποφυγή ατυχήματος:ατυχήματος:

τοποθέτησητοποθέτηση προειδοποιητικών προειδοποιητικών πινακίδωνπινακίδων συνδρομήσυνδρομή και παρουσία της και παρουσία της τροχαίαςτροχαίας ώστε ώστε

να λαμβάνουν γνώση οι διερχόμενοι οδηγοίνα λαμβάνουν γνώση οι διερχόμενοι οδηγοί

117-7-66-2013-2013

Πότε δεν υπάρχει ευθύνηΠότε δεν υπάρχει ευθύνη

Δεν υπάρχει ευθύνη όταν ο καθηγητής προβεί Δεν υπάρχει ευθύνη όταν ο καθηγητής προβεί

σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και παρόλα σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και παρόλα

αυτά συμβεί κάποιο ατύχημα αυτά συμβεί κάποιο ατύχημα

117-7-66-2013-2013

11οο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Όταν μετά την άφιξη των μαθητών στο ξενοδοχείο για να Όταν μετά την άφιξη των μαθητών στο ξενοδοχείο για να

καταλύσουν, οι καθηγητές φροντίσουν να πάρουν οι μαθητές καταλύσουν, οι καθηγητές φροντίσουν να πάρουν οι μαθητές

τα δωμάτιά τους, καταμετρούν τους μαθητές περνώντας από τα δωμάτιά τους, καταμετρούν τους μαθητές περνώντας από

όλα τα δωμάτια ελέγχοντας πως όλοι είναι στα κρεβάτια τους όλα τα δωμάτια ελέγχοντας πως όλοι είναι στα κρεβάτια τους

και κατά τη διάρκεια της νύχτας κάποιος μαθητής πιει και κατά τη διάρκεια της νύχτας κάποιος μαθητής πιει

μεγάλη ποσότητα αλκοόλης από ποτό που μετέφερε στις μεγάλη ποσότητα αλκοόλης από ποτό που μετέφερε στις

αποσκευές του και περιέλθει σε κώμααποσκευές του και περιέλθει σε κώμα

117-7-66-2013-2013

22οο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Το τραγικό ατύχημα που συνέβη στην Το τραγικό ατύχημα που συνέβη στην

Κέρκυρα το 2007, κατά το οποίο πνίγηκε Κέρκυρα το 2007, κατά το οποίο πνίγηκε

μαθητής του Τεχνικού Λυκείου Γλαύκης τηςμαθητής του Τεχνικού Λυκείου Γλαύκης της

Ξάνθης στην πισίνα του ξενοδοχείουΞάνθης στην πισίνα του ξενοδοχείου

117-7-66-2013-2013

Η δυνατότητα ενέργειαςΗ δυνατότητα ενέργειας

Με τον όρο «δυνατότητα» εννοείται η Με τον όρο «δυνατότητα» εννοείται η

φυσική δυνατότηταφυσική δυνατότητα

117-7-66-2013-2013

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Ο εκπ/κός ο οποίος αγνοεί κολύμβηση δεν Ο εκπ/κός ο οποίος αγνοεί κολύμβηση δεν

παραλείπει να σώσει τον μαθητή που παραλείπει να σώσει τον μαθητή που

κινδυνεύει να πνιγεί σε πισίνακινδυνεύει να πνιγεί σε πισίνα

Δεν παραλείπει ο εκπ/κός ο οποίος που δεν Δεν παραλείπει ο εκπ/κός ο οποίος που δεν

μπορεί να προσφύγει σε καμιά σωστική μπορεί να προσφύγει σε καμιά σωστική

ενέργεια ενέργεια

117-7-66-2013-2013

Η απροθυμία των εκπ/κών να Η απροθυμία των εκπ/κών να

συνοδεύσουν μαθητές σε συνοδεύσουν μαθητές σε

εκδρομέςεκδρομές

117-7-66-2013-2013

ΤΑ ΑΙΤΙΑΤΑ ΑΙΤΙΑ Τα πολλά τραγικά ατυχήματα που συνέβησαν κατά Τα πολλά τραγικά ατυχήματα που συνέβησαν κατά

τη διάρκεια εκδρομώντη διάρκεια εκδρομών

Οι μαθητές των Γυμνασίων – Λυκείων παιδιά Οι μαθητές των Γυμνασίων – Λυκείων παιδιά

εφηβικής ηλικίας, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εφηβικής ηλικίας, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να

τηρήσουν τα προδιαγεγραμμένα και τηρήσουν τα προδιαγεγραμμένα και

προσυμφωνημένα όριαπροσυμφωνημένα όρια

117-7-66-2013-2013

Δεν προτείνεται η κατάργηση των εκδρομών, Δεν προτείνεται η κατάργηση των εκδρομών,

των εκπαιδευτικών περιπάτων, διδακτικών των εκπαιδευτικών περιπάτων, διδακτικών

επισκέψεων κ.λ.π, καθώς με αυτές από τη μια επισκέψεων κ.λ.π, καθώς με αυτές από τη μια

συμπληρώνονται οι στόχοι της εκπαιδευτικής συμπληρώνονται οι στόχοι της εκπαιδευτικής

διαδικασίας, από την άλλη αποτελούν σημείο διαδικασίας, από την άλλη αποτελούν σημείο

αναφοράς για τους μαθητέςαναφοράς για τους μαθητές