ΤΑΤΟΪΟΥ 121, 144 52 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΗΛ.: 210...

17

Transcript of ΤΑΤΟΪΟΥ 121, 144 52 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΗΛ.: 210...

  • ΤΑΤΟΪΟΥ 121, 144 52 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣΤΗΛ.: 210 28 04 800 • FAX: 210 28 19 550

    www.psichogios.gr • e-mail: [email protected]

  • © Ἐκδόσεις Οὐρανός, 2012Τατοΐου 121 – 144 52 Μεταμόρφωση ἈττικῆςTηλ.: 210-2804800, Fax: 210-2819550www.ouranosbooks.grΠρώτη ἔκδοση: Μάρτιος 2012ISBN: 978-960-496-865-7

    * Γιὰ ὁμαδικὲς παραγγελίες ἀπὸ Ἱερὲς Μονές, Ἐκκλησίες ἢΘρησκευτικὰ σωματεία, τηλεφωνήστε στὸ 80011-646464 ἢστείλτε φὰξ στὸ 210-2819550

    Ἐπιμέλεια ἔκδοσης: π. Δημήτριος Β. ΤζέρποςἈν. Καθηγητής Λειτουργικῆς Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 17:59 Page 4

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • © Ἐκδόσεις Οὐρανός, 2012Τατοΐου 121 – 144 52 Μεταμόρφωση ἈττικῆςTηλ.: 210-2804800, Fax: 210-2819550www.ouranosbooks.grΠρώτη ἔκδοση: Μάρτιος 2012ISBN: 978-960-496-865-7

    * Γιὰ ὁμαδικὲς παραγγελίες ἀπὸ Ἱερὲς Μονές, Ἐκκλησίες ἢΘρησκευτικὰ σωματεία, τηλεφωνήστε στὸ 80011-646464 ἢστείλτε φὰξ στὸ 210-2819550

    Ἐπιμέλεια ἔκδοσης: π. Δημήτριος Β. ΤζέρποςἈν. Καθηγητής Λειτουργικῆς Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 17:59 Page 4

    ΠΡΟΛΟΓΟΣ ........................................................................... 11

    ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΙΕΡΩΝ ΕΥΧΩΝ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΩΝΛΕΓΟΜΕΝΩΝ ΕΝ ΠΑΝΤΙ ΚΑΙΡῼ ΚΑΙ ΤΟΠῼ

    Α .́ ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ................................................ 15Β΄. ΑΙ ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΑΙ................................................... 16Γ΄. ΟΙ ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΙ...................................................... 18Δ΄. ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ........................... 19Ε΄. ΕΚΛΕΚΤΟΙ ΨΑΛΜΟΙ................................................ 20

    ΣΤ΄. ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ............................................................... 23Ζ΄. ΕΥΧH ΕΙΣ ΠΑΣΑΝ ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΝ .......................... 24

    ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝΑΙ ΙΕΡΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΙ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΝΥΚΤΙΟΥ

    Α .́ ΠΡΟΟΙΜΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΟΝΥΚΤΙΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ .............. 26

    Β΄. ΕΥΧΑΙ ΚΑΙ ΥΜΝΟΙ ΕΚ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΥ ........................................... 29

    ΠΙΝΑΞ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 5

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Γ΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΟΡΘΡΟΥ.............................. 37Δ΄. ΕΥΧΑΙ ΕΚ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΩΝ ΩΡΩΝ...... 78Ε΄. ΕΥΧΑΙ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ.......................................... 80

    ΣΤ΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ....................... 83

    ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝΕΤΕΡΑΙ ΙΕΡΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΙ

    Α .́ Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟΥ........................................................... 90

    Β΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟΥ........................................................... 101

    Γ΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ.... 137Δ΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ

    ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ................................ 168Ε΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ

    ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ................................ 186ΣΤ΄. Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ ..... 198

    ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΝΜΗΝΟΛΟΓΙΟΝ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

    Α .́ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ.......................................................... 238Β΄. ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ............................................................... 250Γ΄. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ .............................................................. 256

    6 ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΨΙΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 6

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Δ΄. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ............................................................. 267Ε΄. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ.............................................................. 279

    ΣΤ΄. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ .......................................................... 292Ζ΄. ΜΑΡΤΙΟΣ .................................................................... 299Η΄. ΑΠΡΙΛΙΟΣ ................................................................... 303Θ΄. ΜΑÏΟΣ ......................................................................... 308Ι΄. ΙΟΥΝΙΟΣ ..................................................................... 314

    ΙΑ΄. ΙΟΥΛΙΟΣ ...................................................................... 319ΙΒ΄. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ............................................................... 326

    ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟΝΤΡΙΩΔΙΟΝ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΝ

    Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣΠΕΝΤΗΚΟΣΤΑΡΙΟΝ ΧΑΡΜΟΣΥΝΟΝ

    ΤΡΙΩΔΙΟΝ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΝ

    Α .́ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ .... 334Β΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ....................................... 335Γ΄. ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕῼ ................................ 335Δ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕῼ .................................... 336Ε΄. ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ ........................... 336

    ΣΤ´. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ ............................... 337Ζ΄. Α΄ ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ......................... 338Η΄. Α΄ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

    Ἢ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ............................................. 339Θ΄. Β΄ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ............................... 340

    ΠΙΝΑΞ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 7

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 7

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Ι΄. Γ΄ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ .............................. 341ΙΑ΄. Δ΄ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ .............................. 342ΙΒ΄. ΠΕΜΠΤΗ ΤΗΣ Ε΄ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

    (ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ) ................................ 342ΙΓ΄. ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΗΣ Ε΄ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ....................... 343ΙΔ΄. Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ.............................. 344ΙΕ΄. ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΥ

    ΛΑΖΑΡΟΥ ................................................................... 345ΙΣΤ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑÏΩΝ............................................ 345

    Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣ

    Α .́ Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ........................... 347Β΄. Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ................................. 377Γ΄. Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ .......................... 392Δ΄. Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ........................... 405Ε΄. Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

    (ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΘΩΝ ΤΟΥ Κ.Η.Ι.Χ.) ............................................................. 442

    ΣΤ΄. ΤΟ ΜΕΓΑ ΣΑΒΒΑΤΟΝ.............................................. 564Ζ΄. Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ....................................... 630

    ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΑΡΙΟΝ ΧΑΡΜΟΣΥΝΟΝ

    Α .́ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ........................................... 664Β΄. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΔΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΥ................ 665Γ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ ............................................ 665

    8 ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΨΙΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 8

    Δ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ............................. 666Ε΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ ................................ 667

    ΣΤ΄. ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ............. 668Ζ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ .......................... 668Η΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ ........................................ 669Θ΄. ΠΕΜΠΤΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ............................... 670Ι΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ....................... 671

    ΙΑ΄. ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΠΡΟ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ............ 672ΙΒ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ.......................... 672ΙΓ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ........................ 673

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΑ .́ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟΝ ΑΓΙΟΛΟΓΙΟΝ ............................. 675Β΄. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΞ ΤΩΝ ΕΠ’ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

    ΑΝΑΓΙΓΝΩΣΚΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΩΝ ΚΑΙΕΥΑΓΓΕΛΙΚΩΝ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ ................................ 715

    Γ΄. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΞ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΤΟΥ ΕΝΙΑΥΤΟΥ ........................................................ 726

    Δ΄. ΠΑΣΧΑΛΙΑ 2000-2080. ............................................. 731

    ΠΙΝΑΞ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 9

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 9

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Δ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ............................. 666Ε΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ ................................ 667

    ΣΤ΄. ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ............. 668Ζ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ .......................... 668Η΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ ........................................ 669Θ΄. ΠΕΜΠΤΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ............................... 670Ι΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ....................... 671

    ΙΑ΄. ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΠΡΟ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ............ 672ΙΒ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ.......................... 672ΙΓ΄. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ........................ 673

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΑ .́ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟΝ ΑΓΙΟΛΟΓΙΟΝ ............................. 675Β΄. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΞ ΤΩΝ ΕΠ’ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

    ΑΝΑΓΙΓΝΩΣΚΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΩΝ ΚΑΙΕΥΑΓΓΕΛΙΚΩΝ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ ................................ 715

    Γ΄. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΞ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΤΟΥ ΕΝΙΑΥΤΟΥ ........................................................ 726

    Δ΄. ΠΑΣΧΑΛΙΑ 2000-2080. ............................................. 731

    ΠΙΝΑΞ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 9

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 9

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 10

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Ἡπροσευχὴ εἶναι ἡ δυνατότητα τὴν ὁποία ἔχει ἀπο-κλειστικὰ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἐπικοινωνεῖ μὲ τὸν Θεό,διότι μόνος αὐτὸς ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα δημιουργήματαἔχει συναίσθηση τῆς ὕπαρξης τοῦ Θεοῦ ὡς δημιουργοῦκαὶ νομοθέτου ὅλου τοῦ κόσμου. Ἔτσι ἡ προσευχή, εἴτεὡς δοξολογία καὶ εὐχαριστία, εἴτε ὡς δέηση καὶ ἱκεσία,εἶναι ἡ φυσική ἀντίδραση τοῦ ἀνθρώπου κάθε φορὰποὺ συνειδητοποεῖ τὸ δέος, ἀλλὰ καὶ τὸν θαυμασμὸποὺ τοῦ προκαλεῖ τὸ μεγαλεῖο τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦμέσα στὸν κόσμο. Γι’ αὐτὸ καὶ ὅλες οἱ μεγάλες μορφὲςτῆς ἱερῆς ἱστορίας ἦσαν κατ’ ἐξοχὴν δοξολογικοὶ ἄν -θρωποι, δηλαδή, ἄνθρωποι ποὺ βίωναν τὴν προσευχὴσὰν τὴν πνευματικὴ ἀναπνοὴ τοῦ ἀνθρώπου, τὸ ὀξυ-γόνο τῆς ὁποίας ζωογονεῖ τὴν ψυχή, καὶ τὴν στηρίζειστὸν πνευματικὸ ἀγώνα κατὰ τῶν ποικίλων δυνάμεωντοῦ θανάτου. Αὐτὴ τελικὰ ἡ διαμέσου τῆς προσευχῆςἀδιάλειπτη μνήμη τοῦ Θεοῦ θεωρήθηκε ἀπὸ τὴν παρά-δοση τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸ ἔσχατο κριτήριο τῆς ἀληθινῆςὀρθόδοξης θεολογίας. Ὅπως λέγει χαρακτηρι στικὰ ὁἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ἂν κάποιος προσεύχεται

    ΠΡΟΛΟΓΟΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 11

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • ἀληθινὰ εἶναι πραγματικὸς θεολόγος, καὶ πραγματικὸςθεολόγος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ προσεύχεται ἀληθινά.

    Εἶναι, ὅμως, ἀλήθεια, ὅτι ὅλοι ὅσοι ἐπιδώθηκαν στὸεὐγενὲς αὐτὸ ἀγώνισμα τῆς ψυχῆς ἔχουν διαπιστώσειπὼς ἡ ἀληθινὴ προσευχὴ μοιάζει μὲ ἀνηφορικὸ μονο-πάτι, ποὺ ὁδηγεῖ σὲ ὑψηλὸ βουνό. Διότι ὁ ἀρχαῖοςἐχθρὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ διάβολος, μισεῖ ἰδιαίτερα τὸνπροσευχόμενο ἄνθρωπο καὶ ἔρχεται νὰ τὸν πειράξει καὶκατ’ αὐτὴν τὴν τόσο ἐπίσημη καὶ εὐαίσθητη στιγμὴ τῆςπνευματικῆς του ζωῆς, μὲ βέβηλους λογισμούς, ἔλ -λειψη ψυχικῆς ζέσης ἢ καὶ ἀμέλεια. Ἀκόμη μερικὲςφορὲς οἱ ἄνθρωποι δὲν ξέρουν κατὰ τὴν προσευχή τουςτὶ νὰ ζητήσουν καὶ πῶς νὰ τὸ ζητήσουν ἀπὸ τὸν Θεό, γι’αὐτὸ καὶ βαττολογοῦν, δηλαδὴ φλυαροῦν. Αὐτὰ ἔχον-τας ὑπόψη οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι ζήτησαν ἀπὸ τὸν Κύριονὰ τοὺς διδάξει πῶς νὰ προσεύχονται, κι ἐκεῖνος τότετοὺς ἔδωσε ἕναν ὁδηγὸ προσευχῆς ποὺ εἶναι ἡ «Κυ-ριακὴ Προσευχή», τὸ γνωστὸ «Πάτερ ἡμῶν...» Σύμ-φωνα δὲ μὲ αὐτὸ τὸν κανόνα διαμορφώθηκε στὴσυ νέχεια ὁλόκληρη ἡ προσευχητικὴ παράδοση τῆς Ἐκ -κλησίας, ὅπως αὐτὴ ἐκφράζεται κατὰ ἕνα κλασσικὸτρόπο μὲ τὶς ἱερὲς λειτουργικὲς ἀκολουθίες, οἱ ὁποῖεςτελοῦνται κυρίως στὸν ναό, καὶ ἀποτελοῦν τὴν κοινὴκαὶ δημόσια προσευχὴ τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας,ποὺ εἶναι ἡ Θεία Λατρεία.

    12 ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΨΙΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 12

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Παράλληλα μὲ τὶς καθορισμένες ἀπὸ τὴν λειτουρ-γικὴ τάξη τῆς Ἐκκλησίας τακτὲς ἡμέρες καὶ ὧρες κοι -νῆς ἐκκλησιαστικῆς προσευχῆς, ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνε ταιτὴν ἀνάγκη νὰ προσεύχεται καὶ ἄλλες στιγμὲς ἰδιω-τικά, σ’ ἕναν ἥσυχο χῶρο, εἰσερχόμενος στὸ «ταμιεῖο»του, ὅπως λέγει χαρακτηριστικὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος(Ματθ. 6,6). Καὶ μπορεῖ μὲν ἡ προσευχὴ αὐτὴ νὰ εἶναι«ἀλάλητοι στεναγμοί» (Ρωμ. 8,26), ἢ καὶ αὐτοσχέδιεςπροσωπικὲς προσευχές, ὅμως κι ἐδῶ ὁ ἀσφαλέστεροςκανόνας καὶ ὁδηγὸς εἶναι καὶ πάλι οἱ κοινὲς προσευχὲςτῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι πράγματι πολὺ σπουδαῖο πρᾶγμανὰ προσευχόμαστε μὲ τὶς ἴδιες προσευχὲς ποὺ συνέθε-σαν καὶ προσευχήθηκαν μὲ αὐτὲς οἱ μεγάλοι ἅγιοι τῆςἘκκλησίας, ἐκφράζοντας κατὰ κλασσικό τρόπο τὰ βα-θειά αἰτήματα ποὺ συγκλονίζουν τὴν ψυχή κάθε πι-στοῦ, ποὺ δίνει ἐν Χριστῷ τὸν καλὸ ἀγώνα τῆς πίστεως.Ἔτσι μὲ τὶς προσευχὲς αὐτές, ὄχι μόνο ἀποφεύγουμε τὸνὑποκειμενισμό, ἀλλὰ καὶ μπολιάζουμε τὴν ψυχή μας μὲτὸ λειτουργικὸ ἦθος τῆς Ἐκκκλησίας, ὥστε ὅλος ὁ χρό-νος τῆς καθημερινῆς μας ζωῆς νὰ μετατρέπεται σὲ μιὰἀτέλειωτη λειτουργία, μιὰ λειτουργία μετὰ τὴ λειτουρ-γία, ὅπως λέμε στὴ θεολογικὴ γλῶσσα.

    Στὸ σκοπὸ αὐτὸ ἀποβλέπει ἰδιαίτερα καὶ ἡ ἔκδοσητοῦ παρόντος βιβλίου, ποὺ φέρει τὸν παραδοσιακὸ τί -τλο «Ἱερὰ Σύνοψις», καὶ ἀποτελεῖ στὴν πράξη ἕνα

    ΠΡΟΛΟΓΟΣ 13

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 13

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • ἀνθολόγιο ἀπὸ τὰ εὐωδέστερα πνευματικὰ ἄνθη τοῦπνευματικοῦ λιμῶνα τῆς Ὀρθόδοξης Λατρείας. Προ-σφέρεται δὲ μὲ τὴν εὔχρηστη μορφὴ αὐτοῦ τοῦ τεύ-χους, προκειμένου οἱ πιστοὶ νὰ ἔχουν τὴν δυνατότητανὰ ἐμπλουτίσουν τὶς κατ’ ἰδίαν πρὸς τὸν Θεὸ ἐντεύξειςτους μὲ τὶς λειτουργικὲς προσευχὲς τῆς Ἐκκλησίας, ἀνα-καλύπτοντας ἔτσι προοδευτικὰ καὶ ὁλόκληρο τὸν πνευ-ματικὸ θησαυρὸ ποὺ ἐμπεριέχουν τὰ κανονικὰ λει τουρ -γικά της βιβλία. Τὸ πῶς, δηλαδή, ἡ μητέρα ὈρθόδοξοςἘκκλησία ἁγιάζει ὅλο τὸ χρόνο τῆς καθημερινῆς μαςζωῆς μὲ τὶς ἀκολουθίες τοῦ Νυχθημέρου, τὸ πῶς ἐξυμνεῖτὶς μνῆμες τῶν ἱερῶν προσώπων καὶ γεγονότων τῆς πί-στεώς μας, ποιὰ διδάγματα ἀποκομίζουν οἱ πιστοὶ ἀπὸτὴν πνευματικὴ ἀναστροφὴ μαζί τους, καὶ τὸ πῶς τελι -κὰ τοὺς προδιαθέτει γιὰ τὴν «ὁμοθυμαδόν» σύναξήτους στὸ ναό, καὶ τὴν «ἐν ἑνὶ στόματι καὶ μιᾷ καρδίᾳ»τέλεση τῆς Θείας Εὐχαριστίας, στὴν ὁποία κορυφώνε-ται ἡ πνευματική της ζωή.

    π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΤΖΕΡΠΟΣἈν. Καθηγητής Λειτουργικῆς

    Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

    14 ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΨΙΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 14

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ

    ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΙΕΡΩΝ ΕΥΧΩΝ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

    ΛΕΓΟΜΕΝΩΝ ΕΝ ΠΑΝΤΙ ΚΑΙΡῼ ΚΑΙ ΤΟΠῼ

    Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, πάντοτε, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰςτοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

    Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι.

    Bασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς Ἀ λη-θείας, ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θη-σαυρὸς τῶν ἀγαθῶν καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκή -νωσον ἐν ἡμῖν καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖ -δος καὶ σῶσον, ἀγαθὲ τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Ἀμήν.Ἅγιος ὁ Θεός, ἅγιος ἰσχυρός, ἅγιος ἀθάνατος, ἐλέη -σον ἡμᾶς (τρίς).

    Α .́ ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 15

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῷ καὶ ἁγίῳ Πνεύματι. Καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

    Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς. Κύριε, ἱλάσθητι ταῖςἁμαρτίαις ἡμῶν, Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίαςἡμῖν. Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας ἡμῶν,ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου. Κύριε, ἐλέησον, Κύ ριε, ἐ -λέησον, Κύριε, ἐλέησον.

    Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῷ καὶ ἁγίῳ Πνεύματι. Καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

    Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνο -μά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω τὸ θέ λημάσου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς. Τὸν ἄρτον ἡμῶντὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφει λέ -ταις ἡμῶν, καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλ -λὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.

    Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξατοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος,νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

    1. Ἐγὼ εἰμὶ Κύριος ὁ Θεός σου ὁ ἐξαγαγών σε ἐκ

    Β .́ ΑΙ ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΑΙ

    16 ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΨΙΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 16

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • γῆς Αἰγύπτου, ἐξ οἴκου δουλείας. Οὐκ ἔσονταί σοιθεοὶ ἕτεροι πρὸ προσώπου μου.

    2. Οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον οὐδὲ παντὸς ὁμοίω -μα, ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ ὅσα ἐν τῇ γῇ κάτω καὶὅσα ἐν τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς. Οὐ προσκυνή-σεις αὐτοῖς οὐδὲ μὴ λατρεύσῃς αὐτοῖς, ὅτι ἐγώ εἰμὶΚύριος ὁ Θεός σου, Θεὸς ζηλωτής, ἀποδιδοὺς ἁμαρ-τίας πατέρων ἐπὶ τέκνα ἐπὶ τρίτην καὶ τετάρτην γενεὰντοῖς μισοῦσί με, καὶ ποιῶν ἔλεος εἰς χιλιάδας τοῖς ἀγα -πῶ σί με καὶ τοῖς φυλάσσουσι τὰ προστάγματά μου.

    3. Οὐ λήψῃ τὸ ὄνομα Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου ἐπὶ μα-ταίῳ· οὐ γὰρ μὴ καθαρίσῃ Κύριος ὁ Θεός σου τὸνλαμ βάνοντα τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐπὶ ματαίῳ.

    4. Φύλαξαι τὴν ἡμέραν τῶν σαββάτων ἁγιάζειν αὐ - τήν, ὃν τρόπον ἐνετείλατό σοι Κύριος ὁ Θεός σου. Ἕξἡμέρας ἐργᾷ καὶ ποιήσεις πάντα τὰ ἔργα σου· τῇ δὲἡμέ ρᾳ τῇ ἑβδόμῃ σάββατα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου, οὐ ποι-ή σεις ἐν αὐτῇ πᾶν ἔργον, σὺ καὶ ὁ υἱός σου καὶ ἡ θυ-γάτηρ σου, ὁ παῖς σου καὶ ἡ παιδίσκη σου, ὁ βοῦς σουκαὶ τὸ ὑποζύγιόν σου καὶ πᾶν κτῆνός σου καὶ προσήλυ-τος ὁ παροικῶν ἐν σοί, ἵνα ἀναπαύσηται ὁ παῖς σου καὶἡ παιδίσκη σου καὶ τὸ ὑποζύγιόν σου, ὥσπερ καὶ σύ.

    5. Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου, ὃντρόπον ἐνετείλατό σοι Κύριος ὁ Θεός σου, ἵνα εὖ σοιγένηται καὶ ἵνα μακροχρόνιος γένῃ ἐπὶ τῆς γῆς, ἧςΚύριος ὁ Θεός σου δίδωσί σοι.

    Β´. ΑΙ ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΑΙ 17

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 17

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012

  • 6. Οὐ μοιχεύσεις. 7. Οὐ φονεύσεις. 8. Οὐ κλέψεις.9. Οὐ ψευδομαρτυρήσεις κατὰ τοῦ πλησίον σου

    μαρτυρίαν ψευδῆ. 10. Οὐκ ἐπιθυμήσεις τὴν γυναῖκα τοῦ πλησίον σου·

    οὐκ ἐπιθυμήσεις τὴν οἰκίαν τοῦ πλησίον σου, οὔτε τὸνἀγρὸν αὐτοῦ, οὔτε τὸν παῖδα αὐτοῦ, οὔτε τὴν παιδί-σκην αὐτοῦ, οὔτε τοῦ βοὸς αὐτοῦ, οὔτε τοῦ ὑπο ζυγίουαὐτοῦ, οὔτε παντὸς κτήνους αὐτοῦ, οὔτε πάντα ὅσατῷ πλησίον σού ἐστι.

    Mακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν.

    Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακλήθη-σονται.

    Μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσι τὴνγῆν.

    Μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιο-σύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται.

    Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται. Μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν

    ὄψονται.

    Γ .́ ΟΙ ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΙ

    18 ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΨΙΣ

    Sinopsi. 1o-3o meros:Layout 1 14/3/12 16:50 Page 18

    © Εκδόσεις Ουρανός, 2012