ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

76

description

Τεχνικό - Επιστημονικό Περιοδικό για το Σκυρόδεμα και τους Χάλυβες Οπλισμού Σκυροδέματος. 1o τεύχος του 2010

Transcript of ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Page 1: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΤΙ

ΜΗ

: €

10

ΤΕ

ΥΧ

ΟΣ

| ΙΑ

ΝΟ

ΥΑΡΙ

ΟΣ

– Φ

ΕΒΡΟ

ΥΑΡΙ

ΟΣ

– Μ

ΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

010

ΣΚ

ΥΡ

Ο∆

ΕΜ

Α &

ΧΑ

ΛΥ

ΒΑ

Σ

Page 2: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 3: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 4: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Êõðñßùí Çñþùí 60, Çëéïýðïëç 163 41, ÁèÞíáÔçë. 210 99 45 593, 210 99 57 770, Fax: 210 99 45 593http://www.skyrodemanet.gr, e-mail: [email protected]

ÉÄÉÏÊÔÇÔÇÓ

PREVIEW ÅÊÄÏÓÅÉÓ

Åõöçìßá Ôóáìßäïõ

ÅÊÄÏÔÇÓ

Íßêïò ÂåäïõñÜò, Åõöçìßá Ôóáìßäïõ

ÄÇÌÉÏÕÑÃÉÊÏ/ÓÅËÉÄÏÐÏÉÇÓÇ

Nßêïò ÁëáöïäÞìïò

ÅÊÔÕÐÙÓÇ

NIKI PUBLISHING S.A.

ÂÉÂËÉÏÄÅÓÉÁ

NIKI PUBLISHING S.A.

ÓÕÓÊÅÕÁÓÉÁ

PROFILM PACK

ÐÁÑÁÃÙÃÇ ÄÉÁÖÇÌÉÓÇÓ

PREVIEW ADD

ÍÏÌÉÊÇ ÊÁËÕØÇ

Ãñáöåßï Á: ÃéÜííçò ÊáñáêïõëÜêçò & ÓõíåñãÜôåò

Ãñáöåßï Â: ×ñÞóôïò ÊáôÞò

ÅÐÉÓÔÇÌÏÍÉÊÏÉ ÓÕÍÅÑÃÁÔÅÓ

×. Á. Áðïóôïëüðïõëïò - Äñ. Ðïë.Ìç÷áíéêüò - Åðßê. ÊáèçãçôÞò

ÔìÞìá Ìç÷áíïëüãùí & Áåñïíáõðçãþí, Ðáí/ìéï Ðáôñþí

×ñÞóôïò ÊáñáãéÜííçò - Êáèçã. ÄÐÈ, Äñ. Ðïë. Ìç÷.

Êùí/íïò Êáñáóïýëáò - Áñ÷éôÝêôïíáò Ìç÷áíéêüò

Íßêïò Ëßôéíáò - Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð.

Ðáíáãéþôçò ÌáõñïåéäÞò - Ìåôáëëïõñãüò Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð.

ÌÝëïò ôçò ÅðéôñïðÞò Óýíôáîçò ôïõ Êáíïíéóìïý Ôå÷íïëïãßáò

×áëýâùí (ÊÔ×) Ïðëéóìïý ÓêõñïäÝìáôïò

Ãåþñãéïò ÌðáôÞò - ÊáèçãçôÞò Å.Ì.Ð.

Íßêïò ÍéêïëÜïõ - Msc ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò, Eñãáóô/êüò

Óõí/ôçò ÔÅÉ ÐåéñáéÜ, ÌÝëïò ôçò Åêôåë. ÅðéôñïðÞò ôïõ

Åëëçíéêïý ÔìÞìáôïò ÓêõñïäÝìáôïò

ÅëÝíç ÑáêáíôÜ - ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð.

ÊïóìÜò Óßäåñçò - Ðïë. Ìç÷. Åðßê. ÊáèçãçôÞò ÄÐÈ

ÓôÝëéïò Óþêáò - Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò

ÁëÝîáíäñïò Ôóþíïò - ÊáèçãçôÞò Áíôéóåéóìéêþí Êáôáóêåõþí

áðü ÏðëéóìÝíï Óêõñüäåìá, Ðïëõôå÷íéêÞò Ó÷ïëÞò Á.Ð.È.

ÉùÜííçò ÔÝãïò - ÊáèçãçôÞò, ÔìÞìá Ðïëéô. Ìç÷áíéêþí Á.Ð.È.

ÔÉÌÇ: €10

Áðáãïñåýåôáé êÜèå áíôéãñáöÞ Þ áíáäçìïóßåõóç êåéìÝíùí

êáé ëïéðþí óôïé÷åßùí ÷ùñßò ðñïçãïýìåíç Üäåéá ôïõ åêäüôç.

ç ÜðïøÞ ìáò

¼ëåò ïé åíäåßîåéò ïäçãïýí óôï óõìðÝñáóìá

üôé ç ÷ñïíéÜ ðïõ Ýñ÷åôáé äåí öáßíåôáé üôé

èá åßíáé êáëýôåñç áðü áõôÞí ðïõ Ýöõãå.

ºóùò åßíáé ç ðñþôç öïñÜ ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá áðü ôï

ôÝëïò ôçò äåêáåôßáò ôïõ '70 ðïõ ï âáèìüò áâåâáéü-

ôçôáò åßíáé ôüóï ìåãÜëïò.

Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, üëá ôá èÝìáôá ôçò áãïñÜò

áêéíÞôùí åßíáé áíïé÷ôÜ êáé êáíåßò äåí öáßíåôáé äéá-

ôåèåéìÝíïò íá ôá êëåßóåé. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï öïñïëïãéêü. ÕðÜñ-

÷ïõí êÜðïéåò äçëþóåéò ðïõ ïäçãïýí óôï óõìðÝñáóìá üôé ôï íÝï

ðëáßóéï èá óçìÜíåé áýîçóç ôçò öïñïëïãéêÞò åðéâÜñõíóçò ôüóï ãéá

ôçí áðüêôçóç üóï êáé ãéá ôçí êôÞóç áêéíÞôùí. Ôï íÝï ðëáßóéï ãéá ôéò

ñõèìßóåéò ãéá ôïõò çìéõðáßèñéïõò ìðïñåß íá êñýâåé åêðëÞîåéò êáé

åíäå÷ïìÝíùò áíáôñïðÝò. Áí éó÷ýåé ôï ÷ñïíïäéÜãñáììá ðïõ Ý÷åé

áíáêïéíùèåß, ôüôå ôï óêçíéêü èá îåêáèáñßóåé ôçí ¢íïéîç êáé ìÝ÷ñé

ôüôå ôé èá ãßíåé, åßíáé ôï åýëïãï åñþôçìá.

ÐñáêôéêÜ áõôü óçìáßíåé óôÜóç áíáìïíÞò ÷áìÝíïò ÷ñüíïò êáé ðÜëé

áíáñùôéÝôáé êáíåßò; Æïýìå óå åðï÷Ýò óôéò ïðïßåò õðÜñ÷åé ç ðïëõ-

ôÝëåéá ôïõ "÷áìÝíïõ ÷ñüíïõ"; ÌÜëëïí ü÷é, åßíáé ç áðÜíôçóç, "ðåñé-

ìÝíïõìå êáé èá äïýìå", êïíôïëïãßò êáé Üëëïò ÷áìÝíïò ÷ñüíïò ãéá

íá ìðåé ìðñïóôÜ ç "áôìïìç÷áíÞ".

Áí ìÜëéóôá óêåöôåß êÜðïéïò ðüóá èÝìáôá ð.÷. åíôÜîåéò óôï ó÷Ýäéï

ðüëçò, ñõèìéóôéêü, íÝïé ïäéêïß Üîïíåò ê.á. Ý÷ïõí áíïßîåé ðåñéìÝíï-

íôáò áðïöÜóåéò, óßãïõñá èá íéþóåé ðáíéêü ãéá ôéò åðéðôþóåéò ðïõ

ìðïñåß íá Ý÷åé ç ôáêôéêÞ áõôÞ ü÷é ìüíï óôçí áãïñÜ áêéíÞôùí êáé ôùí

êáôáóêåõþí áëëÜ óôçí ïéêïíïìßá ãåíéêüôåñá.

Èá óôáèþ ìüíï óå ìßá Üðïøç ðïõ áðü ôçí ðñïåêëïãéêÞ ðåñßïäï ìÝ-

÷ñé óÞìåñá áêïýãåôáé áðü ðïëëïýò, ðáßñíåé äéáóôÜóåéò, õðÜñ÷ïõí

äåßãìáôá üôé åðçñåÜæåé ðñïôåñáéüôçôåò ôçò êõâÝñíçóçò êáé äåí

áðïêëåßåôáé íá åßíáé áõôüò ï ëüãïò ðïõ êáèõóôåñåß ç áíáèÝñìáíóç

ôçò êáôáóêåõáóôéêÞò äñáóôçñéüôçôáò.

Ç Üðïøç áõôÞ ëÝåé ðùò êáêþò ç áíÜðôõîç ôçò ÷þñáò åßíáé "ðñïóá-

íáôïëéóìÝíç óôá ôóéìÝíôá" ðùò áõôü åîõðçñåôåß ìüíï ìßá ÷ïýöôá

åñãïëÜâïõò êáé ðùò êÜôé ôÝôïéï äåí ãßíåôáé óå êáìéÜ Üëëç ÷þñá.

ËÜèïò. ÁíÜðôõîç äåí åííïåßôáé áí äåí öôéÜîåéò äñüìïõò, ëéìÜíéá,

áåñïäñüìéá êáé ãåíéêÜ õðïäïìÝò. Êáé ôá åðßóçìá óôïé÷åßá ëÝíå

ðùò ï êáôáóêåõáóôéêüò êëÜäïò ôùí 25 êñáôþí ìåëþí ôçò Åõñþðçò

ðáñÜãåé åôçóßùò 384,4 äéò åõñþ ðñïóôéèÝìåíç áîßá êé áðáó÷ïëåß

12,2 åêáôïììýñéá Üôïìá óõìâÜëëïíôáò êáôÜ 8,1% óôçí äéáìüñöù-

óç ôïõ ÁÅÐ êáé êñáôÜ 10,4% óôçí áðáó÷üëçóç ôçò óõíïëéêÞò åõñù-

ðáúêÞò ïéêïíïìßáò.

Óôï óçìåßï ðïõ âñßóêåôáé ç åëëçíéêÞ ïéêïíïìßá, ôá ðåñéèþñéá íá ÷Ü-

íåôáé ÷ñüíïò åßíáé åëÜ÷éóôá. ºóùò Þ ðëÝïí ñåáëéóôéêÞ ðñüôáóç åß-

íáé íá îåêáèáñßóåé üóï ôï äõíáôü ãñçãïñüôåñá ôï ôïðßï êáé áõôü

áíåîÜñôçôá áðü ôï áí ïé ðñïèÝóåéò ïäçãïýí óå åðéâáñýíóåéò.

ÐåñéìÝíïíôáò, üìùò, ôï ìüíï êÝñäïò åßíáé íá âïõëéÜæïõìå áêüìá

ðåñéóóüôåñï óôçí êñßóç ãéáôß óå ìßá ïéêïíïìßá ðïõ üëïé öïâïýíôáé íá

åðåíäýóïõí, íá êáôáíáëþóïõí êáé íá ó÷åäéÜóïõí, ïýôå óôá äçìüóéá

ôáìåßá ïýôå óôéò ôóÝðåò ôùí åðé÷åéñÞóåùí ìðáßíïõí ÷ñÞìáôá.

Ï åêäüôçò

Íßêïò ÂåäïõñÜò

Ô Å × Í É Ê Ï Å Ð É Ó Ô Ç Ì Ï Í É Ê Ï Ð Å Ñ É Ï Ä É Ê Ï

ÔÑÉÌÇÍÉÁÉÁ ÅÊÄÏÓÇ • ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÓ - ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÓ - ÌÁÑÔÉÏÓ 2010

index_1_2010.qxd 5/2/2010 3:31 Page 2

Page 5: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ÔÅÕ×ÏÓ 1ï

2010ðåñéå÷üìåíá

4 NEWS

ÁÃÃ. ÐÅÐÐÁÓ8 ÐÑÏÅÄÑÏÓ ôïõ ÓÅÂÅÓ

ÁÍÁÊÕÊËÙÌÅÍÁ ÁÄÑÁÍÇ15 ÐÅÉÑÁÌÁÔÉÊÇ ÐÑÏÓÅÃÃÉÓÇ ×ÑÇÓÇÓ ÔÏÕÓÓÔÇÍ ÐÁÑÁÃÙÃÇ ÍÅÏÕ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁÔÏÓ

ÁÕÔÏÊÉÍÏÕÌÅÍÅÓ ÌÏÍÁÄÅÓ 21 ÁÍÁÊÕÊËÙÓÇÓ ÄÏÌÉÊÙÍ ÕËÉÊÙÍ

ËÁÔÏÌÅÉÁ ÁÄÑÁÍÙÍ ÕËÉÊÙÍ25 ÅÐÁÃÃÅËÌÁÔÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ & ÐÑÁÊÔÉÊÅÓÁÓÖÁËÏÕÓ ÅÑÃÁÓÉÁÓ

ÓÔÁÈÌÏÓ ÌÅÔÑÏ ÓÔÏ ÁÉÃÁËÅÙ35 Ó×ÅÄÉÁÓÌÏÓ & ÊÁÔÁÓÊÅÕÇ ÔÏÕ

ÅÍÏÑÃÁÍÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ 48 & ÄÏÌÉÊÇ ÁÊÅÑÁÉÏÔÇÔÁ ÊÁÔÁÓÊÅÕÙÍ

×ÁËÕÂÅÓ ÏÐËÉÓÌÏÕ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁÔÏÓ 55 ÓÕÃÊÏËËÇÓÉÌÏÔÇÔÁ ×ÁËÕÂÙÍ

ÑÅÐÏÑÔÁÆ 62 ÔÓÅÑÊÏÌÇ×ÁÍÅÓ

ÄÉÁÑÊÅÉÁ ÆÙÇÓ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁÔÏÓ 68 ÐÑÁÎÇ ÊÁÉ ÈÅÙÑÉÁ

35

25

48

55

index_1_2010.qxd 5/2/2010 3:31 Page 3

Page 6: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

∆ημοσιεύματα σε αμερικανικά ΜΜΕ για την ελληνική οικονομίαΜεγάλη προβολή γίνεται από αρκετά αμερικανικά ΜΜΕ στην ομιλία του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, στο Ζάππειο Μέγαρο.

Η «New York Times» αναφέρει ότι ο Έλλη-νας Πρωθυπουργός ανακοίνωσε «φιλόδο-ξα μέτρα για να καθησυχάσει την Ευρώπη και τους επενδυτές» και «σχέδιο εξόδου από την χειρότερη επί δεκαετίες κρίση που μαστίζει τη χώρα». Μεταξύ άλλων, γίνεται αναφορά «στην πρόκληση που θέτει για το σύνολο της ευρωζώνης η οικονομική κρίση της Ελλάδας, καθώς δοκιμάζεται η αξιοπι-στία του ευρώ».

Επίσης, σημειώνεται ότι «διατυπώνεται και το δίλημμα των υπολοίπων χωρών της ζώ-νης ότι ενδεχόμενη βοήθεια προς την Ελ-λάδα θα ερμηνευθεί ως επιβράβευση κακής συμπεριφοράς, ενώ σε ενδεχόμενη εγκα-τάλειψη της Ελλάδας στην τύχη της ή στο έλεος του ∆ιεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο πανικός θα εξαπλωθεί στην Ισπανία, την Ιρλανδία και άλλα κράτη - μέλη, που αντι-μετωπίζουν δεινή οικονομική κατάσταση». Η εφημερίδα υπογραμμίζει ότι με την χτεσι-νή ομιλία του «ο κ. Παπανδρέου επιχείρησε να κατασιγάσει τους φόβους της Ευρώπης» και παρουσιάζει ορισμένα από τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για την περι-

στολή των δαπανών και τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος.

Στο δημοσίευμα υποστηρίζεται ότι «πρό-βλημα για τον νεοεκλεγέντα πρωθυπουργό αποτελεί το γεγονός ότι τα ισχυρότερα δια-πλεκόμενα συμφέροντα περιλαμβάνουν τα συνδικάτα του δημοσίου τομέα, που συγκα-ταλέγονται στο εκλογικό του ακροατήριο».

Επισημαίνεται ωστόσο, ότι «σε ένδειξη της βαρύτητας της κρίσης, άπαντες, από τους συνδικαλιστικούς ηγέτες μέχρι τους επι-χειρηματίες, φαίνεται να αποφεύγουν να ασκήσουν κρίση στην κυβέρνηση Παπαν-δρέου, φοβούμενοι ότι οποιαδήποτε κριτι-κή θα εξασθενούσε περαιτέρω τη θέση της Ελλάδας».

Τέλος, υπογραμμίζεται ότι «ωστόσο κάποι-οι δεν παύουν να αναρωτιούνται με ποιον τρόπο ο κ. Παπανδρέου θα μπορέσει να εκ-πληρώσει τα φιλόδοξα σχέδιά του» και το-νίζεται ότι «ο Έλληνας πρωθυπουργός θα πρέπει να τηρήσει μία πολύ λεπτή ισορρο-πία μεταξύ της εκπλήρωσης των υποσχέ-σεών του προς τις Βρυξέλλες για περικοπή

των δημοσίων δαπανών αφενός και αφε-τέρου του καθησυχασμού των δημοσίων υπαλλήλων που ρέπουν προς απεργιακές κινητοποιήσεις ότι δεν θα περικόψει τους μισθούς τους».

Η «Wall Street Journal» ισχυρίζεται ότι «γί-νεται λόγος για σκεπτικισμό πολλών οικο-νομολόγων και επενδυτών που είδαν στις πρωθυπουργικές δηλώσεις ελάχιστες μό-νον συγκεκριμένες προτάσεις για την περι-κοπή των δημοσίων δαπανών ή την αύξηση των φορολογικών εσόδων, ενώ θεωρούν ότι υπολείπονται σημαντικά από τους τολ-μηρούς στόχους για τη μείωση του ελ-λείμματος που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η ιρλανδική κυβέρνηση».

Στο άρθρο επαναλαμβάνεται η σεναριολο-γία ότι «η Ελλάδα ενδέχεται να χρειαστεί δάνειο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το ∆ι-εθνές Νομισματικό Ταμείο», ενώ διατυπώ-νεται η άποψη ότι «η επιτυχία της στρατη-γικής του κ. Παπανδρέου θα εξαρτηθεί από το εάν η κυβέρνηση είναι προετοιμασμένη να αντιπαρατεθεί στα δημοσιοϋπαλληλικά συνδικάτα».

ΝΕΑ & ΕΠΙΚΑΙΡΑ

τεύχος 1ο /20104

Page 7: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΤΣΙΜΕΝΤΑ ΧΑΛΥΨΠέντε χρόνια χωρίς ατυχήματα

Με την υιοθέτηση του προγράμματος «ΜΗ∆ΕΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ» του Ομίλου, το 2009, το εργοστάσιο πέτυχε 5 χρόνια χωρίς ατυχήματα. Από το 1992 το εργοστάσιο είναι μέρος του Ομίλου Italcementi, που έχει την έδρα του στην Ιταλία.

Σε συμφωνία με τις αρχές της Χάρτας Αξιών του Ομίλου Italcementi, η αποστολή των ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΧΑΛΥΨ είναι η ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, προστασίας του περιβάλλοντος και της κοινωνικής ευθύνης, τοποθετώντας τον άνθρωπο στη βάση της εταιρικής ανάπτυξης. Παράλληλα, η προστασία του Περιβάλλοντος επιτυγχάνεται με συγκεκριμένες επενδύσεις και σχέδια δράσης.

Στο πενταετές πρόγραμμα επενδύσεων για το περιβάλλον τα ΤΣΙΜΕΝΤΑ ΧΑΛΥΨ δεσμεύο-

νται για επενδύσεις ύψους 22 εκατ. ευρώ προκειμένου να πραγματοποιηθούν τα παρακάτω έργα:1. Χρήση εναλλακτικών καυσίμων. Με την ολοκλήρωση του έργου αυτού αναμένεται μείωση των εκπομπών CO2 περίπου κατά 20.000 τόνους ετησίως.2. Κατασκευή σιλό για την αποθήκευση των πρώτων υλών και καυσίμων. Το έργο θα έχει αποτέλεσμα τη μείωση των διάχυτων εκπομπών σκόνης.3. Αύξηση της απόδοσης του βασικού φίλτρου του κλιβάνου με στόχο την περαιτέ-ρω μείωση των εκπομπών σκόνης που έχει αποτέλεσμα μείωση της τάξης του 50% σε ετήσια βάση.4. Εγκατάσταση συστήματος έγχυσης ασβέστου για τη μετατροπή του SO2 σε γύψο με αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών SO2.

Το άκρως εντυπωσιακό αποτέλεσμα των «μηδέν» ατυχημάτων για πέντε ολόκληρα χρόνια πέτυχε μέσω του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης το εργοστάσιο ΤΣΙΜΕΝΤΑ ΧΑΛΥΨ. Το εργοστάσιο έχει δεσμευτεί να πράξει το καλύτερο για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων.

ΕΤ Μπετόν Μεταφορά Μονάδας ετοίμου σκυροδέματος περιοχή ΡέντηΗ εταιρεία ετοίμου σκυροδέματος ΕΤ ΜΠΕΤΟΝ Α.Ε. ανακοινώνει ότι λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης της έκτασης όπου λειτουργούσε μία από τις εγκαταστάσεις της επί της οδού Αγίας Άννης 57 στο Ρέντη, μεταφέρθηκε σε νέα μονάδα της περιοχής Ασπροπύργου (Θέση Πηγάδι Τζαβαρδέλλας, 19300 Ασπρόπυργος). Τα τηλέφωνα επικοινωνίας παραμένουν τα ίδια (210 4905010 - 4905133). Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με τα κεντρικά γραφεία: 210 5518600.

IGLOO... ∆ΕΝ ΕΧΟΥΜΕ!ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ INFACOMA! Η σημαντικότερη ∆ιεθνής Έκθεση της Ελ-λάδας, αλλά και μία από τις καλύτερες του κλάδου διεθνώς στον τομέα της δόμησης θα πραγματοποιηθεί από τις 18 έως τις 21 Φεβρουαρίου 2010 στο ∆ιεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης, με την εγγύηση και αξιοπιστία της HELEXPO, που διασφαλί-ζει την υψηλή επισκεψιμότητα της Έκθεσης από όλη την Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τη Νοτιαοανατολική Μεσόγειο και προσφέρει το πλέον κατάλληλο έδαφος για την παρου-σίαση νέων και οικολογικών προϊόντων του κλάδου της δόμησης.

Αποδεικνύοντας στην πράξη το σλόγκαν της, η 27η INFACOMA περιλαμβάνει οποιοδήποτε άλλο προϊόν-υπηρεσία του κλάδου, πλην των … ιγκλού, και συγκεκριμένα: ∆ομικά υλικά, μο-νωτικά, τούβλα, τζάκια, επενδύσεις τζακιών, μηχανισμοί, εστίες, θερμάστρες, κρύσταλλα, διακοσμητικά, υλικά εγκαταστάσεων - εξοπλι-σμού, κουφώματα, προκατασκευές, συστήμα-τα ασφάλειας, είδη κιγκαλερίας, υδραυλικά, ηλεκτρολογικά, υλικά επενδύσεων - εξοπλι-σμού, είδη υγιεινής, εξοπλισμός μπάνιου, μη-χανήματα - εργαλεία, δομικά, μηχανήματα κουφωμάτων, μηχανήματα κοπής αλουμινίου,

κατασκευής παραδοσιακών κάγκελων, προϊό-ντα νανοτεχνολογίας, οργανισμοί, φορείς, ει-δικός και οικονομικός τύπος.

Το ωράριο λειτουργίας των Εκθέσεων θα εί-ναι τις καθημερινές από 11:00 π.μ. έως 21:00 μ.μ. και το Σαββατοκύριακο από 10:00 π.μ. έως 21:00 μ.μ.

Υπεύθυνη και των δύο Εκθέσεων είναι η κα. Βούλα Ευσταθιάδου e-mail: [email protected] και

[email protected]

Προκαλεί και οδηγεί τις εξελίξεις στο χώρο της δόμησης. Οργανωμένη άψογα, με δυναμικό προφίλ παρά τη διεθνή οικονομική κρίση και τις γνωστές συνέπειές της στον κλάδο των κατασκευών, η 27η ∆ιεθνής Έκθεση ∆ομικών Υλικών, Μονωτικών, Κουφωμάτων, Ειδών Υγιεινής, Μπάνιου, Προκατασκευών και Τεχνολογίας INFACOMA θα δώσει και το 2010 δυναμικό «παρών» στις εξελίξεις του κλάδου.

τεύχος 1ο /2010 5

ΕΠΙΚΑΙΡΑ & ΝΕΑ

Page 8: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Τράπεζα της Ελλάδος Οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν

3,8% τους πρώτους εννέα μήνες

Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τις τρά-πεζες, οι τιμές για το σύνολο των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) εκτιμάται ότι μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,8% τους πρώ-τους εννέα μήνες του 2009 (-3,4%, -2,6% και -5,3% το πρώτο, δεύτε-ρο και τρίτι τρίμηνο αντίστοιχα). Η μείωση αυτή ήταν στο ίδιο διάστη-μα ελαφρώς μεγαλύτερη για τα παλαιά διαμερίσματα (4,7%) έναντι των νέων (2,4%), γεγονός που φαίνεται να αντανακλά τη σχετικά με-γαλύτερη “ανθεκτικότητα” των τιμών των νεόδμητων διαμερισμάτων τα οποία διατίθενται προς πώληση από τους κατασκευαστές.

Η εξέλιξη των τιμών των ακινήτων είναι παρόμοια σε όλες τις επιμέ-ρους περιοχές της χώρας, καταγράφοντας σημαντική αποκλιμάκωση των θετικών ρυθμών έως το τέλος του 2008 και αρνητικούς ρυθμούς στη συνέχεια. Τους πρώτους εννέα μήνες του 2009 οι τιμές των δια-μερισμάτων εκτιμάται ότι μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 5,1% στην Αθήνα, 6% στη Θεσσαλονίκη, 3% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 0,9% στις λοιπές περιοχές της χώρας.Στα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος παρουσιάζονται τόσο ο δεί-κτης όγκου των συναλλαγών με βάση το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων των ακινήτων που αποτέλεσαν το αντικείμενο των συναλλα-γών αυτών όσο και ο δείκτης της συνολικής αξίας των εν λόγω συ-ναλλαγών. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει μεγάλη μείωση των συναλ-λαγών κατά την περίοδο της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης, ύστερα από τη σημαντική αύξησή τους κατά την προηγούμενη περίοδο (2006-07). Το γεγονός ότι οι δείκτες όγκου και αξίας των συναλλαγών την περίοδο της κρίσης μειώθηκαν με ελαφρά ταχύτερο ρυθμό από

ό,τι ο αριθμός των συναλλαγών αντανακλά τη στροφή του αγορα-στικού ενδιαφέροντος των νοικοκυριών σε διαμερίσματα μικρότερου εμβαδού και μικρότερης αξίας.Τα στοιχεία και οι δείκτες δόθηκαν στη δημοσιότητα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της Τράπεζας της Ελλάδος για τη συστηματική παρα-κολούθηση και ανάλυση των εξελίξεων στην αγορά ακινήτων.Για την κατασκευή των δεικτών χρησιμοποιούνται τα αναλυτικά στοιχεία τα οποία υποβάλλουν στην Τράπεζα της Ελλάδος όλα τα πιστωτικά ιδρύ-ματα που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Εκτιμάται ότι η δημοσι-οποίησή τους σε τακτική βάση θα συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση της διαθέσιμης πληροφόρησης, όσον αφορά την αξιόπιστη καταγραφή των βραχυχρόνιων εξελίξεων και προοπτικών της ελληνικής αγοράς ακινήτων, και κατά συνέπεια στην καλύτερη αξιολόγηση των επιδρά-σεων της αγοράς αυτής στην οικονομία γενικότερα.

Η επιβράδυνση, από τις αρχές του 2007, των θετικών ρυθμών μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων στην Ελλάδα συνεχίστηκε έως το τέλος του 2008. Από το πρώτο τρίμηνο του 2009, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών διαμορφώθηκε σε αρνητικά επίπεδα τόσο για τα νέα όσο και τα παλαιά διαμερίσματα, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

ΝΕΑ & ΕΠΙΚΑΙΡΑ

τεύχος 1ο /20106

Page 9: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

τεύχος 1ο /2010 7

Page 10: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΣΕΒΕΣ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΗ Η ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ

Ο ΣΕΒΕΣ και πριν ακόμα η οικονομική κρίση αρχίσει να προ-βληματίζει τον κλάδο μας είχε αναφερθεί σ’ αυτόν μέσα από τις λογοδοσίες του ∆ιοικητικού Συμβουλίου του από δημοσιεύσεις, από παρουσιάσεις και Συνελεύσεις. Είχε εκφράσει με έμφαση τον προβληματισμό του για διόγκωση επιχειρήσεων και τον κίν-δυνο αδυναμίας κάλυψης όλων αυτών των βιαστικών και επιπό-λαιων επενδύσεων.

Πολλές φορές ο ΣΕΒΕΣ κατηγορήθηκε ότι αδρανεί, δεν βλέπει και δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα του κλάδου ιδιαίτερα στην Περιφέρεια και ότι δεν λαμβάνει μέτρα για την διαμόρφωση κα-λύτερων συνθηκών λειτουργίας του όλου συστήματος Παραγω-γή – διακίνηση – διάθεση του Προϊόντος μας.

Ο ΣΕΒΕΣ ως το Πανελλήνιο Όργανο του Κλάδου Παραγω-γής Ετοίμου Σκυροδέματος λόγω νομοθεσίας και ιδιομορφί-ας της Βιομηχανίας έχει περιορισμένες και ειδικές δυνατότητες επέμβασης. Η διαφορετικότητα των Εταιριών του κλάδου, τα τοπικά προβλήματα, οι προσωπικές αντιπαραθέσεις και τα δια-φορετικά συμφέροντα απαιτούσαν πολλές φορές μεγάλες προ-σπάθειες για να κρατηθούν εύθραυστες ισορροπίες και αυτή ακόμα η ύπαρξη του Οργάνου. Ο ΣΕΒΕΣ παρ’ όλα αυτά έχει προσφέρει μεγάλο έργο και έχει επιλύσει πολλά προβλήματα προς όφελος των Εταιριών Παραγωγής Ετοίμου Σκυροδέματος Μελών και μη.

Από πολλά έτη ο ΣΕΒΕΣ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανι-ών Ετοίμου Σκυροδέματος) προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τον χώρο των Κατασκευών και την Πολιτεία για την ανάγκη θε-σμών Ποιότητας και Ελέγχου στην οικεία αγορά. Πάντοτε στά-θηκε αρωγός και συμμέτοχος – σε όσα του ζητήθηκαν – σε κάθε σχετική προσπάθεια της ∆ιοίκησης περί το αντικείμενο του. Απο-τέλεσμα αυτής της δραστηριότητας ήταν και η πανταχόθεν ανα-γνωρισμένη συμβολή του στην εισαγωγή του Κανονισμού Τεχνο-λογίας Σκυροδέματος (ΚΤΣ), στο Σήμα Ποιότητας Σκυροδέματος του ΕΛΟΤ, στην αναμόρφωση του πλαισίου του Ν. 1418/84 (ιδί-ως του άρθ. 21 και των κανονιστικών αυτού Π∆ και Υπ. Αποφ.) περί ελέγχου κλπ. στα δομικά έργα.

Στη συνέχεια αυτών και για την πρακτική αξιοποίηση των θε-σμών, στο πλαίσιο αναβάθμισης της Ποιότητας του Ετοίμου Σκυροδέματος, που θεωρείται ως Προϊόν Ασφαλείας και ιδι-αίτερης ευαισθησίας, ως εργαλείο ποιότητας, έχει καθιερωθεί από τον ΕΛΟΤ το Σήμα Συμμόρφωσης Προϊόντος ή Σήμα Ποιότητας για το Έτοιμο Σκυρόδεμα . ∆εδομένου του γε-γονότος ότι μόνο λίγες Εταιρίες Παραγωγής Ετοίμου Σκυρο-δέματος έχουν πιστοποιηθεί μέχρι τώρα, θεωρούμε ότι είναι τελείως απαραίτητη ρύθμιση η οποία θα επιβάλει την χρησιμο-ποίηση για όλα τα ∆ημόσια έργα Σκυροδέματος πιστοποιημέ-νου με Σήμα Ποιότητας.

Παράλληλα, πρέπει να τεθούν φραγμοί στην εκμετάλλευση του χώρου των δομικών έργων από ασυνεπείς παραγωγούς, ενίοτε και ψευδεπίγραφα παραγωγούς (που δεν διαθέτουν άδεια πα-ραγωγικής μονάδας, είτε δεν διαθέτουν καν παραγωγική μονά-δα), που δεν πληρούν τους όρους παραγωγής Σκυροδέματος και συνιστούν μείζονα κίνδυνο για την ασφάλεια των πολιτών και την αξιοπιστία των έργων. Για την προληπτική αντιμετώπι-ση τέτοιων καταστάσεων, ο ΣΕΒΕΣ είναι σε θέση και έχει την πρόθεση, (την έχει αποδείξει με συγκεκριμένες καταγγελίες του που έχουν οδηγήσει σε ποινικές διώξεις), να εκφράσει ου-σιαστική γνώμη σχετικά με τον κάθε Παραγωγό και την κάθε Μονάδα Παραγωγής. Με στόχο αυτήν την πρόληψη και σε αρ-μονική συνεργασία με την Πολιτεία θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη ρύθμιση που θα καθιστά απαραίτητη σχετική γνωμοδότηση του ΣΕΒΕΣ περί την άδεια της μονάδας παραγωγής, τον εξοπλισμό και τα μέσα αυτού, την βιωσιμότητα (π.χ. λόγω υπερβολικής συγκέντρωσης σε συγκεκριμένο χώρο, όπως το Λεκανοπέδιο Αττικής), την περιβαλλοντική επιβάρυνση, την αξιοπιστία του φορέα και συναφή ζητήματα, σε κάθε επίπεδο αδειοδότησης, όπως (1) για ίδρυση, λειτουργία, αναθεώρηση ή ανανέωση, μετεγκατάσταση τέτοιων βιομηχανιών - βιοτεχνιών και γενι-κότερα μονάδων παραγωγής Σκυροδέματος και (2) για θέση σε κυκλοφορία οχημάτων μεταφοράς και χρησιμοποίησης του προϊόντος αυτού (βαρέλες, αντλίες κλπ).

Τονίζεται ότι η προώθηση τέτοιων ουσιαστικών ρυθμίσεων για

Είναι πια κοινά αποδεκτό, πως ο κλάδος των κατασκευών είναι από αυτούς που επλήγη περισσότερο στη χώρα μας, από την πρόσφατη οικονομική κρίση. Από τον κλάδο της βιομηχανίας των ∆ομικών Υλικών, αυτός της παραγωγής Σκυροδέματος, μετρά τις μεγαλύτερες των δυσμενών επιπτώσεων, δεδομένου ότι το προϊόν που παράγει στην αγορά είναι πρωτογενές υλικό και κατά συνέπεια εξαρτάται άμεσα από τη κατασκευή νέων έργων. Να ληφθεί επίσης υπ’ όψιν, πως η Βιομηχανία του Σκυροδέματος, ακριβώς λόγω της ιδιαιτερότητας του προϊόντος της (έχει ζωή 2 ωρών μόνο), είναι διάσπαρτη σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και απασχολεί περισσότερους από 20.000 εργαζομένους και χρησιμοποιεί αποκλειστικά εγχώριες Πρώτες Ύλες. Θα πρέπει να ληφθεί επίσης υπ’ όψιν δεδομένων των σημερινών ενεργειακών απαιτήσεων των κτηρίων το Σκυρόδεμα αποτελεί το κατ ‘εξοχήν κατάλληλο υλικό για βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση (θερμομόνωση).

Άγγελος Β. Πέππας, Πρόεδρος του ΣΕΒΕΣ

τεύχος 1ο /20108

Page 11: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

την προστασία της ποιότητας του Σκυροδέματος συνιστά ανα-γκαία μέριμνα της Πολιτείας, ιδίως σε μία χώρα που έχει υποστεί επανειλημμένα καταστροφές από σεισμούς. Ταυτόχρονα όμως προστατεύεται έτσι και ο καταναλωτής από ∆ημόσια έργα, προ-στατεύονται και οι υπεύθυνοι μηχανικοί και κατασκευαστές από ασυνεπείς παραγωγούς, προστατεύεται και ο ελεύθερος αντα-γωνισμός από τους αθέμιτα ενεργούντες παραγωγούς και διακι-νητές, που για να μειώσουν το κόστος και «χτυπήσουν» τις τιμές, τελικά προκαλούν σύγχυση στους καταναλωτές και θίγουν τον ελεύθερο θεμιτό ανταγωνισμό, εκθέτοντας το κράτος μας στην ΕΕ, ενώ βλάπτουν και την ποιότητα του σκυροδέματος (σε πρώ-τες ύλες, συνθέσεις, χώρους διατήρησης και όρους διακίνησης) και την ∆ημόσια Οικονομία, προς διεύρυνση του περιθωρίου κερ-δών τους, καταστρατηγούντες και τις προδιαγραφές του ΚΤΣ και τις φορολογικές διατάξεις παρακολούθησης και διακίνησης του Σκυροδέματος. Αντίθετα, οι οργανωμένοι και συνεπείς παραγω-γοί, σεβόμενοι τις προδιαγραφές αυτές, εύλογα επιβαρύνονται με μείζον κόστος υλικών, εξοπλισμού, διαδικασιών, προσωπικού, διακίνησης, ελέγχων, με αποτέλεσμα να εντείνεται συνεχώς η στρέβλωση της αγοράς και να επιταχύνεται είτε η υποβάθμιση της ποιότητας, είτε ο εξοβελισμός των υγιών και συνεπών παρα-γωγών, σε βάρος της Εθνικής Οικονομίας και της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.

Συνεπώς γίνεται κατανοητό ότι για την επιτυχία τέτοιων στόχων πρέπει να υπάρχει αντιπροσωπευτικό όργανο ο ΣΕΒΕΣ, αλλά ΣΕΒΕΣ σημαίνει συμμετοχή, σημαίνει υπευθυνότητα, σημαίνει θέληση στήριξης και αναγνώρισης της ανάγκης ύπαρξης ενός δυνατού ανεξάρτητου και με ισχυρές δυνατότητες δράσης Συλ-λογικού Οργάνου.

ΣΕΒΕΣ θα έπρεπε να είστε όλοι εσείς και όχι μια μικρή μερίδα Εταιριών που όλα αυτά τα χρόνια εκπροσωπεί και εργάζεται αφι-λοκερδώς και διαθέτοντας πολύ χρόνο για την προώθηση και βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας του κλάδου.

Πώς όμως να συνεχίσει να λειτουργεί και να προσφέρει έργο όταν λίγες μόνο Εταιρίες είναι ενεργά Μέλη και από αυτά τα μισά

σχεδόν μόνον καλύπτουν οικονομικά τα έξοδα του Συνδέσμου. Πώς να ικανοποιεί και να καλύπτει ανάγκες των Εταιριών όταν στην ουσία ένας άνθρωπος με τις περιορισμένες οικονομικά δυ-νατότητες του Συνδέσμου πρέπει να διεκπεραιώνει τα πάντα. Ενώ πολλές φορές οι ίδιες οι Εταιρίες για δικά τους λάθη και πα-ραλήψεις μεταφέρουν την ευθύνη στον ΣΕΒΕΣ, δημιουργώντας αρνητικές εντυπώσεις και επηρεάζοντας άσχημα και άλλους συ-ναδέλφους. Είναι τουλάχιστον λυπηρό ότι σοβαρές επιτυχίες του ΣΕΒΕΣ για όλο τον κλάδο δεν αναγνωρίζονται και ξεχνιούνται.

Θα μπορούσα να αναφερθώ και σε πολλές άλλες ενέργειες που έχουν γίνει και γίνονται αλλά όλα αυτά θα καταγραφούν ξεχω-ριστά σαν ολοκληρωμένο έργο του Συνδέσμου Ελληνικών Βιο-μηχανιών Ετοίμου Σκυροδέματος από την αρχή της ύπαρξής του μέχρι σήμερα, έργο το οποίο το δουλεύουμε ήδη και θα αποτελεί φόρο τιμής σε όσους πρόσφεραν έργο σ’ αυτόν.

Σήμερα οι καιροί απαιτούν πλέον μία νέα δυναμική, καινούριους τρόπους σκέψης και δράσης. Η διάθεση, η ικανότητα και ο χρό-νος υπάρχουν, τα μέσα δεν υπάρχουν. Αν δεν συνειδητοποιήσετε ότι μόνο η ενεργητική συμμετοχή σας ή η κάλυψη με εμπιστοσύ-νη και αναγνώριση του Συλλογικού σας οργάνου θα δημιουργεί συνθήκες επιβίωσης, εξέλιξης, προόδου και αποτελεσματικότη-τας.

Είναι ακατανόητο και λυπηρό ο ΣΕΒΕΣ να αναγνωρίζεται και να εκτιμάται σε Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, να επιζητάται η συμμετοχή του από την Πολιτεία, ΤΕΕ, Οργανισμούς κλπ και όλα αυτά να μην βρίσκουν ανταπόκριση από τα Μέλη του.

Κυρίες – Κύριοι, ο ΣΕΒΕΣ δεν είναι απλά ένα Συλλογικό Όργανο που εκπροσωπεί όλες τις Εταιρίες Παραγωγής Ετοίμου Σκυροδέ-ματος στην Ελλάδα ενεργά Μέλη και μη, είναι πλέον και ένας θε-σμός που δημιουργήθηκε και αποδίδει έργο μέσα από εμπειρίες 40 ετών. Ο ΣΕΒΕΣ επιβάλλεται να συνεχίσει να υπάρχει και να παράγει έργο, επιβάλλεται να στηριχτεί και να ακουσθεί.

Ο ΣΕΒΕΣ σας χρειάζεται και όλοι μας χρειαζόμαστε τον ΣΕΒΕΣ.

τεύχος 1ο /2010 9

Page 12: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ULTRA™ Fluid: Η νέα «υπέρευστη» πρόταση από τη Lafarge Beton για σίγουρη και εύκολη σκυροδέτηση

Η ποιότητα και τα χαρακτηριστικά του νέου αυτού προϊόντος δια-σφαλίζονται από τη χρήση εγκεκριμένων και συμβατών μεταξύ τους πρώτων υλών και μετά από συστηματική δοκιμαστική περίοδο στο εργαστήριο του Τμήματος Ποιότητας και Ανάπτυξης Προϊόντων της Lafarge Beton, το οποίο σε συνεργασία με το Κέντρο Έρευνας του Ομίλου Lafarge (Lafarge Center of Research) πιστοποιεί τα χαρα-κτηριστικά και τις ιδιότητες όλων των προϊόντων σκυροδέματος.

Η ειδική σύνθεση του Ultra™ Fluid επιτυγχάνει απόλυτη ομοιο-μορφία μάζας και παρέχει αυξημένη εργασιμότητα παραμένοντας πάντα εντός των πλαισίων του Κανονισμού Τεχνολογίας Σκυροδέ-ματος (ΚΤΣ 97). Το Ultra™ Fluid διατίθεται σε όλες τις κατηγορίες αντοχής και εφαρμόζεται σε όλες τις κατασκευές από σκυρόδεμα. ∆ιατηρεί τα χαρακτηριστικά του συμβατικού σκυροδέματος που αφορούν στην ομαλή ανάπτυξη αντοχών χωρίς καθυστέρηση της πήξης. Ακόμα, υπάρχει η δυνατότητα να παραχθεί με ειδικά χαρα-κτηριστικά (π.χ. με ίνες πολυπροπυλενίου ή μεταλλικές, έγχρωμο) σε περιπτώσεις όπου οι εφαρμογές έχουν ειδικές απαιτήσεις.

Με τη χρήση του Ultra™ Fluid αποτρέπεται η συνήθης «πρακτική» της προσθήκης νερού στο εργοτάξιο με στόχο τη βελτίωση της εργα-σιμότητας, που τελικά επιτυγχάνει μόνο πτώση αντοχών, εξίδρωση (bleeding), απόμιξη και ρηγμάτωση του σκυροδέματος. Επιπρόσθε-τα, λόγω της εξαιρετικής ευκολίας διάστρωσης και συμπύκνωσης (απαιτείται λιγότερη δόνηση) το νέο αυτό προϊόν προσφέρει καλύ-τερη παραγωγικότητα στο εργοτάξιο (συντομότερη και ευκολότερη σκυροδέτηση) με σημαντικά οικονομικά οφέλη για τον χρήστη του.

Η σειρά Ultra της Lafarge Beton αποτελείται από προϊόντα που σκοπό έχουν να στηρίξουν και να βελτιώσουν την αποδοτικότητα των κατασκευών με λύσεις σκυροδεμάτων όπως ινοπλισμένα, μειω-μένης υδατοπερατότητας, χαμηλού ειδικού βάρους (ελαφροσκυρο-δέματα), πλήρωσης ορυγμάτων, εκτοξευόμενα καθώς και τσιμεντο-κονιάματα (γεμίσματος, κτισίματος και σοβατίσματος). Πλέον των προιόντων Ultra, η Lafarge Beton διαθέτει καινοτόμα προϊό-ντα σκυροδέματος όπως τα Agilia (αυτοσυμπυκνούμενο σκυ-ρόδεμα) και Artevia (διακοσμητικά σκυροδέματα).

Η Lafarge Beton δραστηριοποιείται στην Ελλάδα στο χώρο των δομικών υλικών με 23 μονάδες ετοίμου σκυροδέματος και 10 λα-τομεία εξόρυξης αδρανών υλικών. Είναι μέλος του ομίλου Lafargeενός οργανισμού με ιστορία 170 ετών, με παρουσία σε περισσότερες από 75 χώρες στον κόσμο και με σχεδόν 75.000 εργαζόμενους. Έχει προχωρήσει σε επιτυχημένες συνεργασίες με μεγάλες και μικρές κατασκευαστικές εταιρίες και έχει συμμετάσχει στην αποπεράτωση σημαντικών έργων σε όλη την Ελλάδα.

www.lafarge.gr

Με προσήλωση στην καινοτομία, στην ποιότητα και στην παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, η Lafarge Beton προσθέτει στη γκάμα προϊόντων της το νέο υπέρευστο σκυρόδεμα Ultra™ Fluid. Το Ultra™ Fluid είναι ένα έτοιμο σκυρόδεμα που εγγυάται σταθερή εργασιμότητα κατηγορίας S4 - S5 (κάθιση 16-25cm) για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο (2) ωρών.

τεύχος 1ο /201010

Page 13: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 14: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Σύστημα επιτελικής παρακολούθησης των έργων από το υπ. Υποδομών

Ο υπουργός Υποδομών ∆ημήτρης Ρέππας ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός συστήματος επιτελικής παρακολούθησης των δημόσιων έργων, μελετών και υπηρεσιών.

Το σύστημα, θα περιλαμβάνει τα θεσμικά στοιχεία του έργου, τις βασικές ημερομηνίες του (δημοπράτηση, υπογραφή σύμβασης, παράδοση), τα οικονομικά δεδομένα, την κατάσταση της σύμβασης, την κωδικοποίησή του, καθώς και γενικές πληροφορίες, όπως ανάδοχος, περιβαλλοντικοί όροι κλπ, και θα λειτουργεί μέσω ∆ιαδίκτυο.«Το όλο σύστημα θα αρχίσει να λειτουργεί μέσα στο 2010 και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη διαφάνεια» συμπλήρωσε.Ο υπουργός ανακοίνωσε ότι μέσα στο 2010 και αφού ολοκληρωθούν όλες οι φάσεις της διαβούλευσης, θα κατατεθεί νομοσχέδιο στη Βουλή για την θέσπιση νέου συστήματος με-λετών και δημοπράτησης των δημοσίων έργων.Το ισχύον νομικό πλαίσιο μελετών και εκτέλεσης των έργων έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του και ήρθε η ώρα για την αναγκαία αλλαγή του είπε ο κ. ΡέππαςΗ πρώτη φάση της διαβούλευσης ολοκληρώνεται στις 29 Ιανουαρίου, η δεύτερη τέλος Μαρτίου, η τρίτη τέλος Μαΐου και στη συνέχεια θα ληφθούν αποφάσεις.

Τιτάν: Στα 22 ευρώ αυξάνει την τιμή στόχο η HSBC

Σε αύξηση της τιμής-στόχου για την μετο-χή της Τιτάν στα 22 ευρώ από 19,2 ευρώ

προηγουμένως, προχώρησε με έκθεσή της στις 16/12 η HSBC, διατηρώντας την σύστα-ση “neutral”.

Η χρηματιστηριακή αυξάνει παράλληλα τις εκτιμήσεις της για τα κέρδη ανά μετοχή της Τιτάν κατά 11% για το 2009, ενώ τις μειώνει κατά 18-19% για το 2010-2011, λόγω των ισχνών μεσοπρόθεσμων προοπτικών στην Ελλάδα και την ΝΑ Ευρώπη.Σημειώνει πάντως πως η ύπαρξη ισχυρών αποδείξεων ανάκαμψης στις αγορές-κλειδιά στις οποίες δραστηριοποιείται, θα οδηγούσε σε re-rating της μετοχής.

Προβληματίζει το κόστος της εθελούσιας στον ΟΛΠ

Ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας Ανδρέ-ας Λοβέρδος εξέφρασε τον προβληματι-

σμό του για το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου που θα εφαρμοστεί στον ΟΛΠ).

Ο υπουργός έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, προκει-μένου να τον ενημερώσει για την πορεία του διαλόγου για το Ασφαλιστικό.Κατά την έξοδό του από το Προεδρικό Μέγα-ρο, ο κ. Λοβέρδος επανέλαβε ότι ταμεία δεν αντέχουν να πληρώσουν τέτοια ποσά.Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου από τον ΟΛΠ θα κοστίσει 80 εκα-τομμύρια ευρώ στην περίπτωση που ασκή-σουν το δικαίωμα όλα τα άτομα που έχουν προβλεφθεί.

Στα 189,2 εκατ. ευρώ διαμορφώθη-κε η αξία των ακάλυπτων επιταγών

το Νοέμβριο του 2009 παρουσιάζοντας αύξηση 23,47% σε σχέση με το Νοέμβριο του 2008.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της «Τειρεσίας ΑΕ», τη χρονική περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2009 οι ακάλυπτες επιταγές ανήλθαν σε 2,8 δισ. ευρώ και σε τεμάχια σε 286.586.

Το Νοέμβριο του 2009 οι ακάλυπτες επιτα-

γές σημείωσαν αύξηση 42,35% σε τεμάχια σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2008.Οι απλήρωτες συναλλαγματικές ανήλθαν το Νοέμβριο του 2009 σε τεμάχια σε 12.199 και σε αξία 21,2 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση 8,03% και μείωση 6,16% αντίστοιχα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Τη χρονική περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2009 οι απλήρωτες συναλλαγματικές ανήλ-θαν σε τεμάχια σε 138.505 και σε αξία σε 228 εκατ. ευρώ.

Ξεπέρασαν τα 3 δισ. ευρώ οι ακάλυπτες επιταγές και οι απλήρωτες συναλλαγματικές

ΝΕΑ & ΕΠΙΚΑΙΡΑ

τεύχος 1ο /201012

Page 15: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Τύπος περιστροφικός, κατασκευα-σμένος με τις πλέον σύγχρονες τε-χνικές προδιαγραφές, συνεχούς ρεύματος (D.C.) για την συγκόλ-ληση όλων των ειδών των κολ-λουμένων μετάλλων, σίδηρο, χά-λυβα, αλουμίνιο, ορείχαλκο, χαλκό και τα κράματα αυτών, πάντα με το ανάλογο ηλεκτρόδιο. Επίσης xρησιμοποιεί το ηλε-κτρόδιο 6010 και 7018 ειδικό για σωλήνες.

∆ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ• τύπος κατάλληλος να εφοδιαστεί και με μηχανισμό τηλεχειρισμού

αποστάσεως εκτός από τον ήδη υπάρχοντα ενσωματωμένο.• συγκόλληση με σύστημα TIG ARGON (χωρίς ηλεκτρόδιο, με ακίδα

βολφραμίου) για τη ρίζα.• κοπή μετάλλων με κατάλληλη τσιμπίδα αέρος ΑRG.• έχει ελεύθερο άξονα για την ζεύξη με πετρελαιοκινητήρα.• σε περίπτωση δε που ζητείται μεγαλύτερη απόδοση είναι δυνα-

τόν να γίνει παράλληλη σύνδεση με άλλη μηχανή σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες του τεχνικού φυλλαδίου οπότε δίδει μέχρι 620ΑΜΡ.

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΌρια εντάσεως ...................................................από 30-350ΑΜΡΚινητήρας ............................................................. τριφασικός 380/50Ηz

– 440/60Ηz -500/60HzΙσχύς .......................................................................14KWΣυνεχής συγκόλληση δια χειρός 50% .....350ΑΜΡΣυνεχής συγκόλληση δια χειρός 35% ......400ΑΜΡΚατάλληλος για ηλεκτρόδιο διαμέτρου ..1,5–και 8mmΒάρος .....................................................................320 Kg∆ιαστάσεις μήκος Χ πλάτος Χ ύψος ..........840 Χ 612 Χ 935mm

ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΣΕΙΣ

RK 320Tύπος κατασκευασμένος με τις πλέον σύγχρονες τεχνικές προδι-αγραφές, ο οποίος είναι ζεύξη δύο γεννητριών TRIODYN DK 350-2 και K 350 DC με πετρελαιοκινητή-ρα ZETOR Z7701 4κύλινδρο, 4Τ, υδρόψυκτο, 70ΗΡ/1850rpm και με γεννήτρια εναλλασσομένου 10KVA, 3 X 380/220V για φωτισμό στο χώρο εργασίας, χρήση μικρών εργα-λείων χειρός (δράπανα, τροχούς), χρήση τρίτης ηλεκτροσυγκόλλησης INVERTER, κυλιόμενος σε δύο μεγάλους τροχούς ελαστικούς, τρακτε-ρωτούς, με κοτσαδόρο και φρένο, βάρους 1.500 κιλά.

∆ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ• ∆υνατότητα συγκόλλησης μονής παροχής 600ΑΜΡ – 60%,

500ΑΜΡ – 100% (μία τσιμπίδα) μέχρι 12χιλ. ηλεκτρόδιο.• ∆υνατότητα συγκόλλησης διπλής παροχής 2 Χ 350ΑΜΡ – 60%

(δύο τσιμπίδες ανεξάρτητες), από 2 έως και 8χιλ. ηλεκτρόδιο.• ∆υνατότητα συγκόλλησης με ηλεκτρόδιο 6010 και 7018 ειδικό

για σωλήνες ύδρευσης (κατεβατό)• ∆υνατότητα ρύθμισης από 20 – 600ΑΜΡ.• ∆υνατότητα ρύθμισης των ΑΜΡ από απόσταση.• ∆υνατότητα συγκόλλησης με σύστημα TIG (χωρίς ηλεκτρόδιο, με

ακίδα βολφραμίου) • ∆υνατότητα κοπής με 12χιλ. κάρβουνο με πιστόλι ARG.• Τρυπάνι γείωσης.• Γενικό πίνακα ελέγχου χειρισμού με αμπερόμετρα,όργανα θερμο-

κρασίας, ρελέ προστασίας, αυτόματη ασφάλεια 220/380V, πρίζα 220/380V.

• Με γάντζο στην οροφή για την ανύψωσή του με γερανό.• Eιδικά πόδια στήριξης για την σωστή ευθυγράμμιση του μηχανή-

ματος.• Με μόνωση για την ηχορύπανση.• Ηχορύπανση: 65 dB.

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΚΙΝΗΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΣΗΣ

WGA 600

Υψηλής ισχύος ηλεκτροσυγκόλληση κα-τάλληλη για βαριές εργασίες.Η δύναμη συγκόλλησης ελέγχεται συνεχώς χρη-σιμοποιώντας αισθητήρα.Ο ηλεκτρονι-κός έλεγχος επιτρέπει set up πριν και μετά την διείσδυση του προστατευτι-κού αερίου.Υδρόψυκτη, με ηλεκτρονικό εγκέφα-λο και με ξεχωριστό τροφοδότη, ο

οποίος φέρει τέσσερα ράουλα με μοτέρ μειωτήρα με γρανάζια και λάδι. Συνοδεύ-

εται με επέκταση καλωδίων τροφοδότη 15 μέτρων.

• Χρησιμοπιεί σύρμα μασίφ 0,8-1,0-1,2-1,4-1,6-2,0 χιλιοστά και open arc (παραγεμιστό) 1,2-1,6-2,0-2,4-3,2 χιλιοστά

• Kολλά όλα τα μέταλλα καθώς και ανοξείδωτο και αλουμίνιο.

Τεχνικά χαρακτηριστικάΟνομαστική τάση εισόδου: ...........................3 x 400/50 HzΣυνολική ισχύς εισόδου: ...............................34 kVAΜέγιστο ρεύμα συγκόλλησης: ....................20A/13, 5 V min. 600A/44VΤάση συγκόλλησης: .........................................13,5 - 44V Βάρος της πηγής: .............................................420 kgΒάρος τροφοδότη: ...........................................35 kg∆ιαστάσεις της πηγής (WxLxH): .................600x1120x950 mm∆ιαστάσεις του τροφοδότη (WxLxH): ......510x730x240 mm

ΗMΙΑΥΤΟΜΑΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΣΕΙΣ - MIG/MAG ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ WSP 600

τεύχος 1ο /2010 13

Page 16: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

14 τεύχος 1ο /2010

Τα μηχανήματα κατεδαφίσεων της Volvo απέσπασαν το Βραβείο Και-νοτομίας για Προϊόντα Παραγωγής στο σχετικό δείπνο-γκαλά που ορ-γανώθηκε. Η εκδήλωση οργανώθηκε από το διεθνές περιοδικό ”Κα-τεδαφίσεις και Ανακύκλωση” (Demolition & Recycling International), την 6η Νοεμβρίου 2009 στο ξενοδοχείο Okura στο Άμστερνταμ, όπου παρευρέθησαν ειδικοί σε θέματα κατεδαφίσεων από όλο τον κόσμο.“Είναι πάντα ευχάριστο να αναγνωρίζεται η προσπάθεια σου, αλλά να βρα-βεύεσαι από τους ίδιους τους κατασκευαστές και ειδικούς είναι πραγματικά ενθαρρυντικό“, δήλωσε ο Derrick Butterfield, γενικός διευθυντής σχεδια-σμού Μάρκετινγκ της Volvo Μηχανήματα Έργων. “Γνωρίζουμε ότι ο το-μέας κατεδαφίσεων έχει ξεχωριστές ανάγκες, όχι μόνο σε επίπεδο ασφάλει-ας για το χειριστή, αλλά και σε θέματα επιδόσεων και αντοχής“. Η πλήρης πρόταση της Volvo με μηχανήματα κατεδαφίσεων στάνταρτ παραγωγής, κα-λύπτει όλα τα κριτήρια με τρόπο εύκολα αντιληπτό από τους πελάτες.

Όλα στο βασικό εξοπλισμόΚαλύπτοντας τις ανάγκες εφαρμογών ανακύκλωσης υλικών, η πλήρης σειρά εκσκαφέων της Volvo έχουν προσαρμοστεί για να αντιμετωπί-σουν τις δυσκολότερες συνθήκες κατεδαφίσεων. Η γκάμα περιλαμ-βάνει έξι μοντέλα εκσκαφέων κατεδάφισης EC210CLD, EC240CLD, EC290CLD, EC360CLD, EC460CLD και EC700CLD. Τα μηχανήματα διατηρούν όλα τις ιδιότητες των βασικών εκσκαφέων, αλλά επιπρόσθετα προσφέρουν ενισχυμένη ασφάλεια κατά τη λειτουρ-γία, ενώ την ίδια στιγμή διαθέτουν αναβαθμισμένα υδραυλικά πράγμα που επιτρέπει στο μηχάνημα να συμπεριφέρεται σαν πολύ - εργαλείο.Απόξεση, κόψιμο, κονιορτοποίηση, θραύση, διαχωρισμός και καθάρισμα: οι εκσκαφείς κατεδαφίσεων Volvo μπορούν να βγάλουν εις πέρας μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών εργασιών. Εξαρτήσεις όπως θραυστήρες μπετόν, αρ-πάγες, σφυριά, ψαλίδια και πολυεπεξεργαστές απαιτούν διαφορετικές ρυθ-μίσεις στα υδραυλικά: επιπλέον γραμμές ή διαφορετικές ρυθμίσεις παροχής. Συνεπώς, η νέα σειρά εκσκαφέων κατεδαφίσεων της Volvo, σας δίνουν τη δυνατότητα να αλλάξετε εξαρτήσεις εύκολα (με τον ταχυσύνδεσμο εξαρτή-σεων) και με την προεγκατάσταση βοηθητικών υδραυλικών γραμμών.

Θωράκιση πλαισίουΠέρα από το πλατύ αντίβαρο και τις μακριές ερπύστριες για μεγαλύτερη σταθερότητα σε ανώμαλα εδάφη, η νέα σειρά μηχανημάτων κατεδαφί-σεων Volvo έχει χαρακτηριστικά που προσδίδουν αυξημένη προστασία. Οι πλήρους μήκους ποδιές προστατεύουν τις ερπύστριες και τα ράουλα, ενώ οι βαρέως τύπου πλάκες προστασίας του πλαισίου και της ανωδο-μής εξαλείφουν κινδύνους φθοράς ή διάτρησης από αιχμηρά αντικείμε-να και μπάζα. Για ευκολότερη πρόσβαση συντήρησης, οι προστατευτικές πλάκες είναι ανοιγόμενες και τα μπουλόνια έχουν προστασία κεφαλής. Το γρανάζι περιστροφής έχει ένα πρόσθετο χιτώνιο προστασίας για αποφυ-γή εισόδου συρμάτων, μπετόβεργων, καλωδίων κλπ, που μπορεί να προκα-λέσουν ζημιά στο στεγανωτικό παρέμβυσμα, τους αγωγούς γράσου κλπ.

Η ανωδομή των εκσκαφέων κατεδαφίσεων της Volvo χαρακτηρίζε-ται, επίσης, από εκτενείς βελτιώσεις. Το σύστημα προστασίας πλάγιων κρούσεων προστατεύει από φθορές που προκαλούνται από χτυπήματα κατά τη διάρκεια των περιστροφών. Οι θυρίδες πρόσβασης στα ψυγεία και τις αντλίες είναι από ενισχυμένο ατσάλι (διπλού πάχους) για αυξη-μένη αντοχή, ενώ το ενσωματωμένο ατσάλινο πλέγμα αποτρέπει την είσοδο μικρο-σωματιδίων στα ψυγεία και τον κινητήρα.

Οι κύλινδροι και οι σωληνώσεις της μπούμας και του κάδου διαθέτουν ατσάλινες προστασίες για κρούσεις και ξένα αντικείμενα. Η καμπίνα δια-θέτει προστασία από πτώση αντικειμένων (FOG) χωρίς να περιορίζεται η ορατότητα του χειριστή. Η προστασία FOG είναι ανακλινόμενη για εύκολο καθαρισμό του παμπρίζ – το οποίο επιπλέον είναι άθραυστο. Η κούραση του χειριστή ελαχιστοποιείται, λόγω της αντικραδασμικής και πολυρυθμι-ζόμενης θέσης. Τέλος, το σύστημα κλιματισμού και η θετική πίεση καμπίνας παρέχουν άνεση στον χειριστή, ενώ η σκόνη μένει έξω από την καμπίνα.

Η εναρκτήρια εκδήλωση βράβευσης μηχανημάτων κατεδαφίσεων, έλαβε

χώρα στο Άμστερνταμ, βραβεύοντας τα μηχανήματα κατεδαφίσεων της Volvo

με το Βραβείο Καινοτομίας.

Τα μηχανήματα κατεδαφίσεων της

κέρδισαν το Βραβείο

Καινοτομίας

Page 17: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Πειραματική προσέγγιση της χρήσης ανακυκλωμένων αδρανών βιομηχανικής επεξεργασίας στην παραγωγή νέου σκυροδέματος

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το θέμα της εναλλακτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων δι-αφόρων κατηγοριών αποτελεί αντικείμενο πολλών μελετών παγκο-σμίως. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες ιδιοτήτων προϊόντων τσιμέντου με προσθήκη στερεών αποβλήτων όπως φθαρμένα ελα-στικά (Oikonomou and Mavridou, 2007), γυαλί (Schwarz N. et al, 2008), πλαστικό (Al-Manaseer A.A and Dalal T.R, 1997) καθώς και Απόβλητα από Εκσκαφές, Κατασκευές και Κατεδαφίσεις (Α.Ε.Κ.Κ.) (Οικονόμου Ν. και Σελεβός Στ. 1999, Olorunsogo FT and Padayachee N 2002, Oikonomou, N. 2005, Μαυρίδου κα, 2009).Στην παρούσα εργασία, η οποία αποτελεί συνέχεια προηγούμενης με θέμα την αξιοποίηση των ανακυκλωμένων αδρανών σε μίγματα σκυροδέματος (Μαυρίδου Σ. κα, 2009), μελετώνται ιδιότητες σκυ-ροδέματος με αυτού του είδους τα αδρανή τόσο σε νωπή όσο και σε σκληρυμένη κατάσταση. Παράλληλα τα παραγόμενα μίγματα εξε-τάζονται στερεοσκοπικά ενώ ελέγχονται και ως προς αντίσταση σε ολίσθηση καθώς και στην έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες (200 και 400°C). Τέλος, δίνονται ενδεικτικά οικονομικά στοιχεία παραγωγής 2 εξ’ αυτών.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η παρούσα εργασία αποτελεί συνέχεια και ολοκλήρωση προηγούμενης με θέμα την πειραματική διερεύνηση της χρήσης ανακυκλωμένων αδρανών στην παραγωγή μιγμάτων σκυροδέματος. Στα πλαίσια αυτής, παρήχθησαν μίγματα σκυροδέματος με μερική αντικατάσταση των φυσικών με ανακυκλωμένα αδρανή. Τα ανακυκλωμένα αδρανή προήλθαν από τη θραύση κομματιών παλαιού σκυροδέματος τυχαίας ηλικίας, σύστασης και προέλευσης. Ελέχθησαν ιδιότητες των μιγμάτων τόσο σε νωπή όσο και σε σκληρυμένη κατάσταση. Η μελέτη ολοκληρώνεται με την παρουσίαση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των παραγόμενων μιγμάτων καθώς και οικονομικών στοιχείων παραγωγής ενδεικτικών συνθέσεων.

Μέρος II

τεύχος 1ο /2010 15

Σοφία Μαυρίδου, Υποψ. ∆ιδακτ., Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ΑΠΘΝικόλαος Οικονόμου, Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ΑΠΘ

Λέξεις κλειδιά: Ανακυκλωμένα αδρανή σκυροδέματος (Α.Α.Σ), Απόβλητα από Εκσκαφές, Κατασκευές και Κατεδαφίσεις (Α.Ε.Κ.Κ), σκυρόδεμα, περιβάλλον, θερμοκρασία, κόστος

Page 18: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

Αδρανή

Για την παραγωγή των Ανακυκλωμένων Αδρανών Σκυροδέματος (Α.Α.Σ.), τροφοδοτήθηκαν στο σύστημα, κομμάτια παλαιού σκυρο-δέματος, άγνωστης πρωτογενούς προέλευσης και ηλικίας που προ-ήλθαν από υλικό κατεδαφίσεων του ευρύτερου Πολεοδομικού Συ-γκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Η προμήθεια των ανακυκλωμένων αδρανών έγινε από τη μονάδα επεξεργασίας Α.Ε.Κ.Κ. σταθερού τύ-που «Ανακύκλωση Αδρανών Μακεδονίας ΑΕ» (Σχήμα 1).

Τα ανακυκλωμένα αδρανή προτού ενσωματωθούν στα νέα μίγμα-τα σκυροδέματος ελέγχθηκαν ως προς την καταλληλότητά τους

ως αδρανή υλικά. Οι ιδιότητες που μελετήθηκαν φαίνονται στον Πίνακα 1 για τα ανακυκλωμένα και στον Πίνακα 2 για τα φυσικά, αντίστοιχα.Οι κοκκομετρικές καμπύλες όλων των κλασμάτων τόσο των φυσι-κών όσο και των ανακυκλωμένων αδρανών φαίνονται παρακάτω στα σχήματα 2-4.

Συνθέσεις

Για το σκοπό της εργασίας παρασκευάσθηκαν μίγματα σκυροδέμα-τος με χρήση τσιμέντου TITAN CEM II 32.5Ν και TITAN CEM I 42.5R, αδρανών λατομείου ∆ρυμού, ανακυκλωμένων αδρανών, ειδικού πρόσθετου επιβραδυντή Pozzolith 134 CF, πρόσθετου υπερρευστο-ποιητή Glenium C329 και νερού, όπως φαίνεται και στον Πίνακα 3.

Σχήμα 1. Άποψη της μονάδας επεξεργασίας Α.Ε.Κ.Κ. «Ανακύκλωση Αδρανών Μακεδονίας ΑΕ»

Πίνακας 1. Χαρακτηριστικά ανακυκλωμένων αδρανών.

Πίνακας 2. Χαρακτηριστικά φυσικών αδρανών.

Πίνακας 3. Συνθέσεις και ποσότητες συστατικών σε kg στο 1m3 σκυροδέματος.

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201016

Page 19: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Σχήμα 2. Κοκκομετρική καμπύλη για συνθέσεις με άμμο ανακυκλωμένη και γαρμπίλι λατομείου (συνθέσεις 7 και

8).

Σχήμα 3. Κοκκομετρική καμπύλη για συνθέσεις με γαρμπίλι ανακυκλωμένο και άμμο λατομείου (σύνθεση 9).

Σχήμα 4. Κοκκομετρική καμπύλη για συνθέσεις με ανακυκλωμένο γαρμπίλι και άμμο μισή λατομείου και μισή

ανακυκλωμένη (σύνθεση 10).

Οι κοκκομετρικές καμπύλες των συνθέσεων 7-10 δίνονται παρακά-τω στα σχήματα 2-4.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Τα μηχανικά χαρακτηριστικά όλων των μιγμάτων φαίνονται στον Πίνακα 4.

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΕ ΟΛΙΣΘΗΣΗ

Η αντίσταση σε ολίσθηση μετρήθηκε σύμφωνα με την πρότυπη μέ-

θοδο δοκιμής (ASTM E303-83) στο εργαστήριο ∆ημοσίων Έργων της Περιφέρειας της Κεντρικής Μακεδονίας. Τα σχετικά αποτελέ-σματα φαίνονται στο Σχήμα 5.

ΣΤΕΡΕΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ

Μέρος της εργασίας αποτέλεσε η μελέτη της επίδρασης των ανα-κυκλωμένων αδρανών στη μικροδομή των μιγμάτων σκυροδέματος με τη χρήση οπτικού στερεοσκοπίου τύπου Leica Wild M10. Ισχυρή συνάφεια παρατηρείται στα συμβατικά μίγματα με αδρανή ∆ρυμού (Σχήμα 6α). Όσον αφορά στα ανακυκλωμένα, οι κόκκοι των ανα-κυκλωμένων αδρανών χαρακτηρίζονταν από τραχεία επιφάνεια

τεύχος 1ο /2010 17

Page 20: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

με γωνιώδες σχήμα, το οποίο συντέλεσε στην επίσης ισχυρή συνά-φεια των αδρανών με το υπόλοιπο μίγμα, είτε αυτά αντικαθιστούν χονδρόκοκκα είτε λεπτόκοκκα φυσικά αδρανή είτε συνδυασμό τους (Σχήμα 6β).

ΕΠΙ∆ΡΑΣΗ ΥΨΗΛΩΝ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ

Για τον έλεγχο της επίδρασης υψηλών θερμοκρασιών στα μηχανικά χαρακτηριστικά μιγμάτων σκυροδέματος χρησιμοποιήθηκε ειδικός κλίβανος Controller KT-4000 (Σχήμα 7). Ο κλίβανος αποτελείται γενικά από ειδικά σχεδιασμένο θάλαμο θέρμανσης και απαγωγό αερίων καθώς και από αυτόματο πίνακα ελέγχου της θερμοκρασί-

ας στο εσωτερικό του κλιβάνου. Με τον ειδικό κλίβανο μπορούν να πραγματοποιηθούν ειδικές ρυθμίσεις ανάπτυξης και διατήρησης της θερμοκρασίας σε τρεις ζώνες, στις οποίες χωρίζεται το εσωτε-ρικό του.

Ελέχθησαν κυβικά δοκίμια διαστάσεων 7.5x7.5x7.5cm. Οι διαστά-σεις των δοκιμίων ελήφθησαν με βάση τη χωρητικότητα του φούρ-νου. Η θέρμανση πραγματοποιήθηκε με ρυθμό ανάπτυξης θερμο-κρασίας 100°C/h ενώ τα δοκίμια παρέμειναν στους 200 και 400°C, αντίστοιχα για διάστημα 30 min. Πριν και μετά την τοποθέτησή τους στο φούρνο μετρήθηκαν το δυναμικό μέτρο ελαστικότητας καθώς και η θλιπτική αντοχή των δοκιμίων (Σχήμα 8α,β). Τα δοκίμια μετά τη δοκιμή ψύχθηκαν σταδιακά σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.

Πίνακας 4. Αποτελέσματα εργαστηριακών συνθέσεων σκυροδέματος σε νωπή και σκληρυμένη κατάσταση.

Σχήμα 5. Αντίσταση σε ολίσθηση μιγμάτων σκυροδέματος με και χωρίς ανακυκλωμένα αδρανή

Σχήμα 6α,β. ∆ομή συμβατικού σκυροδέματος (σύνθεση 4) και σκυροδέματος με ανακυκλωμένα αδρανή- γαρμπίλι-(σύνθεση 9).

Σχήμα 7. Ειδικός κλίβανος θέρμανσης

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201018

Page 21: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Πριν και μετά την επιβολή υψηλών θερμοκρασιών στα δοκίμια, αυτά πραγματοποιήθηκε μακροσκοπική μελέτη. Σε όλα τα δοκίμια παρατηρήθηκε αλλαγή στο χρώμα της εξωτερικής τους επιφάνειας στους 400°C (Σχήμα 9α,β).

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Μια βασική παράμετρος, η οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά το σχεδιασμό σκυροδέματος αλλά κυρίως πριν από αυτόν είναι η εξέταση του κόστου3ς των παραγόμενων μιγμάτων. Ο Πίνακας 5 περιέχει την

ανάλυση κόστους για 1 m3 σκυροδέματος για τη σύνθεση με ανακυκλω-μένα αδρανή που εμφάνισε τα καλύτερα χαρακτηριστικά (σύνθεση 9) και την αντίστοιχη κατηγορίας αντοχής σύνθεση αναφοράς (σύνθεση 4).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτέλεσε η μελέτη ιδιοτήτων μιγμάτων σκυροδέματος με φυσικά και ανακυκλωμένα αδρανή. Τα ανακυκλωμένα αδρανή προήλθαν από επεξεργασία (τεμαχισμό και δι-αλογή) παλαιών στοιχείων σκυροδέματος από κατεδαφίσεις του ευρύ-

Σχήμα 8. Χαρακτηριστικά μιγμάτων σκυροδέματος με φυσικά και ανακυκλωμένα αδρανή σε θερμοκρασία

25 (μαύρη στήλη), 200 (γκρι στήλη) και 400°C (λευκή στήλη).

α. ∆υναμικό μέτρο ελαστικότητας (GPa)

β. Θλιπτική αντοχή (MPa)

Σχήμα 9α,β. Μακροσκοπική εικόνα δοκιμίου πριν και μετά την έκθεση στους 400°C

Πίνακας 5. Ανάλυση κόστους σε € ανά m3 σκυροδέματος για τις συνθέσεις 4 (φυσικά αδρανή) και 9 (ανακυκλωμένο γαρμπίλι- φυσική άμμος)

τεύχος 1ο /2010 19

Page 22: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

τερου Πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης δηλαδή πα-λαιού σκυροδέματος άγνωστης προέλευσης, ηλικίας και κατηγορίας αντοχής. Η επεξεργασία τους πραγματοποιήθηκε στη μονάδα επεξερ-γασίας ΑΕΚΚ, «Ανακύκλωση Αδρανών Μακεδονίας, Α.Ε.»Η μελέτη χωρίστηκε σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος (συνθέσεις 2,3,5 και 6), μελετήθηκαν συνθέσεις με πλήρη αντικατάσταση όλων των κλασμάτων φυσικών αδρανών με ανακυκλωμένα αντίστοιχης κοκ-κομετρίας. Παρήχθησαν σχετικά μίγματα και μελετήθηκαν φυσικά και μηχανικά χαρακτηριστικά των μιγμάτων αυτών.Στο δεύτερο μέρος (συνθέσεις 7 έως και 10), τα αποτελέσματα του οποίου παρατίθενται στην παρούσα εργασία, η μελέτη ολοκληρώ-νεται με εξέταση χαρακτηριστικών μιγμάτων σκυροδέματος με μερι-κή αντικατάσταση φυσικών αδρανών με ανακυκλωμένα. Παράλλη-λα, παρουσιάζονται επιπλέον ιδιότητες του συνόλου των μιγμάτων (συνθέσεις 1 έως και 10) όπως είναι η αντίσταση σε ολίσθηση και σε υψηλές θερμοκρασίες. Τέλος, για τη μητρική σύνθεση (σύνθεση 4) και για τη σύνθεση (9) με τα καλύτερα μηχανικά χαρακτηριστικά υπολογίσθηκε το κόστος των απαραίτητων υλικών για την παρα-σκευή 1 m3 σκυροδέματος.Όσον αφορά τα μηχανικά χαρακτηριστικά των μιγμάτων, η προ-σθήκη ανακυκλωμένων αδρανών έχει ως συνέπεια τη μείωση των χαρακτηριστικών αλλά την επίτευξη της κατηγορίας αντοχής σχε-διασμού. Ειδικότερα για τη σύνθεση 9, στην οποία πραγματοποιή-θηκε ολική αντικατάσταση του κλάσματος του γαρμπιλιού με ανα-κυκλωμένο, παρατηρήθηκε ελάχιστα αυξημένη θλιπτική αντοχή σε σύγκριση με την αντίστοιχη μητρική.Οι τιμές της αντίστασης σε ολίσθηση για όλα τα μίγματα κυμάνθη-καν στα ίδια επίπεδα, χωρίς ιδιαίτερες αυξομειώσεις.Όσον αφορά στην έκθεση των μιγμάτων σε υψηλές θερμοκρασίες, η προσθήκη ανακυκλωμένων αδρανών οδηγεί σε μίγματα ανθεκτι-κότερα σε σύγκριση με τα συμβατικά. Τα μίγματα αυτά διατηρούν έως και το 91 % της αρχικής τους θλιπτικής αντοχής έναντι του 80% των συμβατικών, ενώ για το μέτρο ελαστικότητας η εναπομένουσα τιμή τους κυμαίνεται μεταξύ 74-87% του αντίστοιχου συμβατικού. Ωστόσο στους 400°C, η μείωση τόσο της θλιπτικής αντοχής όσο και του δυναμικού μέτρου ελαστικότητας δεν είναι τόσο μεγάλη. Αξίζει να σημειωθεί πως κανένα από τα δείγματα με ανακυκλωμένα αδρα-νή δεν εμφάνισε επιφανειακά ρηγματώσεις εξαιτίας της έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες.Τέλος το κόστος παραγωγής της σύνθεσης 9, η οποία έδωσε και τις υψηλότερες τιμές μηχανικών αντοχών, υπολογίσθηκε ελαφρά μι-κρότερο από το αντίστοιχο της συμβατικής. Η σχετικά μικρή αυτή διάφορα αναμένεται να διευρυνθεί με τη δημοσίευση στην Εφημε-ρίδα της Κυβερνήσεως του σχετικού Προεδρικού ∆ιατάγματος και την πτώση του κόστους επεξεργασίας ανά τόνο στις μονάδες ανα-κύκλωσης λόγω της μαζικής εισροής υλικών. Ακόμη αξίζει να συνυ-πολογιστεί στο παραπάνω κέρδος και η μείωση των εξόδων από τις μεταφορές καθώς είναι δυνατόν με ένα δρομολόγιο να μεταφερ-θούν «μπάζα» από το εργοτάξιο στη μονάδα και στην επιστροφή να μεταφερθούν ανακυκλωμένα προϊόντα. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην πράξη είναι η εκτέλεση ξεχωριστών δρομολογίων για απόρ-ριψη «μπαζών» και μεταφορά υλικών με τα οχήματα να είναι άδεια κατά τη μισή διαδρομή με αποτέλεσμα τις αυξημένες οικονομικές και περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Οι συγγραφείς εκφράζουν θερμές ευχαριστίες στην εταιρία «Ανα-κύκλωσης Αδρανών Μακεδονίας Α.Ε.» για τη χορήγηση των ανα-κυκλωμένων αδρανών καθώς και στην εταιρεία «ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» και ιδι-αίτερα στους Χημικούς Μηχανικούς κ. Μιχαηλίδη Εμμανουήλ, Προϊ-στάμενο και Μαρκογιάννη Κωνσταντίνο, Αναπληρωτή Προϊστάμενο του Εργαστηρίου της εταιρείας για την πολύτιμη βοήθειά τους. Οι συγγραφείς ευχαριστούν επίσης τη Λέκτορα του Εργαστηρίου ∆ο-μικών Υλικών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών κα Στεφανίδου Μαρία για την πολύτιμη βοήθειά της στη στερεοσκοπική παρατήρη-ση των δειγμάτων.

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Al - Manaseer, A.A, Dalal T.R, “Concrete containing plastic aggregates», Concrete International 19 (8), 1997: 47-52ASTM E303-83 Standard Method for Measuring Surface Frictionalproperties using the British Pendulum TesterSchwarz N, Cam H, Neithalath N., «Influence of a fine glass powder on the durability characteristics of concrete and its comparison to fly ash», Cement and Concrete Composites;30(6);2008:486-96http://anakyklosi-am.grΜαυρίδου Σ. Οικονόμου Ν., Γιάνναρης Κλ., Παντούλα Στ., “Πειραματική προσέγ-γιση της χρήσης ανακυκλωμένων αδρανών βιομηχανικής επεξεργασίας στην πα-ραγωγή νέου σκυροδέματος. Μέρος Ι”, Πρακτικά του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Για την Αξιοποίηση Βιομηχανικών Παραπροϊόντων στη δόμηση, (Ε.ΒΙ.ΠΑΡ.), 1-3 Ιουνίου 2009, Αιανή Κοζάνης.Οικονόμου Ν. και Σελεβός Σ, “Ανακυκλωμένο σκυρόδεμα”, Πρακτικά 13ου Ελλη-νικού Συνεδρίου Σκυροδέματος, 25-27 Οκτωβρίου, Ρέθυμνο (1999).Oikonomou, N. “Recycled concrete aggregates” Cement and ConcreteComposites, Vol. 27, 2005: 315-18.Oikonomou N. and Mavridou S., “Rubcrete- Rubberized Portland Cement Concrete”, in: Progress in Sustainable Development Research, Editor: Roberto A. Lopez, pp. 201-214, Nova Science Publishers, Inc (2007).Olorunsogo FT, Padayachee N. “Performance of recycled aggregate concrete monitored by durability indexes”, Cement Concrete Res 32; 2002:179-85.

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201020

Page 23: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΑΥΤΟΚΙΝΟΥΜΕΝΕΣ ΜΟΝΑ∆ΕΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ∆ΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΗMETSOΗ ανάγκη για ανακύκλωση δομικών υλικών είναι αυξα-νόμενη κυρίως λόγω:• οικονομίας σε πρώτη ύλη ή δυσκολία εύρεσής της• αποφυγή μεταφοράς μπαζών και σχετικού κόστους

απόρριψής τους• η νομοθεσία περί απόρριψης μπαζών γίνεται πιο αυ-

στηρή• εφαρμογή νέων διεθνών προτύπων στην ανακύκλω-

ση υλικών• η κατεργασία των μπαζών με τα κατάλληλα μηχ/τα

γίνεται ακόμη και μέσα σε πόλεις

Τα αυτοκινούμενα της METSO (σπαστήρες & κόσκινα) χρησιμοποιούνται αρκετά έτη, παγκοσμίως, στον τομέα της ανακύκλωσης υλικών όπως:• οπλισμένο σκυρόδεμα (μεγ. διάμετρος οπλισμού:

20mm, μεγ. μήκος: 1m)• άσφαλτο • τούβλα • σκωρίες

Για θραύση, τα πιο διαδεδομένα μοντέλα είναι τα LT95/LT105 (με σιαγωνωτό σπαστήρα) και τα LT1110/LT1213 (με σπαστήρα κρούσης-«ρότορα»). Όλα τα πα-ραπάνω μοντέλα μπορούν να έρθουν με ενσωματωμένο μονόπατο κόσκινο, με μαγνητικό διαχωριστή & με σύ-στημα ψεκασμού νερού υψηλής πίεσης.

Για ακριβέστερη κοσκίνιση/διαλογή και παραγωγή δι-αφόρων κλασμάτων υπάρχει η γκάμα των αυτοκινού-μενων κόσκινων, με γνωστά μοντέλα όπως: ST352, ST358, ST458 & ST620.

Τα μηχανήματα αυτά ακολουθούν τις σταθερές αξίες της METSO:• αξιοπιστία μηχανήματος & ποιότητα• τελικά προϊόντα προδιαγραφών• χαμηλό κόστος λειτουργίας ανά τόνο υλικού

Όλα τα προϊόντα της METSO στην Ελλάδα εκπροσω-πούνται σήμερα από την NORDMET ΕΛΛΑΣ A.Ε. [email protected] | www.metsominerals.com

τεύχος 1ο /2010 21

Page 24: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

22 τεύχος 1ο /2010

H εταιρεία HELMA AE δραστηριοποιεί-ται στην Ελλάδα στο χώρο των ∆ομικών Μηχανημάτων πάνω από 25 χρόνια και αποτελεί σήμερα το βασικό προμηθευτή ολόκληρου του τεχνικού κόσμου της χώρας, καλύπτοντας τις ανάγκες όλων των έργων στην Ελλάδα.

Η εταιρεία HELMA AE διαθέτει μια ευρεία γκάμα μηχανημάτων. Είναι απο-κλειστικός αντιπρόσωπος των κορυφαί-ων, παγκοσμίως Οίκων, όπως Hyundai, Wirtgen Group (Wirtgen, Voegele, Hamm), Benninghoven, Hartl, Jaso, HBM-Nobas, Hidromek, Ram Italia.

∆ιαθέτει επίσης μια μεγάλη ποικιλία από μεταχειρισμένα μηχανήματα, εκσκαφείς, φορτωτές καθώς και πλήθος άλλων μεταχειρισμένων μηχανημάτων.

∆ιαθέτει άρτια εκπαιδευμένο επιστη-μονικό και τεχνικό προσωπικό, ειδικό τμήμα ανταλλακτικών και οργανωμένο συνεργείο service με κινητές μονά-δες για την κάλυψη των αναγκών των πελατών της σε ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια. Οι άρτια εκπαιδευμένοι τε-χνικοί μας, διαθέτουν την ικανότητα και την εμπειρία να επισκευάσουν οποιαδή-ποτε βλάβη, μικρή ή μεγάλη, σε όλο το εύρος των μηχανημάτων που πουλάει η εταιρεία είτε αυτό είναι καινούργιο ή μεταχειρισμένο στο χαμηλότερο δυνατό κόστος.

Για την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των πελατών μας, έχουμε δημιουργήσει αυτόνομο τμήμα ανταλλακτικών που στόχο έχει να καλύψει σε πανελλαδικό επίπεδο τις ανάγκες των πελατών μας άμεσα. ∆ιαθέτουμε στις αποθήκες μας εκτεταμένο απόθεμα ανταλλακτικών των οίκων που αντιπροσωπεύουμε.

www.helma.gr

ΚΙΝΗΤΟΣ ΕΡΠΥΣΤΡΙΟΦΟΡΟΣ ΣΠΑΣΤΗΡΑΣ

• Τύπος: PC 2• Ερπυστριοφόρος κινητός σπαστήρας

(ΣΙΑΓΩΝΑ).• Οι σιαγώνες της HARTL λόγω της ειδικής σχεδίασής τους (QUATTRO MOVEMENT – η κινητή σιαγώνα διαγράφει “S” κατά την κίνησή της) πραγματοποιούν σε κάθε κύκλο θραύσης δύο θραύσεις (προθραύση στο άνω μέρος και κύρια θραύση στο κάτω μέρος) με αποτέλεσμα να έχουμε καλύτερο υλικό (ως προς τη μορφή), μεγαλύτερη παραγωγή και μικρότερη φθορά στις πλάκες του σιαγώνα.

• Tο μηχάνημα τύπου PC 2 είναι εξοπλισμέ-νο με έναν εξακύλινδρο, υδρόψυκτο πετρελαιοκινητήρα κατασκευής CATERPILLAR, τύπου C7 με απόδοση 252 hp στις 2000 σ.α.λ. Ο κινητήρας είναι τοποθετημένος κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμος για τις ανάγκες συντηρήσεως και ελέγχου.• Απόδοση μηχανήματος (θεωρητική): έως

250 τόνους /ώρα• Άνοιγμα τροφοδοσίας: 1000 x 730 χιλ.• Ρύθμιση Διακένου: Υδραυλικά ελεγχόμε-νη από: • 30 έως 130 mm κλειστό.

• 60 έως 160 mm ανοιχτό.

• Τρόπος σύζευξης σπαστήρα – κινητήρα: Μέσω υδραυλικά ελεγχόμενου συμπλέκτη (torque converter) που εξασφαλίζει σταθερή απόδοση ανεξαρτήτως φορτίου αλλά και ασφάλεια (αυτόματη αποσύμπλεξη του σφονδύλου σε περίπτωση υπερθέρμανσης από υπερφόρτωση).

• Σύστημα κίνησης: Πλήρως Υδροστατικό. Το μηχάνημα είναι εφοδιασμένο με ξεχωρι-στούς υδραυλικούς κινητήρες, με δυνατότη-τα διαφορετικής ρύθμισης, για:1. Ερπύστριες αριστερά και δεξιά.2. Μεταφορικές ταινίες, πλαϊνή και κύρια.3. Δονητή τροφοδότη.4. Μαγνητικό Διαχωριστήρα.Η μεταφορά του υδραυλικού λαδιού από τον χώρο του κινητήρα – αντλίας στα επιμέρους υδραυλικά μοτέρ γίνεται με σταθερές μεταλλικές σωληνώσεις καλυμμένες με χωριστό πλαίσιο ώστε να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα βλάβης από πέτρες κλπ.

• Ερπύστριες: Το μηχάνημα είναι εφοδια-σμένο με χωριστό έλεγχο και κίνηση για κάθε ερπύστρια. Οι υδραυλικοί κινητήρες για την πορεία είναι ενσωματωμένοι στους οδοντωτούς τροχούς της ερπύστριας για μετάδοση της κινήσεως χωρίς αλυσίδες ή ενδιάμεσους μειωτήρες. Οι ερπύστριες έχουν επιφάνεια επαφής 3060 x 380 χιλ. Η τάνυση των ερπυστριών εξασφαλίζεται μέσω εντατήρα ελατηρίου με χρήση κοινού γράσου λιπάνσεως ενώ τα ράουλα είναι κλειστού τύπου «μηδενικής συντήρησης». Μέγιστη αναρρίχηση 20°.• Σύστημα διεύθυνσης: Με μεταβολή της ταχύτητας κίνησης μεταξύ των ερπυστριών.

• Σκάφη φόρτωσης: Χωρητικότητα περίπου 3,9 μ³ με μήκος 3300 χιλ., πλάτος 2300 χιλ. και ύψος 3150 χιλ. Η σκάφη είναι εξολοκλή-ρου κατασκευασμένη από λαμαρίνα

HARTL PC2Τ

ΥΠ

ΟΥ

Page 25: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

23 τεύχος 1ο /2010

HARDOX 400 και με ειδική διάταξη για εύκολη αντικατάσταση τμημάτων της σε περίπτωση φθοράς.

• Δονούμενη πλάκα μεταφοράς υλικού με προδιαλογέα:* Μήκος: 3000 mm* Πλάτος: 1000 mm* Δόνηση: υδραυλική* Πλέγμα προδιαλογέα: 14-40 x 1450

Το υλικό μπορεί να περάσει κατευθείαν στην κύρια ταινία μεταφοράς ή να απορριφτεί στην πλαϊνή ταινία του σπαστήρα.

• Κύρια ταινία εκφόρτωσης: Ταινία με μεταλλική ενίσχυση (RIP-STOP) πλάτους 1000 χιλ. και με ύψος εκφόρτωσης ταινίας: 2700χιλ.. Η ταινία κινείται υδραυλικά.

• Πλευρική ταινία εκφόρτωσης (προδιαλο-γή): Ταινία πλάτους 650 χιλ. Ύψος εκφόρτω-σης ταινίας: 2360χιλ. Για την μεταφορά η πλευρική ταινία αναδιπλώνεται.Το απορριφθέν υλικό από τον προδιαλογέα μεταφέρεται με την πλευρική ταινία ή μπορεί να περάσει στην κύρια ταινία χωρίς να απάτητε η αποσυναρμολόγηση της πλαϊνής ταινίας.

• Μαγνητικός Διαχωριστήρας: Μόνιμος μαγνήτης με πλάτος ταινίας 750χιλ. και απόσταση τυμπάνων 1840χιλ. Ανάλογα το υλικό όλο το πλαίσιο του μαγνητικού διαχω-

ριστήρα ρυθμίζεται καθ’ ύψος.• Πίνακας Ελέγχου:. Πλήρης πίνακας ελέγχου με πολυλειτουργική οθόνη για τον έλεγχο του κινητήρα και πλήκτρα για τον έλεγχο του σιαγώνα όπως επίσης και των υδραυλικών λειτουργιών. Το μηχάνημα φέρει επίσης σύστημα τηλεχειρισμού για την πορεία όπως επίσης και για την φόρτωση του υλικού στον σιαγώνα.

Μήκος: 12.000 mm με το κόσκινο 15.200 mmΠλάτος: 2.420 mmΎψος: 3.150 mmΒάρος: 36 t με το κόσκινο 40 t.

ΚΟΣΚΙΝΟ HS 1

• Διαστάσεις κοσκίνων:* Πρώτη σήτα 1160 mm x 1550 mm.* Δεύτερη σήτα 1200 mm x 1480 mm.* Μέγεθος κοσκίνων: επιλογή πελάτη.* Κίνηση: υδραυλική.

• Κύρια ταινία:* Μήκος 2600mm.* Πλάτος 1000mm.* Κίνηση: υδραυλική.Η ταινία φέρει ατσάλινη ενίσχυση.

• Πλαϊνή ταινία (oversize)* Μήκος 1470mm.* Πλάτος 650mm.* Κίνηση: υδραυλική.Η ταινία φέρει ατσάλινη ενίσχυση.

Page 26: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Η ΚΑΣΤΡΟ ΑΕΒΕ μέλος του ομίλου SPANOS INDUSTRIES σε συνεργασία με τον παγκοσμίου φή-μης κατασκευαστικό οίκο TEREX διαθέτει στην ελληνική αγορά μια πλήρη σειρά αυτοκινούμε-νων μηχανημάτων θραύσης όπως τον σιαγωνοφόρο σπαστήρα J-1175, τους ρότορες Ι-1312 (Ø1270mm Χ πλάτος 1219mm) και Ι-1310 και τον Ι-1310RS (με ενσωματωμένο κόσκινο δύο επι-πέδων για παραγωγή 3 υλικών). Επίσης μηχανήματα διαλογής (σειρά 6 για 3 ή 4 υλικά), το υπερ-βαρέως τύπου 883 για διαλογή όγκων μέχρι 550mm καθώς και σειρά περιστροφικών κοσκίνων (trommel) διαφόρων αποδόσεων και μηχανημάτων πλύσης.

Συνεργασία με τον οίκο TEREX

Ρότορας TEREX FINLAY τύπου I-1310RS με ενσωματωμένο κόσκινο 2 επιπέδων

Το μηχάνημα αυτό έχει θάλαμο θράυσης της Krupp Ηazemag διαστάσεων 1000mm x 1000mm. Η Krupp Ηazemag είναι γνωστή για την ποιότητα των σπαστήρων της από το 1946. Η βασική έκδοση του μηχανήματος πε-ριλαμβάνει υδροστατική μετάδοση κίνησης και ένα βαρέως τύπου σασί για μέγιστη ασφάλεια στις εργοταξιακές μετακινήσεις. Επίσης περι-λαμβάνει σιλό τροφοδοσίας χωρητικότητας 5m³ κατασκευασμένο απο Hardox 10mm και εσωτερικό προκόσκινο. Κάτω από το θάλαμο θράυσης είναι τοποθετημένος ένας εσωτε-ρικός δονούμενος τροφοδότης από έλασμα HARDOX κάνοντας το ρότορα μεταξύ άλλων ιδανικό και για εργασίες ανακύκλωσης γιατί τα σίδερα οπλισμού του τσιμέντου δεν μπορούν να σκίσουν τη μεταφορική ταινία. Το μηχάνη-μα φέρει ενσωματωμένο κόσκινο 2 επιπέδων με δυνατότητα επιλογής το υπερμεγέθες υλι-κό ή να βγαίνει σε ντεπό προς χρήση ή να επα-νατροφοδοτείται στο σπαστήρα για επανάθρι-ψη. Με τα κατάλληλα εξαρτήματα μπορεί να παράγει 3 καθαρά υλικά έτοιμα προς χρήση.Στο Ι-1310RS μέσω PLC (λογικού ελεγκτή) ο χειριστής έχει τη δυνατότητα καθώς εργά-ζεται το μηχάνημα να αλλάζει στροφές στο ρότορα ανεξαρτήτα από τις στροφές του πετρελαιοκινητήρα από 350 – 590rpm με 6 προρυθμιζμένες επιλογές.

Σιαγωνοφόρος σπαστήρας TEREX FINLAY τύπου J-1175

Στο μηχάνημα αυτό έχει τοποθετηθεί σια-γώνα της TEREX Jaques (κατασκευάστρι-ας σιαγώνων από το 1885). Σε συνδυασμό με την υδροστατική μετάδοση κίνησης εξα-σφαλίζεται εκτός της αντίστροφης κίνησης της σιαγώνας για καθαρισμό μπλοκαρισμά-των και η πλήρη προστασία της σε συνθή-κες υπερφόρτωσης καθώς και τη ρύθμιση του διακένου της με το πάτημα ενός λεβιέ σε 20 δεύτερα. Με τη δυνατότητα επεξερ-γασίας κάθε είδους πετρώματος, το μεγάλο ποσοστό μείωσης του υλικού τροφοδοσί-ας καθώς και τη μεγάλη παραγωγή αναμ-φισβήτητα το μηχάνημα αυτό θεωρείται το best seller της TEREX FINLAY. Όλα αυτά στο βαρύτερο σασί της αγοράς.

Κόσκινο TEREX FINLAY τύπου 694 Supertrak για διαχωρισμό 4 υλικών

Το κόσκινο 694 είναι αυτοκινούμενο και έχει πετρελαιοκινητήρα Deutz υδρόψυκτο 100hp, σιλό μεγάλης χωρητικόητας 8,0m³, τρία επίπεδα κοσκίνου 6,10m x 1,52m και τέσσερις μεταφορικέ ταινίες. Θεωρείται το πιο ολοκληρωμένο αυτοκινούμενο κόσκι-νο αφού παράγει τα 4 υλικά με ένα μόνο πέρασμα του υλικού από τα κόσκινα χωρίς έξτρα ταινίες ή άλλα συστήματα μεταφο-ράς υλικών.

Ενδεικτικά αναφέρουμε:

Ολόκληρη η γκάμα της TEREX FINLAY διατίθεται και προς μίσθωση με τους ευνοϊκότερους όρους της αγοράς και δυνατότητα επιλογής του χρόνου μίσθωσης ανάλογα με τις ανάγκες του έργου.

τεύχος 1ο /201024

Page 27: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΚΙΝ∆ΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

1. ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ

Τα εργασιακά ατυχήματα είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, που οι συνέπειες του επηρεάζουν σημαντικά τους εργαζομένους, τις επι-χειρήσεις αλλά και το σύνολο της διεθνούς και εγχώριας οικονο-μίας. Μελετώντας με λεπτομέρεια ορισμένα στατιστικά στοιχεία, αποκαλύπτεται ότι τέσσερις από τους πιο ισχυρούς παραγωγικούς κλάδους στην Ευρώπη (οι εξορυκτικές βιομηχανίες, οι μεταποιητι-κές βιομηχανίες, τα ξενοδοχεία και οι μεταφορές) εμφανίζουν συ-ντελεστή εργατικών ατυχημάτων που ξεπερνά κατά πολύ το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αντίστοιχα ανησυχητική είναι και η κατάσταση στην Ελλάδα όπου παρά τη μείωση κατά 77% του αριθμού των εργασια-κών ατυχημάτων κατά την τελευταία τριακονταετία, ο αριθμός των εργασιακών ατυχημάτων, που καταγράφηκαν από το Σώμα Επιθεω-ρητών Εργασίας για το έτος 2005 ήταν 5.984, εκ των οποίων 111 ήταν θανατηφόρα.

Ταξινομώντας τις επικίνδυνες περιπτώσεις ανά δραστηριότητα δια-πιστώνεται ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στους κλάδους ορυχείων, λατομείων, κατασκευών και μεταποιητικών βιομηχανιών, όπως φαίνεται και στην εξέλιξη του σχετικού δείκτη στο σχήμα 1.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Παρά την αναμφισβήτητη τεχνολογική ανάπτυξη των λατομικών επιχειρήσεων που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια, ο δυναμικός και αντίξοος χαρακτήρας των εργασιών αυτών επιβαρύνει σημαντικά τους εργαζομένους και αναδεικνύει την ανάγκη για εξειδικευμένη αντιμετώπιση των θεμάτων Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται κατάλληλη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε για τη συστηματική καταγραφή και διαχείριση των επαγγελματικών κινδύνων στα λατομεία αδρανών υλικών. Επιπλέον παρουσιάζονται βέλτιστες πρακτικές ασφαλούς εργασίας με στόχο τη μείωση της επικινδυνότητας και τον έλεγχο του αριθμού των επικίνδυνων περιστατικών.

Ιωάννης Ασπιρτάκης, Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ-MSc, ErgoProlipsis - Health & Safety Services Μιχαήλ Γαλετάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων, Πολυτεχνείο Κρήτης

Λέξεις κλειδιά: Επαγγελματική υγεία και ασφάλεια, λατομεία

τεύχος 1ο /2010 25

Page 28: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Στα πλαίσια αυτά, η εφαρμογή σύγχρονων και αποτελεσματικών μεθόδων για τον έλεγχο της επικινδυνότητας αποτελεί μονόδρο-μο για τις επιχειρήσεις. Η ανάπτυξη ενός συστήματος ∆ιαχείρισης Επαγγελματικής Υγείας και Ασφάλειας (ΕΫ&Α) σίγουρα αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για μία επιχείρηση, από την εφαρμογή του οποί-ου αναμένεται σταδιακή μείωση της επικινδυνότητας. Παράλληλα, επιτυγχάνεται αυξημένη συνείδηση επαγγελματικής ευθύνης, μεί-ωση του άμεσου αλλά και του έμμεσου κόστους ενός επικίνδυνου περιστατικού, τήρηση της νομοθεσίας, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και τελικά μία βελτιωμένη εικόνα σε όρους κοινωνικής ευαισθησίας.

2. ΜΕΘΟ∆ΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΥ&Α

Η διαχείριση της ΕΥ&Α, αποτελεί μία μεθοδική προσπάθεια κατα-γραφής, αξιολόγησης και ελέγχου, όλων εκείνων των δυσμενών πα-ραγόντων που μπορεί να προξενήσουν βλάβη στους εργαζομένους, στον εξοπλισμό αλλά και στις διεργασίες ενός οργανισμού. Με στόχο τη μέγιστη αποτελεσματικότητα, η προτεινόμενη μεθο-δολογία βασίζεται στην αποδόμηση της διαχείρισης των κινδύνων σε επιμέρους στάδια, τα οποία περιλαμβάνουν (Κηρυτόπουλος κ.α, 2004, Γρίβας κ.α. 1997):1) Αναλυτικό εντοπισμό των πηγών κινδύνου2) Προσδιορισμό όλων όσων ενδέχεται να εκτεθούν3) Υπολογισμό της επικινδυνότητας4) Καθορισμό και λήψη των αναγκαίων μέτρων ελέγχου5) Παρακολούθηση της επίδοσης6) Αναθεώρηση της διαδικασίας

Για τον αναλυτικό εντοπισμό των πηγών κινδύνου πραγματοποιεί-ται κριτική εξέταση αν και με ποια μορφή, εμφανίζεται κάποια από τις συνήθεις κατηγορίες κινδύνου. Αυτή η φάση περιλαμβάνει μια λεπτομερή και πλήρη καταγραφή της παραγωγικής διαδικασίας και των υπό εξέταση χώρων ή θέσεων εργασίας (ΕΚΑ,-ΕΛΙΝΥΑΕ, 2004, ΥΠΑΝ, 2007). Ο εντοπισμός συμπεριλαμβάνει και τον προσδιορισμό

όλων όσων εκτίθενται στους κινδύνους, συμπεριλαμβανομένου -εκτός του μόνιμου προσωπικού- και τυχόν υπεργολάβων, επισκε-πτών, νέων εργαζομένων κ.α.

Κατά την εκτίμηση των κινδύνων επιδιώκεται η ποσοτικοποίηση της επικινδυνότητας είτε μέσω απλών κριτηρίων που βασίζονται στην εμπειρία του αναλυτή (ποιοτικές μέθοδοι) είτε με τη βοήθεια πο-λύπλοκων τεχνικών και αλγορίθμων (ποσοτικές μέθοδοι) ώστε να ταξινομηθούν οι κίνδυνοι και να προγραμματισθούν τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα.Ωστόσο, η λήψη μέτρων ελέγχου δεν αρκεί για να διασφαλίσει ότι η επικινδυνότητα βρίσκεται σε ελεγχόμενα επίπεδα. Απαιτείται δι-αρκής παρακολούθηση της επίδοσης και των προδιαγραφών που έχουν τεθεί. Τέλος ανά τακτά χρονικά διαστήματα πρέπει να γίνεται ανασκόπηση των θεμάτων ΕΥ&Α ώστε να διασφαλίζεται ότι τα λαμ-βανόμενα μέτρα παραμένουν αποτελεσματικά και επαρκή.

3. ΥΓΕΙΑ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

3.1 Εντοπισμός των πηγών των κινδύνων και εμπλεκόμενοι εργαζόμενοι

Οι πηγές των κινδύνων στα λατομεία, σχετίζονται κυρίως με τη χρήση των μηχανημάτων έργου, τη λειτουργία του σταθερού εξοπλισμού, τη χρήση εκρηκτικών, την έντονη παρουσία σκόνης, το θορυβώδες περιβάλλον και την έλλειψη εργονομίας στις θέσεις εργασίας.Τα τροχοφόρα μηχανήματα έργων που χρησιμοποιούνται στα λα-τομεία είναι ιδιαίτερα βαριά και ογκώδη οχήματα, με αποτέλεσμα ο χειρισμός τους να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους όπως:• Ανατροπή των οχημάτων, κυρίως λόγω αστάθειας του εδάφους• Ατυχήματα από περιορισμένη ορατότητα του χειριστή ιδιαίτερα

όταν κινείται σε περιοχές μαζί με άλλα μικρότερα οχήματα ή πε-ζούς

• Ατυχήματα που οφείλονται σε ελλιπή συντήρηση ή σε επεμβάσεις στα συστήματα ασφαλείας

• Ατυχήματα που οφείλονται στη αντικανονική χρήση των οχημάτων

Σχήμα 1. ∆ιαχρονική εξέλιξη του δείκτη συχνότητας ατυχημάτων για εργαζόμενους των κλάδων ορυχείων-λατομείων, κατασκευών και μεταποίησης, ασφαλισμένων στο ΙΚΑ. Πηγή IKA,hppt:// www.ika.gr.

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201026

Page 29: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 30: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Αντίστοιχους κινδύνους εγκυμονεί και ο μηχανολογικός εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στα λατομεία αδρανών και περιλαμβάνει κυ-ρίως τους θραυστήρες, τα δονούμενα κόσκινα και τις μεταφορικές ταινίες για τη διακίνηση των υλικών από το ένα στάδιο επεξεργα-σίας στο άλλο. Οι πιο συνηθισμένοι κίνδυνοι που συνδέονται με τις μηχανές αυτές, αφορούν στα εκτεθειμένα περιστρεφόμενα ή κινού-μενα μέρη του εξοπλισμού που μπορεί να προξενήσουν σοβαρότα-τους τραυματισμούς, εφόσον δεν έχουν εγκατασταθεί προστατευ-τικά καλύμματα ή άλλα συστήματα ασφαλείας.

Εξαιτίας του δυναμικού χαρακτήρα της λατομικής δραστηριότη-τας και των αντίξοων συνθηκών στους χώρους εργασίας, οι κίν-δυνοι που συνδέονται με τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις αποτε-λούν μια από τις πιο συνηθισμένες πηγές ατυχημάτων. Σε πολλές περιπτώσεις, τα εναέρια ηλεκτροφόρα καλώδια που διέρχονται από τους χώρους των λατομείων έχουν προκαλέσει σοβαρά ατυ-χήματα ενώ παράλληλα η σκόνη και η έλλειψη ευταξίας, μετα-βάλλουν τον ηλεκτρολογικό εξοπλισμό των λατομείων σε μία σημαντική πηγή κινδύνου.

Εκτός των παραπάνω, μία ιδιαίτερα επικίνδυνη εργασία, η οποία απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό και αυξημένα μέτρα ασφάλειας είναι η διαχείριση και χρήση των εκρηκτικών ουσιών. Τα πιο συνη-θισμένα ατυχήματα που σχετίζονται με τη χρήση εκρηκτικών, οφεί-λονται στα ελλιπή μέτρα αποκλεισμού του προσβαλλόμενου με-τώπου, στην εκτόξευση τμημάτων βράχου κατά την ανατίναξη και στην πρόωρη εκπυρσοκρότηση των καψυλλίων. Στις περισσότερες περιπτώσεις τέτοιου είδους ατυχήματα αποδίδονται στο ανθρώπι-νο λάθος (κακή εκπαίδευση προσωπικού, λανθασμένοι χειρισμοί, υπερκόπωση), στην ελλιπή οργάνωση της εργασίας (κακός σχεδι-ασμός ανατίναξης, ελλιπή φύλαξη και προστασία των εκρηκτικών και των καψυλλίων) ή στην κακή διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου (απουσία καταλυμάτων προστασίας κατά την ανατίναξη).Από τη φύση του, το εργασιακό περιβάλλον των λατομείων, είναι επιβαρημένο με αιωρούμενη σκόνη, η οποία προέρχεται είτε απευ-θείας από τη διαχείριση των υλικών είτε έμμεσα από το έδαφος κατά την κίνηση των οχημάτων και την πνοή του ανέμου. Η σκόνη αυτή, πέρα από τους εξωτερικούς χώρους, εισέρχεται και στα κτίρια

και τις καμπίνες ελέγχου, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο μικροκλί-μα εργασίας. Επιπλέον της αδρανούς σκόνης και ανάλογα με τον τύπο των πετρωμάτων, υπάρχει το ενδεχόμενο εμφάνισης πνευμο-νοκονιογόνου σκόνης, η οποία μπορεί να προκαλέσει ασθένειες των πνευμόνων. Οι πλέον επικίνδυνες περιπτώσεις εμφανίζονται όταν η σκόνη περιέχει σε υψηλές συγκεντρώσεις οξείδια του πυριτίου, οπότε και υπάρχει αυξημένος ο κίνδυνος πνευμοκονίασης. Αντί-στοιχα βλαπτικές συνέπειες επιφέρουν και τα αέρια παράγωγα των ανατινάξεων, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες σε περίπτωση εισπνοής ( Sapko et al., 1999).

Εξαιτίας της φύσης των διεργασιών, στα λατομεία βρίσκεται εγκα-τεστημένος ιδιαίτερα θορυβώδης εξοπλισμός (διατρητικά μηχανή-ματα, οχήματα έργου, θραυστήρες, δονούμενα κόσκινα) ο οποίος επιβαρύνει σχεδόν καθ’ όλη τη βάρδια τους εργαζομένους. Πέρα της υψηλής στάθμης θορύβου, ο βαρέως τύπου και μεγάλης ισχύος εξοπλισμός των λατομείων, δημιουργεί υψηλά επίπεδα δονήσεων για τους εργαζόμενους που βρίσκονται εντός ή κοντά σε αυτόν. Η οδήγηση φορτωτών, εκσκαφέων και η χρήση διατρητικού εξοπλι-σμού (σφύρες, τρυπάνια) είναι εργασίες που αυξάνουν τον κίνδυ-νο εμφάνισης χρόνιας διαταραχής, γνωστής ως σύνδρομο δόνησης χεριού-βραχίονα (Wolcott, 2004, ΕλΙΝΥαΕ, 2003).

Για την συστηματική καταγραφή των πηγών των κινδύνων και των εμπλεκομένων εργαζομένων στα λατομεία, προτείνεται η ταξινόμη-ση των διεργασιών λειτουργίας σύμφωνα με τον Πίνακα 1 ενώ για το διαχωρισμό των θέσεων εργασίας χρησιμοποιείται η ανάλυση του Πίνακα 2. Έτσι, μπορούν να αναλυθούν σε μορφή λίστας όλες οι πηγές κινδύνων, όπως ενδεικτικά παρουσιάζεται στον Πίνακα 3.

4. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ∆ΙΟΡΘΩΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

4.1 Εκτίμηση της επικινδυνότητας

Με βάση το Π.∆. 159/99 (άρθρο 2, παράγραφο 6), στον υπολογι-σμό της επικινδυνότητας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ο βαθμός σοβαρότητας του κινδύνου, η συχνότητα εμφάνισης του κινδύνου,

Πίνακας 1. Κατηγοριοποίηση διεργασιών σε λατομείο αδρανών Πίνακας 2. Ταξινόμηση θέσεων εργασίας

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201028

Page 31: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

και η πιθανότητα έκθεσης των εργαζομένων στον κίνδυνο. Έτσι η επικινδυνότητα ενός συμβάντος μπορεί να εκφραστεί από την απλή μαθηματική σχέση: R = P•H•F (1)όπου R= δείκτης επικινδυνότητας (σε κλίμακα από 1 έως 1000), P= δείκτης πιθανότητας (σε κλίμακα από 1 έως 10), ο οποίος εκφράζει το βαθμό της δυνατότητας να συμβεί ένα ατύχημα, H= δείκτης σο-βαρότητας ενός γεγονότος (σε κλίμακα από 1 έως 10), ο οποίος πε-ριγράφει πόσο σοβαρό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενός ατυχή-ματος και F= δείκτης συχνότητας (σε κλίμακα από 1 έως 10), οποίος δείχνει πόσο συχνά ένα άτομο εκτίθεται στον ενδεχόμενο κίνδυνο. Έτσι, για να υπολογισθεί ο δείκτης R ενός συγκεκριμένου κινδύνου, εκτιμώνται οι τιμές P, H και F και από το γινόμενο τους προκύπτει ο τελικός βαθμός επικινδυνότητας. Στη συνέχεια οι επαγγελματικοί κίνδυνοι ταξινομούνται ανάλογα με την επικινδυνότητα τους (R) σε μη-αποδεκτούς, ανεκτούς ή αποδεκτούς και τελικά προγραμματίζο-νται κατάλληλα διορθωτικά μέτρα για τις μη-αποδεκτές και ανεκτές καταστάσεις.

4.2 Βέλτιστες πρακτικές

Η λήψη διορθωτικών μέτρων βασίζεται στην υιοθέτηση διεθνών βέλτιστων πρακτικών σε ότι αφορά το σύνολο των διεργασιών ενός λατομείου, συμπεριλαμβανομένου τη χρήση των μηχανημάτων, του εξοπλισμού, τη διαμόρφωση των χώρων και τις εργασίες με ηλε-κτρισμό και εκρηκτικά.

Αναφορικά με την αντιμετώπιση των κινδύνων που συνδέονται με τα μηχανήματα έργου, οι σύγχρονες αντιλήψεις προβλέπουν ότι εκτός από την κατάσταση του οχήματος πρέπει να ληφθεί υπόψη, η διαμόρφωση του περιβάλλοντος εργασίας και η ικανότητα των χει-ριστών. Σε κάθε περίπτωση που προτείνεται μία μέθοδος εργασίας, πρέπει να έχει διασφαλιστεί ότι έχουν επιλεγεί οι βέλτιστες πρα-κτικές στο τρίπτυχο χειριστής-όχημα-περιβάλλον (NIOSH, 2002). Το βασικότερο λοιπόν μέτρο για την αποφυγή ατυχημάτων που συνδέ-ονται με τα οχήματα έργου, είναι η επαρκής και συνεχής εκπαίδευση των χειριστών από εξειδικευμένους φορείς, ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις. Η σωστή απόκριση των

χειριστών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και ο αυξημένος επαγ-γελματισμός τους, είναι στοιχεία που μπορεί να διατηρήσουν τους χώρους εργασίας σε υψηλό επίπεδο ασφάλειας.Παρά το γεγονός ότι τα μηχανήματα έργου δεν αναπτύσσουν με-γάλες ταχύτητες κατά την κίνηση τους, το μεγάλο βάρος τους δεν επιτρέπει την άμεση ακινητοποίησή τους σε περίπτωση ανάγκης. Για το λόγο αυτό, οι δρόμοι εντός των λατομείων πρέπει να είναι σχε-διασμένοι ώστε να επιτρέπουν στον οδηγό να έχει συνεχώς την με-γαλύτερη δυνατή ορατότητα και να μην αιφνιδιάζεται από εμπόδια ή απότομες στροφές. Το πλάτος του δρόμου στις στροφές πρέπει να είναι ελαφρά μεγαλύτερο από ότι στις ευθείες ενώ συστήνεται τα φορτωμένα οχήματα να κινούνται στην εσωτερική πλευρά των δρό-μων, όπου το οδόστρωμα είναι σταθερό. Επιπλέον επειδή τα οχήμα-τα υπόκεινται σε μεγάλες καταπονήσεις, χρειάζονται συστηματική παρακολούθηση και συντήρηση σε ειδικό χώρο και από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό.

Σύμφωνα και με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, ο εξοπλισμός εργα-σίας πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για εργασίες και υπό συνθήκες για τις οποίες είναι σχεδιασμένος. Τα συστήματα χειρισμού και τα όργανα ελέγχου κάθε εξοπλισμού πρέπει να έχουν διευκρινιστική σήμανση ενώ απαραίτητο είναι να υπάρχουν και εγκατεστημένα συ-στήματα επείγουσας διακοπής στις επικίνδυνες ζώνες. Εάν υπάρ-χουν κίνδυνοι από κινούμενα ή περιστρεφόμενα μέρη, αυτά πρέ-πει να είναι καλυμμένα με κατάλληλους προφυλακτήρες, οι οποίοι ωστόσο πρέπει να επιτρέπουν τις απαραίτητες επεμβάσεις για την εκτέλεση εργασιών συντήρησης.

Οι χώροι εργασίας αποτελούν το περιβάλλον μέσα στο οποίο βρί-σκεται ο εργαζόμενος καθ’ όλη τη διάρκεια της εργασίας του και για το λόγο αυτό οφείλει να πληροί ορισμένες προδιαγραφές. Κατ’ ελά-χιστο οι χώροι πρέπει να διαθέτουν εξοπλισμό έκτακτης ανάγκης και διάσωσης, να έχουν σχεδιαστεί έξοδοι διαφυγής, να διαθέτουν επαρκή φυσικό φωτισμό και αερισμό, η θερμοκρασία τους να αντα-ποκρίνεται στις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού, τα δάπεδα να είναι σταθερά χωρίς επικίνδυνες κλίσεις, τα πατάρια και οι εξέδρες να διαθέτουν προστατευτικό κάγκελο και να έχει προβλεφθεί χώρος πρώτων βοηθειών και πρωτοβάθμιας περίθαλψης.

Πίνακας 3. Πηγές επαγγελματικών κινδύνων (ενδεικτικό απόσπασμα)

τεύχος 1ο /2010 29

Page 32: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Η μεταφορά και αποθήκευση εκρηκτικών υλών και καψυλλίων, πρέπει να γίνεται υπό αυστηρά επιτηρούμενες συνθήκες ενώ όλες οι διακινούμενες εκρηκτικές ύλες πρέπει να συνοδεύονται από τα σχετικά Έντυπα ∆εδομένων Ασφαλείας Προϊόντος (Material Safety Data Sheet) (Παπαδιονυσίου, 2001). Κατά τη διαχείριση εκρηκτι-κών πρέπει να απαγορεύεται το κάπνισμα, ενώ επιπλέον όλα τα χρησιμοποιούμενα εργαλεία πρέπει να είναι κατασκευασμένα από αντισπινθηριστικό υλικό. Η χρήση των εκρηκτικών, πρέπει να γίνε-ται μόνο από αδειοδοτημένα άτομα ενώ πριν από κάθε ανατίναξη ο Υπεύθυνος Μηχανικός πρέπει να καταστρώνει ένα Σχέδιο Εκρήξεων και εκτίμησης κινδύνων (Bajpayee et al., 2000). Ιδιαίτερη σημασία έχει ο αποκλεισμός της περιοχής γύρω από την ανατίναξη και η προ-ειδοποίηση όλων των εργαζομένων την ώρα την πυροδότησης. Για την αποφυγή εκτίναξης υλικών (flyrock), απαιτείται η διαμόρφωση προστατευτικών στεγάστρων ενώ μπορούν παράλληλα να τοποθε-τηθούν και προστατευτικά δίκτυα πάνω από την περιοχή του μετώ-που (Bajpayee et al., 2003).

Για την αποφυγή ατυχημάτων που συνδέονται με το ηλεκτρικό ρεύ-μα είναι απαραίτητο να λαμβάνονται αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Τυ-χόν επεμβάσεις σε εξοπλισμό υπό τάση πρέπει να γίνεται μόνο από εξουσιοδοτημένα άτομα που διαθέτουν άδεια εργασίας ηλεκτρο-λόγου εγκαταστάτη-συντηρητή και χρησιμοποιούν τα κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας. Εξαιτίας των επιβαρυμένων συνθηκών του περιβάλλοντος εργασίας των λατομείων, ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός πρέπει να συντηρείται συστηματικά χωρίς παραλήψεις. Η σκόνη που αιωρείται στον αέρα, αποτελεί ιδιαίτερα επιβαρυντικό παράγοντα για τις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, οι οποίες πρέ-πει να καθαρίζονται και να επιβλέπονται τουλάχιστον μία φορά τον μήνα από εξειδικευμένο ηλεκτρολόγο. Επιπλέον κάθε εξοπλισμός πρέπει να είναι σωστά γειωμένος ώστε να αποφεύγονται ατυχή-ματα από ηλεκτροπληξία. Τυχόν εναέρια καλώδια που διέρχονται πάνω από τις λατομικές εγκαταστάσεις πρέπει να απομακρύνονται άμεσα. Σε διαφορετική περίπτωση, πρέπει η περιοχή κάτω από τους αγωγούς να σημαίνεται κατάλληλα, ενώ η πορεία των οχημάτων πρέπει να εκτρέπεται προς άλλες κατευθύνσεις με τεχνητά εμπόδια στο έδαφος.

4.3 ∆ιορθωτικά μέτρα

Για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, απαιτείται η στοχευμένη μείωση της επικινδυνότητας μέσω της υλοποίησης καθορισμένων διορθωτικών μέτρων. Στην παρούσα μελέτη οι επαγγελματικοί κίν-δυνοι ιεραρχούνται κατά φθίνουσα επικινδυνότητα και για κάθε ένα εξ αυτών προτείνονται τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία. Στον Πίνακα 4, παρουσιάζεται τμήμα από την εκτίμηση των επαγγελματικών κινδύνων σε λατομείο αδρανών υλι-κών, όπου εμφανίζονται και οι προτεινόμενες διορθωτικές ενέργει-ες για την ελαχιστοποίηση της επικινδυνότητας.

Πίνακας 4. Πίνακας επαγγελματικών κινδύνων (ενδεικτικό απόσπασμα)

ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201030

Page 33: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

5. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙ∆ΟΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Για την παρακολούθηση της επίδοσης και των στόχων που έχουν τε-θεί, απαραίτητη είναι η διεξαγωγή συστηματικών ελέγχων και επι-θεωρήσεων από τους υπεύθυνους των λατομείων. Επιπλέον πρέπει να προγραμματίζονται περιοδικές μετρήσεις βλαπτικών παραγό-ντων (θορύβου, συγκέντρωσης σκόνης) καθώς και ιατρικές εξετά-σεις για την παρακολούθηση της υγείας του προσωπικού. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα είναι απαραίτητο να ανασκοπείται τόσο η εκτί-μηση της επικινδυνότητας όσο και η αποτελεσματικότητα των επεμ-βάσεων που έχουν υλοποιηθεί και να διεξάγεται νέα στοχοθέτηση. Σε κάθε περίπτωση κεντρικός άξονας οφείλει να είναι η διαρκής βελτίωση της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων και όλων των εμπλεκομένων με τις δραστηριότητες των λατομείων.

6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Όπως προκύπτει, το πρόβλημα διαχείρισης της Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας στα λατομεία αδρανών είναι ιδιαίτερα πο-λύπλοκο και για το λόγο αυτό απαιτείται η χρήση κατάλληλων μεθοδολογικών εργαλείων, τα οποία θα επιτρέπουν τη συνολική αντιμετώπιση του ζητήματος. Βασικός άξονας της προτεινόμενης μεθοδολογίας, είναι ο αναλυτικός εντοπισμός, η εκτίμηση των πη-γών των κινδύνων και η διαρκής παρακολούθηση της επίδοσης.Οι κυριότερες πηγές κινδύνων στις λατομικές εγκαταστάσεις, συν-δέονται με τη χρήση των μηχανημάτων έργου, τη λειτουργία του σταθερού εξοπλισμού, την παρουσία ηλεκτρικού ρεύματος, τη δια-χείριση εκρηκτικών, τις υψηλές συγκεντρώσεις σκόνης αλλά και την υψηλή στάθμη θορύβου και δονήσεων του εγκατεστημένου εξοπλι-σμού. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι κίνδυνοι που εμφανίζονται είναι σημαντικοί, υπάρχουν πρακτικά εφαρμόσιμες πρακτικές για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.Η τακτική συντήρηση του εξοπλισμού, η συστηματική εκπαίδευση των εργαζομένων, η εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας και προ-στατευτικών, η καθαριότητα των χώρων και η χρήση μέσων ατομι-κής προστασίας φαίνεται να αποτελούν βέλτιστες πρακτικές.Με τον τρόπο αυτό, το πολυπαραμετρικό πρόβλημα της διαχείρισης της Ασφάλειας και Υγείας, μοντελοποιείται με διακριτό τρόπο και υπάρχει η δυνατότητα αναλυτικής προσέγγισης του προβλήματος. Οι επαγγελματικοί κίνδυνοι εντοπίζονται μεθοδικά, αξιολογούνται αντικειμενικά, ιεραρχούνται ανάλογα με τις ανάγκες τις επιχείρησης και τελικά περιορίζονται σύμφωνα με τις πρακτικές της διεθνούς εμπειρίας. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το ζήτημα της Επαγγελματι-κής Ασφάλειας και Υγείας, οφείλει να βρίσκεται σε προτεραιότητα και να απασχολεί τόσο την ερευνητική κοινότητα όσο και τις επιχει-ρήσεις, προασπίζοντας το αναφαίρετο δικαίωμα του εργαζόμενου για ασφαλή εργασία.

6. ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Bajpayee, T., Rehak, T., Mowrey, G., Ingram, D., “A Summary of Fatal Accidents Due to Flyrock and Lack of Blast Area Security in Surface Mining, 1989 to 1999”, NIOSH (2000)

Bajpayee, T. et al, «Blasting Injuries in Surface Mining with Emphasis on Fly-rock and Blast Area Security)), NIOSH (2003)

NIOSH, Committee on Surface Workings US Department of State, “Guidance to ensure safe use of large vehicles and earthmoving equipment in quarries”, NIOSH (2002)

Sapko, Μ., Rowland, J. , Mainiero, R., Zlochower, I., «Chemical and physical factors that influence NOx production during blasting - exploratory study», NIOSH (1999)

Wolcott, C., “Bad Vibrations, Hand-Arm Vibration Exposure and HAVS Prevention, Quest Technologies INC (2004)

∆ρίβας, Σ., Ζορμπά, Κ., Κουκουλάκη, Θ., «Μεθοδολογικός οδηγός για την εκτίμηση και πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου), Εκδόσεις ΕΛΙΝΥΑΕ, Αθήνα (1997)

ΕΚΑ-ΕΛΙΝΥΑΕ, «Οδηγός για την Υγεία και Ασφάλεια των Εργαζομένων), Εκδόσεις ΕΛΙΝΥΑΕ, Αθήνα (2004)

ΕΛΙΝΥΑΕ , «Τα χέρια σε κίνδυνο, το σύνδρομο HAVS», Εκδόσεις ΕΛΙΝΥ-ΑΕ, Αθήνα (2003)

Κηρυτόπουλος, Κ., ∆ιαμαντάς, Β., «Οι κίνδυνοι και η διαχείριση τους στην εκτέλεση έργων», ∆ελτίο ΠΣ∆Μ-Η, Τεύχος 378 (2004)

Παπαδιονυσίου, Ν., «Ασφάλεια στη χρήση εκρηκτικών υλών στα τεχνι-κά έργα», Αθήνα (2001)

ΣΕΠΕ, «Τα εργατικά ατυχήματα στην Ελλάδα κατά την χρονική περίοδο 2000-2005», Αθήνα (2006)

Υπουργείο Ανάπτυξης, Τομέας Ενέργειας & Φυσικών Πόρων, www.ypan.gr

τεύχος 1ο /2010 31

Page 34: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

τεύχος 1ο /201032

• Κινητήρας: Cummins QSM11-C, πετρελαι-οκίνητος, υγρόψυκτος, με υπερσυμπιεστή (turbo), ψύξη αέρα εισαγωγής (intercooler), εξακύλινδρος, με καθαρή απόδοση 239KW (321 HP) στις 1900 rpm (κατά SAE J1349), ηλεκτρονικά ελεγχόμενος για μέγιστη οικονομία κατανάλωσης καυσίμου, αμέσου εγχύσεως, με μειωμένες εκπομπές ρύπων, σύμφωνα με το πρότυπο Tierr III (EURO III).• Υδραυλικό σύστημα: 2 κύριες εμβολοφόρες αντλίες, μεταβλητής παροχής (2Χ360lit/min) και ξεχωριστή αντλία servo.• Κατανομή ισχύος: 4 ηλεκτρονικά ελεγχόμε-νες θέσεις κατανομής της ισχύοςi. Υψηλή ισχύςii. Κανονική ισχύςiii. Ολική ισχύςiv. Ρυθμιζόμενη στο επιθυμητό επίπεδο από τον χειριστή• Λειτουργίες εργασίας: 3 ηλεκτρονικά ελεγχόμενες θέσεις εργασίαςi. Προτεραιότητα μπούμαςii. Προτεραιότητα περιστροφήςiii. Προτεραιότητα σφυριού• Κίνηση: Υδροστατικά ελεγχόμενη, από 2

εμβολοφόρα μοτέρ 2 ταχυτήτων (3,2 Κm/h και 5,0 Κm/h αντίστοιχα) με δυνατότητα αναρρίχησης 35 (70%).• Φρένα στάθμευσης: Πολλαπλών δίσκων σε ελαιολουτρό.• Καμπίνα χειριστού: Εργονομική σχεδίαση με την καλύτερη ορατότητα από όλα τα μηχανήματα του ανταγωνισμού, ηχομονωμέ-νη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, πλήρως κλιματιζόμενη, με φίλτρο αναρρόφησης αέρα. Ευανάγνωστος και λειτουργικός ψηφιακός πίνακας ελέγχου και χειρισμού, με πλήρεις ενδείξεις για την κατάσταση του μηχανήματος και λειτουργία αυτοδιάγνωσης και εύρεσης βλαβών. Κάθισμα πλήρως ρυθμιζόμενο, με ανάρτηση αέρος. Ανοιγόμενη οροφή. Ντουλαπάκι-ψυγείο.• Standard εξοπλισμός: Κλιματισμός, ηχοσύστημα με τηλεχειρισμό, εγκατάσταση σφυριού, αντλία πετρελαίου για την πλήρωση του ρεζερβουάρ. Επίσης παραδίδεται πλήρες σετ φίλτρων για την πρώτη αλλαγή.• Ερπύστριες: με πλάτος 600 mm• Μήκος μπούμας (μονοκόμματη): 7,06 m, με βαλβίδες αντιβύθισης για την αποφυγή

πτώσεως της μπούμας ακόμα και σε περίπτωση θραύσεως των ελαστικών σωλήνων.• Μήκος μπαστουνιού: 2,90 μέτρα• Κουβάς:i. Χωρητικότητα κουβά: 2,20 κυβικά μέτρα.ii. Ποιότητα κουβά: Rock bucket-Heavy duty.• Διαστάσεις μηχανήματος: Ολικό μήκος: 12mΠλάτος: 3,34mΎψος: 3,60m• Βάρος μηχανήματος: 45,200 Kg• Εύκολη πρόσβαση: σε όλα τα μέρη του μηχανήματος.• Service: Η εταιρεία μας με εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό (Μηχανολόγους – Μηχανικούς) και τέσσερα κινητά συνεργεία βρίσκετε άμεσα δίπλα σας όπου και αν βρίσκεστε.• Ανταλλακτικά: Στην αποθήκη της εταιρείας μας υπάρχει πληρότητα ανταλλακτικών 100% όλων των μηχανημάτων HYUNDAI σε συνεργασία με την κεντρική αποθήκη (Βελγίου).

EΡΠΥΣΤΡΙΟΦΟΡΟΣ ΕΚΣΚΑΦΕΑΣ HYUNDAI R450LC-7A

Page 35: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

AYTOKINOYMENOΣ ΕΛΑΣΤΙΚΟΦΟΡΟΣ ΕΚΣΚΑΦΕΑΣ

HYUNDAI R200W-7A

33 τεύχος 1ο /2010

• Κινητήρας: Cummins QSB6.7, πετρελαιο-κίνητος υδρόψυκτος με υπερσυμπιεστή (turbo) ψύξη αέρα εισαγωγής (intercooler), εξακύλινδρος, με καθαρή απόδοση 122KW (164 HP) στις 1900 rpm (κατά SAE J1349), ηλεκτρονικά ελεγχόμενος αμέσου εγχύσεως με μειωμένες εκπομπές ρύπων σύμφωνα με το πρότυπο Tierr III (EURO III).• Υδραυλικό σύστημα: 2 κύριες εμβολοφόρες μεταβλητής παροχής αντλίες με παροχή 2Χ222 lt/min και ξεχωριστή αντλία servo.• Κατανομή ισχύος: 4 ηλεκτρονικά ελεγχό-

μενες θέσεις κατανομής της ισχύοςi. Υψηλή ισχύςii. Κανονική ισχύςiii. Ολική ισχύςiv. Ρυθμιζόμενη στο επιθυμητό επίπεδο από

τον χειριστή• Λειτουργίες εργασίας: 3 ηλεκτρονικά

ελεγχόμενες θέσεις εργασίας

i. Προτεραιότητα μπούμαςii. Προτεραιότητα περιστροφήςiii. Προτεραιότητα σφυριού• Κίνηση: Υδροστατικά ελεγχόμενη, 2 ταχυτή-των (8,5 Κm/h και 33 Κm/h αντίστοιχα) με δυνατότητα αναρρίχησης 31,5 (61%).• Φρένα στάθμευσης: Πολλαπλών δίσκων σε ελαιολουτρό.• Καμπίνα χειριστού: Εργονομική σχεδίαση με την καλύτερη ορατότητα από όλα τα μηχανήματα του ανταγωνισμού, ηχομονωμέ-νη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, πλήρως κλιματιζόμενη με φίλτρο αναρρόφησης αέρα. Ευανάγνωστος και λειτουργικός ψηφιακός πίνακας ελέγχου και χειρισμού με πλήρεις ενδείξεις για την κατάσταση του μηχανήματος και λειτουργία αυτοδιάγνωσης και εύρεσης βλαβών. Κάθισμα πλήρως ρυθμιζόμενο με ανάρτηση αέρος. Ανοιγόμενη οροφή. Ντουλαπάκι-ψυγείο.

• Παρεχόμενα στον βασικό εξοπλισμό: Κλιματισμός, ηχοσύστημα με τηλεχειρισμό, εγκατάσταση σφυριού, αντλία πετρελαίου για την πλήρωση του ρεζερβουάρ. Ποδαρικά πίσω και μαχαίρι εμπρός (με δυνατότητα διαφορετικής σύνθεσης του μηχανήματος κατ’ επιλογή). Επίσης παραδίδεται πλήρες σετ φίλτρων για την πρώτη αλλαγή.• Μήκος μπούμας (μονοκόμματη): 5,65 μέτρα, με βαλβίδες αντιβύθισης για την αποφυγή πτώσεως της μπούμας ακόμα και σε περίπτωση θραύσεως των ελαστικών σωλήνων.• Μήκος μπαστουνιού: 2,90 μέτρα• Χωρητικότητα κουβά: 1,34 κυβικά μέτρα.• Με προεγκατεστημένη από το εργοστάσιο υδραυλική εγκατάσταση για την τοποθέτηση υδραυλικής σφύρας και σπαστού.• Βάρος μηχανήματος: 20.500 Kg (με ποδαρικά εμπρός και μαχαίρι πίσω)

Page 36: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Οι ελαστικοφόροι και ερπυστριοφόροι εκ-σκαφείς JCB ανήκουν στα πλέον καταξιω-μένα προϊόντα της κατασκευάστριας εταιρεί-ας, τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα ακολουθώντας τη μεγάλη παράδοση του εκσκαφέα-φορτωτή (backhoe loader). Η συνεχής αφοσίωση του κατασκευαστή στην ολική κατασκευαστική ποιότητα, στις νέες τε-χνολογίες και στην ικανοποίηση του τελικού καταναλωτή-χρήστη έχει ως αποτέλεσμα ένα αξιόπιστο, δυνατό και παραγωγικό προϊόν, τον εκσκαφέα JCB.

Η σειρά των ερπυστριοφόρων εκσκαφέων διαθέτει μοντέλα με βάρος από 7 έως 46 τό-νους, με 31 διαφορετικά είδη μπούμας και 27 διαφορετικούς τύπους θωράκισης του κάτω μέρους του μηχανήματος. Όλα τα μηχανήμα-τα αυτής της σειράς διαθέτουν ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης και παρακολούθησης κινητήρα AMS, σύστημα φιλτραρίσματος υδραυλικού λαδιού PLEXUS και την κορυ-φαία καμπίνα χειριστή της JCB η οποία προ-σφέρει ιδανικό περιβάλλον εργασίας καθώς και απεριόριστη ορατότητα κατά την ερ-γασία αλλά και κατά την μετακίνηση τους.

Η σειρά των ελαστικοφόρων εκσκαφέων διαθέτει μοντέλα με βάρος από 14 έως 25 τόνους και διαθέτει από τους πιο ακριβείς και σύντομους κύκλους εργασίας στην κα-τηγορία της.

Τα κατασκευαστικά τους πλεονεκήματα κα-θιστούν τόσο τους ελαστικοφόρους όσο και τους ερπυστριοφόρους εκσκαφείς κατάλλη-λους για χρήση σε έργα οδοποιίας, σε έργα πολιτικού μηχανικού, σε κατεδαφίσεις, σε ορυχεία και λατομεία, στη βιομηχανία ανακύ-κλωσης και σε πληθώρα άλλες εφαρμογές.

H UNITRACK AEE, αποκλειστικός διανομέας όλων των προϊόντων JCB στην Ελλάδα, διαθέτει όλη τη γκάμα των εκσκαφέων και των εξαρτημάτων τους ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των Ελλήνων πελατών της.

34 τεύχος 1ο /2010

Page 37: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Σχεδιασμός και Κατασκευή του Υπόγειου Σταθμού METRO στο Αιγάλεω

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Για την κατασκευή του σταθμού του Μετρό Αθηνών στο Αιγάλεω, στα πλαίσια της επέκτασης της γραμμής 3 του Μετρό Αθηνών, απαιτήθηκε η υπόγεια διάνοιξη και επένδυση με οπλισμένο σκυρόδεμα ενός θα-λάμου καθαρού ανοίγματος περί τα 20 m και μήκους 110 m. Ο σχεδι-ασμός της μόνιμης επένδυσης του υπόγειου σταθμού καθώς και των υπόλοιπων δομικών στοιχείων της κατασκευής, απαίτησε τη μελέτη εναλλακτικών διαμορφώσεων για την αναζήτηση βέλτιστων λύσεων τόσο από στατικής απόψεως όσο και από κατασκευαστικής. Η υλο-ποίηση της σημαντικής αυτής κατασκευής σε στενά χρονικά πλαίσια ολοκληρώθηκε με την προσεκτική επιλογή κατάλληλου εξοπλισμού για την σκυροδέτηση καθώς και την αποτελεσματική οργάνωση του εργοταξίου.

Αργύρης Αλεξανδρής, Θωμάς Χουλιαράς, Πολιτικοί Μηχανικοί, Όμιλος Τεχνικών Μελετών ΑΤΕΘεόδωρος Κοντογιαννόπουλος, Βαγγέλης Περγαντής, Εμμανουήλ Ουρανός, Πολιτικοί Μηχανικοί, Αττικό Μετρό Α.Ε.Τάσος Αρανίτης, Πολιτικός Μηχανικός ΠΑΝΤΕΧΝΙΚΗ ΑΤΕ Αντώνης Τσάκας, Πολιτικός Μηχανικός (παλ. ΠΑΝΤΕΧΝΙΚΗ ΑΤΕ) τώρα ΤΕΡΝΑ ΑΤΕ

Λέξεις κλειδιά: Υπόγειος Σταθμός Μετρό, Υπόγειος Θάλαμος, Μόνιμη Επένδυση Κυλιόμενος Μεταλότυπος

35 τεύχος 1ο /2010

Page 38: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Για την κατασκευή του σταθμού του Αιγάλεω, της επέκτασης της γραμμής 3 του Μετρό Αθηνών, που είναι σε λειτουργία από το 2004, απαιτήθηκε η υπόγεια διάνοιξη ενός θαλάμου ανοίγματος 21 m, μή-κους 110 m, σε μικρό υπερκείμενο που τοπικά φθάνει τα 8.5 μόλις μέ-τρα και στη συνέχεια η κατασκευή εντός αυτού της επένδυσης και της κτιριακής κατασκευής του σταθμού. Ο υπόγειος θάλαμος διανοίχθη-κε κάτω από την Ιερά οδό στην πλατεία Εσταυρωμένου του Αιγάλεω σε μια αρκετά πυκνοδομημένη περιοχή με βαριά οδική κυκλοφορία.Για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών απαιτήσεων του σταθμού (κί-νηση των συρμών και διακίνηση κοινού) η αποβάθρα τοποθετήθηκε στο κέντρο της υπόγειας αίθουσας, επιλογή που είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της απόστασης των δύο αξόνων κίνησης των συρμών που φθάνει τα 15 m. Η τοποθέτηση της αποβάθρας στο κέντρο του σταθ-μού οδηγεί τελικά στην ανάγκη κατασκευής ενός υπογείου θαλάμου σημαντικού πλάτους, που όπως προαναφέρθηκε φθάνει τα 21 μέτρα (καθαρό άνοιγμα 20 m) και αποτελεί τον ευρύτερο υπόγειο θάλαμο που έχει κατασκευαστεί στα πλαίσια των έργων του Μετρό Αθηνών.H τυπική διατομή του θαλάμου του σταθμού καθώς και η γενική διάταξη του έργου παρουσιάζεται στο σχήμα 1. Το σύμπλεγμα του σταθμού περιλαμβάνει εκτός από τον υπόγειο θάλαμο, ένα τμήμα

που κατασκευάζεται με εκσκαφή και επανεπίχωση σε αντιστηρι-ζόμενο όρυγμα και στεγάζει την μία είσοδο του σταθμού, το χώρο διακίνησης κοινού, κυλιόμενες κλίμακες και χώρους Η/Μ εγκατα-στάσεων (ανεμιστήρες αερισμού κ.τ.λ). Τα δύο τμήματα, υπόγειο και υπαιθριόδμητο συνδέονται μεταξύ τους με μια διασυνδετήρια στοά που συναντά τον υπόγειο θάλαμο στο μέσον του.

∆ΙΑΝΟΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

Η πρόσβαση στο υπόγειο τμήμα του θαλάμου έγινε από μία στοά προ-σπέλασης η οποία διανοίχθηκε από το αντιστηριζόμενο όρυγμα που στε-γάζει το υπαίθρια κατασκευαζόμενο τμήμα της εισόδου του σταθμού. Στη θέση του υπόγειου θαλάμου διαμορφώθηκε μια διεύρυνση της στοάς προσπέλασης (θάλαμος προσβολής) από την οποία ξεκίνησε η διάνοιξη του κυρίως θαλάμου του σταθμού. Για την διάνοιξη του σταθμού επι-λέχθηκε μια πολυφασική ακολουθία διάνοιξης και υποστήριξης προκει-μένου να ελαχιστοποιηθούν οι επιφανειακές καθιζήσεις και οι κίνδυνοι υπερεκσκαφών και καταπτώσεων στην περιοχή του μετώπου. Συγκεκρι-μένα, υιοθετήθηκε η μέθοδος της «κεντρικής στοάς» κατά την οποία η διάνοιξη ξεκινά από ένα κεντρικό τμήμα της διατομής και ακολουθούν οι διανοίξεις των πλευρικών τμημάτων (βλ. Αλεξανδρής κ.α. (2006)).

Σχήμα 1. Τυπική διατομή του υπόγειου σταθμού (αριστερά) και γενική διάταξη του συμπλέγματος των υπόγειων κατασκευών (δεξιά).

Σχήμα 2. Τμηματική διάνοιξη και υποστήριξη της αίθουσας του σταθμού (α),(β) διάνοιξη κεντρικής στοάς (β) διάνοιξη πλευρικών τμημάτων (δ) σταδιακή αφαίρεση τοιχωμάτων (ε) ολοκλήρωση εκσκαφής άνω ημιδιατομής (στ’) εκσκαφή βαθμίδας και δαπέδου ανεστραμμένου θόλου.

α β

γ δ

ε στ

ΥΠΟΓΕΙΕΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ & ΕΡΓΑ

36 τεύχος 1ο /2010

Page 39: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Αναλυτικότερα, για την διαμόρφωση του θόλου του θαλάμου, αρ-χικά διανοίχθηκε και υποστηρίχθηκε ένα κεντρικό τμήμα με κατα-κόρυφα τοιχώματα (σχήμα 2α, 2β) και ακολούθως διανοίχθηκαν τα πλευρικά τμήματα (σχήμα 2γ), διατηρώντας τα κατακόρυφα στοι-χεία ενίσχυσης της διατομής. Η αφαίρεση αυτών των στοιχείων έγι-νε σταδιακά με ταυτόχρονη ενίσχυση της επένδυσης του θόλου με πρόσθετο εκτοξευόμενο σκυρόδεμα, για την εξασφάλιση μονολι-θικών συνδέσεων μεταξύ των τμηματικών διανοίξεων του θόλου (σχήμα 2δ, 2ε). Η διάνοιξη ολοκληρώθηκε με την εκσκαφή της βαθ-μίδας και του δαπέδου ανεστραμμένου θόλου (σχήμα 2στ). Σε σχέση με άλλες εναλλακτικές μεθόδους διάνοιξης που εξετάστηκαν στην φάση του σχεδιασμού, η μέθοδος αυτή κρίθηκε ότι πλεονεκτεί σε απλότητα, παραγωγικότητα, αξιοπιστία και καλό έλεγχο των προ-καλούμενων επιφανειακών καθιζήσεων. Τα θέματα διάνοιξης και προσωρινής υποστήριξης του θαλάμου έχουν παρουσιαστεί στο Alexandris et al. (2007).Στο μεγαλύτερο τμήμα της υπόγειας διάνοιξης συναντήθηκε αθη-ναϊκός σχιστόλιθος που χαρακτηρίζονταν από την επικράτηση σκληρού, ελαφρά αποσαθρωμένου μετα-ψαμμίτη με ακανόνιστες ενστρώσεις μέτρια σκληρού, ελαφρά έως μέτρια αποσαθρωμένου μετα-ιλυολίθου. Οι γενικές τεχνικογεωλογικές συνθήκες χαρακτη-ρίστηκαν ως ευνοϊκές με μικρά προβλήματα εισροών υπογείων υδάτων και γεωμηχανικό δείκτη αντοχής που κυμάνθηκε στο εύρος GSI=25~35. Στο σχήμα 3 παρουσιάζεται η τεχνικογεωλογική μηκο-τομή της διάνοιξης. Η διάνοιξη ολοκληρώθηκε με έλεγχο των κα-θιζήσεων στην επιφάνεια που περιορίστηκαν σε λιγότερο από 25 mm (μόνο σημειακά σημειώθηκαν υπερβάσεις που και αυτές δεν ξεπέρασαν τα 30 mm).

∆ΟΜΙΚΗ ∆ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

Το δομικό σύστημα του υπόγειου τμήματος του σταθμού περι-λαμβάνει την περιμετρική επένδυση του υπόγειου θαλάμου που

κατασκευάστηκε από οπλισμένο σκυρόδεμα πάχους 60 cm, τους τοίχους αρχής και πέρατος (headwalls) πάχους 80 cm καθώς και τις εσωτερικές κατασκευές του θαλάμου που περιλαμβάνουν την κεντρική αποβάθρα, τους φορείς των σταθερών και κυλιόμενων κλιμάκων και το κατάστρωμα ενός ενδιάμεσου επιπέδου (επίπε-δο μετεπιβίβασης) από το οποίο οι επιβάτες εξέρχονται του υπό-γειου θαλάμου. Η είσοδος και η έξοδος στον υπόγειο θάλαμο του σταθμού γίνεται από μια εγκάρσια στοά (cross gallery) που κα-τασκευάστηκε στο μέσον του θαλάμου και εξυπηρετεί την κίνηση των επιβατών και προς τις δύο εξόδους του σταθμού (βόρεια και νότια έξοδος). Στο ανώτερο τμήμα της εγκάρσιας αυτής στοάς περιλαμβάνεται ξεχωριστό διαμέρισμα που εξυπηρετεί την διέ-λευση αεραγωγών και άλλων Η/Μ διελεύσεων.

Για την βέλτιστη δομική διαμόρφωση του συστήματος και κυρίως για την έδραση του επιπέδου μετεπιβίβασης στην περιμετρική επένδυση εξετάστηκαν τρεις εναλλακτικές διαμορφώσεις. Μια πρώτη και απλούστερη διαμόρφωση περιλαμβάνει την έδραση του καταστρώματος του επιπέδου μετεπιβίβασης στην περιμετρι-κή επένδυση του θαλάμου, χωρίς ενδιάμεσες στηρίξεις (βλ σχή-μα 4α). Η λύση αυτή δίνει πλήρη αρχιτεκτονική ελευθερία στη διαμόρφωση του επιπέδου αποβαθρών αλλά επειδή το άνοιγ-μα του φορέα είναι σημαντικό (17 m) αυτή η επιλογή οδηγεί σε σημαντικό πάχος πλάκας η οποία επιπροσθέτως θα έπρεπε να σχεδιαστεί με δοκίδωση. Η δυνατότητα τοποθέτησης κατακόρυ-φων στοιχείων (υποστηλωμάτων) περιμετρικά του ανελκυστήρα ο οποίος είναι χωροθετημένος στο κέντρο της πλάκας καθώς και η τοποθέτηση υποστηλωμάτων κάτω από τους φορείς των στα-θερών και κυλιόμενων κλιμάκων μειώνει το ελεύθερο άνοιγμα και επιτρέπει την υλοποίηση του φορέα με απλές πλάκες επί δο-κών (βλ σχήμα 4β).

Από τις στατικές αναλύσεις του συστήματος, προέκυψε ότι σε κάθε περίπτωση στο κατάστρωμα του επιπέδου μετεπιβίβασης

Σχήμα 3. Γεωλογικές συνθήκες στην περιοχή του σταθμού (Alexandris et al. 2007).

Κατηγορίες Βραχομάζας: B:GSI=35-45, C:GSI=25-35, D:GSI=20-25, E:GSI=15-20

Σχήμα 4. Εναλλακτικές δομικές διαμορφώσεις των εσωτερικών κατασκευών του σταθμού σε σχέση με την επένδυση του θαλάμου.

α β γ

37 τεύχος 1ο /2010

Page 40: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

μεταβιβάζονται σημαντικές εφελκυστικές δυνάμεις από την πε-ριμετρική επένδυση, ενώ αντίστοιχα στην περιμετρική επένδυση του θαλάμου στα σημεία σύνδεσης αναπτύσσονται σημαντικές τέμνουσες. Το ανώτερο τμήμα της επένδυσης του θαλάμου με το οριζόντιο στοιχείο του καταστρώματος, λειτουργεί ως τόξο με ελκυστήρα για την ανάληψη των κατακόρυφων γεωστατικών φορτίων. Αυτή η λειτουργία γενικά δεν είναι επιθυμητή και οδη-γεί σε προβλήματα ελέγχου της ρηγμάτωσης των εφελκυόμενων στοιχείων αλλά και του περιμετρικού κελύφους. Η διαμόρφω-ση απλής (κυλιόμενης) έδρασης του φορέα του επιπέδου μετε-πιβίβασης σε βραχύς προβόλους που διαμορφώνονται ώς εξο-χές στην επένδυση (σχ. 4γ) λύνει αποτελεσματικά το πρόβλημα, όπως φαίνεται και από τις συγκριτικές στατικές αναλύσεις που παρουσιάζονται στο σχήμα 5.

Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη διαμόρφωση των περιοχών έδρα-σης των δοκών του επιπέδου μετεπιβίβασης επί των βραχέων προβόλων ώστε να εξασφαλίζεται η στατική ανεξαρτησία και η δυνατότητα σχετικής κίνησης των στοιχείων. Στην επιφάνεια έδρασης του φορέα του επιπέδου μετεπιβίβασης τοποθετήθηκαν πλάκες teflon οι οποίες με το χαμηλό συντελεστή τριβής τους εξασφαλίζουν τη στατική ανεξαρτησία των δύο φορέων. Η τελική διαμόρφωση του κεντρικού τμήματος του θαλάμου σε διατομή και κατά μήκος τομή παρουσιάζεται στα σχήματα 6 και 7, ενώ

η διαμόρφωση των λεπτομερειών στήριξης του καταστρώματος του επιπέδου μετεπιβίβασης παρουσιάζεται στις φωτογραφίες και το σκαρίφημα του σχήματος 8.

∆ΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Η ανάλυση του φορέα έγινε με απλά επίπεδα προσομοιώματα δο-κού επί ελατηριωτού εδάφους, που εξασφαλίζουν καλύτερη επο-πτεία της συμπεριφοράς του φορέα και αμεσότερο έλεγχο των αποτελεσμάτων (βλ. σχήμα 9α). Κατά τη συνήθη πρακτική αυτών των προσομοιώσεων οι περιμετρικές ελαστικές στηρίξεις είναι μη γραμμικές ώστε να μην αναλαμβάνονται από αυτές εφελκυστικές δυνάμεις. Οι υπολογισμοί αυτοί ελέγχθηκαν με προσομοιώματα συ-νεχούς μέσου όπου το έδαφος προσομοιώνεται με ελαστοπλαστι-κά στοιχεία πεπερασμένων διαφορών και η κατασκευή με ραβδωτά ελαστικά στοιχεία.(βλ. σχήμα 9β). Το προσομοίωμα δοκού επί ελα-τηριωτού εδάφους αποτέλεσε το κύριο προσομοίωμα διαστασιολό-γησης ενώ τα προσομοιώματα συνεχούς μέσου αναλύθηκαν κυρίως για να ελεγχθεί η ασφάλεια των προηγούμενων προσομοιωμάτων. Οι στατικές αναλύσεις ολοκληρώθηκαν με την κατάστρωση ενός ακριβέστερου τρισδιάστατου προσομοίωματος επιφανειακών πε-περασμένων στοιχείων τα οποία επίσης εδράζονται ελαστικά στο περιβάλλον έδαφος. Το τρισδιάστατο προσομοίωμα παρουσιάζεται στα σχήματα 10 και 11.

Σχήμα 5. Άνω: Εντατικά μεγέθη -Ν(kΝ, Q(kΝ), Μ(kΝm)- υπό την δράση γεωστατικών και υδροστατικών φορτίων, θεωρώντας μονολιθική (αριστερά) και αρθρωτή (δεξιά) σύνδεση μεταξύ επένδυσης και καταστρώματος επιπέδου μετεπιβίβασης. Κάτω: Παραμορφωσιακή κατάσταση των δύο προσομοιωμάτων. Αποτελέσματα από ανάλυση τριδιάστατων προσομοίωμάτων.

Σχήμα 6. Τυπική διατομή της μόνιμης επένδυσης του υπόγειου Θαλάμου του σταθμού Αιγάλεω.

Σχήμα 7. Κατά μήκος τομή του κεντρικού τμήματος του σταθμού.

ΥΠΟΓΕΙΕΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ & ΕΡΓΑ

38 τεύχος 1ο /2010

Page 41: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Σχήμα 8. Βραχύς πρόβολος έδρασης του καταστρώματος του επιπέδου μετεπιβίβασης

στην περιμετρική επένδυση του θαλάμου.

Σχήμα 9. ∆ισδιάστατα προσομοίωματα. Αριστερά: προσομοίωμα δοκού επί ελατηριωτού εδάφους και ∆εξιά: προσομοίωμα συνεχούς μέσου - δίκτυο πεπερασμένων διαφορών.

Σχήμα 10 Τρισδιάστατο αριθμητικό προσομοίωμα επιφανειακών πεπερασμένων στοιχείων.

Σχήμα 11 Κύριες φορτίσεις προσομοιώματων δοκού επί ελατηριωτού εδάφους (δισδιάστατο και τρισδιάστατο).

39 τεύχος 1ο /2010

Page 42: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Τα κατακόρυφα γεωστατικά φορτία, λόγω του χαμηλού υπερκειμέ-νου σε σχέση με το μεγάλο άνοιγμα του υπόγειου θαλάμου (αλλά και για συμβατικούς λόγους), υπολογίστηκαν με βάση το σύνολο των υπερκειμένων γαιών. Τα φορτία των υδροστατικών πιέσεων υπο-λογίστηκαν θεωρώντας την ανύψωση του υδροφόρου ορίζοντα σε στάθμη -2.00 m από την επιφάνεια του φυσικού εδάφους. Φυσικά, στους συνδυασμούς δράσεων που περιλαμβάνεται και η υδροστα-τική πίεση τα γεωστατικά φορτία υπολογίστηκαν με το υπό άνωση φαινόμενο βάρος του εδάφους. Αναφορικά με τα θερμοκρασιακά φορτία σύμφωνα και με την προδιαγραφή μελετών του έργου θε-ωρήθηκαν μεταβολές θερμοκρασίας [∆Τ-30] και [∆Τ+10]. Οι επιφα-νειακές επιφορτίσεις έλαβαν υπ’ όψιν τους την πιθανή μελλοντική οικοδόμηση στην γειτονία του σταθμού κτιρίων μεγαλύτερων (και βαρύτερων) από τα υφιστάμενα, καθώς και την πιθανότητα ασύμμε-τρης επιφόρτισης. Για τη σεισμική ανάλυση υπολογίστηκαν ισοδύνα-μα φορτία που τριγωνικής κατανομής που προκαλούν στον φορέα την αναμενόμενη διεκτροπική παραμόρφωση (racking deformation) του σεισμού σχεδιασμού, όπως παρουσιάζεται αναλυτικότερα σε επόμενη παράγραφο. Στο σχήμα 11 συνοψίζονται οι κύριες φορτί-σεις που ελήφθησαν υπ’ όψιν στις αναλύσεις.Στους στατικούς υπολογισμούς συνεχούς μέσου (σχήμα 9β), που περιλαμβάνουν την προσομοίωση και του περιβάλλοντος εδάφους της κατασκευής, τα γεωστατικά φορτία αναπτύσσονται στο φορέα σαν αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης εδάφους-επένδυσης. Η δια-δικασία που ακολουθήθηκε για να προκύψει μια συντηρητική εκτί-μηση των εντατικών μεγεθών με αυτή την προσέγγιση, περιλαμ-βάνει αρχικά την προ της διανοίξεως του θαλάμου εξισορρόπηση του προσομοιώματος υπό τα γεωστατικά φορτία και στην συνέχεια την διάνοιξη του θαλάμου και την ταυτόχρονη επένδυσή του με τα ραβδωτά στοιχεία της επένδυσης πριν επέλθει οποιαδήποτε αποτό-νωση. Με αυτή την διαδικασία ανάλυσης τα επιβαλλόμενα φορτία αντιστοιχούν στο σύνολο των υπερκειμένων και ως εκ τούτου οι αξονικές δυνάμεις που υπολογίζονται είναι της ίδιας τάξης μεγέ-θους με το αντίστοιχο ραβδωτό προσομοίωμα. Παρ’ όλα αυτά λόγω της διαφοροποιημένης θεώρησης της πλευρικής στήριξης του φο-ρέα (ελατηριωτό έδαφος Winkler στην μία περίπτωση και συνεχές

ελαστοπλαστικό μέσο στην δεύτερη, οι ροπές κάμψης προκύπτουν σημαντικά μειωμένες στην θεώρηση συνεχούς μέσου.Με τα τρισδιάστατα προσομοιώματα μελετήθηκαν και διαστασιο-λογήθηκαν όλες οι εσωτερικές κατασκευές του σταθμού (επίπεδο μετεπιβίβασης, κλίμακες, αποβάθρες) καθώς και η περιοχή του τοί-χου πέρατος, που αποτελεί μια περιοχή συγκέντρωσης σημαντικών εντάσεων κυρίως λόγω της μεγάλης διαφοράς δυσκαμψίας της επένδυσης και του τοίχου πέρατος κατά την εγκάρσια έννοια. Στα σχήματα 12 και 13 παρουσιάζεται ο παραμορφωμένος φορέας και οι περιοχές συγκέντρωσης έντασης υπό έναν από τους κύριους συν-δυασμούς δράσεων.

Η σεισμική συμπεριφορά της κατασκευής αποτέλεσε ένα άλλο ιδιαί-τερο θέμα και μελετήθηκε κυρίως με δισδιάστατα και τρισδιάστατα δομικά προσομοιώματα (βλ σχ. 9α, σχ. 10) των οποίων η αξιοπιστία διασταυρώθηκε με τα δισδιάστατα γεωμηχανικά προσομοιώματα συνεχούς μέσου (σχ. 9β) που όπως αναφέρθηκε παραπάνω εξετά-ζουν ακριβέστερα και την αλληλεπίδραση εδάφους-κατασκευής. Με βάση απλές σχέσεις διάδοσης αρμονικών κυμάτων σε ελαστικό ισό-τροπο χώρο, αμελώντας την αλληλεπίδραση εδάφους κατασκευής, εκτιμήθηκαν οι μέγιστες διατμητικές παραμορφώσεις του εδάφους που προκαλούνται από την ανάδυση διατμητικών σεισμικών κυμά-των που αντιστοιχούν στον σεισμό σχεδιασμού και η αναμενόμενη διεκτροπική παραμόρφωση (racking deformation) της επένδυσης. ∆εδομένου ότι ο θάλαμος είναι κατασκευασμένος εξ’ ολοκλήρου μέσα σε βραχώδεις σχηματισμούς, δεν υπάρχουν θέματα αξιόλο-γης εδαφικής ενίσχυσης του σεισμικού κραδασμού. Αφού υπολο-γίστηκαν οι σεισμικές παραμορφώσεις θεωρήθηκε - απλοποιητικά - ότι αυτή η παραμόρφωση προκαλείται από μια αντισυμμετρική, προσαύξηση-απομείωση των οριζόντιων φορτίων τριγωνικά κατα-νεμημένη καθ’ ύψος και με δοκιμές προσδιορίστηκε το μέγεθος του φορτίου αυτού το οποίο προκαλεί στο υπολογιστικό προσομοίωμα την αναμενόμενη διεκτροπική παραμόρφωση. Το φορτίο που υπο-λογίστηκε ελήφθη υπ’ όψιν τόσο στα επίπεδα προσομοιώματα όσο και στο τρισδιάστατο προσομοίωμα για την κατάστρωση των σει-σμικών συνδυασμών δράσεων (βλ. σχ.11).

Σχήμα 12 Παραμόρφωση φορέα υπό τα γεωστατικά, κινητά και θερμοκρασιακά φορτία (θέρμανση). Σχήμα 13 Παραμόρφωση φορέα υπό τα γεωστατικά, κινητά και θερμοκρασιακά φορτία (θέρμανση).

Σχήμα 14. Προσομοίωμα πεπερασμένων διαφορών και ψευδοστατική ανάλυση (εύρος μετακινήσεων μεγενθυμένο για ευκρίνεια).

ΥΠΟΓΕΙΕΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ & ΕΡΓΑ

40 τεύχος 1ο /2010

Page 43: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Ένας πρόσθετος έλεγχος, για την κάλυψη των αβεβαιοτήτων της προηγούμενης μεθόδου, έγινε με ψευδοστατικές αναλύσεις με βάση το προσομοίωμα συνεχούς μέσου. Οι σεισμικές παραμορφώ-σεις ελευθέρου πεδίου, που υπολογίζονται και πάλι με απλές ελα-στοδυναμικές σχέσεις, επιβάλλονται στα σύνορα του προσομοιώ-ματος όπως φαίνεται στο σχήμα 14 και προκαλούν μια διεκτροπική παραμόρφωση όλου του δικτύου ανάλυσης καθώς και του φορέα της κατασκευής, απ’ όπου προκύπτουν τα σεισμικά εντατικά μεγέθη. Γενικά, οι δύο προσομοιώσεις οδηγούν σε διαφοροποιημένα απο-τελέσματα (ήδη από την φάση της στατικής προσομοίωσης), αλλά με βάση τις αναλύσεις για την συγκεκριμένη κατασκευή προέκυ-ψε ότι τελικά κρίσιμοι είναι οι στατικοί (μακροχρόνιοι) συνδυασμοί φόρτισης και όχι οι σεισμικοί (τυχηματικοί) συνδυασμοί, οπότε προ-σπάθεια σύγκρισης και βελτίωσης της προσομοίωσης με πιο ακριβή προσομοιώματα (δυναμική ανάλυση) δεν θα οδηγούσε σε διαφορο-ποίηση του σχεδιασμού.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Η κατασκευή της μόνιμης επένδυσης ξεκίνησε μετά την ολοκλήρω-ση των εργασιών διάνοιξης και την απομάκρυνση των προϊόντων εκσκαφής. Σε πρώτη φάση τοποθετήθηκε στο δάπεδο της εκσκαφής η μεμβράνη στεγάνωσης και η προστασία της και σκυροδετήθηκε το δάπεδο ανεστραμμένου θόλου (σχ. 15α). Ακολούθως τοποθετή-θηκαν σιδηροτροχιές και συναρμολογήθηκαν επ’ αυτών το φορείο τοποθέτησης μεμβρανών και ανάρτησης των οπλισμών του θόλου,

καθώς και ο μεταλότυπος του θόλου (σχ. 15β). Στα σημεία έδρασης της πλάκας του επιπέδου μετεπιβίβασης διαμορφώθηκαν κατάλλη-λες εσοχές και χρησιμοποιήθηκαν ειδικοί σύνδεσμοι (μούφες) για την εξασφάλιση της συνέχειας των οπλισμών ώστε να μην παρε-μποδίζεται η σκυροδέτηση με τον μεταλότυπο.Στην συνέχεια σκυροδετήθηκε ο θόλος και μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης και της απομάκρυνσης του μεταλοτύπου ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής των λοιπών στοιχείων (αποβάθρες, επίπεδο μετεπιβίβασης κτλ).

Σκυροδετήσεις τόσο μεγάλων ανοιγμάτων συνήθως γίνονται σε τρεις φάσεις. Πρώτα σκυροδετούνται τα δύο πλευρικά τοιχώματα και στην συνέχεια το τμήμα του θόλου όπως φαίνεται στο σχήμα 16α. Επειδή αυτή η διαδικασία είναι σχετικά χρονοβόρα επιλέχθηκε να σκυροδετηθεί ο θόλος σε μία φάση με κατάλληλο ενιαίο μεταλό-τυπο (σχήμα 16β). Ο μεταλότυπος που χρησιμοποιήθηκε κατασκευά-στηκε ειδικά για τις απαιτήσεις του μεγάλου ανοίγματος του συγκε-κριμένου σταθμού, αλλά με την δυνατότητα να τροποποιηθεί ώστε να προσαρμόζεται στη γεωμετρία μικρότερης διατομής (σήραγγα διατομής τριπλής γραμμής) που επίσης περιλαμβάνονταν στην ίδια σύμβαση κατασκευής. Ο μεταλότυπος (Σχήμα 16β) είναι κυλιόμε-νος, υδραυλικός αυτοκινούμενος, έχει μήκος 10 m, άνοιγμα 19 m, βάρος που φθάνει τους 80 tn και είναι από τους μεγαλύτερους που έχει κατασκευάσει η κατασκευάστρια εταιρία (CIFA). Η σκυροδέτηση γίνεται από 36 «παράθυρα» διαστάσεων 500x600 mm που κλείνο-νται διαδοχικά όπως προχωρά η σκυροδέτηση καθώς και από 22 σωλήνες άντλησης 5’’ ενώ στο ανώτερο τμήμα του θόλου (κλείδα)

Σχήμα 16 Τρόποι σκυροδέτησης επένδυσης θαλάμων μεγάλων ανοιγμάτων (α) Σκυροδέτηση σε τρεις φάσεις (β) Σκυροδέτηση σε μία φάση με ενιαίο μεταλότυπο (πρακτική που υιοθετήθηκε).

Σχήμα 15. Σκυροδέτηση δαπέδου ανεστραμμένου θόλου (αριστερά) και θόλου (δεξιά)

41 τεύχος 1ο /2010

Page 44: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

υπάρχουν δύο βαλβιδοφόροι σωλήνες άντλησης σκυροδέματος 5’’ για την ολοκλήρωση της σκυροδέτησης υπό πίεση. Η δόνηση του σκυροδέματος γίνεται με 60 δονητές σώματος, ενώ στο κατώτερο τμήμα χρησιμοποιούνται και εμβαπτιζόμενοι δονητές (από τα παρά-θυρα) για την εξασφάλιση ταχύτερης και καλύτερης δόνησης.

Η σκυροδέτηση του θαλάμου έγινε σε 11 σκυροδετήσεις μήκους 10 μέτρων έκαστη (11x10=110 m). Σε κάθε σκυροδέτηση διαστρώνο-νταν κατά μέσο όρο 240 m3 και η σκυροδέτηση του κάθε τμήματος διαρκούσε 16 ώρες. Παρά το μεγάλο βάρος του μεταλοτύπου, για να αποφευχθούν αθέλητες μετακινήσεις και παραμορφώσεις του μεταλοτύπου από ασύμμετρες φορτίσεις του νωπού σκυροδέματος, η τροφοδοσία του σκυροδέματος γινόταν συμμετρικά και στις δύο παρειές, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η μέγιστη υψομετρική διαφορά νωπού σκυροδέματος που επέτρεπε ο κατασκευαστής είναι μόλις 0.5 m.Η αφαίρεση του μεταλοτύπου γινόταν 8-12 ώρες από την ολοκλή-ρωση των της σκυροδέτησης μετά από έλεγχο δοκιμίων. Η ελάχι-στη αντοχή κύβου για να επιτραπεί η αφαίρεση του μεταλοτύπου προσδιορίστηκε μετά από υπολογισμούς σε fc=10 MPa. Τα δοκίμια συντηρούντο τις πρώτες ώρες μετά την σκυροδέτηση στην θέση του έργου, ώστε να ωριμάζουν σε παραπλήσιες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, αν και η κατασκευή λόγω του σημαντικού πάχους της επένδυσης ανέπτυσσε στην πράξη συστηματικά υψηλότερη θερμο-κρασία από τα δοκίμια.Για τον υπολογισμό της ελάχιστης απαιτούμενης θλιπτικής αντοχής για την αφαίρεση του μεταλοτύπου, αναλύθηκε ένα ραβδωτό προ-

σομοίωμα του θόλου το οποίο φορτίστηκε μόνο από το ίδιο βάρος και μια αύξηση θερμοκρασίας ∆Τ =+25°C που αντιπροσωπεύει τη θέρμανση του φορέα από την έκλυση της θερμότητας ενυδάτωσης του τσιμέντου. Η ελάχιστη θλιπτική αντοχή του των δοκιμίων σκυ-ροδέματος για να επιτραπεί η αφαψίδωση προέκυψε με τριπλασια-σμό της μέγιστης υπολογιζόμενης θλιπτικής τάσης. Το υψηλό περι-θώριο ασφαλείας, που είναι σύνηθες στην πράξη (Harrel T.R. 1989) αποβλέπει στην κάλυψη αβεβαιοτήτων σχετικά με τη φόρτιση (κυρί-ως θερμοκρασία) και τις συνοριακές συνθήκες (αντιδράσεις από τον βράχο), τις ελαστικές ιδιότητες του σκυροδέματος σε τόσο μικρές ηλικίες αλλά και τον μικρό αριθμό δοκιμίων που ελέγχονται (1-3 συνήθως). Επίσης πρέπει να καλυφθούν οι ανομοιομορφίες τόσο στους χρόνους όσο και στις επικρατούσες θερμοκρασίες ωρίμανσης του σκυροδέματος, που διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ των τοιχωμάτων του φορέα που σκυροδετούνται πρώτα και του ανώτε-ρου τμήματος του θόλου που ακολουθεί.Με την ολόσωμη σκυροδέτηση της επένδυσης επετεύχθη σημαντική επιτάχυνση του χρόνου ολοκλήρωσης της κατασκευής. Όπως φαί-νεται και στο σχήμα 17, όπου παρουσιάζεται η χρονική εξέλιξη των εργασιών σκυροδέτησης του θαλάμου, η σκυροδέτηση της επένδυ-σης με τον μεταλότυπο διήρκεσε περίπου ένα μήνα κατά την διάρ-κεια του οποίου σκυροδετήθηκαν συνολικά 2600 m3 σκυροδέματος. Η συνολική ποσότητα του σκυροδέματος (συμπεριλαμβανομένων και των εσωτερικών κατασκευών) έφθασε τελικά τα 6050 m3 ενώ το βάρος των οπλισμών συνολικά έφθασε τους 680 tn. Τέλος η επιφά-νεια των μεμβρανών που τοποθετήθηκε περιμετρικά της κατασκευ-ής κάλυψε 7100 m2. Ο συνολικός χρόνος για την σκυροδέτηση της

Σχήμα 17. Χρονική εξέλιξη των κατασκευαστικών εργασιών της μόνιμης επένδυσης.

ΥΠΟΓΕΙΕΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ & ΕΡΓΑ

42 τεύχος 1ο /2010

Page 45: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

επένδυσης του σταθμού, περιλαμβανομένων και των απαιτούμενων χρόνων για την τοποθέτηση των μεμβρανών των χαλύβδινων οπλι-σμών και της συναρμολόγησης του μεταλοτύπου στο εσωτερικό του θαλάμου, έφθασε τους 6 μήνες.Στο σχήμα 18α παρουσιάζεται μια γενική άποψη του θαλάμου μετά το πέρας των σκυροδετήσεων της επένδυσης ενώ στο σχήμα 18β η εικόνα του θαλάμου μετά την κατασκευή των εσωτερικών κατα-σκευών και των αρχιτεκτονικών τελειωμάτων. Ο θόλος του σταθ-μού επενδύθηκε με κεραμική ψηφίδα, για την επικόλληση της οποί-ας ήταν απαραίτητη η εξασφάλιση λείας επιφάνειας υποστρώματος που επετεύχθη με την χρήση του ολόσωμου μεταλοτύπου Στο σχήμα 19 παρουσιάζονται λεπτομέρειες της αποπερατωμένης κατασκευ-ής, και συγκεκριμένα των κλιμάκων που συνδέουν το επίπεδο απο-βαθρών με το επίπεδο μετεπιβίβασης, καθώς και τον ανελκυστήρα που βρίσκεται στην κεντρική περιοχή των αποβαθρών ο οποίος πε-ριβάλλεται από κομψά κρυμμένα φέροντα στοιχεία.

ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ- ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

Για τη σκυροδέτηση της μόνιμης επένδυσης του σταθμού από τη μελέτη προδιεγράφη ποιότητα σκυροδέματος C25/30. Η μελέτη σύνθεσης προέβλεπε 350 kg τσιμέντο CEM Ι 42.5R ανά κυβικό σκυ-ροδέματος για την εξασφάλιση υψηλών πρώιμων αντοχών. Ο λόγος Ν/Τ διατηρήθηκε χαμηλός Ν/Τ=0.58 σε συνδυασμό με προσθήκη υπερρευστοποιητή και πρόσμικτου βελτίωσης και παράτασης του εργάσιμου.Ο έλεγχος ποιότητας του σκυροδέματος γίνονταν με λήψη κυβι-κών δοκιμίων τα οποία δοκιμάζονταν όπως προαναφέρθηκε πριν την αφαίρεση του μεταλοτύπου (δηλ 8-12 ώρες) και στη συνέχεια στις 3 στις 7 και 28 ημέρες. Στο σχήμα 20 παρουσιάζεται η κατανο-μή των μετρήσεων των αντοχών κύβου ενώ στο σχήμα 21 η εξέλιξη της αντοχής με τον χρόνο.

Σχήμα 18. Άποψη του υπόγειου θαλάμου μετά την ολοκλήρωση των σκυροδετήσεων (αριστερά) και μετά την ολοκλήρωση των αρχιτεκτονικών τελειωμάτων (δεξιά).

Σχήμα 19. (Αριστερά) Άποψη της κλίμακας που οδηγεί στις αποβάθρες του σταθμού. (∆εξιά) Άποψη του χώρου κάτω από το επίπεδο μετεπιβίβασης. Τα δομικά στοιχεία στήριξης του φορέα έχουν διαταχθεί περιμετρικά του θαλάμου του ανελκυστήρα και έχουν ενσωματωθεί αισθητικά με αυτόν.

43 τεύχος 1ο /2010

Page 46: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Στο σχεδιασμό του σταθμού συνέβαλαν οι μηχανικοί της ΟΤΜ ΑΤΕ Π. Βέττας, Ι. Κουκάς, Ι. ∆ημηρούλης, Μ. Αμπαριώτη καθώς και άλ-λοι συνάδελφοι. Ο έλεγχος των γεωτεχνικών υπολογισμών έγινε από τον Ν. Μπούσουλα της Αττικό Μετρό ενώ του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού από την Κα E. Επισκόπου. Ευχαριστούμε την Αττικό Με-τρό Α.Ε. που επέτρεψε τη δημοσίευση των παραπάνω στοιχείων. Οι απόψεις που διατυπώνονται στο παρόν άρθρο δεν αντανακλούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις του κυρίου του έργου, ούτε της κατασκευ-άστριας κοινοπραξίας.

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Alexandris Α., M.Amparioti & A.Pavlou (2006) Numerical Analysis of a Large Underground Cavern Constructed with the Central Drift Method. 4th Flac Symposium. Madrid, Spain.Alexandris A.P., P.Vettas, A.Aranitis, S.Notarianni, K Boronkay (2007) Design and construction aspects of a large metro station cavern in urban environment. XIV European Conf. on Soil Mechanics and Geotechnical Engineering. Madrid, Spain.Αλεξανδρής Α., Π.Βέττας, Α.Αρανίτης, Κ.Μπορονκάϋ, S.Notarianni (2006) Σχε-διασμός και ∆ιάνοιξη Υπόγειου Θαλάμου με την Μέθοδο Κεντρικής Στοάς. Η πε-ρίπτωση του Σταθμού «Αιγάλεω» του Μετρό Αθηνών. 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Ξάνθη.Harrel T.R. (1989) Nondestructive testing use in evaluating the form removal time for a large diameter tunnel concrete lining. ACI special publ. vol. 112 pp 153¬164.Hashash Y.M.A., Hook J.J. Schmidt B. And Yao J.I.-C. (2001) Seismic design and analysis of underground structures, Tunelling and Underground Space Technology, 16 p.p. 247-293.

Σχήμα 20. Στατιστικές κατανομές μέσων αντοχών κυβικών δοκιμίων σκυροδέματος ηλικίας 3 (αριστερά), 7 (μέσον) και 28 ημερών (δεξιά).

Σχήμα 21. (Αριστερά) Αθροιστικές συχνότητες αντοχών κυβικών δοκιμίων ηλικίας 3, 7 και 28 ημερών. (∆εξιά) Καμπύλη ανάπτυξης αντοχής του σκυροδέματος. Σύγκριση με την απαιτούμενη αντοχή αφαίρεσης του μεταλοτύπου και την χαρακτηριστική αντοχή του ώριμου σκυροδέματος.

ΥΠΟΓΕΙΕΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ & ΕΡΓΑ

44 τεύχος 1ο /2010

Page 47: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 48: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 49: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 50: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ∆ΟΜΙΚΗ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ

Η αρνητική απόκριση της χώρας μας (μέχρι σήμερα) στο θέμα υι-οθέτησης των ενόργανων επιθεωρήσεων, σχετίζεται με την κουλ-τούρα των media, των πολιτών ακόμη και των μηχανικών μας. Πα-ρότι η Ελληνική πολιτεία έχει θέσει σε διαβούλευση το σχέδιο του KANEΠΕ (Κανονισμός Επεμβάσεων) για διάφορους λόγους όπως: η νοοτροπία, το ισχύον καθεστώς, η έλλειψη πόρων και ενημέρω-σης, «αποφεύγει» να εντάξει σοβαρά το θέμα της επιθεώρησης / συ-ντήρησης στην καθημερινότητά μας. Η «μίζερη» συμπεριφορά μας στο θέμα, αναμφίβολα συνδέεται και με άλλες αντιφατικότητες της πολιτείας. Πρόσφατο παράδειγμα, αποτελεί η προώθηση των γνω-στών μέτρων (Ν3661/08) για «πράσινα κτήρια» με ενεργειακή από-δοση, όταν χρόνια τώρα «συζητάει ατελείωτα» για την αντισεισμι-κή ενίσχυση των δημόσιων κτηρίων (κτήρια με μηχανική επίδοση). Με λογική σειρά σε μία σεισμογόνο χώρα, οι δράσεις για κτήρια με μηχανική επίδοση προηγούνται και έπονται τα απαραίτητα για την απόκτηση κτηρίων με ενεργειακή απόδοση.

Οι αναγνώστες, μπορούν να κάνουν μια έρευνα στις on-line εφη-μερίδες για να διαπιστώσουν την έκταση του θέματος. Σύμφωνα με επίσημη αναφορά του ΟΣΚ (Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων) «...Στους ελέγχους που διενήργησε ο OΣK, διαπιστώθηκε ότι σε σχο-λείο της Αττικής ο σιδερένιος οπλισμός του κτιρίου είχε διαβρωθεί, εκτινάσσοντας το τσιμέντο... πώς είχαν αντιμετωπίσει οι αρμόδιοι του ∆ήμου το πρόβλημα; Απλώς έβαψαν τον εκτεθειμένο οπλισμό με το ίδιο χρώμα ώστε να μην ξεχωρίζει!» (Καθημερινή 28/12/2004). Με απλά λόγια, ο κρατικός μηχανισμός, μιας και οι ∆ήμοι αποτελούν την πλέον κοντινή σχέση κράτους - πολίτη, εφαρμόζει την παραδο-σιακή τεχνική «του χαλιού που όλα τα κρύβει».

Με βάση το οικογενειακό κονδύλι (μόνον για φροντιστήρια / ξένες γλώσσες / Μουσική / άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες), φαίνεται

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

H ενόργανη επιθεώρηση των κατασκευ-ών (ως γνωστόν), διέπεται από αυστηρή εφαρμογή πρωτοκόλλων (ASTM, RILEM, Federal Highway Administration, FEMA, ACI, ΕΝ). Η πιστή τήρηση των πρωτοκόλλων αυτών, αποτελεί μονό-δρομο, αφού η όλη διαδικασία ελέγχων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την δομι-κή ακεραιότητα και κατ’ επέκταση με την εμπορική αξία κάθε κατασκευής. Αντίθετα με την διεθνή πρακτική, στην Ελλάδα, οι ενόργανοι έλεγχοι παρακολούθησης φαινομένων σταδιακής υποβάθμισης των φερόντων δομικών στοιχείων του δο-μικού μας πλούτου, βρίσκεται ακόμη σε «νηπιακή» ηλικία.

Χάρης Αλκ. Αποστολόπουλος, δρ.Πολιτικός Μηχανικός, επ. Καθηγητής, Εργαστήριο Τεχνολογίας και Αντοχής των Υλικών Πανεπιστήμιο ΠατρώνXρήστος Aλ. Ροδόπουλος, δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός, επισκέπτης Καθηγητής, Κεντρο Expertise of Structural Mechanics, Πανεπιστήμιο Monash

ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ& ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

48 τεύχος 1ο /2010

Page 51: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

να έχουμε τα πιο καλομαθημένα παιδιά της Ευρώπης, τα οποία όμως βρίσκονται 6 ώρες ημερησίως, σε κτήρια που συχνά έχουν τα παρα-κάτω χαρακτηριστικά:α) τα περισσότερα κτήρια είναι κατασκευασμένα πριν 30 χρόνια με

βάση (ήδη) ξεπερασμένους κανονισμούς αντισεισμικότητας, συ-χνά δίχως συντήρηση,

β) με διαβρωμένο σιδηροοπλισμό και ποιοτικά ανέλεγκτο σκυρό-δεμα,

γ) σχεδιασμένα με ελλιπή τεχνογνωσία.

Η ενόργανη επιθεώρηση (η παρακολούθηση της «υγείας» κρίσιμων δομών) και η αποκατάσταση του φέροντα οργανισμού π.χ. των σχο-λικών κτηρίων, επαφίεται στην οικονομική δυνατότητα ή μάλλον την πολιτική σκοπιμότητα του κάθε ∆ήμου ξεχωριστά στη διαχείριση των πόρων του. Ένα τυπικό παράδειγμα είναι τα θερινά «πολιτιστι-κά δρώμενα» των ∆ήμων όπου «ξοδεύονται υπερβολικά» ποσά από 10 μέχρι και 100 χιλιάδες Euro για κάθε συναυλία την στιγμή όπου αδυνατούν να καταβάλουν 5 με 6 χιλιάδες Euro για μια ενόργανη επιθεώρηση του σχολείου κάθε 5 χρόνια. Μήπως οι τεχνικές υπηρε-σίες των ∆ήμων δεν γνωρίζουν ότι ο Ελλαδικός χώρος είναι έντονα σεισμογόνος ή ότι τα σχολεία μας συχνά βρίσκονται σε ακατάλληλες περιοχές; ή σε περιοχές με πλούσια θαλάσσια αύρα; ή σε περιοχές με έντονη μόλυνση και άφθονο διοξείδιο του άνθρακα (ενανθράκωση του σκυροδέματος); ή ότι τα σχολεία μας είναι σχεδιασμένα με «ξε-περασμένους» κανονισμούς; η ότι η έννοια του πάχους επικάλυψης είχε δευτερεύουσα σημασία; ή ότι τα άλατα του νερού ανάμιξης ή τα άλατα για την επιτάχυνση της πήξης δεν προσέβαλαν ποτέ το σιδηροοπλισμό; ή ότι τα «αδρανή» δεν ήταν πεντακάθαρα και προ πάντων δεν ήταν σύμφωνα με αποδεκτή κοκομετρική διαβάθμιση;Βεβαίως τα γνωρίζουν, και πάνω απ’ όλα παραδέχονται ότι ο “θεός των ελληνικών σχολειών είναι μεγάλος” αφού ακόμη δεν έχουμε θρηνήσει αθώα παιδιά.

Για την κατανόηση της νοοτροπίας και της συμπεριφοράς των ελλή-νων πολιτών στο θέμα της ανάγκης για ενόργανη επιθεώρηση και συντήρηση ή αποκατάσταση ή ενίσχυση των κτηρίων τους, παρα-τίθεται ακόμη ένα παράδειγμα. Οι Έλληνες οδηγοί, θεωρούνται οι πλέον σχολαστικοί στην συντήρηση των αυτοκινήτων τους. Από λά-δια ανά 10.000 Km, μέχρι λάστιχα αγωνιστικών προδιαγραφών, από αναβαθμίσεις κινητήρων μέχρι πανάκριβα ηχοσυστήματα. Για την αξιοπιστία και την εμφάνιση του αυτοκίνητου τους, υπολογίζεται μία δαπάνη που ξεπερνάει τα 800 εκατομμύρια Euro ετησίως (δηλαδή

228 Euro ανά αυτοκίνητο ετησίως). Εάν συνυπολογίσουμε «τέλη κυ-κλοφορίας» και «ασφάλειες» το ποσό εκτινάσσεται στα 1000 Euro το χρόνο για ένα μικρό οικογενειακό αυτοκίνητο των 1600 cc.Αντίθετα, το κόστος ενόργανης παρακολούθησης της «υγείας» δη-λαδή της δομικής ακεραιότητας, μιας μικρής πολυκατοικίας με 10 διαμερίσματα ετησίως δεν ξεπερνάει τα 40 Euro ανά ιδιοκτήτη. ∆α-πάνη που αντιστοιχεί σε 9 εφημερίδες (με ένθετα), ή 10 πακέτα τσι-γάρα ή 10 «καφέδες» ή το κόστος της «μπογιάς» που χρησιμοποιή-θηκε για να βαφτεί ο σιδηροοπλισμός του σχολείου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κατασκευές με υπόγειους χώρους στάθμευσης. Οι περισσότεροι από αυτούς τους χώρος (βρί-σκονται στην Αθήνα) είναι κατασκευασμένοι επίσης πριν από 30 και πλέον χρόνια, έχουν πολλαπλές αλλαγές χρήσης στο «παθητικό τους», συχνά στεγάζουν και πρατήριο υγρών καυσίμων, με ελλιπέ-στατο ή δίχως εξαερισμό (για την μείωση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα) και έχουν διαμερίσματα (κατοικίες) καθύ-ψος.Τώρα τι θα κάνουμε; Ποιός ευθύνεται; Από που θα αρχίσουμε; Τα ερωτήματα βασανιστικά και οι απαντήσεις σύνθετες.Στα θέματα της υποβάθμισης των κατασκευών, οι μηχανικοί φαίνο-νται ελλειπώς ενημερωμένοι αφού το νομικό, κανονιστικό πλαίσιο είναι πολύ νέο, με αρκετές ασάφειες και ακόμη υπό συζήτηση.Το σχέδιο του ΚΑΝΕΠΕ διακρίνονται ορισμένες ασάφειες ειδικά στην αναφορά του (υπό μορφή σχολίων) για τα χρονικά περιθώρια μεταξύ επιθεωρήσεων. Με βάση τόσο την εμπειρία μας σε πραγματι-κές κατασκευές όσο και από την ερευνητική μας βάση ο οριζόμενος χρόνος των περιοδικών επιθεωρήσεων: 10 έτη για κατοικίες και 5 έως 10 έτη για βιομηχανικά και βιοτεχνικά κτήρια, χρήζουν περαι-τέρω ταξινόμησης.

Α) Στον ΚΑΝΕΠΕ οι επιθεωρήσεις των κατασκευών δεν ταξινομού-νται με βάση τον χρόνο ανέγερσης τους. ∆ηλαδή, κτήρια με βάση τον αντισεισμικό κανονισμό του «1959», η την συμπλήρωση του το «1985», η τον αντισεισμικό κανονισμό του «2000», όπως επίσης κτή-ρια με διαφορετική ποιότητα υλικών, διαφορετικό τρόπο κατασκευ-ής ακόμα και σχεδιασμό, μπαίνουν στο «ίδιο καλάθι» περιοδικών επιθεωρήσεων παρότι η συντακτική ομάδα γνωρίζει ότι η ενανθρά-κωση και η διάχυση χλωριόντων είναι φαινόμενα συσσωρευτικά.

Β) ∆εν υπάρχει διάκριση των κτηρίων με βάση την θέση τους (τοπο-θεσία). Ένα παραθαλάσσιο κτήριο 100 m από την θάλασσα και ένα

49 τεύχος 1ο /2010

Page 52: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

άλλο στο βουνό, φαίνεται να έχουν τις ίδιες ανάγκες ενόργανης επιθεώρησης για έλεγχο χλωριόντων.Αντίστοιχα, μία πολυκατοικία στην οδό Πατησίων και μία «συνομή-λικη» οικοδομή σε κωμόπολη, φαίνεται να έχουν τις ίδιες ανάγκες για έλεγχο ενανθράκωσης του σκυροδέματος, παρότι η συντακτική ομάδα γνωρίζει ότι ο ρυθμός διάχυσης χλωριόντων, εξαρτάται από τον βαθμό της συγκέντρωσής τους και ότι η οδός Πατησίων έχει πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα από μία περιφερειακή κωμόπολη.

Γ) Τα κτήρια, δεν διαφοροποιούνται με βάση την κατασκευαστική τους ποιότητα παρότι το πάχος της επικάλυψης, ο τύπος και η πυ-κνότητα σκυροδέματος, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.

∆) Το σχέδιο ΚΑΝΕΠΕ, δεν παραθέτει τα ∆ιεθνή Πρότυπα ενόργα-νων επιθεωρήσεων τα οποία όπως φαίνεται στην συνέχεια και πο-λύπλοκα είναι και εξειδίκευση απαιτούν.

Ε) Ορθά ο ΚΑΝΕΠΕ εστιάζεται ιδιαίτερα στο τρόπο προσομοίωσης, αντισεισμικής ανάλυσης και ενίσχυσης των κτηρίων. Οι αναλύσεις αυτές όμως, βασίζονται συχνά σε μηχανικές ιδιότητες και χαρακτη-ριστικά υλικών που δεν έχουν σχέση με την «πικρή» πραγματικότη-τα αφού τα αρχικά υλικά μπορεί να έχουν υποβαθμιστεί.

Λέγεται ότι η Ελλάδα, είναι η πρώτη χώρα στην ευρωασιατική ζώνη και έκτη στην παγκόσμια κατάταξη των χωρών με το μεγαλύτερο βαθμό σεισμικής επικινδυνότητας και ότι κάθε έναν χρόνο περίπου στην χώρα μας έχουμε έναν ισχυρό σεισμό της τάξης των 6 Richter. Προς τούτο, στην Εικόνα 1 παρατίθενται τα αποτελέσματα της με-λέτης πιθανότητας υπέρβασης σεισμού (Παπαζάχος). Επίσης στην Εικόνα 2, παρατίθεται ένα διάγραμμα σεισμικής πυκνότητας της χώρας (Πανεπιστήμιο Αθηνών).

Τα δυσμενή αυτά «πρωτεία», επιτάσσουν αναγκαστικά την χάραξη ενεργητικής πολιτικής (από όλους μας) για την προστασία των πο-λιτών και την ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού.Στην χώρα μας, ήδη τίθεται με μεγάλη ένταση το μείζον κοινωνικό και οικονομικό θέμα της αντισεισμικής συμπεριφοράς των κτιρια-κών δομών. Η συμπεριφορά μιας κατασκευής στο σεισμό καθορί-ζεται από την ηλικία της, από τα υλικά της, τα χαρακτηριστικά του εδάφους, τον σχεδιασμό της, την ύπαρξη η μη Pilotis και άλλα δε-δομένα.

Μικρή αναφορά στα υλικά και στον σχεδιασμό των παλαιότερων κατασκευών:• Οι ποιότητες του σκυροδέματος στο παρελθόν (Β160 και Β225),

κρίνονται χαμηλές για τις σημερινές απαιτήσεις, πολύ περισσότε-ρο, μετά από την πολυετή δράση ποικίλων εξωτερικών παραγό-ντων, χλωριόντα - ενανθράκωση (CO2), απόπλυση και άλλα που ως αποτέλεσμα είχαν την μείωση της ανθεκτικότητά τους εν γένει. Έπειτα από τόσα χρόνια, η κατάσταση του σκυροδέματος των κα-τασκευών μας ποικίλει, όπως και η μηχανική του συμπεριφορά.

• Αντίστοιχα προβλήματα συναντάμε και στον σιδηροοπλισμό κατη-γορίας St I (S220) και άλλοτε St III (S420) που χρησιμοποιήθηκε, όπου η διάβρωση μπορεί να έχει προκαλέσει σημαντική μείωση των ιδιοτήτων αντοχής του (σε διαρροή – θραύση- απώλεια συνά-φειας), κύρια όμως δραματική πτώση των ιδιοτήτων ολκιμότητάς του. Οι συνέπειες αυτές ευθύνονται για την μειωμένη μηχανική «απόδοση» του σκελετού μιας κατασκευής να «απορροφάει» σει-σμικές (ανακύκλιση) φορτίσεις.

• Ειδικότερα για τις κατασκευές που βρίσκονται σε αστικές, παρά-κτιες και σεισμογόνους περιοχές (όπως η Πάτρα, η Θεσ/νικη, ο Βό-λος και άλλες), η συσσώρευση βλάβης στον σκελετό είναι αναμε-νόμενη. Σήμερα όμως αυτή η σύνθετη μορφή βλάβης παραμένει υποτιμημένη καθώς δεν εντοπίζεται εύκολα, αφού ο διαβρωμένος σιδηροοπλισμός πολλές φορές βρίσκεται σε μη ορατές θέσεις ή

Εικόνα 1. Πιθανότητες υπέρβασης σεισμικών μεγεθών.

Εικόνα 2. Πυκνότητα σεισμικών συμβάντων >Μ3.7 για την χρονική περίοδο 2000-2008.

ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ& ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

50 τεύχος 1ο /2010

Page 53: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ευρίσκεται σχετικά επικαλυμμένος από σκυρόδεμα ή το επίχρισμα, ενώ η συσσώρευση βλάβης από την ανακύκλιση (βλάβη κόπωσης) δεν είναι αναγνωρίσιμη. Αποτέλεσμα αυτής της βλάβης των κατα-σκευών, είναι η σταδιακή σταθερή μείωση της όποιας αρχικά σχε-διασθείσας ασφάλειας.

Για την αξιολόγηση των παραπάνω αναφορών και απόκτηση εικό-νας, χρήσιμη θεωρείται η παράθεση του άρθρου του Νίκου Βαφειά-δη από το Περιοδικό Κ (Καθημερινή 02-12-06).

«ΒΡΙΣΚΟΜΟΥΝ στο χώρο εργασίας μου. Εξαιτίας της σεισμικής δό-νησης κατέρρευσε ακαριαία σαν χάρτινος πύργος το κτίριο όπου στεγαζόταν το εργοστάσιο. Έτρεξα ενστικτωδώς προς τη σκάλα, αγκάλιασα το σιδερένιο της άξονα και κοιτάζοντας προς τα κάτω είδα να φεύγει όλος ο όροφος μαζί με την τηλεφωνήτρια. Βρέθηκα ξαπλωμένη ανάσκελα έχοντας από πάνω μου τις τέσσερις πλάκες των ορόφων. Η κατάστασή μου ήταν τραγική. Έπεφτα σε λήθαργο και συνερχόμουν όταν θυμόμουν τα αγαπημένα μου πρόσωπα, άλ-λοτε με αρνητικές σκέψεις και άλλοτε με θετικές. Όταν για πρώτη φορά άκουσα τα κομπρεσέρ, η ελπίδα φούντωσε μέσα μου. Φώναζα με όση δύναμη μου είχε απομείνει… Βγήκα από εκεί ζωντανή νεκρή… Τριάντα εννέα συνάδελφοί μου δεν τα κατάφεραν. Τους ρούφηξε το έδαφος…». Στην Εικόνα 3 παρατίθεται το Ελληνικό «ground zero».

Η μαρτυρία ανήκει στην Εύη Σοφίλου, πρώην εργάτριας στο εργο-στάσιο Ricomex στο Μενίδι, η οποία απεγκλωβίστηκε ύστερα από 46 ώρες από τα χαλάσματα που έγιναν ο τάφος 39 συναδέλφων της (δύο εκ των οποίων ήταν έγκυοι) και έκτοτε ζει αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα υγείας και προσμένοντας καρτερικά την απο-νομή δικαιοσύνης. Η κατάληξη της υπόθεσης στο θέμα της ευθύνης των μηχανικών είναι γνωστή και πλήττει τόσο την αξιοπιστία του Τε-χνικού Επιμελητηρίου όσο και τους συναδέλφους μηχανικούς. Ανε-ξάρτητα από όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έναντι του Νόμου,

ο μηχανικός, έχει ισόβια ευθύνη.Πολλοί θα αναρωτηθούν εάν οι ενόργανες μετρήσεις θα είχαν απο-τρέψει την κατάρρευση την στιγμή που οι ιδιοκτήτες γνώριζαν για άλλα πολύ μεγαλύτερα προβλήματα !!!. Μπορεί και όχι. Τουλάχιστον όμως ο μηχανικός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία για να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση για ενίσχυση ή ακόμα και να πα-ραιτηθεί από το έργο.

Στην παρακάτω ενότητα, παρουσιάζονται οι βασικές αρχές, οι στό-χοι, οι προδιαγραφές και οι προϋποθέσεις, διενέργειας ενόργανων μετρήσεων με βάση ∆ιεθνή Πρότυπα (RILEM, ASTM, DGZfP, BS, DIN, κ.α), απο την διεθνή βιβλιογραφία καθώς και την συσσωρευμέ-νη εμπειρία απο εταιρείες ενόργανων μετρήσεων στις ΗΠΑ, Ηνωμέ-νο Βασίλειο και Γερμανία.

Οι ενόργανες επιθεωρήσεις πρέπει να έχουν τρεις βασικούς στό-χους.

ΣΤΟΧΟΣ 1 – ΝΕΑ ΚΤΗΡΙΑ ( 5-10 ΧΡΟΝΩΝ )

Η πραγματοποίηση ενόργανων μετρήσεων στα νέα κτήρια, στοχεύει στην παρακολούθηση της κατάστασης («υγείας») του σκυροδέματος και του σιδηρού οπλισμού, βασικών παραμέτρων της δομικής ακε-ραιότητας των κατασκευών και στην παρακίνηση για τυχόν άμεσες παρεμβάσεις. Ο στόχος 1, επιτυγχάνεται με μία σειρά συγκεκριμέ-νων δράσεων.

1α) Καταγραφή και επιβεβαίωση των υλικών, των σχεδίων εφαρ-μογής, της γεωμετρίας της κατασκευής, της αντοχής σκυροδέματος σε θλίψη, των χαρακτηριστικών του κύριου σιδηρού οπλισμού, της ακριβούς θέσης του, της απόστασης των συνδετήρων, του πάχους επικάλυψης, την ανάλυση πορώδους του σκυροδέματος, της ηλε-

Εικόνα 3. To ελληνικό «ground zero» της Ricomex.

51 τεύχος 1ο /2010

Page 54: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

κτρικής αντίστασης του σκυροδέματος και την χαρτογράφιση των μικρορωγμών.Οι παραπάνω μετρήσεις παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τον ποι-οτικό έλεγχο της κατασκευής, εντοπισμό θέσεων με αυξημένη πιθα-νότητα διάβρωσης (π.χ. μικρότερο πάχος επικάλυψης από τον μέσο όρο), τις μεταβολές του ρυθμού διάχυσης στο σκυρόδεμα λόγω δι-ακύμανσης της αντοχής του σκυροδέματος ή λόγω ύπαρξης θέσεων με έντονο πορώδες, υγρασίας και άλλα.

1β) Η καταγραφή των τοπικών περιβαλλοντικών συνθηκών, πο-σοστά υγρασίας σκυροδέματος και περιβάλλοντος χώρου, συγκε-ντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα, συγκεντρώσεις χλωριόντων και θερμοκρασίας σκυροδέματος. Από τις μετρήσεις αυτές, λαμβάνο-νται πληροφορίες σχετικά με την ποσοτικοποίηση των παραγόντων περιβάλλοντος καθώς και πληροφορίες εξέτασης πιθανοτήτων πε-ριβαλλοντικής επώασης συνθηκών διάβρωσης του οπλισμού.

1γ) Εάν με βάση τις παραπάνω δράσεις διαπιστωθεί πιθανότητα δι-άβρωσης, τότε γίνονται μετρήσεις ενανθράκωσης και χλωριόντων. Αναλόγως, οι μετρήσεις ανάγονται είτε σε ρυθμό διάχυσης ( μόνο) των χλωριόντων, είτε διάδοσης (μόνο) της ενανθράκωσης είτε και των δύο. Με βάση τα παραπάνω και τις μετρήσεις από (1α), γίνε-ται απεικόνιση στα σχέδια του φέροντα οργανισμού όπως δείχνεται στην Εικόνα 4.

Με τις χρωματικές αλλαγές δίνονται: το δυναμικό διάβρωσης, οι περιοχές με ρηγμάτωση μεγαλύτερη από 0,4 mm, τα σημεία με αυ-

ξημένη συγκέντρωση CO2 σε ποσοστό 20% υψηλότερα του μέσου όρου της περιοχής (στην συγκεκριμένη της εικόνας, ο μέσος όρος μετρήσεων ήταν 1800 ppmv).

Στην Εικόνα 5, παρουσιάζεται ένα τυπικό διάγραμμα του ρυθμού ενανθράκωσης σε σκυρόδεμα κατηγορίας C40/50, με συγκέντρωση CO2 100 ppmv. (Anna V. Saettaa,*, Renato V. Vitaliani (Experimental investigation and numerical modeling of carbonation process in reinforced concrete structures Part II. Practical applications, Cement and Concrete Research 35 (2005) 958–967).

1δ) Εάν από την πρώτη επιθεώρηση προκύψουν μεγάλοι ρυθμοί δι-άχυσης σε σχέση με το πάχος επικάλυψης, τότε, θα πρέπει να σχε-διαστεί πλάνο επιθεώρησης με βάση τον χρόνο. Στην Ελλάδα, λόγω έλλειψης δεδομένων (Εικόνα 5 ) ακολουθείται η λογική συντελε-στών ασφαλείας. Στο παρακάτω παράδειγμα, αναφέρεται η πρα-κτική που ακολουθείται σχεδόν από όλες τις εταιρείες ενόργανων μετρήσεων στις ΗΠΑ για νέα κτήρια.

Για παράδειγμα, στην Εικόνα 6α, δείχνεται ένα τυπικό υποστύλωμα pilotis κτηρίου 7 ετών. Με βάση τα SN 505 262, DIN 1045, DGZfP B2, BS 1881: Part 204 ελέγχεται το πάχος επικάλυψης (Εικόνα 6β), η διάμετρος και η θέση του κύριου οπλισμού και των συνδετήρων. Ο κάνναβος (grid) των μετρήσεων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,50Χ0,50 m (δες Εικόνα 6γ). Επιλέγοντας τις θέσεις ελέγχου, τα αποτελέσματα των μετρήσεων αποτυπώνονται στον κάνναβο. Στην Εικόνα 6δ, τα βέλη δείχνουν τις θέσεις όπου ελέγχθηκε η ενανθρά-

Εικόνα 5. Βάθος ενανθράκωσης σε σχέση με τον χρόνο.Εικόνα 4. Υπόγειος χώρος στάθμευσης.

ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ& ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

52 τεύχος 1ο /2010

Page 55: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

κωση. Στο παράδειγμα, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της ενδοσκοπι-κής μέτρησης PH κατά ASTM F 1869-98. Σύμφωνα με την ενδοσκο-πική μέθοδο, διανοίγονται οπές διαμέτρου μόλις 6mm με αμελητέα υποβάθμιση της αντοχής του σκυροδέματος (σε αντίθεση με την ακολουθουμένη συνήθη λήψη πολλών «καρότων»). Αξίζει να τονι-στεί ότι, ο έλεγχος του PH του σκυροδέματος μέσω ψεκασμού με φαινολοφθαλείνη είναι «προβληματικός» καθώς δίνει οπτική ένδει-ξη για τιμές PH μικρότερες του 9, όταν είναι γνωστό ότι η διάρρηξη του παθητικού φίλμ συζητείται μετά το 11,9.

Λόγω ύπαρξης μίας μόνον μέτρησης σε κάθε θέση (δες στην Εικόνα 7), η κλίση του δυσμενέστερου σημείου είναι μία και συγκεκριμένη. Όπως είναι προφανές, ως δυσμενέστερη θέση λογίζεται η θέση Α, διότι, ο λόγος βάθους μέτρησης (κρίσιμου PH) και τοπικής επικά-λυψης είναι 5/11. Χρησιμοποιώντας έναν συντελεστή ασφάλειας 2 και έχοντας μετρήσει μια μέση τιμή επικάλυψης 20 mm, η επόμενη επιθεώρηση προσδιορίζεται σε χρόνο 14 ετών.

Εδώ, να σημειωθεί ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν και παράμε-τροι όπως: η ηλεκτρική αντίσταση σκυροδέματος, το πορώδες, η τοπική υγρασία, ο προσανατολισμός του στοιχείου, η θερμοκρασία και φυσικά η εμπειρική σχέση για τον χρόνο της επόμενης επιθεώ-ρησης:

όπουΤinitial είναι για παράδειγμα τα 14 χρόνια, και

α1=0,95 για μέση θερμοκρασία περιβάλλοντος <29˚Cα1= 0.85 για μέση θερμοκρασία « >29˚Cα2= 0.90 για μέση υγρασία « >55%α2= 0.85 για μέση υγρασία « <55%α3=0.78 για συγκέντρωση μονοξείδιου του άνθρακα >1,8mg/m3

α3=0.89 για συγκέντρωση μονοξείδιο του άνθρακα <1,8mg/m3

α4= 0,95 για ηλεκτρική αντίσταση σκυροδέματος >12 kΩcmα4= 0,85 για ηλεκτρική αντίσταση σκυροδέματος 8 -12 kΩcm

Με βάση την εφαρμογή της παραπάνω τυπικής διαδικασίας επιτυγ-χάνεται:• Ο περιορισμός της καταστροφής του προστατευτικού «φιλμ».• Η προστασία του οπλισμού από διάβρωση. (Στις νέες κατα-

σκευές η ενόργανη μέτρηση θα πρέπει να διασφαλίζει την παθητι-κότητα του οπλισμού, ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ).

• Η τοπική αντικατάσταση της επικάλυψης, είναι η πλέον οικονομι-κή και απλή επέμβαση έναντι αυτών που απαιτούνται στις περι-πτώσεις προχωρημένης βλάβης. (αναφορά στο επόμενο τεύχος).

• Η διαφύλαξη του κύρους του μηχανικού στον ιδιοκτήτη και στην κοινωνία.

Το άρθρο συνεχίζεται στο επόμενο τεύχος

Εικόνα 7. Τυπική γραμμική προσέγγιση σχεδιασμού ελέγχων.

Εικόνα 6α) Άποψη ελεγχόμενου υποστυλώματος pilotis.

Εικόνα 6β) Αποτύπωση, προσδιορισμός πάχους επικάλυψης με έμφαση περιοχές χαμηλά πάχη επικάλυψης.

Εικόνα 6γ) Αποτύπωση θέσης σιδηροοπλισμού ανά κάνναβο.

Εικόνα 6δ) Κατά βάθος (σκυροδέματος) μετρήσεις PH με οριακή τιμή 11,9 και επί τόπου αναγραφή κρίσιμου βάθους (με PH=11,9) και ποσοστού υγρασίας.

53 τεύχος 1ο /2010

Page 56: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Βιβλιογραφία Πρώτου Μέρους

Ζάρρας Σ. «Επίδραση των ατμοσφαιρικών παραγόντων στην εναν-θράκωση τσιμεντοκονιαμάτων», Πολυτεχνική Σχολή Ξάνθης, Οκτώ-βριος 2003.

Ch. Alk. Apostolopoulos, V.G. Papadakis, «Consequences of steel corrosion on the ductility properties of reinforcement bar», Construction and Building Materials., Vol.22(12), pp.2316-2324, 2008. (Top 25 Hottest Articles)

Broomfield, “Corrosion of steel in concrete understanding, investigation and repair”, E & FN SPON, UK, 1997.

Nuemberger U., Korrosionsschutz im Massivbau, Expert Verlag, 1991, pp 20-23.

Μπατής Γ., Τεταγιώτη ∆., «Η ενανθράκωση του σκυροδέματος», Σκυρόδεμα, Τεύχος 8, Οκτώβριος 2003, σελ. 4-12.

ASTM C876-91. “Standard Test Method for Half Cell Potentials of Uncoated Reinforcing Steel Concrete”.

Elsener, B and Bóhni, H. Corrosion Rates of Steel in Concrete, N.S. Berke, V.Chaker and D. Whiting (Eds.), ASTM STP 1065, pp. 143-156,1990.

Millard, S.G. and Gowers, K.R., “Resistivity assessment of in-situ concrete: the influence of conductive and resistive surface layers”, Proc. Inst. Civil Engrs. Struct. & Bldgs, 94, paper 9876, pp.389-396, 1992.

Andrade, C. and Gónzalez, J.A., “Quantitative measurements of corrosion rate of reinforcing steels embedded in concrete using polarization resistance measurements”, Werkst. Korros., 29, 515,1978.

Andrade, C., Castelo, V., Alonso, C. and González, J.A., “The determination of the corrosion rate of steel embedded in concrete by the Rp on A.C. Impedance methods,” ASTM-STP 906, pp. 43-64, 1986.

Feliú, S., González, J.A., Feliú, S.Jr., and Andrade, C., “Confinement of the electrical signal or in-situ measurement of Polarization Resistance in Reinforced concrete,” ACI Mater. J., 87, pp 457, 1990.

Andrade C; Sagrera J.L; Gonzalez J.A; Jiménez F; Bolaño J.A; Zuloaga P. “Corrosion monitoring of concrete structures by means of permanent embedded sensors”. Niza. Eurocorr’96

Rodriguez, J., Ortega, L.M. García, A.M., Johansson, L. Petterson, K. “On-site corrosion rate measurements in concrete structures using a device developed under the Eureka Project EU-401-Int. Conference on Concrete Across Borders, Odense, Denmark, vol.I, pp.215-226.

Rodriguez, J., Ortega, L.M., Casal, J., Díez, J.M., “Assessing Structural conditions of concrete structures with corroded reinforcements”, Conference on concrete Repair, Rehabilitation and protection, Dundee (U.K.), Edited by R.K. Dhir and M.R. Jones, Published by E&FN Spon in June 1996, pp.65-77.

Torrent, R, “A two-chamber vacuum cell for measuring the coefficient of air-permeability of the concrete cover on site”, Materials and structures, V, 25, nº 150 July 1992, pp 358-365.

Torrent, R and Frenzer, G, “Methoden zur messung und Beurteiiung der kennwert des Ueberdeckungsbetons auf der Bausteile”, Report nº 516, office fédéral des Routes, Zürich, otober 1995.

SIA 2006: Durchführung und Interpretation der Potentialmessung an tahlbetonbauten, SchweizerischerIngenieur- und Architektenverein, Merkblatt, 1993.

ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ& ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

54 τεύχος 1ο /2010

Page 57: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Xalyves_1stPage.indd 2 16/2/2006, 11:22:24 ìì

Page 58: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Το πρόβληµαΣτις παραδοσιακές κουλούρες (loose coil) χάλυβα οπλισµού σκυροδέµα-τος, δεν υπάρχει η δυνατότητα περίσφιγξης των σπειρών και απόλυτης τακτοποίησης αυτών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα εναποµείνουσες διαµή-κεις στρεπτικές τάσεις στο υλικό, µε συνέπεια κατά την εκτύλιξη να προ-καλούνται εµπλοκές, ακανόνιστα σχήµατα συνδετήρων και τελικά χαµηλή παραγωγικότητα. Επίσης, οι κουλούρες αυτές έχoυν χαµηλή πυκνότητα, που σηµαίνει ότι για δεδοµένο βάρος, προκύπτει σηµαντικός όγκος, µε συνακόλουθη δυσκολία αποθήκευσης και προστασίας από την διάβρωση. Μία προβληµατική “λύση” στο πρόβληµα αποτελούσαν στο παρελθόν οι κουλούρες ψυχρής διαµόρφωσης (stretching), µε κύριο χαρακτηριστικό την χαµηλή ολκιµότητα και συνεπώς την αδυναµία ικανοποίησης των απαιτήσεων για χάλυβα υψηλής ολκιµότητας κατηγορίας Β500C.

Η λύση που προσφέρει η ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ: SpoolEXTRA!Η ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ ανταποκρινόµενη στις απαιτήσεις των κανονισµών και έχοντας δεσµευτεί προς τον τεχνικό κόσµο και τους πελάτες της για την εφαρµογή τεχνικών βέλτιστης διαθέσιµης τεχνολογίας, αντιµετώπισε µε ριζικό τρόπο το θέµα, µε την εγκατάσταση και λειτουργία ειδικής γραµµής παραγωγής κουλούρας (SPOOLER LINE). Στην νέα γραµµή παραγωγής συµπαγούς κουλούρας (compact rebar coil), παράγεται ένα πρωτοπορι-ακό προϊόν κατηγορίας Β500C, το SpoolEXTRA!, απαλλαγµένο από αυτά τα προβλήµατα.

Πλεονεκτήµατα • Κατασκευή συνδετήρων οποιωνδήποτε διαστάσεων και σχηµάτων µε

απόλυτη επιπεδότητα.• Κατασκευή κλωβών εγκάρσιου οπλισµού, κάθε µορφής, γεωµετρίας

και διάστασης µε δυνατότητα πύκνωσης και αραίωσης στις αποστά-σεις των συνδετήρων.

• Άριστη ευθυγράµµιση λόγω παντελούς απουσίας διαµήκους στρέψης (torsion free).

• Αυξηµένη παραγωγικότητα.• Μείωση χρόνων τροφοδοσίας των µηχανών διαµόρφωσης.• Μείωση αποθηκευτικού χώρου.• Εκµηδένιση της φύρας κατά την κατασκευή.• Ελαχιστοποίηση προβληµάτων διάβρωσης.

Εφαρµογές• Παραγωγή συνδετήρων ή/και συνδέσµων σύνθετης µορφής, µε δυνα-

τότητα κάλυψης των απαιτήσεων κάθε µελέτης.• Κάµψη και κοπή ευθύγραµµου οπλισµού.

Γεωµετρικά χαρακτηριστικά και βάροςΟνοµαστική ∆ιάµετρος 8 έως 16 mmΒάρος κουλούρας 1800 έως και 2500 κιλάΕσωτερική διάµετρος 850 mm

Εξωτερική διάµετρος 1100 έως 1200 mm (ανάλογα µε τo βάρος)

Ύψος κουλούρας 800 mm

Μηχανικές ιδιότητεςΜέγεθος Κατηγορία ποιότητας

B500C (ΕΛΟΤ ΕΝ 1421-3)

Όριο διαρροής, Re (MPa) ≥500

Re,πραγµατική/ Re,ονοµαστική ≤1.25Λόγος της εφελκυστικής αντοχής προς το όριο διαρροής, Rm/Re

≥1.15≤1.35

Συνολική επιµήκυνση στο µέγιστο φορτίο, Αgt(%)

≥7.5

Το SpoolEXTRA! της ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗΣ αλλάζει τα δεδοµένα Η δυνατότητα πλέον απόλυτης τήρησης των κανονισµών όσον αφορά στον εγκάρσιο οπλισµό των δοµικών στοιχείων είναι πραγµατικότητα ακόµη και για τις πλέον απαιτητικές µελέτες και µάλιστα µε τον παρα-γωγικότερο και οικονοµικότερο τρόπο.

Χάλυβας οπλισµού σκυροδέµατος κατηγορίας Β500C σε µορφή συµπαγούς κουλούρας

αποκλειστικά από την ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ

Page 59: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Ιωάννης Νικολάου∆ρ. Μεταλλουργός Μηχανικός Ε.Μ.Π.Αναπληρωτής ∆ιευθυντής Ποιότητας, ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ Α.Ε.

Συγκολλησιμότητα χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος

τεύχος 1ο /2010 57

Page 60: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Εισαγωγή

Κάθε διαδικασία συγκόλλησης, επιφέρει μεταβολές στην μικροδομή του μετάλλου, η έκταση των οποίων εξαρτάται από τον τύπο του χάλυβα, τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και από την θερμική παρο-χή που προσφέρεται κατά την συγκόλληση. Γενικά, οι ιδιότητες του μετάλλου βάσης, μεταβάλλονται σε μια μικρή περιοχή, που ονο-μάζεται Θερμικά Επηρεασμένη Ζώνη (ΘΕΖ, Σχήμα 1). Στην περιοχή αυτή εστιάζονται οι κυριότερες μεταβολές της μικροδομής, της μι-κροσκληρότητας, των μηχανικών ιδιοτήτων και η εμφάνιση παρα-μενουσών τάσεων. Η έκταση των παραπάνω μεταβολών συνδέεται

με την συγκολλησιμότητα των υλικών. Η συγκολλησιμότητα ενός μετάλλου δεν αντιστοιχεί σε κάποιο συγκεκριμένο φυσικό μέγεθος αλλά εκφράζει την ευκολία με την οποία μπορούμε να πραγματο-ποιήσουμε ικανοποιητικές συγκολλήσεις. Όπως αναφέρεται και στο NF A 35-018 (Produits sidérurgiques - Armatures pour béton armé – Aptitude au soudage, 1978), «οι χάλυβες που θεωρούνται συγκολ-λήσιμοι δεν προϋποθέτουν ειδικές συνθήκες συγκόλλησης και ειδι-κευμένους συγκολλητές».

Σχήμα 1. Περιοχές συγκόλλησης σε κατάλληλη μεταλλογραφική τομή κατά παράθεση συγκόλλησης ράβδων οπλισμού (Tempcore). Στην ΘΕΖ εστιάζονται κατά κανόνα τα προβλήματα συγκολλησιμότητας των χαλύβων.

ΧΑΛΥΒΕΣΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201058

Page 61: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Συγκολλησιμότητα χαλύβων

Η τιμή του ισοδύναμου άνθρακα (Ceq, Carbon Equivalent) ενός χάλυβα χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της συγκολλησιμότη-τας του. Η κραμάτωση των χαλύβων, δηλαδή η προσθήκη διά-φορων κραματικών στοιχείων, έχει σαν σκοπό την επίτευξη των επιθυμητών ιδιοτήτων στους χάλυβες. Υψηλότερες συγκεντρώ-σεις στοιχείων, όπως άνθρακα, μαγγάνιο κλπ τείνουν να αυξή-σουν την σκληρότητα των χαλύβων αυξάνοντας παράλληλα την αντοχής τους αλλά αντίθετα μειώνοντας την συγκολλησιμότητα τους. Αυτό συμβαίνει διότι, αυξάνοντας την αντοχή του χάλυ-βα (με κραμάτωση) αυξάνεται αναπόφευκτα και η εμβαπτότητα του. Κάθε κραματικό στοιχείο έχει συγκεκριμένη και ξεχωριστή επίδραση τόσο στην σκλήρωση αλλά και στην συγκολλησιμότη-τα. Επίσης, υπάρχει τεράστιος αριθμός προϊόντων χάλυβα που προορίζονται για διαφορετικές εφαρμογές και χρήσεις και δια-φέρουν μεταξύ τους τόσο στο είδος των κραματικών στοιχείων όσο και στην περιεκτικότητα τους. Προκειμένου να είναι εφικτή η σύγκριση μεταξύ χαλύβων με διαφορετική χημική σύσταση, χρησιμοποιείται η περιεκτικότητα σε ισοδύναμο άνθρακα αλλά υπάρχουν και άλλα πρότυπα σύγκρισης όπως η τιμή ισοδύνα-μου νικελίου ή χρωμίου που χρησιμοποιούνται στην περίπτω-ση των ανοξείδωτων χαλύβων (Shaefler-Delong διαγράμματα). Αύξηση της τιμής του ισοδύναμου άνθρακα, συνοδεύεται από μείωση της συγκολλησιμότητας των χαλύβων. Ο ισοδύναμος άνθρακας είναι ένα μέγεθος που φανερώνει την συνδυασμένη επίδραση των κραματικών στοιχείων ενός χάλυβα στη συγκολ-λησιμότητα του.

Με βάση ισχύοντα πρότυπα (Κ.Τ.Χ. 2008 και ΕΛΟΤ 1421-3, EN17660), η συγκολλησιμότητα των χαλύβων θεωρείται αυτα-πόδεικτη μόνο με βάση την χημική τους σύσταση (Ceq < 0,52% στο τελικό προϊόν), όπου:

Εμβαπτότητα χαλύβων

Η εμβαπτότητα ενός χάλυβα συνδέεται με την ευκολία με την οποία δύναται να σκληρύνει δηλαδή να αυξηθεί η αντοχή του με θερ-μική κατεργασία. Η εμβαπτότητα, όπως και η συγκολλησιμότητα, μπορεί να εκτιμηθεί από την τιμή του ισοδύναμου άνθρακα (Ceq, Carbon Equivalent) ενός χάλυβα. Η εμβαπτότητα ενός χάλυβα πε-ριγράφεται με κατάλληλα διαγράμματα ορισμένα από τα οποία είναι γνωστά ως ∆ιαγράμματα Συνεχούς Απόψυξης (Continuous Cooling Transformation, CCT). Τα διαγράμματα αυτά χρησιμοποι-ούνται για την πρόβλεψη της μικρογραφικής δομής ανάλογα με τον ρυθμό ψύξης ενός αντικειμένου δεδομένης χημικής σύστασης και κατ’ επέκταση για την πρόβλεψη των μηχανικών χαρακτηρι-στικών. Πρακτικά ο ίδιος χάλυβας μπορεί να παρουσιάζει διαφο-ρετική μικρογραφική δομή και μηχανικά χαρακτηριστικά ανάλο-γα με τον ρυθμό απόψυξης (οC/sec) που θα του επιβάλλουμε. Η αρχική θερμοκρασία που πρέπει να θερμανθεί ένας χάλυβας πριν την οποιαδήποτε ψύξη είναι συγκεκριμένη και κρίσιμη και καλείται θερμοκρασία ωστενιτοποίησης.

Η εμβαπτότητα των χαλύβων είναι κρίσιμη ιδιότητα διότι κατά την διάρκεια των συγκολλήσεων παρατηρούνται ταχύτατοι ρυθμοί θέρ-μανσης και ψύξης. Κάθε περιοχή μιας συγκόλλησης υπόκειται σε έναν κύκλο θέρμανσης και στην συνέχεια ψύξης. Τούτο έχει σαν συνέπεια, στην ΘΕΖ, ο θερμός χάλυβας να ψύχεται με πολύ μεγά-λους ρυθμούς (ψύξη από τους 800 οC στους 100 οC σε περίπου 8 sec). Για αυτούς τους ρυθμούς απόψυξης, ένας χάλυβας με υψηλή εμβαπτότητα θα σκληρύνει σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με έναν χάλυβα χαμηλής εμβαπτότητας, γεγονός που οφείλεται στην ανά-πτυξη διαφορετικών μικρογραφικών συστατικών. Ένας χάλυβας με μεγάλη εμβαπτότητα θα εμφανίζει σκληρές και ψαθυρές μικρογρα-φικές δομές (μαρτενσίτης , μπαινίτης) ενώ ένας χάλυβας με μικρή εμβαπτότητα θα εμφανίζει λιγότερο σκληρές αλλά περισσότερο όλκιμες φάσεις (Σχήμα 2). Η παρουσία σκληρών δομών στην ΘΕΖ (Σχήμα 3), που οφείλεται στην μεγάλη εμβαπτότητα και άρα στην μειωμένη συγκολλησιμότητα των χαλύβων, ευθύνεται για την ψα-θυρή συμπεριφορά των συγκολλήσεων. Αντίθετα, συγκολλήσιμοι χάλυβες (Ceq < 0,52%) που χαρακτηρίζονται από χαμηλή εμβαπτό-

Σχήμα 2. ∆ιαγράμματα συνεχούς απόψυξης (CCT) α) για χάλυβα υπό προϋποθέσεις συγκολλήσιμο και β) χάλυβα συγκολλήσιμο. Στα διαγράμματα με την καμπύλη Α απεικονίζεται ένας τυπικός ρυθμός απόψυξης στην Θερμικά Επηρεασμένη Ζώνη (ΘΕΖ) μιας συγκόλλησης.

τεύχος 1ο /2010 59

Page 62: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

τητα εμφανίζουν μειωμένο τον κίνδυνο δημιουργίας σκληρών (και άρα ψαθυρών) δομών με αποτέλεσμα παρά τους ταχύτατους ρυθ-μούς απόψυξης που παρατηρούνται κατά τις συγκολλήσεις να επι-τυγχάνονται υγιείς συγκολλήσεις.

Συγκολλήσιμοι χάλυβες οπλισμού σκυροδέματος

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, αύξηση της κραμάτωσης ενός χά-λυβα οδηγεί σε σκλήρωση του, δηλαδή σε αύξηση της αντοχής του. Στην περίπτωση των χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος, η εφελκυ-στική αντοχή τους όσο και η τάση διαρροής τους εξαρτάται σε με-

γάλο βαθμό από την περιεκτικότητα τους σε κραματικά στοιχεία. Η επίτευξη της επιθυμητής αντοχής στους χάλυβες μόνο με κραμάτω-ση θα τους καθιστούσε συγκολλήσιμους μόνο με ειδικές συνθήκες συγκόλλησης (μη συγκολλήσιμους) καθώς αύξηση της αντοχής με κραμάτωση επιδρά αρνητικά στην συγκολλησιμότητα. Η υιοθέτηση των συγκολλήσεων με την ταυτόχρονη ζήτηση χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος υψηλής αντοχής (από το 1960 και μετά), οδήγησε στην ανάγκη ανάπτυξης ποιοτήτων χάλυβα που να συνδυάζουν υψη-λή αντοχή και ικανοποιητική συγκολλησιμότητα. Γενικά, η συγκολ-λησιμότητα των χαλύβων βρίσκεται σε αντίθεση με την απαίτηση αύξησης της αντοχής στο γεγονός ότι η κραμάτωση των χαλύβων με σκοπό την αύξηση της αντοχής μειώνει ταυτόχρονα την συγκολλησι-

Σχήμα 3. Οπτικές μικρογραφίες στο όριο της Θερμικά Επηρεασμένης Ζώνης (ΘΕΖ) και της Ζώνης Τήξης (ΖΤ) συγκολλήσεων με επικάλυψη, σε χάλυβες οπλισμού μη συγκολλήσιμων χαλύβων α) γενική άποψη και β) μεγαλύτερη μεγέθυνση της ΘΕΖ. Παρατηρείται η τυπική βελονοειδής μαρτενσιτική δομή που συνδέεται με αυξημένη σκληρότητα αλλά μειωμένη ικανότητα πλαστικής παραμόρφωσης (ψαθυρότητα), γεγονός που αποδεικνύει την μειωμένη συγκολλησιμότητα των χαλύβων.

Σχήμα 4. Μακροσκοπική άποψη της επιφάνειας θραύσης συγκολλημένης ράβδου χάλυβα α) ψαθυρή θραύση μη συγκολλήσιμου (Ceq ~ 0,60 %),και β) όλκιμη θραύση συγκολλήσιμου (Ceq < 0,52%).

ΧΑΛΥΒΕΣΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ

τεύχος 1ο /201060

Page 63: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

μότητα του χάλυβα. Για τον λόγο αυτό, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, αναπτύσσεται στο Βέλγιο από τους Economopoulos et al (1975) μία παραγωγική διαδικασία χαλύβων οπλισμού που για βασίζεται σε συγκεκριμένη θερμική κατεργασία παραγωγής. Η μέθοδος αξιοποιεί την μειωμένη εμβαπτότητα των χαλύβων για αύξηση της αντοχής τους διατηρώντας σε χαμηλές τιμές (<0,50%) την περιεκτικότητα σε ισοδύμαμο άνθρακα. Η μέθοδος αποτελεί την πλέον οικονομι-κή λύση για την παραγωγή υψηλής ποιότητας χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος που συνδυάζουν υψηλή αντοχή, υψηλή ολκιμότητα και εξαιρετική συγκολλησιμότητα (χάλυβες Tempcore). ∆εν είναι τυ-χαία η σχεδόν πλήρης επικράτηση της παραγωγικής μεθόδου καθώς η συντριπτική πλειονότητα των χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος στην Ελλάδα και στην Ευρώπη παράγονται με μεθόδους θερμικής κατεργασίας που βασίζονται στην μέθοδο Tempcore.

Βιβλιογραφία

1. Defourny J., Bragard A. “Guide for the welding and weldability of reinforcing steels for concrete structures” Welding in the World, Vol. 24 (11/12) 1986, pp.260-276.

2. ACI Committee 439 “Steel Reinforcement-Physical Properties and U.S. Availability”, ACI Materials Journal, January-February 1989, pp: 63-76.

3. Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε “Κανονισμός Τεχνολογίας Χαλύβων Οπλισμού Σκυροδέματος (Κ.Τ.Χ.) 2008.

4. ENV 10080/98 “Steel for the reinforcement of concrete – Weldable ribbed reinforcing steel B 500 – Technical delivery conditions for bars, coils and weldable fabric” 1998.

5. prEN ISO 17660 “Welding of reinforcing steel” 2002.

6. Economopoulos M., Respen Y., Lessel G., Steffes G. “Application of the Tempcore Process to the Fabrication of High Yield Strength Concrete Bars”, C.R.M. No. 45, December 1975, pp: 1-17.

7. J. Nikolaou, G. D. Papadimitriou “Mechanical properties of lap-welded reinforcing steel bars used for repairing damaged reinforced concrete structures” Materials & Structures 37 (274) (2004) 698-706.

τεύχος 1ο /2010 61

Page 64: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Αντισεισμικός Σχεδιασμός: Ασφάλεια και ποιότητα των κατασκευώνΗ ασφάλεια και η ποιότητα των κατασκευ-ών οπλισμένου σκυροδέματος, πριν από όλα συνδέονται με τον αντισεισμικό σχε-διασμό των κτιρίων. Στην πράξη το πρό-βλημα συνίσταται στην ευχέρεια ακριβούς εφαρμογής των απαιτήσεων των μελετών στην φάση της διαμόρφωσης και της τοπο-θέτησης των οπλισμών. Ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα αποτελεί η κατασκευή των συνδετή-ρων έτσι ώστε αυτοί να επιτελούν τον κρί-

σιμο ρόλο τους, ιδιαίτερα στην περίπτωση ενός ισχυρού σεισμού, που είναι η προστασία του κατακόρυφου οπλισμού έναντι λυγισμού και η περίσφιγξη του σκυροδέματος.

SPIREX: Η σύγχρονη αντισεισμική τεχνολογίαΤο αντισεισμικό σύστημα οπλισμού SPIREX, συνίσταται σε συνεχό-μενο σπειροειδή εγκάρσιο οπλισμό, προερχόμενο από την ίδια ράβδο οπλισμού (από χάλυβα οπλισμού τεχνικής κατηγορίας B500C, σε μορφή κουλούρας), που διαμορφώνει το σύνολο των συνδετήρων σε όλο το μήκος του δομικού στοιχείου (υποστύλωμα ή δοκός). Αποτελεί προϊόν 4χρονης ερευνητικής προσπάθειας της εταιρείας σχεδιασμού και παραγωγής αυτόματων μηχανών επεξεργασίας χαλύβων οπλισμού SCHNELL.

Τα βασικά πλεονεκτήματα του οπλισμού SPIREX

Τα πλεονεκτήματα των σπειροειδών συνδετήρων είναι ευρέως γνω-στά και επιστημονικά αποδεδειγμένα, καθώς προσφέρουν: • Αυξημένη περίσφιγξη και πλαστιμότητα στα δομικά στοιχεία• ∆υνατότητα εφαρμογής του ακριβούς αριθμού συνδετήρων που

προβλέπεται από την μελέτη.• Σημαντική οικονομία υλικού, λόγω της απουσίας αγκίστρων και της

δυνατότητας για ακριβή αριθμό σπειρών στην περίπτωση εναλλασ-σόμενης πύκνωσης αραίωσης, χωρίς την σπατάλη υλικού των προ-κατασκευασμένων κλωβών.

• Ευκολότερη σκυροδέτηση, λόγω απουσίας αγκίστρων και έλλειψης συνωστισμού οπλισμού ειδικά στην περίπτωση σύνθετων συνδετή-ρων.

• Απαιτούνται λιγότερα δεσίματα ή/και συγκολλήσεις• Ευκολία μεταφοράς και τοποθέτησης

Με τον οπλισμό SPIREX, γίνονται τρία μεγάλα βήματα μπροστά σε σχέση με τους παραδοσιακούς σπειροειδείς οπλισμούς, ξεπερνώντας πε-ριορισμούς και μειονεκτήματα που αυτοί είχαν. Συγκεκριμένα εξασφαλίζεται:• Απόλυτα κάθετος προσα-νατολισμός των σκελών του συνδετήρα, ως προς τον κατακόρυφο οπλισμό, που ση-μαίνει καλύτερη συμπεριφορά σε διάτμηση.• Προκαθορισμένο βήμα πύκνωσης και αραίωσης μεταξύ των διαδοχικών σπειρών, το οποίο υλοποιείται αμέσως μετά την απελευθέρωση των σπειρών από το δέσιμο τους, ακόμη και αν το βήμα αυτό δεν είναι σταθερό, αλλά κυμαινόμενο.• Βιομηχανική παραγωγή με υπερσύγχρονες αυτόματες μηχανές, με την εγγύηση της SCHNELL.

Χρήσεις-Τύποι SPIREXO οπλισμός SPIREX, παράγεται σε όλες τις μορφές διατομών (τετρα-γωνικές, ορθογωνικές, τύπου Τ ή L κ.λ.π.), για την όπλιση υποστυλω-μάτων, δοκών και άλλων δομικών στοιχείων.

Επιστημονική ΤεκμηρίωσηΟ οπλισμός SPIREX συμμορφώνεται απόλυτα σε σχέση με τις απαι-τήσεις των κατασκευαστικών Ευρωκωδίκων, σε ότι αφορά τους συν-δετήρες, σύμφωνα και με πειραματικά αποτελέσματα στις Πολυτεχνι-κές Σχολές των Πανεπιστημίων της Φλωρεντίας, της Νάπολης και της Αγκόνας.

Αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Schnell στην Ελλάδα είναι η A.B.CON.

Αντισεισμικό Σύστημα Οπλισμού SPIREXΣπειροειδής οπλισμός συνδετήρων με κάθετη σκέλη και προκαθορισμένο βήμα

Παραδοσιακός σπειροειδής οπλισμός

Σπειροειδής οπλισμός SPIREX

τεύχος 1ο /201062

Page 65: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Ένα από τα προϊόντα της Schnell, που την έχουν καταξιώσει ως καινοτομική και με προσήλωση στην ποιότητα εταιρεία, είναι οι αυτόματες μηχανές κατασκευής συνδετήρων (τσερκομηχανές). Η Schnell σήμερα διαθέτει 19 διαφορετικές αυτόματες τσερκομηχα-νές και κέντρα εργασίας (Φ5,5 έως Φ28), (Prima, Formula, Nextra, Coil, Eura, Bar Wiser, Spirex -παρουσίαση στην προηγούμενη σελίδα - κ.α.) οι οποίες, κατασκευασμένες για να αντεπεξέρχονται στις ιδιαίτερες απαιτήσεις της κάθε μιας από τις 80 και πλέον χώρες στις οποίες εξάγονται, ενσωματώνουν σύγχρονες τεχνολογίες έλ-ξης, ευθυγράμμισης, κάμψης και κοπής του οικοδομικού χάλυβα. Η Formula 14 προσφέρει στον χειριστή μία σειρά λειτουργιών και δυνατοτήτων, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, κάνοντάς την ικανή να κατασκευάσει με ευκολία οποιοδήποτε απλό ή σύνθετο συνδετήρα. Διαθέτει αυτόματο σύστημα ευθυγράμμισης ράβδων με βάση τη διάμετρο και το εργοστάσιο παραγωγής του χάλυβα, αυτόματο σύστημα αλλαγής ράβδων με το πάτημα ενός κουμπιού, ηλεκτρονικό σύστημα ανεξάρτητης ευθυγράμμισης των δύο ρά-βδων με τη χρήση joystick (τεχνολογία Sapiens), χρήση σερβοκι-

νητήρων, κλιματισμό ηλεκτρικού πίνακα, επιφάνεια εργασίας από ανοξείδωτο χάλυβα, οθόνη 12,1” LCD και σύνδεση modem για τη-λεδιαχείριση (διάγνωση και επίλυση βλαβών). Από το πίνακα χειρισμού της Formula 14 είναι δυνατή η άντληση στατιστικών στοιχείων όπως οι ώρες πραγματικής λειτουργίας, το τονάζ ανά διάμετρο, ο αριθμός τεμαχίων ανά σχήμα κτλ, τα οποία δύναται να μεταφερθούν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή μέσω USB, καλωδίου ή ασύρματης επικοινωνίας. Λοιπά τεχνικά χαρακτηριστικά:• Διάμετρος ράβδου Φ5,5-Φ14 μονή ράβδος, Φ5,5-Φ10 διπλή

ράβδος• Μέγιστη γωνία κάμψης 180° • Μέγιστη ταχύτητα έλξης 144m/min• Μέγιστη ταχύτητα κάμψης 1950°/sec• Τύμπανα 20-70mm + “virtual mandrel” (εικονικό τύμπανο)

Η Schnell αντιπροσωπεύεται αποκλειστικά, στην Ελλάδα από την A.B.CON.

Η Schnell είναι η πρώτη παγκοσμίως εταιρία η οποία κατασκεύ-ασε αυτόματο μηχάνημα συγκόλλησης συνδετήρων, το IDEA. Μετά από πολλά χρόνια παρουσίας του μηχανήματος στη πα-γκόσμια αγορά και εκτεταμένη επίσης παρουσία στην Ελληνική, εξακολουθεί να είναι πρώτο στις πωλήσεις του είδους, χάρη στην προσιτή τιμή του και τα μοναδικά τεχνικά χαρακτηριστικά.

Κύριο χαρακτηριστικό του IDEA, είναι η συναρμολόγηση, η οποία γίνεται με αυτοματοποιημένη συγκόλληση με ηλεκτρική αντίσταση (ER) χωρίς την αβεβαιότητα χειρονακτικών (MMA) ή ημιαυτόματων μεθόδων συγκόλλησης (MAG).

Με τη χρήση τριών διαμηκών ράβδων (διανομές), οι οποίες μπο-ρούν να συγκολληθούν σε οποιοδήποτε σημείο του συνδετήρα,

και τριών κινητών κεφαλών, οι οποίες ρυθμίζονται καθ’ύψος και πλάτος, είναι πρακτικά δυνατή η κατασκευή δοκαριών υποστυ-λωμάτων και τοιχίων οπουδήποτε σχήματος και διάστασης.

Κατόπιν σχετικής ηλεκτρονικής ρύθμισης από τον πίνακα ελέγ-χου της μηχανής, είναι δυνατή η κατασκευή κλωβών με πύκνω-ση και αραίωση χωρίς περιορισμούς, μήκους έως 12 μέτρων.

Παρά την επιτυχημένη πορεία του IDEA, η Schnell, έχοντας ως στόχο την εξέλιξη πρωτοποριακών προϊόντων, προχώρησε το 2009 στην κατασκευή του πρώτου μηχανήματος κατασκευής υποστυλωμάτων και δοκών σε μορφή σπείρας με προκαθορι-σμένο βήμα και δυνατότητα πύκνωσης-αραίωσης σε οποιοδήπο-τε σχήμα και μήκος. (Παρουσίαση στην προηγούμενη σελίδα)

τεύχος 1ο /2010 63

Page 66: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

EpidrasiXalyvon.qxd 8/10/2009 7:19 Page 82

Page 67: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 68: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Στον τομέα της προκατασκευής σκυροδέματος, η A.B.CON. αντιπροσωπεύει αποκλειστικά για την Ελλάδα και την Κύπρο τη Γερμανική WECKENMANN, εταιρεία σχεδιασμού κατασκευής και εγκατάστασης μηχανημάτων παραγωγής προκατασκευα-σμένων στοιχείων οπλισμένου σκυροδέματος (μονοί, διπλοί τοίχοι, πρόπλακες κ.α.), καθώς και μίας σειράς μεμονωμένων μηχανών όπως:

• Διανομέας σκυροδέματος• Καλούπια σε κάθε διάσταση και για κάθε χρήση (κολόνες,

πλάκες, ζευκτά κ.α.)• Δονητικές πλάκες• Μηχανές λείανσης σκυροδέματος• Πλήρης σειρά τυποποιημένων ή εξειδικευμένων προφίλ και

διαστάσεων μαγνητών και διαχωριστικών δοκών, καθώς και βοηθητικών εξαρτημάτων.

Η A.B.CON. δραστηριοποιείται στο χώρο του οικοδομικού χά-λυβα και της προκατασκευής σκυροδέματος, προσφέροντας μία σειρά προϊόντων όπως: • Μηχανήματα επεξεργασίας οικοδομικού χάλυβα• Μηχανές κατασκευής ειδικού οπλισμού (πάσσαλοι, τούνελ κ.α.)• Μηχανές παραγωγής προκατασκευασμένων στοιχείων σκυρο-

δέματος• Μηχανές παραγωγής hollow core τοίχων και πλακών• Ειδικό λογισμικό και προγράμματα οργάνωσης παραγωγής• Συστήματα ποιοτικού ελέγχου με χρήση τεχνολογίας laser

Σκοπός της εταιρείας είναι η προώθηση καινοτόμων και προηγ-μένων τεχνολογικά προϊόντων, η χρήση των οποίων συνεπάγε-ται την βελτιστοποίηση της παραγωγικής δυνατότητας των μο-νάδων του κλάδου. Στο πλαίσιο αυτό, η A.B.CON. εκπροσωπεί στην Ελλάδα και την Κύπρο εταιρείες του αντικειμένου, είτε με την μορφή αποκλειστικών αντιπροσωπειών, είτε με στρατηγι-κών συνεργασιών.

Η A.B.CON. είναι ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Ιταλικής SCHNELL S.p.a. στην Ελλάδα, έχοντας αναλάβει τις πωλήσεις μηχανών, ανταλλακτικών και αναλώσιμων, καθώς και την πλήρη τεχνική κάλυψη, η οποία συμπεριλαμβάνει την εγκατάσταση, συντήρηση και service των μηχανημάτων. Η Schnell, με τέσσε-ρα εργοστάσια παραγωγής μηχανημάτων επεξεργασίας χάλυβα σε όλο τον κόσμο, θεωρείται ο ηγέτης του χώρου, παρέχοντας την πληρέστερη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών, σύμφωνα με τις ανάγκες της εκάστοτε επιχείρησης. Με κύριο γνώμονα την κορυφαία ποιότητα και αξιοπιστία των κατασκευών της, καθώς και την προσήλωσή της στη διαρκή έρευνα, εξελίσσει συνεχώς νέα μηχανήματα, όπως:• Οχήματα κοπής• Αυτόματοι τσερκαδόροι (robot)• Μηχανές συγκόλλησης συνδετήρων• Μηχανές κατασκευής δομικού πλέγματος ειδικών διαστάσεων. • Μηχανές κατασκευής προκατασκευασμένων κολόνων και

δοκαριών σε όλες τις διατομές σε μορφή σπείρας (Παρουσία-ση 01/2010)

• Αυτόματες μηχανές πολλαπλών λειτουργιών (κοπή, κάμψη, τσερκαδόρος)

• Προγράμματα ελέγχου παραγωγής και έκδοσης στατιστικών στοιχείων.

• Βοηθητικός εξοπλισμός

Page 69: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 70: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΖΩΗΣ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ

Πέρα από τα “σεισμικά προϊόντα” δημοσιογραφικής κατανάλωσης που σε τελική ανάλυση δε θίγουν στο ελάχιστο τη λειτουργία κα-θεαυτή του φέροντος οργανισμού από Ωπλισμένο Σκυρόδεμα, η σημασία κρύβεται τόσο στη θεωρητική λειτουργία του υλικού, τη διάρκεια ζωής του, τους παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά τη βιωσιμότητά του, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να συντηρηθεί το υλικό προτού διαρρεύσει ή τελικά να αποκαταστα-θεί στα πρώτα σημάδια διάβρωσης προτού καταστεί επικίνδυνο και οδηγήσει σε λύσεις ενίσχυσης.

Οι συνηθέστεροι “διαβρωτικοί παράγοντες” που φυσιολογικά επη-ρεάζουν αρνητικά τη δομή του σκυροδέματος είναι:

• Η γήρανση λόγω ηλικίας• Το έντονα αλκαλικό περιβάλλον της ατμόσφαιρας (μόλυνση)• Η έντονη θερμοκρασιακή εναλλαγή περιβάλλοντος• Η εγγύτητα θαλάσσιου περιβάλλοντοςΣτη βιβλιογραφία ως βέλτιστη διάρκεια σταθερής θλιπτικής αντο-χής σκυροδέματος αναφέρονται τα 50 έτη. Η σημαντικότερη όμως επισήμανση είναι ότι η στατιστική αυτή παρατήρηση αφορά σε “ιδα-νικές συνθήκες” ήτοι σε τεχνητό περιβάλλον εργαστηρίου και όχι στο περιβάλλον που έχουμε δημιουργήσει και μέσα στο οποίο λει-τουργούν πρακτικά οι κατασκευές μας. Τι σημαίνει όμως το πρα-κτικό περιβάλλον σε αντιδιαστολή με το τεχνητό; Αν αφαιρέσουμε τον παράγοντα “κακοτεχνία” που πρακτικά αφήνει απροστάτευτη τη κατασκευή έναντι οιασδήποτε διάβρωσης και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα, τότε θα παρατηρήσουμε στατιστικά ότι μια τυ-πική κατασκευή με Φέροντα Οργανισμό από Ωπλισμένο Σκυρόδε-μα θα αρχίσει να χρίζει συντήρησης και παρακολούθησης πρακτικά μετά από περίπου 30 έτη από τη κατασκευή της.

Αναλύοντας τους παράγοντες που οδηγούν στη μείωση αυτή του προσδόκιμου για το σκυρόδεμα, τα περιβαλλοντικά κριτήρια είναι κυρίως τοπογραφικά. Οι μεν κατασκευές που έχουν κατασκευασθεί εντός των ορίων των μεγάλων αστικών κέντρων υποφέρουν από το έντονα αλκαλικό περιβάλλον, με κυριότερη τη χημική αλλοίωση του σκυροδέματος, αλλά και τους επιχρίσματος που το προστατεύει, από το καυσαέριο, τους εν γένει ρύπους της ήδη βεβαρυμμένης βι-ομηχανικής ατμόσφαιρας, τα πάσης φύσεως χλωριόντα αλλά και τα πλούσια σε οξέα και θειικά άλατα νερά των γεωτρήσεων. Χαρακτη-ριστικό παράδειγμα ακόμα και σε περιοχές εκτός του κέντρου της Αθήνας όπου μεγάλες κατασκευές με περιμετρικά υποστυλώματα εντός κήπων που συνήθως ποτίζονται από γεώτρηση, παρουσιάζουν έντονες διαβρώσεις στους κάτω κόμβους των υποστυλωμάτων.

Ολοένα και πιο συχνά γίνεται λόγος τα τελευταία χρόνια για τη βέλτιστη διάρκεια ζωής του σκυροδέματος. Συνηθέστερη αιτία τα συχνά πια σεισμικά φαινόμενα στη χώρα μας που για σύντομο χρονικό διάστημα λί-γων μηνών κάθε φορά μετά από μια έντονη δόνηση ανησυχούν επιστήμονες, μηχα-νικούς και κοινό και γίνονται προσφιλές θέμα ανάλυσης κάθε είδους “ειδικού” στα Μ.Μ.Ε. Σε κάθε περίπτωση όμως, η διάρκεια της “φρενίτιδας των ειδικών” κρατάει λίγο, είναι πλήρως πρόσκαιρη ακόμα και παρα-πλανητική και πιθανότατα να καταντάει ακόμα και κουραστική.

Μαντέλος Αθανάσιος – διπλ. Πολ. Μηχανικός Ε.Μ.Π

68 τεύχος 1ο /2010

Page 71: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

Οδηγούμενοι εκτός των βαριά αστικών ορίων, η εγγύτητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος αποτελεί σημαντικό απομειωτικό πα-ράγοντα με τα μεγάλα ποσοστά άλατος του αέρα αλλά και τα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά υγρασίας. Στις περιπτώσεις αυτές που τα πλούσια σε άλατα ποσοστά υγρασίας έρχονται σε επαφή με τα φέροντα στοιχεία, η ποιότητα του επιχρίσματος, το πάχος του αλλά και το πάχος της επικάλυψης του οπλισμού από σκυρόδεμα βάση Ελληνικού Κανονισμού Σκυροδέματος παίζουν το σημαντι-κότερο ρόλο, και δυστυχώς στις περισσότερες των περιπτώσεων η διάρκεια αυτού του ρόλου δεν ξεπερνά τη 30ετία.

Σε βορειότερες περιοχές (εντός και εκτός αστικών κέντρων) η απότομη θερμοκρασιακή μεταβολή τόσο κατά τους χειμερινούς όσο και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες σε συνδυασμό και πάλι με τα ιδιαίτερα πλέον υψηλά ποσοστά υγρασίας της χώρας μας δη-

μιουργούν έντονες συστολοδιαστολές τόσο στο σκυρόδεμα όσο και στο προστατευτικό του επίχρισμα, με αποτέλεσμα την ευκο-λότερη διείσδυση υγρασίας στο εσωτερικό των στοιχείων και την ταχύτερη απομείωση της αντοχής τους. Έχει χαρακτηριστικά πα-ρατηρηθεί ότι η απότομη θερμοκρασιακή μεταβολή κατά ~10οC διπλασιάζει σχεδόν τη ταχύτητα του φαινομένου της διάβρωσης στο σκυρόδεμα.

ΣΕΙΣΜΟΣ

Η επίδραση των σεισμικών φαινομένων πέραν των εμφανών στατικών προβλημάτων που μπορεί να δημιουργήσουν, προκα-λούν και μία ακόμα σοβαρότερη ζημιά σε φέροντα στοιχεία από σκυρόδεμα. Σοβαρότερη γιατί είναι αρχικά αφανής και μπορεί

69 τεύχος 1ο /2010

Page 72: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

να επιδρά για αρκετά χρόνια. Αποδιοργανώνουν με τις μικρομε-τακινήσεις των στοιχείων τη εσωτερική τους συνοχή δημιουρ-γώντας πολλές φορές μικρορηγματώσεις τριχοειδούς φύσης, αφανείς στο γυμνό ή μη έμπειρο μάτι, ικανές όμως να αποτε-λέσουν τη κερκόπορτα του σκελετού για την εισροή στο εσωτε-ρικό του υγρασίας αλλά και χλωριόντων της ατμόσφαιρας που αυτομάτως ξεκινούν την εσωτερική διαδικασία διάβρωσης.

Οι αποκολλήσεις του σκυροδέματος συχνά στις γύρω του οπλι-σμού περιοχές, αποτελούν μόνο το αποτέλεσμα της εσωτερικής διάβρωσης του στοιχείου, την αποκάλυψη δηλαδή ενός φαι-νομένου που δρα για σημαντικό χρονικό διάστημα, και όχι την απαρχή του.

ΠΥΡΚΑΪΑ

Κατά τη διάρκεια μιας πυρκαϊάς τα συνηθέστερα προβλήματα που παρουσιάζονται είναι ενδεικτικά:1. Η εκρηκτική απόσχιση, δηλαδή η θραύση τμήματος του σκυ-

ροδέματος επικάλυψης λόγω της βίαιης ανάπτυξης πιέσεων από την εξάτμιση του περιεχόμενου νερού στο σκυρόδεμα

2. Η θερμική διαστολή του σκυροδέματος που επίσης οδηγεί σε θραύση

3. Η μείωση των τάσεων συνάφειας μεταξύ οπλισμού και σκυ-ροδέματος

4. Η μείωση των μηχανικών ιδιοτήτων του χάλυβα οπλισμού5. Η ανομοιόμορφη μεταβολή τάσεων στο σκυρόδεμα λόγω

της απότομης ψύξης κατά τη κατάσβεση6. Η πιθανή επικάθιση χλωριδίων λόγω της καύσης καλωδιώ-

σεων και λοιπών στοιχείων κατασκευασμένων από PVC

ΜΟΝΩΣΗ

Η απώλεια λειτουργικής υγρομόνωσης ή ακόμα και η έλλειψη συντήρησής της, αφού σίγουρα μια στρώση μόνωσης δεν είναι λειτουργική για πάντα, οδηγεί σε απώλεια του βασικού ίσως από πλευράς επιφάνειας φράγματος υγρασίας σε μία συνήθη κατα-σκευή. Το δώμα της. Στις παλαιότερες δε κατασκευές η συνή-θης πρακτική να διέρχονται των υποστυλωμάτων οι πλαστικές υδρορροές απορροής ομβρίων υδάτων, αποβαίνει καταστρεπτι-κή για το σκελετό, αφού είναι πλέον βέβαιη η έστω και μικρή απώλεια από τις πλαστικές σωληνώσεις όπου πλέον η υγρασία ή ακόμα και το νερό δε χρειάζεται να εισχωρήσει στο στοιχείο του σκελετού αφού βρίσκεται ήδη στο εσωτερικό του.

Επιγραμματικά έστω και ενδεικτικά, γίνεται πλέον σαφές ότι στη πράξη η διάρκεια του προσδόκιμου ζωής στο σκυρόδεμα προσεγγίζει πλέον τα 30 έτη. Τούτο δε σημαίνει ότι μια κατα-σκευή άνω της 30ετίας θα έχει οπωσδήποτε πρόβλημα, είναι όμως επιτακτική η ανάγκη για παρακολούθηση της συμπεριφο-ράς του σκελετού, για μέτρηση των υφιστάμενων αντοχών και της πιθανότητας ενανθράκωσης των στοιχείων από σκυρόδεμα (Μη Καταστροφικές Μέθοδοι) ακόμα και τη συντήρηση του Φέ-ροντος Οργανισμού, με πρόληψη απομάκρυνσης των διαβρωτι-κών παραγόντων.

Σίγουρα δε, σε περίπτωση που έχει επιδράσει σεισμός ή πυρκαϊά η έγκαιρη διάγνωση της υφιστάμενης κατάστασης και η έντεχνη αντιμετώπιση των προκληθέντων διαβρώσεων, χωρίς τη λογι-κή “κρυψίματος” του προβλήματος με ένα επίχρισμα ή μια νέα βαφή, θα αποδειχθεί ευεργετική στο μέλλον τόσο για τη κατα-σκευή όσο κυρίως για αυτούς που κάνουν χρίση της.

70 τεύχος 1ο /2010

Page 73: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 74: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

κάρτ

α συ

νδρο

μής

κάρτ

α κα

ταχώ

ριση

ςκά

ρτα

υλικ

ών

2010

ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ......................................................................................................................................................................

ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ .......................................................................................................................................................................

ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ..................................................................................................................................................

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ...................................................................................................................................................................................

ΠΟΛΗ .............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................

ΤΗΛ ............................................................... FAX ........................................................... e-mail ...............................................

Συνδρομή για 1 χρόνο (4 τεύχη)

ΙΔΙΩΤΗΣ/ ΕΤΑΙΡΙΑ/ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ..............50€

ΦΟΙΤΗΤΗΣ ....................................35€

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ .................................75€

Για να γίνει έναρξη της συνδρομής σας πρέπει να αποστείλετε ταχυδρομική ή τραπεζική επιταγή

ΕΘΝΙΚΗ: Αρ. Λογ. 089/384199-52

ALPHA BANK: Αρ. Λογ. 135-00-2310017507

Συνδρομή για 2 χρόνια (8 τεύχη)

ΙΔΙΩΤΗΣ/ ΕΤΑΙΡΙΑ/ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ..............90€

ΦΟΙΤΗΤΗΣ ....................................60€

Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο [email protected]

την κάρτα συνδρομής και το καταθετήριο της κατάθεσης για την έναρξη της συνδρομής.

• Η συνδρομή ακυρώνεται μόνο εγγράφως, το αργότερο έξι (6) εβδομάδες πριν από τη λήξη της,

διαφορετικά ανανεώνεται αυτόματα για κάθε επόμενο χρόνο.

• Τα στοιχεία σας είναι εμπιστευτικά, χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από εμάς και δεν παραχωρού-

νται σε τρίτους.

Διάβασα και αποδέχομαι τους όρους. ΗΜ/ΝΙΑ ..............................................................

ΣΦΡΑΓΙΔΑ & ΥΠΟΓΡΑΦΗ ................................................................................................

Τα στοιχεία σας κρατούνται εμπιστευτικά και σε καμία περίπτωση δεν δίνονται σε οποιονδήποτε τρίτο χωρίς την έγγραφη συγκατάθεσή σας. Χρησιμοποιούνται μόνο από την εταιρεία και για την χρήση που έχετε συμφωνήσει.

Επιθυμώ να λάβω γνώση από εσάς για τις δυνατότητες διαφημιστικής καταχώρισης ή\και άλλης προβολής μέσω του περιοδικού σας ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ (Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο [email protected] την κάρτα ενδιαφερομένου για καταχώριση)

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ...............................................................................

ΥΠΟΓΡΑΦΗ .....................................................................................

Κυπρίων Ηρώων 60, 163 41, ΗλιούποληΤ 210 9945593, 210 9957770F 210 9945593

Ζητήστε περισσότερες πληροφορίες για τις εταιρίες και τα υλικά\υπηρεσίες που προσφέρουν σημειώνοντας με x τον κωδικό που αναγράφεται στις αντίστοι-χες καταχωρίσεις. Υπογράψτε και στείλ-τε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο [email protected] την κάρτα υλικών με τις επιλογές σας. Η Preview ADD και το περιοδικό ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ θα προωθή-σουν τις προτιμήσεις σας στις αντίστοι-χες εταιρίες προκειμένου να λάβετε από αυτές περισσότερες πληροφορίες ή να έρθουν σε επαφή μαζί σας.

Αφήστε ένα έυλογο διάστημα 20 ημερών προκειμένου να εξυπηρετηθείτε.

Κυπρίων Ηρώων 60, 163 41, ΗλιούποληΤ 210 9945593, 210 9957770F 210 9945593

Κυπρίων Ηρώων 60, 163 41, ΗλιούποληΤ 210 9945593, 210 9957770F 210 9945593

ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ......................................................................................................................................................................

ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ .......................................................................................................................................................................

ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ..................................................................................................................................................

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ...................................................................................................................................................................................

ΠΟΛΗ .............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................

ΤΗΛ ............................................................... FAX ........................................................... e-mail ...............................................

ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ......................................................................................................................................................................

ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ .......................................................................................................................................................................

ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ..................................................................................................................................................

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ...................................................................................................................................................................................

ΠΟΛΗ .............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................

ΤΗΛ ............................................................... FAX ........................................................... e-mail ...............................................

Page 75: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010
Page 76: ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ τ. 1ο 2010

ΤΙ

ΜΗ

: €

10

ΤΕ

ΥΧ

ΟΣ

| ΙΑ

ΝΟ

ΥΑΡΙ

ΟΣ

– Φ

ΕΒΡΟ

ΥΑΡΙ

ΟΣ

– Μ

ΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

010

ΣΚ

ΥΡ

Ο∆

ΕΜ

Α &

ΧΑ

ΛΥ

ΒΑ

Σ