ρομαντισμός 1ο γελ

88
ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Και λογοτεχνία Φρήντριχ, Ανατολή σελήνης πάνω από τη θάλασσα

Transcript of ρομαντισμός 1ο γελ

Page 1: ρομαντισμός 1ο γελ

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

Και λογοτεχνίαΦρήντριχ, Ανατολή σελήνης πάνω από τη θάλασσα

Page 2: ρομαντισμός 1ο γελ

ΧΡΟΝΙΚΑ ΟΡΙΑ1770-1870: Τέλη 18. αι. – μέσα 19. αι.

1797:Ο Schlegel δημοσιεύει στοχασμούς σχετικά με τη χρήση του όρου ρομαντισμός στη λογοτεχνική κριτική.

1798: Ο Coleridge και ο Wordsworth δημοσιεύουν «Λυρικές Μπαλάντες» και ο Novalis τις «Ωδές στη Νύχτα».

1832: Σημειώνεται ο θάνατος του W. Scott και του Goethe.

Επιβιώσεις και επιδράσεις ανιχνεύονται μέχρι και σήμερα.

Page 3: ρομαντισμός 1ο γελ

ΟΡΙΣΜΟΣΟΡΙΣΜΟΣ ρομαντικός -ή -όρομαντικός -ή -ό 1.1. που ανήκει ή που αναφέρεται στο ρομαντισμό, που που ανήκει ή που αναφέρεται στο ρομαντισμό, που

εκφράζει το πνεύμα του ή είναι σύμφωνος με τις αρχές του: εκφράζει το πνεύμα του ή είναι σύμφωνος με τις αρχές του: Ρομαντική Ρομαντική τέχνη / λογοτεχνία. Ρομαντικό έργο / ποίημα / μυθιστόρημα. Ρομαντική τέχνη / λογοτεχνία. Ρομαντικό έργο / ποίημα / μυθιστόρημα. Ρομαντική εποχή. Ρομαντική τεχνοτροπία. Ρομαντική σχολή.εποχή. Ρομαντική τεχνοτροπία. Ρομαντική σχολή. ~ ~ ποιητής. ποιητής. (ως ουσ.) ο (ως ουσ.) ο ρομαντικός,ρομαντικός, για καλλιτέχνη που ακολουθεί το ρομαντισμό: για καλλιτέχνη που ακολουθεί το ρομαντισμό: Οι ρομαντικοί του Οι ρομαντικοί του 19ου αιώνα.19ου αιώνα. 2α.2α. (για πρόσ.) που είναι υπέρμετρα συναισθηματικός, που έχει (για πρόσ.) που είναι υπέρμετρα συναισθηματικός, που έχει μια απόλυτη και άδολη πίστη σε κτ. ιδανικό, εξωπραγματικό και ανέφικτο. || μια απόλυτη και άδολη πίστη σε κτ. ιδανικό, εξωπραγματικό και ανέφικτο. || ο επιρρεπής σε ονειροπολήσεις και ρεμβασμούς: ~ο επιρρεπής σε ονειροπολήσεις και ρεμβασμούς: ~ χαρακτήρας / νέος. χαρακτήρας / νέος. β.β. που προκαλεί διάθεση για ρεμβασμό, ονειροπόληση: που προκαλεί διάθεση για ρεμβασμό, ονειροπόληση: Ρομαντική θέα / Ρομαντική θέα / μουσική / τραγούδια.μουσική / τραγούδια. γ.γ. που αναφέρεται σε μια τρυφερή, ερωτική, που αναφέρεται σε μια τρυφερή, ερωτική, αισθηματική σχέση: αισθηματική σχέση: Mια ρομαντική συνάντηση.Mια ρομαντική συνάντηση. δ.δ. ιδανικός και ανέφικτος, ιδανικός και ανέφικτος, εξωπραγματικός: εξωπραγματικός: Ρομαντικοί στόχοι. Θεώρηση / άποψη ρομαντική.Ρομαντικοί στόχοι. Θεώρηση / άποψη ρομαντική. (λεξικό (λεξικό της κοινής νεοελληνικής Τριανταφυλλίδη)της κοινής νεοελληνικής Τριανταφυλλίδη)

Page 4: ρομαντισμός 1ο γελ

ΟΡΙΣΜΟΣ

Αποστάσεις και συνδέσεις διαπιστώνονται ανάμεσα στην κατανόηση και τη χρησιμοποίηση του όρου στην καθημερινή επικοινωνία και στα λεξικά ερμηνευτικά και λογοτεχνικών όρων.

Ο Ρομαντισμός ανήκει στην ιστορία του πνεύματος, των γραμμάτων και των τεχνών. Ένας στατικός ορισμός Ένας στατικός ορισμός όμως είναι ανέφικτος. Περισσότερο από ένα σύστημα όμως είναι ανέφικτος. Περισσότερο από ένα σύστημα αρχών και ένα άθροισμα κοινών χαρακτηριστικών είναι αρχών και ένα άθροισμα κοινών χαρακτηριστικών είναι μια εξελικτική διαδικασία.μια εξελικτική διαδικασία.

Page 5: ρομαντισμός 1ο γελ

Αρχικά ο όρος προσδιόριζε Αρχικά ο όρος προσδιόριζε ειδυλλιακά τοπία που ειδυλλιακά τοπία που προκαλούσαν συγκίνηση.προκαλούσαν συγκίνηση.

Το 1797 ο όρος Το 1797 ο όρος χρησιμοποιήθηκε χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά στη πρώτη φορά στη λογοτεχνική λογοτεχνική κριτική.κριτική.

Page 6: ρομαντισμός 1ο γελ

Συνδέθηκε με τις «ρομάντζες», με διηγήματα δηλαδή για ιππότες, περιπέτειες, έρωτες, αίσθημα υψηλό, απίθανο, υπερβολικό, μη πραγματικό.

Page 7: ρομαντισμός 1ο γελ

Αρχικά το περιεχόμενο του όρου ήταν αρνητικό. Αρχικά το περιεχόμενο του όρου ήταν αρνητικό. Η κριτική έκανε λόγο για ρομαντικούς Η κριτική έκανε λόγο για ρομαντικούς παραλογισμούς και απίστευτες φαντασιώσεις.παραλογισμούς και απίστευτες φαντασιώσεις.

Στις αρχές του 18.αι. στην Αγγλία ο όρος Στις αρχές του 18.αι. στην Αγγλία ο όρος απέκτησε θετικό πρόσημο. Ρομαντικό απέκτησε θετικό πρόσημο. Ρομαντικό θεωρήθηκε το σαγηνευτικό, το φανταστικό.θεωρήθηκε το σαγηνευτικό, το φανταστικό.

Page 8: ρομαντισμός 1ο γελ

Ο ρομαντισμός Ο ρομαντισμός είναι ένα είναι ένα καλλιτεχνικό και καλλιτεχνικό και φιλοσοφικό φιλοσοφικό κίνημα. Ανανέωσε κίνημα. Ανανέωσε ριζικά τον τρόπο ριζικά τον τρόπο που ο δυτικός που ο δυτικός άνθρωπος άνθρωπος αντιλαμβάνεται αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τον εαυτό του και τον κόσμο.τον κόσμο.

Page 9: ρομαντισμός 1ο γελ

Είναι κίνημα επαναστατικό: ανέτρεψε τις Είναι κίνημα επαναστατικό: ανέτρεψε τις θεωρίες της δημιουργικότητας, τους κανόνες θεωρίες της δημιουργικότητας, τους κανόνες της ομορφιάς, τα ιδανικά και τους τρόπους της ομορφιάς, τα ιδανικά και τους τρόπους έκφρασης.έκφρασης.

Επηρέασε την ποίηση, το μυθιστόρημα, το Επηρέασε την ποίηση, το μυθιστόρημα, το δράμα, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη μουσική, δράμα, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη μουσική, το χορό.το χορό.

Δήλωσε τη γενικότερη αλλαγή προσανατολισμού Δήλωσε τη γενικότερη αλλαγή προσανατολισμού των ανθρώπινων αξιών και της αντίληψης για των ανθρώπινων αξιών και της αντίληψης για τον άνθρωπο και τη φύση.τον άνθρωπο και τη φύση.

Page 10: ρομαντισμός 1ο γελ
Page 11: ρομαντισμός 1ο γελ

Συνδέθηκε με την πολιτική, με τις επαναστάσεις Συνδέθηκε με την πολιτική, με τις επαναστάσεις

του 18.αι., την Αμερικανική και τη Γαλλική του 18.αι., την Αμερικανική και τη Γαλλική καθώς και με τις πολιτικές, οικονομικές, καθώς και με τις πολιτικές, οικονομικές,

κοινωνικές εξελίξεις.κοινωνικές εξελίξεις. Ξεκίνησε ως φωνή της επανάστασης και Ξεκίνησε ως φωνή της επανάστασης και

κατέληξε κατεστημένο.κατέληξε κατεστημένο.

Ντελακρουά, Η ελευθερία οδηγεί το λαό

Page 12: ρομαντισμός 1ο γελ

ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Page 13: ρομαντισμός 1ο γελ

ΕΚΡΗΞΗ ΤΟΥΕΚΡΗΞΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΘΟΣ ΠΑΘΟΣ ΑΓΩΝΙΑΑΓΩΝΙΑ

ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑΕΚΠΛΗΞΗΕΚΠΛΗΞΗ

ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΔΙΑΙΣΘΗΣΗΔΙΑΙΣΘΗΣΗ

ΑΥΘΟΡΜΗΤΙΣΜΟΣ ΑΥΘΟΡΜΗΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΤΑΓΗ ΣΤΙΣ «ΦΩΝΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ»ΥΠΟΤΑΓΗ ΣΤΙΣ «ΦΩΝΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ»

ΕΝΣΤΙΚΤΑ ΕΝΣΤΙΚΤΑ

ΔΥΝΑΤΑ, ΑΛΟΓΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑΔΥΝΑΤΑ, ΑΛΟΓΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟΡΓΗ, ΛΥΠΗ, ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ,ΠΡΟΣΜΟΝΗΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟΡΓΗ, ΛΥΠΗ, ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ,ΠΡΟΣΜΟΝΗ

Page 14: ρομαντισμός 1ο γελ

ΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ

ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Page 15: ρομαντισμός 1ο γελ

ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΤΗΤΑΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ,ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ,

ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ, ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ, ΤΩΝ ΙΔΑΝΙΚΩΝ,ΤΩΝ ΙΔΑΝΙΚΩΝ,

ΤΩΝ ΤΡΟΠΩΝ ΕΚΦΡΑΣΗΣΤΩΝ ΤΡΟΠΩΝ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

Page 16: ρομαντισμός 1ο γελ

ΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΥΠΕΡΑΙΣΘΗΤΟ, ΥΠΕΡΑΙΣΘΗΤΟ, ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ, ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ,

ΤΟ ΜΥΘΙΚΟΤΟ ΜΥΘΙΚΟ

ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣΣ

Blake, The little girl found

Page 17: ρομαντισμός 1ο γελ

ΦΥΓΗΦΥΓΗ

ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΟΝΕΙΡΟΠΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝΟΝΕΙΡΟΠΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝΤΗΝ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ

ΜΑΚΡΙΝΕΣ ΧΩΡΕΣ , Ο ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΜΑΚΡΙΝΕΣ ΧΩΡΕΣ , Ο ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΝΟΤΟΣ ΚΑΙ Η ΕΞΩΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΝΟΤΟΣ ΚΑΙ Η ΕΞΩΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΕΞΕΥΡΕΝΩΝΤΑΙ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΥΡΕΝΩΝΤΑΙ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ

ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΜΙΑ

ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ.ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ.

Page 18: ρομαντισμός 1ο γελ

ΝΙΑΤΑΝΙΑΤΑ ΖΩΗΡΟ ΠΝΕΥΜΑΖΩΗΡΟ ΠΝΕΥΜΑ

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΜΥΗΣΗΜΥΗΣΗ

ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ

ΑΥΤΟΑΝΑΛΥΣΗΑΥΤΟΑΝΑΛΥΣΗ ΑΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑΑΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑ

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ

Page 19: ρομαντισμός 1ο γελ

ΘΕΜΑΤΑΘΕΜΑΤΑ

ΦΥΣΗΦΥΣΗ ΘΕΟΣΘΕΟΣ

ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΡΩΤΑΣ ΕΡΩΤΑΣ

Συχνά μελαγχολικός ή Συχνά μελαγχολικός ή καταδικασμένοςκαταδικασμένος ΗΡΩΪΣΜΟΣΗΡΩΪΣΜΟΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Page 20: ρομαντισμός 1ο γελ

ΣΚΗΝΙΚΟΣΚΗΝΙΚΟ

ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΦΕΓΓΑΡΟΛΟΥΣΤΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΦΕΓΓΑΡΟΛΟΥΣΤΑ ΤΟΠΙΑΤΟΠΙΑ

ΕΡΕΙΠΙΑΕΡΕΙΠΙΑ ΒΙΒΛΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣΒΙΒΛΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

ΤΑΦΟΙΤΑΦΟΙ ΜΑΚΑΒΡΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣΜΑΚΑΒΡΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

ΘΑΛΑΣΣΑΘΑΛΑΣΣΑ

Page 21: ρομαντισμός 1ο γελ

ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ

ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣΓίνονται φορείς εννοιών. Γίνονται φορείς εννοιών. Γεφυρώνουν το χάσμα ανάμεσα στο πραγματικό και το Γεφυρώνουν το χάσμα ανάμεσα στο πραγματικό και το

υπερβατικό, το εξωτερικό και το εσωτερικό, το αφηρημένο υπερβατικό, το εξωτερικό και το εσωτερικό, το αφηρημένο και το συγκεκριμένο.και το συγκεκριμένο.

ΣΥΜΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙΣΥΜΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙΕκφράζουν το ανέκφραστο και το άπειρο.Εκφράζουν το ανέκφραστο και το άπειρο.Επιδέχονται ταυτόχρονων και πολλαπλών Επιδέχονται ταυτόχρονων και πολλαπλών

σημασιοδοτήσεων.σημασιοδοτήσεων.

ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ

Page 22: ρομαντισμός 1ο γελ

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΤΩΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝΕΙΔΩΝ

Η ΑΦΗΓΗΣΗ (Η ΑΦΗΓΗΣΗ ( ROMAN)ROMAN) ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ

Εισβάλλουν σ΄ αυτήν ποιητικά, λυρικά και δραματικά στοιχεία.Εισβάλλουν σ΄ αυτήν ποιητικά, λυρικά και δραματικά στοιχεία.Δεν υπάρχει ενδιαφέρον για την πλοκή.Δεν υπάρχει ενδιαφέρον για την πλοκή.Η ενότητα εξασφαλίζεται από ένα μοτίβο ή από το συγκινησιακό Η ενότητα εξασφαλίζεται από ένα μοτίβο ή από το συγκινησιακό

περιεχόμενο.περιεχόμενο.Διαπιστώνονται επιδράσεις από αφηγήσεις που ανήκουν στο χώρο Διαπιστώνονται επιδράσεις από αφηγήσεις που ανήκουν στο χώρο

της φαντασίας (παραμύθι), από ιστορικές αφηγήσεις της φαντασίας (παραμύθι), από ιστορικές αφηγήσεις εξιδανικευτικές, χωρίς αξιώσεις ιστορικής ακρίβειας. Έντονο είναι εξιδανικευτικές, χωρίς αξιώσεις ιστορικής ακρίβειας. Έντονο είναι το αυτοβιογραφικό στοιχείο και η εξομολογητική διάθεση.το αυτοβιογραφικό στοιχείο και η εξομολογητική διάθεση.

Page 23: ρομαντισμός 1ο γελ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ μέσα από την:μέσα από την:

ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥΤΟΥ ΛΑΟΥ

ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΚΗΝΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΚΗΝΩΝ ΤΗΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ

ΕΜΦΑΣΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΣΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΧΡΩΜΑ ΚΑΙ ΧΡΩΜΑ ΚΑΙ

ΤΗ ΛΑΪΚΗ ΨΥΧΗΤΗ ΛΑΪΚΗ ΨΥΧΗ

Page 24: ρομαντισμός 1ο γελ

Καθώς και από την:Καθώς και από την:

ΠΡΙΜΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΙΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΛΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΑΠΛΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ,

ΤΗΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣΠΑΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΩΝΤΕΧΝΙΚΩΝ

Page 25: ρομαντισμός 1ο γελ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΞΩΤΙΚΟΥΕΞΩΤΙΚΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ

ΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΠΡΟΓΕΝΕΣΤΕΡΩΝ ΠΡΟΓΕΝΕΣΤΕΡΩΝ ‘Η ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ ‘Η ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ

ΤΟΥ ΤΟΥ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΙ

ΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑΣΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑΣ

Page 26: ρομαντισμός 1ο γελ

Ο ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ

Page 27: ρομαντισμός 1ο γελ

• Με την άνοδο της αστικής τάξης αποδεσμεύεται από τους μαικήνες και την εκκλησία και αναζητά υποστηρικτές της

τέχνης του στο ευρύ κοινό.• Είναι κοινωνικό-πολιτικό ον, ξεχωρίζει όμως από το

πλήθος.• Προκαλεί το ενδιαφέρον αλλά και το φόβο των αστών.

• Συγκρούεται με το κατεστημένο, αναλαμβάνει το ρόλο του πνευματικού ανθρώπου, του πολιτικού ηγέτη, του

κοινωνικού μεταρρυθμιστή, του καθοδηγητή του έθνους.

Page 28: ρομαντισμός 1ο γελ

Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ

• Είναι μεγαλοφυΐα που αισθητοποιεί το ιδανικό κάλλος.

• Είναι ο ποιητής – προφήτης , όργανο του θεού.

• Αποδεσμεύεται από τους μορφολογικούς κανόνες και εξωτερικεύει ελεύθερα το Ωραίο.

• Δημιουργεί αθάνατα έργα που απεικονίζουν «υπερκόσμιες αισθητικές αξίες και όψεις της υπερβατικής πραγματικότητας».

Page 29: ρομαντισμός 1ο γελ

•Δε μιμείται τη ζωή και τη φύση. Δημιουργεί μια δική του πραγματικότητα.•Συλλαμβάνει τη βαθύτερη ουσία των πραγμάτων.

Page 30: ρομαντισμός 1ο γελ

O Ρομαντικός Ήρωας

• Απορρίπτει θρησκευτικούς και κοινωνικούς κανόνες και συμβάσεις.

• Γίνεται ο ίδιος επίκεντρο της ύπαρξης και του κόσμου.• Ορίζει τον εαυτό του. Αναζητά και ανακαλύπτει την

ταυτότητά του.

• Συγκρούεται με τους ανθρώπους αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό.

Page 31: ρομαντισμός 1ο γελ

O Ρομαντικός Ήρωας

• Δημιουργεί ο ίδιος το σύστημα μέσα στο οποίο Δημιουργεί ο ίδιος το σύστημα μέσα στο οποίο ζει. Φέρνει τον κόσμο στα μέτρα του.ζει. Φέρνει τον κόσμο στα μέτρα του.

• Είναι εκκεντρικός και μοναδικός, θυελλώδης, Είναι εκκεντρικός και μοναδικός, θυελλώδης, προμηθεϊκός, πέρα από ηθικούς φραγμούς.προμηθεϊκός, πέρα από ηθικούς φραγμούς.

• Απορρίπτεται συχνά από την πολιτισμένη Απορρίπτεται συχνά από την πολιτισμένη κοινωνία, όμως αντιπροσωπεύει τη φυσική κοινωνία, όμως αντιπροσωπεύει τη φυσική δύναμη, την οποία η κοινωνία στερείται με την δύναμη, την οποία η κοινωνία στερείται με την αποπομπή του.αποπομπή του.

Page 32: ρομαντισμός 1ο γελ

ΦΑΝΤΑΣΙΑ και ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ• Αλλαγή στην αντίληψη της φαντασίας· δε θεωρείται πια μιμητική αλλά εκφραστική, πλαστική,

δημιουργική δύναμη.

• Οι ρομαντικοί βλέπουν με τα μάτια της φαντασίας πέρα από την επιφανειακή πραγματικότητα το υπερβατικό, το ιδανικό.

• Ανάγονται από το φαινομενικό, το παροδικό, το κοινό στο Ιδανικό, την Αλήθεια, την Καλοσύνη, την Ομορφιά.

Page 33: ρομαντισμός 1ο γελ

ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

• Η Τέχνη δεν αναπαριστά τον εξωτερικό κόσμο, αλλά φωτίζει τον εσωτερικό.

• Αποδίδει το απέραντο μέσα στο περιορισμένο, το ιδανικό μέσα στο

πραγματικό.

Page 34: ρομαντισμός 1ο γελ

Η ΦΥΣΗ ΣΤΟ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟ

• Τοπία όπως ωκεανοί, δάση, βουνά προκαλούν θαυμασμό.

• Η φύση αποτελεί πηγή έμπνευσης, ηθικής βελτίωσης, αυτογνωσίας.

• Θεωρείται πως έχει θεραπευτικές ιδιότητες.• Ενισχύει την επικοινωνία με τον Θεό.

• Προβάλλει έναν τρόπο ζωής σε ισχυρή αντίθεση με τον αστικό.

Page 35: ρομαντισμός 1ο γελ

Η ΦΥΣΗ

• Είναι σύνολο συμβόλων που αποκωδικοποιείται με τη φαντασία.

• Είναι έργο τέχνης κατασκευασμένο από μία θεϊκή φαντασία και δοσμένο σε εμβληματική γλώσσα. Απλά, φυσικά αντικείμενα ενέχουν θεϊκά στοιχεία.

Page 36: ρομαντισμός 1ο γελ

Η ΦΥΣΗ

• Περιγράφεται με λεπτομέρεια, αλλά κινητοποιεί και το διαλογισμό.

• Είναι οργανικά ενοποιημένο σύνολο, όχι σύστημα που διέπεται από κανόνες.

• Συχνά εικονίζεται το δέντρο – ζωντανός οργανισμός που αναπτύσσεται.

Page 37: ρομαντισμός 1ο γελ

Κλασικισμός Vs Ρομαντισμός

Page 38: ρομαντισμός 1ο γελ

Κλασικισμός Vs Ρομαντισμός

Αρχαϊκός, ειδωλολατρικός, νοτιοευρωπαϊκός

Μεσαιωνικός, βορειοευρωπαϊκός

Η τέχνη εκφράζει τη συνισταμένη της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Η τέχνη εκφράζει την ατομική Ιδιαιτερότητα.

Νόηση, ορθολογισμός Πόθος και νοσταλγία για το άπειρο,έλξη για το αιώνιο

Επίτευξη του τέλειου Αέναη αναζήτηση, φορά προς ταυπερκόσμια

Page 39: ρομαντισμός 1ο γελ

Κλασικισμός Vs Ρομαντισμός

Πληρότητα Αναζήτηση του ανέφικτου, τουαπέραντου

Γαλήνη, αρμονία Ορμή της ψυχής, φαντασία, ανησυχία

Κανόνες Πειραματισμός

Ευκρίνεια, σαφήνεια Σχετικότητα, υποκειμενικότητα

Page 40: ρομαντισμός 1ο γελ

Πρόγονοι-Πρότυπα-Εκφράσεις

Φρήντριχ, Περιπλανώμενος επάνω από την ομίχλη της θάλασσας

Page 41: ρομαντισμός 1ο γελ

Προρομαντικοί

• Αμφισβητούν το διαφωτισμό και τον κλασικισμό.

• Αναζητούν το φυσικό, το αυθεντικό, το αυθόρμητο.

Page 42: ρομαντισμός 1ο γελ

Όσσιαν

• Ποιήματα που ανακαλύπτουν την ειδωλολατρική κέλτικη μυθολογία.

• Παρουσιάζουν την εικόνα πρωτόγονων κοινωνιών.

• Έχουν ως κύριο αίσθημα την μελαγχολία.

Page 43: ρομαντισμός 1ο γελ

Σαίξπηρ

• Οι ρομαντικοί εμπνέονται από:την απόρριψη της ιδέας και των κανόνων του

αρχαίου δράματος, την εγκατάλειψη της αυστηρής δομής, τη δυναμική έκφραση , την ανάμιξη κωμικού και τραγικού.• Θεωρήθηκε λαϊκός δημιουργός και εκτιμήθηκε

για τη δημιουργικότητα, την απλότητα και τον αυθορμητισμό του.

Page 44: ρομαντισμός 1ο γελ

Ρουσσώ• Η διακήρυξή του για την

επιστροφή στη φύση και η άρνηση του πολιτισμού βρήκαν απήχηση στους ρομαντικούς.

• Το ίδιο και το έργο του Νέα Ελοϊζα, όπου περιγράφονται οι αγωνίες της απελπισμένης αγάπης.

• Η συναισθηματική καλλιέργεια κατά τον Ρουσσώ οδηγεί στην ηθική και την πνευματική καλλιέργεια.

• Η κατανόηση του άλλου οδηγεί σε κοινωνικές αλλαγές.

Page 45: ρομαντισμός 1ο γελ

• Για τους ρομαντικούς η αγάπη είναι το κυρίαρχο συναίσθημα.

• Προβάλλεται τόσο πολύ στα έργα τους , ώστε σήμερα προκύπτει σύγχυση ανάμεσα στο ερωτικό και το ρομαντικό.

Page 46: ρομαντισμός 1ο γελ

Λαϊκή Τέχνη• Ο ρομαντισμός κήρυξε την

επιστροφή στις ρίζες των ευρωπαϊκών πολιτισμών.

• Οι ρομαντικοί επιδόθηκαν στη συλλογή τραγουδιών, θρύλων, παραδόσεων, παραμυθιών.

• Εκτίμησαν την απλότητα, τη φυσικότητα, τον αυθορμητισμό.

Page 47: ρομαντισμός 1ο γελ

Μεσαίωνας-Ελισαβετιανή Εποχή

• Αναβίωση του γοτθικού στοιχείου• Νεράιδες, μάγισσες, άγγελοι, όλα τα

πλάσματα της μεσαιωνικής λαϊκής φαντασίας πλημμυρίζουν τα ρομαντικά έργα.

Μεσαίωνας-Ελισαβετιανή Εποχή

Page 48: ρομαντισμός 1ο γελ

Γοτθικό Μυθιστόρημα• Άρνηση της ισορροπίας και του

ορθολογισμού• Υπερβολικές, παθιασμένες, μυστικιστικές

περιπέτειες• Κατατρομαγμένοι ήρωες που παρασύρονται

από άγνωστες δυνάμεις.

Page 49: ρομαντισμός 1ο γελ

Σήμερα

• Το ρομαντικό ύφος και πνεύμα διατηρούν τη δύναμη και τη γοητεία τους.

• Κάθε ερωτική ιστορία δανείζεται στοιχεία από την Τζέην Έυρ της Μπροντέ, τα ιστορικά μυθιστορήματα

του Ουώλτερ Σκοτ, τα μυθιστορήματα φαντασίας του Ιουλίου Βέρν, του Χέρμπερτ Τζωρτζ Γουέλς, της

Μ. Σέλεϋ.

Page 50: ρομαντισμός 1ο γελ

ΣΗΜΕΡΑ

• Από τον ρομαντισμό πηγάζουν τόσο ο Συμβολισμός όσο και ο Ρεαλισμός.

• Από τον 19. αι. και εξής ο ρομαντισμός κατηγορήθηκε για αδιαφορία για την πραγματικότητα, μονόπλευρη παρουσίαση του ανθρώπου, μελοδραματισμό, υπερβολή.

• Σήμερα οι ρομαντικοί αντιμετωπίζονται ως αφελείς ονειροπόλοι και ο συναισθηματισμός καταδικάζεται.

Page 51: ρομαντισμός 1ο γελ

ΣΗΜΕΡΑ

• Στη θεωρία της λογοτεχνίας για τον ρομαντισμό το κείμενο παρουσιάζεται ως απομονωμένο οργανικό σύνολο, ενώ σήμερα αντιμετωπίζεται ως διακείμενο.

• Αν ο ρομαντισμός θεωρεί τον λογοτέχνη ιδιοφυία που από μόνος του δημιουργεί αυθεντική τέχνη, σήμερα ο λογοτέχνης είναι συλλογική φωνή που βασίζεται στις δυνατότητες του γλωσσικού κώδικα.

Page 52: ρομαντισμός 1ο γελ

O ρομαντισμός στη Μ. Βρετανία

Page 53: ρομαντισμός 1ο γελ

Εκπρόσωποι

William Blake

Brontë family

Lord Byron

Samuel Taylor Coleridge

John Keats

Walter Scott

Mary Shelley

Percy Shelley

William Wordsworth

Page 54: ρομαντισμός 1ο γελ

Στοιχεία

● Ιδιαιτερότητα του κάθε συγγραφέα● Έλλειψη συνοχής

● Απουσία προγράμματος, ομάδων, περιοδικών, διακηρύξεων

● Δυναμισμός, δημιουργικότητα, ζωτικότητα, φρεσκάδα, ποικιλία

● Ανώτερη αντίληψη για την ποίηση, πίστη στη δύναμη της φαντασίας, όσμωση των ορίων

πραγματικού-φανταστικού

Page 55: ρομαντισμός 1ο γελ

Ο ρομαντισμός στη Γερμανία

Page 56: ρομαντισμός 1ο γελ

Εκπρόσωποι

● Johann Wolfgang Goethe● Jacob Ludwig Carl Grimm ● Wilhelm Carl Grimm ● Johann Gottfried Herder● Johann Christian Friedrich Hölderlin● Friedrich Schiller

Page 57: ρομαντισμός 1ο γελ

Σχολή της Ιένας

● Πίστη στην αξία και τη σημασία του ατόμου

● Προσέγγιση των ατόμων μέσα από κοινές δραστηριότητες, όπως η ενασχόληση με

την ποίηση και τη φιλοσοφία● Στόχος: η ποιητικοποίηση του κόσμου

Page 58: ρομαντισμός 1ο γελ

Σχολή της Ιένας

Fichte: εισηγητής της υποκειμενικής φιλοσοφίας. Ο τρόπος που η ατομική φαντασία αντιλαμβάνεται τον κόσμο

διαμορφώνει την ύπαρξή του.

Εφόσον ο κόσμος εξαρτάται από τον τρόπο που τον αντιλαμβανόμαστε, μπορούμε με τη δημιουργική φαντασία

να τον διαμορφώσουμε σε έναν «αδιάκοπα εξελικτικό μαγικό ιδεαλισμό».

Το έργο τέχνης έχει μεσολαβητική ικανότητα, γιατί απεικονίζει το όραμα του καλλιτέχνη για το υπερβατικό,

όπου αυτός φτάνει με τη φαντασία του.

Page 59: ρομαντισμός 1ο γελ

Σχολή της Χαϊδελβέργης

Πραγματοποιείται επιστροφή στις πηγές του γερμανικού πολιτισμού.

Τα λαϊκά τραγούδια και αφηγήματα θεωρούνται αξεπέραστα πρότυπα.

Γίνονται προσπάθειες απόδοσης της λαϊκής έκφρασης με μία φαινομενικά άτεχνη τέχνη.

Η έμφαση στη δημιουργικότητα του γερμανικού λαού και η ιδεολογία της ουσίας της γερμανικής ψυχής οδήγησαν σε

εθνικιστική έξαρση.

Page 60: ρομαντισμός 1ο γελ

Ο ρομαντισμός στη Γαλλία

Page 61: ρομαντισμός 1ο γελ

Εκπρόσωποι

● Honoré de Balzac● François-René de Chateaubriand ● Alexandre Dumas● Victor Marie Vicomte Hugo● Alphonse Marie Louis de Prat de Lamartine ● Germaine de Staël● Stendhal

Page 62: ρομαντισμός 1ο γελ

Στοιχεία

● Σύνδεση με τα πολιτικά γεγονότα● Αμφιθυμία: επαναστατικότητα αλλά και αναστολή των

εξελίξεων● Σταδιακή διαφοροποίηση από το μοναρχικό καθεστώς,

διακήρυξη του φιλελευθερισμού στη λογοτεχνία● Αναστολή της διατύπωσης νέων ιδεών κατά την

Τρομοκρατία● Οργάνωση σε ομάδες, διακήρυξη των αρχών του

γαλλικού ρομαντισμού, δραστηριοποίηση αλλά ταυτόχρονα και έλλειψη τόλμης και δημιουργικότητας

Page 63: ρομαντισμός 1ο γελ

● Καταλυτικός ο ρόλος του Ναπολέοντα:

ενσάρκωσε στη ζωή του το ρομαντικό ήρωα, αλλά προώθησε το παλαιό ιδανικό ‘Νόμος και Τάξη’, προέβαλλε

τη θεωρία του παλαιού καθεστώτος ως θησαυρό της εθνικής κληρονομιάς.

● Διατήρηση της νεοκλασικής παράδοσης αλλά και αμφισβήτηση των κανόνων

● Έκφραση αυθόρμητων και παθιασμένων αισθημάτων

● Αντικατάσταση της αρμονίας από τη φυσικότητα

● Σύνδεση ιστορικών θεμάτων με τις σύγχρονες βίαιες κοινωνικοπολιτικές μεταβολές

Στοιχεία

Page 64: ρομαντισμός 1ο γελ

Ελληνικός Ρομαντισμός

Λογοτεχνικό κίνημα που διαμορφώθηκε από τη σύζευξη στοιχείων του Ευρωπαϊκού

ρομαντισμού και της ελληνικής παράδοσης, λόγιας και δημώδους.

Page 65: ρομαντισμός 1ο γελ

• Χρονικά όρια1830 (Οδοιπόρος του Σούτσου) – 1880 (απαγγελία ποιήματος από τον Αχιλλέα Παράσχο για τον Βύρωνα).

• Ιστορικά Γεγονότα• Άφιξη, διακυβέρνηση και

δολοφονία του Καποδίστρια• Υποδοχή του Όθωνα• Αγανάκτηση υπηκόων και

παραχώρηση Συντάγματος• Προσάρτηση Επτανήσου,

Θεσσαλίας, Ηπείρου, Κρήτης• Αντιπαράθεση

φιλομοναρχικών και χειραφετουμένων αστικών δυνάμεων

Βρυζάκης Θ., Υποδοχή του Βύρωνα στο Μεσολόγγι

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

Page 66: ρομαντισμός 1ο γελ

• Εισηγητές Φαναριώτες• Εκπρόσωποι Αλέξανδρος Σούτσος, Παναγιώτης Σούτσος, Αλέξανδρος

Ρίζος Ραγκαβής, Ηλίας Τανταλίδης, Θεόδωρος Ορφανίδης, Γεώργιος Παράσχος, Ιωάννης Καρασούτσας, Άγγελος Βλάχος, Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος, Σπυρίδων Βασιλειάδης, Στέφανος Ξένος, Κωνσταντίνος Ράμφος, Αχιλλέας Παράσχος

Page 67: ρομαντισμός 1ο γελ

• Προώθηση

Πανεπιστήμιο Αθηνών, επιστημονικές και καλλιτεχνικές Εταιρείες λογοτεχνικά και φιλολογικά περιοδικά

• Σχολές

Αθηναϊκή και Επτανησιακή

Ιάκωβος Ρίζος – Στην ταράτσα

Page 68: ρομαντισμός 1ο γελ

Θέματα

• Ερωτικά, Πατριωτικά, Φιλοσοφικά, Θρησκευτικά, Ιστορικά

• Αντλούνται από την αρχαία ελληνική και βυζαντινή παράδοση αλλά και από τις συνθήκες του νεοσύστατου κράτους, τον κοινωνικό και τον πολιτικό περίγυρο και για πρώτη φορά από την ελληνική επαρχία.

Ary Scheffer – Σουλιώτισσες Γυναίκες

Page 69: ρομαντισμός 1ο γελ

• Στα ιστορικά μυθιστορήματα είναι έντονη η επίδραση του W. Scott.

Η δράση τοποθετείται στην περίοδο της Φραγκοκρατίας, της Τουρκοκρατίας και τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Χαρακτηριστική είναι η διαπλοκή του ερωτικού και πατριωτικού στοιχείου. Σε πολλά κείμενα ανιχνεύονται μεγαλοϊδεατικές τάσεις.

Βρυζάκης Θ., Η έξοδος του

Μεσολογγίου

Page 70: ρομαντισμός 1ο γελ

ΘΕΜΑΤΑ

• Έμφαση δίνεται στο ποιητικό Εγώ με αποτέλεσμα τη δημιουργία ποιημάτων ποιητικής. Στα ίδια πλαίσια και στο ιστορικό πνεύμα εντάσσεται και η συγγραφή Απομνημονευμάτων.

• Ο προέχων ρόλος της Φύσης

Η ψυχή και το πνεύμα του ανθρώπου θεωρούνται άρρηκτα δεμένα με τα φυσικά φαινόμενα. Καταιγίδες και θύελλες αντικατοπτρίζουν ανθρώπινα συναισθήματα. Ο άνθρωπος μένει εκστασιασμένος μπροστά στη φύση.

Thomas Cole – Mount Aetna from Taormina

Page 71: ρομαντισμός 1ο γελ

ΘΕΜΑΤΑ

• Χριστιανικό στοιχείο: Ανακάλυψη του θεού στη φύση Επικλήσεις στο Θεό και τη Θεία Πρόνοια

Προσκυνήματα στους Αγίους Τόπους

• Περιπλάνηση, ταξίδι: διέξοδος στα προβλήματα

• Δημιουργία ιδιότυπου μείγματος ρομαντισμού – κλασικισμού:

Θέματα αντλούνται από την αρχαιότητα, καταδικάζεται όμως το μέτρο και η αρμονία του κλασικισμού.

Thomas Cole – Childhood

Page 72: ρομαντισμός 1ο γελ

ΘΕΜΑΤΑ

• Εξιδανικευμένη, χλωμή, άρρωστη, φανταστική ερωμένη• Όνειρα, ονειροπόληση, οπτασίες, φαντάσματα• Διαπλοκή έρωτα και θανάτου

• Απίστευτες και αλλόκοτες περιπέτειες

• Φυγή και αποστασιοποίηση από την πραγματικότητα

La belle dame sans merci– Franck Bernard Dicksee

Page 73: ρομαντισμός 1ο γελ

Χαρακτηριστικά

• Καθαρεύουσα γλώσσα

• Εξεζητημένα εκφραστικά μέσα

• Μεγαληγορία και υπερβολή

• Συναισθηματικές εξάρσεις, μελαγχολία και απαισιοδοξία, ανησυχία και έλλειψη ικανοποίησης

Βρυζάκης Θ., Η Ελλάς ευγνωμονούσα

Page 74: ρομαντισμός 1ο γελ

Χαρακτηριστικά

• Σύγκρουση με τον κοινωνικοπολιτικό περίγυρο

• Ειρωνεία και σάτιρα• Υπέρβαση των κανόνων,

σπάσιμο των μορφών, αμφισβήτηση των ορίων και των κειμενικών ειδών

• Δημιουργία ιδιότυπου μείγματος ρομαντισμού κλασικισμού

Βρυζάκης Θ., Αποχαιρετισμός στο Σούνιο

Page 75: ρομαντισμός 1ο γελ

Εκδοχές της ρομαντικής νεοελληνικής ποίησης

• Βυρωνική – Παθιασμένη1. Μοτίβα:

μεταμφιέσεις πρωταγωνιστώναμαρτωλοί καλόγεροι

συναισθήματα ανίας και μελαγχολίας2. Απογοήτευση από την κατάσταση της σύγχρονης

Ελλάδας3. Σύγκριση παρόντος – παρελθόντος

(καταλήγει άλλοτε σε θριάμβους για την αναγέννηση της Ελλάδας και άλλοτε στην απαξίωση του

παρόντος).

Thoman Phillips, Λόρδος Βύρων

Page 76: ρομαντισμός 1ο γελ

Εκδοχές της ρομαντικής νεοελληνικής ποίησης

• Λαμαρτίνεια – Ελεγειακή

Μελαγχολία, ονειροπόληση, ρεμβασμός, θλίψη, σεληνόφωτα τοπία

• Μπερανζέρεια – Πολιτική

Κριτική της κοινωνικής και πολιτικής επικαιρότητας

Page 77: ρομαντισμός 1ο γελ

Επτανησιακή Σχολή και Ρομαντισμός

• Σχηματισμός ομάδας λογοτεχνών κατά τα πρότυπα των ευρωπαίων ρομαντικών, ώστε να νομιμοποιείται ο όρος ‘Σχολή’ για τους Επτανήσιους που επηρεάζονται και από τον Ρομαντισμό.

• Ο Σολωμός και ο κύκλος λογοτεχνών που σχηματίζεται γύρω του.

Page 78: ρομαντισμός 1ο γελ

Επτάνησα και Ρομαντισμός

• Εξιδανίκευση της Τέχνης Ιδεαλισμός

• Σύζευξη της ποίησης με τη μουσική και τη φιλοσοφία

• Αξιοποίηση της συναισθησίας, δηλαδή της ταυτόχρονης λειτουργίας των αισθήσεων (ήχος, χρώμα, μυρωδιά)

Οι ρομαντικοί πιστεύουν στην ενότητα αισθήσεων και τεχνών.

Page 79: ρομαντισμός 1ο γελ

• Στροφή στη λαϊκή τέχνη, συλλογή, μελέτη και αξιοποίησή της

• Δημοτική γλώσσα Ενδιαφέρον για τη γλώσσα του λαού

• Επίθεση στο σχολαστικό, άμουσο μικροαστό Έργα τέχνης με σατιρικό χαρακτήρα

Page 80: ρομαντισμός 1ο γελ

Επτάνησα και Ρομαντισμός

• Ενδιαφέρον για ψυχολογικά και παραψυχολογικά φαινόμενα(ζωικός μαγνητισμός, τηλεπάθεια, όνειρα, υποβολή)• Υπερφυσικά φαινόμενα• Υψηλά θέματα, μεταφυσικό βάθος

Page 81: ρομαντισμός 1ο γελ

• Προβληματισμός για τη σχέση φύσης-τέχνης και θεωρητική διατύπωσή του

• Φύση: έκφραση συναισθημάτων,συσχετισμός με την ψυχική κατάσταση των

ηρώων,

πηγή αυτογνωσίας και αφορμή άσκησης της ψυχής

Επτάνησα και Ρομαντισμός

Page 82: ρομαντισμός 1ο γελ

• Αποδέσμευση από τους κανόνες του Κλασικισμού• Επιδράσεις από τη γερμανική φιλοσοφία• Καλλιέργεια της λογοτεχνικής κριτικής και του δοκιμίου• Αισθητική αρχή της αποσπασματικότητας: προκύπτει από το αίσθημα του ανικανοποίητου, από την άποψη ότι η ολότητα είναι ανεπίτευκτη.

Επτάνησα και Ρομαντισμός

Page 83: ρομαντισμός 1ο γελ

Αποτίμηση του ελληνικού ρομαντισμού

• Ο Ρομαντισμός στην Ελλάδα συνδέθηκε κυρίως με την Παλαιά Αθηναϊκή Σχολή.

• Η κριτική όμως απέδειξε ότι η Επτανησιακή Σχολή αξιοποίησε με επιτυχή και υγιή τρόπο τα

ευρωπαϊκά ρομαντικά στοιχεία.

Γιαλλινάς Άγγελος – Το θησείο και η Ακρόπολη, π. 1895

Page 84: ρομαντισμός 1ο γελ

Αποτίμηση

• Ο ρομαντισμός ονομάστηκε «αρρώστια του αιώνα».

• Οι ρομαντικοί κατηγορήθηκαν για προσκόλληση στα ίδια θέματα, ερωτικά και πατριωτικά, και στα ζητούμενα και τις προσδοκίες του αναγνωστικού κοινού της εποχής. Επίσης για πολυλογία, βερμπαλισμό, αμετροέπεια και αποτυχία στο αισθητικό αποτέλεσμα.

• Τα ρομαντικά κείμενα δύσκολα συγκινούν το σύγχρονο αναγνώστη.

Ivan Aivazovsky, The Ninth Wave

Page 85: ρομαντισμός 1ο γελ

Αποτίμηση

“View of Venice. San Giorgio Maggiore ” Ivan Aivazovsky. 1851

•Ο Ρομαντισμός έδωσε διέξοδο στο ανθρώπινο συναίσθημα και αποτέλεσε το αντίβαρο του Διαφωτισμού.

•Η ρομαντική λογοτεχνία ακόμα και στην ελληνική εκδοχή της αποτέλεσε μία έκφανση της κοινωνικής, πολιτικής, καλλιτεχνικής διαμαρτυρίας της εποχής.

Page 86: ρομαντισμός 1ο γελ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ • Βελουδής Γιώργος "O επτανησιακός, ο αθηναϊκός και ο ευρωπαϊκός

Ρομαντισμός", Μονά-Ζυγά. Δέκα νεοελληνικά μελετήματα, Αθήνα, εκδ. Γνώση, 1992.

• Ζώρας Γεράσιμος, "Ελληνικός ρομαντισμός", εγκυκλ. Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. Ελλάς, τόμ. Β', Αθήνα 1997, σσ. 536-538.

• Λεξικό λογοτεχνικών όρων, ΟΕΔΒ.• Λήμμα "Ρομαντισμός", εγκυκλ. Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ.

52, Αθήνα 1992, σσ. 204-208.• Γ. Μ. Παπαχατζής, "Κύρια γνωρίσματα του ρομαντισμού. Το

μυστικιστικό στοιχείο, η 'φυγή' από την πραγματικότητα και η ροπή προς το υπεραισθητό", Νέα Εστία 110, τχ. 1307.

• Furst Lilian R., Ρομαντισμός, Μετάφραση Ιουλιέττα Ράλλη - Καίτη Χατζηδήμου, Αθήνα, εκδ. Ερμής, 1974.

Page 87: ρομαντισμός 1ο γελ

ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ

• http://en.wikipedia.org/wiki/Romanticism. (This page was last modified on 15 February 2013 at 19:02).

• http://public.wsu.edu/~brians/hum_303/romanticism.html (Last revised October 1, 2004).

• http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/anthologies/new/page_000.html• http://www.greek-

language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/index.html• http://academic.brooklyn.cuny.edu/english/melani/cs6/rom.html

(Adapted from A Guide to the Study of Literature: A Companion Text for Core Studies 6, Landmarks of Literature, ©English Department, Brooklyn College).

Page 88: ρομαντισμός 1ο γελ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ1ο ΓΕΛ Κοζάνης

Οι μαθητές:• Αθανασιάδου Πελίνα• Γεροκώστα Αναστασία• Ιωαννίδου Γεωργία• Κολτσικόγλου Παναγιώτης• Μεντεσίδου Σόνια• Παπουτσή Έφη• Πήττα Ελένη

• Ρεπανάς Θεόδωρος• Ρέππα Ελευθερία• Τζημοπούλου Φανή• Τρίκκα – Ψωμά Δήμητρα• Χαϊντούτης Μιχάλης

Βοηθοί οι μαθήτριες:• Μαρκοπούλου Άννα• Μελέτη Αναστασία• Μελέτη Φωτεινή• Μήτρου Αναστασία

Η φιλόλογος: Ελένη Σελτσιώτη