Σαββατο 11 4 2015

32
3341 Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • M. Σάββατο 11 Απριλίου 2015 • Αρ. φ. 1246 • 2 € ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΑΡΘΡΑ ∆. Σμυρναίος: Φοβήθηκαν μήπως χαλαρώσει η θηλειά Η αντίδραση του Βερολίνου στις κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης σελ. 8 ... Μ. Ρένεσης: Τι έφερε η επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα Ενεργειακή συνεργασία και χαλάρωση εμπάργκο ήταν τα διακυβεύματα σελ. 9 ... Ο. Αθανασίου: Η ΕΡΤ σύντομα στους δέκτες μας Το μεγαλύτερο αγκάθι ο αποκλεισμός των συμβασιούχων σελ. 13 ∆ΙΕΘΝΗ Ν. Υόρκη: Από την καταστολή στην απο-αστυνόμευση Σε ιδιότυπη “λευκή απεργία” το NYPD που απέσυρε τις αστυνομικές δυνάμεις από τους δρόμους σελ. 22 ... Ην. Βασίλειο: Αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές Οι εκλογές θα είναι σημαντικές για όλη την Ευρώπη, εφόσον οι Συντηρητικοί έχουν υποσχεθεί τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με την Ε.Ε. σελ. 23 Μάρω ∆ούκα: Να ανυψωθεί ο αναγνώστης από δέκτη σε πομπό Μιλώντας για την Ομάδα Λογοτεχνίας της 6ης ∆ημοτικής Κοινότητας Σελ. 26 ΣΚΟΥΡΙΕΣ ΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗΣ Για έναν αέρα ζωής Της Κατερίνας Ιγγλέζη Τ ην Κυριακή 5 Απριλίου διαπιστώθηκε ένα μεγά- λο πρόβλημα, το οποίο, πέρα από το κίνημα ενάντια στο χρυσό, αφορά άμεσα την κυ- βέρνηση της Αριστεράς. Αυτό που φάνηκε ξεκάθαρα όταν οι υπάλληλοι της εταιρείας σε α- νοιχτή συνεργασία με τα ΜΑΤ επιτέθηκαν σε αγωνιστές και α- γωνίστριες της Χαλκιδικής που παλεύουν εδώ και χρόνια για την ζωή και τον τόπου τους, εί- ναι πως μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να πήρε στα χέρια του τη διακυ- βέρνηση της χώρας από τις 25 Ιανουαρίου, αλλά η εξουσία βρίσκεται ακόμα στα χέρια άλ- ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2 Σε επιφυλακή για την ανάσταση ΝΑ ΑΠΟΚΡΟΥΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥΣ, ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΑΓΙ∆ΕΣ Τα κατά συνθήκην ψεύδη για το χρέος Έξι ψέματα για το ελληνικό χρέος αποκαλύπτουν γάλλοι οικονομολόγοι σε συνεργασία με την οργάνωση ATTAC Προς ψήφιση την Πέμπτη το νομοσχέδιο Ρεπορτάζ της Αφροδίτης Μπαμπάση. Ανάλυση του Νίκου Κουλούρη. Κείμενο της Αφροδίτης Κουκουτσάκη Παραδοσιακά, για τις αριστερές και τους αριστερούς, το «καλή ανάσταση», ως ευχή, είχε και άλλους ακόμη συμβολισμούς, πέραν αυτών των χριστιανών, οι οποίοι συνδέονταν με το όραμα της απελευθέρωσης, της ανα- τροπής, της αρχής μιας νέας εποχής και άλλα πολλά. Φέ- τος, εν μέσω μια σκληρής διαπραγμάτευσης με εταίρους, που έχουν πλήρως μεταλλαχθεί σε ιδιοτελείς δυνάστες, οι οποίοι βάζουν όρους που οδηγούν σε συνέχιση των χρόνων των παθών, η ευχή έχει, σχεδόν, μονοσήμαντο περιεχόμενο: καλή απαλλαγή. Όμως, ταυτόχρονα με την ελπίδα να βγει η ευχή αληθι- νή, ας είμαστε και προσεκτικοί. Ας είμαστε, δηλαδή, σ’ ε- πιφυλακή για την ανάσταση, έτοιμοι και αποφασιστικοί να αποκρούσουμε τους εκβιασμούς και ταυτόχρονα ευέ- λικτοι για να αποφεύγουμε τις παγίδες. Οι αντίπαλοί μας που ηγεμονεύουν στους ευρωπαϊκούς και άλλους διεθνείς θεσμούς, ελπίζουν στη δική μας ήτ- τα ή υποχώρηση, για να εξασφαλίσουν τη συνέχιση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής τους. Η ηττημένη αντιπολί- τευση στο εσωτερικό, επίσης, έχει χάσει όλα τα στοιχή- ματα και την ελπίδα να καταρρεύσει η κυβέρνηση με κορμό την Αριστερά. Η Μ. Πέμπτη, προέβλεπαν, –εύχο- νταν δηλαδή– ότι θα είναι η ημέρα που θα προκληθεί το λεγόμενο «ατύχημα», δηλαδή η χρεοκοπία της χώρας λό- γω ασφυξίας. Μήπως η Ν∆ στον προεκλογικό της καζα- μία, εν είδει σποτ, δεν προέβλεπε αυτή να είναι εβδομά- δα των παθών για τους Έλληνες αντί ανάστασης; Καλή ανάσταση, λοιπόν, για εχθρούς και φίλους. ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ATTAC σελ. 14, 15 ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ σελ. 16, 17 Η χιλιοεπωμένη αυτή ευχή αποκτά διαφορετικό νόημα, ανάλογα με το ποιος παίρνει θέση στον οβελό, τη σούβλα. Η ανατρεπτική εκδοχή που βάζει τον αμνό στη θέση του ψήστη, έχει το καλό ότι μόνο συμβολική σημασία μπορεί να αποκτήσει, καθώς οι αμνοί, ακόμα και αγανακτισμένοι, έχουν το προσόν να παραμένουν φυτοφάγοι. Ουφ! Καλή χώνεψη... Μιχάλης Ψημίτης: Τι σημαίνει να είσαι σήμερα αριστερός; σελ 10, 11 Νίκος Μανιός: Να πείσουμε ότι είμαστε διαφορετικοί σελ 6, 7 ΑΝΑΛΥΣΗ Πρώτη φορά Αριστερά: μπροστά στις μεγάλες τομές Γράφει ο Αντώνης Λιάκος Σελ. 30, 31

description

Σαββατο 11 4 2015

Transcript of Σαββατο 11 4 2015

Page 1: Σαββατο 11 4 2015

3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • M. Σάββατο 11 Απριλίου 2015 • Αρ. φ. 1246 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΑΡΘΡΑ∆. Σμυρναίος: Φοβήθηκανμήπως χαλαρώσει η θηλειάΗ αντίδραση του Βερολίνουστις κινήσεις της ελληνικήςκυβέρνησης σελ. 8

...Μ. Ρένεσης: Τι έφερεη επίσκεψη Τσίπραστη ΜόσχαΕνεργειακή συνεργασίακαι χαλάρωση εμπάργκοήταν τα διακυβεύματα σελ. 9

...Ο. Αθανασίου: Η ΕΡΤ σύντομαστους δέκτες μαςΤο μεγαλύτερο αγκάθιο αποκλεισμός τωνσυμβασιούχων σελ. 13

∆ΙΕΘΝΗΝ. Υόρκη: Από την καταστολήστην απο-αστυνόμευσηΣε ιδιότυπη “λευκή απεργία”το NYPD που απέσυρετις αστυνομικές δυνάμειςαπό τους δρόμους σελ. 22

...Ην. Βασίλειο: Αντίστροφημέτρηση για τις εκλογέςΟι εκλογές θα είναι σημαντικέςγια όλη την Ευρώπη, εφόσον οιΣυντηρητικοί έχουν υποσχεθείτη διεξαγωγή δημοψηφίσματοςσχετικά με την Ε.Ε. σελ. 23

Μάρω ∆ούκα:Να ανυψωθεί οαναγνώστης απόδέκτη σε πομπόΜιλώντας για την ΟμάδαΛογοτεχνίας της 6ης∆ημοτικής Κοινότητας

Σελ. 26

ΣΚΟΥΡΙΕΣΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗΣΓια έναναέρα ζωήςΤης Κατερίνας Ιγγλέζη

Την Κυριακή 5 Απριλίουδιαπιστώθηκε ένα μεγά-λο πρόβλημα, το οποίο,

πέρα από το κίνημα ενάντια στοχρυσό, αφορά άμεσα την κυ-βέρνηση της Αριστεράς. Αυτόπου φάνηκε ξεκάθαρα όταν οιυπάλληλοι της εταιρείας σε α-νοιχτή συνεργασία με τα ΜΑΤεπιτέθηκαν σε αγωνιστές και α-γωνίστριες της Χαλκιδικής πουπαλεύουν εδώ και χρόνια γιατην ζωή και τον τόπου τους, εί-ναι πως μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ ναπήρε στα χέρια του τη διακυ-βέρνηση της χώρας από τις 25Ιανουαρίου, αλλά η εξουσίαβρίσκεται ακόμα στα χέρια άλ-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Σε επιφυλακήγια την ανάσταση

ΝΑ ΑΠΟΚΡΟΥΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥΣ, ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΑΓΙ∆ΕΣ

Τα κατά συνθήκηνψεύδη για το χρέος

Έξι ψέματα για το ελληνικό χρέοςαποκαλύπτουν γάλλοι οικονομολόγοι

σε συνεργασία με την οργάνωση ATTAC

Προς ψήφιση τηνΠέμπτη το νομοσχέδιο

Ρεπορτάζ της Αφροδίτης Μπαμπάση.Ανάλυση του Νίκου Κουλούρη.

Κείμενο της Αφροδίτης Κουκουτσάκη

Παραδοσιακά, για τις αριστερές και τους αριστερούς,το «καλή ανάσταση», ως ευχή, είχε και άλλους ακόμησυμβολισμούς, πέραν αυτών των χριστιανών, οι οποίοισυνδέονταν με το όραμα της απελευθέρωσης, της ανα-τροπής, της αρχής μιας νέας εποχής και άλλα πολλά. Φέ-τος, εν μέσω μια σκληρής διαπραγμάτευσης με εταίρους,που έχουν πλήρως μεταλλαχθεί σε ιδιοτελείς δυνάστες,οι οποίοι βάζουν όρους που οδηγούν σε συνέχιση τωνχρόνων των παθών, η ευχή έχει, σχεδόν, μονοσήμαντοπεριεχόμενο: καλή απαλλαγή.

Όμως, ταυτόχρονα με την ελπίδα να βγει η ευχή αληθι-νή, ας είμαστε και προσεκτικοί. Ας είμαστε, δηλαδή, σ’ ε-πιφυλακή για την ανάσταση, έτοιμοι και αποφασιστικοίνα αποκρούσουμε τους εκβιασμούς και ταυτόχρονα ευέ-

λικτοι για να αποφεύγουμε τις παγίδες.Οι αντίπαλοί μας που ηγεμονεύουν στους ευρωπαϊκούς

και άλλους διεθνείς θεσμούς, ελπίζουν στη δική μας ήτ-τα ή υποχώρηση, για να εξασφαλίσουν τη συνέχιση τηςνεοφιλελεύθερης πολιτικής τους. Η ηττημένη αντιπολί-τευση στο εσωτερικό, επίσης, έχει χάσει όλα τα στοιχή-ματα και την ελπίδα να καταρρεύσει η κυβέρνηση μεκορμό την Αριστερά. Η Μ. Πέμπτη, προέβλεπαν, –εύχο-νταν δηλαδή– ότι θα είναι η ημέρα που θα προκληθεί τολεγόμενο «ατύχημα», δηλαδή η χρεοκοπία της χώρας λό-γω ασφυξίας. Μήπως η Ν∆ στον προεκλογικό της καζα-μία, εν είδει σποτ, δεν προέβλεπε αυτή να είναι εβδομά-δα των παθών για τους Έλληνες αντί ανάστασης;

Καλή ανάσταση, λοιπόν, για εχθρούς και φίλους.

ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ATTAC σελ. 14, 15 ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ σελ. 16, 17

Η χιλιοεπωμένη αυτή ευχή αποκτά διαφορετικόνόημα, ανάλογα με το ποιος παίρνει θέση στον οβελό,τη σούβλα. Η ανατρεπτική εκδοχή που βάζει τον αμνόστη θέση του ψήστη, έχει το καλό ότι μόνο συμβολικήσημασία μπορεί να αποκτήσει, καθώς οι αμνοί, ακόμακαι αγανακτισμένοι, έχουν το προσόν να παραμένουνφυτοφάγοι. Ουφ! Καλή χώνεψη...

Μιχάλης Ψημίτης:Τι σημαίνει να είσαισήμερα αριστερός;

σελ 10, 11

Νίκος Μανιός:Να πείσουμε ότιείμαστε διαφορετικοί

σελ 6, 7

ΑΑΝΝΑΑΛΛΥΥΣΣΗΗ

Πρώτη φορά Αριστερά: μπροστάστις μεγάλες τομές

Γράφει ο Αντώνης Λιάκος Σελ. 30, 31

Page 2: Σαββατο 11 4 2015

22 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 •FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΗλεκτρονική ∆ιεύθυνση:

[email protected]

Κωδικός εντύπου: 3341ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Την Λιάνα Κανέλλη δεν την άντεξα ποτέ.Ίσως να ήταν αυτός ο συνδυασμός πα-ρωχημένου δογματισμού και know-how

της τηλεοπτικής πιάτσας, ή ίσως o φανατικόςκοινότοπος εθνικισμός της αγκαλιά με τη ορ-θοδοξία, πασπαλισμένος με μια δόση από newage, μέντιουμ και λοιπά πολύχρωμα, μιααπροσδόκητη σοδειά θερισμένη με στομωμέναδρεπάνια και ομογενοποιημένη από αμφίβολασφυριά.

Σίγουρα βασικό ρόλο παίζει ο όλος ρητορι-κός τραμπουκισμός της, η μαγκιά της απόλυ-της αλήθειας εκφρασμένη ως τηλεοπτικήπόζα, το μόνιμο κυνήγι της φωτογενούς ατά-κας και το άγχος της πρωτοτυπίας, οι λεκτικέςαγκωνιές προς οποιονδήποτε συνομιλητή, ηλογική του (τηλεοπτικά) ισχυρού που θα επι-κρατήσει άνευ όρων, οι θεατρινισμοί και οιατελείωτες κατασκευασμένες εκρήξεις του θυ-μικού. Μια από αυτές τις περιπτώσεις που ηεπιφάνεια επικρατεί σε τόσο μεγάλο βαθμόαπέναντι στο περιεχόμενο, που ακόμα και ανσου τύχει να συμφωνείς, εκνευρίζεσαι με τονεαυτό σου και καταλήγεις να τον παρηγορείςπροσπαθώντας να τον πείσεις πως παράκου-σες. Το ίδιο το παράλογο του συμβάντος πώςμια τέτοια περσόνα ανήκει στο ΚΚΕ, πουακόμα και αν νιώθεις πως σε χωρίζει χάσμα,επιμέρους στοιχεία μπορεί να μη σου είναιξένα (στοιχεία της ιστορίας, της ηθικής, τωνεπιμέρους ανθρώπων που ταυτίστηκαν με αυτόσε τόσα επίπεδα). Και τώρα βλέπεις την πα-ρουσία αυτή που μεθά από τις κουβέντες της,που συνδέει τα ασύνδετα σε έναν διακεκομ-μένο ειρμό, που επιβάλει την κυριαρχία τουαποκλειστικά μέσω της έντασης, που ακόμηκαι όταν μιλά για την εργασία, για κατακτήσειςκαι δικαιώματα, η ακοή και η αντίληψή σουνιώθουν δαρμένες από ΚΝΑΤ.

Η στιγμή που δεν αντέχεις άλλο

∆εν είμαι, όμως, σίγουρος πώς προκύπτει ηστιγμή που δεν αντέχεις άλλο. Πώς περνάςαπό την προσωπική μόνιμη δυσαρέσκεια, απότο μονόδρομο βρισίδι μπροστά στις τηλεοπτι-κές οθόνες, από την ήρεμη απαξίωση της κοι-νότοπης αναμενόμενης επανάληψης, στο ση-μείο που εξεγείρεται ολόκληρος ο εαυτός σουαπέναντι σε κάτι που ακούς, απέναντι σε ένανάνθρωπο που έχεις εξαντληθεί να παρακολου-θείς. Ο κατάλογος τέτοιων ανθρώπων είναι άλ-λωστε για όλους μας μεγάλος. Ακόμα και αν ηαρίθμηση αλλάζει ανάμεσα στις περιόδους,πάντα κάποιος θα βρεθεί να κάνει ένα άλμακαι να κόψει δρόμο προς τις κορυφές της. Καιη κυρία Κανέλλη τη βδομάδα αυτή έκανε το με-γάλο άλμα προς τα μπρος.

Είναι η απόλυτη έκθεση αυτή που σε κάνεινα μεθάς από τον εαυτό σου και να απολαμβά-νεις την κάθε σου φράση χωρίς καλά-καλά νακαταλαβαίνεις τι είπες. Ο συχνός συνδυασμόςασχετοσύνης και εξωστρέφειας που σε κάνεινα μιλάς με βεβαιότητα επί παντός επιστητού.Χωρίς μέτρο, χωρίς αντίληψη, με τον ίδιοφασόν φανατισμό. Μιλώντας λοιπόν για τον∆ημήτρη Χριστούλα (τον συνταξιούχο, οοποίος δημοσίως έδωσε τέρμα στη ζωή τουστην πλατεία Συντάγματος διαμαρτυρόμενοςγια την κρίση και την κατάσταση στη χώρα) ηκυρία Κανέλλη δήλωσε εξοργισμένη που πα-ρουσιάστηκε ως ήρωας «ο άνθρωπος που δενάντεξε». «Είναι δυνατόν να γίνεται κάτι τέτοιοσε αυτόν τον τόπο των Ζορμπάδων, σε αυτότον τόπο όπου οι άνθρωποι ουδέποτε θυσία-σαν τη ζωή τους παρά μονάχα για υπέρτεροκαλό», συνέχισε, «τάδε έφη Κολοκοτρώνης;Είναι δυνατόν να επενδύεις αξιοπρέπεια στηναυτοκτονία;»

Αυτά και άλλα πολλά ειπώθηκαν σε πρωινή

εκπομπή από την ελληνίδα κομουνίστριαΛιάνα Κανέλλη. Θα μπορούσε κανείς να πειπολλά, να αντιπαρατεθεί σε επίπεδο επιχειρη-μάτων, να αναφέρει το παράδειγμα του ΚώσταΓεωργάκη, τις εικόνες της φλεγόμενης δια-μαρτυρίας από το Βιετνάμ μέχρι τη σοβιετικήεισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 68, τα βιβλίατου Καμύ και άλλα. Αλλά το να μπαίνεις σεδιάλογο με την Λιάνα Κανέλλη είναι προσβολήγια τον ίδιο τον διάλογο.

Όταν δεν εντρέπεσαι, παρεκτρέπεσαι

Παραθέτουμε απλώς ένα απόσπασμα απότην ανοιχτή επιστολή διαμαρτυρίας πουέγραψε η κόρη του ∆ημήτρη Χριστούλα, Έμμυ(ολόκληρη η επιστολή στο σάιτ της εφημερί-δας):

«Έτσι γίνεται όταν δεν εντρέπεσαι. Εκτρέ-πεσαι. Παρεκτρέπεσαι… ∆εν θα παραθέσω τιςλερές λέξεις, με τις οποίες έντυσε τον κανιβα-λισμό της, καθώς δεν μπορούν να βρίσκονταιούτε καν στην ίδια αράδα με το όνομα ενός αν-θρώπου που υπήρξε στρατευμένος στην αν-θρώπινη αξιοπρέπεια.

Θα αναγκαστώ όμως να πω ότι ο Χριστούλαςδεν ήταν ο κακόμοιρος ανθρωπάκος που δενάντεξε και έφυγε εν κρυπτώ στην αδιέξοδηαπελπισία κάποιου ιδιωτικού χώρου, όπως ηκ. Κανέλλη θέλησε να τον παρουσιάσει.

Οι χιλιάδες των συμπολιτών μας, οι χιλιάδεςπολίτες από την Ευρώπη, διεθνή μέσα μαζικήςενημέρωσης κατάλαβαν το αυτονόητο.

Το αυτονόητο που δεν μπόρεσε να καταλά-βει η Λιάνα Κανέλλη, αφού η πολιτική της εμ-πάθεια, η μικροπολιτική της μιζέρια, η παντε-λής έλλειψη πολιτικής κουλτούρας, αλλά καιη πλήρης άγνοιά της ιστορίας των κινημάτων,την εμποδίζουν.

Οι πολίτες κατάλαβαν και τον ύψιστο συμ-βολισμό μιας πράξης ανοικτής, δημόσιας, ενώ-πιον του ∆ήμου και του ελληνικού κοινοβου-λίου, αλλά και το περιεχόμενο του ιδιόχειρουσημειώματος, στο οποίο χρησιμοποιεί απαγο-ρευμένες λέξεις για τον πολιτικό καθωσπρεπι-σμό μιας κυρίας που έχει τόση σχέση με τονκομμουνισμό, όση είχε και με τα υπόλοιπακόμματα, στα οποία ως πολιτικός χαμαιλέωνπροσέτρεχε για να την εντάξουν στις γραμμέςτους.

Η Λιάνα Κανέλλη δεν κατάλαβε για αυτόνακριβώς το λόγο….»

http://tsalapatis.blogspot.gr/

λων. Πρό κει ται, δη λα δή, για την πιο ξε κά θα ρη έκ φαν ση εκ τρο πής, ό -που η α στυ νο μία συ νε χί ζει να λει τουρ γεί ως υ πάλ λη λος της EldoradoGold, ε πι τί θε ται στο κί νη μα και έμ με σα στην κυ βέρ νη ση, δε δο μέ νου ό -τι η τε λευ ταία έ χει δώ σει σα φείς ε ντο λές για τη στά ση της α στυ νο μίαςσε δια δη λώ σεις, ε νώ πα ράλ λη λα έ χει προ χω ρή σει στη διε νέρ γεια ε -λέγ χων της νο μι μό τη τας των ερ γα σιών της ε ται ρείας.

Φω νή βοώ ντος

Να υ πεν θυ μί σου με πως το κί νη μα ε νά ντια στην ε ξό ρυ ξη χρυ σού εί -χε α ναγ γεί λει την πο ρεία στις Σκου ριές μέ ρες πριν. Για την κα λύ τε ρηκαι α σφα λέ στε ρη διε ξα γω γή της κι νη το ποίη σης εί χαν γί νει πολ λέςπρο σπά θειες α πό διά φο ρα μέ λη του κι νή μα τος, αλ λά και α πό μέ ναπου με την ι διό τη τα μου ως βου λευ τή του ΣΥ ΡΙ ΖΑ εί χα α πευ θυν θείπολ λά κις στην α στυ νο μία για τη δια σφά λι ση της πραγ μα το ποίη σηςτης πο ρείας στον προ γραμ μα τι σμέ νο χώ ρο των Σκου ριών. Επα νει λημ -μέ νες φο ρές, δη λα δή, ήρ θα σε ε πα φή με τους υ πεύ θυ νους του ε πι χει -ρη σια κού σχε δια σμού της Ε ΛΑΣ, για να δια σφα λι στεί η ο μα λό τη τα καιη α σφά λεια των δια δη λω τών, κα θώς και το δι καίω μά τους στην πρό -σβα ση στο βου νό.

∆υ στυ χώς φω νή βοώ ντος εν τη ε ρή μω... Η ΕΛ.ΑΣ δεν έ πρα ξε ού τε τααυ το νό η τα, δη λα δή να στα μα τή σει την α ντι συ γκέ ντρω ση των υ πα λ λή -λων της Ελλη νι κός Χρυ σός και να ε πι τρέ ψει τη διε ξα γω γή της πο ρείαςτων ε πι τρο πών α γώ να. Υπά ρ χουν τε ρά στιες ευ θύ νες α πό τους υ πεύ θυ -

νους της ε πι χεί ρη -σης. Αυ τό που βίω -σαν οι κά τοι κοι τηςΧα λ κι δι κής για α -κό μη μια φο ρά στοπε τσί τους ε κεί νητη μέ ρα στο βου νόή ταν η α γα στή συ -νε ρ γα σία της ΕλΝτο ρά ντο με την ε -λ λη νι κή α στυ νο -μία.

Πώς θα μπο ρού -σε ά ρα γε να μην υ -

πάρ χει αυ τή η σχέ ση ό ταν τα τε λευ ταία τρία χρό νια, με τις ευ λο γίεςτης προ η γού με νης κυ βέρ νη σης, η Ελλη νι κός Χρυ σός εί ναι ο με γά λοςχο ρη γός της ΕΛ.ΑΣ στη Χαλ κι δι κή. Η ε ται ρεία προ σφέ ρει στην α στυ -νο μία τα σέρ βις των αυ το κι νή των, ό πως και τα καύ σι μα αυ τών. Τηστιγ μή που υ πάρ χει ι διω τι κή ε ται ρεία φύ λα ξης στις ε γκα τα στά σειςτους, το ελ λη νι κό κρά τος α πα σχο λεί δε κά δες άν δρες της α στυ νο μίαςνα πε ρι πο λούν στις Σκου ριές ζη μιώ νο ντας προ φα νώς τους έλ λη νεςφο ρο λο γού με νους.

Τι πρέ πει να κά νου με

Η υ πό θε ση των Σκου ριών υ πήρ ξε α πό την προ η γού με νη κυ βέρ νη σηέ να α πό τα ση μα ντι κό τε ρα πε δία ε φαρ μο γής των μνη μο νια κών πο λι -τι κών και ει δι κό τε ρα του δόγ μα τος ‘’ε πεν δύ σεις με κά θε κό στος’’. ΣτηΧαλ κι δι κή ε φαρ μό στη κε και ε φαρ μό ζε ται έ να πε ρι βαλ λο ντι κό καικοι νω νι κό πεί ρα μα που συ μπυ κνώ νε ται στην φρά ση: “Όταν οι το πι -κές κοι νω νίες δεν υ πα κούν, ε φαρ μό ζου με την πιο βίαια κα τα στο λή”.Μια προ σπά θεια, δη λα δή, να καμ φθεί η ό ποια α ντί στα ση και η ε ται -ρεία α νε νό χλη τη να κα τα στρέ φει έ ναν πραγ μα τι κό πα ρά δει σο, το αρ -χέ γο νο δά σος των Σκου ριών, να μο λύ νει τους υ δρο φό ρους ο ρί ζο ντεςκαι ταυ τό χρο να να ρη μά ζει τις πα ρα γω γι κές δρα στη ριό τη τες της πε -ριο χής.

Σε α ντί θε ση με την προ η γού με νη κυ βέρ νη ση, για τον ΣΥ ΡΙ ΖΑ το κί -νη μα των Σκου ριών υ πήρ ξε ση μαία στον α ντι μνη μο νια κό α γώ να τουκαι η α μέ ρι στη υ πο στή ρι ξη του σε αυ τό ή ταν έ νας α πό τους λό γουςπου τον ο δή γη σαν στην ε κλο γι κή του νί κη. Εξάλ λου, ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ τωνκι νη μά των και της οι κο λο γίας δεν θα μπο ρού σε να εί χε δια φο ρε τι κήστά ση, δε δο μέ νου ό τι η ρι ζο σπα στι κή α ρι στε ρά έ χει λό γο ύ παρ ξης μό -νο μέ σα α πό τα κι νή μα τα και τις κοι νω νι κές διεκ δι κή σεις.

Στην νέα κα τά στα ση αυ τή που έ χει δια μορ φω θεί στην Χαλ κι δι κή,με τις προσ δο κίες του κι νή μα τος ε νά ντια στο χρυ σό να αυ ξά νο νταισχε τι κά με την παύ ση των ερ γα σιών της ε ται ρείας, τις με θο δεύ σειςτης ε ται ρείας, η ο ποία λει τουρ γώ ντας ως “κρά τος εν κρά τει” προ σπα -θεί να κα τα σκευά σει στην κυ ριο λε ξία έ ναν εμ φύ λιο πό λε μο, αλ λά καιτην α στυ νο μία, η ο ποία συ νε χί ζει να λει τουρ γεί αυ τό νο μα η στά ση τηςκυ βέρ νη σης πρέ πει να εί ναι ξε κά θα ρη και ά με ση. Πρέ πει, δη λα δή, τη -ρώ ντας τις προ ε κλο γι κές τις δε σμεύ σεις και τις α πο φά σεις των συ νε -δρίων του κόμ μα τος, να προ χω ρή σει σε ρι ζο σπα στι κές α πο φά σεις πουθα στα μα τή σουν ο ρι στι κά την κα τα στρο φή του πε ρι βάλ λο ντος, θα α -παλ λά ξουν την πε ριο χή α πό τον πα ρά γο ντα της δι χό νοιας και θα δώ -σουν στην πο λύ πα θη Χαλ κι δι κή ξα νά, μέ σω της ε φαρ μο γής ε νός προ -γράμ μα τος οι κο λο γι κής κοι νω νι κής και οι κο νο μι κής α να συ γκρό τη -σης, έ ναν αέ ρα ζωής.

* Η Κα τε ρί να Ιγγλέ ζη εί ναι βου λευ τής Χαλ κι δι κήςμε τον ΣΥ ΡΙ ΖΑ.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Για έναν αέρα ζωής Λιάνα Καννέλη: Όποιος δενντρέπεται, παρεκτρέπεται

Page 3: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Συμπλεγματική οπτικήΤο κύριο άρθρο των «Νέων» τη Μ. Πέμπτη με τον υπαινικτικό τίτλο «Αλέξης

Ορλώφ» αποτελεί ένα πρώτης τάξεως υλικό, για να κατανοήσει κανείς τι σημαί-νει πλεγματική προσέγγιση σημαντικών συμβάντων της τρέχουσας πολιτικής.Αντιπαρέρχομαι την προκρούστια συνόψιση και αλλοίωση του ιστορικού 1770 γιανα «κολλάει», προφανώς, με το στόχο της εφημερίδας, που ήθελε να πει ότι τοταξίδι του πρωθυπουργού στη Μόσχα ήταν αποτυχία –«υδρογονάνθρακες ο θη-σαυρός» κραυγάζει δίπλα ο τίτλος –αν όχι ότι και ο Αλέξης Τσίπρας μας πάει σεσφαγιασμό όπως τότε ο Αλέξης Ορλώφ! Είναι όμως δυνατόν μια εφημερίδα, τουκεντρώου χώρου, υποτίθεται, με κεραίες έστω και λίγο πιο πέρα από τη μύτη μας,να εμφανίζεται με τόσο φτωχή και συμπλεγματική οπτική;

Αντίθετα, το ΠΑΣΟΚ, με βάση και τη δική του πολιτική θα σημειώσει ότι «μιαεπίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού στη Μόσχα είναι σημαντικό γεγονός για τιςδιμερείς σχέσεις» και ότι «όσα ειπώθηκαν στην κοινή συνέντευξη Τύπου θέτουνσε ρεαλιστική βάση όλα τα κρίσιμα θέματα».

Στην «Καθημερινή» το κλίμα ήταν εντελώς διαφορετικό. «Το ταξίδι του κ. Τσί-πρα στη Μόσχα ήταν σημαντικό και έπρεπε να γίνει». σημειώνει παραπέμποντας,μάλιστα, στην πολυδιάστατη πολιτική του Κων/νου Καραμανλή. «Η Ελλάδα ορθώςακολουθεί μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική… Πρέπει να στηρίζεται, όμως,σε επαγγελματικό ρεαλισμό και να μην παρασύρεται από αφελείς ενθουσιασμούς».παρατηρεί. Σε άλλη στήλη, μάλιστα, (Κ. Ιορδανίδης) επικρίνει τα διεθνή έγκριταΜΜΕ για τα σχόλια τους σχετικά με το ταξίδι επισημαίνοντας, επικριτικά, ότι «τοευρωπαϊκό –και όχι μόνον– σύστημα κατέλαβε δέος και ανησυχία, ωσάν η Ελλάςνα επρόκειτο να προσχωρήσει στο Σύμφωνο Βαρσοβίας, αν και διελύθη το 1989».

Αντίθετα, αντιστρόφως ανάλογα απ’ ό,τι το ζεύγος «»ΝΕΑ»-ΠΑΣΟΚ», διά του εκ-προσώπου της κ. Καραγκούνη η Ν∆ έσπευσε να σημειώσει κατακρίνοντας τονπρωθυπουργό για τα λεγόμενά του ότι «τα εθνικά συμφέροντα της χώρας δενμπορούν να μπουν στο εσωτερικό παιχνίδι των εντυπώσεων». Πού είδε, άραγε, ηΝ∆ το «εσωτερικό παιχνίδι»; Μήπως ισχύει εδώ το όποιος έχει τη μύγα μυγιάζε-ται; Μ’ αυτή την πλεγματική πολιτική, είναι φανερό ότι αποκόπτεται όλο και πε-ρισσότερο από την σκεπτόμενη βάση της.

Π. Κ.

Του

Χ. Π

ΙΚΡΙ

∆Α

Ποιοι φοβούνται το ναυάγιο;Εχουμε φθάσει πιο κοντά στην επί-

τευξη μιας συμφωνίας, εν όψει τηςσυνεδρίασης του Γιούρογκρουπ

στη Ρίγα της Λετονίας, μεταξύ ελληνικήςκυβέρνησης και δανειστών; Η απάντησηδεν είναι καθόλου εύκολη αλλά αν είναιυποχρεωτική, τότε ναι: έχουμε φθάσειπιο κοντά.

Αυτή την απάντηση έδωσε στη Μόσχατη Μ. Πέμπτη το βράδυ και ο πρωθυ-πουργός Αλέξης Τσίπρας απαντώντας σεσχετική ερώτηση. «Επιδιώκουμε μιασυμφωνία, που θα είναι αμοιβαία επω-φελής, τόσο για την Ελλάδα όσο και γιατην ευρωζώνη στο σύνολό της. Αν αυτή ησυμφωνία δεν επέλθει, τότε ζημία δεν θαέχει μόνο η Ελλάδα. Μεγαλύτερη ζημίαθα έχει η ευρωζώνη, το ευρωπαϊκό κοινόόραμα», τόνισε και πρόσθεσε αμέσωςμετά: «Γι’ αυτό το λόγο είμαι αισιόδοξος,παρά τις δυσκολίες, είμαι αισιόδοξος ότιστο τέλος της ημέρας όλες οι δυνάμειςθα έρθουν σ’ έναν έντιμο συμβιβασμό, θαπρυτανέψει ο ρεαλισμός».

Το είπε επίσης, με μεγάλη μάλιστα σα-φήνεια, και ο υπουργός Οικονομικών Γ.Βαρουφάκης σε συνέντευξή του στο Blo-oberg επίσης τη Μ. Πέμπτη: «Οι δια-πραγματεύσεις προχωρούν αρκετάκαλά», σημείωσε και πρόσθεσε μενόημα: «Είναι προς το συμφέρον όλωνμας να επιτύχουμε μια συμφωνία έως τις24 Απριλίου, και είμαι σίγουρος ότι θα τοκάνουμε». Και όταν ρωτήθηκε εάν η κυ-βέρνηση είναι έτοιμη να κάνει συμβιβα-σμούς, προκειμένου να επιτύχει μια συμ-φωνία με τους εταίρους της, πληρώνον-τας το πολιτικό κόστος, απάντησε ωςεξής: «∆εν θα είμαστε κατάλληλοι για τοσκοπό, εάν δεν ήμασταν έτοιμοι να πλη-ρώσουμε πολιτικό κόστος για να σταθε-ροποιήσουμε την Ελλάδα και να την οδη-γήσουμε στην ανάπτυξη».

Σεβασμός και προς τις δεσμεύσειςτου ΣΥΡΙΖΑ...

Η κ. Κρ. Λαγκάρντ, με τη σειρά της, σεερώτηση του CNBC, αφού πρώτα είπεότι το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδαςαπό το ευρώ θα ήταν καταστροφικό γιατον ελληνικό λαό, απάντησε ως εξής:«Οποτεδήποτε και οπουδήποτε, στην

Αθήνα και στις Βρυξέλλες, στην Ουά-σινγκτον θα βοηθήσουμε τις αρχές νακαταλήξουν σε μέτρα που θα αποδώσουντους στόχους του προγράμματος, ενώ θασέβονται κάποιες από τις δεσμεύσειςπου έχουν γίνει κατά τη διάρκεια του πο-λιτικού κύκλου (δηλαδή στην προεκλο-γική εκστρατεία). «Στόχος είναι η απο-κατάσταση της οικονομικής ανάκαμψης,της οικονομικής σταθερότητας και ανε-ξαρτησίας, και στο τέλος της ημέρας ναδιασφαλιστεί πως η Ελλάδα έχει από-λυτη κυριαρχία στο οικονομικό της μέλ-λον», πρόσθεσε.

Να θυμίσουμε ότι στο Γιούρογκρουπτης 24ης Απριλίου όπως προβλέπει ησυμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου θαπρέπει να υπάρξει μια κατ’ αρχήν κατά-ληξη. Αλλά ότι ενισχύεται η πιθανότητανα υπάρξει συμφωνία συνάγεται και απόμια σειρά στοιχεία και ειδήσεις ή, αν θέ-λετε, από ένα κλίμα που διαμορφώνεταισιγά – σιγά. Και είναι ένα κλίμα που υπο-χρεώνει και τους δανειστές να πάρουντις αποφάσεις τους για κάτι που αφοράτην τύχη ολόκληρης της ευρωζώνης.

Εναλλακτικά σενάρια

Ο πρώτος και καθοριστικός λόγος πουενισχύει αυτό το συμπέρασμα, είναι ότι ηενορχηστρωμένη προσπάθεια να ηττηθείπολιτικά η νέα ελληνική κυβέρνηση, μεκορμό την Αριστερά, ναυάγησε. Αυτόεπιδιώχθηκε από διεθνή και ελληνικάκέντρα είτε με διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ καιδημιουργία σχήματος «συνεργάσιμου» μετους δανειστές, είτε με υποχώρηση σεβασικά φυσιογνωμικά στοιχεία της πολι-τικής του και επομένως απομόνωσή τουαπό την λαϊκή του στήριξη.

Επρόκειτο, ιδίως η πρώτη εκδοχήτους, για ένα χοντροκομμένο σχέδιο.∆ιάφορα κέντρα και παράγοντες εμφα-νίζονταν σφόδρα ενοχλημένα γιατί η κυ-βέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν κυβερνάκαι δεν διαπραγματεύεται όπως τοσχήμα Ν∆-ΠΑΣΟΚ! Καλούσαν, δηλαδή,την κυβέρνηση να αγνοήσει τα αποτελέ-σματα των εκλογών και να προχωρήσεικατά τα συνήθη, να εφαρμόσει μνημο-νιακή πολιτική.

Η σπουδαιότερη πηγή αποθάρρυνσηςόσων φιλοτεχνούσαν αυτά τα σχέδια,

πέρα από την ενότητα των γραμμών τουΣΥΡΙΖΑ, είναι η ενισχυόμενη στήριξητων πολιτών προς την κυβέρνηση. Ένααπό τα τελευταία διαθέσιμα γκάλοπ, τηςMetron Analysis, στα «Παραπολιτικά»,στο ερώτημα αν γίνονταν εκλογές τηνεπόμενη Κυριακή, εμφανίζει τον ΣΥΡΙΖΑνα λαμβάνει το 45,6% των ψήφων, τη Ν∆το 20,9%, το Ποτάμι το 7,5%, την ΧρυσήΑυγή το 5,5%, το ΚΚΕ το 5%, το ΠΑΣΟΚτο 4,3%, και τους ΑΝΕΛ το 3,8%.

Πρόοδος στα τεχνικά κλιμάκια

Ο δεύτερος λόγος είναι η πρόοδος πουεπιτεύχθηκε τις τελευταίες μέρες στιςδιαπραγματεύσεις τόσο στο EuroworkingGroup όσο και στις συζητήσεις των τε-χνικών κλιμακίων στην Αθήνα. Οι ελλη-νικές προτάσεις (η λεγόμενη λίστα Βα-ρουφάκη) υπήρξαν η βάση της συζήτη-σης στο Euroworking Group της Μ. Τε-τάρτης και Μ. Πέμπτης.

Όπως ο ίδιος ο υπουργός Οικονομι-

κών τις χαρακτήρισε αυτές τις προτάσειςδεν είναι παρά μια «φωτογραφία» σε μιαχρονική στιγμή των μεταρρυθμιστικώνπροτάσεων της ελληνικής κυβέρνησηςπρος την Ομάδα Βρυξελλών στο πλαίσιομιας εξελισσόμενης διαπραγμάτευσης»που σημαίνει ότι θα επακολουθήσουν κιάλλες. Πρόσθεσε, μάλιστα, σε συνέν-τευξή του στην «Ναυτεμπορική», ότι «τοπραγματικό ερώτημα αφορά τι προτείνειη άλλη πλευρά. Η διαπραγμάτευση θαέρθει πιο κοντά στην κατάληξή της, ότανυπάρξει απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα».

Πράγματι, υπήρχαν πληροφορίες ότιοι εκπρόσωποι των δανειστών απορρί-πτουν προτάσεις, αλλά αποφεύγουν ναπουν τι ακριβώς ζητούν, ενισχύοντας τηνεντύπωση ότι ροκανίζουν το χρόνο, γιανα φθάσουμε υπό τη μέγιστη πίεσηκοντά στο Γιούρογκρουπ της 24ης Απρι-λίου. Πρόκειται για ένα μέρος του στό-χου της «σχεδιασμένης ασφυξίας» ώστενα υποχωρήσει πολιτικά και ιδεολογικάη κυβέρνηση της Αριστεράς.

Η αποφασιστικότητα που εμφανίζει ηκυβέρνηση και η απόλυτη άρνησή της νααποδεχθεί τις προτάσεις που επαναφέ-ρουν το ενταφιασμένο υφεσιακό μνημό-νιο ως δήθεν απαραίτητη πρωτοβουλίαγιατί καταστρέφεται η οικονομία έχει νακάνει με την πεποίθηση για το τι είναισωστό για την οικονομία. «Η κυβέρνησηαγωνιά, όπως και οι πολίτες, για τηνασφυξία που προκαλεί στις αγορές η πο-λιτική των δανειστών και γι’ αυτό πασχί-ζει να λήξουν οι διαπραγματεύσεις τοσυντομότερο δυνατόν» τόνισε στην ίδιασυνέντευξη ο υπουργός. «Παράλληλα,όμως, δεν πρόκειται να καταδικάσουμετη χώρα, όπως έκαναν οι προηγούμενεςκυβερνήσεις, στη μακροπρόθεσμη ασφυ-ξία αποδεχόμενοι σήμερα όρους καιμέτρα που την εγγυώνται».

Αυτό είναι και το κρίσιμο αυτή τηστιγμή. Όσοι, ιδίως από το εσωτερικότης χώρας, κινδυνολογούν και πιέζουννα κλείσει η κυβέρνηση γρήγορα τη συμ-φωνία γιατί καταστρεφόμαστε ας πιέ-σουν τους δανειστές να υποχωρήσουν.Αλλά δεν το κάνουν αυτό διότι στηνπραγματικότητα ταυτίζονται μαζί τους.

Παύλος Κλαυδιανός

Η αποφασιστικότηταπου εμφανίζει η κυβέρ-νηση και η απόλυτη άρ-νησή της να αποδεχθείτις προτάσεις που επα-ναφέρουν το ενταφια-σμένο υφεσιακό μνημό-νιο ως δήθεν απαραί-τητη πρωτοβουλία γιατίκαταστρέφεται η οικο-νομία έχει να κάνει μετην πεποίθηση για το τιείναι σωστό για την οι-κονομία.

Page 4: Σαββατο 11 4 2015

Του Νίκου Τσαγκρή

Ηλέξη διαπλοκή έγινε εξαιρετικάοικεία στη δεκαετία του ’90 καιήταν αυτή η «οικειότητα» που

εξαφάνισε την αυθεντική ετυμολογικήσημειολογία της (πλέκω – διαπλέκω:πλέκω κάτι με κάτι άλλο, συνυφαίνω,συνύφανση), υποτάσσοντάς την στη με-ταφορική σημασία που εκ των διε-φθαρμένων πολιτικών μας πραγμάτωνέλαβε : ∆ιαπλοκή είναι ένα αόρατοπλέγμα πολιτικών και επιχειρηματικώνσυμφερόντων που στοχεύει στο αμοι-βαίο παράνομο όφελος των διαπλεκο-μένων μερών.

Κατά διαβολική σύμπτωση, ο όρος«διαπλεκόμενα συμφέροντα» αποδίδε-ται (από τον… εθνικό μας λεξικο-γράφο, κ. Μπαμπινιώτη) στον γηραι-ότερο, σήμερα, Έλληνα πολιτικό, τουοποίου η φήμη σκιάζεται από ένα βαρύπέπλο αρχαίας διαπλοκής: «Τη δεκαε-τία του ‘80 πλάστηκε από τον πρωθυ-πουργό Κ. Μητσοτάκη και καθιερώ-θηκε βαθμηδόν ο όρος διαπλεκόμενασυμφέροντα ή απλώς διαπλεκό-μενα. Με αυτόν δηλώνονται τα αθέμιτααλληλεξαρτώμενα συμφέροντα, πουαναπτύσσονται παρασκηνιακά μεταξύπολιτικών και επιχειρηματιών οι οποίοιδραστηριοποιούνται στο χώρο τής ενη-μέρωσης (ως εκδότες εφημερίδων ήιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ή τηλεοπτι-κών σταθμών) ώστε να εξυπηρετούνταιαμοιβαία οι πολιτικές και επιχειρημα-τικές τους σκοπιμότητες (προβολή καιπροπαγάνδα από την πλευρά των πολι-τικών και οικονομικά οφέλη από τηνπλευρά των επιχειρηματιών)».

Έτσι ακριβώς, κύριε… γλωσσολόγεμας. Και επειδή τα λες καλά, σου συγ-χωρώ το γεγονός ότι χρημάτισες, έστωγια λίγο, υπουργός της πιο διαπλεκό-μενης κυβέρνησης στην ιστορία της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης, της κυβέρνησηςΛουκά Παπαδήμου.

«Παλατιανοί» και «νταβατζήδες»

Το αφήγημα των διαπλεκομένωνσυμφερόντων της χώρας μας χωρίζεταισε δύο μεγάλα κεφάλαια. Το πρώτοαφορά την ιστορική περίοδο που προ-ηγήθηκε της δικτατορίας και περιγρά-φει την «παλατιανή», ας την πούμε,διαπλοκή, (ανάκτορα – πολιτική ηγεσία– Τύπος). Αν ήμουν εκδότης, θα ανέ-θετα… αναδρομικά τη συγγραφή αυτούτου πρώτου κεφαλαίου στον ΣτρατήΤσίρκα υπό τη δημοσιογραφική κά-λυψη των Τάκη Λαμπρία και ΜαρίαςΡεζάν.

Το δεύτερο κεφάλαιο του αφηγήμα-τος αφορά την περίοδο της μεταπολί-τευσης και περιγράφει την διαπλοκή,ας την πούμε, των «νταβατζήδων» (κυ-βερνητικοί παράγοντες – επιχειρημα-τίες που δραστηριοποιούνται στονχώρο τής ενημέρωσης ως εκδότες εφη-μερίδων ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ήτηλεοπτικών σταθμών).

Είναι η διαπλοκή που φύτρωσε στον

κυβερνοχώρο του Ανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ,ευδοκίμησε στον «θατσερικό» βιότοποτου Κώστα Μητσοτάκη, εκσυγχρονί-στηκε (!) υπό την αιγίδα του Κ. Σημίτηκαι στην εξέλιξή της δημιούργησε τοτερατώδες σύστημα διαπλεκόμενωνπολιτικοοικονομικών συμφερόντωνπου βιώνουμε εδώ και μια πενταετία.Το «μνημονιακό», ας το πούμε, σύ-στημα, που διαπλέκεται και με το διευ-θυντήριο των Βρυξελλών και το οποίοο ελληνικός λαός, μέσω της κυβέρνη-σης ΣΥΡΙΖΑ που εξέλεξε, επιχειρεί εδώκαι τώρα να ανατρέψει.

Αν ήμουν εκδότης, θα ανέθετα τησυγγραφή αυτού του δεύτερου κεφα-λαίου στον… εαυτό μου· δεδομένου ότιστην τριακονταετή θητεία μου ως διευ-θυντικό στέλεχος σε ορισμένα από ταπλέον διαπλεκόμενα ΜΜΕ (ΒΗΜΑ –ΝΕΑ, Καθημερινή, ΕΘΝΟΣ, κλπ.),υπήρξα – ακούσιος μεν, αυτήκοος καιαυτόπτης δε, – μάρτυρας δεκάδων ση-μείων και τεράτων αυτής της… μετα-μοντέρνας διαπλοκής.

Στη φάκα της νομιμότητας

Το θέμα, ωστόσο, δεν είναι να… γρά-ψουμε, αλλά να ξεγράψουμε τη δια-πλοκή, κάτι που στους επαΐοντες φαν-τάζει ακατόρθωτο, σχεδόν ουτοπικό.Και δικαίως, αφού η διαπλοκή (ιδιαί-τερα στην εκδοχή της συνύφανσης πο-λιτικών και επιχειρηματικών συμφε-ρόντων που υποστηρίζονται από ιδιό-κτητα ΜΜΕ), από την περίοδο το ’90και εντεύθεν, αποτελεί πολιτειακό,σχεδόν, καθεστώς: μια ύπουλα εγκατε-στημένη, σχεδόν θεσμοθετημένη, τάξηπραγμάτων. Που ηγεμονεύει πολιτικάκαι νέμεται οικονομικά τον τόπο με τοντρόπο της μαφίας…

Το 1989, επί κυβερνήσεως Τζαννε-τάκη, με τη συμμετοχή και, δυστυχώς,τη συνέργεια του Συνασπισμού της Αρι-στεράς (ΚΚΕ – ΕΑΡ) συνετάχθη και,άρον – άρον, ψηφίστηκε, ο νόμος πουπαρέδωσε την ιδιωτική τηλεόρασηστους διαπλεκόμενους ήδη εκδότεςτων εφημερίδων: τότε «μερικοί, ελάχι-στοι (οι καθηγητές Κοσμάς Ψυχοπαί-δης και Νίκος Πετραλιάς, η δικηγόροςΛίλα Χαμπίπη και οι δημοσιογράφοιΦανή Πετραλιά, Λένα ∆ουκίδου, ΝίκοςΤσαγκρής, Γιώργος Βότσης, ΚώσταςΠαπαϊωάννου), με ιερή αφέλεια προ-σπαθήσαμε να αποτρέψουμε τη δια-κομματική συμφωνία. Εις μάτην. Οιάδειες δόθηκαν ως “προσωρινές”.Προσωρινές για… πάντα, με τους ιδιο-κτήτες τους εσαεί “προσωρινούς” καιμόνιμα διαπλεκόμενους με κυβερνή-σεις και συμφέροντα»*.

Σήμερα, εικοσιέξι χρόνια μετά, η Αρι-στερά, ως κυβέρνηση πια, έχει την ευ-καιρία να ξεπλύνει εκείνη τη μικρήντροπή του ’89, προκηρύσσοντας απόμηδενική βάση τις τηλεοπτικές και ρα-διοφωνικές συχνότητες. Και κάτι πα-ραπάνω: να γράψει τις τελευταίες σε-λίδες του δεύτερου και τελευταίου, ελ-πίζουμε, κεφαλαίου του αφηγήματος

της διαπλοκής, με την κυ-βέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να στριμώ-χνει οριστικά το τέρας στηνφάκα της νομιμότητας. Κιεκείνο να σφαδάζει στονεπίλογο, ξερνώντας σαμα-ροβενιζελικά δηλητήρια καιγκεμπελικές προβοκάτσιεςαπό τα τζάμπα κανάλια τουκαι τα γιαλατζί πρωτοσέ-λιδά του.

* Από άρθρο της ΦανήςΠετραλιά στην ΑΥΓΗ

(5/9/2013) με τίτλο «Τα θε-ρινά τμήματα της διαπλοκής»

Παλιά τουτέχνη κόσκινοΓια να μην υπολειφθεί σε αν-

τρειοσύνη της Ν∆, το Πο-τάμι, διά του δευτέρου τη τάξειστην ηγεσία του κ. Σκόκου,απέρριψε κι αυτό την ιδέα τηςκυβέρνησης συνεργασίας με τονΣΥΡΙΖΑ. Και μάλιστα μετά βδε-λυγμίας.

Το έκανε, όμως, με κριτικήτού ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησηςαπό τα… αριστερά. Τέχνη πουδεν ξεχνιέται, όταν μαθαίνεταιπολύ καλά στη σχολή δογματι-σμού ενός ΚΚΕ της παρακμής.

Μόνο που το παράκανε ο αθε-όφοβος! Με ένα κείμενο αντά-ξιο των πιο δογματικών λιβελο-γράφων άλλων εποχών, καταγ-γέλλει τους συριζαίους για «ξε-φτισμένη αριστεροσύνη». Μιαιδιότητα απ’ την οποία ο ίδιοςφρόντισε έγκαιρα να απαλλα-γεί, ώστε να είναι έτοιμος γιανέες ηγετικές φιλοδοξίες πλέ-οντας σύμφωνα με το ρεύμα τουνέου Ποταμιού που διάλεξε γιανα επιπλεύσει.

Πίσω από το χυδαία υβρι-στικό του ύφος, δύσκολα μπο-ρεί να καλυφθεί μια συμπλεγ-ματική τοποθέτηση για όσουςεπέλεξαν, ακόμη και στα δύ-σκολα χρόνια, να μείνουν σ’αυτή την «ξεφτισμένη αρι-στερά». Και να την αναδείξουνσε πλειοψηφικό ρεύμα. Σ’ αυ-τούς ο κ. Σκόκος αποδίδει ωςκίνητρο τη «λιγούρα για τηνεξουσία» –κρίνοντας ίσως απότον εαυτό του. Αλλά αυτή, όπωςθα έπρεπε να είχε μάθει, είναι ηχειρότερη μέθοδος για ανάλυσητης πραγματικότητας.

Νέα πολιτικήκαμπάνιαΣΥΡΙΖΑΜε το τετράπτυχο «Συμμετέ-

χουμε, Ελέγχουμε, Στηρί-ζουμε, ∆ιεκδικούμε» ξεκινά ημεγάλη πολιτική καμπάνια τουΣΥΡΙΖΑ. Στόχος της η συμμε-τοχή όλων των πολιτών στηνυπόθεση της δημοκρατικής δια-κυβέρνησης της χώρας. Στο κεί-μενο κάλεσμα αναφέρεται χα-ρακτηριστικά: «Ο δρόμος γιατην πολυπόθητη αλλαγή τηςιστορίας σε αυτή τη χώρα, σεαυτή την Ευρωπαϊκή Ένωση,παραμένει μακρύς και δύσβα-τος. Σε αυτή την πορεία, όμως,ως κοινωνία, δεν μπορούμε, δενθέλουμε και δεν σκοπεύουμε ναμείνουμε αμέτοχοι θεατές».Υλικό έχει ήδη βγει και τις επό-μενες μέρες θα διατεθεί στις ορ-γανώσεις.

“Σιδηρούνπαραπέτασμα”για πάντα;Ηαναφορά του Βλαντίμιρ

Πούτιν σε έναν ενιαίο χώρο«από τη Λισαβόνα ως το Βλαδι-βοστόκ» προκάλεσε ρίγη σε κά-ποιους θεωρητικούς του αι-ώνιου «σιδηρού παραπετάσμα-τος», που οφείλει να χωρίζειτην υπόλοιπη Ευρώπη από τηΡωσία.

Οι θεωρητικοί αυτοί πλασά-ρουν τα προϊόντα της σκοτεινής

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σημειώσεις για ένααφήγημα διαπλοκής Από την “παλατιανή” διαπλοκή στο τερατώδες μνημονιακόσύστημα διαπλεκομένων πολιτικοοικονομικών συμφερόν-των που βιώνουμε σήμερα.

Του

∆Η

ΜΗ

ΤΡΗ

ΠΕΤ

ΣΕΤΙ

∆Η

Εκδήλωσητης «Κίνησης των 53+»

Την Παρασκευή 17 Απριλίου , ώρα 7.30μμ, στο Αμφιθέα-τρο του 9,84 (Γκάζι), η «Κίνηση των 53+» διοργανώνει δη-μόσια εκδήλωση με θέμα: Ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση, το κρά-τος. Σχέδιο κοινωνικού μετασχηματισμού σε συνθήκεςπολιτικών εκβιασμών και οικονομικής ομηρείας.

Θα μιλήσουν: Κώστας Αθανασίου, Χρίστος Μαντάς, Χρι-στόφορος Παπαδόπουλος, Ελένη Σταματάκη, ΕυκλείδηςΤσακαλώτος.

Page 5: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η Μόσχα δεν είναι Μόσκοβοούτε κι ο Πούτιν σατανάςΓιατί ενόχλησε τόσο η επίσκεψη Τσίπρα στη Ρωσία

Ηεπίσημη επίσκεψη του έλληναπρωθυπουργού στη Μόσχα, ανκρίνουμε από τα αποτελέσματα

που έγιναν γνωστά δημόσια, προκάλεσεαπίστευτα αναντίστοιχες αρνητικές αντι-δράσεις πιο πολύ στο εξωτερικό, αλλάκαι στο εσωτερικό από την πλευρά τηςαξιωματικής αντιπολίτευσης. Τόσο πουστους συνωμοσιολογικούς κύκλους ναευδοκιμεί το ερώτημα μήπως οι φόβοιπου προβάλλονται ιδίως από την πλευράευρωπαϊκών κυβερνήσεων δεν είναιαυτοί που ομολογούνται και ότι σχετί-ζονται με αφανείς συμφωνίες που θα αρ-γήσουν να γίνουν ευρύτερα γνωστές…

Χωρίς να ενδώσει κανείς σ’ αυτή τη μυ-θοπλαστική τάση, υπάρχει πράγματι τοερώτημα γιατί αυτή η επίσκεψη προκά-λεσε, ήδη από την προαναγγελία της,τόσο ηχηρές αντιδράσεις όχι μόνο από ταπάσης φύσεως συστημικά ευρωπαϊκάμίντια, αλλά και από ευρωπαίους αξιω-ματούχους, έστω κι αν είναι από αυτούςπου δεν φημίζονται για τη σοβαρότητατης γνώμης τους, όπως ο κ. Σούλτς ή οπρωθυπουργός της Εσθονίας. Ιδίως αν τησυγκρίνει κάποιος με το σχόλιο εκπρο-σώπου του γερμανικού υπουργείου Οικο-νομικών, που δεν βρήκε τίποτε περίεργοστη συζήτηση για την αναζήτηση οικονο-μικής στήριξης εκ μέρους μιας χώρας τηςΕΕ από τη Ρωσία.

Τα πραγματικά μεγέθη

Ας δούμε, όμως, τι προκύπτει από τιςδημόσιες δηλώσεις για τα αποτελέσματααυτής της επίσκεψης:

• Μια υπόσχεση για εξέταση του αιτή-ματος για χαμηλότερη τιμή του ρωσικούαερίου και για διαγραφή του προστίμουλόγω χαμηλότερης κατανάλωσης.

• Μια συμφωνία για συμμετοχή της Ελ-λάδας στο σχέδιο για νέο αγωγό αερίουμέσω Τουρκίας, Ελλάδας, βαλκανικώνχωρών, με κατεύθυνση την κεντρική Ευ-ρώπη, που παρακάμπτει το «εμπόδιο»της Ουκρανίας.

• Εκδήλωση ενδιαφέροντος από τηνπλευρά της Ρωσίας για συμμετοχή σεεπενδύσεις ανάπτυξης λιμένων, σιδηρο-δρομικών μεταφορών και αερίου.

• Αναζήτηση λύσεων για την επανα-φορά στα πρότερα επίπεδα των ελληνι-κών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων,που έχουν πληγεί από το ευρωπαϊκό εμ-πάργκο κατά της Ρωσίας και τα εξ αυτούαντίμετρα, χωρίς να θεωρηθεί ότι γίνεται«εξαίρεση» για την Ελλάδα.

∆εν είναι λίγα, αλλά δεν είναι και τόσαπου να δικαιολογούν τέτοια αναταραχή.Έχουν, ωστόσο, πολύ μεγαλύτερο συμ-βολικό χαρακτήρα, ο οποίος ενισχύθηκεαπό τις δηλώσεις που συνόδεψαν τιςσυμφωνίες.

Πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική

Στις «προειδοποιήσεις» που συνόδε-ψαν τον Αλ. Τσίπρα κατά την αναχώρησήτου για τη Μόσχα, η ελληνική πλευράείχε ήδη απαντήσει τονίζοντας ότι η Ελ-λάδα γνωρίζει τι πρέπει να κάνει εντόςτου πλαισίου της ΕΕ για την ανάπτυξητων διμερών σχέσεών της. Ο δε έλληναςπρωθυπουργός, κατά την παραμονή τουστη Μόσχα, δήλωσε ότι η Ελλάδα «ασκείανεξάρτητη και πολυδιάστατη εξωτερικήπολιτική ως κυρίαρχη χώρα», ενώ τόνισεότι «μπορεί να κάνει χρήση της γεωστρα-τηγικής θέσης της προς όφελος των ελ-λήνων πολιτών στο πλαίσιο των δεσμεύ-σεών της από τη συμμετοχή της σε διε-θνείς οργανισμούς», διεκδικώντας μ’αυτό τον τρόπο όχι κάποιο προνόμιο,αλλά την ισότιμη αντιμετώπιση με τηστάση άλλων ευρωπαϊκών χωρών έναντιτης Ρωσίας αλλά και γενικά τρίτωνχωρών, Ίσως, όμως, και αυτή η διεκδί-κησης απλής ισοτιμίας ενοχλεί κάποι-ους.

Στο ίδιο κλίμα, απαντώντας σε ερώ-τηση σχετική με την παροχή οικονομικήςβοήθειας από τη Ρωσία προς τη χώραςμας, ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι «η Ελλάδαδεν είναι επαίτης για να ζητάει σε άλλεςχώρες τη λύση μιας κρίσης που είναι ευ-ρωπαϊκή. Στο ευρωπαϊκό πρόβλημα θαβρεθεί ευρωπαϊκή λύση διαφορετικά θαέχουμε πρόβλημα όλοι».

Ο ρώσος πρόεδρος, ωστόσο, επιβεβαι-ώνοντας ότι δεν υπήρξε τέτοιο αίτημα,επισήμανε ότι «στο πλαίσιο των έργωνπου συζητήθηκαν, μπορεί να προκύψουνδανειοδοτήσεις για κάποια από αυτά» καιότι «αν ένα έργο αποφέρει κέρδη στηνΕλλάδα, από αυτά τα κέρδη μπορούν νακαλυφθούν και κάποιες αποπληρωμές»(χρεών). Ορισμένοι αναλυτές, πρόσθετανότι πίσω από μια τέτοια δήλωση μπορείνα βρίσκεται και μια σκέψη για προκα-ταβολή προσδοκώμενων κερδών, εν είδειέμμεσης βοήθειας.

Βλέποντας από αυτό το πρίσμα την επί-σκεψη Τσίπρα στη Μόσχα και τα ορατάαποτελέσματά της, ίσως μπορεί να εξη-γηθεί η, έτσι κι αλλιώς, υπερβολική αν-τίδραση που συνάντησε. ∆εν είναι λίγοιαυτοί που θα προτιμούσαν τη γνωστή καιπεπατημένη οδό των μειωμένων απαιτή-σεων και της μειωμένης ευθύνης στοπεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Όχιεπειδή κάθε μετακίνηση από αυτή αντι-

προσωπεύει άμεσους κινδύνους, αλλάγιατί αφήνει ανοιχτές κάποιες δυνατότη-τες, που δεν επιτρέπεται να έχουν οι «μι-κρές» χώρες.

Αν αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί κα-νόνας για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσειςέναντι της στάσης της Αθήνας, δεν είναιβέβαιο ότι απηχεί και τις διαθέσεις τηςΟυάσιγκτον, η οποία δεν φαίνεται ναανησυχεί στον ίδιο βαθμό από τη δημι-ουργία μιας ακόμη διόδου προσέγγισηςπρος τη Μόσχα, από μια χώρα μάλισταόπως η Ελλάδα, που δεν είναι σε θέση ναδιεκδικήσει ρόλο περιφερειακής δύνα-μης.

Οι αντιδράσεις εντός των τειχών

Ας υποθέσουμε ότι αυτά θα μπορούσαννα συνιστούν μια απόπειρα ερμηνείας γιατη στάση των εκτός συνόρων. Με ποιοτρόπο, όμως, θα μπορούσαμε να εξηγή-σουμε τις αρνητικές και συμπλεγματικέςαντιδράσεις από τους εντός των τειχών;

Οι τελευταίοι, αφού πανηγύρισαν γιατίδεν υπάρχει δάνειο από τη Μόσχα, κάτιπου είχε διαψευστεί και από τις δύο πρω-τεύουσες ότι υφίσταται καν σαν αίτημα,σπεύδουν να διαγράψουν ως παντελώςασήμαντες τις συμφωνίες που επιτεύχ-θηκαν και να πλειοδοτήσουν σε κινδυνο-λογία και επίδειξη «νομιμοφροσύνης».∆εν μπορούν να εννοήσουν κατά οποι-οδήποτε άλλο τρόπο την ύπαρξή τουςστην ελληνική πολιτική σκηνή, παράμόνο σαν εκφραστές μιας δέσμευσης πουπεριέχει αποκλειστικά υποχρεώσεις απέ-ναντι σε τρίτους και σχεδόν κανένα δι-καίωμα αναγνωρισμένο και απαιτητόέναντι πάντων.

∆εν είναι οι κίνδυνοι από μια τυχοδιω-κτική εξωτερική πολιτική που τους τρο-μάζουν. Είναι ο φόβος μήπως ακυρωθεί ηχρησιμότητά τους ως πιστών εκτελεστώνμιας άγραφης εντολής, καθώς αποδει-κνύεται στην πράξη ότι η διεκδίκηση ισο-τιμίας δεν αποτελεί προθάλαμο για τησυντέλεια του κόσμου. Ίσως αποτελείχρήσιμο φόβητρο για όσους δεν θέλουννα χάσουν το προνόμιο της αντιπροσώ-πευσης αλλότριων συμφερόντων. Όμωςαυτό είναι ένα ζήτημα που δεν αφοράτους πολλούς αλλά τους ελάχιστους.

Χ. Γεωργούλας

σκέψης τους ανεξάρτητα απότην ιστορική εξέλιξη των πραγ-μάτων: και με καθεστώς ψυ-χρού πολέμου, και σε συνθήκες«τέλους της ιστορίας», και μεσοβιετικό καθεστώς στη Ρωσία,και με καθεστώς παλινόρθω-σης του καπιταλισμού. Οι ιδέεςτους (ο θεός να τις κάνει…)είναι ιδέες για όλες τις εποχές.

Θα πρέπει, ωστόσο, να θυμί-σουμε στους νεότερους, ότι ηιδέα μιας Ευρώπης «από τονΑτλαντικό ως τα Ουράλια» δενακούστηκε στα μέσα 20ούαιώνα από κανένα παθιασμένορωσόφιλο ή κρυπτοκομμουνι-στή. Υποστηρίχθηκε από τονστρατηγό Κάρολο Ντεγκόλ.

Για τους συγχρόνους μας νε-οφιλελεύθερους δεν αποκλεί-εται κι αυτός να ήταν ένας εξ-τρεμιστής της αριστεράς. Εδώ ο–γέρος– Καραμανλής κατηγο-ρείται για σοσιαλμανία, ακόμακαι μέσα στο ίδιο του το κόμμα.

Υπάρχουν“νόμιμοι”και “λαθραίοι”πρόσφυγες;∆εν έχουν ακούσει ότι στη

Συρία, εδώ και χρόνια, μαί-νεται εμφύλιος πόλεμος; ∆ενέχουν μάθει ότι το ΙσλαμικόΚράτος περνάει διά πυρός καισιδήρου τους πληθυσμούς τωνπεριοχών που πέφτουν στηνκατοχή του; ∆εν τους έχουν πειότι οι άνθρωποι που προσπα-θούν να σώσουν τη ζωή τουςκαι τη ζωή των παιδιών τουςδεν είναι μετανάστες –και μάλι-στα «λαθρό»;

∆εν μπορεί, κάπου θα έχειπέσει στην αντίληψή τους κάτιαπ’ όλα αυτά. Ωστόσο, οι εμ-βριθείς παρουσιαστές δελτίωνστα τηλεοπτικά κανάλια μαςκατά κανόνα αυτές τις μέρεςεπιμένουν να συνοδεύουν ταβίντεο με τους σωριασμένουςστην Κω από τη Συρία πρόσφυ-γες πολέμου, με τον χαρακτηρι-σμό «λαθρομετανάστες». Για ναμπορούν πιο εύκολα να δικαιο-λογούν την κινδυνολογία τουςγια την απειλή που αντιπροσω-πεύει για την Ελλάδα ο μεγάλοςαριθμός τους.

Ούτε λέξη για την ευθύνη πουοφείλει να νιώθει ολόκληρη ηΕΕ γι’ αυτό τον κόσμο. Ούτελέξη για την πλημμύρα προ-σφύγων από τη Συρία που δέ-χονται όλες οι γειτονικές χώρες(μόνο στην Τουρκία υπολογί-ζονται περί τα 2,5 εκατομμύριαψυχές).

Μαρσέλ & Μισέλ

∆εν είναι λίγοι αυτοί που θα προτιμούσαν τηγνωστή και πεπατημένη οδό των μειωμένωναπαιτήσεων και της μειωμένης ευθύνης στοπεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Όχι επειδήκάθε μετακίνηση από αυτή αντιπροσωπεύειάμεσους κινδύνους, αλλά γιατί αφήνει ανοιχτέςκάποιες δυνατότητες, που δεν επιτρέπεται ναέχουν οι “μικρές” χώρες.

Του

Πάν

ου Ζάχαρη

Page 6: Σαββατο 11 4 2015

66 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Πώς κρίνεις τις μέχρι τώρα διαπραγ-ματεύσεις με τους δανειστές;

Πρώτον, πετύχαμε να αναδείξουμε τονπολιτικό και διεθνή χαρακτήρα του προ-βλήματος του ελληνικού χρέους αποδει-κνύοντας ότι είναι αποτέλεσμα τηςακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής.

∆εύτερον, πετύχαμε μια πρώτη αποδε-κτή από τον λαό συμβιβαστική συμφω-νία που μας δίνει τον χρόνο να εφαρμό-σουμε την κυβερνητική μας πολιτική.

Τρίτον, οφείλουμε να παρατηρήσουμεότι συνεχίζοντας τις διαπραγματεύσειςμε όλο και πιο «εξειδικευμένες» προτά-σεις δίνουμε την δυνατότητα στους εταί-ρους μας να μας έχουν με «το πιστόλιστο κρόταφο», δηλαδή με την στρόφιγγατης ρευστότητας κλειστή. Είναι φανερόσε όλους πια ότι αυτό γίνεται γιατί απέ-ναντι τους έχουν μια κυβέρνηση της Αρι-στεράς, η οποία θέλουν να αποτύχει.

Επομένως, αν συνεχίσουμε να παί-ζουμε το χαρτί των επιμέρους μεταρρυθ-μίσεων, ένα πάνω-ένα κάτω σαν λογι-στές, στο τέλος θα χάσουμε. Σε καμιάπερίπτωση, οι όποιες τακτικές υποχω-ρήσεις δεν πρέπει να μας φέρουν σεαμυντικό έδαφος και να φανούμε στολαό ότι έχουμε υπαναχωρήσει από το πο-λιτικό μας πρόγραμμα.

Η στρατηγική των διαπραγματεύσεωνπρέπει να βασίζεται στην πολιτική εκτί-μηση ότι τώρα είναι μια στιγμή που οιεταίροι δεν μπορούν να ‘ρθουν σε ρήξημαζί μας, σε αυτό το διεθνές πλαίσιο πουισορροπεί η ΕΕ. Υπό αυτό το πρίσμα ηεξωτερική πολιτική της κυβέρνησης μαςείναι στην σωστή κατεύθυνση και θα συ-νεπικουρεί την προσπάθεια διαπραγμά-τευσης μας.

Πέραν των διαπραγματεύσεων στοεξωτερικό επίπεδο, πως εκτιμάς την δια-κυβέρνηση στο εσωτερικό;

Είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση δεν ανέ-λαβε μόνο αυτό που ονομάζουμε «καμ-μένη γη», αλλά και μια διαλυμένη και εχ-θρική δημόσια διοίκηση. Αυτό ήταν ανα-μενόμενο και κληθήκαμε να το αντιμε-τωπίσουμε από τις πρώτες ημέρες.Όμως φανήκαμε απροετοίμαστοι καιέτσι έσκασαν και σκάνε διάφορες «βόμ-βες» στα χέρια μας. Κορυφαίο παρά-δειγμα η εντολή δέσμευσης των χρημά-των της επιχείρησης του ΝΕΩΡΙΟΥ(ακριβής τίτλος) 20 ημέρες μετά τιςεκλογές (και όχι πριν) για χρέη βεβαι-ωμένα από το 2009 προς το ΙΚΑ.

Αποδείχθηκε ότι δεν είχαμε την δυνα-τότητα να αντιμετωπίσουμε την από-φαση μιας υπηρεσίας του ΙΚΑ με κίνδυνονα κλείσει το ΝΕΩΡΙΟ με «ευθύνη» τηςκυβέρνησης. Το κάνει δε αυτό μια ∆ιευ-θύντρια υπηρεσίας και εμείς δεν μπο-ρούμε να το ελέγξουμε ή να το ανακαλέ-σουμε. Τι να πω;

Αυτό το γεγονός δεν σήμανε τον απα-ραίτητο συναγερμό στην κυβέρνηση. Τα

Να έχουμε την αίσθηση,και να διαχέεται στηνκοινωνία, ότι η μάχηείναι σκληρή. Ότιείμαστε μια κυβέρνησηπου αντιμάχεταιεξουσίες προς τα μέσακαι προς τα έξω, τονσημερινό καπιταλισμό,ανεξάρτητα αν αυτόείναι διακηρυγμένο.

Σε κλίμα έντασης και με την αποχώρηση της ΚΟ τουΠΑΣΟΚ, ξεκίνησε την Πέμπτη η συζήτηση στη ∆ιαρκή Επι-τροπή ∆ημόσιας ∆ιοίκησης, ∆ημόσιας Τάξης και ∆ικαιο-

σύνης της Βουλής, για το νομοσχέδιο του Υπουργείου ∆ιοικη-τικής Μεταρρύθμισης για τη επιστροφή στο δημόσιο των απο-λυμένων και υπαλλήλων σε διαθεσιμότητα.

Σε κλίμα απόλυτης σύμπνοιας, Ν∆ και ΠΑΣΟΚ κατηγορώνταςτον κ. Κατρούγκαλο ζήτησαν να μην εισηγηθεί ο αρμόδιοςυπουργός το νομοσχέδιο. Η πρόταση δεν έγινε δεκτή από τηνκυβέρνηση κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αποχωρήσει τοΠΑΣΟΚ και η συζήτηση να συνεχιστεί με τα υπόλοιπα κόμματα.

Η κυβέρνηση παρείχε πλήρη κάλυψη στον Υπουργό ∆ιοικη-τικής Μεταρρύθμισης, με τον Νίκο Βούτση να προχωρά σε κα-τηγορίες για σύμπνοια και συμπαιγνία της Ν∆ με τα μίντια προ-κειμένου να μεταφέρονται σε δελτία των 8 σκηνές αχρείαστηςέντασης από το ελληνικό κοινοβούλιο.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο

Περίπου 15.000 προσλήψεις, θα πραγματοποιηθούν εντόςτου 2015 στους τομείς της υγείας, της παιδείας, της αυτοδιοί-κησης και των ελεγκτικών μηχανισμών. Στις προσλήψεις θαπρέπει να συνυπολογιστούν και οι περίπου 3.900 επαναπροσ-λήψεις των απολυμένων, λόγω μνημονιακών δεσμεύσεων τηςχώρας.

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, το νομοσχέδιο

εισάγει μέτρα εκδημοκρατισμού και εξορθολογισμού της δι-οίκησης και, ειδικότερα μέτρα που αφορούν στις σχέσεις κρά-τους και κοινωνίας, όπως η επαναρύθμιση, σύμφωνα με τοΣύνταγμα, του θεσμού της επίταξης προσωπικών υπηρεσιών,ούτως ώστε να μην χρησιμοποιείται ως απεργοσπαστικός μη-χανισμός. Επιδιώκεται επίσης ο εξορθολογισμός του πειθαρ-χικού δικαίου ενώ καθιερώνονται ή επεκτείνονται δικαιώ-ματα των πολιτών στις καθημερινές συναλλαγές τους με τηνδιοίκηση και εισάγονται μέτρα επιτάχυνσης των διαδικασιώνκαι καταπολέμησης της γραφειοκρατίας, ιδίως με θεσμούςκαι διαδικασίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

Επίσης με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου παύει να υφί-σταται στο εσωτερικό της δημόσιας διοίκησης ο δυισμός με-ταξύ των μονίμων υπαλλήλων και των υπαλλήλων με σχέσηαορίστου δικαίου αορίστου χρόνου που παραβίαζε συστημα-τικά τις σχετικές επιταγές του άρθρου 103 του Συντάγματοςγια σταθερές και μόνιμες θέσεις εργασίας στο δημόσιο γιαόσους καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Το μέτρο αυτόδεν έχει κανένα μισθολογικό κόστος, αντίθετα συντελεί, όπωςαναφέρεται, στον εξορθολογισμό της διοίκησης, διευκολύνον-τας τον θεσμό της κινητικότητας.

Στο νομοσχέδιο έχει περιληφθεί κεφάλαιο «αποκατάστασηαδικιών-επαναφορά προσωπικού-κινητικότητα» με το οποίοεπανασυστήνονται υπηρεσίες και κλάδοι που είχαν καταργη-θεί, χωρίς να έχει προηγηθεί διαδικασία αξιολόγησης, και τοπροσωπικό που τους στελέχωνε. Καθιερώνει επίσης μια δια-δικασία κινητικότητας, ούτως ώστε να καλύπτονται οι άμεσεςανάγκες του δημοσίου, τόσο από το προσωπικό αυτό, όσο καιαπό αδιόριστους επιτυχόντες του ΑΣΕΠ.

Περιλαμβάνονται επίσης ρυθμίσεις αρμοδιότητας τουυπουργείου Εσωτερικών και ∆ιοικητικής Ανασυγκρότησης,ιδίως επί θεμάτων του Εθνικού Κέντρου ∆ημόσιας ∆ιοίκησηςκαι του Εθνικού Τυπογραφείου.

Στην Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου αναφέρεται ότι γιατην επαναφορά προσωπικού στην υπηρεσία, το εκτιμώμενο κό-στος θα ανέλθει στο ποσό των 72.000.000 περίπου ετησίως,σύμφωνα με το επισπεύδον υπουργείο.•

Ξεκίνησε η συζήτησηγια το νομοσχέδιοεκδημοκρατισμούδημόσιας διοίκησης

Σε διαβούλευση το νομοσχέδιογια την ιθαγένεια παιδιών

∆όθηκε στη δημοσιότητα και σεδιαβούλευση το πολυαναμενό-μενο νομοσχέδιο για την ιθαγέ-

νεια σε παιδιά μεταναστών. Στο νέο νο-μοσχέδιο κύριο ρόλο παίζει η εγγραφήστην Α’ δημοτικού σε συνδυασμό με τηνπενταετή συνεχή διαμονή ενός εκ τωνγονέων.

Το σχέδιο νόμου περιέχει διατάξειςπου αφορούν την κτήση της ιθαγένειαςαπό τα παιδιά των μεταναστών που γεν-νήθηκαν εδώ, είτε πήγαν ή πάνε σχο-λείο και διατάξεις βελτίωσης του μετα-ναστευτικού κώδικα της προηγούμενηςκυβέρνησης.

Ειδικά για την ιθαγένεια προβλέπον-ται οι εξής τρόποι κτήσης:

• Για τα παιδιά που έχουν απολυτή-ριο ελληνικού λυκείου και είναι από-φοιτοι ΤΕΙ ή ΑΕΙ

• Για τα παιδιά που έχουν πάει 9 χρό-νια σε ελληνικό σχολείο – την υποχρε-ωτική δηλαδή εκπαίδευση που προβλέ-πει το ελληνικό Σύνταγμα – ή έχουνπάει γυμνάσιο και λύκειο. Αξίζει να ση-μειωθεί εδώ ότι η προηγούμενη ρύθ-μιση του νόμου Ραγκούση προέβλεπε 6χρόνια σχολείο και στην πραγματικό-τητα η ρύθμιση υπαγορεύεται από τηναπόφαση του Συμβουλίου της Επικρα-τείας.

Η καινοτομία του νομοσχεδίου

Όπως σημειώνουν κύκλοι του υπουρ-γείου, η καινοτομία του σχεδίου νόμουέγκειται στην πρώτη παράγραφο, ηοποία σημειώνει: «Τέκνο αλλοδαπώνπου γεννιέται στην Ελλάδα θεμελιώνειδικαίωμα κτήσης της ελληνικής ιθαγέ-νειας υπό τις εξής προϋποθέσεις: α)της εγγραφής του στην Α’ τάξη ελληνι-κού σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαί-δευσης και της συνέχισης παρακολού-θησης αυτού κατά το χρόνο υποβολήςτης δήλωσης – αίτησης της παραγρά-φου 4.β) της προηγούμενης συνεχούςνόμιμης διαμονής του ενός εκ των γο-νέων του επί πέντε τουλάχιστον έτηπριν από τη γέννησή του. Αν το τέκνογεννήθηκε πριν τη συμπλήρωση της ωςάνω πενταετούς διαμονής, το δικαίωμακτήσης της ελληνικής ιθαγένειας θεμε-λιώνεται με την συμπλήρωση δεκαε-τούς συνεχούς νόμιμης διαμονής τουγονέα. γ) της νόμιμης διαμονής των γο-νέων του και της κατοχής από ένα του-λάχιστον εξ αυτών ενός εκ των κατω-τέρω [πρβλ. ακολούθως] τίτλων δια-μονής κατά το χρόνο υποβολής της δή-λωσης – αίτησης»

Η διάταξη αυτή, στην πραγματικό-τητα, συμφιλιώνει την πολιτική βού-

ληση και προεκλογική δέσμευση τηςκυβέρνησης να πάρουν επιτέλους ιθα-γένεια τα παιδιά που γεννιούνται εδώόσο γίνεται πιο γρήγορα, - και κυρίωςόσο είναι παιδιά - με την απόφαση τουΣυμβουλίου Επικρατείας στο οποίο πι-θανότατα θα ξανατεθεί το ερώτημα ανείναι συνταγματικός ο νόμος με νέα αί-τηση ακύρωσης.

Βούληση του Υπουργείου είναι ταπαιδιά να αποκτούν ιθαγένεια – όσοείναι παιδιά – διότι στην παιδική ηλι-κία που διαμορφώνεται κοινωνική συ-νείδηση και επομένως εθνική ταυτό-τητα. Τα παιδιά αυτά άλλωστε πάνε στοσχολείο με τα υπόλοιπα παιδιά κάνουνπαρέα μαζί τους, συχνά δεν ξέρουνάλλη γλώσσα, δεν ξέρουν και δεν θέ-λουν την πατρίδα των γονιών τους κλπ.

Αναμένεται ότι το νομοσχέδιο θα ει-σαχθεί στις αρμόδιες επιτροπές τηςΒουλής στις αρχές Μαϊου και θα ψηφι-στεί μέχρι το τέλος του μήνα, με την κυ-βέρνηση να υλοποιεί έτσι, μία σημαν-τική προεκλογική της δέσμευση.

Σ.Β.

Βούληση του Υπουρ-γείου είναι τα παιδιά νααποκτούν ιθαγένεια –όσο είναι παιδιά – διότιστην παιδική ηλικία πουδιαμορφώνεται κοινω-νική συνείδηση και επο-μένως εθνική ταυτό-τητα

Page 7: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

παραδείγματα είναι αρκετά. Έχουμε μιααστυνομία ασκημένη στην καταστολήκαι στη δίωξη του πολιτικού εγκλήμα-τος. Και ούτε αυτό μπορέσαμε να ελέγ-ξουμε. Είναι και οι υποτιθέμενοι επανα-στάτες που ήταν εν υπνώσει και ξυπνή-σανε λόγω ΣΥΡΙΖΑ και προσπαθούν μετην «επαναστατική» τους πρακτική ναενώσουν τα κομμάτια τους.

Θέλεις να πεις ότι η κυβέρνηση προ-χωρά στα κορυφαία, τη διαπραγμά-τευση, τον προσανατολισμό αλλά πάσχειστα «δεύτερα» τα «τρίτα», τα καθημε-ρινά;

Ναι, είναι η καθημερινότητα που σκον-τάφτουμε. Κανένας Υπουργός που παρέ-λαβε δεν κάλεσε την επομένη όλα τα δι-ευθυντικά στελέχη, όλους τους εργαζό-μενους για να τους μιλήσει για το έργοκαι τους στόχους της νέας κυβέρνησης,αλλά και να τους καλέσει να εργαστούνμαζί. Να τους ρωτήσει τι παράπονα καιτι προτάσεις έχουν, τι γινόταν πριν και τινομίζουν ότι πρέπει ν’ αλλάξει, καθι-στώντας συνυπεύθυνους στην λειτουργίατου Υπουργείου; Να πει στα στελέχη πουείχαν ορισθεί από την προηγούμενη κυ-βέρνηση ότι το «αφεντικό άλλαξε»! Κα-νένα χαρτί, καμία εγκύκλιος με πολιτι-κές επιπτώσεις δεν θα βγαίνει χωρίς έγ-κριση.

Υπάρχει η αίσθηση ότι η προετοιμασίασε προγραμματικές θέσεις δεν ήτανεπαρκής. Ή ότι, αντίθετα, οι υπουργοίτώρα παρακάμπτουν το έργο των τμημά-των και επιχειρούν να φτιάξουν δικότους…

Από τα τμήματα που έχω γνώση, όπωςπ.χ. αυτό της Υγείας, είχαν γίνει ατέλει-ωτες συζητήσεις. Ακόμη και για το πώςθα είναι η Υγεία στο σοσιαλισμό. Απότην άλλη ακούγονταν και απόψεις πουζητούσαν να επεξεργαστούμε θέσεις γιατην άμεση αντιμετώπιση της κρίσης στοντομέα της Υγείας. ∆υστυχώς σε αυτή τηνπερίπτωση διατυπωνόταν η μομφή τουκυβερνητισμού. Όσο για την εργασίατων τμημάτων όλα είχαν ως προϋπόθεσηότι η διαπραγμάτευση θα εξασφαλίσειχρόνο υλοποίησης.

Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης είναιφυσικό να μην μπορούμε να το υλοποι-ήσουμε όλο τον πρώτο χρόνο. Είναι τε-τραετίας τουλάχιστον. Αλλά, εν τω με-ταξύ πρέπει να βγαίνεις στην κοινωνίακαι να δίνεις πνοή. Για παράδειγμα, γιατίέπρεπε να αργήσει τόσο πολύ η κατάρ-γηση των 5 ευρώ στα νοσοκομεία;

Θα πρέπει από σήμερα, επομένως, ανμας οδηγήσουν στο δίλημμα «υποταγμέ-νοι ή με το κεφάλι ψηλά», κάθε μέρα ναγίνεται κάτι που να πείθει ότι είμαστεμια άλλη κυβέρνηση. Να έχουμε την αί-σθηση, και να διαχέεται στην κοινωνία,ότι η μάχη είναι σκληρή. Ότι είμαστε μιακυβέρνηση που αντιμάχεται εξουσίεςπρος τα μέσα και προς τα έξω, τον σημε-ρινό καπιταλισμό, ανεξάρτητα αν αυτόείναι διακηρυγμένο. Επομένως, και τώραέχουμε περιθώρια να ανασυγκροτη-θούμε. Να χτυπήσουμε το τρίγωνο τηςδιαπλοκής, όπως λέγαμε, μέσα ενημέ-ρωσης, τράπεζες, πολιτικό χρήμα-δια-φθορά. Γιατί καθυστερούμε; Ας πάμεάμεσα να τα ελέγξουμε. Έχετε άδειες,εκπληρώνετε τις υποχρεώσεις σας προςτο κράτος και τους εργαζόμενους; Οχρόνος είναι μετρημένος και ίσως εδώυπάρχει διαφορά αντίληψης. Η σύγ-κρουση είναι δεδομένη γι’ αυτό κάθε

μέρα πρέπει να κάνεις κάτι θετικό να λύ-νεις καθημερινά προβλήματα. Από τις 20Φλεβάρη έπρεπε να έχουν γίνει 5-6 ου-

σιαστικά και ταυτόχρονα θεαματικάπράγματα. Να μάθει ο λαός τι παραλά-βαμε. Όχι αορίστως. κάθε Υπουργός να

πει στον κόσμο με συνέντευξη τύπου τιγίνεται. Ο υπουργός Γεωργίας, π.χ. μαςέλεγε ότι 2,5 δισ. εκκρεμούν ως πρό-στιμα από την ΕΕ. Η υπουργός Αναπλη-ρώτρια Εργασίας μας διεκτραγωδούσεδιάφορες μπόμπες που σκάνε γύρω-γύρω σε ιδρύματα που έχουν εγκαταλει-φθεί για καιρό στα χρέη τους. Ποιος ταξέρει όλα αυτά;

Πώς θα παίξει τον ρόλο του το κόμμασ’ όλη αυτή την υπόθεση, λοιπόν;

Χρειάζεται τάχιστα ανασυγκρότησηκαι επιστράτευσή του. ∆εν είναι μόνο ότιδεν συνεδριάζει τακτικά η Κεντρική Επι-τροπή. Προχθές στην ΚοινοβουλευτικήΟμάδα ο νέος Γραμματέας ο σ. ΤάσοςΚορωνάκης ζήτησε οι βουλευτές να βοη-θήσουν το κόμμα. Σύμφωνοι, όμως τοΚόμμα θα βοηθήσει το Κόμμα; Η ηγεσίατου κόμματος δεν πρέπει να πάρει τηνπρωτοβουλία; ∆εν υπάρχουν άλλα στε-λέχη για να αξιοποιηθούν; Να γίνουνομάδες της Κεντρικής Επιτροπής, να συ-νεδριάζουν, όπως και τα όργανα παντού.

Η στήριξη, ωστόσο, είναι ευρύτατηαπό τον κόσμο. Το προβλέψαμε αυτόπολλοί, από πολύ καιρό, ότι θα συμβεί.∆ιότι η κοινωνία καίγεται, έχει προβλή-ματα, και ελπίζει στο ΣΥΡΙΖΑ. Έρχεται οκόσμος και μας λέει δεν σας ψήφισα,ντρέπομαι, αλλά προσέξτε, κάντε κου-ράγιο, μη υποχωρήσετε. Και αν σας ρί-ξουν τότε θα σας ψηφίσουμε μαζικά, μεπιο μεγάλο φανατισμό. Η κοινωνία είναιμπροστά, βλέπει τον κίνδυνο και προσ-δοκά από το κόμμα να γίνει η πρωτοπο-ρία στον αγώνα της Ανατροπής.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, ΝΙΚΟ ΜΑΝΙΟ

Να πείσουμεότι είμαστε διαφορετικοί

Συζητάμε με τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, ΝίκοΜανιό για την πορεία των διαπραγματεύσεων,την αργοπορία της κυβέρνησης στην εφαρμογήπρογραμματικών εξαγγελιών αλλά και τιςπρωτοβουλίες που εξαγγέλθηκαν στον τομέατης Υγείας

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στο υπουργείο Υγείας καιοι ανακοινώσεις του υποδηλώνουν το ενδιαφέρον της κυ-βέρνησης για τον τομέα. Ποια η δική σου εκτίμηση;

Κατ’ αρχάς είναι πολύ θετικό ότι η πρώτη επίσκεψη τουπρωθυπουργού είναι στο υπουργείο Υγείας. ∆είχνει την προ-τεραιότητα που αποδίδεται. Είναι ένας πολύπαθος τομέας,διαλυμένος και εγκαταλειμμένος στα χέρια των μεγάλωνιδιωτικών συμφερόντων. Τα αποτελέσματα της μνημονιακήςπολιτικής ήταν ολέθρια. Είτε για τον Ευαγγελισμό μιλήσουμεείτε για το μικρό νοσοκομείο της Νάξου θα συναντήσουμε πα-ρόμοια προβλήματα. Από τον Ευαγγελισμό βγαίνουνε ασθε-νείς χωρίς διάγνωση. Είτε ελλείψει υλικών, είτε ελλείψειπροσωπικού. Η απεύθυνση στις υπηρεσίες του ιδιωτικούτομέα είναι αναπόφευκτη. Στη Νάξο είναι τόσες οι ελλείψειςπροσωπικού που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν τα απλάπεριστατικά των κατοίκων. Με την έλευση του καλοκαιριούκαι των πολυάριθμων τουριστών τα προβλήματα θα πολλα-πλασιαστούν. Οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού θέλουν νααντιμετωπίσουν τέτοιου είδους καταστάσεις, να ανατρέψουντην πορεία διάλυσης κατά βάση στο πλαίσιο των επεξεργα-σιών του κόμματος για την υγεία. Είναι πάρα πολύ σημαντικήη εξαγγελία διορισμού 4.500 ανθρώπων στο σύστημα τοοποίο έχει πλήρως αποδεκατιστεί.

Είναι εφικτή η υλοποίηση των εξαγγελιών;Πρώτη και καθοριστικής σημασίας προϋπόθεση για την

εφαρμογή του προγράμματος μας είναι η θετική εξέλιξη στομέτωπο των διαπραγματέυσεων.

Το δεύτερο είναι, ανεξαρτήτως του πόσο χρόνο κερδί-ζουμε, ν’ αποδείξουμε ότι μπορούμε να κυβερνήσουμε με

πυγμή και ορθότητα. Η Υγεία ειδικά, είναι ένας πολύ ευαί-σθητος χώρος, όπου η διαπλοκή και η διαφθορά έχουν συνα-ναστραφεί με το ∆ημόσιο Σύστημα Υγείας. Χρειαζόμαστε λοι-πόν άμεσες παρεμβάσεις και μέτρα θεσμικού και όχι μόνο,χαρακτήρα. Τα μέτρα αυτά θα έχουν στόχο μεταξύ τωνάλλων να καταστήσουν την κοινωνία και τους εργαζόμενουςστην Υγεία «κοινωνούς» των μεγάλων προβλήματων καισυμμάχους στην προσπάθεια μας για την αναβάθμιση του δη-μόσιου χαρακτήρα της Υγείας.

Ο τομέας της υγείαςείναι διαλυμένος

Page 8: Σαββατο 11 4 2015

88 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

Με βάση τη λογική του ΜάρτινΣουλτς, η Ελλάδα προφανώς δενέχει κανένα δικαίωμα να διατη-

ρεί διπλωματικές σχέσεις με καμιά χώραεκτός ΕΕ. Αυτό θα το κάνουν οι «σοφοί»των Βρυξελλών για λογαριασμό μας καιεμείς απλά θα λαμβάνουμε το λογαρια-σμό. Ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίουγια μια ακόμα φορά αποφάσισε να ντυ-θεί «αυστηρός δάσκαλος» και να απευ-θύνει νουθεσίες προς την ελληνική κυ-βέρνηση επικαλούμενος την ενότητα τηςΕυρώπης την ώρα, που ο Έλληνες πρω-θυπουργός προσγειωνόταν στη Μόσχα.Η Bild δεν ήθελε και πολύ για να τουπροσφέρει απλόχερα πεδίο να εκφράσειαπειλές εναντίον της ελληνικής κυβέρ-νησης.

∆εν ήταν έκπληξη αυτή η στάση. Ο μα-ταιόδοξος σοσιαλδημοκράτης, που ονει-ρευόταν να έχει μια κυβέρνηση με συμ-μετοχή του Ποταμιού για να μαθαίνειαπό πρώτο χέρι τις κινήσεις της Αθήναςή ακόμα καλύτερα και να τις επηρεάζει,έχει προ πολλού και χωρίς προσχήματαεγκαταλείψει κάθε θεσμικό ρόλο ωςΠρόεδρος του γερμανικού κοινοβουλίουκαι λειτουργεί ως πλασιέ γερμανικώνσυμφερόντων ανά την Ευρώπη. Τα ίδιααυτά συμφέροντα που υπηρετούν ακού-ραστα άλλοτε κυβερνώντες όπως οΓκέρχαρντ Σρέντερ και ο Γιόσκα Φίσερπου έθεσαν την πολιτική τους τεχνογνω-σία στην υπηρεσία μεγάλων ενεργειακώνσχεδίων. Γι αυτό και η στάση τουκ.Σουλτς είναι αποκαλυπτική για τις γε-νικότερες ανησυχίες της γερμανικής κυ-βέρνησης από τη στιγμή, που είχε ανα-κοινωθεί η πρόθεση του Αλέξη Τσίπρανα συνομιλήσει απευθείας με τον Βλάν-τιμιρ Πούτιν.

Συντονίστηκαν και οι εφημερίδες

Στο ίδιο μήκος κύματος φυσικά βρέ-θηκαν και όλα τα συστημικά μέσα ενη-μέρωσης στη Γερμανία, που αρχικά ει-ρωνεύτηκαν την «ελληνορωσική κωμω-δία», όπως η «ντι Βελτ» μιλώντας για τηνάσχημη κατάσταση της ρωσικής και τηςελληνικής οικονομίας και στην συνέχειαθυμήθηκαν την ευρωπαϊκή συνοχή κιν-δυνολογώντας για τις επιπτώσεις που θαείχε μια πιθανή ρωγμή στο εμπάργκο τηςΕΕ κατά της Ρωσίας.

Και όλα αυτά τη στιγμή που η ελληνικήκυβέρνηση είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν πάειστη Μόσχα για να διαπραγματευτεί κά-ποιο νέο δάνειο και είχε διαβεβαιώσειότι οποιαδήποτε συμφωνία της με τη ρω-σική πλευρά δεν θα ξέφευγε από το ευ-

ρωπαϊκό πλαίσιο.Αφού λοιπόν οι Γερμανοί θεωρούν ότι

η ρωσική οικονομία βρίσκεται στα πρό-θυρα της κατάρρευσης και δε μπορεί νααποτελέσει ασφαλές λιμάνι για την βα-σανιζόμενη από τις πολιτικές τους Ελ-λάδα προς τι τόσο άγχος;

Οι λόγοι είναι πολλοί. Η αγωνία γερ-μανικών πολιτικών και μέσων ενημέρω-σης για τις συνέπειες της επίσκεψηςΤσίπρα στη Μόσχα αποδεικνύει ότι τοσχέδιο του Βερολίνου από την αρχή προ-έβλεπε το στραγγαλισμό της Αθήνας καιοποιαδήποτε κίνηση έστω και απλού πο-λιτικού συμβολισμού θα μπορούσε να«χαλαρώσει τη θηλιά» στο λαιμό της κυ-βέρνησης Τσίπρα αποτιμάται από το γερ-μανικό επιτελείο ως «απειλή» που ζητάνέα τιμωρία.

Η αναστάτωση στα ιερατεία του γερ-μανικού νεοφιλελευθερισμού ήταν τόσομεγάλη που ακόμα και έγκυρα και σο-βαρά φύλλα έπεσαν σε γκάφες πρώτουμεγέθους: «Ευρωπαίοι πολιτικοί προει-δοποιούν τον Τσίπρα για τις συνέπειες»έγραφε βαρύγδουπα η «ΦράνκφουρτερΑλγκεμάινε». Ποιοί ήταν οι «Ευρωπαίοιπολιτικοί»; Ο Γερμανός Ελμαρ Μπροκ(Χριστιανοδημοκράτης) ο ΓερμανόςΟύντο Μπούλμαν (Σοσιαλδημοκράτης) οπροαναφερθείς Μάρτιν Σουλτς και κά-

ποιοι ανώνυμοι κύκλοι της Κομισιόν. Ηεφημερίδα που μοιάζει συχνά να τυπώ-νεται με ...φορμόλη του συντηρητισμούανέβασε σε ένα άπιαστο ως τώρα επί-πεδο την δημοσιογραφική ρήση ότι ο τίτ-λος ενός κειμένου δεν χρειάζεται πάντανα έχει σχέση με το ίδιο το κείμενο. Ηαπλά σε γλώσσα λανθάνουσα αποκά-λυψε ότι στα γραφεία της το ευρωπαϊκόταυτίζεται με το γερμανικό.

Το Βερολίνο βγήκε απ΄ τα νερά του

Την ίδια ώρα το «Σπίγκελ» παρέδιδεστην Αθήνα μαθήματα διπλωματίας καιθυμόταν ότι η Κίνα στην οποία η κυρίαΜέρκελ ταξιδεύει κάθε εξάμηνο συνο-δεία επιχειρηματιών έχει έναν σκληρό«καπιταλισμό τούρμπο» και ο ΒλάντιμιρΠούτιν που κάθε τόσο τα πίνει σε κάποιαεπέτειο με τον πρώην καγκελάριο Γκέρ-χαρντ Σρέντερ κυνηγάει την αντιπολί-τευση. Προφανώς κατά το περιοδικό θαπρέπει όλες οι άλλες χώρες της Ευρώ-πης να περιμένουν πότε οι Γερμανοί θαδιδάξουν δημοκρατία στους Ρώσους καιανθρώπινο καπιταλισμό στους Κινέζουςγια να τους επιτραπεί να διατηρούν δι-μερείς σχέσεις μαζί τους.

∆εν είναι φυσικά ούτε δημοκρατικέςευαισθησίες ούτε ουμανιστικές αξίες

που έβγαλαν το Βερολίνο από τα νεράτου. Είναι ο φόβος ότι αν μια «μικρήχώρα» της ΕΕ ξεμυτίσει έστω και λίγοαπό την κοινή γραμμή, που αποφάσισενα υιοθετήσει το Βερολίνο, βάζονταςμπροστά τις Βρυξέλλες τότε μπορεί νααναθαρρήσουν και άλλες χώρες. Η Ουγ-γαρία, η Αυστρία, η Πολωνία, η Σλοβα-κία ακόμα και η Ιταλία δεν έχουν κρύψειτην ενόχλησή τους για τις συνέπειες τηςμονόπλευρης πολιτικής του εμπάργκο,που βλάπτει και τις δικές τους οικονο-μίες και αθωώνει πολιτικά εξτρεμιστικέςδυνάμεις στην Ουκρανία. Στην Τσεχία οπρόεδρος της χώρας δήλωσε ότι θα τα-ξιδέψει στη Μόσχα για τον εορτασμό τηςεπετείου από τα 70 χρόνια λήξης του Β’Παγκοσμίου Πολέμου και δυσαρέστησετην κυβέρνησή του. Το μέτωπο που μετόσο κόπο έχτισε η κυρία Μέρκελ μεστόχο να διατηρήσει ως αποκλειστικότης προνόμιο το δικαίωμα να συνομιλείμε τη Μόσχα εμφανίζει ρωγμές.

Οπως ακριβώς το Βερολίνο φοβάταιότι στο επίπεδο της οικονομίας οποι-αδήποτε απόκλιση από την πολιτική τηςκοντόφθαλμης «δημοσιονομικής προ-σαρμογής» θα μπορούσε να βρει και άλ-λους μιμητές έτσι και στο γεωπολιτικόεπίπεδο τρέμει στην ιδέα αμφισβήτησηςτων προτεραιοτήτων που έχει ανακηρύ-ξει σε ευρωπαϊκές.

Και φυσικά η γερμανική πλευρά έχειανησυχήσει και από τα σχέδια της Αθή-νας για συμμετοχή στη δημιουργία ενός«Νότιου αγωγού», που θα μπορεί να με-ταφέρει φυσικό αέριο μέσω Τουρκίαςκαι Ελλάδας στην Κεντρική Ευρώπη.Ενός αγωγού που θα είναι ανταγωνιστι-κός στο γερμανικό Nord Stream και γιατον οποίο το Βερολίνο ονειρευόταν νααποκτήσει μονοπωλιακό χαρακτήρα απότο 2019, όταν και θα κλείσουν εντελώςοι στρόφιγγες των αγωγών που περνούνμέσα από την Ουκρανία. Ισως αυτή ηανησυχία να ήταν που βάρυνε περισσό-τερο και οδήγησε ηθικολογικές κραυγέςεναντίον της Ελλάδας.

Υπό αυτή την έννοια η επίσκεψη Τσί-πρα ήταν μια κίνηση υψηλού πολιτικούρίσκου, αλλά και επίδειξη πολιτικής αυ-τοτέλειας επειδή ακριβώς αγνόησε τιςγερμανικές απειλές και έστειλε ένασαφές μήνυμα ότι η οικονομική κρίση δεμπορεί να χρησιμοποιείται από τους«ισχυρούς» της Ευρώπης ως εργαλείογια να καταργήσουν παντελώς τηςεθνική κυριαρχία και πολύ περισσότεροτην αξιοπρέπεια των υπολοίπων κρατώνμελών της Ευρώπης. Αυτή την Ευρώπη,οι Έλληνες που σέβονται τον εαυτό τουςδε μπορούν να την εγκρίνουν.

Φοβήθηκανμήπως χαλαρώσει η θηλιά

Παραποιώνταςσυστηματικά την αλήθειαπολιτικοί καιδημοσιογράφοι στοΒερολίνο προσπάθησαννα παρουσιάσουν τηνεπίσκεψη Τσίπρα στηΜόσχα ως “απειλή” γιατην ευρωπαϊκή συνοχή.

Page 9: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΈλληνας πρωθυπουργός ΑλέξηςΤσίπρας και ο Ρώσος πρόεδροςΒλαντίμιρ Πούτιν μετά το πέρας

της συνάντησής τους στις 8 Απρίλη δή-λωσαν ότι συζήτησαν για την ανάπτυξητων σχέσεων μεταξύ Αθήνας και Μό-σχας, για την ουκρανική κρίση και τιςκυρώσεις. Σύμφωνα με το Ρώσο πρόεδροέγινε ανταλλαγή απόψεων για τις προ-οπτικές των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας καιΕ.Ε. Σύμφωνα με το πρακτορείο «Inter-fax» εξετάστηκαν θέματα αμοιβαίου εν-διαφέροντος σε διάφορους τομείς της οι-κονομίας, όπως η υλοποίηση μεγάλωνπρότζεκτ στην ενέργεια.

Ενεργειακή συνεργασία

Ο Αλ. Τσίπρας εκδήλωσε την επιθυμίατης Ελλάδας να εξετάσει επενδυτικέςπρωτοβουλίες, όπως ο λεγόμενος αγω-γός Turkish Stream, ένα σχέδιο που μπο-ρεί να συμβάλλει στην βελτίωση των σχέ-σεων της Ελλάδας με την Τουρκία. Ο Βλ.Πούτιν τόνισε ότι ενδεχόμενη συμμετοχήτης χώρας μας στο συγκεκριμένο σχέδιοθα αναβαθμίσει τη γεωπολιτική θέση τηςΕλλάδας, η οποία θα μετατραπεί σε με-γάλη χώρα διαμετακόμισης για όλη τηνότια και ενδεχομένως και την κεντρικήΕυρώπη. Ο Ρώσος πρόεδρος συμπλή-ρωσε ότι η Ελλάδα θα αποκομίζει εκα-τοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε ετήσιαβάση και δημιουργηθούν νέες θέσεις ερ-γασίας. Επιπλέον, θα προκύψουν έσοδασε όλα τα επίπεδα του φορολογικού συ-στήματος της χώρας. Η συνολική ωφέ-λεια δεν μπορεί να υπολογιστεί γιατί τοσχέδιο είναι ακόμη στην αρχή και δενέχουν υπογραφεί συγκεκριμένες συμφω-νίες.

Η Ρωσία εξετάζει το ενδεχόμενο ναπροκαταβάλλει άμεσα τα μελλοντικάκέρδη από τον αγωγό για να χρηματοδο-τηθεί το έργο και η Ελλάδα να αρχίσει ναξεπληρώνει από το 2019, οπότε αναμέ-νεται να λειτουργήσει ο αγωγός. Η υλο-ποίηση αυτής της πρότασης αποτελεί έμ-μεση χρηματοδότηση που εξασφαλίζειαπό τη Ρωσία η Ελλάδα. Η άμεση προκα-ταβολή των μελλοντικών κερδών θα εξο-

φληθεί από την Ελλάδα με συμψηφισμόαπό τα κέρδη που της αναλογούν μετά τηλειτουργία του αγωγού. Ο αγωγός αυτόςθα αντιστοιχεί στους κανονισμούς τηςΕ.Ε. και το διεθνές δίκαιο. Ο ΒλαντίμιρΠούτιν διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται γιαβοήθεια αυτή καθ’ αυτή, αλλά για συνερ-γασία προς αμοιβαίο όφελος, με στόχοτην υλοποίηση κάποιων έργων στους το-μείς των μεταφορών και των υποδομών.

Η Μόσχα σκοπεύει να επανεξετάσει,σύμφωνα με τη ρώσικη οικονομική εφη-μερίδα «Kommersant», την τιμή του φυ-σικού αερίου αφού αυτή εξαρτάται απότην πορεία της τιμής του πετρελαίου, ηοποία μειώθηκε δραστικά τους τελευταί-ους μήνες. Η τιμή του ρώσικου φυσικούαερίου για τη ∆ΕΠΑ μειώθηκε κατά 15%το Φλεβάρη του 2014 με αναδρομικήισχύ από 1 Ιουλίου 2013 (από 460$ σε395 $/ 1000 κυβικά μέτρα). Σύμφωνα μερώσικες πηγές η τιμή μπορεί να είναιλίγο παραπάνω από 300$/ 1000 κυβικάμέτρα. Με βάση τη ρήτρα «take or pay» ηΕλλάδα καλείται να καταβάλλει στηΓκάζπρομ πρόστιμο περίπου 100 εκατ.ευρώ, επειδή λόγω της ύφεσης παρέλαβεμικρότερες ποσότητες από τα 2 δις. κυ-βικά που προβλέπουν οι συμφωνίες. Ηελληνική κυβέρνηση ζητάει να υπάρξεισημαντική απομείωση της ποινής, κάτιπου εξετάζει η ρώσικη πλευρά.

Το 2013 η Γκάζπρομ είχε εκδηλώσειενδιαφέρον για συμμετοχή στην ιδιωτι-κοποίηση της ∆ΕΠΑ. Μετά από συζητή-σεις μερικών μηνών η ρώσικη εταιρείαδήλωσε ότι δεν θα συμμετέχει στο δια-γωνισμό γιατί η ελληνική πλευρά δενήταν σε θέση να εγγυηθεί ότι μετά τηνεξαγορά η Γκάζπρομ δεν θα βρισκόταναντιμέτωπη με το 3ο ενεργειακό πακέτοτης Ε.Ε. που διαχώριζε τον παραγωγόαπό τον κομιστή φυσικού αερίου.

Χαλάρωση εμπάργκο

Οι αντιπροσωπείες της Ελλάδας καιτης Ρωσίας που συμμετείχαν στη συνάν-τηση της Μόσχας εξέτασαν τη διεύρυνσητων σχέσεων στον πρωτογενή τομέα. Συ-

ζήτησαν για τις επιπτώσεις του ρώσικουαπαντητικού εμπάργκο στα αγροτικά καικτηνοτροφικά προϊόντα και τα είδη αλι-είας της χώρας μας. Ο Αλέξης Τσίπραςδήλωσε ότι κατανοεί τη στάση της Μό-σχας, αλλά θεωρεί ότι οι κυρώσεις είναιαδιέξοδες και δε λύνουν προβλήματα.Επίσης υπογράμμισε, ότι αυτός ο οικο-νομικός πόλεμος οδηγεί σε ψυχροπολε-μικές σχέσεις μεταξύ ∆ύσης και Ρωσίαςκαι ότι η Ελλάδα προσπαθεί να αποκα-ταστήσει το διάλογο με τη Ρωσία σε όλατα επίπεδα της ΕΕ. Ο Βλαντιμίρ Πούτινδήλωσε ότι δε μπορεί να υπάρξει εξαί-ρεση στο εμπάργκο, βρίσκεται όμως υπόεπεξεργασία φόρμουλα για προώθησηελληνικών προϊόντων μέσω ρωσοελληνι-κών μεικτών επιχειρήσεων. Η διαδικασίααυτή δεν θα θεωρείται ως εξαγωγή γιατίη διακίνηση θα γίνεται από ρώσικες εται-ρίες, στις οποίες θα συμμετέχουν καιΈλληνες παραγωγοί. Τα προϊόντα θαφτάνουν στη Ρωσία, ως πρώτη ύλη προςεπεξεργασία και όχι ως τελικά προϊόντα.Η φόρμουλα αυτή εκφράζει την πολιτικήβούληση της Μόσχας για έμμεση χαλά-ρωση του εμπάργκο για τα προϊόντα τουπρωτογενούς τομέα της χώρας μας.

Επίσης η ρωσική πλευρά εξέφρασε τηνεπιθυμία της για συμμετοχή σε επενδύ-σεις στην Ελλάδα και την ανίχνευση καιεξόρυξη υδρογονανθράκων. Ρώσικεςεταιρείες, όπως ο «Ρωσικός Σιδηρόδρο-μος» επιθυμούν τη συμμετοχή τους σεδιάφορα πρότζεκτ, όπως ο διαγωνισμοίγια τα μειοψηφικά πακέτα του ΟΛΘ καιτης ΤΡΑΙΝΟΣΕ

Ο Ρώσος πρόεδρος θέλοντας να καθη-συχάσει τη ∆ύση τόνισε ότι η Ελλάδα δεναπευθύνθηκε στη Ρωσία για οικονομικήβοήθεια και ότι η χώρα του δε θα χρησι-μοποιήσει τις διμερείς συμφωνίες μεχώρες-μέλη , ως δούρειο ίππο ασκώνταςπίεση στην ΕΕ. Ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι«η Ελλάδα δεν είναι επαίτης να γυρνάειστις χώρες ζητώντας την επίλυση τουχρηματοδοτικού της προβλήματος, γιαμια οικονομική κρίση, η οποία δεναφορά μόνο την Ελλάδα, είναι ευρω-παϊκή».

Μιχάλης Ρένεσης

Τι έφερε η επίσκεψηΤσίπρα στη ΜόσχαΟ Βλα ντι μίρ Πού τιν δή -λω σε ό τι δε μπο ρεί ναυ πάρ ξει ε ξαί ρε ση στο ε -μπάρ γκο, βρί σκε ται ό -μως υ πό ε πε ξερ γα σίαφόρ μου λα για προώ θη σηελ λη νι κών προϊό ντωνμέ σω ρω σο ελ λη νι κώνμει κτών ε πι χει ρή σεων.Η δια δι κα σία αυ τή δενθα θεω ρεί ται ως ε ξα -γω γή για τί η δια κί νη σηθα γί νε ται α πό ρώ σι κεςε ται ρίες, στις ο ποίες θασυμ με τέ χουν και Έλλη -νες πα ρα γω γοί.

“Ο Κοτζιάςστη Βουδαπέστη

Ουπουργός εξωτερικώνΝίκος Κοτζιάς πήγε στηΜόσχα από τη Βουδαπέστη,

όπου συμμετείχε στη συνάντησητων υπουργών εξωτερικών τηςΕλλάδας, της Τουρκίας, της ΠΓ∆Μ,της Σερβίας και της Ουγγαρίας. Οιπέντε υπουργοί εξέφρασαν την επι-θυμία των χωρών τους να συμμε-τέχουν στην κατασκευή του αγω-γού φυσικού αερίου “TurkishStream”, που ουσιαστικά έρχεταιγια να αντικαταστήσει τον “SouthStream”.Στο τέλος της συνάντησηςυπογράφτηκε κοινό ανακοινωθέν,στο οποίο εκφράζεται η δέσμευσήτους για συνέχιση των συναντή-σεων και τη δημιουργία ομάδας εμ-πειρογνωμόνων που θα εξετάσουντο δίκτυο των αγωγών, θέματαχρηματοδότησης, τις τιμές και τιςπηγές του φυσικού αερίου. Η Γκάζ-προμ δήλωσε, ότι έκλεισε πλέον τοθέμα της κατασκευής του SouthStream και σκοπεύει να σταματήσειτην τροφοδοσία μέσω Ουκρανίας,μετά το 2019. Οι χώρες που προμη-θεύονται φυσικό αέριο από τον ου-κρανικό αγωγό θα πρέπει από το2020 και μετά να το αγοράζουν απότο hub στα ελληνοτουρκικά σύ-νορα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προ-ετοιμάζει νέα ενεργειακή στρατη-γική, με σκοπό να μπλοκάρει τηνυπογραφή διακρατικών σχέσεωνχωρών-μελών με τη Ρωσία, μεπρόσχημα την ενεργειακή ασφά-λεια της ΕΕ.

Στα μέσα Φλεβάρη, κατά τη διάρ-κεια επίσκεψής του στη Βουδαπέ-στη, ο Ρώσος πρόεδρος άφησε ναεννοηθεί, ότι η ρωσική πλευρά εξε-τάζει τη συμμετοχή της στην κατα-σκευή του αγωγού μέχρι τις χώρεςτης Νοτιοανατολικής Ευρώπης.Μέχρι τότε η Ρωσία επέμενε, ότιείναι διατεθειμένη να συμμετέχειστην κατασκευή μέχρι το hub σταελληνοτουρκικά σύνορα, και απόεκεί οι χώρες που επιθυμούν ναπρομηθεύονται αέριο από αυτό τοσημείο θα πρέπει να μεριμνήσουνγια την κατασκευή των αγωγών. ΟΡώσος πρόεδρος ανέφερε επίσης,ότι αν δεν παρεμβληθούν εμπόδια,η Ρωσία είναι σύμφωνη να χρησι-μοποιηθούν για το νέο αγωγό πα-λιές διακρατικές συμφωνίες με τηΣερβία, την Ουγγαρία και την Αυ-στρία που είχαν υπογραφεί για τοSouth Stream. Ο πρωθυπουργόςτης Ουγγαρίας Βίκτωρ Ούρμπανανέφερε ότι η Ρωσία θα υποστηρί-ξει επενδυτικά τη συνέχιση τουαγωγού μέσω Ελλάδας, ΠΓ∆Μ, Σερ-βίας και Ουγγαρίας, αρκεί οι χώρεςαυτές προηγουμένως να εξασφαλί-σουν τη συγκατάθεση της ΕΕ. Αξί-ζει να σημειωθεί, ότι ο SouthStream ακυρώθηκε από τη Ρωσίαλόγω των εμποδίων που έθετε ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή και της άρνη-σης της Βουλγαρίας να περάσει οαγωγός από το έδαφός της.

Μ.Ρ.

∆ιαβάστε επίσης την ανάλυσητου Μ. Κοβάνη στη σελίδα 21.

Page 10: Σαββατο 11 4 2015

1100 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Tη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Ποια είναι η εκτίμησή σου για την κυ-βερνητική θητεία το πρώτο δίμηνο; Αυτήη διεύρυνση της στήριξης της κυβέρνη-σης πού οφείλεται; Θα διαρκέσει;

Αυτή η διεύρυνση της λαϊκής στήριξηςτου κυβερνητικού έργου που αναφέρειςείναι η πιο εντυπωσιακή όψη της μέχριτώρα κυβερνητικής θητείας. Το γεγονόςότι πάνω από το 60% των Ελλήνων πο-λιτών εγκρίνουν τις κινήσεις της κυβέρ-νησης τόσο απέναντι στους πιστωτέςόσο και αναφορικά με το συντελούμενονομοθετικό έργο δείχνει μια ευρεία κοι-νωνική στήριξη της κυβερνητικής προ-σπάθειας για την πολιτική αναστροφήτης μνημονιακής πορείας της χώρας.Φυσικά, τα δημοσκοπικά δεδομένα απόμόνα τους δεν είναι σε θέση να αποτυ-πώσουν κάποιες άλλες ποιότητες στησχέση κυβέρνησης και λαού. Για παρά-δειγμα, ενώ έχουν τη σημασία τους γιατην αποτίμηση της στάσης της κυβέρνη-σης απέναντι στο παγκόσμιο χρηματι-στικό κεφάλαιο, στους δανειστές καιστους πολιτικούς εκπροσώπους τους,εντούτοις δεν μας λένε ακόμη πολλάπράγματα για το «εσωτερικό κοινωνικόμέτωπο». ∆ηλαδή, για το τι θα συμβείόταν η κυβέρνηση θα αρχίζει να επεμ-βαίνει (όπως ελπίζω) συστηματικά μεάμεσο ή έμμεσο τρόπο στο «ταξικό υπό-στρωμα» των κοινωνικών συγκρούσεων.Εκεί θα κριθεί περισσότερο η βιωσιμό-τητα και η διάρκεια της λαϊκής στήρι-ξης. Στο αν η κυβέρνηση κοινωνικής σω-τηρίας κατορθώσει ή όχι να χτίσει ισχυ-ρές συμμαχίες με λαϊκά κοινωνικά στρώ-ματα σε βάρος των κυρίαρχων ταξικώνμερίδων του κεφαλαίου που δραστηριο-ποιούνται κυρίως εντός της χώρας. Μεάλλα λόγια, συμμαχίες που δεν θα εν-τάσσονται τόσο στην εθνικο-πατριωτικήαφήγηση μιας λαϊκής κυριαρχίας πουαντιστέκεται συνολικά στο σχέδιο αποι-κιοποίησης της χώρας μέσω του χρέους,αλλά θα συγκροτούν μια εσωτερική τα-ξική μεροληπτικότητα ικανή (στο μέτροτου δυνατού) να ταυτοποιήσει τις κοινω-νικές ομάδες που αντιτίθενται σε ένα βα-θύτερο προοδευτικό κοινωνικό μετα-σχηματισμό της χώρας και να συγκρου-

στεί τόσο μαζί τους όσο και με το πολι-τικό προσωπικό που τις υπηρετεί.

Το ειδικό βάρος της δεξιάςκαι της αριστερής ψήφου

Ένα φαινόμενο το οποίο θα έπρεπε ναμελετηθεί βαθύτερα –πέραν της κατάρ-ρευσης των πυλώνων του πολιτικού δι-κομματικού συστήματος– είναι ότι οι πο-λίτες από δεξιά ψήφισαν απευθείας αρι-στερά. Ποια στοιχεία των παραδοσιακώνεντάξεων κλονίστηκαν, ποιες βεβαιότη-τες, ποιοι, ακόμη και συναισθηματικοίκαι ψυχολογικοί, μηχανισμοί ατόνησανκαι γιατί;

Ιστορικά, κάθε φορά που σε συνθήκεςκρίσης ο καπιταλισμός αναδιοργανώνε-ται συγχρόνως επιζητά να αφομοιώσεισε αυτή την αναδιοργάνωση και τους αν-τιπάλους του. Ο δικομματισμός δεν είναιπια απαραίτητος για μια νεοφιλελεύ-θερη πολιτική διαχείριση. Ανήκει σε ένασύστημα πολιτικής εκπροσώπησης τωνκοινωνικών συμφερόντων που αποδυνα-μώνεται και μπαίνει σταδιακά σε λανθά-νουσα κατάσταση. Εφεξής περιλαμβάνειυπολειμματικά μεγέθη, «παρωχημένα»μικροσυμφέροντα που επιζούν παρασι-τώντας στο κορμί της νέας κυρίαρχηςπολιτικής διαδικασίας. Με άλλα λόγια,μεταβάλλεται ο τρόπος οργάνωσης τηςπολιτικής δραστηριότητας και συναρ-θρώνεται γύρω από την κεντρική συστη-μική επιταγή μιας αποτελεσματικής τε-χνοκρατικής διαχείρισης των δυσκολιώνδιακυβέρνησης στο νεοφιλελευθερισμό.

Υπό την έννοια αυτή, το ειδικό βάροςτης δεξιάς και της αριστερής ψήφου(άρα και της μετατόπισης από τα δεξιάστα αριστερά) πρέπει να εξετάζεται προ-σεκτικά και επιφυλακτικά. Είναι ασφα-λώς ενθαρρυντικό, γιατί συνιστά μιαγνωστική, συναισθηματική και ψυχολο-γική υπέρβαση, να ψηφίζει ο δεξιός αρι-στερό κόμμα. Αλλά, ταυτόχρονα, η ταυ-τότητα του δεξιού (και του αριστερού)δεν συνεπάγεται απαραίτητα τα αμιγήγνωστικά, συναισθηματικά και ψυχολο-γικά χαρακτηριστικά που αναφέρονταισε εποχές ριζοσπαστικοποίησης τηςσύγκρουσης αριστεράς/δεξιάς ή προ-όδου/συντήρησης, όπως στάθηκαν ο Εμ-

φύλιος, τα Ιουλιανά, η δικτατορία και ηπρώτη Μεταπολίτευση.

Το σύστημα των κομμάτων δεν είναιπλέον σε θέση να διαχειρίζεται τις σχέ-σεις πολιτικής εκπροσώπησης των κοι-νωνικών συμφερόντων, αφού οι συνθή-κες κοινωνικού κερματισμού, επισφά-λειας και φτωχοποίησης έχουν εξαπλω-θεί σε σχεδόν ολόκληρο το εργασιακόφάσμα της παραγωγής και της κυκλο-φορίας και έτσι ανατράπηκαν κεντρικέςδιεργασίες ταξικής συγκρότησης τωνσυμφερόντων. Όχι ότι δεν υπάρχουντώρα ταξικά συμφέροντα, αλλά η συγ-κρότησή τους (άρα και η χειραγώγησήτους) δεν υπακούει πια σε μαζικά και δο-μικά χαρακτηριστικά μιας μηχανικής αν-τιστοίχισης των κοινωνικών τάξεων σεκεντρικές οικονομικές παραμέτρους καιλειτουργίες. Έτσι, έννοιες όπως μον-τέλο συσσώρευσης, αξιοποίηση κεφα-λαίου, διεύθυνση της παραγωγής καιτρόποι εκμετάλλευσης της εργασίας ξα-ναμπαίνουν στο στόχαστρο της ανάλυ-σης και απαιτούν καινούργιες εννοιολο-γήσεις. Πού θα κατατάσσαμε, για παρά-δειγμα, σύμφωνα με το ορθόδοξο μαρξι-στικό σχήμα την υπερεκμετάλλευση πουασκούν πολλοί εργαζόμενοι πάνω στονεαυτό τους όταν τον χρησιμοποιούν σανεπενδύσιμο κεφάλαιο με όλα τα συμπα-ρομαρτούντα ρίσκα μιας «επένδυσης»που αφορά κυριολεκτικά τον ίδιο τονεαυτό στις πιο υποκειμενικές και μύχιεςόψεις του; Σε ποιες κοινωνικές ομάδεςθα εντάσσαμε από κοινωνιολογικήάποψη εκμεταλλευόμενους που συμπε-ριφέρονται σαν επιχειρηματίες του εαυ-τού τους υιοθετώντας στην αγορά εργα-σίας στρατηγικές της μικρής ατομικήςεπιχείρησης;

Επομένως, οι τελευταίες εκλογές ανέ-δειξαν όντως τον κλονισμό των δεδομέ-νων των παραδοσιακών εντάξεων,ωστόσο αυτός ο κλονισμός είχε αρχίσεινα συντελείται νωρίτερα. Σήμερα ταπρότυπα πολιτικής αναπαράστασης τουκόσμου έχουν γίνει πιο πορώδη και αυτόοφείλεται σε υβριδικές πολιτισμικές κα-τασκευές της μετανεωτερικότητας πουεπιτρέπουν πιο εύκολα μη τραυματικάκαι μη μόνιμα περάσματα από ταυτότητασε ταυτότητα. Αυτό βέβαια μας θέτει τοπροκλητικό στοίχημα να αναπροσδιορί-

Το σύστημαδιακυβέρνησης τουκαπιταλισμού τείνεισήμερα νααποσυνδεθείπαντελώς από τηνιστορικήαναγκαιότητα για μιαοργανωμένηδιαχείριση τουκοινωνικού κόστους.Αυτό σημαίνει ότι ηπολιτικήμεταχείριση τωνκοινωνικών ομάδωνθα γίνεταιαποκλειστικά απότους“αντικειμενικούς”κανόνες της αγοράς.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟ, ΜΙΧΑΛΗ ΨΗΜΙΤΗ

Τι σημαίνει να είσαι σήμερα αριστερός;H διαφορά μεταξύαριστερής κυβέρνησης καιδιακυβέρνησης, σε έναπεριβάλλον που τα πρότυπαπολιτικής αναπαράστασηςέχουν γίνει πιο πορώδη

«Το ζήτημα που τίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ είναι αν θα καταφέρει να πορευτεί σε μιαμορφή διακυβέρνησης που δεν θα περιορίζεται απλώς σε φιλολαϊκά μέτρα αλλά θαθέτει σταδιακά τα θεμέλια του προοδευτικού κοινωνικού μετασχηματισμού καισυγχρόνως θα αντιστέκεται στις σειρήνες μιας σταδιακής πολιτικής αποξένωσηςτου κομματικού ή του κυβερνητικού μηχανισμού από τα κοινωνικά συμφέροντα»επισημαίνει ο κοινωνιολόγος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στησυνέντευξή του στην «Εποχή». Ενώ παράλληλα, υπογραμμίζει ότι «το σύστημα τωνκομμάτων θωρακίζεται συστηματικά απέναντι στις προσπάθειες των λαϊκώνστρωμάτων να συνδεθούν μαζί τους. Εξέλιξη, που, εκτός των άλλων, τείνει νακαταστήσει το πολιτικό σύστημα φανατικό εχθρό των κινημάτων, καθόσον τακινήματα σε αυτή την οπτική προσλαμβάνονται σαν ανορθολογικοί δρώντες πουπρέπει να πάψουν να υπάρχουν».

Page 11: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 1111ΠΟΛΙΤΙΚΗ

σουμε εκ νέου τι σημαίνει να είσαι σή-μερα αριστερός.

Τελικά, ποια νομίζεις ότι είναι τα κρί-σιμα προβλήματα της πολιτικής συγκυ-ρίας στην Ελλάδα; Ποιες θα μπορούσαννα είναι οι συμπληγάδες της σημερινήςπραγματικότητας για την κυβέρνηση;

Το ζήτημα είναι πολύπλοκο. Η κυβέρ-νηση οφείλει να κάνει ταυτόχρονα τρίαπράγματα. Να αντιμετωπίσει την ανθρω-πιστική κρίση, να αντέξει και να ξεπερά-σει τη δημοσιονομική ασφυξία και ναθέσει τις βάσεις ενός προοδευτικού με-τασχηματισμού της ελληνικής κοινω-νίας. Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι εύ-κολο, πολλώ δε μάλλον αν τα δεις συν-δυαστικά. Όμως, όσο και αν φαίνεταιπαράδοξο, υποστηρίζω ότι οι μεγαλύτε-ροι κίνδυνοι δεν προέρχονται από τιςεξωτερικές προκλήσεις που καλείται οΣΥΡΙΖΑ να διαχειριστεί, αλλά από τοεσωτερικό του κόμματος. Όχι, ασφα-λώς, με την έννοια της αντιπαράθεσηςμεταξύ διαφορετικών κομματικών συνι-στωσών και πολιτικο-ιδεολογικών ρευ-μάτων, ίσα ίσα αυτός ο πλουραλισμόςείναι το πιο εποικοδομητικό δεδομένοστο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά με τηνέννοια μιας πιθανότητας να «προσχωρή-σει» ουσιαστικά και θεσμικά ο ΣΥΡΙΖΑσε διεργασίες ενός ριζικού αναπροσδιο-ρισμού των σχέσεων πολιτικής εκπρο-σώπησης που ήδη έχουν τεθεί σε ισχύκαι στη χώρα μας. Θέλω να εξηγήσω τιεννοώ όταν μιλάω για «ριζικό αναπροσ-διορισμό».

Αναφέρομαι σε θεμελιώδεις μεταβο-λές που υφίσταται το σύστημα εκπρο-σώπησης. Οι οικονομικές και επιχειρη-ματικές ελίτ αναζητούν μια νέα σχέσητης πολιτικής με την κοινωνία. Το σύγ-χρονο κομματικό σύστημα δεν θέλειπλέον να μεσολαβεί τις κοινωνικές αντι-θέσεις, γιατί αυτή η μεσολάβηση προ-ϋποθέτει αναγκαστικά έναν ελάχιστοέστω βαθμό κοινωνικής δικαιοσύνης επίτη βάσει μιας βασικής συναίνεσης καιενός στοιχειώδους κοινωνικού συμβιβα-σμού μεταξύ συγκρουόμενων κοινωνι-κών ομάδων και στρωμάτων. Όμως, τοσύστημα διακυβέρνησης του καπιταλι-σμού τείνει σήμερα να αποσυνδεθεί παν-τελώς από την ιστορική αναγκαιότηταγια μια οργανωμένη διαχείριση του κοι-νωνικού κόστους. Αυτό σημαίνει ότι ηπολιτική μεταχείριση των κοινωνικώνομάδων θα γίνεται αποκλειστικά απότους «αντικειμενικούς» κανόνες της αγο-ράς.

Το κομματικό σύστημα, επομένως,θέλει να διαχειρίζεται σε πολιτικό επί-πεδο απευθείας την κυριαρχία δεδομέ-νων ταξικών συμφερόντων, υποκαθι-στώντας εν μέρει παραδοσιακές λει-τουργίες του κράτους και καταστρέφον-τας ακόμη και τη σχετική πολιτική αυτο-νομία του. Έτσι, το σύστημα των κομμά-των απομονώνεται όλο και περισσότεροαπό την κοινωνία. Θωρακίζεται συστη-ματικά απέναντι στις προσπάθειες τωνλαϊκών στρωμάτων της κοινωνίας νασυνδεθούν με τα κόμματα, να ξαναβρούνγέφυρες επικοινωνίας. Απορρίπτει μετάβδελυγμίας οποιονδήποτε λαϊκισμό,δεξιό ή αριστερό, ως τρόπο συνάρθρω-σης της πολιτικής με την κοινωνία. Αυτήη θωράκιση εξυπηρετεί τόσο μια γενικήμεταδημοκρατική εισβολή της οικονομι-κής ισχύος στις πολιτικές διαδικασίεςόσο και την ανάγκη δημιουργίας ενόςκλίματος γενικής ατιμωρησίας έναντιφαινομένων εκτεταμένης διαφθοράς.

Αυτή η εξέλιξη, εκτός των άλλων, τεί-νει να καταστήσει το πολιτικό σύστημαφανατικό εχθρό των κινημάτων, καθό-σον τα κινήματα σε αυτή την οπτικήπροσλαμβάνονται όχι απλώς ως νόμιμοι

αντίπαλοι στο παιχνίδι της δημοκρατίας,αλλά σαν ανορθολογικοί δρώντες πουπρέπει να πάψουν να υπάρχουν (τουλά-χιστον στην πιο ριζοσπαστική εκδοχήτους), επειδή καταρρακώνουν την κοι-νωνική εικόνα μιας νεοφιλελεύθερης ευ-ταξίας που νομιμοποιεί την ακραία ανι-σότητα και τη βαθιά εκμετάλλευση στηβάση μιας «αντικειμενικής και αδιαμφι-σβήτητης» πραγματικότητας όπως υπο-τίθεται ότι είναι η αγορά και οι κανόνεςτης. Έτσι, όλα πρέπει να μπουν στον αυ-τόματο πιλότο της λειτουργίας της αγο-ράς.

Αν αυτή είναι η κυρίαρχη τάση της πο-λιτικής πραγματικότητας, τότε το ζή-τημα που τίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ανθα καταφέρει να πορευτεί σε μια μορφήδιακυβέρνησης που δεν θα περιορίζεταιαπλώς σε φιλολαϊκά μέτρα αλλά θαθέτει σταδιακά τα θεμέλια του προοδευ-τικού κοινωνικού μετασχηματισμού. Καισυγχρόνως θα αντιστέκεται στις σειρή-νες μιας σταδιακής πολιτικής αποξένω-σης του κομματικού ή του κυβερνητικούμηχανισμού από τα κοινωνικά συμφέ-ροντα. ∆εν είναι τυχαίο ότι, σε εσωτερικόκαι εξωτερικό, η ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑέχει γίνει το βασικό ερώτημα. Το τι πο-λιτικό φαινόμενο συνιστά, πώς επηρεά-ζεται από τις εσωτερικές ισορροπίεςτου, με ποιους άλλους πολιτικούς χώ-ρους μπορεί να επικοινωνεί και ποιαείναι τα περιθώρια μιας ελαστικής προ-σαρμογής και ωρίμανσής του, όλα αυτάείναι ανοιχτά ερωτήματα κρίσιμα για τημορφή της αριστερής διακυβέρνησηςπου απασχολούν τόσο τον ΣΥΡΙΖΑ όσοκαι τους αντιπάλους του.

Φυσικά, η αποκρυπτογράφηση του ΣΥ-ΡΙΖΑ και η προσπάθεια να προβλεφτεί ηεξέλιξή του έχει γίνει κρίσιμη παράμε-τρος για τους αντιπάλους του, όχι μόνογια ευνόητους λόγους κατανόησης τωνσυνθηκών της αντιπαράθεσης, αλλά καιεπειδή η κατανόηση του άλλου καταλή-γει συνήθως σε απόπειρα ετεροπροσδιο-ρισμού του. Η προτροπή «απαλλαγείτε

από την αριστερές σας συνιστώσες καιεμείς θα σας στηρίξουμε από κεντροδε-ξιά και κεντροαριστερά» δεν είναι ανέκ-δοτο. Είναι η λογική συνέπεια ενός τρό-που κυριαρχίας που παγιώνεται στην πε-ποίθηση ότι η ad hoc συλλογή αναδια-τασσόμενων ψηφίδων και θραυσμάτωναπό ευρύτερους πολιτικούς σχηματι-σμούς είναι η μοναδική λύση για να απο-κτήσει συνέχεια και διάρκεια η πολιτικήδιακυβέρνηση του νεοφιλελευθερισμού.Από την άλλη, βέβαια, και ο ΣΥΡΙΖΑ δενείναι άμοιρος ευθυνών σε αυτό το παι-χνίδι πολιτικής κινητικότητας. Η προ-σπάθεια διεμβολισμού της κεντροδεξιάςμέσω της εκλογής Προέδρου της ∆ημο-κρατίας και της κεντροαριστεράς μέσωτων προεκλογικών «μετεγγραφών» πο-λιτικών προσωπικοτήτων του χώρου δεί-χνουν ότι οι κίνδυνοι της πολιτικής απο-ξένωσης είναι υπαρκτοί και μάλιστα απότα μέσα.

Όλα φαίνονται εφικτά

Χρησιμοποιείς στις αναλύσεις σου τοδιαχωρισμό μεταξύ αριστερής κυβέρνη-σης και αριστερής διακυβέρνησης, διότιόπως λες δεν είναι πάντα αυτονόητη ηταύτιση. Ας το δούμε λίγο περισσότεροαυτό.

Όπως είπα και προηγουμένως, το σύ-στημα όταν μπορεί προτιμά να αφομοι-ώνει παρά να καταστρέφει. Στο πλαίσιοαυτό δεν θα ενοχλούσε μια αριστερή κυ-βέρνηση που δεν θα ήταν αριστερή δια-κυβέρνηση του τόπου. Που δεν θα πεί-ραζε δηλαδή τους υπάρχοντες μηχανι-σμούς διανομής του πλούτου, της κοι-νωνικής ισχύος και της πολιτικής εξου-σίας. Αντιθέτως, στα πιο αισιόδοξαόνειρα των οικονομικών ελίτ ο ΣΥΡΙΖΑθα μπορούσε να αποδειχθεί παράγονταςανανέωσης και ενδυνάμωσης αυτών τωνμηχανισμών. Ο Παρέτο, μιλώντας για τησυγκρότηση της νέας προοδευτικής καισοσιαλιστικής ελίτ στην εποχή του, υπο-

στήριζε πως τα ηγετικά στελέχη των ερ-γατικών συνδικάτων λειτουργώντας σεμαχητικές δομές συλλογικής δράσηςαποκτούσαν εκεί ιδιότητες που έτειναννα εκλείψουν από την παλαιά και πα-ρακμάζουσα ελίτ. Αποκτούσαν ρεαλι-σμό, συναισθηματική και ψυχική δύ-ναμη, αποτελεσματικότητα και ευστοχία.Έτσι, στις οργανωτικές δομές του συν-δικαλισμού οι άριστοι επιλέγονταν βάσειτων ικανοτήτων τους σε συνθήκεςμάχης. Υπό την έννοια αυτή η διαδικασίασυγκρότησης της νέας ελίτ είναι μια δια-δικασία επιλογής των αρίστων που γί-νονται ηγέτες και εγγυώνται την επιτυ-χία στη βάση ενός κοινού και κατανοη-τού σκοπού.

∆εν είναι τυχαίο ασφαλώς ότι οι δυνά-μεις της συντήρησης του status quo μέσακαι έξω από τη χώρα, μαζί με τις επιθέ-σεις που εξαπολύουν στην κυβέρνηση,δεν παραλείπουν να την επαινούν κάθεφορά που θεωρούν πως παίρνει μέτραπου η παλαιά συντηρητική πολιτική τάξηπραγμάτων δεν μπορούσε να πάρει εξαι-τίας ιστορικών αγκυλώσεων και παρα-δοσιακών δεσμεύσεων που είχε αναλά-βει. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με άλλα λόγια, τη στιγμήπου αναζητά το βηματισμό του μέσα απότις συμπληγάδες της ανθρωπιστικής κρί-σης, της δημοσιονομικής ασφυξίας καιτης συντηρητικής αντεπίθεσης, καλείταισυγχρόνως να σταθμίζει τα δεδομένα μετρόπο ώστε να διακρίνει κάθε φοράκατά πόσο οι πολιτικές του καταστρέ-φουν ή ανανεώνουν τις υπάρχουσες μορ-φές εξουσίας. Τελικά, κατά πόσο ο ίδιοςλειτουργεί ως μηχανισμός αποδόμησηςή ανανέωσης των ελίτ.

Για τη συμβολική νεότητα που ανα-λύεις σε ένα άρθρο σου. Παρατηρείς ότιαπο-ηθικοποιείται η νεοφιλελεύθερηαφήγηση περί χρέους και αυτό απενοχο-ποιεί τα θύματα, μετατοπίζει την εστίατης αφήγησης κτλ. Αυτό φτάνει ως τηναπόρριψη προηγούμενων πολιτικών επι-λογών. Πώς σχολιάζεις τις συνέπειεςτου φαινομένου;

Αν ορίσουμε την ιδεολογία της κρίσηςως μια βασική μορφή πειθάρχησης τωνανθρώπων που είναι εντελώς εχθρικήπρος την κοινωνία και στηρίζεται στημονόδρομη σκέψη ενός φονταμενταλι-στικού νεοφιλελευθερισμού (το θατσε-ρικό ρητό: «η κοινωνία δεν υπάρχει»),τότε η συμβολική νεότητα μπορεί νανοηθεί ως μια βιοπολιτική κατάστασημαζικής υπέρβασης της ιδεολογίας τηςκρίσης. Η συμβολική νεότητα αναφέρε-ται σε μια πολιτισμική κατάσταση ζωήςστην οποία οι άνθρωποι, ανεξάρτητααπό τη βιολογική ηλικία, αναστέλλουνυποχρεώσεις, χρονοδιαγράμματα και κα-νόνες της ενήλικης ζωής. Αυτό το φαι-νόμενο παρατηρήθηκε τόσο στις τελευ-ταίες εκλογές όσο και μετά. Η ανατροπήτης ιδεολογίας της κρίσης προϋποθέτειμια υποκειμενική (άρα και πολιτική) δυ-νατότητα αναπροσδιορισμού, μεταβολήςκαι αντιστροφής των επιλογών μας.Είναι κάτι που απομυθοποιεί τη δύναμητου τετελεσμένου, που το καταργεί στηνατομική και συλλογική συνείδηση. Η πο-λιτισμική δυναμική αυτής της μεταστρο-φής είναι τεράστια. Ουσιαστικά, επηρε-άζει όλα τα πεδία των σχέσεων κυριαρ-χίας. Όταν απλοί άνθρωποι αντιλαμβά-νονται ότι νομιμοποιούνται πλήρως νααντιστρέφουν βασικές επιλογές και νααναπροσδιορίζουν τις συμπεριφορέςτους με βάση πολιτισμικές και όχι βιο-λογικές παραμέτρους, τότε ένα τεράστιοδυναμικό κοινωνικής ενέργειας απελευ-θερώνεται. Όλα φαίνονται εφικτά.Ακόμη και να απορριφθούν συστηματικάκαλλιεργημένες συλλογικές ενοχές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, τη στιγμή που αναζητά το βηματισμό τουμέσα από τις συμπληγάδες της ανθρωπιστικής κρί-σης, καλείται συγχρόνως να διακρίνει κατά πόσο οιπολιτικές του καταστρέφουν ή ανανεώνουν τιςυπάρχουσες μορφές εξουσίας. Κατά πόσο ο ίδιοςλειτουργεί ως μηχανισμός αποδόμησης ή ανανέω-σης των ελίτ.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟ, ΜΙΧΑΛΗ ΨΗΜΙΤΗ

Τι σημαίνει να είσαι σήμερα αριστερός;

Page 12: Σαββατο 11 4 2015

1122 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Νάσου Χατζητσάκου

Στην πορεία υλοποίησης των προεκλογικών δε-σμεύσεων, τρία εικοσιτετράωρα μετά το Πάσχα,για την κυβέρνηση ξεκινά ένας ακόμη «Γολγοθάς».Από την Τετάρτη, η πολιτική ηγεσία του υπουρ-γείου Εργασίας προχωρά σε διαβουλεύσεις με τουςεπικεφαλής των κοινωνικών εταίρων (ΓΣΕΕ, ΣΕΒ,ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ και ΣΕΤΕ) με στόχο να επέλθει η επι-ζητούμενη «ανάσταση» βασικών εργασιακών καιμισθολογικών δικαιωμάτων των εργαζομένων τουιδιωτικού τομέα.

Στην επιστολή που έστειλε την περασμένη Τρίτη ουπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης καιΚοινωνικής Αλληλεγγύης, Πάνος Σκουρλέτης

προς τις ηγεσίες της ΓΣΕΕ, του ΣΕΒ, της ΓΣΕΒΕΕ (επαγ-γελματό – βιοτέχνες), της ΕΣΕΕ (έμποροι) και του ΣΕΤΕ(ξενοδόχοι) αναφέρεται ότι σκοπός των διαβουλεύ-σεων, που θα ξεκινήσουν το πρωί της Τετάρτης 15Απριλίου, είναι η συζήτηση επί των σχεδιαζόμενων νο-μοθετικών παρεμβάσεων για τα θέματα του κατώτα-του μισθού και των συλλογικών διαπραγματεύσεων. «Οδιάλογος δεν θα εξαντληθεί με την τριμερή αυτή συ-νάντηση, δεδομένου ότι οι οργανώσεις θα έχουν τη δυ-νατότητα να εκφέρουν γνώμη και στο πλαίσιο της Οι-κονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής στην οποία θασταλεί σύντομα το νομοσχέδιο για γνωμοδότηση», επι-σημαίνεται στην επιστολή του υπουργού.

Αναλυτικότερα, τα θέματα προς νομοθέτηση τα οποία

περιλαμβάνονται στην «ατζέντα Σκουρλέτη» έχουν ωςεξής:

1. Επαναφέρεται σταδιακά, σε δύο φάσεις, ο κατώτα-τος μισθός στα επίπεδα του Φεβρουαρίου του 2012,οπότε καταργήθηκε η τότε ισχύουσα ΕΓΣΣΕ με τη μεί-ωση κατά 22% (32% για τους νέους μέχρι 25 ετών). Στοπρώτο στάδιο (1/10/15) θα αρθούν οι μισθολογικέςδιακρίσεις με βάση την ηλικία και θα αυξηθούν οι κα-τώτατες αμοιβές κατά 10,91% (650 ευρώ μικτά ο μηνι-αίος μισθός για τους υπαλλήλους και 29,05, μικτά, τοημερομίσθιο για τους εργατοτεχνίτες). Στο δεύτεροστάδιο (1/7/16) ο γενικός κατώτατος μισθός θα ορι-στεί στα 751 ευρώ μικτά και το κατώτατο ημερομίσθιοστα 33,57 ευρώ.

Επισημαίνεται ότι, εάν Ν∆ και ΠΑΣΟΚ είχαν διατηρη-θεί στην κυβέρνηση, οι κατώτατοι μισθοί θα μπορού-σαν να πάρουν αύξηση μόνο όταν η ανεργία θα μειωνό-ταν κάτω από το 10% (με βάση τα τελευταία στοιχείατης ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό της τον Ιανουάριο κυμαινότανστο 26%). Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι στον ιδιω-τικό τομέα θα έβλεπαν τις αποδοχές τους να αναπρο-σαρμόζονται προς τα πάνω μόνο όταν οι άνεργοι θαμειώνονται κατά 700.000 άτομα (από τα 1,2 εκατ. άτομαστους 500.000).

2. Το μέσον διαμόρφωσης του γενικού κατώτατουμισθού θα είναι στο εξής η εθνική γενική συλλογικήσύμβαση εργασίας, η οποία και θα έχει καθολική εφαρ-μογή.

3. Θα καταργηθεί η αναστολή των αυξήσεων τωνεπιδομάτων πολυετίας και των ωριμάνσεων.

4. Θα εισαχθεί η υποχρέωση των διαπραγματευόμε-νων μερών για κωδικοποίηση των όρων προηγούμε-νων όρων συλλογικών συμβάσεων και διαιτητικώναποφάσεων στο περιεχόμενο των νέων συλλογικώνρυθμίσεων, προκειμένου να διατηρηθούν σε ισχύ.

5. Θα εισαχθεί νέο είδος συλλογικής διαπραγμάτευ-σης σε επίπεδο ομίλων επιχειρήσεων.

6. Θα καθιερωθεί η υποχρέωση των εργοδοτικώνοργανώσεων για διαπραγμάτευση.

7. Θα ενισχυθεί η δυνατότητα διαπραγμάτευσης σεκλαδικό επίπεδο σε περίπτωση απουσίας κλαδικής ερ-γοδοτικής οργάνωσης μέσα από μεμονωμένους εργο-δότες (μέχρι 10) που απασχολούν την πλειοψηφία τωνεργαζομένων του κλάδου με εναλλακτική δυνατότητατη συμμετοχή της υπερκείμενης εργοδοτικής οργά-νωσης στις διαπραγματεύσεις.

8. Θα επανέλθει η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισηςγια τους εργαζόμενους σε περίπτωση συρροής των

συλλογικών συμβάσεων.9. Θα αρθεί η αναστολή της δυνατότητας επέκτασης

των κλαδικών και ομοιεπαγγελματικών συμβάσεων,όταν υπογράφονται από εργοδοτικές οργανώσεις πουτα μέλη τους απασχολούν την πλειοψηφία των εργα-ζόμενων στον κλάδο.

10. Θα επανέλθει η πλήρης μετενέργεια των κανονι-στικών όρων των συλλογικών συμβάσεων 6 μήνεςμετά από τη λήξη τους, με δυνατότητα παράτασής τηςσε περίπτωση προσφυγής στον ΟΜΕ∆.

11. Θα ενισχυθεί ο ρόλος του ΟΜΕ∆.12. Θα δημιουργηθεί ενιαίο σώμα μεσολαβητών/δι-

αιτητών.13. Θα δημιουργηθεί σώμα οικονομικών εμπειρο-

γνωμόνων.14. Θα συνεκτιμηθεί η εν γένει οικονομική κατά-

σταση των επιχειρήσεων και της αγοραστικής δύνα-μης των εργαζομένων στην κρινόμενη συλλογική δια-φορά στο στάδιο της μεσολάβησης και της διαιτησίας.

15. Θα εκλέγεται ο πρόεδρος του ΟΜΕ∆ και θα επι-λέγονται οι μεσολαβητές και οι διαιτητές με αυξημένηπλειοψηφία (2/3) των μελών του 9μελούς διοικητικούσυμβουλίου του Οργανισμού.

16. Θα εισαχθεί τεκμήριο εγκυρότητας των στοι-χείων που επικαλείται η πλευρά των εργαζομένων στοστάδιο της μεσολάβησης και της διαιτησίας, στην πε-ρίπτωση που η εργοδοτική πλευρά δεν προσκομίσει τααναγκαία οικονομικά στοιχεία.

17. Θα ενισχυθεί ο θεσμός της μεσολάβησης πουαποτελεί το βασικό στάδιο επίλυσης των συλλογικώνδιαφορών.

18. Θα διατηρείται η μονομερής προσφυγή σε τριμε-λούς σύνθεσης διαιτησία όταν το ένα μέρος αρνείταιτην μεσολάβηση.

19. Θα διατηρείται η αρμοδιότητα της διαιτησίας επίτου συνόλου της κρινόμενης συλλογικής διαφοράς.

20. Θα καταργηθεί ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας καιδικαστικού ελέγχου της διαιτητικής απόφασης με τοδικαστικό έλεγχο να παραμένει σε πρώτο βαθμό μόνοως προς τη νομιμότητα της διαιτητικής διαδικασίας.

Συνέντευξη Τύπου της ΕπιτροπήςΑλήθειας ∆ημοσίου Χρέους πραγμα-τοποιήθηκε την προηγούμενη Τρίτηστο Εντευκτήριο της Βουλής, με ομι-λητές την πρόεδρο της Βουλής τωνΕλλήνων, Ζωή Κωνσταντοπούλου,την ευρωβουλευτή Σοφία Σακοράφα,υπεύθυνη για τις σχέσεις της Επιτρο-πής με το Ευρωκοινοβούλιο και ταΚοινοβούλια ξένων χωρών και τονδρ Ερίκ Τουσέν, επιστημονικό συντο-νιστή της Επιτροπής.

ΗΠρόεδρος της Βουλής, στηνέναρξη της ομιλίας της μίλησεγια τις αρμοδιότητες της Επιτρο-

πής: «Η Επιτροπή συστήθηκε προκειμέ-νου να ασχοληθεί με τη διερεύνηση τωνγενεσιουργών αιτιών και των αιτίων δη-μιουργίας και διόγκωσης του δημοσίουχρέους, να πραγματοποιήσει λογιστικόέλεγχο του χρέους και να ερευνήσει ποιοκομμάτι του χρέους είναι παράνομο, μηνόμιμο, απεχθές και επονείδιστο, προ-κειμένου να συγκροτήσει με συστημα-τικό τρόπο τα επιχειρήματα απονομιμο-ποίησης και διαγραφής του».

Έκανε επίσης λόγο για μια διαδικασίαπρωτόγνωρη για τα δεδομένα του Κοινο-βουλίου. «Για πρώτη φορά στα χρονικάυπήρξε επιτροπή του Κοινοβουλίου πουστην εναρκτήρια συνεδρίαση της μπο-ρούσαν να προσέλθουν οι πάντες». Η

ίδια τόνισε την αφιλοκερδή προσφοράτων μελών της Επιτροπής: «Οι διεθνείςπροσκεκλημένοι και τα μέλη τα εθνικά -ας τα πούμε έτσι- της Επιτροπής συμμε-τέχουν αφιλοκερδώς. ∆εν έχει λάβει κα-νείς, ούτε έχει ζητήσει την παραμικρήαμοιβή».

Η Σοφία Σακοράφα από την πλευράτης, έκανε λόγο για τρεις μέρες εργασίαςτης Επιτροπής εξαιρετικά παραγωγικές.«Όσο πιο παραγωγικές είναι οι εργασίεςτης Επιτροπής, τόσο θα εντείνεται ηπροσπάθεια απαξίωσης της από αυτούςπου φοβούνται την αλήθεια. Όσο πιομαζική είναι η απήχηση της, τόσο θααναπολούν τους ελέγχους που γίνονταναπό κλειστές και περιχαρακωμένες επι-τροπές με δεδομένα και ακίνδυνα συμ-

περάσματα». Αναφέρθηκε, επίσης, στηνανάγκη να πληροφορηθεί ο ελληνικόςλαός, πώς δημιουργήθηκε το σημερινόχρέος: «Οι πολίτες πληρώνουν αυτή τηστιγμή ένα χρέος, το οποίο δεν δημιούρ-γησαν οι ίδιοι. Θα πρέπει να ελεγχθούνοι μέθοδοι και οι τρόποι που φτάσαμε σεαυτό το σημείο».

Ο Ερίκ Τουσέν επισήμανε ότι «πρόκει-ται να αναλύσουμε με πολύ αυστηρότρόπο τα ποσά που απαιτούνται σήμερααπό την Ελλάδα. Μέσα από μια αυστηρήεξέταση, θα υποβάλλουμε μια έκθεσηστο ελληνικό κοινοβούλιο, που θα επι-τρέψει να εντοπίσουμε τα τμήματα τουδημοσίου ελληνικού χρέους, που μπο-ρούν να θεωρηθούν ειδεχθή, επαχθή,απεχθή, επονείδιστα και μη βιώσιμα,

γνωρίζοντας ότι ένα παράνομο χρέοςείναι εναντίον του δημοσίου συμφέρον-τος και προς όφελος μιας μειονότηταςπρονομιακής». ∆ιευκρίνισε, όμως, ότι ολογιστικός έλεγχος του ελληνικού χρέ-ους δεν μπορεί να έχει τα ίδια χαρακτη-ριστικά με εκείνα του ελέγχου στον Ιση-μερινό, στην επιτροπή του οποίου συμ-μετείχε και ο ίδιος.

Ο Σεφάς Λουμίνα, πρώην ανεξάρτητοςεμπειρογνώμονας του ΟΗΕ για το εξωτε-ρικό χρέος και τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα και ερευνητής καθηγητής ∆ημο-σίου ∆ικαίου στη Νότιο Αφρική, συμμε-τείχε στις εργασίες της Επιτροπής. Σεδήλωση του στην «Εποχή», τόνισε ότι τοζήτημα του εξωτερικού χρέους δεναφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και άλλεςευρωπαϊκές χώρες. «Είναι πρόβλημαπου αφορά όλο τον κόσμο. Σε πολλέςχώρες όπου παλεύουν να πληρώσουν τοχρέος τους, μέρος του προβλήματος έχειυπάρξει η έλλειψη διαφάνειας, στοντρόπο με τον οποίο το χρέος συσσωρεύ-τηκε και διαχειρίστηκε από την κυβέρ-νηση. Πρέπει να θυμόμαστε ότι η κυβέρ-νηση μιας χώρας ενεργεί εκ μέρους τουλαού και αυτός πρέπει να γνωρίζει κάτωαπό ποιες συνθήκες δανείστηκαν χρή-ματα στο όνομά του».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Τι περιλαμβάνειη «ατζένταΣκουρλέτη»Η πρώτη κρίσιμη συνάντησηκυβέρνησης, εργαζομένων καιεργοδοτών για την επαναφοράτου κατώτατου μισθού και τωνσυλλογικών διαπραγματεύσεωνκαι συμβάσεων

«Αυτή η Επιτροπήδεν έχει να φοβηθεί τίποτα»Τον Ιούνιο αναμένονται τα πρώτα ευρήματα της Επιτροπής Αλήθειας ∆ημοσίου Χρέους

Page 13: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 1133ΘΕΜΑΤΑ

Τον Μάιο αναμένεται να αρχίσει ναεπανέρχεται σταδιακά στις οθό-νες η νέα ΕΡΤ. Η συζήτηση του

νομοσχεδίου στην Επιτροπή της Βου-λής θα ολοκληρωθεί την ερχόμενηεβδομάδα με την ακρόαση φορέων καιμετά θα εισαχθεί στην Ολομέλεια. Απόκει και πέρα θα ξεκινήσει ένας νέοςαγώνας δρόμου ώστε το αργότερο μέχριτο τέλος του χρόνου να λειτουργεί έναςδημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέαςπου να μπορεί να «μετράει» στο χώροτων εγχώριων ΜΜΕ.

Σύμφωνα με τις μεταβατικές διατά-ξεις του νέου νόμου, το νέο ∆Σ της ΕΡΤσε τρεις μήνες από τη συγκρότησή τουθα πρέπει να συντάξει τον προϋπολογι-σμό της εταιρείας, το επιχειρησιακότης σχέδιο και να προβεί στον έλεγχοόλων των συμβάσεων της ΝΕΡΙΤ. Επί-σης ως τις 30 Οκτωβρίου θα πρέπει νακαταθέσει φάκελο στην ΕΕΤΤ για τηναδειοδότηση των κεραιών του δικτύουτης. Χρόνος που μάλλον θα αποδειχθείλίγος και ενέχει τον κίνδυνο να γίνουνβιαστικές κινήσεις αλλά όπως έγινεφανερό πλέον περιθώρια για άλλες κα-θυστερήσεις δεν υπάρχουν. Καθώς ηκυβέρνηση άνοιξε όλα τα θέματα πουαφορούν τα ΜΜΕ η λειτουργία της ΕΡΤείναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη.

Τα «αγκάθια»

Μέχρι να φτάσει στην Επιτροπή, στοαρχικό σχέδιο έγιναν αλλαγές που σε

ένα βαθμό ικανοποίησαν μερικά αλλάόχι όλα τα αιτήματα των εργαζομένωντης ERT open όπως η αλλαγή της αρχι-κής πρόβλεψης για επιχειρησιακή σύμ-βαση με τη Συλλογική Σύμβαση και ηρητή αναφορά πως οι θέσεις εργασίαςείναι θέσεις αποκλειστικής απασχόλη-σης.

Το μεγαλύτερο «αγκάθι» που παρα-μένει είναι πως σ’ αυτούς που θα επα-νέλθουν σε πρώτη φάση δεν συμπερι-λαμβάνονται οι συμβασιούχοι ορισμέ-νου χρόνου παρά το γεγονός ότι επί τηςουσίας κάλυπταν πάγιες και διαρκείςανάγκες της ΕΡΤ. Από τη συζήτησηόμως προέκυψε η δέσμευση πως το∆.Σ. στο πρώτο κιόλας τρίμηνο, αφούδιαμορφώσει το οργανόγραμμα και τιςοργανικές θέσεις, θα προκηρύξει δια-γωνισμό με επιπλέον μοριοδότηση γι’αυτούς. Είναι μια δέσμευση που πρέπειοπωσδήποτε να τηρηθεί.

Το δεύτερο και μεγαλύτερο πρό-βλημα είναι πως για να επιταχυνθούνκαι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίεςπροκρίθηκε το παλιό ιεραρχικό μον-τέλο διοίκησης παραμερίζοντας τιςαπόψεις που είχαν εκφράσει οι εργαζό-μενοι της ελεύθερης ΕΡΤ για εισαγωγήμορφών αυτοδιαχείρισης έτσι όπωςδιαμορφώθηκαν στους είκοσι δύομήνες του αγώνα τους. Στην ουσία, ηνέα ΕΡΤ καθοδηγείται από τον διευθύ-νοντα σύμβουλο -που θα πρέπει να«διαβουλεύεται» με τους εκπροσώπουςτων εργαζομένων- και ελέγχεται απότον υπουργό Επικρατείας που θα επι-λέξει το διοικητικό συμβούλιο. Εστωκαι αν δεν δεχθούμε πως θα γίνουν οικαλύτερες δυνατές επιλογές προσώ-πων, το μοντέλο διοίκησης σε βάθοςχρόνου δεν πρέπει και δεν μπορεί ναβασίζεται στις καλές προθέσεις τωνπροσώπων αλλά σε θεσμικές δικλείδεςασφαλείας πέρα από τη «συμφωνία

αρχών» μεταξύ της ΕΡΤ και του Ελληνι-κού ∆ημοσίου «για την εδραίωση τηςανεξαρτησίας της δημόσιας ραδιοτηλε-όρασης» που αναφέρει η αιτιολογικήέκθεση. Βέβαια, κάποιες τέτοιες ρυθμί-σεις έχουν προβλεφθεί: ο έλεγχος τηςΕΡΤ ανατίθεται στο ΕΣΡ, ως προς τιςυποχρεώσεις της στη δημόσια υπηρεσίακαι την τήρηση των κανόνων δικαίουτης ΕΕ, ενώ θα πρέπει να κατατίθεταιστην Επιτροπή Θεσμών και ∆ιαφά-νειας, στο πρώτο τρίμηνο κάθε έτους,έκθεση για τη διαφάνεια στη χρήση τουανταποδοτικού τέλους. Αλλά τίποτεδεν εμποδίζει, θα έλεγε κανείς μάλισταπως επιβάλλεται, όταν η ΕΡΤ αρχίσεινα λειτουργεί κανονικά με το σύνολοτου προσωπικού της να περάσουμε απότο ιεραρχικό μοντέλο όπου όλοι οι γε-νικοί διευθυντές και διευθυντές ορί-ζονται από τον διευθύνοντα σύμβουλοσε μορφές ουσιαστικής συμμετοχήςτων εργαζομένων στην επιλογή τους.

Το τρίτο μεγάλο ζήτημα είναι ασφα-λώς το ζήτημα του περιεχομένου. Οιαναφορές που υπάρχουν στην αιτιολο-γική έκθεση είναι ασφαλώς σε θετικήκατεύθυνση. Η ΕΡΤ πρέπει να αποτελείέναν άλλο παράδειγμα σε σχέση μετους ιδιωτικούς σταθμούς: να υπερα-σπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τηδημοκρατία, την ισότητα, κ.λπ. – κιαυτό χωρίς κερδοσκοπία και μένονταςπάντα απέναντι (όχι οπωσδήποτε εναν-τίον!) στην εξουσία.

Οι ευθύνες των εργαζομένων

Είναι αυτονόητο πως για την επίτευξηαυτού του στόχου το μεγαλύτερο βάροςπέφτει στους ίδιους τους εργαζόμε-νους. Και εδώ είναι σίγουρο πως η αγω-νιστική παρακαταθήκη των σχεδόν δύοχρόνων λειτουργίας της ERT open, τηςΕΤ 3 και των τοπικών ΕΡΑ θα είναι κα-

θοριστική. Πολύ περισσότερο πουέχουν σημειωθεί παρατράγουδα όπωςαυτό με την πρόσφατη πρωτοβουλίατης ΠΟΣΠΕΡΤ που στα πλαίσια τηςπαντιέρας που σήκωσε κατά του νομο-σχεδίου με άξονα -κατά τη γνώμη μας-την αφαίρεση του αποκλειστικού τηςδικαιώματος να εκπροσωπεί όλουςτους εργαζόμενους στο ∆Σ έριξε γέφυ-ρες και με όσους πυροβολούσε -και δι-καίως- έως τώρα. Αντί άλλου σχολίουπαραθέτουμε μέρος της ανακοίνωσηςτων εκπροσώπων των δημοσιογράφωντης ΕΡΤ: «η ηγεσία της ΠΟΣΠΕΡΤ, τοΣάββατο 4 Απριλίου, κατάφερε νακάνει πράξη αυτό που ΚΑΝΕΝΑ Σωμα-τείο, ΚΑΜΙΑ Ένωση και ΚΑΜΙΑ Ομο-σπονδία δεν διανοήθηκε στη διάρκειατων 22 μηνών του αγώνα για την επα-ναλειτουργία της ΕΡΤ: Να «αναγνωρί-σει» και να καταστήσει ομοτράπεζουςκαι ισότιμους συνομιλητές εκείνουςπου δούλεψαν με ζήλο για να επιβά-λουν το ΜΑΥΡΟ… Όπως συζητήθηκεστην καινοφανή «σύναξη των συνδικα-λιστών», μέλημά τους είναι πλέον η κα-θυστέρηση της ολοκλήρωσης της επα-ναλειτουργίας της ΕΡΤ, προφανώςμέχρι να καταφέρουν να διαμορφώσουνεκείνες τις συνθήκες που θα επιτρέψειστο πιο απεχθές κομμάτι του συνδικα-λισμού να επιβιώσει ακόμα και ωςζόμπι εις βάρος της ΕΡΤ και των εργα-ζομένων της… Θα δουλέψουμε όλοιμαζί για να αποδείξουμε στην κοινωνίααλλά και σε όσους από αυτούς έχασαντην πίστη τους νωρίς, ότι η ανεξάρτητη,ακηδεμόνευτη, πολυσυλλεκτική ΕΡΤείναι εφικτή. Σε ένα τέτοιο εγχείρημαδεν μπορούν να έχουν κανένα ρόλο,φύση και θέση, οι πρωτεργάτες της διά-σπασης και της επιβολής του μαύρουκαι οι εργατοπατέρες».

Ορέστης Φ. Αθανασίου

Η ΕΡΤ σύντομαστους δέκτες μας

Το δεύτερο και μεγαλύ-τερο πρόβλημα είναι πωςγια να επιταχυνθούν και ναολοκληρωθούν οι διαδικα-σίες προκρίθηκε το παλιόιεραρχικό μοντέλο διοίκη-σης παραμερίζοντας τιςαπόψεις που είχαν εκφρά-σει οι εργαζόμενοι τηςελεύθερης ΕΡΤ για εισα-γωγή μορφών αυτοδιαχεί-ρισης έτσι όπως διαμορ-φώθηκαν στους είκοσι δύομήνες του αγώνα τους.

ΠροσφορέςΣτη μνήμη Κώστα Τσαλαπάτη, η Ζαχα-

ρούλα Νταλέ πρόσφερε 100 ευρώ για ενί-σχυση της «Εποχής».

Page 14: Σαββατο 11 4 2015

1144 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι έχουν πει επίσημα χείλη:

«∆εν μπορούμε να μεταφέρουμε τοβάρος του ελληνικού χρέους από τουςέλληνες στους γάλλους φορολογούμε-νους» (Μισέλ Σαπέν, υπουργός Οικονο-μικών της Γαλλίας). Την ίδια στιγμή, η«Φιγκαρό» έγραφε ότι το χρέος αυτό«κοστίζει 735 ευρώ σε κάθε Γάλλο», ενώτο κανάλι TF1 εκτιμούσε το «κόστος» σε636 ευρώ ανά κάτοικο.

Γιατί αυτό είναι λάθος

Η Γαλλία έχει αναλάβει 40 δισ. ευρώαπό το σύνολο του ελληνικού χρέους.Ένα μικρό μέρος αυτού του ποσού έχεικαταβληθεί στο πλαίσιο διμερούς δα-νείου. Το υπόλοιπο (περίπου 30 δισ.ευρώ) έχει τη μορφή εγγύησης στο Ευ-ρωπαϊκό Ταμείο ΧρηματοπιστωτικήςΑλληλεγγύης (FESF), το οποίο δανεί-στηκε από τις χρηματοπιστωτικές αγο-ρές για να χορηγήσει δάνειο στην Ελ-λάδα.

Και για τις δύο περιπτώσεις τα δάνειααυτά έχουν ήδη συνυπολογιστεί στο γαλ-λικό δημόσιο χρέος (ύψους 2 τρισ. περί-

που) και γι’ αυτό η διαγραφή τους δεν θααυξήσει το χρέος της Γαλλίας. Η Γαλλίαδεν θα καταβάλει αυτά τα ποσά σε περί-πτωση διαγραφής του ελληνικού χρέους,γιατί στην πραγματικότητα οι περισσό-τερες χώρες δεν εξοφλούν ποτέ το χρέοςτους. Όταν μια οφειλή γίνεται ληξιπρό-θεσμη, τα κράτη την εξοφλούν με νέοδανεισμό. Είναι αυτό που λέγεται ρολά-ρισμα του χρέους.

Αυτό που θα έχαναν οι γάλλοι φορο-λογούμενοι, είναι οι τόκοι που θα έπαυενα πληρώνει το ελληνικό κράτος, πουαντιπροσωπεύουν 15 ευρώ το χρόνο γιακάθε Γάλλο.

Η ΕΚΤ θα μπορούσε να λύσει εύκολατο πρόβλημα του ελληνικού χρέους. Θαμπορούσε να διαγράψει άμεσα τα 28 δισ.του χρέους που διακρατεί. Θα μπορούσεακόμα να αγοράσει από τους δημόσιουςθεσμούς (κράτη, FESF) τους ελληνικούςτίτλους που διακρατεί και να τους δια-γράψει επίσης. Ή να τους μετατρέψει σεδιηνεκή ομόλογα με σταθερό και χαμηλόεπιτόκιο χωρίς εξόφληση κεφαλαίου,όπως ζητάει η ελληνική πλευρά. Σε κάθεπερίπτωση, μια κεντρική τράπεζα δενδιατρέχει οποιοδήποτε χρηματοπιστω-τικό κίνδυνο, αφού αναχρηματοδοτείταιαπό μόνη της δημιουργώντας χρήμα.

Τι έχουν πει επίσημα χείλη:

«Η Ελλάδα οφείλει να πληρώσει ταχρέη της (Μισέλ Σαπέν). «Ένα χρέοςείναι ένα χρέος. Η εξόφλησή του είναιηθική υποχρέωση για ένα κράτος δι-καίου» (Μαρίν Λεπέν).

Γιατί αυτό είναι λάθος

Εκτός από σπάνιες περιπτώσεις, τακράτη δεν εξοφλούν τα χρέη τους: τααναχρηματοδοτούν με νέα δάνεια, ότανφτάνει η στιγμή να τα εξοφλήσουν. Στονκρατικό προϋπολογισμό εμφανίζονται οιτόκοι των δανείων, ποτέ η εξόφληση τουαρχικού κεφαλαίου. Σε αντίθεση με ό,τιισχύει για τα άτομα, το κράτος είναι αθά-νατο και μπορεί να δανείζεται αέναα γιανα εξοφλεί τα χρέη του.

Όταν, όμως, οι χρηματοπιστωτικέςαγορές δεν θέλουν να δανείσουν ένακράτος ή απαιτούν επιτόκια εξωφρενικάκαι το κράτος δεν έχει δικαίωμα δημι-ουργίας χρήματος μέσω της κεντρικήςτράπεζάς του, τα πράγματα αλλάζουν.Γι’ αυτό, το 2011 που οι τράπεζες τρόμα-ξαν από τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε

η Ελλάδα, η ΕΚΤ και τα ευρωπαϊκάκράτη δάνεισαν το ελληνικό κράτος.

Η ιστορική εμπειρία μας διδάσκει ότιένα υπερχρεωμένο κράτος (όπως η Γερ-μανία το 1953, η Πολωνία το 1991, τοΙράκ το 2003, ο Ισημερινός το 2008, η Ισ-λανδία το 2011, Η Ιρλανδία το 2013…)δεν έχει άλλο τρόπο να ξεφύγει από τααδιέξοδα παρά τη διαγραφή ή / και τηναναδιάρθρωσή του, αν θέλει να κάνει μιανέα αρχή.

Είναι γνωστό σε όλους –και στο ∆ΝΤκαι στην ΕΚΤ– ότι το χρέος της Ελλάδαςείναι αδύνατο να εξυπηρετηθεί. Η ανα-διαπραγμάτευσή του είναι αναγκαία:χρειάζεται μερική διαγραφή, μείωση τωνεπιτοκίων και των χρεολυσίων. Κι αυτόθα μπορούσε να συζητηθεί σε μια ευρω-παϊκή διάσκεψη για το χρέος.

Τι έχουν πει επίσημα χείλη:

«Η Ελλάδα έχει υπερβολικές δαπάνεςκεντρικής διοίκησης (7% του ΑΕΠ) σεσύγκριση με τις ευρωπαϊκές χώρες (3%του ΑΕΠ)», και «δυσκολεύεται να ει-σπράξει φόρους και να ελέγξει τις δαπά-νες» (Κλοντιά Σενίκ, οικονομολόγος)

Γιατί αυτό είναι λάθος

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι δημόσιοιυπάλληλοι στην Ελλάδα αντιπροσώ-πευαν το 7% των απασχολούμενων το2001 και το 8% το 2011, ενώ στη Γερμα-νία το ποσοστό αυτό ήταν 11% και στηΓαλλία 23% (μαζί με την κοινωνικήασφάλιση). Οι δημόσιες δαπάνες στηνΕλλάδα αντιπροσωπεύουν ποσοστό 42%του ΑΕΠ (το 2011) έναντι 45% για τηΓερμανία και 52% για τη Γαλλία.

Γιατί, λοιπόν, πριν ακόμα από τηνκρίση και την ύφεση, το ελληνικό δημό-σιο χρέος ήταν ήδη 103% του ΑΕΠ(2007); Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότιτο εκρηκτικό μέγεθος δεν προκύπτειαπό κακή διαχείριση. Οι δημόσιες δαπά-νες έμειναν σταθερές συνολικά ως πο-σοστό του ΑΕΠ από το 1990 ως το 2007.Το χρέος διογκώθηκε εξαιτίας των πολύυψηλών επιτοκίων.

Επιπλέον, όμως, η πολιτική της τρόι-κας μείωσε το ελληνικό ΑΕΠ κατά 25%(2010), γεγονός που προκάλεσε μια αύ-ξηση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠκατά 33 ποσοστιαίες μονάδες.

Τα επιτόκια που απαιτούσαν οι δανει-στές μεταξύ 1990 και 2000 ήταν εξω-

φρενικά: κατά μέσο όρο 7,5%, τη στιγμήπου ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσηςήταν 2,5%. Αυτό προκάλεσε μια χιονο-στιβάδα: το ελληνικό κράτος χρεώθηκεγια να μπορέσει να πληρώσει τους υπέ-ρογκους τόκους. Αν το επιτόκιο είχε πε-ριοριστεί στο 3%, το ελληνικό δημόσιοχρέος θα ήταν 64% του ΑΕΠ το 2007 αντίγια 103%.

Για να μπορέσει να εκπληρώσει τα κρι-τήρια του Μάαστριχτ για το έλλειμμα(3%), η Ελλάδα αύξησε υπερβολικά τουςφόρους από 28% σε 42% του ΑΕΠ στηδεκαετία 1990. Όταν, όμως, η χώραμπήκε στη ζώνη του ευρώ, οι έλληνεςπλούσιοι έκαναν πάρτι. Οι φόροι εισο-δήματος και κληρονομιάς μειώθηκανδύο φορές και ψηφίστηκαν τρεις νόμοιγια ρύθμιση οφειλών των φοροφυγάδων.Οι δημόσιες δαπάνες έπεσαν στο 38%του ΑΕΠ. Αν είχαν διατηρήσει το επί-πεδο του 2000, το χρέος θα ήταν το 86%του ΑΕΠ το 2007, αντί για 103%.

Με «λογικά» επιτόκια και μια απλήσυγκράτηση των δημόσιων δαπανών, τοελληνικό δημόσιο χρέος θα μπορούσε ναείναι το μισό το 2007. Με άλλα λόγια,μπορούμε να θεωρήσουμε ότι το 50% τουχρέους αυτού το 2007 ήταν αθέμιτο: ήταναπόρροια της απομύζησης εκ μέρουςτων εγχώριων ή αλλοδαπών πιστωτώνκαι της μείωσης των φόρων στα κέρδητων πιο πλούσιων. Όσο για την έκρηξητου χρέους από το 2007 και μετά, οφεί-λεται ολοκληρωτικά στην ύφεση πουεπέβαλαν τα μέτρα της τρόικας. Κι αυτήη έκρηξη ήταν ακόμα πιο αθέμιτη.

Τι έχουν πει επίσημα χείλη:

«Η Ελλάδα οφείλει να σταματήσει ναείναι ένα βαρέλι δίχως πάτο» (Βόλφγ-κανγκ Σόιμπλε)

Γιατί αυτό είναι λάθος

Από το 2010 έως το 2013 η Ελλάδα δέ-χτηκε 207 δισ. ως δάνειο από τα ευρω-παϊκά κράτη και τους θεσμούς, το οποίοσυνοδεύτηκε με σχέδιο μεταρρυθμίσεων.Αυτό ονομάζουν «βοήθεια προς την Ελ-λάδα». Μια μελέτη της Attac Αυστρίαςαποκάλυψε τον προορισμό 23 δόσεωντης χρηματοδότησης από το 2010 ως το2013. Το 77% των δανείων χρησιμοποι-ήθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση τωνιδιωτικών τραπεζών στην Ελλάδα (58

2ο ψέμα Όποιοςχρωστάει, πρέπεινα πληρώνει

4ο ψέμα Βοηθήσαμετους Έλληνες καιπρέπει να μαςευχαριστούν γι’ αυτό

3ο ψέμα Η Ελλάδαέχει υπερβολικέςδαπάνες και πρέπεινα πληρώσει

1ο ψέμα Η διαγραφήτου ελληνικού χρέουςθα κοστίσει πολύ στουςευρωπαίους πολίτες

Η ΕΚΤ θα μπορούσε ναλύσει εύκολα τοπρόβλημα τουελληνικού χρέους. Θαμπορούσε να διαγράψειάμεσα τα 28 δισ. τουχρέους που διακρατεί.Σε κάθε περίπτωση, μιακεντρική τράπεζα δενδιατρέχει οποιοδήποτεχρηματοπιστωτικόκίνδυνο, αφούαναχρηματοδοτείταιαπό μόνη τηςδημιουργώντας χρήμα.

Τα κατά συνθή κην ψεύδη για το ελληνικόδημόσιο χρέοςΜια ομάδα γάλλων οικονομολόγων που συνεργάζονται με την

Attac, παίρνοντας αφορμή από τα μεθοδικά ψέματα που διαχέ-ουν παντού τα συστημικά μίντια, δημοσίευσε ένα εκλαϊκευτικόκείμενο αναίρεσης των επίσημων ισχυρισμών για το πρό-βλημα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Μια εργασία πολύ χρή-σιμη για όσους αντιπαλεύουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο την πολι-τική της λιτότητας και της διάλυσης των κοινωνικών δικαιω-μάτων. Στο σημερινό φύλλο της «Εποχής» δημοσιεύουμε τοπρώτο μέρος του κειμένου. Την ερχόμενη Κυριακή θα ακολου-θήσει το δεύτερο και τελευταίο μέρος.

Έρευνα της ΑΤΤΑC

Page 15: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 1155ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

δισ.) ή για την ικανοποίηση των απαιτή-σεων των πιστωτών της χώρας (101δισ.), που στην ουσία ήταν τράπεζες ευ-ρωπαϊκές και αμερικανικές. Από τα 5δανεικά ευρώ μόνο το 1 πήγε στα ελλη-νικά κρατικά ταμεία.

Το περιοδικό «Εναλλακτικά Οικο-νομικά» (Φεβρ. 2015) συμπληρώνει αυτήτην ανάλυση: από το 2010 έως το τέλοςτου 2014 52,8 δισ. χρησιμοποιήθηκανγια να πληρωθούν οι τόκοι στους πιστω-τές. Μόνο 14,7 δισ. χρηματοδότησαν τιςδημόσιες δαπάνες της Ελλάδας.

Συνεπώς, τα 207 δισ. «βοήθησαν»πολύ τις τράπεζες και τους πιστωτές,αλλά ελάχιστα τον ελληνικό λαό. Αντί-θετα, εκείνος υποχρεώθηκε να υποστείτη λιτότητα για να μπορέσει να πάρει ταδάνεια. Μ’ αυτό τον τρόπο το ελληνικόκράτος έχει χρεωθεί για τα επόμενα 40χρόνια, ως το 2054.

Τα 314 δισ. του χρέους βρίσκονται σή-μερα στα χέρια: του FESF που αντικατα-στάθηκε από το MES (142 δισ.), άλλωνευρωπαϊκών κρατών (53 δισ.), του ∆ΝΤ(23 δισ.), ιδιωτών (39 δισ.), της ΕΚΤ (27δισ.) και άλλων (31 δισ.).

Ο MES (Μηχανισμός Ευρωπαϊκής Στα-θερότητας) διαχειρίζεται από το 2012 ταδάνεια των κρατών της ΕΕ. Καμία στιγμήτο ελληνικό κράτος δεν είχε τη δυνατό-τητα να διαχειριστεί τα χρέη του. Πέρααπό τα μέτρα που τους επέβαλε ητρόικα, οι Έλληνες πληρώνουν και γιαδάνεια που ποτέ δεν πήραν στα χέριατους.

Τι έχουν πει επίσημα χείλη:

«Η Ελλάδα οφείλει να συνεχίσει στοδρόμο των μεταρρυθμίσεων που δεσμεύ-τηκε να πραγματοποιήσει, όποιο κι ανείναι το αποτέλεσμα των εκλογών. ∆εν

υπάρχει εναλλακτική λύση» (Βόλφγ-κανγκ Σόιμπλε). «Οι δεσμεύσεις πουαναλήφθηκαν, πρέπει να εκπληρωθούν»(Φρ. Ολάντ).

Γιατί είναι λάθος

Η λιτότητα που επιβλήθηκε, δεν έχειάλλο στόχο από την εξασφάλιση τωνποσών που χρειάζονται για την ικανο-ποίηση των πιστωτών. Ωστόσο, η αποτυ-χία της είναι κραυγαλέα. Η Ελλάδα έχειανάγκη από οικονομικές, κοινωνικές καιπολιτικές μεταρρυθμίσεις. Όχι όμωςαυτές που της επέβαλε η τρόικα. Αντί-θετα με τη βραχυπρόθεσμη λογική τωνχρηματοπιστωτικών αγορών, ο ελληνι-κός λαός μπορεί να ξαναπάρει το μέλλονστα χέρια του με τριών ειδών μεταρρυθ-μίσεις:

• Χρειάζεται ένα σχέδιο ανάκτησηςτης απασχόλησης και οικονομικής ανά-πτυξης με ανασχεδιασμό του παραγωγι-κού συστήματος με οικολογική προ-οπτική. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούςτης τρόικας, σε ένα τέτοιο σχέδιο 1 ευρώδημόσιων δαπανών θα έχει πολλαπλάσιααποτελέσματα στην ιδιωτική επένδυσηκαι την οικονομική δραστηριότητα πουσήμερα είναι απόλυτα συμπιεσμένες.Αυτό μπορεί να υποβοηθηθεί με τηνίδρυση μιας δημόσιας αναπτυξιακήςτράπεζας και με επενδύσεις στο πεδίοτης κοινωνικής και αλληλέγγυας οικο-νομίας, με την ανάπτυξη συμπληρωματι-κών νομισμάτων και την προώθηση συ-νεταιριστικών τραπεζών.

• Χρειάζεται να δοθεί προτεραιότηταστην κοινωνική και οικονομική συνοχήσε αντιπαράθεση με την ανταγωνιστικό-τητα και την ελαστικότητα. Η τρόικαεπέβαλε τη γενικευμένη μείωση των ει-σοδημάτων και τον περιορισμό των στοι-χειωδών κοινωνικών δικαιωμάτων, γε-γονός που μείωσε την οικονομική δρα-στηριότητα, χωρίς όμως να μειώσει τοχρέος. Το κράτος χρειάζεται να βρειξανά τον ρυθμιστικό ρόλο του για τη δια-τήρηση της κοινωνικής συνοχής. Το μοί-ρασμα της εργασίας θα επιτρέψει τη δη-μιουργία νέων θέσεων και θα ενισχύσειτη ζήτηση. Η ανεργία θα μπορούσε ναμειωθεί γρήγορα. Οι μεταρρυθμίσεις

αυτές πραγματοποιούνται με μια διαφο-ρετική κατανομή του πλούτου.

• Η ανασύνθεση της δημοκρατίας καιη μεταρρύθμιση του κράτους με σκοπότην εξυπηρέτηση των πολιτών και τηνεπίτευξη κοινωνικής δικαιοσύνης είναιαπαραίτητη. Η κυριαρχία του κράτουςπερνάει μέσα από την προοδευτική φο-ρολογία, την καταπολέμηση της διαφθο-ράς, της φοροδιαφυγής και της φοροα-ποφυγής. Οι μεταρρυθμίσεις αυτού τουείδους θα ξαναδώσουν τη δυνατότηταστον προϋπολογισμό να χρηματοδοτήσειένα σχέδιο κατά της ανισότητας και τηςφτώχειας. Τα προνόμια που διατηρεί ηελληνική ολιγαρχία χρειάζεται να κα-ταργηθούν.

Τι έχουν πει επίσημα χείλη:

«Η λιτότητα αποδίδει. Η Ελλάδα απο-γειώνεται ξανά. Σύμφωνα με τις προβλέ-ψεις των Βρυξελλών, η ανάπτυξη θαφτάσει φέτος στην Ελλάδα το 2,5% καιτου χρόνου το 3,6%. Η Αθήνα να ανα-δειχθεί σε πρωταθλητή της ανάπτυξηςστην ευρωζώνη! Η αναργία υποχωρείαπό 28% σε 26%. Με λίγα λόγια η απεχ-θής τρόικα έκανε καλή δουλειά» (Αλέξιςντε Ταρλέ, οικονομικός αναλυτής)

Γιατί αυτό είναι λάθος

∆εν θα ήταν ηλίθιοι οι Έλληνες, ανήθελαν να βάλουν τέλος σε μια τόσοκαλή και αποδοτική πολιτική; Το 2014το ΑΕΠ στην Ελλάδα ήταν κατά 25,8%μικρότερο σε σύγκριση με το 2007. Οιεπενδύσεις μειώθηκαν κατά 67%. Έγινε,πραγματικά, πολύ καλή δουλειά! Η γε-νική ανεργία στο 26%, των νέων στο60%. Το 46% του πληθυσμού βρίσκεταικάτω από το όριο της φτώχειας. Όσο γιατις προβλέψεις των Βρυξελλών, το φθι-νόπωρο του 2011 ανήγγειλαν και τότε

ότι η ελληνική οικονομία θα ανακάμψειτο 2013...

Όλοι οι έγκυροι οικονομολόγοι ανα-γνωρίζουν ότι οι πολιτικές λιτότηταςπου επέβαλαν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί,ήταν καταστροφικές για την Ελλάδα καιτο σύνολο της ευρωζώνης. Οι ηγέτιδεςτάξεις και η ευρωπαϊκή τεχνοκρατία θέ-λησαν να χρησιμοποιήσουν την κρίσηγια να πραγματοποιήσουν το παλιό τουςόνειρο: να μειώσουν τις δημόσιες καικοινωνικές δαπάνες. Υπό τις διαταγέςτης τρόικας και την απειλή των χρημα-τοπιστωτικών αγορών, οι χώρες του ευ-ρωπαϊκού Νότου αναγκάστηκαν ναεφαρμοστούν σχέδια δραστικής μείωσηςτων «δημόσιων ελλειμμάτων, που οδη-γήσουν στην ύφεση. Από το 2009 ως το2014 η μείωση των δαπανών ήταν 11%του ΑΕΠ για την Ιταλία, 12,5% για τηνΙσπανία και την Πορτογαλία, 28% γιατην Ελλάδα. Το ελλείμματα μειώθηκαν,αλλά με τερατώδες κοινωνικό και οικο-νομικό κόστος.

Κι όμως το χρέος συνεχίζει να αυξάνε-ται! Για την ευρωζώνη έχει περάσει απότο 65% σε 94% του ΑΕΠ από το 2008 ωςτο 2014. Η λιτότητα αυτή θα έχει θετικάαποτελέσματα, έριξε την ήπειρο πιοβαθιά στην κρίση. Μειώνοντας τους φό-ρους των υψηλών εισοδημάτων και τωνεταιριών, τα κράτη άνοιξαν ένα χάσμαελλειμμάτων, κατόπιν δανείστηκαν απότους πλούσιους για να το καλύψουν.Έτσι, όχι μόνο ελάφρυναν τους φόρουςπου είχαν υποχρέωση να καταβάλουν,αλλά αύξησαν και τα κέρδη τους από τοδανεισμό των κεφαλαίων που τους πε-ρίσσευαν!

Η κατάργηση της λιτότητας αφοράόλες τις χώρες της Ευρώπης, γιατί μόνοέτσι μπορεί να ανακοπεί η ύφεση πουπροκαλεί παντού. Αν χρειάζεται κάπουνα εφαρμοστεί είναι στο 1% των πιοπλούσιων που ωφελήθηκαν από το σύ-στημα της υπερχρέωσης.

6ο ψέμα Η λιτότηταείναι σκληρή, αλλάστο τέλος αποδίδει

5ο ψέμα Η Ελλάδαοφείλει να εφαρμόσειτα μέτρα για τα οποίαδεσμεύτηκε

Είναι γνωστό σε όλους–και στο ∆ΝΤ και στηνΕΚΤ– ότι το χρέος τηςΕλλάδας είναι αδύνατονα εξυπηρετηθεί. Ηαναδιαπραγμάτευσή τουείναι αναγκαία:χρειάζεται μερικήδιαγραφή, μείωση τωνεπιτοκίων και τωνχρεολυσίων. Κι αυτό θαμπορούσε να συζητηθείσε μια ευρωπαϊκήδιάσκεψη για το χρέος.

“Τα κατά συνθή κην ψεύδη για το ελληνικόδημόσιο χρέος

Ο MES (ΜηχανισμόςΕυρωπαϊκήςΣταθερότητας)διαχειρίζεται από το2012 τα δάνεια τωνκρατών της ΕΕ. Καμίαστιγμή το ελληνικόκράτος δεν είχε τηδυνατότητα ναδιαχειριστεί τα χρέητου. Πέρα από τα μέτραπου τους επέβαλε ητρόικα, οι Έλληνεςπληρώνουν και γιαδάνεια που ποτέ δενπήραν στα χέρια τους.

Page 16: Σαββατο 11 4 2015

1166 ΤΟ ΘΕΜΑ Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015

Της Αφροδίτης Κουκουτσάκη

Ηεπιστημονική κατοχύρωση της έννοιας τηςεπικινδυνότητας κατά τον 19ο αιώνα είναιαποτέλεσμα της συνάντησης της ψυχια-

τρικής με τη νεοσύσταση τότε επιστήμη της εγ-κληματολογίας, η μήτρα της οποίας ήταν η Ιτα-λική Θετική Σχολή. Μέχρι τότε και υπό την επί-δραση της προγενέστερης Κλασικής Σχολής τουδικαίου, γέννημα του νομικού διαφωτισμού, ηοποία αποτέλεσε τη μεγάλη τομή στις τιμωρητι-κές πρακτικές, ο «εγκληματίας» οριζόταν από μιαστενά νομική άποψη: δηλαδή, με εξαίρεση τουςδιανοητικά άρρωστους και τα παιδιά και στονβαθμό που δεν υπήρχε κάποια κατάφωρη από-δειξη για το αντίθετο, θεωρείτο ότι διέθετε τιςικανότητες της βούλησης, της ευθύνης και της λο-γικής, άρα ήταν ποινικά υπεύθυνος για τις πρά-ξεις του (Cohen, 1988: 3, Against Criminology,New Brunswick: Translation Books)

Στη συνέχεια και με την εμφάνιση της θετικι-στικής σχολής, το ενδιαφέρον μετατίθεται απότην πράξη και τηνακριβοδίκαιη τιμω-ρία της με βάση τηβαρύτητά της, στονδράστη και τη σω-φρονιστική του με-ταχείριση. Με απλάλόγια, όχι τι έκανεαλλά ποιος είναι καιτι ενδεχομένως θαγίνει με βάση το τρί-πτυχο, που υποδει-κνύει και τη σχέσητης εγκληματολο-γίας με την ιατρικήεπιστήμη, διάγνωση-θεραπεία-πρόγνωση.

Η αναδρομικήκατασκευήτης ταυτότητας

Η υπόθεση, λοι-πόν, είναι ότι οι πα-ραβάτες των κανό-νων αντιπροσω-πεύουν ένα ιδιαίτεροσύνολο σχέσεων αι-τίου-αποτελέσματος.Ως εκ τούτου, το εγ-κληματολογικό εγχείρημα βασίζεται σε δύο θέ-σεις, αυτήν της εξατομίκευσης, η οποία προσδιο-ρίζει το άτομο ως κατάλληλο αντικείμενο και μο-νάδα ανάλυσης και αυτήν της διαφοροποίησης, ηοποία υποστηρίζει την υπόθεση περί της ύπαρξηςμιας ποιοτικής και τεκμηριωμένης διαφοράς με-ταξύ του εγκληματία και του νομοταγούς (Gar-land, 1985: 112 και επ., “The criminal and hisscience. A critical account of the formation of cri-minology at the end of the nineteenth century”,στο The British Journal of Criminology, vol.25, 2).

Η έννοια, κατά συνέπεια, της ελεύθερης βούλη-σης αντικαθίσταται από την έννοια της αιτιότηταςκαι η έννοια της ποινικής ευθύνης από αυτήν τηςεπικινδυνότητας.

Η ανάπτυξη και το κύρος της ψυχιατρικής συ-νέβαλαν καθοριστικά στην εμφάνιση και την εξέ-λιξη του εγκληματολογικού εγχειρήματος, καθώςη εγκληματολογία στηρίχθηκε στα δεδομένα καιτο κύρος της ψυχιατρικής προκειμένου να τεκμη-ριώσει επιστημονικά τις υποθέσεις της περί ιδιαί-τερης εγκληματικής προσωπικότητας και τις προ-τάσεις της για την «αναμορφωτική παρέμβασηστον εγκληματία» (βλ. «θεραπεία»). Στρατηγική,η οποία αναπαράγει και συντηρεί στο χρόνο τιςυποθέσεις της εξατομίκευσης και της διαφορο-ποίησης, όπως υποδεικνύει και η αντοχή τηνοποία έχει επιδείξει στο χρόνο το ατομοκεντρικόμοντέλο της «μεταχείρισης του εγκληματία» ωςνομιμοποιητικός λόγος της ηγεμονικής θέσης τουθεσμού της φυλακής ανάμεσα στις τιμωρητικέςπρακτικές, παρά τις κατάφωρες αποδείξεις γιατον δομικά αποκοινωνικοποιητικό χαρακτήρατης.

Ένας όρος, ο οποίος μετεγγράφει το λόγο περί

επικινδυνότητας στο χώρο της ποινικής δικαιο-σύνης είναι ο όρος αναδρομική κατασκευή τηςταυτότητας. Ο όρος αναφέρεται στην επιλεκτικήσυλλογή και την αναδρομική ερμηνεία στοιχείωντης ζωής και της συνολικής προσωπικότητας τουατόμου, έτσι ώστε να ενταχθεί στις κατηγορίεςπου παράγει ο επιστημονικός λόγος για την εγ-κληματικότητα και την επικινδυνότητα. Και μέσααπό τη θεσμική κατοχύρωση και διαχείριση αυτώντων ταξινομήσεων να επιβεβαιωθεί εκ των υστέ-ρων.

Ο λόγος περί επικινδυνότητας

Ο λόγος περί «ποιοτικής και τεκμηριωμένηςδιαφοράς», στον οποίο κυοφορήθηκε και ανα-πτύχθηκε η έννοια της επικινδυνότητας, ήταν ιδι-αίτερα ευπρόσδεκτες στο εύφλεκτο περιβάλλοντου 19ου αιώνα, όπου ο φόβος του εγκλήματοςάρχισε να ταυτίζεται με τον φόβο των μαζών, γιατίπροϋποθέτει την ηθική μειονεξία κάποιων ατό-μων –ιστορικά προερχόμενων απ’ τα φτωχότερα

στρώματα- τα οποίαλόγω αυτής της ηθι-κής μειονεξίας δενμπορούν να προσαρ-μοστούν στους κανό-νες που διασφαλίζουντη ορθή λειτουργίατης κοινωνίας. Εάν,δηλαδή, ο φιλελευθε-ρισμός της κλασικήςσχολής, ως πολιτικήςθεωρίας, δεν είχε λο-γικά επιχειρήματαεναντίον της ισότηταςκαι της δημοκρατίας –καθαγιασμένες έν-νοιες από την αστικήτάξη η οποία βρισκό-ταν σε διαδικασία νο-μιμοποίησης και πα-γίωσης της εξουσίαςτης, η επιστημονικήτεκμηρίωση της διά-κρισης σε ηθικά ανώ-τερα και ηθικά κατώ-τερα άτομα έρχεταισαν ρεαλιστική απάν-τηση στην ερμηνείακαι την εκλογίκευσητου κοινωνικών ανι-σοτήτων και της κοι-

νωνικής εκμετάλλευσης (Melossi D., 2002: 47,Stato, Controllo Sociale, Devianza, Milano: BrunoMondatori)

Με διαφορετικούς όρους, η διάκριση αυτή καιη λειτουργία της είναι εκρηκτικά παρούσα και σή-μερα, καθώς ο σύγχρονος λόγος περί επικινδυνό-τητας εκτείνεται για να συμπεριλάβει ομάδεςπλέον και όχι μόνον άτομα, στις οποίες, λόγω κοι-νωνικών, φυλετικών, πολιτικών κ.α. χαρακτηρι-στικών αποδίδεται ο ρόλος του εσωτερικού εχ-θρού. Αυτήν την αναδιατύπωση της έννοιας τηςεπικινδυνότητας θα μπορούσαμε να την συνδέ-σουμε με την ανάδυση ενός νέου παραδείγματοςκοινωνικού ελέγχου, του παραδείγματος τηςασφάλειας. Και ένας όρος κλειδί για να συνδέ-σουμε το παράδειγμα της ασφάλειας με τα ευρύ-τερα συμφραζόμενα και να το κατανοήσουμε είναιο όρος διαχείριση του κινδύνου. ∆ιαχείριση τουκινδύνου σημαίνει ότι δεν αποτελεί παραδοξό-τητα ακόμα και η λειτουργία του νόμου ενάντιαστον νόμο, εάν το πρόταγμα είναι η ανάγκη προ-στασίας του πληθυσμού από τον θεωρούμενο ωςμιαρό, ως επικίνδυνο ο οποίος, ως τέτοιος, παύεινα είναι υποκείμενο δικαίου και φορέας δικαιω-μάτων

* Το κείμενο βασίζεται στην εισήγηση της Α. Κου-κουτσάκη στην ημερίδα «Η Κοινωνική κατασκευήτης επικινδυνότητας και οι δομές «υψίστης ασφα-λείας»», που διοργάνωσε η Πρωτοβουλία για έναπολύμορφο κίνημα για την ψυχική υγεία, στο Ελεύ-θερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός, στις4/4/2015.

Η γέννηση της έννοιας της επικινδυνότηταςκαι οι λειτουργίες της στο ποινικό πεδίο

Ξεκίνησε η συζήτηση στην αρμόδια επι-τροπή της Βουλής για το νομοσχεδίουτου υπουργείου ∆ικαιοσύνης, με τα κόμ-

ματα της συμπολίτευσης να το υπερψηφίζουνεπί της αρχής, τη Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ να κατα-ψηφίζουν και το Ποτάμι, τη Χρυσή Αυγή καιτο ΚΚΕ να επιφυλάσσονται. Αναμένεται ναολοκληρωθεί η διαδικασία στην επιτροπή τηνΤρίτη και να εισαχθεί για συζήτηση και ψή-φιση στην Ολομέλεια της Βουλής την ερχό-μενη Πέμπτη. Παράλληλα, την απεργία πείναςσυνέχιζαν (τουλάχιστον μέχρι την Πέμπτη τοαπόγευμα) οχτώ φυλακισμένοι, μέλη του ∆ι-κτύου Αγωνιστών Κρατουμένων (∆.Α.Κ.).

Εν τω μεταξύ, 28 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κα-τέθεσαν δύο τροπολογίες, για την κατάργησητου κουκουλονόμου και την κατάργηση τηςυποχρεωτικής λήψης DNA. Τροπολογία κατα-τέθηκε και από πλευράς του υπουργείου, ηοποία αφορά την αποφυλάκιση συγγενών προ-σώπων. Οι τροπολογίες αναμένεται να συζη-τηθούν αναλυτικότερα στην ολομέλεια τηςΒουλής, επί των οποίων θα τοποθετηθεί και ουπουργός. Προς ώρας έχει παρουσιάσει νομο-θετικές βελτιώσεις, σύμφωνα με τις οποίες θαεκτίουν ποινή εγκλεισμού όχι μόνο οι ανήλικοιδράστες με ποινή ισοβίων, αλλά και όσοι δια-πράττουν το αδίκημα του βιασμού, ενώ προ-στίθεται η υποχρέωση έκτισης του 1/6 της ποι-

νής ώστε να αποφυλακιστούν όσοι εξαρτημέ-νοι κρατούμενοι παρακολούθησαν πρόγραμμααπεξάρτησης εντός της φυλακής.

Κατά την ανάγνωση του νομοσχεδίου κλήθη-καν να τοποθετηθούν φορείς, οι οποίοι σχεδόνστο σύνολο τους δήλωσαν ικανοποιημένοι μετο υπό συζήτηση νομοσχέδιο Συγκεκριμένα:

Η πρόεδρος της Ένωσης ∆ικαστών και Ει-σαγγελέων, Βασιλική Θάνου-Χριστοφίλου, τό-νισε ότι οι ρυθμίσεις απόλυσης κρατουμένωνεπιβάλλονται λόγω του υπερπληθυσμού, συμ-πληρώνοντας πως πρέπει να σταματήσει αυτούτου είδους η νομοθέτηση. Πρότεινε ακόμα ναεξαιρεθούν της αποσυμφόρησης κρατούμενοιμε βαριά εγκλήματα. Συμφώνησε με τον πε-ριορισμό στον εγκλεισμό των ανηλίκων.

Από την Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος, οπρόεδρός της Κωνσταντίνος Τζαβέλλας, μί-λησε για θετικές διατάξεις όσον αφορά τουςανήλικους και την κατάργηση των φυλακώντύπου Γ, που όμως πρέπει να συνδυαστεί με τηλειτουργία πτερύγων υψίστης ασφαλείας στιςάλλες φυλακές. Εξέφρασε επιφυλάξεις για τις

διατάξεις του κατ΄οίκον περιορισμού, της πρό-ωρης αποφυλάκισης ασθενών κρατουμένωνκαι της μείωσης κατά ένα έτος των ισοβίων.

Από τον Συνήγορο του Πολίτη ο Βασίλης Κα-ρύδης είπε πως το νομοσχέδιο κινείται στησωστή κατεύθυνση. Ο Γεώργιος Μόσχος, Βοη-θός Συνήγορος του Παιδιού, τόνισε την ανάγκηαναβάθμισης των Μονάδων Μέριμνας Ανηλί-κων, ενώ δήλωσε αντίθετος με τη ρύθμιση πουποινικοποιεί τον εκφοβισμό (bullying), οοποίος πρέπει να αντιμετωπίζεται με παιδα-γωγικό τρόπο.

Για τις διατάξεις που αφορούν στη βελτίωσητων όρων απεξάρτησης μέσα στη φυλακή, το-ποθετήθηκαν το ΚΕΘΕΑ, ο ΟΚΑΝΑ και το18άνω. Οι παραπάνω φορείς υποστήριξαν τιςδιατάξεις, ενώ τοποθετήθηκαν σε επιμέρουςζητήματα που αφορούν τον ορισμό της θερα-πείας-απεξάρτησης.

Η Ελληνική Ένωση για τα ∆ικαιώματα τουΑνθρώπου τάχθηκε υπερ του νομοσχεδίου, ζη-τώντας να ισχύσει ο διαχωρισμός των κρατου-μένων και να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις βα-

σικών αγαθών μέσα στις φυλακές. Ο Πρό-εδρος της Επανόδου, Γιώργος Νικολόπουλος,εξέφρασε την ιδιαίτερη ικανοποίηση του για τοπαρόν νομοσχέδιο, τονίζοντας της ανάγκηπρόσληψης επιστημονικού προσωπικού στιςφυλακές, όπως εγκληματολόγων.

Στη συνέχεια τοποθετήθηκε ο ΓεώργιοςΜομφεράτος από τον σύλλογο θυμάτων τρο-μοκρατίας “Ως Εδώ”, δηλώνοντας ότι υπό τονμανδύα του εξανθρωπισμού αποφυλακίζονταικρατούμενοι και ανατρέπονται δικαστικέςαποφάσεις. Τόνισε ότι «οι ωφελούμενοι απότο περιεχόμενο του νομοσχεδίου έχουν όνομα:Σάββας Ξηρός».

Εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας για τα ∆ι-καιώματα των Κρατουμένων είπε ότι συμφω-νεί με την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ,«αίτημα και των κρατουμένων που βρίσκονταιακόμα σε απεργία πείνας», ενώ ζήτησε να μηνυπάρχει καμία διάκριση, με βάση το αδίκημα,στην αποφυλάκιση αναπήρων με 67% καιπάνω, καθώς και την αποφυλάκιση των μητέ-ρων που κρατούνται μαζί με τα παιδιά τους. Η

∆ιευθύντρια, Μαρίνα Μπούκη, των ΦυλακώνΑνηλίκων Αυλώνα τάχθηκε υπέρ των ρυθμί-σεων που αφορούν στη μη φυλάκιση των ανή-λικων δραστών, όπως και η Εύα Κογιαννάκη,προϊσταμένη της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανη-λίκων.

Από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους οΠρόεδρος της ΟΕΣΥΕ, Σπύρος Καρακίτσος, μί-λησε για απόλυτη αναγκαιότητα του νομοσχε-δίου ώστε να αντιμετωπιστεί το σοβαρό πρό-βλημα του υπερπληθυσμού, αλλά και της κρά-τησης αναπήρων κρατουμένων, οι οποίοι όπωςείπε τους λένε ότι δεν θέλουν να βγουν φο-ρώντας ένα ξύλινο παλτό. Μίλησε ακόμα γιατην ανάγκη αναβάθμισης των αγροτικών φυ-λακών.

Η συζήτηση συνεχίζεται την ερχόμενη Τρίτη,ενώ την Πέμπτη αναμένεται να συζητηθεί στηνΟλομέλεια.

Αφροδίτη Μπαμπάση

ΡΡΕΕΠΠΟΟΡΡΤΤΑΑΖΖ Προς ψήφιση την Πέμπτηη αποσυμφόρηση των φυλακών

Του Νίκου Κουλούρη

Με το σχέδιο νόμου «Μεταρρυθμίσειςποινικών διατάξεων, κατάργηση τωνκαταστημάτων κράτησης Γ’ τύπου και

άλλες διατάξεις», το οποίο τελεί υπό επεξερ-γασία από την αρμόδια διαρκή επιτροπή τηςΒουλής το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, ∆ιαφάνειαςκαι Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων επιχειρεί έξι βα-σικές παρεμβάσεις ποινικοσωφρονιστικού χα-ρακτήρα. Οι παρεμβάσεις αυτές υπαγορεύον-ται υπό την πίεση των τραγικών συνθηκών λει-τουργίας των φυλακών και των διαδοχικώνκαταδικών της χώρας από το Ευρωπαϊκό ∆ι-καστήριο ∆ικαιωμάτων του Ανθρώπου για υπο-βολή των κρατουμένων σε απάνθρωπη καιεξευτελιστική μεταχείριση και τιμωρία. Σε γε-νικές γραμμές είναι οι εξής:

Η εισαγωγή αυτών των καταστημάτων σή-μανε τον ακρωτηριασμό της σωφρονιστικήςνομοθεσίας, με την αποκοπή βασικών στοι-χείων του επανεντακτικού προσανατολισμούτης και επέφερε σοβαρό πλήγμα σε θεμελιώ-δεις αρχές του ποινικού και του σωφρονιστι-κού δικαίου, ιδίως της ισότητας και της ανα-λογικότητας. Κεντρικό επιχείρημα υπέρ τηςκατάργησης είναι η επάρκεια του θεσμικούπλαισίου που είχε διαμορφωθεί πριν προβλε-φθεί το ειδικό καθεστώς κράτησης στα κατα-στήματα τύπου Γ. Το επιχείρημα μπορεί νατεκμηριωθεί με την ανάκληση στη μνήμη τουκαθεστώτος κράτησης των υποδίκων για τιςυποθέσεις της 17Ν και του ΕΛΑ, τη περίοδο2002-2003: οι ειδικές, περιοριστικές συνθήκεςκράτησής τους επιβλήθηκαν με ενεργοποίησηρυθμίσεων του και τότε ισχύοντος Σωφρονι-στικού Κώδικα. Αντιρρήσεις διατυπώνονται μετο σκεπτικό ότι χωρίς τις φυλακές υψίστηςασφαλείας θα είναι εφικτός ο ανεξέλεγκτοςσυγχρωτισμός κρατουμένων ικανών να οργα-νώνουν έκνομες δραστηριότητες εντός καιεκτός φυλακών. Το «αποτύπωμα» ή το προ-ηγούμενο του ειδικού καθεστώτος κράτησηςπου προαναφέρθηκε τις αποδυναμώνει.

Πρόκειται για ευπρόσδεκτο βήμα περαιτέρωπροσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας στιςβασικές αρχές που διέπουν διεθνώς το δίκαιοανηλίκων. Οι επιφυλάξεις που διατυπώνονταιαφορούν, από τη μια πλευρά, τη βασίμως αμ-φισβητούμενη επάρκεια των υπαρχουσών προ-νοιακών δομών για τους ανηλίκους που δεν θαοδηγούνται πλέον σε καταστήματα κράτησηςκαι, από την άλλη πλευρά, την υποθετική εκ-μετάλλευση της επιεικούς μεταχείρισης τωνανηλίκων από κυκλώματα παρανομίας, που θατους χρησιμοποιούν για την εγκληματικήδράση τους. Και αυτό το θέμα, όμως, σχετίζε-ται πρωτίστως με την ανάπτυξη δομών και θε-σμών παιδικής προστασίας και όχι με το ρόλοτων ανηλίκων στο πεδίο του οργανωμένου εγ-κλήματος, που θέτει ζήτημα καταστολής εκεί-νων οι οποίοι εκμεταλλεύονται τους ανηλί-κους, όχι των ίδιων των ανηλίκων.

Το επιχείρημα που υποστηρίζει πειστικάαυτή την επιλογή είναι οι δικαιοκρατικά προ-βληματικές συνθήκες συνωστισμού στα κατα-στήματα κράτησης της χώρας, οι οποίες δημι-ουργούν αβίωτες συνθήκες εγκλεισμού καιεπιβεβαιώνεται από τις εκθέσεις διεθνών ορ-γανισμών και εθνικών αρχών. Η αντίθετηάποψη προβάλλει τη θέση ότι πρόκειται για

μαζική και ισοπεδωτική απελευθέρωση εγ-κληματιών, που αλλοιώνει τις αποφάσεις τηςδικαιοσύνης. Η άποψη αυτή όμως δεν συνε-κτιμά ότι η απόλυση υπό όρο αποτελεί στάδιοέκτισης και όχι άφεσης της ποινής.

Το αντίστοιχο σκεπτικό αφορά επίσης τιςδυσμενείς συνθήκες διαβίωσης στις φυλακές,που για τους κρατουμένους αυτούς γίνονταιακόμη πιο επώδυνες και πραγματικά ή δυνη-τικά βλαπτικές για την υγεία τους λόγω τηςαδυναμίας των αρμόδιων υπηρεσιών να τουςεξασφαλίσουν κατάλληλες συνθήκες κράτη-σης και επαρκή ιατρική περίθαλψη. Οι αντιρ-ρήσεις εν προκειμένω εστιάζονται στο πλήγμαπου δέχεται η «αντεγκληματική προστασία»της κοινωνίας και στο «φωτογραφικό» χαρα-κτήρα της ρύθμισης. Σ’ αυτές αντιτάσσεται οαναμφισβήτητος, εξ αντικειμένου, ανθρωπι-στικός προσανατολισμός του (πάγιου) μέτρουπου, λόγω της ιδιαιτερότητας των περιπτώ-σεων που καλύπτει, καθιστά δευτερεύουσαςσημασίας τις ανταποδοτικές και εγκληματο-προληπτικές εκτιμήσεις καθώς και στο ότι ηεισαγωγή εξαιρέσεων θα το καθιστούσε φωτο-γραφικό, όχι η γενική εφαρμογή του.

Ηνομοθετική πρωτοβουλία εν προκειμένω βρί-σκει έρεισμα στο δυσμενές νομικό καθεστώς

«μεταφυλάκισης» στο οποίο υπάγονται οι κρα-τούμενοι αυτοί, οι οποίοι δεν υπόκεινται πλέονστις ρυθμίσεις του σωφρονιστικού κώδικα.Περαιτέρω, προβάλλονται λόγοι σχετικοί μετην ομαλή λειτουργία των φυλακών, με τηναποσυμφόρησή τους από μεγάλο αριθμό κρα-τουμένων και με την προστασία των ανθρώπι-νων δικαιωμάτων των αλλοδαπών. Η εύλογηαυτή ρύθμιση απαντά σε ένα από τα σημαντικάπροβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φυλακέςτα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και δεν προκά-λεσε αντίλογο.

Η ρύθμιση αυτή, όπως και η προηγούμενη,έτυχε θετικής υποδοχής και συζητείται σεκλίμα συναίνεσης, με διάθεση διεύρυνσης τουπεδίου εφαρμογής της σε κάθε είδους προ-γράμματα, υπό το πρίσμα ενός «θεραπευτικούπλουραλισμού».

Συνοψίζοντας, το πρόσημο της υπό εξέλιξηνομοθετικής πρωτοβουλίας για την αποσυμ-φόρηση των φυλακών είναι θετικό. Το νομο-σχέδιο μπορεί να αποτιμηθεί ως ένα πρώτο,έστω βιαστικό βήμα επιστροφής του σωφρονι-στικού συστήματος σε συνθήκες κανονικότη-τας, μετά από μια πορεία προς την αποθηκευ-τική αδιαφορία για το σύνολο των κρατουμέ-νων και την εκδικητική εξουδετέρωση για πολ-λούς από αυτούς. ∆ιατηρεί στοιχεία των επα-νειλημμένων αποσπασματικών παρεμβάσεωντου παρελθόντος που επιχειρούνταν με ρυθμί-σεις περιορισμένης ισχύος, αλλά τα συνδυάζειμε μέτρα διαρκούς εφαρμογής που είναι μεναναγκαία αλλά όχι ικανά για να οδηγήσουνστην αποκλιμάκωση της ποινικής καταστολής.Μπορεί, λοιπόν, να κριθεί ως μια παρακατα-θήκη για μελλοντικές, δομικές παρεμβάσεις,όπως εξ άλλου δεσμεύονται οι εισηγητές του.

Ο Ν. Κουλούρης είναι επίκουρος καθηγη-τής στο τμήμα Κοινωνικής ∆ιοίκησης καιΠολιτικής Επιστήμης του ∆ημοκρίτειου Πα-νεπιστημίου Θράκης.3. Η απόλυση των κρατουμένων

υπό όρο με καθορισμό προϋπο-θέσεων, που κλιμακώνονταιανάλογα με την ποινή και τη δι-ευκολύνουν με σκοπό την ταχείακαι απολύτως αναγκαία αποσυμ-φόρηση των καταστημάτων κρά-τησης.

2. Η ελαχιστοποίηση του ποινι-κού σωφρονισμού των ανήλικωνδραστών, με διατήρηση του εγ-κλεισμού σε περιπτώσεις τέλε-σης πολύ σοβαρών αξιόποινωνπράξεων.

1. Η κατάργηση των Καταστη-μάτων Κράτησης τύπου Γ΄ ή τωνφυλακών “υψίστης ασφαλείας”

Η επιστροφή στη σωφρονιστική «κανονικότητα»και ο έλεγχος του πληθυσμού των φυλακών

Page 17: Σαββατο 11 4 2015

1177ΤΟ ΘΕΜΑΗ ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015

Ξεκίνησε η συζήτηση στην αρμόδια επι-τροπή της Βουλής για το νομοσχεδίουτου υπουργείου ∆ικαιοσύνης, με τα κόμ-

ματα της συμπολίτευσης να το υπερψηφίζουνεπί της αρχής, τη Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ να κατα-ψηφίζουν και το Ποτάμι, τη Χρυσή Αυγή καιτο ΚΚΕ να επιφυλάσσονται. Αναμένεται ναολοκληρωθεί η διαδικασία στην επιτροπή τηνΤρίτη και να εισαχθεί για συζήτηση και ψή-φιση στην Ολομέλεια της Βουλής την ερχό-μενη Πέμπτη. Παράλληλα, την απεργία πείναςσυνέχιζαν (τουλάχιστον μέχρι την Πέμπτη τοαπόγευμα) οχτώ φυλακισμένοι, μέλη του ∆ι-κτύου Αγωνιστών Κρατουμένων (∆.Α.Κ.).

Εν τω μεταξύ, 28 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κα-τέθεσαν δύο τροπολογίες, για την κατάργησητου κουκουλονόμου και την κατάργηση τηςυποχρεωτικής λήψης DNA. Τροπολογία κατα-τέθηκε και από πλευράς του υπουργείου, ηοποία αφορά την αποφυλάκιση συγγενών προ-σώπων. Οι τροπολογίες αναμένεται να συζη-τηθούν αναλυτικότερα στην ολομέλεια τηςΒουλής, επί των οποίων θα τοποθετηθεί και ουπουργός. Προς ώρας έχει παρουσιάσει νομο-θετικές βελτιώσεις, σύμφωνα με τις οποίες θαεκτίουν ποινή εγκλεισμού όχι μόνο οι ανήλικοιδράστες με ποινή ισοβίων, αλλά και όσοι δια-πράττουν το αδίκημα του βιασμού, ενώ προ-στίθεται η υποχρέωση έκτισης του 1/6 της ποι-

νής ώστε να αποφυλακιστούν όσοι εξαρτημέ-νοι κρατούμενοι παρακολούθησαν πρόγραμμααπεξάρτησης εντός της φυλακής.

Κατά την ανάγνωση του νομοσχεδίου κλήθη-καν να τοποθετηθούν φορείς, οι οποίοι σχεδόνστο σύνολο τους δήλωσαν ικανοποιημένοι μετο υπό συζήτηση νομοσχέδιο Συγκεκριμένα:

Η πρόεδρος της Ένωσης ∆ικαστών και Ει-σαγγελέων, Βασιλική Θάνου-Χριστοφίλου, τό-νισε ότι οι ρυθμίσεις απόλυσης κρατουμένωνεπιβάλλονται λόγω του υπερπληθυσμού, συμ-πληρώνοντας πως πρέπει να σταματήσει αυτούτου είδους η νομοθέτηση. Πρότεινε ακόμα ναεξαιρεθούν της αποσυμφόρησης κρατούμενοιμε βαριά εγκλήματα. Συμφώνησε με τον πε-ριορισμό στον εγκλεισμό των ανηλίκων.

Από την Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος, οπρόεδρός της Κωνσταντίνος Τζαβέλλας, μί-λησε για θετικές διατάξεις όσον αφορά τουςανήλικους και την κατάργηση των φυλακώντύπου Γ, που όμως πρέπει να συνδυαστεί με τηλειτουργία πτερύγων υψίστης ασφαλείας στιςάλλες φυλακές. Εξέφρασε επιφυλάξεις για τις

διατάξεις του κατ΄οίκον περιορισμού, της πρό-ωρης αποφυλάκισης ασθενών κρατουμένωνκαι της μείωσης κατά ένα έτος των ισοβίων.

Από τον Συνήγορο του Πολίτη ο Βασίλης Κα-ρύδης είπε πως το νομοσχέδιο κινείται στησωστή κατεύθυνση. Ο Γεώργιος Μόσχος, Βοη-θός Συνήγορος του Παιδιού, τόνισε την ανάγκηαναβάθμισης των Μονάδων Μέριμνας Ανηλί-κων, ενώ δήλωσε αντίθετος με τη ρύθμιση πουποινικοποιεί τον εκφοβισμό (bullying), οοποίος πρέπει να αντιμετωπίζεται με παιδα-γωγικό τρόπο.

Για τις διατάξεις που αφορούν στη βελτίωσητων όρων απεξάρτησης μέσα στη φυλακή, το-ποθετήθηκαν το ΚΕΘΕΑ, ο ΟΚΑΝΑ και το18άνω. Οι παραπάνω φορείς υποστήριξαν τιςδιατάξεις, ενώ τοποθετήθηκαν σε επιμέρουςζητήματα που αφορούν τον ορισμό της θερα-πείας-απεξάρτησης.

Η Ελληνική Ένωση για τα ∆ικαιώματα τουΑνθρώπου τάχθηκε υπερ του νομοσχεδίου, ζη-τώντας να ισχύσει ο διαχωρισμός των κρατου-μένων και να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις βα-

σικών αγαθών μέσα στις φυλακές. Ο Πρό-εδρος της Επανόδου, Γιώργος Νικολόπουλος,εξέφρασε την ιδιαίτερη ικανοποίηση του για τοπαρόν νομοσχέδιο, τονίζοντας της ανάγκηπρόσληψης επιστημονικού προσωπικού στιςφυλακές, όπως εγκληματολόγων.

Στη συνέχεια τοποθετήθηκε ο ΓεώργιοςΜομφεράτος από τον σύλλογο θυμάτων τρο-μοκρατίας “Ως Εδώ”, δηλώνοντας ότι υπό τονμανδύα του εξανθρωπισμού αποφυλακίζονταικρατούμενοι και ανατρέπονται δικαστικέςαποφάσεις. Τόνισε ότι «οι ωφελούμενοι απότο περιεχόμενο του νομοσχεδίου έχουν όνομα:Σάββας Ξηρός».

Εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας για τα ∆ι-καιώματα των Κρατουμένων είπε ότι συμφω-νεί με την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ,«αίτημα και των κρατουμένων που βρίσκονταιακόμα σε απεργία πείνας», ενώ ζήτησε να μηνυπάρχει καμία διάκριση, με βάση το αδίκημα,στην αποφυλάκιση αναπήρων με 67% καιπάνω, καθώς και την αποφυλάκιση των μητέ-ρων που κρατούνται μαζί με τα παιδιά τους. Η

∆ιευθύντρια, Μαρίνα Μπούκη, των ΦυλακώνΑνηλίκων Αυλώνα τάχθηκε υπέρ των ρυθμί-σεων που αφορούν στη μη φυλάκιση των ανή-λικων δραστών, όπως και η Εύα Κογιαννάκη,προϊσταμένη της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανη-λίκων.

Από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους οΠρόεδρος της ΟΕΣΥΕ, Σπύρος Καρακίτσος, μί-λησε για απόλυτη αναγκαιότητα του νομοσχε-δίου ώστε να αντιμετωπιστεί το σοβαρό πρό-βλημα του υπερπληθυσμού, αλλά και της κρά-τησης αναπήρων κρατουμένων, οι οποίοι όπωςείπε τους λένε ότι δεν θέλουν να βγουν φο-ρώντας ένα ξύλινο παλτό. Μίλησε ακόμα γιατην ανάγκη αναβάθμισης των αγροτικών φυ-λακών.

Η συζήτηση συνεχίζεται την ερχόμενη Τρίτη,ενώ την Πέμπτη αναμένεται να συζητηθεί στηνΟλομέλεια.

Αφροδίτη Μπαμπάση

Προς ψήφιση την Πέμπτηη αποσυμφόρηση των φυλακών

Του Νίκου Κουλούρη

Με το σχέδιο νόμου «Μεταρρυθμίσειςποινικών διατάξεων, κατάργηση τωνκαταστημάτων κράτησης Γ’ τύπου και

άλλες διατάξεις», το οποίο τελεί υπό επεξερ-γασία από την αρμόδια διαρκή επιτροπή τηςΒουλής το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, ∆ιαφάνειαςκαι Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων επιχειρεί έξι βα-σικές παρεμβάσεις ποινικοσωφρονιστικού χα-ρακτήρα. Οι παρεμβάσεις αυτές υπαγορεύον-ται υπό την πίεση των τραγικών συνθηκών λει-τουργίας των φυλακών και των διαδοχικώνκαταδικών της χώρας από το Ευρωπαϊκό ∆ι-καστήριο ∆ικαιωμάτων του Ανθρώπου για υπο-βολή των κρατουμένων σε απάνθρωπη καιεξευτελιστική μεταχείριση και τιμωρία. Σε γε-νικές γραμμές είναι οι εξής:

Η εισαγωγή αυτών των καταστημάτων σή-μανε τον ακρωτηριασμό της σωφρονιστικήςνομοθεσίας, με την αποκοπή βασικών στοι-χείων του επανεντακτικού προσανατολισμούτης και επέφερε σοβαρό πλήγμα σε θεμελιώ-δεις αρχές του ποινικού και του σωφρονιστι-κού δικαίου, ιδίως της ισότητας και της ανα-λογικότητας. Κεντρικό επιχείρημα υπέρ τηςκατάργησης είναι η επάρκεια του θεσμικούπλαισίου που είχε διαμορφωθεί πριν προβλε-φθεί το ειδικό καθεστώς κράτησης στα κατα-στήματα τύπου Γ. Το επιχείρημα μπορεί νατεκμηριωθεί με την ανάκληση στη μνήμη τουκαθεστώτος κράτησης των υποδίκων για τιςυποθέσεις της 17Ν και του ΕΛΑ, τη περίοδο2002-2003: οι ειδικές, περιοριστικές συνθήκεςκράτησής τους επιβλήθηκαν με ενεργοποίησηρυθμίσεων του και τότε ισχύοντος Σωφρονι-στικού Κώδικα. Αντιρρήσεις διατυπώνονται μετο σκεπτικό ότι χωρίς τις φυλακές υψίστηςασφαλείας θα είναι εφικτός ο ανεξέλεγκτοςσυγχρωτισμός κρατουμένων ικανών να οργα-νώνουν έκνομες δραστηριότητες εντός καιεκτός φυλακών. Το «αποτύπωμα» ή το προ-ηγούμενο του ειδικού καθεστώτος κράτησηςπου προαναφέρθηκε τις αποδυναμώνει.

Πρόκειται για ευπρόσδεκτο βήμα περαιτέρωπροσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας στιςβασικές αρχές που διέπουν διεθνώς το δίκαιοανηλίκων. Οι επιφυλάξεις που διατυπώνονταιαφορούν, από τη μια πλευρά, τη βασίμως αμ-φισβητούμενη επάρκεια των υπαρχουσών προ-νοιακών δομών για τους ανηλίκους που δεν θαοδηγούνται πλέον σε καταστήματα κράτησηςκαι, από την άλλη πλευρά, την υποθετική εκ-μετάλλευση της επιεικούς μεταχείρισης τωνανηλίκων από κυκλώματα παρανομίας, που θατους χρησιμοποιούν για την εγκληματικήδράση τους. Και αυτό το θέμα, όμως, σχετίζε-ται πρωτίστως με την ανάπτυξη δομών και θε-σμών παιδικής προστασίας και όχι με το ρόλοτων ανηλίκων στο πεδίο του οργανωμένου εγ-κλήματος, που θέτει ζήτημα καταστολής εκεί-νων οι οποίοι εκμεταλλεύονται τους ανηλί-κους, όχι των ίδιων των ανηλίκων.

Το επιχείρημα που υποστηρίζει πειστικάαυτή την επιλογή είναι οι δικαιοκρατικά προ-βληματικές συνθήκες συνωστισμού στα κατα-στήματα κράτησης της χώρας, οι οποίες δημι-ουργούν αβίωτες συνθήκες εγκλεισμού καιεπιβεβαιώνεται από τις εκθέσεις διεθνών ορ-γανισμών και εθνικών αρχών. Η αντίθετηάποψη προβάλλει τη θέση ότι πρόκειται για

μαζική και ισοπεδωτική απελευθέρωση εγ-κληματιών, που αλλοιώνει τις αποφάσεις τηςδικαιοσύνης. Η άποψη αυτή όμως δεν συνε-κτιμά ότι η απόλυση υπό όρο αποτελεί στάδιοέκτισης και όχι άφεσης της ποινής.

Το αντίστοιχο σκεπτικό αφορά επίσης τιςδυσμενείς συνθήκες διαβίωσης στις φυλακές,που για τους κρατουμένους αυτούς γίνονταιακόμη πιο επώδυνες και πραγματικά ή δυνη-τικά βλαπτικές για την υγεία τους λόγω τηςαδυναμίας των αρμόδιων υπηρεσιών να τουςεξασφαλίσουν κατάλληλες συνθήκες κράτη-σης και επαρκή ιατρική περίθαλψη. Οι αντιρ-ρήσεις εν προκειμένω εστιάζονται στο πλήγμαπου δέχεται η «αντεγκληματική προστασία»της κοινωνίας και στο «φωτογραφικό» χαρα-κτήρα της ρύθμισης. Σ’ αυτές αντιτάσσεται οαναμφισβήτητος, εξ αντικειμένου, ανθρωπι-στικός προσανατολισμός του (πάγιου) μέτρουπου, λόγω της ιδιαιτερότητας των περιπτώ-σεων που καλύπτει, καθιστά δευτερεύουσαςσημασίας τις ανταποδοτικές και εγκληματο-προληπτικές εκτιμήσεις καθώς και στο ότι ηεισαγωγή εξαιρέσεων θα το καθιστούσε φωτο-γραφικό, όχι η γενική εφαρμογή του.

Ηνομοθετική πρωτοβουλία εν προκειμένω βρί-σκει έρεισμα στο δυσμενές νομικό καθεστώς

«μεταφυλάκισης» στο οποίο υπάγονται οι κρα-τούμενοι αυτοί, οι οποίοι δεν υπόκεινται πλέονστις ρυθμίσεις του σωφρονιστικού κώδικα.Περαιτέρω, προβάλλονται λόγοι σχετικοί μετην ομαλή λειτουργία των φυλακών, με τηναποσυμφόρησή τους από μεγάλο αριθμό κρα-τουμένων και με την προστασία των ανθρώπι-νων δικαιωμάτων των αλλοδαπών. Η εύλογηαυτή ρύθμιση απαντά σε ένα από τα σημαντικάπροβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φυλακέςτα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και δεν προκά-λεσε αντίλογο.

Η ρύθμιση αυτή, όπως και η προηγούμενη,έτυχε θετικής υποδοχής και συζητείται σεκλίμα συναίνεσης, με διάθεση διεύρυνσης τουπεδίου εφαρμογής της σε κάθε είδους προ-γράμματα, υπό το πρίσμα ενός «θεραπευτικούπλουραλισμού».

Συνοψίζοντας, το πρόσημο της υπό εξέλιξηνομοθετικής πρωτοβουλίας για την αποσυμ-φόρηση των φυλακών είναι θετικό. Το νομο-σχέδιο μπορεί να αποτιμηθεί ως ένα πρώτο,έστω βιαστικό βήμα επιστροφής του σωφρονι-στικού συστήματος σε συνθήκες κανονικότη-τας, μετά από μια πορεία προς την αποθηκευ-τική αδιαφορία για το σύνολο των κρατουμέ-νων και την εκδικητική εξουδετέρωση για πολ-λούς από αυτούς. ∆ιατηρεί στοιχεία των επα-νειλημμένων αποσπασματικών παρεμβάσεωντου παρελθόντος που επιχειρούνταν με ρυθμί-σεις περιορισμένης ισχύος, αλλά τα συνδυάζειμε μέτρα διαρκούς εφαρμογής που είναι μεναναγκαία αλλά όχι ικανά για να οδηγήσουνστην αποκλιμάκωση της ποινικής καταστολής.Μπορεί, λοιπόν, να κριθεί ως μια παρακατα-θήκη για μελλοντικές, δομικές παρεμβάσεις,όπως εξ άλλου δεσμεύονται οι εισηγητές του.

Ο Ν. Κουλούρης είναι επίκουρος καθηγη-τής στο τμήμα Κοινωνικής ∆ιοίκησης καιΠολιτικής Επιστήμης του ∆ημοκρίτειου Πα-νεπιστημίου Θράκης.

6. Η διευκόλυνση της απεξάρ-τησης των κρατουμένων αντίτης φυλάκισής τους χωρίςυποστήριξη του ενδιαφέρον-τός τους για θεραπεία και ηπροώθηση της εφαρμογής«αδρανών» διατάξεων τουνόμου περί εξαρτησιογόνωνουσιών (Ν. 4139/13) για κρα-τούμενους που επιθυμούν ναυπαχθούν σε αναγνωρισμέναθεραπευτικά προγράμματα, ήπαρακολουθούν ή έχουν ολο-κληρώσει τέτοια προγράμ-ματα.

5. Ο περιορισμός και η οριοθέ-τηση της παρατεταμένης κρά-τησης των αλλοδαπών υπόαπέλαση, οι οποίοι “φιλοξε-νούνται” στις φυλακές μετάτην έκτιση της ποινής τους.

4. Η ειδική απόλυση υπό όρουςγια κρατουμένους που ανήκουνσε ευάλωτες κοινωνικές ομά-δες (ασθενείς, υπερήλικες καιάτομα με αναπηρίες) με αντικει-μενικούς όρους και με διαβαθ-μίσεις ανάλογα με την επιβλη-θείσα ποινή.

3. Η απόλυση των κρατουμένωνυπό όρο με καθορισμό προϋπο-θέσεων, που κλιμακώνονταιανάλογα με την ποινή και τη δι-ευκολύνουν με σκοπό την ταχείακαι απολύτως αναγκαία αποσυμ-φόρηση των καταστημάτων κρά-τησης.

2. Η ελαχιστοποίηση του ποινι-κού σωφρονισμού των ανήλικωνδραστών, με διατήρηση του εγ-κλεισμού σε περιπτώσεις τέλε-σης πολύ σοβαρών αξιόποινωνπράξεων.

Η επιστροφή στη σωφρονιστική «κανονικότητα»και ο έλεγχος του πληθυσμού των φυλακών

Page 18: Σαββατο 11 4 2015

Ηαθρόα προσέ-λευση συμπο-λιτών μας

στην τελευταίαδράση του δι-κτύου «Αλλη-λεγγύη για όλους– χωρίς μεσάζοντες»στα Τρίκαλα, με τις με-γάλες ποσότητες προ-ϊόντων που διακινήθη-καν, έδειξε για άλλη μιαφορά ότι σε συνθήκεςβαθιάς κρίσης, η αλλη-λεγγύη είναι παράμετροςγια επιβίωση – ειδικά τωνοικογενειών με χαμηλά εισο-δήματα, που έχουν αποδεδειγ-μένα πληγεί περισσότερο από ταμνημονιακά μέτρα. Παράλληλα,μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης έχει οι-κοδομηθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ πα-ραγωγών και καταναλωτών, με την παρέμ-βαση του δικτύου.

Η συμμετοχή των συμπολιτών μας, πέρααπό το οικονομικό όφελος έχει επιπλέονκαι κοινωνικές προεκτάσεις. Όλοι όσοισυμμετέχουν, συμβάλλουν μ’ αυτή τους τηνενέργεια στην προσφορά αγάπης και αλ-ληλεγγύης, έξω από διαδικασίες φιλαν-θρωπίας και πελατειακών σχέσεων.

Οι προσφορές προ-ϊόντων από τους πα-

ραγωγούς προς τοδίκτυο (ανάλογεςτων διαθέσιμωνποσοτήτων), προ-

ωθούνται για τηνενίσχυση οικονομικάαδύναμων συμπολιτώνμας. Για άλλη μια φορά,τα προϊόντα (λάδι,αλεύρι, όσπρια, ρύζι κ.ά.)συσκευάσθηκαν σε πα-κέτα από τα μέλη του δι-

κτύου και διατέθηκαν σεσυνεργασία με τους δασκά-

λους της πόλης, με διακριτικό-τητα, σε οικογένειες παιδιών πουέχουν ανάγκη.

Η καμπάνια του δικτύου γιαπροτίμηση της μεσογειακής διατροφής μεελληνικά αγροτικά προϊόντα, με σκοπό τηνενίσχυση των ελλήνων παραγωγών και τηςεθνικής οικονομίας μέσω της πρωτογενούςπαραγωγής, θα συνεχιστεί. Η αύξηση τηςζήτησης ποιοτικών ελληνικών προϊόντωναπό καλλιέργειες με πιστοποίηση, παράλ-ληλα με τη λήψη μέτρων για την εξάλειψητου απαράδεκτου φαινομένου των «ελλη-νοποιήσεων», ιδιαίτερα σε κτηνοτροφικάπροϊόντα (κρέατα, τυροκομικά), οδηγεί σεμείωση των εισαγωγών, μεγαλύτερες καλ-λιέργειες, άνοιγμα νέων θέσεων εργασίαςστον πρωτογενή τομέα, τόνωση της αγρο-τικής οικονομίας και στήριξη της ζωήςστην ελληνική ύπαιθρο. Η μεταστροφή τουκλίματος στην αγροτική οικονομία σε συν-δυασμό με τις ευνοϊκές κλιματολογικέςσυνθήκες της χώρας, μπορεί να εξασφαλί-σει «καθαρή τροφή» στη χώρα από βιολο-γικές καλλιέργειες, απαλλαγμένες από γε-νετικά τροποποιημένους οργανισμούς καιίσως αυτό είναι το ουσιαστικότερο πακέτοαλληλεγγύης για όλους μας.

Με τη συνεισφορά και τη βοήθεια κάθεμορφής από όλους, που πιστεύουν στιςαξίες της αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας,συνεχίζουμε με στόχο τον γρήγορο τερμα-τισμό της ζοφερής κατάστασης που βιώνειη κοινωνία, αλληλέγγυοι με αισιοδοξία καιελπίδα.

Νικολέτα Σαλιάχη, μέλος δικτύου«αλληλεγγύη για όλους» στα Τρίκαλα

1188 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΖΑΪΜΙ – ΜΠΡΑΪΜΙ: 27 - 28

Ένα ντέρμπιπου διέκοψανοι αγελάδες

Τα δύο κοντινά χωριά του νομού Καρδίτσας έγραψαν ιστορία για τιςμεταξύ τους ποδοσφαιρικές μάχες. Αλλά, η συγκεκριμένη πουαναφέρεται κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ΄60, και η οποία – ας

μου συγχωρήσουν οι αναγνώστες πιθανή ανακρίβεια – διαδραματίστηκε στο«γήπεδο» που αποτελούσε έδρα του Ζαϊμίου, έχει καταγραφεί στην ιστορίατου Καρδιτσιώτικου ποδοσφαίρου ως μοναδική και για τη χρονική διάρκειακαι για το πρωτοφανές σκορ, που θυμίζει σήμερα χάντμπωλ. Κυρίως, όμως,για τον τρόπο που έληξε το ιστορικό αυτό ντέρμπυ.

Το «γήπεδο» δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα λιβάδι που ταυτόχρονα ήτανκαι πέρασμα αγελάδων, που αργά το απόγευμα έπαιρναν το δρόμο τηςεπιστροφής στους στάβλους τους, δηλαδή δίπλα ή κάτω από τα σπίτια τουχωριού. Έτσι, οι ποδοσφαιριστές- και ταυτόχρονα μεγαλοπαράγοντες, αλλάκαι φροντιστές της ομάδας, με το μάτι υπολόγιζαν τις διαστάσεις τουλιβαδιού και τοποθετούσαν τις εστίες (από ξύλα που έκοβαν οι ίδιοι).Ορισμένοι, μάλιστα, με μια τσάπα χάραζαν τις γραμμές του γηπέδου, μόνο πουαυτές πολύ γρήγορα χάνονταν και αυτό γινόταν συχνά αιτία καυγά. Ανμάλιστα είχε προηγηθεί βροχή, τότε ο αγωνιστικός χώρος ήταν τραγικός.

Από φανέλες ας μην έχουμε απαιτήσεις. Όποιος είχε δεύτερη την έδινεστον άλλον που δεν είχε, ακόμα κι αν αυτός ο άλλος ήταν παίκτης τηςαντίπαλης ομάδας. ∆εν χρειάζονταν τις φανέλες για να ξεχωρίζουν οιομάδες. Όλοι γνωριζόντουσαν.

Σε εκείνο, λοιπόν, το ντέρμπυ των δύο χωριών, απ΄ ότι μου λένε μάλιστα καιμε πολλούς θεατές, το σκορ είχε ξεφύγει από την αρχή του ματς, καθώς οιομάδες έπαιζαν μόνο επίθεση και έβαζαν εύκολα γκολ, και άμυνες απλά δενυπήρχαν…

Ενώ είχαν συμπληρωθεί πάνω από δύο ώρες αγώνα, με πολλές διακοπέςκαι καθυστερήσεις, και οι φιλοξενούμενοι του Μπραϊμίου προηγούνταν με 28– 27, μπουκάρισαν στο λιβάδι οι αγελάδες αδιαφορώντας για το γεγονός ότιτο ντέρμπυ βρισκόταν στο πιο κρίσιμο σημείο. Ώσπου να τελειώσει ηπροέλαση που μετέτρεψε τον αγωνιστικό χώρο σε τέλμα, είχε ήδησουρουπώσει και ο αγώνας διακόπηκε για να μην ξαναρχίσει ποτέ.

Οι Μπραϊμιώτες θεώρησαν εαυτούς νικητές και έφυγαν προς το χωριότους με αλαλαγμούς. Οι Ζαϊμιώτες τα’ βαλαν με την τύχη τους και τα γελάδιατους, πάντως δεν καταγράφηκαν βιαιότητες.

Κάποιοι φίλοι από την Καρδίτσα μου ξαναθύμισαν αυτή την πραγματικήιστορία, που μου την είχαν διηγηθεί πριν από χρόνια.

Και σκέφτηκα ότι αξίζει να την ανακαλέσουμε στην μνήμη μας, εξ αφορμήςτων όσων απίθανων συμβαίνουν αυτό τον καιρό στο βαρέως άρρωστοελληνικο ποδόσφαιρο. Όπου αποκακλύπτεται η δράση εγκληματικήςοργάνωσης και μια απύθμενη διαφθορά, που παράγεται και αναπαράγεται απόβρώμικα κυκλώματα μεγαλοπαραγόντων.

Όλοι αυτοί δεν το αγαπούν το άθλημα. ∆εν τους ενδιαφέρει. Παιχνίδιαπαίζουν και μηχανές στήνουν.

Εκείνοι οι γραφικοί ποδοσφαιριστές στο λιβάδι του Ζαϊμίου αγαπούσαν τοποδόσφαιρο αλλά και τους συμπαίκτες και «αντιπάλους» τους.

Άγγελος Μανταδάκης

Οι Μπραϊμιώτες θεώρησαν εαυτούς νικητέςκαι έφυγαν προς το χωριό τους με αλαλαγ-μούς. Οι Ζαϊμιώτες τα’ βαλαν με την τύχη τουςκαι τα γελάδια τους, πάντως δεν καταγράφη-καν βιαιότητες.

Με τη συνεισφορά και τηβοήθεια κάθε μορφής απόόλους, που πιστεύουνστις αξίες της αλληλεγ-γύης και αξιοπρέπειας,συνεχίζουμε με στόχο τονγρήγορο τερματισμό τηςζοφερής κατάστασης πουβιώνει η κοινωνία, αλλη-λέγγυοι με αισιοδοξία καιελπίδα.

Ένα πακέτοαλληλεγγύηςπου μεγαλώνειδιαφορετικά…

ΤΤηηλλ.. 221100..33222222220011Ωράριο παραγγελιών:

8.30-20.30Καρόρη 5, 10551,

Αθήνα, Μοναστηράκι

Page 19: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 1199∆ΙΕΘΝΗ

Από την καταστολήστην απο-αστυνόμευση“Μην τρέχεις στο δρόμο” λέει μία απ’ τις πρώτες συμ-βουλές που δίνουν οι νεοϋορκέζοι στους επισκέπτες,“η αστυνομία μπορεί να σε πυροβολήσει”. σελ. 22ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Του Μαρκ Μπράιτμαν

Εδώ και ένα μήνα, 14 πετρελαι-οπηγές της αργεντίνικης εται-ρείας Pluspetrol βρίσκονται υπό

κατάληψη από τους ιθαγενείς της πε-ριοχής Λορέτο του λεκανοπεδίου τουΠερού, που διαπερνά την περιοχή τουΑμαζονίου. Την ίδια ώρα, γίνονται συ-νεχείς διαπραγματεύσεις μεταξύ τηςεταιρείας και του συνδέσμου ιθαγενώνΦεσονάσο.

Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά πουο σύνδεσμος Φεσονάσο καταλαμβάνειτις εγκαταστάσεις της Pluspetrol. Αντί-θετα, οι αυτόχθονες προβαίνουν συχνάσε τέτοιες ενέργειες, οι οποίες παράτις ομοιότητες με τα Occupy κινήματασε Ευρώπη και Αμερική δεν συνδέον-ται άμεσα με αυτά. Οι ιθαγενείς, λόγωτης απουσίας κρατικής προστασίας,πάντα υπερασπίζονταν τους εαυτούςτους.

Για παράδειγμα, τον προηγούμενοΣεπτέμβριο, οι κάτοικοι Κααπόρ απότο Μάρανχαο της Βραζιλίας, δημοσίευ-σαν φωτογραφίες από παράνομουςυλοτόμους τους οποίους είχαν αιχμα-λωτίσει. Πήραν την κατάσταση σταχέρια τους, αφού το κράτος δεν ήτανεκεί να υπερασπιστεί την περιοχήτους.

Ηγέτες της δράσης αυτής ήταν οι Κα-γιάπο από την Παρά στα νότια τηςΒραζιλίας. Εκείνοι αντιτάχθηκαν στηνεξόρυξη χρυσού και τις παράνομεςυλοτομήσεις στο έδαφός τους, που γί-νονταν υπό την ανοχή και επ’ ωφελείατης ανώτερης ηγεσίας. Έτσι, στιςαρχές της δεκαετίας του ’90, η περι-βαλλοντική καταστροφή οδήγησε τουςΚαγιάπο να στηρίξουν μια νέα γενιάηγετών, οι οποίοι εκδίωξαν τους αν-θρακωρύχους και τους παράνομουςυλοτόμους από την περιοχή τους.Έκτοτε, το όνομα των Καγιάπο έγινεσυνώνυμο με τον περιβαλλοντισμό τωναυτοχθόνων πληθυσμών.

Η ιστορία μιας εκμετάλλευσης

Η σχετική επιτυχία αυτής της άμεσηςδράσης κατά τις τελευταίες δεκαετίες,έρχεται σε αντίθεση με τις συχνά αιμα-τηρές συγκρούσεις των προηγουμένωνετών, από τις οποίες οι μη επαρκώςοπλισμένοι Ινδιάνοι έβγαιναν πάνταηττημένοι.

Αυτόχθονες πληθυσμοί του Αμαζο-νίου υπήρξαν θύματα των μεταλλευτι-κών και άλλου είδους δραστηριοτήτωνγια πολλά χρόνια. Η απληστία για τοχρυσό των πρώτων αποίκων οδήγησεστην υπερεκμετάλλευση της περιοχής.

Η βίαιη και εκτεταμένη εκμετάλ-λευση των καοτσουκόδεντρων (rubberboom), η οποία σταμάτησε τον περα-σμένο αιώνα, επηρεάζει ακόμα το πώςβλέπουν οι ιθαγενείς το εμπόριο καιτους ξένους.

Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, οιγουναροκυνηγοί δεν δίσταζαν να πυ-ροβολήσουν εν ψυχρώ τους ιθαγενείς.

Όπως μου περιέγραψε ένας καλόφίλος και πληροφοριοδότης μου γιατις δραστηριότητες στην περιοχή, ότανήταν παιδί γουναροκυνηγοί σκότωσαντην οικογένειά του, αναγκάζοντάς τοννα εγκαταλείψει τη Βραζιλία και ναπάει να ζήσει με μια άλλη φυλή στα σύ-νορα της Γαλλικής Γουινέα και τουΣουρινάμ. Αντίστοιχα, στη Γουινέα, τομεγαλύτερο μέρος της οποίας βρέχεταιαπό τους ποταμούς Νέγρο, Ορινόκοκαι Αμαζόνα, οι εξορύξεις χρυσού, δια-μαντιών και άλλων ορυκτών προκάλε-σαν κοινωνικές συγκρούσεις.

Οι μικρές κοινότητες της περιοχήςέχουν αναπτύξει στενούς δεσμούς καιη επιβίωσή τους εξαρτάται κατά πολύαπό τα τοπικά οικοσυστήματα.Ωστόσο, ο τρόπος ζωής που έχουν επι-λέξει τις κάνει ευάλωτες, καθώς πρέ-πει να αντιμετωπίσουν τις συνέπειεςτης περιβαλλοντικής καταστροφής καιτης μόλυνσης των ποταμών και των λι-μνών, που προκαλεί η εξορυκτική δρα-στηριότητα. Πέραν αυτών, όμως, υπάρ-χουν ταυτόχρονα κοινωνικές και υγει-ονομικές συνέπειες, όπως η πορνεία, οαλκοολισμός, η ουσιοεξάρτηση και ηπροσβολή από ασθένειες, όπως τοΈιτζ.

Οι εξορυκτικές και πετρελαϊκέςεταιρείες έχουν, κατά γενική ομολογία,αποκτήσει κακή φήμη για τις δραστη-ριότητές τους στην περιοχή του Αμα-ζονίου, ωστόσο εξίσου αρνητικές συ-νέπειες μπορεί να επιφέρουν και ταέργα που γίνονται στο όνομα της «βιω-σιμότητας», όπως τα υδροηλεκτρικάφράγματα που κατασκευάστηκαν σεόλη τη Βραζιλία. Το Μπέλο Μόντε, γιαπαράδειγμα, το τέταρτο σε μέγεθοςφράγμα στον κόσμο, χτίζεται κατάμήκος του νοτίου παραποτάμου τουΑμαζονίου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα

την εισροή δεκάδων χιλιάδων εργαζο-μένων, διαρρηγνύοντας περαιτέρω τιςσχέσεις των τοπικών κοινωνιών. Η επί-πτωση στο οικοσύστημα ολόκληρουτου υδρολογικού λεκανοπεδίου θαείναι μνημειώδης.

Οι διαδηλώσεις ενάντια στη δημι-ουργία του φράγματος απέτυχαν,καθώς η κυβέρνηση της Βραζιλίαςείναι επικεντρωμένη σε αυτό το έργοανάπτυξης, όπως το κατονομάζει, υπότη ρητορική της «πράσινης οικονο-μίας». Άλλωστε, οι ιθαγενείς αποτε-λούν ένα μικρό κομμάτι του εκλογικούσώματος και η φωνή τους ελάχισταεπικρατεί στην εθνική πολιτική σκηνή.

Οι εταιρείες στο στόχαστρο

Οι διαμαρτυρίες ενάντια στις διε-θνείς ιδιωτικές εταιρείες μπορούν ναγίνουν πιο αποτελεσματικές, καθώς ηδημόσια εικόνα των διευθυντών τωνσυγκεκριμένων εταιρειών είναι κακή,κάτι που μπορεί να επηρεάσει τακέρδη τους.

Η επί είκοσι χρόνια νομική διαμάχηανάμεσα στους αυτόχθονες πληθυ-σμούς του Ισημερινού και τον ενεργει-ακό κολοσσό Σεβρόν, οδήγησε στηδιάκριση του τελευταίου με το βραβείοΝτροπιαστικής Εταιρικής Συμπεριφο-ράς, από τους διαδηλωτές στη συνάν-τηση του Παγκόσμιου ΟικονομικούΦόρουμ στο Νταβός, νωρίτερα αυτό τοέτος. Ωστόσο, τέτοιου είδους δράσειςελάχιστα επηρεάζουν. Αντίθετα, όποτεσυνασπίστηκαν οι ιθαγενείς με τις προ-οδευτικές και κοινωνικά προσανατολι-σμένες ΜΚΟ και τους ακτιβιστές, ανά-μεσά τους και οι πανεπιστημιακοί,τότε οι οποιεσδήποτε ενέργειες στέ-φθηκαν από επιτυχία.

Οι ιθαγενείς του Αμαζονίου, με την

πάροδο των αιώνων, προσαρμόστηκανστο πώς πρέπει να οργανώνονται καινα συνδιαλέγονται χρησιμοποιώνταςτη «γλώσσα της εξουσίας». Αποτελούνπλέον ένα βασικό κομμάτι του παγκο-σμίου κινήματος των ιθαγενών πληθυ-σμών, το οποίο έχει δεσμούς με ένα συ-νεχώς αυξανόμενο αριθμό ακτιβιστών,εξειδικευμένων στο διεθνές δίκαιο,στην παραγωγή ντοκιμαντέρ ή ακόμακαι στην ανθρωπολογία, οι οποίοι είναιπρόθυμοι να τους συνδράμουν.

Σε μικρότερη κλίμακα, τοπικές κοι-νότητες εμπλέκονται συχνά με διά-φορα έργα, τα οποία προτείνονται απόξένους, συμπεριλαμβανομένων και συ-νεργασιών που προτείνονται από εξο-ρυκτικές βιομηχανίες. Ωστόσο, πολύσύντομα μετανιώνουν γι’ αυτές τις «συ-νεργασίες». Οι ιθαγενείς αντιλαμβά-νονται πως η επιθυμία τους για δίκαιεςσυναλλαγές δεν είναι συμβατή με τιςβλέψεις των συνομιλητών τους, είτεαυτοί είναι υλοτόμοι, ανθρακωρύχοι,είτε άνθρωποι που θέλουν να μελετή-σουν την παραδοσιακή τέχνη και μου-σική τους ή επιθυμούν να αποκτήσουνοικολογική γνώση της περιοχής.

Επομένως, θα λέγαμε, οι συγκρού-σεις που προκύπτουν μερικές φορέςανάμεσα στους αυτόχθονες πληθυ-σμούς και τους ξένους, οι οποίοι επι-θυμούν την εξόρυξη φυσικών πόρων,δεν είναι συγκρούσεις υλικών συμφε-ρόντων, δομημένες στην ανισορροπίατων εξουσιών, αλλά κυρίως αντιπαρά-θεση διαφορετικών κοσμοθεωριών,όπως συνηθίζουν να τις αποκαλούν οιΑφρο-Κολομβιανοί.

Οι ιθαγενείς έχουν κάνει τεράστιεςπροσπάθειες να γεφυρώσουν το χάσμαανάμεσα στους ίδιους και τους υπολοί-πους που ζουν στον καπιταλιστικόκόσμο. Εναπόκειται πια στους απέ-ναντι «συνομιλητές», συμπεριλαμβα-νομένων και των μετά-αποικιακώνκρατών και διακρατικών οργανώσεων,να κάνουν κι αυτοί την αντίστοιχη προ-σπάθεια.

*Ο Μαρκ Μπράιτμαν είναι λέκτοραςΑνθρωπολογίας στο UCL. Το κεί-μενο δημοσιεύτηκε στον ιστότοποtheconversation.com.

Μετάφραση: Θέα Μανούρα

ΚΟΣΜΟΥOCCUPY ΑΜΑΖΟΝΙΑ

Όταν οι ιθαγενείς παίρνουντην κατάσταση στα χέρια τους “Οι ιθαγενείς έχουν

κάνει τεράστιεςπροσπάθειες ναγεφυρώσουν το χάσμαανάμεσα στους ίδιουςκαι τους υπολοίπουςπου ζουν στονκαπιταλιστικό κόσμο.Εναπόκειται πια στουςαπέναντι “συνομιλητές”να κάνουν κι αυτοί τηναντίστοιχη προσπάθεια.

Ηνωμένο Βασίλειο: Αντίστροφη μέτρησηγια τις εκλογέςΑξίζει να θυμόμαστε ότι οι Συντηρητικοί έχουν υποσχεθείτην διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με την ΕΕ, εάνβρίσκονται στην επόμενη κυβέρνηση. σελ. 23

Ιθαγενείς διαδηλώνουν ενάντια στη δημιουργία του φράγματος Μπέλο Μόντεεμποδίζοντας τις εργασίες κατασκευής.

Page 20: Σαββατο 11 4 2015

2200 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Μετά τη Λωζάνη τι; Οι σχοινοβασίες της πυρηνικής διπλωματίας

«Σήμερα είναι μια μεγάλημέρα», έγραψε στο τουίτερ οαμερικανός υπουργός Εξω-

τερικών Τζόν Κέρυ στις 2 Απριλίου,την ημέρα δηλαδή που υπογράφηκεστη Λωζάνη, μετά από μαραθώνιες συ-νομιλίες, η συμφωνία- πλαίσιο μεταξύτου Ιράν από τη μία και των ΗΠΑ, Γερ-μανίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Βρετανίας,Ρωσίας, Κίνας-των μεγαλύτερων πυρη-νικών δυνάμεων δηλαδή- από τηνάλλη, με περιεχόμενο τον περιορισμότου πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.Εκτός των εκπροσώπων των κυβερνή-σεων των 8 χωρών, παρούσα ήταν και ηεκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικήςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης ΦεντερίκαΜοντερίνι, σηματοδοτώντας έτσι τηνεπιθυμία των ηγετικών κύκλων της ΕΕνα μετέχουν ενεργά στη διαμόρφωσητων παγκόσμιων γεωπολιτικών ισορ-ροπιών, αναβαθμίζοντας το ρόλο τουευρωπαϊκού πόλου σε κάτι περισσό-τερο φιλόδοξο από σιωπηλό εταίρο τηςαμερικανικής πολιτικής.

Κάτω από αυτό το πρίσμα, αποκτάιδιαίτερο ενδιαφέρον η δήλωση τουγάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ,πως η Γαλλία θα μεριμνήσει για μίαπραγματικά αξιόπιστη συμφωνία, ώστενα αποτραπεί κάθε πιθανότητα να απο-κτήσει το Ιράν πυρηνικό οπλοστάσιο.

Τα σημεία συμφωνίας

Τα σημεία στα οποία συμφώνησαν οιδύο πλευρές περιλαμβάνουν τη δυνα-τότητα του Ιράν να συνεχίσει τις διαδι-κασίες εμπλουτισμού ουρανίου μόνοστις εγκαταστάσεις της Νατάνζ και ναθέσει εκτός λειτουργίας τις εγκατα-στάσεις στη Φορντό, ενώ για τα επό-μενα 15 χρόνια θα εμπλουτίζεται μόνοτο 3,6% του ουρανίου που διαθέτει ηχώρα. Επιπλέον, για την επόμενη δε-καετία, το Ιράν μπορεί να κατέχει μόνο300 kg από το ήδη υπάρχον χαμηλούεμπλουτισμού ουράνιο που σήμερα δια-θέτει. Όσες συσκευές φυγοκέντρησηςδεν χρησιμοποιούνται πλέον, θα τε-θούν υπό την επιτήρηση της ∆ιεθνούςΥπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας και θαμπορούν να χρησιμεύσουν μόνο ωςπηγή ανταλλακτικών για αυτές που πα-ραμένουν σε λειτουργία.

Αν οι όροι αυτοί τηρηθούν πιστά,τότε το Ιράν μπορεί να προσβλέπει σεάρση των κυρώσεων από την πλευράτης ∆ύσης, ενώ σε αντίθετη περίπτωσηοι κυρώσεις θα τεθούν και πάλι σε

ισχύ. Ωστόσο, δεν πρόκειται για μία αυ-τόματη διαδικασία «απελευθέρωσης»της κυβέρνησης Ροχανί από τον πολύ-χρονο πολιτικό στραγγαλισμό, εφόσονδεν τίθενται καν στη συζήτηση οι υπάρ-χουσες κυρώσεις λόγω των κατηγο-ριών για τρομοκρατία, παραβίαση αν-θρωπίνων δικαιωμάτων και χρήση βα-λιστικών πυραύλων, κυρώσεις που πι-θανότατα θα παραμείνουν και μετά τηντελική συμφωνία που επιδιώκεται ναυπογραφεί μέχρι τις 30 Ιουνίου.

Το στοίχημα του Ομπάμα

Ο Μπαράκ Ομπάμα έχει επομένωςμπροστά του διάστημα τριών περίπουμηνών για να πείσει τους ψηφοφόρουςτης χώρας του για την επιτυχία, αλλάκαι το σωστό των χειρισμών του. Καιμπορεί ο ίδιος να δηλώνει πως επε-τεύχθη μία ιστορική πυρηνική συμφω-νία με το Ιράν, αποφασιστική για τηνασφάλεια στον πλανήτη, δε μπορεί νααγνοήσει όμως το γεγονός ότι η στάσητης κυβέρνησης του απέναντι σε μιαχώρα απολύτως δαιμονοποιημένη γιατην ευρεία πλειοψηφία των αμερικα-νών, θα μπορούσε να είναι ένα από τακομβικά σημεία που θα κρίνουν το νι-κητή των επόμενων εκλογών το 2016.

Η συντριπτική πλειοψηφία των ψη-φοφόρων των ∆ημοκρατικών (50%)βλέπει θετικά τη συμφωνία πλαίσιο,έναντι 10% που την απορρίπτουν, ενώη κατ αρχήν θετική κατάληξη των δια-πραγματεύσεων φαίνεται να αποτελείθρυαλλίδα για τους Ρεπουμπλικανούς

αφού 31% των ψηφοφόρων του δηλώ-νουν θετικοί. Ο αμερικανός πρόεδροςπρέπει όμως να αποσπάσει τη συναί-νεση του Κογκρέσου, το οποίο βρίσκε-ται υπό τον έλεγχο των Ρεπουμπλικα-νών και για το λόγο αυτό επιδιώκει τηνευρύτερη δυνατή υποστήριξη. Με δε-δομένη την πάγια στάση της πλειοψη-φίας του κοινωνικού σώματος υπέρ τηςσκληρής γραμμής απέναντι στο Ιράν, οΛευκός Οίκος σπεύδει να κατευνάσειτυχόν ανησυχίες, τονίζοντας πως ηάρση των κυρώσεων θα γίνεται στα-διακά, αρχίζοντας μετά τις 30 Ιουνίου-αν υπογραφεί η τελική συμφωνία- καιμόνο μετά από συχνούς ενδελεχείςελέγχους ως προς την τήρηση τωνόρων της.

Οι όροι του Ροχανί

Σε αυτή την προσπάθειά του δεν βοη-θάει βέβαια η στάση του ιρανού προ-έδρου: ο Χασάν Ροχανί δήλωσε τηνΠέμπτη σε δημόσια ομιλία του, η οποίαμεταδόθηκε τηλεοπτικά, πως από τηνπλευρά της κυβέρνησής του, η συμφω-νία θα ισχύσει μόνο αν αρθούν όλες οικυρώσεις εναντίον της χώρας του. Καιόχι μόνο! Επιβεβαιώνοντας την επι-λογή πολιτικής συμμαχίας με τους σιί-τες Χούτι της Υεμένης, ο Ροχανί θεωρείπροαπαιτούμενο για την αποδοχή τωνσυμφωνηθέντων, το τέλος των αεροπο-ρικών επιδρομών της Σαουδικής Αρα-βίας και των συμμάχων της χωρών τουΚόλπου κατά των σιιτικών θέσεων, επι-δρομές που συνεχίζονται με δριμύτητα

τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ενώ στή-ριξε την επιτακτική ανάγκη λύσης τουπροβλήματος της Υεμένης μέσω διαλό-γου και διαπραγματεύσεων μεταξύόλων των αντιμαχόμενων πλευρών, νο-μιμοποιώντας έτσι και τους σιίτες πο-λιτοφύλακες ως ισότιμους συνομιλη-τές.

Την ίδια στιγμή, δηλητηριώδη βέληεξακοντίζονται και από την πλευρά πα-ραδοσιακών συμμάχων της αμερικανι-κής πολιτικής στην περιοχή: ενισχυμέ-νος μετά την άνετη επικράτησή τουστις πρόσφατες εκλογές, ο ΜπένζαμινΝετανιάχου υπενθυμίζει σε πολύ υψη-λούς τόνους (προς τέρψη της ισραηλι-νής δεξιάς που αποτελεί το προνο-μιακό του ακροατήριο) όσα δήλωνεήδη από τον Φεβρουάριο, όταν γίνον-ταν οι διερευνητικές επαφές για τη συ-νάντηση της Λωζάνης: ότι θα κάνει ότιείναι δυνατόν για να μην υπάρξει καμίασυμφωνία με τους «ισλαμιστές τρομο-κράτες». Θέση από την οποία δεν φαί-νεται να τον μετακινεί ούτε η κατευνα-στική δήλωση του αμερικανού προ-έδρου, πως οι ΗΠΑ δε θα συναινούσανποτέ σε καμμία ενέργεια η οποία θαέθετε σε κίνδυνο το Ισραήλ. Είναι φα-νερό ότι η εντεινόμενη κρίση στις σχέ-σεις Ομπάμα -Νετανιάχου προσθέτειένα ακόμη παραμορφωτικό κάτοπτροστην ήδη θολή εικόνα των ισορροπιώντης Μέσης Ανατολής.

Ένα πρώτο βήμα

Μπορούμε, λοιπόν, να αναφερόμα-στε στη συμφωνία της Λωζάνης ως κα-θοριστικής για την αλλαγή των σχέ-σεων μεταξύ του Ιράν και των πυρηνι-κών του αντιπάλων; Παρακινδυνευ-μένο να προεξοφληθεί κάτι τέτοιο,οπωσδήποτε όμως είναι ένα βήμα τοοποίο δέκα χρόνια πριν, όταν ξεκινού-σαν οι πρώτες δειλές διαπραγματευτι-κές προσεγγίσεις, φαινόταν μη ρεαλι-στικό. Ποια θα είναι η σημασίας της θαεξαρτηθεί από πολλούς απρόβλεπτουςπαράγοντες και τις συνεχείς αλλαγέςδυναμικής σε μία περιοχή του κόσμουπου μοιάζει όλο και περισσότερο με κι-νούμενη άμμο. Στο μεταξύ, πολλά θακριθούν από τις ουσιαστικές επιθυ-μίες,τις επιλογές και τις κινήσεις τωναμερικανών αξιωματούχων. Γιατί τε-λικά είναι αδύνατο να υπηρετείς με επι-τυχία δύο διαφορετικούς ρόλους - καιτου παγκόσμιου χωροφύλακα και τουσοφού ειρηνοποιού. Πλέον,οι καιροίδεν ευνοούν τις μεταμφιέσεις...

Όλγα Αθανίτη

Ποια θα είναι η σημασίαςτης θα εξαρτηθεί απόπολλούς απρόβλεπτουςπαράγοντες και τις συ-νεχείς αλλαγές δυναμι-κής σε μία περιοχή τουκόσμου που μοιάζει όλοκαι περισσότερο με κι-νούμενη άμμο. Στο με-ταξύ, πολλά θα κριθούναπό τις ουσιαστικές επι-θυμίες,τις επιλογές καιτις κινήσεις των αμερι-κανών αξιωματούχων.

Page 21: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 2211∆ΙΕΘΝΗ

Σπάνια επίσκεψη ηγέτη της ΕΕστο Κρεμλίνο έχει προκαλέσειτόση αγωνία στις Βρυξέλλες όσο

αυτή του Αλέξη Τσίπρα την Τρίτη, καιτέτοιες αντιδράσεις στα μίντια. Ακόμακαι οι πιο σοβαρές εφημερίδες επεσή-μαναν την «παγίδα» που θα συνιστούσεμια συμμαχία της Ελλάδας με τηΜόσχα. Γιατί μια Ελλάδα φιλικά προ-σκείμενη στη Μόσχα «θα μπορούσε ναπαραλύσει την ικανότητα του ΝΑΤΟ νααντιδράσει στην επιθετικότητά της»,υποστήριξε ο Ζ. Μπρεζίνσκι, 89 χρό-νων σήμερα, πολλές δεκαετίες σύμ-βουλος, για ζητήματα στρατηγικής τουΛευκού Οίκου, ενώ ο βαυαρός Μάρ-κους Σέντερ, υπουργός Οικονομικών,ζήτησε από την Ελλάδα «να ξεκαθαρί-σει σε ποιο στρατόπεδο ανήκει».Ακόμα, αναφέρουμε ανάμεσα στις πολ-λές δηλώσεις, και την αντίδραση τουπροέδρου του ευρωκοινοβουλίου, σο-σιαλδημοκράτη Μάρτιν Σουλτς, πουχαρακτήρισε «απαράδεκτη», μια προ-σέγγιση μεταξύ Αθήνας και Μόσχας.Τη στιγμή μάλιστα που έγκαιρα ο πρω-θυπουργός της Ελλάδας είχε ξεκαθαρί-σει προς τον πολωνό πρόεδρο του Ευ-ρωπαϊκού Συμβουλίου ΝτόναλντΤουσκ και την υπεύθυνη των εξωτερι-κών υποθέσεων στην Κομισιόν Φεντε-ρίκα Μογκενίνι ότι «δεν είμαστε σύμ-φωνοι με ποινές κατά της Ρωσίας,αλλά υπέρ μιας αρχιτεκτονικής για τηνασφάλεια, που θα περιλαμβάνει και τηΡωσία». Οι αντιδράσεις των Ευρω-παίων στο ταξίδι του κ. Τσίπρα στηΜόσχα «δείχνουν, κυρίως, τις αυταπά-τες τις οποίες έτρεφαν μετά τις εκλο-γές της 25ης Ιανουαρίου στην Ελλάδαοι ευρωπαίοι ηγέτες», αναφέρει στη«Λα Τριμπιούν» ο Ρομαρί Γκοντέ.

Οι στόχοι του Γιούρογκρουπ

Πέντε εβδομάδες μετά τη συμφωνίαπου επιτεύχθηκε μετά από αρκετέςπροσπάθειες στις 20 Φεβρουαρίου στοΓιούρογκρουπ, αποκαλύπτεται πλήρωςο πολιτικός στόχος των Ευρωπαίων γιατην αντιμετώπιση της νεοεκλεγμένηςελληνικής κυβέρνησης. Με αυτή τησυμφωνία δεν επεδίωκαν με καλήπίστη να καταλήξουν σε μια συμφωνία-λύση, αλλά να χρησιμοποιήσουν σανμέσο πίεσης κατά της Ελλάδας, απορ-ρίπτοντας με περιφρόνηση τις λίστεςμε τις μεταρρυθμίσεις που παρουσίαζεη Αθήνα (αυτό έγινε και στο τελευταίοΓιουρογουόρκινγκ Γκρούπ.

Οι Βρυξέλλες προσδοκούσαν ότι μετη χρονοτριβή θα χειροτερεύσει η οι-κονομική και κοινωνική κατάστασητης Ελλάδας. Θα διαμορφωνόταν ένατέτοιο περιβάλλον, που θα τους επέ-τρεπε να επιβάλουν τους όρους τουςχωρίς αντίσταση της ελληνικής κυβέρ-νησης και του Αλέξη Τσίπρα.

Την εβδομάδα που πέρασε οι «Φαϊ-νάνσιαλ Τάιμς» αποκάλυψαν, σύμ-φωνα με τη μαρτυρία ενός «αξιωμα-τούχου» της ευρωζώνης, ένα μέρος τουπαιχνιδιού των Βρυξελλών, καλώνταςτον Αλέξη Τσίπρα να «γίνει πρωθυ-πουργός και να πάψει πια να είναι ηγέ-της του ΣΥΡΙΖΑ». Η πηγή της εφημερί-δας αποκαλύπτει ότι: πρόκειται γιαένα σχέδιο εξαναγκασμού του ΑλέξηΤσίπρα να διαχωρίσει τη θέση του απότην «αριστερή πτέρυγα του κόμματόςτου» για να συμμαχήσει με το ΠΑΣΟΚκαι το Ποτάμι, που είναι πολύ αποδε-

κτό στο Μπερλάιμοντ, όπου διαμένουνοι υπάλληλοι της Κομισιόν στις Βρυ-ξέλλες. Με μια τέτοια συμμαχία ήτανβέβαιο ότι θα μπορούσαν να περάσουνοι μεταρρυθμίσεις που επιθυμούν οιΕυρωπαίοι. Μεταρρυθμίσεις στιςοποίες συμπεριλαμβάνονται και ταμέτρα για την αγορά εργασίας και τιςσυντάξεις. Με λίγα λόγια, η ΕΕ επιχει-ρεί να αναπαραγάγει το πραξικόπηματου Νοεμβρίου του 2011, όταν ο Γ. Πα-πανδρέου «αποβιβάστηκε», όπως ήτανη επιθυμία των τροϊκανών, για να ανα-λάβει μια «τεχνική» κυβέρνηση μεπρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο…

Η αυταπάτη ότι ο ΣΥΡΙΖΑμπορεί να γίνει ΠΑΣΟΚ

Η αυταπάτη αυτή οφείλεται στο γε-γονός ότι «έχουν διαβάσει λάθος τηνκατάσταση στην Ελλάδα. Ο ΑλέξηςΤσίπρας δεν διατρέχει τον κίνδυνο ναδει μια αριστερή αντιπολίτευση έξωαπό τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή έχει σταματήσεινα υπάρχει από το 2009. Πρόκειται γιατην αριστερά που συνέβαλε στη δημι-ουργία του ενιαίου κόμματος του ΣΥ-ΡΙΖΑ, ικανού να παρουσιαστεί στον ελ-ληνικό λαό σαν μια εναλλακτική κυ-βέρνηση. Αυτή γνωρίζει ότι μπορεί νακάνει παραχωρήσεις, αλλά βλέπει μεκακό μάτι ότι μπορεί να φθάσει μέχριτη ρήξη», αναφέρει ο γάλλος δημοσιο-γράφος. Και επομένως να σχηματίσειμια κυβέρνηση όχι βέβαια με τοΠΑΣΟΚ που έχει τόσο δυσφημιστεί,αλλά με το υποκατάστατο του το Πο-τάμι. Μια τέτοια ενέργεια όμως θα ισο-δυναμούσε με πολιτική αυτοκτονία τουΣΥΡΙΖΑ.

Απίθανο μπλοκάρισμα

Η ανικανότητα των Ευρωπαίων νασυνειδητοποιήσουν αυτή την κατά-σταση στην Ελλάδα τους οδηγεί να επι-βάλουν ένα απίθανο μπλοκάρισμα, που

συνιστά μια καθαρή απειλή. Από τηνάλλη, οι Ευρωπαίοι επιδιώκουν έτσιόλο και περισσότερο να καλλιεργή-σουν την έξοδο της Ελλάδας από τηνευρωζώνη, κάνοντας δυνατό «ένα ατύ-χημα στη διαδρομή αυτή». Το περί-φημο grexit του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Στη Φιλανδία, που γίνονται εκλογέςσήμερα, οι συντηρητικές πολιτικές δυ-νάμεις έκαναν προεκλογικά επίδειξηαποφασιστικότητας έναντι της Ελλά-δας. Η ευρωζώνη σφίγγει τον κλοιόόλο και περισσότερο κατά της Αθήνας.Ο μύθος ότι η Κομισιόν είναι πιο ευέ-λικτη με την Ελλάδα, ανήκει στο πα-ρελθόν. Η Γαλλία και η Ιταλία λάμπουνδια της απόλυτης σιγής και απέχουν ήμάλλον δεν παίρνουν καμία πρωτοβου-λία.

Η Μόσχα ιδανικό μέσο πίεσης

Τι θα μπορούσε συνεπώς να κάνειμέσα σ’ αυτή την κατάσταση ο ΑλέξηςΤσίπρας; Θα έπρεπε κι αυτός να βρειτα εργαλεία πίεσης να προετοιμαστείγια την ενδεχόμενη «ρήξη». Μπροστάστον κίνδυνο της στάσης πληρωμώνπου προοδευτικά σπρώχνουν τη χώραοι Ευρωπαίοι. Προς την ίδια κατεύ-θυνση λειτουργεί και η απαίτηση τηςΕλλάδας για τις γερμανικές κατοχικέςεπανορθώσεις. Καθώς και η εξετα-στική επιτροπή που θα ερευνήσει τιςαιτίες για το πώς φθάσαμε στο μνημό-νιο το 2010. Τίποτα, όμως, χωρίς αμ-φιβολία δεν είναι πιο αποτελεσματικόαπό το γεωπολιτικό όπλο, υπογραμμί-ζει ο Ρομαρί Γκοντέν Αυτό το όπλοδίνει μια αποτελεσματική πολιτικήαπάντηση στις πολιτικές πιέσεις.

Η προσέγγιση με τη Ρωσία είναιπράγματι ένα ιδανικό μέσο για να πιέ-σει η Ελλάδα τους εταίρους της. Γι’αυτό ο Βλαντίμιρ Πούτιν θεωρείται οπιο μισητός από κύκλους της ΕΕ. Οιίδιοι κύκλοι υποστηρίζουν ότι «ο Αλέ-ξης Τσίπρας παίζει με τη φωτιά», γιατί

έτσι κλείνει το δρόμο για ένα ενδεχό-μενο συμβιβασμό… Ακόμα εκφράζουντο φόβο ότι ο Τσίπρας θα μπορούσε ναείναι ο «δούρειος ίππος» της Ρωσίαςμέσα στην ΕΕ κι έτσι να μπλοκάρει τιςομόφωνες πολιτικές πρωτοβουλίεςκατά της Μόσχας. Τέλος, με τη λογικήαυτή οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να είναιέτοιμοι να αναλάβουν το κόστος μιαςπολιτικής που επιμένουν να επιβάλουνμε τις μεταρρυθμίσεις: στην αγορά ερ-γασίας και στο ασφαλιστικό.

Αυτό που επιχειρεί να πετύχει με τοταξίδι του στη Μόσχα, είναι να μετα-τρέψει την αδυναμία του, δηλαδή τηναπομόνωσή του και την άσχημη οικο-νομική κατάσταση της χώρας του, σεδύναμη.

Μια προσέγγιση και όχι συμμαχία

Συνεπώς, έχουν συμφέρον όλοι απόμια συνεννόηση με τον Βλαντίμιρ Πού-τιν. Τόσο μάλλον που αυτή η προσέγ-γιση παρουσιάζει πολλά πλεονεκτή-ματα. Πρώτον, φαίνεται πως θα περι-λαμβάνει μια μεγάλη οικονομική βοή-θεια, με την άρση του εμπάργκο τωναγροτικών προϊόντων και τις επενδύ-σεις. ∆εύτερον, η ανίχνευση για μιαβοήθεια σε περίπτωση που η ρήξη κα-ταστεί αναπόφευκτη, είτε στην περί-πτωση που η Ελλάδα θα έχει μιαανάγκη να αποπληρώσει το ∆ΝΤ καιτην ΕΚΤ.

Η πολιτική τού Αλέξη Τσίπρα είναιπολύ ισορροπημένη. Από τη μια, επι-χειρεί ακόμα μια έντιμη συμβιβαστικήλύση στους κόλπους της ευρωζώνης,οι συζητήσεις δεν έχουν διακοπεί. Απότην άλλη, η ελληνική κυβέρνηση επι-χειρεί επίσης να προσεγγίσει τις ΗΠΑκαι γι’ αυτό η Αθήνα φροντίζει να απο-πληρώνει το ∆ΝΤ. Ο Αλέξης Τσίπραςδεν αμφισβητεί σε καμία περίπτωσητην τοποθέτηση της χώρας του στη«∆ύση».

Η οργή των Ευρωπαίωνεξηγείται από την αποτυχίατης στρατηγικής τους

Η οργή των Ευρωπαίων δείχνει κυ-ρίως το αίσθημα αποτυχίας της στρα-τηγικής τους: με τη «θηλιά στο λαιμό».Με το ταξίδι του στη Μόσχα ο ΑλέξηςΤσίπρας στέλνει ένα μήνυμα προς τουςσυμμάχους να αποφασίσουν για τηλίστα των μεταρρυθμίσεων που έχειστείλει η κυβέρνηση στο Γιούρογ-κρουπ. Τους θέτει επίσης το ερώτημααν θα επιμείνουν στην ιδεολογική τουςθέση και θα διακινδυνεύσουν μια με-γάλη γεωπολιτική κρίση με φόντο αυτήτης Ουκρανίας. Οι Ευρωπαίοι πι-στεύουν ότι η δύναμή τους έναντι τηςμικρής Ελλάδας είναι ακαταμάχητη.Όμως φαίνονται πολύ στατικοί μπρο-στά στην πράγματι καλή στρατηγικήτου Αλέξη Τσίπρα.

«Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας γιαένα διάστημα υποτιμήθηκε από τονξένο Τύπο, απέδειξε όμως, ότι με τηστρατηγική του μπορεί να παίξει σεπρώτο πλάνο. Είναι ένας από τους λί-γους ευρωπαίους ηγέτες που σήκωσετο κεφάλι του και να αντιμετωπίσει τηνΆνγκελα Μέρκελ καταλήγει ο γάλλοςαναλυτής.

Μ. Κοβάνης

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΟΥΤΙΝ - ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΟ ΚΡΕΜΛΙΝΟ

Η αποτυχία της στρατηγικήςμε τη «θηλιά στο λαιμό»

Η οργή των Ευρωπαίων δείχνει κυρίως το αί-σθημα αποτυχίας της στρατηγικής τους: με τη“θηλιά στο λαιμό”. Με το ταξίδι του στη Μόσχα οΑλέξης Τσίπρας στέλνει ένα μήνυμα προς τουςσυμμάχους να αποφασίσουν για τη λίστα των με-ταρρυθμίσεων που έχει στείλει η κυβέρνηση στοΓιούρογκρουπ.

Page 22: Σαββατο 11 4 2015

2222 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

www.smhric.org

Ενά ντιαστο ερ γο στά σιο

Ένας νε κρός, πε ρισ σό -τε ροι α πό 100 τραυ μα -

τίες και 50 δια δη λω τές πουσυ νε λή φθη καν και α γνοού -νται, ή ταν το α πο τέ λε σμα τηςε πί θε σης που ε ξα πέ λυ σε τηνΚυ ρια κή η μογ γο λι κή α στυ νο -μία ε να ντίον χι λιά δων αν -θρώ πων, που δια μαρ τύ ρο ντανγια να μη γί νει έ να χη μι κό ερ -γο στά σιο στην αυ τό νο μη ΈσωΜογ γο λία. Το ερ γο στά σιο θαμο λύ νει τε ρά στιες γεωρ γι κέςε κτά σεις με το ξι κά α πό βλη τακαι τους τε λευ ταίους μή νεςέ χει δη μιουρ γη θεί στην πε -ριο χή έ να με γά λο κί νη μα α -ντί στα σης που έ χει συ γκρου -στεί ά γρια με τις δυ νά μειςκα τα στο λής και πα ρα κρα τι -κούς κύ κλους.

www.grupodeestudoscomu-nica.blogspot.com

Απερ γίαστα Mc Donald’s

Με στό χο να α κου στεί ηφω νή τους ε νά ντια στην

ά γρια εκ με τάλ λευ ση των McDonald’s, ερ γα ζό με νοι της ε -ται ρείας σε πε ρισ σό τε ρες α -πό 200 πό λεις 35 χω ρών ε -τοι μά ζο νται να κα τέ βουν τηνΤε τάρ τη σε μια πα γκό σμια α -περ γία. Να ση μειω θεί ό τι, πα -ρό λο που η ε ται ρεία έ χει χα -ρα κτη ρί σει την α περ γία ως έ -να γε γο νός α σή μα ντο πουπρο σπα θεί μό νο να προ σελ κύ -σει την προ σο χή των ΜΜΕ, οικι νη το ποιή σεις των τε λευ -ταίων ε τών εί χαν ως α πο τέ -λε σμα τη μείω ση των πω λή -σεων της κα τά 4%.

www.maya.com.bd

Αλλη λεγ γύηα πέ να ντιστην πα τριαρ χία

∆ε κά δες χι λιά δες γυ -ναί κες έ χουν χρη σι μο -

ποιή σει σε λί γες μό λις ε βδο -μά δες την τη λε φω νι κή πλατ -φόρ μα Maya στο Μπα γκλα -ντές, στην ο ποία μπο ρούν ε -λεύ θε ρα να στέλ νουν ε ρω τή -μα τα με το κι νη τό τους και ναπαίρ νουν ά με σες α πα ντή σεις.Η πρω το βου λία ξε κί νη σε α πόδιά φο ρες φε μι νι στι κές ορ γα -νώ σεις με στό χο την εν δυ νά -μω ση των γυ ναι κών, σε μιαχώ ρα που η πα τριαρ χία δη -μιουρ γεί ποι κί λους α πο κλει -σμούς, 600.000 γυ ναί κες πε -θαί νουν κά θε χρό νο α πό ε πι -πλο κές που σχε τί ζο νται μετην ε γκυ μο σύ νη, ε νώ το 66%των κο ρι τσιών πα ντρεύο νταιπριν τα 18 χρό νια.

∆η μή τρης Γκι βί σης[email protected]

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Η ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ «ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΝΕΤΑΙ»

Από την καταστολήστην απο-αστυνόμευσηΤου Γιάννη-Ορέστη Παπαδημητρίου

«Μην τρέχεις στο δρόμο» λέει μία απ’τις πρώτες συμβουλές που δίνουν οινεοϋορκέζοι στους επισκέπτες, «ηαστυνομία μπορεί να σε πυροβολή-σει». Ως φράση, αποτελεί ιδανικόδείγμα της εξουσίας που έχει απο-κτήσει τις τελευταίες δεκαετίες τοNYPD, η αστυνομική αρχή της «Γκό-θαμ Σίτι», εκχωρημένη από παρελ-θοντικούς δημάρχους στην αρμοδιό-τητα των οποίων ανήκει ο διορισμόςτου αστυνομικού διοικητή. Τα τανκςτου Εντ Κοχ ενάντια στους άστεγουςακολούθησε το πρότυπο αστυνομικόκράτος του Τζουλιάνι. Από εκεί, ο δι-σεκατομμυριούχος Μάικλ Μπλούμ-περγκ που τον διαδέχθηκε, ανέλαβενα «γυαλίσει» την αστυνομοκρατού-μενη μητρόπολη της ανατολικήςακτής, με τα συμφέροντα των μεσιτι-κών επιχειρήσεων να υποβαθμίζουντη ζωή των κατώτερων στρωμάτωνκαι τις καταγγελίες για την αστυνο-μική αυθαιρεσία να σκουπίζονταιπροκλητικά κάτω απ’ το χαλάκι.

Ονέος δημοκρατικός δήμαρχοςΜπιλ ντε Μπλάζιο, όμως, φάνηκενα σπάει το σερί και εκλέχθηκε

με ριζικά διαφορετική ατζέντα. Οι θέσειςτου ενάντια στην οικονομική ανισότητακαι τη διάλυση της πρόνοιας, επέτρεψανστα συντηρητικά ΜΜΕ να τον πολεμή-σουν ως «κομμουνιστή». Οι προεκλογι-κές του δεσμεύσεις για τον περιορισμότης ασυδοσίας του real estate και τη φι-λελευθεροποίηση της καθημερινής ζωής(όπως π.χ., με τη μερική άρση της απα-γόρευσης κατανάλωσης αλκοόλ σε δημό-σιο χώρο), έκαναν έναν αντιδήμαρχο τουΜπλούμπεργκ να δηλώσει «αν θέλετε τηΝέα Υόρκη του ’60 και του ’70, αυτόςείναι ο άνθρωπός σας». Ακόμα και στοζήτημα της αστυνομικής αυθαιρεσίας, οντε Μπλάζιο είχε υποσχεθεί ριζικέςτομές με σαφή αναφορά στον περιορισμότης πρακτικής stop-and-frisk, των αστυ-νομικών ελέγχων που εφάρμοσαν οι προ-κάτοχοί του.

Μία συγκεκριμένη υπόσχεση, όμως,διαψεύστηκε απ’ τις πρώτες ημέρες,όταν ο νέος δήμαρχος επανέφερε στηθέση του τον πρώην αστυνομικό διοικητήτου Τζουλιάνι, Μπιλ Μπράτον. Ο Μπρά-τον επέβαλε χωρίς καθυστερήσεις τοαγαπημένο του δόγμα της broken win-dow policy, ένα μοντέλο αστυνόμευσηςπου διαμόρφωσε το καθεστώς Τζουλιάνι,σύμφωνα με το οποίο η παραβατικότηταπρέπει να χτυπιέται στις κατώτερες εκ-φάνσεις της προκειμένου να περιοριστείτο οργανωμένο έγκλημα.

Οι ζωές των μαύρωνέχουν σημασία

Τα αποτελέσματα αυτής της εφαρμο-γής στην εποχή του ντε Μπλάζιο, κυμαί-νονται από τη λάιτ παραφρένεια τωνπροστίμων σε τουρίστες που δεν αποβι-βάζονταν στους τερματικούς του μετρό,προκειμένου να δουν τους εγκαταλελειμ-μένους σταθμούς (τυπικά αξιοθέατα τηςΝέας Υόρκης), μέχρι πιο σκοτεινές πτυ-χές, όπως το στραγγαλισμό του ΈρικΓκάρνερ και το βασανισμό μιας μεσήλι-

κης μαύρης γυναίκας στο Μπράουνσβιλ,η οποία έχοντας μόλις βγει από το μπά-νιο, σύρθηκε χωρίς ρούχα έξω από τοδιαμέρισμα της, προτού αποδειχθεί ότιδεν έχει καμία σχέση με την υπόθεση πουερευνούσαν οι εισβολείς αστυνομικοί.

Οι δολοφονίες των εφήβων ΜάικλΜπράουν και Αντόνιο Μάρτιν στο Μι-ζούρι, αλλά και του Γκάρνερ στη ΝέαΥόρκη, ξεσήκωσαν μαζικές διαδηλώσειςστις ΗΠΑ. Η Τάιμς Σκουέρ, αλλά καιάλλες περιοχές, γέμισαν για εβδομάδεςαπό ανθρώπους που φώναζαν ότι «οιζωές των μαύρων έχουν σημασία». Ηαθώωση των αστυνομικών, η ακραία κα-τασταλτική δράση απέναντι στους διαδη-λωτές του Φέργκιουσον και το γενικόκλίμα ατιμωρησίας για τις δολοφονίεςμαύρων από ένστολους πυροδότησαν έναεκρηκτικό κλίμα στις ΗΠΑ.

Στις 20 ∆εκεμβρίου, σε αντίποινα για

τους Μπράουν και Γκάρνερ, ο Ισμαήλ Αμ-πντουλά Μπρίνσλεϊ, πυροβόλησε καισκότωσε δύο αστυνομικούς στο Μπεντ-Στάι. Ο ντε Μπλάζιο βρέθηκε ευθέως κα-τηγορούμενος από το σύνολο του αστυ-νομικού σώματος, καθώς πριν το περι-στατικό είχε καταγγείλει δημοσίως τιςαθωωτικές αποφάσεις του δικαστηρίουτου Μιζούρι, ενώ τους τελευταίους μήνεςοι συγκρούσεις του με τον Μπράτον είχανπολλαπλασιασθεί. Το NYPD, υπό τηνπίεση των αστυνομικών σωματείων καιλόμπι πέρασε σε μια ιδιότυπη «λευκήαπεργία», σχεδόν αποσύροντας τις αστυ-νομικές δυνάμεις από τους δρόμους. Γιακακή τους τύχη, το αποτέλεσμα ήταν ηραγδαία μείωση της εγκληματικότηταςκαι η αποσυμφόρηση των εντάσεων.

Disarm NYPD

Η εμπειρία αυτής της περιόδου «απε-λευθέρωσης» της Νέας Υόρκης, φαίνεταινα παίζει κομβικό ρόλο στη συγκρότησητου Disarm NYPD, μιας νέας πρωτοβου-λίας κατοίκων που αποσκοπεί στον αφο-πλισμό της αστυνομίας και τη δημιουρ-γία περιοχών απαλλαγμένων από την πα-ρουσία της, όπου η ευθύνη για την επί-λυση διαφωνιών θα περνάει σε σώματαδιαμεσολαβητών από κατοίκους. Τοεύρος στο οποίο αποσκοπεί η πρωτοβου-λία αποκαλύφθηκε ευθύς αμέσως απ’ τηναπόφαση να συνεργαστούν με την προ-ϋπάρχουσα πρωτοβουλία CopWatch, πουέχει αναλάβει τη συστηματική παρακο-λούθηση και καταγραφή των αυθαιρε-σιών του NYPD. Παρότι σχετικά ολιγομε-λές, το CopWatch είναι καλά οργανω-μένο, περιλαμβάνοντας μέχρι και εκπαί-δευση για τους εθελοντές CopWatchers,τη γνώση και εμπειρία των οποίων θέλεινα αξιοποιήσει το νεοσύστατο Disarm.

Πέρα από το Copwatch, η πορεία τουDisarm θα κινηθεί παράλληλα και με μίααρκετά δυναμική πρωτοβουλία για τηναπο-αστυνόμευση στην πόλη, το TakeBack the Bronx με δράση στο ομώνυμοδιαμέρισμα. Το Μπρονξ, έντονα πολυε-θνικό, αποκεντρωμένο και με μεγάλησυγκέντρωση των κατώτερων στρωμά-των, έχει αποτελέσει παράδεισο για τηφυλετική και ταξική αστυνομική αυθαι-ρεσία. Η πρωτοβουλία συστάθηκε το2011 ως απότοκο του τοπικού Occupy,με τους υποστηρικτές του να πολλαπλα-σιάζονται σταθερά και έχοντας πια απο-κτήσει δικό του κοινωνικό κέντρο. ΤοTBtB έχει ένα επιτυχημένο παρελθόν σ’αυτό που έχει θέσει ως στόχο το Disarm:η συνήθης πρακτική των ακτιβιστών τουήταν να καταλαμβάνουν γειτονιές μεισχυρή αστυνομική παρουσία, αναρτών-τας επιγραφές ενάντια στην αστυνομίακαι παροτρύνοντας τους κατοίκους ναβγουν στον «απελευθερωμένο» δρόμοόπου αξιοποιούσαν τη μικροφωνική γιανα δημοσιοποιήσουν τις εμπειρίες τουςαπό το NYPD.

Η εμπειρία των κινημάτων απο-αστυ-νόμευσης ενδέχεται να φέρει νέες αντι-λήψεις για την ασφάλεια και τις κοινό-τητες, που δεν θα αφορούν μόνο την πε-ριοχή δραστηριοποίησής τους. Άλλωστε,όπως είδαμε περίτρανα τον τελευταίοκαιρό στα καθ’ ημάς, οι κοινωνικές συ-νέπειες της καταστολής δεν είναι επίδικομόνο για τους κατοίκους των ΗΠΑ.

«Χτίστε κοινότητες, αφοπλίστε το φόβο»

Το NYPD, υ πό την πίε σητων α στυ νο μι κών σω- μα τείων και λό μπι, πέ- ρα σε σε μια ι διό τυ πη“λευ κή α περ γία” σχε δόνα πο σύ ρο ντας τις α στυ- νο μι κές δυ νά μεις α πότους δρό μους. Το α πο- τέ λε σμα ή ταν η ρα γδαίαμείω ση της ε γκλη μα τι- κό τη τας και η α πο συμ- φό ρη ση των ε ντά σεων.

Page 23: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 2233∆ΙΕΘΝΗ

Λιγότερο από ένας μήνας απομέ-νει μέχρι τις εθνικές εκλογέςτου Ηνωμένου Βασιλείου, οι

οποίες φαίνεται να είναι από τις πλέονδύσκολες και απρόβλεπτες των τελευ-ταίων χρόνων. Έπειτα από πέντε χρό-νια συγκυβέρνησης Συντηρητικών καιΦιλελεύθερων ∆ημοκρατών, η οποίασυνοδεύτηκε από μέτρα λιτότητας, αύ-ξηση πανεπιστημιακών διδάκτρων,αλλά και αύξηση της ξενοφοβίας καιτου (δεξιού) ευρωσκεπτικισμού, ηχώρα καλείται να επιλέξει την επόμενηηγεσίας της. Εδώ, απαιτείται μια μικρήπαρατήρηση: το εκλογικό σύστημα τηςχώρας όντας απολύτως πλειοψηφικόδυσκολεύει τόσο τις τυχόν εκτιμήσειςόσο και την σωστή αποτύπωση τηςβούλησης του εκλογικού σώματος.Αρκεί πιθανώς να αναφέρουμε ότιστην προηγούμενη Βουλή των Κοινο-τήτων οι Φιλελεύθεροι ∆ημοκράτεςκατείχαν το 9% των εδρών την στιγμήπου είχαν λάβει το 21% της ψήφου.Παρομοίως, σε αυτές τις εκλογές οακρο-δεξιός, ευρωσκεπτικιστής Φα-ράνζ φαίνεται πως θα καταλάβει μονο-ψήφιο αριθμό εδρών (σε σύνολο 650),παρόλο που σε όλες τις δημοσκοπή-σεις τα ποσοστά του κυμαίνονται στο15% και αναμένεται το κόμμα του ναείναι δεύτερο σε αρκετές περιφέρειες,το οποίο όμως δεν του εξασφαλίζει αν-τιπροσώπους.

Χαμένοι οι Φιλελεύθεροι∆ημοκράτες

Σε κάθε περίπτωση, οι μεγάλοι χαμέ-νοι των εκλογών φαίνεται πως θα είναιοι Φιλελεύθεροι ∆ημοκράτες. Το 2010μεγάλο κομμάτι της νεολαίας με κεν-τρο-αριστερό προσανατολισμό ψήφισετο κόμμα κυρίως λόγω της υπόσχεσήςτους να καταργήσουν τα δίδακτρα στοπανεπιστήμιο. Αντί αυτού ο κυβερνητι-

κός συνασπισμός στον οποίο συμμε-τείχαν τριπλασίασε τα δίδακτρα καιδυσκόλεψε την πρόσβαση των νέων σεμια σειρά επιδομάτων, πολιτικές πουαπομάκρυναν από τους Φιλελεύθερουςσημαντικό κομμάτι του ακροατηρίουτους. Οι Πράσινοι, οι οποίοι είναι απότα αριστερότερα «πράσινα» κόμματαστην Ευρώπη, φαίνεται να ωφελούνταιαπό αυτή την εξέλιξη, σε μια χώραόπου η κοινή γνώμη δείχνει να βρίσκε-ται στα αριστερά του πολιτικού συστή-ματος σε μια σειρά από θέματα (πχεθνικοποίηση των σιδηροδρόμων). Γιαάλλη μια φορά, το πλειοψηφικό εκλο-γικό σύστημα και η ρητορική της «χα-μένης ψήφου», ειδικά εκ μέρους τωνΕργατικών, μπορεί να δυσκολέψει ση-μαντικά τους Πράσινους, οι οποίοιπάντως έχουν αρχίσει να εδραιώνονταισε ένα πολιτικό σύστημα που σταδιακάμεταβαίνει από τον δικομματισμό στον

πολυκομματισμό.

Οι Εργατικοίκαι ο παράγοντας... Σκωτία

Σε κάθε περίπτωση παραμένει ασα-φές ποιο θα είναι το πρώτο κόμμα. Τιςτελευταίες εβδομάδες οι Εργατικοί επι-χειρούν να διαφοροποιηθούν από τουςΣυντηρητικούς εξαγγέλλοντας μέτραγια την πάταξη της μεγάλης φοροδια-φυγής. H αιτία αυτής της αλλαγής ρη-τορικής βρίσκεται…στο Βορρά. ΤοΕθνικιστικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP),αφού ηγήθηκε της καμπάνιας υπέρ τηςανεξαρτησίας, και παρόλο που ηττή-θηκε με διαφορά 10 μονάδων, είναι σετροχιά να γίνει το μακράν μεγαλύτεροκόμμα της Σκωτίας εξαφανίζοντας ου-σιαστικά τους Εργατικούς. Σε μια απότις πλέον ενδιαφέρουσες πολιτικές κα-

ραμπόλες, οι Εργατικοί είχαν ταχθεί μεπάθος ενάντια στην ανεξαρτησία,εκτός των άλλων γιατί τα τελευταία 30χρόνια η Σκωτία είναι από τις βασικέςεκλογικές τους βάσεις. Καθώς όμωςαποφάσισαν να αναπτύξουν μια συντη-ρητική ρητορική ενάντια στην ανεξαρ-τησία, φαίνεται ότι χάνουν μεγάλοκομμάτι του ακροατηρίου τους που με-τακινείται προς το SNP- το οποίο του-λάχιστον σε επίπεδο ρητορικής αντι-μάχεται σκληρά τη λιτότητα. Παρόλοπου το τελικό αποτέλεσμα δεν έχειακόμα κριθεί, η τάση της Σκωτίας νααναπτύξει είναι σχετικώς διακριτό πο-λιτικό σύστημα είναι ενδιαφέρουσα, ει-δικά σε σχέση με το ερώτημα της ανε-ξαρτησίας.

Παρά τους σχετικά χαμηλούς τόνουςκαι την ομοιογένεια του πολιτικού συ-στήματος, αυτές οι εκλογές θα είναισημαντικές όχι μόνο για το ΗνωμένοΒασίλειο, αλλά πιθανώς για όλη τηνΕυρώπη. Αξίζει να θυμόμαστε ότι οιΣυντηρητικοί έχουν υποσχεθεί την διε-ξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά μετην ΕΕ, εάν βρίσκονται στην επόμενηκυβέρνηση. Καθώς η ΕΕ βρίσκεται σεασταθή ισορροπία τουλάχιστον από το2008, η πιθανότητα του ντόμινο δενμπορεί να αποκλείεται, και το Ηνω-μένο Βασίλειο-παραδόξως- ίσως ναείναι ο αδύναμος κρίκος.

Ντίνα Τζουβάλα

ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Αντίστροφη μέτρησηγια τις εκλογές

Οι εκλογές θα είναι ση-μαντικές όχι μόνο για τοΗνωμένο Βασίλειο, αλλάπιθανώς για όλη την Ευ-ρώπη. Αξίζει να θυμόμα-στε ότι οι Συντηρητικοίέχουν υποσχεθεί τηνδιεξαγωγή δημοψηφί-σματος σχετικά με τηνΕΕ, εάν βρίσκονται στηνεπόμενη κυβέρνηση.

Περίληψη σύστασης σωματείου∆υνάμει της υπ’ αριθ. 123/2015 διαταγής του Ειρηνοδικείου Αθηνών (τμήμα εκουσίας δικαιοδοσίας) αναγνωρίσθηκε η ίδρυση

του μη κερδοσκοπικού σωματείου με την επωνυμία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΕΛΕΓΧΟΥ (EEMΕKE), για τη διεθνή εκπροσώπηση του οποίου η επωνυμία είναι στην Αγγλική γλώσσα GREEK SOCIETY FOR THESTUDY OF CRIME AND SOCIAL CONTROL που εδρεύει στην Αθήνα και ταυτόχρονα εγκρίθηκε το από 30.01.2015 καταστατικότου σωματείου αποτελούμενο από 29 άρθρα και σκοπούς τους αναφερόμενους στο άρθρο 2 αυτού, ήτοι : 1. Σκοπός της Εταιρείαςείναι η προαγωγή της εκπαίδευσης, μάθησης, της διδασκαλίας, της έρευνας και διάδοσης της γνώσης και της θεωρίας στοντομέα των Εγκληματολογικών Επιστημών και ειδικότερα στα πεδία της Εγκληματολογίας, Σωφρονιστικής, Θυματολογίας, Αστυ-νομικής, Εγκληματολογικής Ψυχολογίας και συναφών με αυτές πεδία Αντεγκληματικής Πολιτικής και ειδικότερα του ∆ίκαιουΑνηλίκων, Σωφρονιστικού ∆ικαίου, Αστυνομικού ∆ικαίου, και επιμέρους εξειδικευμένα πεδία του Ποινικού και του ∆ημοσίου∆ικαίου. 2. Η Εταιρεία θα προάγει ειδικότερα τις σύγχρονες θεωρητικές και ερευνητικές κατευθύνσεις στα παραπάνω πεδία,οι οποίες συναρτώνται με όλο το φάσμα των Κοινωνικών Επιστήμων και την Πολιτική Οικονομία του Εγκληματικού και Ποινι-κού Φαινομένου. Αναλυτικότερα η Εταιρεία έχει ως στόχους: α) Την ανάπτυξη και διάδοση των Εγκληματολογικών Επιστημώνως Κοινωνικών Επιστημών, ειδικά στις επιστημολογικές κατευθύνσεις της Κριτικής Εγκληματολογίας, της Κοινωνικής καιΑποκαταστικής ∆ικαιοσύνης και την προαγωγή της υπόθεσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. β) Την μελέτη και έρευνα σχετικάμε τη θεωρία των Εγκληματολογικών Επιστημών και με τα προβλήματα που άπτονται του εγκληματικού φαινομένου και της αν-τεγκληματικής πολιτικής στην Ελλάδα και διεθνώς. γ) Την επεξεργασία και ανάπτυξη θεωρητικών προτύπων και μέτρων αν-τιμετώπισης του εγκλήματος και λειτουργίας του ποινικοκατασταλτικού συστήματος. δ) Την ανάπτυξη επιστημονικών συνερ-γασιών με άλλους επιστημονικούς κλάδους, με επιστημονικούς φορείς του ίδιου ή άλλων κλάδων, όπως και με εκπαιδευτικάκαι ερευνητικά ιδρύματα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με διεθνείς, ευρωπαϊκές και εθνικές Αρχές, τη διασύνδεση με τηνκοινότητα, την τοπική κοινωνία, τα κοινωνικά κινήματα, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και νομικά πρόσωπα δημοσίου καιιδιωτικού δικαίου που έχουν συναφείς σκοπούς ή αναπτύσσουν πολιτικές στα πεδία ενδιαφέροντος της Εταιρείας. ε) Την επε-ξεργασία προτάσεων και προτύπων πολιτικής, όπως και μεθόδων διδασκαλίας και εκπαίδευσης φοιτητών ΑΕΙ και επαγγελμα-τιών σε θέματα σχετικά με τις Εγκληματολογικές Επιστήμες. στ) Την ανάπτυξη παρεμβάσεων που έχουν στόχο την ευαισθητο-ποίηση και ενημέρωση του πληθυσμού και την αλλαγή των δημόσιων πολιτικών. Επίσης διατάχθηκαν οι σχετικές νόμιμες δη-μοσιεύσεις και η εγγραφή του σωματείου στο δημόσιο βιβλίο σωματείων του ∆ικαστηρίου

Η πληρεξουσία δικηγόροςΓεωργία Μπογδάνου

Πε ρί λη ψητρο πο ποίη σηςκα τα στα τι κού

∆υ νά μει της υπ’ α ριθ.125/2015 δια τα γής του Ει ρη νο -δι κείου Αθη νών (τμή μα ε κου σίαςδι καιο δο σίας) ε γκρί θη καν οιτρο πο ποιή σεις στο κα τα στα τι κότου σω μα τείου με την ε πω νυ μία«ΕΛ ΛΗ ΝΙ ΚΗ Ο ΜΟ ΣΠΟ Ν∆ΙΑ ΤΑ- ΕΚ ΒΟ ΝΤΟ (ΕΛ.Ο.Τ.)». Οι δια τά -ξεις του κα τα στα τι κού που τρο- πο ποιή θη καν α φο ρούν την ε ναρ -μό νι ση - προ σαρ μο γή και συ μ-πλή ρω ση άρ θρων 6 παρ. 9, 17, 30,33 του κα τα στα τι κού ΕΛ.Ο.Τ.προς τον α θλη τι κό νό μο2725/1999 και ε πί σης τις τρο πο -ποιή σεις των άρ θρων 3 παρ. 2, 4,5, 6, 8, 9 και 10, 4 και 33 του Κα- τα στα τι κού της ΕΛ.Ο.Τ. ό πως αυ -τά α πο τυ πώ νο νται στο11.10.2014 κω δι κο ποιη μέ νο κα- τα στα τι κό.

Η πλη ρε ξου σία δι κη γό ροςΓεωρ γία Μπο γδά νου

Η Βουλή των Κοινοτήτων περιμένει τους νέους «ενοίκους».

Page 24: Σαββατο 11 4 2015

2244 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΜΝΗΜΗ

Της Μαρίας Καλλέργη

Μπροστά στη μνήμη του Χρήστουκαι μπροστά σ’ όλους εσάς τουςφίλους του, ομολογώ πως νοι-

ώθω πολύ λίγη να ανταποκριθώ σε μιατέτοια αποστολή. Αφού δεν κάνω για τέ-τοια εγώ.

Τι να πω για την παλικαριά του, για το«θάρρος» του και για τον τσαμπουκά τουκόντρα στη χούντα και μπροστά στουςβασανιστές του. Τι να πω για τη μπέσατου, την αγάπη του και την τρυφεράδατου απέναντι στους φίλους και συντρό-φους. Μου είναι δύσκολο να εκφράσω μελόγια, συναισθήματα που στέκουν μέσαμου ένα κουβάρι αγκαθερό, όπου σεκάθε σκέψη, σε κάθε θύμηση, σε κάθεαπόπειρα να αρθρώσω μια λέξη, με τρυ-πάνε, με ματώνουν και με πονάνε.

Σε κάθε απόπειρα να αρθρώσω μιαλέξη, κάτι αρχίζει μέσα μου και τρέμεισαν το δάκρυ πριν πέσει από το μάτι. Καιείναι αυτό το τρέμουλο κι αυτό το μά-τωμα, η αιτία που δέχτηκα να πω λίγαστη μνήμη του.

Στα χρόνια της χούντας

Η κορυφαία και πρώτη, θα έλεγα,δράση του Χρήστου που πρέπει να ανα-φερθεί και να καταγραφεί στις μνήμεςμας, πέρα από όλες τις άλλες, προδικτα-τορικά και μεταδικτατορικά, είναι ηδράση του κατά την περίοδο της δικτα-τορίας. Και για να καταγραφεί αυτή ηδράση του για τον ένα χρόνο παρά εννιάμέρες, που έμεινε στην παρανομία καιέδρασε, θα χρειαστεί ένα ολόκληρο βι-βλίο.

Ο Χρήστος ήταν άνθρωπος του αγώνα.Πάντα ήταν μπροστά. Τον γνώρισα σεκείνη την άνοιξη των αγώνων του εργα-τικού λαϊκού κινήματος. Σε εκείνα ταόμορφα, τα ανεπανάληπτα χρόνια πουζήσαμε μαζί μέσα από τους Λαμπράκη-δες· και είναι για όλους μας, πιστεύω,μια παρακαταθήκη πολύτιμη.

Θεωρώ τον εαυτό μου ευνοημένο πουη ζωή το έφερε έτσι να ζήσω τη νιότημου σ’ αυτήν τη μεθυστική εποχή.

Τον θυμάμαι στα Ιουλιανά (βόλευε καιτο μπόι του) ήταν ο πόλος που συγκέν-τρωνε τα πιο μαχητικά τμήματα στις κα-θημερινές συγκρούσεις με την αστυνο-μία. (Τα καρακόλια, όπως λέγαμε τότε)

Κι ύστερα, εκεί που, παραπληροφορη-μένοι, αποπροσανατολισμένοι και παρα-πλανημένοι φωνάζαμε δεν είναι εδώ Μα-δρίτη και συζητάγαμε γιατί δεν μπορείνα γίνει δικτατορία, κατά τις δύο πουβγήκαμε έξω από τη συνεδρίαση, πέσαμε

πάνω στα τανκς της χούντας!Ξαφνικά μεγαλώσαμε απότομα και

όλοι ψάχναμε τα κομμάτια μας…Στο παράνομο σπίτι που μέναμε, μόλις

ερχόταν, η πρώτη του κίνηση, μ’ ένα σου-γιαδάκι που κουβαλούσε πάντα μαζί του,ήταν ν’ ανοίξει μια τρύπα στο παντζούριγια να βλέπουμε αν το σπίτι παρακολου-θείται και να ελέγχουμε το δρόμο. (Απα-ρέγκλιτη τήρηση των συνωμοτικών κα-νόνων, έλεγε). Σ’ αυτό το σπίτι κατα-στρώναμε όλες τις εκδηλώσεις μας,σφραγίδες, προκηρύξεις, πανό, φωτεινάσήματα και συνθήματα– 114, ΚΚΕ,«Κάτω η χούντα»– σε όλη την Αθήνα.Μέχρι και ένα σκύλο είχαμε πιάσει στοΠόρτο Γερμενό, για να τον ντύσουμε Πα-παδόπουλο, αλλά στο τέλος δεν τα κα-ταφέραμε.

Βέβαια, ο Χρήστος έβλεπε κι άλλες ορ-γανώσεις· και τις δουλειές που έκανε μεμας τις έκανε και με άλλους, όμως γι’αυτές άλλοι μπορούν να πουν.

Ύστερά χωρίσαμε, εγώ πιάστηκα καισε τέσσερις μήνες πιάστηκε και ο Χρή-στος…

Στον ∆ιόνυσο του μαρτυρίου

Και εδώ αρχίζει ένα άλλο κεφάλαιο…Το βασανιστήριο είναι μια μορφή εγ-

κλήματος. Το πόσο έγκλημα είναι, μπο-ρεί να το περιγράψει κάποιος που έχειβασανιστεί. Στις ατέλειωτες συζητήσειςπου κάναμε, έλεγε πως είναι έγκλημαστο διηνεκές, γιατί ο βασανισμένος όσοζει και θυμάται ξαναζεί το βασανιστήριο.Αλλά αυτός δεν ήθελε να ξεχάσει.

Να σημειωθεί πως, κάθε φορά πουπιάναμε κουβέντα για τα παλιά και άρ-χιζε να ιστορεί, άλλαζε μορφή το πρό-σωπό του, γινόταν σκληρό σαν μαντέμι.

Ζούσε, ξανά, την κάθε στιγμή όταν μι-λούσε για τον ∆ιόνυσο. Όσο κι αν προ-σπαθούσαμε στην παρέα ν’ αλλάξουμεκουβέντα ήταν αδύνατο να ξεφύγει απότο θέμα. Και επειδή τύχαινε να έχουμεκοινούς γνωστούς και κοινά γνωστάμέρη που επέτρεπαν να σχολιάζουμε τηνπαράνοια και το μίσος του Ιωαννίδη, ήτο μουστάκι του βασανιστή Παραδιά, ήτο μεγάλο και το μικρό κελί πάνω στοπειθαρχείο του τάγματος, ο Χρήστοςεκεί, σαν το «δολοφόνο» που γυρνά ξανάστον τόπο του εγκλήματος.

Να καίγεσαι σαν δάδα…

Ο Χρήστος ήταν παιδί της Οκτωβρια-νής. Κι όπως, η επανάσταση αυτή, πυρ-πόλησε εκατομμύρια εργάτες του χεριούκαι του πνεύματος, έτσι πυρπόλησε και

το Χρήστο. Γεμάτος με τη σκέψη αυτήςτης επανάστασης για κοινωνική δικαιο-σύνη, όπως τόσοι άλλοι πριν απ’ αυτόν,δέχτηκε κι αυτός να καεί σαν δαδί τουονείρου μας. Κι αν ο σταλινισμός καιτόσα άλλα θάμπωσαν τη λάμψη της, κιαν γκρεμίζονται τα αγάλματα του Λένιν,το εργατικό κίνημα θα ξαναβρεί τοδρόμο του. Γι’ αυτό είμαστε σίγουροιπως, στο μέλλον, σε κάθε πορεία και σεκάθε οδόφραγμα κατά της αδικίας, κατάτου πολέμου και κατά των αιτιών που γε-νούν τον πόλεμο, το μπόι τού Χρήστουθα είναι μπροστά.

Ήταν εκπρόσωπος μιας βασανισμένηςγενιάς. Της γενιάς των Λαμπράκηδωνπου ήταν συνεχιστής της προδομένηςΕΠΟΝ.

Ήταν αγωνιστής κομμουνιστής, πουμε τη στάση του νίκησε, τους βασανι-στές. Τους φώναξε κατάμουτρα πως όσοθα αναπνέει δεν θα περάσουν τα άνομασχέδιά τους. Όσο κι αν όλ’ αυτά σακάτε-ψαν την υγεία του και τον ταλαιπώρησανστην υπόλοιπη ζωή του, αν ξανάρχιζε εί-μαστε σίγουροι, πως το ίδιο θα έκανε.

Ακολούθησε πιστά τα ματωμένα βή-ματα του υποπλοίαρχου Τατάκη, ήρωατης Μακρονήσου.

Του Χρήστου Μαλτέζου, γραμματέατης Κομμουνιστικής Νεολαίας, που τον

καλιγώσανε και πέθανε από τα βασανι-στήρια.

Του Άρη, που όλοι μαζί, «φίλοι» κι εχ-θροί κρέμασαν το κεφάλι του στο φανο-στάτη των Τρικάλων, να αιωρείται,στους αιώνες, σαν κομματική τύψη.

Μέσα σ’ αυτή την ξεχωριστή παρέα κιαυτός, θα μείνει ο ήρωας του ∆ιονύσου,που απλά ήταν επιλογή της χούντας ναμην πεθάνει.

Με όση φωνή του απόμεινε από τονπόνο, από τα βασανιστήρια και από τιςλιποθυμιές, κατέληγε σ’ ένα πελώριο καιατέλειωτο «όχι» σε ό,τι του ζητούσαν οιβασανιστές.

Μάταια κάθε φορά ήλπιζαν πως, ότανσυνέλθει από την λιποθυμία, θα τους πειό,τι ήθελαν…

Έμεινε για μήνες δεμένος στον ∆ιό-νυσο σαν τον Προμηθέα στο βράχο του,και ο βασανιστής Παραδιάς σαν το κο-ράκι που έτρωγε το συκώτι του και όλοιοι βασανιστές και τα αφεντικά τους, οιχουντικοί, που ήλπιζαν να τον «σπά-σουν», έσπασαν αυτοί τα μούτρα τους.

Το μπόι του Χρήστου

«Τις ιδέες τις κουβαλούν οι άνθρωποικαι κάθε φορά παίρνουν το μπόι εκείνουπου τις κουβαλάει», έλεγε ο Καζαντζά-κης. Ο Χρήστος μας, με το μπόι του, τιςιδέες μας τις κράτησε καλά! Έφτασε σταάκρα! Ο Χρήστος δεν χωρούσε στο κο-στούμι τού καθωσπρεπισμού και του εκ-συγχρονισμού στο παρόν κι όποτε τουδίνονταν η ευκαιρία έβγαζε τον εαυτότου ατόφιο. Πηγαίνοντας π.χ. Σαββατο-κύριακο στο χωριό μας ή στο χωριό τουμια χαλαρή βόλτα, ξεσπούσε στα τρα-γούδια μας και παρέσερνε όλη την τε-τράδα, παρέα, να τραγουδάμε το «στ’ άρ-ματα, στ’ άρματα» ή «επέσατε θύματα…»σ’ ένα κρεσέντο μνήμης, συνέχειας, ήτρομερής έλλειψης και φτώχειας για τοσήμερα (στιγμές ανεπανάληπτες).

Ο Χρήστος υπηρετώντας εθελοντικάτην ιδεολογία μας την κομμουνιστική,αψήφησε το να πεθάνει όπως τόσοι καιτόσοι σύντροφοί μας σ’ ένα κελί, ή σ’ έναοδόφραγμα, ή σε μια οποιαδήποτε μάχη.

Θα του ταίριαζε ένας τέτοιος θάνατος!∆υστυχώς, πέθανε αλλιώς και δυστυ-

χώς πολύ πρόωρα, αφήνοντάς μας γιακληρονομιά τη δόξα του να την καμαρώ-νουμε και γεμάτοι νοσταλγική μελαγχο-λία να οργανώνουμε στη μνήμη του μνη-μόσυνα.

Οι φωτογραφίες προέρχονταιαπό το αρχείο της ΕΜΙΑΝ.Την ευχαριστούμε.

∆ημοσιεύουμε σήμερα την ομιλία της Μαρίας Καλλέργη, που ήταν συγκατηγορούμενη και δικάστηκε στο στρατοδικείο της χούντας με τον ΧρήστοΡεκλείτη. Σε προηγούμενο φύλλο μας αναφερθήκαμε στην εκδήλωση τιμής και μνήμης για τον Χρήστο που οργάνωσε η ΕΜΙΑΝ. Να αναφέρουμε ακόμα καιτους ομιλητές στην εκδήλωση Πέτρο Μοσχούτη, μέλος του Συλλόγου Κουρνιωτών Εγρηγοριανών Χίου και του φωτογράφου Θύμιου Τσίκνη που είχεπαρακολουθήσει με το φακό του τους αγώνες της νεολαίας τη δεκαετία του 1950-1960, που ο δαίμων της φωτοσύνθεσης τους παρέλειψε.

ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡ. ΡΕΚΛΕΙΤΗ

Ο Χρήστος μάς κράτησε καλά

Ο Χρήστος Ρεκλείτης μεπαρέα πιστών Κυπρίωνφίλων του στην Πάφο το2011. ∆ιακρίνονται δίπλατου οι Αρετή Ζανέτου,Χρήστος Ζάνος καιΕυάνθης Αριστείδου. ΟΙπαραπάνω, επειδή τονέκρυψαν και τονβοήθησαν, κυνηγημένοκαι παράνομο στηδικτατορία,ταλαιπωρήθηκαν από τοκαθεστώς.

Η απόφαση του στρατοδικείου με τηνοποία καταδικάζεται ο Χρ. Ρεκλείτηςμαζί με συντρόφους του.

Page 25: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Το ψηλοτάβανο μπακάλικο ήτανορθάνοιχτο από τη μια μεριά. Τατρία κεπέγκια που κάλυπταν την

πλευρά του δρόμου έκλειναν αργά τοβράδυ κι ασφάλιζαν το μαγαζί. Το ένα,μάλιστα, κάποια στιγμή φράκαρε κι απότότε έμεινε μόνιμα κλειστό. Πόρτες δενυπήρχαν κι έτσι το χειμωνιάτικο αγιάζιπαρέμενε μόνιμα εγκατεστημένο στοχώρο. Ένα μικρό μαγκάλι έδινε μια ψευ-δαίσθηση ζεστασιάς πίσω από τονπάγκο, όπου καθόμουν κουλουριασμέ-νος διαβάζοντας τις περιπέτειες του «Μι-κρού Κάου-μπόι». ∆εν μου άρεσε καθό-λου όταν με άφηναν στο μπακάλικοαλλά που να τα προλάβει όλα η μάνα,κυρίως όταν ο πατέρας έλειπε σε ταξίδιγια τον απαραίτητο εβδομαδιαίο ανεφο-διασμό. Το νησί δεν είχε ποτέ αυτάρκειαπροϊόντων κι έτσι οι μπακάληδες, μι-

σθώνοντας κάποιο τρίκυκλο ή φορτηγό,περνούσαν απέναντι στην Καβάλα για ταψώνια τους.

Τα παλιά μπακάλικα σερβίριζαν καιποτά στον πάγκο, ούζο ή ρετσίνα, συνή-θως ξεροσφύρι και σπανιότερα με λίγοκασεράκι ή αλλαντικό για μεζέ. Οι θα-μώνες ήταν σταθεροί, συνδύαζαν ποτόμε λίγα ψώνια και δεν ήθελαν να εκτί-θενται στα κουτσομπολιά του καφε-νείου. Σχεδόν κάθε βράδυ έκανε στάσηστο μαγαζί ο κυρ-Νίκος. Γύριζε από τηντράτα, με το σκούρο μπερεδάκι στο κε-φάλι κι ένα καλάθι γεμάτο διαλεχτάψάρια από τα οποία η μάνα διάλεγε, συ-νήθως, σουπόψαρα: χριστόψαρα, σκορ-πίνες, δράκαινες και μπακαλιάρους. Οκυρ-Νίκος, με το θλιμμένο χαμόγελο καιτο πρόσωπο σκαμμένο από τις κακοτο-πιές, έπινε τα ποτηράκια του, έλεγε ιστο-

ρίες της θάλασσας και, σα να μην ήθελενα γυρίσει στο σπίτι, περίμενε να κλείσειτο μπακάλικο για να πάρει, σκυφτός, τοδρόμο της επιστροφής. Ο αγαπημένοςμου, όμως, πελάτης ήταν ο μπάρμπα-Μή-τσος. Μικρόσωμος, καλοκάγαθος, μεμάγκικο τραγιασκάκι και λεπτό περιποι-ημένο μουστάκι, περνούσε από το μαγαζίπολλές φορές τη μέρα βρίσκοντας αφορ-μές να εξοκείλει από τον προορισμό τουγια να πιει, όρθιος στον πάγκο, ένα γρή-γορο ουζάκι. Όταν είχε όρεξη, άρχιζε τιςδιηγήσεις για το παρελθόν: μνήμες απότο στρατό, για το ξύλο που είχε φάει απ’τους ταγματασφαλίτες, για τα μέρη πουείχε πάει σαν τεχνίτης κτίστης, ειδικόςστην κατασκευή φούρνων. «Μέχρι τηνΚομοτηνή έφτασε η χάρη μου», έλεγε.Έπινε πάντα ζυγό αριθμό ποτηριών κιόταν τον κερνούσα κάνα ποτηράκι,αυτός μετά συμπλήρωνε για να μη στα-ματήσει σε μονό αριθμό. Κι η πρόποσήτου ήταν πάντα πρωτότυπη: «∆όξα τηΠαναγιά που είναι και γυναίκα». Ότανερχόταν κι άλλοι πελάτες, του γέμιζα τομπουκαλάκι του ούζο, το έβαζε στονκόρφο του κι έφευγε για τη μοναξιά τουσπιτιού.

Ήταν Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ.Πλησίαζε η ώρα του επιταφίου κι ο κό-

σμος περνούσε για την εκκλησία, κρα-τώντας, οι περισσότεροι, τα παραδο-σιακά τυλιχτά κεριά που μοσχομύριζανγνήσια κερήθρα. Είχαμε ξεμείνει στομπακάλικο μαζί με το Μιμαριό. Πρό-σωπο ηλιοκαμένο και χαραγμένο απότην αλμύρα της θάλασσας, μουστακάκισαν τον Κλαρκ Γκέιμπλ και πολλή μονα-ξιά. Ατέλειωτες ιστορίες από τα ψαρο-κάικα, για τα καμπαρέ στην οδό Ειρήνηςπου του πήρανε όλα τα λεφτά ακόμα καιτο ρολόι, για το ακορντεόν που είχε αγο-ράσει για να κάνει καντάδες, για την κο-πέλα που αγαπούσε και δεν τόλμησεποτέ να της το πει. Έπινε βιαστικά τηδεύτερη Μαλαματίνα του γιατί καταλά-βαινε ότι το μαγαζί έπρεπε να κλείσει.«Το Πάσχα δεν είναι γι’ ανθρώπους μο-ναχούς», είπε. «Κάποιοι περιμένουν ναπεράσει ο επιτάφιος κρυμμένοι στηγωνιά του καφενείου. Εγώ θα πάω νακρυφτώ στο σπίτι μου». Ήπιε την τελευ-ταία του γουλιά, ευχήθηκε «Καλή ανά-σταση» κι απομακρύνθηκε σιγοτραγου-δώντας:

«Ο μοναχός ο άνθρωπος / όταν γλεν-τούν οι άλλοι

γίνεται μόνος δυο φορές / καισκύβει το κεφάλι»

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Ο μοναχός ο άνθρωπος…

Μικρά σχόλιαγια βιβλία που διάβασα

Οι Κιβδηλοποιοί είναι ένα βιβλίοπου η πρώτη του έκδοση, το1925, θα τάραζε τα νερά στην

παγκόσμια λογοτεχνία, φέρνοντας μιασειρά από ανατροπές στην ίδια την έν-νοια του μυθιστορήματος, τις συμβάσειςκαι τους «κανόνες» του, όπως το γνώριζεη αρχή του 20ού αιώνα.

Όσον αφορά την πλοκή των Κιβδηλο-ποιών, όλα αρχίζουν όταν ο νεαρόςΜπερνάρ ανακαλύπτει πως δεν είναιγιος του πατέρα που νομίζει, δεν είναι«φυσιολογικός γιος», όπως λέει («το ναμην ξέρεις ποιος είναι ο πατέρας σου σεαπαλλάσσει απ’ το φόβο μήπως του μοι-άσεις»). Αποφασίζει, λοιπόν, να εγκατα-λείψει την οικογενειακή εστία, αγανα-κτισμένος και αδέκαρος (τις τελευταίεςτου δύο δεκάρες τις δίνει στον ζητιάνο«Ελεημοσύνη; Αλαζονεία; ∆εν έχει καιμεγάλη σημασία. Τώρα νιώθει ευτυχι-σμένος, σαν βασιλιάς. ∆εν έχει πια τί-

ποτα… κι όλος ο κόσμος του ανήκει»).Από εκεί και ύστερα αρχίζει να εκτυλίσ-σεται μια ιστορία –ή πολλές ιστορίες, γιατην ακρίβεια– με πολλούς κεντρικούς ήλιγότερο κεντρικούς χαρακτήρες γύρωαπό τον συγγραφέα Εντουάρ (που γρά-φει και ο ίδιος ένα μυθιστόρημα με τίτλοΚιβδηλοποιοί) οικοδομείται ένας δεύτε-ρος άξονας, ενώ βέβαια υπάρχει και ηιστορία της διακίνησης των κίβδηλωννομισμάτων.

Ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα

Οι Κιβδηλοποιοί είναι ένα πολυφω-νικό μυθιστόρημα, όπου ακόμα και οι«δευτερεύοντες», από τους περίπουτριάντα χαρακτήρες του, συμβάλλουνκρίσιμα με τη φωνή και την οπτική τους,έστω κι αν οι γυναικείες φωνές μοιάζουνκατά κανόνα να περνούν σε δεύτερημοίρα. «Πλάθω σύννεφα επί ώρες», λέειστα Ημερολόγια των Κιβδηλοποιών οΖιντ, και στους Κιβδηλοποιούς αφηγεί-ται πολλές ιστορίες, σε ένα πολλαπλόπαιχνίδι αντανακλάσεων για το οποίοχρησιμοποιεί, επίσης, πολλαπλές αφη-γηματικές τεχνικές (από ημερολόγια καιεπιστολές μέχρι μυθιστόρημα μέσα στομυθιστόρημα, από μονολόγους μέχρι τηφωνή ενός αφηγητή, που κάποτε μιλάειαπ’ ευθείας στον αναγνώστη) για να θίξειμια πληθώρα από θέματα –τις σχέσειςανάμεσα στους ανθρώπους, τον έρωτα,τη θρησκεία («όσο περισσότερο μιαψυχή βυθίζεται στα θρησκευτικά της κα-θήκοντα, τόσο χάνει την αίσθηση, τηγεύση, την ανάγκη, την αγάπη για τηνπραγματικότητα»), την τέχνη («με όλαμπορεί να κάνει κάποιος λογοτεχνία»),το δράμα του γάμου και τον εφιάλτη τηςοικογένειας, το χάσμα και τη σύγκρουσηανάμεσα στις γενιές, την ομοφυλοφιλία.Οι επιλογές μπορεί να φτάσουν να γί-νουν δύσκολες, ενίοτε τραγικές. Έτσι κιαλλιώς, όμως, «τα ωραιότερα έργα τωνανθρώπων είναι πεισματικά οδυνηρά. Τιθα ήταν η ιστορία της ευτυχίας; Μόνοό,τι την προετοιμάζει κι ό,τι την κατα-

στρέφει ιστορίζεται», όπως μας λέειστον Ανηθικολόγο ο Ζιντ (μτφ. ΑιμίλιοςΧουρμούζιος, εκδ. Αίολος, 1984).

Νέοι δρόμοι για το μυθιστόρημα

Και όλα αυτά κινούνται διαρκώς στηνκλίμακα ανάμεσα στο κίβδηλο και τοαληθινό, που δεν αφορά, προφανώς,μόνο τα νομίσματα: οι άνθρωποι παρι-στάνουν ή νομίζουν ότι είναι κάτι πουδεν είναι, τα συναισθήματα παρεξηγούν-ται, το μυθιστόρημα μπλέκεται με τηνπραγματικότητα. Το αληθινό είναιπάντα ασαφές, γίνεται ασαφές, θολό,πολλές φορές ανατρέπεται, αποκαλύ-πτεται πως είναι κίβδηλο, πλαστό, νόθο,και μέσα στην πλαστότητα αναζητείταιμια νέα αλήθεια, μια καινούργια αυθεν-τικότητα.

Ο συγγραφέας γνωρίζει από πριν με τιέρχεται να αναμετρηθεί, το μέγεθος τουεγχειρήματος: «είναι ασφαλώς τρέλα νασυγκεντρώσω σ’ ένα μόνο μυθιστόρημαόλα όσα μου αποκαλύπτει και μου διδά-σκει η ζωή», λέει στα Ημερολόγια. Αντι-μέτωπος με αυτή την πρόκληση, ο Ζιντπαίρνει το ρίσκο να κάνει κάτι διαφορε-τικό από το συνηθισμένο, και μπαίνει σεμια διαδικασία την οποία παρακολου-θούμε σε πολλές διαστάσεις, στα Ημε-ρολόγια των Κιβδηλοποιών. Τελικά,ακόμα κι αν υπάρχουν στιγμές που τομυθιστόρημα δείχνει κάποιες ρυτίδες,δεν υπάρχει αμφιβολία πως παραμένειπάντα ένα βιβλίο από αυτά που χάραξαντους νέους δρόμους του μυθιστορήματοςστις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Ο Αντρέ Ζιντ, «ο πιο μοντέρνος απότους κλασικούς», όπως είναι ο τίτλοςενός άρθρου στο Le Magazine Littraireπου διαβάζουμε στον παρόντα τόμο, γεν-νήθηκε το 1869 και πέθανε το 1951, ενώπήρε το Βραβείο Νόμπελ το 1947. Μεγά-λος στιλίστας, πραγματικός μάστοραςτης γλώσσας, ο οποίος, χωρίς ίσως ναγράψει «το αριστούργημα», έγραψε βι-βλία που σημάδεψαν την ιστορία της λο-γοτεχνίας, από τους Κιβδηλοποιούς

μέχρι τον αξέχαστο ηδονιστή Ανηθικο-λόγο.

Η εξαιρετικά προσεγμένη παρούσα έκ-δοση ξεχωρίζει από πολλές πλευρές, με-ταξύ των οποίων και ο πλούτος του υλι-κού που περιλαμβάνει: πέραν των Κι-βδηλοποιών και των Ημερολογίων (πουπεριέχουν επιστολές και αρχικά σχεδιά-σματα του έργου), περιλαμβάνει την ει-σαγωγή της Αλεξάνδρας Σαμουήλ,καθώς και ένα επίμετρο με κριτικάάρθρα και χρονολόγιο, φωτίζοντας έτσιμε τον καλύτερο και πληρέστερο τρόποτο συγκεκριμένο έργο του Ζιντ.

Κώστας Αθανασίου

ΤΟ ΚΙΒ∆ΗΛΟΚΑΙ ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ

Ένα παιχνίδιπου ποτέ δεν

τελειώνει

Αντρέ Ζιντ“Οι κιβδηλοποιοί

& Ημερολόγιοτων Κιβδηλοποιών”

(μτφ. ΑνδρέαςΠαππάς, εκδ.Πόλις, 2014)

Ο Ζιντ παίρνει το ρίσκονα κάνει κάτι διαφορε-τικό από το συνηθι-σμένο, και μπαίνει σε μιαδιαδικασία την οποία πα-ρακολουθούμε σε πολ-λές διαστάσεις.

Page 26: Σαββατο 11 4 2015

2266 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Την Παρασκευή 3 Απριλίου, ηομάδα λογοτεχνίας της Κίνησης6ης ∆ημοτικής Κοινότητας, στο

πλαίσιο της δραστηριότητας «∆ιαβάζον-τας και παρουσιάζοντας αγαπημένουςσυγγραφείς», ξεκίνησε τον πρώτο κύκλοεκδηλώσεων/παρουσιάσεων στον κινη-ματογράφο Αλκυονίς, με τη θερμή αντα-πόκριση του κόσμου. Η αρχή έγινε μεέναν από τους σπουδαιότερους μεταπο-λεμικούς συγγραφείς, τον Αντρέα Φραγ-κιά (1921-2002), ενώ η εκδήλωσηέκλεισε με την προβολή της ταινίας«Καγκελόπορτα», του ∆ημήτρη Μακρή,που βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστό-ρημα του συγγραφέα. Η εκδήλωση ήταναφιερωμένη στην Ελένη Ζώη, μια από τιςπιο σημαντικές παρουσίες της Κίνησης,που απρόοπτα και πρόωρα έφυγε από τηζωή την προηγούμενη μέρα.

Η Κίνηση της 6ης ∆ημοτικής Κοινότη-τας δημιουργήθηκε τον Νοέμβριο του2008 από κατοίκους που πρόθεση είχαννα εμποδίσουν την κοπή των δέντρωνστο πάρκο Κύπρου και Πατησίων. Όπωςμας λέει όμως η Μαρουλίνα Πλακάκη«βαθύτερη αιτία ήταν να κάνουμε καλύ-τερη την ποιότητα ζωής και την καθημε-ρινότητά μας. Θέλαμε να ζούμε ειρηνικάκαι να απαντάμε στα φαινόμενα μισαλ-λοδοξίας και ρατσισμού που είχαν πα-ρουσιαστεί στη ζωή μας με αλληλεγγύηκαι πολιτισμό. Από τότε, αντιμετωπί-ζουμε δυναμικά τα προβλήματα της γει-τονιάς μας και καταγράφουμε τα θετικάτης περιοχής μας. Η Κίνηση, σε αυτά τα7 χρόνια, έχει αναπτύξει πολυποίκιλεςδραστηριότητες που αφορούν, μεταξύάλλων, την καθαριότητα, την επικινδυ-νότητα των κτιρίων αλλά και την παρα-

βατικότητα, την εγκληματικότητα και ταναρκωτικά, συνεργάζεται με τα σχολείατης γειτονιάς και το ΚΕΘΕΑ, συμμετέχειστο Αντιφασιστικό ∆ίκτυο και, τελευ-ταία, με άλλες ομάδες στο Πεδίον τουΆρεως». Γι’ αυτήν την Κίνηση και τιςδραστηριότητές της, και ως μέλος του∆ημοτικού Συμβουλίου του ∆ήμου τηςΑθήνας, ενδιαφέρθηκε πολύ η Μάρω∆ούκα, όπως μας είπε η Μαίρη Μαυρή, ηοποία ήταν συνυποψήφια της για το ∆Σ.«Μετά από κάποιες συνεδριάσεις, προ-έκυψε η ιδέα της Ομάδας Λογοτεχνίας ηοποία χωρίζεται σε μικρότερες ομάδεςπου η καθεμία μελετά έναν συγγραφέαπου δεν είναι εν ζωή πια, το έργο και τηνεποχή του. Ο Αντρέας Φραγκιάς είναι οπρώτος που παρουσιάσαμε, ενώ παρευ-ρέθηκαν η γυναίκα και η κόρη του. Σ’αυτή την ομάδα, δούλεψαν η ΗλέκτραΣτροβιλίδου, ο Χρήστος Ρουμπάνης κιεγώ, εστιάζοντας σε δύο βιβλία, στα Λοι-μός και Καγκελόπορτα». Για ένα διά-στημα, όσο είχε χρόνο, συμμετείχε και ηκαθηγήτρια νεοελληνικής φιλολογίαςΈρη Σταυροπούλου, ενώ η δουλειά μοι-ράστηκε σε τρία μέρη: βιογραφικά στοι-χεία, χαρακτήρες, σύγκριση της εποχήςτου Φραγκιά με τη σημερινή.

«Είναι θαυμάσιο να διαβάζεις ένανσυγγραφέα, να τον γνωρίζεις καλά, καιμετά να ξαναδιαβάζεις τα βιβλία του μεάλλη ματιά» συνεχίζει η Μαίρη. «Ότανκαλείσαι να το πεις και σε άλλους, ταδιαβάζεις πιο προσεκτικά, πιο ευαί-σθητα, αυτό κάνει την ανάγνωση πιοερευνητική».

Σοφία Ξυγκάκη

ΟΜΑ∆Α ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 6ΗΣ ∆ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

∆ιαβάζοντας και παρουσιάζονταςαγαπημένους συγγραφείς

Πώς προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία μιας τέτοιας ομάδας λογοτεχνίας;Φοβάστε ότι σημαντικοί συγγραφείς θα ξεχαστούν, μαζί και η εποχή που εκ-προσωπούν;

Πρόθεσή μου, αρχικά, ήταν να μην «εμπλακούμε» με το υστερόβουλο «δού-ναι και λαβείν» που ορίζει και περιορίζει τις προτιμήσεις και τις επιλογές μαςστην ανάγνωση, όταν πρόκειται για συγγραφείς που ζουν και κινούνται ανά-μεσά μας. Με στενοχωρούσε επίσης και το ότι σημαντικοί συγγραφείς, χθεσι-νοί μόλις, είναι σχεδόν άγνωστοι ή λησμονημένοι σήμερα. Μ’ αυτές τις σκέ-ψεις, ήρθα σε επικοινωνία, χάρη στην παραμυθού και ταξιδεύτρια ΜαρουλίναΠλακάκη, με τη θαυμαστή Κίνηση Κατοίκων της 6ης Κοινότητας. Η πρότασήμου δεν ήταν άλλη από την αναζήτηση της δυνατότητας να «ανυψωθεί» συνει-δητά ο αναγνώστης, μέσα από τη δική του προσπάθεια και δοκιμασία, από πα-θητικός δέκτης ενός βιβλίου σε δυναμικό πομπό σκέψεων, συγκινήσεων, γνώ-σεων, αξιών.

Τώρα που το σκέπτομαι, όμως, με αφορμή το ερώτημά σας, το θέμα δεν είναιαν λησμονηθεί ένας σημαντικόςσυγγραφέας και μαζί μ’ αυτόν καιη εποχή που εκπροσωπεί. Ο συγ-γραφέας, έτσι κι αλλιώς, σημαντι-κός θα παραμείνει. Το θέμα είναιεμείς, οι απόγονοι-επίγονοι, τι κά-νουμε, πού πατάμε, πώς προχω-ράμε, πώς διεκδικούμε το μέλλον,αν αγνοούμε το «εγγύς» παρελθόν,αν δεν είμαστε σε θέση, ως ανα-γνώστες της λογοτεχνίας και τηςζωής, να παραλάβουμε τη σκυ-τάλη και να την πάμε παραπέρα…

Πώς επιλέγονται αυτοί οι συγ-γραφείς; Είναι μόνον Έλληνες;

Ναι, αρχικά, μόνον Έλληνες.Όχι βέβαια από καμιά διάθεσηεσωστρέφειας, αλλά γιατί απότους δικούς μας κυρίως συγγρα-φείς θα οπλιστούμε με τα εφό-δια εκείνα που απαιτούνται γιανα συνομιλήσουμε επί της ου-σίας και με τους ξένους… Μ’εκνευρίζει αφάνταστα η ξενομα-νία-επαρχιωτισμός που, λίγοέως πολύ, μας έχει όλους διαπο-τίσει. Τι με νοιάζει εμένα, λέωτώρα, το δέος για τον τάδε «ση-μαιοφόρο» Ευρωπαίο ή Αμερι-κανό, αν δεν έχεις διαβάσει το«Πλήθος» του Φραγκιά;

Ως ξεκίνημα, λοιπόν, εκτόςαπό τον εμβληματικό ΑντρέαΦραγκιά, πρότεινα άλλουςπέντε από τους «δικούς μου»Έλληνες συγγραφείς, περισσό-τερο ως δείγμα παρά ως κανόνα.Τον Πέτρο Αμπατζόγλου, ειση-

γητή του ρεαλιστικού «παραλόγου», που αποτυπώνει εύστοχα με σαρκαστική,παραληρηματική διάθεση την εποχή του. Τον Αριστοτέλη Νικολαΐδη, έναν απότους «απαιτητικότερους» συγγραφείς-διανοητές της γενιάς του. Τον Νίκο Κάσ-δαγλη, τον εκ νέου εισηγητή του λαϊκού, κοινωνικού ρεαλισμού, που μας «κλη-ροδότησε» τους «Κεκαρμένους», βιβλίο-αναφορά, και ένα από τα δραστικό-τερα κείμενα για τη Μακρόνησο. Την ευθύβολη λατρεμένη Μέλπω Αξιώτη,τέλος, και την παραμελημένη Γαλάτεια Σαράντη, μια από τις πιο στοχαστικέςφωνές του εσωτερικού μονολόγου… Εύχομαι να ακολουθήσουν, αλλά αυτό θαεξαρτηθεί από τις προτάσεις τώρα και τη διάθεση της Ομάδας, ο Χατζής, οΧάκκας, ο Ιωάννου, η Μιλλιέξ, η Έλλη Αλεξίου, η Καίη Τσιτσέλη, η Λιλή Ζω-γράφου…

Ο τίτλος ∆ιαβάζοντας και Παρουσιάζοντας βρίσκεται στον αντίποδα τηςκλειστής λέσχης ανάγνωσης. Θα βλέπατε να δημιουργούνται τέτοιες ομάδεςκαι σε άλλες γειτονιές της Αθήνας;

Αυτός κυρίως είναι ο στόχος. Εκτός από αυτό, όμως, η εκδήλωση για τονΦραγκιά, για παράδειγμα, θα μπορούσε να επαναληφθεί και σε όποια άλλη γει-τονιά, συμβάλλοντας στη συνεργασία και στην επικοινωνία των Αθηναίων δη-μοτών μεταξύ τους. Για όλα αυτά, βέβαια, απαιτείται αφοσίωση, μεθοδικότητα,οργάνωση και φυσικά άμεση συμμετοχή των κατοίκων.

Εδώ οφείλω να τονίσω ότι η Κίνηση Κατοίκων της 6ης Κοινότητας όχι μόνοαγκάλιασε εξαρχής και με συγκινητική προθυμία την «ιδέα» μου, ενώ θα μπο-ρούσε να με «στείλει» ευγενικά από εκεί που ήρθα, εφόσον είχε και έχει τόσαάλλα επείγοντα να την απασχολούν, αλλά και για την εκδήλωση - παρουσίασητου Φραγκιά, πέρα από μια δύο συζητήσεις που είχα από κοινού με τη ΜαίρηΜαυρή, τον Χρήστο Ρουμπάνη και την Ηλέκτρα Στροβιλίδου, δεν κούνησα ούτετο μικρό μου δαχτυλάκι. Υπεύθυνοι για όλα, και με επιτυχία, ήταν οι ίδιοι, υπο-στηριζόμενοι, εννοείται, από την Κίνηση. Πώς, λοιπόν, να μην τους θαυμάζω;Και πώς να μη λυπάμαι κι εγώ μαζί με τη Μαρία Τοπαλιάν, τη Μαίρη Αδαμο-πούλου, τη Μαρουλίνα, τη Μαίρη, για τον απρόσμενο χαμό της αλησμόνητης,και για μένα, ευγενικής και αποφασισμένης Ελένης Ζώη; Τελευταία φορά, πριναπό λίγο καιρό, είχαμε σταυροφιληθεί στο Σύνταγμα.

Τελειώνοντας, επειδή τίποτα δεν είναι αυτονόητο, θα ήθελα να ευχαριστήσωκαι δημόσια τον Θανάση Μήνα για τη συμπαράστασή του και τις εκδόσεις Κέ-δρος για τα βιβλία που πρόσφεραν στην Κίνηση.

ΜΑΡΩ ∆ΟΥΚΑ:Να ανυψωθείο αναγνώστης απόδέκτης σε πομπό

ΠαροράματαH στήλη «Από την πλευρά του θεατή» απολογείται για τρία λάθη στα κείμενα των δυο προ-

ηγούμενων Κυριακών και ευχαριστεί τους φίλους που τα επέδειξαν:1. Το έργο «θυμάμαι» στο ΕΚΣΤΑΝ υπογράφει η άξια Ελένη Παπαχριστοπούλου και όχι Παπα-

χριστοφιλοπούλου.2. Η Εριφύλη Σαββίδου τραγουδά πολύ όμορφα στην παράσταση «Θάματα και νάματα», αλλά το

σχόλιο που συνόδευε το όνομά της μέσα σε παρένθεση («πλούσια και μελωδική η φωνή της στοτραγούδι») αφορούσε την Μαριέττα ∆ελώτη.

3. Ο Στ. Λιβαθηνός σκηνοθέτησε τη «Νοσταλγό» και όχι τη «Φόνισσα», που την είχε σκηνοθε-τήσει ο Χατζάκης (μην παρεξηγηθεί ο διευθυντής του Εθνικού και είναι δύσκολες μέρες αυτέςπου διάγει).

Το θέμα δεν είναι αν λησμο-νηθεί ένας σημαντικός συγ-γραφέας, αλλά εμείς, οιαπόγονοι-επίγονοι, τι κά-νουμε, πού πατάμε, πώςπροχωράμε, πώς διεκδι-κούμε το μέλλον, αν δεν εί-μαστε σε θέση, ως αναγνώ-στες της λογοτεχνίας καιτης ζωής, να παραλάβουμετη σκυτάλη.

Page 27: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 2277ΘΕΑΤΡΟ

Τη συνέντευξη πήρε η Μαρώ Τριανταφύλλου

Eπανέρχεστε μετά από λίγους μήνες στο έργοτου Σπύρου Τζόκα «Ο κύκλος των «μάταιων» πρά-ξεων», για να παρουσιάσετε αυτή τη φορά ένα μο-νόλογο με ήρωα τον Ναπολέοντα Σουκατζίδη πουμιλά για κείνο το τελευταίο βράδυ. Τι είναι αυτόπου σας έλκει στην προσωπικότητα του αγωνιστήαυτού;

Αγγελική Κασόλα: Ο άνθρωπος που μέσα στη με-γαλύτερη βαρβαρότητα διατηρεί ανόθευτη μέσατου απέραντη τρυφερότητα απέναντι στη ζωή, τουςανθρώπους και την τραγικότητα της ύπαρξης. Οάνθρωπος που παίρνει την ευθύνη του εαυτού του,διαρκώς συνομιλεί με τη συνείδησή του και κάνειπράξη όσα αυτή του αποκαλύπτει, δεν ουρλιάζει,δεν παραπονιέται, δεν είναι ενεργούμενο, δεν είναιθύμα, δεν είναι θεατής και κριτής. «Μπορείς ναμείνει άπραγος μπροστά στον κοινωνικό αφανι-σμό»; ρωτάει τον εαυτό του μέσα σε μία εποχή οι-κονομικής κρίσης που ανθρώπινες ζωές χάνονταιαπό την πείνα, τις αρρώστιες, τη φτώχεια... «Όχι»απαντάει με σαφήνεια και το όχι το μετατρέπει σεέργο. Οργανώνεται κι οργανώνει.

Η παγκοσμιοποίηση στηρίχτηκε ιδεολογικά στηβίαιη αποκοπή των νέων γενεών από την ιστορίακαι δη την πρόσφατη. Μπορεί το θέατρο να έχειμια παιδαγωγική διάσταση, να γίνει δρόμος συ-ναντήσεων με την ιστορία;

Α.Κ.: Ξέρουμε ότι η ιστορία, όπως αποτυπώνε-ται στα σχολικά εγχειρίδια δεν είναι ουδέτερη αλλά

προϊόν ιδεολογικό. Το ότι έστω και έτσι το σχολείοέχει καταφέρει να δημιουργήσει σχέση μίσουςπρος τη γνώση και την πνευματικότητα γενικώςαλλά και ως προς την Ιστορία ειδικώς δεν είναιεπίσης τυχαίο. Το θέατρο όπως και όλες οι τέχνεςμπορούν να βοηθούν ώστε η διαδικασία της μάθη-σης να γίνεται δημιουργική, συμμετοχική, συνερ-γατική. Γιάννης Καρούνης: Το θέατρο, τα χρόνιαπου πέρασαν, περιορίστηκε περισσότερο στηθέαση και στη διασκέδαση των μαθητών στο πλαί-σιο μιας σχολικής εκδρομής. Και εδώ, όπως και σεάλλες δραστηριότητες της σχολικής κοινότητας,αναπτύσσεται η εμπορευματική σχέση μεταξύ σχο-λείου και παραγωγών παιδικού θεάτρου. Μόνοκατ’ επίφαση θα μπορούσε να δει κανείς αυτές τιςπαραστάσεις ως παραστάσεις παιδαγωγικού χαρα-κτήρα. Ας μην είμαστε άδικοι όμως. Μπορεί τα πα-ραπάνω να είναι ο κανόνας, αλλά μέσα στα σχο-λεία υπάρχουν άξιοι εκπαιδευτικοί που προσπα-θούν να δημιουργήσουν μια άλλη αντίληψη, πουανεβάζουν σπουδαίες παραστάσεις μέσα στα σχο-λεία. Που είναι παιδαγωγοί. Για εμάς ως ομάδα, τοθέατρο οφείλει να επιστρέψει εξ ολοκλήρου μέσαστη θεατρική κοινότητα. Οι ίδιοι οι μαθητές να δη-μιουργούν παραστάσεις.

Από ποια οπτική γωνία αναδεικνύετε την προ-σωπικότητα και το περιβάλλον του ΝαπολέονταΣουκατζίδη;

Α.Κ.: Θελήσαμε να τον δούμε ανθρώπινα, σχε-δόν αντι-ηρωικά... Γιατί μορφές αγωνιστών όπωςτου Σουκατζίδη, αλλά και πόσων άλλων γνωστώναλλά και αφανών άγνωστων που αγωνίστηκαν μεεντιμότητα κι έδωσαν τη ζωή τους στο συλλογικόαγώνα, τείνουν ῾να σου προκαλούν δέος. Λες, εγώθα μπορούσα, θα άντεχα, πόσο μεγάλοι είναι αυτοί,πόσο μικρό το μπόι το δικό μας; Τους θαυμάζεις,αλλά ως κάποιους που είναι σε ένα βάθρο κι έτσιεσύ δεν θα μπορέσεις να τους μοιάσεις, να τουςφτάσεις. Άρα κάθεσαι στα αυγά σου. Ο στόχος μαςδεν ήταν να φτιαχτεί κάποιος ανδριάντας, κάποιαυπερ-ανθρώπινη ηρωική μορφή. Αλλά να μπορέ-σουμε πρώτοι εμείς και ύστερα οι θεατές μας, νατον αφουγκραστούμε και να τον καταλάβουμεβήμα βήμα. Για να μπορέσουμε να βρούμε το Σου-κατζίδη που κάθε άνθρωπος μπορεί να φέρει μέσατου σε κάθε στιγμή που ορθώνει το ανάστημα του.

Τι περιμένει από αυτή την κυβέρνηση ένας καλ-λιτέχνης με στράτευση στον προοδευτικό χώρο;

Ε.Μ.: Από μια αριστερή κυβέρνηση, αυτό πουπροσδοκώ, ελπίζω, οραματίζομαι και σε τελική

ανάλυση απαιτώ, είναι να βάλει τις βάσεις επιτέ-λους για μια πιο «υγιή» κοινωνία. Απαλλαγμένηαπό το ρατσισμό, το φασισμό και τη βία σε κάθεμορφή της. Να πάψουν τα «μπαλώματα». Επειδήως ηθοποιός λειτουργώ

με τη φαντασία και με εικόνες στο μυαλό, η ει-κόνα που έχω για το εκπαιδευτικό μας σύστημαείναι ένα πάπλωμα γκρι, γεμάτο με λευκά ουδέ-τερα πρόσωπα, μικρών πλασμάτων, ανυπόφοραόμοιων. Φαινομενικά «μαλακό» αυτό το πάπλωμααλλά στην ουσία του εσκεμμένα «σκληρό». Αν, λοι-πόν, δεν είναι βούληση και πρωταρχική έγνοια τηςαριστερής κυβέρνησης, να αλλάξει αυτήν την «ει-κόνα» για να σώσει την επόμενη γενιά από εμάς κιέτσι να βάλει τις βάσεις για το «υγιές», τότε θαείμαι βαθιά απογοητευμένη και το «πάπλωμα» θααποκτήσει απλώς μερικά ακόμα «μπαλώματα».

Κύριε Καρούνη, ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατεστην προσέγγιση του Σουκατζίδη;

Γ.Κ.: Η βασική δυσκολία για να προσεγγίσει κα-νείς ένα κείμενο και να το μοιραστεί με τον κόσμοείναι να αποκαλύψει το «από κάτω» στο κείμενο,τα συναισθήματα που περικλείει, τις ανάγκες καιτις απαιτήσεις που έχει και που καλείσαι ως ηθο-ποιός να τις αποκαλύψεις μέσα από τον εαυτό σου,την εμπειρία σου, το βίωμα σου, τη θέση που έχειςδιαμορφώσει για τον άνθρωπο, τη δικαιοσύνη, τηνελευθερία και την ισότητα σε τούτο τον κόσμο. Ηδιαδικασία είναι δύσκολη κι επίπονη πολλέςφορές. Αλλά δεν είσαι μόνος σε αυτό το ταξίδι.Έχεις την αμέριστη συμπαράσταση του σκηνοθέτηκι εμψυχωτή σου, τον οποίο τον εμπιστεύεσαι κιαφήνεσαι στην παρατήρηση του, στη ματιά του,στην εμπειρία του, στην αισθητική του.

Κυρία Μελά, και η Χαρά; Ε.Μ.: Μπροστά στο «μπόι» όλων των γυναικών

σαν τη Χαρά, τις μάνες, τις αδερφές, τις αρραβω-νιαστικιές, τις συντρόφισσες, αρχικά στέκω έκ-θαμβη. Στη συνέχεια, ως ηθοποιός προσπαθώ ναμπω σ’ αυτήν την ψυχολογία, να πιαστώ απόκάπου. Από κάποιο βίωμα, από κάποια ανάμνηση,από κάποια παρατήρηση του κόσμου γύρω μου,από κάποιο άκουσμα, από κάποια αφήγηση. Κιόμως υπάρχουν στιγμές που νοιώθω ότι όλες οι τε-χνικές του θεάτρου μού είναι άχρηστες μπροστάστο μέγεθος κάποιων προσώπων σαν της Χαράς.Τότε το μόνο που έχω να κάνω είναι να κλείσω ταμάτια και να αφουγκραστώ. Κάπου στο κύτταρόμου άλλωστε υπάρχει η Χαρά.

Σε τι στοχεύει η παράστασή σας; Μέσα από τη ζωή, την ιστορία και το θάνατο του

Ναπολέοντα Σουκατζίδη περνάει και όλη η σύγ-χρονη τραγική κι ένδοξη ιστορία του τόπου μας καιτων ανθρώπων του. Και καλούμαστε να θυμηθούμεότι σε αυτό εδώ το σταυροδρόμι του κόσμου, πολ-λές φορές χρειάστηκαν οι άνθρωποι να παλέψουνμε παγκόσμιες δυνάμεις και τα κατάφεραν, πολ-λές φορές χρειάστηκε να αποδείξουν την ανθρω-πιά και τη γενναιότητα τους, πολλές φορές να χύ-σουν το αίμα τους για ελευθερία, δημοκρατία, δι-καιοσύνη και ανέλαβαν το μερτικό της ευθύνηςπου τους αναλογούσε από την ιστορία και τηνεποχή τους. Να θυμηθούμε, επίσης, ότι πολλά καιτα τέρατα που γέννησε και γεννάει ο τόπος μαςμέσα από τη στρεβλή και καθοδηγούμενη «παι-δεία», πολλοί οι εφιάλτες και οι συκοφάντες, οιδούλοι και τα ανθρωπάρια. Ότι πολλές φορές οιφασίστες, οι ρατσιστές, οι αντιδραστικοί και οι πα-τριδοκάπηλοι έσφαξαν, δίωξαν, και κατασυκο-φάντησαν έναν ολόκληρο αγωνιζόμενο έντιμοκόσμο, κι όμως δεν τα κατάφεραν. Γιατί συνέχισαννα υπάρχουν παράλληλα και με πείσμα τα έπη τωνκαθημερινών και των πνευματικών ανθρώπων πουπάλεψαν και συνεχίζουν να παλεύουν για τηνομορφιά. Κι εμείς ως ομάδα θέλουμε να πούμε ότιζωντανοί και νεκροί δεν σβήσαμε. Είμαστε όλοιεδώ, χέρι, χέρι. Και η ασχήμια δεν θα νικήσει.

Ο Γιάννης Καρούνηςως Ναπολέων Σουκατζίδης.

Μέσα από τη ζωή και το θάνατο τουΝαπολέοντα Σουκατζίδη περνάει όλη ησύγχρονη τραγική κι ένδοξη ιστορίατου τόπου μας και των ανθρώπων του.Καλούμαστε να θυμηθούμε ότι σε αυτόεδώ το σταυροδρόμι του κόσμου,πολλές φορές χρειάστηκαν οιάνθρωποι να παλέψουν και τακατάφεραν.

Γιατί η προσωπικότητα του ΝαπολέονταΣουκατζίδη ασκεί τόση γοητεία σε μια θεατρικήομάδα; «Ανακαλύψαμε» τον αγωνιστή τηςΑντίστασης εκ νέου μέσα από τη μυθιστορηματικήβιογραφία του, που συνέθεσε ο Σπύρος Τζόκας στοβιβλίο του «Ο κύκλος των «μάταιων» πράξεων». Η

ομάδα Πείρα(γ)μα τον ζωντανεύει με ένα θεατρικόμονόλογο στηριγμένο στο βιβλίο. Εμείςκαλούμαστε να απαντήσουμε σε ένα ερώτημα«Πόσο γρήγορα ξεχνάμε τα ονόματα πουσηματοδοτούν τους δρόμους της πόλης»; Καικυρίως γιατί;

Ζωντανοίκαι νεκροί

δεν σβήσαμεΗ ομάδα “Πείρα(γ)μα”

επανέρχεται στηνπροσωπικότητα

του ΝαπολέονταΣουκατζίδη

Page 28: Σαββατο 11 4 2015

2288 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΜΟΥΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

[email protected]

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ησυλλογή τραγουδιών «Βορεινόπαράθυρο» της Βέρας Βασιλείουείναι η επιτομή του λεγόμενου

«έντεχνου», ένας όρος που έχει δεινοπα-θήσει αρκετά τα τελευταία χρόνια στηνπροσπάθεια περιγραφής του αμιγώς ελ-ληνικού τραγουδιού. Με το «Βορεινό πα-ράθυρο» για την ακρίβεια προσδιορίζε-ται η σχέση όλων μας με ένα «έντεχνο»εμφανώς αναβαθμισμένο, λαϊκό και λυ-ρικό μαζί και βαθιά ποιητικό. Ούτως ήάλλως η νέα τάση, ελέω κρίσης και κα-ταρράκωσης της δισκογραφίας, θέλει ταCD να κυκλοφορούν ένθετα σε κάποιαβιβλία, πόσω μάλλον όταν ο εκάστοτεστιχουργός τυχαίνει να είναι και αληθι-νός ποιητής, σαν τη Βέρα Βασιλείου.

Πολλοί και σημαντικοί οι δημιουργοίπου έδωσαν πνοή ακουστική στην εργα-σία της ποιήτριας. Ωστόσο, το CD ανοί-γει με ένα τραγούδι σε μουσική ΛίνουΚόκοτου και ερμηνεία Πάνου Μπού-σαλη. Μεγάλη τιμή, τόσο για την ΒέραΒασιλείου και τον εκδότη Θανάση Συ-λιβό, όσο και για τον ερμηνευτή ΠάνοΜπούσαλη, που το «Βορεινό παράθυρο»σηματοδοτεί την επιστροφή του συνθέτηΛίνου Κόκοτου στην ελληνική δισκογρα-φία. Στο «Βορεινό παράθυρο» ο Κόκοτοςυπογράφει τη μουσική σε πέντε τραγού-δια, ενδεικτικά όλα του λυρισμού του,που διατηρείται αναλλοίωτος εδώ καιτόσες δεκαετίες: Η εναρκτήρια «Αναχώ-ρηση» με τον Μπούσαλη είναι μία λαϊκό-τροπη μπαλάντα με την ενορχήστρωσητου Μανώλη Ανδρουλιδάκη να προσεγ-γίζει την εγγύς Ανατολή. Ακούστε τοπροσεχτικά και θα συνειδητοποιήσετεπόσο επιτυχημένα μελοποίησε ο βετερά-

νος συνθέτης τον ποιητικό λόγο της Βα-σιλείου - η πρόταση «Αγαπώ τις θάλασ-σες χωρίς λιμάνι» δίνει την εκκίνηση γιαμια μουσική που παραπέμπει σε αφή-γηση χωρίς την τραγουδιστική σύμβαση«κουπλέ-ρεφρέν».

Στο δεύτερο κομμάτι, την «Κραυγή»,με ερμηνευτή επίσης τον Πάνο Μπού-σαλη, έχουμε μία πιο ρυθμική μπαλάνταμε το προσόν των ραδιοφωνικών ακροά-σεων. Αυτή τη φορά, η ενορχήστρωσητου Ανδρουλιδάκη έδωσε στο κομμάτιέναν ήχο που κλείνει το μάτι στους γάλ-λους μινιμαλιστές δημιουργούς -όσο κιαν ακουστεί «κάπως» αυτό τώρα, έτσι θαενορχήστρωνε και ο Rene Aubry μία σύν-θεση του Βασίλη Τσιτσάνη! Στον «Κα-θρέφτη» του Κόκοτου, που τραγούδησε,αλλά και ενορχήστρωσε ο Πάνος Μπού-σαλης, η κρητική παράδοση συναντά τονζεϊμπέκικο ρυθμό: «Ποιο ναυάγιο τηςψυχής σου εκεί μέσα κρύβεται» λένε οιστίχοι και η μελοποίηση του Κόκοτουακούγεται σαν απόηχος χορικού αρχαίαςτραγωδίας. Στον «Μισεμό», πάλι με τηνερμηνεία του Μπούσαλη και την ενορχή-στρωση του Ανδρουλιδάκη, φανερώνε-ται η επαφή του Κόκοτου με το σημερινό«έντεχνο» τραγούδι -είναι μία λαϊκό-τροπη μπαλάντα που θα μπορούσε ναανήκει στους Χαΐνηδες ή στον ΣωκράτηΜάλαμα. Η «ξενιτιά - μαντίλι λερωμένοαπ’ της πατρίδας το λυγμό», όπως λέει ηποιήτρια, παρουσιάζεται σαν ένα ανθρώ-πινο άλγος βουβό ή αθόρυβο και αργό-συρτο. Προς το τέλος, μάλιστα, μετατρέ-πεται σε ένα απόλυτα δημοτικοφανέςτραγούδι με το κλαρίνο να κεντάει κανο-νικά. Όσο για την «Αλμύρα από νοτιά»,

το έκτο και τελευταίο τραγούδι τουΛίνου Κόκοτου που κλείνει το CD, ο συν-θέτης μας ταξιδεύει στη χρυσή εποχή τουΝέου Κύματος που, αντί να ξεχνάμε κιεμείς και οι νεότεροι, όλο και περισσό-τερο την αναπολούμε με νοσταλγία. Ένααπό τα ομορφότερα τραγούδια του Βο-ρεινού παράθυρου, κατά τη γνώμη μου,με τη ζεστή και υγρή φωνή της ΛιζέταςΚαλημέρη.

Άλλη μεγάλη στιγμή του CD είναισαφώς το ομότιτλο τραγούδι της ποιητι-κής συλλογής της Βασιλείου, μία μελαγ-χολική μπαλάντα με έγχορδα, μαντολίνοκαι φυσαρμόνικα για την τεράστια φωνήτης Νένας Βενετσάνου. Επίσης, ένα κομ-μάτι με το χάρισμα των ραδιοφωνικώνμεταδόσεων, που σηματοδότησε τηνκαλλιτεχνική επανένωση του Τερζή μετη Βενετσάνου, τριάντα τόσα χρόνιαμετά τη συνεργασία τους στα «Κορίτσιατης Κυριακής» και στο σάουντρακ τηςταινίας «Ο ψύλλος» του ∆ημήτρη Σπύ-ρου. Στο επόμενο κομμάτι σε μουσικήΜιχάλη Τερζή, «Για μια γυναίκα θά-λασσα» λέγεται, ο Παντελής Θαλασσινόςαποδίδει μία λαϊκότροπη μπαλάντα μεσαντούρι, έγχορδα, αλλά και σαββοπου-λικά -κατά την άποψη μου- κιθαριστικά

ακόρντα. Υπέροχο! Στη «Γλώσσα τωνπουλιών», πάλι με την ερμηνεία του Θα-λασσινού, έχουμε το πιο καθαρόαιμολαϊκό τραγούδι του CD. Ένα ζεϊμπέκικοαπ’ αυτά τα ζεϊμπέκικα που φτιάχνονταιγια να χορεύονται και όχι απλά για ναακούγονται. Το ακούς και σκέφτεσαιπόσο ανάγκη έχει σήμερα ο συγκεκριμέ-νος ελληνικός ρυθμός από συνθέτες καιστιχουργούς με μιαν ευρύτερη παιδείακαι με ποιητικές καταβολές.

Από ένα κομμάτι υπογράφουν συνθε-τικά και οι νεότεροι δημιουργοί της πα-ρέας, ο συνθέτης και πιανίστας ΝεοκλήςΝεοφυτίδης και ο τραγουδοποιός - ερ-μηνευτής Πάνος Μπούσαλης. Στο τρα-γούδι «Μόνο» που έγραψε, τραγούδησεκαι ενορχήστρωσε ο Νεοκλής Νεοφυτί-δης, η όμορφη μελωδία με βάση το πιάνοοδηγεί σε ένα ρεφρέν που εκτινάσσεταικανονικά, αγκαλιάζοντας το στίχο τηςΒασιλείου: «Τώρα γνωρίζω, η γνήσιαέλξη δεν έχει επιλογή». Τέλος, το«Ακούω το βλέμμα σου» που έγραψε καιτραγούδησε ο Μπούσαλης σε ενορχή-στρωση του Νεοφυτίδη, είναι ακόμη μίαόμορφη μπαλάντα με την πλέον χατζιδα-κική αισθητική στο σύνολο του δίσκου.

Συνοπτικά, το «Βορεινό παράθυρο»είναι ένας κύκλος τραγουδιών προορι-σμένων να μας αποκαλυφθούν και ναμας αποκαλύψουν. Θεωρώ σχεδόν ιερότο χώρο απ’ τον οποίο προκύπτουν τρα-γούδια με ποιητικές ιδέες σε μουσικό καιστιχουργικό επίπεδο. Τα τραγούδια τηςΒέρας Βασιλείου, του Λίνου Κόκοτου,του Μιχάλη Τερζή, του Νεοκλή Νεοφυ-τίδη και του Πάνου Μπούσαλη, οι φωνέςεπίσης της Νένας Βενετσάνου, του Παν-τελή Θαλασσινού, του Μπούσαλη καιτου Νεοφυτίδη, είναι στην ουσία το κά-λεσμα σε ένα χορό όπου οι υποτιθέμενεςρυθμικές κινήσεις του ισοδυναμούν εδώμε εσωτερικές δονήσεις όλο συναίσθημακαι συγκίνηση. Κάθε φορά που νιώθουμετην ανάγκη να τραγουδήσουμε ή να έρ-θουμε σε επαφή, όπως θα σχολίαζε καιο Μάνος Χατζιδάκις, με έναν ΜύθοΚοινό.

Αντώνης Μποσκοΐτης

«Οβιολιστής στη στέγη» ήταν το πρώτο μιού-ζικαλ στην ιστορία του Μπροντγουέι πουξεπέρασε τις 3000 συνεχείς παραστάσεις.

Τη μουσική έχει συνθέσει ο Jerry Bock, τους στίχους οSheldon Harnick και το κείμενο ο Joseph Stein, βασι-σμένο σε ιστορίες του συγγραφέα Sholem Aleichem(1859-1916). Το μιούζικαλ απέσπασε 9 βραβεία Τόνιαπό 10 υποψηφιότητες, μεταξύ των οποίων της σκηνο-θεσίας και της χορογραφίας του σπουδαίου JeromeRobbins. Το 1971 ο Βιολιστής έγινε ταινία και κέρδισεοκτώ υποψηφιότητες Όσκαρ, με πρωταγωνιστή τονChaim Topol, αντί για τον Zero Mostel που το είχε κάνειεπιτυχία στο Μπροντγουέι.

Πρόκειται για την ιστορία του φιλόσοφου - γαλατάΤεβιέ με τις πέντε κόρες. Τον καμβά του μιούζικαλ,

πλέκουν η λαχτάρα για τη ζωή, η αγάπη για την οικο-γένεια και τους συγχωριανούς, ο ξεριζωμός και η με-τανάστευση, η πίστη στις παραδόσεις και η αναπόφευ-κτη σύγκρουση ανάμεσα στην παράδοση και την αλ-λαγή, με μερικά από τα πιο γνωστά τραγούδια των τε-λευταίων 50 χρόνων: «If I Were a Rich Man», «Sunrise,Sunset», «Tradition», «Matchmaker» αλλά και αξεπέ-ραστες χορογραφίες που έχουν αφήσει εποχή, όπως οαπολαυστικός «Χορός των μπουκαλιών».

Στον κεντρικό ρόλο του Τεβιέ ο Γρηγόρης Βαλτινός,ο οποίος μ’ αυτή την αφορμή, επιστρέφει σ’ έναν απότους πιο αγαπητούς ρόλους της πλούσιας διαδρομήςτου, καθώς τον ερμήνευσε για πρώτη φορά το 1997.Στην παράσταση εκτός από τον σκηνοθέτη Rob Rug-giero, τη χορογραφία του Jerome Robbins αναπαράγει ο

Parker Esse, τη μουσική διδασκαλία και διεύθυνση της20μελούς ζωντανής ορχήστρας έχει αναλάβει ο ΑλέξιοςΠρίφτης και τα σκηνικά και τα κοστούμια ο ΓιώργοςΠάτσας. Απόδοση κειμένου: Πάνος Αμαραντίδης. Από-δοση στίχων: Γεράσιμος Ευαγγελάτος. Μαζί με τον Γρη-γόρη Βαλτινό, η Ρένια Λουϊζίδου, ο Μέμος Μπεγνής, οΜιχάλης Μαρίνος, η Ιωάννα Τριανταφυλλίδου, η Μα-ριάννα Πολυχρονίδη, ο Ιβάν Σβιτάιλο και 30 ακόμηηθοποιοί και χορευτές.

Από 17 Απριλίου κάθε Τετάρτη και Κυριακή, στις7.30μ.μ., Πέμπτη και Παρασκευή, στις 8.30μ.μ., Σάβ-βατο, στις 5 και τις 9μ.μ., στο Θέατρο Badminton.Τιμές εισιτηρίων: 45, 35, 25, 15, σπουδαστικό 10ευρώ.

«Ο βιολιστήςστη στέγη»

Βέρα Βασιλείου - Πέτσα

«Βορεινό παράθυρο»Εκδόσεις ΜετρονόμοςΟ Ι Α Κ Ρ Ο Α Σ Ε Ι Σ Τ Η Σ « Ε Π Ο Χ Η Σ »

Page 29: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Συμπληρώθηκε ήδη η πρώτη εβδο-μάδα στο 34ο ∆ιεθνές ΦεστιβάλΚινηματογράφου της Κωνσταντι-

νούπολης, το οποίο ξεκίνησε στις 4Απριλίου και θα ολοκληρωθεί την ερχό-μενη Κυριακή 19 Απριλίου.

Το πλούσιο πρόγραμμα περιλαμβάνειπάνω από 200 ταινίες στα 24 τμήματάτου, τα 4 από τα οποία είναι διαγωνι-στικά. Εκτός από το ∆ιεθνές ∆ιαγωνι-στικό και το Εθνικό ∆ιαγωνιστικό, κριτι-κές επιτροπές θα απονείμουν βραβείαγια τα τμήματα: Ανθρώπινα ∆ικαιώματακαι Ντοκιμαντέρ.

Για μια ακόμη χρονιά δεν υπάρχει ελ-ληνική συμμετοχή στο διεθνές διαγωνι-

στικό πρόγραμμα παρόλα αυτά υπάρχειελληνική συμμετοχή. ∆ύο από τις καλύ-τερες περσινές ελληνικές ταινίες προ-βάλλονται σε παράλληλα τμήματα τουφεστιβάλ. Πρόκειται για τις ταινίες «Γιαπάντα», της Μαργαρίτας Μαντά και«Έκρηξη» (A blast) του Σύλλα Τζου-μέρκα. Επιπλέον, ο Τζουμέρκας είναιμέλος της τριμελούς κριτικής επιτρο-πής, η οποία θα απονείμει το βραβείοστην καλύτερη πρεμιέρα, το οποίο δίνε-ται προς τιμήν του τούρκου σκηνοθέτηΣειφί Τεομάν και φέρει το όνομά του.

Μια σημαντική εκδήλωση είναι οι Συ-ναντήσεις στη Γέφυρα. Σε αυτήν συναν-τιούνται, ανταλλάσουν ιδέες και διερευ-νούν τρόπους συνεργασίας και συμπα-ραγωγών επαγγελματίες του κινηματο-

γράφου από την Τουρκία και το εξωτε-ρικό.

Η ταινία «Συμπεριφορά» (Conducta),σε σκηνοθεσία Ερνέστο Νταράνας, ήτανη ταινία έναρξης του φετινού Φεστιβάλτης Κωνσταντινούπολης. Στην ταινία, ηοποία ήταν η επίσημη πρόταση της Κού-βας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ, παρακο-λουθούμε τη σχέση ενός μαθητή οοποίος αντιμετωπίζει προβλήματα μετην καθηγήτριά του η οποία τον φροντί-ζει. Ο 11χρονος Τσάλα ζει με τη μητέρατου, Σόνια, η οποία είναι ναρκομανής.Ενώ ο μικρός κάνει διάφορες δουλειέςγια να κερδίσει χρήματα, η Καρμέλα, μιαδασκάλα του, αναλαμβάνει να τον βοη-θήσει να βρει το δρόμο του. Η «Συμπερι-φορά» αφού βραβεύτηκε στα Φεστιβάλτης Αβάνας και της Μάλαγα και αφούταξίδεψε σε διάφορα φεστιβάλ όπωςστου Βανκούβερ, του Τορόντο, του Μαϊ-άμι και του Όσλο, έφτασε και στην Κων-σταντινούπολη.

Τη Χρυσή Τουλίπα στο εθνικό τμήμαθα διεκδικήσουν 9 ταινίες, ενώ 3 θα προ-βληθούν εκτός συναγωνισμού. Επίσης 7ταινίες θα προβληθούν στο εκτός συνα-γωνισμού τμήμα Νέος Τουρκικός Κινη-ματογράφος και 13 ντοκιμαντέρ θα διεκ-δικήσουν το βραβείο στο αντίστοιχοτμήμα. Πρόεδρος στην κριτική επιτροπήτου τουρκικού εθνικού τμήματος είναι ογνωστός σκηνοθέτης Ζεκί Ντεμίρκουμ-

πουζ.Στο ∆ιεθνές ∆ιαγωνιστικό τμήμα, τη

Χρυσή Τουλίπα θα διεκδικήσουν οι εξής13 ταινίες:

«Πραγματικότητα» (Ralit) του Κουεν-τίν Ντουπιέ (Γαλλία-Βέλγιο), «Γιατί δενμπορώ να είμαι ο Ταρκόφσκι» (NedenTarkovski Olamyorum) του ΜουράτΝτουζγκιούνογλου (Τουρκία), «Πόθος»(Yearning) του Μπεν Χόπκινς (Αγγλία),«Η χρυσή εποχή» (Huang jin shi dai) τουΑν Χούι (Κίνα-Χονκ Κονγκ), «Άγριαζωή» (Vie Sauvage) του Σεντρίκ Καν(Βέλγιο-Γαλλία), «Μνήμες της πέτρας»(Brannen li ser kevir ) του ΣουακάτΑμίν Κογκί (Γερμανία-Ιράκ), «Ίτσι μπί-τσι» (Itsi Bitsi) του Όλε Κρίστιαν Μάν-τσεν (∆ανία), «Αστέρι» (Zvezda) της ΆνναΜελικιάμ (Ρωσία), «Μαύρες ψυχές»(Anime Nere) του Φραντσέσκο Μούντσι(Ιταλία-Γαλλία), «Το τραγούδι του φοί-νικα» (Phoenix) του Κρίστιαν Πέτσολντ(Γερμανία), «Άκου, Φίλιπ» (Listen UpPhilip) του Άλεξ Ρος Πέρι (ΗΠΑ), «Μα-κριά από το εξαγριωμένο πλήθος» (FarFrom The Madding Crowd) του ΤόμαςΒίντεμπεργκ (ΗΠΑ-Αγγλία), «Η ζωή σεγυάλα» (Vonarstrti) του Μπάλντβιν Ζο-φόνιασον (Ισλανδία-Φιλανδία-Σουηδία-Τσεχία).

[email protected],kersanidis.wordpress.com

34ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ

Η πρώτη εβδομάδα

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ

«Η εξαφάνιση της Έλενορ Ρίγκμπι: Εκείνη» (The Disappea-rance of Eleanor Rigby: Her) του Νεντ Μπένσον: Ο Κόνορ καιη Έλενορ ήταν κάποτε ένα ευτυχισμένο ζευγάρι. Τώρα, δυοξένοι πλέον, προσπαθούν να καταλάβουν τι συνέβη μεταξύτους. Πρόκειται για δύο ταινίες (εδώ η πρώτη) «Εκείνη» και«Εκείνος», που στις Κάνες προβλήθηκε ένα μοντάζ και τωνδύο με τον τίτλο «Εκείνοι».

«Μπαμπαντούκ: Οι σελίδες του τρόμου» (The Babadook) τηςΤζένιφερ Κεντ: Η Αμέλια έχει χάσει το σύζυγό της εδώ και6 χρόνια και τα έχει χαμένα. Οι δυσκολίες που αντιμετωπί-ζει με τον 6χρονο γιο της, Σάμιουελ, εντείνονται όταν ο μι-κρός αρχίζει να βλέπει στον ύπνο του ένα τέρας. Ένα μυ-στηριώδες βιβλίο με τίτλο «Ο Μπαμπαλούκ» εμφανίζεται, οΣάμιουελ επιμένει πως βλέπει το τέρας και η Αμέλια αντι-λαμβάνεται μια απόκοσμη οντότητα μέσα στο σπίτι.

«Νυχτερινή καταδίωξη» (Run All Night) του Ζομ Κολέ Σερά: ΟΤζίμι Κόνλο, πρώην εκτελεστής, βρίσκεται σε δύσκολη θέση.Έχει στη διάθεσή του μόνο μία νύχτα για να έρθει αντιμέ-τωπος με το πρώην αφεντικό του προκειμένου να προστα-τεύσει το γιο του.

«Το πείραμα του Λάζαρου» (The Lazarus Effect) του ΝτέιβιντΓκεμπλ: Ο Φρανκ και η μνηστή του Ζωή, επικεφαλής μιαςομάδας ερευνητών, επιτυγχάνουν να επαναφέρουν στη ζωήένα νεκρό σκύλο. Ο πρύτανης του πανεπιστημίου, όταν τομαθαίνει, τους απαγορεύει να παρουσιάσουν την ανακάλυψήτους και δίνει εντολή να κατασχεθούν τα υλικά τους. Αυτόδεν αρέσει στην ομάδα που αποφασίζει να προχωρήσειεφαρμόζοντας το πείραμα σε άνθρωπο.

«Υπόσχεση» (The Color of Time): Η ταινία είναι βασισμένη σεμια ποιητική συλλογή του Τζ. Κ. Γουίλιαμς και έχει σκηνο-θετηθεί από 11 σκηνοθέτες. Μας μεταφέρει σε ένα ταξίδιμέσα από αρκετές δεκαετίες της αμερικανικής ζωής απότην παιδική ηλικία του ποιητή και την εφηβεία στο Ντιτρόιττη δεκαετία του 1940 και του ’50 έως τις αρχές της δεκαε-τίας του 1980. ∆ύσκολο εγχείρημα που επιβεβαιώνει τηνπαροιμία «όπου λαλούν πολλοί κοκόροι, αργεί να ξημερώ-σει».

«Winx Club: Το μυστήριο του ωκεανού» (Winx Club: Il misterodegli abissi): του Ιγκίνιο Στράφι: Νεράιδες, κακές μάγισσες κιάλλα παραμυθένια πλάσματα σε μια όμορφη και με οικολο-γικά μηνύματα ταινία κινουμένων σχεδίων.

Σημ.: Εκτός από την πρώτη ταινία, οι υπόλοιπες προβάλλον-ται από την Κυριακή του Πάσχα.

Σινεφίλ

∆εν είναι λίγες οι ταινίες οι οποίες έχουνως θέμα τα Πάθη του Χριστού, οι περισ-σότερες από τις οποίες προβάλλονται τις

μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας κυρίως στην τη-λεόραση. Παλαιότερα και οι κινηματογράφοιπρόβαλλαν ταινίες ανάλογης θεματολογίαςκάτι που πλέον δεν συμβαίνει.

Η πλέον γνωστή εκδοχή είναι εκείνη τουΦράνκο Τζεφιρέλι, «Ο Ιησούς από τη Ναζα-ρέτ», ένα πολύωρο φιλμ το οποίο προβάλλεταικαι με τη μορφή μίνι σειράς. Η ταινία του Τζε-φιρέλι μπορεί να είναι ένα κινηματογραφικόθαύμα, αφού ο σκηνοθέτης επιτυγχάνει υψηλήςαισθητικής αποτελέσματα, εξαιρετικές ερμη-νείες, άψογη αναπαράσταση χώρου και χρόνου.Ταυτόχρονα ο Τζεφιρέλι, ως πιστός καθολικός,σκηνοθετεί μία πολιτικώς ορθή εκδοχή (δεν τονκατακρίνω γι’ αυτό) η οποία έχει γίνει αποδε-κτή από Ορθόδοξους, Καθολικούς, ∆ιαμαρτυ-ρόμενους κ.λπ.

Αν, όμως, κάτι έχει περισσότερο ενδιαφέρονείναι να δούμε τις ταινίες εκείνες οι οποίες τολ-μούν να δουν το θείο δράμα με μια διαφορετικήοπτική, να ενσωματώσουν νέες οπτικές, να αμ-φισβητήσουν, να πειραματιστούν καλλιτεχνικά.

Το 1961 ο Νίκολας Ρέι, στην ταινία «Ο βασι-λεύς των βασιλέων» επιχειρεί μια εντελώς μαρ-ξιστική προσέγγιση. Στο 168 λεπτών αριστούρ-γημα του αμερικανού σκηνοθέτη εισάγονται έν-νοιες όπως ιμπεριαλισμός, επανάσταση, αντί-σταση, ελευθερία. Ο Ιησούς, παρουσιάζεται ωςένας εν δυνάμει ηγέτης της επανάστασης και οΙούδας ως εβραίος αντιστασιακός.

Το 1988, ο Μάρτιν Σκορσέζε με τον «Τελευ-

ταίο πειρασμό», που είναι βασισμένος στο ομώ-νυμο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, αγ-γίζει μια υπαρξιακή διάσταση της προσωπικό-τητας του Ιησού. Πιστός καθολικός αλλά καιμεγάλος καλλιτέχνης ο Σκορσέζε βλέπει, όπωςκι ο Καζαντζάκης, την ανθρώπινη πλευρά τηςφύσης του Χριστού. Οι μεγάλες αντιδράσειςτων «πιστών» δεν επέτρεψαν ποτέ την προβολήτης ταινίας στην Ελλάδα, στον εμπορικό του-λάχιστον κύκλωμα.

Προβλήματα προβολής είχε στη χώρα μας καιη αριστουργηματική ροκ όπερα «Ιησούς Χρι-στός, Υπέρλαμπρο Άστρο», που σκηνοθέτησε οΝόρμαν Τζουίσον το 1973. Τη μουσική έχει γρά-ψει ο Αντριου Λόιντ Βέμπερ και το λιμπρέτο οΤιμ Ράις.

Υπάρχει βέβαια και η μεγάλη ταινία «Το κατάΜατθαίον Ευαγγέλιο», το αριστούργημα που γύ-ρισε ο Πιέρ Παόλο Παζολίνι, το 1964. Λιτός,ποιητικός, στιλίστας, ο ιταλός σκηνοθέτης,σκιαγραφεί τα πάθη του Χριστού ακολουθών-τας πιστά το ευαγγέλιο του Ματθαίου, αναδει-κνύοντας, μέσα από τη σκηνοθετική του προ-σέγγιση και τα πάθη του ανθρώπου. Μια ματιάπου ενσωματώνει με σαφήνεια το κοινωνικόστοιχείο.

Το 2004, ο Μελ Γκίμπσον σκηνοθετεί «Ταπάθη του Χριστού», όπου κινηματογραφεί τιςτελευταίες ώρες του θεανθρώπου δίνοντας έμ-φαση στο σωματικό μαρτύριο με τρόπο ωμό καιρεαλιστικό.

Θα κλείσω με την αιρετική κωμωδία τωνΜόντι Πάιθον, «Ένας προφήτης μα τι προφή-της» ή «Η ζωή του Μπράιαν», που σκηνοθέτησε

ο Τέρι Τζόουνς το1969. Φλεγματικόβρετανικό χιούμορ,ξεκαρδιστικές ατά-κες, σουρεαλιστικήαφήγηση σε μια ται-νία που έγινε σημείοαναφοράς για τηνεποχή της σε συν-δυασμό με το ανα-τρεπτικό κλίμα τηςεποχής εκείνης.

Καλή ανάσταση!

Στρα. Κερ.

ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΑΟ Ιησούς ως κινηματογραφικός ήρωας

«Συμπεριφορά»

«Ο βασιλεύς των βασιλέων»

Page 30: Σαββατο 11 4 2015

3300 Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Του Αντώνη Λιάκου

Ηκατάσταση είναι πολύ δύσκοληκαι δεν χρειάζεται εξωραϊσμούς.Προπαντός ιδεολογικά αναισθη-

τικά. Η Ελλάδα μετά από τέσσερα χρό-νια κρίσης εξέλεξε μια αριστερή κυβέρ-νηση με εντολή να επιχειρήσει μια τομήστην πολιτική που εφαρμόστηκε έωςτώρα. Υπάρχει όμως ένα απαγορευτικόπλαίσιο που δεν της το επιτρέπει. Η κυ-βέρνηση δεν έχει τον έλεγχο της νομι-σματικής ρευστότητας και είναι συνεχώςυπό την απειλή ασφυξίας, όχι μόνο γιανα εφαρμόσει τους μακροπρόθεσμουςστόχους της, αλλά και τους βραχυπρό-θεσμους. Οι αντιρρήσεις στις συναντή-σεις κορυφής και στο Γιούρογκρουπ πουισχυρίζονται ότι η Ελλάδα δεν προβάλ-λει τεχνικά άρτιες και κοστολογημένεςμεταρρυθμίσεις μεταθέτουν το ζήτημαστο επίπεδο μιας τεχνοκρατικής συζήτη-σης, που υπεκφεύγει και παρακάμπτειτο πολιτικό ζήτημα που είναι: «τι είδουςμεταρρυθμίσεις;». Ο στόχος είναισαφής: η ελληνική κυβέρνηση πρέπει ναεγκαταλείψει το πρόγραμμα της, ώστενα ευτελιστεί η πολιτική της, ή να πιε-στεί μέσα από την πιστωτική ασφυξίαώστε να πέσει. Σε κάθε περίπτωση, ναμην αποτελέσει προηγούμενο στην Ευ-ρώπη.

Το ζήτημα των μεταρρυθμίσεων

Επομένως το ζήτημα των μεταρρυθμί-σεων ή καλύτερα της παραγωγής δημό-σιων πολιτικών είναι κομβικό. Ας επι-χειρήσουμε να δούμε τα πράγματα απόμια ευρυγώνια ιστορική προοπτική. Τοκοινωνικό ευρωπαϊκό μοντέλο που οιπερισσότεροι από μας, μεγαλύτερων ηλι-κιών, γνωρίσαμε, βρισκόταν σε ισχύ όσοεξυπηρετούσε την οικονομική ανάπτυξη.Μπήκε όμως σε μια μακρά κρίση τις τε-λευταίες δύο δεκαετίες του περασμένουαιώνα. Αυτή η κρίση είχε τρεις αιτίες.

Η πρώτη αφορούσε την αλλαγή τουπαραγωγικού μοντέλου. Ψηφιακή τεχνο-λογία, απεριόριστη διαδικτυακή επικοι-νωνία, αυτοματισμός, άλλαξαν την πα-ραγωγική δομή των κοινωνιών. Εξαφά-νισαν δουλειές, δημιούργησαν καινούρ-γιες, αλλά πολύ λιγότερες αναλογικά. Ηπαλιά βιομηχανία πάνω στην οποία βα-σίστηκε το κλασικό προλεταριάτο και οσυνδικαλισμός εξαφανίστηκε, ή μετα-

φέρθηκε στον Τρίτο κόσμο, και το σο-σιαλδημοκρατικό μοντέλο εργασιακώνσχέσεων αντικαταστάθηκε από την επι-σφάλεια και τις ευέλικτες μορφές εργα-σίας.

Η δεύτερη αλλαγή είχε να κάνει με τηνπαγκοσμιοποίηση, κυρίως την παγκο-σμιοποίηση των αγορών και την απεριό-ριστη κίνηση των κεφαλαίων. Ο ανταγω-νισμός από χώρες με χαμηλότερο παρα-γωγικό κόστος οδηγεί στην ασιατικοποί-ηση των συνθηκών εργασίας, και κυρίωςτου ευρωπαϊκού Νότου.

Τέλος, η τρίτη μεταβολή σχετίζεται μετη συσσώρευση ζητημάτων που αφορούντην επιβίωση των πληθυσμών. Ο υπερ-πληθυσμός του πλανήτη (7 δισ.) ζειπάνω από τα όρια των δυνατοτήτων του,μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα τον δια-σχίζουν από το Νότο προς το Βορρά, οπληθυσμός της Ευρώπης γηράσκει και οιηλικιακές πυραμίδες που εξασφάλιζαντη λειτουργία του κοινωνικού κράτουςανατρέπονται, με αποτέλεσμα να μηνμπορούν να πληρωθούν συντάξεις, ια-τρική περίθαλψη κλπ.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των ιστορι-κών αλλαγών, όπως συμβαίνει άλλωστεκαι σε όλες τις μεγάλες ιστορικές αλλα-γές, οι παλιοί συσχετισμοί δυνάμεωνανάμεσα σε χώρες και κοινωνικές τάξειςανατρέπονται και ανοίγει ένας άγριοςαγώνας για την ιδιοποίηση πλουτοπαρα-γωγικών πόρων και στρατηγικών θέ-σεων. Η νεοφιλελεύθερη επέλαση επι-διώκει μια αναδιανομή του εισοδήματοςαπό τους πολλούς στους λίγους και συ-νοδεύτηκε από την αύξηση των ανισοτή-των μέσα στις χώρες και ανάμεσα στιςχώρες, από την εκποίηση των κοινών,δηλ. της δημόσιας υλικής και άυλης πε-ριουσίας, από την εμπορευματοποίησητων αγαθών (υγείας, παιδείας, πολιτι-σμού). Στις μεγάλες κρίσεις αλλάζουνεπίσης οι συσχετισμοί χωρών και δυνά-μεων. Τρία στοιχεία να συγκρατήσουμε:Κατάρρευση του ψυχροπολεμικού διπο-λισμού, άνοδος των χωρών BRICS, ανά-δειξη της Γερμανίας στη μόνη πλεονα-σματική χώρα του δυτικού κόσμου μεμια πολιτική κρατικά καθοδηγούμενουνεοφιλελευθερισμού. Επομένως αυξάνειτο χάσμα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση,σταματούν οι πολιτικές εμβάθυνσης καιολοκλήρωσης, παγιώνονται οι διαφορέςσε τρεις ζώνες. Ευρωπαϊκός Βορράς, Ευ-ρωπαϊκός Νότος, Κεντρο- Ανατολική Ευ-ρώπη (πρώην σοσιαλιστικές χώρες).

Η κρίση του 2010 δεν ήταν μια σκό-πιμη επινόηση για να αναγκαστεί η ελ-ληνική κοινωνία να αποδεχτεί αυτές τιςαλλαγές. (Αν θέλουμε να δούμε κατά-ματα τα πράγματα, θα πρέπει να αφή-σουμε στην άκρη συνωμοσιολογικές εξη-γήσεις). Επιβλήθηκαν, σε όσες χώρεςεπιβλήθηκαν, μέσω των κρίσεων, ως θε-ραπεία για να αντιμετωπιστούν οι κρί-σεις. Οι κρίσεις ήταν η τιμωρία της μηπροσαρμογής. Αλλά οι κρίσεις αυτές,στη μια χώρα μετά την άλλη, είναι ταυ-τόχρονα και αποτέλεσμα της προσαρμο-γής. Πρόκειται για νέου τύπου κρίσεις,σε νέο περιβάλλον, και χωρίς αντιστοι-χία με προηγούμενες. Πρόκειται για κα-θεστώτα κρίσης. Η κρίση, τα έκτακταμέτρα για την αντιμετώπισή της, οι συ-νεχείς προσαρμογές σε ένα μοντέλο αγο-ράς στο οποίο κάθε συλλογικότητα, ηίδια η πολιτική ως συλλογική διαβού-λευση οφείλει να υποκύψει, όλα αυτάσυνιστούν μια νέα συνθήκη.

Η απόδραση του «πειραματόζωου»

Οι τελευταίες εκλογές στην Ελλάδαυπήρξαν η αντίδραση στη συνθήκη αυτή.Για μια σειρά λόγους, ιστορικούς αλλάκαι συγκυριακούς, η Ελλάδα έδειξε ενι-σχυμένο πνεύμα αντίστασης και έφερεμια κυβέρνηση Αριστεράς στην εξουσία.Παρομοιάστηκε με πειραματόζωο πουπήδηξε έξω από το εργαστήρι. Το ζή-τημα είναι έως πού μπορεί να πάει σέρ-νοντας στα πόδια του τη σιδερένιαμπάλα του χρέους. Αλλά το χρέος είναιπρωτίστως πολιτικό. Όπως το λουρίστους σκύλους. Μπορεί να είναι χαλαρό(δηλ. μικρά επιτόκια και επιμήκυνση),σχεδόν ανεπαίσθητο για τα υπάκουασκυλάκια, μπορεί να είναι σφιχτό, γιατους ζόρικους σκύλους, ή και ασφυ-κτικό, ώστε να αναγκάζεται το κακό-τροπο ζώο, επί ποινή ασφυξίας, να υπα-κούει.

Τι μπορεί να κάνουμε; Η έξοδος έχειεξηγηθεί πειστικά ότι δεν συμφέρει καιβραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.Γιατί και στην περίπτωση αυτή το χρέοςθα παραμείνει. Άλλωστε, τα ανεξάρτητανομίσματα για να μην κατρακυλήσουν,χρειάζονται πρόσδεση σε ισχυρότερα. Ηδραχμή ήταν προσδεμένη στις ευρωπαϊ-κές νομισματικές συμφωνίες και ρυθμί-σεις πολύ πριν το ευρώ. Έτσι θα είναιπροσδεμένη και σε υποτιθέμενη έξοδο.Ας θυμηθούμε επίσης πώς ροκάνιζε τουςμισθούς και τα μεροκάματα ο πληθωρι-σμός: τα εισοδήματα έμεναν φαινομε-νικά σταθερά ενώ οι τιμές σκαρφάλωνανκαι οι μισθοί έχαναν την αξία τους.

Στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή υπάρχουνεχθρικές κυβερνήσεις, αλλά και αναδυό-μενες δυνάμεις αλλαγής, γιατί η κρίσηδεν πλήττει μόνο εμάς. Η Ελλάδα πρέπεινα κρατηθεί, ώστε με το παράδειγμά τηςνα βοηθήσει στην ανάδυσή τους. Γι’ αυτόείναι λάθος το ελληνικό πρόβλημα να τί-θεται με όρους «Γερμανοί εναντίον Ελ-λήνων», «όπως στην κατοχή έτσι καιτώρα, τότε το Τρίτο ράιχ, τώρα το Τέ-ταρτο», ή ότι «την Ελλάδα την επιβου-λεύονται οι ξένοι από τον καιρό της ανε-ξαρτησίας». Θα είναι ολέθριο το ζήτηματων επανορθώσεων του Β’ ΠαγκοσμίουΠολέμου να το χειρίζονται αναρμόδιοικαι αδαείς (Υπ. Εθνικής Αμυνας) και σεμια κατεύθυνση δημιουργίας μετώπουόπου συγχέονται το τότε με το τώρα.

Η Ελλάδα, επομένως, πρέπει να κρα-τηθεί, αλλά όχι να σέρνεται. Πρέπει νακρατηθεί εμπνέοντας. Η κυβέρνηση πρέ-

Η Ελλάδα πρέπει νακρατηθεί, αλλά όχι νασέρνεται. Πρέπει νακρατηθεί εμπνέοντας. Ηκυβέρνηση πρέπει νασυγκροτήσει έναπρόγραμμα που ναεμπνεύσει και στοεσωτερικό, γιατί ησυμφωνία τού κόσμουδεν είναι άπαξδεδομένη, αλλά έναπρόγραμμα που θαβρίσκει απήχηση καιστο εξωτερικό.

“Πρώτη φορά Αριστερά:μπροστά στις μεγάλες τομές

Page 31: Σαββατο 11 4 2015

Η ΕΠΟΧΗ 11 Απριλίου 2015 3311ΘΕΩΡΙΑ

πει να συγκροτήσει ένα πρόγραμμα πουνα εμπνεύσει και στο εσωτερικό, γιατί ησυμφωνία τού κόσμου δεν είναι άπαξ δε-δομένη, αλλά ένα πρόγραμμα που θαβρίσκει απήχηση και στο εξωτερικό.

Αντίθετα στο ρεύμα

Ποια τα χαρακτηριστικά ενός προ-γράμματος που θέλει να πάει αντίθετα μετο ρεύμα δεκαετιών; ∆εν είναι κάτι απλό,κάτι που φτιάχνεται μια κι έξω. Από μιαεπιτροπή σοφών, ή από ένα συνέδριο. Τοπρόγραμμα των μνημονίων, η φιλοσοφίατου αλλά και οι τεχνικές του λεπτομέ-ρειες φτιάχνονταν εδώ και δύο δεκαε-τίες, σε πανεπιστήμια, ινστιτούτα, thinktanks, κλπ. ∆ημιουργήθηκε στη διάρκειαδεκαετιών για να αντιμετωπισθεί η οικο-νομική ύφεση που εμφανίστηκε στη δε-καετία του 70. Το πρόβλημα τότε είχεπεριγραφεί ως συνδυασμός πληθωρι-σμού, που δεν μπορούσε να παίξει πλέοναναπτυξιακό ρόλο, και στασιμότητας, ηοποία δημιουργούσε ανεργία (στασιμο-πληθωρισμός), και οδήγησε στην αναθε-ώρηση των παλιών οικονομικών εργα-λείων κευνσιανής έμπνευσης.

Η αναθεώρηση αυτή σήμαινε μεγάλεςμετατοπίσεις ιδεολογικές και πολιτικές,γιατί αφορούσε την ανάγκη συνολικήςαναδόμησης της οικονομίας και κατ’επέκταση της ίδια της κοινωνίας, και τουρόλου του κράτους. Στην αρχή οι ιδέεςαυτές εμφανίστηκαν ως ρηξικέλευθες,και με τη σταδιακή υιοθέτησή τους πότεαπό συντηρητικές κυβερνήσεις και πότεαπό κεντροαριστερές, έγιναν ορθοδοξίαμε αξιώσεις αυτονόητου τρόπου σκέψης.Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήθη-καν οι «δομικές μεταρρυθμίσεις», άλ-λαξε η ορολογία της πολιτικής και τηςοικονομικής επιστήμης, δημιουργήθηκεένα νέο εννοιολογικό σύμπαν.

Το ερώτημα είναι γιατί αυτά τα εργα-λεία δεν λειτούργησαν; Αν παρατηρή-σουμε την ευρωπαϊκή οικονομική συγ-κυρία σήμερα, βλέπουμε ότι επί μια δε-καετία, ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ανά-πτυξης κυμάνθηκε χαμηλότερα απόεκείνη την περίοδο της δεκαετίας του 70.Η διαφορά είναι ότι τότε υπήρχε συν-δυασμός πληθωρισμού και στασιμότη-τας, τώρα αποπληθωρισμού και στασι-μότητας, με αποτέλεσμα μια ενδημικήαλλά διογκωμένη μετά το 2008 ανεργίασε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Βρισκό-μαστε δηλαδή σε μια διαμετρικώς αντί-θετη κατάσταση κρίσης από εκείνη τηςδεκαετίας του ’70. Τότε στασιμο-πληθω-ρισμός, τώρα στασιμοαποπληθωρισμός.Γιατί τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαντότε εναντίον του στασιμο-πληθωρι-σμού, συνεχίζουν να χρησιμοποιούνταιστην εποχή του στασιμο-αποπληθωρι-σμού;

Οι μεταρρυθμίσειςπου χρειαζόμαστε

Ο σκοπός των καινούργιων μεταρρυθ-μίσεων πρέπει να αντιμετωπίσει στονπυρήνα της αυτή τη νέα συνθήκη. Χρει-άζονται μεταρρυθμίσεις που αφορούντην νέα παραγωγική θέση της Ευρώπηςστον κόσμο, την επανάσταση στα παρα-γωγικά μέσα, τις αλλαγές στην τεχνοεπι-στήμη. Ζούμε σε μια διαφορετική εποχήαπό την προηγούμενη βιομηχανικήεποχή. Χρειάζεται να κατανοήσουμε τιςδυνατότητες αναδιάταξης που περικλείεισε πλήθος πεδίων. Επίσης πρέπει να λο-γαριάσουμε τη μεταβαλλόμενη σύνθεσητων πληθυσμών και της ηλικιακής πυ-ραμίδας σε σχέση με τις κοινωνικέςασφαλίσεις, τα μεταναστευτικά ρεύματαπου αλλάζουν την πολιτισμική σύνθεσητων κοινωνιών μας και τα μείζονα περι-βαλλοντικά προβλήματα, τον χαρακτήρατης εκπαίδευσης ως μιας διαρκούς καιδια βίου διαδικασίας. Σε όλα αυτά ταπεδία η επικρατούσα ευρωπαϊκή πολι-τική, αποδεικνύεται εντελώς ανεπαρκής.Ένα καινούργιο τύπο μεταρρυθμίσεωνχρειάζεται να επεξεργαστεί και να προ-βάλει προς την υπόλοιπη Ευρώπη η νέακυβέρνηση. Όχι αμυντικά, «απο-κρούουμε τις αλλαγές που θέλετε», αλλάεπιθετικά, «οι αλλαγές που μας προτεί-νετε είναι πίσω από τις ανάγκες τηςπραγματικότητας». Εδώ χρειάζεταιπραγματικές διεθνείς επιτροπές, ουσια-στική διεθνή βοήθεια ειδικών επιστημό-νων, αντί των θεαματικών επιτροπώνεπαχθούς χρέους με αμφίβολα αποτελέ-σματα.

Προς τις μεταρρυθμίσεις αυτές πρέπεινα στραφεί η κοινωνία και η κυβέρνηση,μέσα από μια ανανεωμένη και προσαρ-μοσμένη στις ανάγκες προγραμματικήσυμφωνία. Τώρα που έχει πλεόνασμα εμ-πιστοσύνης, όχι αύριο. Η «βίαιη ωρί-μανση» τώρα θα συμβεί, που το δάχτυλοείναι «επί των τύπων των ήλων». Πράγμαπου σημαίνει αλλαγή νοοτροπίας, ταυτό-τητας. Η Αριστερά του 21ου αιώνα θαδιαφέρει από την Αριστερά του 2Οουαιώνα, όπως εκείνη διέφερε από την αρι-στερά του 19ου αιώνα. Επομένως, η Αρι-στερά του 21ου αιώνα δεν μπορεί ναείναι ούτε σοσιαλδημοκρατική, ούτεκομμουνιστική. Και τα δύο σχέδια απέ-τυχαν. Το ένα προσαρμόστηκε, το άλλοκατέληξε σε δυστοπίες. Θα πρέπει ναμάθουμε επομένως από τις αποτυχίεςτων προηγούμενων εγχειρημάτων καιαπό την πρακτική της αντιμετώπισηςτων προβλημάτων. Να μάθουμε να απο-φεύγουμε τον μανιχαϊσμό και τις απλου-στεύσεις. Να μάθουμε λ.χ. ότι αντι-στροφή της λιτότητας δεν σημαίνει εναγ-καλισμός με τον καταναλωτισμό, και ότιχρειάζεται επανεκπαίδευση όλων μας σ΄

αυτό. Θεωρητική και πρακτική. Να μά-θουμε λ.χ. ότι το ζήτημα των κοινωνικώνασφαλίσεων, πρέπει να αντιμετωπιστείστο πλαίσιο αναγνώρισης της γήρανσηςτου πληθυσμού και της ορθολογικής ορ-γάνωσης του συστήματος χωρίς προνό-μια, ή παραχωρήσεις στις πιο δυναμικέςομάδες. Να μάθουμε λ.χ. να αντιμετωπί-ζουμε το ζήτημα της πολιτικής βίας. Ηπολιτική βία παράγεται, και θα συνεχί-σει να παράγεται στον 21ο αιώνα απόπολλές πλευρές. Παράγεται από τουςρατσιστές και τον αναγεννώμενο φασι-σμό, αλλά και από τους οπαδούς τουένοπλου αγώνα, όπως επίσης και απότον ισλαμικό τζιχαντισμό. Η Αριστεράτου 21ου αιώνα πρέπει να χαράξει σαφήόρια και να εμπεδώνει το αίσθημα δημο-κρατίας και ασφάλειας χωρίς αμφιση-μίες ούτε προς το αστυνομικό κράτος,ούτε προς το μπάχαλο. Να μάθουμε ότιπρέπει να περάσουμε από τη στιγμή τηςαρνητικής κριτικής στη στιγμή της θετι-κής δημιουργίας, να εξερευνήσουμε πώςοι καλές ιδέες θα γίνουν καλές πρακτι-κές και θα αποκτήσουν αποτελεσματι-κότητα και συναίνεση.

Προφανώς τώρα, και προς την Ευ-ρώπη, θα πρέπει να προβληθούν οι με-ταρρυθμίσεις του ενδιάμεσου πεδίουανάμεσα σε εκείνες που θέλουν οι δανει-στές και σε εκείνες εναντίον της θέλη-σης των δανειστών, του ενδιάμεσου πε-δίου ανάμεσα στο εν ενεργεία υπόδειγμακαι στο αναδυόμενο. Και δεν είναι λίγεςαυτές. Απαιτείται γι΄ αυτό να συγκροτη-θεί ένας νέος αριστερός μεταρρυθμι-σμός, ο οποίος, στα διάφορα επίπεδαδιακυβέρνησης, στην τοπική αυτοδιοί-κηση, στους θεσμούς, θα βάλει τη σφρα-γίδα του αποφασιστικά. Οι μεταρρυθμί-σεις δεν είναι επινοήσεις της στιγμής.Έχουν να κάνουν με τις μακροπρόθε-σμες μεταβολές της κοινωνίας. Αν δενσυνειδητοποιηθεί αυτό, είναι προσωρινάμπαλώματα.

* Το κείμενο που δημοσιεύουμε, απο-τελεί μεγάλο μέρος της ομιλίας τουιστορικού Αντώνη Λιάκου σε εκδή-λωση με τίτλο «Κόμμα, κυβέρνηση,κίνημα: Η αριστερά στον 21ο αιώνα»,που έγινε στις 6 Απριλίου, με πρωτο-βουλία της νομαρχιακής επιτροπήςτου ΣΥΡΙΖΑ Α΄ Αθήνας.

Κυβέρνησηκαι κόμμα

Ηκρίση είναι μια μηχανή που κατα-βροχθίζει και καταστρέφει κόμ-ματα. Έφαγε το ΠΑΣΟΚ, έφαγε το

ΛΑΟΣ, έφαγε τη ∆ΗΜΑΡ, πετσόκοψε τηΝ∆. Θα γλιτώσει ο Σύριζα; Αυτό το ερώ-τημα δεν είναι ρητορικό και δεν απαν-τιέται εύκολα. Λειτουργεί ως προειδο-ποίηση. Και ερχόμαστε στο επίμαχο:Ποιο ρόλο μπορεί να έχει το κόμμα ωςπρος την κυβέρνηση; Υπάρχει μεγάληκριτική για τον τρόπο με τον οποίο τοΠασόκ κομματικοποίησε τον κρατικόμηχανισμό. ∆εν χρειάζεται να επιμεί-νουμε. Ούτε αν η λογική του πράσινοικαι μπλε, επανέρχεται ενίοτε ως μνη-μονιακοί/αντιμνημονιακοί. To κόμμαδεν πρέπει να λειτουργεί σαν τον Κα-θαρό Λόγο του Καντ απέναντι στην Κυ-βέρνηση η οποία κάνει συμβιβασμούς,εγκαλώντας την για παραβίαση αρχών,υποχωρήσεις κλπ. ∆εν είναι διεκδικη-τική μηχανή, αλλά ένας χώρος διαύγα-σης των προβλημάτων, σύνδεσης μετην κοινωνία και ανίχνευσης αυτού πουμπορεί να λυθεί σε διαφορετικά επί-πεδα.

Ο Λένιν άνοιξε τον 20ο αιώνα με το Τινα κάνουμε; μέσα από το οποίο εισήγαγετον ∆ημοκρατικό Συγκεντρωτισμό. Τομοντέλο αυτό υιοθετήθηκε και από ταάλλα κόμματα και ακόμη έγινε το οργα-νωτικό μοντέλο του βιομηχανικού 20ουαιώνα. Αυτή ήταν η επιτυχία του. Τώραχρειάζεται ένα καινούργιο μοντέλο,καινούργια οργανωτικά πρότυπα. Όπωςοι οργανισμοί αναπτύσσονται μέσα απότην ανταλλαγή ύλης με το περιβάλλοντους, με τον ίδιο τρόπο το κόμμα πρέ-πει να εξασφαλίσει την ανταλλαγή ύληςμε την κοινωνία, ως προϋπόθεση ανά-πτυξης.

Η νέα ψηφιακή εποχή έχει εισάγει πο-λύτιμα εργαλεία: στη θέση της καθετο-πoιημένης οργάνωσης, να σκεφτούμετην πρακτική του πληθωπορισμού(crowd sourcing). Όχι ένα δένδρο όπουοι χυμοί (πληροφορίες-εντολές) ξεκι-νούν από τον κορμό και φτάνουν στακλαδιά, αλλά ένα ρίζωμα, όπως τα κα-λάμια και η αγριάδα. ∆ίκτυα δηλαδή πουαπορροφούν χυμούς από πολλές δεξα-μενές και με πολλά στόματα και επικοι-νωνούν μεταξύ τους. Όχι κάτι δικό μου,κάτι δικό σου, και ένα τρίτο τζάμπα (δη-μόσιο), αλλά κάτι δικό μου και δικό σου,και άλλων, που ο καθένας συμμετέχειμε τη δουλειά του. Επομένως το επί-πεδο βιώματος, συμμετοχής και διαλό-γου οφείλει να χτιστεί από τα κάτωπρος τα πάνω και σε αυτή τη διαδικασίαο ρόλος του κόμματος γίνεται διαμεσο-λαβητικός ανάμεσα στην κυβέρνηση καιστο σύνολο της κοινωνίας.

Πρέπει να ξεπεράσουμε το στάδιοτου καθρέφτη όπου λέμε πόσο καλοί,ωραίοι και ανώτερης ηθικής είμαστεως αριστεροί. Το καινούργιο παρά-δειγμα κοινωνίας που θέλουμε είναιακόμη αδιευκρίνιστο. Συμφωνούμε στιςαξίες τής ελευθερίας, της δικαιοσύνηςκαι της αλληλεγγύης, αλλά οι τρόποι γιανα προκύψει είναι εν πολλοίς πειραμα-τικοί, υβριδικοί, επομένως κόμμα καικινήματα έχουν μεγάλο ρόλο, δίπλαστην κυβέρνηση. Οι δυσκολίες της πα-ρούσας κατάστασης απαιτούν εμπιστο-σύνη στην ηγεσία, και η ίδια πρέπει συ-νεχώς να την κερδίζει θέτοντας απο-φασιστικά προτεραιότητες. Οι μεγάλεςθεσμικές τομές και οι μεταρρυθμίσειςαπαιτούν τη συγκρότηση ενός ισχυρούμπλοκ εξουσίας που θα καταφέρει ναδιασώσει τη χώρα και την κοινωνία μετις λιγότερες δυνατές απώλειες.

Η Αριστερά του 21ουαιώνα πρέπει ναχαράξει σαφή όρια καινα εμπεδώνει τοαίσθημα δημοκρατίαςκαι ασφάλειας χωρίςαμφισημίες ούτε προςτο αστυνομικό κράτος,ούτε προς το μπάχαλο.Να μάθουμε ότι πρέπεινα περάσουμε από τηστιγμή της αρνητικήςκριτικής στη στιγμή τηςθετικής δημιουργίας, ναεξερευνήσουμε πώς οικαλές ιδέες θα γίνουνκαλές πρακτικές και θααποκτήσουναποτελεσματικότητακαι συναίνεση.

Page 32: Σαββατο 11 4 2015

Σε αυτό το πρόγραμματο ποιος αποτελεί τουποβοηθούμενο μέροςπαραμένει μεερωτηματικό. Ίσωςείμαστε εμείς το κοινό,που χρειαζόμαστε ναμάθουμε να ακούμετο διαφορετικό χωρίςνα το φέρνουμεστα δικά μας πλαίσια“κανονικότητας”.

«ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» ΣΤΟ Ρ/Σ «ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ»

Να ακούσουµε τη φωνή τους…Οι μετανάστες παύουν να είναι το αντικείμενο κάποιας συζήτησης, που τους κατασκευάζειως δημόσιο πρόβλημα, και γίνονται οι ίδιοι παραγωγοί της

«Στόχος του προγράμματος είναινα δοθεί βήμα λόγου στους αν-θρώπους από τις μεταναστευτι-

κές κοινότητες που ζουν μόνιμα στην Ελ-λάδα για να μπορέσουν να θέσουν τα δικάτους ζητήματα, καθώς δεν τους δίνεταιπρόσβαση στα ΜΜΕ. Επίσης, υπάρχει καιένα δεύτερο σκέλος ενταξιακό, όπου γί-νονται εκπαιδεύσεις σε ραδιοφωνικά ζητή-ματα και συμμετέχουν 20 άτομα ελληνικήςκαταγωγής και 24 από τρίτες χώρες» εξη-γεί η Φανή Βασιλοπούλου από τη ΜΚΟPraksis, αρωγός σε αυτήν την προσπάθεια.

Το πλεονέκτημα αυτού του προγράμμα-τος και η διαφορά του με υπόλοιπες δρά-σεις που αφορούν στη μεταναστευτική κοι-νότητα είναι ο ρόλος που διαδραματίζουνοι ίδιοι οι μετανάστες. Παύουν να είναι τοαντικείμενο κάποιας συζήτησης που τουςκατασκευάζει ως δημόσιο πρόβλημα,ακόμα και υπό τη μορφή υποστήριξήςτους, και γίνονται παραγωγοί της όποιαςσυζήτησης, χωρίς τρίτοι διαμεσολαβητέςνα μιλούν εξ ονόματός τους. «Αν δεν είσαιο ίδιος μετανάστης δεν μπορείς να μιλή-σεις ουσιαστικά για αυτήν την εμπειρία,γιατί δεν την έχεις, μιλάς επιφανειακά.Είναι πολύ καλό που μέσω αυτών των εκ-πομπών μπορούμε να μιλήσουμε για τονεαυτό μας. Είναι και ένας τρόπος για να μηνιώθουμε ξεχασμένοι και να μας θυμίζεικάτι τις πατρίδες από όπου προερχόμαστε»επισημαίνει στην «Εποχή» η Αντερέμι Αν-τεκούνμπι - Σεριφάτ, από την οργάνωσηGeneration 2.0 red, συμμετέχουσα και στιςεκπαιδεύσεις.

Να μιλά η ίδια η κοινωνία

Γεννάται η ελπίδα πως είναι ένα βήμαπου θα αλλάξει την κυρίαρχη κατεύθυνσηστον τρόπο παρουσίασης των μεταναστώναπό τα ΜΜΕ. «∆εν μπορεί το μεταναστευ-τικό σε ένα ενημερωτικό πρόγραμμα νααποτελεί άλλοθι για τα ΜΜΕ. ∆ηλαδή έχωκαι αυτό, ένα μικρό απεριτίφ σε ένα πρό-γραμμα, για να λέμε απλά ότι ασχολούμα-στε και με τους μετανάστες, ή με τους ομο-φυλόφιλους, τους οροθετικούς και γενικά

με τις λεγόμενες μειοψηφίες. Αν δεις τουςκατοίκους στη χώρα σου ως μειοψηφία,έχεις πολιτικό πρόβλημα. Ακόμα και οχώρος που εκφράζει αυτός ο ρ/σ θεωρώ ότιβλέπει το ζήτημα ακόμα πολύ στενά. Εγώέχω την άποψη ότι η κοινωνία πρέπει ναυπάρχει μέσα στο πρόγραμμα και να μιλάη ίδια, ο μεταλλεργάτης, ο μετανάστης, οοροθετικός» υπογραμμίζει ο δημοσιογρά-φος Κώστας Αρβανίτης, διευθυντής τουΚόκκινου.

Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να προωθη-θεί η πραγματική ισότητα ανάμεσα στουςανθρώπους, αφού θα δοθεί η δυνατότητανα ακούσουμε τη γνώμη ανθρώπων απότρίτες χώρες για ζητήματα πέραν της μετα-νάστευσης. Ίσως τότε σταματήσουμε νατους αντιμετωπίζουμε με βάση μόνο μίαιδιότητά τους, αυτή του μετανάστη, σαν ναπρόκειται για την ταυτότητά τους. «Οι με-τανάστες μέχρι τώρα καλούνται να μιλή-σουν μόνο για ζητήματα μετανάστευσης.Έχουμε, όμως, άποψη όπως όλοι οι πολί-τες και για άλλα θέματα της χώρας, όπωςπαραδείγματος χάρη για την υγεία, για τηνοποία μίλησα εγώ σε μία από τις εκπομπές,καθότι είμαι γιατρός» εξηγεί ο ΜαχμούντΑμπντελρασούλ. «Το κοινό δείχνει ενδια-φέρον γιατί συμμετέχει, παίρνει τηλέφωνακαι θέτει ερωτήματα, ανοίγοντας και αυτοίμε τη σειρά τους θέματα προς συζήτηση»περιγράφει η Ντίνα Μπατζιά, υπεύθυνη δη-μοσιογράφος για τις εκπομπές.

Ο πλούτος κάθε χώρας

Σε αυτό το πρόγραμμα το ποιος αποτελεί

το υποβοηθούμενο μέρος παραμένει μεερωτηματικό. Ίσως είμαστε εμείς το κοινό,που χρειαζόμαστε να μάθουμε να ακούμετο διαφορετικό χωρίς να το φέρνουμε σταδικά μας πλαίσια «κανονικότητας». Σί-γουρα, πάντως δέκτης της βοήθειας αυτούτου προγράμματος είναι το ίδιο το Κόκ-κινο, σύμφωνα με τον Κώστα Αρβανίτη.«Το ραδιόφωνό μας βγαίνει πολύ κερδι-σμένο από αυτή την ιστορία, μας έχουνδώσει μεγάλη ζωντάνια και νομίζω ότι πα-ράγεται ένα προϊόν που έχει αξία. Στα και-νούργια προγράμματα του Σεπτέμβρη θαδείτε πώς θα αξιοποιηθεί αυτό που μά-θαμε. Γιατί καλό είναι για αυτούς τους αν-θρώπους που μπήκαν στο πρόγραμμα καιπήραν πράγματα, αλλά και εμείς πήραμεβλέποντας λάθη».

Με τέτοιου είδους προγράμματα είναι δυ-νατόν να ενδυναμωθούν οι άμυνες της κοι-νωνίας απέναντι στο ρατσισμό. Ακούγον-τας τη φωνή ανθρώπων από τη μετανα-στευτική κοινότητα και τη γνώμη τους κα-τανοούμε πως δεν πρόκειται για μια αδύ-ναμη, αβοήθητη ομάδα, τροφοδοτώνταςκατάλοιπα μεσσιανισμού που φέρουμεμέσα μας, αλλά ότι και εμείς επωφελούμα-στε. «∆εν είμαστε βάρος για τη χώρα, γιατίφέραμε τον πλούτο μας από τις δικές μαςχώρες. Ο κάθε άνθρωπος έχει κάτι μονα-δικό να προσφέρει και αυτό είναι γεγονόςθετικό για την οικονομία και τον πολιτι-σμό. Είμαστε όλοι μαζί» υπενθυμίζει η Αν-τερέμι Αντεκούνμπι - Σεριφάτ.

Τζέλα Αλιπράντη

«Ζούμε στην Ελλάδα πάνωαπό 40 χρόνια και παρόλααυτά ακόμα συζητάμε και

δεν θεωρούμε αυτονόητο τονα έχουμε βήμα δημόσιου

λόγου. Ευτυχώς με αυτό τοπρόγραμμα μας δίνεται αυτήη δυνατότητα. Νιώθουμε ότι

αποκτάμε φωνή και,πιστεύω, θα βοηθήσει την

ένταξη των μεταναστώνστην ελληνική κοινωνία»,αναφέρει στην «Εποχή» ο

Μαχμούντ Αμπντελρασούλ,από τη μεταναστευτικήοργάνωση Almasar, που

πήρε μέρος στη σειράεκπομπών «Πολίτες του

κόσμου», στο ρ/σ «ΣτοΚόκκινο». Πρόκειται για

πρόγραμμα,χρηματοδοτούμενο από το

Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης,για την παραγωγή

ραδιοφωνικών εκπομπώναπό τους ίδιους τους

μετανάστες. Πρώτη φοράστα ερτζιανά, αλλά και

γενικά στα ελληνικά ΜΜΕ,από τις 3 Μαρτίου και μέχρι

τον Ιούνιο, κάθε μέρα στις7μ.μ., θα ακούσουμε

μετανάστες της Ελλάδας ναθίγουν ζητήματα που τους

αφορούν άμεσα, καθώς καιάλλες διαφορετικές

θεματικές.